ภาควิชาพืชสวน คณะเกษตร ... · 2017. 7. 11. · Created Date: 7/8/2017 7:30:57 PM

การผลตผกอนทรย

ภาควชาพชสวน คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร 1


สถานวจยปากชอง ภาควชาพชสวน คณะเกษตร

ปรยานช จลกะ [email protected]

1

ผลผลตผกอนทรย

2

ไมมการปนเปอนใดๆ จากสารเคมสงเคราะห

ไมมการใชปยเคม

ไมมการใชสารควบคมก าจดศตรพช

วตถดบทน ามาใชตองเปน “อนทรย”

o เมลดพนธอนทรย

o ปยอนทรย/ปยคอกอนทรย

o น าหมกอนทรย

หลกการของการผลตผกอนทรย

3

สรางความอดมสมบรณของดน เพอใหพช

เจรญเตบโตอยางสมบรณ แขงแรงตานทานโรค

และแมลงศตรพชได

สรางความหลากหลายทางชวภาพและเนนการ

หมนเวยนใชทรพยากรในไรนาใหเกดประโยชน

สงสด

สรางระบบนเวศเกษตรใหสมดล

Organics ≠ Hydroponics

4

• ผกอนทรย ผกออแกนกส

• ผกปลอดภยจาก

สารเคม

ผกไฮโดร-

พอนกส

ขอควรคด...กอนปลกผก

5

ปลกเพออะไร

ปลกอะไร

ปลกทไหน

ปลกเมอไร

ปลกอยางไร

1. ปลกเพออะไร

6

ปลก

เพอกน

เอง

ปลก

เพอ

ขาย

ปลก

เพอ

สงออก

ปลก

เพอ..... ลขสท

ธภาควชาพชสวน

มหาวท

ยาลยเกษ

ตรศาสตร ห

ามลอกเล

ยนหรอจดจาหนาย



2. ปลกอะไร

7 8

9 10

11 12

ลขสท


มหาวท





http://www.google.co.th/url?sa=i&rct=j&q=coriander+plant&source=images&cd=&cad=rja&docid=YsTRanr8reFlsM&tbnid=1DBrn7GGL4UgrM:&ved=0CAUQjRw&url=http://plantfreak.wordpress.com/2011/12/18/herb-gardening-basics-cilantro/&ei=MhU-UfPjOqSsiAez54CgCg&bvm=bv.43287494,d.bmk&psig=AFQjCNEDRBnpAbXC76mgETyxPj8uX17QWg&ust=1363109541193409

http://www.google.co.th/url?sa=i&rct=j&q=%E0%B8%9C%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%9D%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%87&source=images&cd=&cad=rja&docid=B63eZWGJl9kumM&tbnid=R9DpjePtxtyKbM:&ved=0CAUQjRw&url=http://p-insee.blogspot.com/2012/08/blog-post_30.html&ei=ABY-UcWNO6i9iAeW-IHYAQ&bvm=bv.43287494,d.bmk&psig=AFQjCNHpYaN-AuOgBHk6O4Mbz4i0YNTY-A&ust=1363109735631245

http://www.google.co.th/url?sa=i&rct=j&q=celery+plant&source=images&cd=&cad=rja&docid=O2tX0ZY2sYRKCM&tbnid=sqer_fHxk4R6LM:&ved=0CAUQjRw&url=http://herbopharm.webs.com/listofmedicinalherbs.htm&ei=UhY-UYzBCI6higeav4H4DA&bvm=bv.43287494,d.bmk&psig=AFQjCNFQfW8v-_osrzOmGj_aUT1XkAx0Tg&ust=1363109824129497

http://www.google.co.th/url?sa=i&rct=j&q=%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%A1%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A7&source=images&cd=&cad=rja&docid=33dhcG2zHNnObM&tbnid=R5AJcGNi2Nv0WM:&ved=0CAUQjRw&url=http://www.bansuanporpeang.com/node/1377&ei=rZMnUeLKG8XliAeM1IGIAQ&bvm=bv.42768644,d.bmk&psig=AFQjCNGgitoNkYuhkUrXLRsRoYTuwogPxg&ust=1361634596648144

http://www.google.co.th/url?sa=i&rct=j&q=%E0%B8%A1%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%B0&source=images&cd=&cad=rja&docid=rg1tGmMsl7M2iM&tbnid=jmR-hDumJxTtUM:&ved=0CAUQjRw&url=http://www.vegetweb.com/%E0%B8%A1%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%B0/&ei=A10eUaGnPMzYkgX364HwDw&bvm=bv.42553238,d.bmk&psig=AFQjCNHYZd1K9soIAzEi-IrkMVn2nqX78g&ust=1361030782428743

http://www.google.co.th/url?sa=i&rct=j&q=%E0%B8%A1%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8&source=images&cd=&cad=rja&docid=OQ0ds7Shd0PmXM&tbnid=Kb7qDEmPUzbYCM:&ved=0CAUQjRw&url=http://www.xn--12ca4dscc8ayd2f.com/%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8/&ei=B5MnUYygNce7iAeYmYGYAg&bvm=bv.42768644,d.bmk&psig=AFQjCNEJTtTio3Gd2Fs-PVjMEDsnrUyLYQ&ust=1361634368447520

http://www.google.co.th/url?sa=i&rct=j&q=okra&source=images&cd=&cad=rja&docid=-sCIViJXtDPl8M&tbnid=P6c1Y71JQVf32M:&ved=0CAUQjRw&url=http://www.organicgardeninfo.com/growing-okra.html&ei=XRc-Ua-1NYehiAef4oGoDA&bvm=bv.43287494,d.bmk&psig=AFQjCNHNXFsCF1Qj_tCLo4lJ4XftQvIPpA&ust=1363110097090481

http://www.google.co.th/url?sa=i&rct=j&q=holy+basil&source=images&cd=&cad=rja&docid=wTUQNXatE4y1IM&tbnid=MxUN-J07pNIGBM:&ved=0CAUQjRw&url=http://ucanr.edu/sites/scmg/Vegetable_of_the_Month/July_Vegetable/&ei=-EkDUfu0BIOGrAfWwYCgDw&bvm=bv.41524429,d.bmk&psig=AFQjCNEKVaMmlZrcCVxCitDc9tpYNdpSgQ&ust=1359256440426952



อายเกบเกยวและการดแลรกษา

13

ใบ (ล าตน/ยอด)

ดอก ราก ผล

ปยอนทรย

ชนดปย คณสมบต

ปยหมก ผนแปรไปตามวสดทใหก าเนด

ปยข เปด/ไก N สง อนทรยวตถสง

มกมแกลบและเมลดขาว

ปยข วว N สง มกมเมลดวชพชปน

ปยข คางคาว P, K และจลธาตสง

น าหมก ข นอยกบวสดทน ามาหมก 14

ความตองการธาตอาหารของพช

15

3. ปลกทไหน

16

ควรเลอกพ นททมความอดมสมบรณ

เปนทโลง ไดรบแสงแดด อยใกลแหลงน า

ความตองแสงในการปลกผก

17

ตองการแสงแดดตลอดท งวน (ไมทนรม) เชน

ถวฝกยาว คะนา ผกกาดเขยว กวางตง แตงกวา

แตงโม มะเขอเทศ พรกตางๆ (ยกเวนพรกข หนสวน)

สามารถปลกในทไมมแสงแดดตลอดท งวน (ทนรม)

เชน ชะพล สะระแหน พรกข หนสวน ผกเปด

(ตะไคร ขง ขา โหระพา กะเพรา)

4. ปลกเมอไร

18

สภาพแวดลอม เชน อณหภม ความช นอากาศ

ความช นในดน ฝน แสง และลม

ผกทชอบอากาศเยนในการเจรญเตบโต

o บรอคโคล กะหล าปล ผกกาดเขยวปล

ปวยเหลง มะเขอเทศ พรกหวาน แครอท

o ถวลนเตา ถวปากอา ผกกาดหอมหอ มนฝรง

o ผกทมถนก าเนดในเขตหนาวอน ๆ

ลขสท


มหาวท







19

ผกทปลกไดอากาศอบอนหรอรอน เชน

o แตงกวา ฟกทอง บวบหอม บวบเหลยม บวบง

มะระ ฟกเขยว น าเตา

o ถวฝกยาว ขาวโพดฝกออน กระเจยบเขยว

o ผกบง ผกกาดหอมใบ

o คะนา กวางตง ผกสลด

o ผกเขตรอนอน ๆ

20

ผกทปลกคร งเดยวรบประทานได

ตลอดป เชน

oสะระแหน ผกชฝรง หอมแบง

แมงลก โหระพา กะเพรา ต าลง

ผกบงไทย กระชาย ขง ขา ตะไคร

บวบก

oมะเขอพวง พรกช ฟา พรกข หน

มะเขอตางๆ

ชวงฤดปลกทเหมาะสมของผกบางชนด

21

พช ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย.

คะนา

ผกกาดหอม

ผกบงจน

แตงกวา

บวบ

ถวฝกยาว

พรก

มะเขอ

5. ปลกอยางไร

22

การเลอกเมลดพนธผก

การเตรยมสถานทปลก

การเพาะและดแลรกษาตนกลา

การดแลรกษา ใหน าและปย

การปองกนก าจดศตรพช

การขยายพนธผก

23

1) การเลอกเมลดพนธ

24

บรรจในซองอลมนมฟอยล หรอกระปอง ดานหลงฉลากระบ

ความงอกและอายการท าพนธ ซ อจากบรษททเชอถอได

สของเมลดไมเปลยน ไมมเศษผงปนเปอน

ลขสท


มหาวท







2) การเตรยมสถานทปลก

25

ปยคอก

ปยหมก

เพม

อนทรย-

วตถ

ท าใหดน

รวนซย

ดดซบน า

และธาต

อาหาร

การปรบปรงดน

26

การปลกพชปยสด กอนการปลก เชน ปอเทอง ถวเขยว ถวลสง โสนอนเดย ฯลฯ

27 27

การปลกปอเทอง 45 วน (ระยะออกดอก) ตนขณะทดอกบาน (45-50 วนหลงปลก)

28

การท าความสะอาดดน

ลด/ก าจดเช อสาเหตโรคทางดน

ลดวชพช/ฆาเมลดพนธวชพช

ก าจดแมลงหรอสตวศตรพชในดน 29

การตากดน แดดจด อยางนอย 14 วน

30

ลขสท


มหาวท







3) การเพาะเมลดและการดแลรกษาตนกลา

31

วธการปลกผก

1. การหยอด โรยหรอหวาน

เมลดพนธ (หรอทอนพนธ)

โดยตรงในแปลง

2. การเพาะกลา (หรอช าทอน

พนธ) กอนแลวจงยายปลก

การเพาะเมลด

32

ตนกลาแขงแรงและสม าเสมอ

33

วสดเพาะการคา คอ พทมอส

ขยมะพราวรอน:ปยหมก = 4 : 1

วสดปลก ควรอมน าไดด (แตไมขงแฉะ)

34

4) การดแลรกษาผก

35

• พชตองไมแสดงอาการเหยวเมอมแดดจด

• ไมควรใหน าเมอไมมแสงแดด การใหน า

•ปยหมก ปยคอก ปยพชสด การใหปย

• เมอแสงแดดจดเกนไป ลดการ

สญเสยน า การใหรมเงา

•ลดการระเหยของน าไปจากดน การคลมดน

การใหปย (อนทรย)

36

รองพ นกอนปลก 2 ตนตอไร หรอ 1 กโลกรมตอ

ตารางเมตร

ระหวางการปลก

ผกกนใบ โรยบนผวดน 1 กโลกรมตอตาราง

เมตร ทก 15 วน

ผกกนผล โรยโคนตน 50-100 กรม/ตน หลง

เกบเกยวผลผลต

ลขสท


มหาวท







การใหปยเสรมระหวางการปลก

37

ฉดพนปยน าหมกทางใบเมอพบอาการใบเหลอง

หรออาการขาดธาตอาหาร

อาการขาดธาตแคลเซยมของมะเขอเทศ

38

5. การควบคมก าจดศตรพช

39

เตรยมดนใหอดมสมบรณ ปลอดจากโรคและแมลง

ใชเมลด ทอนพนธ และวสดตางๆ ทปลอดโรคและ

แมลง

ใหน าอยางสม าเสมอและพอเพยง

ท าลายไข ตวออน ตวเตมวย

ท าลายแหลงเพาะพนธเช อโรค

ใชน าหมกสมนไพร หรอสารชวภณฑ

ใชกบดกกาวหรอแสงไฟ ฯลฯ

ความเสยงในการปลกผกอนทรย

40

เดอน 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 น า

ลม

รอน

เช อรา

แมลงปากดด

ตลาด

พรก

ความเสยงในการเพาะเมลด

41

เดอน 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 น า

ลม

รอน

เช อรา


ตลาด

พรก

ปญหาในการเพาะเมลด

1. น ามาก อากาศรอน

2. อาจพบเช อรา

3. แดดนอย ตนกลายด

ไมแขงแรง

การลดความเสยง

42

เดอน 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 น า

ลม

รอน

เช อรา


ตลาด

พรก

การเตรยม

• เตรยมเช อราไตรโค-

เดอรมา

• สรางโรงเรอนชวคราว

• เตรยมซ อเมลด ถาด

เพาะ และวสดเพาะ

เมลด

ลขสท


มหาวท







43

ความเสยงในการดแลรกษา เดอน 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 น า

ลม

รอน

เช อรา


ตลาด

พรก

ปญหาทอาจพบ

1. น ามาก ดน=ช นแฉะ

2. อาจพบเช อราและ


3. อาหารและน าไมพอ

ท าใหดอกรวง

44

การลดความเสยงในการดแลรกษา เดอน 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 น า

ลม

รอน

เช อรา


ตลาด

พรก

การเตรยมกอนปลก

1. ยกแปลงสง ท ารองระบาย

น า

2. ไถพรวนใหดนรวนซย

3. ใสปยอนทรย

4. เตรยมวสดคลมดน ไมค า

5. เตรยมเช อราไตรโคเดอรมา

45

ความเสยงในการดแลรกษา เดอน 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 น า

ลม

รอน

เช อรา


ตลาด

พรก

ปญหาทอาจพบ

1. อาจพบเช อราและแมลง

ปากดด

2. อาหารและน าไมพอท าให

ดอกและผลรวง

46

การลดความเสยงในการดแลรกษา เดอน 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 น า

ลม

รอน

เช อรา


ตลาด

พรก

การปองกน

1. เตรยมเช อราไตรโคเดอร

มาและสารชวภณฑ

ปองกนโรคและแมลง

2. ใหปยอนทรยท งในรป

แหงและน าปย

มาตรฐานการผลตเกษตรอนทรยของไทย

1. ดนไมอยในสภาพแวดลอมทต ากวามาตรฐาน

ก าหนด

2. พ นทปลกตองไมมสารเคมสงเคราะหตกคาง

3. ไมใชสารเคมสงเคราะหในกระบวนการผลต

4. ไมใชเมลดพนธทคลกสารเคมสงเคราะห

5. ไมใชสงทไดจากการตดตอพนธกรรม

6. ไมใชมลสตวทเล ยงอยางผดมาตรฐาน

47

7. ปจจยการผลตจากภายนอกตองไดรบการรบรอง

มาตรฐาน

8. กระบวนการผลตตองปราศจากสงปนเปอนสารเคม

สงเคราะห

9. สงเสรมความหลากหลายทางชวภาพและ

สงแวดลอม

10. ตองไดรบการรบรองมาตรฐานอยางเปนทางการ

48

ลขสท


มหาวท







การเลอกพ นท

49

เปนพ นททไมเคยท าการเกษตรเคมมากอน

ไมนอยกวา 3 ป และเปนทโลงแจง ควรอย

หางจากโรงงาน และแหลงผลตทใชสารเคม

ศกษาประวตพ นท

เลอกปลกพชใหเหมาะสมกบดน

เกบตวอยางดน/พช ไปท าการวเคราะห

รายการสารทไมอนญาตใหใช

50

กากตะกอนโสโครก

ปย แรธาต สารพนใบ สารปรบปรงดนหรอสารเรงการ

เจรญเตบโต ซงไมไดระบไวในรายการทอนญาตใหใช

จลนทรยและผลผลตจากจลนทรย ซงมการ

เปลยนแปลงพนธกรรมโดยวธการตดตอสารพนธกรรม

สารพษตามธรรมชาต เชน โลหะหนกตางๆ ซงจะสงผล

กระทบตอสงแวดลอมและสขภาพของมนษย

ปยเทศบาลหรอปยหมกจากขยะในเมอง

รายการสารทอนญาตใหใช

51

สารอนทรย

1. ปยอนทรยทผลตจากวสดในฟารม

o ปยหมก ไดจากการหมกเศษซากพชและวสดเหลอใช

ทางการเกษตรอนๆ

o ปยคอก ตองไดจากสตวทมการเล ยงแบบธรรมชาต

มการใชสารเรง อาหารทใชไมเปน GMP

o ถาจะมการเตมสารอนนทรยทใหธาตอาหาร จะตอง

เปนสารทอนญาตใหใชไดเทาน น เชน หนฟอสเฟต

52

2. ปยอนทรยทกชนดจากขอ 1 ทผลตจากวสดนอกฟารม ตอง

ไดรบการรบรองอยางเปนทางการกอน

3. ดนพร (peat) ทไมไดเตมสารสงเคราะห

4. ปยชวภาพหรอจลนทรยทพบทวไปตามธรรมชาต

5. สงทไดจากการเปลยนแปลงทางพลวตชววทยา

(biodynamic preparation) และจลนทรยในดน

6. ขยอนทรย (humus) และสงขบถายจากไสเดอนดนและ

แมลง

53

7. ดนอนทรยทไดรบการรบรองอยางเปนทางการ

8. ดนช นบนทปลอดจากการใชสารเคมตองหามเปนเวลา

นานกวา 1 ป และไมมการปนเปอนของสารพษ

9. ผลตภณฑจากสาหรายและสาหรายทะเล ทไดรบการ

รบรองอยางเปนทางการ

10. ปยอนทรยน าทผลตจากพชและสตว และผลตผลจาก

พชและสตวทไมมการปนเปอนของสารตองหาม เชน

น าหมกจากปลา หอยเชอร 54

11. อจจาระและปสสาวะทไดรบการหมกแลว แตใหใชกบพชทไมได

เปนอาหารของมนษย

12. ของเหลวจากระบบน าโสโครกจากโรงงานทผานกระบวนการหมก

โดยไมเตมสารสงเคราะหและไมเปนพษตอสงแวดลอม

13. ของเหลอใชจากกระบวนการในโรงฆาสตว โรงงานอตสาหกรรม

เชน โรงงานน าตาล โรงงานมนส าปะหลง โดยไมเตมสาร

สงเคราะหและไดรบการรบรองฯ

14. สารควบคมการเจรญเตบโตของพชหรอสตว ซงปลอดจากสาร

สงเคราะห

ลขสท


มหาวท







สารอนนทรยทอนญาตใหใช

55

หนและแรธรรมชาต เชน หนบด หนฟอสเฟต หนปนบด

(โดโลไมท) ยบซม แคลเซยมซลเกต แมกนเซยมซลเฟต

แรดนเหนยว แรเฟลดสปาร แรเพอรไลท ซโอไลท เบนโท

ไนท หนโพแทส เกลอโพแทสทมคลอไรดนอยกวา 60%

สารอนนทรยอนๆ เชน แคลเซยมจากสาหราย เปลอกหอย

เถาถาน เปลอกไขบด กระดกปน โพแทสเซยมซลเฟตจาก

กระบวนการทางกายภาพ เกลอสนเธาว โบแรกซ ก ามะถน

และธาตอาหารเสรมทผานการรบรองฯ

สารทอนญาตใหใชควบคมโรค

56

ก ามะถน

บอรโดมกซเจอร

พชสมนไพรและสารสกดจากสมนไพร

คอปเปอรซลเฟต

คอปเปอรไฮดรอกไซด

คอปเปอรออกซคลอไรด

สารทอนญาตใหใชควบคมก าจดแมลง

57

พชหรอสารสกดจากพชสมนไพร เชน ดาวเรอง

พรก

สารโรตโนนจากหางไหลแดง

สารสกดจากสะเดา

สารไพเรทรนจากธรรมชาต

น าสบ

White oil/mineral oil จากธรรมชาต

ไรทนเหนอย จ. ลพบร

58 58

ผลตผกในโรงเรอน

59

การคดบรรจและจดสงถงมอผบรโภค

60

ลขสท


มหาวท





Documents

ภาควิชาพืชสวน คณะเกษตร ... · 2017. 7. 11. · Created Date: 7/8/2017 7:30:57 PM