Writer

อิศรา แพงสีPhoto Editor

อภิรักษ สุขสัย

Photographer

กฤษดา อนุนาท

Graphic Designer

สิราวิชญ เดชชนาพรสิทธิ์

Shrub & Bushไมพุม

คูมือคนรักตนไมชุดที ่ 5ตัวอย่าง

©

Shrub & Bushไมพุมคูมือคนรักตนไมชุดที ่ 5 ลำดับที ่ 42

โดย อิศรา แพงสี

ตัวอย่าง

3

สารบัญ •พุดฝรั่งดาง 77

•พุดพิชญา 79

•พุดเวียดนาม 81

•พุดเศรษฐีสยาม 83

•พุดสามสี 85

•พูจอมพล 87

•มวงมณี 89

•ยี่โถ 91

•รักแรกพบ 93

•ราชาวดี 95

•รำเพย 97

•สังกรณีใบมัน 99

•สาวสันทรายใบดาง 101

•แสงจันทร 103

•แสงตะวัน 105

•หญาเม็กซิกัน 107

•หมากผูหมากเมีย 109

•หลิวทอง 111

•หางกระรอกแดง 113

•หีบไมงาม 115

•หูปลาชอน 117

•อากาเว 119

•เอื้องทอง 121

•เอื้องหมายนา 123

•เฮลิโคเนีย 125

อางอิง 126

คำขอบคุณ 127

ไมพุม 4

สวนสวยดวยไมพุม 5

ไมพุมหมายถึงอะไร 6

ปลูกอยางไรใหสวย 9

การดูแลรักษา 10

การปองกันกำจัดโรค

และแมลงศัตรูพืช 16

คำแนะนำ

การใชหนังสือ 20

ไมพุมนานาพรรณ 21

•โกสน 23

•ขิงแดง 25

•เข็ม 27

•เข็มมวง 31

•เข็มสามสี 33

•เข็มอินเดีย 35

•คริสตินา 37

•โคลงเคลง 39

•ชบา 41

•ชอนทอง 43

•ดอนญา 45

•ทับทิมหนู 47

•เทียนทอง 49

•เทียนหยด 51

•นีออน 53

•ประทัดจีน 55

•ประทัดไตหวัน 57

•ประยงค 59

•พยับหมอก 61

•พลับพลึงทอง 63

•พวงทองตน 65

•พัดโบก 67

•พุดจีบ 69

•พุดซอน 71

•พุดตะแคง 73

•พุดน้ำบุศย 75

ตัวอย่าง

4

ไมพุมใบสวยที่ปลูกเรียงรายสรางสีสันและความ

สมดุลทางธรรมชาติแกสถานที่ตาง ๆ นอกจาก

สรางความสวยงามเกิดความสุขทางจิตใจแลว

ยังชวยดูดซับมลพิษทางอากาศและคลื่นรังสีความรอน

บางสวนจากดวงอาทิตย ทำใหอากาศในบริเวณนั้น

เย็นสบายกวาที่โลงแจงไรพุมไมปกคลุม ดังนั้น

การปลูกไมพุมจึงใหประโยชนไดมากกวาที่คุณคิด

สีใบประดับของดอนญาสวยเดนสะดุดตา

สีเหลืองของพลับพลึงทอง สรางจุดสนใจแกสวนสาธารณะ

กลางแจงไดเปนอยางดี

ไมพุม

ตัวอย่าง

5

ไมพุมแตละชนิดมีลักษณะแตกตางกันทั้งขนาด ทรงพุม ผิวสัมผัส ลักษณะใบ สีของลำตน ใบ และดอก

การเลือกใชชนิดไมพุมใหเหมาะสมกับสภาพแวดลอมและขนาดของพื้นที่ปลูกสามารถชวยปรับสภาพแวดลอม

และแกปญหาที่เรามักมองขาม เชน การปลูกไมประดับที่มีพุมใบสานกันแนนในแตละระดับแนวทิวไม จะชวย

ลดแรงกระแทกของเม็ดฝนท่ีตกกระทบผิวดิน และชวยดูดซับน้ำไดอยางมีประสิทธิภาพ การปลูกไมพุม เชน โมก

เฮลิโคเนีย เอื้องหมายนา จั๋ง เพื่อบังกำแพงแนวรั้วและทัศนียภาพที่ไมสวยงาม เปนการพรางสายตา ใหความ

เปนสวนตัว ทั้งยังชวยเพิ่มรมเงาไดดวย หรืออาจปลูกรวมกับไมพุมขนาดเล็กหรือไมคลุมดินในสวนหยอมก็ได

นอกจากนี้สีสันของใบไมพุมบางชนิด เชน หมากผูหมากเมีย สาวสันทราย เข็มสามสี เตยดาง สับปะรดสี

กลวยแดง และพลับพลึงทอง ยังสรางจุดเดนในสวนแทนไมดอกไดเปนอยางดีดวย

สวนสวยดวยไมพุม

ปลูกจั๋งจีนใบสีเขียวเขมบังแนวกำแพงรั้ว สรางความรมรื่นแกอาคาร และพรางสายตาจากคนภายนอก เพื่อใหเกิดความเปนสวนตัว

ไมพุมแตละชนิดมีขนาด ความสูง สีสัน และผิวสัมผัสตางกัน ดังน้ันควรเลือกปลูกไมพุมท่ีเหมาะสมกับขนาดของพ้ืนท่ีหรือมีจุดเดนเฉพาะตัว เพ่ือใหเกิดมุมมองท่ีสวยงาม

ตัวอย่าง

6

ไมพุมหมายถึงอะไร สำหรับความหมายของคำวา ไมพุม (Shrub & Bush) ในทางพฤกษศาสตร หมายถึง พันธุไมที่สูงไมเกิน

6 เมตร มีการแตกก่ิงกานสาขาในระดับใกลกับผิวดินทำใหดูเปนกอหรือพุม บางชนิดเม่ือมีอายุมากข้ึนตนจะสูงใหญ

มีเนื้อไม ดูคลายกับไมตน นอกจากนี้ไมตนบางชนิดเมื่อนำมาขยายพันธุดวยการตอนกิ่งหรือปกชำกิ่ง

ตนใหมก็จะเติบโตเปนไมพุมได

นอกจากท่ีกลาวขางตน ทางดานภูมิสถาปตยกรรม ไมพุมยังหมายถึงพันธุไมท่ีเติบโตแตกก่ิงกานจากโคนตน

อาจมีลำตนเดียว แตมีพุมกลม เชน เข็มสามสี เข็มกุด่ัน หมากผูหมากเมีย สับปะรดสี อากาเว เปนตน หรือมี

เหงาทอดเล้ือยหรือมีหัวใตดินและเติบโตเปนกอแนนท่ีมีความสูงแตกตางกัน เชน ขิงแดง คลา เฮลิโคเนีย พลับพลึง

ซ่ึงไมพุมท่ีกลาวถึงในเลมน้ีจำแนกตามความหมายทางภูมิสถาปตยกรรม โดยแบงเปน 3 ระดับ

ตามลักษณะการใชประโยชน ดังน้ี

1. ไมพุมขนาดใหญ มีความสูง 2 - 6 เมตร เปนไมประธานในสวนหยอม อาจปลูกเปนตนเดี่ยวหรือปลูก

เปนกลุมใหญระหวางไมตนโดยไลระดับความสูงกัน เพื่อใหรมเงา สรางจุดเดน เปนฉากหลังระดับกลาง

หรือแสดงขอบเขตพื้นที่ บังสายตา ฯลฯ

2. ไมพุมขนาดกลาง มีความสูง 0.50 - 2

เมตร เปนไมที่ปลูกหนาไมพุมขนาดใหญ อาจปลูก

เปนตนเดี่ยวหรือปลูกเปนกลุมใหญ เพื่อแสดง

ขอบเขต เปนฉากหลัง หรือบดบังทัศนียภาพ ฯลฯ

นิยมปลูกริมทางเดิน ริมกำแพง มากกวาบริเวณ

สวนหยอมใกลอาคาร

3. ไมพุมขนาดเล็ก มีความสูงตั้งแต 30 - 50 เซนติเมตร โดยปลูกดานหนาไมพุม

ขนาดกลาง นิยมปลูกเปนแปลงดานหนาของสวน

เพื่อแสดงขอบเขตระดับพื้นและไมบดบังสายตา

สรางมิติในสวนดวยการใชไมพุมขนาดใหญเปนไมประธานสรางจุดเดนหรือเปนพื้นฉากหลัง แลวเพิ่มน้ำหนักของสวนดวยแปลงไมพุมขนาดกลางและเล็กเรียงกันตามลำดับ

ตัวอย่าง

7

นอกจากนี้ไมพุมยังสามารถจำแนกตาม

ความตองการแสงไดเปน

1. ไมพุมชอบแสงแดดครึ่งวันถึงตลอดวัน เชน กามกุง การะเกดหนู กำแพงเงิน โกสน

ขาวตอกพระรวง เข็มเชียงใหม เข็มมวง ชบา

ชองนาง ชาฮกเกี้ยน แดงซีลอน ตรีชวา

เทียนทอง นีออน บลูฮาวาย บานเชา ใบเงิน

ใบนาก ประทัดไตหวัน ผกากรองเสียบยอด

ไผแคระดาง พยับหมอก พลับพลึงหนู

พุดซอน พุดตะแคง ฤๅษีผสม

สวนสาธารณะสวนใหญนิยมปลูกไมพุมกลางแจง และตัดแตงใหเห็นแนวแปลงชัดเจน

ปลูกไมพุมชอบรมสรางสีสันแกมุมอาคาร

2. ไมพุมชอบแสงแดดครึ่งวันถึงรมรำไร เชน กระดาดขาว กระดาดดำ กลวยดาง จั๋ง

ดาหลา ไทรยอยใบแหลม ปาลมจีบ ปาลมไผ

ไผฟลิปปนส โมกซอน วาสนา สรอยกัทลี

หนาวัวใบ หมากเขียว หมากแดง กลวยบัวชมพู

เขียวหมื่นป คลาแววมยุรา คลาเสนหขุนแผน

ซานาดู เดหลี เตยหอม ไผกวนอิม

เฟนขาหลวง สังกรณี สาคูดาง สาวนอยประแปง

เสนหจันทรแดง หนวดปลาหมึกแคระ

เหลืองคีรีบูน

ตัวอย่าง

8

ปลูกไมพุมเลนระดับ สลับสีสันและชนิดกัน สรางความนาสนใจในสวน

ตัวอย่าง