เอกสารแนบที่ 1 ᆳ桳 46 แผนการฝกซึม ...eia.onep.go.th/images/monitor/1549450869.pdf · 2019-02-06 · หมายเลขเอกสาร

เอกสารแนบท 1 ��ᆳ桳�� 46

แผนการฝsกซมของสารอนทรยระเหยจากอป�อมปฏกลหรอวสดทไมใช�บ ตวอยางกรณทเกดผลกระทบสงสดพรอม�ตวอยางกรณทเกดผลกระทบสงสดพรอมามแผนฉกเฉนทางร,กเฉกเฉนทางร�น ประจ8าปi 2561

เอกสารแนบท 1 ��ᆳ桳�� 47

แผนฉกเฉนทางร,กเฉกเฉนทางร�น

หมายเลขเอกสาร S10331300-1002 Rev.0

คมอปฏบตงาน (Procedure Manual)

งานตรวจสอบโครงสรางและอาคาร ดานวศวกรรมโยธา

Building Inspection

จดท าโดย

ENQS



งานตรวจสอบโครงสรางและอาคาร แกไขคร งท [Status],

Building Inspection เรมมผลบงคบใช [Publish Date]

ENQS หนาท 2/8


งานตรวจสอบโครงสรางและอาคาร

Building Inspection

รายละเอยดเอกสาร

ชนดเอกสาร : คมอปฏบตงาน (Procedure Manual)

ชอเอกสาร : งานตรวจสอบโครงสรางและอาคาร

Building Inspection

หมายเลขเอกสาร : S10331300-1002 Rev.0

หนวยงานรบผดชอบ : ENQS

ผรบผดชอบกระบวนการ : คณฉลองวฒ สทธปญโญ

ผตรวจทาน คณชน ผาสกสกล

ผอนมตกระบวนการ คณทรงกรด เจรญพร

ครงทแกไข : [Status]

เรมมผลใชงาน : [Publish Date]

เรมตรวจประเมนได : Click here to enter a date.






สารบญ

วตถประสงค (Objective) ................................................................................................................................................................ 4

ขอบเขต (Scope) .............................................................................................................................................................................. 4

บทนยาม (Definition) ...................................................................................................................................................................... 4

หนาทและความรบผดชอบ (Authorities and Responsibilities) ................................................................................................... 5

ข นตอนการปฏบตงาน (Procedure) ................................................................................................................................................ 5

ผงข นตอนการปฏบตงาน (Flow Chart) ......................................................................................................................................... 6

เอกสารอางอง (References) ............................................................................................................................................................. 7

การบนทก (Record Control) ............................................................................................................................................................ 7

บนทกการแกไขคมอ (Amendment) ............................................................................................................................................... 8

ประสทธภาพของกระบวนการ (Process Performance) ................................................................................................................. 8

ความเสยงทจะไมบรรล PI (Risk Management) ............................................................................................................................ 8






วตถประสงค (Objective)

1. เพอใชวางแผน และควบคมการปฏบตงานตรวจสอบโครงสรางอาคาร ใหเปนไปตามความ ตองการของ Owner และถกตองตามหลกวศวกรรมโยธา 2. เพอเปนระเบยบ ขอก าหนด และความรบผดชอบทชดเจนในการท างานตรวจสอบโครงสราง ใหกบ ผปฏบตงาน และผเกยวของ ใหบรรลเปาหมายตามทวางไว

ขอบเขต (Scope)

เพอใชควบคมการปฏบตงานตรวจสอบโครงสรางอาคารดานวศวกรรมโยธา ทเกยวของกบทก Discipline และทกพนในเขตประกอบการ ไออารพซ

บทนยาม (Definition)

1. งานตรวจสอบโครงสรางอาคาร หมายถง การท างานตรวจสอบอาคารดานวศวกรรมโยธาทเกดขนในบรษท IRPC และบรษทในเครอ

2. Notice หมายถง หนงสอแจงจากลกคาหรอเจาของงาน ขอใหท างานตรวจสอบโครงสราง ผานระบบฯ

ทงทไดวางแผนฯไว หรอไมไดวางแผนประจ าป 3. เจาของงาน (Owner) หมายถง บคคลในหนวยงานผลต หรอหนวยงานอนๆ ทท าการออก

เอกสารในระบบฯ หรอ Notice 4. ทมตรวจอาคาร หมายถง ทมงานตรวจสอบอาคารหรอโครงสราง ในแผนก ENQS ทรบและ

ปฏบตงานตามทเจาของงานออก Notice 5. เจาของพนท หมายถง ผทมอ านาจอนมตใหเขาท างานตรวจสอบโครงสราง ในพนทตามท

เจาของงานแจงขอ






หนาทและความรบผดชอบ (Authorities and Responsibilities)

1. ENQS มหนาทท างานตาม Notification 2. ENQS มหนาทท างานในขอบเขตประการของบรษท IRPC และในเครอ 3. Owner มหนาทประสานงานและอ านวยความสะดวกใหทมตรวจสอบโครงสรางอาคาร ENQS

เขาท างานในพนทฯ

ขนตอนการปฏบตงาน (Procedure)

1. หวหนาชางเทคนคของทมตรวจสอบโครงสราง ENQS รบ Notification ตามทเจาของงานแจงมา และหรอเขารวมประชมรวมกบผเกยวของเพอรบทราบรายละเอยดของงานทตองปฏบต และลงทะเบยนไว

2. หวหนาทมตรวจสอบ วางแผนการตรวจสอบตาม Notification และแจงกลบถงชวงเวลาทจะเขาไปท างานใหเจาของงานทราบ เพอเตรยมความพรอม และอ านวยความสะดวกในทมตรวจสอบโครงสรางเขาท างาน

3. เขาท างานในพนท ทก าหนด ถาเปนพนทเขตผลตตองขอใบอนญาตรถเขา กลองถายภาพนง และอปกรณ จ าเปนอนๆ ขอใบคนเขาท างานในพนท

4. ท าการบนทกขอมลการตรวจสอบโครงสราง ลงในรายงาน และท า LAY-OUT โดยใชโปรแกรมคอมพวเตอรชวย เชน AutoCAD

5. วเคราะหรายงาน สรปสภาพปจจบน ปญหา ขอเสนอแนะ กรณพบปญหาหรอขอมลยงไมชดเจนเพยงพอ อาจเขาพนทตรวจสอบซ า เพอยนยนความถกตอง

6. บนทกขอมลงานตรวจสอบโครงสรางอาคารทก Notice ลงในศนยขอมลกลางของแผนก ENQS 7. สงงานใหกบผออก Notification ตรวจสอบขอมล และ Sign off ออกจากระบบ SAP






ผงขนตอนการปฏบตงาน (Flow Chart)

OWNER,ENQI

ENQS

9900F-250

9900F-250 ENQI

ENQS 9900F-250

เอกสารอางอง

ผรบผดชอบ

END

5.2 วางแผนตรวจสอบหนางาน

5.6 บนทกขอมล เขาระบบขอมลกลางฯ

5.7 สงรายงานและSign off ออกจากระบบSap

Yes

START

5.5 วเคราะหรายงาน สรปสภาพ ปจจบน ปญหา ขอเสนอแนะ

5.4 บนทกขอมล จดท ารายงาน

จดท า LAY-OUT/AutoCAD

5.3 เขาท างานในพนท

5.1 รบNotification จากระบบ SAP

OWNER,ENQS,AREA

ENQS

ENQS

OWNER,ENQS

9900F-250

9900F-250

No

9900F-826






เอกสารอางอง (References)

Item

Document/ Key Activities

01 P

rodu

ctio

n Pl

anni

ng,

02 Inb

ound

Fee

dsto

ck a

nd Che

mic

al,

03 H

azar

d Che

mic

al U

se,

04 S

tead

y-st

ate

Ope

ration

s,

05 S

hift

Han

dove

r,

06 S

tart-u

p,

07 S

hut

dow

n,

08 E

mer

genc

y Sh

utdo

wn,

09 T

roub

lesh

ooting

,

10 B

asic

Equ

ipm

ent Car

e

11 S

tora

ge a

nd E

xpor

t.

1 ระบบ SAP (IRPC PR D)

2 9900F-250 : Notification

3 9900F-826 :ใบขอเขาท างาน

-

-

-

การบนทก (Record Control)

ชอเอกสาร สถานทจดเกบ ผรบผดชอบ ระยะเวลาจดเกบ การท าลาย

PM Building Inspection File กลาง ENQS ชางเทคนค ตลอดเวลา

ต าเนนงาน

-






บนทกการแกไขคมอ (Amendment)

คร งทแกไข วน เดอน ป รายการแกไข ผรบผดการแกไข

0 NA Initial Release NA

ประสทธภาพของกระบวนการ (Process Performance)

เปนการวดประสทธภาพของกระบวนการ เพอใหสามารถน าขอมลทไดไปใชประกอบในการพจารณาเพอใหเกดในการ

ปรบปรงพฒนากระบวนการอยางตอเนอง

KPI ความหมาย การรายงาน

ตรวจสอบโครงสราง/อาคารใหไดตามแผน ตรวจสอบโครงสรางตามแผนประจ าป และตาม Notice ท ง

โดยตรวจเอง(ENQS) และจางตรวจ ใหแลวเสรจตามแผน

% Actual/Plan

ความเสยงทจะไมบรรล PI (Risk Management)

PI ความเสยง การจดการความเสยง

ปญหาการตรวจสอบโครงสรางอาคารไมได

ตามแผนทวางไว

พนกงานผตรวจสอบหนางานมไม

พอ หากมงานตรวจเรงดวนตรวจ

พรอมกนไมสามารถท าได

ใชทมงานส ารวจรงวดชวย และจางผตรวจจาก

บคคลภายนอก

คมอการตรวจสอบ อาคารและสงกอสรางทางดาน วศวกรรมโยธา(เบองตน)


หนวยงานตรวจสอบโครงสรางอาคาร

และส ารวจรงวดดานวศวกรรม

2 of 31

Date

Page

GF

G-00

2

คมอการตรวจสอบอาคารและสงกอสรางทางดานวศวกรรมโยธา

สารบญ

หนา 1. ทวไป 2 1.1 ค านยาม (DEFINITION) 2

1.2 วตถประสงค (PURPOSE) 2 1.3 ขอบเขต (SCOPE) 2 2. เครองมอและอปกรณ 2 2.1 เครองมองานตรวจสอบ

3. แบบฟอรมตางๆ 2 3.1 แบบฟอรมการจดบนทกและค านวณพนท

3.2 แบบฟอรมการตรวจสอบอาคารและสงกอสรางทางดานวศวกรรมโยธา 4. ขนตอนการท างาน 3 4.1 งานเตรยมเอกสาร 3 4.2 งานขออนมตเอกสาร 3 4.3 งานเขาตรวจสอบอาคารและสงกอสรางทางดานวศวกรรมโยธาในพนท Plant 3

4.4 วเคราะห, สรป, รายงานผลการตรวจสอบ 3 4.4.1 การเขยนรายงานเพอเกบเขาระบบจดเกบเอกสาร 4.4.2 การเขยนรายงานสงเจาของพนท กรณเรงดวน 4.5 ตวอยางรายงาน 3-8 5. สงทควรร

5.1 การตรวจสอบดวยการพนจ (Visual Inspection) 5.2 การตรวจรอยแตกราวของโครงสราง (Visible Cracks) . 5.3 การสงเกตรอยราวชนดตางๆของอาคาร 5.4 การสงเกตโครงสรางเหลกรปพรรณ

6. เอกสารอางอง มาตรฐานตางๆ

3 of 31

Date

Page

GF

G-00

2


1.ทวไป

1.1 ค านยาม (DEFINITION) การตรวจสอบโครงสรางอาคารและสงกอสรางทางดานวศวกรรมโยธา เปนการตรวจสภาพของสงกอสรางทาง

กายภาพ โดยการสงเกตและตงขอสงสยตางๆ หาสงทผดปกตทเกดขนกบสงกอสรางนนๆเชน ต าแหนง รปทรง ขนาด หรอจดช ารดเสยหาย โดยการส ารวจ วดระยะจดบนทก การตรวจสอบและเกบขอมลสงกอสรางนนๆไว เพอเปรยบเทยบสภาพในอนาคต

การตรวจสอบอาคารเปนงานทส าคญ เนองจากสภาพแวดลอมมความเปลยนแปลงตลอดเวลา จงอาจเปนเหตใหสงกอสรางช ารดเสยหายได ซงจะสงผลเสยหายตอโครงสรางได 1.2 วตถประสงค (PURPOSE) เพอใหพนกงานในแผนก ENQI สามารถตรวจสอบโครงสรางอาคารและสงกอสรางทางดานวศวกรรมโยธาภายในเขตประกอบการ IRPC ได 1.3 ขอบเขต (SCOPE) ดแลรบผดชอบงานตรวจสอบโครงสรางอาคารและสงกอสรางทางดานวศวกรรมโยธา ภายในบรษท IRPC และพนทของบรษทในเครอ IRPC เทานน 2. เครองมอและอปกรณ 2.1 เครองมอทใชในงานตรวจสอบฯ - ตลบเมตร - เทปวดระยะ - เครองวยระยะอเลคทรอนกส - กลองบนทกภาพนง - แฟมเอกสาร, ดนสอ, ยางลบ - กลองสองทางไกล, แวนขยาย, เครองคดเลข, คอมพวเตอร, เครองพมพเอกสาร 3. แบบฟอรมตาง 3.1 แบบฟอรมเชญประชม 3.2 แบบฟอรมบนทกการประชม 3.3 แบบฟอรมการจดบนทกและค านวณพนท 3.2 แบบฟอรมการตรวจสอบอาคารและสงกอสรางทางดานวศวกรรมโยธา 3.3 แบบฟอรมรายงานผลการตรวจสอบอาคารและสงกอสรางทางดานวศวกรรมโยธา

4 of 31

Date

Page

GF

G-00

2


4. ขนตอนการท างาน 4.1 งานเตรยมเอกสาร - เอกสารเชญเจาของพนทเขาประชมชแจงเกยวกบการท างาน - เอกสารขออนญาตบนทกภาพนง - เอกสารขออนญาตท างาน Cold work - เอกสารขออนญาตท างาน Hot work 4.2 งานขออนมตเอกสาร - กรอกขอมลลงเอกสารขออนญาตบนทกภาพนง ตามฟอรมของ IRPC - ยนเอกสารขออนมตตามล าดบ - กรอกขอมลลงเอกสารขออนญาตท างาน Cold work, Hot work ตามฟอรมของ IRPC - ยนเอกสารขออนมตจากเจาของพนท 4.3 งานเขาตรวจสอบอาคารและสงกอสรางทางดานวศวกรรมโยธาในพนท Plant - การเขาตรวจสอบทมละ 2 คน หรอตองมผชวยเหลออยางนอย 1 คน

- จดเตรยมฟอรมบนทกขอมลเครองมออปกรณใหพรอมใชงาน - เขาตรวจสอบโดยการสงเกต และบนทกภาพนงตามแผนทวางไว - จดบนทกขอมลของสงกอสรางนนๆ เชน ชออาคาร, ขนาด, ต าแหนง, รปทรง หรอจดช ารดเสยหาย โดยการส ารวจ วด ระยะ จดบนทกการตรวจสอบลงในฟอรมของแผนก ENQI และเกบขอมลสงกอสรางนนๆไว 4.4 วเคราะห, สรป, รายงานผลการตรวจสอบ - รวบรวมขอมลทหาไดจาก ในพนท จะได รปราง ต าแหนง ขอบเขต พนท ระดบสงต า ปรมาณ ทศทาง - ค านวณพนท เปนการน าขอมลทไดจากการส ารวจเพอ ค านวณหาเนอท - เขยนแผนท เปนการน าผลของการส ารวจมาเขยนแสดงในลกษณะตาง ๆ เชน แผนผง รปแสดงลกษณะของสงกอสราง - สรปผลการตรวจ เปนการน าผลของการส ารวจมาวเคราะหตามหลกการดานวศวกรรมโยธาเพอแสดงเหตผลในลกษณะตาง ๆ เชน สภาพของโครงสราง ความปลอดภย ความผดปกตตางๆ 4.5 ตวอยางของรายงานการตรวจสอบ 4.5.1 รายงานการตรวจสอบตามทมการรองขอจากเจาของพนท 4.5.2รายงานการตรวจสอบตามทมการวางแผนไว -หมายเหต ตวอยางของรายงานการตรวจสอบสามารถหาขอมลไดท Drive U/ ENQI/ 02Structure Inspection Work / Copy Report

5 of 31

Date

Page

GF

G-00

2


6 of 31

Date

Page

GF

G-00

2


รปตวอยางรายงานการตรวจสอบโครงสรางทอยในสภาพผดปกต 5. สงทควรรเกยวกบงานตรวจสอบอาคารและสงกอสรางทางดานวศวกรรมโยธา 5.1 การตรวจสอบดวยการพนจ (Visual Inspection) การตรวจสอบโครงสรางอาคารเบองตนดวยสายตา (Visual Investigation) การตรวจสอบโครงสรางอาคารเบองตนดวยสายตา (Visual Investigation) เปนการส ารวจมตตางๆ ทางกายภาพของอาคารเชนการส ารวจสภาพภายนอกและภายในของอาคาร ส ารวจสภาพการใชพนทของอาคารรปแบบของอาคารชนดของโครงสรางอาคาร ลกษณะของรอยแตกราว พรอมท าการบนทกตรวจวดความยาว ความกวางของอาคาร ต าแหนงและขนาด เสา คาน เปนตน เพอน าไปเปนขอมล ในการประเมน ในการตรวจสอบอาคารในเชงลก และจดท าแบบแปลนโครงสรางอาคาร

ตวอยางจากภาพดานลาง การตรวจสอบเปนการตรวจสอบโครงสรางดวยสายตา โดยทจะมการบนทกขอมลความเสยหาย ขอมลทางกายภาพของความเสยหาย เพอน าไปเปนขอมลในการจดท าแผนทความเสยหาย และน าไปประเมนผลตอไป

5.2 การตรวจรอยแตกราวของโครงสราง (Visible Cracks)

การตรวจหารอยแตกราวของโครงสรางอาคารทมองเหน (Visible Cracks) การตรวจหารอยแตกราวของโครงสรางอาคารทมองเหน (Visible Cracks) เปนการตรวจหารอยแตกราวทเกดขน

ภายในโครงสรางอาคาร เนองจากรอยแตกราวทเกดในอาคารเปนสญญาณเรมแรกทบงชวาโครงสรางของอาคารเรมมความแขงแรงลดลงลกษณะรอยแตกราวสามารถบอกถงสาเหตได การตรวจสอบรอยแตกราวประกอบดวยการตรวจสอบขนาด (ความลก ความกวาง และความยาว) ทศทาง (ตามขวางตามยาว ตามแนวดง ตามแนวทแยง หรอการ

7 of 31

Date

Page

GF

G-00

2


กระจายทวไป) และต าแหนงรอยแตกราว เครองมอ ทใชตรวจสอบของการแตกราว จะใชเครองมอทดสอบทเรยกวา Crack Meter เพอ ตดตามการเปลยนแปลงของรอยแตกราวระยะยาว (Long Term Monitoring)

รปแสดงการวดขนาดความกวางของรอยราว 5.3 การสงเกตรอยราวชนดตางๆของอาคาร

ความแขงแรงและปลอดภยของโครงสรางอาคารถอเปนเรองส าคญมากเปนล าดบตนๆ ถาเจาของอาคารเปดโอกาสใหตรวจสอบไดอยางเตมทกขอแนะน าใหเชญวศวกรไปดวยสกคนหนง เพอใหวศวกรท าการตรวจสอบ แตโอกาสในการตรวจสอบโครงสรางอยางละเอยดเชนนนคงเปนไปไดยาก ดงนนการตรวจสอบดวยการหดสงเกตรอยราวตางๆ บรเวณ พน ผนง และเพดาน ทวไป จงเปนสงทดทสดทจะชวยใหเราทราบถงสภาพของโครงสรางอาคารหลงนนๆ ตวอยางรอยราวแบบตางๆ

http://km.chor2.org/wp-content/uploads/2012/10/only-70-01.jpg

8 of 31

Date

Page

GF

G-00

2


รอยราวทขอบวางกบประตหนาตาง รอยราวประเภทนมกจะเกดขนกบวงกบประตทท ามาจากไม ไมมการยดหดตวสง เมอโดนความชน หรออณหภมเปลยนแปลง กจะท าใหปนฉาบบรเวณมมวงกบเกดรอยราว รอยราวประเภทนไมเปนอนตราย เพยงแตท าใหลดความสวยงามลงไปเทานน

รอยราวระหวางรอยตอระหวางผนงกบโครงสรางเสาคาน เปนรอยราวทเกดจากการทไมไดเสยบเหลกหนวดกงทเสากอนการกอผนง รอยราวชนดนไมสงผลอนตรายตอโครงสราง แตอาจท าใหมองดไมสวยงามนก

รอยราวทแยงมมบนผนง เปนรอยราวทเกดจากการทรดตวของเสาอาคารหรอฐานรากบรเวณผนงนน เปนรอยราวทบงบอกถงความอนตรายของความแขงแรงของโครงสรางอาคาร มโอกาสทจะเกดความเสยหายอยางรนแรงตอตวอาคารตอไป

http://km.chor2.org/wp-content/uploads/2012/10/post_30540.jpg


9 of 31

Date

Page

GF

G-00

2


รอยราวบนผนงแนวดง เปนรอยราวทเกดจากการแอนตวของพน หรอคานทอยใตบรเวณผนงนนเนองจากรบน าหนกมากเกนไป รอยราวลกษณะนบงบอกความผดปกตของโครงสรางโครงสราง วาพนบรเวณนนรบน าหนก หรอเคยรบน าหนกมากเกนไป จ าเปนตองใหวศวกรตรวจสอบเชนเดยวกนหากอยากทราบระดบความเสยหายของโครงสราง

รอยราวแบบแตกลายงาทวผนง รอยราวลกษณะนไมมอนตรายตอโครงสราง มกเกดจากการผสมปนฉาบไมด หรอผนงมการยดหดตวจากการเปลยนแปลงอากาศในชวงเวลากลางวนกบกลางคน หรออณหภมทแตกตางระหวางภายในกบภายนอก

รอยราวแบบแตกลายงาบนพน รอยราวแบบแตกลายงาบนพนสามารถพบไดบนพนหนขด หรอ พนซเมนตขดมน รอยราวเหลานมกจะเกดจากการใชพนผวซเมนตทมความหนาเกนไป การตรวจสอบรอยราวเหลานดวยสายตาไมสามารถระบถงอนตรายของโครงสรางได หากอยากตรวจอยางละเอยดตองใหวศวกรเปนผตรวจสอบ

รอยราวมสนมบรเวณใตทองพน รอยราวเหลานเกดจากการเทคอนกรตพนโดยไมไดใสลกปน ท าใหเหลกเสรมในพนกองอยกบแบบหลอคอนกรต ท าใหไมมคอนกรตทจะหมเนอเหลกทบรเวณทองพน และมกจะเกดปญหา โดยเฉพาะอยางยงในบรเวณพนดาดฟาทมน าขง น าจะซมไปโดนเนอเหลกท าใหเกดสนม สงผลใหคอนกรตใตทองพนบรเวณนน หลดรอน ลวงหลนเปนแผน การรบน าหนกของพนจะท าไดนอยลง การแกไขท าไดคอนขางยาก


10 of 31

Date

Page

GF

G-00

2


รอยราวใตทองพนรปกากบาทและรอยราวบรเวณกลางพน เปนรอยราวทเกดจากการทพนรบน าหนกมากเกนขดจ ากด ซงเปนสญญาณทอนตรายมาก มโอกาสทพนจะพงลงมาสง การแกไขท าไดยากและตองใหวศวกรเปนผ ตรวจสอบดแล หลกการดงกลาวสามารถน าไปใชในการสงเกตสภาพโครงสรางของอาคารทเขาไปตรวจสอบได

5.4 การสงเกตโครงสรางเหลกรปพรรณ สงเกตขนาด รปทรง ต าแหนง ทศทาง การผกรอนของผวเหลกเนองจากสนม ความเสยหายของสทปกคลมผว 6. เอกสารอางอง (Document / Reference) 6.1 ACI 201.1R-92 Guide for Making a Condition Survey of Concrete in Service 6.2 ACI 207.3R-94 Practices for Evaluation of Concrete in Existing Massive Structures for Service Conditions 6.3 ACI 224.1R-93 Causes, Evaluation, and Repair of Cracks in Concrete Structures 6.4 ACI 437R- 03 Strength Evaluation of Existing Concrete Buildings 6.5 Standard Specifications for Concrete Structure– 2001 “Maintenance”, Japan Society of Civil Engineers 6.6 Evaluation of Concrete in Concrete Structures, USACE 6.7 Properties of Concrete, A.M. Neville, Fourth Edition, Pearson Education Limited 6.8 Concrete Society Report, Non-structural Cracks in Concrete, Technical Report, No.22, 3rd Edition, page 48 (Concrete Society, London, 1992)


คมอ การตรวจสอบโครงสรางคอนกรตเสรมเหลกดวยวธการทดสอบแบบไมท าลาย วธหาคาความแขงแรงของคอนกรตดวยคอนกระแทก (Rebound Hammer)


หนวยงานตรวจสอบโครงสรางอาคาร และส ารวจรงวด

S

11

Date

Page 1

1. 1111

2. 24 24

ENQS- 00

GFG-

002

REBOUND HAMMER TEST

Sep 28,15

สารบญ

หนา

1. ขอบขาย 2 2. นยาม 2

3. อปกรณและสวนประกอบของคอนกระแทก 2

4. วธการใชงานคอนกระแทก 3 5. ขนตอนการประเมนก าลงอดของคอนกรตดวยการใชคอนกระแทก 4

6. ปจจยทมผลตอการทดสอบ และขอควรระวง 5

7. การสรปผลการทดสอบและการแปลความผลการทดสอบ 6 8. เอกสารอางอง 7 ภาคผนวก 1 คอนกระแทกแบบสมดท 8 ภาคผนวก 2 ตวอยางความสมพนธระหวางคาการสะทอนและก าลงอดของคอนกรต 9 ภาคผนวก 3 แบบฟอรมบนทกผลการตรวจสอบโครงสรางคอนกรตเสรมเหลกดวยวธ การหาคาความแขงแรงของคอนกรตดวยคอนกระแทก 10 ภาคผนวก 4 รปตวอยางเครองมอทดสอบ 11 ภาคผนวก 5 ตวอยางตารางผลการทดสอบและวเคราะหผล 12-14

S

11

Date

Page 2

1. 1111

2. 24 24

ENQS- 00

GFG-

002

REBOUND HAMMER TEST

Sep 28,15

มาตรฐานการตรวจสอบโครงสรางคอนกรตเสรมเหลกดวยวธการทดสอบแบบไมท าลาย วธหาคาความแขงแรงของคอนกรตดวยคอนกระแทก (Rebound Hammer) 1. ขอบขาย 1.1 มาตรฐานนครอบคลมการใชคอนกระแทก (Rebound Hammer) ในการวดคาการสะทอน(Rebound Number) และขอแนะน าเกยวกบการแปลความหมายของผลการวดทได 1.2 คาทมการกลาวถงในมาตรฐานนก าหนดใหมหนวยตามระบบหนวยระหวางประเทศ (SI) 2. นยาม “คอนกระแทก” หมายถง เครองมอส าหรบการทดสอบความแขงของผวโดยอาศยหลกการของการสะทอน กลบของพลงงานทแตกตางกนของวตถทมความแขงของผวตางกน “คอนกระแทกแบบสมดท (Schmidt’s Hammer)” หมายถง คอนกระแทกทมกลไกการสงพลงงานโดยการ ใชพลงงานศกยของสปรงเปนหลก “คาการสะทอน” หมายถง คาแสดงระดบของการสะทอนของกอนเหลกในคอนกระแทก สามารถอานไดจาก มาตรวดของคอนกระแทก “กอนหนขด” หมายถง เปนกอนหนทมผวหยาบและมสวนผสมของซลคอนคารไบด หรอวสดเทยบเทาอนๆ ใชในการเตรยมผวโครงสรางคอนกรตทตองการท าการวดคาการสะทอน “ความแขงของผว (Surface Hardness)” หมายถง ความสามารถของผววตถในการทนแรงกระแทก “ก าลงอด (Compressive Strength)” หมายถง คาหนวยแรงสงสดทวตถสามารถรบไดในสภาวะถกอด 3. อปกรณและสวนประกอบของคอนกระแทก 3.1 คอนกระแทกแบบสมดท มสวนประกอบหลก คอ ตวคอนภายนอก (Body) แทงเหลก (Plunger) กอน เหลก (Hammer) สปรง (Spring) สลก (Latch) และชองสไลดทใชวดระยะสะทอนของกอนเหลก (Indicator) ระยะสะทอนของคอนกระแทกวดไดจากมาตราสวนซงตดกบคอนโดยมคาตงแต 10 ถง 100 เรยกวา คาการสะทอน (Rebound Number) รปท 1 แสดงตวอยางสวนประกอบของคอนกระแทก แบบสมดท (Schmidt’s Rebound Hammer) (ดในหนาท 8 ภาคผนวก 1) 3.2 กอนหนขด (Abrasive Stone) เปนกอนหนทมผวหยาบและมสวนผสมของซลคอนคารไบด หรอวสด

S

11

Date

Page 3

1. 1111

2. 24 24

ENQS- 00

GFG-

002

REBOUND HAMMER TEST

Sep 28,15

เทยบเทาอนๆ 3.3 ทงทดสอบ (Test Anvil) เปนกอนเหลกทรงกระบอกทมขนาดเสนผานศนยกลางประมาณ 150 มลลเมตร มความแขงของจดรบการกระแทกเทากบ Brinell 500 หรอ Rockwell 52C และมอปกรณทชวยใหคอน กระแทกตงฉากกบจดกระแทกขณะทดสอบ

4. วธการใชงานคอนกระแทก 4.1 กอนการทดสอบ ผทดสอบตองปลดแทงเหลกใหหลดจากตวลอค ดวยการกดคอนกระแทกทคอนกรต และคอยๆ ผอนออก แทงเหลกจะยนออกมาจากตวคอน สลกจะยดกอนเหลกใหอยตดกบแทงเหลก 4.2 ระหวางการทดสอบใหตงตวคอนตงฉากกบผวคอนกรตแลวคอยๆ กดคอนกระแทกเขาหาผวคอนกรต เมอคอนกระแทกถกกดเขาหาผวคอนกรต สปรงทยดระหวางตวคอนและกอนเหลกจะยดตวออก และ เมอคอนกระแทกถกกดจนถงระดบหนง ตวสลกจะปลอยกอนเหลกโดยอตโนมต และกอนเหลกจะ เคลอนเขากระแทกแทงเหลกและสะทอนกลบ 4.3 ในระหวางทแทงเหลกสะทอน ตวอานคาจะเคลอนทไปกบกอนเหลกและคางอยทระยะมากทสดทกอน เหลกสะทอน และอานคาการสะทอนไดจากมาตรวดทตดอยกบตวคอน 4.4 คอนกระแทกสามารถทดสอบไดทงทศแนวนอน แนวตง หรอ แนวเฉยง อยางไรกตามทศทางของการ ทดสอบมผลตอแรงโนมถวงทกระท าตอกอนเหลก ดงนนการทดสอบในทศทางแตกตางกนจะใหผลการ ทดสอบแตกตางกน ส าหรบคอนกรตชนดเดยวกน และตองปรบใหถกตองดวยการคณคาสมประสทธ หรอ อานคาจากตารางของแตละทศทาง 4.5 โดยทวไปตารางหรอกราฟความสมพนธระหวางก าลงอดและคาการสะทอน (Rebound Number) จะ เปนไปตามผลการทดสอบของผผลตคอนกระแทก อยางไรกตามคาก าลงอดทไดจากกราฟอาจมความ คลาดเคลอนได ทงนเนองจากคณสมบตของวสด เชน มวลรวมในโครงสรางทตรวจสอบ และคอนกรตท ผผลตคอนกระแทกทดสอบในหองปฏบตการแตกตางกน ดงนนการสรางกราฟความสมพนธระหวาง ก าลงอดและคาการสะทอนของคอนกรตทใชวสดประเภทเดยวกบคอนกรตทท าการทดสอบใน โครงสราง จะชวยใหการประเมนผลการตรวจสอบเปนไปดวยความแมนย ากวา โดยมรายละเอยด ขนตอนการสรางกราฟความสมพนธระหวางก าลงอดและคาการสะทอน (Rebound Number) ดงตอไปน (1) เตรยมตวอยางทดสอบคอนกรตทรงกระบอกขนาดเสนผานศนยกลาง 150 มลลเมตร และสง 300 มลลเมตร โดยเปลยนแปลงสดสวนผสมใหมชวงครอบคลมก าลงอดของคอนกรตในโครงสรางท ตรวจสอบ โดยมจ านวนตวอยางทดสอบอยางนอย 3 ตวอยางส าหรบแตละชวงก าลงอดของคอนกรต (2) หลงจากการเตรยมผวใหเรยบ (Capping) น าตวอยางทดสอบทรงกระบอกเขาเครองทดสอบก าลงอด

S

11

Date

Page 4

1. 1111

2. 24 24

ENQS- 00

GFG-

002

REBOUND HAMMER TEST

Sep 28,15

คอนกรต และเพมแรงกดตวอยางทดสอบใหมคาประมาณรอยละ15 ของก าลงอดประลย เพอยดรง ตวอยางทดสอบใหอยนง ตวอยางทดสอบตองอยในสภาพอมตวผวแหงในขณะทดสอบ (3) วดคาการสะทอน 15 ครง โดยแบงต าแหนงทดสอบเปนแนวตง 3 แนว และทดสอบ 5 ครงตอแนว โดยแตละแนวใหหางกนเปนมม 120 องศา ต าแหนงการกดควรอยในระยะ 200 มลลเมตร บรเวณ ชวงกลางของตวอยางทดสอบ หรอประมาณ 2 ใน 3 ของความสงของแทงตวอยางทดสอบ และตอง ไมทดสอบซ าต าแหนงเดยวกน (4) เฉลยคาการสะทอนทได และคาเฉลยจะเปนคาการสะทอนของตวอยางทดสอบ__

(5) ใหด าเนนการขนตอน 1 – 4 กบตวอยางทดสอบอน (6) ทดสอบก าลงอดของแทงคอนกรต และบนทกผลลพธทไดจากการทดสอบลงในกราฟ (7) วเคราะหผลและสรางเสนความสมพนธระหวาง คาการสะทอนและก าลงอดของคอนกรตดวยวธการ ทางสถต เชน วธก าลงสองนอยสด (Least Square Technique) เปนตน 5. ขนตอนการประเมนก าลงอดของคอนกรตดวยการใชคอนกระแทก 5.1 ท าการก าหนดต าแหนงทจะท าการวดคาการสะทอน โดยควรเปนบรเวณผวคอนกรตทไมมรอยแตกราว หรอการกะเทาะออกของผวคอนกรต และท าการขดผวคอนกรตใหเรยบดวยกอนหนขด ขอแนะน ำ 5.1: ในกรณทโครงสรางมชนปนฉาบใหท าการสกดชนปนฉาบออกกอนท าการขดผว คอนกรตใหเรยบดวยหนขด 5.2 ตรวจสอบแทงเหลกของคอนกระแทกใหยนในลกษณะพรอมทดสอบ 5.3 จบคอนกระแทกอยางมนคงใหแกนของคอนกระแทกตงฉากกบผวคอนกรต 5.4 คอยๆ กดคอนกระแทกเขาหาผวคอนกรต จนกระทงมการสะทอนของกอนเหลกภายในคอนกระแทก แทงเหลกจะถกลอคโดยอตโนมต 5.5 อานคาการสะทอน (Rebound Number) จากมาตรวดของคอนกระแทก โดยใหอานคาจ านวนเตมท ใกลเคยงมากทสด 5.6 ส ารวจดความเสยหายของผวคอนกรตอนเนองมาจากการกระแทกของคอนกระแทก กรณพบความ เสยหายอนเชอไดวามาจากขอบกพรองของคอนกรต ณ บรเวณททดสอบ เชน ฟองอากาศขนาดใหญ เปน ตน ใหบนทกรายละเอยดเพมเตม หรอยกเลกการใชคาการสะทอนทวดได ณ ต าแหนงน 5.7 บนทกคาการกระแทกทวดได และทดสอบจดตอไปโดยใหมระยะหางระหวางจดททดสอบไมนอยกวา 25 มลลเมตร

S

11

Date

Page 5

1. 1111

2. 24 24

ENQS- 00

GFG-

002

REBOUND HAMMER TEST

Sep 28,15

6. ปจจยทมผลตอการทดสอบ และขอควรระวง การทดสอบคอนกรตดวยคอนกระแทก เปนวธการทรวดเรวและสะดวกในการทดสอบวดก าลงอดของ คอนกรต อยางไรกตามวธการนมขอจ ากดและมผลกระทบจากตวแปรหลายประการซงผด าเนนการ ตรวจสอบจ าเปนตองค านงถง ไดแก ความขรขระของผวโครงสราง ขนาดและความแขงเกรงของ โครงสราง (Rigidity) อายของตวอยางทดสอบ ประเภทของมวลรวม ประเภทของซเมนต และคารบอเน ชนของผวคอนกรต (Carbonation) 6.1 ลกษณะของผวคอนกรต มผลตอการสะทอนของคอนกรต จงกระทบโดยตรงตอผลการทดสอบคอนกรต ดวยคอนกระแทก กรณผวคอนกรตขรขระมากแทงเหลกของคอนกระแทกอาจกระแทกและท าใหผว คอนกรตแตก คาการสะทอนทไดจงมคานอยกวาความเปนจรง ดงนนกอนการทดสอบผวโครงสราง คอนกรตทมความขรขระควรขดใหเรยบดวยกอนหนขด

6.2 ขนาดของโครงสรางททดสอบ รวมถงความแขงเกรง เปนปจจยทสงผลตอการวดคาการสะทอน กรณ โครงสรางทตรวจสอบมขนาดเลก การเคลอนทของโครงสรางระหวางการกระแทกจะท าใหคาการ สะทอนทวดไดนนมคานอยลงกวาความเปนจรง ระหวางการตรวจสอบอาจจ าเปนตองถวงหรอยด โครงสรางดงกลาวใหมความแขงเกรงมากขน 6.3 เนองจากวธการทดสอบดวยคอนกระแทกเปนวธการวดความแขงของผวคอนกรต จงไมเหมาะส าหรบ การวดคอนกรตทมอายนอยมากๆ ซงยงไมมความแขงเพยงพอ นอกจากนการใชกราฟความสมพนธ ระหวางคาการสะทอนและก าลงอดทอาย 28 วนนนอาจจะไมเหมาะกบการตรวจสอบโครงสรางทมอาย มากๆ และควรมการสรางกราฟความสมพนธระหวางคาการสะทอนทไดจากโครงสรางและคาก าลงอดท ไดจากการเจาะเกบตวอยางจากโครงสรางในกรณดงกลาว 6.4 ประเภทของมวลรวม และปนซเมนต เปนอกปจจยหนงทมผลตอการทดสอบโครงสรางคอนกรตดวย คอนกระแทก โดยทวไปแลวคาการสะทอน (Rebound Number) ของคอนกรตทมมวลรวมเปนหนปน (Limestone) จะมคานอยกวาคาการสะทอนของคอนกรตทมมวลรวมเปนหนแมน าซงมคาก าลงอด ประลยเทากน ความแตกตางนจะมากขนเมอเปรยบเทยบคอนกรตทใชมวลรวมเบา (Lightweight Aggregate) กบคอนกรตธรรมดา นอกจากนการใชหนชนดเดยวกนจากคนละแหลงอาจสงผลใหคาการ สะทอนของคอนกรตทมคาก าลงอดเทากนมคาแตกตางกนได 6.5 ประเภทของปนซเมนตทใชอาจสงผลตอคาการสะทอนทวดได โดยปนซเมนตทมปรมาณอลมนาสงนน อาจมก าลงอดทแทจรงมากกวาคาทแปรผลจากการกราฟความสมพนธระหวางก าลงอดและคาการ สะทอน (Rebound Number) ทไดจากการทดสอบคอนกรตทใชปนซเมนตประเภทท 1 ดงนนจงควรม การสรางกราฟความสมพนธระหวางก าลงอดและคาการสะทอน (Rebound Number) ส าหรบประเภท

S

11

Date

Page 6

1. 1111

2. 24 24

ENQS- 00

GFG-

002

REBOUND HAMMER TEST

Sep 28,15

ของปนซเมนตทใชเพอการประเมนก าลงอดทมความแมนย าและนาเชอถอ 6.6 การเกดปฏกรยาคารบอเนชนในคอนกรตมผลกระทบตอคาการสะทอนอยางมนยส าคญ โดยเฉพาะอยาง ยงในโครงสรางทอยในเขตการจราจรหนาแนนและมอายการใชงานมานาน อาจมความลกของชนทเกด คารบอเนชนในคอนกรตไมนอยกวา 20 มลลเมตร คาการสะทอนทไดนนอาจจะมคามากเกนจรงไดถง รอยละ 50 ซงตองมการสรางความสมพนธระหวางก าลงอดและคาการสะทอน (Rebound Number) ส าหรบคอนกรตทมคารบอเนชนสงเปนการเฉพาะ 7. การสรปผลการทดสอบและการแปลความผลการทดสอบ 7.1 ใหเฉลยคาการกระแทกททดสอบไดอยางนอย 10 ต าแหนง และตดคาการกระแทกทมคาตางจากคาเฉลย มากกวา 6 และเฉลยคาทเหลอใหม หากมคาตงแตสามคาขนไปทตางจากคาเฉลยเกน 6 ใหทดสอบคาชด ใหม 7.2 น าคาการกระแทกทไดเทยบเปนคาก าลงอดของคอนกรต ตามความสมพนธทไดจากการทดสอบใน หองปฏบตการ__

ขอแนะน ำ 7. หำกโครงสรำงทท ำกำรวดมควำมแขงเกรงนอย เชน เปนโครงสรำงทบำงมำกหรอ ไมมกำร ยดกบโครงสรำงขำงเคยงอยำงเพยงพอ กำรเทยบคำกำรกระแทกเปนคำก ำลงอดของคอนกรตมควำม คลำดเคลอนสง ในกรณดงกลำวผทดสอบสำมำรถท ำไดเพยงเปรยบเทยบควำมสม ำเสมอ (Uniformity) ของควำมแขงแรงของคอนกรตในบรเวณทมควำมแขงเกรงใกลเคยงกนเทำนน 8. เอกสารอางอง 8.1 ACI 228.2R-98 Nondestructive Test Methods for Evaluation of Concrete in Structures -Reported by

S

11

Date

Page 7

1. 1111

2. 24 24

ENQS- 00

GFG-

002

REBOUND HAMMER TEST

Sep 28,15

ACI committee 228 8.2 BS 1881 - 201: 1986, Testing Concrete. Guide to the Use of Non-Destructive Methods of Test for Hardened Concrete 8.3 ASTM C805-02 Standard Test Method for Rebound Number of Hardened Concrete 8.4 BS EN 12504-2:2001 Testing Concrete in Structures. Non-Destructive Testing. Determination of Rebound Number 8.5 BS 1881 - 202: 1986, Testing Concrete. Recommendations for Surface Hardness Testing by Rebound Hammer ภาคผนวก 1 คอนกระแทกแบบสมดท (1) คอนกระแทกแบบสมดท คดคนขนเปนครงแรกในป 1948 โดยวศวกรชาวสวส ชอ เอรน สมดท คอน

S

11

Date

Page 8

1. 1111

2. 24 24

ENQS- 00

GFG-

002

REBOUND HAMMER TEST

Sep 28,15

กระแทก (Rebound Hammer) เปนเครองมอทดสอบคอนกรตแบบไมท าลายซงเปนทนยมในการวด ก าลงอดของคอนกรต เนองจากความรวดเรวในการทดสอบ และราคาทคอนขางต าเมอเปรยบเทยบกบ การเจาะเกบตวอยางทดสอบเพอท าการทดสอบ คอนกระแทกเปนเครองวดความแขงของผวคอนกรต คาก าลงอดทไดแปลงมาจากคาความแขงของผวคอนกรตซงไดจากความสมพนธททดสอบใน หองปฏบตการ ในปจจบนคอนกระแทกทไดรบความนยมกวางขวางทสด คอ คอนกระแทกแบบสมดท (2) รปท 1 แสดงสวนประกอบโดยละเอยดของคอนกระแทกแบบสมดท ซงรวมถงสวนประกอบหลกของ คอนกระแทกแบบสมดททระบไวในหวขอท 3.1

รปท 1: ตวอยางสวนประกอบของคอนกระแทกแบบสมดท (Schmidt’s Rebound Hammer) (ภาคผนวก 1 (2)) ภาคผนวก 2 ตวอยางความสมพนธระหวางคาการสะทอนและก าลงอดของคอนกรต รปท 2 แสดงตวอยางความสมพนธระหวางก าลงอดของคอนกรตและคาการสะทอนทวดไดจากตวอยาง

S

11

Date

Page 9

1. 1111

2. 24 24

ENQS- 00

GFG-

002

REBOUND HAMMER TEST

Sep 28,15

คอนกรตจ านวน 15 ตวอยางในหองปฏบตการ ตามขนตอนทระบไวในขอท 4.5 โดยตวอยางทดสอบ ครอบคลมก าลงอดตงแต 200 กโลกรมตอตารางเซนตเมตร ถง 600 กโลกรมตอตารางเซนตเมตร โดยมการ สรางสมการความสมพนธระหวางคาก าลงอดและคาการสะทอนออกมาเปนความสมพนธเชงเสน

รปท 2: ตวอยางความสมพนธระหวางคาการสะทอนและก าลงอดของคอนกรต ทไดจากการทดสอบในหองปฏบตการ (ภาคผนวก 3) หมำยเหต: รปท 2 เปนเพยงตวอยำงกำรสรำงควำมสมพนธซงสำมำรถใชไดเฉพำะกบสวนประกอบของ คอนกรตทท ำกำรทดสอบเทำนน

S

11

Date

Page 10

1. 1111

2. 24 24

ENQS- 00

GFG-

002

REBOUND HAMMER TEST

Sep 28,15

ภาคผวนวก 3 แบบฟอรมบนทกผลการตรวจสอบโครงสรางคอนกรตเสรมเหลกดวยวธการหาคา ความแขงแรงของคอนกรตดวยคอนกระแทก

S

11

Date

Page 11

1. 1111

2. 24 24

ENQS- 00

GFG-

002

REBOUND HAMMER TEST

Sep 28,15

ภาคผนวก 4 รปตวอยาง Schmidt Hammer

รปตวอยาง การใชงานทดสอบ

มาตรฐานปฏบตในการซอมแซมคอนกรต

กรมโยธาธการและผงเมอง สำนกวศวกรรมโครงสรางและงานระบบ ถนนพระรามท 6 แขวงสามเสนใน

เขตพญาไท กรงเทพ 10400

โทร. 0 - 2299 - 4813 โทรสาร 0 - 2299 - 4797

มยผ. 1901-51

กรมโยธาธการและผงเมอง กระทรวงมหาดไทย

พ.ศ.2551

มาตรฐานปฏบตในการซอมแซมคอนกรต

มยผ. 1901-51 ISBN 978-974-16-5854-1

พมพครงท 1 พ.ศ. 2551 จานวน 200 เลม สงวนลขสทธ หามนาไปพมพจาหนายโดยไมไดรบอนญาต

สารบญ หนา มาตรฐานปฏบตในการซอมแซมคอนกรต (มยผ. 1901-51) 1. ขอบขาย 1 2. นยาม 1 3. มาตรฐานอางถง 3 4. ขนตอนการซอมแซมโครงสรางคอนกรต 6 5. การสกดคอนกรตทเสยหาย และการเตรยมพนผว 6 5.1 การสกดคอนกรต 6 5.2 วธการสกดคอนกรต 8 5.3 การเตรยมผว 16 5.4 การซอมแซมเหลกเสรม 17 5.5 วธการยดฝง และวสดทใช 24 5.6 เทคนคการตดตงวสดซอมแซมประเภทตางๆ 24 6. วสดทใชในการซอมแซม 31 6.1 วสดประเภททมสวนประกอบของซเมนต 31 6.2 สารเคมทใชในการอดฉด 37 6.3 วสดโพลเมอร 38 6.4 สารเชอมประสาน 40 6.5 วสดเคลอบผวเหลกเสรม 41 6.6 วสดเสรมกาลง 41 6.7 การทดสอบการยดเกาะระหวางคอนกรตเกากบวสดซอมแซม 42 6.8 ปจจยในการเลอกใชวสดในงานซอม 44

7. วธการซอมแซมโครงสรางคอนกรตเพอใหรบนาหนกไดดงเดม 47 7.1 ประเภทของรอยราวและวธการซอมแซม 47 7.2 การอดฉดดวยอพอกซเรซน 49 7.3 การอดฉดดวยซเมนตเกราทชนดไมหดตว 53 7.4 การทาแนวและอดแนวบรเวณรอยราว 55 7.5 การเททบดวยปนทรายสตรพเศษ 59 7.6 การเททบผวหนา และการซอมแซมผวดวยวสดประเภทโพลเมอร 61 7.7 การเททบดวยคอนกรตธรรมดา 67 7.8 การเทดวยคอนกรตธรรมดา 69 7.9 การเยบตด 72 7.10 การตดตงเหลกเสรมเพมเตม 74 7.11 การเจาะเพออดดวยวสดซอมแซม 77 7.12 การซอมแซมคอนกรตทเปนโพรงเนองจากการกอสรางทไมด 79 ภาคผนวก 1 ตวอยางรายชอวสดทใชในการซอมแซม 81 ภาคผนวก 2 การเสรมกาลงคอนกรต 91 ภาคผนวก 3 ภาพแสดงขนตอนการสกดคอนกรตและการเตรยมพนผว 103 ภาคผนวก 4 ถงทใชในการผสม และอปกรณการอดฉด 111 ภาคผนวก 5 ขนตอนการซอมแซมโครงสรางคอนกรต 115

มยผ . 1901-51 มาตรฐานปฏบตในการซอมแซมคอนกรต หนา 1

มยผ. 1901-51 มาตรฐานปฏบตในการซอมแซมคอนกรต

1. ขอบขาย 1.1 มาตรฐานฉบบนไดจดทาเพอเปนแนวทางใหผมความรพนฐานทางวศวกรรมโยธานาไปใชเปนแนว

ทางการซอมแซมอาคารประเภทอาคารทมความสงไมเกน 23 เมตร 1.2 คาแนะนาในการซอมแซมคอนกรตจะมขอบเขตการใหคาแนะนาในการซอมแซมคอนกรตทเสยหาย

ไมรนแรงหรอคอนกรตททาการซอมโดยไมมการเสรมกาลงคอนกรตใหสามารถรบแรงหรอน าหนกเพมขนจากเดม

1.3 มาตรฐานฉบบนประกอบดวยหวขอทเกยวกบการสกดคอนกรตทเสยหาย การเตรยมผว วธการซอมแซม วสดทใชในการซอมแซม และการซอมแซมรอยราวทพบในโครงสรางคอนกรตเสรมเหลกโดยไมมการเสรมกาลง หวขอตางๆเหลานจะกลาวรายละเอยดตอไป โดยหวขอท 5 จะอธบายเรองการสกดคอนกรตทเสยหายและการเตรยมผว สวนหวขอท 6 กลาวถงวสดทใชในการซอมแซมและหวขอสดทายไดแกหวขอท 7 ซงจะกลาวถงเรองการซอมแซมรอยราวทพบในโครงสรางคอนกรตเพอใหรบนาหนกไดดงเดม

1.4 มาตรฐานฉบบนใชหนวย SI (International System Units) เปนหลก และใหใชคาการแปลงหนวยของแรง 1 กโลกรมแรง เทากบ 9.806 นวตน

2. นยาม “การกดกรอน (Corrosion)” หมายถง การทโลหะถกทาลายโดยการกดกรอนทางเคม ทางการแลกเปลยนประจไฟฟาในปฏกรยาเคม การเกดปฏกรยาทางไฟฟาในการแลกเปลยนประจกบสงแวดลอมรอบตว “การซอมแซม (Repair)” หมายถง การเปลยนหรอการแกไข สวนของโครงสรางทถกทาลายหรอเสยหาย “การซอมแซมสวนทเปนโครงสรางหลก (Structural Repair)” หมายถง การซอมแซมโครงสรางทมการทาขนมาใหมหรอการเสรมเพมใหโครงสรางมความแขงแรงเพมขน “การซอมแซมสวนทไมเปนโครงสรางหลก (Non-Structural Repair)” หมายถง การซอมแซมเฉพาะสวนทเสยหายทไมมผลกระทบกบความแขงแรงของโครงสรางหลก “การดาด (Lining)” หมายถง การปรบปรงผวของโครงสรางดวยคอนกรตหรอวสดอนๆ เพอใหเกดผวทคงตวแขงแรงหรอสามารถทนการกดกรอนขดสจากการไหลผานของนา “การปองกนความชน (Damp Proofing)” หมายถง วธการปองกนไมใหน าผานหรอซมผานคอนกรตหรอ ปนมอรตาร เชน การผสมสารผสมเพม (Admixture) หรอปรบปรงคณสมบตของปนซเมนต การสรางฟลมกนชนดวยการใชแผนพอลเอทธลน (Polyethylene) ปรองพนกอนเทพนคอนกรต

หนา 2 มยผ . 1901-51 มาตรฐานปฏบตในการซอมแซมคอนกรต

“การปองกนความเสยหาย (Protection)” หมายถง กระบวนการทจะปดบงไมใหโครงสรางคอนกรตไดรบความเสยหายจากสภาพแวดลอมหรอจากสภาพทตงใจจะปองกนเพอใหโครงสรางคอนกรตนนมอายใชงานไดยาวนาน “การสกดเปดผว (Excavation)” หมายถง ขนตอนในการเปดผวคอนกรตทถกทาลายจนถงเนอคอนกรตทดหรอจนถงระดบทกาหนด “ความเสยหายคะวเทชน (Cavitation Damage)” หมายถง หลมเลกๆ บรเวณผวคอนกรตซงเกดจากการสลายตวของละอองไอนาในนาซงเกดขนในบรเวณทมความดนตา และสลายตวเมอเคลอนทไปยงบรเวณทมความดนสงกวา “พอลเมอรคอนกรต (Polymer Concrete)” หมายถง คอนกรตทใชพอลเมอรเพอเปนวสดประสาน “พอลเมอรซเมนตคอนกรตและมอรตาร (Polymer Cement Concrete and Mortar)” หมายถง คอนกรตหรอมอรตารทมสวนผสมของน า ปนซเมนต มวลรวม และ โมโนเมอรหรอพอลเมอร ในกรณทใชโมโนเมอรจะทาปฏกรยาการเกดพอลเมอร (Polymerization) หลงจากผสม “ระบบการซอมแซม (Repair System)” หมายถง การซอมแซมโครงสรางคอนกรตโดยการเลอกใชวสดพเศษและวธการทเหมาะสม “รอยราวทมรปแบบทแนนอน” หมายถง รอยราวทเกดขนทมลกษณะเปนรปแบบเดยวกนหรอซาๆกนในหลายๆบรเวณของโครงสรางคอนกรต “รอยราวทไมมรปแบบทแนนอน” หมายถง รอยราวทเกดขนทมลกษณะแตกตางกนไปไมซ ากนในหลายๆบรเวณของโครงสรางคอนกรต “รอยราวทยงคงมการขยายตวอย (Active Crack)” หมายถง รอยราวทเกดขนทคอนกรตทยงคงมการขยายตวอยางตอเนองเชนรอยราวกวางขนหรอลกขน รวมถงรอยราวใดๆกตามทกลไกหรอปฏกรยาของการเกดรอยราวยงคงมอยอยางตอเนอง “รอยราวทหยดการขยายตวแลว (Dormant Crack)” หมายถง รอยราวทเกดขนทคอนกรตซงไมมการเพมขนของทงความกวางและความลก หรออาจกลาวไดวารอยราวดงกลาวหยดการขยายตวแลว “ลาเทกซแบบกระจายตวใหมได (Redispersible Latex)” หมายถง ลาเทกซทสามารถทาบนพนผวทจะซอมแซมไดหลายวนกอนจะลงวสดซอม และมหนวยแรงยดเกาะไมนอยกวา 2.8 เมกาปาสกาลเมอแหง ลาเทกซประเภทนไมควรใชกบบรเวณทเปยกนา ความชนสง หรอกาลงใชงาน “ลาเทกซแบบกระจายตวใหมไมได (Nonredispersible Latex)” หมายถง ลาเทกซทเหมาะกบการยดเกาะเมอใชผสม “วสดคน (Bond Breakers)” หมายถง วสดทใชสาหรบกนรอยตอตางๆในการกอสรางเพอแยกวสดสองชนดหรอหรอคอนกรตทเทในระยะเวลาทแตกตางกนออกจากกน


“สารเชอมประสาน (Bonding Agent)” หมายถง สารทใชกบผวชนหนงๆ เพอสรางการยดเกาะหรอการเชอมประสานระหวางตวมนเองกบชนอนๆ “อพอกซเรซน (Epoxy Resin)” หมายถง สารซงประกอบดวยสารละลายสองชนดขนไปททาปฏกรยาแลวทาใหเกดเจลหรอตะกอนแขง ปฏกรยาในสารละลายอาจเปนปฏกรยาทางเคมหรอทางเคมฟสกสระหวางสวนประกอบตางๆ ในสารละลาย หรอระหวางสวนประกอบในสารละลาย และสารอนๆในบรเวณทเกดปฏกรยา ปฏกรยาทเกดขนจะลดความสามารถในการไหล และทาใหสารละลายแขงตวอดชองวางทมในคอนกรต “ออโตจเนยสฮลลง (Autogeneous Healing)” หมายถง พฤตกรรมของคอนกรตทเกดจากการเกดปฏกรยา ไฮเดรชนอยางตอเนองของปนซเมนต ทาใหรอยแตกราวขนาดเลกสามารถเชอมตดกนได 3. มาตรฐานอางถง 3.1 มาตรฐานทใชอางถงในสวนนประกอบดวย

3.1.1 American Concrete Institute (ACI), “ACI 224.1R – 93 Causes, Evaluation and Repair of Cracks in Concrete Structure”

3.1.2 American Concrete Institute (ACI), “ACI 304R – 00 Guide for Measuring, Mixing, Transporting, and Placing Concrete

3.1.3 American Concrete Institute (ACI), “ACI 304.1R – 92 Guide for the Use of Preplaced Aggregate Concrete for Structural and Mass Concrete Applications

3.1.4 American Concrete Institute (ACI), “ACI 304.2R – 96 Placing Concrete by Pumping Methods

3.1.5 American Concrete Institute (ACI), “ACI 304.6R – 91 Guide for the Use of Volumetric-Measuring and Continuous-Mixing Concrete Equipment

3.1.6 American Concrete Institute (ACI), “ACI 318R-05 Building Code Requirement for Structural Concrete and Commentary”

3.1.7 American Concrete Institute (ACI), “ACI 504R-90 (Reapproved 1997) Guide to Sealing Joints in Concrete”

3.1.8 American Concrete Institute (ACI), “ACI 546R – 04 Concrete Repair Guide” 3.1.9 American Concrete Institute (ACI), “ACI 549.1R – 93 Guide for the Design, Construction

and Repair of Ferrocement (Reapproved 1999) 3.1.10 American Concrete Institute (ACI), “ACI 555R – 01 Removal and Reuse of Hardened

Concrete”


3.1.11 American Concrete Institute (ACI), RAP 4 Surface Repair Using Form-and-Pour Techniques

3.1.12 American Society for Testing and Materials (ASTM), ASTM A 767-97/ A 767M-97 Standard Specification for Zinc-Coated (Galvanized) Steel Bars for Concrete Reinforcement

3.1.13 American Society for Testing and Materials (ASTM), ASTM A 780 – 01 Standard Practice for Repair of Damaged and Uncoated Areas of Hot-Dip Galvanized Coatings

3.1.14 American Society for Testing and Materials (ASTM), ASTM C 33 – 02 Standard Specification for Concrete Aggregates

3.1.15 American Society for Testing and Materials (ASTM), ASTM C 94/C 94M – 00 Standard Specification for Ready-Mixed Concrete

3.1.16 American Society for Testing and Materials (ASTM), ASTM C 387 – 00 Standard Specification for Packaged, Dry, Combined Materials for Mortar and Concrete

3.1.17 American Society for Testing and Materials (ASTM), ASTM C 685/C 685M – 01 Standard Specification for Concrete Made by Volumetric Batching and Continuous Mixing

3.1.18 American Society for Testing and Materials (ASTM), ASTM C 806 – 95 Standard Test Method for Restrained Expansion of Expansive Cement Mortar

3.1.19 American Society for Testing and Materials (ASTM), ASTM C 845 – 96 Standard Specification for Expansive Hydraulic Cement

3.1.20 American Society for Testing and Materials (ASTM), ASTM C 878/C 878M – 03 Standard Test Method for Restrained Expansion of Shrinkage-Compensating Concrete

3.1.21 American Society for Testing and Materials (ASTM), ASTM C 881/C 881M – 02 Standard Specification for Epoxy-Resin-Base Bonding Systems for Concrete

3.1.22 American Society for Testing and Materials (ASTM), ASTM C 928 – 00 Standard Specification for Packaged, Dry, Rapid-Hardening Cementitious Materials for Concrete Repairs

3.1.23 American Society for Testing and Materials (ASTM), ASTM C 1059 – 99 Standard Specification for Latex Agents for Bonding Fresh To Hardened Concrete

3.1.24 American Society for Testing and Materials (ASTM), ASTM C 1107 – 02 Standard Specification for Packaged Dry, Hydraulic-Cement Grout (Nonshrink)

3.1.25 American Society for Testing and Materials (ASTM), ASTM C 1116 – 02 Standard Specification for Fiber-Reinforced Concrete and Shotcrete


3.1.26 American Society for Testing and Materials (ASTM), C1438 – 99 Standard Specification for Latex and Powder Polymer Modifiers for Hydraulic Cement Concrete and Mortar

3.1.27 American Society for Testing and Materials (ASTM), ASTM C 1439 – 99 Standard Test Methods for Polymer-Modified Mortar and Concrete

3.1.28 American Society for Testing and Materials (ASTM), ASTM D 4541 – 02 Standard Test Method for Pull-Off Strength of Coatings Using Portable Adhesion Testers

3.1.29 Emmons, Peter H., “Concrete Repair and Maintenance Illustrated” Construction Publisher and Consultants, 1993

3.1.30 International Concrete Repair Institute (ICRI), “ICRI Guideline No. 03730 Guide for Surface Preparation for the Repair of Deteriorated Concrete Resulting from Reinforcing Steel Corrosion”

3.1.31 International Concrete Repair Institute (ICRI), “ICRI Guideline No. 03731 Guide for Selecting Application Methods for Repair of Concrete Surface”

3.1.32 International Concrete Repair Institute (ICRI), “ ICRI Guideline No. 03732 Selecting and Specifying Concrete Surface Preparation for Sealers, Coatings, and Polymer Overlays”

3.1.33 International Concrete Repair Institute (ICRI), “ICRI Guideline No. 03733 Guide for Selecting and Specifying Materials for Repair of Concrete Surfaces”

3.1.34 Japan Concrete Institute (JCI), “Practical Guideline for Investigation, Repair and Strengthening of Cracked Concrete Structures”

3.1.35 U.S. Army Corps of Engineers (USACE), “EM 1110-1-3500 Chemical Grouting” 3.1.36 U.S. Army Corps of Engineers (USACE), “EM 1110-2-2002 Evaluation and Repair of

Concrete Structures” 3.1.37 United States Bureau of Reclamation (USBR), “Guide to Concrete Repair” 3.1.38 มยผ. 1201-50 มาตรฐานการทดสอบหาขนาดคละของมวลรวม 3.1.39 มยผ. 1202-50 มาตรฐานการทดสอบหาความตานทานตอการสกกรอนของมวลรวมหยาบ

โดยใชเครองทดสอบลอสแองเจลส 3.1.40 มยผ. 1203-50 มาตรฐานการทดสอบหาสารอนทรยเจอปนในมวลรวมละเอยด 3.1.41 มยผ. 1204-50 มาตรฐานการทดสอบหาคาความหนาแนนสมพทธและคาการดดซมน าของ

มวลรวมหยาบ 3.1.42 มยผ. 1205-50 มาตรฐานการทดสอบหาคาความหนาแนนสมพทธและคาการดดซมน าของ

มวลรวมละเอยด


3.1.43 มยผ. 1206-50 มาตรฐานการทดสอบหาคาความชนของมวลรวม 3.1.44 มยผ. 1207-50 มาตรฐานการทดสอบหาดนเหนยวและวสดรวนในมวลรวม

3.1.45 มยผ. 1208-50 มาตรฐานการเกบตวอยางคอนกรตในหนางานและการเกบรกษา 3.1.46 มยผ. 1209-50 มาตรฐานการทดสอบหาคาการยบตวของคอนกรต 3.1.47 มยผ. 1210-50 มาตรฐานการทดสอบกาลงตานทานแรงอดของคอนกรต

3.1.48 มยผ. 1211-50 มาตรฐานการทดสอบกาลงตานทานแรงดดของคอนกรต 3.1.49 มยผ. 1212-50 มาตรฐานการทดสอบนาหรบผสมคอนกรต

3.2 หากขอกาหนดในมาตรฐานนมความขดแยงกบมาตรฐานทอางถงในแตละสวน ใหถอขอกาหนดในมาตรฐานนเปนสาคญ

4. ขนตอนการซอมแซมโครงสรางคอนกรต ขนตอนการซอมแซมทเหมาะสมสามารถสรปได ดงรปท 1

รปท 1 ขนตอนการซอมแซมโครงสรางคอนกรต

(ขอ 4) รายละเอยดคาอธบายในแตละขนตอนระบไวในภาคผนวกท 5 5. การสกดคอนกรตทเสยหาย และการเตรยมพนผว 5.1 การสกดคอนกรต (Concrete Removal)

5.1.1 การซอมแซมคอนกรตจาเปนตองสกดคอนกรตเดมทเสยหายออก เพอใหการซอมแซมเปนไปอยางมประสทธภาพ โดยปกตแลวจะตองกาจดคอนกรตทไมดออกใหหมดจนถงเนอคอนกรตทแกรง ซงบางครงอาจตองสกดคอนกรตจนถงแนวเหลกเสรมคอนกรตหรอเลยแนวเหลกเสรมคอนกรตกได


5.1.2 การสกดคอนกรตทใชวตถระเบดหรอวธการทาลายทรนแรง (การสกดโดยใชเครองมอสกดทมน าหนกเกน 12 กโลกรม) จะทาใหเกดรอยราวเลกๆ ภายหลงจากการสกดได จงควรกาหนดบรเวณทอนญาตใหใชเครองมอสกดทรนแรงไดและบรเวณทตองสกดดวยวธทไมรนแรง ไดแก การสกดดวยมอ เปนตน การสกดคอนกรตตองมการตรวจสอบและเฝาระวงไมใหผวคอนกรตทสกดแตกราวกอนจะเทคอนกรตซอมแซมโดยสงเกตจากผวคอนกรตทเปยกน าหมาดๆ จะเหนรอยราวไดชดเจน กรณพบรอยราวทผวคอนกรตตองมการเตรยมผวใหเหมาะสมกอนนาไปใชงานตอไป กอนซอมแซมตองกาหนดใหมการทดสอบผวคอนกรตโดยวธทดสอบแรงดงบรเวณผวคอนกรต (Pull-Off Test) เพอหาความสามารถในการยดเกาะของผวคอนกรตเดมกบวสดทจะใชซอมแซม

5.1.3 ขอควรพจารณาในการสกดคอนกรต 5.1.3.1 ตองเลอกวธการสกดคอนกรตทสามารถกาจดคอนกรตทเสยหายออกไดหมด และ

ตองไมทาลายเนอคอนกรตทด วธการทใชตองมประสทธภาพ รวดเรว ปลอดภยในการทางาน ประหยด เปนมตรกบสงแวดลอม และทาลายคอนกรตทเหลอใหนอยทสด เมอสกดถงคอนกรตทดแลวอาจใชการทดสอบแรงดงผวคอนกรต หรอการเคาะฟงเสยงเพอยนยนความแกรงของผวคอนกรตทจะซอมแซมตอไป

5.1.3.2 วศวกรทมหนาทออกแบบซอมแซมคอนกรตตองระบวตถประสงคในการสกดคอนกรตใหชดเจน และผรบเหมาททาหนาทซอมแซมตองเลอกวธการทประหยดทสดทตอบสนองความตองการของวศวกร วศวกรผกาหนดวธการซอมแซมคอนกรตตองพจารณาขอมลเกยวกบ คณสมบตของคอนกรต ไดแก ประเภทของปนซเมนต ขนาดของวสดมวลรวม เพอจะใชในการเลอกวธการสกดคอนกรต และประมาณราคาคาใชจายตอไป

5.1.3.3 วศวกร หรอ ผควบคมงาน ตองประเมนความมนคงปลอดภยของโครงสรางในขณะดาเนนการสกดหรอเตรยมพนผว ในกรณทจาเปนตองมการตดตงนงราน หรอทาคายน ใหโครงสรางมความมนคงปลอดภยเปนไปตามหลกวศวกรรม

5.1.4 การเฝาระวงพฤตกรรมโครงสรางและการรกษาแนวการสกดในระหวางการสกดคอนกรต 5.1.4.1 กอนทจะดาเนนการสกดคอนกรตทเสยหายออกจะตองมการประเมนการรบ

น าหนกของโครงสรางอาคารในระหวางการสกดคอนกรต ไดแก ขนาดหนาตดโครงสรางทเลกลง น าหนกของเครองมอ และเศษวสดทเกดจากการสกด การขนยายวสด การขนยายเครองมอ เปนตน


5.1.4.2 การเฝาระวงในการสกดทาไดโดยการสงเกตดวยสายตา การเคาะฟงเสยง การวดโดยเครองมอตรวจวดตาแหนงเหลกเสรม เพอไมใหสกดเกนความตองการของวศวกร

5.1.4.3 เ มอสกดคอนกรตจนไดระดบทตองการแลวใหตรวจสอบผวคอนกรตตามขอกาหนดของวศวกร

5.1.5 ควรประเมนปรมาณคอนกรตทตองสกดกอนดาเนนการสกดคอนกรต และเมอสกดคอนกรต แลวควรตรวจสอบปรมาณอกครงเพอใชในการเตรยมวสดทใชซอมแซม 5.1.6 การตรวจสอบความเสยหายของผวคอนกรตภายหลงการสกด ใหตรวจสอบโดยการเคาะดวย

คอน (Hammer Sounding) เปนตน ในกรณตรวจพบรอยราวหรอความเสยหาย หรอ มขอสงสยเกยวกบคณภาพของการสกด ตองตรวจสอบเนอคอนกรตดวยวธทดสอบแรงดง (Pull-Off Test)

5.2 วธการสกดคอนกรต (Concrete Removal) 5.2.1 การตดคอนกรต (Cutting Method)

การตดคอนกรตมหลายวธ ไดแก การใชน าทมความดนสง การใชสายตดเพชร เครองเฉอน เปนตน การตดคอนกรตตองคานงถงขอบเขตทจะตองตดคอนกรต วธการยกหรอขนเศษวสดออกจากบรเวณทตดคอนกรต และการตรวจสอบคอนกรตทตดแลววาถงคอนกรตเนอเดมทแกรงแขงแรงตามทวศวกรกาหนดในแบบหรอไม เครองมอทใชในการตดคอนกรตมดงน 5.2.1.1 เครองตดดวยน าแรงดนสง ( High-Pressure Water Jet ) เปนเครองมอทฉดน าใหเปน

ลาเลกๆ ดวยแรงดนประมาณ 69 ถง 310 เมกาปาสกาล เหมาะสาหรบใชตดแผนพน หรอโครงสรางอาคาร มขอด คอ สามารถตดคอนกรตไดแมนยา ไมกอใหเกดฝ น ไมกอใหเกดแรงสนสะเทอนทจะทาโครงสรางอาคารเสยหาย คอนกรตทตดออกจะเปนชนใหญ ขอเสย คอ ตองเกบกวาดตะกอนฝ นทเกดจากการตด และตดไดเฉพาะสวนโครงสรางทบาง การตดทาไดชา คาใชจายสง และมเสยงดง ตองมการควบคมความปลอดภยในการใชงานนาทมแรงดนสง

5.2.1.2 การตดดวยเลอย (Saw Cutting) ดงรปท 2 เปนวธการทนยมใชกนมาก เหมาะสาหรบใชตด แผนพน หรอโครงสรางอาคาร มขอด คอ สามารถตดคอนกรตไดแมนยา ไมกอใหเกดฝ น ไมกอใหเกดแรงสนสะเทอนทจะทาใหโครงสรางอาคารเสยหาย คอนกรตทตดออกจะเปนชนใหญ ขอเสย คอ ตดไดเฉพาะสวนโครงสรางทบาง มเสยงดง ตองมการควบคมนาทใชในการตดถามการใชน าในการตด


รปท 2 การตดดวยเลอย (ทมา: ACI 555)

(ขอ 5.2.1.2) 5.2.1.3 การซอยคอนกรตดวยการเจาะ (Stitch Drilling) ดงรปท 3 เปนวธการทนยมใชกนใน

การซอมแซม โดยใชสวานหรอเครองเจาะคอนกรตเจาะรในบรเวณทตองการสกดเปนรตอเนองกนแลวสกดดวยมอชวยเพอเอาเนอคอนกรตออก วธนเหมาะกบการสกดคอนกรตทสามารถสกดไดดานเดยว คอนกรตทไดจะเปนชนใหญ ขอเสยอาจทาใหเกดฝ นในระหวางการทางาน

รปท 3 การซอยคอนกรตดวยการเจาะ (ทมา: ACI 555)

(ขอ 5.2.1.3)


5.2.2 การสกดโดยวธใชแรงกระแทก การสกดคอนกรตดวยวธกระแทกเปนวธทใชกนทวไป การสกดดวยการใชแรงกระแทกจะทาใหคอนกรตแตกเปนกอนใหญและมรอยราวในเนอคอนกรตมาก และไมสามารถควบคมการแตกราวได ตองใชวธการสกดดวยมอ หรอ การสกดโดยใชเครองมอสกดทมน าหนกไมเกน 12 กโลกรม ชวยแตงผวทเกดรอยราวเลกๆ (Micro Cracking) ในกรณพบรอยราวหรอความเสยหายเกดขนตองตรวจสอบเนอคอนกรตดวยวธทดสอบแรงดง ( Pull-Off Test) 5.2.2.1 การสกดโดยวธใชแรงดนนา

การสกดโดยการฉดน าแรงดนสง ดงรปท 5 6 และ 7 เปนวธทไมทาใหเกดรอยราวเลกๆ ภายหลงจากการสกด การฉดน าทาใหไดทาความสะอาดพนผวและเหลกเสรมคอนกรตไปพรอมกน ไมควรใชวธฉดน าดวยแรงดนสงกบพนโครงสรางอาคารคอนกรตอดแรงทใชลวดดงชนด Unbonded หากจาเปนตองใชวธการนใหอยภายใตการควบคมดแลของวศวกร แรงดนน าทใชในการสกดควรมแรงดนตงแต 70 ถง 140 เมกาปาสกาล ใชปรมาณนา 75 ถง 150 ลตรตอนาท (ICRI 03732)

รปท 4 การสกดโดยวธใชแรงดนนา (ทมา: ICRI 03732)

(ขอ 5.2.2.1)


รปท 5 การสกดโดยวธใชแรงดนนา (ตอ) (ทมา: ACI 555)

(ขอ 5.2.2.1)

รปท 6 หวฉดทใชในการสกดโดยวธใชแรงดนนา (ทมา: ACI 555)

(ขอ 5.2.2.1)


รปท 7 สภาพของคอนกรตภายหลงจากการสกดโดยวธใชแรงดนนา (ทมา: ACI 555)

(ขอ 5.2.2.1) 5.2.2.2 Presplitting Methods

การสกดคอนกรตดวยการใชอปกรณ Hydraulic Splitter น เปนวธการเบองตนเพอทาใหคอนกรตแตกเปนชนใหญๆ กอนการสกดดวยวธอน นยมใชกนมากในโครงสรางคอนกรตหลา หรอคอนกรตทไมมการเสรมเหลก ตวอยางของอปกรณประเภทนแสดงไวในรปท 8 และ 9

รปท 8 Mechanical Splitter (ทมา: ACI 555)

(ขอ 5.2.2.2)


รปท 9 Piston-Jack Mechanical Splitter (ทมา: ACI 555)

(ขอ 5.2.2.2)

5.2.2.3 การสกดโดยวธพนทราย (Sandblasting) การพนทรายเปนวธการทใชโดยทวไปเพอทาความสะอาดผวคอนกรตหรอเหลกเสรมคอนกรตภายหลงจากการสกดดวยวธอน ทรายทใชควรมขนาด 2.12 ถง 4.75 มลลเมตร แรงดนลมทใชพนทรายประมาณ 860 กโลปาสกาล ใชกาจดผวคอนกรตหนาไมเกน 6 มลลเมตร (ACI 546R-04) การพนดวยทรายแบงออกเปน 3 วธ คอ การพนทรายแบบแหง การพนทรายแบบเปยก และการพนทรายแบบเปยกดวยแรงดนสง (1) การพนทรายแบบแหง (Dry Sandblasting)

วธการนทรายแหงจะถกพนออกมาดวยแรงดนสง โดยขนาดของเมดทรายทถกพนออกมามขนาดทผานตะแกรงเบอร 70 จนถงตะแกรงเบอร 4 (ตะแกรงขนาด 212 มลลเมตร จนถงขนาด 4.75 มลลเมตร) ยงตองการผวทมความหยาบมากกยงตองใชเมดทรายทมขนาดใหญขนตามไปดวย โดยแรงดนทใชในการฉดเมดทรายนนมคาไมนอยกวา 860 กโลปาสคาล รปท 10 แสดงตวอยางของการพนทรายแบบแหง


รปท 10 Abrasive Sand Blasting (ทมา: ICRI 03732)

(ขอ 5.2.2.3) (2) การพนทรายแบบเปยก (Wet Sandblasting)

วธการนเมดทรายจะถกพนออกมาพรอมกบน า วธการนมขอดตรงทจะไมมฝ นละออง แตจะมขอดอยตรงทว าน า ทปนออกมากบเมดทรายน นจะลด ประสทธภาพ ของเมดทรายในการสกดพนผวคอนกรตทตองการ

(3) การพนทรายแบบเปยกดวยแรงดนสง (High-Pressure Wet Sandblasting) วธการนแกไขขอบกพรองของการพนทรายแบบเปยก โดยแรงดนทใชในการพนเมดทรายรวมกบนาจะอยระหวาง 10 ถง 20 เมกาปาสคาล


5.2.2.4 การสกดดวยการพนอนภาคโลหะ (Shotblasting) การพนอนภาคโลหะดวยแรงดนสงเปนวธการทใชโดยทวไปเพอทาความสะอาดผวคอนกรตซงสามารถทจะขจดสวนของคอนกรตทไมแนนออกไดอยางมประสทธภาพ วธการนเหมาะทจะใชในบรเวณทความหนาของคอนกรตทตองการสกดนอยกวา 20 มลลเมตร ถงแมวาวธการนจะสามารถทจะสกดคอนกรตออกไดถง 40 มลลเมตรกตาม ทงนเนองจากคาใชจายทเพมขนสงมากเมอความหนาของคอนกรตทตองการสกดออกเกนกวา 20 มลลเมตร รปท 11 และ 12 แสดงตวอยางของการสกดดวยการพนอนภาคโลหะ

รปท 11 การสกดดวยการพนอนภาคโลหะ (Shotblasting) (ทมา: ICRI 03732)

(ขอ 5.2.2.4)

รปท 12 การสกดดวยการพนอนภาคโลหะ (Shotblasting) (ตอ) (ทมา:ACI 555)

(ขอ 5.2.2.4)


5.3 การเตรยมผว การเตรยมผวเปนขนตอนหนงทสาคญในกระบวนการซอมแซมคอนกรตเพอใหพนผวคอนกรตเดมมความหยาบพอเหมาะและมความสะอาดเพยงพอตอการซอมแซมในขนตอนตอไป โดยทวไปสามารถทาไดโดยการใชเครองมอสกด หรอ การใชเครองมอขด ซงเปนวธทนยมใชกนเนองจากมความสะดวกและรวดเรว ตวอยางเครองมอทใชในการเตรยมผว เชน เครองมอขด (Grinding) ดงรปท 13 หรอ Scrifyer ดงรปท 14 หรอ Scabbler ดงรปท 15 เปนตน

รปท 13 เครองมอขด (Grinding) (ทมา: ICRI 03732)

(ขอ 5.3)

รปท 14 Scrifyer (ทมา: ICRI 03732)

(ขอ 5.3)


รปท 15 Scabbler (ทมา: ICRI 03732)

(ขอ 5.3) 5.4 การซอมแซมเหลกเสรม

5.4.1 การสกดคอนกรตรอบเหลกเสรม การสกดคอนกรตรอบเหลกเสรมคอนกรตเปนขนตอนแรกในการซอมแซมเหลกเสรม การสกดคอนกรตตองระมดระวงไมใหเหลกเสรมเสยหายโดยเฉพาะอยางยงเหลกเสรมในโครงสรางคอนกรตอดแรง กอนสกดควรตรวจสอบขนาดและตาแหนงของเหลกเสรมเทยบกบแบบกอสรางจรง หรอ จากการทดสอบโดยวธไมทาลาย เครองมอทใชในการสกดไดแก สวานหวกระแทก การสกดดวยมอ เปนตน รปรางของคอนกรตทเหมาะสมภายหลงเมอเสรจสนขนตอนการสกดออกในกรณทตองการซอมแซมเหลกเสรมแสดงไวในรปท 16

5.4.2 ปรมาณคอนกรตทตองสกดออก ตองสกดเนอคอนกรตรอบเหลกเสรมทเปนสนมออกทงหมด โดยทวไปจะสกดคอนกรตโดยรอบเหลกเสรมใหมระยะชวงวางไมนอยกวา 20 มลลเมตร หรอ ขนาดมวลรวมทใหญทสดของวสดซอมแซมบวกดวย 6 มลลเมตร คาใดคาหนงทมากกวา หรอ สกดจนถงคอนกรตทแกรงใหหมดรวมทงคอนกรตทแตกเนองจากการบวมตวของสนม


รปท 16 รปรางของคอนกรตทถกสกดออกเมอตองการซอมแซมเหลกเสรม

(ทมา: ICRI 03730) (ขอ 5.4.1)

5.4.3 การตรวจสอบสภาพเหลกเสรมคอนกรต เมอสกดคอนกรตจนเหนเหลกเสรมไดชดเจนแลว

ใหตรวจสภาพอยางระมดระวง วดขนาดเหลกเสรมเปรยบเทยบกบขอมลแบบกอสรางเพอประเมนความรนแรงของการเกดสนม และควรสงขอมลใหวศวกรประเมนความแขงแรงของโครงสรางเพอกาหนดวธการซอมแซม

5.4.4 การทาความสะอาดเหลกเสรม การทาความสะอาดเหลกเสรมคอนกรตมวตถประสงคเพอกาจดสงสกปรกทตดกบเหลกเสรม ไดแก คราบน ามน สนม เปนตน ใหทาความสะอาด ดวยวธการทเหมาะสม เชน การขดดวยมอโดยใชแปรงหรอเครองขด วธพนดวยทราย หรอ ฉดดวยนาแรงดนสง (แรงดนนาไมเกน 350 กโลกรมตอตารางเซนตเมตร) เปนตน


(ก) เครองขด

(ข) เครองฉดนาแรงดนสง

(ค) เครองพน

รปท 17 เครองมอทนยมใชในการทาความสะอาดเหลกเสรม (ทมา: Concrete Repair and Maintenance Illustrated)

(ขอ 5.4.4)

5.4.5 การปรบปรงเหลกเสรมคอนกรต เมอพบวาเหลกเสรมเปนสนมทผวเหลกใหซอมแซมโดยวธการขดดวยแปรงแลวเคลอบผวเหลกเสรมดวยวสดปองกนสนมชนดทสามารถยดเกาะกบวสดซอมและเหลกเสรมไดด หากพบวาเหลกเสรมคอนกรตเปนสนมทาใหพนทหนาตดเหลกเสรมลดลงเกนรอยละ 10 ควรเปลยนเหลกเสรมนนหรอดามเสรมความแขงแรง ทงนใหเปนไปตามดลยพนจของวศวกร หรอ ผควบคมงาน 5.4.5.1 การเปลยนเหลกเสรม วธการทนยมใชในการเปลยนเหลกเสรมไดแก การตดเหลก

เสรมสวนทเสยหายออกแลวทาบตอดวยเหลกใหมโดยใหมระยะทาบเปนไปตามตารางท 1 หรอ คานวณระยะทาบตามขอกาหนดใน วสท 1007-34 หรอ วสท 1008-38 หรอ ACI 318 ถาใชการทาบตอดวยวธการเชอมใหอางองตารางท 2 หรอจากขอกาหนดทระบไวใน วสท 1007-34 หรอ วสท 1008-38 หรอ ACI 318 หรอ AWS หวขอ D1.4 การเชอมและการตดเหลกเสรมควรกระทาโดยชางทม


ประสบการณ ควรหลกเลยงวธการเชอมแบบชน (Butt Welding) เนองจากตองใชชางทมความชานาญสง และ ยงยากในการทางานและการควบคมคณภาพ การตอทาบดวยการเชอมสาหรบเหลกเสรมทขนาดใหญกวา 25 มลลเมตร อาจมปญหาเนองจากความรอนในการเชอมซงทาใหเหลกเสรมเกดการขยายตวและอาจทาใหคอนกรตรอบเหลกเสรมแตกราว การทาบตอเหลกเสรมอาจใชการตอชนดวยวธกล (Mechanical Butt Splice)

ตารางท 1 ระยะทาบเหลกเสรมโดยประมาณ (ขอ 5.4.5.1)

ประเภท กาลงรบแรงดง ทจดคลาก

(กก./ตร.ซม.)

ระยะทาบสาหรบเหลกเสรม (มลลเมตร)

รบแรงดงรบแรงอด

(f’c ≥ 200 กก/ตร.ซม.) รบแรงอด

(f’c < 200 กก/ตร.ซม.) เหลกเสนกลม 2,400 48 db 40 db 54 db เหลกขอออย 3,000 24 db 20 db 27 db เหลกขอออย 4,000 30 db 24 db 32 db เหลกขอออย 5,000 36 db 30 db 40 db

หมายเหต: 1. db = เสนผานศนยกลางของเหลกเสรม (มลลเมตร) 2. f’c = กาลงอดประลยของคอนกรตรปทรงกระบอกขนาดมาตรฐาน 3. ระยะทาบจรงทใชตองไมนอยกวาคาทระบไวตามตารางขางตน


ตารางท 2 ระยะทาบเหลกเสรมดวยวธการเชอมโดยใชลวดเชอม E70 (ขอ 5.4.5.1)

เสนผาศนยกลางเหลกเสรม (มม.)

ขนาดขาเชอม (มม.)

ความยาวของการเชอม

รปแบบการเชอม ระยะทาบเหลก (ซม.)

12 7 15

15

16 7 15

15

20 10 30

40

25 10 30

40

หมายเหต: 1. ระยะเชอมทาบจรงทใชตองไมนอยกวาคาทระบไวตามตารางขางตน 2. ลวดเชอมทใชตองเปนลวดเชอมชนด E70 เทานน

3. ระยะการเชอมขางตนใชไดกบเหลกเสรมทมกาลงรบแรงดงทจดคลากไมเกน 4000 กก/ตร.ซม.

5.4.5.2 การใสเหลกเสรมเพมเตม วธการนอาจจาเปนเมอเหลกเสรมเดมสญเสยหนาตดเปนปรมาณมากจนทาใหปรมาณเหลกเสรมทเหลอไมเพยงพอ โดยเรมจากการทาความสะอาดเหลกเสรมทเปนสนมดวยวธการทเหมาะสม สกดคอนกรตบรเวณรอบๆ ออกจนมพนทพอในการวางเหลกเสรมใหมขางเหลกเสรมเดมทมอยตามหวขอ 5.5.2 ความยาวของเหลกใหมทใสเขาไปใหมนนควรเทากบความยาวเหลกเสรมเดมในชวงทมความเสยหายบวกกบระยะทาบทง 2 ดานตามตารางท 1 หรอ คานวณระยะทาบตามขอกาหนดใน วสท. 1007-34 หรอ วสท. 1008-38 หรอ ACI 318

5.4.5.3 การเคลอบเหลกเสรม เหลกเสรมใหมทตดตงเพมรวมถงเหลกเสรมเดมภายหลงทาความสะอาด ใหเคลอบดวยสารตางๆ เชน อพอกซเรซน สารประเภทพอลเมอรซเมนต หรอสารประกอบทมสวนผสมของสงกะส เพอปองกนการเกดสนมขนใหมในอนาคต การทาเคลอบควรมชนความหนาไมเกน 0.3 มลลเมตร (ACI 546R-04) เพอปองกนการสญเสยการยดเกาะระหวางคอนกรตและเหลกเสรม และในระหวางการทาเคลอบเหลกเสรม ตองระวงมใหวสดทาเคลอบนเปอนผวคอนกรตรอบๆเหลก


เสรมเนองจากวสดทาเคลอบผวบางประเภท เชน อพอกซเรซน หรอสารประกอบทมสวนผสมของสงกะสนน อาจทาใหการยดเกาะระหวางคอนกรตเกากบคอนกรตใหมสญเสยไป อยางไรกตามการเลอกใชสารเคลอบเหลกเสรมใหขนอยดลยพนจของวศวกร หรอผควบคมงาน

รปท 18 บรเวณเหลกเสรมทมการกดกรอนเปนสนม (ทมา: ICRI 03730)

(ขอ 5.4.5)

รปท 19 บรเวณเหลกเสรมทมการกดกรอนเปนสนมทควรไดรบการซอมแซม (ทมา: ICRI 03730) (ขอ 5.4.5)

รปท 20 การตอเหลกเสรมทใชกบอยทวไป (ทมา: Concrete Repair and Maintenance Illustrated) (ขอ 5.4.5.1 และ 5.4.5.2)

5.4.6 ขนตอนการซอมแซมเหลกเสรมสามารถสรปไดดงรปท 21 ถง รปท 24 5.4.6.1 การตดตงค ายนชวคราว (ถาจาเปนโดยใหอยในดลยพนจของวศวกร) 5.4.6.2 การสกดคอนกรตทเสยหายออก ดงรปท 21 5.4.6.3 การทาความสะอาดเหลกเสรม ดงรปท 22 5.4.6.4 การปรบปรงเหลกเสรม ดงรปท 23


5.4.6.5 การทาผวเคลอบเหลกเสรม (ถาจาเปน) ดงรปท 24

รปท 21 การสกดคอนกรตทเสยหายออก (ทมา: Concrete Repair and Maintenance Illustrated)

(ขอ 5.4.6.2)

รปท 22 การทาความสะอาดเหลกเสรม (ทมา: Concrete Repair and Maintenance Illustrated)

(ขอ 5.4.6.3)

รปท 23 การปรบปรงเหลกเสรม (ทมา: Concrete Repair and Maintenance Illustrated)

(ขอ 5.4.6.4)


รปท 24 การทาเคลอบผวเหลกเสรม (ถาจาเปน) (ทมา: Concrete Repair and Maintenance Illustrated)

(ขอ 5.4.6.5)

5.5 วธการยดฝง และวสดทใช (Anchorage Methods and Materials) การยดฝงจะใชเพอยดเหลกเสรมคอนกรตใหมใหสามารถอยในตาแหนงทกาหนด และทาใหสามารถถายแรงการยดเกาะไดดขน วธการยดฝงม 2 วธคอ 5.5.1 วธเจาะตดตงภายหลง (Post-Installed) เปนระบบในการตดตงเหลกเสรมคอนกรตโดยวธการ

เจาะรในคอนกรตแลวตดตงสลกเกลยว (Bolt) ในรทเจาะไวแลวดวยน ายาประสานคอนกรตหรอระบบเบงตวของสลกเกลยว (Expansion Bolt) การเลอกระบบการตดตงควรใหวศวกรเปนผเลอกใหเหมาะสมกบระดบการใชงาน ไดแก การใชงานหนก การใชงานปานกลาง การใชงานทไมรบนาหนก เปนตน1

5.5.2 วธการหลอในท (Cast-in-Place) เปนระบบในการตดตงสลกเกลยวหรอเหลกเสรมในเนอคอนกรตโดยการสกดคอนกรต และเทคอนกรตฝงสลกเกลยวหรอเหลกเสรมดงกลาวไว

5.6 เทคนคการตดตงวสดซอมแซมประเภทตางๆ (Material Placement for Various Repair Techniques) เทคนคในการเทวสดในการซอมแซมมหลายวธขนอยกบการเลอกเครองมอใหเหมาะสมในการทางานโดยมแนวทางดงน 5.6.1 การเทคอนกรตในท

การซอมแซมคอนกรตทเสยหายดวยการเทคอนกรตใหมแทนทเปนวธการทประหยดทสด เหมาะสาหรบพนทซอมเปนบรเวณกวาง วธการนไมเหมาะกบบรเวณทมการกดกรอนของคอนกรตทรนแรงซงจะตองมการปองกนการกดกรอนกอนทจะดาเนนการซอมแซม

1 อาจพจารณาใชตะปเพอยดฝงคอนกรต เปนระยะกรดทกๆ 500 มลลเมตร และใชลวดกรงไกเพอเสถยรภาพของคอนกรตทซอมได ในกรณ

ความหนาของคอนกรตทจะทาการซอมแซมนอยกวา 50 มลลเมตร


รปท 25 การซอมแซมเพยงบางสวนของความหนาของชนสวนโครงสราง (ทมา: ICRI 03731)

(ขอ 5.6.1)

รปท 26 การซอมแซมตลอดความหนาของชนสวนโครงสราง (ทมา: ICRI 03731)

(ขอ 5.6.1)

5.6.2 การใชไมแบบและการเทโดยการใชเครองสบคอนกรต การซอมแซมคอนกรตโดยการตดตงไมแบบแลวเทคอนกรตดวยการใชเครองสบคอนกรต เขาไปในไมแบบเหมาะกบการซอมแซมผนงหรอบรเวณของโครงสรางทมพนทจากดไมสามารถเทคอนกรตดวยวธปกตได การตดตงไมแบบตองมความแขงแรงพอเพยงทจะรบแรงดนคอนกรตได คอนกรตทใชจะตองมความเหลวสามารถไหลตวไดดในทแคบ การเขยาหรอการกระทงคอนกรต ใหใชคอนยางทบเบาๆ ทไมแบบหรอใชเครองสนไมแบบ


รปท 27 การซอมแซมโดยตงแบบแลวใชเครองสบคอนกรตเขาไป (ทมา: ICRI 03731) (ขอ 5.6.2)

5.6.3 การฉาบคอนกรต (Troweling) การซอมแซมโดยการฉาบเหมาะสาหรบการซอมผวคอนกรตทตนหรอมพนทเลกๆ ใชไมเกรยงฉาบปนเปนเครองมอ วสดทใชในการฉาบ ไดแก ปนซเมนตทมสารประกอบพอลเมอรผสม เปนตน2 ไมควรใชวธการฉาบในบรเวณทมเหลกเสรมเนองจากอาจทาใหเนอปนเขาไมเตมชองวางหลงเหลกเสรมได และใหฉาบอยางตอเนองและตองระวงมใหมชองวางระหวางเนอคอนกรตเดม เนอคอนกรตทฉาบชนกอนหนา และเนอคอนกรตทฉาบใหม

รปท 28 การซอมแซมโดยการฉาบคอนกรต (ทมา: ICRI 03731)

(ขอ 5.6.3)

2 การฉาบควรทาเปนชนๆ ความหนาชนละไมเกน 25 มลลเมตรโดยมความหนารวมไมเกน 50 มลลเมตร ทงนขนอยกบคณสมบตของ

วสดฉาบซอม


5.6.4 การใชเครองมออดฉดนาปนหรอวสดเคมภณฑ การซอมแซมคอนกรตโดยวธอดฉดน าปนหรอวสดเคมภณฑ เหมาะสาหรบการซอมแซม รอยราว รอยแยก รเปด หรอ ผวคอนกรตทเปนรวงผง (Honeycomb) วสดทใชในการอดฉดเขาในเนอคอนกรตไดแก ปนซเมนต หรออพอกซเรซน เปนตน 5.6.4.1 การอดฉดดวยนาปนซเมนต หรอ มอรตาร

โดยทวไปคอนกรตทใชในการอดฉดจะประกอบดวยปนซเมนตปอรตแลนด น า โดยอาจใสหรอไมใสมวลรวมละเอยด นอกจากนอาจมสวนผสมของสารผสมเพม (Adhesive) คณสมบตพเศษอนๆ เชน สารปองกนการหดตว เปนตน นามาผสมรวมกน เพอใหสามารถอดฉดเขาไปในรอยราวไดโดยไมมการแยกตว กระบวนการในการอดฉดโดยทวไปสามารถแยกไดเปน 2 ประเภท ไดแก การอดฉดจากทางผวดานนอก และการอดฉดจากภายใน โดยมรายละเอยดดงน

)1( การอดฉดจากทางผวดานนอก (Grouting from Surface) ทาโดยเจาะรทผวนอกเพอฝงทอขนาดเสนผานศนยกลางอยางนอยประมาณ 25 มลลเมตร และลกอยางนอย 50 มลลเมตร จานวน 2 รตามแนวของรอยราว โดยรแรกใชในการอดฉด สวนรทสองใชเปนรควบคม รอยราวทอยระหวางทอทงสองทอจะถกอดดวยน าปนหรอปดดวยสารทมสวนผสมของเรซน แรงดนหรอแรงอดทใชในการอดฉดเปนปจจยหลกขอหนงทตองคานงถงสาหรบวธการน ในบางกรณการใชเครองมอแบบอดฉดขนาดเลกทมหวฉดเปนรปโคนอาจเพยงพอสาหรบการอดฉดทตองการแรงดนประมาณ 350 กโลปาสกาล ถาในกรณทรอยราวหรอรเปดมลกษณะเปนแบบราวทะลไปตามโครงสราง เชน กาแพง จะตองเจาะรเพอฝงทอทอกดานของผนงหรอโครงสรางดวย ในกรณทความสวยงามภายนอกมใชปจจยหลก การปดหรออดแนวรเปดรวมทงรอยราวตางๆ ทผวอาจใชผาหรอวสดประเภทเสนใยทยอมใหน าผานแตกนอนภาคของแขงไว ระยะระหวางทออดฉดจะกาหนดเปนการเฉพาะในแตละงาน โดยทวไประยะหางระหวางทออดฉดควรกวางกวาความลกทตองการอดฉด กอนเรมการอดฉดใหทาความสะอาด รอยราวหรอรเปดตาง ๆ ดวยการฉดน าเขาไปผานทอทไดฝงไวแลว การฉดดวยน าเปนขนตอนสาคญโดยมวตถประสงค เพอ (1) ทาใหผวคอนกรตมความชนพอเหมาะเพอชวยใหวสดทอดฉดมการไหลทดขน (2) ตรวจสอบประสทธภาพของทออดฉดและรอยทถกปดวามการรวซมหรอไม (3) ตรวจสอบรปแบบการไหลของวสดทถกอดหรอพจารณาผลทไมพงประสงคตางๆทอาจเกดขนระหวางการอดฉดจรง การเรมการอดฉดอาจจะเรมจากฝงหนงของรเปดในกรณทรอย


ราวอยในแนวนอน หรอดานลางสดของรเปดในกรณทรอยราวหรอรเปดอยในแนวดงไปจนกระทงวสดทอดฉดวงผานทออกทอหนงทตดตงเพอควบคม

)2( การอดฉดภายใน (Interior Grouting) เปนการอดฉดรอยราว รอยตอหรอโพรงทมอยภายในเนอคอนกรตโดยการเจาะรขนาดเสนผานศนยกลาง 25 มลลเมตร ในทศทางทวงผานชองวางหรอโพรง โดยพยายามเจาะเขาไปทสวนลกทสดของโพรง หวเจาะทเหมาะสมในการเจาะ ไดแก หวเจาะททาจากเพชร (Diamond Core) หรอหวเจาะคารไบด (Carbide Bits) หวเจาะททาจากเพชรเหมาะกบรอยราวหรอโพรงทมลกษณะแคบ การเจาะดวยหวเจาะประเภทนจะเกดเศษวสดนอยมากซงทาใหโอกาสทเศษวสดทแตกจะเขาไปอดรหรอโพรงมนอยตามไปดวย และเมอเสรจสนการเจาะแลวใหใชลมดดเศษวสดทตกคางจากการเจาะออกมาเพอมใหไปอดรอยราว สาหรบรอยราวหรอรเปดทมขนาดกวางประมาณ 12 มลลเมตรหรอมากกวา การเจาะแบบตด (Drill Cutting) จะเหมาะสมทสด อยางไรกตามควรทาความสะอาดโดยการฉดน าเขาไปกอนการอดฉดจรงทกครงภายหลงการเจาะแลวเสรจไมวาจะใชวธการใดในการเจาะกตาม

(3) ปจจยทควรพจารณาในการอดฉดดวยนาปนซเมนต หรอมอรตาร ไดแก วธการนสามารถใชงานไดดเมอขนาดรอยราวกวางพอทจะรบสารแขวนลอยของแขงทใช การอดฉดดวยปนซเมนตหรอมอรตารทมสวนผสมของลาเทกซ (โดยอาจจะมหรอไมมวสดปอซโซลานกได) ในอตราสวนน า 83 ลตรตออนภาคของแขง (ปรมาณซเมนตรวมกบสารผสมเพม) 10 กโลกรม โดยกาหนดอตราสวนน าตออนภาคของแขงประมาณ 0.8 : 1 จะสามารถใชงานไดดเมอความกวางของรอยราวมากกวา 3 มลลเมตร และเมอขนาดความกวางของรอยราวเพมขนเปน 6 มลลเมตร ปรมาณน าทใชผสมอาจลดลงเหลอเพยง 42 ถง 50 ลตรตอปรมาณอนภาคของแขง 100 กโลกรม โดยกาหนดอตราสวนน าตออนภาคของแขงประมาณ 0.5 ถง 0.4 สาหรบรอยราวขนาด 12 มลลเมตร การอดฉดดวยน าปนซเมนตผสมมวลรวมละเอยดอาจทาไดโดยมวลรวมละเอยดทใชตองมคณสมบตตามมาตรฐาน ASTM C33 การอดฉดดวยน าปนซเมนตหรอมอรตารซงมสวนผสมของสารผสมเพมพเศษอนๆ เหมาะกบงานซอมแซมรอยราวทตอมอของสะพาน หรอกาแพง หรอบรเวณอนใดทตองการใหมความสามารถในการรบแรงอดและแรงเฉอน การอดฉดดวยคอนกรตทมสารผสมเพมพเศษสามารถใชในบรเวณทตองการรบแรงดงไดบางแตตองคานงถงความสามารถในการรบแรงดงซงตามากสาหรบวสดประเภทน สาหรบการอดฉดเพออดรอยราว


ในองคอาคารทตองการเกบน า อาจใชการอดฉดดวยน าปนซเมนตหรอมอรตารทผสมจากปนซเมนตทขยายตวได (Expansive Cement)

5.6.4.2 การอดฉดดวยสารเคม (1) การอดฉดดวยสารเคมทใชในมาตรฐานน หมายถง การอดฉดดวยวสดเหลวทก

ชนดทมไดอาศยของแขงแขวนลอยในการทาปฏกรยา และภายหลงจากการอดฉดวสดทใชควรจะแขงตวไดโดยทไมกอใหเกดอนตรายหรอผลกระทบตอเหลกเสรมและคอนกรตทอยรอบๆบรเวณทถกอดฉด โดยทวไปสารเคมทใชในการอดฉดจะประกอบดวยวสด 2 ประเภท ซงนามาผสมกนหนางาน หรออาจเปนการผสมกนระหวางสารเคมกบน า หรอ สารเคมกบความชนทมอยภายในรเปดหรอรอยราวซงอาจเกดจากการฉดน าเขาไป สารเคมทใชอดฉดอาจประกอบดวยวสดหลายประเภท เพอใหการอดฉดมประสทธภาพและประสทธผลสงสด การอดฉดสารเคมสามารถใชไดทงแบบอดฉดจากทางผวดานนอก (Grouting from Surface) และอดฉดภายใน (Interior Grouting) เชนเดยวกบการอดฉดดวยน าปนหรอซเมนต แตกตางกนเพยงแคขนาดของทออดฉดสารเคมจะมขนาดเพยง 3 ถง 6 มลลเมตร และตดตงโดยการยดฝงทางกลหรอใชปนทายดไวกบคอนกรตเดม

(2) ปจจยทควรพจารณาสาหรบวธการน ไดแก การพจารณาคณสมบตของวสดอดฉดภายหลงจากการกอตวแลววาตองการใหมลกษณะแขงตว หรอตองการใหมลกษณะเปนโฟมหรอเจลทยดหยนได วสดประเภทอพอกซเปนตวอยางของวสดอดฉดประเภทแขงตว สวนพอลยเรเทนเปนตวอยางของสารเคมประเภทโฟมหรอเจลทมลกษณะยดหยน

(3) สารเคมประเภททแขงตวจะยดเกาะไดดกบผวคอนกรตทแหงสนท และอาจยดเกาะไดบางกบผวทมความชนเลกนอย วสดประเภทนสามารถชวยใหคอนกรตมกาลงรบน าหนกไดดเหมอนเดม และสามารถปองกนการขยบตวหรอขยายตวของรอยราว แตถาในอนาคตบรเวณดงกลาวตองตานทานแรงดงหรอแรงเฉอน รอยราวใหมกอาจเกดขนไดอกในบรเวณใกลๆ รอยราวเดม การอดฉดดวยสารเคมประเภทแขงตวนสามารถใชกบรอยราวทมขนาดกวาง 0.05 มลลเมตร ขนไป (ACI 546-04)3 ซงความสามารถในการซมผานของสารเคมประเภทโดยทวไปจะขนอยกบ ความหนด แรงอดทใช อณหภม รวมถงระยะเวลาในการแขงตว

3 โดยทวไปในประเทศไทย การอดฉดรอยราวดวยสารเคมประเภทแขงตวใชงานกบรอยราวทมความกวางอยในชวง 0.3 ถง 2 มลลเมตร


(4) วสดทเปนโฟมหรอเจลทมความยดหยนนน ใชเพอใหคอนกรตมความทบหรอปองกนมใหน าผาน วสดประเภทนไมชวยใหโครงสรางคนกาลงรบน าหนกไดเหมอนเดม แตจะชวยใหรอยราวดงกลาวทบน าเทานน ดงนนวสดประเภทโฟมหรอเจลทยดหยนนจงมสวนผสมของน า และอาจมการหดตวหากทงไวใหแหงสนท แตอยางไรกตามจะมการคนสภาพและขยายตวหากไดรบความชนอกครง สารเคมประเภทนบางชนดสามารถผสมในลกษณะทเหลวคลายน า และสามารถอดฉดในลกษณะทเหมอนกบการฉดน าได สารเคมประเภทนสามารถใชกบรอยราวทมความกวาง 100 มลลเมตรไดดวย

5.6.4.3 การเลอกประเภทของการอดฉด ขนอยกบปจจยสาคญตาง ๆ ดงตอไปน (1) รอยราวทมอยภายหลงจากอดฉดเสรจแลวตองรบแรงประเภทใดบาง เชน

แรงอด แรงกด แรงดง แรงเฉอน หรอรวมกน (2) รอยราวดงกลาวยงสามารถขยายตวไดอกหรอไม รวมท งโอกาสทรอยราว

ดงกลาวจะแตกเพมเตมในอนาคต (3) รอยราวดงกลาวตองปองกนไมใหอากาศผานหรอตองมคณสมบตทบนาหรอไม (4) ความกวางของรอยราวดงกลาวเหมาะกบประเภทของการอดฉดทเลอกหรอไม (5) แรงดนทใชในการอดฉดมคามากกวากาลงรบแรงของโครงสรางหรอไม (6) อตราในการอดฉดมความเหมาะสมกบสภาพรอยราวทมอยหรอไม (7) ความรอนทเกดจากกระบวนการกอตวโดยเฉพาะการอดฉดดวยสารเคมมมาก

เกนไปหรอไม (8) คาใชจายในการอดฉดมความเหมาะสมคมคาหรอไม (9) อตราการหดตว การคบตว หรอการการดดซมความชนของวสดอดฉดเหมาะสม

กบสภาพแวดลอมของโครงการหรอไม (10) ระยะเวลาใชงานภายหลงการผสม (Pot Life) ของวสดอดฉดเหมาะสมกบ

ระยะเวลาทใชในการอดฉดหรอไม (11) สภาพความชนทมอยในพนผวคอนกรตเดมจะมผลกระทบตอการยดเกาะของ

วสดอดฉดหรอไม (12) วสดอดฉดโดยเฉพาะอพอกซเรซนสามารถกอตวหรอแขงตวภายใตสภาพ

ความชนทมอยในรอยราวไดหรอไม


6. วสดทใชในการซอมแซม เนอหาในบทนกลาวถงวสดซอมแซมประเภทตางๆทใชในการซอมแซมหรอเสรมกาลงโครงสรางคอนกรต คณสมบตทวไป ประโยชน ขอจากด การใชงาน และมาตรฐานทเกยวของในวสดซอมแซมแตละประเภท รวมทงขอเสนอแนะในการเลอกใชวสดซอมแซมแตละประเภทดวย สาหรบตวอยางของคณสมบตของวสดทกลาวถงในบทนไดรวบรวมไวในภาคผนวกท 1 6.1 วสดประเภททมสวนประกอบของซเมนต (Cementitious)

คอนกรต ปนซเมนตปอรตแลนด ปนทราย หรอวสดซเมนตประสานอนๆทมสวนประกอบคลายกบคอนกรตดงเดมทจะซอมแซม เปนทางเลอกของวสดซอมแซมทดทสด เพราะมคณสมบตเหมอนกบคอนกรตดงเดม วสดซอมใหมอนๆ ทเลอกใชตองเขากนไดกบคอนกรตเดมดวย 6.1.1 คอนกรตธรรมดา (Conventional Concrete) คอนกรตธรรมดาทวไปทประกอบดวยปนซเมนตปอรตแลนด มวลรวมและน า และสารผสม

เพมประเภทตางๆ เชน สารกระจายกกฟองอากาศ สารเรงหรอหนวงปฏกรยาไฮเดรชน สารเพมความสามารถในการเทได สารลดน า สารเพมกาลงหรอเปลยนคณสมบตอนๆของคอนกรต เปนตน รวมถงวสดปอซโซลาน เชน เถาลอย หรอซลกาฟม อาจใชรวมกบปนซเมนตปอรตแลนดเพอความประหยด หรอเพอคณสมบตพเศษบางประการ เชน ลดความรอนเรมตนในปฏกรยาไฮเดรชน เพมกาลงอด ลดการซมผานของน า หรอเพมความตานทานตอปฏกรยาระหวางอลคาไลกบมวลรวม (Alkaline-Aggregate Reaction: AAR) หรอเพมความตานทานตอสารซลเฟต สวนผสมของคอนกรตทดตองทาใหเกดความสามารถในการเทไดสง มความหนาแนน ความแขงแรง และความทนทานเหมาะแกความตองการใชงาน เพอลดการแตกราวเนองจากการหดตว คอนกรตทใชเปนวสดซอมควรมคาอตราสวนน าตอซเมนตต าเทาทจะทาได และมปรมาณมวลรวมหยาบสงเทาทจะทาได การผสม การขนสง และการเทคอนกรตควรทาตามขอแนะนาในมาตรฐานนตามหวขอ 7.8

6.1.1.1 ประโยชน (1) คอนกรตธรรมดาสามารถหาไดงาย ประหยด และมคณสมบตเหมอนคอนกรต

ดงเดมทจะซอมแซม (2) สามารถผลต เท ตกแตงและบมไดงาย คอนกรตธรรมดาสามารถเทใตน าไดงาย

โดยอาศยวธทเปนทรจกกนกวางขวาง แตตองระมดระวงใหคอนกรตเปนเนอเดยวกนโดยตลอด วธการเทคอนกรตใตน าทนยมใช คอ ใชทอเทคอนกรตใตน า (Trimie) หรอใชเครองสบ


6.1.1.2 ขอจากด (1) ไมควรใชคอนกรตธรรมดาในการซอมแซมโครงสรางคอนกรตทเสยหายจาก

สภาพแวดลอม ถาสภาพแวดลอมเดมนนยงคงอยเพราะจะทาใหคอนกรตใหมเสยหายในลกษณะเชนเดมอก

(2) เมอใชคอนกรตธรรมดาเททบหนาเพอซอมแซมคอนกรตเดมทเสยหาย จะเกดปญหาการหดตวทมากกวาเมอเทยบกบคอนกรตเดมทมการหดตวเพยงเลกนอยเทานน ดงนนการพจารณาถงคณสมบตของการหดตว และการบมทเหมาะสมจงเปนเรองทตองพจารณาเปนพเศษ

6.1.1.3 การใชงาน การซอมแซมดวยคอนกรตธรรมดานยมใชในการซอมแซมทมความหนามากหรอมปรมาตรของวสดซอมสง ถาเปนกรณของการเททบหนาตองมความหนามากกวา 50 มลลเมตร คอนกรตธรรมดานเหมาะกบการซอมพน ผนง เสา และตอมอ

6.1.1.4 มาตรฐาน มาตรฐาน มยผ 1201 ถง มยผ 1212 ASTM C94 ACI 304R ACI 304.1R ACI 304.2R และ ACI 304.6R กลาวถงการผลตคอนกรตผสมเสรจ และการขนสงไปยงผซอในสภาพคอนกรตสดทยงไมแขงตว

6.1.2 ปนทรายธรรมดา (Conventional Mortar) ปนทรายหรอมอรตารเปนสวนผสมของปนซเมนตปอรตแลนด มวลรวมละเอยด น า และสารผสมเพมอนๆ เพอลดนาและลดการหดตว 6.1.2.1 ประโยชน

ประโยชนของปนทรายเหมอนกบการใชคอนกรต นอกจากนปนทรายยงสามารถใชกบหนาตดทบางกวาได และมการใชปนทรายสาเรจรปกนอยางกวางขวางซงเหมาะกบการซอมโครงสรางทมความเสยหายเลกนอย

6.1.2.2 ขอจากด ปนทรายจะเกดการหดตวเมอแหงมากกวาคอนกรต เนองจากมสดสวนของน าตอ ปรมาณซเมนตและอตราสวนของซเมนตเพสตตอมวลรวมสงกวาคอนกรต รวมถงการไมมมวลรวมหยาบดวย

6.1.2.3 การใชงาน ปนทรายสามารถใชไดดเมอตองการซอมแซมหนาตดทบางๆ (ความหนาอยในชวงประมาณ 10 ถง 50 มลลเมตร) การใชซอมผวจราจรซงมแรงกระทาเปนวฏจกร


(Cyclic Loading) จาเปนตองมการพจารณาเปนพเศษ และตองมการทดสอบภายใตสภาพการใชงานจรงเพอยนยนประสทธภาพของวสดและการตดตง

6.1.2.4 มาตรฐาน มาตรฐาน มยผ. 1201 ถง มยผ. 1212 และ ASTM C387 ไดกลาวถงผลตภณฑ คณสมบต การบรรจและการทดสอบวสดผสมคอนกรตและปนทราย นอกจากนควรใหความสนใจคณสมบตอนๆ ทไมไดกลาวถง เชน การหดตว และความทนทานเปนพเศษดวย

6.1.3 ปนทรายสตรพเศษ (Proprietary Repair Mortar) ปนทรายสตรพเศษคอปนทรายสาเรจรปทเปนสวนผสมของปนซเมนตปอรตแลนดหรอปนซเมนตพเศษอนๆ สารผสมเพม สารลดน า สารเพมการขยายตว สารทาใหแนนตว สารเรง พอลเมอร หรอมวลรวมละเอยด

6.1.3.1 ประโยชน ความสะดวกในการใชทหนางาน และมผลตภณฑใหเลอกใชไดหลายประเภทซงเหมาะกบลกษณะทางกายภาพหรอลกษณะทางกลทตองการของแตละงาน เชน การซอมแซมพนผวในแนวดงและเหนอหวของโครงสรางทมความหนาปานกลาง โดยไมตองใชไมแบบ ซงตองการเวลาในการกอตวและการบมทนอยกวาปกต เปนตน

6.1.3.2 ขอจากด ปนทรายสตรพเศษมคณสมบตทางกลทแตกตางกนมากกวาคอนกรต เพราะอาจผสมดวยปรมาณปนซเมนตทสงกวาและสารปรบคณสมบตอนๆ จงทาใหหดตวมากกวาคอนกรตธรรมดาทวไป การใชงานปนทรายสตรพเศษตองปฏบตตามขอกาหนดของผผลตอยางเครงครด

6.1.3.3 การใชงาน ปนทรายพเศษบางสตรสามารถใชซอมกบความหนาตงแต 3 มลลเมตรขนไป (ACI 546R-04) การใชซอมผวจราจรซงมแรงกระทาเปนวฏจกรจาเปนตองมการพจารณาเปนพเศษ และตองมการทดสอบภายใตสภาพการใชงานจรงเพอยนยนประสทธภาพของวสดและการตดตง

6.1.3.4 มาตรฐาน มาตรฐานทเกยวของกบปนทรายสตรพเศษคอมาตรฐาน ASTM C928

6.1.4 คอนกรตเสรมเสนใย (Fiber-Reinforced Concrete) โดยทวไปแลว คอนกรตเสรมเสนใยจะใชเสนใยโลหะหรอเสนใยพอลเมอรเพอตานทานการหดตวแบบพลาสตก (Plastic Shrinkage) และการหดตวเมอแหง (Drying Shrinkage) และการ


ใชงานทเกยวของกบการแตกราว โดยสวนใหญการเสรมเสนใยจะไมใชเพอเสรมกาลงใหคอนกรต เสนใยทใชอาจเปนเสนใยเหลก เสนใยแกว เสนใยสงเคราะห หรอเสนใยธรรมชาต คอนกรตเสรมเสนใยสามารถใชในการซอมทงโดยวธเทคอนกรตปกต และวธดาดคอนกรต ขอมลเกยวกบการดาดคอนกรตอางองไดตามเอกสาร ACI 544.3R ACI 544.4R และ ACI 506.1R

6.1.4.1 ประโยชน การผสมเสนใยเขาไปในคอนกรตระหวางกระบวนการผลตและอยในคอนกรตในระหวางทเท สามารถใชเพอเสรมกาลงในชนทบางมากๆ ในขณะทเหลกเสรมทวไปไมสามารถใชได การใชเสนใยจะเพมความทนทานและลดการหดตวแบบพลาสตกในวสดซอมแซมได

6.1.4.2 ขอจากด การเพมเสนใยในคอนกรตจะเปนการเพมความหนด ทาใหเกดปญหาในการเทสาหรบผไมมประสบการณ นอกจากนอาจมปญหาสนมเหลกเกดขนบนพนผวในกรณทใชคอนกรตเสรมเสนใยเหลก การใชงานคอนกรตเสรมเสนใยตองปฏบตตามขอกาหนดของผผลตอยางเครงครด

6.1.4.3 การใชงาน คอนกรตเสรมเสนใยสามารถใชในงานพนคอนกรต คอนกรตทบหนา งานเสถยรภาพเชงลาด และการเสรมกาลงของโครงสราง เชน คานโคง และหลงคาโคง นอกจากนโครงสรางคอนกรตเสรมเหลกสามารถซอมแซมดวยการดาดโดยคอนกรตเสรมเสนใย การพจารณาเลอกวสดใหอยในดลยพนจของวศวกร

6.1.4.4 มาตรฐาน มาตรฐาน ASTM C1116 อธบายถงคณสมบตของวสด การผสม การขนสง และการทดสอบคอนกรตเสรมเสนใยและคอนกรตดาด

6.1.5 คอนกรตชดเชยการหดตว (Shrinkage Compensating Concrete) คอนกรตชดเชยการหดตว คอ คอนกรตทใชปนซเมนตทมการขยายตวเพอชวยชดเชยการหดตวของคอนกรตเมอแหง วสดและวธการพนฐานคลายคลงกบทใชในการผลตปนซเมนตปอรตแลนดสาหรบคอนกรตคณภาพสง 6.1.5.1 ประโยชน

การขยายตวของคอนกรตชดเชยการหดตวจะจากดโดยเหลกเสรมคอนกรต หรอ การยดรงจากภายนอก ผลจากการหดตวเมอแหงอาจทาใหหนวยการขยายตวลดลงดวย


อยางไรกดการขยายตวทเหลออยของคอนกรตชนดนจะชวยลดการแตกราวจากการหดตวของคอนกรตได

6.1.5.2 ขอจากด (1) วสด สดสวนการผสม การเทและการบม ควรทาใหเกดการขยายตว และหนวย

แรงอดทพอเพยงเพอชดเชยการหดตวทจะเกดขน ในเอกสาร ACI 223 ไดกลาวถงเกณฑและวธปฏบตทจาเปนเพอทาใหเกดการขยายตวขนในเวลาและขนาดทตองการ การบมทอณหภมตาอาจทาใหการขยายตวลดลงได

(2) คอนกรตชดเชยการหดตว อาจไมเหมาะในการเททบหนาคอนกรตปอรตแลนดธรรมดาเดม เพราะจะเกดการยดรงทผวมากเกนไป แรงทเกดจากการขยายตว อาจสามารถดนผนงหรอทาลายแบบหลอทลอมรอบบรเวณทเทได

6.1.5.3 การใชงาน เหมาะทจะใชซอมผวพน ทางเทา หรอโครงสรางคอนกรต เพอลดรอยราวจากการหดตว โดยทวไปใชในงานซอมแซมทมพนทจากดซงมขนาดใหญกวาการใชซเมนต เกราทชนดไมหดตว

6.1.5.4 มาตรฐาน (1) มาตรฐาน ASTM C845 ไดกลาวถงคณสมบตของปนซเมนตไฮดรอลกสขยายตว

(Expansive Hydraulic Cement) และขอจากดรวมถงกาลง ระยะเวลากอตว และการขยายตวของปนซเมนตดวย

(2) มาตรฐาน ASTM C806 กลาวถงคณสมบตการขยายตวของมอรตาร (3) มาตรฐาน ASTM C878 กลาวถงคณสมบตการขยายตวของคอนกรต

6.1.6 ซเมนตเกราทชนดไมหดตว (Nonshrink Cement Grout) ซเมนตเกราทชนดไมหดตว เปนสวนผสมของปนซเมนตไฮดรอลกส มวลรวมละเอยด และสารผสมเพม ซงเมอผสมกบนาแลว จะไดเปนสารละลายทมความเปนพลาสตก ไหลไดดหรอมความขนเหลวคงท ซงสวนผสมจะไมแยกตว สารผสมเพมทใชผสมในน ายาอดฉดอาจจะเปนสารเรงหรอหนวงการกอตว สารลดการหดตว สารเพมความสามารถในการใชเครองสบหรอสารเพมความสามารถในการเทได หรอสารเพมความทนทานในบางกรณอาจใชเถาลอยเพอเพมประสทธภาพในกรณทตองมการอดฉดซเมนตเกราทชนดไมหดตวเปนปรมาณมาก4

4 นอกจากนกอาจจะใชซลกาฟมเพอเพมความตานทานตอสารเคม เพมความหนาแนน เพมความทนทาน เพมกาลง และลดความสามารถ

ในการดดซมได


6.1.6.1 ประโยชน ซเมนตเกราทชนดไมหดตว มความประหยด ใชงานงาย และเขากนไดดกบคอนกรต สารผสมเพมสามารถปรบปรงซเมนตเกราทใหไดคณภาพตามลกษณะของงานทตองการ

6.1.6.2 ขอจากด ซเมนตเกราทชนดไมหดตวสามารถใชซอมโดยการอดฉดเทานน และใชไดในทมความกวางพอทจะรองรบอนภาคของแขงทผสมอยในนาปน โดยทวไปใชกบรอยราวขนาดตงแต 3 มลลเมตรขนไป (ACI 546R-04) หรอใหขนกบดลยพนจของวศวกร

6.1.6.3 การใชงาน การใชงานโดยทวไปของซเมนตเกราทชนดไมหดตว สามารถใชเปนสารเพมความยดเหนยวระหวางคอนกรตเกากบคอนกรตใหม หรอเพอประสานรอยราวทมขนาดกวางไปจนถงการเตมชองวางภายนอกหรอภายใตโครงสรางคอนกรต ซเมนตเกราทชนดไมหดตวสามารถใชซอมรอยกะเทาะหรอรพรนแบบรวงผงของคอนกรต หรอใชเพอตดตงสมอยดในคอนกรตทแขงตวแลว

6.1.6.4 มาตรฐาน ASTM C1107 กลาวถงซเมนตเกราทชนดไมหดตวซงแบงออกเปน 3 ชนคณภาพ สามารถใชกบบรเวณทรบแรงกระทา และไมตองการใหเกดการหดตวในขณะทตดตง เชน เพอรองรบโครงสรางหรอเครองจกร เปนตน

6.1.7 ซเมนตกอตวเรว (Rapid-Setting Cement) ซเมนตกอตวเรว คอ ปนซเมนตทมระยะเวลากอตวสน ซเมนตกอตวเรวบางประเภทสามารถพฒนากาลงอดไดเรวถง 17 เมกาปาสกาล (170 กโลกรมตอตารางเซนตเมตร) ภายใน 3 ชวโมง ปนซเมนตปอรตแลนดประเภทท 3 เปนตวอยางซเมนตกอตวเรวทนยมใชในการซอมแซมคอนกรตทเสยหายทงหนาตดมากกวาวสดอน 6.1.7.1 ประโยชน

ซเมนตกอตวเรวใหกาลงสงไดในเวลาส น ทาใหโครงสรางทไดรบการซอมแซมกลบมาใชงานไดใหมอยางรวดเรว

6.1.7.2 ขอจากด โดยสวนใหญแลวซเมนตกอตวเรวมความทนทานเหมอนคอนกรต แตมบางประเภททมสวนผสมซงไมเหมาะกบสภาพแวดลอมบางลกษณะ ซเมนตกอตวเรวบางประเภทมปรมาณอลคาไลนหรออลมเนทสงกวาปกตเพอใหขยายตวขณะกอตว


การใชซเมนตกอตวเรวประเภทนตองหลกเลยงสารซลเฟต และหามใชกบมวลรวมททาปฏกรยาไดงายกบอลคาไลน

6.1.7.3 การใชงาน ซเมนตกอตวเรวมประโยชนอยางยงตองานทตองการใหโครงสรางทซอมแซมกลบมารบนาหนกไดอยางรวดเรว

6.1.7.4 มาตรฐาน มาตรฐาน ASTM C928 กลาวถงวสดปนทรายหรอคอนกรตทใชในการซอมแซมทางเทาหรอโครงสรางคอนกรตอยางรวดเรว

6.2 สารเคมทใชในการอดฉด สารเคมทใชในการอดฉดเปนสวนผสมทางเคมทอยในรปของเจล โฟม หรอสารตกตะกอน ซงจะตรงกนขามกบซเมนตเกราทชนดไมหดตวซงมการแขวนลอยของอนภาคในสารอดฉด ปฏกรยาในสารอดฉดอาจจะเกดขนระหวางสวนผสมดวยกนหรอกบสารอน เชน น าทใชในกระบวนการอดฉด ปฏกรยาทเกดจะทาใหการไหลตวลดลง และกอตวเตมเตมชองวางในคอนกรตทตองการซอม 6.2.1 ประโยชน

ประโยชนของการอดฉดดวยสารเคม คอสามารถใชไดในสภาวะแวดลอมทมความชนสง และมความหลากหลายของเจล ความหนด และระยะเวลาการกอตว นอกจากนยงสามารถใชซอมรอยราวในคอนกรตทมความกวางเพยง 0.05 มลลเมตรได (ACI 546R-04) สารเคม อดฉดทมความแกรงสง เชน อพอกซเรซน มคณสมบตการยดเกาะทดกบพนผวทแหงและสะอาด หรอในบางกรณอาจใชกบพนผวทเปยกกได สารเคมอดฉดในรปของเจลหรอโฟม เชน พอลยรเทน เหมาะสาหรบการปองกนน าในรอยแตกหรอจดตอตางๆ สารเคมอดฉดบางประเภทสามารถผสมใหมความเหลวไดเหมอนน า ทาใหสามารถใชอดฉดผานรอยแตกใดๆ กตามทน าสามารถไหลซมผานเขาไปได

6.2.2 ขอจากด สารเคมทใชอดฉดมราคาแพงกวาซเมนตเกราทชนดไมหดตวและการทางานตองใชทกษะสง นอกจากนอพอกซเรซนบางประเภทอาจจะไมยดเกาะในความชนปกต สารยดเกาะประเภท อพอกซเรซนมกจะมอายการเกบสน รวมทงมกจะแขงตวเรวทอณหภมสงทาใหมระยะเวลาในการทางานสน สารอดฉดประเภทเจลหรอโฟมไมควรใชซอมโครงสรางทตองรบกาลงเนองจากสวนใหญมนาเปนสวนประกอบ และจะเกดการหดตวไดเมอแหง


6.2.3 การใชงาน เหมาะสาหรบใชซอมรอยราวขนาดเลก5 และปองกนการซมผานของน าหรอความชน การเลอกใชอพอกซเรซนแตละประเภทเปนดงน (1) อพอกซเรซนทใชในงานอดฉดรอยแตกตอง มคณภาพตามมาตรฐาน ASTM C-881

Type I หรอ IV, Grade 1, Class B หรอ C (2) ในกรณทตองการอดฉดอพอกซเรซนเพอใหโครงสรางคอนกรตกลบมามกาลงเทาเดม

ควรใชอพอกซเรซนทมคณภาพตามมาตรฐาน ASTM C-881 Type IV (3) ในกรณซอมโดยไมมวตถประสงคเพอคนกาลงใหแกคอนกรต อพอกซเรซนทมคณภาพ ตามมาตรฐาน ASTM C-881 Type I กสามารถใชไดอยางเหมาะสม (4) ไมควรทาการเจอจางอพอกซเรซนไมวาจะดวยวธใด รายละเอยดเกยวกบคณสมบตของอพอกซแตละประเภทระบไวในภาคผนวกท 1

6.2.4 มาตรฐาน มาตรฐาน ASTM C881 ไดกลาวถงสารยดเกาะอพอกซเรซน ทใชกบปนซเมนตปอรตแลนด และคอนกรต ซงสามารถบมตวไดภายใตความชนและยดเกาะกบพนผวทเปยกได

6.3 วสดพอลเมอร (Polymer) การเตมสารพอลเมอร สามารถชวยพฒนาคณสมบตของคอนกรตแขงตวแลวได เอกสาร ACI 548.1R กลาวถงขอมลของวสดพอลเมอรตางๆ การจดเกบ การจดการ และการใช รวมถงสตรผสมคอนกรต วสดอปกรณทใช ขนตอนการทางาน และการใชงาน วสดคอนกรตทใชพอลเมอรเปนสวนประกอบแบงออกเปน 2 ประเภท ไดแก 6.3.1 พอลเมอรซเมนตคอนกรตและมอรตาร (Polymer Cement Concrete and Mortar) เปน

คอนกรตทไดรบการพฒนาคณภาพโดยการเตมสารพอลเมอรเหลวรวมกบปนซเมนต และมวลรวมในขณะททาการผสม โดยสารพอลเมอรสวนใหญเปนของเหลวชนดสไตลน- บวทะไดอน (Styrene Butadiene) หรอ อะครลกลาเทกซ (Acrylic Latex)

6.3.1.1 ประโยชน (1) เพมกาลงรบแรงดดและกาลงแรงดง จากการทดลองพบวาการใชอะครลก-

ลาเทกซ และสไตลนบวทะไดอน ชวยเพมกาลงรบแรงดดของคอนกรต โดยเฉพาะกรณใชอะครลกลาเทกซจะชวยเพมกาลงรบแรงดดขนถงรอยละ 100

5 โดยทวไปในประเทศไทย การอดฉดรอยราวดวยอพอกซใชงานกบรอยราวทมความกวางอยในชวง 0.3 ถง 2 มลลเมตร


(2) เพมความทบน าของคอนกรต ลดการซมผานของน าและสารตางๆ ทมากบน า เหมาะกบการซอมโครงสรางเกดสนมในเหลกเสรมเนองจากชวยลดการซมผานของคลอไรดและลดอตราการเกดปฏกรยาคารบอเนชน

(3) เพมความคงทนของคอนกรต ซงเปนผลเนองจากคณสมบตทดขนดงขอ 6.5.1.1(1) และ 6.5.1.1(2) ขางตน

(4) ทางานไดงาย เมอมพอลเมอรเปนสวนประกอบทาใหคอนกรตประเภทนมความลน สะดวกในการทางาน

6.3.1.2 ขอจากด การผสมพอลเมอรเขากบคอนกรตจะทาใหโมดลสยดหยนของคอนกรตลดลง 6

6.3.1.3 การใชงาน การใชงานวสดประเภทนสวนใหญจะใชโดยวธการฉาบ เชน เทเขาแบบหรอปรบระดบ และสามารถใชฉาบแตงผวเรยบและบางไดโดยเลอกใชทรายทมความละเอยดมากขน7

6.3.1.4 มาตรฐาน ASTM C 685 ASTM C 1438 และ ASTM C 1439

6.3 .2 พอลเมอรคอนกรต (Polymer Concrete) เปนคอนกรตทใชพอลเมอร เชน พอลเอสเตอร หรอ อพอกซเรซน เปนตวประสานแทนซเมนตเพสต ในบางกรณอาจใสผงปนซเมนตเขาไปเลกนอยเพอทาหนาทเปนเปนสารผสมเพม

6.3.2.1 ประโยชน วสดประเภทนเมอกอตวแลวจะมความทบน าสงมาก และไมเกดชองวางเหมอนคอนกรตหรอมอรตารทอาศยปฏกรยาไฮเดรชนของปนซเมนต โดยทวไปแลว พอลเมอรคอนกรตจะมคณสมบตเชงกลสงกวาคอนกรตธรรมดา

6.3.2.2 ขอจากด วสดประเภทนมคาโมดลสยดหยนต ากวาและมคาสมประสทธการขยายตวเนองจากความรอนสงกวาคอนกรตธรรมดา

6 ACI 546R-04 แนะนาวาอณหภมระหวางการเทและการบมควรอยในชวง 7 ถง 30 องศาเซลเซยส อยางไรกตามในการใชงานจรงควรทาตาม

ขอแนะนาของบรษทผผลตอยางเครงครด 7 โดยปกตพอลเมอรซเมนตคอนกรตและมอรตารสามารถใชกบงานซอมทมขนาดความหนาไมเกน 20 มลลเมตร ทงนใหเปนไปตามขอกาหนด

ของผผลต


6.3.2.3 การใชงาน วสดประเภทนเหมาะกบงานซอมบรเวณทตองการรบน าหนกสง รบแรงกระแทก แรงสนสะเทอน งานซอมในบรเวณทตองสมผสกบสารเคม หรอมระยะเวลาในการทางานนอย

6.3.2.4 มาตรฐาน ASTM C 881

6.4 สารเชอมประสาน (Bonding Agent) สารเชอมประสานใชเพอยดวสดซอมแซมเขากบพนผวของคอนกรตเดม แบงออกเปน 3 ประเภท ไดแก (1) อพอกซ (2) ลาเทกซ และ (3) ซเมนต โดยมรายละเอยดดงน 6.4.1 อพอกซ เปนสารเชอมประสานทมวสดประเภทอพอกซเปนสวนประกอบหลก

6.4.1.1 มาตรฐาน ASTM C881 กลาวถงระบบอพอกซ ในขณะทอากาศรอนควรใชสารเหลานดวยความระมดระวง อณหภมสงอาจทาใหเกดการบมตวกอนเวลา และทาใหเสยแรงยดเกาะได

6.4.1.2 วสดยดเกาะพวกอพอกซเรซน สวนใหญจะกอใหเกดชนกนความชนขนระหวางผวของโครงสรางเดมกบวสดซอมแซม บางครงชนกนความชน อาจทาใหเกดความเสยหายของสวนทซอมแซมได ถาความชนถกกกไวในคอนกรตหลงชนกนความชนพอดและเกดการแขงตว ณ บรเวณนน

6.4.2 ลาเทกซ เปนสารเชอมประสานทมวสดประเภทลาเทกซเปนสวนประกอบหลก 6.4.2.1 มาตรฐาน ASTM C1059 กลาวถงระบบลาเทกซ สารยดเกาะชนดน แบงไดเปน 2

ประเภท คอ (1) แบบกระจายตวใหมได (Redispersible) และ (2) แบบกระจายตวใหมไมได (Nonredispersible)

6.4.2.2 สารยดเกาะประเภทท 1 สามารถทาบนพนผวทจะซอมแซมไดหลายวนกอนจะลงวสดซอม แตจะมกาลงยดเกาะนอยกวาประเภทท 2 นอกจากนลาเทกซประเภทท 1 ไมควรใชกบบรเวณทเปยกน า ความชนสง หรอกาลงใชงาน ลาเทกซประเภทท 2 เหมาะกบการยดเกาะเมอใชผสมกบปนซเมนตและนา

6.4.2.3 ลาเทกซประเภทท 1 มหนวยแรงยดเกาะไมนอยกวา 2.8 เมกาปาสกาลเมอแหง สวนลาเทกซประเภทท 2 มหนวยแรงยดเกาะไมนอยกวา 8.6 เมกาปาสกาลเมอพนผว ชมนา


6.4.3 ซเมนต เปนสารเชอมประสานทมวสดประเภทซเมนตเปนสวนประกอบหลก ระบบยดเกาะโดยซเมนต ใชปนซเมนตปอรตแลนด หรอสวนผสมของปนซเมนต ปอรตแลนดกบมวลรวมละเอยดบดในอตราสวน 1:1 โดยน าหนก และจะผสมน าเพอใหไดความขนเหลวทสมาเสมอและพอเหมาะ

6.5 วสดเคลอบผวเหลกเสรม (Coatings on Reinforcement) สารเคลอบผวเหลกเสรมคอสารเคลอบผวประเภทอพอกซ ลาเทกซ-ซเมนต และสงกะสซงขอจากดในการใชงานสาหรบวสดเคลอบผวเหลกเสรมแตละชนดมแตกตางกนไป8

6.6 วสดเสรมกาลง (Reinforcement) โดยทวไปแลวโครงสรางคอนกรตจาเปนตองใชวสดเสรมกาลงเพอตานทานหนวยแรงดงทเกดจากแรงดด แรงเฉอน และแรงตามแนวแกน วสดเสรมกาลงทใชในงานซอมแซมมหลากหลายประเภท ดงน 6.6.1 เหลกขอออยทมคณภาพตามมาตรฐาน มอก. 24-2548 เหลกเสนกลมทมคณภาพตาม

มาตรฐาน มอก 20-2543 ตะแกรงลวดผวเรยบทมคณภาพตามมาตรฐาน มอก 737-2531 มาตรฐานวสท. 1008-38 กลาวถงระยะหมนอยทสดในสภาวะแวดลอมตางๆ ปรมาณคลอไรดสงสด อตราสวนน าตอปนซเมนตทเหมาะสม และขอเสนอแนะอนเพอปรบปรงคณสมบตของคอนกรต ทงนเพอลดการเกดสนม หรอการกดกรอนในเหลกเสรมใหนอยทสด

6.6.2 เหลกเสรมเคลอบอพอกซ อพอกซทใชเคลอบเหลกเสรมจะทาหนาทเปนชนปกปองเหลกเสรมจากปจจยททาใหเกดสนม ไดแก ออกซเจน ความชน และคลอไรด วธนเหมาะสมกบการปองกนสนมในเหลกเสรมคอนกรตใตพนสะพาน แตในบรเวณทมการกดเซาะของน า ประสทธภาพการปองกนของอพอกซเคลอบผวจะขนอยกบ คณภาพของการเคลอบ ความเสยหายของผวเคลอบระหวางตดตง ขนาดของรอยราว ความหนาของระยะหม การสญเสยแรงยดเหนยวระหวางวสดเคลอบผวและเหลกเสรม และระดบความเขมขนของคลอไรด9

6.6.3 เหลกเสรมกาลงเคลอบสงกะส เหลกเคลอบสงกะสเปนอกวธทลดการกดกรอนของเหลกเสรมได มาตรฐาน ASTM A767 และ ASTM A780 กลาวถงเหลกเคลอบสงกะสและวธการทใชในการซอมแซมตามลาดบ10

8 มผลงานวจยในหองปฏบตการ แตอยในระหวางการศกษาประสทธภาพและศกยภาพในการใชงานจรงและผลกระทบในระยะยาว นอกจากน

เมอเคลอบผวแลวจะไมสามารถตรวจสอบการกดกรอนของเหลกเสรมภายในไดดวยวธมาตรฐานทวๆไป และเนองจากมขอจากดในการใชงานสาหรบวสดเคลอบผวเหลกเสรมแตละชนด ดงนนจงควรปรกษาผผลตวสดเคลอบผวเหลกเสรม 9 การเคลอบเหลกเสรมดวยอพอกซจะตองไมทาใหคณสมบตเชงกลของเหลกเสรมดอยลงไป 10 การเคลอบเหลกเสรมดวยสงกะสจะตองไมทาใหคณสมบตเชงกลของเหลกเสรมดอยลงไป


6.6.4 เหลกเสรมสแตนเลส เหลกเสรมสแตนเลสตานทานตอการกดกรอนไดดมาก ชนดทนยมใชกนแพรหลายคอเกรด 304 และ 316 โดยเกรด 316 จะมความตานทานตอคลอไรดดกวา เหลกเสรมสแตนเลสสามารถประกอบใชทหนางานได และทนทานตอความเสยหายของพนผวในขณะทางานและเทคอนกรตไดด ขอจากดหลกในการใชเหลกเสรมสแตนเลส คอราคาทคอนขางสง

6.6.5 วสดเสรมกาลงประเภทสารประกอบทไมใชโลหะ วสดเสรมกาลงประเภทสารประกอบทไมใชโลหะทนยมใชทวไป ไดแก พอลเมอรเสรม เสนใย (Fiber Reinforced Plastic: FRP) ซงเปนสารประกอบทผลตขนจากเสนใยกาลงสง โดยมเรซนเปนตวประสาน โดยทวไปแลวเรซนทใช คอ อพอกซ ไวนลเอสเตอร และพอลเอสเตอร ประเภทของเสนใยทใชคอ เสนใยคารบอน เสนใยแกว และเสนใยอารามด ซงมคณสมบต ความทนทานและราคาทแตกตางกน (1) มาตรฐาน มยผ. 1508-51 กลาวถง ขอกาหนดสาหรบการกอสราง เพอใชกบการซอมแซม

และเสรมกาลงของโครงสรางคอนกรตเสรมเหลกดวยการตดตงวสดคอมโพสตประเภทพอลเมอรเสรมเสนใย (Fiber Reinforced Polymer: FRP)

6.7 การทดสอบการยดเกาะระหวางคอนกรตเกากบวสดซอมแซม 6.7.1 ในการซอมแซมคอนกรตสงทจะตองคานงถงคอการยดเกาะระหวางคอนกรตเกากบวสด

ซอมแซม ถาการยดเกาะไมดจะทาใหการซอมแซมไมประสบความสาเรจ ดงนนกอนตดตงว สดซอมแซมจงจาเปนตองทาหรอเคลอบผวคอนกรตเกาดวยน ายาประสานคอนกรต โดยเฉพาะพนททมการสนสะเทอนสง พนททมอากาศหรอของไหลผานดวยความเรวสง เปน ตน และภายหลงการซอมแซมแลวเสรจใหทดสอบการยดเกาะของคอนกรต (Pull-Off test) ตามมาตรฐาน ASTM D-4541 ดงรปท 29 ถง รปท 31 11,12

6.7.2 ขนตอนการทดสอบการยดเกาะ มรายละเอยดดงน (1) สารวจตาแหนงของเหลกเสรม และกาหนดตาแหนงของการทดสอบมใหอยกบตาแหนง

ของเหลกเสรม เพอหลกเลยงความเสยหายทจะเกดขนกบเหลกเสรม (2) เจาะผวใหทะลผานชนของวสดซอมลกลงไปถงเนอคอนกรตเดม (3) ตดตงเครองมอทดสอบ ซงจะตองทาการยดขาตวของอปกรณใหแนน (4) ทาการทดสอบและบนทกผล

11 โดยปกตควรทดสอบไมนอยกวา 1 จด ตอพนท 10 ตารางเมตรและอยางนอย 3 จดตองานซอม หรอขนอยกบดลพนจของวศวกรควบคมงาน 12 คาหนวยแรงยดเหนยวระหวางวสดใหมและวสดเกาควรมคาไมนอยกวารอยละ 10 ของกาลงรบแรงอดประลยของคอนกรตเดม


6.7.3 รปแบบของความเสยหายทพงประสงค ไดแก ความเสยหายทเกดขนทภายในเนอคอนกรตเดม (รปท 30ก) หรอภายในเนอวสดซอมแซม (รปท 30ค) สวนความเสยหายทไมพงประสงค ไดแก ความเสยหายทเกดขนทรอยตอระหวางคอนกรตเดมและวสดซอมแซม (รปท 30ข)

รปท 29 การทดสอบการยดเกาะของคอนกรตตามมาตรฐาน ASTM D4541 (Pull-Off Test)

(ทมา: ACI 555) (ขอ 6.7.1)

รปท 30 การทดสอบการยดเกาะของคอนกรตและการแปรผลตามมาตรฐาน ASTM D4541 (Bond Test)

(ทมา: ACI-RAP 4) (ขอ 6.7.1, 6.7.3)

ชนสวน Detach Assembly

ตวจบยด (Central Grip)

แทงยดกบผวทดสอบ (Loading

แหวนรองฐาน (Annular Ring) วสดเชอมประสาน (Adhesive)

ฐานเครองมอ (Base) วสดเคลอบผว

(Coating System) คอนกรตเดม (Substrate)

ลกษณะความเสยหายจากแรงดง (Types of Tensile Breaks)

ก. ข. ค.

ยดอปกรณเขากบผวทดสอบดวยวสดยดเหนยว และใหแรงดงเพอทดสอบ

เจาะรใหเลยวสดซอมแซมเขาไปในคอนกรตเดม

วสดซอมแซม (Surface Materials)

คอนกรตเดม (Substrate)

แนววสดยดเหนยวทตองการทดสอบ (Bond Line)

ลกษณะความเสยหายจากแรงดง ก. ความเสยหายทคอนกรตเดม

(Substrate Failure) ข. ความเสยหายทวสดยดเหนยว (Bond Failure) ค. ความเสยหายทวสดซอมแซม (Surface Material Failure)


รปท 31 แทงคอนกรตทผานการทดสอบการยดเกาะของคอนกรต (ทมา: ACI 555)

(ขอ 6.7.1)

6.8 ปจจยในการเลอกใชวสดในงานซอม 6.8.1 ความมเสถยรภาพดานขนาด (Dimensional Stability)

นอกเหนอจากทวสดในงานซอมจะตองมกาลงทางกล และความทบแนนตามทตองการแลวจาเปนทจะตองมเสถยรภาพในดานมตดวย ความสามารถในการยดเกาะจะเปนตวทาใหวสดซอมและคอนกรตมสภาพเหมอนวตถเดยวกน หากวสดซอมและคอนกรตไมสามารถรกษาสภาพความเปนหนงเดยวกนไวไดยอมเกดการเสยหายขนกอนเวลาอนควร เนองจากวสดซอมททาจากปนซเมนตจะมการหดตวหลงจากใชงานในขณะทคอนกรตซงใชงานมานานแลวแทบจะไมมการหดตวเกดขนอก ดงนนวสดทใชซอมจงจาเปนตองมการหดตวทตามากหรอตองสามารถทจะหดตวไดในขณะทไมเสยการยดเกาะ การหลกเลยงการสญเสยการยดเกาะเนองจากการหดตวเกดสามารถทาได 2 แนวทางดวยกนคอ 6.8.1.1 ใชวสดซอมทมอตราสวนน าตอปนซเมนตต า หรอใชวธการซอมททาใหเกดการหด

ตวตาทสด 6.8.1.2 ใชวสดทมการขยายตวในขณะทผสมและเท

6.8.2 คาสมประสทธการขยายตวเนองจากอณหภม (Coefficient of Thermal Expansion) คาสมประสทธดงกลาว คอ การเปลยนแปลงความยาวของว สดทเกดขนเมออณหภมเปลยนไป ดงนนเมอมการเปลยนแปลงอณหภมขนาดการยดหรอหดตวของวสดจะขนอยกบคาสมประสทธน เมอมการซอมโดยการปะหรอการเททบทมพนทซอมขนาดใหญหรอลก มความจาเปนมากทตองพจารณาเลอกใชวสดซอมแซมทมคาสมประสทธการขยายตวใกลเคยง


กบคาสมประสทธการขยายตวของคอนกรต13 มฉะนนจะทาใหเกดการวบตขนในวสดทมกาลงตากวาใกลแนวการยดเกาะ

6.8.3 การหดตวเมอแหง (Drying Shrinkage) เนองดวยการซอมแซมสวนใหญจะกระทาบนคอนกรตเดมซงมอายมากจนไมเกดการหดตวอกแลว ดงนนวสดซอมแซมควรมการหดตวตาเพอไมใหเกดการเสยแรงยดเหนยว วธการควบคมใหวสดซอมหดตวนอย คอ (1) ใชอตราสวนน าตอซเมนตต า (กรณสารยดเกาะมปนซเมนตเปนสวนผสมหลก) (2) ใชขนาดและปรมาณของมวลรวมหยาบใหมากทสด (3) ใชสารลดการหดตว หรอ (4) ใชวธการซอมแซมทมโอกาสเกดการหดตวไดนอยทสด การซอมแซมทมความหนานอยกวา 40 มลลเมตร (ACI 546R-04) ดวยวสดซเมนตจะมโอกาสเกดการหดตวไดสงมาก ซงโดยทวไปโอกาสในการหดตวจะสงขนเมอความหนาของการซอมลดลง (ACI 546R-04)

6.8.4 โมดลสยดหยน (Modulus of Elasticity) คาโมดลสยดหยนของวสดเปนการวดคาความแกรง (Stiffness) ของวสด วสดทมคาโมดลสยดหยนตาจะมการเสยรปมากกวาวสดทมคาโมดลสยดหยนสง เมอวสดเชอมตอกนและมคาโมดลสแตกตางกนมากจะทาใหเกดการเสยรปทแตกตางกนมากโดยเฉพาะเมอเกดแรงกระทาในทศทางขนานกบแนวการยดเกาะ การเสยรปของวสดทมคาโมดลสตาจะทาใหแรงกระทาถกถายไปยงวสดทมคาโมดลสสงกวาและอาจกอใหเกดการสญเสยกาลงยดเกาะระหวางวสดทมคาโมดลสแตกตางกนได นอกจากนการสญเสยกาลงยดเกาะระหวางวสดทมคาโมดลสแตกตางกนอาจเกดจากการหดตวหรอการขยายตวเนองจากการเปลยนแปลงอณหภม ดงนนสาหรบการซอมแซมพนททตองรบแรงกระทาในลกษณะขางตนน น คาโมดลสยดหยนของวสดซอมแซมควรใกลเคยงกบของคอนกรตเดม

6.8.5 ความสามารถในการซมผาน (Permeability) หมายถง ความสามารถของวสดในการทจะสงผานของเหลวหรอไอ การใชวสดทมความทบน าสงในงานซอมขนาดใหญ งานเททบ หรองานเคลอบไอของความชนซงซมผานคอนกรตขนมาจะถกกกไวทบรเวณผวหนาของคอนกรตเดม และทาใหเกดการเสยหายขนบรเวณแนวรอยตอ คอนกรตทดตองสามารถตานทานการซมผานของนาไดด (มคณสมบตทบนา)

6.8.6 คณสมบตทางเคม (Chemical Compatibility) ในการเลอกวสดควรจะคานงถงการเกดปฏกรยาระหวางวสดซอมกบเหลกหรอโลหะอนๆ ทอยในคอนกรต หรอวสดเคลอบผวกบวสดซอมวสดซอมทมคาความเปนกรดดาง (pH) ตาถงปานกลางอาจจะปองกนเหลกเสรมทเกดสนมแลวไดเพยงเลกนอยบางกรณวสดซอมอาจจะไมสามารถยดตดไดกบวสดกนซมทตดต ง

13 คาสมประสทธการขยายตวเนองจากอณหภมของคอนกรตมคาประมาณ 7x10-6 ถง 11x10-6 ตอองศาเซลเซยสตอมลลเมตร


หลงจากซอม ดงนนจงตองพจารณาผลของปฏกรยาขางตน สภาวะของคอนกรตทเหมาะแกการปองกนการกดกรอนของเหลกเสรมภายในนนคอสภาพเปนดาง หรอมคาความเปนกรดดาง (pH) ใกลกบ 12

6.8.7 คณสมบตทางไฟฟา (Electrical Properties) ความตานทานไฟฟาของวสดซอมอาจมผลตอความคงทนของวสดซอมและคอนกรตทไดรบการซอมแลว วสดทมความตานทานไฟฟาสงหรอไมนาไฟฟาจะพยายามแยกตวเองออกจากบรเวณรอบๆ โดยเฉพาะอยางยงเมอวสดขางเคยงมความทบน า และปรมาณคลอไรดแตกตางกนมาก เหลกเสรมในบรเวณนจะเปนสนมอยางรวดเรว และจะทาใหคอนกรตและวสดซอมบรเวณรอบๆ เ สยหายดวย (ACI 546R-04)

6.8.8 สและลกษณะของพนผว สาหรบการซอมแซมงานสถาปตยกรรม สและลกษณะพนผวของวสดไมควรแตกตางจากพนผวโดยรอบ ดงน นจงควรทดลองทาในแบบจาลองเพอเปรยบเทยบทหนางานกอนลงมอปฏบตในพนทจรง

6.8.9 สาหรบการทางานจรงในสนาม (Application of Service Conditions) แนวทางในการเลอกวสดนอกเหนอจากคณสมบตดานตางๆ ของวสดแลว ยงขนอยกบสภาพการใชงานในขณะนน และสภาพการใชงานอนทเกยวของ ขอมลทเกยวของกบการทางานและสภาพการทางานเปนขอมลสาคญ และรวมถงรายละเอยดตางๆ ทเกยวของจะตองมการประเมนเพอใหสามารถพจารณาเลอกวสดไดอยางเหมาะสม 6.8.9.1 พอลเมอรบางประเภทจะไมสามารถพฒนาการยดเกาะไดดกบพนผวทมความเปยก

ชน 6.8.9.2 อณหภมขณะททางานมผลตอระยะเวลาการกอตวของวสดซอม ไมวาจะเปนวสดใน

กลมซเมนตหรอวสดประเภทพอลเมอร 6.8.9.3 การระบายอากาศของพนททางาน เนองจากวสดบางประเภทจะมสารทระเหยเปนไอ

ไดจงตองระวงเรองความปลอดภย ของระบบทางเดนหายใจของผปฏบตงาน และการวาบไฟของไอระเหย

6.8.9.4 การซอมททาในแนวดงตองใชวสดทไมเกดการยอยตว (Non Sag) 6.8.9.5 ระยะเวลาทกลบมาใชงาน โครงสรางทตองการนากลบมาใชงานใหมในระยะเวลา

อนรวดเรว จาเปนตองใชวสดทสามารถพฒนากาลงไดอยางรวดเรว 6.8.9.6 การสมผสกบสารเคม กรดและซลเฟตจะทาอนตรายตอวสดประเภทคอนกรต

สวนตวทาลายทเขมขนจะทาใหวสดประเภทพอลเมอรนมขน 6.8.9.7 ผวจราจร วสดทใชในการซอมผวจราจรจะตองเปนวสดทตานทานการขดสสง 6.8.9.8 ความสามารถในการยดเกาะระหวางคอนกรตกบเหลก


6.8.9.9 อณหภมใชงานสงสดและตาสด ความเปลยนแปลงอณหภมในชวงใชงานจะบอกถงการขยาย หรอ การหดตว เนองจากความรอนและขนาดของหนวยแรงทเกดขน

6.8.9.10 แรงสนสะเทอนจะทาใหวสดเปราะเกดความเสยหายได 6.8.9.11 สภาพภายนอกทตองการใหสและความเ รยบของวสดซอมดกลมกลนกบ

คอนกรตเดม 6.8.9.12 อายของการซอมจะเปนตวกาหนดราคาและความซบซอนในการทางานซอม

7 วธการซอมแซมโครงสรางคอนกรตเพอใหรบนาหนกไดดงเดม 7.1 ประเภทของรอยราวและวธการซอมแซม

รอยราวโดยทวไปสามารถแบงไดเปน 2 ประเภทใหญ ไดแก รอยราวทยงคงมการขยายตวอย และ รอยราวทหยดการขยายตวแลว การเลอกวธการซอมแซมทเหมาะสมสาหรบรอยราวแตละประเภทแสดงไวในรปท 32 และ 33 อนง การตดสนวาโครงสรางตองมการปรบปรงใหรบน าหนกไดดงเดมหรอไม ใหอยในดลยพนจของวศวกร โดยใหเปนไปตามหลกวศวกรรม และใหมความมนคงปลอดภยเพยงพอในการใชงาน

รปท 32 การเลอกวธการซอมแซมทเหมาะสมสาหรบรอยราวทยงคงมการขยายตวอย

(ขอ 7.1)



7.2 การอดฉดดวยอพอกซเรซน 7.2.1 วสดและอปกรณ สารอพอกซเรซน เปนสารซงประกอบดวยสารละลายสองชนดขนไปททาปฏกรยาแลวทาให

เกดเจลหรอตะกอนแขง อพอกซเรซนเมอแขงตวแลวจะมกาลงรบน าหนกและคาโมดลสสง และยดเกาะกบคอนกรตเดม 7.2.1.1 วสด ใหเลอกใชวสดทมคณสมบตตามหวขอ 6.2 7.2.1.2 อปกรณผสมสารอดฉด

อปกรณผสมสารอดฉดโดยทวไป ทาดวยวสดทไมทาปฏกรยากบสารเคมทใชอดฉด หรอ สารละลายแตละชนดทใช สวนประกอบของตวถงสามารถเลอกใชวสดอลมเนยม สแตนเลส หรอพลาสตกชนดพเศษไดตามความเหมาะสม โดยทวไปความจของถงทตองการจะไมมากนก โดยขนาดและรปรางของถงจะขนอยกบ ปรมาณสวนผสมและระบบการฉดทใช โดยทวไปถงทใชในการผสมอาจแบงออกไดเปน 3 ระบบหลก ไดแก ระบบผสมรวม (Batch System) ระบบผสมแบบสองถง (Two-Tank System) และระบบ Equal-Volume Method14

7.2.1.3 อปกรณการอดฉด หรอเครองสบ (Pump) เครองสบทใชในการอดฉดมหลายประเภท เชน เครองสบแบบ Positive-Displacement หรอ เครองสบแบบลกสบ (Piston Pump)15

7.2.1.4 อปกรณประกอบอนๆ อปกรณประกอบสวนใหญสาหรบการอดฉดดวยสารเคม เชน โฮส (Hose) วาลว (Valve) ฟตตง (Fitting) ระบบสายอดฉด (Piping) วาลวโบลวออฟ (Blow-off Relief Valve) เฮดเดอร (Header) และแทงเจาะมาตรฐาน (Standard Drill Rod) สามารถใชแบบเดยวกนทงการอดฉดดวยอพอกซเรซน และ ปนซเมนตปอรตแลนด โดยจดเชอมตอระหวางเครองสบ ถงผสมสารเคม และสายหรอทอฉด สาหรบการอดฉดดวยอพอกซเรซนควรจะสามารถปลดออกไดอยางรวดเรว เนองจากการอดฉดดวยสารเคมบางชนดจะทาใหเกดเจลอยางรวดเรว ซงในบางกรณอาจมความจาเปนตองปลดการเชอมตอและถอดอปกรณออกเพอทาความสะอาด และควรตรวจสอบระบบการฉดทงหมดกอนทจะอดฉดในแตละครงเนองจากวสดทใชสรางเครองสบและอปกรณประกอบอาจมผลกระทบกบชวงเวลาของการเกดเจล

14 รายละเอยดระบบของถงทใชในการผสม ใหดในภาคผนวก 4 15 รายละเอยดระบบของอปกรณการอดฉด ใหดในภาคผนวก 4


7.2.1.5 ระบบการสบทสามารถใชในการอดฉดดวยสารเคมไดอยางมประสทธภาพ มดงตอไปน Variable-Volume Pump System (Proportioning System) หรอ Two-Tank Gravity-Feed System หรอ Batch system หรอ Gravity-feed system เปนตน16

7.2.2 การใชงานและขอจากด 7.2.2.1 รอยราวทจะอดดวยอพอกซเรซน ควรกวางระหวาง 0.3 ถง 3.0 มลลเมตร การอดฉด

ดวยอพอกซเรซนสาหรบรอยราวทเลกกวา 0.3 มลลเมตรหรอกวางกวา 3.0 มลลเมตรอาจทาไดยาก 17

7.2.2.2 เนองจากการมคาโมดลสการยดหยนสง ทาใหการซอมดวยอพอกซเรซนไมเหมาะสาหรบการซอมคอนกรตทรอยราวยงมการขยายตว อพอกซเรซนทแขงตวแลวจะคอนขางเปราะ แตมกาลงยดเหนยวสงกวากาลงรบแรงเฉอนและแรงดงของคอนกรต ดงนนถาใชอพอกซเรซนซอมรอยราวซงคอนกรตยงอยภายใตแรงเฉอนหรอแรงดงทมคาสงกวากาลงรบน าหนกของคอนกรตแลว อาจทาใหเกดรอยราวใหมใกลกบแนวทฉดอพอกซเรซนไว หรออกนยหนงอาจกลาวไดวาไมควรใชอพอกซเรซน ซอมรอยราวทยงเกดไมสมบรณหรอทกาลงขยายตวอย

7.2.2.3 อพอกซเรซนสามารถใชซอมคอนกรตเพออดรอยรวของนาได แตอพอกซเรซนไมไดแขงตวในทนท โดยเฉพาะอยางยงทอณหภมตา อพอกซเรซนจงไมเหมาะกบการอดรอยรวของนาขนาดใหญ

7.2.2.4 ขอไดเปรยบของการใชวธนคอสามารถใชในสภาวะทมความชน ชวงเวลาการแขงตวทสง และสามารถใชซอมรอยราวขนาดเลกมากได

7.2.2.5 ขอดอยคอจาเปนตองใชผตดตงทมความชานาญเพอใหซอมไดอยางมคณภาพ และสาหรบสารบางชนดจาเปนตองระวงไมใหสารเคมแขงตวระหวางการทางาน นอกจากนสารเคมบางชนดยงตดไฟไดงายและไมอาจใชไดในบรเวณทอากาศไมมการถายเท

7.2.2.6 การอดฉดดวยอพอกซเรซนไมนยมใชกบการซอมรอยราวทตน 7.2.3 ขนตอนการซอม

7.2.3.1 การเตรยมการ (1) การทาความสะอาดรอยราว

รอยราวหรอรอยแยกทจะอดฉดดวยอพอกซเรซน ตองสะอาดปราศจากเศษฝ นผง หรอสารอนทรยใดๆ ใหทาความสะอาดรอยราวโดยใชลมและน า

16 รายละเอยดระบบสบทสามารถใชในการอดฉด ใหดไดในภาคผนวก 4 17 ตามมาตรฐาน USBR แนะนาใหอดฉดอพอกซเรซนสาหรบรอยราวทมความกวางอยระหวาง 0.125 ถง 6.25 มลลเมตร


แรงดนสงอดฉดสลบกนหลายรอบ และตองทาใหพนทรอยราวทจะอดฉด อพอกซเรซนแหงสนทกอนดาเนนการตอไป

(2) การทาความสะอาดผวคอนกรตโดยรอบ ทาความสะอาดผวคอนกรตบรเวณรอยราวและโดยรอบของคอนกรตทชารดอยางทวถง จากนนใหสารวจพนททจะอดฉดและเตรยมชองอดฉด

(3) การเตรยมชองอดฉด18 อาจเตรยมชองอดฉดได 2 ลกษณะ ไดแก ก. เจาะชองอดฉดบนผวคอนกรต

กรณรอยราวเหนไดชดและคอนขางเปด สามารถเจาะชองอดฉดบนผวคอนกรต โดยตรงเปนระยะตามความเหมาะสมได ควรระวงไมใหเศษฝ นผงไปอดรอยราวขณะเจาะชองอดฉด และควรใชเครองเจาะแบบพเศษทสามารถดดฝ นผงในขณะเจาะได พนผวตามแนวรอยราวระหวางรเจาะจะถกยาแนวดวยอพอกซเรซนและทงไวจนแหง

ข. เจาะชองอดฉดดานขางรอยราว การเจาะรทางดานขางท งสองดานของรอยราวใหเอยงไปทะลตดกบระนาบของรอยราว ทาใหชองอดฉดผานระนาบของรอยราวไมวาระนาบของรอยราวจะเอยงหรอลาดเทไปในทศทางใด จากนนผวบนของรอยราวจะถกยาแนวปดดวยอพอกซเรซนตลอดแนว

(4) การทาความสะอาดรอยราวและชองอดฉด รอยราวหรอรอยแยกชองอดฉด ตองสะอาดปราศจากเศษฝ นผง หรอสารอนทรยใดๆ เมอเจาะรเพอเตรยมอดฉดเรยบรอยแลวใหทาความสะอาดรอยราวและชองอดฉดโดยใชลมและน าแรงดนสงอดฉดสลบกนหลายรอบ และตองทาใหพนทรอยราวทจะอดฉดอพอกซเรซนแหงสนทกอนดาเนนการตอไป

7.2.3.2 การอดฉด การอดฉดสามารถทาได 2 ลกษณะตามลกษณะการเตรยมชองอดฉดตามขอ 7.2.3.1 (3) ดงน

18 ระยะระหวางชองอดฉดทใช ตองไดรบการออกแบบใหเหมาะสมกบระบบอปกรณอดฉด ความดนทใช และสารเคมอดฉดทใช ทงนตอง

สามารถเตมเตมรอยราวไดอยางทวถง และใหอยในดลยพนจของวศวกร


(1) การอดฉดบนผวคอนกรต ใชในกรณรอยราวเหนไดชดและคอนขางเปด ภายหลงจากเตรยมชองอดฉดตามขอ 7.2.3.1 (3) ก ใหอดฉดอพอกซเรซนโดยเรมจากรอดฉดทอยต าทสดกอน และคอยขยบสงขนตามแนวรอยราวจนถงรอดฉดสงสด

(2) การอดฉดดานขางรอยราว ภายหลงจากเตรยมชองอดฉดตามขอ 7.2.3.1 (3)ข ใหอดฉดอพอกซเรซนโดยเรมจากรอดฉดทอยต าทสดกอน และคอยขยบสงขนตามแนวรอยราวจนถงรอดฉดสงสด ควรอดฉดอพอกซเรซนดวยแรงดนตาถงปานกลาง และใหเวลาอพอกซ เรซนไหลไปจนเตมชองวางในคอนกรต ไมควรอดฉดดวยแรงดนสงเพราะอาจทาใหเกดการอดตนการไหลของอพอกซเรซนและทาใหชองวางไมไดเตมเตมอยางสมบรณ

7.2.3.3 การทาความสะอาดภายหลงการอดฉด เมอเสรจสนกระบวนการอดฉดแลว จะตองนาทออดฉด เรซนสวนเกน และวสด อดรอยราวออกจากผวคอนกรตใหหมด ซงทาไดโดยการขดออก ชะลางดวยน าแรงดนสง หรอขดออก (Grinding) และซอมปดรอดฉดใหเตมดวยปนทรายแหงหรอวสดซอมแซมอนๆ ใหเรยบรอยและควรระบไวในขอกาหนดของงานดวย

7.2.3.4 การตรวจสอบความสมบรณในการอดฉด ใหพจารณาตรวจสอบกระบวนการทางานหากพบวารอยราวทซอมไมสมบรณ ใหเจาะตวอยางขนาดเลกจากคอนกรตทซอมแลวเพอตรวจสอบผล ถาชองวางในตวอยางทเจาะพสจนถกเตมเตมดวยอพอกซเรซนทแขงตวดมากกวารอยละ 90 ใหถอวาการซอมแซมนนสมบรณ ในกรณทผลการเจาะแสดงใหเหนวาการซอมแซมไมสมบรณจะตองอดฉดใหม และเจาะเกบตวอยางเพอตรวจสอบอกครง

7.2.3.5 ขนตอนในการอดฉดสามารถสรปไดดงรปท 44


รปท 44 ขนตอนการอดฉดดวยอพอกซเรซน

(ขอ 7.2.3.5)

7.3 การอดฉดดวยซเมนตเกราทชนดไมหดตว (Nonshrink Cement for Grouting) 7.3.1 วสดและอปกรณการอดฉด 7.3.1.1 วสด ใหเลอกใชวสดทมคณสมบตตามหวขอ 6.1.6

7.3.1.2 อปกรณการอดฉด หรอเครองสบ (Pump) เครองสบทใชในการอดฉดมหลายประเภท เชน เครองสบแบบ Positive-Displacement หรอ เครองสบแบบลกสบ (Piston Pump)19

19 รายละเอยดระบบของอปกรณการอดฉด ใหดไดในภาคผนวก 4


7.3.2 การใชงานและขอจากด 7.3.2.1 ซเมนตเกราทชนดไมหดตวอาจใชเพอซอมรอยราวทหยดขยายตว หรอเพอยด

คอนกรตทเทแตละครง และหรอเพอเตมชองวางบรเวณรอบ ๆ หรอใตโครงสรางคอนกรต ซเมนตเกราทชนดไมหดตวมกจะมราคาถกกวาสารเคมสาหรบการเทซอมและเหมาะสาหรบการใชงานในปรมาณมาก

7.3.2.2 การใชซเมนตเกราทชนดไมหดตวเทซอมอาจแยกตวจากคอนกรตเดมหากรบแรงกระทาดงนนจงอาจเตมเตมรอยราวไดไมสมบรณ

7.3.3.3 โดยทวไปรอยราวทเหมาะสาหรบการใชน าปนเหลวนควรจะมขนาดกวางตงแต 3 มลลเมตรขนไป หากไมสามารถปดหรอจากดแนวรอยราวทกดาน การซอมอาจไมไดผลเตมท ซเมนตเกราทชนดไมหดตวนยงนาไปใชอยางกวางขวางในการเตมปดชองวางหรอซอมแทนคอนกรตระหวางการกอสราง

7.3.3.4 การซอมแซมคอนกรตโดยวธอดฉดซเมนตเกราทชนดไมหดตวเหมาะสาหรบการซอมแซมรอยราว รอยแยก รเปด หรอแมแต ผวคอนกรตทเปนรวงผง (Honeycomb)

7.3.3 ขนตอนการซอม 7.3.3.1 การทาความสะอาดคอนกรตตามแนวรอยราว ตดตงทอสาหรบอดซเมนตเกราทชนด

ไมหดตวเปนชวง ๆ ตามแนวคอนกรต 7.3.3.2 ทาความสะอาดดวยน า ทดสอบแนวทปดไว และอดซเมนตเกราทชนดไมหดตวให

ทวแนวรอยราว สวนผสมทใชอาจแตกตางกนไปตามสภาพการใชงานโดยอาจใชอตราสวนโดยปรมาตรระหวางน าตอซเมนตเกราทชนดไมหดตวอยในชวง 1:5 ถง 1:1 ขนอยกบความกวางของรอยราว ควรใชอตราสวนของนาตอซเมนตเกราทชนดไมหดตวทตาทสดทจะใชไดเพอใหไดความแขงแรงสงสดและใหมการหดตวนอยทสด

7.3.3.3 อาจใชปนอดในการซอมปรมาณนอย แตถามปรมาณมากขนควรใชเครองสบในการซอม เมอเตมรอยราวจนเตมแลวควรรกษาแรงดนไวระยะเวลาหนงเพอใหมนใจวาไดเตมรอยราวจนเตมจรง ๆ

7.3.3.4 ขนตอนวธการอดฉดดวยซเมนตเกราทชนดไมหดตวสามารถสรปไดดงรปท 45


อดฉด

เตรยมชองอดฉด

ตรวจสอบรอยแตกราว

ทาความสะอาดรอยราวโดยใชลมและ/หรอนาแรงดนสง

ทาความสะอาดภายหลงเสรจสนการอดฉด

ตรวจสอบความสมบรณของการอดฉด

รปท 45 ขนตอนวธการอดฉดดวยซเมนตเกราทชนดไมหดตว (ขอ 7.3.3.4)

7.4 การทาแนวและอดแนวบรเวณรอยราว (Routing และ Sealing)

วธการนประกอบดวยการทาแนวตามรอยราวใหมขนาดใหญกวารอยราวทปรากฎอยและอดแนวนนดวยวสดทเหมาะสมดงรปท 46 หากไมทาแนวอาจทาใหการซอมไดผลไมถาวร วธการนเปนวธการทงายทสดและใชมากสาหรบการซอมรอยราวทหยดขยายตวแลว และรอยราวทอยระดบตน (รอยราวลกไมถงระดบเหลกเสรม) 7.4.1 วสด 7.4.1.1 วสด ใหเลอกใชวสดทมคณสมบตตามหวขอ 6.2 (อพอกซเรซน) หรอ ตามหวขอ

6.1.6 (ซเมนตเกราทชนดไมหดตว)


7.4.1.2 วสดปดแนวทใชอาจเลอกใชประเภทไหนกไดขนอยกบความแนนหรอความคงทนถาวรทตองการ ประเภททนยมใชคอสวนประกอบของ อพอกซเรซน

7.4.1.3 วสดปดแนวแบบเทขณะรอนเหมาะทสดสาหรบกรณทไมจาเปนตองซอมแนวรอยแตกเพอใหทบนาหรอใหมความสวยงาม

7.4.1.4 การใชสารประเภทยเรเทน พบวาเหมาะสาหรบรอยราวขนาดกวางถง 19 มลลเมตร(EM 1110-2-2002) และลกพอสมควร เพราะเปนวสดทคงความยดหยนอยไดในชวงอณหภมทตางกนมาก

7.4.2 การใชงานและขอจากด 7.4.2.1 วธการนใชไดเหมาะสมสาหรบรอยราวทหยดขยายตว และอยในโครงสรางทไมม

ความสาคญมากนก 7.4.2.2 วธการนสามารถใชไดทงกบรอยราวขนาดเลกทมจานวนมากและรอยราวขนาดใหญ

ทอยแยกหางจากกน 7.4.2.3 ไมควรใชซอมรอยราวทยงไมหยดขยายตวหรอรอยแตกทอยบนโครงสรางทรบ

แรงดนนา อยางไรกตามวธการนสามารถใชชะลอการไหลของนาในการซอมรอยราวของโครงสรางดานทรบแรงดนนา

7.4.2.4 การปดรอยราวดวยวสดปดแนว มวตถประสงคเพอ (1) ปองกนไมใหน าเขาไปถงเหลกเสรม (2) ปองกนไมใหเกดแรงดนน าทแนวรอยราว (3) ปองกนไมใหผวคอนกรตเกดรอยสกปรก หรอ (4) ปองกนไมใหความชนจากอกดานของโครงสรางซมผานรอยราวเขามาได วธการตดตงวสดปดแนวขนอยกบประเภทของวสดทใช ทงนควรตดตงตามวธการทแนะนาใน ACI 504R

7.4.3 ขนตอนการซอม 7.4.3.1 การทาแนวสาหรบการซอม ตดคอนกรตตามแนวรอยราวดวยเลอยหรอเครองมอทเหมาะสมอน ๆ เพอเปด

รอยราวใหมพนทเพยงพอสาหรบการอดปดดวยวสดปดแนว (Sealant) อยางนอย ควรกวาง 6 มลลเมตร เพราะหากแคบกวานอาจไมสามารถเตมวสดปดแนวไดสะดวก ควรทาความสะอาดผวหนาของแนวรอยราวและปลอยใหแหงกอนการซอม

7.4.3.2 การเตรยมผวรอยราว (1) ผวรอยราวตองสะอาดและปราศจากสงแปลกปลอมทอาจสงผลเสยตอ

ความสามารถในการยดตดระหวางวสดปดแนวกบผวรอยราว หรออาจทาใหการยดตดไมตอเนองสมาเสมอ วธการเตรยมแบงเปน 2 ประเภท ไดแก


ก. การเตรยมผวโดยทวไป เปนการกาจดสงแปลกปลอมซงรวมถงการลางทาความสะอาดเศษสงสกปรกทเกดจากการตด และการปดทาความสะอาดผวคอนกรตดวยแปรงลวด หรอการทาแนวรอยตอโดยใชน าและเปาดวยลม ใหแหง

ข. การเตรยมผวโดยวธพเศษ ทาโดยการพนดวยทราย เพอขจดสงแปลกปลอมออก แมการพนดวยทรายจะมราคาแพง แตกเปนวธการทใชไดผลดและควรใชโดยเฉพาะในกรณทตองใชวสดปดแนวราคาสงประเภทแขงตวดวยอณหภมหรอการบมดวยสารเคมทตดตงหนางาน

(2) ตองซอมแซมความผดปกตทผวรอยตอคอนกรตเนองจากมวลรวมทใกลหลดรอน สงแปลกปลอมทฝงตวอยในเนอคอนกรต และเนอคอนกรตทหลดรอนจากการรบแรงอด ในการทาความสะอาดครงสดทายอาจใชแปรงขดแตควรใช ลมเปา (ทปราศจากนามนปนเปอน) หรอใชเครองดดฝ นจะใหผลดกวา

รปท 46 วธการซอมแซมแบบทาแนวและอดแนวบรเวณรอยแตก (Routing และ Sealing)

(ทมา: EM 1110-2-2002) (ขอ 7.4)

7.4.3.3 การตรวจสอบความเรยบรอยกอนการตดตง

(1) กอนการตดตงวสดปดแนวใหตรวจสอบทกแนวรอยราวเพอใหมนใจวาแนวรอยราวนนสะอาดและแหงกอนการตดตงวสดสาหรบรองรบวสดปดแนว การทารองพนหรอการตดตงวสดปดแนว

(2) ควรวดความกวางของแนวรอยราวเพอหาปรมาณวสดทใชซอม และพจารณาความเหมาะสมของวสดทจะใช


7.4.3.4 การทารองพนโดยใชวสดทมคณสมบตตามขอ 6.4 (1) การทารองพนนนจาเปนสาหรบการทางานกบผววสดทมความพรนของผว เชน

คอนกรต ไม และพลาสตก เพอใหวสดปดแนวทตดตงหนางานยดตดไดด (2) การทาดวยแปรงอาจตองใชความระมดระวงโดยตองแปรงเอาวสดรองพน

สวนเกนออกเพอใหมนใจวาว สดปดแนวจะยดเกาะผวคอนกรตไดอยางสมาเสมอและทวถง มฉะนนการตดตงอาจไมประสบผลสาเรจได สาหรบแนวรอยตอแนวราบ การพนสารรองพนอาจเปนวธทเหมาะสมกวา

(3) สารรองพนสวนใหญตองใชเวลาปลอยใหแหงกอนการตดตงวสดปดแนวหากไมปลอยใหแหงกอนอาจทาใหวสดปดแนวยดตดไดไมด

(4) การตดตงวสดรองรบวสดปดแนว หรอ วสดคน (Bond Breakers) ตองมการกาหนดตาแหนงดวยมอกอนการตดตงวสดปดแนวโดยตองตดตงไวทความลกทเหมาะสมและปองกนไมใหเกดการบดหรอไมใหแนวรอยราวทเตรยมไวสกปรก

7.4.3.5 การผสมและตดตงวสดปดแนว (1) การผสมวสดปดแนว การผสมวสดปดแนว ตองผสมวสดปดแนวอยางทวถง หากมปรมาณวสดปด

แนวมากพอสมควร อาจจาเปนตองใชเครองมอผสมแบบใชแรงกล แตหากปรมาณไมมากอาจใชเครองปนไฟฟาแบบมอถอได หากมปรมาณมากตองใชเครองมอผสมทออกแบบมาโดยเฉพาะ เชน โม เปนตน

(2) การตดตงวสดปดแนวประเภทพอลเมอร การตดตงวสดปดแนวประเภทพอลเมอรทหนางาน วสดปดแนวจะถกอดดวยแรงดนออกมาจากปลายหวฉดซงมขนาดและรปรางเหมาะสมในการอดวสดปดแนวในปรมาณทพอดลงในแนวรอยตอ อปกรณสาหรบการตดตง คอ ปนยงวสดปดแนวประกอบภาชนะใสวสดปดแนวทบรรจสาเรจกบปนยงเมอตองการใชงาน หรอใชวสดปดแนวทเตรยมไวหรอทผสมไว (ในกรณทวสดปดแนวมสวนผสมสองชนด) ในภาชนะตางหากและบรรจในปนสาหรบฉดทหนางาน ท งน ขนอยกบขนาดของงาน ซงอาจเลอกใชอปกรณทซบซอนกวาน เชน อปกรณทสวนผสมสองชนดผานทอแยกกนสองสายและมาผสมกนบรเวณหวฉดซงมภาชนะขนาดเลกบรรจไว กอนทจะถกอดฉดเพอยาแนวรอยตอ การฉดอาจใชแรงดนจากเครองสบแบบอดอากาศหรอกาซกได

7.4.3.6 ขนตอนวธการซอมแซมแบบทาแนวและอดแนวบรเวณรอยราว (Routing และ Sealing) สามารถสรปไดดงรปท 47


รปท 47 ขนตอนวธการซอมแซมแบบทาแนวและอดแนวบรเวณรอยราว (Routing และ Sealing) (ขอ 7.4.3.6)

7.5 การเททบดวยปนทรายสตรพเศษ การเททบ หมายถง การเพมชนของปนทรายสตรพเศษบนผวคอนกรตเดมทเตรยมสภาพดแลว เพอแกไขการหลดรอนหรอแยกตวของผวคอนกรตเดม หรอเพมความสามารถในการรบแรงของ


คอนกรตเดม ควรตรวจสอบกาลงรบน าหนกของโครงสรางวาสามารถรบน าหนกของวสดทใชซอมแซมเพมเตมไดหรอไมกอนการซอมแซม 7.5.1 วสด

วสดทใชตองมคณสมบตตามขอ 6.1.3 7.5.2 การใชงานและขอจากด

7.5.2.1 การเททบดวยปนทรายสตรพเศษเหมาะกบงานหลายลกษณะ เชน การซอมผวสะพานทหลดรอนหรอแตกราว เพมระยะหมเหลกเสรมหรอปรบพนคอนกรตใหเรยบ การเททบโครงสรางในลกษณะอนๆ รวมถงการซอมผวหนาคอนกรตซงเสยหายจากการขดสและผวถนนคอนกรตทเสยหาย

7.5.2.2 ความหนาของชนทเททบมกอยในชวง 3 ถง 25 มลลเมตร ขนอยกบจดประสงคของการใชงาน

7.5.2.3 ไมควรใชวธการเททบดวยปนทรายสตรพเศษ ในกรณดงตอไปน (1) คอนกรตเดมเสยหายจากการกดกรอนของสารเคม ซงคาดวายงอาจสรางความ

เสยหายใหโครงสรางภายหลงการซอมแซม (2) เททบคอนกรตเดมทมรอยราวซงยงขยายตวอย หรอโครงสรางยงคงมการ

ขยบตว เนองจากรอยราวเดมอาจขยายเขามาในสวนทเททบเพม 7.5.3 ขนตอนการซอม 7.5.3.1 กาจดคอนกรตทเสยหายออกและเตรยมผวคอนกรตทจะซอมแซมตามแนวทางใน

บทท 5 ผวคอนกรตเดมตองแหง สะอาด ผวไมเรยบและปราศจากฝ น เพอใหปนทรายสตรพเศษทเททบยดตดกบคอนกรตเดมไดด

7.5.3.2 ในกรณทจาเปนใหทาผวคอนกรตทเตรยมไวดวยสารเชอมประสานตามขอ 6.4 เพอชวยในการยดเกาะ

7.5.3.3 การเททบดวยปนทรายสตรพเศษ เขยา และบมตามวธการปฏบตสาหรบคอนกรตธรรมดา ตามมาตรฐาน มยธ. 101

7.5.3.4 ขนตอนวธการเททบหนา และการซอมแซมผวดวยปนทรายสตรพเศษสามารถสรปไดดงรปท 48


ทาผวคอนกรตดวยวสดประสาน


สกดคอนกรตทเสยหายออกดวยวธทเหมาะสม

เทดวยปนทรายสตรพเศษ

เตรยมพนผวและทาความสะอาด

ตรวจสอบความสมบรณของการเท

บมดวยวธการทเหมาะสม

รปท 48 ขนตอนวธการเททบผวหนา และการซอมแซมผวดวยปนซเมนตปอรตแลนด (ขอ 7.6)

7.6 การเททบผวหนาและการซอมแซมผวดวยวสดพอลเมอร (EM 1110-2-2002)

การเททบผวมกประกอบดวยคอนกรตหรอมอรตารผสมลาเทกซ (Latex Modified) หรอคอนกรต หรอมอรตารผสมอพอกซเรซน (Epoxy-Resin Modified) และสวนผสมของอพอกซเรซน ควรตรวจสอบกาลงรบน าหนกของโครงสรางวาสามารถรบน าหนกของวสดทใชซอมแซมเพมเตมไดหรอไมกอนการซอมแซม


7.6.1 วสด วสดทใชตองมคณสมบตตามหวขอท 6.3 7.6.2 การใชงานและขอจากด

7.6.2.1 การเททบทมความหนาระหวาง 25 ถง 51 มลลเมตร มกใชคอนกรตหรอมอรตารผสมอพอกซเรซน ในขณะทการเททบทมความหนาเกน 51 มลลเมตรใหใชคอนกรตธรรมดา

7.6.2.2 คอนกรตหรอมอรตารผสมอพอกซเรซนนนเหมาะทสดสาหรบการใชงานในพนททคอนกรตเสยหายเนองจากสารทมความสามารถในการกดกรอนสง เชน สารละลายกรดหรอสารเคมอน ๆ การเททบดวยวสดนใชในกรณทตองการซอมรอยราวทนทหลงจากเกดโดยตองรสาเหตของการราวชดเจนและมนใจวารอยราวจะไมขยายตวเพมขนในอนาคต ทงนตองมนใจวาวสดเททบชนดนจะยดตดไดดกบผวโครงสรางเดม นอกจากนการซอมโครงสรางทอยภายนอกจาเปนตองหาวสดทเหมาะสมกบสภาพการใชงานดวย

7.6.2.3 พนคอนกรตบนดนหรอผนงคอนกรตทมดนอยอกดาน ซงอยในสภาวะอณหภมตามาก ไมควรใชวสดเททบผวทอาจจะปองกนไมใหไอน าจากดนระเหยผานออกไปภายนอกได เพราะอาจทาใหเกดการรวมตวของความชนในเนอโครงสรางใตหรอหลงชนเททบนน ซงจะสงผลใหเกดความเสยหายเนองจากการเปลยนแปลงปรมาตรของน าจากการขยายและหดตวได โครงสรางประเภทนมปญหามากโดยเฉพาะอยางยงถาโครงสรางเดมไมใชคอนกรตทมการใชสารกกการกระจายของฟองอากาศ (Air-Entrained Concrete) และอยในสภาวะทมอณหภมทแตกตางตลอดเวลา

7.6.3 ขนตอนการซอม 7.6.3.1 คอนกรตหรอมอรตารผสมอพอกซเรซน

(1) มวลรวมทใชสาหรบคอนกรตปอรตแลนดสามารถใชเปนสวนผสมในการซอมดวยวธนไดโดยผสมเพมเขาไปเพอลดคาใชจายและเพมประสทธภาพในการซอมหรอทาผวพน มวลรวมทใชตองสะอาดและแหงเมอนามาใช ขนาดของมวลรวมทใชตองมขนาดคละทดโดยขนาดทเลกทสดจะตองสามารถผานตะแกรงเบอร 100 ไดและขนาดใหญสดไมเกนหนงในสามของความลกเฉลยของผวทซอมหรอชองเปดสาหรบเท อยางไรกตามขนาดมวลรวมใหญสดทแนะนาสาหรบคอนกรตผสมอพอกซเรซนคอ 25 มลลเมตร ในขณะทขนาดมวลรวมทใหญสดทนยมใชสาหรบมอรตารผสมอพอกซเรซน คอ ขนาดทสามารถผานตะแกรงเบอร 8


(2) การผสมอพอกซเรซนตองใชเครองมอผสมยกเวนกรณปรมาตรตากวา 0.5 ลตร สวนการผสมคอนกรตหรอมอรตารเขากบอพอกซเรซนนนอาจใชเครองผสมหรอใชมอผสมกได กรณผสมคอนกรตและอพอกซเรซนดวยมอ ใหเรมผสมมอรตารและอพอกซเรซนใหทวถงแลวจงนาสวนผสมทไดไปผสมมวลรวมเพมทละนอยโดยใสขนาดเลกกอนตามดวยมวลรวมหยาบ วธนจะชวยใหผวหนาของมวลรวมไดสมผสอพอกซเรซนอยางทวถง และไดสวนผสมทคอนขางเปยกเมอเตมมวลรวมหยาบลงไป

(3) ควรทาผวโครงสรางทสะอาดดวยอพอกซเรซนรองพนโดยใชแปรงฉาบหรอวธอนใหทวถงกอนการทาดวยวสดซอมซงตองทาขณะทวสดรองพนยงเหนยวอย หากความลกของชนทตองการซอมมากกวา 50 มลลเมตร ควรเทแตละชนใหหนาไมเกน 50 มลลเมตร โดยเวนชวงเวลาระหวางการเทแตละชนเพอใหมการระบายความรอนออกมากทสด แตไมควรเกนระยะเวลาทอพอกซเรซนเรมแขงตว

(4) วสดทเหลอไมควรปลอยใหตดอยทบรเวณอนของโครงสรางเพราะจะทาความสะอาดไดยาก ควรตกแตงผวใหเรยบสวย และใหทาความสะอาดอพอกซเรซนทเหลอคางบนเครองมอดวยสารละลายทเหมาะสมภายหลงกานผสม หลงการทาความสะอาดตองเชดสารละลายออกจากเครองมอใหหมด

(5) วสดทใชสาหรบงานซอมและทาความสะอาดมกจะไมกอใหเกดผลเสยตอ สขภาพยกเวนคนทมความไวตอสารเคม อยางไรกตามควรระมดระวงระหวางการใชสารเคมระหวางการใชงาน

7.6.3.2 คอนกรตหรอมอรตารผสมลาเทกซ ทนยมใชผสมในคอนกรตทใชเทบนผวโครงสรางเดม คอ สไตรน-บวทะไดอน (Styrene-Butadiene) (1) วสดและขนตอนการผสมมอรตารและคอนกรตกบลาเทกซคลายกบการผสม

คอนกรตธรรมดาหรอมอรตาร โดยปกตตองใชลาเทกซในปรมาณทมากกวาสารผสมเพมประเภทอน ขนตอนในการกอสรางสาหรบคอนกรตผสมลาเทกซแตกตางจากการผสมคอนกรตธรรมดา ดงน (1.1) เครองมอผสมตองมวธการเกบและเตมลาเทกซลงไปในสวนผสม

(1.2) คอนกรตนมคาการยบตวสง (ปกตอยทประมาณ 125 ±25 มลลเมตร) และไมใสสารกกการกระจายของฟองอากาศ (Air-Entrainment) และ (1.3) ตองมการผสมผสานระหวางการบมเปยกและบมแหง


(2) การผลตคอนกรตหรอมอรตารผสมลาเทกซ ทาในเครองผสมเคลอนทไดทมถงสาหรบเกบลาเทกซ เพมขนตางหาก ซงควรควบคมใหอยในอณหภมระหวาง 7 ถง 30 องศาเซลเซยส (45 ถง 85 องศาฟาเรนไฮด) หรอเปนไปตามทผผลตกาหนด

(3) วสดเชอมประสานชวยในการยดเกาะนนทามาจากมอรตารผสมลาเทกซ ซงไมมมวลรวมหยาบในสวนผสมใหนาไปทาบนผวของคอนกรตทจะซอม

(4) การเททาไดงายและใชอปกรณเหมอนกบการเทคอนกรตธรรมดา (5) ในกรณทไมไดกาหนดวธการบมไวโดยผผลตวสด ควรคลมผวหนาดวย

กระสอบเปยกทนททเรมรบแรงไดเปนเวลา 1 ถง 2 วน เอากระสอบออกและปลอยใหแหงไมนอยกวา 72 ชวโมง

7.6.3.3 ขนตอนวธการเททบผวหนา และการซอมแซมผว ดวยวสดพอลเมอรประเภทคอนกรตหรอมอรตารผสมอพอกซเรซน และคอนกรตหรอมอรตารผสมลาเทกซสามารถสรปไดดงรปท 49 และ 50 ตามลาดบ


คดวสดมวลรวมหยาบใหมขนาดเลกกวา 25 มม.(หรอผานตะแกรงเบอร 8 ถาใชอพอกซเรซนมอรตาร)


สกดคอนกรตทเสยหายออกดวยวธทเหมาะสม

เทดวยวสดซอม

ปรบสภาพพนผวและทาความสะอาด

ทาผวคอนกรตเพอรองพนดวยอพอกซหนาชนละไมเกน 50 มม.

ผสมอพอกซเรซน หรออพอกซมอรตาร

ตรวจสอบความสมบรณของการเท

รปท 49 ขนตอนวธการเททบผวหนาและการซอมแซมผว ดวยวสดพอลเมอรประเภทคอนกรตผสมอพอกซเรซน

(ขอ 7.6.3.3)


รปท 50 ขนตอนวธการเททบผวหนา และการซอมแซมผว ดวยวสดพอลเมอรประเภทคอนกรตผสมลาเทกซ

(ขอ 7.6.3.3)


7.7 การเททบดวยคอนกรตธรรมดา การเททบดวยคอนกรตธรรมดา คอ การเพมชนของคอนกรตใหม บนผวคอนกรตเดมทเตรยมสภาพ ดแลว เพอแกไขการหลดรอนหรอแยกตวของผวคอนกรตเดมหรอเพมความสามารถในการรบแรงของคอนกรตเดม ควรตรวจสอบกาลงรบน าหนกของโครงสรางวาสามารถรบน าหนกของวสดทใชซอมแซมเพมเตมไดหรอไมกอนการซอมแซม 7.7.1 วสด วสดทใชตองมคณสมบตตามขอ 6.1.1 7.7.2 การใชงานและขอจากด

7.7.2.1 การเททบดวยคอนกรตธรรมดาอาจเหมาะกบงานหลายลกษณะ เชน การซอมผวสะพานทหลดรอนหรอแตกราว เพมระยะหมเหลกเสรมหรอปรบพนคอนกรตใหเรยบ วธการเททบสาหรบการใชงานอนๆ รวมถงการซอมผวหนาคอนกรตซงเสยหายจากการขดสและผวถนนลาดคอนกรตทเสยหาย

7.7.2.2 ความหนาของชนทเททบมกอยในชวง 100 ถง 600 มลลเมตรขนอยกบจดประสงคของการใชงาน

7.7.2.3 ไมควรใชวธการเททบดวยคอนกรต ในกรณดงตอไปน (1) คอนกรตเดมเสยหายจากการกดกรอนของสารเคม ซงคาดวายงอาจสรางความ

เสยหายใหโครงสรางภายหลงการซอมแซม (2) เททบคอนกรตเดมทมรอยราวซงยงขยายตวอย หรอโครงสรางยงคงมการ

ขยบตว เนองจากรอยราวเดมอาจขยายเขามาในสวนทเททบเพม 7.7.2.4 ตองคานงถงแนวโนมทคอนกรตทเททบอาจแตกราวจากการยดรง และควรพจารณา

ใชทกวธทเพอชวยลดการหดตวหรอลดความแตกตางของอณหภมในเนอคอนกรตไมวาจะดวยการเปลยนวสด สวนผสมหรอวธการกอสราง การทางานปรบปรงผวหนาใหมรอยราวนอยลงเปนผลจากการใชปนซเมนตปรมาณนอย มวลรวมหยาบขนาดใหญ อณหภมระหวางการเทและการบมทตา การเทแตละครงเปนปรมาณนอย และการบมทด การทาแนวรอยตอทหางกนประมาณ 1.5 เมตร พบวาสามารถชวยลดการแตกราวในชนเททบทงแนวตงและแนวระนาบ ไมควรใชวธการตดแนวรอยตอกบโครงสรางทมการเทคอนกรตทบหนา

7.7.3 ขนตอนการซอม 7.7.3.1 กาจดคอนกรตทเสยหายออกและเตรยมผวคอนกรตทจะซอมแซมตามแนวทางใน

บทท 5 ผวคอนกรตเดมตองแหง สะอาด ผวไมเรยบและปราศจากฝ น เพอใหคอนกรตทเททบยดตดกบคอนกรตเดมไดด


7.7.3.2 ในกรณทจาเปนใหทาผวคอนกรตทเตรยมไวดวยสารเชอมประสานตามขอ 6.4 เพอชวยในการยดเกาะ

7.7.3.3 การเททบดวยคอนกรต เขยา และบมตามวธการปฏบตสาหรบคอนกรตธรรมดา ตามมาตรฐาน มยธ. 101

7.7.3.4 ขนตอนวธการเททบผวหนา และการซอมแซมผวดวยเททบหนาดวยคอนกรตธรรมดาสามารถสรปได ดงรปท 51 ดงน

รปท 51 ขนตอนวธการเททบผวหนา และการซอมแซมผวดวยคอนกรตธรรมดา (ขอ 7.7.3.7)


7.8 การเทดวยคอนกรตธรรมดา (Conventional Concrete Placement) วธการนประกอบดวยการเททบคอนกรตทแตกราวดวยสวนผสมคอนกรตทเหมาะสม ซงจะกลายเปนสวนหนงของโครงสรางคอนกรตเดม (รปท 52) สวนผสมคอนกรตทใชควรเปนสวนผสมทไหลไดด ใหกาลงอดและความคงทนทเหมาะสม ควรมอตราสวนน าตอคอนกรตตา (w/c) และปรมาณมวลรวมหยาบสง เพอลดการเกดรอยราวจากการหดตว (Shrinkage Cracking) ในภายหลง ควรตรวจสอบกาลงรบน าหนกของโครงสรางวาสามารถรบน าหนกของวสดทใชซอมแซมเพมเตมไดหรอไมกอนการซอมแซม 7.8.1 วสด วสดทใชตองมคณสมบตตามขอ 6.1.1 7.8.2 การใชงานและขอจากด

7.8.2.1 วธการนเหมาะสมกบรอยราวทะลตลอดความลกของผนงคอนกรต หรอ คอนกรตทราวผานเหลกเสรมและบรเวณทเกดรอยราวมขนาดใหญ

7.8.2.2 วธการนเหมาะสมกบบรเวณทเสยหายจากการเกดโพรงเปนบรเวณกวางในโครงสรางใหม ไมควรใชคอนกรตแบบธรรมดาในกรณทยงคงมปจจยทเปนสาเหตของความเสยหายอยในบรเวณนน เชน หากความเสยหายเกดจากการกดกรอนของกรดหรอสารละลายในน าอนหรอการขดส (Abrasion Erosion) การใชคอนกรตธรรมดาในการซอมแซมอาจไมเพยงพอและไมประสบผลสาเรจ นอกจากสาเหตของปญหาจะไดรบการแกไขแลว

7.8.3 ขนตอนการซอม 7.8.3.1 กาจดคอนกรตทเสยหายออกและเตรยมผวคอนกรตทจะซอมแซมตามแนวทางใน

บทท 5 ผวคอนกรตเดมตองแหง สะอาด ผวไมเรยบและปราศจากฝ น เพอใหคอนกรตทเททบยดตดกบคอนกรตเดมไดด

รปท 52 วธการซอมแซมโดยวธการเทดวยคอนกรตธรรมดา (ทมา: ACI-RAP 4)

(ขอ 7.8)


และบรเวณโพรงทจะซอมแซมควรจะมลกษณะดงตอไปน (1) มบรเวณทกะเทาะหรอขอบทขรขระไมเรยบ (Featheredging) นอยทสด (2) ผวทระดบเทาผวจรงทตองการทงดานขางและดานบน (3) ผวดานในทตงฉากกบแบบ ยกเวนดานบนสดควรทาใหลาดเอยงมาทางดาน

หนาโดยมความลาดชน ประมาณ 1:3 (4) ทาลมตามความเหมาะสมเพอรงสวนทซอมแซมเขากบโครงสราง (5) สกดคอนกรตหลงแนวเหลกเสรมออกใหไดตามขอ 5.4.2 (6) มมภายในควรลบเหลยมใหมนโดยใหมรศมความโคงประมาณ 25 มลลเมตร

7.8.3.2 ผวทซอมควรทาความสะอาดใหทวถงดวยวธพนดวยทรายแบบเปยกหรอแบบแหง หรอวธพนอนภาคโลหะ หรอวธการอนทใหผลเทยบเทา และทาความสะอาดครงสดทายดวยลมหรอน าโดยใชแรงดน การพนทรายควรจากดใหทาเฉพาะบนผวทจะถกเททบดวยคอนกรตใหม สวนใหญจะมการตดตงเหลกเดอย (Dowel) และเหลกเสรมเพอใหคอนกรตทเทเพมคงสภาพอยไดดวยตวเองและยดตดกบคอนกรตเดมได

7.8.3.3 การซอมบนผวแนวต งในโครงสรางคอนกรตขนาดใหญมกจาเปนตองใชแบบ ดานหนาและดานหลงควรสรางใหมนคงแขงแรงเพยงพอและปองกนไมใหน าปนรวซมผานได แบบดานหลงอาจเปนชนเดยว แตแบบดานหนาควรสรางขนใหแยกตดตงตามระยะทางานได เพอใหสามารถเทคอนกรตหลายครงได ผวคอนกรตเดมควรแหงสนทขณะซอม ผวซอมแซมทมความหนานอยกวา 50 มลลเมตร ควรทาผวดวยวสดเชอมประสานเพอชวยในการยดเกาะ ในขณะทผวซอมแซมทหนามากกวานนมกไมจาเปนตองใชวสดเชอมประสานชวยในการยดเกาะ ในขนแรกใหทาผวคอนกรตทจะซอมดวยปนทรายชนบางๆ ทหนาไมเกน 3 มลลเมตร แลวเทราดดวยน าปน หรออาจใชอพอกซเรซน ทมคณสมบตตาม ASTM C881, Type II หรอ Type V แทนได โดย ACI 503.2 ไดกาหนดขนตอนการตดตงคอนกรตสดใหยดเกาะกบผวคอนกรตเดมโดยใชสารเชอมประสานประเภทอพอกซเรซน

7.8.3.4 คอนกรตทใชสาหรบซอมแซมควรมคณสมบตเหมอนกบคอนกรตเดมทงในสวนของขนาดวสดมวลรวมและสดสวนน าตอซเมนต (w/c) ควรใชเครองสนคอนกรตในการเทแตละครง วธการเทและการทาใหคอนกรตแนน ใหเปนไปตามมาตรฐาน มยธ. 101

7.8.3.4 ในการเทคอนกรตธรรมดาในแนวดงหรอเทจากดานบน มกนยมใชเครองสบ โดยใชเครองทมขนาดเหมาะสมและสามารถปรบความแรงในการสบคอนกรต ในกรณท มแบบควรปองกนฟองอากาศทอาจตดอยใตผวคอนกรตดวยการสกดเอาคอนกรตใน


โครงสรางเดมทอาจกกอากาศไดออกไป แบบทใชควรเปนแบบทปองกนน ารวซมไดเกอบทงหมด และมการยดรงไวอยางด เพอใหแรงดนจากการสบคอนกรตชวยในการยดคอนกรตใหมกบคอนกรตเดม

7.8.3.5 บมคอนกรตททาการเทซอมแซมดวยวธการทเหมาะสม ตามตามมาตรฐาน มยธ. 101 7.8.3.6 วธการซอมแซมโดยวธการเทดวยคอนกรตธรรมดาสามารถสรปไดดงรปท 53

รปท 53 วธการซอมแซมโดยวธการเทดวยคอนกรตธรรมดา (ขอ 7.8.3.6)


7.9 การเยบตด (Stitching) วธการนประกอบไปดวยการเจาะรทงสองฝงของรอยราว ตดตงเหลกเสรมหรอลวดเหลกรปตวย (U) ขาสน (Stitching Dog) และอดดวยวสดเชอมประสาน เชน อพอกซเรซน เปนตน โดยใหเหลกเสรมหรอลวดเหลกพาดขามความกวางของรอยราว ดงแสดงในรปท 54 7.9.1 วสด 7.9.1.1 เหลกเสรม ตองมคณสมบตตามหวขอ 6.6.1 7.9.1.2 อพอกซเรซน ตองมคณสมบตตามหวขอ 6.4.1 7.9.2 การนาไปใชและขอจากด

7.9.2.1 วธการนสามารถใชไดในกรณทตองการรกษากาลงดงของคอนกรตในแนวตงฉากกบรอยราว

7.9.2.2 วธการนจะสงผลในการเพมการยดรงในโครงสรางคอนกรตซงอาจทาใหเกดรอยราวในบรเวณอน ดงนนจงเปนสงสาคญทจะตองเสรมความแขงแรงของคอนกรตในบรเวณใกลเคยงดวยการใชเหลกเสรมภายนอกทฝงอยในคอนกรตทบหนา

7.9.3 ขนตอนการปฏบตงาน 7.9.3.1 เจาะรทงสองฝงของแนวรอยราว 7.9.3.2 ทาความสะอาดรทเจาะดวยวธการในหวขอท 5 7.9.3.3 ตดตงเหลกเสรมหรอลวดเหลกรปตวย โดยใหขาของตวยอยในรทเจาะแลวจงยดไว

ดวยซเมนตเกราทชนดไมหดตว หรอวสดประเภทอพอกซเรซนทใชเสรมการยดเกาะ เหลกเสรมหรอลวดเหลกทใชควรมความยาวและทศทางแตกตางกน และควรตดตงโดยใหตาแหนงทรบแรงดงของลวดแตละเสนกระจายตวและไมอยบนแนวเดยวกน

7.9.3.4 การจดระยะของลวดโลหะรปตวย ควรนอยลงเมอเขาใกลปลายของรอยราว นอกจากนควรเจาะรทปลายรอยราวทกปลายเพอหยดการราวและเพอกระจายความเขมของแรงในบรเวณปลายรอยราว

7.9.3.5 หากเปนไปได ควรเยบรอยราวทงสองดานของคอนกรตทราวเพอปองกนไมใหเหลกเสรมหรอลวดเหลกงอตวหรอหลดออกหากมการเคลอนไหวของคอนกรตสวนนน ในโครงสรางคอนกรตทรบแรงดดอาจเยบคอนกรตเพยงดานเดยวไดโดยการเยบดานทเกดรอยราวเพราะรบแรงดง หากรอยราวเกดขนจากแรงดงตามแนวแกนควรตดตงลวดโลหะใหสมมาตรกนทกดาน ถงแมจาเปนตองขดหรอทาลายโครงสรางบางสวนเพอใหสามารถเขาไปตดตงเหลกเสรมหรอลวดเหลกอกดานหนงของโครงสรางได


7.9.3.6 การเยบคอนกรตไมสามารถปดรอยราวแตจะชวยปองกนไมใหเกดรอยราวมากขนได ในกรณทมน า ควรอดปองกนน าบรเวณรอยราวเพอไมใหเหลกเสรมหรอลวดเหลกเปนสนมในภายหลง การปองกนน านควรทากอนเยบคอนกรต หากระหวางการซอมยงมการราวเพมอย อาจใชการปดแนวรอยราวดวยวสดยดหยน รวมกบการเยบ รอยราว

7.9.3.7 เนองจากในบางกรณเหลกเสรมหรอลวดเหลกมขนาดบางและยาวและไมสามารถรบแรงอดไดมากนก ดงนนหากมกรณทรอยราวอาจปดหรอแยกตวเพมเตมได ควรเสรมความแขงแรงของเหลกเสรมหรอลวดเหลก เชน การเทคอนกรตทบหนา

7.9.3.8 ขนตอนวธการซอมแซมดวยวธการเยบตดสามารถสรปไดดงรปท 55

รปท 54 วธการซอมแซมดวยวธการเยบตด (ทมา: EM 1110-2-2002) (ขอ 7.9)


รปท 55 ขนตอนวธการซอมแซมดวยวธการเยบตด (ขอ 7.9, 7.9.3.6)

7.10 การตดตงเหลกเสรมเพมเตม (Additional Reinforcement)

การเพมเหลกเสรมอาจทาไดดวยการเสรมเหลกธรรมดาทใชอยท วไป เพอซอมแซมหนาตดคอนกรตทแตกราว เหลกทเสรมเพมขนจะทาหนาทรบแรงดงทกอใหเกดการแตกราว 7.10.1 วสด 7.10.1.1 เหลกเสรม ตองมคณสมบตตามหวขอ 6.6.1 7.10.1.2 วสดเชอมประสาน ตองมคณสมบตตามหวขอ 6.4


7.10.2 การนาไปใชและขอจากด ทผานมาการซอมแซมคานสะพานคอนกรตเสรมเหลกนนสามารถทาไดโดยการเพมเหลกเสรมธรรมดา ดงรปท 56

7.10.3 ขนตอนการปฏบตงาน 7.10.3.1 เจาะรขนาดเสนผานศนยกลางประมาณ 20 มลลเมตร ทามม 90 องศา กบแนวรอย

ราว ทาความสะอาดเพอกาจดฝ นออกจากรทเจาะและแนวรอยราวโดยการอดลมทแรงดนระหวาง 344 ถง 552 กโลปาสกาล (50 ถง 80 ปอนดตอตารางนว) และใสเหลกเสรมลงไปในรทเจาะโดยปกตจะใชเหลกขนาดเสนผานศนยกลาง 12 ถง 16 มลลเมตร โดยใสใหเหลกมความยาวอยางนอย 500 มลลเมตร จากทงสองดานของรอยราว ปรมาณเหลกเสรม ระยะหางระหวางเหลกเสรม และความยาวของเหลกเสรมใหเปนไปตามรายการคานวณของวศวกร หลงจากนนใหใชวสดเชอมประสานยดผวคอนกรตทราวไวดวยกน

7.10.3.2 การใชวสดยดรอยราวทมความยดหยนแบบชวคราวจะชวยเสรมใหการซอมแซมไดผลดยงขน วสดปดรอยราวแบบเจลมประสทธภาพดในชวงความยดหยนทจากด วสดปดรอยราวแบบซลโคน (Silicone) หรออลาสโตเมอร (Elastomer) ใหผลทดโดยเฉพาะอยางยงในภมอากาศทหนาวเยน หรอในการทางานทจากดระยะเวลา โดยควรทาวสดปดรอยราวเปนชนทสมาเสมอหนาประมาณ 1.6 ถง 2.4 มลลเมตร และยดเกนออกมาทางดานขางของรอยราวทงสองดานอยางนอย 20 มลลเมตร

7.10.3.3 วสดอดฉดรอยราวประเภทอพอกซเรซน ทใชในการซอมรอยราวควรมคณสมบตตรงตามทกาหนดใน ASTM C881 Type I Low-Viscosity Grade

7.10.3.4 เหลกเสรมควรจดวางใหเหมาะสมกบการซอมแซมแตละกรณ ในรปแบบทเหมาะสมกบแนวทางการออกแบบและตาแหนงของเหลกเสรม

รปท 56 ตวอยางวธการซอมแซมโดยใสเหลกเสรมเพมเตม (ทมา: EM 1110-2-2002)

(ขอ 7.10)


7.10.3.5 วธการซอมแซมโดยใสเหลกเสรมเพมเตมสามารถสรปไดดงรปท 57

ตดตงเหลกเสรมขนาด 12 – 16 มม. ยาวอยางนอย 500 มม.

เจาะรขนาด 20 มม. ตงฉากรอยแตก

ทาความสะอาดรเจาะโดยการอดลมทแรงดน 344 – 522 kPa

ทาดวยวสดปดรอยราว

เตมรเจาะทใสเหลกเสรมหรอลวดเหลกดวยซเมนทเกราทชนดไมหดตว หรออพอกซเรซน


ตรวจสอบความสมบรณของการซอม

รปท 57 วธการซอมแซมโดยใสเหลกเสรมเพมเตม (ขอ 7.10, 7.10.3.5)


7.11 การเจาะเพออดดวยวสดซอมแซม (Drilling and Plugging) 711.1 ทมา 7.11.1.1 วธการนประกอบไปดวยการเจาะโครงสรางตลอดแนวความยาวของรอยราวแลวอด

ฉดดวยนาปนหรอวสดซอมแซมอนๆเพอใหเกดลม (Key) ดงรปท 58 7.11.2 การใชงานและขอจากด 7.11.2.1 วธการนใชไดผลดเฉพาะกบกรณทรอยราวเปนเสนตรงยาวและสามารถเขาถงปลาย

ขางหนงของรอยราวได 7.11.2.2 เปนวธการทนยมใชซอมรอยราวแนวดงของผนงคอนกรต 7.11.3 ขนตอนการซอม

7.11.3.1 เจาะรใหมเสนผานศนยกลางประมาณ 50 ถง 75 มลลเมตร ( EM 1110-2-2002) ตามแนวรอยราวโดยใหศนยกลางของรอยใกลเคยงกบแนวรอยราวมากทสด รทเจาะควรมขนาดใหญพอทจะครอบคลมรอยราวตลอดท งแนว และใหพนทหนาตดสาหรบใสวสดซอมแซมมากพอทจะรบแรงกระทาบนลมได หลงจากนนใหทาความสะอาดรทเจาะและทาการอดฉดวสดซอมแซมใหเตม ลมจะเปนสวนทชวยปองกนการเคลอนทตามแนวขวางของหนาตดโครงสรางคอนกรตบรเวณใกลเคยงกบรอยราว ทงยงชวยปองกนการรวผานรอยราวและการเสยมวลวสด เชน ดน ทอยดานหลงกาแพงผานรอยราวนได

7.11.3.2 กรณซอมแซมเพอเพมความทบน าควรใสวสดซอมแซมทมความยดหยน เชน แอสฟลต (Asphalt) หรอ พอลยเรเทนโฟม (Polyurethane Foam) แทนการใชซเมนตเพอเตมรทเจาะ ถาหากวาลมทตดตงเปนตาแหนงสาคญซงมผลตอความมนคงทางโครงสราง สามารถเจาะรเพมเตมและใสวสดทมความยดหยนในรทสองทเจาะเพมเตมหลงจากทอดฉดรแรกดวยซเมนตเกราท

รปท 58 วธการเจาะเพออดดวยวสดซอมแซม (ทมา: EM 1110-2-2002) (ขอ 7.11)


7.11.3.3 วธการเจาะเพออดดวยวสดซอมแซมสามารถสรปไดดงรปท 59

อดฉดดวยวสดซอมแซม

เจาะรขนาด 50-75 มม. ตามแนวรอยแตก

ทาความสะอาดบรเวณรอบๆ

ทาความสะอาดรเจาะดวยวธทเหมาะสม


ตรวจสอบความสมบรณของการซอม

รปท 59 วธการเจาะเพออดดวยวสดซอมแซม (ขอ 7.11, 7.11.3.3)


7.12 การซอมแซมคอนกรตทเปนโพรงเนองจากการกอสรางทไมด (1) คอนกรตทเปนโพรงเปนความเสยหายทมกพบในงานกอสรางทไมมคณภาพ ขาดการควบคมงาน

ทดหรอขนตอนการทางานไมถกตอง โพรงทเกดขนเกดจากการทมอรตารไมสามารถเขาไป เตมในชองวางระหวางมวลรวมหยาบไดทงหมด

(2) กรณรโพรงทเกดขนมขนาดเลก และทาการซอมแซมภายใน 24 ชวโมงหลงการถอดแบบหลอคอนกรต กสามารถใชวธการฉาบดวยปนทรายละเอยด (ดรายละเอยดในหวขอ 5.6.3 ) หรอการอดฉดดวยซเมนตเกราทชนดไมหดตว (ดรายละเอยดในหวขอ 5.6.4.1 และ หวขอ 7.3)

(3) กรณการซอมแซมดาเนนการเกนกวา 24 ชวโมงหลงจากการถอดแบบหลอคอนกรตถงแมวารโพรงทเกดขนน นมขนาดเลก หรอ มขนาดใหญ จะตองทาสกดคอนกรตทเสยหายออก (ดรายละเอยดในหวขอ 5.2) และตองทาการเตรยมพนผวดวยวธการทเหมาะสม (ดรายละเอยด ในหวขอ 5.3) และการซอมแซมในกรณนสามารถทาไดโดยการอดฉดดวยซเมนตเกราทชนดไมหดตว (ดรายละเอยดในหวขอ 5.6.4.1 และ หวขอ 7.3) หรอการเทคอนกรตในท (ดรายละเอยด ในหวขอ 5.7.1 และหวขอ 7.8)



ภาคผนวก 1 ตวอยางรายชอวสดทใชในการซอมแซม รายชอวสดทรวบรวมไวในภาคผนวกน เปนตวอยางของวสดทใชในงานซอมแซมคอนกรตโดยทวไปซงไดอางถงในมาตรฐาน โดยรวบรวมขนเพอเปนขอมลเบองตนในการพจารณา ผ1.1 วสดประเภททมสวนประกอบของซเมนต (Cementitious) ตามหวขอ 6.1

ผ1.1.1 ปนทรายสตรพเศษ (Proprietary Repair Mortar) หวขอ 6.1.3 คณสมบตทางกายภาพตามมาตรฐาน ASTM C928 มรายละเอยดดงตาราง ผ1

ตาราง ผ1 คณสมบตทางกายภาพของปนทรายสตรพเศษ (ขอ ผ1.1.1)

คณสมบต อาย

3 ชวโมง 1 วน 7 วน 28 วน 1. กาลงรบแรงอดตาสด (เมกาปาสกาล)

1.1 คอนกรตหรอปนทราย R1 3.5 14 28 หมายเหต 1) 1.2 คอนกรตหรอปนทราย R2 7.0 21 28 หมายเหต 1) 1.3 คอนกรตหรอปนทราย R3 21 35 35 หมายเหต 1)

2. กาลงยดเหนยวตาสด (เมกาปาสกาล) คอนกรตหรอปนทราย R1, R2, R3 - 7 10 - หมายเหต 1) กาลงรบแรงอดตาสดทอาย 28 วน ตองไมนอยกวาทอาย 7 วน

ผ1.1.2 คอนกรตชดเชยการหดตว (Shrinkage Compensating Concrete) ตามหวขอ 6.1.5 คณสมบตทางกายภาพตามมาตรฐาน ASTM C845 มรายละเอยดดงตาราง ผ2


ตาราง ผ2 คณสมบตทางกายภาพของคอนกรตชดเชยการหดตว (ขอ ผ1.1.2)

คณสมบต คาทยอมให

1. ระยะเวลากอตวตาสด (นาท) 75 2. ปรมาณอากาศสงสด (รอยละโดยปรมาตร) 12.0 3. การยดรงการขยายตวของปนทราย

3.1 การขยายตวท 7 วน: คาสงสด (รอยละ) คาตาสด (รอยละ)

0.04 0.10

3.2 การขยายตวท 28 วน: รอยละของการขยายตวท 7 วนสงสด

115

4. กาลงรบแรงอดตาสด (เมกาปาสกาล) 4.1 ทอาย 7 วน 14.7 4.2 ทอาย 28 วน 24.5

ผ1.1.3 ซเมนตเกราทแบบไมหดตว (Nonshrink Cement Grout) ตามหวขอ 6.1.6 คณสมบตทางกายภาพตามมาตรฐาน ASTM C1107 มรายละเอยดดงตาราง ผ3

ตาราง ผ3 คณสมบตทางกายภาพของซเมนตเกราทแบบไมหดตว (ขอ ผ1.1.4)

อายของซเมนตเกราท แบบไมหดตว

กาลงรบแรงอดตาสด (เมกาปาสกาล)

1 วน 7.0 3 วน 17.0 7 วน 24.0 28 วน 34.0


ผ1.1.4 ซเมนตกอตวเรว (Rapid-Setting Cement) ตามหวขอ 6.1.7 คณสมบตทางกายภาพตามมาตรฐาน ASTM C928 มรายละเอยดดงตาราง ผ4

ตาราง ผ4 คณสมบตทางกายภาพของซเมนตกอตวเรว (ขอ ผ1.1.4)

คณสมบต อาย

3 ชวโมง 1 วน 7 วน 28 วน 1. กาลงรบแรงอดตาสด (เมกาปาสกาล)

1.1 คอนกรตหรอปนทราย R1 3.5 14 28 หมายเหต 1) 1.2 คอนกรตหรอปนทราย R2 7.0 21 28 หมายเหต 1) 1.3 คอนกรตหรอปนทราย R3 21 35 35 หมายเหต 1)

2. กาลงยดเหนยวตาสด (เมกาปาสกาล) คอนกรตหรอปนทราย R1, R2, R3 - 7 10 - หมายเหต 1) กาลงรบแรงอดตาสดทอาย 28 วน ตองไมนอยกวาทอาย 7 วน

ผ1.2 สารเคมทใชในการอดฉด ตามหวขอ 6.2

การอดฉดดวยวสดอพอกซประเภทแขงตวใหมคณสมบตทางกายภาพของระบบยดเหนยวตามมาตรฐาน ASTM C881/ C881M มรายละเอยดดงตาราง ผ5


ตาราง ผ5 คณสมบตทางกายภาพของวสดอพอกซ (ขอ ผ1.2, ผ1.3.2, ผ1.4.1)

คณสมบต ประเภท1)

I II III IV V VI VII 1. ความหนด (Viscosity, P) (ปาสกาล-วนาท)

1.1 เกรด 1 2), คาสงสด 2 2 2 2 2 - - 1.2 เกรด 2 2), คาสงสด 2 2 2 2 2 - -

คาตาสด 10 10 10 10 10 - - 2. ความขนเหลว (Consistency) (มลลเมตร)

เกรด 3 2), คาสงสด 6 6 6 6 6 6 6 3. ระยะเวลาทางานในสภาพเจล (นาท) 30 30 30 30 30 30 30 4. กาลงยดเหนยวตาสด (เมกาปาสกาล)

4.1 อาย 2 วน (กรณบมชน) 7 - - 7 - 7 - 4.2 อาย 14 วน (กรณบมชน) 10 10 10 10 10 - 7

5. การดดซมสงสดท 24 ชวโมง (รอยละ) 1 1 1 1 1 - - 6. กาลงรบแรงอดตาสดทจดคลาก

(เมกาปาสกาล)

6.1 อาย 24 ชวโมง - - - - - 14 - 6.2 อาย 36 ชวโมง - - - - - - 7 6.3 อาย 48 ชวโมง - - - - - 40 - 6.4 อาย 72 ชวโมง - - - - - - 14 6.5 อาย 7 วน 55 35 - 70 55 - -

7. คาโมดลสดานแรงอด (เมกาปาสกาล) 7.1 คาตาสด 100

0 600 - 1400 100

0 - -

7.2 คาสงสด - - 896 - - - - 8. กาลงรบแรงดงตาสดทอาย 7 วน

(เมกาปาสกาล) 35 14 - 50 40 - -

9. การยดตวตาสดทจดแตกหก (รอยละ) 1 1 30 1 1 - -


ตาราง ผ5 คณสมบตทางกายภาพของวสดอพอกซ (ตอ) (ขอ ผ1.2, ผ1.3.2, ผ1.4.1)

หมายเหต 1) วสดอพอกซ แบงออกเปน 7 ประเภท (Types) ตามลกษณะการใชงาน (Application) ไดแก

ประเภท I ใชสาหรบประสานรอยตอทไมรบนาหนกบรรทก (Non-load Bearing) ระหวางคอนกรตทแขงตวแลวกบคอนกรตทแขงตวแลวหรอวสดอนๆ หรอใชเปนวสดเชอมประสานของอพอกซมอรตาร หรอ อพอกซคอนกรต

ประเภท II ใชสาหรบประสานรอยตอทไมรบนาหนกบรรทก (Non-load Bearing) ระหวางคอนกรตสดกบคอนกรตทแขงตวแลว

ประเภท III ใชสาหรบประสานระหวางวสดกนลน (Skid-Resistant Materials) กบคอนกรตทแขงตวแลว หรอใชเปนสารประสานวสดอนๆ หรอใชเปนวสดเชอมประสานของอพอกซมอรตาร หรอ อพอกซคอนกรตซงใชในงานพนผวจราจร (หรอพนผวทไดรบผลกระทบจากการเคลอนตวจากอณหภมหรอการเคลอนตวทางกล)

ประเภท IV ใชสาหรบประสานรอยตอทตองรบนาหนกบรรทก (Load Bearing) ระหวางคอนกรตทแขงตวแลวและคอนกรตทแขงตวแลวหรอวสดอนๆ หรอใชเปนวสดประสานของอพอกซมอรตาร หรอ อพอกซคอนกรต

ประเภท V ใชสาหรบประสานรอยตอทตองรบนาหนกบรรทก (Load Bearing) ระหวางคอนกรตสดกบคอนกรตทแขงตวแลว

ประเภท VI ใชสาหรบประสานและอดแนว (Sealing) ระหวางชนสวนสาเรจรปซงยดกนดวยกลมลวดอดแรง (Segmental Precast Elements with Internal Tendon) และสาหรบการตดตงแบบชวงตอชวง (Span-to-Span Erection) แบบมการอดแรงชวคราว (Temporary Post Tensioning)

ประเภท VII ใชเปนวสดอดแนว (Sealer) สาหรบรอยตอทไมรบแรงระหวางชนสวนสาเรจรป (Segmental Precast Elements) ในกรณทมการตดตงแบบชวงตอชวงแบบไมมการอดแรงชวคราว

2) วสดอพอกซ แบงออกเปน 3 เกรดตามคณสมบตความหนดและความขนเหลว (Viscosity and Consistency)ไดแก เกรด 1 ชนดความหนดตา (Low Viscosity) เกรด 2 ชนดความหนดปานกลาง (Medium Viscosity) เกรด 3 ชนดความขนเหลวสงมาก (Non-sagging Consistency)

3) วสดอพอกซแบงออกเปน 6 กลม (Class) ตามชวงอณหภมใชงาน ไดแก Class A, B, C สาหรบประเภท I ถง V และ Class D, E, F สาหรบประเภท VI และ VII ดงรายละเอยดตอไปน Class A สาหรบอณหภมตากวา 4.0 องศาเซลเซยส อณหภมตาสดใหเปนไปตามคาแนะนาของผผลต Class B สาหรบอณหภมระหวาง 4.0 ถง 15.0 องศาเซลเซยส Class C สาหรบอณหภมเกน 15.0 องศาเซลเซยส อณหภมสงสดใหเปนไปตามคาแนะนาของผผลต Class D สาหรบอณหภมระหวาง 4.0 ถง 18.0 องศาเซลเซยส Class E สาหรบอณหภมระหวาง 15.0 ถง 30.0 องศาเซลเซยส Class F สาหรบอณหภมระหวาง 25.0 ถง 30.0 องศาเซลเซยส


ผ1.3 วสดโพลเมอร ตามหวขอ 6.3 ผ1.3.1 โพลเมอรซเมนตคอนกรตและมอรตาร (Polymer Cement Concrete and Mortar) ตามหวขอ 6.3.1

สารผสมเพมประเภทโพลเมอรแบงออกเปน 2 ประเภท ดงน ประเภท 1 ใชสาหรบบรเวณทไมสมผสกบความชน ประเภท 2 ใชสาหรบใชทวไป

คณสมบตทางกายภาพของโพลเมอรซเมนตคอนกรตและมอรตารตามมาตรฐาน ASTM C1438 มรายละเอยดดงตาราง ผ6 โดยมสวนผสมอางองสาหรบคอนกรตและมอรตารตามมาตรฐาน ASTM C1439 ดงตารางท ผ7

ตาราง ผ6 คณสมบตทางกายภาพของวสดโพลเมอรซเมนตคอนกรตและมอรตา (ขอ ผ1.3.1)

คณสมบต โพลเมอร-ซเมนตมอรตาร โพลเมอร-ซเมนตคอนกรต

ประเภท 1 ประเภท 2 ประเภท 2 1. ปรมาณอากาศสงสด (รอยละ) 12.0 12.0 7.0 2. กาลงรบแรงอดตาสด (เมกาปาสกาล)

2.1 รอยละของสวนผสมอางอง 70 70 80 2.2 รอยละของสวนผสมอางอง 140 140 140

ตาราง ผ7 สวนผสมอางองสาหรบคอนกรตและมอรตาร (ขอ ผ1.3.1)

วสด องคประกอบ สวนผสมอางอง คอนกรต

1. ปนซเมนตปอรตแลนด 390 ± 3 กโลกรม 2. มวลรวมละเอยด 975± 6 กโลกรม 3. มวลรวมหยาบ 780± 6 กโลกรม 4. สารกกการกระจายของ

ฟองอากาศ ใสในปรมาณททาใหเกด

ปรมาณอากาศ (Air Content ) รอยละ 2-7 5. นา ใสในปรมาณททาใหไดคาการยบตว 90 ± 15 มลลเมตร

มอรตาร

1. ปนซเมนตปอรตแลนด 100 ± 2 กโลกรม 2. ทรายคละ 275± 10 กโลกรม 3. สารกกการกระจาย

ของฟองอากาศ ใสในปรมาณททาใหเกด

ปรมาณอากาศ (Air Content ) รอยละ 2-12 4. นา ใสในปรมาณททาใหไดคาการไหลรอยละ 105-115


ผ1.3.2 โพลเมอรคอนกรต (Polymer Concrete) ตามหวขอ 6.3.2 คณสมบตทางกายภาพของโพลเมอรคอนกรตและมอรตารตามมาตรฐาน ASTM C881/ C881M มรายละเอยดดงตาราง ผ5

ผ1.4 สารเชอมประสานททาใหเกดการยดเกาะระหวางคอนกรตเกาและวสดซอมแซม ตามหวขอ 6.4

ผ1.4.1 อพอกซ ตามหวขอ 6.4.1

คณสมบตทางกายภาพของอพอกซตามมาตรฐาน ASTM C881/C881M มรายละเอยดดง ตาราง ผ5

ผ1.4.2 ลาเทกซ ตามหวขอ 6.4.2

คณสมบตทางกายภาพของลาเทกซตามมาตรฐาน ASTM C1059 มรายละเอยดดง ตาราง ผ8

ตาราง ผ8 คณสมบตทางกายภาพของลาเทกซ

(ขอ ผ1.4.2)

ประเภทของลาเทกซ 1) หนวยแรงยดเกาะ

(กก/ตร.ซม.)

ประเภท 1 28 (ทสภาวะแหง) ประเภท 2 86 (ทสภาวะเปยก)

หมายเหต: 1) ลาเทกซแบงออกไดเปน 2 ประเภทไดแก

ก. ประเภท 1 แบบกระจายตวใหมได (Redispersible) เหมาะสาหรบใชงานภายในอาคารเทานน ไมใหใชในทนาทวมถง หรอความชนสง

ข. ประเภท 2 แบบกระจายตวใหมไมได (Non-redispersible) สามารถใชงานไดในพนททมความชนสง หรอทนาทวมถง และเหมาะกบการใชงานในพนทลกษณะอนๆ


ผ1.5 วสดเคลอบผวเหลกเสรม (Coatings on Reinforcement) ตามหวขอ 6.5 คณสมบตทางกายภาพของวสดเคลอบผวเหลกเสรมโดยทวไป มรายละเอยดดงตาราง ผ9

ตาราง ผ9 คณสมบตทางกายภาพของวสดเคลอบผวเหลกเสรม

(ขอ ผ1.5)

คณสมบต คาโดยประมาณ

1. ความถวงจาเพาะ 2.5 2. ความหนาตอชนทแนะนา (ไมครอน) 40 (ทสภาวะแหง) 3. ความหนาตอชนขณะทา (ไมครอน) 135 (ทสภาวะเปยก) 4. ระยะเวลาแหง (ทดสอบตาม BS 4652 หรอเทยบเทา) < 1 ชวโมง 5. ความยดหยน (ทดสอบตาม BS 4652 หรอเทยบเทา) ตองพจารณา1) 6. การทดสอบพนเกลอ (ตาม BS 4652 หรอเทยบเทา) ตองพจารณา2)

หมายเหต

1), 2) ทดสอบตามมาตรฐาน BS 4652 หรอเทยบเทา ผ1.6 วสดอดแนว (Sealants) ตามหวขอ 7.4

คณสมบตทางกายภาพของวสดอดแนวมรายละเอยดดงตาราง ผ10 ผ11 และ ผ12 ดงน

ผ1.6.1 วสดอดแนวแบบรอนประเภทบทเมน (Bituminous Sealants) มคณสมบตทางกายภาพดงตาราง ผ10

ตาราง ผ10 คณสมบตทางกายภาพของวสดอดแนวประเภทบทเมน (ขอ ผ1.6.1)


1. รปแบบ ของแขงกงพลาสตก 2. จดวาบไฟ (Flash Point) มากกวา 65 องศาเซลเซยส 3. ความหนาแนน 1.14 กโลกรมตอลตร 4. อณหภมทสามารถปฏบตงานได มากกวา 5 องศาเซลเซยส


ผ1.6.2 วสดอดแนวแบบเยนประเภทโพลยเรเทน (Polyurethane Sealants) มคณสมบตทางกายภาพดงตาราง ผ11

ตาราง ผ11 คณสมบตทางกายภาพของวสดอดแนวประเภทโพลยเรเทน (ขอ ผ1.6.2)


1. Movement Accommodation Factor (MAF) (ตาม BS 6093 หรอเทยบเทา)

1.1 กรณตอชน รอยละ 25 1.2 กรณตอทาบ รอยละ 50

2. ชวงอณหภมทสามารถปฏบตงานได 5 ถง 35 องศาเซลเซยส 3. ชวงอณหภมทใชงานได - 30 ถง 80 องศาเซลเซยส 4. ความหนาแนน 1.25 กโลกรมตอลตร 5. จดวาบไฟ (Flash Point) มากกวา 65 องศาเซลเซยส


ผ1.6.3 วสดอดแนวแบบเยนประเภทสองสวนผสมโพลซลไฟด (Polysulphide Sealants) มคณสมบตทางกายภาพดงตาราง ผ12

ตาราง ผ12 คณสมบตทางกายภาพของวสดอดแนวประเภทสองสวนผสมโพลซลไฟด (ขอ ผ1.6.3)


1. Movement Accommodation Factor (MAF) (ตาม BS 6093 หรอเทยบเทา)

1.1 กรณตอชน รอยละ 25 1.2 กรณตอทาบ รอยละ 50

2. ระยะเวลาทางานไดหลงผสม 2.1 ทอณหภม 25 องศาเซลเซยส 2 ชวโมง 2.2 ทอณหภม 35 องศาเซลเซยส 1 ชวโมง

3. ระยะเวลากอตว 3.1 ทอณหภม 15 องศาเซลเซยส 36 ชวโมง 3.2 ทอณหภม 25 องศาเซลเซยส 18 ชวโมง 3.3 ทอณหภม 35 องศาเซลเซยส 12 ชวโมง

4. ระยะเวลาบม 4.1 ทอณหภม 15 องศาเซลเซยส 2 สปดาห 4.2 ทอณหภม 25 องศาเซลเซยส 1 สปดาห 4.3 ทอณหภม 35 องศาเซลเซยส 4 วน


ภาคผนวก 2 การเสรมกาลงโครงสราง ผ2.1 บทนา

กอนการซอมแซมเพอเสรมกาลงโครงสรางควรไดทาการวเคราะหองคอาคารนนวาใชงานเกนพกดหรอออกแบบมาแขงแรงไมพอทจะรองรบน าหนกใชงานตามปกต การวเคราะหสามารถกระทาไดทงวธหนวยแรงใชงาน หรอวธกาลงประลย พรอมท งควรหาสาเหตททาใหโครงสรางวบตหรอเสอมสภาพ จากผลการวเคราะหวศวกรควรประเมนวาสมควรจะดาเนนการเฉพาะการซอมหรอทงซอมและเสรมกาลงโครงสราง โดยทกๆกรณมวตถประสงคทจะเสรมวสดเสรมกาลงใหมเพอตานทานแรงดงอนเนองมาจากแรงดด แรงเฉอน แรงบด และแรงตามแนวแกน เพอใหโครงสรางทเสรมกาลงแลวไดมาตรฐานในเรองของกาลงและสภาพการใชงานตามมาตรฐานวศวกรรมสถานแหงประเทศไทยในพระบรมราชปถมภ มาตรฐาน ACI 318 และมาตรฐานอาคารอนๆ

ผ2.2 แนวทางเบองตนและปจจยทควรพจารณาในการซอมแซมและ/หรอเสรมกาลงโครงสรางคอนกรตเสรมเหลก ผ2.2.1 การซอมแซมภายในโครงสรางเพอคนกาลงใหเทากบสภาพปกต (Internal Structural Repair)

ผ2.2.1.1 หลกการ การอดฉดอพอกซเรซนเปนทนยมในการซอมเพอคนกาลงใหโครงสราง โดย

หลกการแลวการฉดอพอกซเรซนเขาในรอยราวจะทาใหคอนกรตกลบสสภาพเหมอนกอนเกดการราว กาลงยดเหนยวของอพอกซเรซนกบเนอคอนกรตแขงแรงกวากาลงตานทานแรงดงของคอนกรต ดงนนคอนกรตกจะวบตทกาลงตานทานเทากบของหนาตดเดมทไมแตกราว จะเหนไดวาการใชอพอกซเรซนอดฉดไมใชวธเพมกาลงใหสงขนแตเปนวธคนกาลงเทาเดมใหกบโครงสราง

ผ2.2.1.2 ประโยชนและรปแบบของการใช การอดฉดเขาสรอยแตกราวสามารถกระทาไดกบรอยราวทแคบถง 0.125 มลลเมตร

ซงเปนความกวางนอยทสดทอพอกซเรซนสามารถอดฉดเขาไปได ถารอยแตกราวแคบกวานตองใชอพอกซหรอโพลเมอรอนทมความหนดตา

ผ2.2.1.3 ขอจากด จะตองพจารณาถงกาลงยดเหนยวเปนพเศษเมออณหภมสงขน เพราะอพอกซ

เรซนหรอสารเรซนอนๆจะสญเสยกาลงเมอถกไฟไหมหรอคงความรอนเปนเวลานาน ดงนนการปองกนไฟจงจาเปนในโครงสรางทซอมดวยอพอกซ


ผ2.2.2 การเสรมกาลงภายใน (Interior Reinforcement) ผ2.2.2.1 หลกการ

วธการโดยทวไป คอ การตดตงวสดเสรมกาลงใหพาดผานรอยแตก เชน การตดตงสลกเดอยในรทเจาะต งฉากกบพนผวของรอยราว เหลกเดอยจะถกยดตดกบคอนกรตตลอดความยาวดวยอพอกซเรซนหรอสารทชวยในการยดเกาะตวอน รป ผ2-1 ถง ผ2-3 แสดงตวอยางการซอมแซมดวยวธน ระหวางการซอมแซมโครงสรางควรตดต งค ายนโดยเฉพาะอยางยงกรณทตองการลดหนวยแรงจากน าหนกของตวองคอาคารเอง เพอไมใหวสดเสรมกาลงใหมรบน าหนกของโครงสรางตงแตตน มวสดยดเกาะหลายประเภทใหเลอกใชได เชน น าปนซเมนตปอรตแลนด อพอกซเรซน อพอกซมอรตาร หรอสารยดเกาะเคมตางๆ สลกเดอยทใชอาจเปนเหลกขอออยหรอเหลกกลม คารบอนไฟเบอรหรอสลกเกลยวกได

ผ2.2.2.2 ประโยชนและรปแบบของการใช การเสรมกาลงภายในสามารถใชเสรมกาลงคอนกรตทเกดการแตกราวจากหนวยแรงดด หนวยแรงเฉอนหรอการยดรงตอการขยายตว การซอมแซมทาไดงายโดยอปกรณทหาไดทวไป

ผ2.2.2.3 ขอจากด ตองหลกเลยงการตดหรอการทาใหเหลกเสรมกาลงภายในคอนกรตเสยหายในขณะเจาะรเพอเสรมเดอย การหาตาแหนงของเหลกเสรมภายในอาจกระทาไดโดยใชการทดสอบแบบไมทาลาย ในโครงสรางทเสรมเหลกอยางหนาแนนอาจทาใหไมสามารถเจาะตดตงสลกเดอยไดตองใชวธเสรมกาลงจากภายนอกแทน การเสรมกาลงวธนจะไมเกดประสทธผลถาแรงยดเหนยวพฒนาไดไมเตมท นอกจากนควรตรวจสอบกาลงของคอนกรตทจะเสรมกาลงดวย และตองทาความสะอาดรเจาะในคอนกรตใหปราศจากฝ นกอนการตดตงสลกเดอยและสารเชอมประสาน เพราะถารเจาะไมสะอาดฝ นจะจบตวกบสารเชอมประสานทาใหกาลงยดเหนยวลดลง


รปท ผ2-1 การเสรมกาลงภายในเพอเพมความสามารถในการรบแรงดงบรเวณทมรอยแตกราว (ทมา: ACI 546)

(ขอ ผ2.2.2)

รปท ผ2-2 การเสรมกาลงภายในเพอเพมความสามารถในการรบแรงดด (ทมา: ACI 546)

(ขอ ผ2.2.2)

รปท ผ2-3 การเสรมกาลงภายในเพอเพมความสามารถในการรบแรงเฉอน (ทมา: ACI 546)

(ขอ ผ2.2.2)

เจาะรเพอตดตงเหลกเสรม (Dowel) อยางนอย 2 จด และเทปดชองวางดวยวสดเชอมประสาน รอยราวจากแรงเฉอน

เสาคอนกรต

คานคอนกรต

พนคอนกรต

รอยราวทคาน

เหลกเสรมใหม

เทปดรอยราวเดมดวยวสดเชอมประสาน

โครงสรางคอนกรต

เจาะรเพอตดตงเหลกเสรม (Dowel) และเทปดชองวางดวย วสดเชอมประสาน


ผ2.2.3 การเสรมกาลงจากภายนอก (Exterior Reinforcement) ผ2.2.3.1 หลกการ

การเสรมกาลงจากภายนอกอาจกระทาไดโดยใชแผนเหลก คอนกรตเสรมเหลก หรอวสดอน เชน คารบอนไฟเบอร (CFRP) หรอเสนใยแกว (GFRP) ปะกบผวภายนอกของโครงสรางคอนกรตเดม วสดเสรมกาลงทเพมเขาไปนอาจถกหมอกทดวยคอนกรต คอนกรตดาด ปนทราย ปนพลาสเตอร สารกนไฟ สารกนน า หรอไมหมดวยวสดอนแตทาสารเคลอบผวเพอปองกนการกดกรอนกได วสดเสรมกาลงอาจจะเปนเหลกขอออย ตะแกรงลวด แผนเหลก หรอวสดประกอบอน ๆ ในองคอาคารทเสยหายจากการรบน าหนกเกนพกด การกดกรอน การขดส หรอปฏกรยาเคม คอนกรตสวนทชารดเสยหายหรอเสอมสภาพควรถกสกดออกและวสดเสรมกาลงใหมจะถกตดตงโดยรอบแนบตดกบเนอคอนกรตเดม วสดทเสรมเพมขนนจะถกหลอใหรวมเปนเนอเดยวกบคอนกรตเดมโดยการเทหมดวยคอนกรตหรอคอนกรตดาด ในกรณทผวคอนกรตเดมอยในสภาพดวสดเสรมกาลงใหมอาจถกยดเขากบผวคอนกรตโดยตรงหลงจากมการเตรยมพนผวดงอธบายในบทท 5ได วสดเชอมประสานทใชยดวสดเสรมกาลงเขากบคอนกรตเดม เชน อพอกซเรซน หรอสารเชอมประสานอน และคอนกรตปอรตแลนด นอกจากนอาจจะใชการยดทางกล เชน สลกเกลยว กได

ผ2.2.3.2 ประโยชนและการใชงาน วสดเสรมกาลงภายนอกทใชกบคานเพอเพมกาลงรบแรงดด แรงเฉอน หรอแรงบด

อาจจะมลกษณะเปนเสนหรอแผนทยดตดกบผวคานดวยอพอกซเรซน คอนกรตดาด หรอคอนกรตหลอในท การเจาะยดอาจจาเปนเพอใหหนาตดประกอบทางานรวมกนอยางมประสทธภาพ แผนเหลกอาจใชปะกบกบคานไดดวยสลกเกลยวดงแสดงในรป ผ2-4 ในกรณทจะยดเหลกเสรมกาลงดวยแรงยดเหนยว การเตรยมพนผวท งของเหลกเสรมกาลงและผวคอนกรตเดม และการเลอกใชวสดเชอมประสานททาใหเกดการยดเกาะระหวางคอนกรตเกาและวสดซอมแซมทเหมาะสมเปนเรองสาคญ การพนผวดวยทรายทงบนแผนเหลกและผวคอนกรตเปนวธทเหมาะสมทสด อยางไรกตามการทาความสะอาดผวดวยกระบวนการทางกลหรอฉดดวยน าแรงดนสงกอาจทเพยงพอ ในหลายกรณคาน เสา และผนง อาจเสรมกาลงไดโดยการเสรมเหลกเสรมตามยาวหรอเพมเหลกปลอกภายนอกแลวหลอใหเปนเนอเดยวกนกบคอนกรตเดมดวยคอนกรตดาดหรอคอนกรตหลอในท ในกรณนขนาดขององคอาคารจะใหญขนซงจะสงผลใหองคอาคารมกาลง ความแขงแรง


และน าหนกมากขน ผนงอฐและคอนกรตเสรมเหลกจะเสรมกาลงไดโดยเพมชนของเหลกเสรมหรอตะแกรงลวดแลวดาดคอนกรตใหเปนเนอเดยวกน คอนกรตดาดจะยดเหนยววสดเสรมกาลงใหมเขากบผนงเดม เสา คาน และผนงอาจจะถกเสรมกาลงดวยเสนใยคารบอน เสนใยแกว หรอโพลเมอรเสรมเสนใยคารบอน /ใยแกว หรอวสดประกอบอน โดยยดดวยสารประเภทเรซนหรอ วสดเชอมประสานททาใหเกดการยดเกาะระหวางคอนกรตเกาและวสดซอมแซมอนๆ

ผ2.2.3.3 ขอจากด เมอเสรมกาลงดวยวธนแลว องคอาคารสวนใหญจะมคาความแขงเกรง (Stiffness)

เพมขน ดงนนการกระจายของแรงในโครงสรางจะเปลยนไปจงควรพจารณาผลกระทบนดวยทกครง นอกจากนการเสรมกาลงดวยวสดประกอบพวก โพลเมอรเสรมเสนใย ถงแมจะไดกาลงตามตองการแตเนองจากการขาดความยดหยนในโพลเมอรเสรมเสนใย พฤตกรรม ณ จดประลยของวสดเสรมกาลงประเภทนควรไดพจารณาอยางรอบคอบดวย ขนาดทใหญขนขององคอาคารทเสรมกาลงภายนอกจะทาใหพนทใชสอยลดลง การเตรยมพนผวของทงเหลกและคอนกรตน นสาคญมากในกรณทใชแรงยดเหนยวทาใหเกดหนาตดประกอบ วธการเตรยมพนผวไดกลาวไวโดยละเอยดในบทท 5 ในกรณทใชสารยดเกาะในการเสรมกาลงโดยเฉพาะอพอกซ จาเปนตองมความระมดระวงในการใชเนองจากคณสมบตการออนตวและสญเสยกาลงทอณหภมใกลเคยงหรอสงกวาอณหภมการเปลยนแกว (Glass Transition Temperature) ซงอาจจะตาเพยงแค 50 องศาเซลเซยส ในบรเวณทมความเสยงตอไฟไหม จงอาจจาเปนตองใชสารกนไฟ

รปท ผ2-4 การตดตงแผนเหลกปะกบภายนอกเพอเพมกาลงรบนาหนกของคาน คสล. (ทมา: ACI 546)

(ขอ ผ2.2.3)

เจาะรเพอตดตงสลกเกลยวทะลคาน

รอยราวจากแรงเฉอน (Shear Crack)

เสาคอนกรต

คานคอนกรต

รอยราวจากแรงดด (Flexure Crack)

แผนเหลก หรอเหลกรางนา


ผ2.2.4 การใสปลอก (Jackets and Collars) ผ2.2.4.1 หลกการ

การเสรมกาลงดวยการใสปลอกคอวธการเสรมกาลงแกโครงสรางดงเดมดวยการทาใหกลบมขนาดเทาเดมหรอใหญขนโดยการหมดวยวสดประเภทตางๆ ปลอกเหลกหรอวสดประกอบอนๆ ทประกอบขนรอบองคอาคารทเสยหาย ชองวางระหวางผวองคอาคารกบวสดเสรมกาลงจะเตมเตมดวยคอนกรตดาดหรอคอนกรตหลอในท ปลอกกลมใสสาหรบหมบางสวนของเสาหรอตอมอ มกจะใชเสรมบรเวณสวนบนของเสาเพอเพมความสามารถในการรองรบคานหรอพน รปแบบของปลอกอาจเปนไปไดทงแบบถาวรหรอชวคราว อาจทาขนจากไม โลหะขนรป คอนกรตสาเรจรป ยาง ไฟเบอรกลาส หรอเสนใยพเศษอนๆตามแตสภาพของสงแวดลอมและการใชงาน ปลอกจะถกตดตงโดยรอบองคอาคารทจะซอมแซม และถกจดใหเกดชองวางขนกบองคอาคารเดมอยางเหมาะสมและสมาเสมอ วสดทใชเตมเตมชองวางมหลายประเภทเชน คอนกรตธรรมดาทวไป ปนทราย มอรตารผสมอพอกซเรซน หรอซเมนตเกราทชนดไมหดตว เปนตน เทคนคในการเทประกอบดวยการใชเครองสบ หรอ ทอทรมม หรอการใชคอนกรตประเภททวางมวลรวมลวงหนา

ผ2.2.4.2 ประโยชนและการใชงาน การใชปลอกเปนวธทเหมาะสมโดยเฉพาะอยางยงกบการซอมแซมเสาตอมอหรอเสาเขมทชารดเสยหายเมอบางสวนหรอทงหมดของพนทซอมแซมอยใตน า วธนสามารถใชปองกนการเสอมสภาพเพมเตมหรอเสรมกาลงของท งองคอาคารคอนกรต เหลก และไม ปลอกแบบถาวรมประโยชนตอโครงสรางใตน าเมอตองการความตานทานตอการกดกรอน การขดส หรอมลภาวะทางเคม ปลอกกลมชวยเพมกาลงตานทานแรงเฉอนใหแกพนและลดความยาวประสทธผลของเสา

ผ2.2.4.3 ขอจากด การใชปลอกหมจาเปนตองสกดคอนกรตสวนทชารดหรอเสอมสภาพออกกอน ตองซอมรอยแตกราวทาความสะอาดเหลกเสรมเดม และเตรยมสภาพพนผวใหพรอมเพอใหวสดทหลอหรอเทเตมเตมในปลอกไดมการเกาะยดทสมบรณกบองคอาคารเดม และเนองจากการเสรมกาลงดวยปลอกมกนยมใชซอมแซมงานใตน า การเตรยมงานจงยงยากและมคาใชจายสง ในกรณของการซอมในน าอาจใชพลาสตกหมในบรเวณระดบนาเพอลดการกดเซาะใหเกดนอยทสด


รปท ผ2-5 การเสรมกาลงแบบใสปลอก

(ขอ ผ2.2.4)

ผ2.2.5 องคอาคารเสรมกาลง (Supplemental Members) ผ2.2.5.1 หลกการ

องคอาคารเสรมกาลงคอ เสา คาน ค ายน หรอแผนผนงใหมทตดตงเพอรองรบโครงสรางทชารดเสยหายดงแสดงในรปท ผ2-6 องคอาคารเสรมกาลงโดยทวไปแลวจะใชเสรมขางใตบรเวณทวบตหรอแอนตวเพอใหเกดความมนคงแกระบบโครงสราง

ผ2.2.5.2 ประโยชนและการใชงาน การซอมแซมดวยวธนจะเปนทางเลอกหนงในกรณทการเสรมกาลงดวยวธอนไมเพยงพอทจะทาใหโครงสรางแขงแรงตามตองการได องคอาคารเสรมกาลงสามารถตดต งไดในเวลาอนรวดเรว จงเปนทางเลอกในการซอมแซมฉกเฉนชวคราวได โดยทวไปแลวองคอาคารใหมจะถกตดตงเพอรองรบคานทแตกราว เสยหาย และแอนตวมาก มบอยครงทการใชองคอาคารเสรมกาลงเปนทางเลอกทประหยดทสด

ผ2.2.5.3 ขอจากด การตดตงคานหรอเสาใหม อาจทาใหเสยพนทใชงานในชวงเสาทซอมแซม เสาใหมจะกดขวางทางสญจรขณะทคานใหมจะลดความสงของชน ในแงความสวยงาม คานใหมหรอเสาใหมมกจะสะดดตาและไมนาดเทาใดนก ในกรณทโครงสรางดงเดมมกาลงตานทานแรงดานขางไมเพยงพอ การใชค ายนทแยง หรอการเตมเตมชองผนง สามารถเพมกาลงตามตองการได ซงการเสรมกาลงดวยวธดงกลาวจะจากดการใชประโยชนของพนทภายในอาคาร นอกจากนหนวยแรงและ

ก ข

ง ค

จ ฉ

ก ข

ง ค

ค ฉ

ง จ


แรงภายในองคอาคารเดมอาจไมลดลงจนกวาจะไดใชวธการถายแรงไปสองคอาคารอนๆ

ผ.2.2.5.4 ตวอยางของการเสรมกาลงแบบการเพมองคอาคารแสดงไวในรปท ผ2-6 (1) ในรป ผ2-6 (ก) เสาใหมถกใชเพอรองรบคานทขาดกาลงรบแรงดด เสาใหม

ตองการฐานรากใหมทแขงแรงเพยงพอดวย คานชวงเดยวจะกลายเปนคานตอเนองและเกดการสลบดานของโมเมนตบวก-โมเมนตลบ ในกรณทเกดการแตกราวในพนทของโมเมนตลบใหม ตองตรวจสอบวาอยในเกณฑทยอมรบไดหรอไมดวย

(2) รป ผ2-6 (ข) แสดงการเพมเสาใหม เพอเพมกาลงรบแรงเฉอนและลดชวงความยาวของคานเดม บอยครงพบวาการเสรมเสาใหมตดกบเสาเดมในลกษณะน ประหยดกวาการใชปลอก ในกรณทเสาใหมวางเยองศนยอยบนฐานรากเดม จะตองทาการตรวจสอบวาจาเปนตองเพมขนาดหรอกาลงของฐานรากเดมหรอไม

(3) ในการใชเสาเปนองคอาคารเสรมกาลงตามขอ ผ.2.2.5.4(1) หรอ ผ.2.2.5.4(2)อาจตองใชแมแรงหรออปกรณเสรมใหเกดการถายแรงแบบถาวรดวย วศวกรควรจาเปนตองตรวจสอบประสทธภาพของการถายแรงไปยงเสาใหมดวย

(4) รป ผ2-6 (ค) แสดงการตดตงคานเสรมกาลงใตพนเดมทแอนตว ชองวางระหวางคานใหมกบพนเดมตองถกเตมใหเตมดวยวสดทเหมาะสมหรออดใหแนน ชดคานเสรมกาลงอาจถกยดตดกบพนหรอเสาเดมหรอท งคเพอเพมเสถยรภาพตอการเคลอนทดานขาง


(ก) การตดตงเสาใหมและฐานรากใหมเพอรองรบคานทกาลงรบแรงดดไมเพยงพอ

(ข) การตดตงเสาใหมและฐานรากใหมเพอรองรบคานทกาลงรบแรงเฉอนไมเพยงพอ

(ค) การตดตงคานเสรมกาลงใตพนเดมทแอนตว

รป ผ2-6 รปแบบองคอาคารเสรมกาลง (ขอ ผ2.2.5)

ผ2.3 การซอมเสาคอนกรต (Repair of Concrete Columns)

ในการซอมเสาคอนกรตควรคานงถงแรงกดทกระทาตอเสานน โดยทวไปแลวแรงกระทาในเสาจะประกอบดวย แรงในแนวดง แรงทางดานขาง และแรงทเกดจากโมเมนต นอกจากนยงจะตองพจารณาทงน าหนกคงทของตวโครงสรางเอง และนาหนกบรรทกจร


ผ2.3.1 ประเภทของการซอมเสาคอนกรต การซอมเสาคอนกรตแบงไดเปน 2 ลกษณะ คอ (1) การซอมผวหรอการซอมเพอความ

สวยงามใชเพอจดการกบความเสยหายเฉพาะจด และ (2) การซอมเพอเพมกาลงใชเพอเสรมหรอคนกาลงการรบน าหนกใหแกเสาทเสยหาย ในกรณทความเสยหายหรอผกรอนไมไดทาใหพนทหนาตดเสาลดลงไปมากนก การซอมโครงสรางคอนกรตโดยวธทวไปกสามารถใชจดการกบความเสยหายนได แตในกรณทเสาชารดเสยหายอยางมาก การถายโอนน าหนกออกจากเสาเปนเรองจาเปนเพอหนาตดทงหมดของเสาจะสามารถรบน าหนกไดตามตองการภายหลงการซอมแซมเสาเสรจสมบรณแลว

ผ2.3.2 วธการซอมแซมเสา การซอมแซมเสามดวยกนหลายวธ ขนอยกบลกษณะของความเสยหาย เชน ผ2.3.2.1 ขยายหนาตดเสาใหใหญขน ผ2.3.2.2 เพมการโอบรดดวยแผนเหลก เสนใยคารบอนหรอเสนใยแกว ผ2.3.2.3 เพมปลอกรบแรงเฉอน เพอเพมกาลงรบแรงเฉอน ผ2.3.2.4 ปะกบดวยแผนเหลก เพอเพมกาลงรบโมเมนตดด ผ2.3.2.5 เพมจานวนเสา หรอ ผ2.3.2.6 ใชระบบปองกนตางๆ เพอไมใหเกดการกดกรอนเพมเตมในอนาคต

ผ2.4 ปจจยทตองคานงถงในการซอมเสา (Column Repair Parameters) ผ2.4.1 การถายโอนน าหนกออกจากเสา ปกตแลวถาไมไดถายโอนน าหนกออกจากเสาทซอมแซม

กอนทาการซอมนน สวนทซอมแซมใหมในเสานแทบจะไมไดรบนาหนกใดๆ เลย โดยเฉพาะอยางยงเมอสวนทซอมเกดการหดตวภายหลง อยางไรกตามการถายน าหนกออกจากเสามความยงยากและสนเปลองคาใชจายมากโดยเฉพาะเสาในอาคารสง

ผ2.4.2 การกระจายตวใหมของหนวยแรงภายใน การกระจายตวใหมของหนวยแรงภายใน เกดขนอยแลว ในบรเวณโดยรอบเหลกเสรมทผ

กรอน ซงทาใหเกดการแยกตวกอนการลงมอซอมแซม ผออกแบบจงควรตระหนกถงขอน และประเมนหนาตดทเหลออยดวยความรอบคอบวาจะเกดหนวยแรงภายในทมากเกนไปเฉพาะจดหรอไม (Stress Concentration) ซงถาเปนเชนนน จะมความจาเปนอยางยงทจะตองถายโอนนาหนกออกจากเสาบางสวนหรอทงหมดกอนการซอมแซม

ผ2.4.3 การเพมเหลกเสรมแนวตง เหลกเสรมแนวตงเพมเตมตามทฤษฎควรจะอยภายในเหลกปลอกของเสา แตเปนเรองททาไดยากถาไมตดเหลกปลอกออกกอน แตในทางปฏบตไมควรตดเหลกปลอกเพราะจะเสยงตอการเกดการโกงเดาะของเหลกเสรมยน จงเปนเรองทยอมรบได ถาจะวางเหลกเสรมแนวตงเพมเตมภายนอกเหลกปลอก


ผ2.4.4 การสกดคอนกรต การสกดคอนกรตภายในวงรอบเหลกปลอกออก โดยเฉพาะอยางยงตามแนวเหลกเสรมยนเปนเรองสาคญ เพราะเมอคอนกรตในบรเวณดงกลาวถกสกดออกมาก เหลกยนจะเกดการโกงเดาะได ถงแมจะมเหลกปลอกรดอยกตาม นอกจากนการสกดคอนกรตในเสาทกาลงรบน าหนกในระหวางกระบวนการซอมแซมนน จะทาใหคอนกรตสวนทเหลออยและเหลกเสรมรบน าหนกมากขน ซงถาไมกระทาดวยความระมดระวงแลว เหลกยนจะโกงเดาะและสงผลใหเสาวบตภายใตแรงอดได

ผ2.4.5 การผกรอนเปนสนมของเหลกเสรม ในกรณทมการเสรมเหลกเพมเพอชดเชยหนาตดทสญเสยไปจากการผกรอน ไมมความจาเปนตองตดเหลกทเสยหายออก ในการนจะนบระยะตอทาบจากจดทเหลกเสรมมหนาตดเตมสมบรณออกไปทงสองดานจากสวนทผกรอนเสยหาย เหลกทเสยหายจากการผกรอนทคงไวในเสา จะตองทาความสะอาด ขจดสนมดวยการพนทราย จนเหนเนอเหลกทสะอาดดวย วธการซอมแซมเหลกเสรมทเปนสนมไดกลาวไวโดยละเอยดในหวขอท 5.4

ผ2.4.6 การผกรอนของเหลกปลอก ถาจาเปนตองซอมเสาเนองจากการผกรอนของเหลกปลอก การจดเตรยมใหมการยดรงทางขางสาหรบเหลกยนเปนเรองสาคญ สามารถกระทาไดโดยยดดวยเหลกปลอกซงเจาะยดตดกบคอนกรตเดม และในกรณนจาเปนตองขยายหนาตดเสาใหใหญขน เพอใหเหลกปลอกใหมมระยะหมทเหมาะสมวธการซอมแซมเหลกเสรมทเปนสนมไดกลาวไวโดยละเอยดในหวขอท 5.4

ผ2.4.6 กาลงรบแรงอดทตาของคอนกรต ในกรณทคอนกรตมกาลงรบแรงอดตา ทาใหความสามารถในการรบนาหนกไมพอเพยง มหลายวธทพจารณาใชได

ผ2.4.6.1 เพมค ายนเพอรบนาหนกแทนเสา จากนนสกดคอนกรตออกแลวหลอคอนกรตในทเพอทดแทน

ผ2.4.6.2 เพมค ายนเพอรบนาหนกแทนเสา แลวขยายขนาดของเสาใหใหญขน ผ2.4.6.3 เพมการโอบรดใหเสา โดยการพนดวยโพลเมอรเสรมเสนใยคารบอน หรอเสนใย

แกว ผ2.4.6.4 ตดตงเสาเพมเพอชวยรบกาลง



ภาคผนวก 3 ภาพแสดงขนตอนการสกดคอนกรตและการเตรยมพนผว

ผ3.1 การตดตงค ายนชวคราว โดยใหอยในดลยพนจของวศวกร ดงรปท ผ3-1 ผ3.2 การสกดคอนกรตทเสยหายออก ดงรปท ผ3-2 ผ3.3 การตรวจสอบเบองตนภายหลงจากการสกดคอนกรตทเสยหายออก ดงรปท ผ3-3 ผ3.4 การสกดเพมเตมหากพบวายงมคอนกรตทเสยหายหลงเหลออย ดงรปท ผ3-4

ผ3.5 การตรวจสอบสภาพพนผวอกครงภายหลงจากการสกดคอนกรตทเสยหายออกครงทสอง ดงรปท ผ3-5

ผ3.6 ตรวจสอบสภาพพนผวรวมทง Pore Space ของเนอคอนกรต ดงรปท ผ3-6 ผ3.7 การเตรยมและปรบสภาพพนผว ดงรปท ผ3-7 ผ3.8 การตรวจสอบสภาพของพนผวคอนกรตอกครงภายหลงจากการปรบปรง ดงรปท ผ3-8 ผ3.9 การปรบสภาพความชนของพนผวคอนกรตกอนการใชวสดปรบปรงพนผว (ถาจาเปน) ดงรป

ท ผ3-9 ผ3.10 การใชวสดปรบปรงพนผว ดงรปท ผ3-10 ผ3.11 การตรวจสอบสภาพของพนผวคอนกรตภายหลงจากทใชวสดปรบปรงพนผว ดงรปท ผ3-11 ผ3.12 การทงใหพนผวคอนกรตทผานการปรบปรงสภาพมการกอตว ดงรปท ผ3-12 ผ3.13 การทดสอบการยดเกาะของคอนกรตตามมาตรฐาน ASTM D4541 ดงรปท ผ3-13

รปท ผ3-1 การตดตงคายนชวคราว

(ทมา: Concrete Repair and Maintenance Illustrated) (ขอ ผ3.1)

Documents

เอกสารแนบที่ 1 ᆳ桳 46 แผนการฝกซึม ...eia.onep.go.th/images/monitor/1549450869.pdf · 2019-02-06 · หมายเลขเอกสาร