หนง

ภาพยนตรมาเลเซย: ประวตศาสตรฉบบยอ

ความยากลาบากประการหนงในการเขยนประวตศาสตรภาพยนตรมาเลเซยนนคอ “ภาพยนตรมาเลเซย” เปน

คาทสอแสดงถงกรอบคดวาดวยภาพยนตรแหงชาต อนเปนนยหมายถงภาพยนตรของชาตมาเลเซย ทงอาจ

สรางโดยคนทถกนยามวาเปนผทสงกดชาตมาเลเซย หรอเปนภาพยนตรทสะทอนใหเหนวฒนธรรม อตลกษณ

หรออดมการณแหงชาตๆ น แตในขณะทการผลตภาพยนตรในดนแดน “บรตชมลายา” นไดเรมตนขนตงแต

ทศวรรษ 1930 และตงมนเปนอตสาหกรรมทนาตนตานบจากชวงหลงสงครามโลกครงทสอง ชาตมาเลเซย

กลบเพงกอรปนบจากป 1957 อนเปนปทจกรวรรดองกฤษรบรองการเปนเอกราชของดนแดนมลายา และถา

จะจาเพาะใหมากขน ขอบเขตของมาเลเซยในรปลกษณทรจกกนในปจจบนนน เพงปรากฏลงตวในป 1965

เทานนเอง

กลาวโดยพจารณาลงทตวภาพยนตร คอ ในขณะทประวตศาสตรภาพยนตรมาเลเซยฉบบทางการ ซง

เขยนขนภายใตกรอบคดภาพยนตรแหงชาต ระบตนกาเนดของภาพยนตรมาเลเซยไปยงภาพยนตรเรอง

Leila Majnun (บ. เอส. รจฮนส, 1934) ไลเรยงมาจนรวมถงครงแรกของยคทองภาพยนตรมาเลเซยในชวง

กลางทศวรรษ 1950 ภาพยนตรทงหลายเหลานถกสรางขนทดนแดนสงคโปร ซงแมวาในอดตจะเปนพนทหนง

ในเขตอทธพลของจกรวรรดองกฤษและสมพนธใกลชดกบมลายา แตในเวลาตอมากไดถอกาเนดขนเปนชาต

ใหมของตนเองมาจนถงปจจบน ประเดนปญหาในเวลาตอมาจงเกดขนในขอสงสยของผคนจานวนหนงของทง

สองชาตวา ภาพยนตรเหลานนจะถกจารกไววาเปนสมบตทควรยกยองของ “ชาต” ใดกน

ปรากฏการณแหงปญหาดงกลาวนสบเนองจากบรบททางประวตศาสตรทวา ในชวงสมยอาณานคม

จกรวรรดองกฤษบรหารดนแดนภายใตอานาจของตนในโลกทองนาเอเชยตะวนออกเฉยงใตโดยแบงออกเปน

สามองคการเมอง คอ 1) สเตรทสเซทเทลเมนท 2) สหพนธรฐมลาย และ 3) รฐมลายนอกสหพนธ1 แมวาจะ

1 1) สเตรทสเซทเทลเมนท ดารงสถานะอยในชวงป 1826–1942 โดยหลกๆ แลวจะประกอบไปดวยมะละกา ปนง และ

สงคโปร แตในบางชวงประวตศาสตรไดมการรวมเอาดนดง ซงอยชายฝงดานตะวนตกเฉยงใตของรฐเปรค และเกาะลาบ

วนซงอยนอกชายฝงของรฐซาบาห เขามาเปนสวนหนง แตสองพนทนจะไมคอยมบทบาทเดนนก 2) สหพนธรฐมลาย

(1895–1946) ประกอบดวยรฐสลงงอร เปรค เนเกอรเซมบลน และปาหง 3) รฐมลายนอกสหพนธ (1909–1946)

ประกอบดวยรฐยะโฮร เคดะห กะลนตน ปะลส และตรงกาน; สามองคการเมองนถกรวมเรยกวา “บรตชมลายา” ขณะท

การใชคาวา “มลายา” ในชวงสมยอาณานคมจะหมายถงบรรดาเหลารฐในกลมสหพนธรฐมลายและรฐมลายนอกสหพนธ

แตนบจากชวงหลงสงครามโลกครงทสอง คาวา “มลายา” นจะหมายรวมเอามะละกากบปนงเขาไวดวย เนองจากสาม

องคการเมองเดมไดถกยกเลกไป และมะละกากบปนงไดถกกาหนดใหรวมกบรฐอนๆ บนคาบสมทรมลายในแผนการทจะ

ใหเอกราชแกดนแดนน; สวนบนเกาะบอรเนยวนน ในสมยอาณานคมจะประกอบดวย 1) บอรเนยวเหนอ (ซาบาห) ดารง

สถานะเปนรฐอารกขาของจกรวรรดองกฤษโดยมบรษท North Borneo Chartered Company ปกครองโดยตรง กบ

2) ซาราวก อยภายใตการปกครองของตระกลบรก ราชาผวขาวชาวองกฤษ; อานาจเหนอสองพนทนบนเกาะบอรเนยวถก

2

เปนองคการเมองทบญญตแยกกน แตบรรดาเหลารฐและเมองทาเหลานกมสถานะรวมเปนหนวยกนในหลาย

มต ทงดวยการทตกอยภายใตอานาจของเจาอาณานคมเดยวกน ถงการเชอมตอปฏสมพนธกนระหวางผคน

กจกรรมทางสงคม และการเคลอนไหวทางวฒนธรรม โดยเฉพาะระหวางสงคโปรกบมลายา ภาพยนตรเปน

หนงในปรากฏการณแหงวฒนธรรมทวาน

สงคโปรเปนเมองทคงสถานะสาคญไมเฉพาะแตสาหรบประวตศาสตรของพนทบรเวณน หากยง

รวมถงเอเชยตะวนออกเฉยงใตในภาพรวม ดวยการทจกรวรรดองกฤษมงมาดใหเมองทาแหงนกาวขนส

สถานะการเปนเมองทาการคาทสาคญเพอแขงขนกบมหาอานาจตะวนตกชาตอนททรงอทธพลอยในเอเชย

ตะวนออกเฉยงใต สงคโปรจงถกกาหนดใหมความเปนอสระในระดบทรฐอนๆ ภายใตการปกครองของ

องกฤษไมม ขณะทการเตบใหญรงเรองขนอยางรวดเรวในชวงครสตศตวรรษท 19 เปนตนมา ไดทาให

สงคโปรเปนหนาดานในการรบความทนสมยทหลงไหลมาจากโลกภายนอก เมองสงคโปรเตมไปดวยสสนและ

สงใหม ทงโลกทางวตถ เทคโนโลย ผคน วถชวต หรอกระทงความคดใหมจากหลากหลายแหลงกาเนด ดวย

สถานะเชนนจงไมแปลกประการใดทการสรางภาพยนตรและอตสาหกรรมภาพยนตรพนเมองทบรตชมลายา

จะกาเนดและพฒนาขนทสงคโปร

Leila Majnun ทถกสรางขนเมอป 1934 เปนตนธารใหแกการสรางภาพยนตรพนเมองทม

เอกลกษณรวมกน คอ มงเปาหมายกลมผชมทชาวมลาย ทงทสงคโปร มลายา และอาจขยายไปสดนแดนอน

นอกเขตอทธพลขององกฤษไดดวยเชนกน ภาพยนตรเหลานทถกสรางขนโดยอตสาหกรรมภาพยนตรท

สงคโปรนน แมวานายทนจะเปนชาวจน และผกากบภาพยนตรโดยสวนใหญในระยะแรกจะเปนชาวอนเดย แต

นกแสดงเกอบทงหมดจะเปนชาวมลายพนเมอง ภาษาในภาพยนตรเปนภาษามลาย และลกลงกวานนคอ การ

พยายามนาเสนอเรองราว ความคด และวฒนธรรมมลายเปนสาคญ

หลงสงครามโลกครงทสอง อตสาหกรรมภาพยนตรมลายทสงคโปรเตบโตขยายตวและเตมไปดวย

สสน ขณะทสถานการณทางการเมองกคกรนในหลายมต ประเดนใหญทสดประการหนงของการเมองในชวง

หลงสงคราม คอ การเจรจาตอรองเพอวางกรอบโครงของชาตใหมทเจาอาณานคมไมอาจเลยงทจะตองใหเอก

ราช ป 1957 ดนแดนมลายาไดรบเอกราช ขณะทสงคโปรยงคงอยภายใตอทธพลขององกฤษตอไป มลายาถก

นยามวาเปนชาตของชาวมลาย แตภาพยนตรมลายยงคงถกสรางออกมาจากสตดโอบนแผนดนสงคโปรเปน

หลก ป 1963 เปนพฒนาการครงสาคญดวยเปนปทประเทศมาเลเซยถอกาเนดขนอยางเปนทางการ โดยเปน

การรวมเอาทงมลายา สงคโปร และสองรฐบนเกาะบอรเนยวเขาเปนหนวยการเมองเดยวกน กอนทในอกสอง

ปตอมา ดวยปจจยทางชาตพนธและความวาดหวงถงชาตใหมทแตกตางกน สงคโปรไดแยกตวออกไป และทา

ใหเกดสองประเทศอยางทรจกกนในปจจบน ภาพยนตรมลายเปนมรดกทางวฒนธรรมทถกสรางสรรคขนใน

สมยอาณานคม และเปนหนงในหลายประดษฐกรรมทางวฒนธรรมทผฝกใฝในชาตของทงสองฝงตงคาถามวา

คอมรดกของชาตใด

ถายโอนมาสจกรวรรดองกฤษในชวงหลงสงครามโลกครงทสอง กอนทจะไดรบเอกราชและเลอกทจะรวมเปนหนงเดยวกบ

ประเทศมาเลเซยในป 1963 จนกระทงปจจบน

3

งานวจยชนนเชอวาภาพยนตรมลายเปนมรดกรวมกนของทงชาตสงคโปรและมาเลเซย เทากบทเปน

สมบตทชอบธรรมของสงคโปรเนองดวยถกสรางขนบนแผนดนน ภาพยนตรเหลานกถอไดวาเปนบอเกดและ

สายธารใหแกการสบทอดจารตภาพยนตรของมาเลเซย อกทงยงเปนพนทสาคญของการนาเสนอและววาทะ

นยทางวฒนธรรมและความคดวาดวยชาตของมาเลเซยอยางมสสน ซงในกรณน มากยงกวาตอสงคโปรเสย

ดวยซาไป การเขยนประวตศาสตรภาพยนตรมาเลเซยจงสมควรตองเรมตนตงแตกาเนดและการสรางสรรค

ภาพยนตรมาเลเซย ซงใชสงคโปรในฐานะผนดนอนอดมสมบรณ และเอออานวยใหเกดการเบงบานของความ

บนเทงและศลปะแขนงน

ภาพยนตรมลายแหงสงคโปร

ในขณะทสงคมมลายาสวนใหญในชวงตนครสตศตวรรษท 20 ยงมลกษณะเฉกเชนภาพจาในสานกตอดนแดน

อาณานคมทพรรณนากน คอ เปนสงคมทประกอบดวยเจานายผวขาวผเปนตวแทนของความศวไลซ ราชสานก

และสลตานผหรหราแตไรประสทธภาพ ชาวบานชาวมลายผสงบเสงยมเจยมตวในชนบท และชาวเอเชยอพยพ

ผละโมบโลภมากและขยนขนแขง ความทนสมยยงสมผสดนแดนมลายาสวนใหญอยาเบาบาง โครงสรางทาง

สงคมและจารตเดมยงคงแขงแกรงในโลกของชาวมลาย สงคโปรในชวงเวลาเดยวกนกลบกาลงมงสความ

ทนสมยอยางเตมกาลง สถานะเมองการคาทรงเรองชกนาผคนหลากหลายมารวมตวกน กระทงทาใหเกด

ลกษณะหลากเชอชาตโดยมชาวจนอพยพเปนประชากรสวนใหญของเมอง

เมอเขาสชวงทศวรรษ 1920 สงคโปรเปนเมองทเตมไปดวยความมชวตชวา สสน และความบนเทง

เฉกเชนเดยวกบหลายเมองใหญในดนแดนอาณานคมในเอเชยตะวนออกเฉยงใตทธรกจการจดฉายภาพยนตร

รงเรองขนอยางสมควรแกการบนทกในชวงทศวรรษดงกลาวน สงคโปรประกอบไปดวยโรงภาพยนตรท

ทนสมยและเปนศนยรวมของบรษทนาเขาภาพยนตรและนายทนผประกอบกจการโรงภาพยนตร ภาพยนตร

นานาชาตมารวมอยทสงคโปรกอนทจะถกสงตอไปยงพนทอน เชนกนทนายทนชาวจนทสงคโปรมเครอขายโรง

ภาพยนตรของตนทงในสงคโปร มลายา บอรเนยว และรวมถงดนแดนอนทอยนอกเขตการปกครองของ

จกรวรรดองกฤษ

ความเคลอนไหวอยางนาประทบใจของกจการภาพยนตรในสงคโปรมสวนดงดดใหนกสราง

ภาพยนตรจานวนหนงมงมาผลตภาพยนตรทสงคโปร หลกฐานทางประวตศาสตรบนทกไววาภาพยนตรกลม

แรกๆ ทสรางขนในชวงปลายทศวรรษ 1920 และตนทศวรรษ 1930 เปนภาพยนตรจนและภาพยนตรในกลม

“ผจญภยในปาดงดบ” ทสรางโดยชาวตะวนตก2 แตสงททาใหพฒนาการระยะแรกของการสรางภาพยนตร

2 ภาพยนตรจนเรอง Xin Ke (กวเฉาเหวน, 1926) เชอกนในปจจบนวาเปนภาพยนตรเรองแรกทสรางขนทสงคโปร ผชม

ทเปนกลมเปาหมายนาจะเปนกลมชาวจนทเพงอพยพมาสเมองการคาแหงน สวนภาพยนตรทสรางโดยชาวตะวนตก

จานวนหนงคอ Bring ’Em Back Alive (ไคลด อ. เอลเลยตต, 1932) Samarang (วอรด วง, 1933) Wild Cargo

(อารมานด เดนส, 1934) Fang and Claw (แฟรงค บค, 1935)

4

ในบรตชมลายาตางไปจากทอนๆ ในเอเชยตะวนออกเฉยงใต คอการทชองทางและสายสมพนธของระบบ

อาณานคมในเอเชยภายใตอานาจขององกฤษไดนาเอาผสรางภาพยนตรทองถนจากบรตชอนเดยมาสมลายา

กระทงทาใหทงบคลากร กระบวนการสรางสรรคผลงาน แนวทางและรสนยมของภาพยนตรอนเดยสงอทธพล

ตอภาพยนตรมลายอกรวมหลายทศวรรษตอมา

บลเดน สงห รจฮนสไดรบการบนทกไวในฐานะผสรางภาพยนตรมลายเรองแรกในบรตชมลายา คอ

เรอง Leila Majnun ในป 1934 รจฮนสเปนชาวอนเดย-ปญจาบ เขาเดนทางออกจากอนเดย ผานรางกง ส

ปนง กอนทจะมาถงสงคโปร ชาวอนเดยอพยพจานวนไมนอยหลงไหลมาแสวงหาโอกาสทางธรกจหรอตง

รกรากในบรตชมลายานบจากทระบบอาณานคมไดสถาปนา และอาณานคมเหลานเชอมตอกนภายใต

ผปกครองเดยวกน นายทนภาพยนตรชาวอนเดยขยายเครอขายธรกจไปสสงคโปร ภาพยนตรอนเดยถกนาเขา

อยางตอเนองเพอปอนตลาดผชมชาวอนเดยอพยพ รจฮนสสราง Leila Majnun ภายใตชอบรษท Motilal

Chemical & Co. ซงเปนบรษททตงอยในสงคโปร เจาของเปนผอานวยการสรางภาพยนตรจากบอมเบย โดย

ผานการรวมมอกบบรษท Malay Film Service ซงจดจาหนายภาพยนตรอนเดยในบรตชมลายา

ทงกระบวนการสรางและตวภาพยนตร Leila Majnun ไดกลายเปนตวแบบทแสดงใหเหนจารตและ

ลกษณะเดนของภาพยนตรมลายทสรางสรรคกนขนมาอยางตอเนองตลอดหลายปตอมา นอกจากอทธพลของ

ผกากบภาพยนตรชาวอนเดยทมาสรางภาพยนตรภาษามลายแลว ยงรวมถงการเฟนหาและนาเอานกแสดงทม

ประสบการณจากวงการละครมลาย โดยเฉพาะจากคณะการแสดง “บงซาวน” ทสาคญคอ พจารณาจาก

เรองราวของ Leila Majnun ซงเปนเรองราวเลาขานในโลกมสลมภายใตอทธพลของอาหรบ-อนเดยทวาดวย

โศกนาฏกรรมของความรกตองหาม เรองราวดงกลาวถกผลตซาผานสอและวฒนธรรมสมยนยมหลายแขนง

ของยคสมยใหม อนรวมถงภาพยนตรจากอนเดยซงเขาฉายในสงคโปรไมนานกอนภาพยนตรเวอรชน

ของรจฮนส ลกษณะผสมผสานอทธพลจากแหลงทมาหลากหลายวฒนธรรมอนเปนลกษณะเดนของวฒนธรรม

สมยนยมแหงยคอาณานคมน เปนธรรมชาตของภาพยนตรมลายอยางไมอาจปฏเสธดวยเชนกน แมวาในเวลา

ตอมา วฒนธรรมอนประกอบขนจากหลากหลายแรงบนดาลใจและการหยบยม จะถกอธบายวาเปนของแท

ตายตวไปเสยกตาม

แมวา Leila Majnun ของรจฮนสจะประสบความสาเรจทางดานรายไดเมอออกฉาย ภาพยนตร

มลายกยงไมไดรบการสรางสรรคสานตอตามออกมาในทนท กระทงเมอเขาสทศวรรษ 1940 นายทนชาวจนได

เขามามบทบาทสาคญในการผลตภาพยนตรตระกลน กลมทเรมขยบเขามาในชวงกอนสงคราม คอ บรษท

ชอวบราเดอรของพนองตระกลชอว ซงไดออกจากอตสาหกรรมภาพยนตรจนทเซยงไฮมาแสวงหาโอกาสใน

ตลาดเอเชยตะวนออกเฉยงใต และมาถงสงคโปรตงแตชวงปลายทศวรรษ 1920 ชอวบราเดอรเรมตนดวย

กจการโรงฉายและจดจาหนายภาพยนตรกอนทจะกาวมาทาภาพยนตรในทสด

5

กลาวไดวายทธศาสตรการสรางและขายความเปนทองถนเปนวถการดาเนนธรกจและสรางอาณาจกร

ความบนเทงทสาคญของชอวบราเดอร3 บรษทฯ เรมตนกจการภาพยนตรมลายดวยการทาเชนเดยวกบรจฮนส

ในชวงกอนหนาน คอ ใชทมงานและอปกรณทนามาจากนอกภมภาค (ชอวบราเดอรนามาจากเซยงไฮ) ใช

นกแสดงชาวมลาย ใชลามตลอดกระบวนการถายทา เนอเรองดดแปลงจากภาพยนตรจน ภาพยนตรเรอง

Mutiara กากบโดยโหเหยาและวานฮยหลง ออกฉายในป 1940 และประสบความสาเรจไมนอย กระตนให

ชอวบราเดอรผลตภาพยนตรมลายดวยกระบวนการเดยวกนออกมาอกจานวนหนง แตชวงเวลาแหงการ

เรมตนนตองชะงกไปเมอสงครามไดมาถงเอเชยตะวนออกเฉยงใต และสงคโปรเปนจดยทธศาสตรสาคญหนง

ของการสงครามของทงสองฝาย

ชวงเวลาซงสงคโปรและมลายาตกอยภายใตการยดครองของญปนระหวางป 1941-1945 ผคนใน

ทองถนไดสมผสประสบการณใหมในการรบชมภาพยนตรและจานวนหนงไดมโอกาสเรยนรวถใหมแหงการ

สรางภาพยนตร เนองดวยผยดครองไดจากดการนาเขาภาพยนตรจากประเทศซงเปนประเทศคสงคราม และ

ในทางกลบกนคอนาเขาภาพยนตรจากประเทศตนเพอใหคนทองถนไดซมซบและเกดความรสกทดตอวถ

วฒนธรรมของญปน ขณะเดยวกน บรษท Eiga Haikya Sha ของญปนซงถออานาจควบคมโรงภาพยนตร

และการเผยแพรภาพยนตรทงในสงคโปรและมลายา ไดดงบคลากรทองถนเขามามสวนรวมในกระบวนการ

สรางภาพยนตรจานวนหนงดวยเชนกน โอกาสดงกลาวนทาใหพวกเขาไดเรมสมผสแนวทางการสราง

ภาพยนตรโฆษณาชวนเชอและตระหนกในศกยภาพอนนอกเหนอจากความบนเทงของสอภาพยนตร

อตสาหกรรมภาพยนตรมลายถกรอฟนขนอกครงในชวงหลงสงครามโดยมสตดโอมลายฟลมโปร

ดกชนส (Malay Film Productions) ของบรษทชอวบราเดอรซงเปดทาการในป 1947 เปนหวหอก ชอวบ

ราเดอรวางระบบการผลตภาพยนตรจนทาใหภาพยนตรมลายเขาสยคสตดโอ มการนาเขาเทคโนโลยการผลต

ททนสมย สรางสตดโอผลตภาพยนตร เซนสญญาอยางเปนระบบกบผกากบภาพยนตร นกแสดง และทมงาน

วางแผนการผลตและทาการประชาสมพนธอยางเปนระบบ สงทมงานของบรษทออกเฟนหาผกากบภาพยนตร

และดาราทมศกยภาพทงในมลายา เอเชยตะวนออกเฉยงใต และดนแดนนอกภมภาค ผบรหารของชอวบรา

เดอรตระหนกถงขอจากดของผกากบภาพยนตรชาวจนในการสรางสรรคภาพยนตรใหถกรสนยมของชาวมลาย

จงหนไปหาผกากบภาพยนตรชาวอนเดยหรออกบางสวนจากอตสาหกรรมภาพยนตรแหงอนในเอเชย

ตะวนออกเฉยงใต (โดยเฉพาะจากฟลปปนส) ทมศกยภาพในการสรางสรรคและมความใกลชดทาง

วฒนธรรมกบชาวมลายมากกวา รจฮนสถกดงตวกลบมาสวงการภาพยนตรมลายอกครงในระยะแรกของการ

วางรากฐานใหกบมลายฟลมโปรดกชนส กอนทกระบวนการนาเขาจะนาเอาผกากบภาพยนตรชาวอนเดย

ระลอกใหญเขามา กระทงกลายเปนบคลากรกลมสาคญของวงการตอเนองมาอก 2-3 ทศวรรษ ดวยเหตทเมอ

แรกมาถง ผกากบภาพยนตรเหลานแทบจะไมอาจสอสารดวยภาษามลายได ชาวมลายจานวนหนงจะถก

มอบหมายใหทาหนาทผชวยผกากบเพอชวยสอสารกบดาราและทมงาน นเปนหนงในวธการสรางภาพยนตร

3 Stephanie Chung Po-Yin, “Moguls of the Chinese Cinema: The Story of the Shaw Brothers in

Shanghai, Hong Kong and Singapore, 1924-2002,” Modern Asian Studies 41, 4 (2007): 665-82.

6

มลายระยะแรกทมสวนสงเสรมใหชาวมลายกาวขนมามบทบาทในตาแหนงสาคญในการผลตภาพยนตรในเวลา

ตอมา

มความพยายามจากนายทนในทองถนอกบางรายทจะกอตงสตดโอผลตภาพยนตรขนมาในชวงเวลา

ซงภาพยนตรทองถนไดกลายเปนอตสาหกรรมความบนเทงทผชมตอบรบอยางดยง บคคลสาคญหนงคอ โฮ

อาลก นายทนชาวจนผเรมตนดวยธรกจโรงฉายภาพยนตร กอนทจะขยบขยายมาจดตงสตดโอรเมาฟลมโปร

ดกชนส (Rimau Film Productions) ในป 1947 ภายใตความรวมมอกบนกธรกจชาวอนเดย รเมาฯ ไม

ประสบความสาเรจและนายทนชาวอนเดยถอนตวออกไป สงผลใหโฮตดสนใจตงสตดโอของตวเองในชอ เก

อรสฟลมโปรดกชนส (Keris Film Productions) ในป 1951 โดยประกาศตวเปนคแขงอยางชดเจนกบ

มลายฟลมโปรดกชนสของชอวบราเดอร

ความมงมนพยายามและศกยภาพของโฮอาลกดงดดความสนใจของบรษทคาเธย (Cathay

Organization) ซงมสถานะเปนอกหนงผนาของธรกจความบนเทงในสงคโปรและมลายา คาเธยภายใตการ

นาของลกวนโธ เรมหนมาสวงการภาพยนตรดวยการเรมตนทกจการโรงฉายภาพยนตร แผนทางธรกจดงกลาว

ทาใหบรษทฯ มสถานะเปนคแขงกบชอวบราเดอรโดยปรยาย เมอชอวบราเดอรกาวขนเปนผนาในการผลต

ภาพยนตรมลาย ความรวมมอกนระหวางบรษทคาเธยของลกวนโธและสตดโอเกอรสฟลมโปรดกชนสของโฮ

อาลก นามาสการถอกาเนดขนของสตดโอคาเธย-เกอรสฟลมโปรดกชนส (Cathay-Keris Film

Productions) ในป 1953 ในทสด

การแขงขนกนผลตภาพยนตรระหวางมลายฟลมโปรดกชนสและคาเธย-เกอรสเปนบทบนทกหนา

สาคญของประวตศาสตรภาพยนตรในชวงหลงสงคราม ไมเฉพาะแตสาหรบสงคโปรและมาเลเซย แตรวมถง

อตสาหกรรมภาพยนตรทองถนทเตมไปดวยสสนของเอเชยตะวนออกเฉยงใต ภาพยนตรมลายถกผลตออกมา

ในปรมาณมากและอยางตอเนอง เขาถงผชมอยางกวางขวางทงในสงคโปร มลายา บอรเนยว บรไน

อนโดนเซย และกระทงในบางพนทของประเทศไทย ยอมรบกนวาการแขงขนกนของสตดโอทงสองเปนสวน

สงเสรมสาคญใหภาพยนตรมลายบรรลถงฐานะยคทองในชวงกลางทศวรรษ 1950 ถงกลางทศวรรษ 1960

ภายใตยคทองดงกลาวนน อตสาหกรรมภาพยนตรมลายทสงคโปรมลกษณะนานาชาต บคลากรจาก

หลายเชอชาตไดเขามาปฏสมพนธกนในกระบวนการสรางสรรคภาพยนตร แมวาภาพทวไปจะมลกษณะการ

แบงงานแบงหนาทกนตามเชอชาต ดงทมกกลาวถงกนทวไปตามกรอบพจารณาโครงสรางทางสงคมใน

มาเลเซยและสงคโปรวา นายทนคอชาวจน ผกากบภาพยนตรเปนชาวอนเดย และนกแสดงเปนชาวมลาย แต

ความเปนนานาชาตนนยงรวมถงบคลากรในวงการทงจากจน อนโดนเซย ฟลปปนส และกระทงชาวตะวนตก

ทแมจะไมไดรบการบนทกและขยายความไวใหโดดเดน แตกสามารถเหนความสาคญไดเมอเพงมอง

รายละเอยดอยางใกลชด ทสาคญคอ ปรากฏการณนสองชใหเหนถงปฏสมพนธอนนาไปสการผสมผสานทเปน

ลกษณะเดนของวฒนธรรมความบนเทงหลายประเภททรงสรรคขนในชวงสมยอาณานคม และกอนการเกดขน

ของความคดชาตนยมทปรารถนาสงอนเปนของแทตายตวมากกวาลกษณะลกผสม

ภาพยนตรมลายในชวงยคทองประกอบดวยแนวเรองเดน คอ โรแมนตก-เมโลดรามา ตลก สยอง

ขวญ และดรามาองตานานมลาย ดวยเหตทผกากบภาพยนตรจากอนเดยทมบทบาทสงตอวงการในระยะแรก

มกถกกา

ชวงเวลา

บนดาลใ

แสดง ภา

เชนนใน

ชาวอนเด

ยอมรบว

ของคณะ

มรดกขอ

ภาพยนต

และเนอเ

ผสมผสา

ตนขาซง

Chinata

1950)

สามารถน

ไดเปนอ

เผชญหน

ทางออก

เชนเดยว

าหนดในสญญ

แหงการรเรม

ใจสาคญสาหร

าษาและสนท

การสรางภาพ

ดย นอกจากแ

วฒนธรรมจาก

ะการแสดงบง

องทองถนในล

อกแหลงอทธ

ตรเพลงจากฮ

เรองมาปรบเป

านมนเขากบฉ

งแทบหาไมได

a (บ. เอส. ร

ผกากบภาพย

นาเรองราวทเ

ยางด ความส

นากบความเป

กจากสงคมเด

วกบผคนอกห

ญาใหรบหนาท

มกอตว ภาพย

รบภาพยนตร

ทรยภาพของภ

พยนตรมลายใ

แรงหนนเสรม

กอนเดยทปรบ

งซาวน ทถอก

กษณะเชนเด

ธพลสาคญทป

ฮอลลวดทใชโ

ปนเรองราวข

ฉากเพลงสไตล

ดในภาพยนต

รจฮนส, 1948

ยนตรชาวอนเ

เลาขานคนเค

สาเรจในการป

ปลยนแปลงท

ดมทตนคนเค

หลายททภาว

ทคดเรองและเ

ยนตรอนเดย โ

มลาย ทงในก

ภาพยนตร ชอ

ในชวงกอนส

มจากการฟนฟ

บเขาสวฒนธ

าเนดจากอน

ยวกน

ปรากฏเดนชด

โลเคชนทองท

องหนมสาวม

ลฮาวายเอยน

ตร/มาเลเซย

8) Aloha (

Aloha (

เดยทเขามาวา

ยในโลกภาพย

ปรบประยกต

ทางสงคมทค

คย สเมองให

ะปรวตกบงเก

7

เขยนบทดวยเ

โดยเฉพาะภา

กรณของการน

อวบราเดอรแ

สงคราม แตคว

ฟกจการฉายภ

รรมทองถนข

เดยและไดผา

ดในภาพยนต

ทะเลใตเปนฉา

มลาย นาเสนอ

และระบาฮลา

ในภายหลง

บ. เอส. รจฮ

(บ. เอส. รจฮน

างรากฐานใหก

ยนตรเมโลดร

ตนเนองจากช

คลายคลงกบ

หญทปรากฏก

กดขนเมอเผช

เชนกน ดวยเห

าพยนตรเมโล

นาเคาโครงเรอ

และผกากบภา

วามสาเรจใน

ภาพยนตรอยา

ของตน อยางน

านการผสมผ

รมลายจานวน

ากหลง ผกาก

อภาพวถชวตอ

าฮลา ตวละคร

ตวอยางจาน

นส, 1950)

ส, 1950)

กบภาพยนตร

รามามาปรบใ

ชาวมลายจาน

กบอกหลายพ

การณอาณาน

ชญหนากบภ

หตนจงทาใหไ

ลดรามา จะเป

องมาปรบแตง

าพยนตรจาก

นหมผชมเปนข

างคกคกแลว

นอยทสดเชน

สานปรบเปล

นหนงในระย

กบภาพยนตร

อดมคตในกม

รหนมสาวทแ

นวนหนงของภ

และ Kemba

รมลายในชวง

ใหเขากบประส

วนไมนอย (โ

พนทของโลก

นคมบนดาลใ

าวะทนสมย

ไมอาจเลยงได

นแหลงอางอ

ง และรวมไป

เซยงไฮกเคย

ของผกากบภ

ผชมชาวมลา

ความสาเรจแ

ยนจนเปนรส

ะแรกหลงสงค

ชาวอนเดยนา

มปงชาวประม

แตงกายเปลอย

ภาพยนตรกล

ar (เอส. ราม

งระยะแรกหล

สบการณของ

โดยเฉพาะทส

กอาณานคม

ใหเกดขน ชา

ความรสกผด

ดทภายใต

งและแรง

ปถงวธการ

ยใชวธการ

ภาพยนตร

ายคนเคย

แพรหลาย

สนยมและ

คราม คอ

าตวละคร

ง หากแต

ยไหลและ

ลมน เชน

มานาธาน,

งสงคราม

ชาวมลาย

สงคโปร)

ผคนเดน

าวมลายก

ดทผดทาง

8

และแปลกแยก เรองราวของตวละครจากสงคมจารตเดนทางสเมอง พยายามปรบตวเขาสสงแวดลอมใหม

จรตมารยาและความเลวรายของสงคมเมองอนตรงกนขามกบความบรสทธและคณคาของสงคมเกา ซงลวน

เปนเรองทเคยถกเลาแลวในภาพยนตรจากหลายๆ ท เรมปรากฏเปนแนวเรองทเหนเดนชดในภาพยนตร

มลายจานวนหนงของชวงตนทศวรรษ 1950 ตวอยางทโดดเดน เชน ภาพยนตรเรอง Juwita (เอส. รามา

นาธาน, 1951) Hujan Panas (บ. เอน. ราโอ, 1953) Ibu (เอส. รามานาธาน, 1953) และ Kechewa

(เอส. รามานาธาน, 1954) ภาพยนตรทงสามเรองตางวาดวยเรองราวของชาวมลายทกาลงปรบตวใหเขากบ

สงคมเมอง ซงภายใตการปรบตวน ชวตของพวกเขาตองเผชญกบเลหกลของผคน เสนหเยายวนของหญงสาว

และแสงสของเมองทนสมย รวมถงเปรยบเทยบโดยใหคากบจารตและสงคมแตเดมของชาวมลาย

ผกากบภาพยนตรชาวอนเดยสามารถจาหลกแนวเรองดงกลาวนลงไดอยางมประสทธภาพ และ

กลายเปนประเดนเดนทปรากฏในภาพยนตรมลายหลงจากนนอกหลายตอหลายเรอง นนเพราะในสานกของ

ชาวมลาย ชวตในกมปงเปนอดมคตทถกทาใหกลายเปนสวนหนงทแขงแกรงของอตลกษณมลายมาตงแตสมย

อาณานคม4 ดวยเหตน เมอกระแสมลายนยมเรมแสดงตนในภาพยนตรมลายมากขนยงเทาใด ประเดน

ดงกลาวนยงถกนาเสนออยางจรงจงตอเนองมากขนเทานน

หมดหมายสาคญหนงทใชในระบการมาถงของยคทองของภาพยนตรมลาย คอ ภาพยนตรภายใตการ

กากบของชาวมลายไดสรางปรากฏการณทางวฒนธรรมหลายประการใหแกสอและศลปะแขนงน ภาพยนตร

เรองสาคญทเปดศกราชไดอยางเตมเปยมดวยความหวงและความภาคภมใจของชาวมลาย คอ Penarek

Becha ภาพยนตรป 1955 ซงกากบและนาแสดงโดย พ. รามล โดยตวของรามลนนเปนนกแสดงยอดนยม

ของมลายฟลมโปรดกชนสตงแตชวงเรงรดพฒนาอตสาหกรรม เสนหของรามลทครองใจผชมไมเพยงจากการ

แสดง หากแตยงรวมถงความสามารถในการแตงและรองเพลงประกอบภาพยนตรดวยตนเอง ไมเปนการเกน

เลยหากจะกลาววาเขาคอดาราผโดงดงและเปนสญลกษณทสาคญทสดของภาพยนตรมลาย การเปนดารายอด

นยมทาใหรามลมอานาจตอรองกระทงชอวบราเดอรยนยอมใหเขาไดลองกากบภาพยนตร และเมอ Penarek

Becha ประสบความสาเรจทางดานรายไดเกนความคาดหมาย ชอวบราเดอรจงเรมเปดโอกาสใหชาวมลายได

เพมบทบาทในมลายฟลมโปรดกชนสเพมมากขน ไมเพยงเฉพาะการกากบภาพยนตร แตรวมถงการงาน

เทคนคในดานอน และโดยเฉพาะทสาคญคอ ตอเรองราวทจะสรางสรรคเปนภาพยนตร

ความสาคญของ Penarek Becha ตอประวตศาสตรภาพยนตรมาเลเซยนน ความสาเรจดานรายได

อาจไมสาคญเทากบทภาพยนตรเรองนบรรจไวซงอดมการณของปญญาชนชาวมลายทกาลงขบคด ตงคาถาม

จนตนาการถงชาตใหมของชาวมลายทกาลงกอตวขน สงคโปรคงสถานะเปนเวทสาคญสาหรบการเคลอนไหว

4 ตวอยาง “ความรอาณานคม” ทมอทธพลในการสรางอตลกษณมลายดงกลาวน เชน Hugh Clifford, In Court &

Kampong: Being Tales & Sketches of Native Life in the Malay Peninsula (London: Grant Richards,

1897); Frank A. Swettenham, The Real Malay (London and New York: John Lane, 1901). สาหรบการ

อภปรายในประเดนน ดตวอยางเชน Joel S. Kahn, “Civilisational Virtues in the Malay Kampong,” in his

Modernity and Exclusion (London: Sage, 2001), pp. 100-28.

9

ทางปญญาของชาวมลายเสมอมา สถานะดงกลาวนยงไดเหนไดชดอกระลอกในชวงหลงสงครามโลกครงทสอง

โดยเฉพาะเมอรฐบาลเจาอาณานคมไดรณรงคสงครามปราบปรามพรรคคอมมวนสตมลายา (Malayan

Communist Party) อยางเตมกาลงดวยการประกาศใชกฎหมายพเศษและนาพามลายาเขาสยคภาวะ

ฉกเฉน (Malayan Emergency, ระหวางป 1948-1960) กลมองคกรทมอดมการณและแนวทางเอยงซาย

ถกตดสนใหเปนองคกรนอกกฎหมาย นกเคลอนไหวหวกาวหนาถกสอดสองจบตา สถานการณดงกลาวน

กระตนใหปญญาชนจานวนไมนอยเดนทางสสงคโปรซงการควบคมของรฐเขมงวดนอยกวา การววาทะทาง

ปญญาและการเคลอนไหวทางการเมองจงหนไปเบงบานทนนอกครงหนง

หนงในการเคลอนไหวทางดานศลปะและวฒนธรรมทถอกาเนดขนอยางมสสน คอ กลม ASAS 50

(Angkatan Sastrawan 50, องคกรนกประพนธรนทศวรรษ 1950) ซงแมวาจะเปนการรณรงคววาทะจะ

เขมขนในงานดานวรรณกรรม แตภาพยนตรคอเปาหมายสาคญหนงทปญญาชนกลม ASAS 50 วาดหวงให

เปนพนทถายทอดความคดของตนไปสผชมชาวมลาย ปญญาชนในวงการวรรณกรรมจานวนหนงไดกาวเขาไป

ทางานในอตสาหกรรมภาพยนตรมลาย และดวยการทชมชนมลายในสงคโปรรวมตวกนคอนขางเปนกลมกอน

ชาวมลายของทงสองวงการจงสงอทธพลซงกนและกน รามลผกพนอยางใกลชดกบการเคลอนไหวทางปญญา

ของปญญาชนชาวมลายหวกาวหนา และ Penarek Becha กเปนสวนใหญของกระแสปญญาดงกลาวน

โดยเฉพาะการตงคาถามตอชาตทควรจะเปนของชาวมลาย ตอประเดนความแตกตางทางชนชน ความรก

ตองหาม การเผชญหนากบภาวะทนสมย ความแตกตางระหวางเมองและสงคมชนบท จารตเดมในสงคม

มลายทควรเปลยนแปลง ฯลฯ ภาพยนตรมลายกาวไปสขอบเขตเนอหาใหมหลง Penarek Becha

โดยเฉพาะการผสมผสานระหวางเนอหาทวาดวยโลกแหงความเปนจรงทชาวมลายกาลงเผชญ และการ

นาเสนอ “ความเปนมลาย” ทงในฐานะอตลกษณทางชาตพนธและอตลกษณทางวฒนธรรมผานทางจอ

ภาพยนตร

ภาพยนตรเมโลดรามาหลายเรองตลอดชวงยคทองของภาพยนตรมลายไดถายทอดความคดดงวาน

โดยเฉพาะผานผลงานทงการกากบและแสดงนาของ พ. รามลทไดรบการยกยองเปนอยางสง เชน Antara

Dua Darjat (1960) Ibu Mertuaku (1962) และรวมถงภาพยนตรอกหลายเรองของผกากบคนอน เชน

Anakku Sazali (ปาน มาจมดาร, 1956) Pencuri (เค. เอม. บาสเกอร, 1956) Mongok (เค. เอม.

บาสเกอร, 1957) Korban Kasih (ฮสเซน ฮานฟฟ, 1962) Rumah Itu Dunia Aku (เอม. อามน,

1963) Cinta Kasih Sayang (ฮสเซน ฮานฟฟ, 1964) Jiran Sekampung (ฮสเซน ฮานฟฟ, 1965)

ขณะทนาเสยงในการวพากษวจารณสงคมและตงคาถามในลกษณะเดยวกนยงปรากฏในภาพยนตรตลกยอด

นยมหลายเรองของยค โดยเฉพาะใน Bujang Lapok (พ. รามล, 1957) Pendekar Bujang Lapok (พ.

รามล, 1959) Seniman Bujang Lapok (พ. รามล, 1961) Labu Dan Labi (พ. รามล, 1962)

ภาพยนตรแนวดรามาองตานานมลายเปนอกหนงตระกลภาพยนตรทสรางสรรคกนอยางเปนลาเปน

สน ภายใตชวงเวลาแหงการสรางชาตมาเลเซยทรวมความสาคญอยทชาตพนธมลาย ภาพยนตรในตระกล

ดงกลาวนมความจาเปนทางประวตศาสตรรองรบ ทงเพอสอสะทอนคาอธบายตอรากฐานความเปนมาของชาต

บอกเลาความภาคภมใจทางประวตศาสตรและวฒนธรรมทเมลองมลง เปาหมายดงกลาวนทงเพอตอบสนอง

10

ความตองการของผสรางภาพยนตรและผชมไปพรอมกน หนงในภาพยนตรในกลมนทมกถกกลาวอางถงใน

ฐานะความสาเรจของภาพยนตรมลาย คอ ภาพยนตรเรอง Hang Tuah (ปาน มาจมดาร, 1956) พ. รามล

แสดงนาในบทฮงตวห วรบรษคนสาคญในสานกของชาวมลาย มลายฟลมโปรดกชนสเลอกทจะสรางความ

ยงใหญใหแก Hang Tuah โดยสรางเปนภาพยนตรส และ Hang Tuah กยงคงสถานะเปนหนงใน

ภาพยนตรสสนสดใสเพยงไมกเรองของภาพยนตรมลายทงหมดตลอดยคทอง

ภาพยนตรซงองประวตศาสตรและตานานของชาวมลายถกสรางออกมามากขนอยางเหนไดชดนบจาก

ชวงปลายทศวรรษ 1950 บรบททางการเมองทมลายาไดรบเอกราชในป 1957 สงแรงหนนเสรมใหเกดการ

ผลตภาพยนตรกลมนอยางขมขมนโดยไมอาจปฏเสธ พรอมกนนน ชาวมลายทไมมภมหลงเปนนกแสดงมา

กอนกไดรบโอกาสใหกาวขนมาเปนผกากบภาพยนตร จามล สหลงและโอมาร โรจกแหงมลายฟลมโปร

ดกชนสเปนสวนหนงของผกากบภาพยนตรชาวมลายซงไดกาวขนมาเปนบคลากรสาคญของวงการ พวกเขาม

สวนนาพาภาพยนตรมลายใหปลกตวหางจากอทธพลทเคยครอบงาของภาพยนตรอนเดย โดยเฉพาะตอการท

กอนหนานภาพยนตรมลายจานวนไมนอยอาศยการดดแปลงเรองราวมาจากภาพยนตรอนเดย ถงตอนนท

ภาพยนตรมลายเลอกทจะสรางสรรคลกษณะเดนเฉพาะตวใหสอดรบกบบรรยากาศใหชาตใหม วตถดบมก

ผานการสบคนหยบดงมาจากวรรณกรรม ฮกายต ตานาน นทาน และกระทงโคลงกลอนบทกวของชาวมลาย

เอง5 ภาพยนตรเรอง Batu Belah Batu Bertangkup (จามล สหลง, 1959) Raja Laksmana Bintan

(จามล สหลง, 1959) Mahsuri (บ. เอน. ราโอ, 1959) Sumpah Wanita (โอมาร โรยก, 1960) Si

Tanggang (จามล สหลง, 1961) Panji Semerang (โอมาร โรยก, 1961) Sultan Mahmud

Mangkat Dijulang (เค. เอม. บาสเกอร, 1961) Badang (เอส. รไม นร, 1962) Dang Anom (ฮสเซน

ฮานฟฟ, 1962) Lancang Kuning (เอม. อามน, 1962) Mata Shaitan (ฮสเซน ฮานฟฟ, 1962) เปน

หมดหมายสาคญของปรากฏการณทวาน

ทจรงแลว การสรางภาพยนตรองตานานและประวตศาสตร หรอกระทงวฒนธรรมจารตมลายนน คา

เธย-เกอรสดาเนนการผลตอยางแขงขนกวามลายฟลมโปรดกชนสอยางเหนไดชด การใหความสาคญตอแหลง

วตถดบจากจารตทองถนและตอบสนองอารมณความตองการทางการเมองนนอาจเปนผลสบเนองจากการทผ

กมบงเหยนคาเธย-เกอรสทงลกวนโธและโฮอาลกนน เปนผมเชอสายจนทกาเนดทมลายา แตกตางจากชอวบ

ราเดอรทเพงเดนทางมาจากจนแผนดนใหญในรนตวเอง คาเธย-เกอรสผลตภาพยนตรองตานานโดย

มอบหมายใหอยในมอของทงผกากบภาพยนตรชาวอนเดยและชาวมลาย ภาพยนตรจานวนหนงทโดดเดน

เชน Mahsuri (บ. เอน. ราโอ, 1958) Jula Juli Bintang Tiga (บ. เอน. ราโอ, 1959) Sultan

Mahmud Mangkat Dijulang (เค. เอม. บาสเกอร, 1961) Puteri Gunung Ledang (เอส. รไม นร,

1961) แตเรองทไดรบการยกยองเปนอยางสง กระทงสาหรบบางคนแลวอาจเปนหนงในภาพยนตรมลายท

ยอดเยยมทสด คอภาพยนตรป 1961 เรอง Hang Jebat กากบโดยอสเซน ฮานฟฟ Hang Jebat ถก

5 Timothy P. Barnard, “Decolonization and the Nation in Malay Film, 1955-1965,” South East Asia

Research 17, 1 (March 2009): 79.

11

สรางสรรคขนอยางประณต เพยบพรอมดวยเทคนคและภาษาภาพยนตร ยงกวานนคอเปนการตความ

เรองราวในตานานวรบรษเดยวกนกบ Hang Tuah ทสรางโดยมลายฟลมโปรดกชนส แตดวยมมมองและ

การใหคาทางอดมการณทตรงกนขามกบสตดโอคแขง Hang Jebat จงไมเพยงบนทกการแขงขนกนอยาง

เขมขนในวงการภาพยนตร หากแตเปนสวนหนงทโดดเดนของววาทะเกยวกบชาตใหมทดาเนนไปอยางเขมขน

ในวฒนธรรมสมยนยมแขนงน

ภาพยนตรในกลมสยองขวญเปนอกหนงในความสาเรจของคาเธย-เกอรสทมกนาหนามลายฟลมโปร

ดกชนสอยเลกนอยเสมอ ความโดงดงทสดจะอยในภาพยนตรชดผสาวดดเลอดปนตอานก เคเธย-เกอรส

เปดตวภาพยนตรในชดดวยเรอง Pontianak กากบโดย บ. เอน. ราโอ ผกากบภาพยนตรชาวอนเดยในป

1957 จากความสาเรจอนลนหลาม ภายในปเดยวกนราโอไดสราง Dendam Pontinak ออกมาเปน

ภาพยนตรเรองทสองของชด กอนทจะตามมาดวย Sumpah Pontianak ในป 1958 ความสาเรจดงกลาว

กระตนใหมลายฟลมโปรดกชนสตองหนมาผลตภาพยนตรวาดวยเรองราวของปนตอานกดวยเชน เชนเรอง

Anak Pontianak (1958) กากบโดยรามอน เอสเตลลา ผกากบภาพยนตรชาวฟลปปนส การขบเคยวกน

อยางเขมขนในการสรางภาพยนตรสยองขวญไดดาเนนสบเนองมาสทศวรรษ 1960 และอกเชนกนท

ความสาเรจของภาพยนตรมลายกลมนไดทาหนาทบนทกความเคลอนไหวทางวฒนธรรมและปรากฏการณทาง

สงคม ในชวงเวลากอนทกระแสการฟนฟอสลามจะทรงอทธพลในสงคมมาเลเซย กระทงทาใหภาพยนตรทวา

ดวยผ ปศาจ ปรากฏการณหลงความตายเปนดงสงตองหามในวงการภาพยนตร

สายธารภาพยนตรมลายสงมลายา: วาดวยสตดโอเมอรเดกา

มเหตผลหลายประการทมลายาควรจะมบรษทผลตภาพยนตรบนเทงของตวเองแทนทจะปลอยใหภาพยนตร

มลายทไดรบชมอยนนมาจากแหลงอน หลงป 1957 องกฤษไดใหเอกราชแกมลายา ดนแดนนถอนาม

“สหพนธรฐมลายา"”โดยไมนบรวมสงคโปรเขาไวดวยกน ภายใตสานกแหงความเปนชาตและความคดวาดวย

ภาพยนตรแหงชาต เขตแดนและพนททภาพยนตรถกผลตขนเปนปจจยจาแนกสาคญหนง ซงในแงน คาถาม

สาหรบผคนทมลายาจานวนหนง คอ ถงเวลาแลวหรอไมทมลายาจะสามารถผลตภาพยนตรบนเทงของตนเอง

นอกจากน ดวยกระแสชาตนยมมลายทพลงพลานอยในชาตใหม ภาพยนตรมลายทสามารถผลตขนในมลายา

นนอาจจะมอนาคตสดใด

โฮอาลกยงคงแสดงใหเหนวาเขาเปนบคลากรสาคญ ผผลกดนใหภาพยนตรมลายกาวสความ

เคลอนไหวใหมอยเสมอ ในกรณนคอการทเขาเปนผรเรมกอตงสตดโอผลตภาพยนตรบนเทงขนทมลายา

จดเรมตนนนมากจากการท เฮช. เอม. ชาห นกธรกจแหงมลายา วางแผนทจะกระโดดเขาสธรกจภาพยนตร ป

1960 เขาซอทดนผนหนงทอลเกอลง รฐสลงงอร หางจากกวลาลมเปอรราว 30 กโลเมตร เขาตดตอทาบทาม

โฮอาลกผมชอเสยงและประสบการณเคยวกราในวงการภาพยนตรมลายทสงคโปร ใหมาเนรมตพนทดงกลาว

ขนเปนแหลงผลตภาพยนตรแหงใหมของมลายา โฮอาลกเหนศกยภาพของดนแดนใหม พรอมทงตระหนกใน

ปญหาหลายประการทกอตวขนในอตสาหกรรมภาพยนตรทสงคโปร เขาลาออกจากคาเธย-เกอรสและหนมา

12

ทมเทใหกบสตดโอแหงใหม ซงใชชอทเตมไปดวยความหมายทางการเมองแหงความเปนชาตวา “สตดโอ

เมอรเดกา” (Merdeka—เอกราช)

ดวยเครอขายความสมพนธแตเดม รวมถงบคลกภาพและวธการทางานทคนในวงการจานวนไมนอย

ชนชม โฮอาลกสามารถดงทงดารา ผกากบภาพยนตร และทมงานอนๆ ใหขามฟากจากสงคโปรมายงสตดโอ

เมอรเดกา การเดนทางขามแดนของบคลากรวงการภาพยนตรทเกดขนอยางตอเนองนบแตนน สาหรบบางคน

มนคอการเดนทางทคกคกเตมไปดวยความหวง สาหรบอกไมนอยเปนการจาใจไรทางเลอกและเสนทางถกปก

คลมดวยเงาของความขดแยงในอดมการณทางการเมอง และหวงเวลาแหงการถดถอยของภาพยนตรมลายใน

เวลาตอมา กระนนในภาพรวมแลว แมวาจะเปนผลตผลในดนแดนขอบเขตใหมและชาตใหม แตภาพยนตร

ภายใตนามสตดโอเมอรเดกาเปนการสบเนองของสายธารการสรางสรรคจากสงคโปร ทงในแงบคลากร

องคประกอบทางสนทรยศาสตร หรอกระทงอดมการณทแทรกฝงอยในภาพยนตร มนคอ “ภาพยนตรมลาย”

ทถกผลตขนในพนทและบรบทใหมทเรยกวา “มลายา” และ “มาเลเซย” ในเวลาตอมา

โฮอาลกสามารถชกชวนใหลกษมานน กฤษณน ผกากบภาพยนตรทเปนทยกยองใหมารวม

วางรากฐานใหแกสตดโอเมอรเดกา ภาพยนตรเรอง Tun Tijah ภายใตการกากบของกฤษณน ออกฉายในป

1961 เปนภาพยนตรเรองแรกภายใตการผลตของสตดโอเมอรเดกา ดารามลายทเคยมผลงานทอตสาหกรรม

ภาพยนตรทสงคโปรไดเรมทยอยเดนทางมาเขารวมกบสตดโอใหมแหงน โดยดาราชดแรกทไดรบบทบาท

แสดงในภาพยนตรระลอกแรกอนรวมถงใน Tun Tijah ดวยนน อยางเชน อบดลเลาะห ยก, ซลมาห อาห

หมด, มสตาฟฟา, มาอารอฟ เปนตน

Tun Tijah (ลกษมานน กฤษณน, 1961)

ภาพยนตรเรองแรกภายใตการผลตของสตดโอเมอรเดกา

13

ขณะทในสวนของผกากบภาพยนตรนน หลงจากการนารองอยางนาประทบใจโดยลกษมานน

กฤษณนซงกากบภาพยนตรออกมาถงสามเรองในป 1962 (Keris Sempena Riau, Ratapan Ibu และ

Seledang Merah) แลว ซลเละห กาน ผเคยไดมโอกาสกากบภาพยนตรใหกบคาเธย-เกอรสมาแลวสาม

เรอง ไดกาวขนมาเปนหนงในรนบกเบกของสตดโอเมอรเดกา โดยเรมจากการกากบภาพยนตรเรอง Siti

Payung (1962) ชวงเวลาไลเลยกน โอมาร โรยกจากมลายฟลมโปรดกชนสและ เอม. อามนจากคาเธย-เก

อรสกเดนทางมาสมทบ ปเดยวกนนน โรยกกากบ Anak Ku Suami Ku เมอเขาสป 1963 ผกากบ

ภาพยนตรทงสไดรวมกนสรางสสนคกคกดวยการรวมกนผลตออกมาถงเจดเรองภายในปเดยว แมปรมาณการ

ผลตดงกลาวจะยงไมอาจเทยบไดกบชวงรงเรองทสงคโปร แตสาหรบดนแดนใหมภายใตบรรยากาศคกรน

ทางการเมองแหงการรวมชาตและการโตแยงระหวางเชอชาต สตดโอเมอรเดกาคลายจะเปนสตดโอแหง

ความหวงสาหรบทกคน

ชวงเวลาเดยวกนนน แมวานายทนจนในอตสาหกรรมภาพยนตรสงคโปรทงชอวบราเดอรและคาเธย

จะเรมพบความจรงวา กระแสมลายนยมและการแตกราวทางเชอชาตในสงคโปรและมลายาไดออกอาการ

สงผลกระทบตอธรกจภาพยนตรมลายอยางตอเนอง และพวกเขาเองกไดตดสนใจไปใหความสาคญมากขนตอ

ธรกจความบนเทงในดนแดนของชาวจนอยางฮองกง ซงเปนททเอออานวยความราบรนและหนทางสความ

ยงใหญทางธรกจไดมากกวา แตความหวงกยงมใหแกกาวใหมของภาพยนตรมลาย ไลเลยกบทมลายา

สงคโปร และสองรฐบนเกาะบอรเนยว ไดเจรจาและรวมตวกนเปนประเทศเดยวในชอ “มาเลเซย” ในป 1963

ชอวบราเดอรตามมารวมลงทนในสตดโอเมอรเดกา กระทงไมนานกกาวขนถอหนสวนใหญและเปนเจาของ

สตดโอแหงนในทสด พรอมกบทชอวบราเดอรหนมาวางเดมพนอกครงกบภาพยนตรมลายทจะกอเกดขนจาก

แผนดนมาเลเซย ป 1964 ในทสดผซงเปนสญลกษณหนงของภาพยนตรมลาย คอ พ. รามล ตดสนใจเดนทาง

มารวมงานกบสตดโอเมอรเดกา การมาของรามลทาใหหลายคนเชอวาในดนแดนใหมน ภาพยนตรมลายจะ

ฟนตวสภาวะรงเรองอกครงหนง

สตดโอเมอรเดการบหนาทสบทอดสายธารของภาพยนตรมลายมาไดอกระยะใหญๆ ในจานวนนม

ภาพยนตรทควรคาแกการยกยองหลายเรอง แตพลงของความเปลยนแปลงทนามาสการเสอมถอยของ

ภาพยนตรมลายทสงคโปร หลายประการยงคงสงผลเฉกเชนเดยวกนสาหรบทมาเลเซย แมวาทน ปญหาการ

ประทวงของสหภาพแรงงานภาพยนตรและการแตกราวตงแงทางเชอชาตในวงการภาพยนตรมลายจะบรรเทา

เบาบางลง แตการเสอมความนยมลงอยางตอเนองนนเกดขนจากกระแสททรงพลงและยากยงจะตานทาน

แมวาหลงจากทชอวบราเดอรตดสนใจปดตวมลายฟลมโปรดกชนสทสงคโปรในป 1967 จะนามาซงการอพยพ

ระลอกใหญครงสดทายของบคลากรวงการภาพยนตรสมาเลเซย และทาใหปรมาณการผลตภาพยนตรของ

สตดโอเมอรเดกาเพมขนระยะหนง แต ณ ชวงเดยวกนนนกสามารถเหนไดชดถงการไหลบาเขามาของ

ภาพยนตรจากฮองกง อนเดย และฮอลลวด ซงเปนทชนชอบประทบใจของคนในทองถนยงกวาภาพยนตร

มลายจนแทบไมอาจเทยบกนได ภาพยนตรอนโดนเซยทะลกเขามาอยางตอเนองนบจากตนทศวรรษ 1970

ในขณะทสตดโอเมอรเดกายงคงทาไดแคผลตภาพยนตรขาว-ดา เนอเรองและสไตลยาซาแนวทางของยคทอง

14

ทผานพน ภาพยนตรสสนสดใสจากอนโดนเซยมเนอเรองและตวละครทเราใจ ดาราอนโดนเซย เชน โซฟน

โซฟอานน, รตโน ตมร, ดกก ซลการนาเอน, วทยาวาต, เลนน มารลนา ยดครองหวใจของผชมชาวมลาย ยง

ดวยความใกลชดทางภาษาและวฒนธรรมซงทาใหแทบไมมอปสรรคและกาแพงกนแบงในการรบชม

ภาพยนตรมลายเรมกลายเปนสงตกยคลาสมย

ในภาพยนตรจานวน 64 เรองทผลตขนภายใตการดาเนนงานของสตดโอเมอรเดกา พ. รามลเปนผ

กากบภาพยนตรทมผลงานออกมามากทสด คอ 16 เรองในระยะเวลารวม 10 ปทเขาอทศชวงสดทายของชวต

ให โดยในป 1967 เขาผลตผลงานออกมาถงสเรองภายในปเดยว ซงนนเปนสถตสงสดในชวตการทางานกากบ

ภาพยนตรของเขา สาหรบทสตดโอเมอรเดกาน ผลงานกากบในระยะแรกของรามลจะเนนภาพยนตรตลกและ

เพอความบนเทงเปนหลก อยางเชน Ragam P. Ramlee (1965) Do Re Mi (1966) Nasib Do Re Mi

(1966) Sabaruddin Tukang Kasut (1966) หลงจากนนกมผลงานหลายเรองทเขายงแฝงฝงมมมองทาง

สงคม กระทงทาใหเปนผลงานทยงสามารถบนทกทศนะทแมอาจจะออนลา แตทรงคณคาในฐาน

ประวตศาสตรภมปญญาทครงหนงเคยเบงบาน ภาพยนตรอยางเชน Sesudah Subuh (1967) Keluarga

69 (1967) Gerimis (1968) Dr. Rushdi (1970) เปนตวอยางทชดเจนในกรณทวาน

อยางไรกตาม หากพจารณาในภาพรวมแลว ภาพยนตรของ พ. รามลในยคสตดโอเมอรเดกานน

เสอมคลายมนตขลงและไมอาจเทยบเคยงความสาเรจในหมผชมเทยมเทาชวงสมยทสงคโปรไดเลย ทสงคโปร

ผลงานของรามลทตราตรงใจผชมนนไดรบการหนนเสรมจากบคลากรผมความสามารถในวงการ ทสาคญ

อยางเชนไดชด เชน โอมาร โรยกและอาหหมด เนสฟทคดเรองและเขยนบทใหกบภาพยนตรคลาสสคของราม

ล อยาง Semerah Padi, Antara Dua Darjat และ Ibu Mertuaku หรอบทเพลงทโดงดงจาก

ภาพยนตรหลายเรองไดจามล สหลงและ เอส. สดารมาจแตงเนอรอง พรอมออสมน อาหหมด ยซอฟฟ บ.

ชวยเรยบเรยงทวงทานอง ขณะทในสวนของการแสดง ความสาเรจของภาพยนตรจานวนมากมาพรอมกบทม

นกแสดงอยาง เอส. ชามซดดน, อาซส ซาตาร, อโด โอมาร, อาหหมด เนสฟ, เอม. ซาอน และมสตารโจ ท

สนบสนนใหเกดความบนเทงฝงจาในใจผชม6 ทสตดโอเมอรเดกา ผคนสวนใหญซงเคยรวมงานสรางสรรคกบ

เขาอยางเขาขารใจขาดหายไปไมเหมอนเดม

นอกจากนน ภายใตสถานการณทรสนยมในการเสพความบนเทงของผชมเปลยนแปลงไปอยางมาก

ชอวบราเดอรไดปรบวธการบรหารสตดโอใหตางไปจากสมยทสงคโปร สาหรบทมาเลเซยน การจางงานใช

ระบบทาสญญาระยะสน ทมงานผลตภาพยนตรจะถกจางเฉพาะเรองทกาลงดาเนนการผลต แทนทจะทา

สญญาจางระยะยาวอยางกอนหนาน คาจางดารานกแสดงตากวาอยางมากเมอเปรยบเทยบกบระบบเงนเดอน

ทใชเมอสมยทสงคโปร7 ดาราและบคลากรจานวนไมนอยเลอกทจะผนตวเองไปประกอบอาชพอน ขณะทดารา

หนาใหมทเพงเขาสวงการกไมอาจวาดหวงใหอาชพนเปนอาชพหลกทมนคงเพยงอาชพเดยวไดอกตอไป โลก

แหงความบนเทงทเตมไปดวยสสนของวงการภาพยนตรมลายกลายเปนอดตทยากยงจะหวนคนในปจจบน

6 Hatta Azad Khan, The Malay Cinema (Selangor: Universiti Kebangsaan Malaysia, 1997), 115-16. 7 Khan, The Malay Cinema, 108.

15

พ. รามล ผซงเปนสญลกษณสาคญของยคทองภาพยนตรมลายเสยชวตลงในวย 45 ปเมอวนท 29

พฤษภาคม 1973 ในชวงทายๆ ของชวต เขายงคงทมเทใหกบภาพยนตรมลาย ทงดวยความมงมนอตสาหะ

และยากลาบากยงกวาชวงใดๆ เขารบหนาททงการกากบ นาแสดง แตงเพลงประกอบ เขยนบท และอาจ

รวมถงการถายภาพและตดตอในภาพยนตรแตละเรอง ขณะทตวเองกประสบปญหาทางดานรายไดอยางมาก

การเสยชวตของเขาคลายเปนการคอยๆ คลมานลงปดฉากภาพยนตรมลาย หลงจากนนแลว มเพยงป 1974

เพยงปเดยวทสตดโอเมอรเดกาสรางภาพยนตรออกมาไดสเรอง กอนทจะเหลอเพยงแค 1-2 เรองตอป จนถง

ป 1980 ภาพยนตรเรอง Adik Manja (กากบโดยฮาฟชาม) ไดรบการบนทกไวในฐานะภาพยนตรเรอง

สดทายของสตดโอเมอรเดกา ชอวบราเดอรตดสนใจปดการดาเนนงานของสตดโอผลตภาพยนตรมลายแหงน

กอนทจะขายตอใหกบหนวยงานพฒนากจการภาพยนตรแหงชาตของรฐบาลมาเลเซยในป 1985

กอรางภาพยนตรแหงชาตมาเลเซย

การสรางภาพยนตรทมลายานน ทจรงแลวเรมตนในชวงเวลาหลงสงครามไลเลยกบทอตสาหกรรมภาพยนตร

มลายทสงคโปรฟนตวขนอกครงหนงภายใตการนาของชอวบราเดอร หากแตทงผนา บคลากร ลกษณะและ

อดมการณของภาพยนตรมความแตกตางกนอยางยงในหลายประการ อยางเชน ในขณะททสงคโปร

อตสาหกรรมภาพยนตรไดพฒนาและเตบโตขนอยางมสสนภายใตการดาเนนงานของเอกชน ทมลายาซงเจา

ผปกครองอาณานคมเฝาควบคมในระดบเขมขนกวานน กระบวนการผลตภาพยนตรในระยะแรกถกชนาเปน

อยางสงจากเจาอาณานคม หรอในขณะทบคลากรในวงการภาพยนตรชาวมลายทสงคโปรไดรบการฝกฝนทง

โดยตรงและโดยออมจากนกสรางภาพยนตรชาวอนเดย จน และรวมถงในระดบทอาจจะนอยกวาอยางชาว

อนโดนเซยและฟลปปนส ชาวมลายทมลายาทางานใกลชดกบชาวตะวนตกทรวมความคดความเชอกบเจา

อาณานคมเดม ระดบความอสระทแตกตางกนของทงสองพนทไดทาใหอดมการณของภาพยนตรแตกตางกน

อยางยงเชนกน กลาวคอ ทสงคโปร ภาพยนตรโดดเดนหลายตอหลายเรองไดกลายเปนพนทแหงการววาทะ

และนาเสนอความคดใหมทงในอตลกษณของชาต อตลกษณทางวฒนธรรม และการวพากษสงคม ขณะทในม

ลายา การรเรมสรางสรรคภาพยนตรคอกระบวนการประนประนอม เจรจาตอรอง และการถายทอดอดมการณ

จากเจาอาณานคมเดมสคนพนเมอง

ภาพยนตรกลมสาคญทถกสรางขนทมลายา คอ บรรดาภาพยนตรสารคดทผลตโดย Malayan Film

Unit (MFU) ซงเปนหนวยงานทรฐบาลอาณานคมจดตงขนทกวลาลมเปอรในป 1946 วตถประสงคเมอครา

แรกตง MFU นนคอเพอผลตภาพยนตรสารคดทจะตอบสนองนโยบายของรฐบาล ภายใตเปาหมายของการ

สรางเสถยรภาพ สนบสนนใหเกดความรดหนาในการพฒนาสงคมและประชากร พรอมประกอบดวย

เปาหมายแฝงเพอกคนศรทธาและความเชอมนตอเจาอาณานคมเดมทหวนคนมามอานาจเหนอบรตชมลายา

16

อกครงหนง8 ภาพยนตรสารคดทผลตโดย MFU ถกนาออกฉายทงในโรงภาพยนตรและหนวยเรฉายเคลอนท

ไปตามเขตชนบท คลายคลงกบภาพยนตรสารคดโฆษณาชวนเชอทวไปทผลตขนในหลายดนแดนในชวงเวลา

ดงกลาวนน คอ เนอหามลกษณะของการใหการศกษาแกประชาชนตามแนวทางการพฒนาสงคม เศรษฐกจ

และการเมองของรฐ กระตนใหผชมใหความสาคญกบการศกษาของบตรหลาน การสรางสขภาวะทด ละเลก

ความเชอผดๆ เกยวกบชวตความเปนอย ฯลฯ แตไมนานหลงจากนน เมอกระแสตอตานอาณานคมและ

เรยกรองเอกราชอยางสมบรณซงผนวกรวมกบแรงกระตนจากภาวะสงครามเยนไดเรมยกระดบสงขนใน

ภมภาค โดยกอเปนรปธรรมทชดเจนในกรณของมลายาคอการยกระดบการเคลอนไหวของพรรค

คอมมวนสตมลายาสการตอสดวยอาวธเพอเรยกรองเอกราชอยางสมบรณ และรฐบาลเจาอาณานคมได

ประกาศใหพรรคฯ เปนขบวนการกอการรายนอกกฎหมาย พรอมยกระดบสงครามปราบปรามคอมมวนสตใน

ยคภาวะฉกเฉน ภาพยนตรสารคดของ MFU ไดทาหนาทอกประการสาคญ คอ เผยแพรภยรายของ

คอมมวนสตทคกคามประเทศ

ในสวนของกระบวนการทางาน MFU ไดดงคนพนเมองขนมารบการฝกฝนทงในสวนของการใช

อปกรณภาพยนตร และขยายรวมไปถงในเครอขายการเผยแพรภาพยนตรสารคดทถกผลตขน ขอมลจากป

1953 ระบวาในบรรดาบคลากรจานวน 135 คนของ MFU นน มเพยงหกคนเทานนทเคยผานประสบการณ

ในวงการภาพยนตรมากอน9

การรณรงคตอตานคอมมวนสตเปนเปาหมายแฝงสาคญประการหนงของการสรางภาพยนตรบนเทง

เรองแรกขนทมลายาในป 1954 ภายใตการอานวยการของ MFU ภาพยนตรเรอง Abu Nawas กากบโดยซ

รล แรนดอลล มเปาประสงคสาคญเพอใหผชมไดเหนกลเกมเจาเลหของคอมมวนสต ทมงานสรางดงเอาอส

มาอล

8 Hassan Abd Muthalib, "The End of Empire: The Films of the Malayan Film Unit in 1950s British

Malaya," in Film and the End of Empire, eds. L. Grieveson and C. MacCabe (London: Palgrave

Macmillan, 2011), 177-96. 9 Hassan Abd Muthalib, “‘Winning Hearts and Minds’: Representations of Malays and their Milieu

in the Films of British Malaya,” South East Asia Research 17, 1 (March 2009): 54.

สอง

ภาพยนตรเรองสาคญในประวตศาสตรภาพยนตรมาเลเซย

Leila Majnun

ป: 1934

กากบ: บลเดน สงห รจฮนส [อนเดย]

อานวยการสราง: ราไอ บาฮาดร เสธ และฮดตรอย โมตลาล

ชามเรย [อนเดย]

นกแสดง: สก บน นรดน, ฟาตมะห บนต จสมน, ซายน อาล

บน มนซร อล-อตตาส, จก ตจาห, เยม, ชารฟ เม

ดาน, ไครดดน

ภาพยนตรซงไดชอวาเปนภาพยนตรมลายเรองแรก กากบโดยผกากบภาพยนตรชาวอนเดยซงเดนทางมาจาก

อตสาหกรรมภาพยนตรแหงบอมเบย สรางโดยความรวมมอระหวางบรษทภาพยนตรทอนเดยกบบรษทนาเขา

ภาพยนตรอนเดยทตงอยทสงคโปร เจาของทงสองบรษทเปนชาวอนเดย Leila Majnun ดดแปลงจาก

ตานานความรกทรจกกนดในโลกเปอรเซย-อาหรบ-อนเดย เรองราวของไลลา-มจนนวาดวยโศกนาฏกรรม

ของความรก โดยเชอกนวาไดรบอทธพลมาจากทงนทานอาหรบราตรและโรมโอกบจเลยต แมวาจะไมม

หลกฐานทางประวตศาสตรระบไวอยางเดนชด แตมความเปนไปไดทรจฮนสอาจปรบแปลงภาพยนตรเรองน

จากภาพยนตรอนเดยชอและเรองราวเดยวกนทเพงสรางและเขาฉายทสงคโปรในหนงปกอนหนา

ขนบหลายประการของภาพยนตรมลายทผลตออกมาเปนจานวนมากในเวลาตอไดปรากฏอยในการ

รเรมของ Leila Majnun ทงการใชนกแสดงละครเวทจากคณะบงซาวนมาแสดงในภาพยนตร อทธพลของ

เรองราวจากอนเดยและตะวนออกในภาพยนตรมลาย อทธพลของผกากบภาพยนตรชาวอนเดย อนรวมถง

จารตการใชบทเพลงและฉากเตนรา รวมถงแนวเรองเดนทวาดวยความรกตองหามและอปสรรค

Leila Majnun ถกระบ ณ ปจจบนในหมวดภาพยนตรทฟลมสาบสญ อยางไรกตาม รายงานจาก

หนงสอพมพรวมสมย ไดรายงานถงภาพยนตรเรองนไวในฐานะ “ภาพยนตรพดมลายเรองแรกทง 100%” ท

“ถายทาทงเรองในสงคโปร” ประกอบไปดวย “ระบาอยปตและอาราเบยอนงดงามตระการตาหลายฉาก

พรอมบทเพลงและบทพดในภาษามลายคลาสสค”

Hujan Panas (Hot Rain)

ป: 1953

กากบ: บ. เอน. ราโอ

2

อานวยการสราง: มลายฟลมโปรดกชนส

เรอง/บทภาพยนตร: บ. เอน. ราโอ

นกแสดง: พ. รามล (อามร) สปต ซาราวก (อามนะห)

เรองราวใน Hujan Panas วาดวยประเดนอมตะตามขนบภาพยนตรเมโลดรามา คอ เรองราวของความรก

ทงทเปนรกแทและความลมหลง การยดมนและชงชง ความดกบความชว การสญเสยและความหวง รวมถง

ชะตากรรมทพลกผนของตวละคร พ. รามลแสดงเปนอามร นกดนตรใสซอผมความรกอยางลมหลงตออาม

นะห นกรองทเปนหญงสาวชาวเมอง ความรกมดบอดดงกลาวทาใหเขาไมตระหนกวาฮสนะห เพอนสาวคน

สนทนนมใจรกและปรารถนาดตอเขามากมายเพยงใด เชนเดยวกบทมองไมเหนวาอามนะหนนหาไดมองเหน

เขาอยในสายตา และแมจะลงเอยดวยการแตงงานและมลกดวยกน แตเธอกไมใสใจลกและไมไดซอสตยตอ

สาม อามนะหปรารถนาในตวฮสซนผเปนชายชผเพอนของอามร กระทงเมอถกเขาหกหลง อามนะหก

พยายามหวนกลบมาหาอามร แตโชคชะตาไดทาใหเกดการสญเสยครงใหญสาหรบอามร แตนนกทาใหเขาตา

สวาง กลบมาสดนตรทเขารก และตระหนกในความรกของฮสนะหในทสด

Hujan Panas เปนหนงในภาพยนตรเรองเดนทไดบนทกชวงเวลาทอทธพลของผกากบภาพยนตร

จากอนเดยเรมตงมนในอตสาหกรรมภาพยนตรมลายทสงคโปร และจารตของภาพยนตรอนเดยคอยๆ ถก

ปรบใหเขากบทองถน กอนจะกลายเปนขนบภาพยนตรหลายประการทไดรบการสานตอในชวงยคทองของ

ภาพยนตรมลาย บ. เอน. ราโอ ผกากบภาพยนตรชาวอนเดยซงประสบความสาเรจไมนอยจากอตสาหกรรม

ภาพยนตรทมฬ ไดเดนทางมาถงสงคโปรและกากบ Hujan Panas ในฐานะภาพยนตรมลายเรองแรกของ

เขา กอนทเขาจะทางานตอเนองและเปนบคลากรสาคญคนหนงของวงการในเวลาตอมา

Penarek Becha (Trishaw Puller)

ป: 1955

กากบ: พ. รามล

อานวยการสราง: มลายฟลมโปรดกชนส

เรอง/บทภาพยนตร: พ. รามล

นกแสดง: พ. รามล (อมรอน) ซาอาดะห (อาซซะห) ซล

เละห กามล (กาซาล) อโด โอมาร (มารซก) ซาอา

มะห (แมของอมรอน)

เรองราวใน Penarek Becha วาดวยความรกทตองเผชญอปสรรคทางดานชนชน อมรอนเปนชายลากรถผ

ยากไรทไดมโอกาสชวยเหลออาซซะห มหาเศรษฐมารซก บดาของอาซซะห ยนยอมจางอมรอนใหคอยลากรถ

รบสงบตรสาว กระทงหนมสาวทงสองตกหลมรกกน โดยทอาซซะหไมรงเกยจเดยดฉนทฐานะอนยากจนขน

3

แคนของเขา ขณะทมารซกนนวางแผนทจะใหบตรสาวของตนไดแตงงานกบกาซาล หนมเสเพลทเสแสรงวาตน

เปนคนด เมอมารซกรความจรงเกยวกบความรกระหวางบตรสาวกบอมรอน จงไดพยายามขดขวาง กระทง

เมอไดตระหนกถงความเลวรายของกาซาล กบเหนถงความดของอมรอน มารซกจงเปลยนความคดของตนท

เคยแตตดสนใจคนจากฐานะและรปกายภายนอก และยนยอมใหทงสองไดครองรกกน

Hang Tuah

ป: 1956

กากบ: ปาน มาจมดาร [อนเดย]

อานวยการสราง: มลายฟลมโปรดกชนส

นกแสดง: พ. รามล (ฮงตวห) ซาอาดะห (เมอลอร) อาห

หมด มาหมด (ฮงเจอบต) ไซตน (ตนเตจา) หะย มา

ฮาด (สลตานแหงมะละกา) ดาเอง อดรส (ดาโตะ

เบนดาฮารา) นอรดน อาหหมด (ฮงกสตร) เอส. ชาม

ซดดน (ฮงเลอกร)

ฮงตวหและเพอนรวมสาบานสามคน คอ ฮงเจอบต ฮงกสตร ฮงเลอกร และฮงเลอกอ ไดใหคาสตยสาบานท

จะรบใชองคสลตานแหงมะละกาดวยความจงรกภกด ในภารกจสาคญหนง ฮงตวหไดรบคาสงใหใช

ความสามารถนาตนเตจามาเปนมเหสของสลตาน ความสาเรจของฮงตวหจากภารกจนทาใหเขาไดรบการ

ยอมรบและรางวลตอบแทนจากสลตานอยางสงสง กระทงทาใหผใกลชดสลตานเกดความรษยา หลงจากใส

รายปายสวาฮงตวหคดคดทรยศ สลตานไดถายทอดคาสงใหกาจดฮงตวห ฮงเจอบตผเปนสหายสนทและม

ความสามารถในการรบทดเทยมกบฮงตวหโกรธแคนตอคาสงดงกลาว จงไดตดสนใจกอกบฏตอองคสลตาน

ในขณะทฮงตวหนนหาไดถกสงหารเนองจากมผแอบใหความชวยเหลออยางลบๆ หลงจากลวงรความจรง

สลตานไดมอบภารกจใหมใหกบฮงตวห คอ จดการฮงเจอบตผกอกบฏ ดวยความยดมนในคาสตยสาบานทจะ

จงรกภกดเหนอสงอนใด สหายรกทงสองตองเผชญหนากนในการรบพงครงสดทาย

Semerah Padi

ป: 1956

กากบ: พ. รามล

อานวยการสราง: มลายฟลมโปรดกชนส

เรอง/บทภาพยนตร: โอมาร โรจก/พ. รามล

4

นกแสดง: นอรดน อาหหมด (เตอรนา) พ. รามล (อาดกา)

ซาอาดะห (ดารา) ดาเอง อดรส (ฮตม-หวหนา

หมบาน) นอรมาดอะห (กาลก) ซลเละห กามล (บอ

เระก)

เหตการณในทองเรองเกดขนทหมบานมลายอนเงยบสงบนามเซอเมอระห ปาด ฮตมเปนหวหนาหมบานผม

อานาจสงสด เตอรนาและอาดกาเปนเพอนรวมสาบานทไดรบมอบหมายใหเปนผคอยพทกษรกษากฎเกณฑ

และความเรยบรอยปลอดภยของหมบาน ระหวางเพอนรกทงสอง มดารา บตรสาวของหวหนาหมบาน เปน

หญงสาวททงสองตางแอบรก ดารามใจใหกบอาดกา แตดวยความททงสองเลอกทจะเกบความในใจของตนไว

เปนความลบ ฮตมไดตดสนใจยกบตรสาวของตนใหเปนภรรยาของเตอรนา กระทงเหตแหงความใกลชดในคา

คนหนง อาดกากบดาราเผลอใจไดเสยกน ดวยความรสกผดบาป อาดกาตดสนใจสารภาพตอฮตมและเตอร

นา ฮตมจาเปนตองพทกษไวซงกฎเกณฑของเซอเมอระห ปาด ในขณะทชวงเวลาเดยวกนนน หมบานไดถก

โจมตโดยไมคาดฝนโดยทรชน ทกคนตองเผชญหนาทงกบการรกรานจากภายนอกและการตดสนใจเพอ

หาทางออกใหกบทกฝาย

Bujang Lapok (Confirmed Bachelor)

ป: 1957

กากบ: พ. รามล

อานวยการสราง: มลายฟลมโปรดกชนส

นกแสดง: พ. รามล (รามล) เอส. ชามซดดน (ซดน) อาซส

ซตตาร (อาซส) นอรมาดอะห (นอรมาห) ไซตน (ไซ

ตน) ดายง ซอเฟย (ซาปอะห)

รามล ซดน และอาซส เปนเพอนรกหนมโสดสามคนทเดนทางออกจากกมปงมาเผชญชวตในเมอง ทงสามเชา

บานพกอยดวยกนในเขตชานเมอง ขณะเผชญวถชวตสมยใหมในเมอง พวกเขาไดสมผสถงชวตใสซอ การ

ชวยเหลอแบงปนและถอยทถอยอาศยจากผคนทพวกเขามาพานกอาศยดวย ซดนแอบหลงรกไซตน หญงสาว

สดสวยและรารวย แตถกกดกนจากมารดาของเธอ เขาขอใหเพอนทงสองหาวธการชวยเหลอใหความรก

สมหวง การพยายามพชตใจหญงสาวไดทาใหเพอนรกทงสามไดรบรถงความรสกของตนเองและไดรบความ

รกของหญงสาวสามคนแตกตางกนไป

Pontianak

5

ป: 1957

กากบ: บ. เอน. ราโอ [อนเดย]

อานวยการสราง: คาเธย-เกอรส

นกแสดง: มาเรย เมอนาโด, เอม. อามน, วาฮด ซาเตะ, ซล

มาห อาหหมด, การม ลาทฟฟ

หญงคอมไดใชเวทมนตเปลยนรางตนเองเปนหญงสาวสะคราญ กระทงวนหนงทเธอไดดดพษงออกจากแผล

ของสาม สงผลใหเธอตองกลายเปนผดดเลอดปนตอานก เธอไดพยายามทจะทาใหบตรสาวของตน

เปลยนเปนผมชวตอมตะเหมอนกบเธอ จนในทสด เธอสามารถถกการาบดวยการดงเอาตะปทปกฝงอยออก

จากทายทอย

Anak Pontianak (Son of Pontianak)

ป: 1958

กากบ: รามอน เอสเตลลา [ฟลปปนส]

อานวยการสราง: มลายฟลมโปรดกชนส

นกแสดง: จนส ชามซดดน, ฮาชมะ ยน, อายง ซอเฟย, เอส.

กาดารสมน

หญงสาวงามสะคราญอยกนกบสามมาเปนเวลานาน กระทงเมอถงคราคลอดลกและพบวาเธอกาลงจะสน

อายขย เธอเปดเผยความจรงกบสามวาเธอเปนผดดเลอดปนตอานก เธอขอใหสามดงตะปทฝงอยททายทอย

เพอเธอจะไดคนรางเดม รางของเธอถกฝง แตเมอฟาผาลงบนหลมศพ เธอไดฟนขนจากความตายอกครง

หนง กอนจะพบวาสามไดผดคาสาบานหนาหลมฝงศพเธอโดยการมภรรยาใหม เธอสงหารสามและพาลกชาย

เดนทางรอนเร กระทงไดไปพานกอาศยกบชายชราผมใจเมตตา บตรชายเตบโตเปนหนมและไดหลงรกกบ

หญงสาวลกคหบด ความรกของทงสองกอใหเกดความรษยาในใจของนกวทยาศาสตรผเปนเพอนของบดา

หญงสาว เขาตดสนใจลางแคนโดยใชผลการทดลองทางวทยาศาสตรเปลยนรางตวเองเปนโปลอง ปศาจไรราง

การเผชญหนาจงเกดขนระหวางโปลอง ปนตอานก ชายหนมผพบวาตนเองกมสายเลอดของปศาจในตว และ

รวมถงฮนต ปศาจงผเขามาเกยวพนอยางไมมปมขลย

Chinta Gadis Rimba (The Virgin of Borneo / Love of the Jungle Girl)

ป: 1958

กากบ: ลกษมานน กฤษณน [อนเดย]

6

อานวยการสราง: เกอรสฟลมโปรดกชนส

เรอง/บทภาพยนตร: ฮารน ฮามด ราชด/แอล. กฤษนน, โฮอา

ลก

นกแสดง: รไม นร, นารง, เอม. อามน, โมฮาเหมด ซาอน,

โดลเลาะห ซาราวก

เดกหนมจากชนเผาดายกบนเกาะบอรเนยวไดหลงทางออกจากปา เขาไดรบความชวยเหลอโดยชายจาก

หมบานชาวมลาย กระทงไดเปนเพอนสนทกบหนงในบตรชายของครอบครวนน หลายปผานไป ชายเฒาชาว

มลายไดขนเปนหวหนาหมบาน เขาไดเดนทางเขาไปในปาลกและถกโจมตโดยนกรบเผาอบน เขาถกนาตวไป

ยงเผาและกาลงจะถกตดศรษะในพธบชายญ

ภาพยนตรเรอง Chinta Gadis Rimba เปนภาพยนตรสทถายทาทงเรองในซาราวกบนเกาะ

บอรเนยว ตวละครชาวดายกและอบนตามทองเรองโดยสวนใหญนนใชชาวเผาจรงมาแสดง ภาพยนตรเรองน

จงเปนหนงในภาพยนตรมลายทมมตและคณคาทางมานษยวทยาเปนอยางสง

Gerimis

ป: 1968

กากบ: พ. รามล

อานวยการสราง: สตดโอเมอรเดกา

เรอง/บทภาพยนตร: เอ. อาร. ทอมเปล, พ. รามล

นกแสดง: พ. รามล (คามาล) จนทรา ชามกม (ลลา) รม

นะห สเดะก (ตนาห) เยม (ตวนมรชด) เอ. อาร.

ทอมเปล (ซอด) กาตจาฮ ฮาชม (ตจาห) โทน อซ

มาน (อซมาน) บกหเตยร (บกหเตยร)

คามาลเปนพชายคนโตในบรรดาพนองสคนของครอบครวผมอนจะกนชาวมลาย ขณะทนองทงสามอยใต

อาณตของพอ (ตวนมรชด) ผเขมงวด เขาเหมอนเปนแกะดาของครอบครวเนองจากเลอกทจะใชชวตตามใจ

ปรารถนาของตนโดยเลอกทจะเปนจตรกรตระเวนวาดภาพไปตามสถานทตางๆ กระทงคนหนงทไนทคลบ

ประจา เขาไดชมการแสดงระบาของลลา หญงสาวเชอสายอนเดย คามาลตกหลมรกเธอ และความสมพนธ

ของทงสองกอตวอยางรวดเรวจนตดสนใจทจะแตงงานกน พอของคามาลยนยนไมใหลกของตนไมวาคนใด

แตงงานในขณะทเขายงมชวตอย ประกาศตดพอตดลกและไลคามาลออกจากบาน ขณะทพอของลลากไมอาจ

ยอมรบกบการทบตรสาวจะแตงงานกบชาวมลาย และขบเธอออกจากครอบครว

7

คามาลกบลลาสรางครอบครวใหมดวยกนโดยลลาเปลยนศาสนามาเปนมสลม ทงสองใชชวตอยาง

ลาบากยากแคน โดยเฉพาะเมอมลกชายดวยกน กระทงเมอตวนมรชดเสยชวตโดยไมทงมรดกใดไวใหกบคา

มาลเลย นาชายผซงหวงใยคามาลไดชวนเขามาพกอาศยอยกบตนและใหดแลบรษทของครอบครว ขณะทชวต

เรมเปลยนไปในทางทดขน ตนาห หญงสาวเจาเลห ไดทามนตเสนหใหคามาลหลงรกจนกระทงทงลกเมยมา

แตงงานอยกนกบตน ลลาไดพาลกหนออกจากบานกลบมาอยกบพอแมหลงจากทคามาลทาเลวรายกบเธอ จน

เมอคามาลกลบมารสกตวอกครงหนง นาชายยนยนใหเขานาตวลลากบลกกลบมาใหได คามาลรอนเรตามหา

กระทงพบวาลลากลบไปเปนนกเตนทไนทคลบแหงเดม ลลาปฏเสธทจะใหอภยเขา แตในทายทสด ดวยลก

ชายทยดโยงหวใจของทงสองเขาไวดวยกน ทกคนจงไดกลบมาเปนครอบครวเดยวกนอกครงหนง

ในขณะทภาพยนตรมลายเกอบทงหมดตลอดทกยคสมยจะวาดวยเรองราวของชาวมลายโดยมคนเชอ

ชาตอนมาปรากฏอยอยางจากดจาเขย Gerimis เปนหนงในภาพยนตรแสนนอยเรองทกลาวถงความรกของ

คนตางเชอชาต แมวาในชวงเวลาทภาพยนตรออกฉาย มนตขลงของภาพยนตรมลายตอผชมจะเสอมคลายจน

แทบหมดลง แต Gerimis คงความสาคญในฐานะบทบนทกทางประวตศาสตรของความคดเกยวกบ

ความสมพนธระหวางเชอชาต ในชวงเวลาซงการแตกราวไดไตระดบขนสสง

Perempuan, Isteri dan Jalang (Woman, Wife and Whore)

ป: 1993

กากบ: อ-เวย บน หะยซาอาร

อานวยการสราง: โรสยม นอร, ปนชา / Berjaya Filem

เรอง/บทภาพยนตร: อ-เวย บน หะยซาอาร

นกแสดง: ซอเฟย ยาเน (เลอฮา) นาซร บลล คาน (อามน)

ซาอด โอมาร (ตาปะห)

เลอฮาเปนสาวกมปงผสวยใสไรเดยงสา เธอถกครอบครวกาหนดใหตองแตงงานกบอามน พอหนมจากอกกม

ปง ผซงประสบความสาเรจจากธรกจคาผก ในวนแตงงาน ขณะทครอบครวของฝายเจาสาวกาลงรบรอง

เจาบาวและแขกเหรอ เลอฮาไดแอบหนไปชายหนมทเธอรก ทงสองไดแอบไปแตงงานกนอยางลบๆ ทโกลก

อาเภอบรเวณชายแดนของไทย ดวยทงรสกอบอายและโกรธเกรยวอยางทสด อามนพยายามตดตามทงสอง

กระทงเมอเผชญหนากน สามกลบเลอกทจะคนเลอฮาใหแกอามนโดยไมคดจะปกปองหรอตอส แตกระนนอา

มนกตดสนใจสงหารเขา และเพอทจะลางแคน เขาขายเลอฮาใหกบพอเลาโสเภณในราคาแสนตา โดยใหหญง

สาวตองเปนโสเภณอยเปนเวลาหกเดอน เมอครบกาหนด อามนกลบมารบหญงสาว ขณะเดนทางกลบ ทงสอง

จาเปนตองพานกอยในหองพกเดยวกน เลอฮาแอบโทรศพทหาเจาพนกงานศาสนาเพอรายงานถงการละเมด

ขอหามทางศาสนาทไมใหชายหนม-หญงสาวทมไดแตงงานจะอยรวมหองเดยวกน ภายใตสถานการณทไม

อาจเลยง อามนจาใจทจะตองแตงงานกบเลอฮาเพอหลกเลยงการลงโทษและนาเธอกลบสกมปงของเขา อา

8

มนปฏบตตอเลอฮาอยางผหญงไรคาไรศกดศร แตหญงสาวไมไดเปนเดกสาวบรสทธอกตอไป เธอไดเผชญ

โลกและพรอมทจะตอบโต หมบานอนเคยถกครอบงาดวยพลงของจารตเผชญกบความปนปวนทสรางขนโดย

ทสาวผซงถกปลดปลอย กระทงไดนาไปสความรนแรงและโศกนาฏกรรมในทสด

Perempuan, Isteri dan Jalang เปนภาพยนตรเรองแรกในไตรภาคความแปลกแยก

(alienation trilogy) ไดรบรางวลจากเทศกาล Malaysian Film Festival ครงท 11 ป 1993 ทงรางวล

ภาพยนตรยอดเยยม ผกากบภาพยนตรยอดเยยม เรองยอดเยยม บทภาพยนตรยอดเยยม และดารานาชาย

ยอดเยยม

Kaki Bakar (The Arsonist)

ป: 1995

กากบ: อ-เวย บน หะยซาอาร

อานวยการสราง: ตน อารชาด, อ-เวย บน หะยซาอาร /

Satu Gitu

เรอง/บทภาพยนตร: อ-เวย บน หะยซาอาร

นกแสดง: กาลด ซลเละห (กงกง) งารซล งาสร (เกอสมา,

บตรชาย)

ภาพยนตรเรองทสองในไตรภาคความแปลกแยก ศนยกลางของเรองอยทกงกง ชายชาวชวาผเปยมลนดวย

ความภาคภมใจในบรรพบรษและอดตของตนซงเคยเปนนายทหารระดบนาในกองทพอนโดนเซยทรบชนะ

กองทพดตชในสงครามปฏวตอนโดนเซย (ระหวางป 1945-1949) กงกงในปจจบนเปนผอพยพมาใชชวต

เดนทางรอนเรอยในสงคมชนบทของมาเลเซย เขาแตงงานกบหญงสาวมลายและมบตรดวยกนสคน ทง

ครอบครวเรรอนไปดวยเกวยนบรรทกสมภาระ เปลยนทเปลยนถนตามแตทกงกงจะสามารถหางานและเงน

เพอจนเจอครอบครว เหตผลสาคญของการออกเดนทางจากทหนงไปยงทใหมมกเกดขนเนองจากกงกงเลอก

ทจะตอบโตความอยตธรรมทเขาไดรบจากนายจางหรอชาวบานดวยการวางเพลงทรพยสนของพวกเขา

เหลานน เกอสมาเปนผทคอยรบฟงบดาบอกเลาถงอดตอนยงใหญ หลกการของชวต ทงในเรองพระเจาและ

ความยตธรรม แตเดกชายเองกสงสยตอความถกตองในการกระทาของบดา กระทงในทสด คาถามตอความ

ยตธรรมทางสงคม ตอพฤตกรรมของบดา ความรสกผดชอบชวด และอตลกษณของตนเอง เกอสมาตอง

เผชญกบการตดสนใจครงใหญหลวงเมอบดาไดวางแผนวางเพลงอกครงในไคลแมกซของภาพยนตร

Kaki Bakar ไดรบแรงบนดาลใจจากบทเพลงของซาน ซดน นกรอง-กวชาวมลาย ผนวกกบการ

ดดแปลงหลวมๆ จากเรองสน “Barn Burning” ของวลเลยม โฟคเนอร นตยสาร The New York

Times ไดรววโดยระบวา Kaki Bakar เปนหนงในภาพยนตรทสามารถรกษาไวซงแกนแกนและอารมณใน

ผลงานของโฟคเนอรไดอยางยอดเยยมทสด

9

ไดรบรางวล Special Award จาก FINAS ป 1995 รางวล Grand Prix (ภาพยนตรนานาชาต

ยอดเยยม) จากบรสเซลส ป 1997 รางวล Special Jury Award จากเทศกาล Biennale Film Festival

ครงท 1 กรงพนมเปญ ประเทศกมพชา ป 1997 ไดรบเลอกเขาฉายอยางเปนทางการในสาย Un Certain

Regard เทศกาลภาพยนตรเมองคานส ป 1995

Jogho (The Champion)

ป: 1998

กากบ: อ-เวย บน หะยซาอาร

อานวยการสราง: อ-เวย บน หะยซาอาร, มาโกโต อเอดะ,

โซตะ ยามาโมโต / Gambar Tanah Licin, NHK

เรอง/บทภาพยนตร: อ-เวย บน หะยซาอาร, เอส. ออตมาน

เกอลนตน (นวนยาย)

นกแสดง: กาลด ซลเละห (มามต) นอรมะห ดามนฮร (ม

นะห, ภรรยา) ลาซม (บาฮารดดน หะย โอมาร) อซา

(วน ฮานาฟ ซ)

ภาพยนตรเรองสดทายในไตรภาคความแปลกแยก Jogho วาดวยเรองราวของมามต ผมถนกาเนดทรฐกลน

ตน ซงไดชอวารฐทเครงครดในศาสนาอสลามมากทสดรฐหนงในมาเลเซย มามตไดเดนทางมาพานกกบลาซม

พชาย ทจงหวดปตตาน ทนมามตหาเลยงชพดวยการเปนผเลยงและฝกววชน ทงเขาและพชายหารายไดจาก

การพนนชนโคซงเปนสงตองหามในมาเลเซย แตยงคงเปนทนยมอยทปตตาน มามตอยกบมนะหผเปนภรรยา

บตรสาวสามคน และบตรชาย เขาสงบตรชายคนเดยวไปศกษาทโรงเรยนสอนศาสนาอสลามทกลนตน

เรองราวอนวาดวยเกยรตยศศกดศร ความตาย และการลางแคนบนผนแผนดนอนเรมตนดวยการทลาซมถก

สงหารโดยอซาในสนามชนโค มามตและชายหนมในหมบานแสวงหาหนทางในการลางแคนเพอรกษาไวซง

เกยรตยศ กระทงบตรชายของลาซมกบพรรคพวกไดสงหารบตรชายของอซา หากแตเปนตวมามตทถกจบกม

โดยเจาหนาทไทย กจการของบาน หมบาน และการชนโคครงตอไปไดตกอยในความรบผดชอบของบรรดา

ผหญง กระทงถงวนชนโคครงสาคญ มามตไดรบการปลอยตวหลงยนเงนประกน วนเดยวกนนน อซาหวงทจะ

ลางแคนใหกบบตรชายของตนเชนกน การเผชญหนาและความตายเปนสงทไมอาจเลยง ในขณะทตวมามต

เองนนเหนอยหนายกบการลางแคนและความรนแรงทเหมอนจะไมมวนสนสดลงไดในหมบานความมลาย

แหงน

Jogho ไดรบรางวลภาพยนตรยอดเยยมจากเทศกาล Asian Pacific Film Festival ครงท 43 ป

1998 รางวลภาพยนตรยอดเยยม ผกากบภาพยนตรยอดเยยม ดารานาชายยอดเยยม และดารานาหญงยอด

เยยม จากงาน Screen Award ของ TV3 มาเลเซยป 1999 รวมถงรางวลภาพยนตรยอดเยยม บท

10

ภาพยนตรยอดเยยม ดารานาชายยอดเยยม และโปสเตอรยอดเยยม จากเทศกาล Malaysian Film

Festival ครงท 14 ป 1999

Sepet (Chinese Eye)

ป: 2004

กากบ: ยสมน อาหหมด

อานวยการสราง: โรสนาห กสซม, เอลนา ชกร / MHz

Film

เรอง/บทภาพยนตร: ยสมน อาหหมด

นกแสดง: อชเสยง (เจสน / อาหลง) ชารฟาห อามาน (ออร

เกด) ลนส จง (เคยง) ตนเมยหลง (แมของเจสน) อ

ดา เนอรนา (แมของออรเกด) ฮารทห อสกนดาร

(พอของออรเกด)

Sepet วาดวยเรองราวความรกขามเชอชาตระหวาง ออรเกด เดกสาวมลายมสลม กบเจสน เดกหนมเชอสาย

จนมาเลเซย ความรกทเตมไปดวยอปสรรคของทงสองมเพยงเพราะความแตกตางทางดานเชอชาตซงเปน

ประเดนปญหาสาคญของมาเลเซยเทานน หากแตครอบครวและวถชวตของทงสองกแตกตางเปนอยางยงดวย

เชนกน ออรเกดเตบโตมาในครอบครวทประคบประหงมเธอมาเปนอยางดและอบอน เดกสาวสดใสราเรงอย

ในวยศกษา ขณะทครอบครวของเจสนคอนขางฐานะยากจน เขาทางานขายแผนซดเถอนและของเกยวกบแกง

อนธพาล อยางไรกตาม บคลกภาพทกลบตรงขามกนอกนนคอ เจสนกลบเปนคนทเงยบเฉย รกชอบการอาน

และเขยนบทกว ขณะทออรเกดกลาพด โตแยงถกเถยง และรกเสร

ทงสองไดพฒนาความสมพนธหลงจากรกแรกพบเมอคราออรเกดไปซอหาแผนซดภาพยนตรของ

ดาราทตนชนชอบ แตพรอมกบทรจกกนและกนมากขน เจสนมหญงสาวอกคนมาพวพน และลงเอยดวยการท

หญงสาวคนดงกลาวตงครรภ ความสมพนธระหวางเจสนและออรเกดไดเกดรอยราวใหญ กระทงออรเกด

ไดรบทนการศกษาไปศกษาตอยงประเทศองกฤษ เจสนซงกาลงเผชญปญหากบแกงคอรพยายามตามไปเจอ

ออรเกดทสนามบน แตทงสองเพยงแคไดสนทนากนทางโทรศพทมอถอ ในขณะทตวเจสนนนนอนไรสตอย

บนถนนระหวางทาง

Sepet เปนภาพยนตรเรองแรกของยสมน อาหหมด ผไดชอวาเปนบคคลสาคญทสดคนหนงของ

วงการภาพยนตรมาเลเซยรวมสมย (ยสมนกากบ Rabun ในป 2003 แตเปนภาพยนตรสาหรบฉายทาง

โทรทศน) นอกจากประเดนความรกระหวางคนตางเชอชาตและศาสนาอนเปนประเดนละเอยดออนอยางยง

ในสงคมมาเลเซย ใน Sepet ยสมนยงไดพาตวละครไปสารวจสภาพแหงการดารงอยของลกษณะพห

11

วฒนธรรมในมาเลเซย กระทงทาใหภาพยนตรเรองนเปนหนงในภาพยนตรมาเลเซยนอยเรองทนาเสนอ

ประเดนดงกลาวไดอยางทาทายและคมคาย

Sepet ไดเสยงตอบรบอยางคกคกเมอคราภาพยนตรออกฉาย นอกจากความสาเรจทางดานรายได

นกวจารณจานวนไมนอยแซซองวาเปนภาพยนตรมาเลเซยทดทสดในรอบระยะเวลาหลายป Sepet ไดรบ

รางวลจากเทศกาลภาพยนตรทงในและตางประเทศหลายรางวล จานวนหนงทสาคญ เชน รางวลภาพยนตร

ยอดเยยม บทภาพยนตรยอดเยยม ดาราหนาใหมชาย ดาราหนาใหมหญง และดาราประกอบหญงยอดเยยม

จาก Malaysian Film Festival ป 2005 รางวล Asian Film Award จาก Tokyo International

Film Festival ปเดยวกน เปนตน

Muallaf (The Convert)

ป: 2008

กากบ: ยสมน อาหหมด

อานวยการสราง: โรสนาห กสซม, เอลนา ชกร / MHz

Film

เรอง/บทภาพยนตร: ยสมน อาหหมด

นกแสดง: ชารฟาห อามาน (โรฮาน) ชารฟาห อลอชา (โรฮา

นา) ไบรอน ยป (ไบรอน โกะห) ราฮม ราซาล (ดา

ตก) นง บาอซรา (ดาตน)

ภาพยนตรลาดบทหาของยสมน อาหหมด บอกเลาเรองราวของโรฮานและโรฮานา พนองสองสาวมลายมสลม

ตองการหนใหพนจากพอทชอบทารายรางกาย ทงสองหนออกจากบานมายงเมองอโปหโดยแอบพานกอยใน

บานพกทไมมใครอาศย โรฮานตองไปทางานในไนทคลบเพอหารายไดสงนองสาวเขาเรยนในโรงเรยน

คาทอลก ในเวลาตอมา ทงสองไดผกมตรกบไบรอน โกะห ครหนมเชอสายจนทสอนอยในโรงเรยนดงกลาว

กระทงไดคนพบความจรงในเวลาตอมาวาไบรอนเองกมแผลเปนในจตใจจากการถกบบบงคบจากคนใน

ครอบครว อดตดงกลาวทาใหไบรอนเลอกทจะสนศรทธาในศาสนา ทงสามคนรวมกนปลอบประโลมซงกน

และกน และรวมกนแสวงหาหนทางทจะใหอภยและหวนกลบสศรทธาอกครงหนง

Muallaf เปนภาพยนตรไดรบการยกยองอยางสงอกเรองหนงของยสมน อาหหมด ไดรบรางวล

Asian Film Award กลม Special Mention รวมกบภาพยนตรเรอง The Sun Also Rises (เจยง เหวน

, จน, 2007) และ The Way We Are (แอนน ฮย, ฮองกง, 2008) จากเทศกาลภาพยนตรนานาชาต

โตเกยวครงท 21 (ป 2008) สวนในดานการฉาย Muallaf เปดตวฉายทประเทศสงคโปรแทนทจะเปน

มาเลเซย ขณะทเมอวางแผนฉายทมาเลเซย กองเซนเซอรสงหามฉายนอกจากทตดฉากสาคญฉากหนงใน

ภาพยนตร หนงปตอมา ภาพยนตรไดเขาฉายทวทงมาเลเซยในชวงปลายป 2009 หลงจากทยสมน อาหหมด

12

เลอกทจะดดเสยงในฉากทมปญหาดงกลาว ไมเพยงเทานน ฉากหนงในภาพยนตรซงโรฮานถกบงคบใหตอง

โกนศรษะยงสรางกระแสวพากษวจารณเปนอยางสงจากนกการศาสนาอสลาม ดวยอางวาเปนกฎขอหามใน

อสลามไมใชหญงมสลมโกนศรษะ ไมวาจะมการตอตานหรอเขาใจไปอยางไร Muallaf กยงคงไดชอวาเปน

ภาพยนตรทยสมน อาหหมดพยายามทจะถายทอดทศนะ ความเชอ และความคดจตใจของตนออกมาให

สมผสไดอยางเดนชดทสด

Geng: Pengembaraan Bermula (Geng: The Adventure Begins)

ป: 2009

ประเภท: อะนเมชน

กากบ: มฮมหมด นซม ราซก

อานวยการสราง: Les' Copaque Production

เรอง/บทภาพยนตร: มฮมหมด อานาส อบดล อาซส

ใหเสยง: นร ฟาตอะห ดอาซ (อปน / อปน) อามาร อซวน

(บาโดรล) บาลกส ฟาดลเลาะห ล (โรส) ก ยง ปน

(ลม) คนนน ราจน (ราจ) โมฮมหมด ซาฟฮ (ลงมต)

Geng: Pengembaraan Bermula เปนเรองราวการผจญภยของบาโดรลกบลม สองเพอนรกทเดนทาง

ในชวงวนหยดยาวมาเยยมปของบาโดรลซงอาศยอยทในหมบานสวนทเรยนในชนบท หมบานอนเคยเงยบ

สงบแหงนไดถกคกคามดวยสงลกลบสยดสยอง บาโดรลกบลมไดผกมตรกบเพอนใหม คอ ราจ โรส และฝา

แฝดอปน-อปน เดนทางผจญภยเขาไปในปาลกซงเตมไปดวยภยนตรายนานา เผชญหนากบสตวรายใน

ตานาน และรวมกนไขปรศนาของความลบทครอบงาหมบานเลกๆ แหงนมายาวนาน

สาม

ผกากบภาพยนตรคนสาคญในประวตศาสตรภาพยนตรมาเลเซย

ลกษมานน กฤษณน

L. Krishnan

ดาโตะลกษมานน กฤษณนเปนหนงในบคลากรรนบกเบกของภาพยนตรมลายทสงคโปร และสาหรบบางคน

พรอมทจะขนานนามเขาในฐานะ “บดาแหงภาพยนตรมลาย”

เขามเชอสายอนเดย-ทมฬ เกดวนท 21 ตลาคม 1922 ทเมองมาดราส ประเทศอนเดย พออายหก

ขวบ เขายายตามครอบครวซงมาประกอบธรกจคาผาทปนง หลงจากสาเรจการศกษา ดาโตะกฤษณนเดนทาง

มาสสงคโปร โดยเรมตนชวตการทางานในตาแหนงพนกงานตอนรบท Raffles Hotel โรงแรมชนนาทนน

ความสามารถดานภาษาญปน (ดาโตะกฤษณนรทงภาษามลาย องกฤษ ทมฬ ฮนด ฮกเกยน และญปน) ทาให

เขาขยบขยายตาแหนงงานในธรกจโรงแรมทสงคโปร ขามไปทางานทอาเจะห อนโดนเซย กระทงเมอเขาสชวง

สงครามโลกครงทสอง เขาไดเดนทางกลบมาสงคโปรเพอเขารวมกบกองทพแหงชาตอนเดย (Indian

National Army) อนเปนกองกาลงทญปนชวยจดตงขน หลงสงครามสนสดและองกฤษกลบมาสถาปนา

อานาจตวเองเหนอสงคโปรและมลายาอกครงหนง กองทพองกฤษไดสงตวเขากลบไปยงเมองมาดราส

ประเทศอนเดยในป 1946 ทนนดาโตะกฤษณนยงคงเคลอนไหวทางการเมองโดยรวมกอตงขบวนการยวชน

แหงมาดราสของพรรค Indian National Congress ปตอมาเขาจงไดเรมเขาไปมประสบการณใน

อตสาหกรรมภาพยนตรอนเดยทนน โดยไดเขาไปฝกฝนในฐานะผชวยผกากบ และไดมโอกาสกากบ

ภาพยนตรหนงเรอง

ชวงเวลาเดยวกนนน แมวมองของชอวบราเดอรเดนทางไปมาดราสเพอเสาะหาผกากบ ดา

โตะกฤษณนถกทาบทามเมอแมวมองพบวาเขาเคยใชชวตอยทมลายาและสงคโปร ดาโตะกฤษณนเดนทาง

กลบมายงสงคโปรในเดอนตลาคม 1949 เขาเดนทางกลบสงคโปรและไดเขารวมงานในฐานะผกากบ

ภาพยนตรในสตดโอผลตภาพยนตรมลายเตมรปแบบทชอวบราเดอรเพงสถาปนาขนใหมหมาด ปตอมาเขาได

2

กากบภาพยนตรมลายเรองแรกคอเรอง Bakti ซงเขาตดสนใจสงเสรมให พ. รามล ขนมารบบทนาเปนครง

แรก กระทงเปนการปทางใหรามลไดกลายเปนดาวเดนทสดในวงการในเวลาตอมา

ประวตผลงานภาพยนตรภายใตการกากบของดาโตะกฤษณนชใหเหนวาเขาเปนผทมบทบาทสาคญ

เปนอยางสงในการวางรากฐานทแขงแกรงใหกบทงสามสตดโอสาคญของวงการ คอ ทงสาหรบมลายฟลมโปร

ดกชนส คาเธย-เกอรส และสตดโอเมอรเดกา ในบรรดาภาพยนตรมลาย 34 เรองทเขากากบนน เรองเดนท

ยงคงไดรบการยกยองอางถงในคณภาพจนกระทงทกวนน เชน Antara Senyum Dan Tangis (1952)

Selamat Tinggal Kekaseh-ku (1955) Orang Minyak (1958) เปนตน

นอกเหนอจากการสรางภาพยนตรมลายเรองสาคญหลายตอหลายเรองดงกลาว ดาโตะกฤษณนยง

บทบาทสาคญในการคนพบและปนนกแสดงชนนาขนประดบวงการมลาย เขาเคยเลาเบองหลงวา ดวยวธการ

เชนเดยวกบประสบการณทเขาไดรบมาจากอตสาหกรรมภาพยนตรอนเดย เขาจะคดเลอกนกรองผมเสนห

และความสามารถ ผลกดนใหขนมาเปนดารานาในภาพยนตร และนนเปนเหตผลทเขาเลอก พ. รามลใหเปน

ดารานาเปนครงแรกในภาพยนตรของเขา นอกจากรามลแลว ดาราเดนอยางมาเรย เมอนาโด, กสมา บต,

เอม. อามน, ลาตฟาห โอมาร, มสตาฟา มาอะรอฟ, และโรสนาน จามล ลวนไดรบโอกาสและผานการฝกฝน

จากดาโตะกฤษณน

ดาโตะกฤษณนเปนหนงในผกากบภาพยนตรจากอนเดยทตดสนใจทจะใชชวตตอไปในมลายา ขณะท

ผกากบภาพยนตรชาวอนเดยสวนใหญไดเดนทางกลบประเทศของตนเมอเขาสยคเสอมถอยของภาพยนตร

มลาย เขาปลดระวางตวเองจากสตดโอเมอรเดกาในป 1963 หนไปทาธรกจสวนตวทยงคงเกยวของกบกจการ

ภาพยนตร และยงคงมบทบาทอยบางในอตสาหกรรมภาพยนตรของมาเลเซย ในป 2013 ซงบคลากรจากยค

ตนของอตสาหกรรมภาพยนตรมลายตางลวงลบกนไปเปนจานวนมากจนแทบหมดสนแลว ดาโตะกฤษณนใน

วยกวา 90 ปไดรบรางวลเกยรตคณจาก The Gandhi Memorial Trust สาหรบคณปการมหาศาลทเขา

อทศใหแกกจการสาธารณะ เขายงวาดหวงทจะมชวตอยจนถงป 2020 และกลาววา “ไมสาคญวาคณจะอาย

90 หรอ 20 จงใชชวตอยางมความสขและอยาเสยใจกบมน”

บ. เอน. ราโอ

B. N. Rao

3

บ. เอน. ราโอเกดป 1909 ทเกอราลา เมองชายฝงตะวนตกเฉยงใตของอนเดย ชอเมอแรกเกดคอ

พละกฤษณะ นารายณะ นาอร แตกลายเปน “ราโอ” ดวยเหตกลาวกนวาเนองจากการระบชอลงทะเบยนท

ผดพลาดตอนเขาเขาโรงเรยน ราโอเรมตนอาชพในวงการภาพยนตรอนเดยในฐานะนกแสดงและชางเทคนค

กอนทจะผนตวเองไปเปนผกากบภาพยนตรในชวงเวลาซงอตสาหกรรมภาพยนตรทนนกาลงเตบโตอยาง

รวดเรว เขากากบภาพยนตรออกมาจานวนหนง อนรวมถงเรอง Gumastavin Penn (1941) ภาพยนตร

แนวทางเมโลดรามาซงไดรบการยกยองวาเปนหนงการบกเบกภาพยนตรแนวเรยลลสมในวงการภาพยนตร

ทมฬยคตน ดวยชอเสยงถงระดบไดชอวาเปนหนงในผกากบภาพยนตรทประสบความสาเรจมากทสดของ

วงการภาพยนตรทนน ชอวบราเดอรไดตดตอทาบทามใหเขาเขามาเสรมทพใหกบสตดโอมลายฟลมโปร

ดกชนสของตน

บ. เอน. ราโอเดนทางมาถงสงคโปรในป 1953 และยงคงประสบความสาเรจดวยดนบแตชวงเรมตน

ภาพยนตรเรอง Hujan Panas (1953) หนงในผลงานชวงแรกของเขาไดรบการยกยองเปนวาเปนหมด

หมายสาคญหนงของภาพยนตรมลายระดบคณภาพ นอกจากการทางานภายใตมลายฟลมโปรดกชนส ราโอได

ยายสงกดไปผลตภาพยนตรใหกบสตดโอคแขงในชวงป 1956 ทคาเธย-เกอรส เขาไดสรางภาพยนตรทไดรบ

การยกยองในคณภาพหลายตอหลายเรอง เชน Mahsuri (1958) Jula Juli Bintang Tiga (1959) แตท

สาคญทสด คอ ราโอไดใหกาเนดภาพยนตรชดผดดเลอดปนตอานก ซงเปนหนงในกลมภาพยนตรทประสบ

ความสาเรจทางดานรายไดมากทสดในประวตศาสตรภาพยนตรมลาย กระทงตวราโอเองกมกจะถกเรยกนาม

ดวยฉายา “บดาปนตอานก” ไปดวยพรอมกน

ภาพยนตรในชดดงกลาวนเรมตนดวย Pontianak (1957) ซงยงคงถกบนทกไวในฐานะภาพยนตร

มลายไมกเรองทมการทาคาบรรยายภาษาจนและประสบความสาเรจดานรายไดเปนอยางสงจากกลมผชมท

ไมใชชาวมลาย ภาพยนตรถกสงไปฉายในประเทศจน และสงใหมาเรย เมอนาโด ดารานาสาวของเรอง ม

ชอเสยงทอาจจะเรยกไดวาในระดบนานาชาตดวยเชนกน นอกจากน Pontianak ยงเปนแรงผลกสาคญใหคา

เธย-เกอรสกาวขนมาเปนคแขงของมลายฟลมโปรดกชนสไดอยางสสทดเทยม คาเธย-เกอรสสนบสนนใหรา

โอสรางภาคตอ คอ Dendam Pontianak ออกมาในปเดยวกน เมอทางมลายฟลมโปรดกชนสเดนตามรอย

ความสาเรจดวยการสรางภาพยนตรปนตอานกตามออกมาดวยเชนกน ราโอตอบสนองการแขงขนดวยการ

สราง Sumpah Pontianak ในป 1958 ตอมาหลงจากนน การขบเคยวกนเพอสรางภาพยนตรกลมสยอง

ขวญไดเรมซาลง กระทงเมอลวงเขาสชวงกลางทศวรรษ 1960 ซงเรมสามารถเหนไดถงเคาลางการถดถอยของ

ความนยมในภาพยนตรมลาย คาเธย-เกอรสกบราโอไดรอฟนปนตอานกกลบมาอกครงหนง แตภาพยนตร

เรอง Pontianak Gua Musang (1964) ไมมพลงมากพอทจะตานทานความเปลยนแปลง ภาพยนตรเรอง

ดงกลาวเปนภาพยนตรเรองสดทายทราโอสรางไวใหกบวงการภาพยนตรมลายทสงคโปร เขาเปนหนงในผ

กากบภาพยนตรชาวอนเดยทตดสนใจเดนทางกลบประเทศตวเองในทสด

พ. รามล

4

P. Ramlee

ไดชอวาเปนดาวจรสฟาทสดในวงการภาพยนตรมลาย พ. รามลเปนผทเตมเปยมดวยความสามารถและ

อจฉรยภาพในการสรางความบนเทงอยางแทจรง บทบาทของเขาในวงการภาพยนตรมลายครอบคลมตงแต

การเปนดาราในดวงใจผชม ผกากบภาพยนตร เขยนบท อานวยการสราง ตดตอ แตง รอง และอานวยเพลง

พ. รามลถอกาเนดในเดอนมนาคม 1929 ชอเดมคอ ตนกซาการอะห บน ตนก นยะก ปเตะห

หนทางสวงการภาพยนตรเปดกวางเนองดวยความสามารถทางดานดนตร ในชวงเดอนมถนายนป 1948

ขณะทเขากาลงเลนดนตรอยทผบแหงหนงในปนง หนงในกลมผฟงคอ บ. เอส. รจฮนส ผมกจะชอบเดนทาง

เสาะหาบคลากรมาเสรมเตมใหกบมลายฟลมโปรดกชนส รจฮนสชกชวนรามลใหไปรวมงานภาพยนตร เมอ

เดนทางไปสสงคโปร รามลกไดรวมแสดงในภาพยนตรในทนท โดยรวมตนดวยบทผรายพรอมรองเพลงแทน

ตวเอกของเรองในภาพยนตรเรอง Chinta (บ. เอส. รจฮนส, 1948) กระทงตอมาในป 1950 เขากไดรบบท

นาในภาพยนตรเรอง Bakti ซงกากบโดยลกษมานน กฤษณน และเรมไตระดบความมชอเสยงอยางตอเนอง

นบแตนน

สาหรบบทบาทในฐานะผกากบภาพยนตร พ. รามลสามารถตอรองใหทางชอวบราเดอรอนญาตใหเขา

ไดลองกากบภาพยนตรไดในทสด ภาพยนตรเรองแรกภายใตการกากบของเขา คอ Penarek Becha

(1955) เปนทงความสาเรจอนสาคญของเขาและวงการภาพยนตรมลายในภาพรวม Penarek Becha สราง

มตใหมหลายประการใหกบวงการ นอกจากความสาเรจยงใหญดานรายไดและรางวลภาพยนตรมลายยอด

เยยมในป 1956 แลว Penarek Becha ไดถางทางใหชาวมลายขนมามบทบาทมากยงขนในวงการภาพยนตร

และยอมรวมถงการเปนหมดหมายสาคญหนงของชวงเวลาเรมตนแหงยคทองของภาพยนตรมลาย

พ. รามลกากบภาพยนตรใหกบมลายฟลมโปรดกชนสจานวนทงสน 14 เรอง กอนทจะละจากสงคโปร

เพอไปรวมสงกดสตดโอเมอรเดกาทกวลาลมเปอรในป 1964 จากภาพยนตรทกากบรวมทงสน 66 เรอง

หลายตอหลายเรองคงสถานะเปนภาพยนตรมลายคลาสสก ผลงานทเปนทจดจาและไดรบการยกยองมทง

ภาพยนตรดรามากนใจ อยาง Semerah Padi (1956) Antara Dua Darjat (1960) Ibu Mertuaku

5

(1962) Sesudah Suboh (1967) Gerimis (1968) Dr. Rushdi (1970) หรอกลมภาพยนตรตลก

อยางเชน Nujum Pa’ Blalang (1959) Labu Dan Labi (1962) และโดยเฉพาะอยางยงภาพยนตรใน

ชด Bujang Lapok อนประกอบดวย Bujang Lapok (1957) Pendekar Bujang Lapok (1959) Ali

Baba Bujang Lapok (1961) Seniman Bujang Lapok (1961) ภาพยนตรเหลานจบใจผชมชาวมลาย

ดวยทงสามารถสรางความสะเทอนใจตอชะตากรรมของมนษย ภาพยนตรตลกมกประกอบไปดวยตวละครใส

ซอและสรางความหรรษาใหกบชวต แตแทบทกเรองเชนกนทลวนทาหนาทในการตงคาถามและวพากษวจารณ

ปญหาสงคม รวมถงสะทอนโลกทชาวมลายกาลงเผชญอยไดอยางจรงจงและแหลมคม

พ. รามลชนชมผลงานของผกากบชนนาระดบโลกหลายคนและยอมรบวาแรงบนดาลใจนนมทงจาก

ภาพยนตรฮอลลวด อากระ คโรซาวา สตยาจต เรย รวมถงภาพยนตรในตระกลนโอเรยลลสต ผลงานการ

กากบของเขาไดรบรางวลการประกวดภาพยนตรระดบเอเชยหลายรางวล จานวนหนงนนรวมถงรางวล

ภาพยนตรตลกยอดเยยมสาหรบ Bujang Lapok (1957) จากเทศกาลภาพยนตรเอเชยครงท 6 จดทกรง

กวลาลมเปอร รางวลความสามารถพเศษสาหรบ Ibu Mertuaku (1962) จากเทศกาลภาพยนตรเอเชยครง

ท 10 จดทกรงโตเกยว รางวลภาพยนตรตลกยอดเยยมสาหรบ Madu Tiga (1964) จากเทศกาลภาพยนตร

เอเชยครงท 11 จดทกรงไทเป เปนตน

ชวงทายชวตของ พ. รามลเปนเชนเดยวกบดาราและบคลากรจากวงการภาพยนตรมลายอกหลายคน

ทการเสอมความนยมในภาพยนตรกลมนไดทาใหพวกเขายากไรและเปนทหลงลมของสงคม รามลยงคง

พยายามทจะสรางสรรคภาพยนตรในชวงเวลาทอตสาหกรรมภาพยนตรทองถนกาลงกาวเขาสยคตกตาในชวง

ตนทศวรรษ เขาเสยชวตดวยโรคหวใจลมเหลวในวนท 29 พฤษภาคม 1973 หลงจากเขาเสยชวตไปรวม

ทศวรรษจงไดเกดการเคลอนไหวเพอรอฟนใหคาภาพยนตรมลายในชวงสมยของ พ. รามล ภาพยนตรของเขา

ถกนามาฉายซาอยางสมาเสมอในโทรทศนทงทสงคโปรและมาเลเซย บทเพลงจานวนมากทเขาเคยแตงหวน

กลบมาถกผลตซา และตวเขาเองไดรบการยกยองในฐานะดาราและผกากบภาพยนตรทยงใหญเปนทจดจา

ทสดในประวตศาสตรภาพยนตรมาเลเซย

ฮสเซน ฮานฟฟ

Hussain Haniff

6

ในขณะทภาพยนตรมลายโดยสวนใหญแลวจะมงเนนเปาหมายในการสรางความบนเทงใหแกผชม ฮสเซน ฮา

นฟฟเปนหนงผกากบภาพยนตรมลายนอยคนทไดรบการยกยองเปนอยางสงในอจฉรยภาพและการยกระดบ

ทางศลปะของภาพยนตรตระกลน

บดาของฮสเซน ฮานฟฟเดนทางจากดนแดนซงปจจบนเปนประเทศปากสถานมาสสงคโปร โดย

เรมตนทางานเปนชางเขยนฉากของคณะละครบงซาวน กระทงตอมาไดเปลยนมาทางานเปนชางวาดโปสเตอร

ภาพยนตรใหกบชอวบราเดอร ฮานฟฟเรมเขาสวงการภาพยนตรดวยเจตนาจะเปนนกแสดง แตโอกาสใน

อาชพกลบนาเขาไปสงานเบองหลง โดยเรมตนจากตาแหนงผตดตอภาพยนตรของสตดโอคาเธย-เกอรส

ในชวงปลายทศวรรษ 1950 เขาไดฝากผลงานการตดตอไวภาพยนตรสาคญหลายเรองของสตดโอฯ และไดม

โอกาสรวมงานกบผกากบภาพยนตรจากอนเดยซงมอทธพลเปนอยางสงอยในวงการ เชน รวมงานกบลก

ษมานน กฤษณนในภาพยนตรเรอง Chinta Gadis Limba (1958) และ Rasa Sayang-eh (1959) กบ

บ. เอน. ราโอใน Sumpah Pontianak (1958) กบ เค. เอม. บสเกอรใน Noor Islam (1960) เปนตน

ซงในภาพยนตรเหลาน การตดตอเปนองคประกอบหนงทโดดเดนในคณภาพ

ในป 1961 ซงฮสเซน ฮานฟฟยงอายเพยงแค 27 ป เขาไดมโอกาสกากบภาพยนตรเรองแรกของตน

คอเรอง Hang Jebat ภาพยนตรเรองนซงหยบเอาเรองราวบางตอนจากมหากาพยคลาสสกของชาวมลาย

(Hikayat Hang Tuah, ซงเปนทมาเดยวกนสาหรบภาพยนตรเรอง Hang Tuah เมอป 1956 โดยมลาย

ฟลมโปรดกชนส) ไดรบการแซซองทงในดานศลปะภาพยนตรและการตความอยางทาทาย Hang Jebat สง

ใหฮานฟฟกาวขนมาเปนผกากบภาพยนตรชนแนวหนาในวงการแทบจะในทนททนใด สถานะดงกลาวนยงถก

เนนยาเมอทง Hang Jebat และภาพยนตรเรองตอมาของเขา คอ Dang Anom (1962) ไมเพยงจะโดด

เดนทางศลปะเทานน หากแตยงประสบความสาเรจทางดานรายไดเปนอยางสง

ป 1964 ฮสเซน ฮานฟฟกากบภาพยนตรเรอง Dua Pendekar ซงกระทงถงปจจบนกยงคงไดรบ

การยกยองวาเปนหนงในภาพยนตรทดทสดทไดสรางขนทสงคโปร ดวยการทคาเธย-เกอรสคอนขางใหอสระ

แกเขา ฮานฟฟจงสามารถถายทอดทกษะและมมมองตอศลปะภาพยนตรไดอยางเตมความสามารถ

ภาพยนตรภายใตการกากบของเขาใหความสาคญตอการจดองคประกอบภาพ การเคลอนทของกลอง มม

กลอง และนานาภาษาภาพยนตร กระทงในภาพยนตรตลก อยางเชน Gila Talak (1963) และ Masuk

Angin Keluar Asap (1963) กยงสามารถแสดงใหเหนถงมาตรฐานระดบสงในการกากบ เทคนค และ

ภาษาภาพยนตร ฮานฟฟยงสะทอนศกยภาพของเขาดวยการดดแปลงวรรณกรรมของเชคสเปยรมาเปน

ภาพยนตรมลายเรอง Istana Berdarah ในป 1964

ผลงานการกากบในยคตนของฮสเซน ฮานฟฟโดยสวนใหญจะเปนภาพยนตรดรามายอนยค ซงดวย

เหตนจงทาใหภาพยนตรของเขาดเหมอนจะวาดวยเรองราวและประเดนทแทบจะตรงกนขามกบผลงานอน

สาคญจานวนมากของผกากบผยงยงอกคนของวงการอยาง พ. รามล ทมกนาเสนอเรองราวและตงคาถามตอ

สงคมรวมสมย อยางไรกตาม ภาพยนตรฮานฟฟกใชวาจะรางไรซงการตอบโจทยของยคสมย สงทบนทกไว

อยางโดดเดนในภาพยนตรยอนยคของเขาคอการตงคาถามตอองคประกอบศกดนาในสงคมมลาย และ

7

บอยครงดวยทาททกาวหนาอยางสง การนาภาพยนตรไปสววาทะในประเดนปญหาดงกลาวไดอยางแหลมคม

ถอเปนจดรวมสาคญหนงของผกากบภาพยนตรทงสอง

ในชวงทายของชวตการกากบภาพยนตร ฮสเซน ฮานฟฟไดหนมาสรางสรรคภาพยนตรททองเรอง

เปนสงคมรวมสมย ภาพยนตรเรอง Chinta Kaseh Sayang และ Jiran Sekampong ตางออกฉายในป

1965 ปดงกลาวเปนชวงเวลาอนสาคญอยางยงยวดตอประวตศาสตรของทงสงคโปรและมาเลเซย หลงจาก

ผานการขบคด ตงคาถาม ลองผดลองถก และววาทะกนอยางเขมขนตอความเปนไปและอนาคตของชาตใหม

สงคโปรตดสนใจแยกตวออกจากมาเลเซยเพอเปนชาตเอกราชใหมในปนน ภาพยนตรทงสองเรองของฮา

นฟฟซงบอกเลาเรองราวธรรมดาสามญของผคนในสงคม ไดทงรองรอยของการบนทกวถทผคนในสงคโปร

เผชญกบความทนสมย การปะทะกนระหวางจารตดงเดมกบอทธพลของวฒนธรรมตะวนตก และชองวางท

ขยายกวางระหวางคนตางรน

ฮสเซน ฮานฟฟเสยชวตกอนวยอนควรในป 1966 ดวยวยเพยงแค 32 ป เขาไดใชเวลาในฐานะผ

กากบภาพยนตรเพยงหาปกบภาพยนตรจานวน 13 เรอง หาปดงกลาวมากพอทจะทาใหเขาไดรบการยกยอง

ในฐานะผกากบภาพยนตรทมอจฉรยภาพอนเอกอ และภาพยนตรหลายเรองถกใหคาดวยปายคลาสสก เฉก

เชนเดยวกบ พ. รามลทการยกยองใหคาดงวานมาถงหลงจากทพวกเขาเสยชวตไปกวา 1-2 ทศวรรษ

ส

นกแสดงคนสาคญในวงการภาพยนตรมาเลเซย

มาเรย เมอนาโด

Maria Menado

มาเรย เมอนาโด (นามจรงคอ ลเบธ โดตลง) เกดป 1932 ทเมองมานาโด ทางตอนเหนอของเกาะสลาเวส

ประเทศอนโดนเซย เธอเดนทางจากมานาโดสกรงจาการตา และสสงคโปรในป 1949 ทสงคโปรเธอเรมแรก

เปนทรจกในฐานะนางแบบและตาแหนงราชนจากการประกวดชดเกอบายา กระทงเรมถกชกนาเขาสวงการ

ภาพยนตรมลายและมผลงานแสดงออกมาในปถดมา

ผลงานภาพยนตรในระยะแรกของมาเรย เมอนาโดเปนการทางานกบผกากบภาพยนตรชาวอนเดยท

มชอเสยงในวงการภาพยนตรมลายเปนหลก เธอไดรวมงานทงกบบ. เอส. รจฮนส, ลกษมานน กฤษณน และ

เอส. รามานาธาน กอนทจะมาโดงดงแทบชวขามคนจากภาพยนตรเรอง Pontianak และ Dendam

Pontianak (ทงสองเรองกากบโดยบ. เอน. ราโอ ผกากบภาพยนตรชาวอนเดย และออกฉายในป 1957 ป

เดยวกน) และกลบมารบบทในภาพยนตรชดปนตอานกอกเรอง คอ Sumpah Pontianak (กากบเชนกน

โดย บ. เอน. ราโอ) ในปถดมา

บทบาทจากภาพยนตรชดปนตอานกและภาพลกษณยามปรากฏโฉมตอสาธารณะสงใหมาเรย เมอนา

โดเปนหนงในหญงสาวทเปนตวแทนของความทนสมยและสาวยคใหมในโลกของชาวมลาย กระนน

ความสามารถและความคดกาวหนาของเธอไมไดจากดอยเพยงบทบาทบนจอภาพยนตรเทานน ดวยหลงจาก

กาวขนสสถานะดาราสาวทโดงดงทสด เมอนาโดไดกอตงสตดโอภาพยนตรของตนเองในป 1959 ภายใตชอ

มาเรย เมอนาโดโปรดกชนส (Maria Menado Productions) ภาพยนตรหลายเรองเปนการรวมลงทนผลต

กบคาเธย-เกอรสและใชบรการผกากบภาพยนตรชาวอนเดยทเธอเคยรวมงานดวย แตสงททาใหบทบาทของ

เธอในการผลตภาพยนตรเปนทนาจดจากคอการพยายามแสวงหาทศทางใหมๆ ในการสรางสรรคภาพยนตร

มลายใหแตกตางไปจากขนบเดมทสตดโอใหญทาอย ตวอยางหนงคอการทมาเรย เมอนาโดโปรดกชนสขยาย

พนทการรวมงานไปสภายนอกสงคโปรและมลายา ภาพยนตรเรองแรกของบรษท คอ Korban Fitnah (พ.

2

แอล. กาปร, 1959) ประกอบไปดวยทมนกแสดงทมาจากหลายแหลงอตสาหกรรมภาพยนตร รวมถงดาราชอ

ดงจากอนโดนเซย อยางเชน เอ. เอน. อลคฟฟ และซการโน เอม. นร แนวทางการดาเนนงานดงกลาวนคอ

การหวนกลบไปสธรรมชาตในยคตนของอตสาหกรรมภาพยนตรมลาย ทผลงานภาพยนตรถอกาเนดขนจาก

บคลากรอนหลากหลาย ในขณะทการผลตในชวงทศวรรษ 1960 นน อดมการณชาตนยมมลายไดเรมจากดวง

ตนเองแคบเขาทกขณะ

อาหหมด เนสฟ

Ahmad Nesfu

อาหหมด เนสฟเกดทตนจงโตกอง เมองปนง เขาเปนเฉกเชนเดยวกบดาราในวงการภาพยนตรมลายยคตน

จานวนมากทมกเรมแรกอาชพบนเทงโดยการเปนนกแสดงในคณะบงซาวนกอนทจะผนเปลยนมาสโลก

ภาพยนตร เนสฟเปนทจดจาจากการรบบทดาราประกอบผสามารถสรางเสยงหวเราะใหแกผชมไดเสมอใน

ภาพยนตรทสรางโดยมลายฟลมโปรดกชนสของชอวบราเดอร โดยเฉพาะในภาพยนตรหลายตอหลายเรองท

กากบและนาแสดงโดย พ. รามล

ในภาพยนตรของ พ. รามล อาหหมด เนสฟจะเปนตวละครชวนหว แตกมกจะบททสาคญตอเรองราว

อยางยงเชนกน เขาไดเขาไปมสวนรวมแสดงและเปนทจดจาในภาพยนตรทไดรบการยกยองทงในดานคณภาพ

และความบนเทงของรามล ตวอยางจานวนหนงเชน Musang Berjanggut (1959) Nujum Pa’ Blalang

(1959) Pendekar Bujang Lapok (1959) Antara Dua Darjat (1960) Seniman Bujang Lapok

(1961) Ibu Mertuaku (1962) Nasib Si Labu Labi (1963) Madu Tiga (1964) Tiga Abdul

(1964) เปนตน

กลาวกนวาเขาเปนหนงในผทสนทและใกลชดกบรามลเปนทสด และนามทเรยกขานเขากนทวไปวา

“Pak Besar” (พอใหญ) นนกเปนนามทตงใหโดยรามล แตดวยเจตนาจะยวลอหมายถงจมกอนใหญโตของ

เนสฟ ในชวงเวลาอนสาคญทสงคโปรและมาเลเซยกาลงตดสนใจวาจะแยกตวหรอจะรวมกน และบคลากรใน

อตสาหกรรมภาพยนตรมลายทสงคโปรจาเปนตองตดสนใจเลอกในลกษณะเดยวกน เนสฟเปนหนงใน

นกแสดงมลายไมกคนทเลอกจะอยกบมลายฟลมโปรดกชนสตอไปแทนทจะขามฝงไปยงมาเลเซย กระทงเมอ

3

สตดโอฯ ปดตวลงในไมกปหลงจากนน ชออาหหมด เนสฟหายไปในสายธารความเปลยนแปลง กระทงเมอม

การเรมหวนราลกถงยคแหงภาพยนตรมลายทสงคโปร จงไดทราบกนวาในบนปลายชวตนน เขาใชชวตเรรอน

แรนแคน ภาพชวตดงกลาวตรงกนขามกบบทบาทมหาเศรษฐซงผชมจดจาเขาจากภาพยนตรของ พ. รามล

ซาอาดอะห

Saadiah

สตยา บาฮารอม หรอทรจกกนทวไปในชอ ซาอาดอะห เปนหนงในดาราสาวแหงยคทองของภาพยนตรมลายท

ผชมคนเคยกนด เธอเกดทตนจงกาตอง เกาะสงคโปรเมอเดอนสงหาคมป 1937 กาวเขาสวงการภาพยนตร

ตงแตอายราว 13 ปโดยการชกนาของ บ. เอส. รจฮนส และดวยการทพสาวของเธอ คอ มาเรยม บาฮารอม

เปนดาราทมชอเสยงอยไมนอยในชวงตนทศวรรษ 1950 ซาอาดอะหเรมอาชพดวยการเปนนกเตนประกอบใน

ภาพยนตรกอนทจะเรมไดรบบทนาและกระทงในเวลาตอมาไดกลายเปนดาราทองคนหนงของวงการ

สงซงนาจดจาของเธอนนไมเพยงเพราะวาเธอรบบทนาหญงประกบกบ พ. รามลในผลงานภาพยนตร

หลายตอหลายเรองของตนยคทองภาพยนตรมลายเทานน หากแตเพราะเธอยงไดฝากผลงานการแสดงอนโดด

เดน ตวละครทซาอาดอะหสวมบทนนมกเปนหญงสาวทมหวคดทนสมย กลาทจะทาทายกรอบกรงของจารต

บทบาทอนนาประทบใจสวนหนงนน เชน จากภาพยนตรเรอง Iman (เค. อาร. เอส. ชาตร, 1954)

Penarek Becha (พ. รามล, 1955) Hang Tuah (ปาน มาจมดาร, 1956) Semerah Padi (พ. รามล,

1956) Kaseh Sayang (ปาน มาจมดาร, 1957) Sarjan Hassan (ลมเบอรโต อาเวลลานา, 1958)

Antara Dua Darjat (พ. รามล, 1960) เปนตน

ซลมาห อาหหมด

Salmah Ahmad

ซลมาห อาหหมดเปนหนงในดาราสาวยอดนยมในชวงทศวรรษ 1950 และ 1960 เกดเดอนกนยายน 1937 ท

ยะโฮรบาหรโดยนามเดม คอ ซลมาห บนต ลากโอ ในวย 17 ปเธอเรมเปนทจบตาในแวดวงบนเทงเมอชนะ

4

การประกวดสาวงามจากเวทราชนชดเกอบายาและมสอมโน เธอไดรบการตดตอทาบทามโดยทนทจากคาเธย-

เกอรสซงกาลงมองหาสาวงามมารบบทบตรสาวของปนตอานกในภาพยนตรสยองขวญทกาลงวางแผนสราง

ภาพยนตรเรองดงกลาว คอ Pontianak (บ. เอน. ราโอ, 1957) ซงประสบความสาเรจดานรายไดอยาง

มหาศาล ซลมาห อาหหมดเปนทรจกในวงการภาพยนตรและรบบทในภาพยนตรชดปนตอานกตอในทนท ทง

ใน Dendam Pontianak (บ. เอน. ราโอ, 1957) Sumpah Pontianak (บ. เอน. ราโอ, 1958) หลงจาก

นนเธอไดเขาไปมสวนรวมแสดงกบภาพยนตรมลายเรองดงหลายเรองและหลากแนว เชน Orang Minyak

(แอล. กฤษณน, 1958) Che Mamat Parang Tajam (เอส. รไม นร, 1958) Jula Juli Bintang Tiga

(บ. เอน. ราโอ, 1959) Noor Islam (เค. เอม. บสเกอร, 1960)

ซลมาห อาหหมดเปนบคลากรวงการภาพยนตรมลายกลมแรกๆ ทตดสนใจเดนทางลาจากสงคโปร

ไปรวมงานกบสตดโอเมอรเดกาทฝงมาเลเซย เธอรวมแสดงในภาพยนตรเรอง Tun Tejah (แอล. กฤษณน,

1961) อนเปนภาพยนตรเรองแรกภายใตการผลตของสตดโอเมอรเดกา และหลงจากนนกไดเปนสวนหนง

ของภาพยนตรหลายเรองในระยะบกเบกทวางรากฐานใหกบสตดโอฯ บนแผนดนมาเลเซยแหงน เชน Keris

Sempena Riau (แอล. กฤษณน, 1962) Seledang Merah (แอล. กฤษณน, 1962) Siti Payung (ซล

เละห กาน, 1962) Anak Manja (ซลเละห กาน, 1963) Ibu Ayam (ซลเละห กาน, 1963) กระทงในป

1964 ซลมาห อาหหมดลาวงการดวยภาพยนตรเรอง Tun Mandan ซงกากบโดยซลเละห กาน

ชารฟาห อามาน

Sharifah Amani

ชารฟาห อามานเกดวนท 10 มถนายน 1986 เปนบตรสาวของฟาตมะห อาบ บาการ แมผซงเปนนกเขยน

อดตนกแสดง และผสอนการแสดงทมชอเสยงในวงการบนเทงมาเลเซย ชารฟาหเองกเรมตนดวยการฝกฝน

งานนกเขยนในวงการสอสารมวลชนและผานประสบการณในการแสดงละครเวท กระทงไดเขาสวงการ

ภาพยนตรและเปนทรจกอยางกวางขวางทงในประเทศมาเลเซยและแวดวงการชมภาพยนตรในตางประเทศ

จากการรบบทสาคญในภาพยนตรของยสมน อาหหมด โดยเฉพาะจากบทออรเกดในภาพยนตร “ไตรภาค

ออรเกด” คอเรอง Sepet (2004) Gubra (2006) และ Mukhsin (2006, โดยรบบทรองเปนออรเกดตอน

โตเปนผใหญ) รวมถงบทนาใน Muallaf (2008) ของผกากบคนเดยวกน

นอกจากรบบทในภาพยนตรของยสมน อาหหมด ชารฟาห อามานยงมผลงานแสดงภาพยนตรอยาง

ตอเนอง ทงบทนาและดาราประกอบ ภาพยนตรเดนจานวนหนงเชน Gol & Gincu (เบอรนารด เชาล,

2005) Puaka Tebing Biru (ออสมน อาล, 2007) 1957: Hati Malaya (ชไฮม บาบา, 2007)

Punggok Rindukan Bulan (อซฮาร รดน, 2008) และ Magika (อดร อบดล ฮาลม, 2010) พรอมกน

นน ความสาเรจจากการแสดงภาพยนตรกไดนาชารฟาหเขาสวงการโทรทศน เปนทรจกอยางแพรหลายจาก

5

ละครโทรทศน เชน เรอง Gol & Gincu the Series ซงสรางขนตามรอยความสาเรจจากภาพยนตร รวมถง

บทนาใน Emil Emilda ซงออกอากาศในป 2007

หา

บคคลสาคญในวงการภาพยนตรมาเลเซย

ชอวบราเดอร

The Shaw Brothers

พนองตระกลชอวแหงเซยงไฮผนตวเองจากธรกจยอมผาของครอบครวมาสอตสาหกรรมภาพยนตรในชวงตน

ทศวรรษ 1920 โดยการจดตงบรษทเทยนยภาพยนตร (Tian Yi Film Company หรอรจกกนในชอ

Unique Film Productions) และเรมตนดวยการผลตภาพยนตรเงยบ กอนทจะขยายไปสภาพยนตรเสยง

และกลายเปนหนงบรษททโดดเดนในอตสาหกรรมภาพยนตรจนทเซยงไฮ

เพอขยายเครอขายธรกจใหกวางขวาง พนองไดสงรนเม ผซงรบผดชอบกจการจาหนายภาพยนตร ให

เดนทางมาแสวงหาตลาดใหมในเอเชยตะวนออกเฉยงใต รนเมเดนทางมาถงสงคโปรในราวกลางทศวรรษ

1920 ดวยความทสงคโปรเปนเมองทคกคกไปดวยประชากรชาวจนอพยพ รนเมไดเรมตนงานกระจาย

ภาพยนตรของบรษทตระกลตนทเซยงไฮสผชมชาวจนในทนท รนรน ชอวไดถกสงตามมาชวยกนขยายธรกจใน

เวลาหลงจากนนไมนาน สองพนองตระกลชอวไดขยบขยายไปสธรกจโรงฉายภาพยนตรเมอพบวาการเพยงแค

จาหนายภาพยนตรนนไมเพยงพอทจะตอกรกบบรษทตางๆ จานวนมากทแขงขนกนอยางเขมขน พวกเขา

คอยๆ ขยายเครอขายโรงภาพยนตรอยางตอเนองทงทสงคโปรและหลายเมองใหญในมลายา กระทงเมอถง

ชวงปลายทศวรรษ 1930 ชอวบราเดอรมโรงภาพยนตรของตนกวา 140 โรงทงในสงคโปร มลายา ไทย และ

อนโดจน

ความสาเรจของ Leila Majnun (1934) ภาพยนตรมลายทองถนเรองแรกภายใตการกากบของบ.

เอส. รจฮนส เปนแรงกระตนสาคญใหชอวบราเดอรหนมาจรงจงมากขนตอแผนการบรณาการกจการ

ภาพยนตรในทองถนใหครบวงจร พวกเขาหนมาลองนาเขาภาพยนตรจากประเทศอนโดนเซย แตทสาคญยง

กวาคอการวางแผนการสรางภาพยนตรเพอตลาดผชมทองถนขนดวยตนเอง ระหวางป 1940 ถงชวงการมาถง

2

ของสงครามโลกครงทสอง ชอวบราเดอรไดสรางภาพยนตรมลายออกมาทงสนแปดเรอง การรเรมและทดลอง

ในชวงนแตกตางไปจากการสรางภาพยนตรมลายทกยคทกสมย กลาวคอ ชอวบราเดอรไดนาผกากบ

ภาพยนตรและทมงานชาวจนมาสรางภาพยนตรมลายทกเรองเหลานน ทามกลางหลกฐานนอยชน แตด

เหมอนวาภาพยนตรทกเรองจะใชทมงานและนกแสดงชาวมลายชดเดยวกนเกอบทงหมด ภาพยนตรเรองแรก

ในกลมน คอ Mutiara (โหเหยาและวานฮยหลง, 1940) ดจะประสบความสาเรจไมนอย แตเรองตอๆ มา

คลายจะไดรบเสยงตอบรบทเงยบเหงา ภาวะคกรนของสงครามหรอดวยขอจากดของผกากบภาพยนตรชาวจน

ตอความใกลชดทางวฒนธรรมกบผชมชาวมลายอาจรบผดชอบตอผลดงกลาวน

ชอวบราเดอรหนมารอฟนกจการสรางภาพยนตรมลายอกครงเมอสงครามยตดวยแผนการทใหญโต

และจรงจงกวาเดมอยางมาก พวกเขากอตงมลายฟลมโปรดกชนสในป 1947 สตดโอผลตภาพยนตรแหงนคง

ความสาคญสงยงในประวตศาสตรภาพยนตรของทงสงคโปรและมาเลเซย ตลอดชวงเวลาดาเนนการนบจาก

กอตงกระทงปดตวเองลงในป 1967 มลายฟลมโปรดกชนสผลตภาพยนตรมลายออกมาราว 160 เรอง อน

เปนปรมาณมากทสดยงกวาบรษทใดๆ ภาพยนตรเหลานผานสายตาผชมชาวมลายจานวนมหาศาล ดาราและ

ผกากบภาพยนตรหลายคนไดกลายเปนตานานของวงการ ภาพยนตรหลายตอหลายเรองไดรบการยกยองและ

ถกจดวางไวแถวหนาของความยงใหญสาคญในกลมมรดกทางวฒนธรรมแขนงน

มลายฟลมโปรดกชนสดาเนนการดวยระบบสตดโอโดยอาศยตนแบบจากสตดโอในฮอลลวด ใช

วธการการเซนสญญากบดารา ผกากบภาพยนตร และทมงานสรางอยางเปนระบบ วางแผนการผลตและ

ประชาสมพนธอยางชดเจน จงทาใหสามารถผลตภาพยนตรมลายออกมาไดอยางตอเนองสมาเสมอ ใน

ระยะแรกของการเปดตว ชอวบราเดอรสงตวแทนของบรษทไปเสาะหาผมศกยภาพมาเสรมการดาเนนงานของ

สตดโอ ผกากบภาพยนตรจากอนเดยถกทาบทามนามาสสงคโปร ดาราหนาใหมถกคนพบ การทดลอง

ปรบเปลยนเพอผลกใหการดาเนนงานของสตดโอกาวไปขางหนาเกดขนเปนระยะ โดยเฉพาะการนาผกากบ

ภาพยนตรจากฟลปปนสมาทางานใหกบสตดโอ และการเปดโอกาสใหชาวมลายเองไดกาวขนมามบทบาทใน

การสรางสรรคมากยงขน

ในเวลาตอมา สถานการณทางการเมองไดเรมสงกระทบตอการดาเนนงานของชอวบราเดอรอยาง

ตอเนอง กระแสมลายนยมคกรนขนทกขณะในชวงเวลาแหงการจะถอกาเนดขนของประเทศเอกราช ชวงป

1957 อนเปนปเดยวกบทองกฤษไดใหเอกราชแกมลายา ชอวบราเดอรตองเผชญกบปญหาการประทวงนด

หยดงานของสหภาพแรงงานชาวมลาย แตทสาคญยงกวาคอการคอยๆ ไตระดบสงขนของความรสกแตกแยก

ทางชาตพนธอนนามาสการนยามชาวจนในฐานะบคคลภายนอก กระทงป 1963 ซงถอกาเนดประเทศมาเลเซย

โดยการรวมสงคโปรเขาเปนสวนหนง แทบทกคนตระหนกในความเปนจรงวาการรวมตวนนอาจไมยงยนและ

ภาวะคกรนในความขดแยงทางชาตพนธไมไดเบาบางลง บคลากรในวงการภาพยนตรมลายอยในจดทตอง

เลอกวาจะอยขางใด ชอวบราเดอรยอมทจะใหทมงานชาวมลายภายใตบรษทตนเดนทางออกจากสงคโปรไปส

ดนแดนอกฟากหนง โดยรวมถงดาราทองของสตดโออยางพ. รามล และซลเละห กาน เมอสงคโปรตดสนใจ

แยกตวออกจากมาเลเซยในป 1965

3

โฮอาลก

Ho Ah Loke

โฮอาลกเปนหนงในผมบทบาทสาคญทวางรากฐานใหกบยคบกเบกของอตสาหกรรมภาพยนตรมลาย

ประวตศาสตรภาพยนตรมาเลเซยฉบบทางการมกจะระบชอและบทบาทของเขาอยางจากด เหตผลนนอาจ

เนองจากการแยกกนทางชาตพนธซงครอบงาหลายมตของสงคมและอดมการณของชาตมาเลเซยไดมสวนทา

ใหการใหคาตอชนเชอชาตอนตอสงซงเปนมลายนนทากนอยางจากดจาเขย

โฮอาลกเกดป 1901 ทรฐอาณานคมบรตชกน ไดรบการศกษาจากเอดนเบอระและปนง กอนทจะ

เดนทางไปศกษาตอดานวศวกรรมศาสตรยงมหาวทยาลยในฮองกง หลงจากเดนทางกลบมายงปนงในป 1925

โฮเรมหนมาลงทนในธรกจจดฉายภาพยนตร ในชวงเวลาไลเลยกนนนพนองตระกลชอวไดเดนทางจากเซยงไฮ

มาถงสงคโปรและเรมจรงจงในการขยายกจการโรงฉายภาพยนตรในสงคโปรและเขตพนททางตอนใตของมลา

ยา โฮเลอกทจะหนไปมงธรกจในพนทตอนเหนอของมลายาเลยเรอยขนมาถงภาคใตของไทย เขาเรมกจการ

โดยการเรฉายภาพยนตรไปตามพนทหางไกลกอนทจะสะสมทนเพอซอกจการโรงภาพยนตรทตงมนอยกอน

แลว กระทงถงชวงการระเบดขนของสงครามโลกครงทสอง โฮไดชอวาเปนเจาพอธรกจโรงฉายภาพยนตรใน

พนทตอนเหนอของมลายา มโรงภาพยนตรในเครอขายครอบคลมทงทกวลาลมเปอร อโปห และปนง

โฮอาลกหนภยสงครามมาอยเมองไทยและกลบไปยงมลายาเมอสงครามสงบ เขาพยายามรอฟน

กจการโรงภาพยนตรขนมาอกครงหนง โดยคราวนไดพยายามตดตอเปนพนธมตรกบลกวนโธแหงบรษทคา

เธยซงเรมหนมาใหความสนใจตอธรกจความบนเทงอยางจรงจงมากขนในชวงหลงสงคราม ทงสองรวมกน

กอตงบรษทแอสโซซเอต, อนเตอรเนชนแนล แอนด ลก เธยเตอร (Associated, International and

Loke Theatres) เพอดาเนนกจการโรงฉายภาพยนตร ตอมากไดใหกาเนดสตดโอผลตภาพยนตรชอเกอรส

ฟลมสตดโอ (Keris Film Studio) ทสงคโปรในป 1951 พรอมกบทไดรวมมอกบนกธรกจชาวอนเดยกอตง

รเมาฟลมโปรดกชนส (Rimau Film Productions) ในชวงเวลาไลเลยกน หลงจากรเมาฯ ผลตภาพยนตร

ออกมาไดเพยงสองเรอง หนสวนธรกจชาวอนเดยถอนตวออกไป โฮตดสนใจยบรวมบรษทของตนใหเหลอ

หนงเดยวและเปลยนชอเปนเกอรสฟลมโปรดกชนส (Keris Film Productions) ภายใตการดาเนนงานของ

บรษทใหมน เขาไดผลกดนใหเกดภาพยนตรมลายทนาสนใจหลายเรองในชวงทศวรรษ 1950

4

หลงจากความสาเรจทสามารถคาดหวงอนาคตทางธรกจทดได โฮอาลกตดสนใจทมเทกบการผลต

ภาพยนตรมลายเพยงประการเดยว และสามารถชกจงใหลกวนโธหนมาจรงจงกบธรกจนมากขน ทงสอง

รวมมอกนอยางแนนแฟนมากขนดวยการสถาปนาสตดโอคาเธย-เกอรสทจะกาวขนสความยงใหญในวงการใน

ทสด

โฮอาลกเปนผอานวยการผลตภาพยนตรทมความกระตอรอรนเปนอยางสง เขารเรมสงใหมหลาย

ประการใหกบอตสาหกรรมภาพยนตรมลายแหงสงคโปร อนรวมถงการไดเครดตในฐานะผผลตภาพยนตรส

สองเรองแรก คอ Perwira (จาฟาร วระโย, 1952) และ Buloh Perindu (บ. เอส. รจฮนส, 1953) หรอ

ในขณะทสตดโอยกษใหญอยางมลายฟลมโปรดกชนสยงคงเชอมนเฉพาะผกากบภาพยนตรชาวอนเดยและไม

ไววางใจใหคนพนเมองขนมากมบงเหยนในการกากบภาพยนตร โฮไดใหโอกาสแกผกากบภาพยนตรจาก

หลากหลายเชอชาต ทงชาวอนเดย ยเรเซย อนโดนเซย และกระทงชาวมลาย ดาราหลายคนทจะกาวขนมาเปน

ดาวเดนแหงยคทองของภาพยนตรมลายไดรบโอกาสและการผลกดนจากโฮ เชน เอส. รไม นร, มต เซนตอล

และวาฮด ซาเตะ เปนตน

หลงจากมลายาไดรบเอกราชในป 1957 โฮอาลกไดสรางคณปการสาคญอกครงหนงตอวงการ เมอเขา

ตดสนใจลาออกจากคาเธย-เกอรสและขามฟากจากสงคโปรไปสมลายา เขาเปนหนงในผรวมกอตงสตดโอ

เมอรเดกา (Studio Merdeka) ทชานกรงกวลาลมเปอรในป 1960 สตดโอแหงนไดกลายเปนสถานทรองรบ

และลภยใหกบบคลากรวงการภาพยนตรมลายแหงสงคโปรทบรรยากาศทางการเมอง ณ ชวงเวลาดงกลาวนน

ผลกดนใหตองเลอกอพยพมาสชาตเกดใหม สตดโอเมอรเดกาไดผลตภาพยนตรมลายททรงคณคาตอมาอก

หลายเรองนบจากตนทศวรรษ 1960 สวนตวโฮเอง เขาถอนตวออกจากสตดโอเมอรเดกาไมนานในชวงกลาง

ทศวรรษนน หายไปจากวงการ กระทงเสยชวตในป 1982 โดยอาจจะเรยกไดวาแทบถกหลงลมไปอยางสนเชง

รายการอางองทวไป

Andaya, Leonard Y. 2004. “The Search for the ‘Origins’ of Melayu.” In Contesting

Malayness: Malay Identity across Boundaries, edited by Timothy P. Barnard, 56-

75. Singapore: Singapore University Press, 2004.

Armes, Roy. Third World Film Making and the West. Berkeley: University of California

Press, 1987.

Barnard, Timothy P. “Chickens, Cakes, and Kitchens: Food and Modernity in Malay

Films of the 1950s and 1960s.” In Reel Food: Essays on Food and Film, edited by

Anne L. Bower, 75-85. New York: Routledge, 2004.

______. “Decolonization and the Nation in Malay Film, 1955-1965.” South East Asia

Research 17, 1 (March 2009): 65-86.

______. “Film Melayu: Nationalism, Modernity and Film in a Pre-World War Two Malay

Magazine,” Journal of Southeast Asian Studies 41, 1 (February 2010): 47-70.

______. Multiple Centres of Authority: Society and Environment in Siak and Eastern

Sumatra, 1674-1827. Leiden: KITLV, 2003.

______. “Vampires, Heroes and Jesters: A History of Cathay Keris.” In The Cathay Story,

ed. Wong Ain-ling, 124-41. Hong Kong: Hong Kong Film Archive, 2002.

Barnard, Timothy P. and Jan van der Putten. “Malay Cosmopolitan Activism in Post-

War Singapore.” In Paths Not Taken: Political Pluralism in Post-War Singapore,

edited by Michael D. Barr and Carl A. Trocki, 132-53. Singapore: NUS Press,

2008.

Baharudin A. Latif. “A Brief History of Malaysian Film.” In Film in Southeast Asia:

Views from the Region, edited by David Hanan, 163-93. Hanoi: SEAPAVAA, 2001.

Braginsky, Vladimir and Anna Suvorova. “A New Wave of Indian Inspiration:

Translations from Urdu in Malay Traditional Literature and Theatre.” Indonesia

and the Malay World 36, 104 (March 2008): 115-53.

Cheah Boon Kheng. “The Japanese Occupation of Malaya, 1941-45: Ibrahim Yaacob and

the Struggle for Indonesia Raya.” Indonesia 28 (October 1979): 84-120.

Chung Po-Yin, Stephanie. “Moguls of the Chinese Cinema: The Story of the Shaw

Brothers in Shanghai, Hong Kong and Singapore, 1924-2002.” Modern Asian

Studies 41, 4 (2007): 665-82.

2

______. “A Southeast Asian Tycoon and His Movie Dream: Loke Wan Tho and MP&GI.”

In The Cathay Story, edited by Wong Ain-ling, 36-51. Hong Kong: Hong Kong

Film Archive, 2002.

______. “The Transformation of an Overseas Chinese Family-Three Generations of the

Eu Tong Sen Family, 1822-1941.” Modern Asian Studies 39, 3 (2005): 599-630.

Clifford, Hugh. In Court & Kampong: Being Tales & Sketches of Native Life in the Malay

Peninsula. London: Grant Richards, 1897.

Cohen, Matthew Isaac. “Border Crossings: Bangsawan in the Netherlands Indies in the

Nineteenth and Early Twentieth Centuries.” Indonesia and the Malay World 30,

87 (2002): 101-15.

______. “On the Origin of the Komedie Stamboel: Popular Culture, Colonial Society, and

the Parsi Theatre Movement.” Bijdragen tot de Taal-, Land- en Volkenkunde 157,

2 (2001): 313-57.

______. The Komedie Stamboel: Popular Theater in Colonial Indonesia, 1891-1903.

Leiden: KITLV, 2006.

Drabble, John H. An Economic History of Malaysia, c. 1800-1990: The Transition to

Modern Economic Growth. London: Macmillan Press, 2000.

Emmanuel, Mark “Viewspapers: The Malay Press of the 1930s.” Journal of Southeast

Asian Studies 41, 1 (February 2010): 1-20.

Feener, R. Michael and Terenjit Sever, eds. Islamic Connections: Muslim Societies in

South and Southeast Asia. Singapore: Institute of Southeast Asian Studies, 2009.

Furnivall, John S. Colonial Policy and Practice: A Comparative Study of Burma and

Netherlands India. New York: New York University Press, 1956.

Generatne, Anthony R. and Wimal Dissanayake, eds. Rethinking Third Cinema. New

York: Routledge, 2003.

Griffiths, Alison. “‘To the World the World We Show’: Early Travelogues as Filmed

Ethnography.” Film History 11, 3 (1999): 282-307.

Harding, James and Ahmad Sarji. P. Ramlee: The Bright Star. Selangor: Pelanduk

Publications, 2002.

Hari Singh. “Tradition, UMNO and Political Succession in Malaysia.” Third World

Quarterly 19, 2 (June 1998): 241-54.

Harper, T.N. The End of Empire and the Making of Malaya. Cambridge: Cambridge

University Press, 1999.

3

Heide, William van der. Malaysian Cinema, Asian Film: Border Crossings and National

Cultures. Amsterdam: Amsterdam University Press, 2002.

______. “Semerah Padi: A Proposal for a New Nation.” Asian Cinema 12, 1

(Spring/Summer 2001): 3-13.

Hooker, Virginia Matheson. “Reconfiguring Malay and Islam in Contemporary Malaysia.”

In Contesting Malayness: Malay Identity Across Boundaries, edited by Timothy P.

Barnard, 149-67. Singapore: Singapore University Press, 2004.

Huff, W. G. “Entitlements, Destitution, and Emigration in the 1930s Singapore Great

Depression.” The Economic History Review 54, 2 (May 2001): 290-323.

Khan, Hatta Azad. The Malay Cinema. Selangor: Universiti Kebangsaan Malaysia, 1997.

Kahn, Joel S. “Civilisational Virtues in the Malay Kampong.” In his Modernity and

Exclusion, 100-28. London: Sage, 2001.

______. Other Malays: Nationalism and Cosmopolitanism in the Modern Malay World.

Singapore: Singapore University Press, 2006.

Kanda, Tamaki Matsuoka. “Indian Film Directors in Malaya.” In Frames of Mind:

Reflections on Indian Cinema, edited by Aruna Vasudev, 43-50. New Delhi: UBS

Publishers, 1995.

Kartini Saparudin. “‘Colonisation of Everyday Life’ in the 1950s and 1960s: Towards the

Malayan Dream.” Master’s Thesis, Department of History, National University of

Singapore, 2005.

Khoo Gaik Cheng. Reclaiming Adat: Contemporary Malaysian Film and Literature.

Singapore: Singapore University Press, 2006.

Lim Kay Tong. Cathay: 55 Years of Cinema. Singapore: Landmark Books for Meileen

Choo, 1991.

Liow, Joseph Chinyong. The Politics of Indonesia-Malaysia Relations: One Kin, Two

Nations. Oxon: Routledge, 2008.

Mardiana Abu Bakar. “Bangsawan: Days of Gold and Glory.” The Straits Times.

September 8, 1988.

Millet, Raphäel. Singapore Cinema. Singapore: Editions Didier Millet, 2006.

Muthalib, Hassan Abd. “The End of Empire: The Films of the Malayan Film Unit in

1950s British Malaya.” In Film and the End of Empire, eds. L. Grieveson and C.

MacCabe, 177-96. London: Palgrave Macmillan, 2011.

4

______. “‘Winning Hearts and Minds’: Representations of Malays and their Milieu in the

Films of British Malaya,” South East Asia Research 17, 1 (March 2009): 47-63.

Peterson, Jennifer Lynn. “World Pictures: Travelogue Films and the Lure of the Exotic,

1890-1920.” PhD Dissertation, Department of English Language and Literature,

The University of Chicago, 1999.

Pham, P. L. Ending ‘East of Suez’: The British Decision to Withdraw from Malaysia and

Singapore, 1964-1968. New York: Oxford University Press, 2010.

Putten, Jan van der. “Negotiating the Great Depression: The Rise of Popular Culture

and Consumerism in Early-1930s Malaya.” Journal of Southeast Asian Studies

41, 1 (February 2010): 21-45.

______. “Wayang Parsi, Bangsawan and Printing: Commercial Culture Exchange between

South Asia and the Malay World.” In Islamic Connections: Muslim Societies in

South and Southeast Asia, edited by R. Michael Feener and Terenjit Sever, 86-

108. Singapore: Institute of Southeast Asian Studies, 2009.

Putten, Jan van der and Timothy P. Barnard. “Old Malay Heroes Never Die: The Story

of Hang Tuah in Films and Comics.” In Film and Comic Books, edited by Ian

Gordon, Mark Jancovich, and Matthew P. McAllister, 246-67. Jackson: University

Press of Mississippi, 2007.

Reid, Anthony. “Malay (Melayu) and Its Descendants: Multiple Meanings of a Porous

Category.” In his Imperial Alchemy: Nationalism and Political Identity in

Southeast Asia, 81-114. Cambridge: Cambridge University Press, 2010.

Roff, William R. The Origins of Malay Nationalism, 2d ed. Kuala Lumpur: Oxford

University Press, 1994.

Salim Said. Shadows on the Silver Screen: A Social History of Indonesian Film. Jakarta:

The Lontar Foundation, 1991.

Sejarah Melayu, or Malay Annals. Kuala Lumpur: Oxford University Press, 1970.

Shariff Ahmad. “Malaysia.” In The Films of ASEAN, edited by Jose F. Lacaba, 51-85.

Quezon City: ASEAN-COCI, 2000.

Shamsul A.B. “Bureaucratic Management of Identity in a Modern State: ‘Malayness’ in

Postwar Malaysia.” In Making Majorities: Constituting the Nation in Japan,

Korea, China, Malaysia, Fiji, Turkey, and the United States, edited by Dru C.

Gladney, 135-50. California: Stanford University Press, 1998.

5

______. “A History of an Identity, and Identity of a History: The Idea and Practice of

‘Malayness’ In Contesting Malayness: Malay Identity across Boundaries, edited

by Timothy P. Barnard, 135-48. Singapore: Singapore University Press, 2004.

Singh, Hari. “Tradition, UMNO and Political Succession in Malaysia.” Third World

Quarterly 19, 2 (June 1998): 241-54.

Stevenson, Rex. “Cinemas and Censorship in Colonial Malaya.” Journal of Southeast

Asian Studies 5, 2 (September 1974): 209-24.

Swettenham, Frank A. The Real Malay. London and New York: John Lane, 1901.

Tan Sooi-Beng. “The 78 RPM Record Industry in Malaya Prior to World War II.” Asian

Music 28, 1 (Autumn 1996 – Winter 1997): 1-41.

______. “Breaking Tradition: Women Stars of Bangsawan Theatre.” Bijdragen tot de

Taal-, Land- en Volkenkunde 151, 4 (1995): 602-16.

______. “From Popular to ‘Traditional’ Theater: The Dynamics of Change in Bangsawan

of Malaysia.” Ethnomusicology 33, 2 (Spring – Summer 1989): 229-74.

Uhde, Jan and Yvonne Ng Uhde. Latent Images: Film in Singapore, 2d ed. Singapore:

Ridge Books, NUS Press, 2010.

Warren, James Francis. Rickshaw Coolie: A People’s History of Singapore, 1880-1940. 2d

ed. Singapore: Singapore University Press, 2003.

White, Timothy. “Historical Poetics, Malaysian Cinema, and the Japanese Occupation.”

Kinema 6 (Fall 1996): 5-25.

______. “Pontianaks, P. Ramlee, and Islam: The Cinema of Malaysia.” The Arts [The

Centre for the Arts, National University of Singapore] 4 (June 1997): 18-21.

______. “Verisimilitude in Singapore Cinema.” The Arts [The Centre for the Arts,

National University of Singapore] 10 (September-October 2002): 16-19.

Wong Yunn Chii and Tan Kar Lin. “Emergence of a Cosmopolitan Space for Culture and

Consumption: The New World Amusement Park-Singapore (1923-70) in the

Inter-War Years.” Inter-Asia Cultural Studies 5, 2 (2004): 279-304.

Yung Sai Shing and Chan Kwok Bun. “Leisure, Pleasure and Consumption: Ways of

Entertaining Oneself.” In Past Times: A Social History of Singapore, edited by

Chan Kwok Bun and Tong Chee Kiong, 153-81. Singapore: Times Editions, 2003.