Upload
others
View
2
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
คานา
หนงสอจงหวดพทลง 55 จดทาขนโดยมวตถประสงคเพอรวบรวมขอมลทางประวตศาสตร สภาพทวไป และศกยภาพของจงหวดทางดานตางๆ เชน ประชากร การเมอง การปกครอง โครงสรางพนฐาน สงคม เศรษฐกจ การศกษา การสาธารณสข เทศกาลงานประเพณ แหลงทองเทยว รวมทงการขบเคลอนยทธศาสตรจงหวด แผนงาน/โครงการสาคญของจงหวดพทลง ป ๒๕๕๔ โครงการอนเนองมาจากพระราชดาร และขอมลสถตทสาคญดานตางๆ เพอการเผยแพรประชาสมพนธแกหนวยงานภาครฐและเอกชน ตลอดท งองคกรปกครองสวนทองถน สถานศกษา และภาคเอกชน ผสนใจทวไปสามารถนาไปใชประโยชนในสวนทเกยวของ การจดทาหนงสอฉบบน สาเรจลลวงดวยความรวมมอและใหการสนบสนนจากทกภาคสวนในจงหวดพทลงอยางดยง จงขอขอบคณไว ณ โอกาส น
คณะผจดทา
กนยายน 2554
2
สารบญ หนา ๑. ประวตความเปนมาของจงหวดพทลง 1-3 ๒. สภาพทวไป 4-6 ๓. ศกยภาพของจงหวดพทลง
๓.๑ ประชากร การเมอง การปกครอง 7-16 ๓.๒ โครงสรางพนฐาน 16-26 ๓.๓ สงคม 27-40 ๓.๒ การศกษา 41-44 ๓.๔ เศรษฐกจ 44-59 ๓.๕ การสาธารณสข 60-64 ๓.๖ วฒนธรรม 64-70 ๓.๗ แหลงทองเทยว 71-77
๔. การวเคราะหศกยภาพของจงหวดพทลง 78-80 ๕. ยทธศาสตรการพฒนาจงหวดพทลง 81-93
6. โครงการตามแผนพฒนาจงหวดประจาป 2555 94-95 ๖. โครงการอนเนองมาจากพระราชดาร 96-97 ๗. ภาคผนวก
รายนาม รายพระนาม ผวาราชการจงหวดพทลง 98-100
3
แผนทจงหวดพทลง
4
คาขวญประจาจงหวดพทลง
" เมองหนงโนรา อนาขาว พราวนาตก แหลงนกนา ทะเลสาบงาม เขาอกทะล นาพรอน "
ตราประจาจงหวดพทลง เปนภเขาอกทะลซงสงเดน อยบนทราบ
มองเหนจากทไกลไดทกทศ บนยอดเขา มเจดยเกาสรางเอาไวองคหนง ซงในปจจบนนยงเหลอแตฐาน ชาวเมองจงถอเอาภเขาอกทะลเปนสญลกษณประจาจงหวดพทลง
ธงประจาจงหวดพทลง พนธงสมวง มตราจงหวดคอ ภเขาอกทะล แถบสเหลอง
ตนไมประจาจงหวด ตนพะยอม
ดอกไมประจาจงหวด ดอกพะยอม
5
ประวตความเปนมาของจงหวดพทลง
ชอพทลง ในสมยกอนไมไดเขยนอยางทปรากฏใหเหน จากหลกฐานบนเหรยญอแปะพทลง พ.ศ. 2426 เขยนวา พททะลง และพตะลง ในเอกสาร ของไทย ใชตางกนมากมาย ไดแก พตะลง พดทลง พทธลง พฒลง พทลง ในเอกสาร เบอรนขององกฤษสมยรชกาลท 3 เขยนวา Bondelun และ Merdelong ของนายลามาร วศวกรชาวฝรงเศส สมยสมเดจพระนารายณมหาราช เขยนวา Bourdelun
ความหมายของชอเมองหมายถง เมองชางหรอเมองเกยวเนองดวยชาง
ซงตรงกบขอเทจจรงหลายประการ คาวา “พด-ท-พทธ” ยงไมอาจทราบไดวาคาเดมเขยนอยางไร ทราบเพยงวาเปนคาขนตน สวนคาพนเมองทเรยกวา “ตะลง” แปลวาเสาลามชาง หรอไมหลกผกชาง ชอบานนามเมองของพทลงทเกยวกบชางมมาก หรอจะเรยกวาเปน “เมองชาง” กได โดยเฉพาะทางฝงตะวนตกของทะเลสาบสงขลาในแถบชะรด ซงอยตดกบเทอกเขาบรรทด มชางปาชกชม และในตานานนางเลอดขาว ตานานเมองพทลงกลาววา ตาสามโม ยายเพชร เปนหมอดา หมอเฒา นายกองชาง เลยงชางสงเจาพระยากรงทอง ทกป ตอมาพระกมารกบนางเลอดขาวกไดรบมรดกเปนนายกองเลยงชางสงสวย ซงในปจจบนชาวบานบางสวนยงคงนบถอ “ตาหมอชาง”
จงหวดพทลง มประวตความเปนมายาวนาน ตงแตสมยกอน
ประวตศาสตร ดงปรากฏหลกฐานจากการคนพบขวานหนขดในทองททวไปหลายอาเภอ ในสมยศรวชย (พทธศตวรรษท ๑๓ -๑๔) บรเวณเมองพทลงเปนแหลงชมนมทไดรบวฒนธรรมอนเดย นบถอพทธศาสนาลทธมหายาน หลกฐานคนพบ เชน พระพมพดนดบจานวนมาก เปนรปพระโพธสตวรปเทวดา โดยคนพบบรเวณถาคหาสวรรค และถาเขาอกทะล ตอมาในพทธ
6
ศตวรรษท ๑๙ ในสมยกรงศรอยธยา เมองพทลงมฐานะเปนเมองชนตร ซงนบวาเปนหวเมองหนงของพระราชอาณาจกรทางใต ในสมยนนเมองพทลงมกจะประสบปญหาการโจมตจากกลมโจรสลดมาเลยอยเสมอโดยเฉพาะอยางยงกลมโจรสลดอาแจะอารและยยงคตนะ ไดโจมตเผาทาลายสรางความเสยหายแกเมองพทลงถงสองครง ปญหาดงกลาวนเปนปจจยหนงททาใหมการยายสถานทตงเมอง อยเสมอ และกเปนมลเหตหนงททาใหชาวเมองพทลงเปนนกตอสทเขมแขง
ในสมยธนบรและรตนโกสนทร ไดมการยายสถานทตงเมองอกหลายครง และไดยกขนเปนเมองชนโท ในรชกาลพระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราช ในชวงนเมองพทลงมผนาสาคญในการสรางความเจรญ และความมนคงใหกบบานเมองหลายทาน อาทเชน พระยาพทลง (ขนคางเหลก) พระยาวชตเสนา(ทองขาว) พระยาอภยบรรกษ (จย จนทโรจนวงศ) ไดปองกนเอกราชของชาตมาหลายครง เชน เมอสงครามเกาทพ (พ.ศ.๒๓๒๘- ๒๓๒๙) พระมหาชวย วดปาลไลย ไดนาชาวพทลงตอสปองกนการรกรานของพมาจนไดรบความดความชอบโปรดเกลาฯ ใหเปนพระยาชวยทกขราษฎร ชวยราชการเมองพทลง นอกจากสงครามกบพมาแลว ชาวพทลงยงมบทบาทสาคญในการรกษาความมนคงปลอดภยของประเทศชาต ในหวเมองภาคใต เพราะปรากฏอยเสมอวาทางเมองหลวงไดมคาสงใหเกณฑชาวพทลงพรอมดวยเสบยงอาหารไปทาสงครามปราบปรามกบฏในหวเมองมาลาย เชน กบฏไทรบร พ.ศ. ๒๓๗๓ และ พ.ศ.๒๓๘๑ ซงบทบาทดงกลาวนสะทอนใหเหนความสาคญของเมองพทลงทางดานการเมอง การปกครองและแหลงอขาวอนาในอดตเปนอยางด
7
ตอมาในรชสมยของพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว รชกาลท ๕ ไดทรงโปรดเกลาใหมการปรบปรงการปกครองสวนภมภาคใหม เปนการปกครองแบบเทศาภบาลใน พ.ศ. ๒๔๓๗ และไดประกาศจดตงมณฑลนครศรธรรมราชขน เมอ พ.ศ.๒๔๓๙ ประกอบดวยเมองตางๆ คอ นครศรธรรมราช พทลง สงขลา และหวเมองทง ๗ ทเปนเมองปตตานเดม สาหรบเมองพทลงแบงการปกครองเปน ๓ อาเภอ คอ อาเภอกลางเมอง อาเภออดร อาเภอทกษณ ขณะนนตวเมองตงอยทตาบลลาปา จนกระทง พ.ศ. ๒๔๖๗ พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหวโปรดเกลาฯ ใหยายเมองพทลงมาอยทบานวงเนยง ตาบลคหาสวรรค ในปจจบน เพอจะไดอยใกลเสนทางรถไฟสะดวกในการตดตอกบเมองตาง ๆ จากอดตถงปจจบนเมองพทลงไดมการยายเมองหลายครง สถานททเคยเปนเมองทตงเมองพทลงไดแก
๑. โคกเมองแกว ปจจบน หมท ๔ ตาบลจองถนน อาเภอเขาชยสน ๒. บานควนแร ปจจบน หมท ๑ ตาบลควนมะพราว อาเภอเมองพทลง ๓. เขาชยบร (เขาเมองฯ) ปจจบน คอ ต.ชยบร อ.เมองพทลง ๔. ทาเสมด ปจจบน ต.ทาเสมด อ.ชะอวด จ.นครศรธรรมราช ๕. เมองพระรถ ปจจบน หมท ๑ ตาบลพญาขน อาเภอเมองพทลง ๖. บานควนมะพราว ปจจบน หมท ๒ ต.พญาขน อ.เมองพทลง ๗. บานมวง ปจจบน หมท ๖ ต.พญาขน อ.เมองพทลง ๘. บานโคกลง ปจจบน หมท ๔ ต.ลาปา อ.เมองพทลง
8
สภาพทวไป
จงหวดพทลงเปนจงหวดทมเนอททมากเปนอนดบท 10 ของภาคใต และเปนอนดบท 55 ของประเทศ ตงอยบรเวณชายฝงตะวนออกของแหลมมาลายหรอแหลมทอง (Golden Khersonese) ซงตงอยทางภาคใตของประเทศไทยหรอฝงตะวนตกของลมนาทะเลสาบสงขลา (Songkhla Lake Basin) โดยตงอยระหวางละตจดท 7 องศา 6 ลปดาเหนอ ถง 7 องศา 53 ลปดาเหนอ และลองตจดท 99 องศา 44 ลปดาตะวนออก ถง 100 องศา 26 ลปดาตะวนออก หางจากกรงเทพมหานครตามเสนทางรถไฟสายใตประมาณ 846 กโลเมตร ตามเสนทางหลวงแผนดนหมายเลข 41 ประมาณ 856 กโลเมตร หรอตามเสนทางหลวงแผนดนหมายเลข 4 (ถนนเพชรเกษม) ประมาณ 1,200 กโลเมตร
มรปรางคลายลกษณะสเหลยมผนผา โดยมสวนกวางทสดตามแนวทศตะวนออก – ตะวนตก ประมาณ 56 กโลเมตร และสวนยาวทสดตามแนวทศเหนอ – ใต ประมาณ 83 กโลเมตร มพนททงหมดประมาณ 3,424.47 ตารางกโลเมตร หรอ 2,140,295.60 ไร (พนทดน 1,919,446 ไร พนทนา 220,850 ไร) (กรมแผนททหาร, 2534; กรมการปกครอง,2541) มอาณาเขตตดตอกบจงหวดใกลเคยง ดงน
ทศเหนอ จดอาเภอชะอวด จงหวดนครศรธรรมราช และอาเภอระโนด จงหวดสงขลา ทศใต จดกบอาเภอควนเนยง อาเภอรตภม จงหวดสงขลา และอาเภอควนกาหลง จงหวดสตล ทศตะวนออก จดทะเลสาบสงขลา ซงเปนนานนาตดตอกบอาเภอ ระโนด อาเภอกระแสสนธ อาเภอสทงพระ และ อาเภอสงหนคร จงหวดสงขลา
9
ทศตะวนตก จดเทอกเขาบรรทด ซงเปนแนวตดตอกบอาเภอหวยยอด อาเภอเมอง อาเภอนาโยง อาเภอยานตาขาว และ อาเภอปะเหลยน จงหวดตรง
ลกษณะภมประเทศ
จงหวดพทลง มลกษณะเปนภเขาและทราบสงทางดานทศตะวนตกประกอบดวย เทอกเขาบรรทด ถดมาทางทศตะวนออกเปนพนทราบสลบทดอน และเปนพนทราบลมจดทะเลสาบสงขลา พนททงหมด ประมาณ ๓,๔๒๔ ตารางกโลเมตร หรอ ๒,๑๔๐,๒๙๖ ไร เปนพนดน ๑,๙๑๙,๔๔๖ ไร พนนา ๒๒๐,๘๕๐ ไร เปนพนททางเกษตร ๑,๓๒๗,๒๗๐ ไร (๖๒%) พนทปา ๓๘๔,๔๓๘ ไร (๑๘%) และพนทอนๆ ๔๒๘,๕๘๘ ไร (๒๐%)
ลกษณะของพนท ประกอบดวย พนทภเขา มลกษณะเปนเทอกเขาทมยอดสงๆ ตาๆ มความสงเฉลยประมาณ ๘๐๐ เมตร และลาดไปทางทศตะวนออกลงสทะเลสาบสงขลาในอตราความลาดชน ๒๕-๓๐ เปอรเซนต เทอกเขานเปนสวนหนงของเทอกเขานครศรธรรมราช เรยกกนโดยทวไปในทองถนวา เขาบรรทด พนทภเขามเนอทรวมกนประมาณ ๘๓๕.๙๐ ตารางกโลเมตร หรอรอยละ ๒๔.๔๑ ของพนททงหมด อยในเขตพนทอาเภอปาบอน ตะโหมด กงหรา ศรนครนทร ศรบรรพต และปาพะยอม พนทลกคลนลอนชน เปนสวนทอยถดจากเทอกเขาบรรทด หรอพนทเชงเขาลกษณะภมประเทศเปนเนนเตยๆ ทเรยกกนโดยทวไปในทองถนวา ควน มเนอทประมาณ ๕๓๙.๗๐ ตารางกโลเมตร หรอรอยละ ๑๕.๗๖ ของพนททงหมด พนทราบ มเนอทรวมกนประมาณ ๑,๔๘๕.๕๔ ตารางกโลเมตรหรอรอยละ ๔๓.๓๘ ของพนททงหมด ลกษณะพนทราบ และเนองจากเปนททเหมาะแกการกสกรรม ประชากรสวนใหญของจงหวด จงนยมตงถนฐานหนาแนนในบรเวณนและ พนทเกาะ เปนพนทในบรเวณทะเลสาบสงขลา ในเขตจงหวดพทลง ตงอยในเขตอาเภอปากพะยน มเนอทรวมกนประมาณ ๒๑๙.๑๗ ตารางกโลเมตร หรอ
10
รอยละ ๖.๔๐ ของพนททงหมด พนทเกาะเปนถนทอยของนกอแอนกนรงมเนอทรวมกนประมาณ ๑.๑๒ ตารางกโลเมตร อนง พนนาในจงหวดพทลงนนนบเปนสวนสาคญของทะเลสาบสงขลา ประกอบดวยทะเลนอยและทะเลหลวงหรอทะเลสาบสงขลาตอนใน คดเปนเนอทประมาณ ๓๔๔.๑๖ ตารางกโลเมตร หรอรอยละ ๑๐ ของพนททงหมด ลกษณะภมอากาศ
จงหวดพทลงตงอยในเขตมรสมตะวนตกเฉยงเหนอ และมรสมตะวนออกเฉยงใต ทาใหมสภาพอากาศแบบภาคใตอยภายใตอทธพลของมรสมทพดปกคลมประจาฤดกาล ทาใหในปหนงๆ จะมเพยง ๒ ฤดกาล คอ ๑. ฤดรอน เรมตงแตปลายเดอนมนาคม – กลางเดอนกนยายน ความรอนและความอบอาวของอากาศมสงสดในชวงเดอนมถนายน โดยมอณหภมสงสดประมาณ ๓๕.๔ องศาเซลเซยส อณหภมตาสดประมาณ ๒๔.๐ องศาเซลเซยส โดยในชวง ๑๐ ป จงหวดพทลงมอณหภมเฉลยอยในชวง ๒๗-๒๙ องศาเซลเซยส ๒. ฤดฝน เรมตงแตกลางเดอนกนยายน – กลางเดอนมนาคม โดยปรมาณฝนสงสดในรอบป ๒๕๔๗ – ๒๕๕๑ คอ เดอนธนวาคม ๒๕๔๘ วดได ๑,๕๐๖ มลลเมตร มความชนสมพทธเฉลยสงสด ๙๓.๔% และเฉลยตาสด ๖๒.๕๔%
ปรมาณนาฝน จงหวดพทลง มฝนเฉลยทงปในชวง ๑๐ ป ๒,๐๕๒.๑ มลลเมตร ทมา : ศนยอตนยมวทยาภาคใตฝงตะวนออก
11
ศกยภาพของจงหวดพทลง ประชากร
จงหวดพทลงมประชากรจากทะเบยนราษฎร (ขอมลเดอนสงหาคม ๒๕๕๔) จานวน ๕๐๙,๕๙๔ คน ประชากรเพศชาย ๒๔๙,๗๓๖ คน เพศหญง ๒๕๙,๘๕๘ คน มครวเรอน ๑๖๕,๗๗๓ ครวเรอน อาเภอทมประชากรมากทสด คอ อาเภอเมอง จานวน 119,460 คน 41,253 ครวเรอน และอาเภอทมประชากรนอยทสด คอ อาเภอศรบรรพต จานวน 17,183 คน 5,789 ครวเรอน
ขอมลประชากรจงหวดพทลง ป ๒๕๕๔
อาเภอ ประชากร(คน) จานวน
ครวเรอน ชาย หญง รวม
เมองพทลง 57,198 62,262 119,460 41,253
กงหรา 17,241 17,442 34,638 9,674 เขาชยสน 21,510 22,350 43,860 14,140 ตะโหมด 15,161 15,250 30,411 9,734 ควนขนน 39,870 42,681 82,551 27,505 ปากพะยน 24,758 25,546 50,304 15,247
ศรบรรพต 8,619 8,564 17,183 5,789 ปาบอน 22,799 23,082 45,881 14,424 บางแกว 12,727 12,664 25,391 8,093
ปาพะยอม 16,761 17,115 33,876 11,119 ศรนครนทร 13,092 12,902 25,994 8,795
รวม 249,736 259,858 509,594 165,773
ทมา : สานกงานทะเบยนราษฎร ททาการปกครองจงหวดพทลง (ขอมล ณ เดอนสงหาคม ๒๕๕๔)
12
การเมองระดบชาต การเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร (วนอาทตยท ๓ กรกฎาคม2554) จงหวดพทลงแบงเขตการเลอกตงออกเปน 3 เขต มสมาชกสภาผแทนราษฎรจานวน ๓ คน
ผมสทธเลอกตง ตามบญชรายชอผมสทธเลอกตง (ส.ส.๑๑) รวมทกเขตเลอกตง 377,447 คน ผมาใชสทธลงคะแนน รวมทกเขตเลอกตง 302,912 คน คดเปนรอยละ 80.25 ของผมสทธเลอกตง
มผสมครรบเลอกตงแบบแบงเขตเลอกตง จานวน ๑๖ คน จากพรรคการเมอง ๗ พรรค
สรปผลการมาใชสทธเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร แบบแบงเขตเลอกตงจงหวดพทลง
แบบแบงเขตเลอกตง
เขต ผมสทธ ผมาใชสทธ รอยละ บตรด รอยละ บตรเสย รอยละ บตร
ไมประสงคฯ รอยละ
1 122,602 97,294 79.36 82,553 84.85 9,476 9.74 5,265 5.41
2 121,234 98,430 81.19 84,496 85.84 9,166 9.31 4,768 4.84
3 133,611 107,188 80.22 91,597 85.45 11,264 10.51 4,327 4.04
377,447 302,912 80.25 258,646 85.39 29,906 9.87 14,360 4.74
รายชอผไดรบการเลอกตงเปนสมาชกสภาผแทนราษฎร เมอวนอาทตยท ๓ กรกฎาคม ๒๕๕๔
เขตเลอกตง
ชอ - สกล พรรค คะแนน
๑ นางสาวสพชร ธรรมเพชร ประชาธปตย 74,244 ๒ นายนพฏฐ อนทรสมบต ประชาธปตย 66,670 ๓ นายนรศ ขานรกษ ประชาธปตย 83,243
ทมา : คณะกรรมการการเลอกตงจงหวดพทลง
13
การเลอกตงแบบบญชรายชอ
จงหวดพทลง มผสมครรบเลอกตงแบบบญชรายชอ จานวน ๔๐ คน จากพรรคการเมอง ๔๐ พรรค
สรปผลการมาใชสทธเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร แบบบญชรายชอจงหวดพทลง
แบบบญชรายชอ
เขต ผมสทธ ผมาใชสทธ รอยละ บตรด รอยละ บตรเสย รอยละ บตร
ไมประสงคฯ รอย ละ
1 122,602 97,294 79.36 90,921 93.45 3,664 3.77 2,709 2.78
2 121,234 98,430 81.19 91,980 93.45 4,108 4.17 2,342 2.38
3 133,611 107,187 80.22 100,568 93.82 4,624 4.31 1,995 1.86
377,447 302,911 80.25 283,469 93.58 12,396 4.09 7,046 2.33
ทมา : คณะกรรมการการเลอกตงจงหวดพทลง
รายชอผไดรบการเลอกตงเปนสมาชกสภาผแทนราษฎรแบบบญชรายชอ เมอวนอาทตยท ๓ กรกฎาคม ๒๕๕๔
ชอ - สกล พรรค
ดร.นาท รชกจประการ ภมใจไทย นายวภแถลง พฒนภมไทย เพอไทย ดร.เยาวนตย เพยงเกษ เพอไทย ดร.สามารถ ราชพลสทธ ประชาธปตย นายโปรดปราณ โตะราน รกประเทศไทย ทมา : คณะกรรมการการเลอกตงจงหวดพทลง
14
สมาชกวฒสภา การเลอกตงสมาชกวฒสภา (วนท 2 มนาคม 2551) ผไดรบการ
เลอกตง เปนสมาชกวฒสภาจงหวดพทลง จานวน 1 คน คอ นายเจรญ ภกดวานช
การเมองระดบทองถน
การเลอกตงสมาชกสภาองคการบรหารสวนจงหวด จงหวดพทลงมการเลอกตงนายกองคการบรหารสวนจงหวดเมอวนท 20 เมษายน 2551 ผทไดรบการเลอกตงเปนนายกองคการบรหารสวนจงหวดพทลงคอ นายสานนท สพรรณชนะบร ได 82,381 คะแนน สาหรบสมาชกสภาองคการบรหารสวนจงหวดพทลงมจานวนทงสน 30 คน
การเลอกตงนายกเทศมนตรเมองพทลงและสมาชกสภาเทศบาลเมองพทลง เมอวนท 9 มนาคม 2551 ผทไดรบการเลอกตงเปนนายกเทศมนตรเมองพทลง คอ นายโกสนทร ไพศาลศลป ได 7,870 คะแนน สาหรบสมาชกสภาเทศบาล มจานวนทงสน 18 คน ทมา : คณะกรรมการการเลอกตงจงหวดพทลง
การปกครอง
จงหวดพทลง แบงเขตการปกครองออกเปน ๑๑ อาเภอ ๖๕ ตาบล ๖๗๐ หมบาน แยกไดตามตารางขางลางน
15
ขอมลเขตการปกครองและพนท
จงหวดพทลง มสวนราชการสงกดราชการบรหารราชการสวนภมภาค จานวน ๓๑ สวนราชการ สวนราชการสงกดราชการบรหารสวนกลาง ๘๑ สวนราชการ และหนวยงานรฐวสาหกจ จานวน ๑๔ หนวยงาน
การปกครองสวนทองถน จงหวดพทลงมการปกครองสวนทองถน จานวน ๗๔ แหง ประกอบดวย องคการรหารสวนจงหวด จานวน ๑ แหง เทศบาล จานวน ๔๓ แหง (แยกเปนเทศบาลเมอง จานวน ๑ แหง และเทศบาลตาบล จานวน ๔๒ แหง) และองคการบรหารสวนตาบล จานวน ๓๐ แหง
ท อาเภอ เขตการปกครอง พนท
(ตร.กม.) หมบาน ตาบล เทศบาล อบต.
๑ เมองพทลง ๑๔๔ ๑๔ ๘ ๖ ๔๒๗.๔๒๑ ๒ กงหรา ๔๕ ๕ ๓ ๒ ๒๕๕.๘๕๖
๓ เขาชยสน ๕๘ ๕ ๓ ๓ ๒๖๐.๑๑๕
๔ ตะโหมด ๓๓ ๓ ๔ ๑ ๒๖๔.๒๖๐ ๕ ควนขนน ๑๒๙ ๑๒ ๑๑ ๓ ๔๕๓.๙๖๐
๖ ปากพะยน ๖๕ ๗ ๕ ๓ ๔๓๓.๒๗๔
๗ ศรบรรพต ๓๐ ๓ - ๓ ๒๑๘.๕๐๔
๘ ปาบอน ๓๔ ๓ ๑ ๕ ๓๘๐.๐๔๘
๙ บางแกว ๕๐ ๕ ๒ ๒ ๑๑๙.๐๐๐ ๑๐ ปาพะยอม ๓๙ ๔ ๒ ๒ ๓๘๖.๔๐๔
๑๑ ศรนครนทร ๔๓ ๔ ๔ - ๒๒๕.๖๓๑
รวม ๖๗๐ ๖๕ ๔๓ ๓๐ ๓,๔๒๔.๔๗๓
ทมา : ททาการปกครองจงหวดพทลง
16
องคการบรหารสวนจงหวด
องคการบรหารสวนจงหวดพทลงตงเมอ พ.ศ.๒๔๗๖ มจานวนประชากรทงหมด ๕๐๙,๐๗๒ คน ชาย ๒๔๙,๖๑๕ คน หญง ๒๔๙,๔๕๗ คน พนททงหมด ๓,๔๒๔.๔๗๓ ตร.กม.
เทศบาล
จงหวดพทลงมเทศบาลทงหมด 4๓ แหง ในทกอาเภอ ยกเวน อาเภอศรบรรพต มจานวนประชากรทงหมด ๒๖๙,๔5๒ แยกเปนเพศชาย ๑๓๑,๒๕๐ คน เพศหญง ๑๓๘,๒๐๙ คน มพนททงหมด ๑๔,๗๖๗ ตร.กม. รายละเอยดตามตาราง
ตารางแสดงจานวนพนท และจานวนประชากรในเขตเทศบาล ป 2553/2554
ท อาเภอ เทศบาล ตง พ.ศ. พนท(ตร.กม.)
ประชากร (คน) ชาย หญง รวม
๑ เมองพทลง เมองพทลง ๒๔๗๙ ๑๓.๓๔๒ ๑๗,๕๖๖ ๑๙,๙๐๑ ๓๗,๔๖๗ ๒ ต.โคกชะงาย ๒๕๕๑ ๑๖.๕๐ ๒,๓๘๖ ๒,๖๐๒ ๔,๙๘๘ ๓ ต.เขาเจยก ๒๕๕๒ ๑๔.๒๕ ๑,๘๕๒ ๒,๑๖๒ ๔,๐๑๔ ๔ ต.ทามหรา ๒๕๕๒ ๑๒.๐๓ ๒,๓๙๗ ๒,๖๔๓ ๕,๐๔๐ ๕ ต.นาทอม ๒๕๕๒ ๑๓.๔๔ ๒,๑๖๐ ๒,๓๐๖ ๔,๔๖๖ ๖ ต.ปรางหม ๒๕๕๒ ๒๒.๙๕ ๒,๓๔๘ ๒,๕๗๗ ๔,๙๒๕ ๗ ต.พญาขน ๒๕๕๒ ๒๕.๙๖ ๒,๖๗๘ ๒,๘๕๑ ๕,๕๒๙ ๘ ต.รมเมอง ๒๕๕๒ ๑๗.๕๒ ๒,๕๒๗ ๒,๖๔๕ ๕,๑๗๒ ๙ ควนขนน ต.ควนขนน ๒๕๔๒ ๐.๙ ๙๙๑ ๑,๑๔๗ ๒,๑๓๘ ๑๐ ต.มะกอก
เหนอ ๒๕๔๒ ๑.๒ ๑,๐๒๘ ๑,๑๖๔ ๒,๑๙๒
17
(ตอ)
ท อาเภอ เทศบาล ตง พ.ศ. พนท(ตร.กม.)
ประชากร (คน)
ชาย หญง รวม
๑๑ ต.หนองพอ ๒๕๕๑ ๒๔.๔๓ ๒,๖๐๒ ๒,๘๖๓ ๕,๔65 ๑๒ ต.บานสวน ๒๕๕๑ ๓๕.๘๔ ๒,๔๑๐ ๒,๖๔๘ ๕,๐๕๘ ๑๓ ต.พนางตง ๒๕๕๑ ๖๕ ๔,๘๐๓ ๕,๐๗๒ ๙,๘๗๕ ๑๔ ต.นาขยาด ๒๕๕๑ ๔๙ ๓,๙๒๔ ๔,๑๙๖ ๘,๑๒0 ๑๕ ต.ทะเลนอย ๒๕๕๒ ๖๕ ๓,๒๐๕ ๓,๔๑๔ ๖,๖๑๙ ๑๖ ต.โตนดดวน ๒๕๕๒ ๓๕.๓๒ ๒,๘๙๒ ๓,๐๐๓ ๕,๘๙๕ ๑๗ ต.ดอนทราย ๒๕๕๒ ๓๕ ๒,๖๔๔ ๒,๗๘๓ ๕,๔๒๗ ๑๘ ต.แพรกหา ๒๕๕๒ ๑๙.๒ ๒,๔๔๒ ๒,๕๕๔ ๔,๙๙๖ ๑๙ ต.แหลมโตนด ๒๕๕๒ ๔๓ ๒,๓๖๙ ๒,๔๖๕ ๔,๘๓๔ ๒๐ เขาชยสน ต.เขาชยสน ๒๕๔๒ ๑.๕ ๑,๕๐๔ ๑,๖๘๒ ๓,๑๘๖๒๑ ต.โคกมวง ๒๕๕๑ ๖๗.๙๙ ๔,๙๒๖ ๕,๐๕๓ ๙,๙๗๙๒๒ เขาชยสน ต.จองถนน ๒๕๕๒ ๑๘ ๑,๗๘๙ ๑,๘๕๑ ๓,๖๔๐ ๒๓ ปากพะยน ต.ปากพะยน ๒๕๔๒ ๑.๕ ๑,๗๗๕ ๑,๘๙๙ ๓,๖๗๔๒๔ ต.อาวพะยน ๒๕๕๑ ๓๕.๙๒ ๒,๑๒๘ ๒,๒๑๘ ๔,๓๔6๒๕ ต.หารเทา ๒๕๕๑ ๕๒ ๔,๗๓๒ ๔,๘๘๗ ๙,๖๑๙๒๖ ต.เกาะนางคา ๒๕๕๒ ๗๗ ๒,๘๐๘ ๒,๗๕๗ ๕,๕๖๕ ๒๗ ต.ดอนทราย ๒๕๕๒ ๒๐ ๑,๑๔๖ ๑,๒๒๕ ๒,๓๗๑ ๒๘ กงหรา ต.ชะรด ๒๕๕๑ ๒๖.๘๒ ๓,๓๑๑ ๓,๔๔๙ ๖,๗๖๐๒๙ ต.กงหรา ๒๕๕๒ ๖๐.๑๖ ๒,๐๔๘ ๒,๐๑๔ ๔,๐๖๒ ๓๐ ต.คลอง
ทรายขาว ๒๕๕๒ ๓๕ ๓,๑๖๙ ๓,๒๔๐ ๖,๔๐๙
18
(ตอ)
ท อาเภอ เทศบาล ตง พ.ศ. พนท(ตร.กม.)
ประชากร (คน)
ชาย หญง รวม
๓๑ ตะโหมด ต.ตะโหมด ๒๕๔๒ ๑๓ ๒,๑๓๖ ๒,๑๔๔ ๔,๒๘๐ ๓๒ ต.แมขร ๒๕๔๒ ๔ ๒,๙๓๔ ๓,๐๖๘ ๖,๐๐๒ ๓๓ ต.เขาหวชาง ๒๕๕๑ ๗๐ ๓,๓๗๖ ๓,๓๖๐ ๖,๗๓๖ ๓๔ ต.ควนเสาธง ๒๕๕๑ ๕๓.๖๓ ๓,๓๖๐ ๓,๔๑๔ ๖,๗๗๔ ๓๕ ปาบอน ต.ปาบอน ๒๕๔๒ ๘.๒๕ ๑,๙๓๑ ๑,๙๗๓ ๓,๙๐๔ ๓๖ ปาพะยอม ต.ลานขอย ๒๕๕๑ ๕๙.๗๕ ๔,๐๑๔ ๔,๑๖๙ ๘,๑๘๓ ๓๗ ต.บานพราว ๒๕๕๑ ๔๔.๑๓๓ ๓,๘๙๐ ๓,๙๓๙ ๗,๘๒9 ๓๘ บางแกว ต.ทามะเดอ ๒๕๔๒ ๒ ๒,๒๑๕ ๒,๒๔๒ ๔,๔๕๗ ๓๙ ต.บางแกว ๒๕๕๐ ๑๘.๔๗ ๑,๘๔๗ ๑,๘๒๘ ๓,๖๗๕ ๔๐ ศรนครนทร ต.ชมพล ๒๕๕๑ ๗๒ ๔,๓๐๒ ๔,๐๔๒ ๘,๓๔๔ ๔๑ ต.บานนา ๒๕๕๑ ๑๑๗ ๓,๗๐๖ ๓,๖๙๖ ๗,๔๐๒ ๔๒ ต.ลาสนธ ๒๕๕๒ ๔๙ ๒,๙๐๔ ๒,๘๖๖ ๕,๗๗๐ ๔๓ ต.อางทอง ๒๕๕๒ ๒๑.๑๔ ๒,๐๗๕ ๒,๑๙๗ ๔,๒๗๒ ทมา : สนง.สงเสรมการปกครองทองถนจงหวดพทลง
องคการบรหารสวนตาบล
จงหวดพทลงมองคการบรหารสวนตาบล (อบต.) ทงหมด ๓๐ แหง ในทกอาเภอ ยกเวนอาเภอศรนครนทร มจานวนประชากรทงหมด 233,023 คน แยกเปนเพศชาย 114,932คน เพศหญง 117,551 คน มพนททงหมด 1,841.08 ตร.กม.
19
ตารางแสดงจานวนพนท และจานวนประชากรในเขต
องคการบรหารสวนตาบล พ.ศ.๒๕๕๓/2554
ท อาเภอ อบต. ตงเมอ พ.ศ.
พนท ตร.กม.
ประชากร ชาย หญง รวม
๑ เมองพทลง ควนมะพราว
๒๕๓๙ ๔๕.๐๗ ๕,๒๐๗ ๕,๕๓๑ ๑๐,๗๓๘
๒ ตานาน ๒๕๓๙ ๒๖.๗๕ ๓,๕๓๘ ๓,๙๐๓ ๗,๔๔๑๓ ชยบร ๒๕๓๙ ๕๘.๐๒ ๔,๐๐๓ ๔,๑๗๔ ๘,๑๗๗๔ ทาแค ๒๕๓๙ ๓๕ ๓,๖๖๓ ๓,๘๙๘ ๗,๕๖๑๕ นาโหนด ๒๕๓๙ ๓๖.๖๔ ๓,๙๗๔ ๔,๐๙๘ ๘,๐๗๒๖ ลาปา ๒๕๓๙ ๔๒.๐๐ ๒,๒๔๗ ๒,๑๔๕ ๔,๙๓๒๗ ควนขนน ชะมวง ๒๕๓๙ ๕๐ ๓,๘๖๗ ๔,๑๙๕ ๘,๐๖๒๘ ปนแต ๒๕๓๙ ๔๓ ๒,๙๙๕ ๓,๑๐๘ ๖,๑๐๓๙ พนมวงก ๒๕๓๙ ๒๙ ๒,๘๘๖ ๓,๑๑๘ ๖,๐๐๔๑๐ เขาชยสน เขาชยสน ๒๕๓๙ ๖๗.๙๒ ๔,๙๐๒ ๕,๑๐๖ ๑๐,๐๐๘๑๑ ควนขนน ๒๕๓๙ ๔๘ ๔,๑๘๗ ๔,๒๘๑ ๘,๔๖๘๑๒ หานโพธ ๒๕๓๙ ๙๒ ๓,๕๒๐ ๓,๔๘๗ ๗,๐๐๗๑๓ ปากพะยน เกาะหมาก ๒๕๓๙ ๑๔๒ ๓,๔๓๖ ๓,๕๙๙ ๗,๐๓๕๑๔ ดอนประด ๒๕๓๙ ๓๗.๖๒ ๓,๑๘๒ ๓,๒๒๖ ๖,๔๐๘๑๕ ฝาละม ๒๕๓๙ ๖๕ ๕,๒๒๔ ๕,๓๖๔ ๑๐,๕๘๘๑๖ กงหรา คลองเฉลม ๒๕๓๙ ๙๕ ๖,๓๓๖ ๖,๓๐๗ ๑๒,๖๔๓๑๗ สมหวง ๒๕๔๒ ๒๐ ๒,๒๔๐ ๒,๒๙๙ ๔,๕๓๙๑๘ ตะโหมด คลองใหญ ๒๕๓๙ ๕๑.๕๒ ๓,๑๒๒ ๓,๐๘๑ ๖,๒๐๓๑๙ ปาบอน ปาบอน ๒๕๓๙ ๗๗.๘๕ ๔,๐๓๕ ๔,๑๖๙ ๘,๒๐๔๒๐ วงใหม ๒๕๓๘ ๕๐.๙๒ ๒,๙๑๐ ๒,๘๗๒ ๕,๗๘๒๒๑ หนองธง ๒๕๓๙ ๗๕.๗๙ ๓,๙๑๑ ๓,๙๑๐ ๗,๘๒๑๒๒ โคกทราย ๒๕๓๙ ๕๗.๐๘ ๔,๙๗๘ ๕,๐๙๗ ๑๐,๐๗๕๒๓ ทงนาร ๒๕๓๙ ๑๑๙.๒๒ ๔,๖๙๕ ๔,๖๔๙ ๙,๓๔๔
20
(ตอ)
ท อาเภอ อบต. ตงเมอ พ.ศ.
พนท ตร.กม.
ประชากร ชาย หญง รวม
๒๔ ปาพะยอม ปาพะยอม ๒๕๓๙ ๒๖.๘๕ ๒,๘๘๑ ๓,๐๘๒ ๕,๙๖๓ ๒๕ เกาะเตา ๒๕๓๘ ๑๒๕.๕๔ ๕,๘๙๙ ๕,๘๒๒ ๑๑,๗๒๑ ๒๖ ศรบรรพต เขาป ๒๕๓๙ ๗๘ ๒,๗๘๗ ๒,๗๔๓ ๕,๕๓๐ ๒๗ เขายา ๒๕๓๙ ๕๔ ๓,๒๙๓ ๓,๒๔๕ ๖,๕๓๘ ๒๘ ศรบรรพต ตะแพน ๒๕๓๙ ๙๒.๗๐ ๒,๔๙๒ ๒,๕๑๓ ๕,๐๐๕ ๒๙ บางแกว นาปะขอ ๒๕๓๙ ๕๒.๕๙ ๔,๙๕๗ ๕,๐๒๙ ๙,๙๘๖ ๓๐ โคกสก ๒๕๓๙ ๔๖ ๓,๕๖๕ ๓,๕๐๐ ๗,๐๖๕ ทมา : สนง.สงเสรมการปกครองทองถนจงหวดพทลง
โครงสรางพนฐาน ไฟฟา จงหวดพทลงมสานกงานการไฟฟาสวนภมภาคจงหวดและสานกงานการไฟฟายอยในพนทอาเภอรวม ๑๐ แหง (ยกเวนอาเภอศรนครนทร) สรปจานวนครวเรอนทมไฟฟา แยกรายอาเภอ ดงน
ตารางสรปจานวนครวเรอนทมไฟฟาใชแยกเปนรายอาเภอ
อาเภอ ครวเรอน ทงหมด
ครวเรอนทม ไฟฟาใช
รอยละของ ครวเรอนทมไฟฟา
ใช
เพมขนจาก ป ๒๕๕๓
เมอง ๔๑,๗๘๐ ๔๑,๗๘๐ ๙๙.๙๒ ๔๐๓ กงหรา ๗,๖๔๐ ๗,๖๓๑ ๙๙.๘๘ ๖๙๙ เขาชยสน ๑๑,๒๘๓ ๑๑,๒๕๔ ๙๙.๗๔ ๙๖ ตะโหมด ๑๑,๕๐๕ ๑๑,๔๘๖ ๙๙.๘๓ ๑๑๐
21
(ตอ)
อาเภอ ครวเรอน ทงหมด
ครวเรอนทม ไฟฟาใช
รอยละของ ครวเรอนทมไฟฟา
ใช
เพมขนจาก ป ๒๕๕๓
ปาบอน ๑๐,๗๖๖ ๑๐,๗๕๑ ๙๙.๘๖ ๑๐๕ บางแกว ๖,๐๖๓ ๖,๐๕๙ ๙๙.๙๓ ๒๓ ปากพะยน ๑๑,๙๗๐ ๑๑,๙๓๗ ๙๙.๗๒ ๗๙ ควนขนน ๒๕,๑๔๖ ๒๕,๐๖๒ ๙๙.๖๗ ๒๔๖ ศรบรรพต ๕,๖๘๗ ๕,๖๗๒ ๙๙.๗๔ ๕๙ ปาพะยอม ๑๐,๗๑๘ ๑๐,๖๖๙ ๙๙.๕๔ ๑๓๗ ศรนครนทร ๘,๕๗๘ ๘,๕๖๕ ๙๙.๘๕ ๙๖ รวม ๑๕๑,๑๓๖ ๑๕๐,๘๓๒ ๙๙.๘๐ ๒,๐๕๓ ทมา : สานกงานการไฟฟาสวนภมภาคจงหวดพทลง (ขอมล ณ วนท ๑๕ ก.ค. ๕๔)
การประปา
จงหวดพทลง มสานกงานประปาสวนภมภาค จานวน ๒ แหง คอ สานกงานประปาพทลง มกาลงการผลต ๑๘,๐๐๐ ลบ.ม./วน มผใชนา ๑๔,๑๕๐ ราย และสานกงานประปาเขาชยสน มกาลงการผลต ๑,๙๒๐ ลบ.ม./วน มผใชนา ๒,๐๔๑ รายการประปาทองถนมครบทกอาเภอ ยกเวนอาเภอปาพะยอมขนกบสานกงานการประปาสวนภมภาคอาเภอชะอวด จงหวดนครศรธรรมราช สาหรบพนททประปาภมภาคเขาไมถงมประปาหมบานใหบรการเพอการบรโภคอยางทวถง
ทมา : สานกงานการประปาสวนภมภาค สาขาพทลง
22
การไปรษณยโทรเลข
จงหวดพทลงมททาการไปรษณยโทรเลขประจาอาเภอ จานวน ๑๐ อาเภอ (อาเภอควนขนน ม ๒ แหง) อาเภอทไมมททาการไปรษณยโทรเลข คอ อาเภอศรนครนทร และปาพะยอม
ตารางแสดงปรมาณการสงออก – รบเขา ไปรษณยภณฑ ของไปรษณยในจงหวดพทลง
ประเภท ไปรษณยภณฑ
ปรมาณการสงออก – รบเขา (ชน) ป ๒๕๕๓ ป ๒๕๕๔ (ม.ค.-ก.ค.)
สงออก รบเขา สงออก รบเขา ไปรษณยภณฑธรรมดา ๑๘๔,๓๑๗ ๑,๑๖๕,๒๓๙ ๑๑๒,๘๙๔ ๗๑๓,๗๐๘
ไปรษณยภณฑมหลกฐาน ๑๑๑,๙๙๑ ๒๐๖,๕๒๐ ๖๘,๕๙๔ ๑๒๖,๔๙๓ รวม ๒๙๖,๓๐๘ ๑,๓๗๑,๗๕๙ ๑๘๑,๔๘๘ ๘๔๐,๒๐๑
ทมา: ททาการไปรษณยจงหวดพทลง (ขอมล ณ วนท ๔ สงหาคม ๕๔)
โทรศพท
ขอมลโทรศพทในจงหวดพทลง ตงแต ป 2553 - 31 ส.ค.2554
รายละเอยด ป2553 ป2554 (ส.ค.54)
เลขหมายราชการ 1,505 1,511 เลขหมายบาน 15,358 15,525
เลขหมายธรกจ 1,157 1,164 เลขหมายสาธารณะ 849 792 รวมเลขหมายทมผเชา 18,869 18,992 เลขหมายทงหมด 24,918 25,910 ทมา : บรษท ท โอ ท จากด (มหาชน) (พทลง)
23
การคมนาคมขนสง
จงหวดพทลง มการคมนาคมสะดวกเพราะตงอยกงกลางของภาคใต (กงกลางระหวางจงหวดชมพร-นราธวาส) เปนศนยรวมของการคมนาคมทางบก จากภาคใตตอนบน (ฝงอาวไทย) และภาคตะวนตก (ฝงอนดามน) ลงสภาคใตตอนลางและภาคใตชายแดน โดยใชเสนทางสายเพชรเกษม (หมายเลข ๔) ระหวางสแยกเอเชยอาเภอเมอง (จ.พทลง) -อาเภอหาดใหญ (จ.สงขลา) มทางรถไฟผานหลายๆ อาเภอจากเหนอจรดใต
1. การขนสงทางบก เปนการคมนาคมขนสงทสะดวกทสด สามารถเดนทางตดตอกนทงภายในจงหวดและตางจงหวด โดยทงทางรถไฟและทางรถยนต 1.1 การเดนทางโดยรถยนต มทางหลวงหมายเลข 41 และทางหลวงแผนดนหมายเลข 4 (ถนนเพชรเกษม) ผานทองทอาเภอเมองพทลง ศรนครนทร เขาชยสน บางแกว ตะโหมด และปาบอน ระยะทาง 86.41 กโลเมตร นอกจากนยงมถนนหรอทางหลวงทอยในความรบผดชอบของหนวยงานอนๆ อก เชน สานกงานโยธาธการและผงเมอง, อ.ปท. ตางๆ 1.2 การเดนทางโดยรถไฟ มรถไฟสายใตผานทองทอาเภอควนขนน เมองพทลง เขาชยสน บางแกว ปาบอน และอาเภอปากพะยน คดเปนระยะทาง 75.76 กโลเมตร มสถานรบสงผโดยสารและสนคา 9 สถาน ไดแก สถานแหลมโตนด ปากคลอง พทลง บานตนโดน เขาชยสน บางแกว ควนเคยม หารเทา และสถานโคกทราย มปายหยด 8 แหง ไดแก ปายหยดรถบานสนทรา มะกอกใต ชยบร นาปรอ บานหวยแตน ควนพระ หานกง และวดควนเผยอ
24
2. การขนสงทางนา การเดนทางทางเรอ มบทบาทนอยมากเมอเทยบกบในอดต ปจจบนมการเดนทางเพยงสายเดยว คอ เสนทางระหวางจงหวดพทลงกบอาเภอระโนด จงหวดสงขลา มทาเทยบเรอทสาคญเพยงแหงเดยว คอ ทาเทยบเรอปากพะยน อาเภอปากพะยน 3. ทางอากาศ จงหวดพทลงไมมสนามบนพาณชยของตนเอง การเดนทางทางอากาศ อาศยสนามบนพาณชยตรง มระยะทางหางกน 62 กโลเมตร สนามบนพาณชยหาดใหญ มระยะทางหางกน 101 กโลเมตร และสนามบนพาณชยนครศรธรรมราช มระยะทางหางกน 113 กโลเมตร
การคมนาคมภายในจงหวด มรถ ๔ ลอเลก รถมอเตอรไซดรบจาง วงบรการรอบเมอง และมรถสองแถววงบรการระหวางอาเภอใกลเคยง สาหรบการเดนทางสจงหวดใกลเคยง สามารถเลอกใชบรการไดทงรถต และรถโดยสารประจาทาง
ระยะทางจากอาเภอถงจงหวดพทลง
เมองพทลง ระยะทาง ๐.๒ กโลเมตร กงหรา ระยะทาง ๔๐ กโลเมตร เขาชยสน ระยะทาง ๒๘ กโลเมตร ตะโหมด ระยะทาง ๓๙ กโลเมตร ควนขนน ระยะทาง ๑๗ กโลเมตร ปากพะยน ระยะทาง ๖๖ กโลเมตร ศรบรรพต ระยะทาง ๓๓ กโลเมตร ปาบอน ระยะทาง ๕๐ กโลเมตร บางแกว ระยะทาง ๓๘ กโลเมตร ปาพะยอม ระยะทาง ๓๘ กโลเมตร ศรนครนทร ระยะทาง ๑๗ กโลเมตร
25
ทรพยากรนา
จากการท พนททางทศตะวนตกของจงหวดพทลงตดตอกบเทอกเขาบรรทด ซงเปนแหลงกาเนดของตนนาลาธาร สายสน ๆ ไหลลงสทะเลสาบสงขลาหลายสายทาใหสามารถใชแหลงนาธรรมชาตเหลานมาพฒนาใชประโยชนไดมากขน โดยแหลงนาชลประทานขนาดตางๆ มจานวนแหลง นาชลประทาน 17 แหลง ม พนทท ไ ดรบประโยชน 323,400 ไร จาแนกเปนขนาดใหญ 1 แหลง ขนาดกลาง 10 แหลง และขนาดเลก 6 แหลง
ตารางขอมลแสดงจานวนแหลงนาชลประทาน
อาเภอ ตาบล ชอแหลงนา จานวน
โครงการ พนทรบ
ประโยชน (ไร)
รวมทงหมด
จานวน โครงการ
พนทรบ ประโยชน (ไร)
เมองพทลง นาทอม ฝายนาทอม **1 50,000 3 51,000
พญาขน ฝายบานแร ***1 500
โคกชะงาย ฝายบานพรเพรง ***1 500
กงหรา ชะรด ฝายพญาโฮง **1 17,000 2 47,000
คลองเฉลม ฝายคลองหลกสาม **1 30,000
เขาชยสน ควนขนน ฝายควนกฎ **1 38,700 1 38,700
ตะโหมด คลองใหญ ฝายบานทงขา ***1 500 2 800
แมขร ฝายคลองนะ ***1 300
ควนขนน - - - - - -
ปากพะยน หารเทา อาคารอดนาควาว ***1 1,500 1 1,500
ศรบรรพต เขายา ประตระบายนาทาแนะ **1 25,000 1 25,000
ปาบอน ปาบอน ฝายปาบอน **1 7,000 4 24,700
ปาบอน ฝายบานหวขใต ***1 700
ทงนาร ระบบสงนาคลองปาบอน **1 17,000
ทงนาร อางเกบนาปาบอน **1 ชวยระบบสงนาคลองปาบอน
บางแกว โคกสก โครงการสงนาและ บารงรกษาทาเชยด
*1 103,000 1 103,000
26
ปาพะยอม บานพราว ฝายบานพราว **1 35,700 2 35,700
เกาะเตา อางเกบนาปาพะยอม **1 ชวยเหลอฝายบานพราว
ศรนครนทร - - - - - -
รวม - - - - 17 327,400
ทมา : โครงการชลประทานพทลง หมายเหต : * โครงการขนาดใหญ ** โครงการขนาดกลาง ***โครงการขนาดเลก
โครงการพฒนาแหลงนาชลประทาน ป 2554
ท โครงการ/กจกรรม สถานท ประโยชนท
ไดรบ(ไร) หมายเหต ตาบล อาเภอ
1 ฝายสวนโหนด ตะแพน ศรบรรพต 500 โครงการชลประทานขนาดเลก
2 ฝายคลองหนานหวยเภา บานนา ศรนครนทร 450 โครงการชลประทานขนาดเลก
3 สถานสบนาดวยไฟฟาคลองทาโพธ ควนมะพราว เมองพทลง 1,600 สถานสบนาดวยไฟฟา
4 ฝายนาตกฟาลนอนเนองมาจากพระราชดาร
ชมพล ศรนครนทร ประปาภเขา โครงการอนเนองมาจากพระราชดาร
5 โครงการจดหาแหลงนามะกอกเหนอดนเนองมาจากพระราชดาร
มะกอกเหนอ ควนขนน 8,500 โครงการอนเนองมาจากพระราชดาร
รวมพนท 11,050
ศกยภาพลมนาในเขตจงหวดพทลง
จงหวดพทลงมพนทรบนา (Watershed Area) ทงสน 3,513.57 ตารางกโลเมตร (ไมรวมลมนาคลองลาโลน) แบงเปนลมนายอย 7 ลมนา ปรมาณนาฝนเฉลยรายป เทากบ 2,139.66 ลานลกบาศกเมตรตอป ซงสามารถนาไปใชสาหรบทาการเกษตร การอปโภค-บรโภค และอนๆ รวม 658.91 ลานลกบาศกเมตรตอป ดงนน จะมปรมาณนาทไมสามารถเกบกกไวใช และไหลลงทะเลสาบสงขลา คดเปนปรมาณ 2,204.12 ลานลกบาศกเมตร
27
ตารางแสดงปรมาณนาทาในลมนายอย 7 ลมนาของจงหวดพทลง
ท ลมนายอย พนทรบนา (ตร.กม.)
ปรมาณ นาทาเฉลย
(ลาน ลบ.ม./ป)
ความตองการใชนา (ลาน ลบ.ม./ป) ปรมาณนาเหลอ
(ลาน ลบ.ม./ป)
การ เกษตร
อปโภค บรโภค
อตสาห- กรรม
รวม
1 คลองปาพะยอม 312.38 261.22 70.41 1.27 0.18 71.86 189.36 2 คลองทาแนะ 586.87 455.11 92.42 3.46 1.75 100.63 354.48 3 คลองนาทอม 456.74 456.44 71.55 5.17 0.23 76.95 379.49 4 คลองสะพานหย 368.91 368.91 121.82 1.99 0.27 124.08 245.49 5 คลองทาเชยด-
บางแกว 677.68 532.24 230.59 3.36 0.25 234.20 298.04
6 คลองปาบอน 288.67 244.67 20.44 1.85 1.20 23.49 221.18 7 คลองพรพอ 822.32 543.78 25.65 1.90 0.15 27.70 516.08
รวม 3,513.57 2,863.03 635.88 19.00 4.03 658.91 2,204.12
ทมา : โครงการชลประทานพทลง
ทรพยากรดน กรมพฒนาทดนไดจาแนกดนในพนทจงหวดพทลงไว จานวน 62 กลมชดดน ซงลกษณะดนมความสมพนธกบลกษณะภมประเทศและวตถตนกาเนด (ชนดของหน)
ลกษณะดนของจงหวดพทลง ป 2554
ประเภทของดน พนท (ไร)
รอยละของพนท จงหวด
ดนเปรยวจด 62,430 2.92
ดนเปรยวจดทพบชนดนกรดกามะถนในระดบตน 19,711 0.92
ดนเปรยวจดทพบชนดนกรดกามะถนในระดบลกปานกลาง 39,981 1.87
ดนเปรยวจดทพบชนดนกรดกามะถนในระดบลกมาก 2,738 0.13
28
ประเภทของดน พนท (ไร)
รอยละของพนท จงหวด
ดนอนทรย 3,435 0.16
ดนอนทรย 3,435 0.16
ดนเคมชายทะเล 6,445 0.30 ดนเคมชายทะเล 6,445 0.30 ดนทราย 10,928 0.51 ดนทรายในพนทลม 1,716 0.08 ดนทรายในพนทดอนทไมมชนดานอนทรย 9,212 0.43 ดนตน 204,740 9.57 ดนตนในพนทลมถงลกรงหรอกอนกรวด 10,955 0.51 ดนตนในพนทดอนถงลกรงกอนกรวดหรอเศษหน 158,591 7.41 ดนตนในพนทดอนถงชนหนพน 35,194 1.64 พนทลาดชนเชงซอน 382,296 17.86 พนทลาดชนเชงซอน 382,296 17.86
ทรพยากรดนอนๆ 1,182,54 55.26
ดนทมปฏกรยาเปนกรดพบในทลม 752,725 35.17 ดนทมปฏกรยาเปนกรดพบในทดอน 352,218 16.56 ดนทมการยกรอง 553 0.03 ดนทมปฏกรยาเปนดางพบในทลม 77,050 3.60
พนทเบดเตลด 287,476 13.43 รวมพนทดน 2,140,29
6 100.00
ทมา : สถานพฒนาทดนพทลง
ความเหมาะสมของทดนสาหรบพชเศรษฐกจหลก ป 2553 แยกเปน - พนทเหมาะสมสาหรบปลกขาว รอยละ 42 - พนทเหมาะสมสาหรบปลกยางพารา รอยละ 24
- พนทเหมาะสมสาหรบปลกปาลมนามน รอยละ 31 จงหวดพทลงมจานวนหมบานเสยงภยดนถลม จานวน 40 หมบาน แยกเปน อาเภอกงหรา 13 หมบาน อาเภอตะโหมด 1 หมบาน อาเภอปาพะยอม 2 หมบาน อาเภอศรนครนทร 10 หมบาน อาเภอศรบรรพต 14 หมบาน ทมา : กรมทรพยากรธรณ (2553)
29
ทรพยากรปาไม
จงหวดพทลงมพนทปาไมทสาคญแยกได ดงน
ตารางจาแนกพนทปาจงหวดพทลง
พนทปา จานวน พนท (ไร)
พนทปาสงวนแหงชาต 31 ปา 756,469.25 พนทปาอนรกษอทยานแหงชาต 1 แหง 166,760 พนทปาอนรกษเขตรกษาพนธสตวปา 1 แหง 303,125 พนทปาอนรกษเขตหามลาสตวปา 3 แหง 245,572 พนทปาอนรกษเมองเกาชยบร 1 แหง 1,922 พนทปามอบให ส.ป.ก. 19 ปา 153,406.75 ปาชมชน (รวมพนทปาชมชนของ จงหวดพทลง )
88 แหง 1,325 ไร 1 งาน 65 ตารางวา
ตารางพนทปาไมจงหวดพทลง
ป พ.ศ. พนท
(ตารางกโลเมตร) พนท (ไร)
รอยละ ของจงหวด
2536 472 295,000 13.78
2538 469 293,125 13.70
2541 438 273,750 12.79 2543 516.93 323,081.3 16.01
2547 615.10 384,437.5 17.96
2548 608.26 380,162.5 17.76
2549 602.40 376,500 17.59 2550 602.40 376,500 17.59
2551 602.40 376,500 17.59
2552 602.40 376,500 17.59
2553 612.11 382,569 17.87
30
ทรพยากรสตวปา
จงหวดพทลงพบสตวปาทหายากหรอใกลสญพนธ ประเภทสมเสรจ เกงหมอ เลยงผาหรอกรา คางดา นกเงอก เสอปลาหรอเสอไฟ และหม โดยพบเพยงจานวนเลกนอยบรเวณเทอกเขาบรรทด (สานกบรหารพนทอนรกษท 6, 2549)
ทรพยากรทะเลและชายฝง ทรพยากรทางทะเลและชายฝง จะแบงเปน 2 ประเภท คอ 1. ปาชายเลน แหลงทพบ บรเวณพนททะเลนอยและรอบทะเลสาบสงขลา มเนอท 97.21 ตารางกโลเมตร หรอ 60,756.25 ไร 2. หญาทะเล มการกระจายตวเปนพนทกวาง อยหางจากพนทชายฝงประมาณ 80 - 100 เมตร และเปนบรเวณทปลาชกชมมการปกหอย และเลยงปลาในกระชง แหลงทพบ บรเวณเกาะยวน ตาบลเกาะนางคา อาเภอปากพะยน
ถอครองทดน การถอครองทดนของประชาชน และนตบคคลในพนทจงหวดพทลง มดวยกน 4 ประเภท รายละเอยดตามตาราง
ตารางแสดงการถอครองทดนของประชาชนและนตบคคล ม 4 ประเภท
ป โฉนด (ไร-งาน-วา) นส. 3ก
(ไร-งาน-วา) นส.3
(ไร-งาน-วา) สค. 1 (แปลง)
2549 781,328-3-30 347,635-1-21 37,317-0-18
2550 786,820-1-13 367,207-0-96 46,337-2-27
2551 798,211-0-12 350,475-0-25 46,093-3-38
2552 807,695-0-14 352,461-3-23 47,025-3-79
2553 818,405-0-92.9 230,355-0-93.5 46,518-1-29.6 10,051
หมายเหต สค.1 จดเกบ ป 2553
31
ทมา : สนง.ทดนจงหวดพทลง (ขอมล ณ เดอนสงหาคม 2554)
ดานสงคม
ความมนคง
สถานการณปญหาอาชญากรรม เกยวกบความปลอดภยในชวตและทรพยสน ของจงหวดพทลงสรปสถตคดอาญา ๕ กลม ระหวางป ๒๕๕3– 2554 (ส.ค.)
ประเภทความผด
ป ๒๕๕๓ ป ๒๕๕๔ (ม.ค.-ก.ค.) รบแจง
จบ รอยละ รบแจง
จบ รอยละ
(ราย) (คน) ทจบได (ราย) (คน) ทจบได
กลมท ๑ ๑๑๙ ๗๗ ๖๔.๗๑ ๕๑ ๑๘ ๓๕.๒๙
คดอกฉกรรจ สะเทอนขวญ
กลมท ๒ ๒๖๕ ๑๗๒ ๖๔.๙๑ ๑๓๙ ๕๘ ๔๑.๗๓
คดชวตรางกาย และเพศ
กลมท ๓ ๓๓๔ ๑๔๐ ๔๑.๙๒ ๑๖๐ ๖๐ ๓๗.๕๐
คดประทษราย ตอทรพย
กลมท ๔ ๒๑๓ ๖๙ ๓๒.๓๙ ๙๒ ๑๖ ๑๗.๓๙ คดทนาสนใจ เชน โจรกรรม ปลน ขมขนเรยกคาไถ ฉอโกง
กลมท ๕ ๒๒๕๓ ๓๓๙๖ ๑๘๑๒ ๒๔๙๒
คดรฐเปนผเสยหาย เชนอาวธปน
การพนน ยาเสพตดคาประเวณ
สถานบรการ วตถลามก
รวม ๓๑๘๔ ๓๘๕๔ ๒๒๕๔ ๒๖๔๔
ทมา : ตารวจภธรจงหวดพทลง (ขอมล ณ วนท ๑ สงหาคม ๒๕๕๔)
32
สถตการจบกมคดยาเสพตดจงหวดพทลง ป ๒๕๕๑–2554(ก.ค.)
พ.ศ. ๒๕๕๑ ๒๕๕๒ ๒๕๕๓ ๒๕๕๔
(ม.ค.-ก.ค.)
จบกมคดยาเสพตด / ราย ๕๗๑ ๑,๐๔๗ ๑,๔๑๘ ๑,๑๖๖
จบกมคดยาเสพตด / คน ๗๐๐ ๑,๑๙๓ ๑,๖๘๑ ๑,๓๑๔
ทมา : ตารวจภธรจงหวดพทลง (ขอมล ณ วนท ๑ สงหาคม ๒๕๕๔)
สถตการบาบดผตดยาเสพตด
พ.ศ.
สมครใจเขารบ การบาบด
ใหบรการบาบดตาม พ.ร.บ.
การบาบดรกษาในระบบตองโทษ
จานวน (คน)
ผานการบาบด (คน)
จานวน (คน)
ผานการ บาบด (คน)
จานวน (คน)
ผานการบาบด (คน)
2553 456 438 341 336 29 29
2554- ปจจบน 457 444 313 301 10 10
รวม 913 882 654 637 39 39
ทมา : ศตส.จ.พทลง ขอมล ณ วนท ๑ สงหาคม ๒๕๕๔
การสงคมสงเคราะห จงหวดพทลงมหนวยงานทใหความชวยเหลอดานสงคมสงเคราะห
33
หลายหนวยงาน ไดแก สานกงานพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย บานพกเดกและครอบครวจงหวดพทลง ศนยพฒนาสงคมหนวยท 34 จงหวดพทลง, เหลากาชาดจงหวดพทลง, สานกงานปองกนและบรรเทา สาธารณภย และหนวยงานองคกรปกครองทองถนในพนทจงหวดพทลง
ตารางแสดงจานวนผไดรบการชวยเหลอ โดยจาแนกตามกลมเปาหมาย (ยอดรวมของทกองคกร)
ท เปาหมาย 2552 2553
คร./ราย งบฯ คร./ราย งบฯ
1 การสงเคราะหผดอยโอกาส
63,207 9,231,563 32,374 16,024,470
2 การสงเคราะหเดก 89,330 52,446,601 96,465 195,118,898 3 การสงเคราะห
คนพการ 44,028 21,999,950 5,303 27,031,333
4 การสงเคราะหผตดเชอ HIV
141 2,322,870 160 2,340,000
5 การสงเคราะหผสงอาย
22,416 102,504,170 29,905 125,004,500
6 การสงเคราะหผประสบสาธารณภย
25,262 85,796,391 5,409 250,307,257
รวม 244,384
74,301,545 169,616 615,826,457.30
ทมา : สนง.พฒนาสงคมและความมนคงของมนษยจงหวดพทลง (ขอมล ณ วนท 30 ก.ย. 2554)
34
การศาสนา
จงหวดพทลงมวดในพทธศาสนา ๒๓๘ วด สานกสงฆ ๗ แหง ทพกสงฆ ๑๙ แหง มสยด ๙๒ แหง โบสถครสต ๖ แหง
ตารางแสดงจานวนผไดรบการชวยเหลอ โดยจาแนกตามกลมเปาหมาย (เฉพาะของ พมจ.)
ท เปาหมาย 2553 2554
คร./ราย งบฯ คร./ราย งบฯ
1 การสงเคราะหผดอยโอกาส
512 828,000 394 578,000
2 การสงเคราะหเดก 81 272,956 76 249,616 3 การสงเคราะห
คนพการ 50 100,000 112 2,940,000
4 การสงเคราะหผตดเชอ HIV
87 2,210,000 74 148,000
5 การสงเคราะหผสงอาย
1,205 3,276,000 805 2,526,200
6 การสงเคราะหผประสบสาธารณภย
รวม 1,935 6,686,956
1,461 6,441,816
ทมา : สนง.พฒนาสงคมและความมนคงของมนษยจงหวดพทลง (ขอมล ณ วนท 20 ก.ย. 2554)
35
ตารางแสดงผนบถอศาสนา
ศาสนา ป พ.ศ. ๒๕๕4
จานวน (คน) รอยละ
พทธ ๔๔๗,๗๕๐ ๘๘.๐๑
อสลาม ๖๐,๗๒๐ ๑๒.๐๘
อนๆ ๒๖๘ ๐.๐๕๓ ทมา : สานกงานวฒนธรรมจงหวดพทลง, สานกงานพระพทธศาสนาจงหวดพทลง
แรงงาน
ขอมลประชากรและกาลงแรงงาน
ในชวงไตรมาส 2 ป 2554 (เมษายน - มถนายน 2554) จงหวดพทลงมประชากรเฉลยทงสน 569,198 คน โดยสดสวนของประชากรเพศชายมนอยกวาเพศหญง กลาวคอ เพศชาย มจานวน 280,517 คน คดเปนรอยละ 76.8 ขณะทเพศหญงม 288,681 คน คดเปนรอยละ 78.7 โดยประชากรทงหมดพบวาเปนผอยในวยทางานอาย 15 ปขนไป มจานวน 442,527 คน หรอคดเปนรอยละ 77.7 ขณะทผมอายตากวา 15 ป มจานวน 126,671 คน (รอยละ 22.3)
ในกลมผอยในวยทางาน(ผมอาย 15 ปขนไป) จานวน 442,527 คน พบวาเปนผอยในกาลงแรงงาน 339,963 คน โดยจาแนกเปนผมงานทา 333,661 คน คดเปนรอยละ 98.14 ของกาลงแรงงานทงหมด ขณะทเปนผวางงาน 6,302 คน หรอรอยละ 1.85 ของผอยในกาลงแรงงาน เมอพจารณาในภาพรวมจะพบวาอตราการมงานทา ซงคานวณจากสดสวนผมงานทาตอผอยในกาลงแรงงานมอตรารอยละ 98.14 นนหมายความวา ผอยในกาลงแรงงาน 100 คน จะมงานทาประมาณ 98-100 คน ซงอตราการจางงานในภาพรวมมรอยละ 98.14
36
สวนอตราการวางงานซงคานวณจากผวางงานตอผอยในกาลงแรงงานมอตรารอยละ 1.85 โดยเพศชายจะมอตราการวางงานมากกวาเพศหญง กลาวคอ เพศชายรอยละ 1.21 ขณะทเพศหญง รอยละ 0.64 ทงน อตราการวางงานในไตรมาสนลดลงจากไตรมาสทแลว รอยละ 0.17 สาหรบตวเลขในกลมของผทไมอยในกาลงแรงงานซงมจานวน 102,564 คน พบวาเปนคนทางานบาน จานวน 26,956 คน (รอยละ 4.70) เรยนหนงสอ จานวน 35,839 คน (รอยละ 6.30) และอนๆ จานวน 39,769 คน (รอยละ 7.0) (ตารางและแผนภม 2-1)
ประชากรจงหวดพทลง จาแนกตามเพศ และสถานภาพแรงงาน ไตรมาส 2 ป 2554
สถานภาพแรงงาน จานวน (คน)
ชาย หญง รวม
ประชากรรวม ประชากรอาย 15 ปขนไป ผอยในกาลงแรงงาน กาลงแรงงานปจจบน - ผมงานทา - ผวางงาน ผทรอฤดกาล ผไมอยในกาลงแรงงาน - ทางานบาน - เรยนหนงสอ - อน ๆ ประชากรอายตากวา 15 ป อตราการจางงานตอกาลงแรงงาน อตราการวางงาน
280,517 215,391 181,486 181,486 177,359
4,127 -
33,905 451
16,265 17,189 65,126 52.17 1.21
288,681 277,136 158,477 158,477 156,302
2,175 -
68,659 26,505 19,574 22,580 61,545 45.97 0.64
569,198 442,527 339,963 339,963 336,661
6,302 -
102,564 26,956 35,839 39,769
126,671 98.14 1.85
ทมา : สานกงานสถตจงหวดพทลง
37
ไตรมาสท 2/2554 ผมงานทาจานวน 336,661 คน พบวาทางานในภาคเกษตรกรรม 158,079 คน รอยละ 27.77 ทางานนอกภาคเกษตรกรรม 175,582 คน คดเปนรอยละ 30.84 ของผมงานทาทงหมด ซงกลมผทางานนอกภาคเกษตรกรรมทางานในอตสาหกรรมการขายสง ขายปลก ซอมแซม ยานยนต รถจกรยานยนต ของใชสวนบคคลและของใชในครวเรอนมากทสด จานวน 50,808 คน คดเปนรอยละ 15.09 รองลงมาคอ อตสาหกรรมการกอสราง จานวน 24,128 คน รอยละ 17.17 อตสาหกรรมโรงแรมและภตตาคาร จานวน 23,912 คน รอยละ 7.10 อตสาหกรรมการบรหารราชการ และการปองกนประเทศ รวมทงการประกนสงคมภาคบงคบ จานวน 22,039 คน รอยละ 6.55 และอตสาหกรรมการศกษา 14,294 คน รอยละ 4.25
ผมงานทาจงหวดพทลง จาแนกตามประเภทอตสาหกรรมนอกภาคเกษตรกรรม ไตรมาส 2 ป 2554
ประเภทอตสาหกรรม ชาย หญง รวม
รวมภาคเกษตรกรรม 177,359 156,302 333,661
1. เกษตรกรรม การลาสตว และการปาไม 85,432 72,647 158,079
รวมนอกภาคเกษตรกรรม 91,927 83,655 175,582
2. การทาเหมองแร และเหมองหน 296 - 296
3. การผลต 7,978 5,200 13,178
4. การไฟฟา กาซ และการประปา 704 - 704
5. การจดหานา บาบดนาเสย 497 - 497
6. การกอสราง 19,438 4,690 24,128
38
(ตอ)
7. การขายสง การขายปลก การซอมแซมยานยนต รถจกรยานยนต ของใชสวนบคคลและของใชในครวเรอน 23,641 27,167 50,808
8. การขนสง สถานทเกบสนคา และการคมนาคม 2,772 530 3,302
9. โรงแรม และภตตาคาร 6,920 15,992 23,912
10. ขอมลขาวสรและการสอสาร 802 - 802
11. กจการทางการเงนและการประกนภย 276 928 1,204
12. กจการดานอสงหารมทรพย การใหเชา
และกจกรรมทางธรกจ 458 - 458
13. กจกรรมทางวชาชพ และเทคนค 1,354 805 2,159
14. การบรหารและการสนบสนน 1,460 471 1,931
15. การบรหารราชการ และการปองกนประเทศ 14,750 7,289 22,039
16. การศกษา 5,058 9,236 14,294
17. งานดานสขภาพ และงานสงคมสงเคราะห 1,241 5,590 6,831
18. ศลปะ ความบนเทง นนทนาการ 537 - 537
19. กจกรรมดานบรการดานอน ๆ 3,745 3,941 7,686
20. ลกจางในครวเรอนสวนบคคล 816 - 816
21. องคการระหวางประเทศและองคการ ตางประเทศอน ๆ และสมาชก - - -
22. ไมทราบ - - -
รวม 177,092 156,334 333,426
ทมา : สานกงานสถตจงหวดพทลง
39
จงหวดพทลงมสถานประกอบการและผประกนตนทขนทะเบยนสงคมแยกได ดงน
ตารางสถานประกอบการและผประกนตนทขนทะเบยนสงคม
อาเภอ นายจาง ขนทะเบยนบตร
ประกนสงคม (คน)
เมองพทลง 686 7,953
เขาชยสน 62 589
ควนขนน 156 1,106
ปากพะยน 54 538
กงหรา 25 284
ตะโหมด 93 979
ศรบรรพต 20 119 ปาบอน 67 1,039
ปาพะยอม 55 748
บางแกว 34 518
ศรนครนทร 30 342
รวม 1,290 14,215
ทมา : สานกงานประกนสงคมจงหวดพทลง (ขอมล ณ ส.ค.54)
การดาเนนงานประกนสงคมจงหวดพทลง แยกเปน
๑. กองทนประกนสงคม 1.1 สถานประกอบการ จานวน 1,๒๙๐ แหง ๑.๒ ผประกนตน จานวน ๒๒,๕๙๘ คน - ผประกนตนตามมาตรา ๓๓ จานวน ๑๔,๒๑๕ คน - ผประกนตนตามมาตรา ๓๙ จานวน ๓,๔๑๓ คน - ผประกนตนตามมาตรา ๔๐ จานวน ๔,๙๗๐ คน
40
๒. กองทนเงนทดแทน ๒.1 จานวนนายจาง 1,๐๑๗ คน ๒.๒ จานวนลกจาง ๘,๓๒๙ คน
๓. เครอขายโรงพยาบาลในโครงการประกนสงคม 1.1 โรงพยาบาลพทลง มผประกนตน จานวน 1๔,๙๐๙ ราย ๑.๒ โรงพยาบาลอนๆ ในจงหวดรอยตอ จานวน ๒,๗๑๙
อบตภย
จงหวดพทลง มพนทเสยงภยดนโคลนถลม จานวน 5 อาเภอ 9 ตาบล 40 หมบาน แยกเปน - อาเภอกงหรา 13 หมบาน - อาเภอตะโหมด 1 หมบาน - อาเภอปาพะยอม 2 หมบาน - อาเภอศรบรรพต 10 หมบาน - อาเภอศรนครนทร 14 หมบาน ทมา : กรมทรพยากรธรณ
ตารางสรปสถตการเกดอทกภย วาตภย อคคภย ป ๒๕๕๐-๒๕๕๔ (ม.ย.)
ป พ.ศ. อทกภย วาตภย อคคภย ขอมล ณ วนท
๒๕๕๐ ๒ ๕๒ ๗๖ 31 ส.ค.๕๐
๒๕๕๑ ๑ ๖๔ ๒๑ 31 ส.ค.๕๑ ๒๕๕๒ ๑ ๘๑ ๑๕ 31 ส.ค.๕๒
๒๕๕๓ ๑ ๖๑ ๑๓ ๒๐ ต.ค.๕๓
๒๕๕๔ ๒ ๓๙ ๒๐ 3๐ ม.ย.๕๔
ทมา : สานกงานปองกนบรรเทาสาธารณภยจงหวดพทลง
41
บญชรายชอหมบานเสยงภยดนถลมจงหวดพทลง
ลาดบ อาเภอ ตาบล หมบาน หม
1 กงหรา กงหรา นอก 6
2 กงหรา ในมอญ 7
3 กงหรา บานใสเคยน 7
4 คลองเฉลม โคกไทร 1
5 คลองเฉลม คลองเฉลม 5
6 คลองเฉลม นาบอน 8
7 คลองเฉลม โหละจงกระ 9
8 คลองเฉลม นาทงโพธ 11
9 คลองเฉลม พด(สแยก) 2
10 คลองเฉลม นาตกไพรวลย 13
11 คลองทรายขาว คลองหวะหลง 1
12 คลองทรายขาว คลองหรง 2
13 คลองทรายขาว ไรเหนอ 4
14 ตะโหมด ตะโหมด โหละจนกระ 6
15 ปาพะยอม เกาะเตา บานบางหลอ 3
16 เกาะเตา บานบางเหรยง
17 ศรนครนทร บานนา บานนาวง 1
18 บานนา ลาใน 2
19 บานนา บานนา 3
20 บานนา เขาคราม 4
42
(ตอ)
ลาดบ อาเภอ ตาบล หมบาน หม
21 บานนา หนองเหรยง 7
22 บานนา ปาสน 10
23 บานนา บานนาใตบอ 11
24 บานนา บานหวยทรายขาว
25 ลาสนธ โหละไฟ 5
26 ลาสนธ โตน 6
27 ศรบรรพต เขาป เขาป 1
28 เขาป ไสประด 2
29 เขาป บานควนลม 3
30 เขาป ปาตอ 8
31 เขาป บานโหละปราง 10
32 เขาป บานกลางนา
33 เขาป บานขอนยาง
34 ตะแพน บานนอก
35 ตะแพน บานหวยแตน
36 ตะแพน บานตะแพน 2
37 ตะแพน ทายง 5
38 ศรบรรพต บานเขาแกว
39 ศรบรรพต บานคลองเรอ 40 ศรบรรพต บานอาวคอเขา รวม 5 อาเภอ 9 ตาบล 40 หมบาน ทมา : กรมทรพยากรธรณ
43
หมบานเสยงภยทไดจดทาระบบเตอนภยลวงหนา
อาเภอ หมบาน ตาบล
ศรนครนทร บานนาวง บานนา
บานลาใน บานนา
บานหนองเหรยง บานนา
ปาพะยอม บานควนยาว ปาพะยอม
กงหรา บานนอก กงหรา
บานทงใหญ กงหรา
บานโคกไทร คลองเฉลม
บานนาตกไพรวลย คลองเฉลม
บานคลองหวะหลง คลองทรายขาว
บานหนาวง คลองทรายขาว
ปาบอน บานเขาจนทร หนองธง
บานโหละหาร ทงนาร
บานเหมองตะกว หนองธง
ศรบรรพต บานหวยครก ตะแพน
บานไสประด เขาป
บานหวยพลบ เขาป
บานทงยง เขาป
รวม 17 หมบาน
ทมา : สนง.ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวดพทลง
44
พนทประสบอทกภยตางๆ แยกเปนรายอาเภอ ป 2554
จงหวดพทลง มพนททไดรบผลกระทบจากอทกภย รวม ๑๑ อาเภอ ๖๕ ตาบล ๖๒๒ หมบาน ราษฎรไดรบความเดอดรอน ทงหมด ๔๙,๘๕๐ ครวเรอน ๑๙๙,๔๐๐ คน (อพยพราษฎรทงสน ๙๒ ครอบครว ๓๖๗ คน)
ตารางแสดงพนทประสบอทกภยตางๆ แยกเปนรายอาเภอ ป 2554
อาเภอ
ราษฎรไดรบความเดอดรอน
หมายเหต ตาบล หมบาน ชมชน จานวน
(ครวเรอน) จานวน (คน)
เมอง ๑๔ ๑๔๔ ๔๕ ๕,๕๑๒ ๒๒,๐๔๘
เขาชยสน ๕ ๔๔ ๔๕ ๔,๔๒๗ ๑๘,๔๗๒ อพยพราษฎร 45 คร. 191 คน
ควนขนน ๑๒ ๑๒๙ ๔๕ 17,552 70,208 อพยพราษฎร หมท 7 ต.ทะเลนอย 33 คร. 191 คน
กงหรา ๕ ๔๕ ๕,850 ๒9,265 ศรบรรพต 3 30 1,800 4,011 บางแกว 3 3๔ 5,760 ๑7,280 อพยพราษฎร 15 คร.
60 คน ปาพะยอม 4 39 1,623 4,011 ศรนครนทร 4 ๔๓ 2,794 11,453 ปาบอน 5 16 308 1,202 ตะโหมด 3 33 1,500 5,200 ปากพะยน 7 65 2,724 10,896
ทมา : สนง.ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวดพทลง
45
การศกษา
จงหวดพทลงมการจดการศกษาหลายระดบ ตงแตระดบกอนประถมศกษา ประถมศกษา มธยมศกษาตอนตน มธยมศกษาตอนปลายทงสายสามญและสายอาชพ และระดบอดมศกษา โดยมสถานศกษาทเปดสอนระดบอดมศกษา ไดแก มหาวทยาลยทกษณ วทยาเขตพทลง วทยาลยเทคนคพทลง วทยาลยสารพดชางพทลง วทยาลยการอาชพบางแกว วทยาลยเทคนคปาพะยอม วทยาลยเกษตรและเทคโนโลยพทลง
ขอมลสถานภาพการศกษา
ตารางแสดงจานวนสถานศกษาในจงหวดพทลง ประจาปการศกษา 2554
สงกด จานวน (โรง)
สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพทลง เขต 1 145 สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพทลง เขต 2 123
สานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 12 สวนแยกพทลง 28
ขอมลพนฐานทางการศกษา สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพทลง เขต 1
ปการศกษา 2554
ระดบ ปการศกษา 2554
นกเรยน หองเรยน
กอนประถม 4187 270
ประถมศกษา 13381 814
มธยมศกษาตอนตน 1659 79
รวม 19227 1,163
จานวนคร 1,207 คน
46
ขอมลพนฐานทางการศกษา สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพทลง เขต 2 ปการศกษา 2554
ระดบ ปการศกษา 2554
นกเรยน หองเรยน
กอนประถม 4,480 259
ประถมศกษา 16,033 815
มธยมศกษาตอนตน 1,015 65
รวม 21,528 1,139
จานวนคร 1,513 คน
จงหวดพทลงจะมการศกษาในระบบแลว ยงมการศกษาตามอธยาศย ซงมศนยการศกษาประจาอาเภอ (กศน.ประจาอาเภอ) จานวน 11 อาเภอและมศนยการศกษาประจาตาบล (กศน.ประจาตาบล) จานวน 65 แหง มหองสมดประจาอาเภอ 12 แหง แยกเปน หองสมดประจาอาเภอ 10 อาเภอ หองสมดประจาจงหวด 1 แหง ซงตงอย ณ อาเภอเมองพทลง หองสมดเฉลม-พระเกยรต จานวน 1 แหง ตงอย ณ อาเภอศรนครนทร
จานวนผเรยน/นกศกษาทลงทะเบยนเรยน ในสงกด สานกงาน กศน.จงหวดพทลง แยกตามรายอาเภอ ป 2553/2554
ลา ดบ
สถานศกษา
การสงเสรมการ การศกษาพนฐาน
การศกษาเพอพฒนาอาชพ
เรยนรหนงสอ ทกษะชวตและสงคม
ชาย หญง รวม ชาย หญง รวม ชาย หญง รวม
1 ตะโหมด 48 52 100 563 347 910 391 651 1,042
2 เขาชยสน 0 568 289 857 222 889 1,111
3 ปาบอน 0 323 151 474 198 996 1,194
47
(ตอ)
ลา ดบ
สถานศกษา
การสงเสรมการ เรยนรหนงสอ
การศกษาพนฐาน การศกษาเพอพฒนาอาชพ
ทกษะชวตและสงคม
ชาย หญง รวม ชาย หญง รวม ชาย หญง รวม
4 ศรบรรพต 0 427 230 657 352 612 964
5 บางแกว 0 271 156 427 206 550 756
6 ปาพะยอม 2 3 5 337 327 664 181 755 936
7 ศรนครนทร 0 724 218 942 431 589 1,020
8 ควนขนน 0 1,044 728 1,772 660 1,034 1,694
9 กงหรา 6 4 10 533 379 912 529 780 1,309
10 เมองพทลง 2 3 5 1,287 700 1,987 569 2,399 2,968
11 ปากพะยน 0 0 0 726 392 1,118 265 812 1,077
รวม 58 62 120 6,803 3,917 10,720 4,004 10,067 14,071
ทมา : สนง.สงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยจงหวดพทลง (ขอมล ณ เดอนพฤษภาคม 2554)
ขอมลบคลากรทางการศกษา ป 2553/2554
สานกงาน กศน.จงหวดพทลง
ลาดบ สถานศกษาอาเภอ/ตาบล คร พนกงานราชการ ครอตราจาง อน ๆ
1 กศน.จงหวดพทลง - 7 - 11 2 กศน.อาเภอตะโหมด 3 1 11 2 3 กศน.อาเภอเขาชยสน 3 8 8 4 4 กศน.อาเภอปาบอน 2 7 10 4 5 กศน.อาเภอศรบรรพต 2 6 4 2 6 กศน.อาเภอบางแกว 13 1 0 2
48
(ตอ)
ลาดบ สถานศกษาอาเภอ/ตาบล คร พนกงานราชการ ครอตราจาง อน ๆ
7 กศน.อาเภอปาพะยอม 1 2 6 2 8 กศน.อาเภอศรนครนทร 1 2 11 1 9 กศน.อาเภอควนขนน 2 6 19 3 10 กศน.อาเภอกงหรา 1 9 6 3 11 กศน.อาเภอเมองพทลง 7 18 6 6 12 กศน.อาเภอปากพะยน 2 7 2 1 รวม 37 74 83 41 ทมา : สนง.สงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยจงหวดพทลง (ขอมล ณ เดอนพฤษภาคม 2554)
เศรษฐกจ โครงสรางเศรษฐกจและรายไดประชากร
เศรษฐกจของจงหวดพทลง โครงสรางสวนใหญขนอยกบสาขาการเกษตรกรรมเปนหลก รองลงมาไดแกสาขาการขายสง การขายปลก การซอมแซมยานยนต จกรยานยนต ของใชสวนบคคลและของใชในครวเรอน และสาขาการศกษา โดยมสดสวนตามผลตภณฑมวลรวมจงหวด(GPP) ณ ราคาประจาป พ.ศ. ๒๕๕๓ คดเปนรอยละ ๓๖.๗๖, ๑๖.๕๒ และ ๑๐.๘๕ ตามลาดบ รายไดหลกของจงหวดพทลงจงมาจากภาคการเกษตร สนคาเกษตรทสาคญ ไดแก ยางพารา สกร และขาว โดยมลคาผลตภณฑมวลรวมจงหวด(GPP) ณ ราคาประจาป พ.ศ.๒๕๕๓ เทากบ ๓๗,๒๓๐ ลานบาท และรายไดผลตภณฑมวลรวมเฉลยของประชากรเทากบ ๖๖,๔๒๗ บาท เปนลาดบท ๑๓ ของภาคใต
ทมา : สานกงานคลงจงหวดพทลง
49
ตารางแสดงผลตภณฑมวลรวมจงหวดตามราคาประจาป จาแนกตามสาขาการผลต ป พ.ศ.2551-2553p1 จงหวดพทลง
สาขาการผลต ป2551r ป2552p ป2553p1
ภาคการเกษตร 13,661 11,722 14,138
เกษตรกรรม การลาสตว และการปาไม 13,250 11,261 13,686
ประมง 411 461 452
ภาคนอกการเกษตร 20,635 21,240 23,092
การทาเหมองแรและเหมองหน 122 139 151
การผลตอตสาหกรรม 2,453 2,334 2,810
การไฟฟา กาซ และการประปา 309 380 406
การกอสราง 828 963 1,038
การขายสงการขายปลก การซอมแซมยานยนต จกยานยนต ของใชสวนบคคลและของใชในครวเรอน
6,026 5,777 6,150
โรงแรมและภตตาคาร 79 80 70
การขนสง สถานทเกบสนคาและการคมนาคม 1,127 1,206 1,153
ตวกลางทางการเงน 1,081 900 1,280
บรการดานอสงหารมทรพยการใหเชาและบรการทางธรกจ 1,230 1,302 1,286
การบรหารราชการและการปองกนประเทศรวมทงการประกนสงคมภาคบงคบ
1,848 2,231 2,520
การศกษา 3,636 3,845 4,040
50
(ตอ)
สาขาการผลต ป2551r ป2552p ป
2553p1
การบรการดานสขภาพและงานสงคมสงเคราะห 1,230 1,375 1,436
การใหบรการชมชน สงคม และบรการสวนบคคลอนๆ 652 693 738
ลกจางในครวเรอนสวนบคคล 15 15 15
ผลตภณฑมวลรวมจงหวด 34,296 32,962 37,230
มลคาผลตภณฑมวลรวมจงหวดเฉลยตอหว(บาท) 62,568 59,451 66,427
จานวนประชากร (1,000 คน) 554 560 566
ทมา: สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต
ตารางแสดงผลตภณฑมวลรวมจงหวดตามราคาคงท จาแนกตามสาขาการผลต ป พ.ศ.2551-2553p1 จงหวดพทลง
สาขาการผลต ป๒๕๕๑r ป2552p ป2553p1
ภาคการเกษตร 4,566 4,338 3,831
เกษตรกรรม การลาสตว และการปาไม 4,261 4,020 3,527
ประมง 305 318 304
ภาคนอกการเกษตร 8,746 8,900 9,339
การทาเหมองแรและเหมองหน 112 114 114
การผลตอตสาหกรรม 719 740 780
การไฟฟา กาซ และการประปา 280 301 322
การกอสราง 304 369 382
การขายสงการขายปลก การซอมแซมยานยนต จกยานยนต ของใชสวนบคคลและของใชในครวเรอน
2,748 2,667 2,835
51
(ตอ) สาขาการผลต ป๒๕๕๑r ป2552p ป2553p1
โรงแรมและภตตาคาร 26 27 23
การขนสง สถานทเกบสนคาและการคมนาคม 893 888 818
ตวกลางทางการเงน 491 408 564
บรการดานอสงหารมทรพยการใหเชาและบรการทางธรกจ
860 908 906
การบรหารราชการและการปองกนประเทศรวมทงการประกนสงคมภาคบงคบ
565 655 725
การศกษา 1,051 1,080 1,108
การบรการดานสขภาพและงานสงคมสงเคราะห 386 416 425
การใหบรการชมชน สงคม และบรการสวนบคคลอน ๆ
304 322 332
ลกจางในครวเรอนสวนบคคล 6 6 5
ผลตภณฑมวลรวมจงหวด 13,312 13,239 13,170
ทมา: สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต
การเงนการคลง
ในปงบประมาณ 2553 (1 ตลาคม 2552 - 30 กนยายน 2553) มรายไดนาสงคลงจงหวดพทลงจานวน 459.050 ลานบาท เพมขนจากป 2552 จานวน 57.925 ลานบาท เพมขนรอยละ 14.44 และมการเบกจายงบประมาณผานคลงจงหวดพทลง จานวน 6,553.277 ลานบาท ลดลงจากป 2552 จานวน 2.219 ลานบาท หรอ ลดลงรอยละ 0.03 ทมา:คลงจงหวดพทลง
52
ตารางการเบกจายเงนงบประมาณจงหวดพทลง ตงแต 1 ตลาคม 2552 - 30 กนยายน 2553
รายจาย 2551 2552 2553
เปรยบเทยบขอมลของ ปงบประมาณ 2553 กบ 2552
จานวน (ล./บ)
รอยละ
1.รายจายจรงปปจจบน 1.1 งบประจา 1.2 งบลงทน
5,761.50 4,119.04 1,642.46
6,400.274 4,474.746 1,925.528
5,925.773 4,560.192 1,365.581
-474.501 85.446
-559.947
-7.41 1.91
-29.08
2.รายจายปกอน 2.1 งบประจา 2.2 งบลงทน
219.14 0.000
219.14
155.220 0.000
155.220
627.504 0.000
627.504
472.282 -
472.282
304.26 -
304.26
3.รวมการเบกจาย 3.1 งบประจา(1.1+2.1) 3.2 งบลงทน (1.2+2.2)
5,980.64 4,119.04 1,861.60
6,555.496 4,474.746 2,080.750
6,553.277 4,560.192 1,993.085
-2.219 85.446 -87.665
-0.03 1.91 -4.21
ทมา : คลงจงหวดพทลง
การจดเกบภาษสรรพากร ปงบประมาณ 2553-2554 หนวย : ลานบาท
ลกษณะการจดเกบ ปงบประมาณ พ.ศ.
2553 2554 (ต.ค.53-22 ก.ย.54) ภาษเงนไดบคคลธรรมดา 190.390 188.171
ภาษเงนไดนตบคคล 68.167 77.430
ภาษการคา 0.000 0.000
ภาษมลคาเพม 144.194 154.326 ภาษธรกจเฉพาะ 19.969 39.477
อากรแสตมป 26.329 27.571 รายไดอน(คาปรบ) 0.799 0.838 รวมทกลกษณะจดเกบ 449.848 487.813
กรมสรรพากรจดเกบ 303.199 330.341
หนวยงานอนจดเกบ 146.649 157.472 ทมา : สานกงานสรรพากรพนทพทลง
53
สรปผลการจดเกบรายไดประจาเดอน ต.ค.53 – ส.ค.54
ประเภทรายไดภาษ จดเกบไดจรง เปาหมาย เปรยบเทยบกบเปาหมาย
สง/-ตา รอยละ
1.สรา 5,052,771.00 4,074,700.00 978,071.00 24.00
2.เครองดม 507,092.50 471,500.00 35,592.50 7.55
3.สนามกอลฟ 22,999.58 27,000.00 -4,000.42 -14.82
4. รถจกรยายนต 10,527.00 - 10,527.00 -
5.รถยนตดดแปลง - - - -
6. รายไดเบดเตลด 3,134,627.46 3,871,400.00 -736,772.54 -19.03
ก. ใบอนญาต 547,060.00 614,700.00 -67,640.00 -11.00
- สรา 391,870.00 462,700.00 -70,830.00 -15.31
- ยาสบ 147,490.00 145,200.00 2,290.00 1.58
- ไพ 7,700.00 6,800.00 900.00 13.24
ข. คาปรบเปรยบเทยบคด 2,470,337.46 2,998,300.00 -527,962.54 -17.61
ค.เบดเตลด 117,230.00 258,400.00 -141,170.00 -54.63
7. นามนฯ 547,375.85 - 445,175.85 -
รวมทงสน 9,275,393.39 8,444,600.00 830,793.39 9.84
ทมา : สานกงานสรรพากรพนทพทลง
54
การพาณชยกรรม
จงหวดพทลงมนตบคคล ณ ป 2554 จานวนทงหมด 876 แหง มทนจดทะเบยนทงหมด 1,893,302,700 บาท แยกเปน บรษทจากด 180 แหง ทนจดทะเบยน 693,658,700 บาท หางหนสวนจากด 698 แหง ทนจดทะเบยน 1,198,504,000 บาท หางหนสวนสามญ 3 แหง ทนจดทะเบยน 1,140,000 บาท
ตารางแสดงจานวนนตบคคลจงหวดพทลงแยกตามรายอาเภอ ป 2554
อาเภอ หสน. หจก. บจ. เมอง 2 320 110
เขาชยสน - 41 3
กงหรา - 20 5 ควนขนน 1 123 17
ปาบอน - 29 12
ปาพะยอม - 29 9
บางแกว - 24 3
ศรนครนทร - 22 7
ศรบรรพต - 20 3
ตะโหมด - 39 6
ปากพะยน - 31 5 รวม 3 698 180
ทมา : สานกงานพฒนาธรกจการคาจงหวดพทลง(ขอมล ณ 23 ก.ย.54)
จานวนบรษท/หางหนสวน ประเภท ป ๒๕๕๔ ทนจดทะเบยน
บรษทจากด 180 693,658,700 หางหนสวนจากด 698 1,198,504,000
หางหนสวนสามญ 3 1,140,000 รวม 876 1,893,302,700 ทมา : สานกงานพฒนาธรกจการคาจงหวดพทลง(ขอมล ณ 23 ก.ย.54)
55
ขอมลการออกใบอนญาตสถานประกอบการตาม พ.ร.บ.ภาพยนตรและวดทศน พ.ศ.๒๕๕๑
(สรปรายอาเภอ ณ วนท 20 กนยายน ๒๕๕4)
ท อาเภอ
ประเภทสถานประกอบการ รวม
ทกประเภท เกม คารา โอเกะ
เชา/ แลกเปลยน/จาหนาย
โรง ภาพยนตร
๑ เมองพทลง 107 43 26 - 176 ๒ กงหรา 24 3 5 - 32 ๓ เขาชยสน 9 8 0 - 17
๔ ควนขนน 33 39 13 - 91
๕ ปากพะยน 4 4 1 - 9
๖ ตะโหมด 13 5 7 - 25
๗ ปาบอน 15 4 4 - 23
๘ บางแกว 10 19 3 - 32
๙ ศรบรรพต 10 6 1 - 17
๑๐ ศรนครนทร 26 17 3 - 46
๑๑ ปาพะยอม 30 3 9 - 42
รวม 287 151 72 510
ทมา : สานกงานวฒนธรรมจงหวดพทลง
56
อตสาหกรรมและเหมองแร จงหวดพทลงมโรงงานอตสาหกรรมทงหมด ๔๙๘ โรง เงนทน ๒,๘๓๑,๘๖๔,๓๒๔ บาท
ตารางแสดงสถตจานวนโรงงานแยกตามหมวดอตสาหกรรม ป ๒๕๕๔
รายการ จานวน
(โรง) เงนทน
(บาท)
จานวนคนงาน(คน)
ชาย หญง รวม
อตสาหกรรมการเกษตร 64 402,349,490.00 204 49 253
อตสาหกรรมอาหาร 31 274,799,447.00 368 240 608
อตสาหกรรมไมและผลตภณฑจากไม 49 111,815,500.00 505 142 647
อตสาหกรรมเฟอรนเจอรและเครองเรอน 18 50,675,000.00 171 99 270
อตสาหกรรมสงพมพ 1 125,000.00 1 1 1
อตสาหกรรมเคม 2 19,500,000.00 8 2 10
อตสาหกรรมปโตรเคมและผลตภณฑ 1 140,300,000.00 20 - 20
อตสาหกรรมยาง 64 890,294,785.00 479 389 868
อตสาหกรรมพลาสตก 3 5,910,000.00 10 6 16
อตสาหกรรมอโลหะ 35 124,323,027.00 225 80 305
อตสาหกรรมผลตภณฑโลหะ 27 41,844,500.00 98 - 98
อตสาหกรรมเครองจกรกล 7 1,738,200.00 24 - 24
อตสาหกรรมขนสง 52 425,733,375.00 380 179 559
อตสาหกรรมอนๆ 144 342,456,000.00 537 23 560
รวม 498 2,831,864,324.00 3,030 1,209 4,239
ทมา : สานกงานอตสาหกรรมจงหวดพทลง (ขอมล ณ เดอนมถนายน ๕๔)
57
ภาวการณผลตทสาคญ การผลตอาหารและเครองดม มมลคาเพม ณ ราคาประจาปเท า กบ 929.96 ลานบาท ลดลงจากปท แล ว 64.78 ล านบาท มลคาเพม ณ ราคาคงทหดตวรอยละ18.17 จากทขยายตวรอยละ 24.58 ในปทผานมา อนเปนผลพวงมาจากกจกรรมดงตอไปนหดตว
กจกรรมโรงสขาว ทหดตวรอยละ 16.27 จากทขยายตวรอยละ 23.68 ในปทผานมา เนองจากปรมาณขาวเปลอกทเขาสโรงสมปรมาณลดลง
กจกรรมการผลตนาแขง ทหดตวรอยละ 74.53 จากทขยายตวรอยละ 48.49 ในปทผานมา เนองจากความตองการทลดลง
การผลตไมและแผลตภณฑจากไม มลคาเพม ณ ราคาประจาปเทากบ 257.11 ลานบาท ลดลงจากปทแลว 67.39 ลานบาท มลคาเพม ณ ราคาคงทหดตวรอยละ 0.06 จากทขยายตวรอยละ 58.25 ในปทผานมา เนองจากกจกรรมการผลตผลตภณฑจากไม ไมกอก ฟาง
ตารางแสดงสถตอตสาหกรรมทมการลงทนมากทสด ๓ อนดบแรก
รายการ จานวน (โรง)
เงนทน (ลานบาท)
จานวนคนงาน (คน)
อตสาหกรรมขดตกดน ๘๙ ๑๘๒.๔๙ ๒๙๐
อตสาหกรรมโรงสขาว ๖๒ ๓๓๔.๘๕ ๒๓๖
อตสาหกรรมผลตยางแผนอบแหง/รมควน/ผงแหง ๖๑ ๘๘๕.๘๗ ๘๕๓
รวม ๒๑๒ ๑,๔๐๓.๒๑ ๑,๓๗๙
ทมา : สานกงานอตสาหกรรมจงหวดพทลง (ขอมล ณ เดอนมถนายน ๕๔)
58
และวสดถกสาน หดตวรอยละ 36.65 จากทหดตวรอยละ 6.58 ในปทผานมา และกจกรรมการผลตผลตภณฑททาจากวสดถกสาน หดตวรอยละ 40.76 จากทหดตวรอยละ 10.19 ในปทผานมา
การผลตผลตภณฑยางและผลตภณฑพลาสตก มลคาเพม ณ ราคาประจาปเทากบ 420.93 ลานบาท ลดลงจากปทแลว 17.64 ลานบาท เนองจากความตองการของตลาดโลกทชะลอตวลงตามภาวะเศรษฐกจทถดถอย ในขณะทมลคาเพม ณ ราคาคงทขยายตวรอยละ 2.05 จากทหดตวรอยละ 8.36 ในปทผานมา
เหมองแร จงหวดพทลงมศกยภาพดานทรพยากรแรหลายชนด ไดแก แรหนอตสาหกรรมชนดหนปนเพออตสาหกรรมกอสราง แรหนอตสาหกรรมชนดหนทรายแปงเพออตสาหกรรมกอสราง แรหนกรวดเพอการกอสราง แรตะกวและแรพลวง แหลงแรเหลานอยในทองทอาเภอควนขนน ศรบรรพต ปากพะยน กงหรา ปาบอนและตะโหมด
จานวนประทานบตรทไดรบอนญาตใหทาเหมองแร มจานวน ๒ แปลง จานวนโรงโมหนทไดรบอนญาตม ๒ โรง มแรหนอตสาหกรรมชนดหนกรวดเพออตสาหกรรมกอสราง ซงเปนแรพลอย ไดจากประกอบกจการโรงงาน ดด ขด ตก และรอน คดขนาดทราย จานวน ๔ ราย ซงโรงงานทง 4 โรง ตงอยบานเกาะเสอ ตาบลเกาะหมาก อาเภอปากพะยน จงหวดพทลง แรชนดนใชในงานกอสรางประดบอาคาร มแหลงผลตเพยงแหงเดยวในประเทศไทยเทานน
ทมา : สานกงานอตสาหกรรมจงหวดพทลง (ขอมล ณ เดอนมถนายน ๕๔)
59
สหกรณ จงหวดพทลงมสหกรณจดตงอยแลว 7 ประเภท จานวน 101 สหกรณ สมาชก 112,813 คน ทนดาเนนงานทงสน 3,988,911,236 บาท
ประเภทสหกรณ จานวน
(สหกรณ) สมาชก (คน)
ทนดาเนนการ (บาท)
สหกรณการเกษตร 87 89,872 928,665,099 สหกรณออมทรพย 5 12,766 2,724,914,628 สหกรณรานคา 2 2,299 211,941,185 สหกรณบรการ 3 971 1,525,776 สหกรณเครดตยเนยน 2 6,290 118,849,443 สหกรณประมง 1 131 217,743 สหกรณนคม 1 484 2,797,362
รวม 101 112,813 3,988,911,236
กลมเกษตรกร 5 ประเภท จานวน 43 กลม มสมาชกทงสน จานวน 9,584 คน แยกเปน
ประเภทกลมเกษตรกร จานวน
(กลมเกษตรกร) สมาชก (คน)
คดเปนรอยละ
กลมเกษตรกรทานา 27 7,482 62.79 กลมเกษตรกรทาสวน 4 708 9.30 กลมเกษตรกรเลยงสตว 10 1,053 23.25 กลมเกษตรกรทาประมง 1 117 2.33 กลมเกษตรกรทาไร 1 224 2.33
รวม 43 9,584 100
ทมา : สานกงานสหกรณจงหวดพทลง (ขอมล ณ เดอนสงหาคม 2554 )
60
การเกษตร ในป 2553/54 จงหวดพทลง มพนทถอครองเพอทาการเกษตร 1,430,214.50 ไร หรอรอยละ 66.82 ของพนททงหมด ในสวนน เปนพนทปลกยางพารามากทสด จานวน 819,727.17 ไร รองลงมาเปนพนทปลกขาว 255,229.29 ไร หรอคดเปนรอยละ 57.32 และ 17.85 ของพนททาการเกษตร สวนทเหลอรอยละ 24.83 เปนพนทปลกไมผล ไมยนตน พชไร พชผก และพนทอน ๆ เชน บอปลา บอกง ทงหญาเลยงสตว คอกปศสตว กก กระจด ไมดอกไมประดบ และพนทไมไดใชประโยชน 255,229.29 ไร หรอคดเปนรอยละ 57.32 และ 17.85 ของพนททาการเกษตร
แสดงพนททงหมดและพนททาการเกษตรของจงหวดพทลง ป 2553/54
อาเภอ พนททงหมด
(ไร) พนททาการเกษตร
ไร รอยละ เมองพทลง 267,138.13 195,476.75 13.67 เขาชยสน 162,571.88 103,831.00 7.26 ควนขนน 283,725.00 207,836.50 14.53 ปากพะยน 270,796.25 147,142.00 10.29 กงหรา 159,910.00 101,355.00 7.09 ตะโหมด 165,162.50 110,062.00 7.70 ศรบรรพต 136,565.00 91,360.00 6.39 ปาบอน 237,530.00 233,747.00 16.34 ปาพะยอม 241,502.00 120,750.25 3.14 บางแกว 74,375.00 44,875.00 8.44 ศรนครนทร 141,019.38 73,779.00 5.16
รวม 2,140,295.14 1,430,214.50 100.00
ทมา :สานกงานเกษตรจงหวดพทลง
61
สถานการณการผลตดานพชทสาคญของจงหวด ป 2553/54
ผลผลต พนทปลก
(ไร) พนทใหผล
(ไร) ผลผลตรวม
(ตน) มลคา
(ลานบาท) ราคาเฉลย (บาท/กก.)
ไมยนตน ยางพารา 856,792 622,133 164,161.72 14,752.762 89.87 ปาลมนามน 21,089 6,699 14,369.37 67.334 4.69 ขาว ขาวนาป 254,926 243,305 120,894.59 1,041.090 8.61 ขาวนาปรง 104,477 103,530 57,400.79 451.427 7.86 ไมผล ทเรยน 5,259 4,378 4,261.39 83.6427 19.63 มงคด 15,558 9,880 6,512.58 101.4979 15.58 ลองกอง 14,206 10,115 7,964.47 128.9688 16.19 เงาะ 7,284 6,295 6,888.17 70.5178 10.24 พชผก พรกขหน 5,851.20 5,488.20 4,526.34 293.1826 64.77 ขาวโพดหวาน 1,469.00 1,417.75 1,615.43 23.8184 14.74 ขมน 1,553 1,358 1,466.30 23.6788 16.15 พชไร สบปะรด 3,511.00 2,629.00 9,693.20 104.0338 10.73 หญาเลยงสตว 3,387.25 3,137.25 7,184.16 16.4271 2.29 ถวลสง 2,792.72 1,909.61 573.01 11.3309 19.77
ทมา :สานกงานเกษตรจงหวดพทลง
การปศสตว ป 2554 จงหวดพทลงมเกษตรกรผเลยงสตว จานวน 36,566 ราย พนทปลกหญา พช อาหารสตว จานวน 3,883.50 ไร
62
ตารางแสดงจานวนเกษตรกรและพนททาการปศสตว ป ๒๕๕4
อาเภอ เกษตรกรผเลยง (ราย) พนทปลกหญา
พช อาหารสตว (ไร)
เมองพทลง 8,493 22 เขาชยสน 3,033 128 ควนขนน 6,402 865.25 ปากพะยน 3,378 996.75 กงหรา 3,306 21.75 ตะโหมด 2,515 460 ศรบรรพต 1,556 6 ปาบอน 2,111 83.25 ปาพะยอม 1,768 988.5 บางแกว 1,976 28.75 ศรนครนทร 2,028 283.25
รวม 36,566 3,883.50
ตารางแสดงจานวนและเกษตรกรผเลยงปศสตว ป 2553 – 2554
ปศสตว ป 2553 ป 2554
จานวน(ตว) เกษตรกร (ราย) จานวน (ตว) เกษตรกร(ราย)
โคเนอ 65,907 17,632 59,500 16,219
โคนม 2,211 134 1,864 114
สกร 200,076 4,431 244,985 4,395
ไกเนอ 1,478,624 415 1,930,995 561
แพะ 8,428 1,166 10,105 1,251
63
ดานปศสตว 1. โคเนอ ปรมาณการเลยงลดลงอยางตอเนอง ทงจานวนสตวทเลยงและ
จานวนเกษตรกรผเลยง ในป 2554 ปรมาณการเลยง 59,500 ตว ลดลงจากปท
ผานมา 9.73 % สาหรบเกษตรกรผเลยง 16,219 ราย ลดลงจากปทผานมา 8.02
% ใชบรโภคภายในจงหวด 5,000-8,000 ตว/ป
2. โคนม จงหวดพทลงมการเลยงโคนมมากทสดในภาคใต สาหรบการเลยงใน
ปทผานมาปรมาณการเลยงลดลงอยางตอเนอง ทงจานวนสตวทเลยง จานวน
เกษตรกรผเลยง และปรมาณนานมดบ ในป 2554 ปรมาณการเลยง 1,864 ตว
ลดลงจากปทผานมา 15.70 % สาหรบเกษตรกรผเลยง 114 ราย ลดลงจากปท
ผานมา 14.93 % โดยมปรมาณนานมดบ 4,564 กก. ลดลงจากปทผานมา
37.87%
3. สกร ปรมาณการเลยงเพมขนอยางตอเนองตามความตองการของผบรโภคท
เพมขน ในป 2554 ปรมาณการเลยง 244,985 ตว เพมขนจากปทผานมา
22.45 % สาหรบเกษตรกรผเลยง 4,395 ราย ลดลงจากปทผานมาเลกนอย
0.82 %
4. ไกเนอ ในป 2554 ปรมาณการเลยง 1,930,995 ตว เพมขนจากปท
ผานมา
30.60 % ตามความตองการของผบรโภคทเพมขน สาหรบเกษตรกรผเลยง 561
ราย เพมขนจากปทผาน 35.18 %
5. แพะ ในป 2554 ปรมาณการเลยง 10,105 ตว เพมขนจากปทผานมา
เลกนอย
19.90 % สาหรบเกษตรกรผเลยง 1,251 ราย เพมขนจากปทผาน 7.29 %
64
ดานสาธารณสข
จงหวดพทลง มสถานบรการสาธารณสขของภาครฐและภาคเอกชน ประกอบดวย
๑. สถานบรการสาธารณสขของรฐสงกดกระทรวงสาธารณสข ดงน ๑) โรงพยาบาลทวไป ขนาด ๓๘๕ เตยงจานวน ๑ แหง ๒) โรงพยาบาลชมชน ขนาด ๙๐ เตยง จานวน ๑ แหง ๓) โรงพยาบาลชมชน ขนาด ๓๐ เตยง จานวน ๘ แหง ๔) จานวนเตยงรวมทงจงหวด ๗๑๕ เตยง อตราสวนเตยง ตอประชากรเทากบ ๑ : ๗๐๗ ๕) โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตาบล จานวน ๑๒๔ แหง ครอบคลมทกตาบลของจงหวดพทลง
๒. สถานบรการสาธารณสขของเอกชน ดงน ๑) สถานบรการสาธารณสข (ขนทะเบยนสาขาเวชกรรมชน ๑ มเตยงรบผปวยไวคางคน) จานวน ๒ แหง คอ โรงพยาบาลปยะรกษ (๕๐ เตยง) และโรงพยาบาลรวมแพทย (๒๖ เตยง) ๒) เวชกรรม ชน ๑ ไมรบผปวยคางคน จานวน ๓๕ แหง ๓) การพยาบาลและผดงครรภ จานวน ๔๔แหง (ไมรบผปวยคางคน) ๔) เวชกรรมแผนโบราณ จานวน ๓ แหง (ไมรบผปวยคางคน) ๕) ทนตกรรม จานวน ๑๗ แหง ๖) เทคนคการแพทย จานวน ๑ แหง ๗) สหคลนก จานวน ๔ แหง ๘) กายภาพบาบด จานวน ๑ แหง
65
๓. บคลากรดานสาธารณสข (สาขาหลก) รวมทงสน ๑,๖๘๗ อตราสวนตอประชากรเทากบ ๑ : ๓๐๑ แยกเปน
อตราสวนบคลากรสาธารณสขตอประชากร แพทย ทนตแพทย เภสชกร พยาบาล
วชาชพ จนท.
สาธารณสข จานวน (คน)
อตรา สวน
จานวน (คน)
อตรา สวน
จานวน (คน)
อตรา สวน
จานวน (คน)
อตรา สวน
จานวน (คน)
อตรา สวน
90 5,646 50 11,163 65 7,818 860 591 622 817
๔. จานวนอตราการเกด ตาย มารดาตาย และอตราเพมตามธรรมชาต ๑) เดกเกดมชพ จานวน ๔,๓๔๒ คน อตรา ๘.๕๔ ตอพนประชากร ๒) จานวนตายทงหมด จานวน ๒,๓๐๙ คน อตรา ๔.๕๔ ตอพนประชากร ๓) จานวนทารกตาย จานวน ๖ คน อตรา ๐.๐๑ ตอพนประชากร ๔) อตราเพมประชากรตามธรรมชาต ป ๒๕๕๒ รอยละ ๐.๖๑ ๕) อตราเพมประชากรตามธรรมชาต ป ๒๕๕๓ รอยละ ๐.๔๖
ตารางทแสดงจานวนผปวยนอกทมารบบรการทโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตาบล/โรงพยาบาล ป ๒๕๕2 - ๒๕๕๔ (ไตรมาส ๑ – ๓)
สถานบรการ ป พ.ศ.
๒๕๕๒ ๒๕๕๓ ๒๕๕๔ (ม.ค.-ส.ค.)
สถานอนามย ๘๓๔,๖๑๒ ๙๓๗,๕๕๔ ๕๑๙,๙๐๓ โรงพยาบาล ๙๐๘,๘๒๒ ๙๕๘,๘๔๖ ๔๔๖,๓๒๗ รวม ๑,๗๔๓,๔๓๔ ๑,๘๙๖,๔๑๘ ๙๖๖,๒๓๐
66
ตารางแสดงสาเหตการปวยแยกเปนกลมโรค ๕ อนดบ
อนดบ โรค 1 โรคระบบทางเดนหายใจ 2 โรคระบบไหลเวยนเลอด 3 โรคระบบกลามเนอ 4 โรคระบบยอยอาหาร 5 โรคเกยวกบตอมไรทอ
ปญหาสขภาพทสาคญของจงหวดพทลง ปญหาสขภาพทสาคญของจงหวดพทลง ป ๒๕๕๓ ทไดรบการพจารณาจากผเกยวของทกระดบและนาไปใชวางแผนแกไขในปงบประมาณ ๒๕๕๔ จานวน ๑๐ อนดบดงน
ทมา : สานกงานสาธารณสขจงหวดพทลง
สถานการณดานสขภาพอนามยของประชาชนจงหวดพทลง ป ๒๕๕๔ ทผานมาและแนวโนมทจะเกดขนในป ๒๕๕๕ (ขอมล ณ กรกฎาคม ๒๕๕๔) สรปรายงานสถานการณโรคตดตอทตองเฝาระวงทางระบาดวทยา ของจงหวดพทลง ตงแตวนท ๑ มกราคม ๒๕๕๔ ถงวนท ๒๘ กรกฎาคม ๒๕๕๔ (สปดาหท ๑-๓๐)
อนดบ โรค อนดบ โรค 1 โรคไขเลอดออก 6 โรคมะเรงปากมดลก 2 โรคเบาหวาน/ความดนโลหตสง/
โรคหวใจและหลอดเลอด 7 โรคมะเรงเตานม
3 อบตเหตการขนสง 8 อนามยแมและเดก 4 โรคเอดส 9 สารปนเปอนในอาหาร 5 ไขหวดใหญ ๒๐๐๙ 10 วณโรค
67
สรปรายงานสถานการณโรค ไขเลอดออก
วนท ๑ มกราคม ๒๕๕๔ ถงวนท ๒๘ กรกฎาคม ๒๕๕๔ สานกงานสาธารณสขจงหวดพทลง ไดรบรายงานผปวยโรคไขเลอดออกรวม (รหส ๒๖,๒๗,๖๖) จานวนทงสน ๒๕๐ ราย คดเปนอตราปวย ๔๙.๒๐ ตอประชากรแสนคน ไมมรายงานผปวยเสยชวต พบผปวยเพศชายมากกวาเพศหญง โดยพบเพศชาย ๑๒๙ ราย เพศหญง ๑๒๑ ราย ผปวยในเขตเทศบาลเทากบ ๔๘ ราย ในเขตองคการบรหารตาบลเทากบ ๒๐๐ ราย และไมทราบเขต เทากบ ๒ ราย ผปวยเขารบการรกษาท โรงพยาบาลทวไป เทากบ ๑๒๔ ราย โรงพยาบาลชมชน เทากบ ๑๑๕ ราย โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตาบล เทากบ ๑ ราย คลนก โรงพยาบาลเอกชน เทากบ ๑๐ ราย
กลมอายทพบสงสดคอกลมอาย ๑๕-๒๔ ป จานวนผปวยเทากบ ๗๗ ราย รองลงมาคอ กลมอาย ๑๐-๑๔ ป, ๕-๙ ป, ๐-๔ ป, ๒๕-๓๔ ป, ๕-๔๔ ป, ๔๕-๕๔ ป, ๕๕-๖๔ ป และ ๖๕ ป ขนไป จานวนผปวยเทากบ ๖๔,๓๐,๒๔,๒๓,๑๒, ๙, ๗ และ ๔ ราย ตามลาดบ
ตารางแสดงอนดบสถานการณโรคตดตอทตองเฝาระวง ทางระบาดวทยา
อนดบ โรค อตรา :
100,000 ประชากร
อาเภอทพบผปวยมากทสด
1 อจจาระรวง ๑,๕๔๒.๐๖ ปากพะยน
2 ปอดบวม ๒๕๔.๓๗ ศรนครนทร 3 ตาแดง ๕๙๔.๐๔ กงหรา 4 สกใส ๑๓๑.๑๙ บางแกว 5 ไขเลอดออก ๗๖.๙๙ เมองพทลง 6 ไขหวดใหญ ๒๖๕.๓๐ กงหรา
68
ตงแตเดอน มกราคม ๒๕๕๔ พบผปวยสงสดในเดอน
มกราคมจานวนผปวย เทากบ ๖๙ ราย จานวนผปวยเดอนกรกฎาคม ๓๓ ราย มากกวา เดอนทแลว (มถนายน ) เทากบ ๒๗ ราย โดยมรายงานผปวยเดอน มกราคม ๖๙ ราย กมภาพนธ ๔๐ ราย มนาคม ๒๒ ราย เมษายน ๒๔ ราย พฤษภาคม ๓๕ ราย มถนายน ๒๗ ราย กรกฎาคม ๓๓ ราย
อาเภอทมอตราปวยตอประชากรแสนคนสงสดคออาเภอเมองพทลง อตราปวยเทากบ ๗๖.๙๙ ตอประชากรแสนคน รองลงมาคอ อาเภอกงหรา, อาเภอเขาชยสน, อาเภอบางแกว, อาเภอปาบอน, อาเภอควนขนน, อาเภอ ตะโหมด, อาเภอปากพะยน, อาเภอศรบรรพต, อาเภอศรนครนทร, อาเภอปาพะยอม, อตราปวยเทากบ ๗๔.๙๘, ๖๗.๗๕, ๖๕.๕๙, ๓๙.๔๔, ๓๖.๘๗, ๓๔.๙, ๒๙.๖๙, ๑๗.๗๔, ๑๕.๔๒, ๑๔.๙๙ ตอแสนประชากร ตามลาดบ
วฒนธรรม
ประเพณวฒนธรรม ประชาชนในพนทจงหวดพทลง มวถชวตความเปนอยตามกรอบ
จารตประเพณ และปฏบตตามแนวทางทศาสนากาหนด ประเพณวฒนธรรมของทองถนถกถายทอดโดยกจกรรมทางศาสนาทประชาชนนบถอ โดยเปนการถายทอดจากภมปญญาของบรรพบรษสคนรนหลง จงทาใหประเพณและวฒนธรรมของพนองชาวพทลง มเอกลกษณเฉพาะถนทเกยวของกบพธกรรมทางศาสนา ความเชอ ดานวฒนธรรมดงน
๑. พธกรรมดานศาสนา เชน ชกพระ (ลากพระ) สงกรานต (ทาบญ,รดนาดาหว ผใหญ) เขาพรรษา ออกพรรษา ลอยกระทง
69
๒. ความเชอ มความเชอเรอง ภพ สวรรค นรก เทวดา
ครหมอ ไสยศาสตร ฤกษยาม ๓. พธกรรมทาบญขนปใหม พธจดงานศพ งานบวช โนราโรง
คร ไหวเจาท ทาขวญขาว สะเดาะเคราะห ๔. ประเพณในทองถน สวนมากเกยวของกบกจกรรมดาน
ศาสนา เชน การแตงกาย การ แตงงาน งานศพ สงกรานต (วนวาง) ทาบญเดอนสบ (ชงเปรต) ชกพระ (ลากพระ) เขาสหนต ไปประกอบ พธฮจญ เมาลด การถอศลอดในเดอนรอมฎอน
๕. การละเลนพนบาน ๕.๑ การละเลนของเดก เชน เสอกนวว วนตสม การเลน เสยงทาย ไลจบ ซอนหา เลนต ขมาสงเมอง
๕.๒ การละเลนของผใหญ - กฬาพนบาน เชน กฬาชนไก ชนวว แขงโพน ซดตม แขงวาว
- ดนตรพนบาน เชน โพน ,กาหลอ,กลองยาว - เพลงพนบาน เชน เพลงกลอมเดก (กลอมใหเดกนอน) เพลงปลอบเดก(ปลอบเดกเมอเดกไมสบายหรอหวนม) - เพลงบอก - การแสดงพนบาน เชน หนงตะลง โนรา ลเกปา ประเพณทเปนเอกลกษณทางวฒนธรรม - ประเพณแขงโพน - ลากพระ (วนแรม ๑ คา เดอน ๑๑) - ประเพณทาบญเดอนสบ (ชงเปรต) - งานวนอนรกษมรดกไทย (แขงหนงตะลง – มโนราห - สงกรานต (ทาบญ,รดนาดาหวผใหญ)
70
ดานศลปะ
โบราณวตถ ๑. ขวานหนขด เครองปนดนเผา หมอสามขา เครองมอหน พระพทธ-
รปโบราณพบทวไป ๒. พระพมพดน พระโพธสตว พบอาเภอเมองพทลง
โบราณสถาน ๑. อนสรณสถาน พระปรมาภไธยยอ จ.ป.ร. ๑๐๘ หนาผาเทวดา
บานเกาะหวมวย ตาบลเกาะหมาก อาเภอปากพะยน ๒. เขากลาง (ถาพระ) บานเขากลาง ตาบลปนแต อาเภอควนขนน
๓. เขากง ตาบลคหาสวรรค อาเภอเมองพทลง ๔. เขาชยบร (วดเขา) หมท ๑ ต.ชยบร อ.เมองพทลง ๕. ถาคหาสวรรค ตาบลคหาสวรรค อาเภอเมองพทลง ๖. วงเจาเมองพทลง หมท ๔ ตาบลลาปา อาเภอเมองพทลง ๗. เจดยวดควนกรวด หมท ๕ ตาบลปรางหม อาเภอเมองพทลง ๘. เจดยวดควนแร หมท ๑ ตาบลควนมะพราว อาเภอเมองพทลง
ศลปนแหงชาต จงหวดพทลง มศลปน ศลปนพนบานประเภทหนงตะลง โนรา
หลายคณะ และมนายพรอม บญฤทธ (หนงพรอมนอยตละลงสากล) ไดรบรางวลศลปนแหงชาต สาขาศลปะการแสดง ประเภท หนงตะลงเมอป พ.ศ. ๒๕๔๖
71
มรดกทางศลปวฒนธรรม ศลปวฒนธรรมพนบาน มโนราห หรอโนรา ศลปะการแสดงของภาคใต โดยเฉพาะจงหวดพทลง ไดชอวาเปนตนกาเนดของโนรา สนนษฐานวาไดรบอทธพลมาจากอนเดยภาคใตพรอมกบละครชาตร แตทารายราไดถกเปลยนแปลงไป ใหเขากบรสนยมของแตละภาค ลกษณะโรงโนราสรางเปนเวทยกพนคลายโรงลเก มดนตรและลกคนงอยทางดานหนาของโรง การแตงกายของโนราแตเดมสวมเทรด นงสนบเพลา คาดเจยระบาด มผาหอยหนาประดบหางอยางนางมโนราห มสายสงวาลประดบทบทรวง กรอบคอและสวมเลบยาว การรายรามทาสาคญ 12 ทา การแสดงจะดทารายราทสวยงาม และฟงบทรอง ซงผแสดงจะรองเองโดยกลอนสด หรอรองตามบททแตงไว ปจจบนวทยาลยนาฏศลปพทลง เปนผสบทอดและเผยแพรศลปการแสดงโนราของเมองนไว และมนาฏศลปพนบานอกหลายคณะในจงหวดพทลง
หนงตะลง ศลปะการแสดงพนบานทนยมกนมากทวภาคใต เชนเดยวกบการแสดงโนรา ซงจงหวดพทลงเองกไดชอวาเปนแหลงกาเนดหนงตะลงเชนกน รปหนงตะลง ทาจากหนงววดบ ซงตากแหงเปนแผนแขง ตดเปนตวละครตาง ๆ สลกลวดลายสวยงาม โดยมากมกจะทาสดาทงตว แตถาเปนหนงบางอยางทเรยกวาหนงแกว จะระบายดวยส ตวหนงจะมไมไผผาเพอหนบตวหนงเรยกวาไมตบ ปากและมอจะประดษฐใหขยบไดตามทวงทาลลาของบทบรรยาย โรงหนงตะลงจะสรางเปนโรงยกสง มงหลงคาแบบเพงหมาแหงน กรฝาสามดาน ดานหนาเปนจอผาสขาว ภายในโรงเปนทวางตวหนง มคนเชด ซงเปนคนพากยในตว และวงดนตรรวมแลว จานวนไมเกน 8 คน เครองดนตร ประกอบดวย ป กลอง โทน ฆอง ฉง โหมง การแสดงเปนหนาทของนายหนง ซงเปนหวหนาคณะหนงตะลง โดยเลนเปนเรองตามวรรณคด หรอเลนเปนเรองสมยใหมทนายหนงผกเรองขนมาเอง
72
ลเกปา เปนการแสดงท ไดแบบอยางมาจากการรองเพลงสรรเสรญพระ
ผเปนเจาของแขกเจาเซนทเรยกวา “ดเกร” ซงเปนภาษาเปอรเซย เพราะพวกเจาเซนมเสยงไพเราะ เปนทนยมฟงกนทวไป ตอมา มคนไทยหดรองเพลงดเกรขน ตอนแรกมทานองการใชถอยคาเหมอนกบเพลงสวด ตอมากกลายเปนแบบไทยและคาวาดเกรกเปลยนมาเปนลเกหรอยเก อาจเรยกไดหลายชอ เชน “ลเกรามะนา” หรอ “ลเกบก” หรอ“แขกแดง” คาวา“แขกแดง” ชาวภาคใตหมายถงแขกอาหรบ ถาใชคาวา “เทศ” จะหมายถงคนอนเดย เชน เทศบงกาหล (จากเบงกอล) เทศครา เทศขหน (อนเดยใต) ถาใชคาวา “แขก”หมายถง แขกมลายและแขกชวา
มกแสดงในงานรนเรง เชน ขนบานใหม แตงงาน งานประเพณตางๆ และนยมแสดงในเวลากลางคนมากกวากลางวนการแสดงแขกหรออกแขก (ซงเปนธรรมเนยมนยมกอนการแสดงเรอง)จะใชเวลายดหยนไดขนอยกบผชม และการใชปฏภาณไหวพรบของผแสดง เมอแสดงแขกหรอออกแขก จบแลว จงแสดงเรอง เดมเรองทนยมแสดงไดแก โคบตร จนทรโครพ ลกษณวงศ เปนตน เทศกาลงานประเพณ
1.งานแขงโพนลากพระ (ชกพระ) นยมทากนทวไปในภาคใต ในชวงเดอน 11 (แรม 1 คา เดอน 11) การลากพระมอย 2 แบบ ขนอยกบตามความเหมาะสมของภมประเทศ คอ ลากพระทางบกและลากพระทางนา จงหวดพทลงเปนการลากพระทางบก ใชตโพน (กลอง) ตเพอควบคมจงหวะในการลากพระ โดยผตโพนจะอยบนเรอพระ และเมอผานวดตางๆ หรอขบวนเรอพระลากมาเจอกน กจะมการตโพนทาทายกน ทาใหมการแขงขนตโพนเกดขน และทางจงหวดพทลงกไดจดใหมการแขงขนตโพนขนเปนประจาทกป ในเทศกาลลากพระเดอน 11
73
๒. ประเพณทาบญเดอน ๑๐ ชาวพทลงและชาวภาคใตทวไป
เรยกวา “วนชงเปรต” หรอ “ประเพณชงเปรต” แตทางภาคกลางเรยกวา “วนสารท” หรอ “ประเพณวนสารทไทย” เปนการทาบญอทศสวนกศลใหแกเปรตชนหรอบดามารดา ปยา ตายาย ทลวงลบไปแลวตามคตความเชอของชาวบานทวไป โดยการทาบญบรจาคทานถวายพระภกษสงฆเปนการอทศสวนกศลใหกบผตาย ประเพณ นนาจะเปนประเพณทสบเนองมาจากคตทางศาสนาพราหมณทเรยกวา “พธศราทธะ” หรอ “เปรตพล” จดขนเพอทาบญอทศแกผตาย เปนพธเซนใหเปรตชนไดกนไดใช คอ นาขาวปลาอาหารมาเซนใหผตายไดกน ประเพณนเกดมากอนพทธกาลครนถงสมยพทธกาลพระพทธองคทรงพจารณาเหนวาประเพณดงกลาวมคณคาควรแกการรกษาไว จงทรงอนญาตใหอบาสกอบาสกาถอปฏบตตอไป กาหนดเวลาทาบญเดอน ๑๐ ไว ๒ ครง คอวนแรม ๑ คาเดอน ๑๐ และวนแรม ๑๕ คา เดอน ๑๐ ชาวบานมความเชอกนวาวนแรม ๑ คา เปนวนทยมบาลปลอยใหเปรตชนขนมาเยยมลกหลานใน เ ม อ ง ม น ษ ย บ ต รหล านจะ เ ป น ผ ท า บ ญ เ ล ย ง ต อน ร บค ร งหนง เรยกวา “ทาบญเดอน ๑๐ แรก” เมอถงวนแรม ๑๕ คา เปนวนทเปรตชนจะตองกลบยมโลก บตรหลานจะทาบญเลยงสงอกครงหนง พรอมกบสงสงของใหนาตดตวกลบไปดวย เชน ขนมทเกบกนไดนานๆ หอม กระเทยม เปนตน """""""""การเตรยมสงของทาบญ กอนถงวนทาบญเดอน ๑๐ประมาณ ๒–๓ วน ชาวบานพทลงจะเตรยมทาขนมทจะนาไปวดและแจกจายแกคนเฒาคนแก ญาตมตร ไดแก ขนมบา ลา พอง ขนมเมซา (ขนมหทะล) ขนมเทยน ขนมดวง
74
๓. ประเพณชงเปรต หรอประเพณวนสารท ในจงหวดพทลง มปละ ๒ ครง คอเดอน ๑๐แรม ๑ คา ครงหนงและเดอน 10 แรม 15 คา (วนดบ) อกครงหนงชาวบานโดยทวไปเชอวาเปนวนท ป ยา ตา ยาย ตลอดจนพนองทตายไปผททาบาปไวมากจะตกนรก เมอถงเดอน 10 แรม 1 ค า พระยายมจะปล อ ย เปรตข น ไปพบญา ต พ น อ ง ใน เม อ งมนษย ชาวบานจะรวมกนไปทาบญตกบาตรทวด และในเดอน ๑๐ แรม ๑๕ คา กจะทาบญ อกครงหนง เพอสงเปรตกลบเมองนรก ขนมทใชทาบญในวนดงกลาว ไดแก ขนมบา ลา พอง ขนมเมซา (ขนมหทะล) ขนมเทยน ขนมดวง เพอถวายพระบางครงใสรวมกนเปนภาชนะใหญๆ เรยกวา สารบหรอ “หมรบ” แลวเอาขนมสวนหนงไปวางไวหนาวดเพอใหทานเรยกวา “ตงเปรต” เปนการแผกศลใหผตาย หลงจากนนกมการชงเปรตทงหญงชายเฒาแกกแยงขนมนนมาเปนของตน ซงถอวาเปนการกนขนมทเหลอจากป ยา ตา ยาย เปนการไดบญอกโสดหนง บางแหงเพอการสนกมการตงรานเปรตไวสง เชน วางไวบนยอดเสาไมสงๆ รอบเสาทานามนใหลนแลวใหเดกๆ ปนขนไปเกบขนมเปนทสนกสนาน
๔. งานวนพนทชมนาโลก และงานเทศกาลลองเรอ–แลนกทะเลนอย
เปนงานประเพณทเรมขนมาใหม เมอป พ.ศ.2541 เพอเปนกจกรรมการทองเทยวพเศษในปทองเทยวไทย และใหเหมาะสมกบพนททองเทยวทสาคญของพทลง โดยมกจกรรมทองเทยวเชงนเวศ (2 กมภาพนธ -15 เมษายนของ ทกป) ในชวงเวลาทมนก และธรรมชาตทสวยงามทสด สถานทจดงานอยในบรเวณเขตหามลาสตวปาทะเลนอย อาเภอควนขนน กจกรรมในงานในแตละวนมกจกรรมใหนกทองเทยวนงเรอหางยาวเทยวชมนก และพรรณไมนา การแสดงพนบาน การจาหนายสนคาเกษตรและวถชวตของชมชนทะเลนอย ตลอดจนเลอกซอผลตภณฑพนบานนานาชนด
75
แหลงทองเทยว จงหวดพทลง เปนจงหวดทมทรพยากรดานการทองเทยวอยมากมาย ประกอบดวย สถานททองเทยวประเภทธรรมชาต สถานททองเทยวทางประวตศาสตร โบราณวตถ โบราณสถาน และศาสนสถาน
แหลงทองเทยวทางธรรมชาต 1) อทยานนกนาทะเลนอย เปนอทยานนกนาทใหญทสดในประเทศ
ไทย ตงอยทตาบลทะเลนอย อาเภอควนขนน มเนอทประมาณ 450 ตารางกโลเมตร (พนดน 422 ตร.กม.และพนนา 28 ตร.กม.) เปนทอาศยของนกนาหลากพนธ ประมาณ 187 ชนด และมพชไมนานาพนธมากมาย ใชเสนทางหลวงหมายเลข 4048 จากอาเภอเมองพทลง อาเภอ ควนขนน ระยะทาง 32 กโลเมตร 2) อทยานแหงชาตเขาป - เขายา มเนอทประมาณ 433,750 ไร หรอ 694 ตารางกโลเมตร มสภาพเปนปาดงดบชนพชพรรณไมทสาคญ เชน หลมพอ เคยมตะเคยนทอง และมสตวปาทสาคญ เชน สมเสรจ แรด ลง คาง และนกตาง ๆ ใชเสนทางหมายเลข 41 ไปอาเภอควนขนน แยกซายเขาทางหลวงหมายเลข 4164 สอาเภอศรบรรพต เขาไปประมาณ 17 กโลเมตร และแยกซายเขาอก 4 กโลเมตร ถงททาการอทยาน ฯ
3) เขตรกษาพนธสตวปาเทอกเขาบรรทด มเนอทประมาณ 167 ตารางกโลเมตรครอบคลมพนท ตรง สงขลา สตล ภมประเทศเปนเทอกเขา เปนแหลงตนนาลาธารและพรรณไมมคามากมาย ททาการตงอยตาบลบานนา กงอาเภอศรนครนทร หางจาก ตวเมองพทลงไปตามทางหลวงแผนดน หมายเลข 4 ระยะทาง 27 กโลเมตร
76
๔) หาดแสนสขลาปา เปนหาดทรายทมทวสนรมรน รมฝงทะเลสาบนาจดทใหญทสดในเอเซย (ทะเลสาบสงขลา) กลางวงเวยนมรปปนปนฝงปลาลาปา ซงเปนปลาทองถนทอยอาศยในบรเวณหาดแสนสขลาปา มศาลากลางนา ชอวา “ศาลาลาปาทรก” สาหรบชมทวทศนบรเวณทะเลสาบสงขลา และจากบรเวณชายหาดมสะพานเชอมไปยงเกาะลอย ซงเปนเกาะทเกดจากการทบถมของดนตะกอนปากนาลาปา เดนทางจากเมองพทลงไปตามทางหลวงหมายเลข 4047 ระยะทาง 10 กโลเมตร
๕) แหลมจองถนน ตงอยตาบลจองถนน จากเมองพทลงไปตามเสนทางสายเพชรเกษม เลยวซายผานอาเภอเขาชยสน ไปอกประมาณ 12 กโลเมตร (ระยะทางจากตวเมองพทลง รวม 39 กโลเมตร) เปนหมบานชาวประมง อยบนเนนดนและลาดชนลงไปยงหาดทะเลสาบสงขลา สามารถมองเหนทวทศนเกาะแกงตาง ๆ ไดเปนอยางด
๖) เกาะส เกาะหา ตงอยในทะเลสาบสงขลา ตาบลเกาะหมาก อาเภอปากพะยนเกาะแหงนเปนทอยอาศยของนกนางแอนทะเลเปนจานวนมาก จงถกเรยกวา “เกาะรงนก” และมสมปทานเพอนารงนกเหลานไปจาหนาย สภาพธรรมชาตของเกาะ มความงดงามมากแหงหนงของจงหวดพทลง การเดนทางสามารถเดนทางไดจากทาเรอตาบลลาปา ระยะทาง 25 กโลเมตร หรอทาเรออาเภอปากพะยน ระยะทาง 10 กโลเมตร และทสาคญเกาะแหงนพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว (รชกาลท 5) เคยเสดจประพาส และทรงจารกพระปรมาภไทยยอไว ณ บรเวณหนาผาถาเทวดา และในบรเวณนไดกอสรางอนสาวรยพระองคทานประดษฐานไวดวย
๗) บอนารอน บอนาเยน (ธารนาเยน) ตงอยตาบลเขาชยสน อาเภอเขาชยสน เชอกนวาเปนนาศกดสทธทใชรกษาโรคบางอยางได อยหางจากตวจงหวดพทลงไปทางใตตามทางหลวงหมายเลข 4 ประมาณ 25 กโลเมตร
77
แยกซาย (บานทานางพรหม) เขาทางหลวงหมายเลข 4081 ไปอาเภอเขาชยสน ระยะทาง 7 กโลเมตร บรเวณถนนสขาภบาลซอย 2 ตดทวาการอาเภอเขาชยสน จะมถนนลาดยางแยกขวามอเขาไปอกประมาณ 1 กโลเมตร ถงหนาผาเชงเขาชยสน อนเปนทตงของบอนาเยน แตเปนสวนพกผอน เลยไปอก 300 เมตร เปนบอนารอน ลกษณะเปนแองนารอน
๘) นาตกไพรวลย ตงอยในหนวยพทกษปาบานพด เขตรกษาพนธสตวปาเขาบรรทด ตาบล คลองเฉลม อาเภอกงหรา ใชเสนทางจากบานคลองหมวยไปตามถนนลาสนธบานกงหรา (ทางหลวงหมายเลข 4122) ระยะทาง 23 กโลเมตร เปนนาตกขนาดใหญ มความงดงามตามธรรมชาต เงยบสงบและรมเยน อดมไปดวยพรรณไมนานาชนด บรเวณนาตกมรานอาหารไวบรการดวย
๙) นาตกหมอมจย ตงอยในบรเวณหนวยพทกษปา ตะโหมด อยหางจาก ททาการอาเภอตะโหมด ระยะทาง 12 กโลเมตร การเดนทางใชเสนทางหมายเลข 4121 และตอดวยเสนทางหมายเลย 4137 (อยทางตอนใตของ เมองพทลง) แยกทางหลวงหมายเลข 4 เขาไปจนถงวดตะโหมด ซงอยเลยวดตะโหมดไประยะทาง 5 กโลเมตร เปนนาตกทอยทามกลางปาทรมรน ลกษณะของนาตกจะแบงเปนชน ๆ แตละชนมชอตางกน มแองนาสามารถเลนนาได มลานกวางเหมาะแกการพกผอนหยอนใจ
๑๐) ภเขาอกทะล จากวดคหาสวรรค มงหนาไปบนทางหลวงหมายเลข 4047 จะพบภเขาอกทะล ตงตระหงานอยทางทศตะวนออกของสถานรถไฟพทลง ภเขาอกทะล เปนสญลกษณของจงหวดพทลง มความสงประมาณ 250 เมตร มบนไดสาหรบขนยอดเขา เพอชมววทวทศน ของเมองพทลงได ลกษณะพเศษของภเขาลกน คอมโพรงทะล มองเหนอกดานหนง อยบรเวณเกอบตอนปลายของยอดเขา ซงเปนทมาของชอภเขา
78
๑๑) ถาสมโน ตงอยทตาบลบานนา กงอาเภอศรนครนทร อยหางจากตวเมองพทลงไปตามถนนสายพทลง – ตรง (ทางหลวงแผนดนสายเพชรเกษม หมายเลข 4 ระยะทาง 21 กโลเมตร ตวถาอยหางจากถนนประมาณ 500 เมตร เปนถาทมหนงอก หนยอย และมหองโถงกวางขวางใหญโต และรมเยนสวยงามวจตรตระการตาตามธรรมชาต ถามสองชน คอ ชนแรกเสมอกบพนราบ และชนใตดน ภายในถามพระพทธรปปางตางๆ หลายองค นอกจากนนถาสมโนยงเปนสถานทวปสนาทมชอเสยงโดงดงในกลมของผทแสวงหาธรรม แหลงทองเทยวโบราณสถานและโบราณวตถ
1) วดวง ตงอยตาบลลาปา อาเภอเมองพทลง หางจากเมองพทลงไป ตามทางหลวงหมายเลข 4047 ระยะทาง 6 กโลเมตร เปนปชนย-สถานทสาคญแหงหนงของจงหวดพทลง สรางโดยพระยาพทลง (ทองขาว) ในสมยรชกาลท 3 และเคยเปนสถานททาพธถอนาพพฒนสตยาในสมยรตนโกสนทร ภายในพระอโบสถมภาพเขยนฝาผนง เขยนดวยสฝน เกยวกบพทธประวตและเทพ พระประธานเปนพระพทธรปปนปน สมยเดยวกน ในระเบยงคดโดยรอบมพระพทธรปปนปน จานวน 108 องค
2) วดคหาสวรรค ตงอยเชงเขาคหาสวรรค ใกล ๆ กบตลาดสด เทศบาลเมองพทลง วดนสรางสมยอยธยา และตอมาไดรบการยกฐานะขนเปนอารามหลวง แหงแรกของจงหวดพทลง ภายในวดนมถาพระพทธรปปางไสยาสนองคใหญ และพระพทธรปนงประดษฐานอยตามผนงถา และบรเวณหนาถามจารกพระปรมาภไธยยอของพระมหากษตรย และเชอพระวงศหลายพระองค
79
3) พระพทธนรโรคนตรายชยวฒนจตรทศ หรอทเรยกกนวา “พระสมมเมอง” เปนพระพทธรปประจาภาคใต และปชนยวตถคเมองของพทลง ประดษฐานอยภายในศาลาจตรมข บรเวณดานหนาระหวาง ศาลากลางจงหวดพทลง กบ ศาลจงหวดพทลง เปนพระพทธรปหลอสมฤทธ ปางสมาธ ทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวรชกาลปจจบน (รชกาลท 9) โปรดเกลาพระราชทานไวทจงหวดพทลง เมอป พ.ศ. 2511
4) อนสาวรยพระยาทกขราษฎร (ชวย) ประดษฐานอยทสามแยก ทามหรา ตาบลทามหรา อาเภอเมองพทลง ตามประวตกลาววาพระยาทกข-ราษฎร (ชวย) เดมเปนพระสงฆ ชอ พระมหาชวย จาพรรษาอยวดปาลไลยก ในสมยรชกาลท 1 ซงขณะนนเกดสงคราม 9 ทพ พระมหาชวยไดชวยเหลอพระยาพทลง นาชาวบานเขาตอตานกองทพพมาจนแตกพาย ตอมาจงลาสกขาบท แลวไดรบโปรดเกลา ฯ ใหเปนพระยาทกขราษฎร ดารงตาแหนงผชวยทาราชการเมองพทลง มตาแหนง “พระยา” เทยบเทาเจาเมอง
5) วดเขยนบางแกว ตงอยหมท 4 ตาบลจองถนน อาเภอเขาชย
สน ตามเสนทางหลวงหมายเลข 4081 เลยทวาการอาเภอเขาชยสน
ระยะทาง 7 กโลเมตร วดเขยนตงอยรมทะเลสาบสงขลา เปนวดเกาแกทม
พระธาตบางแกว ซงสรางแบบเดยวกบพระมหาธาตเจดยนครศรธรรมราช
แตมขนาดเลกกวา เปนปชนยสถานทเกาแกทสดแหงหนงของจงหวดพทลง
เชอกนวาสรางมาตงแตสมยกรงศรอยธยาตอนตน สนนษฐานวาพนทบรเวณ
วดนเปนทตงของเมองพทลงมากอน เพราะไดพบซากปรกหกพงของศลา
แลงและพระพทธรปมากมาย
80
6) ศนยวฒนธรรมบานตะโหมด ตงอยในบรเวณโรงเรยนประชาบารง
จากวดตะโหมดไปศนยวฒนธรรม ระยะทาง 1 กโลเมตร เปนศนยรวบรวม
วฒนธรรม ทองถน วถชวตพนบานของชมชน บานตะโหมด นบเปนสงทม
คณคา ทคนรนหลงจะไดสบทอดความเปนมาของชมชนตะโหมด
7) หมบานหตถกรรมรปหนงตะลง ตงอยหมท 1 ตาบลทามะเดอ อาเภอบางแกว ตามเสนทางจากสามแยกถนนเพชรเกษมไปทางรถไฟ ระยะทาง 9 กโลเมตร จากทางรถไฟไปอก 200 เมตร ถงหมบานหตถกรรมรปหนงตะลง มสมาชก จานวน 25 คน แกะรปหนงตะลง และหนงใหญ และรปแบบใหม ๆ ตามผสงซอ ฝมอประณต งดงาม สงจาหนายทวประเทศและตางประเทศ ประมาณ 16 ประเทศ
8) วงเจาเมองพทลง หรอวงเกา–วงใหม ตงอยทตาบลลาปา อาเภอเมองพทลง เดมเปนทวาราชการและเปนทอยอาศยของเจาเมองพทลง ปจจบนยงคงเหลออยสวนหนง คอ วงเกา สรางในสมยพระยาพทลง (นอย จนทรโรจนวงษ) เปนผวาราชการ ตอมาวงไดตกทอดมาจนถง นางประไพ มตามะระ บตรของหลวงศรวรฉตร สวนวงใหม สรางเมอ พ.ศ. 2462 โดยพระยาอภยบรรกษ จกราวชตพพธภกด (เนตร จนทรโรจนวงษ) บตรชายของพระยาพทลง ซงเปนเจาเมองพทลง ปจจบนทายาทตระกลจนทรโรจนวงษ ไดมอบวงนใหเปนสมบตของชาต และกรมศลปากร ไดประกาศขนทะเบยนเปนโบราณสถานแหงชาต เมอ พ.ศ. 2526
สนคาพนเมองทสาคญ สนคาพนเมองของจงหวดพทลง สวนใหญจะเปนหตถกรรมพนบาน
เชน เครองจกสานตาง ๆ สาหรบสนคาหนงตาบล หนงผลตภณฑ (OTOP) ของจงหวดพทลงระดบ 3 - 5 ดาว มจานวนทงสน 59 รายการ แยกตามประเภทผลตภณฑ ดงน
81
1. ประเภทอาหาร จานวน 30 ผลตภณฑ ทสาคญ เชน เคกทาแค
(จนตนา) อาเภอเมองพทลง กลวยฉาบแมแดง อาเภอเมองพทลง ลกหยสามรส กงอาเภอศรนครนทร
2. ประเภทเคร อง ดม จานวน 6 ผลตภณฑ ทส าคญ เ ชน ไวนสมนไพร อาเภอปาบอน นมพาสเจอรไรส (นมโคพทลง) อาเภอเมองพทลง
3. ประเภทเสอผาและเครองแตงกาย จานวน 5 ผลตภณฑ ทสาคญ เชน ผาทอลานขอย อาเภอปาพะยอม ผาทอแพรกหา อาเภอควนขนน ผาทอหนาเกาะ อาเภอศรบรรพต
4. ประเภทเครองใชและเครองประดบตกแตง จานวน 9 ผลตภณฑ ทสาคญ เชน ผลตภณฑกะลามะพราว อาเภอเมองพทลง ผลตภณฑกระจด อาเภอควนขนน
5. ประเภทศลปะประดษฐและของทระลก จานวน 2 ผลต-ภณฑ ไดแก แกะรปหนงตะลง อาเภอบางแกว
6. ประเภทสมนไพรไมใชอาหารและยา จานวน 7 ผลตภณฑ ทสาคญเชน ครมลางหนา สบเหลว ขมนชน และเจลแตงกวา อาเภอเมองพทลง
82
การวเคราะหศกยภาพของจงหวดพทลง
จงหวดพทลง ไดประเมนศกยภาพการพฒนาในปจจบนและโอกาสการพฒนาอนาคตของจงหวด ประกอบดวย การวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส และภยคกคาม
(Swot Analysis) รวมทงการวเคราะหบรบท การเปลยนแปลงดานตางๆ ดงน
จดแขง (Strength) 1. ประชาชนสวนใหญทาการเกษตรรายไดหลกสวนใหญมาจากการเกษตร มพนทและทรพยากรทเออตอการทาการเกษตร มแหลงทรพยากรธรรมชาตทเหมาะสมกบการทองเทยว (ทะเลนอย นาตก อทยาน ถา วด) จงมศกยภาพในการพฒนาดานการเกษตร โดยเฉพาะเกษตรอนทรย ปลอดภยจากสารพษ และการพฒนาการทองเทยวเชงอนรกษ ๒. มแหลงเรยนรภมปญญาทองถน และปราชญชาวบานทเปนตวอยางโดยเฉพาะดานการเกษตร จงมศกยภาพทจะสนบสนนชวยเหลอขบเคลอนการพฒนาการเกษตร 3. มการสบทอดประเพณ ศลปวฒนธรรม โดยเฉพาะหนงตะลง มโนราห แหลงประวตศาสตรแหลงปฏบตธรรม จงมศกยภาพดานการสนบสนนและสงเสรมกจกรรมดานการทองเทยวเชงอนรกษ 4. เปนจงหวดทตงกงกลางของภาคใต สามารถเชอมโยงกบจงหวดทเปนศนย กลางทางการคาทงเหนอ ใต อาวไทยและอนดามน จงมศกยภาพในการสนบสนนการ ขนสงสนคาเกษตรและการทองเทยวของจงหวด 5. คนพทลงใฝการศกษาและกฬา โดยเฉพาะกฬาเพอสขภาพ
จดออน (Weakness) 1. ตลาดกลางรองรบสนคาเกษตรในพนทจงหวดไมม จงมผลใหตองนาสนคา ไปจาหนายตางจงหวด เพมคาใชจายทาใหตนทนสนคาเพมขน 2. การแปรรปสนคาทางการเกษตรเพอเพมมลคา มนอย ไมมการลงทนใน อตสาหกรรมแปรรปผลผลตการเกษตรในโครงการขนาดใหญ จงมผลกระทบตอรายไดจากผลผลตทางการเกษตรและไมมการขยายตลาดแรงงานในพนท
83
3. เกษตรกรสวนใหญ เปนเกษตรกรรายยอย สงผลตออานาจการตอรอง มหนสนมอายมากคณภาพผลผลตการเกษตรสวนใหญไมไดมาตรฐาน ขาดการเขาถง หรอนาผลงานวจยมาปรบใชในการพฒนา/การบรหารจดการความรดานการเกษตร มการรวมกลม เกษตรกร แตไมเขมแขง 4. มแนวเขาบรรทดเปนแหลงตนนาลาธารแตขาดการบรหารจดการดนนาทมประสทธภาพ สงผลใหบางพนทมนาทวม บางพนทขาดแคลนนาเพอการเกษตร โดยเฉพาะนาทใชเพอการทานาปรง หรอนานอกฤด 5. ขาดการบรหารและการเชอมโยงเครอขายทเออดานการทองเทยว ทาใหการทองเทยวไมขยายตวและยงสรางรายไดไมมากนก 6. ขาดทพกและการบรการทไดรบมาตรฐานสาหรบรองรบนกทองเทยว ทาใหนกทองเทยวเดนทางกลบไปพกจงหวดขางเคยง เชน จงหวดนครศรธรรมราช จงหวดตรง หรออาเภอหาดใหญ จงหวดสงขลา และใชเวลาอยเทยวในพนทนอยกวาทควรจะเปน 7. ศกยภาพและกาลงคนในการใหบรการมนอย และไมมจตสานกในฐานะ ผใหบรการเทาทควร
โอกาส (Opportunity) 1. เปนจงหวดภายใตโครงการพฒนาลมนาทะเลสาบสงขลา ลมนาปากพนงสงผลดตอแนวโนมการพฒนาดานเกษตร-ทองเทยว โดยเฉพาะการประมงในลมนาทะเลสาบ เชน การเพมปรมาณกง ปลา ในทะเลสาบและการทองเทยวรอบลมนาทะเลสาบสงขลา อนประกอบดวยจงหวดสงขลา พทลง และนครศรธรรมราช 2. การเปดเสรทางการคาสงผลดตอการสงออกสนคา ทางการเกษตรบาง ชนด (สบปะรด พรก ฯลฯ) และสรางโอกาสการทองเทยวในภมภาค ตลอดจนกจกรรมบรการ เชน Home Stay , Spa , ธรกจบรการ การบรการดานสขภาพ 3. นโยบายรฐบาลสงเสรมดานพลงงานทดแทน สรางโอกาสใหการปลกพช ปาลมนามนม แนวโนมดขน สอดคลองกบสภาพพนทของจงหวด ซงไดสงเสรมการปลกปาลมนามนในพนทนาราง 4. ความเจรญกาวทางดานเทคโนโลย สามารถนามาใชในการเพมประสทธภาพใหการบรหารจดการและการเพมผลผลต
84
อปสรรคหรอภยคกคาม (Threat)
1. ภาวะเศรษฐกจตกตาและราคานามนทผนผวน สงผลกระทบตอราคา สนคาเกษตร เชน ยางพารา ฯ และการครองชพของประชาชนโดยรวม
2. ความไมแนนอนทางการเมองสงผลตอการดาเนนนโยบายของจงหวด 3. ความเสอมถอยคานยม คณธรรม จรยธรรม สงผลตอปญหาทางสงคม
โดยเฉพาะเดกและเยาวชน 4. การขยายพนทปลกยางพาราในภมภาคอนอาจทาใหแนวโนมราคา
ยางพาราตกตาและเปนคแขงในอนาคต เชน การปลกยางพาราในประเทศจน , เวยดนาม เปนตน
5. ภยธรรมชาตสงผลกระทบตอผลผลตทางการเกษตร โดยเฉพาะขาวและ พชไร เชน ผลผลตเสยหายทงหมด หรอบางสวน รวมทงผลผลตตอไรลดลง
85
ยทธศาสตรการพฒนาจงหวดพทลง ป ๒553-2556
วสยทศนของจงหวด “เมองเกษตรยงยน ทองเทยวเชงอนรกษ คนทคณภาพชวตทด”
พนธกจ (Mission) 1. พฒนาการเกษตรใหมความกาวหนาและยงยน เปนรายไดหลกของจงหวด 2. สงเสรมและพฒนาการทองเทยวเชงอนรกษ 3. พฒนาคนใหมคณภาพ พรอมคณธรรม ครอบครวอบอน ชมชนเขมแขง พงพาตนเองไดอยางยงยน
4. เสรมสรางความอดมสมบรณของทรพยากรธรรมชาต และดแลรกษาคณภาพสงแวดลอม
5. พฒนาบคคลและคณภาพการใหบรการภาครฐ เพอใหประชาชนเชอถอ ไววางใจและพงพอใจ
เปาประสงครวม (Objectives) 1. เพมรายไดภาคเกษตร อตสาหกรรมตอเนองจากการเกษตร และผลตภณฑชมชนและทองถน โดยการเพมผลผลตใหมปรมาณและคณภาพเพมขน เพมมลคาสนคา ลดตนทนการผลต และเพมชองทางการตลาด 2. รายได จากการทองเทยวเชงอนรกษเพมขน จากแหลงทองเทยวทไดมาตรฐาน โดยการเพมจานวนนกทองเทยว เพมคาใชจายตอหว และการกลบมาเทยวซา 3. คนมคณภาพชวตทด สงคมด โดยไดรบการศกษาทมคณภาพและทวถง มหลกประกนความมนคงในชวตและทรพยสน มศกดศรของความเปน
86
มนษย มคณธรรมจรยธรรม ดารงเอกลกษณของทองถนความเปนไทย มความปลอดภยในชวตและทรพยสน มสขภาพทสมบรณ ไดรบบรการทางการแพทยทด มครอบครวอบอน มนคง และชมชนเขมแขง 4. ทรพยากรธรรมชาตสมบรณ มสงแวดลอมทด และประชาชนไดรบการรบรองสทธในทดนอยางเหมาะสมและเปนธรรม 5. บคลากรภาครฐเปนทเชอถอ ไววางใจของประชาชน และประชาชนมความพงพอใจตอบรการภาครฐ
ประเดนยทธศาสตร ประเดนยทธศาสตรท 1 : การเพมขดความสามารถภาคเกษตร อตสาหกรรม
ตอเนองจากการเกษตร และผลตภณฑชมชนและทองถน
ประเดนยทธศาสตรท 2 : พฒนาการทองเทยวเชงอนรกษ ประเดนยทธศาสตรท 3 : การพฒนาคนและสงคมใหมคณภาพ ประเดนยทธศาสตรท 4 : การจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทยงยน ประเดนยทธศาสตรท ๕ : เสรมสรางความมนคง และการบรหารกจการบานเมองทด
ประเดนยทธศาสตรท 1
การเพมขดความสามารถภาคเกษตร อตสาหกรรมตอเนองจากการ เกษตร และผลตภณฑชมชนและทองถน เปาประสงค เพมคณคาผลผลต และรายไดทางดานการเกษตร
อตสาหกรรมตอเนองจากการเกษตร และผลตภณฑชมชนและทองถน ภายใตความสมดลระหวางการผลตและสงแวดลอมอยางยงยน
87
ตวชวดและคาเปาหมายหลกของการพฒนา (KPI/Target) 1. รอยละทเพมขนของผลผลตตอไร
- ขาว(นาปรง) รอยละ 5 ตอป - ยางพารา รอยละ 1 ตอป - ปาลมนามน รอยละ 10 ตอป
2. รอยละทเพมขนของรายไดจากผลตภณฑชมชนและทองถนปละ 3% 3. รอยละของจานวนแปลงหรอฟารมทไดรบการรบรองมาตรฐาน GAP ตอจานวนแปลงหรอฟารมทไดรบการตรวจ
- ดานพช รอยละ 70 - ดานสตว รอยละ 94 - ดานประมง รอยละ 95
4. จานวนเครอขายหรอองคกรในประเทศและหรอตางประเทศทเครอขาย
ในจงหวดสามารถเชอมโยงธรกจได 12 เครอขายหรอองคกรตอป 5. จานวนแหลงพลงงานทดแทนทเพมขนปละ 1 แหง
กลยทธ
1. พฒนาระบบโครงสรางพนฐานดานการเกษตร และโครงสราง พนฐานอน เพอสนบสนนการผลตดานการเกษตร
2. สงเสรมและพฒนาการผลตสนคาเกษตร สนคาอตสาหกรรม ตอเนอง และผลตภณฑชมชนใหมปรมาณและคณภาพตรงกบ ความตองการของตลาด 3. สรางมลคาใหกบสนคาเกษตร สนคาอตสาหกรรมตอเนองและ ผลตภณฑชมชน โดยการรวบรวม เกบรกษา แปรรป กระจายผลผลต การบรรจภณฑ และสราง Brand ของสนคาใหเปนทยอมรบของตลาด
88
4. สงเสรมชองทางการตลาดใหกบผลผลตทางการเกษตร สนคา อตสาหกรรมตอเนอง ผลตภณฑชมชน โดยการเชอมโยงเครอขายการ ดาเนนการธรกจทงในและนอกจงหวดสงเสรมสถาบนเกษตรกร กลมผลตภณฑชมชนและกลมอาชพอนๆ ไปสการเปนประกอบการ 5. สงเสรมและสนบสนนการเรยนรเศรษฐกจพอเพยง เทคโนโลยการเกษตร และภมปญญาทองถน
6. สงเสรมและสนบสนนการผลตและใชพลงงานทางเลอก โดยการปลก พชพลงงาน และใชวสดเหลอใชทางการเกษตรและครวเรอน โครงการสาคญ (Flagship)
1. โครงการเพมประสทธภาพการสงนาสไรนา
2. โครงการเพมศกยภาพอาชพการเกษตรในเขตพนทชลประทาน
3. โครงการขบเคลอนแนวคดตามปรชญาเศรษฐกจพอเพยง
4. โครงการพฒนาระบบโลจสตกสเพอเพมประสทธภาพการผลต
ดานการเกษตร
5. โครงการผลตขาวคณภาพมาตรฐานอาหารปลอดภยแบบครบวงจร
6. โครงการพฒนาการผลตปาลมนามนในพนทนาราง
7. โครงการสงเสรมและพฒนาระบบการผลตไมผลครบวงจร
8. โครงการสงเสรมการผลตพชผกปลอดภยจากสารพษ
9. โครงการเพมประสทธภาพการผลตยางพารา
10. โครงการสงเสรมและพฒนาระบบการผลตปศสตว
89
11. โครงการสงเสรมและพฒนาระบบการผลตสตวนา
12. โครงการพฒนาศกยภาพสถาบนเกษตรกรกลมผผลต ผประกอบ การ ในการผลตและการบรหารจดการ
13. โครงการเพมมลคาผลตภณฑชมชน (OTOP)
14. โครงการสนบสนนการใชพลงงานทดแทนในชมชน
15. โครงการสนบสนนการจดตงตลาดกลางสนคาเกษตร
ประเดนยทธศาสตรท 2 พฒนาการทองเทยวเชงอนรกษ
เปาประสงค การทองเทยวเชงอนรกษ ทมมาตรฐานภายใตการมสวนรวม และสรางรายไดทยงยนสชมชน
ตวชวดและคาเปาหมายหลกของการพฒนา (KPI/Target) 1. จานวนแหลงทองเทยวทไดรบการพฒนาและผานเกณฑ
มาตรฐานทองเทยวเชงอนรกษเพมขน ปละ 1 แหง 2. รายไดโดยรวมจากการทองเทยวเพมขนปละ 6% 3. จานวนผมาเยยมเยอน(นกทองเทยว/นกทศนาจร)เพมขน
ปละ 2% 4. จานวนนกทองเทยวในแหลงทองเทยวสาคญของจงหวด ทกลบมา เทยวซา เพมขนเฉลยปละ 1%
90
กลยทธ
1. พฒนาแหลงทองเทยว ผลตภณฑ และระบบบรการดานการ ทองเทยวอยางยงยน และมมาตรฐาน 2. พฒนาศกยภาพบคลากรดานการทองเทยว 3. พฒนาระบบบรหารจดการดานการทองเทยวแบบบรณาการ 4. พฒนาดานการตลาด และประชาสมพนธเชงรก
โครงการสาคญ (Flagship) 1. โครงการพฒนาศกยภาพแหลงทองเทยวและกจกรรมการ
ทองเทยวเชงอนรกษจงหวดพทลง 2. โครงการพฒนาศกยภาพดานการทองเทยวเชอมโยงเครอขาย
ชมชนทองเทยวจงหวดพทลง 3. โครงการสงเสรมมหกรรมทองเทยวจงหวดพทลง 4. โครงการประชาสมพนธเชงรก
ประเดนยทธศาสตรท 3 การพฒนาคนและสงคมใหมคณภาพ
เปาประสงค
- คนด มคณธรรม จรยธรรม มคณภาพ ศกยภาพ ความสามารถ
ในการแขงขน รเทาทนการเปลยนแปลง สสงคมฐานความร
- ประชาชนมสขภาพทสมบรณในทกมตและไดรบบรการทาง
การแพทยและสาธารณสขทมคณภาพ
- ผสงอาย ผพการ ครวเรอนยากจน และผดอยโอกาส มหลก
ประกนดานความมนคงในชวต และมศกดศรของความเปนมนษย
91
- ครอบครวอบอน ชมชนเขมแขง มความสามารถในการบรหาร
จดการชมชน และพงตนเองไดอยางยงยน ควบคกบการสบสาน
อนรกษ วฒนธรรมและภมปญญาทองถน
- สงคมมความมนคง ปลอดภยในชวตและทรพยสน ม
สภาพแวดลอมทด ไปสสงคมสงบสข
ตวชวดและคาเปาหมายหลกของการพฒนา (KPI/Target)
1. คาเฉลยจานวนปการศกษาของประชากรพทลงเพมขนในป
2556 เปน 12 ป
2. รอยละของผลสมฤทธทางการเรยนวชาหลกระดบการศกษา
ขนพนฐานจากการประเมนระดบชาตเพมขน 10% ในป
2556
3. รอยละของอตราการตายดวยโรคทเปนปญหาสาคญของ
จงหวดพทลงลดลง จาแนกตามสาเหต
4. รอยละทลดลงตอปของผทประสบปญหาสงคมจาแนกตาม
ประเภท (ผสงอาย ผพการ และผดอยโอกาส) 25% 5. รอยละทเพมขนตอปของหมบาน / ชมชน ทผานเกณฑ
มาตรฐานชมชนเขมแขง 25% 6. รอยละทลดลงตอปของการสญเสยชวตจากกรณความไม
ปลอดภยจาแนกตามประเภท - สญเสยชวตจากคดอาญา 2% - การสญเสยชวตจากอบตเหตจราจรทางบก 3%
92
7. รอยละของผเรยนทมคณธรรม จรยธรรม คานยมทพงประสงค ตามมาตรฐานการศกษา 80%
8. รอยละของสถาบนทางศาสนาทผานเกณฑมาตรฐานสงเสรมคณธรรม จรยธรรม 70%
9. รอยละของตาบลทมการดาเนนกจกรรมของเครอขายวฒนธรรมอยางตอเนอง 80%
10. รอยละทเพมขนตอปของผทเรยนตอในระดบสงกวาการศกษา ภาคบงคบ 1%
11. รอยละทเพมขนตอปของประชากรทเขามาศกษาแหลงเรยนร (ศกษาตามอธยาศย) 20%
12. รอยละของหมบาน/ชมชนทมความสามารถในการบรหารจดการชมชนตามเกณฑ 85%
13. รอยละของจานวนตาบลทมกองทนสวสดการชมชนทสามารถจดสวสดการแกประชาชนไดอยางมประสทธภาพ 90%
14. รอยละของแรงงานทไดรบการบรรจงานในประเทศ 47.51%
กลยทธ
1. สรางภมคมกนใหคนในสงคมมคณธรรม จรยธรรม เอออาทร
มจตสานก รเทาทนการเปลยนแปลง รคณคาและสงวนรกษา
เอกลกษณทองถนความเปนไทย 2. เพมโอกาสทางการศกษาใหประชาชนทกคนเขาถงการศกษา
ทกระดบทงใน นอกระบบ และตามอธยาศย มคณภาพตาม มาตรฐานการศกษา และสงเสรมการเรยนรตลอดชวต
93
3. สงเสรมกระบวนการเรยนร การมสวนรวมของชมชนและภาค
พฒนา ในการแกไขปญหาของชมชน 4. พฒนาระบบบรการดานสขภาพ และเสรมสรางพฤตกรรม
สขภาพทดของประชาชน 5. สงเสรมการพฒนาสงคม และ การจดสวสดการสงคม อยาง
ทวถง เพอความมนคงทางสงคม 6. พฒนาทกษะฝมอและศกยภาพเพอเพมผลตภาพแรงงาน
ตลอดจนสงเสรมดานแรงงานสมพนธ และสวสดการแรงงาน 7. เพมประสทธภาพ การปองกนภยพบต และสรางความ
ปลอดภยในชวตและทรพยสน 8. สนบสนนทกภาคสวน ในการพฒนาการกฬาทกระดบ
โครงการสาคญ (Flagship)
1. โครงการเสรมสรางชมชนเขมแขง
1.1 พฒนาศกยภาพผนาชมชน
1.2 พฒนาศกยภาพศนยพฒนาครอบครวในชมชน
1.3 หมบานตนแบบในการปรบเปลยนพฤตกรรมลดโรค
1.4 สงเสรมและพฒนาภมปญญาทองถน
1.5 สงเสรมและพฒนาศนยการเรยนรชมชน
1.6 ปลกฝงคณธรรม จรยธรรม
1.7 เสรมสรางศกยภาพชมชนดานการปองกนและบรรเทา
สาธารณภย
1.8 ตาบลตนแบบเพอการพฒนาสงคมและสวสดการสงคม
1.9 พฒนาศกยภาพครอบครวแบบองครวม
94
2. โครงการพฒนาศกยภาพเดกและเยาวชนพทลง
2.1 ศนยเรยนรเพอการพฒนาเดกและเยาวชน
2.2 พฒนาอจฉรยะภาพเดกดานวทยาศาสตรและคณตศาสตร
2.3 สงเสรมและพฒนาศกยภาพเดกดานการกฬา
2.4 ปลกฝงคณธรรม จรยธรรมแกเดกและเยาวชน
3. โครงการพฒนาศกยภาพหนวยบรการสาธารณสข
4. โครงการเสรมสรางศกยภาพในการปองกนปราบปรามยาเสพตด
การรกษาความปลอดภยในชวตและทรพยสน
ประเดนยทธศาสตรท 4 การจดการทรพยากรธรรมชาตและ
สงแวดลอม
ทยงยน
เปาประสงค เพมความอดมสมบรณและฟนฟทรพยากรธรรมชาตภายใต
สงแวดลอมทด โดยการมสวนรวมของทกภาคสวน
ตวชวดและคาเปาหมายหลกของการพฒนา (KPI/Target) 1. พนทปาทไดรบการฟนฟ ไมนอยกวา 2,000 ไร ป 2556 2. พนทปาถกบกรกทาลายลดลง รอยละ 50 (เทยบจากขอมล
จานวนพนทถกบกรกทาลายปา ของจงหวดพทลง ป 2552) 3. คณภาพนาของแหลงนาสาคญมสดสวนคณภาพนาอยในเกณฑ
พอใชขนไปไมนอยกวารอยละ 40
95
4. ขยะมลฝอยชมชนถกนากลบมาใชประโยชนไมนอยกวารอยละ 30 5. จานวนหมบาน/ชมชนในพนทเปาหมายเขารวมกจกรรมอนรกษ
ทรพยากรธรรมชาต 11 แหง 6. ความสามารถเกบกกนาของแหลงนาเปาหมาย เพมขนรอยละ 30
กลยทธ 1. รกษา ฟนฟความอดมสมบรณของพนทและทรพยากรธรรมชาต
รวมทงสงเสรมการปลกไม 3 อยาง ประโยชน 4 อยาง 2. สงเสรมการมสวนรวมทกภาคสวนและสรางความเขมแขงของ
ชมชนในการดแลทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม 3. ควบคมและลดปรมาณของเสยทกอใหเกดมลพษรวมถงการ
สงเสรมการนามาใชประโยชนซาหรอหมนเวยน 4. สรางระบบบรหารจดการ การใชประโยชนทดน การปองกน
และบรรเทาภยพบตจากธรรมชาต
โครงการสาคญ (Flagship) 1. โครงการอนรกษพนทตนนาตามแนวพระราชดาร และ
คมครอง รกษา และฟนฟปาอนรกษ 2. โครงการนาศกยภาพพนทตนนามาใชประโยชนแกชมชน 3. โครงการจดการขยะมลฝอยจากตนทาง 4. โครงการการจดการนาเสยจากชมชน 5. โครงการอนรกษฟนฟทลมนาทะเลสาบสงขลา 6. โครงการอนรกษพนธสตวใกลสญพนธ
96
ประเดนยทธศาสตรท 5 เสรมสรางความมนคง และการบรหารกจการบานเมองทด
เปาประสงค
- บคลากรภาครฐมสมรรถนะ และจรยธรรมเหมาะสม สามารถนา นโยบายไปใช และปฏบตหนาท ไดอยางมประสทธภาพ
- ทกภาคสวนมสวนรวมคด รวมทา รวมรบผดชอบ ตอสงคม และ ปฏบตหนาทโดยคานงถงสทธและเสรภาพของประชาชน
- สงคมมความมนคง ปลอดภยในชวตและทรพยสน ปราศจาก อบายมขและสงเสพตด มสภาพแวดลอมทด ไปสสงคมสงบสข
ตวชวดและคาเปาหมายหลกของการพฒนา (KPI/Target)
1. บคลากรภาครฐในจงหวดพทลงไดรบการพฒนาปละ 25%
2. ประชาชนมความพงพอใจในการใหบรการของหนวยงานภาครฐ 85%
3. โครงการของรฐทประชาชนรบร รวมคด รวมทา รวมรบผดชอบ 85%
4. รอยละทลดลงตอป ของหมบานทมการแพรระบาดของยาเสพตด
ลดลง 10%
5. สดสวนของผเสพ/ผตด ตอประชากรไมเกน 3 ตอ 100 คน กลยทธ
1. สงเสรมระบบคณธรรมจรยธรรม จรรยาบรรณ สรางจตสานกและ เพมสมรรถนะ ใหแก บคลากรภาครฐในการนานโยบายและ กฎหมายไปสการปฏบตไดอยางมประสทธภาพ
2. เพมประสทธภาพการเขาถงและการเปดเผยขอมลภาครฐตาม พรบ.ขอมล ขาวสาร ฯลฯ ดวยระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเชงรก
97
3. สงเสรมการมสวนรวมของทกภาคสวน ในการรวมรบร รวมคด รวมทา รวมรบผดชอบในกจกรรมทอาจมผลกระทบตอสทธ เสรภาพของประชาชน
4. สงเสรมใหทกภาคสวนใหบรการทดแกประชาชนและใชทรพยากร อยางมประสทธภาพ
โครงการสาคญ (Flagship) 1. โครงการพฒนาทรพยากรบคคลประจาป 2. โครงการเผยแพรคณธรรมในการดาเนนธรกจในชมชน (CSR) 3. โครงการเพมศกยภาพการมสวนรวมของเครอขายภาคประชาชน เพอขบเคลอนแผนพฒนาจงหวด 4. โครงการพฒนาการใหบรการศนยบรการรวมจงหวดพทลง 5. โครงการเพมประสทธภาพระบบสารสนเทศและการกระจายขอมล ขาวสาร
98
โครงการตามแผนพฒนาจงหวดประจาป 2555
ประเดนยทธศาสตรท 1 : การเพมขดความสามารถภาคเกษตร อตสาหกรรม ตอเนองจากการเกษตร และผลตภณฑชมชนและทองถน
1. โครงการผลตขาวคณภาพมาตรฐานอาหารปลอดภย 2. โครงการพฒนาแหลงนาเพอการเกษตร 3. โครงการเพมประสทธภาพการสงนาสไรนา 4. โครงการพฒนาระบบโลจสตกเพอเพมประสทธภาพการผลตดานการเกษตร 5. โครงการสงเสรมและพฒนาระบบการผลตดานการเกษตร
ประเดนยทธศาสตรท 2 : พฒนาการทองเทยวเชงอนรกษ
1. โครงการมหกรรมทองเทยวนานาชาต 2. โครงการปรบปรงถนนลาดยางสายบานปากคลอง-วดเขาออ 3. โครงการปรบปรงถนนสายกโบ-หาดไขเตา (ศนยวจยเตากระอาน)
หมท 1 ตาบลนาปะขอ 4. โครงการปรบปรงถนนลาดยางสนาตกโตนสะตอ พรอมดานตรวจฯ อ.ปาบอน
ประเดนยทธศาสตรท 3 : การพฒนาคนและสงคมใหมคณภาพ
1. โครงการพฒนาศกยภาพหนวยบรการและดาเนนงานสาธารณสข เชงรก จงหวดพทลงป 2555 2. โครงการเรงรดแกไขปญหายาเสพตดจงหวดพทลงตามนโยบาย รฐบาล ป 2555 3. โครงการเสรมสรางศกยภาพในการรกษาความปลอดภยในชวตและ ทรพยสน 4. โครงการสรางชวตใหมใหครอบครวยากจน/ผดอยโอกาสและผวางงาน
99
ประเดนยทธศาสตรท 4 : การจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ทยงยน
1. โครงการกอสรางระบบประปาภเขา ตาบลตะแพนอาเภอศรบรรพต 2. โครงการกอสรางระบบประปาภเขาตาบลคลองใหญอาเภอตะโหมด 3. โครงการอนรกษฟนฟพนทตนนาตามแนวพระราชดาร 4. โครงการกาจดวชพชในพนทเขตหามลาสตวปาทะเลนอย 5. โครงการกอสรางฝายคอนกรตเสรมระบบนเวศนในพนทกลางนา 6. โครงการปลกตนไมเพอเปนแนวกนชนตามแนวเขตควบคมพนท ของอทยานแหงชาตเขาป-เขายา
ประเดนยทธศาสตรท ๕ : เสรมสรางการบรหารกจการบานเมองทด - งบปกตของสวนราชการ
โครงการอนเนองมาจากพระราชดาร
จงหวดพทลงมโครงการอนเนองมาจากพระราชดารทงสน 20 โครงการ และสามารถแยกเปนประเภทได 4 ประเภท คอ 1. โครงการดานการพฒนาแหลงนา 17 โครงการ 2. โครงการดานการสงเสรมอาชพ 3. โครงการดานปรบปรงพนทและการจดสรรทดน 4. โครงการฟารมตวอยางตามพระราชดารอาเภอบางแกว
100
ตารางจาแนกโครงการดานการพฒนาแหลงนา
ท ชอโครงการ พนทดาเนนการ 1 โครงการอางเกบนาปาพะยอม หมท 6 ต.เกาะเตา อ.ปาบอน 2 โครงการอางเกบนาปาบอน หมท 7 บานโหลหาร ต.ทงนาร
อ.ปบอน 3 โครงการอางเกบนาโคกไทร หมท 1 ต.คลองเฉลม อ.กงหรา 4 โครงการระบบสงนาอางเกบนาบานโคกไทร หมท 1 ต.คลองเฉลม อ.กงหรา 5 โครงการทอระบายนาบานพลายทองพรอม
อาคารประกอบ หมท 9 ต.พญาขน อ.เมอง
6 โครงการฝายบานโหละหารพรอมระบบสงนา หมท 7 ต.ทงนาร อ.ปาบอน 7 โครงการทอระบายนาหวยปลง-หนองยางขม หมท 1,5 ต.ชมพล อ.ศรนครนทร 8 โครงการฝายคลองเขาตะไคร หมท 5 ต.กงหรา อ.กงหรา 9 โครงการทอระบายนาบานในวง หมท 6 ต.บานนา อ.ศรนครนทร 10 โครงการระบบสงนาทอระบายนาพนมวงก หมท 5,6 ต.พนมวงก อ.ควนขนน 11 โครงการฝายคลองตะโหมด บานนาสอง หมท 1 ต.ตะโหมด อ.ตะโหมด 12 โครงการฝายทดนาบานไรเหนอ หมท 4 ต.คลองทรายขาย
อ.กงหรา 13 โครงการสถานสบนาดวยไฟฟาบานนาลก หมท 5 ต.พนางตง อ.ควนขนน 14 โครงการทอระบายนาบานคาย หมท 8 ต.พนางตง อ.ควนขนน 15 โครงการสถานสบนาดวยไฟฟาบานชายคลอง หมท 4 ต.พนางตง อ.ควนขนน 16 โครงการอางเกบนาคลองหวชาง หมท 2 บานหวชาง, หมท 5 บาน
คลองนย ต.ตะโหมด อ.ตะโหมด 17 โครงการฝายบานพดพรอมระบบสงนา หมท 13 ต.คลองเฉลม อ.กงหรา
101
ตารางจาแนกโครงการดานการสงเสรมอาชพ
ท ชอโครงการ พนทดาเนนการ 1 โครงการแกไขปญหาและพฒนา
พนทหมบานอาพดและหมบานใกลเคยง
หมท 4 บานพร, หมท 7 บานทงแซะ, หมท 5 ตาบลจอนถนน บานแหลมดน หมท 6 บานสะทง หมท 4 บานมวงงาม หมท 7 ต.หานโพธ และบานโคกขาม หมท 2 ต.เขาชยสน อ.เขาชยสน
2 โครงการแกไขปญหาและพฒนาพนทบานปาหวเขยว
หมท 7 ต.ทะเลนอย อ.ควนขนน
ตารางจาแนกโครงการดานการปรบปรงพนทและจดสรรทดน
ท ชอโครงการ พนทดาเนนการ 1 โครงการปรบปรงพนททงหหนาน บานสานกวา หมท 9 ต.เขายา
อ.ศรบรรพต
ตารางจาแนกโครงการฟารมตวอยาง
ท ชอโครงการ พนทดาเนนการ 1 โครงการฟารมตวอยาง บานสานกวา หมท 9 ต.เขายา อ.ศร
บรรพต
102
ภาคผนวก รายพระนาม รายนาม พทธศกราช
1. พระยาพทลง (ขนคางเหลก) 2315 - 2332
2. พระศรไกรลาศ 2332 - 2333
3. พระยาวจตเสนา (ทองขาว) 2334 - 2360
4. พระยาพทลง (เผอก) 2360 - 2369
5. พระยาอทยธรรม (นอยใหญ) 2369 - 2382
6. พระยาอภยบรรกษ (จย จนทรโรจนวงศ) 2382 - 2393
7. พระยาอภยบรรกษ (ทบ) 2394 - 2410
8. พระยาอภยบรรกษ (นอย) 2410 - 2431
9. พระยาอภยบรรกษ (เนตร) 2431 - 2446
10.พระสรฤทธภกด (คอยต ณ ระนอง) 2446 - 2447
11.พระศรธรรมบรรกษ (เยน สวรรณปตมะ) 2447 - 2449
12.พระแกวโกรพ (หม ณ ถลาง) 2449 - 2450
13.พระกาญจนดษฐมณ (อวบ ณ ถลาง) 2450 - 2451
14.พระยาอดรกจพจารณ (สด สารสทธ) 2452 - 2454
15.พระยาวฒภาคภกด (ชาง ชางเผอก) 2455 - 2456
16.หมอมเจาพระสพประสงค (ชมพล) 2456 - 2456
17.หลวงวชตเสร (หงวน ศตะรตน) 2457 - 2458
18.พระวชตสรไกร (ทองสก ผลพนธน) 2458 - 2464
19.พระคณาศยสนทร (สา สวรรณสาร) 2464 - 2475
20.พระสาครบรานรกษ (ปรก สวรรณนานนท) 2475 - 2476
21.พ.อ.พระยาสรเดชรณชต (ชต ยวณเตมย) 2476 - 2477
103
(ตอ)
รายพระนาม รายนาม พทธศกราช
22.ขนประสงคสขการ (สมบญ ลาภเจรญ) 2477 - 2479
23.หลวงปราณประชาชน (ลาภ หงษเวศ) 2479 - 2485
24.ขนพเศษนครกจ (ชบ กลนสคนธ) 2485 - 2486
25.หลวงอรรถวจตรจรรยารกษ (กงวาน วงษสกล) 2486 - 2487
26.ร.อ.ขนสรจตจตรงค (สรจต อนทรกาแหง) 2488 - 2489
27.นายสวรรณ รนยศ 2489 - 2490
28.หลวงอรรถวภชพจนกร (กรง อรรถวภชน) 2491 - 2493
29.นายลขต สตยายทย 2493 - 2495
30.นายจนทร สมบรณกล 2495 - 2497
31.นายชสงา ไชยพนธ 2497 - 2498
32.ขนวฒนานรกษ (ประจกษ วงษรตน) 2498 - 2499
33.พ.ต.อ.บญนรงค วฑฒนายนต 2499 - 2500
34.นายพนธ สายตระกล 2500 - 2501
35.นายวชาญ บรรณโสภฐ 2501 - 2503
36.นายสวสด มเพยร 2503 - 2508
37.นายนรต ไชยกล 2508 - 2509
38.นายสมค ปทมานนท 2509 - 2512
39.นายมนส เจรญประสทธ 2512 - 2514
40.พลตรสวรรณ อนทลกษณ 2514 - 2517
41.นายจาลอง พลเดช 2517 - 2518
42.นายบารง สขบษย 2518 - 2519
104
(ตอ)
รายพระนาม รายนาม พทธศกราช
43.นายดเรก ดเรกวฒนะ 2519 - 2521
44.รอยตรกตต ประทมแกว 2521 - 2523
45.นายนพนธ บญญภทโร 2523 - 2526
46.เรอตรสกร รกษศรทอง 2526 - 2529
47.รอยตรอนกล สภาไชยกจ 2529 - 2531
48.พนตรชอบ มงคลรตน 2531 - 2533
49.นายสมพงศ ศรยะพนธ 2533 - 2535
50.นายไพโรจน พรหมสาสน 2535 - 2537
51.นายประสทธ พรรณพสทธ 2537 - 2539
52.นายสวช รตนะรต 2539 - 2540
53.นายนรนดรชย เพชรสงห 2540 - 2542
54.นายไพศาล แกวประสม 2543 - 2544
55.นายอานวย สงวนนาม 2544 - 2546
56.นายประจกษ สวรรณภกด 2546 - 2549
57.นายสเทพ โกมลภมร 2549 - 2552
58.นายวญญ ทองสกล 2552 - 2552
59.นายวนย ครวรรณพฒน 2552 - 2553
60.นายพสษฐ บญชวง 2553 - 2554
61.นายวญญ ทองสกล 2554-ปจจบน