จตรกรรมสนาภาพทวทศน : กรณศกษาผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศน

ของแฟรงค เวบบ และเวอรจเนย คอปป

ปรญญานพนธ ของ

สพจน สทธยทธ

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรศลปกรรมศาสตรมหาบณฑต วชาเอกทศนศลป : ศลปะสมยใหม

มนาคม 2550

จตรกรรมสนาภาพทวทศน : กรณศกษาผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศน

ของแฟรงค เวบบ และเวอรจเนย คอปป

ปรญญานพนธ ของ

สพจน สทธยทธ

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรศลปกรรมศาสตรมหาบณฑต วชาเอกทศนศลป : ศลปะสมยใหม

มนาคม 2550 ลขสทธของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

จตรกรรมสนาภาพทวทศน : กรณศกษาผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศน

ของแฟรงค เวบบ และเวอรจเนย คอปป

บทคดยอ ของ

สพจน สทธยทธ

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรศลปกรรมศาสตรมหาบณฑต วชาเอกทศนศลป : ศลปะสมยใหม

มนาคม 2550

สพจน สทธยทธ. (2550). จตรกรรมสนาภาพทวทศน : กรณศกษาผลงานจตรกรรมสนา ภาพทวทศนของ แฟรงค เวบบ และเวอรจเนย คอปป. ปรญญานพนธ ศป.ม. (ทศนศลป : ศลปะสมยใหม). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ คณะกรรมการควบคม : รองศาสตราจารยพฤทธ ศภเศรษฐศร ศาสตราจารยพเศษ อาร สทธพนธ การวจยฉบบนเปนการวจยและพฒนา (Research and Development : R&D) มจดมงหมายเพอการศกษาวเคราะหจตรกรรมสนาภาพทวทศน ผลงานของแฟรงค เวบบ และเวอรจเนย คอปป ในประเดน เนอหาของภาพ โครงสรางของภาพ กลวธการสรางสรรคผลงานของศลปน เพอนาผลจากการศกษาวเคราะหมาพฒนาสรางสรรคเปนผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศนในแบบของผวจย ผวจยศกษาหลกการทางทศนศลปในการสรางสรรคผลงานของแฟรงค เวบบ และ เวอรจเนย คอปป จากหนงสอททงสองประพนธขน ประกอบการใชตวแทนกลมตวอยางภาพ ผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศนของแฟรงค เวบบ ทสรางสรรคระหวางป ค.ศ.1987 - 1994 จานวน 30 ภาพ และผลงานของเวอรจเนย คอปป ทสรางสรรคระหวางป ค.ศ.1988 จานวน 20 ภาพ ประกอบขอมลทางวชาการในศลปะหลกวชาทเกยวของ จากผลการศกษาวเคราะห ผวจยนามาพฒนาสรางสรรคผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศนในแบบของผวจย จานวน 4 ชด รวมผลงาน 29 ภาพ แสดงเนอหาของภาพทวทศนทางบกและทางนา ผลงานในชดทหนงถงชดทสามมเนอหาภายในภาพถายทอดความรสกตอสถานท ทสมพนธกบชวตประจาวนของผวจย เชน ทอยอาศย สถานททางาน สถานทศกษา ในแบบของผวจย ผลงานในชดทส แสดงการถายทอดเนอหาของเหตการณสาคญภายในสถานท ในวนทมขบวนพยหยาตราชลมารค เฉลมฉลองสรราชสมบตครบ 60 ป และ เหตการณในวนททาอากาศยานสวรรณภมเปดใชอยางเปนทางการ แสดงอารมณความรสกในแบบของผวจย การสรางสรรคผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศนในแบบของผวจยแสดงใหเหนจดเดน ภายในภาพจากการระบายสประสานกาลงสองสวางของสโดยใชกลมสเปนจดเดน สรางความกลมกลนจากหลกการใชสสรางความกลมกลน แสดงสมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน และบนลางสมดลกนแบบไมเหมอนกน กลวธการสรางสรรคผลงาน แสดงการสรางองคประกอบใตชนสดวยการขดขดลากเสน การระบายสเคลอบทบ เชดออก การสรางพนผวและมตลวงตาแสดงอารมณความรสกจากสอวสดสชนดแหง เชน ดนสอส สเทยน สผง ประสานกบสอวสดสนา การกาหนดกลมสเพอใชทาการระบายสภายในภาพ 3 ประการ คอ กลมสเดน กลมสรอง กลมสประสานสงเสรม การพฒนาสรางสรรคผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศนของผวจย เปนผลงานทางทศนศลปทมรปแบบการแสดงออกจดอยในกลม แสดงออกทางอารมณความรสกโดยการนากลวธการสรางสรรคมาแสดงออก มสอการแสดงออกเปนผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศน

WATER COLOUR LANDSCAPE PAINTINGS : A CASE STUDY OF FRANK WEBB

AND VIRGINIA COBB ’ S WATER COLOUR LANDSCAPE PAINTINGS

AN ABSTRACT BY

SUPOJ SUTIYUTH

Presented in Partial Fulfillment of Requirements for the Master of Fine Arts degree in Visual Art : Modern Art

at Srinakharinwirot University March 2007

Supoj Sutiyuth (2007). Water Colour Landscape Paintings : A Case Study of Frank Webb and Virginia Cobb’s Landscape Watercolor Paintings. Master thesis, M.FA. (Visual Art : Modern Art). Bangkok : Graduate School, Srinakharinwirot University, Advisor Committee: Assoc. Prof. Prit Supasetrisi, Prof. Aree Soothipunt

The purpose of this research and development (R & D) was to scrutinize the landscape watercolor paintings from the perspectives of Frank Webb and Virginia Cobb in terms of content, structure, and creating techniques in order to apply the findings to create and develop landscape watercolor paintings under the researcher’s style. The sample were Frank Webb’s thirty landscape watercolor paintings which were created during the year 1987 to 1994 including Virginia Cobb’s twenty pieces of work painted in the year 1988. According to the findings from Webb and Cobb’s landscape watercolor paintings, twenty-nine paintings were created, and divided into four sets. The first three sets exhibited the feelings towards places which related to the researcher’s daily life, namely residence, workplace, including academy. Besides, another set portrayed details of the Grand Royal Barge Procession on the auspicious occasion of His Majesty King Bhumibol Adulyadej sixtieth anniversary’s accession to the throne, including the grand opening of Suvarnabhumi airport’s atmosphere which created under the researcher’s style by the following perspectives: Firstly, the content of paintings represented details about both ground and water scenery by distortion techniques. Additionally, color effect was substituted the missing part to portray various emotions. Secondly, painting structure depicted the property which was noticeable in their dimensions, and another significant aspect is the shading including blending technique usage. The outstanding point in the paintings was characterized by the combinations of dimensions and tonality of color. Thirdly, the paintings harmony was presented by color effect. The paintings depicted asymmetrical balance for both lower and upper parts. Lastly, creating techniques, Sgraffito technique was applied to create the elements under the color levels. Scumble and retrousssage by watercolor were used in the twenty-nine paintings. The backgrounds and illusionism were presented by the combination of watercolor and dry colors. Furthermore, three categories of colors were employed: dominant colors, intermediate colors and complementary colors.

According to the landscape watercolor paintings techniques applied by the researcher, the twenty-nine paintings demonstrated the creating techniques in term of content which portrayed the impressive emotions.

ปรญญานพนธ เรอง

จตรกรรมสนาภาพทวทศน : กรณศกษาผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศน

ของแฟรงค เวบบ และเวอรจเนย คอปป

ของ นายสพจน สทธยทธ

ไดรบอนมตจากบณฑตวทยาลยใหนบเปนสวนของการศกษาตามหลกสตร ปรญญาศลปกรรมศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาทศนศลป : ศลปะสมยใหม

ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

…………………………………………………….. คณบดบณฑตวทยาลย (ผชวยศาสตราจารย ดร.เพญสร จระเดชากล ) วนท ….เดอน ……………….พ.ศ………

…………………………………………………….. ประธาน

(รองศาสตราจารย พฤทธ ศภเศรษฐศร)

…………………………………………………….. กรรมการ

(ศาสตราจารยพเศษ อาร สทธพนธ)

…………………………………………………….. กรรมการทแตงตงเพมเตม

(ศาสตราจารย ดร.วรณ ตงเจรญ)

…………………………………………………….. กรรมการทแตงตงเพมเตม

(ผชวยศาสตราจารยอานาจ เยนสบาย)

สพจน สทธยทธ. (2550). จตรกรรมสนาภาพทวทศน : กรณศกษาผลงานจตรรกรรมสนา

ประกาศคณปการ ปรญญานพนธฉบบน เปนผลจากกระบวนการศกษาเชงวเคราะห เพอแสวงหาองคความรในการพฒนาและสรางสรรคผลงานศลปะอยางมระบบและมกระบวนการ จากการศกษาตามหลกสตรปรญญาศลปกรรมศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาทศนศลป : ศลปะสมยใหม คณะศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒทปลกฝงแนวคดและปรชญาการเรยนรอยเสมอวา การศกษาหาความรนนถอวาเปนหนาทหนงของการมชวตอยและการไดทาปรญญานพนธไดสาเรจเสรจสนลงนน ไมใชสงสนสดของการศกษา แตเปนผลของความสบเนองจากหนาทในการศกษาหาความรทจะไมมวนสนสด ผวจยขอกราบขอบพระคณ ศาสตราจารยพเศษอาร สทธพนธ ผเปนกระจกสะทอนความคด ความเชอของศลปะหลากหลายรปแบบ ใหไดทบทวนและสบคนทมาอยางระมดระวงรอบคอบ อนนาไปสการตงคาถามกระตนตนเองในคาและความหมายของสงทตองลงมอทาหรอจาเปนตองลงมอทา ใหรจกแยกแยะและมสต ขอกราบขอบพระคณ รองศาสตราจารยพฤทธ ศภเศรษฐศร ผเปนทปรกษาและประธานควบคมปรญญานพนธในความกรณาสละเวลาตรวจสอบและสงเสรมความร ความเขาใจ

ในกระบวนการของงานวจยแบบ R & D ดวยความมงหวงวาผวจยจะนาคณคาจากสงทไดเรยนรนนไปพฒนาตนเองใหเปนนกวชาการทางศลปะ และนกปฏบตทางศลปะทมคณภาพตอไปหรอเพอประยกตใชกบชวตการทางานของผวจยไดในอนาคต ขอกราบขอบพระคณ ศาสตราจารย ดร.วรณ ตงเจรญ ครผเปนแบบอยางในความทมเทและอดทนเพอสงทเรยกวาคณภาพ และคณภาพทสมบรณพรอมนนหางไกลจากความ

ประนประนอมเสมอ ขอกราบขอบพระคณ รองศาสตราจารยวรรณรตน ตงเจรญ และผชวยศาสตราจารยอานาจ

เยนสบาย ทกรณาสละเวลาตรวจสอบปรญญานพนธและเปนกรรมการสอบ ทาใหไดทบทวนแนวคดและแนวทางการสรางสรรคไดครบถวนสมบรณตามกระบวนแบบของการวจย ขอกราบขอบพระคณ รองศาสตราจารยเกรก ยนพนธ ผใหคาปรกษาในทางปฏบตสรางสรรคผลงาน และหลกการเขยนหนงสอในแบบพรรณนาความควบรวมกบหลกวชาการใหสอดคลองกบแนวทางการวจย จนไดทบทวนใหเกดความเหมาะสม และเปนไปอยางมทศทาง สาคญยง ผวจยขอกราบขอบพระคณครอบครวสทธยทธ ทสงเสรมใหกาลงใจในทกหนทางเพอการศกษาหาความร ตลอดระยะเวลาทผานมา โดยเฉพาะนางสาวบษบา สทธยทธ ผใหโอกาสและคาปรกษาทดในการฝกฝนและสรางวนยใหกบตนเอง จนสามารถแกปญหากบอปสรรคตางๆ ไดเปนอยางดยง

ขอขอบใจเพอนๆ ทกคนทไดมโอกาสรวมกนสรางสรรคงานสาธารณประโยชนจากกจกรรมในระบบและนอกระบบตามอธยาศยรวมกน เปนสงคมคณภาพ สงคมแหงการเรยนร มความสขและความทรงจาทดมคณคาตลอดระยะเวลาทผานมาจวบจนวาระทผวจยไดรบความสาเรจในวนน ขอใหมตรภาพ และปญญาธรรมของทกคน จงเปนพลงสรางสรรคประโยชนกบสวนรวมสบตอไป สพจน สทธยทธ

สารบญ

หนา บทท

1. บทนา............................................................................ 1 ภมหลง.................................................................... 1

ความมงหมายในการวจย.......................................... 4 ความสาคญของการวจย………………………………. 4 ขอบเขตของการวจย …………………………………. 4 ขอตกลงเบองตน………………………………………. 4 นยามศพทเฉพาะ…………………………………… 5 วธดาเนนการศกษาคนควา…………………………………… 5

2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ………………………….. 7 ประวตทวไปเกยวกบแฟรงค เวบป……………….. 8 แนวคดและหลกการสรางสรรคผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศน ของแฟรงค เวบป............................................. 10 การสรางสรรคผลงานจตรกรรมสนาของแฟรงค เวบป.... 16 ประวตทวไปเกยวกบเวอรจเนย คอปป…………….. 31 แนวคดและหลกการสรางสรรคผลงานจตรกรรมสนาของ เวอรจเนย คอปป............................................. 35 การสรางสรรคผลงานจตรกรรมสนาของเวอรจเนย คอปป…. 41 เนอหางานจตรกรรมภาพทวทศน....................... 56 เนอหาทางธรรมชาตแวดลอม………………. 57 เนอหาทางสงคม……………………………. 59 การถายทอดรปแบบในงานจตรกรรมสนาภาพทวทศน ของแฟรงค เวบป……………………………. 61 รปแบบในการแสดงออก……………………. 61 กลวธการระบายสนา……………………….. 64 การถายทอดรปแบบในงานจตรกรรมสนาภาพทวทศน ของเวอรจเนย คอปป........................................ 67 รปแบบในการแสดงออก แอบสแตรกอารต……. 68 ทฤษฎเกสตอตท…………………………………. 78 ขอมลทวไปเกยวกบศลปะ…………………………… 82 กลวธการแสดงออก…………………………….. 82

สารบญ (ตอ) หนา

บทท (ตอ) รปแบบของการแสดงออกในผลงานศลปะทมองเหนได 89 โครงสรางและมตภายในภาพผลงานจตรกรรม…….. 94 ลกษณะของสอะครลค………………………………. 100 3 การวเคราะหจตรกรรมสนาภาพทวทศนของแฟรงค เวบบ และเวอรจเนย คอปป………………………………. 103 ประชากรและการเลอกกลมตวอยาง…… ……………… 103 วเคราะหภาพผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศน ของแฟรงค เวบบ………………………………… 120 สรปผลการวเคราะหจตรกรรมสนาภาพทวทศน ของแฟรงค เวบบ....................................... 174 วเคราะหผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศนของ เวอรจเนยร คอปป ………………………… 176 สรปผลการวเคราะหจตรกรรมสนาภาพทวทศน ของเวอรจเนย คอปป………………….. 216 4 การพฒนาสรางสรรคผลงาน.............................................. 219 สรปผลการพฒนาสรางสรรคผลงาน................................... 281 5 สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ............................ 286 ความมงหมายของการวจย............................................ 286 ความสาคญของการวจย............................................... 286 ขอบเขตของการวจย................................................... 286 สรปผลการศกษาวจย................................................. 289 อภปรายผล............................................................... 293 ขอเสนอแนะ............................................................. 295 บรรณานกรม 297 ประวตยอผวจย.................................................................... 298

บญชภาพประกอบ ภาพประกอบ หนา

1 Sutter Creek …………………………………………………… 110 2 Montercy Morning……………………………………………….. 110 3 Old Forge Hermitage………………………………………….. 110 4 Vero Beach, …………………………………………………… 110 5 Decorah Backstreet ……………………………………… 111 6 Hudson Elevator east…………………………………………….. 111 7 Oaxaca Church,………………………………………………….. 111 8 Farm on the Battenkill…………………………………………… 111 9 Blue Oaxaca……………………………………………………… 111 10 The Jungle Shop…………………………………………………. 111 11 Wilson’s Mill,VI……………………………………………………. 112 12 Market,cornered,…………………………………………………… 112 13 University Platz…………………………………………………… 112 14 West Wardsboro Lumber……………………………………………. 112 15 The Edge of the Forest……………………………………………. 112 16 Market…………………………………………………………………. 112 17 Pittburgh’s Market Square………………………………………….. 113 18 Cove………………………………………………………………….. 113 19 The Dalles………………………………………………………….. 113 20 Rockport Boatyard………………………………………………….. 113 21 Sam’s Place……………………………………………………………. 113 22 Pacitic Grove Beach…………………………………………………. 114 23 Kennebunkport………………………………………………………. 114 24 Low Tide………………………………………………………………. 114 25 Lover’s Paint Revisited……………………………………………… 114 26 Captain Randy’s Landing……………………………………………. 114 27 Yaughiogheny Marina……………………………………………….. 114 28 Gateway Fleet………………………………………………………… 115 29 Sea Girt Ligth…………………………………………………………. 115

30 Faust Marina…………………………………………………… 115

บญชภาพประกอบ (ตอ) ภาพประกอบ หนา

31 CANYON WALL WITH DOVE ................................................ 116 32 SETTING SUN, RED……………………………………………….. 116 33 LAYERED TIME…………………………………………………….. 116 34 CANYON MORNING………………………………………………. 116 35 CANYON WALL 8………………………………………………….. 117 36 CANYON WALL 14…………………………………………………. 117 37 JOURNEYS…………………………………………………………. 117 38 CANYON WALL…………………………………………………….. 117 39 NESTING 6…………………………………………………………… 117 40 ENERGY FLOW…………………………………………………….. 117 41 ANCIENT WALL 2………………………………………………….. 118 42 THE WEIGHT WATCHER………………………………………… 118 43 WINTER INHERITANCE………………………………………….. 118 44 JOURNEYS 7………………………………………………………. 118 45 QUARRY…………………………………………………………… 118 46 ANCIENT WALL 13…………………………………………………… 118 47 QUARRY 1……………………………………………………………… 119 48 CANYON DE CHELLY………………………………………………… 119 49 RIVERBED………………………………………………………………. 119 50 COLORS OF NEW MEXICO…………………………………………. 119 51 Sutter Creek……………………………………………………………… 125 52 Montercy Morning……………………………………………………….. 126 53 Old Forge Hermitage…………………………………………………. 126 54 Vero Beach……………………………………………………………. 126 55 Decorah Backstreet…………………………………………………… 127 56 Hudson Elevator East………………………………………………. 128 57 Oaxaca Church……………………………………………………….. 128 58 Farm on the Battenkill……………………………………………… 129 59 Blue Oaxaca………………………………………………………….. 129 60 The Jungle Shop ……………………………………………………. 129

บญชภาพประกอบ (ตอ) ภาพประกอบ หนา

61 Wilson’s Mill……………………………………………….. 130 62 The Edge of the Forest……………………………….. 131 63 Market Cornerad………………………………………….. 131 64 West Wardsboro……………………………………………. 131 65 University Platz…………………………………………… 132 66 Market,………………………………………………………. 132 67 Pittburgh’s Market Square……………………………….. 132 68 Gateway Fleet…………………………………………….. 134 69 Yaughiogheny Marina……………………………………. 135 70 Captain Randy’s Landing………………………………. 135 71 Lover’s Point Revisited…………………………………. 135 72 Low Tide…………………………………………………. 136 73 Kennebunkport……………………………………………. 136 74 Pacitic Grove Beach……………………………………. 136 75 Sam’s Place……………………………………………… 137 76 Rockport Boatyard………………………………………. 138 77 The Dalles…………………………………………………. 138 78 Cove……………………………………………………….. 139 79 Faust Marina…………………………………………….. 139 80 Old forge hermitage……………………………………….. 141 81 Decorah backsrtte…………………………………………. 141 82 Sutter creck………………………………………………… 142 83 Vero Beach……………………………………………………. 142 84 Montrey Morning………………………………………………. 143 85 Gateway fleet…………………………………………………. 144 86 Low tide…………………………………………………………. 144 87 Sam’s place…………………………………………………… 145 88 Captain randy……………………………………………………. 145 89 89 Love’s paint revisited………………………………………. 146 90 Pacitic grove beach…………………………………………….. 146

บญชภาพประกอบ (ตอ) ภาพประกอบ หนา

91 Yaughiogheny marina…………………………………………….. 147 92 Kennebunkport……………………………………………………. 147 93 Blue Oaxaca………………………………………………………. 148 94 Oaxaca church……………………………………………………. 149 95 The jungle Shop…………………………………………………. 149 96 Fam on the Battenkill……………………………………………. 150 97 Hudson elevator east…………………………………………… 150 98 98 Wilson’s mill, VI……………………………………………. 151 99 Sea girt Light…………………………………………………… 151 100 Market Cornered………………………………………………. 152 101 Pittburgh’s Market Square…………………………………… 153 102 102 Market,…………………………………………………… 153 103 University Platz…………………………………………………. 154 104 The Edge of the forest…………………………………………. 154 105 West warsboro lumber…………………………………………. 155 106 Cove………………………………………………………………. 156 107 The Dalles……………………………………………………….. 156 108 Rockport boatyard………………………………………………. 157 109 Faust Marina…………………………………………………….. 158 110 Sutter Creek……………………………………………………. 162 111 Montercy Morning……………………………………………… 163 112 Old Forge Hermitage………………………………………… 163 113 Vero Beach……………………………………………………. 163 114 The Edge of the Forest……………………………………. 164 115 Hudson Elevator East……………………………………….. 164 116 Oaxaca Church……………………………………………….. 164 117 Farm on the Battenkill……………………………………… 165 118 Blue Oaxaca…………………………………………………. 165 119 The Jungle Shop…………………………………………… 165 120 Wilson’s Mill, VI ................................................................ 166

บญชภาพประกอบ (ตอ) ภาพประกอบ หนา

121 Market Cornerad…………………………………………………. 166 122 University Platz………………………………………………….. 166 123 West Wardsboro ……………………………………………… 167 124 Decorah Backstreet……………………………………………. 167 125 Market,…………………………………………………………… 167 126 Pittburgh’s Market Square……………………………………. 168 127 Cove…………………………………………………………….. 168 128 The Dalles……………………………………………………… 169 129 Rockport Boatyard……………………………………………… 169 130 Sam’s Place,…………………………………………………….. 169 131 Pacitic Grove Beach……………………………………………. 170 132 Kennebunkport,…………………………………………………. 170 133 Low Tide…………………………………………………………… 170 134 Lover’s Paint Revisited………………………………………… 171 135 Captain Randy’s Landing……………………………………… 171 136 Yaughiogheny Marina…………………………………………. 171 137 Gateway Fleet…………………………………………………… 172 138 Sea Girt Ligth……………………………………………………. 172 139 Faust Marina…………………………………………………… 172 140 CANYON WALL WITH DOVE……………………………… 183 141 CANYON MORNING,………………………………………… 184 142 RIVERBED……………………………………………………… 184 143 SETTING SUN, RED MESA…………………………………. 186 144 LAYERED TIME………………………………………………. 187 145 CANYON WALL 8……………………………………………. 187 146 CANYON WALL 14………………………………………….. 187 147 JOURNEYS,…………………………………………………… 188 148 CANYON WALL………………………………………………. 188 149 NESTING 6……………………………………………………. 188 150 ENERGY FLOW……………………………………………… 189

บญชภาพประกอบ (ตอ) ภาพประกอบ หนา

151 ANCIENT WALL 2……………………………………………….. 189 152 THE WEIGHT WATCHER…………………………………….. 189 153 WINTER INHERITANCE……………………………………….. 190 154 JOURNEYS 7…………………………………………………….. 190 155 QUARRY………………………………………………………….. 190 156 ANCIENT WALL13……………………………………………… 191 157 QUARRY 1……………………………………………………….. 191 158 CANYON DE CHELLY…………………………………………. 191 159 COLORS OF NEW MEXICO…………………………………… 192 160 Canyon Wall With DOVE………………………………………. 194 161 Riverbed……………………………………………………………. 195 162 Canyon morning…………………………………………………. 195 163 Ancient Wall13…………………………………………………… 196 164 Canyon Wall………………………………………………………. 197 165 Canyon Wall8…………………………………………………….. 197 166 Energy Flow…………………………………………………….. 198 167 Journeys…………………………………………………………... 198 168 Journeys………………………………………………………….. 199 169 Quarry…………………………………………………………….. 199 170 Quarry1…………………………………………………………… 200 171 The Weight Watcher…………………………………………….. 200 172 Ancient Wall2…………………………………………………….. 201 173 Setting Sun redmasa Dove…………………………………….. 201 174 Canyon de Chelly…………………………………………………. 202 175 Canyon Wall14……………………………………………………. 203 176 Journeys 7………………………………………………………… 203 177 Nesting 6…………………………………………………………… 204 178 Winter Inheritance………………………………………………… 204 179 CANYON WALL WITH DOVE,………………………………….. 207 180 CANYON MORNING……………………………………………. 207

บญชภาพประกอบ (ตอ) ภาพประกอบ หนา

181 RIVERBED…………………………………………………………….. 208 182 SETTING SUN, RED MESA……………………………………….. 208 183 LAYERED TIME…………………………………………………….. 209 184 CANYON WALL 8………………………………………………….. 209 185 CANYON WALL 14,………………………………………………… 209 186 JOURNEYS,……………………………………………………….. 210 187 CANYON WALL…………………………………………………… 210 188 NESTING 6………………………………………………………… 210 189 ENERGY FLOW…………………………………………………… 211 190 ANCIENT WALL 2………………………………………………… 211 191 191THE WEIGHT WATCHER……………………………………. 211 192 WINTER INHERITANCE…………………………………………… 212 193 JOURNEYS 7……………………………………………………….. 212 194 QUARRY…………………………………………………………….. 212 195 ANCIENT WALL13………………………………………………… 213 196 QUARRY 1,…………………………………………………………. 213 197 CANYON DE CHELLY…………………………………………….. 213 198 198 COLORS OF NEW MEXICO………………………………… 214 199 ถนนพระรามเกา 2549/1 …………………………………………. 223 200 ถนนพระรามเกา 2549/2 …………………………………………… 223 201 ถนนพระรามเกา 2549/3 ……………………………………… 224 202 ถนนพระรามเกา2549/4 ……………………………………………. 224 203 ถนนพระรามเกา 2549/5 ……………………………………… 224 204 ถนนพระรามเกา 2549/6…………………………………………… 224 205 ถนนพระรามเกา 2549/7…………………………………………… 224 206 ถนนพระรามเกา2549/8……………………………………………. 224 207 ถนนพระรามเกา 2549/1………………………………………….. 225 208 แสดงจดเดนของภาพ ถนนพระรามเกา 2549/1…………………… 225 209 แสดงความกลมกลนของภาพ ถนนพระรามเกา 2549/1………….. 226

บญชภาพประกอบ (ตอ) ภาพประกอบ หนา

210 แสดงความสมดลของภาพ ถนนพระรามเกา 2549/1……………… 226 211 ถนนพระรามเกา 2549/2…………………………………………….. 227 212 แสดงจดเดนของภาพ ถนนพระรามเกา 2549/2…………………… 227 213 แสดงความกลมกลนของภาพ ถนนพระรามเกา 2549/2…………… 228 214 แสดงความสมดลของภาพ ถนนพระรามเกา 2549/2……………… 228 215 ถนนพระรามเกา 2549/3…………………………………………… 229 216 แสดงจดเดนของภาพ ถนนพระรามเกา 2549/3………………….. 229 217 แสดงความกลมกลนของภาพ ถนนพระรามเกา 2549/3………… 230 218 แสดงความสมดลของภาพ ถนนพระรามเกา 2549/3……………. 230 219 ถนนพระรามเกา2549/4 ………………………………………….. 231 220 ถนนพระรามเกา 2549/5……………………………………….. 231 221 แสดงจดเดนของภาพ ถนนพระรามเกา 2549/5……………… 232 222 แสดงความกลมกลนของภาพ ถนนพระรามเกา 2549/5…… 232 223 แสดงความสมดลของภาพ สขมวท 2549/3………………….. 233 224 ถนนพระรามเกา 2549/6 ………………………………….. 233 225 ถนนพระรามเกา 2549/7………………………………………. 233 226 ถนนพระรามเกา2549/8…………………………………………. 233 227 ถนนสขมวท 2549/1 …………………………………. 237 228 ถนนสขมวท 2549/2…………………………………………… 237 229 หมบานถนนศรนครนทร 2549/1………………………………. 237 230 หมบานถนนศรนครนทร 2549/2…………………………………. 237 231 หมบานถนนศรนครนทร 2549/3………………………………… 237 232 หมบานถนนศรนครนทร 2549/4………………………………… 237 233 สขมวท 2549/1…………………………………………………….. 238 234 แสดงจดเดนของภาพ สขมวท 2549/1……………………………. 238 235 แสดงความกลมกลนของภาพ สขมวท 2549/1…………………… 239 236 แสดงความสมดลของภาพ สขมวท 2549/1……………………… 239 237 สขมวท 2549/2……………………………………………………. 240 238 แสดงจดเดนของภาพ สขมวท 2549/2 …………………………. 240 239 แสดงความกลมกลนของภาพ สขมวท 2549/2…………………. 241

บญชภาพประกอบ (ตอ). ภาพประกอบ หนา

240 แสดงความสมดลของภาพสขมวท 2549/2………………………….. 241 241 หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/1……………………………….. 242 242 แสดงจดเดนของภาพ หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/1………… 242 243 แสดงความกลมกลนของภาพ หมบานถนนศรนครนทร 2549/1…… 243 244 แสดงความสมดลของภาพ หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/1…… 243 245 หมบานถนนศรนครนทร 2549/2……………………………………. 244 246 แสดงจดเดนของภาพ หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/2……….. 244 247 แสดงความกลมกลนของภาพ หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/2….. 245 248 แสดงความสมดลของภาพ หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/2….. 245 249 หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/3……………………………….. 246 250 แสดงจดเดนของภาพ หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/3………. 246 251 แสดงความกลมกลนของภาพ หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/3….. 247 252 แสดงความสมดลของภาพ หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/3….. 247 253 หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/4………………………………… 248 254 แสดงจดเดนของภาพ หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/4……….. 248 255 แสดงความกลมกลนของภาพ หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/4… 249 256 แสดงความสมดลของภาพ หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/4….. 250 257 ความทรงจา พ.ศ.2549/1 ตกสาม/1……………………………….. 253 258 ความทรงจา พ.ศ.2549/2 ตกสาม/2………………………………. 253 259 ความทรงจา พ.ศ.2549/3 ตกสาม/3……………………………….. 253 260 ความทรงจา พ.ศ.2549/4 หอประชมเกา มศว............................. 253 261 ความทรงจา พ.ศ.2549/5 หอประชมใหม มศว…………………… 253 262 ความทรงจา พ.ศ.2549/6 ตก 16 มศว…………………………… 253 263 ความทรงจา พ.ศ.2549/7 สขมวท ซอย 23/1…………………….. 254 264 ความทรงจา พ.ศ.2549/8 สขมวท ซอย 23/12……………………. 254 265 ความทรงจา พ.ศ.2549/9 แมนาเจาพระยา มหามงคลครองราชย 60 ป 12 มย. 49……………………………………………….. 254 266 ความทรงจา พ.ศ.2549/10 ขบวนเรอพระทนงมหามงคลครองราชย 60 ป 254 267 ความทรงจา พ.ศ.2549/11 ขบวนเรอพระทนงสพรรณหงส 9 มย.49.. 254

บญชภาพประกอบ (ตอ) ภาพประกอบ หนา

268 ความทรงจา พ.ศ.2549/12 ขบวนเรอพระทนงอนนตสมาคม............. 254 269 ความทรงจาพ.ศ. 2549/1 ตกสาม/1………………………………… 255 270 แสดงจดเดนของภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/1 ตกสาม/1…….. 255 271 แสดงความกลมกลนของภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/1 ตกสาม/1.. 256 272 แสดงความสมดลของภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/1 ตกสาม/1… 256 273 ความทรงจาพ.ศ. 2549/4 หอประชมเกา มศว…………………….. 257 274 แสดงจดเดนของภาพความทรงจา พ.ศ.2549/4 หอประชมเกา มศว.. 258 275 แสดงความกลมกลนของภาพ ความทรงจาพ.ศ. 2549/4 หอประชมเกา มศว 258 276 แสดงความสมดลของภาพ ความทรงจาพ.ศ. 2549/4 หอประชมเกา มศว… 259 277 สขมวท ซอย 23/1……………………………………………………. 260 278 แสดงจดเดนของภาพ สขมวท ซอย 23/1……………………………. 260 279 แสดงความกลมกลนของภาพ สขมวท ซอย 23/1……………………. 261 280 แสดงความสมดลของภาพ สขมวท ซอย 23/1……………………….. 261 281 สขมวท ซอย 23/2……………………………………………………… 262 282 แสดงจดเดนของภาพ สขมวท ซอย 23/2…………………………….. 262 283 แสดงความกลมกลนของภาพ สขมวท ซอย 23/2……………………….. 263 284 แสดงความสมดลของภาพ สขมวท ซอย 23/2………………………….. 264 285 ความทรงจาพ.ศ. 2549/9 แมนาเจาพระยา มหามงคลครองราชย 60 ป …

12 ม.ย. 49………………………………………………………………… 265 286 แสดงจดเดนของภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/9 แมนาเจาพระยา มหามงคลครองราชย 60 ป 12 ม.ย.49 ……………………. 265

287 แสดงความกลมกลนของภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/9 แมนาเจาพระยา มหามงคลครองราชย 60 ป 12 ม.ย. 49……………………………. 265 288 แสดงความสมดลของภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/9

แมนาเจาพระยา มหามงคลครองราชย 60 ป 12 ม.ย. 49 ………….. 266 289 ความทรงจา พ.ศ. 2549/11 เรอพระทนงสพรรณหงส 12 ม.ย. 49 ....... 267

290 แสดงจดเดนของภาพ ความทรงจาพ.ศ. 2549/11 เรอพระทนงสพรรณหงส 12 ม.ย. 49……………………………………………………………… 267 291 แสดงความกลมกลนของภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/11 เรอพระทนงสพรรณหงส 12 ม.ย. 49……………………………………. 268

บญชภาพประกอบ (ตอ)

ภาพประกอบ หนา 292 แสดงความสมดลของภาพ ความทรงจาพ.ศ. 2549/11 เรอพระทนงสพรรณหงส 12 ม.ย. 49………………………………. 268

293 ความทรงจา พ.ศ. 2549/12 พระทนงอนนตสมาคม 9 ม.ย. 49 ......... 269 294 แสดงจดเดนของภาพ ความทรงจาพ.ศ. 2549/12 พระทนงอนนตสมาคม

9 ม.ย. 49……………………………………………………………. 270 295 แสดงความกลมกลนของภาพ ความทรงจาพ.ศ. 2549/12 พระทนงอนนตสมาคม 9 ม.ย. 49……………………………….. 270 296 แสดงความสมดลของภาพ ความทรงจาพ.ศ. 2549/12 พระทนงอนนตสมาคม 9 ม.ย. 49……………………………………. 271

297 สพรรณหงส 12 ม.ย. 2549……………………………………………… 273 298 สวรรณภม 28 ก.ย. 2549/1…………………………………………….. 273 299 สวรรณภม 28 ก.ย. 2549/2……………………………………………. 274 300 สพรรณหงส 12 ม.ย. 2549 …………………………………………… 274 301 แสดงจดเดนของภาพ สพรรณหงส 12 ม.ย. 2549 …………………… 275 302 แสดงความกลมกลนของภาพ สพรรณหงส 12 ม.ย. 2549 ................. 275 303 แสดงความสมดลของภาพ สพรรณหงส 12 ม.ย. 2549………………… 276 304 สวรรณภม 28 ก.ย. 2549/1 ……………………………………………….. 277 305 แสดงจดเดนของภาพ สวรรณภม 28 ก.ย. 2549/1 ………………………. 277 306 แสดงความกลมกลนของภาพ สวรรณภม 28 ก.ย. 2549/1……………….. 278 307 แสดงความสมดลของภาพ สวรรณภม 28 ก.ย. 2549/1………………….. 278 308 สวรรณภม 28 ก.ย. 2549/2 ………………………………………………. 279 309 แสดงจดเดนของภาพ สวรรณภม 28 ก.ย. 2549/2……………………… 279 310 แสดงความกลมกลนของภาพ สวรรณภม 28 ก.ย. 2549/2 ……………… 280 311 แสดงความสมดลของภาพ สวรรณภม 28 ก.ย. 2549/2…………………. 280

บทท 1 บทนา

ภมหลง กจกรรมการระบายสนาหรอทนยมเรยกกนวาการวาดภาพสนาเปนทนยมอยางกวางขวางในประเทศไทย จากคณสมบตของสอวสดชนดนทมความสะดวกตอการสรางสรรคผลงาน และมอปกรณในการทางานไมซบซอนยงยาก สามารถทากจกรรมภายในอาคารหรอนอกอาคารกไดจงทาใหเกดแนวทางการสรางสรรคท มความหลากหลายทงเนอหาสาระ (Subject Matter) และรปแบบในการแสดงออก (Styles) ยงผลใหมผลงาน การวาดภาพสนาจานวนมาก ทเกดจากนกเรยน นกศกษา จากสถาบนทเปดหลกสตรการสอนศลปะภายในระบบและนอกระบบ รวมทงศลปนและกลมประชาชนทวไป ทสนใจคนควาศกษากนอยางเปนวงกวาง การวาดภาพสนาจดวาเปนการบนทกพฤตกรรมของมนษยทมประสบการณตอสภาพ แวดลอมรอบตว ผานกระบวนการเรยนรไดหลากหลายแนวทาง โดยตองอาศยการฝกฝนปฏบตสมาเสมอ ความใฝรชางสงเกต เพอพฒนาทกษะความเขาใจและความชานาญของตนไปในทศทางทผฝกฝนคาดหวง โดยตองมประสบการณจรงในการฝกปฏบตเปนสาคญ สนาเปนสอวสดทสามารถนามาระบายสนองความตองการของคนเราไดหลากหลาย เชน ตองการบอกใหเหนวาอะไร เปนอะไร กระบายตามตาเหน เหนอยางไร จากมมมอง ดานไหน กสามารถระบายไดทงนน สวนจะเหนสวนละเอยดชดเจนแคไหน เปนความสามารถเฉพาะตว หรอบางคนตองการะระบายสนาใหเหนคณคาของสอวสดโดยเฉพาะ เชน ใหไหลยอย ไหลซม โปรงใส แสดงบรรยากาศของผวนา ฯลฯ กสามารถทาไดดวยเทคนคตางๆ ของสนา (อาร สทธพนธ. เอกสารประกอบการสอน. 2545) จากรายงานการวจย เรอง ววฒนาการจตรกรรมสนาในประเทศไทยของ วรรณรตน ตงเจรญ (2535 : 69) ไดกลาวถงการเขยนหนงสอชอ “การระบายสนา” ของอาร สทธพนธ ในพ.ศ. 2526 นบเปนหนงสอเลมแรกของเมองไทยและเปนหนงสอทกระตนการตนตวการระบาย สนาอยางกวางขวาง เปนหนงสอทเสนอกระบวนการระบายสนาอยางใหมสาหรบเมองไทย โดยเนนกระบวนการพนฐาน (Basic process) เชน การระบายเรยบ การระบายทบ การสรางพนผว การระบายเปยก การระบายแหง ฯลฯ รวมทงการทาความเขาใจกบวสดอปกรณการระบายสนารจกคณสมบตของสนากอนทจะกาวไปสการสรางสรรคจตรกรรมสนาซงกระบวนการเชนนนบวาคอนขางใหมในหมศลปนและนสตนกศกษาศลปะของเมองไทย เพราะกอนหนานการระบายสนาเปนไปอยางอสระ ไมมกระบวนการทเดนชด หรอไมเปนไปตามศลปะหลกวชา (Academic art) จากพนฐานเดมศลปะจากยโรป กระบวนการระบายสนาของอาร สทธพนธ ไดรบการพฒนามาจากการระบายสนาสมยใหมจากตะวนตก โดยเฉพาะอยางยงสหรฐอเมรกา กระบวนการะบายสนาของอาร สทธพนธ ตอมาเรยก ระบบ เอ.เอส. (A.S. System)

2

กระบวนการระบายสนาของอาร สทธพนธ ระบบ เอ.เอส. (A.S. System) แตกตางจากวธการเดมทเคยปฏบตกนมากลาวคอ วธเดมเรมตนดวยการรางภาพและระบายส เรยกการระบายภาพสนานวากระบวนการระบายสเชงบวก (positive painting process) การระบายมงเนนการสรางรปใหเสรจ แลวจงระบายพนหลง รปทรง แสง สเปนไปตามทตามองเหน และตามสภาพจรงตามธรรมชาต แตกระบวนการเขยนภาพส นาของอาร สทธพนธ เปนกระบวนการเชงลบ (negative painting process) คอเขยนจากพนหลงมาสรป ระบายรปและพน (figure and ground) เพอสรางความประสานกลมกลนกนทงภาพ และทสาคญคอการเนนการระบายบรเวณพนเพอกอใหเกดรปดวย รปเปนสวนหนงของพนและพนเปนสวนหนงของรป วรรณรตน ตงเจรญ (2535 : 78) ทไดสรปประเดนของวรณ ตงเจรญ ท ไดกลาวถงแนวโนมของการระบายสเชงลบของอาร สทธพนธ วา

“มกจะสอดคลองกบกระบวนการเรยนการสอนทเนนเสรภาพ เนนจตวทยาสมยใหม ไมวาจะเปนจตวทยาเกสตสต (Gestalt psychology) จตวทยาจตวเคราะห (Psychoanalysis) จตวทยาพฤตกรรมนยม (Behaviorism) โดยมจดยนทางศลปะสมยใหมมากกวาศลปะหลกวชา และมแนวโนมสการสรางสรรคกระบวนการมากกวาการตดยดอยกบแบบใดแบบหนง ซงแนวโนมเหลานเปนประเดนทสาคญมากกวาการ “เขยนภาพได”

สรปขอแตกตางระหวางกระบวนการระบายสเชงบวก และลบ แบงได 5 ประเดน คอ 1. ความแตกตางในเรองความเชอทางศลปะ 2. ความแตกตางในการรบรโลกภายนอก 3. ความแตกตางในกระบวนการสรางสรรค 4. ความแตกตางในปรากฎการณทางศลปะ 5. ความแตกตางในวถทางศลปะ

จะเหนไดวากระบวนการพฒนาสรางสรรคผลงานการระบายสนาเชงลบของอาร สทธพนธ กอใหเกดแนวคดสรางสรรคใหม เปนการหาแนวทางในการพฒนาตนเองเชงความคดนอกกรอบมอสรภาพ และเสรภาพในการแสดงออกเปนตวตนของตนเอง และจากการทผวจยไดศกษาผลงานภาพจตรกรรมของ แฟรงค เวบบ (Frank Webb. 1994) ในเรองการระบายส ไดมกระบวนการสรางสรรคผลงานในแนวทางของเกสตสทและมแนวคดสวนหนงในการสรางสรรคผลงานโดยการระบายเชงลบเชนเดยวกบของอาร สทธพนธ ดวย ซงทาใหผวจยเหนแนวทางในการสรางผลงานนอกกรอบ ซงตรงกบแนวการสรางสรรคงานศลปะตามอธยาศยของอาร สทธพนธ และจากการศกษาแนวทางในการสรางสรรคผลงานจตรกรรมของเวอรจเนย คอปป กมงเนนใหสรางสรรคงานอยางเปนอสระและมความเชอวางานทสรางสรรคนนตองมาจากความรสกทอยภายในและประสบการณในวยเดกชวยกระตนใหแนวทางสรางสรรคงานโดยใชประสบการณเดมเปนแรงจงใจในการสรางงาน ซงแนวการคดสรางสรรคตรงกบหลกการท วรณ ตงเจรญ (วรรณรตน ตงเจรญ อางองจากวรณ ตงเจรญ. 2535 :

3

หนา 80) ไดกลาวถงการระบายสเชงลบของอาร สทธพนธวาเปนแนวคดของกลมเกสตสต งานสรางสรรคงานของศลปนทงสองคนเปนการทาทายใหผชมผลงานมสวนรวมและเปนการสรางแรงบนดาลใจใหคนหาคาตอบจากตนเอง

แฟรงค เวบบ (Frank Webb. 1994) ศลปนสนาสมยใหมชาวอเมรกาทไดนาเสนอกลวธและทฤษฎการระบายสนาภาพทวทศนไวไดอยางนาสนใจและโดดเดน เขาใหความสาคญกบคณสมบตของสนา อปกรณทใชในการฝกฝนใหเกดประสบการณและสามารถควบคมในการนาไปใชแสดงออกไดตามวตถประสงค แฟรงค เวบบ สามารถแกปญหาในเรองของความรสกอนเกดจากบรเวณวางในภาพทวทศนใหมความตอเนองเกดเปนภาพทมความลก มความโดดเดนในเรองของการใชพกนแบน ระบายสเปนรปเหลยม รปลกบาศกสรางระยะผลกดงไวในแบบฉบบเฉพาะตว นอกจากนนเขายงไดเสนอ กลวธการระบายสนาในรปแบบการจดประสบการณตรงทปฏบตควบคกบขนตอนการทางานซงเปนหลกการและแนวคดของกลมเกสตสต และโดดเดนในเรองของการระบายสภาพทวทศนทมทองฟาตางกน 6 แบบ (Webb. 1990 : 83) อกทงยงไดเสนอ จดเดนทางดานโครงสรางของภาพทวทศน ซงผศกษามความเหนวา เมอศกษาแลวสามารถคลคลาย เปนรปแบบการแสดงออกเฉพาะตนเองได และยงสามารถเปนประโยชนกบบคคลทวไปทสนใจกระบวนการระบายสนา เวอรจเนย คอปป (Virginia Cobb : 1988) ศลปนหญงชาวอเมรกาผมชอเสยงในการสรางสรรคผลงานศลปะดวยสอวสดสนา ตามทศนคตของตนเองทใหความนาตนเตนแปลกตาเชงสรางสรรค ผลงานของเวอรจเนย คอปป มความทาทายทางดานการออกแบบและการประสมประสานกลวธการสรางสรรคผลงานเขาไวดวยกน “จากหนงสอการคนพบมมมองภายใน” ทเวอรจเนย คอปป เปนผประพนธขน แสดงใหเหนถงความสามารถดานการฝกฝนและการถายทอดทมความเปนจรงในแนวทางการทางานอนเปนเอกลกษณเฉพาะ ความโดดเดนดวยลกษณะงานดงกลาว อยางไรกด ผวจยมความเหนวาเทคนคกลวธในการสรางสรรคจตกรรม สนาของศลปนทงสองคนนบเปนสงทนาสนใจศกษาอยางยง อกทงหากสามารถประยกตเทคนควธการสรางสรรคงานจตกรรมสนาของศลปนทงสองคนขางตนจะสามารถเออประโยชนตอการพฒนางานจตรกรรมสนาไดอยางคดรเรมสรางสรรคผลงานใหมได ดงนน งานวจยฉบบนจงมงเนนการพฒนาสรางสรรคผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศน กรณศกษากลวธการทางานของศลปนแฟรงค เวบบ และ เวอรจเนย คอปป เพราะผวจยมความเหนวา เมอศกษาแลว สามารถนามาใชเพอการพฒนาและสรางสรรคเปนผลงานจตรกรรมเฉพาะตนเองได เพราะศลปนทงสองคนมผลงานเปนทยอมรบ และมความโดดเดน ซงจะเหนไดจากภาพถายผลงาน และหนงสอททงสองคนไดแตงขน ความแตกตางดงกลาวสามารถนามาคลคลายและประสมประสานกนใหเกดแนวทางการพฒนาสรางสรรคเปนผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศนอกแนวทางหนงอนเปนประโยชนแกผวจยตอไป

4

ความมงหมายในการวจย 1. เพอศกษาวเคราะหแนวความคดของการสรางสรรคผลงานจตรกรรมสนาภาพ

ทวทศนของแฟรงค เวบบ และ เวอรจเนย คอปป ในประเดน 1.1 เนอหาของภาพ

1.1.1 ดานสงแวดลอมตามธรรมชาต 1.1.2 ดานสงคม

1.2 โครงสรางของภาพ 1.3 กลวธการสรางสรรคผลงานของศลปน

2. เพอนาขอมลจากการศกษาคนความาพฒนาสรางสรรคจตรกรรมสนาตามแนวทางการพฒนาสรางสรรคของผวจย

ความสาคญของการวจย 1. ทาใหทราบถงทมาของแนวความคด เนอหาของภาพ โครงสรางของภาพ และ

กลวธการสรางสรรคผลงานของศลปนในผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศนของ แฟรงค เวบบ และ เวอรจเนย คอปป

2. สามารถนาผลทไดจากการศกษาผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศนของ แฟรงค เวบบ และ เวอรจเนย คอปป มาพฒนาสรางสรรคเปนผลงานในลกษณะของผวจย

3. เปนประโยชนตอการศกษาผลงานจตรกรรมสนา โดยการวเคราะหเพอมงพฒนาสรางสรรคผลงานอยางเปนระบบ

ขอบเขตของการวจย 1. ในงานวจยฉบบนจะศกษาวเคราะหผลงานจตรกรรมสนาของแฟรงค เวบบ จาก

ภาพผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศน ระหวางป ค.ศ.1990 – 1994 2. ในงานวจยฉบบนจะศกษาวเคราะหผลงานจตรกรรมสนาของเวอรจเนย คอปป จาก

ภาพผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศน ระหวางป ค.ศ.1988 3. ผลทไดจากการศกษาวจยผลงานจตรกรรมสนาของแฟรงค เวบบ และเวอรจเนย คอปป ผวจยจะนามาประยกตใชพฒนาสรางสรรคผลงานจตรกรรมสนา ตามลกษณะของผวจย

ขอตกลงเบองตน การศกษาวเคราะหผลงาน จตรกรรมสนา ของ แฟรงค เวบบ จากหนงสอ WEBB ON THE WATER COLOR ป ค.ศ. 1990 และ หนงสอ Strengthen Your Paintings With Dynamic Composition ป 1994 และ ของเวอรจเนย คอปป ในหนงสอ DISCOVERING THE INNER EYE Experiments in Water Media ในป 1988 ในงานวจยฉบบน เลอกกลม

5

ตวอยางผลงานทปรากฏจากหนงสอประวตและผลงาน ขอมลทศกษาวเคราะหเปนขอมลชนรองจากภาพถายจากหนงสอดงกลาว ทเชอวานาจะมลกษณะทเหมอนและใกลเคยงผลงานจรง นยามศพทเฉพาะ 1. จตรกรรม (Painting) หมายถง การระบายสหรอหมายถงกจกรรมของศลปนทเกยวของกบสโดยตรง ทถายทอดความรสกของตนตอสงแวดลอมดวยส บนผวหนาระนาบ 2. ภาพทวทศน (Landscape painting) หมายถง จตรกรรมทแสดงเกยวกบภมประเทศทางบก ทางนา และแสดงเกยวกบชวตความเปนอยในสงคม 3. เนอหาของภาพ หมายถง เนอหาเกยวกบธรรมชาตแวดลอม ไดแก ภาพทวทศนทางบก และภาพทวทศนทางนา และเนอหาทางสงคม 4. โครงสรางของภาพ (Structure) หมายถง สวนประกอบทางศลปะทศลปนนามาใชในการสรางงานไดอยางเหมาะสมเพอใหเกดคณคาทางความงามหรอความมเอกภาพมากทสด แบงได 3 อยาง คอ 4.1 โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางภายในภาพ โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานสงปลกสรางภายในภาพ และโครงสรางภาพทมจดเดนทางดานการใชพนทแสงและเงาภายในภาพ 4.2 ความกลมกลน หมายถง สภาพทเกดขนจากการรบรทางตาในผลงานทศนศลปทใหความรสกในความเปนเอกภาพของผลงานโดยหลกการใชสสรางความกลมกลน 4.3 ความสมดล หมายถง คาความถวงความเทากนแบงเปน สมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน และบนลางสมดลกนแบบไมเหมอนกนภายในภาพผลงานจตรกรรมโดยใชหลกของกาลงสองสวางของส ขนาดและบรเวณของแถบสในการสรางความสมดล 5. กลวธ (Techniques) หมายถง วธการสรางงานศลปะดวยสอวสดและอปกรณตาง ๆ ใหปรากฎออกมาในผลงานจตรกรรมและเปนการชบงใหเหนถงความสามารถของผสรางงานทมลกษณะเฉพาะตว วธดาเนนการศกษาคนควา

1. ศกษาขอมลเกยวกบแฟรงคเวบป และการสรางผลงานจากเอกสารตาง ๆ จากแหลงขอมล อาท เชน 1.1 สานกหอสมดกลาง มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 1.2 หอสมดแหงชาต 1.3 หอสมดมหาวทยาลยศลปากร 1.4 แหลงขอมลอเลคทรอนกส

6

2. ศกษาขอมลของเวอรจเนย คอปป และการสรางผลงานจากเอกสารตาง ๆ จาก แหลงขอมล อาท เชน

2.1 สานกหอสมดกลาง มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 2.2 หอสมดแหงชาต 2.3 หอสมดมหาวทยาลยศลปากร 2.4 แหลงขอมลอเลคทรอนกส

3. ศกษาเกณฑทจะใชศกษาวเคราะหผลงานของแฟรงค เวบป และ เวอรจเนย คอปป จากเอกสารทเกยวของและปรกษาศาสตราจารย อาร สทธพนธ 4. วเคราะหผลงานจตรกรรม แฟรงค เวบป และ เวอรจเนย คอปป ในประเดน ดงน 4.1 เนอหาภาพ

4.2 โครงสรางของภาพ 4.3 กลวธการสรางสรรคผลงาน 5. นาผลทไดจากการศกษามาพฒนาสรางสรรคผลงานจตกรรมสนาภาพทวทศน

ในลกษณะของผวจย 6. สรปเรยบเรยงรายงานผลของการศกษาจตรกรรมสนาภาพทวทศน : กรณศกษา

ผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศนของแฟรงค เวปป และเวอรจเนย คอปป และการพฒนาสรางสรรคผลงานจตรกรรมสนาตามแนวทางของผวจย

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

ในการวจยครงนไดศกษาเอกสารทเกยวของกบงานวจย โดยแยกหวขอตาง ๆ ดงน 1. ประวตแฟรงค เวบบ (Frank Webb : ค.ศ.1990 - 1994) 1.1 ประวตทวไปเกยวกบ แฟรงค เวบบ 1.2 หลกการสรางสรรคผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศนของแฟรงค เวบบ 1.3 การสรางสรรคผลงานจตรกรรมสนาของแฟรงค เวบบ 2. ประวตเวอรจเนย คอปป (Virginia Cobb : ค.ศ.1988) 2.1 ประวตทวไปเกยวกบ เวอรจเนย คอปป 2.2 หลกการสรางสรรคผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศนของเวอรจเนย คอปป 2.3 การสรางสรรคผลงานจตรกรรมสนาของเวอรจเนย คอปป 3. เนอหาในงานจตรกรรมภาพทวทศน 3.1 เนอหาทางธรรมชาตแวดลอม 3.2 เนอหาทางดานสงคม 4. การถายทอดรปแบบในงานจตรกรรมสนาภาพทวทศนของแฟรงค เวบบ 4.1 รปแบบในการแสดงออก 4.2 กลวธการระบายสนา 5. การถายทอดรปแบบในงานจตรกรรมสนาภาพทวทศนของเวอรจเนย คอปป 5.1 รปแบบในการแสดงออก แอบสแตรกอารต (abstract art) 5.2 ทฤษฎเกสตอลท (Gestalt Theory) 6. ขอมลทวไปเกยวกบศลปะ 6.1 กลวธในการแสดงออก 6.2 รปแบบของการแสดงออกในผลงานศลปะทมองเหนได 6.3 โครงสรางและมตภายในภาพผลงานจตรกรรม 6.4 ลกษณะของสอะครลค

8

1. ประวตแฟรงค เวบบ (Frank Webb) 1.1 ประวตทวไปเกยวกบแฟรงค เวบบ

แฟรงค เวบบ (Webb. 2006 : Online) เปนชาวอเมรกนโดยกาเนด เขาเรมเรยนศลปะครงแรกทเมองพทซเบอรก(Pittsburgh) เปนสถาบนศลปะอยในรฐเพลซลเวเนย(Pennsylvania) เรยกวา Art Institue of Pittsburgh เคยศกษาศลปะเปนสวนตวกบ Raymond Simboli และ Edgar A. whitrey เขาเรมอาชพจตรกร ตงแตป ค.ศ. 1947 เขาไดรบรางวลมากมายในการทางานสรางสรรคอยางตอเนอง

ป ค.ศ. 1957 – 1980 แฟรงค เวบบ ดารงตาแหนงประธานบรษทศลปะและการออกแบบ ซงใหบรการลกคาททางานเกยวกบอตสาหกรรมเปนสวนใหญ นอกจากนนยงไดเปดสอนเฉพาะกลมในการเรยนจตรกรรมและยงเปนวทยากรรบเชญบรรยายในสถาบนตางๆ มากมายหลายแหง รวมถงการเขารวมเปนคณะกรรมการสาหรบกลมศลปะและพพธภณฑทวไปในสหรฐอเมรกา และแคนนาดา เขายงไดเปดดาเนนการสมมนาเชงปฏบตการในสหรฐอเมรกาและทวโลกจนมชออยใน Who’s Who in American Art. และ Who’s Who in the East.

แฟรงค เวบบ ไดรบรางวลทสาคญมากกวา 90 รางวล รางวลทสาคญไดแก 1. The American Watercolor Society Bronze Medal of Honor 2. The Mary Pleissner Memorial Award 3. Walser Greathouse Medal ซงถอวาเปนรางวล Award of American Watercolor Society นอกจากนนแลวกยง

มรางวลทสาคญอนๆ อกเชน 1. The Grumbacher Gold Medal of National Watercolor Society 2. The Gold Medal of Audubon Artists 3. The Sisek purchase award of the Butler Midyear ฯลฯ เขาไดเปนตวแทนของสมาคมสนาอเมรกนในงานนทรรศการนานาชาตทจดขนใน

ประเทศ แคนาดา องกฤษ สกอตแลนด อเมรกา เมกซโก และไดรบเชญเขารวมในประเทศออสเตรเลย และสาธารณรฐประชาชนจน ตลอดระยะเวลาการทางาน เขาไดจดสมมนาการวาดภาพและการใชสโดยใหความสาคญทางดานจตรกรรมใน 50 รฐ (อเมรกา) และอกมากมายในหลายประเทศ

แฟรงค เวบบ ไดเขยนหนงสอทเปนแนวความคดและหลกการทางานอนเปนประโยชนตอผสนใจในงานศลปะและการออกแบบไว 3 เลม สาคญดงน

ค.ศ.1983 “Watercolor Energies” North Light Publishers, Cincinnat ค.ศ.1990 ”Webb on Watercolor” North Light Publishers, Cincinnati Published in

France by Ulisse Editions, 1993

9

นอกจากนนยงมบทความทางวชาการทเขาเขยนไดแก 1985 “Creating Your Own Space” . Artist’s Magazine , North Light 1987 Studio Number One” Artist’s Magazine, North Light 1987 “Workshop Director” , Artist’s Magazine , North Light 1990 Steve Doherty, ”A Spectrum of Styles” Watercolor ’90, Billboard Publications 1994 “Countdown For Design” Watercolor Magic, North Light

Reprinted in 1994 in ‘Watercolor Highlights, Billboard Publications 1995 “Painting Conceptually” International Artist Magazine, series in five parts ในการสรางสรรคผลงานศลปะ แฟรงค เวบบ ไดจดนทรรศการศลปะทงทเปนแบบแสดง

เดยว และเปนผลงานทไดรบเชญไวมากมาย โดยมนทรรศการแสดงผลงานทสาคญดงน การแสดงผลงานเดยวของ แฟรงค เวบบ (Webb. 2006 : Online) 1982 Tweed Art Museum , University of Minnesota – Doluth 1984 Purdue University Art Departmerit , Calumet , Indiana 1991 LaRoche College Art Gallery , Pittsburgh , Pennsylvania 1993 Chaffee Gallery , Rutland , Vermont 1993 Atelier Gallery , Snug Harbor Cultural Center , New York City 1993 Glennville State College Gallery, Glenville , West Virginia 1998 Watercolors, The Spotlight Gallery of the Pittsburgh Watercolor Society 1999 Southern Alleghenies Art Museum – Ligonier Pennsylvania การแสดงผลงานทไดรบเชญ 1975 Award Winners, Hudson Valley Art Association, Lever House, New York 1977 Three Watercolurists, Wesminster College, New Wilmington, Pa. 1980 Arts ’80, Penn State University 1983 Artist From Six States. Aaron Bohrod Gallery, University of Wisconsin 1989 35 Obras de la American Watercolor Society, Mexico City 1990 International Exhibition, Federation of Canadian Painters, Vancouver 1991 Philadelphia Water Color Club Invitational, Widener University Museum 1992 International Waters, Travelling to Canada, U.S., Scotland and England

10

1994 Artist of R.O.C., U.S.A., and Australia, Chung Cheng Gallery, Taipei 1996 Masters Exhibit III, Jewish Community Center, Pittsburgh แฟรงค เวบบ เรมอาชพการเปนจตรกร ตงแตป ค.ศ. 1947 และเปนศลปนทไมเปน

ลกจางใครตงแตป ค.ศ. 1958 ปจจบนเขาอาศยอยทบาน สมยวกตอเรย มความสขในการทางานภายใตหองปฏบตงานศลปะอยใน Edgewood ชานเมองพทซเบอรก รฐเพนซลเวเนย

รายชอผทสะสมงานของเขามดงน 1. The Batler Institute of American Art 2. The Taiwan Art Education Inslitule 3. The Tweed Art Museum of the University of Minnesota 4. The Palmer Museum of the Pennsylvania state University หอศลปทแฟรงค เวบบ เขารวมเปนสมาชก 1. The Birchstone Gallery, Egg Harbor, WI 2. The Gallery of the PhiLadelphia Museum of Art 3. The Claremout Fine Arts Gallery of Cloremont, CA

1.2 แนวคดและ หลกการสรางสรรคผลงานจตรกรรมสนาของแฟรงค เวบบ

แฟรงค เวบบ เปนจตรกรทมความเชอในเรองของการเขยนภาพวา สงแรกทจตรกรตองมในการเขยนภาพคอ อารมณรวมกบหวขอและความเปนไปไดของหวขอ กระบวนการสรางสรรคงานของเขามดงน ( Webb. 1994 : 1 )

ลกษณะของศลปะ (State of Art) แฟรงค เวบบ เชอวาการทางานศลปะของผคน ตองใสใจกบองคประกอบและความสาคญ

ของการสรางสรรคภาพผลงานนน ตองแสดงใหเหนรปรางทด บนระนาบรองรบ 2 มตและผลงานตองมความนาสนใจอยดวย สงททาใหนาสนใจนนกคอการมองคประกอบของภาพทด แตการจดองคประกอบของแฟรงค เวบบ นน มไดมกรอบกาหนดตายตวเหมอนการสรางภาพตนแบบ การสรางสรรคผลงานภาพอกชนหนงตามตนแบบนน ซงจะทาใหกระบวนการสรางสรรคขาดไปทางอารมณความรสก

แนวทางในการจดองคประกอบ ( The Way of Composition) การจดองคประกอบเกดจากการกระทาทแสดงออกถงจดประสงคและใสใจในดานแรงผลกดน

มากกวาดานวตถ หลกสาคญในการจดองคประกอบ คอ สงทอยนอกเหนอกฎเกณฑทไมเปนไปตามระเบยบแบบแผน Auguste Renoir ( webb . 1994 : 1 ) ไดกลาวไววาองคประกอบจะเปนงานทมการไตรตรองไวอยางรอบคอบแตในขณะเดยวกนกยงเปนงานทมการตอบสนอง มนไมไดเปนการตดสนใจเพยงครงเดยวแตเกดจากกระบวนการตดสนใจทนบครงไมถวน

11

เพราะฉะนน การจดองคประกอบจงไมสามารถคดและกาหนดไวลวงหนาได แตวาเปนขบวนการตอเนองจนกระทงถงการเลอกกรอบและเซนชอกากบ

จากแนวคดของแฟรงค เวบปเรองการสรางสรรคผลงานนน วรณ ตงเจรญ ไดเสนอแนวคดในการสรางสรรคงานศลปะในประเดนนวา

ในการสรางงานศลปะ ศลปนใชความพยายามในการแกปญหา โดยใชสานกทงหมด

รวมทงพลงจตปญญา ของเขา กระบวนการสรางสรรคเกยวของกบการแกปญหาภายในตวสอ จตรกรเกยวของกบภาวะความคด (Visual Thinking) วถทางแกปญหาไดรบการควบคมโดยความพงพอใจในรปแบบและโดยความตองการอนสมดลทจะแสดงออกซงความหมายเฉพาะหนา ถาความพงพอใจรปแบบ คอ ทกสงทกอยาง ศลปนจะพยายามคนหาการรวมตวของปจจยตางๆ ในบรเวณวางใหดเยยมอยางทสด แตความสมพนธของรปแบบในบรเวณวางเปนเพยงมรรคทจะนาไปสผล (A means to an end) ซง “ผล” กคอ การสรางความหมายใหมองเหนไดความหมายทศลปนปรารถนาจะแสดงออกทกตวเลอกของรปราง เสน ส ไดทาหนาทเปนสญลกษณในอนทจะไปสความหมายทมองเหน วรณ ตงเจรญ ( 2535 : 65 )

ชาญณรงค พรรงโรจน ไดกลาวถง ความหมายของความคดสรางสรรค ดงน

ความคดสรางสรรคเกดจากการประสานความสามารถตามธรรมชาตของมนษยในสอง

สวนประกอบทสาคญคอ “ความสามารถในการคด” และ “ความสามารถในการสรางสรรค” ซงอาจจะมอยในบคคลเดยวกนหรอบางคนมความสามารถเพยงสวนใดสวนเดยวกเปนไดเชนกน ความคดเปนผลผลตจากกระบวนการทางานของสมอง โดยปกตมนษยเราคดอยเกอบตลอดเวลา ลกษณะการคดแบงเปนการคดทไมมจดมงหมาย (Undirected Cognition) และการคดแบบมจดมงหมาย (Directed Cognition) ความคดแบบไมมจดมงหมาย เปนการคดแบบอสระ ปะตดปะตอกนโดยปราศจากการจดระเบยบเปลยนไปตามความสนใจหรอเหตการณทผานเขามาขณะนน และไมมการตงวตถประสงค สวนการคดแบบมจดมงหมายนนเปนการคดแบบมทศทาง มการจดระบบระเบยบและวตถประสงคเฉพาะ เชน การคดแกปญหาเรองใดเรองหนง ตองอาศยกระบวนการทางานของสมองทเปนขนตอนตงแตการรบร การตความ ความจา สมมตฐาน จนกระทงถง การสรปผล สาหรบความสามารถในการสรางสรรค หมายถง การสรางการกระทาใหเกดขน เปนไดทงกระบวนการ วธการ รวมไปถงลกษณะทางผลตผลหรอชนงาน (ชาญณรงค พรรงโรจน 2543: 3)

จะเหนไดวาการแกปญหาเฉพาะหนา และความคดสรางสรรคเกดขนในเวลาเดยวกนเสมอ กระบวนการเรยนรนเอง ทเปนประสบการณตรงและใหอสระทางการแสดงออก ศลปนมหนาทผลกดนความคดสรางสรรคใหปรากฏออกมาเปนรปธรรม โดยผานกระบวนการสรางสรรคผลงานศลปะในกรณนการวาดภาพโดยการเลยนแบบธรรมชาตนนอาจจะงายเกนไปหากผสรางสรรคมไดคดเตมแตงอะไร โดยเฉพาะภาพทวทศน ดงนน แฟรงค เวบบ จงใหความสาคญของการทางานโดยเสรภาพและความคดทอสระในการทดลองและแกไขขอผดพลาด จากการทาซา

12

และเรยนร โดยศกษาการทางานใหผลงานมความนาสนใจจากการจดองคประกอบเพราะการฝกฝนโดยกระบวนการทางานน จะคนพบความแตกตางดวยตนเอง ความแตกตางทวาคอลกษณะเดนของรปแบบผลงานเฉพาะตว

ความคดทมเปาหมาย คอความสาคญอกประการหนงทแฟรงค เวบบ ใหความสาคญ เพราะวาเปนหลกในการใชความคดเพอการออกแบบ คลายกบการเนนเสยงเนนคาในการพด หรอ รองเพลง เพอใหภาพผลงานมชวตชวา หรอมความนาสนใจประการใดประการหนงการ สรางสรรคผลงานจงควรมเปาหมายทางดานการออกแบบ

สาหรบเรองการจดองคประกอบ แฟรงค เวบบ ไดกลาวเรองการจดองคประกอบวา

ในการทจะวาดรปโดยการลอกเลยนตนแบบ แบบทมชวตหรอภาพทวทศนนนงายโดยไมตองมความกลาหาญในการวาดภาพอะไรกตามทเหน การจดองคประกอบในการวาดอะไรกตามทคดหรอรสกดวยการฝกฝนจะทาใหงานศลปะมเรองราวมากขน เพราะวาเปนการรวมกนของการมองเหน การคด และความรสก เสนทางของศลปะเปนเสนทางของการทดลอง พสจนขอผดพลาด อปสรรคทใหญทสดอยางหนงคอ การออกแบบหรอการจดองคประกอบ งานศลปะไมเพยงแตตองการออกแบบแตยงตองการผทางานโดยตดสนผทางานจากงานททา (Webb : 1994)

คาจากดความสญลกษณ 7 ชนด ในการสรางองคประกอบ (Seven Kind of Marks) ของแฟรงค เวบบ (Webb. 1994 : 5) ไดกลาวไววา การวาดภาพไมใชสรางงานจากคน ตนไม ทองฟา แตเปนการสรางจากสญลกษณตางๆ สญลกษณ เหลานเปนจรงมากกวาภาพลวงตาทใชกนอยเปนประจา สญลกษณจะไมมการเปลยนแปลงจนกระทง ถกกระตนดวยอารมณและความคดในการจดองคประกอบ สญลกษณเหลานจะตองอยรวมกน (Webb : 1994) 1. เสน (Line)

เสนรอบขอบบรเวณของรปราง ซงอาจจะตรงหรอโคงกได แมวาเสนจะมหลายลกษณะ (โดยสวนมากจะเปนสวนประกอบของการเคลอนไหวหรอทาทาง) แตในทนจะเปรยบเทยบใหเหน ความแตกตางระหวางเสนตรงและเสนโคง

2. รปราง ( Shape ) เปนภาพลกษณทขนอยกบตาแหนงทสมพนธกนของทกๆ สวนรวมเขากบเคาโครงมนอาจ สรางขอบเขตโดยใชเสน จด ระดบความออนแกของส ส หรอคณภาพพนผวภาพลกษณจะแบนเรยบ อยบนพนผวของรปวงกลม

3. นาหนกส (Value) ระดบของคณสมบตในการเปลงแสงซงกคอความสวางหรอความมดทสมพนธกนของเสนหรอ

รปราง 4. ส (Color)

13

สเปรกตรมของสมสแดง เหลอง นาเงน และสอนๆ อก สจะเปนสวนมลฐานของศลปะทไดรบอทธพลจากความรสกสวนตวมากทสด ทงนยงขนอยกบสายตาของผชมดวย สสาหรบผเรยบเรยงนนจะเนนไป ตามสภาพแวดลอมเสมอ ทงมลกษณะ 4 อยาง คอ ส นาหนกส ความเขมขน และอณหภม 5. คณภาพของพนผว (Texture)

รปรางอาจจะเรยบหรอไมเรยบกได มน เงา หรอดานกได คณภาพของพนผวจะเขาใจไดดวยสายตาหรอสมผส พนผวทเหนไดดวยสายตาจะเปนหลกสาคญในการวาดภาพพนผวตามธรรมชาตหลายชนดสามารถลอกเลยนแบบไดดวยสอทางศลปะแตกยงมบางชนดทมตามธรรมชาตของสอทางศลปะไมสามารถเลยนแบบได 6. ขนาด (Size)

อตราสวน มาตราสวนหรอสดสวน รปรางจะเปลยนแปลงตามอตราสวนทวาง ชองวางกจะผนแปลไปตามขนาด ขนาดกจะมหลายอยาง เชน ใหญ ขนาดกลาง และขนาดเลก 7. ทศทาง (Direction)

เสน รปรางและบรเวณวางทง 3 สงจะมทศทางของมน ในรปภาพมทศทางทเปนไปไดอย 3 ทาง ซงกคอ แนวนอน แนวตง และแนวเฉยง ทศทางมความสมพนธซงกนและกนและยงมความสมพนธกบขอบเขตของภาพรวมทงหมด

แนวความคดในการออกแบบของ แฟรงค เวบบ (Webb : 1994) ม 7 อยาง คอ

1. ความเปนหนงเดยวกน (Unity)

Unity คอ การเปนหนงเดยวกนซงกคอ ความเปนหนงและสมบรณของโครงสรางทวางแผนไวแลว ประสบความสาเรจไดโดยความมประสทธภาพโดยรวมของทกๆ สวน ความเปนหนงเดยวกนเปนผลมาจากการเปรยบเทยบใหเหนความแตกตางในขนตนและตอมาจงแกปญหาความแตกตางกนน โดยใหสภาวะการครอบครองแตกยงสาเรจไดโดยการทาซาและความกลมกลนกน ในการจดองคประกอบความเปนหนงเดยวกน เปนคณลกษณะอยางเดยวทมความสาคญมากทสด

2. การเปรยบเทยบเพอใหเหนความแตกตาง (Contrast) Contrast คอ การเปนปฏปกษ หรอความขดแยง การนาเสนอโดยวธการเปรยบเทยบ

นนจะทาใหคนรสกสนใจ ซงอาจจะใชความรนแรงหรอออนโยน ในทกๆ รปแบบของศลปะ Contrast เปนหลกทมประสทธภาพอยางยง

3. ตวเดนปมเดน (Dominance) ผทมอานาจเหนอกวาจะมสทธในการครอบครอง การครอบครองจะประสบความสาเรจได

โดยการทาใหอยในระดบตาลงไปของคแขง การครอบครองสามารถแกปญหาความแตกตางและยงทาใหเกดความเปนอนหนงอนเดยวกน สภาวะการครอบครองเปนลกษณะอยางหนงเมอนามาใชงานรวมกบ Contrast ทาใหเกดความเปนหนงเดยวกน

4. การทาซา (Repetition) การทาซา อาจจะเปนการทาซาอยางถกตอง หรออาจจะรวมไปถงความหลากหลายกได ผคดอาจจะใชลกษณะภายนอกซาอกครงกได นาหนกด ส คณภาพของพนผว ขนาด และทศทางการสะทอนกลบ

14

และความคลายคลงกนจะทาใหงานไปดวยกนได 5. ความกลมกลน (Harmony)

สวนประกอบของศลปะทมคณสมบตคลายคลงกนจะถอวาเขากนได ความกลมกลนกนจะเกดความเบอหนายถงขดสดและความยงเหยงสบสนและทาใหมนคงดวยการเปลยนแปลง กลมทความคลายคลงกนมากกจะเขากนได ในขณะเดยวกนกลมทมความแตกตางกนมากจะไมลงรอยกน

6. สมดล (Balance) จะตองรกษาสมดลของการตอตานแรงจงใจทมองเหน สญลกษณไมไดเปนเพยงสงท

มองเหน แตยงสามารถรสกได เชน อานาจจงใจภายในขอบเขตของรปภาพ จดเดนทนาสนใจของขอบเขตกคอ เสนศนยกลางทอยในแนวตง เมอเหนสญลกษณของขอบเขตจะรบรได ถงความสมพนธทมตอนาหนก ส คณภาพของพนผว

7. การคอยๆ เปลยนแปลงตามลาดบ (Gradation) Gradation เปนการเรยงลาดบของขนตอนเลกๆ หรอเปนการผสมกลมกลนกนของสงทอยไกลสด

กบสงอนๆ เชน การรวมกนของ Harmony และ Contrast รงอรณไปจนถงโพลเพล เปนการคอยๆ เปลยนแปลงของความหนาแนนของแสง การคอยเปลยนแปลงสามารถไปในทศทางใดกได แตเมอเคลอนไปในทกทศทกทางพรอมๆ กนจะเปนการปลอยออกจากจดศนยกลาง (Webb .1994 : 22 - 26)

ลกษณะการออกแบบ ขางตน แฟรงค เวบบนยมใชเรยกสถานะทเดนชดของภาพทางดานอารมณความรสก เพราะเปนความหมายทมไดมมาตราสวนมารองรบ เพยงแตมลกษณะของการโยงความคดและความรสกมาสขอตกลงเดยวกน แตถงอยางไรกตามมกพบคานยามหรอคาจากดความเหลานบอยครงนนเปนเพราะกระบวนการสรางสรรคผลงานศลปะทมองเหนไดจาเปนจะตองมกรอบขอตกลงของสงทมองเหนเปนรปธรรม เพอใหเกดระบบคดอยางมเปาหมาย และมความเหมาะสมกบการทางานทเปนผลสาเรจ ในการสรางสรรคจตรกรรมสนาภาพทวทศน ขอตกลงเบองตนทจะตองทาความเขาใจ คอ คา-ความหมาย ในการเรยกสญลกษณตางๆ ภายในภาพ โดยอางองกบความเขาใจทเกยวของกบภาพทจะเกดขน ภายในกรอบสเหลยม ทงสวนทเปนบรเวณวาง (Space) ทเปนขอกาหนดตามตาเหนจากการรบรและความสนใจ จนไปถง รป-พนผว-แสงเงา และรายละเอยดของสาระเนอหาอนเกยวของกบวสด สาระของขอเทจจรง ความรสกลวงในสหรอวาขนาด สงตางๆ เหลานเปนการรบรเฉพาะบคคล (ผสรางสรรค-ผด-ผชม) แตทงหมดเลยกยงเกดขนภายในกรอบสเหลยม ในขอตกลงของหลกการวาดภาพทวทศนนน

หลกการจดทศนยภาพ ของแฟรงค เวบบ (Webb : 1994) แฟรงค เวบบ ไดกลาวถงหลกการจดทศนยภาพ ไวดงน 1. หลกทศนยภาพวทยาเชงเสน (Linear Perspective)

15

การแสดงภาพ 3 มตชวยใหจตรกรและผชมเขาใจในสงทพวกเขาเหน ยงชวยในการแสดงใหเหนวาจะวางรวบานอยางไรใหกลบไปอยในดานลกได และทาอยางไรในการแบงพนราบใหตามสดสวนสาหรบหนาตาง และจะใสหนาตางทยนออกจากหลงคาบานยงไง จะทาอยางไรใหภาพเสนอใหเหนถงการมองขนหรอมองลงไดอยางนาเชอถอ ภาพ 3 มต ทาใหวตถในรปภาพดเหมอนกบหมนได และทาใหรปรางทางสถาปตยกรรมอยบนพนฐานตามธรรมชาต ภาพ 3 มต สามารถทาใหบดเอยงผดปกตกได การโคงงอหรอการหมนของวตถทกๆ อยาง ดงนน มนษย สตว หรอตนไม อาจจะเพมหรอวางไวอยางนาเชอถอ แตอยางนาอศจรรย งานศลปะทยอดเยยมของโลกบางชนไดมการสรางขนกอนทชาวอตาเลยนจะคนพบการแสดงภาพ 3 มต ซงการใชในปจจบนนนยงไมชดแจง จนกลายเปนทงการขดขวางและผลประโยชน มหลายครงทไมเนนในการแสดงภาพ 3 มต และมหลายครงทลมมน แตกมขอแตกตางทใหญระหวางการลมมนกบการทไมเคยเขาใจมนเลยการแสดงภาพ 3 มตตองการความชานาญเพอหลกเลยงลกษณะการกดขของการกาหนดเรองขนาดและตาแหนงของรปแบบ หลกทศนยภาพวทยาเชงเสนตองการจดหลกเพยงจดเดยว ซงทจดนนเพยงสายตาของผชมเพยงคนเดยวกกลายเปนศนยกลางของโลกทงใบแลว หลกทศนยภาพวทยาเชงเสนมากทสด คอ การทจด 2 จดไดวางลงบนเสนตามแนวนอน จดหนงอยถดจากรปภาพไปทางดานซายและอกจดอยจากรปภาพไปทางดานขวาระนาบไดกลายเปนจดเหลานซาย-ขวา จากความรโดยละเอยดตามหลกทศนยภาพวทยาเชงเสนนนมความจาเปนสาหรบหนงในหลายวธในการสรางภาพใหเกดความลกการเชยวชาญในภาพ 3มตจะชวยในการวาดภาพไดสมพนธกน

2. ทศนยวสยเชงเสนขนาน (Parallel Perspective) หรอทเรยกกนวา Sectional Perspective หรอ ทศนยวสยจดเดยว ทศนยวสยเชงเสนขนาน

แสดงใหเหนถงลกษณะดานหนาของวตถขนานไปกบพนระนาบภาพ ไมวาจะถดถอยไปไกลขนาดไหน วตถกยงอยในสดสวนและตาแหนงเดม(ซงแตกตางจากหลกทศนยภาพวทยาเชงเสนซงมการเปลยนแปลงรปรางเดยวกนกบขนาด) ศลปะจนใชทศนยวสยเชงเสนขนานเปนตวอยางและยงใช Isometric Projection การถายทอดรปแบบทหลกเลยงการยนระยะภาพในลกษณะกนตาใน Isometric Projection การเคลอนไหวทงหมดไปสดานลกนนเกดจากแงมมเดยวกนพวกมนไมไดมาบรรจบกนเหมอนหลกทศนยภาพวทยาเชงเสน

แฟรงค เวบบ ไดกลาวถงองคประกอบของภาพทวทศน ไวดงน

องคประกอบของภาพทวทศน (Webb : 1994) ประกอบดวย 3 ตอน 1. ทศนยภาพสวนหนา 2. ทศนยภาพสวนกลาง 3. ทศนยภาพทไกลออกไป (สวนหลง) เปนการเปรยบเทยบระหวางทง 3 ตอนนในการสรางงาน Ce’zanne ใชเทคนคนอยางม

ประสทธภาพในขณะเดยวกนหามใชหลกทศนยภาพวทยาเชงเสนในทศนยภาพสวนหนา การวางขอกาหนดดวยหลกทศนยภาพดงกลาว ชวยใหปญหาในการกาหนดสญลกษณ

ตางๆ ภายในภาพ (กรอบสเหลยม) มความเปนจรงดานการจดวาง หรอทเรยกวาโครงสราง

16

ภายในภาพ บางครงกนยมเรยกวาองคประกอบศลป จรงๆ แลวกคอหลกการทมเนอหาครอบคลมกบการออกแบบ แตเปนการออกแบบบนระนาบรองรบสองมต ใหมประสทธภาพทางใดทางหนง อนเกยวของกบเนอหาภายในภาพ , แนวคดทตองการนาเสนอ , ทศนคตสวนตวและความเชอ ซงในกรณทผวจย ศกษาผลงานของ แฟรงค เวบบ พบวา เขาตองการแสดงออกทางดานการจดวางสญลกษณตางๆ ภายในภาพ ควบคกบเสรภาพในการระบายส โดยมเนอหาของภาพทวทศนเปนสอกลาง กลวธการสรางสรรคผลงาน คอสอกลางททาใหจนตนาการของเขาเดนทางออกมาเปนรปธรรม คลายกบนกออกแบบตอเตมตกแตง ภาพทวทศนทมอยใหปรากฏออกมาเปนงานศลปะอกสถานะหนง

1.3 การสรางสรรคผลงานจตรกรรมสนาของแฟรงค เวบบ แฟรงค เวบบ เปนผใหความสาคญในการระบายส เพอใหเกดมตของภาพโดยมผล

ทางการมองเหน อยางมระบบ หรอเรยกวาเปนกลวธเฉพาะทคดคนขน ลกษณะการสรางสรรคผลงานจตรกรรมภาพทวทศนของเวบบ จะใหความสาคญของการระบายสเปนชนส หลงจากทจดวางโครงสรางของภาพไดแลว เขาเชอวา “การออกแบบภายในโครงสรางของภาพ กคอเนอหาของภาพ” ดวยเหตน เวบบจงใสใจในเหตการณรอบๆ และเชอถอในภาพรางคราวๆ ซงหมายถง ขอมลพนฐานทจะสามารถมองเหนไดใหเปนการรบรเกยวกบสญลกษณทางศลปะ เชน รปราง ขนาด รปทรง ระดบความออนแกของส บรเวณทเปนสวนของส

การใชสแฟรงค เวบบ นยมทจะใชสในการระบายตามความพงพอใจ ซงอาจจะมสแทจรงของวสดเขามาเกยวของบางเลกนอย หรออาจมสทไมเกยวของกบวสดเลย จดประสงคของเขากคอ “การระบายสเปนการแสดงขอมลบางอยางดวยตนเอง” แฟรงค เวบบ พยายามทจะใชสและเลอกพนทในการระบายสของเขาอยางคมคา แฟรงค เวบบ (1994) ไดกลาววา

“ทางเดยวทเรวทสดในการทาใหภาพสอดคลองกนกคอการครอบคลมพนทของส ซงไมได

หมายความวาจะตองควบคมจานวนส หรอปรมาณของสในจานผสมส แตนนหมายความวา หนงเฉดสทระบายลงไป มนสามารถควบคมอาณาเขตภายในภาพไดมากนอยขนาดไหน และถาใช

หลายเฉดสบนพนผวภาพ ตองตระหนกวาไมไดกาลงสรางวสดหลากส แตกาลงสรางสรรคผลงานจตรกรรม โดยใชสอนหรอสเยน”

แฟรงค เวบบ (Webb : 1994) กลาวถงสวนประกอบและคณสมบตของสไววา

ส มความสาคญมากกวาสวนประกอบหรอสวนขยายของภาพ มนสามารถตอบสนองทางอารมณของผชมพอๆ กบนาไปสเปาหมายของความตองการทผระบายสตองการแสดงออกในภาพนนๆ สเปนสวนประกอบทสาคญของโครงสรางภาพทมประสทธภาพ คณสมบตของสโดยทวไปม 3 ประการคอ

1. สแทและสโทน (Hue - Tone) 2. สสวางและสมด (Light- Dark)

17

3. สเขมและสออน (Stong - Weak) คณสมบตทง 3 ประการ มประสทธภาพแตกตางกน ซงจะเนนคณสมบตใดใหโดดเดน ก

ขนอยกบความตองการทจะระบายใหสแสดงลกษณะอยางใด ความสมพนธของสในการแสดงความสดใสในเรองของแสง สามารถทาไดโดยการระบายสใหเกดการทาปฏกรยากนของกลมสรอนและกลมสเยน ซงกอใหเกดความนาสนใจในแงของความงามทางศลปะ ถงแมวาการผสมสรอนและสเยนเขาดวยกน ตามปกตจะไดสกลาง แตวธการทจะเสนอแนะตอไปน จะชวยในการผสมสรอนและสเยนไดเปนอยางด โดย 4 วธการ ดงน

1. ระบายสหรอแตมสขางๆ กน ใหสผสมกนในกระดาษแทนทจะผสมกนตอนระบายส 2. คอยๆ เปลยนจากสหนงไปอกสหนงดวยการระบายส 3. ระบายโดยกลวธเปยกบนแหง ใชสรอนทบสเยน หรอสเยนทบสรอน 4. ระบายโดยกลวธเปยกบนเปยก ใชสรอนทบสเยน หรอสเยนทบสรอน (Webb. 1994 : 27)

ในสวนของการสรางสรรคผลงานจตรกรรมสนาของเวบบ ทไดกลาวไวนอกเหนอจากการสรางสรรคภาพทวทศน ยงประกอบไปดวยแนวความคดทเกยวของกบการวางโครงสรางภาพ จดเดนของโครงสรางภาพ การแสดงคานาหนกแสงและเงา รวมไปถงกลวธในการระบายส ซงมความสาคญในการนาไปพฒนาสรางสรรคผลงานภาพทวทศน

โครงสรางภาพในการสรางสรรคผลงานจตรกรรมของแฟรงค เวบบ (Webb : 1994) รปราง (Shape)

เครองหมายพนฐานของการวาดภาพกคอ รปราง ภาพลกษณ เปนสงทมองเหนดวยตา แตเขาใจไดโดยการสมผสและการกระทา ค+ณไมพรอมทจะเปนนกออกแบบจนกระทง คณละทงการวาดภาพของสงตางๆ และรวมรปรางการวาดภาพเอาไว Engene Speicher (Webb : 1994) เปนจตรกรทใหคาจากดความเกยวกบจตรกรวา “ผทาใหเปนรปรางทยอดเยยม” วตถทมองเหนไมไดสรางขอบเขตโดยเสน แตมนจะปรากฏเปนรปรางของนาหนกส ซงเหมาะกนกบสงหนงแตตรงกนขามกบอกสงหนงการรบรถงวตถไดโดยทมนจะตองสอดคลองกนกบภาพลกษณทรวบรวมขน ลองกาหนดใหภาพลกษณเปนเครองหมายทเกดขนบนกระดาษ รปรางจะถกกาหนดโดยเสน จด นาหนกส ส และพนผว รปรางจะขนอยกบตาแหนงของจดทเกยวของกน ประกอบกนเปนเคาโครง ภาพลกษณทใหญมากๆ บนรป คอ พนท รปรางไมจาเปนจะตองคลายคลงกนกบวตถ รปรางทไมซบซอนไมจาเปนวาจะตองเปนวตถเพยงชนเดยว แตอาจจะเปนรปรางทประกอบกนขนกได รปรางทเปนสวนประกอบฉากรอบๆ รปหรออยภายในรปรางในทางลบ โดยปกตเพอแสดงใหเหนถงบรเวณวาง พวกเขากอยในพนทวางทางลบดวยเหมอนกน บางครงภาพลกษณแสดงถงลาดบส เงา และแสงสวาง รปรางทดคอการทยาวขนไปในทศทางเดยว รปรางทไมดมมตทเทากน ดงเชน วงกลม สเหลยม สามเหลยมดานเทา เพราะวาพวกมนประกอบดวยตวมนเอง รปรางทเลกทสดกคอ จด แมวามนจะเลกแตมนจะเดดขาดเมออยเดยวๆ รปรางวงกลมแมจะเรยบงายทสด แตไมดสาหรบการใชทแสดงดวยภาพ เพราะมนขาดการปลกกระตน เมอรปวงกลมทเปนเหมอนรปไข

18

สเหลยม 4 ดานเทา รปรางทง 3 นไมมทศทาง และขาดลกษณะทมองเหนได ถงอยางไรกตามรปรางเหลานจะดสาหรบเรขาคณต เพอหลกเลยงรปรางทคงท ควรทจะทาใหมนยนยาวออกไป รปรางทดควรจะเปนการลาดลง ซงหมายถง ขอบของรปรางหรอใหความสาคญมากกบแกนซงกคอ การทาใหลาดเอยงในความเกยวของกบเสนขอบของรปภาพ รปรางทขนานกนไปกบขอบนนไมนาตนเตน

รปรางทดจะเชอมตอกนกบรปรางทอยตดกนในรปแบบของเลนทตอกนเปนรปภาพ (Jigsaw Pazzle) การตอเชอมกนจะยดสวนตางๆ ของรปไวดวยกน รปรางกควรจะประสานกนกบสวนประกอบรปรางทไมด กคอรปรางทจะมวน/หมนเมอคดออกและเขวยงลงบนพน สรปของคาจากดความของรปรางทด ซงมแงมมทตางกน 2 แงมมคอ การลาดลงและการเชอมตอกน ขอบเขตรอบๆ รปรางตองการความหลากหลาย ขอบเขตม 3 ชนด คอ แขง ออนและหยาบ รปรางทดทสดควรใชทง 3 ชนด

วตถหลายสงไดเปดเผยใหเหนถงความโดดเดนจดสงเกตทแนนอนดงเชน ภาพขางๆ ของเปดหรอหวคน หรอภาพสวนบนสดของมอ

1.1 รปรางทโคงออก / นนออก รปรางของมนษยทกคนและสงมชวตสวนใหญจะโคงออก สภาพทนนออกจะแสดงถงรปลกษณภายนอกทแสดงใหเหนถงการเจรญเตบโตและความมชวตชวา ในขณะทความโคง / เวา แสดงถงความอดทนอยางรนแรง John Carlson เปนจตรกรทแนะนาใหใชความโคงออกกบภเขา ตนไม และรปแบบทางธรรมชาตทงหมด สวนความเวาจะใชสาหรบคลนทะเล กองหมะทลมพดมาและเสนทหอย / ยนลงมา

1.2 รปรางทคดเคยวไปมา รปรางในการวาดภาพอาจจะทบกนหรอซอนกนดานบนหรอดานลางกได เพอผสานเขา

ดวยกน ตาขายไมไดเพยงชวยในความรสกวามทวางมากแตเปนสงทรวมอานาจอยางมากเหลอเกน ชางเขยนแบบผยงใหญเหนพองวา การวาดรปนนกเหมอนตะกราใบหนง

1.3 การคอย ๆ เปลยนแปลงรปราง การทาใหรปรางคอยๆ เปลยนแปลงจากอวนไปผอมหรอไปในทางกลบกน เชนเดยวกนกบ

กงไมใหญจะผอมลงเมออยหางจากลาตน การคอยๆ เปลยนแปลงของรปราง แรกเรมจะเกดในรปรางทางซายถาหากทางดานขวาเอยง

1.4 หลกเลยงการขนานไปกบขอบ รปรางของเมฆและใบไมทอยบนตนไมควรขนานกบสวนประกอบอนๆ ในรปภาพ ไมควรวางตาแหนงบนสดหรอเหตการณใดๆ กตาม เหนอหรอตากวาจดตาสด / เหตการณทนทเพอหลกเลยงการวางเคาโครงหนงหรอเหตการณหนงขางจากอกอนหนง ตาแหนงของทกเคาโครงและเหตการณควรจะปรบเปลยนและสลบกน รปรางทเหนจะถกเปรยบเทยบกบขอคดเหนทมอย ภายใตสภาพการมองเหนทไมด รปรางจะแตกตางออกไปจากสงแวดลอม ถาจตรกรคนเคยกบการใชมาตรฐาน ซงใชรปรางเปนแรงบนดาลใจ จตรกรทวาดภาพเหมอนควรจะใชรปรางทชวยในการจาของแสงและเงา จากเรมตนรปรางทวาดซอนทบกนกบอนอน มนทาใหรปรางมความนาสนใจมากขน เนองดวยบางสวนทถก

19

ปดบงของเคาโครงตองการจนตนาการของเราไปเตมใหเตม โดยเฉพาะอยางยง การซอนกนของรปรางทนาเบอของวงกลมและสเหลยม

บรเวณสวนบวกและบรเวณสวนลบ (Positive & Negative) พนททางดานซายควรจะออกแบบดวยความเอาใจใสมากกวาดานขวา ซงพวกมนจะถกละเลยอยเสมอๆ ในขณะทดานขวาสามารถดแลตวเองได เปนทยอมรบไดวา ไมมสงใดมความสาคญนอยกวาเคาโครงดานซาย รปรางบางอนจะเกดจากเคาโครง บางรปรางจะเขยนจากในไปนอกของแตละอน จตรกรจะวางโครงรางใหเหมาะสมเพอทจะใหไดรปแบบทดดวยการทางานทเปนธรรม สงมชวตจะเตบโตจากขางในสภายนอก

1.5 รปรางทขดแยงกน แมวาเราตองการใหรปรางซาๆ กน เพอวตถประสงคของลกษณะทเปนอนหนงอนเดยวกน แรกเรมเราจะตองนาเสนอความแตกตางกนของรปรางเพอทาใหนาสนใจ แบบแผนทกๆ อนจะตองมการขดแยงในตวของมน ดงนนในรปภาพของดอกไมทมลกษณะเปนวงร การขดกนนดหนอยของหมอสเหลยมหรอพนโตะจะสามารถชวยได

จากแนวคดเกยวกบรปราง (Shape) ของแฟรงค เวบบ ชวยใหมองเหนแนวทางในการสรางสรรค ความแปลกตา หรอประหลาดไปจากเดมของรปรางในลกษณะตางๆ ทเราตองการถายทอด คลายกบโปรแกรมคอมพวเตอรในปจจบน ทสามารถยดหดยอขยายรปราง ไดตามทศทางหรอลกษณะอนๆ ทผใชโปรแกรมตองการคดสรางสรรค ซงสะดวกรวดเรวกวาการทางานทละชนภาพ หรอขนตอนซาๆ ในอดต อนนกอาจนามาประยกตใชใหเหมาะสมกบการออกแบบโครงสรางของภาพไดเพราะการโตตอบดวยอารมณความรสกเราสามารถเลอกนาเสนอไดหลายลกษณะ (ตามสงแวดลอมทเราตองการจะสอในกรณภาพทวทศน) เชน หากเราตองการเขยนภาพทวทศนทมตกสงอยเตมกรอบภาพแสดงความอดอด และทบซอนจนดยงเหยงเหมอนภาพปาแตเปนปาตกของเมองหลวง เราอาจใชวธสเกตภาพโดยนาภาพตกตางๆ มาซอนกน บางพนทถกแยกเปนชนเพอใหเกดความรสกทาซาและทศทางกจะกาหนดขอบโครงตางๆ ชดเจน-หรอจางลง อนมความหมายกบพนทตางๆ ของรป ซงทาใหเกดสวนคดเคยวไปมา นนออก เกดระยะความตนลกของภาพเปนมตลวงตา จะสงเกตไดวารปรางแตละลกษณะทแฟรงค เวบบกลาวมากไมไดหมายความวามนไดแยกกนออกอยางสนเชงภายในภาพหนงภาพแตมนประสานกลมกลนกนอยภายในภาพเดยวกนโดยมคณลกษณะทมองเหนได เปนตวเปรยบเทยบกบภาพอนๆ ทอยโดยรอบ หรอตางออกไป แฟรงค เวบบ ไดเสนอไวเปนแนวทางการสรางสรรคผลงานเรองของนาหนกสหรอคาปรมาณการสงกาลงสองสวางของสภายในภาพ (Webb : 1994 : )ดงน นาหนกส

นาหนกสคอปรมาณของความสวางในการแตงแตมส สสามารถสรางขนตอนของนาหนกสไดประมาณ 9 ขนตอน แมวามนจะเปนไปไมไดในการทาใหเขากนกบ 1,000 ขนตอนของ

20

แสงอาทตย แต 9 ขนตอนกสามารถเสนอแนะใหเหนถงผลของแสงและเงาตามธรรมชาต การเปรยบเทยบระดบออน-แกของส เปนขนตอนพนฐานของการวาดรป ถาไมมนาหนกส เรากจะไมมรปราง การจดพนผว ชวงหางหรอขนาด Edwin Dickinson ไดอธบายวา ความสมพนธของพนระนาบจะแสดงออกใหเหนเปนรปรางโดยผานการเปรยบเทยบนาหนกสมากกวาใชการแสดงออก เปนนยๆ ของการวาดรปรางของเสนรอบขอบบรเวณ นาหนกสม 2 ระบบทแตกตางกน ระบบแรกเปนนาหนกสตามธรรมชาต ซงสามารถเหนไดจากรอบๆตวเรา จตรกรตองมองและเขาใจนาหนกสเหลานโดยทปราศจากอคตและจะตองมทกษะเฉพาะในการลงสเหลานดวย นเปนการแสดงถงสถานการณทบบบงคบ อยางไรกตาม นนกเปนเพราะวา นาหนกสเหลานไมมวธการทแสดงไดดวยภาพ อกระบบหนงกคอ ระดบสทประกอบกนขน ทง 2 ระบบอาจจะสอดคลองกนบางในระดบหนง แตมนกยงคงแตกตางกน เพราะวาในขณะทธรรมชาตไมไดอยในธรกจการทารปภาพ แตศลปะเปนสงทมนษยสรางขนระดบสทประกอบกนนนเปนระดบสทรปภาพตองการในการสรางความแตกตางและความเปนหนงเดยวกนในทางศลปะเอกภาพเปนบรรทดฐานเพยงหนงเดยว ระดบสทประกอบกนสามารถแทนทอะไรทควรจะเปนสาหรบทมนเปนได มนถกสรางขนใหมเพอถายทอดอารมณและความคดของจตรกร จตรกรทไดเรยนรในการแยกประเภททง 2 ระบบและการใชคณสมบตของแตละอนในการสรางสรรคงานใหรปภาพมความนาสนใจมากขน

การมองเหนส การมองเหนจะมากอนคาพด การหมกมนในการมอง เมอเราเปดตาครงแรก การรบรอยาง

ฉบพลนกคอส 1 ส การชกจงของสปองกนเราจากการรบรและการเอาใจใสเกยวกบโครงสรางพนฐานของระดบส เสน รปราง ขนาด และทศทาง ในการเรยนรระดบสทด กคอ การวาดภาพทมชวตหรอภาพทวทศนโดยใชมาตรสวนของระดบสทไมเปลยนส ความรสกทเหมอนมชวตมากๆ เปนไปไดดวยระดบสของดา ขาว เทา คนหนงๆ ไมสามารถสรางเพลงไดโดยปราศจากมาตราสวน แตไมเหมอนกบดนตรมาตราสวนของนกดนตรมเพยง 8 ระดบ เทานน นาหนกสทงหมดมเพยง 8 หรอ 9 ขนตอน จตรกรทดทงหมดกสรางงานจากปรมาณเพยงเลกนอยของระดบสน จตรกรไมตองการระดบสมากมาย แตตองการมากในการใชทแบงแยกของจานวนทมเพยงเลกนอย เราสรางจดสวางโดยการยบยงแสงแสงสวางตามธรรมชาตแบงได 7 ระดบส คอ จดเนนแสง จดสวาง ระดบปานกลาง ระดบความแตกตางระวางส 2 ส แสงสะทอนกลบ เงาจากวตถ และรอยแตกราวใตวตถ ระดบสเหลานสามารถเหนไดเมอวตถใดๆ กตามวางไวใตแหลงกาเนดพลงงานเพยงอยางเดยว ขางนอกทองฟาเปนแสงสวางหลก ซงบางพนทอาจจะมดกวา พนระนาบทเอยง เชน ภเขากยงมดกวาและพนระนาบทตงตรงเชนตนไมกจะมดทสด อาคารทมสขาวหรอวตถอนทม

ระดบสทเขมขนจะเปนการยกเวน (Webb : 1994) การกระจายตวของแสง (การหกเหของแสง)

ในตนยคศตวรรษท 20 Birge Harrison ศลปนชาวอเมรกนไดสรางคาวา “ refraction” ตอมา John Carlson ใชคาวา “diffraction” เพออธบายผลของบรเวณหนงของระดบโทนส โดยบรเวณทอยตดกน การหกเหของแสงจะเปนลกษณะทมองเหนไดดวยสายตา กลมขนาดใหญของใบไมทงหมดทอยบนตนจะขดแยงกนกบระดบความสวางของทองฟา ซงเปนสาเหตของระดบสของ

21

ทองฟาจะเขมขนเมอมนเขาใกลกลมใบไม และจะทาใหมวลทมความเขมสวางขนเมอมนใกลแสงสวาง การหกเหของแสงจะเกยวของกบขอบ แตไมไดหมายถงขอบทออน แตจะใชกบความละเอยด ดงนนมนจงไมเปนทสงเกตของผทชมงานศลปะ กรหกเหของแสงสามารถทาใหจตรกรหลกเลยงการทมขอบชดเจน และดโดยทปราศจากขอบทออน ซงมนใหความรสกทมบรรยากาศ โดยเฉพาะอยางยงหลกการนจะเหนไดในธรรมชาต เมอมองดระดบสทแยกออกมาขนาดเลก ถาระดบสเขมขนาดเลก เชน เสาธงทเราเหนภายใตทองฟาทสวาง ระดบสของมนกจะถกทาใหเปนสขาวโดยแสงแดด และถาระดบสทมความสวางขนาดเลก เชน ทองฟาบางสวนทเราเหนจากใตใบไมทงหมดของตนไม มนกจะกลายเปนสเขมขน ดงนน ระดบสขนาดเลกใดๆ จะเกยวของกนเมอถกครอบคลมภายใตระดบสทแตกตางกนขนาดใหญกวาและควรจะลงสดวยการแกไขการหกเหของแสง ปจจบนนมนยากทจะเหนการหกเหของแสงในภาพจตรกรรม โดยเฉพาะอยางยงในสนา ซงตองการใชความละเอยดในการวาดภาพบางทอาจเปนเวลาทออนลงของมน ในการเปรยบเทยบกนระหวางทองฟากบพนดน ถาพยายามทจะทาใหเกดความแตกตางจรงๆ นนเขากนไดในภาพวาดของเรา ทองฟาจะสวางเกนไปและจะดงดดความสนใจมากเกนไปโดยทวไป การแกไขจะตองทาระหวางดานบนและพนดนความแตกตางของระดบสทมากกวาจะอยตรงจดศนยกลางของความสนใจภายในภาพ ถาระดบสสวนมากในรปนนอยสงกวาระดบกลาง รปภาพจะอยในระดบสหลกสง ถาระดบสสวนมากอยตากวาระดบกลาง รปภาพจะอยในระดบสหลกตา สงสาคญของจตรกรรมกคอการแสดงความรสก ลกษณะภายในทเกยวกบปาไมจะอยในหลกตา และชายหาดจะอยในหลกสง

หลกสง สสวนใหญสดแจมใสและสออน (ชายหาด) หลกตา สแกๆ หมนไมสดใสทบ (เกยวกบปา) สาหรบพนททกวางจะแสดงความมประสทธผลทาใหจดสวางขนาดใหญเกดขนได และใชมน

ในการตอตานการรวบรวมความมดเขาดวยกน หลกเลยงการใชสทมดในบรเวณจดสวาง และอยาใหสออนในพนททเปนเงา ไมควรใชแสงสะทอนกลบในลาดบสทสวางเกนไป ระดบสปานกลางจะอยในบรเวณทสวางซงใหความประทบใจในพนผวและสและควรทาใหสวางขนกวาทปรากฏในหวขอของเรา เชนเดยวกน ระดบสปานกลางกจะอยในสวนของรปแบบทม โดยปกตจะบรรยายถงรปรางลกษณะและควรจะเขมขนกวาทปรากฏ เปาหมายกคอ เพอใหไดความความนาสนใจในพนทกวางโดยการแผขยายทนาเชอถอของจดสวางดวยระดบสทจากดเมอตองลงสดวยมาตรสวนทจากดเกยวกบระดบสทง 9 เราจะตองทาใหเขาใจงาย และทาใหแตละระดบสมคณคา เมอมองหวขอหรอตนแบบควรหลกเลยงการแสดงใหเหนถงการเปลยนแปลงเลกนอยของระดบส และควรใสใจในระดบสทมขนาดใหญ โดยปกตผเรมตนจะใชจดเนนแสงทใหญเกนไป ซงทาใหเกดเปนแสงวาบ มองดไมมคา ราวกบวาทกๆ สงทามาจากผาซาตน หรอโครเมยม ควรควบคมในบรเวณทสวางและหลกเลยงการทาใหเกนกวาตนแบบ สาหรบเหตผลเดยวกนควรหลกเลยงการใชระดบสปานกลางมากเกนไป เราจะตองทาใหไมซบซอนและสวางเพยงพอในการทจะอยในบรเวณทสวาง ซงแยกออกจากททมเงา

22

ขอบ ขอบม 3 ชนด คอ แขง นม และหยาบ ขอบแขงควรไดรบความสนใจ มากทสด แตทาใหขดกบการเคลอนไหวของลกตา อยางไรกตามถาจะวาดภาพและโดยใชขอบไดเพยงชนดเดยว ขอบแขงจะมประโยชนมากทสด ขอบนมทาใหสายตามองผานจากรปรางหนงไปยงอกอนหนง มนเพมความลกลบและสะทอนใหเหนความจรงเมอเราดทภาพใดๆ กตาม เราจะเหนเพยงสเหลยมเลกๆ ทแขงและจดรวมทชดเจน สวนมากทเราเหนนนอยนอกจดโฟกส ถาลองนบจานวนของใบไมบนกงของตนไม ในขณะทมองอยทใบไมใบเดยว สมมตวาเราเหนพนทขนาดใหญในจดโฟกส เพราะวาสายตาของเราเคลอนไหวและกวาดตาอยอยางสมาเสมอ ทาใหรสกวามทวาง เราควรจะทาใหรปรางของเสนรอบขอบบรเวณนนบางลง เมอมนผานดานหลงของรปรางของเสนรอบขอบบรเวณรปรางของเสนรอบขอบบรเวณของวตถทไมชดเจน จะแสดงความรสกไดดทสดในฐานะทเปนขอบนม สาหรบวตถประสงคของการจดองคประกอบ จตรกรอาจจะทาใหรปรางของเสนรอบขอบบรเวณนนบางลงในพนททไมมแบบแผนในการวาดภาพ ดวยวธนนจะทาใหดงดดจดศนยกลางของความนาสนใจเพมมากขน ดวยการใชการเปรยบเทยบใหเหนความแตกตางของขอบเขต

ขอบหยาบอาจจะแสดงถงการจดพนผว ดงเชน รปรางของเสนรอบขอบบรเวณของใบไมทงหมดทอยบนตน ขอบหยาบอาจจะใชสาหรบความแตกตางหลากหลาย (การจดองคประกอบ) โดยปกตจะแสดง

ใหเหนถงความหยาบของรปรางทงหมด (Webb : 1994) ทศนยภาพวทยาเชงอากาศ (Aerial Perspecive)

ระดบสทอยในระดบไกลจะไมชดเจนและจดกวา ยกตวอยางเชน มานสฟาโปรงแสงแขวนอยระหวางตวเราและรปรางทอยไกล รปลกษณทอยใกลจะถกลดภาพเงาดาดานขาลง และสายตามงอยทศนยกลางของความสนใจมากกวาเรรอนไปตามระยะทาง ความสวางและความมดไมสามารถเขาใจไดในเวลาเดยวกน เวนแตเมอไดเหนประเดนในไฟ

สลว ผเชยวชาญรนเกาโดยเฉพาะอยางยง Rembrandt (Webb : 1994) ใหความสนใจในความสวางในตอนทายของมาตราสวนของนาหนกส เพราะวาพวกเขาแสดงใหเหนความแตกตางกนทงหมดของนาหนกสในจดสวาง พวกเขาจะใชสดาเมอเวลาผานไป พวกเขากจะไปถงระดบสปานกลาง เปนเพราะวาพวกเขาแสวงหาความจรงของนาหนกสทเปรยบเทยบกบทงหมดของบรเวณทสวาง ดงนน ภาพวาดของพวกเขาจงเตมไปดวยบรเวณทมด คนในยคปจจบนจะแยกออกจากวธการน จะดความจรงของเงาและความมด เมอเวลาผานไป กจะไดระดบสปานกลาง และความสวางตอไป ดงนนงานทไดรบจงมระดบสอยในระดบสง วธนเปนการปทางไปสการใชสทโปรงแสงในเงา ซงกอนหนานไดใชสนาตาลเขม ดวยเหตนระดบสจะถกพจารณาในสภาพแวดลอมทไมมการโตตอบและจากด เชนเดยวกบคนทพยายามวาดอะไรกตามทมองเหน สงทตามมาจะอธบายถงการใชสทไมคงทและมความคดสรางสรรคมากขนของระดบส สงทเกดขนไมไดเกดจากความเชอทมาจากธรรมชาต แตเปนการเปลยนแปลงในลกษณะทเปนจรง สงเหลานทาใหเกดความคดสรางสรรคทเปนอสระภาพ

จากแนวคดทางดานคากาลงสองสวางของ แฟรงค เวบบ จะเหนวาเขาอางองในหลกทางวทยาศาสตร ทอธบายถงคลนแสงสวาง อนมผลกบการมองเหนดวยตาของมนษย และการรบรในคาสองสวางนเอง เมอเขานามาจดกลมอธบายแลว จงเกดเปนหลกการของสทมองเหน

23

จรงดวยตาเปลา และสในบรรยากาศของภาพทเชอมโยงอารมณความรสกและเหตผลเขาไวดวยกน พนทของส สมพนธกบของภาพ – ภาพสมพนธกบพนภาพ – กาลงสองสวางของพนภาพทมผลตอภาพ และนเองทแฟรงค เวบบ พยายามอธบายใหเหนถงความสมพนธในหลกการใชสระบายลงบนพนทตางๆ ของภาพ แบบมนยยะตอการมองเหน ในสวนนยงไมเปนประเดนทจะตองนาไปผกโยงกบเรองราวภายในภาพ หรอสาระอนทตองการนาเสนอ เพยงเสนอแนะวธการวาควรใชอยางไรในการสรางสรรค ในสวนของสนน แฟรงค เวบบ กลาวถง ความเปนจรงของสทมจากแหลงทมาในการมองเหนของเรา และแหลงทมาของสนน อาศยกาลงสองสวางของดวงอาทตยดวย เพราะแสงตากระทบวสดและเดนทางเขาสนยนตาของเรา ประกอบการทางานของลกนยนตามนษยเกดเปนการมองเหนสตามธรรมชาตในลกษณะตางๆ และมขอตกลงเรยกรวมกนวากลมส หรอทฤษฎสในคณสมบตตางๆ ปจจบนยงรวมไปถง สในหนาจอคอมพวเตอรและสเคมพเศษทใชในงานอตสาหกรรมขนาดใหญ (จนตองมการควบคมมลภาวะของโลก ทเกดจากการใชสารเคมบางอยางมากเกนไป ทาลายสงแวดลอม) แตสทอาจจะกลาวถงคอ สในงานจตรกรรมบนระนาบ สในงานจตรกรรมบนระนาบรองรบ 2 มต แฟรงค เวบบไดกลาวไว ดงน

ระดบสมาจาก 3 แหลง 1. แสงและเงาเปนผลมาจากใหแสงสวาง 2. ความตองการการออกแบบในแตละรปโดยเฉพาะ 3. ระดบสของตววตถ

ระดบสของตววตถคอคณภาพของวตถ ยกตวอยางเชน เสอคลมสออนจะมองเหนวาสวาง แมวาจะดในเวลาทมแสงอาทตยสวางจาหรอภายใตแสงจนทร ในปญหาทซบซอนระดบสของตววตถจะชวยในการแยกแยะความแตกตางระหวางวตถ ความเหมอนกนกคอความจรงของสของวตถทหลากหลาย

เมอระดบสหนงอยใกลระดบสทใกลเคยงกน จะทาใหขอบหายไป ซงทาใหเกดการเชอมตอกนระหวางระดบส การขามผานควรจะทาระหวางภาพลกษณทแนนอนและสวนประกอบมทศทางทเปนไปได 3 ทศทาง สาหรบระดบสทจะแตงแตมใหสมพนธกบภาพลกษณทกาหนด เมอทาสลงในรปลกษณ การลงสไปตามรปรางจะทาใหเกดความแขง สวนการลงสขวางกบรปรางจะทาใหเกดความนมนวล การเขยนสลบกนไปมา (ไขวกน) จะทาใหความรสกหรออารมณคลอยตามความแตกตางทสลบกนระหวางความสวางกบความมดและยงเรยกวาการแลกเปลยนหรอระดบสทสนองตอบกน การสลบกนอยางรอบคอบของความแตกตางของระดบสจะเพมความมชวตชวาและใสทวางลงในรปภาพ มนทาใหดงดดความสนใจในพนทวางดานซายไดดพอๆ กบดานขวา

จากลกษณะของความเปนไปได ในการนาความเขาใจเกยวกบระดบส 3 แหลงของ แฟรงค เวบบมาใชใหเกดลกษณะทแตกตางกน อธบายถงความเขาใจในหลกการรบรของสเมอนยนตามนษยมองเหนทมผลตอการรบรและทฤษฎจตวทยาดวยความใกลเคยงหรอความกลมกลน

24

วรณ ตงเจรญ (2535 : 48-53) กลาวถงทฤษฎของเชฟเรล ทเปนหลกในการสรางสรรคงานศลปะทนยนตามองเหนในลกษณะตางๆ ตามปรากฏการณของการนาสมาใชสรางสรรคผลงานไดครอบคลมดงน

เชฟเรลไดคนพบหลกความกลมกลนของสและไดเสนอกฎเกณฑตางๆ ไว เขากลาววาสแตละสมความสวยงามเฉพาะตวของมนเอง ความกลมกลนจะเกดจากความแตกตางในคาของส (Tones) จากสเดยวกน เกดจากความแตกตางในสแท ซงอยในกลมเดยวกน หรอมคาของสสมสมพนธใกลเคยงกน สวนสแทซงเปนสตรงขามกนกจะตดกนอยางรนแรง หลกการความกลมกลนของสของเชฟเรล อาจจะรวบรดลง เบอรเลน กลาวสรปไวดงน (Birren, F. 1969)

1. ความกลมกลนของสใกลเคยง (Adjacent Colors) 2. ความกลมกลนของสตรงขาม (Opposite Colors) 3. ความกลมกลนของสแยกตรงขาม (Split-Complements) 4. ความกลมกลนของสสามเสา 5. ความกลมกลนของสคาออนครอบคลม (Dominant tint)

1. ความกลมกลนของสใกลเคยง เชฟเรลกลาววาเราสามารถมองเหนสไดอยางดกตอเมอสทงหลายมความสมพนธใกลเคยง

กนคลายคลงกน และเมอสเหลานนตรงขามกนหรอตดกนอยางรนแรง สคลายกน (Analogous Colors) แสดงคณภาพของอารมณ (Emotional Quality) ไมวาจะเปนกลมสเยนหรอสอน เมอมการจดวางอยางเหมาะสม สวนสตดกนหรอสตรงขามแสดงคณภาพการมองเหน (Visual Quality) โดยการจดวางสอนใหขดแยงกบสเยนและกลมใดกลมหนงมสภาพเปนรอง

สใกลเคยงหรอสคลายกน คอ สทสมพนธกนในวงส ซงสภาพสเชนน เราสามารถพบไดในธรรมชาตไมวาจะเปนสรงทไลสจากแดง สม เหลอง เขยว นาเงน มวง หรอสเมอยามอาทตยตกดนกจะไลสจากแดง สม เหลอง ไปสความคด เปนตน สจากแสงสวางสงสด (Highlight) ไปสบรเวณเงากจะแสดงลาดบสในลกษณะสใกลเคยงกน เชน ดอกกหลาบแดงกจะมบรเวณแสงสวางสดเปนสสมและสออกมวงเพอรเพลในบรเวณเงา เปนตนแผนสกลมกลน (Analogous Color schemes) จะแสดงปรากฏการณไดดเมอมสแทเปนกญแจสาคญไมวาจะเปนสขนทหนงหรอสขนทสองในวงส

สแดงกบสมวงและสแดงสม สสมกบแดงสมและสเหลองสม สเหลองกบสเหลองสมและสเหลองเขยว สเขยวกบสเหลองเขยวและสนาเงนเขยว สนาเงนกบสนาเงนเขยวและสนาเงนมวง สมวงกบสแดงมวงและสนาเงนมวง

2. ความกลมกลนของสตรงขาม

25

จากหลกการการตดกนตามปรากฏการณสมพนธของเชฟเรล สตรงขามสตดกนตางกผลกดนความเขม (Intensity) ของกนและกนใหเดนชดยงขน เชน คสตดกนระหวางสนาเงนกบสสม สนาเงนกผลกดนสสมใหเดนชดและในทางตรงกนขามสสมกผลกดนใหสนาเงนเดนชดเชนกน ถาเราจะสงเกตจากธรรมชาต จะพบวา ดอกไมสมวงมกจะมสเหลองอยบรเวณกลางดอก สนาเงนกมกจะมจดสสมรวมอยดวย ซงสตดกนเหลานถารจกนามาใชรวมกนอยางเหมาะสมยอมมความกลมกลนและโดดเดนสวยงาม

สตดกนจากวงสแดง เหลอง นาเงน คอ สแดงตรงขามกบเขยว สแดงสมตรงขามกบสนาเงนเขยว สสมตรงขามกบสนาเงน สเหลองสมตรงขามกบสนาเงนมวง สเหลองตรงขามกบสมวง สเหลองเขยวตรงขามกบสแดงมวง

สตรงขามกนระหวางสชนทหนงและชนทสอง จะแสดงปรากฏการณชดเจนโดยตรงอยางงายๆ ซงอาจจะตางกบการรวมตวของสระหวางกลาง (Intermediates) สเขยว นาเงนเขยว นาเงนมวง แดงมวง แดงสม เหลองสม ซงอาจจะแสดงนยและความสงางามไดดกวากได

3. ความกลมกลนของสแยกตรงขาม ความกลมกลนของสแยกตรงขามหรอสคประกอบตรงขาม (Split-Complements) เปน

ความกลมกลนของสตรงขามในวงสอกลกษณะหนงคอการใชสหลก (Key Color) และสดานขางสองดานของสตรงขามนามาใชรวมกน

สแดงกบสเหลองเขยวและสนาเงนเขยว สแดงสมกบสเขยวและสนาเงนมวง สสมกบสนาเงนเขยวและสนาเงนมวง

สเหลองสมกบสนาเงนและมวง สเหลองกบสนาเงนมวงและสแดงมวง สเหลองเขยวกบสมวงและสแดง สเขยวกบสแดงมวงและสแดงสม สนาเงนเขยวกบสแดงและสสม สนาเงนมวงกบสสมและสเหลอง สมวงกบสเหลองสมและสเหลอง สแดงมวงกบสเหลองและสเขยว

การใชสกลมกลนในลกษณะของสแยกตรงขามจะใหความสวยงามในอกลกษณะ เปนความกลมกลนทมสภาพความขดแยง ซงลดความกระดางหรอความแขงกราวของสตรงขามส (Exact Opposite Colors) โดยทสตรงขามแยกทงคนนสมพนธและขดแยงกนอยดวย ทาใหความกลมกลนของสทงหมดมลลาของความขดแยงและความสมพนธกนอยางนาสนใจยงขน

26

4. ความกลมกลนของสสามเสา ความกลมกลนของสสามเสา (Triads) เปนการบรณาการสตดกน 3 สในวงส โดยยดสชนท

หนง (Primary Colors) สชนทสอง (Secondary Colors) และสระหวางกลาง (Intermediate Colors) เปนหลก

สชนทหนง สแดง สเหลอง สนาเงน สชนทสอง สสม สเขยว สมวง สระหวางกลาง สแดงสม สเหลองเขยว สนาเงนมวง สระหวางกลาง สเหลองสม สนาเงนเขยว สแดงมวง

ความกลมกลนของสสามเสาระหวางสชนทหนงและสชนทสอง จะแสดงสภาพตดกนอยางเดนชดรนแรง สวนสกลมกลนสามเสาของสตรงกลางทง 2 กลม กจะไดความรสกสดใสรนแรงในอกลกษณะหนงเชนกน

5. ความกลมกลนของสคาออนครอบคลม

ความกลมกลนของสคาออนครอบคลม (Dominant tint) คอ แผนสตดกนหรอสตรงขามกนทมคาสออน (Tint) ทงหมด สคาออนในทน เชฟเรล หมายถง ทงสแททมคาสออน (hued tint) และสแททแปรคาเปนสคาออน

โกสม สายใจ (2540 : 80-95) กลาวถง การใชสของศลปน ม 3 ลกษณะใหญดวยกนคอ

1. การใชสตามแบบทมองเหน (Realistic Colouring Style) 2. การใชตามทฤษฎหรอหลกการใชส (Academic Colouring Style) 3. การใชอสระตามทศนะของศลปน (Individual Colouring Style) และในแตละลกษณะมรายละเอยดยอยลงไปอก ดงน

1. การใชสใหเหมอนธรรมชาตหรอเหมอนแบบทมองเหน การใชสแบบนเปนลกษณะสาคญของศลปกรรมในลกษณะเหมอนจรง (Realistic Style) ซง

เปนรปแบบทงายแกการเขาใจและผดผชมมากทสด เหนแลวรเรองทนท ทงนเพราะผดผชมเคยพบเคยเหนของจรงมากอนและนบไดวาเปนรปแบบทยนยาวหรอคงอยนานทสดแมในปจจบนนกยงมศลปนอกมากมายทนยมเขยนกนอย นอกจากนในดานการศกษายงถอวาเปนพนฐานทจะกาวสการใชในลกษณะอนๆ อกดวย

2. การใชสเพอใหสแตละสประสานสงเสรมซงกน (Contrast And Co-corporation colouring) สแตละสมลกษณะเฉพาะ ซงอาจจะกลมกลนหรอตดกบสอนๆ กได ดาวนซไดเขยนไวใน Trattotodella Pittura วา สแตละสจะแตกตางกนและจะปรากฏพลงของมนอยางเตมท เมอเราเพงมองมนและสนนๆ อยใกลสคปฏปกษกน เชน นาเงนกบสม แดงกบเขยว มวงกบเหลอง รวมไปถงขาวกบดา ดวยในเหตผลน เชฟรนกเหนดวยและกลาวเสรมตอไปอกวาไมควรวางสคปฏปกษไวใกลกน เพราะสทงสองจะสงประกายซงกนและกน แตถาเปนสตดกนธรรมดา เชน เขยวกบเหลองสมกบเขยว ผลสะทอนของสจะสงเสรมกน

27

หลกการใชสใหประสานและสงเสรมกน มหลกดงตอไปน 1. การใชสเพอสงเสรมใหเกดพลงสเดน (Intensity) การใชสเพอสงเสรมใหเกดพลงสเดนนจะแบงภาพออกเปนสองสวน คอ สวนพนและสวนเดนหรอจดสนใจ ซงสวนทเปนพนจะสงเสรมใหสวนทเปนจดเดนปลงพลงชดเจนขน สวนทเปนพนจงจะตองลดคาของสลงโดยวการสนวล สคลา สหมน หรอเปนพนสดาเลยกได ในขณะทสวนเดนจะเปนสแท หรอสทสดใสกได นอกจากนสบางคยงสงเสรมกนและกนได เชน สเหลองออน จะมพลงเดนชดสดใสขนเมอระบายบนพนสนาเงนเขม 2. การใชสตรงกนขามใหประสานสงเสรมกน (Complementary Colors) สตรงกนขามหมายถง สทอยในตาแหนงทตรงกนขามในวงจร ซงมทงหมด 6 ค คอ เหลอง ตรงขามกบ มวง สเขยวเหลอง ตรงขามกบ มวงแดง แดง ตรงขามกบ เขยว สมเหลอง ตรงขามกบ มวงนาเงน นาเงน ตรงขามกบ สม สมแดง ตรงขามกบ เขยวนาเงน มวธการใชการนาคสตดกนไปใชในโครงการเดยวกน จะใหความรสกตนเตนเราใจและบางครงแสดงถงการแตกหกดงตอไปน การใชสตดกนในปรมาณทตางกน เชน 90 กบ 10 เปอรเซนต หรอ 80 กบ 20 เปอรเซนต 3. การใชสสมดล (Symmetrical Coloring) เปนการใชสโดยแบงภาพออกเปนสองสวน ซาย-ขวา หรอ สวนบน-ลาง เมอระบายสลงในดานใดใหระบายสนนลงในดานตรงกนขามดวยการระบายสแบบนสามารถเลอกใชไดหลายสนบเปน การใชสทมความอสระมากแบบหนงและจะไดภาพทมสสดใสประธานสงเสรมกนอยางนาด โดยมความสมดลของทงสองดานเปนตวควบคม 4. การใชสเปนค การใชสนอยเพยงหนงหรอสองส เพอใหเกดความเรยบงาย สรางงานในวงจากด เชน การออกแบบโลโก (Logo) หวจดหมาย ซงสวนใหญจะใชเพยง 2 ส หรอใชสคใด คหนง

3. การใชสตามทศนะของศลปนแตละคน

การใชสตามทศนะของศลปนแตละคน การใชสตามทศนะของศลปนแตละคนเรมปรากฏขนตงแตศตวรรษท 16 และปรากฏชดเจนขนในตอนตนทศวรรษท 19 แมวาศลปนแตละคนจะศกษาทฤษฎหรอหลกการใชสมาแบบเดยวกนกตาม แตจะมการปรบปรงแตงการใชสใหแตกตางกนทงนเปนเพราะเหตผลตอไปน 1. เนอหาทตองการแสดงออก เนอหาหรอเนอเรองทศลปนตองการแสดงออกจะเปนตวกาหนดใหใชโครงสแตกตางกน เชน เนอเรองเกยวกบธรรมชาต หรอเหตการณตางๆ ในสงคม ศลปนกจะกาหนดสใหเหมอนแบบทมองเหนในธรรมชาตและในสงคมแตถาเปนเนอหาทเปนจนตนาการและความคดสรางสรรค เชน เรองของนรก สวรรค หรอเรองของการแสวงหารปแบบความงามใหมๆ

2. การใชสตามหลกการใชส แบงออกเปน 2 ลกษณะ การใชสเพอใหสแตละสประสาน กลมกลนกน(Harmony Colouring) การสรางความกลมกลนของส โดยปกตแลวจะพจารณาเกยวกบ

28

ความสมพนธสหนงกบสอนๆ โดยมความเชอวา “สจะอยโดดเดยวหรอแยกจากกลมมได” เราสามารถสรางหลกเกณฑใหญๆ ทเกยวกบความกลมกลนของสดงตอไปน

2.1 การใชสกลมกลนดวยคานาหนกสของสเดยว (Total Value Harmony) การใชสกลมกลนดวยคานาหนกสของสเดยว หมายถง การทาใหสสเดยวมคาหลายนาหนกออนลง เปนสนวลและผสมสดาใหมนาหนกเขมขนเปนสคลาเพอจะไดนาไปใชไดหลายนาหนก การใชสแบบนเปนการฝกการใชสกลมกลนอนเปนพนฐานสาหรบการใชสแบบอนๆ ตอไป

2.2 การสรางความกลมกลนโดยใชสใกลเคยง (Harmony) เปนการใชสกลมกลน โดยใชสทวางอยใกลเคยงกนในวงจรส เชน แดง แสด สม

2.3 การสรางความกลมกลนโดยใชสคผสม (Two Colors and Mixing) สคผสม หมายถง สคใดคหนงผสมกนแลวไดสทสาม ซงมสวนผสมของสทงสองเชน สแดงผสมกบ สเหลอง จะไดสสมและเมอใชสทงสามในโครงการเดยวกน จะไดสทกลมกลนกน

2.4 การสรางความกลมกลน โดยใชสในลกษณะสภาพสสวนรวม (Tonality of Colors) สภาพสสวนรวม หมายถง สของวตถ สงของ หรอภาพเขยน ทมสวนรวมหรอสสวนใหญของภาพออกสใดสหนง แมวาในสวนละเอยดของภาพจะมสอนๆ ปนอยดวยกตาม ในการออกแบบโครงส ของนกออกแบบหรอศลปนมกจะปรากฏสภาพสสวนรวมของสใดสหนงเสมอ ซงสภาพสสวนรวมของแตละสจะใหความรสกแตกตางกนในการเขยนภาพของจตรกรในอดต บางคนนยมลงพนทเปนสสวนรวมของแตละสจะใหความรสกแตกตางกนในการเขยนภาพของจตรกร ในอดต บางคนนยมลงพนเปนสสวนรวมของภาพหรอแบบทตองการจะเขยน

2.5 การสรางความกลมกลนโดยใชวรรณะของส (Tone of Colors) ในวงจรสจะมทงหมด 12 ส ถาแบงออกเปนสองสวน จะไดสวนละ 6 ส สทมประกายไปทางสแดง ซงเรยกวากลมหรอวรรณะสรอนหรอสอน (Warm Tone) และสทมประกายไปทางสนาเงน เรยกวา วรรณะเยน (Cook Tone) สเหลองและสมวงนบเปนสกลาง ซงอยในทงสองวรรณะ

2.6 การสรางความกลมกลนโดยใชสในลกษณะสเอกรงค (Monochrome) เปนการสรางงานจตรกรรมโดยใชสเดยว เพอใหมองดแลวกลมกลนกนเปนสงเดยวหรอเปนกลม เดยวกน หรออาจจะมสอเขาผสมดวยแตตองไมมากนก ภาพทสาเรจออกมาจะดคลายกบการใชสแบบสภาพสสวนรวม แตสเอกรงคจะดนมนวลกวา ในบางครงสจะตองถกลดคาลงดวยการผสมสตรงกนขามกอนแลวจงผสมดวยสขาว สดาหรอสเทาเพอใหเปลงประกายเปนเอกรงคใหชดเจนและนมนวลขน ถาเปนภาพเอกรงคทเขยนขนโดยใชสเทาเปนหลกจะมชอเฉพาะวาเอกรงคเทา (Grisaille) และถาใชสเหลอง (Cirage)

2.7 การกลบคาของส (Discord) หมายถง การสรางความแตกตางหรอความขดแยงทเหมาะสม ไดจงหวะ สงเสรมใหมสสนนาดขน การสรางความขดแยงในบางจดทาใหภาพดตนเตนขน การใชสแบบนจตรกรตองเขาใจและมประสบการณจงจะทาไดดแสดงเนอเรอง การกาหนดโครงสกจะแตกตางออกไปซงมอสระมากกวา

3. เทคนควธการตางๆ ในการสรางงานศลปะทงวจตรศลปและประยกตศลป จะมการพฒนาเปลยนแปลงตลอดเวลาทงรปแบบ เทคนค วธการและวสดอปกรณ แตกอนเราใชสฝน สนา สนามนในการเขยนภาพ ปจจบนมวธการคดคนสโปสเตอร สอะครลค สพลาสตกและสสเปรย เปนตน แตกอนเราใชพกน สาล ฟองนา เปนเครองมอในการระบายส ปจจบนมการพนส หยดส เทสและใชวสดอนมาปะตด ทเรยกกนวา สอผสม (Mixed Media) เปนตน

29

4. ลกษณะเฉพาะตวของจตรกรซงแตละคนหรอแตละกลมจะมความชอบในสใดสหนงหรอสกลมใดกลมหนงแตกตางกน เมอชอบสใดกจะใชสนนเปนหลก เชน ภาพพระเยซสเหลองของ พอล กอแกง (Paul Guaguin) ใชสเหลองเปนหลก ภาพตวตลก (The Joker) ของปกลาสโซสฟาออนเปนหลก

สรป การสรางสรรคผลงานจตรกรรมสนาของแฟรงค เวบบ แฟรงค เวบบ มแนวทางทเปนการวเคราะหผลงานตนเอง เพอแยกออกเปนกรณตามวตถประสงคของการสรางสรรค สงเหลานเกดจากการฝกฝนและความใสใจสงเกต ซงแฟรงค เวบบนยมนามาเปนแบบแผนในการถายทอดหรอเผยแพรใหผสนใจในกจกรรมวาดภาพดวยสอวสดสนาโปรงแสง สามารถสรปเปนประเดนสาคญไดดงน

1. การเลอกเนอหาภายในภาพ แฟรงค เวบบใหความสาคญกบการถายทอดรปแบบเชงสญลกษณทเปนการประสม

ประสานกนระหวางรปแบบคลายจรงและนามธรรม โดยเนอหาทนามาถายทอดนนจะมความใกลชดหรอสมพนธกนกบชวตประจาวนของเขา แฟรงค เวบบเลอกนาเสนอในมมมองสวนตว เปนไปไดวาเขามภาพทสาเรจสวนหนงไวในใจอยแลว สงเกตเหนไดจากการวาดภาพตนแบบกอนการทางาน และระหวางทสรางสรรคผลงานกจะทาการเปลยนแปลงหรอบดเบอนใหเกดความเหมาะสมขนใหม โดยทเนอหาภายในภาพนน จะมความตอเนองและสอดคลองกบโครงสรางของภาพ กลวธในการระบายส โดยทจะเนนความเดนชดไปยงดานใดดานหนง ซงสมพนธกบความนยมสวนตวของเขา

2. การอธบายเนอหาของภาพและกลวธการสรางสรรค แฟรงค เวบป นยมนาภาพทเขายกตวอยางมาใชเพอรองรบหลกสรางสรรคทเขาเสนอ

แนวความคดไว โดยใหมความชดเจนในการอธบายถงวธการดาเนนการแนวความคด กลวธในการทางานตลอดจนสรปประเดนสาคญเกยวกบหลกการ สงเหลานทาใหผลงานของเขาซงมคณภาพในดานชนงาน กลบมคณคาสงมากขนในการนาไปศกษาคนควาทดลอง เพราะสามารถวเคราะหไดหลากหลายลกษณะตามเจตนาของผสนใจ

3. กลวธในการสรางสรรคผลงานจตรกรรม จากหลกการสรางสรรคผลงานของเขา สามารถนาไปฝกฝนปฏบตเพอใหสงเกตเหนไดจรง และแยกออกเปนสาระสาคญของดานการรบร ระหวางศลปะขณะทาการสรางสรรคและการรบรของผชมผลงาน วาเกดขนควบคกน ซงกเปนการรบรแบบทางเดยว ดงนนการทจะแกไขปญหาดานการรบรเกยวกบภาพผลงาน เวบบจงเลอกวเคราะหและอางองแนวคดหรอผลงานของศลปนอน เพอชใหเหนกลวธสาคญในการทาใหเกดการรบรทมประสทธภาพแบบสองทาง โดยใชหวขอในการอธบายเพอชใหเหนและสรปในตอนทายหลงจากนนจงเรมกระบวนการทางาน โดยแบงเปนลาดบขนตอน ดงน

3.1 การกาหนดโครงสรางของภาพแบบมจดเดนเมอมองเหนแผนส

30

3.2 การกาหนดโครงสรางของภาพแบบมจดเดนเมอรบรในแสงเงา 3.3 การกาหนดโครงสรางของภาพแบบมจดเดนเมอสงเกตพบทศทาง ในโครงสรางภาพทงสามแบบจะเกดขนเวลาเดยวกนเมอสายตาของผชมมองเหนภาพ

จตรกรรมในครงแรกเสมอ สงทจะกาหนดการรบรวาผชมจะเหนโครงสรางของภาพในจดเดนแบบใด คอหนาทของศลปนผสรางสรรคเปนผควบคมและออกแบบโครงสรางภาพนนไวตงแตแรก สวนลกษณะในกลวธการระบายสจะเกดขนควบคกนระหวางปฏบตงานเปนเพราะวาทกษะความชานาญสวนหนงทออกมาจากอารมณความรสกสวนตว ในทนฟงดแลวอาจไรเหตผล แตหลายครงเรากเชอวาผลงานศลปะทด ตองปราศจากการยดหมนในกฎเกณฑหรอหลกการใดเพยงหลกการหนง ตองปลอยใหธรรมชาตในการใชจตรนาการของมนษย เปนผผลกดนสงเหลานน ผานการสรางสรรคผลงานศลปะออกมาเปนรปธรรม ผลงานสรางสรรคนนจงจะมอารมณความรสกของผสรางสรรคสะทอนออกมาดวย

ดงนนการสรางสรรคผลงานจตรกรรมของแฟรงค เวบบจงมสาระสาคญอยทแนวความคดทสามารถนาไปสงเสรมปฏบตใหสงเกตเหนจรง จากการฝกฝนและสามารถพฒนาใหกาวหนา หรอแตกตางไปไดอกมาก จงไมนาแปลกใจทจะมผนยมในผลงานของเขาอยเปนจานวนมากทกมมโลก

31

2. ประวตเวอรจเนย คอปป 2.1 ประวตทวไปเกยวกบ เวอรจเนย คอปป เวอรจเนย คอปป (Virginia Cobb) (cobb. 2006 : Online) เตบโตขนในครอบครวของศลปนและไดมสวนรวมในเรองของศลปะอยางกระตอรอรนตลอดทงชวต เธอมชอเสยงในเรองของความมชวตชวา การระบายสในแบบนามธรรม และเธอทาทายตวเองอยางตอเนองเพอทจะรกษางานของเธอใหมความสดและความเราใจ ทศนคตทแปลกใหมและนาตนเตนของกระบวนการในเชงสรางสรรคและผลงานทไดสรางสรรคขนมานนไดรบการยอมรบอยางแพรหลายทงในประเทศและนอกประเทศ เธอเปนผประพนธหนงสอ "การคนพบมมมองภายใน" ในเรองของการระบายสนาทไดจากการทดลอง ผลงานของเธอจะมลกษณะเดนทงในหนงสอและสงตพมพเปนจานวนมาก เวอรจเนย คอปป ไดรบการคดเลอกใหเปนสมาชกของสมาคมสนาแหงสหรฐอเมรกา(American Watercolor Society, AWS) ในปค.ศ.1976 และในปค.ศ.1978 ไดรบการคดเลอกใหเปนภาคสมาชกของสถาบนการออกแบบแหงชาต (The National Academy of Design) และเปนสมาชกของสมาคมสนารอกกเมาเทน (the Rocky Mountain Watermedia Association) ตอมาเธอไดรบรางวลจากสมาคมดอลฟน (Dolphin Fellowship) ในการยอมรบความสาเรจทางดานวจตรศลปของเธอในปค.ศ.1983 และในปค.ศ.2002 เธอเปนผตดสนรางวลใหกบงานแสดงประจาปของสมาคมสนาแหงสหรฐอเมรกา (AWS) และงานแสดงนทรรศการครงท 28 ของสมาคมสนาโอคลาโฮมาแหงชาตซงจดขนทหองแสดงผลงานศลปะเครคแพทรค เมองโอคลาโฮมาซทต รฐโอคลาโฮมา (the National Watercolor Assoc. of Oklahoma, Kirkpatrick Galleries, Oklahoma City,OK)ผลงานศลปะของเธอไดรวมอยในของสะสมมากมายและไดจดแสดงอยในงานนทรรศการทไดรบเชญและการแสดงผลงานเพยงผเดยวเปนจานวนมาก เธอเปนผบรรยายและผตดสนทไดรบความเคารพนบถอ และการใชกระบวนการสรางสรรคทนาตนเตนของเธอสอนในหองเรยนและหองปฏบตงานศลปะทวทงสหรฐอเมรกาอยางเดยวกนกบทหองปฏบตงานศลปะหรอบานพกของเธอในเมองซานตา เฟ รฐนวเมกซโก (Santa Fe, New Mexico) ความคดเหนของเธอเกยวกบ "เพอเหนแกประโยชนของภาพลกษณเดยว"จะมการเตรยมวธการทแตกตางเพอการสรางศลปะแบบนามธรรมทมลกษณะเฉพาะเพอกระตนตวคณเกยวกบการระบายสทนาตนเตนและการแสดงอารมณความรสกทมลกษณะเฉพาะใหคณตรวจสอบบรเวณทใชสญลกษณแสดงในกระบวนการระบายสทมลกษณะเฉพาะสวนตวเพมมากขนวธสาหรบการพฒนาคาศพทเกยวกบการแสดงความหมายของคณกจะไดรบการสารวจดวย แนวปฏบตนใหการพฒนาในเรองของการทาใหเกดองคประกอบและการทาใหเกดชนของสเพอเพมความมชวตชวา

32

การระบายสบนพนผวทมหลายทางเลอก มรปแบบการกาหนดใหม และเทคนคการนาวธการใหมเขามาใชจะรวมอยในการปฏบตงานศลปะนเธอเปนผประพนธหนงสอทใหความสนใจเปนอยางมากในเรองของการคนพบมมมองภายในซงไดนาไปใชในโรงเรยนศลปะมากมายตามหวขอทนามาอภปรายในชนเรยนการระบายสนา มนกจตรกรหลายทานทไดลงเรยนเพมเตมกบ เวอรจเนย คอปป ทเมองซานตา เฟ ในรฐนวเมกซโก และไดรบอทธพลจากการสอนของเธอ ตวอยาง เชน - แอน วนดแฮม (Ann Wyndham) “ฉนชนชอบการวาดรปและการระบายสมาตงแตสมยวยเดก เมอไรกตามทเปนไปไดฉนจะรวบรวมผคนเขาไปในภาพวาดของฉนดวยการกระทาดงเชนนแลวฉนรสกวาไดใหชวตแกงานของฉนและอารมณทสามารถสงผานไปยงผชม เดกและสตวเปนสงทฉนรกมาก และเมอเปนเชนนเดกและสตวจงเปนสวนสาคญในชวตและศลปะของฉนอยบอยๆ เมอไมนานมานฉนไดเรมตนการระบายสนาและสอะครลกในเมองนวเมกซโก ฉนไดรบชยชนะโดยผานความยงใหญของลกษณะภมประเทศรวมกบสทนาประหลาดใจและประวตศาสตรของสงกอสรางโบราณและผคนทนน รปถายของฉนสะทอนใหเหนสงนและทนนดเหมอนวาจะไมมทสนสดของความเพลดเพลนภายในจตใจซงฉนจะรสกกตอเมอไดระบายสหรอถายภาพในรฐนวเมกซโก โดยเฉพาะทเมองเทออส (Taos)” - เมกซน ลนน (Maxine Linney) “เธอใชสอทผสมกนซงประกอบดวยชนมากมาย เพอถายทอดถอยคาทเกดขนในจตใจ/หรอเกดจากสงทมองเหนดวยศลปะของเธอเธอสรางสรรคผลงานตามแบบทไมเปาหมายและไดจากการทดลอง และเธอไดเพมความสนใจในเรองของความสมพนธระหวางองคประกอบและสรวมถงการมลกษณะ 3 มตเพอทจะเนนรปแบบการผนแปรของแสง และไดรบปรญญาวทยาศาสตรบณฑตในสาขาการออกแบบเชงทศนศลป จากสถาบนการออกแบบชคาโก (the Chicago Institute of Design) ทสถาบนเทคโนโลยอลลนอยซ (the Illinois Institute of Technology) เธอยงไดศกษาอยางกวางใหญกบจตรกรทมชอเสยงระดบชาต เชน เกลนน แบรดชอว (Glenn Bradshaw) เวอรจเนย คอปป (Virginia Cobb) แคทเทอรน ล (Katherine Liu) อเลกซ พาวเวอร (Alex Powers) โจ คอคซ (Joe Cox) และ เบน วลเลยม (Ben Williams)” - สเตฟาน โควแมน (Stephanie Colman) “ในโครงสรางทางศลปะของเรานนม 2 รปแบบความคดทดนรนตอสซงกนและกนเพอแยงความสาคญขนพนฐาน คอชวงระยะของการเดนทางหรอผลงานในขนตอนสดทาย มผทเชอวาสงทสาคญขนพนฐานคอผลงานในขนตอนสดทายหรอชนงานทเสรจสนแลววาเปนการกาหนดตวแปรของผทเปนจตรกร ตวอยางเชน ตองมากเทาใดเราถงจะไดรบการยอมรบและเหนคณคาวาเปนศลปน ความตองการเพอใหสมาคมสนาแหงสหรฐอเมรกาซงเปนผสนบสนนชอศลปนหรอการยอมรบระดบชาตนนเปนเปาหมายสงสดของจตรกรหรอเปนการพสจนคณภาพของผลงานศลปะ และกมคนอนๆทเหมอนกบ เวอรจเนย คอปป (Virginia Cobb) ผซงเชอเชนเดยวกบฉนวาคนทวไปกสามารถเปนศลปนท

33

ยงใหญอยางแทจรงไดและแมวาจะไมเคยมใครรจกเลย นคอความเพลดเพลนของชวงระยะแหงการเดนทางและการสรางสรรคททาใหเกดศลปะซงไมเกยวของกบการไดรบการยอมรบหรอเงนทองทไดมา” - ซารา มนเดอร (Sara Muender) “ในปค.ศ.1999 เธอไดเรยนรการใชสนาเปนครงแรกทบานพกเลคแซนของดลแมน (Dillman's Sand Lake Lodge) ในเมองแลค ด แฟลมโบ (Lac du Flambeau) กบคารลน ฮอลแมน (Karlyn Holman) ซงเปนจตรกรทมชอเสยงและไดรบความนยม เธออาศยอยในเมองวอชเบรน รฐวสคอนซน (Washburn, Wisconsin) คารลนไดนาเธอใหเขาไปสสนาและเปนครทเธอชนชอบและยงเปนทปรกษาของเธอมาตลอดจนทกวนน เธอยงไดศกษาเพมเตมจากจตรกรทมชอเสยงทานอนๆอก เชน โรส เอดน (Rose Edin) หลยส คาดแลค (Louise Cadillac) บาบารา เนสชซ (Barbara Nechis) และเวอรจเนย คอปป (Virginia Cobb) สวนใหญแลวการเรยนจะมการปฏบตงานศลปะยาวตลอดสปดาหทบานพกของดลลแมน และชนเรยนอนๆจะอยในเมองซานตา เฟ รฐนวเมกซโก และบนเกาะเมดเดอไลน ในทะเลสาบซพเรย (Madeline Island in Lake Superior) ในเดอนกนยายน ปค.ศ.1999 เธอไดเขารวมกบวทยาลยของซานตา เฟ (the College of Santa Fe) เพอศกษาหลกสตรเบองตนเกยวกบเครองจดและหลอตวพมพ (monotype) และรปแบบการทาภาพพมพ ถงแมวาเธอยงไมไดซอเครองพมพ แตเทคนคทเธอไดเรยนรมาในระหวางการปฏบตงานศลปะนไดเปนแรงบนดาลใจใหเธอเพอคนหาสอสงนเพมเตม เธอคนพบรปแบบการแสดงความรสกทมอสระอยางสดขด” - เพนน คอรราดน (Penny Corradine) “ในเดอนเมษายน ปค.ศ.1999 หลงจากทไดทาการปฏบตงานศลปะในแคลการ (Calgary) เมองซานตา เฟ กบเวอรจเนย คอปป (Virginia Cobb) ทาใหการสรางสรรคผลงานศลปะของเขาเปนไปในทศทางใหม เขาสรางสรรคผลงานทแสดงใหเหนเครองหมายนอยลง และเปนนามธรรมมากขน” - แคธลน แอนน (Kathleen Anne) “เธอไดปรบพรสวรรคทางดานวจตรศลปของเธอไดอยางเยยมยอดมามากกวา 30 ป เธอไดศกษากบผสอนทงในทองถนและระดบชาตในทกชนดของสอ เธอไววางใจ แซนด เอสเซลล (Sandy Ezell) และโจแอนน คารดเวลล (Joanne Cardwell) ดวยการชวยเหลอเธออยางมากในเรยนรเกยวกบสนาและเทคนคการปะตด และครทมชอเสยงระดบชาต เชน เมกซน มาสเตอรฟลด (Maxine Masterfield) เวอรจเนย คอปป (Virginia Cobb) และแมร แอน เบควธ (Mary Ann Beckwith) เพอใหเธอไดรบการอนญาตทจะสรางสรรคผลงาน ภาพวาดของเธอไดรบการเตมเตมดวยสทมชวตชวาและอารมณของความลกลบและความเพลดเพลน เทคนคของเธอจานวนมากไดรวมการทาและการยอมสกระดาษของเธอซงใชวนทมแสงแดดจดของฤดรอนใหเปนประโยชนแลวเกบรวบรวมเขาไปใชในการทางานในชวงระยะเวลาทเหลอของป” - เนล มารคเกล (Nel Markle)

34

- โดโลเรส เจ ครปส (Dolores J. Cribbs) - แมร ไวท โซเวลล (Mary White Sowell) - คม เทรฟฟงเกอร (Kim Treffinger) - แมคโคลร (Maclowry) “ไดเขารวมตงแตปค.ศ.1992 – 1994” - เจอร วลลง (Gerry Willing) - แคโรว โคล (Carol Cole) - แซลล ดลลส (Sally Dallas) - วตสน กพทลล (Watson-Guptill, 1988) "หนงสอการคนพบมมมองภายในเกยวกบการทดลองในสอสนาของเวอรจเนย คอปป (Discovering the Inner Eye: Experiments in Water Media, Virginia Cobb) เลมนเปนเลมหนงทโปรดปราน แตหาไดยาก โดยเฉพาะอยางยงมประโยชนในการสรางสรรคผลงานในรปแบบนามธรรม" “นทรรศการประจาปครงท 79” ในปค.ศ. 1999 ขาวสารจากประธานสมาคม งานประจาปครงท 79 นจะเปนปทสนสดของศตวรรษ เราสามารถมองกลบไปยงปค.ศ.1921 และความหวงและความเชอของเราทงหมดวาสนานนจะกลายมาเปนสอทมอทธพลและมอานาจมาก เราไดปฏบตตามคามนสญญาทใหไวกอนหนาน และมพลงและจดมงหมายทจะทาใหศตวรรษใหมนแขงแกรงกวาเดม และมการนาเสนอวธการทแปลกใหมของการระบายสนาใหมากขน ในชวงแรกเราจะมบานทถาวรและบางสงทเวอรจเนย คอปป แนใจวาเราปรารถนาทจะกลบไปส ป ค.ศ.1921 สมาคมสนาแหงชาต (National Watercolor Society, NWS) ไดซอตกในเมองซาน เพโดร รฐแคลฟอรเนย (San Pedro, California) ซงเปนบรเวณทกาลงมการสงเสรมศลปะ ตกนเปนตกทเกาแกซงครงหนงเคยเปนรานอาหาร แตมหองไวสาหรบเปนสานกงาน หองแสดงผลงานศลปะ หองปฏบตงานศลปะและเปนทเกบรกษาผลงานใหคงทนของพวกเราในอก 2-3 เดอนถดไปคณะกรรมการและอาสาสมครจากผทเปนสมาชกจะตองมความพยายามอยางหนกในการปรบปรง การทาส การทาความสะอาด และการทางานทวไปเพอทาใหบานใหมของพวกเราไดมาตรฐานตามการคาดหวงของสมาคม การชวยเหลอไมวาจะเปนเงนหรอเวลากจะไดรบการชมเชยอยางยงใหญ เวอรจเนย คอปป ไมเชอวาจะมประธานสมาคมคนไหนมคณะกรรมการทดกวากวาคณะกรรมการทเขามการทางานอยางหนกสรางสรรคและมนาใจนนเปนสงทพวกเขาทาใหปนมแตความปลมปตยนด คณะกรรมการตดสนของเราคอ ชารลอตต บรทเทน (Charlotte Britten) เนดรา ทอรเนย (Nedra Tornay) หลยส คารดแลค (Louise Cadillac) และเมอรวน แอลทเฟลด (Merwin Altfeld) ไดคดเลอกทงการแสดงทสมบรณแบบและคนหาสมาชกทลงนามใหมเพอการสนสดศตวรรษและใหขอสงเกตเกยวกบปทกาลงจะมาถงวาเราไดคาดหวงอะไรไวบาง

35

ขอขอบคณ เวอรจเนย คอปป (Virginia Cobb) สาหรบการพจารณาทไดใหไวในการคดเลอกรางวล และขอขอบคณสมาชกทกทานทงทเปนแบบลงนามและทมารวมงานดวยผซงไดเขยนเสนอคาแนะนา ตอบคาถาม อาสาทจะใหขอคดเหนและความชวยเหลอ ถาปราศจากสมาชกเหลานสมาคมกจะไมสามารถมอยได

เวอรจเนย คอปป (Cobb. 1988 : 9) กลาวถงการสรางสรรคผลงานของตนเองวา ผลงานจตรกรรมทกชนของจตรกรนนคอการเรยนรในแตละครงซงเปนการทดลองวธการระบายส สและแนวความคด ไมเคยมผลงานจตรกรรมชนไหนทออกมาเหมอนกนทกประการ เพราะแตละครงทกลบมาพจารณาหวขออกครง ปฏกรยาตอบสนองตอหวขอจะเปลยนไป และวธการระบายสจะถกกาหนดโดยปฏกรยาตอบสนองใหมน

การระบายสคอการแสดงความรสกภายในออกมาจตรกรแตละคนสรางสรรคผลงานจากสถานททแตกตางกน มมมองและความเขาใจเกยวกบโลกจะมลกษณะเฉพาะสวนตว และใชอารมณความรสกจากประสบการณตางๆ ทผานเขามาในชวตองคประกอบสวนบคคลทสาคญของการระบายสนนคอเนอหาของงานซงไมสามารถสอนใหกนได แตจะตองเรยนรจากความมงมนในการคนพบอยางอสระ ดวยการระบายสอยางระมดระวงและการปรบแตงผลงานทออกมาใหสอดคลองกบภายในตวเราในขณะทกาลงสรางสรรคผลงาน เราจะเรยนรจากกระบวนการทเราใชไปในตว

คากลาวขางตน จากหนงสอ Discovery the Inner Eye Experiment in Water Media (1988) เขยนโดยเวอรจเนย คอปป เปนการแสดงแนวความคด เพอแสดงใหเหนลกษณะของหลกการสรางสรรคผลงานศลปะ ทเหนมมมองสวนตวและอารมณความรสกในการแสดงออกจะถกนามาใชเปนแนวทางการสรางสรรค งานของคอปป และเพอใหเขาใจถงสงทไดเรยนรอารมณความรสกของตนนนเอง จาเปนจะตองไดจากการลงมอทาจรง สรางสรรคทดลองกบผลงานตนเองอยางตอเนอง

2.2 หลกการสรางสรรคผลงานของเวอรจเนย คอปป (Cobb: 1988) เวอรจเนย คอปป (Cobb: 1988) ไดเขยนหนงสอ เรอง DISCOVERING THE INNER EYE Experiments in Water Media ใน คศ.1988 ไดเสนอแนวทางในการสรางสรรคงานศลปะของตนเอง ดงน มมมองของอารมณความรสกสวนบคคล (The Lens of Individual Temperament)

ตวอยางภาพพมพทาใหเหนความแตกตางทตางคนตางมองและขานรบกบสงแวดลอมทถกสรางขน จากรปถายเนนทรายของเกาะพาเดร (The Padre Island) ชวงแดดยามบายของฤดใบไมผลถายโดยบคคล 3 คน ซงเปนจตรกร 2 คน และชางภาพ 1 คน แตละคนไดพบความนาหลงใหลในโครงสรางของเนนทรายทตางกนพวกเราใชเวลาทงวนอยทนน และแลกเปลยนอารมณซงกนและกน แตละคนชใหอก

36

ฝายเหนถงพนทพเศษ และไมมรปถายใบไหนทมฉากเหมอนกนเลย รปทกใบเปนตวของมนเองเหมอนกบทพวกเราเปนตวของตวเอง

บอบ บลนทเซอร (Bob Bluntzer) ชางภาพเพยงคนเดยวของกลมหลงใหลการแยกตวออกจากกนของเนนทรายเขาใชเวลาทงเชาบนเกาะถายรปพระอาทตยขน เขาจบภาพทนาทงของเนนทรายทแสดงออกถงความรสกอางวางทเขาคนหาในสถานทสวยงามแหงน บอบกลาววา “สงทดกวาการมาทนกบเพอนคอการมาทนเพยงลาพง”

จตรกร พอลล แฮมเมท (Polly Hammett) ถายรปเนนทรายดานราบ โดยการเนนรปแบบ 2 มตทตายตวของเนนทราย สวนรปถายของคอปปเปนการสรางการไหลของเนนทรายอยางเปนจงหวะทเกดขนจากการกระทาของลม หลงจากทไดเหนรปถาย บอบพดกบพอลลและคอปป วา “ตอนนฉนเขาใจกระจางแลววาทาไมรปวาด 2 ชนถงแตกตางกนอยางสนเชง พวกเราทกคนมองเหนแตกตางกนหมด ในฐานะจตรกรเราใชชวตเพอคนหารปแบบการแสดงอารมณทยอมใหพวกเราพสจนวามนแตกตางกน จตรกรเรยนรวงจรการเจรญเตบโตตามทพวกเขากาวไปทกฝกาวในชวตของการทางาน ในการสงเกตงานของศลปนทสาคญนนอาจเปนไปไดทจะตดตามสายใยแหงความนกคดกลบมาสจดเรมตน และเรยงรอยความคดทเกดขนอกครงเขาดวยกน ในการทบทวนผลงานชนเกา เวอรจเนย คอปป คนพบวาชวตทกชวตนนมการเปลยนแปลง ซงสงผลตอความกาวหนาและการเปลยนแปลงของงานศลปะ แตละยางกาวไดเพมมตใหมของการแสดงอารมณใหกบงาน (Cobb. 1988 : 13 )

จตรกรทศนศลป (The Visual Painter) เวอรจเนย คอปป เรมตนทางานจตรกรรม เขาเปนจตรกรทศนศลปทเครงครด ซงเปนการตอบรบตอสภาพแวดลอมทมลกษณะไมบดเบอนจากความเปนจรง หองปฏบตงานศลปะโคโลราโด (Colorado studio) ของเขาสามารถมองเหนทศนยภาพของภเขา สวนใหญเขาเลอกทจะระบายสหวขอทมทศนยภาพใกล มมมองขนาดใหญของภาพทวทศนทงดงามไมสามารถยวยวนเขาได เปนเพยงเพราะวาเขาสามารถเขาใจในสงทเลกกวาและลกซงกวาไดดขน

เขามกจะชอบระบายสวตถ และจดแตงดวยมอ ดวยวธการใดกตาม การถอและการสมผสวตถทาใหมนเปนจรงมากขน เพอเพมความเขาใจและความสามารถในการใชส ตอมาในการทางานกบรปทรงทชดเจนขนซงสรางโดยเงาบนกาแพงของหบเขาใกลกบทพกเขาพกอาศยอยเขาเรยนรทจะพจารณาทวทศนในรปแบบนามธรรมเพอคนหาปจจยทสาคญทสดตามรปแบบของเขาเพอกาหนดองคประกอบและรปแบบซงธรรมชาตไดตดตรงใจทนน ภาพไหลหนทวาด คอตวอยางของผซงทาอยางไรใหองคประกอบของหนดชดเจนขน และสามารถทารปแบบทใหญขนของภาพทวทศนได โดยการเลยนรปแบบตามธรรมชาต เขาพฒนาความเขาใจของวงจรการเจรญเตบโตและการออกแบบทยงยากซบซอน ตามทวเคราะหในแตละรปแบบอยางเปนจงหวะ และพยายามเปลยนจากจงหวะนนไปสรปภาพ บางครงรปแบบของตวมนเองกไดรวบรวมเขาไปสพนผวทวาดอยางสมบรณ ตวอยางเชน องคประกอบ ส และรปแบบของปกผเสอทเฉพาะเจาะจงจะกลายเปนนามธรรมพนฐานสาหรบการออกแบบทงหมดของการวาดรป การวาดรปของเวอรจเนย

37

คอปป แสดงใหเหนถงความเปนจรงของสงทเหนตามธรรมชาต งานของ เวอรจเนย คอปป มกถกถามในเรองของการสรางสรรคงานจตรกรรมวา “สงนนควรจะเปนอะไรกนแน” เวอรจเนย คอปป อธบาย วาการระบายสคอสงทมตวตนทสมบรณในตวเองกบชวตของมนเอง และศลปะนนคอ บทกวคาอธบายมโนภาพสวนบคคล แตไมใชการทาสาเนาจากสงอน เวอรจเนย คอปป ยกตวอยางขอสงเกตของภาพถาย ซงถายโดยจตรกร 2 คน และชางภาพ 1 คน ชวงบายของฤดใบไมผลทเกาะพาเดร (The Padre Island) แลวคนพบวา ความใสใจสนใจของผสรางสรรคแตละคนในการเลอกมมถายภาพ ลวนสะทอนใหเหนลกษณะผลงานทแตกตางกน ภาพทมนยยะในความงามของธรรมชาต มความหมายรวมไปการสะทอนความจรงและการเตบโตอยางทเขาใจโดยการมองเหน ซงเชอมโยงกบอารมณความรสกของผชม และการสรางสรรคงานจตรกรรมของคอป กพยายามจะแสดงออกในสงเหลาน ในรปแบบนามธรรม โดยความพยายามทจะปรบเปลยนใหเกดเปนรปภาพ ผานกระบวนการสรางสรรคผลงานศลปะ

มมมองของกลอง...มมมองของจตรกร (The Camera’s Eye…The Artist’s Eye) มมมองของกลองและมมมองของจตรกรแตกตางกนเพราะในกรณทรปภาพใบหนงทบนทกผลตโดยเครองจกรและความจรง แตรปภาพอกใบถกบนทกโดยบคลกสวนตว เวอรจเนย คอปป กลาววา

คนสวนมากจะยอมรบรปภาพจากกลองถายรปอยางเตมใจมากกวาจากศลปน นนเปนเพราะเชอมนในอปกรณเครองจกรมากกวามมมองของมนษย เราถกชกนาใหเชอวาอะไร กลองถายรปบอกเรานนคอความจรงเพราะวากลองถายรปมความสามารถเดยวทจะเกบรปไว ความเปนจรงแลวทกคนสามารถตความใหมากขนหรอนอยลงในวธเดยวกนถงแมวามมมองของกลองถายรปจะสามารถแสดงอารมณและไมมคานยามเทากบการรวบรวมความคดสรางสรรคจากผชม (Cobb: 1988)

ถาเชอวามเพยงวธเดยว เทานนทมองเหนไดอยางเหนไดอยางชดเจน กเทากบวาเรากาลงพงพอใจกบความจรงเพยงผวเผนและพลาดความหมายทลกซงกวาชวตทตดอยกบภาพลกษณซงตองการใหตความและบางคนกทงเราไวกบคาถาม ตารบรปภาพและสมองเปนพนฐานในการตความขอมลทรวบรวมจากประสบการณชวต ตวของตวเองคอสวนประกอบทแยกความรสกตอวตถออกจากบคคลอน

ในเรองของศลปะผชมคอสวนหนงของกระบวนการ และการนาเสนอเรองราวของจตรกรควรจะทาทายสายตาของผชม ศลปนควรตอบคาถามทเกดขนในใจของผชม ไมตอบคาถามอยางไมมไหวพรบและทงใหสงสยเมอดงานศลปะ ถาใสขอมลในรปมากเกนไป และไมทงคาถามไว เรากไมทงสงใดเพอนาไปสจนตนาการทตนตวของผชม เราไดแยงชงบทบาทของพวกเขาไปในกระบวนการศลปะเมอยงเปนเดก ไมมขอสงสยเกยวกบความเปนจรงของภาพลกษณ แตเมอเตบโตขนมาผานประสบการณ และไดรบอทธพลอยางมากจากสงทผอนพจารณาวาสามารถยอมรบได ซงเราตองสญเสยความเชอมนและยอมใหผอนกาหนดวาอะไรคอสงทสวยงาม นาเชอถอ หรอมจรง ในฐานะผทโตซงใชความกลาหาญทจะเชอในภาพลกษณ และความรสกทแทจรงของพวกเรา ซงเปนเนอหาของงาน

38

ในประเดนน เวอรจเนย คอปป เสนอแนวคดทเปรยบเทยบกบภาพถายจากกลองบนทกภาพกบผลงานจตรกรรมทใหความหมายทางการมองเหนทแตกตางกน โดยพนททางความคดของผชมจะมมากหรอนอยขนอยกบโอกาสทจตรกรจะตองทาหนาทนาเสนอเอาไวภายในผลงานของตน เพอเปดโอกาสใหผชมมจนตนาการมากขน การทาใหมคาถามและความสงสยคอจดเรมตนของสงททาทาย และเปนหลกการสรางสรรคผลงานของ เวอรจเนย คอปป

วสยทศนทนาเชอถอ (Authentic Vision) การจนตนาการถงการระบายส ภาพลกษณ ความปรารถนาซงออกมาจากมมมองแหง

ความคด การปลกภาพทเกดขนในใจ การรางภาพหรอการแสดงภาพในใจในการทางานศลปะ เรมตนดวยกระบวนการของการจนตนาการ (ภาพลกษณในใจ) ไมวาภาพลกษณจะรางอยางดหรอคลมเครอ ภาพลกษณทเหนกเปนลกษณะเฉพาะของแตละบคคล ในคนควาเพอหาวสยทศนสวนบคคลในเรองของศลปะ คอปปไดลองใหการเปลยนแปลงในงานของตนเองทเกดขนตามธรรมชาต ตามความพงพอใจในขนตอนการพฒนา ในการเปลยนแปลงของแตละชวตมการหมนเวยนของสและรปแบบ บางครงกเขาใจยาก บางครงกตนเตนเราใจ

ลกษณะเดนในงานของเวอรจเนย คอปป เปลยนไปหลงจากทเขาไดยายจากภเขาโคโลราโดไป (the mountains of Colorado) อยในเมองฮสตน รฐเทกซส (the city of Houston, Texas) การสรางสรรคงานจตรกรรมในสภาพแวดลอมทอยในเมองรสกเหมอนถกปดตายและไมเปนธรรมชาต ครงหนงทางานกบการออกแบบทวนเวยนอยท เดม ซงใชรปรางทปดกนความรสก ขนตอนหนงของการระบายสเรยกวา "เนสตง" (Nesting) เปนเครองบงชเวลาซงเขากาลงพยายามทจะสรางสถานทสาหรบตวเองใหมและตงขนททไมคนเคย การเปนจตรกรตามธรรมชาตทอาศยอยในเมองผลกดนใหเขาคนหาวธใหมทเกยวของกบหวขอของเขา เวอรจเนย คอปป ดาเนนงานตอไปในสภาพแวดลอมใหมน โดยเรมทจะมองตวเองมากขนเพอคนหาความหมายของจดมงหมายของตนและลดลกษณะการมองวตถใหนอยลง เขาคนพบวาเขาสามารถระบายสในหวขอเดยวกนเปนเวลาหลายครง แตละครงจะตอบสนองในลกษณะทแตกตางออกไปทกครงทเขากลบมาดงานนน ในแตละความหมายแฝงของหวขอมลกษณะเฉพาะเพราะวาแตละประสบการณนนแตกตางกนออกไป นกายเซนกลาววา เชอในความเปนจรงของศลปะ “ทกสงเคลอนไหวอยตลอดเวลาและเราจะไมสามารถกาวเขาไปเปนครงทสองในเสนทางสายเดม” การสรางสรรคผลงานของเวอรจเนย คอปป มลกษณะทาการระบายสมากกวาความพยายามทจะวาดใหเหมอนตามหวขอ ดวยความเชอในความรสกของตน และบางครงสถานการณกทาใหพฤตกรรมของคอปป เปลยนไป จากการนยมธรรมชาต เมอตองอยในเมองทอดอด พลกพลานไปดวยผคน อารมณถวลหาและความพยายามในการแสดงออกทางผลงานศลปะจะถกผลกดนออกมาแตทกอยางทแสดงออกผานงานศลปะ จะตองตงมงมนบนความเปน

39

จรง จากเรองราวหรอหวขออยางไรกตามดวยวธการน เราทกคนอาจสรางสรรคผลงานใหเหมอนกนไมไดอกในครงทสอง

การใชรปแบบธรรมชาตตามหวขอ (Using Natural Forms as Subject Matter) การดารงพนฐานสวนตวในการทางานโดยผานขนตอนการทดลองกบสงแปลกใหมนนเปนสงสาคญ เพราะวางานของเวอรจเนย คอปป ไดมาจากประสบการณการทดลองและเปลยนวธไปเรอยๆฉนจงคนพบวธทชวยทาใหการใชหวขอนนคนเคยกบการทดลองดวยแนวความคดและเทคนคในรปแบบใหม ไมวาจะเปนรปแบบทางธรรมชาตแบบใด และไมสาคญวาจะมขนาดเลก กอยในรปแบบทเปนจงหวะของสงแวดลอม และหวใจหลกสาคญคอการอธบายทวทศนทงหมด นเปนวสยทศนระดบสากลของพนฐานทางธรรมชาตทขยายความคดของเวอรจเนย คอปป ในเรองความสมพนธของรปแบบทางธรรมชาตไปสบคคลอนและความสมพนธของตนเองกบธรรมชาตตามหวขอของเขา

การเชอมนในแนวความคดของตนเอง (Trusting Your Own Point of View) หลายปทสรางผลงานจตรกรรมมาโดยตลอดเปนวธคนหาสถานทของเวอรจเนย คอปป ในโลกในเรองของการยอมใหเขาไดเขาไปสมผสกบอารมณความรสกของตวเองไมวาจะอยในสภาพแวดลอมไหน การเปลยนทอยไปยงเมกซโกใหม (New Mexico) ในปค.ศ.1985 เขากลบสสภาพแวดลอมทเปนธรรมชาตมากขน ระหวางการเปลยนแปลงเขาไดเรมขนตอนของการระบายสทฉนเรยกวาการเดนทาง ในแตละวธของการระบายสเหลานมพนทของทวทศนเขาไปแทนทอยางตงใจ และนกแตละตวบนทบนอยในอากาศซงเปนเครองหมายของตวเองในการเคลอนยายระหวาง 2 โลก เวอรจเนย คอปป ไดรางเคาโครงววฒนาการของงานเขาอยางจตรกรคนหนงซงมความอตสาหะทจะใหภมหลงทอธบายงานของเขาวนน ดวยหวงวามนจะชวยใหเขามความเขาใจในววฒนาการของเขาดยงขนในฐานะจตรกรคนหนงและอาจเปนไดทจะทาใหเขามความกลาหาญเพอคนหารปแบบของการแสดงอารมณความรสกสวนตวมากขน

สาหรบเรองโครงสรางทางทศนศลป อาร สทธพนธ (2535: 64) ไดแบง สวนประกอบ (Element) ไวหลายชนดดวยกน คอ

- เสน (Line) - รปราง รปทรง (Shape & form) - ทศทาง ตาแหนง แรง (Direction position force) - ขนาด ระยะทาง (Size & distance)

40

- นาหนก (Weight) - ลกษณะผว (Texture & surface) - ส (Color)

เทยนชย ตงประเสรฐ (2535: 64) ไดอธบายโครงสรางทางทศนศลปประกอบดวย

เอกภาพ (unity) ในงานทศนศลปทกสาขา เอกภาพความสาคญและมความจาเปน ตองสรางใหเกดขนอาจเปนเอกภาพของเนอหา เรองราว รปภาพ ความคดและเอกภาพของสวนประกอบสาคญของศลปะหรอรปราง รปทรง กตาม ดลยภาพ (balance) หมายถงการจดสวนประกอบยอยตางๆ ไดแก จด เสน ส นาหนก พนผว บรเวณวาง หรอรปราง รปทรง ภายในผลงานศลปะใหเกดความสมดลหรอเทาเทยมกน โดยมเสนแกนสมมต 2 เสน เปนตวกาหนดดลยภาพ เพอใหรปราง รปทรงทปรากฏในภาพเกดความสมดลในลกษณะใดลกษณะหนง จดเดนและการเนน (dominance & emphasis) หมายถง สวนทสาคญในการมความชดเจน สะดดตาเปนแหงแรก รบรไดดวยการมองผลงานทสาเรจแลว มลกษณะมอานาจ ตระหงาน เดนชดกวาสวนประกอบอนๆ

หลกการทางโครงสรางทศนศลป นคม กบแกว (2544: 51) ไดกลาวถงมลฐานทศนศลป ไวดงน

1. เสน (Line) 2. รปราง รปทรง (Shape & form) 3. แสงและส (Light & color) 4. บรเวณวางและมต (Space & dimension) 5. ผว (Texture)

หลกการทางทศนศลป ไดแก 1. ดลยภาพ (Balance) 2. จงหวะและความเคลอนไหว (Rhythm & movement) . 3. การลดหลน (Gradation) และทศทาง (Direction) 4. ความกลมกลน (Harmony) 5. การยาและการตดกน (Emphasis & contrast) 6. ความหลากหลายและสดสวน (Variety & proportion)

ในสวนของเวอรจเนย คอปป ไดเขยนบทความแสดงแนวความคดพรอมทงอธบายกลวธการสรางสรรคผลงานเอาไว เปนลาดบขนตอน โดยใชภาษาและอารมณความรสกทมพนฐานมาจากโครงสรางทางทศนศลป ในการลาดบความสาคญหรอความหมายอยางใดอยางหนงโดยเฉพาะ เวอรจเนย คอปปอาจมมมทแตกตางออกไป

41

2.3 การสรางสรรคผลงานจตรกรรมสนาของเวอรจเนย คอปป ผลงานจตรกรรมจดวาเปนผลงานทางทศนศลปรปแบบหนงทตองอาศยตามองเหน

ผนวกรวมกบความรสก ความร ขอมลของประสบการณในการชม จงจะเกดสนทรยะมคณคาดานใดดานหนงในการแสดงออกของผสรางสรรค กอาจไมตรงกบสนทรยะหรอคณคาของผดผชมซงนนกไมใชขอผดถก เปนการทาความเขาใจและตความ เปนหลกของสนทรยศาสตร (Aesthetics) วชาทศกษาทางดานความงาม อธบายการรบรความงามของมนษยดวยทฤษฎการรบร

ในดานการสรางสรรคผลงานจตรกรรม บนระนาบ 2 มต หรอ 3 มต กตองมการกาหนดกรอบเพออาณาบรเวณการสรางสรรคผลงาน ดงนนในกลมนกวชาการทศกษาทศนศลปจงไดเสนอแนวคดทางโครงสรางทศนศลป (Element - องคประกอบศลป) เพอเปนขอตกลงในการเรยกและกรณศกษาวเคราะห เปนพนฐานทางความเขาใจ อนเปนประโยชนตอตวศลปนผสรางสรรคเองดวย โดยเฉพาะเมอตองกลาวถง การออกแบบ ออกแบบอยางไร, การจดสมดล สมดลอยางไร หรอคาวาจงหวะ จงหวะคออะไร

เวอรจเนย คอปป (Cobb : 1988 : 32) ไดกลาวถงหลกการออกแบบ ไวดงน 1. การออกแบบพนผวทวาด (DESIGNING THE PAINTING SURFACE)

เวอรจเนย คอปป (Cobb 1988: 32) ไดกลาวถงการออกแบบในพนผวทวาดวา

"เรากาลงพยายามตอสอยางมงมนเพอความรสกเปนศนยกลางในทกชวต สาหรบความสมดลทสมบรณแบบซงยอมใหเราเคลอนไหวดวยลลาอนงดงามเพอเปนหนงในสงแวดลอมรอบๆตวเรา" (Cobb 1988: 32)

2. ความสมดลในการออกแบบ (The Dynamics of Design) เวอรจเนย คอปป (Cobb 1988 : 32) ไดกลาวถง การระบายสวา

เปนเพยงการเตนราทกระทาลงบนกระดาษ มสวนประกอบตางๆ คอ การไหลของเพลง รปแบบทเปนจงหวะ การโยกยาย เมอถกไลตามในกระบวนการเชงสรางสรรค จะสามารถเหนการเตนราเกอบจะทงหมด

ในเรองการออกแบบการคนหาความสมดลทสมบรณแบบและความเปนศนยกลาง ในธรรมชาตของตวเราไดใหศนยกลางทสมบรณแบบตามทเราตองการถาเราปรบตวเขาหามน หรอถาเราฟงการเตนของชพจรของเราเอง เมอเวอรจเนย คอปป (Cobb : 32 กลาววา "ศนยกลาง" เขาไมไดกาลงอางถงงานศลปะทอยกบท หรอทมจดโฟกสอยตรงกงกลางขององคประกอบแตคอนขางทจะเปลยนรปของผลงานซงมความงดงามและความสมดลทสมบรณแบบอยภายใน

42

เรากาลงพยายามตอสอยางมงมนเพอความรสกของการมศนยกลางในทกชวต สาหรบความสมดลทสมบรณแบบทเคลอนไหวดวยลลาอนงดงามเพอเปนหนงในสงแวดลอมรอบๆ ตวเรา นกกรฑาตองเขาใจศนยกลางของตวเองเพอทจะประสบความสาเรจในระดบสงสดนกกอลฟตองม "ศนย" กอนการพดกอลฟ นกเทนนสเลอนเทาเพอหา "ศนยกลาง" กอนการเสรฟ นกเตนตองไปถงจดศนยถวงทสมบรณแบบกอนการตระเวรไปตามพนทตางๆ ในการออกแบบการระบายสเรากาลงไขวควาเพอศนยกลางนนไมวาจะรสกหรอไมและจะรเมอเราพฒนาความรความเขาใจวาเราเรยนรทจะออกแบบดวยความรสกตามสญชาตญาณ เราเรยบเรยงองคประกอบในการออกแบบดวยหวขอหรอเนอหาของการระบายสเขาดวยกนเพอทาโครงสรางทงหมดใหเปนอนหนงอนเดยวกน การออกแบบคอผวจารณจากภายในขณะกาลงทางาน พวกเราแตละคนมอารมณความรสกทเกดขนจากภายในของการออกแบบทด ความรสกนเกดขนจากการสงเกตธรรมชาต การสงเกตงานศลปะ และจากการระบายส แตการระบายสท ใชไมไดและเหตผลไมชดเจน อาจจะร โดยสญชาตญาณซงเปนเรองของปญหาทเกดขน แตไมรวธทจะแกไขมนมากนก โดยการทดลองกบปญหาการออกแบบทไมไดกาหนดวธแกและการสารวจความเปลยนแปลงทสามารถเกดไดมากมายในหวขอ ทาใหความรเกยวกบการออกแบบตามสญชาตญาณมประสทธภาพมากขน และผลทตามมาของการฝกฝนการเปนนกวจารณภายในตวเรา ความรนทาใหเราใชทกษะการออกแบบของเราอยางเดดขาดมากขน การออกแบบงานจตรกรรมนนไมใชเนอหา ถงแมวามนวธนจะมประโยชนเพอชวยใหมความเขาใจหลกการการออกแบบอยางชดเจน แตจตรกรตองมความอสระทจะสารวจวธใหม ในเนอหาของการระบายสคอการรวมวธอยางกระตอรอรนเกยวกบการมความคดสรางสรรคดวยตวเอง ไมมกฎเกณฑตายตวซงสามารถประยกตงานศลปไดเพราะวาเนอหาของแตละบคคลมลกษณะเฉพาะของความตองการทพวกเขาเตรยมชแนวทางไปสงานออกแบบทนาสนใจมากขน(เวอรจเนย คอปป . 1988 : 32) การอธบายหวขอหรอใจความถกควบคมโดยบคลกลกษณะสวนตวของเรา ขณะทฉนสงเกตการพฒนาทเพมขนในระยะยาวเสมอนของขวญสาคญทงดงามจากความสนกสนาน อาจพบวาเปนหนงในการโจมตของโรคราย การระบายสรปดอกกหลาบของเวอรจเนย คอปปจะทาใหเกดอารมณทแตกตางจากเราอยางแนนอน โดยการฟงเสยงจากขางในตวเราททาใหเราสามารถยายจากการระบายสทแสดงถงสงทสามารถมองเหนเพยงอยางเดยวเขาไปสการระบายสซงเปนการอธบายแบบวจตรศลป นเปนการตอบสนองจากภายในตวเราทสงการแสดงปฏกรยาตอบโตกบการทางานศลป

2.1 การควบคมระยะของการมอง (Controlling the Visual Space) การควบคมระยะการมองเหนจะตรวจดวธตางๆทมอยเพอดดแปลงพนผวทวาดใหเหมาะสม

รวมทงการเปลยนสดสวน จดโฟกส หลกทศนยภาพวทยา และจงหวะการมอง 2.2 อารมณทแสดงถงเนอหาสาระ (Mood and Content) อารมณมผลตอการออกแบบ โดยการเคลอนไหวองคประกอบการออกแบบในเรองสดสวน

ของอารมณทขนๆลงๆจากสงบไปจนถงปนปวน สามารถเรยนรการทางานทมการเคลอนไหวของอารมณกบพนผวของงานเขยนภาพ

2.3 ความคดและรปลกษณ (Idea and Image)

43

ความคดทสนบสนนการระบายสมผลกระทบอยางมากตอการออกแบบ ในขนตอนน การทางานกบการออกแบบแนวความคดในการระบายสโดยใชอารมณขนและเรองแปลกใจเปนสาระสาคญ ทงอารมณขนและความรสกตอเรองแปลกใจสามารถใชไดอยางมประสทธภาพรวมถงผชมและการสอแนวความคดทดยงขน

2.4 การออกแบบจากรปราง (Designing with Shape) การทางานแบบมรปรางหรอไมมรปรางเปนรปธรรมหรอนามธรรม เรากาลงทางานเกยวกบ

ความสมพนธตางๆของรปราง บางครงกมจตรกรทจรงจงหรอเครงครดเปนจานวนมากทแบงแยกจากโครงการทมอยพอเพยงคดถงจดมงหมายของตนเองแบบเปนรปรางมากกวาวตถ อยางไรกตามมนกมคาทจะกลบไปทาใหวตถแบนราบในมมมองของความคดของเราและทางานดวยเวลาเพยงนอยนดตามรปแบบทวไปการออกแบบ 2 มต เมอกลบไปยงงานทแสดงออกถงอารมณความรสกมากขน จะคนพบอารมณทแกรงกลาของวธการทาใหหวขอกบพนผวของงานสมพนธกน

การฝกฝนทจากดขอบเขตของหนากระดาษเพอใหไดรบความรสกของการเชอมตอ การสรางรปแบบทมลกษณะเฉพาะนน บางครงมนชวยเขยนคาอธบายงาน หรอชนงานทใกลเคยงกน การ ออกแบบลกษณะทาทางสวนมากสามารถใชเพอสรางความคนเคยกบการใชรปรางตางๆ รปรางเหลานสามารถเปนแรงบนดาลใจใหกบการระบายสอยางมาก 2.5 การควบคมระยะของการมอง (Controlling the Visual Space) การสรางสรรคงานจตรกรรมกเหมอนกบการเรยบเรยง รวบรวมพนผวราบเรยบเขาดวยกนโดยการสมผสขอบเขตของงานดวยส วธการ และรปแบบ เมอรปรางไดบรรจอยในหนากระดาษและไมไดสมผสกบขอบเขตใดๆแลวนนมนจะสรางการควบคมพนผวซงเรยบเรยงใหมโดยสและองคประกอบความคดทเชอมรปรางกบขอบเขตเขาดวยกน ถาคดถงเรองพนผวดวยวธนจะทาใหเขาใจความสาคญของส และองคประกอบเคลอนทเขาและออกพนผวไดงายขน สาหรบรปแบบทเปนระเบยบนอยลงของเสนทมาตดกนทาใหสามารถระบายสงานออกแบบทวทศนเหมอนโดยใชสสลวทเยนสบายคลายกบการฝกเรยบเรยงซงมสเดยว ขามหนากระดาษนไป ในฐานะจตรกรจะรสกตนตวกบความสาคญของการเชอมตอรปรางเพอทจะสรางหนวยการออกแบบทยดเกาะกนมากขน สามารถผลกดนแนวความคดนเพมเตมโดยการมงไปดานหลงของพนผวเรยบ เพอดงมมมองในการระบายสออกมาเหมอนกบการขามมนไป หนาตางเหลานไปจนถงการวาดรปทใหอารมณความรสกทางธรรมชาตของศลปะกบผชม และการระบายสวธนจะนาลกษณะทเปนไปตามแบบออกจากกระดาษเมอเราเตบโตขน 2.6 ทศนวสย 3 ลกษณะ: หวขอในสงแวดลอม ( Three Points of View: The Subject in Its Environment) วธทดเยยมเพอสารวจการออกแบบดวยรปแบบคอการแตงรายละเอยดรปแบบในสถานการณทตางกน จากแนวคดทแตกตางกนไป คดถงมมมองอยางกลองถายรปและมองไปทหวขอของเราจากจดทสามารถมองเหนไดกวาง การระบายสขนแรกในวธนควรมมมมองยอมรบวาเปนความจรง ยายรปราง บนหนากระดาษทใช ประมาณ 1 ใน 9 ของรปภาพในแนวราบ แลวสรางสภาพแวดลอมทคณคาดหวงวาจะไดพบ เชนวตถ ในทางวจตรศลปสงแวดลอมของเราสามารถเปนสงทเปนนามธรรมไดพอๆกบความสมพนธของรปรางหรอองคประกอบ ดงนนจงใหคานยามอยางอสระเกยวกบสงแวดลอมทเลอก เขาชอบ

44

ทางานกบรปแบบธรรมชาตสาหรบแบบฝกชนดน เปลอกหอยทพบบนหาดทราย ใบไมตามขางถนน ผกวชพชทแหงทยงคงตดกบลาตนของมนเมอสนสดฤดของการเจรญเตบโต 2.7 การออกแบบดวยรปรางเดม (Designing with Repeated Shapes) การใชรปรางเดมในการระบายส คออกวธของการออกแบบดวยรปราง ฉากของญปนเปนตวอยางทดเลศของการออกแบบชนดน ซงสรางความประทบใจใหกบผชมและเดนอยางนมนวลผานรปทมวธการระบายสอยางเรยบงายแตมการจดวางรปรางอยางพถพถน เรมตนโดยการเลอกหวขอและพจารณาหวขอจากทศนคตตางๆทแตกตางกนออกไป แลวกาหนดจานวนครงทจะทาซาตามความพอใจ วอรจเนย คอปป แนะนาวาควรจะสรางงานระบายส 3 ชนโดยใชทรปรางเดมและจานวนของการทาซาทเทากน สงนจะชวยใหเขาใจความสมพนธระหวางการเปลยนรปรางหลายลกษณะกบแตละวธของการจดการทแตกตางกน ตวอยางเชน สมมตวา เลอกแอปเปล 5 ลกเปนรปราง สาหรบการตความอนดบแรกคอวางรปรางของแอปเปล 5 ลกไวบนหนากระดาษโดยไมตอเนองกน เพอใหมนถกแยกออกจากกน การจดวางนนเปนสงสาคญเพราะแตละรปรางจะสงผลตอความสมดลของรปรางอน ถาจดวางรปรางอยางรอบคอบดวยวธทดงกลาวทซงความสมดลของหนากระดาษสเหลยมผนผาจะถกรบกวน และตองการทาใหนาหนกของผลทออกมานนเทากน

2.8 การเปลยนแปลงผวภาพ (Breaking the Surface) ผวหนาของภาพมลกษณะแบนและม 2 มต เมอเราระบายสลงไป และพยายามเปลยนแปลง

ผวภาพหมดไป และสรางภาพลวงตาในแนวลกภายในขอบเขตของรปภาพ โดยทวไปแลวจตรกรใชหลกทศนยภาพวทยาแบบ 2 จดเพอทจะสรางระยะหาง จดโฟกสในแนวนอนทาใหสงของทงหมดดไกลออกไป หรอหลกทศนยภาพวทยาเชงอากาศในพนททมสออนใหมสเขมมากขนและทาใหรปแบบทกาหนดระยะทางดนมนวลขนซงเปนการชใหเหนถงสวนทเวาเขาไปอยางไมมทสนสด อยางไรกตามการเกดระยะของความหางทาใหแนวความคดเกยวกบระยะหางเปลยนไปอยางมาก ทฤษฎในเรองของชวงเวลาและระยะหางนนเปลยนไปอยางมากจากสมยเมอหลกการตางๆของการระบายสทสบทอดตอกนมาไดกาเนดขน จตรกรกาลงคนหารปแบบทสมพนธกนมากขน เพอทจะสรางภาพลวงตาททาใหเกดการเวนระยะขณะทยงคงรกษาพนผวใหมลกษณะ 2 มตอย จตรกรสมยใหมจานวนมากรสกสนใจในการถายทอดภาพลกษณซงมชวงเวลาและระยะหางททบซอนกน และชใหเหนถงสงทเกดขนในเวลาเดยวกน การลอกกระดาษจากแมพมพหรอแบงออกและทาใหเปนชนๆเพอยอมใหวธการทกาลงไดรบความนยมเพมขนเรอยๆนนเขาไปสพนผวของกระดาษ ระดบของส องคประกอบ และพนผวทประยกตตางกถกนามาใชเพอสรางความรสกของลาดบการเวนระยะของการทบซอนกนในพนทราบ ภาพลวงตาเกยวกบการทบซอนกนในพนทราบททาใหเกดการเวนระยะกสามารถสรางขนไดโดยการปรบหลกทศนยภาพวทยา โฟกส หรอสดสวนในการระบายส

2.9 การเปลยนหลกทศนยภาพวทยา (Change in Perspective) ตามขอปฏบตทไดกลาวมาสงแรกใหคดถงกระดาษวาเปนพนราบทมการทบซอนกนมากมายซงในแตละสวนทมการถอยหางออกไปเปนมลกษณะทงเรยบและเปน 2 มต มพนทราบหลายระดบมากเทาทตองการซงเปนการการทาใหดไกลออกไปอยางไมมทสนสด ถาหนจากพนทราบในขนตอนแรก จะสามารถมองเหนพนราบทไรความรสกอยดานหลงหรอทศนยภาพวทยาทบดเบอน ปรากฏการณลวงตานเปนเรองของหลกทศนยภาพวทยาทสามารถมองทะลเขาไปได

45

การยบยงหลกทศนยภาพวทยาของพนผวในลกษณะนสามารถประสบผลสาเรจไดในหลากหลายรปแบบวธดงน

2.9.1 เรมตนดวยการออกแบบตารางสเหลยมแบบงายๆและลงสภาพทวทศนเพอยอมใหพนททเลอกแยกออกและแสดงมมมองของพนทราบทมระยะ 2.9.2 สรางหลกทศนยภาพวทยาทมการทบซอนกนในทซงพนทหนงของการระบายสทดเหมอนวาจะหยดชะงกและออกแบบไวลวงหนา

2.9.3 ใชการออกแบบตารางสเหลยมเพอสรางการระบายสทซงพนททเลอกไวชใหเหนถงภาพลกษณหรอเปลยนตาแหนงภาพลกษณ

2.9.4 ลงสภาพทวทศนในพนทซงถกเปลยนตาแหนงเปนสาเหตใหเกดการหยดชะงกในการลนไหลของการออกแบบพนผว

2.9.5 การออกแบบการระบายสโดยใชภาพถายตอเนองแบบปดทซงคณไดเปลยนมมของวสยทศนในแตละภาพ ขยายภาพถายออกบนแถบกระดาษในการออกแบบทสรางรปรางทงหมดอยางมนคง ลงสจากงานออกแบบนผลทไดรบคอการมหลกทศนยภาพวทยาแบบครอบคลมทซงผชมกลายมาเปนสวนหนงของสงแวดลอมทสรางขน

สงเกตวาเมอทางานกบภาพถายแลวจะมประสทธภาพอยางมากผลทจะใชภาพทไดจากการถายหลายภาพนาหลกทศนยภาพวทยาทเปลยนแปลงเพยงเลกนอยไปสการสรางหลกทศนยภาพวทยาแหงการเคลอนไหว วธสรางสรรคอกวธหนงของการใชภาพถายเพอเปนวสดสาหรบวจยคอการใชรปถายหลายใบซงบางภาพออกนอกโฟกสเพยงเลกนอย 2.10 การเปลยนโฟกส (Changes of Focus) หวขอทชดเจนหรอเบลอเปนรปแบบทจตรกรจานวนมากใหการยอมรบกนในทกวนน รปแบบ

ทเปลยนแปลงในหวขอนนนมากเกนกวาทจะนบได ผลกระทบของเทคนคนเปนการราลกถงภาพถายทเรยงตดกบมมมองการตดสนใจในระดบสงและใกลชดของหวขอเกยวกบพนหลงทแตกตวออกไปสภาพทคลมเครอ ในการระบายสเพมเตมดวยการใชความคดสรางสรรคเกยวกบการเปลยนแปลงจดโฟกสในพนททเลอกไวสามารถเปนเครองมอในการออกแบบทมประสทธภาพอยางหนง ความพยายามในความคดนไดออกแบบการระบายสโดยใชระบบตารางสเหลยมทเขาใจงาย แตหลกเลยงรปแบบมดและสวางทชดเจน ในแตละครงทพนทหนงไปสมผสกบอกพนทหนงทาใหมนเปลยนจากโฟกสทนมนวลไปสโฟกสทรนแรง วธนจะทาใหเกดการแตกแยกออกของพนผวราบและสรางการหยดยงทเขาใจยาก 2.11 การเปลยนแปลงตามสดสวน (Changes in Scale) การใชการเปลยนแปลงสดสวนเพอสรางระยะทางและการเคลอนไหวในอากาศบนพนผวของการระบายส วธทมประสทธภาพทจะสรางการเปลยนแปลงสดสวนบนพนผวคอการรวบรวมภาพทปรบเขาหากนอยางไมปกต ตวอยางเชน ภาพถายใบหนงทมคาอธบายตางจากภาพอนๆ รปถายนนเปนเครองมอทมประโยชนอกครงสาหรบการออกแบบการระบายสทเปลยนไปตามสดสวน ตามทสงเกตสภาพแวดลอมทอยรอบๆ เพอมองหาจดทเรยงตดกนอยางไมไดสดสวน ตวอยางทแสดงใหเหนเปนอยางดคอเมอสงของชนเลก เชน แอปเปลทคอยๆปรากฏขนเหนอสงของชนใหญ เชน คน บานหรอรถ

46

2.12 การเปลยนแปลงตามจงหวะ (Changes in Rhythm) อกทางหนงทจะทาใหอปสรรคทเกดขนกบพนผวหมดไปและสรางความสนใจใหกบการ

ระบายสนนคอการเปลยนแปลงจงหวะหรออตราความเรวของการออกแบบ เพอสารวจความคดน คอปป แนะนาใหลงสอะไรทเรยกวาเปนการขดจงหวะในการวาดรปอยางตอเนองกนซงหวขอจะเปลยนไปทนททาใหผชมหยดและตงคาถามวาพวกเขากาลงเหนอะไรกนแน ตวอยางเชน ถาความคดเกยวกบการออกแบบทเกดขนอกครงเปนลาดบขนตอนทแสดงใหเหนถงรองเทาสนสงหลายค แตรองเทาขางสดทายทอยในลาดบขนตอนนนจะไมมค เพราะฉะนนการเปลยนแปลงทเกดขนจะทาใหผชมหยดและสงเกต

2.13 อารมณทแสดงถงเนอหาสาระ (Mood as Content) อารมณของภาพวาดนนสรางขนโดยส นาหนกส เสนสาย องคประกอบและรปแบบทเปนยง กวาหวขอ โดยแทจรงแลวอารมณสามารถถายทอดไดโดยไมมหวขอกาหนด หรอเปนหวขอลาดบรองลงมาทอารมณของภาพวาดนนสรางขนโดยส นาหนกส เสนสาย องคประกอบและรปแบบทเปนยงกวาหวขอ โดยแทจรงแลวอารมณสามารถถายทอดไดโดยไมมหวขอกาหนด หรอเปนหวขอลาดบรองลงมาทเขาใจไดยาก สงเหลานเปนความขดแยงกน รปแบบทมจงหวะ มการเลนของสและนาหนกสซงเปนความสมพนธในเรองของพนผวทควบคมการตอบสนองของผชมทมตอภาพลกษณ การเรยนรทจะควบคมอารมณในการระบายสโดยการปรบความสมพนธเหลานใหมคณคาตอประสบการณสาหรบการแปลงอารมณไปสหวขอทกาหนดในภายหลง ถาคอปป เขาปาเพอระบายสรปตนไม และไดคดไวลวงหนาวา จะระบายสปาในแบบเศรา” จงนาหลอดสในระดบสฟาตดตวไปดวยเปนจานวนมาก แตคอปป มนใจวาจะพบนกสแดงเกาะอยบนตนไมและกาลงรองเพลงอยางเพลดเพลนขาตองการทเตรยมพรอมกบงานระบายสทงหมดทสามารถเปลยนแปลงไดตลอดเวลาเพอทจะยอมใหความรสกของเขาเปนตวควบคม เขาตองการทจะฟง รสก สมผส และปลอยใหการระบายสอธบายส รปแบบ และองคประกอบ ดวยวธนฉนกาลงยอมใหพลงการเคลอนไหวภายในตวกลายมาเปนสวนหนงของงานศลปะอยางสมบรณ ถาเราอยกบความรสกของเราชวงหนงเราจะรวธการแสดงความรสกออกมาและรวาสงไหนทควรใชเพอการแสดงความรสกพวกเรามกจะตกอยในสถานการณทตองพดและกระทาอยางเรงรบเพราะฉะนนจงใหเวลากบตวเองเพอทจะปลอยใหความคดลองลอยอยในจตใจชวขณะหนง บางครงกมประโยชนทจะแสดงอารมณทปรารถนาเปนคาพด ดงนนระบายสทาทางทเกดจากการรางภาพดวยคาพดอยางรวดเรวลงในสมดรางภาพหรอเศษกระดาษ ลองฝกรางภาพดวยคาพดอยางรวดเรว ทดลองกบความรสกโกรธ ปนปวน หรอกาวราว สารวจคาตางๆ เชน การเดนขบวนซงตรงขามกบการเรรอนหรอการกระโดดโลดเตน และการครนคด การใครครวญ ความสนโดษ หรอการหวเราะตางกตรงกนขามกบการรองไห

วธพเศษวธหนงทชวยใหเขาใจไดงายขนวาอารมณของจตรกรแบบใดทมผลตอเนอหาสาระในงานศลปะคอการสารวจงานของจตรกรทานอนซงแสดงใหเหนถงอารมณในงานของพวกเขาในวธเดยวกนนทเราทางานเพอ “รวมศนย” หรอสรางความสมดลขององคประกอบกบรปราง หรอรปแบบของพวกเรากอาจเปนไปไดทจะนาอารมณในการระบายสไปสความรสกของการรวมศนยโดยการสรางความสมดลใหกบส ระดบส เสนสาย และรปแบบ

47

แนวความคดและภาพลกษณ (Idea and Image) ถาวธการระบายสเปนการกาหนดความคดมากกวาเปนการกาหนดหวขอ หรอการจดเรยง

รปแบบแลวนนกจะเลอกเพอปรบความคดทเปนภาพลกษณใหเหมาะสม ในการทางานจากความคดไปสภาพลกษณนนอารมณสามารถเปนแรงผลกดนในการเลอกรปแบบทจะสรางงานจตรกรรมขน ขอปฏบตตางๆในการเปลยนแปลงอารมณนนมความหมายตอการใหอสระกบการออกแบบอยางมนใจ การบรรลจดประสงคในการใชเครองมอเหลานไดโดยสญชาตญาณนนเปนเปาหมาย นอกจากนกอาจความเปนไปไดทจะละทงอานาจการบงคบและควบคมขนตอนการระบายสทเปนยงกวาวธทผนาควบคมวงดนตร เราควบคมงานออกแบบลงบนกระดาษแตไมไดบงคบมน ดวยวธการออกแบบนทาใหเกดการขยายออกของตวเรา ซงเปนการแสดงออกถงลกษณะนสยสวนตว การทาทายจนตนาการดวยการทางานจากความคดไปสภาพลกษณโดยการใชแนวความคด เชน การใชคาอปมา การประดษฐสญลกษณทอธบายเอกลกษณของคณ เพอรวบรวมความสนใจตงแตวยเดก สงของมคาทระลกถง ความฝน และความหวงในเรองของอนาคตไปสหนงภาพลกษณ ลงส การรวบรวมรปแบบทเปนสญลกษณนเหมอนกบเปนการเปดเผยบคลกลกษณะตางๆของตวเองหรอการเปรยบเทยบตวเอง คณจะคนพบสญลกษณทสามารถตกทอดไปสการระบายสอนๆในทางทมความหมาย หรอออกแบบภาพปะตดทใชคณสมบตของผลงานเครองปนดนเผาซงทาใหคดถงภาพลกษณทเปนภาพพจนของตวเอง เลอกภาพพมพและสตางๆ ทใหความรสกเปนตวของตวเอง แมแบบทเปนศลปะกอธกแบบชนชนสงซงคณจะไดปลดปลอยตวเองอยางทสด กบองคประกอบทปราศจากสงรบกวนซงแสดงใหเหนภาวะทสงบทสดของคณ รวบรวมลกษณะนสยทง 2 ดานดวยรปแบบการระบายสโดยการใชผาซงมการขยายหรอลดรปแบบการออกแบบ และเรยบเรยงงานออกแบบทมการระบายส ขอปฏบตประเภทนสามารถเปนจดเรมตนไปสขนตอนของการทางานในเชงสรางสรรคได แตสงทสาคญไปกวานนคอการทสามารถเปดประตออกไปสการรบรถงศลปะกบชวตในวธทางใหม และเปนวธงายทจะนาเอาเรองราวทประทบใจในลกษณะวจตรศลปหรอศลปะเพอประวตศาสตรมาใช และละทงการมองศลปะทคานงถงการสรางสรรค ตามความเปนจรงเราอยในชวงเวลาปจจบนเปนอยางมาก และเปนการฉลาดทจะบรรยายโลกทเราอาศยอยและประสบพบเหนมาใหกลายเปนภาพ ปลอยใหประวตศาสตรเปนผตดสนวาใครจะเปนผทไดรกการจดจา ถาเรายงหมกมนอยกบการกงวลถงคนรนหลงและขาดการมสวนรวมในศลปะสมยใหม เรากาลงพลาดโอกาสทจะใชรปแบบในกาแสดงความรสกทมประสทธภาพทสดเพอสารวจหาความคดและทศนวสยเกยวกบโลกทเราอาศยอย

บทบาทของอารมณขน (The Role of Humor) สงทเกดขนในชวตเรามากมายนนเปนสงทมอารมณขนไปจนถงสงทแปลกประหลาดผดปกต

จตรกรทอธบายอารมณขน (แปลกประหลาด) โดยผานการแสดงศลปะดวยการมรสานกทางสงคม บอยครงทพวกเขาเรงใหเกดภาวะทถกโอบลอมเพอการเปลยนแปลงทางสงคม แตถงอยางไรกไมจาเปนทจะตองเปนนกเสยดสเพอปลอยอารมณความรสกสนกสนานไปกบงานศลปะ

การทาใหผชมประหลาดใจ (Surprise the Viewer) การใชองคประกอบของการทาใหรสกประหลาดใจในการระบายสไมไดหมายความวา คอปป กาลงแนะนาใหเราใชกลอบายเพอสรางความสนใจใหกบงานของเรา (ถงแมวาคอปป จะยอมรบวาม

48

จตรกรจานวนมากทใชวธนและกลายเปนบคคลทมชอเสยง) แตคอปป กาลงแนะนาเราจงใจผชมไปสการสนทนาและดงนสยของการอยากรอยากเหนออกมา เราทกคนจะมความสามารถนไดโดยการยอมใหการตความของผชมทาใหงานนนสมบรณ วธทางหนงทจะทาใหการมสวนรวมในรปแบบนบรรลผลคอการสงใหตวคณออกจากพนทของหนากระดาษทมความคลมเครอและไมมคาอธบาย ไมมวธทางอนทจะทาใหภาพลกษณสมบรณแบบไดนอกจากผชม วธทางหนงทจะเขาใจวาอะไรทาใหผลงานนนประสบผลสาเรจและผลงานอนๆลมเหลวคอการมอานาจชกจงผชมและถามตวเราวา “ผลงานชนนทาใหเขาตองการหยดชมสกระยะหนงหรอไม ผลงานชนนเชญชวนใหเขายมหรอตงคาถามในบางตอนวาเขากาลงเหนอะไร ผลงานชนนกระตนอารมณททาใหเกดปฏกรยาตอบสนองหรอไม ผลงานชนนมองคประกอบบางประการททาใหรสกประหลาดใจหรอไม ตวอยางเชน ความสมพนธของสทไมไดคาดคดมากอน สญลกษณทฉนไมสามารถอธบายไดอยางรวดเรว หรอรปรางทดเหมอนจะวางไวผดท”

การฝาฝนกฎทไดรบผลสาเรจ (Breaking the Rules Successfully) วธหนงในหลายๆวธทดทสดทรเพอยดถอตามหลกการออกแบบอยางมนคงและเรยนรทจะใชใหเปนประโยชนคอการไมปฏบตตามกฎโดยเจตนา

ความเสยงในการสรางสรรคผลงานศลปะ (Taking Risks in Art) ระบบการศกษามการจดการเปนอยางดในเรองของการสอนซงไมใหเราปฏบตในสงทไม

ถกตอง ตงแตสมยทเรายงเปนเดกพวกเราไดรบการสงสอนใหปฏบตตามความเปนจรงทบรรลผลแลว และไมใหลองคนหาแนวทางใหมเพอทจะปองกนไมใหเราทาผดและประสบกบความลมเหลว รปแบบของการเรยนนดสาหรบการสรางพนฐานในการเรยนรสงใหม แตจะไมกระตนใหเกดการลองเสยงเขาไปในบรเวณทยงไมรจกทซงความรใหมกาลงรอทจะไดรบการคนพบ วธนเปนการนาลกษณะนสยทชอบผจญภยไปใชเพอคนหาคาตอบ คดคนสงประดษฐและสรางสรรคผลงานใหมๆ

การประดบตกแตงพนผวของภาพวาด (ENRICHING THE PAINTING SURFACE)

“เมอไรกตามทเราไดปลดปลอยใหตวเองเปดรบกบสงทไดจากประสบการณไปจนถงสงททาใหรสกประหลาดใจ เพยงเทานนเรากจะสามารถพบกบสงใหมซงเปนสงทเราไมไดเลอกไวลวงหนา วธเทานนทเราจะสามารถเปลยนแปลงได ถาเราคดไวกอนลวงหนาวาประสบการณนนควรเปนเชนไร เรากจะไมสามารถมประสบการณใหมใดๆไดเลย”

ความรความเขาใจในวสดอปกรณตางๆ (Understanding Materials)

มอปกรณเพยงสองสามชนทคดวาจาเปน แตสวนใหญแลวคอปปจะทางานกบอปกรณทหาได เขาสะสมอปกรณศลปะไวมากมายและมความชอบเปนพเศษในอปกรณชนใหมทยงไมเคยสมผสมากอน เพราะฉะนนหองปฏบตงานศลปะของเขาจงเตมไปดวยพกน เกรยงโบกปน ลกกลงทาหมกพมพ เชนเดยวกบอปกรณอนๆอกหลากหลายชนด มอปกรณเปนจานวนมากทเขาไมสามารถควบคมมนไดอยางด อยางไรกตามโดยทวไปแลวเขามกจะกลบมาใชมนไดอยางรวดเรวจนกลายเปนอปกรณชนโปรดของเขาเสมอซงฉนไมสนวาอปกรณชนนนจะเกาคราครแคไหนหรอมคนใชมามากเทาใด

49

พกน (Brushes) พกนแบนขนาด 2 นวทมคณภาพดเปนสงจาเปนตองานของเขาซงเปน

พกนเพยงอนเดยวทฉนใชบอยในการระบายส เปนบางครงเทานนทเขาจะใชพกนแบนขนาดอนเพอการลดขนาดลงทละนดไป

เกยงโบกปน ลกกลงทาหมกพมพ และเหลกขด ตางกเปนอปกรณทมประโยชนเพอการประยกตใชในการระบายส สงใดกตามทนามาใชในการระบายสและยายมนจากทหนงไปยงอกทนนเปนสงทมคาตอการพยายาม สถานทเกบอปกรณทใชปฏบตการกเปนสถานททวเศษสาหรบการคนหาอปกรณใหม

ส (Paint) ความคงทนของสเปนความกงวลขนแรกในการเลอกใชส ถงแมวาจะมสทสวยงามมากมายโดยเฉพาะในสหมกและสนา สทงหลายเหลานไมตดทนมากนกซงจะเลอนหายไปตามกาลเวลา ถงแมวาผผลตสจะมแผนภมทแสดงถงความคงทนของส แตเครองวดระดบสทคงทนของคอปปคอการทดสอบ กระดาษ (Paper) กระดาษเปนสงสาคญยงกบจตรกรสอสนา และมเพยงทางเดยวเทานนทจะไดเขาใจวาอะไรคอความแตกตางทผวกระดาษนาเสนอคอใหทดลองกบกระดาษหลายชนดทมความแตกตางกนใหมากเทาทสามารถทาได

การพฒนาพนผว (Developing the Surface) องคประกอบทไมมการเนนมากทสดในสอสนาคอสจตรกรรมขนแรก โครงสรางทวางไวใต

การระบายสนาแบบเจอจางครงสดทายคอโครงรางของการระบายส หรอวาเปนการระบายสนาแบบเจอจางโปรงใส ทาใหองคประกอบดแขงแรงขน หรอเปนองคประกอบของการปะตด เพอทจะใชสนาเทานนในการตกแตงพนผวเปนการหยดความลกทไมพอเพยงของสและองคประกอบทสวยงามซงสามารถประสบผลสาเรจไดโดยการใชเทคนคระบายสเปนชนๆ

การจดวางสเปนชนๆบนส (Layering Color on Color)

เพอออกแบบพนผวทดสดใสในความลกของส โดยการสลบสนาททบแสงและโปรงใส การระบายสของคณจะไดรบการเพมใหมชวตชวามากขน

การจดวางองคประกอบเปนชนๆบนส (Layering Texture on Color) การระบายสโดยการเพมสอสนาททบแสง (สนาทบ สอะครลก และสฝน) ใหกบสนาทโปรงใส ความหนาแนนทเพมขนของสใหสงทเปนไปไดใหมสาหรบการพฒนาองคประกอบ

1. การสรางองคประกอบขางใต (Building an Undertexture) การสรางองคประกอบขางใตอาจเปนหนงในหลายวธทดทสดเพอเพมคณสมบตและความลกใหกบการระบายส วธการสรางองคประกอบขางใตนไดอธบายถงเทคนคการพมพทใชหมก ผา และดนสอส ในสวนนไดรวมถงการระบายสดวยแทงถานและสผงดวย

2. การสรางพนผวทมระดบชน (Constructing a Layered Surface) สรางพนผวทมหลายระดบเพอใหไดผลลพธทเปน 3 มต ประโยชนของการทางานกบรปแบบนนตามความเปนจรงนนชวยใหพฒนาการมองพนราบดานหนาของการระบายสบนพนผวในลกษณะ 2 มต

3. การจดวางสเปนชนๆบนส (Layering Color on Color)

50

ความนาดงดดใจ'ของสนาทสาคญไดวางอยในความโปรงแสงและในธรรมชาตของมนเองซงคณสมบตทมลกษณะสดไดยอมใหการระบายสนนอธบายอยางรวดเรว แตสนาเปนมากกวาสงนน ความลกและสทเขมขนกบสทโปรงแสงทาใหสอสนาดมชวตชวา แตไมสามารถปรบใหเขากนไดโดยการระบายสดวยสออนๆ สนาเปนสอทสามารถพลกแพลงไดมากทสดและสามารถเขาใจไดงายหรอพดเกนความจรงได สนาไดถกเรยกวาสอของนกรางภาพและถกกลาวหาในเรองของการไมแสดงออก ลายเกลยวคลนโบราณทวาดในภาพวาดสนายงคงเหลอปฏกรยารวมอยแมผานมาหลายศตวรรษโดยปราศจากการบนทอนและการกะเทาะซงเหนไดชดในภาพวาดสนามนจากชวงระยะเวลาเดยวกน

4. การสลบสทบแสงและสโปรงใส (Alternating Opaque and Transparent Color) สลบชนของการระบายสทบแสงและสโปรงใส จะรสกถงความลกของส และพนผวทสดใสและมชวตชวา โดยการซบอยางรวดเรวดวยผาหรอพรมดวยหยดนาเลกๆจากนาบรสทธ จะทาใหสทอยชนขางใตปรากฏออกมามากขน ในแตละขนของการทาใหเกดระดบชนของสจะเพมความสวยงามใหมเขาไปดวยถาในแตละชนมการสลบจากสทบแสงไปยงสโปรงใส และจากสอนไปยงสเยน

5. ผลกระทบของสนาทบแสง (Gouache Effects) การระบายสนาใหดเขมขนบางครงคอปป จะเพมสนาทบแสงเขาไป เทคนคนจะชวยเพมความมนใจใหกบการระบายสในครงสดทาย ในพนททเพมขนนสทบแสงจะสรางความรสกใหพนผวม 3 มตสเมทลลคทบ (metallic gouache) จะไดผลเปนพเศษสาหรบการเพมชวตใหกบพนผวทระบายส แตฉนไมคอยใชสทมความหนกเหลานอยางเตมรปแบบ ฉนชอบทจะผสมมนกบสนาเพอบรรเทาความสวาง พนททไดจะมประกายทมเพยงสนาเทานนทคณสมบตน

6. การจดวางองคประกอบเปนชนๆ บนส (Layering Texture on Color) การผสมสนากบสออนๆทมพนฐานเปนนาคอเทคนคทมประสทธภาพสาหรบการสรางพนผวสมผสและแบบเชงฝแปรงใหกบการระบายสมากขนเมอเพมสารผสมสอะครลก (acrylic medium) ใหกบสนาโปรงใส เรากาลงทาสวนผสมทสาคญเขาไปในสอะครลกซงใหคณลกษณะของสอะครลก คอ การแหงเรว และคณภาพของสทหนาแนนกวา ซงประกอบกบสสดใสและความลนไหลของสนา

การสรางองคประกอบขางใต (Building an Undertexture) องคประกอบทมการเนนนอยทสดในเทคนคสนาคอสจตรกรรมชนแรก โครงสรางทวางอยใตการระบายสแบบจางๆครงสดทายคอโครงรางของการระบายส รวมทงการระบายสโปรงใสแบบจางๆ องคประกอบทสรางขน หรอองคประกอบของภาพปะตด เพอใชสอสนาเพยงอยางเดยวตามบนพนผวคอการหยดความลกทสวยงามของสทสามารถไดรบดวยเทคนคการทาใหเปนระดบชน ตามปกตแลวเราจะคดถงสจตรกรรมชนแรกเปนการระบายสแบบจางๆ แตกยงมวธอกมากมายในการพฒนาสจตรกรรมชนแรก ตวอยางเชน โครงสรางทเปนรากฐานขององคประกอบทาใหพนฐานทดสาหรบส ดงนนองคประกอบขางใตนนสามารถใชสหมก แทงถานและสผง ดนสอส และสทบแสงได ผลงานการระบายสทไดออกมาอาจจะมลกษณะทไมสามารถบรรลผลไดโดยการระบายในสครงแรกและเพมองคประกอบในภายหลง

1. การระบายสแบบจางๆดวยแทงถานและสผง (Charcoal and Dry Color Washes) การระบายสแบบจางๆดวยแทงถานเปนเทคนคทนาสนใจอยางยงเพราะเปนสอทเกดขนเองตามธรรมชาตทยงสามารถใชเพอออกแบบสชนแรกไดอยางนาทง มวธอกมากมายในการทางาน

51

ดวยแทงถานซงฉนจะอธบายเพมเตมอกเลกนอยในสวนน แตเพอการเขาใจถงศกยภาพทหลากหลายของสอสงนอยางแทจรง ฉนแนะนาคณใหทดลองทกวธทคณสามารถคดไดเพอนามาประยกตใชกบการระบายสแบบจางๆ

2. การเพมสนาในการระบายสแบบจางๆ (Adding Watercolor Washes) การพฒนาสสามารถเพมใหกระดาษคณมองคประกอบและใหคณรสกพอใจกบผลงานทเราไดสรางขน เปนความคดทดทจะพรมพนผวดวยนายาเคลอบภาพทสามารถใชไดกอนการระบายสแบบจางๆเพมเขาไป สงนจะซอมองคประกอบของสโปสเตอรใหกบกระดาษเพอใหสไมลอยออกมาและเกดเปนรอยดางในชนสถดไป

3. การสรางองคประกอบขางใตดวยสหมก (Undertexturing with Inks) ในวธคลายกนนซงแทงถานใชเปนองคประกอบขางใต สวนสหมกกสามารถนามาประยกตใชเปนฐานขององคประกอบได หมกสดาเพอรมาเนนต (black permanent ink) สามารถใชสาหรบสรางฐานทมดและนาทง สวนหมกสนนสามารถใชไดในลกษณะเดยวกนเพอสรางองคประกอบขางใตทมส

4. การสลบองคประกอบทมสออนและสเขม (Alternating Light and Dark Textures) การสลบพนททมองคประกอบจากสเขมไปสออนและจากสออนไปสเขมจะสามารถสราง

รปแบบทมหลายชนใหกบพนผว การทดลองกบแนวความคดนโดยการประยกตใชสหมกลงบนแผนคลมพลาสตก แลวใชพลาสตกเพอพมพลงบนพนทสขาว เพอใหไดรบผลในทางตรงกนขามซงมสออนอยบนสเขม ทาสารพลาสตกทใชเคลอบผวหนาๆ (gesso) ลงบนแผนคลมพลาสตกแลวพมพไปบนพนทมสหมก

5. การเพมสทบแสง (Adding opaque Color) หลงจากทไดลองสรางองคประกอบกบพนผวจานวนหนง ใหทดลองระบายสสดใสลงในพนททเลอก ถาใชสยอมโปรงใส จะสามารถเปลยนสพนทและยงสามารถมองผานทะลไปยงขางใตพนททมองคประกอบ ถาเพมสารพลาสตกทใชเคลอบผว (gesso) ใหกบสจะสามารถสรางการเปลยนแปลงใหกบพนทสทบแสงโดยการขดขวางพนททมองคประกอบดวยการระบายสอยางหนา โดยการแตมสทบแสงขณะทยงเปยกอย จะสามารถ "ปรบปรง" องคประกอบขางใตและเพมมตอนๆใหกบพนผวทระบายสได

6. การสรางองคประกอบขางใตดวยดนสอส (Undertexturing with Colored Pencil) บางครงเวอรจเนย คอปปชอบใชสวนลางของการสรางองคประกอบดวยดนสอสในพนทซงเขาตองการเนนดวยสทสวาง องคประกอบทมการผสมดนสอสเขาไปอยางลวกๆไดใชกอนการระบายสหรอสวนบนสดของการระบายสแบบจางๆครงแรกหลงจากทแหง โดยการขดเขยนดวยดนสอสจานวนเลกนอยพรอมๆกนจะทาใหเกดสสนทมชวตชวา การระบายสภาพวาดดวยสเขมไดใชบนองคประกอบนเพอปดบงมนอยางสมบรณ ขณะทระบายสในพนททยงเปยกอยจะสามารถขดหรอแตมสเพอยอมใหพนทของสขางใตนนใชไดผล ผลทไดนนคอนขางแตกตางจากการใชดนสอสบนพนทสวนบนขององคประกอบ

สรป การสรางสรรคผลงานจตรกรรมสนาของเวอรจเนย คอปป การสรางสรรคผลงานจตรกรรมสนาของเวอรจเนย คอปป มแนวทางในการแสดงออกทใหความสาคญเกยวกบการแสดงอารมณความรสกสวนตวภายในออกมาอยางเดนชด ซงม

52

ความใกลเคยงกบศลปะนามธรรม (Abstract painter) คอสนใจแสดงออกเฉพาะความรสก ภาพผลงานศลปะจงมอสระทางกลวธและการเลอกใชสอวสด แตยงคงรกษาคณสมบตของสนาอยอยางชดเจน เวอรจเนย คอปป ไดพยายามเรยนรกลวธตางๆในการสรางสรรคผลงานศลปะจากการฝกปฏบตและทดลองทาจรงอยเปนเวลานาน จงเกดเปนแนวทางเฉพาะตนเองขนซงกระบวนการเรยนรลกษณะดงกลาว ทาใหเกดการเรยงลาดบทางดานความสมพนธกนระหวางเนอหาของภาพ การออกแบบและกลวธการสรางสรรคทเดนชดในดานการสรางสรรคผลงานเชงสญลกษณทางศลปะ แตปญหาอนมากมายเกยวกบคณคาของความงาม การสออารมณความรสกระหวางผชมผลงานกบภาพผลงานศลปะยงคงเปนเรองทเกดขนเฉพาะบคคล ดงนนการเขยนหนงสอ Discovering the Inner Eye Experiments in Water Media ของเวอรจเนย คอปป คอความพยายามทจะสอสารเกยวกบกลวธการสรางสรรคอนเปนทมาของภาพผลงานทปรากฎ เพอใหผทสนใจการสรางสรรคผลงานลกษณะนไดศกษาคนควาเพมเตมถงกลวธการสรางสรรคและหลกการทใชเลอกการสกด ตดทอน จากภาพแหงความเปนจรงทางธรรมชาตดานการมองเหนมาสอารมณความรสก โดยกลวธการสรางมตลวงใหเกดขนภายในภาพผลงานศลปะ สามารถแบงลกษณะของกลวธทเดนชดในการใชสรางสรรคผลงาน ได 2 ลกษณะ คอ

1. กลวธการสรางมตลวงใหเกดขนในภาพผลงานจตรกรรมสนาโดยหลกการออกแบบ รปราง

2. กลวธการสรางมตลวงใหเกดขนในภาพผลงานจตรกรรมสนา โดยการระบายส ลกษณะเดนของกลวธดงกลาว สามารถนาไปใชพฒนาการสรางสรรคผลงานไดหลาก

หลายหลาย เนอหาทงในสวนของการแสดงเนอหาภาพทวทศนและอนๆในสวนทจะขอกลาวสรปน ผศกษาไดมงประเดนการศกษาไปทเนอหาภาพทวทศนและกลวธการสรางสรรค ดงน 1. กลวธการสรางมตลวงใหเกดขนในภาพผลงานจตกรรมสนาโดยหลกการออกแบบรปราง เวอรจเนย คอปป ใชหลกการออกแบบเพอเปลยนแปลงการรบรของผชมผลงานใหเกดความรสกขนใหมตางจากภาพทวทศนททกคนคนเคย โดยใชหลกการออกแบบดงน 1.1 การออกแบบรปรางเปนการเลอกสกด ตดตอน จากความเปนจรงภายนอกเพอนามาสรางสรรคขนมาใหมภายในภาพผลงาน เชน กอนหน หรอตนไม อาจนาลกษณะทเดนมาบางสวนเพอสอถงวตถ แตมรายละเอยดไมครบถวนตามความเปนจรง ขณะเดยวกนกทาการปรบปรงแกไขหรอเพมเตมบางสวนขนใหม เพอใหเกดความนาสนใจทางดานรปรางของวตถ แบงลกษณะของรปรางทเวอรจเนย นยมใชไดดงน 1.1.1 รปรางทางเรขาคณตประกอบดวยวงกลม สเหลยม สามเหลยม พบนอยมาก

53

1.1.2 รปรางอสระมความยดหยนในการออกแบบและใชงานสงคลายกบรปรางทมาจากธรรมชาต ประกอบขนจากเสนตรง เสนโคง เสนหยก เสนเฉยง 1.1.3 รปรางประสมประสานระหวางรปรางทางเรขาคณตและรปรางอสระใหความรสกแปลกตาคลายกบเปนรปรางทประดษฐขนใหม 1.2 การทาซารปรางเพอใหเกดทศทาง เปนการจดวางรปรางซาๆกนบนตาแหนงใกลเคยงกนหรอแยกกนตามหลกการออกแบบ เพอใหเกดการรบรดานทศทางภายในภาพ โดยแบงลกษณะการทาซาได 3 ลกษณะดงน 1.2.1 การทาซาโดยลกษณะการใชเสน เขยน ขด ขดฯ

1.2.2 การทาซาโดยลกษณะการระบายส 1.2.3 การทาซาโดยลกษณะของพนผว 2. กลวธการสรางมตลวงใหเกดขนในภาพผลงานจตรกรรมสนาโดยการระบายส เวอรจเนย คอปป ไดแสดงกลวธในการระบายส ไวแตกตางกนหลายลกษณะ ซงพบวามความคลายคลงในบางกลวธ จากกลมตวอยางทนามาศกษาพบวา มกลวธระบายสท เวอรจเนย คอปป สรางใหเกดมตลวงในภาพทวทศนทสมพนธกนกบหลกการออกแบบของตนเองเอาไว ดงน 2.1 การระบายสโดยหลกความกลมกลน คอการใชสทาการระบายจากกลมสทมความใกลเคยงกน หรอประสมขนใหมใหมความคลายคลงกน ตามหวขอหรออารมณความรสกท เวอรจเนย คอปป ตองการสอสารกบผชม ผานผลงานของตน เชน สในกลมสรอน ใหความรสกอบอน เปนกนเอง มความหวง สนกสนาน ฯ สในกลมสเยน ใหความรสกโดดเดยว ลกลบ หนาวสงบ ฯ นอกจากนนยงมสจากกลมสธรรมชาต เชน สนาตาลสเขยว สฟา สชมพ สขาว สครม ฯ ทเกดจากวธการประสมสขนใหมกอนการระบายสและระหวางททาการระบายสทบซอนลงไปดวย จงทาใหเกดการประสมประสานกลมกลนกน โดยเฉพาะเมอนาไปใชกบหลกการออกแบบรปรางและการทาซาเพอใหเกดทศทาง ผลงานจะมความเปนเอกภาพมากยงขน 2.2 การระบายสเคลอบทบซอนกน เปนกลวธทสมพนธกบหลกการออกแบบโดยตรง กลวธการระบายสน จะทาการระบายโดยแบงออกเปนชนสและระบายสเคลอบทบซอนกน อาจมการแกไขเปลยนแปลงรปรางขณะทาการระบายสเคลอบทบซอนลงไป ระหวางชนสในแตละชน จะประกอบดวยการเลอกคณสมบตของเนอสทนามาทาการระบายได 3 ลกษณะ 2.2.1 สทใหความรสกดานการมองเหนโปรงใสหรอโปรงแสง เมอทาการระบายแลวจะเหมอนกบเปนการเคลอบภาพดานลางไว แตยงคงมองเหนลกษณะของพนผวหรอ รองรอยของการระบายสชนแรกกอนหนานอย บรเวณททาการระบายเคลอบทบลงไปใหมน จะ

54

กอใหเกดรปรางบนพนทททาการระบายสลงไปดวย 2.2.2 สทใหความรสกดานการมองเหนทบแสง เกดจากคณสมบตของเนอสคอมความทบแสง เมอทาการระบายทบลงไปแลวจะใหความรสกถงพนทนนระบายทบอยดานบนชดเจน หรออยดานลางชดเจน เมอถกระบายเคลอบอกชนหนง 2.2.3 สทใหความรสกดานการมองเหนโปรงแสงและทบแสง เปนคณสมบตในเนอสทมคากลางในตวเอง คอสามารถใชงานได 2 สองลกษณะและยงคงสดใสหรอมกาลงสองสวางอย โดยลกษณะการใชงานนนสามารถควบคมความโปรงแสงหรอทบแสงจากการประสมส หรอเมอระบายสแลวกใชวสดออนนม เชน ผา หรอ กระดาษ ซบเนอสทขณะนนทยงคงเปยกอยบางสวน คณสมบตของสลกษณะนจะปรากฏอย บางครงใหความรสกของพนผวทไมเรยบปรากฏอยดวย 2.3 การระบายสแลวใชวสดขดออก เวอรจเนย คอปป ใชกลวธนเมอตองการสรางรายละเอยดเลกๆนอยๆในพนทการระบายส ตองการเพมเตมรายละเอยดใหเกดมตลวงของระยะและเพอลดปญหาดานความตอเนองของการออกแบบทางดานความเปนเอกภาพของรปรางทเกดขนภายในผลงาน 2.4 การระบายสโดยใชสอวสดอนชวยในการกดทบ เปนกลวธการระบายสทคลายกบการทาภาพพมพ คอการเลอกระบายสทตองการแลว เวอรจเนย คอปป จะใชแผนพลาสตกหรอเศษผา,กระดาษ,โลหะอะลมเนยม,แผนยาง ฯ (วสดททาการปะปดบนระนาบรองรบได และสามารถซบสททาการระบายไวแลวได) มาชวยในขนตอนการระบายส โดยมขอสงเกตของการใชกลวธน 2 ลกษณะ 2.4.1 การระบายสลงบนภาพผลงานโดยตรงจากการกาหนดพนท แลวใชสอวสดอนกดทบ อาจใชนาหนกมอหรอวสดอนในการกด,ขด เพอซบสบางสวนออก 2.4.2 การระบายสบนสอวสดอน แลวนามากดทบบนภาพผลงาน เชน การระบายสบนแผนพลาสตกทไมเรยบแลวนามากดทบบนภาพผลงาน กจะเกดพนทของสขนใหม ขณะเดยวกนกจะใหความรสกของพนผวควบคไปดวย 2.5 การระบายสโดยสอวสดอนนอกเหนอจากสอวสดสนา กลวธน เวอรจเนย คอปป ใชเพอชวยใหภาพผลงานมความแปลกตาไปจากการใชสอวสดสนาเพยงอยางเดยวแบงตามคณสมบตของสอวสด ได 2 ประเภท คอ 2.5.1 สอวสดชนดเปยก เชน สหมก,สอะครลก (acrylic) สนาทบแสง (gouache) สารพลาสตกทใชเคลอบผวหนา (gesso) สารทใชผสานพลาสตกกบเนอสอะครลก (acrylic plastic binder) สยอมและสหมกทละลายนาได (Liquid Dyes and Inks) สเมทลลคทบ (metallic gouache) ฯ สอวสดตางๆเหลาน เวอรจเนย คอปป ใชสรางสรรคใหเกดความนาสนใจบนพนทของการระบายส และการจดวางสเปนชนๆบนส (Layering Color on Color) ประสมประสานกบสนาทใชการระบายเปนสวนใหญ

55

2.5.2 สอวสดชนดแหง เชน สฝน (Dry Color Washes) ,แทงถาน (Charcoal) ,ดนสอส (Colored Pencil) ฯ เวอรจเนย คอปป นยมใชสอวสดแหงนในการสรางพนผว,รปราง,ลายเสน บนภาพผลงานในลาดบขนแรกๆระหวางททาการออกแบบ กอนการระบายสเคลอบทบ หรอ สลบกนระหวางการระบายสแลวใชสอวสดชนดแหงเขยนทบ ขดทบ ระหวางทสกาลงเปยกอย หรอ แหงสนทแลวเขยนทบอกขนหนง ทงหมดนกอใหเกดรายละเอยดมากมายในบรเวณทใชกลวธนซงสมพนธกบการออกแบบรปรางอสระและการทาซารปรางใหเกดทศทางเปนมตลวงภายในภาพทวทศน จากกลวธการสรางมตลวงใหเกดขนในภาพทวทศน โดยหลกการออกแบบรปรางและการระบายสของ เวอรจเนย คอปป ทกลาวมาแลวขางตน สามารถสรปไดวา เวอรจเนย คอปป ใหความสาคญเกยวกบการรบรทางการมองเหนโดยตรงซงสามารถกระตนอารมณความรสกของผชมใหมสวนรวมกบประสบการณของ เวอรจเนย คอปป ทวทศนในสถานทตางๆไดถกลดรายละเอยดบางอยางลง และเพมเตมอารมณความรสกของ เวอรจเนย คอปป ในการแสดงออกเขาไปมากยงขนดวยสอวสดสนาและการใชกลวธเฉพาะตนในการถายทอด หลกการดงกลาวไดแสดงใหเหนภาพทวทศนทมลกษณะแปลกตาไปจากความเปนจรงเปนอยางมาก เมอเรามองเหนภาพผลงานของ เวอรจเนย คอปป แตไมไดอานชอภาพหรอคาบรรยายใตภาพ เราอาจไมทราบวานคอภาพทวทศนอกลกษณะหนงทศลปนพยายามถายทอดออกมาโดยใชสอวสดทางศลปะ ซงกไมเปนไรหากเรารบรอยางนน แตสาระสาคญในผลงานของ เวอรจเนย คอปป คอการแสดงใหเหนถงความคดสรางสรรคในภาพผลงานทเกดจากสงเราภายนอกในชวตประจาวนทเราทานพบเหนไดทวไป ถกเลอกสกดตดทอนและพฒนาขนมาใหม ใหเกดเปนผลงานศลปะทโดดเดน และมคณคาในตวเองตางหากคอสงสาคญ จากหนงสอ Discovering the Inner Eye Experiments in Water Media โดย Virginia cobb – 1988 แสดงใหเหนถงความเขาใจในการเลอกใชสอวสดทางศลปะมารองรบแนวความคดและกลวธการแสดงของตนเองไดอยางเปนระบบ รวมทงไดอธบายถงตวอยางการสรางกลวธท เวอรจเนย คอปป พฒนาขนดวยตนเองเสนอไวอยางชดเจน ทาใหทราบวา เวอรจเนย คอปป เปนศลปนสนาอกผหนงทมการสรางสรรคผลงานของตนเองอยางเปนระบบและมความชดเจนในการเลอกแนวทางแสดงออกโดยมสอวสดทางศลปะเปนตวกลางเพอนาเสนอสสาธารณชน ดวยความกลาหาญทสรางสรรคนสงผลไปสผทสนใจในงานศลปะจานวนมากกอใหเกดรปแบบและแนวทางในการพฒนาขนใหมไดอยางไมรจบ ผลงานของเวอรจเนย คอปป จงเปนทกลาวถงและเปนทนยมของผสะสมผลงานไวมากมาย

56

3. เนอหาในงานจตรกรรมภาพทวทศน การสรางสรรคผลงานจตรกรรมภาพทวทศน คอการบนทกทศนยภาพจากการสงเกตเหนจรง ของผสรางสรรคผลงาน ประกอบดวยชวงเวลา สถานท ผคน รวมไปถงสงคมและวถชวต ของผคนในขณะนน ซงศลปนมความซาบซง พงพอใจ และไดบนทกโดยการสรางสรรคผลงานขน ดงนน เนอหาทปรากฏในจตรกรรมภาพทวทศน จงประกอบดวย 2 เนอหากวางๆ คอ 3.1 เนอหาทางธรรมชาตแวดลอม 3.2 เนอหาทางดานสงคม ความซาบซงพงพอใจ ความเพลดเพลนทมนษยมตอโลกภายนอก คอ ประสบการณสวนหนงทเกยวของกบสนทรยะ ซงประกอบดวยประสบการณตรง และประสบการณรอง การทศลปนเลอกบนทกทวทศนกเกดจาก การรบรตามความเปนจรงของโลกภายนอกตรงหนา เปนความรสกทเกดจากประสบการณจรง เนอหาทอยในภาพผลงานจงอยในกลมของ “เนอหาทางดานสนทรยศาสตร” อนเกยวของกบบคคล สงคม ชนชาต ฯลฯ อาร สทธพนธ (2533 : 61,64) ไดกลาววา

เนอหาของสนทรยศาสตร ตามแนวความคดของการรบร หรอสนทรยศาสตรอยางวทยาศาสตร

นน แบงออกไดเปน เนอหาสาคญสามประการ คอ 1. เนอหาจากแหลงธรรมชาต (nature) 2. เนอหาจากแหลงสงคม (social) 3. เนอหาจากแหลงบคล (individual)

เนอหาตามขอบขายการรบรจากธรรมชาต เปนเนอหาเดม โดยถอธรรมชาตเปนแมบทสาคญ การรบรจากธรรมชาตทาใหมนษยเขาใจคณคาตางๆ อนเปนประโยชนในการดารงชวต และนามาสรางเปนกฎเกณฑของความงาม ความกลมกลนจนถงกบเชอวา ธรรมชาตเปนมารดาของความรทงหลายในโลก (nature is the mother of all things in universe)

เนอหาจากแหลงสงคม เปนเนอหาอนเกดจากการอยรวมกน ชวยเหลอเกอกลกนตามความตกลงในระบอบการปกครองทเหมาะสมสาหรบสงคมนนๆ หรอตามวฒนธรรมซงอาจจะจากดแวดวงของเนอหาของหารรบรตามเงอนไขของระบอบการปกครองกได

สาหรบเนอหาตามแหลงบคคล เปนเนอหาทเกยวของกบสทธเสรภาพของบคคลในการอยรวมกนในฐานะสมาชกของสงคมภายใตระบบสถาบน ซงจะตองยอมรบนบถอในการแสดงความคดเหนของบคคลและสถาบน อยางไรกดจากเนอหาตามขอบขายของการรบรทงสามแหลงดงกลาวน เมอมนษยสรางผลงานศลปะกจะเลอกเนอหาใดเนอหาหนงสาหรบถายทอด และวชาการวชาสนทรยศาสตรเกยวของกบศลปะโดยตรงดวย ดงนนการนยามความหมายของศลปะจงนยามตามขอบขายของการรบรทงสามแหลงดงกลาว ฯลฯ

จากเนอหาจากแหลงทง 3 และเกยวโยงกบการนยามความหมายของศลปะดงกลาวน จะเหนไดวาเนอหาเรมจากสวนใหญ คอ ธรรมชาตกอน แลวจงคลคลายไปถงสงคมและบคคล สาหรบศกษาสนทรยศาสตรอาจมแนวโนมหนกไปทางใดทางหนงกอนก

57

ไดแลวในทสดกจะศกษาสวนทเหลอตามเงอนไขและปญหาทสนใจกอนหลงตามวธการวทยาศาสตร สรปไดวา สนทรยศาสตรตามแนวคดใหม หมายถง ศาสตรของการรบรมเนอหาจากแหลงธรรมชาต สงคม และบคคล อนสงผลสบเนองไปถงการนยามคาวา ศลปะดวย ผสนใจอาจจะเรมจากปญหาทเกยวของหบธรรมชาตหรอบคคล หรอสงคมตามความเหมาะสม โดยยดเสมอวาปญหาเหลานนควรจะสามารถทดลองปฏบตสอบสวนไดตามกระบวนการทางวทยาศาสตร

3.1 เนอหาทางธรรมชาตแวดลอม ภาพทวทศน คอนขางจะมความหมายไปในสวนทเกยวกบเนอหาทางธรรมชาต

แวดลอม ซงโดยทวไปแลว เกดจากการสรางสรรคผลงานภายนอกหองเปนสาคญ แตในปจจบนกอาจมการศกษาจากภาพถาย ซงเปนขอมลทใชในการทางานไดอกวธหนง การแบงลกษณะภาพทวทศน โดยมากนยมแบงเปน “ทวทศนทางบก (Lan Soape)” และ “ทวทศนทางทะเล (Sea Scape)” ซงทงสองลกษณะน มความแตกตางกนจนสามารถสงเกตเหนไดชด และเรยกชอตามพฤตกรรมของการสรางสรรคผลงาน ตามรายละเอยดทเปนเนอหาสาระสาคญภายในภาพ ภาพทวทศนทางบก คอภาพทแสดงเนอหาของสงปลกสราง ภมประเทศ อาณาเขต แสดงสวนสาคญของพนดน สถานทตง รวมไปถงบคคลและพฤตกรรมของบคคลภายในชมชน โดยมปจจยของยคสมยและคานยมเขามาเกยวของ แสดงใหเหนถงภาวะปจจบน สถานทนนๆ ทปรากฏภาพทวทศนทางทะเล คอภาพทแสดงเนอหาของภมประเทศ สวนสาคญภายในภาพคอ ทะเล หรอสอใหเหนถงสภาพความเปนอยของบคคลและชมชนบรเวณทเรยกวา “แถบชายทะเล” เกยวกบพฤตกรรมและกจกรรมของบคคลภายในชมชน เชน การประกอบอาชพ สงปลกสรางฯ อนเปนลกษณะเฉพาะของพนท เนองจากจตรกรรมภาพทวทศน เกดจากการสรางสรรคของบคคล หรอศลปนทเปนผสราง จงสะทอนใหเหนถงพฤตกรรมทใสใจตอสงแวดลอมรอบขาง มาจาก “การรบรในประสบการณ” ของการเรยนรแตละบคคล ประสบการณในการรบรนเองไดมความสมพนธกบเนอหาทางดานสงคม หรอ เรองราวทางดานสงคม โดยหลกเลยงไมไดเพราะบคคลหรอศลปน ตางกเปนสมาชกคนหนงของชมชน หรอสงคมนน คาวา “ประสบการณ” วรณ ตงเจรญ (2536 : 38-39) ไดกลาวเอาไววา

ประสบการณอาจเปนคาทกนความกวางมาก แตประสบการณในทน คงจะพจารณาถงการรบร (perception) ทมผลตอการรคด (cognition) และอาจกาวเลยไปถงจตใตสานก (subconscious) ตามทฤษฎจตวเคราะห “ประสบการณ” นอกจากเปนตวบอกความแตกตางของผคนและศลปนแลว ยงเปนปจจยหนงในการกระตนผคน และศลปนใหแตกตางกนอกดวย ประสบการณทตางกนไมวา

58

ในเชงปรมาณหรอคณภาพ ยอมผลกดานสภาพการรคด กระบวนการคด และสานกทแตกตางกน ประสบการณในชวต สภาพแวดลอม รสนยม อดมการณ ฯลฯ ทแตกตางกน สรางปจเจกทแตกตางกนเอาการทเดยว

โดยความหมายของเนอหาของธรรมชาตแลว อาจแสดงใหเหนถงความเชอในธรรมชาตนยม ซงแสดงออกมาในสถานะ “การเลยนแบบธรรมชาต ตามทตาเหน” ในสวนน อาร สทธพนธ (2532 : 135 - 137) กลาวไววา

การเลยนแบบ ทานทไดเคยชมรายการโทรทศน เลยนแบบดาราคงจะเขาใจความหมายไดเปนอยางด การเลยนแบบหมายถงการกระทาตามทเหนหรอไดยนหรอตามประสาทสมผสตางๆ เพราะความชอบ เพราะความประทบใจแลวแสดงออกใหใกลเคยงกบประสบการณนนๆ มากทสด การเลยนแบบมไดหลายอยาง เชน การเลยนแบบเสยง ภาษา ทาทาง รปเขยน ฯลฯ การเลยนแบบ (imitation) มลกษณะคลายคลงกบการลอกแบบ (copy) แตปรมาณของความเขมขนชดเจนตางกน การลอกแบบ หมายถง การกระทาทตองการจากประสาทสมผสอยางไมผดเพยนแมแตนอย การเอากระดาษลอกลายทาบดานบนลายทตองการ แลวเขยนตามลวดลายดานลางอยางถกตองตามขนาดชองไฟส เปนการลอกแบบผลงานเหมอนตนฉบบ โดยเฉพาะอยางยงในปจจบนอปกรณในการลอกแบบมมาก เชน เครองอดสาเนา การลอกดวยไฟฟา และการลอกดวยเครองอเลกทรอนกสตางๆ

สาหรบการเลยนแบบนน (imitation) เปนความพยายามสรางใหเกดขนเทาทจาเปนตามความหมายทนยามไวน เปนการถายภาพจากโลกภายนอก (external world) ตามความประทบใจในวตถและเหตการณ ศลปนอาจเลอกถายทอดเทาทจาเปนตามทเหนวาเหมาะสม ซงตางกบการลอกแบบเปนอยางมาก เพราะการลอกแบบนนมคาใกลกบแบบหรอตนฉบบมากทสด

ปญหาตอมา คอ คาวาธรรมชาต (nature) ซงมความหมายตางกนตามยคตามสมย ยคหนงอาจเขาใจวา ธรรมชาตคอพระเจาสราง แตอกสมยหนงอาจหมายถง สงทเกดขนเองตามกฎแหงความเปลยนแปลง ความเหมาะสมและความไมแนนอนกได

สาหรบความเขาใจปจจบนนน ธรรมชาตหมายถงโลกภายนอกทมนษยมองเหน เชน โตะ แมนา กอนหน ตนไม ฯลฯ โลกภายนอกมสวนชวยกระตน เราอารมณ แนะนา สงสอน ใหมนษยเปนคนมความประพฤตด ใหมนษยสรางสรรคผลงานทางศลปะตามอารมณและความตองการได อยางไรกตามความเขาใจเกยวกบธรรมชาตอาจเปลยนไปตามความเหนของผสนใจตางๆ กน เชน

- หมายถงแหลงทรพยากรทใหกฎเกณฑแนวทางและความคดแกมนษย ศลปนไมจากดวาจะสนใจการแสดงออกตามรปทเหน (figurative painter) หรอสนใจการแสดงออกเฉพาะความรสก (abstract painter) ตางกตองอาศยแหลงทรพยากรทเรยกวา ธรรมชาตนทงสน

59

- ธรรมชาต หมายถง รปแบบภายนอกมองเหนได มโครงสราง ขนาดตาแหนงแนนอน และสามารถเปลยนแปลงไปตามกฎของมนเอง

- ธรรมชาต หมายถง วตถแหงความรนรมณ ยนด ชวยคลายความเครยดทางอารมณ และชวยใหมนษยชนชมและเขาใจจากสงทเหนนน

- ธรรมชาต หมายถง สภาวะของความไมแนนอนในสวนรวม แตมความแนนอนโครงสรางและการแพรพนธตนมะมวงเมอออกผลแลวเอาลงไปปลกกจะไดเปนตนมะมวงตามลกษณะพนธมะมวงนนๆ แสดงวาโครงสรางของตนมะมวงไมเปลยนแปลง มะมวงเมอ 100 ป มาแลวมลกษณะอยางไรปจจบนกมลกษณะอยางนน รปแบบของรงนกกระจาบ มลกษณะไมเปลยนแปลงเหมอนกนจดวาเปนธรรมชาต เพราะนกเปนผสรางตามสญชาตญาณของสตว สาหรบรปแบบอาคารบานเรอนของมนษยนนเปลยนแปลงไปเสมอ จงถอไดวาเปนศลปะเพราะเปนสงทคนสรางขนและใชความคดสรางสรรคอนเปนลกษณะพเศษทสตวและธรรมชาตอนๆ ไมม เพราะฉะนนคานยามทวา ศลปะคอสงทมนษยสรางขนเลยนแบบธรรมชาตจงเปนคานยามแรก ทสงเสรมความคดสรางสรรคของมนษย โดยถอจากโลกภายนอกเปนเกณฑตามอารมณและความรสกของมนษย สรปไดวาเนอหาทางธรรมชาตแวดลอมภายในผลงานศลปะเปนการถายทอดประสบการณของมนษยทมตอโลกภายนอกจากความประทบใจสวนตวและพฤตกรรมการแสดงออกทตนไดสรางสรรคผลงานขน กลายเปนนยามและความหมายทางศลปะทใชเรยกกลาวเปนขอตกลงทเขาใจกนโดยทวไปของคนสวนใหญ 3.2 เนอหาทางดานสงคม การดาเนนชวตของบคคลมความสาคญกบวถชวตของสงคมทตนพานกอาศยอย ปรากฏการณทมสวนเกยวของกบตนเอง ทงทางตรงและทางออมลวนเปนประสบการณทถกบนทกและสะสม เปนการรบรและเขาใจไดเฉพาะตวตอเมอมการนาเสนอหรอถายทอด โดยรปแบบของการเลาเรอง จดบนทก หรอแสดงออกทางผลงานศลปะ กจะสะทอนสงทมสาระอยภายในของบคคลนน ซงเปนสาระทางความคด ความเชอ และพฤตกรรมการแสดงออก ภายใตบรบททางสงคมและวฒนธรรม อนเปนปจจยสาคญ ซงเปนทมาของการเลอกเนอหา และรปแบบหรอวธการในการนาเสนอ โดยสะทอนใหเหนถง มตทางความคด คณคาในเชงปรชญาและศาสนา เหตการณภายในสงคม ชมชน เศรษฐกจและการเมอง รวมไปถงการศกษาและวฒนธรรม ฯลฯ ศลปนหรอผสรางสรรคผลงานศลปะตางกอยภายใตเงอนไขของการแสดงออกจากประสบการณขางตน ในสวนทจะกลาวตอไปน คอ ขอสงเกตเนอหาทางดานสงคม ทมปรากฏในจตรกรรมภาพทวทศนซงเปรยบเสมอนภาพเรองราวในการบนทกปรากฏการณทศลปนหรอ

60

ผสรางสรรคผลงานทางศลปะไดพยายามสรางสรรคและถายทอดภายในชวงเวลาทเปนสาระความสนใจของตน ซงในบางกรณอาจถกหยบยกขนมาวเคราะห แงมมทางดานประวตศาสตร คณคาทางสนทรยะ ฯลฯ หรอในกรณศกษาอนๆ อกมาก เนอหาทางดานสงคมกมแหลงทมาจากบคคล ภายใตโครงสรางทจดวาทกคนคอ สมาชก มเรองของสทธและการดารงอย ในสวนของเนอหาในผลงานศลปะนน วรณ ตงเจรญ (2536 : 64-65) กลาวไววา

รปแบบศลปะ (art form) คอ ผลรวมจากการผสานรวมตวของสวนประกอบศลปะตางๆ (elements of art) เชน เสน ส รปทรง ลกษณะผว บรเวณตางๆ ฯลฯ เปนการผสานรวมตวบนพนฐานหลกการศลปะ (principles of art) เพอตอบสนองเปาหมายการแสดงออกทางศลปะ (principles of art) เพอตอบสนองเปาหมายการแสดงออกทางศลปะอยางใดอยางหนงและสาหรบทางดานทศนศลปแลว รปแบบศลปะยอมเปนปรากฏการณทมองเหนได สวนเนอหาศลปะ (art content) คอ ปรากฏการณในเชงสาระทแสดงออกเปนเรองราวในลกษณะพรรณนาหรอภาพทสอสารไปถงสภาพแวดลอม ธรรมชาต กจกรรมของมนษยรวมทงเนอหาในศลปะนามธรรม (abstract art) ซงเปนเนอหาทเปนความรสกสมผส หรอความรสกนกคดอยางใดอยางหนง อนเปนผลมาจากการผสานรวมตวกบรปแบบทเปนนามธรรมนน

อาร สทธพนธ (2528: 15 ) กลาวสรปถง การแสดงออกทางดานเนอหาในผลงานศลปะไว 4 เนอหา คอ

1. มนษยกบสงแวดลอม (Man and impersonal environment) 2. มนษยกบมนษย (Man and other people) 3. มนษยกบสงไมมตวตน (Man and intangibles) 4. มนษยกบธรรมชาตของมนษย (Man and his/her own nature) รปแบบและเนอหาของทศนศลปไดมววฒนาการสบมาแตอดตกาล มววฒนาการทสมพนธ

สอดคลองกบสภาพการดารงชวตในสงคมแตละสงคม และในสงคมแตละชวง จากสงคมในอดตมาจนถงสงคมปจจบน ในทนจะขอแยกววฒนาการของรปแบบเนอหาทศนศลปออกเปน 3 ชวงเวลา คอ

1. รปแบบและเนอหาทศนศลปสงคมบรรพกาล 2. รปแบบและเนอหาทศนศลปสงคมเมองอดตกาล 3. รปแบบและเนอหาทศนศลปสงคมเมองสมยใหม

การเมองและลทธความเชอ ศลปะทแสดงออกดวยเนอหาทางดานการเมองและลทธความเชอ เปนการแสดงเนอหาทางดานสงคมทนยมกนมากดานหนงอาจจะเปนการบนทกภาพเหตการณทางการเมองการเสนอความคดหรอเสนออดมการณจากจดยนของศลปน ตวอยาง เชน ภาพวนท 3 พฤษภาคม 1808 (The Third of May, 1808) ของโกยา ซงเปนภาพแสดงการสงหารหมในสเปน ภาพเสรภาพนาประชาชน (Liberty Leading the Prople) ของเดลาครวซ ซงแสดงความหายนะของสงคราม บรรยายสภาพสงคม เปนเนอหาศลปะทศลปน

61

มงบนทกหรอแสดงเหตการณตางๆ ทเกดขนในสงคม ไมวาจะเปนเหตการณทใกลตวหรอไกลตว และกเปนทเชอกนวาศลปะทมงเนนการบรรยายสภาพสงคมเชนน จะชวยกระตนสานกรบผดชอบตอสงคมใหกบผชนชมดวย ตวอยางเชน ภาพรถไฟชนท 3 (The Third Class Passengers) ของโดมเอร (Daumier) หรอภาพคนทบหน (Stone Breakers) ของครเบท (Courbet) ศลปะสจนยม เปนตน ศลปะทแสดงเนอหาการวพากษวจารณสงคมกเปนศลปะอกลกษณะหนงทแสดงเนอหาเกยวกบสงคมโดยเนนการวพากษวจารณรวมทงการแสดงอาการเยาะเยยถากถาง การไมมเหตผล ความอยตธรรม หรอความผดพลาดอนๆ ดวย เชน จตรกรรมในลกษณะวพากษวจารณสงคมของโดมเอร ศลปะสจสงคมนยม (Socialist Realism) ของจนหรอรสเซย เปนตน การทาความเขาใจทางดานเนอหาและรปแบบของทศนศลปในลกษณะการวเคราะหแยกแยะใหเขาใจความหลากหลายของรปแบบและเนอหาทงศลปะในอดตและปจจบนยอมกอใหเกดความร ความเขาใจ และการชนชมทครอบคลม อนจะเปนการกระตนศกยภาพ การชนชมทางศลปะใหเปดกวางยงขน อยางไรกตาม การทาความเขาใจจาเปนจะตองแสวงหาประสบการณในการด ใหมประสบการณสะสมในระดบหนง เพราะประสบการณในการดเปนประสบการณเฉพาะ สาหรบทศนศลป ประสบการณทผรกการชนชมจะตองใสใจและแสวงหาดวยตนเอง สรป เนอหาทางดานสงคมในจตรกรรมภาพทวทศน สวนใหญสะทอนใหเหนถงชวงเวลา คานยม ตลอดจนอดมคตของศลปนทแสดงออก (ในสวนนอาจเปนความเขาใจสวนตวของผสรางสรรค วาตองการสอถงสาระอยางไร ผดผชมอาจพจารณาเหนดวย หรอไมเหนดวยอยางไรกมสทธสามารถทาได) เปรยบเสมอนการบนทกสงตาง ๆ ภายในชวงเวลาขณะนน คลายการ “บรรยายสภาพสงคม” โดยมากอยในขายชนชมยนด และเปนไปในทศทางบวกมากกวาทางลบ และตองการใหผพบเหนตระหนกถง ความงาม ความด ความจรงในจตรกรรมภาพทวทศน (หมายถงธรรมชาตแวดลอม) ททกคนควรชวยกนดแลรกษาไว

4. การถายทอดรปแบบในงานจตรกรรม ภาพทวทศนของ แฟรงด เวบบ 4.1 รปแบบในการแสดงออก รปแบบในการแสดงออกทางศลปะมความสาคญอยางมากในการอธบายและสราง ขอตกลงรวมกนเพอการสอสารและทาความเขาใจในขายการสรางสรรคผลงานศลปะรปแบบในผลงานจตรกรรมภาพทวทศน อาร สทธพนธ (2533 : 172 - 182) กลาวถงรปแบบของการถายทอด ไวดงน 4.1.1 ลกษณะทเหมอนจรง

เปนการถายทอดทถอตามการรบรสงนนจรงๆ โดยศลปนเปนผถายทอดมความเชอ

62

เกยวกบเปนการถายทอดทถอตามการรบรสงนนจรงๆ โดยศลปนเปนผถายทอดมความเชอเกยวกบการแสดงออกวาไมมความแตกตางอนใดเลย ระหวางวตถทเปนจรงกบภาพทประสาทตาบนทก ซงหมายถงวา รปวตถเปนอยางไร ตารบรทกสวนเหมอนกบวตถนน

4.1.2 ลกษณะทไดรบการตดทอนบางสวนออกแสดงแตทสาคญๆ ถายทอดทถอตามการรบร ตามความคด ซงใหเสรภาพแกศลปนผถายทอดวา ควรตดสวนไหนออก เพมสวนไหนเขา ตอนใดควรจะไดรบการปรบปรงแตงใหม ซงศลปนผนยมลกษณะการถายทอดแบบนมกจะมความเชอวา การเรยนรตามทรมคามากกวาการเขยนตามทเหน 4.1.3 ลกษณะทแสดงเฉพาะ ความรสกเปนการสบทอดทสบเนองมาจากการ ถายทอดแบบท 1 และแบบท 1 กลาวถงผถายทอดมความเชอวา การเขยนตามความรสกมคามากกวาการเขยนตามทรและเขยนตามทเหน

จากลกษณะรปแบบของการถายทอดทสบเนองมาจากการถายทอดทแสดงลกษณะเดนๆ ทง 3 ประการดงกลาวน เมอศลปนนาไปคดพจารณาและทดลองถายทอดดวยวสดและวธการตางๆ กนแลว กทาใหเกดรปแบบตางๆ ทแตกแขนงออกไปอก 5 รปแบบคอ 1. รปแบบทถายทอดตามลกษณะคลายของจรง (Form : Transformation in Realistic) ลกษณะทยดถอการคลายของจรงน ถอไดวาเปนความพยายามของศลปนทจะถายทอดการรบร ตามความสามารถและความชานาญของตน ใหใกลเคยงกบความเปนจรงตามตาทเหนมากทสด 2. รปแบบทถายทอดเฉพาะโครงสรางทเดนและสาคญ (Form : Transformation in the Significant Structure) ลกษณะแบบนยดมนในความสามารถทางสมองมนษยทรจกใชปญญาสอวาเปนความฉลาดในการถายทอดอยางหนงทสามารถเลอกเฟน จบแตใจความสาคญ ๆ มาแสดออกใหเหน ซงจะสรางความประทบใจใหแกผพบเหน 3. รปแบบของการถายทอดตามความรสกสมผส ((Form :Transformation in Sensory Perception) ในการถายทอดเรองราว เหตการณหรอวตถใดๆ นนเราอาจถายทอดตามทเราเหนหรอรบรเทานน ซงอาจจะเปนการถายทอดทผวเผนเกนไป ตามทรรศนะของศลปนบางกลม ดงนนการถายทอดโดยยดความจรงตามความรสกสมผสนจงเกดเปนรปแบบทสาคญรปแบบหนง 4. รปแบบทถายทอดตามดานและมมมองทเหน (Form : Transformation in Plane Combination) รปแบบทถายทอดตามดานและมมตางๆ นนถอวาเปนความพยายามของศลปนทพยายามจะเขาใกลความจรงมากทสด เพราะเหตวาวตถนนมลกษณะ 3 มต คอ กวาง ยาว หนา และอยในภาวะของการเปลยนแปลง ทกเวลา ดงนนการถายทอตางๆ ทผานมาเปนความพยายามทถายทอดเพยงดานเดยว จงไมสามารถจะทาใหเกดรปแบบใกลเคยงความเปนจรงทมลกษณะมตได อยางไรกตามความพยายามของศลปนทจะถายทอดดานตางๆ นน กหาไดเขาใกลจรงๆ ไม เพราะเปนการถายทอดจากสามมตมาบนแผนระนาบสองมตอยนนเอง รปแบบท

63

ถายทอดตามจตนาการ (Form : Transformation in Imaginary) รปแบบทถายทอดตามจตนาการน เปนผลจากการรบรทงหลาย แลวสมองสรางจนตนาการขนเปนภาพจนตนาการเปนผลทเกดจากมนษยรบรในเรองใดเรองหนงมากอนแลวสรางเปนภาพขน วรณ ตงเจรญ (2536 : 58 - 62) กลาววา ความหลากหลายทางดาน “รปแบบ” ของศลปนในสงคมสมยใหม มขอหนาสงเกต ดงน

1. รปแบบสจนยม (Realism) เปนรปแบบตนสายธารศลปะจากสงคมตะวนตก ซงชนชมในความงามของธรรมชาตแวดลอมและพยายามบนทกภาพหรอเลยนแบบธรรมชาต สงแวดลอมตามทตนชนชม แมการเลยนแบบสอดลใจเชนนน ศลปนจะปรบความงามตามรสนยมทตนเองพงพอใจไปบางกตาม

2. รปแบบอารมณนยม (Emotionalism) ศลปะในรปแบบอารมณนยมกพฒนามาจากพนฐานรปแบบสจนยม แตไดนาความรสกภายในทศลปนมตอมนษย ธรรมชาต สงแวดลอม แสดงออกในลกษณะทสะทอนอารมณ ความรสกภายใน ผสานกบรปแบบสจนย

3. รปแบบนยม (Formalism) ศลปะในลกษณะรปแบบนยมไดพฒนาขนมาเดนชดเมอตนศตวรรษท 20 โดยเฉพาะอยาง ยง เมอคานดนสก (Kandinsky) เขยนภาพนามธรรมบรสทธ (Pure Abstraction) ขน ซง “นามธรรมบรสทธ” ในทนหมายถง รปแบบผลงานศลปะทมไดแสดงภาพธรรมชาต สงแวดลอม แตแสดงออกดวยเสน ส รปทรง มต ฯลฯ เปนการผสมสวนประกอบศลปะใหงดงาม คลายดนตรบรรเลงทเสนอความไพเราะของเสยงดนตร มไดมเนอเพลงบรรยายเนอหาสาระ ซงการนาเสนอภาพผลงานศลปะโดยเนนคณคาของรปแบบเชนน เนอหาในผลงานนนกลดบทบาทลง แตยงคงเปนเนอหาทแฝงอยในความงดงามของรปแบบเชนน 4. รปแบบสญลกษณนยม (Symbolism) ศลปะทแสดงสญลกษณเดนชดในตวของมนเอง เชน หนวดเคราในประตมากรรมคน อารยธรรมเมโสโปเตเมยแสดงถงอานาจ ภาพคนทไดรบการระบายสทองคอ เทพหรอผทมอานาจราชศกดในจตรกรรมไทย เปนตน ศลปะรปแบบสญลกษณนยมเปนการนาเสนอภาพ รปหรอภาษาทซอนเรนความคด อดมคต สภาษต หรอขอคาสอนอยางใดอยางหนงไวเพอผพบเหนไดคดอปมาอปไมย และเขาใจความหมายทซอนเรนไวนน 5. รปแบบประเพณนยม (Traditionalism) ศลปะรปแบบประเพณนยมในทนหมายถง ศลปะประเพณนยมของสงคมหนงทไดรบอทธพลจากศลปะกระแสสากลหรอศลปะจากวฒนธรรมอน และพฒนาหรอประยกตใหเปลยนไปสอกลกษณะหนง แตยงคงรกษาพนฐานประเพณนยมจากอดตไวดวย เปนความพยายามทจะบรณาการศลปะอดตและปจจบนเขาไวดวยกน

สรป จะเหนไดวา รปแบบในการแสดงออกทางศลปะมความหลากหลาย ตามทฤษฎและคานยามในการใชจดกลม แบงประเภทของสาระทางผลงาน และสามารถปรบเปลยนเรยกใชใหมความทนสมย ไดอยตลอดเวลา

64

สาหรบรปแบบการแสดงออกในจตรกรรมภาพทวทศนของแฟรค เวบบ อาจจดอยในกลมของรปแบบ “ศลปะของสงคมสมยใหม” เพราะมการ นาเสนอรปแบบจากแนวความคดของตน ประสบประสานกน โดยจดลาดบความสาคญของการรบรและการเหนเปนสาคญ โดยผด ผชมยงคงรบรไดวานคอภาพอะไร แตรายละเอยดและความเปนจรงตามโครงสรางของตนแบบนน อาจบดเบอนไป โดยเวบบ เลอกทจะเพมเตมและแสดงออกใหมความเปนรปแบบ “อารมณนยม” คอ แสดงใหเหนถง รปทรง ขนาด ทศทาง(วสด) และแสงเงา ทสะทอนอารมณความรสก ผสานกบตนแบบทมาจากโลกภายนอกทตนสงเกตเหน โดยผานกระบวนการแสดงออกทางดานโครงสรางของรปแบบดงน

1. รปแบบทแสดงตามลกษณะคลายจรง 2. รปแบบทแสดงโครงสรางดานเดน ๆ บางสวนเปนสาคญ 3. รปแบบทแสดงถายทอดตามความจรงบางสวน 4. รปแบบทแสดงบดเบอนความเปนจรงบางสวน 5. รปแบบทแสดงเพมหรอลดจากความเปนจรง 6. รปแบบทแสดงถายทอดตามความรสกโดยการใชเสน ทศทางและขนาด จากการสงเกตภาพผลงานของแฟรงค เวบบ พบสง เหลาน อยภายในผลงานของเขา

โดยเขาสามารถพฒนากลวธ การระบายสนาใหทาหนาทสรางความกลมกลนจากหลกการใชสหรอ เพมความนาสนใจประสมประสานกบรปแบบในการแสดงออกของเขาไดอยางเปนระบบ

4.2 กลวธการระบายสนา

กลวธ (Techniques) หมายถง กระบวนการสรางสรรคผลงานของศลปน แสดงใหเหนถงความรความเขาใจในคณสมบตของสอวสดและอปกรณ ตลอดจนความสามารถควบคมและนาไปใช ประสานสงเสรมสรางสรรคในภาพผลงานจตรกรรมไดตามวตถประสงคของศลปน

สอวสด สนา มคณสมบตเฉพาะทสามารถใชนาในการประสบหรอทาลายเพอใชในการระบายได วรรณรตน ตงเจรญ (2535 : 5 - 6) ไดใหรายละเอยดเกยวกบสอวสดสนาเอาไววา

สนา เปนสทไดจากการผสมของรงควตถ กมอารบคและนา “กมอารบค” คอ กาวทไดจากตนไมตระกลอะเคเซย เชน ตนกระถน ซงชางไทยกใชกาวกระถนผสมสฝนเชนกน นอกจากนนยงอาจจะผสมกลเซอรนและนาผงเพอชวยใหสนาไมมรอยแตก สนามวธรรหลายรปแบบ เชน ชนดหลอด ตลบ และชนดขวด ชนดทนยมเปนชนดหลอดมลกษณะเปนครมขน มหลายบรษทซงมคณภาพแตกตางกน

ผลงานจตรกรรมภาพสนา คอ ผลงานภาพเขยนทใชสอสนาสรางสรรคภาพบนระนาบรองรบ โดยเฉพาะอยางยง การสรางสรรคภาพบนพนกระดาษ แสดงใหเหนถงคณสมบตสนา

65

โปรงใส (transparent water color painting) หรออะควาเรล (aquarelle) ซงใชนาเปนสอผสมส เพอละลายใหสออนลงและสรางคาสออนบนพนภาพผสานกบความโปรงใสของสนาและระนาบรองรบสขาว ดงนนความเขาใจในคณสมบตของสนาทจาเปนตอการนาไปสรางสรรคผลงาน หรอทเรยกวากลวธนนจงมหลากหลายแตกตางกนไป ตามรสนยมของศลปน แตโดยรวมมกนยมเรยกและใชคาเฉพาะในการอธบายกลวธ

วรรณรตน ตงเจรญ ( 2535 : 8) กลาวถงกลวธในภาพจตรกรรมสนาไวดงน กลวธ (techniques) หมายถง ปรากฏการณบนพนภาพซงเปนผลมาจากกระบวนการ

ระบายส (painting process) ซงแตกตางกนออกไปตามรสนยมของศลปนแตละคน กระบวนการระบายส (painting process) หมายถง การสรางสรรคจตรกรรมดวยการ

ระบายสอยางอสระบนพนภาพ โดยมงเนนความผสานกลมกลนบนพนภาพตามแนวทางรปและพน (figure and ground)

กระบวนการลงส (coloring process) หมายถง การสรางสรรคจตรกรรมตามแนวทางศลปะหลกวชา (academic art) ทมงเนนกรวาดภาพและการระบายสในขอบเขตทรางภาพไว

การระบายสแบบเปยกบนเปยก (wet on wet painting) หมายถง การระบายสนาบนพนภาพทเปยกหรอชนดวยสภาพสนาทเปยกชม เพอกอใหเกดปรากฏการณทไหลซมบนพนภาพ

การระบายสแบบเปยกบนแหง (wet on dry painting) หมายถง การระบายสนาบนพนภาพทแหงดวยสนาทเปยกชม เพอกอใหเกดปรากฏการณรอยแปรงขอบคมบนพนภาพ

การระบายสแบบแหงบนแหง (dry on dry painting) หมายถง การระบายสนาบนพนภาพทแหงดวยสนาทคอนขางแหงหรอหมาดนา เพอกอใหเกดปรากฏการณสแหงกรานบนพนภาพ

การระบายสแบบฉาบผวหนา (glazing painting) หมายถง กระบวนการระบายสทฉาบสทบซอนกนตงแตสองชนขนไป เพอกอใหเกดพนภาพทโปรงใสระหวางชนสตางๆ

อาร สทธพนธ ( 2535 : 39-51) กลาวถงเทคนคและวธการระบายสนา ไวดงน 1. การระบายแบบเปยกบนเปยก (wet into wet)

การระบายแบบเปยกบนเปยก หมายถง การระบายนาลงบนกระดาษกอนแลวจงระบายสตามทตองการลงไป การระบายแบบเปยกบนเปยกน จะชวยใหระบายสตดบนกระดาษทกสวน เพราะกระดาษบางชนดระบายสตดยาก เนองจากมความมนหรอความหยาบขรขระ

การระบายสแบบเปยกบนเปยก มประโยชนมากเมอจะระบายทองฟาหรอผววตถทมมน เพราะจะใหความรสกกลมกลนของสเดนชด เทคนคการระบายแบบเปยกบนเปยกทสาคญม 2 ประการคอ

1. การไหลซม (Mingling) 2. การไหลยอย (Dripping)

66

2. การระบายแบบเปยกบนแหง (wet into dry) การระบายแบบเปยกบนแหง หมายถง การระบายสบนกระดาษทไมตองลงนากอน คาวาเปยก คอ พกนกบส สวนแหง คอ แผนกระดาษ การระบายแบบเปยกบนแหง เปนวธการระบายทงไป ซงมเทคนคทสาคญอย 3 ประการ คอ

1. การระบายเรยบสเดยว (Flat Wash) 2. การระบายออนแกเรยบสเดยว (Graded Wash) 3. การระบายเรยบหลายส (Color Wash)

การระบายแบบเปยกบนแหง ทง 3 วธถอเปนเทคนคพนฐานทจะตองระบายใหไดกอน จากนนกสามารถพลกแพลงผสมผสานกบการระบายแบบอนๆไดถาดผลงานสนาของศลปนจะสงเกตเหนวา การระบายเรยบสเดยวและหลายส จะปรากฏผลงานทวไป เพราะเปนวธการระบายทสาคญยงของกรระบายสนา ผระบายจะตองสามารถคมนาหนกของสไดและจะตองกะใหพอดวาสนนเพยงพอกบกระดาษทตองการระบายหรอไม ถามความชานาญและสามารถควบคมนาหนกของสตามความตองการไดแลวกสามารถนาไปใชระบาย วธเคลอบหรอระบายทบกนได ซงเปนวธการททาทายความอยากรอยากเหนเปนอยางด อยางไรกด การระบายสแบบเปยกบนแหงน สามารถพลกแพลงไดมากทงนขนอยกบการสงเกตและการฝกฝนเปนสาคญ สงหนงทควรนกอยเสมอกคอ ความเขมของสตางๆ เชน สแดง สดา สเหลอง ฯลฯ ตามวธระบายใหเรยบนนเปนการรบรทางตา สวนนาหนกออนแกของสและการตดกน เปนกรรบรของสมองโดยตรง ซงทงสองมความสมพนธกนอยางมาก 3. การระบายแบบแหงบนแหง (dry on dry) การระบายแบบแหงบนแหง หมายถง การระบายสทใชพกนจมสนอย แลวระบายอยางรวดเรวบนกระดาษ การระบายแบบนผระบายมกจะบนทกความรสกของตนลงไปขณะระบายดวย

การระบายแบบแหงบนแหง มประโยชนในการทเนนสวนใดสวนหนง หรอบรเวณทเหนวาควรทาใหเดนได บางทานกใหความเหนวาผลอนเกดจากการระบายแบบแหงบนแหงคลายกบการเขยนชวเลขหรอการสงโทรเลข กลาวคอ มขอความสนๆ ชดเจน กะรดทด และรวดเรว

ศลปนทางตะวนออกโดยเฉพาะอยางยงจน และญปน มความชานาญในการระบายแบบแหงบนแหงมาก เพราะมลกษณะคลายคลงกบตวหนงสอของเขา สาหรบศลปนไทยเรามกจะถอเอาการตดเสนรอบนอกและรายละเอยดชดเจนเปนแกนนา แทนทจะใชวธการแบบแหงบนแหงอยางไรด การระบายแบบน เ พงจะไดรบการพฒนาเมอสองทศวรรษทผานมาน โดยเฉพาะอยางยง ในรปแบบของการวาดเขยนตามทาทาง (Gesture Drawing) และการเนนบรเวณทตองการชเฉพาะเจาะจง (Emphasis) หลงจากไดระบายเรยบแลว การระบายแหงบนแหงมเทคนคทสาคญ ๆ อย 3 ประการคอ

1. การแตะ (Stamping) 2. การปาย (Splashing) 3. การผสม (Mixed Technique)

4. การระบายบนระนาบรองรบทเตรยมไว

67

เทคนคการระบายสนาทง 3 ประเภทดงไดกลาวไปแลว เปนการระบายกระดาษวาดเขยนและกระดาษตางชนดกน ไมไดปรงแตงลกษณะผวแตละประการใด สาหรบการระบายบนระนาบรองรบทเตรยมไว เปนการปรงแตงลกษณะผวกระดาษใหตางไปจากเดม เพอผลทแปลกและนาสนใจกวา นอกจากนยงชวยสนองความตองการของผสนใจสนาทตองการถายทอดรปแบบวตถใหคลายกบสงทมองเหนหรอตองการสรางสรรครปแบบใหตางไปจากเดมอกดวย

สรป กลวธการระบายสนา คอกระบวนการสรางสรรคผลงานจตรกรรมภาพสนาทม

ขอเทจจรงเกยวกบการพสจน “ถงสงทกระทาและไดผลตามมา” อยางเปนรปธรรม ผฝกฝนสามารถพฒนาทกษะจากประสบการณทฝกฝนจนเกดความเขาใจเฉพาะตว กลายเปนกลวธเฉพาะสาหรบการสรางสรรคผลงาน มเอกลกษณในการสรางสรรคผลงาน หรอทเรยกวาม “รสนยมสวนตว” และสงเกตเหนไดถงความแตกตางจากการสรางสรรคผลงานของบคคลอนๆ (คลายกบลายมอเขยน ทม ขนาด เสน นาหนก ความหางของชองไฟ ฯลฯ อนเปนลกษณะเฉพาะของผทเขยนลายมอนน) อยางไรกด กลวธการระบายสกมพนฐานมาจากพฤตกรรมการทางาน ทบคคลตองฝกฝนปฏบตเปนลาดบขนตอนทคลายคลงกน โดยเรมจาก การผสมส การระบายเรยบ การระบายทบซอน การระบายสเดยว การระบายหลายส หลงจากนน กพฒนาขนตามความเหมาะสมทสงเกตเหนคณสมบตของสอวสด เกดเปนการระบายเปยกบนเปยก การระบายเปยกบนแหง การระบายแหงบนแหง การระบายแหงบนเปยก และอนๆ อกมาก ซงรวมไปถง การควบคมคณสมบตของระนาบรองรบ การใชเทคนคการพมพ การขด การปด การสนขอบ อนๆ เพอใหไดภาพตามความเหมาะสมในการใชสรางสรรคผลงาน และเมอวทยาการใหมๆ กาวหนาขน การนาความรจากววฒนาการนนกถกนามาพฒนาเปนกลวธใหมๆ ในการระบายสนา ตวอยางเชน การนาคอมพวเตอรมาชวยพมพภาพลงบนกระดาษเขยนสนาโดยเฉพาะ และใชหมกทสามารถละลายนาไดในการพมพ หลงจากนนจงใชระบายสนาระบายทบอกชนหนง (หมกมากกวา) จนไดภาพการระบายสนาทตางออกไป การพฒนากลวธการระบายสนานน ผศกษาเชอวา สามารถพฒนาเพมเตมตามความสนใจใสใจของแตละบคคล โดยตองฝกฝนในการเปนคนชางสงเกต หมนคนหาคาตอบในความสงสยของตน จดบนทกและสอบถามความรทได กจะพบกลวธการระบายสนาใหมๆ ไดไมมทสนสด

5. การถายทอดรปแบบในงานจตรกรรมภาพทวทศนของเวอรจเนย คอปป จากการวเคราะหตวแทนกลมตวอยางภาพผลงานจตรกรรมภาพทวทศนของเวอรจเนย คอปปและหลกการสรางสรรคผลงานจตรกรรมภาพทวทศนของเวอรจเนย คอปปจากเอกสารและงานวจยทเกยวของ พบวา การถายทอดรปแบบในงานจตรกรรมภาพทวทศนของเวอรจเนย คอปป,มรปแบบในการแสดงออกทางศลปะ ดงน

68

5.1 รปแบบในการแสดงออก แอบสแตรกอารต (abstract art) แอบสแตรกอารต เปนรปแบบผลงานทางทศนศลปรปแบบหนงทแสดงออกผานสอวสดทางศลปะอนหลากหลาย เปนการแสดงออกทตองการแสดงพลงความสามารถของศลปนหรอผสรางสรรคผลงานโดยหลกการออกแบบเปนสาคญ เพอแกปญหาบนพนทการทางานหรอนาเสนอเนอหาทตองการสอสารกบผชม แอบสแตรกอารตพฒนามาจากรปแบบศลปะทมความเคลอนไหวกอนหนานน ในสวนความเปนมาน อาร สทธพนธ. (2533 : 172 -183) กลาวไววา

แอบสแตรกอารต ( abstract art ) หมายถงผลงานทมนษยสรางดวยการลด ทอน สกด เอาแตสวนทเหนวาสาคญเพอแสดงออก บางทกมความหมายคลายคลงกบศลปะไรรป ( non-figurative art ) ซงหมายถงไมมรปตามทเคยเหนในโลกภายนอก แอบสแตรกอารตมกจะนามาใชเรยกแบบอยางทปรากฏในศตวรรษท 20 โดยเฉพาะ โดยเนนใหตางกบศลปะคลายจรง ความเคลอนไหวของแอบสแตรกอารต เรมปรากฏเดนในแบบอยางทศลปะลทธโฟวสซม และควบสซมซงระยะแรกแบบอยางทงสองเปนศลปะมรป แตเนนหนกทางการแสดงออก โดยปราศจากกฎเกณฑคราครโบราณพยายามถบตวเองจากโซตรวนของอดต จงเรยกเปนแอบสแตรกอารต ผทมบทบาทสาคญของการเคลอนไหวศลปะแอบสแตรก คอ แคนดนสก โดยเขาไดเขยนหนงสอ on the spiritual in art ขน แคนดนสกกลาววา “เมอคนมองเหนภาพเขยนเขาจะมความรสกตนเตนในความงาม และความงามนนเปนความงามของภาพเขยน มใชความงามของธรรมชาตหรอความงามของโลกภายนอกเลย เพราะวาศลปะแยกออกจากธรรมชาตเดดขาด ภาพเขยนลกษณะดงกลาวถอไดวาศลปะเปนแอบสแตรก” ดงนน แบบอยางแอบสแตรกอารตจงมกระแสรปรางและแบบอยางไหลสบเนองกน ตงแตนนเปนตนมา เชน สปรมาตสซม (Suprematism) ซนโครมสซม (Synchromism) นโอพลาสตซซม (Neo-plasticism) แอบสแตรกเอกซเพรสชนนสซม (Abstract expressionism) แอกชนเพนทง (Action painting) ไคเนตคอารต (Kinetic art)

คาวาแอบสแตรกอารตมบางทานใหความเหนวาตรงขามกบคอนกรตอารต (Concrete art) และถอวาแอบสแตรกอารต คอแบบอยางของศลปะทบรสทธแทจรงทวเกยรต ไชยยงยศ (2538 : 10 ) กลาวไววา

ศลปะแอบสแตรก ( Abstract Art : ประมาณ ค.ศ. 1916-1924 ) เปนศลปะทมลกษณะพเศษ คนไทยเรยกวาศลปะนามธรรม หมายถงศลปะทแสดงออกเกยวกบจตใจ โดยถายทอดสงทมนษยเหนในธรรมชาตหรอในจนตนาการออกมาเปนภาพในลกษณะสกดตดทอนจนไมเหลอสงทเปนรปธรรมดาอยเลย กลายเปนรปทรงและสทแปลกใหมเหลอไวแตเพยงความรสกของศลปนทมตอสงนน ศลปะนามธรรมจดวาเปนศลปะทปราศจากรป ( Non-Figurative) หมายความวา ไมมรปคน สตว หรอสงทเราคนเคยปรากฏใหเหนอยเลย นเปนการสรางสรรคงานศลปะทไมจาเปนตองทาใหเหมอนธรรมชาตเสมอไป

ภาพเขยนหรอศลปะนามธรรมไมใชศลปะทจะสรางกนงายๆ ศลปนจะตองฝกฝนศลปะในแนวทางอนจนชานาญและเขาใจอยางลกซงเปนพนฐานเสยกอนจงจะสรางสรรคศลปะนามธรรมได

69

คานดนสก ไดชอวาเปนบดาแหงศลปะแอบสแตรก ซงกอนทเขาจะสรางงานแบบนามธรรมเขาตองผานงานดานศลปะเอกซเพรสชนนสมมาแลวอยางโชกโชน ความงามของศลปะนามธรรม อยทการจดวางรปทรงและสทเหมาะสม โดยตองอาศยจงหวะและลลาในการจดวางซงจะตองประสบการณทางความงางอยางมาก

มองตรอน นกแอบสแตรกผทเชยวชาญ ในการจดวางรปทรงและสบางภาพเขาใชเพยง 3 สเทานน เชนภาพเขยนสนามนชอวา เหลอง แดง นาเงน เปนภาพทงดงามมากดไมรจกเบอเปนศลปะนามธรรมอยางสมบรณ

รปแบบรปแบบนยม ศลปะในลกษณะรปแบบนยมไดพฒนาขนเดนชด เ มอตนครสตศตวรรษท 20

โดยเฉพาะอยางยงเมอคานดนสก (Kandinsky) เขยนภาพนามธรรมบรสทธ (pure abstraction) ขน ซง “นามธรรมบรสทธ” ในทนหมายถง รปแบบผลงานศลปะทมไดแสดงภาพธรรมชาตสงแวดลอม แตแสดงออกดวยเสน ส รปทรง มต ฯลฯ เปนการผสานศลปะใหงดงาม คลายดนตรบรรเลงทเสนอความไพเราะของเสยงดนตรมไดมเนอเพลงบรรยายเนอหาสาระ ซงการนาเสนอภาพผลงานศลปะโดยเนนคณคาของรปแบบเชนน เนอหาในผลงานนนกลดบทบาทลง แตกยงคงเปนเนอหาทแฝงอยในความงามในความงามของรปแบบนน

เราอาจจะจะพจารณาประตมากรรมเปยตา (Pieta) ของมเคลนเจโล ศลปนสมยฟนฟศลปะและวทยาการ ถาเราลมความงามของใบหนา แขน ขา หรอรปแสดงรางกายของแมพระและพระครสต หนมาพจารณาเฉพาะความงามของการแกะสลกจดองคประกอบรอยยบยนของเสอผา ลลาของรปทรงทผสานกนอยเบองหนา นนคอความงามอนมคายงของรปแบบซงผสานอยกบเนอหาซงเปนรปแมพระและพระครสต ดวยเหตนการมงเนนเพอแสดงออกเพยงเฉพาะความงามของรปแบบ ในทรรศนะของผชนชมในรปแบบนยมแลวถอวามคายงเชนกน นกสนทรยศาสตรสมยใหมคนหนงชอ คลฟ เบลล (Clive Bell) กยนยนความงามของศลปะสมยใหมในลกษณะรปแบบนยม โดยเสนอความคดวา ศลปะรปแบบนยมนนเปนการคนหาความงามของ “รปทรงนยสาคญ” (significant form) รปทรงทมคณคาทางความงามเปนอยางยง

ศลปะรปแบบนยมไดพฒนามาจนถงวนนไมวาจะเปนผลงานทแสดงรอยพกน แสดงรปทรงเรขาคณต แสดงระนาบส แสดงความงามของแสง แสดงรปทรงนามธรรม ฯลฯ ซงในทรรศนะเชนน รวลายหนาบนโบสถวหารอนงดงามของไทยทมไดแสดงรปธรรมชาตสงแวดลอม กอาจจะเปนลกษณะหนงของศลปะรปแบบนยมหรอศลปะทแสดงรปทรงนยสาคญดวยเชนกน

จะเหนไดวาผลงานในกลมแอบสแตรกอารต ใหความสาคญในการสรางสรรคผลงานอนตอเนองจากความรสก และเชอมนในแนวคดของกลมตนวา ศลปะมความงามอนเกดจากตวมนเอง ดงนนแนวคดนจงสอดรบกบคาจากดความและขอตกลงดวยเรองของความงามทมผลตอผลงานทางทศนศลป ศลปะทมองเหนไดดงน

70

คาจากดความของความงาม ความงามโดยทวไปมกจะหมายถง สงทสรางความพงพอใจตามเงอนไข หรอขอตกลง

ของแตละบคคล หรอกลมบคคล ตลอดจนสงคมสวนรวม เชน หากจะกลาววา “ผหญงคนนมมารยาทงาม” ความงามดงกลาวจงเปนขอตกลงของสงคมหนงทระบวาสตรควรมกรยามารยาทเรยบรอย สงบเสงยม และแสดงออกตามควรแกกาลเทศะ ฯลฯ บางสงคมอาจจะไมเหนดวยกบความงามดงกลาวกได หรอการทบอกวาภาพเขยนนงาม แตถาถามตอไปอกวา งามตรงไหน? กคงเปนเรองทตอบยาก แตถาหากวเคราะหกนอยางถองแทแลวสงทสรางความพงพอใจใหกบบคคลใดๆ นน ยอมมลกษณะทพอจะใกลเคยงกนอยบางแมจะไมมากนกกตามเชนการเหนความงามของรปรางหนาตาคน การทมคนขเหร มคนสวยจนกระทงในทสดสามารถทจะคดเลอกจนกลายเปนนางงามกนได กแสดงวาการเหนความงามของคนบางครงกอาจจะใกลเคยงกนได

สาเหตทใกลเคยงหรอคลายกนดงกลาวซงพอจะสรปเปนหลกการไดกคอ ความสมพนธหรอประสานกลมกลนกนอยางมระเบยบและเปนเอกภาพของสงทไดสมผส คนทรปรางหนาตาขเหรจะมความสมพนธของโครงสรางรางกายและใบหนาไมด เชน ขาสน จมกแบน หนาผากกวาง หรอศรษะโตเกนไป ฯลฯ ความสมพนธของโครงสรางดงกลาวไมเปนเอกภาพ ซงปจจบนในวงการความงามโดยเฉพาะสตรจงแขงขนกนคดคนวธการแกปญหาเพอลบเลอนปมดอยตางๆของเรอนรางใหมความสมพนธกนดขน ซงยอมจะเกดความงามเพมขนไดเชนกน

ตามทกลาวแลววา การระบวามารยาทงาม ความงามดงกลาวจงหมายถงอรยาบถตางๆไมวาจะเปนการพด นง นอน ยน เดน หรอทาอะไรดจะประสานกลมกลนกนอยางมระเบยบและเปนเอกภาพเชนเดยวกบเหนภาพเขยนแลวบอกวางาม กยอมหมายถง การจดองคประกอบตางๆเขากนเหมาะสม เมอมองเหนแลวไมเกดความขดแยงอยางรนแรงจนไมสามารถจะทนดได แตจะมสวนของประสบการณเดม หรอความเชอจะมาเปนสวนทาใหความงามดงกลาวเปลยนไปไดเชนกน

ความงามซงเปนความรสกทพงพอใจ เบกบานยนด มกจะใชคกนกบคาวา “สวย” เปน “สวยงาม” ซงความหมายจะดแคบลงไปบาง แตกยงคงใหความหมายเชนเดยวกน ดงนนจงพอสรปความหมายของความงามไดวา ความงามคอความพอใจในเอกภาพหรอความประสานกลมกลนกนในความสมพนธอนมระเบยบแบบแผนของสงทไดสมผสนน ความงามเปนเรองของจตใจทมตอสงใดสงหนงอนเกยวเนองกบความเชอถอและประสบการณเดมของบคคล และในขณะเดยวกน ความงามกอาจเปนเรองรปลกษณอนเปนสงภายนอกทปรากฏใหเหน แลวเรารสกวาสงนนเปนสงทสวยงาม

ทศนศลป (Visual art) เปนศลปะแขนงหนงทสมผสไดดวยตา ความเปนมาของทศนศลปนมาจากแนวคดของ

กลมศลปนเบาเฮาสในเยอรมนน ประมาณ ค.ศ. 1919 ซงไดตงสถาบนเบาเฮาสขน ตอจากนน

71

ไดกระจดกระจายไปตามประเทศตางๆโดยเฉพาะในประเทศอเมรกาไดตงสถาบนทางศลปะใหมขนทนครชคาโก ชอวา Institute of Design โดย Moholy Nagy เปนผทไดพยายามคดหลกการสาคญของศลปะใหมและในทสดไดใชคาวา ทศนศลป (Visual art) ซงทาใหศลปะเปนสงทพอมเหตผลและเปนวทยาศาสตรมากขน โดยมพนฐานจตวทยาการรบรแขนงเกสตอลทางชววทยา และประสานกนระหวางวตถและจตใจ ซงคาวาทศนศลปมความหมายลกษณะเดยวกบศลปะรปทรง (Plastic Art) แตทศนศลปเนนทการรบร หรอความรสก สวนศลปะรปทรงนนเนนทคณสมบตของวตถเปนหลก

ดงนนจงพอสรปความหมายของทศนศลปไดวา เปนศลปะแขนงหนงทสรางขนในลกษณะรปทรง 2 มตและ 3 มต ซงสามารถสมผสไดดวยตา

ผลงานทศนศลปอาจจาแนกได ดงน 1. การวาดเขยน 2. จตรกรรม 3. ประตมากรรม 4. สถาปตยกรรม 5. ภาพพมพ 6. งานเทคนคผสม 7. งานโฆษณา

ผลงานทางทศนศลปทกลาวมาแลวยอมเกยวกบความงามทงสน ความงามทเกดจากวตถ ผลงานทางทศนศลปถอเปนวตถอยางหนงทศลปนสรางขน เมอบคคลไดสมผสผลงาน

ดงกลาว เกดการรบรในเบองตนจะรบรเกยวกบรปลกษณภายนอก ซงเปนเรองของสญลกษณ ตอไปจงเกดความคด ความรสกในแงมมตางๆความงามทเกดจากรปลกษณภายนอกหรอวตถนขนกบผลงานทศนศลปนนๆดวย สงทสาคญคอการจดองคประกอบใหเกดความสมพนธเปนอนหนงอนเดยวกนอยางมระเบยบ ทาใหเกดความงามแกผพบเหนไดดกวาการจดองคประกอบทขาดความสมพนธซงกนและกน ความงามดงกลาวเปนเพยงการประเมนจากรปลกษณภายนอกเทานน ไมวาผลงานทศนศลปจะถายทอดรปแบบในลกษณะใดกสามารถแสดงถงความงามดงกลาวได การถายทอดรปแบบทางทศนศลปมลกษณะเดนอย 3 ลกษณะคอ 1. ลกษณะคลายจรง 2. ลกษณะตดทอนหรอเพมเตมตามจนตนาการ 3. ลกษณะถายทอดความรสก หรอลกษณะนามธรรม

ลกษณะทง 3 รปแบบดงกลาวผสมผสสามารถจะรบรเกยวกบความงามไดจากองคประกอบ (element) ตางๆทมความสมพนธกนอยางมระเบยบ องคประกอบตางๆ ไดแก

72

- ตาแหนง (Position) - ขนาด (Size) - ส (Color) - รปรางและรปทรง (Shape form) - เสน (Line) - ลกษณะผว (Texture) - ความหนาแนน (Dusity) ความสมพนธขององคประกอบจะชวยใหการมองเหนรปลกษณของวตถอนเปนผลงาน

ทศนศลปเกดความงามไดตามระดบของความสมพนธขององคประกอบดงกลาว ผลงานทศนนศลปใดทมความสมพนธดยอมใหความงามไดดกวาผลงานทขาดความสมพนธ ความงามตามลกษณะทกลาวมาน ถอเปนความงามทเกดจากวตถ

ปญหาการรบรของบคคลทวไปกบศลปะแอบสแตรกอารต

ศลปะแอบสแตรกอารต ประกอบดวยสาระสาคญดานการสรางสรรคผลงาน 2 ประการคอ ความรสกภายนอกและความรสกภายใน (The inner and the outer) ของผสรางสรรค เพอพฒนาความงามทเกดจากวตถ การสรางสรรคดวยสอวสดประเภทเดยวกนหรอตางกน จงมกประสบปญหาบอยครง ในดานเทคนคการทางาน การแกปญหาของพนททางดานองคประกอบ รวมไปถงการสอความหมายตอผชมเพอการบอกกลาวถงสาระและวตถประสงคทางดานการทางาน การสรางสญลกษณขนมาอยางหนงเพอแสดงอารมณความรสก ความคดสรางสรรคของศลปน อาจไมสามารถถายทอดความลกซงไปสผชมได หรอไมสามารถแสดงความชดเจนใหเกดขนไดโดยการถายทอด จงเกดเปนปญหาของผลงานแอบสแตรกอารตบนพนฐานของการรบรจากบคคลทวไป เนองจากความงามเปนเรองของการรบรสวนบคคล ความชอบหรอไมชอบกเปนเรองเกดขนเฉพาะตน ดงนนจงเกดปญหาและขอถกเถยงมากมายทางดานการสอความหมายและความนยมของบคคลทวไป ในสวนของผทไมนยมผลงานลกษณะน อาร สทธพนธ (2528 : 217 - 224) ไดใหขอสงเกตไว ดงนคอ เหตผลขอท 1 ศลปะแอบสแตรกไมไดสรางสอความหมายอะไรเลย ผลงานทสรางขนมาเปน

แตเพยงสอแทนคาพดของศลปน ซงพดกบตวเองเทานน คนดไมเขาใจดวย ฟราสซส เฮนร เทยเลอร (Francis Henry Taylor) เคยกลาววา “งานเกยวกบศลปะทกอยางจะตองเปดโอกาสใหผดมสวนรวม มฉะนนแลวผลงานนน จะไมถอวาเปนงานศลปะเลย” เหตผลขอนรสกวามความจรงอยบาง แตกขาดอะไรๆอยบางเหมอนกน เพราะวาการสรางสอความหมายหรอเรองของความหมายนน เปนเรองความเขาใจรวมกน คนหนงเขาใจความหมายอยางหนง ซงอกคนหนงอาจจะไมเขาใจความหมายนนกไดเชนถาใครพดวาสนข ความเขาใจเกยวกบสนขกตางกน คนหนงอาจเขาใจวา สนขคอสตวสเทาทโตกวาแมวเลกกวาควาย แตอกคนหนงเขาใจวา สนขคอสตวสเทาด ชอบเหาเวลาเจอกบสงแปลก ชอบกระดกหางเวลาดใจ เปนตน ดงนนการจะสรางสอความหมายใดๆผพด และผฟงจะตองมความเขาใจพนฐานรวมกน ในสงนนๆเสยกอน การสรางสอ

73

ความหมายนนจงจะบรรลผลปญหาเรองความหมายน ไมเฉพาะมแตในวงการศลปะเทานนในทางภาษากมไมนอยเหมอนกน นกเขยนสองคนชอ ออกเดนและรชารด (Ogden & Richard) ไดเขยนหนงสอความหมายของความ (Meaning of Meaning) ขนเลมหนง และไดพยายามอธบายชใหเหนถงปญหาทางความหมายของภาษา ในสวนทเกยวกบตรรกวทยา หลายแงหลายมม ดงนนเหตทกลาววาศลปะไมไดสรางความหมาย จงคอนขางขาดความรดกมอยมากเพราะเรองความหมาย หรอการสรางสอรวมกนเปนปญหาlสามญธรรมดาเหลอเกน ตราบใดทโลกยงเปลยนแปลงกาวหนาตราบนนปญหาเกยวกบความหมายกนบวาทวยงขนตามลาดบ ผดภาพหรอคนธรรมดาทวไป เมอดรปเขยนมกจะนกเสมอวาความหมายของภาพเขยน คอเรองราวทบอกใหทราบ เชนเกยวกบศาสนา โบราณนยาย ผหญง ผชาย ฯลฯ เรองราวเหลาน จะเลาถงเหตการณหรอประวตความเปนมา แตความหมายกบเรองราวของภาพตางกน ความหมายอยางหนงเวลาคนตองการเขยน ตองการแสดงออก ไมจาเปนจะตองแสดงออกในเรองราวเหมอนคนอน หรอเหมอนศลปนรนเกาๆเสมอไป เขาอาจจะเลอกเรองราวใดกได เพอความหมายอยางนน แสดงใหทราบโดยละเอยด

พอมาถงตรงน กจะพบกบปญหาระหวางเรองราวกบความหมายวาเรองราวควรจะตองยดตามแนวเดมเพอใหสรางความหมายอยางหนง หรออาจจะตงเรองราวขนใหมเพอใหสอดคลองกบความหมายนน ผทสนบสนนศลปะแบบแอบสแตรกมความเชอวา ศลปะเปนรปของการบรรยายทางสญลกษณแบบหนง เมอเปนเชนนแมวาศลปะจะแสดงใหปรากฏในลกษณะของการถายทอดเรองราวใด ใหเกดความหมายใดกตาม ศลปะนนๆกสามารถสรางสอความหมายไดในรปของทรวดทรง ส รปราง ความกลมกลน มากกวาทจะตองแสดงออกโดยการลอกเลยนสงตางๆทเราพบเหน ยงกวานนถาเราพจารณาดศลปะแขนงดนตรหรอสถาปตยกรรม จะเหนวาศลปะทงสองแขนง ไมไดลอกเลยนสงทเราพบเหนตามธรรมชาตเลย แตกสามารถสรางสอความหมายได และถาศลปะทงสองแขนงไมสามารถสรางสอความหมายเพราะไมไดลอกเลยนธรรมชาตแลว ศลปะแขนงสถาปตยกรรมกจะตองเลยนแบบ ถา ภเขา ร มฉะนนแลวจะไมสามารถสรางสอความหมายไดเชนนนหรอ

ผลงานของศลปะแบบแอบสแตรกอาจจะเปนปรศนาทาใหฉงนเวยนหว แตมไดหมายความวาจะไมมความหมาย หรอไมไดสรางสอความหมายเอาเสยเลย มนเปนสญลกษณอยางหนงซงอาจแทนอารมณ ความคดสรางสรรค และความรสกลกซงของศลปนซงผดอาจมอารมณมความรสกคลอยตามดวย และสามารถเขาใจแจมแจงถงการแสดงออก โดยการถายทอดนนๆ

เหตผลขอท 2 ภาพความคดฝนไมมมาตรฐาน หรอกรรมวธแนนอน คนทกคนแมแตเดกเลกๆกสามารถเขยนภาพแบบแอบสแตรกได เพยงแตขดเสนขยกขยกลงไป เอาเทาละเลงหรอสลดสกจะเกดเปนภาพแบบแอบสแตรกแลว ดงนนจงเปนไปไมไดทจะกลาววาภาพไหนดภาพไหนเลว

จากคากลาวน ทาใหเกดความคดวา มาตรฐานของภาพความคดฝนทเชอกนวามนน อาจจะเปนภาพทเกดจากการทเรามองเหนหรอการรบรจากโลกภายนอก ถาเปนเชนนน ภาพทเหนจากโลกภายนอก เปนปญหาทางปรชญา เพราะวาไมมมาตรฐานอนใดสาหรบโลกภายนอกทเรามองเหนเลย ภาพของโลกภายนอกเหลานนไดมาโดยสมมตทงสน เมอเปนเชนน คากลาวน

74

จะมนาหนกหรอตามความจรงแลว ภาพโลกภายนอกทมนษยเราไดรบ และถายทอดเปนศลปกรรมนนมแบบแผน ผนแปรจากยคหนงไปสอกยคหนง หลกฐานมเพยงพอทจะยนยนได เชน ภาพยคบเแซนไทน (Byzantine) กบยคเรอนาซอง (Renaissance) ตางกมวธการโดยเฉพาะในการถายทอดภาพจากโลกภายนอกตางกน จะมสวนคลายกนเพยงเลกนอยเทานน แลวอะไรเลาทถอวาเปนมาตรฐานของภาพโลกภายนอก

เมอป ค.ศ. 1960 พพธภณฑทางศลปะสมยใหมๆของอเมรกา (The Museum Art) ไดจดการแสดงภาพขนชอวาการแสดงภาพคน (The new Image of man) การแสดงครงนชใหเหนถงความแตกตางของภาพโลกภายนอก ทศลปนถายทอดอยางชดเจน ไมเพยงแตจะแตกตางกนสมยตอสมยเทานน ยงแสดงใหเหนถงความแตกตางระหวางศลปนตอศลปนดวย เมอเปนเชนนอะไรเลาทมาตรฐานสาหรบคน หรอภาพจากโลกภายนอก ศลปนจนเขยนแบบหนง ศลปนไทยเขยนแบบหนง กรกแบบหนง ศาสนกชนบางพวกนยมสรางภาพของบคคลทเคารพศรทธาขนตามแนวอดมคตทางศาสนา แตศาสนกชนบางพวกไมนยมการสรางภาพของบคคล เชน ศาสนาอสลาม เปนตน หามสรางภาพใด ขนเคารพแทนอดมคต เพราะเขาเชอวา พระเจาเทานนทบรบรณพรอมทกประการ จะเปนการโอหงทระนงอวดดของมนษยอยางยง ถาเขาอาจเออมไปหาอะไรมาแทนสงทสมบรณ เชน พระเจา ศลปนแอบสแตรกบางกลม มความเหนเหมอนกบศาสนกชนทนบถอศาสนาอสลามเหมอนกน เขาเชอวามอดมคตของความสมบรณอยางครบครน ปราศจากตวตน หรอบคลกภาพ กลาว คอ เปนปญหาทางปรมาณกลมกลนของรปทรง การจดเสน ลลา จงหวะ ความสมดลของสดสวนลกษณะผว ตลอดจนบรเวณชองไฟทกลมกลนกนในภาพ ศลปนแอบสแตรกอกกลมหนง พยายามเสาะหาภาพทอาจจะม หรอไมมคณสมบตทเปนรปธรรมเชนนนแตมงเอาเฉพาะการแสดงออกของอารมณ ความตองการ เปนสาคญ หรอไมกเพยงแตใหมคณสมบตขลงบางประการแฝงอยกพอ คงยอมรบวารปราง ทรวดทรงบางอยางทเราพบเหนรอบๆตวทกเมอเชอวน เราไมเคยสงเกตหรอพยายามหาเหตผลเลยไมเคยนามาคดดวย เชนลายเนอไม เมดกรวดเลกๆรปรางของเมฆ สะฟองนาในคลอง เปนตน การทชาวญปนนากอนหนหนโตๆกรวดเลกๆมาประดบในสวน กเพราะเขา

เหนวา หนนนแทนอานาจของวญญาณ เปนเครองราง มอานาจศกดสทธ จะเหนวาเรองของรปรางทรวดทรงเปนเรองสลบซบซอนเทากบชวต และศลปนเทานนทเปนผเปดเผยใหเหนถงความซบซอนของรปทรงนเทาทเขาสามารถจะสรางสรรคได ซงผลงานอาจจะไมสบอารมณของผดกได เพราะผดขาดความสงเกตเอง คากลาวทวาเสนขยกขยกนน แมแตเดกกทาได มครอเมรกนคนหนงสอนทโรงเรยนอนบาลในซานฟรานซสโก ไดทาการวจยและแยกประเภทภาพเสนขยกขยกของเดกไว และนามาเปรยบเทยบกบภาพศลปะแบบแอบสแตรก ไดใหขอสงเกตวา รอยขยกขยกบนภาพของเดกนน ไมไดทาใหภาพศลปะแบบแอบสแตรกนาขบขนแตประการใด ตรงขามกบเปนเครองโยง

75

ใหเหนถงการเรมตนพนฐาน ของศลปะแบบแอบสแตรกทเดกไดสรางขนอยางเสรเสยอกและทงยงเปนการสงเสรมความคดรเรมสรางสรรคดวย

เหตผลขอท 3 ศลปะแบบแอบสแตรก แสดงความใหมของมนเองดวยสงใหมๆแปลกๆ ศลปะทนยมลทธการแสดงของความรสก ตงอยบนพนฐานของ “ความแตกตาง” ระหวางการเคลอนไหวของศลปะกบลทธของศลปะ และทงสองนกยงมความแตกตางกนอกดวย

เรานาจะพจารณาดวา ความเคลอนไหวของศลปะแตละยคหรอสมย ไมมสมยใดเลยทจะไมมการเปลยนแปลง และเปนความจรงทวา ศลปะทกแขนง รวมทงดนตร โคลง กลอน สถาปตยกรรมตางกพยายามเปลยนแปลงกาวไปสคาวา “ทาใหใหม” อยเสมอ ไมวาจะเปนศลปะในระดบธรรมดาหรอในระดบทลกซงสงสดการเปลยนแปลงนยอมจะสะทอนใหเหนถงสภาพการณทางสงคม และปรากฏเหลออยเปนประวตศาสตร ปจจบนเราอยในยคพฒนาเผชญกบปญหาทางการเปลยนแปลงดงนนทางดานศลปะจงเปลยนแปลงตามไปดวย มฉะนนแลวการสะทอนของศลปะทแสดงสภาพของสงคม จะคงอยสภาพอยางนนตลอดไป เหตผลในยคปจจบนมหลายประการทมอทธพลทาใหเกดการเปลยนแปลง เชน การคนพบทาดานเทคนคและทางดานวทยาศาสตรแขนงตางๆทาใหเราพบกบสงแปลกๆใหมๆ ซงใหอทธพลตอศลปะในปจจบนอยางมากการประดษฐสงใหมๆทางดานการถายรปกดทางภาพยนตรกด มผลอยางมากตอจตรกรรมไมทางตรงกทางออม และความกาวหนาอยางรดเรวทางดานตางๆดงนเอง ทาใหเกดมตใหมๆในทางอวกาศ และมตเหลนเรารบรทางเครองบนบาง ทางกลองจลทรรศนบาง ทางใตทะเลบาง และความจรงเกยวกบรปทรงใหมๆในโลกน ไดถกสรางขนตามธรรมดาในจกรวาลของเรานนเอง รปทรงเหลานไดกลายเปนสมบตโดยตรงของศลปน บางทกโดยไมตงใจ ดงนนดไมสมเหตสมผลทแสดงความรสกของใจในสงแปลกๆใหมๆ และศลปะทงหลายกไดเปลยนแปลงไปมากแลว เทาๆกบมนไดทงสภาพเดมของมนไว ซงนนแหละคอการแสดงสญลกษณของความเปนจรงนนเอง คากลาวทวา การสรางงานทางศลปะแบบนยมความรสกนนทาใหมลทธทางศลปะขนไมเปนความจรงนก ลทธตางๆทางศลปะไมใชของใหม ไดมมากอนมากมายในอดต เชน ลทธฟร ราฟาแอลไลท บราเธอรฮด ลทธแมนเนอรสซม เปนตน (The pre-Raphaelite Brother hood, mannerism) ดงนนทาไมศลปะในปจจบนจงจะมลทธไมได และลทธศลปะในปจจบนกเปนการเคลอนไหวทเกอบจะสากลทสดในประวตศาสตรศลปะทงนเพราะสามารถเปลยนพลกแพลงอารมณ นสย ตลอดจนการแสดงออกตางๆของมนษยใหสามารถตดตอซงกนและกนไดอยางนมนวลทสด ชาวญปนผหนงไดไปชมพพธภณฑในยโรป ใหขอคดวา เขาไมสามารถเขาใจ หรอชนชมกบศลปะโบราณทเกยวกบครสตศาสนาตามพพธภณฑเหลานนเลยทกๆแหงทาความหนกใจใหแกเขาทงนน แตเมอเขาไปชมการแสดงภาพทเทตแกเลอรในลอนดอน (Tate Gallery) เขารสกวาเขาชนชม และสามารถเขาใจในการแสดงออกทางอารมณ ความรสกของภาพแอบสแตรก

76

ตางๆทแสดงไวทนนเปนอยางด นอาจจะแสดงใหเหนวาศลปะแอบสแตรกมสวนสรางความเขาใจรวมกนได ทงๆทความแปลกความใหมของมน ยงไมคนตอสายตาของคนยงกวานนยงไมจากดเชอชาต ศาสนาดวย

เหตผลขอท 4 ศลปะแบบแอบสแตรก เปนศลปะแบบตอเตมเสรมแตงขนเทานน คลายกบวาเปนศลปะตกแตง ไมมความสวยงามลกซงไปกวากระดาษกาวตดฝาผนงหรอเปนลายผาธรรมดา ศลปนพวกแอบสแตรกไมไดสรางงานทางศลปะของเขาใหเหมอนกบศลปนรนกอน หรอเหมอนกบผลงานทแขวนอยในพพธภณฑ แตเขาสรางงานขนจาก “ประสบการณ อนแรงกลา” ของเขามากกวา รสกน (Ruskin) นกวจารณศลปะขององกฤษผหนงกลาวไววา ศลปะทสาคญๆทเยยมๆทถอวาสงสด จาเปนอยางยงทจะตองมการตอเตมเสรมแตงทงนน ภาพทมองคประกอบไดสดสวนกลมกลนงดงามของศลปนเยยมๆ เชน ทเทยน (Titian) ไมเคลแองเจโล (Michelangelo) และรเบนส (Rubens) ตางกมการตอเตมเสรมแตงทงนน และถาศลปนพวกแอบสแตรกสรางงานใหเหมอนกบผลงานทแขวนอยในพพธภณฑ กเทากบวาเขาไดสรางงานทางศลปะตามแบบอยางทไดตอเตมเสรมแตงแลวนนเองคากลาวนจะมนาหนกหรอ สวนทวา ศลปนพวกแอบสแตรกสรางงานขนจากประสบการณอนแรงกลานน ไมไดเปนปญหาอะไรเลย ตรงกนขามกบจะเปนประโยชนอยางยงในทางศลปะของเขาเสยอก มศลปะแบบใดบาง ศลปนไมไดสรางขนจากประสบการณตรงของศลปนเอง เหตผลขอท 5 ศลปะแบบแอบสแตรกไมทาใหผดเกดอารมณ ไมมหลกปรชญา ไมมคณคาทเปนพนฐานอนถาวรมนคง เหมอนกบศลปะทเยยมๆอนม คากลาวทวา ศลปะแอบสแตรก “ไมทาใหผดเกดอารมณ” มขอสงเกตทควรพจารณา คอ ถาอารมณของมนษย หมายถง ความรสกราเรง เสยใจ ความผดหวงของมนษยในแตละวน แตละอาทตย เหมอนกบความหวงในสลากกนแบงแลว สงเหลานนกจะเปนความรสกหรอประสบการณอนแสนจะธรรมดา แตถาความมงหมายของศลปะมเพอแสดงความรสกตางๆเหลานนออกมา มเพอรวมความรสกเหลานนเปนพลงขนมาเปนภาพจรง เพอการดนตรหรอละคร มเพอสงเสรมใหสงคมเจรญงอกงามแลว ศลปะกจะเปรยบเหมอนชวต คอมการบนทกไว การแสดงออกมาและการสะทอนกลบดวย ศลปะใดๆกตามจะไมมหลกปรชญาอยางลกซงอยหนงสอเกยวกบศลปะสวนมากอธบายคลมเครอเมอเกยวกบปรชญา ผเขยนเพยงแตแสดงแนวของปรชญา ในสวนทแนะนาใหผดเรมสนใจเทานนสวนคาอธบายและขอเขยนตางๆทจะกาหนดคณคาเปนพนฐานอนมนคงถาวรตางกมวตถประสงคเหมอนกน กลาวคอเพอทจะชใหเหนถงคณคาของความเปนมนษย ความมงหมายของศลปะไมใชเพอแสดงอารมณ แตทวาอยเหนออารมณ บราค (Braque) ศลปนในแนวลทธควบสซม เคยกลาววา “อารมณนนจะรวม หรอเลยนแบบมนไมได กลาวคอ อารมณเปนเมลดพช สวนศลปะเปนดอกไมบาน” ยงกวานนเขายงใหทศนะเกยวกบตวเองวา “ฉนรกกฎทแกอารมณไดฉนใด ฉนกรกอารมณทแกกฎไดฉนนน” อาจกลาวไดวา ศลปนไมใชผทแสดงความรสกตามอารมณนนใหเปนภาพทมองเหนได ดงนนคงเปนเรองทเปนไปไมไดทวาอารมณของผดจะไมคลอยตามไปดวย ศลปะแตละทองถนตางกมลกษณะเฉพาะ จนบางครงกลายเปนปญหาแกผด ผชมกลายเปนเรองโตเถยงกน บางทกทาใหผลงานทางศลปะนนๆคลายความนยมของมนษย และในทสดมนษย

77

กเลยเหนวา ศลปะนนเปนสงไมนาสนใจ เปนของคนบางกลมเทานน หางไกลจากตวเรา ปราชญผหนงเคยกลาววา “ความหางไกลเปนดวงวญญาณของความสวยงาม เชนเดยวกบความสวยงามของดอกไมหรอผลไมทเราไดแตยนมอง แตไมพยายามเดดถอเอาเปนเจาของ” (Distance is the soul of beautiful , beauty , a fruit which we look at without trying to seize it ) ศลปะแอบสแตรกจงเปนศลปะทสวยงามกวาศลปะใดๆในอดตดวย

สรป แอบสแตรกอารตทางดานทศนศลปคอรปแบบศลปะทแสดงลกษณะเดนของการสกด ตดทอน เพยงสวนทเหนวาสาคญ เพอใหเกดการแสดงออกผานกลวธการสรางสรรคผลงาน โดยผสรางสรรค สอถงอารมณความรสกตอแนวความคดและวตถประสงค โดยมการสรางสญลกษณทางการแสดงออก จากการใชความสมพนธขององคประกอบบนสอวสดดวยกลวธของผสรางสรรค ปจจบนสงผลตอแนวคดการแสดงออกทางทศนศลป ทง 2 มต 3 มต 4 มตและ 5 มต แอบสแตรกอารต มกพบกบปญหาทางดานการสอสารถงความหมาย รวมไปถงความลกซงของอารมณความรสกระหวางผชมทมตอผลงาน ดวยขอจากดของประสบการณ และการรบร แตเจตจานงของผสรางสรรคกสามารถใชเปนกรอบขอตกลงเพออธบายการแสดงออกมาในผลงานของตนเองได ซงถอวามความเปนสากลมากขนกวาอดต ดานคณคาในตวผลงานยงคงเปนปญหาทางประสบการณสนทรยะทสบเนองมาจนปจจบน เนองจากแอบสแตรกอารตใหความสาคญกบอารมณความรสกของผสรางสรรคเปนสวนใหญ “การประเมนคณคาทางสนทรยะทมตอผลงานจงแตกตางจาการประเมนคณคาดวยสอวสดหรอกลวธ” อาจกลาวไดวา แอบสแตรกอารตมกลวธ การสรางสรรคผลงานคลายกบงานการออกแบบเกยวของกบ หลกการขององคประกอบศลป (Composition) จงยงคงเปนทยอมรบของผนยมศลปะทแสดงอารมณความรสกในการถายทอด จากตวตนของผสรางสรรคปรากฏออกมาสชนผลงาน ซงแสดงบคลกหรอสถานะบางอยางภายใตกลวธและสอวสดสมพนธกบการมองเหน ดวยเสน ขนาด , รปราง , รปทรง , พนผว , คานาหนกส ฯ อยางไรกตาม ในการศกษากลวธการระบายสนาของเวลรจเนย คอปปผศกษาตามแนวคดการสรางสรรคผลงานทมสวนใกลเคยงกบแอบสแตรกอารต โดยเขยนไวในหนงสอ Discovering the innereye Experiments in Water Media – 1988 ของ เวลรจเนย คอปป ทางดานการเลอก สกด ตดทอน ใหเกดเปนสญลกษณในการแสดงออกและการจดองคประกอบทางศลปะเพอสออารมณความรสก จากการมองเหนจงไดเพมเตมการคนควาประวตความเปนมาของศลปะแอบสแตรกอารตทมอทธพลตอ เวอรจเนย คอปป ไวในบทนเพอประโยชนของการศกษาคนควา

5.2 รปแบบในการแสดงออกทสมพนธกบทฤษฎเกสตอลท (Gestalt Theory)

78

ทฤษฎเกสตอลท เปนทฤษฎทขยายความเขาใจเกยวกบความสมพนธระหวางวตถทนยนตามนษยมองเหน กบการรบรของมนษย โดยแบงเปนภาพสญลกษณในรปแบบตางๆทมผลตอประสบการณและกระบวนการทางานของสมอง เปนแนวทางในการวจยจากจตวทยา ซงมความสมพนธกบการออก-แบบ (Design) โดยตรง ความเปนมาในทฤษฎเกสตอลทน วรณ ตงเจรญ กลาวไววา (2545 : 101-112)

ขบวนการเกสตอลท (Gestalt Movement) เรมขนในเยอรมน เมอตนศตวรรษท 20 ผวางรากฐาน

ความคดคอ แมกซ แวรไธเมอร (Max Wertheimer) วลฟกาง โคเลอร (Wolfgang Kohler) และเครท คอฟฟคา (Kurt Koffka) เกสตอลทมความสาคญตอการมองเหน ในการจดรวมทมสวนยอยอยในสวนรวมนน เชน ความขดแยงทเกดจาการจดวางสงตางๆตอเนองกน หรอการจดวางอยางกระจดกระจาย แวรไธเมอรกลาววา “อะไรกตามทเกดขนกบสวนยอยในสวนรวม ยอมไดรบการตรวจสอบจากกฎเกณฑ ภายในซงมากบสวนรวมนน” (What happens to a part of the hole is determined by intrinsic laws inherent in this whole.) เกสตอลทเชอมนในทฤษฎขางตนและมผลตอจตวทยาการรบร อยางสาคญยง

ความเปนมาของทฤษฎเกสตอลทเรมขนตอนทศวรรษ 1890 เมอครสเตยน ฟอน เอยแรนเฟลส (Christian von Ehrenfels) กลาววา การซาบซงตอลลาดนตร มใชดวยเสยงอยางโดดเดยว แตเกดจากการผสานเสยงเหลานนในแนวทางใดแนวทางหนง ถาโนตในระดบเสยงเดยวกนแสดงออกมาดวยจงหวะทแตกตางกน ยอมมผลตางกน ซงกเชนกน เมอแสดงในคยทตางกน เรายอมรไดวา โนตแตกตางกนในระดบเสยงพนฐาน แวรไธเมอร โคเลอร คอฟฟคา ไดพฒนาแนวคดของเกสตอลทออกไปอยางกวางขวาง จนกอใหเกดแนวทางใหมในการวจยทางจตวทยา แนวคดหลกในหลกการของเกสตอลทขนอยกบความเช อในส งทคลายกน(isomorphism) ทวา ประสบการณของเรามโครงสรางเชนเดยวกนในกระบวนการทางานของสมอง ในขณะทสงเราวงกลมเกอบสมบรณ เราจะเหนวงกลมทสมบรณ ซงสามารถอธบายไดวา เรามกระสวนวงกลมทสมบรณและไมสมบรณอยในสมอง โคเลอรอธบายวา เกสตอลทกมอยในธรรมชาตทางกายภาพดวย เชน ฟองสบซงเปนวงกลมนน เปนผลรวมของพลงในการคงอยดวยกน คอฟฟคาเสนอภาพตวอยาง เพอแสดงหลกการของเกสตอลททเกยวกบการมองเหนตามความคดทตกทอดมา ภาพทเรารบรบนเรตนาหรอจอภาพจะรบรจดแตละจดอยางโดดเดยว มไดสมพนธกบการรวมตวเปนกากบาท โคเลอรและคอฟฟคา เรยกแนวคดเชนนวา “สมมตฐานคงท สมมตฐานทวา สงเราเฉพาะจดบนเรตนามสภาพคงท ไมมผลกระทบของสงอนใดกบกระสวนการรบรทงหมด ถาสมมตฐานคงทเปนความจรง กยากทจะอธบายอธบายการรบรเลข 4” และภาพลวงในภาพตวอยางของโคเลอร

79

ตามความเปนจรงแลว ในโลกของการรบรยอมมลกษณะทหลากหลายสงหนงทยอมสมพนธกบอกสงหนงในกระสวนการรบร คอฟฟคาเรยกวา สงแวดลอมเชงพฤตกรรม ไมใชสงแวดลอมเชงภมภาค ในภาพเสนตรงของ เดวด แคทซ เราเหนเสนตรงแนวทง 4 ค แต “ความรวม” ของเสนแตละค ไมมสงคกนโดยตรงในระบบของสงเรา ภาพหนาคนทมชอเสยงของเอดการ รบน เราจะเหนบรเวณสขาวเปนสวน “ภาพ” และสดาเปนสวน “พน” หรออาจจะกลบกนกได จตวทยาเกสตอลทตงสมมตฐานวา ผรบรสภาพแวดลอมจะปรบ (transform) ขอมลไปสความรสก สงทปอนเขามไดปรบตวดวยความร แตระบบการทางานของหลกการรบร ซงเรยกวาหลกการเรยบงาย แตละกระสวนของแสง ทกระทบบนจอภาพจะสรางกระสวนขนในสมอง ซงเรยกวา สนามสมอง สนามสมองจะจดระบบภายในตวของมนเองใหเรยบงายทสด การรบรอยเหนอขอมลบนจอภาพ ดวยหลกการพนฐานภายในสมอง รดอลฟ อารนไฮน ไดพฒนาทฤษฎเกสตอลทตอมา ชวงหลงทศวรรษ 1970 ในเรองของการรบรภาพ โดยการสาธตแนวทางขอมลภาพ (pictorial information) ทไดรบการปรบตวผาน “หลกการเรยบงาย” นน ตวอยางเชน กระสวน 6 จด เรยบงายกวากระสวน 4 จด ทงนเพราะบรเวณวางทเกดขนระหวางกระสวน 6 จดเทากน กอใหเกดความเรยบงายกวาบรเวณวางทตางกนระหวางกระสวน 4 จด นอกจากนนแลว ดวยจานวนทเทากนอาจเกดกระสวนทเรยบงายหรอซบซอนกได ทงนยอมขนอยกบวา สวนประกอบเหลานนมความสมพนธอยางไร กระสวนแบบอสมมาตร (asymmetry) ในลกษณะรปทรงสามเหลยมซอนกน มความซบซอนมากกวารปสามเหลยมทวางคชดกน กระสวนกระแสเรยบงายจะแสดงระเบยบ ความเปนปกต ความสมดล และโครงสรางทชดเจนสวนรวมและสวนยอย โรงเรยนจตวทยาเกสตอลท (Gestalt School of Psychology) ซงเกดขนในเยอรมน ป 1912 ไดพยายามสบคนวา เราจะมองเหนภาพไดอยางไรในความหมายของสภาพสวนรวม และกไดขอสรปวา “สวนรวมยอมมคามากกวาสวนยอยทงหมด” (The whole is more than the sum of its parts.) ซงสภาพสวนรวมไมสามารถรบรไดโดยการเพมของสวนยอยอยางโดดเดยวงายๆแตละสวนยอยยอมไดรบอทธพลจากสวนยอยอนรอบตว (The wholecannot be percieved by a simple addition of isolated parts: each part is influenced by those around it.) ทฤษฎเกสตอลทยนยนวา การรบรไมใชการอนมานหรอการคาดเดา ผรบรจะปรบขอมลเขาไปสความรสกสมผส ขอมลทเขามามไดปรบดวยความร แตดวยการทางานบนหลกการการรบรทเรยกวา “หลกของความงาย” (simplicity principle) แตละกระสวนของแสง (pattern of light) ซงกระทบจอภาพ (retina) จะผลตกระสวนขนในสมองทเรยกวา “สนามสมอง” (brain field) สนามสมองจะจดระบบในตวของมนเองใหมสภาพงายทสดหรอเรยบงายทสด

80

สภาพสวนรวม เมอเราอานหนงสอ เรายอมรบรคาโดยสภาพสวนรวม มใชตวหนงสอเฉพาะตวทนามาเรยงเขาดวยกน แมตวหนงสอแตละตวอาจพจารณาไดอยางเปนเอกเทศ แต “คา” ทเกดจากตวหนงสอทรวมตวกน ยอมมความหมายมากกวาตวหนงสอทแยกออกจากกนทงหมด เมอเราเยบเสอ เราเรมดวยการตดชนสวนตางๆ เมอเยบรวมสวนตางๆ เขาดวยกน คอปกเสอ ดานหนา ดานหลง แขนเสอ เรากจะไดสงใหมใน “สภาพสวนรวม” ทเรยกวา “เสอ” ในครสตศตวรรษท 16 จตรกรชอ อารคมโบลโด (Giuseppe Arcimboldo) ไดเขยนภาพประกอบแสดงใหเหนสวนยอยและสวนรวมไดอยางด เขาเขยนเปนภาพสตวตางๆ ในสวนยอยและรวมตวกนเปนภาพคนในสภาพสวนรวม นกจตวทยาเกสตอลทและนกวจยเกยวกบการรบรภาพในชวงแรก ไดพบวา การมองเหนจะคนหาสภาพสวนรวมทเปนเอกภาพ (unified whole) หรออาจเรยกวา เกสตอลท ความรเกยวกบเกสตอลทในการมองเหนยอมชวยในการวเคราะหและสรางสรรคผลงานออกแบบทด ซงเปนการเรยนรเกยวกบการผสานสมพนธ การขจดความสบสนไมเปนระบบ สรางงานออกแบบทมความชดเจนและมหลกการ

หลกการของเกสตอลท นกออกแบบมใชผททางานอยางงายๆ บนแผนกระดาษหรอบนจอคอมพวเตอร แตเขาจะตองทางานจากโครงสรางของการรบร (perceptual structure) เปนการคนหาความผสานสมพนธในการสรางสรรคงานออกแบบ 1. ความคลายคลง (similarlity) เมอเรามองสงตางๆ ทมความคลายคลงก โดยธรรมฝชาตแลวเราจะจดกลมมนเขาดวยกนไมวาจะเปนสภาพคลายคลงของรปราง ขนาด ส ตาแหนงของบรเวณวาง มม และนาหนกส

สงตางๆ ยอมมความคลายคลงกนในลกษณะใดลกษณะหนงเชนกน ในกลมของความคลายคลงของรปรางและมม เรายอมสงเกตเหนความคลายคลงของรปรางและมม การเหนความคลายคลงเปนสงจาเปนกอนทเราจะเหนความแตกตาง ภาพคนนอนสองคนอาจคลายคลงกนแตเมอพจารณาตอไปจะเหนความแตกตางของบคคล ความแตกตางของทาทาง ความหมายและอนๆ นกออกแบบจะตองมองเหนความคลายคลงและความแตกตางใหชดเจน ลองพจารณาความคลายคลงและความแตกตางในโลโกตางๆ พจารณาความคลายคลงของรปราง มม บรเวณวาง ความแตกตางและสภาพการรวมตวในเชงเกสตอลท

2. ความใกลเคยง (proximity) การจดกลมสงทคลายคลงกนเขาไวดวยกน เรยกวา ความใกลเคยงหรอความใกลกน สง

ทใกลกน 2 สงขนไปเราจะมองเหนเปนกลม ความใกลเคยงของเสนหรอขอบ ทาใหงายตอการ

81

มองเหนและจดกลมเปนรปราง 3. ความตอเนอง (continuation) ตาของผดจะตดตามเสนตรงหรอแนวโคง ความตอเนองจะปรากฏเมอสายตาตดตามเสนตรงหรอแนวโคงไปอยางนมนวล วตถทตอเนองกน สายตาจะตดตามรปรางทไมมอะไรกดขวางและรปทรงทมความสมพนธกลมกลนกน ความตอเนองจะชวยเนนการเคลอนไหวและพลงบนพนภาพไดอยางด 4. ความใกลชด (closure) รปรางหรอรปทรงทมความคนเคย ยอมทาใหความรสกสมบรณมากกวารปทรงทไมคนเคย เมอสายตาของเราสมผสกบเสนตรง เสนโคง หรอรปรางทคนเคย ความรสกใกลชดยอมเกดขน ถาความใกลชดเกดขนอยางงายดายหรองายเกนไป ความรสกนาเบอกอาจเกดขนดวย

5. รปและพน (figure and ground) กฎพนฐานของการรบรคอเราสามารถสรางความสมพนธของรปและพนใหเกดขนการ มองเหนและความรสกรบรสามารถแยกแยะวตถออกจากสภาพแวดลอมได คลายกบการอานหนงสอ เราสามารถแยกตวหนงสอซงเปนรป (figure) ออกจากพนกระดาษ (ground) ไดบอย ครงทความสมพนธระหวางรปและพนแสดงพลงและความคลมเครอ(dynamic and ambiguous) และสามารถใหการรบรททาทายไดมากกวาหนงทาง ปญหารปและพนเปนปญหาทาทายการรบร เปนเรองความสมพนธระหวางบรเวณวางบวกและลบ (positive and negative space) หลกการรปและพนหรอบรเวณวางบวกและลบนมความสาคญยงตอการออกแบบจะตองตระหนกหรอรสกดวยตวของเขาเอง ในเรองของบรเวณวางหรอพนทคงเหลอ (left-over space or ground) ทกครงทเขาสรางรปทรงใหเกดขน (วรณ ตงเจรญ . 2545 : 101-112) สรป ทฤษฎเกสตอลท คอหลกการอธบายสภาวะการรบรของมนษย ทมการจดระบบจากประสบการณ และความสามารถในการใชเหตผล ทไดจากขอมลทางการมองเหนเปนสาคญ คาจากดความทเกยวของกบสวนรวมและสวนยอยนาไปส หลกการออกแบบมากมาย เกดคานยามของความคลายคลง , ความใกลเคยง , ความใกลชด , รปและพน , ความตอเนอง ฯ เปนผลทเกยวของกบอารมณความรสกทอธบายถงความรสกของมนษยโดยตรง เมอพจารณาภาพผลงาน(จตรกรรมภาพทวทศน)ของเวอรจเนย คอปป จะพบกลวธในการสรางสรรคผลงานจตรกรรมทแสดงภาพสญลกษณทางศลปะประกอบกนเปนลกษณะเดนของรปและพนมความสมพนธกบศลปะรปแบบนามธรรม สาระสาคญของภาพจะขนอยกบความรสกของผชมวาใหความสาคญของสงทมองเหนเปนบรเวณรปอยสวนใด และสวนทเปนบรเวณพนจะอยสวนใด ทงนประสบการณและความสามารถในการใชขอมลภายในภาพของผชม(จากการมองเหน) จะทาหนาทเลอกและเรยงลาดบสวนตางๆภายในภาพดวยระบบสมองของตวเอง จากความเรยบงายส ขนทซบซอนมากยงขน จากสวนรวมจะเรมมองเหน

82

สวนยอยของรายละเอยด นยนตากจะเรมสารวจรายละเอยดทแสดงระเบยบ ความคลายคลง ความใกลเคยงใกลชด ความตอเนอง พนผว ส กาลงสองสวางของส ตลอดจนทศทางหรอความรสกทมตอคานาหนกความสมดลในภาพผลงาน กระบวนการดานการรบรทผชมปรบปรงขอมลไปสความรสกสมผส จะเกดขนเรวมาก ซงผลงานทเวอรจเนย คอปป แสดงออกนนตองการแสดงอารมณความรสกสวนตนออกมา(ในแบบของศลปน) อาจแสดงผลทางความรสกตอผชมแตกตางกน รวมทงทางดานการมองเหนกอาจตางกน เพราะประสบการณความสามารถในการใชเหตผลและอารมณความรสกเปนเรองเฉพาะสวนบคคล(มคณคาทางสนทรย) การมองเหนภาพผลงานในวนนอาจรสกแตกตางจากเมอวาน และการกลบมามองภาพผลงานชนนซาใหมอกครง อาจแตกตางจากวนน ดงนนความเขาใจในรปแบบศลปะนามธรรมและทฤษฎเกสตอลท จงเปนหลกการอธบาย คา-ความหมาย และความรสกทเวอรจเนย คอปปตองการแสดงออก ภายใตการออกแบบ และกลวธการสรางสรรคผลงาน เพราะผลงานจตรกรรมภาพทวทศนของเวอรจเนย คอปป เปนผลงานศลปะทมองเหนไดดวยตาจงจาเปนตองเขาใจวา การทางานของลกนยนตาและระบบสมองนน ทางานรวมกนอยางไร สงผลตอการรบรในการชมผลงานศลปะของเราไดอยางไรและเกยวของอยางไรกบอารมณความรสก รวมไปถงคณคาทางความงามในผลงานศลปะ

6. ขอมลทวไปเกยวกบศลปะ 6.1 กลวธในการแสดงออก กลวธ (Technique) หมายถง กระบวนการสรางสรรคผลงานของศลปนแสดงใหเหนถงความรความเขาใจ ในคณสมบตของสอวสดอปกรณ ตลอดจนความสามารถควบคมและนาไปใชประสานสงเสรมสรางสรรคในภาพผลงานทสรางสรรคไดตามวตถประสงคของศลปน

มะลฉตร เอออานนท (2545 : 489-499) ศลปะไดใหความหมายของคาวาเทคนคและกลวธไว 2 ประการวา 1. ความชานาญเชงชางของศลปนในการใชสอ และการใชวสด หรอวตถในการทางานศลปะ พอๆ กบความรอบรของศลปนทมตอรายละเอยดตางๆ ในการทางาน กลยทธเลกๆ นอยๆ ทใชในการทางานใหไดผลด เชน ลกษณะในการผสมส ระบายสเพอใหไดมาซงสนทรยะทเขามงมาดปรารถนา อยางไรกตามความสามารถและความชานาญเชงชางของศลปน เกยวเนองเชอมโยงควบคไปกบการคดคนทจะหาหนทางไปสการแสดงออกดานความคดสรางสรรคของเขายากทจะแยกออกจากกนอยางเดดขาดได 2. กลวธ หมายถงกระบวนการทงหมดในวธการทางานสรางสรรคจตรกรรม ประตมากรรม และอนๆ ตวอยางเชน กลวธระบายสฝนหรอกลวธในการเคลอบระบาย กลวธศลปะ (Art Techniques) หมายถง วธหรอเทคนคทนามาใชกระบวนการสรางสรรคศลปะทมองเหนโดยใชสอวสดอปกรณตางๆ

83

บงชใหเหนความสามารถของผสรางงานทมลกษณะเดนเฉพาะตว อาร สทธพนธ ไดใหความหมาย ไววา กลวธหมายถง กระบวนการสรางสรรคศลปะทมองไมเหนทแสดงใหปรากฏทางทกษะและลกษณะเดนเฉพาะตวของศลปนโดยกลวธดงกลาวน มความสมพนธกบสอวสดอปกรณทใชแสดงออกในผลงานจตรกร (อาร สทธพนธ. 2543 : 1)

โกสม สายใจ. (2540 : 103 - 109) ไดอธบายถงวธการระบายสไวดงน

การระบายสเปนวธการทสาคญยงในงานจตรกรรมและการออกแบบ การระบายสดวยพกน ถอวาเปนอปกรณและวธการทเกาแกมาก ซงปจจบนไดมการพฒนาอปกรณ และวธการขนอกมาก มาย เชน การพนส การหยดส การเท การสลดส การระบายสดวยสวนใดสวนหนงของรางกายหรอทงตว เปนตน ประกอบกบปจจบนมการผลตสประเภทตางๆ ขนอกมากมาย รวมทงอปกรณการระบายทใชเฉพาะกบสนนๆ เชน สนามนควรระบายดวยพกนขนแขงๆ บนพนทเตรยมไวโดยเฉพาะ ซงเรยกกนวา เฟรม หรอแคนวส สมารคเกอรควรเขยนบนกระดาษบางๆ ทมเนอละเอยดสพลาสเทล ควรเขยนบนกระดาษสหมนๆ มผวหยาบ เปนตน อยางไรกตาม การระบายส สวนใหญจะมลกษณะรวมกนดงตอไปน 1. การระบายสใหเรยบ (Flat Colouring) เปนการระบายสเพอแสดงความประณต เรยบรอย มขอบเขตทแนนอน ถาตองการจะแสดงพนผวใชลวดลายเขามาประกอบ การระบายสใหเรยบ ยงแยกยอยออกไปอกคอ 1.1 การระบายสใหเรยบและตดเสน ในกรณทขอบของรปรางรปทรงไมเรยบรอย การตดเสนขอบจะชวยใหดสวยงามขน นอกจากนจตรกรรมบางประเภท เชน จตรกรรมไทยยงแสดงความงามของการตดเสนและลลาของเสนโดยเฉพาะ 1.2 การระบายสเรยบขอบคม เปนการระบายสทใชกนมากในงานจตรกรรมและการออกแบบ โดยเฉพาะงานทตองการแสดงถงความประณตเรยบรอยเปนเทคนคเบองตนทนกศกษาศลปะทกคนตองทาได เพราะเปนการบงคบฝกมอใหเทยงตรงมสมาธ ปจจบนนกศกษามวธการทงายและได ผลดคอ การใชกระดาษกาวหรอเทปกาวมาคาดเปนขอบ แลวระบายสใหเรยบถงกระดาษออกจะไดรปราง รปรางทมขอบคมชดตามตองการ 1.3 การระบายสใหเรยบใหเขมและมนาหนกออนแก เปนกระบวนการสเรยบเหมอนขอ 1 และในพนทรปราง รปทรงจะมการแสดงนาหนกออนแก เพอใหเกดการเคลอนไหวมชวตชวายงขน 2. การระบายสใหสกลนกน (Harmoney Colouring) ในการใชสสวนใหญจะใชสหลายส หรอหลายนาหนก และมกจะทาใหกลนกนไดโดยไมมขอบขน หรอใหกลนกนไปกบสวนพน ซงสวนใหญ จะเกลยในขณะทสยงไมแหง สแตละประเภทจะมวธการยากงายตางกนดงกลาวตอไปน 2.1 สนา สามารถทาใหสกลนกนไดโดยระบายบนพนทเปยกชน จะชวยใหสแตละส ซมเขาหากนไดอยางสวยงาม หรอถาตองการใหดเรยบรอย อาจจะใชพกนสะอาด เกลยใหเรยบอก ทหนง 2.2 สโปสเตอรและสฝน เปนสทบแสงทขน มกจะระบายหนา สามารถทาใหกลนกนได โดยระบายเปนเสนประสานเขาหากน หรอใชพกนสะอาดหรอฟองนามาแตะเกลยใหกลนกนกได

84

2.3 สหมก เปนสนาทมความละเอยด และสดใสมาก การทาใหกลนกนดวยพกนเปนเรองยาก เพราะแหงเรว จงมผคนคดเครองมอขนเรยกวา พกนแหลม ใชพนเปนละออง กลนเขากน ไดอยางสวยงาม และปจจบนเปนทนยมกนในวงการนเทศศลปมาก เพราะไดสทเรยบ เนยน กลมกลนกนอยางเหมาะสม 2.4 สนามน ทาใหกลนกนดวยการเกลยเรยบหรอใชรอยแปรงทบกนไปมา 2.5 สพลาสเทล หรอสชอลค ทาใหกลนเขาหากนควรใชการเกลยดวยมอ หรอผาสะอาดนมๆ 3. การระบายสแสดงพนผว (Texture Colouring) พนผวทแตกตางกนเปนองคประกอบอยางหนงททาใหเกดความงามในงานจตรกรรม เปนเทคนคการระบายสททาใหดแลวรสกสนกสนานไปตามลกษณะของอปกรณทใชระบาย ภาพทปรากฏจะไมราบเรยบเหมอนการระบายสในขอ 1 แตจะดมนาหนกออนแก มชวตชวา มความสวยงามไปอกแบบหนง ทาใหศลปนพยายามคนหาเครองมอตางๆ มาสรางสรรคใหเกดความงามของพนผว เทคนคการะบายสแบบเรยบ บางครงดจด ไมตนเตน เราใจ นาเบอทงผสรางและผด จตรกรจงระบายสใหเกดเปนพนผวทดแปลกตา ตนเตน เชน พนผวจากการระบายสหนาๆ พนผวจากรอยแปรง เปนตน ทาใหผดบางกลมทชอบความงามแบบเรยบรอยไมเหนดวย และวจารณวาเปนภาพทยงไมเสรจ แตถาพจารณาใหลกซงแลวจะเหนวา เปนการระบายสทแสดงถงความแมนยา ไดจงหวะดมชวตชวาดงจะยกตวอยางตอไปน 3.1 พนผวทเกดจากรอยแปรงและพกน แปรงหรอพกนเปนอปกรณพนฐานใชในการเขยน ภาพมาตงแตอดตซงสามารถจะใชระบายโดยเกลยใหเรยบหรอปลอยไวเพอแสดงความงามของ ฝแปรงกได ศลปนผมชอเสยงดานน เชน วนเซนต แวนโกะ (Vincent Van Gohg) วลเลยม ด คนนง (Williem de Kooning) จารส เกยรตกอง วรณ ตงเจรญ และอาร สทธพนธ เปนตน 3.2 พนผวจากการระบายสโดยวธจด พนผวทเปนจดนบวาเปนความงามอยางหนง เกด จากพกนหรออปกรณอนๆ กได ปจจบนมเครองพน ซงทาใหไดจดทมขนาดเลก และแตละจดทมขนาดเทากน 3.3 การระบายสโดยการหยดส เทส ราดส วธการนนบไดวาเปนการระบายสทอสระและ สนกสนานมากทสด ภาพทปรากฏออกมา จะแสดงถงพลงแหงความรสกของศลปนในขณะนนอยางฉนพลน ผนาวธการนมาใชเปนครงแรกคอ แจคสน พอลลอค (Jackson Pallock) เปนศลปนในกลมแอบสแตรก เอกเพรสชนนสม (Abstract Expressionism) นอกจากนศลปนบางคนยงคนหาเครองมอหรอวสดตางๆ มาระบายแทนพกน ทาใหเกดความงามของส พนผว นาหนก จงหวะและลลาทแปลกออกไปอก เชน ผลงานของมารค รอธโก (Mark Rotkho. 1903 - 1970) ใชทถพนจมส ระบายลงบนผาใบ ผลงานของอฟ แคลง (Yves Klein. 1928 - 1962) ใชหญงสาวเปลอยกายลงไปจมในถงสแลวมาเกอกกลงบนผนผาใบ เปนตน เทคนคและวธการระบายสยงมอกมากมายสดแลวแตศลปนแตละคนจะคนคดขน ซงถอวาเปนความคดสรางสรรคทมคณคาและผลงานหนงๆ จะมเทคนคการระบายสแบบเดยวหรอหลาย แบบผสมกนไปเพอใหผลงานปรากฏออกมา ซงความงามตามทศลปนตงมงหมายไวกได

วรณ ตงเจรญ ไดอธบายถงกลวธในการระบายสไว 30 เทคนค ดงน

85

1. ALLA PRIMA คอการระบายสครงเดยวเสรจหรอเรยกอกอยางหนงวา FIRST PAINTING เทคนคนศลปนกลม อมเพรสชนนสม และกลมเอกเพรสชนนสมนยมใช เปนการระบายสโดยไมเกบรายละเอยด ศลปนระบายสเสรจภายในครงเดยวโดยไมตองระบายซา 2. BLENDING คอ การระบายสกลมกลน วธการนศลปนกลมเรอนาซองค บาโรค นยมใชมาก เพอแสดงใหเหนถงรายละเอยดของภาพใหสมจรงมากทสด 3. BROKEN COLOR คอ การระบายสโดยไมเกลยใหกลมกลนกน วธนศลปนในกลมนโอ อมเพรสชนนสมและโพสทอมเพรสชนนสม เชน ศลปน จอรจ เซอราท ทนยมวธการจดสหลายๆ สไวใกลๆ กนเพอใหเกดความพราพรายหรอศลปน แวนโกะทนยมเขยนโดยไมเกลยใหกลมกลนกน 4. BRUSHWORK คอการระบายสแสดงลลารอยพกน เทคนคนศลปนกลม แอคชนเพนทตง นยมใช เชน ศลปน ฟรานซ ไคลน ทชอบใชพกนขนาดใหญระบายลงบนผาใบโดยเลยนแบบลลา พกนของจน 9. COLLAGE คอ การระบายสผสมผสานการปะตดวสด เทคนคนศลปนทรเรมเปนคนแรก ไดแก ปคาสโซ ซงเปนภาพหนนงกบเกาอหวายโดยใชวสดตดลงไป พรอมกบระบายส ในป ค.ศ.1912 10. DRY BRUSH คอการระบายสดวยพกนสหมาด หรอสแหง เทคนคนอาจใชไดทงสนาและสนามนเพอแสดงพนผวหรอแสดงรอยแปรงบนพนผวหนาของรป 11. FINGER PAINTING คอการระบายสดวยนวมอ วธนเปนการแสดงออกโดยฉนพลน เพอสนองตออารมณของศลปน ศลปนไทยทนยมใชวธนคอ วนย ภนาพล จาง แซตง 12. GRAZING คอการระบายสดวยสเหลวและโปรงแสง ศลปนทนยมใชวธนคอเรมบรานท โดยใชสทโปรงแสงมาระบายทบสททบแสง เพอสรางบรรยากาศ 13. HARD EDGE คอ การระบายสขอบคม วธนอาจจะใชกระดาษกาวปดสวนทตองการ ความคมแลวจงระบายสทบ เมอดงกระดาษออกกจะไดสวนของขอบสทมความคมชด 14. IMPASTO คอ การระบายสหนาทบซอน วธนเปนการระบายสทบกนหลายๆ ครง ใหเกดความหนาของเนอส อาจจะใชพกนหรอเกรยงระบายกได เมอโดนแสงสองกระทบจะเกดเงาเปนเสนหของทแปรงอกรปแบบหนง 15. IMPRINTING การระบายสผสมการกดและพมพ วธนอาจจะใชวสดตางๆ เชน ผาหรอวสดอนๆ มากดพมพ เปนลวดลายแลวระบายสทบตกแตงเพมเตม 16. KNIFE PAINTING การระบายสดวยเกรยง วธนจะไดสทหนาและรองรอยทเรยบกวาใชพกนระบาย ศลปนททางานดวยเกรงเปนคนแรก คอ พอล เซซานน 17. MASKING คอ การระบายสดวยการใชเทปกนขอบ วธนเปนการแหวกกฎเกณฑความเชอเดมในงานจตรกรรมทไมนยมใชเทปกนขอบ แตศลปนในกลมปอป (POP ART) นยมนาเทคนคนมาใช 18. MONOPRINTING คอการระบายสดวยการพมพครงเดยว วธนอาจใชการระบายสลงบนกระจกแลวนามาพมพลงบนกระดาษกจะไดภาพตามตองการ แตจะทาไดเพยง 1 ชนเทานน 19. OIL FREE คอ การระบายสผสมนามนสนลงบนพนทไมไดลงส วธนจะทาใหเกดคราบการไหลของนามนสนบนพนผาใบโดยอสระ ปราศจากการควบคม 20. POINTILISM คอ การระบายสเปนจด ศลปนทชอบใชวธการนคอ จอรจ เซอราท และ ซนยาด โดยใชทฤษฎของแสงส เขามาชวยในการสรางงาน

86

21. RUBBING คอการระบายสผสมการพมพถพนภาพหรอเรยกอกชอหนงคอ FORGTAGE การสรางภาพวธนทาไดโดยการนาผาไปขดหรอถกบพนปนหรอหน ฯลฯ แลวนามาตกแตงเพมเตม 22. SGAFFITO คอการระบายสผสมการขดขดเปนเสน เมอเราระบายสลงบนผาใบ ขณะทสยงไมแหงใชวสดขอบคม เชน ตะป ปากกา ไม ฯลฯ ขดขดลงไปจะทาใหเกดรองรอยทเปนเสนขนมา 23. SCRAPING BACK คอ การระบายสและขดพนตามภาพ วธนคอลงสพนไวกอนแลว ปลอยใหแหง ลงสอกสหนงทบแลวขดออกจะเหนสเดม เปนเทคนคทศลปน MODERN ART นยมใชมาก 24. SCUMBING คอ การระบายสผสมนามนสนบนสเขมเพอสรางบรรยากาศ เปนวธการจมสออนลงบนสเขม เพอสรางบรรยากาศมวๆ 25. SOFT EDGE คอ การระบายสใหขอบรปทรงผสมผสานกนอยางนมนวล การระบายสวธนจะไดภาพทมความนมนวล 26. TEXTURING คอ การสรางพนผวใตภาพ วธนอาจใชวสดหลายอยางมาสรางพนผว เชน ทราย ขเลอยผสมกาว เมลดขาว ถาน หน ฯลฯ แลวจงระบายสทบ 27. UNDERDRAWING คอ การระบายสกลมกลนจากชนลางมาสขนบน คอการไลระดบส ดวยการเกลยจากชนลางมาสสดานบนทเปนตวผลงานสาเรจโดยไมเหนเสนราง 28. UNDERDRAWING คอ การวาดและระบายสชนบน การรางภาพดวยโครงเสนแลวระบายสทบดานบน แตยงคงเหนเสนรางบางสวนงดงาม ไมเกยวของกบสาระในเชงจตวทยาหรออารมณ ศลปนไมสนใจกบรปทรงตามธรรมชาตสงแวดลอม สนใจการตอบสนองในเชงความรสกสมผสซงสมพนธกบธรรมชาตสงแวดลอม แตพงความสนใจไปสสเปนประการสาคญ 29. WET INTO WET คอ การระบายสเปยกบนเปยก 30. WET ON DRY คอการระบายสเปยกบนแหงหมาด (วรณ ตงเจรญ : 2535 : 23)

โกสม สายใจ ( 2540 : 118) ไดแสดงทศนะตอการใชสของศลปนทนาสนใจดงน การใชสตามทศนะของศลปนแตละคนเรมปรากฏขนตงแตศตวรรษท 16 และปรากฏชดเจนขนในตอนตนศตวรรษท 19 แมวาศลปนแตละคนจะศกษาทฤษฎหรอหลกการใชสมาแบบเดยวกน กตาม แตจะมการปรงแตงการใชสใหแตกตางกนทงนเปนเพราะเหตผลตอไปน 1. เนอหาทตองการแสดงออก เนอหาหรอเนอเรองทศลปนตองการแสดงออกจะเปนตวกาหนด ใหใชโครงสแตกตางกน เชน เนอเรองเกยวกบธรรมชาต หรอเหตการณตางๆ ในสงคม ศลปนจะกาหนดสใหเหมอนแบบทมองเหนในธรรมชาต และในสงคม แตถาเปนเนอหาทเปนจนตนาการและความคดสรางสรรค เชน เรองของนรก สวรรค หรอเรองของการแสวงหารปแบบความงามใหมๆ โดยไมแสดงเนอเรอง การกาหนดโครงสกจะแตกตางออกไป ซงมอสระมากกวา 2. เทคนควธการตางๆ ในการสรางงานศลปะทงวจตรศลปและประยกตศลปจะมการพฒนา เปลยนแปลงตลอดเวลา ทงรปแบบ เทคนค วธการและวสดอปกรณ แตกอนเราใชสฝน สนา สนามนในการเขยนภาพ ปจจบนมวธการคดคน สโปสเตอร สอะครลก สพลาสตก และสสเปรย เปนตน แตกอนเราใชพกน สาล ฟองนา เปนเครองมอในการระบายส ปจจบนมการพนส หยดส เทส และใชวสดอนมาปะตด ทเรยกกนวา สอผสม (Mixed Media) เปนตน

87

3. ลกษณะเฉพาะตวของจตรกร ซงแตละคนหรอแตละกลมจะมความชอบในสใดสหนงหรอสกลมใดกลมหนงแตกตางกน เมอชอบสใดกจะใชสนนเปนหลกเชนภาพพระเยซสเหลองของ พอล กอแกง (Paul Guaguin) ใชสเหลองเปนหลก ภาพตวตลก (The Joker) ของปกสโซใชสฟากอนเปนหลก ในตางประเทศ เชน กลมเบลาเออร เฟยร (Blaur Vier) หรอทเรยกกนวา กลมสนาเงนจะนยมเขยนภาพโดยใชสนาเงนเปนหลก เชน งานของ วาซล คานดนสก (Wasili Kandinsky) และ เพอน เปนตน การคดคนวธใชสของจตรกรแตละกลม หรอแตละคน ถอวาเปนเรองด แมวาจะแตกตางกนบาง สอดคลองกนบาง หรอขดแยงกนบาง กถอวาเปนคนความด เพราะแตละคนตางคดตางทาตามความตองการ ความชอบ ความถนดของตน ในทสดกจะไปพบกน ไปรวมกน เพราะตางกมเปาหมายอนเดยวกน คอการสรางความด ความงาม หรออยางนอยแนวความคดและวธการใชสเหลานนกยงเปนแนวทางสาหรบจตรกรรนหลงๆ ไดศกษาคนควาตอไป ศลปนหรอชางเขยนภาพในอดตไมคอยจะมโอกาสใชสไดอสระมากนก ทงนขนอยกบสภาพสงคมซงผกพนอยกบ ความเชอ ศาสนา และสถาบนพระมหากษตรย ซงมอทธพลตอรปแบบและการใชสเปนสวนใหญ นอกจากนความสามารถในการผลตใหมคณภาพดๆ ยงอยในวงจากด จงทาใหศลปนในขณะนนตอง ใชสไปตามขอจากดเหลานนจนถงศตวรรษท 19 สภาพสงคมเปลยนแปลงไป มการคนคดผลตสตางๆ ใหมคณสมบตเหมาะกบงานแตละประเภทมากขน ประกอบกบการคนคดหลกการหรอทฤษฎ ตางๆ เกดขนมากมาย ซงนบเปนความกาวหนาทางวทยาศาสตรอยางมาก และกมผลไปสแนว ความคดในการใชสของศลปนดวย เชน ศลปนอมเพรสชนนสม สนใจศกษาเรองแสดงอาทตยและมผลกบการมองเหนตามแนววทยาศาสตร โดยเชอวา แสงส ไดสรางรปราง รปทรง และบรรยากาศ ทลอมรอบสงตางๆ ขน การใชสของศลปนกลมนจงนยมใชสทมอยในแสงอาทตย เชน สมเหลอง (Vermillion) สมแดง (Scarlet Red) แดงมวง (Violet) เขยว (Green) นาเงน (Ultramarine Blue) และใชสแทโดยไมนยมนาสมาผสมกน ทาใหภาพทสาเรจดสวาง สดใส มชวตชวาและไมนยมใช สดาเพราะถอวาไมปรากฏอยในแสงอาทตย ในระยะนสของศลปนจะสอดคลองกบสภาพความเปน จรงทมองเหน คลด โมเนท (Claude Monet) ไดกลาวถงแนวคดในการใชสวา “การระบายสแตละส ควรระบายลงบนแผนโดยปราศจากมายา และควรสรางความประทบใจในทวทศนขณะนนกอนลงมอเขยน” การใชสตามทฤษฎของศลปนแตละคนนน ศลปนบางคนกยงยดถอแนวการใชสตามหลกการหรอตามทฤษฎอย ในขณะทบางคนปรบปรง เปลยนไปจนบางครงขดกบหลกการใชสขนมาใหมกได เพราะการสงเสรมใหมการใชสอยางอสระเชนน อยางนอยกจะเปนแรงผลกดนใหศลปนแตละคนพยายามมมานะ สรางผลงานใหปรากฏ ซงความคดสรางสรรค แปลกๆ ใหมๆ อยเสมอ การใชสของศลปนแตละคนจะมการพฒนาเปลยนแปลงโดยเรมจากจดเรมตนและพฒนาไปสแนวทางของตนเอง ดงเชน ปคสโซ ศลปนผนากลมควบสม (Cubism) ในระยะแรกๆ เขาจะใชสนาเงนและสชมพแสดงพนผว ตามรปรางรปทรงหรอเนอหาทแสดงออก ตอมาในระยะหลงกลบเปลยนเปนสนาตาล เทา ดา ขาว นวล สแทจะอยเฉพาะในจานสเทานน กอนทจะลงสในภาพตองผสมใหเขาสกนใหดเสยกอน นอกจากนยงมการนาสงตางๆ มาปะตดเพอใหไดความงามของสและพนผวแปลกออกไปอก บางครงศลปนมความคดเหนในการใชสขดแยงกน เชน เลวน (Levine) เหนวาการใชสนวล สนาตาล สขาว และสดาของศลปนกลมควบสม มใชคสหรอกลมทสวยทสดในงานจตรกรรม ยงมส

88

คอนๆ อก ซงอาจจะสวยงดงามกวานอก ปอล เซซานน ศลปนกลมโพสทอมเพรสชนนสม เปนผพยายามทจะใหความสาคญของสมากกวารปทรง เขาไดกลาวไวในทานองทวา “ไมมภาพเขยนทสวางหรอมด มนเปนเพยงความ สมพนธของโทนส เมอทานจดวางไดอยางเหมาะสม ความงามแหงความกลมกลนจะปรากฏขนดวยตวมนเอง” ศลปนลทธโฟวสม (Fuavism) เปนรปแบบของการใชสอกวธหนงทใชรปทรงอสระรวมกบรปทรงดดแปลงจากธรรมชาตมาประกอบกบการใชสสนทสดใส และบางครงกนาสตรงกนขามหรอสตดกนมาใชรวมกนในภาพ อนเปนการแสดงถงอสรเสรในการใชสของศลปน โดยเนนลลา จงหวะการวางส และพลงของสใหเปลงประกายความงามมากกวาเรองราวทปรากฏในภาพ เฮนร มาตส (Henry Matisse) ศลปนผมความเชอมนในพลงสแท ไดกลาวดวยความมนใจวา “ฉนสนใจแตเพยงสททาใหฉนบรรลถงความประทบใจ นอกจากน สยงมพลงอยในตวเองและเปนเจาของ ความงามดวยตวมนเองดวย” แมวาจะเปนคากลาวหรอขอความเลกๆ นอยๆ แตกเปนกญแจสาคญไปสความเขาใจงานจตรกรรมในยคของเขา ศลปนบางคนไดสรางกฎเกณฑการใชสทเปนของตวเองขนมา เพอเปนแนวทางสความเขาใจในงานจตรกรรมทเขาสรางขน เชน มอนเดรยน (Piet Mondrian) เขาลดตดทอนจาก 12 ส ในวงจรสเหลอ 6 ส และนาสขาวและดามาชวยใหงานดเดนชดสสวยงามขน และสรปเปนขนตอนไวคอ 1. กาหนดขอบเขตของส เปนหนวยของสเหลยมเลกๆ 2. ปรบใหผวหนาเรยบแบนเปนระนาบ 3. ลดตดทอนส ตามธรรมชาตสสขนท 1

ศลปนในกลมเอกเพรสชนนสม (Expressionism) ใหความสาคญกบความรสกของตนเองมากกวาทฤษฎและหลกการตางๆทผานมาโดยเนนการใชสตามเจตนารมณของตน หลกเลยงการใชสแบบเหมอนจรงหรอเหมอนธรรมชาต แสดงเสนและสหนกแนน บางครงใชสดาชวยเนนใหสแสดงพลงคณคาของตวมนเองอยางเตมท ศลปนกลมนามธรรม (Abstract) นยมใชสอยางอสระปลอยใหความสานกทางความงามของตนเปนตวควบคมโดยคานงถงอารมณ และคณสมบตเฉพาะของแตละส เมอจดวางสไดตามตองการ แลว สจะแสดงพลงของตวเองออกมาอยางเตมท ศลปนบางคนศกษาลกษณะเดนของศลปนในอดตแลวนามารวมกนในงานของตน เชน มาตสส เนนเรองพลงแหงสแทสดใส มอนเดรยนเนนถงรปทรงทงาย แตทงมาตสส และมอนเดรยน ไมมโอกาสไดรวมกน แตรอธโก (Rothko) ทาได โดยสรางงานศลปะขนาดใหญกวารอยชน เปนการปลอยใหสทเตมไปดวยพลงซมซบเขาหากน เกดเปนรปรางงายๆ แตดแปลกตาด

การใชสของศลปนในปจจบนเนนความเชอและความเปนตวของตวเองมาก แมวาจะมพนฐานมาจากหลกการหรอทฤษฎเดยวกนกตาม ความตองการทจะใชสอยางอสระและการแสวงหารปแบบความงามใหมๆ มากมาย ผดผชมจะรหรอรบไดเขาใจไดกโดยจากผลงานหรอศกษาจากแนวคดของศลปนนนๆ

89

การใชสตามทศนะของศลปนนบวาเปนเทคนคเฉพาะของแตละคนอนเนองมาจากประสบการณและการศกษาคนควา แมวาจะมการใชสทแตกตางกนมาก แตสรปไดเปน 5 ลกษณะใหญๆ คอ 1. เนนใหสใดสหนง หรอกลมใดกลมหนงเดนชดโชตชวงขน 2. ปรบสแตละสใหมนาหนกใกลเคยงกน กลมกลนกน 3. จดวางสหลากสคลายลกกวาด 4. นาวสดอนๆ มาปะตดรวมกบการระบายส 5. นาวสดจรงมาสรางสรรคเปนงานศลปะ (โกสม สายใจ. 2540 : 97 - 100)

นอกจากน โกสม สายใจ ยงสรปการใชสของจตรกรรมลทธแอบสแตรกไววา เปนการใชสอสระตามอารมณ และความรสกของจตรกรโดยใชทฤษฎสเปนพนฐานในการคดคนการใชสของตนเอง โดยมความเชอวาความอสระและความบรสทธของสและเสน เปนปรากฏการณทเกดจากความคดสรางสรรคของปญญาโดยพยายามทจะสรางรปทรงอสระรวมกบการใชสทกลมกลนกน เหมอนการประสานเสยงของดนตร เพอจะรบรสแหงความงามไดโดยไมตองมคาอธบายเหมอน การฟงดนตร จตรกรใหความสาคญของสมากกวารปทรงจนบางครงปลอยใหสแสดงรปทรงดวยตวมนเอง สภาพสวนรวมของสมทงสวางสดใสและมดครม ลกลบไปในขณะเดยวกน เพอโนมทาใหผดเกดความรสกตามประสบการณของแตละคนมากกวาจะใหรวาเปนภาพอะไรและบางครงแสดงความงามในเทคนควธการโดยเฉพาะ นอกจากนยงมการนาสแตละสแตละชนดมาผสมรวมกนในภาพเดยวกน และบางครงมวสดจรงๆ ประกอบดวย

6.2 รปแบบของการแสดงออกในผลงานศลปะทมองเหนได รปแบบของการแสดงออกในผลงานศลปะทมองเหนได คอลกษณะของการจดกลมในการเรยกภาพลกษณตางๆ ภายในผลงานศลปะวามลกษณะการแสดงออกอยางไร โดย ทวไปศลปนผสรางสรรคมกนยมเลอกรปแบบในการแสดงออกใหมความสอดคลองหรอสงเสรม กบเนอหาภายในผลงานโดยมลกษณะเดนและความกลมกลนทเปนเอกภาพตามความเหมาะสมในการพจารณาสรางสรรคและถายทอดออกมาเปนรปแบบของผลงานนนๆ

อาร สทธพนธ ไดกลาวถงลกษณะของรปแบบในการแสดงออก โดยอธบายไว 3 ลกษณะใหญๆ คอ

1. ลกษณะทเหมอนจรง 2. ลกษณะทไดรบการตดทอนบางสวน แสดงแตทสาคญๆ 3. ลกษณะทแสดงเฉพาะความรสก

1. ลกษณะทเหมอนจรง

90

เปนการถายทอดทถอตามการรบรสงนนจรงๆ ประกอบกบการรบรสงใดสงหนงแทนสงนนจรงๆ ดงไดกลาวแลวในเรองของการรบร โดยศลปนผถายทอดมความเชอเกยวกบการแสดงออกวา ไมมสวนแตกตางอนใดเลย ระหวางวตถทเปนจรงกบภาพทประสาทตาบนทก ซงหมายถงวา รปวตถเปนอยางไร ตากรบรทกสวนเหมอนกบวตถนน ลกษณะทเหมอนจรงน มลกษณะไมตางกบการสอนใหนกเรยนคดไทยในโรงเรยน โดยมความมงหมายทจะใหนกเรยนมลายมอสวย เหมอนกบแบบตวหนงสอไทยซงเปนการฝกสมาธ การสงเสรมความสมพนธระหวางตากบมอ และความสงเกตของนกเรยนทางหนง

2. ลกษณะทไดรบการตดทอนเฉพาะบางสวนออก เปนการแสดงออกแตทสาคญๆ ลกษณะตดทอนน เปนการถายทอดทถอตามการรบรตามความคด ซงใหเสรภาพแกศลปน ผถายทอดวา ควรตดสวนไหนออก เพมสวนไหนเขา ตอนใดควรจะไดรบการปรงแตงใหมซงศลปน ผนยมลกษณะการถายทอดแบบน มกจะมความเชอวา การเขยนตามทรมคามากกวาการเขยนตามทเหน ซงจะตรงกนขามกบความเชอของพวกศลปนพวกแรกทเชอตามทเหนและไมมสวนแตกตางระหวางรปทเหนกบภาพทตาบนทกเลย ลกษณะประการทสองน ถาเปรยบเทยบกบการสอนภาษาไทยแลว กจะเปนการใหนกเรยนเขยนไทย หรอเขยนตามคาบอกนนเอง ซงผเรยนจะตองตดทอนรปรางของตวอกษรบางตว เพอจะไดเขยนทนตามทครบอก เปนการฝกฝนใหรจกคณคา และความสาคญของเวลาและการรบร 3. ลกษณะทแสดงเฉพาะความรสก เปนการถายทอดทสบเนองมาจากการถายทอดแบบท 1 และแบบท 2 กลาวคอ ผถายทอดมความเชอวา การเขยนตามความรสก มคามากกวาการเขยนตามทรและการเขยนตามทเหน การเขยนตามลกษณะทแสดงเฉพาะความรสกน ถาจะเปรยบกบการสอนภาษาไทยกไดแก การนาไปใชสาหรบตนเองคอเขยนลายเซน ซงจะเปนสญลกษณแสดงวาเปนคนนนหรอคนน และลายเซนเปนทยอมรบกนในสงคมทกสงคมดวย จากลกษณะรปแบบของการถายทอด ทแสดงลกษณะเดนๆ ทง 3 ประการดงกลาวน เมอศลปนนาไปคดพจารณาและทดลองถายทอดดวยวสดและวธการตางๆ กนแลว กทาใหเกดรปแบบตางๆ ทแตกแขนงออกไปอก 5 รปแบบ คอ 1. รปแบบทถายทอดตามลกษณะคลายของจรง form : transformation in realistic 2. รปแบบทถายทอดาเฉพาะโครงสรางทเดนและสาคญ form : transformation in the significant structure 3. รปแบบทถายทอดตามความรสกสมผส form : transformation in sensory perception 4. รปแบบทถายทอดตามดานและมมทเหน form : transformation in plane combination 5. รปแบบทถายทอดตามจนตนาการ form : transformation in imaginary 1. รปแบบทถายทอดตามลกษณะคลายของจรง ลกษณะรปแบบทยดถอความคลายของจรงน ถอไดวาเปนความพยายามของศลปนทจะถายทอดการรบรตามความสามารถและความชานาญของตน ใหใกลเคยงกบความจรงตามตาเหนมากทสด ซงจะสรางความประทบใจใหแกผพบเหนทราบวา 1.1 ศลปนทถายทอดนน มทกษะทางการเขยนและมความแมนยาทางสายตาสง 1.2 ศลปนผถายทอดนน มความสงเกตด และมความเขาใจเกยวกบระยะใกลไกลของ

91

วตถ และสดสวนของวตถทอยในบรเวณวางนนๆ เปนอยางด 1.3 ศลปนผถายทอดมความสามารถในการสรางภาพและในการลอกเลยนแบบเปน อยางด 1.4 ศลปนผถายทอดมความเชอตามตาเหน และมความเขาใจเปนอยางดเกยวกบความเหมอน เพอสนองความตองการของผดบางกลม 2. รปแบบทถายทอดเฉพาะโครงสรางทเดนและสาคญ ลกษณะแบบนยดมนในความสามารถทางสมองมนษย ทรจกใชปญญาสอวาเปนความฉลาดในการถายทอดอยางหนงทสามารถเลอกเฟนจบแตใจความสาคญๆ มาแสดงออกใหเหน ซงจะสรางความประทบใจใหแกผพบเหนทราบวา 2.1 ศลปนผถายทอด เขาใจเลอกแสดงแตสวนทจาเปน มประโยชนเทานนเพอถายทอด 2.2 ศลปนผถายทอด เขาใจโครงสรางหรอแกนแทของสงทเหนในโลกภายนอก แลว ถายทอดสวนโครงสรางสาคญๆ นน 2.3 ศลปนผถายทอด มความเขาใจเกยวกบวตถ แรงตางๆ ทยดเหนยวกนในรปทรง คอ แรงเชอมแนนและแรงยดหยน (cohesive force and elastic force) 2.4 ศลปนผถายทอดมความเขาใจเกยวกบบรเวณวาและเวลา 3. รปแบบทถายทอดตามความรสกสมผส ในการถายทอดเรองราว เหตการณหรอวตถใดๆ นน เราอาจถายทอดตามทเราเหนหรอรบรเทานน ซงอาจจะเปนการถายทอดทผวเผนเกนไป ตามทศนะของศลปนบางกลม ดงนนการถายทอด โดยยดความจรงตามความรสกสมผสนจงเกดเปนรปแบบทสาคญรปแบบหนง โดยสรางความประทบใจใหผพบเหนทราบวา 3.1 ศลปนผถายทอดเหนความสาคญของความรสกสมผสความไหวรสก (sensation) เขาใจสจจะของสงนนทอยลาลกตามทตนรสกตอสงนน 3.2 ศลปนผถายทอดเหนความสาคญของการสงเกตความละเอยดความนมนวลของรปแบบ และลกษณะผวพนแทจรงของสงนน 3.3 ศลปนผถายทอดมความคดรเรม และความคดสรางสรรคในการแสดงออก และแสด ใหเหนถงความพยายามทจะแสวงหารปแบบใหมๆ ในการถายทอด 4. รปแบบทถายทอดตามดานและมมทเหน รปแบบทถายทอดตามดานและมมตางๆ นนถอวาเปนความพยายามของศลปนทพยายามจะเขาใกลความจรงมากทสดเพราะเหตวาวตถทเปนจรงนน มลกษณะ 3 มต คอกวาง ยาว หนา และอยในภาวะของการเปลยนแปลงทกเวลา ดงนนการถายทอดตางๆ ทผานมาเปนความพยายาม ทถายทอดเพยงดานเดยว จงไมสามารถจะทาใหเกดรปแบบใกลเคยงความเปนจรงทมลกษณะสามมตได อยางไรกตาม ความพยายามของศลปนทจะถายทอดดานตางๆ นน กหาไดเขาใกลจรงๆ ไม เพราะเปนการถายทอดจากสามมตมาบนแผนระนาบสองมตอยนนเอง ดงนนรปแบบของการถายทอดมมและดานโดยเชอในความจรงทกดาน ทกมมน จงสรางความประทบใจใหแกผพบเหนทราบวา 4.1 ศลปนผถายทอด พยายามแสวงหารปแบบของความจรงทดดานตามทปรากฏบน ระนาบและมมทตนเหนเพอสรางขนใหม

92

4.2 ศลปนผถายทอด มความฉลาดในการเลอกแสดงออกโดยพยายามลดเสนรวมกน หรอเสนซากน เพอนามาประกอบใหม 4.3 ศลปนผถายทอด มความสามารถในการคดคนและแกปญหาความตนลกของระนาบ ลกษณะผว และการแสดงใหเหนรปแบบใหม 4.4 ศลปนผถายทอด มความเขาใจลกษณะวตถอยางแทจรง ทกซอกทกมมตามลกษณะ และคณสมบตทเปนจรง 5. รปแบบทถายทอดตามจนตนาการ ในการถายทอดรปแบบทง 4 รปแบบทผานมานน สวนใหญแลวเกยวของกบการรบรโดยตรง และเปนเสมอนพนฐานสรางความเขาใจเบองตน แตรปแบบทถายทอดตามจนตนาการน เปนผลจากการรบรทงหลายแลวสมองสรางจนตนาการขนเปนภาพ จนตนาการเปนผลทเกดจากมนษยรบรในเรองใดเรองหนงมากอน แลวสรางเปนภาพขน ตวอยางเชน ขณะททานนงอยในรถโดยสารประจาทาง และรถททานนงนนกาลงตดครอมอยบนทางรถไฟเพราะรถบนถนนตดแนน ทานนงอยซงรวาอกไมนานรถเมลกจะเลอนไปได ขณะนนทานอาจสรางจนตนาการวา ถารถไฟมาจะทาอยางไรจะกระโดดออกทางหนาตางหรอทางประต สงททานกาลงคดนน คอจนตนาการของทานในสภาพการณขณะนน จนตนาการอาจจะเกดจากสภาวะทอยในสภาพการเฉพาะหนา หรอเกดจากการอาน การคดหรอการรบรดานตางๆ กได เมอศลปนเหนนกบน เขากสรางจนตนาการวา ถาบนไดคงจะมความสขความสามารถไปไหนมาไหนไดคลองขน เขากคดสรางเรอบนขนมา แมวาจะลมเหลวแต กไดวางแนวทางหรอพยายามสรางรอยรอยไวเพอคนรนหลงดาเนนการคนควาตอไป ดงนนการถายทอดตามรปแบบตามจนตนาการนจะสรางความประทบใจใหผพบเหนทราบวา 5.1 ศลปนผถายทอด มความคดรเรมสรางสรรค เพอสรางสงใหมทเปนประโยชนทางอารมณ และดานตางๆ 5.2 ศลปนผถายทอด มความคดอยากประดษฐตอเตมเสรมแตง 5.3 ศลปนผถายทอด มความคดอยากทดลอง คนควา อยากลงมอทาจรง 5.4 ศลปนผถายทอด มความกลาทจะแสดงความคดเหนตามทตนคด และกลาลงมอ ปฏบตจรง จากลกษณะรปแบบของการถายทอดทปรากฏ ตามลกษณะเหมอนจรง ลกษณะตดทอน ลกษณะความรสก และแบงแขนงยอยออกเปนรปแบบทง 5 รปแบบตางๆ กน ดงกลาวมานพอสรป ไดวารปแบบตางๆ ของศลปะทมองเหนนน ถาวเคราะหตามลกษณะความเปนจรงและความเชอทแสดงใหเหนรปแบบแลว กจะชวยใหนกศกษาศลปะ และผสนใจศลปะทมองเหนทงหลายมความเขาใจขนตอน และความคลคลายของความคด มนษยผซงเปนสตวโลกประเภทเดยวทนกปราชญ ยอมรบวาเปนศนยกลางของจกรวาล และเปนเครองวดความดงามของสรรพสงทงหลายในโลก นอกจากจะสรางความเขาใจแลว ยงสามารถชวยเสนอแนะใหทานคด และสอบสวนวารปแบบใดทเหมาะสมกบความพอใจของทาน รปแบบใดททานเหนวาสวยงามแตไมสามารถตอบคาถามไดวาทาไมจงสวย ยงกวานนทานยงสามารถเลอกรปแบบอนใดอนหนงเปนจดเรมตนเพอสรางรปแบบสาหรบยคของทานดวย (อาร สทธพนธ. 2533 : 173 - 183)

จะเหนไดวา รปแบบในการแสดงออกของภาพลกษณภายในผลงานศลปะนนเกดจากพนฐานของประสบการณ การสรางสรรค เปนสาคญ จากนนความเปนจรงของโลกภายนอก

93

จะเปนขอเปรยบเทยบประสบการณทเกดจากผลงานศลปะในดานความเขาใจ และปรบความเขาใจนนไปสขอตกลงทางดานรปแบบทสรปไดวามรปแบบสาคญ 3 ลกษณะ คอ

1. ลกษณะคลายจรง (realism)

2. สถานะทลดทอนเหลอบางสวน (distortion)

3. ลกษณะทถายทอดความรสก (abstraction)

ในลกษณะรปแบบเดนๆ ทงสามประการนน สถานะทถายทอดตามความรสกมความใกลเคยงกบการวเคราะหผลงานสรางสรรคของศลปน แฟรงค เวบบ และเวอรจเนย คอปป มากทสด เพราะมรปแบบสถานะทถายทอดตามจนตนาการ (form : transformation in imaginary) มลกษณะเดนของการถายทอด 4 ประการ ดงน

1. ผถายทอดมความคดดดแปลงสรางสรรคเพอสรางสงใหมทเปนประโยชน 2. ผถายทอดมความคดในการประดษฐตอเตมเสรมแตง 3. ผถายทอดมความอยากรอยากเหน อยากทดลอง คนควา อยากลงมอทาจรงตามจนตนาการของตน 4. ผถายทอดมความกลาทจะแสดงออกตามทตนคด

สรปไดวา มความคลายคลงกนกบแนวทางการแสดงรปแบบทศลปนในกลมแอบสแตรก อารต นยมสรางสรรคกน (Abstract Art) และในสวนแอบสแตรก อารต อาร สทธพนธ ไดแสดงทศนะรวมทงกลาวถงการสรางสรรคภาพทวทศนเอาไว ดงน

คาวา “แอบสแตรก” เปนกรยา แปลวาการเขาใจ ดง สกด เลอก คด ตด ทอน สงทเดน สงทสาคญๆ จากวตถทเหนไดคอจากความรสก (Extracted from) เพอใหเปนสอรวมกนในการแสดงความรสกของมนษย ตามความหมายนอาจกลาวไดวา ศลปกรรมทกชนดทกแขนงเปนแอบสแตรก (abstract) ทงนน” เพราะวาผประกอบศลปะหรอศลปน จะตองเขาใจรจกคดเลอก ตดตอนเอาเฉพาะสวนทสาคญ สวนทเดนนามาสรางเปนภาพตามความรสกของตน ซงศลปนอาจจะไดรบแรงดลใจจากธรรมชาตทมองเหน หรอจากความรสกของตนกได และการสรางสรรคงาน กไมมการลอกเลยนแบบตามธรรมชาต เปนการปรงแตงดวยตนเองทงสน ตวอยางเชน ศลปนตองการเขยนภาพตนไม แมนา หรอรวมเรยกภาพประเภทนเสยวา ภาพทวทศน (Landscape Painting) ศลปนจะตองนารปทรงของทวทศนนนๆ เชน ตนไม นา หน ฯลฯ มาปรบปรง ดดแปลงแกไขเสยใหม เลอกเอาแตลกษณะทเดนๆ ทสาคญมาประกอบเปนภาพ ตามความรสกของตน ผลทไดกจะเปนภาพทวทศน ภาพทวทศนสวนมากเปนผลของการแสดงบรรยากาศ ทศลปนรสกขณะนน หรอบรรยากาศทศลปนไดเคยมประสบการณมาแลว ศลปนบางทานอาจจะเนนความจรงของโลกภายนอก ตามความสามารถทางมอและตา บางทานกสอดแทรกจนตนาการ และความคดสรางสรรคลงไปดวย ประกอบดวยรจกดดแปลงปรบปรงสวนประกอบตามแนวทตนถดหรอแบบทไมเคยเหนมากอนเรยก กนวาเปนการจดภาพ หรอองคประกอบแหงศลปะ (Composition) ความพยายามทจะถายทอดความรสกของตนตอโลกภายนอก เปนพลงสาคญทจะกอใหเกดการสรางสรรคทางศลปะ บรเวณโลกภายนอกตรงหนาเปนเพยงสอ ทนาไปสความตองการภายใน

94

สวนประกอบของโลกภายนอก เชน ความชน ความอดมสมบรณ ความแหงแลง ฯลฯ เปนสงทศลปนจะตองพยายามถายทอดใหได ปรมาณคณลกษณะของความรสกดงกลาว มสวนทาใหเกดความแตกตางระหวางผลงานของแตละคน ดงนนอาจกลาวไดวา ภาพทวทศนเปนผลของความรสก ของมนษยตอธรรมชาต เปนประสบการณทางสนทรยภาพทมคณคายง ซงถอวาเปนประสบการณของศลปนผนนโดยเฉพาะ (อาร สทธพนธ. 2528 : 213 - 214)

จะเหนไดวา รปแบบในการแสดงออกของศลปะนน มความสาคญในการกาหนดแนวทางการสรางสรรคผลงาน เพราะสามารถอธบายในการใชความคด ความเชอสวนบคคลของศลปนในการสรางสรรคผลงานลกษณะใดลกษณะหนงออกสสาธารณชนอนเปนประโยชนตอการชนชมผลงาน และเพอการศกษาทาความเขาใจในระดบทลกซงตอไปภายในอนาคต อกทงยงสามารถนามาพฒนารปแบบผลงานทแสดงออกของศลปนผสรางสรรคใหมความกาวหนาและตอเนองดวยอกประการหนง

6.3 โครงสรางและมตภายในภาพผลงานจตรกรรม

การจดโครงสรางของภาพ หมายถง สถานการณเรยบเรยงสวนประกอบตางๆ ภายในภาพผลงานศลปะ อนเกยวของกบการแสดงออก เรยกไดวาเปนการจดองคประกอบใหเกดความเปนเอกภาพของผลงานนน โดยลกษณะตางๆ หลากหลายมต โดยรวมนยมเรยกวา “การจดองคประกอบ”

ประเสรฐ ศลรตนา ( 2525 : 61)ไดกลาวถงความหมายในการจองคประกอบวา

การจดองคประกอบ คอการนาเอาองคประกอบตางๆ ทไดกลาวมาตงแตตนอนมจด เสน รปราง รปทรงและอนๆ มาจดประกอบเขาดวยกนในอตราสวน และการวางตาแหนงของแตละองคประกอบ อยางเหมาะสม มสมพนธภาพกนในระหวางแตละองคประกอบและมความสมดล กอใหเกดเปนเอกภาพและปรากฏเปนคณคาในทางศลปกรรมขน ในการจดองคประกอบทางศลปะโดยทวไป มกคานงถงหลกเกณฑกวางๆ อย 3 ประการ คอ 1. จดใหมจดสนใจ (Point of interest) 2. ใหมความสมดล (Balance) 3. ใหมลกษณะเปนเอกภาพ (Unity)

สชาต เถาทอง (2536 : 67) ไดอธบายถงองคประกอบหลกในการสรางสรรคผลงานศลปะวา โครงสรางทางทศนศลป หรอบางทเรยกวาภาษาทางศลปะ เปนองคประกอบหลกในการสรางสรรคและพจารณางานศลปะวา มความงามและความเหมาะสมมากนอยเพยงใด โครงสรางทางทศนศลป ประกอบดวย ดลยภาพ (Balance) สดสวน (Proportion) ความกลมกลน (Harmony) ชวงจงหวะ (Rhythm) และจดเดนของงานศลปะ (Dominance) แตหลกการเหลานไมไดเปน

95

กฎเกณฑตายตวทจะตองปฏบตตามทกกรณ เพราะการจดและการสรางสรรคเปนการแกปญหาซงอาจตองดดแปลง ปรบปรงเพอใหงานนนมเอกภาพมากทสด (สชาต เถาทอง. 2536 : 67)

จะเหนไดวาโครงสรางและมตภายในภาพผลงานศลปะโดยเฉพาะจตกรรมจะเกยวของกบการรบรและการเหน ซงเปนการอธบายถงสงทกอใหเกดความรสกทางตา โดยนามาเชอมโยง กบองคประกอบทางศลปะ อธบายดวยขอตกลงทกอใหเกดการออกแบบภายในภาพผลงานอนเปนประโยชนตอการพฒนารปแบบทางศลปะในลาดบตอไป

ในสวนของการรบรและการเหนจากลกษณะงานออกแบบนน วรณ ตงเจรญ (2532:

158) กลาวไว ดงน

การรบรและสอการเหน (perception and visual communication) การทคนเรารบรสงแวดลอมรอบตว โดยเฉพาะอยางยงธรรมชาตซงเปนสงแวดลอมทสาคญยงของคนเรานน จะพบวาธรรมชาตใหความรสกตางๆ กน เชน ความงาม ความสงบเงยบ ความนาหวาดกลว นอกจากความรสกทเกดขนเมอเผชญหนากบธรรมชาตแลวเรายงไดพบโครงสรางของธรรมชาตทรวมตวกนอยอยางเปนเอกภาพ ไมวาจะเปนเสน ส นาหนก ส ลกษณะผว รปทรง ปรมาตร จากการรบรในโครงสรางของธรรมชาตเชนน ทาใหเรานาโครงสรางและความรสกทรบรจากธรรมชาตมาเปนพนฐานการออกแบบ การรบรสงแวดลอมและถายทอดเปนงานออกแบบ เราอาจจะรบรแลวถายทอดรปทรงตามทตามองเหน รบรเฉพาะโครงสรางแลวถายทอดเพอแสดงโครงสราง หรอรบรแลวเกดอารมณความรสก อยางใดอยางหนง แลวนาอารมณความรสกหรอความคดคานงสรางใหปรากฏขนกได ในแงของสอการเหนกเชนกน เมอผดเหนงานออกแบบนน เขาจะมองในสภาพสวนรวมและโยงการรบรไป ถงประสบการณทมตอธรรมชาตแวดลอม เขาใจถงโครงสรางและเกดอารมณความรสกขน

ดลยภาพ

ดลยภาพ เปนการอธบายถงจดศนยถวงของมวลวสด ทมผลทางการรบรและการเหนจากประสบการณอนเกยวของกบแรงดงดดของโลก ในสวนน สชาต สทธ (2535 : 119) ไดกลาวโดยสรป ความหมายของดลยภาพไวดงน

ดลยภาพ (Balance) ไดมาจากกฎเกณฑของธรรมชาต คอ ดลยภาพเชงกายภาพ (Physical balance) คอ จดศนยถวงของแตละมวลวตถ ซงตงอยไดอยางคงทดวยแรงดงดดของโลกและจากขอเทจจรงของธรรมชาตดงกลาวไดถกนามาใชเปนกฎเกณฑ ทานองเดยวกนในกฎเกณฑทางการเหน (Visual balance) ซงแบงออกได 2 ลกษณะ คอ ดลยภาพแบบซาย - ขวาเทากน (Symmetrical balance) หมายถง รปรางและรปราง มจดศนยถวงทใหเกดความสมดลอยตรงกลางระหวางซกซายกบซกขวาซงมขนาดเทากน ดลยภาพแบบซาย - ขวา ไมเทากน (Asymmetrical balance) หมายถง รปรางและรปทรง มจดศนยถวงทใหเกดความสมดลอยตรงกลางระหวางซกซายกบซกขวา ซงมขนาดไมเทากน ดลยภาพแบบซาย - ขวา ไมเทากน เปนลกษณะของดลยภาพทเกดจากนาหนกมากกวารปทรง รปทรงทมขนาดซาย - ขวาเทากน ในเมอดลยภาพซาย - ขวา ไม

96

เทากน จงทาใหสภาพคงทของรปราง รปทรงกลายเปนลกษณะของความเคลอนไหว และเมอมอากปกรยาของการเคลอนไหวในความรสกทางการเหนเกนขนเมอใด กมทศทาง และจงหวะเปนตวสมพนธสบเนองตดตามมาเสมอ

วรณ ตงเจรญ (2536. 40) กลาวถงปญหาความสมดลในการออกแบบเอาไววา

ปญหาความสมดล ในทนจะนามาเสนอแนะกวางๆ เปนการยาถงความสาคญอกดานหนง ซงความจรงแลวความสมดลเปนสภาพของความรสกทรบรความเหมาะสมกลมกลนทางดานนาหนกในงานออกแบบ ไมเกยวกบการชงตวงหรอตรวจสอบนาหนกโดยตรง ความรสกสมดลเกดขนจากการรบรโดยสวนรวม ซายขวา บน ลาง ตนและลกแตนาหนกซายหรอขวา จะใหความรสกเกยวของกบความสมดลไดเดนชดความรสกสมดลไมไดเกดขนเพยงนาหนกของรปทรงเทานนแตเปนผลรวมของสวนประกอบการออกแบบทงหมดไมวาจะเปนลกษณะผว ส บรเวณวาง ฯลฯ จรงอยเราอาจจะมองเหน คนทมแขนขาดานซายและขวาใหทงนาหนกและรปทรงทสมดลกนแตการมองไปในทองทงกวางทประกอบดวยทงขาว ทองฟา เมฆ ตนไม ภเขา ทาใหความรสกสมดลตอเราไดโดยทรปทรงซายขวาตางกน ความสมดลในการรบรหรอในงานออกแบบ จงเปนผลรวมของการรบร ทสวนประกอบถกจดรวมอยดวยกนอยางนาสนใจทงพนภาพ

สชาต เถาทอง (.2536 : 68 - 71) กลาวโดยสรปในดลยภาพไววา

ดลยภาพ (Balance) มความหมายทสอดคลองกน คอ ความสมดล ความคงท (Equilibrium) ความผอนคลาย (Repose) หมายถง ความเทากนหรอการถวงเพอใหเกดความเทากน ความเทากนนอาจจะไมเทากนจรงกได แตเทากนในความรสกของมนษยหรอหมายถงการจดองคประกอบของงานศลปะใหอยในสภาพสมดล หยดนง หรอทรงตวอยได ดลยภาพแบงออกเปน 2 แบบ คอ 1. ดลยภาพทเหมอนกนสองขางหรอดลยภาพแบบสมมาตร (Formal or symmetrical balance) ดลยภาพชนดน จะสงเกตเหนไดงายในธรรมชาต เชน ลกษณะใบหนาของมนษยซกซายและซกขวา จะเหมอนกนทงสองดาน ดลยภาพชนดนจะพบไดในศลปวตถจานวนมาก เชน ลกษณะองคพระเจดย โบสถ พระปรางค เปนตน ดลยภาพทเหมอนกนทงสองขางจะใหความรสกในดานความมนคง เครงขรม และเปนทางการ 2. ดลยภาพทไมเหมอนกนสองขางหรอดลยภาพแบบอสมมาตร (Informal or asymmetrical balance) ดลยภาพชนดนจะมลกษณะซกซายและซกขวาไมเหมอนกน แตทรงตวอยได เปนการจดวางโดยไมยดถอกฎเกณฑ แตคานงถงหลกการจดวางดงน (1) การจดวางทศนยกลาง (Central balance) (2) การจดวางทบรเวณเสนผาศนยกลาง (Axial balance) (3) การจดวางตามแนวนอน (Linear balance) (4) การจดวางทมระยะและบรเวณวาง (Spatial balance) (5) การจดวางแบบอาศยพลงและความเคลอนไหว (Dynamic balance)

97

ดลยภาพทไมเหมอนกนสองขางนน ความแตกตางของแตละขางจะมผลกบความสมสวน ใหความรสกมนคง ใหความรสกเคลอนไหวอยางรวดเรวและรนแรงอยางมาก ดลยภาพชนดนสามารถแยกแยะไดอก 2 ชนด คอ 2.1 ดลยภาพททงสองขางมรปทรงสดสวนไมเหมอนกนแตมนาหนกเทากน 2.2 ดลยภาพททงสองมรปทรง สดสวน และนาหนกไมเทากนสองขาง

สรปดลยภาพจากขอมลตางๆ ดงน

ความสมดลหรอดลยภาพ คอ ความคงทโดยธรรมชาตหรอในความรสก ความสมดลในทางศลปะจะแตกตางไปจากความสมดลในทางวทยาศาสตร คอความสมดลในทางศลปะใชความรสกเปนหลกในตวกาหนด สวนในทางวทยาศาสตร จาตองเทากนทงสองดานจรงๆ ความสมดลแบงออกไดเปน 2 แบบคอ

1. ความสมดลแบบซาย - ขวาเทากน 2. ความสมดลแบบซาย - ขวาไมเทากน

ความกลมกลน ความกลมกลน คอ สภาพทเกดขนจากการรบรทางตาในผลงานทศนศลปทใหความรสกในความเปนเอกภาพของผลงาน ในสวนความกลมกลนน สชาต เถาทอง(2536 : 74 - 77) กลาวไววา

ความกลมกลน (Harmony) คอ ความประสานกลมกลนกนของสวนมลฐานทสาคญขององคประกอบทางโครงสรางศลปะ เปนความพอเหมาะในงานออกแบบทดแลวสรางความพอใจไมขดตา ความกลมกลนเปนโครงสรางทางทศนศลปทสาคญและใชมากในการสรางสรรคใหดกลมกลนเปนหนวยเดยวกนจน เกดเปนเอกภาพ (Unity) ความประสานกลมกลนกนตองจดใหพอเหมาะ เพราะถามากเกนไปอาจดไมนาสนใจหรอ เบอหนายไดงาย แตถานอยเกนไปจะดขดตา “วธทเหมาะสมคอ ใหสวนรวมหรอสวนใหญกลมกลนกนและตดกนในสวนนอย สรางสรรคใหเกดความกลมกลนในโครงสรางทางทศนศลปอาจจะทาไดอกหลายประการ คอ 1. ความกลมกลนของขนาด (Harmony of size) 2. ความกลมกลนของรปทรงและรปราง (Harmony of form and shape) 3. ความกลมกลนของเสน (Harmony of line) 4. ความกลมกลนของผว (Harmony of texture) 5. ความกลมกลนของส (Harmony of color)

เนองจากความกลมกลนทเกดจากการใชเสนและสนน เปนปรากฏการณทเกดขนควบคกนในการสรางสรรคผลงานศลปะและโดยเฉพาะในผลงานจตรกรรม ดงนนลกษณะการ

98

ใชสจงกอใหเกดความกลมกลนภายในภาพผลงานไดชดเจนมากทสด ในสวนน โกสม สายใจ (2540: 81) ไดกลาวถงความกลมกลนทเกดจากการใชสระบายเอาไววาแบงออกเปน 2 ลกษณะ คอ

1. การใชสเพอใหแตละสประสานกลมกลนกน 2. การใชสเพอใหแตละสประสานสงเสรมซงกนและกน

อาร สทธพนธ (2528 : 123, 125) ไดกลาวถง ความกลมกลนในนาหนกและสวา

นาหนกหมายถง จานวนความเขมทตารบร (Value) แตถาเปนความตานทานการดงดดของโลกตามทสมผส เรยกวานาหนกเหมอนกน ตรงกบภาษาองกฤษวา Weight ในตอนนจะกลาวเฉพาะนาหนกเพยง 7 ระดบเทานน ใหนาหนกท 1 ขวาจด และนาหนกท 7 ดาจด ดงนนนาหนก 2, 3, 4, 5, 6 กจะเรยงจากออน ไปแกตามลาดบในการทจะหาความกลมกลนกน และความตดกนกจะเรยงตามลาดบไป กลาวคอ นาหนกท 1 กลมกลนกบนาหนกท 2 นาหนกท 2 กลมกลนกบท 3, 4 ตามลาดบและนาหนกตดกนกคอ นาหนกท 1 ตดกบนาหนกท 6 นาหนกท 2 ตดกบนาหนกท 7 หลกความกลมกลนของสกถอตามหลกของสวนประกอบอนๆ กลาวคอสใกลกน กลมกลนกน สไกลกนตรงขามกน สแดงกลมกลนกบสเหลองแดง สเหลองแดงกลมกลนกบสเหลอง ตามลาดบ สแดงตรงขามกบสนาเงนแก สเหลองแดงตรงขามกบสนาเงนตามลาดบ

โกสม สายใจ (2540 : 81 - 95) ไดกลาวถงกลวธในการระบายสหรอใชสเพอสรางความกลมกลนภายในผลงานศลปะไวดงน

การสรางความกลมกลนของส โดยปกตแลวจะพจารณาเกยวกบความสมพนธสหนงกบสอนๆ โดยมความเชอวา “สจะอยโดดเดยวหรอแยกออกจากกลมมได” เราสามารถสรางหลกเกณฑใหญๆ ทเกยวกบความกลมกลนของสไดตอไปน 1. การใชสกลมกลนดวยคานาหนกส สเดยว หมายถง การทาใหส สเดยวมคาหลายนาหนก โดยการผสมขาวใหมนาหนกออนลงเปนสนวลและผสมสดา ใหมนาหนกเขมขนเปนสคลาเพอจะไดนาไปใชไดหลายนาหนก การใชสแบบน เปนการฝกการใชสกลมกลนอนเปนพนฐานสาหรบการใชสแบบอนๆ ตอไป 2. การสรางความกลมกลนโดยใชสใกลเคยง (Simple Harmony) เปนการใชสกลมกลนโดยใชสวางอยใกลเคยงกนในวงจรส เชน แดง แสด สม 3. การสรางความกลมกลนโดยใชสคสม (Two Colors and Mixing) สคผสม หมายถง สคใด คหนงผสมกนแลวไดสทสาม ซงมสวนผสมของสทงสอง เชน สแดง ผสมกบสเหลองจะไดสสมและเมอใชสทงสามในโครงงานเดยวกน จะไดสทกลมกลนกน 4. การสรางความกลมกลน โดยใชสในลกษณะสภาพสสวนรวม (Tonality or Colour) สภาพสสวนรวม หมายถง สของวตถ สงของ หรอภาพเขยน ทมสวนรวมหรอสสวนใหญของภาพออกสใด

99

สหนง แมวาในสวนละเอยดของภาพจะมสอนๆ ปนอยดวยกตาม ในการออกแบบโครงสของนกออกแบบหรอศลปน มกจะปรากฏสภาพสสวนรวมของสใดสหนงเสมอ ซงสภาพสสวนรวมของแตละสจะใหความรสกแตกตางกนในการเขยนภาพของจตรกรในอดตบางคนนยมลงพนเปนส สวนรวมของภาพหรอแบบทตองการจะเขยน 5. การสรางความกลมกลนโดยใชวรรณะของส (Tone of Colors) ในวงจรสจะมทงหมด 12 ส ถาแบงออกเปนสองสวน จะไดสวนละ 6 ส สทมประกายในทางสแดง ซงจะเรยกวากลม หรอวรรณะสรอนหรอสอน (Warm Tone) และสทมประกายไปทางสนาเงน เรยกวา วรรณะเยน (Cool Tone) สเหลองและสมวงนบเปนสกลาง ซงอยไดทงสองวรรณะ 6. การสรางความกลมกลนโดยใชสในลกษณะสเอกรงค (Monochrome) เปนการสรางงาน จตรกรรมใชสเดยว เพอใหมองดแลวกลมกลนกนเปนสงเดยวกนหรอเปนกลมเดยวกน หรออาจจะมสอนเขาผสมดวย แตตองไมมากนก ภาพทสาเรจออกมา จะดคลายกบการใชสแบบสภาพสสวนรวม แตสเอกรงคจะดนมนวลกวา ในบางครงสจะตองถกลดคาลงดวยการผสมสตรงกนขามกอน แลวจงผสมดวยสขาว สดา หรอสเทาเพอใหเปลงประกายเปนเอกรงคไดชดแจนและนมนวลขน ถาเปนภาพเอกรงคทเขยนขนโดยใชสเทาเปนหลกจะมชอเฉพาะวา เอกรงคเทา (Grisalle) และถาใชสเหลองเพยงสเดยวจะมชอเฉพาะวา เอกรงคเหลอง (Cirage) 7. การกลบคาของส (Discord) หมายถง การสรางความแตกตางหรอความขดแยงทเหมาะสมไดจงหวะสงเสรมใหมสสนนาดขน การสรางความขดแยงในบางจดทาใหภาพดตนเตนขน การใชสแบบน จตรกรตองเขาใจและมประสบการณจงจะทาไดด การใชสเพอใหสแตละสประสานสงเสรม ซงกน (Contrast And Co-orporation Colouring) สแตละสมลกษณะเฉพาะ ซงอาจจะกลมกลนหรอตดกบสอนๆ กได ดาวนซไดเขยนไวใน Trattoto della Pitura วาสแตละสจะแตกตางกนและจะปรากฏพลงของมนอยางเตมท เมอเราเพงมองมน และสนนๆ อยใกลสคปฏปกษกน เชน นาเงนกบสม แดงกบสเขยว มวงกบเหลอง รวมไปถงขาวกบดา ดวยในเหตผลน เซฟรนกเหนดวยและกลาวเสรมตอไปอกวา ไมควรวางสคปฏปกษไวใกลกน เพราะสทงสองจะสงประกายซงกนและกน แตถาเปนสตดกนธรรมดา เชน เขยวกบเหลอง สมกบเขยว ผลสะทอนของสจะสงเสรมกน ในหลกการใชสเรามวธการใชสประสานและสงเสรมกนดงตอไปน 1. การใชสเพอสงเสรมใหเกดพลงสเดน (Intensity) การใชสเพอสงเสรมใหเกดพลงสเดนนจะแบงภาพออกเปนสองสวนคอ สวนพนและสวนเดนหรอจดสนใจ ซงสวนทเปนพนจะสงเสรมใหสวนทเปนจดเดนเปลงพลงชดเจนขน สวนทเปนพนจงจะตองลดคาของสลงโดยวธการสนวล สคลา สหมน หรอเปนพนสคาเลยกได ในขณะทสวนเดนจะเปนสแทหรอสทสดใสกได นอกจากนสบางคยงสงเสรมกนและกนได เชน สเหลองออนจะมพลงเดนชดสดใสขนเมอระบายบนพนสนาเงนเขม 2. การใชสตรงกนขามใหประสานสงเสรมกน (Complementary Colors) สตรงกนขามหมายถง สทอยในตาแหนงทตรงกนขามกนในวงจรส ซงมทงหมด 6 ค คอ เหลอง ตรงกนขามกบ มวง เขยวเหลอง ตรงกนขามกบ มวงแดง แดง ตรงกนขามกบ เขยว สมเหลอง ตรงกนขามกบ มวงนาเงน นาเงน ตรงกนขามกบ สม สมแดง ตรงกนขามกบ เขยวนาเงน มวการใชนาคสตดกนไปใชในโครงการเดยวกนจะใหความรสกตนเตนเราใจและบางครงแสดงถงการแตกหกดงตอไปน การใชสตดกนในปรมาณทตางกน เชน 90 กบ 10 เปอรเซนต หรอ 80 กบ 20 เปอรเซนต

100

3. การใชสสมดล (Symmetrical Colouring) เปนการใชสโดยแบงภาพออกเปนสองสวน ซาย - ขวาหรอสวนบน - ลาง เมอระบายสลงในดานใดใหระบายสนนลงในดานตรงกนขามดวย การระบายสแบบนสามารถเลอกใชสไดหลายส นบเปนการใชสทมความอสระมากแบบหนงและจะไดภาพทมสสดใสประสานสงเสรมกนอยางนาด โดยมความสมดลของทงสองดานเปนตวควบคม 4. การใชสเปนค การใชสนอยเพยงหนงหรอสองสเพอใหเกดความเรยบงาย สรางงานในวงจากด เชน การออกแบบโลโก (Logo) หวจดหมายซงสวนใหญจะใชเพยง 2 ส หรอใชสคใด คหนง

ความกลมกลน คอผลทเกดขนจากภาพรวมภายในการสรางสรรคผลงานศลปะดวยกลวธเฉพาะทางสอวสดของศลปน ซงเกดจากการจดโครงสรางความสมดลภาพในภาพประสานกลมกลน สงเสรมกบการระบายส จนทาใหเกดความรสกและการรบรทางตา โดยแยกแยะความรสกจากประสบการณของผสรางสรรคและผชมผลงานตามความรสกเฉพาะตน แตสามารถอธบายดวยขอตกลงจากสถานะทเดนชดในการสรางสรรค สรปโครงสรางและความกลมกลนคอสวนสาคญพนฐานทชวยใหเกดความนาสนใจ ภายในภาพผลงานศลปะ และยงเปนกลวธทนาไปใชเพอการเนนหรอสรางจดเดนภายในผลงานตางๆ ไดอกดวย โดยสามารถเชอมโยงใหมลกษณะสอดคลองกบเนอหา ภาพในผลงานดวยกลวธทมความนาสนใจมากยงขน

6.4 ลกษณะของสอะครลค (Acrylic Painting) สอะครลค มคณสมบตในการนามาใชสรางสรรคผลงานทางศลปะใกลเคยงกน

กบคณสมบตของสนา แตมความแตกตางกนทางดานเทคนคเฉพาะของสอวสด ในปจจบนน อะครลค (2549) สามารถหาซอมาใชเพอการสรางสรรคไดสะดวกกวาเมอกอน และมผนยมนา สอะครลคมาใชสรางสรรคผลงานเปนจานวนมาก ในการศกษาการสรางสรรคผลงานของเวอรจเนย คอปป ผวจยพบวาเวอรจเนย คอปป กนยมใชสอะครลคมาระบายประสมประสานกบสนาบนสอวสดทางศลปะชนดอนๆ ควบคไปดวย ในสวนของการใชสอะครลคน สชาต เถาทอง ( 2536. 101 - 103) ไดกลาวเอาไววา

การระบายสอะครลกอาจทาใหสบางมากนอยดวยการใชนาเปนสอตวกลาง ซงมเทคนคคลายกบการระบายสนา คอสจะแหงเรวและจะมความโปรงใส เทคนคการเขยนภาพของสนาทเรยกวา เปยกบนเปยก (Wet on Wet) สามารถปรบมาใชกบเทคนคสอะครลคไดอยางเหมาะสม ในขณะทระบายสอะครลค ถาสยงไมแหงสนทกสามารถเปลยนแปลงแกไขไดโดยการนาสเดมออก เชน การขดหรอเชดออก สาหรบการเขยนภาพทวไปสชนดนจะมทงความดานและความมนในขณะเดยวกน การใชสขนอยกบศลปนแตละคนวาจะใชใหหนาบางเทาไร เชน การระบายสจะใชนาเปนตวผสมอยางเดยวเพอถายทอดการใชสทโปรงใส ซงสอะครลคนจะใชเทคนคการระบายซอนทบกนแบบเทคนคของสนากทาได สอะครลคจะแตกตางไปจากสนามนเพราะจะแหงเรวกวา ผเขยน

101

ภาพตองตดสนใจในการใชสแตละสอยางรวดเรว หรอเปลยนแปลงการใชสบนเนอทบางแหงใหแนนอน ลกษณะพเศษประการหนงของสอะครลคกคอสามารถปรบตวเขากบสอชนดตางๆ สรางสรรค ปฏกรยาทางการเหนแกผชมไดอยางนาสนใจ เชน ใชรวมกบสนามน สพลาสตก สพมพ เปนตน ระนาบรองรบทใชเขยนสอะครลคใชไดหลายชนดและเปนอสระ สวนการเตรยมพนควรใชสอะครลครองพนกอนชนหนง เพอใหเทคนคสอดคลองกน พกนและอปกรณในการเขยนภาพเหมอน กบเทคนคการเขยนภาพสนามนโดยสวนใหญ แตขอสาคญคอหลงจากปฏบตงานเสรจสมบรณควรจะทาความสะอาดพกนและอปกรณตางๆ ใหดดวยสบหรอผงซกฟอกและนาทนทเพอปองกนสแขงตว

โกสม สายใจ (2540 : 44) ไดกลาวถงสอะครลควา

อะครลคเปนชอทเราเรยกกนโดยทวไปความจรงแลวมชอเรยกเฉพาะวาสโพลเมอร (Polymer paint) เปนสทไดมาจากผลพลอยไดจากนามนปโตรเลยม เมอระบายสลงไปแลวจะแหงเรวเปนเยอบางๆ กอนทจะลงมอเขยนตองคานวณใหด เพราะถาบบสออกมามากจะแหงเรวและใชการไมไดประกอบกบสมราคาคอนขางสง ลกษณะพเศษของสอะครลคคอ สามารถจะใชเขยนบางๆ แบบสนา หรอเขยนหนาๆ แบบสนามนกไดและเมอแหงแลวจะไมละลายนานอกจากนสอะครลคยงเหมาะสาหรบการเขยนภาพสแบนๆ มากกวาการเกลยใหกลมกลน สโพลเมอร จะผสมใหเหนยวมากนอยอยางไรกได มความสดใสตลอดเวลา เมอนามาใชในงานอตสาหกรรม เรยกวา สพลาสตก นามาใชในงานศลปะ เรยกวา สอะครลค

อาร สทธพนธ (2528 : 95) ไดกลาวถงการเขยนดวยสอะครลควา

ปจจบนมสชนดใหมในทองตลาดซงสามารถผสมนา เขยนตามวธการของสนาหรอผสมนามนได ซงบรษทผลตโดยเฉพาะเรยกวาสอะครลค ส acrylic เปนสทระบายบนวสดไดทกชนด ระบาย บนผา ไม หรอพลาสตก กได เพราะคณสมบตของสคลายกบพลาสตก ซกนาไมลอก ทนทานมาก เมอผสมนาสามารถเขยนบนพนททเปนมนได สจะตดทนท และส acrylic น ใหลกษณะสดใสและเดนชดมาก สามารถจะมวนงอรปทเขยนดวยส acrylic ไดโดยสไมแตก ไมมรอยราว ราคากใกลเคยงกบราคาสนามน ขอสาคญสาหรบส acrylic น กคอ ตองใชพกนขนาดปานกลาง คอไมใชพกนสนาทออนมากหรอพกนสนามน ซงแขงมาก มพกนสาหรบส acrylic โดยเฉพาะ ความแขงปานกลาง

ชยณรงค เจรญพานชยกล ( 2533: 68 - 69) ไดอธบายถงกลวธในการสอะครลค ไวดงน

1. การใชความขาวของพนระนาบ (Using the ground)

102

คณสมบตสาคญประการหนงของสอะครลค คอ เมอผสมกบนาหรอ Acrylic medium แลวจะมลกษณะโปรงใสคลายสดา ดงนนเมอระบายสใดสหนงลงบนพนระนาบสขาว ความขาวของพนระนาบจะมสวนแสดงตวขนมาผสมกบสชนบนดวย 2. การทาใหสบางใส (Glazing) สาหรบสอะครลค ถาตองการภาพทมผวของสเปนมนและขาวใส กทาไดโดยงายและใหผลทนาพงพอใจทเดยว โดยการผสมสอะครลคกบนาและสวนผสมของ Glaze medium 3. การระบายสทบเรยบ (Opaque colour) เมอตองการระบายสอะครลคใหไดสทบ ตองใชสทขน มเนอสมากโดยไมตองผสมอะไรเลยกได แตตามปกตนยมผสมนาหรอ Acrylic Medium เลกนอย 4. การแสดงรอยแปรงหรอรอยพกน (Brush strokes) เมอตองการภาพสาเรจททงรอยแปรงปรากฏใหเหนดวยสอะครลคนนสามารถทาไดงายเชนเดยวกนกบการใชสนามน โดยจะตองใชสทไมตองผสมใหบางลงหรออาจจะผสมดวยนาหรอ Medium อนๆ เพยงเลกนอยในการระบายสจะตองใชพกนชนดขนแขงมาก และระบายปดไปปดมาเพอใหเกดรองรอยของพกนขน 5. การปายโปะสหนาๆ (Impasto) สอะครลคเปนสทเหมาะสมทสดสาหรบกรรมวธการปายหรอโปะสแบบตางๆ เพราะแหงเรวกวาซงทาใหฝนละอองไมมาจบเกาะและไมกะเทาะรอนหลดเพราะสเกาะกนไดอยางทนท

จากขอมลเบองตนและการฝกทดลองปฏบตการจรง พบวาสอะครลคมคณสมบต ทางเคมทมความยดหยนหลากหลายลกษณะ เหมาะสมกบการใชระบายใหมความโปรงใส เมอผสมกบนาและเมอนาสอะครลคมาใชระบายควบคกบสนาในกลวธประสมประสาน กอใหเกดความเปลยนแปลงบรเวณชนสเปนทนาสนใจ

บทท 3 การวเคราะหจตรกรรมสนาภาพทวทศน ของแฟรงค เวบบ และ เวอรจเนย คอปป การศกษาวจยเรอง “จตรกรรมสนาภาพทวทศน : กรณศกษาสนาภาพทวทศนของ แฟรงค เวบบและเวอรจเนย คอปป เปนการวจยและพฒนา (Research and Development) โดยการศกษาการวเคราะหผลงานจตรกรรมภาพทวทศนของของแฟรงค เวบบ และ เวอรจเนย คอปป จากนนผวจยจะนาผลการศกษามาพฒนาสรางสรรคผลงานจตรกรรมภาพทวทศนในแบบของผวจย โดยมรายละเอยดดงน 1. ประชากรและกลมตวอยาง 2. การวเคราะหขอมล

1. ประชากรและการเลอกกลมตวอยาง

1.1 ประชากรทใชในการศกษาวจย เปนผลงานจตรกรรมภาพทวทศนของ แฟรงค เวบบ และเวอรจเนย คอปป ซงมรายละเอยดในการศกษา ดงน 1.1.1 ผลงานจตรกรรมภาพทวทศนของแฟรงค เวบบ จากหนงสอทเขาเขยนในป ค.ศ. 1990 ชอหนงสอ Webb on watercolor และใน ค.ศ.1994 ชอหนงสอ Strengthen your paintings with dynamic composition. จานวน 52 ภาพ ดงน 1. Sutter Creek, watercolor on paper 15”×22” (webb. 1994 : 13) 2. Montercy Morning, watercolor on paper 15”×22” (webb. 1994 : 19) 3. Old Forge Hermitage, watercolor on paper 15”×22” (webb. 1994 : 28) 4. Vero Beach, watercolor on paper 15”×22” (webb. 1994 : 65)

5. The Edge of the Forest, watercolor on paper 15”×22” (webb. 1994 : 12) 6. Hudson Elevator East, watercolor on paper 15”×22” (webb. 1994 : 14) 7. Oaxaca Church, watercolor on paper 15”×22”( webb. 1994 : 53) 8. Farm on the Battenkill, watercolor on paper 15”×22” ( webb. 1994 : 59) 9. Blue Oaxaca, watercolor on paper 22”×30” ( webb. 1994 : 119)

104

10. The Jungle Shop, watercolor on paper 15”×22” ( webb. 1994 : 80) 11. Wilson’s Mill, VI, watercolor on paper 22”×30” ( webb. 1994 : 82 12. Market Cornerad, watercolor on paper 22”×30” ( webb. 1994 : 119)

13. University Platz, watercolor on paper 22”×30” ( webb. 1994 : 52) 14. West Wardsboro Lumber, watercolor on paper 22”×30 ( webb. 1990 : 51) 15. Decorah Backstreet, watercolor on paper 22”×30 ( webb. 1990 : 27) 16. Market, watercolor on paper 22”×30” ( webb. 1990 : 78) 17. Pittburgh’s Market Square, watercolor on paper 22”×30”(webb. 1994 : 83) 18. Cove, watercolor on paper 22”×30” ( webb. 19940 : 100) 19. The Dalles, watercolor on paper 22”×30” ( webb. 1994 : 72)

20. Rockport Boatyard, watercolor on paper 15”×22” (webb. 1994 : 66) 21. Sam’s Place, watercolor on paper 22”×30” ( webb. 1994 : 145) 22. Pacitic Grove Beach, watercolor on paper 22”×30 ( webb. 1990 : 63) 23. Kennebunkport, watercolor on paper 22”×30 (webb. 1990 : 77) 24. Low Tide, watercolor on paper 22”×30” ( webb. 1990: 96) 25. Lover’s Paint Revisited, watercolor on paper 22”×30” (webb. 1994 : 73) 26. Captain Randy’s Landing, watercolor on paper 22”×30” ( webb. 1990 : 40) 27. Yaughiogheny Marina, watercolor on paper 15”×22” ( webb. 1994 : 126) 28. Gateway Fleet, watercolor on paper 15”×22” (webb. 1994 : 80) 29. Sea Girt Ligth, watercolor on paper 15”×22” ( webb. 1994 : 66)

30. Faust Marina,watercolor on paper 22”×30” (webb. 1990 :45) 31. Panther Hollow Starirs, 30”×22” (webb. 1990 : 84) 32. Pittsburgh Hillside, 15”×22” (webb. 1990 : 84) 33. Beached at Chaina camp, 22”×30” (webb. 1990 : 79) 34. Chinatown, Oakland, 30”×22” (webb. 1990 : 76) 35. Bear Run at Fallingwter, 22”×30” (webb. 1990 : 75) 36. The Harbar. 22”×30” (webb. 1990 : 71) 37. Twin Falls, 30”×22” (webb. 1990 : 70) 38. Salmon Fishing Platform on the Columbia River, 22”×30” (webb. 1990 : 58) 39 Granite Quarry, 22”×30” (webb. 1990 : 36) 40. Penfield Barn, 15”×22” (webb. 1994 : 23)

105

41. Snow Fields, 15”×22” (webb. 1994 : 25) 42. Marshall Light, 16”×30” (webb. 1994 : 28) 43. Ferndale, 15”×22” (webb. 1994 : 32) 44. Boothbay Ways, , 22”×30(webb. 1994 : 34) 45. Lake Naomi Boat Club, 15”×22” (webb. 1994 : 55) 46. Taxco Night, 15”×22(webb. 1994 : 61) 47. Boston Mills Slope, 15”×22(webb. 1994 : 61) 48. Thomas, West Virginia, 15”×20(webb. 1994 : 67) 49. Noon Shollers, 15”×22(webb. 1994 : 88) 50. New Orleans Ferry, 22”×30(webb. 1994 : 98) 51. Boyd Hill, 36”×28(webb. 1994 : 112) 52. Touch stone, 22”×30(webb. 1994 : 123) 1.1.2 ผลงานจตรกรรมภาพทวทศนของเวอรจเนย คอปป ศกษาจากหนงสอทเขา เขยน ในป ค.ศ. 1988 ชอหนงสอ Discovering the inner eye Experiments in Water Media จานวน 40 ภาพ ดงน

1. Journeys 3 Watercolor and gouache on handmade-peper, 32”×32” (Cobb.1988: 81) 2. Nesting 3. Watercolor and acrylic on 4-ply rag board, 32”×40” (Cobb.1988 : 2) 3 Life cycles , Watercolor on Layered board, 34”×34” (Cobb.1988: 6)

4. Nesting 3. Watercolor and acrylic on 4-ply rag board, 32”×40” (Cobb.1988: 22)

5 Canyon Wall 6, Watercolor and acrylic on 4-ply rag board, 40”×48” (Cobb.1988: 26)

6 Chryaslis, Water color and gesso on paper, 22”×30” (Cobb.1988: 26) 7 Life cycles 12, Watercolor and acrylic on 4-ply rag board, 32”×40”

(Cobb.1988: 30) 8 Butterfly, Watercolor on paper, 15”×17” (Cobb.1988: 44) 9 Apple, Watercolor on paper, 14”×14” (Cobb.1988: 45) 10. Life cycles 6, Watercolor on paper, 48”×48” (Cobb.1988: 52) 11. New Life, Watercolor and acrylic on 4-ply rag board, 40”×60”

(Cobb.1988 : 63) 12. The Sooth sayer, Watercolor on paper, 12”×20” (Cobb.1988: 68)

106

13. Nesting 4. Watercolor on rag board, 32”×40” (Cobb.1988: 74) 14. Matrix, color ink and gesso on 4-ply Bristol board, 46”×32” (Cobb.1988: 74) 15. Double Flower, Watercolor and acrylic on 4-ply rag board, 40”×48” (Cobb.1988: 79) 16. Life cycles 3, Water color and dry charcoal on 4-ply rag board, 32”×40” (Cobb.1988: 87) 17. La paloma,dry color and acrylic on 4-ply rag board, 32”×40” (Cobb.1988: 102) 18. Pigeon and Butterfly, Charcoal, watercolor, and colored pencil on Bristol board, , 32”×40” (Cobb.1988: 103) 19. Windows 12, acrylic and collage on handmade paper, 22”×30” (Cobb.1988: 121) 20. Undercurrent, watercolor and embossed-paper on layered board, 17”×22” (Cobb.1988: 127) 21. CANYON WALL WITH DOVE, watercolor and acrylic 60”×40” (Cobb.1988: 8) 22. SETTING SUN, RED MESA, watercolor, acrylic, oil pastel 32”×40” (Cobb.1988: 10) 23. LAYERED TIME, watercolor on paper, acrylic collage on 4-ply rag board 32”×40” (Cobb.1988: 59) 24. CANYON MORNING, colored pencil, watercolor, and acrylic 30”×22” (Cobb.1988: 115) 25. CANYON WALL 8 watercolor, acrylic and stone on 4-ply rag board 32”×40” (Cobb.1988: 27) 26. CANYON WALL 14, watercolor, acrylic and stone on 4-ply rag board 46”×46” (Cobb.1988: 27) 27. JOURNEYS, watercolor, acrylic and colored pencil on 4-ply rag board 34”×34” (Cobb.1988: 72) 28. CANYON WALL, charcoal and watercolor on 4-ply bristol board 32”×40” (Cobb.1988: 41) 29. NESTING 6, watercolor and ink on paper 22”×30” (Cobb.1988: 25) 30. ENERGY FLOW, dry color and watercolor on paper 22”×30” (Cobb.1988: 95) 31 ANCIENT WALL 2, watercolor, gesso and colored pencil on rag board

107

32”×40” (Cobb.1988: 47) 32. THE WEIGHT WATCHER, charcolor and watercolor on paper 22”×30” (Cobb.1988: 105) 33. WINTER INHERITANCE, watercolor on paper 22”×28” (Cobb.1988: 15) 34. JOURNEYS 7, watercolor and acrylic on 4-ply board 32”×40” (Cobb.1988: 29) 35. QUARRY, watercolor and acrylic on 4-ply bristol board 30”×38” (Cobb.1988: 75) 36. ANCIENT WALL 13, watercolor, acrylic collage 22”×30” (Cobb.1988: 67) 37. QUARRY 1, India ink and acrylic on 4-ply rag board 32”×40” (Cobb.1988: 107) 38. CANYON DE CHELLY, watercolor on paper 14”×22” (Cobb.1988: 82) 39. RIVERBED, watercolor and acrylic on 4-ply bristol board 30”×22” (Cobb.1988: 111) 40. COLORS OF NEW MEXICO, watercolor, acrylic and ink 36”×48” (Cobb.1988: 113)

1.2 กลมตวอยาง ซงผวจยไดใชวธการสมตวอยางจากรปภาพผลงานจตรกรรมภาพทวทศนของแฟรงค เวบบ และแวอรจเนย คอปป เปนขอมลชนรอง ตามจดมงหมาย (Purposive Sampling)โดยผลงานทจะเปนกลมตวอยางผลงานจตรกรรมภาพทวทศนสนาของแฟรงค เวบบ และเวอรจเนย คอปป ผวจยไดทาการพจารณาคดเลอกภาพทเหมาะสม และนาไปปรกษา ศาสตราจารยพเศษอาร สทธพนธ ไดผลงานของแฟรงค เวบบ จานวน 30 ภาพ เปนภาพทวทศนทางบก จานวน 17 ภาพ และ กลมภาพทวทศนทางนาและทางทะเล จานวน 13 ภาพ ดงน ผลงานภาพทวทศนของแฟรงค เวบบ 1. กลมภาพทวทศนทางบก จานวน 17 ภาพ ดงน 1. Sutter Creek, watercolor on paper 15”×22” 2. Montercy Morning, watercolor on paper 15”×22” 3. Old Forge Hermitage, watercolor on paper 15”×22” 4. Vero Beach, watercolor on paper 15”×22”

5. The Edge of the Forest, watercolor on paper 15”×22” 6. Hudson Elevator East, watercolor on paper 15”×22”

108

7. Oaxaca Church, watercolor on paper 15”×22” 8. Farm on the Battenkill, watercolor on paper 15”×22” 9. Blue Oaxaca, watercolor on paper 22”×30”

10. The Jungle Shop, watercolor on paper 15”×22” 11. Wilson’s Mill, VI, watercolor on paper 22”×30”

12. Market Cornerad, watercolor on paper 22”×30” 13. University Platz, watercolor on paper 22”×30” 14. West Wardsboro Lumber, watercolor on paper 22”×30 15. Decorah Backstreet, watercolor on paper 22”×30” 16. Market, watercolor on paper 22”×30” 17. Pittburgh’s Market Square, watercolor on paper 22”×30”

2. กลมภาพทวทศนทางนาและทางทะเล 13 ภาพ 1. Cove, watercolor on paper 22”×30” 2. The Dalles, watercolor on paper 22”×30” 3. Rockport Boatyard, watercolor on paper 15”×22”

4. Sam’s Place, watercolor on paper 22”×30” 5. Pacitic Grove Beach, watercolor on paper 22”×30” 6. Kennebunkport, watercolor on paper 22”×30” 7. Low Tide, watercolor on paper 22”×30” 8. Lover’s Paint Revisited, watercolor on paper 22”×30” 9.. Captain Randy’s Landing, watercolor on paper 22”×30” 10. Yaughiogheny Marina, watercolor on paper 15”×22” 11. Gateway Fleet, watercolor on paper 15”×22” 12. Sea Girt Ligth, watercolor on paper 15”×22”

13. Faust Marina, watercolor on paper 22”×30”

และสาหรบ เวอรจเนย คอปป ผวจยรวบรวมผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศน จากหนงสอ Discovery the Inner Eye Experiments in Water Media, Virginia Cobb ไดจานวน 40 ภาพ และเลอกภาพผลงานจากเกณฑเดยวกบ ของแฟรงค เวบบ ซงไดภาพผลงานจานวน 20 ภาพ ไดแก

1. CANYON WALL WITH DOVE, watercolor and acrylic 60”×40” 2. SETTING SUN, RED MESA, watercolor, acrylic, oil pastel 32”×40”

109

3. LAYERED TIME, watercolor on paper, acrylic collage on 4-ply rag board 32”×40”

4. CANYON MORNING, colored pencil, watercolor, and acrylic 30”×22” 5. CANYON WALL 8 watercolor, acrylic and stone on 4-ply rag board 32”×40” 6. CANYON WALL 14, watercolor, acrylic and stone on 4-ply rag board

46”×46” 7. JOURNEYS, watercolor, acrylic and colored pencil on 4-ply rag board

34”×34” 8. CANYON WALL, charcoal and watercolor on 4-ply bristol board 32”×40” 9. NESTING 6, watercolor and ink on paper 22”×30” 10. ENERGY FLOW, dry color and watercolor on paper 22”×30” 11. ANCIENT WALL 2, watercolor, gesso and colored pencil on rag board

32”×40” 12. THE WEIGHT WATCHER, charcolor and watercolor on paper 22”×30” 13. WINTER INHERITANCE, watercolor on paper 22”×28” 14. JOURNEYS 7, watercolor and acrylic on 4-ply board 32”×40” 15. QUARRY, watercolor and acrylic on 4-ply bristol board 30”×38” 16. ANCIENT WALL 13, watercolor, acrylic collage 22”×30” 17. QUARRY 1, India ink and acrylic on 4-ply rag board 32”×40” 18. CANYON DE CHELLY, watercolor on paper 14”×22” 19. RIVERBED, watercolor and acrylic on 4-ply bristol board 30”×22” 20. COLORS OF NEW MEXICO, watercolor, acrylic and ink 36”×48”

110

ภาพกลมตวอยาง 1. กลมภาพทวทศนทางบก ของทแฟรงค เวบบ จานวน 17 ภาพ

ภาพประกอบ 1 Sutter Creek, ภาพประกอบ 2 Montercy Morning, watercolor on paper 15”×22” watercolor on paper 15”×22”

ภาพประกอบ 3 Old Forge Hermitage , ภาพประกอบ4 Vero Beach, watercolor on paper 15”×22” watercolor on paper 15”×22”

111

ภาพประกอบ 5 Decorah Backstreet, ภาพประกอบ 6 Hudson Elevator east, watercolor on paper 22”×30” watercolor on paper 15”×22”

ภาพประกอบ 7 Oaxaca Church, ภาพประกอบ 8 Farm on the Battenkill, watercolor on paper 15”×22” watercolor on paper 15”×22”

ภาพประกอบ 9 Blue Oaxaca, ภาพประกอบ 10 The Jungle Shop, watercolor on paper 22”×30” watercolor on paper 15”×22”

112

ภาพประกอบ 11 Wilson’s Mill, VI, ภาพประกอบ 12 Market,cornered, watercolor on paper 22”×30” watercolor on paper 22”×30”

ภาพประกอบ 13 University Platz, ภาพประกอบ 14 West Wardsboro Lumber, Watercolor on paper 22”×30” watercolor on paper 22”×30”

ภาพประกอบ 15 The Edge of the Forest, ภาพประกอบ 16 Market, watercolor on paper 22”×30” watercolor on paper 22”×30”

113

ภาพประกอบ 17 Pittburgh’s Market Square, watercolor on paper 22”×30”

2. กลมภาพทวทศนทางนา จานวน 13 ภาพ

ภาพประกอบ 18 Cove, ภาพประกอบ 19 The Dalles, Watercolor on pastel 22”×30” watercolor on paper 22”×30”

ภาพประกอบ 20 Rockport Boatyard, ภาพประกอบ 21 Sam’s Place, watercolor on paper 15”×22” watercolor on paper 22”×30”

114

ภาพประกอบ 22 Pacitic Grove Beach, ภาพประกอบท 23 Kennebunkport, watercolor on paper 22”×30” watercolor on paper 22”×30”

ภาพประกอบ 24 Low Tide, ภาพประกอบ 25 Lover’s Paint Revisited, watercolor on paper 22”×30” watercolor on paper 22”×30”

ภาพประกอบ 26 Captain Randy’s Landing, ภาพประกอบ 27 Yaughiogheny Marina, watercolor on paper 22”×30” watercolor on paper 22”×30”

115

ภาพประกอบ 28 Gateway Fleet, ภาพประกอบ 29 Sea Girt Ligth, watercolor on paper 15”×22” watercolor on paper 15”×22”

ภาพประกอบ 30 Faust Marina, watercolor on paper 22”×30”

.

116

กลมภาพทวทศนของเวอรจเนย คอปป จานวน 20 ภาพ

ภาพประกอบ 31 CANYON WALL WITH DOVE ภาพประกอบ 32 SETTING SUN, RED watercolor and acrylic 60”×40” MESA , watercolor, acrylic, oil pastel 32”×40”

ภาพประกอบ 33 LAYERED TIME,watercolor ภาพประกอบ 34 CANYON MORNING, on paper, acrylic collage on 4-ply rag board colored pencil, watercolor, and acrylic 32”×40” 30”×22”

117

ภาพประกอบ 35 CANYON WALL 8, ภาพประกอบ 36 CANYON WALL 14 watercolor, acrylic and stone on 4-ply watercolor, acrylic and stone on 4- ply rag board 32”×40” rag board 46”×46”

ภาพประกอบ 37JOURNEYS, ภาพประกอบ38 CANYON WALL acrylic and colored pencil on 4-ply charcoal and watercolor on 4-ply rag board 34”×34” bristol board 32”×40” ภาพประกอบ 39 NESTING 6, ภาพประกอบ 40 ENERGY FLOW, watercolor and ink on paper 22”×30” dry color and watercolor on paper 22”×30”

118

ภาพประกอบ 41 ANCIENT WALL 2, ภาพประกอบ 42 THE WEIGHT WATCHER, watercolor, gesso and colored pencil charcolor and watercolor on paper on rag board 32”×40” 22”×30”

ภาพประกอบ 43 WINTER INHERITANCE, ภาพประกอบ 44 JOURNEYS 7, watercolor on paper 22”×28” watercolor and acrylic on ply board 32”×40”

ภาพประกอบ 45 QUARRY, ภาพประกอบ 46.ANCIENT WALLS 13, watercolor and acrylic on 4-ply bristol watercolor, acrylic collage board 30”×38” 22”×30”

119

ภาพประกอบ 47 QUARRY 1, ภาพประกอบ 48 CANYON DE CHELLY, India ink and acrylic on 4-ply rag board 32”x 40” watercolor on paper 14”×22”

ภาพประกอบ 49 RIVERBED,

watercolor and acrylic on 4-ply bristol board 30”×22”

ภาพประกอบ 50 COLORS OF NEW MEXICO,

watercolor, acrylic and ink 36”×48”

120

2. การวเคราะหภาพผลงานจตกรรมสนาภาพทวทศน 2.1 วเคราะหภาพผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศน ของ แฟรงค เวบบ

1. เนอหาของภาพ จากผลงานในกลมตวอยางภาพผลงานจตรกรรมภาพทวทศน จานวน 30 ภาพ

ของแฟรงค เวบบ สามารถแบงเนอหาในการแสดงออกได 2 กลมใหญ คอ เนอหาทางธรรมชาตแวดลอม และเนอหาทางดานสงคม แสดงบนทกชวงเวลาและความพยายามในการแสดงออกทางศลปะในสงทปรากฏตรงหนาของศลปน ในประเดนทจะกลาวตอไปน ขอมลภาพผลงานมทมาจากหนงสอการระบายสนาทแฟรงค เวบบประพนธขน จงเปนไปไดทแฟรงค เวบบ คดเลอกภาพตางๆ มาใชเพอใหสอดคลองกบรปแบบกลวธการระบายสนา ดงนน เนอหาของภาพจงสมพนธกบขนตอนในการสรางสรรคผลงานของแฟรงค เวบบ จากการวเคราะหเนอหาภายในภาพผลงานทสมพนธกบขนตอนในการสรางสรรคพบวา แฟรงค เวบบ ไมไดสรางสรรคผลงานศลปะในรปแบบคลายจรงจากภาพทวทศนทปรากฎตรงหนา ซงขอสงเกตเบองตนไมพบความเดนชด ของสญลกษณทางศลปะทแสดงภาพธรรมชาตแวดลอม เหลานในภาพผลงานของแฟรงค เวบบ ไดแก

1. ฤดกาล ชวงเวลา ตามความเปนจรง ภายในภาพ 2. สงปลกสรางทบงบอกถงวตถ เชน ไม ปน อฐ ฯลฯ ภายในภาพ 3. ธรรมชาตของตนไม เชน ลกษณะใบ ดอก พนธ ฯลฯ ภายในภาพ 4. สทปรากฏตามความเปนจรงของสงตางๆ ภายในภาพ 5. ระยะทางและขนาดของสงตางๆ ภายในภาพตามความเปนจรง เชน สดสวนของสง

ปลกสราง ถนน รถยนต คน ฯ ภายในภาพ ดงนนเนอหาภายในภาพผลงานจตรกรรมภาพทวทศน ของแฟรงค เวบบ จงแสดงใน

รปแบบทางศลปะทตดทอนจากความเปนจรงและสรางเสรมสงอนขนมาทดแทน ตามจนตนาการ เปนทมาของแนวคดในการออกแบบสรางสรรคทสมพนธกบเนอหาในการแสดงออก สรปเปนหวขอได 2 เนอหา ดงน 1. เนอหาทางธรรมชาตแวดลอม คอภาพทแสดงเนอหาของสงปลกสราง ภมประเทศ อาณาเขต แสดงสวนสาคญ ของพนดน สถานทตง รวมไปถงบคคลและพฤตกรรมของบคคลภายในชมชน โดยมปจจยของยคสมยและคานยมเขามาเกยวของ แสดงใหเหนถงภาวะปจจบน สถานทนนๆ

เนอหาธรรมชาตแวดลอมในแนวคดของแฟรงค เวบบ ( Webb . 1990 : 83) ม 3 ลกษณะ คอ 1.1 เรองทองฟา แฟรงค เวบบ ( Webb . 1990 : 83) เชอวาทองฟาภายในภาพผลงานจตรกรรมมดวยกน 6 ลกษณะ คอ 1. SKY AS A CEILING

121

2. SKY AS A CYCCORAMA 3. SKY AS A BACKDROP 4. SKY AS A HEMISPHERE 5. SKY AS A HALF CYLINDER 6. SKY AS A BOX แฟรงค เวบบ ไดใชเแนวทางเรองทองฟาในการสรางสรรคผลงาน ภายในจตรกรรม

ภาพทวทศนทางบกและทางนา ตามลกษณะในกลวธการระบายส และใชเปนแนวความคดในการออกแบบโครงสรางของภาพตางๆ กอนลงมอสรางสรรคผลงาน

1.2 แสงและเงาตามธรรมชาตตามทนยนตามองเหน มนษยจะแบงแยก ขนาด รปทรง รปรางของวตถ โดยใชแสงและเงามสวนชวยในการตดสนใจ แฟรงค เวบบเชอวาลกษณะแสงและเงาของภาพทวทศนทเขาสรางสรรคขนมาจากอทธพลของทองฟา ทง6 ลกษณะทเขากาหนดขน

1.3 ส ตามความเปนจรงตามธรรมชาต แฟรงค เวบบเชอวา สงทนยนตามองเหนมความเปลยนแปลงในตวของมนเองตลอดเวลา และบรบทของสทมอยรอบๆ วตถยอมสงผลตอกาลงสองสวาง หรอความเขมขนของเนอสนนๆ ดวย

ดงนน ทองฟา แสงเงา รวมทงสในธรรมชาต คอ เนอหาของธรรมชาตทปรากฏในผลงานจตรกรรมของเขา 2. เนอหาทางดานสงคม การดาเนนชวตของบคคลมความสาคญกบวถชวตของสงคมทตนพานกอาศยอย ปรากฏการณทมสวนเกยวของกบตนเอง ทงทางตรงและทางออมลวนเปนประสบการณทถกบนทกและสะสม เปนการรบรและเขาใจไดเฉพาะตวตอเมอมการนาเสนอหรอถายทอด โดยรปแบบของการเลาเรอง จดบนทก หรอแสดงออกทางผลงานศลปะ กจะสะทอนสงทมสาระอยภายในของบคคลนน ซงเปนสาระทางความคด ความเชอ และพฤตกรรมการแสดงออก ภายใตบรบททางสงคมและวฒนธรรม อนเปนปจจยสาคญ ซงเปนทมาของการเลอกเนอหา เนอหาทางดานสงคมในแนวคดของแฟรงค เวบบ ( Webb . 1990 : 83) ม 2 ลกษณะ คอ

2.1 เรองราวทเกยวกบสงปลกสราง 2.2 วถชวตของชมชน

แฟรงค เวบบแสดงความสนใจในการสรางสรรคภาพทวทศนทางบกและทางนา โดยมเนอหาทางดานสงคมในเรองราวทเกยวกบสงปลกสรางและวถชวตชมชน เปนเพราะวา แฟรงค แวบบมพนฐานในการเปนนกออกแบบและเปนสถาปนกมากอน จงมความสนใจในสงปลกสรางเปนพเศษ สงเกตพบวาจตรกรรมภาพทวทศนจากกลมตวอยางจานวน 30 ภาพ แสดงจดเดนของภาพในการจดโครงสรางภายในภาพ โดยมสงปลกสรางปรากฏอยประมาณ

122

60 – 70 เปอรเซนต แฟรงค เวบบไดแสดงวถชวต(กจกรรมของคน)และทอยอาศยสงปลกสราง เปนเนอหาทางสงคมทอยภายในภาพทวทศน แฟรงค เวบบแสดงใหเหนวา การบนทกภาพทวทศนควรใหความสาคญกบสภาพสงแวดลอมทางธรรมชาตทสมพนธกบวถชวตของชมชน คอการบนทกทศนยภาพจากการสงเกตเหนจรงของผสรางสรรคผลงานประกอบดวยชวงเวลา สถานท ผคน รวมไปถงสงคมและวถชวต ของผคนในขณะนน ซงศลปนมความซาบซง พงพอใจ และสอดคลองกบชวตประจาวนของศลปนอยางไรจงนาไปสการสรางสรรคผลงานศลปะ เปนภาพสะทอนความเปนสมาชกคนหนงในสงคมของศลปนทดาเนนชวตรวมกบผอนแลปรบตวเขากบสงคมสวนอนๆได จงปรากฏเนอหาทางดานสงคมภายในภาพผลงานของแฟรงค เวบบ เนองจากจตรกรรมภาพทวทศน เกดจากการสรางสรรคของบคคล หรอศลปนทเปนผสราง จงสะทอนใหเหนถงพฤตกรรมทใสใจตอสงแวดลอมรอบขาง มาจาก “การรบรในประสบการณ” ของการเรยนรแตละบคคล ประสบการณในการรบรนเองไดมความสมพนธกบเนอหาทางดานสงคม หรอ เรองราวทางดานสงคม โดยหลกเลยงไมไดเพราะบคคลหรอศลปน ตางกเปนสมาชกคนหนงของชมชน หรอสงคมนน สรป จากเนอหาทางธรรมชาตแวดลอมและเนอหาทางดานสงคมทปรากฏในภาพผลงานของแฟรงค เวบบ สรปไดวา เกดจากความประทบใจในความงามของธรรมชาตและภาพทวทศนทปรากฏตรงหนานาไปสการใชหลกการออกแบบจากการสงเกตเหนจรงในปรากฏการณทางธรรมชาต กอใหเกดแนวคดในการนาสญลกษณทง7ทางศลปะมาใชในการออกแบบภาพผลงานสรางสรรคทางทศนศลปดวย กระบวนการสรางสรรคผลงานของศลปน แสดงใหเหนถงความรความเขาใจในคณสมบตของสอวสดและอปกรณ ตลอดจนความสามารถควบคมและนาไปใช ประสานสงเสรมสรางสรรคในภาพผลงานจตรกรรมไดตามวตถประสงคของศลปน เปนผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศน

2. โครงสรางของภาพ โครงสรางของภาพผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศนของแฟรงค เวบบ ผวจย

ไดศกษา และวเคราะห 3 ประเดน ดงน ดงน ประเดนท 1 โครงสรางของภาพทมจดเดนภายในภาพ แบงเปน 3 จดเดน

1.1 จดเดนทางดานทศทางภายในภาพ 1.2 จดเดนทใชสงปลกสรางภายในภาพ 1.3 จดเดนทใชพนทแสงและเงาภายในภาพ

ประเดนท 2 ความกลมกลนภายในภาพ หลกการใชสสรางความกลมกลน (โกสม สายใจ. 2540 : 81)

ประเดนท 3 ความสมดลภายในภาพ แบงเปน 2 ลกษณะ 1. ความสมดลซาย ขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน 2. ความสมดลบน ลางสมดลกนแบบไมเหมอนกน

123

โครงการสรางของภาพ ประเดนท 1 2.1 โครงสรางของภาพทมจดเดน จากคาจากดความทางดานสญลกษณ ทง 7 ชนด ของ แฟรงค เวบบ (ไดแก เสน, รปราง นาหนกส ส คณภาพของพนผว ขนาด ทศทาง) มสวนสาคญ ในการมองเหนภาพทวทศนท แฟรงค เวบบ สรางสรรคขน โดยการสรางสรรคนนมาจากแนวคดในการออกแบบ ซงมดวยกน 7 ประการ ไดแก ความเปนหนงเดยวกน, การเปรยบเทยบเพอใหเหนความ แตกตาง สภาวะการครอบครอง การทาซา ความกลมกลนกน ความสมดล การคอยๆ เปลยนแปลง ทงหมดนเปนแนวทางการสรางสรรคผลงานของแฟรงค เวบบ ซงใชในการออกแบบโดยในสวนของการออกแบบทง 7 ประการนน แฟรงค เวบบ ใหความสาคญมากทสดโดยนาสญลกษณทง7มาใชแสดงใหเหนวาผลงานภาพทวทศนของเขามลกษณะของการกาหนด จดเดนภายในโครงสรางภาพทแตกตางกน 3 ลกษณะสรปไดดงน 2.1.1 โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางของภาพ เกดจากการกาหนดรปราง และรปพนตางๆ ภายในภาพ ใหเกดมตลวงตาทางดานทศทาง โดยมผลมาจากความคดในการออกแบบดงน 2.1.1.1 ความเปนหนงเดยวกน (Unity) คอความเปนหนงและความสมบรณของโครงสรางภาพทวางแผนไวแลว มประสทธผลโดยรวมของทกๆ สวนภายในภาพ 2.1.1.2 การเปรยบเทยบเพอใหเหนความแตกตาง (Contrast) คอการนาเสนอโดยวธเปรยบเทยบทาใหคนด รสกสนใจ (ส - ขนาด - ระยะลวงตา) 2.1.1.3 การทาซา (Repetition) เปนลกษณะการทาซาสะทอนกลบและความคลายคลงกนจะทาใหภาพผลงานเกดมตลวงตา เปนผลทางการมองเหนระยะภายในภาพ จากความคดในการออกแบบภาพผลงานทงสามประการของแฟรงค เวบบ เมอทาการ ศกษาวเคราะหภาพผลงานแลวพบวา ยงกอใหเกดเปนจดเดน ความกลมกลน, ความ สมดลและการคอยๆ เปลยนแปลงควบคกนไปดวย แสดงใหเหนความสมพนธของสญลกษณทง 7 ชนด ทแฟรงค เวบบไดกลาวไว (เสน, รปราง นาหนกส ส คณภาพของพนผว ขนาด และทศทาง) เกยว ของกบองคประกอบทางทศนศลป ในการแสดงออกภายในภาพผลงาน ซงตองมลกษณะการแสดงออกทเลอกสกดตดทอนสอดคลองกบการออกแบบและแสดงออกเพมเตมตามจนตนาการในแบบของแฟรงค เวบบ 2.1.2 โครงสรางภาพทมจดเดนทใชสงปลกสรางภายใน เกดจากแนวความคดดานการออกแบบใหโครงสรางของภาพเกดการเปรยบเทยบขนาด เพอผลทางดานมต ลวงตาภายในภาพ สอดคลองกบแนวความคดดานการออกแบบของแฟรงค เวบบ ดงน 2.1.2.1 การเปรยบเทยบใหเหนความแตกตาง หรอความขดแยงกนเปนการนาเสนอเพอใหเกดความนาสนใจ หรอโดดเดนขนมาจากสภาวะสงแวดลอมโดยรวมของภาพ 2.1.2.2 ความกลมกลนกนเปนการเลอกใชสวนประกอบทางศลปะทม

124

คณสมบตคลายคลงกน หรอเลอกสกดตดทอน แกไขเพมเตมจากความเปนจรงใหเกดความกลมกลนภายในภาพ 2.1.2.3 เปนลกษณะเดนทนาสนใจและสามารถใชแกปญหาความแตกตางทไมสมพนธกนภายในภาพได หากมการใชงานรวมกบการ contrast จะชวยใหเกด unity ภายในภาพควบคกนไปดวย จากความคดในการออกแบบภาพผลงานของแฟรงค เวบบ เมอทาการศกษาวเคราะหภาพ ผลงานแลวพบวายงกอใหเกดความเปนหนงเดยวกน, ความสมดล, การคอยๆ เปลยนแปลงทางดานขนาด และทศทางควบคกนไปดวย แสดงใหเหนความสมพนธของสญลกษณทง 7 ชนดทแฟรงค เวบบไดกลาวไว (เสน, รปราง, นาหนกส, ส, คณภาพของพนผว, ขนาด, และทศทาง) เกยวของกบ องคประกอบทางทศนศลป การสรางสรรคตามหลกทศนยภาพ แฟรงค เวบบ แบงเปน 3 ตอน ไดแก 1. ทศนยภาพสวนหนา 2. ทศนยภาพสวนกลาง 3. ทศนยภาพทไกลออกไป (สวนหลง) การแสดงออกในภาพผลงานนน แฟรงค เวบบ เลอกสกดตดทอนและแสดงออกเพมเตมตามจนตนาการ แบบประสานกนเชอมตอกน (Interlock) เพอใหเกดผลโครงสรางภาพทมจดเดนทใชสงปลกสรางภายในภาพทวทศนของแฟรงค เวบบ ซงสมพนธกบการระบายส 2.1.3 โครงสรางภาพทมจดเดนทใชพนทของแสงและเงา เกดจากแนวความคดดานการออกแบบเปรยบเทยบกาลงสองสวางของสในระดบตางๆ ภายในภาพทวทศน โดย แฟรงค เวบบ จะทาการออกแบบใหเกดการคอยๆ เปลยนแปลง สญลกษณของสทแทนคากาลงสองสวาง เพอ ใหเกดความกลมกลนและการตดกน นามาซงจดเดนภายในภาพทวทศนของแฟรงค เวบบ ดงน 2.1.3.1การเปรยบเทยบใหเหนความแตกตางโดยกาลงสองสวางของส (Contrast) หรอความขดแยงกนของขนาดและกาลงสองสวางของส ภายในบรรยากาศโดยรวมของภาพ 2.1.3.2 การทาซา โดยการใชรปราง, นาหนกส, ขนาดและทศทาง สะทอนกลบใหเกดความคลายคลงกน ไดผลของความเปนหนงเดยวกนและระยะลวงตาภายในภาพผลงาน 2.1.3.3 ความสมดล เปนการควบคมอาณาเขตของจดสนใจทเกดจากกาลงสองสวางของส ประกอบกบสญลกษณ เสน รปราง นาหนกส ขนาด ทศทาง ใหรวมกนไดเปนหนงจนเกดความกลมกลน แตยงสามารถรกษาระดบความสมดลทมผลตอความรสกในมตลวงตาภายในภาพไวได การออกแบบโครงสรางภาพทมจดเดนทใชพนทของแสงและเงา แฟรงค เวบบ ไดเลอกสกดตดทอนรปรางทมทศทางไปในทางเดยวกน เพอใหไดผลของการเชอมตอและควบคม

125

ขอบเขตของสภาวะการตดกน ไมใหเกดความรสกรนแรงจนเกนไป เพราะอาจทาใหเกดความไมสมดลหรอขดแยงกน จนทาใหขาดความกลมกลนกนได

แฟรงค เวบบ มลกษณะเฉพาะในการสรางสรรคผลงานดวยวธการในการออกแบบ เขาใหความสาคญในพนทการระบายสทอยในขอบเขตของระนาบตางๆ โดยแบงลาดบการทางาน ดวยการจดองคประกอบของสวนตางๆ ภายในภาพใหมลกษณะของจดเดน ความกลมกลน ความสมดล เกดขนพรอมๆ กนกบการระบายส โดยไมเจาะจงวาสงใดตองชดเจนหรอมากอน สาระในโครงสรางของภาพ จะสามารถตอบสนองพนทในการระบายสไดอยางไร อะไรคอสงทนาสนใจในภาพทกาลงนาเสนอ สหรอทศทางทาใหเกดความนาสนใจ ณ จดนนไดอยางไร โอกาสในการเนนและการปลอยพนทวาง มสวนเกยวของกบความกลมกลนและความสมดล ซงมสวนเกยวของตอสงทสาคญทสดภายในภาพของเขาคอ “การออกแบบโครงสรางภาพแสดงรปและพน” ผวจยจงวเคราะหในประเดนตางๆ ของภาพผลงาน ดงน

1. กลมภาพทวทศนทางบก จากตวแทนกลมตวอยางจตรกรรมภาพทวทศนทางบกของแฟรงค เวบบ จานวน

17 ภาพ ไดแก 1.1 โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางภายในภาพ (ทางบก) จากตวแทนกลมตวอยาง ผลงานจตรกรรมภาพทวทศนทมเนอหาทางบก พบวามจานวน 5 ภาพ ดงน

ภาพท 1

ภาพประกอบท 51 Sutter Creek, watercolor on paper 15”×22”

126

ภาพท 2

ภาพประกอบ 52 Montercy Morning, watercolor on paper 15”×22” ภาพท 3

ภาพประกอบ 53 Old Forge Hermitage, watercolor on paper 15”×22” ภาพท 4

ภาพประกอบ 54 Vero Beach, watercolor on paper 15”×22”

127

ภาพท 5

ภาพประกอบ 55 Decorah Backstreet, watercolor on paper 22”×30”

โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางภายในภาพ จานวน 5 ภาพ พบวาเกด

จากการใชเสนนาสายตาจากระยะหนาของภาพไปสระยะหลงภายในภาพเปนมตลวงตา จากหลกทศนยภาพเชงเสน โดยการออกแบบรปและพนแสดงสญลกษณภายในภาพ ใหเกดชองและทศทางในความรสกทางตา โดยกาหนดใหวตถทอยใกลผชมมขนาดใหญกวาวตถทอยไกลออกไป ภายในความรสกทกอใหเกดทศทางเมอผชมกาลงชมภาพผลงาน แฟรงค เวบบไดใสรายละเอยดเลกๆ นอยๆ ไปตามทศทางทผชมกาลงรสก เปนกลวธททาใหภาพนนดลกและมรายละเอยดนาสนใจมากยงขน ทศทางทมความตอเนองจะปรากฏเมอสายตาผชมตดตามเสนตรงหรอแนวโคงไปอยาง ตอเนองกน สายตาจะตดตามรปรางและรปทรงทมความสมพนธกลมกลนกน ความตอเนองจะชวยเนนการเคลอนไหวของทศทางภายในภาพไดเปนอยางด การสรางสรรคตามหลกทศนยภาพ แฟรงค เวบบ แบงเปน 3 ตอน ไดแก 1. ทศนยภาพสวนหนา 2. ทศนยภาพสวนกลาง 3. ทศนยภาพทไกลออกไป (สวนหลง) แฟรงค เวบบใชหลกการเปรยบเทยบใหเหนความแตกตาง หรอความขดแยงกนเปนการนาเสนอเพอใหเกดความนาสนใจหรอโดดเดนขนมาจากสภาวะสงแวดลอมโดยรวมของภาพ จากความคดในการออกแบบโครงสรางภาพกอใหเกดเปนจดเดน ความกลมกลน ความสมดลและการคอยๆ เปลยนแปลงควบคกนไปดวย แสดงใหเหนความสมพนธของสญลกษณทง 7 ชนด ทแฟรงค เวบบไดกลาวไว (เสน รปราง นาหนกส ส คณภาพของพนผว ขนาด และทศทาง) มลกษณะการแสดงออกทางศลปะททเลอกสกดตดทอนและแสดงออกเพมเตมตาม

128

จนตนาการในแบบของแฟรงค เวบบ โดยใชโครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางภายในภาพ

1.2 โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานสงปลกสรางภายในภาพ(ทางบก) จาก

ตวแทนกลมตวอยาง ผลงานจตรกรรมภาพทวทศนทมเนอหาทางบก พบวามจานวน 6 ภาพ ดงน

ภาพท 1

ภาพประกอบ 56 Hudson Elevator East, watercolor on paper 15”×22” ภาพท 2

ภาพประกอบ 57 Oaxaca Church, watercolor on paper 15”×22”

129

ภาพท 3

ภาพประกอบ 58 Farm on the Battenkill, watercolor on paper 15”×22” ภาพท 4

ภาพประกอบ 59 Blue Oaxaca, watercolor on paper 22”×30” ภาพท 5

130

ภาพประกอบ 60 The Jungle Shop, watercolor on paper 15”×22” ภาพท 6

ภาพประกอบ 61 Wilson’s Mill, VI, watercolor on paper 22”×30”

โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานสงปลกสรางภายในภาพ จากตวแทนกลมตวอยาง พบวามจานวน 6 ภาพ จดเดนภายในภาพมความสาคญอยทบรเวณสงปลกสรางภายในภาพ ซงมพนทและขนาดเปนโครงสรางทใหญ แฟรงค เวบบ เลอกตดทอนรายละเอยด และเปลยนแปลงรปทรงตามความเปนจรงภายในภาพผลงานเกดจากแนวความคดดานการออกแบบใหโครงสรางของภาพเกดการเปรยบเทยบขนาด เพอผลทางดานมตลวงตาภายในภาพ สอดคลองกบแนวความคดดานการออกแบบของแฟรงค เวบบ การเปรยบเทยบใหเหนความแตกตาง หรอความขดแยงกนเปนการนาเสนอเพอใหเกดความนาสนใจ หรอโดดเดนขนมาจากสภาวะสงแวดลอมโดยรวมของภาพผลงานแลวพบวายงกอใหเกดความเปนหนงเดยวกน, ความสมดล, การคอยๆ เปลยนแปลงทางดานขนาดและทศทางควบคกนไปดวย แสดงใหเหนความสมพนธของสญลกษณทง 7 ชนดทแฟรงค เวบบไดกลาวไว (เสน, รปราง, นาหนกส, ส, คณภาพของพนผว, ขนาด, และทศทาง) เกยวของกบ องคประกอบทางทศนศลป การเปรยบเทยบขนาดเพอแสดงความขดแยงกน เปนการนาเสนอเพอใหเกดความนาสนใจ สามารถสรางความสมพนธของรปและพนใหเกดขน การมองเหนและความรสกรบรสามารถแยกแยะวตถออกจากสภาพแวดลอมไดโดยจดลาดบความสาคญของการรบรและการเหนเปนสาคญ ในโครงสรางภาพทมจดเดนทางดานสงปลกสรางภายในภาพ ของแฟรงค เวบบ

1.3 โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานการใชพนทของแสงและเงาภายในภาพ (ทางบก) จากตวแทนกลมตวอยาง ผลงานจตรกรรมภาพทวทศนทมเนอหาทางบก พบวามจานวน 6 ภาพ ดงน

131

ภาพท 1

ภาพประกอบ 62 The Edge of the Forest, watercolor on paper 15”×22” ภาพท 2

ภาพประกอบ 63 Market Cornerad, watercolor on paper 22”×30” ภาพท 3

ภาพประกอบ 64 West Wardsboro Lumber, watercolor on paper 22”×30”

132

ภาพท 4

ภาพประกอบ 65 University Platz, watercolor on paper 22”×30” ภาพท 5

ภาพประกอบ 66 Market, watercolor on paper 22”×30” ภาพท 6

ภาพประกอบ 67 Pittburgh’s Market Square, watercolor on paper 22”×30”

133

โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานการใชพนทของแสงและเงาภายในภาพ จากตวแทนกลมตวอยาง ผลงานจตรกรรมภาพทวทศน พบวามจานวน 6 พบวาแฟรงค เวบบ ใชหลกการออกแบบภายในภาพ(จากสญลกษณ 7 ชนด)ใหมบรเวนพนทในการระบายสขนาดใหญ ซงเกยวของกบจตวทยาการรบร มผลตอความรสกของการเปรยบเทยบขณะทมองสารวจภาพการเปรยบเทยบใหเหนความแตกตางโดยกาลงสองสวางของส (Contrast) หรอความขดแยงกนของขนาดและกาลงสองสวางของส ภายในบรรยากาศโดยรวมของภาพเพอแสดงใหเหนถงกาลงสองสวางภายในภาพทเกดขนจากการระบายส(มตลวงตา) โดยนยมแบงการระบายสออกเปนชนสเพอแสดงบรเวณสวนทเปนแสงและเงา ความแตกตางจากกลมสทกาหนดขนแฟรงค เวบบ แบงเปนกลมสเดน กลมสรอง กลมสประสานสงเสรม ระบายสเคลอบทบซอนกนใหเกดคา

นาหนกความสวางออนแกของสทใชในการแสดงKey Value.(ระดบความสวางสดใสของส) ท

นามาแสดงสญลกษณแสงและเงาภายในภาพ การสรางคานาหนกออนแกของKeyValue.พบกลวธการระบายสทบซอนกนในกลมสรอนและกลมสเยนสลบกนหรอประสานสงเสรมกนโดยหลกการใชสเพอสรางความกลมกลน ในการระบายสเพอควบคมพนทของแสงภายในภาพ พบวาแฟรงค เวบบใชการระบายสเวนพนทใหเกดบรเวณวางของรปบางสวน เพอใหเกดคาของแสงสวางทชด เปนการสรางลกษณะพเศษของจดเดน(แสดงขอบคม ขอบนม)เพอใหเกดความนาสนใจภายในภาพชวยขบเนนจดเดนของภาพ ทเกดจากหลกการใชสสรางความกลมกลนมากยงขน Key Value คานาหนกสทใชแสดงสญลกษณ ในการวเคราะหภาพ ผวจยไดใชคานาหนกกาลงสองสวางของส แสดงโดยตวเลข 1 - 5 เพอแสดงถงระดบความสวางและความมด ในมตลวงตา ทแฟรงค เวบบ ใชในโครงสรางภาพทมจดเดนทางดานการใชพนทของแสงและเงาภายในภาพ ดงน Key Value ระดบสหมายเลข 1 หมายถง หลกสง สสด แจมใส สออน Key Value ระดบสหมายเลข 2 หมายถง หลกสง สสดใส แตมความเขมขนของเนอส Key Value ระดบสหมายเลข 3 หมายถง เปนคาสกลางระหวางความสวางและ ความทบหมน Key Value ระดบสหมายเลข 4 หมายถง สหมน เขมขน สเทาหรอความมด Key Value ระดบสหมายเลข 5 หมายถง หลกตา สหมน ไมสดใส หรอทบ ความมดหรอดา ระดบคานาหนกสหมายเลข 1-5 ทผวจยใชแสดงถงระดบความสวางและความมด(โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานการใชพนทของแสงและเงาภายในภาพ) เกดจากหลกการทแฟรงค เวบบ กลาวถงในการแสดงออกใหเหนความสมพนธของสญลกษณทง 7 ชนด วามสวนชวยใหเกดการสอถงรปรางลกษณะควบคกบระดบสทมประสทธภาพในการสรางสรรค

134

โดยเฉพาะในพนทสวนรวมภายในภาพ สามารถใชวธการ Congregate Values การปรบระดบสใหมการประสานเขาหากน ดวยความสวางหรอความมด เพอทาใหภาพดนาสนใจ หรอเปนการเพมประสทธภาพใหการใชสในกลมสทมจากด สามารถแสดงความสวางหรอมดไดดยงขน โดยนามาวางชดกนหรอใกลกน จะสงผลใหเกด Surface Modulations หรอมาตราสวนในระดบน (ปกตจะแบงไว 3 ระดบความเขม เชน ขาว เทา ดา) หรอในบางลกษณะมาตราสวนนจะแบงไวเปน 5, 9, 12 หรออนๆ ตามวตถประสงคการใชงาน (ผวจย)

กลมภาพทวทศนทางนา

จากตวแทนกลมตวอยางจตรกรรมภาพทวทศนทแสดงเนอหาทางนา จานวน 13 ภาพของแฟรงค เวบบ แสดงใหเหนความสนใจของแฟรงค เวบบ ในการบนทกวถชวตและสถาปตยกรรมสงปลกสรางไปพรอมกบสงแวดลอมทางนา สงเกตพบวาการออกแบบองคประกอบภายในภาพจากสญลกษณ 7 ชนดไดรบการออกแบบภายใตโครงสรางของภาพ ทมลกษณะทางจดเดนของการมอง และการแยกแยะในสวนของรปและพนภายใตโครงสรางภาพทตางกน 3 ลกษณะ ดงน

1. โครงสรางภาพทมจดเดนทใชทศทางภายในภาพ 2. โครงสรางภาพทมจดเดนทใชสงปลกสรางภายในภาพ 3. โครงสรางภาพทมจดเดนทใชพนทแสงและเงาภายในภาพ 1. โครงสรางภาพทมจดเดนทใชทศทางภายในภาพ (ทางนา) จากกลมตวอยาง

จตรกรรมภาพทวทศนทางนาของแฟรงค เวบบ จานวน 13 ภาพ พบวามจานวน 8 ภาพ ไดแก ภาพท 1

ภาพประกอบ 68 Gateway Fleet, watercolor on paper 15”×22”

135

ภาพท 2

ภาพประกอบ 69 Yaughiogheny Marina, watercolor on paper 22”×30” ภาพท 3

ภาพประกอบ 70 Captain Randy’s Landing, watercolor on paper 22”×30” ภาพท 4

ภาพประกอบ 71 Lover’s Point Revisited, watercolor on paper 22”×30”

136

ภาพท 5

ภาพประกอบ 72 Low Tide, watercolor on paper 22”×30” ภาพท 6

ภาพประกอบ 73 Kennebunkport, watercolor on paper 22”×30” ภาพท 7

ภาพประกอบ 74 Pacitic Grove Beach, watercolor on paper 22”×30”

137

ภาพท 8

ภาพประกอบ 75 Sam’s Place, watercolor on paper 22”×30” โครงสรางภาพทมจดเดนทใชทศทางภายในภาพ(ทางนา) จากกลมตวอยางจตรกรรม

ภาพทวทศนทางนาของแฟรงค เวบบ จานวน 13 ภาพ พบวามจานวน 8 ภาพ ในการใชทศทางเปนตวกาหนด แฟรงค เวบบ นยมการสรางมตลวงตาโดยการใชเสนตางๆ วางทบซอนกน และกาหนดบรเวณวางบางสวนของภาพ เพอเปนการทาใหเกดความรสกนาชมของสายตา เมอผชมยนดอยหนาภาพผลงานจากหลกทศนยภาพเชงเสน โดยการออกแบบรปและพนแสดงสญลกษณภายในภาพ ใหเกดชอง เขานยมจดวางมตททาใหเกดความรสกลก ดวยรปทรงและระนาบของวตถหรอเปนเพยงการระบายสใหมลกษณะของการไลคานาหนกทลดหลนกน สงเกตพบวาในการใชทศทางภายในภาพของแฟรงค เวบบ นยมทาใหเกดทศทางทมลกษณะเปนวงกลม (คอมทางเขาไปแลวกออกมา) โดยการแบงขนาดของวตถใหเกดความรสก ระหวางทสายตากาลงสารวจภาพนนๆ จะเกดความรสกในการเปรยบเทยบขนาดทแสดงความขดแยงกน เปนการนาเสนอเพอใหเกดความนาสนใจภายในภาพ สามารถสรางความสมพนธของรปและพนใหเกดขน วตถทอยใกลผชมจะมขนาดใหญในขณะเดยวกนวตถทอยไกลออกไปจะมขนาดเลกลงสงเสรมใหโครงสรางภาพทมจดเดนทใชทศทางภายในภาพมประสทธภาพควบคกนไปดวย

2. โครงสรางภาพทใชสงปลกสรางภายในภาพ (ทางนา)

จากจานวนกลมตวอยางจตรกรรมภาพทวทศน(แสดงเนอหาภาพทางนา) จานวน 13 ภาพ พบวา มหนงภาพทแสดงลกษณะโครงสรางภาพทใชสงปลกสรางภายในภาพ คอ ภาพ Sea Girt Light มลกษณะการออกแบบใหภาพตวอาคาร (สงปลกสรางรมทะเล) โดดเดน มพนทขนาดใหญกวาสงแวดลอมอนภายในภาพคอ ประมาณ 50% ของภาพแสดงรปทรงของอาคาร(สวนรป)และสวนอนแสดงสงแวดลอมเปนพนภาพ(สวนพน)สรางบรรยากาศ โดยใหความสาคญกบรปทรงและโครงสรางของตวอาคารซงเปนสงปลกสรางภายในภาพเปนสาคญ(ภาพประกอบท 29)

138

3. โครงสรางภาพทใชแสงและเงาภายในภาพ จากกลมภาพตวอยางภาพทวทศนทางนา จานวน 4 ภาพ ทใชโครงสรางภาพบรเวณท

เปนแสงและเงา ไดแก ภาพท 1

ภาพประกอบ 76 Rockport Boatyard, watercolor on paper 15”×22” ภาพท 2

ภาพประกอบ 77 The Dalles, watercolor on paper 22”×30”

139

ภาพท 3

ภาพประกอบ 78 Cove, watercolor on paper 22”×30” ภาพท 4

ภาพประกอบ 79 Faust Marina, watercolor on paper 22”×30” จากกลมภาพตวอยางจตรกรรมภาพทวทศนทางนา จานวน 4 ภาพ พบวา ใชคา

นาหนกของสในกาลงสองสวาง การเปรยบเทยบใหเหนความแตกตางโดยกาลงสองสวางของส (Contrast) หรอความขดแยงกนของขนาดและกาลงสองสวางของส ภายในบรรยากาศของภาพและ การทาซา ( โดยการใชรปราง, นาหนกส, ขนาดและทศทาง) สะทอนกลบใหเกดความคลายคลงกน ไดผลของความเปนหนงเดยวกนและระยะลวงตาภายในภาพ เปนการควบคมอาณาเขตของจดสนใจทเกดจากกาลงสองสวางของส ประกอบกบสญลกษณ เสน รปราง นาหนกส ขนาด ทศทาง ใหรวมกนไดเปนหนงจนเกดความกลมกลน แสดงระดบคาความสมดลทมผลตอความรสกในมตลวงตาทมหลากหลายระดบ แตมความใกลเคยงกนในคากาลงสองสวางของส เพอสรางมตความลกโดยการระบายทบซอน จนไดภาพทมโครงสรางภาพบรเวณทเปนแสงและเงาภายในภาพ

140

สรป ผลการวเคราะหโครงสรางภาพผลงาน จตรกรรมภาพทวทศนของแฟรงค เวบบ จากกลมเนอหาทางบก จานวน 17 ภาพ และกลมเนอหาทางนา จานวน 13 ภาพ พบวา แฟรงค เวบบ ใชโครงสรางภาพเพอใหเกดจดเดน แตกตางกน 3 ลกษณะ โดยการใชโครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางภายในภาพมากทสด 13 ภาพ (ทางบก 5 ภาพ ทางนา 8 ภาพ) คดเปนรอยละ 43.40 รองลงมาไดแก การใชโครงสรางภาพทมจดเดนทางดานแสงและเงาภายในภาพ 10 ภาพ ((ทางบก 6 ภาพ ทางนา 4 ภาพ) คดเปนรอยละ 33.30 และลาดบถดมาคอการใชโครงสรางภาพทมจดเดนทางดานสงปลกสรางภายในภาพ 7 ภาพ (ทางบก 6 ภาพ ทางนา 1 ภาพ) คดเปนรอยละ 23.30

โครงสรางของภาพ ประเดนท 2 ความกลมกลน ความกลมกลนสภาพทเกดขนจากการรบรทางตาในผลงานทศนศลปทใหความรสกในความเปนเอกภาพของผลงานโดยหลกการใชสสรางความกลมกลนแนวทางการวเคราะหภาพผลงานจตกรกรรมภาพทวทศนของแฟรงค เวบบ ผวจยไดศกษาความกลมกลนโดยหลกการใชสสรางความกลมกลน ซงสามารถแบงลกษณะเดนในการใชสเพอ ใหเกดความกลมกลนได 5 ประการดงน (Harmony of Color) 1) การใชกลมสเอกรงค (Monochrome) เปนการสรางงานจตรกรรมโดยการใชสเดยวเพอมองดแลวกลมกลนกนหรอเปนกลมเดยวกน อาจมสอนผสมดวยแตตองไมมากนก อาจทาการปรบคาสดวยสขาวหรอดาเพอสรางความกลมกลน 2) การใชกลมสวรรณะรอนเยน (Tone of colors) จากวงจรสทงหมด 12 ส ถา แบง ออก 2 สวนจะได 6 ส แบงเปนวรรณะสรอน (Warm Tone) และวรรณะสเยน (Cool Tone) เพอสรางความกลมกลน 3) การใชกลมสสวนรวม (Tonality of colors) คอ การใชสสวนรวมของภาพออกสใดสหนง แมวาในสวนรายละเอยดของภาพจะมสอนอยดวยกตาม กมกปรากฏสภาพสสวนรวมอยเสมอ เพอสรางความกลมกลนดวยปรมาณของสทอยในกลมวรรณะเดยวกน 4) การกลบคาส (Discord) การสรางความแตกตางหรอความขดแยงทเหมาะสม เพอใหเกดความนาสนใจ และเปนการพฒนาคสตรงขามทเปนปฏปกษกน มาใชเพอใหเกดความ งามดวยวธการประสานสงเสรมกน เพอสรางความกลมกลน 5) การใชสออนครอบคลม (Dominat tint) ลกษณะของสแททแปรคาเปนคาสออน (hued tint) หรอแผนสทมคาออนครอบคลมพนทเพอสรางความกลมกลน การสรางความกลมกลนโดยหลกการใชสภายใตโครงสรางภาพทมจดเดน 3 ประการ ของแฟรงค เวบบ ซงไดแก จดเดนทางดานทศทางภายในภาพ จดเดนทใชสงปลกสรางภายในภาพ และจดเดนทใชพนทแสงและเงาภายในภาพ พบวามลกษณะของการใชสเพอใหเกดความ กลมกลนจากผลงานในกลมตวอยาง 30 ภาพ มดงน 2.1 โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางภายในภาพ มลกษณะใชสเพอสราง

141

ความกลมกลน จานวน 13 ภาพ ดงน 2.1.1 กลมภาพทวทศนทางบก โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางภายในภาพ จานวน 5 ภาพ ผลการวเคราะหการสรางความกลมกลนโดยหลกการใชสมดงน 2.1.1.1 การใชสกลมเอกรงค (Monochrome) จากกลมตวอยางการวเคราะห กลมภาพทวทศนทางบก โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางภายในภาพ จานวน 5 ภาพ พบวาแฟรงค เวบบ ใชกลมสเอกรงค เพอสรางความกลมกลนจานวน 2 ภาพ ไดแก ภาพท 1

ภาพประกอบ 80 Old forge hermitage, Watercolor on paper,15” x 22” ภายในภาพ Old forge hermitage และภาพ Decorah backsrtte แฟรงค เวบบ ไดใชกลมสเอกรงค ในกลมสสมและสแดง ประสมกบสนาเงนและสเทาระบายครอบคลมพนทโดยสวนใหญของภาพ และขบเนนรปรางตางๆ ภายในภาพ ดวยสทประสมทบซอนกนเพอให เกดความกลมกลนโดยการใชส ซงใชการผลกดงระยะทเปนมตลวงตาโดยสทอยในกลมเดยวกน แสดงคานาหนกและรายละเอยดไปพรอมๆ กน ภาพท 2

ภาพประกอบ 81 Decorah backsrtte, Watercolor on paper,22” x 30”

142

2.1.1.2 การใชกลมสสวนรวม (Tonality of colors) จากกลมตวอยางการวเคราะหกลมภาพทวทศนทางบก โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางภายในภาพจานวน 5 ภาพ พบวาแฟรงค เวบบ ใชกลมสสวนรวม เพอใหเกดความกลมกลนจานวน 2 ภาพ ไดแก ภาพท 1

ภาพประกอบ 82 Sutter creck, Watercolor on paper, 15”x22” ภายในภาพ Sutter creck แฟรงค เวบบ ไดใชกลมสนาตาล, สสม, สฟา และสเขยว ระบายครอบคลมพนท โดยสวนใหญของภาพเกอบทงหมดหลงจากนนกทาการระบายเคลอบทบกระจายคานาหนกออนแกของส ดวยกลมสในชดสดงกลาวสลบกนไปมาทวทงภาพ เพอ ใหเกดความกลมกลน เชนเดยวกบภาพ Vero Beach ทใชสสมและสนาตาลระบายครอบคลม ภาพท 2

ภาพประกอบ 83 Vero Beach, Watercolor on paper, 15”x22”

143

2.1.1.3 การกลบคาส (Discord) จากกลมตวอยางการวเคราะหกลมภาพทวทศนทางบก โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางภายในภาพจานวน 5 ภาพ พบวาแฟรงค เวบบ ใชการกลบคาส เพอใหเกดความกลมกลนจานวน 1 ภาพ ไดแก ภาพท 1

ภาพประกอบ 84 Montrey Morning, Watercolor on paper,15”x22” ภายในภาพ Monterey Morning แฟรงค เวบบ ไดทาการกลบคาสในคสทอยตรงขามกน (วงจรส 12 ส) ระหวางคสมวงและสมใหมความขดแยง แตกประสานกลมกลนกน โดยกลวธระบายคาของสทบซอนกน สนามคณสมบตโปรงใส ลกษณะการระบายทบจงเกดคาสกลางระหวางสนาตาลและสสม, สนาเงนและสมวง เขามาเปนสประสานสงเสรม เกดจากหลกการใชสปฏปกษกน เพอสรางความกลมกลน 2.1.2 กลมภาพทวทศนทางนา โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางภายในภาพ จานวน 8 ภาพ ผลการวเคราะหการสรางความกลมกลนโดยหลกการใชสมดงน 2.1.2.1 การใชกลมสเอกรงค (Monochrome) จากกลมตวอยางการวเคราะห กลมภาพทวทศนทางนา โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางภายในภาพ จานวน 8 ภาพ พบวา แฟรงค เวบบ ใชกลมสเอกรงค เพอสรางความกลมกลน จานวน 3 ภาพ ไดแก

144

ภาพท 1

ภาพประกอบ 85 Gateway fleet, Watercolor on paper, 15”x22” ภายในภาพ Gateway fleet แฟรงค เวบบ ไดใชกลมสสม, สนาตาล, และสนาเงนระบายทบควบคมคานาหนกสสวางและสมด เพอสรางมตลวงตาและสมพนธกบระยะการมองทางดานทศทางภายในภาพ จากการจดคสในกลมเดยวกนนเอง เพอสรางความกลมกลน ภาพท 2

ภาพประกอบ 86 Low tide, Watercolor on paper, 22”x30” ภายในภาพ Low tide แฟรงค เวบบ ไดใชกลมสนาเงน, สมวง และสฟา ระบายเปยกชมเคลอบทบใหเกดโครงสรางสสวนรวมทเปนสเอกรงค ในการควบคมพนทระยะของมตลวงตาภายในภาพ เพอสรางความกลมกลน

145

ภาพท 3

ภาพประกอบ 87 Sam’s place, Watercolor on paper, 22”x30” ภายในภาพ Sam’s place, แฟรงค เวบบ ไดใชกลมสนาตาล, สมวง และสเทา ระบายเคลอบทบกระจายคานาหนก เพอสรางความกลมกลนของบรเวณสวนทเปนทองฟา และทบซอนตอเนองกบบรเวณสวนลางของภาพทเปนสงปลกสราง เพอกาหนดระยะลวงตาภายในภาพสมพนธกบความกลมกลน 2.1.2.2 การใชกลมสสวนรวม (Tonality of colors) จากกลมตวอยางการวเคราะห กลมภาพทวทศนทางนา โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางภายในภาพ จานวน 8 ภาพ พบวา แฟรงค เวบบ ใชกลมสเอกรงค เพอสรางความกลมกลน จานวน 3 ภาพ ไดแก ภาพท 1

ภาพประกอบ 88 Captain randy, s Landing, Watercolor on paper, 22”x30” ภายในภาพ Captain randy, s Landing แฟรงค เวบบ ไดใชกลมสมวงและสฟาออน ครอบคลมบรรยากาศของพนทและใชสนาเงนและสเทาในการระบายทบโครงสรางและสงปลกสรางตางๆ เพอใหเกดความกลมกลนและทศทางของภาพไปพรอมๆ กนในมตลวงตา

146

ภาพท 2

ภาพประกอบ 89 Love’s paint revisited, Watercolor on paper, 22”x30” ภายในภาพ Love’s paint revisited แฟรงค เวบบ ไดใชกลมสสมระบายในพนทระยะหลงของภาพ และใชสมวง, สเขยว, สนาเงน ระบายทบ เพอใหเกดระยะดานหนาในมตลวงตาของภาพ เปนการสรางคาสสวนรวมใหกระจายทวไปของภาพ โดยเฉพาะบรเวณทคลาย กบหนาผา หรอกอนหน ใชกลมสนาตาลระบายทบขบเนนใหมากขน เปนการสรางลกษณะเดนของสเดน, สรอง และสประสานสงเสรมโดยมสวนรวม ภาพท 3

ภาพประกอบ 90 Pacitic grove beach, Watercolor on paper, 22”x30” ภายในภาพ pacitic grove beach แฟรงค เวบบ ไดใชสชมพ, สฟา, สเหลอง และสสม ระบายสกระจายคานาหนกสทวไปครอบคลมภาพ เพอแสดงมตลวงตาและระยะความลกในการมองเหนจากการสรางความกลมกลนโดยสสวนรวม ซงคาสกลางทเกดขนระหวางการระบายทบซอนนนคอสประสานสงเสรม คลายสเทาหรอสชมพหมน

147

2.1.2.3 การกลบคาส (Discord) จากกลมตวอยางการวเคราะห กลมภาพทวทศนทางนา โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางภายในภาพ จานวน 8 ภาพ พบวา แฟรงค เวบบ ใชการกลบคาสเพอสรางความกลมกลน 1 ภาพ ไดแก ภาพท 1

ภาพประกอบ 91 Yaughiogheny marina, Watercolor on paper, 15”x22” ภายในภาพ Yaughiogheny marina แฟรงค เวบบ ใชหลกการกลบคาสเพอสรางความกลมกลนจากคสมวงและสสม โดยบรรยากาศของภาพบรเวณทองฟาจะระบายสสมบางๆ ทบลงไปกอนหลงจากนนระบายทบดวยสมวง และประสมสนาเงนมวงทบลงไป เพอสรางสประสานสงเสรม จงไดสเดนในกลมสมวง, สรองในกลมสนาเงนและสเทา สประสานสงเสรมระหวางสนาเงนมวง และสสมเขยว เปนการสรางความกลมกลนโดยการกลบคาส 2.1.2.4 การใชสออนครอบคลม (Dominat tint) จากกลมตวอยางการวเคราะห กลมภาพทวทศนทางนา โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางภายในภาพ จานวน 8 ภาพ พบวา แฟรงค เวบบ ใชสออนครอบคลม เพอสรางความกลมกลน จานวน 1 ภาพ ไดแก ภาพท 1

ภาพประกอบ 92 Kennebunkport, Watercolor on paper, 22”x30”

148

ภายในภาพ Kennebunkport แฟรงค เวบบ ไดทาการระบายสออนครอบคลม บรเวณทวไปของภาพ คลายลกษณะการระบายฉาบทบบางๆ และรกษาคณสมบตบางใสของสนาอยซงการสรางความ กลมกลนลกษณะนคลายกบการใชสเอกรงค แตโดยพนทของความเขมขนในเนอสแทแลว (Hued) มความสวางสดใสมากกวา เพอสรางความกลมกลนบรเวณทวไปของภาพ 2.2 โครงสรางภาพทมจดเดนทใชสงปลกสรางภายในภาพ มลกษณะการใชสเพอ ใหเกดความกลมกลน จานวน 7 ภาพ ดงน 2.2.1 กลมภาพทวทศนทางบก โครงสรางภาพทมจดเดนทใชสงปลกสรางภายในภาพ จานวน 6 ภาพ ผลการวเคราะหการสรางความกลมกลนโดยหลกการใชสมดงน 2.2.1.1 การใชกลมสเอกรงค (Monochrome) จากกลมตวอยางการวเคราะห กลมภาพทวทศนทางบก โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานสงปลกสรางภายในภาพ จานวน 6 ภาพ พบวา แฟรงค เวบบ ใชกลมสเอกรงค เพอสรางความกลมกลน จานวน 1 ภาพ ไดแก ภาพท 1

ภาพประกอบ 93 Blue Oaxaca, Watercolor on paper, 22”x30” ภายในภาพ Blue Oaxaca แฟรงค เวบบใชสในกลมสมวงระบายสครอบคมพนทสวนใหญของภาพเกอบทงหมด และฉาบทบดวยสนาเงนประสมสมวงและระบายทบซอน เพอใหเกดระยะทางดานการมองเหนและเปนการสรางความกลมกลนใหเกดขนภายในภาพโดยสงปลกสรางภายในภาพจะมพนทของสนาเงนททาการระบายมากทสด ในระยะหลงของภาพจะใชกลมส ในกลมสเขยวและสนาเงนระบายทบคลายตนไมทอยดานหลงไกลออกไป 2.2.1.2 การใชกลมสสวนรวม (Tonality of colors) จากกลมตวอยางการวเคราะห กลมภาพทวทศนทางบก โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานสงปลกสรางภายในภาพ

149

จานวน 6 ภาพ พบวา แฟรงค เวบบ ใชกลมสสวนรวม เพอสรางความกลมกลน จานวน 2 ภาพ ไดแก ภาพท 1

ภาพประกอบ 94 Oaxaca church, Watercolor on paper, 15”x22” ภายในภาพ Oaxaca church แฟรงค เวบบ ใชกลมสสม, สนาตาล, สเขยว และสมวง ระบายสเคลอบทบกระจายคานาหนกสใหเกดสภาพสวนรวมทวไปบนภาพ หลงจากนน ไดเพมรายละเอยดคลายเตมนาหนกความมดสวางใหเกดขนบนภาพ พาดทบสงปลกสรางทเปนตวอาคารภายในภาพจนเกดเปนมตลวงตาสลบความออนแกของสเพอสรางความกลมกลน ภาพท 2

ภาพประกอบ 95 The jungle Shop, Watercolor on paper,15”x22” ภายในภาพ The jungle Shop แฟรงค เวบบ ใชกลมสสวางสดใสระบายสฉาบบรเวณสวนของพนภาพหลง (คลายภาพปา) กอนจะทาการระบายสใหสมพนธเชอมโยงกบตวอาคารทเปนสงปลกสรางภายในภาพทอยในระยะหนาของภาพ และใชสสวนรวมในกลมสเขยว สนาเงน และสนาตาล ระบายกระจายครอบคลมพนททวทงภาพเพอสรางความกลมกลน

150

2.2.1.3 การใชสออนครอบคลม (Dominat tint) จากกลมตวอยางการวเคราะห กลมภาพทวทศนทางบก โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานสงปลกสรางภายในภาพ จานวน 6 ภาพ พบวา แฟรงค เวบบ ใชสออนครอบคลม เพอสรางความกลมกลน จานวน 3 ภาพ ไดแก ภาพท 1

ภาพประกอบ 96 Fam on the Battenkill, Watercolor on paper, 15”x22” ภายในภาพ Fam on the Battenkill แฟรงค เวบบ ใชการระบายสออนควบคมพนทโดยทาการประสมสใหเกดความบางใสภายใตคณสมบตของสนา ระบายทบซอนทาการเปดและปดรปและพนเขาหากน โดยใชกลมสฟา, สเทา, สนาตาลและสชมพออนเปนคาสประสานสงเสรม กระจายครอบคลมพนทสวนใหญของภาพ สรางความกลมกลน ภาพท 2

ภาพประกอบ 97 Hudson elevator east, Watercolor on paper,15”x22” ภายในภาพ Hudson elevator east เชนเดยวกบภาพ Fam on the Battenkill แฟรงค เวบบ กาหนดคาสออนเปนสสวนใหญของภาพระบายทบซอนดวยกลมสฟาและสเทา

151

กาหนดใหภาพของระยะพนหลงใชสเขมมากขน แสดงสญลกษณของภาพตนไมสลบกบดานหนาทเปนรปทรงปด แสดงรปทรงตวอาคารระบายทบซอนระหวางรปและพนเพอสรางความกลมกลนโดยการใชสออนครอบคลม ภาพท 3

ภาพประกอบ 98 Wilson’s mill, VI, Watercolor on paper,22”x30” ภายในภาพ Wilson’s mill, VI แสดงลกษณะกลมสออนครอบคลมจากบรเวณสงปลกสรางภายในภาพ กระจายไปยงสงแวดลอมภายในภาพ เชอมโยงพนทในกลมสตางๆ ดวยรปทรงเปด รปทรงปด ใชสฟาออน, สชมพออน และสนาตาลออน ครอบคลมพนทสวนใหญของภาพเพอสรางความกลมกลน 2.2.2 กลมภาพทวทศนทางนา โครงสรางภาพทมจดเดนทใชสงปลกสรางภายในภาพ จานวน 1 ภาพ ผลการวเคราะหพบวาภาพน แฟรงค เวบบ ใชสสวนรวมเพอสรางความ กลมกลน (Tonality of colors) ไดแก ภาพท 1

ภาพประกอบ 99 Sea girt Light, Watercolor on paper 15”x22”

152

ภายในภาพ Sea girt Light แฟรงค เวบบ ใชกลมสฟาและสนาเงนระบายสครอบคลมพนทสวนใหญของบรเวณภาพ และระบายสเคลอบทบดวยกลมสมวงสนาเงน เพอให เกดมตทบซอน และประสานความกลมกลนจากการระบายส โดยการใชสสวนรวมเปนการชวยขบเนนสงปลกสรางภายในภาพใหเดน และกระจายคานาหนกในลาดบสทมความใกลเคยงกนดวย 2.3 โครงสรางภาพทมจดเดนทใชพนทแสงและเงาภายในภาพ มลกษณะการใชส เพอสรางความกลมกลน จานวน 10 ภาพ ดงน 2.3.1 กลมภาพทวทศนทางบก โครงสรางทมจดเดนทใชพนทแสงและเงาภาย ในภาพ จานวน 6 ภาพ ผลการวเคราะห การสรางความกลมกลนโดยหลกการใชสมดงน 2.3.1.1 การใชกลมสสวนรวม (Tonality of colors) จากกลมตวอยางการวเคราะห กลมภาพทวทศนทางบก โครงสรางภาพทมจดเดนทใชพนทแสงและเงาภายในภาพ จานวน 6 ภาพ พบวา แฟรงค เวบบ ใชกลมสสวนรวม เพอสรางความกลมกลน จานวน 2 ภาพ ไดแก ภาพท 1

ภาพประกอบ 100 Market Cornered, Watercolor on paper, 22”x30” ภายในภาพ Market Cor-nered แฟรงค เวบบ ใชกลมสฟา, กลมสมวงและกลมสชมพออน สรางสภาพสสวนรวมเพอใหเกดความกลมกลนระหวางรปและพนโดยในกลม สชมพออนอาจทาการระบายไวกอนลวงหนา เพอแทนคานาหนกของแสง (มตลวงตา) โดยกาหนด คากาลงสองสวางของสฟา และสมวง ระบายทบซอนกนสรางความกลมกลนโดยรกษาระดบความเดนในจดสนใจทเปนคาแสงและเงาสลบกบกลมสเพอสรางความกลมกลน

153

ภาพท 2

ภาพประกอบ 101 Pittburgh’s Market Square, Watercolor on paper, 22”x30” ภายในภาพ Pittburgh’s Market Square แฟรงค เวบบ ใชกลมสสม สแดง สนาตาล และสฟาออนประสมสเทาระบายฉาบทบ โครงสรางสวนรวมของภาพโดยคานงถง สภาพสสวนรวม ทกระจายครอบคลมในสวนตางๆ ของภาพ ซงระดบกาลงออนแกของสทสองสวางนน แสดงใหเหนจดเดนของภาพประสานกลมกลนกน เปนการระบายสสวนรวมสรางความกลมกลน 2.3.1.2 การกลบคาส (Discord) จากกลมตวอยางการวเคราะห กลมภาพทวทศนทางบก โครงสรางภาพทมจดเดนทใชพนทแสงและเงาภายในภาพ จานวน 6 ภาพ พบวา แฟรงค เวบบ ใชการกลบคาส เพอสรางความกลมกลน จานวน 2 ภาพ ไดแก ภาพท 1

ภาพประกอบ 102 Market, Watercolor on paper 22”x30” ภายในภาพ Market แฟรงค เวบบ ไดทาการกลบคาสคตรงขามระหวางสสมและสมวง สรางความขดแยงเพอใหเกดความกลมกลน โดยควบคมกาลงสองสวางของสสมดวยการ

154

ประสมกบสมวงเลกนอย และสลบการระบายสในพนทมด หรอสวางในภาพระยะหลงชวยกอใหเกดมตลวงตา และเปนประสานคสตรงขาม มาใชรวมกนใหเกดความกลมกลน ภาพท 2

ภาพประกอบ 103 University Platz, Watercolor on paper 22”x30” ภายในภาพ University Platz แฟรงค เวบบ ใชคสตรงขามระหวางกลม สรอนและกลมสเยน, สแดงคกบสเขยว, สสมคกบสมวง, สเหลองคกบสนาเงนระบายสสลบทบซอนกนเพอสรางความกลมกลน จนเกดเปนภาพของมตแสงเงา ลวงตาภายในภาพแตยงคงรกษา สภาพกาลงสองสวางทสดใสของคสไวได เปนการกลบคาสเพอใหเกดความกลมกลน 2.3.1.3 การใชสออนครอบคลม (Dominat tint) จากกลมตวอยางการวเคราะห กลมภาพทวทศนทางบก โครงสรางภาพทมจดเดนทใชพนทแสงและเงาภายในภาพ จานวน 6 ภาพ พบวา แฟรงค เวบบ ใชกลมสออนครอบคลม เพอสรางความกลมกลน จานวน 2 ภาพ ไดแก ภาพท 1

ภาพประกอบ 104 The Edge of the forest, Watercolor on paper,15”x22”

155

ภายในภาพ The Edge of the forest เปนภาพคลายกลมตนไมภายในปา แฟรงค เวบบ ไดใชกลมสออนระบายครอบคลมพนทสวนตางๆ ของภาพ โดยมกลมสฟา สมวง สชมพออน เปนสชนแรกกระจายทวทงภาพ จากนนเพมนาหนกสมดสวางในการระบายทบดวยคสเดม เพอใหเกดการประสานสงเสรมกน ในมตลวงตา ภาพท 2

ภาพประกอบ 105 West warsboro lumber, Watercolor on paper22”x30” ภายในภาพ West wardsboro lumber ลกษณะของภาพในพนทสวนใหญถกปกคลมดวยสในกลมสนาตาล, สชมพ, สฟา ซงมลกษณะของคาสทออน ซงเกดจากการระบายสประสานเขาหากน ขณะทสยงคงเปยกอย (ไหลซม) เกดเปนสภาพสออนครอบคลมสรางความกลมกลน 2.3.2 กลมภาพทวทศนทางนา โครงสรางภาพทมจดเดนทใชพนทแสงและเงา ภายในภาพ จานวน 4 ภาพ ผลการวเคราะหการสรางความกลมกลนโดยหลกการใชส มดงน 2.3.2.1 การใชกลมสสวนรวม (Tonality of colors) จากกลมตวอยางการ วเคราะห กลมภาพทวทศนทางนา โครงสรางภาพทมจดเดนทใชพนทแสงและเงาภายในภาพ จานวน 4 ภาพ พบวาแฟรงค เวบบ ใชกลมสสวนรวม เพอสรางความกลมกลน จานวน 2 ภาพ ไดแก

156

ภาพท 1

ภาพประกอบ 106 Cove, Watercolor on paper, 22”x30” ภายในภาพ Cove แฟรงค เวบบ ใชกลมสนาตาลและกลมสนาเงนเปนสประสานสงเสรม โดยทาการประสมสใหมความออนแกควบคกบการระบายสบนพนทของแสงเงาภายในภาพใหเกดความนาสนใจ ขณะทาการระบายทบซอนกน เพอสรางความกลมกลนโดยกลมสสวนรว ภาพท 2

ภาพประกอบ 107 The Dalles, Watercolor on paper, 22”x30” ภายในภาพ The dalles แฟรงค เวบบ สรางความกลมกลนโดยการระบายกลมสฟา, สมวง และสนาตาลออน ทบซอนกน จนเกดสภาพสสวนรวมคลายสเอกรงค แตความ สาคญในการใหคากาลงสองสวางเปนจดสนใจของภาพ จงไดกาหนดกลมสทบมดระบายทบระหวางรปรางเปดและปด เพอขบเนนกลมสสวนรวมใหมประสทธภาพในกาลงสองสวางมากยงขน

157

2.3.2.2 การกลบคาส (Discord) ) จากกลมตวอยางการวเคราะห กลมภาพทวทศนทางนา โครงสรางภาพทมจดเดนทใชพนทแสงและเงาภายในภาพ จานวน 4 ภาพ พบวาแฟรงค เวบบ ใชการกลบคาส เพอสรางความกลมกลน จานวน 1 ภาพ ไดแก ภาพท 1

ภาพประกอบ 108 Rockport boatyard, Watercolor on paper, 15”x22” ภายในภาพ Rockport boatyard แฟรงค เวบบ ใชคสตรงขามกนระหวางสสมและสมวง ในการระบายสประสานสงเสรมกน ซงลกษณะการกลบคาสน แฟรงค เวบบ จะทาการระบายสฉาบทบระหวางคสทงสองเขาหากนเกดการประสานสงเสรมกลมกลนกนระหวางรปทรงเปดและรปทรงปดภายในภาพ สรางกาลงสองสวางของแสงเละเงาในมตลวงตา ระหวางการปรบเปลยนอยางชาๆ ของกาลงสองสวาง จงเกดคาสกลางขน ซงอยในกลมสเทามวง และสสมเทาเปนกลมสประสานสงเสรม, สวนสสมเปนกลมสรองและกลมสมวงเปนกลมสเดน 2.3.2.3 การใชสออนครอบคลม (Dominat tint) ) จากกลมตวอยางการ วเคราะห กลมภาพทวทศนทางนา โครงสรางภาพทมจดเดนทใชพนทแสงและเงาภายในภาพ จานวน 4 ภาพ พบวาแฟรงค เวบบ ใชสออนครอบคลม เพอสรางความกลมกลน จานวน 1 ภาพ ไดแก

158

ภาพท 1

ภาพประกอบ 109 Faust Marina, Watercolor on paper, 22”x30” ภายในภาพ Faust Marina แฟรงค เวบบ ไดทาการระบายสออนครอบคลมในสวนของระยะหนา ระยะกลาง ระยะหลงของภาพ ดวยกลมสฟา สชมพออน สสม สนาตาลออน (ตามลาดบ) เพอสรางลกษณะเปดปดของรปทรง โดยยงคงรกษาจดเดนของแสงเงาภายในภาพดวยการระบายสฉาบทบโปรงใสเพอมตลวงตาดานความลกแตยงคงประสทธภาพของบรเวณททาการระบายสออนครอบคลมไวแลว ใหสมพนธกบโครงสรางภายในภาพเพอความกลมกลนดวยลกษณะการกระจายคาส สรปการวเคราะหความกลมกลนโดยหลกการใชส จากกลมตวอยางภาพผลงานของ แฟรงค เวบบ จานวน 30 ภาพ ดงน โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางภายในภาพ จานวน 13 ภาพ แฟรงค เวบบ ใชหลกการสรางความกลมกลนโดยใชกลมสเอกรงคมากทสด 5 ภาพ (ทางบก 2 ภาพ ทางนา 3 ภาพ) คดเปนรอยละ 38.50 รองลงมา ไดแก การใชสสวนรวม 4 ภาพ (ทางบก 1 ภาพ ทางนา 3 ภาพ) คดเปนรอยละ 30.70 และหลกการใชสเพอใหเกดความกลมกลนโดยกลบคาส และการใชส ครอบคลมใช เทากน จานวนอยางละ 2 ภาพ (ทางบก 1 ภาพ ทางนา 1 ภาพ) คดเปนรอยละ 15.30 โครงสรางภาพทมจดเดนทใชสงปลกสรางภายในภาพ จานวน 7 ภาพ แฟรงค เวบบ ใชหลกการสรางความกลมกลนโดยใชส กลมสสวนรวม จานวน 3 ภาพ (ทางบก 2 ภาพ ทางนา 1 ภาพ) คดเปนรอยละ 42.80 และกลมสออนครอบคลมเพอสรางความกลมกลนภายในภาพ จานวน 3 ภาพ (ทางบก 3 ภาพ) คดเปนรอยละ 42.80 รองลงมาไดแก การใชกลมสเอกรงคเพอสรางความกลมกลนภายในภาพ จานวน 1 ภาพ (ทางบก) คดเปนรอยละ 14.30 โครงสรางภาพทมจดเดนทใชพนทแสงและเงาภายในภาพ จานวน 10 ภาพ แฟรงค เวบบ ใชหลกการสรางความกลมกลนโดยใชสสวนรวมเพอสรางความกลมกลนภายในภาพ มาก

159

ทสด 4 ภาพ (ทางบก 2 ภาพ ทางนา 2 ภาพ) คดเปนรอยละ 40 รองลงมาไดแกการใชสการกลบคาสและการใชสออนครอบคลมเพอสรางความกลมกลนภายในภาพ อยางละ จานวน 3 ภาพ (ทางบก 2 ภาพ ทางนา 1 ภาพ) คดเปนรอยละ 30 ในสวนของการใชสเอกรงคเพอสรางความกลมกลนภายในภาพ ไมพบการใชสชนดน จากการวเคราะหหลกการใชสเพอสรางความกลมกลนภายในภาพทวทศนของแฟรงค เวบบ โดยการแบงกลมการวเคราะหตามลกษณะโครงสรางภาพทมจดเดน 3 ประการ ดงน 1. โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางภายในภาพ จานวน 13 ภาพ พบวา แฟรงค เวบบ สรางความกลมกลน โดยหลกการใชกลมสเอกรงคมากทสด จากลกษณะของการใชสในกลมสเดยวกน หรอใกลเคยงกนในวงจรส 12 ส นามาวางเรยงชดหรอระบายทบเคลอบควบคกน ชวยกอใหเกดลกษณะการนาจดสายตา (ดานความลก) ในมตลวงตาตอเนองไดด อนเปนผลมาจากความใกลเคยงกนของกลมสเอกรงค และการระบายสสลบคานาหนกออนแก ลกษณะการใชกลมสเอกรงคของ แฟรงค เวบบ มดงน 1.1 กลมสเดน ระบายเคลอบใสแสดงความสดใสของสและความสวางจากเนอส 1.2 กลมสรอง ระบายทบโปรงใสแสดงความสวางสดใสหรอความมดทบ 1.3 กลมสประสานสงเสรม ระบายทบขบเนนกลมสเดนและสรองมลกษณะทบใส ทางดานการจดค เพอทาการระบายในหลกการใชสเอกรงคของแฟรงค เวบบนน นยมใชคสในวรรณะรอนและวรรณะเยน นามาประสมกน เพอสรางคาสทเปนกลางขน โดยสทเปนกลางนจะเปนกลมสประสานสงเสรมในภายหลง ลกษณะการใชสเอกรงคของแฟรงค เวบบ จะไมไดทาการประสมสขาวหรอสดาไปในเนอสแท เพอลดคากาลงสองสวาง แตจะใชวธนาคสตรงขามในวงจรส มาทาการประสมรวมกนเพอลดคากาลงสองสวางของเนอสแทลง ทาใหเกดความรสกวาสหมนขน แลวจงนามาปรบใชขณะทาการระบายส ซงอาจใชวธการระบายทบ ระบายเคลอบ จนเกดความรสกหมนของสขนบนชนงานสลบกบการประสมสในจานประสมส ดวยพกนชนดแบนขนาดใหญประสมรวมกน กอนนามาระบายสบนชนงาน ทาใหกลมสเอกรงคทเกดขนมลกษณะทบซอนกนของแผนสระบายทบ 2. โครงสรางภาพทมจดเดนทใชสงปลกสรางภายในภาพ จานวน 7 ภาพ พบวา แฟรงค เวบบ สรางความกลมกลนโดยการใชกลมสสวนรวมและการกลบคาสมากทสด ซงเปนกลวธการระบายสทขบเนนสงปลกสรางภายในภาพใหมลกษณะเดนไดอยางมประสทธภาพและ สามารถสรางความแตกตางในระยะทแตกตางกนเพยงเลกนอย (มตลวงตา) ของรปทรงอาคารและรกษาความกลมกลนในบรรยากาศรอบๆของภาพใหมความกลมกลนกนดอกดวย ลกษณะการใชกลมสสวนรวมและการกลบคาสของแฟรงค เวบบ มดงน 2.1 การใชกลมสสวนรวมสรางความกลมกลน 2.1.1 กลมสเดน ใชสสวางสดใสใหกาลงสองสวางจากเนอส 2.1.2 กลมสรอง ใชสวางสดใส เพมและลดกาลงสองสวางดวยการประสม

160

คสตรงขาม 2.1.3 กลมสประสานสงเสรม ใชสทมคากาลงสองสวางสดใสนอยกวากลมส รอง ระบายเคลอบทบ กลมสสวนรวมทเกดขนภายในโครงสรางภาพทมจดเดนทางดานสงลกสรางภายในภาพ จงมลกษณะกลมกลนกน เพราะมการกระจายคานาหนกสและการระบายสทครอบคลมพนททวไปของภาพ โดยรปรางของสงปลกสรางนนจะพบปรมาณของกลมสเดนมากทสด และลดปรมาณการใชลงเมอตองการขบเนนสงแวดลอมรอบๆ ตวอาคารสงปลกสรางใหเดนขน 2.2 การใชการกลบคาสสรางความกลมกลน 2.2.1 กลมสเดน ใชคสตรงขามในวงจรส ประสมกนโดยลกษณะระบายส โปรงใส 2.2.2 กลมสรอง ใชคสตรงขามในวงจรส ประสมกนดวยเนอสแทเขมขน ความโปรงใสลดลง 2.2.3 กลมสประสานสงเสรม ใชคสตรงขามในวงจรส ประสมกนดวยเนอสแท โดยมอตราความเขมขนเพมลดตางกนมากกวาคสในกลมสเดน การกลบคาสทเกดขนภายในโครงสรางภาพทมจดเดนทางดานสงปลกสรางภายในภาพกลมกลนกน เพราะการกลบคาส ชวยใหเกดจดสนใจขนในบรเวณทการตดกนของสคตรงขาม แตยงคงรกษาสภาพความกลมกลนไวได เพราะกลวธทแฟรงค เวบบนาคส มาประสมกนลดคากาลงสองสวางซงมผลทาใหสสวนรวมของภาพ มลกษณะทบซอนอยรวมกน 3. โครงสรางภาพทมจดเดน ทใชพนท แสงและเงาภายในภาพ จานวน 10 ภาพ พบวาแฟรงค เวบบ สรางความกลมกลนโดยหลกการใชสสวนรวมมากทสด ซงเกดจากลกษณะการออกแบบโครงสรางภาพทใหความสาคญดานแสงเงาครอบคลมพนทสวนใหญของภาพ ดงนนลกษณะการระบายสครอบคลมพนท(บรเวณบวกและลบ) ระหวางรปและพนจงจาเปนตองกาหนดลกษณะของกลมสทใชระบายส ใหมปรมาณใกลเคยงกน และมผลทาใหการกระจายคานาหนกของแสงเงาในมตลวงตาภายในภาพมผลตอเนองและกลมกลนกนไดด ลกษณะการใชสสวนรวม สรางความกลมกลนของแฟรงค เวบบ ภายในภาพทใหความสาคญดานแสงและเงา มลกษณะการใชดงน 3.1 กลมสเดน ใชสสวางสดใส ระบายโปรงใส รกษาระดบกาลงสองสวาง 3.2 กลมสรอง ใชสสวางสดใสทลดกาลงสองสวางดวยการประสมคสตรงขาม 3.3กลมสประสานสงเสรมเกดจากการนากลมสเดนและกลมสรองมาระบายเคลอบทบในบรเวณสวนของรปและพนอกครงหนง ไดคาสทเปนกลางคอนไปทางสเทาและสนาตาล เปนสวนใหญ การสรางความกลมกลนโดยหลกการใชสในผลงานจตรกรรมภาพทวทศนของ แฟรงค เวบบคดเปนรอยละ ไดดงน 1. การใชสสวนรวม เพอสรางความกลมกลนภายในภาพ 40%

161

2. การใชกลมสออนครอบคลมเพอสรางความกลมกลนภายในภาพ 23.3% 3. การใชกลมสเอกรงคเพอสรางความกลมกลนภายในภาพ 20% 4. การกลบคาสเพอสรางความกลมกลนภายในภาพ 16.7% 5. การใชกลมสวรรณะรอนเยนเพอสรางความกลมกลนภายในภาพ 0%

จากผลสรปการวเคราะหหลกการใชสเพอสรางความกลมกลนภายในภาพทวทศน ของแฟรงค เวบบ ทางบกและทางนา พบวาการใชสสวนรวม เพอสรางความกลมกลนภายในภาพ แฟรงค เวบบ ใชมากทสด จากจานวนกลมตวอยางภาพผลงานทวเคราะห พบวามจานวน 12 ภาพ รองลงมาไดแก การใชกลมสออนครอบคลม จานวน 7 ภาพ ถดมาไดแกการใชกลมสเอกรงค จานวน 6 ภาพ และลาดบสดทายคอการใชการกลบคาส จานวน 5 ภาพ และไมพบการใชกลมสวรรณะรอนเยน (Tone of colors) สรางความกลมกลนในผลงานจตรกรรมภาพทวทศนของ แฟรงค เวบบ โครงสรางของภาพ ประเดนท 3 ความสมดล แฟรงค เวบบ สรางความสมดลภายในภาพโดยการแสดงลกษณะ สมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน โดยใชหลกของกาลงสองสวางของส ขนาดและบรเวณของแถบสในการสรางความสมดล ภายในภาพโดยการเลอกใชกลมสและเทคนคการระบายสเคลอบทบซอน พบวา ขนตอนการรางภาพแฟรงค เวบบใหความสาคญกบสภาพสวนรวมมากกวาสวนยอยการมองเหนและความรสกรบรสามารถแยกแยะวตถออกจากสภาพแวดลอมได จงทาใหภาพโดยรวมแสดงความสนใจไปทจดเดน ในโครงสรางภาพทแตกตางกนในแตละแบบ ซงไดรบการออกแบบไว (หลกการใชสสรางความกลมกลน)ดงนนลกษณะของความสมดล จงเปนผลทเกดขนจากออกแบบใหภาพมลกษณะสมดล ความสมดล การถายทอดเปนงานออกแบบ อาจถายทอดรปทรงตามทตามองเหน รบรเฉพาะโครงสรางแลวถายทอดเพอแสดงโครงสราง หรอรบรแลวเกดอารมณความรสก อยางใดอยางหนง เมอผชมมองเหนภาพผลงานสภาพสวนรวมจะเกดขนและโยงการรบรไป ถงประสบการณทมตอธรรมชาตแวดลอม โครงสรางและเกดอารมณความรสกขน เปนคาความรสกสมดล(จากลกษณะผลงานทางทศนศลป) มผลมาจากกลวธการระบายสกระจายคานาหนกออนแกของกลมสหรอ ความสวางสดใสของสและกาลงสองสวางของส เปนปฏกรยาตอบสนองของผชมผลงาน อาจรบรในสวนของบรเวณรปหรอบรเวณพน(ของภาพ)กอนกได ความรสกสมดลอาจเกดขนทนทเมอกลาวถงการรบรทางดานความสมดลเพราะเปนพนฐานของการมองเหน(ความรสกสมดลเกดขนจากการรบรทางการมองเหนโดยสภาพสวนรวมภายในภาพเชน ซาย ขวา บน ลาง ตนและลกฯ แตนาหนกดานซายหรอดานขวาจะใหความรสกเกยวของกบความสมดลไดมาก) ความรสกสมดลไมไดเกดขนเพยงนาหนกของรปราง-รปทรงเทานน แตเปนผลรวมของสวนประกอบจากการ

162

ออกแบบภายในภาพทงหมด ไมวาจะเปนลกษณะผว ส บรเวณวาง การใชส ตาแหนงและขนาดของสญลกษณภายในภาพ ความรสกสมดล ภายในตวแทนกลมตวอยางภาพผลงานจตรกรรมภาพทวทศนจานวน 30 ภาพ ของแฟรงค เวบบทนามาวเคราะห พบวาม การจดสมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกนในกลมตวอยาง เมอเราแบงโครงสรางภาพในแนวนอนออกเปน 2 สวนเทาๆกน จะพบขอสงเกตนไดอยางชดเจน โดยลกษณะของคาความรสกสมดลภายในภาพ แฟรงค เวบบไดทาการออกแบบภาพสญลกษณทางศลปะใหมลกษณะตดทอนจากความเปนจรงเพอแสดง รปราง รปทรงวสถ หรอสงปลกสรางภายในภาพทวทศน ตามโครงสรางภาพทมจดเดนตางกน 3 ลกษณะดงทไดกลาวไปแลว แฟรงค เวบบ สรางความสมดลในจตรกรรมภาพทวทศนดวยลกษณะสมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกนมากทสด จากกลวธการระบายสใหเกดรปรางหลายลกษณะ การเลอกกลมสในการระบาย(หลกการใชสสรางความกลมกลน) และการกาหนดชดสททาซากนหลายระดบความออนแกสงผลใหเกดคาความสมดลภายในภาพ ทงทเปนดานบวกของโครงสรางภาพในสวนรป เชน ความสวาง ความชดเจน ความสดใส หรอดานลบของโครงสรางภาพในสวนพน เชน ความมด คลมเครอ ความเปนสในกลมสหมน เหลานสามารถเชอมประสานกนแสดงนยยะคาความรสกสมดล(แบบไมเหมอนกน)ไดด ความสมดลในภาพผลงานจตรกรรมภาพทวทศนของแฟรงค เวบบ วเคราะหจากตวแทนกลมตวอยางจานวน 30 ภาพ มดงน

1. ความสมดลในกลมตวอยางจตรกรรมภาพทวทศนทางบกของแฟรงค เวบบ จานวน 17 ภาพ ทแสดงความสมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน ดงน

ภาพท 1

ภาพประกอบ 110 Sutter Creek, watercolor on paper 15”×22”

163

ภาพท 2

ภาพประกอบ 111 Montercy Morning, watercolor on paper 15”×22” ภาพท 3

ภาพประกอบ 112 Old Forge Hermitage, watercolor on paper 15”×22” ภาพท 4

ภาพประกอบ 113 Vero Beach, watercolor on paper 15”×22”

164

ภาพท 5

ภาพประกอบ 114 The Edge of the Forest, watercolor on paper 15”×22”

ภาพท 6

ภาพประกอบ 115 Hudson Elevator East, watercolor on paper 15”×22”

ภาพท 7

ภาพประกอบ 116 Oaxaca Church, watercolor on paper 15”×22”

165

ภาพท 8

ภาพประกอบ 117 Farm on the Battenkill, watercolor on paper 15”×22” ภาพท 9

ภาพประกอบ 118 Blue Oaxaca, watercolor on paper 22”×30”

ภาพท 10

ภาพประกอบ 119 The Jungle Shop, watercolor on paper 15”×22”

166

ภาพท 11

ภาพประกอบ 120 Wilson’s Mill, VI, watercolor on paper 22”×30”

ภาพท 12

ภาพประกอบ 121 Market Cornerad, watercolor on paper 22”×30”

ภาพท 13

ภาพประกอบ 122 University Platz, watercolor on paper 22”×30”

167

ภาพท 14

ภาพประกอบ 123 West Wardsboro Lumber, watercolor on paper 22”×30”

ภาพท 15

ภาพประกอบ 124 Decorah Backstreet, watercolor on paper 22”×30”

ภาพท 16

ภาพประกอบ125 Market, watercolor on paper 22”×30”

168

ภาพท 17

ภาพประกอบ 126 Pittburgh’s Market Square, watercolor on paper 22”×30”

2. ความสมดลในกลมตวอยางจตรกรรมภาพทวทศนทางนา ของแฟรงคเวบบจานวน 13 ภาพ ทแสดงความสมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน ดงน

ภาพท 1

ภาพประกอบ 127 Cove, watercolor on paper 22”×30”

169

ภาพท 2

ภาพประกอบ 128 The Dalles, watercolor on paper 22”×30”

ภาพท 3

ภาพประกอบ 129 Rockport Boatyard, watercolor on paper 15”×22”

ภาพท 4

ภาพประกอบ 130 Sam’s Place, watercolor on paper 22”×30”

170

ภาพท 5

ภาพประกอบ 131 Pacitic Grove Beach, watercolor on paper 22”×30”

ภาพท 6

ภาพประกอบ 132 Kennebunkport, watercolor on paper 22”×30”

ภาพท 7

ภาพประกอบ 133 Low Tide, watercolor on paper 22”×30”

171

ภาพท 8

ภาพประกอบ 134 Lover’s Paint Revisited, watercolor on paper 22”×30”

ภาพท 9

ภาพประกอบ 135 Captain Randy’s Landing, watercolor on paper 22”×30”

ภาพท 10

ภาพประกอบ 136 Yaughiogheny Marina, watercolor on paper 15”×22”

172

ภาพท 11

ภาพประกอบ 137 Gateway Fleet, watercolor on paper 15”×22”

ภาพท 12

ภาพประกอบ 138 Sea Girt Ligth, watercolor on paper 15”×22” ภาพท 13

ภาพประกอบ 139 Faust Marina, watercolor on paper 22”×30”

173

สรป ความสมดล จากการวเคราะหภาพผลงานจากตวแทนกลมตวอยางจตรกรรมภาพทวทศนของ แฟรงค เวบบ จานวน 30 ภาพ พบวา ความรสกสมดลภายในภาพ แฟรงค เวบบ สรางความสมดลโดยซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน ซงความรสกสมดลในลกษณะน เกดจากการนาสญลกษณทางศลปะ เชน เสน ส นาหนกของส คากาลงสองสวาง ทศทาง พนผวฯ มาประกอบรวมกนในภาพผลงานจากลกษณะการสรางสรรคผลงานของ แฟรงค เวบบ ทออกแบบโครงสรางของภาพและควบคมลกษณะเดนของโครงสรางภาพแตละแบบพบวา หลกการสราง ความสมดลของ แฟรงค เวบบ เพอใหไดคาความรสกสมดลภายในภาพ จะใชสญลกษณทางศลปะ ดงน 1. การใชนาหนกสหรอคากาลงสองสวางของสสรางความสมดล 2. การใชกลมรปรางหรอบรเวณของขนาดในพนททาการระบายสสรางความสมดล 3. การใชรปและพน (ในสภาพจดเดนจดรอง) สรางความสมดล จากภาพผลงานจตรกรรมภาพทวทศนของ แฟรงค เวบบ ทนามาวเคราะหพบวา ลกษณะการใชนาหนกสหรอคากาลงสองสวางของส (นาหนกเขมหรอออน) เพอสรางความสมดลภายในภาพ มมากทสดคดเปน 48% รองลงมาไดแก การใชรปรางหรอบรเวณของขนาดในพนททาการระบายสสราง ความสมดลภายในภาพ คดเปน 30% และลาดบสดทาย คอการใชรปและพน (ในสภาพจดเดนจดรอง) สรางความสมดลภายในภาพ คดเปน 22% จากการออกแบบโครงสรางภาพในลกษณะตางๆทแฟรงค เวบบ ทาการสรางสรรค

3. กลวธการระบายสนา

แฟรงค เวบบ เลอกกลวธในการระบายสนาภาพทวทศนไวดวยกนหลากหลายลกษณะ ซงในแตลกษณะทเลอกนามาใชนน มวตถประสงคเพอใหเกดมตลวงตาในภาพตางๆ ตามเปาหมายของโครงสรางภายในภาพ โดยใหความสาคญอยทแสงและเงาขนาดของวสดและระยะหางตางๆ โดยเฉพาะกลวธในการระบายสโดยเลอกกลมสทสามารถใหความกลมกลน หรอผลกดงระยะดวยกาลงสองสวาง จะนยมนามาใชอยเปนจานวนมาก สลบกบกลวธในการระบายส ซงสามารถสรปไดดงน

1. การระบายสนาแบบเปยกบนเปยก 2. การระบายสนาแบบเปยกบนแหง 3. การระบายสนาแบบแหงบนแหง 4. การระบายสนาแบบแหงบนเปยก 5. การระบายสนาแบบทบซอน 6. การระบายสนาแบบเคลอบทบ 7. การระบายสนาแบบขอบคม 8. การระบายสนาแบบไหลซมเขาหากน

174

9. การระบายสนาแบบใชวสดขดขดประกอบ 10. การระบายสนาแบบใชกลมสรอนและกลมสเยน

การสรางสรรคผลงาน การระบายสนาภาพทวทศนของแฟรงค เวบบ ใชกลวธการระบายแบบทบซอน และเคลอบทบ ในการระบายสชนแรก จะนยมนากลมสในวรรณะสรอน เชน เหลอง แดง สม ระบายฉาบทบพนทบนกระดาษทเปนระนาบรองรบสขาวเอาไวกอน หลงจากนนจะระบายทบซอนดวยกลมสในวรรณะสเยน เชน เขยว นาเงน มวง เพอใหเกดการผลกดงระหวางสวนรปและสวนพน หรอระยะทเปนมตลวงตาภายในภาพ ในบางภาพอาจระบายสจากกลมสวรรณะเยนมาหากลมสวรรณะรอนกไดสลบกน

สรปผลการวเคราะหจตรกรรมสนาภาพทวทศนของแฟรงค เวบบ กลวธการระบายสภาพทวทศนของแฟรงค เวบบ มความสาคญในการระบายสตาม

โครงสรางภาพทออกแบบ การเลอกนากลวธการระบายสมาใชสรางสรรคในแตละภาพจะแตกตางกน สงเกตพบการเวนพนทสขาว แสดงใหเหนผวของกระดาษสขาวรวมกบหลกการใชสสรางความกลมกลน และการใชพกนแบนในการระบายส โดยกาหนดคสหรอสทอยรอบๆ การเวนขาวนนใหมความมดหรอทบแสงบางสวน กอใหเกดรปรางเดนชดและการนาสายตาไปสจดสนใจภายในภาพไดดยงขน ประกอบกบลกษณะการใชพกนแบน แตมสในแบบแหงบนเปยก ทาใหบรเวณแผนสรอบๆ รปราง ภายในภาพ เกดมตของความตนลกลวงตาอยโดยรอบพนท ททาการระบายส(ขอบคม ขอบนม)

การเนน เปนกลวธการระบายสทแฟรงค เวบบ นามาใชสรางความนาสนใจในจดเดนภายในผลงานจตรกรรมภาพทวทศน พบวามการใชสทมความเขมขน หรออยในกลมสโทนมด นามาใชระบายใหอยในบรเวณของพนทสวนเงาภายในภาพ ซงในกรณภาพบางภาพจะมพนทเหลานเปนจานวนมาก แฟรงค เวบบจะทาการเนนโดยการใสรายละเอยดเลกๆ นอยๆ ลงไปในพนทเหลานน ทาใหภาพดมความนาสนใจยงขน

การระบายเคลอบทบ จากตวแทนกลมตวอยางจตรกรรมภาพทวทศนของแฟรงค เวบบ จานวน 30 ภาพ ทนามาวเคราะห พบกลวธการระบายสเคลอบทบอยเปนจานวนมาก เกดจากลกษณะของหลกการใชสสรางความกลมกลนภายในภาพของแฟรงค เวบบทาใหภาพดมมตตนลกบนพนทใกลเคยงกนกลมกลนกนโดยหลกการใชสสรางความกลมกลน ทแสดงคาความรสกใกลเคยงกนเปนการควบคมอาณาเขตของจดสนใจทเกดจากกาลงสองสวางของส ดวยกลวธการระบายสเคลอบทบ

แฟรงค เวบบ แสดงสวนตางๆ ภายในภาพทวทศนใหเกดความนาสนใจโดยออกแบบโครงสรางทมจดเดนภายในภาพแบบตางๆ(3แบบ) ดวยเสน รปราง จดเดน ส กาลงสองสวาง

175

ของสๆและใชกลวธในการระบายสสรางสรรคใหปรากฎเปนรปและพน ภายในภาพ โดยมวตถประสงคเพอตองการแสดงลกษณะสาคญ 3 ประการคอ

1. แสดงจดเดนของภาพทวทศนดวยแสงเงาภายในภาพ 2. แสดงจดเดนของภาพทวทศนดวยทศทางภายในภาพ 3. แสดงจดเดนของภาพทวทศนดวยสงปลกสรางภายในภาพ ดงนน กลวธทเวบบเลอกนามาใชสรางสรรคผลงาน จงแตกตางกนตามความเหมาะสม

ของวสดประสงคทจะแสดงโครงสรางทมจดเดนทง 3 ลกษณะ ภายในภาพทวทศนของเขา กลวธทแฟรงค เวบบ ใชในการสรางสรรคภาพผลงานมากทสด สรปได ดงน

1. การระบายสทบซอนเพอใหเกดชนส 2. การเวนขาวแสดงสวนสาคญภายในภาพหรอพนทแสดงแสงสวาง 3. การระบายสโดยใชกลมวรรณะสรอนหรอกลมวรรณะสเยน 4. การระบายเปยกบนเปยก หรอ เปยกบนแหง 5. การระบายแหงบนแหง หรอ แหงบนเปยก 6. การระบายเคลอบทบ 7. การระบายสดวยพกนแบน จากการวเคราะหผลงานจตรกรรมภาพทวทศนของแฟรงค เวบบ ทใชกลวธทางศลปะ

ในการระบายส เพอใหเกดมตลวงตาภายในจตรกรรมภาพภาพทวทศน โดยประสมประสานกลวธในลกษณะทไมเรยงลาดบ แตสามารถแสดงมตใกล ไกล ภายในภาพอยามประสทธภาพซงแฟรงค แวบบจะใหความสาคญในการออกแบบโครงสรางภาพไวกอนลวงหนา เหมอนกบการกาหนดจดในการระบายสไวกอนบางสวน และเมอทาการระบายสลงไปจรง แฟรงค แวบบจะใหความสาคญในการเลอกใชกลมสเพอสรางความกลมกลน ซงมผลตอการมองเหนภาพสวนรวมทงหมด มการลดทอนรายละเอยดจากความเปนจรงลงโดยใชรปทรงเปดและรปทรงปด ประสานสวนตางๆ ภายในภาพเขาหากน สรางประสบการณการรบรตอผชม เปนการเปดโอกาสใหผชมไดคดจตนาการภาพทปรากฎตอไปไดอก นบวาเปนรปแบบการสรางสรรคผลงาน ของ แฟรงค เวบบ ทโดดเดน

176

2.2 วเคราะหภาพผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศนของเวอรจเนย คอปป โดยใชแอบสแตกรกอารตและทฤษฎเกสตอลท

จากการนาเสนอแนวคดในการสรางสรรคผลงานศลปะ ของเวอรจเนย คอปป ทแสดงออกใหเหนความสาคญในการแสดงภาวะอารมณ ความรสก ทมตอปรากฏารณตรง นาไปสการแสดงออกของประสบการณในการสรางสรรคผลงานศลปะสวนตวของเวอรจเนย คอปป จงไดแบบงานศลปะรปแบบหนง ซงเมอทาการวเคราะหภาพและแนวคดในการทางานของเวอรจเนย คอปปแลวพบวามความใกลเคยงกบรปแบบศลปะแอบสแตกรกอารต ซงเชอมโยงแนวทางการสรางสรรคกบหลกการของเกสตอลท ดงน

1. รปแบบ รปแบบนยมทมการคลคลายจากความเปนจรงของคน สตว สงของสงแวดลอมปสศลปะนามธรรม หรอศลปะทปราศจากรป (Non-Figurative) เพอสอถงประสบการณความงามอยางหนง มอทธพถลมาจากรปแบบทางศลปะเมอตนยครสศตรวรรษท 20 โดยเฉพาะอยางยง เมอ Kandinsky เขยนภาพ pure abstraction ขน จนมอทธพลแพรหลายนบแตนนเปนตนมา โดยเนนสถานะการแสดงออกทถายทอดความรสก ในสวนของเวอรจเนย คอปป นน ไดแสดงแนวคดในการนาเสนอรปลกษณ (Idea and Image) ไวดงน

1. อารมณทแสดงเนอหาสาระ (Mood and Content) 2. การออกแบบดวยรปรางคงเดม (Designing with Shape) 3. การทาใหผชมประหลาดใจ (Surprise the Viewer) 4. การเปลยนหลกทศนยภาพวทยา (Change in Perspective)

แนวคดในการเปลยนรปลกษณทง 4 ประการ ของเวอรจเนย คอปป คอสวนสาคญในการนาเสนอรปแบบทเปนศลปนามธรรม (Abstraction) ทไดแสดงออกโดยมพนฐานมาจากความสนใจสวนตวของเวอรจเนย คอปป อยางไรกตามภายใตขอตกลงทางทศนศลป หรอศลปะทมองเหนได ยอมตองมคณคาความงามอนเกดจากวตถ จากผลงานศลปะทมนษยสรางขน (มาจากผลงาน มาจากผถายทอด หรอมาจากผชมผลงาน) ยงคงเปนปญหาในแงมมมองทางความรสก แตหากเปนการประเมนจากรปลกษณภายนอก ผลงานทางทศนศลปจถายทอดในลกษณะรปแบบใดกตาม กสามารถแสดงถงความงามดงกลาวได จากสญลกษณ ภาพลกษณ หรอองคประกอบทปรากฏภายในผลงานไดแก

- ตาแหนง - ขนาด - รปรางและรปทรง - เสน - ลกษณะผว

177

- ความหนาแนน ความสมพนธของสญลกษณ ภาพลกษณ องคประกอบ จะชวยใหมองเหนรปลกษณภายในผลงานทศนศลปเกดความงามได ตามระดบความสมพนธ ซงถอวาเปนความงามอนเกดจากวสด ในการสรางสรรคงานของเวอรจเนย คอปป ไดนาสญลกษณ ภาพลกษณ องคประกอบเบองตนดงกลาวมาใชในการออกแบบ เพอกาหนดรปลกษณในการแสดงออก ภายในภาพผลงาน โดยมความสมพนธกบทฤษฎเกสตอลท ดงน การสรางสรรคผลงานของเวอรจเนย คอปป เกยวของกบทฤษฎเกสตอลท (วรณ ตงเจรญ. 2545 : 101-102) ทฤษฎเกสตอลท เปนทฤษฎทขยายความเขาใจเกยวกบความสมพนธระหวางวตถทนยตามมนษยมองเหนกบการรบรของมนษย โดยแบงเปนภาพลกษณในรปแบบตาง ๆ ทมผลตอประสบการณและกระบวนการทางานของสมอง ทฤษฎเกสตอลท เเปนเรองหลกการรบรของมนษย มแนวทางวจยจากวชาจตวทยา ซงสมพนธกบการออกแบบ (Design) ในสวนของผลงานของ เวอรจเนย คอปป เปนผลงานทางทศนศลปทไดแสดงความสมพนธนของ สญลกษณ, ภาพลกษณ หรอองคประกอบตางๆ ภายในภาพผลงาน ผวจยพบวาหลกการออกแบบและการสรางสรรคผลงานของเวอรจเนย คอปปทสอดคลองกบทฤษฎเกสตอลทมดงน 1. สวนรวมและสวนยอย เปนหลกของความงาย เกดจากการจดวางระบบเมอนยนตามนษยมองเหน สนามสมองจะทางานควบคกนกบประสบการณ เพอการจดระบบใหมความงายทสด หรอเรยบงายทสด เวอรจเนย คอปป ไดใชแนวคดในการออกแบบทสมพนธกบหลกของสวนรวมและสวนยอย ดงน 1.1 การควบคมระยะของการมอง (Controlling the Visual Space) 1.2 การเปลยนโฟกส (Changes of Focus) 1.3 ความสมดลในการการออกแบบ (The Dynamics of Design) 1.4 การเปลยนแปลงตามลกษณะ (Changes in Rhythm) 1.5 การเปลยนแปลงตามสดสวน (Changes in Scale) สถานะของแนวคดดานการออกแบบทง 5 ประการของ เวอรจเนย คอปป มผลตอรปลกษณภายในผลงานเปนอยางมาก เพราะเปนการสรางสภาพสวนรวมและสวนยอย จากองค ประกอบภายในภาพไปสการรบรของผชมผลงาน โดยสอถงความรสกเมอนยนตามองเหน ดงน 1) ความคลายคลง (Similarlity) 2) ความใกลเคยง (Proximity) 3) ความตอเนอง (Continuation) 4) ความใกลชด (Closure)

178

จากลกษณะทสอถงอารมณความรสกทง 4 ประการ เปนผลของนความสมพนธในแนวคดดานการออกแบบของ เวอรจเนย คอปป นนคอ “อารมณทแสดงเนอหาสาระ” โดยใชสญลกษณ, ภาพลกษณ, องคประกอบตางๆ ภายในภาพผลงานทไดสรางสรรคขน 2. รปและพน คอความสามารถทราบความสมพนธของการแยกแยะวตถออกจากสภาพ แวดลอมได พงเปนลกษณะของบรเวณวางบวกและลบ (positive and negative space) อนเกด จากนยนตามองเหนและสภาพของสนามสมองรบรความสมพนธตางๆ ทปรากฏจากแนวคดในการออกแบบของ เวอรจเนย คอปป ลกษณะเดนททาใหเกดความสมพนธของรปและพน ภายใตการสรางสรรคผลงานของเวอรจเนย คอปป มดงน 2.1 การควบคมระยะของการมอง (Controlling the Visual Space) 2.2 การเปลยนโฟกส (Changes of Focus) 2.3 ความสมดลในการการออกแบบ (The Dynamics of Design) 2.4 การเปลยนแปลงตามลกษณะ (Changes in Rhythm) 2.5 การเปลยนแปลงตามสดสวน (Changes in Scale) 2.6 การพฒนาพนผว (Developing the Surface) 2.7 การสรางพนผวทมระดบชน (Constructing a Layered Surface) จากการออกแบบโครงสรางภายในภาพผลงานของ เวอรจเนย คอปป ทง 7 ประการ ไดกอใหเกดการพฒนากลวธในการแสดงออกควบคกนไปดวย ซงในการสรางสรรคผลงาน เวอรจเนย คอปป อาจทาการออกแบบโครงสรางของภาพไวลวงหนา แตกมการปรบเปลยนอย ตลอดเวลาในระหวางการสรางสรรค (จะสงเกตเหนไดจากขอเสนอแนะทคอปปไดเขยนขน) ดงนน การเลอกทดลองปฏบตเพอพฒนาวธการแสดงออก จงมความสมพนธกบรปและพนควบคกนไปดวย กลวธการสรางสรรคผลงานของ เวอรจเนย คอปป จากการศกษาแนวทางการสรางสรรคงานภาพทวทศนรปแบบรปแบบนยมหรอศลปะรปแบบนามธรรม (Abstraction) ของเวอรจเนย คอปป พบวา เวอรจเนย คอปป ใหความสาคญกบแนวคดดานการออกแบบเพอสออารมณทแสดงเนอหาสาระโดยการออกแบบรปรางควบคมระยะการมอง ทาใหผชมประหลาดใจ(การสรางจดเดน)และการเปลยนหลกทศนยภาพวทยาในแบบตารางและการระบายสเคลอบ ทบทงหมดนเกดจากการประสานสงเสรมกนทางดานกลวธการสรางสรรค อนนาไปสจดมงหมายในการสรางสรรคผลงานดงกลาว เวอรจเนย คอปป ใหความสาคญทางดานกลวธไวดงน 1.ภายใตการออกแบบจากรปรางนาไปสการควบคมระยะของการมอง (Designing with Shape)

2. การเลอกอปกรณและเรยนรคณสมบตของอปกรณในการสรางสรรค ประกอบ ดวยสและคณสมบตของส, การจดกลมคสในแบบตางๆ เกยง ผสมส-ปายส พกน ผา-กระดาษ พลาสตก สชนดแหงและสชนดเปยก ฯลฯ เหลานเปนตน (Understanding Materials)

179

3. การปรบตกแตงพนผวของภาพวาด (Enriching the Painting Surface) 4. การจดวางสเปนชนบนส (Layering Color on Color) 5. การสรางองคประกอบขางใต (Building and Undertexture) 6. การสลบสทบแสงและสโปรงใส (Alternating Opaque and Transparent Color) 7. การระบายสแบบจางๆ ดวยแทงถานและสผง (Charcoal and Dry Color Washes) 8. การสรางองคประกอบขางใตดวยดนสอส (Undertexing with Colored Pencil) 9. การจดวางองคประกอบเปนชนๆ บนส (Layering Texture on Color) 10. การสรางพนผวทมระดบชน (Constructing a Layered Surface) จากหลกการดานกลวธสรางสรรคผลงานเบองตน เวอรจเนย คอปป ไดนาเปนแนว ทางในการสรางสรรคผลงานของตนเองไดเปนระบบ คอมลกษณะใชกลวธประสมประสานเพอใหเกดภาพลกษณในรปแบบนยมขน โดยคานงถงคณสมบตทางทศนศลป 3 ประการ ไดแก 1. โครงสรางภาพในแนวตงและแนวนอน 2. ความกลมกลนภายในภาพ 3. ความสมดลภายในภาพ ดงนนกลวธในการสรางสรรคผลงานภาพทวทศนรปแบบรปแบบนยมของเวอรจเนย คอปป จงมลกษณะทพฒนากลวธควบคกบการออกแบบของภาพผลงานทใหความสาคญเกยวกบการมองเหน โดยเลอกสกดตดทอนและพฒนารแบบในการแสดงออกตอเตมตามจนตนาการ โดย มนยยะทสมพนธกบอารมณทแสดงเนอหาสาระในแบบของเวอรจเนย คอปป ซงกลวธตางๆ ท เวอรจเนย คอปป ไดเสนอแนะไวนน มประโยชนตอการศกษา และพฒนาการสรางสรรคงานศลปะของผวจยในลาดบตอไปเปนอยางมาก และผวจยไดสรปแนวทางการวเคราะหภาพผลงานของ เวอรจเนย คอปป โดยใชแอบสแตรกอารต และทฤษฎเกสตอลท ไวในบทวเคราะห 1. โครงสรางของภาพในแนวตงและแนวนอน จากการวเคราะหภาพ 2. ความกลมกลนของภาพผลงานอนเกดจากหลกการใชสสรางความกลมกลน 3. ความสมดล ของภาพผลงานอนเกดจากองคประกอบ, ภาพลกษณ ทงสามแนวทางในการวเคราะหผลงานภาพทวทศนของ เวอรจเนย คอปป ทผวจยไดกลมตวอยางภาพในการจดกลมตามคณสมบต 3 ประการ ทมภายในภาพไดแก 1. โครงสรางภาพในแนวตงหรอแนวนอน 2. ความกลมกลนของภาพผลงานอนเกดจากหลกการใชสสรางความกลมกลน 3. ความสมดลของภาพผลงานอนเกดจากองคประกอบ, ภาพลกษณ

180

2.2 วเคราะหภาพผลงานจตรกรรมภาพทวทศน ของ เวอรจเนย คอปป 1. เนอหาของภาพ

จากตวแทนกลมตวอยางผลงานจตรกรรมภาพทวทศน จานวน 20 ภาพ ของเวอรจเนย คอปป พบวา การแสดงออกทางดานเนอหาภายในภาพทวทศน เวอรจเนย คอปป นาเสนอเนอหาของภาพแบบนามธรรม โดยมรปแบบการจดภาพโครงสรางภายในภาพ ใหมผลตออารมณความรสก(ในแบบทเวอรจเนย คอปปตองการแสดงออก) จากภาพผลงานทปรากฏการใหคาจากดความหมายของภาพ และการตงชอภาพ เวอรจเนย คอปป จะอธบายความรสกในแบบของตนควบคกนไปดวย 1. เนอหาทางธรรมชาตแวดลอม เวอรจเนย คอปป ตองการนาเสนอแนวคดการทางานสรางสรรค ไปพรอมกบเนอหาของภาพดงนน ความหมายทางธรรมชาตแวดลอม จงมลกษณะถายทอดในแบบอารมณความรสก ซงเปนแนวคดทมอทธพลจากศลปะรปแบบนามธรรม เชน เมอวาดภาพของพนและพนในความรสกของเวอรจเนย คอปปตองมความแขงเปนแผน หรอมรอย มจด มหลม สญลกษณภายในภาพทแสดงเนอหาทางธรรมชาตของพนนน จะตองสรางสรรคใหเกดความรสกดงกลาวไปพรอมๆกบสวนอนของภาพ จะตองมความตอเนองและประสานกน ดวยเทคนคและกระบวนการการระบายสทไดอธบายไปแลวในบททสอง จงขอยกมาอธบายเพมเตมในบางประเดนจากแนวทางการวเคราะหดงน การสลบสทบแสงและสโปรงใส การสลบชนของสทบแสงและสโปรงใส คอปปเชอวาจะทาใหเกดความรสกลกของส และพนผวทมความสดใสมชวตชวา โดยการซบดวยผาหรอพรมดวยความรวดเรว จะทาใหสทอยชนขางใตปรากฏออกมามากขน ดวยวธดงกลาว คอปปเชอวาจะกอใหเกดความรสกดานการรบรของพนผว ดวยสทบแสงและสโปรงใส การสรางองคประกอบขางใต เปนวธการสรางคณสมบตใหเกดความลกของพนผวทตองการแสดงออก เชน การวาดแมนาหรอคลองทมการไหลเวยนอย วธการทวาดลายเสนหรอขดขดพนผวไวกอน หรอการใชผงถานโรยลงไปกอนการระบายสชนแรก จะชวยทาใหเกดมตความรสกทางดานความลกตามมา จากคณสมบตของสอวสดทปรากฏอยอยางชดเจน การสรางพนผวทมระดบชน การทาใหพนผวมหลายระดบชนจากการปะตดวตถ ผลลพธทไดคอความรสกทเปน 3 มต ผลงานทเกดจากความนนตามความเปนจรงนน ชวยถายทอดและพฒนาพนระนาบทมอย ใหดนาสนใจ และเกดความรสกทมมากกวา 2 มต มากยงขน

181

จะเหนไดวาจากวธการดงกลาว เปนสวนสาคญเกยวกบสรางเนอหาของภาพทางดานอารมณความรสกควบคไปดวย การสลบสทบแสงและโปรงใสชวยใหเกดความทบซอน การสรางองคประกอบขางใตชวยใหเกดความประหลาดใจ ประสานกลมกลนกนของชนสททาการระบาย และการสรางพนผวทมระดบชนชวยใหเกดการสอถงอารมณทปะทะกนในมมมอง 3 มต มากยงขน เนอหาทางธรรมชาตแวดลอมของเวอรจเนย คอปป จงมงเนนไปทการถายทอดอารมณความรสกทมตอภาพทวทศนชวงขณะนนเปนสาคญ อาจเกดขนเฉพาะตวของคอปปเอง หรอมความเปลยนแปลงอยตลอดเวลาขณะทาการสรางสรรคผลงาน แตผลลพธทไดกเกดจากการใชกลวธการสรางสรรค 3 ประการหลก ดงน 1. การระบายสสลบสทบแสงและสโปรงใส 2. การสรางองคประกอบขางใตชนสกอนการระบายแตละชน 3. การสรางพนผวทมระดบชน มความหนา นน (3 มต) 2. เนอหาทางดานสงคม เวอรจเนย คอปป มงเนนการแสดงออก จากความเชอมนสวนตวและพยายามเสนอแนะแนวความคดสรางสรรค ทไมยดถอระเบยบวธ(ทางศลปะ) พรอมทงพยายามผลกดนใหผทตองการสรางสรรคผลงานศลปะไมยดตด หรออยในกรอบของการฝกฝนมากจนเกนไป ควรเลอกใชสอวสดและอปกรณ ในแบบทมขายสาเรจ และทตองประดษฐคดคนมาใชทดแทนเพอใหไดผลในการแสดงออก หรอนาวสดสาเรจรปทมอยรวมสมยมาใชเพมเตม(วสดสงเคราะห) อกทงการใชสกไมควรจากดในกลมคณสมบตทตองใชรวมกนเทานน เชน สของหมกพมพกสามารถนามาใชรวมกบการระบายสนาได รวมไปถงแทงถานและดนสอชนดตางๆ กควรนามาฝกฝนทดลองใชควบคกบการระบายสนา จะพบการสรางสรรคทไมหยดนงอยเสมอ

จากแนวคดขางตน ผลงานจตรกรรมภาพทวทศนของเวอรจเนย คอปป จงมความหลากหลายในสอวสดและกลวธการสรางสรรคทเกดขนควบคกน สะทอนแนวคดในเนอหาทางดานสงคมทเวอรจเนย คอปปแสดงออกโดยเชอวา ความมมอสระและเสรภาพในการแสดงออกเกดจากการทเราไมยดตดกบสงหนงสงใดมากเกนไป หรอเชอมนในระเบยบวธทเคยฝกฝนคนเคยมากเกนไป เราจะพบตนเองอยกบปจจบน และปจจบนมสอวสดอปกรณมากมาย ใหเราไดฝกฝนทดลองกบการสรางสรรคงานศลปะอนเปนแบบอยางเฉพาะของเรา ซงเราเลอกได สอดคลองกบหลกเสรภาพทางระบอบประชาธปไตย ทวาดวยเรองเสรภาพของการแสดงออก และอสรภาพของความคดสรางสรรค (ศลปะแบบนามธรรม)ผลงานสรางสรรคของเวอรจเนย คอปป จงสะทอนใหเหนถงความเชอดงกลาว ทใหอสระและเสรภาพแกผดผชมผลงานวา ตางกมอสระและเสรภาพในการพจารณาควบคไปดวยเชนเดยวกน เวอรจเนย คอปป เชอวาคนในสงคมมอารมณความรสก และอารมณความรสกทวาน มในแบบทเปนสากลและอยางหนงททกคนมบอยครงคอ แบบของอารมณขน ซงหากสามารถสรางสรรคใหเกดขนไดภายในภาพผลงามจตรกรรม ยอมจะตอบสนองอารมณความรสกททาให

182

ผชมจะประหลาดใจ เนอหาทางดานสงคมทเวอรจเนย คอปป แสดงออกภายใตการสรางสรรคผลงานแสดงความมอสระและเสรภาพของมนษยในการคด การมอารมณความรสก การแสดงออก และการสอสาร ซงแสดงออกโดยใชสญลกษณทางศลปะผานกระบวนการสรางสรรคผลงานในศลปะแบบนามธรรม สรป จากเนอหาทางธรรมชาตแวดลอมและเนอหาทางดานสงคม ทปรากฏในภาพผลงานของเวอรจเนย คอปป สรปไดวา เกดจากความรสกภายในตนเองของศลปนทมตอสภาพความเปนจรงทางสงแวดลอม(ตามองเหน) และความสมพนธของตนเองกบสงคมรอบขาง(อารมณความรสก) กระตนใหเกดแรงบนดาลใจในการสรางสรรคผลงานทเปนเอกลกษณเสรภาพในความคดสรางสรรคประสมประสานกบการออกแบบโครงสรางภาพตอบสนองดวยกลวธการระบายสแสดงอารมณความรสก ทาใหเวอรจเนย คอปปสรางสรรคผลงานทศนศลปอยางตอเนอง และสามารถสะทอนใหเหนการพฒนารปแบบผลงานทเปนรปธรรมของชนผลงาน และนามธรรมทางอารมณความรสก ไดอยางโดดเดน 2. โครงสรางภาพ โครงสรางภายในภาพผลงานจตรกรรมภาพทวทศนของเวอรจเนย คอปป ผวจยแบงประเดนการวเคราะห ออกเปน 3 ประการดงน 2.1 จดเดน 2.2 ความกลมกลน 2.3 ความสมดล เวอรจเนย คอปป มแนวทางการทางานสรางสรรคดวยสอวสดทางศลปะทหลากหลายถงแมจะเปนผลงานจตรกรรมทเปนระนาบรองรบ 2 มต แตกมนยยะของมตทนนสงขนบางสวน ทงทเปนจรงทางตาเหนและทเปนจรงในมตลวงตา ดวยเหตผลทวาความรสกของเวอรจเนย คอปป เมอทาการสรางสรรคผลงานนน จะปลอยใหมนเกดขนและรบรโดยตรง ผานประสบการณตรงขณะสรางสรรคผลงานศลปะจงไมนาแปลกใจทบอยครงพบวา ผลงานในแตละชน จะมลกษณะของความเฉพาะทางดานโครงสรางอนเปนเหตผลสนบสนนการตอบสนองทางอารมณความรสก ของ คอปป นนเอง จตรกรรมภาพทวทศนของเวอรจเนย คอปป แบงโครงสรางของภาพเปน 2 ลกษณะ คอ 1. โครงสรางของภาพในแนวตง 2. โครงสรางของภาพในแนวนอน 1. จตรกรรมภาพทวทศน ทมโครงสรางของภาพในแนวตง ภายในกลมตวอยางจตรกรรมภาพทวทศนของเวอรจเนย คอปป จานวน 20 ภาพ พบวามโครงสรางของภาพในแนวตง มจานวน 3 ภาพ ซงในการวเคราะหจดเดน พบวา

183

เวอรจเนย คอปป ใหความสาคญกบบรเวณพนท(ภายในภาพ) ทมตอขนาดของแถบสในการระบายส(เดนชด) หรอพนทสาหรบตองการเนนจดเดน โดยทาใหเกดเปนมตทบซอนกนหลายชนส รวมทงการกาหนดคานาหนกสในการระบาย (แบบทบแสงสลบโปรงใส) จนเกดเปนบรเวณของจดเดน ทมการเนนดวยกลวธการสรางสรรคคอนขางใหเกดความชดเจนมากกวาบรเวณสวนอนภายในภาพ (เกดลกษณะเดนของรปและพนภายในภาพ) ภาพทวทศนในแบบของเวอรจเนย คอปปจงมลกษณะเดนของการทาใหเกดเปนภาพซอนกนบนชนส (เจตนาสอถงอารมณความรสกของศลปน)ใหเกดความโดดเดนทตางจากบรเวณอนภายในภาพ โครงสรางของภาพในแนวตงจานวน 3 ภาพ ไดแก จตรกรรมภาพทวทศน ทมโครงสรางภาพในแนวตง จานวน 3 ภาพ ของเวอรจเนย คอปปมดงน

ภาพท 1

ภาพประกอบ 140 CANYON WALL WITH DOVE, watercolor and acrylic 60”x40”

184

ภาพท 2

ภาพประกอบ 141 CANYON MORNING, colored pencil, watercolor, and acrylic 30”x22”

ภาพท 3

ภาพประกอบ 142 RIVERBED, watercolor and acrylic on 4-ply bristol board 30”x22” จดเดนทง 3 ภาพ เวอรจเนย คอปป ไดวางจดเดนของภาพดวยแผนสและพนทของแถบสขนาดใหญกวาสวนอนของภาพ เมอวางภาพไวในแนวตงทถกตองแลว บรเวณดงกลาวจะอยตาลงมาจากกงกลางของภาพ โดยมพนท 3 ใน 4 ของภาพรวมทงหมด สญลกษณทางศลปะทปรากฏ ไมสอถงการบอกวาเปนรปทรงใดอยางแนนอน แตสรางใหเกดลกษณะเดนดวย 2 วธการ คอ 1. ลกษณะเดนทใชแผนสหรอแถบสขนาดใหญวางทบซอนกน 2. ลกษณะเดนทกาหนดคาความสองสวางของสใหแตกตางจากบรเวณอน

185

ดวยวธการดงกลาวทาใหภาพมความนาสนใจ และนาสายตามายงบรเวณทถกกาหนดขนแลวจงเชอมโยงตอเนองไปยงบรเวณใกลเคยงหรออยถดไป จงทาใหภาพผลงานเกดมมตประสานกนและมความนาสนใจมากยงขน จากการแกปญหาของการประสานมตการระบายสทบซอน และมตทตางกนของขนาดรปรางรปทรง ดวยการสรางความกลมกลนขนภายในภาพเวอรจเนย คอปป ใชกลวธทสามารถสอถงความทบซอนของชนส การขดขด การสรางโครงสรางไวกอนดานใตของภาพ กอนการระบายทบ สงเหลานเองชวยประสานสมพนธใหเกดจดเดนกลมของพนทและพนผว ทงทเปนดานบวกของโครงสราง เชน ความสวาง ความชดเจน ความสดใส หรอดานลบ เชน ความมด คลมเครอ ความเปนสในกลมสหมน เหลานสามารถเชอมประสานกนไดด จนมลกษณะของการสรางจดเดนภายในภาพ จากลกษณะของจดเดน เมอนามาวเคราะหภาพผลงานของเวอรจเนย คอปปโครงสรางของภาพในแนวตง พบวา มสวนสาคญในการสรางใหเกดความรสกประหลาดใจ ตามเจตนาของเวอรจเนย คอปปทพยายามจะสออารมณความรสกสวนบนและสวนลางการดาเนนไป อนเปนนยยะของการสรางสรรคผลงานทใหความสาคญ กลวธการระบายสดงกลาวทาใหการประสานกนของพนททวทงภาพ เกดความตอเนองกน และมสถานะสรางความหมนเวยนของทศทางไปในภาพพรอมกนดวย(แสดงภาวะทางอารมณของศลปล) อนเกดจากการทาซาของรปราง รปทรงภายในภาพซงเกดขนควบคกบการสรางความกลมกลน จากหลกการใชสสรางความกลมกลนทงในสวนของจดเดนของภาพ(สวนรป) กอใหเกดการกระจายคานาหนกไปยงบรเวณอน (สวนพน) ดวยเหตผลทวาการพยายามสอถงอารมณความรสกภายในภาพ มผลตอกลวธการระบายส หากใหอสระในการระบายส มเทาๆ กบการแสดงออกทางความรสก คงหลกความรสกสมดลดวยเชนเดยวกน จากกลวธการระบายส เพอสรางจดเดน ทเกดขนจากการกระจายคานาหนกออนเขมของภาพแสดงจดเดนภายในภาพ ความสวางสดใสของสและกาลงสองสวางของสภายในบรเวณสวนเนนของภาพผลงานจะเกด ปฏกรยาตอบสนองของผชมผลงาน อาจเกดขนทนทเมอพดถงการรบรการมองเหน ภาพสวนรวมและภาพสวนยอยในเวลาเดยวกน(รปและพน) 2. จตรกรรมภาพทวทศนทมโครงสรางของภาพในแนวนอนของเวอรจเนย คอปป ภายในกลมภาพทวทศนทมโครงสรางในแนวนอน จากกลมตวอยางทผศกษานามาวเคราะหมอยดวยกน 17 ภาพ ซงในการวเคราะหถงจดเดนของโครงสรางภาพนนพบวา กลวธการระบายสและการสรางองคประกอบของภาพคลายกบการกาหนดแนวราบหรอเสนนอนของภาพเปนสาคญดวยวธนจงเกดความรสกดานการมองเหนในเรองของทศทางภายในภาพ จดนาสายตา ความลกของมตลวงตาในระดบตางๆ หลกการระบายสในลกษณะสทบใสและโปรงใส ถกนามาใชในกระบวนการสรางสรรคผลงานหลากหลายลกษณะ เชน การระบายทบ ขดออกแบงเปนชนส,การระบายเรยบทบลายเสนขดทบ,การระบายสมความหนาทบแสงกดทบดวยผา

186

หรอกระดาษเชดออก ฯลฯ ซงเปนการประสานการทางานรวมกบอารมณความรสก เพอตองการใหเกดรปรางรปทรงภายในภาพทมความแปลกตาประสานสมพนธกน โดยกาหนดใหสงทเกดขนอยภายใตกรอบโครงสรางของภาพในแนวนอนเนองจากลกษณะการสรางสรรคผลงานของเวอรจเนย คอปป มลกษณะเดนทางดานการทาซารปรางรปทรงภายในภาพ หากไมกาหนด กรอบภาพทมจดสนสด กเหมอนกบวาภาพสามารถตอดานยาวใหยาวออกไปไดเรอยๆ จากขอสงเกตพบวา เวอรจเนย คอปป แกปญหาดงกลาวดวยการ กาหนดเสนทศทางทแยงมม (ลากจากมมขวาบนลงมามมซายลางหรอกลบกน) เพอกาหนดทศทางของการจดภาพภายใตขอตกการจดองค(โครงสรางของภาพในแนวนอน) จากวธการนจงทาใหจดสนใจภายในภาพหยดนงอนเกดจากการตดกนของเสนแนวนอน (ของระดบสายตาในมตลวง) กบเสนทแยงในระนาบของภาพ (มตลวงตา) โดยยงคงแสดงรปแบบศลปะแบบนามธรรมอย อาจกลาวไดวาการสรางลกษณะจดเดนภายในภาพของโครงสรางภาพในแนวนอน เวอรจเนย คอปป นยมนาหลกการสรางความขดแยงของภาพมาใชเพอใหเกดประสทธภาพ ภายในผลงานอยเสมอ จตรกรรมภาพทวทศน โครงสรางภาพในแนวนอน จานวน 17 ภาพ ของเวอรจเนย คอปป มดงน ภาพท 1

ภาพประกอบ 143 SETTING SUN, RED MESA, watercolor, acrylic, oil pastel 32”×40”

187

ภาพท 2

ภาพประกอบ 144 LAYERED TIME ,watercolor on paper, acrylic collage on 4-ply rag board 32”×40” ภาพท 3

ภาพประกอบ 145 CANYON WALL 8, watercolor, acrylic and stone on 4-ply rag board 32”×40” ภาพท 4

ภาพประกอบ 146 CANYON WALL 14, watercolor, acrylic and stone on 4-ply rag board 46”×46”

188

ภาพท 5

ภาพประกอบ 147 JOURNEYS, watercolor, acrylic and colored pencil on 4-ply rag board 34”×34” ภาพท 6

ภาพประกอบ 148 CANYON WALL, charcoal and watercolor on 4-ply bristol board 32”×40” ภาพท 9

ภาพประกอบ 149 NESTING 6, watercolor and ink on paper 22”×30”

189

ภาพท 10

ภาพประกอบ 150 ENERGY FLOW , dry color and watercolor on paper 22”×30” ภาพท 11

ภาพประกอบ 151 ANCIENT WALL 2, watercolor, gesso and colored pencil on rag board 32”×40” ภาพท 12

ภาพประกอบ 152 THE WEIGHT WATCHER , charcolor and watercolor on paper 22”×30”

190

ภาพท 13

ภาพประกอบ 153 WINTER INHERITANCE, watercolor on paper 22”×28” ภาพท 14

ภาพประกอบ 154 JOURNEYS 7, watercolor and acrylic on 4-ply board 32”×40” ภาพท 15

ภาพประกอบ 155 QUARRY, watercolor and acrylic on 4-ply bristol board 30”×38”

191

ภาพท 16

ภาพประกอบ 156 ANCIENT WALL13, watercolor, acrylic collage 13 22”×30” ภาพท 17

ภาพประกอบ 157 QUARRY 1, India ink and acrylic on 4-ply rag board 32”×40” ภาพท 18

ภาพประกอบ 158 CANYON DE CHELLY, watercolor on paper 14”×22”

192

ภาพท 19

ภาพประกอบ 159 COLORS OF NEW MEXICO, watercolor, acrylic and ink 36”×48”

ภายในโครงสรางภาพในแนวนอนของเวอรจเนย คอปป พบวา การสรางระยะ ลวงตาของพนทบรเวณทตองการกาหนดจดเดนภายในภาพจะแสดงโดยพนทของแผนสหรอแถบสขนาดใหญจากการระบายส หรอการทาพนผวควบคกบการระบายส ในกรณทตองการเนนสวนใดเปนพเศษ เวอรจเนย คอปป นยมกาหนดเสนทแยงหรอเสนแนวตงในมตลวงตาขนมาเปนระยะของการขดแยงจงหวะในเสนแนวนอน ดวยกลวธนภาพในโครงสรางภาพแนวนอนของเวอรจเนย คอปป จงมมตลวงตาหลายระดบของเสนแนวตงและเสนแนวนอน (คลายกบการสานตะกราทมขนาดของแถบใหญสลบแถบเลกไมเทากน) จงทาใหเกดความรสกลนไหลของรปทรงนามธรรม ตามหลกทางทศนศลป ทเกดจากการสกดตดทอนแสดงความตอเนอง (Continuation) เพยงสวนทเหนวาเปนสวนรปและเปนสวนพน แสดงความใกลเคยง(Proximity)ของรปรางในบรเวณจดเดนภายในภาพ เพอสอถงอารมณความรสกสวนตวของศลปน กลวธการสรางจดเดนของโครงสรางภาพในแนวนอน มดงน

1. จดเดนทเกดจากแผนสหรอแถบสขนาดใหญกวาสวนอนหรอใกลเคยง 2. จดเดนจากเสนทแยง เสนแนวตง ทขดประสานกบเสนแนวนอน 3. จดเดนทเกดจากกาลงสองสวางของแถบส แผนส ในบรเวณทตองการเนน

จากกลวธดงกลาวทง 3 ลกษณะทาใหจดเดนของภาพปรากฏชดเจน ในลกษณะของตาแหนงและการจดวางของของรปและพนโดยมหลกการสรางความสมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน ซงกลาวใวในหลกการสรางความสมดล สรป โครงสรางภาพของ เวอรจเนย คอปป มอยดวยกน 2 ลกษณะ คอ 1. โครงสรางของภาพในแนวตง 2. โครงสรางของภาพในแนวนอน

193

ซงในโครงสรางของภาพทวทศนท เวอรจเนย คอปป สรางสรรคขนไดสอสญลกษณทางนามธรรม(ศลปะแบบนามธรรม) จงไมไดแสดงความเดนชด ทางรปรางรปทรงของวตถ หรอมตใกล กลาง ไกล ตามความเปนจรง แตสะทอนอารมณความรสกอนเปนสวนตวของเวอรจเนย คอปป (มตใกล กลาง ไกลในแบบความรสกของศลปน)โดยการสรางสรรคใหเกดรายละเอยดของภาพจากสอวสด และสอสญลกษณทางศลปะ จากกลวธการระบายสและการใชสอนเปนสวนสาคญททาใหเกดลกษณะภายในภาพทมโครงสรางของภาพในแนวตงแลแนวนอน ไดแก 1. จดเดน ภายในภาพจากการใชเสนแนวตงและเสนแนวนอนภายในภาพตดกน 2. ความกลมกลน จากหลกการใชสสรางความกลมกลน แสดงรปและพน 3. ความสมดล จากการใชกาลงสองสวางของส และรปรางโดยขนาดของพนท 1. จดเดน เวอรจเนย คอปป สรางจดเดนภายในภาพจากโครงสรางของเสนอนเกดจากการทาซากนของรปรางภายในภาพ ประสมประสานกบหลกการใชสทกอใหเกดความกลมกลน การขดขดทบซอนฉกตด และการใชสในกลมทบใสและโปรงใส หลายระดบชนส ชวยใหเกดความรสกทางดานทศทางและมตลวงตาของภาพทมความนาสนใจมากยงขน จากการแกปญหาของจดเดนและความกลมกลนภายในโครงสรางภาพ กอใหเกดการควบคมตาแหนงของบรเวณทตองการเนนหรอจดเดนตางๆ ทตองการควบคมใหเกดความรสกนาสนใจ จนเกดเปนความรสกในการจดสมดลซายขวา และจดเดน จดสนใจ มกจะอยบรเวณเกอบกงกลางของภาพเสมอ โดยสงเกตจากการแบงอตราสวน 3 ใน 4 หรอ 2 ใน 4 (ไมคอนไปทางบนหรอลางกเปนซายหรอขวา) จากหลกการดงกลาวกระบวนการสรางจดเดน ความกลมกลน และความสมดล จงเกดขนดวยวธการสรางสรรคผลงานของเวอรจเนย คอปป อนเปนผลมาจากการออกแบบควบคกบการแสดงออกทางดานอารมณความรสก 2. หลกการใชสสรางความกลมกลน จากการวเคราะหตวแทนกลมตวอยางภาพผลงานจตรกรรมภาพทวทศนของ เวอรจเนย คอปป สามารถแบงลกษณะการใชสสรางความกลมกลน ไดดงน 1) การใชกลมสเอกรงค (Monochrome) 2) การใชสวรรณะรอนเยน (Tone of colors) 3) การใชสสวนรวม (Tonality of colors) 4) การกลบคาส (Discord) 5) การใชสออนครอบคลม (Dominat tint) จากการวเคราะหกลมตวอยางจตรกรรมภาพทวทศนของเวอรจเนย คอปป จานวน 20 ภาพ สามารถแบงโครงสรางภาพทมจดเดนในจตรกรรมภาพทวทศนได 2 ลกษณะ จากการออกแบบโครงสรางภาพของเวอรจเนย คอปป ประกอบดวย 2.1 จดเดนในจตรกรรมภาพทวทศน ทมโครงสรางของภาพในแนวตง จานวน

194

3 ภาพ 2.2 จดเดนในจตรกรรมภาพทวทศน ทมโครงสรางของภาพในแนวนอน จานวน 17 ภาพ สามารถนามาวเคราะหหลกการใชสเพอสรางความกลมกลน ภายในภาพผลงานจตรกรรมภาพทวทศนของเวอรจเนย คอปป ไดดงน 2.1 จดเดนในจตรกรรมภาพทวทศน ทมโครงสรางของภาพในแนวตง จานวน 3 ภาพ พบวา เวอรจเนย คอปป ใชหลกความกลมกลนจากหลกการใชสดงน 2.1.1 การใชกลมสเอกรงค (Monochrome) จากจดเดนในจตรกรรมภาพทวทศนทมโครงสรางภาพในแนวตง จานวน 3 ภาพ พบวา เวอรจเนย คอปป ใชกลมสเอกรงค ในการสราง ความกลมกลน จานวน 2 ภาพ ดงน ภาพท 1

ภาพประกอบ 160 Canyon Wall With DOVE., 60”x40” ภายในภาพ Canyon Wall With dove. เวอรจเนย คอปป ไดใหความสาคญกบการใชกลมสเอกรงคในลกษณะประสมสดาและสขาวสลบกน โดยพยายามสรางลกษณะแตกตางกนของคาสใหเกดบนพนผวทระบายเคลอบทบซาๆ กน ซงมกลวรกษาคณสมบตทเปนกาลงสอง สวางของเนอสขณะทากจกรรมระบายไดด กลมสทใชอยในกลมสนาเงนและกลมสเทาประสมกบสชมพและสฟา

195

ภาพท 2

ภาพประกอบ 161 Riverbed. ภายในภาพ Riverbed. เวอรจเนย คอปป ไดทาการประสมสในกลมสชมพ, สนาตาล และสฟา ดวยกลมสเทาและสดา (จากสหมก) มสถานะการกดทบเพอใหเกดพนผวและเสรมประสทธภาพของกลมสเอกรงค ใหครอบคลมพนทโดยสวนใหญของภาพมากยงขน 2.1.2 การใชกลมสสวนรวม (Tonality of Colors) จากจดเดนในจตรกรรมภาพทวทศนทมโครงสรางภาพในแนวตง จานวน 3 ภาพ พบวา เวอรจเนย คอปป ใชกลมสสวนรวม ในการสรางความกลมกลน จานวน 1 ภาพ ไดแก ภาพท 1

ภาพประกอบ 162 Canyon morning. 30”x22”

196

ภายในภาพ Canyon morning เวอรจเนย คอปป ไดใชกลมสนาตาล,กลมสฟา, กลมสชมพด (หลายนาหมก) เพมและลดคากาลงสองสวางระบายสกระจายอยทวทงภาพใหเกดการทบซอนและมตลวงตา โดยมสชมพเปนกลมสเดน, กลมสฟาเปนกลมสรอง, และกลมสนาตาล เปนกลมสประสานสงเสรม ระบายครอบคลมและประสานเขาหากนโดยลกษณะขดขดลากเสนระบายทบ 2.2 จดเดนในจตรกรรมภาพทวทศนทมโครงสรางของภาพในแนวนอน จานวน 17 ภาพ พบวาเวอรจเนย คอปป ใชหลกการใชสเพอสรางความกลมกลน ดงน 2.2.1 การใชกมสเอกรงค (Monochrome) จากจดเดนในจตรกรรมภาพทวทศนทมโครงสรางภาพในแนวนอน จานวน 17 ภาพ พบวา เวอรจเนย คอปป ใชหลกการใชสเอกรงค ในการสราง ความกลมกลน จานวน 9 ภาพ ไดแก ภาพท 1

ภาพประกอบ 163 Ancient Wall13. 22”x30” ภายในภาพ Ancient Wall13. เวอรจเนย คอปป ใชกลมสฟาประสมกบกลมสเทาและสขาวเพอใหเกดความแตกตางของสภาพสสวนรวม แตยงคงรกษาระดบความแตกตาง บรเวณแผนสสวนตางไวได ชวยประสานรปรางบนชนส และเกดความกลมกลนไปพรอมกน

197

ภาพท 2

ภาพประกอบ 164 Canyon Wall. 32”x40” ภายในภาพ Canyon Wall. เวอรจเนย คอปป ใชกลมสฟาประสมกบกลมสเทา และสขาว ระบายสทบกลมสฟาและสชมพออน จงกอใหเกดมตทบซอนลกลวงตา และมระดบความกลมกลนของกลมสเทา ครอบคลมไปทงบรเวณภาพ ซงสเทาทาหนาทเปนสประสานสงเสรม ภาพท 3

ภาพประกอบ 165 Canyon Wall 8. 32”x40” ภายในภาพ Canyon Wall8. เวอรจเนย คอปป ใชหลกการสรางความกลมกลน เหมอนกบภาพ Canyon Wall. แตมการจดลาดบกาลงสองสวางของสออนและสเขมแตกตางกนออกไปดวยลกษณะของเสนแนวนอนทเรยงซากน และใชสชมพประสมสขาวระบายเรยงชดคกบสนาตาลประสมขาวสลบดา ทาใหเกดคสทดประหลาดตาประสานสงเสรมกลมกลนกน

198

ภาพท 4

ภาพประกอบ 166 Energy Flow. 22”x30” ภายในภาพ Energy Flow. เวอรจเนย คอปป ใชกลมสฟาประสมสขาวและระบายเคลอบทบดวยสหมกสดา (ลางออก) สรางความกลมกลนในมตของสชนบน (สดา) ทฉาบทบทวบรเวณภาพ เกดมตทบซอนในสวนทกนเอาไว ภาพท 5

ภาพประกอบ 167 Journeys. 34”x34” ภายในภาพ Journeys. เวอรจเนย คอปป ใชสนาตาล สเทา สฟา และสเขยว ระบายทบเคลอบซอนกน จนเกดเปนรปรางเรยงชดกนของแผนสภายในภาพ และกระจายคานาหนกสดาประสมสฟา ครอบคลมทวไปทงภาพ เปนมตลวงตา

199

ภาพท 6

ภาพประกอบ 168 Layered Time. 32”x40” ภายในภาพ Layered Time เวอรจเนย คอปป ใชกลมสนาตาล, สฟาประสมกบสดา เพอสรางความกลมกลนแบบสเอกรงค โดยระบายสลบกบแผนสขนาดใหญของกลมสสม, สชมพออน ทประสมสขาวและสดาระบายควบคกน เพอใหเกดคานาหนกออนแกในโครงสรางภาพ และสรางความกลมกลนในเวลาเดยวกน ภาพท 7

ภาพประกอบ 169 Quarry. 30”x38” ภายในภาพ Quarry. เวอรจเนย คอปป ใชกลมสฟาและกลมสนาตาลประสมกบสขาวเปนสวนใหญ ระบายเพอใหเกดความกลมกลน หลงจากนนใชกลมสนาเงนประสมสดาระบายเคลอบทบขดออก เพอใหเกดการทบกนของแผนส (บางๆ) สรางความกลมกลนครอบคลม ทวทงภาพ

200

ภาพท 8

ภาพประกอบ 170 Quarry1. 32”x40” ภาพภายใน Quarry 1. เวอรจเนย คอปป ใชลกษณะของกลมสเทาประสมกบสชมพ, สฟาและสนาตาล สรางความกลมกลนทวทงภาพ ใชกลวธระบายเคลอบทบและเชดออกในบางสวนของพนท เพอสรางความกลมกลนแบบสเอกรงค ภาพท 9

ภาพประกอบ 171 The Weight Watcher. 22”x30” ภายในภาพ The Weight Watcher. เวอรจเนย คอปป ใชกลมสฟาและกลมสนาตาลประสมสขาวและสดา ระบายเปนแผนสขนาดใหญ สรางความกลมกลนและครอบคลมพนท โดยใหคากาลงสองสวางแตกตางกนและรกษาความสมดลของภาพ ดวยความสวางและความมดของมตลวงตาภายในภาพ จากการแบงพนทของสออนและสเขม โดยยงคงรกษาสภาพความสมดลจากลกษณะโครงสรางภายในภาพ (สวางกบมด) ดวยกลมสเอกรงคครอบคลมอยในบรเวณทวไป

201

2.2.2 การใชสวรรณะรอนเยน (Tone of colors) จากจดเดนในจตรกรรมภาพทวทศนทมโครงสรางภาพในแนวนอน จานวน 17 ภาพ พบวา เวอรจเนย คอปป ใชหลกการใชสวรรณะรอนเยน เพอสรางความกลมกลน จานวน 2 ภาพ ดงน ภาพท 1

ภาพประกอบ 172 Ancient Wall2 . ภายในภาพ Ancient Wall 2. ใชกลมสฟาและกลมสนาเงนเปนสสวนใหญภายในภาพ โดยประสมสชมพออนและสขาวบางเลกนอย เพอสรางคานาหนกสโดยภาพรวมแลวโครงสรางสสวนใหญภายในภาพจะเปนสวรรณะเยนเกอบทงหมด ประมาณ 80% คอมลกษณะของสทอยในกลมสนาเงนและสฟา ระบายสลบบนพนทแตกตางกนภายในภาพ ภาพท 2

ภาพประกอบ 173 Setting Sun redmasa Dove. ภายในภาพ Setting Sun redmasa Dove. เวอรจเนย คอปป ใชกลมสแดง, สสม, และสเหลองระบายครอบคลมพนทสวนใหญของภาพ ประมาณ 80% สในกลมนเมออยในวงจรส

202

(12 ส) จะจดอยในกลมสวรรณะรอน แสดงความรสกอน เวอรจเนย คอปปใชสมวงและสนาเงนระบายบางๆ คลายมลกษณะประสมทบซอนใหเกดแถบสหรอเสนทสรางความนาสนใจในโครงสรางภาพ แตมในปรมาณทไมมากนก และสในกลมนไดถกลดคาความสดใสลงโดยการระบายสเหลองสมทบอกครงหนง เปนลกษณะการครอบคลมดวยสวรรณะรอนทวทงภาพเพอสรางความกลมกลน 2.2.3 การใชสสวนรวม (Tonality of colors) จากจดเดนในจตรกรรมภาพทวทศนทมโครงสรางภาพในแนวนอน จานวน 17 ภาพ พบวา เวอรจเนย คอปป ใชหลกการใชสสวนรวม เพอสรางความกลมกลน จานวน 1 ภาพ ดงน ภาพท 1

ภาพประกอบ 174 Canyon de Chelly. ภายในภาพ Canyon de Chelly. เวอรจเนย คอปป ใชกลมสฟา, สสม, สชมพ, สเขยว ระบายสลบกนไประหวางดานบนดานลาง และดานซายมอ, ขวามอของภาพใหเกดการกระจายคานาหนกของสโดยทวไปและลดคากาลงสองสวางลงโดยประสมดวยสดา, สเทา ซงทาให คลายกบการใชเอกรงค แตสภาพสสวนรวมยงคงแสดงความสดใสมากกวา จงอยในกลมของการใชสสวนรวม เพอสรางความกลมกลนของภาพภายใตหลกการใชส เวอรจเนย คอปป ใหความ สาคญกบสชมพและสสมมากกวาสสวนอนภายในภาพ เพราะตองการสรางลกษณะจดเดนภายใน ภาพบรเวณพนทสวนกลางภาพคอนไปทางดานขวามอของภาพเลกนอย 2.2.4 การกลบคาส (Discord) จากจดเดนในจตรกรรมภาพทวทศนทมโครงสรางภาพในแนวนอน จานวน 3 ภาพ พบวา เวอรจเนย คอปป ใชหลกการกลบคาส ในการสรางความกลมกลน จานวน 2 ภาพ ดงน

203

ภาพท 1

ภาพประกอบ 175 Canyon Wall14 ภายในภาพ Canyon Wall14 เวอรจเนย คอปปใชคสตรงขามในวงจรสระหวางคสนาเงนและสเหลองมาระบายสเพอสรางระยะผลกดงกนมากทสด โดยทาการลดคาความสวางและเพมนาหนกสออนแกใหเกดความแตกตางในการจดวางนาหนกสเพอสรางความแตกตางในองคประกอบของภาพ จะสงเกตเหนแถบสสมและสนาตาลทเกดจากการประสมส เพอตองการลดคากาลงสองสวางของภาพ และเปนการเพมประสทธภาพของคสปฏปกษใหดนาสนใจมากยงขน ภาพท 2

ภาพประกอบ 176 Journeys 7 ภายในภาพ Journeys 7 เวอรจเนย คอปป ใชคสมวง และสสมระบายตดกนบนพนทของสนาเงนประสมสมวง เพอสรางความขดแยงใหเกดความกลมกลนโดยทาการระบายสกระจายคานาหนกออนแกไปยงสวนตางๆของภาพตามลกษณะการจดองคประกอบของโครงสรางภาพในแนวนอนททาการออกแบบไว ลกษณะการทบซอนกนของชนส จงเกดมตลวงตาดานความลกและเปนการเสรมประสทธภาพของคสตรงขามอกดวย

204

ภาพท 3

ภาพประกอบ 177 Nesting 6 ภายในภาพ Nesting 6 เวอรจเนย คอปป ใชคสตรงขาม ระหวางสนาเงนและ สเหลอง เปนคทหนง สวนในคทสองคอสสมและสมวง จะสงเกตเหนความเปนคสในวรรณะทตางกน เมอนามาใชรวมกน การลดคากาลงสองสวางของสโดยการประสมสขาวหรอสดาลงไป จะสามารถนามาใชงานรวมกนไดงายขน โดยโครงสรางสสวนรวมจะมสภาพความเปนกลาง ไมตดกนรนแรง และเมอเวอรจเนย คอปป ออกแบบโครงสรางภายในภาพแนวนอนใหเกดการทบซอนของรปรางอสระจงชวยใหเปนการเปดพนทของสทจะสงเสรมประสานกนตามตาแหนงและพนทตางๆ ภายในภาพไดดยงขนในภาพน สสวนรวมจะอยในกลมสนาเงนประสมดาและสมวงสสมประสมสดาเปนกลวธการสรางความกลมกลนดวยคสตรงขามทมประสทธภาพอกวธหนง 2.2.5 การใชสออนครอบคลม (Dominat tint) จากจดเดนในจตรกรรมภาพทวทศนทมโครงสรางภาพในแนวนอน จานวน 17 ภาพ พบวา เวอรจเนย คอปป ใชกลมสเอกรงค ในการสราง ความกลมกลน จานวน 1 ภาพ ดงน ภาพท 1

ภาพประกอบ 178 Winter Inheritance.

205

ภายในภาพ Winter Inheritance เวอรจเนย คอปป ใชสออนครอบคลมโดยการระบายฉาบทบบางๆ ดวยกลมสฟา สชมพออน ในพนทสวนใหญของภาพ ประมาณ รอยละ 85 โดยกาหนดใหมจดสนใจอยบรเวณดานบน คอนไปทางขวามอของภาพเลกนอย ซงใชกลมสทมความเขมขน ระบายตดกนเปนจดสลบกบการระบายแบบแผนส ประสานสงเสรมกน คสทใชในการระบายประสานสงเสรมไดแก คสสมออนและสฟาออน, คสชมพออนและสนาตาลออน จงทาใหภาพมลกษณะกลมกลนดวยหลกการใชสออนครอบคลมมากยงขน สรป การวเคราะหหลกการใชสเพอสรางความกลมกลน จากกลมตวอยาง จานวน 20 ภาพ ของเวอรจเนย คอปป สามารถสรปไดดงน จากจดเดนในจตรกรรมภาพทวทศนทมโครงสรางภาพในแนวตง จานวน 3 ภาพ ของเวอรจเนย คอปป แสดงใหเหนวาการใชกลมสเอกรงค ในการสรางความกลมกลนมจานวนมากทสด จานวน 2 ภาพ คดเปน รอยละ 66.67 และรองลงมาคอ การใชสสวนรวมในการสรางความกลมกลนจานวน 1 ภาพ คดเปน รอยละ 33.33 จากจดเดนในจตรกรรมภาพทวทศนทมโครงสรางภาพในแนวนอน จานวน 17 ภาพของเวอรจเนย คอปป แสดงใหเหนวาการใชกลมสเอกรงค ในการสรางความกลมกลนมจานวนมากทสด 9 ภาพ คดเปน รอยละ 52.95 และรองลงมาไดแก การกลบคาส จานวน 3 ภาพ คดเปน รอยละ 17.65 ถดมาไดแกการใชสวรรณะรอนเยนและการใชสออนครอบคลม จานวน อยางละ 2 ภาพ คดเปน รอยละ 11.77 สวนในลาดบสดทายไดแก การใชสสวนรวม จานวน 1 ภาพ คดเปน รอยละ 5.86 เมอทาการวเคราะหหลกการใชสเพอสรางความกลมกลนของเวอรจเนย คอปป ในสวนของโครงสรางภาพในแนวตงและแนวนอนรวมกนแลวพบวาลกษณะการใชกลมสเอกรงค (Monochrome) มอตราการใชมากทสด มจานวน 11 ภาพ (จากกลมตวอยาง จานวน 20 ภาพ) จงสรปไดวา เวอรจเนย คอปป นยมสรางความกลมกลนภายในภาพดวยหลกการใชกลมสเอกรงค คดเปนรอยละ 55.00 จากกลมตวอยางภาพ โดยนยมนาคสทมความใกลเคยงกนในวงจรส 12 ส มาทาการประสมดวยสดาหรอสขาวเพอเพมและลดคากาลงสองสวางของส โดยกลวธระบายเคลอบทบขดออก สลบกบการจดวางองคประกอบภายในภาพทออกแบบ โดยใหมการประสานกลมกลมกลนกน (ระบายทบซอนบนชนส) กลมสทเวอรจเนย คอปป นยมนามาประสมสขาวหรอสดาในหลกการใชสเอกรงค ไดแก 1. สมวง ประสมสดาหรอสขาว ลดคาความสวางสดใส 2. สนาเงน ประสมสดาหรอสขาว ลดคาความสวางสดใส 3. สนาตาล ประสมสดาหรอสขาว เพมกาลงสองสวาง 4. สสม ประสมสดาหรอสขาว เพมกาลงสองสวาง 5. สเหลอง ประสมสดาหรอสขาว ลดคาความสวางสดใส จงสรปไดวาการจดคสในลกษณะสรางสรรคผลงานของเวอรจเนย คอปป นยมใชหลกความสมพนธของกลมสเอกรงคภายในภาพ ดงน

206

1. กลมสเดน ไดแก สทประสมสดาหรอขาว เพอเพมความสวางสดใส 2. กลมสรอง ไดแก สทประสมสดาหรอขาว เพอลดความสวางสดใส 3. กลมสประสานสงเสรม ไดแก สทประสมสดาหรอขาว เพอเพมหรอลด กาลงสองสวาง โดยเฉลยแลว ภายในภาพผลงานของเวอรจเนย คอปป จะทาการระบายกลมสเอกรงคในบรเวณตางๆ โดยทวไปของภาพมากทสด เพอแสดงการครอบคลมพนทและสรางความกลมกลนใหเกดขนภายในภาพ 3. ความสมดลในจตรกรรมภาพทวทศน ของเวอรจเนย คอปป เปนคาความรสกสมดล(จากลกษณะผลงานทางทศนศลป) มผลมาจากกลวธการระบายสกระจายคานาหนกออนแกของกลมสหรอ ความสวางสดใสของสและกาลงสองสวางของส เปนปฏกรยาตอบสนองของผชมผลงาน อาจรบรในสวนของบรเวณรปหรอบรเวณพน (ของภาพ) กอนกได ความรสกสมดลอาจเกดขนทนทเมอกลาวถงการรบรทางดานความสมดลเพราะเปนพนฐานของการมองเหน(ความรสกสมดลเกดขนจากการรบรทางการมองเหนโดยสภาพสวนรวมภายในภาพเชน ซาย ขวา บน ลาง ตนและลกฯ แตนาหนกดานซายหรอดานขวาจะใหความรสกเกยวของกบความสมดลไดมาก) ความรสกสมดลไมไดเกดขนเพยงนาหนกของรปราง-รปทรงเทานน แตเปนผลรวมของสวนประกอบจากการออกแบบภายในภาพทงหมด ไมวาจะเปนลกษณะผว ส บรเวณวาง การใชส ตาแหนงและขนาดของสญลกษณภายในภาพ ความรสกสมดล ภายในตวแทนกลมตวอยางภาพผลงานจตรกรรมภาพทวทศนจานวน 20 ภาพ ของเวอรจเนย คอปป ทนามาวเคราะห พบวาม การจดสมดลบนลางสมดลกนแบบไมเหมอนกนในกลมตวอยางโครงสรางภาพแนวตง (จานวน 3 ภาพ) และการจดสมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกนในกลมตวอยางโครงสรางภาพแนวนอน(จานวน 17 ภาพ) เมอเราแบงโครงสรางภาพแนวตงและแนวนอนออกเปน 2 สวนเทาๆกน จะพบขอสงเกตนไดอยางชดเจน โดยลกษณะของคาความรสกสมดลภายในภาพ เวอรจเนย คอปป ไมไดทาการแสดงภาพสญลกษณทางศลปะใหมความชดเจนวาเปนภาพของรปราง รปทรงวตถ หรอสงปลกสรางใด (อนเกดจากแนวคดของรปรางรปทรงทางนามธรรมทตองการสะทอนถงอารมณความรสกมากกวา) เวอรจเนย คอปป สรางความสมดลดวยกลวธการระบายสใหเกดรปรางหลายลกษณะ การขดขดวสด การปะตด การเลอกกลมสในการระบาย และการกาหนดชดสททาซากนหลายระดบความออนแกสงผลใหเกดคาความสมดลภายในภาพ ทงทเปนดานบวกของโครงสรางภาพในสวนรป เชน ความสวาง ความชดเจน ความสดใส หรอดานลบของโครงสรางภาพในสวนพน เชน ความมด คลมเครอ ความเปนสในกลมสหมน เหลานสามารถเชอมประสานกนแสดงนยยะคาความรสกสมดล(แบบไมเหมอนกน)ไดด 3.1 ความสมดลในจตรกรรมภาพทวทศนทมโครงสรางของภาพในแนวตง จานวน

207

3 ภาพ ของเวอรจเนย คอปป พบวา แสดงลกษณะ การจดสมดลบนลางสมดลกนแบบ ไมเหมอนกน มดงน

ภาพท 1

ภาพประกอบ 179 CANYON WALL WITH DOVE, watercolor and acrylic 60”x40” ภาพท 2

ภาพประกอบ 180 CANYON MORNING, colored pencil, watercolor, and acrylic 30”x22”

208

ภาพท 3

ภาพประกอบ 181 RIVERBED, watercolor and acrylic on 4-ply bristol board 30”x22” 3.2 ความสมดลในจตรกรรมภาพทวทศนทมโครงสรางภาพในแนวนอนจานวน 17 ภาพ ของเวอรจเนย คอปป พบวามลกษณะการจดสมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน มดงน ภาพท 1

ภาพประกอบ 182 SETTING SUN, RED MESA, watercolor, acrylic, oil pastel 32”×40”

209

ภาพท 2

ภาพประกอบ 183 LAYERED TIME ,watercolor on paper, acrylic collage on 4-ply rag board32”×40” ภาพท 3

ภาพประกอบ 184 CANYON WALL 8, watercolor, acrylic and stone on 4-ply rag board 32”×40” ภาพท 4

ภาพประกอบ 185 CANYON WALL 14, watercolor, acrylic and stone on 4-ply rag board

46”×46”

210

ภาพท 5

ภาพประกอบ 186 JOURNEYS, watercolor, acrylic and colored pencil on 4-ply rag board 34”×34” ภาพท 6

ภาพประกอบ 187 CANYON WALL, charcoal and watercolor on 4-ply bristol board 32”×40” ภาพท 7

ภาพประกอบ 188 NESTING 6, watercolor and ink on paper 22”×30”

211

ภาพท 8

ภาพประกอบ 189 ENERGY FLOW , dry color and watercolor on paper 22”×30” ภาพท 9

ภาพประกอบ 190 ANCIENT WALL 2, watercolor, gesso and colored pencil on rag Board 32”×40”

ภาพท 10

ภาพประกอบ 191THE WEIGHT WATCHER , charcolor and watercolor on paper 22”×30”

212

ภาพท 11

ภาพประกอบ 192 WINTER INHERITANCE, watercolor on paper 22”×28” ภาพท 12

ภาพประกอบ 193 JOURNEYS 7, watercolor and acrylic on 4-ply board 32”×40” ภาพท 13

ภาพประกอบ 194 QUARRY, watercolor and acrylic on 4-ply bristol board 30”×38”

213

ภาพท 14

ภาพประกอบ 195 ANCIENT WALL13, watercolor, acrylic collage 13 22”×30” ภาพท 15

ภาพประกอบ 196 QUARRY 1, India ink and acrylic on 4-ply rag board 32”×40” ภาพท 16

ภาพประกอบ 197 CANYON DE CHELLY, watercolor on paper 14”×22”

214

ภาพท 17

ภาพประกอบ 198 COLORS OF NEW MEXICO, watercolor, acrylic and ink 36”×48” สรปความสมดล จากการวเคราะหภาพผลงานจากตวแทนกลมตวอยางภาพทวทศนของ เวอรจเนย คอปป จานวน 20 ภาพ พบวา ความรสกสมดลภายในภาพ มลกษณะการใชหลก ความสมดลแบบบนลางสมดลกนแบบไมเหมอนกน จานวน 3 ภาพ และความสมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน จานวน 17 ภาพ ซงความสมดลทง 2 ลกษณะน เกดจากการใชสญลกษณทางศลปะภายในภาพ เชน เสน ส นาหนกของส รปราง พนผว ทศทางฯ มาประกอบรวมกนภายในการออกแบบภาพผลงาน สามารถแบงสญลกษณ ทางศลปะทเวอรจเนย คอปป ใชในการสรางความสมดลหรอความรสกสมดลไดดงน 1. การใชนาหนกสหรอคากาลงสองสวางของสสรางความสมดล 2. การใชรปรางหรอบรเวณของขนาดในพนททาการระบายสสรางความสมดล 3. การใชรปและพน (ในสภาพจดเดนจดรอง) สรางความสมดล จากภาพผลงานจตรกรรมภาพทวทศน ของเวอรจเนย คอปป ทนามาวเคราะหพบวา การใชนาหนกสหรอคากาลงสองสวางของสสรางความสมดลภายในภาพ เวอรจเนย คอปป นยมใชมากทสดคดเปน 68% รองลงมาไดแก การใชรปรางหรอบรเวณของขนาดในพนททาการระบายสสรางความสมดลภายในภาพ คดเปนรอยละ 22 และลาดบสดทาย การใชรปและพน (ในสภาพจดเดนจดรอง) สรางความสมดลภายในภาพ คดเปนรอยละ 10 จากตวแทนกลมตวอยางโครงสรางภาพในแนวตงและในแนวนอนทเวอรจเนย คอปป ทาการออกแบบสรางสรรค 4. กลวธการระบายสในจตรกรรมภาพทวทศนของเวอรจเนย คอปป เวอรจเนย คอปป เปนผทมความคดรเรมสรางสรรคในการคนคดวธการทดสอบวธการ ระบายสอยหลายลกษณะทงในสวนทสอวสดเปยกหรอแหง กถกนามาประสมประสานกลวธการทางานเขาไวดวยกน โดยเวอรจเนย คอปป ไดกลาวถงสอวสดตางๆ ทใชในการlสรางสรรค

215

ผลงานไวในหนงสอ “การคนพบมมมองภายในเกยวกบการทดลองในสอสนาของ เวอรจเนย คอปป” สรปและยกเปนประเดนตวอยางไดดงน 1. สอวสดเปยก หมายถง สอวสดทจาเปนตองใชนาหรอนามนเปนตวทาละลายโดยมากรอยละ 90 ของผลงาน เวอรจเนย คอปป นยมใชสนา มบทบาทสาคญ บางครงใชสอะคลลคหรอสหมกจากจน รวมไปถงสจากหมกพมพ ซงสมพนธกบการเลอกกระดาษ และการทดสอบทดลองในการจดวางภาพและการเรยงลาดบการทางานกอนหลง ของแตละขนตอนการสรางสรรคผลงาน 2. สอวสดแหง หมายถง สอวสดสาเรจรปในการระบายสทไมตองใชนาหรอนามนเปนตวทาละลาย เพราะมความพรอมโดยลกษณะการใชงานทสามารถใชไดโดยทนท ไดแก ดนสอดา ดนสอถาน แทงถาน สฝนสผงถาน สเทยนสไม ปากกาลกลน สเมจ สเขยนผาชนดแทง โดยการสรางสรรคแลวรอยละ 10-15 ของชนงาน จะพบสอวสดเหลานถกนามาใชในการสรางพนผวทดประหลาดตาหรอการทาโครงสรางภาพไวชนใตของภาพ หรอการถกนามาเขยนทบซอนกนบนภาพ (มลกษณะขดขดทบ,ระบายทบ) ประสมประสานกบกลวธการระบายสนาเคลอบทบในสวนตางๆของภาพโดยไมจดเรยงลาดบ กอใหเกดมตทมความทบซอนกนมากมาย (มตลวงตา) การสรางสรรคผลงานของเวอรจเนย คอปป จงนยมใชการระบายทบซอนและเคลอบ ทบอยเปนจานวนมาก โดยนยมทจะสรางพนผว หรอลวดลายไวดานใตของภาพกอน แลวระบายทบซอนกนหลายลาดบชน โดยไมจาเปนตองเรยงลาดบ จากวธการใดวธการหนงอยางแนนอน เพราะความตองการทแทจรงของเวอรจเนย คอปป อยทการแสดงอารมณความรสกทตนเองมตอภาพสญลกษณภายในงานศลปะผานกระบวนการสรางสรรคผลงาน การใชสอวสดอปกรณ จงสงเกตพบอยบอยครงวาภาพผลงานมสถานะความตอเนองทางดานกลวธ แตอาจไมใชกลวธใดวธหนง ทจะเปนขอกาหนดชดเจนดานการสรางสรรคผลงานแตในสวนทเวอรจเนย คอปป นยมสรางสรรคมากทสด คอการใชพกนแบนขนาดตางๆ เขามาควบคมรปรางตางๆภายในภาพ รวมไปถงการใชสควบคมกลมส หรอการใชพกนแบนขนาดเลกทาใหเกดความนาสนใจในพนทซาๆกน อยเปนจานวนมาก การใชสอวสดชนดแหง แทงถาน ดนสอส ฯ ถกนามาใชสรางพนผวเปนมตลวงตาอยเปนจานวนมาก โดยลกษณะทขดขดลากทศทางเดยวกน หรอหลายทศทางกลบกน รวมไปถงการใชเครองมออนๆในการขดขดทบอกชนใหเกดความแปลกตา ไดถกพฒนาและนามาใชควบคกนจนเกดความเปนเอกลกษณดานการทางานอยางมลกษณะเจาะจงเปนรปธรรมของเวอรจเนย คอปปเพอตองการเนนหรอตองการแสดงอารมณความรสกอยางหนงอยางใดทมตอจตรกรรมภาพทวทศนนนๆ ออกมา

216

สรปผลการวเคราะหจตรกรรมสนาภาพทวทศนของเวอรจเนย คอปป สงทสาคญในการนามาใชสรางสรรคผลงานจตรกรรมภาพทวทศนเปนอยางมาก คอการสรางสญลกษณในงานทศนศลป จาเปนตองใชกลวธประสมประสานกนหลายลกษณะ ซงเวอรจเนย คอปป ตองการแสดงในสวนทสรางมตการทบซอนและอารมณความรสกภายในภาพผลงานใหเกดขนควบคกน การเลอกกลวธการระบายสมาใช จงเตรยมพนผวบนระนาบรองรบ 2 มตกอน ดวยการขดขดลากเสน โดยสรางในสวนใตของชนสในภาพ รวมไปถงการระบายสโดยเลอกสกดตดทอนใหเกดรปรางตางๆ แบบอสระเพอตองการสอถงอารมณความรสกทมตอโลกภายในตนเอง(ของศลปน) และโลกภายนอก ใหประสานสมดลกนในการแสดงออก การสรางพนผวบรเวณสวนตางๆภายในภาพของเวอรจเนย คอปปพบวาใชกลวธทหลากหลายประสมประสานกน โดยเฉพาะการใหความสาคญกบรายละเอยดเลกๆนอยๆ จะพบวา ภาพผลงานจตรกรรมภาพทวทศนหลายภาพ ไดถกเพมความนาสนใจในจดเลกๆนอยๆโดยวธการขดขด วาดเสนทบซอนไปมา มทศทางประสานสมพนธกนกบแนวโครงสรางของภาพ ซงมลกษณะเดนชดทบซอนแสดงพนผว เกดจากการแบงพนของแผนสและกาลงสองสวางของบรเวณรปรางทตองการเนนจดเดนภายในภาพ การทดลองทไมพยายามควบคมปรากฏการณอนเกดจากคณสมบตของสอวสดทใชมากนกชวยใหผลงานของเวอรจเนย คอปป ดมอสระและคาดเดาถงความแนนอนอนเกดจากการเทส การโปรยสลงบนผวนาหรอบนพนทการทางานแลวลางออกหรอปลอยใหแหง สงตางๆเหลานกอใหเกดรปแบบลกษณะของงานทมอสระไมไดอยภายใตกรอบการควบคมของเทคนคใดเทคนคหนงเพยงอยางเดยว การทบซอนกนดวยการทาซาของหลายชนสและกลวธ จงเกดภาพท ดแปลกตาดนาประหลาดใจและมกเปนไปในทศทางของอารมณความรสกตามทเวอรจเนย คอปปเชอมนในการแสดงออก การระบายสเคลอบทบซอน เปนกลวธการทางานหลกในพนทสวนตางๆของภาพ ดวยกลวธดงกลาวนอกจากจะชวยทาใหภาพผลงานแสดงออกทางอารมณความรสกไดแลว การเคลอบทบยงชวยทาใหเกดมตลวงตาทมหลายระดบชน อนเกดจากคณสมบตของการใชสทบใสและโปรงใส จากกระบวนการอนเกดจาการใชสเคลอบทบ ขดขดลอกออกเมอนามาสรางสรรครวมกนจงเกดพนทของการระบายสขนใหม ใหความรสกแปลกตาและดนาสนใจ การเนนและทาใหเกดความนาสนใจ เวอรจเนย คอปป นยมใชโครงสรางสวนใหญของภาพกาหนดทศทางหรอตาแหนงของการมองเหน เชน โครงสรางสวนรวมของภาพทมทศทางในแนวนอน ดงนนตาแหนงของการมองเหนจงขนอยกบระยะทเกดจากการทาซารปทรงและการทาซาในระยะของรปทรงกจะกาหนดความกลมกลนดวยกลมส และกาลงสองสวาง ดงนนการเนนและทาใหเกดความนาสนใจ จงเกดขนในทศทางขดแยงกบโครงสรางสวนใหญ

217

ของภาพนเองดวย วธการดงกลาวน เราจะสงเกตพบวา เวอรจเนย คอปป นยมทาจดเดนและการเนนใหเกดความนาสนใจน ไวในตาแหนงเกอบกงกลางของภาพหรอมพนทประมาณ 3 ใน 4 ของบรเวณภาพโครงสรางทงหมด

เวอรจเนย คอปป สามารถสรางสรรคผลงานทสออารมณความรสกภายในของตนเองออกมาหลากหลายลกษณะ จากการจดลาดบประสบการณทางานทมทกษะเฉพาะ ประสมประสานกบแนวคดทตองการแสดงความชดเจนในเอกลกษณของภาพทวทศน จงทาใหภาพผลงานการสรางสรรคมลกษณะแปลกตา และกระตนการคนหากลวธการทางานทมลกษณะหลากหลายมต ใหเกดขนกบผชม วตถประสงคในการแสดงออกของเวอรจเนย คอปป มประเดนสงเกตดงน

1. เพอแสดงใหเหนถงภาพทวทศนอกลกษณะหนง 2. เพอแสดงใหเหนถงความพยายามถายทอดอารมณความรสกของตนเองตอภาพนนๆ 3. เพอแสดงใหเหนถงกลวธการสรางสรรคผลงานอนเปนเอกลกษณเฉพาะ 4. เพอกระตนความคดสรางสรรคของผชมไปพรอมๆกบการนาเสนอผลงาน ดงนนกลวธในการระบายสตางๆจงไดถกนามาใชในการสรางสรรคผลงาน ตามความ

เชอและการพยายามแสดงออกขางตน ดงทเวอรจเนย คอปป ไดเขยนไวในหนงสอ “การคนพบ มมมองภายในของสอวสดสนา” และเพอใหมความเหมาะสมกบวตถประสงคในการแสดงออก เวอรจเนย คอปป จงสรางสรรคดวยกลวธทางศลปะทหลากหลายจาก อปกรณ สอวสดชนดเปยกและสอวสดชนดแหง ขอสงเกตทพบมากทสดในการสรางสรรคผลงานของ เวอรจเนย คอปป จากการวเคราะหภาพผลงานในตวแทนกลมตวอยาง สรปไดดงน

1. การใชสอวสดหลากหลายชนดประสมประสานในการสรางสรรคผลงานจตรกรรม 2. การเลอกใชกระดาษทมความหนาหรอความบางตางชนดกนทบซอนกน 3. การไมจดเรยงลาดบวาควรสรางสรรคดวยกลวธอยางใดอยางหนงกอนหลง 4. การใชพนทเปดและพนทปดประสานสมพนธกนในภาพโครงสราง 5. การระบายสเคลอบทบซอนหลายชนสโดยการออกแบบ 6. การเพมรายละเอยดเลกๆนอยๆของภาพดวยการขดขด ฉก พบฯ 7. การระบายสดวยพกนแบนหลายขนาด สรางรปรางทบซอนกน 8. การทดลองทาซากลบไปกลบมาระหวางกระบวนการของกลวธทไมเรยงลาดบ จากการวเคราะหภาพผลงานจตรกรรมภาพทวทศนของ เวอรจเนย คอปป พบวา ม

ความหลากหลายทางดานกลวธในการระบายส ซงเปนลกษณะของรปแบบการสรางสรรคผลงาน แสดงใหเหนถงความเปนนกทดลอง ความชางสงเกต และการคนหาวธการใหมๆอยเสมอ จงทาใหภาพผลงานมเสนหนาประหลาดใจ สาเหตหนงนาจะมาจากความเปนผมนสยรกอสระในแบบสงคมตะวนตก มความคดสรางสรรค และชอบทาทายสงใหมๆอยตลอดเวลา จงทาใหเวอรจเนย คอปปประสบความสาเรจ เปนทยอมรบ และเปนทนยมของคนจานวนมาก นอกจากนภาพผลงานของเวอรจเนย คอปป ยงใหคณคาทางดานการวเคราะห (ศกษา)ท

218

สะทอนใหเหนถงทกษะการเขยน การจดบนทกและการเรยงลาดบขนตอนการทางานของตนเอง ซงเปนแนวทางทนกสรางสรรคทางศลปะควรฝกฝนใหเกดทกษะความชานานควบคกบการสรางสรรคผลงานศลปะ เพราะจะเปนประโยชนสาหรบการศกษาสอบทานตนเองหรอคนควาเพมเตมในลาดบตอไป

บทท 4 การพฒนาสรางสรรคผลงาน

จากการศกษาวเคราะหกลมตวอยางภาพผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศนของ แฟรงค เวบบ จานวน 30 ภาพ และ เวอรจเนย คอปป จานวน 20 ภาพ ในประเดนตางๆ ผวจยไดนาผลการศกษาวเคราะหมาพฒนาสรางสรรคผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศน ดวยสอวสดสนาบนกระดาษในแบบของผวจยความหมายของจตรกรรมสนาภาพทวทศนคอ ผลงานจตรกรรมทนาเสนอเนอหาภายในภาพเกยวกบ สภาพของทองถน จากความเปนจรงของธรรมชาตและสงแวดลอมโดยเลอกสกดตดทอนเพอใหมองเหนดวยการระบายสนาบนกระดาษและสอวสดทางศลปะ ผวจยไดพฒนาสรางสรรคผลงานออกเปน 4 ชด จานวน 29 ภาพ ดงน ผลงานชดทหนง ถนนพระรามเกา 2549 จานวน 8 ภาพ ภาพท 1 ชอภาพ ถนนพระรามเกา 2549/1 สอวสดสนาบนกระดาษ ขนาด 15” x 22” ภาพท 2 ชอภาพ ถนนพระรามเกา 2549/2 สอวสดสนาบนกระดาษ ขนาด 15” x 22” ภาพท 3 ชอภาพ ถนนพระรามเกา 2549/3 สอวสดสนาบนกระดาษ ขนาด 15” x 22” ภาพท 4 ชอภาพ ถนนพระรามเกา 2549/4 สอวสดสนาบนกระดาษ ขนาด 15” x 22” ภาพท 5 ชอภาพ ถนนพระรามเกา 2549/5 สอวสดสนาบนกระดาษ ขนาด 15” x 22” ภาพท 6 ชอภาพ ถนนพระรามเกา 2549/6 สอวสดสนาบนกระดาษ ขนาด 15” x 22” ภาพท 7 ชอภาพ ถนนพระรามเกา 2549/7 สอวสดสนาบนกระดาษ ขนาด 15” x 22” ภาพท 8 ชอภาพ ถนนพระรามเกา 2549/8 สอวสดสนาบนกระดาษ ขนาด 15” x 22” ผลงานชดทสอง หมบานและเมอง 2549 จานวน 6 ภาพ ภาพท 9 ชอภาพ สขมวท 2549/1 สอวสดสนาบนกระดาษ ขนาด 15” x 22” ภาพท 10 ชอภาพ สขมวท 2549/2 สอวสดสนาบนกระดาษ ขนาด 15” x 22” ภาพท 11 ชอภาพหมบานถนนศรนครนทร 2549/1 สอวสดสนาบนกระดาษ ขนาด 15” x 22” ภาพท 12 ชอภาพหมบานถนนศรนครนทร 2549/2 สอวสดสนาบนกระดาษ ขนาด 15” x 22” ภาพท 13 ชอภาพหมบานถนนศรนครนทร 2549/3 สอวสดสนาบนกระดาษ ขนาด 15” x 22” ภาพท 14 ชอภาพหมบานถนนศรนครนทร 2549/4 สอวสดสนาบนกระดาษ ขนาด 15” x 22” ผลงานชดทสาม ความทรงจา พ.ศ. 2549 จานวน 12 ภาพ ภาพท15 ชอภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/1 สอวสดสนาบนกระดาษ ขนาด 15” x 22” ภาพท16 ชอภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/2 สอวสดสนาบนกระดาษ ขนาด 15” x 22” ภาพท17 ชอภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/3 สอวสดสนาบนกระดาษ ขนาด 15” x 22”

220

ภาพท18 ชอภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/4 สอวสดสนาบนกระดาษ ขนาด 15” x 22” ภาพท19 ชอภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/5 สอวสดสนาบนกระดาษ ขนาด 15” x 22” ภาพท20 ชอภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/6 สอวสดสนาบนกระดาษ ขนาด 15” x 22” ภาพท21 ชอภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/7 สอวสดสนาบนกระดาษ ขนาด 15” x 22” ภาพท22 ชอภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/8 สอวสดสนาบนกระดาษ ขนาด 15” x 22” ภาพท23 ชอภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/9 สอวสดสนาบนกระดาษ ขนาด 15” x 22” ภาพท24 ชอภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/10 สอวสดสนาบนกระดาษ ขนาด 15” x 22” ภาพท25 ชอภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/11สอวสดสนาบนกระดาษ ขนาด 15” x 22” ภาพท26 ชอภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/12 สอวสดสนาบนกระดาษ ขนาด 15” x 22” ผลงานชดทส การเดนทาง จานวน 3 ภาพ ภาพท 27 ชอภาพ สพรรณหงส12 ม.ย.2549 สอวสดสนาบนกระดาษ ขนาด 15” x 22” ภาพท 28 ชอภาพ สวรรณภม 28 ก.ย.2549/1สอวสดสนาบนกระดาษ ขนาด 15” x 22” ภาพท 29 ชอภาพ สวรรณภม 28 ก.ย.2549/2สอวสดสนาบนกระดาษ ขนาด 15” x 22”

1. การสรางสรรคผลงานชดทหนง ถนนพระรามเกา 2549 จานวน 8 ภาพ การสรางสรรคผลงานในชดทหนง มจานวน 8 ภาพ ผวจยไดนาผลจากการศกษาวเคราะหภาพผลงานและประเดนสาระสาคญของศลปน แฟรงค เวบบ และเวอรจเนย คอปป มาใชทางดานรปแบบและกระบวนการในการสรางสรรค โดยมลกษณะเลอก สกด ตดทอน ตามแนวทางทไดวเคราะหผลงานของศลปนทง 2 ทาน ดงน 1. เนอหาภายในภาพ แสดงทวทศนของเมอง (ทางบก) จากสงแวดลอมใกลชดของผวจยในการเดนทางไปทางานและการใชชวตอยภายในชมชนเมอง (กรงเทพฯ) เกดจากภาพในชวตประจาวนทไดเหนบรรยากาศและสงปลกสรางของอาคารบานเรอนในกรงเทพมหานครบรเวณถนนพระรามเกาทมลกษณะของตวอาคารสมยใหม บรเวณสองฝงถนน และโครงสรางของทางยกระดบ (ทางดวน) ทปลกสรางทบดานบนของทางแยก (คลายหลงคา) คลมทบถนนพระรามเกาสายหลก อกชนหนง ทาใหเกดความรสกอดอด กดทบเรงรบเปนสญลกษณของเมองหลวงในประเทศทพฒนาระบอบเศรษฐกจและสงคมใหม เปนสญลกษณแสดงถงความแตกตางดานทางการศกษา อาชพ และความมนคงทางการเงน(รถยนต)ของคนในชมชนเมองทแตกตางสะทอนออกมา

2. รปแบบในการแสดงออก

221

แสดงรปแบบการเลอกสกดตดทอนภาพจากความเปนจรงบางสวนของทวทศนใหความสาคญกบการระบายสและการจดวางโครงสรางของภาพโดยการสรางสญลกษณของสงปลกสรางขนมาใหมภายใตกลวธการสรางสรรคเพอแทนสงปลกสรางภายในภาพในลกษณะเชอมโยงทบซอนกน โยงความรสกของเมองทสะทอนความวนวาย อดอด กดทบ เรงรบ ดวยบรรยากาศของการใชหลกการกลบคาสสรางความกลมกลนการสรางความแตกตางหรอความขดแยงทเหมาะสมเพอใหเกดความนาสนใจและเปนการพฒนาคสตรงขามทเปนปฏปกษกนมาใชเพอใหเกดความ งามดวยวธการประสานสงเสรมกน เพอสรางความกลมกลนกลมสทแสดงความเปลยนแปลงอยางกะทนหน จากสรอนไปหาสเยนของแฟรงค เวบบ กลมสทใชไดแก กลมสรอน กลมสเยน 1. สแดง (Red) 1. สนาเงน (Blue) 2. สสม (Orange) 2. สเขยว (Green) 3. สเหลอง (Yellow) 3. สมวง (Violet) การจดวางโดยลกษณะคสตรงขาม เพอใหเหนความเปลยนแปลงทมลกษณะขดแยงกนทางดานจตวทยาคสในการรบรของผชม ซงคานงถงการใชกลมสทมแนวโนมทางการพฒนา ดานอารมณความรสกและการมองเหนกาลงสองสวางของส ของเวอรจเนย คอปป ดงน 1. สเดน ไดแก สสม, สเหลอง 2. สรอง ไดแก สเขยว, สนาเงน (กงทบแสง) 3. สสงเสรมสเดน ไดแก สนาตาล สมวง สนาเงนหรอสดา (ทบแสง) การระบายสโดยใชกลมสทงสามลกษณะสงผลดตอการผลกดงระยะลวงตาภายในภาพทมความตนลกประกอบขนมาดวย ดงนน รปแบบในการแสดงออกของผลงานชดถนนพระรามเกา 2549 จงใหความสาคญของการระบายสและผลทไดตามมาจากการระบายสทสามารถสะทอนเนอหาภายในภาพทวทศน อนเปนแนวความคดในการแสดงออกเปนสาคญ 3. กลวธในการสรางสรรคผลงาน ในการสรางสรรคผลงานชดทหนง ถนนพระรามเกา 2549 จานวน 4 ภาพของผวจยไดคานงถงแนวความคดของภาพทวทศนเมองในลกษณะตอบคาถามกบตนเองกอนวาอยางไร จงจะตองวาดเมอง และเพราะอะไรจงทาใหภาพเมองของผวจย มจดเรมตนทถนนพระรามเกา คาตอบทไดคอแนวคดของเนอหาภายในภาพชดน หลงจากนนจงเรมทดลองการสรางสรรคผลงานดงน ขนตอนทหนง ถายภาพสถานทตางๆ ทพบเหนขณะทาการเดนทางไปทางานดวยกลองถายภาพดจตอลโดยเลอกขอมลภาพทไดมาใชในการออกแบบสรางสรรคเฉพา บรเวณ สแยกถนนพระรามเกา (รชดา) ใตทางดวนเปนภาพรางตนแบบ

222

ขนตอนทสอง การออกแบบโครงสรางของภาพ จากการวเคราะหผลงานจตรกรรม ภาพทวทศนของแฟรงค เวบบ และเวอรจเนย คอปป ไดนาแนวทางทางดานการออกแบบโครงสรางของภาพมาพฒนาสรางสรรคผลงานดงน 1. โครงสรางของภาพทมจดเดน ดวยทศทางของภาพ จากสงปลกสรางภายในภาพและระยะการจดวางมตลวงตา จากการระบายสทบซอน (การทาซารปรางรปทรง) 2. การแบงความสมดลของภาพในลกษณะซายขวา มความสมดลกนในแนวนอน 3. โครงสรางของภาพทมลกษณะการระบายส จากสเดน สรอง และสมวงเสรม สเดนเปนขอกาหนดการเลอกกลมส ทสอดคลองกบเนอหาภายในภาพ (อดอด, กดทบ, เรงรบ) ขนตอนทสาม แบงภาพทไดทาการออกแบบไว เปนภาพรางตนแบบระบายทบดวยสขาว-เทา-ดาทดสอบคานาหนกและกาลงสองสวางเปรยบเทยบความนาสนใจในแตละภาพ ขนตอนทส จากแนวทางการศกษากลวธการระบายสของเวอรจเนย คอปป เพอควบคมระยะของการมอง (Controlling the Visual Space) เพอแสดงเนอหาสาระทาใหไดชดสทนามาแทนคานาหนกของกาลงสองสวาง ขาว-เทา-ดา ดงน 1. กาลงสองสวางของภาพ เกดจากการระบายสดวยสโปรงใส ในกลมสเหลองและสสมหลายคานาหนก ดวยลกษณะการระบายแบบเปยกบนเปยก (กลมสเดน) 2. กาลงสองสวางสเทาของภาพ เกดจาการระบายสทบซอนลงไปจากสในกลมสเหลองและสมดวยสคตรงขาม ลกษณะโปรงใสจากการระบายสเปยกบนแหง ทบซอนหลายชน (กลมสรอง) 3. กาลงสองสวางทมคานอยมากจนใกลจะเปนสดาของภาพ เกดจากการระบายสทบซอนลงไปอกชนหนง ในลกษณะเคลอบทบ ขด-ขด ระหวางทสกาลงเปยกชมอย เพอใหเกดเสนและรปรางทซาๆ กน โดยมผลตอระยะของการมองเหน กลมสทใชไดแกสขนทสอง ไดจากการประสมกน เชน สนาตาล สมวง สเทา-ดา (กลมสประสาน สงเสรม) ขนตอนทหา เปนกระบวนการสรางสรรคผลงาน ดวยกลวธการระบายส จากกาจดเดนของภาพใหมคากาลงสองสวางของสออน เปนกลมสเดน สลบกบการขดขดวาดลายเสนทบซอน เปนลกษณะการสรางลวดลายใตชนสของภาพ ในลกษณะผลทวเคราะหภาพของเวอรจเนย คอปป ขนตอนนตองรอคอยลาดบสแหงกอนและระบายสทบซอน ขนตอนทหก การระบายสทคอยๆ เปลยนจากวรรณะสรอนหรออนไปหาวรรณะสเยนดวยขนาดของพนทในการระบายส (Sizes) โดยรกษาระดบสทแตกตางแสง-เงา หรอสของตววสดใหอยภายใตการออกแบบ (จากภาพนาหนกส) ดวยพกนชนดแบนเปนกลวธท แฟรงค เวบบ และเวอรจเนย คอปป นยมใช ขนตอนทเจด การเนนและการตกแตงภาพในลาดบสดทาย เปนขนตอนทตองการสอบทานรปแบบในการแสดงออกทไดทาการสรางสรรคไปแลวเบองตนวามความ

223

สอดคลองกบเนอหาในการนาเสนอหรอไมอยางไร โดยกาหนดสญลกษณภายในภาพทวทศนในผลงานชดทหนง ถนนพระรามเกา 2549 ไวดงน 1. จดเดนทเกดจากสงปลกสราง ใหมความทบซอน พรามว เปรยบเสมอนเมองเปนเพยงวตถ ไมมความจรงมนคง เปนยคสมยเปลยนแปลงตลอดเวลา 2. การใชกลมสคตรงขามในการระบาย แสดงออกถงความขดแยง จากมตของระบบสงคมทมโครงสรางซบซอน ตวเราเหมอนคนแปลกหนาเขาใจอะไรไดยาก อาศยและเปนอยในชวงเวลาใด เวลาหนง (ไมคงท อางวาง) คสทเปลยนแปลงอยางชาๆ ไมอยกบท มการเดนทาง 3. การระบายเคลอบทบดวยสประสาน สงเสรม เปนการควบคมบรรยากาศ โดยรวมของภาพเพอเนนการกระจายตวของกาลงสองสวางภายในภาพ และชวยขบดนใหความรสกเดนชด (ในการมองเหน) ของกลมสเดน มประสทธภาพมากยงขน 4. การกาหนดแหลงทมาของแสงสวางลวงตาในภาพ จากทองฟาลกษณะรปทรงกลอง (SKY AS A BOX. Webb. 1990 : 83 ) จากลกษณะปรากฏการณภายในชวงเวลาตางๆ ท แฟรงค เวบบ ไดวางขอสงเกต ผวจยไดนามาทดลองสรางสรรคในลกษณะของผวจย เพอสรางความรสกทางการมองเหนภายในภาพผลงานทแสดงเนอหาทางบกแสดงภาพเมอง ในลกษณะปดกนเปนกรอบ กลอง ใหสมพนธกบสงปลกสรางภายในภาพผลงานและสญลกษณอนๆ ทปรากฏ โดยไมเจาะจงแสดงชวงเวลา ภาพผลงานชดทหนง

ภาพประกอบ 199 ถนนพระรามเกา 2549/1 ภาพประกอบ 200 ถนนพระรามเกา 2549/2

224

ภาพประกอบ 201 ถนนพระรามเกา 2549/3 ภาพประกอบ 202 ถนนพระรามเกา2549/4

ภาพประกอบ 203 ถนนพระรามเกา 2549/5 ภาพประกอบ 204 ถนนพระรามเกา 2549/6 ภาพประกอบ 205 ถนนพระรามเกา 2549/7 ภาพประกอบ 206 ถนนพระรามเกา2549/8

225

ภาพผลงานชดท 1 ภาพท 1 ชอภาพ ถนนพระรามเกา 2549/1 ขนาด 15” x 22” กลวธ ขดขด, ลากเสน, ระบายเคลอบ, ระบายทบซอน สอวสด สนา, ดนสอส, สเทยน, สอะครลค, บนกระดาษ

ภาพประกอบ 207 ถนนพระรามเกา 2549/1 โครงสรางภายในภาพ ถนนพระรามเกา 2549/1

ภาพประกอบ 208 แสดงจดเดนของภาพ ถนนพระรามเกา 2549/1 จดเดนของภาพ เกดจากการใชเสนโครงสรางขนาดใหญของสงปลกสรางภายในภาพ ไดแก เสาและสะพานทางดวนเปนจดนาสายตา หรอมลกษณะโครงสรางทเดนของภาพดวยทศทาง (การทาใหลกดวยมตลวงตา) โดยกาหนดใหกาลงสองสวางของภาพเกดจากสในกลมสรอน (เหลอง, สม) ระบายสลบความเปลยนแปลงอยางชาๆ กบกลมสเยน (เขยว, นาเงน) ไดสใหมโดยการระบายทบซอน เพอใหเกดการเปลยนแปลงของชนสและรปรางในเวลาเดยวกน

226

ภาพประกอบ 209 แสดงความกลมกลนของภาพ ถนนพระรามเกา 2549/1 ความกลมกลน เปนการสรางพนผวดวยกลวธการขดขดลากเสน ในบรเวณรปและพนของภาพใหมความแตกตางกนหลากหลายลกษณะ จนสามารถผสานแผนสเมอทาการระบายสทบซอนใหมลกษณะคลายพนผวของภาพเดยวกน เปนลกษณะการสรางความกลมกลน ดวยลวดลายทเกดจากการขดขด กดทบ ประสมประสานกบกลมสททาการระบายโดยกาหนด ใหมสเดนของภาพจากสเหลองและสสม หลงจากนนระบายสรองเคลอบทบ พรอมทงตกแตงรายละเอยดสรางความกลมกลนดวยสประสานสงเสรม โดยใชสนาตาล เทา ดา และสนาเงน กลมสทใชภายในภาพ มดงน กลมสเดน กลมสรอง 1. Lemon yellow 1. Red violet 2. Orange 2. Blue violet 3. Crimson Red 3. Flesh tint (ทบแสง)

ภาพประกอบ 210 แสดงความสมดลของภาพ ถนนพระรามเกา 2549/1

227

ความสมดล เปนการจดสมดลของภาพดวยโครงสรางภาพแบบซายขวาสมดลดวย

การกาหนดพนทของสงปลกสราง ตวอาคารภายในภาพการใชกลมรปรางหรอบรเวณของขนาด

ในพนททาการระบายสสรางความสมดล ใหมลกษณะการกระจายนาหนกของภาพซายขวา

เทากน (เปนความรสกสมดล) และรกษาสภาพความกลมกลนของสสวนรวมในระหวางสรางความสมดลน ดวยกาลงสองสวางของส ใหเปลยนแปลงอยางชาๆ เขาหากน ภาพท 2 ชอภาพ ถนนพระรามเกา 2549/2 ขนาด 15” x 22” กลวธ ขดขด, ลากเสน, ระบายเคลอบ, ระบายทบซอน สอวสด สนา, ดนสอส, สเทยน, สอะครลค, บนกระดาษ

ภาพประกอบ 211 ถนนพระรามเกา 2549/2 โครงสรางภายในภาพ ถนนพระรามเกา 2549/2

ภาพประกอบ 212 แสดงจดเดนของภาพ ถนนพระรามเกา 2549/2

จดเดนของภาพ มลกษณะการกาหนดจดเดนดวยทศทาง โดยโครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางภายในภาพ ใหความสาคญกบมมซายบนของภาพ ดวยการลากเสน

228

โครงสรางทางดวนขนาดใหญลากผานทแยง 45 องศา ไปยงมมขวาดานหลงของภาพ เกดเปนจดนาสายตาและทศทางของการมองเหน ในระยะใกล กลาง ไกล (มตลวงตาภายในภาพ)

ภาพประกอบ 213 แสดงความกลมกลนของภาพ ถนนพระรามเกา 2549/2

ความกลมกลน ใชคสในวรรณะสรอนและวรรณะสเยน สรางความรสกกลมกลนกนดวยแถบสขนาดใหญของสประสานสงเสรมในภาพน ไดแก สฟาออน สเทา สเหลอง ผสมนาระบายใหมลกษณะทบแสง และเปนมตลวงตาในเวลาเดยวกนใชคสในวรรณะรอนและวรรณะเยน นามาประสมกน เพอสรางคาสทเปนกลางขน โดยสทเปนกลางนจะเปนกลมสประสานสงเสรมในภายหลงกอใหเกดบรรยากาศของระยะหนา กลาง หลง (ความรสก) หลงจากนนขดขด ทบซอน จนเกดมลกษณะของพนผวแปลกตาใหกระจายอยในทศทางตอเนองกบจดเดนของภาพ เพอประสานสงเสรมใหเกดความกลมกลนและมเอกภาพในเวลาเดยวกน กาหนดกลมสทระบายเคลอบทบภายในภาพมดงน กลมสเดน กลมสรอง กลมสประสานสงเสรม 1. Lemon yellow 1. Orange 1. Sap Green 2. Cadmium yellow hue 2. Magenta Red 2. Cyan Blue (กงทบแสง) 3. Red violet 3. Blue violet (ทบแสง) 3. Mars Black (ทบแสง)

ภาพประกอบ 214 แสดงความสมดลของภาพ ถนนพระรามเกา 2549/2

229

ความสมดล ซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน พนผวของภาพเกดจากการขดขดแสดงความรสกทบซอนดานลาง ใตชนสททาการระบายส บรเวณสวนทเปนพนของภาพใหมลกษณะแตกตางกนกบบรเวณทเปนดานบน (ทองฟา) ของภาพ เพอถวงสมดลดานความรสกสบาย ปลอดโปรง ในเวลาเดยวกน ใหเกดคานาหนกดานความรสกสมดลระหวางกน ภาพท 3 ชอภาพ ถนนพระรามเกา 2549/3 ขนาด 15” x 22” กลวธ ขดขด, ลากเสน, ระบายเคลอบ, ระบายทบซอน สอวสด สนา, ดนสอส, สเทยน, สอะครลค, บนกระดาษ

ภาพประกอบ 215 ถนนพระรามเกา 2549/3 โครงสรางภายในภาพ ถนนพระรามเกา 2549/3

ภาพประกอบ 216 แสดงจดเดนของภาพ ถนนพระรามเกา 2549/3

จดเดนของภาพ โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางภายในภาพ มลกษณะการกาหนดจดทสงปลกสรางของตวอาคารภายในภาพทางดานซายมอ (ในตาแหนงระยะหลง

230

ของภาพมตลวงตา) ซงใชทศทางการผลกดงใหเกดระยะการมองดวยการระบายสเคลอบทบซอน ในลาดบกลวธการสรางสรรคผลงาน

ภาพประกอบ 217 แสดงความกลมกลนของภาพ ถนนพระรามเกา 2549/3

ความกลมกลน การใชกลมสเอกรงค (Monochrome) เปนการสรางงานจตรกรรมโดยการใชสเดยวเพอมองดแลวกลมกลนกนหรอเปนกลมเดยวกนสรางความรสกกลมกลนดวยโครงสรางสภายในภาพ โดยใชสนาเงนและสมวง ควบคมพนทสวนใหญของภาพในลกษณะมกาลงสองสวางหมนเวยนไปตามทศทางของเสนโครงสรางภาพทเปนตวกาหนดทศทางดานการมองเหน

ภาพประกอบ 218 แสดงความสมดลของภาพ ถนนพระรามเกา 2549/3

ความสมดล การใชนาหนกสหรอคากาลงสองสวางของสสรางความสมดลจากจดเดนทเปนจดสนใจของภาพทางดานซายมอ มรายละเอยดและคานาหนกสหนกเบา (ตามความรสกใหสมดลกน) แบงระยะการระบายสจากสทมกาลงสองสวางมากไปยงสทมกาลงสองสวางนอยเปลยนแปลงอยางชาๆ ใหเกดความรสกสมดลกนทางดานซายมอและขวามอของภาพ

231

ภาพท 4 ชอภาพ ถนนพระรามเกา 2549/4 ขนาด 15” x 22” กลวธ ขดขด, ลากเสน, ระบายเคลอบ, ระบายทบซอน สอวสด สนา,ดนสอส,สเทยน,แทงถาน สผง สอะครลคบนกระดาษ ภาพประกอบ 219 ถนนพระรามเกา2549/4 แสดงแนวทางการสรางสรรคผลงานในแบบของ ภาพท 3 ถนนพระรามเกา 2549/3 แตใชกลมสวรรณะรอนเยนแสดงความกลมกลนภายในภาพ และใชนาหนกคาความมดสวางของสถวงสมดลกน ภาพท 5 ชอภาพ ถนนพระรามเกา 2549/5 ขนาด 15” x 22” กลวธ ขดขด, ลากเสน, ระบายเคลอบ, ระบายทบซอน สอวสด สนา,ดนสอส,สเทยน,แทงถาน สผง สอะครลคบนกระดาษ

ภาพประกอบ 220 ถนนพระรามเกา 2549/5

232

โครงสรางภายในภาพ ถนนพระรามเกา 2549/5

ภาพประกอบ 221 แสดงจดเดนของภาพ ถนนพระรามเกา 2549/5 จดเดนของภาพ โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางภายในภาพ มลกษณะกาหนดจดเดนของภาพดวยสงปลกสรางภายในภาพใหมความทบซอนกนของแผนส และมขนาดใหญกวาบรเวณอนของภาพ แสดงลกษณะของเสนของเสนขอบรางดวยการใชสทมกาลงสองสวางมากกวาบรเวณอนและใชสประสานสงเสรม ระบายสขบเนนรอบๆ บรเวณนเพมมากขน จนเกดความรสกพรามวและนาสนใจ

ภาพประกอบ 222 แสดงความกลมกลนของภาพ ถนนพระรามเกา 2549/5 ความกลมกลน เปนการสลบสทใหความรสกพรามวการใชกลมสเอกรงค ไปยงบรเวณสวนตางๆ ของภาพโดยมลกษณะการระบายทบซอน หรอบางสวนถกเคลอบทบอกสหนง ในการเลอกกลมสมาใชสรางความกลมกลนน เลอกจากชดสสามกลมตามทผวจยไดวเคราะหผลงานของศลปนททาการศกษามดงน กลมสเดน กลมสรอง กลมสประสานสงเสรม 1. Crimson 1. Red Violet 1. Crimon Lake 2. Lemon yellow 2. Ultramarine Blue 2. Blue Violet (ทบแสง) 3. Lemon yellow 3. Sap Green 3. Cobalt Green (ทบแสง)

233

ภาพประกอบ 223 แสดงความสมดลของภาพ สขมวท 2549/3

ความสมดล สมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน โครงสรางภาพมลกษณะซายขวาสมดลกน โดยกาหนดใหจดเดนของภาพเปนสงปลกสรางภายในภาพ อยทางดานขวามอ ดานบนของภาพลากผานไปยงซายมอ สสวนทมกาลงสองสวางจะแสดงคานาหนกบรเวณสวนบนของภาพ มากกวาสวนลางของภาพ สลบกบขนาดของสงปลกสรางภายในภาพทดานซายและขวามขนาดไมเทากน ทาใหเกดความรสกสมดลซายขวาแบบไมเหมอนกน ภาพท 6 -7- 8 ชอภาพ ถนนพระรามเกา 2549/6-7-8 (ตามลาดบ) ภาพประกอบ 224 ถนนพระรามเกา 2549/6 ภาพประกอบ 225 ถนนพระรามเกา 2549/7 ภาพประกอบ 226 ถนนพระรามเกา2549/8

234

ขนาด 15” x 22” กลวธ ขดขด, ลากเสน, ระบายเคลอบ, ระบายทบซอน สอวสด สนา, ดนสอส, สเทยน, สอะครลค, บนกระดาษ สามภาพนแสดงแนวทางการสรางสรรคผลงานในแบบของ ภาพท 5 ถนนพระรามเกา 2549/5 โดยมโครงสรางภาพแสดงสวนของเสาและสะพานทางดวนบรเวณถนนพระรามเกาเปนจดเดนภายในภาพ แสดงความกลมกลนดวยสสวนรวมภายในภาพ แสดงสมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน

2. การสรางสรรคผลงานชดทสอง หมบานและเมอง 2549 จานวน 6 ภาพ การสรางสรรคผลงานในชดทสอง จานวน 6 ภาพ ผวจยไดนาผลจากการศกษาวเคราะหภาพผลงานและแนวความคดของศลปน แฟรงค เวบบ และเวอรจเนย เวบบ มาใชทางดานรปแบบทเลอกสกดตดทอนสรางสรรคผลงานแสดงออกทางดานอารมณ ความรสกของตนตอภาพทวทศนทปรากฏ โดยใชสญลกษณตางๆ ภายในภาพแสดงเนอหาในภาพ เปนการเลอกเปลยนแปลงสงทมอยจรง 1. เนอหาในภาพ แสดงทวทศนของเมอง (ทางบก) จากสงแวดลอมใกลชดกบผวจยในการเดนทางจากหมบานบรเวณถนนศรนครนทรมาทางานบรเวณถนนสขมวท ซงเปนบรรยากาศของถนนภายในเมองทผคนเรงรบเดนทางไมมใครสนใจใคร บานและอาคารภายในภาพจงใชเปนสญลกษณเพอการแสดงออกถงความสบสนและโดดเดยวของคนในสงคมเมอง 2. รปแบบในการแสดงออก แสดงรปแบบการเลอกสกดตดทอนจากความเปนจรง การนาแผนส มาจดวางใหเกดเปนพนทของสงนน โดยเนนความเดนชดทางดานความรสกทมตอกน เชน ขดแยงตรงขาม ขาวดา มด สวางหรอ วนวาย สบสน เสนตอเนอง เสนลากทขาด ผวจยไดนาสวนนมาแสดงออกในแบบของผวจย ดวยการกาหนดแทนการสอสารทางดานอารมณ ตามวตถประสงคของเนอหาผลงาน การสรางสรรคผลงานในชดทสอง จานวน 6 ภาพ จงประกอบดวยขอสงเกต 3 ประการ ดงน 1. ความใกลชด (Closure) นารปรางหรอรปทรงทมความคนเคยกบผวจยมาถายทอด ดวยลกษณะของการใชเสนและการระบายส 2. ความตอเนอง (Continuation) รปรางหรอรปทรงเมอนามาเรยงชดกน มผลทาให สายตาของผดผชมมองเหนเสนของเสนโครงสรางทสมพนธกบรปและพน ในสวนนสามารถแสดงความกลมกลนภายในภาพไปดวยพรอมกน

235

3. ความใกลเคยง (Proximity) การนาแผนสหรอรปรางทตางกนมาวางไวใกลกน จะกอให เกดความรสกเปรยบเทยบและการเปรยบเทยบทางอารมณความรสกสามารถกระตนใหเกดการจดกลม หรอมองเหนเปนอยางใดอยางหนงตามเหตผลของผชมไดงายขน 3. กลวธในการสรางสรรค ในการสรางสรรคผลงานชดทสอง ผวจยไดคานงถงแนวความคด ของภาพทวทศนเมองเพอนามาใชในการแสดงเนอหาภายในภาพใหสอดคลองกบรปแบบในการแสดงออกมากทสดตามความตองการของผวจยจงไดกาหนด สญลกษณในการแสดงออกทางความรสกในกลวธสรางสรรค ดงน 1. การสรางพนผวใหเกดองคประกอบขางใตของแผนสททาการระบาย (Building an Undertexture) เพอสอถงอาคารสงปลกสราง (อฐ หน ปน กระจก โลหะ วสดมนวาวฯ) ของสงแวดลอมภายในเมอง เปรยบเสมอนผนง หรอกาแพง 2. การระบายทบสอวสดสนาดวยแทงถานหรอสผง (Charcoal and Dry Color Washes) เปนกลวธททาใหเกดการผลกดงของชนสและตองการแสดงออกในบรรยากาศของฝนหรอละอองของมลภาวะในอากาศของเมอง สะทอนความอดอดและความซาซอนของกจวตรประจาวนททา ซาๆ กนทกวนของผคน กลมโทนสทนามาใชแสดงออกไดแก 2.1 Cadmium yellow 2.3 Titanium White 2.2 Orange 2.4 Raw umber 3. การระบายสทบซอนดวยสทบแสง (Adding opaque color) เปนการระบายสใหม ลกษณะปด-ตน หรอหนาทบบางจดภายในภาพ เพอตองการหยดจดนาสายตาของผชมทสามารถมองผานทะลสเคลอบใส (กลวธระบายสนา) ใหขาดหายไป และสรางความสงสยตอไปความรสกอดอด-ขาดชวง-ไมตอเนองแสดงอารมณความรสกทมตอสงปลกสรางของหมบานและเมองทถงแมจะมความสวยงาม ทนสมย แตกขาดชวตชวา ปดกนไมใหอสระกบวถชวตของผคนในสงคมเมองในกลวธนนอกจากเหตผลของผวจยทตองการสอความหมายในการสรางสรรคผลงานแลว จากการวเคราะหผลงานของศลปน แฟรงค เวบบ ยงพบกลวธเดยวกนนในการสราง รายละเอยดในสวนตางๆ ของภาพเพอตองการแสดงใหเหนถงความลกลบซบซอนของสงปลก สรางอกดวย สวนเวอรจเนย คอปป กใชวธการเดยวกนน ในการเพมขนสหรอขดขดทบบนผวสดวยเชนกน กลวธในการสรางสรรคผลงานชดทสอง มลกษณะของการจดลาดบการสรางสรรค ผลงานดงน ขนตอนทหนง เลอกลกษณะเดนของทวทศน ในลกษณะสงปลกสรางแสดงขอบเขตของพนทในการกาหนดสญลกษณตางๆ ทไดทาการเลอกสกดตดตอนมาจดวางในโครงสรางสมดล (แนวนอน) และใหมการเปลยนแปลงเสนโครงสรางเขาหากนอยางชาๆ

236

ขนตอนทสอง เลอกตกแตงภาพรางทวาดเสนไวบางสวน ดวยการวาดเสนทบใน ลกษณะแนวตงและแนวนอน เพอสรางองคประกอบของชนสใตภาพในลาดบตอไป ขนตอนทสาม เลอกอปกรณโดยการจดเตรยมไวสาหรบการขดขดระบายสใหเกด สพนผวทไมเรยบ เชน แทงพลาสตกแขงหนาตดเรยบ เกยงผสมสนามน พกนยางขดขดหนาตดตรง และอปกรณทเปนผาหนาๆ สาหรบเชดสใชประสานสงเสรมขณะทาการระบายส ขนตอนทส ระบายสนาโปรงใสบนพนทกวางๆ ของผลงานโดยใหลกษณะของสนา ไหลซมเขาหากน (เปยกบนเปยก) ขณะทสนายงไมแหงใชอปกรณขดขดใหเกดเสนนาสายตา และเสนโครงสรางของภาพในลกษณะตารางตดกนทแยงมมเพอแบงพนทในการระบายออกเปนสวนๆ ในขนตอไป ขนตอนทหา กาหนดชดสสวางสดใสและชดสทบใส (Key Value) เปนหลกการเปรยบเทยบชดสจากการวเคราะหผลงานของ แฟรงค เวบบ ทมความใกลเคยงกบกลวธการระบายสของเวอรจเนย คอปป ผวจยไดนามาทดลองศกษาแลวพบวา สามารถนามาระบายสทบซอนใหเกดความรสกสวางและมดได โดยการนาคสมาวางชดกน จงกาหนดชดสทนามาใช ดงน ชดสสวางสดใส ชดสทบใส (กงทบใส) 1. Cadmium yellow 1. Red violet and Cobalt violet 2. Yellow Lake (Orange) 2. Warm green and sap green 3. Crimson (Red) 3. Yellow ochre 4. Permanent Green Light 4. Ultamarine blue ขนตอนทหก ระบายสทบซอน เคลอบทบ โดยกาหนดใหมทศทางของการระบาย ซงเกดจากลกษณะการแตมสหรอการสะบดฝแปรงระบายดวยความเรว-ชา จะเกดรองรอยดงกลาว ขนตอนนตองใชเวลา (คอยทบสใหแหงเปนชนๆ) เมอสแหงแลวพบวามความเปลยนแปลงอยางชาๆ ในแตละสททาการระบาย คณภาพความสวางของสจะลดลง เมอสมความหนาของชนสเพมมากขน ขนตอนทเจด การระบายทบสอวสดสนาดวยแทงถานหรอสผง เปนการควบคมคากาลงสองสวางของสททาใหเกดบรรยากาศโดยรวมของภาพ ไปยงจดสนใจ ในผลงานและแสดงความรสกของหมบานและเมองในแบบของผวจย ขนตอนนสลบกบการระบายสนาเคลอบทบหลายชนส ตามโครงสรางภาพททาการกาหนดไว ซงมการปรบเปลยนในผลงานทเสรจสน

237

ภาพผลงานชดทสอง

ภาพประกอบ 227 ถนนสขมวท 2549/1 ภาพประกอบ 228 ถนนสขมวท 2549/2 ภาพประกอบ 229 หมบานถนน ภาพประกอบ 230 หมบานถนน ศรนครนทร 2549/1 ศรนครนทร 2549/2

ภาพประกอบ 231 หมบานถนน ภาพประกอบ 232 หมบานถนน ศรนครนทร 2549/3 ศรนครนทร 2549/4

238

ภาพท 9 ชอภาพ สขมวท 2549/1 ขนาด 15” x 22” กลวธ ขดขด, ลากเสน, ระบายเคลอบ, ระบายทบซอน สอวสด สนา, ดนสอส, สเทยน, แทงถาน, สผง, สอะครลค, บนกระดาษ

ภาพประกอบ 233 สขมวท 2549/1 โครงสรางภายในภาพ สขมวท 2549/1

ภาพประกอบ 234 แสดงจดเดนของภาพ สขมวท 2549/1

จดเดนของภาพ โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางภายในภาพ กาหนดจดเดนของภาพดวยการระบายสสงปลกสรางภายในภาพบรเวณขวามอ ลากเปนเสนตรงเฉยงผานแนวเสนตงฉากของกงกลางภาพไปทางดานซายมอ ในกรณนสรางความรสกทางดานทศทางการเคลอนไหว สอดประสานกบการระบายสเปนแผนเคลอบทบ สในการกาหนดจดเดนของภาพ แบงออกเปนลกษณะการระบายไดดงน สในกลมสรอน (แสงสวาง) สในกลมสเยน (ความมดทบ) 1. Lemon Yellow 1. Viridian Green 2. Orange 2. Ultramarine Blue 3. Red Violet (กงทบแสง) 3. Cerulean Blue (ทบแสง)

239

ภาพประกอบ 235 แสดงความกลมกลนของภาพ สขมวท 2549/1

ความกลมกลน การใชกลมสสวนรวม (Tonality of colors) คอ การใชสสวนรวมของภาพออกสใดสหนง แมวาในสวนรายละเอยดของภาพจะมสอนอยดวย จะปรากฏสภาพสสวนรวมอยเสมอ เพอสรางความกลมกลนดวยปรมาณของสทอยในกลมวรรณะเดยวกน ใหความสาคญกบการระบายสเพอสรางความกลมกลนบรเวณพนผวของสงปลกสรางภายในภาพ (การเปลยนแปลงจากชดสในกลมสรอนไปหากลมสเยนอยางชาๆ) สลบกบการระบายสทบใส เพอเปลยนตาแหนงความสาคญของสในระยะถดไปกอนจะเปนสใหม (คลายแถบเสนสแตมขนาด กวางใหญ-แคบ-เลกไมเทากน โดยการเลอกใชขนาดของพกนแบนในการระบายส) ความกลมกลนทเกดจากกลวธน ชวยสรางมตลวงตาใหเกดความตอเนองทวทงภาพ

ภาพประกอบ 236 แสดงความสมดลของภาพ สขมวท 2549/1

ความสมดล แบงเปน สมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน และบนลางสมสมดลกนแบบไมเหมอนกน โครงสรางของภาพซายขวาสมดลกน เกดจากการกาหนดจดเดนของภาพใหอยบรเวณสวนขวามอของภาพ มกาลงสองสวางของกลมสมกาลงสองสวางมากกวาบรเวณทางดานซายมอของภาพ จงเกดความสมดล ใหความรสกเทากนจากการมองเหนสวนทสวางและสวนทมด เปนบรเวณสงปลกสรางภายในภาพ

240

ภาพท 10 ชอภาพ สขมวท 2549/2 ขนาด 15” x 22” กลวธ ขดขด, ลากเสน, ระบายเคลอบ, ระบายทบซอน สอวสด สนา, ดนสอส, สเทยน, สอะครลค, บนกระดาษ

ภาพประกอบ 237 สขมวท 2549/2

โครงสรางภายในภาพ สขมวท 2549/2

ภาพประกอบ 238 แสดงจดเดนของภาพ สขมวท 2549/2

จดเดนของภาพ โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางภายในภาพ มลกษณะการกาหนดจดเดนทสงปลกสรางภายในภาพ มขนาดใหญทบซอนกน การระบายสทไมแสดงลกษณะใดของวสดในสงปลกสราง แตทาการระบายสเหลองทบใหเสนขอบดานตางๆ ซอนทบเขาหากน และเลอนหายไปบางพนท คลายกบเปนโครงสรางชนเดยวกนขนาดใหญลกษณะการแสดงออกทเลอกสกดตดทอนสอดคลองกบการออกแบบและแสดงออกเพมเตมตามจนตนาการ

241

ภาพประกอบ 239 แสดงความกลมกลนของภาพ สขมวท 2549/2

ความกลมกลน การกลบคาส (Discord) การสรางความแตกตางหรอความขดแยงทเหมาะสมเพอใหเกดความนาสนใจ และเปนการพฒนาคสตรงขามทเปนปฏปกษกน เพอสรางความกลมกลนใหความสาคญกบการระบายสบรเวณพนทตางๆ ของภาพเพอใหเกดความรสกเหลอบกนของเสนโครงสรางสวนใหญของภาพ เพอใหเกดลกษณะของสกลบคาสวนรวมทมความกลมกลนกน ภายใตขอกาหนดใหเกดมตลวงตาดานความลกของภาพดวยลกษณะของกลมสทใชระบายส ดงน 1. Cadmium Yellow 2. Sennelier Deep 3. Camon Lake 4. Ultramarine เปนสสวนรวมระบายเคลอบทบ

ภาพประกอบ 240 แสดงความสมดลของภาพสขมวท 2549/2

ความสมดล สมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน เปนการปรบโครงสรางภาพใหเกดคานาหนกและความรสกสมดลโดยใชสงปลกสรางทแตกตางกนโดยขนาดและการกาหนดพนผวของบรเวณทตองการปลอยใหเกดชองวางของแผนทททาการระบายสใหมความหมายของพนผวนอยลง ชวยลดความรสกอดอดทวทงภาพ

242

ภาพท 11 ชอภาพ หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/1 ขนาด 15” x 22” กลวธ ขดขด, ลากเสน, ระบายเคลอบ, ระบายทบซอน, ลางออก ระบายทบ สอวสด สนา, ดนสอดา, สเทยน แทงถาน สผง สอะคลลค บนกระดาษ

ภาพประกอบ 241 หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/1 โครงสรางภายในภาพ หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/1

ภาพประกอบ 242 แสดงจดเดนของภาพ หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/1

จดเดนของภาพ โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานการใชพนทแสงและเงาภายในภาพ เกดจากการระบายสสวางสดใส ในกลมสโทนสวาง เพอสอถงวสดทอยดานหนาของภาพ (ใกลสวาง ไกลมด) ไมไดคานงถงระยะทหางตามความเปนจรง เปนผลจากการวเคราะหผลงานของแฟรงค เวบบ ทนยมใชกลวธในการระบายสในการเลอกกลมส ผวจย ใชกลมสทเกดระยะ การผลกดงมตลวงตาทใชไดผลด ระหวางกลมสวรรณะสรอนและกลมสวรรณะสเยน ดงน

243

กลมชดคสทผลกดน กลมชดคสทกลมกลนกน 1. Lemon yellow-Viridian 1. Cadmium yellow-Crimson Red 2. Orange-Cobalt Violet 2. Ceraleam Blue-Ultamarine blue 3. Cadmium Red-Sap green 3. Red Viol3t-Cobalt Violet Deep

ภาพประกอบ 243 แสดงความกลมกลนของภาพ หมบานถนนศรนครนทร 2549/1 ความกลมกลน เกดจากการใชกลมสวรรณะรอนเยน และการขดขดวาดเสน ระบายสทบซอนหลายชนสเพอใหมบรเวณของแผนสโปรงใส (ระบายเคลอบ) มมตของรปรางซา กน แตไมแสดงความชดเจนวาเปนรปราง กลวธนเวอรจเนย คอปป นยมใชสรางองคประกอบใตภาพ (Building an Undertexture) เพอให เกดความตอเนองของเสน และมลกษณะทสนสะเทอนลวงตา เกดเปนการมองเหนทศทางของภาพ ใชรปทรงเปดและรปทรงปดสลบกน บรเวณสทใชทาการระบายสมขนาดกวางและไมแสดงรายละเอยด แตเพมเตมบางสวนในภาพภายหลง เพอใหเกดการกระจายคานาหนกของส ทวบรเวณภาพเพอใหเกดความกลมกลน

ภาพประกอบ 244 แสดงความสมดลของภาพ หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/1

ความสมดล คาความถวงความเทากน สมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน เกดจากการวางตาแหนงของรปรางสงปลกสรางภายในภาพขนาดใหญไวดานซายมอแลวเลอนหายไปทบซอนกบรปทรง ซาๆ หลายขนาดทางดานขวามอของภาพททาการระบายสสรางความ

244

สมดล กลวธสรางความสมดลดงกลาวน เปนผลมาจากการวเคราะหภาพผลงานของเวอรจเนย คอปป ทใชกลวธการวางภาพซาๆ กนหลายขนาดและหยดการซากนดวยพนทขนาดใหญภายในภาพ ผวจยไดพฒนาสรางสรรคผลงานในแบบของผวจย ภาพท 12 ชอภาพ หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/2 ขนาด 15” x 22” กลวธ ขดขด ลากเสน ระบายเคลอบ ระบายทบซอน ลางออก ระบายทบ สอวสด สนา, ดนสอดา, สเทยน, แทงถาน, สผง, สอะคลลค บนกระดาษ

ภาพประกอบ 245 หมบานถนนศรนครนทร 2549/2

โครงสรางภายในภาพ หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/2

ภาพประกอบ 246 แสดงจดเดนของภาพ หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/2

จดเดนของภาพ โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานการใชพนทแสงและเงาภายในภาพ ดวยกลมสโทนสวาง ดานหนาและดานหลงของภาพ โดยใชพกนแบบขนาดใหญ ระบายทบซอนรปทรงสลบกลมกนจากวรรณะสรอน (กลมสสวาง) ไปหาวรรณะสเยน (กลมสมดทบ) โดยใหม

245

ความหนาของสชนสทแตกตางกน การกระจายคานาหนกดวยลกษณะการระบายน ไดพฒนามาจากกลวธของเวอรจเนย คอปป (ในขนตอนระบายส ลาดบทายของผลงาน) ขณะเดยวกนผวจยไดระบายเปยกบนเปยก สลบการขดขดในเวลาเดยวกน เกดพนผวทนาสนใจบรเวณจดเดนของภาพดวยกลมสทใชในการระบาย มดงน กลมวรรณะสรอน กลมวรรณะสเยน 1. Lemon yellow 1. Sap Green 2. Crismson Red 2. Cobalt Blue (กงทบใส) 3. Orange Deep (กงทบใส) 3. Ultramarine blue

ภาพประกอบ 247 แสดงความกลมกลนของภาพ หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/2 ความกลมกลน เกดจากลกษณะการใชกลมสสวนรวมวรรณะสรอนเยน เพอสรางความกลมกลนภายในภาพ การระบายครอบคลมทวบรเวณภาพโดยกาหนด สวนทสวางจะอยใกล สวนทมดจะอยไกลแลวกระจายคานาหนกสในสวนตางๆ สลบกบการขดขดลากดวยดนสอดาและการใชพกนแบนขนาดใหญลากทบในขนตอน ทสสวนรวมแหงแลว ระบายทบดวยส Dry Color Washer โดยมคณสมบตกงทบใส สทนามาใชในการระบาย มดงน 1. Ultamarine 4. Sap Green 2. Cadmium yellow 5. Cobalt violet 3. Crimon Red

ภาพประกอบ 248 แสดงความสมดลของภาพ หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/2

246

ความสมดล สมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน เกดจากการกาหนดรปรางของสงปลกสรางภายในภาพทางดานขวามอใหมขนาดใหญ ถวงดลกบบรเวณพนทขนาดใหญภายในภาพ(ทางดานซายมอ) ภาพท 13 ชอภาพ หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/3 ขนาด 15” x 22” กลวธ ขดขด ลากเสน ระบายเคลอบ ระบายทบซอน ลางออก ระบายทบ สอวสด สนา, ดนสอดา สเทยน แทงถาน สผง สอะคลลค บนกระดาษ

ภาพประกอบ 249 หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/3 โครงสรางภายในภาพ หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/3

ภาพประกอบ 250 แสดงจดเดนของภาพ หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/3

จดเดนของภาพการใชกลมสสวนรวม (Tonality of colors) คอ การใชสสวนรวมของ ภาพออกสใดสหนง ในสวนรายละเอยดของภาพจะมสอนอยดวย เกดจากการกาหนดใหกลมสสวางสดใส แทนรปรางหรอรปทรงของวสดทอยระยะใกลดานหนาของภาพ (ในมตลวงตา) การ

247

ระบายเคลอบทบซอนของกลมวรรณะสรอนและวรรณะสเยน ชวยใหเปนการประสานสงเสรมสวนรวมของภาพดวยอกวธหนง สทใชสรางสเดน สรองและสประสานสงเสรม ดงน 1. สเดน เชน Lemon yellow, Orange Deep 2. สรอง เชน Crimson Red, Yellow Orhre, Cadmium Red 3. สประสานสงเสรม เชน Sap green, Ultamarine การระบายสเคลอบทบระหวางสรอนและเยน ชวยใหเกดคาสทเปนกลาง เปนการประสานสดวยกลวธการระบายเคลอบทบ

ภาพประกอบ 251 แสดงความกลมกลนของภาพ หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/3

ความกลมกลน การระบายเคลอบทบซอนกนระหวางวรรณะสรอนเยน ชวยใหเกดคาสกลาง และเปนสสวนรวมทสรางความกลมกลน จนสามารถนามาใชสรางกลวธในการระบายสไดหลายลกษณะ โดยไมตองใชสเปนจานวนมากในการประสมส แตใชวธควบคมสสวนรวมดวยการระบายสทบซอน กลมชดคสทผลกกน ซงผวจยไดพฒนาขนมาใชทาการระบาย ไดแก กลมชดคสทผลกกน 1. Lemon yellow - Sap Green 2. Crimson Red – Ultramarine

ภาพประกอบ 252 แสดงความสมดลของภาพ หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/3

248

ความสมดลสมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน เกดจากการกาหนดขนาดของสงปลกสรางภายในภาพ และกาลงสองสวางทเกดขนในมตลวงตาตางกน ภายในภาพดานซายมอสงปลกสรางจะมขนาดเลกกวาดานขวามอเลกนอย แตมกาลงสองสวางของสในกลมส Lemon yellow และ Ultamarine ทผลกกนมากกวาทางดานขวามอ จงชวยทาใหเกดความรสกซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน ภาพท 14 ชอภาพ หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/4 ขนาด 15” x 22” กลวธ ขดขด, ลากเสน ระบายเคลอบ ระบายทบซอน ลางออก ระบายทบ สอวสด สนา ดนสอดา สเทยน แทงถาน สผง สอะคลลค บนกระดาษ

ภาพประกอบ 253 หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/4

โครงสรางภายในภาพ หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/4

ภาพประกอบ 254 แสดงจดเดนของภาพ หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/4

249

จดเดนของภาพ โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางภายในภาพ เกดจากการกาหนดทศทางในการมองเปนจดเดนโดยใชการออกแบบ จากการเลอกตดทอนบางอยางตามความเปนจรงออกไป โดยวางโครงสรางของสงปลกสรางภายในภาพ ในลกษณะซากนไปมา (ใหเกดทศทางและเสนนาสายตา) ดวยกลวธนจะเกดมตความลกของภาพ (ลวงตา) เกดขนดวย จดเดนของภาพจงอยบรเวณดานขวามอของภาพ เพราะทศทางทลวงตาจะพงตรงไปทนน และกาหนดสสองสวางในกลม Yellow และ Orange ระบายทบซอนประสานสงเสรมกอนใชส Ultamarine ขบเนนมากยงขน

ภาพประกอบ 255 แสดงความกลมกลนของภาพ หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/4

ความกลมกลน การใชสออนครอบคลม (Dominat tint) ลกษณะของสแททแปรคาเปนคาสออน(hued tint) หรอแผนสทมคาออนครอบคลมพนทเพอสรางความกลมกลนกาหนดกลมสออนโทนทบแสงควบคมบรรยากาศของภาพโดยตองการเนนอารมณความรสกทมตอสภาพหมบานในทศนะของผวจยมากยงขน บรรยากาศในมตลวงภายในภาพ กาหนดโครงสรางสสวนรวมดวยสออนจากส Ultamarine และ Crismon Red ประสมสขาว โดยการระบายสทบซอน และเคลอบทบเขาหากน สลบกบการสรางพนผวดานใตของภาพ โดยเกดลกษณะการประสานกลมกลนกน กลมชดคสทพลกกน ผวจยไดพฒนาในภาพน ไดแก (ลกษณะคลายทฤษฎส 3 เสา) 1. Lemon yellow - Ultamarine - Cobalt violet 2. Orange Deep - Sap Green - Crismson Red

250

ภาพประกอบ 256 แสดงความสมดลของภาพ หมบานบนถนนศรนครนทร 2549/4 ความสมดล สมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน เกดจากการออกแบบรปรางของสงปลกสรางภายในภาพใหมขนาดตางกน และพนทวางภายในบรเวณของสงปลกสรางนน ตางกน โดยการจดวางใหมชนสในการระบายทบซอนเกดเปนมตลวงตาของระยะทคลายความลก ชวยใหความรสกสมดลของภาพเกดขนควบคกบรปรางทมขนาดตางกน (คาความรสกทางดานการมองเหนทมการทดแทนกนของบรเวณพนทโลงและบรเวณพนทคบแคบ) เปนกลวธการสรางภาวะทางความรสกทเวอรจเนย คอปป นยมใชในการสรางสรรคผลงานและผวจยไดพฒนาในแบบของผวจย 3. การสรางสรรคผลงานชดทสาม ความทรงจา พ.ศ. 2549 จานวน 12 ภาพ การสรางสรรคผลงานในชดทสาม ไดนาแนวทางจากผลการวเคราะหภาพผลงานของศลปนมาใชควบคกบ การตงขอสงเกตทางดานกลวธทผวจยไดทดลองแสดงออกในผลงานชดทหนงถงชดทสองทไดสรางสรรคขน พบวามลกษณะเดนดวยการขดขด ทบซอนแสดงรองรอยของชนสทชดเจน (คลายงานภาพพมพ) อกประการหนงคอกลมสทผวจยใชทาการสรางสรรค ปรากฏวามคสบางลกษณะเมอใชรวมกนแลวเกดความรสกมดทบ ไมสวางสดใสสญเสยกาลงสองสวางของเนอสแทไป ประเดนนจงไมใชคสนนในลาดบตอไป เพราะเหนวาไมสอดคลองกบเรองราวในภาพทตองการนาเสนอ เชน ความสข ความสนก ความมจตใจเบกบานแจมใส จากหลกการทางดานจตวทยาการใชสหรอสทมความนานยมของคนสวนใหญควรเปนสทมคาความสวางสดใส ในสองชดผลงาน (สบสภาพ)ทไดสรางสรรคผานมานน เปนลกษณะ การออกแบบโครงสรางของภาพแสดงจดเดนโดยไดนาหลกการจากผลการวเคราะห ภาพผลงานของแฟรงค เวบบ มาใชทางดานการแสดงจดเดนของภาพ ดงน ขอหนง เพอแสดงจดเดนทางดานทศทางภายในภาพ ดวยการกาหนดจดนาสายตาดวยเสน เชน ถนน สะพานขาม เสาไฟ ตก แสงหรอเสนทบแสง อนเกดจากการระบายสเปนแผนส กาหนดเปนจดเดน ขอสอง เพอแสดงจดเดนของภาพ ดวยการกาหนดสงปลกสรางภายในภาพใหเปนจดเดน ตามลาดบ (จดเดน-จดรอง) รกษาลกษณะเดนของโครงสรางสงปลกสราง

251

ขอสาม เพอแสดงจดเดนของภาพ ดวยการกาหนดแสงหรอเงา (แถบสและกาลงสองสวาง) โดยใหเกดพนทสวางหรอมดมาอยชดกน ตดกนชดเจน หรอเปลยนแปลงอยางชาๆ จากสามลกษณะเพอแสดงจดเดนของภาพทกลาวมาเมอศกษาแลวพบวา ยงเกดลกษณะเดนของภาพจากการใชกลมส (หลกการใชสสรางความกลมกลน) มการทางานรวมกนทางดานการผลกดง ประสานสงเสรม สเดน-สรอง(คาความรสกทางตา) ผวจยไดนาแนวทางการสงเกตเบองตนน มาใชพฒนาสรางสรรคผลงานในชดทสามคอชด “ความทรงจา พ.ศ. 2549” จานวน 12 ภาพ โดยแสดงความรสกสวนตวกบทวทศนสงแวดลอม ในลกษณะของการลดทอนตามจนตนาการมากยงขน (from : imaginary) สอดคลองกบรปแบบในการแสดงออกของเวอรจเนย คอปป ดานของการแสดงความรสกสวนตนกบปรากฏการณสรางสรรคผลงานศลปะตรงหนา ซงใหอสระกบการไมพยายามควบคมใหภาพผลงานตรงตามแบบรางภาพ แตจะใหความสาคญขณะทลงมอปฏบตงานวาเกดการรบร ทางความรสกตอสอวสดศลปะมากนอยเพยงใด(เลอกเกบรกษาแลวทาลายบางสวนภายในภาพดวยการระบายสเคลอบทบภาพ)

1. เนอหาภายในภาพ แสดงภาพทวทศนทางความรสกทผวจย มความรสกประทบใจในชวงเวลาหนงทผานมาของสถานทในความรสกผกพนธ และเมอไดวาดภาพเพอแสดงออกทางดานความรสกสวนตนตอสถาณทนน จงเลอกทจะปรบเปลยนมมมองตามความเปนจรง เพอตองการถายทอดเปนสญลกษณทางศลปะภายในภาพผลงาน

2. รปแบบในการแสดงออก แสดงรปแบบสกดตดทอน(ภาพทวทศน) แสดงออกโดยใช เสน พนผว การระบายส

ทดแทนรายละเอยดทไดทาการสกดตดทอนออกไป เพอแสดงอารมณความรสกสวนตน ทมตอภาพทวทศน ใหมรปแบบการแสดงสอดคลองกบเนอหาของภาพ (ความทรงจา พ.ศ. 2549) ในแบบของผวจย

3. กลวธในการสรางสรรค การสรางสรรคผลงานในชดทสาม “ความทรงจา พ.ศ. 2549” จานวน 12 ภาพ ของผวจย ไดปรบเปลยนขนตอนจาก สองชดผลงานทผานมา โดยเลอกกาหนดขนตอนทางดานกลวธ สรางสรรค เพอตองการถายทอดลกษณะทางอารมณความรสกมากยงขน จงลดทอนความถกตองของขนาดและระยะหางของวตถตามความเปนจรง รวมไปถงภาพสญลกษณ เชน บาน ถนน ตนไม เสา สงปลกสรางภายในภาพ ไมคานงถงแรงดงดดของโลกตามหลกการทางวทยาศาสตร แตเกดจากลกษณะของเสน หรอแถบสทเกดขน ดวยกลวธสรางสรรคดงตอไปน

252

ขนตอนทหนง ขดขดลากเสนบนกระดาษ (ไมออกแบบโครงสรางของภาพเอาไวกอน) ระบายเคลอบและขดขดทบ เปนขนตอนการเตรยมพนบนระนาบรองรบ ดวยการสรางลกษณะเดนของพนผวไวกอนการระบายส

ขนตอนทสอง กาหนดโครงสรางของภาพ ดวยลกษณะเดนของแถบสขน ขนตอนนจะใชกลมสสวางสดใส เชน สเหลอง สสม สเขยว สฟา ระบายเคลอบผวภาพเปนชนบางๆ สาหรบการวาดภาพทวทศน คานงถงความสวางและความมดภายในภาพ

ขนตอนทสาม เลอกแบบโครงสรางของภาพ บนพนทของระนาบรองรบทไดทาการเตรยมไว ในขนตอนทหนงและสอง โดยใหความสาคญกบสวนของรปพน ทมความสวางสดใส เพอสรางใหเกดจดสนใจ ในลาดบตอไป (ดวยกลมส)

ขนตอนทส กาหนดกลมสเดนททาการระบายสเปนการระบายสในลาดบทหนง ขนตอนทหา กาหนดกลมสรองททาการระบายสเปนการระบายสในลาดบทสอง ขนตอนทหก กาหนดกลมสประสานสงเสรมททาการะบาย เปนการะบายสในลาดบท

สามโดยใชพกนแบนขนาดใหญกวา ในขนตอนกอนหนาน ขนตอนทเจด ระหวางทสยงไหลเปยกซมอย สามารถเพม-ลด กลมสทใชทาการระบาย

ใหมความเปลยนแปลงอยางชาๆ โดยยงรกษาคณสมบตความโปรงใสของสนาไวไดดวยการควบคมปรมาณนาทใชในการประสมส กลมสทใชมดงน

กลมชดคสทผลกกน กลมชดคสทกลมกลนกน 1. Lemon yellow – Virdian 1. Cadmium yellow – Orange 2. Orange – Cobalt Violet 2. Ceraleam Blue – Ultamarine Blue 3. CadmiumRed – Sap Green 3. Red Violet – Cobalt Violet Deep

ขนตอนทแปด การระบายสนาทบซอน เคลอบทบ เชดออก เพอเนนจดสนใจของภาพ ในขนตอนนใชสอวสดชนดแหง เชน ดนสอส สผง สจากดนสอดา ขดขดลากเสนทบซอนเพมเตมในบางพนทอกดวย เพอตองการใหเกดความประสมประสานกลมกลนกนเพมมากขน และเปนการขบเนนมตของพนทในสวนบรเวณของสทบแสงใหมความนาสนใจเพมมากยงขน

253

ภาพผลงานชดทสาม

ภาพประกอบ 257 ความทรงจา ภาพประกอบ 258 ความทรงจา พ.ศ.2549/1 ตกสาม/1 พ.ศ. 2549/2 ตกสาม/2 ภาพประกอบ 259 ความทรงจา ภาพประกอบ 260 ความทรงจา พ.ศ. 2549/3 ตกสาม/3 พ.ศ. 2549/4 หอประชมเกา มศว

ภาพประกอบ 261 ความทรงจา ภาพประกอบ 262 ความทรงจา พ.ศ. 2549/5 หอประชมใหม มศว พ.ศ. 2549/6 ตก 16 มศว

254

ภาพประกอบ 263 ความทรงจา ภาพประกอบ 264 ความทรงจา พ.ศ. 2549/7 สขมวท ซอย 23/1 พ.ศ. 2549/8 สขมวท ซอย 23/2

ภาพประกอบ 265 ความทรงจา ภาพประกอบ 266 ความทรงจา พ.ศ. 2549/9 แมนาเจาพระยา พ.ศ. 2549/10 ขบวนเรอพระทนง มหามงคลครองราชย 60 ป 12 ม.ย. 49 มหามงคลครองราชย 60 ป

ภาพประกอบ 267 ความทรงจา ภาพประกอบ 268 ความทรงจา พ.ศ. 2549/11 เรอพระทนงสพรรณหงส พ.ศ. 2549/12 พระทนงอนนตสมาคม 9 ม.ย. 49

255

โครงสรางภายในภาพผลงานชดทส ความทรงจา พ.ศ. 2549 จานวน 12 ภาพ ภาพท 13 ชอภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/1 ตกสาม/1 ขนาด 15” x 22” กลวธ ขดขด ลากเสน ระบายเคลอบ ระบายทบซอน ลางออก ระบายทบ สอวสด สนา, ดนสอดา, ดนสอส, แทงถาน, สผง, สอะคลลค, บนกระดาษ

ภาพประกอบ 269ความทรงจาพ.ศ. 2549/1 ตกสาม/1

โครงสรางภายในภาพ ความทรงจาพ.ศ. 2549/1 ตกสาม/1

ภาพประกอบ 270 แสดงจดเดนของภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/1 ตกสาม/1 จดเดนของภาพ โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานสงปลกสรางภายในภาพ เกดจากแถบสหรอแผนสทมกาลงสองสวางมากกวาบรเวณอนของภาพแสดงรปรางตวอาคาร (ตกสาม มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ) ขนาดใหญวางพาดทบ ระหวางทางขวามอของภาพ กอใหเกดการประสานกนระหวางรปและพน (รปรางตวอาคารและบรรยากาศของทองฟาโดยรอบ)

256

ภาพประกอบ 271 แสดงความกลมกลนของภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/1 ตกสาม/1

ความกลมกลน การใชสออนครอบคลม (Dominat tint) ลกษณะของสแททแปรคาเปนคาสออน (hued tint) หรอแผนสทมคาออนครอบคลมพนทเพอสรางความกลมกลนในชดทประสานสงเสรมกน กอใหเกดความกลมกลน และลกษณะของการสรางพนผวไวบรเวณขางใตของตวภาพ ทาใหการเปลยนแปลงคานาหนกตางๆ ของสบรเวณทวทงภาพ มลกษณะประสานกลมกลนกนมากยงขน โดยมคราบของการไหลซมของสอวสดสนา กระจายทวไปเกดเปนมตลวงตา

ภาพประกอบ 272 แสดงความสมดลของภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/1 ตกสาม/1

ความสมดล สมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน มลกษณะซายขวาสมดล เกดจากการกาหนดรปรางของตวอาคารภายในภาพ บรเวณทางดานขวามอของภาพใหมพนทขนาดใหญ แลวเลอนหายไปทางดานซายมอของภาพ ซงมขนาดพนทนอยกวาและมคานาหนกความทบแสงนอยกวา ความสวางมากกวา จงเกดความรสกถวงสมดลกน ในลกษณะซายขวาสมดลไมเทากน (ไมเหมอนกน)

เนอหาภายในภาพ เพอแสดงอารมณความรสกของผวจยในภาพทวทศน ของ

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ทผวจยกาลงศกษาอย จงไดเลอกภาพของอาคารสาม หรอตกสามมาเปนเนอหาในการแสดงออก ตองการแสดงความรสกตอสถานท ในสวนนหมายถง การศกษาและการเรยนร เราเรมตนจากภายในอาคาร ตกสามเปนอาคารทเกาแกแหงหนงของ

257

มหาวทยาลยฯ ทยงคงไดรบการดแลรกษา จนกลายเปนสญลกษณของมหาวทยาลยแหงน เปนความสขและความทรงจาของบคคลสาคญหลายๆ คนทสาเรจการศกษาจากมหาวทยาลยฯ แหงน ในปจจบน (พ.ศ. 2550) กลายเปนสถานททางานของอธการบด (ศาสตราจารย ดร.วรณ ตงเจรญ)

เปรยบเทยบการเรยนรทพฤตกรรมการศกษาของเราเรมตนจากภายในตวอาคาร หากตวอาคารภายในภาพเปนรางกายของคนเรา กคอการศกษาเรมตนจากภายในใจ มความเหมอนบนความตาง ขอเทจจรงคอความรไมไดถกเกบเอาไวในสงปลกสรางแตมอยทกหนทกแหง รอบๆ ตวเรา แงมมนแสดงออกภายในภาพ โดย โครงสรางตวอาคารภายในภาพไดเลอนหายไปกบบรรยากาศโดยรอบ

ภาพท 16 – 17 ความทรงจา พ.ศ.2549/2 ตกสาม/2 และตกสาม/3 แสดงแนวทางการสรางสรรคผลงานในแบบของ ภาพท 15 ความทรงจาพ.ศ.2549/1 ตกสาม/1 ภาพท 18 ชอภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/4 หอประชมเกา มศว ขนาด 15” x 22” กลวธ ขดขด, ลากเสน ระบายเคลอบ ระบายทบซอน ลางออก ระบายทบ สอวสด สนา ดนสอดา ดนสอส แทงถาน สผง สอะคลลค บนกระดาษ

ภาพประกอบ 273 ความทรงจาพ.ศ. 2549/4 หอประชมเกา มศว

258

โครงสรางภายในภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/4 หอประชมเกา มศว

ภาพประกอบ 274 แสดงจดเดนของภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/4 หอประชมเกา มศว

จดเดนของภาพ โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานสงปลกสรางภายในภาพ เกดจากลกษณะเสนโครงสรางของรปรางตวอาคารขนาดใหญของหอประชมเกา มศว ทอยทางดานซายมอของภาพ วางทาบเปนเสนทแยงเฉยงเขาไปทางดานขวามอของภาพ และหยด โดยการเวนชองวางบรเวณทองฟา (มตลวงตา) ของภาพ กอนจะกาหนดเสนตอเนองกบแนวตกหรอตวอาคารของโรงเรยนสาธต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร ฝายมธยม (อาคารหลงใหม) ทอยในระยะดานหลงไกลออกไป เกดจากการประสานกนของรปและพน โดยการระบายสเคลอบทบซอนใหเลอนหายไป และมลกษณะรปรางเปดและรปรางปดเขาหากน

ภาพประกอบ 275 แสดงความกลมกลนของภาพ ความทรงจาพ.ศ. 2549/4 หอประชมเกา มศว

ความกลมกลน การใชสออนครอบคลม (Dominat tint) ลกษณะของสแททแปรคาเปนคาสออน ลกษณะระบายเคลอบทบกนโดยกาหนดคากาลงสองสวางของกลมสเดน เชนส Cadmium yellow ผสมนาเจอจางหลายระดบ ระบายเปนลาดบแรก และใชกลมสรอง เชนส Cadmium Red ผสมกบส Sap Green (ปรกตเปนคสทผลกกน) จะทาใหเกดสในโทนสนาตาลเกดขน แตมลกษณะเฉพาะหลายระดบความทบแสงและโปรงใส ระบายเปนลาดบทสอง และใชกลมสประสานสงเสรมกนในกลมสนาเงน เชนส Ultramarinc blue ระบายเคลอบทบภาพเปน

259

ลาดบทสาม ทงหมดนเปนกลวธ ระบายสทบซอนจากสโทนสรอนมาหาสโทนเยน สรางใหเกดความกลมกลน โดยเรยงลาดบกลมสทกาหนดไว (จานวนไมมาก) และมการเปลยนแปลงอยางชาๆ ประสานกบพนผวของภาพ (บรเวณใตชนส) ชวยใหเกดความกลมกลนมากยงขน

ภาพประกอบ 276 แสดงความสมดลของภาพ ความทรงจาพ.ศ. 2549/4 หอประชมเกา มศว

ความสมดล สมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน เกดจากรปรางของตวอาคารดานซายและดานขวามอมขนาดตางกนไมเหมอนกน แตใหความรสกเทากนจากขนาดและทศทาง คอ รปรางของตวอาคารดานซายมอของภาพ มขนาดใหญกวา ดานขวาของภาพ แตรปรางของตวอาคารดานขวาของภาพมสวนสงกวาดานซายของภาพ จงเปนการชดเชยพนทดานบนของภาพ (ทองฟา) ใหมขนาดของบรเวณวางคลายทองฟานนอยกวาดานซายมอของภาพ จงเกดความรสกสมดลดานลางและดานบน ในพนทซายขวาของภาพพรอมกนไปดวย

เนอหาภายในภาพ เพอแสดงอารมณความรสกของผว จยในภาพทวทศน ของหอประชมเกามหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ผวจยมโอกาสเขารบฟงการบรรยายและรวมกจกรรมกบกลมเพอนนสต (ระหวางศกษาอยในระดบปรญญาตร) และวนทสาเรจการศกษาในระดบปรญญาตร (พ.ศ. 2541) ไดเขารวมพธการมอบใบปรญญาบตร ณ หอประชมแหงน ผวจยมความรสกวา สถานทใดๆ กตามทเกยวของกบพฤตกรรมมนษย ยอมสงผลตออารมณความรสกดานใดดานหนงเสมอ บางครงเลอนลาง และอยในความทรงจาลกๆทบางครงเราอาจหลงลมในกจกรรมทมความสาคญตางๆ เหลานนตอเราไปแลว จงอยากแสดงความรสกคลายความฝนทอาจอยในความทรงจาเลอนรางของใครหลายคน เชน บางสวนทเกดขนกบผวจย

ภาพท 19 – 20 ภาพความทรงจา พ.ศ.2549/5 หอประชมใหม มศว และภาพความ ทรงจาพ.ศ.2549/6 ตก 16 มศว แสดงแนวทางการสรางสรรคผลงานในแบบของ ภาพท 18 ความทรงจาพ.ศ.2549/4 หอประชมเกา มศว แตภาพ ตก 16 มศว ไมแสดงลกษณะของพนดนภายในภาพแสดงเฉพาะรปทรงอาคารสวนบน

260

ภาพท 21 ชอภาพ สขมวท ซอย 23/1 ขนาด 15” x 22” กลวธ ขดขด, ลากเสน, ระบายเคลอบ, ระบายทบซอน สอวสด สนา, ดนสอส, สเทยน, แทงถาน, สผง, สอะครลค, บนกระดาษ

ภาพประกอบ 277 สขมวท ซอย 23/1 โครงสรางภายในภาพ สขมวท 2549/1

ภาพประกอบ 278 แสดงจดเดนของภาพ สขมวท ซอย 23/1

จดเดนของภาพ โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางภายในภาพ เกดจากแผนสหรอบรเวณแถบสทมกาลงสองสวางขนาดใหญกวาบรเวณอนของภาพเปนจดนาสายตา เปนลกษณะการสรางจดเดนของภาพดวยทศทางภายในภาพ จากการวเคราะหผลงานของ แฟรงค เวบบ พบวา กลวธนสามารถสรางความรสกลวงตาใหเกดขนไดดวยความรสกทวา วตถทอยใกลขนาดใหญ อยไกลขนาดเลก หรอสลบกน (ในประเดนจตวทยาการรบร) ไดใชลกษณะของการระบายสและการจดชดคสทผลกกนมาวางชดกนสรางความรสกลวงตา ดงน ชดคสทผลกกน ชดคสทกลมกลนกน 1. Lemon yellow - Viridian 1. Cadmium yellow - Crimson Red

261

2. Orange - Cobalt Violet 2. Ceraleam Blue - Ultamarine Blue 3. Cadmium Red - Sap Green 3. Red Violet - Cobalt Violet Deep จากชดคสดงกลาวชวยประสานจดเดนของโครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางภายในภาพมากยงขน ดวยการระบายสใหเกดความกลมกลนจากกลมสทใช

ภาพประกอบ 279 แสดงความกลมกลนของภาพ สขมวท ซอย 23/1

ความกลมกลน การใชกลมสเอกรงค (Monochrome) การใชสเดยวเพอมองดแลวกลมกลนกนหรอเปนกลมเดยวกน อาจมสอนอยดวยแตไมมากนก ทาการปรบคาสดวยสขาวหรอสดาเพอสรางความกลมกลนเกดจากการระบายสทบซอน สลบกบการขดขดพนผวของภาพในบรเวณกวางและเรยงชดกน ลกษณะการทาซาๆ ซงกลวธน เวอรจเนย คอปป นยมใชปะตดปะตอแถบสทมคากาลงสองสวางตางกน ใหมาอยบนพนผวระนาบเดยวกนแตแสดงความรสกขาดชวงขาดตอน และเมอระบายสสวนรวมทบอกชนดวยสผงหรอสดาจากแทงถาน พบวาภาพมความกลมกลนประสานกนมากขน (คลายการลบภาพทเปนขอบคมออก) ชดสผงทใชในการระบายสเคลอบทบ มดงน (ส Charcoal and Dry Colour Washes) 1. Cadmium yellow 3. Crimson 2. Orange 4. Ultramarine blue เปนการเลอกกลมสในชดคสผลกกนในกลมสสวางสดใสของกลมสเอกรงค มาใชเปนสหลกในการระบายทบ แลวระบายเคลอบทบดวยสนากลมสทบใสอกชนหนง เพอสรางความกลมกลนสองลกษณะในเวลาเดยวกน ดวยกลวธนทาใหภาพมความลก (มตลวงตา)มากยงขน

ภาพประกอบ 280 แสดงความสมดลของภาพ สขมวท ซอย 23/1

262

ความสมดลสมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน โครงสรางของภาพสมดลแบบซายขวา เกดจากกาลงสองสวางของกลมสทตางกนและคานาหนกของการกระจายคาสผลกดงเขาหากน เทากนในลกษณะคาความรสกมดและสวาง ภาพท 22 ชอภาพ สขมวท ซอย 23/2 ขนาด 15” x 22” กลวธ ขดขด, ลากเสน, ระบายเคลอบ, ระบายทบซอน สอวสด สนา ดนสอส สเทยน แทงถาน สผง สอะครลค บนกระดาษ

ภาพประกอบ 281 สขมวท ซอย 23/2 โครงสรางภายในภาพ สขมวท 2549/2

ภาพประกอบ 282 แสดงจดเดนของภาพ สขมวท ซอย 23/2

จดเดนของภาพ โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางภายในภาพ ใชแผนสขนาดใหญทมคากาลงสองสวางมากกวาบรเวณอนของภาพเปนจดนาสายตา มลกษณะของ

263

รายละเอยดจากการขดขดนอยกวาบรเวณอน เพอแสดงความ รสกปลอดโปรง - โลงสบายตา ตามหลกการรบรจากจตวทยาการมองเหน เหมอนเปนบรเวณพกสายตาและสามารถมองเหนไดชดเจนในลาดบแรกเมอมองภาพ เพราะคากาลงสองสวางบรเวณนนมมากกวาสวนอน ดวยกลวธนสามารถสรางรปรางทมขอบคมบางสวนสลบกบความพรามวของรปรางบางสวน ชวยกระตนใหผชมคนหา รปรางจรงๆ หรอบรเวณสนสดของภาพมากยงขน ทาใหจดเดนของภาพดนาสนใจ

ภาพประกอบ 283 แสดงความกลมกลนของภาพ สขมวท ซอย 23/2

ความกลมกลนการใชกลมสเอกรงค (Monochrome) สรางความกลมกลน ภายในภาพ ใชการขดขดและการระบายสทบซอน ในทศทางแนวนอนและแนวตง ใหมลกษณะความหางหรอเรยงชดกน โดยตางกนดวยขนาดของอปกรณทใชทาการขดขด จงไดภาพทมลกษณะของพนผวทแปลกตาและจากกลวธนเวอรจเนย คอปป ไดใชสรางความกลมกลน ภายในภาพ ผวจยจงไดนามาพฒนาเปนแบบของตน ขนตอนนไดระบายสผงใหเกดความกลมกลนเพมมากขนอกชนหนง จากการนาชดสทมลกษณะผลกกน ในชดสทบใสมาทาการระบายทบ ชดสทใชมดงน ชดสทบใสทมลกษณะผลกกนจากสผง (Dry Color Washes) 1. Cadmium yellow - Ultramarine Blue 2. Crimson - Green (Bright green) 3. Lemon Yellow - Burnt Sienna (นาหนกคาความสวางผลกกน)

264

ภาพประกอบ 284 แสดงความสมดลของภาพ สขมวท ซอย 23/2

ความสมดล สมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน มลกษณะโครงสรางซายขวาสมดลกน โดยกาหนดใหคากาลงสองสวางของสภายในภาพมปรมาณของพนทมากกวาสวนททบหรอมดสลวภายในภาพ ทาใหคาความรสกทางดานนาหนก มความสมดลกนมากยงขน โดยกาหนดใหดานซายบนของภาพลงมายงดายขวาลางของภาพสรางความสมดล ภาพท 23 ชอภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/9 แมนาเจาพระยา มหามงคลครองราชย 60 ป 12 ม.ย. 49 ขนาด 15” x 22” กลวธ ขดขด ลากเสน ระบายเคลอบ ระบายทบซอน,ลางออก ระบายทบ สอวสด สนา, ดนสอดา, ดนสอส, แทงถาน, สผง, สอะคลลค, บนกระดาษ

ภาพประกอบ 285 ความทรงจาพ.ศ. 2549/9 แมนาเจาพระยา มหามงคลครองราชย 60 ป

12 ม.ย. 49

265

โครงสรางภายในภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/3 แมนาเจาพระยา มหามงคลครองราชย 60 ป

ภาพประกอบ 286 แสดงจดเดนของภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/9 แมนาเจาพระยา มหามงคลครองราชย 60 ป 12 ม.ย.49

จดเดนของภาพ โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางภายในภาพ โดยการกาหนดเสนนาสายตาจากบรเวณสวนพนของแมนา ในระยะใกลจากดานมมซายมอของภาพ ลากขนดานบน (ขวา) ของภาพ ระยะใกลขนาดของแมนาจะใหญกวาระยะไกล กาหนดความโปรงใสทบใสของส ใหมความทบซอนเกดมต คลายสงปลกสรางในมตลวงตา เกดเปนทวทศนรอบๆ รมแมนา แสดงสญลกษณภาพอาคารบานเรอนและสงปลกสราง วนแหงขบวนเรอราชพธสรราชสมบตครบรอบ 60 ป สมเดจพระเจาอยหวฯทรงครองสรราชสมบตครบ 60 ป ในป พ.ศ. 2549) และกาหนดใหขบวนเรอภายในภาพเปนจดเดนอยในแมนาเจาพระยา

ภาพประกอบ 287 แสดงความกลมกลนของภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/9 แมนาเจาพระยา มหามงคลครองราชย 60 ป 12 ม.ย. 49

ความกลมกลน เกดจากการระบายสทบซอนภายในกลมส ชมพ สม และเหลองใหเกดขนบรเวณชนสลาดบแรกของการระบายส หลงจากนนสรางรอยขดขดทบซอน จนเกดลกษณะประสานกนของบรเวณแผนสและพนผว กาหนดสสวนใหญของภาพเคลอบทบบรเวณ

266

พนทของสเหลองเพอใหเกดมตลวงตาดานความลก และเปนการประสานส ในกลมสตางๆ (สเดน สรอง ประสานสงเสรม) ใหเกดความกลมกลนโดยมลกษณะผลกดงกนและกน กลมสทใชผลกกน กลมสทกลมกลนกน 1. Cadmium yellow - Violet 1. Cadmium yellow – Crimon Red 2. Orange – Cobalt blue 2. Cerelean Blue – Ultamarine

ภาพประกอบ 288 แสดงความสมดลของภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/9 แมนาเจาพระยา มหามงคลครองราชย 60 ป 12 ม.ย. 49

ความสมดล สมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน เปนการสรางลกษณะสมดล

ดวยการกาหนดคากาลงสองสวางของสทใชทาการระบายใหดานขวามอมความทบใสมากกวาทางดานซายมอ ชวยใหเกดการเปลยนแปลงของคานาหนกทตางกน กอใหเกดความรสกสมดลซายขวาแบบไมเทากน มรายละเอยดตางกน

เนอหาภายในภาพ เพอแสดงอารมณความรสกของผวจยในภาพทวทศน ของ บรรยากาศในวนท 12 มถนายน พ.ศ. 2549 ขบวนพยหยาตราชลมารค เฉลมฉลองสรราชสมบตครบ 60 ป (โดยปน กองทพเรอใชเรอพระราชพธทงหมด 52 ลา ประกอบดวยเรอพระทนง 4 ลา คอ เรอพระทนงสพรรณหงส เรอพระทนงอนนตนาคราช เรอพระทนงนารายณทรงสบรรณ ร. 9 เรอพระทนงอเนกชาตภชงค เรอรปสตว 12 ลา เรอพระราชพธอนๆ จานวน 36 ลา ฝพายพระราชพธอนๆ จานวน 2,082 นาย) เปนความประทบใจ ทเกดจากความปตยนด ตอบรรยากาศของคนไทยทวทงประเทศในปเฉลมฉลองสรราชสมบตครบรอบ 60 ป ของสมเดจพระเจาอยหวฯ แมนาเจาพระยามประวตศาสตรสาคญมากมายในหลายเหตการณของชวงเวลาทผานมา แตในวนท ขบวนพยหยาตราชลมารค ไดออกมาทาหนาทในวาระน แสดงใหเหนถงความสงางามและยงใหญของภมปญญาและวถชวตของบรรพบรษไทยนบจากอดตถงปจจบนไมเสอมคลาย เรอคอพาหนะหนงทใชในการเดนทาง หลายครงทเรานาชวตและกาลเวลามาเปรยบเปรยกบเรอ แตไมวาจะอยางไร แม นาหรอสายนาตางหากเปนตวกาหนดรปรางและความสามารถของเรอ วถชวตกเชนเดยวกน สงแวดลอมทางธรรมชาตและทอยอาศย สงผลตอ

267

พฤตกรรมและศกยภาพของมนษยทอาศยอยในสงแวดลอมนนๆ เสมอไมวาจะทางใดทางหนง จากบานไมชนเดยวหลงเลกรมแมนาวนนเราอาจจะไดพบเหนนอยลง

ภาพท 24 ความทรงจา พ.ศ. 2549/10 ขบวนเรอพระทนง มหามงคลครองราชย 60 ป แสดงแนวทางการสรางสรรคผลงานในแบบของ ภาพท 23 แตแสดงคากาลงสองสวางของสมากกวาภาพท 23 และแสดงลกษณะแสงเงาภายในภาพเพมมากขน

ภาพท 25 ชอภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/11 เรอพระทนงสพรรณหงส 12 ม.ย. 49 ขนาด 15” x 22” กลวธ ขดขด ลากเสน ระบายเคลอบ ระบายทบซอนลางออก ระบายทบ สอวสด สนา ดนสอดา ดนสอส แทงถาน สผง สอะคลลค บนกระดาษ

ภาพประกอบ 289 ความทรงจา พ.ศ. 2549/11 เรอพระทนงสพรรณหงส 12 ม.ย. 49 โครงสรางภายในภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/11 เรอพระทนงสพรรณหงส 12 ม.ย. 49

ภาพประกอบ 290 แสดงจดเดนของภาพ ความทรงจาพ.ศ. 2549/11 เรอพระทนงสพรรณหงส 12 ม.ย. 49

268

จดเดนของภาพ โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางภายในภาพ แสดงจดเดนสงปลกสรางของพระบรมมหาราชวง (พระทนงจกรมหาปราสาท) บรเวณสวนขวามอของภาพไปจนเกอบสดขอบภาพบรเวณซายมอ มลกษณะของกาลงสองสวางของสประสมสขาว สเหลอง สชมพ ซงอยในกลมโทนสสวางสดใส เพอตองการขบเนนรปรางของหวเรอสพรรณหงส เปนจดเรมตนไปถงสดบรเวณลานา (ดานทายของเรอเลอนหายไป) โดยไดทาการตดทอนภาพจากความเปนจรงใหเหนเพยงขอบหรอเสนบางสวนและทดแทน ดวยการระบายส

ภาพประกอบ 291 แสดงความกลมกลนของภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/11 เรอพระทนงสพรรณหงส 12 ม.ย. 49 ความกลมกลน การใชสออนครอบคลม (Dominat tint) ลกษณะของสแททแปรคาเปนคาสออนสรางความกลมกลนโดยลกษณะของพนผวและกลมส กลาวคอใชวธการสรางองคประกอบใตภาพ และทาการขดขดใหเกดพนผว กอนทาการระบายสเคลอบทบซอนจนเกดเปนมตลวงตาของเสนประสานกนหลายชน ระบายสเคลอบทบใหเกดความกลมกลนโดยใชกลมสดงน กลมสทใชผลกกน (กลมสเดน) กลมสทกลมกลนกน (กลมสรอง) 1. Cadmium yellow - Violet 1. Cadmium yellow – CrimonRed 2. Orange – Cobalt blue 2. Cerelean - Blue – Ultamarine

ภาพประกอบ 292 แสดงความสมดลของภาพ ความทรงจาพ.ศ. 2549/11 เรอพระทนงสพรรณหงส 12 ม.ย. 49

269

ความสมดล สมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน เปนการสรางลกษณะสมดลโดยการกาหนดรปรางภายในภาพบรเวณสงปลกสรางใหมขนาดแตกตางกนทางดานซายมอและขวามอ ของภาพ และทดแทนคานาหนกความสมดลทางความรสกดวยกาลงสองสวางของส กลาวคอทางดานซายมอภายในภาพใชสเหลอง (มความสวางสดใส) ระบายเคลอบทบบรเวณทองฟา ทางดานขวามอภายในภาพใชสนาเงน (มความทบใส) ระบายเคลอบทบบรเวณทองฟา จงเกดความรสกสมดลกนควบคกบการระบายส

เนอหาภายในภาพ เพอแสดงอารมณความรสกของผวจยในภาพทวทศน ในวนทมขบวนพยหยาตราชลมารค 12 ม.ย. 49 เฉลมฉลองสรราชสมบตครบ 60 ป ของสมเดจพระเจาอยหว เรอสพรรณหงส เปนเรอพระทนงประเภทเรอกง มลวดลายอนประณตวจตรศลป ขนทาเนยบเปนชนสงสด มลวดลายสวยงาม (เปนมรดกอนลาคาของชาตไทย) และไดมโอกาสนาไปแสดงเปนสญลกษณทางดานศลปะไทยหลายตอหลายครง ใหชาวตางชาตไดรวมรจกศลปกรรมของไทย เรอสพรรณหงสลาปจจบนเปนเรอทในสมยพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตอขนเพอแทนเรอ “พระทนงศรสพรรณหงสในรชกาลท 1” ซงมสภาพชารด และเรอพระทนงสพรรณหงส ไดประกอบพธลงนาเมอวนท 13 พฤศจกายน 2454 (ปจจบนมอาย 95 ป) ภาพท 26 ชอภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/12 พระทนงอนนตสมาคม 9 ม.ย. 49 ขนาด 15” x 22” กลวธ ขดขด ลากเสน ระบายเคลอบ ระบายทบซอน ลางออก ระบายทบ สอวสด สนา ดนสอดา ดนสอส แทงถาน สผง สอะคลลค บนกระดาษ

ภาพประกอบ 293 ความทรงจา พ.ศ. 2549/12 พระทนงอนนตสมาคม 9 ม.ย. 49

270

โครงสรางภายในภาพ ความทรงจา พ.ศ. 2549/12 พระทนงอนนตสมาคม 9 ม.ย. 49

ภาพประกอบ 294 แสดงจดเดนของภาพ ความทรงจาพ.ศ. 2549/12 พระทนงอนนตสมาคม

9 ม.ย. 49

จดเดนของภาพ จดเดนอยบรเวณกงกลางภาพ โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางภายในภาพ เปนรปรางของตวอาคารพระทนงอนนตสมาคม โดยลดทอนรายละเอยดจากความเปนจรงลง ใหเลอนหายไป โดยลกษณะการะบายเคลอบทบแผนส ในกลมสฟา สเขยว สชมพ และสรางบรรยากาศรอบๆ ดวยกลมสเหลอง และเคลอบทบดวยสเขยวสลบสนาเงน ใหเกดลกษณะของเสนนาสายตา (มตลวงตา) พงตรงไปยงบรเวณกงกลางภาพทเปนรปรางตวอาคาร

ภาพประกอบ 295 แสดงความกลมกลนของภาพ ความทรงจาพ.ศ. 2549/12 พระทนงอนนตสมาคม 9 ม.ย. 49

ความกลมกลน การใชกลมสสวนรวม (Tonality of colors) ใชสสวนรวมของภาพออกสใดสหนงในสวนรายละเอยดของภาพจะมสอน กปรากฏสภาพสสวนรวมอยดวย เพอสรางความกลมกลนดวยปรมาณของสทอยในกลมวรรณะเดยวกน และเกดจากการสรางพนผวบรเวณใตชนส เปนองคประกอบดานใตของภาพดวยการขดขดลากเสนและระบายสเคลอบทบ (ใหเกดมตลวงตาดานความลก) สลบกบการใชกลมสในการระบาย โดยกาหนดใหมกลมสทใช ดงน

271

กลมสเดน กลมสรอง กลมสประสานสงเสรม 1. Cadmium yellow 2. Viridian Green 3. Ultamarine โดยการระบายเคลอบทบ ใหเกดการกระจายคานาหนกของสใหประสานกลมกลนกน

ภาพประกอบ 296 แสดงความสมดลของภาพ ความทรงจาพ.ศ. 2549/12 พระทนงอนนตสมาคม 9 ม.ย. 49

ความสมดล สมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน เปนการสรางคาความสมดล

โดยการกาหนดจดเดน คอตวอาคารพระทนงอนนตสมาคม ไวกงกลางของภาพ กาหนดกลมสทใชในการระบายสระหวางซายมอและขวามอของภาพตางกนใหเกดลกษณะสมดลกน แตไมเหมอนกน กลมสเหลองดานลางของภาพ แทนคากลมคน ทมาชมนมกนในวนเฉลมฉลองสรราชสมบตครบ 60 ปของสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดยเดช มหาราช (รชกาลท 9)

เนอหาภายในภาพ เพอแสดงอารมณความรสกของผวจยในภาพทวทศน ขณะทมเหตการณสาคญ ในป เฉลมฉลองสรราชสมบตครบรอบ 60 ป (สมเดจพระเจาอยหวรชกาลท 9ฯ) ในป พ.ศ. 2549 ณ บรเวณถนนราชดาเนนตลอดทงสาย มประชาชนชาวไทยพรอมใจกนใสเสอสเหลอง (วนจนทร สเหลอง วนคลายวนประสตของสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดชมหาราช) รวมใจกนเดนทางไปถวายพระพรกนอยางเนองแนน ทาใหภาพทปรากฏเตมไปดวยฝงชนและการชธงไตรรงค (ธงชาต) โบกสะบดไปมาละลานตา สรางความประทบใจ และซาบซงใจ ตอผวจยใหระลกถงวา วนนคอศนยรวม ของความรกความสามคค ความเปนหนงเดยวกนของคนไทย ในความรสกท ผวจยดใจทไดเปนสวนหนงในประวตศาสตรของชนชาตไทยครงน

272

4. การสรางสรรคผลงานในชดทส การเดนทาง จานวน 3 ภาพ ผวจยสรางสรรคจตรกรรมภาพทวทศนแสดงการตดทอนตามความเปนจรง และเสรมแตงตามจนตนาการ เพอแสดงอารมณความรสกในแบบของผวจย

1. เนอหาภายในภาพ แสดงภาพทวทศนทางความรสกของผวจย ในชวงเวลาหนงทมเหตการณสาคญตอชาวไทย ภาพท 27 ชอภาพ “สพรรณหงส 12 ม.ย.2549” แสดงความรสกของผวจยในวนทมขบวนพยหยาตราชลมารค 12 ม.ย. 2549 เฉลมฉลองสรราชสมบตครบ 60 ป ของสมเดจพระเจาอยหว รชกาลท 9 เรอสพรรณหงสภายในภาพกาลงพงทะยานไปขางหนาดวยพละกาลงของฝพายทสามคคผานบรรยากาศของแสงสเหลองทองทฉาบทบทวทงภาพสอความรสกถงความยงใหญแหงปฉลองสรราชสมบตครบ 60 ป ของสมเดจพระเจาอยหวเปนภาพแหงความปลมปตของชาวไทยทวทงแผนดน

ภาพท 28 – 29 ชอภาพ “สวรรณภม 28 ก.ย. 2549/1-2” แสดงความรสกของผวจยตอทาอากาศยานสวรรณภม ทเปดใชอยางเปนทางการเมอวนท 28 กนยายน พ.ศ. 2549 ทผานมา หลงคณะปฎรปการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยเปนประมก ทาการรฐประหารยดอานาจรฐบาล พ.ต.ท.ทกษณ ชนวตร ผานพนไปแลว 8 วน สอความรสกของความเปนทาอากาศยานทยงใหญเทาทประเทศไทยเคยมมา ทประกาศเปดใชอยางเปนทางการทามกลางปญหาและความขดแยงมากมายตอกลมบคคลหลายตอหลายกลม รวมทงสภาพความสมบรณในงานกอสรางทขาดความพรอมในการใชงานอนอาจนามาซงปญหาตางๆ

2. รปแบบในการแสดงออก แสดงรปแบบสกดตดทอน แสดงออกโดยใช เสน พนผว การระบายส ทดแทน

รายละเอยดทไดทาการสกดตดทอนออกไป เพอแสดงอารมณความรสกสวนตน 3. กลวธในการสรางสรรค การสรางสรรคผลงานในชดทส ผวจย ตองการถายทอดลกษณะทางอารมณความรสกมากยงขน จงลดทอนความถกตองของขนาดและระยะหางของวตถ รวมไปถงความรสกตอสงเหลานน ภาพสญลกษณ สงปลกสรางภายในภาพเกดจากลกษณะของเสน หรอแถบสทเกดขนจากกลวธ 6 ขนตอน ดงตอไปน ขนตอนในการลงมอปฏบตการสรางสรรค

ขนตอนทหนง ขดขดลายเสนบนกระดาษ ระบายเคลอบและขดขดทบ เปนขนตอนการเตรยมพนบนระนาบรองรบ

ขนตอนทสอง กาหนดโครงสรางของภาพ ดวยแถบสใชกลมสสวางสดใส เชน สเหลอง สสม สเขยว สฟา ระบายเคลอบผวภาพเปนชนบางๆ

273

ขนตอนทสาม เลอกโครงสรางของภาพพนระนาบรองรบทไดทาการเตรยมไว โดยใหความสาคญกบสวนของพนทสทมความสวางสดใส เพอสรางใหเกดจดสนใจ ในลาดบตอไป

ขนตอนทส กาหนดกลมสเดนททาการระบายสเปนการระบายสในลาดบทหนง กลมสรองททาการระบายสเปนการระบายสในลาดบทสอง กลมสประสานสงเสรมททาการะบายส เปนการะบายสในลาดบทสามโดยใชพกนแบนขนาดใหญกวา ในขนตอนกอนหนา

ขนตอนทหา ระหวางทสยงไหลเปยกซมอย สามารถเพม-ลด กลมสทใชทาการระบายใหมความเปลยนแปลง โดยยงคงรกษาคณสมบตความโปรงใสของสนาไวไดดวยการควบคมปรมาณนาทใชในการประสมส

ขนตอนทหก การระบายสนาทบซอน,เคลอบทบ,เชดออก เพอเนนจดสนใจของภาพ ในขนตอนนใชสอวสดสชนดแหง เชน ดนสอส สผง สจากดนสอดา ขดขดลากเสนทบซอนเพมเตมในบางพนท เพอตองการใหเกดความประสมประสานกลมกลนกน ภาพผลงานในชดทส

ภาพประกอบ 297 สพรรณหงส 12 ม.ย. 2549 ภาพประกอบ 298 สวรรณภม 28 ก.ย. 2549/1

274

ภาพประกอบ 299 สวรรณภม 28 ก.ย. 2549/2 ภาพท 27 ชอภาพ สพรรณหงส 12 ม.ย. 2549 ขนาด 15” x 22” กลวธ ขดขด ลากเสน ระบายเคลอบ ระบายทบซอนลางออก ระบายทบ สอวสด สนา ดนสอดา ดนสอส แทงถาน สผง สอะคลลคบน กระดาษ

ภาพประกอบ 300 สพรรณหงส 12 ม.ย. 2549

275

โครงสรางภายในภาพ สพรรณหงส 12 ม.ย. 2549

ภาพประกอบ 301 แสดงจดเดนของภาพ สพรรณหงส 12 ม.ย. 2549 จดเดนของภาพ โครงสรางภาพแสดงจดเดนทางดานทศทางภายในภาพ มลกษณะกาลงสองสวางของสเหลองเปนกลมสเดน ซงอยในกลมสสวางสดใส เพอตองการขบเนนรปรางของเรอ สพรรณหงส ไปสดบรเวณลานา ดานทายของเรอเลอนหายไป โดยไดทาการตดทอนภาพจากความเปนจรงใหเหนเพยงขอบหรอเสนบางสวนและทดแทนดวยการะบายส สรางมตทบซอนแสดงอารมณความรสก

ภาพประกอบ 302 แสดงความกลมกลนของภาพ สพรรณหงส 12 ม.ย. 2549 ความกลมกลน การใชสออนครอบคลม ลกษณะของสแททแปรคาเปนคาสออนสรางความกลมกลนโดยลกษณะของพนผวและกลมส สรางองคประกอบใตภาพ และทาการขดขดใหเกดพนผว กอนทาการระบายสเคลอบทบซอนจนเกดเปนมตลวงตาของเสนประสานกนหลายชน ระบายสเคลอบทบใหเกดความกลมกลนโดยใชกลมสดงน

276

กลมสทใชผลกกน (กลมสเดน) กลมสทกลมกลนกน (กลมสรอง) 1. Cadmium yellow - Violet 2. Cerelean - Blue – Ultamarine

ภาพประกอบ 303 แสดงความสมดลของภาพ สพรรณหงส 12 ม.ย. 2549

ความสมดล สมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน คานาหนกความสมดลดวยกาลงสองสวางของสเหลอง (มความสวางสดใส) ระบายเคลอบทบบรเวณทองฟา ทางดานขวามอใชสฟาออน (มความทบใส) ระบายเคลอบทบบรเวณสงปลกสรางดานหลง จงเกดความรสกสมดลกนควบคกบการระบายส

เนอหาภายในภาพ เพอแสดงอารมณความรสกของผวจยในภาพทวทศน ในวนทมขบวนพยหยาตราชลมารค 12 ม.ย. 49 เฉลมฉลองสรราชสมบตครบ 60 ป ของสมเดจพระเจาอยหว เรอสพรรณหงส เปนเรอพระทนงประเภทเรอกง มลวดลายอนประณตวจตรศลป ขนทาเนยบเปนชนสงสด มลวดลายสวยงาม เปนมรดกอนลาคาของชาตไทย เรอสพรรณหงสลาปจจบนเปนเรอทในสมยพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตอขนเพอแทนเรอ “พระทนงศรสพรรณหงสในรชกาลท 1 ซงมสภาพชารด และเรอพระทนงสพรรณหงส ไดประกอบพธลงนาเมอวนท 13 พฤศจกายน 2454 (ปจจบนมอาย 95 ป) ภาพท 27 ชอภาพ สวรรณภม 28 ก.ย. 2549/1 ขนาด 15” x 22” กลวธ ขดขด ลากเสน ระบายเคลอบ ระบายทบซอนลางออก ระบายทบ สอวสด สนา ดนสอดา ดนสอส แทงถาน สผง สอะคลลคบน กระดาษ

277

ภาพประกอบ 304 สวรรณภม 28 ก.ย. 2549/1 ภาพประกอบ 305 แสดงจดเดนของภาพ สวรรณภม 28 ก.ย. 2549/1 จดเดนของภาพ โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานการใชพนทแสงและเงาภายในภาพ เกดจากการระบายสสวางสดใส ในกลมสโทนสวาง เพอสอถงวสดทอยดานหนาของภาพ (ใกลสวาง ไกลมด) ไมไดคานงถงระยะทหางตามความเปนจรง แสดงกลมสวรรณะสรอนเยน และจดกลมชดคสทผลกกน หรอ กลมกลนกน ดงน กลมชดคสทผลกดน กลมชดคสทกลมกลนกน 1. Lemon yellow-Viridian 1. Cadmium yellow-Crimson Red

278

ภาพประกอบ 306 แสดงความกลมกลนของภาพ สวรรณภม 28 ก.ย. 2549/1 ความกลมกลน เกดจากการใชกลมสวรรณะรอนเยน(กลมสนาเงนและกลมสเหลอง) การขดขดลากเสนดวยดนสอส ระบายสทบซอนหลายชนสเพอใหมบรเวณของแผนสโปรงใส ใหมมตของรปรางซา ใชการสรางองคประกอบใตภาพ เพอให เกดความตอเนองของเสน และมลกษณะทสนสะเทอนลวงตา เกดเปนการมองเหนทศทางของภาพ บรเวณสทใชทาการระบายมขนาดกวางไมแสดงรายละเอยด เพมเตมบางสวนในภาพดวยการเนนสทมดทบภายหลง เพอใหเกดการกระจายคานาหนกของความสวางสดใส ทวบรเวณภาพเพอใหเกดความกลมกลน ภาพประกอบ 307 แสดงความสมดลของภาพ สวรรณภม 28 ก.ย. 2549/1 ความสมดล สมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน เกดจากการวางตาแหนงของรปรางสงปลกสรางภายในภาพขนาดใหญไวดานขวามอแลวเลอนหายไปทบซอนกบรปรางซาๆ หลายขนาดทางดานซายมอของภาพ เปนมตลวงตาของภาพการใชกลมรปรางวางภาพ

ซาๆกนหลายขนาดและหยดการซากนดวยพนทขนาดใหญภายในภาพ แสดงพนทของทองฟาภายในภาพ

279

ภาพท 28 ชอภาพ สวรรณภม 28 ก.ย. 2549/2 ขนาด 15” x 22” กลวธ ขดขด ลากเสน ระบายเคลอบ ระบายทบซอนลางออก ระบายทบ สอวสด สนา ดนสอดา ดนสอส แทงถาน สผง สอะคลลคบน กระดาษ ภาพประกอบ 308 สวรรณภม 28 ก.ย. 2549/2 ภาพประกอบ 309 แสดงจดเดนของภาพ สวรรณภม 28 ก.ย. 2549/2 จดเดนของภาพ โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานการใชพนทแสงและเงาภายในภาพ ดวยกลมสโทนสวาง แสดงสงปลกสรางทอยดานหนาและดานหลงของภาพ โดยใชพกนแบนขนาดใหญ ระบายทบซอนรปรางภายในภาพสลบกลมกน จากวรรณะสรอน (กลมสสวาง) ไปหาวรรณะสเยน (กลมสมดทบ) ใชการระบายสเปยกบนเปยกสลบการขดขดในเวลาเดยวกน เกดพนผวทนาสนใจบรเวณจดเดนของภาพแสดงกลมสทใชในการระบาย มดงน

280

กลมวรรณะสรอน กลมวรรณะสเยน 1. Lemon yellow 1. Sap Green 2. Crismson Red 2. Cobalt Blue (กงทบใส) 3. Orange Deep (กงทบใส) 3. Ultramarine blue ภาพประกอบ 310 แสดงความกลมกลนของภาพ สวรรณภม 28 ก.ย. 2549/2 ความกลมกลน เกดจากลกษณะการใชกลมสสวนรวมวรรณะสรอนเยน เพอสรางความกลมกลนภายในภาพ สลบกบการขดขดลากดวยดนสอดาและการใชพกนแบนขนาดใหญระบายสทบในขนตอนทสเมอสสวนรวมแหงแลว ภาพประกอบ 311 แสดงความสมดลของภาพ สวรรณภม 28 ก.ย. 2549/2 ความสมดล สมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน เกดจากการกาหนดรปรางของสงปลกสรางภายในภาพทางดานขวามอใหมขนาดใหญ ถวงดลกบบรเวณพนททางดานซายมอ แสดงคากาลงสองสวางของสทถวงดลกน

เนอหาภายในภาพท 27 - 28 แสดงอารมณความรสกของผวจย ตอทาอากาศยานสวรรณภม ทเปดใชอยางเปนทางการเมอวนท 28 ก.ย. 2549 ทผานมา หลงคณะปฎรปการ

281

ปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยเปนประมข ทาการรฐประหารยดอานาจรฐบาล พ.ต.ท.ทกษณ ชนวตร ผานพนไปแลว 8 วน ทาอากาศยานสวรรณภม ใชเวลากอสรางทยาวนาน เรมโครงการกอสรางป พ.ศ.2503 สาเรจเปดใชงานจรงป พ.ศ.2549 รวมระยะเวลากอสรางนาน 46 ป เตมไปดวยประวตศาสตรทแสดงอานาจ จากกลมผลประโยชนมากมายหลายกลม เปนตานานความขดแยงหลายยคหลายสมย จวบจนวนน ในคณะรฐบาลรกษาการ (พ.ศ.2550)กยงคงตองรอใหดาเนนการตรวจสอบแกไขขอเทจจรงกนตอไป (สยามดารา. 2550 : 58) ภายในภาพท 27-28 ผวจยแสดงอารมณความรสกดวยกลมสตรงขามขดแยงกน สลบความมดทบลวงตาของกลมส เพอสอความรสกของผวจยตอทาอากาศยานสวรรณภมดงทไดกลาวมา สรปผลการพฒนาสรางสรรคผลงาน จากการสรางสรรคและพฒนาผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศน ดวยกลวธการสรางสรรคจากสอวสดสนาในแบบของผวจย 4 ชด จานวน 29 ภาพ สรปไดดงน 1. โครงสรางภาพและการออกแบบ ออกแบบโครงสรางของภาพ ดวยจดเดนทประกอบดวย 3 ลกษณะจากแนวคดดานการออกแบบ ผวจยไดนามาใชเปนแนวทางในการออกแบบผลงานจตรกรรมภาพทวทศนทแสดงการ สกดตดทอนความเปนจรงตามตาเหน และสรางเสรมโครงสรางภาพตามจนตนาการขนมาทดแทน การแสดงออกทางดานกลวธการระบายสใชหลกการใชสสรางความกลมกลน ทดแทนความถกตองตามความเปนจรง ตามลกษณะโครงสรางของภาพทมจดเดนดงตอไปน 1. โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางภายในภาพ (มตลวง) 2. โครงสรางภาพทมจดเดนทใช สงปลกสรางภายในภาพ (รปราง) 3. โครงสรางภาพทมจดเดนทใชแสงและเงาภายในภาพ (แผนสระบายทบ) 2. ความกลมกลนโดยหลกการใชส จากการวเคราะหภาพผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศนของ แฟรงค เวบบ และเวอรจเนย คอปป ในหลกการใชสสรางความกลมกลน ผวจยไดนามาพฒนาสรางสรรคผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศน ในแบบของผวจย ดงตอไปน 1. กลวธการสรางพนผวไวใตชนสสวนตางๆ ภายในภาพ สรางองคประกอบใตภาพกอนการระบายสเคลอบทบบนชนส ดวยกลวธการดงกลาวสามารถสรางความกลมกลนแสดงใหเหนรอยขด ขด เสนตางๆ ทประสานกนไปมาภายในภาพ กอใหเกดความเชอมโยงตอเนองกนในคาความรสกผลกดงในสวนรปและสวนพนของภาพไดอยางมประสทธภาพ 2. กลวธการกาหนดกลมสในการระบายส แสดงการกาหนดกลมสทมผลตอการรบรทางตาและความรสกในมตลวงตาดานตางๆ ทมลกษณะการสรางสรรคผลงาน ดงน

282

2.1 กลมสทใชภายในภาพมลกษณะเดน = กลมสเดน 2.2 กลมสทใชภายในภาพมลกษณะรองลงมา = กลมสรอง 2.3 กลมสทใชภายในภาพมลกษณะการประสานสงเสรม = กลมสประสานสงเสรม ในการแบงกลมสออกเปน 3 ลกษณะดงกลาว สามารถกาหนดชดสในแตละชดไดมากมายหลายลกษณะ จากความรสกทมตอการระบายส หรอผลทไดจากการระบายสเคลอบทบ หลกการใชสสรางความกลมกลน ซงสามารถแบงลกษณะเดนในการใชสเพอ ใหเกดความกลมกลนภายในภาพ ได 5 ประการ 1. การใชกลมสเอกรงค (Monochrome) 2. การใชกลมสวรรณะรอนเยน (Tone of colors) 3. การใชกลมสสวนรวม (Tonality of colors) 4. การกลบคาส (Discord) 5. การใชสออนครอบคลม (Dominat tint) และสามารถสรางความรสกทมความกลมกลนดวยลกษณะของกาลงสองสวาง (ทบใส โปรงใส) ตามโครงสรางภาพทออกแบบ ภายใตกลวธการกาหนดกลมสสามารถกาหนดการระบายสได ดงน 1. การระบายวรรณะสรอนไปหาวรรณะสเยน กาหนดใหเปลยนแปลงอยางชาๆ หรอรวดเรว สอดคลองกบโครงสรางภาพทออกแบบ (วรรณะสรอนเยน) 2. การระบายสจากกลมสสวางสดใส ไปหาสมดทบแสง หรอสลบกน 3. การระบายสทมคาความสดใสของส หรอทบใสของส มาวางชดกน เพอกอใหเกดการหยดหรอการเปดปดพนทในสวนตางๆ ของภาพ สรางความกลมกลน ในการกาหนดการระบายส 3 ลกษณะดงกลาว ทาใหความสาคญของเสนในโครงสรางภาพทออกแบบกอนการระบายสมความสาคญลดนอยลง เพราะการระบายสเคลอบทบและการกาหนดกลมส (สเดน สรอง สประสานสงเสรม) กอใหเกดลกษณะของความเปลยนแปลงภายในภาพอยตลอดเวลา ดงนนภาพทเสรจสนจงไมตรงกบโครงสรางของภาพทออกแบบไวแตแรกทกประการ อปกรณทใชในกลวธการระบายส เพอสรางความกลมกลนภายใน การใชพกนชนดแบนหลายขนาดในการระบายสในพนทขนาดใหญจะใชพกนแบนขนาดใหญ ทาการระบายส สวนพนทมขนาดเลกลงมาภายในภาพจะใชพกนแบนขนาดเลก ระบายทบซอนกนไปมา โดยมลกษณะการใชพกนแตละขนาดในกลวธการระบายสอยางกวางๆ ดงน 1. พกนชนดแบนขนาดใหญ ระบายสบรเวณพน เคลอบทบซอน หรอพนทเปดกวางมากใชกบกลวธการระบายสแบบเปยกบนเปยก 2. พกนชนดแบนขนาดกลาง ใชระบายสทบซอนแผนสหลายลกษณะเพอแสดงโครงสรางภายในภาพ นยมใชกบกลวธระบายสแบบเปยกบนแหง หรอสลบกน

283

3. พกนชนดแบนขนาดเลก ใชระบายสขบเนนในสวนตางๆ ภายในภาพเพอใหเกดรายละเอยดในสวนเลกๆ นยมใชกบกลวธการระบายสนาหลากหลายลกษณะ เพอตองการความกลมกลนทางดานโครงสรางภาพและกลมสทมความตอเนองกน จากกรณศกษาผลงานจตรกรรมส นาภาพทวทศนของแฟรงค เวบบ และเวอรจเนย คอปป ผวจยไดนาผลการศกษาวเคราะห โครงสรางของภาพ สวนประกอบทางศลปะมาใชในการสรางผลงาน เพอใหเกดคณคาทางความงามความมเอกภาพ ความกลมกลนโดยหลกการใชสสรางความกลมกลนดวยการแบงกลมส การกาหนดลกษณะการระบายสแบบตางๆ การกาหนดพกนและอปกรณในการระบายส เพอสรางความกลมกลน มาใชในการสรางสรรคผลงานจตรกรรมภาพทวทศนของผวจย 3. ความสมดล สมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน และบนลางสมสมดลกนแบบไมเหมอนกน ความสมดลเปนคาความถวงความเทากนสวนทเกดขนจากการออกแบบของโครงสรางภาพกอใหเกดความรสกสมดลภายในภาพทเปลยนแปลงอยตลอดเวลาภายใตกระบวนการสรางสรรคผลงานของผวจย แตในขนตอนของระยะท 5-6-7-8 ตามลาดบในรายละเอยดการสรางสรรคผลงาน แตละภาพผวจยไดใชหลกความสมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกนในโครงสรางของภาพจะถกควบคมเพอใหไดคาความรสกสมดลจากสญลกษณทางศลปะ ดงน 1. การใชนาหนกสหรอคากาลงสองสวางของสสรางความสมดล 2. การใชกลมรปรางหรอบรเวณของขนาดในพนททาการระบายสสรางความสมดล 3. การใชรปและพน (ในสภาพจดเดนจดรอง) สรางความสมดล สงทไดจากการศกษาและพฒนาสรางสรรคผลงานคอแนวทางการสรางสรรคผลงานทางทศนศลปทเปนระบบอกแนวทางหนง สามารถอธบายความสาคญในการแสดงออกไดวา “เมอทาการวาดภาพสงใด สงทวาดหรอภาพทตองการวาดนน เรามความสมพนธหรอรสกอยางไร อะไรคอสาระสาคญทตองการถายทอดและกลวธใดทจะมความเหมาะสม” โดยจะตองมเนอหาทเหมาะสมกบสภาพการณปจจบน เชน มความโดดเดนเปนประโยชนอยางไร ตอใครเปนอยางไรไดอก แสดงความเปนอดต ปจจบนหรออนาคต จากการทผวจยไดทาการทดลองทดสอบทางดานกลวธอยางตอเนอง พบวาสอวสด สนาสามารถใชควบคกบสอวสดชนดอนอกไดหลากหลายลกษณะ ดวยความยดหยนทางคณสมบตของสนาและการรจกเฝาสงเกตในขนตอนของกระบวนการทางานจะพบวาการเรยงลาดบขนตอนการทางานโดยผานกลวธตางๆ สามารถปรบปรงการใชงานไดอยตลอดเวลา ในสวนนเกดจากคาแนะแนวทางจาก อาจารยทปรกษา รองศาสตราจารยพฤทธ ศภเศรษฐศร ทใหแนวทางในแบบการวจยและพฒนาสรางสรรคผลงานทางทศนศลปจน

284

สามารถคลคลายมาเปนแบบของผวจย โดยเฉพาะผลงานในชดทส “การเดนทาง” เปนรปแบบการพฒนาสรางสรรคผลงานในแบบของผวจยมากทสด ผวจยไดสรปการพฒนาสรางสรรคผลงานชดทสของผวจย ทใชเพอเปนแนวทางในการสรางสรรคผลงานทางทศนศลปตอไปไว ดงน 1. เนอหาของภาพทวทศน แสดงเนอหาของภาพทวทศนทางบกและทางนา ถายทอดในลกษณะตดทอนความเปนจรงตามตาเหน และทดแทนสงทตดทอนออกไปดวยกลวธการระบายส แสดง อารมณความรสกในแบบของผวจย 2. โครงสรางของภาพ แสดงโครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางภายในภาพ โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานสงปลกสรางภายในภาพ และโครงสรางภาพทมจดเดนทางดานการใชพนทแสงและเงาภายในภาพ โดยออกแบบใหมความสาคญกบรปและพนมากทสด เปนการวาดภาพ เชงลบสลบเชงบวก ในบางสวนของภาพ เพอสรางความสมพนธของรปและพนใหประสานกนมากยงขน 2.1 จดเดนภายในภาพ แสดงจดเดนของภาพดวยทศทางควบคมระยะการมองภายในภาพ ประสานกบกาลงสองสวางของส โดยใชกลมสเปนจดเดน 2.2 ความกลมกลน แสดงหลกการใชสสรางความกลมกลน 2.3 ความสมดล แสดงสมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน และบนลางสมดลกนแบบไมเหมอนกน 3. กลวธการสรางสรรคผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศน เพอเปนสอแสดงอารมณความรสกในแบบผวจยมดงน 3.1 การสรางองคประกอบใตชนสดวยการขดขดลากเสนแสดงความรสกลกลบ นาตดตาม ใหเหนรายละเอยดเพยงบางสวนกระตนจนตนาการใหผชมมสวนรวม 3.2 การระบายสเคลอบทบ เชดออก ดวยสอวสดสนา สรางอารมณความรสกตามการออกแบบกลมสทใช สมพนธกบเนอหาภายในภาพเปนการระบายสทแสดงความรสกสดๆแสดงฝแปลงขณะทาการระบายสลงไป 3.3 การสรางพนผวและมตลวงตา แสดงอารมณความรสกจากสอวสดสชนดแหง เชน ดนสอส สเทยน สฝน - สผง ประสานกบสอวสดสนา เปนจดเรมตนของแนวทางสรางสรรคกลวธแบบอนไดในอนาคตจากการนาสอวสดอนมาทดลองใชอยางเปนระบบ และมเปาหมายในการใชสรางสรรคผลงาน 3.4 การกาหนดกลมสเพอใชทาการระบายส 3 ประการ คอ กลมสเดนภายในภาพ กลมสรองภายในภาพ กลมสประสานสงเสรมภายในภาพ สามารถจดกลมเพอการสรางสรรคผลงานทางทศนศลปไดหลากหลายสอวสด ไมเฉพาะสนา สนามน สอะคลลค การพฒนาสรางสรรคผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศนของผวจย เปนผลงานทางทศนศลปทมรปแบบการแสดงออกจดอยในกลม แสดงออกทางอารมณความรสกโดยการนากลวธการสรางสรรคมาแสดงออก มสอการแสดงออกเปนผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศน

285

ประสบการณทไดรบจากการวจยและพฒนาสรางสรรคผลงานทางทศนศลปภายใตกรอบกรณศกษา ผวจยจะนาความรทไดรบจากการศกษาและพฒนาในครงนไปพฒนาสรางสรรคผลงานศลปะของผวจยในลาดบตอไป

บทท 5 สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ

จากการศกษาวจยในหวขอ จตรกรรมสนาภาพทวทศน : กรณศกษาผลงานจตรกรรม สนาภาพทวทศน ของแฟรงค เวบบ และเวอรจเนย คอปป สรปผลของการศกษาวจยดงน

1. ความมงหมายของการวจย 1. เพอศกษาวเคราะหแนวความคดของการสรางสรรคผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศนของแฟรงค เวบบ และ เวอรจเนย คอปป ในประเดน 1.1 เนอหาของภาพ 1.1.1 ดานสงแวดลอมตามธรรมชาต 1.1.2 ดานสงคม

1.2 โครงสรางของภาพ 1.3 กลวธการสรางสรรคผลงานของศลปน

2. เพอนาขอมลจากการศกษาคนความาพฒนาสรางสรรคจตรกรรมสนาตามแนวทางการพฒนาสรางสรรคของผวจย

2. ความสาคญของการวจย 1. ทาใหทราบถงทมาของแนวความคด เนอหาของภาพ โครงสรางของภาพ และ

กลวธการสรางสรรคผลงานของศลปนในผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศนของ แฟรงค เวบบ และ เวอรจเนย คอปป

2. สามารถนาผลทไดจากการศกษาผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศนของ แฟรงค เวบบ และ เวอรจเนย คอปป มาพฒนาสรางสรรคเปนผลงานในลกษณะของผวจย

3. เปนประโยชนตอการศกษาผลงานจตรกรรมสนา โดยการวเคราะหเพอมงพฒนาสรางสรรคผลงานอยางเปนระบบ

3. ขอบเขตของการวจย 1. ในงานวจยฉบบนจะศกษาวเคราะหผลงานจตรกรรมสนาของแฟรงค เวบบ จาก

ภาพผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศน ระหวางป ค.ศ.1990 – 1994 2. ในงานวจยฉบบนจะศกษาวเคราะหผลงานจตรกรรมสนาของเวอรจเนย คอปป จาก

ภาพผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศน ระหวางป ค.ศ.1988

287

3. ผลทไดจากการศกษาวจยผลงานจตรกรรมสนาของแฟรงค เวบบ และเวอรจเนย คอปป ผวจยจะนามาประยกตใชพฒนาสรางสรรคผลงานจตรกรรมสนา ตามลกษณะของผวจย กลมตวอยางซงผวจยไดใชวธการสมตวอยางจากรปภาพผลงานจตรกรรมภาพทวทศนของแฟรงค เวบบ และแวอรจเนย คอปป เปนขอมลชนรอง ตามจดมงหมาย (Purposive Sampling) โดยผลงานทจะเปนกลมตวอยางผลงานจตรกรรมภาพทวทศนสนาของแฟรงค เวบบ และเวอรจเนย คอปป ผวจยไดทาการพจารณาคดเลอกภาพทเหมาะสม และนาไปปรกษา ศาสตราจารยพเศษอาร สทธพนธ ไดผลงานของแฟรงค เวบบ จานวน 30 ภาพ เปนภาพทวทศนทางบก จานวน 17 ภาพ และ กลมภาพทวทศนทางนาและทางทะเล จานวน 13 ภาพ ดงน

1) กลมภาพทวทศนทางบก จานวน 17 ภาพ ดงน 1. Sutter Creek, watercolor on paper 15”×22” 2. Montercy Morning, watercolor on paper 15”×22” 3. Old Forge Hermitage, watercolor on paper 15”×22” 4. Vero Beach, watercolor on paper 15”×22”

5. The Edge of the Forest, watercolor on paper 15”×22” 6. Hudson Elevator East, watercolor on paper 15”×22” 7. Oaxaca Church, watercolor on paper 15”×22” 8. Farm on the Battenkill, watercolor on paper 15”×22” 9. Blue Oaxaca, watercolor on paper 22”×30”

10. The Jungle Shop, watercolor on paper 15”×22” 11. Wilson’s Mill, VI, watercolor on paper 22”×30”

12. Market Cornerad, watercolor on paper 22”×30” 13. University Platz, watercolor on paper 22”×30” 14. West Wardsboro Lumber, watercolor on paper 22”×30 15. Decorah Backstreet, watercolor on paper 22”×30” 16. Market, watercolor on paper 22”×30” 17. Pittburgh’s Market Square, watercolor on paper 22”×30”

2) กลมภาพทวทศนทางนาและทางทะเล 13 ภาพ

1. Cove, watercolor on paper 22”×30” 2. The Dalles, watercolor on paper 22”×30”

288

3. Rockport Boatyard, watercolor on paper 15”×22” 4. Sam’s Place, watercolor on paper 22”×30”

5. Pacitic Grove Beach, watercolor on paper 22”×30” 6. Kennebunkport, watercolor on paper 22”×30” 7. Low Tide, watercolor on paper 22”×30” 8. Lover’s Paint Revisited, watercolor on paper 22”×30” 9.. Captain Randy’s Landing, watercolor on paper 22”×30” 10. Yaughiogheny Marina, watercolor on paper 15”×22” 11. Gateway Fleet, watercolor on paper 15”×22” 12. Sea Girt Ligth, watercolor on paper 15”×22”

13. Faust Marina, watercolor on paper 22”×30”

และสาหรบ เวอรจเนย คอปป ผวจยรวบรวมผลงานจตรกรรมสนาภาพทวทศน จากหนงสอ Discovery the Inner Eye Experiments in Water Media, Virginia Cobb ไดจานวน 40 ภาพ และเลอกภาพผลงานจากเกณฑเดยวกบ ของแฟรงค เวบบ ซงไดภาพผลงานจานวน 20 ภาพ ไดแก

1. CANYON WALL WITH DOVE, watercolor and acrylic 60”×40” 2. SETTING SUN, RED MESA, watercolor, acrylic, oil pastel 32”×40” 3. LAYERED TIME, watercolor on paper, acrylic collage on 4-ply rag board

32”×40” 4. CANYON MORNING, colored pencil, watercolor, and acrylic 30”×22” 5. CANYON WALL 8 watercolor, acrylic and stone on 4-ply rag board 32”×40” 6. CANYON WALL 14, watercolor, acrylic and stone on 4-ply rag board

46”×46” 7. JOURNEYS, watercolor, acrylic and colored pencil on 4-ply rag board

34”×34” 8. CANYON WALL, charcoal and watercolor on 4-ply bristol board 32”×40” 9. NESTING 6, watercolor and ink on paper 22”×30” 10. ENERGY FLOW, dry color and watercolor on paper 22”×30” 11. ANCIENT WALL 2, watercolor, gesso and colored pencil on rag board

32”×40” 12. THE WEIGHT WATCHER, charcolor and watercolor on paper 22”×30” 13. WINTER INHERITANCE, watercolor on paper 22”×28” 14. JOURNEYS 7, watercolor and acrylic on 4-ply board 32”×40”

289

15. QUARRY, watercolor and acrylic on 4-ply bristol board 30”×38” 16. ANCIENT WALL 13, watercolor, acrylic collage 22”×30” 17. QUARRY 1, India ink and acrylic on 4-ply rag board 32”×40” 18. CANYON DE CHELLY, watercolor on paper 14”×22” 19. RIVERBED, watercolor and acrylic on 4-ply bristol board 30”×22” 20. COLORS OF NEW MEXICO, watercolor, acrylic and ink 36”×48”

4. สรปผลการศกษาวจย 4.1 การศกษากลวธการสรางสรรคผลงาน จตรกรรมภาพทวทศนดวยสอวสดอปกรณของแฟรงค เวบบ ไดผลสรปดงตอไปน 4.1.1 เนอหาในจตรกรรมภาพทวทศน แสดงการบนทก ทศนยภาพจากการสงเกตเหนจรง ของผสรางสรรคผลงาน ประกอบดวยชวงเวลา สถานท ผคน รวมไปถงสงคมและวถชวต ของผคนในขณะนน สภาพของทองถน จากความเปนจรงของธรรมชาต ซงศลปนมความซาบซง พงพอใจ และไดบนทกโดยการสรางสรรคผลงานขน ดงนน เนอหาทปรากฏในจตรกรรมภาพทวทศน จงประกอบดวยเนอหา 2 สวน 4.1.1.1 เนอหาธรรมชาตแวดลอม 4.1.1.2 เนอหาทางดานสงคม เนอหาในจตรกรรมภาพทวทศน ของแฟรงค เวบบ พบวา แสดงออกโดยการลดทอดรายละเอยดของเนอหาทปรากฏในภาพทวทศน (สกดตดทอน) ความเปนจรงตามตาเหน และเพมเตมบางอยางขนมาทดแทน โดยเฉพาะหลกการใชสสรางความกลมกลน และการออกแบบโครงสรางภาพในผลงานทศนศลป 4.1.2 โครงสรางของภาพ พบวา แฟรงค เวบบ ใชการออกแบบใหโครงสรางภาพผลมความเหมาะสมเกดคาของความงามและมความเปนเอกภาพ แบงได 3 ลกษณะ คอ 4.1.2.1 โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานทศทางภายในภาพ 4.1.2.2 โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานสงปลกสราง ภายในภาพ 4.1.2.3 โครงสรางภาพทมจดเดนทางดานการใชพนทแสงและ เงาภายในภาพ จดเดนภายในโครงสรางภาพทงสามลกษณะน แฟรงค เวบบ ใชเพอแสดงความประทบใจตอการสรางสรรคภาพผลงาน เชน ในภาพของกลมอาคาร (บาน) ทมหลงคา ทรงสง ซงจะกาหนดให จดเดนอยทคากาลงสองสวางบรเวณหลงคา เดนชด กวาสวนอนของตวภาพดวยวธการน ระยะและมตลวงตา (ความลก) จะเกดขนตอบรเวณทสองสวางนน ผลทไดคอภาพ

290

สงปลกสรางทมจดเดนทางดานการใชพนทแสงและเงาภายในภาพ หรอลกษณะของจดเดนอนกจะใชกลวธการดงกลาวนสลบกน เพอสะทอนความรสกของศลปนออกมา 4.1.3 ความกลมกลน แฟรงค เวบบ สรางความกลมกลนดวยลกษณะเดน จากหลกการใชสสรางความกลมกลน ซงสามารถแบงลกษณะเดนในการใชสเพอ ใหเกดความกลมกลนได 5 ประการ (Harmony of Color) สอดคลองกบทศนะดานการใชสสรางความกลมกลนในผลงานทศนศลป ของ วรณ ตงเจรญ (2535 : 48) และ โกสม สายใจ (2540 : 80)

4.1.3.1 การใชกลมสเอกรงค (Monochrome) 4.1.3.2 การใชกลมสวรรณะรอนเยน (Tone of colors) 4.1.3.3 การใชกลมสสวนรวม (Tonality of colors) 4.1.3.4 การกลบคาส (Discord) 4.1.3.5 การใชสออนครอบคลม (Dominat tint) ดวยลกษณะการสรางความกลมกลนน มตและบรเวณวาง (ลวงตา) จะกอให เกดจงหวะและความเคลอนไหวควบคกนไปดวย โดยประสานสมพนธกบรปทรงทปรากฏภายในภาพ เกดเปนความกลมกลนทมเอกภาพ

4.1.4 ความสมดล ใชความสมดลแบบซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน ใชความสมดลบนลางสมดลกนแบบไมเหมอนกน โดยการใชคานาหนกสสวางและสมดถวงดลกน ไมใหแสดงนาหนกเอยงไปขางใดขางหนง มเสนแกนสมดลอยกงกลางของภาพ จงรสกสมดลดวยนาหนกสองขางเทากน สอดคลองกบ วรณ ตงเจรญ (2536 : 40) กลาวถงความสมดลในการออกแบบในผลงานทศนศลปวาความรสกสมดลเกดขนจากการรบรโดยสวนรวม ซายขวา บน ลาง ตนและลก แตนาหนกซายหรอขวา จะใหความรสกเกยวของกบความสมดล 4.1.5 กลวธในการสรางสรรคผลงาน พบวาใชการออกแบบโครงสรางภาพเปนระนาบบนพนหลงและกลวธการระบายสนาแสดงความสมพนธของรปและพน โดยประสมประสานกลวธในลกษณะทไมเรยงลาดบ แตสามารถแสดงมตใกล ไกล ภายในภาพอยางมประสทธภาพซงแฟรงค แวบบจะใหความสาคญในการออกแบบโครงสรางภาพไวกอนลวงหนา เหมอนกบการกาหนดจดในการระบายสบางสวนกอนทาการระบายสลงไป สอดคลองกบกระบวนกระบายสนาของอาร สทธพนธ ระบบ เอ. เอส. (A.S. System) เปนกระบวนการเชงลบ (negative painting process) คอเขยนจากพนหลงมาสรป ระบายรปและพน (figure and ground) เพอสรางความประสานกลมกลนกนทงภาพ และทสาคญคอการเนนการระบายบรเวณพนเพอกอใหเกดรปดวย รปเปนสวนหนงของพนและพนเปนสวนหนงของรป แฟรงค แวบบจะใหความสาคญในการเลอกใชกลมสเพอสรางความกลมกลน ซงมผลตอการมองเหนภาพสวนรวมทงหมด มการลดทอนรายละเอยดจากความเปนจรงลงโดยใชรปทรงเปดและรปทรงปด

291

ประสานสวนตางๆ ภายในภาพเขาหากน สรางประสบการณการรบรตอผชม เปนการเปดโอกาสใหผชมไดคดจตนาการภาพทปรากฎตอไปไดอก นบวาเปนรปแบบการสรางสรรค 4.2 การศกษากลวธการสรางสรรคผลงาน จตรกรรมภาพทวทศน ดวยสอวสดสนาของเวอรจเนย คอปป ไดผลสรปดงตอไปน 4.2.1 เรองราวทปรากฏในภาพทวทศน แสดงเรองราวทางอารมณความรสกในผลงานภาพทวทศนผานกลวธการสรางสรรคผลงาน ตอความประทบใจ ตรงหนา (abstraction) แสดงอารมณตน ดวยลกษณะทลดทอนรายละเอยด เวอรจเนย คอปป ไดแสดงออกสอดคลองกบแอบสแตรกอารต เปนรปแบบผลงานทางทศนศลปรปแบบหนงทแสดงออกผานสอวสดทางศลปะอนหลากหลาย เปนการแสดงพลงความสามารถของศลปนหรอผสรางสรรคผลงานโดยหลกการออกแบบเปนสาคญ เพอแกปญหาบนพนทการทางานหรอนาเสนอเนอหาทตองการสอสารกบผชม แอบสแตรกอารตพฒนามาจากรปแบบศลปะทมความเคลอนไหวกอนหนานคอ มลกษณะถายทอดตามความรสก จากประสบการณตอโลกภายนอกไปสการสรางสรรคเปนสาคญ จดอยในกลมทถายทอดตามจนตนาการ (form : transformation in imaginary) ผลงานของ เวอรจเนย คอปป มลกษณะเดนของการถายทอด 2 ประการ 4.2.1.1 ลกษณะดดแปลงสรางสรรคเพอสรางสงใหม (แกไข, ตด) 4.2.1.2 ลกษณะทตอเตมเสรมแตงประดษฐเพอสรางสงใหม (เพม) 4.2.2 โครงสรางภายในภาพ เวอรจเนย คอปป สรางสรรคความเหมาะสมเพอนามาสรางสรรคผลงานในลกษณะทมคาความงามและเปนเอกภาพ โครงสรางภายในภาพผลงานจตรกรรมภาพทวทศนของเวอรจเนย คอปป ม 2 ลกษณะ คอโครงสรางของภาพในแนวตงและโครงสรางของภาพในแนวนอน จากการวเคราะหภาพพบลกษณะจดเดน เกดการสรางองคประกอบใตชนสใหเกดจดเดน ดวยลกษณะการวาดเสน รปรางทบซอน ระหวางทาการระบายส ความกลมกลน สรางความกลมกลนดวยลกษณะเดน จากหลกการใชสสรางความกลมกลน 4.2.3 ความกลมกลน เกดจากหลกการใชสสรางความกลมกลนและ การสรางองคประกอบใตชนสการสรางพนผวดวยสอะครลก สมพนธกบหลกการใชสสรางความกลมกลน ดงน 4.2.3.1 การสรางองคประกอบใตชนสใหเกดความกลมกลนดวยลกษณะการขดเสน รางทบซอน ระหวางทาการระบายสสรางความกลมกลนดวยลกษณะเดน จากหลกการใชสสรางความกลมกลน(ดวยการลากเสนขดเขยน) 4.2.3.2 การสรางพนผวดวยสอะครลก หรอพนผวทเกดจากคราบของสนาลวงตา เปนมตนนหรอลกลงไปหลกการใชสสรางความกลมกลน 4.2.3.4 การจดกลมสครอบคลมพนทสวนใหญของบรเวณทวไปในภายใน

292

ภาพดวยสโทนทบใสหรอกงโปรงใส และมคาความสวางสดใสทลดทอนลง จากการระบายเคลอบทบซอนกน 4.2.3.5 การกาหนดกลมสเพอใชในการระบายใหมกลมสเดนรอยละ 30 กลมสรอง รอยละ 30 กลมสประสานสงเสรม รอยละ40 (โดยประมาณ) ชวยใหเกดการประสานกลมกลนของบรเวณภาพสวนใหญไดทงหมด จากลกษณะการสรางความกลมกลนทง 5 ประการทาใหภาพผลงานของเวอรจเนย คอปป เกดลกษณะของเสน (ทาซาๆ รปรางทบซอนกน) จงหวะและความเคลอนไหวและทศทาง ทประสานกลมกลนกนเกดจากหลกการใชสสรางความกลมกลนเปนเอกภาพความกลมกลน 4.2.4 ความสมดล ใชความสมดลแบบซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน ใชความสมดลบนลางสมดลกนแบบไมเหมอนกน โดยการใชคานาหนกสสวางและสมดถวงดลกน เกดจากการกาหนดจดสนใจของภาพ (จดเดน)ไมใหเอยงไปขางใดขางหนง ดวยขนาดของบรเวณนน (ทประกอบดวยแถบส คากาลงสองสวาง เสนทมความชดเจน รวมทงพนผวทมลกษณะแตกตางจากบรเวณอน ) และเพอสรางความสมดลขนมา เพอสรางความรสกสมดล โดยใหมลกษณะแตกตางกนเลกนอย หรอมากขนตามลาดบสลบกน เวอรจเนย คอปป ใชสมดล 2 ลกษณะ ดงน 4.2.4.1 ความสมดลซายขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกนเกดจากการสรางรปรางภายในภาพใหมขนาดคลายกนกระจายอยทางดานซายและดานขวาของภาพ โดยมคากาลงสองสวางของสในการสรางความสมดล ซงจะมลกษณะเสนแกนอยกงกลางของภาพ (หรอจดเดนของภาพอยบรเวณกงกลาง) ไมเอยงไปดานใดดานหนง จงเกดความรสกสมดล แบบซายขวาเทากนแตไมเหมอนกน 4.2.4.2 ความสมดลบนลางสมดลกนแบบไมเหมอนกน ดวยขนาดของบรเวณทประกอบดวยแถบส(ดานบนดานลางของภาพ) แสดงคากาลงสองสวางของส เสนทมความชดเจน รวมทงพนผวทมลกษณะแตกตางเพอสรางความสมดล จงใชวธการทดแทนคานาหนกในมตลวงตา ของภาพ ดวยคากาลงสองสวางของส 4.2.5 กลวธในการแสดงออก เวอรจเนย คอปป มลกษณะการใชสอวสดสนาประสมประสานกบสอวสดชนดแหง เชน ดนสอส สเทยน สอะคลนก (นาเปนตวทาละลาย) สผงหรอสฝน (Dry Color Washes) รวมกน ดวยลกษณะระบายทบซอน ใหความสาคญกบการใชสอวสดสนาประมาณรอยละ 80 ของพนทการระบายส รวมทงใชสอวสดสนาเปนสอวสดหลกภายใตกลวธสรางสรรค ตลอดจนใชเปนสอแสดงเรองราวทางอารมณภายในภาพ จากคณสมบตของสอวสดสนาทมความยดหยน (ตอบสนองอารมณความรสกไดรวดเรว) สงทไดจากกระบวนการศกษาวเคราะห ภาพผลงานในตวแทนกลมตวอยางและ แนวความคดในการแสดงออก จากหนงสอทศลปนทงสองไดประพนธขน ประกอบกบขอมลวชาการทางศลปะในบททสอง ผวจยไดนามาสรางสรรคผลงานในแบบของผวจย

293

สรปการสรางสรรคผลงานของผวจย เนอหาทปรากฏในจตรกรรมภาพทวทศน ประกอบดวย 2 เนอหากวางๆ คอ 1 เนอหาธรรมชาตแวดลอม 2 เนอหาทางดานสงคม

โครงสรางภายในภาพจตรกรรมภาพทวทศน แสดงลกษณะสาคญ 3 ประการ 1. แสดงจดเดนของภาพทวทศนดวยแสงเงาภายในภาพ 2. แสดงจดเดนของภาพทวทศนดวยทศทางภายในภาพ 3. แสดงจดเดนของภาพทวทศนดวยสงปลกสรางภายในภาพ

การใชสสรางความกลมกลน ดงน 1. การใชกลมสเอกรงค (Monochrome) 2. การใชสวรรณะรอนเยน (Tone of colors) 3. การใชสสวนรวม (Tonality of colors) 4. การกลบคาส (Discord) 5.การใชสออนครอบคลม (Dominat tint)

ความสมดลภายในภาพ 2 ลกษณะ 1. ความสมดลซาย ขวาสมดลกนแบบไมเหมอนกน 2. ความสมดลบน ลางสมดลกนแบบไมเหมอนกน

กลวธทางศลปะ จากสอวสดชนดเปยกและสอวสดชนดแหง ดงน 1. การใชสอวสดหลากหลายชนดประสมประสานในการสรางสรรคผลงานจตรกรรม 2. การเลอกใชกระดาษทมความหนาหรอความบางตางชนดกนทบซอนกน 3. การไมจดเรยงลาดบวาควรสรางสรรคดวยกลวธอยางใดอยางหนงกอนหลง 4. การใชพนทเปดและพนทปดประสานสมพนธกนในภาพโครงสราง 5. การระบายสเคลอบทบซอนหลายชนสโดยการออกแบบ 6. การเพมรายละเอยดเลกๆนอยๆของภาพดวยการขดขด ฉก พบฯ 7. การระบายสดวยพกนแบนหลายขนาด สรางรปรางทบซอนกน 8. การทดลองทาซากลบไปกลบมาระหวางกระบวนการของกลวธทไมเรยงลาดบ

5. การอภปรายผล จากผลการวจย พบวาศลปน แฟรงค เวบบ และเวอรจเนย คอปป มความสามารถในการสรางสรรคผลงานสนา ใหมลกษณะเฉพาะดานเนอหา โครงสรางของภาพและกลวธ จากแนวความคด และทกษะในการสรางสรรคผลงานทศนศลป อยางสมาเสมอตอเนอง รวมไปถงการเสนอแนะหลกการสรางสรรคผลงานของตนสสาธารณะชน ดวยการประพนธหนงสอ

294

ประกอบการสรางสรรคผลงานขน แสดงความร ความเขาใจในหลกการทศนศลปทมคณคาทางความงาม เพอใหเหนวาการสรางสรรคผลงานสนาไดใหคณคาทางความงามไมยงหยอนไปกวาสอวสดชนดอนทางศลปะ และผทมความสนใจ กสามารถทาการศกษาเรยนรไดอยางเปนระบบ ผวจยเหนดวยกบเวอรจเนย คอปปทวา ความสามารถในการถายทอดมมมองและความคดสรางสรรคกเปนสงสาคญในผลงานศลปะ เวอรจเนย คอปป กลาววาการระบายสคอสงทมตวตนทสมบรณในตวเองกบชวตของมนเอง และศลปะนนคอ บทกว คาอธบายมโนภาพสวนบคคล แตไมใชการทาสาเนาจากสงนน ความใสใจของผสรางสรรคแตละคนในการเลอกมมถายภาพ ลวนสะทอนใหเหนลกษณะผลงานทแตกตางกน ภาพทมนยยะในความงามของธรรมชาต มความหมายรวมไปการสะทอนความจรงและการเตบโตอยางทเขาใจโดยการมองเหน ซงเชอมโยงกบอารมณความรสกของผชม และการสรางสรรคงานจตรกรรมของเวอรจเนย คอป กพยายามจะแสดงออกในสงเหลาน ในรปแบบนามธรรม โดยความพยายามทจะปรบเปลยนใหเกดเปนรปภาพสญลกษณ ผานกระบวนการสรางสรรคผลงานศลปะซงกคอแนวความคดสาคญทนามาสผลงานสรางสรรคของเวอรจเนย คอปป เวอรจเนย คอปป มความสนใจศลปะมาตงแตวยเยาว ดวยประสบการณทเหนมารดาสรางสรรคงานศลปะ และตนเองมโอกาสไดเลนอสระกบอปกรณหรอสอวสดทางศลปะ มาดวยโดยตรงตงแตอายยงนอย และเปนไปโดยสภาพการเลยงดทสงเสรมการศกษาศลปะ ทงทางตรงและทางออม สงผลใหเวอรจเนย คอปป มความคดอสระเปนตวของตวเอง ไมเลอกยดตดกบความเชอในแนวคดใด แนวคดหนงโดยเฉพาะ จงทาใหสรางสรรคผลงานมเอกลกษณเฉพาะตวเกดขน ผลงานทเกดจากบคลกและลกษณะการทางานน ทาใหภาพทวทศนของเวอรจเนย คอปป มความเอนเอยงไปทางดานอารมณความรสกมากเปนพเศษ จดอยในกลมทแสดงออกทางความรสกหรออารมณประทบใจ และมรปแบบของจนตนาการเปนตวประสาน (imaginary) สะทอนสงตางๆ เหลานนออกมาเปนภาพผลงานผานกลวธการสรางสรรค ของศลปน ไดสงผลใหเกดจนตนาการตอผชม ควบคกนไปดวย เพราะพนผว เสน ส ฯลฯ ทเกดจากกลวธการสรางสรรคผลงาน ไดกลายเปนสวนหนงของลกษณะเฉพาะในการแสดงออก ทศลปนไดสรางสรรคขน เกดเปนคณคาทางความงามอกรปแบบหนง แนวทางการสรางสรรคผลงานของแฟรงค เวบบ ใชหลกการออกแบบ โดยในสวนของการออกแบบ 7 ประการ แฟรงค เวบบ จะนาสญลกษณทง 7 มาใช แสดงใหเหนวาผลงานภาพทวทศนของเขามลกษณะของการกาหนดจดเดนภายในโครงสรางภาพทแตกตางกน แฟรงค เวบบ มพนฐานทางดานงานออกแบบสถาปตยกรรม ดงนน ภาพของเขาจงใหความความสาคญเกยวกบความงามทางดานโครงสรางของสงปลกสราง รวมไปถงยคสมยและความนยมในการออกแบบ เมอใชพกนแบนในลกษณะการเขยนหรอระบายสใหเกดเหลยมมม จงชวยสงเสรมใหผลงานมรปแบบเฉพาะตนมากยงขน

295

จากแนวความคดของแฟรงค เวบบ ทเชอวาทองฟามลกษณะของแบบทง 6 อย จงเปนทมาของการกาหนดแผนส ทใชแทนลกษณะของกาลงสองสวางจากสวนใดสวนหนงของภาพ และสะทอนกลบไปมาระหวางพนทระบายสทวทงภาพดวยกลวธการระบายทบซอนหรอเคลอบทบ จนไดผลของการเลอกสกดตดทอน โครงสรางทางความเปนจรง มาสการแสดงออกทเปนความรสกตอตา มอ ทประสานกบความรสกไปสการแสดงออก อนเปนเอกลกษณเฉพาะของศลปน จากการศกษาวจยและพฒนา ผวจยไดเรยนรการจดประสบการณในการสรางสรรคผลงานศลปะดวยคณสมบตทางเคม ทสามารถนามาประยกตใชสรางสรรคผลงานศลปะได โดยการเลอกกลวธทเหมาะสม ไมจากดอยภายใตกรอบของการเลอกสอวสดทใชในการถายทอดเฉพาะเจาะจงอยางหนงอยางใด แตตองมความเขาใจดานคณสมบตทางเคมความปลอดภยตอสขภาพ อายของการใชงาน ความคงทนตอสภาพดนฟาอากาศ ฯ เพราะเมอนาสอวสดเหลานนมาใชรวมกน กจะตองมคณภาพเหมาะสมกบระยะเวลาในการเกบรกษาผลงาน เชนเมอเปรยบเทยบผลงานสนามนหรอสอะคลลคแลว สอวสดสนาบนกระดาษ อาจมอายความคงทนและการเกบรกษาใหคงสภาพดงเดมไดยากกวา ดงนน เมอนาสอวสดทางเคมชนดอนมาใชรวมกนกบสนา จงตองใชความระมดระวง และเฝาสงเกตความเปลยนแปลงหรอผลกระทบตอคณสมบตของสอวสดทใชรวมกนดวย

6. ขอเสนอแนะ จากการศกษาครงน ผวจย มขอเสนอแนะ ดงนคอ จากการศกษาจตรกรรมสนาภาพทวทศน กรณศกษาภาพผลงานของศลปน แฟรงค เวบบ และเวอรจเนยร คอปป ดวยขอมลภาพถายในหนงสอททงสองไดประพนธขน แสดงใหเหนแนวความคดในการสรางสรรคผลงาน ภายใตกรอบของการวจยทใชในกรณศกษา ซงในสวนของหลกการสรางสรรคผลงานทางศลปะ ทศลปนทงสองไดเสนอแนะไวในหนงสอยงมความนาสนใจทสามารถนามาเปนประเดนเพอกรณศกษาไดอกเชน ความสาคญของการจดกลมสใหสอดคลองกบเนอหาภายในภาพ ความสาคญในการเลอกกระดาษหรอระนาบรองรบชนดอน กลวธการสรางพนผวบนกระดาษหรอระนาบรองรบ รวมไปถงการใชสารเคมในการบารงรกษาผลงาน การจดกลมเรองราวแสดงชวงเวลาภายในภาพทวทศน (ในเนอหาภาพทวทศนทางบกและภาพทวทศนทางนา)สามารถตงเปนประเดนการวเคราะหได ตวอยางเชน

1. เรองราวทางสงคมบรรพกาล แสดงภาพคนรวมอยดวยหรอไมแสดง 2. เรองราวทางสงคมเมองในอดต แสดงภาพคนรวมอยดวยหรอไมแสดง 3. เรองราวทางสงคมชนบทในอดต แสดงภาพคนรวมอยดวยหรอไมแสดง 4. เรองราวทางสงคมชนบทสมยใหม แสดงภาพคนรวมอยดวยหรอไมแสดง

296

5. เรองราวทางสงคมเมองสมยใหม แสดงภาพคนรวมอยดวยหรอไมแสดง เรองราวทแสดงชวงเวลาภายในภาพทวทศน สามารถนามาวเคราะหเปนประเดนไดอกเชน เรองราวทางสงคมเมองในอดตแสดงใหเหนความเปลยนแปลงไปสเรองราวทางสงคมเมองสมยใหมไดอยางไร เกดจากบรบททางสงคมโดยรวมหรอเพยงเพราะทศนะคตของผสรางสรรคผลงาน และมความสมพนธอยางไรกบเรองราวทางสงคมชนบทในอดต เฉพาะชวงเวลาหรอแบงเปนลาดบเวลาเพอกรณศกษาไดอยางไร การตงประเดนขอสงเกตวาภายในภาพทวทศนแสดงภาพคนรวมอยดวยหรอไม สามารถนามาวเคราะหเปนกรณไดอกเชน เปนภาพของบคคลหรอกลมคนมเนอหาเฉพาะดวยหรอไม เปนภาพคนทกาลงแสดงกจกรรมในชวตประจาวนอยหรอไม เกยวของกบความเชอ เชอชาต ศาสนาดวยหรอไม เปนภาพคนทแสดงอารมณความรสกภายในภาพดวยหรอไม ฯ สงเหลานลวนเปนสญลกษณทเชอมโยงความสมพนธของผสรางสรรคผลงานศลปะกบการแสดงออกภายในภาพผลงานวามสาระสาคญอยางไร และนาไปสประโยชนตอสงคมหรอเพอการศกษาไดอยางไร ในสวนของกลมตวอยางภาพผลงาน ยงมภาพจตรกรรมของศลปนทแสดงเนอหาอนๆปรากฏรวมอยดวย สามารถรวบรวมและจดกลมตวอยางเปนประเดนการศกษาวจยอกลกษณะหนงได รวมไปถงการทศลปนยงคงสรางสรรคผลงานอยอยางตอเนอง (ค.ศ.2007) เปนไปไดวามภาพผลงานทสามารถนามาศกษาวเคราะหดวยลกษณะของการศกษาและวจย กลวธหรอแนวทางอนเพอพฒนาสรางสรรคผลงานในลาดบตอไป อกประการหนง คอ การศกษากลวธการสรางสรรคผลงาน หากไดเหนขนตอน หรอปฏบตงานรวมกบศลปน เชอวาจะไดรบขอมลทเปนประโยชนเพมมากขน ในขณะเดยวกนกอาจนามาเปนประเดนใหมๆ ทนาสนใจ เชน ความสาคญของลาดบขนตอนในกลวธ ระยะเวลาในการสรางสรรคผลงาน วามลกษณะการวาดใหเสรจในคราวเดยวหรอกลบมาเพมเตมอกภายหลง ใหผลงานทเสรจสมบรณเหมอนกนหรอแตกตางกนอยางไรเหลานเปนตน การใช Internet เพอการคนควาขอมลทเปนภาษาไทยและภาษาตางประเทศนบวามความสะดวก แตกตองคดเลอกขอมลทจะนามาใชเพอการอางองดวยความระมดระวง เพราะพบวาบางขอมลไมระบแหลงทมาวามาจากใครหรอนกวชาการทานใดใหชดเจน การศกษาวจยขอมลควรตรวจสอบอกครง สวนการใช Program Adobe Photoshop ตกแตงภาพประกอบการวเคราะหนบวามประโยชนและสามารถแสดงภาพประกอบทเหมาะสมได ผวจยเหนวาในลาดบตอไปหากเพมการใช Program มาชวยในการวเคราะหภาพกนาจะสามารถทาได เชน Program 3D ,Program 3D Studio MAX ฯเพราะสามารถแสดงภาพประกอบไดอกลกษณะหนง เชน การวเคราะหลกษณะพนผวบนผลงานศลปะกสามารถใชแบบสามมตแสดงพนผวในการวเคราะหได

บรรณานกรม

บรรณานกรม โกสม สายใจ. (2540). สและการใชส. กรงเทพฯ : อมรนทรพรนตง แอนดพบลชชง ชาญณรงค พรรงโรจน. (2543). ความคดสรางสรรค. กรงเทพฯ : คณะศลปกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ชยณรงค เจรญพานชยกล. (2533). เอกสารคาสอนวชาจตรกรรมสาหรบคร รหส 420-203. ภาควชาศลปศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ทวเกยรต ไชยยงยศ. (2538). สนทรยะทางทศนศลป. กรงเทพฯ : ฝายเอกสารและตารา

สถาบนราชภฏสวนดสต. เทยนชย ตงประเสรฐ. (2540). องคประกอบศลป 1. พมพครงท 3. กรงเทพฯ : เฟองฟา พรนตง จากด. นคม กบแกว. (2544). จตรกรรมภาพทวทศน : กรณศกษางานจตรกรรมภาพทวทศน ของปอล เซซานน. ปรญญานพนธ ศลปกรรมศาสตร มหาบณฑต วชาเอก ทศนศลป : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ประเสรฐ ศลรตนา. (2525). ความเขาใจในศลปะ. กรงเทพฯ : โอ. เอส. พรนตงสโตร. ภมใจสวรรณภม. 15 กนยายน 2549. หนงสอพมพสยามดารา. หนา 31. มะลฉตร เอออานนท. (2545). พจนานกรมศพทศลปะ. กรงเทพฯ : จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย. วรรณรตน ตงเจรญ. (2535). ววฒนาการจตรกรรมสนาในประเทศไทย. รายงานการวจย

ภาควชาศลปะและวฒนธรรม คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ กรงเทพฯ.

วรณ ตงเจรญ. (2532). ศลปทรรศน. กรงเทพฯ : แสงศลปการพมพ. . (2534). ศลปะสมยใหมในประเทศไทย. กรงเทพฯ : โอ.เอส. พรนตงเฮาส. ______. (2535). ทฤษฎสเพอสรางสรรคงานศลปะ. กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร. ______. (2536). ทศนศลป. กรงเทพฯ : โอ.เอส. พรนตงเฮาส. . (2545). ประวตศาสตรศลปและการออกแบบ. กรงเทพฯ : สนตศรการพมพ. สชาต เถาทอง. (2536). หลกการทศนศลป. กรงเทพฯ : นาอกษร. สชาต สทธ. (2535). เรยนรการเหน : พนฐานการวจารณทศนศลป. กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร. อาร สทธพนธ. (2528). ศลปนยม. กรงเทพฯ : แสงศลปการพมพ. . (2532). ทศนศลปและความงาม. กรงเทพฯ : แสงศลปการพมพ. ______. (2533). ประสบการณสนทรยะ. กรงเทพฯ : แสงศลปการพมพ.

______. (2535). ศลปะสมยใหมยคบกเบก. กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร. ______. (2545, มกราคม - มถนายน). การระบายสตามการแสดงออกของรปและพน. วารสารศลปกรรมศาสตร. 10 (23) : 20. Cobb, Virginia. (1988). Discovering the Inner eye Experiments in Water Media. New york. Publisher : Waston-Guptill (April 1988) ______. (1988). Discovering the Inner Eye : Experiments in Water Media : Retrieved December 6, 2006 From http://www/amazon.com/Discovering-Inner -

Eye. ______. (2006). Retrieved November 6, 2006 From www.watercolourmajic Com/watermedia 2000/cobb.html. Webb, Frank. (1987). Watercolor Energies by Frank Webb. North Light Publishers. ______. (1990). Watercolor cincinnat ; North Light Publishers. ______. (1990). Retrieved December 6, 2006, from http://www dillmans.com/

dcaf/2006/web.html. ______. (1994). Strengther Your Paintings With Danamic Composition. North Light

Publishers. ______. (2006). Retrieved November 5, 2006, from http ://www.frank webb.com Frank webb Water Colour Painting.

______. (2006). Retrieved December 6, 2006, from http ://www.frank Water Colour web.com.

ประวตยอผวจย

ประวตยอผวจย

ชอ - ชอสกล นายสพจน สทธยทธ วนเดอนปเกด 9 มกราคม 2516 สถานทอยปจจบน 18/56 หมท 2 ตาบลบางแกว อาเภอบางพล จงหวดสมทรปราการ หนาทการงานปจจบน ประกอบอาชพอสระ (เจาของโครงการศลปะปนโต ครเอก) ประวตการศกษา พ.ศ. 2530 มธยมศกษาตอนตน (ม.3) จากโรงเรยนชยบาดาลวทยา จงหวด ลพบร พ.ศ. 2535 ประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) สาขาวชาศลปหตถกรรม จากวทยาลยอาชวศกษาเสาวภา กรงเทพมหานคร พ.ศ. 2537 ประกาศนยบตรวชาชพชนสง (ปวส.) แผนกวชาประตมากรรมสากล จากสถาบนเทคโนโลยราชมงคล วทยาเขตเพาะชาง กรงเทพมหานคร พ.ศ. 2541 ศลปกรรมศาสตรบณฑต (ศป.บ) สาขาวชาเอกจตรกรรม จากมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ กรงเทพมหานคร พ.ศ. 2550 ศลปกรรมศาสตรมหาบณฑต (ศป.ม) สาขาทศนศลป – ศลปะสมยใหม จากมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ กรงเทพมหานคร