Upload
others
View
2
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1
รังสีเอกซ (X-ray)
Wilhelm Conrad Röntgen
"in recognition of the extraordinary services he has rendered by the discovery of the remarkable rays subsequently named after him"Nobel Prize in Physics 1901
X-rays were discovered in 1895 by Wilhelm Conrad Röntgen
2
การคนพบรังสีเอกซ
ป 1895 เรินตเกน ไดทําการทดลองศึกษา ความทึบแสงของแผนกระดาษในหองมืด โดยใชกระดาษดาํคลุมหลอดรังสีแคโทดพบวา แรแบเรียมแพลทิโนไซยาไนด ที่วางหางจากหลอดรังสีแคโทดประมาณหนึ่งเมตร มีแสงเรืองเกิดขึน้รังสีแคโทดไมสามารถทําใหกอนนี้แรเรืองแสงไดเรินตเกนสรุปวา รังสีที่ทําใหแรนี้เรืองแสงตองมาจากหลอดรังสีแคโทด และมีอํานาจทะลุผานสูงจนสามารถผานกระดาษดําไปยังกอนแรได เรียกวา รังสีเอกซ (X-ray)
3
คุณสมบัติของรังสีเอกซ
รังสีเอกซมีความยาวคลื่นระหวาง 0.001 – 10 nm มีพลังงานสูงรังสีเอกซไมเบี่ยงเบนในสนามแมเหล็กและสนามไฟฟา ไมมีประจุรังสีเอกซสามารถทะลุผานวัตถทุี่ไมหนามาก และมีความหนาแนนนอยได
Hand mit Ringen (Hand with Rings): print of Wilhelm Röntgen's first "medical" X-ray, of his wife's hand,
taken on 22 December 1895.
คําถาม รังสีเอกซเปนคลื่นหรืออนุภาค ?
5
รังสีเอกซตอเนื่อง (Continuous X-ray)
รังสีเอกซตอเนื่อง เกิดจากอิเล็กตรอนวิ่งผานใกลนิวเคลียส ทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงความเร็วอยางรวดเร็ว จึงปลดปลอยคลื่นแมเหล็กไฟฟาในยานรังสีเอกซออกมา
6
รังสีเอกซตอเนื่อง (ตอ)
คําถาม เพราะเหตุใด รังสีเอกซตอเนื่องจงึใหสเปกตรัมแบบตอเนื่องคําถาม พลังงานจลนของอิเล็กตรอนเกีย่วของกับความยาวคลื่นต่าํสุดของรังสีเอกซอยางไร
20
12mv eV=
min0
hceV
λ =
7
รังสีเอกซเฉพาะตัว (Characteristic x-ray)
รังสีเอกซเฉพาะตัว เกิดจากอิเล็กตรอนพลังงานสูงเขาไปชนกับอิเล็กตรอนวงโคจรชั้นในของอะตอมที่เปนเปา ทําใหอิเล็กตรอนนั้นหลุดออก อิเล็กตรอนวงโคจรชั้นถัดออกมาจะเขามาแทนที่ พรอมทั้งปลอยคลื่นแมเหล็กไฟฟาในยานรังสีเอกซ
ni nfE E E= −
9
เลขควอนตัม (Quantum number)
The principal quantum number n denotes the shell K, L, M etc.The orbital angular quantum number l denotes the orbital s, p, d etc. (0 ≤ l ≤ n-1)The magnetic quantum number m takes the value -l ≤ m ≤ lThe spin quantum number s takes the value ±1/2The total angular quantum number j takes the values j = l + s
11
ประโยชนและโทษของรังสีเอกซ
ประโยชน เชน ใชในการวินิจฉัยโรค การตรวจหาอาวุธปน ฯลฯโทษ เชน ทําลายเซลลเนื้อเยือ่ ทําใหเกิดมะเร็ง ฯลฯนักวิทยาศาสตรใชรังสีเอกซในการศึกษาโครงสรางผลึกของสารตางๆนักดาราศาสตรใชรังสีเอกซในการสํารวจอวกาศ
12
การเลี้ยวเบนของรังสีเอกซบนฟลม
ค.ศ. 1912 เลาอีไดทดลองฉายรังสีเอกซเขาไปในผลึกของ ZnS และ NaCl ปรากฏผลดังรูป