อาหารและโภชนาการ¹‚ภชนศึกษา.pdf · 1 อาหารและโภชนาการ (Food and Nutrition) นักสิทธ์ิ

1

อาหารและโภชนาการ (Food and Nutrition)

นกสทธ ปญโญใหญ

คณะเทคโนโลยการเกษตร มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม

2560

2

ขาพเจาเหนวาเรองสขภาพอนามยนเปนสงส าคญ เพราะเปนพนฐานของสงมชวตทงมวล ดงค ากลาวทวา

“จตทแจมใสยอมอยในรางกายทแขงแรง” หากประชาชนมสขภาพอนามยสมบรณไมเจบไขไดปวย

เขากจะมสตปญญาเลาเรยน ประกอบสมมาอาชพ สรางสรรคความเจรญตางๆใหแกชาตบานเมอง

ดงนนถาเราจะกลาววา “พลเมองทแขงแรง ยอมสามารถสรางชาตทม นคง กคงจะไมผด”

พระราชด ารสพระราชทานในวโรกาสวนเฉลมพระชนมพรรษา

ณ ศาลาดสตาลย พระราชวงดสต วนพฤหสบด ท 11 สงหาคม พ.ศ. 2331

3

ค าน า

การทมนษยจะด ารงชว ตอย ไดน นต องมป จจย 4 อยาง ไดแก อาหาร เครองนงหม ทอยอาศยและยารกษาโรคจะขาดปจจยหนงปจจยใดไมได โดยเฉพาะอยางยงคออาหารซงเปนปจจยทส าคญทสด การทจะใหระบบตางๆในรางกายด าเนนไปไดตามปกต ท าใหรางกายมพลงงานในการท างานหรอประกอบอาชพเพอใหไดมาซงเครองนงหม ทอยอาศยและยารกษาโรคนน รางกายตองไดรบอาหารกอน ซงอาหารทรางกายไดรบนนชวยในการเจรญเตบโตและซอมแซมสวนตางๆทสกหรอของรางกายและชวยใหรางกายตานทานโรคตางๆไดดวย

อาหารทบรโภคนนแตละชนดประกอบดวยสารอาหารซงมคณคาทางโภชนาการไมเหมอนกนและมมากนอยแตกตางกนไปตามชนดของอาหาร ฉะนนเพอใหรางกายไดรบสารอาหารครบถวนบคคลทกเพศ ทกวยจงตองมการบรโภคอาหารหลายๆชนดและปรมาณทเพยงพอทกวนเพ อใหมสขภาพและอนามยทด ดงมค ากลาวทวา รบประทานอยางไรกเปนอยางนน (you are what you eat) การเลอกรบประทานอาหารควรรบประทานใหครบทง 5 หมทกวน มการประกอบอาหารและการแปรรปอาหารอยางถกหลกวธการเพอสงวนคณคาทางโภชนาการ สงผลใหผบรโภคมการพฒนาทางสตปญญาและท าใหระบบตางๆในรางกายท างานไดอยางปกต ปองกนภาวะทโภชนาการซงเปนปญหาทส าคญตอการพฒนาประเทศไทย

ต ารา อาหารและโภชนาการ เลมนไดเรยบเรยงขนมาเพอใชประกอบการเรยนการสอนรายวชา AGI 2401 อาหารและโภชนาการ ภาคบรรยาย จ านวน 2 หนวยกต 3 (3-0) ส าหรบนกศกษาชนปท 4 หลกสตรวทยาศาสตรบณฑต สาขาวชา วทยาศาสตรและเทคโนโลยการอาหาร มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม และใชเปนต าราประกอบการเรยนการสอนในหลกสตรวทยาศาสตรบณฑตสาขาวชาวทยาศาสตรและเทคโนโลยการอาหารหรอสาขาวชาเทคโนโลยการอาหารของสถาบนอดมศกษาตางๆทวประเทศไดอกดวย

ในการจดท าต าราเลมนผเขยนมงหวงใหผเรยนสามารถน าความรไปประยกตใชประกอบอาชพและใชในชว ตประจ าวนได จงก าหนดเน อหาเกยวกบอาหารและโภชนาการไวหลายประการ โดยรวบรวมเน อหาดานโภชนาการทเกยวของกบ

4

อตสาหกรรมอาหาร อกทงยงมงหวงใหเปนต าราส าหรบบคคลผสนใจและผทเกยวของทงหลายในอตสาหกรรมอาหารสามารถน าไปประยกตใชในการท างานดานโภชนาการ ในรายละเอยดของต าราเลมน ไดแบงออกเปน 12 บท ไดแก บทท 1 อาหารและโภชนาการเพอชวต บทท 2 การยอย การดดซมและการขบถาย บทท 3 โปรตน บทท 4 คารโบไฮเดรต บทท 5 ลปด บทท 6 วตามน บทท 7 แรธาต บทท 8 น า บทท 9 อาหารส าหรบบคคลในภาวะเปลยนแปลง บทท 10 ความตองการพลงงานและการประเมนภาวะโภชนาการ บทท 11 การประกอบอาหารเพอสงวนคณคาทางโภชนาการและบทท 12 การประยกตโภชนาการในวทยาศาสตรและเทคโนโลยการอาหาร

จงหวงเปนอยางยงวาผทไดศกษาต าราเลมนจะไดรบประโยชนดงทผ เข ยนมงหวงเอาไวและอาจเปนสวนหนงของกลไกส าคญทจะชวยในการด าเนนงานทางดานโภชนาการ สดทายนผเขยนขอกราบขอบพระคณคร อาจารยทไดเลยงดอบรมสงสอนใหตระหนกอยในใจเสมอวาถาท าสงใดขอใหสงนนเปนประโยชนแกมวลชน ดงนนคณความดของต าราเลมนผเขยนของมอบแดผมพระคณทกทานทใหขอเสนอแนะในการจดท าเนอหา หากทานผอานพบขอบกพรองประการใด กรณาไดโปรดชแนะดวยจกเปนพระคณอยางสงเพอจะไดน าไปปรบปรงแกไขเนอหาในครงตอๆไปใหมความสมบรณมากยงข น

นกสทธ ปญโญใหญ

อาจารยประจาควชาอตสาหกรรมเกษตร คณะเทคโนโลยการเกษตร มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม

5 ธนวาคม พ.ศ. 2559

5

บทท 1 อาหารและโภชนาการเพอชวต

อาหาร (food) เปนปจจยพนฐานทส าคญปจจยหนงทเกยวของกบการมสขภาพด อาหาร

ชวยเสรมสรางรางกายใหเจรญเตบโตตงแตเปนทารกในครรภมารดาจนเปนผใหญและด ารงชวตอยจนสนอายข ย อาหารเปนแหลงวตถดบทให สารอาหารหลายอยางทจ าเปนตอรางกาย การรบประทานอาหารทมประโยชนตามทรางกายตองการอยางครบถวนทงดานปรมาณและคณภาพในแตละวน เรยกไดวา กนด หรอ กนอาหารใหถกสวน (balance diet) นนท าใหรางกายแขงแรง สมบรณ มสขภาพดไมเจบไขไดปวยบอยๆซงเปนสงททกคนปรารถนา เรยกไดวา อยด สวนการรบประทานอาหารใหถกหลกโภชนาการโดยเนนความหลากหลายและความสมดลของคณคาอาหารทใหความส าคญกบสดสวนของอาหารทเหมาะสมตามวยเพอใหมการพฒนาสมวยทงรางกายและสมอง หางไกลจากโรคทเกดจากพฤตกรรมการบรโภค เชน โรคเบาหวาน ความดนโลหตสง หวใจขาดเลอด ควรเลอกบรโภคอาหารและน าดมทสะอาด ปลอดภย ปลอดพษ ผานกระบวนการปรง ประกอบและจ าหนายตามหลกสขาภบาลอาหารดวยจงเรยกไดวา กนด อยด 1.1 นยามค าศพททเกยวของกบอาหารและโภชนาการ นยามค าศพททเกยวของกบอาหารและโภชนาการ มดงตอไปน

อาหาร (food) หมายถง สงทรบประทานไดและกอใหเกดประโยชนตอรางกาย ชวยใหรางกายเจรญเตบโต เปนแหลงใหพลงงาน การสรางสารตางๆและควบคมการท างานของระบบตางๆภายในรางกายอยางเปนปกตและสบเผาพนธตอไปได สวนความหมายตามพระราชบญญตอาหารพ.ศ. 2522 กลาววา อาหาร หมายถงของกนหรอเครองค าจนชวต ไดแก 1.1วตถทกชนดทคนกน ดม อม หรอน าเขาสรางกายโดยวธใดๆหรอในรปลกษณะใดๆแตไมรวมถงยา วตถออกฤทธตอจตประสาทหรอยาเสพตดใหโทษตามกฎหมายวาดวยการนนแลวแตกรณ 1.2 วตถทมงหมายส าหรบใชหรอใชเปนสวนผสมในการผลตอาหารรวมถงวตถเจอปนอาหาร สและเครองปรงแตงกลนรส สารอาหาร (nutrients) หมายถง สารเคมทเปนสวนประกอบของอาหาร ทเปนประโยชนตอรางกายและการด ารงชวต

6

โภชนาการ (nutrition) หมายถง การศกษาความสมพนธระหวางอาหารกบสงมช วต เปนการศกษาถงชนด ปรมาณ บทบาททางสรระของสารอาหารทจ าเปน กระบวนการเปลยนแปลงของสารอาหารในรางกายเพอน าประโยชนจากสารอาหารไปใช โดยเรมจากการยอย การดดซม การใชประโยชน การเกบสะสมและการขบออกจากรางกาย ทงนเพอใหรางกายอยในสภาพทท าหนาทตางๆได ท าใหมการเจรญเตบโตและมภมคมกนจากโรค การเลอกรบประทานอาหารใหถกสดสวน เหมาะสมแกสภาพตางๆ 1.2 ประเภทของสารอาหาร สารอาหารจ าแนกตามไดหลายประเดน ดงตอไปน 1.2.1 การจ าแนกตามการใหพลงงาน 1.2.1.1 สารอาหารทใหพลงงาน ไดแก โปรตน คารโบไฮเดรต ไขมน 1.2.1.2 สารอาหารทไมใหพลงงาน ไดแก วตามน แรธาต น า 1.2.2 การจ าแนกตามประเภทของสารเคม 1.2.2.1 สารอาหารทเปนสารอนทรย ไดแก โปรตน คารโบไฮเดรต ไขมน วตามน 1.2.2.2 สารอาหารทเปนสารอนนทรย ไดแก แรธาต น า 1.2.3 การจ าแนกตามขนาดโมเลกล

1.2.3.1 สารอาหารโมเลกลใหญ (Macro nutrients) ไดแก โปรตน คารโบไฮเดรต ไขมน 1.2.3.2 สารอาหารโมเลกลเลก (Micro nutrients) ไดแก วตามน แรธาต น า

1.2.4 การจ าแนกตามความตองการ 1.2.4.1 สารอาหารทรางกายตองการปรมาณมาก ไดแก โปรตน คารโบไฮเดรต ไขมน 1.2.4.2 สารอาหารทรางกายตองการปรมาณนอย ไดแก วตามน แรธาต น า 1.3 ความส าคญโภชนาการทด การบรโภคอาหารตองค านงถงหลกทางโภชนาการและปฏบตอยางสม าเสมอโดยโภชนาการทดมผลตอสขภาพดงน 1.3.1 สขภาพกาย โภชนาการทดชวยใหรางกายเจรญเตบโตเตมท โครงรางไดสวนแขงแรง รปทรงสวย กลามเนอแนน ผมเปนมน ผวพรรณแจมใส นยนตาเปนประกาย มก าลงท างานดไมเหนอย

7

งาย มความตานทานโรคสง ฟนไมผ เหงอกสชมพ ผวพรรณผองใส ขาไมโกง ไมแกกอนวย อายยน มก าลงแรงงงาน มารดาและทารกในครรภแขงแรง นอกจากน เดกทรบประทานอาหารดถกสดสวนตามหลกโภชนาการกบเดกททโภชนาการหรอเปนโรคขาดสารอาหารมความแตกตางกนดงตารางท 1.1 ตารางท 1.1 เปรยบเทยบลกษณะทวๆไปของเดกทมโภชนาการดและเดกทโภชนาการ

เดกทมโภชนาการด เดกทมทโภชนาการ 1. ความสงอยในเกณฑเฉลยตามวย 1. ความสงไมถงเกณฑมาตรฐานโดยเฉลยโดยทวๆ

ไป 2. น าหนกพอเหมาะกบความสง 2. ผอมบางและอวนเผละ (น าหนกนอยกวาหรอเกน

มาตรฐาน 10%) 3. ผวพรรณเปลงปลง สดใส นมเนยน 3. ผวเหยวยนหรอมไขมนมากเกนไป สผวซดเซยว

แหงแตกเปนขย บวมหรอเปนผนพพอง 4. กลามเนอแนน แขงแรง 4. กลามเนอลบเลกหรอมทองปอง 5. เหงอกแขงแรง แนนและเปนสชมพ 5. สเหลองซด มมปากเปนแผล เหงอกบวมหรอม

เลอดออกงาย 6. เสนผมเรยบเปนมนเงางาม 6. เสนผมแหง กรอบบางและขาดงายไมเปนเงามน 7. นยนตาแจมใสเปนประกายมองเหนไดในเวลากลางคน

7.นย นตาแดงหรอขนขาว มองไม เหนในทมด (กลางคน)

8. กระดกแขงขาตรง 8. กระดกแขงโกงคดงอ 9. ความอยากรบประทานอาหารเปนปกต 9. ไมมความอยากรบประทานอาหารและไมรรส

อาหาร 10.สขภาพทวๆไปด ไมเหนอยงาย 10. เจบปวยไดงาย เหนอยงาย ไมมก าลงวงชา 11.มอารมณดและจตใจแจมใสเบกบาน 11. หงดหงดงาย ซมเซา ไมมสมาธหรออยนงไม

เปน

ทมา (กระทรวงศกษาธการ, 2533, หนา 31) 1.3.2 สขภาพจต โภชนาการทดม สวนใหจตแขงแรง มความมนคงทางอารมณ ไมเหนอยหรอทอแทงาย มความแจมใสและกระตอรอรนในชวต ปรบตนเขากบสงคมและสงแวดลอมไดงาย มวฒทางอารมณเจรญเรวกวาผทมภาวะทางโภชนาการไมด 1.3.3 พฒนาการทางสมอง เดกทเปนโรคขาดโปรตนพฒนาการของสมองชา แมวาภายหลงไดรบอาหารทม โปรตนคณภาพดในปรมาณทสง อาการเจบปวยทางกายหายไปและกลบสภาวะปกตแต

8

พฒนาการทางสมองของเดกเหลาน นไมอาจแกไขใหกลบเขาสสภาพเดมเหมอนเดกปกตได นอกจากนนเขาเหลานนเปนผใหญทมประสทธภาพทางสมองต ากวาผอน 1.4 ความเชอเกยวกบอาหาร ความเชอผดๆเกยวกบการบรโภคอาหารสงผลตอภาวะโภชนาการทด ยกตวอยางเชน 1.4.1 เดกรบประทานกบขาวมากแลวจะเปนตานขโมย การรบประทานปลา เนอสตว ไขและผกตางๆจ าเปนตอการเจรญเตบโตของเดก ในทางตรงกนขามการไมรบประทานอาหารทมประโยชนดงกลาวอาจท าใหขาดสารอาหาร นอกจากนตาลขโมยอาจเกดจากมพยาธอยในล าไสท าใหทองอดโตเพราะรบประทานเนอหม ปลา ป หอยดบ ผกทมไขพยาธปนเปอนเขาไป พยาธเจรญเตบโตและแยงอาหารท าใหเดกผอมซดและทองปอง 1.4.2 คนทเปนแผลหามรบประทานขาวเหนยวเพราะจะท าใหแผลเปนหนอง ขาวเหนยวเปนอาหารทใหพลงงานและความอบอนแกรางกาย แตการเปนหนองเกดจากการตดเชอโรคเขาไปทแผลทไมไดฆาเชอโรค 1.4.3 คนไขหามรบระทานเนอสตวตางๆเพราะเปนอาหารแสลง การรบประทานเนอสตวชวยเสรมภมคมกนใหแกรางกายตอสกบโรคภยซงดกวาการรบประทานขาวกบเกลอแตตองหงตมเนอใหสกเพอปองกนพยาธและใหยอยงาย 1.5 โภชนาการอาหารไทย 5 หม อาหารมหนาทใหพลงงาน ชวยในการเจรญเตบโต ชวยใหอวยวะตางๆของรางกายท างานเปนปกตและชวยปองกนและตานทานโรค การบรโภคอาหารตองครบทง 5 หม ในปรมาณทเพยงพอกบความตองการของรางกาย เพราะไมมอาหารชนดใดทม สารอาหารทรางกายตองการรวมไวครบทกอยาง อาหารประจ าวนจงตองมความหลากหลายเพอไดสารอาหารทขาดในอาหารอยางหนงชดเชยจากอกอยางหนงและเมอคดรวมจากอาหารทงมอแลวใหไดสารอาหารครบทกชนดตามทรางกายตองการ ซงเรยกวา บรโภคอาหารสมด ลไดสวนสด เปนการสรางนสยการรบประทานอาหารทด อาหารไทยทง 5 หม ไดแก 1.5.1 อาหารไทยหมท 1 อาหารไทยหมท 1 ไดแก เนอสตวตางๆ เชน เนอหม เนอวว เนอควาย เนอเปดเนอไก เนอปลา เนอกง เนอกบ เครองในสตว ไขเปด ไขไก ไขนก ถวเมดแหงตางๆ เชน ถวเหลอง ถวลสง ถวเขยว ถวด า ถวแดง ผลตภณฑจากถว เชน เตาห เตาเจยว ซอว นม เชน

9

นมวว นมแพะ นมผง เปนตน อาหารหมนชวยใหรางกายเจรญเตบโต สรางเซลลและเนอเยอตางๆ เปนสวนประกอบของเอนไซม ฮอรโมนทส าคญในการควบคมการท างานของอวยวะตางๆ เชน การหายใจ การยอย การดดซม เปนตน 1.5.2 อาหารไทยหมท 2 อาหารไทยหมท 2 ไดแกขาวตางๆ เชนขาวเจา ขาวเหนยว ขาวโพด แปงตางๆ เชน แปงขาวเจา แปงขาวเหนยว แปงมนส าปะหลง เสนกวยเตยว บะหม ขนมจน น าตาลตางๆ เชน น าตาลทราย น าตาลออย น าตาลปกทไดจากน าตาลโตนด น าตาลมะพราว น าผง หวเผอก หวมนตางๆ เชน มนเทศ มนส าปะหลง ขนมหวานทกชนด สวนใหญคารโบไฮเดรตใหพลงงานและความอบอนแกรางกาย

1.5.3 อาหารไทยหมท 3 อาหารไทยหมท 3 ไดแก ผกใบเขยวชนดตางๆ เชน ผกบง ผกคะนา ผกต าลง ฟกทอง กะหล าปล ดอกกะหล า หวผกกาด เปนตน เปนแหลงของวตามนและแรธาตหลายชนด มกากใยท าใหล าไสขบถายกากอาหารออกไดโดยงายท าใหทองไมผก ผกบางชนดมน ามากเชน แตงกวา ฟกเขยว 1.5.4 อาหารไทยหมท 4 อาหารไทยหมท 4 ไดแก ผลไมตางๆ เชน สม กลวย มะละกอสก มะมวง ฝรง มะขามปอม สบปะรด เปนตน เปนแหลงของวตามนและแรธาตหลายชนด แตมคารโบไฮเดรตสงกวาผก 1.5.5 อาหารไทยหมท 5 อาหารไทยหมท 5 ไดแก ไขมนจากสตว เชน มนหม มนปลา มนไก ไขมนจากพช เชน น ามนมะพราว กะท เนย น ามนถวเหลอง น ามนร าขาว เปนตน อาหารหมนใหพลงงานมากกวาแปงและน าตาล ไขมนชวยละลายวตามนตางๆท าใหรางกายดดซมวตามนไดงาย 1.6 โภชนบญญต โภชนบญญต 9 ประการหรอขอปฏบตการกนอาหารเพอสขภาพทดของคนไทย กลาววา 1.6.1 กนอาหารใหครบทง 5 หมแตละหมใหหลากหลายและหมนดแลน าหนกตว รางกายตองการสารอาหารตางๆทม อยในอาหาร อาหารเพยงชนดเดยวใหคณคาทางอาหารไมครบในปรมาณทรางกายตองการจ าเปนตองรบประทานอาหารใหครบทง 5หม แตละหมใหหลากหลายเพอใหไดสารอาหารตางๆครบถวน เพยงพอเกดภาวะโภชนาการทด นอกจากน น าหนกตวเปนเครองบงชถงสขภาพควรหมนดแลโดยใชดชนมวลกาย (body mass index, BMI) ตามปกตอาหารทสงผลดตอสขภาพนนในแตละวนประกอบดวยคารโบไฮเดรตรอย

10

ละ 50 ไขมนรอยละ 20 โปรตนรอยละ 20 ผกและผลไมอกรอยละ 10 จงถอไดวารบประทานอาหารไดถกสดสวน 1.6.2 กนขาวเปนอาหารหลกสลบกบอาหารประเภทแปงเปนบางมอ ขาวเปนอาหารหลกของคนไทยทใหพลงงาน มสารอาหารหลกคอคารโบไฮเดรตและโปรตน โดยเฉพาะขาวซอมมอหรอขาวกลองมสารอาหารคอวตามนและแรธาต รวมทงเสนใยอาหารในปรมาณมากชวยในการขบถาย ปองกนทองผก ควบคมระดบน าตาลและระดบไขมนในโลหตดวย ควรรบประทานขาวสลบกบอาหารประเภทแปง เชน กวยเตยว ขนมจน ขนมปงโฮลวท (whole wheat) เผอกและมน 1.6.3 กนพชผกใหมากและกนผลไมเปนประจ า พชผกผลไมเปนแหลงส าคญของวตามนและแรธาต มเสนใยอาหารมากชวยในการขบถาย ปองกนทองผก รดสดวงทวาร มะเรงล าไสใหญ น าโคเลสเตอรอล สารพษทกอโรคมะเรงบางชนดออกจากรางกายจงลดการสะสมสารพษเหลาน น ชวยชะลอน าตาลในเลอดผปวยเบาหวาน ควบคมระดบไขมนในโลหตไมใหสง พชผกผลไมใหพลงงานต า หากรบประทานเปนประจ าไมกอใหเกดโรคอวนและไขมนอดตนในเสนเลอด ถารบประทานในอาหารวนละ 25 กรม เปนประจ าทกวนสม าเสมอชวยสงเสรมสขภาพและปองกนโรคได สวนผทม ปญหาเรองความอวนควรจ ากดปรมาณการบรโภคผลไมทมรสหวานจดเชน ทเรยน ละมด ล าไย ขนนและรบประทานผกทกมอใหหลากหลาย 1.6.4 กนปลาเนอสตวไมตดมน ไขและถวเมลดแหงเปนประจ า เนอสตวทกชนดมโปรตนแตควรรบประทานชนดไมตดมน เพอลดการสะสมไขมนในรางกายและรบประทานเน อปลา ไข เปนอาหารโปรตนราคาถก หาซองาย เดกรบประทานไดทกวนแตผใหญสขภาพแขงแรงและมภาวะปกต ควรรบประทานไมเกนสปดาหละ 2-3 ฟอง ถวเมดแหงและผลตภณฑเปนโปรตนทด และราคาถกควรรบประทานสลบกบเนอสตวเปนประจ า 1.6.5 ดมนมใหเหมาะสมตามวย นมมโปรตน วตามนบและแคลเซยมทเสรมสรางความแขงแรงใหกระดกและฟน เปนอาหารทเหมาะสมกบบคคลทกวย ผทควบคมน าหนกควรดมนมพรองมนเนย ผใหญทหางจากการดมนมขาดเอนไซมแลคเตส (lactase) หากรบประทานครงแรกอาจทองเสย ดงนนถาเรมรบประทานควรรบประทาน 1/3 กลอง หรอ 1/4 แกวและคอยๆเพมจนกระทงได 1 กลองหรอ 1 แกว ตอวน ดมนมหลงรบประทานอาหาร ดมนมถวเหลอง หรอเปลยนเปนโยเกรตชนดครมแทน ทงนการดมนมพาสเจอรไรสมขอแนะน าวาสตรม ครรภ เดกวยเรยนและเดกวยรนควรดมนมวนละ 2-3 แกว ผใหญและผสงอายวนละ 1-2 แกว ผมปญหาโรคอวนหรอมไขมนในเลอดสงควรดมนมพรองมนเนย โดยตองเกบรกษานมพาสเจอรไรสไวในตเยนทม อณหภมไมเกน 10 องศาเซลเซยส

11

1.6.6 รบประทานอาหารทมไขมนแตพอควร การรบประทานไขมนอมตวจากสตว เชนน ามนหม น ามนงาน น ามนมะพราวไดรอยละ 10 ของไขมนทงหมดและรบประทานไขมนไมอมตวจากพชรอยละ 20 เชนน ามนงา น ามนขาวโพด น ามนถวเหลอง กรดไขมนทจ าเปนคอกรดไลโนเลอก ซงเปนกรดไขมนชนด ω-3ไขมนปลาเปนแหลงของกรดไขมน (epicosapen-taenoic acid, EPA) และ (docosabexaenoic acid, DHA) ทมประโยชนในการปองกนการแขงตวเปนเกลดเลอดทอาจอดตนในเสนโลหตแดงท าใหตบตนไดและมความจ าเปนตอการพฒนาระบบสมอง ระบบการมองเหนและระบบสบพนธของทารกตงแตอยในครรภมารดาดวยจงแนะน าใหรบประทานปลาทเพราะมกรดไลโนเลอกในปรมาณ 2-3 กรมซงใกลเคยงกบทรางกายตองการในหนงวนทประมาณ 3 กรม นอกจากนปลาทมราคาถก 1.6.7 หลกเลยงการรบประทานอาหารรสหวานจดและเคมจด การรบประทานอาหารรสจดเปนนสยใหโทษแกรางกาย รสหวานจดท าใหไดรบพลงงานเพมขนท าใหอวน รสเคมจดเสยงตอภาวะความดนโลหตสง ในหนงวนควรรบประทานเกลอแกงได 1 ชอนชา (6 กรม) สวนน าตาลไมควรบรโภคเกนวนละ 40-45 กรม (4 ชอนโตะ) ตอวน เพราะพลงงานทไดรบจากน าตาลสวนเกนสะสมท าใหอวนได 1.6.8 รบประทานอาหารทสะอาดและปราศจากการปนเปอน อาหารทสะอาดปรงสกใหมๆมการปกปดปองกนเชอโรค แมลงวนและบรรจในภาชนะทสะอาด มอปกรณหยบจบทถกตองหรอตกแทนการใชมอ ตองมสขนสยทดในการรบประทานอาหารคอลางมอกอนรบประทานอาหารและหลงเขาหองน า มชอนกลาง ถารวมรบประทานหลายคน ท าใหปลอดภยจากการเจบปวย เชน โรคระบบทางเดนอาหาร หรอการไดรบสารพษจากการปนเปอนหรอใสผสมลงในอาหาร เชน สผสมอาหาร สารถนอมอาหาร ควรรบประทานดวยความระมดระวง 1.6.9 งดหรอลดเครองดมทมแอลกอฮอล การดมเครองดมทมแอลกอฮอลเปนประจ าเปนโทษแกรางกายท าใหสมรรถภาพการท างานเสอมลง ขาดสตท าใหเกดอบตเหตไดงาย สญเสยทรพยสน เงนทองตลอดจนชวต เสยงตอการเปนโรคความดนโลหตสง โรคตบแขง แผลในกระเพาะอาหารและล าไส มะเรงหลอดอาหารและโรคขาดสารอาหาร จงควรงดหรอลดเครองดมแอลกอฮอลและไมขบขยานพาหนะในขณะมนเมาเพอปองกนอบตเหตบนถนน นอกจากการปฏบตตามโภชนบญญต 9 ขอ ของกองโภชนาการ กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข สงทตองการแนะน าเพมเตมเพอใหเกดความสมบรณในการไดรบอาหาร คอ การ

12

ออกก าลงกายอยางนอยสปดาหละ 3-4 ครง ชนดของการออกก าลงกายควรเหมาะกบเพศและวย ผอนคลายความเครยด เชน นงสมาธ สวดมนต ไหวพระและหลกเลยงสงเสพตดเชนบหร เหลาและสงแวดลอมทเปนพษ

คนไทยทมคณภาพชวตทด อยเยนเปนสขทงกาย ใจ สงคมและปญญา สามารถด ารงชพบนพนฐานความพอดพอประมาณอยางมเหตผล ภายใตปรชญาเศรษฐกจพอเพยงตามพระราชด ารของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว มครอบครวทอบอน มนคง อยในสภาพแวดลอมทดตอสขภาพ เปนสงคมแหงการเรยนรและชวยเหลอเกอกล มสมมาชพทวถง มรายได มสขภาพแขงแรง และอายยนยาว ภายในปพทธศกราช 2560 สการเปน เมองไทยแขงแรง (healthy Thailand) โดยคนไทยมอายไขเฉลยยนยาวขนพรอมสขภาพทแขงแรง อตราการปวย และตายดวยโรค โรคมะเรง โรคหวใจ โรคความดนโลหตสง โรคในชองปาก และโรคเ บาหวาน ลดลง คนไทยไดบรโภคอาหารทปลอดภย มคณคาทางโภชนาการ และเพยงพอตอความตองการของรางกายจากแหลงผลตอาหารทปลอดสารพษปนเปอน ตลาดสด รานอาหารและแผงลอยจ าหนายอาหารทกแหงไดมาตรฐานสขอนามย สถานทผลตอาหารทกแหงผานหลกเกณฑวธการผลตทด (GMP) คนไทยลดการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล และยาสบ

ภาพท 1.1 สญลกษณเมองไทยแขงแรง ทมา (กระทรวงสาธารณสข, 2554)

1.7 ธงโภชนาการ

ธงโภชนาการ คอ เครองมอทชวยอธบายและท าความเขาใจโภชนบญญต 9 ประการ เพอน าไปสการปฏบตโดยก าหนดเปน ภาพธงปลายแหลมแสดงกลมอาหารและสดสวนการรบประทานอาหารในแตละกลมมากนอยตาม พนทสงเกตไดชดเจนวาฐานใหญดานบนของธง

13

เนนใหรบประทานอาหารกลมน มากและปลายธงขางลางแนะน าใหรบประทานนอยๆ เทาทจ าเปน

ภาพท 1.2 ธงโภชนาการ ทมา (กระทรวงสาธารณสข, 2543)

14

ทงนธงโภชนาการน ามาจดกลมอาหารทควรรบประทานส าหรบวยและเพศตางๆไดตง

ตารางท 1.2

ตารางท 1.2 กลมอาหารทควรรบประทานใน 1 วนของวยและเพศตางๆ กลมอาหารทควร

รบประทานครบใน 1 วน เดกอาย 6-13 ป

หญงวยท างาน 25-60 ป ผสงอาย 60 ปขนไป

วยรนหญง-ชาย 14-25 ป ชายวยท างาน 25-60 ป

หญง ชายทใชพลงงานมากๆ เชน เกษตรกร ผใชแรงงาน นกกฬา

ควรไดพลงงานวนละ 1,600 กโลคลอร



ขาว-แปง 8 ทพพ 10 ทพพ 12 ทพพ ผก 4 ทพพ 5 ทพพ 6 ทพพ ผลไม 3 สวน 4 สวน 5 สวน เนอสตว 6 ชอนกนขาว 9 ชอนกนขาว 12 ชอนกนขาว นม 2 แกว 1 แกว 1 แกว

หมายเหต น ามน น าตาลและเกลอใชแตนอยเทาทจ าเปน ทมา (กระทรวงสาธารณสข, 2543)

นอกจากนในการด ารงชวตประจ าวนการใชพลงงานของแตละบคคลแตกตางกนตามอาย เพศ น าหนกตวและลกษณะกจกรรม ดงตารางท 1.3 และตารางท 1.4

ตารางท 1.3 ความตองการพลงงานในแตละวนของคนทมอาย เพศและกจกรรมแตกตางกน อาย กจกรรม พลงงานทใช (กโลแคลอร) หมายเหต

ทารกแรกเกด-1 ป - 476-714 ทง 2 เพศ เดก 2-7 ป เลน 1,429-1,786 ทง 2 เพศ เดก 15 ป เลนกฬา 3,000 2,286 ผใหญ ท างานเบา 2,738 2,250 ผใหญ ท างานปานกลาง 2,881 2,500 ผใหญ ท างานหลก 3,571-4,762 3,000

สตมครรภ - 2,381 ทมา (ศศเกษม ทองยงค และพรรณ เดชก าแหง, 2530, หนา 55)

ตารางท 1.4 พลงงานทใชในการท ากจกรรมตางๆใน 1 ชวโมงตอน าหนกรางกาย 1 กโลกรม

กจกรรม พลงงานทใช (กโลแคลอร)

ชาย หญง

15

นอนหลบ 1.05 0.97 นงพก ออนหนงสอ 1.26 1.16 นงเขยนหนงสอ 1.47 1.36 ขบรถ 2.42 2.23 เยบผาโดยใชจกรเยบผา 2.63 2.43 ลางจาน ปดฝ น 2.84 2.62

ตารางท 1.4 พลงงานทใชในการท ากจกรรมตางๆใน 1 ชวโมงตอน าหนกรางกาย 1 กโลกรม (ตอ)

กจกรรม พลงงานทใช (กโลแคลอร)

ชาย หญง อาบน าแปรงฟน 3.05 2.81 ลางรถ 3.68 3.40 ถพน เลอยไม 3.89 3.59 ท าความสะอาดหนาตาง ตปงปอง 4.20 3.88 วายน า 4.73 4.37 เลนเทนนส 6.30 5.82 ขดดน ยกน าหนก 7.35 6.79 เลนบาสเกตบอล ฟตบอล 7.88 7.28 ชกมวย วายน าอยางเรว 9.45 8.73 ปนทางชนและขรขระ 10.50 9.70 ทมา (ศศเกษม ทองยงค และพรรณ เดชก าแหง, 2530, หนา 56)

กลาวไดวา ปรมาณพลงงานทรางกายตองการในแตละวนขนกบปจจยดงตอไปน 1. อาย เดกตองการพลงงานมากกวาผใหญ โดยเฉพาะเดกวยรนตองการพลงงานมาก

ทสด 2. เพศ ในวยผใหญ เพศชายตองการพลงงานมากกวาเพศหญง กรณเฉพาะเพศหญง

สตรใหนมบตรตองการพลงงานมากทสด สตรมครรภตองการพลงงานรองลงมาและสตรธรรมดาตองการพลงงานนอยทสด

3. ขนาดของรางกาย ผทมน าหนกมาก รปรางสงใหญตองการพลงงานมากกวาผทม น าหนกนอยรปรางเตย ตวเลก

4. กจกรรมหรออาชพ กจกรรมทออกแรงมากตองการพลงงานมากดวย ทงน บคคลในวยตางๆตองการสารอาหารและพลงงานแตกตางกน ดงนน ในการเลอกรบประทานอาหารตองเลอกใหเหมาะกบเพศ วยและสภาพของรางกายดวย หญงและชายทมวยยางเขาวยรนจนถงวยกลางคนตองการพลงงานส าหรบท ากจกรรมวนหนงๆมากกวาวยอนๆ เดก

16

ในวยทารกจนถงวยเรยนตองการโปรตนสงกวาวยอนๆ สตรมครรภและสตรใหนมบตรมความตองการสารอาหารทกประเภทในปรมาณสงกวาบคคลทกวย (ตารางท 1.5) ตารางท 1.4 ปรมาณพลงงานและสารอาหารบางอยางทคนไทยวยตางๆตองการในหนงวน

ประเภท อาย (ป)

น าหนก (kg)

พลงงาน (kcal)

โปรตน (g)

แรธาต (mg) วตามน แคลเซยม เหลก A B1 B2 C

เดก 7-9 20 1,900 24 50 4 1.4 0.8 1.0 20 10-12 25 2,300 32 60 8 1.9 0.9 1.3 30 เดกชาย 13-15 36 2,800 40 70 11 2.4 1.1 1.5 30 16-19 50 3,300 45 60 11 2.5 1.3 1.8 30 เดกหญง 13-15 38 2,355 38 60 16 2.4 0.9 1.3 30 16-19 46 2,200 37 50 16 2.5 0.9 1.2 30 ชาย 20-29 54 2,550 54 50 6 2.5 1.0 1.4 30 30-39 2,450 54 50 6 2.5 1.0 1.4 30 40-49 2,350 54 50 6 2.5 0.9 1.3 30 50-59 2,200 54 50 6 2.5 0.9 1.2 30 60-69 2,000 54 50 6 2.5 0.8 1.1 30 70+ 1,750 54 50 6 2.5 0.7 1.0 30 หญง 20-29 47 1,800 47 40 16 2.5 0.7 1.0 30 30-39 1,700 47 40 16 2.5 0.7 0.9 30 40-49 1,650 47 40 16 2.5 0.7 0.9 30 50-59 1,550 47 40 6 2.5 0.6 0.8 30 60-69 1,450 47 40 6 2.5 0.6 0.8 30 70+ 1,250 47 40 6 2.5 0.5 0.7 30 หญงมครรภ +200 +20 100 26 2.5 0.8 1.1 50 หญงใหนมบตร +1,000 +40 120 26 4.0 1.1 1.5 50 ทมา (กระทรวงสาธารณสข, 2513) 1.7 โภชนาการกบประชากรโลก องคการสหประชาชาต (United Nations) ไดจดตงองคการช านาญพเศษทเกยวของกบอาหารและการบรโภคอาหารขนมา 2 องคการ คอ องคการอาหารและเกษตร (Food and Agriculture Organization-FAO) และองคการอนามยโลก (World Health Organization-WHO) โดยหวงใหประชากรโลกมอาการทมคณคาทางโภชนาการบรโภคอยางพอเพยง ทงนองคการสหประชาชาตไดพยากรณวาในป ค.ศ. 2050 มประชากรโลกถง พนลานคน รอยละ 93 ของจ านวน

17

ประชากรทเพมขนพบในประเทศทก าลงพฒนา (ภาพท 1.3) อนาคตการผลตอาหารตองผลตใหเพยงพอกบจ านวนประชากรทเพมขนปละ 90 ลานคน ความสามารถในการผลตอาหารตองเพมในอตราทสงกวาการเพมขนของประชากรเพอตอบสนองความตองการทเพมขนจากรายไดทเพมขน การขยายตวของเขตเมองและรปแบบการด ารงชวตทเปลยนไป

ภาพท 1.3 การท านายจ านวนประชากรโลก ป ค.ศ. 2050 ทมา (Land Commodities Asset Management, 2011)

18

ปญหาทพโภชนาการ (malnutrition) เปนปญหาทเกดจากการบรโภคอาหารทไมสมดล ไมถกสดสวน เชนปญหาการรบประทานอาหารมากเกนความตองการของรางกายท าใหเกดโรคอวน ความอวนเกดจากการไดรบแคลอรสงกวาปกต คนอวนมกมเซลลไขมนมากกวาคนปกต ภาวะโภชนาการทไมดจากการไดรบโปรตนนอยเกนไปและขาดแคลนแคลอรท าใหรางกายซบผอม แคระแกรน ผวแหง ผมไมเปนมนและแหง ตาไมแจมใส ออนเพลย เหนอยงาย ตดโรคงาย การเจรญของสมองและสตปญญาชา สาเหตของการเกดภาวะโภชนาการทไมดอาจเกดจากสาเหตหลายอยาง เชน ขาดแคลนอาหารเพราะไมมรายไดมากพอซออาหารรบประทานได การเลอกรบประทานอาหารตามใจชอบหรอเลอกรบประทานอาหารเพยงบางชนดทมประโยชน และความเชอทผดเกยวกบการบรโภคอาหาร

ตารางท 1.5 ปรมาณอาหารตอคนในประเทศก าลงพฒนามคาเพมขนจากเดม 2 ,500 กโลแคลอรตอวนในป ค.ศ. 1990 ไปเปน 2,821 กโลแคลอรตอวนในป ค.ศ. 2020 ยงคงมคาต ากวาประเทศทพฒนาแลวรอยละ 220 การเพมขนของปรมาณการบรโภคแคลอรและการลงทนดานสขภาพ การศกษาและโภชนาการเปนผลใหเกดการลดลงในสดสวนของเดกอายระหวาง 0 -5 ปทเปนโรคขาดสารอาหารจากเดมรอยละ 34 ในป ค.ศ. 1990 ลดเหลอรอยละ 25 ในป ค.ศ. 2020 (ตารางท 1.6) แตเมอพจารณาดปรมาณแลวพบวาลดลงเพยง 30 ลานคนในป ค.ศ. 2020 เท านน เพราะวามการเจรญเตบโตของเดกชวงนสงโดยเฉพาะในแถบแอฟรกาตอนใตทะเลทรายซาฮาราและเอเชยใต (ตารางท 1.7) ประเทศในทวปแอฟรกาตอนใตทะเลทรายซาฮาราพบวาการบรโภคทเพมขนไมเพยงพอลดสภาพการขาดอาหารได เชนเดยวกบในปากสถานและประเทศเอเชยใตอนๆ อนเดยเปนประเทศทคาดวาประสบความส าเรจในการลดปรมาณเดกขาดสารอาหารไดมากทสดกยงคงทคาเกอบเปน 2 เทาของประเทศทพฒนาแลว

ตารางท 1.5 ปรมาณอาหารตอคนภายใตสถานการณตางๆในป ค.ศ. 1990 และ 2020

ภมภาค/ประเทศ

ป 1990

ป 2020 baseline low

population growth

low investment/ slow growth

high investment/ rapid growth

trade liberalization

(กโลแคลอรตอวน) โลก 2,773 2,895 2,987 2,758 3,032 2,897 ประเทศพฒนาแลว 3,353 3,532 3,613 3,492 3,559 3,515 ประเทศก าลงพฒนา 2,500 2,821 2,916 2,662 2,978 2,836 เอเชย 2,500 3,034 3,136 2,851 3,225 3,083 จน 2,667 3,408 3,457 3,271 3,616 3,420 เอเชยใต 2,297 2,640 2,778 2,425 2,831 2,711 บงกลาเทศ 1,978 2,170 2,363 1,881 2,350 2,557 อนเดย 2,332 2,692 2,814 2,490 2,886 2,736

19

ตารางท 1.5 ปรมาณอาหารตอคนภายใตสถานการณตางๆในป ค.ศ. 1990 และ 2020 (ตอ)

ภมภาค/ประเทศ

ป 1990


population growth




(กโลแคลอรตอวน) ปากสถาน 2,370 2,584 2,758 2,382 2,753 2,573 ประเทศอนๆ 2,239 2,565 2,686 2,328 2,787 2,532 เอเชยตะวนออกเฉยงใต 2,555 2,840 2,914 2,712 2,953 2,853 ละตนอเมรกาและแถบทะเลแครบเบยน

2,722 3,026 3,135 2,878 3,185 2,963

แอฟรกาใตซาฮารา 2,053 2,135 2,219 2,021 2,227 2,093 เอ เช ย ต ะ วน ต กแ ล ะแอฟรกาเหนอ

2,988 3,114 3,267 2,943 3,234 3,081

ทมา (เสาวนย จนทรพทกษ, 2534) การส ารวจขององคการอาหารและเกษตรแหงสหประชาชาตใน 70 ประเทศ จ าแนกกลมประชากรออกเปน 3 กลม คอ 1. กลมประชากรทไดรบพลงงานสงถง 2,750 กโลแคลอรตอวน ไดแก ประชากรในยโรป ออสเตรเลย นวซแลนดและอารเจนตนา 2. กลมประชากรทไดรบพลงงานต ากวา 2 ,250 กโลแคลอรตอวน ไดแก ประชากรแถบเอเชย (รวมทงประเทศไทย) อยปต อเมรกากลางและบางประเทศในอเมรกาใต 3. กลมประชากรทไดรบพลงงานจากอาหารประมาณ 2,250-2,750 กโลแคลอรตอวน ไดแก ประเทศอนนอกเหนอจากทกลาวมาแลว

ภาพท 1.3 จ านวนประชากรโลกแยกตามทวปในป ค.ศ. 1990 และ ค.ศ. 2020 ทมา (Land Commodities Asset Management, 2011)

จ านว

นประชากร (พ

นลาน

คน)

20

ตารางท 1.6 รอยละของเดกขาดสารอาหารในประเทศก าลงพฒนาภายใตสถานการณตางๆในป ค.ศ. 1990 และ 2020

ภมภาค/ประเทศ ป 1990


population growth




(%) ประเทศก าลงพฒนา 34.30 25.40 23.78 33.16 19.04 25.12 เอเชย จน 21.80 13.78 13.36 20.05 7.18 13.65 เอเชยใต 58.50 41.37 37.12 52.49 31.77 38.97 บงกลาเทศ 65.80 52.85 44.96 71.37 40.70 35.98 อนเดย 63.00 45.49 41.53 56.31 35.71 43.91 ปากสถาน 41.60 32.40 28.54 40.26 25.74 32.66 ประเทศอนๆ 37.00 26.59 24.19 36.94 17.28 27.26 เอเชยตะวนออกเฉยงใต 23.97 16.58 15.20 23.79 10.61 16.32 ละตนอเมรกาและแถบทะเลแครบเบยน

20.40 14.05 13.04 22.90 5.40 14.69

แอฟรกาใตซาฮารา 28.39 25.29 23.69 31.20 19.98 26.19 เอ เช ย ต ะ วน ต กแ ล ะแอฟรกาเหนอ

13.40 9.70 8.79 17.02 2.88 9.92

ทมา (เสาวนย จนทรพทกษ, 2534) ตารางท 1.7 ปรมาณของเดกขาดสารอาหารในประเทศก าลงพฒนาภายใตสถานการณตางๆในป ค.ศ. 1990 และ 2020

ภมภาค/ประเทศ ป 1990 ป 2020 baseline low

population growth




(ลานคน) ประเทศก าลงพฒนา 184.33 154.73 131.01 205.14 108.88 152.23 เอเชย จน 26.41 14.30 12.68 20.81 7.45 14.16 เอเชยใต 95.81 72.94 59.58 92.54 56.01 68.70 บงกลาเทศ 11.96 11.46 9.08 15.47 8.82 7.80 อนเดย 70.86 47.73 39.87 59.08 37.47 46.07 ปากสถาน 9.13 9.90 7.53 12.30 7.87 9.98

21

ตารางท 1.7 ปรมาณของเดกขาดสารอาหารในประเทศก าลงพฒนาภายใตสถานการณตางๆในป ค.ศ. 1990 และ 2020 (ตอ)

ภมภาค/ประเทศ ป 1990 ป 2020 baseline low

population growth




(ลานคน) ประเทศอนๆ 2.01 2.13 1.82 2.96 1.38 2.18 เอเชยตะวนออกเฉยงใต 15.04 10.40 8.78 14.77 6.81 10.28 ละตนอเมรกาและแถบทะเลแครบเบยน

11.71 8.12 7.00 13.23 3.12 8.49

แอฟรกาใตซาฮารา 28.61 42.67 37.72 52.75 33.61 44.16 เอ เช ยต ะ วน ต กแ ล ะแอฟรกาเหนอ

6.76 6.30 5.25 11.05 1.87 6.44

ทมา (เสาวนย จนทรพทกษ, 2534) ดงนน ความทาทายทส าคญทสดในปจจบนถงป ค.ศ. 2020 คอ การพฒนาความสามารถของโลกในการผลตอาหารใหเพยงพอกบความตองการภายใตสภาพแวดลอมทจ ากด สามารถลดภาวะทพโภชนาการและเพมความสามารถของประเทศทยากจนใหผลตอาหารได ซงไมงายนกในการเพมปรมาณอาหาร แตเพมรายไดและการจางงานผานทางการเจรญเตบโตทางการเกษตรได ท าใหความเปนอยของประชากรโลกดขน นอกจากนตองมการลงทนในการวจยและสาธารณปโภคทางการเกษตร มการกระจายเทคโนโลยไปยงเกษตรรายยอยๆไดอยางมประสทธภาพ แตถาสถาบนแหงชาตหรอระหวางประเทศลดการลงทนในการท าวจยทางดานการเกษตร โภชนาการและการศกษาแลว สถานการณการผลตอาหารทวโลกอาจทวความรนแรงเพมมากขน ราคาอาหารโลกอาจลดลงในระยะยาวและจ านวนเดกทขาดสารอาหารจะเพมมากขนไปอก บทสรป

โภชนาการเปนรากฐานทส าคญของความเจรญและพฒนาการของชวตมนษยทงในดานโครงสรางและขนาดของรางกาย อารมณ สตปญญา ประสทธภาพในการท างานและผลตอความมอายยนยาวดวยโดยเรมจากกลมเปาหมาย ไดแก สตรทอยในระยะตงครรภและใหนมบตร ทารก เดกวยกอนเรยนและเดกวยเรยน

22

ค าถามทายบท

1.ความเชอของคนบางกลมมวาถาเดกเปนไขหามรบประทานไข หามรบประทานเนอ หามรบประทานไกยาง ความเชอดงกลาวถกหรอผดเพราะเหตใด

2. อาหารคออะไรเหมอนหรอตางจากสารอาหารอยางไร 3. การรบประทานอาหารใหถกสดสวนหมายความวาอยางไร เหตใดจงตองรบประทาน

ใหถกสดสวนและใหไดปรมาณตามทตองการ 4. การขาดแคลนอาหารหมายถงและการขาดแคลนอาหารของประเทศทก าลงพฒนาเกด

มาจาสาเหตใดบาง 5. ในปจจบนประเทศทก าลงพฒนาก าลงประสบปญหาใดทเกยวของกบอาหารและ

โภชนาการ 6. ปญหาการขาดสารอาหารของคนไทยเกดจากสาเหตทส าคญคอและปญหานมผลเสย

ตอการพฒนาประเทศอยางไร 7. การขาดสารอาหารและการขาดแคลนอาหารมความสมพนธกนอยางไร อธบาย 8. ผทมเศรษฐกจดจะไมขาดแคลนอาหารแตอาจจะเปนผขาดสารอาหารได นกศกษา

เหนดวยกบค ากลาวนหรอไม เพราะเหตใด จงอธบาย 9. ในสถานการณปจจบนทประชากรมจ านวนเพมมากขน การปองกนและแกไขปญหา

การขาดแคลนอาหารดวยวธใดนาจะลดปญหาดงกลาวไดผลดทสด จงอธบาย 10. โรคโลหตจางมสาเหตมาจากอะไรและจะมวธแกไขหรอปองกนอยางไร

เอกสารอางอง กระทรวงศกษาธการ. 2533. กนด อยด. กรงเทพมหานคร : โรงพมพครสภา. กระทรวงสาธารณสข. 2554. สญลกษณเมองไทยแขงแรง. สบคนวนท 5 ธนวาคม 2553,

จาก www.moph.go.th. . 2543. คมอธงโภชนาการ กนพอดสขทวไทย. กรงเทพมหานคร : โรงพมพ รสพ. . 2513. ตารางสารอาหารทควรไดรบประจ าวนส าหรบประชาชนชาวไทย. กรงเทพมหานคร.

ประยงค จนดาวงศ. (2549). โภชนาการและสขภาพในเอกสารชดโภชนาการกบชวตมนษยหนวยท 1-7. พมพครงท 21 (หนา 5-97). นนทบร : มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

ศศเกษม ทองยงค และพรรณ เดชก าแหง. 2530. เคมอาหารเบองตน. กรงเทพมหานคร : โอ. เอส.พรนตง.

http://www.moph.go.th/

23

เสาวนย จทรพทกษ. 2534. โภชนาการครอบครวและผปวย. กรงเทพมหานคร : ไทยวฒนาพานช.

Insel, P. Ross, D., McMahen, K. and Bernstein, M. 2011. Nutrition. 4th edition. Ontario, Jones and Bartlett publishers.

Land Commodities Asset Management. 2011. World population. Retrieved December 5, 2010, from

http://www.landcommodities.com/index.cfm?fuseaction=main.dspInvestmentFundamentals. McGuire, M., Beerman, K. A. 2011. Nutrition sciences : from fundamentals to food.

Belmont, wadsworth Cengage learning. Whitney, E. Whitney, E. N., Rolfes, s. R. 2008. Understanding nutrition. Belmont,

Wadsworth Cengage Learning.

Documents

อาหารและโภชนาการ¹‚ภชนศึกษา.pdf · 1 อาหารและโภชนาการ (Food and Nutrition) นักสิทธ์ิ