29

สารบัญ - Mahidol University...Copy Right 2014©by IT-HR การเข ยนผ งงานโดย Microsoft Visio 2007 | 1 การเข ยนผ งการปฏ

  • Upload
    others

  • View
    5

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: สารบัญ - Mahidol University...Copy Right 2014©by IT-HR การเข ยนผ งงานโดย Microsoft Visio 2007 | 1 การเข ยนผ งการปฏ
Page 2: สารบัญ - Mahidol University...Copy Right 2014©by IT-HR การเข ยนผ งงานโดย Microsoft Visio 2007 | 1 การเข ยนผ งการปฏ

สารบญั

เร่ือง หน้า การเขียนผังการปฏิบัติงาน (FlowChart)

การเขียนผังการปฏิบัติงาน (FlowChart) 1 สัญญาลักษณ์การเขียนผังงาน 2 โครงสร้างของผังงาน 4 ตัวอย่างการเขียนผังงาน 6

การสร้างผังงานกับ Microsoft Visio 2007 มารู้จักกับ Microsoft Office Visio 2007 11 ส่วนประกอบของหน้าจอ 12 Stencil 13 การท างานกับ Connector 14 เริ่มต้นสร้างผังงานกับ Visio 15 การเลือกเทมเพลตเพ่ือเขียนผังงานแบบ Swimlane 21

Page 3: สารบัญ - Mahidol University...Copy Right 2014©by IT-HR การเข ยนผ งงานโดย Microsoft Visio 2007 | 1 การเข ยนผ งการปฏ

Copy Right 2014©by IT-HR การเขียนผังงานโดย Microsoft Visio 2007 | 1

การเขียนผังการปฏิบัติงาน (Flow chart)

การเขียนผังงาน ( Flow chart ) ผังงาน คือ แผนภาพที่มีการใช้สัญลักษณ์รูปภาพและลูกศรที่แสดงถึงขั้นตอนการท างานของโปรแกรมหรือระบบทีละขั้นตอน โดยแต่ละสัญลักษณ์ในแผนภาพ จะหมายถึงการท างานหนึ่งขั้นตอน ส่วนลูกศรจะแทนล าดับการท างานขั้นตอนต่างๆ รวมทั้งทิศทางการไหลของข้อมูลตั้งแต่เริ่มต้นจนได้ผลลัพธ์ตามต้องการ ระบบงานทุกชนิดที่ผ่านการวิเคราะห์เป็นล าดับขั้นตอนแล้ว จะสามารถเขียนเป็นผังงานได้

ประโยชน์ของผังงาน • ช่วยล าดับขั้นตอนการท างานได้ง่าย ไม่สับสน • ช่วยในการตรวจสอบ และแก้ไขงานได้ง่าย เมื่อเกิดข้อผิดพลาด • ช่วยให้การดัดแปลง แก้ไข ท าได้อย่างสะดวกและรวดเร็ว • ช่วยให้ผู้อ่ืนสามารถศึกษาการท างานได้อย่างง่าย และรวดเร็วมากขึ้น

• เราสามารถเรียนรู้และเข้าใจผังงานได้ง่าย เพราะผังงานไม่ขึ้นอยู่กับภาษาคอมพิวเตอร์หรือภาษาใดภาษาหนึ่ง ผังงานเป็นการสื่อความหมายด้วยภาพ ท าให้ง่ายและสะดวกต่อการพิจารณาล าดับขั้นตอนในการท างานดีกว่าการบรรยายเป็นตัวอักษร

ข้อจ ากัดของการเขียนผังงาน การเขียนผังงานไม่เหมาะกับงานที่มีวิธีการซับซ้อน เช่น มีการที ่เงื่อนไขในการทอสอบมากมาย ซึ ่ง

มักจะใช้ตารางการตัดสินใจ (DECISION TABLE) เข้ามาช่วยมากกว่า

วิธีการเขียนผังงานที่ดี

• ใช้สัญลักษณ์ตามท่ีก าหนดไว้ • ใช้ลูกศรแสดงทิศทางการไหลของข้อมูลจากบนลงล่างหรือจากซ้ายไปขวา • ค าอธิบายในภาพควรสั้นกระทัดรัดและเข้าใจง่าย • ทุกแผนภาพต้องมีลูกศรแสดงทิศทางเข้า-ออก • ไม่ควรโยงเส้นเชื่อมผังงานที่อยู่ไกลมากๆควรใช้สัญลักษณ์จุดเชื่อมต่อแทน • ผังงานควรมีการทดสอบความถูกต้องของการท างานก่อนน าไปเขียนโปรแกรม

Page 4: สารบัญ - Mahidol University...Copy Right 2014©by IT-HR การเข ยนผ งงานโดย Microsoft Visio 2007 | 1 การเข ยนผ งการปฏ

Copy Right 2014©by IT-HR การเขียนผังงานโดย Microsoft Visio 2007 | 2

สัญลักษณ์การเขียนผังงาน เป็นเครื่องมือ(Tools) ที่ใช้อธิบายรายละเอียดการท างานตามขั้นตอนการท างาน (Algorithm) โดยใช้ สัญลักษณ์ (Symbol) แทนค าสั่ง ใช้ข้อความ(Statement) ในสัญลักษณ์แทนการด าเนินการทางการค านวณและการเปรียบเทียบ อีกทั้งยังแสดงความสัมพันธ์ของการท างานต่างๆอย่างเป็นล าดับขั้นตอนโดยสามารถแบ่งลักษณะของความสัมพันธ์เป็นรูปแบบต่างๆได้แก่ การท างานแบบมีล าดับ การท างานแบบให้เลือกท า และการท างานแบบท าซ้ าในเงื่อนไขต่างๆ โดยที่สามารถสรุปรายละเอียดของสัญลักษณ์ท่ีส าคัญและท่ีนิยมใช้งานบ่อยๆได้ดังนี้ สัญญาลักษณ์แสดงข้ันตอนการท างาน

สัญญาลักษณ์ ความหมาย ตัวอย่าง

Start/Stop

การก าหนดจดุเริม่ต้นของการท างาน และแสดงจุดสิ้นสดุของการท างาน STOP

START

Process

การแสดงรายละเอียดของการท างาน และกระบวนการท างาน

Total = 0Total = Total + (b * c)

Decision

การแสดงรายละเอียดการเปรียบเทียบเง่ือนไขต่างๆ ใช้ในขั้นตอนท่ีมีการตดัสินใจว่า ใช่ หรอื ไม่ใช่

(a-b) > (b+c)

(!CkFlg) AND(a=0)

Flowline

การแสดงทิศทางความสัมพันธ์ของการท างานในระบบงานหรือล าดับงาน

IN-Page Connector

การก าหนดจดุอ้างอิงในการเช่ือมต่อ ในหน้ากระดาษเดียวกันของการเขียนผังงานโครงสร้าง(Structured

Flowchart)

1

Between-Page

การก าหนดจดุอ้างอิงในการเช่ือมต่อ ระหว่างหน้ากระดาษของการเขียนผังงานโครงสร้าง (Structured

Flowchart)

1

Annotation

การระบหุมายเหตุเพื่อใช้อธิบายรายละเอียดเพิม่เตมิของการท างาน เช่น การอ่านข้อมูลในครั้งนี้อ่านจากแฟ้มข้อมูลอะไร หรืออธิบายการท างานบางอย่างโดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อเตือนความจ า เป็นต้น

MasPersonal

Page 5: สารบัญ - Mahidol University...Copy Right 2014©by IT-HR การเข ยนผ งงานโดย Microsoft Visio 2007 | 1 การเข ยนผ งการปฏ

Copy Right 2014©by IT-HR การเขียนผังงานโดย Microsoft Visio 2007 | 3

SubProgram

การท างานย่อยท่ีมีขอบเขตการท างานท่ีมีความหมายชัดเจนในตัวของมันเอง โดยสามารถรับค่าข้อมลูที่ถูกส่งเข้าไปเพื่อเป็นข้อมลูประกอบการท างาน และ/หรือสามารถส่งข้อมูลผลลัพธ์กลับมาให้เพื่อใช้ท างาน

CalTax (Earning)Return Tax

CalArea(x,y)

CalVAT()

สัญลักษณ์ที่ใช้รับค่าข้อมูล

สัญญาลักษณ์ ความหมาย ตัวอย่าง

Read

การรับค่าข้อมลูหรืออ่านข้อมูลเข้ามาโดยไมร่ะบุอุปกรณ์รับข้อมูล (Input Device) โดยอาจรับค่าข้อมลูมาจากคีย์บอร์ดหรือจากแฟ้มข้อมลูก็ได้ a , b , c

StdRec

Keyboard

การรับค่าข้อมลูหรืออ่านข้อมูลเข้ามาจากคีย์บอรด์ a , b , c

สัญลักษณ์ที่ใช้แสดงผลของข้อมูล

สัญญาลักษณ์ ความหมาย ตัวอย่าง

Write

การแสดงรายละเอียดข้อมูล หรือแสดงผลลัพธ์ของการประมวลผล หรือเขียนข้อมูลไปยังแฟ้มข้อมูล โดยไมร่ะบุอุปกรณ์การแสดงผล (Output Device) โดยอาจแสดงไปที่จอภาพ (Monitor) หรือเครื่องพิมพ์(Printer) หรือแฟ้มข้อมูล(File) ก็ได ้

‘Total =’ , Total

Monitor

การแสดงรายละเอียดข้อมูล หรือแสดงผลลัพธ์ของการประมวลผล ไปที่จอภาพ(Monitor)

‘Total =’ ,Total

Printer

การแสดงรายละเอียดข้อมูล หรือแสดงผลลัพธ์ของการประมวลผล ไปท่ีเครื่องพิมพ์ (Printer)

‘Total =’ ,Total

Page 6: สารบัญ - Mahidol University...Copy Right 2014©by IT-HR การเข ยนผ งงานโดย Microsoft Visio 2007 | 1 การเข ยนผ งการปฏ

Copy Right 2014©by IT-HR การเขียนผังงานโดย Microsoft Visio 2007 | 4

โครงสร้างของผังงานสามารถแบ่งได้เป็น 3 รูปแบบคือ 1. SEQUENCE

การท างานแบบตามล าดับ คือ การเขียนให้เป็น ล าดับขั้นตอนการท างานแบบไม่มีการตัดสินใจ ดังรูปที่ 1.

2. SELECTION การเลือกกระท าตามเงื่อนไข คือ การตัดสินใจ หรือเลือกเงื่อนไขคือ

โดยปกติจะมีเหตุการณ์ให้ท า 2 กระบวนการ คือ เงื่อนไขเป็นจริงจะ กระท ากระบวนการหนึ่ง และเป็นเท็จจะกระท าอีกกระบวนการหนึ่ง

3. ITERATION การท าซ้ า คือ กระบวนการกลับมาท างานในขั้นตอนเดิม จะเห็นว่า flowchart มีลักษณะวน ซึ่งเรียกว่า loop จะสังเกตุว่า การวน loop ดัง รูปที่ 4 จะไม่มีทางออกไปท างานในขั้นตอนต่อไปได้เลย

รูปที่ 1

Y N

รูปที่ 3

รูปที่ 4.

Page 7: สารบัญ - Mahidol University...Copy Right 2014©by IT-HR การเข ยนผ งงานโดย Microsoft Visio 2007 | 1 การเข ยนผ งการปฏ

Copy Right 2014©by IT-HR การเขียนผังงานโดย Microsoft Visio 2007 | 5

การเขียน flowchart จะมี loop ให้เลือกใช้ได้สองประเภทคือ DO WHILE และ DO UNTIL

DO WHILE รูปแบบนี้มีจะมีลักษณะการท างาน คือ จะท าในค าสั่ง loop ก่อน 1 ครั้ง ถ้าเง่ือนไขนั้นเป็นจริงจะท าตามค าสั่ง และวนกลับไปท าขั้นตอนเดิม จนกว่าเงื่อนไขเป็นเท็จ เพ่ือที่จะออกจาก loop ดังรูปที่ 5.

DO UNTIL รูปแบบนี้มีจะมีลักษณะการท างาน คือ จะท างานในค าสั่งก่อน 1 ครั้ง และตรวจสอบเงื่อนไข ถ้าเง่ือนไขเป็นเท็จ จะกลับไปท าในค าสั่งเดิม จนกว่าเงื่อนไขจะเป็นจริง ดังรูปที่ 6.

Y

N

รูปที่ 5.

รูปที่ 6.

Y

N

Page 8: สารบัญ - Mahidol University...Copy Right 2014©by IT-HR การเข ยนผ งงานโดย Microsoft Visio 2007 | 1 การเข ยนผ งการปฏ

Copy Right 2014©by IT-HR การเขียนผังงานโดย Microsoft Visio 2007 | 6

ตัวอย่างการเขียนผังงาน

Example1*การเขียนผังงานเพื่อแสดงขั้นตอนในการเลือกซื้อสินค้า

ล าดับ รายละเอียด 1. เริ่มต้น

2. เลือกซื้อสินค้า

3. ถามราคา / ดูป้ายราคา

4. ตรวจนับเงินในกระเป๋า

5. ถ้าเงินไม่พอ กด ATM เพ่ิม

6. ถ้าเงินพอให้ช าระเงิน

7. จบการท างาน

Page 9: สารบัญ - Mahidol University...Copy Right 2014©by IT-HR การเข ยนผ งงานโดย Microsoft Visio 2007 | 1 การเข ยนผ งการปฏ

Copy Right 2014©by IT-HR การเขียนผังงานโดย Microsoft Visio 2007 | 7

Example2*การเขียนผังงานเพื่อแสดงขั้นตอนวิธีในการเข้ามาใช้บริการ Fitness 1. เริ่มต้น 2. บุคลากรแสดงบัตร Smart Card 3. เจ้าหน้าที่ศูนย์กีฬารับลงทะเบียน และเก็บบัตรประจ าตัวบุคลากร 4. เจ้าหน้าที่ศูนย์กีฬาให้ผ้าสะอาดกับบุคลากร 5. บุคลากรรับผ้า

- ถ้ามีผ้าจะเล่นเครื่องออกก าลังกายครั้งแรก - ถ้าไม่มีผ้าเล่นเครื่องออกก าลังกายครั้งแรก

6. Trainer แนะน าให้ความรู้เครื่องออกก าลังกายกับบุคลากร 7. บุคลากรออกก าลังกาย 8. บุคลากรหยุดออกก าลังกาย

- ถ้าหยุดไปลงทะเบียนกลับ - ถ้ายังไม่หยุดออกก าลังกายเล่นเครื่องออกก าลังกายอ่ืนๆครั้งแรก

9. เจ้าหน้าที่ศูนย์กีฬาเช็คการคืนผ้า - ถ้ายังไม่ผ้าคืน เจ้าหน้าที่ศูนย์กีฬาแจ้งให้บุคลากรคืนผ้า - ถ้ามีผ้าคืนรับบัตรคืน

10. จบการท างาน

Page 10: สารบัญ - Mahidol University...Copy Right 2014©by IT-HR การเข ยนผ งงานโดย Microsoft Visio 2007 | 1 การเข ยนผ งการปฏ

Copy Right 2014©by IT-HR การเขียนผังงานโดย Microsoft Visio 2007 | 8

Page 11: สารบัญ - Mahidol University...Copy Right 2014©by IT-HR การเข ยนผ งงานโดย Microsoft Visio 2007 | 1 การเข ยนผ งการปฏ

Copy Right 2014©by IT-HR การเขียนผังงานโดย Microsoft Visio 2007 | 9

Example3 การเขียนผังงานเพื่อแสดงขั้นตอนในการส่งลูกที่ Day Care 1. เริ่มต้น

2. ผู้ปกครองน าลูกมาส่งพร้อมกระเป๋าและของใช้ส่วนตัว

3. วัดอุณหภูมิของเด็ก

- ถ้าอุณหภูมิ > 37.5 °C แจ้งผู้ปกครองให้มารับกลับบ้าน หากผู้ปกครองไม่สะดวกมารับกลับทันที พ่ี

เลี้ยงจะเช็ดตัว, ป้อนข้าว และแปรงฟัน ทาง Day care จะดูแลเด็กให้ 2 ชม. และผู้ปกครองมารับ

กลับบ้าน

- ถ้าอุณหภูมิ < 37.5 °C ให้เด็กอยู่ต่อ

4. พ่ีเลี้ยงจะป้อนข้าว, แปรงฟัน และอาบน้ าให้เด็ก

5. กิจกรรมที่ 1 สอนพัฒนาการเด็ก ได้แก่ การทายภาพ, ค า และเล่านิทาน

6. พักผ่อนหลังอาหารกลางวัน 11.00-14.00

7. ถ้าเด็กๆตื่นพ่ีเลี้ยงจะพาไปล้างหน้าและแปลงฟัน

8. กินนม+ขนม

9. กิจกรรมที่ II ประดิษฐ์สิ่งของ และวาดรูป

10. 15.30 น. เปิดการ์ตูนรอผู้ปกครองมารับ

11. ถ้าเด็กต้องการยืมหนังสือการ์ตูนสามารถยืมได้ดังนี้

- วันจันทร์ – พฤหัสบดี 1 เล่ม

- วันศุกร์ 2 เล่ม

12. ผู้ปกครองรับลูกกลับบ้าน

Page 12: สารบัญ - Mahidol University...Copy Right 2014©by IT-HR การเข ยนผ งงานโดย Microsoft Visio 2007 | 1 การเข ยนผ งการปฏ

Copy Right 2014©by IT-HR การเขียนผังงานโดย Microsoft Visio 2007 | 10

Page 13: สารบัญ - Mahidol University...Copy Right 2014©by IT-HR การเข ยนผ งงานโดย Microsoft Visio 2007 | 1 การเข ยนผ งการปฏ

Copy Right 2014©by IT-HR การเขียนผังงานโดย Microsoft Visio 2007 | 11

การสร้างผังงานกับ Microsoft Visio 2007

มารู้จักกับ Microsoft Office Visio 2007 Visio เป็นโปรแกรมที่ถูกสร้างข้ึนมาเพ่ือช่วยในการสร้างFlow Chart หรือ Diagram ของงานในสาขาต่างๆ

ให้ท าได้ง่ายขึ้น ลักษณะที่ส าคัญอย่างหนึ่งของการสร้าง Flow Chart บน Visio คือ มีรูปไดอะแกรมพ้ืนฐานต่างๆ จัดเตรียมไว้ให้

ข้อดีของโปรแกรม Visio คือ เป็นโปรแกรมที่ถูกสร้างให้สนับสนุนการท างานกับโปรแกรมออฟฟิศอ่ืนๆได้ เป็นอย่างดี โดยเฉพาะ Microsoft Office ซอฟต์แวร์ Visio เป็นซอฟต์แวร์ที่ช่วยสร้างกราฟฟิกและแผนภูมิได้ง่ายดายอย่างมีประสิทธิภาพเพ่ืออ านวยความสะดวกให้กับองค์กรที่ต้องใช้กราฟฟิก แผนภูมิ แผนผัง และตารางต่างๆ ในการน าเสนองานรวมทั้งการสร้างบนเว็บไซต์

Visio เป็นเครื่องมือที่เสริมการท างานของ Microsoft Office ในการช่วยให้สร้างแผนภูมิ แผนผัง ตารางแสดงโครงสร้างองค์กร แผนภูมิทางการตลาด ตารางเวลา และอ่ืนๆ ได้อย่างง่ายดาย รวมทั้งช่วยเพ่ิมประสิทธิภาพในการสื่อสารโดยช่วยให้แต่ละแผนกสามารถดูแผนภูมิหรือตารางในรูปแบบไฟล์ที่แตกต่างกันตามต้องการได้ เช่น ไฟล์ที่ส่งทางอี-เมล์, ระบบอินทราเน็ต และ อินเทอร์เน็ต เป็นต้น และยังช่วยให้ผู้จัดท าเอกสารสร้างภาพกราฟฟิกใหม่ๆ แปลกๆ ได้สะดวก เพ่ือเพ่ิมสีสัน ความชัดเจนให้กับข้อมูลต่างๆ ได้เป็นอย่างดี และที่ ส าคัญก็คือ Visio ช่วยประหยัดเวลาในการสร้างเอกสารหรือไฟล์เหล่านี้ได้

คุณสมบัติของโปรแกรม Visio เป็นโปรแรกมท่ีมีคุณสมบัติส าหรับการวาดแผนภาพต่างๆ ได้แก่

ภาพ Flow Chart

ภาพองค์กร

แผนผังอาคาร ห้องท างาน

ภาพแผนที่

Network Diagram

Rack Layout

Datacenter Layout

Page 14: สารบัญ - Mahidol University...Copy Right 2014©by IT-HR การเข ยนผ งงานโดย Microsoft Visio 2007 | 1 การเข ยนผ งการปฏ

Copy Right 2014©by IT-HR การเขียนผังงานโดย Microsoft Visio 2007 | 12

ส่วนประกอบของหน้าจอ Title Bar Shape Toolbar Menu Bar Standard Toolbar

องค์ประกอบส าคัญของการใช้งานโปรแกรม

Drawing Area คือ เป็นพื้นทีที่ใช้ในการออกแบบงาน

เชพ (Shape) คือ รูปภาพต่าง ๆ ที่โปรแกรมเตรียมไว้ใช้ในการวาดชิ้นงาน โดยการลากไปวางบน Drawing Area

สเตนซิล (Stencils) คือ กลุมของ Shape ซึ่งจะถูกก าหนดมาให้หลังจาก การเลือกเทมเพลท แต่เราสามารถเพ่ิม Stencils เข้าไปได้อีกตามความต้องการใช้งาน

Status Bar

ชื่อ Stencil Bar

Shape Pane

Diagram/Chartarea

Drawing Area

Page 15: สารบัญ - Mahidol University...Copy Right 2014©by IT-HR การเข ยนผ งงานโดย Microsoft Visio 2007 | 1 การเข ยนผ งการปฏ

Copy Right 2014©by IT-HR การเขียนผังงานโดย Microsoft Visio 2007 | 13

Stencil

Stencil สามารถแบ่งเป็นหมวดที่ส าคัญ มีดังนี้ Block Diagram กลุ่ม Shape พ้ืนฐาน 2 มิติ, 3 มิติ, นูน,

แผนภาพ, Diagram Databae วาดฐานข้อมูล, ความสัมพันธ์ของข้อมูล Flowchart วาดล าดับการท างาน, การวิเคราะห์, การไหลของข้อมูล Froms/Chart วาดฟอร์ม Internet วาดภาพเกี่ยวกับ Internet Map วาดภาพแผนที่ Network Diagram วาดภาพเครือข่าย Office Layout วาดภาพเกี่ยวกับส านักงาน Organization Chart วาดล าดับการบริหารงานในองค์กร Project Schedule ก าหนดระยะเวลาการวางแผนโครงการ Software วาดขั้นตอนการท างานของโปรแกรม Visio Extra กลุ่มพิเศษของ Shape

Formatting Shape

Line Style การเปลี่ยนแปลงรูปแบบของเส้นวัตถุ Fill Color การเปลี่ยนแปลงภาพพ้ืนหลังของวัตถุ Theme รูปแบบ Flow Chart

Page 16: สารบัญ - Mahidol University...Copy Right 2014©by IT-HR การเข ยนผ งงานโดย Microsoft Visio 2007 | 1 การเข ยนผ งการปฏ

Copy Right 2014©by IT-HR การเขียนผังงานโดย Microsoft Visio 2007 | 14

การท างานกับ Connector ในไดอะแกรมบางประเภท คอนเนกเตอร์ (Connector) มีความส าคัญเป็นอย่างมาก เพราะคอนเนกเตอร์

เป็นเส้นที่ใช้บอกทิศทางความสัมพันธ์ระหว่างเชพต่าง ๆบนไดอะแกรมรูปแบบของคอนเนกเตอร์แบ่งได้ 2 รูปแบบ คือ การเชือมต่อแบบ Dynamic และการเชื่อต่อแบบ Static ซึ่งแต่ละรูปแบบมีคุณสมบัติการใช้งานทีแตกต่างกัน ดังนี้

Dynamic Connector การเชือมต่อแบบนี้ เมื่อภายหลังเราเปลี่ยนแปลงต าแหน่งของเชพ จุดที่ใช้ในการเชือมต่อจะเปลี่ยนแปลงไปโดยอัตโนมัติตามความเหมาะสม ไม่ยึดตดิกับจุดหรือ ต าแหน่งใด

Static Connector การเชื่อมต่อแบบนี้ ไม่วาเราจะเปลี่ยนแปลงต าแหน่งของเชพไว้ที่ใด จุดที่เชื่อมต่อก็ยังเป็นจุดเดิมเสมอ

Page 17: สารบัญ - Mahidol University...Copy Right 2014©by IT-HR การเข ยนผ งงานโดย Microsoft Visio 2007 | 1 การเข ยนผ งการปฏ

Copy Right 2014©by IT-HR การเขียนผังงานโดย Microsoft Visio 2007 | 15

เร่ิมต้นสร้างผังงานกับ Visio เราจะมาเริ่มต้นสร้างผังงานด้วยโปรแกรม Visio ตั้งแต่เริ่มต้น จนกระทั่งได้ผังงานออกมาใช้ตามวัตถุประสงค์ที่เราต้องการ การสร้างผังงานเพ่ือให้ได้ผังงานที่มีคุณภาพและผิดพลาดน้อยที่สุด ควรสร้างตามทั้ง 4 ขั้นตอนดังนี้

ขั้นตอนที่ 1 ก านดโครงสร้างของผังงาน เป็นการร่างโครงสร้างของผังงานที่เราต้องการจะสร้างไว้ในกระดาษก่อน เพ่ือป้องกันความผิดพลาดเมื่อสร้างงานโดยใช้โปรแกรม Visio

1. ก าหนดโครงร่างของผังงาน

2. เลือก Template ใน Visio

3. สร้างผังและปรับแตง่

4. น าผังงานไปใช้งานตามจุดประสงค ์

Page 18: สารบัญ - Mahidol University...Copy Right 2014©by IT-HR การเข ยนผ งงานโดย Microsoft Visio 2007 | 1 การเข ยนผ งการปฏ

Copy Right 2014©by IT-HR การเขียนผังงานโดย Microsoft Visio 2007 | 16

ขั้นตอนที่ 2 เลือกเทมเพลตใน Visio เมื่อเราเลือกเทมเพลตตามลักษณะงานที่ต้องการสร้าง โปรแกรม Visio จะเตรีมสเตนซิล(Stencil) ที่รวบรวมเชพต่างๆ ที่ตรงกับงานไว้ให้เราน ามาใช้ได้ ดังตัวอย่างเมื่อเราเลือกหมวดหมู่ Flowchart ก็จะมีเทมเพลตต่างๆ เกี่ยวกับการสร้างโฟลวชาร์ตรูปแบบต่างๆ ให้เราเลือก ซึ่งในตัวอย่างเราเลือกเทมเพลต Basic Flowchart

1

1

2 3

4 5

Page 19: สารบัญ - Mahidol University...Copy Right 2014©by IT-HR การเข ยนผ งงานโดย Microsoft Visio 2007 | 1 การเข ยนผ งการปฏ

Copy Right 2014©by IT-HR การเขียนผังงานโดย Microsoft Visio 2007 | 17

1. ไปที่แท็บ File และเลือก New แสดงเทมเพลตแบ่งออกเป็นหมวดหมู่ต่างๆ 2. เลือก Flowchart 3. เลือกเทมเพลตที่ต้องการ ในที่นี้เราเลือก Basic Flowchart 4. แสดงหน้าจอการท างานจากเทมเพลตที่เลือก 5. แสดงสเตซิลที่รวบรวมเชพต่างๆ เกี่ยวข้องกับเทมเพลตที่เราเลือก

ถ้าหากเราเลือกสร้างชิ้นงานเป็นหน้าพื้นที่วาดว่างๆ โดยเลือก Blank drawing เราจะต้องเลือกสเตซิลเข้ามาใช้งานเอง หรือหากเป็นไดอะแกรมท่ีสร้างจากเทมเพลตและมีสเตซิลมาให้เบื้องต้นแล้ว หากต้องการสเตซิลอ่ืนๆ เข้ามาใช้งานเพ่ิมเติม สามารถเลือกเข้ามาใช้ได้ ดังนี้

1. ไปที่แท็บ File และเลือก Shape แสดงเทมเพลตแบ่งออกเป็นหมวดหมู่ต่างๆ 2. เลือกหมวดที่ต้องการ 3. เลือกสเตซิลที่ต้องการเพ่ิมเติม

1

2

3

Page 20: สารบัญ - Mahidol University...Copy Right 2014©by IT-HR การเข ยนผ งงานโดย Microsoft Visio 2007 | 1 การเข ยนผ งการปฏ

Copy Right 2014©by IT-HR การเขียนผังงานโดย Microsoft Visio 2007 | 18

หน่วยวัด Metric และ US Unit ในการเลือกสร้างไฟล์งาน Visio ทั้งการเลือกสร้างจากเทมเพลตและเลือกจากแถบสเตนซิลนั้น โปรแกรมจะให้เราเลือกหน่วยวัดที่ใช้ก่อน ระหว่างหน่วย Metric กับน่วย US Unit (โดยมีตัวเลือกเหนือปุ่ม Create เมื่อเลือกสร้างชิ้นงานจากเทมเพลตและอยู่หลังรายชื่อสเตนซิล เมื่อเลือกสร้างชิ้นงานจากแถบสเตนซิล) ซึ่งมีรายละเอียด ดังนี้ Metric หน่วยวัดเมตริก ที่ใช้ในยุโรป และเอเชีย ได้แก่

ระยะทาง : เซนติเมตร (cm) เมตร (m) กิโลเมตร (km) น้ าหนัก : กรัม (g) กิโลกรัม (kg) เป็นต้น

Us Unit หน่วยวัดของอเมริกา ได้แก่ ระยะทาง : นิ้ว (inch) ฟุต (feet) ไมล์ (mile) น้ าหนัก : ออนซ์ (ounce) ปอนด์ (pound) เป็นต้น

ขั้นตอนที่ 3 สร้างผัง และปรับแต่ง เริ่มต้นสร้างผังงานในโปรแกรม Visio จากการน าเชพในสเตนซิลต่างๆ ที่อยู่ในเทมเพลตที่เราเลือกจากขั้นตอนที่ผ่านมา มาสร้างเป็นชิ้นงาน จากนั้นท าการปรับแต่งส่วนต่างๆ ให้ตรงกับแบบที่เราได้สร้างไว้

3.1 สร้างโฟลวชาร์ต โดยเริ่มจากคลิกเลือก

เชพจากสเตนซิลทางด้านซ้ายมือมาวางบนพ้ืนที่วาดตามจ านวนที่เราได้ก าหนดโครงร่างเอาไว้ จ แล้วจัดวางต าแหน่งให้เหมาะสม

Page 21: สารบัญ - Mahidol University...Copy Right 2014©by IT-HR การเข ยนผ งงานโดย Microsoft Visio 2007 | 1 การเข ยนผ งการปฏ

Copy Right 2014©by IT-HR การเขียนผังงานโดย Microsoft Visio 2007 | 19

3.2 คลิกปุ่ม เพ่ือสร้างคอนเน็กเตอร์ส าหรับเชื่อมต่อแต่ละเชพ

3.3 ให้คลิกท่ีเชพตัวแรกค้างไว้แล้วลากเมาส์มายังเชพตัวถัดไป จะพบว่ามีเส้นลูกศรเชื่อมต่อระหว่างเชพทั้งสอง หลังจากนั้นให้ลากเส้นเชื่อมต่อให้ครบทุกเชพ

3.4 คลิกปุ่ม เพื่อสร้างข้อความ

บรรยายในแต่ละเชพ 3.5 คลิกท่ีเชพเพ่ือพิมพ์ข้อความ เมื่อพิมพ์

เสร็จแล้วให้คลิกบนพ้ืนที่ว่าง แล้วให้พิมพ์ข้อความลงในเชพที่เหลือ จะได้โฟลวชาร์ตที่สมบูรณ์

Page 22: สารบัญ - Mahidol University...Copy Right 2014©by IT-HR การเข ยนผ งงานโดย Microsoft Visio 2007 | 1 การเข ยนผ งการปฏ

Copy Right 2014©by IT-HR การเขียนผังงานโดย Microsoft Visio 2007 | 20

3.6 โฟลว์ชาร์ตที่เสร็จเรียบร้อยแล้ว

ขั้นตอนที่ 4 น าผังงานไปใช้งานตามจุดประสงค์

เป็นขั้นตอนสุดท้ายในการสร้างไดอะแกรม โดยเราจะน าไดอะแกรมที่เราสร้างเรียบร้อยแล้วไปใช้งานตามจุดประสงค์ที่เราได้วางไว้ เช่น น าไปใช้น าเสนอโปรแกรม PowerPoint หรือพิมพ์ออกสู่เครื่องพิมพ์

Page 23: สารบัญ - Mahidol University...Copy Right 2014©by IT-HR การเข ยนผ งงานโดย Microsoft Visio 2007 | 1 การเข ยนผ งการปฏ

Copy Right 2014©by IT-HR การเขียนผังงานโดย Microsoft Visio 2007 | 21

การเลือกเทมเพลตเพื่อเขียนผังงานแบบ Swimlane

เลือกเทมเพลต Cross Functional Flowchart

1. ไปที่แท็บ File และเลือก New แสดงเทมเพลตแบ่งออกเป็นหมวดหมู่ต่างๆ 2. เลือก Flowchart 3. เลือกเทมเพลตชื่อ Cross Functional Flowchart 4. หน้าจอจะแสดงหน้าต่าง ให้เลือกว่าต้องการแบบแนวนอน (Horizontal) หรือแนวตั้ง (Vertical) และใส่

จ านวนช่องที่ต้องการ แล้วคลิก OK จะแสดงดังรูปด้านล่าง

Page 24: สารบัญ - Mahidol University...Copy Right 2014©by IT-HR การเข ยนผ งงานโดย Microsoft Visio 2007 | 1 การเข ยนผ งการปฏ

Copy Right 2014©by IT-HR การเขียนผังงานโดย Microsoft Visio 2007 | 22

รูปเทมเพลตเพ่ือเขียนผังงานแบบ Swimlane

การเขียนผังงานแบบ Swimlane

1. สามารถท าได้ทั้งแนวตั้ง และแนวนอน 2. แต่ละ Lane สามารถระบุชื่อผู้รับผิดชอบ หรือกลุ่มรับผิดชอบได้เพียงกลุ่มเดียว 3. ผู้รับผิดชอบจะท าหน้าที่ของตนที่ระบุในเลนนั้นๆ 4. Activity หนึ่ งๆจะอยู่ภายใน1 Swimlane เท่ านั้น แต่การติดต่อหรือส่งผ่านระหว่าง activity

สามารถถเกิดขึ้นข้ามจาก swimlane หนึ่งไปยังอีก swimlane หนึ่งได ้

Page 25: สารบัญ - Mahidol University...Copy Right 2014©by IT-HR การเข ยนผ งงานโดย Microsoft Visio 2007 | 1 การเข ยนผ งการปฏ

Copy Right 2014©by IT-HR การเขียนผังงานโดย Microsoft Visio 2007 | 23

NOTE ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

Page 26: สารบัญ - Mahidol University...Copy Right 2014©by IT-HR การเข ยนผ งงานโดย Microsoft Visio 2007 | 1 การเข ยนผ งการปฏ

Pre-test

รหัสบุคคล ................................

จับคู่ความหมายสัญลักษณ์ของผังปฏิบัติงาน โดยเลือกความหมายทางด้านขวามือมาตอบในช่อง

.................. ให้ถูกต้องที่สดุ

ค าถาม/ตอบ ความหมาย ตัวอย่าง ตอบ.... A .... A = จุดเชื่อมต่อ

ตอบ......C........

A = เริ่มต้น / สิ้นสุด B = ทิศทางการไหล C = กิจกรรมและการปฏิบัติงาน D = การตัดสินใจ

ตอบ........D.........

ตอบ.........B.......... ตอบ........A.........

จากภาพเป็นโครงสร้างของการเขียนผังงานในรูปแบบใด (วงกลมค าตอบท่ีถูกต้องที่สุด)

A . การท างานแบบตามล าดับ (Sequence)

B. การเลือกกระท าตามเงื่อนไข (Selection)

C. การท าซ้ า (Interation)

Page 27: สารบัญ - Mahidol University...Copy Right 2014©by IT-HR การเข ยนผ งงานโดย Microsoft Visio 2007 | 1 การเข ยนผ งการปฏ

จงเลือกหมายเลขเรียงล าดับหน้าข้อความ และเขียนผังงานให้ถูกต้อง

ล าดับ รายละเอียด 1. เริ่มต้น 2. เลือกซื้อสินคา้ 3. ถามราคา / ดูป้ายราคา 4. ตรวจนับเงินในกระเป๋า 5. ถ้าเงินไม่พอ กด ATM เพิ่ม 6. ถ้าเงินพอให้ช าระเงิน 7. จบการท างาน

1

2

3

4 5

6

7

Page 28: สารบัญ - Mahidol University...Copy Right 2014©by IT-HR การเข ยนผ งงานโดย Microsoft Visio 2007 | 1 การเข ยนผ งการปฏ

เฉลย

Post-test

โจทย์ จงเขียนผังงานแบบ Swimlane เพ่ือแสดงขั้นตอนการ Support และให้ค าแนะน ากับผู้ใช้งานของหน่วย

สารสนเทศ โดยมีขั้นตอนดังนี้

1. เริ่มต้น

2. บุคลากรจากหน่วยงานภายในHR และภายนอก โทรเข้ามาสอบถาม และแจ้งปัญหากับหน่วยสารสนเทศ

3. หน่วนสารสนเทศรับปัญหา และวิเคราะห์ปัญหาที่เกิดขึ้น

4. หาแนวทางแก้ไข

5. แก้ไขปัญหาเบื้องต้น

a. ถ้าสามารถแก้แก้ไขปัญหาได้ หน่วยสารสนเทศจะแจ้งกับเจ้าหน้าที่ให้แก้ปัญหาทันที

b. ถ้าไม่สามารถแก้ไขได้ หน่วยสารสนเทศจะรวบรวมปัญหา และส่งต่อไปที่ฝ่ายเวช

สารสนเทศ

6. ฝ่ายเวชสารสนเทศด าเนินการแก้ไขปัญหาให้

7. ฝ่ายเวชสารสนเทศแจ้งการแก้ไขปัญหากลับมาที่ หน่วยสารสนเทศของ HR

8. หน่วยสารสนเทศของHR แจ้งไปยังบุคลากรว่าด าเนินการแก้ปัญหาเรียบร้อยแล้ว

9. จบการท างาน

ผู้ที่เกี่ยวข้องในการท างาน 1. บุคลากรจากหน่วยงานภายในHR และภายนอก 2. หน่วนสารสนเทศของ HR 3. ฝ่ายเวชสารสนเทศ

Page 29: สารบัญ - Mahidol University...Copy Right 2014©by IT-HR การเข ยนผ งงานโดย Microsoft Visio 2007 | 1 การเข ยนผ งการปฏ