การจัดการที่ดนิของรัฐ

วิทยากรชื่อ : นายธัญญวัฒน� ชาญพินิจวุฒิ : วิทยาศาสตรบัณฑิต (ภูมิศาสตร�) : นิติศาสตรบัณฑิต : ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต (รัฐศาสตร�)

ตําแหน,ง : ผู.อํานวยการสํานักจัดการที่ดินของรัฐที่ทํางาน : สํานักจัดการที่ดินของรัฐ กรมที่ดิน กระทรวงมหาดไทย

ความหมายของ “ที่ดิน” ตามกฎหมายหมายความว,าพื้นที่ดินทั่วไป และให.หมายความรวมถึง ภูเขา ห.วย หนอง คลอง บึง บาง ลําน้ํา ทะเลสาบ เกาะ และ ที่ชายทะเลด.วย

ที่ดิน

การจําแนกที่ดิน

ประเภทที่ดิน เนื้อที่ (ล.านไร,)

ที่ดินของรัฐ ๑๙๔

ที่ดินของเอกชน ๑๒๗

รวมเนื้อที่ ๓๒๑

ที่ดินของรัฐ

ที่ดินของเอกชน

ที่ดิน

ที่ดินของรัฐ ที่ดินของเอกชน

การจําแนกที่ดิน

ป@าตามกฎหมาย

ที่ดินที่มีเอกสารสิทธิ

ที่ดินเขตปฏิรูปที่ดิน(ส.ป.ก. ๔-๐๑)

ที่ดินราชพัสดุ ที่ดินอื่นๆ ที่ไม,ได.จําแนก

ป@าตามกฎหมาย

ที่ดินที่มีเอกสารสิทธิ

ที่ดินเขตปฏิรูปที่ดิน(ส.ป.ก. ๔-๐๑)

ที่ดินราชพัสดุ

ที่ดินอื่นๆ ที่ไม,ได.จําแนก

เนื้อที่ ๑๓๕ ล.านไร,คิดเปGน ๔๒%

เนื้อที่ ๘.๑ ล.านไร, คิดเปGน ๒.๕% เนื้อที่ ๑๗.๒ ล.านไร, คิดเปGน ๕%

เนื้อที่ ๓๓.๗ ล.านไร, คิดเปGน ๑๐.๗%

เนื้อที่ ๑๒๗ ล.านไร,คิดเปGน ๔๐%

ที่ดินของประเทศไทย เนื้อที่ประมาณ ๓๒๑ ล.านไร,

ที่ดินเอกชน

ที่ดินของรัฐ

การบริหารจัดการที่ดิน

ที่ดิน

ที่ดินของรัฐ ที่ดินของเอกชนหนังสือแสดงสิทธิในที่ดิน

จดทะเบียนซื้อ-ขาย แลกเปลี่ยน ให. เช,า ให.เช,า

• ถอนสภาพ

• อนุญาตให.ใช. หรือจัดหาผลประโยชน�

• ฯลฯ

ที่ดินเอกชน

ประมวลกฎหมายที่ดินมาตรา ๒ ที่ดินซึ่งมิได.ตกเปGนกรรมสิทธิ์ของบุคคลหนึ่งบุคคลใดให.ถือว,าเปGนของรัฐ

หนังสือแสดงสิทธิในที่ดิน คือ???คือ หนังสือแสดงกรรมสิทธิ์และหนังสือแสดงสิทธิครอบครอง

หนังสือแสดงสิทธิในที่ดิน

• หนังสือแสดงกรรมสิทธิ์ที่ดินมีกรรมสิทธิ์ (มีโฉนดที่ดิน โฉนดแผนที่โฉนด

ตราจอง ตราจองที่ตราว,า “ได.ทําประโยชน�แล.ว”)

• หนังสือแสดงสิทธิครอบครองที่ดินที่ผู. ถือมีเพียงสิทธิครอบครอง (มีใบจอง

หนังสือรับรองการทําประโยชน� ได.แก, น.ส.๓ น.ส.๓ ก. น.ส.๓ ข.)

หนังสือแสดงกรรมสิทธิ์

โฉนดที่ดิน โฉนดตราจองตราจองที่ตราว,า

“ได.ทําประโยชน�แล.ว”

โฉนดที่ดินฉบับแรก

โฉนดที่ดินฉบับแรกของประเทศไทย สมเด็จพระปรมินทรมหาจุฬาลงกรณ� ทรงถือกรรมสิทธิ์เนื้อที่ ๘๙ ไร, ๑ งาน ๕๒ ตารางวา

หนังสือแสดงสิทธิครอบครอง

ใบจอง น.ส.๓ น.ส. ๓ ก.

ที่ดินของรัฐ

ที่ดินของรัฐ

เปGนที่ดินที่อยู,ในความดูแลของทางราชการ ซึ่งมีหลายหน,วยงานเปGนผู.ดูแลรักษา

หน,วยงานที่มีอํานาจหน.าที่เกี่ยวกับการบริหารจัดการที่ดิน

กระทรวง กรม รัฐวิสาหกิจ

๑. สํานักนายกรัฐมนตรี๑) สํานักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห,งชาติ

๒. กระทรวงมหาดไทย

๑) กรมที่ดิน

๒) กรมการปกครอง

๓) กรมโยธาธิการและผังเมือง

๓. กระทรวงเกษตรและสหกรณ�

๑) สํานักงานปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม

๒) กรมพัฒนาที่ดิน

๓) กรมวิชาการการเกษตร

๔) สํานักงานเศรษฐกิจการเกษตร

๕) กรมส,งเสริมสหกรณ�

๖) กรมชลประทาน

หน,วยงานที่มีอํานาจหน.าที่เกี่ยวกับการบริหารจัดการที่ดิน

กระทรวง กรม รัฐวิสาหกิจ

๔. กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล.อม

๑) สํานักงานปลัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล.อม

๒) กรมป@าไม.

๓) กรมอุทยานแห,งชาติ สัตว�ป@า และพันธ�พืช

๔) กรมทรัพยากรธรรมชาติทางทะเลและชายฝUVง

๕) สํานักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล.อม

๕. กระทรวงการคลัง ๑) กรมธนารักษ�

๑) ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ�การเกษตร

๒) ธนาคารอาคารสงเคราะห�

๖. กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย�

๑) กรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ ๑) การเคหะแห,งชาติ

๗. กระทรวงกลาโหม ๑) องค�การสงเคราะห�ทหารผ,านศึก

๘. หน,วยงานอิสระ ๑) สํานักงานพระพุทธศาสนาแห,งชาติ

กฎหมายที่เกี่ยวข.องกับที่ดิน� ประมวลกฎหมายที่ดิน� พระราชบัญญัติอุทยานแห,งชาติ พ.ศ. ๒๕๐๔� พระราชบัญญัติป@าสงวนแห,งชาติ พ.ศ. ๒๕๐๗� พระราชบัญญัติจัดที่ดินเพื่อการครองชีพ พ.ศ. ๒๕๑๑� พระราชบัญญัติจัดรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ. ๒๕๑๗� พระราชบัญญัติการผังเมือง พ.ศ. ๒๕๑๘� พระราชบัญญัติการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ. ๒๕๑๘� พระราชบัญญัติที่ราชพัสดุ พ.ศ. ๒๕๑๘� พระราชบัญญัติการเช,าที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ. ๒๕๒๔� พระราชบัญญัติพัฒนาที่ดิน พ.ศ. ๒๕๒๖� พระราชบัญญัติส,งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล.อมแห,งชาติ พ.ศ. ๒๕๓๕� พระราชบัญญัติสงวนและคุ.มครองสัตว�ป@า พ.ศ. ๒๕๓๕� พระราชบัญญัติการขุดดินและถมดิน พ.ศ. ๒๕๔๓� พระราชบัญญัติจัดรูปที่ดินเพื่อพัฒนาพื้นที่ พ.ศ. ๒๕๔๗� พระราชบัญญัติการจัดสรรที่ดิน พ.ศ. ๒๕๔๓� พระราชบัญญัติพัฒนาที่ดิน พ.ศ. ๒๕๕๑

ที่ดินของรัฐ

ที่ป@าไม.อุทยานแห,งชาติ

ที่ราชพัสดุ

ที่ดินของรัฐที่ดินสําหรับพลเมืองใช.ร,วมกันมีกระทรวงมหาดไทย (นายอําเภอ ร,วมกับองค�กรปกครองส,วนท.องถิ่น) เปGนผู.ดูแล ได.แก, ที่สาธารณประโยชน� ที่ให.ประชาชนใช.ร,วมกัน

น้ําขึ้น น้ําลง

ต่ําสุด

สูงสุด

ที่ชายตลิ่ง

ที่ชายตลิ่ง

ที่ดินของรัฐ

สาธารณสมบัติของแผ,นดิน

มาตรา ๑๓๐๔ แห,ง ประมวลกฎหมายแพ,งและพาณิชย� ที่ดินที่เปGนสาธารณสมบัติของแผ,นดินนั้น รวม

ทรัพย�สินทุกชนิดของแผ,นดินซึ่งใช�เพื่อสาธารณประโยชน� หรือสงวนไว�เพื่อประโยชน�ร�วมกัน เช,น

(๑) ที่ดินรกร.างว,างเปล,า(๒) ที่ดินสําหรับพลเมืองใช.ร,วมกัน(๓) ที่ดินที่ใช.เพื่อประโยชน�ของแผ,นดินโดยเฉพาะ

ที่ดินของรัฐสาธารณสมบัติของแผ,นดิน

ที่ดินรกร.างว,างเปล,าที่ดินซึ่งเอกชนยังไม,เคยมีกรรมสิทธิ์หรือสิทธิครอบครองโดยชอบด.วยกฎหมายมาก,อน

ที่ดินของรัฐสาธารณสมบัติของแผ,นดิน

ที่ดินที่ใช.เพื่อประโยชน�ของแผ,นดินโดยเฉพาะสาธารณสมบัติของแผ,นดินประเภทนี้ใช.เพื่อประโยชน�ของแผ,นดินโดยเฉพาะ หรือใช.ประโยชน�ในทางราชการ เช,น ที่ดินที่ตั้งสถานที่ราชการต,าง ๆ

ที่ดินของรัฐที่ดินราชพัสดุ

ที่ราชพัสดุ หมายความว,า ที่ดินอันเปGนทรัพย�สินของแผ,นดินทุกชนิด เว.นแต,สาธารณสมบัติของแผ,นดิน ดังต,อไปนี้

(๑) ที่ดินรกร.างว,างเปล,า และที่ดินซึ่งมีผู.เวนคืนหรือทอดทิ้งหรือกลับมาเปGนของแผ,นดินโดยประการอื่นตามกฎหมายที่ดิน

(๒) อสังหาริมทรัพย�สําหรับพลเมืองใช.หรือสงวนไว.เพื่อประโยชน�ของพลเมืองใช.ร,วมกันเปGนต.นว,า ที่ชายตลิ่ง ทางน้ํา ทางหลวง ทะเลสาบ (ที่สาธารณประโยชน�)

ส,วนอสังหาริมทรัพย�ของรัฐวิสาหกิจที่เปGนนิติบุคคลและขององค�การปกครองท.องถิ่นไม,ถือว,าเปGนที่ราชพัสดุ

มาตรา ๔ แห,งพระราชบัญญัติที่ราชพัสดุ พ.ศ. ๒๕๑๘

ที่ดินของรัฐสาธารณสมบัติของแผ,นดิน

ที่ดินสําหรับพลเมืองใช.ร,วมกัน หรือที่ดินสาธารณประโยชน�

เปGนสาธารณสมบัติของแผ,นดินที่ให.ประชาชนใช.ประโยชน�ร,วมกัน หรือที่สาธารณประโยชน� เช,น ทุ,งเลี้ยงสัตว�สาธารณะ หรือหนองน้ําสาธารณะ เปGนต.น

การเกิดและสิ้นไปของที่ดินสําหรับพลเมืองใช.ร,วมกัน หรือ ที่สาธารณประโยชน�

มีได. ๔ กรณี คือ๑.จากสภาพธรรมชาติ๒.จากการใช.ร,วมกันของประชาชน๓.โดยทางนิติกรรม๔.โดยผลของกฎหมายสําหรับการสิน้ไปของที่ดินดังกล,าวมี ๓ กรณี คือ๑.การสิ้นไปตาม มาตรา ๘ วรรคสอง (๑) แห,ง ประมวลกฎหมายที่ดิน๒.สิ้นไปตามกฎหมายเฉพาะ๓.การสิ้นไปตามสภาพของตัวทรัพย�นั้น

คําพิพากษาศาลปกครองสูงสุดที่ อ.๒๒๙/๒๕๕๑

การหวงห.ามที่ดิน

ก,อน พ.ร.บ.หวงห.ามที่ดินฯ พ.ศ.๒๔๗๘การประกาศหวงห.าม

ของนายอําเภอ

พ.ร.บ.หวงห.ามที่ดินฯ พ.ศ.๒๔๗๘(ใช.บังคับ ๘ เม.ย. ๒๔๗๙)

ออกพระราชกฤษฎีกา

พ.ร.บ.ให.ใช. ป.ที่ดิน พ.ศ.๒๔๙๗(ใช.บังคับ ๑ ธ.ค. ๒๔๙๗)

ดําเนินการโดยคณะกรรมการจัดที่ดินแห,งชาติ

การหวงห.ามที่ดิน

วันที่ ๘ เมษายน๒๔๗๙

พระราชบัญญัติหวงห.ามที่ดินฯ พ.ศ.๒๔๗๘ ใช.บังคับ

๑ ธันวาคม๒๔๙๗

(ประมวลกฎหมายที่ดินใช.บังคับ)

การประกาศหวงห.ามของนายอําเภอ

ออกพระราชกฤษฎีกาตามพระราชบัญญัติหวงห.ามที่ดนิฯ

พ.ศ. ๒๔๗๘

ดําเนินการโดยคณะกรรมการจัดที่ดินแห,งชาติ

ผู.มีอํานาจหน.าที่ดูแลรักษาที่ดินสาธารณประโยชน�มาตรา ๑๒๒ พระราชบัญญัติลักษณะปกครองท.องที่ พ.ศ. ๒๔๕๗

นายอําเภอ

องค�กรปกครองส,วนท.องถิ่น

� ดูแลรักษา� คุ.มครองปYองกัน

ไม,มีอํานาจใช.หรือยินยอมให.บุคคลอื่นใช.

การคุ.มครองปYองกันที่ดินสาธารณประโยชน�หนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง (น.ส.ล.)

� เปGนหลักฐานที่แสดงขอบเขตที่ดินอันเปGนสาธารณสมบัติของแผ,นดิน� ไม,ใช,หนังสือแสดงสิทธิในที่ดิน� ให.ที่ดินของรัฐมีหลักเขต ปYาย แสดงแนวเขตให.ชัดเจน

หลักเกณฑ�เกี่ยวกับการออกหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง (น.ส.ล.)ประเภทของที่ดินที่จะออก น.ส.ล.

� ที่สาธารณประโยชน�� สาธารณสมบัติของแผ,นดินที่ใช.เพื่อประโยชน�ของแผ,นดินโดยเฉพาะ

หรือที่ราชพัสดุ

ผู.ยื่นคําขอ� กรณีที่สาธารณประโยชน� คือ นายอําเภอ ร,วมกับองค�กรปกครองส,วน

ท.องถิ่น� กรณีสาธารณสมบัติของแผ,นดินที่ใช.เพื่อประโยชน�ของแผ,นดิน

โดยเฉพาะหรือที่ราชพัสดุ คือ ธนารักษ�พื้นที่ผู.มีอํานาจออก น.ส.ล.

� อธิบดีกรมที่ดิน ในเขตกรุงเทพมหานคร� ผู.ว,าราชการจังหวัด ในพื้นที่จังหวัดต,าง ๆ

ระเบียบกระทรวงมหาดไทยว,าด.วยการมอบหมายให.สภาตําบลหรือองค�กรปกครองส,วนท.องถิ่นช,วยเหลือ

ในการดําเนินการออกหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง พ.ศ. ๒๕๔๓

- สอบสวนประวัติความเปGนมาของที่ดินสาธารณประโยชน�ในเขตท.องที่ตน- เมื่อเจ.าหน.าที่ออกไปทําการรังวัด ให.องค�กรปกครองส,วนท.องถิ่นให.ความร,วมมือและช,วยเหลือประสานงานกับเจ.าหน.าที่ ดังนี้

� � � � ชี้แจงและประกาศให.ราษฎรในท.องที่ทราบ� � � � ให.ความอนุเคราะห� และให.ความสะดวกแก,เจ.าหน.าที่ในเรื่องที่พกั

ความปลอดภัย การติดต,อนัดหมายกับเจ.าของที่ดินข.างเคียง� � � � ช,วยแก.ไขปUญหาอุปสรรค และข.อขัดข.องต,าง ๆ

หนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง

ตําบลน,าเมือง อําเภอเมืองราชบุรีจังหวัดราชบุรีเนื้อที่ ๔-๓-๖๑ ไร, เปGนที่สําหรับ ตั้งสัสดีของกระทรวงกลาโหมให.ไว. ณ วันที่ ๑๘ กันยายน ๒๔๖๐

หนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง ฉบับที่ ๑

ด.านหลัง น.ส.ล.รูปจําลองแผนที่

๑ : ๔๐๐๐

ผลรวมการออกหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง

ตั้งแต,วันที่ ๑๘ กันยายน ๒๔๖๐ ถึงปUจจุบัน ได.มีการออกหนังสือสําคัญ

สําหรับที่หลวงและส,งจัดเก็บที่กรมที่ดิน รวมทั้งสิ้น จํานวน ๑๔๗,๖๔๒ แปลง

เนื้อที่ ๘,๔๘๗,๘๓๕ ไร, ๒ งาน ๖๒ ตารางวา แยกเปGน

- ที่ดินสาธารณประโยชน�ประเภทพลเมืองใช.ร,วมกัน (ที่สาธารณประโยชน�)

จํานวน ๑๑๕,๕๓๐ แปลง เนื้อที่ ๖,๗๗๒,๒๖๒ ไร, ๐ งาน ๙๐ ตารางวา

- ที่ดินสาธารณประโยชน�ประเภทเพื่อประโยชน�ของแผ,นดินโดยเฉพาะ

(ที่ราชพัสดุ) จํานวน ๓๒,๑๑๑ แปลง เนื้อที่ ๑,๗๑๕,๕๗๓ ไร, ๑ งาน

๗๒ ตารางวา

ข.อมูลเดือนกุมภาพันธ� พ.ศ. ๒๕๕๙

การบริหารจัดการที่ดินของรัฐ

• เปลี่ยนสภาพที่ดินสาธารณประโยชน�จากการใช.เพื่อสาธารณประโยชน�อย,างหนึ่งเปGนอีกอย,างหนึ่ง

• การถอนสภาพที่ดิน

• การจัดขึ้นทะเบียนที่ดิน ให.หน,วยงานของรัฐใช.ประโยชน�

• การขออนุญาตหรือขอใช.ประโยชน�ชั่วคราว

• การจัดหาผลประโยชน�

• การให.สัมปทาน

ที่ดินของรัฐ

การเปลี่ยนสภาพที่ดินสาธารณประโยชน�จากการใช.เพื่อสาธารณประโยชน�อย,างหนึ่งเปGนอีกอย,างหนึ่ง

เปGนการนําที่ดินสาธารณประโยชน�ซึ่งพลเมืองได.ใช.เพื่อประโยชน�ประเภทหนึ่งไปปรับปรุง พัฒนา เพื่อให.พลเมืองใช.ประโยชน�ร,วมกันอีกประเภทหนึ่ง

หลักเกณฑ�การเปลี่ยนสภาพที่ดินสาธารณประโยชน�จากการใช.เพื่อสาธารณประโยชน�อย,างหนึ่งเปGนอีกอย,างหนึ่ง

� ดําเนินการตามระเบียบกระทรวงมหาดไทย ว,าด.วยการเปลี่ยนสภาพที่ดินอันเปGนสาธารณสมบัติของแผ,นดินสําหรับพลเมืองใช.ร,วมกันจากการใช.เพื่อสาธารณประโยชน�อย,างหนึ่งเปGนอีกอย,างหนึ่ง พ.ศ. ๒๕๔๓

�ต.องเปGนที่ดินอันเปGนสาธารณสมบัติของแผ,นดินสําหรับพลเมืองใช.ร,วมกัน และพลเมืองเลิกใช.ร,วมกันแล.ว

� ต.องมีวัตถุประสงค�เพื่อดําเนินการปรับปรุง พัฒนา ที่ดินดังกล,าวให.พลเมืองได.ใช.ประโยชน�ร,วมกัน

การถอนสภาพที่ดิน มาตรา ๘ วรรคสอง แห,งประมวลกฎหมายที่ดิน

ที่ดินอันเปGนสาธารณสมบัติของแผ,นดินสําหรับพลเมืองใช.ร,วมกันหรือใช.เพื่อประโยชน�ของแผ,นดินโดยเฉพาะ หรือเปGนที่ดินที่ได.หวงห.ามหรือสงวนไว.ตามความต.องการของทบวงการเมือง อาจถูกถอนสภาพหรือโอนไปเพื่อใช.ประโยชน�อย,างอื่น หรือนําไปจัดเพื่อประชาชนได. ในกรณีดังต,อไปนี้

การถอนสภาพที่ดินที่ดินสาธารณประโยชน� มาตรา ๘ วรรคสอง (๑) แห,งประมวลกฎหมายที่ดิน

ที่ดินสําหรับพลเมืองใช.ร,วมกัน ถ.าทบวงการเมือง รัฐวิสาหกิจหรือเอกชน จัดหาที่ดินมาให.พลเมืองใช.ร,วมกันแทนแล.ว การถอนสภาพหรือโอนให.กระทําโดยพระราชบัญญัติ แต,ถ.าพลเมืองได.เลิกใช.ประโยชน�ในที่ดินนั้น หรือที่ดินนั้นได.เปลี่ยนสภาพไปจาก การเปGนที่ดินสําหรับพลเมืองใช.ร,วมกัน และมิได.ตกไปเปGนกรรมสิทธิ์ของผู.ใดตามอํานาจกฎหมายอื่นแล.ว การถอนสภาพให.กระทําโดยพระราชกฤษฎีกา

การถอนสภาพ

ที่ดินสําหรับพลเมืองใช.ร,วมกัน• พลเมืองยังใช.อยู,• พลเมืองเลกิใช. หรือที่ดินเปลี่ยนสภาพไป

ที่ดินที่ใช.เพื่อประโยชน�ของแผ,นดินโดยเฉพาะ หรือที่ได.มีการสงวนหรือหวงห.ามไว.

� ทบวงการเมืองเลกิใช. หรือ

� ไม,ต.องการสงวนหรือหวงห.ามอีกต,อไป

การถอนสภาพตามกฎหมายอื่น

• พ.ร.บ. การนิคมอุตสาหกรรมแห,งประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๒๒

มาตรา ๓๖ ทวิ พลเมืองเลิกใช. หรือเปลีย่นสภาพ มท.ยินยอม กนอ.ชดใช.ค,าทดแทนแก, กค. พ.ร.ฎ.มีผลเปGนการถอนสภาพ

• พ.ร.บ.จัดรูปที่ดินเพือ่เกษตรกรรม พ.ศ. ๒๕๑๗ มาตรา ๔๓ ที่ดินตาม ม.๑๓๐๔(๒) หรือ (๓) หรือ พลเมืองเลกิใช.

หรือเปลี่ยนสภาพ พ.ร.ฎ.มีผลเปGนการถอนสภาพ

• พ.ร.บ.การปฏิรูปที่ดินเพือ่เกษตรกรรม พ.ศ. ๒๕๑๘ มาตรา ๒๖ พลเมืองเลกิใช. หรือเปลี่ยนสภาพ พ.ร.ฎ. มีผลเปGนการ

ถอนสภาพ

การถอนสภาพที่ดินสาธารณประโยชน�

ที่ดินสาธารณประโยชน�

ถอนสภาพ

จัดให.กับประชาชน

สถานะของที่ดินเปลี่ยนเปGนที่รกร.างว,างเปล,า

ให.หน,วยงานราชการใช.ประโยชน�

สถานะของที่ดินเปลี่ยนเปGนที่ดินที่ใช.เพื่อประโยชน�ของแผ,นดินโดยเฉพาะ

� ที่ ดิ นสาธารณประโยชน� นั้ น ยั งมี การ ใช.ประโยชน�ร,วมกันอยู,ให.จัดหาที่ดินอื่นมาทดแทน และการถอนสภาพนั้นให.ทําโดยพระราชบัญญัติ� กรณีที่ ดิ นสาธารณประโยชน� นั้น เลิ ก ใช.ประโยชน�ร,วมกันแล.ว การถอนสภาพให.กระทําโดยพระราชกฤษฎีกา

การจัดขึ้นทะเบียนที่ดินเปGนการนําที่ดินของรัฐไปดําเนินการให.ทบวงการเมืองใช.ประโยชน�ในราชการของหน,วยงานนั้น โดยมิได.มีการจัดหรือแสวงหารายได.ประเภทของที่ดินที่จัดขึ้นทะเบียนที่ดิน� ที่ดินของรัฐซึ่งมิได.มีบุคคลใดมีสิทธิครอบครอง หรือ

� ที่ดินสําหรับพลเมืองใช.ร,วมกัน ซึ่งได.ถอนสภาพแล.ว

ผู.มีอํานาจจัดขึ้นทะเบียน� รัฐมนตรีว,าการกระทรวงมหาดไทย

� ประกาศในราชกิจจานุเบกษา

� ที่ดินของรัฐถ.าไม,ได.รับอนุญาตจะเข.าไปยึดถือครอบครองไม,ได. ต.องขออนุญาตหรือขอใช.ประโยชน�จากเจ.าหน.าที่เสยีก,อน

� ผู.ขอจะเปGนเอกชน หรือส,วนราชการ ก็ได.

� อนุญาตในระยะเวลาสัน้

� กรณีเปGนที่ดินสําหรับพลเมืองใช.ประโยชน�ร,วมกัน หากการอนุญาตไม,ขัดต,อการใช.ประโยชน�ของราษฎร และท.องถิ่นตลอดจนผู.ดูแลรักษาไม,ขัดข.อง พนักงานเจ.าหน.าที่จะอนุญาตได.ก็ต,อเมื่อได.รับอนุมัติจากกระทรวงมหาดไทยแล.ว

� ผู. รับอนุญาตต.องเสียค,าตอบแทนเปGนรายป[ ให.แก,องค�กรปกครองส,วนท.องถิ่น

การขออนุญาตหรือขอใช.ประโยชน�ชั่วคราว

การจัดหาผลประโยชน� การนําที่ดินของรัฐไปจัดหรือแสวงหารายได. สําหรับรัฐหรือบํารุงท.องถิ่น ด.วยวิธีการจัดทําให.ที่ดินใช.ประโยชน�ได. ซื้อขาย แลกเปลี่ยน ให.เช,า หรือให.เช,าซื้อ

ประเภทของที่ดินที่สามารถนํามาจัดหาผลประโยชน� � ที่ดินของรัฐซึ่งมิได.มีบุคคลใดมีสิทธิครอบครอง และ

� มิใช,ที่ดินสําหรับพลเมืองใช.ร,วมกัน

ผู.มีอํานาจจัดหาผลประโยชน�� อธิบดีกรมที่ดิน หรือทบวงการเมืองที่ รมต.มอบหมาย

การให.สัมปทาน

� เปGนการขอใช.ที่ดินของรัฐซึ่งไม,มีบุคคลใดมีสิทธิครอบครองในระยะเวลาจํากัด� อนุญาตระยะเวลานาน ไม,เกิน ๒๐ ป[ กรณีจะให.สัมปทานเกิน ๒๐ ป[ แต,ไม,เกิน ๕๐ ป[ ต.องได.รับอนุญาตจากคณะรัฐมนตรีเปGนราย ๆ ไป

โครงการบริการจัดการการใช.ประโยชน�ในที่ดินสาธารณประโยชน�ที่มีการบุกรุก เพื่อขจัดความยากจนและพัฒนาชนบท หรือโครงการจัดที่ดินของรัฐ ขจัดความยากจน

๑. เปGนโครงการเพื่อแก.ไขปUญหาการบุกรุกที่ดินสาธารณประโยชน�๒. เงื่อนไข - ราษฎรยอมรับว,าเปGนที่ดินของรัฐ - ยอมชําระค,าตอบแทนในอัตราต่ํา - ประชาชน องค�กรปกครองส,วนท.องถิ่น อําเภอ จังหวัด เห็นด.วย๓. เปGนที่ดินสาธารณประโยชน�ที่มีการบุกรุก และราษฎรเลิกใช.ประโยชน�๔. มีการทําประโยชน�ชัดเจน และเปGนเวลานาน๕. ครอบครัวละไม,เกิน ๑๕ ไร,๖. ต.องเปGนผู.ยากจน ไม,มีที่ดินทํากิน หรือมีน.อยไม,เพียงพอ๗. ราษฎรในพื้นที่ต.องมีการรวมตัวกันเพื่อจดทะเบียนจัดตั้ง สหกรณ� กลุ,มเกษตรกร หรือรูปแบบอื่นทีเ่หมาะสมกับพื้นที่๘.จัดทําสาธารณูปโภคขั้นพื้นฐานความจําเปGนและเหมาะสม เช,น ขุดสระน้ํา หรือสร.างถนน๘. ผู.ที่ได.รับการจัดที่ดินต.องเสียค,าตอบแทนให.แก,องค�กรปกครองส,วนท.องถิ่นในอัตราไร,ละไม,เกิน ๑,๐๐๐ บาทต,อป[

จบการบรรยาย