บทท 8เงนเฟอ เงนฝด และการวางงาน

ความหมายของเงนเฟอ สาเหตของการเกดเงนเฟอผลกระทบของเงนเฟอการแกปญหาเงนเฟอภาวะเงนเฟอของประเทศไทยและมาตรการแกไขเงนฝดการวางงาน

1

• ความหมายของเงนเฟอ

เงนเฟอ (Inflation) หมายถง ภาวะทระดบราคาสนคาโดยทวไปเพมสงขนอยางตอเนองอนเปนผลท าใหคาของเงนลดลง (ดวยรายไดเทาเดมเมอเกดภาวะเงนเฟอผบรโภคกจะมอ านาจซอลดลง)

เราใชการเปลยนแปลงราคาสนคาโดยทวไปเปนเครองชวดความรนแรงของภาวะเงนเฟอ โดยหากราคาเฉลยสงขนเพยงครงเดยวและไมตอเนอง จะไมเรยกวาเกดภาวะเงนเฟอ แตหากราคาสงขนอยางตอเนองและอตราการเปลยนแปลงสง จะถอวาภาวะเงนเฟอมความรนแรง

ระดบราคาในทน หมายถง ราคาเฉลยของสนคาและบรการประเภทตาง ๆ ซงพจารณาไดจาก “ดชนราคาผบรโภค (Consumer Price Index : CPI)”

2

o ดชนราคาผบรโภค (Consumer Price Index : CPI)

• เปนเครองมอทางสถตทใชวดการเปลยนแปลงราคาขายปลกของสนคาและบรการโดยเฉลยทผบรโภคจายในชวงเวลาหนงเปรยบเทยบกบปฐาน

• เปนการวดการเปลยนแปลงของราคาสนคาและบรการประมาณ 270รายการ โดยใชคาเฉลยถวงน าหนกในสดสวนรอยละ 100 ของสนคา 2 กลม คอ

1) กลมสนคาอาหารและเครองดม โดยใหน าหนกรอยละ 402) กลมสนคาทไมใชอาหารและเครองดม โดยใหน าหนกรอยละ 60

ซงแบงออกไดเปนอก 6 หมวดยอย ดงน

3

กลมสนคาทไมใชอาหารและเครองดม ประกอบดวย 6 หมวด คอ(1) หมวดเคหะสถาน(2) หมวดยานพาหนะ การขนสงและการสอสาร(3) หมวดการบนเทง การอานและการศกษา(4) หมวดการตรวจรกษาและบรการสวนบคคล(5) หมวดเครองนมหม(6) หมวดยาสบและเครองดมทมแอลกอฮอล

4

• ประเภทของ CPI

1. ดชนราคาผบรโภคทวไป (Headline CPI) คอ ดชนราคาทพจารณาจากทกหมวดสนคา ใชในการวเคราะหความเคลอนไหว วเคราะหสถานการณราคาสนคาโดยทวไป กรมการคาภายใน กระทรวงพาณชยเปนผค านวณ และใชเปนดชนอางองถงภาวะเงนเฟอของประเทศ

2. ดชนราคาผบรโภคพนฐาน (Core CPI) คอ ดชนราคาผบรโภคทวไปทหกสนคาในหมวดอาหารสดและพลงงานออก เนองจากราคามความผนผวนในระยะสนและอยนอกเหนอการควบคมของนโยบายการเงน core inflation เปนการเนนเรองการรกษาเสถยรภาพดานราคาในระยะปานกลางหรอระยะยาวมากกวาระยะสน

5

o ดชนราคาผบรโภคของประเทศไทย ปฐานคอ 2558 (2558 =100)

ป ดชนราคาผบรโภคทวไป ดชนราคาผบรโภคพนฐาน

2551 88.49 91.182552 87.74 91.442553 90.63 92.292554 94.08 94.462555 96.91 96.452556 99.03 97.422557 100.91 98.962558 100 1002559 100.19 100.742560 100.85 101.3

6ทมา กระทรวงพาณชย

o CPI กบ อตราเงนเฟอ

7

ป ดชนราคาผบรโภคทวไป อตราเงนเฟอ (%)

2551 88.49 -2552 87.74 -0.852553 90.63 3.292554 94.08 3.812555 96.91 3.012556 99.03 2.192557 100.91 1.902558 100 -0.902559 100.19 0.192560 100.85 0.66

“อตราเงนเฟอ มคาเทากบ อตราการเปลยนแปลงดชนราคาผบรโภค (%)”

t t -1t

t -1

(CPI - CPI )nflation = 100 ×

CPII

2560 2559

2560

2559

(CPI - CPI )nflation = 100 ×

CPI

(100.85 - 100.19)= 100 × = 0.66

100.19

I

ในป 2560 ประเทศไทยมอตราเงนเฟอเทากบ 0.66% หมายถง ดชนราคาผบรโภคของป 2560 สงกวาดชนราคาผบรโภคของป 2559 เทากบรอยละ 0.66

ค าถาม

ในป 2552 อตราเงนเฟอตดลบ หมายถงอะไร?

8

ดชนราคาผบรโภคลดลงเมอเทยบกบป 2551

• ระดบความรนแรงของเงนเฟอ

1. เงนเฟออยางออน (Mild inflation) คอ เงนเฟอไมเกนรอยละ 5 ตอป เปนเงนเฟอทมผลดตอผประกอบการในการจงใจใหมการผลตสนคา

2. เงนเฟอปานกลาง (Moderate inflation) คอ เงนเฟอทอยระหวางรอยละ 5-20 ตอป เปนระดบเงนเฟอทสงผลกระทบตอผบรโภค

3. เงนเฟอรนแรง (Hyperinflation) คอ เงนเฟอทมากกวารอยละ 20 ตอป เปนเงนเฟอในระดบรนแรงทสงผลตอเศรษฐกจ มกเกดในประเทศทมสงครามหรอมปญหาทางการเมองและเศรษฐกจอยางรนแรง

9

10

Thailand

11

The US

12

Vietnam

Hyper Inflation In Zimbabwe in 2008

13

•ในป 2008 ประเทศซมบบเว เกดปญหาเงนเฟอรนแรง และตดอนดบเงนเฟอรนแรงทสดของโลก อตราเงนเฟอโดยประมาณประจ าเดอนพฤศจกายน 2008 อยท 79,600,000,000%

• ราคาสนคาปรบตวสงขนเปนรายวน โดยอตราเงนเฟอรายวนอยทรปะมาณ 98% (ราคาสนคาเพมขนเปนสองเทาในทกวน) ในขณะเดยวกนอตราการวางงานกเพมขนจนใกล 80%

• สาเหตทส าคญของการเกดเงนเฟอรนแรงนคอ การพมพเงน (Printing Money) เพอแกปญหาเศรษฐกจ หรอ Economic shocks

14

15

Zimbabwe

16

ภาวะเงนเฟอรนแรง และท าใหธนาคารตองออกธนบตรใบละ 100 ลานลานดอลลารมาใช

17

• สาเหตของการเกดเงนเฟอ

เงนเฟอสามารถเกดไดทงทางดานอปสงคและอปทาน1. เงนเฟอทเกดทางดานอปสงค (Demand–Pull Inflation) หมายถง เงนเฟอท

เกดขนจากการทอปสงคมวลรวมของประเทศ (Aggregate Demand: AD) เพมขน ขณะทอปทานมวลรวมของสนคาและบรการ (Aggregate Supply: AS) ไมเปลยนแปลง

18

19

ราคาสนคา

รายไดประชาชาตAD1

AS

P1

Y1 Yf

E1

Yf =รายไดประชาชาต ณ ระดบการจางงานเตมท

AD2

P2 E2 AD3

P3E3

20

สาเหตทท าใหอปสงคมวลรวมเพมขนมดงนคอ

1) ปรมาณเงนเพมขน (Supply of Money ) หากปรมาณเงนเพมขนกท าใหประชาชนมการใชจายรวมเพมขน และถาปรมาณการผลตคงท ราคาสนคากเพมสงขน

2) การเพมขนของสวนประกอบอปสงคมวลรวม ไดแก คาใชจายในการบรโภค (C) รายจายในการลงทน (I) รายจายรฐบาล (G) และสงออกสทธ (X-M)

ธนาคารกลางพมพธนบตรเพม Supply of Money ธนาคารพาณชยขยายสนเชอ

การเปลยนแปลงปรมาณเงนทฤษฎลกโปง 3 สบ ของ ดร. ปวย องภากรณ

ปรมาณเงนธ.พาณชยเพมสนเชอธ.พาณชยลดสนเชอ

ดานการเงนภายในประเทศ

ดานตางประเทศดลการช าระเงนเกนดลดลการช าระเงนขาดดล

งบประมาณขาดดล งบประมาณเกนดล

ดานรฐบาล

21

2. เงนเฟอทเกดขนเนองจากตนทนเพมขน (Cost –Push Inflation) หมายถง เงนเฟอทเกดขนจากการทตนทนการผลตเพมขน ท าใหเสนอปทานมวลรวมลดลง ขณะทอปสงคมวลรวมไมเปลยนแปลง

22

ราคาสนคา

รายไดประชาชาตAD

AS

P1

Yf

E1

Yf = รายไดประชาชาต ณ ระดบการจางงานเตมท0

P2

Y2

E2P3

E3

Y3

23

สาเหตทท าใหตนทนการผลตเพมขน อาจเนองมาจาก

1) การเพมขนของคาจางแรงงานในการผลตสนคา ตามปกตคาจางแรงงานจะเพมสงขนหากแรงงานมประสทธภาพการผลตเพมขน แต

บางครงผผลตกขนคาจางแรงงานทงๆทประสทธภาพแรงงานไมไดเพม หรออาจจากแรงกดดนของสหภาพแรงงาน ท าใหผผลตมตนทนสงขน ภาวะนเรยกวา เงนเฟอทเกดทางดานคาแรง (Wage Push Inflation)

คาจางแรงงานเพมขน

ตนทนการผลตเพมขน

ลดการผลต ไมลดการผลต แตปรบราคาสนคาเพมขน

ราคาสนคาเพมขน

AS ลดลง

24

2) การเพมขนของอตราก าไรของผผลต เนองจากผผลตตองการก าไรเพมขน จงรวมก าไรเขาไปในตนทนการผลต ซงเรยกวา เงนเฟอทางดานก าไร (Profit Push Inflation)

3) การเพมขนของราคาปจจยการผลตอน เชนราคาน ามนเชอเพลงและวตถดบตางๆ ซงมผลท าใหตนทนการผลตเพมขน ท าใหอปทานมวลรวมลดลง ท าใหราคาสนคาเพมขน

3. สาเหตจากตางประเทศเนองจากระบบเศรษฐกจแบบเปด แบงออกเปน

• ทางดานอปสงครวม คอเมอราคาสนคาในตางประเทศเพมขนมากกวาราคาในประเทศ ดงนนท าใหสงออกเพมขน อาจท าใหเกดการขาดแคลนสนคาดงกลาวในประเทศ ท าใหราคาในประเทศสงขน (เกดเงนเฟอ)

• ทางดานอปทานรวม คอ เมอราคาสนคาในตางประเทศเพมขน อาจมผลทางตรงและทางออมตอเงนเฟอภายในประเทศ โดยทางตรงคอราคาสนคาน าเขามาบรโภคสงขน ทางออม คอ กรณสนคาน าเขาเปนสนคาทน ท าใหตนทนการผลตสงขน ท าใหราคาสนคาในประเทศสงขน

25

• ผลกระทบของเงนเฟอ

1. ผลตอการกระจายรายได: คนบางกลมอาจไดประโยชนจากเงนเฟอในขณะทบางกลมเสยประโยชน

26

ผทไดประโยชนจากเงนเฟอ ผทเสยประโยชนจากเงนเฟอ

• ผมรายไดเพมขนมากกวาอตราเงนเฟอ เชน พอคา

• ผท าสญญาจายเงนไวระยะยาว เชน ลกหน ผเชา

• ผทถอทรพยสนในรปของทดน ทราคาสงตามเงนเฟอ

• ผมรายไดคงทหรอรายไดประจ า เชน ขาราชการ

• ผใหเชาหรอมสญญาใหจายเงนไวระยะยาวทไมสามารถปรบคาเชาได เชน เจาหน ผใหเชา

• ผทถอทรพยสนในรปของเงนฝากธนาคารทอตราผลตอบแทนคงท หนก

2. ผลตอการออมและการลงทนของประเทศ: หากอตราดอกเบยเงนฝากนอยกวาอตราเงนเฟอ ท าใหประชาชนน าเงนไปลงทนอยางอนแทน ท าใหประเทศขาดเงนออม กระทบตอการลงทนในระยะยาว

3. ผลกระทบตอรฐบาล: มกไดประโยชนจากการเกบภาษไดมากขน รายจายสวนใหญคงท ไดประโยชนหากเปนลกหน

4. ผลตอการคาระหวางประเทศ: ราคาสนคาในประเทศสงกวาตางประเทศ การสงออกลดลง น าเขาเพม ขาดดลการคา

5. ผลตอการเมอง: เกดปญหาคาครองชพสงขน เกดการเรยกรอง เดนขบวนขอขนคาแรง

27

28

การด าเนนนโยบายการเงนตามกรอบเปาหมายเงนเฟอเรมใชตงแตวนท 23 พฤษภาคม 2543 - หากอตราเงนเฟอพนฐานตางจากเปาหมายทก าหนด (รอยละ 0.5 ถงรอยละ 3 ตอป)

คณะกรรมการฯ จะตองชแจงตอประชาชน- คณะกรรมการฯใชอตราดอกเบยตลาดซอคนพนธบตรระยะเวลา 1 วน เปนอตรา

ดอกเบยเชงนโยบาย (Key Policy Rate)

• การแกปญหาเงนเฟอ o การแกปญหาทางดานอปสงคนโยบายการเงน: นโยบายการเงนแบบเขมงวด ลดปรมาณเงนเครองมอนโยบายการเงน:

- ขายหลกทรพย- เพมอตราดอกเบยนโยบาย- เพมอตรารบชวงซอลด- เพมอตราเงนสดส ารองตามกฎหมาย- เพม Margin Requirement - เพมเงนดาวน ลดระยะเวลาผอน

นโยบายการคลง: นโยบายการคลงแบบหดตว งบประมาณเกนดลเครองมอ: ลดคาใชจายรฐบาล + เพมอตราภาษ

29

o การแกปญหาเงนเฟอทางดานอปทาน

- กระตนการออม

- การควบคมตนทนการผลต

- ปรบปรงประสทธภาพการผลต

o มาตรการอนๆ

- การควบคมราคาสนคา

- ออกกฎหมายลงโทษผกกตนสนคา

30

• เงนฝด

เงนฝด (Deflation) คอ ภาวะทระดบราคาสนคาโดยทวไปลดต าลงเรอยๆ สาเหตหนงเกดจากการทอปสงคมวลรวมของระบบเศรษฐกจลดลง (AD shift ซาย) ขณะทอปทานมวลรวมไมเปลยนแปลง ท าใหผผลตตองลดราคาสนคาลงเรอยๆ และลดการผลต จนถงลดการจางงาน ท าใหการวางงานเพมขน

**ผลกระทบของเงนฝดตอการกระจายรายได กจะตรงกนขามกบเงนเฟอ

31

• การแกปญหาเงนฝด นโยบายการเงน: นโยบายการเงนแบบผอนคลาย เพมปรมาณเงนเครองมอนโยบายการเงน:

- ซอหลกทรพย- ลดอตราดอกเบยนโยบาย- ลดอตรารบชวงซอลด- ลดอตราเงนสดส ารองตามกฎหมาย- ลด Margin Requirement - ลดเงนดาวน เพมระยะเวลาผอน

นโยบายการคลง: นโยบายการคลงแบบขยายตว งบประมาณขาดดล เครองมอ: เพมคาใชจายรฐบาล + ลดอตราภาษ

32

• การวางงาน

การวางงาน หมายถง ภาวะการณทผทอยในวยท างาน (ไทย คอผทมอายตงแต 15 ปขนไป โดยไมรวมนกเรยน นกศกษา ทหาร ภกษ นกบวช ผเจบปวย คนพการ และผเกษยณอาย) ทมความสามารถท างานและสมครใจทจะท างานแตไมสามารถหางานท าได

โดยการวางงานจะไมรวมการวางงานโดยสมครใจ (Voluntary Unemployment) ไดแก ผทไมท างานถงแมจะมงานใหท า อาจเนองจากคาจางไมจงใจใหท างาน เปนตน ซงถอวาไมใชผวางงาน

33

o ประเภทของการวางงาน

การวางงาน (Involuntary Unemployment ) แบงออกเปน 5 ประเภท

1. การวางงานชวคราว (Frictional Unemployment) เปนการวางงานระยะสน

2. การวางงานตามฤดกาล (Seasonal Unemployment) เปนการวางงานทเกดขนจากการผลตสนคาบางอยางทตองท าเปนฤดกาล

3. การวางงานเนองจากโครงสรางเศรษฐกจ (Structural Unemployment)เปนการวางงานทเกดจากการเปลยนแปลงของโครงสรางทางเศรษฐกจ เชน พนกงานธนาคารถก IA มาแทนท

4. การวางงานเนองจากวฏจกรเศรษฐกจ (Cyclical Unemployment)

34

35

รายไดประชาชาต (Y)

เศรษฐกจรงเรอง (Expansion) Y วางงานนอย

เศรษฐกจหดตว (Recession)Y วางงานเพมขน

เศรษฐกจตกต า (Depression)Y วางงานมาก

เศรษฐกจฟนตว (Recovery)Y วางงานลดลง

5. การวางงานแอบแฝง (Disguised Unemployment) เปนการวางงานทเกดจากการทแรงงานมจ านวนมากเกนความจ าเปน หรอการท างานต ากวาระดบความรความสามารถ (Underemployment)

เชน ชาวนามสมาชก 6 คน ป 57 ท านา 5 ไร ไดขาว 500 ถงตอมา 2 คนไปท างานทอนในป 2558 เหลอ 4 คน ท านา 5 ไร ไดขาว 500 ถงดงนน แสดงวาในป 57 มการวางงานแอบแฝงอย 2 คน นนเอง

36

o การแกปญหาการวางงาน

• ดานนโยบายการเงน: นโยบายการเงนแบบผอนคลาย

• ดานนโยบายการคลง: นโยบายการคลงแบบขยายตว (งบประมาณขาดดล)

• นโยบายประชากร: โดยการควบคมอตราการเพมของประชากร

37