1

การจัดการและการปองกันโรคในระบบทางเดินอาหาร

Assist. Prof. Narin Upragarin, DVM, MSc, PhDAvian Medicine

Department of Farm Resources and Production MedicineFaculty of Veterinary Medicine, Kasetsart University

Nakhon Pathom 73140, ThailandEmail: fvetnru@ku.ac.th

1

หวัขอ้บรรยาย

• ภาวะเสยีสมดลุของแบคทเีรยีในทางเดนิอาหาร

• จลุชพีประจาํทางเดนิอาหารปรกติ

• โรคระบบทางเดนิอาหาร ที�เกี�ยวขอ้ง

– ภาวะลาํไสเ้สยีสมดลุ

– Sub clinical necrotic enteritis

– การวนิิจฉัย

• การควบคมุและการป้องกนั

2

2

ภาวะเสยีสมดลุของเช ื �อแบคทเีรยีในทางเดนิอาหาร

• ปญหาลําไสอักเสบแบบไมจําเพาะ

• เกิดจากการเสียสมดุลของแบคทีเรยีที่มีประโยชน กับ เชื้อกอโรค

– เชื้อแบคทีเรียที่มีประโยชน ลดลง

– เชื้อแบคทีเรียกอโรคเพิ่มขึ้น

• ไกแสดงอาหาร ถายเหลว ทองเสีย สิ่งปูรองเปยกแฉะ

3

โรคระบบทางเดนิอาหาร ในไก่

ภาวะเสยีสมดลุของเชื �อแบคทเีรยีในทางเดนิอาหาร

ทอ้งเสยี ถา่ยเหลว สิ�งปูรองเปียกแฉะ

ลาํไสอ้กัเสบแบบมเีนื�อตายแบบไม่แสดงอาการ โรคบดิโรคอื�น ๆ

4

3

ระบบทางเดนิอาหารที�ดี

• ระบบทางเดนิอาหารที�ด ี

– สขุภาพด ีสมบูรณท์ั�งกายภาพและทาํงาน

– การทาํงาน ยอ่ยและดูดซมึอาหารมปีระสทิธภิาพ

– สามารถป้องกนัการตดิเชื �อไดด้ ีทั�งกายภาพและ ระบบภมูคิุม้

– มจีลุชพีประจาํลาํไสท้ี�ด ีจาํนวนมาก

– มเีช ื �อกอ่โรคนอ้ย

5

Lactic acid bacteria (LAB)

• Order: Lactobacillales

– A group of Gram-positive, nonspore forming bacteria

• Nonaerobic but aerotolerant

• Produce lactic acid

– Lactobacillus

– Leuconostoc

– Pediococcus

– Streptococcus

AerococcusCarnobacteriumEnterococcusOenococcusSporolactobacillusTetragenococcusVagococcusWeissella

7

4

Neonatal Fasting: Intestinal Length

12 h after removal from incubator (Gonzales et al,2003)

Body weight (g)

Fast 7d 42d PI

0 142 a 2065 a 237

6 142 a 2069 a 237

12 140 a 2056 ab 233

18 132 b 2019 bc 227

24 127 c 2019 bc 228

30 126 c 1999 c 227

36 118 d 1975 c 223

(การอดอาหารในลูกไกแ่รกเกดิ : ความยาวของลําไส)้

8

จลุชพีประจาํทางเดนิอาหารปรกติ

• จลุชพีประจาํทางเดนิอาหารปรกต ิ(gut microbiota)

• Dynamic conditions (ภาวะพลวตั)– Age range (ชว่งอาย)ุ

– Intestinal location (ตําแหน่งของลําไส)้

– Health (Immunity) (สุขภาพ ระบบภูมคุม้กนั)

– Nutrition (โภชนะ)

– Environment /management (สิ�งแวดลอ้ม/การจดัการ)

9

5

แหล่งที�มาของ จุลชพีประจําทางเดนิอาหาร

ภายในทางเดนิอาหารสตัวปี์ก ณ แรกเกดิ ไม่มจีลุชพี

แหลง่ที�มาของจลุชพีประจาํทางเดนิอาหาร

1. ไข ่

• ภายในไข ่(ไขข่าว ไขแ่ดง)

• เปลอืกไข ่

2. ภายในตูเ้กดิ และอุปกรณ ์(basket, trolley, air)

3. ภายในหอ้งคดัลกูไก ่(crews, environment, air)

4. ระหวา่งการขนสง่ (box, truck, air)

5. ฟารม์

• สิ�งปูรอง

• อาหาร

• นํ�า

• สิ�งแวดลอ้ม

12

ปัจจยัในการเกดิโรคอุบตัซิํ �าของโรคระบบทางเดนิอาหารในสตัวปี์ก

• 1. การจดัการ

– ระบบฟารม์ (EVAP)

– Biosecurity

– Food safety

– การหา้มใช ้antibiotic growth promoters

– การใชว้ตัถดุบิทดแทน

• 2. สายพนัธุไ์ก่

– โตไวFast growing

– เครยีดง่าย

– ไวตอ่การเกดิโรค

• 3. เชื �อกอ่โรค

– เช ื �อสายพนัธุใ์หม่

– เช ื �อกลายพนัธุ ์

– เช ื �อโรคขา้มถิ�น

• 4. สิ�งแวดลอ้ม

– ภาวะโลกรอ้น

– การเปลี�ยนแปลงสภาพภมูอิากาศ

n.upragarin 13

6

การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ

• Temperature effects– อุณหภูมิที่เปลี่ยนแปลง คาเฉลี่ย สุดสุด ต่ําสุด สงผลตอการเจรญิเติบโตของพืช

และ การกระจายตัวของพืช (also… microorganism)

• Rainfall – ปริมาณฝนตก ชวงระยะเวลา สงผลตอพืชและสิง่มีชีวิตอื่น (also…

microorganism)

• Soil สภาพดินที่เปลี่ยนไปตาม ภูมิอากาศ (also… microorganism)

• สัตวกินพืช

14

การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ

• ผลกระทบตอ ประชากรพืช

– Left behind species…พืชบางชนิด ไปตอไมได

– Long life cycle / slow dispersal เสี่ยงตอการสูญพันธุ

– Some species are vulnerable “nowhere to go”

– Plant genetic composition “selection pressure”

– Plant communities some are lost or adapt (different rates)

– Increased invasions by alien species

https://www.bgci.org/policy/climate-change-and-plants/

Also effect on microorganisms

15

7

Timeline of antibiotic growth promoters (AGP)

Ronquillo 2016

19

Antibiotics vs Probiotics

≠

24

8

Consequences(ผลที�เกดิตามมาจากลาํไสอ้กัเสบ)

• Non- specific enteritis or dysbacteriosis (ภาวะลาํไสเ้สยีสมดลุ)– Overgrowth of bacteria (intestine and environment)

• Wet litter and wet dropping (สิ�งปูรองเปียกแฉะ ถา่ยเหลว)

• Foot pad dermatitis (ฝ่าเทา้เป็นแผล)

• Sub-clinical necrotic enteritis

• Coccidiosis

สิ�งปูรองเปียกแฉะและผลที�ตามมา

Promote• Flies pathogens transferring

• ureolytic bacteria uric acid ammonia birds susceptible to pathogens

• Litter caking

• Breast blisters

• Foot-pad dermatitis

• Reduce growth rate

26

9

Wet dropping & wet litter(ปัจจยัสาเหตถุา่ยเหลว)

• Causing factors (สาเหตุปัจจยั)

1. Pathogens (bacteria, viruses, parasites) (เชื �อกอ่โรค)

• Bacterial infection

• Parasites Eimeria spp or worms

2. Nutrition (โภชนะ)

3. Management (การจดัการ)

• Hot Climate

• Poor ventilation

27n.upragarin

Wet dropping & wet litter

Nutrition factors– High intake of minerals : Na, Chlorine, Sulfur, Potassium

– Excess salt in feed

– Poor quality dietary fat

– Some feed ingredients (high non starch polysaccharides, NSP)

• increase viscosity of the gut

• hold water ( 1 g NSP: 10 ml water)

– Mold produced aflatoxin, ochratoxin

• irritate intestinal tract

28n.upragarin

10

Intestinal dysbacteriosis

31

Diagnosis of dysbacteriosis

1. Wet dropping (ถ่ายเหลว)

2. Necropsy examination (รอยโรคในลําไส)้

3. Direct staining (gram stain) (การยอ้มส)ี

4. Bacterial culture (การเพาะเชื �อ)

5. Molecular analysis

35n.upragarin

(การวนิิจฉัยภาวะลําไสเ้สยีสมดุล)

11

Dysbacteriosis: Lesions

• Ballooning

• Loss of intestinal tone

• Watery contents

• Excessive production of mucus

• Thickening or thinness of the gut wall

• Inflamed GALT (Peyer’s Patches)

• Hemorrhage, Ulcer

• Feed Passage, excess bile, diarrhea

• Necrotic enteritis

• Ect…

คาํจาํกดัความ ?

Dysbacteriosis scoring

• Healthy flock less score

• High dysbacteriosis scores

– Enteritis

– Necrotic enteritis (clinical/ sub clinical)

– Coccidiosis (subclinical)

n.upragarin 52

12

Necrotic Enteritis (NE)โรคลาํไสอ้กัเสบแบบมเีนื�อตาย

• Caused by Clostridium perfringens (CP)

• NE has been seen in 2 forms– Acute, clinical NE

Rare case, clinical signs with moderate to high mortality

– Subclinical NE

More common, poor performance

• Gizzard erosions

• Gangrenous dermatitis

54n.upragarin

Necrotic enteritis

• Opportunistic infection (การตดิเชื �อฉกฉวยโอกาส)

• Experimentally, NE lesions are hardly reproducible

• Risk factors for NE (ปัจจยัสงเสรมิการเกดิโรค)

– Stress (ภาวะความเครยีด)

– Damaged intestinal mucosa (ผวิลําไสเ้กดิบาดแผล)

– Immunosuppressive conditions (ภาวะกดภูมกินั)

– Infectious bursal disease

– Chicken infectious anemia

57n.upragarin

13

58

Predisposing factors for NE 1

Damaged intestinal mucosa by (ผวิลําไสเ้สยีหาย)

• Intestinal dysbacteriosis

• Coccidiosis

– E. maxima, E. brunetti, E. necatrix, E. acervulina, E. tenella

• Salmonella Enteritidis

• Mycotoxicosis

n.upragarin

59

Predisposing factors for NE 2

Diet

• Changing feed formula, particle size or raw materials

• Diet contained high ratio of

– High % protein eg. Fish meal, meat & bone meal

– Wheat, Barley

– Cassava root (Thailand)

• Water-soluble non-starch polysaccharide

• Viscosity

n.upragarin

14

Diagnosis of NE

1. Bacterial isolation

2. Molecular techniques (CP and toxins)

3. Toxins in sick birds

4. Serology

60n.upragarin

62

Bacterial isolation

Limitation

• Pathogenic CP or non-pathogenic CP

• Included samples with intestine

– Liver, Gall bladder

– Spleen

• Number of CP (cfu/g) in samples

– In normal tissue (? cfu/g)

– NE condition (? cfu/g)

n.upragarin

15

Non- Clostridium perfringens necrotic enteritis

NE-like lesions

n.upragarin 64

• Ulcerative enteritis• Clostridium colinum• Common in quail• Also in broiler

• Clostridium sordellii• Gangrenous dermatitis• Chickens, Turkey & Ostriches

• Clostridium dificile• Necrotic enteritis• Newly hatched ostriches

• Salmonella spp.• PD or FT • S. Typhimurium

• Avian spirochetosis• Brachyspira pilosicoli, B. intermedia• Histomoniasis• Blackhead• Histomonas meleagridis

• Avian coccidiosis • E. maxima, E. necatrix, E. brunetti• E. acervulina, E. tenella

• Virulent newcastle disease

• Duck virus enteritis

การควบคุมปญหาโรคระบบทางเดินอาหาร

1. ลดปจจัยการเกิดโรค – โรคลําไสอักเสบ ถายเหลว– ภาวะแบคทีเรียในทางเดินอาหารเสียสมดลุ– สิ่งปูรองเปยกแฉะ

2. การใชยาตานจุลชีพ 3. วัคซีน4. ผลิตภัณฑ ทางเลือก

65

16

การใช Ionophores ในการควบคุม NE

• ยากันบิด กลุม Ionophores – interfere the ion transport systems of

• the parasites and

• Gram-positive bacteria (but not the Gram-negative)

• Monensin

• Salinomycin

• Narasin

• Lasalocid

66

ผลติภณัฑ ์ทางเลอืก Non–antibiotic (Alternative) Products

1. Probiotics (competitive exclusion and probiotics)

2. Prebiotics

3. Acidifier (organic acids)

4. Phytogenic extracts/essential oils

5. Exogenic enzymes

6. Antimicrobial peptides (AMPs)

7. Bacteriophages

8. Antibodies

9. Etc..

67

17

Conclusion

Enteric diseases diagnosis & evaluation– Intestinal dysbacteriosis and NE

• Necropsy examination

• Definition

• Scoring system

Control – Sources of contamination

– Antimicrobials drugs

– Vaccines

– Alternative products

– Disinfectant

98n.upragarin

Thank you very much for your attention

n.upragarin@gmail.com

99