192

ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

  • Upload
    others

  • View
    6

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ
Page 2: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

ชดการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

ชดวชา

การเงนเพอชวต 2

รายวชาเลอกบงคบ

ระดบมธยมศกษาตอนตน

รหส สค22016

หลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช 2551

ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ

กระทรวงศกษาธการ

Page 3: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

ชดการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

ค าน า

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 สค22016 ตามหลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ใชกบผเรยนระดบมธยมศกษาตอนตน ชดนประกอบดวยเนอหาความรเกยวกบวาดวยเรองของเงน การวางแผนการเงน สนเชอ สทธและหนาทของผใชบรการทางการเงน และภยทางการเงน ซงเนอหาความรดงกลาว มวตถประสงคเพอใหผเรยน กศน. มความร ความเขาใจ ทกษะ และตระหนกถงความจ าเปนของการเงนเพอชวต ส านกงานการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย ขอขอบคณธนาคารแหงประเทศไทย ทใหการสนบสนนองคความรประกอบการน าเสนอเนอหา รวมทงผเกยวของในการจดท าชดวชา หวงเปนอยางยงวาชดวชานจะเกดประโยชนตอผเรยน กศน. และน าไปสการเงนเพอชวตอยางเหนคณคาตอไป

ส านกงาน กศน. กรกฎาคม 2559

Page 4: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

ชดการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

ค าแนะน าการใชชดวชา

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 รหสวชา สค22016 ใชส าหรบผเรยนหลกสตรการศกษา นอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ระดบมธยมศกษาตอนตน แบงออกเปน 2 สวน คอ สวนท 1 โครงสรางของชดวชา แบบทดสอบกอนเรยน โครงสรางของหนวยการเรยนร เนอหาสาระ กจกรรมเรยงล าดบตามหนวยการเรยนร และแบบทดสอบหลงเรยน สวนท 2 เฉลยแบบทดสอบและกจกรรม ประกอบดวย เฉลยแบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน เฉลยกจกรรมเรยงล าดบตามหนวยการเรยนร วธการใชชดวชา ใหผเรยนด าเนนการตามขนตอน ดงน

1. ศกษารายละเอยดโครงสรางชดวชาโดยละเอยด เพอใหทราบวาผเรยนตองเรยนรเนอหาในเรองใดบางในรายวชาน

2. วางแผนเพอก าหนดระยะเวลาและจดเวลาทผเรยนมความพรอมทจะศกษาชดวชาเพอใหสามารถศกษารายละเอยดของเนอหาไดครบทกหนวยการเรยนร พรอมท ากจกรรมตามทก าหนดใหทนกอนสอบปลายภาค

3. ท าแบบทดสอบกอนเรยนของชดวชาตามทก าหนด เพอทราบพนฐาน ความรเดมของผเรยน โดยใหท าลงในสมดบนทกกจกรรมการเรยนรและตรวจสอบค าตอบจากเฉลยแบบทดสอบเฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเลม

4. ศกษาเนอหาในชดวชาในแตละหนวยการเรยนรอยางละเอยดใหเขาใจ ทงในชดวชาและสอประกอบ (ถาม) และท ากจกรรมทก าหนดไวใหครบถวน

5. เมอท ากจกรรมเสรจแตละกจกรรมแลว ผเรยนสามารถตรวจสอบค าตอบไดจากเฉลย/แนวตอบ ทายเลม หากผเรยนยงท ากจกรรมไมถกตองใหผเรยนกลบไปทบทวนเนอหาสาระ ในเรองนนซ าจนกวาจะเขาใจ

6. เมอศกษาเนอหาสาระครบทกหนวยการเรยนรแลว ใหผเรยนท าแบบทดสอบหลงเรยนและตรวจค าตอบจากเฉลยทายเลมวาผเรยนสามารถท าแบบทดสอบไดถกตองทกขอหรอไม หากขอใดยงไมถกตอง ใหผเรยนกลบไปทบทวนเนอหาสาระในเรองนน ใหเขาใจอกครงหนง ผเรยนควรท าแบบทดสอบหลงเรยนใหไดคะแนนมากกวาแบบทดสอบ กอนเรยน และควรไดคะแนน ไมนอยกวารอยละ 60 ของแบบทดสอบทงหมด (หรอ 24 ขอ) เพอใหมนใจวาจะสามารถสอบปลายภาคผาน

7. หากนกศกษาไดท าการศกษาเนอหาและท ากจกรรมแลวยงไมเขาใจ ผเรยนสามารถสอบถามและขอค าแนะน าไดจากครหรอแหลงคนควาเพมเตมอน ๆ

Page 5: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

ชดการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

หมายเหต : การท าแบบทดสอบกอนเรยน – หลงเรยน และท ากจกรรมทายเรอง ใหท าและบนทก ลงในสมดบนทกกจกรรมการเรยนรประกอบชดวชา การศกษาคนควาเพมเตม ผเรยนอาจศกษาหาความรเพมเตมไดจากแหลงเรยนรอน ๆ เชน ศนยคมครองผใชบรการทางการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย โทร.1213, เวบไซต : www.1213.or.th , เฟสบค : www.facebook.com/hotline1213 การศกษาจากอนเทอรเนต พพธภณฑ นทรรศการ หนวยงานทเกยวของกบการเงนการธนาคาร การศกษาจากผร เปนตน การวดผลสมฤทธทางการเรยน ผเรยนตองวดผลสมฤทธทางการเรยน ดงน

1. ระหวางภาค วดผลจากการท ากจกรรมหรองานทไดรบมอบหมายระหวางเรยน รายบคคล

2. ปลายภาค วดผลจากการท าขอสอบวดผลสมฤทธปลายภาค

Page 6: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

ชดการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

โครงสรางชดวชา

สาระการเรยนร สาระการพฒนาสงคม

มาตรฐานการเรยนร มาตรฐานท 5.1 มความร ความเขาใจ และตระหนงถงความส าคญเกยวกบภมศาสตร

ประวตศาสตร เศรษฐศาสตร การเมอง การปกครอง สามารถน ามาปรบใชในการด ารงชวต มาตรฐานการเรยนรระดบ มความร ความเขาใจ ตระหนกเกยวกบภมศาสตร ประวตศาสตร เศรษฐศาสตร การเมอง การปกครองในทองถน ประเทศ น ามาปรบใชในการด าเนนชวตและการประกอบอาชพ เพอความมนคงของชาต ผลการเรยนรทคาดหวง - อธบายขอมลเกยวกบเรองการเงนไดอยางถกตอง

- วเคราะห เปรยบเทยบ การช าระเงนผานชองทางตาง ๆ ตลอดจนบญชเงนฝากประเภท ตาง ๆ และเลอกใชไดอยางเหมาะสม

- ค านวณอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ และดอกเบยบญชเงนฝากได - ประยกตใชและเลอกใชความรทางการเงนมาก าหนดเปาหมายมาออกแบบวางแผนการเงนของตนเองไดอยางเหมาะสม

- มความรบผดชอบตอการใชจาย จดการการเงนไดอยางเหมาะสม คมคา ตระหนกถงสทธและหนาททางการเงน

สาระส าคญ เงนเปนปจจยส าคญในการด ารงชวตของประชาชนทกคน เนองจากเปนสอกลางทใชส าหรบแลกเปลยนกบสนคาและบรการตาง ๆ ทจ าเปนตองใชในชวตประจ าวน นอกจากนน “เงน” ยงเปนปจจยส าคญส าหรบการลงทนเพอเพมพนรายได อยางไรกตาม ในปจจบนนสภาพสงคม เศรษฐกจทเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว มวธทางการเงนใหม ๆ ถกพฒนาขนอยางหลากหลาย เชน บตรเครดต บตรเครดต บตรเอทเอม การท าธรกรรมทางโทรศพท ทางอนเทอรเนต การลงทนทางการเงนประเภทตาง ๆ เปนตน และเมอมการพฒนาทางการเงนเพมขน ภยทางการเงนกเพมขนเปนเงาตามตว เชน เงนกนอกระบบ แชรลกโซ ภยการเงนออนไลน เปนตน จงตองพฒนาทกษะความสามารถดานการเงนใหมความร ความเขาใจ

Page 7: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

ชดการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

สามารถออกแบบวางแผน และตดสนใจทางการเงน ตลอดจนหลกเลยง ความเสยงภยทางการเงน อนเปนประโยชนตอการด ารงชวตในปจจบน ขอบขายเนอหา หนวยการเรยนรท 1. วาดวยเรองของเงน

2. การวางแผนการเงน 3. สนเชอ 4. สทธและหนาทของผใชบรการทางการเงน 5. ภยทางการเงน

สอประกอบการเรยนร 1. ชดวชา 2. สมดบนทกกจกรรมการเรยนร ประกอบชมวชา 3. สอเสรมการเรยนรอน ๆ

จ านวนหนวยกต

3 หนวยกต (120 ชวโมง) กจกรรมเรยนร 1. ท าแบบทดสอบกอนเรยน ตรวจสอบค าตอบจากเฉลยทายเลม 2. ศกษาเนอหาสาระในหนวยการเรยนรทกหนวย 3. ท ากจกรรมตามทก าหนด และตรวจสอบค าตอบจากเฉลยทายเลม 4. ท าแบบทดสอบหลงเรยน และตรวจสอบค าตอบจากเฉลยทายเลม การประเมนผล

1. ท าแบบทดสอบกอนเรยน – หลงเรยน 2. ท ากจกรรมในแตละหนวยการเรยนร 3. เขารบการทดสอบปลายภาค

Page 8: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

ชดการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

สารบญ หนา

ค าน า ค าแนะน าการใชชดวชา โครงสรางชดวชา สารบญ หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน 1 เรองท 1 ความหมายและประโยชน 4 เรองท 2 ประเภทของเงน 6 เรองท 3 การฝากเงนและการประกนภย 20 เรองท 4 การช าระเงนทางอเลกทรอนกส 42 เรองท 5 ผใหบรการทางการเงนในประเทศไทย 47 หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน 52 เรองท 1 การรจกฐานะการเงนของตนเอง 54 เรองท 2 การประเมนฐานะการเงนของตนเอง 57 เรองท 3 การบนทกรายรบ-รายจาย 64 เรองท 4 การตงเปาหมายและจดท าแผนการเงน 71 เรองท 5 การออม 78 หนวยการเรยนรท 3 สนเชอ 83 เรองท 1 การประเมนความเหมาะสมกอนตดสนใจกอหน 85 เรองท 2 ลกษณะของสนเชอรายยอยและการค านวณดอกเบย 87 เรองท 3 เครดตบโร 98 เรองท 4 วธการปองกนปญหาหน 100 เรองท 5 วธการแกไขปญหาหน 101 เรองท 6 หนวยงานทใหค าปรกษาวธการแกไขปญหาหน 103 หนวยการเรยนรท 4 สทธและหนาทของผใชบรการทางการเงน 105 เรองท 1 สทธของผใชบรการทางการเงน 106 เรองท 2 หนาทของผใชบรการทางการเงน 108 เรองท 3 บทบาทศนยคมครองผใชบรการทางการเงน (ศดง.) 110 และหนวยงานทรบเรองรองเรยนอน ๆ เรองท 4 ขนตอนการรองเรยนและหลกการเขยนหนงสอรองเรยน 112

Page 9: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

ชดการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

สารบญ (ตอ) หนา

หนายการเรยนรท 5 ภยการเงน 115 เรองท 1 หนนอกระบบ 116 เรองท 2 แชรลกโซ 120 เรองท 3 ภยใกลตว 122 เรองท 4 แกงคอลเซนเตอร 124 เรองท 5 ภยออนไลน 127 เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน-หลงเรยน 131 เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง 132 บรรณานกรม 177 คณะผจดท า 180

Page 10: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

1

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

หนวยการเรยนรท 1

วาดวยเรองของเงน

สาระส าคญ

เงนเปนสงส าคญทมผลตอการด ารงชวตในยคปจจบน เพราะเปนสงทใชในการซอหาสงของหรอบรการเพอใหสามารถด ารงชพ หรอเพอความสะดวกสบาย เงนทรจกกนสวนใหญม 2 ชนด คอ ธนบตรและเหรยญกษาปณ โดยในประเทศไทยใชสกลเงนบาท อยางไรกด หากตองเดนทางหรอท าการคาทตางประเทศ กจะตองเขาไปเกยวของกบเงนตราของประเทศอน ๆ ดวย

เมอไดรบเงนจากแหลงตาง ๆ เชน จากการประกอบอาชพ สงทควรท าคอ แบงเงนบางสวนไปเกบออมเพอวตถประสงคตาง ๆ เชน ไวใชยามฉกเฉน เปนคาใชจายหลงเกษยณหรอเลกท างาน แตบางครงการเกบออมเงนไวใชยามฉกเฉนอาจไมเพยงพอทจะรองรบเหตการณ ไมคาดฝน จงอาจตองพจารณาความจ าเปนในการท าประกนภยเพอรองรบความเสยงท ไมคาดคด เชน ประสบอบตเหต หรอเสยชวต ซงหากเกดเหตการณนนบรษทประกนภยจะเปน ผจายสนไหมทดแทนใหตามเงอนไขทตกลงไวในกรมธรรม

ดวยยคสมยปจจบนเปลยนไป มการน าเทคโนโลยมาอ านวยความสะดวกเพอใหใชเงนไดงายขน ไมตองพกพาเงนสดจ านวนมาก เชน บตรเดบต และบตรเครดต ซงแตละชนดออกแบบมาเพอลกษณะการใชงานทตางกน นอกจากน ยงมชองทางการช าระเงนทรวดเรวยงขน เชน internet payment, mobile payment ทท าใหการโอนเงน ช าระเงนเปนเรองงาย ไมตองเสยเวลาเดนทางไปท าธรกรรมทธนาคาร

นอกจากเงนจะมบทบาทส าคญตอชวตประจ าวนของทกคน ยงเปนสงส าคญ ในการขบเคลอนเศรษฐกจทงระบบ ทงในดานการลงทน การผลต และการจางงาน จงม ผใหบรการทางการเงนในระบบจ านวนมากซงมบทบาทหนาทแตกตางกนไปในการตอบสนองระบบเศรษฐกจในแตละดาน โดยสถาบนการเงนมทงทรบฝากเงน และไมไดรบฝากเงน ซงผใชบรการทางการเงนสามารถวางใจและเชอถอได เนองจากมหนวยงานทท าหนาทก ากบดแลอยางใกลชด

Page 11: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

2

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

ตวชวด

1. อธบายความหมายและประโยชนของเงน 2. บอกความหมายและความแตกตางของการใหเงนและการใหยมเงน 3. บอกประเภทและลกษณะของเงนตราไทย 4. อธบายวธการตรวจสอบธนบตร 5. บอกเงนสกลของประเทศในทวปเอเชย 6. ค านวณอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ 7. บอกชองทางการแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ 8. บอกลกษณะบญชเงนฝากแตละประเภท 9. บอกประโยชนและขอจ ากดการฝากเงนประเภทตาง ๆ 10. บอกความหมายของดอกเบยเงนฝาก 11. ค านวณดอกเบยเงนฝากอยางงาย 12. บอกความหมายของการคมครองเงนฝาก 13. บอกประเภทของเงนฝากทไดรบการคมครอง 14. อธบายความหมายและประโยชนของการประกนภย 15. บอกประเภทและลกษณะการประกนภยแตละประเภท 16. บอกความหมายและประโยชนของการช าระเงนทางอเลกทรอนกส 17. บอกลกษณะของบตรเอทเอม บตรเดบต บตรเครดต 18. เปรยบเทยบความแตกตางบตรเอทเอม บตรเดบต บตรเครดต 19. บอกผใหบรการทางการเงนในประเทศไทย 20. บอกประเภทของสถาบนการเงนและหนวยงานอน ๆ ภายใตการก ากบของ

ธนาคารแหงประเทศไทย 21. อธบายบทบาทหนาทของสถาบนการเงนและหนวยงานอน ๆ ภายใตการ

ก ากบของธนาคารแหงประเทศไทย

ขอบขายเนอหา

เรองท 1 ความหมายและประโยชนของเงน

เรองท 2 ประเภทของเงน

เรองท 3 การฝากเงน และการประกนภย

Page 12: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

3

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

เรองท 4 การช าระเงนทางอเลกทรอนกส

เรองท 5 ผใหบรการทางการเงนในประเทศไทย

สอการเรยนร

1. เวบไซตธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) www.bot.or.th 2. เวบไซตส านกงานคณะกรรมการก ากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย

(ก.ล.ต.) www.sec.or.th 3. เวบไซตส านกงานคณะกรรมการก ากบและสงเสรมการประกอบธรกจ

ประกนภย (คปภ.) www.oic.or.th

เวลาทใชในการศกษา 24 ชวโมง

Page 13: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

4

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

เรองท 1 ความหมายและประโยชนของเงน

ความหมายและประโยชนของเงน

พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2554 ใหความหมายของ “เงน” คอ วตถทก าหนดใหใชเปนสอกลางในการแลกเปลยนหรอช าระหน ปจจบนสวนใหญ คอ ธนบตรและเหรยญกษาปณ อยางไรกด เงนอาจไมไดจ ากดอยในรปธนบตรและเหรยญกษาปณเทานน แตอาจอยในรปแบบอน ๆ อก เชน เงนอเลกทรอนกส

“เงน” เปนสงส าคญทมผลตอการด ารงชวตในยคปจจบน เพราะเปนสงทใชในการซอหาสงของหรอบรการเพอใหสามารถด ารงชพได หรอเพอความสะดวกสบาย เชน การซอหาอาหาร สงของจ าเปน การศกษา การรกษาพยาบาล คาใชจายเดนทาง ดงนน ทกคนจงจ าเปนตองประกอบอาชพ สรางอาชพใหตนเองเพอใหมเงนหรอมรายไดเลยงตนเองและคนในครอบครว

เมอไดเงนมาแลวกควรรจกวางแผนการเงนของตนเอง เพอใหใชเงนอยางรคณคาและมเงนเพยงพอตอการด ารงชพ เชน เมอมรายไดใหน าไปเกบออมสวนหนงกอน โดยล าดบแรกควรออมเผอฉกเฉนเมอเกดเหตการณไมคาดฝนจะไดดงเงนทออมมาใชจายได หรอการรจก วางแผนการใชจาย โดยใชจายในสงทจ าเปนกอน หรอหากมเงนออมเพยงพอแลว อาจน าเงนออมบางสวนไปสรางผลตอบแทนเพมขน เชน การฝากเงนในบญชเงนฝากประจ าเพอรบดอกเบย ทสงขน หรอการลงทนภายใตความเสยงทยอมรบได เพอใหเงนทหามาไดสรางมลคาทเพมขน

การใหเงนและการใหยมเงน

การใหเงน หมายถง การใหเงนโดยไมไดหวงผลตอบแทน และไมไดหวงใหมการน าเงนดงกลาวมาจายคนให เชน พอแมใหคาขนมแกลก การบรจาคเงนเพอการกศล

การใหยมเงน หมายถง การใหเงนโดยคาดหวงใหมการจายคนภายในระยะเวลาทก าหนด และมการก าหนดอตราผลตอบแทนของการใหยมเงนนนดวย ซงเรยกวา “ดอกเบย” เชน สมชายใหสมหญงกยม 10,000 บาท คดดอกเบย 2% ตอปและใหใชคนเมอครบ 1 ป หมายความวา สมหญงตองจายเงนคนสมชาย 10,200 บาท เมอครบ 1 ป

จะเหนวาการใหเงนเปนการใหเปลาไมตองคน แตส าหรบการใหยมเงนเปนการคาดหวงใหมการจายเงนคน ซงผใหยมอาจตองการดอกเบยหรอไมตองการดอกเบยกได ดงนน กอนทจะใหเงนหรอใหยมเงน ผใหยมควรอธบายใหชดเจนและเขาใจตรงกนวา ตองการใหเงน

Page 14: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

5

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

หรอตองการใหยมเงน ซงหากเปนการใหยมเงน ผใหยมควรแจงอตราดอกเบย ระยะเวลาทตองช าระคน และควรท าเอกสารเปนลายลกษณอกษรเพอเปนหลกฐานการใหยมเงนไวดวย

กจกรรมทายเรองท 1 ความหมายและประโยชนของเงน

(ใหผเรยนไปท ากจกรรมทายเรองท 1 ทสมดบนทกกจกรรมการเรยนร)

Page 15: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

6

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

เรองท 2 ประเภทของเงน

เงนตราไทย

เงนตราทใชในประเทศไทย ปจจบนม 2 ชนด คอ ธนบตรและเหรยญกษาปณ โดยมรายละเอยด ดงน

ธนบตร

ธนาคารแหงประเทศไทยเปนหนวยงานทท าหนาทบรหารจดการธนบตรภายในประเทศทกขนตอน เรมตงแตการผลต น าธนบตรใหมออกใชหมนเวยนและท าลายธนบตรเกา รวมทงประเมนความตองการใชธนบตรใหมในแตละปวาควรจะผลตธนบตรชนดราคาใดออกมาจ านวนมากนอยเพยงใด เพอใหเพยงพอตอความตองการใชจายของประชาชน ในประเทศ ซงในแตละปปรมาณการผลตธนบตรจะผนแปรไปตามความตองการใชธนบตร ทเพมขนหรอลดลงตามภาวะเศรษฐกจของประเทศ

ธนาคารแหงประเทศไทยเปนผมสทธพมพและออกใชธนบตรในประเทศไทยแตเพยงผเดยว โดยปฏบตตามทพระราชบญญตเงนตรา พ.ศ. 2501 ก าหนดไววาการน าธนบตรออกใชหมนเวยนในระบบเศรษฐกจสามารถท าได 2 กรณ คอ

1. แลกเปลยนทนทกบธนบตรทออกใชหมนเวยนอยแลวในมลคาทเทากน เชน ธนบตรชนดราคา 1000 บาท 10 ฉบบ มลคา 10,000 บาท แลกเปลยนกบธนบตรใหมชนดราคาเดยวกนหรอชนดราคาอนในมลคาทเทากน อาท ธนบตรชนดราคา 500 บาท จ านวน 20 ฉบบ

2. แลกเปลยนทนทกบสนทรพยทกฎหมายก าหนดใหเปนทนส ารองเงนตรา ในมลคาทเทากน เชน น าทองค ามลคา 100 ลานบาทมาเขาบญชทนส ารองเงนตรา แลกเปลยนกบธนบตรเพอน าออกใชมลคา 100 ลานบาทเทากน

ท าไมธนบตรจงมคา

การทธนบตรไดรบความเชอถอและมมลคาตามราคาทระบไวไดนน เนองจากกฎหมายก าหนดใหตองน าสนทรพย เชน ทองค า เงนตราตางประเทศ หลกทรพยตางประเทศ มาแลกเปลยนเทากบจ านวนมลคาของธนบตรทจะน าออกใช ซงสนทรพยดงกลาวจะโอนเขาไวในบญชทนส ารองเงนตรา โดยธนาคารแหงประเทศไทยเปนผดแลรกษาบญช และมส านกงาน

Page 16: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

7

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

การตรวจเงนแผนดนตรวจสอบเปนประจ าทกป ดงนน จงมนใจไดวาธนบตรทกฉบบมมลคาตามราคาทตราไวอยางแทจรง

ธนบตรทใชหมนเวยนในปจจบน

นบจากป พ.ศ. 2445 ทเรมน าธนบตรแบบแรกออกใช จนถงปจจบนป พ.ศ. 2559 ประเทศไทยมธนบตรออกใชหมนเวยนรวมจ านวน 16 แบบ โดยธนบตรแบบปจจบน คอ ธนบตรแบบสบหก1 ม 5 ชนดราคา ไดแก 20 บาท 50 บาท 100 บาท 500 บาท และ 1000 บาท

ลกษณะธนบตรดานหนา

ภาพประธาน : พระบรมฉายาสาทสลกษณพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ในฉลองพระองคครยมหาจกรบรมราชวงศ

ลกษณะธนบตรดานหลง

ภาพประธาน : ภาพพระบรมราชานสาวรยพอขนรามค าแหงมหาราช ภาพประกอบ : ภาพการประดษฐอกษรไทย ภาพศลาจารกหลกท 1 จารกพอขนรามค าแหง ภาพลายสอไทย ภาพทรงรบเรองราวรองทกขของราษฎร ภาพกระดง และภาพเครองสงคโลก

ขนาด วนประกาศออกใช วนออกใช

7.20 x 13.80 เซนตเมตร ลงวนท 2 พฤศจกายน 2555 วนท 1 เมษายน 2556

1 ขอมล ณ เดอนมถนายน 2559

Page 17: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

8

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

ลกษณะธนบตรดานหนา

ภาพประธาน : พระบรมฉายาสาทสลกษณพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ในฉลองพระองคครยมหาจกรบรมราชวงศ

ลกษณะธนบตรดานหลง

ภาพประธาน : ภาพพระบรมราชานสาวรยสมเดจพระนเรศวรมหาราช ภาพประกอบ : ภาพจตรกรรมฝาผนง ทรงพระแสงดาบ น าทหารเขาตคายพมา พระบรมราชานสาวรย ณ อนสรณดอนเจดย และพระเจดยชยมงคล วดใหญชยมงคล จงหวดพระนครศรอยธยา

ขนาด วนประกาศออกใช วนออกใช

7.20 x 14.40 เซนตเมตร ลงวนท 24 มถนายน 2554 วนท 18 มกราคม 2555

ลกษณะธนบตรดานหนา

ภาพประธาน : พระบรมฉายาสาทสลกษณพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ในฉลองพระองคครยมหาจกรบรมราชวงศ

ลกษณะธนบตรดานหลง

ภาพประธาน : ภาพพระบรมรปสมเดจพระเจาตากสนมหาราช ภาพประกอบ : ภาพทรงเกลยกลอมใหประชาชนรวมก าลงกนตอสกอสรภาพ ภาพทองพระโรงพระราชวงกรงธนบร ภาพพระบรมราชานสาวรยสมเดจพระเจาตากสนมหาราช ทรงมาพระทนงออกศก และภาพปอมวไชยประสทธ

ขนาด วนประกาศออกใช วนออกใช

7.20 x 15.00 เซนตเมตร ลงวนท 27 ธนวาคม 2557 วนท 26 กมภาพนธ 2558

Page 18: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

9

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

ลกษณะธนบตรดานหนา

ภาพประธาน : พระบรมฉายาสาทสลกษณพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ในฉลองพระองคครยมหาจกรบรมราชวงศ

ลกษณะธนบตรดานหลง

ภาพประธาน : ภาพพระบรมราชานสาวรยพระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราช ภาพประกอบ : ภาพวดพระเชตพนวมลมงคลาราม ภาพปอมพระสเมร

ขนาด วนประกาศออกใช วนออกใช

7.20 x 15.60 เซนตเมตร ลงวนท 27 ธนวาคม 2556 วนท 12 พฤษภาคม 2557

ลกษณะธนบตรดานหนา

ภาพประธาน : พระบรมฉายาสาทสลกษณพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ในฉลองพระองคครยมหาจกรบรมราชวงศ

ลกษณะธนบตรดานหลง

ภาพประธาน : ภาพพระบรมรปพระบาทสมเดจ พระจลจอมเกลาเจาอยหว พระปยมหาราช ภาพประกอบ : ภาพพระบรมราชานสาวรยพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวทรงมาพระทนง ภาพพระทนงอนนตสมาคม และภาพการเลกทาส

ขนาด วนประกาศออกใช วนออกใช

7.20 x 16.20 เซนตเมตร ลงวนท 24 มถนายน 2558 วนท 21 สงหาคม 2558

Page 19: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

10

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

ขนาดมาตรฐานของธนบตรแบบปจจบน2 (แบบสบหก)

การก าหนดขนาดธนบตรมงเนนถงความสะดวกในการพกพาเปนหลก และเพอประโยชนตอการสงเกตของประชาชน โดยเฉพาะอยางยงผทมความบกพรองทางสายตาซงสามารถแยกแยะชนดราคาธนบตรดวยการสมผสเทานน จงก าหนดใหธนบตรทกชนดราคา มความกวางเทากนคอ 72 มลลเมตร แตมความยาวทลดหลนกนชนดราคาละ 6 มลลเมตร

วธการตรวจสอบธนบตรแบบสบหก

1. สมผส

1.1 สมผสกระดาษธนบตร

ธนบตรท าจากกระดาษชนดพเศษทมใยฝายเปนสวนประกอบหลก จงมความแกรง ทนทาน ไมยยงาย เมอจบสมผสจะใหความรสกแตกตางจากกระดาษทวไป

1.2 ลายพมพเสนนน

สามารถสมผสความนนตามจดตาง ๆ ไดแก ตวเลขอารบกแจงชนดราคาทมมขวาบนของธนบตร ตวอกษรค าวา “รฐบาลไทย” และตวเลขไทยแจงชนดราคาดานหนาธนบตร

นอกจากน ทบรเวณมมลางดานขวาของธนบตรทกชนดราคาจะมลายพมพ เสนนนรปดอกไม ซงเปนสญลกษณแจงชนดราคาธนบตรทประยกตมาจากอกษรเบรลล เพออ านวยความสะดวกแกผมความบกพรองทางสายตา

2 ขอมล ณ เดอนมถนายน 2559

Page 20: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

11

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

2. ยกสอง

2.1 ลายน า

ลายน าเกดขนในขนตอนการผลตกระดาษทท าใหเนอกระดาษมความหนาไมเทากน เมอยกธนบตรสองกบแสงสวางจงมองเหนภาพทมการไลระดบของแสงเงา และตวเลขไทยตามชนดราคาธนบตรทมความโปรงแสงเปนพเศษ ประดบควบคลายน าพระบรมฉายาสาทสลกษณพระบาทสมเดจพระเจาอยหว

2.2 แถบสและแถบสเหลยมเคลอนไหวสลบส

ธนบตรทกชนดราคามแถบสตาง ๆ ตามชนดราคาธนบตรทฝงไวใน เนอกระดาษตามแนวตง มบางสวนของแถบปรากฏใหเหนเปนระยะ ๆ ทดานหลงของธนบตร

เมอยกสองดกบแสงสวางจะเหนเปนเสนตรงยาวตอเนอง บนแถบมตวเลขและตวอกษร โปรงแสงแจงชนดราคาธนบตรทมองเหนไดทงสองดาน และสามารถมองเหนการเปลยนสของแถบนเมอพลกเอยงธนบตรไปมา

ภาพท 1 ภาพท 2 ภาพท 3 ภาพท 4 ภาพท 5

ภาพท 1 - 3 เปนแถบส ซงมอยในธนบตรชนดราคา 20 บาท 50 บาท และ 100 บาท ภาพท 4 - 5 เปนแถบสทมสเหลยมเคลอนไหวสลบส ซงมอยในธนบตรชนดราคา 500 บาท

และ 1000 บาท

Page 21: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

12

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

2.3 ภาพซอนทบ

บรเวณมมบนดานซายของธนบตรมตวเลขอารบกแจงชนดราคาธนบตร ทพมพแยกไวในต าแหนงตรงกนของดานหนาและดานหลงธนบตร จะมองเหนเปนตวเลข ทสมบรณเมอยกธนบตรสองกบแสงสวาง

3. พลกเอยง

3.1 หมกพมพพเศษสลบส

เปนจดสงเกตส าหรบธนบตรชนดราคา 500 บาท และ 1000 บาทเทานน โดยใหสงเกตทมมลางดานซายของธนบตรเมอพลกขอบลางธนบตรขน ลายประดษฐ สทองจะเปลยนเปนสเขยว

Page 22: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

13

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

3.2 แถบฟอยล 3 มต

แถบฟอยล 3 มตทผนกอยบนดานหนาธนบตรชนดราคา 100 บาท 500 บาท และ 1000 บาท จะมองเหนเปนหลายมตแตกตางกนตามชนดราคาและจะเปลยนสสะทอนแสงวาววบเมอพลกเอยงธนบตรไปมา

3.3 ตวเลขแฝง

ในลายประดษฐมมลางซายของธนบตรทกชนดราคาเมอยกธนบตรเอยงเขาหาแสงสวางและมองผานจากมมลางซายเขาหากงกลางธนบตรในมมทเหมาะสม จะเหนตวเลขอารบกแจงชนดราคาธนบตรฉบบนน

เหรยญกษาปณ

กรมธนารกษไดผลตเหรยญกษาปณหมนเวยนออกใชในระบบเศรษฐกจตงแต พ.ศ. 2493 เปนตนมา ซงมหลากรนหลายแบบ โดยไดปรบเปลยนรปลกษณะ ลวดลาย และกรรมวธการผลตเรอยมา เพอใหสะดวกตอการพกพา การใชสอยและยากตอการปลอมแปลง

เหรยญกษาปณหมนเวยน เปนเหรยญกษาปณทใชหมนเวยนกนอย ทวไป ในชวตประจ าวน ม 9 ชนดราคาคอ 10 บาท 5 บาท 2 บาท 1 บาท 50 สตางค 25 สตางค 10 สตางค 5 สตางค และ 1 สตางค แตใชหมนเวยนในระบบเศรษฐกจม 6 ชนดราคา คอ

Page 23: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

14

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

10 บาท 5 บาท 2 บาท 1 บาท 50 สตางค 25 สตางค สวนเหรยญชนดราคา 10 สตางค 5 สตางค และ 1 สตางค มใชในทางบญชเทานน

ในป พ.ศ. 2551 กระทรวงการคลงไดอนมตใหกรมธนารกษ จดท าเหรยญกษาปณออกใชหมนเวยนชดใหมในระบบเศรษฐกจ โดยมลกษณะและชนดราคา ดงน

1. เหรยญกษาปณโลหะสองส (สขาวและสทอง) ชนดราคา 10 บาท

2. เหรยญกษาปณโลหะสขาว (ทองแดงผสมนกเกล เคลอบไสทองแดง) ชนดราคา 5 บาท

3. เหรยญกษาปณโลหะสทอง (ทองแดงผสมนกเกลและอลมเนยม) ชนดราคา 2 บาท

4. เหรยญกษาปณโลหะสขาว (ไสเหลกชบนกเกล) ชนดราคา 1 บาท

5. เหรยญกษาปณโลหะสแดง (ไสเหลกชบทองแดง) ชนดราคา 50 สตางค

6. เหรยญกษาปณโลหะสแดง (ไสเหลกชบทองแดง) ชนดราคา 25 สตางค

7. เหรยญกษาปณโลหะสขาว (อลมเนยม) ชนดราคา 10 สตางค 5 สตางค 1 สตางค

เหรยญกษาปณกบการใชช าระหนตามกฎหมาย

ตามพระราชบญญตเงนตรา พ.ศ. 2501 มาตรา 11 ระบวา เหรยญกษาปณเปนเงนทช าระหนไดตามกฎหมาย ไมเกนจ านวนทก าหนดโดยกฎกระทรวง ดงน

ชนดราคา จ านวนการช าระหนตอครง เหรยญชนดราคา 1 สตางค ช าระหนไดครงละไมเกน 5 บาท เหรยญชนดราคา 5, 10, 25 และ 50 สตางค ช าระหนไดครงละไมเกน 10 บาท เหรยญชนดราคา 1, 2 และ 5 บาท ช าระหนไดครงละไมเกน 500 บาท เหรยญชนดราคา 10 บาท ช าระหนไดครงละไมเกน 1,000 บาท

สาเหตทกฎหมายตองก าหนดจ านวนเงนในการช าระหนของเหรยญกษาปณ คอ เพอปองกนการกลนแกลงระหวางลกหนกบเจาหนในการช าระหน

Page 24: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

15

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

เงนตราตางประเทศ

ในการด าเนนชวตประจ าวนทว ๆ ไป เราจะใชเงนสกลของประเทศไทยคอ เงนบาทในการจบจายใชสอยในประเทศ แตหากตองเดนทางหรอมการท าธรกจระหวางประเทศ เรากจะตองเขาไปเกยวของกบเงนตราของประเทศอน ๆ

เงนสกลตางประเทศในทวปเอเชย

ชอประเทศ ชอสกลเงน อกษรยอสกลเงน บงคลาเทศ ตากา (Bangladesh Taka) BDT ภฏาน งลตรม (Bhutanese Ngultrum) BTN อนเดย รปอนเดย (Indian Rupee) INR มลดฟ รฟยาห (Maldivian Rufiyaa) MVR

เนปาล รปเนปาล (Nepalese Rupee) NPR

ปากสถาน รปปากสถาน (Pakistani Rupee) PKR

ศรลงกา รปศรลงกา (Sri Lankan Rupee) LKR

บาหเรน ดนารบาหเรน (Bahraini Dinar) BHD อฟกานสถาน อฟกาน (Afghan Afghani) AFN อรก ดนารอรก (Iraqi Dinar) IQD อหราน เรยลอหราน (Iranian Rial) IRR อสราเอล เชคเกล (Israeli Shekel) ILS จอรแดน ดนารจอรแดน (Jordanian Dinar) JOD ตรก ลรา (Turkish Lira) TRY คเวต ดนารคเวต (Kuwaiti Dinar) KWD เลบานอน ปอนดเลบานอน (Lebanese Pound) LBP โอมาน เรยลโอมาน (Omani Rial) OMR ปาเลสไตน เชคเกล (Israeli Shekel) ILS กาตาร รยลกาตาร (Qatari Riyal) QAR ซาอดอาระเบย รยลซาอดอาระเบย (Saudi Arabian Riyal) SAR ซเรย ปอนดซเรย (Syrian Pound) SYP สหรฐอาหรบเอมเรตส ดแรหมสหรฐอาหรบเอมเรตส

(Emirati Dirham) AED

เยเมน เรยลเยเมน (Yemeni Rial) YER คาซคสถาน เทงก (Kazakhstani Tenge) KZT ครกซสถาน ซอมครกซสถาน (Kyrgyzstani Som) KGS

Page 25: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

16

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

ชอประเทศ ชอสกลเงน อกษรยอสกลเงน ทาจกสถาน โซโมน (Tajikistani Somoni) TJS เตรกเมนสถาน มานตเตรกเมนสถาน (Turkmenistani

Manat) TMT

อซเบกสถาน ซอมอซเบกสถาน(Uzbekistani Som) UZS อารเมเนย ดรม (Armenian Dram) AMD อาเซอรไบจาน มานตอาเซอรไบจาน (Azerbaijani Manat) AZN จอรเจย ลาร (Georgian Lari) GEL ไทย บาท (Thai Baht) THB

กมพชา เรยล (Cambodia Riel) KHR บรไน ดอลลารบรไน (Bruneian Dollar) BND อนโดนเซย รเปยห (Indonesian Rupiah) IDR ลาว กบ (Laotian Kip) LAK

เมยนมา จต (Myanmar Kyat) MMK

มาเลเซย รงกต (Malaysian Ringgit) MYR

ฟลปปนส เปโซ (Philippine Peso) PHP

ตมอร-เลสเต ดอลลารสหรฐ (United States Dollar) USD สงคโปร ดอลลารสงคโปร (Singapore Dollar) SGD

เวยดนาม ดอง (Vietnames Dong) VND ไตหวน ดอลลารไตหวน (Taiwan Dollar) TWD

จน หยวน (Chinese Yuan, Renminbi) CNY เกาหลใต วอน (South Korean Won) KRW

เกาหลเหนอ วอน (North Korean Won) KPW

มองโกเลย ทกรก (Mongolian Tugrik) MNT

มาเกา ปาตากาส (Macau Pataca) MOP

ฮองกง ดอลลารฮองกง (Hong Kong Dollar) HKD ญปน เยน (Japanese Yen) JPY

ซงคาของเงนในแตละสกลจะไมเทากน จงตองมการก าหนดอตราแลกเปลยนขนอตราแลกเปลยน หมายถง ราคาของเงนตราสกลหนง เมอเทยบกบเงนตราอกสกลหนง เชน

1 USD เทากบ 31 บาท หมายถง เงนบาทจ านวน 31 บาท แลกเปนเงนดอลลารสหรฐได 1 ดอลลารสหรฐ

Page 26: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

17

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

1 EUR เทากบ 42 บาท หมายถง เงนบาทจ านวน 42 บาท แลกเปนเงนยโรได 1 ยโร

อตราแลกเปลยนไมไดคงทแตมการเปลยนแปลงขนลงอยเสมอในแตละชวงเวลาตามปจจยทมผลกระทบ เชน ภาวะเศรษฐกจของประเทศ เศรษฐกจโลก ภาวะตลาดการเงน

การดอตราแลกเปลยนอยางงาย

ตวอยาง ตารางแสดงอตราแลกเปลยนระหวางเงนตางประเทศและเงนบาท ทผใหบรการ ซงประกอบธรกจปจจยช าระเงนตราตางประเทศทไดรบอนญาตจากธนาคารแหงประเทศไทยประกาศไว

(เงนบาทตอ 1 หนวยสกลเงนตราตางประเทศ)

ประเทศ สกลเงน อตรารบซอ อตราขาย สหรฐอเมรกา USD 34.89 35.22 สหราชอาณาจกร GBP 49.84 50.69 ยโรโซน EUR 39.25 39.96 ญปน (ตอ 100 เยน) JPY 31.68 32.37 ฮองกง HKD 4.47 4.55 มาเลเซย MYR 8.85 9.13

อตรารบซอ คอ อตราทผใหบรการเสนอซอเงนตราตางประเทศ อตราขาย คอ อตราทผใหบรการเสนอขายเงนตราตางประเทศ หากตองการน าเงนบาทไทยไปแลกเปนเงนดอลลารสหรฐ กลาวคอ ตองการ

ซอเงนดอลลารสหรฐ เราตองดราคาทอตราขาย จากตวอยางขางตน 1 USD = 35.22 บาท

หากตองการน าเงนดอลลารสหรฐไปแลกเปนเงนบาท กลาวคอ ตองการขายเงนดอลลารสหรฐ เราตองดราคาทอตรารบซอ จากตวอยางขางตน 1 USD = 34.89 บาท

วธการค านวณอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ

ในกรณทตองเดนทางไปตางประเทศ เราอาจตองแลกเปลยนสกลเงนเปนของประเทศนน ๆ ซงสามารถค านวณอตราแลกเปลยนได ดงน

Page 27: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

18

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

ตวอยางท 1

หากตองการเดนทางไปยงประเทศสหรฐอเมรกา ซงใชสกลเงนดอลลารสหรฐ (USD) สมมตวา อตราแลกเปลยนขณะนนอยท 1 USD = 30 บาท หากตองการแลก 100 USD ตองใชเงนบาทไทยแลกเปนจ านวนเทาไร

วธค านวณ

1 USD = 30 บาท

100 USD = [30 x 100] ÷ 1

= 3,000 บาท

ดงนน ตองใชเงนบาทไทยจ านวนเงน 3,000 บาท จงจะแลกได 100 USD

ตวอยางท 2

หากตองการน าเงนดอลลารสหรฐมาแลกเปนเงนบาท สมมตวา อตราแลกเปลยนขณะนนอยท 1 USD = 30 บาท หากตองการแลก 1,500 บาท จะตองใชเงนดอลลารสหรฐจ านวนเงนเทาไร

วธค านวณ

30 บาท = 1 USD

1,500 บาท = [1 x 1,500] ÷ 30

= 50 USD

ดงนน ตองใชเงนดอลลารสหรฐจ านวนเงน 50 USD จงจะแลกได 1,500 บาท

ชองทางการแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ

การตดตอขอแลกเปลยนเงนตราตางประเทศสามารถตดตอกบผใหบรการซงประกอบธรกจปจจยช าระเงนตราตางประเทศทไดรบอนญาตจากธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) เชน

- นตบคคลรบอนญาต (authorized financial institution) หมายถง ธนาคารพาณชยทไดรบอนญาตใหประกอบธรกจซอ ขาย แลกเปลยน ใหยม หรอโอนเงนตราตางประเทศ

Page 28: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

19

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

- บคคลรบอนญาต (authorized money changer) หมายถง นตบคคล ทไดรบอนญาตใหประกอบธรกจซอและขายธนบตรตางประเทศ และรบซอเชคเดนทาง เชน ผประกอบธรกจโรงแรม หรอบรษททไดรบอนญาตใหประกอบธรกจแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ

กจกรรมทายเรองท 2 ประเภทของเงน

(ใหผเรยนไปท ากจกรรมทายเรองท 2 ทสมดบนทกกจกรรมการเรยนร)

Page 29: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

20

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

เรองท 3 การฝากเงน และการประกนภย

การฝากเงน

เมอไดรบเงนจากแหลงตาง ๆ เชน รายไดจากการประกอบอาชพ สงทควรท า คอแบงเงนบางสวนไปเกบออมเพอวตถประสงคตาง ๆ เชน ไวใชยามฉกเฉน เปนคาใชจายหลงเกษยณหรอเลกท างาน การมองหาสถานทเกบรกษาเงนจงเปนเรองจ าเปน โดยแหลงเกบเงน ทนยมกนคอการฝากเงนไวกบธนาคาร ซงนอกจากมความปลอดภยกวาการเกบเงนสดไวกบตวหรอไวทบานแลว การฝากเงนไวกบธนาคารยงท าใหไดรบผลตอบแทนในรปของดอกเบย เงนฝากดวย

อยางไรกด การจะไดรบดอกเบยมากหรอนอยขนอยกบวาเปนบญชเงนฝากประเภทใด มเงอนไขอยางไร เราจงจ าเปนตองรจกบญชเงนฝากแตละประเภท เพอเลอกบญช ทเหมาะสมและตรงกบความตองการของเรามากทสด โดยปจจบนบญชเงนฝากทรจกและ ใชกนมาก เชน บญชเงนฝากออมทรพย บญชเงนฝากประจ า

ประเภทของบญชเงนฝาก

1. บญชเงนฝากออมทรพย

ลกษณะ

สามารถฝากหรอถอนเงนเมอไหรกได

ก าหนดจ านวนเงนฝากขนต าไวไมสงนก เชน 100 - 1,000 บาท

จายดอกเบยปละ 2 ครง ในเดอนมถนายนและธนวาคมของทกป

ประโยชน

ถาดอกเบยรบไมเกน 20,000 บาท ไมตองเสยภาษ 15% ของดอกเบย ทไดรบ (รวมรบจากทกสถาบนการเงนใน 1 ป) ถาเกน 20,000 บาท ธนาคารจะหกภาษ ณ ทจายไวเลยจากบญชเงนฝาก

มบรการบตรเอทเอมหรอบตรเดบต ส าหรบใชถอนหรอโอนเงนทเครองเอทเอมไดสะดวก (บตรเดบตยงสามารถใชช าระคาสนคาและบรการไดดวย) แตหากตองการเปดบญชเพยงอยางเดยวกสามารถท าไดโดยไมจ าเปนตองท าบตรใด ๆ

ขอจ ากด

Page 30: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

21

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

อตราดอกเบยคอนขางต า

มคาธรรมเนยมกรณบญชเงนฝากไมเคลอนไหวและมยอดเงนฝากคงเหลอนอยกวาทก าหนด

กรณท าบตรเอทเอมและบตรเดบตมกจะตองเสยคาท าบตรและคาธรรมเนยมรายป

บญชนเหมาะกบใคร:

ผทใชบรการรบโอนเงนเดอนหรอคาจาง หรอคาสนคา

ผทเบกถอนบอยครง หรอใชบรการหกบญชเพอช าระคาใชจายรายเดอน เชน คาน า คาไฟ คาบตรเครดต และคาใชจายอน ๆ

ผทตองการออมเงนไวใชยามฉกเฉน เนองจากถอนไดสะดวก (ถอนไดหลายชองทางและถอนเมอไหรกได)

นอกจากน บางธนาคารมบญชเงนฝากออมทรพยพเศษ ซงใหอตราดอกเบยทสงกวาบญชเงนฝากออมทรพย แตจะมเงอนไขทเพมขนดวย เชน เงนฝากขนต า 10,000 บาท ถอนไดไมเกน 2 ครงตอเดอน หากถอนตงแตครงท 3 เปนตนไปในเดอนนนจะถกคดคาธรรมเนยมครงละ 500 บาท ซงบญชในลกษณะนเหมาะกบการออมเงนมากกวาทจะใชเปนบญชเพอช าระคาใชจาย

ค าแนะน า

1. ควรท ารายการฝาก ถอน หรอโอนอยางนอยปละ 1 ครง เพอหลกเลยงการถกคดคาธรรมเนยมรกษาบญชกรณบญชเงนฝากไมเคลอนไหว และมยอดเงนฝากคงเหลอนอยกวาทก าหนด

2. ปรบสมดบญชอยางสม าเสมอเพอดวามเงนคงเหลอในบญชเพยงพอส าหรบการหกบญชหรอเงอนไขตาง ๆ ทก าหนดหรอไม เชน คาใชจายทจะถกตดออกจากบญช ยอดเงนขนต าทธนาคารก าหนด เพอไมใหพลาดการช าระเงนหรอมเงนไมพอทจะช าระซงอาจท าใหตองเสยคาใชจายเพมเตม

3. หากไมมความจ าเปนตองใชบตรเอทเอมหรอบตรเดบตควรแจงยกเลกบตร หรอแจงเจาหนาทวาไมตองการท าบตร จะชวยประหยดคาธรรมเนยมทไมจ าเปนได

2. บญชเงนฝากประจ า มหลายรปแบบ เชน

Page 31: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

22

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

2.1 บญชเงนฝากประจ าทวไป

ลกษณะ

มระยะเวลาการฝากหลายแบบ เชน 3 เดอน 6 เดอน 12 เดอน

สวนใหญจะก าหนดจ านวนเงนฝากขนต าไวประมาณ 1,000 บาท

การจายดอกเบย แลวแตเงอนไขธนาคาร เชน บญช 3 เดอน 6 เดอน และ 12 เดอน จายดอกเบยเมอครบก าหนด บญช 24 เดอน และ 36 เดอน จายดอกเบยทก 3 เดอน โดยอาจจะน าดอกเบยทไดมาฝากเขาบญชเงนฝากประจ า (ทบตน) หรออาจจะโอนดอกเบยเงนฝากเขาบญชเงนฝากออมทรพยหรอกระแสรายวน ซงธนาคารจะแจงใหทราบตงแตตอนเปดบญชกบธนาคาร

กรณถอนกอนครบก าหนด อาจไมไดรบดอกเบย หรอไดรบในอตราดอกเบยเงนฝากออมทรพย เชน ธนาคารอาจก าหนดวาหากเลอกฝากประจ า 6 เดอน แตฝากยงไมถง 3 เดอนแลวตองการถอนออกมา จะไมไดรบดอกเบย หรอถอนหลง 3 เดอนไปแลว แตยงไมครบก าหนด 6 เดอน จะไดรบดอกเบยในอตราดอกเบยเงนฝากออมทรพย พรอมทง ถกหกภาษ ณ ทจาย

นอกจากน บางธนาคารมรปแบบการฝากประจ าแบบพเศษ เชน ใหเลอกระยะเวลาการฝากไดตามทสะดวก ก าหนดระยะการฝากเปนจ านวนวน (เชน 99 วน) หรอจายดอกเบยเงนฝากตงแตวนแรกทผฝากเปดบญช โดยอาจมเงอนไขทก าหนดจ านวนเงนฝาก ทคอนขางสง เชน 100,000 บาทขนไป

บญชนเหมาะกบใคร

ผทตองการเกบออมเพอเพมรายไดจากดอกเบย

ผ ทมเงนกอนและไมมความจ าเปนทจะใชเงนทออมไวในชวงระยะเวลาหนง

Page 32: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

23

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

2.2 บญชเงนฝากประจ าแบบปลอดภาษ

ลกษณะ

เปนบญชเงนฝากประจ าทไดรบยกเวนภาษ แตเปดไดเพยงบญชเดยว

ตามเกณฑสรรพากรไมไดมการก าหนดจ านวนเงนฝากขนต าไว แตมเพดานฝากสงสดอยท 25,000 บาทตอเดอน และเมอรวมจ านวนเงนทฝากทกเดอนแลวตอง ไมเกน 600,000 บาท ซงตองฝากตอเนองในจ านวนทเทากนทก ๆ เดอน เดอนละ 1 ครง เปนเวลาไมนอยกวา 24 เดอน

หากเงนฝากครบก าหนด บางธนาคารจะโอนเงนตนและดอกเบยเขาบญชออมทรพยหรอบญชกระแสรายวนตามทลกคาแจงความประสงคไวตอนเปดบญช หรอบางกรณหากลกคาไมไดถอนเงนออก ธนาคารกอาจเปลยนประเภทเปนบญชเงนฝากประจ าใหอตโนมตโดยมเงอนไขการฝากเงนและอตราดอกเบยตามประกาศของธนาคารทใชอยในขณะนน

ในระหวางระยะเวลาการฝาก ขาดฝากไดไมเกน 2 ครง และยงคงตองฝากใหครบตามวงเงนทก าหนด

กรณถอนกอนครบก าหนด สวนใหญมกก าหนดวาหากฝากไมถง 3 เดอน จะไมไดรบดอกเบย หากถอนหลงจาก 3 เดอนไปแลวจะไดรบในอตราดอกเบยเงนฝากออมทรพย พรอมทงถกหกภาษ ณ ทจาย

จายดอกเบยเมอครบก าหนดระยะเวลาการฝาก โดยทวไปจะโอนดอกเบยไปยงบญชเงนฝากออมทรพยหรอกระแสรายวน

ประโยชน

ไดรบอตราดอกเบยเงนฝากสงกวาบญชเงนฝากออมทรพย

ไดฝกวนยการออม (ตองน าเงนไปฝากทกเดอน เดอนละเทา ๆ กน)

ดอกเบยทไดรบไมตองเสยภาษ

ขอจ ากด มขอจ ากดและเงอนไขในการถอน เชน หากมการถอนกอนระยะเวลาทก าหนดไวอาจไมไดรบดอกเบย และไมไดรบสทธยกเวนการหกภาษ ณ ทจาย 15%

Page 33: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

24

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

บญชนเหมาะกบใคร

ผทตองการสรางวนยการออม และเพมรายไดจากดอกเบย

ผ ทไมมความจ าเปนทจะใชเงนทออมไวในชวงระยะเวลาหนง (อยางนอย 2 ป)

ค าแนะน า

ผสนใจจะฝากเงนในบญชเงนฝากประจ าทง 2 ประเภทน ควรศกษาเงอนไขการฝากและถอนเงนใหเขาใจ และตองมนใจวายงไมมความจ าเปนตองใชเงนในระหวางทฝากเงนไวกบธนาคาร เพอปองกนปญหาการไมปฏบตตามเงอนไขและท าใหไมไดรบดอกเบยตามทก าหนด

3. บญชเงนฝากแบบขนบนได

ลกษณะ

จ านวนเงนฝากขนต า สวนใหญมกจะสงกวาบญชเงนฝากประจ าทวไป เชน ไมนอยกวา 5,000 บาท

ก าหนดการจายดอกเบยขนอยกบเงอนไขของธนาคาร เชน จายดอกเบยทกเดอน โดยจะโอนดอกเบยเงนฝากเขาบญชเงนฝากออมทรพยหรอกระแสรายวน ซงธนาคารจะแจงใหทราบตงแตตอนเปดบญชกบธนาคาร

มกจงใจผฝากดวยการโฆษณาวาใหอตราดอกเบยสงมาก แตในความจรงแลวมกเปนเพยงชวงเวลาสน ๆ (สวนใหญจะสงมากเฉพาะเดอนสดทาย) และในแตละชวงเวลาการฝากดอกเบยจะคอย ๆ เพมสงขน อาท

เดอนท 1 - 5 อตราดอกเบย 1% เดอนท 6 - 7 อตราดอกเบย 1.7% เดอนท 8 - 9 อตราดอกเบย 1.9% เดอนท 10 อตราดอกเบย 8%

ดงนน ผสนใจฝากตองมองหาอตราดอกเบยเฉลยตอปของทงโครงการ ทธนาคารตองเขยนไวในใบโฆษณา หรอสอบถามจากเจาหนาทธนาคารเพมเตมเพอ ขอรายละเอยดทชดเจน

หากเงนฝากครบก าหนด แลวไมไดถอนเงนออก ธนาคารมกจะเปลยนประเภทเปนบญชเงนฝากประจ าใหอตโนมตโดยมเงอนไขการฝากเงนและอตราดอกเบยตามประกาศของธนาคารทใชอยในขณะนน

Page 34: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

25

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

ขอก าหนดในเรองถอนกอนครบก าหนดมหลายรปแบบ อาท อาจตอง ปดบญชเลย หรอตองถอนทงจ านวนของแตละยอดการฝาก เชน ฝากครงแรก 10,000 บาท ครงท 2 ฝาก 20,000 บาท หากตองการถอนเงนทฝากไวจะตองถอนเงนทยอด 10,000 บาท หรอ 20,000 บาท เทานน ไมสามารถถอนบางสวนได

ส าหรบเรองดอกเบย ผฝากทถอนกอนครบก าหนดอาจไดดอกเบยตามอตราทก าหนดไวในแตละชวงระยะเวลาการฝาก หรออาจไมไดดอกเบย หรอไดรบอตราดอกเบยเงนฝากออมทรพย ขนอยกบเงอนไขทธนาคารก าหนด

ขอจ ากด

ใหอตราดอกเบยเงนฝากสงกวาเงนฝากออมทรพย แตสวนใหญมกอย ในรปแบบของบญชเงนฝากประจ าจงจะถกหกภาษ ณ ทจาย 15% ของดอกเบยทไดรบ

มขอจ ากดและเงอนไขในการถอน เชน กรณการถอนกอนครบก าหนด (อยางทกลาวไปแลว)

บญชนเหมาะกบใคร

ผทตองการเกบออมเพอเพมรายไดจากดอกเบย

ผทมเงนกอนและไมมความจ าเปนทจะใชเงนในชวงระยะเวลาหนง

Page 35: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

26

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

ขอแนะน าการเลอกประเภทบญชเงนฝาก

เมอไดประเภทบญชทตองการแลว ใหหาขอมลบญชประเภทเดยวกนจากหลาย ๆ ธนาคาร เพอน ามาเปรยบเทยบ ซงสามารถหาขอมลไดจากเวบไซตของธนาคารแตละแหง หรอแผนพบหรอโฆษณาทธนาคารเผยแพร อยางไรกตาม ควรดประกาศอตราดอกเบยเงนฝากของธนาคารประกอบดวย เนองจากจะมการระบรายละเอยดและเงอนไขในการจายดอกเบยตาง ๆ ในสวนทายของประกาศ โดยขอมลทควรน ามาเปรยบเทยบมดงน

1. อตราดอกเบย ไมควรดเฉพาะในใบโฆษณา แตควรดจากประกาศอตราดอกเบยในเวบไซตของธนาคารทเราสนใจจะน าเงนไปฝากดวย เพอใหไดขอมลทครบถวน

2. ระยะเวลาการฝาก ตองมนใจวาสามารถฝากไดตามระยะเวลาทเปนเงอนไขของบญชนน

3. เงนฝากขนต า และเงอนไขการฝาก เชน ตองฝากตอเนองทกเดอนหรอไม และทส าคญควรดความสามารถในการฝากของตนเองดวย เพราะหากเปนเงนฝากทใหอตราดอกเบยสง กมกจะก าหนดจ านวนเงนฝากขนต าไวสงเชนกน

4. วธการจายดอกเบย หากเปนบญชออมทรพยทวไป ธนาคารจะน าดอกเบยเขาบญชเงนฝากไปสมทบกบเงนตนให แตหากเปนบญชเงนฝากประจ าบางประเภท ธนาคารอาจจะโอนดอกเบยเขาบญชออมทรพยหรอบญชกระแสรายวนตามทไดแจงใหลกคาทราบตอนเปดบญช ซงการจายดอกเบยจะมทงจายเมอครบก าหนดระยะเวลาการฝาก หรอจายดอกเบยทก 3 เดอน

5. เงอนไขเกยวกบภาษ ดอกเบยจะถกหกภาษ ณ ทจาย 15% หรอไม เพราะหากเสยภาษ อตราดอกเบยทจะไดรบกจะนอยกวาทธนาคารประกาศไว

6. เงอนไขการใชบรการ ฝาก ถอน โอน หรอเงอนไขกรณการถอนกอนครบระยะเวลา หรอการเรยกเกบคาธรรมเนยม เชน กรณบญชเงนฝากไมเคลอนไหวหรอมยอดเงนในบญชต ากวาทก าหนดจะถกเรยกเกบคาธรรมเนยมรกษาบญช หรอกรณมเงอนไขเรองจ านวนครงการถอน เชน ถอนไดเพยง 2 ครงตอเดอน หากถอนตงแตครงท 3 เปนตนไป จะเสยคาธรรมเนยมการถอนครงละ 500 บาท

Page 36: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

27

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

ดอกเบยเงนฝาก

ดอกเบยเงนฝาก หมายถง ผลตอบแทนทผฝากเงนจะไดรบจากการน าเงนไปฝากไวกบสถาบนการเงน โดยทวไปแตละสถาบนการเงนจะก าหนดเปนอตราดอกเบยตอป เชน 3% ตอป อยางไรกด แตละสถาบนการเงนจะมการก าหนดอตราดอกเบยทแตกตางกนไป จงควรศกษารายละเอยดอตราดอกเบยตลอดจนเงอนไขอน ๆ ทเกยวของเพอหาขอมล และเปรยบเทยบ เพอเลอกฝากเงนกบสถาบนการเงนทใหอตราดอกเบยสงภายใตเงอนไขทผฝากรบได เชน ระยะเวลาการฝาก เงอนไขการเบกถอน โดยสามารถดรายละเอยดไดจากเวบไซตของสถาบนการเงนนน ๆ หรอจากประกาศอตราดอกเบยทจะตดไว ณ ทท าการของสถาบนการเงน

ตวอยางการค านวณดอกเบยเงนฝากออมทรพย

ส ารวยเปดบญชเงนฝากออมทรพยทธนาคารมงมน เมอวนท 1 ม.ค. 58 จ านวน 10,000 บาท ไดรบดอกเบยเงนฝากในอตรา 3% ตอป โดยธนาคารจะจายดอกเบยใหในวนท 30 ม.ย. และ 31 ธ.ค. ของทกป ในวนท 30 ม.ย. ส ารวยจะไดรบดอกเบยเงนฝากเปนจ านวนเงนเทาไร และมเงนฝากในบญชรวมดอกเบยเปนเงนเทาไร หากส ารวยไมถอนเงนออกหรอฝากเงนเพม

สตรค านวณดอกเบยเงนฝาก

* จ านวนวนใน 1 ปขนกบการก าหนดของสถาบนการเงน ซงอาจเปน 360 วน 365 วน หรอ 366 วนกได แตไมวาจะก าหนดจ านวนวนเปนเทาใดกตาม สถาบนการเงนจะตองใชจ านวนวนเดยวกนส าหรบการค านวณทงดอกเบยจาย เชน เงนฝาก และดอกเบยรบ เชน สนเชอ

1. เงนตน คอ ยอดเงนทน ามาฝาก จากตวอยางนคอ 10,000 บาท

2. อตราดอกเบยตอป ในตวอยางนธนาคารก าหนดอตราดอกเบย 3% ตอป ซงเงนฝากออมทรพยไมตองเสยภาษ ณ ทจาย 15% ดงนน จงน ามาค านวณในสตรไดเลย (แตหากเปนดอกเบยเงนฝากทตองเสยภาษ ณ ทจาย เชน เงนฝากประจ า จะตองน าดอกเบยเงนฝากทไดรบคณดวย 0.85 กอน (เพราะถกหกภาษไป 15%) เชน 3 x 0.85 กจะไดอตราดอกเบยเงนฝากหลงหกภาษ)

Page 37: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

28

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

3. จ านวนวนทฝาก จะค านวณถงวนกอนวนทจายดอกเบย ดงนน หากธนาคารจายดอกเบย 30 ม.ย. 58 กจะเรมนบตงแตวนท 1 ม.ค. 58 ถง 29 ม.ย. 58 รวม 180 วน

ค าตอบ ณ 30 ม.ย. 58 ส ารวยจะไดรบดอกเบย 147.95 บาท และเมอรวมกบ เงนตนแลวจะไดรบเงนทงสน 10,147 บาท โดยประมาณ

สลากออมทรพย/สลากออมสน

เปนทางเลอกการออมอยางหนงของผทชอบลนรางวล แมจะใหผลตอบแทน ไมสงนก (หากไมถกรางวล) แตจะไดเงนตนคนเตมจ านวนเมอครบก าหนด ซงแตกตางจากการซอหวย หรอสลากกนแบงรฐบาล สถาบนการเงนทออกสลากในปจจบน3เปนสถาบนการเงนเฉพาะกจของรฐ

ลกษณะของสลากออมทรพย/สลากออมสน คอ ขายเปนจ านวนหนวยและมการก าหนดอายทแนนอน (เชน อาย 3 ป หรอ 5 ป) และมกมการจายดอกเบยเปนผลตอบแทนหากถอจนครบตามเกณฑทผออกสลากก าหนด ผซอสลากสามารถลนรางวลไดทกงวดจนกวาสลากจะหมดอาย แตกอาจมสลากบางรนซงหากถอนกอนครบก าหนดอาจไดคนเงนตนนอยกวาทจายไป หรอมบรการพเศษทสามารถใชสลากค าประกนการกเงนไดดวย

ทงน เมอซอสลาก สถาบนการเงนทออกสลากมกแนะน าใหเปดบญชเงนฝากออมทรพยคกนเพอเปนบญชเงนฝากส าหรบการรบเงนหากถกรางวล

3 ขอมล ณ มถนายน 2559

Page 38: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

29

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

ขอจ ากด

1. เงนทน ามาซอสลากออมทรพยควรจะเปนเงนเยน หรอเปนเงนทไมตองการใชตลอดอายของสลาก เพราะหากถอนสลากกอนก าหนด อาจไดรบเงนคนนอยกวาจ านวนทซอ

2. ควรศกษาเงอนไขใหละเอยดกอนซอ

3. เมอไดสลากมาควรตรวจสอบความถกตองทกครง เชน ชอ นามสกล จ านวนหนวย จ านวนเงนทซอ

4. ควรเกบรกษาสลากใหด หากท าหายตองไปแจงความ และตดตอขอท าสลากใหมซงจะมคาธรรมเนยมในการออกสลากใหมดวย

5. ควรพจารณาและเปรยบเทยบผลตอบแทนของสลากแตละประเภท หรอ แตละรนกอนตดสนใจซอ

การคมครองเงนฝาก

เปนการคมครองประโยชนของประชาชนทฝากเงนไวกบสถาบนการเงน ซงเปนระบบสากลทประเทศตาง ๆ น ามาใชมากกวา 100 ประเทศ โดยการก าหนดวงเงนทรบรองวา ผฝากจะไดรบคนเปนจ านวนทแนนอนภายในระยะเวลาทก าหนดโดยเรวหากสถาบนการเงนถกปดกจการ ส าหรบเงนฝากสวนทเกนวงเงนดงกลาว ผฝากมโอกาสไดรบเพมเตมหลงจากการขายสนทรพยและช าระบญชสถาบนการเงนนนแลว

การคมครองเงนฝากในประเทศไทย

ในอดตหากสถาบนการเงนถกปดกจการ ผฝากเงนจะตองไปด าเนนการฟองรองเพอใหไดรบเงนฝากคนเอง ซงไมมความแนนอนวาจะไดรบเงนคนหรอไม จะไดรบเงนคนเมอใดและจ านวนเทาไร ดงนน ภาครฐจงไดจดใหมระบบคมครองเงนฝากขน เพอชวยเหลอประชาชน ผฝากเงนใหไดรบเงนฝากคนภายในเวลาทรวดเรวหากสถาบนการเงนถกปดกจการ ซงการมระบบคมครองเงนฝากจะไมกอใหเกดภาระกบภาครฐ เนองจากมการเรยกเกบเงนน าสงจากสถาบนการเงนตาง ๆ สะสมไวใชในการจายคนเงนใหกบประชาชนผฝากเงน ซงด าเนนการโดยสถาบนคมครองเงนฝาก (Deposit Protection Agency: DPA)

สถาบนคมครองเงนฝาก เปนหนวยงานของรฐ จดตงขนเมอวนท 11 สงหาคม 2551 เพอคมครองประชาชนผฝากเงน โดยมหนาทหลก คอ

Page 39: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

30

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

1. จายเงนคนผฝากภายในวงเงนและระยะเวลาทกฎหมายก าหนด ในกรณทสถาบนการเงนทอยภายใตการคมครองถกปดกจการ

2. ช าระบญชสถาบนการเงนทถกปดกจการ เพอรวบรวมเงนจากการขายสนทรพยมาช าระคนใหแกเจาหนของสถาบนการเงนนน รวมถงเงนฝากสวนทเกนวงเงนคมครองดวย

คมครองอะไรบาง

เงนบาททฝากไวกบสถาบนการเงนทอยภายใตการคมครอง (ธนาคารพาณชย บรษทเงนทน และบรษทเครดตฟองซเอร) แตไมครอบคลมถงเงนทฝากไวกบสถาบนการเงนเฉพาะกจของรฐ เนองจากมกฎหมายเฉพาะจดตงขน ทงน สถาบนการเงนทงหมดอยภายใตการก ากบดแลของกระทรวงการคลง และธนาคารแหงประเทศไทย ซงจะก ากบดแลความมนคงอยางใกลชด และจะปองกนหรอแกไขปญหาทอาจเกดขนมใหตองปดกจการโดยงาย

เงนฝากทไดรบความคมครอง เงนฝากทไมไดรบการคมครอง

เงนฝากออมทรพย เงนฝากประจ า เงนฝากกระแสรายวน บตรเงนฝาก ใบรบฝากเงน เงนฝากใน “บญชรวม” หรอ“บญชเพอ”

เงนฝากทเปนเงนตราตางประเทศ เงนฝากทมอนพนธแฝง เงนฝากระหวางสถาบนการเงน เงนฝากในบญชเงนบาทของผมถนทอยนอกประเทศ

(เปนประเภทบญชพเศษทเปดเพอท ารายการเฉพาะ ตาม พ.ร.บ.ควบคมการแลกเปลยนเงน)

เงนฝากในสหกรณ (เนองจากสหกรณไมไดเปน สถาบนการเงนภายใตกฎหมายคมครองเงนฝาก)

เงนลงทนอน ๆ เชน กองทนรวม หนก ตวแลกเงน พนธบตรรฐบาล สลากออมทรพย (เปนผลตภณฑอนทมใชเงนฝากจงไมไดรบการคมครอง)

Page 40: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

31

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

จ านวนเงนทไดรบการคมครอง4

จ านวนเงนฝากรวมดอกเบยทจะไดรบการคมครองตามเกณฑทกฎหมายก าหนด ดงน

ระยะเวลา จ านวนเงนฝากทคมครอง

(ตอรายผฝาก ตอสถาบนการเงน) 11 ส.ค. 2558 – 10 ส.ค. 2559 ไมเกน 25 ลานบาท 11 ส.ค. 2559 – 10 ส.ค. 2561 ไมเกน 15 ลานบาท 11 ส.ค. 2561 – 10 ส.ค. 2562 ไมเกน 10 ลานบาท 11 ส.ค. 2562 – 10 ส.ค. 2563 ไมเกน 5 ลานบาท 11 ส.ค. 2563 เปนตนไป ไมเกน 1 ลานบาท

หมายเหต: เงนฝากสวนทเกนความคมครอง จะไดรบคนเพมเตมหลงจากการช าระบญชสถาบนการเงนทปดกจการ

การประกนภย

ความหมายและประโยชน

การท าประกนภยเปนการบรหารความเสยงภยวธหนง ซงจะโอนความเสยงภยของผเอาประกนภยไปสบรษทประกนภย เมอเกดความสญเสยหรอความเสยหายจากเหตการณไมคาดฝน บรษทประกนภยจะชดใชคาสนไหมทดแทนตามทไดรบความคมครองในกรมธรรมประกนภยใหแกผเอาประกนภย โดยทผเอาประกนภยจะตองเสยเบยประกนภยใหแกบรษทประกนภยตามทไดตกลงกนไว

การประกนภยจะชวยสรางความมนคงทางการเงนใหแกผเอาประกนภยและครอบครว กลาวคอ หากเกดความสญเสยหรอความเสยหายตอสงทเอาประกนจะไมสงผลกระทบตอฐานะการเงนของผเอาประกน นอกจากน การท าประกนภยยงชวยใหผเอาประกนภยคลายความกงวลกบสงทเหนอการควบคมหรอคาดเดาไดยากวาในอนาคตจะเกดอะไรขนบาง เชน การท าประกนชวต โดยหากผเอาประกนเกดเสยชวตขนมาในขณะทยงมภาระดแลครอบครว ผทอยขางหลงจะไดรบคาสนไหมทดแทนในฐานะผรบประโยชนตามทผเอาประกนภย ไดตกลงไวกบบรษทประกนภย

4 ขอมลนอาจมการปรบเปลยนในอนาคต ดงนน ควรสอบถามรายละเอยดเพมเตมไดท สถาบนคมครองเงนฝาก โทร. 1158 เวบไซต www.dpa.or.th

Page 41: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

32

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

หลกการพจารณาความจ าเปนในการท าประกนภย

อยางไรกตาม ไมจ าเปนวาทกคนตองท าประกนภยเสมอไป หากตวเราเองสามารถรบความเสยงหรอมแผนการรองรบทดกไมจ าเปนตองท าประกนภย โดยมหลกในการพจารณาวาจ าเปนตองท าประกนภยหรอไมดงน

1. ภาระรบผดชอบทม หากเราเปนเสาหลกทางการเงนของครอบครว เชน เปนคนดแลคาใชจายของทกคนในบาน หรอมภาระหนทตองรบผดชอบ ถาเกดปญหากบเรา จนไมสามารถดแลครอบครวได เชน เจบปวยหนก เกดอบตเหตรนแรงหรอเสยชวต จะสรางภาระใหแกคนทอยเบองหลงมากนอยแคไหน เรามแผนการรองรบความเสยงทจะเกดขนแลวหรอไม (ถาเรามเงนเกบมากพอ มทรพยสนทปลอดภาระแลว การเสยชวตของเราไมท าใหผท อยเบองหลงเดอดรอน ประกนภยกอาจไมจ าเปนส าหรบเรา)

2. โอกาสความเปนไปไดทจะเกดความเสยงหรอประกอบอาชพทมความเสยง เชน ตองอยในเขตกอสราง ผลตสารเคม หรอเดนทางบอย ยอมมความเสยงมากกวาผทท างานในออฟฟศ ในกรณนกควรท าประกนภย

ในการประกนภยจะมบคคลทเกยวของ 3 ฝาย คอ

ผรบประกนภย คอ บรษททประกอบธรกจประกนภย

ผเอาประกนภย คอ บคคลทตองการจะท าประกนภยและมหนาทจาย เบยประกนภยใหแกผรบประกนภย

ผรบประโยชน คอ คนทจะไดรบสนไหมทดแทนตามทผเอาประกนภยระบไว โดยผเอาประกนภยกบผรบประโยชนอาจเปนคนคนเดยวกนได

Page 42: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

33

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

รปแบบประกนภย

กอนซอประกนภย ผเอาประกนภยควรศกษาท าความเขาใจ เปรยบเทยบรปแบบ ความคมครอง และเบยประกนภยของการประกนภยกอน เพอใหไดรบแบบประกนภยทมความเหมาะสม ตรงตามความตองการมากทสด ซงสามารถแบงประกนภยออกเปน 2 ประเภทใหญ ไดแก 1) ประกนชวต 2) ประกนวนาศภย โดยแตละประเภทกยงมรปแบบการประกนภยทจ าแนกยอยอก

Page 43: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

34

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

1. ประกนชวต เปนสญญาระหวางผรบประกนภย (บรษทประกนชวต) กบ ผเอาประกนภย โดยเรยกสญญาดงกลาววากรมธรรมประกนชวต ซงก าหนดใหผเอาประกนภยตองจายเบยประกนภยใหแกบรษทประกนชวต หากผ เอาประกนภยเกดเสยชวตขณะทกรมธรรมมผลบงคบ (ยงอยในระยะเวลาการคมครอง) ภายใตเงอนไขในกรมธรรม เชน การเสยชวตทไมใชการฆาตวตาย บรษทประกนชวตจะจายเงนจ านวนหนงใหกบผรบผลประโยชนเรยกวาเงนสนไหม

หากพจารณาจากลกษณะความคมครองและผลประโยชน สามารถแบงแบบการประกนชวตไดหลายแบบ โดยหากแบงตามแบบการประกนชวตพนฐานจะมอย 4 แบบคอ

1) ประกนชวตแบบชวระยะเวลา (term insurance) เปนการประกนชวตทบรษทประกนชวตจะจายเงนเอาประกนภยใหแกผรบประโยชน เมอผเอาประกนภยเสยชวตในระยะเวลาเอาประกนภย วตถประสงคเพอคมครองการเสยชวตกอนวยอนสมควร การประกนชวตแบบน ไมมส วนของการออมทรพย เบ ยประกนภย จงต ากวาแบบ อน ๆ และไมมเงนเหลอคนใหหากผเอาประกนภยมชวตอยจนครบก าหนดสญญา

ตวอยางการประกนชวตแบบชวระยะเวลา เชน กรมธรรมประกนชวตแบบคมครองสนเชอเพอทอยอาศย จะใหความคมครองการเสยชวตของผกยมซงไดแกผเอาประกนภยซงเปนผมรายไดหลกของครอบครว หากผเอาประกนภยเสยชวต สมาชกในครอบครวซงเปนผรบประโยชน จะไดรบความคมครองเปนเงนรายงวดเพอน าไปผอนช าระสนเชอใหแกสถาบนการเงน

2) ประกนชวตแบบตลอดชพ (whole life) เปนการประกนชวต ทบรษทประกนชวตจะจายเงนเอาประกนภยใหแกผรบประโยชนเมอผเอาประกนภยเสยชวต ในขณะทกรมธรรมมผลบงคบ หรอหากผเอาประกนภยมอายยนยาวจนครบก าหนดสญญา ผเอาประกนภยจะไดรบจ านวนเงนเอาประกนภย (ระยะเวลาเอาประกนชวตแบบตลอดชพ ก าหนดใหครบก าหนดสญญาเมอผเอาประกนภยมอายครบ 90 ป ถง 99 ป) วตถประสงคเพอคมครองการเสยชวต เพอใหบคคลทอยในความอปการะของผเอาประกนภยไดรบเงนทนจ านวนหนงไวส าหรบจนเจอ หรอเปนเงนทนส าหรบการเจบปวยครงสดทายและคาท าศพ เพอไมใหตกเปนภาระของคนอน

3) ประกนชวตแบบสะสมทรพย (endowment) เปนการประกนชวตทบรษทประกนชวตจะจายจ านวนเงนเอาประกนภยใหแกผเอาประกนภย เมอมชวตอยครบ

Page 44: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

35

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

ก าหนดสญญา หรอจายเงนเอาประกนภยใหแกผรบประโยชนเมอผเอาประกนภยเสยชวตลงภายในระยะเวลาเอาประกนภย วตถประสงคเพอคมครองการเสยชวตและการออมทรพย โดยในสวนของการออมทรพย ผเอาประกนภยไดรบเงนคนในระหวางสญญาหรอเมอสญญาครบก าหนด

4) ประกนชวตแบบบ านาญ (annuity) เปนการประกนชวตทบรษทประกนชวตจะจายเงนจ านวนหนงเทากนอยางสม าเสมอใหแกผเอาประกนภยทกเดอน นบแต ผเอาประกนภยเกษยณอาย หรอมอายครบ 55 ป หรอ 60 ป เปนตนไป แลวแตเงอนไข ในกรมธรรมทก าหนดไว ส าหรบระยะเวลาการจายเงนขนอยกบความตองการของผเอาประกนภย โดยบรษทประกนชวตจะเกบเบยประกนภยจนถงอายหนงซงชวงระยะเวลาทเกบเบยประกนภยจะอยในชวงทท างาน หรอชวงกอนเกษยณอาย วตถประสงคเพอใหความคมครองกรณทผเอาประกนภยทคาดวามอายยนยาว และตองการใหมเงนไดประจ าหลงจากทเกษยณอาย

เบยประกนชวต

จะแตกตางกนไปตามประเภทของประกนทท า เชน ถาเปนประกนชวตแบบสะสมทรพย คาเบยประกนภยจะแพงกวาแบบอน ๆ นอกจากน ขอมลของผเอาประกนภย เชน เพศ อาย กมผลตอการค านวณเบยประกนภยดวยเชนกน

2. ประกนวนาศภย เปนการท าประกนภยเพอใหความคมครองตอทรพยสน เชน ประกนอคคภย ประกนภยรถยนต หากทรพยสนทไดรบการคมครองเสยหาย บรษทอาจจะจายเปนตวเงน หรอซอมแซม หรอหาของมาทดแทน หรอท าใหกลบคนสสภาพเดม ขนอยกบเงอนไขทไดตกลงหรอก าหนดไว ประกนวนาศภย ม 4 ประเภท ไดแก

1) การประกนอคคภย (fire insurance) คอ การประกนภยเพอคมครองความเสยหายของทรพยสนทเกดจากไฟมาเผาผลาญ ซงเมอเกดภยขนแลวบรษทประกนภยชดใชคาเสยหายให ซงภยทคมครอง ไดแก ไฟไหม ฟาผา การระเบดของแกสทใชในครวเรอน และความสญเสยหรอเสยหายจากสาเหตใกลชดของอคคภย เชน ทรพยสนทเสยหายจากน าหรอสารเคมทใชในการดบเพลง

2) การประกนภยรถยนต (automobile insurance) คอ การประกนเพอคมครองความเสยหายอนเกดจากการใชรถยนต ไดแก

Page 45: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

36

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

ความสญเสยหรอเสยหายทเกดแกรถยนต ไดแก ความเสยหาย บบสลาย หรอสญหายของตวรถยนต

ความสญเสยหรอเสยหายทรถยนตกอใหเกดขนแกชวต รางกาย และทรพยสนของบคคลภายนอก รวมทงบคคลทโดยสารอยในรถยนตนนดวย

3) การประกนภยทางทะเล (marine insurance) คอ การประกนภยความเสยหายของตวเรอ สนคาและทรพยสนทอยระหวางการขนสงภายในประเทศและระหวางประเทศ รวมทงพาหนะและสงอน ๆ ทใชในการขนสงดวย และยงขยายขอบเขตความคมครองรวมไปถงภยทางบกและความสญเสยในขณะขนสง

4) การประกนภยเบดเตลด (miscellaneous insurance) คอ การประกนภยทใหความคมครองตอความสญเสยหรอความเสยหายอนเนองมาจากภยอน ๆ ทอยนอกเหนอจากการคมครองของกรมธรรมประกนภยรถยนต ประกนภยทางทะเล ประกนอคคภย และประกนชวต

เบยประกนวนาศภย

คาเบยประกนภยกจะแตกตางกนตามระดบความเสยงภย ระยะเวลาทคมครอง และจ านวนเงนเอาประกนภย นอกจากน ยงมรายละเอยดเพมเตม เชน

- เบยประกนอคคภย จะพจารณาปจจยจากสถานทตงของสงปลกสราง ลกษณะของสงปลกสราง ค านงถงความเสยงภยทจะเกด เชน อยในพนททมสงปลกสรางหนาแนน การเขาถงไดของรถดบเพลง หรอสงปลกสรางเปนไมหรอวสดตดไฟ

- เบยประกนภยรถยนต ผรบประกนภยจะพจารณาจากหลาย ๆ ปจจย เชน อาย รน ประเภทของรถยนต ขนาดของเครองยนต ประเภทกรมธรรม รวมถงอาย เพศ ของผเอาประกนภยดวย

แบบประกนภยใกลตว

1. สญญาเพมเตมกรมธรรมประกนชวต เปนสญญาประกนภยชนดหนง เวลาทเราท าประกนชวต เราสามารถเลอกท าสญญาเพอรบความคมครองเพมเตมไดอก เชน

1) คมครองความทพพลภาพถาวรสนเชง (สญเสยสมรรถภาพในการท างานอนเกดจากอบตเหต การเจบปวยหรอเชอโรคท าใหไมสามารถประกอบหนาทการงาน ไดแบบถาวร) เชน สญเสยสายตา มอหรอเทาหรอทง 2 ขางหรออยางใดอยางหนงรวมกนตงแต

Page 46: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

37

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

สองอยางขนไป สญญาเพมเตมนมกจะเพมไวในกรมธรรมประกนชวตใหโดยอตโนมต และก าหนดผลประโยชนเทากบจ านวนเงนเอาประกนภย

2) คมครองโรครายแรงและการเจบปวยขนวกฤต หากปวยดวยโรครายแรงหรอขนวกฤต มกจะมคารกษาพยาบาลเปนจ านวนสง การท าประกนภยเพอความคมครองกรณดงกลาวจะชวยแบงเบาภาระคารกษาลงได เชน โรคมะเรง โรคหลอดเลอดสมอง โรคหวใจขาดเลอด ไตวาย ซงผรบประกนภยอาจท าเพมเปนอกหนงกรมธรรมได

3) ประกนอบตเหต เปนสญญาทใหความคมครองกรณทผเอาประกนภยประสบอบตเหต เสยชวต สญเสยอวยวะ รวมถงใหผลประโยชนดานคารกษาพยาบาลจากการไดรบอบตเหตดวย

4) ประกนสขภาพ เปนสญญาเพมเตมทผเอาประกนภยจะไดรบการคมครองเมอตองเขาพกรกษาตวในโรงพยาบาล ซงในสญญาจะระบรายการผลประโยชนทจะไดรบ และจ านวนเงนทผรบประกนภยจะจายให เชน คาหอง คาอาหาร คาบรการพยาบาล 1,000 บาทตอวน คาหองผาตด 4,000 บาทตอการเขารบการรกษา 1 ครง

2. กรมธรรมประกนภยส าหรบรายยอยหรอไมโครอนชวรนส (micro insurance) หมายถง การประกนภยส าหรบผมรายไดนอย-ปานกลาง ซงมลกษณะทส าคญดงน

- เบยประกนภยราคาไมแพง - ความคมครองไมซบซอน เขาใจงาย - การขอรบเงนคาสนไหมทดแทนไมยงยาก - ชองทางการจ าหนายหลากหลาย เขาถงประชาชนทกกลม - สามารถเปนเครองมอในการรองรบความเสยงของประชาชนได

โดยเฉพาะผมรายไดนอย

กรมธรรมประกนภย 200 ส าหรบรายยอย เปนประกนภยทถกออกแบบมาใหเหมาะกบผมรายไดนอย มขนตอนการซองายเพยงใชบตรประชาชนพรอมช าระเบยประกนภยเพยง 200 บาท ซงผเอาประกนภยจะไดรบใบรบรองการประกนภย และไดรบความคมครองทนทเมอซอ โดยแบบประกนภยนมระยะเวลาคมครอง 1 ป สามารถตออายปถดไปได ใหความคมครองกรณเสยชวต การสญเสยมอ เทา สายตา หรอทพพลภาพถาวรสนเชงจากอบตเหตหรอถกฆาตกรรม รวมถงคาใชจายในการจดงานศพกรณเสยชวตจากการเจบปวย

Page 47: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

38

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

ผสนใจสามารถตดตอซอไดตามชองทางการจ าหนายตาง ๆ เชน บรษทประกนภยและสาขา ตวแทนประกนชวต/ประกนวนาศภย นายหนาประกนชวต/ประกนวนาศภย เคานเตอรเซอรวสในรานเซเวนอเลฟเวน โบรกเกอรประกนภยในหางเทสโก โลตส ทท าการไปรษณย โดยซอได คนละไมเกน 2 กรมธรรม

3. ประกนภยคมครองผประสบภยจากรถ (ประกนภย พ.ร.บ.) เปนประกนภยรถยนตภาคบงคบทเจาของรถหรอผเชาซอรถตองจดท าประกนภยรถยนต ตาม พ.ร.บ. คมครองผประสบภยจากรถ พ.ศ. 2535 มวตถประสงคเพอคมครองใหความชวยเหลอแกประชาชนผประสบภยจากรถทไดรบบาดเจบหรอเสยชวตเพราะเหตประสบภยจากรถ โดยจายชดใชเปนคารกษาพยาบาลกรณบาดเจบ หรอเปนคาท าศพในกรณเสยชวต

อยางไรกด การท าประกนภยรถยนตภาคบงคบหรอประกนภย พ.ร.บ. น จะ ไมคมครองความเสยหายทเกดขนกบรถยนต ดงนน ผใชรถจงอาจเลอกท าประกนภยรถยนตเพมเตมได ซงเรยกวาประกนภยรถยนตภาคสมครใจ ตวอยางทพบเหนบอย ดงน

1) ประกนภยรถยนตประเภท 1 (ประกนชน 1) ใหความคมครองชวต รางกายและทรพยสนของบคคลภายนอก ความเสยหายของตวรถ การสญหายและไฟไหม ตวรถยนตของผเอาประกนภย

2) ประกนภยรถยนตประเภท 2 (ประกนชน 2) ใหความคมครองชวต รางกายและทรพยสนของบคคลภายนอก การสญหายและไฟไหมตวรถยนตของผเอาประกนภย

3) ประกนภยรถยนตประเภท 3 (ประกนชน 3) ใหความคมครองชวต รางกายและทรพยสนของบคคลภายนอก

4) ประกนภยรถยนตแบบคมครองเฉพาะภย (2+, 3+) ใหความคมครองชวต รางกายและทรพยสนของบคคลภายนอก ความเสยหายของตวรถจากการชนกบยานพาหนะทางบก การสญหายและไฟไหมตวรถยนตของผเอาประกนภย นอกจากน ผเอาประกนภยสามารถซอความคมครองเพมเตมส าหรบผขบขและผโดยสารทอยในรถยนตคนเอาประกนภยได โดยมความคมครองอบตเหตสวนบคคล ความคมครองคารกษาพยาบาล และการประกนตว ผขบขในคดอาญา

4. ประกนอคคภยส าหรบทอยอาศย ใหความคมครองการสญเสยหรอเสยหายของทรพยสนทเอาประกนภย ไดแก สงปลกสราง (บาน ทาวนเฮาส ตกแถวส าหรบอยอาศย

Page 48: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

39

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

โรงรถ ก าแพง รว ประต หองชดส าหรบอยอาศยในแฟลต คอนโดมเนยม ยกเวนฐานราก) และทรพยสนภายในสงปลกสราง ทเกดจาก

1) ไฟไหม ฟาผา (รวมถงความเสยหายตอเครองใชไฟฟาทเกดจาการลดวงจรจากฟาผา) ระเบด ภยจากการเฉยว และ/หรอการชนของยานพาหนะหรอสตวพาหนะ ภยจากอากาศยาน และ/หรอวตถทตกจากอากาศยาน ภยเนองจากน าทเกดขนโดยอบตเหตจากการปลอยการรวหรอลนออกมาของน าหรอไอน า จากทอน า ถงน า ฯลฯ ทงน บรษทจะชดใชตามความเสยหายทเกดขนจรง แตไมเกนจ านวนเงนเอาประกนภย

2) กลมภยธรรมชาต ไดแก ภยลมพาย ภยน าทวม ภยแผนดนไหว หรอภเขาไฟระเบด หรอคลนใตน า หรอสนาม และภยจากลกเหบ ทงน บรษทจะชดใชตามความเสยหายทเกดขนจรง ทกภยรวมกนแลวไมเกน 20,000 บาท

3) การขยายความคมครองคาเชาทอยอาศยชวคราว กรณทรพยสนท เอาประกนภยเปนสงปลกสรางและไดรบความเสยหายอนเนองจากภยตามขอ 1)

ทงน หากผรบประกนภยพบวาความเสยหายเกดจากการทจรตหรอความประมาทอยางรายแรง หรอการกระท าโดยเจตนา ของผเอาประกนภยหรอผรบประโยชน หรอแสดงขอความ เอกสารอนเปนเทจเพอใหไดมาซงผลประโยชนของการประกนภยน บรษทมสทธปฏเสธการชดใชคาสนไหมทดแทนในความเสยหาย โดยไมตองคนเบยประกนภย

ขอแนะน าในการตดสนใจเลอกประเภทประกนภย

เมอเรารจกผลตภณฑประกนภยแตละประเภทแลว กอาจท าใหเราอยากจะท าประกนภยขนมาบาง และเพอใหเราไดประกนภยตามทตองการ โดยไมเกนความสามารถในการจายเบยประกนภย กอนตดสนใจท าประกนภย เราควรพจารณาขอมลเพมเตม ดงน

1. วตถประสงคของการท าประกนภย เปนสงทตองพจารณาเปนอนดบแรก ตองรกอนวา “เราตองการท าประกนภยเพออะไร”เพอเลอกไดตรงกบความตองการ เชน

ตองการปองกนความเสยง ควรจะเลอกประกนภยโดยดทการคมครองเปนหลก เชน ถากงวลวาครอบครวจะผอนบานตอไมไหวหากเราซงเปนผหารายไดหลกของครอบครวเสยชวตไปกอน กควรเลอกท าประกนคมครองวงเงนสนเชอ ถากงวลวาจะไมมเงนซอรถใหมถารถหาย กควรเลอกท าประกนภยรถยนตประเภท 1

Page 49: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

40

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

ตองการท าประกนชวตและเนนการออมเงนควบคไปดวย อาจจะเลอกท าประกนภยแบบสะสมทรพย หรอแบบบ านาญทจะจายคนเงนกอนครงเดยว หรอทยอยคนอยางสม าเสมอหลงเกษยณ

ตองการท าประกนชวตเพอใหลกหลานไมล าบากในอนาคตหากตนเองเสยชวตกะทนหน อาจเลอกท าประกนชวตแบบชวระยะเวลา (term insurance) ซงจะใหความคมครองชวตสงในขณะทจายคาเบยประกนนอย (หากเปรยบเทยบกบประกนภยแบบสะสมทรพยในกรณทจายคาเบยประกนภยเทากน) ถาผเอาประกนภยเสยชวตในระยะเวลาทท าประกนภย แบบชวระยะเวลาจะใหผลตอบแทนแกผรบประโยชนมากกวาแบบสะสมทรพย

2. การเลอกระยะเวลาท าประกนภยใหครอบคลม ผทท าประกนภยโดยเลอกระยะเวลาสน แตเพงคดอยากจะท าตอเมอสนสดกรมธรรม มกตองจายเบยประกนภยแพงกวาการเลอกระยะเวลายาวตงแตแรก เพราะความเสยงของตนเองจะสงขนตามอายทมากขนในกรณประกนชวต หรอในกรณประกนคมครองวงเงนสนเชอหากประกนทท าไมครอบคลมกบระยะเวลาผอนหน และตอมามเหตเกดขนหลงจากทประกนภยหมดสญญา ผขอสนเชอหรอลกหลานกตองเปนผรบผดชอบภาระหนนนเอง

3. ความสามารถในการจายเบยประกนภย ควรพจารณาดวยวามความสามารถในการจายเบยประกนภยหรอไม แมวาตองการท าประกนภยใหครอบคลมความเสยง แตหากเกนก าลงในการจายเบยประกนภย กอาจเลอกเงนเอาประกนภยทจ านวนไมสงนก เพอทอยางนอยจะไดชวยแบงเบาภาระบางสวนหากเกดเหตรายขนจรง

4. การเปรยบเทยบขอมล ควรเปรยบเทยบรายละเอยดความคมครอง ระยะเวลาการคมครอง เบยประกนภยของบรษทหลาย ๆ แหง เพอเลอกประกนภยทคมคา ในราคาทเหมาะสม

เมอไดรบกรมธรรมประกนภย ควรอานสาระส าคญของกรมธรรมประกนภย และตรวจสอบความถกตอง ไดแก

1. ชอ - ทอยของผเอาประกนภย ทตงของทรพยสน

2. ระยะเวลาประกนภย ไดแก วนทเรมตนจนถงวนทสนสด

3. ขอมลของสงทเอาประกนภย เชน กรณประกนภยรถยนต จะตองมขอมลของชอ รน เลขทะเบยนรถยนต ขอมลเลขตวถง เลขเครอง ป รนทผลต จ านวนทนง

4. จ านวนเงนเอาประกนภย และรายละเอยดความคมครอง

Page 50: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

41

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

5. เบยประกนภยทตองจาย

6. ชอผรบประโยชน

7. เงอนไขทวไป หรอขอยกเวนการคมครอง ในสวนนควรท าความเขาใจรายละเอยดความคมครองวาตรงกบทตองการหรอไม

กจกรรมทายเรองท 3 การฝากเงน และการประกนภย

(ใหผเรยนไปท ากจกรรมทายเรองท 3 ทสมดบนทกกจกรรมการเรยนร)

Page 51: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

42

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

เรองท 4 การช าระเงนทางอเลกทรอนกส

ความหมายและประโยชนของการช าระเงนทางอเลกทรอนกส

การช าระเงน (payment) คอ การสงมอบเงนหรอโอนเงนผานชองทางตาง ๆ เพอซอสนคาและบรการ หรอใชช าระหน โดยสามารถใชสอการช าระเงนทเปนไดทงเงนสดและไมใชเงนสด ในบางครงการช าระเงนอาจท าผานคนกลางทเปนผใหบรการเพออ านวยความสะดวกและรกษาความปลอดภยของการท ารายการ ซงผใหบรการมทงทเปนสถาบนการเงนและมใชสถาบนการเงน (non-bank)

เงนสดเปนสงทเราคนเคยในการใชจายมากทสด จนนกไมถงวาทจรงแลวการใชเงนสดนนไมสะดวกหลายประการ เชน ตองเตรยมเงนสดใหเพยงพอในการซอสนคา และหากยงพกพาจ านวนมากกเสยงตอการถกปลน ขโมย หรอหากมองในมมเจาของกจการ การรบช าระดวยเงนสดอาจถกยกยอกหรอขโมยไดงายและตรวจสอบไดยาก รวมถงเสยโอกาสในการขายสนคาหากมชองทางใหลกคาช าระคาสนคาเปนเงนสดเพยงอยางเดยว ส าหรบมมของประเทศนน เงนสดมคาใชจายในการจดการคอนขางสง เชน คาใชจายทเกดจากการผลต การขนสง การเกบรกษา การตรวจนบ การคดแยก และการท าลาย ถาเราหนมาชวยกนใชการช าระเงนทางอเลกทรอนกส (e-Payment) จะชวยลดภาระคาใชจายในการจดการได 2-3 เทาเลยทเดยว

ความหมายการช าระเงนทางอเลกทรอนกส

การช าระเงนทางอเลกทรอนกส หมายถง การสงมอบหรอโอนเงนเพอซอสนคาและบรการ หรอช าระหน ผานชองทางตาง ๆ ทมความสะดวกและรวดเรวโดยใชสออเลกทรอนกสมาชวย ท งดานส อท ใชช าระเงนแทนเงนสด เชน บตรเอทเอม บตรเดบต บตรเครดต เงนอเลกทรอนกส รวมถงชองทางการช าระเงนทใชงานงายและรวดเรว เชน ผานอนเทอรเนต โดยใชอปกรณประเภทตาง ๆ อาท คอมพวเตอร โทรศพทมอถอ

Page 52: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

43

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

ประโยชนของการช าระเงนทางอเลกทรอนกส

ตอประชาชน โอนเงนหรอช าระเงนไดทกททกเวลา ไมตองเสยเวลาและคาใชจายในการ

เดนทาง ปลอดภย ไมตองกลวเงนสดหายหรอ

ถกขโมย ตรวจสอบได มหลกฐานชดเจน มรปแบบการช าระเงนใหเลอกได

หลากหลายตามความสะดวก

ตอเจาของกจการ ไมตองเกบเงนสดจ านวนมากไวทรานคา

ลดปญหาพนกงานยกยอกหรอขโมยเงน จดท าบญชไดรวดเรว และมระบบท

ตรวจสอบได มทางเลอกใหลกคาในการช าระเงนได

หลายวธ ไมจ าเปนตองมสถานทหรอหนาราน

กขายของได ขยายฐานลกคาไดกวางขน ไมจ ากดแต

พนทใดพนทหนง หรอในประเทศเทานน ตอประเทศ

ลดคาใชจายในการพมพธนบตร ลดคาใชจายในการบรหารจดการเงนสด เชน การขนสงธนบตร การหมนเวยนของเงนในเศรษฐกจมความคลองตว การคาและการช าระเงนระหวางประเทศท าไดสะดวกรวดเรวขน

ลกษณะของบตรเอทเอม บตรเดบต บตรเครดต และเงนอเลกทรอนกส

บตรอเลกทรอนกสเปนสอการช าระเงนทถกพฒนาเพอน ามาใชแทนเงนสด ปจจบนมดวยกน 4 ประเภท คอ บตรเอทเอม บตรเดบต บตรเครดต และเงนอเลกทรอนกส

เทคโนโลยของบตรอเลกทรอนกส

บตรอเลกทรอนกสมการน าเทคโนโลยมาใช ซงจะท าใหเราสามารถใชงานไดอยางปลอดภยและหายกงวล โดยแบบดงเดมเปนบตรแถบแมเหลก (magnetic stripe) มลกษณะเปนแถบสด าคาดอยหลงบตร กวางประมาณ 1 เซนตเมตร ซงขอมลของผถอบตรจะ ถกบนทกอยทแถบแมเหลก อยางไรกด ยงมชองโหวของการรกษาความปลอดภยโดยอาจถกมจฉาชพคดลอกขอมลในบตรผานเครองสกมเมอร (skimmer) ได (หากเปนบตรเอทเอมหรอบตรเดบตจะตองไดรหสผานสวนตวของผถอบตร (PIN: personal identification number) 4 หรอ 6 หลกดวยจงจะใชได) ในปจจบนไดมการพฒนาบตรแบบชป (chip) ซงขอมลจะถกฝงอยในชปดานหนาของบตร โดยบตรแบบนจะปองกนการขโมยขอมลไดดกวา เพราะมการเขารหสขอมลทท าใหยากตอการคดลอกหรอขโมยขอมลในบตร

Page 53: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

44

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

1. บตรเอทเอม เปนบตรอเลกทรอนกสทธนาคารพาณชยออกใหแกลกคา โดยผกกบบญชเงนฝากของเจาของบตร เพอใชท าธรกรรมทางการเงนผานเครองท ารายการอตโนมตแทนการเดนทางไปท าธรกรรมทธนาคาร เชน เครองเอทเอม (ATM : automated teller machine)

ลกษณะเดน

ใชบตรเอทเอมท าธรกรรมการเงน เชน ฝาก/ถอน/โอน/ช าระเงน/ สอบถามยอดเงนในบญชทเครองท ารายการอตโนมต

การท าธรกรรมจะมผลกบยอดเงนในบญชเงนฝากทนท

ใชบตรเอทเอมควบคกบรหสผานสวนตว (PIN) 4 หรอ 6 หลก เพอท าธรกรรมทางการเงนทเครองท ารายการอตโนมต ซงธนาคารพาณชยจะใหผถอบตรก าหนดรหสผานสวนตวหรอมอบรหสผานสวนตวใหแกผถอบตร (ผถอบตรสามารถเปลยนรหสผานสวนตวไดเองในภายหลง)

2. บตรเดบต (debit card) เปนบตรอเลกทรอนกสทธนาคารพาณชยออกใหแกลกคาโดยผกกบบญชเงนฝากของเจาของบตรและสามารถใชงานไดเชนเดยวกบบตรเอทเอม แตมคณสมบตทเพมขนจากบตรเอทเอมตรงทสามารถใชซอสนคาและบรการตาง ๆ ณ จดขายและทางออนไลนได โดยผถอบตรสามารถสงเกตจดทรบบตรไดจากตราหรอโลโก ทรานคาตดหรอแสดงไว เชน VISA, MasterCard, UnionPay

ลกษณะเดน

สามารถน าไปท าธรกรรมทางการเงน ไมวาจะเปน ฝาก/ถอน/โอน/ ช าระเงนทเครองท ารายการอตโนมตไดเหมอนบตรเอทเอม

ใชซอสนคาและบรการ ณ จดขายและออนไลนได โดยเมอใชแลวยอดเงนทใชจายจะถกตดจากบญชเงนฝากทนท

การใชบตรเดบต มทงแบบใชลายเซนและแบบกดรหสผานสวนตวของ ผถอบตร (PIN) ขนอยกบระบบการใหบรการ

การใชจายผานบตรเดบตเปนการใชเงนของเราทมอยในบญช จงไมสรางภาระหน

Page 54: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

45

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

บตรเดบตมจดทแตกตางจากบตรเอทเอมอยางไร

รหรอไมวา

หากคณตองการท าบตรเดบตทธนาคาร คณมสทธเลอกไดวาตองการประกนพวงหรอไม ซงธนาคารสามารถน าเสนอผลตภณฑอนควบคกบผลตภณฑหลกของธนาคารได แตจะบงคบขายไมได ซงหากคณตองการบตรธรรมดาทไมพวงประกนสามารถแจงพนกงานได

3. บตรเครดต (credit card) เปนบตรทออกโดยธนาคารพาณชยหรอบรษท ผประกอบธรกจบตรเครดต (ผออกบตร) เพอให ผ ใชบรการ (ผถอบตร) น าไปใชช าระ คาสนคาและบรการแทนเงนสดโดยไมเกนวงเงนทผออกบตรก าหนดไว โดยผออกบตรจะจายเงนใหกบรานคาไปกอน และจะเรยกเกบเงนจากผถอบตรภายหลงตามระยะเวลาทก าหนด (ดรายละเอยดเพมเตมไดจากหนวยการเรยนรท 3 เรอง สนเชอ)

4. เงนอเลกทรอนกส (e-Money) เราอาจไดยน e-Money ในชอเรยกอน ๆ เชน บตรเงนอเลกทรอนกส บตรเตมเงนรถไฟฟา e-Wallet, e-Purse, Mobile money, e-Cash แมจะมชอเรยกตางกนไป แตลกษณะทเหมอนกน คอ มลคาเงนจะถกบนทกอยในสอ

Page 55: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

46

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

อเลกทรอนกสโดยอาจจะอยในรปของบตรหรอบนเครอขายคอมพวเตอรกได ซงผใชบรการจะตองเตมเงนกอนจงสามารถน าไปซอสนคาและบรการตามรานคาทผออก e-Money ก าหนดได

ตวอยาง e-Money ทใชในปจจบน เชน บตรเตมเงนรถไฟฟา (บตร Rabbit, บตร MRT) บตร smart purse ทใชซอสนคาในราน 7-eleven อกทงผใชบรการสามารถตรวจสอบมลคาคงเหลอได

ลกษณะเดน

ผใชบรการเตมเงนไดตามมลคาทตองการ

ใหความสะดวกรวดเรวในการใชจาย ไมตองพกเงนสด

ขอแนะน าในการใชบตรอเลกทรอนกสใหปลอดภย

1. เมอไดรบบตรมาใหมใหรบเซนชอหลงบตรทนท เพอปองกนผอนน าไปแอบอาง

2. เกบรกษารหสบตรไวเปนความลบ ไมตงรหสทคาดเดางาย และควรเปลยนรหสอยเสมอ

3. อยาใหขอมลสวนตวหรอเกยวกบบตรแกผทตดตอเขามาทางโทรศพทหรออเมล โดยทเราไมไดเปนผตดตอไปกอน

4. ตรวจสอบความถกตองของรายการธรกรรมทกครง เชน ยอดเงนทตองช าระ รวมถงตรวจสอบรายการใชจายเปนประจ าเมอไดรบใบแจงหน

5. สงเกตสงแปลกปลอมทอาจตดตงอยกบเครองเอทเอม เชน กลองขนาดเลก ทอาจถกตดอยบรเวณเครองเอทเอม หรออปกรณแปลกปลอมทตดอยตรงชองสอดบตร

6. หากมรายการธรกรรมทางการเงนทเราไมไดใชเกดขน ใหรบตดตอผออกบตรเพอตรวจสอบทนท

7. เมอท าบตรหายตองรบแจงอายดบตรทนท อยางไรกด บตร e-Money โดยทวไปทไมมการลงทะเบยน หากบตรหายกเหมอนกบท าเงนหาย

กจกรรมทายเรองท 4 การช าระเงนทางอเลกทรอนกส

(ใหผเรยนไปท ากจกรรมทายเรองท 4 ทสมดบนทกกจกรรมการเรยนร)

Page 56: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

47

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

เรองท 5 ผใหบรการทางการเงนในประเทศไทย

ผใหบรการทางการเงนในประเทศไทย

ระบบการเงนเปนกลไกส าคญยงในการจดสรรทรพยากรระหวางภาคเศรษฐกจจากผทมเงนออมไปยงผตองการเงนทน ซงจะกอใหเกดการลงทน การผลต และการจางงาน อนเปนแรงขบเคลอนส าคญทท าใหเศรษฐกจของประเทศเตบโต ซงสถาบนการเงนมบทบาทส าคญอยางมากในการเปนแรงผลกดนใหเกดการเตบโตทางเศรษฐกจ

ผใหบรการทางการเงนในประเทศไทย มทงทเปนสถาบนการเงนทรบฝากเงน สถาบนการเงนทไมไดรบฝากเงน รวมทงผใหบรการทไมใชสถาบนการเงน สามารถจ าแนก ผใหบรการทางการเงนไดตามหนวยงานทก ากบดแล ดงน

Page 57: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

48

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

ผใหบรการทางการเงนภายใตการก ากบดแลของธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.)

ธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) หรอแบงกชาต เปนธนาคารกลางของ ประเทศไทย มหนาทหลก ดงน

1. รกษาเสถยรภาพทางเศรษฐกจการเงนของประเทศ ซงครอบคลมหนาทในการรกษาคาเงน เชน ดแลอตราเงนเฟอ อตราดอกเบย อตราแลกเปลยน และสภาพคลองของเมดเงนในระบบเศรษฐกจ

2. ก ากบดแลสถาบนการเงนทกฎหมายใหอ านาจไว ใหมความมนคงและ มเสถยรภาพ เพอลดผลกระทบตอผฝากเงน และสนบสนนการเจรญเตบโตของเศรษฐกจอยางยงยน

3. ดแลและพฒนาใหระบบการช าระเงนของประเทศมประสทธภาพ มนคงและปลอดภย เพอเปนกลไกสนบสนนการท าธรกจและการพฒนาเศรษฐกจการเงน

4. หนาทอน ๆ เชน การออกธนบตรและบรหารจดการใหมธนบตรหมนเวยนอยางเพยงพอ การบรหารเงนส ารองทางการของประเทศ การเปนนายธนาคารใหแกร ฐบาลในการรบฝากเงน โอนเงน และเปนแหลงกยมเงนสดทายแกสถาบนการเงนทขาดเงนทนหมนเวยน รวมถงการใหความรและคมครองผใชบรการทางการเงนใหไดรบความเปนธรรม

ธปท. ก ากบดแลผใหบรการทางการเงน แบงไดดงน

1. สถาบนการเงน ตามพระราชบญญตธรกจสถาบนการเงน พ.ศ. 2551 คอ สถาบนทท าหนาทใหบรการดานการเงน เชน การรบฝากเงน การรบช าระเงน การใหสนเชอ และธรกรรมทางการเงนอนตามทไดรบอนญาต ไดแก

1) ธนาคารพาณชย (ธพ.) คอ บรษททไดรบอนญาตใหประกอบธรกจธนาคารพาณชย เชน การรบฝากเงน การโอนและรบช าระเงน และการใหสนเชอ รวมถงบรการทางการเงนอน ๆ เชน การค าประกน บรการเกยวกบเงนตราตางประเทศ ธรกจตางประเทศ เชน สนเชอเพอการสงออกน าเขา ตลอดจนบรการทางการเงนเพอการบรหารความเสยงใหแกลกคา เชน สญญาซอขายอตราแลกเปลยนลวงหนา ในปจจบนธนาคารพาณชยไดรบอนญาตใหประกอบธรกจทเกยวของกบหลกทรพยและประกนภยบางประเภทเพมขน เชน การเปนนายหนาซอขายหนวยลงทน นายหนาประกนภย การแนะน าบรการของบรษทประกนภยใหลกคา

2) ธนาคารพาณชยเพอรายยอย (ธย.) คอ บรษททไดรบอนญาตใหประกอบธรกจธนาคารพาณชย โดยมวตถประสงคหลกเพอใหบรการแกประชาชนรายยอยและ

Page 58: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

49

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม และสามารถใหบรการทางการเงนพนฐานอน เชน การรบฝากเงน การโอนและรบช าระเงนไดดวย แตไมไดรบอนญาตใหประกอบธรกจทมความซบซอนและมความเสยงสง เชน ธรกจเกยวกบเงนตราตางประเทศ และตราสารอนพนธ

3) ธนาคารพาณชยทเปนบรษทลกของธนาคารตางประเทศ คอ บรษท ทจดทะเบยนในประเทศไทยและไดรบอนญาตใหประกอบธรกจธนาคารพาณชย โดยมธนาคารพาณชยตางประเทศถอหนไมต ากวา 95% ของหนทจ าหนายไดแลวทงหมด

4) สาขาของธนาคารพาณชยตางประเทศ คอ สาขาของธนาคารพาณชยตางประเทศทไดรบอนญาตใหประกอบธรกจธนาคารพาณชยในประเทศไทย

5) บรษทเงนทน (บง.) คอ บรษททไดรบอนญาตใหประกอบธรกจเงนทน โดยรบฝากเงนหรอรบเงนจากประชาชนทตองจายคนเมอทวงถาม หรอเมอสนระยะเวลา ทก าหนดไว และสามารถใหกยมเงนตามประเภทของธรกจเงนทนทไดรบอนญาต เชน การใหกยมเงนระยะปานกลางและระยะยาวแกกจการอตสาหกรรม เกษตรกรรม หรอพาณชยกรรม การใหเชาซอบางประเภท แตไมสามารถประกอบธรกจทเกยวของกบเงนตราตางประเทศได

6) บรษทเครดตฟองซเอร (บค.) คอ บรษททไดรบอนญาตใหประกอบธรกจเครดตฟองซเอร โดยสามารถรบฝากเงนหรอรบเงนจากประชาชนทจะจายคนเมอสนระยะเวลาทก าหนดไว เชน ไมนอยกวาหนงป และตองฝากเงนไมนอยกวาหนงพนบาท โดยสามารถใหกยมเงนโดยวธรบจ านองอสงหารมทรพย การรบซออสงหารมทรพยโดยวธขายฝาก

2. ส านกงานผแทนธนาคารพาณชยตางประเทศ คอ ส านกงานของธนาคารพาณชยตางประเทศทไดรบอนญาตจากธนาคารแหงประเทศไทยใหด าเนนการในประเทศไทยแทนธนาคารพาณชยตางประเทศ ส านกงานผแทนฯ สามารถด าเนนการเพอประโยชนของส านกงานใหญ หรอส านกงานอน ๆ ของธนาคาร ไดเฉพาะทเกยวกบการตดตอ ประสานงาน การแนะน าลกคา และการรวบรวมขอมลขาวสารเพอสงใหส านกงานใหญ หรอส านกงานอน ๆ ของธนาคารเทานน เชน การรวบรวมขอมลขาวสารเกยวกบฐานะทางการเงนของลกคาและสถานการณทางเศรษฐกจและการเงน ส านกงานผแทนฯ ตองไมประกอบธรกจใดอนเขาขายธรกจธนาคารพาณชยและธรกจทเกยวเนอง เชน ธรกจใหเชาซอ ลสซง แฟกเตอรง รบซอ รบโอนลกหนเงนใหกยม ธรกจสญญาซอขายลวงหนา

3. บรษทบรหารสนทรพย คอ บรษททไดรบใบอนญาตตามกฎหมายวาดวยบรษทบรหารสนทรพย ใหสามารถประกอบธรกจรบซอหรอรบโอนสนทรพยและหลกประกน

Page 59: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

50

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

ของสถาบนการเงน เชน ลกหนสนเชอดอยคณภาพ (Non-Performing Loans: NPLs) สนทรพยของสถาบนการเงนทปดกจการไปแลว โดยจะน ามาบรหารตอ เชน น าไปใหกยมเพมเตม ปรบปรงโครงสรางหน

4. สถาบนการเงนเฉพาะกจ หมายถง สถาบนการเงนของรฐทมกฎหมายเฉพาะจดตงขน เพอด าเนนการตามนโยบายของรฐในการพฒนาสงเสรมเศรษฐกจ และสนบสนนการลงทนตาง ๆ แบงเปน

1) สถาบนการเงนเฉพาะกจทรบฝากเงนจากประชาชนทวไป หมายถง สถาบนการเงนเฉพาะกจทเปนธนาคารและใหบรการทางการเงนทงดานเงนฝากและการใหสนเชอ เชน ธนาคารออมสน ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร

2) สถาบนการเงนเฉพาะกจทไมรบฝากเงนจากประชาชนทวไป หมายถง สถาบนการเงนเฉพาะกจทท าธรกจตามขอบเขตทก าหนด เชน ใหสนเชอหรอรบประกนสนเชอใหแกลกคาเฉพาะกลม แตไมรบเงนฝากจากประชาชนทวไป เชน ธนาคารเพอการสงออกและน าเขาแหงประเทศไทย

5. ผประกอบธรกจทมใชสถาบนการเงน แบงได 5 ประเภท ดงน

1) ผประกอบธรกจบตรเครดต จะด าเนนกจการเกยวกบบตรเครดต เพอใหผถอบตรน าไปใชช าระคาสนคา คาบรการ หรอคาอนใดแทนการช าระดวยเงนสด หรอเพอใชเบกถอนเงนสด โดยผประกอบธรกจทดรองจายเงนแทนผถอบตรนนกอน และจะไดรบช าระคนจากผถอบตรในภายหลง

2) ผประกอบธรกจสนเชอสวนบคคลภายใตการก ากบ จะด าเนนกจการเกยวกบการใหกยมเงนแกบคคลธรรมดาโดยไมมหลกประกน เพอน าไปใชจายสวนตว โดยไมรวมการเชาซอรถยนตและรถจกรยานยนต

3) ผประกอบธรกจสนเชอรายยอยเพอการประกอบอาชพภายใตการก ากบ หรอสนเชอนาโนไฟแนนซ จะด าเนนกจการใหกยมแกบคคลธรรมดาน าไปใชในการประกอบอาชพ เพอสงเสรมการเขาถงแหลงเงนทนและเพมโอกาสในการประกอบอาชพ

4) ผประกอบธรกจใหบรการการช าระเงนทางอเลกทรอนกส ทอยภายใตพระราชกฤษฎกาวาดวยการควบคมดแลธรกจบรการการช าระเงนทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2551 และมธนาคารแหงประเทศไทยเปนผก ากบดแลเฉพาะสวนของธรกจน

Page 60: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

51

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 1 วาดวยเรองของเงน

5) ผประกอบธรกจใหบรการดานการแลกเปลยนเงนหรอโอนเงนตราตางประเทศ ปจจบนผใหบรการดานการแลกเปลยนเงน (ทไมใชธนาคารพาณชย) ทไดรบอนญาตใหประกอบธรกจเงนตราตางประเทศ ม 2 ประเภท ไดแก

5.1) บคคลรบอนญาต สามารถประกอบธรกจการซอและขายธนบตรตางประเทศ และรบซอเชคเดนทางจากลกคา

5.2) ตวแทนโอนเงนระหวางประเทศ สามารถประกอบธรกจการโอนเงนเขาออกจากประเทศไทย

สามารถศกษาขอมลเพมเตมไดทเวบไซต ธปท. www.bot.or.th

กจกรรมทายเรองท 5 ผใหบรการทางการเงนในประเทศไทย

(ใหผเรยนไปท ากจกรรมทายเรองท 5 ทสมดบนทกกจกรรมการเรยนร)

Page 61: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

52

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน

หนวยการเรยนรท 2

การวางแผนการเงน สาระส าคญ

วถชวตทเปลยนแปลงไปท าใหคนเราตองใชเงนในการด ารงชพมากขน จนท าใหหลายครอบครวเกดปญหาเงนไมพอใช เราจงจ าเปนตองวางแผนการเงนเพอแกไขปญหา ซง ในทสดแลวอาจชวยสรางความมนคงและมงคงใหเราไดดวย โดยเรมจากการประเมนตนเองเพอใหทราบฐานะการเงนและรจกการใชจายของตนเองผานการจดบนทกรายรบ-รายจาย แลวตงเปาหมายการเงนใหสอดคลองกบฐานะทางการเงนและความสามารถของตนเอง รวมไปถงรจกการออมเงนและระบบการออมเงนตาง ๆ

ตวชวด

1. อธบายหลกการประเมนฐานะการเงน 2. ค านวณฐานะทางการเงนของตนเอง 3. อธบายลกษณะของการมสขภาพการเงนทด 4. ประเมนสขภาพการเงนของตนเอง 5. บอกความแตกตางของ “ความจ าเปน” และ “ความตองการ” 6. จดล าดบความส าคญของรายจาย 7. บอกลกษณะของการบนทกรายรบ-รายจาย 8. บอกประโยชนของการบนทกรายรบ-รายจาย 9. จดบนทกรายรบ-รายจาย 10. บอกประโยชนของการมเปาหมายการเงนในชวต 11. บอกเปาหมายการเงนทควรมในชวต 12. อธบายวธการตงเปาหมายการเงนตามหลก SMART 13. วางแผนการเงนตามเปาหมายทตงไว 14. อธบายความหมาย และประโยชนของการออม 15. ตงเปาหมายการออม 16. บอกหลกการออมใหส าเรจ 17. อธบายบทบาทหนาทและหลกการของกองทนการออมแหงชาต (กอช.)

Page 62: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

53

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน

ขอบขายเนอหา

1. การประเมนฐานะการเงนของตนเอง 2. การบนทกรายรบ-รายจาย 3. การตงเปาหมายการเงน 4. การออม

เวลาทใชในการศกษา 35 ชวโมง

สอการเรยนร

1. ชดวชาการเงนเพอชวต 2 2. หนงสอรรอบเรองการเงน ของศนยคมครองผใชบรการทางการเงน

ตอน วางแผนการเงนอยางชาญฉลาด 3. สมดเงนออม ของศนยคมครองผใชบรการทางการเงน 4. เวบไซต www.1213.or.th เฟซบก www.facebook.com/hotline1213

Page 63: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

54

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน

เรองท 1 การวางแผนการเงน

การวางแผนการเงนเปนเครองมอทจะชวยใหเราสามารถจดการชวตอยางเปนระบบ ใหมรายไดเพยงพอกบรายจาย มเงนใชเมอเกดเหตฉกเฉน มเงนออมไวซอสงตาง ๆ หรอลงทน รวมไปถงมเงนไวใชจายยามแกชรา

การวางแผนการเงนในแตละวย

ไมวาจะอยในชวงวยไหน อายเทาไร กตองเกยวของกบเงน ดงนน ทกคน จงควรวางแผนการเงน แตอายทแตกตางท าใหเหตการณทเกดขนในชวตแตกตางกนไป คนในแตละวยจงอาจมการวางแผนการเงนทไมเหมอนกน

วยเดก

ลกษณะส าคญ เปนวยทยงไมมรายได แตอาจมรายรบเปนเงนของขวญทอาจไดตามเทศกาลตาง ๆ สวนรายจายโดยมากผปกครองจะเปนผรบผดชอบ

การวางแผนการเงน เหมาะแกการบมเพาะนสยการออมอยางสม าเสมอ ใหรจกคาของเงนและใชจายอยางสมเหตสมผล เชน ฝกใหออมเงนเพอซอของทอยากได หรอฝกจดสรรเงนโดยใหเงนเมอไปเทยว แลวใหวางแผนใชจายเอง

วยท างาน

ลกษณะส าคญ เปนวยทเรมมรายไดเปนของตนเอง มอสระในการ ใชจาย แตสวนมากมกเปนรายจายทไปตามกระแสสงคม กน เทยว ชอป และเรมเขาถงบรการสนเชอ

การวางแผนการเงน ควรวางแผนการใชจายไมใหเกนรายไดทมอย ระมดระวงการกอหน และควรเรมวางแผนการออมโดยก าหนดเปาหมายการออมใหชดเจน เชน ออมเพอซอบาน ซอรถ แตงงาน หรอแมกระทงเพอใชจายในวยชรา

Page 64: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

55

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน

วยสรางครอบครว

ลกษณะส าคญ เปนวยทมรายไดเพมขน แตในขณะเดยวกนรายจาย กเพมขนเชนกน เพราะตองรบผดชอบสมาชกในครอบครว และมกมภาระหนทตองจาย

การวางแผนการเงน ตองวางแผนการเงนอยางรดกม ตงงบประมาณส าหรบคาใชจายแตละประเภทและพยายามใชจายไมใหเกนงบ เพอปองกนปญหาเงนไมพอใช นอกจากน ควรวางแผนการเงนเพอการศกษาบตร และลงมอท าตามแผนการเงนเพอใชจายในวยชราอยางจรงจง

วยชรา

ลกษณะส าคญ เปนวยทรายไดลดลงหรอไมมรายไดเลย ภาระหน อาจหมดไปแลวหรอเหลอไมมากนก แตรายจายในชวตประจ าวน ยงมอย และอาจมคารกษาพยาบาลเพมขน

การวางแผนการเงน วางแผนใชจายใหไมเกนเงนทมอย จ ากดวงเงนในการใช จ ายแต ละประ เภท และก น เ ง นส วนหน ง ไ ว เป น คารกษาพยาบาล แตทางทดควรออมเงนเพอใชในยามชราและควรเตรยมความพรอมเรองสวสดการหรอการประกนสขภาพตงแต ยงหนมสาวจะไดมชวตในวยชราอยางสขสบาย

ขนตอนการวางแผนการเงน

การวางแผนการเงนสามารถท าไดจาก 5 ขนตอน ดงน

1) ประเมนฐานะการเงนของตนเอง เพอใหทราบฐานะทางการเงนในปจจบน แลวใชขอมลดงกลาวเพอก าหนดเปาหมายการเงนในขนตอนตอไป ซงรายละเอยดจะกลาว ในเรองท 2

2) ตงเปาหมายการเงน เพอก าหนดแผนปฏบต โดยเปาหมายทดจะตองชดเจนและสอดคลองกบความสามารถทางการเงน ซงรายละเอยดจะกลาวในเรองท 4

3) จดท าแผนการเงน เพอเปนแนวทางในการปฏบตใหบรรลเปาหมายการเงนทตงไว ซงรายละเอยดจะกลาวในเรองท 4

Page 65: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

56

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน

4) ปฏบตตามแผนอยางเครงครด เพอใหบรรลเปาหมายทตงไว ซงเปนชวงทตองมวนยเปนอยางมาก เพราะถงแมจะตงเปาหมายไวดอยางไร แตหากขาดการปฏบตจรงจ งและตอเนอง กอาจเผลอใจไปกบสงทอยนอกแผนได

5) ตรวจสอบและปรบแผนใหสอดคลองกบสถานการณ บางครงสถานการณการเงนของเราอาจแยลง ท าใหไมสามารถปฏบตตามแผนได กควรทบทวนแลวปรบแผนเพอใหสามารถปฏบตตามแผนและบรรลเปาหมายโดยไมรสกกดดนจนเกนไปได แตขณะเดยวกน หากสถานการณเปลยนแปลงไปในทางทดขน เชน สามารถออมเงนไดมากขน กควรปรบแผน ใหออมมากขน

กจกรรมทายเรองท 1 การวางแผนการเงน

(ใหผเรยนไปท ากจกรรมทายเรองท 1 ทสมดบนทกกจกรรมการเรยนร)

Page 66: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

57

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน

เรองท 2 การประเมนฐานะการเงนของตนเอง

การประเมนฐานะการเงนเปนขนตอนแรกในการวางแผนการเงน โดยเรมจากการพจารณาวาเรามฐานะทางการเงนในปจจบนเปนอยางไร ซงจะชวยใหเขาใจสถานการณการเงนของตนเอง และสามารถวางแผนการเงนส าหรบอนาคตได

การประเมนฐานะการเงน

การประเมนฐานะการเงนสามารถท าไดหลายดาน ซงแตละดานจะมเครองมอ ทชวยประเมนแตกตางกนไป การประเมนฐานะทางการเงนทส าคญมดงน

1. การประเมนฐานะการเงน (ภาพรวม) สามารถประเมนฐานะการเงนโดยค านวณหาความมงคงสทธ ซงกคอ มลคาทเหลออยหลงจากทน าทรพยสนทงหมดลบดวยหนสนทงหมด

ความมงคงสทธ จะบอกฐานะทแทจรงของเราวามสนทรพยทเปนของเราจรง ๆ

เทาไร โดยสามารถค านวณความมงคงสทธไดตามขนตอนดงน

1) ค านวณมลคาสนทรพยทงหมดทมอยโดยจดรายการสนทรพยแยกออกเปน 3 ประเภท ไดแก สนทรพยสภาพคลอง คอ เงนสด และสนทรพยทเปลยนเปนเงน

สดไดงาย เชน เงนฝากธนาคาร สนทรพยเพอการลงทน คอ สนทรพยทถอครองเพอมงหวง

ผลตอบแทนจากการลงทน เชน สลากออมทรพย พนธบตรรฐบาล หนก กองทนรวม กองทนส ารองเลยงชพ โดยบนทกในราคาตลาด (ราคาซอขายในปจจบน)

Page 67: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

58

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน

สนทรพยสวนตว คอ สนทรพยทมไวเพอใชในชวตประจ าวนหรอเพอสะสม เชน ทอยอาศย รถยนต เสอผา เครองประดบ โดยบนทกในราคาตลาดแลวรวมมลคาของสนทรพยทง 3 ประเภท

2) ค านวณมลคาหนสนทงหมดทมอย โดยแยกหนสนออกเปน 2 ประเภท ไดแก หนสนระยะสน ไดแก หนทตองจายคนภายในเวลาไมเกน 1 ป ซง

สวนใหญเปนหนทเกดจากการอปโภคบรโภค เชน หนบตรเครดต หรอการซอสนคาเงนผอน

หนสนระยะยาว ไดแก หนทมเวลาผอนช าระนานกวา 1 ป เชน หนทเกดจากการซอบานและรถยนต โดยใชตวเลขของจ านวนหนทเหลออย แลวรวมมลคาของหนสนทง 2 ประเภท

3) ค านวณความมงคงสทธ เมอไดมลคาสนทรพยทงหมดแลวใหน าไป หกออกดวยมลคาหนสนทงหมด สวนทเหลออยกจะเปน “ความมงคงสทธของเรา”

Page 68: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

59

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน

ตวอยางการค านวณความมงคงสทธ

2. การประเมนดานหน สามารถประเมนไดจากอตราสวนภาระหนตอรายไดตอเดอน ซงเปนสดสวนการช าระหนตอรายได นอกจากจะท าใหทราบภาระหนทตองจาย ตอเดอนแลว ยงสามารถใชประเมนความสามารในการช าระหนหากตองการกเงนในอนาคต อกดวย

อตราสวนภาระหนตอรายได สามารถค านวณไดจากน าจ านวนหนทตองจาย ตอเดอนหารดวยจ านวนรายไดทไดรบในแตละเดอน ผลลพธทไดจะบอกวา เราจายหนเปนสดสวนเทาไร

Page 69: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

60

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน

ตวอยาง นาง ก มรายไดจากการขายของในตลาดเดอนละ 9,000 บาท และมหนคาผอนทวรนใหมลาสดอกเดอนละ 4,950 บาท อตราสวนภาระหนตอรายไดของนาง ก มคาเทาไร และมความหมายอยางไร

อตราสวนภาระหนตอรายได = 4,950 ÷ 9,000 = 0.55 หรอ 55% จากการค านวณ อตราสวนภาระหนตอรายไดของนาง ก มคาเทากบ 55%

นนหมายความวา หากมรายได 100 บาท นาง ก ตองใชเงนจายหนถงเดอนละ 55 บาท เหลอใชเพยงแคเดอนละ 45 บาทเทานน

3. การประเมนดานการออม สามารถประเมนไดจากอตราสวนเงนออม ตอรายไดตอเดอน

อตราสวนนค านวณไดจากน าจ านวนเงนทออมตอเดอนหารดวยจ านวนรายได ทไดรบในแตละเดอน ผลลพธทไดจะบอกวา เราน ารายไดทมไปเปนเงนออมเปนสดสวนเทาไร

ตวอยาง นาง ก มรายไดจากการขายของในตลาดเดอนละ 9,000 บาท และออมเงน เดอนละ 450 บาท อตราสวนเงนออมตอรายไดของนาง ก มคาเทาไรและมความหมายอยางไร

อตราสวนเงนออมตอรายได = 450 ÷ 9,000 = 0.05 หรอ 5% จากการค านวณ อตราสวนเงนออมตอรายไดของนาง ก มคาเทากบ 5%

นนหมายความวา หากมรายได 100 บาท นาง ก น าไปเปนเงนออมแค 5 บาท

4. การประเมนดานรายรบ-รายจาย สามารถประเมนไดจากการบนทกรายรบ-รายจาย แลวสงเกตดวาในแตละเดอนมรายรบ-รายจายอะไรบาง ซงรายละเอยดจะกลาวในเรองท 3

Page 70: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

61

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน

ลกษณะของการมสขภาพการเงนทด

การมสขภาพทางการเงนทด จะท าใหมความมนคงทางการเงน ลดความเสยง ทจะเกดปญหาการเงน หรอปญหาเงนไมพอใช โดยลกษณะของการมสขภาพการเงนทดมดงน

1) มอตราสวนหนตอรายไดไมเกน 33% หรอมภาระหนตอเดอนไมเกน 1 ใน 3 ของรายได ซงเปนสดสวนของหนทคนทวไปพอจะจายไหว แตหากมอตราสวนหน ตอรายไดมากกวาหรอนอยกวาลกษณะของการมสขภาพการเงนทด อาจมความหมายดงน

อตราเปรยบเทยบ ความหมาย ค าแนะน า

1. อตราสวนภาระหนตอรายไดมากกว า 33%

มหนมากเกนไป จนอาจ ท า ใ ห เ ง น ไ ม พ อ ใ ช จ า ย ในชวตประจ าวน หรอซอของ ทอยากได และยงมโอกาสทจะเกดปญหาทางการเงนได

ควรวางแผนการจายหนใหด และเมอม เงนได ควรแบงเงนไวเปน เงนออมเพอใชจายยามเกดเหตฉกเฉน โดยไมตองกอหน เพมจนกลายเปนปญหาทางการเงน

2. อตราสวนภาระหนตอรายไดนอยกว า 33%

มภาระหนไมมากนก ท าใหการใชจายในชวตประจ าวนไ ม ต ด ข ด และสามารถ ก น เ ง น ส วนหน ง ไ ว เ ป น เงนออมได

ควรออมเงนไวส าหรบเหตการณฉกเฉน เพอหลกเลยงการกอหนเพม และอาจออมเงน เพอเปาหมาย อน ๆ เชน เพอใชจายในยามท ไมสามารถหาเงนได

รหรอไมวา

เราสามารถคดงาย ๆ ไดวา “เราไมควรมหนทตองจายตอเดอนเกน 1 ใน 3 ของรายได” เชน นาง ก มรายไดเดอนละ 9,000 บาท

นาง ก กไมควรมหนทตองจายคนในแตละเดอนเกน = รายได ÷ 3 = 9,000 ÷ 3

= 3,000 บาท

Page 71: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

62

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน

2) มอตราสวนเงนออมตอรายไดอยางนอย 25% หรอมเงนออมตอเดอนอยางนอย 1 ใน 4 ของรายได ซงเปนสดสวนของเงนออมทคนทวไปควรมไวเพอวตถประสงคตาง ๆ แตหากมอตราสวนเงนออมตอรายไดมากกวาหรอนอยกวาน อาจมความหมายดงน

อตราเปรยบเทยบ ความหมาย ค าแนะน า

1. อตราสวนเงนตอร า ย ไ ด ม าก กว า 25%

ออมเงนในระดบทด แตหากมากไปจนตองใชจายอยางกระเบยดกระเสยร อาจท าใหเกดความรสกกดดนจนท าใหชวตไมมความสขได

อาจแบ งส วนเงนออมไว เปน สวน ๆ เพอเปาหมายตาง ๆ เชน เพอลงทน หรอออมไวใชจายในวยชรา หากมเงนออมเผอฉกเฉนแลว กอาจแบงเงนออมสวนหนงไวท าความฝนของตวเองใหเปนความจรง

2. อตราสวนเงนออมตอรายไดนอยกวา 25%

ออม เง นน อย เกน ไป เม อตองการซออะไรกอาจตอง กอหน

ควรออมเงนใหมากขน อาจเรมออมจ านวนทไมมาก แลวคอย ๆ เพมทละนด เชน เรม ท 10% ของรายได แลวพยายามเพมใหไดจนถง 25%

รหรอไมวา

เราสามารถคดงาย ๆ ไดวา “เราควรออมเงนเดอนละ 1 ใน 4 ของรายได” เชน นาง ก มรายไดจากการขายของในตลาดเดอนละ 9,000 บาท

นาง ก กควรออมเงนเดอนละ = รายได ÷ 4 = 9,000 ÷ 4

= 2,250 บาท

3) มเงนออมเผอฉกเฉนอยางนอย 6 เทาของรายจายจ าเปนตอเดอน เงนออมเผอฉกเฉนเปนเงนทเกบไวใชยามจ าเปน เมอเกดเหตการณไมคาดฝนหรอเหตการณ ทเกดขนอยางกะทนหนและตองใชเงนจ านวนมาก เชน เจบปวยหรออบตเหตทตองรกษาตว

Page 72: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

63

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน

ในโรงพยาบาล รายไดลดกะทนหน หรอตกงาน ซงควรมอยางนอย 6 เทาของรายจายจ าเปน ตอเดอน

ตวอยาง นาง ก มรายไดจากการขายของในตลาดเดอนละ 9,000 บาท มคาใชจายจ าเปนตอเดอนละ 4,000 บาท นาง ก ควรมเงนออมเผอฉกเฉนอยางนอยเทาไร

นาง ก ควรมเงนออมเผอฉกเฉนอยางนอย = คาใชจายจ าเปนตอเดอน x 6 = 4,000 x 6 = 24,000 บาท เมอมความจ าเปนตองน าเงนออมเผอฉกเฉนออกมาใช กควรออมเงนคนใหอย

ในระดบเดมโดยเรว เพราะเมอเกดเหตฉกเฉน กจะสามารถน าเงนออกมาใชไดอก โดยเงนออมเผอฉกเฉนควรเกบไวในททสามารถน าออกมาใชไดงาย เชน ฝากในบญชออมทรพย เพอใหสามารถถอนออกมาใชไดสะดวก ทนเวลา และไมตดเงอนไขการฝากถอน ทงน ควรแยกบญชเงนออมเผอฉกเฉนจากบญชเงนเดอนเพอปองกนการน าเงนออมออกมาใชโดยไมตงใจหรอเพอเหตทไมจ าเปน

รหรอไมวา

เราสามารถดจ านวนคาใชจายจ าเปนของเราจากการบนทกรายรบ -รายจาย โดยตองท าการบนทกรายรบ-รายจายอยางนอย 1 เดอน และแยกรายการรายจายเปน “รายจายจ าเปน” และ “รายจายไมจ าเปน” ซงสามารถดรายละเอยดเพมเตมไดในเรองท 3

กจกรรมทายเรองท 2 การประเมนฐานะการเงนของตนเอง

(ใหผเรยนไปท ากจกรรมทายเรองท 2 ทสมดบนทกกจกรรมการเรยนร)

Page 73: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

64

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน

เรองท 3 การบนทกรายรบ-รายจาย

การบนทกรายรบ–รายจาย เปนเครองมอหนงในการประเมนตนเองเพอวางแผนการเงน โดยการบนทกรายรบ-รายจายจะท าใหทราบถงลกษณะของรายไดและนสยการใชจายของผบนทก ซงจะเปนประโยชนในการวางแผนการเงน

ขนตอนการจดท าบนทกรายรบ-รายจาย

การท าบนทกรายรบ-รายจายไมมกฎหรอขอบงคบตายตว แตหากจะท าเพอใหเกดประโยชนในการวางแผนการเงน การบนทกรายรบ-จายควรมขนตอนดงน

1. ก าหนดระยะเวลาทจะบนทก เชน 1 เดอน 1 ป หรอตลอดไป โดยจะตองเลอกระยะเวลาทสามารถท าไดจรงและสามารถบนทกไดทกวน และเพอประโยชนในการวางแผนการเงนควรบนทกทกวนตดตอกนอยางนอย 1 เดอน ซงจะท าใหทราบพฤตกรรมใชจายทแทจรง

2. เลอกสมดเพอใชบนทกรายรบ-รายจาย โดยควรเลอกสมดเลมเลกทสามารถพกพาไดสะดวก หรออาจใชวธจดลงในสมดเลมเลกระหวางวน แลวกลบมาเขยนลงในสมดบนทกรายรบ-รายจายตวจรงทบาน หรออาจบนทกลงในสมารตโฟนผานแอปพลเคชนตาง ๆ

3. จดการรบและจายเงนทกครงลงในบนทกรายรบ-รายจาย ไมวาจะเปน เงนจ านวนมากหรอเงนจ านวนนอย กไมควรละเลย และไมควรปรบเปลยนตวเลขหรอรายการ ทงน กเพอใหทราบพฤตกรรมการใชจายทแทจรง โดยจะตองแยกรายจายออกเปน 2 ประเภท ไดแก รายจายจ าเปน และรายจายไมจ าเปน

1) รายจายจ าเปน หมายถง รายจายทจะตองจาย ไมสามารถตดออกได เพราะเปนคาใชจายทส าคญส าหรบชวต เชน คาอาหาร คาผอนหรอเชาทอยอาศย คาใชจายในการเดนทางไปท างาน คารกษาพยาบาล คาเทอม

2) รายจายไมจ าเปน หมายถง รายจายทไมมบทบาทส าคญตอชวต จะจายหรอไมจายกยงสามารถมชวตอยได เปนแคเพยงความตองการ เชน คาอปกรณแตงรถ คาหวย คาเสอผาทซอมาเพยงเพราะวาเหนวาสวยดแตไมไดใช คาเหลา คาบหร

4. รวมยอดเงนของรายรบ เงนออม รายจายทจ าเปน และรายจายทไมจ าเปนทงหมดเพอใชวเคราะหพฤตกรรมการใชจายของตนเอง

Page 74: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

65

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน

รหรอไมวา การพจารณาวารายจายใดเปนรายจายจ าเปนหรอไมจ าเปน ขนอยกบ

ลกษณะการใชชวตของแตละบคคล เพราะรายจายจ าเปนของคนหนงอาจเปนรายจาย ไมจ าเปนของอกคนหนง หรอรายจายไมจ าเปนของคนหนงอาจมความจ าเปนส าหรบอกคนหนงกได เชน ผทมอาชพรบจางขนของ รถกเปนรายจายทจ าเปนมาก แตส าหรบอาชพครทสอนอยโรงเรยนใกลบาน รายจายเกยวกบรถอาจเปนสงไมจ าเปนเลยกได ดงนน การพจารณาวาสงใดเปนรายจายจ าเปนหรอไมจ าเปน จงแตกตางกนไปในแตละบคคล

สวนประกอบทส าคญของบนทกรายรบ-รายจาย

การบนทกรายรบ-รายจายสามารถท าไดหลากหลายรปแบบ ผบนทกสามารถออกแบบตารางบนทกไดตามความถนดหรอตามทตนเองชนชอบ แตการบนทกรายรบ-รายจายในแตละเดอนนน ควรมสวนประกอบดงน

1. สวนของการบนทกรายรบ-รายจาย ควรเปนตารางทมความยาวเพยงพอตอการบนทกตลอดระยะเวลาอยางนอย 1 เดอน (อาจใชกระดาษมากกวา 1 หนา) โดยจะตองประกอบดวยหวขอดงน

วนท – กรอกวนททมรายรบหรอรายจายเกดขน รายการ – กรอกรายการรายรบหรอรายจายทเกดขน และหากม

ค าอธบายเพมเตมกสามารถกรอกลงในชองนได รายรบ – กรอกจ านวนเงนส าหรบรายการทเปนรายรบ เงนออม – กรอกจ านวนเงนส าหรบรายการทการออมเงน รายจาย – กรอกจ านวนเงนส าหรบรายการทเปนรายจาย ซงผบนทก

ตองแยกระหวางรายจายจ าเปนและรายจายไมจ าเปน โดยพจารณาถงความจ าเปนของรายจายนนตอการด ารงชวต

Page 75: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

66

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน

ตวอยางสวนของการบนทกรายรบ-รายจาย

2. สวนของการสรปรายรบ-รายจาย เปนสรปการใชจายในแตละเดอนเพอใหทราบวา ผบนทกใชจายเกนรายรบทไดรบมาหรอไม สามารถค านวณไดจากน ายอดรวมของรายรบตลอดทงเดอน ลบออกดวยเงนออมและรายจายทง 2 ประเภททเกดขนตลอด ระยะเวลา 1 เดอน

หากผลลพธทไดเปนบวก แสดงวามการใชจายนอยกวารายรบทมอย จงยงมเงนเหลอตามจ านวนทค านวณได และเมอพบวาเงนเหลอ กควรวางแผนจดสรรวาจะน าเงนนนไปท าอะไร เชน น าไปเปนเงนออมเพมเตมจากทออมไปแลวเมอมรายไดเขามา น าไปบรจาค หรอตงเปนเงนออมอกกอนหนงเพอน าเงนไปลงทน

แตหากผลลพธตดลบ แสดงวามการใชเงนเกนรายรบทมอยตามจ านวน ทตดลบ จงตองหาสาเหตของการใชเงนเกน เชน อาจมคาใชจายบางประเภทมากเกนไปหรอมากกวาปกต ดงนน จะตองวางแผนลดรายจาย โดยเรมพจารณาจาก “รายจายไมจ าเปน” วามรายการใดทสามารถลดได หรอพจารณาจาก “รายจายจ าเปน” วามรายจายทไมจ าเปน แอบแฝงอยหรอไม

ตวอยางสวนของการสรปรายรบ-รายจาย

Page 76: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

67

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน

3. สวนของการวเคราะหรายรบ-รายจาย เปนการวเคราะหรายรบ-รายจาย

ทเกดขนตลอดระยะเวลา 1 เดอน โดยผบนทกสามารถวเคราะหบนทกรายรบ -รายจาย ของตนเองได 4 ดานดงน

1) รายรบ ใหพจารณาถงจ านวนและความถของรายรบ เชน รายวน รายสปดาห รายเดอน เพอเปนแนวทางในการวางแผนใชเงนวา เงนทไดรบนนจะตองใช อกกวน จงจะไดรบเงนรอบใหม หากมคาใชจายเกดขนในวนทยงไมไดรบเงน จะน าเงนสวนไหนออกมาใชจาย และหากจ าเปนตองหารายไดเพม จะหารายไดเพมจากแหลงใด

2) เงนออม ใหพจารณาถงจ านวนและความถของการออม เชน ออมทกวน วนละ 20 บาท หรอออมสปดาหละครง คร งละ 500 บาท หรอเดอนละครง ครงละ 2,500 บาท ซงจะท าใหทราบความสามารถในการออมวา สามารถออมไดเทาไร และสามารถออมไดทกวน สปดาหละครง หรอเดอนละครง โดยขอมลเหลานจะเปนประโยชนตอการวางแผนการออม

นอกจากน ยอดรวมของเงนออมสามารถน าไปใชค านวณอตราสวนเงนออมตอรายไดเพอบอกวา ณ ปจจบนผบนทกมเงนออมเพยงพอแลวหรอยง ถาหากพบวายงมไมพอ กควรวางแผนออมเพม โดยการลดรายจายหรอหารายไดเพม

Page 77: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

68

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน

รหรอไมวา

การออมเงนทนททไดรบเงน จะท าใหสามารถบรรลเปาหมายไดงายกวา เพราะหากน าเงนไปใชจายกอน กจะมความเสยงทจะใชหมดจนไมมเงนออม

3) รายจายไมจ าเปน โดยเปรยบเทยบกบรายจายจ าเปนวารายจายไหน สงกวากน หากม “รายจายไมจ าเปน” สงกวา “รายจายจ าเปน” นนแสดงวา ควรลดรายจาย ไมจ าเปนลง ดงนน ควรวางแผนลดรายจายไมจ าเปน โดยเรมดวามรายจายไหนในกลมรายจายนสามารถลดไดบาง เชน คาหวย คาเหลา คาบหร คากาแฟ และลองค านวณดวาหากลดรายจายเหลานแลว ใน 1 เดอนจะมเงนเหลอเทาไร

4) รายจายจ าเปน ใหทบทวนรายจายจ าเปนอกครงวา ทกรายการ เปนรายจายจ าเปนทงหมดจรงหรอไม หากบางรายการสามารถลดหรอซอของทถกกวา มาทดแทนได กควรลองลดหรอซอของทถกกวามาใชแทน

ตวอยางสวนของการวเคราะหรายรบ-รายจาย

Page 78: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

69

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน

ประโยชนของการบนทกรายรบ-รายจาย

บนทกรายรบ-รายจายทมขอมลครบถวน และบนทกตดตอกนอยางนอย 1 เดอน จะมประโยชนดงน

1. ท าใหรพฤตกรรมการใชจายทอาจท าใหเกดปญหาเงนไมพอใช การบนทกรายจายทเกดขนทกครง จะท าใหทราบวาใชจายเงนไปกบสงใดบาง เชน จายคาสงสรรคหรอ คาเหลาเดอนละ 2,000 บาท (1 ปกเปนเงน 24,000 บาท) ซอหวยงวดละ 1,000 บาท (แตในระยะเวลา 2 ป ถกรางวลแค 1 ครง ไดเงนรางวลนอยกวาคาหวยทเสยไป) เมอทราบวา เงนหายไปไหน กสามารถวางแผนใหมเงนพอใชได เชน ลดคาเหลาเหลอเดอนละ 1,000 บาท (กจะไดเงนเกบปละ 12,000 บาท) หรองดเหลาไปเลย เลกซอหวยเดอนละ 1,000 บาทแลวน าเงนมาออมแทน (สนปกเหมอนถกรางวล 24,000 บาท 4 ปกมเงนเกบเกอบแสน)

2. ท าใหสามารถวางแผนการเงนทเหมาะสมกบพฤตกรรมของตนเองได การบนทกจะท าใหทราบลกษณะของรายรบและรายจายวามความถแคไหน จ านวนเทาไร ซงขอมลเหลานจะเปนประโยชนตอการวางแผนจดสรรเงนทไดรบ ใหมพรอมและเพยงพอตอรายจายทเกดขนในแตละเดอน และหากพบวารายรบไมเพยงพอกบรายจาย กสามารถวางแผนลดรายจายหรอหารายไดเพมได

3. ท าใหเหนสญญาณของปญหาทางการเงนและสามารถวางแผนแกไขได การบนทกรายรบ-รายจายเปนประจ า จะท าใหทราบทนทหากมสญญาณของปญหาการเงน เชน มรายจายเกนรายรบตดตอกนหลายเดอนจนตองกอหน (เงนไมพอใชอยแลว พอกอหนเพมกไมมเงนจายหน) ตองจายหนมากกวา 1 ใน 3 ของรายรบ (อาจท าใหไมมเงนเหลอไวใชจายอน ๆ จนตองกอหนเพม หนกมมากอยแลว กยงเพมมากขนจนเงนไมพอจาย) ไมมเงนออมเลย (เมอมความจ าเปนตองใชเงนกอน กตองกอหน) และเมอทราบสญญาณของปญหา กจะสามารถวางแผนแกไขกอนทจะกลายเปนปญหาใหญโต

หลกการจดล าดบความส าคญของรายจาย

สงส าคญในการวางแผนการเงนคอ วางแผนการใชจายใหอยภายใตรายไดทมอย แตเมอบนทกรายรบ-รายจายแลว มกพบวารายจายมมากจนบางครงมากกวารายรบทม จงจ าเปนทจะตองจดล าดบความส าคญของรายจาย ซงสามารถท าไดดงน

1. ใหจาย “รายจายจ าเปนและไมสามารถรอได” กอน โดยพจารณาวา รายจายนนเปนรายจายจ าเปนตอการด ารงชวตชวตหรอไม และตองจายวนนหรอในเรววนน

Page 79: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

70

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน

หรอไม หากเปนรายจายจ าเปนและไมสามารถรอได เชน คารกษาพยาบาล ใหจายรายจายนกอน และหากมเงนไมพอจาย กอาจตองกยมแตจะตองวางแผนจายเงนคนอยางรดกม เพอปองกนไมใหกอใหเกดปญหาหนตามมาภายหลง

2. ใหออมเงนเพอจาย “รายจายจ าเปนแตสามารถรอได” เชน คาเรยนภาษาทสาม หรอตเยนเครองใหมทจะตองซอมาแทนของเดมทก าลงจะเสย โดยออมเงนใหครบกอน แลวจงจะซอ หรออาจน าเงนออมทมอยแลวมาจายกอนไดและจะตองออมเงนคนใหเงนออม มจ านวนเทาเดมโดยเรว แตทงน ไมควรกอหนเพอน าเงนมาจายคาใชจายเหลาน

3. ใหพยายามตดใจจาก “รายจายไมจ าเปน” ซงเปนรายจายทไมมผลตอ การด ารงชวต ถงแมจะไมจาย กยงสามารถด ารงชวตอยได แตหากรสกไมมความสขทไมไดซอหรอจายเงนส าหรบของนน ใหออมเงนใหครบกอนแลวจงจะซอ และทส าคญ จะตองไมกอหนเพอรายจายประเภทน เพราะเมอถงคราวจ าเปน อาจกเงนไดยากขนหรอหากกได กอาจท าใหมภาระหนมากเกนไป จนไมสามารถจายไหวได

กจกรรมทายเรองท 3 การบนทกรายรบ-รายจาย

(ใหผเรยนไปท ากจกรรมทายเรองท 3 ทสมดบนทกกจกรรมการเรยนร)

Page 80: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

71

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน

เรองท 4 การตงเปาหมายและจดท าแผนการเงน

เมอประเมนฐานะการเงนของตนเองแลว ไมวาจะเปนการค านวณอตราสวน ตาง ๆ หรอการจดท าบนทกรายจาย จะท าใหทราบถงจ านวนรายรบ รายจาย หน และความสามารถในการออม ซงจะเปนประโยชนตอการตงเปาหมายและจดท าแผนการเงนทเปนสวนส าคญในการวางแผนการเงน

การตงเปาหมายการเงน

การตงเปาหมายการเงนเปนการก าหนดจดหมายดานการเงนทตองการไปใหถง ซงเปนขนตอนหนงในการวางแผนการเงน โดยจะตองอาศยขอมลจากการประเมนฐานะการเงนเพอใหไดเปาหมายการเงนทสอดคลองกบความสามารถทางการเงนของผวางแผนการเงน ซงการตงเปาหมายการเงนทดจะมประโยชนดงน

1. ท าใหจดท าแผนการเงนไดงายขน เชน มเปาหมายทจะปลดหนจ านวน 12,000 บาทภายใน 1 ป กจะสามารถจดท าแผนการเงนเพอการปลดหนไดวา ตองเกบเงนเพอจายหนเดอนละ 1,000 บาทนาน 12 เดอน เพอใหครบ 12,000 บาท

2. ท าใหเกดความมงมนและบรรลสงทตองการงายขน เปาหมายและแผนการเงนทชดเจนเปรยบเสมอนแผนทน าทางชวตเพอใหบรรลเปาหมายโดยไมเสยเวลาไปกบสงลอใจอน ๆ เชน มเปาหมายปลดหนจ านวน 12,000 บาทภายใน 1 ป ซงในระหวางนอาจม สงลอใจใหซอหรอกอหนเพม เชน ทวใหม โทรศพทมอถอเครองใหม แตเมอตงเปาหมายวา จะปลดหนแลว กจะเกดการยบยงชงใจขน แทนทจะซอของเหลานนเลย กอาจเลอนไปซอหลงจากปลดหนแลวหรอไมซอเลย

3. ท าใหทราบถงอปสรรคทอาจท าใหไมบรรล เปาหมายทต งไว เชน มเปาหมายเกบเงนเพอไปเทยวจ านวน 24,000 บาทภายใน 1 ป จงจดท าแผนออมเงนเดอนละ 2,000 บาท แตนกขนไดอกวาในอก 4 เดอนขางหนาจะตองจายคาชดนกเรยนใหม จงอาจตองปรบเปาหมายการทองเทยวหรอตงเปาหมายออมเงนเพอซอชดนกเรยนเพมเตมดวย

4. ชวยใหบรรลเปาหมายดานอน ๆ เชน อยากมรถไวขบรบจางเปนอาชพ กสามารถตงเปาหมายทางการเงนวาจะเกบเงนเพอซอรถ หรออยากไปเทยวพกผอน กอาจตงเปาหมายออมเงนเพอพกผอนได

Page 81: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

72

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน

เปาหมายการเงนทควรมในชวต

การตงเปาหมายการเงนสามารถตงไดหลายดาน ซงมตวอยางดงน

เปาหมายดานรายรบ เปาหมายดานการออม

เพมรายไดจากการท าอาชพเสรม เชน ท าขนมขาย รบจางเยบผา ซอมเครองใชไฟฟา

ฯลฯ

ออมเผอเหตฉกเฉน ออมเพอเปนคาเลาเรยน ออมเพอแตงงาน ออมเพอซอรถ/บาน ออมเพอลงทน ออมเพอใชจายในวยชรา ออมเพอซอของทอยากได ฯลฯ

เปาหมายดานรายจาย เปาหมายดานหนสน

ลดรายจายคาของใชไมจ าเปน เชน ลดคาหวย ลดคาเหลา ลดคาบหร

งดรายจายไมจ าเปน เชน งดคาน าสมนไพรดบกระหาย งดคาหวย

ลดรายจายจ าเปนโดยใชสนคาทราคาถกกวาแทน เชน ใชสบธรรมดาแทนสบน าเขาจากตางประเทศราคาแพง

ฯลฯ

เพอปลดหนรถ/บาน/อน ๆ เพอลดหน (จายหนใหมากขน เพอให

หนหมดเรวขน) งดใชบตรผอนสนคาหรอบตรเครดต กอหนเฉพาะรายจายจ าเปน ฯลฯ

คนเราสามารถมเปาหมายการเงนไดมากกวาหนงเปาหมาย เชน บคคลหนงอาจมเปาหมายทจะเกบเงนเพอซอโทรศพทมอถอ เพอซอตเยน เพอซอทว หรอเพอซออะไรหลาย ๆ อยางในเวลาเดยวกน แตความสามารถดานการเงนของแตละคนมจ ากด จงยากทจะบรรล หลายเปาหมายในเวลาเดยวกน ดงนน เราจ าเปนทจะตองเลอกและจดล าดบเปาหมายการเงนในชวตทควรม เพอใหสามารถบรรลเปาหมายการเงนได

Page 82: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

73

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน

การเลอกและจดล าดบเปาหมายการเงนจะพจารณาจากปจจยดงตอไปน

1. ความส าคญของเปาหมาย พจารณาวาเปาหมายนนมผลกระทบตอ การด ารงชวตหรอไม หากมผล อาจจะจดล าดบใหเปนเปาหมายทจะตองบรรลเปนอนดบแรก เชน เปาหมายในการเกบเงนเพอจายหนกยอมมความส าคญมากกวาการออมเงนเพอซอโทรศพทมอถอใหม เพราะหากไมจายหน กอาจท าใหยอดหนเพมขนเพราะดอกเบย และหากเปนเงนกนอกระบบ กมความเสยงทจะถกทวงถามหนอยางโหดราย

2. ความสามารถดานการเงน พจารณาจากการประเมนฐานะการเงนของตนเองวา มความสามารถทจะออมเงนหรอใชจายเงนตามเปาหมายนนหรอไม เชน มเปาหมายทจะซอโทรศพทมอถอ ตเยน ทว และรถยนต แตมรายรบเดอนละ 9,000 บาท ดงนน อาจจะตองเลอกเปาหมายทมความส าคญและอาจจะพอเปนไปไดกอน เชน เลอกซอตเยนใหมแทน เครองเดมทเสยแลว

ตวอยางการเลอกและจดล าดบเปาหมายการเงน

กรณทมหน... กรณทไมมหน...

1. ปลดหนไปพรอม ๆ กบออมเผอฉกเฉน เพอปองกนการกอหนเพมในกรณเกดเหตฉกเฉน

2. ลดคาใชจายเพอกนเงนไวจายหน 3. ออมเงนเพอใชจายในวยชรา 4. ออมเพอซอของทอยากได 5. ออมเพอลงทน 6. ฯลฯ

1. ออมเผอฉกเฉน 2. ออมเพอใชจายในวยชรา 3. ออมเพอซอของทอยากได 4. ออมเพอลงทน 5. ฯลฯ

ทงน หากมความสามารถทางการเงนมาก กอาจมหลายเปาหมายพรอม ๆ กนได แตควรจดสรรเงนใหด เพอไมใหการออมทมากเกนไปสรางความกดดนในการใชชวตดานอน ๆ เชน ออมเงนจนไมมเงนเพอซออาหารทมประโยชนตอรางกาย หรอออมเงนจนตองไปเบยดเบยนคนอน

Page 83: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

74

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน

ประเภทของเปาหมายการเงน

เปาหมายการเงนสามารถแบงออกเปน 3 ประเภท ไดแก

1. เปาหมายระยะสน เปนเปาหมายทสามารถบรรลไดในเวลา 1 ป เชน ออมเงนเผอฉกเฉนใหไดจ านวน 30,000 บาท ออมเงนเพอซอโทรศพทมอถอ

2. เปาหมายระยะกลาง เปนเปาหมายทสามารถบรรลไดในระยะเวลา 1 – 3 ป เชน ซอมอเตอรไซค หรอออมเงนเพอดาวนรถยนต

3. เปาหมายระยะยาว เปนเปาหมายทตองใชระยะเวลามากกวา 3 ปเพอบรรลเปาหมาย เชน ออมเงนเพอดาวนบาน ออมเงนไวใชในยามสงวย

การตงเปาหมายการเงนทดตามหลก SMART

เปาหมายการเงนจะเปนตวก าหนดแผนการเงนเพอใหไปถงจดหมายทตงไว ดงนน เปาหมายการเงนจะตองชดเจนและสอดคลองกบความสามารถทางการเงน โดยเปาหมายการเงนทดจะตองมลกษณะดงน

S Specific

1. ตองระบใหชดเจนวาจะท าอะไร เพออะไร เชน ตองการเกบเงนเพอซอทว

M Measurable

2. ตองวดผลไดโดยก าหนดเปนตวเลข เชน ซอทวราคา 8,400 บาท

A Achievable

3. ตองรวาควรท าอยางไรเพอไปใหถงเปาหมาย เชน ออมเงนเพมเดอนละ 700 บาท

R Realistic

4. ตองมความเปนไปได ไมใชเรองเพอฝน เชน จรง ๆ แลวอยากซอทวเครองละ 100,000 บาท แตเกบเงนเพมไดเพยงเดอนละ 700 บาท จงเลอกซอทวราคา 8,400 บาทแทน

T Time Bound

5. ตองก าหนดระยะเวลาทชดเจน เพอใหวางแผนไดตามก าหนด เชน ตองการซอทวราคา 8,400 บาทใน 1 ป

Page 84: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

75

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน

ตวอยางการตงเปาหมายการเงน

เปาหมาย ด/ไมด เหตผล

ฉนจะเกบเงนใหไดภายในปน

ระบไมชดวาตองเกบเงนเพออะไร ไมสามารถวดผลได เพราะไมไดระบจ านวน

เงน

ฉนจะซอคฤหาสนราคา 10 ลานภายในปหนา (รายไดเดอนละ 20,000 บาท)

ไมมความเปนไปได

ฉนจะเกบเงน 1,000 บาททกเดอนเปนระยะเวลา 2 ป เพอเปนเงนออมเผอฉกเฉน

เปาหมายชดเจน วดผลได สามารถท าส าเรจได มความเปนได มระยะเวลาแนชด

การวางแผนการเงน

การวางแผนการเงน เปนการวางแผนเตรยมเงนและ/หรอใชจายอยางไร ในอนาคตเพอใหบรรลเปาหมายทตงไว โดยจดท าเปนแผนการเงนเพอเปนแนวทางในการปฏบต

ขนตอนการจดท าแผนการเงน

แผนการเงนอาจจดท าไดหลากหลายรปแบบ ขนอยกบความถนดและความชอบของผวางแผน แตควรมขนตอนหลก ๆ ดงน

1. ระบเปาหมายการเงน เพอบอกจดมงหมายของแผนทงหมด โดยจะตองเปนไปตามหลกเปาหมายการเงนทด (SMART)

2. ระบจ านวนเงนทตองการเพอใหบรรลเปาหมาย โดยจะตองระบเปนจ านวนเงนหรอตวเลขใหชดเจนวาตองใชเงนเทาไร

3. ระบระยะเวลาทตองใชเพอใหบรรลเปาหมายการเงน โดยระบเปนจ านวนวน เดอน หรอป

Page 85: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

76

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน

4. ค านวณจ านวนเงนทตองออมตอเดอน โดยค านวณวาตองออมเงนเดอนละเทาไรเพอใหไดจ านวนตามทตองการ สามารถค านวณไดจากน าจ านวนเงนทตองการหารดวยระยะเวลา (เดอน) กจะท าใหทราบวาควรเกบเงนเดอนละเทาไรเพอใหไดเงนตามจ านวนทตองการ

ตวอยาง นาง ก ตองการซอทวราคา 8,400 บาทในอก 12 เดอน นาง ก จะตองออมเงนเดอนละ = จ านวนเงนทตองการ ÷ ระยะเวลา (เดอน) = 8,400 ÷ 12 = 700 บาท

ดงนน แผนการออมของนาง ก กคอ จะตองออมเงนเดอนละ 700 บาทเพอใหไดซอทวมลคา 8,400 บาทในอก 12 เดอนขางหนา

5. จดท าแผนการออม โดยก าหนดแหลงเงนทจะใชเปนเงนออมในแตละเดอน ซงสามารถท าไดทงการเพมรายรบและลดรายจาย โดยพจารณารายจายจากการบนทก รายรบ-รายจายวามรายจายไมจ าเปนใดทสามารถลดหรอเลกแลวน ามาเปนเงนออมไดหรอไม เชน ลดคากาแฟจากทดมทกวนเปนดมวนเวนวน หากกาแฟราคา 30 บาทตอแกว ลดคากาแฟจ านวน 15 วน จะไดเงน 450 บาท (30x15)

Page 86: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

77

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน

ตวอยางแผนการเงน

แผนการเงนของ................................ จดท า ณ วนท.................................

เปาหมายการเงน: ซอทว

จ านวนเงนทตองการ: 8,400 บาท

ระยะเวลา: 12 เดอนขางหนา

ค านวณจ านวนเงนทตองออมตอเดอน:

……………………………………………………………………………………………………………………………….…

……………………………………………………………………………………………………………………………….…

……………………………………………………………………………………………………………………………….…

……………………………………………………………………………………………………………………………….…

แผนการออม:

1. ลดคากาแฟจากทกวนเหลอวนเวนวน (กาแฟแกวละ 30 บาท ลด 15 วน) ไดเงน

450 บาท

2. ลดคาหวยจากงวดละ 300 บาท เหลองวดละ 200 บาท (ลดงวดละ 100 บาท จ านวน 2 งวดตอเดอน) ไดเงน

200 บาท

3. หารายไดเพมโดยรบจางปกผาผนละ 15 บาท จ านวน 4 ผน ไดเงน

60 บาท

ไดเงนออมรวมตอเดอนเทากบ 710 บาท

กจกรรมทายเรองท 4 การตงเปาหมายและจดท าแผนการเงน

(ใหผเรยนไปท ากจกรรมทายเรองท 4 ทสมดบนทกกจกรรมการเรยนร)

นาง ก จะตองออมเงนเดอนละ = จ านวนเงนทตองการ ÷ ระยะเวลา (เดอน) = 8,400 ÷ 12

= 700 บาท

ดงนน นาง ก จะตองออมเงนเดอนละ 700 บาท เปนระยะเวลา 12 เดอน

นาง ก

1 มกราคม 25XX

Page 87: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

78

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน

เรองท 5 การออม

การออมเปนสงททกคนคนเคยกนด แตมกจะละเลยทจะท า เพราะตองใชเวลานานกวาจะเหนผล บางคนมองวาการออมเปนเรองของเดก แตแทจรงแลวการออมเปนจดเรมตนของความมนคงทางการเงน และเปนเหมอนวรบรษทชวยเหลอเราเมอมปญหาการเงน

ความหมายของการออม

การออมเปนการแบงรายไดสวนหนงในปจจบนไปเกบสะสมไวใชในอนาคต ซงสามารถท าไดหลายรปแบบ ตงแตการเกบสะสมดวยตนเอง เชน หยอดกระปกออมสน เกบสะสมไวทบาน ไปจนถงการน าไปฝากไวกบสถาบนการเงน ซงมกอยในรปแบบทมความเสยงตอการสญเสยเงนตนต า และไดรบผลตอบแทนไมสงนกเมอเทยบกบการลงทน เชน การฝากในบญชเงนฝากออมทรพย บญชเงนฝากประจ า การซอสลากออมทรพย

ประโยชนของการออม

การออมอยางสม าเสมอจะท าใหผออมมเงนกอนสะสมเกบไว ซงมประโยชนหลายประการ เชน

1. ชวยแบงเบาภาระเมอเกดเหตฉกเฉน โดยไมตองกอหนหรอขอความชวยเหลอจากบคคลอน

2. ชวยลดความเสยงทจะมปญหาการเงน เมอมเหตท าใหเงนทมไมพอตอคาใชจายทเกดขน กสามารถน าเงนออมออกมาใชกอนได ชวยลดปญหาเงนไมพอใชซงเปนสาเหตหนงของปญหาการเงนได

3. ชวยท าใหความฝนเปนความจรง เงนออมทมอาจน าไปเปนเงนทนเพอ ท ากจการของตนเอง เรยนเพมทกษะ คอมพวเตอร ภาษา หรอปรญญาโท เปนเงนดาวนบาน ดาวนรถ หรอเพอสรางครอบครว เชน เพอจดงานแตงงาน เพอการศกษาบตร เพอทองเทยวกบครอบครว

4. ชวยสรางโอกาสใหมรายไดมากขน เชน น าเงนออมไปซอหน พนธบตร กองทนรวม หรอน าไปลงทนซอหองแถวใหเชา กมโอกาสทจะท าใหเงนทมอยงอกเงยมากขน

Page 88: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

79

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน

เปาหมายการออม

การออมไมตางจากการท าเรองอนทจะตองมเปาหมายทชดเจน นอกจากจะเปนประโยชนในการจดท าแผนการเงนแลว ยงเปนแรงผลกดนในการท าใหส าเรจหรอไมน าเงนออมไปใชในเรองอนกอนถงเปาหมาย

เปาหมายการออมสามารถตงไดหลายดานและอาจมหลาย ๆ เปาหมายในเวลาเดยวกนได ซงเปาหมายการออมทส าคญมดงน

1. เงนออมเพอใชในยามฉกเฉน เปนเงนทออมไวใชจายหากเกดเรอง ไมคาดคด เชน อบตเหต เจบปวย หรอรายไดลดกะทนหน ซงควรมเงนออมกอนนอยางนอย 6 เทาของรายจายจ าเปนตอเดอน

เงนออมเผอฉกเฉน = รายจายจ าเปนตอเดอน x 6

ส าหรบผทยงไมเคยมเงนออมเผอฉกเฉน อาจเรมตงเปาหมายท 3 เทาของคาใชจายจ าเปนตอเดอนกอน เพอเปนก าลงใจในการออม แลวคอย ๆ ออมเพมไปใหถง จ านวน 6 เทาของรายจายจ าเปนตอเดอน และหากมเหตใหตองน าเงนออมเผอฉกเฉนออกไปใช ควรหาเงนมาออมเพอใหเงนกอนนกลบมาอยในระดบเดมโดยเรว

2. เงนออมเพอใชจายในยามชรา เปนเงนทออมไวใชจายในยามทไมมรายไดแลว หลายคนคดวาเปนเรองไกลตว แตจ านวนเงนทตองใชจายในยามชรานนคอนขางสง จงออมเงนไวเพอใชจายในยามชราตงแตตอนทยงมรายรบอย

จ านวนเงนทจะตองใชในยามชรา สามารถประมาณการอยางคราว ๆ ไดดงน

เงนทควรม = คาใชจายตอเดอนในยามชรา x 12 เดอน x จ านวนปทคาดวาจะมชวตหลงจากทไมมรายได

เงนออมเพอคาใชจายจ าเปนทเปนกอนใหญ การวางแผนลวงหนาจะท าใหทราบจ านวนเงนทตองใชจายและวางแผนออมเงนไดทนเวลา เชน คาเทอมบตร คาดาวนบาน คาซอมบาน ซงการวางแผนออมแตเนน ๆ จะท าใหเรามเวลาพอสมควรทจะทยอยออมและ ท าใหยอดออมตอครง (เชน ตอเดอน) ไมสงเกนก าลง ท าใหออมเงนไดงายขน และไมสรางความรสกกดดนจนเกนไป และเมอถงเวลาทตองจาย คาใชจายนนกจะไมเปนภาระและไมตองกเงนเพอคาใชจายเหลานน

Page 89: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

80

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน

ตวอยาง นาง ก ตองจายคาเทอมของลกจ านวน 12,000 บาทในอก 6 เดอนขางหนา นาง ก กควรออมเงนเดอนละ = จ านวนเงนทตองการใช ÷ ระยะเวลา = 12,000 ÷ 6 = 2,000 บาท ดงนน นาง ก ควรออมเงนเดอนละ 2,000 บาทเพอใหมเงนจายคาเทอมลก

จ านวน 12,000 บาทในอก 6 เดอนขางหนา เปรยบเทยบกบกรณทนาง ก มเวลาเหลอเพยงแค 2 เดอน นาง ก จะตองออม

มากถง 6,000 บาทตอเดอน

3. เงนออมเพอการลงทน เปนออมเงนเพอน าไปลงทนใหเงนงอกเงย ซงท าไดตงแตลงทนซอหองแถวหรอเครองมอตาง ๆ เพอใหเชา หรอลงทนในตลาดหลกทรพย ซงการลงทนบางประเภทอาจตองใชเงนกอนในการลงทน และการลงทนมความเสยงตาง ๆ เชน การขาดทน การไดผลตอบแทนนอยกวาทคาดหวง ผลงทนจงควรพจารณาใหรอบคอบกอนตดสนใจลงทน

4. เงนออมเพอของทอยากได เปนการออมเพอน าเงนไปใชจายในสงทตองการ เชน ทองเทยว ซอเครองเสยง เครองประดบสวย ๆ ซงสวนมากมกเปนรายจายไมจ าเปน ดงนน จงควรออมเงนกอนซอและไมควรกอหนเพอซอของเหลาน แตควรจะตองตงเปาหมายการออมเพอซอของเหลานใหชดเจน และหากออมเงนไมครบ กไมควรซอ

5. เงนออมเพอปลดหน เปนการออมเพอน าเงนทไดไปจายหนเพม เพอลดจ านวนเงนตนและดอกเบย และท าใหจายหนหมดไดเรวขน

นอกจากน เราควรออมเงนอยางนอย 1 ใน 4 ของรายไดหรอ 25% ของรายได เมอมรายรบ กควรออมทนทโดยแบงไปตามเปาหมายทตงไววาเปนเงนออมเพออะไร แตส าหรบผทเรมตนออมทรสกกดดนกบการออมเงน 25% ของรายได อาจเรมออมท 10% ของรายไดกอน แลวคอย ๆ ออมเพมขน และควรออมอยางสม าเสมอ

หลกการออมใหส าเรจ

การออมสามารถท าไดหลายวธ ผออมอาจเลอกใชวธการออมทตนเองถนดและเหมาะสมกบรายรบ-รายจายของตนเอง แตทงน ควรมหลกการออมดงน

1. ออมกอนใช เมอไดรบเงนมา ควรแบงเงนไปออมไวทนท เพราะหากใช กอนออม สดทายอาจไมเหลอเงนออมตามทตงใจไว

Page 90: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

81

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน

2. แบงเงนเปนสวน ๆ ตามเปาหมายทตองการใช เชน เงนออมเผอฉกเฉน เงนออมเพอใชจายในยามชรา เงนออมเพอซอของทอยากได และใชเงนตามวตถประสงคนน ๆ ไมปะปนกน

ทงน ควรเปดบญชส าหรบออมเงนโดยเฉพาะ เพอแยกเงนทตองการออมและเงนส าหรบใชจายออกจากกน และอาจเพมความยากในการถอนเงน เชน ไมท าบตรเดบต หรอฝากเงนไวในบญชทจ ากดจ านวนครงในการถอน (ถาถอนเกนจ านวนครงทก าหนดจะถกปรบ) ยกเวนบญชเงนออมเผอฉกเฉนทจะตองถอนงาย

3. มวนยในการออม โดยใชเทคนคการออมทสนกสนาน ท าไดงาย เพอสรางแรงจงใจในการออมใหไดตามทตงใจไว เชน

หยอดกระปกกอนออกจากบานวนละ 10 บาท ผกการออมกบพฤตกรรมทชอบท า เชน เลนเกมชวโมงละ 10 บาท ไดแบงก 50 มาเมอไหร กเกบไวไปหยอดกระปก ไมน ามาใช ไมชอบพกเหรยญเพราะมนหนก พอไดเหรยญทอนมากหยอดกระปก

ใหหมด ซอของไมจ าเปนไปเทาไร กใหน าเงนมาออมเทานน เชน ถาซอของ

ไมจ าเปน 1,000 บาท กตองออมเงนใหได 1,000 บาท ออมใหพอ ทเหลอใชใหเรยบ คอ การตงเปาหมายวาจะออมเดอนละ

เทาไร แลวน าไปออมหรอลงทนเทาทวางแผนไว เงนทเหลอกใชไดตามสบาย

ตงค าสงหกเงนเดอนอตโนมตไปฝากเขาบญชเงนออมหรอซอหนสหกรณ

ความรเบองตนเกยวกบกองทนการออมแหงชาต (กอช.)

กองทนการออมแหงชาต (กอช.) เปนกองทนส าหรบประชาชนทมอายตงแต 15 – 60 ป ซงไมอยในระบบบ าเหนจบ านาญภาครฐหรอเอกชนหรอกองทนตามกฎหมายอนทไดรบเงนสมทบจากรฐหรอนายจาง

Page 91: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

82

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 2 การวางแผนการเงน

หลกการออมเงนของ กอช.

หลกการออมแบงเปน 2 สวน คอ เงนทสมาชกออม และเงนทรฐจายสมทบ ซงสมาชกทกคนไมจ าเปนตองสงเงนสะสมเขากองทนทกเดอน ในกรณทสงเงนสะสมตองไมต ากวา ครงละ 50 บาท สงสดไมเกน 13,200 บาทตอป และรฐจะจายสมทบใหตามชวงอาย ดงน

ชวงอาย 15 – 30 ป 30 – 50 ป 50 – 60 ป

จ านวนเงน ทจายสมทบ

50% ของเงนสะสม (ไมเกน 600 บาทตอป)

80% ของเงนสะสม (ไมเกน 960 บาทตอป)

100% ของเงนสะสม (ไมเกน 1,200 บาทตอป)

ทงนหากเดอนใดสมาชกไมสงเงนเขากองทน รฐกจะไมจายสมทบใหเชนกน

การไดรบเงนคนของ สมาชก กอช.

1) กรณอายครบ 60 ปบรบ รณ (รวมทงสมาชก ทมอายต งแต 50 ป ขนไป เมอครบระยะเวลา 10 ป หรอลาออกเมออายครบ 60 ป) หากค านวณเงนบ านาญได ตามเกณฑทก าหนด จะไดรบเงนบ านาญตลอดชวต หากไดนอยกวาเกณฑจะไดรบเปนเงนด ารงชพเดอนละ 600 บาทจนกวาเงนในบญชจะหมด

2) กรณทพพลภาพกอนอายครบ 60 ป สามารถเลอกไดวาจะรบเงน ทสมาชกสะสมเองพรอมดอกผลทงจ านวนหรอบางสวน โดยขอรบไดเพยงครงเดยว และเงนสวนทรฐจายสมทบพรอมดอกผลจะจายเปนเงนบ านาญหลงอายครบ 60 ป หากยงมเงนสะสมเหลออยในกองทน กจะน ามาค านวณการจายบ านาญดวย

3) ก รณ ล า ออก จ าก ก อ ง ท น จ ะ ไ ด ร บ เ ง น ท ส ม า ช ก ส ง ส ะ ส ม เ อ ง พรอมดอกผลทงจ านวน แตเงนสวนทรฐสมทบจะตกเปนของกองทน

4) กรณ เส ยช ว ต ผ รบผลประโยชน ทสมาช กแจ งช อ ไ ว จะ ได ร บ เ ง น ในบญชทงหมด

กจกรรมทายเรองท 5 การออม

(ใหผเรยนไปท ากจกรรมทายเรองท 5 ทสมดบนทกกจกรรมการเรยนร)

Page 92: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

83

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 3 สนเชอ

หนวยการเรยนรท 3

สนเชอ

สาระส าคญ

เมอเจอสถานการณทจ าเปนตองใชเงน แตเงนทเกบออมมไมเพยงพอ อาจ ท าใหตองไปใชทางเลอกอน ๆ ซงสวนใหญมกเลอกการกอหน ท าใหเกดเปนภาระหน ดงนน ควรไตรตรองถงความจ าเปนกอนกอหน ซงหนทจะกอนนควรเปนหนทด คอเปนหน ทชวยสรางรายได และประเมนความสามารถในการช าระหนของตนเองดวยวาสามารถช าระหนไดหรอไม และเมอพรอมทจะกอหนแลว กควรมความรในเรองสนเชอ เพอใหสามารถเลอกสนเชอทตรงตามความตองการ

เมอไดรบอนมตสนเชอแลว กควรมวนยทางการเงน เพอใหจายคนไดตรงเวลา เตมจ านวน และมประวตเครดตด หรอหากเกดปญหาไมสามารถช าระหนได กควรรวธในการแกไขปญหาหนดวยตนเอง หรอขอค าปรกษาจากหนวยงานทเกยวของ เพอใหการเปนหน ไมสรางปญหาตอการด ารงชวตประจ าวน

ตวชวด

1. บอกความหมายของ “หนด” และ “หนพงระวง” 2. บอกลกษณะของสนเชอรายยอย 3. บอกประเภทและวธค านวณดอกเบยเงนก 4. บอกความหมายและบทบาทหนาทของเครดตบโร และวธการตรวจสอบ

ขอมลเครดตของตนเอง 5. บอกวธการปองกนปญหาหน 6. บอกวธการแกไขปญหาหน 7. บอกหนวยงานทใหค าปรกษาเรองวธแกไขปญหาหน

ขอบขายเนอหา

เรองท 1 การประเมนความเหมาะสมกอนตดสนใจกอหน เรองท 2 ลกษณะของสนเชอรายยอยและการค านวณดอกเบย เรองท 3 เครดตบโร เรองท 4 วธการปองกนปญหาหน เรองท 5 วธการแกไขปญหาหน เรองท 6 หนวยงานทใหค าปรกษาวธการแกไขปญหาหน

Page 93: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

84

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 3 สนเชอ

เวลาทใชในการศกษา 36 ชวโมง

สอประกอบการเรยนร

1. ชดวชาการเงนเพอชวต 2 2. หนงสอรรอบเรองการเงนของศนยคมครองผใชบรการทางการเงน

ตอน เปนหนอยางเปนสข 3. เวบไซต www.1213.or.th เฟซบก www.facebook.com/hotline1213

Page 94: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

85

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 3 สนเชอ

เรองท 1 การประเมนความเหมาะสมกอนตดสนใจกอหน

ความสขในชวตอยางหนงของคนเราคอการไมเปนหน แตใชวาเมอเปนหนแลว

จะมความสขไมได ถาหากเรารจกกอหนเพอสงจ าเปน และไมเกนความสามารถในการช าระหนคน แตหากเปนหนเพอสงไมจ าเปนหรอเกนก าลง วนหนงอาจจะกลายเปนปญหาใหญในชวตได

หนแบงออกเปน 2 ประเภทตามประโยชนทจะไดรบดงน

1. หนด คอ หนทชวยสรางรายไดและสรางความมนคงในอนาคต เชน หนเพอการศกษา หนเพอการประกอบอาชพ หนเพอทอยอาศย

2. หนพงระวง คอ หน ท เกดจากการน าเงนไปซอของทไมจ าเปนหรอ ของฟมเฟอย และไมสรางรายไดในอนาคต เชน หนทเกดจากการซอของใชราคาแพงเกนฐานะ หนทเกดจากการพนน

ประเมนความเหมาะสมกอนตดสนใจกอหน

เมอพดถงหน เชอวาหลายคนคงไมอยากม แตอาจมความจ าเปนของชวตหรอ ถกกระตนจากสงลอใจภายนอก ดงนน กอนจะคดเปนหนควรไตรตรองใหด โดยมหลกในการจดล าดบการตดสนใจกอนเปนหน ดงน

1. พจารณาความจ าเปน

1.1 สงทจ าเปน คอ สงทตองใชในการด ารงชวต เชน ปจจยส (ทอยอาศย เสอผา อาหาร และยารกษาโรค)

1.2 สงทไมจ าเปน คอ สงทหากไมมกยงสามารถด ารงชวตอยตอไปไดหรอมสงอนทดแทนกนได เชน ตองการมโทรศพทมอถอรนใหมลาสด ทงทเครองเดมยงใชไดอย

2. พจารณาความเรงดวน ไตรตรองดวาสามารถรอไดหรอไม มความเรงดวนมากนอยแคไหน

2.1 หากเปนสงทมความจ าเปน ใหพจารณาวามความเรงดวนหรอไม สามารถรอไดหรอไม - หากรอได กคอยวางแผนทยอยเกบเงนจนครบแลวคอยซอ - หากรอไมได กควรเลอกน าเงนออมเผอฉกเฉนออกมาใช แลวรบเกบเงนเตมเขาไปใหม หากไมเพยงพอจงคอยกยม

Page 95: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

86

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 3 สนเชอ

2.2 หากเปนสงไมจ าเปน กควรตดใจไมซอ หรอหากจะซอ กควรเปน การเกบเงนเพอซอแทนการกอหน

3. ประเมนความสามารถในการช าระหน

นอกจากพจารณาตามความจ าเปน และความเรงดวนแลว ควรตองประเมนความสามารถในการช าระหนดวย โดยภาระหนทตองผอนตอเดอน (หนเกาบวกหนใหม) ไมควรเกน 1 ใน 3 (33%) ของรายไดตอเดอน

ตวอยาง หากไดรบเงนเดอน 15,000 บาท ภาระหนทตองจายกไมควรเกน 5,000 บาท ตอเดอน (15,000 ÷ 3) เพอใหสามารถช าระหนไดโดยไมกระทบกบการใชจายในชวตประจ าวน และท าใหสขภาพจตของตนเองด ไมตองเครยดวาจะมเงนพอใชตลอดทงเดอนหรอไม นอกจากน หากเรามหนมากในขณะทภาระคาใชจายในชวตประจ าวนกมมากอยแลว อาจท าใหเรามปญหาการเงนและตองไปกอหนเพมขนอก

กจกรรมทายเรองท 1 การประเมนความเหมาะสมกอนตดสนใจกอหน

(ใหผเรยนไปท ากจกรรมทายเรองท 1 ทสมดบนทกกจกรรมการเรยนร)

Page 96: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

87

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 3 สนเชอ

เรองท 2 ลกษณะของสนเชอรายยอยและการค านวณดอกเบย

สนเชอเปนบรการทางการเงนของสถาบนการเงนทส าคญอยางหนงในระบบ

เศรษฐกจของประเทศ เพราะเปนแหลงเงนทนทส าคญ ทงส าหรบผบรโภครายยอยทตองการเงนเพอใชในการอปโภคบรโภค เชน สนเชอบาน สนเชอบตรเครดต สนเชอสวนบคคล หรอ ทงส าหรบผประกอบการธรกจทตองการเงนทนไปขยายกจการ ในบทเรยนนจะกลาวถงสนเชอ รายยอย เนองจากเปนสนเชอทใกลตวและเกยวของในชวตประจ าวนของประชาชน

ท าความรจกสนเชอรายยอย

สนเชอรายยอยเปนสนเชอทใหแกบคคลธรรมดา เพอน าไปใชตามวตถประสงคตาง ๆ เชน ซอบาน เชาซอรถ ซงโดยสวนใหญจะไมไดน าไปใชในการประกอบธรกจ ในทน ขอกลาวถงสนเชอรายยอยและผลตภณฑอน ๆ ทชวยใหผใชบรการไดรบสนคาและบรการกอน โดยยงไมตองจายเงนทงกอนในทนท ดงน

1. สนเชอเพอทอยอาศย

เปนสนเชอทสถาบนการเงนใหแกบคคลธรรมดากยมเพอใชในการจดหาทอยอาศย เชน ซอทดนและสรางทอยอาศย ซอทดนพรอมทอยอาศย ซอมแซมทอยอาศย ซอหองชด เปนสนเชอทใหวงเงนกสง ดงนน ระยะเวลาผอนช าระจงนานกวาสนเชอประเภทอน

ลกษณะของสนเชอทอยอาศย

1) วงเงน โดยทวไปสถาบนการเงนจะใหสนเชอประมาณ 80% ของมลคาหลกประกน (เชน ทดนพรอมสงปลกสราง หองชด)

2) อตราดอกเบย สถาบนการเงนแตละแหงจะก าหนดอตราดอกเบยแตกตางกนไป แตสวนใหญมกจะใชอตราดอกเบยคงท และอตราดอกเบยลอยตว อตราดอกเบยคงท (fixed rate) คอ อตราดอกเบยทก าหนดไวเปนตวเลขคงทในชวงเวลาทก าหนด เชน ดอกเบยคงท 5% ตอปเปนระยะเวลา 3 ป ดอกเบยคงท 5% ตอปตลอดอายสญญา

อตราดอกเบยลอยตว (floating rate) คอ อตราดอกเบยทเปลยนแปลงไปตามตนทนของสถาบนการเงน อตราดอกเบยลอยตวทเหนไดบอย คอ อตราดอกเบยอางองของธนาคารพาณชย เชน MLR MOR MRR

Page 97: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

88

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 3 สนเชอ

ตวอยาง ธนาคาร A ก าหนดอตราดอกเบยส าหรบสนเชอเพอทอยอาศย ดงน

- ปท 1 - 3 คดอตราดอกเบยแบบคงท 2.5% ตอป

- ปท 4 เปนตนไป คดอตราดอกเบย MRR - 1% ตอป

หากในปท 4 ธนาคาร A ประกาศอตราดอกเบยอางองของธนาคาร โดย MLR เทากบ 4% MOR เทากบ 5% และ MRR เทากบ 6% ธนาคารจะคดอตราดอกเบยเทากบ 5% ตอป (6% - 1%)

ทงน ผขอสนเชอสามารถดประกาศอตราดอกเบยอางองได ซ งจะ ตดประกาศไว ณ ทท าการ หรอในเวบไซตของสถาบนการเงน

3) วธการคดดอกเบย คดดอกเบยแบบลดตนลดดอก (effective rate) ซงเปนการคดดอกเบยจากฐานเงนตนทลดลง กลาวคอ เมอเงนตนลดดอกเบยกจะลดลงดวย ถาผใหสนเชอก าหนดใหตองผอนงวดละเทา ๆ กน จะตองคดดอกเบยทตองจายงวดนนกอน จากนน จงน าคางวดทผอนช าระหกดวยดอกเบยทตองจาย กจะไดจ านวนเงนตน แลวน ามาหกออกจากเงนตนทยงมอยทงหมด กจะไดเงนตนคงเหลอเพอน าไปใชค านวณดอกเบยในงวดถดไป โดยมหลกการค านวณดงน

ขนท 1 ค านวณดอกเบยทตองจายในงวดนน โดยมสตรค านวณ ดงน

* จ านวนวนใน 1 ป สถาบนการเงนอาจใช 360 วน หรอ 365 วน หรอ 366 วนกได แตไมวาจะก าหนดจ านวนวนเปนเทาใดกตาม สถาบนการเงนจะตองใชจ านวนวนเดยวกนส าหรบการค านวณทงดอกเบยจาย เชน เงนฝาก และดอกเบยรบ เชน สนเชอ

Page 98: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

89

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 3 สนเชอ

ขนท 2 ค านวณเงนตนทลดลงในงวดนน ขนตอนนใหน าเงนคางวดทตองจายในงวดนน หกออกดวยดอกเบยจายทค านวณไดจากในขนท 1 ยอดทไดกคอ เงนตนทไดจายไปในงวดนน

ขนท 3 ค านวณเงนตนคงเหลอ ขนตอนนเพอหาเงนตนคงเหลอเพอใชในการค านวณดอกเบยทตองจายในงวดถดไป

ทงน หากเปนการผอนช าระดวยจ านวนเงนตนเทากนทกเดอน หรอมการ

ก าหนดจ านวนเงนตนทตองจายไวแนนอน กสามารถใชสตรในขนท 1 ค านวณหาดอกเบยทตองจายไดเชนกน

ตวอยาง การค านวณอตราดอกเบยแบบลดตนลดดอก

ขอเงนก 12,000 บาท ธนาคารคดอตราดอกเบย 24 % ตอป (แบบลดตนลดดอก) ก าหนดใหช าระหน 6 งวด งวดละ 2,150 บาท ยกเวนงวดสดทายใหช าระ 2,093 บาท จงค านวณวา จะเสยดอกเบยเงนกเปนจ านวนเงนเทาใด

Page 99: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

90

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 3 สนเชอ

ขางตนเปนการค านวณส าหรบงวดท 1 ซงจะตองค านวณของงวดตอ ๆ ไปตามขนตอนขางตน (ขนท 1 - 3) จนครบทกงวด จะไดผลลพธตามตาราง

งวด

จ านวนผอนช าระตองวด (1)

ช าระดอกเบย (2)

ช าระเงนตน (1) - (2)

เงนตนคงเหลอ

0 12,000 1 2,150 245 1,905 10,095 2 2,150 186 1,964 8,131 3 2,150 166 1,984 6,147 4 2,150 121 2,029 4,118 5 2,150 84 2,066 2,052 6 2,093 41 2,052 0

รวม 843 12,000

สรปดอกเบยทตองจายทงหมดเทากบ 843 บาท

ทงน หากเปนการผอนช าระดวยจ านวนเงนตนเทากนทกเดอน หรอก าหนดจ านวนเงนตนทตองจายไวแนนอน กสามารถใชสตรในขนท 1 ค านวณหาดอกเบยทตองจายไดเชนกน

4) การผอนช าระ ใหระยะเวลาผอนนาน แตไมเกน 30 ป

กอนตดสนใจซอหรอสรางบานดวยการขอสนเชอ ควรตองส ารวจ ความพรอมของตวเอง ดงน

- เลอกบานทไมเกนความสามารถในการผอนช าระหน และมนใจวา จะสามารถผอนนานไดตลอดรอดฝง

- ศกษาและเปรยบเทยบอตราดอกเบย ระยะเวลาผอนช าระ คาใชจาย และเงอนไขอน ๆ ทเกยวของ เพอเลอกธนาคารทใหเงอนไขทรบได

- ควรมเงนอยางนอย 20% ของราคาทอยอาศยเพอเปน เงนดาวน (เงนดาวน คอ เงนสวนหนงทผจะซอบานจายใหโครงการทอยอาศยกอนทจะจายเงนกอนใหญเพอช าระคาบานทงหมด ซงโครงการทอยอาศยอาจใหช าระเปนกอนเดยว หรอทยอยผอนช าระเปนรายงวด โดยมกก าหนดเงนดาวนไวประมาณ 15 - 20% ของราคาทอยอาศย)

Page 100: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

91

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 3 สนเชอ

- เตรยมเอกสารเพอท าเรองขอกใหพรอม

- ตงเปาหมายเกบเงน เพอเปนคาใชจายทจะเกดขนในอนาคต (นอกจากเงนดาวนและคาผอนบาน) เชน

1) คาประเมนหลกประกน เปนคาใชจายส าหรบการประเมนวาบานหรอหลกประกนมมลคาเทาไร ซงธนาคารจะใชเปนตวก าหนดวงเงนกใหแกผขอสนเชอ

2) คาจดจ านองและคาอากรแสตมป ซงตองจายใหแกสวนราชการหรอส านกงานทดน

3) คาประกนภย เพอเปนการปองกนความเสยงใหกบผขอสนเชอ เชน การท าประกนอคคภย ซงหากเกดความเสยหายกบทอยอาศยกยงมเงนกอนหนง จากการประกนภยมาจายคาบาน ชวยลดภาระแกผขอสนเชอ (ศกษารายละเอยดเรองประกนภย ไดจากหนวยการเรยนรท 1) อยางไรกด ธนาคารไมสามารถบงคบใหผขอสนเชอ ท าประกนภยกบบรษทใดบรษทหนงโดยเฉพาะ เพราะผขอสนเชอมสทธทจะเลอกท าประกนภยไดอยางอสระ

4) คาใชจายอน ๆ เกยวกบบาน เชน คาตกแตง คาปมน า คาน า คาไฟ และคาสวนกลาง (ถาอยในหมบานจดสรรหรอคอนโดมเนยม)

2. การเชาซอ (Hire Purchase)

มลกษณะคลายการใหสนเชอ โดยผเชาซอท าสญญากบผใหเชาซอวาจะช าระคาสนคาเปนงวด ๆ ตามจ านวนเงนและระยะเวลาทก าหนด ซงระหวางนนผเชาซอสามารถน าทรพยสนทเชาซอมาใชงานไดกอน โดยทกรรมสทธในทรพยสนยงเปนของผใหเชาซอจนกวาจะจายเงนครบตามสญญาจงจะโอนกรรมสทธในทรพยสนนนมาเปนของผเชาซอ เชน การเชาซอรถยนตหรอรถจกรยานยนต

การเชาซอรถ ในปจจบน รถถอเปนปจจยส าคญทท าให

เดนทางไดสะดวกสบายยงขน และยงเปนเครองมอในการ ประกอบอาชพของคนบางคนดวย ซงปจจบน มบรการใหเชาซอรถ ทงรถใหม และรถทใชแลวใหเลอกใชบรการ

Page 101: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

92

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 3 สนเชอ

ลกษณะของการเชาซอรถ

1) วงเงน กรณใหเชาซอรถใหมประมาณ 75 - 80% กรณรถใชแลว จะขนอยกบสภาพรถและราคาประเมนรถ

2) ระยะเวลาการผอนช าระ ประมาณ 12 - 72 เดอน

3) อตราดอกเบย สวนใหญจะก าหนดอตราดอกเบยคงท (fixed rate) ตลอดอายสญญา

4) วธการคดดอกเบย สวนใหญคดดอกเบยแบบเงนตนคงท (flat rate) คอ คดดอกเบยจากเงนตนทงจ านวนและระยะเวลาในการผอนช าระทงหมด จากนนผใหเชาซอจะน าดอกเบยทค านวณไดมารวมกบเงนตน แลวหารดวยจ านวนงวดทจะผอนช าระ ซงเงน ทผอนช าระจะเทากนทกงวด โดยมหลกการค านวณ ดงน

ตวอยาง นายเชงชายตองการเชาซอรถจกรยานยนตราคา 40,000 บาท อตราดอกเบยคงท 4% ตอป (คดดอกเบยแบบเงนตนคงท) โดยใหระยะเวลาผอนช าระ 48 งวด (4 ป) เชงชายจะตองจายคางวดเปนเงนเทาใด

Page 102: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

93

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 3 สนเชอ

กอนตดสนใจเชาซอรถสกคน ควรส ารวจความพรอมของตนเอง ดงน

- ความสามารถในการผอนช าระกบรายไดตนเอง ภาระผอนหนเมอรวมกบหนอนทมทงหมดแลวไมควรเกน 1 ใน 3 (33%) ของรายไดตอเดอน และมความสามารถในการจายคาใชจายตาง ๆ ทจะตามมาจากการเชาซอรถ

- มเงนออมเพอจายเงนดาวนใหไดมากทสด ซงจะชวยลดภาระดอกเบย ทตองจายลงไปไดอกมาก

- ศกษาและเปรยบเทยบอตราดอกเบย ระยะเวลาผอนช าระ และเงอนไข อน ๆ ของผใหเชาซอหลาย ๆ แหง และตองดวาอตราดอกเบยทเสนอใหนนเปนอตราดอกเบยตอเดอนหรอตอป

- เลอกระยะเวลาผอนทสนลง จะชวยใหประหยดดอกเบยลงไปได

3. สนเชอสวนบคคลภายใตการก ากบ

สนเชอสวนบคคลภายใตการก ากบ หรอสนเชอสวนบคคลทไมมหลกประกน เปนการใหกเพอน าไปใชจายเพอการอปโภคบรโภค แตไมรวมถงการใหเชาซอและลสซงรถยนตหรอรถจกรยานยนต สนเชอเพอการศกษา สนเชอเพอการเดนทางไปท างานในตางประเทศ สนเชอเพอรกษาพยาบาล สนเชอเพอสวสดการพนกงาน

ในปจจบนสนเชอสวนบคคลภายใตการก ากบ ม 3 รปแบบ คอ

1) เชาซอสนคารายชน ผใหบรการสนเชอสวนบคคลจะออกบตรสมาชกให หรอทมกเรยกกนวา “บตรผอนสนคา” เพอน าไปใชเมอตองการซอสนคาและบรการจากรานคารวมรายการ เชน ซอเครองใชไฟฟา จากนนทยอยช าระคนเปนรายเดอน โดยมระยะเวลาผอนช าระคอนขางหลากหลายแลวแตผใหบรการก าหนด

2) รบเงนสดทงกอน แลวทยอยผอนช าระคนเปนรายเดอน เหมาะกบผ ทตองการเงนไปใชจายเปนกอน

3) วงเงนส ารองพรอมใชผานบตรกดเงนสด หลงจากทไดรบอนมตวงเงนสนเชอแลว ผถอบตรสามารถเบกถอนเงนออกมาใชไดตลอดเวลา

นอกจากน ยงมการพฒนารปแบบใหสามารถเชาซอสนคารายชนและ กดเงนสดจากวงเงนส ารองพรอมใชไดในบตรใบเดยว ผ ใชบรการจงควรศกษารปแบบ อตราดอกเบยและเงอนไขใหเขาใจ เพอใหสามารถเลอกไดตรงกบความตองการ

Page 103: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

94

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 3 สนเชอ

ลกษณะของสนเชอบคคลภายใตการก ากบ

1) คณสมบตผสมคร เปนบคคลทผใหสนเชอพจารณาแลวเหนวามฐานะ ทางการเงนเพยงพอส าหรบการช าระหนได

2) วงเงน ไมเกน 5 เทาของรายไดเฉลยตอเดอน หรอของกระแสเงนสดหมนเวยนในบญชเงนฝากเฉลยยอนหลงไมนอยกวา 6 เดอน

3) อตราดอกเบย คาปรบ คาบรการ และคาธรรมเนยม รวมกนแลวไมเกน 28% ตอป (effective rate) นอกจากน อาจเรยกเกบคาใชจายอน ๆ ทผประกอบธรกจไดจายใหแกบคคลภายนอก เชน คาใชจายตดตามทวงถามหน ซงผประกอบธรกจจะเรยกเกบไดไมเกนจากทไดประกาศไว

4) วธการคดดอกเบยฯ คดดอกเบยแบบลดตนลดดอก (effective rate)

แมวาสนเชอประเภทนจะของายไดไว เมอเปรยบเทยบกบสนเชอประเภทอน ๆ แตอตราดอกเบยฯ กคอนขางสงจงตองคดใหดวารบภาระหนทเกดขนไหวหรอไม

กอนตดสนใจขอสนเชอสวนบคคลภายใตการก ากบ ควรส ารวจความพรอมของตนเองกอน ดงน

- เลอกใชบรการจากสถาบนการเงนหรอบรษททไดรบอนญาต เนองจาก มขอดหลายประการ เชน ไดรบเงนกเตมจ านวน ดอกเบยถกกวาเงนกนอกระบบ และมหนวยงานทางการก ากบดแล

- ศกษาและเปรยบเทยบขอมล เรองอตราดอกเบย คาปรบ คาบรการ คาธรรมเนยมตาง ๆ กอนเลอกใชบรการ

- ระมดระวงโฆษณาทระบในท านองวา “ดอกเบยตอเดอนนอยนด” โดยตอง ดวาอตราดอกเบยดงกลาวใชหนวยอะไร เชน ถาเปนอตราดอกเบยตอเดอน ใหคณ 12 จงจะไดอตราดอกเบยตอป

- อยาใชบรการเพยงเพราะตองการของแถม

Page 104: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

95

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 3 สนเชอ

4. บตรเครดต

เปนบตรอเลกทรอนกสทออกโดยธนาคารพาณชยหรอผประกอบธรกจ บตรเครดต (ผออกบตร) เพอใหผบรโภค (ผถอบตร) น าไปใชช าระคาสนคาและบรการแทนเงนสด โดยไมตองพกเงนสดจ านวนมาก หรอท ารายการซอสนคาและบรการแบบออนไลนผานอนเทอรเนตได ซงผออกบตรจะจายเงนใหกบรานคาไปกอน และผถอบตรสามารถใชบตรเครดตเบกถอนเงนสดออกมาใชในยามฉกเฉนไดดวย โดยไมเกนวงเงนทผออกบตรก าหนดไว และจะถกเรยกเกบเงนพรอมดอกเบย (ถาม) จากผออกบตรตามระยะเวลาทก าหนด

ลกษณะส าคญของบตรเครดต

1) คณสมบตผสมคร มรายไดไมนอยกวา 15,000 บาทตอเดอนหรอมเงนฝากหรอสนทรพยตามทธนาคารแหงประเทศไทยก าหนด

2) วงเงน ไมเกน 5 เทาของรายไดเฉลยตอเดอน

3) อตราดอกเบย คาปรบ คาบรการ และคาธรรมเนยม รวมกนแลวไมเกน 20% ตอป

- หากช าระหนบตรเครดตตรงเวลาและเตมจ านวน (โดยไมไดเบกถอนเงนสดเลย) จะไดรบระยะเวลาปลอดดอกเบยประมาณ 45 – 55 วน

- หากช าระหนบตรเครดตลาชา ช าระขนต าหรอช าระบางสวน หรอมการ เบกถอนเงนสด จะถกคดดอกเบยฯ

- กรณเบกถอนเงนสดดวยบตรเครดตจะไมมชวงเวลาปลอดดอกเบย และอาจถกเรยกเกบคาธรรมเนยมไดอกไมเกน 3% ของจ านวนเงนสดทถอน และภาษมลคาเพม 7% ของคาธรรมเนยมการเบกถอน 4) วธการคดดอกเบยฯ เปนแบบลดตนลดดอก (effective rate) โดยจะแยกการคดเปนสองชวง คอ 4.1) กอนช าระ 4.2) หลงช าระ (บางสวนหรอทงหมด)

Page 105: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

96

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 3 สนเชอ

ตวอยาง นางสาวพลอยรดบตรเครดตเพอซอเสอผาและรองเทาเปนเงน 10,000 บาท ตอมาผออกบตรไดสงใบเรยกเกบใหช าระหน 10,000 บาท ภายในวนท 10 ก.พ. เมอถงวนช าระ พลอยไดไปช าระหนแตเลอกช าระขนต า (10%) 1,000 บาท ดงนน ในรอบบลถดไป พลอยจะเสยดอกเบยฯ 20% ตอป ซงธนาคารผออกบตรจะคดดอกเบย ดงน

1) กอนช าระ คดจากเงนตนเตมจ านวน 10,000 บาท โดยผออกบตรสวนใหญจะนบจ านวนวนตงแตวนบนทกรายการจนถงวนกอนหนาวนทช าระเงน

2) หลงจากทไดช าระบางสวน คดจากยอดหนคงเหลอ 9,000 บาท (10,000 - 1,000) โดยจะนบจ านวนวนตงแตวนทช าระจนถงวนสรปยอดรอบตอไป

ขอคดกอนตดสนใจมบตรเครดต

1) ท าความเขาใจเงอนไขกอนสมคร

2) ใชบตรเครดตเทาทจ าเปนและมนใจวาจะสามารถจายคนได

3) ช าระเตมจ านวน ตรงเวลา หรอจายใหไดมากทสด เพอใหจายดอกเบยฯ นอยทสด

4) อยาท าบตรเพราะเหนแกของแถม

Page 106: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

97

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 3 สนเชอ

รหรอไมวา

หากไดรบอนมตวงเงนบตรเครดต 75,000 บาท แลวใชบตรเครดตซอของ ครงเดยวเตมวงเงนและไมซออะไรเพมเลย จากนนกทยอยจายขนต าทละ 10% ของยอดคงคางไปเรอย ๆ จะตองใชระยะเวลาถง 43 เดอนหรอเกอบ 4 ปกวาจะช าระหนทงหมด

กจกรรมทายเรองท 2 ลกษณะของสนเชอรายยอยและการค านวณดอกเบย

(ใหผเรยนไปท ากจกรรมทายเรองท 2 ทสมดบนทกกจกรรมการเรยนร)

Page 107: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

98

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 3 สนเชอ

เรองท 3 เครดตบโร

หนาทของเครดตบโร

1. จดเกบ รกษา รวบรวม ขอมลของลกคาสนเชอทกบญชทมกบสถาบนการเงนและบรษททเปนสมาชกของเครดตบโรซงจะเกบขอมลตามขอเทจจรง ไมวาขอมลนนจะมการช าระหนตามปกตหรอการผดนดช าระหน โดยเครดตบโรจะเกบขอมลไวไมเกน 3 ปนบแตวนทเครดตบโรไดรบขอมลจากสมาชก

2. แสดงขอเทจจรงการช าระเงนของลกหน เพอทสถาบนการเงนจะน าขอมล มาวเคราะหในการตดสนใจในการใหสนเชอ

ประวตเครดตมขอมลอะไรบาง

ประวตเครดตหรอรายงานขอมลเครดตจะมรายละเอยดเกยวกบขอมลสวนบคคลของผขอสนเชอ รายละเอยดของบญชสนเชอทใชบรการ ประวตการไดรบอนมตและช าระสนเชอ เชน วนเปดบญช ประเภทบญช เลขทบญช ยอดหนคงเหลอ และจ านวนวนคงคาง ซงสถาบนการเงนและบรษททเปนสมาชกจะน าสงขอมลดงกลาวทกเดอนใหแกเครดตบโร

ประโยชนของเครดตบโร

1. ผขอสนเชอรจกขอมลประวตสนเชอของตนเอง ในฐานะเปนเจาของขอมลควรรวาตนเองมสนเชออะไรบาง และมภาระหนคงคางกบสถาบนการเงนหรอบรษทไหนบาง ถาพบวามบญชสนเชอทไมไดขอ ซงอาจเกดจากการถกปลอมเอกสารไปสมคร ตองรบแจงแกไขทนท ไมเชนนนอาจตองมารบภาระหนทไมไดกอ

2. สถาบนการเงนและบรษททเปนสมาชกสามารถใชขอมลนประกอบ การพจารณาอนมตสนเชอ เพอดวาผขอสนเชอมประวตคางช าระหรอไม หรอมภาระหนสนมากนอยเพยงใด เพอพจารณาความเสยงวาหากใหกไปแลวผขอสนเชอจะสามารถช าระหนไดหรอไม ถาไมเคยผดนด กจะเปนตวชวยใหขอสนเชอไดงายยงขน อยางไรกด สถาบนการเงนและบรษททเปนสมาชกจะตองไดรบความยนยอมจากเจาของขอมลกอน จงจะเขาไปดขอมลได โดยมกใหลกคาลงนามยนยอมตอนขอสนเชอ อยางไรกด ประวตขอมลเครดตเปนเพยงปจจยหนงในการพจารณาอนมตสนเชอ ซงจรง ๆ แลวยงมปจจยอน ๆ อกดวย เชน รายได อาชพ หลกประกน (ถาม)

Page 108: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

99

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 3 สนเชอ

วธการตรวจสอบขอมลเครดตของตนเอง

ตดตอขอตรวจสอบขอมลเครดตไดท ศนยตรวจเครดตบโร โดยสามารถรอรบไดภายในเวลา 15 นาท เสยคาบรการ 100 บาท เพยงใชบตรประชาชนตวจรงในการขอตรวจสอบขอมล (กรณเปนบคคลธรรมดา)

หากถกปฏเสธการใหสนเชอจากสถาบนการเงนหรอบรษททเปนสมาชก และ ผขอสนเชอไดรบหนงสอแจงการปฏเสธสนเชอทมขอความวา “เปนผลจากการตรวจสอบขอมลเครดต” ผขอสนเชอสามารถขอตรวจสอบขอมลดงกลาวได โดยน าหนงสอแจงปฏเสธสนเชอน ามายนขอตรวจสอบขอมลเครดตพรอมหลกฐานอน ๆ ทงน บรษทจะไมคดคาธรรมเนยม ในการตรวจสอบขอมลเครดตหากยนค าขอภายใน 30 วน นบจากวนทในหนงสอแจงปฏเสธดงกลาว

สามารถดรายละเอยดเพมเตมเกยวกบการตรวจสอบขอมลเครดตไดจาก เวบไซต www.ncb.co.th หรอสอบถามไดทหมายเลขโทรศพท 0 2643 1250 หรออเมล : [email protected]

กจกรรมทายเรองท 3 เครดตบโร

(ใหผเรยนไปท ากจกรรมทายเรองท 3 ทสมดบนทกกจกรรมการเรยนร)

Page 109: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

100

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 3 สนเชอ

เรองท 4 วธการปองกนปญหาหน

เมอไดรบอนมตสนเชอแลว เราจะตองมวนยทางการเงนอยางเครงครด เพอ

ปองกนไมใหหนสรางปญหาใหแกตนเอง โดยมวธดงน

1. ใชเงนตามวตถประสงคทตงใจขอสนเชอจรง ๆ เชน กมาประกอบอาชพ กไมแบงเงนไปท าอยางอน เพราะอาจท าใหเราเหลอเงนไมพอทจะท าในสงทตงใจและมประโยชน

2. จายเงนใหตรงเวลาและตามเงอนไข เพอจะไดไมเสยคาปรบกรณช าระลาชา หรอถกคดคาตดตามทวงถามหน และสรางประวตเครดตทด นอกจากน ควรศกษาเงอนไขและคาธรรมเนยมของสนเชอนน ๆ ดวย

3. ตรวจสอบความถกตองเมอไดรบใบแจงหนและใบเสรจรบเงน เชน ยอดเงนถกตองหรอไม หากพบวาไมถกตอง ควรรบแจงเจาหนโดยเรว

4. ช าระทนทเมอมเงนกอน จะชวยลดภาระหนได (แตตองมนใจวาไมเสยคาปรบหากช าระหนกอนก าหนด หรอถามคาปรบ ตองดกอนวาคมกบดอกเบยทประหยดไดหรอไม)

5. แจงเจาหนใหทราบทกครงเมอมการเปลยนแปลงทอย เพอปองกน การขาดการตดตอสอสารระหวางกน

6. หากจะกอหนเพมอก อยาลมตรวจสอบภาระหนทตองผอนตอเดอน ไมควรเกน 1 ใน 3 (33%) ของรายไดตอเดอน เพอใหมนใจวาจะสามารถช าระหนได หากเกนแลวควรชะลอการกอหนไวกอน

กจกรรมทายเรองท 4 วธการปองกนปญหาหน

(ใหผเรยนไปท ากจกรรมทายเรองท 4 ทสมดบนทกกจกรรมการเรยนร)

Page 110: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

101

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 3 สนเชอ

เรองท 5 วธการแกไขปญหาหน

มคนจ านวนไมนอยทเมอเปนหนแลวขาดวนยทางการเงน ท าใหตองไปกอภาระ

หนใหมเพมขน นานวนเขากกลายเปนหนสนลนพนตว ดงนน หากพบวาหนเรมสรางปญหา กไมควรรอชาทจะจดการหนกอนทจะสายเกนไป

แนวทางการแกไขปญหาหน

1. ยอมรบวาตนเองเปนหน และมความตงใจทจะแกปญหา

2. ส ารวจภาระหนทงหมด เพอรวบรวมรายละเอยดหนทม ซงจะท าใหรวา ตนเองมหนอะไรบาง จ านวนเทาไร ซงขอมลหรอรายละเอยดเกยวกบหน สามารถหาไดจากสญญาเงนก ใบแจงหน หรอหลกฐานการช าระหน

ตวอยาง ตารางภาระหน

ล าดบท

รายการหน

รายละเอยดเงนก เงนตนทงหมด (บาท)

เงนตนคงเหลอ(บาท)

หลก ประกน

อตราดอกเบย(คดแบบ

ลดตนลดดอก)

วนครบก าหนดช าระ

เงนผอน ตอเดอน (บาท)

1. หนนอกระบบ 10,000 10,000 - 252% ทกวน 4,500 (150 บาทตอ

วน) 2. กสหกรณ 40,000 14,235 หน

สหกรณ 7.5% ทกวนท 8 3,400

3. เชาซอรถ จกรยานยนต

40,000 40,000 - 7.2%* ทกวนท 25 966.67

รวม 90,000 64,235 8,866.67

* ค านวณจากอตราดอกเบยคดแบบเงนตนคงท 4% คณดวย 1.8

3. จดล าดบความส าคญของหนทตองช าระ เมอทราบจ านวนหนทงหมด ทตนเองมแลว การจดล าดบการปลดหนจะท าใหเราจดการหนใหหมดไปไดงายขน โดยอาจใชวธจดล าดบหนทตองช าระดงน

- ก าจดหนแพงกอน ในกรณทอตราดอกเบยของหนแตละกอนตางกนมาก ใหเลอกจายหนทอตราดอกเบยสงกอน เชน หนนอกระบบ เพอปองกนดอกเบยทอาจ พอกพนอยางรวดเรว

Page 111: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

102

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 3 สนเชอ

- จายหนกอนเลกกอน ในกรณ ทหนมอตราดอกเบยเทากนหรอ ไมแตกตางกนมาก ใหเลอกจายหนทมมลคานอยกอน เพอลดจ านวนรายการหนใหนอยลง เมอเหนจ านวนบญชหรอเจาหนลดลงเรอย ๆ กจะมก าลงใจเพมขนในการปลดหนกอนทเหลอตอไป

4. มองหาวธการแกไขปญหาหน ซงหากเปนปญหาหนทไมถงขนลนพนตว กสามารถปลดหนดวยตนเองได (แตหากมหนมากจนเกนจะจดการเองกควรเจรจากบเจาหน)

การแกไขปญหาหนดวยตนเอง

ส าหรบผ ทรวาตนเองมปญหาหน แตยงไมถงขนลนพนตว การปลดหน ดวยตนเองจงเปนเรองทไมยากเกนไป เรมตนงาย ๆ ดงน

1. ลดรายจาย โดยการเรมตนจากการดพฤตกรรมการใชจายของตนเองกอนวา ตนเองหมดเงนไปกบคาใชจายอะไรบาง เปนสงจ าเปนหรอไมจ าเปน ซงอาจเรมตนจากการจดบนทกในแตละวน แลวมาดวามคาใชจายอะไรทพอจะงดหรอลดลงไดบาง เชน คาหวย คาบหร คากนเลยงสงสรรค เมอลดคาใชจายไดกจะน าเงนไปจายหนไดมากขน

2. เพมรายได อาจหารายไดเสรม หรอเปลยนงานอดเรกใหกลายเปนรายได เชน ท าขนมขาย รบสอนพเศษ เมอมรายไดเพมขนจะชวยใหสามารถช าระหนไดเพมขน

3. ส ารวจสนทรพยทม และขายสนทรพยทไมจ าเปน เพอน าเงนไปช าระหน

4. ตงเปาหมายปลดหน ปลดหนในทนหมายถง มงมนตงใจและเพมความพยายามในการใชหนใหหมดโดยเรว แตยงคงช าระหนอน ๆ ตามก าหนดเพอรกษาประวตเครดตทดเอาไว อยางไรกด อยาน าเงนไปใชหนหมดจนไมมเงนเกบออม เพราะหากมเหตฉกเฉนตองใชเงน อาจตองหนกลบไปเปนหนอก จงควรใชหนและออมไปพรอม ๆ กน

5. ตดตามอยางใกลชด วาสามารถท าไดตามเปาหมายหรอไม หากไมเปนไปตามแผน อาจหาทางปรบแผนใหสอดคลองกบสถานการณทเกดขน เมอปลดหนไดแลวกไมควรกลบไปกอหนอก แตควรหาทางปลดภาระหนกอนอน ๆ ตอไป (ถาม) และสะสมเงนออมใหมมากขนเพอไวใชในยามจ าเปน

กจกรรมทายเรองท 5 วธการแกไขปญหาหน

(ใหผเรยนไปท ากจกรรมทายเรองท 5 ทสมดบนทกกจกรรมการเรยนร)

Page 112: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

103

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 3 สนเชอ

เรองท 6 หนวยงานทใหค าปรกษาวธการแกไขปญหาหน

หลายคนทประสบกบปญหาหน บางครงกหาทางออกใหกบตนเองไมได หรอ

บางคนอาจเลอกทางผดยงท าใหปญหาหนกขนจนเกนแกไข ดงนน หากประสบกบปญหาหน แตไมรวาจะผานปญหาไปไดอยางไร สามารถขอค าแนะน าจากหนวยงานภาครฐทเกยวของ ได ซงพรอมใหค าแนะน า ค าปรกษา เพอชแนะแนวทางแกผมปญหาหน โดยมหนวยงานหลก ทสามารถตดตอขอค าแนะน า ค าปรกษา ดงน

หนในระบบ

- ศนยคมครองผใชบรการทางการเงน (ศคง.) ธนาคารแหงประเทศไทย โทร. 1213

หนนอกระบบ - ศนยรบแจงการเงนนอกระบบ กระทรวงการคลง โทร. 1359

นอกจากน ยงมหนวยงานภาครฐอน ๆ อกทมบทบาทส าคญในการชวยเหลอประชาชนพรอมใหค าแนะน าหรอแกไขปญหาตาง ๆ ได อาท

- สายดวนของรฐบาล สงกดส านกนายกรฐมนตร โทร. 1111 - ศนยด ารงธรรม สงกดกระทรวงมหาดไทย โทร. 1567 - ส านกงานคมครองสทธและชวยเหลอทางกฎหมายแกประชาชน สงกด

ส านกงานอยการสงสด โทร. 0 2142 2034 - ศนยชวยเหลอลกหนและประชาชนทไมไดรบความเปนธรรม สงกด

กระทรวงยตธรรม โทร. 0 2575 3344 - กองบงคบการปราบปรามการกระท าผดเกยวกบการคมครองผบรโภค

สงกดส านกงานต ารวจแหงชาต โทร. 1135

กจกรรมทายเรองท 6 หนวยงานทใหค าปรกษาวธการแกไขปญหาหน

(ใหผเรยนไปท ากจกรรมทายเรองท 6 ทสมดบนทกกจกรรมการเรยนร)

Page 113: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

104

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 3 สนเชอ

บญญต 8 ประการ เพอเปนหนอยางเปนสข

1. กอหนเมอจ าเปน ควรเลอกกอหนทด และตองเปนหนทเกดจากความจ าเปนมากกวาความตองการหรอความอยากได

2. ไมเนนตามกระแส ไมควรเปนหนเพอน าไปซอของฟมเฟอยทไมมความจ าเปนตอการด ารงชวตประจ าวน เพราะจะยงท าใหสรางหนเกนความจ าเปน

3. ไมดแนถาภาระหนเกน 1 ใน 3 ของรายไดตอเดอน เมอใดทจะกอหนควรดความสามารถในการผอนช าระของตนเองดวย โดยภาระผอนหนทมอย (ถาม) บวกกบภาระ ผอนหนใหม เมอรวมกนแลวไมควรเกน 1 ใน 3 (33%) ของรายไดตอเดอน

4. อานและถามกอนเซนสญญา ในการท าสญญาเงนก กอนทจะเซนชอในสญญา ตองอานสาระส าคญและท าความเขาใจเงอนไขการใหกยม เชน จ านวนเงนทกยมทงทเปนตวเลขและตวอกษรตองตรงกน ระยะเวลาการก อตราดอกเบย เงอนไขการผดนดช าระหน และเงอนไขการช าระหน

5. ใชเงนกทไดมาตรงตามวตถประสงค เมอไดสนเชอมากควรใชใหตรงตามวตถประสงคทตงใจไว ไมน าไปใชนอกลนอกทาง

6. จายตรงตามเวลา การช าระหนลาชาอาจสรางภาระคาใชจายมากเกนไป เชน ดอกเบยหรอคาปรบกรณช าระลาชา คาตดตามทวงถามหน

7. รบเจรจากอนหนทวม ลกหนทไมคอยมวนย เชน ผอนบาง ไมผอนบาง ผอนไมตรงก าหนดบาง อาจสงผลใหภาระหนสงขนเรอย ๆ หากมปญหาการช าระหน ควรรบเจรจากบเจาหนเพอหาทางออกแกไขปญหา

8. ไมตดบวงหนนอกระบบ เพราะนอกจากดอกเบยสงเกนไปแลว หากไมช าระอาจถกทวงหนโหดได

Page 114: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

105

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 4 สทธและหนาทของผใชบรการทางการเงน

หนวยการเรยนรท 4

สทธและหนาทของผใชบรการทางการเงน

สาระส าคญ

ผใชบรการทางการเงนมสทธทพงตระหนก 4 ประการเพอใหสามารถเลอกใชบรการทางการเงนไดอยางเหมาะสมและตรงกบความตองการของตนเอง และยงมหนาททควรปฏบตดวยความรบผดชอบอก 5 ประการเพอลดความเสยงและความเสยหายทอาจเกดจากการใชบรการทางการเงน รวมถงรจกบทบาทหนาทของศนยคมครองผใชบรการทางการเงน (ศคง.) และหนวยงานทรบเรองรองเรยนอน ๆ

ตวชวด

1. บอกสทธของผใชบรการทางการเงน 2. บอกหนาทของผใชบรการทางการเงน 3. บอกบทบาทหนาทของศนยคมครองผใชบรการทางการเงน (ศคง.) และ

หนวยงานทรบเรองรองเรยนอน ๆ 4. บอกขนตอนการรองเรยน 5. บอกหลกการเขยนหนงสอรองเรยน

ขอบขายเนอหา

เรองท 1 สทธของผใชบรการทางการเงน เรองท 2 หนาทของผใชบรการทางการเงน เรองท 3 บทบาทศนยคมครองผใชบรการทางการเงน (ศคง.) และหนวยงานท

รบเรองรองเรยนอน ๆ เรองท 4 ขนตอนการรองเรยนและการเขยนหนงสอรองเรยน

เวลาทใชในการศกษา 10 ชวโมง

สอการเรยนร

1. ชดวชาการเงนเพอชวต 2 2. หนงสอรรอบเรองการเงนของศนยคมครองผใชบรการทางการเงน

ตอน รหนาท รกษาสทธ เขาใจผลตภณฑการเงน 3. เวบไซต www.1213.or.th เฟซบก www.facebook.com/hotline1213

Page 115: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

106

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 4 สทธและหนาทของผใชบรการทางการเงน

เรองท 1 สทธของผใชบรการทางการเงน

ปจจบนผลตภณฑและบรการทางการเงนมความหลากหลาย ซบซอน และเปลยนแปลงอยางรวดเรวไปตามพฒนาการทางเทคโนโลย ผใชบรการทางการเงนจงควรศกษาหาความรเกยวกบผลตภณฑและบรการทางการเงนตาง ๆ รวมทงสทธและหนาทในการเปนผใชบรการทางการเงนเพอใหสามารถเลอกใชบรการอยางมนใจ ตรงกบความตองการ ไมเสยสทธทพงได และเปนผใชบรการทางการเงนทท าหนาทไดอยางเหมาะสมและไดรบประโยชนสงสด โดยผใชบรการทางการเงนมสทธ 4 ประการ ดงน

1. สทธทจะไดรบขอมลทถกตอง (right to be informed) ผใชบรการทางการเงนมสทธทจะไดรบขอมลทถกตองเกยวกบบรการทสนใจ โดยเจาหนาทสถาบนการเงนตองอธบายรายละเอยดเกยวกบผลตภณฑและเงอนไขตาง ๆ อยางถกตอง ชดเจน และครบถวนเพยงพอตอการตดสนใจในการใชบรการ เชน ลกษณะส าคญของผลตภณฑ ผลประโยชนท คาดวาจะไดรบ ความเสยง คาปรบ คาธรรมเนยม ตลอดจนคาใชจายทเกดขนเมอไมท าตามเงอนไข และการใชสอทางการตลาดเพอสงเสรมการขายตองไมชวนเชอเกนจรง ไมท าใหผใชบรการเขาใจผด

เมอไดรบขอมลทถกตองและครบถวนแลว ผใชบรการทางการเงนกควรพจารณา ตรวจสอบ และสอบถามรายละเอยดใหแนใจกอนตดสนใจใชบรการ เพอใหไดผลตภณฑและบรการทเหมาะสมและตรงความตองการของผใชบรการ

2. สทธทจะเลอกใชผลตภณฑและบรการไดอยางอสระ (right to choose) เจาหนาทสถาบนการเงนสามารถน าเสนอผลตภณฑและบรการอน ๆ ควบคกบผลตภณฑทผใชบรการทางการเงนตองการ แตผใชบรการทางการเงนควรเลอกผลตภณฑและบรการทางการเงนทตองการจรง ๆ เทานน โดยค านงถงความจ าเปน ประโยชนทไดรบ ความคมคา รวมถงความสามารถในการรบภาระคาใชจายทเกยวของ หากผใชบรการไมตองการผลตภณฑและบรการทเจาหนาทเสนอขาย กสามารถปฏเสธได

3. สทธทจะรองเรยนเพอความเปนธรรม (right to be heard) หากผใชบรการทางการเงนพบวาตนเองไดรบการปฏบตทไมถกตองหรอถกเอาเปรยบ เชน ไดรบขอมลทไมถกตอง ไมครบถวน ถกบงคบใหซอผลตภณฑทางการเงนทไมตองการ ถกท าให เขาใจผดเกยวกบผลตภณฑ ค านวณดอกเบยผด กสามารถรองเรยนไปยงสถาบนการเงนทใชบรการ และหากยงไมไดรบความเปนธรรม กสามารถรองเรยนไปยงหนวยงานทก ากบดแลได

Page 116: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

107

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 4 สทธและหนาทของผใชบรการทางการเงน

4. สทธทจะไดรบการพจารณาคาชดเชยหากเกดความเสยหาย (right to redress) ผใชบรการทางการเงนมสทธไดรบการชดเชยตามความเหมาะสม หากพสจนแลววาเปนความผดพลาดของสถาบนการเงน เชน ไมไดปฏบตตามแนวนโยบายทเกยวของกบการน าเสนอขอมลหรอการเสนอขายผลตภณฑทางการเงน หรอปฏบตงานทเกยวของกบการใหบรการทางการเงนอยางไมเหมาะสม ไมวาจะจงใจหรอประมาทเลนเลอ เปนเหตใหผใชบรการไดรบความเสยหาย เชน เจาหนาทธนาคารขโมยเงนฝากจากบญช ระบบไมตดเงนจากบญชท าใหมยอดหนคางช าระ แตผใชบรการทางการเงนจะไมไดรบการชดเชยหากความผดพลาดนนเกดจากผใชบรการเอง เชน ฝากสมดบญชไวกบเจาหนาทธนาคารเพอท ารายการแทน โอนเงนจากเครองเอทเอมไปผดบญชหรอใสตวเลขจ านวนเงนผด

กจกรรมทายเรองท 1 สทธของผใชบรการทางการเงน

(ใหผเรยนไปท ากจกรรมทายเรองท 1 ทสมดบนทกกจกรรมการเรยนร)

Page 117: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

108

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 4 สทธและหนาทของผใชบรการทางการเงน

เรองท 2 หนาทของผใชบรการทางการเงน

นอกจากสถาบนการเงนตองใหบรการดวยความรบผดชอบแลว ผใชบรการทางการเงนยงม “หนาท” ทควรปฏบตดวยความรบผดชอบเพอลดความเสยงและความเสยหายทอาจเกดขนจากการใชบรการทางการเงน โดยหนาทของผใชบรการทางการเงนมดงน

1. วางแผนการเงน เพอจดการรายจายใหเหมาะสมกบรายรบ ซงจะท าใหทราบฐานะทางการเงนของตนเอง และหากมปญหาทางการเงน กจะสามารถมองเหนสญญาณและวางแผนรบมอกบปญหาลวงหนาได

2. ตดตามขอมลขาวสารทางการเงนอยางสม าเสมอ เพอใชเปนขอมลในการตดสนใจเลอกใชบรการใหเหมาะสมและตรงกบความตองการของตนเอง นอกจากขาวสารเกยวกบบรการทางการเงนแลว ภยทางการเงนกเปนสงหน งทผใชบรการทางการเงนไมควรละเลยเพราะการตดตามขาวสารจะท าใหเขาใจและรทนรปแบบการหลอกลวงของมจฉาชพ และสามารถปองกนตวเองจากมจฉาชพได

3. ศกษารายละเอยดและเปรยบเทยบขอมลกอนเลอกใช จะท าใหเขาใจลกษณะของผลตภณฑและบรการ เงอนไขทเกยวของ ผลประโยชนทจะไดรบ ความเสยง และตองไมลมทจะเปรยบเทยบผลตภณฑทสนใจจากหลาย ๆ แหลง เชน สถาบนการเงน ผประกอบธรกจสนเชอทไมใชสถาบนการเงน (non-bank) เพอเลอกสงทเหมาะสมและตรงกบความตองการของตนเองมากทสด เชน สอบถามพนกงาน อานและท าความเขาใจหนงสอชชวนหรอเอกสารสรปขอมลส าคญประกอบการเสนอขายผลตภณฑ (fact sheet) เพอเปรยบเทยบผลตภณฑ

รหรอไมวา fact sheet ชวยคณไดอยางไร

fact sheet หรอเอกสารสรปขอมลส าคญของผลตภณฑ คอ ขอมลทสถาบนการเงนจดท าขนเพอเปดเผยใหลกคาไดทราบขอมลเกยวกบผลตภณฑหรอบรการทางการเงนโดยเฉพาะผลตภณฑทางการเงนบางประเภททมความซบซอน เชน สนเชอเพอทอยอาศย บญชเงนฝากแบบขนบนได

มอะไรอยใน fact sheet

Page 118: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

109

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 4 สทธและหนาทของผใชบรการทางการเงน

1. ลกษณะส าคญของผลตภณฑ เชน ประเภทของผลตภณฑ อตราดอกเบย วธคดดอกเบย

2. คาบรการหรอคาธรรมเนยมทสถาบนการเงนอาจเรยกเกบจากการซอผลตภณฑหรอใชบรการเหลาน

3. เงอนไขและขอก าหนดทควรทราบ

fact sheet จะเปนตวชวยทท าใหคณรจกผลตภณฑนน ๆ มากขน และยงสามารถใชเปรยบเทยบกบผลตภณฑประเภทเดยวกนของสถาบนการเงนอน ๆ จงชวยใหคณตดสนใจเลอกผลตภณฑไดงาย และตรงกบความตองการดวย

อาน fact sheet ทกครงกอนตดสนใจ เพอประโยชนสงสดของคณเอง

นอกจากน กอนลงนามหรอเซนชอในสญญาท าธรกรรมใด ๆ ผใชบรการทางการเงนควรอานรายละเอยดสญญาใหถถวน และตองเขาใจเงอนไขของสญญากอนลงนาม หากไมเขาใจ ใหสอบถามเจาหนาท เพอปองกนปญหาทอาจเกดขนภายหลง

4. ตรวจทานความถกตองของธรกรรมทางการเงนทกครง เพอรกษาผลประโยชนของตนเอง โดยเฉพาะอยางยงขอมลทส าคญ เชน ชอบญช เลขทบญช จ านวนเงน หากพบวาไมถกตอง ควรรบแจงเจาหนาททนท

5. ช าระหนเมอเปนหน กอนกอหนใหดความสามารถในการช าระหนของตนเอง ซงหากมความจ าเปนและสามารถผอนช าระไหว กสามารถกอหนได และเมอเปนหนแลว ผใชบรการทางการเงนมหนาททจะตองช าระหนนน หากไมช าระหน นอกจากจะท าใหหนเพมขนเพราะดอกเบยแลว กจะท าใหประวตเครดตเสย และเมอตองการกเงนเพอสงจ าเปนในอนาคต อาจถกปฏเสธการขอกได

กจกรรมทายเรองท 2 หนาทของผใชบรการทางการเงน

(ใหผเรยนไปท ากจกรรมทายเรองท 2 ทสมดบนทกกจกรรมการเรยนร)

Page 119: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

110

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 4 สทธและหนาทของผใชบรการทางการเงน

เรองท 3 บทบาทศนยคมครองผใชบรการทางการเงน (ศคง.) และหนวยงานทรบ เรองรองเรยนอน ๆ

ศนยคมครองผใชบรการทางการเงน (ศคง.)

ธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) หรอแบงกชาตไดก าหนดใหการคมครองผใชบรการทางการเงนเปนหนงในยทธศาสตรส าคญ โดยจดตงศนยคมครองผใชบรการทางการเงน (ศคง.) ขนเมอเดอนมกราคม 2555 เพอใหเปนศนยกลางในการด าเนนงานดาน การคมครองผใชบรการทางการเงนอยางเปนระบบ ผานการสงเสรมความรและดแลเรองรองเรยนเกยวกบบรการทางการเงน เพอใหสามารถตอบสนองตอความคาดหวงของประชาชนไดดยงขน และเออตอการด าเนนการทสอดประสานกบหนวยงานภายนอกโดยมหนาทหลก 3 ประการ คอ

1. ดแลเรองรองเรยนทเกยวของกบบรการทางการเงนของผใหบรการทางการเงนทอยภายใตการก ากบของ ธปท. (ธนาคารพาณชย บรษทเงนทน บรษทเครดตฟองซเอร สถาบนการเงนเฉพาะกจ บรษทบตรเครดต บรษทสนเชอสวนบคคลภายใต การก ากบ บรษทสนเชอรายยอยเพอการประกอบอาชพภายใตการก ากบ (นาโนไฟแนนซ) ผใหบรการการช าระเงนทางอเลกทรอนกส และผประกอบธรกจปจจยช าระเงนตราตางประเทศ (เชน การแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ) รวมทงบรการทางการเงนอนทแบงกชาตดแล เชน ธนบตร พนธบตร กฎระเบยบธรกรรมเงนตราตางประเทศ

2. สงเสรมความรเกยวกบบรการทางการเงน เพอใหประชาชนมความรพนฐานทางการเงนเพยงพอทจะดแลตนเองได ตระหนกถงความส าคญของการวางแผนการเงน การมวนยทางการเงน เขาใจสทธและหนาทของตนเอง สามารถเลอกใชบรการทางการเงนไดอยางเหมาะสม และรเทาทนเลหเหลยมกลโกง

3. สงเสรมบทบาทหนาทของ ธปท. ในการก ากบดแลใหสถาบนการเงนใหบรการแกลกคาอยางเปนธรรม โดยการสงขอมลปญหา ขอรองเรยน ขอเสนอแนะไปยงหนวยงานทงภายในและภายนอก ธปท. เพอน าไปใชในการก ากบดแลสถาบนการเงนใหด าเนนการอยางถกตอง เปนธรรม และค านงถงสทธของผใชบรการทางการเงน

Page 120: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

111

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 4 สทธและหนาทของผใชบรการทางการเงน

หนวยงานทรบเรองรองเรยนอน ๆ

ส าหรบผลตภณฑและผใหบรการทางการเงนทไมไดอยภายใตการก ากบดแล ของแบงกชาต ผใชบรการสามารถขอค าแนะน าหรอรองเรยนไดดงน

1. ส านกงานคณะกรรมการก ากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย (ก.ล.ต.) มหนาทใหค าปรกษา แนะน า รบเรองรองเรยนเกยวกบบรการของบรษทหลกทรพย บรษทหลกทรพยจดการกองทน เชน หนสามญ กองทนรวม สญญาซอขายลวงหนา โทร. 1207

2. ส านกงานคณะกรรมการก ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย (คปภ.) มหนาทใหค าปรกษา แนะน า รบเรองรองเรยนเกยวกบบรการของบรษทประกนภย เชน ประกนชวต ประกนวนาศภย โทร. 1186

3. ส านกงานเศรษฐกจการคลง (สศค.) มหนาทใหค าปรกษา แนะน า รบเรองรองเรยนเกยวกบการเงนนอกระบบ เชน หนนอกระบบ แชรลกโซ โทร. 1359

4. บรษท ขอมลเครดตแหงชาต จ ากด (เครดตบโร) มหนาทใหค าปรกษา แนะน า รบเรองรองเรยนเกยวกบขอมลประวตเครดต โทร. 0 2643 1250

5. ส านกงานคณะกรรมการคมครองผบรโภค (สคบ.) มหนาทใหค าปรกษา แนะน า รองเรยนเกยวกบสนคาและบรการทวไป เชน การโฆษณาเกนจรง การไมปฏบตตามสญญา โทร. 1166

6. หนวยงานทรบเรองรองเรยนเกยวกบการทวงหนอยางไมเหมาะสม 1) กรมการปกครอง โทร. 0 2356 9660 2) ส านกงานเศรษฐกจการคลง โทร. 1359 3) ทท าการปกครองจงหวด 4) กองบญชาการต ารวจนครบาล โทร. 0 2354 5249 5) สถานต ารวจ 6) ทวาการอ าเภอ

กจกรรมทายเรองท 3 บทบาทศนยคมครองผใชบรการทางการเงน (ศคง.) และหนวยงานท

รบเรองรองเรยนอน ๆ

(ใหผเรยนไปท ากจกรรมทายเรองท 3 ทสมดบนทกกจกรรมการเรยนร)

Page 121: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

112

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 4 สทธและหนาทของผใชบรการทางการเงน

เรองท 4 ขนตอนการรองเรยนและหลกการเขยนหนงสอรองเรยน

ขนตอนการรองเรยน

หากไดรบการปฏบตทไมถกตองหรอถกเอาเปรยบจากสถาบนการเงนหรอ ผใหบรการทางการเงน เชน ไดรบขอมลไมถกตองท าใหเขาใจผดในตวผลตภณฑ ค านวณดอกเบยผด ผใชบรการทางการเงนสามารถรองเรยนไดตามขนตอนดงน

1. รองเรยนทศนยบรการลกคา (call center) ของสถาบนการเงนหรอ ผใหบรการทางการเงนนน ๆ เพอแจงเรองรองเรยนหรอปญหาทพบ

2. หากไมไดรบการตดตอกลบภายในระยะเวลาการใหบรการมาตรฐาน5 หรอไมไดรบการปฏบตทเหมาะสม สามารถขอรบค าปรกษาหรอรองเรยนไดทศนยคมครองผใชบรการทางการเงน (ศคง.) โทร. 1213 ในวนจนทร - วนศกร ระหวางเวลา 08.30 - 12.00 น. และ 13.00 - 16.30 น. หรอชองทางอน ๆ ดงน

1) จดหมายอเลกทรอนกส (e-mail) ของ ศคง. [email protected] โดยกรอกขอมลตามแบบฟอรมใน www.1213.or.th6

2) เวบไซต ศคง. www.1213.or.th 3) รองเรยนดวยตนเอง เพอตดตอขอพบเจาหนาทตามเวลาราชการ

โดยการนดหมายลวงหนา 4) จดหมาย/โทรสาร (fax) ตามทอยหรอหมายเลขโทรสาร ดงน

ภาคกลาง

ผอ านวยการ ศนยคมครองผใชบรการทางการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานใหญ 273 ถนนสามเสน แขวงวดสามพระยา เขตพระนคร กรงเทพฯ 10200 โทรสาร (fax) 0 2283 6151

5 ธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) โดยศนยคมครองผใชบรการทางการเงน (ศคง.) รวมกบสมาคมธนาคารไทย และสาขาของธนาคารพาณชยตางประเทศทใหบรการลกคาบคคลธรรมดารายยอย รวม 18 ธนาคาร ก าหนดมาตรฐานการใหบรการของแตละธนาคาร (SLA) โดยจดท าเปนตารางแสดงระยะเวลาการใหบรการของธนาคารแตละแหงเผยแพรผานทางเวบไซต ศคง. www.1213.or.th โดยเลอก ขอมลเปรยบเทยบ เลอก SLA 6 สามารถพมพไดจาก www.1213.or.th โดยเลอก เกยวกบ ศคง. เลอก ขอรบค าปรกษาหรอรองเรยน เลอก 04 อเมล

Page 122: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

113

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 4 สทธและหนาทของผใชบรการทางการเงน

ภาคเหนอ

ผอ านวยการอาวโส ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคเหนอ 68/3 ถนนโชตนา ต าบลชางเผอก อ าเภอเมอง จงหวดเชยงใหม 50300 หมายเลขโทรสาร (fax) 0 5393 1103

ภาคตะวนออก เฉยงเหนอ

ผอ านวยการอาวโส ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 393 ถนนศรจนทร ต าบลในเมอง อ าเภอเมอง จงหวดขอนแกน 40000 หมายเลขโทรสาร (fax) 0 4324 1045

ภาคใต

ผอ านวยการอาวโส ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคใต 472 ถนนเพชรเกษม อ าเภอหาดใหญ จงหวดสงขลา 90110 หมายเลขโทรสาร (fax) 0 7423 4701

อยางไรกด มเรองรองเรยนทอยนอกเหนอขอบเขตการด าเนนการของ ศคง. เชน

เรองรองเรยนทไมเกยวของกบสถาบนการเงนหรอผประกอบธรกจภายใต การก ากบดแลของ ธปท.

เรองรองเรยนทศาลมค าวนจฉย ค าสง หรอค าพพากษาเสรจเดดขาดไปแลว หรอเรองทอยในระหวางการพจารณาของศาล

เรองทขอให ธปท. ฟองรองคดแทน/ชวยเหลอเงนในการตอสคด/ชวยจดหาหรอวาจางทนายความใหผรองเรยน

เรองทขอให ธปท. เรยกรอง/สงการใหสถาบนการเงนหรอผประกอบธรกจภายใตการก ากบดแลของ ธปท. ชดใชคาเสยหายตามขอพพาททคสญญาผกพนกนทางแพง

เรองทเปนกรณพพาทระหวางพนกงานของสถาบนการเงนหรอผประกอบธรกจภายใตการก ากบดแลของ ธปท. กบสถาบนการเงนหรอผประกอบธรกจขางตน ทไมเกยวของกบกฎหมายท ธปท. ก ากบดแล

เรองทรองเรยนซ าเรองเดม ซง ธปท. ไดเคยด าเนนการจนผรองเรยนไดรบค าชแจงแลว หรอเรองรองเรยนทขอโตแยงผลการพจารณาโดยผรองเรยนไมมขอมลใหมเพมเตม/การด าเนนการทอยในอ านาจหนาทของหนวยงานราชการ/ผก ากบดแลอน

เรองขอความอน เคราะหซ งเปนดลยพนจทางธรกจของสถาบนการเงนหรอ ผประกอบธรกจภายใตการก ากบดแลของ ธปท. และไมมขอขดตอกฎหมายหรอ

Page 123: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

114

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 4 สทธและหนาทของผใชบรการทางการเงน

กฎเกณฑหรอแนวนโยบายของ ธปท. เชน การขอปรบปรงโครงสรางหน การขอเพมวงเงนสนเชอ การขอลด/ยกเวนดอกเบย คาธรรมเนยม หรอคาปรบตาง ๆ

เรองทเปนกรณสมมตและใหพจารณาแสดงความเหนวาถกหรอผด การขอตรวจสอบขอมลของบคคลอน การขอขอมลท ธปท. ไมใชเจาของขอมล

หลกการเขยนหนงสอรองเรยน

ในการรองเรยน ควรเตรยมเอกสารทเกยวของใหครบถวน เชน เอกสารแสดงตวตน (ส าเนาบตรประจ าตวประชาชน/หนงสอเดนทาง) เอกสารประกอบเรองรองเรยน (เชน ส าเนาใบแจงหน/สญญา) โดยควรด าเนนการ ดงน

เลาเหตการณส าคญโดยมการเรยงล าดบเหตการณ ใหขอมลทส าคญและจ าเปนใหครบถวน แจงสงทตองการใหสถาบนการเงนด าเนนการ แจงขอมลสวนตว เชน ชอ ทอย เบอรโทรศพททสามารถตดตอได แนบเอกสารทเกยวของใหครบถวน

กจกรรมทายเรองท 4 ขนตอนการรองเรยนและหลกการเขยนหนงสอรองเรยน

(ใหผเรยนไปท ากจกรรมทายเรองท 4 ทสมดบนทกกจกรรมการเรยนร)

Page 124: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

115

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 5 ภยทางการเงน

หนวยการเรยนรท 5

ภยทางการเงน

สาระส าคญ

รปแบบการด ารงชวตและเทคโนโลยทเปลยนแปลงไป ท าใหมจฉาชพพฒนาสารพดกลโกงเพอหลอกขโมยเงนจากเหยอ โดยมกจบจดออนของเหยอคอ ความกลว ความโลภ และความไมรมาเปนตวชวย ผใชบรการทางการเงนจงจ าเปนตองรเทาตามทนกลโกงของมจฉาชพ ไมวาจะเปนกลโกงทมาในรปแบบของการเงนนอกระบบทมทงหนนอกระบบและ แชรลกโซ ภยใกลตว และภยออนไลน เพอใหสามารถปองกนตนเองจากภยเหลานได รวมไปถงรจกหนวยงานหรอองคกรทใหค าปรกษาหากตกเปนเหยอภยทางการเงน

ตวชวด

1. บอกประเภทและลกษณะของภยทางการเงน 2. บอกวธการปองกนตนเองจากภยทางการเงน 3. บอกวธแกปญหาทเกดจากภยทางการเงน

ขอบขายเนอหา

เรองท 1 หนนอกระบบ เรองท 2 แชรลกโซ เรองท 3 ภยใกลตว เรองท 4 แกงคอลเซนเตอร เรองท 5 ภยออนไลน

เวลาทใชในการศกษา 15 ชวโมง

สอการเรยนร

1. ชดวชาการเงนเพอชวต 2 2. หนงสอรรอบเรองการเงนของศนยคมครองผใชบรการทางการเงน

ตอน รรอบระวงภย 3. เวบไซต www.1213.or.th เฟซบก www.facebook.com/hotline1213

Page 125: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

116

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 5 ภยทางการเงน

เรองท 1 หนนอกระบบ

เมอจ าเปนตองใชเงน แตไมสามารถขอกเงนจากสถาบนการเงนได หลายคนคง

นกถงการกเงนนอกระบบทไดเงนเรว ไมยงยาก ไมตองมหลกประกนหรอใชบคคลค าประกน จนอาจลมนกถงเลหเหลยมหรอกลโกงทอาจแฝงมากบการกเงนนอกระบบ

ลกษณะกลโกงหนนอกระบบ

1. ใชตวเลขนอย ๆ เพอจงใจ

นายทนเงนกนอกระบบมกบอกตวเลขนอยเพอจงใจผก ไมวาจะเปนจ านวนเงนผอนตองวดหรอดอกเบย เชน กเงน 10,000 บาท ใหผอนวนละ 150 บาทเปนระยะเวลา 90 วน แตเมอค านวณแลวตองจายหนคน 13,500 บาทภายใน 3 เดอน ดอกเบยสงถง 35% ตอ สามเดอน หรอ 140% ตอป

เจาหนบางรายกบอกแคอตราดอกเบย แตไมไดบอกวาเปนอตราดอกเบยตอวน ตอเดอน หรอตอป เชน เจาหนรายหนงปลอยเงนก 3% ลกหนเหนวาอตราดอกเบยนอยกวาสถาบนการเงนกแหไปกเงน แตเมอค านวณดอกเบยทงปแลว ลกหนกตกใจ เพราะดอกเบย 3% นนเปนดอกเบยตอวน ถาคดเปนตอป กสงถง 1,080%

2. ใหเซนเอกสารทไมไดกรอกตวเลข

นอกจากจะใชตวเลขคางวดหรอดอกเบยนอย ๆ ดงดดลกหนแลว เจาหน บางรายกใหลกหนเซนสญญากยมโดยทยงไมไดกรอกตวเลข ลกหนรายหนงตองใชเงนคนเจาหน 100,000 บาท ทง ๆ ทกเงนมาแค 20,000 บาท เพยงเพราะไปเซนสญญาในเอกสารทยงไมไดกรอกจ านวนเงนก

3. ไมใหลกหนอานเอกสารทตองเซน

เจาหนบางรายไมยอมใหลกหนอานเอกสารทจะตองเซน เชน เจาหนหวงจะ ยดเอาทดนของลกหนทน ามาค าประกนเงนก จงหลอกวาเปนการท าสญญาจ านอง แตแทจรงเปนสญญาขายฝาก

4. บบใหเซนสญญาเงนกเกนจรง

เจาหนบางรายบบบงคบใหลกหนเซนสญญาเงนกเกนจรง เชน ขอก 10 ,000 บาท แตบงคบใหเซนในเอกสารทเขยนวาขอก 30,000 บาท ลกหนบางรายมความจ าเปนตองใชเงน กจ าใจเซนสญญานน

Page 126: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

117

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 5 ภยทางการเงน

5. ท าสญญาขายฝากแทนสญญาจ านอง

เจาหนหลายรายหลอกลกหนใหท าสญญาขายฝากแทนสญญาจ านอง ถงแมเจาหนจะอางวาเปนการค าประกนเงนกเหมอนกน แตการบงคบหลกประกนตางกน สญญาขายฝากจะท าใหกรรมสทธของบานหรอทดนนนตกเปนของเจาหนตงแตวนทท าสญญา ซงลกหนจะตองไถบานหรอทดนคนภายในเวลาทก าหนด หากชาเพยงวนเดยว บานหรอทดนนนกจะ ตกเปนของเจาหนทนท โดยเจาหนไมตองมหนงสอแจงหรอฟองศาลเพอบงคบคด

ดวยเหตนเจาหนนอกระบบบางคนจงบายเบยง หลบหนาลกหนเพอไมใหมโอกาสไดไถถอนบานหรอทดนนนคนในเวลาทก าหนด หรอไมยอมขยายเวลาไถให (การขยายเวลาไถตองท าหลกฐานเปนหนงสอพรอมลงลายมอชอ) โดยเฉพาะบานหรอทดนทอยในท าเลดและมมลคามากกวายอดหน

6. หลกเลยงใหกโดยตรง

หลายครงทสญญาอ าพรางเงนกถกน ามาใชเพอหลอกลอผทเดอดรอนเรองเงน เชน ลกหนรายหนงตดตอขอกเงนกบเจาหนนอกระบบจ านวน 20 ,000 บาท เจาหนบงคบใหลกหนใชบตรผอนสนคาหรอบตรเครดตซอสนคาทก าลงเปนทนยมมลคา 23 ,000 บาทเพอมาแลกกบเงนก 20,000 บาท

ลกหนไดเงนมาแค 20,000 บาท แตกลบตองแบกภาระเงนกสงถง 23,000 บาทกบบรษทบตรผอนสนคาหรอบรษทบตรเครดต และยงมภาระดอกเบยทตองจายอกตางหาก สวนเจาหนแทบจะไมมความเสยงใดเลย แถมยงไดสนคาในราคาถกอกดวย

7. ทวงหนโหด

นอกจากภาระดอกเบยทแสนแพงแลว ลกหนเงนกนอกระบบอาจตองเจอกบการทวงหนโหดหากไมช าระตรงตามเวลา ซงเจาหนอาจไมไดแคขหรอประจานใหไดอาย แตบางรายกถงขนท ารายรางกาย

วธปองกนภยหนนอกระบบ

1. หยดใชเงนเกนตว – ตรวจสอบพฤตกรรมการใชเงนของตนเองโดยการจดบนทกรายรบ-รายจาย แลววางแผนใชเงนอยางเหมาะสมกบรายไดและความจ าเปน

2. วางแผนการเงนลวงหนา – ค านงถงคาใชจายกอนใหญทอาจเกดขนในอนาคต เชน คาเลาเรยนลก แลววางแผนทยอยออมลวงหนา รวมถงออมเงนเผอเหตการณฉกเฉนดวย

Page 127: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

118

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 5 ภยทางการเงน

3. คดใหดกอนตดสนใจกอหน – ทบทวนดความจ าเปนวาตองใชเงนจรง ๆ หรอไม และหากตองกจรง ๆ จะสามารถช าระหนไดหรอไม เพราะนอกจากดอกเบยทแสนแพงแลว อาจตองเจอกบเหตการณทวงหนแบบโหด ๆ อกดวย

4. เลอกกในระบบ – หากจ าเปนตองก ควรเลอกกในระบบดกวา เพราะนอกจากจะมหนวยงานภาครฐคอยดแลแลว ยงระบดอกเบยในสญญาชดเจนและเปนธรรมกวา

5. ศกษารายละเอยดผใหก – ดวาผใหกนนนาเชอถอหรอไม มเงอนไขช าระเงนหรออตราดอกเบยทเอาเปรยบผกเกนไปหรอไม

6. ศกษาวธคดดอกเบย – หนนอกระบบมกคดอตราดอกเบยดวยวธเงนตนคงท (flat rate) ซงท าใหลกหนตองจายดอกเบยมากกวาการคดดอกเบยแบบลดตนลดดอก (effective rate) เพราะดอกเบยจะถกคดจากเงนตนทงกอนแมวาจะทยอยจายคนทกเดอน กตาม

7. หากจ าเปนตองกเงนนอกระบบตองใสใจ

ไมเซนสญญาในเอกสารทยงไมไดกรอกขอความหรอวงเงนกไมตรงกบความจรง

ตรวจสอบขอความในสญญาเงนก รวมถงดวาเปนเงอนไขทเราท าไดจรง ๆ

เกบสญญาคฉบบไวกบตวเพอเปนหลกฐานการก

ท าสญญาจ านองแทนการท าสญญาขายฝาก เพราะการขายฝากจะท าใหกรรมสทธตกเปนของเจาหนทนทหากผกไมมาไถคนตามก าหนด

8. ตดตามขาวสารกลโกงเปนประจ า

ท าอยางไรเมอตกเปนเหยอหนนอกระบบ

หากเปนเหยอหนนอกระบบแลว ผกควรหาแหลงเงนกในระบบทมดอกเบย ถกกวามาช าระคน แตหากไมสามารถกยมในระบบได ผกอาจตองยอมขายทรพยสนบางสวนเพอน ามาช าระหน เพอแกไขปญหาดอกเบยทเพมขนจนไมสามารถช าระคนได ทงน ลกหนเงนกนอกระบบสามารถขอรบค าปรกษาไดจากองคกรดงตอไปน

1. ศนยรบแจงการเงนนอกระบบ กระทรวงการคลง โทร. 1359 2. กองบงคบการปราบปรามการกระท าผดเกยวกบการคมครองผบรโภค

ส านกงานต ารวจแหงชาต โทร. 1135 3. สายดวนรฐบาล ส านกนายกรฐมนตร โทร. 1111

Page 128: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

119

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 5 ภยทางการเงน

4. ส านกงานคมครองสทธและชวยเหลอทางกฎหมายแกประชาชน ส านกอยการสงสด โทร. 0 2142 2034

5. ศนยชวยเหลอลกหนและประชาชนทไมไดรบความเปนธรรม กระทรวงยตธรรม โทร. 0 2575 3344

6. ศนยด ารงธรรม กระทรวงมหาดไทย โทร. 1567 7. หนวยงานทรบเรองรองเรยนเกยวกบการทวงถามหนไมเหมาะสม ไดแก

กรมการปกครอง ส านกงานเศรษฐกจการคลง ทท าการปกครองจงหวด กองบญชาการต ารวจนครบาล สถานต ารวจทองท และทวาการอ าเภอทกแหง

กจกรรมทายเรองท 1 หนนอกระบบ

(ใหผเรยนไปท ากจกรรมทายเรองท 1 ทสมดบนทกกจกรรมการเรยนร)

Page 129: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

120

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 5 ภยทางการเงน

เรองท 2 แชรลกโซ

แชรลกโซเปนภยทางการเงนทอาจสรางความเสยหายไดตงแตเงนจ านวนนอย ๆ

จนไปถงเงนหลกแสนหลกลาน มจฉาชพมกใช “โอกาสรวย” หรอ “สนคาราคาถกมาก” มาหลอกลอใหเหยอรวมลงทนหรอซอสนคาแลวเชดเงนหนไป

ลกษณะกลโกงแชรลกโซ

1. แชรลกโซในคราบธรกจขายตรง

มจฉาชพจะโฆษณาชวนเชอใหเหยอท าธรกจขายตรงทมผลตอบแทนสง โดยทเหยอไมตองท าอะไร เพยงแคชกชวนเพอนหรอญาตพนองใหรวมท าธรกจ ไมเนนการขาย สาธต หรอท าใหสมาชกเขาใจในตวสนคา เมอเหยอเรมสนใจ จะใหเหยอเขารวมฟงสมมนา และ โนมนาวหรอหลอกลอใหเหยอจายคาสมครสมาชก หรอซอสนคาแรกเขาซงมมลคาทคอนขางสง (สนคาสวนมากมกไมมคณภาพ) หรออาจใหเหยอซอหนหรอหนวยลงทนโดยไมตองรบสนคาไปขาย แลวกรอรบเงนปนผลไดเลย

คาสมครสมาชก คาซอสนคาแรกเขา คาหนหรอคาหนวยลงทนของสมาชกใหมจะถกน ามาจายเปนผลตอบแทนใหกบสมาชกเกา เมอไหรทไมสามารถหาสมาชกใหมได แชรกจะลมเพราะไมสามารถหาเงนมาจายผลตอบแทนและเงนทลงทนคนสมาชกได

ปจจบนยงมการโฆษณาชกชวนผลงทนผานอนเทอรเนตอกดวย โดยมจฉาชพจะหลอกใหเหยอกรอกขอมลสวนตวในอนเทอรเนต แลวตดตอเหยอเพอชกชวนใหเขารวมงานสมมนาโดยอางวามบคคลทมชอเสยงเขารวมดวย

2. แชรลกโซหลอกลงทน

มจฉาชพมกอางวามสทธพเศษ หรอไดโควตาซอสนคาราคาถกเปนจ านวนมาก หรอมการลงทนทใหผลตอบแทนสงและแนนอน จงอยากชกชวนใหเหยอลงทนรวมกน เชน โควตาจ าหนายสลากกนแบงรฐบาล (แชรลอตเตอร) อตสาหกรรมปลกปาเพอสงขายตลาดในตางประเทศ (แชรไม) เกงก าไรจากอตราแลกเปลยน (แชร FOREX) โดยสรางเวบไซตเพอใหดนาเชอถอ หรอบางรายกอางวามสาขาในตางประเทศ แตความจรงแลว ไมไดท าธรกจดงกลาวจรง

มจฉาชพจะใชวธหมนเงนจากผลงทนรายใหมไปจายเปนผลตอบแทนใหแก ผลงทนรายเกา จงตองพยายามหาผลงทนรายใหมอย เรอย ๆ เพอใหมเงนไปจายเปนผลตอบแทน แตหากไมสามารถหาผลงทนรายใหมได กจะไมสามารถจายผลตอบแทนคนใหแกรายเกาได

Page 130: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

121

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 5 ภยทางการเงน

วธปองกนภยแชรลกโซ

1. ไมโลภไปกบผลตอบแทนหรอสนคาราคาถกทน ามาหลอกลอ เพราะผลตอบแทนยงสง ยงมความเสยงมากทจะเปนแชรลกโซ

2. ไมกรอกขอมล หรอใหขอมลสวนตวในเวบไซต หรอตอบกลบอเมลท ไมนาเชอถอ เพราะอาจกลายเปนเหยอแชรลกโซ

3. หลกเลยงการเขารวมกจกรรมกบกลมธรกจทไมแนใจ เพราะอาจถก หวานลอมใหรวมลงทนในธรกจแชรลกโซ

4. อยาเกรงใจจนไมกลาปฏเสธ เมอมคนชกชวนท าธรกจทมลกษณะคลายแชรลกโซ เพราะอาจท าใหสญเสยเงนได

5. ศกษาทมาทไปของการลงทนหรอสนคาใหดกอนการลงทน โดยเฉพาะธรกจหรอสนคาทใหผลตอบแทนสงมากในเวลาสน ๆ หรอมราคาถกผดปกต

6. ตดตามขาวสารกลโกงเปนประจ า

ท าอยางไรเมอตกเปนเหยอแชรลกโซ

หากตกเปนเหยอแชรลกโซ ควรรวบรวมเอกสารทเกยวของทงหมด แลวตดตอขอรบค าปรกษาไดท

สวนปองปรามการเงนนอกระบบ ส านกนโยบายพฒนาระบบการเงนภาคประชาชน ส านกงานเศรษฐกจการคลง กระทรวงการคลง ซอยอารยสมพนธ ถนนพระราม 6 สามเสนใน พญาไท กรงเทพฯ 10400 โทร. 1359

กจกรรมทายเรองท 2 แชรลกโซ

(ใหผเรยนไปท ากจกรรมทายเรองท 2 ทสมดบนทกกจกรรมการเรยนร)

Page 131: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

122

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 5 ภยทางการเงน

เรองท 3 ภยใกลตว

หลายครง ทความโลภกลายเปนจดออนทมจฉาชพใชโจมตเหยอ โดยน า

ผลประโยชนจ านวนมากมาหลอกลอ ใหเหยอยอมจายเงนจ านวนหนงใหกอน แลวน าเงนหนไป

ลกษณะกลโกงของภยใกลตว

1. เบยประกนงวดสดทาย มจฉาชพจะแอบอางเปนพนกงานบรษทประกนชวตตดตอญาตของผ ตายวา

ผตายท าประกนชวตไวกบบรษท แตขาดการช าระเบยประกนงวดสดทาย หากญาตจายคาเบยประกนทคางอย กจะไดรบเงนคนตามกรมธรรมซงเปนจ านวนเงนคอนขางมาก เมอเหยอจายเงนให ผทอางวาเปนพนกงานบรษทประกนภยกจะหายตวไปพรอมเงนประกนงวดสดทาย

2. ตกทอง/ลอตเตอรปลอม มจฉาชพจะอางวามทองหรอลอตเตอรรางวลทหนง แตไมมเวลาไปขายหรอ

ขนเงน จงเสนอขายใหเหยอในราคาถก กวาจะรวาเปนทองหรอลอตเตอรปลอม มจฉาชพกหายไปพรอมกบเงนทไดไป

3. นาย (พน) หนา...หลอกลวงเงน มจฉาชพจะแอบอางวาเปนเจาหนาทในองคกรหรอสถาบนการเงนทสามารถ

ชวยเหยอหางาน หรอขอสนเชอจากสถาบนการเงนได แตเหยอตองจายคานายหนาใหกอน มจฉาชพบางรายกหลอกใหเหยอเปนนายหนาขายทดน โดยท างานกนเปนทม คนแรกหลอกวาอยากขายทดน คนทสองหลอกวาอยากซอทดน แลวขอใหเหยอเปนนายหนาให จากนนคนซอจะอางวาเงนไมพอจายคามดจ าจงขอใหเหยอชวยออกเงนคามดจ า สดทายคนซอและคนขาย หนหาย เหยอไมไดคานายหนาแถมยงเสยเงนคามดจ าไปอกดวย วธปองกนจากภยใกลตว

1. ไมโลภ ไมอยากไดเงนรางวลทไมมทมา หากมคนเสนอให ควรสงสยไวกอนวาอาจเปนภยทางการเงน

2. ไมรจก...ไมให ไมใหทงขอมลสวนตว เชน เลขทบตรประจ าตวประชาชน วน/เดอน/ปเกด และขอมลทางการเงน เชน เลขทบญช รหสบตรเอทเอม/บตรเดบต และ ไมโอนเงน แมผตดตอจะอางวาเปนหนวยงานราชการหรอสถาบนการเงน

3. ศกษาหาขอมล กอนเซนสญญา ตกลงจายเงน หรอโอนเงนใหใคร ควรศกษาขอมล เงอนไข ขอตกลง ความนาเชอถอและความนาจะเปนไปไดกอน

Page 132: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

123

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 5 ภยทางการเงน

4. อางใคร ถามคนนน อางถงใครใหสอบถามคนนน เชน ธนาคารแหง ประเทศไทย โทร. 1213 หรอ DSI โทร. 1202

5. สงสยใหปรกษา ควรหาทปรกษาทไวใจได หรอปรกษาเกยวกบภยทางการเงนไดท ศคง. โทร. 1213 และศนยรบแจงการเงนนอกระบบ โทร. 1359

6. ตดตามขาวสารกลโกงเปนประจ า เพอรเทาทนเลหเหลยมกลโกง

รไว...ไมเสยงเปนเหยอ 1. อางหนวยงานราชการไมไดแปลวาเชอถอได มจฉาชพมกอางถง

หนวยงานราชการหรอองคกรขนาดใหญเพอสรางความนาเชอถอ หากมการอางถง ควรสอบถามหนวยงานนนโดยตรง

2. ธรกจทจดทะเบยนแลวไมไดแปลวาไมโกง บางธรกจจดทะเบยนอยางถกตองตามกฎหมายจรง แตไมไดประกอบธรกจตามทขออนญาตไว

3. ไมม “ทางลดรวยทมนอยคนร” หากทางลดนมจรง คงไมมใครอยากบอกคนอนใหร แอบรวยเงยบ ๆ คนเดยวดกวา

4. หวขโมยไมหมนเงนนอย มจฉาชพไมไดมงหวงเงนหลกแสนหลกหมนเทานน มจฉาชพบางกลมมงเงนจ านวนนอยแตหวงหลอกคนจ านวนมาก

5. อยาระวงแคเรองเงน มจฉาชพบางรายกหลอกขอขอมลสวนตวหรอขอมลทใชท าธรกรรมการเงน เพอน าไปท าธรกรรมทางการเงนในนามของเหยอ

6. มจฉาชพไมใชบญชตนเองรบเงนจากเหยอ มจฉาชพบางรายจางคนเปดบญชเพอเปนทรบเงนโอนจากเหยออกรายหนง เพอหนการจบกมของเจาหนาทต ารวจ

รหรอไมวา การรบจางเปดบญชหรอการหลอกใหผอนโอนเงนใหเขาขายฉอโกงประชาชน

ซงเปนหนงในความผดมลฐานตามพระราชบญญตปองกนและปราบปรามการฟอกเงน พ.ศ. 2542 มาตรา 60 ตองระวางโทษจ าคกตงแตหนงปถงสบป หรอปรบตงแตสองหมนบาทถงสองแสนบาท หรอทงจ าทงปรบ ดงนน การเหนแกคาจางเพยงไมกบาทจงอาจท าให คณตองตกเปนผตองหาและไปใชชวตในเรอนจ าได จงไมควรหลงเชอหรอรบจางเปดบญชโดยเดดขาด

กจกรรมทายเรองท 3 ภยใกลตว

(ใหผเรยนไปท ากจกรรมทายเรองท 3 ทสมดบนทกกจกรรมการเรยนร)

Page 133: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

124

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 5 ภยทางการเงน

เรองท 4 แกงคอลเซนเตอร

แกงคอลเซนเตอรมกใชวธสมเบอรโทรศพทเพอโทรไปหาเหยอแลวใชขอความ

อตโนมตสรางความตนเตนหรอตกใจใหแกเหยอ บางครงกแอบอางเปนเจาหนาทหนวยงาน ตาง ๆ โดยหลอกใหเหยอท ารายการทเครองเอทเอมเปนเมนภาษาองกฤษ อางวาเปนการท ารายการเพอลางหน หรอหลอกใหเหยอไปโอนเงนใหหนวยงานภาครฐอางวาเพอตรวจสอบ

ลกษณะกลโกงแกงคอลเซนเตอร

1. บญชเงนฝากถกอายดหรอเปนหนบตรเครดต

มจฉาชพจะหลอกเหยอวา บญชเงนฝากถกอายด หรอเปนหนบตรเครดตจ านวนหนง โดยเรมจากการใชระบบตอบรบอตโนมตแจงเหยอวาจะอายดบญชเงนฝากเนองจากเหตการณตาง ๆ เชน เปนหนบตรเครดตหรอกระท าการผดกฎหมาย โดยอาจมเสยงอตโนมต เชน “คณเปนหนบตรเครดตกบทางธนาคาร กด 0 เพอตดตอพนกงาน” ซงเหยอสวนมากมกจะตกใจและรบกด 0 เพอตดตอพนกงานทนท

หลงจากนนมจฉาชพจะหลอกถามฐานะทางการเงนของเหยอ หากเหยอม เงนฝากจ านวนไมมากนก มจฉาชพอาจหลอกใหเหยอโอนเงนผานเคร องเอทเอมโดยหลอกวาเปนการท ารายการเพอลางบญชหน

2. บญชเงนฝากพวพนกบการคายาเสพตดหรอการฟอกเงน

แตหากมจฉาชพพบวา เหยอมเงนฝากคอนขางมาก กจะหลอกเหยอใหตกใจวา บญชเงนฝากนนพวพนกบการคายาเสพตดหรอการฟอกเงน และจะใหเหยอโอนเงนทงหมดผานเครองเอทเอม / เครองฝากเงนอตโนมต (CDM หรอ ADM) เพอท าการตรวจสอบกบหนวยงานราชการ ทงน เพอปองกนไมใหเหยอไดมโอกาสสอบถามความจรงจากพนกงานธนาคาร

3. เงนคนภาษ

นอกจากจะหลอกใหเหยอตกใจแลว มจฉาชพบางรายกอางวาตนเปนเจาหนาทสรรพากร หลอกใหเหยอตนเตนดใจวา เหยอไดรบเงนคนคาภาษ แตตองท ารายการยนยนการ รบเงนทเครองเอทเอม และวนนเปนวนสดทายทจะยนยนรบเงนคน หากเลยก าหนดเวลาแลว เหยอจะไมไดรบเงนคนคาภาษ

ดวยความรบเรงและกลววาจะไมไดเงนคน เหยอกจะรบท าตามทมจฉาชพบอก โดยไมไดสงเกตวารายการทมจฉาชพใหท าทเครองเอทเอมนน เปนการโอนเงนใหแกมจฉาชพ

Page 134: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

125

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 5 ภยทางการเงน

4. โชคดไดรบรางวลใหญ

มจฉาชพบางรายกหลอกใหเหยอดใจวา เหยอไดรบรางวลใหญทมมลคาสงจากการจบสลากรางวล หรอเปดบรษทใหมจงจบสลากมอบรางวลแกลกคา แตกอนทลกคาจะรบรางวล ลกคาจะตองจายคาภาษใหกบทางผแจกรางวลกอน จงจะสามารถสงของรางวลไปให

5. ขอมลสวนตวหาย

มจฉาชพประเภทนจะโทรศพทแอบหลอกถามขอมลสวนตวของเหยอเพอใชประกอบการปลอมแปลงเอกสาร หรอใชบรการทางการเงนในนามของเหยอ โดยมจฉาชพจะอางวาตนเปนเจาหนาทของสถาบนการเงนทเหยอใชบรการอย แตเกดเหตการณทท าใหขอมลสวนตวของลกคาสญหาย เชน น าทวม จงขอใหเหยอแจงขอมลสวนตวเพอยนยนความถกตอง เชน วน/เดอน/ปเกด เลขทบตรประชาชน เลขทบญชเงนฝาก

เมอไดขอมลสวนตวของเหยอแลว มจฉาชพจะน าขอมลเหลานไปแอบอางใชบรการทางการเงนในนามของเหยอ เชน ขอสนเชอ

6. โอนเงนผด

หากมจฉาชพมขอมลหรอเอกสารสวนตวของเหยอ มจฉาชพอาจใชวธหลอกเหยอวาโอนเงนผดแลวขอใหเหยอโอนเงนคน โดยเรมจากใชเอกสารและขอมลสวนตวของเหยอตดตอขอสนเชอ เมอไดรบอนมตสนเชอ สถาบนการเงนจะโอนเงนกทไดรบอนมตเขาบญช เงนฝากของเหยอ หลงจากนนมจฉาชพจะโทรศพทไปแจงเหยอวา โอนเงนผดเขาบญชของเหยอและขอใหเหยอโอนเงนคนให

เมอเหยอตรวจสอบบญชเงนฝากของตนเองและพบวามเงนโอนเงนเขามาในบญชจรง เหยอกรบโอนนนใหแกมจฉาชพทนท โดยไมรวาเงนนนเปนเงนสนเชอทมจฉาชพขอในนามของเหยอ

Page 135: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

126

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 5 ภยทางการเงน

วธปองกนภยแกงคอลเซนเตอร

1. คดทบทวน วาเรองราวทไดยนมามความเปนไปไดมากนอยแคไหน เคยท าธรกรรมกบหนวยงานทถกอางถงหรอไม หรอเคยเขารวมชงรางวลกบองคกรไหนจรงหรอเปลา

2. ไมรจก ไมคนเคย ไมใหขอมล ทงขอมลสวนตว เชน เลขทบตรประชาชน วน/เดอน/ปเกด และขอมลทางการเงน เชน เลขทบญช รหสกดเงน

3. ไมท ารายการทเครองเอทเอมตามค าบอก แมคนทโทรมาจะบอกวาเปนเจาหนาทของรฐหรอสถาบนการเงน เพราะหนวยงานของรฐและสถาบนการเงนไมมนโยบายสอบถามขอมลสวนตวของประชาชนหรอลกคาผานทางโทรศพท

4. ไมโอนเงนคนเอง หากมคนโอนเงนผดเขาบญช ควรสอบถามโดยตรงกบสถาบนการเงนถงทมาของเงนดงกลาว หากเปนเงนทโอนผดจรง จะตองใหสถาบนการเงนเปนผด าเนนการโอนเงนคนเทานน

5. ตรวจสอบขอมลกอนโอนเงน สอบถามสถาบนการเงนหรอหนวยงานทถกอางถงโดยตรง โดยตดตอฝายบรการลกคา (call center) หรอสาขาของสถาบนการเงนนน ๆ

ท าอยางไรเมอตกเปนเหยอภยแกงคอลเซนเตอร

1. ตดตอฝายบรการลกคา (call center) ของสถาบนการเงนนน ๆ เพอระงบการโอนและถอนเงน โดยรวบรวมเอกสารทเกยวของเพอเปนขอมลประกอบการขอระงบการโอนและถอนเงน ทงน แตละสถาบนการเงนมวธปฏบตทแตกตางกน ควรตดตอสอบถามขนตอนจากสถาบนการเงนโดยตรง

2. แจงเบาะแสไปยงกรมสอบสวนคดพเศษ (DSI) เลขท 128 ถนนแจงวฒนะ แขวงทงสองหอง เขตหลกส กรงเทพฯ 10210 โทร. 1202

กจกรรมทายเรองท 4 แกงคอลเซนเตอร

(ใหผเรยนไปท ากจกรรมทายเรองท 4 ทสมดบนทกกจกรรมการเรยนร)

Page 136: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

127

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 5 ภยทางการเงน

เรองท 5 ภยออนไลน

อนเทอรเนตเปนชองทางการสอสารทสะดวกและรวดเรว ท าใหเพอนฝง ญาตพนอง

หรอคนทไมรจกกนมากอน สามารถตดตอหากนไดอยางงายดาย ความสะดวกสบายเหลานนอกจากจะเออประโยชนตอผใชบรการแลว กเออประโยชนตอมจฉาชพเชนกน อนเทอรเนตจงกลายเปนอกชองทางทมจฉาชพจะเขามากอบโกยผลประโยชนจากเหยอ

ลกษณะกลโกงภยออนไลน

1. แอบอางเปนบคคลตาง ๆ

มจฉาชพจะแอบอางเปนบคคลตาง ๆ และหลอกเหยอวาจะโอนเงนจ านวนมากใหแกเหยอ พรอมทงสงหลกฐานการโอนเงนปลอมใหดวามการโอนเงนจรง แตแทจรงไมมการโอนเงนใด ๆ ทงสน หลงจากนนจะแอบอางเปนเจาหนาทองคกรหรอหนวยงานตาง ๆ เชน ธนาคารกลางของประเทศตนทาง ธนาคารแหงประเทศไทย หรอสหประชาชาต แจงเหยอวา เงนทโอนมาถกระงบและขอตรวจสอบเงน

จากนนจะขอใหเหยอจายคาธรรมเนยมเพอยกเลกการระงบเงนโอน โดยจะเรมจากคาธรรมเนยมทไมมากนกแลวคอย ๆ เพมมลคาสงขนเรอย ๆ จนกวาเหยอจะรตว เหยอบางรายโอนเงนใหแกมจฉาชพมากกวาสบครง มลคาความเสยหายรวมกนเปนหลกลาน ซงมจฉาชพเหลานมกใชมกอางดงน

นกธรกจตองการสงสนคาจ านวนมาก – เหยอสวนมากเปนผประกอบธรกจขายสนคาทางอนเทอรเนต มจฉาชพจะสงอเมลแอบอางเปนนกธรกจตางชาตทตองการสงซอสนคาจ านวนมาก แลวสงหลกฐานการโอนเงนปลอมใหเหยอตายใจวาโอนเงนแลว สวนเหยอ นอกจากจะไมไดเงนคาสนคาแลว ยงเสยเงนทนและเวลาในการผลตสนคาตามค าสงซออกดวย (บางรายสงสนคาไปใหมจฉาชพแลว)

ผใจบญตองการบรจาคเงนจ านวนมาก – เหยอมกจะเปนองคกรการกศลทเปดรบเงนบรจาคอยแลว โดยมจฉาชพจะสงอเมลตดตอเหยอวา ตองการบรจาคเงนพรอมทงขอเลขทบญชของเหยอ เมอไดขอมลทางการเงนของเหยอแลว มจฉาชพจะน าขอมลดงกลาวไปสรางหลกฐานการโอนเงนปลอมแลวสงมาใหเหยอดเสมอนวามการโอนเงนจรง

ทายาททไมสามารถรบมรดกได – มจฉาชพมกตดตอเหยอผานชองทางโซเชยลมเดย (social media) ตาง ๆ แลวอางวาตนเองไดรบมรดกเปนเงนจ านวนมากในประเทศหนง แตไมสามารถรบมรดกนนไดดวยตดเหตผลทางการเมองหรอเหตผลอน ๆ จงขอใช

Page 137: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

128

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 5 ภยทางการเงน

ชอและเลขทบญชเงนฝากของเหยอในการรบมรดก แลวสงหลกฐานการโอนเงนปลอมใหเหยอดเสมอนวามการโอนเงนมรดกไปใหเหยอจรง

ชายหนมทตองการหารกแท – มจฉาชพจะเรมท าความรจกกบเหยอผานทางโซเชยลมเดยโดยอางวาตนเปนชาวตางชาตทมรายไดและหนาทการงานทด แลวใชเวลา ตสนทเปนปกอนจะบอกวาอยากยายมาแตงงานและอยเมองไทยกบเหยอ และหลอกวาได โอนเงนมาใหเพอเตรยมซอบานพรอมสงหลกฐานการโอนเงนปลอมมาใหแกเหยอ

นอกจากหลอกวาจะโอนเงนมาใหเหยอแลว มจฉาชพบางรายกอางวาสงของขวญพรอมเงนสดมาให เหยอ แลวอางตวเปนกรมศลกากรเรยกเกบคาภาษ หรอคาธรรมเนยมในการน าเงนสดออกมา

องคกรใจดแจกเงนทนหรอรางวล – เหยอจะไดรบอเมลแจงวาเหยอไดรบเงนทนหรอรางวล แตเหยอจะตองปฏบตตามขนตอนทแจงมาตามอเมล ซงจะตองจายคาเปดบญช คาธรรมเนยม คาเอกสารตาง ๆ สดทายกไมไดรบเงนทนหรอรางวลใด ๆ

รหรอไมวา ผรบสนคาหรอรบเงนโอนจากตางประเทศ ไมจ าเปนตองเสยภาษหรอ

คาธรรมเนยมเปนเงนสดแกเจาหนาทในตางประเทศ ส าหรบการสงสนคาเขามาใหผรบในประเทศ เจาหนาทจะเรยกเกบอากรจากผรบตามกฎหมายไทยในขนตอนการรบสนคา โดย ไมมการเปดตรวจหรอเกบภาษทตางประเทศ หากมขอสงสย สามารถสอบถามเพมเตมไดทสายดวนศลกากร โทร. 1164 หรอ www.customs.go.th

ส าหรบการโอนเงนระหวางประเทศ ผ โอนสามารถเลอกไดวาจ ายคาธรรมเนยมเอง หรอระบใหหกคาธรรมเนยมจากยอดเงนโอนไดโดยผรบโอนไมจ าเปนตองจายเปนเงนสด

2. แอบอางเปนคนรจก

มจฉาชพบางรายอาจแอบอางเปนผใหบรการอเมลโดยสงอเมลแจงเหยอวาจะปดการใหบรการบญชอเมลของเหยอ หากเหยอไมท าการยนยนการใชงานโดยการกรอกขอมลชอบญชผใชอเมล (email address) และรหสผาน (password) ในหนาจอของอเมลทสงมา หากไมยนยนกจะปดบญชอเมลของเหยอ

เหยอหลายรายหลงเชอและกรอกชอบญชผใชอเมลและรหสผานไป มจฉาชพจงน าขอมลดงกลาวไปเขาใชบญชอเมลของเหยอ หลงจากนนจะสงอเมลหาเพอนของเหยอ

Page 138: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

129

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 5 ภยทางการเงน

โดยสรางเรองเพอหลอกใหโอนเงน เชน เหยอไปตางประเทศและไดท ากระเปาเงนหาย จงใชความเปนหวงเพอนในการหลอกใหเพอนของเหยอโอนเงนใหแกมจฉาชพ

3. หลอกขายของออนไลน

มจฉาชพมกประกาศขายสนคาดราคาถกในเวบไซตแลวหลอกใหเหยอโอนเงน คาสนคาหรอเงนมดจ าให เมอถงเวลาสงของ ผซอกไมไดรบสนคาและไมสามารถตดตอคนขายได เงนคาสนคาหรอเงนมดจ าทโอนไปกไมไดคน เมอตรวจสอบกพบวา มจฉาชพใชวธจาง คนอนเปดบญชหรอหลอกใชบญชคนอนรบเงนโอนเพอหลกหนการจบกม

มจฉาชพบางรายกประกาศขายสนคาโดยใชเลขทบญชของผขายรายอน เมอมเหยอสงซอและโอนเงนให มจฉาชพจะตดตอเจาของบญชนนแลวอางวาตนโอนเงนผดไปและขอรบคนเปนเงนสด ขณะเดยวกนเหยอทสงซอสนคากไมไดรบสนคา เจาของบญชรายนนจงกลายเปนผตองสงสยทนท ดงนน หากมผอนอางวาไดโอนเงนผดเขาบญช ไมควรถอนเงนสดหรอโอนเงนคนดวยตนเอง ควรใหผทอางวาโอนผดตดตอแจงยกเลกการโอนเงนและขอเงนคนผานธนาคาร

4. ขอเลขทบญชเงนฝากเปนทพกเงน มจฉาชพจะประกาศรบสมครงานผานทางอนเทอรเนตหรออาจตดตอเหยอไป

เองวาเปนบรษทจากตางประเทศทสงสนคาเขามาขายในประเทศไทย ตองการพนกงานทคอยรวบรวมเงนคาสนคาในประเทศไทย จงตองใชบญชเงนฝากของเหยอเปนทพกเงน โดยตกลงวาจะแบงสวนแบงจากการขายสนคาให (เชน รอยละ 25 ของเงนคาสนคา)

วนหนงเหยอไดรบโทรศพทจากมจฉาชพแจงวา มคนโอนคาสนคา ใหเหยอ หกสวนแบงไวตามทตกลงกน และใหโอนเงนทเหลอใหแกบรษทแม เมอเหยอตรวจสอบบญชเงนฝาก กพบวามเงนเขามาจรง จงโอนเงนทเหลอหลงหกสวนแบงแลวใหแกมจฉาชพ

เวลาผานไป เหยอไดรบการตดตอจากเจาหนาทต ารวจวา เงนทเขามาในบญชเงนฝากของเหยอนนเปนเงนทมจฉาชพไปหลอกเหยอรายอนมา สดทายเหยอกลายเปนผตองสงสย สวนมจฉาชพตวจรงกลอยนวลหายไป

Page 139: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

130

ชดวชาการเงนเพอชวต 2 | หนวยการเรยนรท 5 ภยทางการเงน

5. เงนกออนไลน

เหยอรายหนงตองการใชเงนอยางเรงดวนแตไมมเงนส ารองไว จงคดหาทางออกโดยการกเงนนอกระบบ พอดไดอานประกาศบรการเงนกนอกระบบดอกเบยต าในอนเทอรเนต จงรบตดตอไปยงเบอรโทรศพททใหไวทนท

เมอเหยอตดตอไป มจฉาชพ (ผใหก) กอางวาจะสงสญญามาใหเหยอเซน โดยเหยอจะตองช าระคาท าสญญา คาเอกสาร คามดจ า หรอดอกเบยลวงหนาภายในเวลาทก าหนด เชน ภายในวนนเวลา 18.00 น. (เพอเรงใหเหยอตดสนใจโดยไมไตรตรอง) แตเมอเหยอโอนเงนไปแลว กลบไมสามารถตดตอผใหกไดอกเลย

วธปองกนภยรายบนโลกออนไลน

1. คดทบทวน วาเรองทเจอหรอไดยนมามความนาเชอถอมากนอยแคไหน หากโอนเงนไปแลวมปญหา จะมโอกาสไดคนไหม

2. เปดเผยเทาทจ าเปน โดยเฉพาะขอมลสวนตวในโซเชยลมเดยทมจฉาชพอาจน าไปแอบอางใชท าธรกรรมตาง ๆ ได

3. ตรวจสอบขอมลกอนโอนเงน หากอางถงบคคล หนวยงาน หรอองคกรใด ๆ ควรตดตอสอบถามบคคลนน หรอองคกรนน ๆ โดยตรง

4. ตดตามขาวสารกลโกงเปนประจ า เพอรเทาทนเลหเหลยมกลโกง

ท าอยางไรเมอตกเปนเหยอภยรายบนโลกออนไลน

1. หากถกแอบอางใชบญชอเมล ใหตดตอผใหบรการอเมลทนท เพอเปลยนรหสผานหรอปดบญช

2. หากโอนเงนใหมจฉาชพแลว ให 1) ตดตอฝายบรการลกคา (call center) ของธนาคารนน ๆ เพอระงบการ

โอนและถอนเงน โดยรวบรวมเอกสารเพอเปนขอมลประกอบการขอระงบการโอนและถอนเงน ทงน แตละธนาคารมวธปฏบตทแตกตางกน ควรตดตอสอบถามขนตอนจากธนาคารโดยตรง

2) แจงเบาะแสแกเจาหนาทต ารวจเพอตดตามคนราย

กจกรรมทายเรองท 5 ภยออนไลน

(ใหผเรยนไปท ากจกรรมทายเรองท 5 ทสมดบนทกกจกรรมการเรยนร)

Page 140: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

131

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน-หลงเรยน ชดการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน-หลงเรยน

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน

1. ก 2. ง 3. ง 4. ค 5. ค

6. ง 7. ก 8. ข 9. ข 10. ง

11. ง 12. ก 13. ค 14. ก 15. ค

16. ง 17. ข 18. ง 19. ก 20. ง

21. ข 22. ค 23. ข 24. ง 25. ก

26. ค 27. ง 28. ง 29. ข 30. ข

เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน

1. ก 2. ง 3. ง 4. ค 5. ค

6. ง 7. ก 8. ข 9. ข 10. ง

11. ง 12. ก 13. ค 14. ก 15. ค

16. ง 17. ข 18. ง 19. ก 20. ง

21. ข 22. ค 23. ข 24. ง 25. ก

26. ค 27. ง 28. ง 29. ข 30. ข

Page 141: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

132

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

เฉยว/แนวตอบกจกรรมทายเรอง

หนวยการเรยนรท 1

กจกรรมทายเรองท 1 ความหมายและประโยชนของเงน

ใหเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว

1. ขอใดตอไปนกลาวถงประโยชนของเงนไดถกตอง ค) ถกทกขอ

2. ประเภทของเงนออมทควรมเปนล าดบแรก คอ

ก) เงนออมเผอฉกเฉน

3. ขอใดตอไปนเปนการใหยมเงน ข) สมาใหเงนพชายจ านวน 5,000 บาท โดยบอกวาอก 2 เดอนใหน าเงนมาคน

4. สมใหโอยมเงน แตรอนานแลวโอกไมคน พอสมไปทวง โอบอกวา “สมใหเงนโอ” ถาทานเปนสม กอนจะใหเงนโอ สมควรท าอยางไร

ค) ถกทกขอ

5. ขอใดตอไปนเปนการวางแผนการเงนทดทสด ก) เมอไดรบคาจาง ใหน าบางสวนไปเกบออม สวนทเหลอจงน ามาใชจาย

กจกรรมทายเรองท 2 ประเภทของเงน

กจกรรมท 2.1 ใหท าเครองหมาย หนาขอ หากเหนวาถกตอง และท าเครองหมาย X หนาขอ หากเหนวาไมถกตอง

1. เงนตราไทยทใชในปจจบนม 2 ชนดคอ ธนบตรและเหรยญกษาปณ

X 2. ธนบตรไทยแบบสบหก ม 4 ชนดราคา

3. ธนาคารแหงประเทศไทยเปนผจดพมพและน าธนบตรออกใชหมนเวยนในประเทศไทย

4. กรมธนารกษเปนผผลตเหรยญกษาปณหมนเวยนออกใชในประเทศไทย

5. เหรยญกษาปณทใชหมนเวยนในระบบเศรษฐกจม 6 ชนดราคา

Page 142: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

133

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

กจกรรมท 2.2 ใหน าหมายเลขตามจดทก าหนดใหดานลาง มาใสใหสมพนธกบจดสงเกตในตาราง และเตมค าในชองวางใหครบถวน

หมายเลข จดสงเกต อธบาย 3 หมกพมพพเศษสลบส

เมอพลกขอบลางธนบตรขน ลายประดษฐสทองจะเปลยนเปนสเขยว

5 แถบฟอยล 3 มต

เมอพลกเอยงธนบตรไปมา จะเปลยนสสะทอนแสง และจะมองเหนเปนหลายมต

2 ลายน า

เมอยกธนบตรสองกบแสงสวาง จะเหนภาพ พระบรมฉายาสาทสลกษณพระบาทสมเดจ พระเจาอยหว และตวเลขไทยตามชนดราคาธนบตร

4 สญลกษณส าหรบผมความบกพรองทางสายตา

มวตถประสงคเพอบอกชนดราคาธนบตร

1 ภาพซอนทบ เมอยกธนบตรสองกบแสงสวาง จะมองเหนตวเลขอารบกแจงชนดราคาธนบตรทสมบรณ

Page 143: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

134

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

กจกรรมท 2.3 ใหน าขอความในตารางขวามอมาเตมลงในชองวางใหสมพนธกน

1. จน หยวน

2. เกาหลใต วอน

3. สงคโปร ดอลลารสงคโปร

4. เมยนมา จต

5. คเวต ดนารคเวต

6. ซาอดอาระเบย รยล

7. ภฏาน งลตรม

8. ญปน เยน

9. มาเกา ปาตากาส

10. ฮองกง ดอลลารฮองกง

กจกรรมท 2.4 ใหค านวณอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ

ตารางแสดงอตราแลกเปลยน

(เงนบาทตอ 1 หนวยสกลเงนตราตางประเทศ)

ประเทศ สกลเงน อตราขาย สหรฐอเมรกา USD 35 ญปน (ตอ 100 เยน) JPY 32 1. เงนบาทจ านวน 30,000 บาท แลกเปนเงนดอลลารสหรฐไดเทาไร 35 บาท = 1 USD 30,000 บาท = [30,000 x 1] ÷ 35 = 857.14 USD ค าตอบ เงนบาทจ านวน 30,000 บาท สามารถแลกเปนเงนดอลลารสหรฐได 857.14 USD

Page 144: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

135

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

2. เงนบาทจ านวน 20,000 บาท แลกเปนเงนเยนไดเทาไร

32 บาท = 100 JPY

20,000 บาท = [20,000 x 100] ÷ 32

= 62,500 JPY

ค าตอบ เงนบาทจ านวน 20,000 บาท สามารถแลกเปนเงนเยนได 62,500 JPY

กจกรรมท 2.5 สถานทใดตอไปนทสามารถไปตดตอขอแลกเปลยนเงนตราตางประเทศได โดยใหท าเครองหมาย และ X หนาขอความ ดงตอไปน

ธนาคารพาณชยทไดรบอนญาต X ธนาคารแหงประเทศไทย

X ทท าการไปรษณย X เคานเตอรรบช าระ คาสาธารณปโภค

โรงแรมทไดรบอนญาตใหประกอบธรกจแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ

บรษทรบแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ ทไดรบอนญาต

Page 145: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

136

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

กจกรรมทายเรองท 3 การฝากเงน และการประกนภย

กจกรรมท 3.1 ใหเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว

1. สมใจตองการฝากเงนเทากนทกเดอน เปนระยะเวลา 24 เดอน โดยฝากสงสดไดไมเกน เดอนละ 25,000 บาทตอเดอน หากฝากครบก าหนด ดอกเบยของสมใจจะไดรบยกเวนภาษ ทานคดวาสมใจตองการฝากบญชเงนฝากประเภทใด

ข) เงนฝากประจ าปลอดภาษ

2. กตตเปดบญชเพอรบเงนเดอนทนายจางจะจายใหทกเดอน กตตควรเปดบญชเงนฝากประเภทใด

ก) เงนฝากออมทรพย

3. ถาบญชเงนฝากออมทรพยไดดอกเบยรบเกนกวา 20,000 บาท จะเส ยภาษ ณ ทจาย ในอตราใด

ข) 15%

4. ธนาคารก าหนดอตราดอกเบยเงนฝากประเภทหนงไวดงน

เดอนท 1 - 2 อตราดอกเบย 0.25% เดอนท 3 – 4 อตราดอกเบย 1.5% เดอนท 5 – 7 อตราดอกเบย 2% เดอนท 8 - 10 อตราดอกเบย 2.7% เดอนท 11 อตราดอกเบย 4%

ทานคดวาเปนอตราดอกเบยของบญชเงนฝากประเภทใด

ค) เงนฝากขนบนได

5. หากไดรบอตราดอกเบย 4% แตตองเสยภาษ ณ ทจาย 15% ดงนน อตราดอกเบยทไดรบหลงจากหกภาษ ณ ทจาย จะเทากบอตราใด

ก) 3.4%

6. ขอใดตอไปนกลาวถกตอง

ค) ถกทกขอ

Page 146: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

137

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

7. เงนฝากใดตอไปนไมไดรบการคมครองเงนฝากจากสถาบนคมครองเงนฝาก

ก) พนธบตรรฐบาล

8. เงนฝากใดตอไปนไดรบการคมครองเงนฝากจากสถาบนคมครองเงนฝาก

ค) เงนฝากประจ า

9. สถาบนการเงนใดตอไปนอยภายใตการคมครองของสถาบนคมครองเงนฝาก

ข) ธนาคารพาณชย

10. ขอใดตอไปนกลาวถกตองเกยวกบการคมครองเงนฝาก

ก) เงนฝากในสหกรณไมไดรบการคมครอง เนองจากสหกรณไมไดเปนสถาบนการเงนภายใตกฎหมายคมครองเงนฝาก

กจกรรมท 3.2 ใหเตมตวเลขลงในชองวางและค านวณดอกเบยเงนฝากใหถกตอง โจทย ส าราญเปดบญชเงนฝากออมทรพยทธนาคารมงมน เมอวนท 1 ม.ค. 58 จ านวน 4,000 บาท ไดรบดอกเบยเงนฝากในอตรารอยละ 5 ตอป โดยธนาคารจะจายดอกเบยในวนท 30 ม.ย. 58 และ 31 ธ.ค. 58 หากส าราญไมถอนเงนตนหรอดอกเบยออกมาใชในระหวางป และไมฝากเงนเพม ในวนท 30 ม.ย. 58 ส าราญจะไดรบดอกเบยเปนเงนเทาไร และเมอรวมกบเงนตนแลว ส าราญจะไดรบเงนทงสนเปนเงนเทาไร ตอบ

Page 147: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

138

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

กจกรรมท 3.3 ใหท าเครองหมาย หนาขอ หากเหนวาถกตอง และท าเครองหมาย X หนาขอ หากเหนวาไมถกตอง

1. การประกนภยเปนการบรหารความเสยงโดยการโอนความเสยงภยของผเอาประกนภยไปสบรษทประกนภย

2. การพจารณาวาควรท าประกนภยหรอไม ควรดภาระรบผดชอบทมและโอกาสหรอความเปนไปไดทจะเกดความเสยง

X 3. ประกนชวตเปนสญญาระหวางผรบประกนภยกบผรบประโยชน

X 4. ประกนชวตแบบสะสมทรพย ผเอาประกนภยจะไดรบจ านวนเงนเอาประกนภยเมอเสยชวตเทานน

5. ประกนภย 200 ส าหรบรายยอย จายเบยประกนเพยง 200 บาท

X 6. ประกนภย พ.ร.บ. เปนประกนภยรถยนตภาคสมครใจ

7. ประกนอคคภยส าหรบทอยอาศย ใหความคมครองกรณบานเสยหายจาก ไฟไหม ฟาผา หรอภยธรรมชาต

X 8. สงทตองพจารณาในการเลอกประเภทประกนภยคอการลดหยอนภาษได

9. ถาตองการท าประกนชวตและเนนการออมเงนควบคไปดวย อาจเลอกท าประกนภยแบบสะสมทรพย

10. เมอไดรบกรมธรรมประกนภย ควรตรวจดสาระส าคญของกรมธรรมและตรวจสอบความถกตอง

Page 148: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

139

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

กจกรรมทายเรองท 4 การช าระเงนทางอเลกทรอนกส

ใหเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว

1. ขอใดตอไปนคอการช าระเงนทางอเลกทรอนกส ข) สายใจช าระเงนคาสนคาดวยบตรเครดต

2. ขอใดตอไปน ไมใชการช าระเงนทางอเลกทรอนกส ค) อารน าเงนสดไปซอสนคาในรานขายของช า

3. “สมชายเปนเจาของรานอาหาร นอกจากรานคาจะรบเงนสดแลว ยงรบช าระคาอาหารดวยบตรเครดตดวย” ทานคดวาสมชายไดประโยชนอะไรจากการใหบรการดงกลาว ค) ถกทกขอ

4. “ใชโอนเงนทเครองเอทเอมได” เปนคณสมบตของบตรอเลกทรอนกสชนดใด ค) ถกทกขอ

5. ถาตองการซอสนคาในหางสรรพสนคาแตไมอยากจายเงนสด ควรใชบตรชนดใด ก) บตรเครดต

6. ขอใดตอไปนเปนคณสมบตของบตรเดบต ค) ถกทกขอ

7. สมศรท าบตรชนดหนง โดยสมศรตองจายเงนไปกอนเพอใหเงนเขาไปอยในบตร จากนน จงน าบตรไปใชซอของจากรานคาทรบบรการ ทานคดวาสมศรท าบตรอเลกทรอนกสชนดใด ก) เงนอเลกทรอนกส

8. ขอใดตอไปนกลาวถกตอง ค) บตรเดบตใชซอสนคาและบรการกบรานคาออนไลนได หากรานนนรบช าระดวย บตรเดบต

9. ขอใดตอไปนคอลกษณะของบตร e-Money ค) ถกทกขอ

10. ขอใดตอไปนเปนการใชบตรอเลกทรอนกสทไมปลอดภย ค) ถกทกขอ

Page 149: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

140

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

กจกรรมทายเรองท 5 ผใหบรการทางการเงนในประเทศไทย

กจกรรมท 5.1 ใหน าหมายเลขขอดานลางมาใสในตาราง โดยใหสมพนธกบหนวยงานทเปนผก ากบดแลในแตละชอง

ผใหบรการทางการเงนในประเทศไทย (แบงตามหนวยงานทก ากบดแล)

ธปท. ก.ล.ต. คปภ.

2, 3, 4, 5, 7,

8, 9, 10, 15

6, 11, 12 1, 13, 14

1. บรษทประกนวนาศภย 9. ผประกอบธรกจบตรเครดต 2. ธนาคารพาณชย 10. บรษทบรหารสนทรพย 3. ธนาคารพาณชยเพอรายยอย 11. ทปรกษาทางการเงน 4. สถาบนการเงนเฉพาะกจ 12. บรษทหลกทรพยจดการกองทน 5. สาขาของธนาคารพาณชยตางประเทศ 13. คนกลางประกนภย 6. บรษทหลกทรพย 14. บรษทประกนชวต 7. ผใหบรการการช าระเงนทางอเลกทรอนกส 15. ผประกอบธรกจใหบรการการช าระเงน

ทางอเลกทรอนกส 8. ผประกอบธรกจสนเชอเพอการประกอบ

อาชพภายใตการก ากบ

Page 150: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

141

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

กจกรรมท 5.2 ใหท าเครองหมาย หนาขอ หากเหนวาถกตอง และท าเครองหมาย X หนาขอ หากเหนวาไมถกตอง

1. ธนาคารพาณชยท าหนาทใหบรการรบฝากเงนและใหกยม

2. ธนาคารแหงประเทศไทยท าหนาทก ากบดแลสถาบนการเงนใหมความมนคง

X 3. ธนาคารพาณชยมหนาทในการรกษาคาของเงน เชน ดแลอตราดอกเบย

4. บรษทเงนทนไมสามารถประกอบธรกจทเกยวของกบเงนตราตางประเทศ

5. สถาบนการเงนเฉพาะกจเปนสถาบนการเงนของรฐ ใหบรการรบฝากเงนและการใหสนเชอ

X 6. ผประกอบธรกจบตรเครดต ด าเนนกจการเกยวกบบตรเครดต และใหกยมเงนแกบคคลธรรมดาโดยไมมหลกประกน

7. บคคลรบอนญาต คอ ผประกอบธรกจใหบรการดานการแลกเปลยนเงนหรอโอนเงนตราตางประเทศ

8. ส านกงานผแทนธนาคารพาณชยตางประเทศทด าเนนการในประเทศไทยไมสามารถประกอบธรกจธนาคารพาณชย

9. ธนาคารพาณชยเพอรายยอยประกอบธรกจเชนเดยวกบธนาคารพาณชย แตไมไดรบอนญาตใหประกอบธรกจทมความซบซอนและมความเสยงสง

10. ผประกอบธรกจสนเชอสวนบคคลภายใตการก ากบประกอบธรกจใหกยมเงนแกบคคลธรรมดาโดยไมมหลกประกน

Page 151: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

142

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

หนวยการเรยนรท 2

กจกรรมทายเรองท 1 การวางแผนการเงน

กจกรรมท 1 ตอบค าถามตอไปน

1. บคคลในแตละวยมลกษณะการเงนอยางไร และควรวางแผนการเงนอยางไร ตอบ

วยเดก

ลกษณะส าคญ เปนวยทยงไมมรายได แตอาจมรายรบเปนเงนของขวญทอาจไดตามเทศกาลตาง ๆ สวนรายจายโดยมากผปกครองจะเปนผรบผดชอบ

การวางแผนการเงน เหมาะแกการบมเพาะนสยการออมอยางสม าเสมอ ใหรจกคาของเงนและใชจายอยางสมเหตสมผล เชน ฝกใหออมเงนเพอซอของทอยากได หรอฝกจดสรรเงนโดยใหเงนเมอไปเทยว แลวใหวางแผนใชจายเอง

วยท างาน

ลกษณะส าคญ เปนวยทเรมมรายไดเปนของตนเอง มอสระในการใชจาย แตสวนมากมกเปนรายจายทไปตามกระแสสงคม กน เทยว ชอป และเรมเขาถงบรการสนเชอ

การวางแผนการเงน ควรวางแผนการใชจายไมใหเกนรายไดทมอย ระมดระวงการกอหน และควรเรมวางแผนการออมโดยก าหนดเปาหมายการออมใหชดเจน เชน ออมเพอซอบาน ซอรถ แตงงาน หรอแมกระทงเพอใชจายในวยชรา

Page 152: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

143

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

วยสรางครอบครว

ลกษณะส าคญ เปนวยทมรายไดเพมขน แตในขณะเดยวกนรายจาย กเพมขนเชนกน เพราะตองรบผดชอบสมาชกในครอบครว และมกมภาระหนทตองจาย

การวางแผนการเงน ตองวางแผนการเงนอยางรดกม ตงงบประมาณส าหรบคาใชจายแตละประเภทและพยายามใชจายไมใหเกนงบ เพอปองกนปญหาเงนไมพอใช นอกจากน ควรวางแผนการเงนเพอการศกษาบตร และลงมอท าตามแผนการเงนเพอใชจายในวยชราอยางจรงจง

วยชรา

ลกษณะส าคญ เปนวยทรายไดลดลงหรอไมมรายไดเลย ภาระหน อาจหมดไปแลวหรอเหลอไมมากนก แตรายจายในชวตประจ าวน ยงมอย และอาจมคารกษาพยาบาลเพมขน

การวางแผนการเงน วางแผนใชจายใหไมเกนเงนทมอย จ ากดวงเงนในการใชจายแตละประเภท และกนเงนสวนหนงไวเปนคารกษาพยาบาล แตทางทดควรออมเงนเพอใชในยามชราและควรเตรยมความพรอมเรองสวสดการหรอการประกนสขภาพตงแตยงหนมสาวจะไดมชวต ในวยชราอยางสขสบายไมเดอดรอนลกหลาน

2. ขนตอนวางแผนการเงนมอะไรบาง ใหอธบาย ตอบ การวางแผนการเงนสามารถท าไดจาก 5 ขนตอน ดงน

1) ประเมนฐานะการเงนของตนเอง เพอใหทราบฐานะทางการเงนในปจจบน แลวใชขอมลดงกลาวเพอก าหนดเปาหมายการเงนในขนตอนตอไป

2) ตงเปาหมายการเงน เพอก าหนดแผนปฏบต โดยเปาหมายทดจะตองชดเจนและสอดคลองกบความสามารถทางการเงน

3) จดท าแผนการเงน เพอเปนแนวทางในการปฏบตใหบรรลเปาหมายการเงนทตงไว

4) ปฏบตตามแผนอยางเครงครด เพอใหบรรลเปาหมายทตงไว ซงเปนชวงทตองมวนยเปนอยางมาก เพราะถงแมจะตงเปาหมายไวดอยางไร แตหากขาดการปฏบตจรงจงและตอเนอง กอาจเผลอใจไปกบสงทอยนอกแผนได

Page 153: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

144

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

5) ตรวจสอบและปรบแผนใหสอดคลองกบสถานการณ บางครงสถานการณการเงนของเราอาจแยลง ท าใหไมสามารถปฏบตตามแผนได กควรทบทวนแลวปรบแผนเพอใหสามารถปฏบตตามแผนและบรรลเปาหมายโดยไมรสกกดดนจนเกนไปได แตขณะเดยวกน หากสถานการณเปลยนแปลงไปในทางทดขน เชน สามารถออมเงนไดมากขน กควรปรบแผนใหออมมากขน

กจกรรมทายเรองท 2 การประเมนฐานะการเงนของตนเอง

กจกรรมท 2.1 ตอบค าถามตอไปน

1. เราสามารถประเมนฐานะการเงนของตนเองในดานใดไดบาง ใหอธบาย ตอบ

1) การประเมนฐานะการเงน (ภาพรวม) สามารถประเมนฐานะการเงนโดยค านวณหาความมงคงสทธ ซงกคอ มลคาทเหลออยหลงจากทน าทรพยสนทงหมดลบดวยหนสนทงหมด โดยความมงคงสทธจะบอกฐานะทแทจรงของเราวามสนทรพยทเปนของเราจรง ๆ เทาไร

2) การประเมนดานหน สามารถประเมนไดจากอตราสวนภาระหนตอรายไดตอ

เดอน ซงเปนสดสวนการช าระหนตอรายได นอกจากจะท าใหทราบภาระหนทตองจายตอเดอนแลว ยงสามารถใชประเมนความสามารถในการช าระหนหากตองการกเงนในอนาคตอกดวย

Page 154: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

145

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

3) การประเมนดานการออม สามารถประเมนไดจากอตราสวนเงนออมตอรายไดตอเดอน ผลลพธทไดจะบอกวา เราน ารายไดทมไปเปนเงนเปนจ านวนเทาไร

4) การประเมนดานรายรบ-รายจาย สามารถประเมนไดจากการบนทก

รายรบ-รายจาย แลวสงเกตดวาในแตละเดอนมรายรบ-รายจายอะไรบาง

กจกรรมท 2.2 ใหค านวณความมงคงสทธของตนเอง

ตอบ ในสวนของการค านวณจะไมมเฉลย เนองจากเปนขอมลสวนตวของผเรยน ทงน ความมงคงสทธจะบอกฐานะทแทจรงของเราวามสนทรพยทเปนของเราจรง ๆ เทาไร

กจกรรมท 2.3 ใหประเมนฐานะการเงนของตนเอง

1. ประเมนดานหน พรอมอธบายความหมายอตราสวนภาระหนตอรายไดของตนเอง ตอบ ผลลพธทไดจะบอกวา เราจายหนเปนสดสวนเทาไรของรายได

2. ประเมนดานการออม พรอมอธบายความหมายอตราสวนเงนออมตอรายไดของตนเอง ตอบ ผลลพธทไดจะบอกวา เราน ารายไดทมไปเปนเงนออมเปนสดสวนเทาไร

กจกรรมท 2.4 ใหตอบค าถามตอไปน

1. ลกษณะของการมสขภาพการเงนทดมอะไรบาง ตอบ

1) มอตราสวนหนตอรายไดไมเกน 33% 2) มอตราสวนเงนออมตอรายไดอยางนอย 25% 3) มเงนออมเผอฉกเฉนอยางนอย 6 เทาของรายจายจ าเปนตอเดอน

Page 155: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

146

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

2. ใหประเมนสขภาพการเงนของตนเอง โดยเปรยบเทยบตวเลขการประเมนฐานะการเงนของตนเองกบลกษณะของการมสขภาพการเงนทด แลวใหเขยนค าอธบายและค าแนะน า โดยใชตารางตอไปน ตอบ

1) มอตราสวนหนตอรายได ไม เกน 33% หรอมภาระหนตอ เด อนไม เกน 1 ใน 3 ของรายได ซงเปนสดสวนของหนทคนทวไปพอจะจายไหว แตหากมอตราสวนหนตอรายไดมากกวาหรอนอยกวาลกษณะของการมสขภาพการเงน ทด อาจมความหมายดงน

อตราเปรยบเทยบ ความหมาย ค าแนะน า

อตราสวนภาระหนตอรายไดมากกวา 33%

มหนมากเกนไป จนอาจ ท าให เงนไมพอใชจายในชวตประจ าวน หรอซอของทอยากได และยงมโอกาสทจะเกดปญหาทางการเงนได

ควรวางแผนการจายหนใหด และเมอม เงนได ควรแบงเงนไวเปน เงนออมเพอใชจายยามเกดเหตฉกเฉน โดยไมตองกอหน เพมจนกลายเปนปญหาทางการเงน

อตราสวนภาระหนตอรายไดนอยกวา 33%

มภาระหนไมมากนก ท าใหการใชจายในชวตประจ าวนไมตดขด และสามารถกนเงนสวนหนงไวเปนเงนออมได

ควรออมเงนไวส าหรบเหตการณฉกเฉน เพอหลกเลยงการกอหนเพม และอาจออมเงนเพอเปาหมาย อน ๆ เชน เพอใชจายในยามท ไมสามารถหาเงนได

Page 156: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

147

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

2) มอตราสวนเงนออมตอรายไดอยางนอย 25% หรอมเงนออมตอเดอนอยางนอย 1 ใน 4 ของรายได ซงเปนสดสวนของเงนออมทคนทวไปควรม แตหากมอตราสวนเงนออมตอรายไดมากกวาหรอนอยกวาน อาจมความหมายดงน

อตราเปรยบเทยบ ความหมาย ค าแนะน า

อ ต ร า ส ว น เ ง น ต อรายไดมากกวา 25%

ออมเงนในระดบทด แตหากม า ก ไ ป อ า จ ท า ใ ห เ ก ดความรสกกดดนจนท าใหชวตไมมความสขได

อาจแบ งส วนเงนออมไว เปน สวน ๆ เพอเปาหมายตาง ๆ เชน เพอลงทน หรอออมไวใชจายในวยชรา หากมเงนออมเผอฉกเฉนแลว กอาจแบงเงนออมสวนหนงไวเตมฝนกบตวเอง

อตราสวนเงนออมตอรายไดนอยกวา 25%

ออม เง นน อย เกน ไป เม อตองการซออะไรกอาจตอง กอหน

ควรออมเงนใหมากขน อาจเรมออมจ านวนทไมมาก แลวคอย ๆ เพมทละนด เชน เรมท 10% ของรายได แลวพยายามเพมใหไดจนถง 25%

3) มเงนออมเผอฉกเฉนอยางนอย 6 เทาของรายจายจ าเปนตอเดอน โดย เงนออมเผอฉกเฉนเปนเงนทเกบไวใชยามจ าเปน เมอเกดเหตการณไมคาดฝนหรอเหตการณทเกดขนอยางกะทนหนและตองใชเงนจ านวนมาก เชน เจบปวยหรออบตเหตทตองรกษาตวในโรงพยาบาล รายไดลดกะทนหน หรอแมกระทงตกงาน ซงควรมอยางนอย 6 เทาของรายจายจ าเปนตอเดอน

Page 157: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

148

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

กจกรรมทายเรองท 3 การบนทกรายรบ-รายจาย

กจกรรมท 3.1 ตอบค าถามตอไปน

1. รายจ าเปน และ รายจายไมจ าเปน มความแตกตางกนอยางไร ใหอธบาย ตอบ รายจายแบงออกเปน 2 ประเภท ไดแก รายจายจ าเปน และรายจายไมจ าเปน

1) รายจายจ าเปน หมายถง รายจายทจะตองจาย ไมสามารถตดออกได เพราะเปนคาใชจายทส าคญส าหรบชวต เชน คาอาหาร คาผอนหรอเชาทอยอาศย คาใชจายในการเดนทางไปท างาน คารกษาพยาบาล คาเทอม

2) รายจายไมจ าเปน หมายถง รายจายทไมมบทบาทส าคญตอชวต จะจายหรอไมจายกยงสามารถมชวตอย ได เปนแคเพยงความตองการ เชน คาอปกรณแตงรถ คาหวย คาเสอผาทซอมาเพยงเพราะวาเหนวาสวยด แตไมไดใช คาเหลา คาบหร

2. ขนตอนของการจดท าบนทกรายรบ-รายจายมอะไรบาง ใหอธบาย ตอบ

1) ก าหนดระยะเวลาทจะบนทก เชน 1 เดอน 1 ป หรอตลอดไป โดยจะตองเลอกระยะเวลาทสามารถท าไดจรงและสามารถบนทกไดทกวน และเพอประโยชนในการวางแผนการเงนควรบนทกทกวนตดตอกนอยางนอย 1 เดอน ซงจะท าใหทราบพฤตกรรมใชจายทแทจรง

2) เลอกสมดเพอใชบนทกรายรบ-รายจาย โดยควรเลอกสมดเลมเลกทสามารถพกพาไดสะดวก หรออาจใชวธจดลงในสมดเลมเลกระหวางวน แลวกลบมาเขยนลงในสมดบนทกรายรบ-รายจายตวจรงทบาน หรออาจบนทกลงในสมารตโฟนผานแอปพลเคชนตาง ๆ

3) จดการรบและจายเงนทกครงลงในบนทกรายรบ-รายจาย ไมวาจะเปนเงนจ านวนมากหรอเงนจ านวนนอย กไมควรละเลย และไมควรปรบเปลยน ตวเลขหรอรายการ ทงน กเพอใหทราบพฤตกรรมการใชจายทแทจรง โดยจะตองแยกรายจายออกเปน 2 ประเภท ไดแก รายจายจ าเปน และรายจายไมจ าเปน

4) รวมยอดเงนของรายรบ เงนออม รายจายจ าเปน และรายจายไมจ าเปนทงหมดเพอใชวเคราะหพฤตกรรมการใชจายของตนเอง

Page 158: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

149

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

3. สวนประกอบทส าคญของบนทกรายรบ-รายจายมอะไรบาง ตอบ การบนทกรายรบ-รายจายสามารถท าไดหลากหลายรปแบบ ผบนทกสามารถออกแบบตารางบนทกไดตามความถนดหรอตามทตนเองชนชอบ แตการบนทก รายรบ-รายจายในแตละเดอนนน ควรมสวนประกอบดงน

1) สวนของการบนทกรายรบ-รายจาย ควรเปนตารางทมความยาวเพยงพอ ตอการบนทกตลอดระยะเวลาอยางนอย 1 เดอน (อาจใชกระดาษมากกวา 1 หนา) โดยจะตองประกอบดวยหวขอดงน วนท – กรอกวนททมรายรบหรอรายจายเกดขน รายการ – กรอกรายการรายรบหรอรายจายทเกดขน และหากม

ค าอธบายเพมเตมกสามารถกรอกลงในชองนได รายรบ – กรอกจ านวนเงนส าหรบรายการทเปนรายรบ เงนออม – กรอกจ านวนเงนส าหรบรายการทการออมเงน รายจาย – กรอกจ านวนเงนส าหรบรายการทเปนรายจาย ซงผบนทก

ตองแยกระหวางรายจายจ าเปนและรายจายไมจ าเปน โดยพจารณาถงความจ าเปนของรายจายนนตอการด ารงชวต

2) สวนของการสรปรายรบ-รายจาย เปนสรปการใชจายในแตละเดอนเพอใหทราบวา ผบนทกใชจายเกนรายรบทไดรบมาหรอไม สามารถค านวณไดจากน ายอดรวมของรายรบตลอดทงเดอน ลบออกดวยเงนออมและรายจายทง 2 ประเภททเกดขนตลอดระยะเวลา 1 เดอน

3) สวนของการวเคราะหรายรบ-รายจาย เปนการวเคราะหรายรบ-รายจาย ทเกดขนตลอดระยะเวลา 1 เดอน โดยผบนทกสามารถวเคราะหบนทกรายรบ-รายจายของตนเองได 4 ดานไดแก รายรบ เงนออม รายจาย ไมจ าเปน รายจายจ าเปน

4. การจดท าบนทกรายรบ-รายจายมประโยชนอยางไร ใหอธบาย ตอบ

1) ท าใหรพฤตกรรมการใชจายทอาจท าใหเกดปญหาเงนไมพอใช การบนทกรายจายทเกดขนทกครง จะท าใหทราบวาใชจายเงนไปกบสงใดบาง เชน จายคาสงสรรคหรอคาเหลาเดอนละ 2,000 บาท (1 ปกเปนเงน 24,000 บาท) ซอหวยงวดละ 1,000 บาท (แตในระยะเวลา 2 ป ถกรางวลแค

Page 159: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

150

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

1 ครง ไดเงนรางวลนอยกวาคาหวยทเสยไป) เมอทราบวาเงนหายไปไหน กสามารถวางแผนใหมเงนพอใชได เชน ลดคาเหลาเหลอเดอนละ 1,000 บาท (กจะไดเงนเกบปละ 12,000 บาท) หรองดเหลาไปเลย เลกซอหวยเดอนละ 1,000 บาทแลวน าเงนมาออมแทน (สนปกเหมอนถกรางวล 24,000 บาท 4 ปกมเงนเกบเกอบแสน)

2) ท าใหสามารถวางแผนการเงนทเหมาะสมกบพฤตกรรมของตนเองได การบนทกจะท าใหทราบลกษณะของรายรบและรายจายวามความถแคไหน จ านวนเทาไร ซงขอมลเหลานจะเปนประโยชนตอการวางแผนจดสรรเงน ทไดรบ ใหมพรอมและเพยงพอตอรายจายทเกดขนในแตละเดอน และหากพบวารายรบไมเพยงพอกบรายจาย กสามารถวางแผนลดรายจายหรอ หารายไดเพมได

3) ท าใหเหนสญญาณของปญหาทางการเงนและสามารถวางแผนแกไขได การบนทกรายรบ-รายจายเปนประจ า จะท าใหทราบทนทหากมสญญาณของปญหาการเงน เชน มรายจายเกนรายรบตดตอกนหลายเดอนจนตองกอหน (เงนไมพอใชอยแลว พอกอหนเพมกไมมเงนจายหน) ตองจายหนมากกวา 1 ใน 3 ของรายรบ (อาจท าใหไมมเงนเหลอไวใชจายอน ๆ จนตองกอหนเพม หนกมมากอยแลว กยงเพมมากขนจนเงนไมพอจาย) ไมมเงนออมเลย (เมอมความจ าเปนตองใชเงนกอน กตองกอหน) และเมอทราบสญญาณของปญหา กจะสามารถวางแผนแกไขกอนทจะกลายเปนปญหาใหญโต

5. หลกการจดล าดบความส าคญของรายจายมอะไรบาง ตอบ

1) ใหจาย “รายจายจ าเปนและไมสามารถรอได” กอน โดยพจารณาวา รายจายนนเปนรายจายจ าเปนตอการด ารงชวตชวตหรอไม และตองจายวนนหรอในเรววนนหรอไม หากเปนรายจายจ าเปนและไมสามารถรอได เชน คารกษาพยาบาล ใหจายรายจายนกอน และหากมเงนไมพอจาย กอาจตองกยมแตจะตองวางแผนจายเงนคนอยางรดกม เพอปองกนไมใหกอใหเกดปญหาหนตามมาภายหลง

2) ใหออมเงนเพอจาย “รายจายจ าเปนแตสามารถรอได” เชน คาเรยนภาษาทสาม หรอตเยนเครองใหมทจะตองซอมาแทนของเดมทก าลงจะเสย โดยออมเงนใหครบกอน แลวจงจะซอ หรออาจน าเงนออมทมอยแลวมาจายกอนได

Page 160: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

151

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

และจะตองออมเงนคนใหเงนออมมจ านวนเทาเดมโดยเรว แตทงน ไมควรกอหนเพอน าเงนมาจายคาใชจายเหลาน

3) ใหพยายามตดใจจาก “รายจายไมจ าเปน” ซงเปนรายจายทไมมผลตอ การด ารงชวต ถงแมจะไมจาย กยงสามารถด ารงชวตอยได แตหากรสกไมมความสขทไมไดซอหรอจายเงนส าหรบของนน ใหออมเงนใหครบกอนแลว จงจะซอ และทส าคญ จะตองไมกอหนเพอรายจายประเภทน เพราะเมอถงคราวจ าเปนอาจก เงนไดยากขน หรอหากก ไดกอาจท าใหมภาระหน มากเกนไปจนไมสามารถจายไหวได

กจกรรมท 3.2 ใหจดท าบนทกรายรบ-รายจายตามขนตอนการจดท าบนทกรายรบ-จายเปนระยะเวลา 1 เดอน แลววเคราะหดงน

1. สรปรายรบ-รายจาย ตอบ หากผลลพธทไดเปนบวก แสดงวามการใชจายนอยกวารายรบทมอย จงยงมเงนเหลอตามจ านวนทค านวณได และเมอพบวาเงนเหลอ กควรวางแผนจดสรรวาจะน าเงนนนไปท าอะไร เชน น าไปเปนเงนออมเพมเตมจากทออมไปแลวเมอมรายไดเขามา น าไปบรจาค หรอตงเปนเงนออมอกกอนหนงเพอน าเงนไปลงทน

หากผลลพธตดลบ แสดงวามการใชเงนเกนรายรบทมอยตามจ านวนทตดลบ จงตองหาสาเหตของการใชเงนเกน เชน อาจมคาใชจายบางประเภทมากเกนไปหรอมากกวาปกต ดงนน จะตองวางแผนลดรายจาย โดยเรมพจารณาจาก “รายจาย ไมจ าเปน” วามรายการใดทสามารถลดได หรอพจารณาจาก “รายจายจ าเปน” วามรายจายไมจ าเปนแอบแฝงอยหรอไม

2. วเคราะหรายรบ-รายจาย ตอบ

1) รายรบ ใหพจารณาถงจ านวนและความถของรายรบ เชน รายวน รายสปดาห รายเดอน เพอเปนแนวทางในการวางแผนใชเงนวา เงนทไดรบนนจะตองใชอกกวน จงจะไดรบเงนรอบใหม หากมคาใชจายเกดขนในวนทยงไมไดรบเงน จะน าเงนสวนไหนออกมาใชจาย และหากจ าเปนตองหารายไดเพม จะหารายไดเพมจากแหลงใด

Page 161: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

152

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

2) เงนออม ใหพจารณาถงจ านวนและความถของการออม เชน ออมทกวน วนละ 20 บาท หรอออมสปดาหละครง ครงละ 500 บาท หรอเดอนละครง ครงละ 2,500 บาท ซงจะท าใหทราบความสามารถในการออมวา สามารถออมไดเทาไร และสามารถออมไดทกวน สปดาหละครง หรอเดอนละครง โดยขอมลเหลานจะเปนประโยชนตอการวางแผนการออม

3) รายจายไมจ าเปน โดยเปรยบเทยบกบรายจายจ าเปนวารายจายไหนสงกวากน หากม “รายจายไมจ าเปน” สงกวา “รายจายจ าเปน” นนแสดงวา ควรลดรายจายไมจ าเปนลง ดงนน ควรวางแผนลดรายจายไมจ าเปน โดยเรมดวามรายจายไหนในกลมรายจายนสามารถลดไดบาง เชน คาหวย คาเหลา คาบหร คากาแฟ และลองค านวณดว าหากลดรายจายเหลานแลว ใน 1 เดอนจะมเงนเหลอเทาไร

4) รายจายจ าเปน ใหทบทวนรายจายจ าเปนอกครงวา ทกรายการเปนรายจายจ าเปนทงหมดจรงหรอไม หากบางรายการสามารถลดหรอซอของทถกกวามาทดแทนได กควรลองลดหรอซอของทถกกวามาใชแทน

Page 162: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

153

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

กจกรรมทายเรองท 4 การตงเปาหมายและจดท าแผนการเงน

กจกรรมท 4.1 ตอบค าถามตอไปน

1. ประโยชนของการมเปาหมายการเงนมอะไรบาง ใหอธบาย ตอบ

1) ท าใหจดท าแผนการเงนไดงายขน เชน มเปาหมายทจะปลดหนจ านวน 12,000 บาทภายใน 1 ป กจะสามารถจดท าแผนการเงนเพอการปลดหนไดวา ตองเกบเงนเพอจายหนเดอนละ 1,000 บาทนาน 12 เดอน เพอใหครบ 12,000 บาท

2) ท าใหเกดความมงมนและบรรลสงทตองการงายขน เปาหมายและแผน การเงนทชดเจนเปรยบเสมอนแผนทน าทางชวตเพอใหบรรลเปาหมาย โดยไมเสยเวลาไปกบสงลอใจอน ๆ เชน มเปาหมายปลดหนจ านวน 12,000 บาทภายใน 1 ป ซงในระหวางนอาจมสงลอใจใหซอหรอกอหนเพม เชน ทวใหม โทรศพทมอถอเครองใหม แตเมอตงเปาหมายวาจะปลดหนแลว กจะเกดการยบยงชงใจขน แทนทจะซอของเหลานนเลย กอาจเลอนไปซอหลงจากปลดหนแลวหรอไมซอเลย

3) ท าใหทราบถ งอปสรรคทอาจท าให ไมบรรล เป าหมายทต ง ไว เชน มเปาหมายเกบเงนเพอไปเทยวจ านวน 24,000 บาทภายใน 1 ป จงจดท าแผนออมเงนเดอนละ 2,000 บาท แตนกขนไดอกวาในอก 4 เดอนขางหนาจะตองจายคาชดนกเรยนใหม จงอาจตองปรบเปาหมายการทองเทยวหรอตงเปาหมายออมเงนเพอซอชดนกเรยนเพมเตมดวย

4) ชวยใหบรรลเปาหมายดานอน ๆ เชน อยากมรถไวขบรบจางเปนอาชพ กสามารถตงเปาหมายทางการเงนวาจะเกบเงนเพอซอรถ หรออยากไปเทยวพกผอน กอาจตงเปาหมายออมเงนเพอพกผอนได

Page 163: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

154

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

2. ใหยกตวอยางเปาหมายการเงนทควรมในชวตอยางนอย 2 เปาหมายในแตละดานตอไปน ตอบ

เปาหมายดานรายรบ เปาหมายดานการออม

เพมรายไดจากการท าอาชพเสรม เชน ท าขนมขาย รบจางเยบผา ซอมเครองใชไฟฟา

ฯลฯ

ออมเผอเหตฉกเฉน ออมเพอเปนคาเลาเรยน ออมเพอแตงงาน ออมเพอซอรถ/บาน ออมเพอลงทน ออมเพอใชจายในวยชรา ออมเพอซอของทอยากได ฯลฯ

เปาหมายดานรายจาย เปาหมายดานหนสน

ลดรายจายคาของใชไมจ าเปน เชน ลดคาหวย ลดคาเหลา ลดคาบหร

งดรายจายไมจ าเปน เชน งดคาน าสมนไพรดบกระหาย งดคาหวย

ลดรายจายจ าเปนโดยใชสนคาทราคาถกกวาแทน เชน ใชสบธรรมดาแทนสบน าเขาจากตางประเทศราคาแพง

ฯลฯ

เพอปลดหนรถ/บาน/อน ๆ เพอลดหน (จายหนใหมากขน

เพอใหหนหมดเรวขน) งดใชบตรผอนสนคาหรอบตร

เครดต กอหนเฉพาะรายจายจ าเปน ฯลฯ

Page 164: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

155

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

3. เปาหมายการเงนตอไปน เปนเปาหมายการเงนทดหรอไม เพราะเหตใด ตอบ

เปาหมายการเงน กวนตองการซอรถราคา 20 ลานบาท โดยทมรายไดเดอนละ 2 หมนบาท

ดหรอไม...? ไมด

เพราะเหตใด - ไมมความเปนไปได

เปาหมายการเงน เกวลนอยากไปเทยวญปนดวยงบประมาณ 48,000 บาท จงฝากเงนเขาบญชฝากประจ าทกเดอนปลอดภาษเดอนละ 2,000 บาท เปนเวลา 24 เดอน

ดหรอไม...? ด

เพราะเหตใด

- เปาหมายชดเจน - วดผลได - สามารถท าส าเรจได - มความเปนได - มระยะเวลาแนชด

เปาหมายการเงน กองภพจะออมเงนเพอซอเครองออกก าลงกาย

ดหรอไม...? ไมด

เพราะเหตใด - ไมสามารถวดผลได เพราะไมไดระบจ านวนเงน - ไมระบระยะเวลาทแนชด

Page 165: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

156

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

กจกรรมท 4.2 ใหวางแผนการเงนของตนเองลงในชองวาง ตอบ วางแผนการเงนสามารถท าไดดงน

1) ระบเปาหมายการเงน เพอบอกจดมงหมายของแผนทงหมด โดยจะตองเปนไปตามหลกเปาหมายการเงนทด (SMART)

2) ระบจ านวนเงนทตองการเพอใหบรรลเปาหมาย โดยจะตองระบเปนจ านวนเงนหรอตวเลขใหชดเจนวาตองใชเงนเทาไร

3) ระบระยะเวลาทตองใชเพอใหบรรลเปาหมายการเงน โดยระบเปนจ านวนวน เดอน หรอป

4) ค านวณจ านวนเงนทตองออมตอเดอน โดยค านวณวาตองออมเงนเดอนละเทาไรเพอใหไดจ านวนตามทตองการ สามารถค านวณไดจากน าจ านวนเงนทตองการหารดวยระยะเวลา (เดอน) กจะท าใหทราบวาควรเกบเงนเดอนละเทาไรเพอใหไดเงนตามจ านวนทตองการ

5) จดท าแผนการออม โดยก าหนดแหลงเงนทจะใชเปนเงนออมในแตละเดอน ซงสามารถท าไดทงการเพมรายรบและลดรายจาย โดยพจารณารายจายจาก การบนทกรายรบ-รายจายวามรายจายไมจ าเปนใดทสามารถลดหรอเลกแลวน ามาเปนเงนออมไดหรอไม เชน ลดคากาแฟจากทดมทกวนเปนดมวนเวนวน หากกาแฟราคา 30 บาทตอแกว ลดคากาแฟจ านวน 15 วน จะไดเงน 450 บาท

Page 166: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

157

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

กจกรรมทายเรองท 5 การออม

กจกรรมท 5 ตอบค าถามตอไปน

1. ใหบอกความหมายของการออม ตอบ การออมเปนการแบงรายไดสวนหนงในปจจบนไปเกบสะสมไวใชในอนาคต

ซงสามารถท าไดหลายรปแบบ ตงแตการเกบสะสมดวยตนเอง เชน หยอดกระปกออมสน เกบสะสมไวทบาน ไปจนถงการน าไปฝากไวกบสถาบนการเงน ซงมกอยในรปแบบทมความเสยงตอการสญเสยเงนตนต า และไดรบผลตอบแทนไมสงนกเมอเทยบกบการลงทน เชน การฝากในบญชเงนฝากออมทรพย บญชเงนฝากประจ า การซอสลากออมทรพย

2. ประโยชนของการออมมอะไรบาง ใหอธบาย ตอบ

1) ชวยแบงเบาภาระเมอเกดเหตฉกเฉน โดยไมตองกอหนหรอขอความชวยเหลอจากบคคลอน

2) ชวยลดความเสยงทจะมปญหาการเงน เมอมเหตท าใหเงนทมไมพอตอคาใชจายทเกดขน กสามารถน าเงนออมออกมาใชกอนได ชวยลดปญหาเงนไมพอใชซงเปนสาเหตหนงของปญหาการเงนได

3) ชวยท าใหความฝนเปนความจรง เงนออมทมอาจน าไปเปนเงนทนเพอท ากจการของตนเอง เรยนเพมทกษะ คอมพวเตอร ภาษา หรอปรญญาโท เปนเงนดาวนบาน ดาวนรถ หรอเพอสรางครอบครว เชน เพอจดงานแตงงาน เพอการศกษาบตร เพอทองเทยวกบครอบครว

4) ชวยสรางโอกาสใหมรายไดมากขน เชน น าเงนออมไปซอหน พนธบตร กองทนรวม หรอน าไปลงทนซอหองแถวใหเชา กมโอกาสทจะท าใหเงนทมอยงอกเงยมากขน

3. ใหตงเปาหมายการออมทดของตนเองลงในตาราง ตอบ อาจตงเปาหมายดงตอไปน

1) เงนออมเพอใชในยามฉกเฉน 2) เงนออมเพอใชจายในยามชรา 3) เงนออมเพอคาใชจายจ าเปนทเปนกอนใหญ 4) เงนออมเพอการลงทน

Page 167: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

158

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

5) เงนออมเพอของทอยากได 6) เงนออมเพอปลดหน

4. หลกการออมใหส าเรจมอะไรบาง ใหอธบาย ตอบ

1) ออมกอนใช เมอไดรบเงนมา ควรแบงเงนไปออมไวทนท เพราะหากใช กอนออม สดทายอาจไมเหลอเงนออมตามทตงใจไว

2) แบงเงนเปนสวน ๆ ตามเปาหมายทตองการใช เชน เงนออมเผอฉกเฉน เงนออมเพอใชจายในยามชรา เงนออมเพอซอของทอยากได และใชเงนตามวตถประสงคนน ๆ ไมปะปนกน

3) มวนยในการออม โดยใชเทคนคการออมทสนกสนาน ท าไดงาย เพอสรางแรงจงใจในการออมใหไดตามทตงใจไว เชน หยอดกระปกกอนออกจากบานวนละ 10 บาท ผกการออมกบพฤตกรรมทชอบท า เชน เลนเกมชวโมงละ 10 บาท ไดแบงก 50 มาเมอไหร กเกบไวไปหยอดกระปก ไมน ามาใช ไมชอบพกเหรยญเพราะมนหนก พอไดเหรยญทอนมากหยอดกระปก

ใหหมด ซอของไมจ าเปนไปเทาไร กใหน าเงนมาออมเทานน เชน ถาซอของ

ไมจ าเปน 1,000 บาท กตองออมเงนใหได 1,000 บาท ออมใหพอ ทเหลอใชใหเรยบ คอ การตงเปาหมายวาจะออมเดอนละ

เทาไร แลวน าไปออมหรอลงทนเทาทวางแผนไว เงนทเหลอกใชไดตามสบาย

ตงค าสงหกเงนเดอนอตโนมตไปฝากเขาบญชเงนออมหรอซอหนสหกรณ

5. กองทนการออมแหงชาต (กอช.) คออะไร และมหลกการอยางไร ตอบ กองทนการออมแหงชาต (กอช.) เปนกองทนส าหรบประชาชนทมอายตงแต

15 – 60 ป ซงไมอยในระบบบ าเหนจบ านาญภาครฐหรอเอกชนหรอกองทน ตามกฎหมายอนทไดรบเงนสมทบจากรฐหรอนายจาง

หลกการออมแบงเปน 2 สวน คอ เงนทสมาชกออม และเงนทรฐ จายสมทบ ซงสมาชกทกคนไมจ าเปนตองสงเงนสะสมเขากองทนทกเดอน ในกรณ

Page 168: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

159

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

ทสงเงนสะสมตองไมต ากวาครงละ 50 บาท สงสดไมเกน 13,200 บาทตอป และรฐจะจายสมทบใหตามชวงอาย ดงน

ชวงอาย 15 – 30 ป 30 – 50 ป 50 – 60 ป

จ านวนเงน ทจายสมทบ

50% ของเงนสะสม (ไมเกน 600 บาทตอป)

80% ของเงนสะสม (ไมเกน 960 บาทตอป)

100% ของเงนสะสม (ไมเกน 1,200 บาทตอป)

ทงน หากเดอนใดสมาชกไมสงเงนเขากองทน รฐกจะไมจายสมทบใหเชนกน

เงอนไขการไดรบเงนคนของสมาชก กอช. 1) กรณอายครบ 60 ปบรบรณ (รวมทงสมาชกทมอายตงแต 50 ป

ขนไป เมอครบระยะเวลา 10 ป หรอลาออกเมออายครบ 60 ป) หากค านวณเงนบ านาญไดตามเกณฑทก าหนด จะไดรบเงนบ านาญตลอดชวต หากไดนอยกวาเกณฑจะไดรบเปนเงนด ารงชพเดอนละ 600 บาทจนกวาเงนในบญชจะหมด

2) กรณทพพลภาพกอนอายครบ 60 ป สามารถเลอกไดวาจะรบเงน ทสมาชกสะสมเองพรอมดอกผลทงจ านวนหรอบางสวน โดยขอรบไดเพยงครงเดยว และเงนสวนทรฐจายสมทบพรอมดอกผลจะจาย เปนเงนบ านาญหลงอายครบ 60 ป หากยงมเงนสะสมเหลออยในกองทน กจะน ามาค านวณการจายบ านาญดวย

3) กรณลาออกจากกองทน จะไดรบเงนทสมาชกสงสะสมเองพรอม ดอกผลทงจ านวน แตเงนสวนทรฐสมทบจะตกเปนของกองทน

กรณเสยชวต ผรบผลประโยชนทสมาชกแจงชอไวจะไดรบเงน ในบญชทงหมด

Page 169: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

160

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

หนวยการเรยนรท 3

กจกรรมทายเรองท 1 การประเมนความเหมาะสมกอนตดสนใจกอหน

ใหพจารณาแตละสถานการณตอไปน และวเคราะหวาเปนการกอหนประเภทใด โดยให ท าเครองหมาย ในชองทเหนวาเปนค าตอบทถกตอง พรอมอธบายเหตผล

ขอมลบคคล หนด หนพงระวง

เหตผล

1. สมพรประกอบอาชพ เสรมสวยตองการขยายกจการเพราะลกคา มากขน จงจะกเงนเพอตอเตมราน และซออปกรณใหเพยงพอกบจ านวนลกคา

เพราะเปนหนทสรางรายได เนองจากเปน การกเพอใชในการประกอบอาชพ

2. อนงค เปนนกศกษาตองการก เงน มาเสรมจมก เนองจากเหนเพอนไปท ามาแลวสวยด

เพราะเปนการกอหน ในสงทไมจ าเปนตอการด ารงชวตประจ าวน

3. มานะเปนหวหนาอยในโรงงาน ซงโรงงานมบรการรถรบ-สงพนกงานโดย ไมคดคาใชจาย แตมานะตองการกเงนเพอออกรถมอเตอรไซคบกไบคเพราะ ดเท และเผอจะขบไปท างานเองในวนทตนสาย แถมยงสามารถขบไปซอกบขาวไดอกดวย (ตลาดกบทพกอยหางกน 200 เมตร)

เพราะเปนการกอหนใน สงทไมจ าเปนตอการด ารงชวตประจ าวน เนองจากปจจบนมบรการรถรบ-สงพนกงานอยแลว และตลาดกอยใกลบาน

Page 170: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

161

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

กจกรรมทายเรองท 2 ลกษณะของสนเชอรายยอยและการค านวณดอกเบย

กจกรรมท 2.1 ท าเครองหมาย หนาค าตอบทถกตอง

ธนาคารมงมน จ ากด (มหาชน) ใหบรการสนเชอแกประชาชนทวไป โดยธนาคารมประเภทสนเชอและผลตภณฑอน ๆ ทหลากหลาย ใหเลอกค าตอบทถกตองวา ลกษณะของผลตภณฑทางขวามอนนตรงกบสนเชอหรอผลตภณฑประเภทใดทางซายมอ

ขอท ผลตภณฑ ลกษณะ 1. สนเชอเพอทอยอาศย

เชาซอรถ บตรเครดต สนเชอสวนบคคลภายใตการก ากบ

1. ใหวงเงน 5 เทาของรายไดตอเดอน 2. คดอตราดอกเบย คาปรบ คาบรการ และคาธรรมเนยม รวมกนไมเกน 20% ตอป 3. ผสมครตองมเงนเดอนขนต า 15,000 บาท 4. ไดรบระยะเวลาปลอดดอกเบย 45 วน

2. สนเชอเพอทอยอาศย เชาซอรถ บตรเครดต สนเชอสวนบคคลภายใตการก ากบ

1. ผอนช าระไดนานถง 30 ป 2. อตราดอกเบยมทงแบบคงทและแบบลอยตว 3. คดดอกเบยแบบลดตนลดดอก (effective rate)

3. สนเชอเพอทอยอาศย เชาซอรถ บตรเครดต สนเชอสวนบคคลภายใตการก ากบ

1. คดดอกเบยแบบเงนตนคงท (flat rate) 2. อตราดอกเบยคงท 3. ยงไมไดกรรมสทธจนกวาจะจายเงนครบ

4. สนเชอเพอทอยอาศย เชาซอรถ บตรเครดต สนเชอสวนบคคลภายใตการก ากบ

1. คดอตราดอกเบย คาปรบ คาบรการ และคาธรรมเนยม รวมกนไมเกน 28% ตอป 2. ใหวงเงนไมเกน 5 เทาของรายไดตอเดอน 3. บตรสมาชกใชส าหรบการเชาซอสนคากบรานคาทรวมรายการ

Page 171: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

162

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

กจกรรมท 2.2 ใหตอบค าถามตอไปน

ตองการเชาซอรถจกรยานยนตจากบรษทใจด โดยบรษทใหกจ านวน 30,000 บาท ดอกเบยคงท 4% ตอป (คดดอกเบยแบบเงนตนคงท) ระยะเวลาผอน 4 ป (48 งวด) ใหหาวาตองผอนช าระ ตอเดอนเปนจ านวนเงนเทาใด พรอมแสดงวธการค านวณ

ตอบ ผอนช าระเดอนละ 725 บาท แสดงวธค านวณได ดงน

กจกรรมทายเรองท 3 เครดตบโร

ใหเลอกค าตอบทถกตอง

1. เครดตบโร หมายถงขอใด

ข) บรษท ขอมลเครดตแหงชาต จ ากด

2. ขอใดกลาวถกตองเกยวกบประวตเครดตทเครดตบโรเปนผจดเกบ

ก) ประวตเครดตคอขอมลสวนบคคลของผขอสนเชอ รวมถงรายละเอยดบญชสนเชอ ทใชบรการทกบญช

3. ขอใดตอไปนไมใชหนาทของเครดตบโร

ข) น าขอมลลกคามาวเคราะหวาลกคาควรไดรบการพจารณาสนเชอหรอไม อยางไร

4. ผขอสนเชอสามารถตรวจสอบขอมลเครดตของตนเองไดอยางไร

ข) ตดตอดวยตนเองไดทศนยตรวจสอบเครดตบโร 5. หากสถาบนการเงนตองการขอดประวตเครดตของผขอสนเชอ ตองท าอยางไร

ข) ตองขอความยนยอมจากผขอสนเชอกอน จงจะดประวตเครดตได

กจกรรมทายเรองท 4 วธการปองกนปญหาหน

Page 172: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

163

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

ใหขดเสนใตขอความทเหนวาเปนพฤตกรรมทควรท า เพอปองกนไมใหหนกลายเปนปญหาในภายหลง

1. กเงนมาเพอตอเตมบาน โดยแบงเงนกทไดมาบางสวนไปซอโทรศพทรนลาสดดวย

2. ช าระหนตามยอดขนต าจะไดน าเงนไปท าประโยชนอยางอน

3. แจงเจาหนใหทราบทกครงเมอมการเปลยนแปลงทอย

4. ช าระหนตามจ านวนทก าหนด

5. ยายบานท าให ไม ได รบเอกสาร ใบแจงหนอยางเคย

6. ช าระหน เม อม เ จ าหน า ท โทรมา ทวงหนเทานน

7. ช าระทนทเมอมเงนกอน จะชวยลดภาระหนได

8. ช าระหนตรงเวลา

9. ตรวจสอบความถกตองทกครงเมอไดรบใบแจงหน

10. ใชเงนทกมาใหตรงตามวตถประสงคทตงใจ

กจกรรมทายเรองท 5 วธการแกไขปญหาหน

กจกรรมท 5.1 ใหเรยงล าดบแนวทางการแกไขปญหาหนของออยใจ โดยใสหมายเลข 1-4 ตามล าดบลงในกรอบสเหลยมใหถกตอง

2 ส ารวจภาระหนทงหมด

3 จดล าดบความส าคญของหนทตองช าระ

4 มองหาวธแกไขปญหาหน

1 ยอมรบปญหาวาตนเองมปญหาหน

Page 173: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

164

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

กจกรรมท 5.2 จากขอมลหนดานลาง ควรรบปดหนใดกอน เพราะเหตใด

ล าดบท

รายการหน

รายละเอยดเงนก เงนตนทงหมด (บาท)

เงนตนคงเหลอ(บาท)

หลก ประกน

อตราดอกเบย(คดแบบ

ลดตนลดดอก)

วนครบก าหนดช าระ

เงนผอน ตอเดอน (บาท)

1. หนนอกระบบ 10,000 10,000 - 252% ทกวน 4,500 (150 บาทตอ

วน) 2. กสหกรณ 40,000 14,235 หน

สหกรณ 7.5% ทกวนท 8 3,400

3. เชาซอรถ จกรยานยนต

40,000 40,000 - 7.2%* ทกวนท 25 966.67

รวม 90,000 64,235 8,866.67

* ค านวณจากอตราดอกเบยคดแบบเงนตนคงท 4% คณดวย 1.8

ตอบ ควรรบปดหนล าดบท 1 กอน เพราะเปนหนทมอตราดอกเบยสงทสด

กจกรรมทายเรองท 6 หนวยงานทใหค าปรกษาวธการแกไขปญหาหน

ใหท าเครองหมาย ในชองทเปนขอมลเกยวกบหนวยงานในชองซายมอ

หนวยงาน ใหค าปรกษาเรอง หมายเลขโทรศพท หน

ในระบบ หน

นอกระบบ 1213 1359

1. ศนยคมครองผใชบรการทางการเงน (ศคง.) ธนาคารแหงประเทศไทย

2. ศนยรบแจงการเงน นอกระบบ กระทรวงการคลง

Page 174: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

165

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

หนวยการเรยนรท 4

กจกรรมทายเรองท 1 สทธของผใชบรการทางการเงน

กจกรรมท 1.1 ตอบค าถามตอไปน

1. สทธของผใชบรการทางการเงนมอะไรบาง ใหอธบาย ตอบ 1) สทธทจะไดรบขอมลทถกตอง (right to be informed) ผใชบรการทางการเงนม

สทธทจะไดรบขอมลทถกตองเกยวกบบรการทสนใจ โดยเจาหนาทสถาบนการเงนตองอธบายรายละเอยดเกยวกบผลตภณฑและเงอนไขตาง ๆ อยางถกตอง ชดเจน และครบถวนเพยงพอตอการตดสนใจในการใชบรการ เชน ลกษณะส าคญของผลตภณฑ ผลประโยชนทคาดวาจะไดรบ ความเสยง คาปรบ คาธรรมเนยม ตลอดจนคาใชจายทเกดขนเมอไมท าตามเงอนไข และการใชสอทางการตลาดเพอสงเสรมการขายตองไมชวนเชอเกนจรง ไมท าใหผใชบรการเขาใจผด

เมอไดรบขอมลทถกตองและครบถวนแลว ผใชบรการทางการเงนกควรพจารณา ตรวจสอบ และสอบถามรายละเอยดใหแนใจกอนตดสนใจใชบรการ เพอใหไดผลตภณฑและบรการทเหมาะสมและตรงความตองการของผใชบรการ

2) สทธทจะเลอกใชผลตภณฑและบรการไดอยางอสระ (right to choose) เจาหนาทสถาบนการเงนสามารถน าเสนอผลตภณฑและบรการอน ๆ ควบคกบผลตภณฑทผใชบรการทางการเงนตองการ แตผใชบรการทางการเงนควรเลอกผลตภณฑและบรการทางการเงนทตองการจรง ๆ เทานน โดยค านงถงความจ าเปน ประโยชนทไดรบ ความคมคา รวมถงความสามารถในการรบภาระคาใชจายทเกยวของ หากผใชบรการไมตองการผลตภณฑและบรการทเจาหนาทเสนอขาย กสามารถปฏเสธได

3) สทธทจะรองเรยนเพอความเปนธรรม (right to be heard) หากผใชบรการทางการเงนพบวาตนเองไดรบการปฏบตทไมถกตองหรอถกเอาเปรยบ เชน ไดรบขอมลทไมถกตอง ไมครบถวน ถกบงคบใหซอผลตภณฑทางการเงนทไมตองการ ถกท าใหเขาใจผดเกยวกบผลตภณฑ ค านวณดอกเบยผด กสามารถรองเรยนไปยงสถาบนการเงนทใชบรการ และหากยงไมไดรบความเปนธรรม กสามารถรองเรยนไปยงหนวยงานทก ากบดแลได

Page 175: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

166

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

4) สทธทจะไดรบการพจารณาคาชดเชยหากเกดความเสยหาย (right to redress) ผใชบรการทางการเงนมสทธไดรบการชดเชยตามความเหมาะสม หากพสจนแลววาเปนความผดพลาดของสถาบนการเงน เชน ไมไดปฏบตตามแนวนโยบายทเกยวของกบการน าเสนอขอมลหรอการเสนอขายผลตภณฑทางการเงน หรอปฏบตงานทเกยวของกบการใหบรการทางการเงนอยางไมเหมาะสม ไมวาจะจงใจหรอประมาทเลนเลอ เปนเหตใหผใชบรการไดรบความเสยหาย เชน เจาหนาทธนาคารขโมยเงนฝากจากบญช ระบบไมตดเงนจากบญชท าใหมยอดหนคางช าระ แตผใชบรการทางการเงนจะไมไดรบการชดเชยหากความผดพลาดนนเกดจากผใชบรการเอง เชน ฝากสมดบญชไวกบเจาหนาทธนาคารเพอท ารายการแทน โอนเงนจากเครองเอทเอมไปผดบญชหรอใสตวเลขจ านวนเงนผด

กจกรรมท 1.2 ใหศกษากรณตวอยางทก าหนด แลวตอบค าถามตอไปน 1. กรณคาธรรมเนยมฟรจรงหรอ: จากกรณตวอยาง การกระท าดงกลาวเกยวของกบสทธ

ในขอใดบาง ตอบ สทธทจะไดรบขอมลทถกตอง (right to be informed) ผใชบรการทาง

การเงนมสทธทจะไดรบขอมลทถกตอง และจะตองถามหากไมเขาใจ โดยพนกงานจะตองบอกขอมลใหชดเจนและครบถวน

Page 176: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

167

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

กจกรรมทายเรองท 2 หนาทของผใชบรการทางการเงน กจกรรมท 2.1 ตอบค าถามตอไปน

1. ผใชบรการทางการเงนมหนาทอะไรบาง ใหอธบาย ตอบ 1) วางแผนการเงน – เพอจดการรายจายใหเหมาะสมกบรายรบ ซงจะท าใหทราบ

ฐานะทางการเงนของตนเอง และหากมปญหาทางการเงน กจะสามารถมองเหนสญญาณและวางแผนรบมอกบปญหาลวงหนาได

2) ตดตามขอมลขาวสารทางการเงนอยางสม าเสมอ - เพอใชเปนขอมลในการตดสนใจเลอกใชบรการใหเหมาะสมและตรงกบความตองการของตนเอง นอกจากขาวสารเกยวกบบรการทางการเงนแลว ภยทางการเงนกเปนส งหนงทผใชบรการทางการเงนไมควรละเลยเพราะการตดตามขาวสารจะท าใหเขาใจและรทนรปแบบการหลอกลวงของมจฉาชพ และสามารถปองกนตวเองจากมจฉาชพได

3) ศกษารายละเอยดและเปรยบเทยบขอมลกอนเลอกใช - จะท าใหเขาใจลกษณะของผลตภณฑและบรการ เงอนไขทเกยวของ ผลประโยชนทจะไดรบ ความเสยง และตองไมลมทจะเปรยบเทยบผลตภณฑทสนใจจากหลาย ๆ แหลง เชน สถาบนการเงน ผประกอบธรกจสนเชอทไมใชสถาบนการเงน (non-bank) เพอเลอกสงทเหมาะสมและตรงกบความตองการของตนเองมากทสด เชน สอบถามพนกงาน อานและท าความเขาใจหนงสอชชวนหรอเอกสารสรปขอมลส าคญประกอบการเสนอขายผลตภณฑ (fact sheet) เพอเปรยบเทยบผลตภณฑ

นอกจากน กอนลงนามหรอเซนชอในสญญาท าธรกรรมใด ๆ ผใชบรการทางการเงนควรอานรายละเอยดสญญาใหถถวน และตองเขาใจเงอนไขของสญญากอนลงนาม หากไมเขาใจ ใหสอบถามเจาหนาท เพอปองกนปญหาทอาจเกดขนภายหลง

4) ตรวจทานความถกตองของธรกรรมทางการเงนทกครง - เพอรกษาผลประโยชนของตนเอง โดยเฉพาะอยางยงขอมลทส าคญ เชน ชอบญช เลขทบญช จ านวนเงน หากพบวาไมถกตอง ควรรบแจงเจาหนาททนท

5) ช าระหนเมอเปนหน – กอนกอหนใหดความสามารถในการช าระหนของตนเอง ซงหากมความจ าเปนและสามารถผอนช าระไหว กสามารถกอหนได และเมอเปนหนแลว ผใชบรการทางการเงนมหนาททจะตองช าระหนนน หากไมช าระหน นอกจากจะท าใหหนเพมขนเพราะดอกเบยแลว กจะท าใหประวตเครดตเสย และเมอตองการกเงนเพอสงจ าเปนในอนาคต อาจถกปฏเสธการขอกได

Page 177: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

168

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

กจกรรมท 2.2 ใหศกษากรณตวอยางทก าหนด แลวตอบค าถามตอไปน 1. กรณเปดบญชมโปรโมชน: จากกรณตวอยาง ปญหาทเกดขนมสาเหตมาจากอะไร และ

สามารถปองกนปญหาไดอยางไร ตอบ สาเหต เกดจากการไมศกษารายละเอยดและเงอนไขของผลตภณฑทางการเงน

กอนใชบรการ โดยมวธปองกนปญหา ดงน 1) ศกษารายละเอยดและเงอนไขการใชบรการ และพจารณาดวาสามารถปฏบต

ตามหรอยอมรบไดหรอไม 2) เปรยบเทยบหลาย ๆ ทางเลอก เพอหาสงทเหมาะสมกบตนเองมากทสด 3) กอนเซนสญญาหรอตกลงท าธรกรรมใด ๆ ตองอานรายละเอยดใหเขาใจกอน

กจกรรมทายเรองท 3 บทบาทศนยคมครองผใชบรการทางการเงน (ศคง.) และหนวยงานทรบเรองรองเรยนอน ๆ

กจกรรมท 3.1 ศนยคมครองผใชบรการทางการเงน (ศคง.) มหนาทอยางไร

ตอบ 1) ดแลเรองรองเรยนทเกยวของกบบรการทางการเงนของสถาบนการเงนทอยภายใต

การก ากบของ ธปท. 2) สงเสรมความรเกยวกบบรการทางการเงน 3) สงเสรมบทบาทหนาทของแบงกชาตในการก ากบดแลใหสถาบนการเงนใหบรการ

แกลกคาอยางเปนธรรม

Page 178: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

169

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

กจกรรมท 3.2 เลอกหนวยงานจากตวเลอกทก าหนดใหเตมลงในชองวางใหถกตอง

เรองทขอค าปรกษา/รองเรยน หนวยงานทเกยวของ

1. กองทนรวม ง. ส านกงานคณะกรรมการก ากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย (ก.ล.ต.)

2. ประกนชวต จ. ส านกงานคณะกรรมการก ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย (คปภ.)

3. แชรลกโซ ก. ส านกงานเศรษฐกจการคลง (สศค.)

4. ขอมลประวตเครดต ข. บรษท ขอมลเครดตแหงชาต จ ากด(เครดตบโร)

5. โฆษณาเกนจรง ค. ส านกงานคณะกรรมการคมครองผบรโภค (สคบ.)

กจกรรมทายเรองท 4 ขนตอนการรองเรยนและหลกการเขยนหนงสอรองเรยน กจกรรมท 4 ตอบค าถามตอไปน

1. การรองเรยนเกยวกบบรการทางการเงนมขนตอนอยางไร ตอบ

1) รองเรยนทศนยบรการลกคา (call center) ของสถาบนการเงนหรอผใหบรการทางการเงนนน ๆ เพอแจงเรองรองเรยนหรอปญหาทพบ

2) หากไมไดรบการตดตอกลบภายในระยะเวลาการใหบรการมาตรฐาน หรอ ไมไดรบการปฏบตทเหมาะสม สามารถขอรบค าปรกษาหรอรองเรยนไดทศนยคมครองผใชบรการทางการเงน (ศคง.) โทร. 1213 (ผเรยนอาจกลาวถงชองทางอน ๆ ดวยกได เชน e-mail เวบไซต การรองเรยนดวยตนเอง จดหมาย/โทรสาร)

Page 179: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

170

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

2. การเขยนหนงสอรองเรยนมหลกการเขยนอยางไร

ตอบ 1) เลาเหตการณส าคญโดยมการเรยงล าดบเหตการณ 2) ใหขอมลทส าคญและจ าเปนใหครบถวน 3) แจงสงทตองการใหสถาบนการเงนด าเนนการ 4) แจงขอมลสวนตว เชน ชอ ทอย เบอรโทรศพททสามารถตดตอได 5) แนบเอกสารทเกยวของใหครบถวน (ผเรยนอาจยกตวอยางเอกสารทเกยวของ

ประกอบดวย เชน ส าเนาบตรประจ าตวประชาชน ส าเนาใบแจงหน)

Page 180: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

171

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

หนวยการเรยนรท 5

กจกรรมทายเรองท 1 หนนอกระบบ

กจกรรมท 1.1 ตอบค าถามตอไปน

1. กลโกงหนนอกระบบมลกษณะอยางไร ตอบ 1) ใชตวเลขนอย ๆ เพอจงใจ 2) ใหเซนเอกสารทไมไดกรอกตวเลข 3) ไมใหลกหนอานเอกสารทตองเซน 4) บบใหเซนสญญาเงนกเกนจรง 5) ท าสญญาขายฝากแทนสญญาจ านอง 6) หลกเลยงใหกโดยตรง 7) ทวงหนโหด

2. มวธการปองกนหนนอกระบบอยางไร ตอบ 1) หยดใชเงนเกนตว – ตรวจสอบพฤตกรรมการใชเงนของตนเองโดยการจดบนทก

รายรบ-รายจาย แลววางแผนใชเงนอยางเหมาะสมกบรายไดและความจ าเปน 2) วางแผนการเงนลวงหนา – ค านงถงคาใชจายกอนใหญทอาจเกดขนในอนาคต เชน

คาเลาเรยนลก แลววางแผนทยอยออมลวงหนา รวมถงออมเงนเผอเหตการณฉกเฉนดวย

3) คดใหดกอนตดสนใจกอหน – ทบทวนดความจ าเปนวาตองใชเงนจรง ๆ หรอไม และหากตองกจรง ๆ จะสามารถช าระหนไดหรอไม เพราะนอกจากดอกเบยทแสนแพงแลว อาจตองเจอกบเหตการณทวงหนแบบโหด ๆ อกดวย

4) เลอกกในระบบ – หากจ าเปนตองก ควรเลอกกในระบบดกวา เพราะนอกจากจะมหนวยงานภาครฐคอยดแลแลว ยงระบดอกเบยในสญญาชดเจนและเปนธรรมกวา

5) ศกษารายละเอยดผใหก – ดวาผใหกนนนาเชอถอหรอไม มเงอนไขช าระเงนหรออตราดอกเบยทเอาเปรยบผกเกนไปหรอไม

Page 181: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

172

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

6) ศกษาวธคดดอกเบย – หนนอกระบบมกคดอตราดอกเบยดวยวธเงนตนคงท (flat rate) ซงท าใหลกหนตองจายดอกเบยมากกวาการคดดอกเบยแบบลดตนลดดอก (effective rate) เพราะดอกเบยจะถกคดจากเงนตนทงกอนแมวาจะทยอยจายคนทกเดอนกตาม

7) หากจ าเปนตองกเงนนอกระบบตองใสใจ

ไมเซนสญญาในเอกสารทยงไมไดกรอกขอความหรอวงเงนกไมตรงกบความจรง

ตรวจสอบขอความในสญญาเงนก รวมถงดวาเปนเงอนไขทเราท าไดจรง ๆ

เกบสญญาคฉบบไวกบตวเพอเปนหลกฐานการก

ท าสญญาจ านองแทนการท าสญญาขายฝาก เพราะการขายฝากจะท าใหกรรมสทธตกเปนของเจาหนทนทหากผกไมมาไถคนตามก าหนด

8) ตดตามขาวสารกลโกงเปนประจ า

กจกรรมท 1.2 หนนอกระบบ

ศกษากรณตวอยางตอไปน แลวตอบค าถามตามทก าหนดให

1. จากเหตการณทเกดขน นางมาลจะแกไขปญหาไดอยางไร ตอบ 1) หาแหลงเงนกในระบบทมดอกเบยถกกวามาช าระคน 2) หากไมสามารถกยมเงนในระบบได ผกอาจตองยอมขายทรพยสนบางสวนเพอน ามา

ช าระหน 3) ขอรบค าปรกษาไดจากองคกร/หนวยงานทเกยวของ

Page 182: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

173

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

กจกรรมทายเรองท 2 แชรลกโซ

กจกรรม 2 ศกษากรณตวอยางตอไปนแลวตอบค าถามตามทก าหนดให

1. จากกรณตวอยางเปนลกษณะของกลโกงประเภทใด ตอบ แชรลกโซหลอกลงทน

2. มวธปองกนกลโกงในขอ 1 อยางไร ตอบ

1) ไมโลภไปกบผลตอบแทนหรอสนคาราคาถกทน ามาหลอกลอ เพราะผลตอบแทนยงสง ยงมความเสยงมากทจะเปนแชรลกโซ

2) ไมกรอกขอมลหรอใหขอมลสวนตวในเวบไซต หรอตอบกลบอเมลทไมนาเชอถอ เพราะอาจกลายเปนเหยอแชรลกโซ

3) หลกเลยงการเขารวมกจกรรมกบกลมธรกจทไมแนใจ เพราะอาจถกหวานลอมใหรวมลงทนในธรกจแชรลกโซ

4) อยาเกรงใจจนไมกลาปฏเสธ เมอมคนชกชวนท าธรกจทมลกษณะคลายแชรลกโซ เพราะอาจท าใหสญเสยเงนได

5) ศกษาทมาทไปของการลงทนหรอสนคาใหดกอนการลงทน โดยเฉพาะธรกจหรอสนคาทใหผลตอบแทนสงมากในเวลาอนสน หรอมราคาถกผดปกต

6) ตดตามขาวสารกลโกงเปนประจ า

3. ผเสยหายจากคดน ควรขอรบค าปรกษาจากหนวยงาน/องคกรใด ตอบ สวนปองปรามการเงนนอกระบบ ส านกนโยบายพฒนาระบบการเงนภาคประชาชน

ส านกงานเศรษฐกจการคลง กระทรวงการคลง ซอยอารยสมพนธ ถนนพระราม 6 สามเสนใน พญาไท กรงเทพฯ โทร. 1359

Page 183: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

174

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

กจกรรมทายเรองท 3 ภยใกลตว

กจกรรมท 3 ศกษากรณตวอยางตอไปน แลวตอบค าถามตามทก าหนดให

1. จากกรณตวอยาง เปนลกษณะของกลโกงประเภทใด ตอบ ภยใกลตว/ลอตเตอรปลอม

2. มวธปองกนกลโกงในขอ 1 อยางไร ตอบ 1) ไมโลภ ไมอยากไดเงนรางวลทไมมทมา หากมคนเสนอให ควรสงสยไวกอนวาอาจ

เปนภยทางการเงน 2) ไมรจก...ไมให ไมใหทงขอมลสวนตว เชน เลขทบตรประจ าตวประชาชน วน/เดอน/

ปเกด และขอมลทางการเงน เชน เลขทบญช รหสบตรเอทเอม/บตรเดบต และ ไมโอนเงน แมผตดตอจะอางวาเปนหนวยงานราชการหรอสถาบนการเงน

3) ศกษาหาขอมล กอนเซนสญญา ตกลงจายเงน หรอโอนเงนใหใคร ควรศกษาขอมล เงอนไข ขอตกลง ความนาเชอถอและความนาจะเปนไปไดกอน

4) อางใคร ถามคนนน อางถงใครใหสอบถามคนนน เชน ธนาคารแหงประเทศไทย โทร. 1213 หรอ DSI โทร. 1202

5) สงสยใหปรกษา ควรหาทปรกษาทไวใจได หรอปรกษาเกยวกบภยทางการเงนไดท ศคง. โทร. 1213 และศนยรบแจงการเงนนอกระบบ โทร. 1359

6) ตดตามขาวสารกลโกงเปนประจ า เพอรเทาทนเลหเหลยมกลโกง

Page 184: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

175

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

กจกรรมทายเรองท 4 แกงคอลเซนเตอร

กจกรรมท 4 ศกษากรณตวอยางเพอตอบค าถามขอท 1 - 3

1. จากกรณตวอยาง เปนลกษณะของกลโกงประเภทใด ตอบ แกงคอลเซนเตอร/โชคดไดรบรางวลใหญ

2. หากไมตองการตกเปนเหยอเหมอนสายใจ จะมวธปองกนอยางไร ตอบ 1) คดทบทวน วาเรองราวทไดยนมามความเปนไปไดมากนอยแคไหน เคยท า

ธรกรรมกบหนวยงานทถกอางถงหรอไม หรอเคยเขารวมชงรางวลกบองคกรไหน จรงหรอเปลา

2) ไมรจก ไมคนเคย ไมใหขอมล ทงขอมลสวนตว เชน เลขทบตรประชาชน วน/เดอน/ปเกด และขอมลทางการเงน เชน เลขทบญช รหสกดเงน

3) ไมท ารายการทเครองเอทเอมตามค าบอก แมคนทโทรมาจะบอกวาเปนเจาหนาทของรฐหรอสถาบนการเงน เพราะหนวยงานของรฐและสถาบนการเงนไมมนโยบายสอบถามขอมลสวนตวของประชาชนหรอลกคาผานทางโทรศพท

4) ไมโอนเงนคนเอง หากมคนโอนเงนผดเขาบญช ควรสอบถามโดยตรงกบสถาบนการเงนถงทมาของเงนดงกลาว หากเปนเงนทโอนผดจรง จะตองใหสถาบนการเงนเปนผด าเนนการโอนเงนคนเทานน

5) ตรวจสอบขอมลกอนโอนเงน สอบถามสถาบนการเงนหรอหนวยงานทถกอางถงโดยตรง โดยตดตอฝายบรการลกคา (Call Center) หรอสาขาของสถาบนการเงนนน ๆ

3. หากตกเปนเหยอแกงคอลเซนเตอรแลว ควรท าอยางไร ตอบ 1) ตดตอฝายบรการลกคาของสถาบนการเงนนน ๆ เพอระงบการโอนและถอนเงน โดย

รวบรวมเอกสารทเกยวของเพอเปนขอมลประกอบการขอระงบการโอนและถอนเงน ทงน แตละสถาบนการเงนมวธปฏบตทแตกตางกน ควรตดตอสอบถามขนตอนจากสถาบนการเงนโดยตรง

2) แจงเบาะแสไปยงกรมสอบสวนคดพเศษ (DSI) เลขท 128 ถนนแจงวฒนะ แขวงทงสองหอง เขตหลกส กรงเทพฯ 10210 โทร. 1202

Page 185: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

176

เฉลย/แนวตอบกจกรรมทายเรอง ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

กจกรรมทายเรองท 5 ภยออนไลน

กจกรรมท 5

1. จากกรณตวอยาง สายรงควรโอนเงนคาธรรมเนยมหรอไม เพราะเหตใด ตอบ ไมควร เพราะเหตการณทเกดขนกบสายรงเปนลกษณะหนงของภยออนไลน

2. หากเหตการณทเกดขนกบสายรงเปนภยทางการเงน สายรงจะมวธปองกนอยางไร ตอบ 1) คดทบทวน วาเรองทเจอหรอไดยนมามความนาเชอถอมากนอยแคไหน หากโอนเงน

ไปแลว มโอกาสไดคนไหม 2) เปดเผยเทาทจ าเปน โดยเฉพาะขอมลสวนตวในโซเชยลมเดยทมจฉาชพอาจน าไป

แอบอางใชท าธรกรรมตาง ๆ ได 3) ตรวจสอบขอมลกอนโอนเงน หากอางถงบคคล หนวยงาน หรอองคกรใด ๆ ควร

ตดตอสอบถามบคคลนน หรอองคกรนน ๆ โดยตรง 4) ตดตามขาวสารกลโกงเปนประจ า เพอรเทาทนเลหเหลยมกลโกง

3. สายรงควรท าอยางไร หากตกเปนเหยอของมจฉาชพคนนแลว ตอบ 1) ตดตอฝายบรการลกคา (call center) ของธนาคารนน ๆ เพอระงบการโอนและ

ถอนเงน โดยรวบรวมเอกสารเพอเปนขอมลประกอบการขอระงบการโอนและ ถอนเงน ทงน แตละธนาคารมวธปฏบตทแตกตางกน ควรตดตอสอบถามขนตอนจากธนาคารโดยตรง

2) แจงเบาะแสแกเจาหนาทต ารวจเพอตดตามคนราย

Page 186: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

177

บรรณานกรม ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

บรรณานกรม

ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย. (2553). การบรหารการเงนสวนบคคล. กรงเทพฯ: ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย.

ธนาคารแหงประเทศไทย. (2016). รรอบเรองการเงน กรงเทพฯ: ธนาคารแหงประเทศไทย.

Australian Securities and Investment Commission. (2012). Managing Your Money. Australia: Australian Securities and Investment Commission.

Commission for Financial Capability. (2014). Set Your Goals. New Zealand: Commission for Financial Capability.

Securities and Exchange Board of India. (2011). Financial Education for Middle Income. Mumbai: Securities and Exchange Board of India.

The Investor Education Center. (2014). Financial Planning. Hong Kong: The Investor Education Center.

Page 187: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

178

บรรณานกรม ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

แหลงอางองออนไลน

กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก: http://www.mfa.go.th/asean/th/other/2363 (วนทคนขอมล: 8 มถนายน 2559).

กรมเอเชยใต ตะวนออกกลางและแอฟรกา กระทรวงการตางประเทศ. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก: http://sameaf.mfa.go.th/th/country/ (วนทคนขอมล: 8 มถนายน 2559).

ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย. (2558) การวางแผนการเงนคออะไร. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก: https://www.set.or.th/education/th/start/start_start.pdf. (วนทคนขอมล: 22 เมษายน 2559).

ส านกงานราชบณฑตยสภา. ประเทศ. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก: http://www.royin.go.th/wp-content/uploads/2015/03/419_1494.pdf (วนทคนขอมล: 8มถนายน 2559).

Australian Securities & Investment Commission. (2016) Spending. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก: https://www.moneysmart.gov.au/managing-your-money/budgeting/spending#create (วนทคนขอมล: 8 มถนายน 2559).

Page 188: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

179

บรรณานกรม ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

ขอขอบคณ

กรมธนารกษ

กองทนการออมแหงชาต

บรษท ขอมลเครดตแหงชาต จ ากด

สถาบนคมครองเงนฝาก

ส านกงานคณะกรรมการก ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย

ส านกงานคณะกรรมการก ากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย

Page 189: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

180

คณะผจดท า ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

คณะผจดท า

คณะทปรกษา

นายสรพงษ จ าจด เลขาธการ กศน. ส านกงาน กศน.

นายประเสรฐ หอมด รองเลขาธการ กศน. ส านกงาน กศน.

นางศทธน งามเขตต ผเชยวชาญเฉพาะดานพฒนาหลกสตร

นางชนาธป จรยาวโรจน ผอ านวยการศนยคมครองผใชบรการทางการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

นางตรนช สขสเดช ผอ านวยการกลมพฒนาการศกษานอกระบบ

และการศกษาตามอธยาศย

นางสาวชญานน พนมยงค ผบรหารสวน สวนสงเสรมการใหความรทางการเงน

ธนาคารแหงประเทศไทย

คณะท างาน

นายพชญา สฤษเนตร ธนาคารแหงประเทศไทย

นางสาวจฬาลกษณ พบลชล ธนาคารแหงประเทศไทย

นางสาวนรชรา ปญญาจกร ธนาคารแหงประเทศไทย

นางสาวจนทรธดา พวรตนอรณกร ธนาคารแหงประเทศไทย

นางอบลรตน มโชค สถาบน กศน.ภาคเหนอ

นางวมลพรรณ กลตถนาม ส านกงาน กศน.จงหวดสรนทร

นางอนงค ฉนทโชต ส านกงาน กศน. จงหวดพษณโลก

นางอมรา เหลาวชยา ส านกงาน กศน. จงหวดพจตร

นายบญชนะ ลอมสรอดม กศน.เขตหนองแขม กรงเทพมหานคร

นายธณลธวรรธน ภคพฑวฒนฐากร กศน.เขตหนองแขม กรงเทพมหานคร

นางมณฑนา กาศสนก กศน.อ าเภอเมอง จงหวดแมฮองสอน

นางสาวอนงค ชชยมงคล กศน.อ าเภอเมอง จงหวดอทยธาน

นางยพน อาษานอก กศน.อ าเภอพล จงหวดขอนแกน

Page 190: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

181

คณะผจดท า ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

คณะท างาน (ตอ)

นางพสมย ค าแกว กศน.อ าเภอพล จงหวดขอนแกน

นางกมลวรรณ มโนวงศ กศน.อ าเภอหางดง จงหวดเชยงใหม

นางสพตรา ณ วาโย กศน.อ าเภอสะเดา จงหวดขอนแกน

นางสาวพจนย สวสดรตน กศน.อ าเภอเมอง จงหวดก าแพงเพชร

นางกลยา หอมด ศนยการศกษานอกระบบและการศกษา

ตามอธยาศยกลมเปาหมายพเศษ

นางสาวมนทา เกรยงทวทรพย ศนยวทยาศาสตรเพอการศกษารงสต

นางสาวจรรยา สงหทอง หนวยศกษานเทศก

นางพรรณทพา ชนชชวาล กลมพฒนาระบบการทดสอบ

นายสรพงษ มนมะโน กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษา ตามอธยาศย

นางญานศา สขอดม กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษา ตามอธยาศย

นายศภโชค ศรรตนศลป กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษา ตามอธยาศย

นางสาววรรณพร ปทมานนท กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษา ตามอธยาศย

นางสาวสลาง เพชรสวาง กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษา ตามอธยาศย

นางกมลทพย ชวยแกว กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษา ตามอธยาศย

นางสาวทพวรรณ วงคเรอน กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษา ตามอธยาศย

นางวรรณ ศรศรวรรณกล กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษา ตามอธยาศย

นางสาวชาลน ธรรมธษา กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษา ตามอธยาศย

นางสาวชมพนท สงขพชย กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษา ตามอธยาศย

Page 191: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ

182

คณะผจดท า ชดวชาการเงนเพอชวต 2 l ระดบมธยมศกษาตอนตน

คณะบรรณาธการ

นางชนาธป จรยาวโรจน ผอ านวยการศนยคมครองผใชบรการทางการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย

นางสาวชญานน พนมยงค ธนาคารแหงประเทศไทย

นายพชญา สฤษเนตร ธนาคารแหงประเทศไทย

นางสาวจฬาลกษณ พบลชล ธนาคารแหงประเทศไทย

นางสาวนรชรา ปญญาจกร ธนาคารแหงประเทศไทย

นางสาวจนทรธดา พวรตนอรณกร ธนาคารแหงประเทศไทย

ผออกแบบปก

นายศภโชค ศรรตนศลป กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษา ตามอธยาศย

Page 192: ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 · ชุดวิชา การเงินเพื่อชีวิต 2 รายวิชาเลือกบังคับ