60
1 KM (Knowledge) เอกสารชุดความรูพระราชบัญญัติ การไกล่เกลี่ยข้อพิพาท พ.ศ.๒๕๖๒ กรมคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพ กองส่งเสริมการระงับข้อพิพาท โทร. 02 141 2769 โทรสาร 02 143 9674

เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

1

KM (Knowledge) เอกสารชดความร พระราชบญญต การไกลเกลยขอพพาท พ.ศ.๒๕๖๒

กรมคมครองสทธและเสรภาพ

กองสงเสรมการระงบขอพพาท

โทร. 02 141 2769

โทรสาร 02 143 9674

Page 2: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

2

เอกสารแนวทางการปฏบตงาน ตามกฎหมายเกยวกบการไกลเกลยขอพพาทภาคประชาชน

(ส าหรบศนยไกลเกลยขอพพาทภาคประชาชน (น ารอง))

กองสงเสรมการระงบขอพพาท กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม

Page 3: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

3

เอกสารแนวทางการปฏบตงาน ตามกฎหมายเกยวกบการไกลเกลยขอพพาทภาคประชาชน (ส าหรบศนยไกลเกลยขอพพาทภาคประชาชน (น ารอง))

ชอหนงสอ เอกสารแนวทางการปฏบตงานตามกฎหมายเกยวกบการไกลเกลยขอพพาทภาคประชาชน (ส าหรบศนยไกลเกลยขอพพาทภาคประชาชน (น ารอง))

พมพครงท ๑

จ านวน ๑๐๐ เลม

ทปรกษา นายสมณ พรหมรส อธบดกรมคมครองสทธและเสรภาพ

นายเกดโชค เกษมวงศจตร รองอธบดกรมคมครองสทธและเสรภาพ

ผเรยบเรยง นายธปภค บรณะสงห ผอ านวยการกองสงเสรมการระงบขอพพาท นายพรภทร บญรอด นกวชาการยตธรรมช านาญการ นายธานท มงทองค า นกวชาการยตธรรมปฏบตการ

พสจนอกษร นางสาวจตรา สรณสร นกวชาการยตธรรมปฏบตการ นางสาวธญญนร กลฉตรฐานนท พนกงานคมครองสทธและเสรภาพ นายบรรกษ ฤทธนาคา เจาหนาทสงเสรมการไกลเกลยระงบขอพพาท

Page 4: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

4

ค าน า รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. .... หมวด ๕ การไกลเกลยขอพพาทภาคประชาชน

มาตรา ๖๘ ถงมาตรา ๗๐ บญญตใหกรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม สงเสรมและสนบสนนใหประชาชนรวมตวกนเปน “ศนยไกลเกลยขอพพาทภาคประชาชน” เพอด าเนนงานเกยวกบการไกลเกลยขอพพาทภาคประชาชน ในกรณขอพพาททางแพงซงมทนทรพยไมมากนกและขอพพาททางอาญาบางประเภท โดยค านงถงความยนยอมของคกรณเปนส าคญ ท าใหปรมาณคดขนสงศาลลดนอยลง ลดปญหาความขดแยง เกดความสมานฉนทขนในสงคม ลดงบประมาณแผนดน และเสรมสรางสงคมใหอยรวมกนอยางปกตสข และกรมคมครองสทธและเสรภาพ อดหนนคาใชจายในการด าเนนการของศนยไกลเกลยขอพพาทภาคประชาชน

เพอเตรยมความพรอมการด าเนนงานเกยวกบการไกลเกลยขอพพาทภาคประชาชน เปนไป ตามบทบญญตแหงกฎหมาย กรมคมครองสทธและเสรภาพ จงไดจดท า “เอกสารแนวทางการปฏบตงาน ตามกฎหมายเกยวกบการไกลเกลยขอพพาทภาคประชาชน (ส าหรบศนยไกลเกลยขอพพาทภาคประชาชน (น ารอง))” เลมน เปนเอกสารแนวทางการปฏบตงานและเปนเครองมอชวยในการท างานผไกลเกลยภาคประชาชน ของศนยไกลเกลยขอพพาทภาคประชาชน (น ารอง) ภายใตโครงการสนบสนนการด าเนนงานตามกฎหมายเกยวกบการไกลเกลยขอพพาทภาคประชาชน ประจ าป พ.ศ. ๒๕๖๒

อนง หากมขอสงสยในการด าเนนงานเกยวกบการไกลเกลยขอพพาทภาคประชาชน สามารถตดตอโดยตรงไดท กองสงเสรมการระงบขอพพาท กรมคมครองสทธและเสรภาพ โทรศพท ๐ ๒๑๔๑ ๒๗๗๐ – ๗๖ โทรสาร ๐ ๒๑๔๑ ๙๖๗๔

คณะผจดท า

Page 5: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

สารบญ หนา

๑. ความรเบองตนเกยวกบการไกลเกลย ๑ ๒. ประโยชนของการไกลเกลย ๕ ๓. คณลกษณะและการขนทะเบยนของผไกลเกลย ๗ ๔. บทบาทหนาทของผไกลเกลย ๘ ๕. ประเภทขอพพาทของการไกลเกลย ๑๐ ๖. กระบวนการไกลเกลยขอพพาท ๑๙ ๗. การตงขอรงเกยจ การถอดถอน การเพกถอน และบทลงโทษ ๔๐ ภาคผนวก ๔๒ - แบบตรวจสอบ (Check List) ประกอบการจดกระบวนการไกลเกลยขอพพาท ของศนยไกลเกลยขอพพาทภาคประชาชน (น ารอง) ๔๓ - แบบค ารองขอไกลเกลยขอพพาท (กสร. ๑) ๔๕ - หนงสอสอบถามการตอบรบเขารวมกระบวนการไกลเกลยขอพพาท ๔๗ - หนงสอแจงผลการตอบรบเขารวมกระบวนการไกลเกลยขอพพาท ๔๘ - หนงสอตอบรบเขารวมกระบวนการไกลเกลยขอพพาท ๔๙ - ตวอยางหนงสอขออนมตจดประชม ๕๐ - ตวอยางสญญายมเงน ๕๑ - ตวอยางหนงสอเชญเขารวมกระบวนการไกลเกลย ๕๓ - ใบลงทะเบยนการประชมไกลเกลยขอพพาท ๕๖ - บนทกขอตกลงระงบขอพพาท (กสร. ๒) ๕๗

Page 6: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

เมอเกดขอพพาทระหวางกน คพพาทตางตองการไดรบความยตธรรม การไกลเกลยขอพพาท

เปนกระบวนการท เปดโอกาสใหค พพาทไดพดคยกน เพอหาแนวทางระงบขอพพาทททกฝายพงพอใจ โดยมคนกลางท าหนาทชวยเหลอ และอ านวยความสะดวกใหคพพาทไดมโอกาสพดคยเสนอทางออกรวมกน น าไปสการแกไขขอพพาทดวยความพงพอใจของคพพาท

การไกลเกลย เปนวธการระงบขอพพาทรปแบบหนง ซงถอเปนการระงบขอพพาททางเลอก (Alternative Dispute Resolution - ADR) คอ ทางเลอกอนนอกจากใหศาลชขาดตดสน และการไกลเกลยน กลาวไดวาเปนการระงบขอพพาททถกน าเอามาใชมากทสด เพราะมวธการทส าคญคอแกไขปญหาฟนฟความสมพนธ และเยยวยาความเสยหาย ซงท าใหไดทางออกทคกรณทงสองฝายพงพอใจ (Win-Win)๑

ไกลเกลย (Mediation) หมายถง กระบวนการจดการความขดแยงทอาศยบคคล ซงไดรบการยนยอมจากคขดแยง มความเปนกลาง และไมฝกใฝฝายใด มทกษะความเชยวชาญในการจดการความขดแยงอยางสรางสรรค เปนผด าเนนกระบวนการ (Facilitate) ใหเกดขอตกลงอนเกดจากการเสนอของทงสองฝาย แตไมใช ผตดสนชขาดในขอพพาท๒

การไกลเกลยขอพพาท หมายความวา การด าเนนการเพอใหคกรณม โอกาสเจรจาตกลงกน ระงบขอพพาททางแพงและอาญาโดยสนตวธและปราศจากการวนจฉยชขาดขอพพาท ทงน ไมรวมถงการไกลเกลย ขอพพาททด าเนนการในชนศาลและในชนการบงคบคด๓

กระบวนการไกลเกลยขอพพาท คอ การระงบขอพพาทโดยมบคคลทสามเขามาชวยเหลอในการเจรจาตอรอง ปจจบนแนวทางดงกลาวมสถานะเปนกระบวนการระงบขอพพาททางเลอกทมจดเดนในแงประสทธภาพ การสงเสรมใหคพพาทบรรลผลประโยชนรวมกนแทนการสคดเพอหาผแพผชนะและการชวยแบงเบาภาระคดจากศาล

การไกลเกลยในชนศาล๔ การไกลเกลยเปนการคนหาความพอใจของคความวาจะยตขอพพาทซงมอยหรอจะมขน ในอนาคตให

เสรจไปดวยวธการใด อยางไรโดยผไกลเกลยจะไมชผลคดออกมาวาคความฝายใดถกหรอคความฝายใดผด หรอคาเสยหายทแทจรงนนเปนเทาใด การไกลเกลยมจดมงหมายสดทาย คอ คความตกลงกนได และท าสญญาประนประนอมยอมความกน ดงนน หนาทหลกของผไกลเกลยคอเปนสอใหคความไดตดตอเจรจากน ชวยใหคความไดเขาใจถงสงทตนตองการและสทธทตนจะพงไดรบ รวมทงชวยชแนะทางแกไขปญหา กบชวยก าหนดทางเลอกท

๑ โชตชวง ทพวงศ, คมอนกเจรจาไกลเกลย, โดย ศนยสนตวธสาธารณสข ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข, (กรงเทพ :

ส านกงานกจการโรงพมพองคการสงเคราะหทหารผานศก, ๒๕๕๘), หนา ๑๑. ๒ โชตชวง ทพวงศ, คมอนกเจรจาไกลเกลย, โดย ศนยสนตวธสาธารณสข ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข, (กรงเทพ :

ส านกงานกจการโรงพมพองคการสงเคราะหทหารผานศก, ๒๕๕๘), หนา ๑๑. ๓ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ...., มาตรา ๓. ๔ ตะวน มานะกล, กระบวนการไกลเกลยขอพพาทในประเทศไทย, ส ารวจองคความรเพอการปฏรปประเทศไทย.

(กรงเทพมหานคร : มลนธสาธารณสขแหงชาต).

ความรเบองตนเกยวกบการไกลเกลย

Page 7: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

น าไปสขอตกลง และเมอคความตกลงกนไดกชวยรางสญญาประนประนอมยอมความดวย แนวคดหลกของระบบไกลเกลยนน อาจแยกไดเปน ๓ ประการ๕ คอ

(๑) ทกฝายตองสมครใจเขาสระบบไกลเกลย กลาวคอ การน าคดเขาสระบบไกลเกลยนนคความ ทกฝายตองสมครใจทจะใหผพพากษาไกลเกลยและผพพากษากตองสมครใจเขาท าหนาทเปนผไกลเกลยดวยในระหวางไกลเกลยหากคความฝายใดไมสมครใจทจะท าการไกลเกลยตอไปกเพยงแตแถลงแจงความประสงคให ผไกลเกลยทราบ ผไกลเกลยจะตองสงส านวนคนสการพจารณาตามปกตทนท ส าหรบความสมครใจของผพพากษานน จะแสดงออกมาดวยการสมครเขาเปนผพพากษาในคณะไกลเกลยตงแตแรกแลว

(๒) การไกลเกลยเปนการท าใหคความเกดความพอใจแลวตกลงระงบขอพพาทกน ดงนน แนวทางในการไกลเกลยจงตางจากกระบวนพจารณาปกต กลาวคอ การพจารณาคดตามปกตเปนการคนหาขอเทจจรงในประเดนส าคญทคความโตแยงกนหรอเปนการคนหาความเสยหายทแทจรง แตการไกลเกลยเปนการคนหาความพอใจของคความ การคนหาความพอใจของคความเปนหวใจของการไกลเกลยและผไกลเกลยจะตองคนใหไดวาความพอใจของคความอยตรงจดไหน หากคนไดผไกลเกลยกจะทราบแนวทางการไกลเกลยและทราบจดทจะประสานประโยชนของคความใหเปนทพอใจแกทกฝาย

(๓) ระบบไกลเกลย เปนระบบทมพนฐานมาจากอ านาจการไกลเกลยของผพพากษาตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพง แตไดรบลดขนตอนการปฏบตวธการท างาน และอ านาจของผพพากษาลงมา เพอลดอปสรรคตาง ๆ จากการใชอ านาจของผพพากษาตามปกต

การไกลเกลยในชนฝายปกครอง๖ กรมการปกครองซงเปนองคกรหนงทสงกดกระทรวงมหาดไทยมภารกจทส าคญ ไดแก การรกษาความ

สงบเรยบรอยและความมนคงของประเทศ การอ านวยความเปนธรรมในสงคม การปกครองทองท การอาสารกษาดนแดน และการทะเบยน เพอใหประเทศมความมนคงปลอดภยไดรบการบรการทสะดวกรวดเรว และกอใหเกดความสงบสขในสงคมอยางยงยน โดยมขาราชการฝายปกครองในสวนกลางและสวนภมภาคเปนผปฏบตและด าเนนงานในหลายภารกจ ซงภารกจทส าคญคอการอ านวยความเปนธรรมใหแกประชาชน เปนภารกจทจะตองใหความชวยเหลอประชาชนใหไดรบความเปนธรรม มขนตอนการปฏบตหลายขนตอนทจะตองด า เนนการใหเปนไปตามกฎหมาย โดยใหประชาชนทไดรบความเดอดรอน อาจเปนฝายผไดรบความเสยหายหรอฝายผถกกลาวหาใหไดรบความเปนธรรมอยางเสมอภาค สามารถอ านวยประโยชนใหกบประชาชนและสงคมโดยรวมได อยางมประสทธภาพ ซงตองมการด าเนนการรองรบการปฏบตงาน ทงสวนกลางและสวนภมภาค โดยกรมการปกครองเปนศนยกลางใหความชวยเหลอแกประชาชนทไดรบความไมเปนธรรม แกไขปญหาความเดอดรอนของประชาชนและลดความขดแยงในพนท รวมถงการใหประชาชนมโอกาสในการมสวนรวมในการตรวจสอบการปฏบตหรอละเลยไมปฏบตหนาทของเจาหนาทของรฐทกอใหเกดความเสยหายแกประชาชนโดยไมเปนธรรม ไมวาการนนจะชอบดวยอ านาจหนาทหรอไมซงการด าเนนการดานการไกลเกลยกรณขอพพาททางแพงและอาญานนเปนหนงใน

๕ กองสงเสรมการระงบขอพพาท กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม, การมสวนรวมของเครอขายและ

อาสาสมครคมครองสทธและเสรภาพในการไกลเกลยขอพพาทในชมชน, การจดการความร ประจ าป ๒๕๕๙. ๖ อาทตย บญญะโสภต, (๒๕๕๙), หลกนตธรรมกบการไกลเกลยและประนอมขอพพาทของพนกงานฝายปกครอง ตาม

พระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน พ.ศ. ๒๕๓๔, www.constitutionalcourt.or.th

Page 8: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

หาของการด าเนนงานศนยอ านวยธรรมอ าเภอและเปนภารกจเพอชวยเหลอและใหบรการประชาชนในพนท ๗๖จงหวด ทศนยด ารงธรรมอ าเภอตงอยทง ๘๗๘ แหง

การเจรจา คอการทมคกรณมาเจรจากนทงสองฝายลกษณะส าคญของการเจรจาในปจจบนเขาใจวา การเจรจาเปนวธการทดทสดเปนความสมครใจของคพพาททงสองฝายทจะเจรจากน

การไกลเกลย หลกเกณฑทส าคญของการไกลเกลย คอ มบคคลทสามเขามาชวยเจรจาไกลเกลย หนาทส าคญของผไกลเกลย คอ ชวยเหลอในการเจรจาของคพพาททงสองฝาย ไมใชท าหนาทเปนผตดสนชขาดแตอยางใด ท าอยางไรใหคพพาททงสองฝายไดเจรจากนเกดจากความสมครใจของคพพาท การด าเนนการในการไกลเกลยเปนความลบ

การไกลเกลยในชนชมชน๗ การไกลเกลยขอพพาทในชมชนเปนกระบวนการหนงทสรางความเปนธรรมทางสงคม กระบวนการ

ยตธรรมทางเลอกทเปดโอกาสใหคกรณหรอคขดแยงสามารถเยยวยาแกไขปญหาตาง ๆ รวมกน ตลอดจนการสรางแนวทางหรอรปแบบทจะชดใช ชดเชยความเสยหายทสรางความพงพอใจรวมกนในแงของกระบวนการไกลเกลยมกใชคนกลาง คณะกรรมการ หรอบคคลทมความนาเชอถอเปนคนกลางในการไกลเกลย โดยเปดโอกาสใหคกรณไดแสดงความเหน คนหาทางเลอกทสรางความพงพอใจรวมกน

การไกลเกลยดวยกระบวนการยตธรรมเชงสมานฉนท๘ กระบวนการยตธรรมเชงสมานฉนท หมายถง กระบวนการใด ๆ ทสรางความสมพนธระหวางผกระท า

ความผดและผเสยหายกลบคนสความสมพนธทดตอกน โดยใชวธการสรางกระบวนการทมสวนรวมหลายฝาย ไดแก ฝายผกระท าความผด ฝายผ เสยหาย สงคมชมชน และเจาพนกงานในกระบวนการยตธรรม ทงน กระบวนการดงกลาวด าเนนการโดยวตถประสงคเพอสรางความสมพนธทด แทนการลงโทษจ าคกหรอลงโทษอนตามทกฎหมายก าหนด ซงอาจหมายความรวมถง การเจรจา การไกลเกลย การประชมกลมเพอระงบขอพพาท

กระบวนการยตธรรมเชงสมานฉนทในรปแบบของการไกลเกลยขอพพาทระหวางผเสยหายและผกระท าความผด จะเปนการน าเอาบคคลทงสองฝาย คอ ผเสยหายและผกระท าความผดมาพบปะกนเพอพดคยประนอมขอพพาทโดยผประนอมขอพาทจะเปนอาสาสมครทไดรบการอบรมมาเปนอยางด ซงโดยทวไปผประนอมขอพพาทจะท าหนาทโนมนาวใหทงผเสยหายและผกระท าความผดพดถงเรองราวทเกดขน ความเดอนรอน และความเสยหายจากการกระท าความผดและจะมการตงค าถาม (ทอาจม) ตออกฝาย และจบดวยการหาขอสรป เพอการชดใชและเยยวยาผลของการกระท าความผดทเกดขน

นอกจากน กระบวนการดงกลาวจะตองไดรบความรวมมอจากผทเกยวของโดยเฉพาะผเสยหายและ ผทกระท าความผด และมกระบวนการผลกดนใหคกรณตกลงกนเพอเปดโอกาสใหผกระท าความผดชดใชความเสยหายทเกดขน กระบวนการประนอมขอพพาทจะตงอยบนจดหมายหลก ๓ ประการ คอ

(๑) ความยตธรรม จะเกดจากการทคกรณหนหนามาพดคยเกยวกบเรองราวทเกดขน อนท าใหผเสยหายมโอกาสทจะพดวาผกระท าผดไดท าอะไร ผเสยหายไดรบผลกระทบจากการกระท าผดอยางไร ทงมโอกาสรบฟงเหตผลทผกระท าความผดไดกระท าผดลงไป

๗ ธระ สนเดชารกษ และคณะ, โครงการวจยการถอดบทเรยนการไกลเกลยขอพพาทในชมชน เพอเสรมสรางความเขมแขงของ

ชมชน (รายงานวจย), โดย ส านกกจการยตธรรม กระทรวงยตธรรม, (๒๕๖๑), หนา ๙-๑๐. ๘ จฑารตน แกวกญญา, สกระบวนทศนใหมของระบบกฎหมายไทยโครงการพฒนาระบบกฎหมายไทย, www.krisdika.go.th

Page 9: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

(๒) การท าความดเพอแกตว เปนการเปดโอกาสใหผกระท าความผดท าความดเพอชดใชความผดทไดกระท าไป โดยการแสดงความรบผดชอบวาจะแกไขหรอเยยวยาสงทตนเองไดกระท าผดไปแลวอยางไร ซงกระบวนการเหลานเปนการแสดงใหเหนภาพทชดเจนของการกระท าความผดและความเสยหายทเกดขน และผกระท าความผดจะท าความดเพอแกตวอยางไรเมอกลาวถงเรองทจะเกดขนในอนาคต และ

(๓) มาตรการในการปรบปรงตวเพอไมใหผกระท าผดไปกระท าความผดขนอกในอนาคต จะเปนการตกลงทเกยวเนองกบการชดใช และกระบวนการตดตามผล คอ การก าหนดมาตรการในการปรบปรงตวเพอไมใหผกระท าผดไปกระท าความผดขนใหมในอนาคต นนคอ นอกจาก ผเสยหายและผกระท าความผดจะไดขอตกลงเรองการชดใชความเสยหายทเกดขนจากความผดทไดกระท าลงไปแลวในกระบวนการประนอมขอพพาทมกจะกลาวถงมาตรการทจะท าใหผกระท าความผดท าตวดขน ไมวาจะเปนการแกปญหาการใชยาเสพตด ตดสรา ความอดทนตอความเครยดทเกดขนจากสภาพแวดลอมทมความดน แผนการบรหารเวลา และกจกรรมทคดจะท า เชน การหางานท าการท างานอดเรก และการมสวนรวมในสงคม

Page 10: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

การไกลเกลยขอพพาทกอใหเกดประโยชนทงกบคกรณและยงเปนการเสรมสรางประสทธภาพ

ในการอ านวยความยตธรรมใหแกประชาชน ซงอาจจะสรปได ดงน๙ (๑) ประหยดเวลาและคาใชจาย (Saving of Time and Money) การไกลเกลยขอพพาทหรอ

อนญาโตตลาการแลวอาจใชเวลาเพยงสปดาห วนหรอชวโมง อนเปนการประหยดคาใชจายของทงคความและ ทางราชการ โดยทหนวยงานหรอองคกรผจดการไกลเกลยจดบรการใหฟร คกรณไมตองเสยคาใชจาย ไมเสยคาปวยการผไกลเกลย และการไกลเกลยไมจ าเปนตองมทนายความ ดงนน การจดการความขดแยงดวยวธ การไกลเกลยจงประหยดคาใชจายไดมาก

(๒) เปนทยต (Finality) คดทคพพาทสามารถตกลงกนไดโดยวธการไกลเกลยนนท าให ขอพพาทไดขอยต ลดปญหาของการอทธรณตอไป

(๓) การยอมรบของคพพาท (Compliance) การทคความสามารถหาขอยตไดดวยตนเอง มการยอมรบปฏบตตามขอตกลงนนมากกวาการทศาลมค าพพากษาซงจะตองมการบงคบคดตอไป

(๔) ขอยตทไดนนมความเหมาะสมกบค พพาท (Custom Made Solution) เนองจากค พพาทสามารถเลอกทจะท าใหขอตกลงอยางไรกไดตราบเทาทไมขดตอกฎหมาย

(๕) เปนความลบ (Confidentiality) การไกลเกลยเปนเรองเฉพาะระหวางคกรณการประชมไกลเกลยจะมเฉพาะคกรณกบผไกลเกลย และบคคลภายนอกทคกรณเหนพองตองกนใหเขารวมประชมไดเทานน ทงขอเทจจรงทคกรณพดคยกนในการไกลเกลยถอเปนความลบ หามคกรณและผ ไกลเกลยเปดเผยตอบคคลภายนอก นอกจากน คกรณยงอาจมขอตกลงกนอกดวยวา ขอเทจจรงทไดจากการไกลเกลย หามไมใหคกรณน าไปใชอางองในการพจารณาคดของศาล

(๖) การควบคมกระบวนการระงบขอพพาท (Process Control) ค พพาทสามารถควบคมกระบวนการไกลเกลยขอพพาทไดมากกวาการด าเนนคดในศาล โดยสามารถคดเลอกบคคลทเปนกลางใหมา ท าหนาทก าหนดประเดนหรอความตองการทแทจรงในการไกลเกลยข อพพาทและแสวงหาทางออกเพอยต ขอพพาท โดยคพพาทมโอกาสทจะไดพดและตดสนวาผลทไดรบจะผกพนกนหรอไม ซงจะเปนการหลกเลยงความไมแนนอนทอาจเกดขนโดยการพพากษาคด

(๗) ขอตกลงระหวางคพพาทสามารถบงคบได (Enforceable Agreement) ผลของการระงบ ขอพพาทจากวธการไกลเกลยขอพพาทเปนขอตกลงรวมกนอนมลกษณะสญญาทคพพาทลงนามและ มผลผกพนเปนสญญาประนประนอมยอมความ แมวาอาจมการตรวจสอบจากศาลในบางกรณ

(๘) รกษาความสมพนธระหวางกนไดหรอกอใหเกดความสมพนธในระยะยาว (Preservation or Enhancement of Long-term Relationships) การระงบขอพพาทเปดโอกาสใหคพพาทสามารถหาขอยต ในปญหาทแทจรงไดและคพพาทยอมสามารถแกไขปญหาระหวางกนได

(๙) ความยดหยน (Flexibility) คพพาทสามารถเลอกใชการไกลเกลยขอพพาททงหมด หรอในประเดนใดประเดนหนงในคดกได สวนทเหลออาจใหมการด าเนนคดในศาลตอไป

๙ ส านกระงบขอพพาท ส านกงานศาลยตธรรม, (๒๕๕๑), หนา ๑๙-๒๑.

ประโยชนของการไกลเกลย

Page 11: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

(๑๐) คณภาพ (Quality) บคคลทมาท าหนาทในการไกลเกลยขอพพาทมกเปนบคคลทมความสามารถ หรอเชยวชาญในเรองนน ๆ โดยมการควบคมการท างานโดยประมวลจรยธรรม

(๑๑) ยงคงสทธในการด าเนนคดในศาล (Right to Trial) การไกลเกลยขอพพาทเปนเพยงสวนเสรมส าหรบการด าเนนคดในศาลไมใชเปนการแทนท คกรณยงคงมสทธในการด าเนนคดในศาล หากคกรณมความตองการเชนนน

(๑๒) ไมเปนทางการ การไกลเกลยมวธพจารณาทแตกตางจากการพจารณาคดของอนญาโตตลาการหรอศาล โดยการไกลเกลยตองการบรรยากาศการพดคยเจรจาทไมเปนทางการ แตเปนกนเอง และยดหยน ผอนคลาย ไมเครงครด เพอใหคกรณไดพดคยเจรจากนดวยความสบายใจไมตงเครยด เกดความไววางใจ และกลาเปดเผยความตองการทแทจรงของตน๑๐

๑๐ โชตชวง ทพวงศ, คมอนกเจรจาไกลเกลย, โดย ศนยสนตวธสาธารณสข ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข, (กรงเทพ :

ส านกงานกจการโรงพมพองคการสงเคราะหทหารผานศก, ๒๕๕๘), หนา ๓๕.

Page 12: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๑. ผไกลเกลยตองเปนผมคณสมบตและไมมลกษณะตองหาม ดงตอไปน๑๑ ๑.๑ คณสมบต (๑) ผานการอบรมการไกลเกลยขอพพาทตามหลกสตรทคณะกรรมการพฒนาการ

บรหารงานยตธรรมตามกฎหมายวาดวยการพฒนาการบรหารงานยตธรรมแหงชาตรบรอง (๒) เปนผมประสบการณในดานตาง ๆ อนจะเปนประโยชนแกการไกลเกลยขอพพาท ๑.๒ ลกษณะตองหาม (๑) เคยรบโทษจ าคกโดยค าพพากษาถงทสดใหจ าคก เวนแตเปนโทษส าหรบความผดทได

กระท าโดยประมาทหรอความผดลหโทษ (๒) เปนคนไรความสามารถ คนเสมอนไรความสามารถ หรอคนวกลจรตหรอจตฟนเฟอน

ไมสมประกอบ (๓) เคยถกเพกถอนการเปนผไกลเกลยตามพระราชบญญตน และยงไมพนหาปนบถงวนยน

ค าขอรบหนงสอรบรองการขนทะเบยนเปนผไกลเกลย ๒. บคคลใดมคณสมบตและไมมลกษณะตองหามตามขอ ๑ และมความประสงคจะขนทะเบยนเปน

ผไกลเกลย ใหยนค าขอตอกรมคมครองสทธและเสรภาพซงมหนาทและอ านาจก ากบดแลการไกลเกลยขอพพาทของศนยไกลเกลยขอพพาทภาคประชาชน ทงน การยนค าขอขนทะเบยนใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการและเงอนไขทนายทะเบยนประกาศก าหนด๑๒

๑๑ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ...., มาตรา ๑๐. ๑๒ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ...., มาตรา ๙.

คณลกษณะและการขนทะเบยนของผไกลเกลย

Page 13: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

บทบาทโดยรวมของผไกลเกลย คอ การเปนคนกลาง ทชวยท าใหคความทงสองฝายกลบมาคนดกนอก

สามารถแกปญหาทพพาทกนไดในลกษณะทคความทงสองฝายตางกยอมรบไดโดยน าคความ ทงสองฝายมาพบปะกนซงหนาเพอเจรจากนเปดโอกาสใหมการสอสารตดตอกนชวยขจดความเปนศตรทมตอกน เสาะหาขอมลทจะชวยใหการเจรจาส าเรจ ขจดความยงยากตาง ๆ ทขดขวางการเจรจาออกเสย แปลและตความในเรองทเจรจาใหแกคความโดยท าใหแนใจวาคความแตละฝายเขาใจในสงทคความฝายตรงขามก าลงพด ชวยเพมการรบรและความเขาใจซงกนและกนระหวางคความ รวมทงท าใหแนใจวาคความแตละฝายเขาใจตรงกนกบสงทคความอกฝายหนงรบร และเขาใจ สอนคความเกยวกบการเจรจาตอรองวาจะเจรจาตอรองใหไดผลดไดอยางไร อ านวยความสะดวกเกยวกบการเจรจา เชน ด าเนนการประชมใหเรยบรอย ท าใหการเจรจาราบรน เหนไดถงความเปนกลาง ท าใหการไกลเกลยเปนกระบวนการทไมยงยาก คอยระวงมใหการเจรจาลมเหลว ลงกลางคน ขอแรงสนบสนนจากบคคลภายนอกทมอทธพลตอคความทงสองฝายกระตนใหคความพจารณาดวาคความฝายตรงขามมองปญหาอยางไร ท าใหคความแตละฝายคดถงปญหาไดถถวนใหคความแสดงเหตผล เกยวขอเทจจรง ขอเรยกรอง ความคดเหน และจดยนของตน แนะน าและชวยเหลอคความในการประเมนคาใชจายความเสยหายและเวลาทตองเสยไปซงอาจเกดขนจากการด าเนนคดทางศาลและผลประโยชนทอาจเกดขนจาการทท าการไกลเกลยไดส าเรจเปรยบเทยบกน พดโตเถยงคความดวยการยกขอสงสยตาง ๆ ขนใหปรากฎอยในจตใจของคความแตละฝายเพอใหจดยนของคความออนตวลง ใชกลยทธตาง ๆ เชน การประชมฝายเดยว เพอใหคความสะดวกใจในการเปดเผยขอมลเสนอขอตอรองหรอเสนอทางออกในการแกไขปญหาเลอนการประชมออกไปเมอเกดสภาวะชงกงน ในการเจรจาหรอหาขอมลเพมเตมเปนตน การไกลเกลยขอพพาทผไกลเกลยไมมอ านาจในการก าหนดขอตกลงใหแกคความแตอยางใดไมมอ านาจในการตดสนขอพพาท เชน ผพพากษา แตผไกลเกลยเขามาเปนคนกลางเพยงเพอเขาชวยใหการเจรจาตอรองงายเขาเกดความสะดวกในการเจรจาและชวยใหคความคนพบทางออกของปญหาทเปนทพอใจของทกฝาย๑๓

๑. ผไกลเกลยมหนาทและอ านาจ ดงน๑๔ ๑.๑ ก าหนดแนวทางและจดใหมการไกลเกลยขอพพาท ๑.๒ ชวยเหลอ อ านวยความสะดวก และเสนอแนะคกรณในการแสวงหาแนวทางยตขอพพาท ๑.๓ ด าเนนการไกลเกลยขอพพาทดวยความเปนธรรม ๑.๔ จดท าขอตกลงระงบขอพพาทตามผลของการไกลเกลยขอพพาท ในกรณทผไกลเกลยกระท าการตามหนาทโดยสจรต ยอมไดรบการคมครองไมตองรบผดทงทางแพงและ

ทางอาญา ๒. ผไกลเกลยตองถอปฏบตตามจรยธรรม ดงตอไปน๑๕ ๒.๑ ปฏบตหนาทดวยความเปนกลาง อสระ ยตธรรม และไมเลอกปฏบต

๑๓ กองสงเสรมการระงบขอพพาท กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม, การมสวนรวมของเครอขายและ

อาสาสมครคมครองสทธและเสรภาพในการไกลเกลยขอพพาทในชมชน. การจดการความร ประจ าป ๒๕๕๙. ๑๔ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ...., มาตรา ๑๑. ๑๕ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ...., มาตรา ๑๒.

บทบาทหนาทของผไกลเกลย

Page 14: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๒.๒ เขารวมการไกลเกลยขอพพาททกครง ในกรณทไมอาจเขารวมการไกลเกลยขอพพาทได ตองแจงเหตผลและความจ าเปนลวงหนาใหหนวยงานซงด าเนนการไกลเกลยขอพพาททราบ

๒.๓ ปฏบตหนาทดวยความรวดเรว ไมท าใหการไกลเกลยขอพพาทลาชาเกนสมควร ๒.๔ ซอสตยสจรต และไมเรยกหรอรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดจากคกรณหรอบคคลอนทม

สวนเกยวของกบขอพพาท ๒.๕ ปฏบตหนาทไกลเกลยขอพพาทดวยความสภาพ ๒.๖ รกษาความลบทเกยวของกบการไกลเกลยขอพพาท ๒.๗ ไมกระท าการในลกษณะเปนการชขาดขอพพาทหรอบงคบใหคกรณฝายหนงฝายใดลงลายมอชอ

ในขอตกลงระงบขอพพาท ๒.๘ กรณอนตามทรฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรมก าหนดในกฎกระทรวง

๓. ผไกลเกลยตองเปดเผยขอเทจจรงทอาจเปนเหตอนควรสงสยถงความเปนกลางและความเปนอสระของตนในการปฏบตหนาทเปนผไกลเกลยใหคกรณทราบโดยเฉพาะทเกยวพนกบคกรณไมวาฝายใดในเรอง ดงตอไปน๑๖

๓.๑ เปนคหมนหรอคสมรส ๓.๒ เปนบพการหรอผสบสนดานไมวาชนใด ๆ หรอเปนพนองหรอลกพลกนองนบไดเพยงภายใน

สามชน หรอเปนญาตเกยวพนทางแตงงานนบไดเพยงสองชน ๓.๓ เปนหรอเคยเปนผแทนโดยชอบธรรมหรอผพทกษหรอผแทนหรอตวแทน ๓.๔ เปนเจาหนหรอลกหน หรอเปนนายจางหรอลกจาง

๔. หามมใหผไกลเกลยกระท าการหรอจดใหกระท าการใด ๆ ทเปนการบงคบ ขเขญ หลอกลวง หรอกระท าการโดยมชอบดวยประการใด ๆ เพอใหคกรณท าขอตกลงระงบขอพพาท๑๗

๑๖ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ...., มาตรา ๑๓. ๑๗ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ...., มาตรา ๑๖.

Page 15: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๑๐

การไกลเกลยขอพพาทเปนการระงบขอพพาททางเลอก (Alternative Dispute Resolution) ทถก

น ามาใชเพอเปนวธการทดแทนหรอวธการเสรมการระงบขอพพาทโดยการด าเนนคดในศาล โดยมวตถประสงคใหปรมาณคดทจะตองเขาสการสบพยานซงใชระยะเวลานานมจ านวน ลดนอยลงตามตามจ าเปนและท าใหการด าเนนคดโดยทวไปเปนไปอยางมประสทธภาพสงสด วธการตาง ๆ ดงกลาว ไดแก การเจรจาตอรอง การไกลเกลยขอพพาทและการอนญาโตตลาการ

การไกลเกลยขอพพาท (Mediation) เปนอกทางเลอกหนงนอกจากการด าเนนคดทางศาล (Litigation) หรอการอนญาโตตลาการ (Arbitration) ซงตองมบคคลทสามเปนผชขาดตดสนขอพพาท แตส าหรบการไกลเกลยขอพพาทแมจะใชบคคลทสามชวยเหลอในการตกลงเจรจาเพอระงบขอพพาทกเปนเพยง ผเสนอแนะแนวทางและหาทางออกใหคพพาทเทานน ไมมอ านาจตดสนชขาดเหมอนศาลหรออนญาโตตลาการ ผลของการตกลงเจรจากเกดจากการตดสนใจของคพพาทเองโดยตรง๑๘

หนวยงานทด าเนน การไกลเกลย

ประเภทขอพพาท๑๙

หนวยงานของรฐ หรอ หนวยงานอนของรฐ

พนกงานสอบสวน (ในชนการสอบสวน)

ภาคประชาชน (กรมคมครองสทธและเสรภาพ)

๑. คดอาญาทอยในอ านาจของศาลเยาวชนและครอบครว ตามกฎหมายวาดวยศาลเยาวชนและครอบครวและวธพจารณาคดเยาวชนและครอบครว

๒. ขอพพาททางแพง ๒.๑ ขอพพาทเกยวดวยสทธ

แหงสภาพบคคล สทธในครอบครว หรอ กรรมสทธในอสงหารมทรพย

๒.๒ ขอพพาทเกยวกบทดนทมใชขอพพาทเกยวดวยกรรมสทธ

๒.๓ ขอพพาทระหวางทายาทเกยวกบทรพยมรดก ๒.๔ ขอพพาทอนนอกจากขอ ๒.๒ และขอ ๒.๓ ทมทนทรพยไมเกนตามทกฎหมายก าหนด

ไมเกน ๕ ลานบาท

ไมเกน ๕ แสนบาท

๓. ขอพพาททางอาญา ๓.๑ ความผดอนยอมความได

๑๘ ส านกงานศาลยตธรรม, (๒๕๕๑) , หนา ๑-๙. ๑๙ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ...., มาตรา ๘ มาตรา ๒๐ มาตรา ๓๕ และมาตรา ๔๑.

ประเภทขอพพาทของการไกลเกลย

Page 16: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๑๑

หนวยงานทด าเนน การไกลเกลย

ประเภทขอพพาท๑๙

หนวยงานของรฐ หรอ หนวยงานอนของรฐ

พนกงานสอบสวน (ในชนการสอบสวน)

ภาคประชาชน (กรมคมครองสทธและเสรภาพ)

๓.๒ ความผ ดลห โทษตามมาตรา ๓๙๐ ถงมาตรา ๓๙๕ และม า ต ร า ๓ ๙ ๗ แ ห ง ป ร ะ ม ว ลกฎหมายอาญา และความผดลหโทษอนท ไมกระทบตอสวนรวมตามทกฎหมายก าหนด

๓.๓ ความผดทมอตราโทษจ าคกอยางสงไมเกน ๓ ป ตามมาตรา ๒๙๔ วรรคหน ง มาตรา๒๙๕ มาตรา ๒๙๖ มาตรา ๒๙๙ วรรคหน ง มาตรา ๓๐๐ และมาตรา ๓๓๔

Page 17: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๑๒

ประเภทขอพพาทการด าเนนการไกลเกลยขอพพาทภาคประชาชน

ล าดบ ประเภทขอพพาท บทบญญตตามรางพระราชบญญตฯ ค าอธบาย (เพมเตม) หมายเหต ๑ ขอพพาททางแพง

๑.๑ กรณทไมสามารถกระท าได สทธแหงสภาพบคคล

สทธแหงสภาพบคคล หมายถง ขอพพาทเกยวกบสทธของบคคลทมอยตามกฎหมาย ไมวาในเรองสถานะหรอความสามารถของบคคลนบแตเรมสภาพบคคลเมอคลอดแลวอยรอดเปนทารกและสนสดลงเมอตาย ซงเปนสทธทบญญตไวในประมวลกฎหมายแพงและพาณชย บรรพ ๑ ลกษณะ ๒ หมวด ๑ สวนท ๑ คอ บทบญญตวาดวยสภาพบคคลตงแตมาตรา ๑๕ ถงมาตรา ๑๘ เชน - รองขอใหบคคลวกลจรตเปนคนไรความสามารถและตงผอนบาล - ขอพพาทความเปนผมสญชาตไทยหรอตางดาว

สทธในครอบครว สทธในครอบครอบครว หมายถง ขอพพาทเกยวกบสทธของบคคลทมอยในทางครอบครวเมอมการจดทะเบยนสมรสกนตามกฎหมายแลว ไมวาจะเปนเรองความสมพนธในทางครอบครวหรอทรพยสน การอปการะเลยงดครอบครว การหยา การเรยกคาทดแทนเมอศาลพพากษาใหหยา การเรยกคาเลยงชพ บตรบญธรรม การรบรองบตร เชน - เรยกคาทดแทนจากหญงอนหรอชายอนทมความสมพนธฉนทชสาวกบภรยาหรอสามของตน - ขอใหการสมรสเปนโมฆะ - พพาทกนเกยวกบทรพยและอ านาจปกครองบตร - เรยกรองคาอปการะเลยงดระหวางสามภรรยาหรอบดามารดากบบตร - ขอหยาและแบงสนสมรส - การรบผดฐานะเปนทายาทของผตาย

การขอใหคนของหมนและสนสอด ไมวาเปนเรองผดสญญาหมนและเรยกคาทดแทน ตางเปนความสมพนธกอนเกดเปนครอบครว มใชขอพพาทเกยวกบสทธในครอบครว

กรรมสทธในอสงหารมทรพย “ทดน” หมายความวา พนทดนทวไป และใหหมายความรวมถงพนททเปนภเขา หวย หนอง คลอง บง ล าน า ทะเลสาบ เกาะ และทชายทะเลดวย “สทธในทดน” หมายความวา กรรมสทธและใหหมายความรวมถงสทธครอบครองดวย “กรรมสทธ” หมายความวา สทธทงปวงภายในบงคบแหงกฎหมายทเจาของทรพยสนมสทธใชสอย และจ าหนายทรพยสนของตน และไดซงดอกผลแหงทรพยสนนน กบทงม

Page 18: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๑๓

ล าดบ ประเภทขอพพาท บทบญญตตามรางพระราชบญญตฯ ค าอธบาย (เพมเตม) หมายเหต สทธตดตาม และเอาคนซงทรพยสนของตน จากบคคลผไมมสทธจะยดถอไว และมสทธขดขวางมใหผอนสอดเขาเกยวของกบทรพยสนนนโดยมชอบดวยกฎหมาย “การไดมาซงสทธในทดนโดยกฎหมาย” ดงน “การไดกรรมสทธโดยทางนตกรรม” ไดแก ไดกรรมสทธโดยการซอขาย ขายฝาก แลกเปลยน ให เชาซอ การบงคบจ านอง “การรบมรดก” ไดแก โดยพนยกรรม หรอ โดยธรรมตามกฎหมาย (ไมไดท าพนยพรรม) “การไดมาซงทงอกรมตลง” ทดนแปลงใดเกนทงอกรมตลง ทงอกนนยอมเปนทรพยสนของเจาของทดนแปลงนน โดยหลกของทงอกรมตลงจะตองเกดขนโดยธรรมชาตและตดตอเปนผนเดยวกน ในกรณทภายหลงเจาของไดอทศทดนสวนทตดงอกเปนทสาธารณะ กไมถอวาสวนทงอกขาดจากการเปนผนเดยวกน ทงน เจาของทดนจะตองยนเรองขอสอบเขตกบส านกงานทดนเพอท าการรงวดและสอบเขตเนอทดนใหมตามความเปนจรง “การไดมาโดยการครอบครองปรปกษ” เปนการครอบครองทดนซงมโฉนดทดนของบคคลอนดวยความสงบ เปดเผย ดวยเจตนาเปนเจาของ ตอตอกนเปนเวลา ๑๐ ป ผครอบครองปรปกษตองรองขอตอศาลเพอใหศาลมค าสงแสดงการไดทดนมาโดยการครอบครองปรปกษ และตองจดทะเบยนตอพนกงานเจาหนาทจงจะใชยนกบบคคลภายนอกผไดสทธมาโดยสจรต เสยคาตอบแทน และไดจดทะเบยนสทธไวแลวได (ส านกสงเสรมงานตลาการ ส านกงานศาลยตธรรม, ๒๕๖๐, น. ๑๓๙-๑๕๕)

๑.๒ กรณทสามารถกระท าได ขอพพาทเกยวกบทดนทมใชขอพพาทเกยวดวยกรรมสทธ

“ขอพพาทเกยวกบทดนทมใชขอพพาทเกยวดวยกรรมสทธ” หมายความวา ขอพพาททมใชเปนการโตแยงความเปนเจาของทรพยสน และไมใชสงผลตอการเปลยนชอเจาของในเอกสารกรรมสทธ ตวอยางเชน สญญาขายฝาก สญญาจ านอง

ขอพพาทระหวางทายาทเกยวกบทรพยมรดก

ผทจะรบมรดกเรยกวา “ทายาท” มอย ๒ ประเภท ดงน (ส านกสงเสรมงานตลาการ ส านกงานศาลยตธรรม, ๒๕๖๐, น. ๑๕๑-๑๕๒) “ผรบพนยกรรม” คอ บคคลทเจามรดกท าพนยกรรมระบไววา จะยกทรพยชนใดใหผรบพนยกรรม จะเปนญาตหรอบคคลอนกได ซงมผลใหผทเจามรดกมไดระบชอไวในพนยกรรมไมมสทธรบมรดกเทากบถกตดโดยปรยาย พนยกรรมนนตองท าตามแบบทกฎหมายก าหนดไว ซงม ๕ แบบ

Page 19: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๑๔

ล าดบ ประเภทขอพพาท บทบญญตตามรางพระราชบญญตฯ ค าอธบาย (เพมเตม) หมายเหต ๑. พนยกรรมธรรมดา ผท าพนยกรรมท าเปนหนงสอ (เขยนหรอพมพกได) และลงลายมอชอไวตอหนาพยานอยางนอย ๒ คนพรอมกน และพยานทงสองคนนนตองลงลายมอชอรบรองลายมอชอผท าพนยกรรมในขณะนน ๒. พนยกรรมทผท าพนยกรรมเขยนดวยลายมอตนเองทงฉบบ ลงสถานท วน เดอน ป และลงลายมอชอของผท าพนยกรรมไว พนยกรรมแบบนไมจ าตองมพยานรบรองลายมอชอของผท าพนยกรรมกได ๓. พนยกรรมเอกสารฝายเมอง ผท าพนยกรรมแจงขอความทตนประสงคจะใหใสไวในพนยกรรมของตนแกนายอ าเภอ ตอหนาพยานอกอนางนอยสองคนพรอมกน นายอ าเภอกจะจดขอความทผท าพนยกรรมแจงใหทราบนนลงไว อานขอความนนใหผท าพนยกรรมและพยานฟง เมอถกตรงครบถวนตามเจตนารมณของผท าพนยกรรม ใหผท าพนยกรรมและพยานลงลายมอชอเปนส าคญ แลวนายอ าเภอจะลงลายมอชอไวทานขอความทจดแจงนน และประทบตราต าแหนงไวเปนส าคญ การท าพนยแบบนจะท า ณ ทวาการอ าเภอ หรอจะรองขอใหนายอ าเภอออกไปท านอกสถานทกได ๔. พนยกรรมลบ ผท าพนยกรรมเขยนขอก าหนดของพนยกรรม โดยไมประสงคจะใหใครลวงรถงขอความในพนยกรรมนน โดยลงลายมอชอในพนยกรรมผลกซองแลวลงลายมอชอตามรอยผลก แลวน าไปแสดงตอหนานายอ าเภอและพยานอยางนอยสองคนใหถอยค าวาเปนพนยกรรมของตนเองใหนายอ าเภอและพยานทงสองคนทราบ นายอ าเภอจดถอยค าของผท าพนยกรรม และวน เดอน ป ทผท าพนยกรรมมาแสดงไวบนซองนนแลว ใหประทบตราต าแหนงไว ๕. พนยกรรมทท าดวยวาจา เมอมพฤตการณพเศษซงบคคลไมสามารถท าพนยกรรมทง ๔ แบบทกลาวมาขางตนได บคคลนนอาจแสดงเจตนาขอพนยกรรมตอหนาพยานอยางนอย ๒ คน ซงอยพรอมหนากนในขณะนน และพยานทงสองคนตองไปแสดงตนตอนายอ าเภอโดยมชกชา และแจงขอความทผท าพนยกรรมไดสงดวยวาจานน แจงวน เดอน ป สถานททท าพนยกรรมและพฤตการณพเศษนนไว นายอ าเภอจดขอความทพยานแจงและใหพยานทงสองคนลงลายมอชอไวดวย “ทายาทโดยธรรม” คอ บคคลทเปนญาตและมสทธรบมรดก เมอเจามรดกมไดท าพนยกรรมไวทายาทโดยธรรมตามกฎหมาย ไดแก ๑. ผสบสนดาน ไดแก บตร หลาน เหลน ๒. บดามารดา

Page 20: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๑๕

ล าดบ ประเภทขอพพาท บทบญญตตามรางพระราชบญญตฯ ค าอธบาย (เพมเตม) หมายเหต ๓. พนองรวมบดามารดาเดยวกน ๔. พนองรวมบดาหรอมารดาเดยวกน ๕. ป ยา ตา ยาย ๖. ลง ปา นา อา นอกจากนน คสมรสทยงมชวตอยเปนทายาทโดยธรรม มสทธรบมรดกเสมอ ถอเสมอนเปนทายาทล าดบตน แตถาหากผตายไมมทายาท ไมมผใดรบมรดก มรดกจะตกทอดแกแผนดน

ขอพพาททมทนทรพยไมเกนหาแสนบาท หรอไมเกนจ านวนทก าหนดในพระราชกฤษฎกา

ขอพพาททมทนทรพย ไดแก ขอพพาททเกดจากสญญาซอขาย สญญาเชาทรพย สญญาเชาซอ สญญากยม สญญาค าประกน สญญาจ านอง สญญาจ าน า เปนตน

๒ ขอพพาททางอาญา ความผดอนยอมความได ความผดอนยอมความได หมายความวา คดความผดทผเสยหายไดรบความเดอดรอนหรอเสยหายโดยตรง (ความผดตอสวนตว) สงคมไมไดรบผลกระทบหรอเดอดรอนจากการกระท าผดนนดวย ดงนน ผเสยหายจงมสทธเขาด าเนนคดไดเอง หรอมอบใหรฐด าเนนคดแทนกได และมสทธยตคดเมอใดกไดไมวาจะดวยการถอนค ารองทกขถอนฟอง หรอตกลงประนประนอมยอมความกตาม มดงน ๑. ความผดเกยวกบการคา ม.๒๗๒ เอาชอหรอยหอในทางการคาของผอนมาใช ๒. ความผดเกยวกบเพศ ม.๒๗๖ วรรคแรก ขมขนกระท าช าเราธรรมดา ม.๒๗๘ กระท าอนาจาร(มไดเกดตอหนาธารก านล, ไมไดรบอนตรายสาหสหรอถงแกความตาย, ไมเปนการกระท าแกผสบสนดาน ศษยซงอยในความดแลหรอผอยในความปกครอง) ม.๒๘๔ พาหญงไปเพอการอนาจาร ๓. ความผดเกยวกบความสงบสขของประชาชน ม.๒๐๙ วรรคแรก ท าใหเสอมเสยเสรภาพ ๔. ความผดตอเสรภาพ ม.๓๑๐ วรรคแรก หนวงเหนยวกกขงผอน ม.๓๑๑ หนวงเหนยวกกขงผอนโดยประมาท ๕. ความผดฐานเปดเผยความลบ ม.๓๒๒ เปดเผยความลบในจดหมาย โทรเลข

คดความผดอนยอมความไดกฎหมายก าหนดใหเปนหนาทของผเสยหายทจะตองรบรองทกขกลาวโทษภายในก าหนด ๓ เดอนนบแตวนทรเรองความผดและรตวผกระท าความผด มฉะนนถอวาคดขาดอายความ ไมสามารถด าเนนคดแกผกระท าผดได

Page 21: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๑๖

ล าดบ ประเภทขอพพาท บทบญญตตามรางพระราชบญญตฯ ค าอธบาย (เพมเตม) หมายเหต ม.๓๒๓ เปดเผยความลบของผอนทรมาโดยหนาท ม.๓๒๔ เปดเผยความลบในทางอตสาหกรรมหรอวทยาศาสตร ๖. ความผดฐานหมนประมาท ม.๓๒๖ หมนประมาทคนเปน ม.๓๒๗ หมนประมาทคนตาย ม.๓๒๘ หมนประมาทดวยการโฆษณา ๗. ความผดฐานลกทรพยและวงราวทรพย* ม.๓๓๔ ลกทรพยธรรมดา ม.๓๓๕ ลกทรพยประกอบเหตพเศษ(เหตฉกรรจ) ม.๓๓๖ วรรคแรก วงราวทรพยตามธรรมดา ๘. ความผดฐานฉอโกง ม.๓๔๑ ฉอโกงธรรมดา ม.๓๔๒ ฉอโกงประกอบดวยเหตพเศษ ม.๓๔๔ หลอกลวงคนใหไปท างาน ม.๓๔๕ สงซออาหารหรอเขาอยในโรงแรมโดยไมมเงน ม.๓๔๖ ชกจงใหเดกเบาปญญาขายของโดยเสยเปรยบ ม.๓๔๗ ฉอโกงในเรองประกนวนาศภย ๙. ความผดฐานโกงเจาหน ม.๓๔๙ ฉอโกงเจาหนจ าน า ม.๓๕๐ ฉอโกงเจาหนธรรมดา ๑๐. ความผดฐานยกยอก ม.๓๕๒ ยกยอกทรพยธรรมดา ม.๓๕๓ ยกยอกทรพยในฐานะเปนผจดการทรพยแทนเขา ม.๓๕๔ ยกยอกทรพยในฐานะเปนผจดการทรพยตามค าสงศาล ม.๓๕๕ ยกยอกทรพยเกบตก ๑๑. ความผดฐานรบของโจร* ม.๓๕๗ รบของโจร ๑๒. ความผดฐานท าใหเสยทรพย ม.๓๕๘ ท าใหเสยทรพยตามธรรมดา ม.๓๕๙ ท าใหเสยทรพยชนดพเศษ ม.๓๖๐ ท าใหเสยทรพยทมไวเพอสาธารณประโยชนเสยหาย*

Page 22: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๑๗

ล าดบ ประเภทขอพพาท บทบญญตตามรางพระราชบญญตฯ ค าอธบาย (เพมเตม) หมายเหต ๑๓. ความผดฐานบกรก ม.๓๖๒ บกรกตามธรรมดา ม.๓๖๓ บกรกโดยยายเครองหมายอสงหารมทรพย ม.๓๖๔ เขาไปซอนตวในอาคารคนอน *ความผดอาญาทกฎหมายใหเปนความผดทยอมความกนไดเมอผเสยหายและผตองหาเปนญาตกนตามมาตรา ๗๑ ความผดตามทบญญตไวในมาตรา ๓๓๔ ถงมาตรา ๓๓๖ วรรคแรก และมาตรา ๓๔๑ ถงมาตรา ๓๖๔ นน ถาเปนการกระท าทสามกระท าตอภรยาหรอภรยากระท าตอสาม ผกระท าไมตองรบโทษความผดดงระบมาน ถาเปนการกระท าทผบพการกระท าตอผสบสนดาน ผสบสนดานกระท าตอผบพการ หรอพหรอนองรวมบดามารดาเดยวกน กระท าตอกน แมกฎหมายมไดบญญตใหเปนความผดอนยอมความได กใหเปน ความผดอนยอมความได

ความผดลหโทษ มาตรา ๓๙๐ มาตรา ๓๙๑ มาตรา ๓๙๒ มาตรา ๓๙๓ มาตรา ๓๙๔ มาตรา ๓๙๕ และมาตรา ๓๙๗ แหงประมวลกฎหมายอาญา

หมายความวา ความผดทมโทษเลกนอยซงมอตราโทษจ าคกไมเกนหนงเดอน หรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอทงจ าทงปรบเชนวามานดวยกน และดวยเหตเปนความผดมอตราโทษเลกนอย จงมกระบวนพจารณาพเศษ ไดแก ความผดลหโทษแมกระท าโดยไมมเจตนากเปนความผด เวนแตตามบทบญญตความผดนน จะมความบญญตใหเหนเปนอยางอน สวนผพยายามกบผสนบสนนกระท าความผดลหโทษ แมมความผดกไมตองรบโทษ

คดความผดลหโทษกฎหมายก าหนดวาถามไดฟองและไดตวผกระท าความผดมายงศาลภายในก าหนด ๑ ปนบแตวนกระท าความผด มฉะนนถอวาคดขาดอายความ

ความผดลหโทษอนทไมกระทบตอสวนรวมตามทก าหนดในพระราชกฤษฎกา

พจารณาจากหลกการกระท าความผดทผลกระทบตอปจเจกบคคลเปนการสวนตว และเปนเรองเลกนอยซงเปนกรณทกฎหมายบญญตใหผเสยหายมสทธยตคดไดเอง

Page 23: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๑๘

กระบวนการไกลเกลยขอพพาท คอ วธการจดการความขดแยงทถกออกแบบมาเพอใชยตขอพพาท

ใหไดทางออกทคกรณพงพอใจดวยกนทงสองฝาย โดยมล าดบขนตอนด าเนนการไกลเกลย ซงผไกลเกลยควรตองปฏบตและแนะน าชบอกคกรณใหด าเนนการตาม ซงกระบวนการไกลเกลยทวไปมล าดบขนตอนปฏบตเปนหลกการอย แล ว ป จจบนแนวทางด งกล าวมสถานะ เปนกระบวนการระงบข อ พพาททาง เล อกท ม จ ด เ ด น ในแงประสทธภาพ การสงเสรมใหคพพาทบรรลผลประโยชนรวมกนแทนการสคดเพอหาผแพผชนะและการชวยแบงเบาภาระคดจากศาล

กระบวนการไกลเกลย อาจแบงออกไดเปน ๕ ชวงตอน ดงน๒๐ ๑. เตรยมการไกลเกลย เปนชวงตอนทผไกลเกลย (Mediator) ตองรวบรวมขอมลทเกยวกบความ

ขดแยง แลวน ามาวเคราะห เพอพจารณาวาความขดแยงนนจะรบเขาสระบบไกลเกลยไดหรอไม ถารบได จะออกแบบการไกลเกลยและก าหนดแผนงานการไกลเกลย โดยก าหนดขนตอนและวธการวาจะไกลเกลยอยางไร รวมทงตองจดการทางกายภาพ คอ จดสถานทไกลเกลยดวย

๒. เปดประชมไกลเกลย เปนชวงตอนการประชมไกลเกลยรวมกนนดแรก ซงผไกลเกลยตองกลาวเปดประชม โดยแนะน าใหทกคนในทประชมไดรจกกน อธบายกระบวนการไกลเกลย บทบาทผไกลเกลย สงทคกรณควรปฏบต และก าหนดกฎเกณฑพนฐานการไกลเกลยรวมกน รวมทงกลาวน าคกรณเขาสขนตอนการเจรจาดวย

อนง การไกลเกลยบางเรองอาจตองเรมตนดวยการแยกประชมไกลเกลยกอน ซงเปนการประชมไกลเกลยฝายเดยว ผไกลเกลยกคงตองปฏบตเชนเดยวกบหลกเกณฑการเปดประชมไกลเกลยรวมกนดงกลาวขางตน แตจะตองน าเอามาปรบใชใหเหมาะสม

๓. รวบรวมขอมลและสรางทางเลอก เปนชวงตอนทผไกลเกลยขอใหคกรณกลาวเปดการเจรจา โดยใหกลาวในหวขอตอไปน เชน ปญหาทเกดขนคออะไร มทมาหรอเบองหลงอยางไร ผลของปญหาทกระทบถงตนความวตกกงวลตอสงทจะเกดขน เคยพยายามแกไขปญหาดวยวธการใดแลวบาง มขอเสนอเปนทางเลอกในการยตขอพพาท หรอมขอเสนอในการเยยวยาแกไขความเสยหายอยางไรบาง ตอจากนนจงรวมกนก าหนดประเดนการเจรจารวมทงใหคกรณเสนอทางเลอกทางออก และจดล าดบวาจะหยบยกทางเลอกทางออกใดขนมาพจารณากอนหลงกนอยางไร แลวน าคกรณเขาสการเจรจาในแตละประเดนนน

๔. แกปญหาและหาทางออก เปนชวงตอนทผไกลเกลยหยบยกเอาประเดนและทางเลอกในแตละประเดนขนมาประเมนหาทางออกทละเรองตามล าดบ โดยขอใหคกรณเนนเจรจาทผลประโยชน ไมใชจดยน (Interest based Negotiation) ซงขนตอนนอาจมการแยกประชมไกลเกลย หรอผไกลเกลยเปนผเสนอทางเลอกทางออกใหคกรณพจารณากได

๕. ปดประชมไกลเกลย ชวงตอนนม ๒ กรณ คอ กรณตกลงกนไมได ซงผไกลเกลยคงมหนาทกลาวปดประชม และกรณตกลงกนได ผไกลเกลยจะจดใหคกรณท าบนทกขอตกลง แลวตรวจสอบขอตกลงและใหลงลายมอชอ หลกจากนนจงกลาวแสดงความยนดแลละปดประชม

กระบวนการไกลเกลยเปนวธด าเนนการไกลเกลยทถกออกแบบมาเพอใชยตความขดแยงใหไดทางออกทคกรณพงพอใจทคกรณพงพอใจ (Win-Win) โดยมล าดบขนตอนทผไกลเกลยพงปฏบต เพอใหการเจรจาของคกรณบรรลเปาหมาย แตกระบวนการไกลเกลยกเปนหลกการทยดหยนปรบเปลยนได โดยผไกลเกลยตองวเคราะหความขดแยง แลวน าผลการวเคราะหมาออกแบบกระบวนการไกลเกลย ดวยการปรบเปลยนใหเหมาะสมกบความขดแยงและตวคกรณ ทงน เพอใหการเจรจามประสทธภาพและคกรณมโอกาสตกลงกนไดมากขนนนเอง

กระบวนการไกลเกลยขอพพาทภาคประชาชน มล าดบขนตอนดงน

๒๐ โชตชวง ทพวงศ, คมอนกเจรจาไกลเกลย, โดย ศนยสนตวธสาธารณสข ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข, (กรงเทพ :

ส านกงานกจการโรงพมพองคการสงเคราะหทหารผานศก, ๒๕๕๘), หนา ๒๐๖-๒๐๘.

กระบวนการไกลเกลยขอพพาท

Page 24: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๑๙

๑. การยนค ารองไกลเกลยขอพพาท๒๑ คกรณฝายหนงฝายใดประสงคจะใหมการไกลเกลยขอพพาทใหยนค ารองขอไกลเกลยขอพพาท

(กสร. ๑) ตอศนยไกลเกลยภาคประชาชนในพนท และใหศนยไกลเกลยภาคประชาชนสอบถามความสมครใจของคกรณอกฝายหนงทจะเขารวมการไกลเกลยขอพพาท

ถาคกรณอกฝายหน งไมสมครใจเขาสกระบวนการไกลเกลยขอพพาทใหศนยไกล เกลย ภาคประชาชนจ าหนายค ารองไกลเกลยขอพพาทนน และแจงใหคกรณผยนค ารองไกลเกลยขอพพาททราบ

ในกรณทมคกรณมากกวาสองฝาย และคกรณฝายหนงฝายใดไมสมครใจเขารวมการไกลเกลย ขอพพาท ใหสามารถด าเนนการไกลเกลยขอพพาทระหวางคกรณทสมครใจเขารวมการไกลเกลยขอพพาทได

๒. การแตงตงผไกลเกลย๒๒ ๒.๑ การแตงตงผไกลเกลยโดยคกรณ คกรณตกลงแตงตงผไกลเกลยคนหนงหรอหลายคนจากบญชผไกลเกลยทศนยไกลเกลย

ภาคประชาชนจดท าไว (เบองตนใหใชบญชจากผผานการอบรมหลกสตรการไกลเกลยและระงบขอพพาทในชมชน ระดบตน ระดบกลาง หรอระดบสง)

๒.๒ การแตงตงผไกลเกลยโดยศนยไกลเกลยภาคประชาชน หากคกรณไมสามารถตกลงแตงตงผไกลเกลยได คกรณอาจใหศนยไกลเกลยภาคประชาชน

แตงตงผไกลเกลยจากบญชผไกลเกลยทศนยไกลเกลยภาคประชาชนจดท าไว (เบองตนใหใชบญชจากผผานการอบรมหลกสตรการไกลเกลยและระงบขอพพาทในชมชน ระดบตน ระดบกลาง หรอระดบสง)

ทงน การแตงตงผไกลเกลยตามขอ ๒.๑ และ ขอ ๒.๒ จะตองไดรบความยนยอมจากผทจะไดรบการแตงตง

๓. การด าเนนการไกลเกลยขอพพาท ศนยไกลเกลยภาคประชาชนตองชแจงใหคกรณทราบถงเกยวกบกระบวนการและผลทาง

กฎหมายในการไกลเกลยขอพพาท รวมทงสทธในการยตการไกลเกลย๒๓ ๓.๑ ผไกลเกลยทกทายผเขารวมประชมไกลเกลย ชวนพดคยเรองอนกอนเพอสรางบรรยากาศ

ตอจากนน จงเปนการน าเขาสกระบวนการทเปนทางการมากขน คอ การท าใหทกคนทมารวมการเจรจาไดรจกกนดวยการแนะน าตว ซงมแนวทาง ดงน๒๔

(๑) ผไกลเกลยแนะน าตวเอง ผไกลเกลยจะแนะน าตวเองดวยการบอก ชอ นามสกล กอน แลวตามดวยอาชพ ตอจากนนจงกลาวถงคณวฒดานการไกลเกลย ความรเรองการไกลเกลย และประสบการณการไกลเกลย เชน ไดผานการเรยนรหรอฝกอบรมการไกลเกลยจากทใด และมประสบการณการไกลเกลยมานานกป ตองเปดเผยขอเทจจรงทอาจเปนเหตอนควรสงสยถงความเปนกลางและเปดเผยความเปนอสระของตนในการปฏบตหนาทเปนผไกลเกลยใหคกรณทราบ ทายทสดจงกลาวถงเหตทมาท าหนาทไกลเกลยกรณน เชน เปนหนาทประจ า หรอไดรบมอบหมายจากใคร เปนตน แลวจงขอใหคกรณแนะน าตว โดยเรมตนจากฝายใดกได

(๒) คกรณแนะน าตว คกรณจะแนะน าตวดวยการกลาวถง ชอ นามสกล ความเกยวของกบเรองทไกลเกลย และเหตผลทมารวมไกลเกลยซงผไกลเกลยอาจตองตงค าถามใหตอบ

๒๑ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ....., มาตรา ๒๑. ๒๒ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ....., มาตรา ๒๒. ๒๓ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ....., มาตรา ๒๒ วรรคสอง. ๒๔ โชตชวง ทพวงศ, คมอนกเจรจาไกลเกลย, โดย ศนยสนตวธสาธารณสข ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข, (กรงเทพ :

ส านกงานกจการโรงพมพองคการสงเคราะหทหารผานศก, ๒๕๕๘), หนา ๒๘๕-๒๘๖.

Page 25: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๒๐

(๓) ผเขารวมประชมไกลเกลยแนะน าตว ผเขารวมการประชมไกลเกลยซงมากบคกรณและเขารวมการเจรจาไกลเกลย เชน ทนาย หรอ ญาตพนอง กตองแนะน าตวเองเชนกน เพราะผเขารวมประชมไกลเกลยอาจมสวนรวมในการแสดงความคดเหน เปดประเดน หรออาจเปนผมอ านาจตดสนใจเสยดวยซ า ดงนน ผไกลเกลยจงควรขอใหผเขารวมการประชมไกลเกลยแนะน าตวโดยกลาวถง ชอ นามสกล อาชพ ความเกยวของกบเรองทไกลเกลยหรอคกรณ และเหตผลทมารวมไกลเกลย เปนตน

๓.๒ ผไกลเกลยอธบายกระบวนการไกลเกลยใหคกรณเขาใจ เชน (๑) คกรณตองสมครใจเขาสกระบวนการไกลเกลยขอพพาท๒๕ และเตมใจทจะเขามาใช

กระบวนการน ไมวาการไกลเกลยจะไดด าเนนการไปแลวถงขนตอนใด หากคกรณไมสมครใจใหไกลเกลย คกรณ มสทธถอนตวจากการไกลเกลยขอพพาทโดยท าเปนหนงสอแจงตอผไกลเกลยได๒๖ หรอผไกลเกลยเหนวาการไกลเกลยขอพพาทตอไปจะไมเปนประโยชนและใหยตการไกลเกลยขอพพาท๒๗

(๒) การไกลเกลยเปนความลบ๒๘ ขอเทจจรงหรอขอมลตาง ๆ ทเกยวของกบการไกลเกลย ขอพพาท ไมวาจะดวยวาจาหรอเปนลายลกษณอกษร ทเกดขนระหวางการไกลเกลย เปนสงทตองเกบเปนความลบจะเปดเผยขอเทจจรงหรอขอมลดงกลาวกบบคคลภายนอกไมได เวนแตคกรณจะตกลงกนเปนอยางอน

(๓) รปแบบการด าเนนการไกลเกลยขอพพาท๒๙ เชน การด าเนนการไกลเกลยขอพพาทรวมกน ผไกลเกลยตองด าเนนการไกลเกลยขอพพาท

ตอหนาคกรณทกฝาย การด าเนนการไกลเกลยขอพพาทแยกกน ผไกลเกลยเหนวาเพอประโยชนในการไกลเกลย

ขอพพาทในบางสถานการณ ผไกลเกลยอาจด าเนนการไกลเกลยขอพพาทลบหลงคกรณฝายหนงฝายใดกได แตผไกลเกลยตองแจงถงการด าเนนการไกลเกลยขอพพาทนนใหคกรณฝายทมไดเขารวมทราบดวย

ในระหวางการด าเนนการไกลเกลย ผไกลเกลยอาจอนญาตใหทนายความหรอทปรกษาของคกรณหรอบคคลหนงบคคลใดเขารวมการไกลเกลยขอพพาทดวยกได

(๔) การไกลเกลยขอพพาท คกรณมสทธเจรจาเพอหาขอตกลงรวมกนกนไดโดยอสระ๓๐ (๕) กรณการไกลเกลยขอพพาททางอาญา หากคดอยในระหวางการสอบสวนหรอพจารณา

คดของพนกงานสอบสวน พนกงานอยการ หรอศาลแลว ใหผไกลเกลยของศนยไกลเกลยภาคประชาชนรายงานกรมคมครองสทธและเสรภาพทราบ เพอกรมคมครองสทธและเสรภาพจะไดแจงใหพนกงานสอบสวน พนกงานอยการ หรอศาล แลวแตกรณทราบ พนกงานสอบสวน พนกงานอยการ หรอศาลอาจรอการสอบสวน การสงคด การพจารณาคดหรอการพพากษาคด แลวแตกรณ ไวกอนจนกวาจะรผลการไกลเกลยขอพพาทกได๓๑

(๖) กรณทการไกลเกลยขอพพาทสนสดลงโดยไมเปนผล หากปรากฎวาอายความครบก าหนดไปแลวในระหวางการไกลเกลยขอพพาทหรอจะครบก าหนดภายในหกสบวนนบแตวนทการไกลเกลยขอพพาทสนสดลง ใหอายความขยายออกไปอกหกสบวนนบแตวนทการไกลเกลยจอพพาทสนสดลง

๓.๓ ผไกลเกลยอธบายบทบาทหนาทผไกลเกลย เชน

๒๕ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ....., มาตรา ๒๑ วรรคสอง. ๒๖ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ....., มาตรา ๒๗. ๒๗ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ....., มาตรา ๓๑ (๓). ๒๘ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ....., มาตรา ๑๒ (๖). ๒๙ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ....., มาตรา ๒๖. ๓๐ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ....., มาตรา ๒๘. ๓๑ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ....., มาตรา ๓๖ วรรคหนง.

Page 26: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๒๑

(๑) ผไกลเกลยมหนาทก าหนดแนวทางและจดใหมการไกลเกลยขอพพาท๓๒ ผไกลเกลยอาจตกลงกบคกรณเพอก าหนดกรอบระยะเวลาและแผนการด าเนนการไกลเกลยขอพพาท ทงน การไกลเกลย ขอพพาทใหด าเนนการอยางตอเนองและใหแลวเสรจโดยเรว๓๓

(๒) ผไกลเกลยมหนาทชวยเหลอ อ านวยความสะดวก และเสนอแนะคกรณในการหาแนวทางยตขอพพาท๓๔

(๓) ผไกลเกลยมหนาทสอบถามขอเทจจรงเกยวกบขอพพาทความประสงคของคกรณทจะระงบขอพพาท และขอเทจจรงอนทเกยวขอกบการไกลเกลยขอพพาทแลว และใหผไกลเกลยอธบายใหคกรณเขาใจซงกนและกนหรอผอนปรนเขาหากนอนน าไปสการตกลงระงบขอพพาทกนได๓๕

(๔) ผไกลเกลยมหนาทด าเนนการไกลเกลยขอพพาทดวยความเปนกลาง๓๖ ยดปฏบตตามจรยธรรม และตองเปดเผยขอเทจจรงทอาจเปนเหตอนควรสงสยถงความเปนกลางและความเปนอสระของตนในการปฏบตหนาทเปนผไกลเกลยใหคกรณทราบโดยเฉพาะทเกยวพนกบคกรณไมวาฝายใดในเรอง ดงตอไปน๓๗

(๔.๑) เปนคหมนหรอคสมรส (๔.๒) เปนบพการหรอผสบสนดานไมวาชนใด ๆ หรอเปนพนองหรอลกพลกนองนบได

เพยงภายในสามชน หรอเปนญาตเกยวพนทางแตงงานนบไดเพยงสองชน (๔.๓) เปนหรอเคยเปนผแทนโดยชอบธรรมหรอผพทกษหรอผแทนหรอตวแทน (๔.๔) เปนเจาหนหรอลกหน หรอเปนนายจางหรอลกจาง ทงน หากผไกลเกลยเหนเองวาตนหรอคกรณฝายหนงฝายใดคดคานมกรณดงกลาว

ใหผไกลเกลยผนนหยดการไกลเกลยขอพพาทไวกอน และแจงใหหนวยงานซงด าเนนการไกลเกลยขอพพาททราบ เพอทหวหนาหนวยงานซงด าเนนการไกลเกลยขอพพาทดงกลาวจะไดมค าสงตอไป๓๘ (๕) ผไกลเกลยมหนาทจดท าขอตกลงระงบขอพพาทตามผลของการไกลเกลยขอพพาท๓๙

๓.๔ ผไกลเกลยอธบายสงทคกรณควรปฏบต (๑) คกรณอาจถอดถอนผไกลเกลยได กรณทผไกลเกลยถกคกรณตงขอรงเกยจผไกลเกลยทมสภาพรายแรงอนอาจท าใหการปฏบตหนาทไมเปนกลางหรอไมเปนอสระได หากมกรณดงกลาวผไกลเกลยอาจถกถอดถอนได ในกรณทคกรณฝายใดฝายหนงมหลายคน การตงขอรงเกยจตองไดรบความเหนชอบจากคกรณทกคนในฝายนน๔๐ (๒) คกรณอาจถอดถอนผไกลเกลยไดดวยเหต ดงตอไปน๔๑

(๒.๑) กระท าการฉอฉลหรอขมขคกรณหรอบคคลอนทมสวนเกยวของกบขอพพาท (๒.๒) ไมมาปฏบตหนาทผไกลเกลยเกนสองครง โดยไมมเหตอนควร (๒.๓) ขาดจรยธรรม (๒.๔) ถกตงขอรงเกยจ

๓๒ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ....., มาตรา ๑๑ (๑). ๓๓ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ....., มาตรา ๒๕ วรรคหนง. ๓๔ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ....., มาตรา ๑๑ (๒). ๓๕ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ....., มาตรา ๒๕ วรรคสอง. ๓๖ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ....., มาตรา ๑๑ (๓). ๓๗ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ...., มาตรา ๑๓. ๓๘ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ....., มาตรา ๒๓ วรรคหนง. ๓๙ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ....., มาตรา ๑๑ (๔). ๔๐ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ...., มาตรา ๑๔. ๔๑ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ...., มาตรา ๑๕.

Page 27: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๒๒

ทงน ในกรณทผไกลเกลยถกถอดถอนหรอความเปนผไกลเกลยสนสดลงในระหวางการด าเนนการไกลเกลยขอพพาท คกรณอาจตงผไกลเกลยคนใหมเพอปฏบตหนาทไกลเกลยขอพพาทนนตอไปโดยอาจใชเอกสารของกระบวนการไกลเกลยขอพพาททด าเนนการมาแลวไดตามทคกรณและผไกลเกลยคน ใหมเหนสมควร๔๒

๔. การแจงผลการไกลเกลย (กรณขอพพาททางอาญา)๔๓ เมอการไกลเกลยขอพพาททางอาญาสนสดลงแลว ใหผไกลเกลยของศนยไกลเกลยขอพพาทภาค

ประชาชนรายงานกรมคมครองสทธและเสรภาพทราบ เพอกรมคมครองสทธและเสรภาพจะไดแจงใหพนกงานสอบสวน พนกงานอยการ หรอศาลทราบตอไป ในกรณทคกรณตกลงระงบขอพพาททางอาญากนไดใหสงส าเนาบนทกขอตกลงดงกลาวไปดวย

ในกรณทการไกลเกลยขอพพาททางอาญาไมเปนผล ใหพนกงานสอบสวน พนกงานอยการ หรอศาล สอบสวน สงคด หรอพจารณาพพากษาคดตอไป

๕. การท าขอตกลงระงบขอพพาท เมอคกรณตกลงกนไดแลว ใหผไกลเกลยจดท าบนทกขอตกลงระงบขอพพาท (แบบ กสร. ๒) นน

ไวเปนลายลกษณอกษร โดยใหคกรณและผไกลเกลยลงลายมอชอไว จ านวน ๓ ฉบบ ทงน บนทกขอตกลงระงบ ขอพพาท อยางนอยตองมรายละเอยด ดงตอไปน๔๔

(๑) ชอและทอยของคกรณ (๒) ขอพพาทตามกฎหมาย (๓) ความสมครใจเขารวมการไกลเกลยขอพพาท (๔) สาระส าคญของขอตกลงอนเปนผลของการไกลเกลยขอพพาท เชน การชดใชเยยวยาความ

เสยหาย เงอนไขคกรณตองปฏบตหรองดเวนปฏบต ระยะเวลาด าเนนการหรอขอตกลงไมตดใจทจะรบการชดใชเยยวยาความเสยหาย

โดยทขอตกลงตองไมเปนการตองหามชดแจงโดยกฎหมาย เปนการพนวสยหรอเปนการขดตอความสงบเรยบรอยหรอศลธรรมอนดของประชาชน๔๕

เมอท าบนทกขอตกลงระงบขอพพาทเรยบรอยแลว ถาปรากฏในภายหลงวาผไกลเกลยมไดเปดเผยขอเทจจรงทอาจเปนเหตอนควรสงสยถงความเปนกลางหรอความเปนอสระของตนในการปฏบตหนาทเปนผไกลเกลยใหคกรณทราบโดยเฉพาะทเกยวพนกบคกรณไมวาฝายใดในเรอง ดงตอไปน

(๑) เปนคหมนหรอคสมรส (๒) เปนบพการหรอผสบสนดานไมวาชนใด ๆ หรอเปนพนองหรอลกพลกนองนบไดเพยงภายใน

สามชน หรอเปนญาตเกยวพนทางแตงงานนบไดเพยงสองชน (๓) เปนหรอเคยเปนผแทนโดยชอบธรรมหรอผพทกษหรอผแทนหรอตวแทน (๔) เปนเจาหนหรอลกหน หรอเปนนายจางหรอลกจาง

หรอการแตงตงผไกลเกลยไมชอบดวยกฎหมาย บนทกขอตกลงนนไมเสยไป แตไมเปนการตดสทธคกรณในการพสจนเพอใหศาลมค าสงไมบงคบตามขอตกลงดงกลาว๔๖

๖. การรบรองขอตกลงระงบขอพพาท

๔๒ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ...., มาตรา ๑๘. ๔๓ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ....., มาตรา ๓๖ วรรคสองและวรรคสาม. ๔๔ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ....., มาตรา ๓๐. ๔๕ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ....., มาตรา ๒๘. ๔๖ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ....., มาตรา ๒๔.

Page 28: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๒๓

ถาการด าเนนการจดกระบวนการไกลเกลยขอพพาทของศนยไกลเกลยขอพพาทภาคประชาชน ไดด ำเนนกำรถกตองตำมทก ำหนดในกฎหมำยวำดวยกำรไกลเกลยขอพพำท ใหพนกงำนคมครองสทธและเสรภำพหรอเจำหนำทสงเสรมกำรไกลเกลยระงบขอพพำท ด ำเนนกำรจดสงส ำเนำบนทกขอตกลงระงบ ขอพพำท (กสร. ๒) จ ำนวน ๑ ฉบบ มำทส ำนกงำนคมครองสทธและเสรภำพภำค เพอพจำรณำรบรองบนทกขอตกลง (กำรด ำเนนกำรขำงตนเปนไปเพอเตรยมควำมพรอมในระหวำงทกฎหมำยวำดวยกำรไกลเกลย ขอพพำทยงไมมผลบงคบใชเปนกฎหมำย)

๗. ผลของขอตกลงระงบขอพพาท

๗.๑ กรณปฏบตตามขอตกลงระงบขอพพาท หากคกรณท าขอตกลงระงบขอพพาททางอาญาทคกรณฝายใดฝายหนงอาจมสทธฟองคด

แพงทเกยวเนองกบคดอาญาตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญาใหสทธน าคดอาญามาฟองระงบไป๔๗ ๗.๒ กรณไมปฏบตตามขอตกลงระงบขอพพาท กรณขอตกลงระงบขอพพาททางแพง เมอคกรณฝายหนงเรยกรองใหคกรณอกฝายหนงปฏบตตามขอตกลงระงบขอพพาทแลว แต

คกรณฝายทถกเรยกรองนนไมปฏบตตามขอตกลงระงบขอพพาท คกรณฝายทเรยกรองอาจยนค ารองขอตอศาลยตธรรมทมการท าขอตกลงระงบขอพพาทในเขตศาลนน หรอศาลยตธรรมทคกรณฝายใดฝายหนงมภมล าเนาอยในเขตศาล หรอศาลยตธรรมทมเขตอ านาจพจารณาพพากษาขอพพาทซงไดมการไกลเกลยนน เพอใหบงคบตามขอตกลงระงบขอพพาทได และใหเสยคาขนศาลตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพงในอตราเดยวกบค ารองขอใหศาลบงคบตามค าชขาดของอนญาโตตลาการในประเทศ

การรองขอตอศาลเพอใหบงคบตามขอตกลงระงบขอพพาทตองกระท าภายในสามปนบแตวนทอาจบงคบตามขอตกลงระงบขอพพาทได ถาไมไดรองขอภายในก าหนดดงกลาว ใหมลหนตามขอตกลงระงบขอพพาทนนเปนอนระงบไป๔๘

ใหศาลมค าสงบงคบตามขอตกลงระงบขอพพาท เวนแตความปรากฎแกศาลหรอคกรณซงถกบงคบตามขอตกลงนนพสจนใหเหนไดวา๔๙

(๑) คกรณฝายใดฝายหนงเปนผบกพรองในเรองความสามารถทจะเขาท าขอตกลงระงบขอพพาท (๒) มลเหตแหงขอพพาทหรอขอตกลงระงบขอพพาทมลกษณะเปนการตองหามชดแจงโดย

กฎหมาย เปนการพนวสย หรอเปนการขดตอความสงบเรยบรอยหรอศลธรรมอนดของประชาชน (๓) ขอตกลงระงบขอพพาทเกดจากกลฉอฉล บงคบ ขเขญ หรอกระท าการโดยมชอบดวย

ประการใด ๆ (๔) มเหตเกยวกบการแตงตงผไกลเกลยทมผลตอการบนทกขอตกลงอยางมนยส าคญ หามมใหอทธรณค าสงศาลตามวรรคสาม เวนแต (๑) ศาลมค าสงไมบงคบตามขอตกลงระงบขอพพาท (๒) ศาลมค าสงไมเปนไปตามขอตกลงระงบขอพพาท (๓) ศาลมค าสงบงคบตามขอตกลงระงบขอพพาทโดยฝาฝนวรรคสาม ค าพพากษาหรอค าสงของศาลชนอทธรณใหเปนทสด กรณขอตกลงระงบขอพพาททางอาญา

๔๗ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ....., มาตรา ๓๗ วรรคหนง. ๔๘ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ....., มาตรา ๓๒. ๔๙ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ....., มาตรา ๓๓.

Page 29: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๒๔

เมอคกรณฝายใดฝายหนงไมปฏบตตามขอตกลงระงบขอพพาทในสวนแพง ใหคกรณอกฝายหนงเรยกรองอาจยนค ารองขอตอศาลยตธรรมทมการท าขอตกลงระงบขอพพาทในเขตศาลนน หรอศาลยตธรรมทคกรณฝายใดฝายหนงมภมล าเนาอยในเขตศาล หรอศาลยตธรรมทมเขตอ านาจพจารณาพพากษาขอพพาทซงไดมการไกลเกลยนน เพอใหบงคบตามขอตกลงระงบขอพพาทได และใหเสยคาขนศาลตามประมวลกฎหมาย วธพจารณาความแพงในอตราเดยวกบค ารองขอใหศาลบงคบตามค าชขาดของอนญาโตตลาการในประเทศ

การรองขอตอศาลเพอใหบงคบตามขอตกลงระงบขอพพาทตองกระท าภายในสามปนบแตวนทอาจบงคบตามขอตกลงระงบขอพพาทได ถาไมไดรองขอภายในก าหนดดงกลาว ใหมลหนตามขอตกลงระงบขอพพาทนนเปนอนระงบไป๕๐

ทงน ในกรณทศาลมค าสงไมบงคบตามขอตกลงระงบขอพพาท หากปรากฏวาอายความครบก าหนดไปแลวในระหวางรอศาลมค าสงหรอจะครบก าหนดภายในหกสบวนนบแตวนทค าสงของศาลถงทสด ใหอายความขยายออกไปอกหกสบวนนบแตวนทค าสงของศาลถงทสด

๕๐ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ....., มาตรา ๓๗.

Page 30: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๒๕

แผนผงขนตอนกระบวนการไกลเกลยขอพพาทภาคประชาชน

Page 31: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๒๖

ขนตอนการด าเนนงานจดการไกลเกลยขอพพาท

ขนตอนการด าเนนการ รายละเอยดงาน เอกสาร

ทเกยวของ ผรบผดชอบ

ประชาชนยนค ารองขอไกลเกลยขอพพาทประเภทคดแพง/อาญา ตามทกฎหมายก าหนดใหไกลเกลยได

๑. แบบค ารองขอไกลเกลยขอพพาท (กสร. ๑) ๒. เอกสารหลกฐานตาง ๆ (ถาม)

คณะกรรมกำรบรหำรศนยฯ

ตรวจสอบขอเทจจรงเบองตน เพอพจำรณำค ำรองขอไกลเกลยวำมควำมครบถวนสมบรณหรอไม และพจำรณำ ขอกฎหมำยของประเภทคดแพงและอำญำตำมอ ำนำจหนำททก ำหนดไวในกฎหมำยเกยวกบการไกลเกลยขอพพาทภาคประชาชน

๑. แบบค ารองขอไกลเกลยขอพพาท (กสร. ๑) ๒. เอกสารหลกฐานตาง ๆ (ถาม)

- คณะกรรมกำรบรหำรศนยฯ - พนกงำนคมครองสทธและเสรภำพ / เจาหนาทสงเสรมการไกลเกลยระงบขอพพาท (ถาม)

คณะกรรมกำรบรหำรศนยฯ สอบถามความสมครใจของคกรณอกฝายหนงทจะเขารวมการไกลเกลยขอพพาท ดงน ๑. ถาคกรณอกฝายหนงไมสมครใจเขาสกระบวนการไกลเกลยขอพพาทใหศนยไกลเกลยภาคประชาชนจ าหนายค ารองไกลเกลยขอพพาทนน และแจงใหคกรณผยนค ารองไกลเกลยขอพพาททราบ ๒. ในกรณทมคกรณมากกวาสองฝาย และคกรณฝายหนงฝายใดไมสมครใจเขารวมการไกลเกลยขอพพาท ใหสามารถด าเนนการไกลเกลยขอพพาทระหวาง

๑. หนงสอสอบถามตอบรบเขารวมกระบวนการไกลเกลยขอพพาท ๒. หนงสอแจงผลการตอบรบเขารวมกระบวนการไกลเกลยขอพพาท

- คณะกรรมกำรบรหำรศนยฯ - พนกงำนคมครองสทธและเสรภำพ / เจาหนาทสงเสรมการไกลเกลยระงบขอพพาท (ถาม)

ประชาชนยนค ารองขอไกลเกลยขอพพาท

ตรวจสอบขอเทจจรงเบองตน

ไกลเกลยไมได ตาม พ.ร.บ.ฯ

ไกลเกลยได ตาม พ.ร.บ.ฯ

สอบถามคกรณ

สมครใจ ไมสมครใจ

สงตอหนวยงานอน

จ าหนายค ารอง

Page 32: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๒๗

ขนตอนการด าเนนการ รายละเอยดงาน เอกสาร

ทเกยวของ ผรบผดชอบ

คกรณทสมครใจเขารวมการไกลเกลยขอพพาทได

บญชผไกลเกลยประจ ำศนยไกลเกลยภำคประชำชน (เบองตนใหใชบญชจำกผผำนกำรอบรมหลกสตรกำรไกลเกลยและระงบ ขอพพำทในชมชน ระดบตน ระดบกลำง หรอระดบสง) ณ ศนยไกลเกลยภำคประชำชนด ำเนนกำรใหคกรณแตงตง ผไกลเกลย ดงน ๑. คกรณตกลงแตงตงผไกลเกลยคนหนงหรอหลำยคนจำกบญชผไกลเกลยท ศนยไกลเกลยภำคประชำชนจดท ำไว ๒. หำกคกรณไมสำมำรถตกลงแตงตง ผไกลเกลยได คกรณอำจใหศนยไกลเกลยภำคประชำชนแตงตงผไกลเกลยจำกบญชผไกลเกลยทศนยไกลเกลยภำคประชำชนจดท ำไว ทงน กำรแตงตงผไกลเกลยจะตองไดรบควำมยนยอมจำกผทจะไดรบกำรแตงตง

- คณะกรรมกำรบรหำรศนยฯ - พนกงำนคมครองสทธและเสรภำพ / เจาหนาทสงเสรมการไกลเกลยระงบขอพพาท (ถาม)

คณะกรรมกำรศนยฯ เชญใหพนกงำนคมครองสทธและเสรภำพ / เจาหนาทสงเสรมการไกลเกลยระงบขอพพาท (ถาม) ด ำเนนกำรขออนมตการจดกระบวนการไกลเกลยขอพพาทตอหวหนำสวนรำชกำร และเชญผทเกยวของด ำเนนกำรจดกระบวนกำรไกลเกลยขอพพำท

๑. หนงสอขออนมตจดประชม ๒. สญญายมเงน ๓. หนงสอเชญเขารวมกระบวนการไกลเกลย (ผไกลเกลย, คกรณ)

พนกงำนคมครองสทธและเสรภำพ / เจาหนาทสงเสรมการไกลเกลยระงบขอพพาท (ถาม)

๑. บทบาทหนาทผไกลเกลย ๑.๑ ผไกลเกลยทกทายผเขารวมประชมไกลเกลย ชวนพดคยเรองอน

๑. แบบค ารองขอไกลเกลยขอพพาท (กสร. ๑)

- ผไกลเกลย - พนกงำนคมครองสทธและเสรภำพ / เจาหนาทสงเสรม

แตงตงผไกลเกลย

จากบญชผไกลเกลย

คกรณแตงตง ศนยไกลเกลยขอพพาทฯ

แตงตง

การด าเนนการไกลเกลย

ขออนมตการจดกระบวนการไกลเกลยขอพพาท

Page 33: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๒๘

ขนตอนการด าเนนการ รายละเอยดงาน เอกสาร

ทเกยวของ ผรบผดชอบ

กอนเพอสรางบรรยากาศ ตอจากนน จงเปนการน าเขาสกระบวนการทเปนทางการมากขน คอ การท าใหทกคนทมารวมการเจรจาไดรจกกนดวยการแนะน าตว ซงมแนวทาง ดงน (๑) ผไกลเกลยแนะน าตวเอง ผไกลเกลยจะแนะน าตวเองดวยการบอก ชอ นามสกล กอน แลวตามดวยอาชพ ตอจากนนจงกลาวถงคณวฒดานการไกลเกลย ความรเรองการไกลเกลย และประสบการณการไกลเกลย เชน ไดผานการเรยนรหรอฝกอบรมการไกลเกลยจากทใด และมประสบการณการไกลเกลยมานานกป ทายทสดจงกลาวถงเหตทมาท าหนาทไกลเกลยกรณน เชน เปนหนาทประจ า หรอไดรบมอบหมายจากใคร เปนตน แลวจงขอใหคกรณแนะน าตว โดยเรมตนจากฝายใดกได (๒) คกรณแนะน าตว คกรณจะแนะน าตวดวยการกลาวถง ชอ นามสกล ความเกยวของกบเรองทไกลเกลย และเหตผลทมารวมไกลเกลยซง ผไกลเกลยอาจตองตงค าถามใหตอบ (๓) ผเขารวมประชมไกลเกลยแนะน าตว ผเขารวมการประชมไกลเกลยซงมากบคกรณและเขารวมการเจรจาไกลเกลย เชน ทนาย หรอ ญาตพนอง กตองแนะน าตวเองเชนกน เพราะผเขารวมประชมไกลเกลยอาจมสวนรวมในการแสดงความคดเหน เปดประเดน หรออาจเปนผมอ านาจตดสนใจเสยดวย

๒. เอกสารหลกฐานตาง ๆ (ถาม) ๓. ใบลงทะเบยนการประชมไกลเกลยขอพพาท

การไกลเกลยระงบขอพพาท (ถาม)

ขอพพาททางอาญา แจง พงส. อยการ ศาล แลวแตกรณ

Page 34: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๒๙

ขนตอนการด าเนนการ รายละเอยดงาน เอกสาร

ทเกยวของ ผรบผดชอบ

ซ า ดงนน ผไกลเกลยจงควรขอใหผเขารวมการประชมไกลเกลยแนะน าตวโดยกลาวถง ชอ นามสกล อาชพ ความเกยวของกบเรองทไกลเกลยหรอคกรณ และเหตผลทมารวมไกลเกลย เปนตน ๑.๒ ผไกลเกลยอธบายกระบวนการไกลเกลยใหคกรณเขาใจ เชน (๑) คกรณตองสมครใจเขาสกระบวนการไกลเกลยขอพพาท และเตมใจทจะเขามาใชกระบวนการน ไมวาการไกลเกลยจะไดด าเนนการไปแลวถงขนตอนใด หากคกรณไมสมครใจให ไกลเกลย คกรณมสทธถอนตวจากการไกลเกลยขอพพาทโดยท าเปนหนงสอแจงตอผไกลเกลยได หรอผไกลเกลยเหนวาการไกลเกลยขอพพาทตอไปจะไมเปนประโยชนและใหยตการไกลเกลย ขอพพาท (๒) การไกลเกลยเปนความลบ ขอเทจจรงหรอขอมลตาง ๆ ทเกยวของกบการไกลเกลยขอพพาท ไมวาจะดวยวาจาหรอเปนลายลกษณอกษร ทเกดขนระหวางการไกลเกลย เปนสงทตองเกบเปนความลบจะเปดเผยขอเทจจรงหรอขอมลดงกลาวกบบคคลภายนอกไมได เวนแตคกรณจะตกลงกนเปนอยางอน (๓) รปแบบการด าเนนการไกลเกลยขอพพาท เชน

Page 35: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๓๐

ขนตอนการด าเนนการ รายละเอยดงาน เอกสาร

ทเกยวของ ผรบผดชอบ

การด าเนนการไกลเกลยขอพพาทรวมกน ผไกลเกลยตองด าเนนการไกลเกลยขอพพาทตอหนาคกรณทกฝาย การด าเนนการไกลเกลยขอพพาทแยกกน ผไกลเกลยเหนวาเพอประโยชนในการไกลเกลยขอพพาทในบางสถานการณ ผไกลเกลยอาจ ด าเนนการไกลเกลยขอพพาทลบหลงคกรณฝายหนงฝายใดกได แตผไกลเกลยตองแจงถงการด าเนนการไกลเกลยขอพพาทนนใหคกรณฝายทมไดเขารวมทราบดวย ในระหวางการด าเนนการไกลเกลย ผไกลเกลยอาจอนญาตใหทนายความหรอทปรกษาของคกรณหรอบคคลหนงบคคลใดเขารวมการไกลเกลยขอพพาทดวยกได ๑.๓ กรณการไกลเกลยขอพพาททางอาญา หากคดอยในระหวางการสอบสวนหรอพจารณาคดของพนกงานสอบสวน พนกงานอยการ หรอศาลแลว ใหผไกลเกลยของศนยไกลเกลยภาคประชาชนรายงานกรมคมครองสทธและเสรภาพทราบ เพอกรมคมครองสทธและเสรภาพจะไดแจงใหพนกงานสอบสวน พนกงานอยการ หรอศาล แลวแตกรณทราบ พนกงานสอบสวน พนกงานอยการ หรอศาลอาจรอการสอบสวน การสงคด

Page 36: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๓๑

ขนตอนการด าเนนการ รายละเอยดงาน เอกสาร

ทเกยวของ ผรบผดชอบ

การพจารณาคดหรอการพพากษาคด แลวแตกรณ ไวกอนจนกวาจะรผลการไกลเกลยขอพพาทกได ๑.๔ ผไกลเกลยมหนาทก าหนดแนวทางและจดใหมการไกลเกลยขอพพาท ผไกลเกลยอาจตกลงกบคกรณเพอก าหนดกรอบระยะเวลาและแผนการด าเนนการไกลเกลยขอพพาท ทงน การไกลเกลยขอพพาทใหด าเนนการอยางตอเนองและใหแลวเสรจโดยเรว ๑.๕ ผไกลเกลยมหนาทชวยเหลอ อ านวยความสะดวก และเสนอแนะคกรณในการหาแนวทางยตขอพพาท ๑.๖ ผไกลเกลยมหนาทสอบถามขอเทจจรงเกยวกบขอพพาทความประสงคของคกรณทจะระงบขอพพาท และขอเทจจรงอนทเกยวขอกบการไกลเกลยขอพพาทแลว และใหผไกลเกลยอธบายใหคกรณเขาใจซงกนและกนหรอผอนปรนเขาหากนอนน าไปสการตกลงระงบขอพพาทกนได ๑.๗ ผไกลเกลยมหนาทด าเนนการไกลเกลยขอพพาทดวยความเปนกลาง ยดปฏบตตามจรยธรรม และตองเปดเผยขอเทจจรงทอาจเปนเหตอนควรสงสยถงความเปนกลางและความเปนอสระของตนในการปฏบตหนาทเปนผไกลเกลยใหคกรณทราบโดยเฉพาะทเกยวพนกบคกรณไมวาฝายใดในเรอง ดงตอไปน (๑) เปนคหมนหรอคสมรส

Page 37: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๓๒

ขนตอนการด าเนนการ รายละเอยดงาน เอกสาร

ทเกยวของ ผรบผดชอบ

(๒) เปนบพการหรอผสบสนดานไมวาชนใด ๆ หรอเปนพนองหรอลกพลกนองนบไดเพยงภายในสามชน หรอเปนญาตเกยวพนทางแตงงานนบไดเพยงสองชน (๓) เปนหรอเคยเปนผแทนโดยชอบธรรมหรอผพทกษหรอผแทนหรอตวแทน (๔) เปนเจาหนหรอลกหน หรอเปนนายจางหรอลกจาง ทงน หากผไกลเกลยเหนเองวาตนมกรณดงกลาวใหผไกลเกลยผนนหยดการไกลเกลยขอพพาทไวกอน และแจงใหหนวยงานซงด าเนนการไกลเกลยขอพพาททราบ เพอทหวหนาหนวยงานซงด าเนนการไกลเกลยขอพพาทดงกลาวจะไดมค าสงตอไป ๒. บทบาทหนาทคกรณ ๒.๑ คกรณฝายหนงฝายใดคดคานม เหตอนควรสงสยถงความเปนกลางและความเปนอสระของตนในการปฏบตหนาทเปนผไกลเกลยใหคกรณทราบโดยเฉพาะทเกยวพนกบคกรณไมวาฝายใดในเรอง ดงตอไปน (๑) เปนคหมนหรอคสมรส (๒) เปนบพการหรอผสบสนดานไมวาชนใด ๆ หรอเปนพนองหรอลกพลกนองนบไดเพยงภายในสามชน หรอเปนญาตเกยวพนทางแตงงานนบไดเพยงสองชน

Page 38: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๓๓

ขนตอนการด าเนนการ รายละเอยดงาน เอกสาร

ทเกยวของ ผรบผดชอบ

(๓) เปนหรอเคยเปนผแทนโดยชอบธรรมหรอผพทกษหรอผแทนหรอตวแทน (๔) เปนเจาหนหรอลกหน หรอเปนนายจางหรอลกจาง ใหผไกลเกลยผนนหยดการไกลเกลยขอพพาทไวกอน และแจงใหหนวยงานซงด าเนนการไกลเกลยขอพพาททราบ เพอทหวหนาหนวยงานซงด าเนนการไกลเกลยขอพพาทดงกลาวจะไดมค าสงตอไป ๒.๒ คกรณอาจถอดถอนผไกลเกลยได กรณทผไกลเกลยถกคกรณตงขอรงเกยจผไกลเกลยทมสภาพรายแรงอนอาจท าใหการปฏบตหนาทไมเปนกลางหรอไมเปนอสระได หากมกรณดงกลาวผไกลเกลยอาจถกถอดถอนได ในกรณทคกรณฝายใดฝายหนงมหลายคน การตงขอรงเกยจตองไดรบความเหนชอบจากคกรณทกคนในฝายนน ๒.๓ คกรณอาจถอดถอนผไกลเกลยไดดวยเหต ดงตอไปน (๑) กระท าการฉอฉลหรอขมขคกรณหรอบคคลอนทมสวนเกยวของกบขอพพาท (๒) ไมมาปฏบตหนาทผไกลเกลยเกนสองครง โดยไมมเหตอนควร (๓) ขาดจรยธรรม (๔) ถกตงขอรงเกยจ ทงน ในกรณทผไกลเกลยถกถอดถอนหรอความเปนผไกลเกลยสนสด

Page 39: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๓๔

ขนตอนการด าเนนการ รายละเอยดงาน เอกสาร

ทเกยวของ ผรบผดชอบ

ลงในระหวางการด าเนนการไกลเกลยขอพพาท คกรณอาจตงผไกลเกลยคนใหมเพอปฏบตหนาทไกลเกลยขอพพาทนนตอไปโดยอาจใชเอกสารของกระบวนการไกลเกลยขอพพาททด าเนนการมาแลวไดตามทคกรณและ ผไกลเกลยคนใหมเหนสมควร ๒.๔ คกรณมสทธถอนตวจากการไกลเกลยขอพพาทโดยท าเปนหนงสอแจงตอผไกลเกลยได

เมอการไกลเกลยขอพพาททางอาญาสนสดลงแลว ใหผไกลเกลยของศนยไกลเกลยขอพพาทภาคประชาชนรายงานกรมคมครองสทธและเสรภาพทราบ เพอกรมคมครองสทธและเสรภาพจะไดแจงใหพนกงานสอบสวน พนกงานอยการ หรอศาลทราบตอไป ในกรณทคกรณตกลงระงบขอพพาททางอาญากนไดใหสงส าเนาบนทกขอตกลงดงกลาวไปดวย ในกรณทการไกลเกลยขอพพาททางอาญาไมเปนผล ใหพนกงานสอบสวน พนกงานอยการ หรอศาล สอบสวนสงคด หรอพจารณาพพากษาคดตอไป

- ผไกลเกลย - พนกงำนคมครองสทธและเสรภำพ / เจาหนาทสงเสรมการไกลเกลยระงบขอพพาท (ถาม)

เมอคกรณตกลงกนไดแลว ใหผไกลเกลยจดท าบนทกขอตกลงระงบขอพพาท (แบบ กสร. ๒) นนไวเปนลายลกษณอกษร โดยใหคกรณและผไกลเกลยลงลายมอชอไว จ านวน ๓ ฉบบ

บนทกขอตกลงระงบขอพพาท (กสร. ๒)

- ผไกลเกลย - พนกงำนคมครองสทธและเสรภำพ / เจาหนาทสงเสรมการไกลเกลยระงบขอพพาท (ถาม)

ผลของการไกลเกลย

ตกลงกนได ตกลงกนไมได

ขอพพาททางอาญา แจง พงส. อยการ ศาล แลวแตกรณ

จดท าบนทกขอตกลงระงบขอพพาท (กสร. ๒)

Page 40: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๓๕

ขนตอนการด าเนนการ รายละเอยดงาน เอกสาร

ทเกยวของ ผรบผดชอบ

ทงน บนทกขอตกลงระงบขอพพาท อยางนอยตองมรายละเอยด ดงตอไปน (๑) ชอและทอยของคกรณ (๒) ขอพพาทตามกฎหมาย (๓) ความสมครใจเขารวมการไกลเกลยขอพพาท (๔) สาระส าคญของขอตกลงอนเปนผลของการไกลเกลยขอพพาท เชน การชดใชเยยวยาความเสยหาย เงอนไขคกรณตองปฏบตหรองดเวนปฏบต ระยะเวลาด าเนนการหรอขอตกลงไมตดใจทจะรบการชดใชเยยวยาความเสยหาย โดยทขอตกลงตองไมเปนการตองหามชดแจงโดยกฎหมาย เปนการพนวสยหรอเปนการขดตอความสงบเรยบรอยหรอศลธรรมอนดของประชาชน

ถาการด าเนนการจดกระบวนการไกลเกลยขอพพาทของศนยไกลเกลยขอพพาทภาคประชาชน ไดด าเนนการถกตองตามทก าหนดในกฎหมายวาดวยการไกลเกลยขอพพาท ใหพนกงานคมครองสทธและเสรภาพหรอเจาหนาทสงเสรมการไกลเกลยระงบขอพพาท ด าเนนการจดสงส าเนาบนทกขอตกลงระงบขอพพาท (กสร. ๒) จ านวน ๑ ฉบบ มาทส านกงานคมครองสทธและเสรภาพภาค เพอพจารณารบรองบนทก

๑. ส าเนาบนทกขอตกลงระงบขอพพาท (กสร. ๒) จ านวน ๑ ฉบบ ๒. ส าเนาแบบค ารองขอไกลเกลยขอพพาท (กสร. ๑) พรอมส าเนาเอกสารหลกฐานตาง ๆ (ถาม) ๓. ส าเนาหนงสอตอบรบเขาสกระบวนการไกลเกลยขอพพาท

- พนกงำนคมครองสทธและเสรภำพ / เจาหนาทสงเสรมการไกลเกลยระงบขอพพาท (ถาม) - สคส.ภาค

การรบรองบนทกขอตกลงระงบขอพพาท (กสร. ๒)

Page 41: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๓๖

ขนตอนการด าเนนการ รายละเอยดงาน เอกสาร

ทเกยวของ ผรบผดชอบ

ขอตกลง (การด าเนนการขางตนเปนไปเพอเตรยมความพรอมในระหวางทกฎหมายวาดวยการไกลเกลย ขอพพาทยงไมมผลบงคบใชเปนกฎหมาย) ทงน หากส านกงานคมครองสทธและเสรภาพภาค พจารณาแลวเหนการด าเนนการจดกระบวนการไกลเกลยขอพพาทของศนยไกลเกลยขอพพาทภาคประชาชน ไดด าเนนการถกตองตามทก าหนดในกฎหมายวาดวยการไกลเกลยขอพพาท กด าเนนการรบรองบนทกขอตกลงระงบขอพพาท (กสร. ๒) และเกบรกษาไวท สคส.ภาค

๔. ส าเนาหนงสอขออนมตจดประชม ๕. ส าเนาหนงสอเชญเขารวมกระบวนการไกลเกลย (ผไกลเกลย, คกรณ) ๖. ส าเนาใบลงทะเบยนการประชมไกลเกลยขอพพาท

Page 42: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๓๗

๑. การตงขอรงเกยจ๕๑

ผไกลเกลยอาจถกคกรณตงขอรงเกยจทมสภาพรายแรงอนอาจท าใหการปฏบตหนาทไมเปนกลางหรอไมเปนอสระได หากมกรณดงกลาวผไกลเกลยอาจถกถอดถอนได ในกรณทคกรณฝายใดฝายหนงมหลายคน การตงขอรงเกยจตองไดรบความเหนชอบจากคกรณทกคนในฝายนน

๒. การถอดถอน52 ผไกลเกลยอาจถกถอดถอนโดยคกรณฝายใดฝายหนงหรอทงสองฝายหรอหนวยงานซงด าเนนการ

ไกลเกลยขอพพาทดวยเหต ดงตอไปน ๒.๑ กระท าการฉอฉลหรอขมขคกรณหรอบคคลอนทมสวนเกยวของกบขอพพาท ๒.๒ ไมมาปฏบตหนาทผไกลเกลยเกนสองครง โดยไมมเหตอนควร ๒.๓ ขาดจรยธรรม ดงน

(๑) ไมปฏบตหนาทดวยความเปนกลาง อสระ ยตธรรม และเลอกปฏบต (๒) ไมเขารวมการไกลเกลยขอพพาททกครง ในกรณทไมอาจเขารวมการไกลเกลยขอพพาท

ได ตองแจงเหตผลและความจ าเปนลวงหนาใหหนวยงานซงด าเนนการไกลเกลยขอพพาททราบ (๓) ไมปฏบตหนาทดวยความรวดเรว ท าใหการไกลเกลยขอพพาทลาชาเกนสมควร (๔) ไมซอสตยสจรต และเรยกหรอรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดจากคกรณหรอบคคลอน

ทมสวนเกยวของกบขอพพาท (๕) ไมปฏบตหนาทไกลเกลยขอพพาทดวยความสภาพ (๖) ไมรกษาความลบทเกยวของกบการไกลเกลยขอพพาท (๗) กระท าการในลกษณะเปนการชขาดขอพพาทหรอบงคบใหคกรณฝายหนงฝายใดลง

ลายมอชอในขอตกลงระงบขอพพาท (๘) กรณอนตามทรฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรมก าหนดในกฎกระทรวง ๓. การเพกถอน53 ผไกลเกลยอาจถกเพกถอนการเปนผไกลเกลยดวยเหตดงน ๓.๑ กระท าการฉอฉลหรอขมขคกรณหรอบคคลอนทมสวนเกยวของกบขอพพาท ๓.๒ เปดเผยความลบทเกยวของกบการไกลเกลยขอพพาทอนเปนผลใหคกรณฝายหนงฝายใด

ไดรบความเสยหาย ๓.๓ กระท าการใด ๆ ทเปนการบงคบ ขเขญ หลอกลวง หรอกระท าการโดยมชอบดวยประการใด ๆ

เพอใหคกรณท าขอตกลงระงบขอพพาท ๓.๔ เรยก รบ หรอยอมจะรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดส าหรบตนเองหรอผอนโดยมชอบ เพอ

กระท าการหรอไมกระท าการอยางใดในหนาท อนเปนการทจรตจากคกรณหรอบคคลอนทมสวนเกยวของกบขอพพาท

๕๑ รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ...., มาตรา ๑๔. 52 รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ...., มาตรา ๑๕. 53 รางกฎกระทรวงวาดวยการก าหนดเกณฑ วธการ ขนทะเบยนผไกลเกลย และการยนค าคดคาน การถอดถอน การสนสภาพ

และการเพกถอนการเปนผไกลเกลย พ.ศ. ...., ขอ ๑๔.

การตงขอรงเกยจ การถอดถอน การเพกถอน และบทลงโทษ

Page 43: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๔๑

๔. บทลงโทษ54 ๔.๑ ผไกลเกลยผใดเรยก รบ หรอยอมจะรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดส าหรบตนเองหรอผอน

โดยมชอบ เพอกระท าการหรอไมกระท าการอยางใดในหนาท ไมวาการนนจะชอบหรอมชอบดวยหนาท ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหาป หรอปรบไมเกนหนงแสนบาทหรอทงจ าทงปรบ

๔.๒ ผใดให ขอให หรอรบวาจะใหทรพยสนหรอประโยชนอนใดแกผไกลเกลย เพอจงใจใหกระท าการ ไมกระท าการ หรอประวงการกระท าใดอนมชอบดวยหนาท ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหาป หรอปรบไมเกนหนงแสนบาทหรอทงจ าทงปรบ

54 รางพระราชบญญตการไกลเกลยขอพพาท พ.ศ. ...., มาตรา ๗๑ และมาตรา ๗๒.

Page 44: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๔๒

ภาคผนวก

แบบตรวจสอบ (Check List) ประกอบการจดกระบวนการไกลเกลยขอพพาท ของศนยไกลเกลยขอพพาทภาคประชาชน (น ารอง)

จงโปรดท าเครองหมาย หนาหวขอทไดด าเนนการครบถวน

ล าดบ ขนตอนการด าเนนงาน ผด าเนนการ วน/เดอน/ป ๑ แบบค ารองขอไกลเกลยขอพพาท (กสร. ๑)

เอกสารหลกฐานตาง ๆ (ถาม)

๒ ตรวจสอบขอเทจจรงเบองตน ไกลเกลยไดตาม พ.ร.บ.ฯ ขอพพาททางแพง ขอพพาททางอาญา

Page 45: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๔๓

ล าดบ ขนตอนการด าเนนงาน ผด าเนนการ วน/เดอน/ป ไกลเกลยไมไดตาม พ.ร.บ.ฯ เนองจาก...................................................................... สงตอหนวยงานอน.......................................................

๓ สอบถามคกรณ หนงสอสอบถามการตอบรบเขารวมกระบวนการไกลเกลยขอพพาท สมครใจเขารวมไกลเกลย หนงสอตอบรบเขารวมกระบวนการไกลเกลยขอพพาท ไมสมครใจเขารวมไกลเกลย หนงสอตอบรบเขารวมกระบวนการไกลเกลยขอพพาท หนงสอแจงผลการตอบรบเขารวมกระบวนการไกลเกลยขอพพาท เพอทราบผลการตอบรบเขารวม แจงผลไมตอบรบและจ าหนายค ารอง

๔ การแตงตงผไกลเกลย คกรณแตงตงผไกลเกลยเอง ศนยไกลเกลยขอพพาทภาคประชาชน (น ารอง) แตงตงผไกลเกลย

๕ ขออนมตการจดกระบวนการไกลเกลยขอพพาท หนงสอขออนมตจดประชม หนงสอเชญเขารวมกระบวนการไกลเกลย (ผไกลเกลย) หนงสอเชญเขารวมกระบวนการไกลเกลย (ผรอง) หนงสอเชญเขารวมกระบวนการไกลเกลย (ผถกรอง)

๖ การด าเนนการไกลเกลย แบบค ารองขอไกลเกลยขอพพาท (กสร. ๑) เอกสารหลกฐานตาง ๆ (ถาม) ใบลงทะเบยนการประชมไกลเกลยขอพพาท ขอพพาททางอาญา แจง พงส. อยการ ศาล แลวแตกรณ

๗ ผลของการไกลเกลย ตกลงกนได ตกลงกนไมได ขอพพาททางอาญา แจง พงส. อยการ ศาล แลวแตกรณ

๘ จดท าบนทกขอตกลงระงบขอพพาท (กสร. ๒) อยางนอยตองมรายละเอยด ดงตอไปน ชอและทอยของคกรณ ขอพพาทตามกฎหมาย ความสมครใจเขารวมการไกลเกลยขอพพาท สาระส าคญของขอตกลงอนเปนผลของการไกลเกลยขอพพาท เชน การชดใชเยยวยาความเสยหาย เงอนไขคกรณตองปฏบตหรองดเวนปฏบต ระยะเวลาด าเนนการหรอขอตกลงไมตดใจทจะรบการชดใชเยยวยาความเสยหาย ขอตกลงตองไมเปนการตองหามชดแจงโดยกฎหมาย เปนการพนวสยหรอเปนการขดตอความสงบเรยบรอยหรอศลธรรมอนดของประชาชน

Page 46: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๔๔

ล าดบ ขนตอนการด าเนนงาน ผด าเนนการ วน/เดอน/ป ๙ การรบรองทกขอตกลงระงบขอพพาท (กสร. ๒) รายละเอยด ดงตอไปน

ส าเนาทกขอตกลงระงบขอพพาท (กสร. ๒) จ านวน ๑ ฉบบ ส าเนาแบบค ารองขอไกลเกลยขอพพาท (กสร. ๑) พรอมส าเนาเอกสารหลกฐานตาง ๆ (ถาม) ส าเนาหนงสอสอบถามการตอบรบเขารวมกระบวนการไกลเกลยขอพพาท ส าเนาหนงสอแจงผลการตอบรบเขารวมกระบวนการไกลเกลยขอพพาท ส าเนาหนงสอตอบรบเขารวมกระบวนการไกลเกลยขอพพาท ส าเนาหนงสอขออนมตจดประชม ส าเนาหนงสอเชญเขารวมกระบวนการไกลเกลย (ผไกลเกลย) ส าเนาหนงสอเชญเขารวมกระบวนการไกลเกลย (ผรอง) ส าเนาหนงสอเชญเขารวมกระบวนการไกลเกลย (ผถกรอง) ส าเนาใบลงทะเบยนการประชมไกลเกลยขอพพาท

Page 47: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๔๕

สวนท 1 ขอมลผรบบรการ

1. ผขอรบบรการ ชอ - สกล ........................................................... เลขบตรประจ าตวประชาชน .............................................................. วน/เดอน/ปเกด ......................................... อาย ............... ป ทอยทตดตอได เลขท .................. หมท .............. หมบาน.......................ถนน ...................................... ต าบล .................. อ าเภอ ......................... จงหวด …….………………...... รหสไปรษณย ............................ โทรศพท ……..……………….……… 2. ผรบมอบอ านาจ ชอ – สกล......................................................... เลขบตรประจ าตวประชาชน............................................................... วน/เดอน/ปเกด ......................................... อาย ............... ป ทอยทตดตอได เลขท .................. หมท .............. หมบาน.......................ถนน ...................................... ต าบล .................. อ าเภอ ......................... จงหวด …….………………...... รหสไปรษณย ............................ โทรศพท ……..……………….……… 3. บคคลทสามารถตดตอได ชอ – สกล...................................................... เลขบตรประจ าตวประชาชน ................................................... วน/เดอน/ปเกด ......................................... อาย ............... ป ทอยทตดตอได เลขท .................. หมท .............. หมบาน.......................ถนน ...................................... ต าบล .................. อ าเภอ ......................... จงหวด …….………………...... รหสไปรษณย ............................ โทรศพท ……..……………….……… 4. ขอเทจจรง ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..… ....................................................................................................................................................................................................................... ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….….………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…….... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ขาพเจา ขอรบรองวา ขอเทจจรงทปรากฏขางตนเปนความจรงทกประการ และยนยอมใหหนวยงานทรบเรองของขาพเจา สงตอขอมลสวนบคคลใหกบหนวยงานทเกยวของ เพอประกอบการใหความชวยเหลอ จงลงลายมอชอเปนหลกฐาน ลงลายมอชอ ................................................................. (ผรบบรการ) (...............................................................) วนท ........... / ........... / ........... สวนท 2 สรปผลการใหบรการ

เลขทรบเรอง ....................... /.......................... วน/เดอน/ป ....................... เวลา............... น. ผรบ ...................................................................

แบบค ารองขอไกลเกลยขอพพาท ขอรบบรการทศนยไกลเกลยระงบขอพพาทชมชน ต าบล ............... อ าเภอ ................. จงหวด .................

กสร. 1

Page 48: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๔๖

( ) งานไกลเกลยระงบขอพพาทชมชน ขอพพาท แพง (ระบ) ............... อาญา (ระบ) ............... อนๆ (ระบ) ............... สถานะขอพพาท

กอนศาลมค าพพากษา หลงศาลมค าพพากษา ศาลชนตน ศาลอทธรณ ศาลฎกา วนท ........... / ........... / ........... อนๆ (ระบ) ................................................................................................... ผลการด าเนนงาน

จดกระบวนการไกลเกลยขอพพาท จ านวน ............... ครง ครงท 1 วนท ........... / ........... / ........... ผลการไกลเกลย .................................................................................................................................. ....................

ลงลายมอชอ ................................................................. (ประธานคณะผไกลเกลย) (...............................................................)

วนท ........... / ........... / ........... ครงท 2 วนท ........... / ........... / ........... ผลการไกลเกลย ............................................................................................................................. ...........................

ลงลายมอชอ ................................................................. (ประธานคณะผไกลเกลย) (...............................................................)

วนท ........... / ........... / ........... ผลการไกลเกลยขอพพาท ตกลงกนได มบนทกขอตกลง ไมมบนทกขอตกลง ตกลงกนไมได สงตอ (ระบ) ........................................................ วนท ........... / ........... / ........... ยตเรอง เนองจากกรณของผขอรบบรการไมสามารถด าเนนการตอไปไดหรอไมประสงคจะด าเนนการตอ แนะน า/สงตอหนวยงานอน (ระบ) ................................................................................. คพพาทไมประสงคเขาสกระบวนการไกลเกลยขอพพาท วนท ........... / ........... / ...........

( ) งานรบเรองราวรองทกขหรอใหค าปรกษาทางกฎหมาย แนะน า/สงตอ ส านกงานยตธรรมจงหวด หนวยงานอน (ระบ) ................... วนท ........... / ........... / ...........

รายละเอยดการใหค าปรกษา (เพมเตม) ............................................................................................................................ ............................................................................................. .......................................................................................................................... ............................................................................................................................. ..........................................................................................

( ) งานชชองทางในการเขาถงสทธในกระบวนการยตธรรม พ.ร.บ. คาตอบแทนผเสยหายและ คาทดแทนและคาใชจายแกจ าเลยในคดอาญา พ.ศ. 2545

แนะน า/สงตอ ส านกงานยตธรรมจงหวด ส านกงานคมครองสทธและเสรภาพ พนท ............ วนท ..... / ....... / ......... พ.ร.บ. คมครองพยาน พ.ศ. 2546

แนะน า/สงตอ ส านกงานยตธรรมจงหวด ส านกงานคมครองสทธและเสรภาพ พนท ............ วนท ..... / ........ / ........ อนๆ (ระบ) .....................................................................................................วนท .... ....... / ........... / ...........

ลงลายมอชอ ................................................................. (ผใหบรการ) (...............................................................)

วนท ........... / ........... / ...........

Page 49: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๔๗

–ตวอยางหนงสอสอบถามการตอบรบเขารวมกระบวนการไกลเกลยขอพพาท-

ท ยธ ....... / ...... ส ำนกงำนยตธรรมจงหวด ..... ทอย .................................... ............................................

วนท ..........................

เรอง ขอพจำรณำเขำรวมกระบวนกำรไกลเกลยขอพพำท

เรยน ..................................................... (ชอผถกรอง)

อำงถง ค ำรองขอไกลเกลยขอพพำท ลงวนท ....................................

สงทสงมำดวย หนงสอตอบรบเขำสกระบวนกำรไกลเกลยขอพพำท จ ำนวน 1 ฉบบ

ดวย.................................... (ผรอง) ไดยนค ำรองขอไกลเกลยขอพพำท ณ ศนยไกลเกลยระงบ ขอพพำทชมชน ต ำบล................... ในเรอง................................ ......................................................................................... .............................................................................................................................................................................................................. โดยแจงวำทำนเปนคพพำทฝำยผถกรอง

ส ำนกงำนยตธรรมจงหวด พจำรณำแลวเหนวำเพออ ำนวยควำมเปนธรรมและอ ำนวยควำมสะดวกใหทำนและคกรณเขำถงควำมยตธรรมดวยควำมพงพอใจของทงสองฝำย จงขอใหทำนพจำรณำกำรเขำรวมกระบวนกำร ไกลเกลยขอพพำท และขอควำมกรณำสงแบบตอบรบเขำสกระบวนกำรไกลเกลยขอพพำทกลบไปยงส ำนกงำนยตธรรมจงหวด........... ภำยในวนท ....................... หำกลวงเลยก ำหนดระยะเวลำดงกลำวจะถอวำทำนไมประสงคเขำสกระบวนกำรไกลเกลยขอพพำท

จงเรยนมำเพอโปรดพจำรณำ

ขอแสดงควำมนบถอ

(............................................) ยตธรรมจงหวด

ส ำนกงำนยตธรรมจงหวด ............... โทร ................................................. โทรสำร ..........................................

ระบขอเทจจรงพอสงเขป

Page 50: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๔๘

–ตวอยางหนงสอแจงผลการตอบรบเขารวมกระบวนการไกลเกลยขอพพาท-

ท ยธ ....... / ...... ส ำนกงำนยตธรรมจงหวด ..... ทอย .................................... ............................................

วนท ..........................

เรอง ขอแจงผลกำรเขำรวมกระบวนกำรไกลเกลยขอพพำท

เรยน ..................................................... (ชอผรอง)

อำงถง ค ำรองขอไกลเกลยขอพพำท ลงวนท ....................................

สงทสงมำดวย หนงสอตอบรบเขำสกระบวนกำรไกลเกลยขอพพำท จ ำนวน 1 ฉบบ

ตำมททำนไดยนค ำรองขอไกล เกลยขอพพำท ณ ศ นยไกล เกลยระงบขอพพำทชมชน ต ำบล...........................ขอใหท ำกำรไกลเกลยขอพพำทในเรอง................................................................................................ ...........................................................................................................................กบ ................................................................... นน

ส ำนกงำนยตธรรมจงหวด จงขอขอแจงผลกำรเขำรวมกระบวนกำรไกลเกลยขอพพำทของคกรณ (ผถกรอง) ใหทรำบ ดงน ๑. มควำมประสงค เขำสกระบวนกำรไกลเกลยขอพพำท และยนยอมปฏบตตำมระเบยบกรมคมครองสทธและเสรภำพ ไมขอเขำรวมกระบวนกำรไกลเกลยขอพพำท เนองจำก ........................................................... ทงน จงขอจ ำหนำยค ำรองไกลเกลยขอพพำทดงกลำว และทำนมสทธด ำเนนกำรตำมกระบวนกำรยตธรรมตอไป ๒. กำรเขำรวมสกระบวนกำรไกลเกลยขอพพำท เขำรวมดวยตนเอง ไมสำมำรถเขำรวมกระบวนกำรไกลเกลยขอพพำทได แตขอสงผแทน คอ........................................

จงเรยนมำเพอโปรดทรำบ

ขอแสดงควำมนบถอ

(............................................) ยตธรรมจงหวด

ส ำนกงำนยตธรรมจงหวด ............... โทร ................................................. โทรสำร ..........................................

ระบขอเทจจรงพอสงเขป

Page 51: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๔๙

หนงสอตอบรบเขารวมกระบวนการไกลเกลยขอพพาท ในวนท ............ เดอน ................................. พ.ศ. ....

ณ ศนยไกลเกลยระงบขอพพาทชมชนต าบล ............................ ทอย .............................................................................................................

1. ขำพเจำ / บรษท .......................................................................โดย............................................................................ ผมอ ำนำจกระท ำกำรแทน อยบำนเลขท / ส ำนกงำนตงอยเลขท .................... หมท .......... ซอย ......................................... ถนน ................................................... ต ำบล / แขวง ................................................ อ ำเภอ / เขต ............................................. จงหวด ............................................... รหสไปรษณย ............................ โทรศพท ............................................... ตอ ................. โทรศพทเคลอนท ........................................................ โทรสำร .............................................. E-mail ………………………………. 2. แจงควำมประสงค เขำสกระบวนกำรไกลเกลยขอพพำท และยนยอมปฏบตตำมระเบยบกรมคมครองสทธและเสรภำพ

ไมขอเขำรวมกระบวนกำรไกลเกลยขอพพำท เนองจำก ................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ๓. กำรเขำรวมสกระบวนกำรไกลเกลยขอพพำท เขำรวมดวยตนเอง

ไมสำมำรถเขำรวมกระบวนกำรไกลเกลยขอพพำทได แตขอสงผแทน คอ (1) ชอ – นำมสกล ............................................................. ต ำแหนง .............................................

ผมอ ำนำจกระท ำกำรแทน อยบำนเลขท / ส ำนกงำนตงอยเลขท .................... หมท .......... ซอย ......................................... ถนน ................................................... ต ำบล / แขวง ................................................ อ ำเภอ / เขต ............................................. จงหวด ............................................... รหสไปรษณย ............................ โทรศพท ............................................... ตอ ................. โทรศพทเคลอนท ........................................................ โทรสำร .............................................. E-mail ……………………………….

(2) ชอ – นำมสกล ............................................................. ต ำแหนง ............................................. ผมอ ำนำจกระท ำกำรแทน อยบำนเลขท / ส ำนกงำนตงอยเลขท .................... หมท .......... ซอย ......................................... ถนน ................................................... ต ำบล / แขวง ................................................ อ ำเภอ / เขต ............................................. จงหวด ............................................... รหสไปรษณย ............................ โทรศพท ............................................... ตอ ................. โทรศพทเคลอนท ........................................................ โทรสำร .............................................. E-mail ……………………………….

ลงชอ ................................................................

(..............................................................) หมายเหต 1. กรณำแจงหมำยเลขโทรศพทเคลอนทของผเขำรวมกระบวนกำรไกลเกลยขอพพำท เพอควำมสะดวก ในกำรตดตอกลบ

2. กรณำสงหนงสอตอบรบภำยในวนท ...................................... ทหมำยเลขโทรสำร ......................................... และหำกมปญหำหรอขอสงสยประกำรใดกรณำตดตอสอบถำมไดท ................................................................................... หมำยเลขโทรศพท ................................. ชอผรบผดชอบ ...................................... (ต ำแหนง.......................................)

Page 52: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๕๐

-ตวอยางหนงสอขออนมตจดประชม-

บนทกขอความ สวนราชการ ส ำนกงำนยตธรรมจงหวด...................................... โทร. . ท ยธ / วนท . เรอง ขออนมตจดประชมไกลเกลยขอพพำท ..

เรยน ยตธรรมจงหวด………………………………

ดวย ขำพเจำไดรบกำรประสำนงำนจำก นำย ....................................... คณะกรรมกำรบรหำร ศนยไกลเกลยระงบขอพพำทชมชน ต ำบล................. วำ ศนยไกลเกลยระงบขอพพำทชมชน ต ำบล ................. ไดรบ ค ำรองขอใหมกำรไกลเกลยขอพพำท ในขอพพำทเกยวกบ ......................... ระหวำงนำย .............................. แล ะ นำย .......................................... ซงคณะกรรมกำรบรหำรศนยไกลเกลยระงบขอพพำทชมชนไดด ำเนนกำรประสำนคพพำท เขำสกระบวนกำรเบองตน ในวนท ........................ เดอน ..................... พ.ศ. ..... เวลำ ........ น. ณ ................................ (รำยละเอยดตำมเอกสำรแนบ)

เพอใหกำรจดกระบวนกำรไกลเกลยขอพพำทเปนไปดวยควำมเรยบรอย จงเหนสมควรพจำรณำอนมตจดประชมไกลเกลยขอพพำท ในวนท .......... เดอน ......................... พ.ศ. ..... เวลำ ........................ น. ณ ....................................... มผเขำรวมประชม ประกอบดวย ................................................................................... รวมจ ำนวนผเขำรวมประชมทงสน ............ คน โดยมคำใชจำยจ ำนวน ................ บำท (...........................บำทถวน) ในกำรน มอบหมำยให.................................พนกงำนคมครองสทธและเสรภำพ เปนผยมเงนเพอเปนคำใชจำย ในกำรดงกลำว ทงน ไดแนบสญญำยมเงนและประมำณกำรคำใชจำยเสนอมำพรอมน

จงเรยนมำเพอโปรดพจำรณำอนมตและลงนำมในสญญำยมทแนบมำพรอมน

ลงชอ (..................................................) พนกงำนคมครองสทธและเสรภำพประจ ำจงหวด..................

Page 53: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๕๑

-ตวอยางสญญายมเงน (ดานหนา)- แบบ 8500

สญญายมเงน

ยนตอ ส ำนกงำนยตธรรมจงหวด ................. (1)

เลขท............................................

วนครบก ำหนด ...................................................

ขำพเจำ............................................................................................ ต ำแหนง..................................................................................................

สงกด...............................................................................................................จงหวด......................................................................................

มควำมประสงคขอยมเงนจำก ส ำนกงำนยตธรรมจงหวด ............................... (2) เพอเปนคำใชจำยในกำรจดประชมไกลเกลยขอพพำท ระหวำงนำย .......................กบ นำย .......................... ในวนท ........ เดอน .................... พ.ศ. .... ณ .................... (3) ดงรำยละเอยดตอไปน

คาใชจายในการจดประชม

(ตวอกษร) ................................................................................... รวมเงน (บำท) ..........................................

ขำพเจำสญญำวำจะปฏบตตำมระเบยบของทำงรำชกำรทกประกำร และจะน ำใบส ำคญคจำยทถกตองพรอมทงเงนเหลอจำย (ถำม) สงใชภำยในก ำหนดไวในระเบยบกำรเบกจำยเงนจำกคลง คอ ภำยใน...................วน นบแตวนทไดรบเงนน ถำขำพเจำไมส งตำมก ำหนด ขำพเจำยนยอมใหหกเงนเดอน คำจำง เบยหวด บ ำเหนจ บ ำนำญ หรอเงนอนใดทขำพเจำพงไดรบจำกทำงรำชกำร ชดใชจ ำนวนเงนทยมไปจนครบถวนไดทนท

ลำยมอชอ...............................................................................ผยม วนท...................................................

เสนอ....................................................(4)

ไดตรวจสอบแลว เหนสมควรอนมตใหยมตำมใบยมฉบบนได จ ำนวน..................................................บำท (........................................................................) ลงชอ.............................................................................................. วนท...................................................

ค าขออนมต อนมตใหยมตำมเงอนขำงตนได เปนเงน....................บำท (......................................................................) ลงชอผอนมต.................................................................................... วนท...................................................

ใบรบเงน ไดรบเงนยมจ ำนวน..........................บำท (............................................................) ไปเปนกำรถกตองแลว ลงชอ......................................................................................ผรบเงน วนท...................................................

Page 54: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๕๒

1 –ตวอยางสญญายมเงน (ดานหลง)-

หมำยเหต (1) ยนตอ ผอ ำนวยกำรกองคลง หวหนำกองคลง หวหนำแผนกคลง หรอต ำแหนงอนใดทปฏบตงำนเชนเดยวกนแลวแตกรณ

(2) ใหระบชอสวนรำชกำรทจำยเงนยม (3) ระบวตถประสงคทจะน ำเงนยมไปใชจำย (4) เสนอตอผมอ ำนำจอนมต

รายการสงใชเงนยม

รายการสงใช

ครงท วน เดอน ป เงนสด หรอ จ านวนเงน คงคาง ลายมอชอผรบ ใบรบเลขท

ใบส าคญ

Page 55: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๕๓

–ตวอยางหนงสอเชญเขารวมกระบวนการไกลเกลย-

ท ยธ ....... / ...... ส ำนกงำนยตธรรมจงหวด ..... ทอย .................................... ............................................

วนท ..........................

เรอง ขอเชญเขำรวมกระบวนกำรไกลเกลยขอพพำท

เรยน ..................................................... (ชอผรอง)

อำงถง ค ำรองขอไกลเกลยขอพพำท ลงวนท ....................................

สงทสงมำดวย หนงสอตอบรบเขำสกระบวนกำรไกลเกลยขอพพำท จ ำนวน 1 ฉบบ

ตำมททำนไดยนค ำรองขอไกล เกลยขอพพำท ณ ศ นยไกล เกลยระงบขอพพำทชมชน ต ำบล...........................ขอใหท ำกำรไกลเกลยขอพพำทในเรอง................................................................................................ .................................................................................................................................................................................................................กบ ................................................................... นน

ส ำนกงำนยตธรรมจงหวด พจำรณำแลวเหนวำเพออ ำนวยควำมเปนธรรมและอ ำนวยควำมสะดวกใหทำนและคกรณเขำถงควำมยตธรรมดวยควำมพงพอใจของทงสองฝำย จงขอเรยนเชญทำนเขำรวมกระบวนกำรไกลเกลยขอพพำท ในวนท ................................... เวลำ ............... น. ณ ........ .............................ทงน ขอควำมกรณำ สงแบบตอบรบเขำสกระบวนกำรไกลเกลยขอพพำทกลบไปยงส ำนกงำนยตธรรมจงหวด........... ภำยในวนท ............. หำกลวงเลยก ำหนดระยะเวลำดงกลำวจะถอวำทำนไมประสงคเขำสกระบวนกำรไกลเกลยขอพพำท

จงเรยนมำเพอโปรดพจำรณำ

ขอแสดงควำมนบถอ

(............................................) ยตธรรมจงหวด

ส ำนกงำนยตธรรมจงหวด ............... โทร ................................................. โทรสำร ..........................................

ระบขอเทจจรงพอสงเขป

ชอ-สกล ผถก

รอง

Page 56: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๕๔

ท ยธ ...... /........ ส ำนกงำนยตธรรมจงหวด ..... ทอย .................................... ............................................

วนท ..........................

เรอง ขอเชญเขำรวมกระบวนกำรไกลเกลยขอพพำท

เรยน ..................................................... (ชอผถกรอง)

สงทสงมำดวย หนงสอตอบรบเขำสกระบวนกำรไกลเกลยขอพพำท จ ำนวน 1 ฉบบ

ดวย.................................... (ผรอง) ไดยนค ำรองขอไกลเกลยขอพพำท ณ ศนยไกลเกลยระงบ ขอพพำทชมชน ต ำบล................... ในเรอง............ ............................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................. โดยแจงวำทำนเปนคพพำทฝำยผถกรอง

ส ำนกงำนยตธรรมจงหวด พจำรณำแลวเหนวำเพออ ำนวยควำมเปนธรรมและอ ำนวยควำมสะดวกใหทำนและคกรณเขำถงควำมยตธรรมดวยควำมพงพอใจของทงสองฝำย จงขอเรยนเชญญทำนเขำรวมกระบวนกำรไกลเกลยขอพพำท ในวนท ................................... เวลำ ............... น. ณ .....................................ทงน ขอควำมกรณำ สงแบบตอบรบเขำสกระบวนกำรไกลเกลยขอพพำทกลบไปยงส ำนกงำนยตธรรมจงหวด........... ภำยในวนท ............. หำกลวงเลยก ำหนดระยะเวลำดงกลำวจะถอวำทำนไมประสงคเขำสกระบวนกำรไกลเกลยขอพพำท

จงเรยนมำเพอโปรดพจำรณำ

ขอแสดงควำมนบถอ

(............................................) ยตธรรมจงหวด

ส ำนกงำนยตธรรมจงหวด ............... โทร ................................................. โทรสำร ..........................................

ชอ-สกล

ระบขอเทจจรงพอสงเขป

Page 57: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๕๕

ท ยธ ....... / ........... ส ำนกงำนยตธรรมจงหวด ..... ทอย .................................... ............................................

วนท ..........................

เรอง ขอเชญเปนประธำนกำรไกลเกลยขอพพำท

เรยน ..................................................... (ชอผไกลเกลย)

สงทสงมำดวย ส ำเนำค ำขอไกลเกลยของนำย ........................................... จ ำนวน ............. ชด

ดวย ............................................ (ผรอง) ไดยนค ำรองขอไกลเกลยขอพพำท ณ ศนยไกลเกลยระงบขอพพำทชมชน ต ำบล................... ในเรอง........................................................................................................................... .....................................................................................................................................................................................................................โดยม ....................................................... เปนคพพำทฝำยผถกรอง

ส ำนกงำนยตธรรมจงหวด พจำรณำแลวเหนวำทำนเปนผมควำมร ประสบกำรณดำนกำรไกลเกลยขอพพำท จงขอเรยนเชญทำนเปนประธำนกำรเจรจำไกลเกลยขอพพำท ในวนท ................................... เวลำ ............... น. ณ .....................................

จงเรยนมำเพอโปรดพจำรณำใหควำมอนเครำะหดวย จะขอบคณยง

ขอแสดงควำมนบถอ

(............................................) ยตธรรมจงหวด

ส ำนกงำนยตธรรมจงหวด ............... โทร ................................................. โทรสำร ..........................................

ชอ-สกล

ชอ-สกล ผถกกรอง

ระบขอเทจจรงพอสงเขป

Page 58: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

56

ใบลงทะเบยน การประชมไกลเกลยขอพพาท กรณ ............................... ระหวาง นาย...................... กบ นาย .................................

วนท ..... เดอน ................................... พ.ศ. ................ เวลา ....................... น. ณ ...........................................................

ท ชอ – สกล ต าแหนง หนวยงาน/ศนยไกลเกลยฯ เบอรตดตอ ลายมอชอ หมายเหต

๕๖

Page 59: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๕๗

บนทกขอตกลงระงบขอพพาท

เขยนท …………………..…………….…….…………………. ต ำบล/แขวง ................ อ ำเภอ/เขต ........................ จงหวด .........................................................................

วนท ......... เดอน .......................... พ.ศ. ............

............................................................................................................ .............. ผรอง ระหวาง ...................................................................................................................... คพพำท

ขอพพาท ............................................................................................................................ ๑. ขำพเจำ/บรษท ............................................................... โดย ................................. ................................ ผมอ ำนำจกระท ำกำรแทน อยบำนเลขท/ส ำนกงำนตงอยเลขท ......................... หมท .................. ซอย .................. ถนน ........................................................... ต ำบล/แขวง ...................................... .. อ ำเภอ/เขต............................... จงหวด ………………………………….. รหสไปรษณย .............................................. โทรศพท ............. ............................. โทรศพทเคลอนท ....................................... โทรสำร ...................................... E-mail ……………………………………….. ซงตอไปนเรยกวำ “ผรอง” ฝำยหนง กบ ๒. ขำพเจำ/บรษท ............................................................... โดย .................................... ............................. ผมอ ำนำจกระท ำกำรแทน อยบำนเลขท/ส ำนกงำนตงอยเลขท ......................... หมท .................. ซอย .......... ........ ถนน ........................................................... ต ำบล/แขวง ........................................ อ ำเภอ/เขต. .............................. จงหวด …………….……………………….. รหสไปรษณย .............................................. โทรศพท ............................ ......... โทรศพทเคลอนท ....................................... โทรสำร ...................................... E-mail ……………………………………….. ซงตอไปนเรยกวำ “คพพำท” อกฝำยหนง ขอท ำบนทกขอตกลงกำรไกลเกลยขอพพำทตอหนำผไกลเกลย ซงมขอควำมตำมทจะกลำวตอไปน 1. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. .………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………… .………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… .………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………… .………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… .………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………… .………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… .………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………

แบบ กสร. ๒

Page 60: เอกสารชุดความรู้ ... · 2020-04-10 · 3 เอกสารแนวทางการปฏิบัติงาน ตามกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน

๕๘

- 2 -

หำกผหนงผใดไมปฏบตตำมบนทกขอตกลงดงกลำวขำงตน ยนยอมใหอกฝำยหนงด ำเนนคดทำงแพงและ ทำงอำญำได อนง ในกำรทท ำบนทกขอตกลงกนในครงน คกรณไดท ำบนทกขอตกลงกนดวยควำมสมครใจทงสองฝำย ไมมผหนงผใด บงคบ ขเขญ หลอกลวง หรอใหสญญำอยำงใด ๆ และในกำรท ำบนทกขอตกลงครงนไมมผไกลเกลยทำนใดเขำไปมสวนไดสวนเสยแตอยำงใด บนทกขอตกลงนท ำขนสำมฉบบ มขอควำมถกตองตรงกน ทงสองฝำยไดทรำบและเขำใจขอควำม โดยตลอดดแลว เหนวำตรงตำมเจตนำของทงสองฝำย จงไดลงลำยมอชอ และประทบตรำ (ถำม) ไวเปนส ำคญ ตอหนำผไกลเกลยและพยำนไวเปนส ำคญ และตำงยดถอไวฝำยละหนงฉบบรวมถงผไกลเกลย (ลงชอ) ................................................. ผรอง (ลงชอ) ............................................... คพพำท (...........................................) (............. .............................) (ลงชอ) ................................................. ผไกลเกลย (ลงชอ) ............................................... ผไกลเกลย (...........................................) (..........................................) (ลงชอ) ................................................. ผไกลเกลย (ลงชอ) ............................................... พยำน (...........................................) (..........................................) (ลงชอ) ............................................... พยำน (ลงชอ) ............................................... พยำน (...........................................) (...........................................) ศนยไกลเกลยระงบขอพพำท ........................................................ โทร. ........................................... โทรสำร ............................................. หมายเหต “สทธ” ของคกรณทจะน ำขอตกลงดงกลำวไปยนค ำรองตอศำล หำกคกรณฝำยใดฝำยหนงไมปฏบตตำมขอตกลงซงตองกระท ำภำยใน ๓ ปนบแตวนทอำจบงคบตำมขอตกลงระงบขอพพำทได ถำไมไดรองขอภำยในก ำหนดดงกลำวใหมลหนตำมขอตกลงระงบขอพพำทนนเปนอนระงบไป

บนทกขอตกลงระงบขอพพาท (กสร.๒) ฉบบน ไดด าเนนการจดกระบวนการไกลเกลยขอพพาทถกตองตามทก าหนดในกฎหมายวาดวยการไกลเกลยขอพพาท ไมไดด าเนนการจดกระบวนการไกลเกลยขอพพาทถกตองตามทก าหนดในกฎหมายวาดวยการไกลเกลยขอพพาท (...........................................) ผอ านวยการ สคส. ภาค................