แนวทางการจดการเรยนการเรยนร

โลกศกษา Global Education

82

โลกศกษา(Global Education) “โลกศกษา” (Global Education) หรอมผบญญตวาโลกาภวตนศกษาเปนแนวคดทางการศกษาซงพฒนามาจากขอเทจจรงทวามนษยปจจบนมความเปนอย และมปฏสมพนธกนในโล ยคโลกาภวตนมากขน จงจ าเปนตองจดการศกษา เพอใหผเรยนรบรความเปนจรงตาง ๆ ของโลกโลกาภวตน (Globalized world) และปลกใหผเรยนไดลกขนมาสรางโลกทมความชอบธรรม เสมอภาค และเคารพสทธมนษยชนมากขน รวมถงความเขาใจเกยวกบการพฒนาทย งยน สนตภาพ การปองกนความขดแยง และการศกษาระหวางวฒนธรรม ตลอดจนความเปนพลเมองโลก

โลกศกษาเปนกระบวนการจดการเรยนรเพอการเปลยนแปลงในเชงลกทงดานพนฐานความคด ความรสกและการกระท าทมงใหเกดการเปลยน แปลง การเชอมโยงประสานสมพนธ ความเสมอภาคเทาเทยม ความยตธรรมในสงคม ความเขาใจกนระหวางมนษย โดยมขนตอนหลกในการเรยนรเพอการเปลยนแปลง คอ 1. การวเคราะหสถานการณโลกปจจบน

2. วสยทศนในการก าหนดทศทาง หรอพฒนารปแบบวธการในการแกปญหา

3. กระบวนการเปลยนแปลงเพอมงสความเปนพลเมองโลกทรบผดชอบ

การจดการเรยนรจะมงเนนกระบวนการตดสนใจแบบมสวนรวมเพอใหผเรยนม ความตระหนกรในตนเองรวมกน นอกจากนยงสงเสรมใหหาหนทางในการเปลยนแปลงในระดบทองถนทจะสงผลตอระดบโลก ดงนนเนอหาสาระของโลกศกษาจงไมไดเกดจากแนวคดทจ าแนกองคความรทเปนนามธรรม หากแตเกดจากความตองการและความจ าเปนทเกดขน ปรากฎอยจรงจากการแสดงออกของมนษย โดยมสาระส าคญทพงพจารณาในการจดการเรยนการสอนคอ

- การวเคราะหเหตการณและการพฒนาทเกดขนในจดเลก ๆ ทเปน

สถานการณหรอความจรงใกลตวผเรยน

- การเลอกประเดนเรองราวทเฉพาะเจาะจงและสมพนธกบเหตการณท

เกดขน

- การกระตนใหตระหนกถงความเชอมโยงเหตการณดงกลาวในระดบ

ทองถนกบระดบโลกในภาพกวาง และใหมการอภปราย สนทนา

แลกเปลยนความคดเหนเกยวกบความสมพนธของเหตการณดงกลาว

83

แนวคดหลกของโลกศกษาและขอบขายเนอหาสาระ

โลกศกษาเปนสหวทยาการ (Interdisciplinary) ไมมงเนนการสอนเนอหาใหม ๆ แตเนนการเพมพนความร ความคดรวบยอดและเนอหาสาระของสาขาวชา

หรอกลมสาระการเรยนรท งหมดทเกยวของกบการพฒนาในมตทขยายกวางระดบโลก ซงจ าแนกไดดงน

- ความรเกยวกบกระบวนการโลกาภวตนและการพฒนาสงคมโลก

- ความรเกยวกบประวตศาสตรความเปนมาและปรชญาความคดของมนษยชาต

- ความรเกยวกบความเปนสงคมชมชนและความแตกตาง

วามรเกยวกบกระบวนการโลกาภวตนและการพฒนาสงคมโลก

จดเนนของโลกศกษาคอความเปนธรรมในสงคม และการพฒนาอยางยงยน เพอเปดโอกาสใหกบชวตของมนษยทกคน ดงนน ขอบขายเนอหาควรประกอบดวยประเดนทส าคญวาดวย สภาพการด ารงชวตในระดบทองถน และสวนอน ๆ ของโลก สงคมทมวฒนธรรมหลากหลาย สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ สงคม การเมองและวฒนธรรม ความสมพนธและการพงพาอาศยกนระหวางภมภาค ประเทศ และทวปตลอดจนทรพยากรธรรมชาตทจ ากด สงคมขอมลขาวสาร และสอ

วามรเกยวกบประวตศาสตรความเปนมาและปรชญาความคด ของมนษยชาต

โลกศกษามขอบขายสาระความรทเกยวกบความคดรวบยอดของความเปนมนษยชาต เชน สทธมนษยชน ประชาธปไตย และธรรมาภบาล เศรษฐศาสตร ความยตธรรมในสงคม การคาทเปนธรรม ความเสมอภาคทางเพศ สนตภาพและความขดแยง การเปลยนแปลง ความเปนพลเมอง ความหลากหลาย ความสมพนธระหวางวฒนธรรม การพฒนาอยางย งยน สขภาพอนามยและความเสมอภาคเทาเทยมในการเขาถงความกาวหนาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย

วามรเกยวกบความเปนสงคมชมชนและความแตกตาง ไดแกความรเกยวกบความเปนชมชน และความแตกตางหลากหลายของแบบแผนการด ารงชวต (Life Styles) ศาสนา วฒนธรรม ชวตของคนตางรนตางวย

(Generations)

ค

ค

ค

84

Social justice

Diversity

Interdependence

Sustainable Development

Human Rights

Conflict Resolution

Values &Perceptions

Global Citizenship

GLOBAL

DIMENSION

โลกศกษามมตของโลก(Global Dimension) ทเปนแนวคดหลกซงสมพนธเชอมโยงกน 8 ดาน ดงน

1. ความเปนพลเมองโลก (Global Citizenship)

ไดแก ความร ความเขาใจเกยวกบแนวคด หลกการ และสถาบน การมบทบาททเกยวของในฐานะสมาชกของสงคมทงในระดบทองถน ประเทศ และระดบโลก ตลอดจนการมสวนรวมรบผดชอบในฐานะพลเมองทดของสงคมทค านงถงสทธมนษยชนและอดมการณประชาธปไตย

2. ความยตธรรมในสงคม (Social justice) ไดแก ความส านกตระหนกในความส าคญของความเสมอภาคและความยตธรรมในสงคม มบทบาทและมสวนรวมในการสรางความเทาเทยมและความเปนธรรมในสงคม

3. สทธมนษยชน (Human Rights) ไดแก ความรความเขาใจเกยวกบสทธมนษยชนการเคารพ และยดมนในสทธและศกดศรของความเปนมนษย

4. การแกปญหาความขดแยง (Conflict Resolution) ไดแก ความรความเขาใจธรรมชาตของความขดแยง มขนต อดทน อดกลนตอความแตกตางขดแยงสามารถเจรจาตอรอง เชอมประสาน เพอลดปญหาหรอคลายปมขดแยง โดยปราศจากการใชความรนแรง

85

5. การพฒนาอยางย งยน (Sustainable Development) ไดแก ความร ความเขาใจหรอความจ าเปนในการจรรโลง รกษาและพฒนาคณภาพชวต โดยปราศจากการท าลายโลกเพอความอยรอดของชวตในรนตอไป โดยค านงถงการพฒนาอยางย งยน

6. คานยม และการสมผสรบร (Values &Perceptions) ไดแก ความสามารถในการประเมนคณคาเกยวกบประเดนส าคญระดบโลกและผลทกระทบตอเจตคตและคานยมของผคนทเกยวของ โดยค านงถงความส าคญและคานยมดานสทธมนษยชน

7. ความหลากหลาย (Diversity) ไดแก ความรความเขาใจการยอมรบ และตระหนกในความหลากหลายทางเชอชาต เผาพนธ สงคม วฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณ รวมทงความหลากหลาย ทางชวภาพตลอดจนผลกระทบของสภาพแวดลอมทมตอเศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม

8. การพงพาอาศยกน (Interdependence) ไดแก ความเขาใจตระหนกรถงความสมพนธเชอมโยงระหวางกนของผคน ถนฐาน เศรษฐกจ ธรรมชาตสงแวดลอมทตองพงพาอาศยซงกนและกน เขาใจสภาวการณในระดบโลก สามารถเรยนรทจะจดการกบความซบซอนได

การจดการเรยนรตามมตโลกทง 8 ดานควรค านงถงการสรางความ

เชอมโยงประเดนระหวางทองถนกบเรองราวทเกยวของระดบโลกรวมทงการเปดโอกาสใหผเรยนไดตรวจสอบวพากษ คานยม เจตคตของตน ตระหนกถงความละมายคลายคลงกนของผคนในทกถนท และความหลากหลายทางคานยม รวมถงการท าความเขาใจบรบทระดบโลกทเกยวของกบชวตความเปนอยในทองถนของผเรยน ตลอดจนการพฒนาทกษะทชวยใหผเรยนสามารถยนหยดตอสกบความอยตธรรม อคต ความไรเหตผล และการแบงแยก

86

วตถประสงคในการจดการเรยนร การจดการเรยนรโลกศกษามจดมงหมายทมงเนนการพฒนาผเรยนใหบรรล

วตถประสงค ตามมตโลกดานตางๆ ดงน ความเปนพลเมองโลก มจดมงหมายใหผเรยนเพมพนความร ทกษะ และความเขาใจแนวคดและสถาบนตาง ๆ ทมความจ าเปนตอการเสรมสรางความเปนพลเมองโลกทกระตอรอรนรบผดชอบ โดยมวตถประสงค ดงน

1. ผเรยนมทกษะการวเคราะห ประเมน ขอมลขาวสาร และทศนคต

ความเหนท แตกตางกนซงสงผานสอและแหลงขอมลตาง ๆ

2. ผเรยนเรยนรบทบาทของสถาบน องคกร สนธสญญา ตลอดจน

บทบาทของ กลมตางๆ องคกรพฒนาเอกชนและรฐบาลของประเทศ

ตางๆในประเดนทเกยวของกบเรองราวของโลก

3. ผเรยนพฒนาความรความเขาใจเกยวกบวธการและสถานทหรอ

แหลงของการตดสนใจส าคญ ๆในประเดนระดบโลก

4. ผเรยนมความตระหนกถงความส าคญของทศนะและบทบาทของ

เยาวชนในการแสดงออกถงความรบผดชอบทสามารถมอทธพล สงผล

ตอประเดนตางๆระดบโลก

5. ผเรยนมความตระหนกถงความส าคญของบรบทโลกในระดบ

ทองถน ระดบชาต และการตดสนใจทงในระดบบคคลและระดบสงคม

6. ผเรยนมความเขาใจบทบาทของภาษา ขนบธรรมเนยม ถนฐาน

ศลปะ ศาสนา ทเปนอตลกษณของตนเองและผอนในโลก

87

ความยตธรรมในสงคม มจดมงหมายเพอสงเสรมความเขาใจถงความส าคญของความยตธรรมหรอความเปนธรรมทางสงคม ซงเปนรากฐานของการพฒนาอยางยงยน และการสงเสรมความผาสกของประชาชนทงมวล โดยมวตถประสงคดงน

1. ผเรยนเหนคณคาของความถกตองทางสงคมและเขาใจความส าคญ

เพอใหมนใจในความเสมอภาค ความถกตอง ความโปรงใสส าหรบทกคนในสงคมเดยวกนและระหวางสงคม ความเปนธรรมในสงคม

2. ผเรยนตระหนกถงผลกระทบของการใชอ านาจทไมเปนธรรม

ครอบคลมถงความเสมอภาคในการเขาถงทรพยากร

3. ผเรยนตระหนกวาการกระท าทงโดยเจตนา และไมเจตนายอมสงผล

ตอการด ารงชวต ของผคน

4. ผเรยนมความเขาใจถงผลพวงอนเกดจากความไมยตธรรมในอดต ท

สงผลตอการเมองการปกครองในปจจบน ทงระดบทองถนและระดบโลก

5. ผเรยน เหนคณคาของการมโอกาสทเสมอภาคเทาเทยมกน โดย

ปราศจากการแบงแยก

6. ผเรยนใฝใจอาสาเขารวมปฏบตกจกรรมทเสรมสรางความยตธรรมใน

สงคม

สทธมนษยชน

88

มจดมงหมายใหผเรยนมความร เหนคณคาและศกดศรความเปนมนษย สทธมนษยชน ทงทเปนสทธสวนบคคลและสทธมนษยชนสากลโดยมวตถประสงคดงน

1.ผเรยนมความรเกยวกบสทธมนษยชน รวมทงกฎบตร อนสญญาตาง ๆ ทเกยวของ ตลอดจนอนสญญาและกฎหมายเกยวกบสทธเดกของสหประชาชาตและของประเทศไทย

2.ผเรยนเหนความส าคญของสทธมนษยชนในทกระดบ เขาใจสทธและหนาท

รบผดชอบของตนเองในบรบทสงคมโลก ตลอดจนความสมพนธเชอมโยงระหวางระดบทองถนและระดบโลก

3.ผเรยนเขาใจถงการใชหลกสทธมนษยชนเปนแนวทางในการแกปญหาการ

เลอกปฏบต ความไมเทาเทยมกน และอคต

การแกปญหาความขดแยง มจดมงหมายใหผเรยนเรยนรธรรมชาตของความขดแยง และเขาใจวาความขดแยงเปนอปสรรคขดขวางการพฒนา เขาใจเหตผล ความจ าเปนของการแกปญหาความขดแยง และการสงเสรมความสมานฉนทปรองดอง โดยมวตถประสงคดงน

1. ผเรยนมความรเกยวกบกรณตวอยางความขดแยงตาง ๆ ระดบทองถน

ระดบประเทศ และระดบนานาชาต ตลอดจนวธการตางๆในการแกปญหาความขดแยง

2. ผเรยนมความเขาใจวามทางเลอกตางๆและผลทเกดขนตามมาส าหรบผอน

เสมอ ในสถานการณความขดแยง

89

3. ผเรยนเขาใจ

ความส าคญของการสนทนา ความอดทน ใจกวาง การเสวนา การใหอภย การเคารพและความใสใจ

4. ผเรยนพฒนาทกษะ

การสอสาร การแกตาง การเจรจาตอรอง การประนประนอม และการรวมมอ

5. ผเรยนเหนคณคาของความขดแยง สามารถแสดงความคดเหนและ

ด าเนนการใหเปนกระบวนการสรางสรรคศกยภาพ

6. ผเรยนเขาใจลกษณะของการแบงแยกฝกฝาย ตลอดจนการกอตวของลทธ

ชาตพนธนยม การเหยยดสผว

7. ผเรยนมความเขาใจถงความขดแยงทสงผลกระทบตอผคน ถนฐาน และ

สงแวดลอม ทงระดบทองถนและระดบโลก

การพฒนาอยางยงยน มจดมงหมายใหผเรยนมความเขาใจความจ าเปนในการจรรโลงและพฒนาคณภาพชวตในปจจบน โดยปราศจากการท าลายโลกเพอความอยรอดของชวตในยคตอไป โดยค านงถงการพฒนาอยางยงยน โดยมวตถประสงค ดงน

1.ผเรยนตระหนกรวาทรพยากรของโลกมจ ากด ดงนนทกคนตองใชอยาง

รบผดชอบ

2.ผเรยนมความเขาใจความสมพนธเชอมโยง ซงกนและกนระหวางสงคม

เศรษฐกจและสงแวดลอม

90

3.ผเรยนสามารถ

พจารณาคาดการณอนาคตทเปนไปไดและอนาคตทควรจะเปนและคดหาวธการบรรลถงอนาคตทพงประสงค

4.ผเรยนมความ

ตระหนกซาบซงวาการ

พฒนาทางเศรษฐกจเปนเพยงดานเดยวของคณภาพชวตเทานน

5.ผเรยนมความเขาใจวาการแบงแยกกดกนและความไมเสมอภาคเทาเทยมเปน

สงบอนเซาะท าลายการพฒนาอยางย งยนทางมนษยทงปวง

6.ผเรยนใหความเคารพซงกนและกน

7.ผเรยนมความตระหนกส านกในความส าคญของการใชทรพยากรอยางย งยน

เปนการหมนเวยนกลบมาใช การลดหรอใชทรพยากรอยางประหยดคมคา ฯลฯ

คานยมและการตระหนกรบรสภาพการณ มจดมงหมายใหผเรยนมการพฒนาความสามารถในการประเมนสภาวะวกฤตตางๆทปรากฏในระดบโลก และตระหนกถงผลกระทบทมตอความรสกนกคด เจตคตและคานยมของประชาชน โดยมวตถประสงคดงน

1. ผเรยนมความเขาใจไดวามนษยลวนมคานยม เจตคต และการรบร

ทแตกตางกน

2. ผเรยนเขาใจถงความส าคญและคณคาของสทธมนษยชน ไดพฒนาทศนะ

ทหลากหลายมมมอง (Multiple Perspectives) และเลงเหนวธใหมๆในการพจารณา เหตการณ เรองราว ประเดนปญหา และความคดเหนตางๆ

3. ผเรยนเรยนรการตงค าถาม และการทกทวงทาทายขอสนนษฐาน และขอมล

ทไดจากการรบร ตางๆ เขาใจถงอ านาจของสอทมอทธพลตอการรบร การเลอก และแบบแผนการด ารงชวตของผคน

4. ผเรยนมความเขาใจไดวาคานยมทคนยดถอเปนตวก าหนดการกระท า

5.ผเรยนสามารถใชประเดนเรองราว เหตการณ และปญหาทแตกตางกนเพอ

ศกษา ส ารวจคานยมและการรบรของเดกและเยาวชน รวมทงคนกลมอนๆ

91

ความหลากหลาย มจดมงหมายใหผเรยนมความเขาใจและเคารพในธรรมชาตของความแตกตางหลากหลายและสามารถเชอมโยงสมพนธสงเหลานกบการด ารงอยรวมกนของมนษยชาต โดยมวตถประสงคดงน

1. ผเรยนเรยนร เขาใจ

และยอมรบ ความเหมอน ความแตกตาง และความสมพนธของมนษยชาต โดยค านงถงสทธมนษยชน

2. ผเรยนเขาใจ

ความส าคญ ของการเคารพในความแตกตางดานขนบธรรมเนยม

วฒนธรรม ประเพณ ตลอดจนการจดระเบยบและและการปกครองของแตละสงคม

3. ผเรยนพฒนาตระหนกส านกถงความแตกตาง หลากหลายของเผาพนธของ

มนษยและสงแวดลอมบนพนโลก

4. ผเรยนเหนคณคาของความหลากหลายทางชวภาพ

5. ผเรยนตระหนกและเขาใจถงผลกระทบของสภาพแวดลอมทมตอวฒนธรรม

เศรษฐกจ และสงคม

6. ผเรยนตระหนกถงมมมองความคดทแตกตางหลากหลายเกยวกบประเดน

ตางๆของโลกและเขาใจถงอทธพลของอตลกษณตางๆทสงผลตอความคดเหนและทศนะทแตกตางกน

7. ผเรยนมความเขาใจธรรมชาตของอคต และการแบงแยกตลอดจนวธการ

คดคาน ตอตาน

การพงพาอาศยกน

มจดมงหมายใหผเรยนมความเขาใจถงความสมพนธซงกนและกนทไมสามารถแยกออกจากกนไดระหวางผคน ถนฐาน เศรษฐกจ และสงแวดลอม และตระหนกวาเหตการณตางๆทเกดขนยอมมผลสะทอนในวงกวางระดบโลก โดยมวตถประสงคดงน

92

1. ผเรยนเขาใจผลกระทบของกระแสโลกาภวตนและการเลอกตดสนใจตางๆ

ยอมกอใหเกดผลตามมาในระดบตางๆทงระดบบคคลจนถงระดบโลก

2.ผเรยน ตระหนกและซาบซงในความสมพนธเชอมโยงของชวตของผคนทก

ระดบในสงคม ตระหนก และเขาใจถงผลกระทบทเกดขนจากความแตกตางดานสงคม เศรษฐกจ การเมอง ศลปวฒนธรรมทแตกตางกน รวมทงรจกเรยนรและใชประโยชนจากความสมพนธทซบซอน

3.ผเรยนมความรความเขาใจสงคมโลกและหนาทของพลเมองในสงคมโลก

4.ผเรยนเขาใจผลกระทบ ทงดานบวกและลบทเกดขนจากการกระท า

ทางเลอก การตดสนใจ และมตขององคการสหประชาชาตทมผลตอคณภาพชวตของคนทวโลก

ทกษะทมงพฒนาผเรยนในการเรยนรโลกศกษา

ทกษะการคดวเคราะห

วจารณและการวเคราะห มงใหผเรยนเสนอความ

คดเหนเชง

วพากษใน

ประเดนตางๆ

ดวยจตใจท

เปดเผย มเหตมผล สามารถจ าแนกระหวาง หลกการ กบลทธ ความเชอตางๆตลอดจนการโฆษณาชวน

เชอ และอคต ทกษะการมองตางมม หรอเปลยนมมมอง

มงใหผเรยนรจกเปลยนมมมอง และพจารณาสถานการณทเกดขน

จากทศนะทแตกตางกน หลาย ๆ

แงมม ทกษะการตระหนกร

เกยวกบอคต และความล าเอยง มงใหผเรยนตระหนกถงอคตหรอ

ทศนะทเปนลบตอการแบงแยกเชอ

ชาต สผว เผาพนธ ความสามารถในการ

สอสารระหวางวฒนธรรม มงใหผเรยนท าความเขาใจและ

สามารถสอสารกบผคนตางภาษา ตางวฒนธรรมได

ทกษะการทางานเปนทม

และการใหความรวมมอ

ชวยเหลอกน มงใหผเรยนปฏบตตอกนในฐานะ

เพอน ทาความเขาใจและกระตนหมคณะใหสามารถทางานรวมกน

ได ความใสใจและเขาถง มงใหผเรยนเขาใจอารมณ ความรสก ทศนะ และ

คานยมของคนกลมอนทมความ

แตกตางทางเชอชาต ศาสนา วฒนธรรม

ทกษะการสนทนา และการกลาแสดงออก

มงใหผเรยนพฒนาทกษะในการ

พดคยสนทนา เชน การฟงอยาง

1

2

3

4

5

6

7

93

ตงใจ การเคารพความคดเหนของผอน การสอสารทชดเจน และกลาแสดงออกอยางสรางสรรค เหมาะสม

ทกษะการจดการกบความ

ซบซอน ความไมแนนอน และการเผชญความขดแยง มงใหผเรยนเขาใจความซบซอนใน

โลก ตระหนกถงความไมแนนอน และร วาไมมวธการใดวธเดยวใน

การแกปญหาทซบซอนอยางไดผล นอกจากนยงมงใหผเรยนรจก

เผชญกบปญหาความขดแยงอยาง

ชาญฉลาด สรางสรรค และเปนระบบ

ทกษะการศกษา คนควา วจย

มงใหผเรยนสามารถคนควา หาความรในประเดนตางๆของโลก

โดยแสวงหาจากแหลงขอมลท

แตกตางหลากหลาย ทกษะการตดสนใจ มงใหผเรยนเขาม

สวนรวมใน

กระบวนการตดสนใจดวย

กระบวนการประชาธปไตย ทกษะการบรโภคสอ

และขอมลขาวสาร มงใหผเรยนตระหนกและพฒนา

ทกษะในการบรโภคสอและขาวสาร

อยางจ าแนกแยกแยะและวเคราะห

วจารณ

ทกษะการใช

วทยาศาสตรและ

เทคโนโลย มงใหผเรยนมทกษะในการใช

ประโยชนจากผลงานทาง

วทยาศาสตร และเทคโนโลยอยางมความรบผดชอบ

คานยมและเจตคตทควรปลกฝงใหเกด จากการเรยนรโลกศกษา

ความมงหมายสงสดของโลกศกษาคอการพฒนาคานยมทอยบนพนฐานความร

ในเรองตางๆของโลก และทกษะทเกยวของ ทงนเพอสรางเสรมเจตคตในการเปนพลเมองโลกทรบผดชอบทงในระดบบคคลและหมเหลา คานยมดงกลาว ไดแก

1. ความนบถอ และ เชอมนในตนเอง 2. ความเคารพในตน และความเคารพผอน 3. ความรบผดชอบตอสงคม 4. ความรบผดชอบตอสงแวดลอม 5. การเปดใจกวาง

6. เจตคตในการพฒนา วสยทศน 7. การเปนสมาชกชมชนทแขงขน และมสวนรวมรบผดชอบ

8

9

10

11

12

94

แนวทางการจดการเรยนรโลกศกษา แนวคดประเดนทเปนขอควรพจารณาเกยวกบการเลอกวธการจดการเรยนรโลกศกษา 1.มการจดแหลงเรยนร ขอมลเพอการศกษาคนควาทดมคณภาพ

2.การจดการเรยนร เนน “การใหการศกษา” ไมใช “การสอน”

3.มงเนนผเรยนเปนส าคญ โดยยอมรบความคดเหนของผเรยนใหผเรยนมสวนรวม

และเสรมสรางความรบผดชอบของผเรยนทกคน

4.กจกรรมการเรยนรหลากหลายนาสนใจ ทาทายใหเกดแรงจงใจใฝร

5.กจกรรมการเรยนรกระตนใหเกดความตระหนกส านก สรางความรสกเปนเจาของ

6.พฒนาทกษะการคดอยางมวจารณญาณ ฝกวเคราะห วจารณ โดยยดหลกของการ

เสรมสรางและเหนคณคาของความเปนมนษย

7.กจกรรมการเรยนรกระตนใหเกดการปฏบต

8.เชอมโยงทองถนสโลกกวาง

9.เชอมโยงเนอหาสาระสการน าไปปฏบตจรง

10.มบรรยากาศของความเปนประชาธปไตย การรเรมสรางสรรค

11.มงเนนใหผเรยนมองโลกอยางทเปนจรง โดยพจารณาสงตาง ๆ บนพนฐานของ

ขอมลขอเทจจรง และสงเสรมการมทศนะเชงบวกตอปรากฏการณตาง ๆ

95

หลกการจดการเรยนการเรยนร ครผสอนควรจดการเรยนการสอนโดยยดหลกการ ดงน

จดบรรยากาศการเรยนรทสงเสรมและสรางสรรคงาน ครสรางความสมพนธในเชงบวกและใหความส าคญกบนกเรยนทกคน ครจดสภาพแวดลอมใหนกเรยนถามค าถาม และแสดงความคดเหนของตนเองไดในบรรยากาศทอบอน ปลอดภยและมอสระอยางสบายใจ นกเรยนรบผดชอบการเรยนร ของตนเอง

และพรอมทจะคนหาและรเรมแนวคดใหม ๆ โดยด าเนนการดงน 1) ครสรางความสมพนธเชงบวก โดยรจกและใหความส าคญกบนกเรยนทกคน 2) ครสงเสรมวฒนธรรม การเหนคณคาและเคารพผอน 3) ครใชกลวธตาง ๆ สงเสรมใหนกเรยนเกดความมนใจในตนเองและกลาเรยนร

4) ครกระตนใหนกเรยนทกคนใฝเรยนร โดยการสรางแรงจงใจ ยกยองและชนชมผลงาน

จดบรรยากาศการเรยนรทสงเสรมความเชอมนในตนเอง ครจ าลองกจกรรมฝกปฏบต เพอใหนกเรยนเปนตวของตวเอง และกระตนใหท างานดวยตนเอง นกเรยนจะมสวนรวมทงเรองและวธการเรยนรและสงเสรมใหมความรบผดชอบในการเรยนร นอกจากนควรฝกทกษะการท างานเปนทม เพอเรยนร ทจะ

รวมมอ เจรจาตอรอง และมงมนท างานทไดรบมอบหมาย รวมทงมประสบการณแลกเปลยนบทบาท หนาทความรบผดชอบและ แบงปนความเปนเจาของ โดยด าเนนการดงน 1) ครสงเสรมและสนบสนนใหนกเรยนรบผดชอบการเรยนรของตนเอง 2) ใชเทคนคการสอนทเสรมสรางทกษะความรวมมอเพอสรางสรรคผลงาน

ก าหนดความตองการ ภมหลง มมมอง และความสนใจของนกเรยน ครใชกลวธตาง ๆ ตดตามและจดการเรยนการสอนตามความตองการทางการเรยนรพนฐานทางสงคม และมมมองทางวฒนธรรมทแตกตางกนของนกเรยน การจดขนตอนการเรยนรควรเชอมโยงกบการด าเนนชวตและความสนใจของ

นกเรยน เทคนควธการสอนทหลากหลาย จะเออตอกาสงเสรม ความสามารถ และความสนใจท แตกตางกน และลงมอปฏบตดวยตนเอง โดยด าเนนการดงน

1

2

3

96

1) ครใชเทคนคการสอนทยดหยนและตอบสนองตอคานยม ความตองการ และความสนใจของผเรยนเปนรายบคคล 2) ครใชเทคนคการสอนทหลากหลายเพอสงเสรมวธคด และเรยนรทแตกตางกน 3) ครเสรมสรางประสบการณความร และทกษะตาง ๆ โดยจดล าดบความส าคญ 4) ครใหนกเรยนน าประสบการณ เทคโนโลยททนสมยมาปรบใชใหเปนประโยชน

กระตนและสงเสรมใหนกเรยนพฒนาการคด ในผสอนควรกระตนใหนกเรยนส ารวจ/คนควา ตงค าถาม และมสวนรวมในสาระส าคญ และการปฏบต เพอใหนกเรยนพฒนาจากความเขาใจทผวเผน สการคดขนสงและมความยดหยน โดยจดขนตอนการสอนทตอบสนองความตองการของผเรยนและส ารวจความคด

และการปฏบตตาง ๆ โดยด าเนนการดงน 1) ครก าหนดขนตอนการสอนทสงเสรมการเรยนรแบบยงยน ซงไมขนอยกบชวงเวลา และเนนการเชอมโยงความคด

2) ครสงเสรมใหอภปรายเนอหา ความคดตาง ๆ 3) ครใหความส าคญกบคณภาพการเรยนร และกระบวนการ

เรยนรของผเรยน 4) ครใชเทคนคการสอนทกระตนและสงเสรมใหนกเรยน

ตงค าถาม และแลกเปลยนความคดเหน 5) ครใชเทคนคการสอนทพฒนาทกษะการสบคนและแกปญหา 6) ครใชเทคนคการสอนทเสรมสรางจนตนาการและความคดสรางสรรค

จดการเรยนรสมพนธเชอมโยงกบชมชนและการฝกปฏบต นอกชนเรยน โดยด าเนนการดงน 1) ครสงเสรมใหนกเรยนมความรและฝกปฏบตททนสมย 2) ครจดแผนการเรยนรใหนกเรยนไดมปฏสมพนธกบชมชน ทองถน

และเชอมโยงกบสากล 3) ครใชสอเทคโนโลยทสอดคลองกบการฝกปฏบต

การประเมนผลเปนสวนหนงของการจดการเรยนการสอน ควรตดตามผลการเรยนรของนกเรยน โดยด าเนนการตอเนอง และครอบคลมความเขาใจและการปฏบตทหลากหลาย ควรเนนการสงเสรมใหนกเรยนตอยอดการเรยนรและตดตามผล ตลอดจนรบผดชอบการเรยนรของตนเอง

4

5 6

97

โดยด าเนนการดงน 1) ครออกแบบการประเมนผลทครอบคลมจดประสงคการเรยนรทก าหนดไว

2) ครควรเสนอแนะ แสดงความคดเหนตอนกเรยนเชงสรางสรรคบอย ๆ เพอสงเสรมการเรยนรตอเนอง 3) ครสรางเกณฑการประเมนทชดเจน 4) ครสงเสรมใหนกเรยนไดยอนคดทบทวนและประเมนตนเอง 5) ครใชผลการประเมนในการวางแผนพฒนาจดการเรยนการสอน

แนวทางการจดกจกรรมการเรยนร การศกษาท าความเขาใจกลมผเรยน

ผสอนควรท าความเขาใจผเรยน เพอประโยชนในการวางของแผนจดกจกรรมการเรยนร

โดยเฉพาะอยางยงภมหลงและสภาพแวดลอมทางสงคม ครอบครวและชมชนของผเรยน ตลอดจนความตองการ ความสนใจและธรรมชาตของวยตามพฒนาการของผเรยน

การจดสภาพแวดลอมและบรรยากาศในการเรยนร

สภาพแวดลอมและบรรยากาศทเนนผเรยนเปนส าคญ ควรยดหลกการเรยนรทเปน ประชาธปไตย ผเรยนมสวนรวม เนนการเรยนรเชงประจกษจากการปฏบตกจกรรม

โดยมงใหมการพฒนาการคดวเคราะหอยางมวจารณญาณ วจารณการสมมนาแลกเปลยนในบรรยากาศทเปนประชาธปไตย การพจารณาสงตาง ๆ อยางเปนองครวมรอบดานในสภาพบรรยากาศทอบอน ปลอดภย สนกสนานเพลดเพลน ไววางใจซงกนและกน ตลอดจนการกระตนใหเกดแรงบนดาลใจในการเรยนรและเสรมสรางความเชอมนในตนเองของผเรยน

การพฒนาการคดวจารณญาณ

การพฒนาการคดวจารณญาณหรอการวเคราะหวจารณทเกยวของกบประเดนหรอเรองราวระดบโลก สามารถด าเนนการตามขนตอนส าคญ ๆ ดงน

1.ใหผเรยนไดรบรและพจารณาขอมล ขอเทจจรง ความเปนจรงเปน

สถานการณหรอปรากฏการณทเกดขน เพอใหเกดความตระหนกในสงคม

โลก และพฒนาคานยมเกยวกบสทธของบคคลและสทธมนษยชน

2.ใหผเรยนวเคราะห สถานการณดงกลาว โดยจ าแนกแยกแยะเปนสวนยอยๆ

แลวเปดประเดนค าถามประเภท “อะไร” และ”ท าไม” ใหผเรยนไดสนทนา

แลกเปลยนในประเดนทมการเหนตางอยางเปดเผย เปดกวาง

3.ใหผเรยนฝกสงเคราะหโดยการน าเหตการณสวนตาง ๆ ทเปนประเดนท

1

2

3

98

แตกตางกนของสถานการณโลกน าปะตดปะตอประมวลเปนภาพรวมเพอน าไปสการสราง

ความเขาใจมตดานการเมอง เศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรมของสถานการณนน ๆ

ตลอดจนความเขาใจในการพงพาอาศยซงกน และกนและการพฒนาจตส านกความรบผดชอบ

4.ใหผเรยนวเคราะหตความจากสถานการณตาง ๆ ทไดเรยนรเชอมโยงสสภาพความเปนจรง

ในชวตประจ าวนน าขอมลความรมาประยกตใชในสถานการณใหม เพอเปดมมมององค

ความคดตาง ๆ โดยการมสวนรวมอยางกระตอรอรน

5.ประเมนความรโดยพจารณาจากการแสดงออกของผเรยนโดยเชอมโยงสมพนธกบการวเคราะห และสงเคราะห ตลอดจนพฒนาการดานทกษะและเจตคต ในการเปนพลเมองทวจารณญาณ

การกระตนใหเกดความกระหายใฝเรยนรและรเรมสรางสรรค

การกระตนใหผเรยนเกดความกระหายใครรเปนบนไดส าคญในการพฒนาการคดอยางมวจารณญาณ ซงผสอนสามารถด าเนนการโดยสงเสรมใหแสวงหาและเตรยม

ค าถามทถกตองมากกวาค าตอบทถกตอง ซงอาจไมปรากฏอยจรงในโลกของความไมแนนอนทเตมไปดวยเรองราวซบซอน ขณะเดยวกนผสอนควรกระตนใหผเรยนไดมการคดรเรมสรางสรรค เพอใหเกดการพฒนามมมองความคดหลาย ๆ แง สรางทางเลอกทเปนไปไดหลายทางเลอก เพอใหโลกเกดสนตภาพและพฒนาสถาพร

จดการเรยนรจากสวนยอยไปหาสวนใหญ

เปนการจดกจกรรมการเรยนการสอนทเนนการสรางมมมองจากระดบ ใกลตวผเรยน ขยายวงสระดบทกวางขวางขน หรอจาก

ระดบจลภาคกบมหภาค จากจดเลกไปหาจดใหญ โดยมแบบแผนหลกดงน 1.จากระดบทองถน สระดบโลก

เชน ปญหามลภาวะ หรอ

ปญหาความยากจนในทองถน

หรอภายในประเทศ เชอมโยงส

มตโลกเกยวกบปญหาตาง ๆ ท

เกยวของ แลวยอนกลบมา

พจารณาปญหาในทองถน อก

ครงหนง 2.จากสวนบคคล สสวนรวม

เชน จาก

เรองราวหรอ

ประสบการณ

สวนบคคลทม

ความแตกตาง

หลากหลายทางวฒนธรรมหรอ

แบบแผนการด ารงชวตทมการ

น าเสนอในชนเรยน หรอจาก

แหลงขอมลขาวสารตางๆ ไปส

การพจารณาประเดนปญหาทม

ลกษณะรวมโดยสวนรวม 3.จากอารมณความรสก สความมเหตผล

4

5

99

เชน การ

หยบยกประเดนเรองราวปญหา

สวนบคคลจากหวขอทผานมาท

มผลกระทบทางอารมณ

ความรสกไปสการอภปรายเพอ

ส ารวจตรวจสอบประเดนปญหา

ดานตาง ๆ โดยอาศยเหตผล

การจดการเรยนรโดยใชมตของกาลเวลา

การพจารณาประเดนปญหาระดบโลกโดยอาศยมตของกาลเวลา คอ อดต ปจจบน และอนาคต เปนวธการทม

ความส าคญในการเรยนรโลกศกษาใหผเรยนไดเรยนรทจะพจารณาสาเหตของปญหาทเกดขนในปจจบนวาเกดขนไดอยางไร ขณะเดยวกบผเรยนจ าเปนตองยอนพจารณาเหตการณทเกดในอดตและศกษาความเปนไปไดตาง ๆ ในอนาคต

7. การน าเสนอปจจยของการเปลยนแปลง

การน าเสนอปจจยของการเปลยนแปลง

การจดการเรยนรโลกศกษาควรเตรยมผเรยนใหสามารถเผชญกบความเปนจรงของโลกทมความไมแนนอน ไร

เสถยรภาพ และเปลยนแปลงอยตลอดเวลา เพอใหสามารถปรบตวไดในแงบวกและสรางสรรค โดยมงใหผเรยนแสวงหาแนวทางทเหมาะสมในการรกษาความสมดลระหวางเสถยรภาพกบการเปลยนแปลง ใหผสอนสามารถด าเนนการไดโดยสงเสรมใหผเรยนบรณาการปจจยทเกยวของเปนองครวมดวยการเชอมโยงมตตาง ๆ ของชวตไดแก ดานรางกาย อารมณ สตปญญาและจตใจ กบมตดานตาง ๆ ของสภาพแวดลอมไดแก สงแวดลอมทางธรรมชาต สงคม วฒนธรรม เศรษฐกจ และการเมอง

6

7

ปจจบน -ประเดนปญหาคออะไร - ผเกยวของ - สถานท/พนท - ภาคสวน (ภาครฐ /เอกชน/ฯลฯ - มตของโลกศกษา

อดต อะไรคอ ประวตหรอทมาของปญหา ? - รากเหงา - สาเหต - ความพยายามและทจะแกปญหา -วธแกปญหา

อนาคต การแสวงหาทางเลอกขอยต การใชตวอยางการแกปญหาทไดผลในอดต หรอจาก

คนอน ๆ

100

การเสรมสรางแรงบนดาลใจ ใหเกดความหวง ความสข และมองโลกในแงบวก

ผสอนควรมงเนนใหผเรยนมศรทธาเชอมนในความเปนมนษย และมองโลกในแงบวกเชน การใหพจารณาประวตศาสตร ยอนไปสองสามชวอายคนวามการพฒนาการความกาวหนาในเรองใดทผานมาบาง ขณะเดยวกนกจกรรมการเรยนร ควรสนกสนาน นาสนใจ การใชอารมณขนจะชวยเสรมสรางบรรยากาศในการเรยนอยางมความสข

การจดการเรยนรผานประสบการณ หรอสถานการณจ าลอง

การใหผเรยนเรยนรเชงประจกษจากประสบการณ หรอสถานการณจ าลองทครก าหนดโดยการเรยนรแบบมสวนรวม จะชวยใหเกดการแลกเปลยน สะทอนความคดเหนอารมณความรสก ตลอดจนเกดการสรปเปนองคความร หรอความคดรวบยอดในประเดนทศกษา ตลอดจนไดแนวทางในการน าความรไปใช

การใชสอและแหลงเรยนร

ผสอนควรเลอกใชแหลงเรยนรส าหรบการศกษาคนควาทหลากหลาย ยดหยนสอดคลองกบเนอหาสาระ สภาพแวดลอม และกจกรรม

ขอพงพจารณาในการใชแหลงเรยนรตาง ๆ โลกศกษาทใหส าคญกบวธการน ามาใชมากกวา ใชเปนเครองมอการเรยนรเทานน การไดรบขอมลขาวสารจากสอตาง ๆ อาท สงพมพ โทรทศนและอนเทอรเนตถอวาเปนสวนหนงของชวตประจ าวนและเปนทงวธการและเปาหมายในการจดโลกศกษา เนองจากปรมาณขอมลทมากมายและหลากหลายของแหลงขาวสารทเผยแพร รวมทงการเรยนรเกยวกบโลก โดยผานแหลงสอสารมวลชน เปนวธการทดทสดในการพฒนาความ

ตระหนกร และเทาทนสอ ซงเปนความส าคญและจ าเปนอยางยงส าหรบความเปนพลโลกในปจจบน ดงนนผสอนควรใชสอใหเกดประโยชน ดงน

1)การใชสอเปนเปาหมาย การศกษาจากสอมความสมพนธโดยตรงกบโลกศกษา เพราะ

จะชวยสงเสรมความคดอยางมวจารณญาณผานวธการวเคราะหวจารณ วพากษแหลงขอมลขาวสารวาสงใดเปนสถานการณทปรากฏจรง สงใดเปนความคดเหนหรอขอวพากษวจารณ

8

9

10

101

2)การใชสอเปนแหลงทรพยากรการเรยนร

การใชขอมลขาวสารจากสอในกระบวนการเรยนร เปนสงทนาสนใจ ส าหรบผเรยน กอใหเกดความเขาใจกบปฏกรยาททองถนมตอความเปนจรงทเกดขนในโลก และไดมโอกาสวเคราะหวาผเรยนและผคนทอยในชมชนรอบตวผเรยนรบร

และตความขาวสารทเกยวของกบบรบทโลกอยางไร นอกจากน สอตางๆ ยงชวยใหผเรยนมความเหนถงความจ าเปนในการพงพาอาศยกน การตระหนกรถงปญหาตาง ๆ ของโลก การเปนผรบขอมลขาวสารทม

วจารณญาณ ตลอดจนการพฒนาวฒนธรรมแหงการท าความเขาใจ และเพอใหเปนพลเมองดทแสดงความรบผดชอบอยางจรงจง

3.การใชสอเปนวถทางในการแสดงออกถงความเปนพลโลก การใชสอไมเพยงแตจะเปนหนทางในการไดมาซงขอมลขาวสารเทานน แตยงเปนวถทาง

ในการแพรกระจายสารสนเทศจากกลมผเรยนสชมชน ทงระดบทองถน และระดบโลก ซงผสอนสามารถสงเสรมใหผเรยนเชอมโยงการเรยนรสการปฏบตจรง ในชวตประจ าวนและผานเครอขายอนเตอรเนต การใชสอเผยแพรจะชวยเสรมสรางความตระหนกรในสถานการณตางๆ ของโลกใหผคนรบร และแสดงออกในประเดนทมความสนใจรวมกน เชน การตอตานการใชความรนแรง การอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม การรวมตวเสรมสรางชมชนทมสขภาวะ ฯลฯ

102

การออกแบบและวางแผนการจดการเรยนร

การวางแผนการจดการเรยนรโลกศกษา เพอพฒนาสมรรถนะ และคณลกษณะของผเรยนใหมส านกรบผดชอบในฐานะเปนพลโลก มขอควรพจารณาในการออกแบบก าหนดเนอหา และวางแผนการจดกจกรรมการเรยนร ดงน

1. ดานเนอหาสาระของหลกสตรโลกศกษา

การก าหนดเนอหาของหลกสตร นอกเหนอจากขอบขายเนอหาสาระ และวตถประสงคในการจดการเรยนร ดงกลาวแลวขางตน ควรค านงถงประเดนในดานกระบวนวธทใชในการจดประสบการณการเรยนร เชน บรรยากาศและสภาพแวดลอม วธการสอน กจกรรม การเรยนรสอและแหลงเรยนร

โดยมขอเสนอแนะ ดงน สาระหลกสตร ควรสงเสรมความเขาใจอนดระหวาง ชาต

และพฒนาส านกรบผดชอบระดบโลก สาระของหลกสตร ควรมงเนนการเรยนรดานความ

หลากหลายทางวฒนธรรม เสรมสราง วสยทศน และความเขาใจโลก เนอหามงเนนการเสาะคนสบสาวสาเหตตาง ๆ ซงเปนทมาของความขดแยง และการใชความ

รนแรง ปจจยหรอเงอนไขทกอใหเกดความสงบสข และสนตภาพ ทงในระดบบคคล สถาบนและสงคม โดยพจารณามตของเวลาทงอดต ปจจบนและอนาคต ทงนควรมการเชอมโยงสมพนธประวตความเปนมาทงของปรากฎและความรความเขาใจเกยวกบปรากฎการณ นน

เนอหาสาระใหความส าคญกบความรพนฐานและคณคาของความเปนมนษย การศกษาความ เปนชมชน และความหลากหลายจากมมมอง แนวคดทแตกตางกน เนอหาสาระสงเสรมใหผเรยนเชอมโยงการเรยนรสการปฏบต

103

2. ดานกจกรรมการเรยนร

กจกรรมการเรยนรมงเนนการรวมมอมากกวาการแขงขน โลกศกษาเปนเรองทครตองชวยใหผเรยนเตมเตมความเขาใจโลก และถนฐานทผเรยนอาศยอย ไมใชเรองทมองในแงการแขงขนกนหาความรในเรองทยงไมรเพยงอยางเดยว

กจกรรมการเรยนรเปดโอกาสใหผเรยนปฏบตกจกรรมตอเนอง การใหผเรยนไดลงมอปฏบตทงเปนรายบคคล ในหองเรยน หรอชมชน เปนการใหโอกาสนกเรยนไดฝกทกษะในการเปนพลเมองโลกทรบผดชอบ กจกรรมการเรยนรเชอมโยงระหวางโลกกวางกบทองถน

การสรางความเชอมโยงระหวางสงทปรากฏในทองถนกบสถานการณระดบโลกในประเดนทมลกษณะรวมกนจะชวยสรางเสรมความเขาใจถงความสมพนธเชอมโยงซงกนและกน การพงพา

อาศยกน และสรางความมนใจวาผเรยนไมไดละเลยเพอนรวมโลกในถนอนหรอซกโลกอน แผนการจดการการเรยนรสงเสรมใหเขาใจถงสาเหต รากเหงาของปญหาตางๆ การฝกใหวเคราะหเจาะลกในประเดนทศกษาจะชวยใหผเรยนเกดความเขาใจธรรมชาตทเปนระบบของเรองตางๆเชนอานาจ ความรนแรง เปนตน กจกรรมการเรยนรสงเสรมการส ารวจตรวจสอบบรบททางประวตศาสตรของแตละสถานการณทเกดขน การตรวจสอบสบคนมมมองตางๆของอดตความเปนมาในแงประวตศาสตรจะชวยใหเปดเผยบทเรยน และทางเลอกอนๆ ซงสามารถน าไปสการสรางทศทางใหมในอนาคต รปแบบ วธการจดกจกรรมการเรยนรเปนการเรยนรแบบมสวนรวม เนนการเรยนรเชงประจกษผานกจกรรมประสบการณ และใหความใสใจกบแบบแผนการเรยนร (Learning Styles) ทแตกตาง

หลากหลายของผเรยน วธจดการเรยนรและการสอนทหลากหลายจะสะทอนใหเหนถงความหลากหลายของวถ

สงคม และระบบนเวศของโลก กจกรรมการเรยนรมงรวมถงการก าหนดทศทางใหสอดคลองกบอนาคต

การวางแผนสาหรบคนรนตอๆไปจะชวยค าประกนวธการ ทมความจรงย งยนในการแกปญหาททาทายอยในปจจบน การจดการ

104

เรยนรโลกศกษาใหสมพนธกบชวตประจ าวนชวยใหนกเรยนพฒนาทกษะการคดอยางมวจารณญานซงสามารถน าไปใชตดสนใจไดในชวตประจ าวน ซงจะสงผลตอความสนตสขและความมนคงปลอดภยในโลก

วธการจดการเรยนร

ผสอนควรจดกระบวนการเรยนรและกจกรรม ดวยวธการและเทคนคทหลากหลาย

เหมาะสมสอดคลองและตอบสนองวตถประสงคหรอผลการเรยนรทคาดหวง โดยค านงถงหลกการและแนวทางทไดน าเสนอแลวขางตน วธการและเทคนควธสอนทนยมใชในการจดการเรยนรโลกศกษา เชน การเรยนทเนนประเดน/ปญหาเปนฐานการเรยนร การเรยนรโดยวธการสนทนา การเรยนรเชงประจกษผานประสบการณ การเรยนรโดยการซกคาน และการเรยนรแบบรวมมอเปนตน

การเรยนรทใชประเดน/ปญหาเปนฐาน (Issue/Problem – based Learning)

วธการจดการเรยนรทเนนประเดน/ปญหาเปนฐานการเรยนร โดยการหยบยก เรองราวหรอเหตการณทเฉพาะเจาะจงมาเปนประเดนในการจดกจกรรม เพอกระตนใหผเรยนไดตงค าถามและแสวงหาค าตอบทอาศยธรรมชาตของความอยากร อยากเหนโดยการศกษาคนควาดวยวธการและแหลงเรยนรตางๆ ประเดนหรอปญหาทหยบยกน ามาเสนอ ควรเปนประเดนทไมมค าตอบส าเรจรปหรอมขอสรปทชดเจนแนนอน หรองายเกนไปตอการแสดงความเหน/แสวงหาค าตอบ นอกจากนประเดนทศกษาควรสะทอนความสลบซบซอนของสถานการณในโลกแหงความเปนจรง การเรยนรโดยใชการสนทนาเปนฐาน (Dialogue – based Learning)

การจดการเรยนร โดยใชการสนทนาเปนฐาน เปนการจดกจกรรมการเรยนรทครหยบยกประเดนหรอเหตการณทเกดขนแลวกระตนใหผเรยนไดสนทนาแลกเปลยนความคดเหน การสนทนาจะเปนสะพานเชอมโยงความสมพนธ ความคดเหนและเพมพนความร ความเขาใจสงทเรยนร และสะทอนใหเหนมมมองหรอความคดเหนทแตกตางกนของผเรยนนอกจากนยงเปนการพฒนาความสามารถในการ

สอสาร และทกษะการฟง

105

การสนทนา ( Dialogue) เปนการสอสารสองทาง ไมใชการบอกกลาว บรรยาย ซงเปนการสอสารทางดยว (Monologue) การสนทนาแตกตางจากการอภปราย (Discussion) ในแงของการสอสาร การอภปรายเปนการน าความคดเหนหลากหลายมารวมพจารณาซงมทงทเปนการแลกเปลยนแบงปน การสนบสนนคลอยตาม การคดคานโตแยง แตการสนทนาเปน “การเลอนไหลของความหมาย” (Flow of Meaning) ทสอสารผานกลมผสนทนา การเลอนไหลของความหมายจากการสนทนาผานผเรยนแตละคนทรวมสนทนานอกเหนอจากเนอหาสาระทไดจากการรบรแลว ยงสงผลใหเกดความตระหนกรของสมาชกในกลมสนทนา เกดความรความเขาใจใหม และเปลยนแปลงทศนะและเจตคตตอเรองหรอประเดนทสนทนากนดวย การสนทนาเปนหนทางหรอวธการในการน าไปสผลส าเรจของการเรยนร ผเรยนมบทบาทเปนผตดสนใจโดยครยดหลกส าคญทวา ผสอนอยาท าในสงทผเรยนสามารถท าไดเอง อยาตดสนใจในสงทผเรยนสามารถตดสนใจไดเอง การเรยนรโดยการสนทนามวตถประสงคทมงเนนสมฤทธผลของผเรยนโดยมงอธบายสงทผเรยนจะปฏบตกบเนอหา หรอแสดงพฤตกรรมทสงเกตไดวาผเรยนท าอะไรไดบาง ผสอนก าหนดโครงสรางภาระงานการเรยนรโดยการก าหนดประเดนค าถามปลายเปดทไมใชค าถามซงก าหนดค าตอบทถกตองไวกอนเพอใหผเรยนไดเรมมปฏสมพนธจากการตอบค าถาม แลวกระตนใหผเรยนรวมการสนทนาตามเนอหาในประเดนค าถามระหวางครกบผเรยนและระหวางผเรยนดวยกน ภาระงานการเรยนรนจะก าหนดวธการทผเรยนบรรลผลการเรยนรตงไว ซงจะชวยใหผเรยนไดเรยนรเนอหาทจ าเปนและน าไปสจดมงหมายทคาดหวง หลกการพนฐานในการจดการเรยนรโดยใชการสนทนาเปนฐานคอ

- จดสภาพแวดลอมและบรรยายการทผเรยนรสกอบอนปลอดภย เอออ านวยใหกลาแสดงความคดเหนอยางอสระ

- ผเรยนทกคนไดรบการปฏบตอยางเสมอภาค เทาเทยมกน เคารพซงกนและกน

- ผเรยนทกคนมสวนรวมในการสนทนา โดยใมมผใดแสดงตนขมสมาชกในกลม

- ชวยใหผเรยนสนทนาใหอยในประเดนทก าลงเรยนร ไมพดออกนอกเรอง

- ผเรยนรวมฟง รวมอาน รวมท าความเขาใจ รวมเรยนร แมความคดเหนจะแตกตางหลากหลาย

106

- สงเสรมใหเปนผฟงทด ฟงอยางตงอกตงใจ และเปดใจกวางรบฟงในสงทอาจขดแยงกบความเชอ คานยมของตน

- บรรยากาศการเรยนรมความทาทาย สนกสนาน และมอารมณขน

การเรยนรโดยวธการซกคาน (Jurisprudential Method) การจดการเรยนรโดยวธซกคานเปนวธการทจ าลองกระบวนการซกคานอนเปนกระบวนการทใชพจารณาคดทใชกนในศาล เพอใหผเรยนรจกตดสนใจในประเดนปญหาขดแยงตาง ๆ ซงมความสลบซบซอน ยากแกการตดสนใจหรอมสวนเกยวพนกบเรองคานยมทแตกตางกน สามารถเลอกทางทเปนประโยชนมากทสด โดยมผลกระทบในทางลบตอสงอน ๆ นอยทสด โดยการฝกใหวเคราะหปญหา ประมวลขอมล ตดสนใจเลอกทางเลอกอยางมเหตผล และยนยนการตดสนใจของตนไดอยางมนใจ การจดการเรยนรมขนตอนดงน

1 น าเสนอกรณทเปนประเดนปญหา น าเสนอกรณทเปนประเดนปญหาใหผเรยนไดรบรขอเทจจรงทเกยวของกบปญหา เชนรวาใครท าอะไร เมอไหร เพราะเหตใด มแงมมของปญหาทขดแยงกนอยางไร วธการน าเสนอมหลายวธ เชน การเลาเรองใหฟง การใหอานหรอดขาวจากสอ การใหชมภาพยนตร ใหผเรยนประมวลขอเทจจรงจากกรณปญหาและวเคราะหหาคานยมทเกยวของกน ประเดนปญหาทน าเสนอควรเปนประเดนทมทางออกใหคดไดหลายค าตอบ ควรเปนประโยคทมค าวา “ควรจะ..” เชน “ควรมกฎหมายใหคนรกเพศเดยวกนจดทะเบยนสมรสกนไดหรอไม” “ ควรอนญาตใหมการเคลอนยาย อพยพแรงงานระหวาง

ประเทศโดยเสรหรอไม” “ประเทศในกลมประชาคมอาเซยนควรใชเงนตราสกลเดยวกนเชนเดยวกบกลมประเทศในประชาคมยโรปหรอไม” ฯลฯ

2 ใหผเรยนยนยนการตดสนใจของตนเอง ผสอนใชค าถามลกษณะซกคานหรอสรางเงอนไขทมลกษณะ ดงตวอยางตอไปน

-ถามทางเลอกอน ๆ ใหเลอกอก ผเรยนยงยนยนทจะตดสนใจเลอกอยางเดมหรอไม เพราะอะไร?

107

-หากสถานการณแปรเปลยนไปผเรยนยงจะยนยนทจะตดสนใจเลอกค าตอบเดมหรอไม เพราะอะไร

-ถาผเรยนตองเผชญกบสถานการณอน ๆ จะยงยนยนค าตอบเดมหรอไม -ผเรยนมเหตผลอะไรทยดมนกบค าตอบเดม การตดสนใจนนนนเหมาะสมกบสถานการณ

ทเปนปญหานนหรอไม -เหตผลทยดมนกบการตดสนใจนนเปนเหตผลทเหมาะกบสถานการณทเปนอยหรอไม

- ผ เรยนมขอมลเพยงพอทจะสนบสนนการตดสนใจนนหรอไม - ขอมลทผ เรยนใชเปนพนฐานของการตดสนใจนนถกตองหรอไม - ถายดการตดสนใจนแลวผลทเกดขนตามมาคออะไร - เมอรผลทเกดตามมาแลว ผเรยนยงยนยนทจะยดถอการตดสนใจนอกหรอไม

3. ผเรยนทบทวนการตดสนใจของตนเอง ผสอนเปดโอกาสใหผเรยนพจารณาปรบเปลยน หรอยนยนผลการตดสนใจ

4.ผเรยนตรวจสอบและยนยนการตดสนใจ ใหม/เกาของตนอกคร ง โดยผสอนกระตนใหผเรยนพยายามหาขอเทจจรงตาง ๆ มาสนบสนนการตดสนใจของตนเพอยนยนวาสงทตนยดถออยนนเปนคานยมทแทจรงของตน

การจดการเรยนรโดยวธซกคาน นอกจากจะชวยพฒนาความสามารถในการตดสนใจของผเรยนแลว ยงเปนการสงเสรมใหผเรยนมองโลกในแงมมทกวางขน เกดความเขาใจในตนเอง ตลอดจนเกดความกระจางในคานยมทตนเองยดถอ

การเรยนรแบบรวมมอ (Cooperative based Learning)

การจดการเรยนร แบบรวมมอเปนวธการสงเสรมการมสวนรวมและการพงพาอาศย ซงกนและกนเพอการเรยนรของผเรยนแตละคนและของกลมโดยรวม การจดการเรยนรมองคประกอบทส าคญคอ

- การมปฏสมพนธระหวางกนและกนในการแลกเปลยนขอความร ตรวจสอบความเขาใจ อภปรายทบทวนสงทไดเรยนมาแลว

- การมสวนรบผดชอบรวมทงสวนบคคลและของกลม

108

- ทกษะสงคมจากการปฏสมพนธสวนบคคลและกลมยอย เชนภาวะผน า การสอสาร การสรางความไววางใจ การตดสนใจ และทกษะการจดการความขดแยง

- กระบวนการกลมและการพงพาอาศยซงกนและกนระหวางสมาชกแตละคนในกลม - กจกรรมการเรยนรทนยมใชสวนใหญ เชน จกซอว (Jigsaw) คด-จบค-แบงปน

(Think-Pair-Share) ฯลฯ

ตวอยางเสนอแนะ วธการจดกจกรรมการเรยนรองสาระการเรยนรตามระดบชน 1. การจดการเรยนรระดบปฐมวย

การจดการศกษาระดบปฐมวยเปนการมงเตรยมความพรอมใหผเรยน ดงนนผเรยนควรไดรบประสบการณทหลากหลายในการกระตนสงเสรมและสนบสนนใหรจกสมพนธเชอมโยงประสบการณ ดานตางๆในชวตประจาวน สวนกจกรรมการเรยนรสามารถจดในลกษณะ บรณาการตามแนวทางการพฒนาผเรยนในดานตางๆ ดง

กจกรรมเสนอแนะตวอยางตอไปน การพฒนาดานกาย อารมณ สงคม

- สงเสรมการเลนเกม และกจกรรมเขาจงหวะหรอการเตนราจากแหลงวฒนธรรมในทองถน

ตางๆ ทแสดงออกถงการพงพาอาศยและความรวมมอรวมใจ - จดใหผเรยน ซอ/เตรยม/ชม หรอกนอาหารแลวพดคย อภปราย อาหารชนดนนคออะไร ทาจากอะไร มาจากไหน รสชาตเปนอยางไร - จดใหผเรยนอภปรายเกยวกบประโยชนและความส าคญของทรพยากรธรรมชาตทใชด ารงชวตประจาวน เชน น า - ใหผเรยนไดฟงนทาน เรองเลา หรอเรองราวทมาจากประเทศตางๆและอภปรายเกยวกบประเดนเรองความผด ความถกตอง ความตองการ ความทกข ความจ าเปนของผอน และการหาหนทางชวยเหลอ - จดใหผเรยนไดดภาพถายของเดกอนในประเทศตางๆทวโลกแลวใหอภปรายถงความตองการทเรา

ตางกมรวมกน เชน บานทอยอาศย อาหาร น า เพอน ความรก ความเอาใจใส ความปลอดภย - จดใหผเรยนไดสงเกต พจารณารปภาพ หรอภาพเคลอนไหวของผคนในสถานการณตางๆ วาคนเหลานนมอารมณความรสกอยางไร ดใจ มความสข เสยใจ หวโหย หรอเปลาเปลยว - ใหผเรยนอภปรายถงความอยตธรรมไมถกตอง ของการกลนแกลง ขมเหง รงแกกน ฯลฯ

พฒนาการดานคณตศาสตร ภาษา และการสอสาร - จดใหผเรยนไดเลนเกมการนบของประเทศตางๆและนบจ านวนสงของตางๆทมาจากทวโลก - สงเสรมใหผเรยนศกษา อภปราย แลกเปลยน เกยวกบจ านวน ตวเลขในภาษาตางๆ - จดใหผเรยนไดฟงและพดคยเกยวกบนทาน เรองราวจากทวโลกเชนเรอง เกยวกบสงแวดลอม ความเปนธรรม ฯลฯ -จดใหผเรยนไดอภปรายพดคยเกยวกบการกระท าของตนเองวาสงผลตอผอนอยางไรบาง

109

การพฒนาความคดสรางสรรค - สงเสรมใหผเรยนรวมปฏบตกจกรรมดานดนตร ขบรอง การแสดง การเตนร า

และเกมส ซงมทมาจากแหลงตางๆ - สงเสรมใหผเรยนไดฝกปฏบตโดยใชรปแบบ (pattern) พนผว และดไซน จากแหลงวฒนธรรมทหลากหลาย ของประเทศตางๆ ฯลฯ

2.การจดการ เรยนร ระดบ ประถมศกษา

ภาษา ใหผเรยนไดฟงเรองราว อาน หนงสอ เอกสาร นทาน นยาย บนเทงคด สารคด ชวประวต

หนงสอพมพ วารสาร นตยสารภาษาไทยและภาษาตางประเทศ เกยวกบ ผคน เรองราว ถนฐาน วฒนธรรม ประเพณ วถชวต เหตการณในประเทศอนๆทเกยวของกบมตตางๆของโลก ใหนกเรยนไดสนทนา อภปราย แลกเปลยนความคดเหน

แสดงบทบาทสมมตหรอละครในประเดน เรองราว หรอปญหาทหยบยกมาศกษา

เพอเพมพนความร ความเขาใจ ชวตความเปนอยในโลกกวาง รวมทงอตลกษณ และบทบาทของตนเองทเกยวของสมพนธกบโลก

คณตศาสตร

ใหผเรยนไดฝกใชจ านวนตวเลขในบรบทและสถานการณตางๆทแตกตางหลากหลาย ศกษา รปแบบ แบบแผนของ จ านวน โจทยปรศนา และเกมทางคณตศาสตร จากวฒนธรรมตางๆทวโลก รวมทงการพฒนาการท าความเขาใจในความเปนสากลของคณตศาสตร

เพอใหผเรยนไดเรยนร ตระหนกในความฉลาดปราชญเปรองดานคณตศาสตร ตลอดจน

การพฒนาและการประยกตใชความรทางคณตศาสตร ของประเทศทมวฒนธรรมแตกตางกน

วทยาศาสตร ใหผเรยนไดเรยนรวาอาหาร อากาศ และน าเปน

สงจ าเปนในการด ารงชวตของมนษยทกคน ตลอดจน

110

เรยนรเพมเตมเกยวกบกระบวนการตางๆของชวตมนษยและวธการตางๆในการพทกษ ปกปอง คมครอง สงมชวต และสงแวดลอม

เพอใหผเรยนไดเรยนรธรรมชาตอนเปนสากลของความจ าเปนขนพนฐานของมนษย

ตระหนกรวาวทยาศาสตรมสวนส าคญในการพฒนาเทคโนโลยของโลก การงานอาชพและเทคโนโลย

การออกแบบและเทคโนโลย

ใหผเรยนไดศกษาความตองการจ าเปนทแตกตางกนของผคนในวฒนธรรมตางๆ และรเรมคดหาวธการในการตอบสนองความตองการจ าเปนเหลานน ตลอดจนเรยนรการออกแบบ สรางผลตภณฑ และตรวจสอบ ประเมน สมรรถนะในการใชงานจรงของผลตภณนนๆ

เพอใหผเรยนไดพฒนาความส านกในการใสใจถงความตองการของผ อน สามารถ

วเคราะหความตองการของผคนทมความหลากหลายทางวฒนธรรม และถนทอย ซงจะเปนผบรโภคใชสอยผลผลตทผเรยนออกแบบ ตลอดจนเรยนรวธการทเทคโนโลยสามารถน ามาใชในการพฒนาสงคมและปรบปรงแกไขปญหาของโลก เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

ใหผเรยนไดเกบรวบรวมขอมลสารสนเทศเกยวกบ ผคน สถานท วฒนธรรมตางๆจากแหลงขอมลทหลากหลาย เรยนรการใช ICT เชน แหลงสบคนทางอนเทอรเนต จดหมายอเลกทรอนกส โปรแกรมส าหรบการศกษาคนควา สราง น าเสนอชนงานผานโปรแกรมการสอสาร ฯลฯ

เพอใหผเรยนเรยนรวธการเขาถงขอมลสารสนเทศเกยวกบวฒนธรรมและถนทอยอาศยตางๆของมนษย เขาใจถงศกยภาพของ ICT เพอการเรยนร ตดตอสอสารกบผคนในตางประเทศตางวฒนธรรม และเหนความส าคญของการใช ICT ในการรบปรง เปลยนแปลง ชวตความเปนอยของผคนทวโลก

สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม

ใหผเรยนไดเรยนรชวตของบคคล และเหตการณส าคญ ตลอดจนความหลากหลายทางสงคม เชอชาต ศาสนา วฒนธรรม ประเพณ และวถชวตประจ าวนของผคนทง หญง ชาย เดก ผใหญ ในประเทศไทย และประเทศอนๆในโลก ทงในอดต และปจจบน ศกษา เปรยบเทยบ วถชวตของตนเองกบ

111

ผคนในประเทศอนๆ เรยนรเกยวกบความเปลยนแปลของสงแวดลอม และการพฒนาอยางย งยน

เรยนรเกยวกบตนเองในฐานะสมาชกของชมชนซงมสทธ และหนาทรบผดชอบตอตนเอง ตอผอน และตอสงแวดลอม

เรยนรและตระหนกในทาทความรสก ความตองการ สทธ ของตนเองและของผอนเรยนรเกยวกบ ศรทธา ความเชอ และศาสนาหลกทผคนนบถอ ในชมชนและในโลก ทมความแตกตางหลากหลาย และตระหนกรถงความคลายคลงกนของความเชอเหลานน เพอใหผเรยนมความตระหนกซาบซงถงความส าคญ และคณปการทผคนเหลานนมตอสงคมไทย และสงคมโลก

สามารถเชอมโยงความสมพนธระหวางเหตการณในประเทศตางๆ รวมทงเปรยบเทยบวถการด ารงชวตของผคนในประเทศอนๆกบประเทศของตนทงในอดตและปจจบน สามารถเกบบทเรยนจากความขดแยงในอดตมาพฒนาความรความเขาใจในการท าความเขาใจกบประเดนปญหาในปจจบน ตระหนกรวามนษยมสวนส าคญในการ พฒนา หรอท าลายสงแวดลอมได และเขาใจถงบทบาท และแนวทางในการปฏบตเพอการพฒนาอยางยงยน ตลอดจนเขาใจความเปนสากลของสทธมนษยชน การเปนสมาชกทดในสงคม

การเหนคณคาของความเชอทางศาสนาตางๆ ซงมผลตอสงแวดลอมและ การด ารงชวตของประชาชน และการเคารพในความคดเหนทแตกตาง

สขศกษาและพลศกษา

ใหผเรยนเรยนรจากการเลนเกมตางๆ การละเลน การเลนกฬา และการแสดง/เตนร าจากวฒนธรรมและประเพณทแตกตางหลากหลาย

เพอใหผเรยนเรยนรการรวมมอกบผ อน ตระหนกซาบซงถง บทบาทของเกม การละเลน กฬา การเตนร า ของแหลง

วฒนธรรมตางๆ

112

ศลปะ ใหผเรยนพดคย สนทนาท าความเขาใจ เกยวกบความแตกตาง

และความคลายคลงกนในงานศลปะ การแสดง งานฝมอ และดไซนจากแหลงวฒนธรรมและประเพณทแตกตางกน

ศกษา เปรยบเทยบแนวความคด วธการทใชในการสรางสรรคผลงานศลปะสาขาตางๆ งานฝมอ งานออกแบบ จากแหลงวฒนธรรมตางๆ

เรยนรเกยวกบบทบาทในการท างานของศลปน ชางฝมอ และนกออกแบบในวฒนธรรมตางๆ

ฟงดนตรจากแหลงวฒนธรรมตางๆ สรางความคนเคยกบเสยงและเครองดนตรชนดตางๆตลอดจนแบบแผนทางดนตรของชมชน ชนชาต และวฒนธรรมทตางกน ฝกปฏบตเครองดนตรทสนใจ

เพอใหผเรยนชนชม ซาบซงในความแตกตางหลากหลายของงานศลปะและการออกแบบจาก

วฒนธรรมตางๆ สามารถทดลองใชวธการสรางงานตางๆของศลปน ชางฝมอ และนกออกแบบจากวฒนธรรมทแตกตางกน เพมพนความรเกยวกบสถานการณแวดลอม ในการท างานของบคคลเหลานน ความสนใจในคณคาของแบบแผน ประเพณและวฒนธรรมของทองถนและสงคมตางๆ มความซาบซงและตระหนกถงความส าคญของดนตรทมอทธพลตอผคนในวฒนธรรมตางๆ

3. การจดการเรยนรระดบมธยมศกษาตอนตนและตอนปลาย

ภาษา ใหผเรยนศกษาสอ อานเอกสาร นวนยาย สารคด หนงสอ

สงพมพ ภาษาไทย และภาษาตางประเทศ จากชมชน ประเทศตางๆ แหลงวฒนธรรมทหลากหลาย

ฟง พด ตดตอสอสารทางภาษากบคนตางชาต/เจาของภาษา ศกษาภาษาองกฤษ ภาษาตางประเทศอน และวฒนธรรมของประเทศทเปนเจาของภาษาท

เรยน และเรยนรวาถอยค าภาษาตางๆจะมรากศพทหรอความหมายทมเกยวของสมพนธกน

113

เพอใหผเรยนไดประเมนและวพากษสงทไดเหน

ไดยน และไดรบร ตระหนกรถงความคลาดเคลอนจากความเปนจรง ความไมเทยงตรง ความล าเอยง ความไมนาเชอถอของการรายงานขาวตางๆจากแหลงขาวสารบาง

ประเภท บางแหลง สามารถพฒนาความเขาใจของตนเองในประเดนหรอป ญหาตางๆของโลกโดยผานวรรณกรรม และภาษาตางประเทศทศกษา คณตศาสตร

ใหผเรยนเรยนรเกยวกบจ านวน พชคณต รปทรง พนท การวดและการน าเสนอขอมล เรยนรความหลากหลายในการใชประโยชนจากคณตศาสตรและการน าคณตศาสตรไปประยกตใชในโลกเทคโนโลย

เพอใหผเรยนสามารถใชคณตศาสตรเปนภาษาเพอการสอสารกบเยาวชนทวโลกอกภาษาหนง สามารถประยกตใชทกษะทางคณตสาสตรตความทางสถต ไดถกตองเหมาะสมกบประเดน เรองราวตางๆในสวนภมภาค ระหวางประเทศ และระดบโลก เชน ภาวะหนสนระหวางประเทศ ภาวะการคาโลก ฯลฯ

วทยาศาสตร

ใหผเรยนเรยนรผลกระทบตางๆทมนษยกระท าตอโลก และความจ าเปนในการปกปองรกษาความหลากหลายทางธรรมชาต ส ารวจ ศกษา บรบททางวฒนธรรมทอาจสงผลขยายถงแนวคดทฤษฎทางวทยาศาสตร แสวงหาโอกาส และความรทางวทยาศาสตร ใชขอมลจากสวนตางๆของโลกเพอแสวงหาโอกาส และความรทางวทยาศาสตร

เพอใหผเรยนตระหนกรในธรรมชาตทเปนสากลของวทยาศาสตร และคณปการทนกวทยาศาสตรทวโลกไดทมเทอทศ สรางสรรคไว ตลอดจนสามารถระบสงทเปนคณประโยชน ขอบกพรอง และประเดนทางจรยธรรมทเกดขนจากการใชวทยาศาสตรและเทคโนโลยในระดบโลก

114

การงานอาชพและเทคโนโลย

ใหผเรยนศกษา ส ารวจ ผลกระทบทงดานบวก และดานลบของเทคโนโลยทมตอการพฒนาสงคม และชวตของเดกและเยาวชน

ใช ICT ในการแลกเปลยน แบงปนขอมลขาวสารอยางมประสทธผล และปฏบตงานตลอดจนประเมนผลงานรวมกบผอนทงในระดบทองถน และนานาชาต จนส าเรจลลวง

วพากษ สะทอนความคดเหน เกยวกบผลกระทบของ ICT ทมตอชวตตนเองและผอนโดยพจารณารวมถงประเดนตางๆในดานเศรษฐกจ สงคม การเมอง กฎหมาย และจรยธรรม

เพอใหผเรยนมความเขาใจการพฒนาอยางยงยนทงในดาน เศรษฐกจ สงคม สงแวดลอม ตลอดจนแสวงหาหนทางในการปรบปรงพฒนาโลก สามารถสอสารกบเยาวชนในประเทศอนๆ ไดรบแนวคดและประสบการณทกวางขวางจากชมชน วฒนธรรมตางๆ และการแลกเปลยนเรยนร มความเขาใจถงความส าคญของ ICT ทมตอประเทศทวโลก ตลอดจนโอกาสและความทาทายทเกดจาก ICT

สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ใหผเรยนเรยนรประวตศาสตรโลกในดานส าคญๆ และท าความเขาใจ

ถงความสมพนธเชอมโยงระหวางเหตการณตางๆในสงคมและวฒนธรรมทแตกตางกน

ศกษาชวตของผคน ถนทอย สถานท สงแวดลอมในสวนตางๆของโลก และในสภาวะของการพฒนาทางเศรษฐกจทแตกตางกน

เรยนรเกยวกบสทธ หนาทและ ความรบผดชอบ รฐบาล การเมอง ระบอบประชาธปไตย ลกษณะของสงคมไทย ความสมพนธกบประเทศตางๆ และสถาบนระดบโลกในดานเศรษฐกจ การเมอง สงคม วฒนธรรม

อภปราย สนทนาแลกเปลยน ประเดน ปญหาตางๆทางสงคม ศลธรรม รวมทงอคตและการกดกนแบงแยก และเรยนรเกยวกบความส าคญและความจ าเปนของการใหความเคารพ การท าความเขาใจผอน ในสงคมทเปนประชาธปไตย เปดใจกวาง

115

รอภย รจกพจารณาไตรตรองถงความคดเหน ทศนะ และประสบการณทแตกตางจากของตนเอง ศกษา ส ารวจ ใหเหนวาการกระท าใดๆในระดบทองถนสามารถสงผลกระทบตอ

สถานการณในระดบนานาชาตและระดบโลกไดอยางไร เรยนรถงความส าคญของการมไมตรจต มตรภาพ เรยนรทจะเพมพนความรความเขาใจใน

ประเดนปญหาตางๆทางสงคมและวฒนธรรม เรยนรเกยวกบความเชอตางๆของผคนทวโลก

เพอใหผเรยนเขาใจสาเหตของปญหาความยากจนของโลก ความขดแยง การอพยพยายถน การคาโลก ลทธอาณานคม การพจารณาเหนมมมองทแตกตางจากจดยนทแตกตางกน มความเปนพลเมองทมความพรอม เขาใจโลกมนษยในฐานะทเปนชมชนระดบโลก สขศกษาและพลศกษา

ใหผเรยนเรยนรในการเลนและปรบแตงเกมชนดตางๆ ออกแบบ ปฏบต แสดงการเตน จากแหลงวฒนธรรมประเพณตางๆ เขารวมในกฬาประเภททนยมเลนกนทวโลก

เพอใหผเรยนเขาใจบรบททางประวตศาสตรและ สงคมของวฒนธรรมตางๆโดยผาน เกม การเตนร า และกฬา

ศลปะ ใหผเรยนวเคราะห ประเมน ความคด ความเชอ คานยม

ตางๆของสงคมทน าเสนอผานงานดานศลปวฒนธรรม เรยนรและท าความเขาใจเกยวกบเจตนา และผชม ทแตกตาง

หลากหลายของศลปน ชางฝมอ และนกออกแบบ ทงในประเทศและตางประเทศ

ศกษาวธการตางๆทศลปนซงท างานในสภาพทางวฒนธรรมทแตกตางกนใชถายทอดผลงานทงทางภาพ สญลกษณ และวตถ

เรยนรและเสพผลงานทางดนตรยคสมยและวฒนธรรมตางๆ

เพอใหผเรยนขยายความรขามวฒนธรรม มความซาบซงในบทบาท ผลงาน ของศลปน ชางฝมอ นกออกแบบ ทมตอผชม สามารถเขาถงรากเหงาของดนตรรวมสมยทนยมในปจจบน (contemporary popular music) ทชวยสงเสรมใหเดกและเยาวชนพฒนาความภาคภมในอตลกษณของตนเอง

116

ตวอยาง ความสมพนธสอดคลองระหวางวตถประสงคการจดการเรยนรโลกศกษา

มาตรฐานการเรยนรและตวชวดกลมสาระการเรยนรในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551

โลกศกษา มาตรฐานการเรยนร ตวชวด การจดการเรยนรโลกศกษามง พฒนาผเรยนใหบรรลวตถประสงคตามมตทเปนแนวคดหลก ดงน 1. ความเปนพลเมองโลก (Global Citizen) มงเพมพนความร ทกษะและความเขาใจแนวคด ทศนคตและบทบาทของบคคล องคกรและสถาบนตาง ๆ ทมความจ าเปนตอ การเสรมสรางความเปนพลเมองโลกทกระตอรอรนรบผดชอบ 2. ความยตธรรมในสงคม (Social Justice) มงสงเสรมความเขาใจถงความส าคญของความยตธรรมหรอความเปนธรรมทางสงคม ซงเปนรากฐานของการพฒนาทย งยนและการสงเสรมความผาสกของประชาชนทงมวล 3. สทธมนษยชน (Human Rights) มงใหผเรยนมความรเหนคณคาและศกดศรความเปนมนษย ลทธมนษยชน ทงทเปนลทธสวนบคคลและลทธมนษยชนสากล

กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม สาระท 1 ศาสนา ศลธรรม จรยธรรม มาตรฐาน ส 1.1 รและเขาใจประวตความส าคญ ศาสดา หลกธรรมของพระพทธศาสนา หรอศาสนาทตนนบถอและศาสนาอน มศรทธาทถกตอง ยดมนและปฏบตตามหลกธรรมเพออยรวมกนอยางสนตสข

ป.1-3 -ชนชมและบอกแบบอยางการด าเนนชวตและขอคดจากประวตสาวก เรองเลาและศาสนกชน ตวอยางทก าหนด ป.3 -บอกชอความส าคญและปฏบตตนไดอยางเหมาะสมตอศาสนวตถ ศาสนสถาน และศาสนบคคลของศาสนาอน ๆ ป.4 – 6 เหนคณคาและประพฤตตนตามแบบอยางการด าเนนชวตและขอคดจากประวตสาวก ชาดก เรองเลาและศาสนกชนตวอยางตามทก าหนด ป.4 -ปฏบตตนตามหลกธรรมของศาสนาทตนนบถอเพอการอยรวมกนเปนชาตไดอยางสมานฉนท ป.5- ปฏบตตนตามหลกธรรมของศาสนาทตนนบถอ เพอการพฒนาตนเองและสงแวดลอม

117

โลกศกษา มาตรฐานการเรยนร ตวชวด

4. การแกปญหาความขดแยง (Contlict Resoultion) มงใหผเรยนเรยนรธรรมชาตของความขดแยงและเขาใจวาความขดแยงเปนอปสรรคขดขวางการพฒนา เขาใจเหตผล ความจ าเปนของการแกปญหาความขดแยงและการสงเสรมความสมานฉนทปรองดองไดพฒนาทกษะการสอสารการแกตางการเจรจาตอรอง และการรวมมอ 5. คานยมและการตระหนกรบรสภาพการณ (Values and Perception) มงใหผเรยนพฒนาความสมารถในการประเมนสถานการณและสภาวะวกฤตตาง ๆ ทปรากฎในระดบโลกและตระหนกถงผลกระทบทมตอความรสกนกคดเจตคตและคานยมของประชาชน เขาใจวามนษยลวนมคานยม เจตคต และการรบรทตางกน เขาใจถงความส าคญและคณคาของสทธมนษยชน ไดพฒนาทศนะทหลากหลายมมมอง 6. ความหลากหลาย (Diversity) มงใหผเรยนมความเขาใจและเคารพและเหนคณคาในธรรมชาตของความแตกตางหลากหลาย และสามารถเชอมโยงสมพนธสงเหลาน

ป.6 -อธบายลกษณะส าคญของ ศาสนพธ พธกรรมของศาสนาอน ๆ และปฏบตตนไดอยางเหมาะสม เมอตองเขารวมพธ ม.1 -อธบายพทธคณและขอส าคญในกรอบอรยสจ 4 หรอหลกธรรมของศาสนาทคนนบถอตามทก าหด เหนคณคาและน าไปพฒนาแกปญหาของตนเองและครอบครว -วเคราะหเหตผลและความจ าเปนททกคนตองศกษาเรยนรศาสนาอน ๆ ม.2 -วเคราะหความส าคญของพระพทธศาสนา หรอศาสนาทตนนบถอ ทชวยเสรมสรางความเขาใจอนดกบประเทศเพอนบาน -อธบายคณธรรมและขอธรรมส าคญในกรอบอรยสจ 4 หรอหลกธรรมของศาสนาทคนนบถอตามทก าหนด เหนคณคาและน าไปพฒนาแกปญหาของชมชนและสงคม -วเคราะหการปฏบตตนตามหลกธรรมทางศาสนาทคนนบถอเพอการด ารงคนอยางเหมาะสมในกระแสการเปลยนแปลงของโลกและการอยรวมกนอยางสนตสข

118

โลกศกษา มาตรฐานการเรยนร ตวชวด กบการด ารงอยรวมกนของมนษยชาตโดยค านงถงถงสทธมนษยชาต เขาใจธรรมชาตของอคตและการแบงแยก ตลอดจนวธการคดคานตอกน 7. การพงพาอาศยกน (Interdependence) มงใหผเรยนมความเขาใจถงความสมพนธซงกนและกนทไมสามารถแนกออกจากกนไดระหวางผคน สถานท เศรษฐกจ และสงแวดลอม และตระหนกวาเหตการณตาง ๆ ทเกดขนยอมมผลสะทอนในวงกวางระดบโลก มความเขาใจสงคมโลกและหนาทพลเมองในสงคมโบก ตระหนกและซาบซงในความสมพนธเชอมโยงของชวตผคนทกระดบในสงคม เขาใจผลกระทบทงดานบวกและดานลบ ทเกดจากการกระท า ทางเลอก การตดสนใจ และมตของสหประชาชาตทมผลตอคณภาพชวตของคนทวโลก 8. การพฒนาอยางยงยน (Sustainable Development) มจดมงหมายใหผเรยนมความเขาใจความจ าเปนในการจรรโลงและพฒนาคณภาพชวตในปจจบนโดย

ม.3 -วเคราะหความส าคญของพระพทธศาสนาหรอศาสนาทตนนบถอในฐานะทชวยสรางสรรคอารยธรรมและความสงบสขแกโลก -วเคราะหความแตกตางและยอมรบวถการด าเนนชวตของศาสนกชนในศาสนาอน ม.4-6 -วเคราะหสงคมชมพทวปและคตความเชอทางศาสนา สมยกอนพระพทธเจาหรอสงคมสมยของศาสนาทตนนบถอ -วเคราะหการพฒนาศรทธาและปญญาทถกตองในพระพทธศาสนาหรอแนวคดของศาสนาทคนนบถอตามทก าหนด -วเคราะหพระพทธศาสนาในการฝกตนไมใหประมาท มงประโยชนละสนตภาพบคคล สงคม และโลก หรอแนวคดของศาสนาทตนนบถอ -วเคราะหความส าคญของพระพทธศาสนาเกยวกบการศกษาทสมบรณการเมอง และสนตภาพหรอแนวคดของศาสนาทคนนบถอตามทก าหนด

119

โลกศกษา มาตรฐานการเรยนร ตวชวด ปราศจากการท าลายโลกเพอความอยรอดของชวตในยคตอไป โดยค านงถงการพฒนาอยางย งยน ผเรยนสามารถพจารณาคาดการณอนาคตทเปนไปได อนาคตทควรจะเปน และคดหาวธการบรรลถงอนาคตทพงประสงค มความเขาใจวาการแบงแยกกดกนและความไมเทาเทยมเปนสงบอนเซาะท าลายการพฒนาอยางย งยน รวมทงตระหนกในความส าคญของการใชทรพยากรอยางย งยน

-เชอมนตอผลของการท าความด ความชว สามารถวเคราะหสถานการณทตองเผชญและตดสนใจเลอกด าเนนการหรอปฏบตตนไดอยางมเหตผล ถกตองตามหลกธรรม จรยธรรม และก าหนดเปาหมายบทบาทการด าเนนชวตเพอการอยรวมกนอยางสนตสขและอยรวมกนเปนชาตอยางสมานฉนท - ตระหนกในคณคาและความส าคญของคานยม จรยธรรมทเปนตวก าหนดความเชอและพฤตกรรมทแตกตางกนของศาสนกชนศาสนาตาง ๆ เพอขจดความขดแยงและอยรวมกนในสงคมอยางสนตสข -วเคราะหหลกธรรมส าคญในการอยรวมกนอยางสนตสขของศาสนาอน ๆ และชกชวน สงเสรม สนบสนนใหบคคลอนเหนความส าคญของการท าความดตอกน

120

โลกศกษา มาตรฐานการเรยนร ตวชวด

มาตรฐาน ส 1.2 เขาใจตระหนกและปฏบตตนเปนศาสนกชนทดและธ ารงรกษาพระพทธศาสนาหรอศาสนาทคนนบถอ สาระท 2 หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการด าเนนชวตในสงคม มาตรฐาน ส.2.1 เขาใจและปฏบตตนตามหนาทของการเปนพลเมองดมคานยมทดงาม และธ ารงรกษาประเพณและวฒนธรรมไทย ด ารงชวตรวมกนในสงคมไทยและสงคมโลกอยางสนตสข

- เสนอแนวทางการจดกจกรรมความรวมมอของทกศาสนาในการแกปญหาและพฒนาสงคม ม.2-อธบายความแตกตางของศาสนพธ พธกรรมตามแนวปฏบตของศาสนาอน ๆ เพอน าไปสการยอมรบ และความเขาใจซงกนและกน ม.4-6 สมมนาและเสนอแนะแนวทางในการธ ารงรกษาศาสนาทตนนบถออนสงผลถงการพฒนาตน พฒนาชาตและโลก ป.2 – แสดงพฤตกรรมในการยอมรบความคด ความเชอ และการปฏบตของบคคลอนทแตกตางกน โดยปราศจากอคต -เคารพในลทธเสรภาพของตนเองและผอน ป.3 -บอกพฤตกรรมการด าเนนชวตของตนเองและผอนทอยในกระแสวฒนธรรมทหลากหลาย ป.4 - วเคราะหสทธพนฐานทเดกทกคนพงไดรบตามกฎหมาย

121

โลกศกษา มาตรฐานการเรยนร ตวชวด -อธบายความแตกตางทาง

วฒนธรรมของกลมคนในทองถน -เสนอวธการทจะอยรวมกนอยางสนตสขในชวตประจ าวน ป.5-เสนอวธการปกปองคมครองตนเองหรอผอนจากการละเมดสทธเดก -มสวนรวมในการอนรกษและเผยแพรภมปญญาทองถนของ ชมชน ป.6-อธบายคณคาทางวฒนธรรมทแตกตางกนระหวางกลมคนในสงคมไทย -ตดตามขอมลขาวสารเหตการณตาง ๆ ในชวตประจ าวนเลอกรบและใชขอมลขาวสารในการเรยนรไดเหมาะสม ม.1-อภปรายเกยวกบคณคาทางวฒนธรรมทเปนปจจยในการสรางความสมพนธทด หรออาจน าไปสความเขาใจผดตอกน -แสดงออกถงการเคารพในสทธเสรภาพของตนเองและผอน

122

โลกศกษา มาตรฐานการเรยนร ตวชวด ม.2 – วเคราะหบทบาท

ความส าคญและความสมพนธของสถาบนทางสงคม -อธบายความคลายคลงและความแตกตางของวฒนธรรมไทยและวฒนธรรมของประเทศในภมภาคเอเชย เพอน าไปสความเขาใจอนดระหวางกน ม.3-มสวนรวมในการปกปองคมครองผอนตามหลกสทธมนษยชน -อนรกษวฒนธรรมไทยและเลอกรบวฒนธรรมสากลทเหมาะสม -วเคราะหปจจยทกอใหเกดปญหาความขดแยงในประเทศ และเสนอแนวคดในการลดความขดแยง -เสนอแนวคดในการด ารงชวตอยางมความสขในประเทศและสงคมโลก ม.4-6- วเคราะหและปฏบตตนตามกฎหมายทเกยวของกบตนเอง ครอบครว ชมชน ประเทศชาต และสงคมโลก

123

โลกศกษา มาตรฐานการเรยนร ตวชวด

มาตรฐาน ส 2.2 เขาใจระบบการเมองการปกครองในสงคมปจจบน ยดมน ศรทธาและธ ารงรกษาไวซงการปกครองระบอบประชาธไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

-วเคราะหความส าคญของโครงสรางทางสงคม การขดเกลาทางสงคม และการเปลยนแปลงทางสงคม -ปฏบตตนและมสวนสนบสนนใหผอนประพฤตปฏบตเพอเปนพลเมองดของประเทศชาต และสงคมโลก -ประเมนสถานการณ สทธมนษยชนในประเทศไทยและเสนอแนวทางพฒนา ป.1-มสวนรวมในการตดสนใจและท ากจกรรมในครอบครวและโรงเรยนตามกระบวนการประชาธปไตย ป.2-อธบายความสมพนธของตนเอง และสมาชกในครอบครวในฐานะเปนสวนหนงของชมชน ป.3-วเคราะหความแตกตางของกระบวนการตดสนใจในชนเรยน โรงเรยนและชมชน โดยวธการออกเสยงโดยตรง และการเลอกตวแทนออกเสยง ป.4-อธบายบทบาทหนาทของพลเมองในกระบวนการเลอกตง

124

โลกศกษา มาตรฐานการเรยนร ตวชวด ป.5-วเคราะหประโยชนท

ชมชนจะไดรบจากองคกรปกครองสวนทองถน ป.6-มสวนรวมในกจกรรมตางๆ ทสงเสรมประชาธปไตยในทองถนและประเทศ ม.1 –อธบายหลกการเจตนารมณ โครงสรางและสาระส าคญของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยฉบบปจจบนโดยสงเขป ม.2-วเคราะหขอมลขาวสารทางการเมอง การปกครองทมผลกระทบตอสงคมไทยสมยปจจบน ม.3-วเคราะหเปรยบเทยบระบอบการปกครองของไทยกบประเทศอน ๆ ทมการปกครองระบอบประชาธปไตย ม.4-5-เสนอแนวทางการเมองการปกครองทน าไปสความเขาใจและการประสานประโยชนรวมกนระหวางประเทศ

125

โลกศกษา มาตรฐานการเรยนร ตวชวด สาระท 3 เศรษฐศาสตร

มาตรฐาน ส 3.1 เขาใจและสามารถบรหารจดการทรพยากรในการผลตและการบรโภค การใชทรพยากรทมอยจ ากดไดอยางมประสทธภาพและคมคา รวมทงเขาใจหลกการของเศรษฐกจพอเพยงเพอการด ารงชวตอยางมดลยภาพ มาตรฐาน ส 3.2 เขาใจระบบและสถาบนทางเศรษฐกจตาง ๆ ความสมพนธทางเศรษฐกจและความจ าเปนจของการรวมมอกนทางเศรษฐกจในสงคมโลก

ป.5-ประยกตใชแนวคดของปรชญาของเศรษญกจพอเพยงในการท ากจกรรมตาง ๆ ในครอบครว โรงเรยนและชมชน ป.6-บอกวธและประโยชนของการใชทรพยากรอยางย งยน ม.1-วเคราะหคานยมและพฤตกรรมการบรโภคของคนในสงคมซงสงผลตอเศรษฐกจของชมชนและประเทศ ม.2-เสนอแนวทางการพฒนาการผลตในทองถนตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ม.3-มสวนรวมในการแกไขปญหาและพฒนาทองถนตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ม.4-6-วเคราะหปญหาทางเศรษฐกจในชมชนและเสนอแนวทางแกไข ป.3-บอกความส าคญของภาษและบทบาทของประชาชนในการเสยภาษ ป.4-อธบายความสมพนธทางเศรษฐกจของคนในชมชน ป.5-จ าแนกผลดผลเสยของการกยม

126

โลกศกษา มาตรฐานการเรยนร ตวชวด

ป.6-ยกตวอยางการรวมกลมทางเศรษฐกจภายในทองถน ม.1-อภปรายผลของการมกฎหมายเกยวกบทรพยสนทางปญญา ม.2-ยกตวอยางทสะทอนใหเหนการพงพาอาศยกนและการแขงขนทางเศรษฐกจในภมภาคเอเชย -วเคราะหการกระจายของทรพยากรในโลกทสงผลตอความสมพนธทางเศรษฐกจระหวางประเทศ -วเคราะหการแขงขนทางการคาในประเทศและตางประเทศทสงผลตอคณภาพสนคา ปรมาณการผลตและราคาสนคา ม.3-อภปรายบทบาทความส าคญของการรวมกลมทางเศรษฐกจระหวางประเทศ -วเคราะหสาเหตและวธการกดกนทางการคาในการคาระหวางประเทศ ม.4-6-วเคราะหผลกระทบของการเปดเสรทางเศรษฐกจในยคโลกาภวตนทมผลตอสงคมไทย -วเคราะหผลดผลเสยของความรวมมอทางเศรษฐกจระหวางประเทศในรปแบบตาง ๆ

127

โลกศกษา มาตรฐานการเรยนร ตวชวด สาระท 4 ประวตศาสตร

มาตรฐาน ส 4.1 เขาใจความหมายความส าคญของเวลาและยคสมยทางประวตศาสตรสามารถใชวธการทางประวตศาสตรามาวเคราะหเหตการณตาง ๆ อยางเปนระบบ

ป.3-แสดงล าดบเหตการณส าคญของโรงเรยนและชมชน โดยระบหลกฐานและแหลงขอมลทเกยวของ ป.6-น าเสนอขอมลจากหลกฐานทหลากหลายในการท าความเขาใจเรองราวส าคญในอดต ม.1-น าวธการทางประวตศาสตรมาใชศกษาเหตการณทางประวตศาสตร ม.2-เหนความส าคญของการตความหลกฐานทางประวตศาสตรทนาเชอถอ ม.3-วเคราะหเรองราวเหตการณส าคญทางประวตศาสตรไดอยางมเหตผลตามวธการทางประวตศาสตร ม.4-6-ตระหนกถงความส าคญของเวลาและยคสมยทางประวตศาสตรทแสดงถงการเปลยนแปลงของมนษยชาต

128

โลกศกษา มาตรฐานการเรยนร ตวชวด มาตรฐาน ส 4.2 เขาใจพฒนาการ

ของมนษยชาตจากอดตจนถงปจจบนในดานความสมพนธและการเปลยนแปลงของเหตการณอยางตอเนอง ตระหนกถงความส าคญและสามารถวเคราะหผลกระทบทเกดขน

ป.2-อธบายผลกระทบของการเปลยนแปลงทมตอวถชวตของคนในชมชน ป.3-เปรยบเทยบความเหมอนและความตางทางวฒนธรรมของชมชนตนเองกบชมชนอน ป.5-อภปรายอทธพลของวฒนธรรมตางชาตทมตอสงคมไทยปจจบนโดยสงเขป ป.6-อธบายสภาพสงคม เศรษฐกจและการเมองของประเทศเพอนบาน ม.3-วเคราะหผลของการเปลยนแปลงทน าไปสความรวมมอและความขดแยงในครสตศตวรรษท 20 ตลอดจนความพยายามในการขจดปญหาความขดแยง ม.4-6-วเคราะหอทธพลของอารยธรรมโบราณ และการตดตอระหวางโลกตะวนออกกบโลกตะวนตกทมผลตอพฒนาการและการเปลยนแปลงของโลก -วเคราะหเหตการณส าคญตางๆ ทสงผลตอการเปลยนแปลงทางสงคม เศรษฐกจ และการเมอง เขาสโลกสมยปจจบน

129

โลกศกษา มาตรฐานการเรยนร ตวชวด มาตรฐาน ส 4.3 เขาใจความ

เปนมาของชาตไทย วฒนธรรม ภมปญญาไทย มความรก ความภมใจ และธ ารงความเปนไทย สาระท 5 ภมศาสตร มาตรฐาน ส 5.1 เขาใจลกษณะของโลกทางกายภาพและความสมพนธของสรรพสงซงมผลตอกนและกนในระบอบของธรรมชาต ใชแผนทและเครองมอทางภมศาสตรในการคนหา วเคราะห สรป และใชขอมลภมสารเทศอยางมประสทธภาพ

ม.4-6-วเคราะหประเดนส าคญของประวตศาสตรไทย -วเคราะหปจจยทสงเสรมการสรางสรรคภมปญญาไทยและวฒนธรรมไทย ซงมผลตอสงคมไทยในยคปจจบน -วเคราะหผลงานของบคคลส าคญทงชาวไทยและตางประเทศทมสวนสรางสรรควฒนธรรมไทยและประวตศาสตรไทย ป.5-อธบายความสมพนธของลกษณะทางกายภาพกบทางสงคมในภมภาคของตนเอง ป.6-อธบายความสมพนธระหวางลกษณะทางกายภาพกบปรากฎการณทางธรรมชาตของประเทศ ม.2-วเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะทางกายภาพและสงคมของทวปยโรปและแอฟรกา ม.3-วเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะทางกายภาพและสงคมของทวปอเมรกาเหนอและอเมรกาใต

130

โลกศกษา มาตรฐานการเรยนร ตวชวด

มาตรฐาน ส 5.2 เขาใจปฏสมพนธระหวางมนษยกบสภาพแวดลอมทางกายภาพทกอใหเกดการสรางสรรควฒนธรรม มจตส านกและมสวนรวมในการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม เพอการพฒนาทย งยน

ม.4-6-วเคราะหอทธพลของสภาพภมศาสตรซงท าใหเกดปญหาทางกายภาพหรอภยพบตทางธรรมชาตในประเทศไทยและภมภาคตาง ๆ ของโลก -ประเมนการเปลยนแปลงธรรมชาตในโลกวาเปนผลมาจากการกระท าของมนษยและหรอธรรมชาต ป.1-มสวนรวมในการจดระเบยบสงแวดลอมทบานและชนเรยน ป.2-มสวนรวมในการฟนฟปรบปรงสงแวดลอมในโรงเรยนและชมชน ป.3-อธบายความแตกตางของเมองและชนบท ป.4-มสวนรวมในการอนรกษสงแวดลอมในจงหวด ป.5-น าเสนอตวอยางทสะทอนใหเหนผลจากการรกษาและการท าลายสภาพแวดลอมและเสนอแนวคดในการรกษาสภาพแวดลอมในภมภาค ป.6-จดท าแผนการใชทรพยากรในชมชน

131

โลกศกษา มาตรฐานการเรยนร ตวชวด ม.1-วเคราะหปจจยทางกายภาพ

และสงคมทมผลตอการเลอนไหลของความคด เทคโนโลย สนคา และประชากรในทวปเอเชย ออสเตรเลย และโอเชยเนย ม.2-วเคราะหเหตและผลกระทบทประเทศไทยไดรบจากการเปลยนแปลงของสงแวดลอมในทวปยโรปและแอฟรกา ม.3-วเคราะหเหตและผลกระทบตอเนองจากการเปลยนแปลงของสงแวดลอมในทวปอเมรกาเหนอและอเมรกาใตทสงผลตอประเทศไทย ม.4-6-วเคราะหสถานการณและวกฤตการณดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของประเทศไทยและโลก -ระบมาตรการปองกนและ แกไขปญหาบทบาทขององคกรและการประสานความรวมมอทงในประเทศและนอกประเทศเกยวกบกฎหมายสงแวดลอม การจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

132

โลกศกษา มาตรฐานการเรยนร ตวชวด - มสวนรวมในการแกปญหา

และการด าเนนชวตตามแนวทางการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอมเพอการพฒนาทย งยน