80

คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

  • Upload
    others

  • View
    14

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา
Page 2: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

คมอการประกนคณภาพ

สำ�นกง�นคณะกรรมก�รก�รอดมศกษ�

ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557การศกษาภายใน

Page 3: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

คมอการประกนคณภาพการศกษาภายใน ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2557

จดท�าโดยคณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบอดมศกษาคณะอนกรรมการพฒนาการประกนคณภาพการศกษาภายในระดบอดมศกษา

พมพครงท 1 : พฤษภาคม 2558พมพครงท 2 : กมภาพนธ 2560พมพครงท 3 : สงหาคม 2560 ISBN : 978-616-395-880-8จดพมพเผยแพร : ส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา 328 ถนนศรอยธยา เขตราชเทว กรงเทพฯ 10400 โทรศพท 0-2610-5373, 0-2610-5374 โทรสาร 0-2354-5530, 0-2354-5491พมพท : ภาพพมพ www.parbpim.com

Page 4: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา
Page 5: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา
Page 6: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา
Page 7: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา
Page 8: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

ค�าน�า

การประกนคณภาพการศกษาตามเจตนารมณแหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 หมายถง การพฒนาคณภาพของการบรหารจดการและด�าเนนกจกรรม ตามภารกจของสถานศกษาทกระดบเพอพฒนาคณภาพของผเรยนอยางตอเนองและสรางความมนใจใหผรบบรการทางการศกษา สถานศกษาทกแหงจะตองจดใหมระบบการประกนคณภาพการศกษา โดยถอเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารการศกษาทตองด�าเนนการอยางตอเนอง มการจดท�ารายงานประจ�าปทเปนรายงานการประเมนคณภาพภายในเสนอตอสภาสถาบน หนวยงานตนสงกด และหนวยงานทเกยวของเพอพจารณาและเปดเผยตอสาธารณชน เพอน�าไปสการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษา ระบบ การประกนคณภาพการศกษาภายในระดบอดมศกษาไดมการปรบปรงมาอยางตอเนองตามระบบการ พฒนาของสถาบนการศกษาตามความเจรญกาวหนาทางเทคโนโลย สภาพสงคม เศรษฐกจ ความร และทกษะในอนาคต ทตลาดแรงงานตองการ และพฤตกรรมการเรยนรของผเรยน คณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบอดมศกษาซงมหนาทในการก�าหนดนโยบาย หลกเกณฑ และแนวปฏบตตางๆ เพอสงเสรมสนบสนนพฒนาการด�าเนนงานเกยวกบการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษาไดด�าเนนการทบทวนองคประกอบและตวบงชการประกนคณภาพการศกษาภายใน และเสนอแนวทางการพฒนากระบวนการประกนคณภาพการศกษาภายในใหมความทนสมย สอดคลอง กบบรบททเปลยนแปลงไปและความเคลอนไหวในดานคณภาพและมาตรฐานการศกษาระดบอดมศกษาตางๆ ซงคณะกรรมการการอดมศกษาไดใหความเหนชอบใหเผยแพรและสงเสรมใหสถาบนอดมศกษาน�าไปใชเปนแนวทางในการด�าเนนการประกนคณภาพการศกษาภายใน ตงแตปการศกษา 2557 เปนตนไป ส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาจงไดจดพมพคมอการประกนคณภาพการศกษาภายใน ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2557 ขน และการจดพมพเผยแพรเปนครงท 3 น ไดปรบปรงและแกไขเพมเตมเกณฑการก�ากบ มาตรฐานตามประกาศกระทรวงศกษา เรอง เกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบปรญญาตร และระดบบณฑตศกษา พ.ศ. 2558 พรอมค�าอธบายตวบงชบางตวใหมความชดเจนเพอประโยชนตอสถาบนอดมศกษาและ คณะกรรมการประเมนคณภาพการศกษาภายในส�าหรบการน�าไปสการปฏบตในสถาบนอดมศกษา คมอฉบบนมวตถประสงคเพอใหสถาบนอดมศกษาใชเปนแนวทางในการก�ากบและพฒนาคณภาพการจดการศกษาตามบรบทของแตละสถาบน ซงเนอหาจะประกอบดวยระบบการประกนคณภาพภายในระดบหลกสตร ระดบคณะ และระดบสถาบน แนวทางการวเคราะหและสรปผลการประกนคณภาพ การศกษาภายใน ตลอดจนกระบวนการประเมนคณภาพภายใน และหวงเปนอยางยงวาเอกสารฉบบน จะเปนคมอสงเสรมใหสถาบนอดมศกษาสามารถด�าเนนการประกนคณภาพภายในไดอยางมประสทธผล และน�าไปสการพฒนาระบบการประกนคณภาพภายในทเขมแขง อนจะเปนกลไกส�าคญสการพฒนาคณภาพและมาตรฐานของอดมศกษาทตอเนองและยงยนตอไป

(นายสภทร จ�าปาทอง)เลขาธการคณะกรรมการการอดมศกษา

Page 9: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา
Page 10: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

สารบญ

ประกาศคณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบอดมศกษา เรองหลกเกณฑและแนวปฏบตเกยวกบการประกนคณภาพภายใน ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2557

บทท 1 การประกนคณภาพการศกษา ระดบอดมศกษา 1) เหตผลและความจ�าเปนของการประกนคณภาพการศกษา ระดบอดมศกษา 2) กฎหมายทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษา 3) การประกนคณภาพการศกษา 4) ความเชอมโยงระหวางมาตรฐานการศกษากบการประกนคณภาพการศกษา 5) ความเชอมโยงระหวางการประกนคณภาพภายในและการประเมนคณภาพ

บทท 2 การประกนคณภาพภายใน 1) พฒนาการของระบบการประกนคณภาพการศกษาภายใน 2) การประกนคณภาพการศกษารอบใหม (ปการศกษา 2557-2561) 3) กระบวนการและวธการประกนคณภาพการศกษาภายใน (ปการศกษา 2557-2561)

บทท 3 นยามศพทบทท 4 ระบบการประกนคณภาพการศกษาภายใน ระดบหลกสตรบทท 5 ระบบการประกนคณภาพการศกษาภายใน ระดบคณะบทท 6 ระบบการประกนคณภาพการศกษาภายใน ระดบสถาบนบทท 7 แนวทางการวเคราะหและสรปผลการประกนคณภาพการศกษาภายใน

ภาคผนวก

หนา

3

111112162021

23232426

314189

113133

139

Page 11: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา
Page 12: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

บทท 1 การประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา

1 เหตผลและความจ�าเปนของการประกนคณภาพการศกษา ระดบอดมศกษา

1.1 ความจ�าเปนของการประกนคณภาพการศกษา

ภารกจหลกทสถาบนอดมศกษาจะตองปฏบตม 4 ประการ คอ การผลตบณฑต การวจย การใหบรการทางวชาการแกสงคมและการท�านบ�ารงศลปะและวฒนธรรม การด�าเนนการตามภารกจ ทง 4 ประการดงกลาว มความส�าคญอยางยงตอการพฒนาประเทศทงระยะสนและระยะยาว ปจจบน มปจจยภายในและภายนอกหลายประการทท�าใหการประกนคณภาพการศกษาในระดบอดมศกษาเปน สงจ�าเปนทจะตองเรงด�าเนนการ ปจจยดงกลาวคอ 1) คณภาพของสถาบนอดมศกษาและบณฑตภายในประเทศทมแนวโนมแตกตางกนมากขน ซงจะกอใหเกดผลเสยแกสงคมโดยรวมของประเทศในระยะยาว 2) ความทาทายของโลกาภวตนตอการอดมศกษา ทงในประเดนการบรการการศกษาขามพรมแดน และการเคลอนยายนกศกษาและบณฑต การประกอบอาชพของบณฑตในอนาคต อนเปนผลจากการรวมตว ของประเทศในภมภาคอาเซยน ซงทงสองประเดนตองการการรบประกนของคณภาพการศกษา 3) สถาบนอดมศกษามความจ�าเปนทจะตองสรางความมนใจแกสงคมวาสามารถพฒนาองคความร และผลตบณฑต ตอบสนองตอยทธศาสตรการพฒนาประเทศใหมากขน ไมวาจะเปนการสรางขดความสามารถ ในการแขงขนระดบสากล การพฒนาภาคการผลตจรงทงอตสาหกรรมและบรการ การพฒนาอาชพ คณภาพชวต ความเปนอยระดบทองถนและชมชน 4) สถาบนอดมศกษาจะตองใหขอมลสาธารณะ (public information) ทเปนประโยชนตอผมสวนไดสวนเสย ทงนกศกษา ผจางงาน ผปกครอง รฐบาล และประชาชนทวไป 5) สงคมตองการระบบอดมศกษาทเปดโอกาสใหผมสวนไดสวนเสยมสวนรวม (participation) มความโปรงใส (transparency) และมความรบผดชอบซงตรวจสอบได (accountability) ตามหลกธรรมาภบาล 6) พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 ก�าหนดใหสถานศกษาทกแหงจดใหมระบบการประกนคณภาพภายในรวมถงใหมส�านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษาท�าหนาทประเมนคณภาพภายนอก โดยการประเมนผลการจดการศกษาของสถานศกษา 7) คณะกรรมการการอดมศกษาไดประกาศใชมาตรฐานการอดมศกษา เมอวนท 7 สงหาคม 2549 เพอเปนกลไกก�ากบมาตรฐานระดบกระทรวง ระดบคณะกรรมการการอดมศกษา และระดบหนวยงาน โดยทกหนวยงานระดบอดมศกษาจะไดใชเปนกรอบการด�าเนนงานประกนคณภาพการศกษา 8) กระทรวงศกษาธการไดมประกาศกระทรวงศกษาธการ เรอง กรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต เมอวนท 2 กรกฎาคม 2552 และคณะกรรมการการอดมศกษาไดประกาศ แนวทางการปฏบต ตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต เมอวนท 16 กรกฎาคม 2552 เพอใหการจดการศกษาระดบอดมศกษาเปนไปตามมาตรฐานการอดมศกษาและเพอการประกนคณภาพ ของบณฑตในแตละระดบคณวฒและสาขาวชา

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 11

Page 13: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

9) กระทรวงศกษาธการไดมประกาศกระทรวงศกษาธการ เรองมาตรฐานสถาบนอดมศกษา เมอวนท 24 เมษายน 2554 เพอเปนกลไกสงเสรมและก�ากบใหสถาบนอดมศกษาจดการศกษาใหมมาตรฐาน ตามประเภทหรอกลมสถาบนอดมศกษา 4 กลม 10) กระทรวงศกษาธการ ประกาศเกณฑมาตรฐานหลกสตร พ.ศ. 2558 ระดบปรญญาตร ระดบบณฑตศกษา และแนวทางการบรหารเกณฑ 1.2 วตถประสงคของการพฒนาระบบประกนคณภาพการศกษา

สถาบนอดมศกษารวมกบตนสงกดจ�าเปนตองพฒนาระบบและกลไกการประกนคณภาพการศกษา โดยมวตถประสงค ดงน 1) เพอใหสถาบนไดมการพฒนามงสวสยทศนและยกระดบขดความสามารถในการแขงขน โดยระบบดงกลาวจะตองเปนไปตามเจตนารมณของ พรบ. และเปนไปตามกรอบแผนอดมศกษาระยะยาว มาตรฐานระดบชาตและนานาชาต 2) เพอตรวจสอบและประเมนผลการด�าเนนงานตงแตระดบหลกสตรคณะวชาหรอหนวยงานเทยบเทา และสถาบนอดมศกษา 3) ศกษาในภาพรวมตามระบบคณภาพและกลไกทสถาบนนนๆ ก�าหนดขน โดยวเคราะหเปรยบเทยบผลการด�าเนนงานตามตวบงชในองคประกอบคณภาพตางๆ วาเปนไปตามเกณฑ และไดมาตรฐาน 4) เพอใหหลกสตร คณะวชาหรอหนวยงานเทยบเทา และสถาบนอดมศกษาทราบสถานภาพของตนเองอนจะน�าไปสการก�าหนดแนวทางในการพฒนาคณภาพไปสเปาหมาย (targets) และเปาประสงค (goals) ทตงไวตามจดเนนของตนเอง 5) เพอใหไดขอมลทสะทอนจดแขงจดทควรปรบปรง ตลอดจนขอเสนอแนะในการพฒนา การด�าเนนงาน เพอน�าไปปรบปรงผลการด�าเนนการในแตละระดบอยางตอเนอง เพอยกระดบขดความสามารถของสถาบน 6) เพอใหขอมลสาธารณะทเปนประโยชนตอผมสวนไดสวนเสย ท�าใหมนใจวาสถาบนอดมศกษาสามารถสรางผลผลตทางการศกษาทมคณภาพและไดมาตรฐานตามทก�าหนด 7) เพอใหหนวยงานตนสงกดของสถาบนอดมศกษาและหนวยงานทเกยวของ มขอมลพนฐานทจ�าเปนส�าหรบการสงเสรมสนบสนนการจดการอดมศกษาในแนวทางทเหมาะสม

2 กฎหมายทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษา

2.1 พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 ทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 ไดก�าหนด จดมงหมายและหลกการของการจดการศกษาทมงเนนคณภาพและมาตรฐาน โดยก�าหนดรายละเอยดไว ในหมวด 6 มาตรฐานและการประกนคณภาพการศกษา ซงประกอบดวย “ระบบการประกนคณภาพภายใน”

12 คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557

Page 14: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

และ “ระบบการประกนคณภาพภายนอก”เพอใชเปนกลไกในการผดงรกษาคณภาพและมาตรฐานของ สถาบนอดมศกษา การประกนคณภาพภายใน เปนการสรางระบบและกลไกในการพฒนา ตดตามตรวจสอบและประเมนการด�าเนนงานของสถาบนอดมศกษาใหเปนไปตามนโยบาย เปาหมายและระดบคณภาพตามมาตรฐานทก�าหนดโดยสถานศกษาและหรอหนวยงานตนสงกด โดยหนวยงานตนสงกดและสถานศกษา ก�าหนดใหมระบบการประกนคณภาพภายในสถานศกษา และใหถอวาการประกนคณภาพภายในเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารการศกษาทตองด�าเนนการอยางตอเนองมการจดท�ารายงานประจ�าป ทเปนรายงานประเมนคณภาพภายในเสนอตอสภาสถาบน หนวยงานตนสงกด และหนวยงานทเกยวของ เพอพจารณาและเปดเผยตอสาธารณชนเพอน�าไปสการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาและ เพอรองรบการประกนคณภาพภายนอก การประกนคณภาพภายนอก เปนการประเมนคณภาพการจดการศกษาเพอใหมการตดตาม และตรวจสอบคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถานศกษาโดยค�านงถงความมงหมายหลกการ และแนวการจดการศกษาในแตละระดบ ซงประเมนโดย “ส�านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพ การศกษา(องคการมหาชน)” หรอเรยกชอยอวา “สมศ.” พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 ไดก�าหนดใหสถานศกษาทกแหงตองไดรบการประเมนคณภาพภายนอกอยางนอย 1 ครง ในทกรอบ 5 ป นบตงแตการประเมนครงสดทาย และเสนอผลการประเมน ตอหนวยงานทเกยวของและสาธารณชน

2.2 กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ. 2551-2565) และแผนพฒนา การศกษาระดบอดมศกษา ฉบบท 11 (พ.ศ. 2555-2559)

กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ. 2551-2565) ไดก�าหนดแนวทางการพฒนา และแกปญหาอดมศกษาทไรทศทาง ซ�าซอน ขาดคณภาพ และขาดประสทธภาพ โดยใชกลไกการประเมน คณภาพและมาตรฐานการศกษาเปนกลไกหลกในการด�าเนนการ กลาวคอ ใหมการสรางกลไกการ ประเมนคณภาพสถาบนอดมศกษาตามพนธกจของสถาบนในแตละกลม ซงมพนทบรการและจดเนนระดบ การศกษาท ตางกน รวมทงมพนธกจและบทบาทในการพฒนาสงคมและเศรษฐกจของประเทศตางกน ตามความหลากหลาย ทงการพฒนาฐานราก สงคม เศรษฐกจ รวมถงการกระจายอ�านาจในระดบทองถน การขบเคลอนภาคการผลตในชนบท ทองถนและระดบประเทศ จนถงการแขงขนในโลกาภวตน ซงระบบอดมศกษาแตละกลมเหลาน จะน�าไปสการเปลยนแปลงอดมศกษา และสงผลกระทบทเปนประโยชนตอประเทศอยางมนยส�าคญ อาท สามารถสรางความเปนเลศไดตามพนธกจของตวเอง สามารถตอบสนอง ตอยทธศาสตรการพฒนาประเทศดขน สงผลเชงบวกตอการผลต พฒนาและการท�างานของอาจารย สามารถปรบจ�านวนของบณฑตในสาขาทเปนความตองการของสงคม ลดการวางงาน โดยทสถาบนอดมศกษาในกลมเหลานมกลไกรวมกนในการประกนคณภาพ เพอใหนกศกษาสามารถตอยอด ถายโอนแลกเปลยนกนไดระหวางกลมและในระยะยาวการประเมนคณภาพควรน�าไปสระบบรบรองวทยฐานะ (accreditation) ทนกศกษาและสาธารณะใหความเชอถอ เปนฐานและเงอนไขในการจดสรรงบประมาณของรฐ และการสนบสนนจากภาคเอกชน รวมทง การโอนยายหนวยกต

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 13

Page 15: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

จากกรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ปดงกลาว กระทรวงศกษาธการไดมประกาศกระทรวงศกษาธการเรอง มาตรฐานสถาบนอดมศกษา ในป 2554 ก�าหนดประเภทหรอกลมสถาบนอดมศกษา เปน 4 กลม คอ กลม ก วทยาลยชมชน หมายความถง สถาบนทเนนการผลตบณฑตระดบต�ากวาปรญญาตร จดฝกอบรมสนองตอบความตองการของทองถน เพอเตรยมก�าลงคนทมความรเขาสภาคการผลตจรง ในชมชน สถาบนสนบสนนรองรบการเปลยนอาชพพนฐาน เชน แรงงานทออกจากภาคเกษตร เปนแหลงเรยนรท สงเสรมใหประชาชนไดมโอกาสเรยนรตลอดชวตอนจะน�าไปสความเขมแขงของชมชนและการพฒนาทยงยน กลม ข สถาบนทเนนระดบปรญญาตร หมายความถง สถาบนทเนนการผลตบณฑตระดบปรญญาตร เพอใหไดบณฑตทมความรความสามารถเปนหลกในการขบเคลอนการพฒนาและการเปลยนแปลง ในระดบภมภาค สถาบนมบทบาทในการสรางความเขมแขงใหกบหนวยงาน ธรกจ และ บคคลในภมภาค เพอรองรบการด�ารงชพสถาบนอาจมการจดการเรยนการสอนในระดบบณฑตศกษา โดยเฉพาะระดบ ปรญญาโทดวยกได กลม ค สถาบนเฉพาะทาง หมายความถง สถาบนทเนนการผลตบณฑตเฉพาะทางหรอเฉพาะกลม สาขาวชา ทงสาขาวชาทางวทยาศาสตรกายภาพ วทยาศาสตรชวภาพ สงคมศาสตรหรอมนษยศาสตร รวมทงสาขาวชาชพเฉพาะทาง สถาบนอาจเนนการท�าวทยานพนธหรอการวจย หรอเนนการผลตบณฑต ทมความร ความสามารถ ทกษะและสมรรถนะในการประกอบอาชพระดบสง หรอเนนทงสองดาน รวมทง สถาบนอาจมบทบาทในการพฒนาภาคการผลตจรงทงอตสาหกรรมและบรการ สถาบนในกลมนอาจจ�าแนกไดเปน 2 ลกษณะคอ ลกษณะท 1 เปนสถาบนทเนนระดบบณฑตศกษา และลกษณะท 2 เปน สถาบนทเนนระดบปรญญาตร กลม ง สถาบนทเนนการวจยขนสงและผลตบณฑตระดบบณฑตศกษาโดยเฉพาะระดบ ปรญญาเอก หมายความถง สถาบนทเนนการผลตบณฑตระดบบณฑตศกษาโดยเฉพาะระดบ ปรญญาเอก และเนนการท�าวทยานพนธและการวจยรวมถงการวจยหลงปรญญาเอก สถาบนเนนการผลตบณฑตทเปนผน�าทาง ความคดของประเทศ สถาบนมศกยภาพในการขบเคลอนอดมศกษาไทยใหอยในแนวหนาระดบสากล มงสรางองคความรทฤษฎ และขอคนพบใหมทางวชาการ ดงนน การประกนคณภาพการศกษาจงตองสรางกลไกการประเมนคณภาพใหสอดรบกบการแบงกลมสถาบนอดมศกษา 4 กลมดงกลาว แผนพฒนาการศกษาระดบอดมศกษา ฉบบท 11 (พ.ศ. 2555-2559) ก�าหนดใหอดมศกษาไทย ในชวงป 2555-2559 ตองมการพฒนาอยางกาวกระโดดเพอเปนแหลงความรทตอบสนองการแกไขปญหาวกฤตและชน�าการพฒนาอยางยงยนของชาตและทองถนโดยเรงสรางภมคมกนในประเทศใหเขมแขงขนภายใตหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงและตองสงเสรมการพฒนาประเทศใหสามารถแขงขนไดในประชาคมอาเซยนและประชาคมโลกโดยใหความส�าคญกบการพฒนาคนและสงคมไทยใหมคณภาพ ผลตก�าลงคน ทมศกยภาพตรงตามความตองการของตลาดแรงงาน สามารถท�างานเพอด�ารงชพ ตนเอง และเพอชวยเหลอ สงคมมคณธรรมมความรบผดชอบและมสขภาวะทงรางกายและจตใจรวมทงพฒนาอาจารยใหเปน มออาชพและผเชยวชาญมออาชพใหเปนอาจารยพฒนาวชาชพอาจารยใหเปนทยอมรบของสงคมมการจดการ เพอพฒนาเศรษฐกจของประเทศไทยโดยใชความรเทคโนโลยและนวตกรรมความคดสรางสรรคบนพนฐาน การผลตและการบรโภคทเปนมตรตอสงแวดลอมซงจะน�าไปสการพฒนาเพอประโยชนสขทยงยนของ ประเทศไทย ทงนโดยอาศยการบรหารจดการอดมศกษาเชงรกและพระราชบญญตอดมศกษาเปนเครองมอ ส�าคญในการขบเคลอนวสยทศนป 2559 “อดมศกษาเปนแหลงองคความรและพฒนาก�าลงคนระดบสง

14 คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557

Page 16: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

ทมคณภาพเพอการพฒนาชาตอยางยงยนสรางสงคมการเรยนรตลอดชวตตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 11 (พ.ศ. 2555-2559) บนพนฐาน ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมบทบาทสงในสงคมประชาคมอาเซยนและมงสคณภาพอดมศกษาระดบ นานาชาต” 2.3 มาตรฐานการอดมศกษา ทปรากฏตามประกาศกระทรวงศกษาธการ ลงวนท 7 สงหาคม 2549 ประกอบดวยมาตรฐาน 3 ดาน ไดแก มาตรฐานดานคณภาพบณฑต มาตรฐานดานการบรหารจดการการอดมศกษา และมาตรฐานดานการสรางและพฒนาสงคมฐานความร และสงคมแหงการเรยนร มาตรฐานยอยทง 3 ดานนอยในมาตรฐานการศกษาของชาตทประกอบดวยมาตรฐานยอย 3 มาตรฐานเชนกน คอ มาตรฐานท 1 คณลกษณะของ คนไทยทพงประสงค ทงในฐานะพลเมองและพลโลก มาตรฐานท 2 แนวการจดการศกษา มาตรฐานท 3 แนวการสรางสงคมแหงการเรยนร/สงคมแหงความร แตละมาตรฐานยอยของมาตรฐานการอดมศกษา จะมความสอดคลองและสมพนธกบมาตรฐานยอยของมาตรฐานการศกษาของชาต เพอใหการพฒนา คณภาพและมาตรฐานการศกษาบรรลตามจดมงหมาย และหลกการของการจดการศกษาของชาต นอกเหนอจากมาตรฐานการอดมศกษาทเปนมาตรฐานแมบทแลว คณะกรรมการการอดมศกษา ไดจดท�ามาตรฐานสถาบนอดมศกษา ตามประกาศกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2554 เพอน�าไปสการพฒนาสถาบนอดมศกษาตามกลมสถาบนทมปรชญา วตถประสงค และพนธกจในการจดตงทแตกตางกนไดอยาง มประสทธภาพและประสทธผล ประกอบดวยมาตรฐานหลก 2 ดาน คอ มาตรฐานดานศกยภาพ และความพรอม ในการจดการศกษา และมาตรฐานดานการด�าเนนการตามภารกจของสถาบนอดมศกษา และก�าหนดกลมสถาบนอดมศกษาเปน 4 กลม ไดแก กลม ก วทยาลยชมชน กลม ข สถาบนทเนนระดบปรญญาตร กลม ค สถาบนเฉพาะทาง และกลม ง สถาบนทเนนการวจยขนสงและผลตบณฑตระดบบณฑตศกษา โดยเฉพาะระดบปรญญาเอก นอกจากนน ยงไดจดท�ากรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต พ.ศ. 2552 เพอใหเปนไปตามมาตรฐานการอดมศกษาและเพอเปนการประกนคณภาพบณฑตในแตละระดบคณวฒและสาขาวชา โดยก�าหนดใหคณภาพของบณฑตทกระดบคณวฒ และสาขาวชาตองเปนไป ตามมาตรฐานผลการเรยนรอยางนอย 5 ดาน คอ ดานคณธรรม จรยธรรม ดานความร ดานทกษะทางปญญา ดานทกษะความสมพนธระหวางบคคลและความรบผดชอบ และดานทกษะการวเคราะหเชงตวเลข การสอสาร และการใชเทคโนโลยสารสนเทศ 2.4 กฎกระทรวงวาดวยระบบหลกเกณฑและวธการประกนคณภาพการศกษา

หลงจากทพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 มผลบงคบใช ส�านกงานคณะกรรมการ การอดมศกษา (ทบวงมหาวทยาลยเดม) ในฐานะหนวยงานตนสงกดทท�าหนาทก�ากบดแลสถาบนอดมศกษาไดเสนอระบบการประกนคณภาพการศกษาใหคณะรฐมนตรพจารณาเพอใหสอดคลองกบเจตนารมณ แหงพระราชบญญตฉบบดงกลาว ซงคณะรฐมนตรในการประชม เมอวนท 21 มนาคม 2543 ไดมมตเหนชอบกบระบบประกนคณภาพการศกษาของส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (ทบวงมหาวทยาลยเดม) ซงตอมาไดจดท�าเปนประกาศทบวงมหาวทยาลย เรอง ระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพ

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 15

Page 17: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

การศกษาภายในระดบอดมศกษา พ.ศ. 2545 เพอใชเปนแนวปฏบต สาระส�าคญของประกาศฉบบน ระบใหทบวงมหาวทยาลยสนบสนนและสงเสรมสถาบนอดมศกษาจดท�าระบบการประกนคณภาพการศกษาภายในตามภารกจหลกของสถาบนอดมศกษาใหมประสทธภาพและประสทธผลรวมทงใหมการประเมนผลและตดตามตรวจสอบคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถาบนอดมศกษาจากภายในหรอโดยหนวยงานตนสงกด ทมหนาทก�ากบดแลสถาบนการศกษา เพอเตรยมความพรอมส�าหรบการประเมนคณภาพจากภายนอกรวมถง สนบสนนใหมการแตงตงคณะกรรมการประกนคณภาพภายใน ระดบอดมศกษาขนในแตละคณะวชา หรอสถาบนอดมศกษา เพอก�าหนดนโยบาย หลกเกณฑ แนวทาง วธการตรวจสอบและประเมนระบบกลไกและประเมนผลการด�าเนนงานการประกนคณภาพการศกษาภายในของแตละคณะวชาหรอสถาบนอดมศกษา หลงจากด�าเนนการตามประกาศฉบบป พ.ศ. 2545 ไประยะหนง ส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาจงไดจดท�า กฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2546 เพอใหเปนไปตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไข เพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 ในมาตรา 5 และมาตรา 47 วรรคสองโดยสาระส�าคญ เกยวกบระบบและกลไกการประกนคณภาพการศกษาภายในของกฎกระทรวงฉบบนยงคงไวตามประกาศทบวงมหาวทยาลยฯ พ.ศ. 2545 ซงส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาไดถอปฏบตมาอยางตอเนอง ตอมาในป 2553 กระทรวงศกษาธการไดออกกฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการ ประกนคณภาพการศกษา พ.ศ. 2553 แทนฉบบเดม โดยรวมการประกนคณภาพภายในและภายนอก ของการศกษาทกระดบ ไวในฉบบเดยวกน โดยมการปรบใหคณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบ อดมศกษาท�าหนาทหลก 2 ประการ คอ 1) วางระเบยบหรอออกประกาศก�าหนดหลกเกณฑและแนวปฏบตเกยวกบการประกนคณภาพภายในระดบอดมศกษาเพอสงเสรม สนบสนนและพฒนาการประกนคณภาพ ภายในระดบอดมศกษา โดยความเหนชอบของคณะกรรมการการอดมศกษา และ 2) เสนอแนะแนวทางปรบปรงและพฒนาคณภาพการศกษาแกสถานศกษา โดยน�าผลการประเมนคณภาพทงภายในและภายนอกไปปรบปรงคณภาพการศกษาอยางตอเนอง นอกจากนยงมการปรบเปลยนใหระบบการประกนคณภาพภายในประกอบดวยการประเมนคณภาพ การตดตามตรวจสอบคณภาพ และการพฒนาคณภาพ และก�าหนดใหหนวยงานตนสงกดจดใหมการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาอยางนอยหนงครงในทกสามปและแจงผลใหสถานศกษาระดบอดมศกษาทราบ รวมทงเปดเผยผลการตดตาม ตรวจสอบคณภาพการศกษาตอสาธารณชน

3 การประกนคณภาพการศกษา

กอนมประกาศพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ทบวงมหาวทยาลยไดตระหนกดถงความส�าคญของการประกนคณภาพการศกษาและไดจดท�าประกาศทบวงมหาวทยาลยเรองนโยบายและแนวปฏบตในการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษามาตงแตป พ.ศ. 2539 เพอเปนแนวทาง ในการประกนคณภาพการศกษาของสถาบนอดมศกษาตามหลกการส�าคญ 3 ประการ คอ การใหเสรภาพ ทางวชาการ (academic freedom) ความมอสระในการด�าเนนการของสถาบน (institutional autonomy) และความพรอมของสถาบนทจะรบการตรวจสอบคณภาพจากภายนอกตามหลกการของความรบผดชอบ ทตรวจสอบได (accountability) ตอมาพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2)

16 คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557

Page 18: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

พ.ศ. 2545 และ (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553 ไดระบใหหนวยงานตนสงกดและสถานศกษาจดใหมระบบประกนคณภาพภายในสถานศกษา ประกอบกบพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546 และกฎกระทรวงแบงสวนราชการ ก�าหนดใหส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษามหนาทพจารณาเสนอนโยบาย แผนพฒนา และมาตรฐานการอดมศกษาทสอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตและแผนการศกษาแหงชาตสนบสนนทรพยากร ตดตาม ตรวจสอบ และประเมนผล การจดการศกษาระดบอดมศกษาโดยค�านงถงความเปนอสระและความเปนเลศทางวชาการของสถานศกษาระดบปรญญา ตามกฎหมายวาดวยการจดตงสถานศกษาแตละแหงและกฎหมายทเกยวของ ส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาจงมหนาทรวมกบสถานศกษาในการจดใหมระบบการประกนคณภาพ การศกษาภายใน โดยมรายละเอยด ดงน

3.1 แนวทางการพฒนาระบบและกลไกการประกนคณภาพการศกษาภายใน 3.1.1 ระบบการประกนคณภาพการศกษา

ดวยกฎกระทรวงวาดวยระบบหลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ. 2553 ขอ 33 ใหสถาบนอดมศกษาพฒนาระบบประกนคณภาพโดยยดหลกเสรภาพทางวชาการและความมอสระในการ ด�าเนนการของสถานศกษาเพอใหมประสทธภาพและประสทธผลในการพฒนาคณภาพและมาตรฐาน การศกษาของสถานศกษาระดบอดมศกษาอยางตอเนองและเตรยมความพรอม เพอรองรบการประกนคณภาพภายนอก สถาบนจงมอสระในการพฒนาระบบประกนคณภาพภายใน ทเหมาะสมสอดคลองกบระดบการพฒนาของสถาบน โดยอาจเปนระบบประกนคณภาพทใชกนแพรหลาย ในระดบชาตหรอนานาชาต หรอเปนระบบเฉพาะทสถาบนพฒนาขนเอง แตไมวาจะเปนระบบคณภาพแบบใด จะตองมกระบวนการท�างานท เรมตนจากการวางแผน การด�าเนนงานตามแผน การตรวจสอบ ประเมน และการปรบปรงพฒนา ทงน เพอให การด�าเนนภารกจของสถาบนบรรลเปาประสงคและมพฒนาการอยางตอเนองขณะเดยวกนกเปนหลกประกนแกสาธารณชนใหมนใจวาสถาบนอดมศกษาสามารถสรางผลผลตทางการศกษาทมคณภาพหลกการทส�าคญในการพฒนาระบบการประกนคณภาพ และตวบงชการประกนคณภาพการศกษาภายในระดบอดมศกษา หลกการส�าคญในการพฒนาระบบประกนคณภาพการศกษาม ดงตอไปน 1) สงเสรมพนธกจหลกและพนธกจสนบสนนของการอดมศกษาภายใตความสอดคลองกบหลกเกณฑทก�าหนดในกฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพ การศกษา พ.ศ. 2553 2) เปนระบบประกนคณภาพการศกษาภายในทครอบคลมปจจยน�าเขา และกระบวนการ ซงสามารถสงเสรมและน�าไปสผลลพธของการด�าเนนการอยางมประสทธภาพ 3) ระบบการประกนคณภาพการศกษาภายในระดบอดมศกษารอบใหมประกอบดวยการประกนคณภาพระดบหลกสตร ระดบคณะ และระดบสถาบน โดยจะเรมใชในปการศกษา 2557 - ระบบการประกนคณภาพการศกษาระดบหลกสตร มการด�าเนนการตงแตการควบคมคณภาพ การตดตามตรวจสอบคณภาพ และการพฒนาคณภาพ การพฒนาตวบงชและเกณฑ การประเมนฯ จะมงไปทระบบการประกนคณภาพการศกษามากกวาการประเมนคณภาพ เพอใหสามารถ สงเสรม สนบสนน ก�ากบตดตาม การด�าเนนงานใหเปนไปตามทก�าหนดสะทอนการจดการศกษาอยางมคณภาพ

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 17

Page 19: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

- ระบบการประกนคณภาพภายในระดบคณะและระดบสถาบน เปนการด�าเนนการประกน คณภาพการศกษาภายในทคณะและสถาบนพฒนาระบบประกนคณภาพ โดยยดหลก เสรภาพทางวชาการและความมอสระในการด�าเนนการของสถานศกษา ซงจะประเมนตาม ระบบประกนคณภาพการศกษาภายในทคณะและสถาบนตองการใหคณะและสถาบนพฒนา ตามศกยภาพและประเภทของกลมสถาบน ซงเปนการประเมนความเขมแขงทางวชาการ 4) ใหอสระกบสถาบนอดมศกษาในการออกแบบระบบประกนคณภาพการศกษาภายใน 5) เชอมโยงกบระบบคณภาพอนทก�าหนดและเปนนโยบายของ กกอ. โดยเฉพาะเรองกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต และการเชอมโยงกบการประกนคณภาพภายนอกของ สมศ. เพอไมใหเปนการท�างานซ�าซอนเกนความจ�าเปนหรอสรางภาระการท�างานของหนวยงาน

3.1.2 มาตรฐาน ตวบงชและเกณฑประเมนคณภาพ

มาตรฐานทเปนกรอบส�าคญในการด�าเนนงานของสถาบนอดมศกษา คอ มาตรฐานการอดมศกษาในขณะเดยวกนสถาบนอดมศกษาตางๆ ตองด�าเนนการใหเปนไปตามมาตรฐานและหลกเกณฑอนๆ ทเกยวของอกมาก เชน เกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบอดมศกษา กรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต มาตรฐานสถาบนอดมศกษามาตรฐานเพอการประเมนคณภาพภายนอกของ สมศ. หรอกรอบการปฏบตราชการตามมตดานตางๆ ของส�านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.) ในกรณมหาวทยาลยของรฐ เปนตน ก�าหนดตวบงชเปน 2 ประเภท คอตวบงชเชงปรมาณและตวบงชเชงคณภาพ ดงน 1) ตวบงชเชงคณภาพจะระบเกณฑมาตรฐานเปนขอๆ ก�าหนดเกณฑการประเมน ตวบงชเปน 5 ระดบ มคะแนนตงแต 1 ถง 5 การประเมนเชงคณภาพนจะมทงการนบจ�านวนขอและระบวา ผลการด�าเนนงาน ไดกขอไดคะแนนเทาใด กรณทไมด�าเนนการใดๆ หรอด�าเนนการไมครบทจะได 1 คะแนน ใหถอวาได 0 คะแนน และการประเมนโดยก�าหนดการใหคะแนนตามทไดคณะหรอสถาบนด�าเนนการ และกรรมการ ประเมน (peer review) จะพจารณาผลการด�าเนนการนนๆ รวมกนกอนทจะบนทกคะแนน โดยมระดบคะแนนอยระหวาง 0-5 2) ตวบงชเชงปรมาณอยในรปของรอยละหรอคาเฉลย ก�าหนดเกณฑการประเมนเปนคะแนนระหวาง 1 ถง 5 โดยเปนคาตอเนอง (มจดทศนยม) ส�าหรบการแปลงผลการด�าเนนงานตามตวบงช (ซงอยในรป รอยละหรอคาเฉลย) เปนคะแนน ท�าโดยการเทยบบญญตไตรยางศ โดยทแตละตวบงชจะก�าหนดคารอยละหรอคาเฉลยทคดเปนคะแนนเตม 5 ไว คณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบอดมศกษาไดก�าหนดใหมระบบประกนคณภาพการศกษาระดบหลกสตร คณะ และสถาบน เพอใหสถาบนอดมศกษาตางๆ น�าไปใชเปนแนวทาง (Guideline) ในการ จดท�าระบบการประกนคณภาพภายในของแตละสถาบนตามความสมครใจภายใตการก�ากบ ดแลของ สภาสถาบนอดมศกษา โดยระบบประกนคณภาพการศกษาภายในจะครอบคลมพนธกจหลก 4 ประการของการอดมศกษาและพนธกจดานการบรหารจดการ ไดแก (1) พนธกจดานการผลตบณฑต (2) พนธกจดานการวจย (3) พนธกจดานการบรการวชาการ (4) พนธกจดานการท�านบ�ารงศลปะและวฒนธรรมและ

18 คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557

Page 20: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

การบรหารจดการ ส�าหรบการประกนคณภาพระดบหลกสตรจะเนนพนธกจในดานการผลตบณฑต เปนส�าคญ สวนพนธกจดานอนๆ จะเปนการบรณาการเขาไวดวยกน หากเปนตวบงชในระดบคณะและสถาบนจะครอบคลมพนธกจหลกของการอดมศกษารวมทงการบรหารจดการไดทงหมดซงสามารถชวดคณลกษณะทพงประสงคตามมาตรฐานการอดมศกษา มาตรฐานและหลกเกณฑอนๆ ทเกยวของกบพนธกจเหลานนไดทงหมด ในบทท 4 ถงบทท 6 ของคมอฉบบน จงไดพฒนาระบบการประกนคณภาพการศกษาภายใน เพอใหสถาบนอดมศกษาน�าไปเปนกรอบในการด�าเนนการประกนคณภาพ การศกษาภายในตงแตระดบหลกสตร ระดบคณะ และระดบสถาบน การพฒนาตวบงชและเกณฑการประเมนจะมงไปทระบบ การประกนคณภาพการศกษามากกวาการประเมนคณภาพเพอใหสามารถสงเสรมสนบสนนก�ากบตดตามการด�าเนนงานใหเปนไปตามทก�าหนด สะทอนการจดการศกษาอยางมคณภาพและตวบงชทพฒนาขน ควรเชอมโยงหรอเปนเรองเดยวกนกบการประเมนคณภาพภายนอก โดยการประกนคณภาพการศกษาภายในเนนทปจจยน�าเขา และกระบวนการ ซงภายใตตวบงชทเปนกระบวนการใหสามารถสะทอนผลลพธของ การด�าเนนการตามกระบวนการดงกลาวดวย

3.1.3 กลไกการประกนคณภาพ

ในดานของกลไกการประกนคณภาพผทมความส�าคญสงผลใหการด�าเนนงานประสบความส�าเรจและน�าไปสการพฒนาคณภาพอยางตอเนองคอคณะกรรมการระดบนโยบายและผบรหารสงสดของสถาบนทจะตองใหความส�าคญและก�าหนดนโยบายการประกนคณภาพการศกษาทชดเจนและเขาใจรวมกนทกระดบ โดยมอบหมายใหหนวยงานหรอคณะกรรมการรบผดชอบในการตดตาม ตรวจสอบ ประเมน และกระตน ใหเกดการพฒนาคณภาพอยางตอเนอง หนาทส�าคญประการหนงของคณะกรรมการ หรอหนวยงานน คอ การจดระบบประกนคณภาพพรอมทงก�าหนดตวบงชและเกณฑการประเมนคณภาพทเหมาะสมส�าหรบคณะและสถาบนระบบประกนคณภาพทใชตองสามารถเชอมโยงใหเกดคณภาพของการปฏบตงาน ตงแตระดบบคคล ระดบหลกสตร ระดบคณะวชาไปจนถงระดบสถาบน โดยอาจจ�าเปนตองจดท�าคมอคณภาพ ในแตละระดบเพอก�ากบการด�าเนนงาน แตทส�าคญคณะกรรมการหรอหนวยงานน ตองประสานงานและ ผลกดนใหเกดระบบฐานขอมลและสารสนเทศทมประสทธภาพซงสามารถใชงานรวมกนไดในทกระดบ

3.1.4 ระบบฐานขอมลและระบบสารสนเทศ

การวดและวเคราะหผลการด�าเนนงานเปนสงจ�าเปนในกระบวนการประกนคณภาพ การวดและวเคราะหผลการด�าเนนงานจะไมสามารถท�าไดอยางถกตองและมประสทธภาพหากปราศจากฐานขอมล และระบบสารสนเทศทเปนจรง ถกตองตรงกนทกระดบตงแตระดบบคคล ระดบหลกสตร คณะวชา และ สถาบน ตลอดจนเปนขอมลทสามารถเรยกใชไดอยางรวดเรว ดงนน ระบบสารสนเทศทด มประสทธภาพ จงเปนปจจยส�าคญยงทจะสงผลตอความส�าเรจของการประกนคณภาพการศกษา และสงผลตอคณภาพในทกขนตอนการด�าเนนงานตงแตการวางแผน การปฏบตงาน การตรวจสอบประเมน ตลอดจนถง การปรบปรงและพฒนา

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 19

Page 21: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

4 ความเชอมโยงระหวางมาตรฐานการศกษากบการประกนคณภาพการศกษา

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 ในหมวด 5 ทวาดวย การบรหารและการจดการศกษา มาตรา 34 ไดก�าหนดใหคณะกรรมการการอดมศกษามหนาท พจารณาเสนอมาตรฐานการอดมศกษาทสอดคลองกบความตองการตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และสอดคลองกบมาตรฐานการศกษาของชาต โดยค�านงถงความเปนอสระและความเปนเลศทางวชาการของสถาบนอดมศกษา คณะกรรมการการอดมศกษาจงไดจดท�ามาตรฐานการอดมศกษาเพอใชเปนกลไกระดบกระทรวง ระดบคณะกรรมการการอดมศกษา และระดบหนวยงานเพอน�าไปสการก�าหนดนโยบายการพฒนาการอดมศกษาของสถาบนอดมศกษาตอไป มาตรฐานการอดมศกษาทจดท�าขนฉบบนไดใชมาตรฐานการศกษาของชาตทเปรยบเสมอนรมใหญเปนกรอบในการพฒนาโดยมสาระส�าคญทครอบคลมเปาหมายและหลกการของการจดการศกษาระดบอดมศกษาของไทย และเปนมาตรฐานทค�านงถงความหลากหลายของกลมหรอประเภทของสถาบนอดมศกษา เพอใหทกสถาบนสามารถน�าไปใชก�าหนดพนธกจและมาตรฐานของการปฏบตงานได คณะกรรมการการอดมศกษายงไดก�าหนดเกณฑมาตรฐานอนๆ อาท เกณฑมาตรฐานหลกสตร ระดบอดมศกษา หลกเกณฑการขอเปดและด�าเนนการหลกสตรระดบปรญญาในระบบการศกษาทางไกล หลกเกณฑการก�าหนดชอปรญญา หลกเกณฑและแนวปฏบตเกยวกบการพจารณาประเมนคณภาพ การจดการศกษานอกสถานทตงของสถาบนอดมศกษาเพอสงเสรมใหสถาบนอดมศกษาไดพฒนา ดานวชาการและวชาชพ รวมทงการพฒนาคณภาพและยกระดบมาตรฐานในการจดการศกษาระดบอดมศกษาใหมความทดเทยมกนและพฒนาสสากลซงท�าใหสถาบนอดมศกษาสามารถจดการศกษาไดอยางยดหยน คลองตวและตอเนองในทกระดบการศกษาตลอดจนสะทอนใหเหนถงมาตรฐานคณภาพการจดการศกษาในระดบอดมศกษา เพอใหการจดการศกษาทกระดบและทกประเภทมคณภาพและไดมาตรฐานตามทก�าหนด ทงมาตรฐานการศกษาระดบชาต มาตรฐานการอดมศกษา มาตรฐานสถาบนอดมศกษาและสมพนธกบมาตรฐานและหลกเกณฑทเกยวของกบการจดการศกษาอนๆ รวมถงกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต จงจ�าเปนตองมระบบประกนคณภาพทพฒนาขนตามทก�าหนดไวในกฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ. 2553 ทงน ความเชอมโยงระหวางมาตรฐานการศกษา หลกเกณฑทเกยวของ และการประกนคณภาพการศกษาสามารถแสดงในแผนภาพท 1.1

20 คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557

Page 22: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

แผนภาพท 1.1 ความเชอมโยงระหวางมาตรฐานการศกษาและการประกนคณภาพ

มาตรฐานท 2แนวทางการจด

การศกษา

การประกนคณภาพภายใน ภายใตตวบงช ตามพนธกจของการอดมศกษาและการบรหารจดการ

ผลผลตทางการศกษาทไดคณภาพ

หลกเกณฑก�ากบมาตรฐาน

รวมถงมาตรฐานสถาบนอดมศกษา

และกรอบมาตรฐานคณวฒ

ระดบอดมศกษาแหงชาต

มาตรฐานดานการสรางและพฒนา

สงคมฐานความรและสงคมแหงการเรยนร

มาตรฐานการอดมศกษา

มาตรฐานท 1คณลกษณะของคนไทยทพงประสงค

ทงในฐานะพลเมองและพลโลก

มาตรฐานท 3แนวการสรางสงคม

แหงการเรยนร/สงคมแหงความร

มาตรฐานดานการบรหารจดการ

การอดมศกษา

มาตรฐานการศกษาของชาต

มาตรฐานดานคณภาพบณฑต

5 ความเชอมโยงระหวางการประกนคณภาพภายในและการประเมนคณภาพ

การประกนคณภาพการศกษาภายในเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารการศกษาปกตทตองด�าเนนการ อยางตอเนอง โดยมการควบคมดแลปจจยทเกยวของกบคณภาพมการตรวจสอบตดตามและประเมนผล การด�าเนนงานเพอน�าไปสการพฒนาปรบปรงคณภาพอยางสม�าเสมอ ดวยเหตนระบบประกนคณภาพภายในจงตองดแลทงปจจยน�าเขา (input) กระบวนการ (process) และผลผลตหรอผลลพธ (output/outcome) ซงตางจากการประเมนคณภาพภายนอกทเนนการประเมนผลการจดการศกษา ดงนนความเชอมโยงระหวางการประกนคณภาพภายในกบการประเมนคณภาพภายนอกจงเปนสงจ�าเปน โดยไดเชอมโยงใหเหนจากแผนภาพท 1.2

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 21

Page 23: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

แผนภาพท 1.2 ความสมพนธระหวางการประกนคณภาพการศกษาภายในกบการประเมนคณภาพภายนอก

การปฏบตงาน ของสถาบน

การประเมนตนเองของ

สถาบน

รายงานประจ�าป

การประเมนคณภาพภายนอกการประเมนคณภาพภายใน

ขอมลปอนกลบ

ตดตามตรวจสอบ

โดยตนสงกดทก 3 ป

ขอมลปอนกลบ

รายงานผลการประเมน

การตดตามผลการตรวจเยยม

จากแผนภาพท 1.2 จะเหนวา เมอสถาบนอดมศกษามการด�าเนนการประกนคณภาพภายในแลว จ�าเปนตองจดท�ารายงานประจ�าปทเปนรายงานประเมนคณภาพภายใน โดยใชรปแบบการจดท�ารายงานประจ�าป ทเปนรายงานการประเมนคณภาพภายในตามทก�าหนดในระบบฐานขอมลดานการประกนคณภาพ (CHE QA Online) ซงเปนการบนทกผลการด�าเนนงานประกนคณภาพการศกษาผานทางระบบออนไลน ตงแต การจดเกบขอมลพนฐานเอกสารอางองการประเมนตนเอง การประเมนของคณะกรรมการประเมนคณภาพเพอน�าเสนอสภาสถาบนหนวยงานตนสงกด หนวยงานทเกยวของและเปดเผยตอสาธารณชน ซงขอมล ดงกลาวจะเปนขอมลเชอมโยงระหวางการประกนคณภาพภายในของสถาบน การตดตามตรวจสอบของ ตนสงกด ดงนน สถาบนอดมศกษาจ�าเปนตองจดท�ารายงานการประเมนตนเองทมความลมลก สะทอนภาพทแทจรงของสถาบนในการจดการศกษาตงแตระดบหลกสตร การด�าเนนการของคณะและสถาบน เพอการผลตบณฑตทมคณภาพออกไปรบใชสงคม

22 คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557

Page 24: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

บทท 2 การประกนคณภาพการศกษาภายใน

1 พฒนาการของระบบการประกนคณภาพการศกษาภายใน

เปนททราบกนดวาระบบการประกนคณภาพการศกษาจ�าเปนตองมการปรบปรงอยางตอเนอง ตามระดบการพฒนาของสถาบนการศกษา ตามความเจรญกาวหนาทางเทคโนโลย สภาพสงคม เศรษฐกจ ความรและทกษะในอนาคตทตลาดงานตองการและพฤตกรรมการเรยนรของผเรยน ดงนนระบบการประกนคณภาพการศกษาภายในและระบบการประเมนคณภาพการศกษาภายนอกจงมการปรบปรงมาโดยตลอดปจจบน ระบบการประกนคณภาพภายในเขาสรอบทสาม (2557-2561) และระบบการประเมนคณภาพภายนอกเขาสรอบทส (2558-2562) ระบบการประกนคณภาพภายในทพฒนาโดยส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา เรมใชมาตงแตปการศกษา 2550 เปนระบบแรกทใหสถาบนอดมศกษาทกแหงไดน�าไปใชในการประเมนผลการด�าเนนงาน ในทกปการศกษาและใหสถาบนอดมศกษาเพมเตมประเดนการประเมนทสะทอนเอกลกษณของแตละสถาบน ในรอบแรกนตวบงชประเมนผลการด�าเนนงานมทงตวบงชทเปนปจจยน�าเขากระบวนการและผลผลต หรอผลลพธโดยครอบคลมองคประกอบคณภาพตามกฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษาระดบอดมศกษา พ.ศ. 2546 ตอบสนองเจตนารมณแหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 มาตรฐานการศกษาของชาต มาตรฐานการอดมศกษาและมาตรฐานตางๆ ทเกยวของ รวมทงสอดคลองไปในทศทางเดยวกนกบตวบงชการประเมนคณภาพภายนอกของส�านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) หรอ สมศ.ภายใตหลกการส�าคญคอไมเปนภาระซ�าซอนในการปฏบตงานของสถาบนอดมศกษา ตวบงชทพฒนาขน สามารถประเมนไดครบทกมตของระบบการประกนคณภาพ คอ ปจจยน�าเขา กระบวนการ และผลผลตหรอผลลพธ อกทง ยงมความสมดลระหวางมมมอง การบรหารจดการทง 4 ดาน คอ ดานนกศกษาและ ผมสวนไดสวนเสย ดานกระบวนการภายใน ดานการเงน และดานบคลากร การเรยนรและนวตกรรม ในสวนของ เกณฑการประเมน มทงเกณฑทวไปทใชกบทกสถาบนและทแยกใชเฉพาะกบสถาบนทมจดเนนตางกน ไดแก สถานทเนนการผลตบณฑตและการวจย สถาบนทเนนการผลตบณฑตและพฒนาสงคม สถาบนทเนนการผลตบณฑตและพฒนาศลปวฒนธรรม และสถาบนทเนนการผลตบณฑตเพยงอยางเดยว เนองจาก ในระยะแรกนสถาบนอดมศกษาหลายแหงยงไมมกระบวนการท�างานทเนนวงจรคณภาพอยางชดเจนตวบงช สวนใหญจงเปนตวบงชทเนนกระบวนการ การพฒนาระบบการประกนคณภาพภายในรอบทสอง พ.ศ. 2553 ยงคงยดหลกการเดยวกบรอบแรก โดยน�าแผนพฒนาการศกษาระดบอดมศกษา ฉบบท 10 (พ.ศ. 2550-2554) กฎกระทรวงวาดวย ระบบ หลกเกณฑและวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ. 2553 มาตรฐานสถาบนอดมศกษา กรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต เกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบอดมศกษา มาตรฐานเพอการประเมนคณภาพภายนอกของ สมศ. กรอบการปฏบตราชการตามมตดานตางๆ ของส�านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.) ในกรณมหาวทยาลยของรฐมาเปนกรอบในการพฒนาระบบการประกนคณภาพภายใน

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 23

Page 25: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

อยางไรกตาม การพฒนาตวบงชและเกณฑการประกนคณภาพภายใน รอบทสองจะมงเนนการประเมน เฉพาะปจจยน�าเขาและกระบวนการส�าหรบการวดผลผลตหรอผลลพธนน ส�านกงานคณะกรรมการ การอดมศกษาไดน�าตวบงชทใชในการประเมนคณภาพภายนอกรอบสามของสมศ. มาใชโดยถอเปนสวนหนงของตวบงชและเกณฑการประกนคณภาพภายในทสถาบนอดมศกษาตองด�าเนนการใหครบถวนทกมตของ ระบบประกนคณภาพคอปจจยน�าเขา กระบวนการ ผลผลตหรอผลลพธ ทงน เกณฑทพฒนาขนในรอบนยงมความแตกตางจากรอบแรก คอ มการก�าหนดประเภทเกณฑมาตรฐานทวไปทใชกบทกกลมสถาบนอดมศกษาและเกณฑมาตรฐานเพมเตมเฉพาะกลมสถาบนอดมศกษา ไดแก กลม ข สถาบนทเนนระดบปรญญาตร กลม ค 1 สถาบนเฉพาะทางทเนนระดบบณฑตศกษา กลม ค 2 สถาบนเฉพาะทางทเนนระดบปรญญาตร และกลม ง สถาบนทเนนการวจยขนสงและผลตบณฑตระดบบณฑตศกษา โดยเฉพาะระดบปรญญาเอก ตามนยามทก�าหนดในประกาศกระทรวงศกษาธการ เรอง มาตรฐานสถาบนอดมศกษา

2 การประกนคณภาพการศกษาภายในรอบใหม (พ.ศ. 2557-2561)

ในป พ.ศ. 2557 ส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาโดยคณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบอดมศกษา ไดตระหนกถงความส�าคญของหนวยยอยของการอดมศกษาทท�าหนาทผลตบณฑตใหมคณภาพจงไดก�าหนดกรอบแนวทางการพฒนาระบบการประกนคณภาพการศกษาภายในระดบอดมศกษาโดยให พจารณาเพมเตมในสาระทเกยวของในกรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ. 2551-2565) แผนพฒนาการศกษาระดบอดมศกษา ฉบบท 11 (พ.ศ. 2555-2559) มาตรฐานการอดมศกษา มาตรฐานสถาบนอดมศกษา เกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบอดมศกษา พ.ศ. 2548 รวมทงกรอบมาตรฐานคณวฒ ระดบอดมศกษาแหงชาต พ.ศ. 2552 ทงน ไดก�าหนดใหมการประกนคณภาพการศกษาภายใน 3 ระดบ คอ ระดบหลกสตร ระดบคณะ และระดบสถาบน โดยม องคประกอบการประกนคณภาพการศกษาภายในตาม พนธกจ 4 ดานของสถาบนอดมศกษา และเพมเตมดานอนๆ ทจ�าเปนส�าหรบการพฒนาตวบงชและเกณฑ การประกนคณภาพการศกษาภายในทงระดบหลกสตร คณะ และสถาบน ด�าเนนการไปพรอมกน หากเปน ตวบงชทเนนกระบวนการจะตองมการประเมนผลลพธภายใตการด�าเนนการตามตวบงชกระบวนการ ดงกลาวดวย (process performance) ซงไดก�าหนด หลกการพฒนาไว ดงน การประกนคณภาพการศกษาภายในระดบหลกสตร ประกอบดวย 6 องคประกอบ ไดแก องคประกอบ ท 1 การก�ากบมาตรฐาน องคประกอบท 2 บณฑต องคประกอบท 3 นกศกษา องคประกอบท 4 อาจารย องคประกอบท 5 หลกสตรการเรยนการสอน การประเมนผเรยน และองคประกอบท 6 สงสนบสนน การเรยนรตวบงชและเกณฑการประกนคณภาพการศกษาภายในระดบหลกสตรครอบคลม เรองการสงเสรม พฒนานกศกษา การวางระบบกระบวนการจดการเรยนการสอน จ�านวนอาจารยตอนกศกษาในระดบบณฑตศกษา (โดยเฉพาะการคมวทยานพนธใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานหลกสตร) ผลงานทางวชาการ ผลงานวจยของคณาจารย สออปกรณการเรยนการสอน หองสมด และแหลงการเรยนรตางๆ การด�าเนนการตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต รวมทงคณภาพบณฑต ซงจะพจารณาจากการมงานท�าหรอประกอบอาชพอสระ คณภาพผลงานตพมพและเผยแพรของนกศกษาระดบบณฑตศกษา การประกนคณภาพการศกษาภายในระดบคณะ ประกอบดวย 5 องคประกอบ ไดแก องคประกอบท 1 การผลตบณฑต องคประกอบท 2 การวจย องคประกอบท 3 การบรการวชาการ องคประกอบท 4 การท�านบ�ารงศลปะและ

24 คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557

Page 26: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

วฒนธรรม และองคประกอบท 5 การบรหาร จดการตวบงชและเกณฑการประกนคณภาพการศกษาภายในระดบคณะใหครอบคลมการด�าเนนงานของคณะเพอสนบสนนการจดการเรยนการสอนของแตละหลกสตรทคณะดแล รวมทงกจกรรมนกศกษา การบรการนกศกษา การใหบรการทางวชาการ การวจย การบรหารจดการและการประกนคณภาพของคณะ การประกนคณภาพการศกษาภายใน ระดบสถาบน ประกอบดวย 5 องคประกอบ ไดแก องคประกอบท 1 การผลตบณฑต องคประกอบท 2 การวจย องคประกอบท 3 การบรการวชาการ องคประกอบท 4 การท�านบ�ารง ศลปะและวฒนธรรม และองคประกอบท 5 การบรหารจดการตวบงช และเกณฑการประกนคณภาพการศกษาภายในระดบสถาบน พจารณาใหเปนไปตามมาตรฐานสถาบนอดมศกษา ไดแก มาตรฐาน ดานศกยภาพและความพรอมในการจดการศกษาประกอบดวยดานกายภาพ ดานวชาการ ดานการเงน ดานการบรหารจดการมาตรฐาน ดานการด�าเนนการตามภารกจของสถาบนอดมศกษา ประกอบดวย ดาน การผลตบณฑต ดานการวจย ดานการใหบรการทางวชาการแกสงคม ดานการท�านบ�ารงศลปะและวฒนธรรม ทงน ควรมงเนนการประกนคณภาพการด�าเนนการของสถาบน เพอสนบสนนการจดการเรยนการสอนของแตละคณะ โดยครอบคลมในดานกายภาพและภารกจของสถาบน รวมถงการประกนคณภาพในภาพรวมจดมงหมายของการประกนคณภาพการศกษาภายในแตละระดบ เพอการควบคมคณภาพ การตดตาม ตรวจสอบคณภาพและการพฒนาคณภาพการจดการศกษาในระดบหลกสตร ระดบคณะ และระดบสถาบน ใหไดขอมลทชผลการบรหารจดการหลกสตรทไดคณภาพตามมาตรฐานการอดมศกษาของแตละคณะและภาพรวมของสถาบนอนจะน�าไปสการก�าหนดแนวทางและพฒนาคณภาพตามเกณฑและมาตรฐาน ทตงไวอยางตอเนอง เพอจดท�ารายงานประจ�าปทเปนรายงานประเมนคณภาพภายใน เสนอตอส�านกงาน คณะกรรมการการอดมศกษาทกปการศกษา ตลอดจนเพอรองรบการตดตามตรวจสอบ อยางนอยหนงครงในทกสามปตามกฎกระทรวงฯ รวมทงการสรางความมนใจตอสงคมในเรองคณภาพ บณฑตโดยผเรยนม งานท�า ผเรยนมคณภาพตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาตและเพอประกอบการพจารณาขนทะเบยนหลกสตรตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต พ.ศ. 2552 อยางไรกตามระบบ การประกนคณภาพการศกษาภายในรอบใหมน จะมงเนนทการประกนคณภาพการศกษาภายในระดบ หลกสตรใหมการด�าเนนการตงแตการวางระบบคณภาพการควบคม คณภาพ การตดตามตรวจสอบคณภาพ การประเมนคณภาพและการพฒนาคณภาพ เพอสรางความมนใจใหกบผใชบณฑตและสงเสรมสนบสนน ก�ากบตดตามการด�าเนนงานของคณะ และสถาบน ใหเปนไปตามมาตรฐาน และวสยทศนทสถาบน อดมศกษาก�าหนด โดยใหสะทอนผลการจดการศกษาไดอยางมคณภาพมการควบคมคณภาพในทกขนตอนของการผลตบณฑตในแตละปการศกษาโดยคณะกรรมการประจ�าหลกสตรมการตรวจสอบตดตามคณภาพผลการผลตบณฑตโดยคณะกรรมการประจ�าคณะและคณะกรรมการระดบสถาบนในทกปการศกษา มความเชอมโยงกบระบบการประเมนคณภาพภายนอก ทจะมการรบรองคณภาพการศกษาระดบชาต รวมทงม การประเมนคณภาพเพอใหไดขอมลเชงปรมาณ และเชงคณภาพทสะทอนผลของการผลตบณฑตในแตละ ปการศกษา เพอสรางความเชอมนในคณภาพของบณฑตทส�าเรจการศกษาจากสถาบนอดมศกษา อนง คณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบอดมศกษาไดออกประกาศ เรอง หลกเกณฑและแนวปฏบตเกยวกบการประกนคณภาพภายในระดบอดมศกษา พ.ศ. 2557 โดยระบใหสถาบนอดมศกษามอสระในการเลอกพฒนาระบบประกนคณภาพการศกษาภายในโดยยดหลกเสรภาพทางวชาการและ ความมอสระในการด�าเนนการของสถานศกษาเพอใหมประสทธภาพและประสทธผล ในการพฒนาคณภาพ

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 25

Page 27: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

และมาตรฐานการศกษาของสถานศกษาระดบอดมศกษาอยางตอเนอง สอดคลองกบบรบทของสถาบนอดมศกษา และเปนไปตามมาตรฐานการอดมศกษาเกณฑมาตรฐานตางๆ ทเกยวของและเตรยมความพรอมเพอรองรบการประกนคณภาพภายนอก ทงน ระบบการประกนคณภาพการศกษาภายในทสถาบนอดมศกษาเลอกใชตองสนองตอเจตนารมณของสถาบนอดมศกษาและกฎกระทรวงวาดวยระบบหลกเกณฑและวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ. 2553 อาจเปนระบบทคณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบอดมศกษาพฒนาขน หรอเปนระบบทเปนทยอมรบในระดบสากลทสามารถประกนคณภาพไดตงแตระดบหลกสตร คณะ และสถาบน เชน ระบบ AUN - QA หรอ ระบบ EdPEx หรอ เปนระบบทสถาบนอดมศกษาพฒนาขนเอง ทงน โดยผานการพจารณาจากสภาสถาบนและเสนอคณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบอดมศกษาพจารณาใหความเหนชอบ ซงสถาบนอดมศกษาตองรายงานผลการประเมนคณภาพภายในตอตนสงกด เพอพจารณาและเปดเผยตอสาธารณะ เพอใหเปนไปตามมาตรา 48 แหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 และ (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553 และขอ 6 แหงกฎกระทรวง วาดวยระบบหลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ. 2553

3 กระบวนการและวธการประกนคณภาพการศกษาภายใน (ปการศกษา 2557-2561)

เพอใหการประกนคณภาพการศกษาเกดประโยชนจงควรมแนวทางการจดกระบวนการประกนคณภาพการศกษาภายในตามวงจรคณภาพ ประกอบดวย 4 ขนตอน คอ การวางแผน (Plan) การด�าเนนงานและเกบขอมล (Do) การประเมนคณภาพ (Check/Study) และการเสนอแนวทางการปรบปรง (Act) โดยม รายละเอยด ดงน P = เรมกระบวนการวางแผนการประเมนตงแตตนปการศกษา โดยน�าผลการประเมนปกอนหนานมาใชเปนขอมลในการวางแผนโดยตองเกบขอมลตงแตเดอนมถนายน กรณใชระบบเปด-ปด ภาคการศกษาแบบเดม หรอตงแตเดอนสงหาคม กรณใชระบบเปด-ปดภาคการศกษาตามอาเซยน D = ด�าเนนงานและเกบขอมลบนทกผลการด�าเนนงานตงแตตนปการศกษา คอ เดอนท 1-เดอนท 12 ของปการศกษา (เดอนมถนายน-พฤษภาคม ปถดไป หรอเดอนสงหาคม-กรกฎาคม ปถดไป) C/S = ด�าเนนการประเมนคณภาพในระดบหลกสตร คณะ และสถาบน ระหวางเดอนมถนายน-สงหาคม หรอเดอนสงหาคม-ตลาคม ของปการศกษาถดไป A = วางแผนปรบปรงและด�าเนนการปรบปรงตามผลการประเมน โดยคณะกรรมการบรหารระดบหลกสตร ระดบคณะ และระดบสถาบน โดยน�าขอเสนอแนะและผลการประเมนของคณะกรรมการประเมนคณภาพภายในมาวางแผนปรบปรงการด�าเนนงาน (รวมทงขอเสนอแนะของสภามหาวทยาลย) มาจดท�า แผนปฏบตการประจ�าปและเสนอตงงบประมาณปถดไป หรอจดท�าโครงการพฒนาและเสนอใช งบประมาณ กลางปหรองบประมาณพเศษกได

วธการประกนคณภาพภายใน ก�าหนดไว ดงน 1) สถาบนวางแผนการประกนคณภาพการศกษาภายในประจ�าปการศกษาใหม 2) สถาบนเกบขอมลระยะ 12 เดอนตามตวบงชทไดประกาศใชบนระบบ CHE QA Online และ ใหมการประเมนคณภาพการศกษาภายในเปนประจ�าทกปทงระดบหลกสตร คณะวชา และสถาบน

26 คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557

Page 28: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

3) หลกสตรเตรยมการประเมนตนเองระดบหลกสตรและจดท�ารายงานการประเมนตนเองระดบ หลกสตรผานระบบ CHE QA Online 4) คณะหรอหนวยงานเทยบเทาน�าผลการประเมนระดบหลกสตรมาจดท�ารายงานการประเมนตนเองระดบคณะ 5) คณะหรอหนวยงานเทยบเทาประเมนตนเองบนระบบ CHE QA Online และยนยนผลการประเมนหลกสตรทไดประเมนไปแลว 6) สถาบนน�าผลการประเมนระดบหลกสตรผลการประเมนระดบคณะวชามาจดท�ารายงานการประเมน ตนเองระดบสถาบน 7) สถาบนประเมนตนเองบนระบบ CHE QA Online และยนยนผลการประเมนตนเองระดบหลกสตร คณะวชา พรอมน�าผลการประเมนเสนอสภาสถาบนเพอพจารณาวางแผนพฒนาสถาบน ในปการศกษาถดไป 8) ผบรหารสถาบนอดมศกษาน�าผลการประเมนและขอเสนอแนะของคณะกรรมการประเมนคณภาพภายในทสถาบนแตงตง (รวมทงขอเสนอแนะของสภาสถาบน) มาวางแผนปรบปรงการด�าเนนงาน แผนปฏบตการประจ�าป และแผนกลยทธ 9) สงรายงานประจ�าปทเปนรายงานการประเมนคณภาพภายใน ผานระบบ CHE QA Online ภายใน 120 วน นบจากสนปการศกษา

สถาบนอดมศกษาตองมการประเมนตนเองตามตวบงชและเกณฑการประกนคณภาพภายในทกปการศกษา ทงระดบหลกสตร ระดบคณะ และระดบสถาบน ตามล�าดบ โดยสถาบนอดมศกษาเปนผแตงตงคณะกรรมการประเมน และสงผลการประเมนใหส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาทราบผานระบบฐานขอมลดานการประกนคณภาพ (CHE QA Online) ทงน คณะกรรมการประเมนคณภาพภายในระดบหลกสตร 1 ชด อาจประเมนไดมากกวาหนงหลกสตรหากเปนหลกสตรในสาขาวชาเดยวกนเชนหลกสตร สาขาวชาเดยวกนทงในระดบปรญญาตรและบณฑตศกษา ส�ำหรบแนวทำงกำรด�ำเนนกำรประกนคณภำพภำยในระดบหลกสตรทสถำบนอดมศกษำตอง ด�ำเนนกำรเปนประจ�ำทกป คอ หลกสตรสำมำรถแตงตงอำจำรยประจ�ำหลกสตร หรอผประเมนคณภำพ กำรศกษำภำยในของสถำบนอดมศกษำ หรอผทรงคณวฒทขนทะเบยนของ สกอ. และเปนคนกำวทน ควำมทนสมยของหลกสตรมำประเมนหลกสตร และรำยงำนผำนระบบ CHE QA ONLINE

ในกรณทตองการเผยแพรหลกสตรทมคณภาพและมาตรฐานตามกรอบมาตรฐานคณวฒ ระดบอดมศกษาแหงชาต พ.ศ. 2552 องคประกอบของคณะกรรมการประเมนคณภาพการศกษาภายใน ระดบหลกสตร ก�าหนดไวดงน - ผประเมนคณภำพภำยในจ�ำนวนอยำงนอย 3 คน ซงมคณวฒตรงหรอสมพนธกบสำขำวชำ ทขอรบกำรประเมน โดยเกนกวำกงหนงเปนผทรงคณวฒภำยนอกสถำบน และอยำงนอย หนงคนของผทรงคณวฒภำยนอกนนตองมคณวฒตรงกบสำขำวชำทขอรบกำรประเมน ทงน ประธำนกรรมกำรตองเปนผทรงคณวฒจำกภำยนอกสถำบน - คณะกรรมกำรทกคนตองเปนผทขนทะเบยนผประเมนคณภำพภำยในระดบหลกสตรของ ส�ำนกงำนคณะกรรมกำรกำรอดมศกษำ

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 27

Page 29: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

คณสมบตเฉพาะของคณะกรรมการประเมนคณภาพภายใน ระดบหลกสตรของแตละระดบ การศกษา เปนดงน - ระดบปรญญาตร คณะกรรมการมคณวฒปรญญาโทขนไปหรอด�ารงต�าแหนงทางวชาการ ระดบผชวยศาสตราจารยขนไป - ระดบปรญญาโท คณะกรรมการมคณวฒปรญญาเอกหรอด�ารงต�าแหนงทางวชาการระดบ รองศาสตราจารยขนไป - ระดบปรญญาเอก คณะกรรมการมคณวฒปรญญาเอกหรอด�ารงต�าแหนงทางวชาการระดบ ศาสตราจารยขนไป

ในกรณทประสงคน�าผลการประกนคณภาพการศกษาภายในระดบอดมศกษาในระดบสถาบนไปใชในการประเมนผลการปฏบตราชการตามค�ารบรองการปฏบตราชการของสถาบนอดมศกษาของส�านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ องคประกอบของคณะกรรมการประเมนคณภาพการศกษาภายใน ระดบอดมศกษา ระดบสถาบน ก�าหนดไวดงน - ผทรงคณวฒ จ�านวนอยางนอย 5 คน ทงน ขนอยกบขนาดของสถาบน - ประธานกรรมการประเมนฯ เปนผประเมนจากภายนอกสถาบนทขนทะเบยนประธาน คณะกรรมการประเมนคณภาพการศกษาภายในของส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา - กรรมการประเมนฯ เปนผประเมนจากภายนอกสถาบนทผานการฝกอบรมหลกสตรผประเมน ของ สกอ. อยางนอยรอยละ 50 สวนผประเมนจากภายในสถาบนตองผานการฝกอบรม หลกสตรผประเมนของ สกอ. หรอทสถาบนจดฝกอบรมใหโดยใชหลกสตรของส�านกงาน คณะกรรมการการอดมศกษา

คณสมบตเฉพาะของคณะกรรมการประเมนคณภาพภายในระดบสถาบน เปนดงน 1) ประธานกรรมการ - ผทเปนหรอเคยเปนผบรหารระดบคณบดหรอเทยบเทาขนไปและมประสบการณเปน ผประเมนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา ในระดบคณะหรอเทยบเทา หรอ - ผทมต�าแหนงทางวชาการระดบผชวยศาสตราจารยขนไป และมประสบการณเปน ผประเมนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา ในระดบคณะหรอเทยบเทาขนไป หรอ - ผทส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาพจารณาแลววามความเหมาะสม 2) กรรมการ - กรณเปนอาจารย ตองท�าหนาทเปนอาจารยประจ�ามาแลวไมนอยกวา 2 ป - กรณเปนฝายสนบสนน ตองท�าหนาทในระดบผอ�านวยการหนวยงานขนไปมาแลว ไมนอยกวา 2 ป ส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาจะด�าเนนการตดตามตรวจสอบความกาวหนาของ การปฏบตตามแผนการพฒนาคณภาพการศกษา อยางนอยหนงครงในทกสามป และแจงผลใหสถานศกษาทราบรวมทงเปดเผยผลการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาตอสาธารณชน เพอใหเปนไปตามขอ 36 แหงกฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ. 2553

28 คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557

Page 30: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

หมายเหต : 1. แนวทำงกำรด�ำเนนกำรส�ำหรบหลกสตรทขอปดด�ำเนนกำร หรองดรบนกศกษำ หรอไมมนกศกษำมำสมครเรยนทก�ำหนดไว คอ กรณหลกสตรทสภำสถำบนอดมศกษำเหนชอบ/อนมตใหปดด�ำเนนกำร ตองแจงให สกอ. รบทรำบ หำกหลกสตรยงมนกศกษำคงคำงอย อำจำรยประจ�ำหลกสตรดงกลำวยงตอง ท�ำหนำทอำจำรยประจ�ำหลกสตรตอไปและจดกำรเรยนกำรสอนจนกวำนกศกษำคนสดทำยจะส�ำเรจ กำรศกษำ ทงน สถำบนอดมศกษำยงตองด�ำเนนกำรประเมนตนเองระดบหลกสตรเปนประจ�ำทกป โดยประเมนองคประกอบท 1 กำรก�ำกบมำตรฐำน และองคประกอบทเกยวของ เฉพำะตวบงชทมกำรด�ำเนนกำร เพอ น�ำผลทไดมำประกอบกำรพจำรณำปรบปรงกระบวนกำรหรอพจำรณำด�ำเนนกำรอนๆ ตอไป โดยค�ำนงถง ประโยชนจำกกำรประเมน เพอใหเกดกำรพฒนำคณภำพและมำตรฐำนของหลกสตรเปนส�ำคญ อนง กำรประเมนตนเองดงกลำวเปนกำรด�ำเนนกำรภำยในของหลกสตร คณะ หรอสถำบน โดยรำยงำนผลกำรด�ำเนนงำนของหลกสตรเฉพำะตวบงชทมกำรด�ำเนนงำน ในกำรค�ำนวณคำคะแนนของหลกสตรใหคดเฉพำะตวบงชทมกำรประเมนเทำนน และด�ำเนนกำรผำนระบบ CHE QA Online 2. หลกในกำรพจำรณำส�ำหรบตวบงชกำรประเมนคณภำพภำยในระดบหลกสตรทเปนตวบงชกระบวนกำร (3.1, 3.2, 4.1, 5.1, 5.2, 5.3 และ 6.1) กำรพจำรณำตดสนผลกำรประเมนตวบงชเชงคณภำพในระดบหลกสตรทเนนกระบวนกำร เพอให ผประเมนน�ำไปใชในกำรตดสนผลกำรประเมนใหเปนมำตรฐำนเดยวกน ใหยดหลกกำร คอ หลกสตร ควรก�ำหนดผลลพธซงแสดงคณภำพทตองกำรจำกกระบวนกำรทไดออกแบบ โดยอธบำยวธกำรด�ำเนนงำน ทน�ำไปสผลลพธทตองกำร มกำรทบทวน/ประเมน/ศกษำ ผลกำรด�ำเนนงำนทเทยบกบผลลพธทก�ำหนด หำกหลกสตรไมไดผลลพธตำมทตองกำร ใหอธบำยวำมกำรปรบปรงวธกำรท�ำงำนอยำงไร เพอน�ำไปสผลลพธทตองกำร (หมำยเหต : ใหพจำรณำผลกำรด�ำเนนงำนในภำพรวม ไมควรพจำรณำแตละประเดนยอย และกรณจะใหคะแนนระดบ 4 หรอ 5 ตองมค�ำอธบำยทเหนเปนรปธรรม)

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 29

Page 31: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา
Page 32: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

บทท 3 นยามศพท

การจดการความร (Knowledge Management : KM) หมายถง การรวบรวมองคความรทมอยในองคกร ซงกระจดกระจายอยในตวบคคล หรอเอกสาร มาพฒนาใหเปนระบบ เพอใหทกคนในองคกรสามารถเขาถง ความร และพฒนาตนเองใหเปนผร รวมทงปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ อนจะสงผลใหองคกรมความสามารถในเชงแขงขนสงสด โดยทความรม 2 ประเภท คอ 1. ความรทฝงอยในคน (Tacit Knowledge) เปนความรทไดจากประสบการณ พรสวรรคหรอ สญชาตญาณของแตละบคคลในการท�าความเขาใจในสงตางๆ เปนความรทไมสามารถถายทอดออกมา เปนค�าพดหรอลายลกษณอกษรไดโดยงาย เชน ทกษะในการท�างาน งานฝมอ หรอการคดเชงวเคราะห บางครงจงเรยกวาเปนความรแบบนามธรรม 2. ความรทชดแจง (Explicit Knowledge) เปนความรทสามารถรวบรวม ถายทอดได โดยผาน วธตางๆ เชน การบนทกเปนลายลกษณอกษร ทฤษฎ คมอตางๆ และบางครงเรยกวาเปนความรแบบรปธรรม นพ. วจารณ พานช ไดใหความหมายของค�าวา “การจดการความร” คอ เครองมอเพอการบรรลเปาหมาย อยางนอย 4 ประการไปพรอมๆ กน ไดแก บรรลเปาหมายของงาน บรรลเปาหมายการพฒนาคน บรรลเปาหมาย การพฒนาองคกรไปเปนองคกรเรยนร และบรรลความเปนชมชน เปนหมคณะ ความเอออาทรระหวางกนในทท�างาน การจดการความรเปนการด�าเนนการอยางนอย 6 ประการตอความร ไดแก (1) การก�าหนดความรหลกทจ�าเปนหรอส�าคญตองานหรอกจกรรมของกลมหรอองคกร (2) การเสาะหาความรทตองการ (3) การปรบปรง ดดแปลง หรอสรางความรบางสวนใหเหมาะตอการใชงานของตน (4) การประยกตใชความรในกจการงานของตน (5) การน�าประสบการณจากการท�างาน และการประยกตใชความรมาแลกเปลยนเรยนร และสกด “ขมความร” ออกมาบนทกไว (6) การจดบนทก “ขมความร” และ “แกนความร” ส�าหรบไวใชงาน และปรบปรงเปนชดความร ทครบถวน ลมลกและเชอมโยงมากขน เหมาะตอการใชงานมากยงขน

โดยทการด�าเนนการ 6 ประการนบรณาการเปนเนอเดยวกน ความรทเกยวของเปนทงความร ทชดแจงอยในรปของตวหนงสอหรอรหสอยางอนทเขาใจไดทวไป (Explicit Knowledge) และความรฝงลก อยในสมอง (Tacit Knowledge) ทอยในคน ทงทอยในใจ (ความเชอ คานยม) อยในสมอง (เหตผล) และอย ในมอและสวนอนๆ ของรางกาย (ทกษะในการปฏบต) การจดการความรเปนกจกรรมทคนจ�านวนหนง ท�ารวมกนไมใชกจกรรมทท�าโดยคนคนเดยว

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 31

Page 33: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

การตพมพในลกษณะใดลกษณะหนง หมายถง การตพมพผลงานวชาการฉบบสมบรณในลกษณะของรายงานสบเนองจากการประชมวชาการ วารสารวชาการ หรอสงพมพทางวชาการในระดบมหาวทยาลย หรอระดบคณะ และตองเปนผลงานทผานการกลนกรอง (Peer review) โดยมบคคลภายนอกสถาบน รวมเปนกรรมการพจารณาดวย

การเทยบเคยงผลการด�าเนนงาน (Benchmarking) หมายถง วธการในการวดและเปรยบเทยบผลผลต บรการ และวธการปฏบตกบองคกรทสามารถท�าไดดกวา เพอน�าผลการเปรยบเทยบมาใชในการปรบปรง องคกรของตนเพอมงความเปนเลศทางธรกจ

การบรณาการ (Integration) หมายถง การผสมกลมกลนของแผน กระบวนการ สารสนเทศ การจดสรร ทรพยากร การปฏบตการ ผลลพธ และการวเคราะห เพอสนบสนนเปาประสงคทส�าคญของสถาบน (organization-wide goal) การบรณาการทมประสทธผลเปนมากกวาความสอดคลองไปในแนวทางเดยวกน(Alignment) ซงการด�าเนนการของแตละองคประกอบภายในระบบการจดการ ผลการด�าเนนการ มความเชอมโยงกนเปนหนงเดยวอยางสมบรณ

การเผยแพรงานสรางสรรคในระดบความรวมมอระหวางประเทศ หมายถง โครงการรวมมอระหวางประเทศไทยกบประเทศอน

การเผยแพรงานสรางสรรคในระดบนานาชาต หมายถง การเผยแพรทเปดกวางส�าหรบทกประเทศ (อยางนอย 5 ประเทศ ทไมไดอยในกลมอาเซยน)

การเผยแพรงานสรางสรรคในระดบภมภาคอาเซยน หมายถง การเผยแพรเฉพาะในกลมอาเซยน 10 ประเทศ (อยางนอย 5 ประเทศนบรวมประเทศไทยดวย) และการใหคะแนนตามแหลงเผยแพร ไมจ�าเปนตองไปแสดง ในตางประเทศ

อาเซยน หมายถง สมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต (Association of South East Asian Nations) ม 10 ประเทศ ไดแก บรไน กมพชา อนโดนเซย สปป.ลาว มาเลเซย พมา ฟลปปนส สงคโปร ไทย และเวยดนาม

การเผยแพรผลงานวจยในทประชมวชาการระดบชาต หมายถง การน�าเสนอบทความวจยในทประชม วชาการ และบทความฉบบสมบรณ (Full paper) ไดรบการตพมพในรายงานสบเนองจากการประชม (Proceedings) โดยมกองบรรณาธการจดท�ารายงานการประชม หรอคณะกรรมการจดประชมประกอบดวย ศาสตราจารย หรอผทรงคณวฒระดบปรญญาเอก หรอผทรงคณวฒทมผลงานเปนทยอมรบในสาขาวชานนๆ จากนอกสถาบนเจาภาพ อยางนอยรอยละ 25 โดยตองมผประเมนบทความทเปนผเชยวชาญในสาขานนดวย และมบทความทมาจากหนวยงานภายนอกสถาบนอยางนอย 3 หนวยงาน และรวมกนแลวไมนอยกวา รอยละ 25

32 คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557

Page 34: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

การเผยแพรผลงานวจยในทประชมวชาการระดบนานาชาต หมายถง การน�าเสนอบทความวจยในทประชมวชาการ และบทความฉบบสมบรณ (Full paper) ไดรบการตพมพในรายงานสบเนองจากการประชม (Proceedings) โดยมกองบรรณาธการจดท�ารายงานฯ หรอคณะกรรมการจดประชม ประกอบดวยศาสตราจารย หรอผทรงคณวฒระดบปรญญาเอก หรอผทรงคณวฒทมผลงานเปนทยอมรบ ในสาขาวชานนๆ จาก ตางประเทศอยางนอยรอยละ 25 และมผประเมนบทความทเปนผเชยวชาญในสาขานน และบทความท มาจากตางประเทศ อยางนอย 3 ประเทศ และรวมกนแลวไมนอยกวารอยละ 25 **บทความในการประชมวชาการทงระดบชาตและนานาชาต ทน�าเสนอใหกองบรรณาธการหรอคณะกรรมการจดประชมพจารณาคดเลอก ตองเปนฉบบสมบรณ (Full Paper) และไดรบการตพมพ ซงสามารถอยใน รปแบบเอกสารหรอสออเลกทรอนกสได

งานวจย หมายถง กระบวนการทมระเบยบแบบแผนในการคนหาค�าตอบของปญหา หรอการเสาะแสวงหา ความรใหม ตลอดจนถงการประดษฐคดคนทผานกระบวนการศกษา คนควาหรอทดลอง วเคราะหและตความขอมลตลอดจนสรปผลอยางเปนระบบ

งานสรางสรรค หมายถง ผลงานศลปะและสงประดษฐทางศลปะประเภทตางๆ ทมความเปนนวตกรรม โดยมการศกษาคนควาอยางเปนระบบทเหมาะสมตามประเภทของงานศลปะซงมแนวทางการทดลอง หรอการพฒนาจากแนวคดสรางสรรคเดมเพอเปนตนแบบหรอความสามารถในการบกเบกศาสตร อนกอใหเกดคณคาทางสนทรยและคณประโยชนทเปนทยอมรบในวงวชาชพตามการจดกลมศลปะ ของอาเซยน งานสรางสรรคทางศลปะ ไดแก (1) ทศนศลป (Visual Art) ประกอบดวย ผลงานดานจตรกรรม ประตมากรรม ภาพพมพ ภาพถาย ภาพยนตร สอประสม สถาปตยกรรมและงานออกแบบประเภทอนๆ (2) ศลปะการแสดง (Performance Arts) ประกอบดวย ดรยางคศลป นาฏยศลป รวมทงการแสดงรปแบบตางๆ และ (3) วรรณศลป (Literature) ซงประกอบดวยบทประพนธและกวนพนธรปแบบตางๆ

แนวโนม (Trends) หมำยถง สำรสนเทศทเปนตวเลข ซงแสดงใหเหนทศทำงและอตรำกำรเปลยนแปลงของผลลพธของสถำบน หรอควำมคงเสนคงวำของผลกำรด�ำเนนกำรในแตละชวงเวลำ แนวโนมแสดงผลกำร ด�ำเนนกำรของสถำบนตำมล�ำดบเวลำ โดยทวไปกำรแสดงแนวโนมไดจะตองมขอมลในอดตอยำงนอยสำมจด (ไมรวมคำคำดกำรณ) ทงน ในทำงสถต อำจจ�ำเปนตองแสดงจ�ำนวนขอมลมำกกวำนเพอยนยนแนวโนม ระยะหำง ระหวำงจดขอมลทแสดงแนวโนมขนกบรอบเวลำของกระบวนกำรทน�ำเสนอ หำกรอบเวลำสน ตองมกำรวดถขน ในขณะทรอบเวลำทยำวกวำ อำจตองใชชวงเวลำนำน จงจะทรำบแนวโนมทสอควำมหมำย ไดชดเจน

แนวปฏบตทด หมายถง วธปฏบตหรอขนตอนการปฏบตทท�าใหสถาบนประสบความส�าเรจหรอส ความเปนเลศตามเปาหมาย เปนทยอมรบในวงวชาการหรอวชาชพนนๆ มหลกฐานของความส�าเรจ ปรากฏชดเจน โดยมการสรปวธปฏบต หรอขนตอนการปฏบต ตลอดจนความรและประสบการณ บนทก เปนเอกสาร เผยแพรใหหนวยงานภายในหรอภายนอกสามารถน�าไปใชประโยชนได

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 33

Page 35: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

ประสบการณดานการท�าวจย หมายถง มประสบการณดานการท�าวจยเปนผลส�าเรจมาแลวโดยมหลกฐาน เปนผลงานทน�าเสนอในทประชมวชาการทมรายงานการประชม (Proceedings) ทมกรรมการภายนอก มารวมกลนกรอง (Peer Review) หรอตพมพในวารสารหรอสงพมพทางวชาการทมกรรมการภายนอกมารวม กลนกรอง (Peer Review) หรอเปนผลงานทเปนรปเลมซงน�าเสนอแหลงทนวจยหรอ น�าเสนอผวาจาง ในการท�าวจยนนๆ และเปนผลงานทแหลงทนวจยหรอผวาจางวจยไดตรวจรบงานเรยบรอยแลว ซงเปน ผลงานวจยทไมใชสวนหนงของการศกษาเพอรบปรญญาของอาจารยประจ�าหลกสตร โดยใหรายงานผลงานวจยของอาจารยประจ�าหลกสตรทกคนไวในเอกสารหลกสตร ทงน การรายงาน ผลงานวจยทตพมพใหรายงานในลกษณะของการเขยนบรรณานกรม หรอการเขยนเอกสารอางอง ทางวชาการ กลาวคอ ระบชอเจาของ ผลงาน ชอผลงาน ปทพมพและแหลงตพมพเผยแพรผลงาน

ผลงานทไดรบการตพมพในวารสารวชาการระดบชาต หมายถง บทความจากผลงานวจยหรอบทความวชาการทไดรบการตพมพในวารสารวชาการ (Journal) ทมชอปรากฏอยในฐานขอมล Thai-Journal Citation Index Centre (TCI) หรอวารสารวชาการระดบชาตตามประกาศของคณะกรรมการการอดมศกษา

ผลงานทไดรบการตพมพในวารสารวชาการระดบนานาชาต หมายถง บทความจากผลงานวจย หรอ บทความวชาการทไดรบการตพมพในวารสารวชาการ (Journal) ทปรากฏในฐานขอมลสากล ไดแก ฐานขอมล การจดอนดบวารสาร SJR (SCImago Journal Rank : www.scimagojr.com) หรอฐานขอมล ISI Web of Science (Science CitationIndex Expand, Social Sciences Citation Index, Art and Humanities Citation Index) หรอฐานขอมล Scopus หรอวารสารวชาการระดบนานาชาตตามประกาศของคณะกรรมการการอดมศกษา

แผนกลยทธ หมายถง แผนระยะยาวของสถาบนโดยทวไปมกใชเวลา 5 ป เปนแผนทก�าหนดทศทางการพฒนาของสถาบน แผนกลยทธประกอบไปดวยวสยทศน พนธกจ เปาประสงค วตถประสงค ผลการ วเคราะห จดแขง จดออน โอกาสและภยคกคาม กลยทธตางๆ ของสถาบนควรครอบคลมทกภารกจของสถาบน ซงตองมการก�าหนดตวบงชความส�าเรจของแตละกลยทธและคาเปาหมายของตวบงชเพอวดระดบความส�าเรจของการด�าเนนงานตามกลยทธ โดยสถาบนน�าแผนกลยทธมาจดท�าแผนด�าเนนงาน หรอแผนปฏบตการประจ�าป

แผนกลยทธทางการเงน หมายถง แผนระยะยาวทระบทมาและใชไปของทรพยากรทางการเงนของสถาบนทสามารถผลกดนแผนกลยทธของสถาบนใหสามารถด�าเนนการได แผนกลยทธทางการเงน จะสอดรบไปกบแผนกลยทธของสถาบน สถาบนควรประเมนความตองการทรพยากรทตองจดหาส�าหรบการด�าเนนงาน ตามกลยทธแตละกลยทธและประเมนมลคาของทรพยากรออกมาเปนเงนทนทตองการใชซงจะเปน ความตองการเงนทนในระยะยาวเทากบเวลาทสถาบนใชในการด�าเนนการใหกลยทธนนบงเกดผล จากนน จงจะก�าหนดใหเหนอยางชดเจนถงทมาของเงนทนทตองการใชวาสามารถจดหาไดจากแหลงเงนทนใด เชน รายไดคาธรรมเนยมการศกษา งบประมาณแผนดนหรอเงนอดหนนจากรฐบาล เงนทนสะสมของหนวยงาน เงนบรจาคจากหนวยงานภายนอกหรอศษยเกา หรอสถาบนจะตองมการ ระดมทนดวยวธการอนๆ อกเพมเตม

34 คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557

Page 36: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

เชน การแปลงทรพยสนทางปญญาเปนมลคา รวมทงมการวเคราะหตนทนของการด�าเนนงานดวย เชน ตนทนตอหนวยในการผลตบณฑตในแตละหลกสตรโดยทระยะเวลาของแผนกลยทธทางการเงนจะเทากบระยะเวลาของแผนกลยทธของสถาบน

แผนปฏบตการประจ�าป หมายถง แผนระยะสนทมระยะเวลาในการด�าเนนงานภายใน 1 ป เปนแผนท ถายทอดแผนกลยทธลงสภาคปฏบต เพอใหเกดการด�าเนนงานจรงตามกลยทธ ประกอบดวย โครงการ หรอกจกรรมตางๆ ทจะตองด�าเนนการในปนนๆ เพอใหบรรลเปาหมายตามแผนกลยทธตวบงชความส�าเรจของโครงการหรอกจกรรม คาเปาหมายของตวบงชเหลานน รวมทงมการระบผรบผดชอบหลกหรอหวหนาโครงการ งบประมาณในการด�าเนนการ รายละเอยดและทรพยากรทตองใชในการด�าเนนโครงการทชดเจน

พหวทยาการ หรอ สหวทยาการ หลกสตรพหวทยาการ

พหวทยาการ (Multidisciplinary) หรอ สหวทยาการ (Interdisciplinary) หมายถง การใชองคความร หลายสาขาวชา หลายศาสตรหรอหลายอนศาสตร มาผสมผสานใชในการวเคราะห วจยและสงเคราะห ขนเปนองคความรใหมและพฒนาเปนศาสตรใหมขน

หลกสตรพหวทยาการ (Multidisciplinary) หมายถง หลกสตรทน�าเอาความรหลายศาสตรหรอหลาย อนศาสตรเขามาใชในการเรยนการสอน เพอประโยชนในการวเคราะห วจย จนกระทงผเรยนสามารถพฒนาความร องคความรเปนศาสตรใหมขนหรอเกดอนศาสตรใหมขน ตวอยางหลกสตรทเปน พหวทยาการ เชน วศวกรรมชวการแพทย (วศวกรรมศาสตร+แพทยศาสตร) ภมศาสตรสารสนเทศ (ภมศาสตร + เทคโนโลยสารสนเทศ) วศวกรรมนาโน (วศวกรรมศาสตร+วทยาศาสตร-เคม) ตวอยางหลกสตรทไมใชพหวทยาการ เชน คอมพวเตอรธรกจ การศกษาเพอการพฒนา (ทมา : คณะอนกรรมการ ปรบปรงเกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบอดมศกษา ในการประชมครงท 7/2549 เมอวนท 18 ตลาคม 2549)

พชญพจารณ (Peer review) หมายถง การตรวจเยยมโดยผทรงคณวฒทมความร ความสามารถ และประสบการณ ซงสามารถใหขอสงเกตและขอเสนอแนะเชงพฒนาแกสถาบนอดมศกษาในการพฒนา กระบวนการจดการเรยนการสอนอยางมคณภาพและสอดคลองตามเกณฑมาตรฐานทก�าหนดโดยม วตถประสงค เพอใหขอเสนอแนะในเชงพฒนาแกสถาบนอดมศกษา

ระบบและกลไก

ระบบ หมายถง ขนตอนการปฏบตงานทมการก�าหนดอยางชดเจนวาตองท�าอะไรบาง เพอใหไดผลออกมาตามทตองการ ขนตอนการปฏบตงานจะตองปรากฏใหทราบโดยทวกนไมวาจะอยในรปของเอกสารหรอ สออเลกทรอนกสหรอโดยวธการอนๆ องคประกอบของระบบ ประกอบดวย ปจจยน�าเขา กระบวนการ ผลผลต และขอมลปอนกลบ ซงมความสมพนธเชอมโยงกน

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 35

Page 37: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

กลไก หมายถง สงทท�าใหระบบมการขบเคลอนหรอด�าเนนอยได โดยมการจดสรรทรพยากร มการจด องคการ หนวยงาน หรอกลมบคคลเปนผด�าเนนงาน

สาขาวชาทสมพนธกน หมายถง สาขาวชาตามคณวฒหรอต�าแหนงทางวชาการทสมพนธกบศาสตร ทเปดสอน มใชสมพนธกบรายวชาทเปดสอนในหลกสตร เชน เปนศาสตรในกลมสาขาวชา (Field of Education) เดยวกนตาม ISCED 2013 (คณะกรรมการการอดมศกษาในการประชมครงท 12/2554 เมอ 17 พฤศจกายน 2554 หนงสอเวยนท ศธ 0506(2)/ว506 ลงวนท 22 ธนวาคม 2554)

หนวยงานหรอองคการระดบชาต หมายถง หนวยงานภายนอกสถาบนระดบกรมหรอเทยบเทาขนไป (เชน ระดบจงหวด) หรอรฐวสาหกจ หรอองคการมหาชน หรอบรษทมหาชนทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย หรอองคการกลางระดบชาตทงภาครฐและเอกชน (เชน สภาอตสาหกรรม สภาหอการคา สภาวชาชพ)

หลกธรรมาภบาล หมายถง การปกครอง การบรหาร การจดการ การควบคม ดแลกจการตางๆ ใหเปนไปในครรลองธรรม นอกจากน ยงหมายถงการบรหารจดการทด ซงสามารถนาไปใชไดทงภาครฐและเอกชน ธรรมทใชในการบรหารงานนมความหมายอยางกวางขวาง กลาวคอ หาไดมความหมายเพยงหลกธรรมทางศาสนาเทานน แตรวมถงศลธรรม คณธรรม จรยธรรมและความถกตอง ชอบธรรมทงปวง ซงวญญชนพงมและพงประพฤตปฏบต อาท ความโปรงใสตรวจสอบได การปราศจากการแทรกแซงจากองคการภายนอก เปนตน หลกธรรมาภบาลของการบรหารกจการบานเมองทด (Good Governance) ทเหมาะสมจะน�ามาปรบใช ในภาครฐม 10 องคประกอบ ดงน 1) หลกประสทธผล (Effectiveness) คอ ผลการปฏบตราชการทบรรลวตถประสงคและเปาหมายของแผนการปฏบตราชการตามทไดรบงบประมาณมาด�าเนนการ รวมถงสามารถเทยบเคยงกบสวนราชการหรอหนวยงานทมภารกจคลายคลงกนและมผลการปฏบตงานในระดบชนน�าของประเทศ เพอใหเกดประโยชนสข ตอประชาชน โดยการปฏบตราชการจะตองมทศทางยทธศาสตร และเปาประสงคทชดเจน มกระบวนการปฏบตงานและระบบงานทเปนมาตรฐาน รวมถงมการตดตามประเมนผลและพฒนา ปรบปรงอยางตอเนอง และเปนระบบ 2) หลกประสทธภาพ (Efficiency) คอ การบรหารราชการตามแนวทางการก�ากบดแลทดทมการออกแบบกระบวนการปฏบตงานโดยใชเทคนคและเครองมอการบรหารจดการทเหมาะสมใหองคการ สามารถใชทรพยากรทงดานตนทน แรงงานและระยะเวลาใหเกดประโยชนสงสดตอการพฒนาขดความสามารถ ในการปฏบตราชการตามภารกจเพอตอบสนองความตองการของประชาชนและผมสวนไดสวนเสยทกกลม 3) หลกการตอบสนอง (Responsiveness) คอ การใหบรการทสามารถด�าเนนการไดภายในระยะเวลา ทก�าหนด และสรางความเชอมน ความไววางใจ รวมถงตอบสนองความคาดหวงหรอความตองการของประชาชนผรบบรการ และผมสวนไดสวนเสยทมความหลากหลายและมความแตกตาง 4) หลกภาระรบผดชอบ (Accountability) คอ การแสดงความรบผดชอบในการปฏบตหนาท และผลงาน ตอเปาหมายทก�าหนดไว โดยความรบผดชอบนนควรอยในระดบทสนองตอความคาดหวงของสาธารณะ รวมทงการแสดงถงความส�านกในการรบผดชอบตอปญหาสาธารณะ

36 คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557

Page 38: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

5) หลกความโปรงใส (Transparency) คอ กระบวนการเปดเผยอยางตรงไปตรงมา ชแจงไดเมอม ขอสงสยและสามารถเขาถงขอมลขาวสารอนไมตองหามตามกฎหมายไดอยางเสร โดยประชาชนสามารถร ทกขนตอนในการด�าเนนกจกรรมหรอกระบวนการตางๆ และสามารถตรวจสอบได 6) หลกการมสวนรวม (Participation) คอ กระบวนการทขาราชการ ประชาชนและผมสวนไดสวนเสยทกกลมมโอกาสไดเขารวมในการรบร เรยนร ท�าความเขาใจ รวมแสดงทศนะ รวมเสนอปญหา หรอ ประเดนทส�าคญทเกยวของ รวมคดแนวทาง รวมการแกไขปญหา รวมในกระบวนการตดสนใจ และรวมกระบวนการพฒนาในฐานะหนสวนการพฒนา 7) หลกการกระจายอ�านาจ (Decentralization) คอ การถายโอนอ�านาจการตดสนใจ ทรพยากร และภารกจจากสวนราชการสวนกลางใหแกหนวยการปกครองอนๆ (ราชการบรหารสวนทองถน) และภาคประชาชนด�าเนนการแทนโดยมอสระตามสมควร รวมถงการมอบอ�านาจและความรบผดชอบในการตดสนใจ และการด�าเนนการใหแกบคลากร โดยมงเนนการสรางความพงพอใจในการใหบรการตอผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย การปรบปรงกระบวนการ และเพมผลตภาพเพอผลการด�าเนนงานทดของสวนราชการ 8) หลกนตธรรม (Rule of Law) คอ การใชอ�านาจของกฎหมาย กฎระเบยบขอบงคบในการบรหารราชการดวยความเปนธรรม ไมเลอกปฏบต และค�านงถงสทธเสรภาพของผมสวนไดสวนเสย 9) หลกความเสมอภาค (Equity) คอ การไดรบการปฏบตและไดรบบรการอยางเทาเทยมกน โดยไมมการแบงแยกดานชายหรอหญง ถนก�าเนด เชอชาต ภาษา เพศ อาย ความพการ สภาพทางกาย หรอสขภาพ สถานะของบคคล ฐานะทางเศรษฐกจและสงคม ความเชอทางศาสนา การศกษา การฝกอบรม และอนๆ 10) หลกมงเนนฉนทามต (Consensus Oriented) คอ การหาขอตกลงทวไปภายในกลมผม สวนไดสวนเสยทเกยวของ ซงเปนขอตกลงทเกดจากการใชกระบวนการเพอหาขอคดเหนจากกลมบคคล ทไดรบประโยชนและเสยประโยชน โดยเฉพาะกลมทไดรบผลกระทบโดยตรงซงตองไมมขอคดคานท ยตไมไดในประเดนทส�าคญ โดยฉนทามตไมจ�าเปนตองหมายความวาเปนความเหนพองโดยเอกฉนท

อาจารย หมายถง คณาจารย ซงจะมต�าแหนงทางวชาการทประกอบดวย อาจารย ผชวยศาสตราจารย รองศาสตราจารย และศาสตราจารย

อาจารยประจ�า หมายถง บคลากรในสถาบนอดมศกษาทมหนาทหลกทางดานการสอนและการวจย และปฏบตหนาทเตมเวลาตามภาระงานทรบผดชอบในหลกสตรทเปดสอน (มใชเตมเวลาตามเวลาท�าการ) (ประกาศกระทรวงศกษาธการ เรอง แนวทางการบรหารเกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบอดมศกษา พ.ศ. 2548) ส�าหรบอาจารยทสถาบนจางเขามาเปนอาจารยประจ�าดวยเงนรายไดหนวยงานจะตองมสญญาจางทมการระบระยะเวลาการจางอยางชดเจนและไมนอยกวา 9 เดอน ในสญญาจางจะตองระบหนาท ภาระงานใหชดเจนไมนอยกวาหนาทของอาจารยประจ�าตามทก�าหนดตามประกาศกระทรวงศกษาธการ เรอง แนวทางการบรหารเกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบอดมศกษา พ.ศ. 2548

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 37

Page 39: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

การนบจ�านวนอาจารยประจ�าและนกวจย ใหนบระยะเวลาการท�างานส�าหรบอาจารยทบรรจใหม ในปทประเมน ดงน 9-12 เดอน คดเปน 1 คน 6 เดอนขนไปแตไมถง 9 เดอน คดเปน 0.5 คน นอยกวา 6 เดอน ไมสามารถน�ามานบได

อาจารยประจ�าหลกสตร หมายถง อาจารยประจ�าเตมเวลาทมภาระหนาทในการบรหารหลกสตร และจด การเรยนการสอน โดยวางแผน ตดตาม ทบทวนการด�าเนนงานหลกสตร และปฏบตงานประจ�าหลกสตรนน ตลอดระยะเวลาทจดการศกษาตามหลกสตรนน มคณวฒตรงหรอสมพนธกบสาขาวชาทเปดสอนไมนอยกวา 5 คน และทกคนเปนอาจารยประจ�าเกนกวา 1 หลกสตรในเวลาเดยวกนไมได ยกเวนอาจารยประจ�าหลกสตรระดบปรญญาโทและปรญญาเอกในสาขาวชาเดยวกนได หรอเปนอาจารยประจ�าหลกสตรในหลกสตร พหวทยาการไดอก 1 หลกสตร โดยตองเปนหลกสตรทตรงหรอสมพนธกบ หลกสตรทไดประจ�าอยแลว (คณะกรรมการการอดมศกษาในการประชมครงท 2/2549 วนท 2 กมภาพนธ 2549) ทงน กรณบณฑตศกษาอนโลมใหเปนอาจารยประจ�าหลกสตรไดมากทสดเพยง 2 หลกสตรเทานน หากมการเปลยนแปลงอาจารยประจ�าหลกสตร ขอใหน�าเสนอโดยด�าเนนเชนเดยวกบการ น�าเสนอหลกสตรปรบปรงเลกนอย โดยน�าเสนอตอสภาสถาบนเพอพจารณาอนมตหรอใหความเหนชอบ และเสนอใหคณะกรรมการการอดมศกษารบทราบตามแบบฟอรม สมอ. 08 ภายใน 30 วน ทงน อำจำรยประจ�ำหลกสตรทมคณวฒในสำขำทตรงหรอสมพนธกบสำขำวชำทเปดสอน ใหพจำรณำวำ - คณวฒตรงหรอสมพนธกบสำขำของหลกสตรนนหรอไม ตำมกำรแบงสำขำวชำของ ISCED2013 (UNESCO) - กรณมต�ำแหนงทำงวชำกำรใหพจำรณำจำกผลงำนทำงวชำกำรและประสบกำรณกำรท�ำงำนวจยดวย

นยามตามเกณฑมาตรฐานหลกสตร ฉบบ พ.ศ.2558

อาจารยประจ�า หมำยถง บคคลทด�ำรงต�ำแหนงอำจำรย ผชวยศำสตรำจำรย รองศำสตรำจำรย และศำสตรำจำรย ในสถำบนอดมศกษำทเปดสอนหลกสตรนน ทมหนำทรบผดชอบตำมพนธกจของกำรอดมศกษำและปฏบตหนำทเตมเวลำ

อาจารยประจ�าหลกสตร หมำยถง อำจำรยประจ�ำทมคณวฒตรงหรอสมพนธกบสำขำวชำของหลกสตร ทเปดสอน ซงมหนำทสอนและคนควำวจยในสำขำวชำดงกลำว ทงน สำมำรถเปนอำจำรยประจ�ำหลกสตรหลำยหลกสตรไดในเวลำเดยวกน แตตองเปนหลกสตรทอำจำรยผนนมคณวฒตรงหรอสมพนธกบสำขำวชำของหลกสตร

38 คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557

Page 40: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

อาจารยผรบผดชอบหลกสตร หมำยถง อำจำรยประจ�ำหลกสตรทมภำระหนำทในกำรบรหำรและพฒนำหลกสตรและกำรเรยนกำรสอน ตงแตกำรวำงแผน กำรควบคมคณภำพ กำรตดตำมประเมนผล และกำรพฒนำหลกสตร อำจำรยผรบผดชอบหลกสตรตองอยประจ�ำหลกสตรนนตลอดระยะเวลำทจดกำรศกษำ โดยจะเปนอำจำรยผรบผดชอบหลกสตรเกนกวำ 1 หลกสตรในเวลำเดยวกนไมได ยกเวน พหวทยำกำรหรอสหวทยำกำรใหเปนอำจำรยผรบผดชอบหลกสตรไดอกหนงหลกสตร และเปนอำจำรยผรบผดชอบหลกสตรสำมำรถซ�ำไดเกน 2 คน

อาจารยพเศษ หมำยถง ผสอนทไมใชอำจำรยประจ�ำ

ทงน หำกหลกสตรใดใชค�ำพจำรณำตำมประกำศกระทรวงศกษำธกำร เรอง เกณฑมำตรฐำนหลกสตรระดบปรญญำตร และระดบบณฑตศกษำ พ.ศ.2558 นยำมอำจำรยประจ�ำหลกสตรในตวบงชกำรประกนคณภำพภำยในระดบหลกสตรจะหมำยถงอำจำรยผรบผดชอบหลกสตรตำมควำมหมำยทปรำกฏในประกำศกระทรวงศกษำธกำร เรอง เกณฑมำตรฐำนหลกสตรระดบปรญญำตร และระดบบณฑตศกษำ พ.ศ. 2558

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 39

Page 41: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา
Page 42: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

บทท 4ระบบการประกนคณภาพการศกษาภายใน ระดบหลกสตร

ระบบการประกนคณภาพการศกษาภายใน ระดบหลกสตร

ในการผลตบณฑตเพอใหบณฑตมคณลกษณะพงประสงคและเปนบณฑตทมคณภาพการด�าเนนงาน และการบรหารงานระดบหลกสตรถอวาส�าคญทสด ซงควรมระบบการประกนคณภาพการศกษาภายใน ระดบหลกสตร ซงมหลกการ ดงตอไปน 1) การประกนคณภาพการศกษาภายในระดบหลกสตร เปนการประกนคณภาพการจดการศกษา วาหลกสตรไดด�าเนนการเปนไปตามเกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบอดมศกษาและเกณฑมาตรฐานอนๆ ทเกยวของโดยใหพจารณาองคประกอบทส�าคญ ไดแก การก�ากบมาตรฐาน บณฑต นกศกษา อาจารย หลกสตร การเรยนการสอน การประเมนผเรยน และสงสนบสนนการเรยนร เพอใหสามารถผลตบณฑตใหมคณภาพ 2) ในการประกนคณภาพการศกษาภายในระดบหลกสตร ใหเชอมโยงกบตวบงชการด�าเนนการ ตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต พ.ศ. 2552 เพอประโยชนในการเผยแพรหลกสตร ทมคณภาพและมาตรฐาน ซง สกอ. ไดก�าหนดแนวทางการเผยแพรหลกสตรไวในประกาศคณะกรรมการการอดมศกษา เรอง แนวทางการปฏบตตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต พ.ศ. 2552 3) ตวบงชการประกนคณภาพการศกษาภายใน ระดบหลกสตร เปนขอมลพนฐานในสวนทเกยวของตามเกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบอดมศกษา และตวบงชเชงปรมาณในสวนทเกยวของกบคณวฒ ต�าแหนงทางวชาการ และผลงานทางวชาการของอาจารย ส�าหรบตวบงชเชงคณภาพทเนนกระบวนการ จะประเมนในลกษณะของพชญพจารณ (peer review) ซงจะมรายละเอยดของค�าถามทจะเปนแนวทางใหแกผประเมนเพอใหสามารถน�าไปพจารณาตามบรบทของสถาบนได และไดก�าหนดแนวทางในการใหคะแนนในแตละระดบส�าหรบผประเมนและผรบการประเมนไดใชในการพจารณา 4) สถาบนอดมศกษาสามารถจดท�าระบบการประกนคณภาพการศกษาภายใน ระดบหลกสตร โดยมการด�าเนนงานไดตามมาตรฐานเทยบเคยงกบมาตรฐานของส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา ทงน ทกระบบตองไดรบการเหนชอบจากสภาสถาบนและเสนอคณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบอดมศกษา พจารณาใหความเหนชอบ และใหมการจดสงผลการประเมนพรอมขอมลพนฐานใหกบส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาเพอเผยแพรตอสาธารณะตวอยางการประกนคณภาพการศกษาภายในระดบหลกสตร ทเทยบเคยงได เชน ผลการประเมนหลกสตรของ AUN QA ผลการประเมนหลกสตรวชาชพทไดรบการรบรองจากองคการวชาชพระดบนานาชาต เชน AACSB (ส�าหรบหลกสตรทางดาน บรหารธรกจ) ABET (ส�าหรบหลกสตรทางดานวศวกรรมศาสตร) และหลกสตรทไดรบการตรวจประเมนเปนประจ�าและผานการรบรองโดยสภาวชาชพ

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 41

Page 43: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

กรอบการประกนคณภาพการศกษาภายใน ระดบหลกสตร

องคประกอบในการประกนคณภาพ

หลกสตรตวบงช อธบายกระบวนการหรอแสดง

ผลการด�าเนนงานในประเดนทเกยวของ

1. การก�ากบมาตรฐาน 1.1 การบรหารจดการหลกสตร ตามเกณฑมาตรฐาน หลกสตรทก�าหนด โดย สกอ.

- ผลการบรหารจดการหลกสตรตามเกณฑมาตรฐาน หลกสตร ฉบบ พ.ศ. 2548 ปรญญาตร เกณฑ 3 ขอ บณฑตศกษา เกณฑ 11 ขอ

- ผลกำรบรหำรจดกำรหลกสตรตำมเกณฑมำตรฐำน หลกสตร ฉบบ พ.ศ. 2558 ปรญญำตร เกณฑ 5 ขอ บณฑตศกษำ เกณฑ 10 ขอ

2. บณฑต 2.1 คณภาพบณฑตตามกรอบ มาตรฐานคณวฒระดบ อดมศกษาแหงชาต

- ผลประเมนคณภาพบณฑตตามกรอบมาตรฐานคณวฒ ระดบอดมศกษาแหงชาต (โดยผใชบณฑต/ผมสวนไดสวนเสย)

2.2 การไดงานท�าหรอผลงาน วจยของผส�าเรจการศกษา

- ผลบณฑตปรญญาตรทไดงานท�าหรอประกอบอาชพอสระ- ผลงานของนกศกษาปรญญาโท/เอก ทตพมพหรอเผยแพร

3. นกศกษา 3.1 การรบนกศกษา - การรบนกศกษา- การเตรยมความพรอมกอนเขาศกษา

3.2 การสงเสรมและพฒนา นกศกษา

- การควบคมการดแลการใหค�าปรกษาวชาการ และแนะแนวแกนกศกษาในระดบปรญญาตร- การควบคมดแลการใหค�าปรกษาวทยานพนธ และการคนควาอสระในระดบบณฑตศกษา- การพฒนาศกยภาพนกศกษาและการเสรมสรางทกษะ การเรยนรในศตวรรษท 21

3.3 ผลทเกดกบนกศกษา - อตราการคงอยของนกศกษา- อตราการส�าเรจการศกษา- ความพงพอใจและผลการจดการขอรองเรยนของนกศกษา

4. อาจารย 4.1 การบรหารและพฒนา อาจารย

- การรบและแตงตงอาจารยประจ�าหลกสตร- การบรหารอาจารย - การสงเสรมและพฒนาอาจารย

4.2 คณภาพอาจารย - รอยละอาจารยทมคณวฒปรญญาเอก- รอยละอาจารยทมต�าแหนงทางวชาการ- ผลงานทางวชาการของอาจารย- จ�านวนบทความของอาจารยประจ�าหลกสตรปรญญาเอก ทไดรบการอางองในฐานขอมล TCI และ Scopus ตอจ�านวนอาจารยประจ�าหลกสตร

4.3 ผลทเกดกบอาจารย - อตราการคงอยของอาจารย- ความพงพอใจของอาจารย

42 คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557

Page 44: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

องคประกอบในการประกนคณภาพ

หลกสตรตวบงช อธบายกระบวนการหรอแสดง

ผลการด�าเนนงานในประเดนทเกยวของ

5. หลกสตร การเรยนการสอน การประเมนผเรยน

5.1 สาระของรายวชาใน หลกสตร

- หลกคดในการออกแบบหลกสตร ขอมลทใชในการพฒนา หลกสตรและวตถประสงคของหลกสตร- การปรบปรงหลกสตรใหทนสมยตามความกาวหนา ในศาสตรสาขานนๆ- การพจารณาอนมตหวขอวทยานพนธและการคนควา อสระในระดบบณฑตศกษา

5.2 การวางระบบผสอน และกระบวนการ จดการเรยนการสอน

- การพจารณาก�าหนดผสอน- การก�ากบ ตดตาม และตรวจสอบการจดท�า มคอ.3 และมคอ.4- การแตงตงอาจารยทปรกษาวทยานพนธ และการคนควา อสระในระดบบณฑตศกษา- การก�ากบกระบวนการเรยนการสอน- การจดการเรยนการสอนทมการฝกปฏบตในระดบ ปรญญาตร- การบรณาการพนธกจตางๆ กบการเรยนการสอนในระดบ ปรญญาตร- การชวยเหลอ ก�ากบ ตดตาม ในการท�าวทยานพนธ และการคนควาอสระและการตพมพผลงานในระดบ บณฑตศกษา

5.3 การประเมนผเรยน - การประเมนผลการเรยนรตามกรอบมาตรฐานคณวฒ- การตรวจสอบการประเมนผลการเรยนรของนกศกษา- การก�ากบการประเมนการจดการเรยนการสอนและ ประเมนหลกสตร (มคอ.5 มคอ.6 และ มคอ.7)- การประเมนวทยานพนธและการคนควาอสระ ในระดบบณฑตศกษา

5.4 ผลการด�าเนนงานหลกสตร ตามกรอบมาตรฐาน คณวฒ ระดบอดมศกษา แหงชาต

- ผลการด�าเนนงานตามตวบงชตามกรอบมาตรฐานคณวฒ ระดบอดมศกษาแหงชาต

6. สงสนบสนน การเรยนร

6.1 สงสนบสนนการเรยนร - ระบบการด�าเนนงานของภาควชา/คณะ/สถาบน โดยม สวนรวมของอาจารยประจ�าหลกสตรเพอใหมสงสนบสนน การเรยนร- จ�านวนสงสนบสนนการเรยนรทเพยงพอและเหมาะสมตอ การจดการเรยนการสอน- กระบวนการปรบปรงตามผลการประเมนความพงพอใจ ของนกศกษาและอาจารยตอสงสนบสนนการเรยนร

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 43

Page 45: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

องคประกอบท 1 การก�ากบมาตรฐาน

คณะกรรมการการอดมศกษามหนาทหลกส�าคญประการหนงคอการพจารณาเสนอนโยบาย แผนพฒนา และมาตรฐานการอดมศกษาทสอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตและแผนการศกษาแหงชาต โดยค�านงถงความเปนอสระและความเปนเลศทางวชาการของสถานศกษา ระดบอดมศกษา โดยไดจดท�ามาตรฐานการอดมศกษาและเกณฑมาตรฐานตางๆ ทเกยวของ เพอสงเสรมใหสถาบนอดมศกษา ไดพฒนาดานวชาการและวชาชพ รวมทงการพฒนาคณภาพและยกระดบมาตรฐานในการจดการศกษาระดบอดมศกษาใหมความทดเทยมกนและไดประกาศใชเกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบตางๆ มาอยาง ตอเนอง ซงปจจบนไดมประกาศกระทรวงศกษาธการ เรอง เกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบตางๆ พ.ศ. 2548 และ พ.ศ. 2558 เพอประโยชนในการรกษามาตรฐานวชาการและวชาชพ เปนสวนหนงของเกณฑการรบรองวทยฐานะและมาตรฐานการศกษา โดยสถาบนอดมศกษาทเปดด�าเนนการหลกสตรใหมหรอหลกสตรปรบปรงตองใชเกณฑมาตรฐานหลกสตร พ.ศ. 2548 และ พ.ศ.2558 เปนหลกในการพฒนาหลกสตรและด�าเนนการใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานหลกสตรดงกลาว ในการควบคมก�ากบมาตรฐานจะพจารณาจากการบรหารจดการหลกสตรทกหลกสตรใหเปนไปตาม ประกาศกระทรวงศกษาธการ เรอง เกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบปรญญาตรและบณฑตศกษา พ.ศ. 2548 และ 2558 ตามทไดประกาศใชในขณะนน เกณฑมาตรฐานหลกสตรทไดประกาศใชเมอ พ.ศ. 2548 และ พ.ศ. 2558 รวมทงกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต พ.ศ. 2552 ตลอดระยะเวลาทมการจดการเรยนการสอนในหลกสตรดงกลาว โดยหลกสตรทเปนไปตามเกณฑมาตรฐานหลกสตรทไดประกาศใช เมอ พ.ศ. 2548 ในระดบปรญญาตรจะพจารณาตามเกณฑ 3 ขอ และระดบบณฑตศกษาจะพจารณาตามเกณฑ 11 ขอ ส�าหรบหลกสตรทเปนไปเกณฑมาตรฐานหลกสตรทไดประกาศใชเมอ พ.ศ. 2558 นน ในระดบปรญญาตรจะพจารณาตามเกณฑ 5 ขอ และหลกสตรระดบบณฑตศกษาจะพจารณาตามเกณฑ 10 ขอ โดยมรายละเอยด ดงน

44 คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557

Page 46: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

ตวบง

ชท 1

.1 ก

ารบร

หารจ

ดการ

หลกส

ตรตา

มประ

กาศก

ระทร

วงศก

ษาธ

การ เ

รอง

เกณ

ฑมา

ตรฐา

นหลก

สตรร

ะดบป

รญญ

าตร แ

ละบณ

ฑตศ

กษา

พ.ศ.

254

8

เกณ

ฑการ

ประเม

นตร

โท

เอก

หมาย

เหต

1. จ

�านวน

อาจา

รย

ปร

ะจ�าห

ลกสต

รไม

นอยก

วา 5

คน

และเ

ปนอา

จารย

ปร

ะจ�าเ

กนกว

า 1

หลกส

ตรไม

ได

และป

ระจ�า

หลกส

ตรตล

อดระ

ยะเว

ลาท

จดกา

รศกษ

าตาม

หลกส

ตรนน

ไมนอ

ยกวา

5 ค

น แล

ะเปน

อาจา

รยปร

ะจ�า

เกนก

วา 1

หลก

สตร

ไมได

และ

ประจ

�าหล

กสตร

ตลอด

ระยะ

เวลา

ทจดก

ารศก

ษา

ตามห

ลกสต

รนน

ไมนอ

ยกวา

5 ค

น แล

ะเปน

อาจา

รยปร

ะจ�า

เกนก

วา 1

หลก

สตร

ไมได

และ

ประจ

�าหล

กสตร

ตลอด

ระยะ

เวลา

ทจดก

ารศก

ษา

ตามห

ลกสต

รนน

บนทก

ขอคว

ามท

ศธ 0

506(

2)/ว

569

ลงวน

ท 18

เม.ย

. 254

9 ก�า

หนดว

• อาจ

ารยป

ระจ�า

สามา

รถเป

นอาจ

ารยป

ระจ�า

หลกส

ตรทเ

ปนหล

กสตร

พหว

ทยาก

าร (M

ultid

isci

plin

ary)

ไดอก

1 ห

ลกสต

ร โด

ยตอง

เปนห

ลกสต

ทตร

งหรอ

สมพน

ธกบห

ลกสต

รทได

ประจ

�าอยแ

ลว

• อาจ

ารยป

ระจ�า

หลกส

ตรใน

ระดบ

บณฑ

ตศกษ

า สา

มารถ

เปนอ

าจาร

ยประ

จ�า

หลก

สตรใ

นระด

บปรญ

ญาเ

อกหร

อปรญ

ญาโ

ทในส

าขาว

ชาเด

ยวกน

ไดอก

1 ห

ลกสต

รบน

ทกขอ

ความ

ท ศธ

050

6(4)

/ว25

4 ลง

วนท

11 ม

.ค. 2

557

ก�าหน

ดวา

• ก

รณหล

กสตร

ปรญ

ญาต

รทมแ

ขนงว

ชา/ก

ลมวช

าชพ

ก�าหน

ดใหต

องมอ

าจาร

ประ

จ�าหล

กสตร

จ�านว

นไมน

อยกว

า 3

คน ใ

หครบ

ทกแข

นงวช

า/กล

มวชา

ของ

ลกสต

ร โด

ยมคณ

วฒคร

อบคล

มแขน

งวชา

/กลม

วชาท

เปดส

อน

2. ค

ณสม

บตขอ

อาจา

รยปร

ะจ�า

หล

กสตร

คณวฒ

ระดบ

ปรญ

ญาโ

ท หร

อเทย

บเทา

หร

อด�าร

งต�าแ

หนง

ทางว

ชากา

รไมต

�ากวา

ผช

วยศา

สตรา

จารย

ใน

สาขา

ทตรง

หรอส

มพนธ

กบสา

ขาวช

าทเป

ดสอน

อยาง

นอย

2 คน

มคณ

สมบต

เปน

อาจา

รยผร

บผดช

อบหล

กสตร

หรอ

อาจา

รย

ทปรก

ษาว

ทยาน

พนธ

หรออ

าจาร

ยผสอ

บวท

ยานพ

นธ ห

รออา

จารย

ผสอน

มคณ

สมบต

เปน

อาจา

รยผร

บผดช

อบหล

กสตร

หรอ

อาจา

รย

ทปรก

ษาว

ทยาน

พนธ

หรออ

าจาร

ยผสอ

บวท

ยานพ

นธ ห

รออา

จารย

ผสอน

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 45

Page 47: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

เกณ

ฑการ

ประเม

นตร

โท

เอก

หมาย

เหต

3. ค

ณสม

บต

ขอ

งอาจ

ารย

ผร

บผดช

อบ

หลกส

ตร

คณวฒ

ไมต�า

กวา

ปรญ

ญาเ

อกหร

อเทย

บเทา

หรอด

�ารงต

�าแหน

งรอ

งศาส

ตราจ

ารยข

นไป

ในสา

ขาวช

านน

หรอส

าขาว

ชาท

สมพน

ธกนจ

�านวน

อยาง

นอย

3 คน

คณวฒ

ไมต�า

กวา

ปรญ

ญาเ

อกหร

อเทย

บเทา

หรอด

�ารงต

�าแหน

งศา

สตรา

จารย

ขนไป

ในสา

ขาวช

านน

หรอส

าขาว

ชาท

สมพน

ธกนจ

�านวน

อยาง

นอย

3 คน

4. ค

ณสม

บตขอ

อาจา

รยผส

อน1.

อาจ

ารยป

ระจ�า

หร

อผทร

งคณ

วฒ

ภา

ยนอก

สถาบ

มคณ

วฒปร

ญญ

าโท

หร

อด�าร

งต�าแ

หนง

ทา

งวชา

การ

ไม

ต�ากว

ผชวย

ศาสต

ราจา

รย

ในสา

ขาวช

านน

หร

อสาข

าวชา

สมพน

ธกน

และ

2. ม

ประส

บการ

ดา

นการ

สอน

และ

3. ม

ประส

บการ

ณใน

กา

รท�าว

จยทไ

มใช

สว

นหนง

ของก

าร

ศกษ

าเพอ

รบ

ปรญ

ญา

1. อ

าจาร

ยประ

จ�า

หรอผ

ทรงค

ณวฒ

ภายน

อกสถ

าบน

มค

ณวฒ

ปรญ

ญาเ

อก

หรอด

�ารงต

�าแหน

ทางว

ชากา

ไมต�า

กวา

รอ

งศาส

ตราจ

ารย

ใน

สาขา

วชาน

หรอส

าขาว

ชาท

สม

พนธก

น แล

ะ2.

มปร

ะสบก

ารณ

ดานก

ารสอ

น แล

ะ3.

มปร

ะสบก

ารณ

ใน

การท

�าวจย

ทไมใ

สวนห

นงขอ

งการ

ศก

ษาเ

พอรบ

ปร

ญญ

หลกส

ตรปร

ญญ

าโท

ตามบ

นทกข

อควา

มท ศ

ธ 05

06(4

)/ว86

7 ลง

วนท

18 ก

.ค. 2

555

ก�าหน

ดวา

ใหอา

จารย

ทมคณ

วฒระ

ดบปร

ญญ

าเอก

เป

นอาจ

ารยผ

สอนใ

นหลก

สตรร

ะดบป

รญญ

าโทไ

ด แม

จะยง

ไมมผ

ลงาน

วจย

หลงจ

ากส�า

เรจก

ารศก

ษา ท

งน ภ

ายใน

ระยะ

เวลา

2 ป

นบจ

ากวน

ทเรม

สอน

จะ

ตองม

ผลงา

นวจย

จงจะ

สามา

รถเป

นอาจ

ารยผ

สอนใ

นระด

บปรญ

ญาเ

อก

และเ

ปนอา

จารย

ประจ

�าหลก

สตร

อาจา

รยทป

รกษ

าวทย

านพน

ธ แล

ะอาจ

ารย

ผสอบ

วทยา

นพนธ

ในระ

ดบปร

ญญ

าโทแ

ละปร

ญญ

าเอก

ได

46 คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557

Page 48: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

เกณ

ฑการ

ประเม

นตร

โท

เอก

หมาย

เหต

5. ค

ณสม

บตขอ

อาจา

รยทป

รกษา

วท

ยานพ

นธหล

และอ

าจาร

ทปรก

ษาก

าร

คนคว

าอสร

1. เป

นอาจ

ารยป

ระจ�า

ทม

คณวฒ

ปรญ

ญาเ

อก ห

รอ

ด�ารง

ต�าแห

นงทา

วชาก

ารไม

ต�ากว

รองศ

าสตร

าจาร

ในสา

ขาวช

านน

หร

อสาข

าวชา

สมพน

ธกน

และ

2. ม

ประส

บการ

ณใน

กา

รท�าว

จยทไ

มใช

สว

นหนง

ของก

าร

ศกษา

เพอร

บปรญ

ญา

1. เป

นอาจ

ารยป

ระจ�า

ทม

คณวฒ

ปรญ

ญาเ

อก ห

รอ

ด�ารง

ต�าแห

นงทา

วชาก

ารไม

ต�ากว

รองศ

าสตร

าจาร

ในสา

ขาวช

านน

หร

อสาข

าวชา

สมพน

ธกน

และ

2. ม

ประส

บการ

ณใน

กา

รท�าว

จยทไ

มใช

สว

นหนง

ของก

าร

ศกษา

เพอร

บปรญ

ญา

การพ

จารณ

ากรณ

อาจา

รยเก

ษยณ

อายง

านหร

อลาอ

อกจา

กราช

การ

ดงน

1)

หลก

สตรส

ามาร

ถจาง

อาจา

รยทม

คณสม

บตตา

มเกณ

ฑมา

ตรฐา

นหลก

สตร

ซงเก

ษยณ

อายง

านหร

อลาอ

อกจา

กราช

การ

กลบเ

ขามา

ท�างา

นแบบ

เตมเ

วลา

หรอบ

างเว

ลาได

โดยใ

ชระบ

บการ

จางพ

นกงา

นมหา

วทยา

ลย ค

อมสญ

ญาจ

าง

ทใ

หคาต

อบแท

นเปน

รายเ

ดอนแ

ละมก

ารก�า

หนดภ

าระง

านไว

อยาง

ชดเจ

อา

จารย

ดงกล

าวสา

มารถ

ปฏบต

หนาท

เปนอ

าจาร

ยประ

จ�าหล

กสตร

อาจ

ารย

ทปรก

ษาว

ทยาน

พนธห

ลก อ

าจาร

ยทปร

กษาว

ทยาน

พนธร

วม อ

าจาร

ยผสอ

วท

ยานพ

นธ แ

ละอา

จารย

ผสอน

ได

2)

“อา

จารย

เกษ

ยณอา

ยงาน

” สาม

ารถป

ฏบตห

นาทอ

าจาร

ยทปร

กษา

วทยา

นพนธ

หลกไ

ดตอไ

ปจนน

กศกษ

าส�าเ

รจกา

รศกษ

า หา

กนกศ

กษาไ

ดรบ

อนมต

โครง

รางว

ทยาน

พนธก

อนกา

รเกษ

ยณอา

6. ค

ณสม

บตขอ

อาจา

รยทป

รกษา

วท

ยานพ

นธรว

(ถาม

)

1. เป

นอาจ

ารยป

ระจ�า

หร

อผทร

งคณ

วฒ

ภา

ยนอก

ทมคณ

วฒ

ปร

ญญ

าเอก

หรอ

ด�า

รงต�า

แหนง

ทาง

วช

าการ

ไมต�า

กวา

รอ

งศาส

ตราจ

ารย

ใน

สาขา

วชาน

หรอส

าขาว

ชาท

สม

พนธก

น แล

ะ2.

มปร

ะสบก

ารณ

ใน

การท

�าวจย

ไมใช

สวนห

นง

ของก

ารศก

ษา

เพ

อรบป

รญญ

1. เป

นอาจ

ารยป

ระจ�า

หร

อผทร

งคณ

วฒ

ภา

ยนอก

ทมคณ

วฒ

ปร

ญญ

าเอก

หรอ

ด�า

รงต�า

แหนง

ทาง

วช

าการ

ไมต�า

กวา

รอ

งศาส

ตราจ

ารย

ใน

สาขา

วชาน

หรอส

าขาว

ชาท

สม

พนธก

น แล

ะ2.

มปร

ะสบก

ารณ

ในกา

รท�าว

จยท

ไม

ใชสว

นหนง

ขอ

งการ

ศกษ

เพอร

บปรญ

ญา

แน

วทาง

บรหา

รเกณ

ฑมา

ตรฐา

นหลก

สตรร

ะดบอ

ดมศก

ษา

พ.ศ.

254

8 ขอ

7.6

ผเชย

วชาญ

เฉพา

ะ หม

ายถง

บคล

ากรท

มควา

มรคว

ามเช

ยวชา

ญใน

สาขา

วชาท

เป

ดสอน

เปนอ

ยางด

ซงอ

าจเป

นบคล

ากรท

ไมอย

ในสา

ยวชา

การ ห

รอเป

นผทร

งคณ

วฒ

ภายน

อกสถ

าบน

โดยไ

มตอง

พจาร

ณาด

านคณ

วฒแล

ะต�าแ

หนงท

างวช

าการ

ผเชย

วชาญ

เฉพา

ะทจะ

เปนอ

าจาร

ยทปร

กษาว

ทยาน

พนธห

ลก ต

องเป

นบคล

ากร

ประจ

�าในส

ถาบน

เทาน

น สว

นผเช

ยวชา

ญเฉ

พาะท

จะเป

นอาจ

ารยท

ปรกษ

าวท

ยานพ

นธรว

ม อา

จเปน

บคคล

ากรป

ระจ�า

ในสถ

าบนห

รอผท

รงคณ

วฒภา

ยนอก

สถาบ

นทมค

วามร

ควา

มเชย

วชาญ

และป

ระสบ

การณ

สงใน

สาขา

วชาน

นๆ เป

นท

ยอมร

บในร

ะดบห

นวยง

านหร

อระด

บกระ

ทรวง

หรอว

งการ

วชาช

พดาน

นนเท

ยบได

ไม

ต�ากว

าระด

บ 9

ขนไป

ตาม

หลกเ

กณฑ

และว

ธการ

ทส�าน

กงาน

คณะก

รรมก

ารขา

ราชก

ารพล

เรอน

และห

นวยง

านทเ

กยวข

องก�า

หนด

ใน

กรณ

หลกส

ตรปร

ญญ

าเอก

ไมมอ

าจาร

ยทปร

กษาว

ทยาน

พนธร

วม อ

าจาร

ยผส

อบวท

ยานพ

นธ ห

รออา

จารย

ผสอน

ทได

รบคณ

วฒปร

ญญ

าเอก

หรอ

ไมเป

นผด

�ารงต

�าแหน

งทาง

วชาก

ารตง

แตรอ

งศาส

ตราจ

ารยข

นไปใ

นสาข

าวชา

ทเปด

สอน

สถาบ

นอดม

ศกษ

า อา

จแตง

ตงผเ

ชยวช

าญเฉ

พาะด

านแท

นเปน

กรณ

ๆ ไป

โดยค

วามเ

หนชอ

บของ

สภาส

ถาบน

อดมศ

กษา

และต

องแจ

งคณ

ะกรร

มการ

กา

รอดม

ศกษ

าใหร

บทรา

บการ

แตงต

งนนด

วย

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 47

Page 49: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

เกณ

ฑการ

ประเม

นตร

โท

เอก

หมาย

เหต

7. ค

ณสม

บตขอ

อาจา

รยผส

อบ

วทยา

นพนธ

1. อ

าจาร

ยประ

จ�า

แล

ะผทร

งคณ

วฒ

ภา

ยนอก

สถาบ

ทมคณ

วฒ

ปร

ญญ

าเอก

หร

อเทย

บเทา

หรอ

ด�า

รงต�า

แหนง

ทาง

วช

าการ

ไมต�า

กวา

รอ

งศาส

ตราจ

ารย

ใน

สาขา

วชาน

หรอส

าขาว

ชาท

สม

พนธก

น แล

ะ2.

มปร

ะสบก

ารณ

ในกา

รท�าว

จยท

ไม

ใชสว

นหนง

ขอ

งการ

ศกษ

เพอร

บปรญ

ญา

1. อ

าจาร

ยประ

จ�า

และผ

ทรงค

ณวฒ

ภายน

อกสถ

าบน

ทม

คณวฒ

ปรญ

ญาเ

อก

หรอเ

ทยบเ

ทา ห

รอ

ด�ารง

ต�าแห

นงทา

วชาก

ารไม

ต�ากว

รองศ

าสตร

าจาร

ในสา

ขาวช

านน

หร

อสาข

าวชา

สมพน

ธกน

และ

2. ม

ประส

บการ

ใน

การท

�าวจย

ไมใช

สวนห

นง

ของก

ารศก

ษา

เพ

อรบป

รญญ

8. ก

ารตพ

มพ

เผ

ยแพร

ผลงา

ของผ

ส�าเรจ

กา

รศกษ

(เฉพา

ะแผน

ก เท

านน)

ตอ

งเปน

รายง

านสบ

เนอง

ฉบบเ

ตมใน

การ

ประช

มทาง

วชาก

าร(p

roce

edin

gs) ห

รอวา

รสาร

หรอ

สงพม

พวช

าการ

ซงอ

ยใน

รปแบ

บเอก

สาร

หรอส

ออเล

กทรอ

นกส

วารส

ารหร

อสงพ

มพ

วชาก

ารทม

กรรม

การ

ภายน

อกมา

รวม

กลนก

รอง

(pee

r re

view

) ซงอ

ยใน

รปแบ

บเอก

สาร

หรอส

ออเล

กทรอ

นกส

วทยา

นพนธ

ซงเก

ยวขอ

งกบส

งประ

ดษฐ

การจ

ดทะเ

บยนส

ทธบต

รหรอ

อนสท

ธบตร

สามา

รถทด

แทนก

ารตพ

มพใน

วารส

ารหร

อสงพ

มพทา

งวชา

การไ

ด โด

ยพจา

รณา

จากป

ทไดร

บสทธ

บตร

หรออ

นสทธ

บตร

ไมใช

ปทขอ

จด

48 คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557

Page 50: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

เกณ

ฑการ

ประเม

นตร

โท

เอก

หมาย

เหต

9. ภ

าระง

าน

อาจา

รยทป

รกษา

วท

ยานพ

นธ

แล

ะการ

คนคว

อสระ

ในระ

ดบ

บณฑ

ตศกษ

วทยา

นพ

นธ

อาจา

รย 1

คน

ตอ

นกศก

ษา

5 คน

การค

นคว

าอสร

ะอา

จารย

1 ค

น ตอ

นก

ศกษ

า 15

คน

หากเ

ปนทป

รกษ

าทง

2 ปร

ะเภท

ใหเ

ทยบ

สดสว

นนกศ

กษาท

ท�า

วทยา

นพนธ

1 ค

นเท

ยบเท

ากบน

กศกษ

าทค

นควา

อสระ

3 ค

วทยา

นพนธ

อา

จารย

1 ค

น ตอ

นก

ศกษ

า 5

คน

- ปร

ะกาศ

กระท

รวงศ

กษาธ

การ เ

รอง

เกณ

ฑมา

ตรฐา

นหลก

สตรร

ะดบบ

ณฑ

ตศกษ

พ.ศ.

254

8 ขอ

10

ก�าหน

ดวา

อาจา

รยปร

ะจ�า

1 คน

ใหเ

ปนอา

จารย

ทปรก

ษาไ

ไมเก

น 5

คน ห

ากหล

กสตร

ใดมอ

าจาร

ยประ

จ�าทม

ศกยภ

าพพร

อมทจ

ะดแล

นก

ศกษ

าไดม

ากกว

า 5

คน ใ

หอยใ

นดลย

พนจข

องสถ

าบนอ

ดมศก

ษาน

น แต

ทงน

ตอ

งไมเ

กน 1

0 คน

เพอส

นบสน

นนกว

จยทม

ศกยภ

าพสง

ทมคว

ามพร

อมทา

งดาน

ทน

วจยแ

ละเค

รองม

อวจย

รวมท

งผทด

�าเนน

โครง

การว

จยขน

าดให

ญอย

างตอ

เนอง

ใน

การผ

ลตผล

งาน

10. อ

าจาร

ทปรก

ษา

วท

ยานพ

นธแล

การค

นควา

อสระ

ใน

ระดบ

บณฑ

ศกษ

ามผล

งาน

วจ

ยอยา

งตอเ

นอง

แล

ะสม�า

เสมอ

ควรม

อยาง

นอย

1 เร

องใน

รอบ

5 ป

โดยน

บรวม

ปทปร

ะเมน

ควรม

อยาง

นอย

1 เร

องใน

รอบ

5 ป

โดยน

บรวม

ปทปร

ะเมน

เปนเ

จตนำ

รมณ

ทประ

สงคใ

หมกำ

รพฒ

นำงำ

นวจย

อยำง

สม�ำเ

สมอ

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 49

Page 51: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

เกณ

ฑการ

ประเม

นตร

โท

เอก

หมาย

เหต

11. ก

ารปร

บปรง

ลกสต

รตาม

อบระ

ยะเว

ลา

ทก�า

หนด

ตองไ

มเกน

5 ป

(จ

ะตอง

ปรบป

รงให

เสรจ

และอ

นมต/

ใหคว

ามเห

นชอบ

โดยส

ภามห

าวทย

าลย/

สถาบ

น เพ

อให

หลกส

ตรใช

งาน

ในป

ท 6

)

หม

ายเห

ต ส�า

หรบ

หลกส

ตร 5

ประก

าศใช

ในปท

7

หรอห

ลกสต

ร 6

ป ปร

ะกาศ

ใชใน

ปท 8

)

ตองไ

มเกน

5 ป

(จ

ะตอง

ปรบป

รงให

เสรจ

และอ

นมต/

ใหคว

ามเห

นชอบ

โดยส

ภามห

าวทย

าลย/

สถาบ

น เพ

อให

หลกส

ตรใช

งาน

ในป

ท 6

)

รวม

เกณ

ฑ 3

ขอ

เกณ

ฑ 1

1 ขอ

เกณ

ฑ 1

1 ขอ

เก

ณฑ

การป

ระเม

นดงก

ลาวเ

ปนไป

ตามเ

กณฑ

มาตร

ฐานห

ลกสต

ร พ.

ศ. 2

548

และก

รอบม

าตรฐ

านคณ

วฒระ

ดบอด

มศกษ

าแหง

ชาต

พ.ศ.

255

2 หา

กมกา

รปร

ะกาศ

ใชเก

ณฑ

มาตร

ฐานต

างๆ

ทเกย

วของ

ใหม

เกณ

ฑกา

รประ

เมนต

ามตว

บงชน

จะตอ

งเปน

ไปตา

มเกณ

ฑมา

ตรฐา

นใหม

ฉบบท

ประก

าศใช

ลาสด

50 คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557

Page 52: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

ตวบง

ชท 1

.1 ก

ำรบร

หำรก

ำรจด

กำรห

ลกสต

รตำม

ประก

ำศกร

ะทรว

งศกษ

ำธกำ

ร เรอ

ง เกณ

ฑมำ

ตรฐำ

นหลก

สตรร

ะดบป

รญญ

ำตร แ

ละบณ

ฑตศ

กษำ

พ.ศ.

255

8

1) ห

ลกสต

รระด

บปรญ

ญำต

เกณ

ฑการ

ประเม

นคณ

ลกษณ

ะหลก

สตร

ประเภ

ทวชา

การ

ประเภ

ทวชา

ชพ /

ปฏบต

การ

1. จ

�ำนวน

อำจำ

รย

ผร

บผดช

อบ

หลกส

ตร

- ไม

นอยก

วำ 5

คน

และ

- เป

นอำจ

ำรยผ

รบผด

ชอบห

ลกสต

รเกน

กวำ

1 หล

กสตร

ไมได

และ

- ปร

ะจ�ำห

ลกสต

รตลอ

ดระย

ะเวล

ำทจด

กำรศ

กษำต

ำมหล

กสตร

นน

2. ค

ณสม

บต

อำ

จำรย

ผรบผ

ดชอบ

หล

กสตร

- คณ

วฒระ

ดบปร

ญญ

ำโทห

รอเท

ยบเท

ำ หร

อด�ำร

งต�ำแ

หนง

ทำ

งวชำ

กำรไ

มต�ำก

วำผช

วยศำ

สตรำ

จำรย

ในส

ำขำท

ตรงห

รอ

สมพน

ธกบส

ำขำว

ชำทเ

ปดสอ

น -

มผลง

ำนทำ

งวชำ

กำรอ

ยำงน

อย 1

รำยก

ำรใน

รอบ

5 ปย

อนหล

- คณ

วฒระ

ดบปร

ญญ

ำโทห

รอเท

ยบเท

ำ หร

อด�ำร

งต�ำแ

หนงท

ำงวช

ำกำร

ไมต�ำ

กวำ

ผช

วยศำ

สตรำ

จำรย

ในส

ำขำท

ตรงห

รอสม

พนธก

บสำข

ำวชำ

ทเปด

สอน

- มผ

ลงำน

ทำงว

ชำกำ

รอยำ

งนอย

1 ร

ำยกำ

รในร

อบ 5

ปยอ

นหลง

- อำ

จำรย

ผรบผ

ดชอบ

หลกส

ตร จ

�ำนวน

2 ใน

5 ค

น ตอ

งมปร

ะสบก

ำรณ

ในดำ

นกำร

ปฏบต

กำร

3. ค

ณสม

บต

อำ

จำรย

ประจ

�ำ

หลกส

ตร

- คณ

วฒระ

ดบปร

ญญ

ำโทห

รอเท

ยบเท

ำ หร

อด�ำร

งต�ำแ

หนงท

ำงวช

ำกำร

ไมต�ำ

กวำผ

ชวยศ

ำสตร

ำจำร

ย ใน

สำขำ

ทตรง

หรอส

มพนธ

กบสำ

ขำวช

ำทเป

ดสอน

- มผ

ลงำน

ทำงว

ชำกำ

รอยำ

งนอย

1 ร

ำยกำ

รในร

อบ 5

ปยอ

นหลง

- ไม

จ�ำกด

จ�ำนว

นและ

ประจ

�ำไดม

ำกวำ

หนงห

ลกสต

4. ค

ณสม

บต

อำ

จำรย

ผสอน

•อา

จารย

ประจ�า

- คณ

วฒระ

ดบปร

ญญ

ำโทห

รอเท

ยบเท

ำ หร

อด�ำร

งต�ำแ

หนงท

ำงวช

ำกำร

ไมต�ำ

กวำผ

ชวยศ

ำสตร

ำจำร

ย ใน

สำขำ

วชำน

น หร

อสำข

ำวชำ

ทสมพ

นธกน

รอสำ

ขำวช

ำของ

รำยว

ชำทส

อน

- ห

ำกเป

นอำจ

ำรยผ

สอนก

อนเก

ณฑ

นประ

กำศใ

ช อน

โลมค

ณวฒ

ระดบ

ปรญ

ญำต

รได

•อา

จารย

พเศษ

- คณ

วฒระ

ดบปร

ญญ

ำโท

หรอค

ณวฒ

ปรญ

ญำต

รหรอ

เทยบ

เทำ

และ

- ม

ประส

บกำร

ณท�ำ

งำนท

เกยว

ของก

บวชำ

ทสอน

ไมนอ

ยกวำ

6 ป

- ทงน

มชว

โมงส

อนไม

เกนร

อยละ

50

ของร

ำยวช

ำ โด

ยมอำ

จำรย

ประจ

�ำเปน

ผรบผ

ดชอบ

รำยว

ชำนน

10. ก

ำรปร

บปรง

ลกสต

รตำม

รอบ

ะยะเ

วลำท

ก�ำหน

- ตอ

งไมเ

กน 5

ป ต

ำมรอ

บระย

ะเวล

ำของ

หลกส

ตร ห

รออย

ำงนอ

ยทกๆ

5 ป

รวม

เกณ

ฑ 5

ขอ

เกณ

ฑ 5

ขอ

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 51

Page 53: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

2) ห

ลกสต

รระด

บปรญ

ญำโ

ทและ

เอก

เกณ

ฑการ

ประเม

นหล

กสตร

ระดบ

บณฑต

ศกษา

ปรญ

ญาโ

ทปร

ญญ

าเอก

1. จ

�ำนวน

อำจำ

รย

ผร

บผดช

อบ

หลกส

ตร

- ไม

นอยก

วำ 3

คน

และ

- เป

นอำจ

ำรยผ

รบผด

ชอบห

ลกสต

รเกน

กวำ

1 หล

กสตร

ไมได

และ

- ปร

ะจ�ำห

ลกสต

รตลอ

ดระย

ะเวล

ำทจด

กำรศ

กษำต

ำมหล

กสตร

นน

2. ค

ณสม

บตอำ

จำรย

ผรบผ

ดชอบ

หล

กสตร

- คณ

วฒระ

ดบปร

ญญ

ำเอก

หรอเ

ทยบเ

ทำ ห

รอขน

ต�ำปร

ญญ

ำโทห

รอเท

ยบเท

ทมต�ำ

แหนง

รองศ

ำสตร

ำจำร

ยขนไ

ป-

มผลง

ำนทำ

งวชำ

กำรอ

ยำงน

อย 3

รำย

กำรใ

นรอบ

5 ป

ยอนห

ลง

โด

ยอยำ

งนอย

1 ร

ำยกำ

รตอง

เปนผ

ลงำน

วจย

- คณ

วฒระ

ดบปร

ญญ

ำเอก

หรอเ

ทยบเ

ทำ ห

รอขน

ต�ำปร

ญญ

ำโท

หร

อเทย

บเทำ

ทมต�ำ

แหนง

ศำสต

รำจำ

รยขน

ไป-

มผลง

ำนทำ

งวชำ

กำรอ

ยำงน

อย 3

รำย

กำรใ

นรอบ

5 ป

ยอนห

ลง

โดยอ

ยำงน

อย 1

รำย

กำรต

องเป

นผลง

ำนวจ

3. ค

ณสม

บตอำ

จำรย

ประจ

�ำหลก

สตร

- คณ

วฒขน

ต�ำปร

ญญ

ำโทห

รอเท

ยบเท

- มผ

ลงำน

ทำงว

ชำกำ

รอยำ

งนอย

3 ร

ำยกำ

รในร

อบ 5

ปยอ

นหลง

โดยอ

ยำงน

อย 1

รำย

กำรต

องเป

นผลง

ำนวจ

- คณ

วฒขน

ต�ำปร

ญญ

ำเอก

หรอเ

ทยบเ

ทำ ห

รอขน

ต�ำปร

ญญ

ำโท

หร

อเทย

บเทำ

ทมต�ำ

แหนง

รองศ

ำสตร

ำจำร

ยขนไ

ป-

มผลง

ำนทำ

งวชำ

กำรอ

ยำงน

อย 3

รำย

กำรใ

นรอบ

5 ป

ยอนห

ลง

โดยอ

ยำงน

อย 1

รำย

กำรต

องเป

นผลง

ำนวจ

4. ค

ณสม

บต

อำ

จำรย

ผสอน

•อา

จารย

ประจ�า

- ค

ณวฒ

ระดบ

ปรญ

ญำโ

ทหรอ

เทยบ

เทำ

ในสำ

ขำวช

ำนน

รอสำ

ขำวช

ำทสม

พนธก

น หร

อสำข

ำวชำ

ของร

ำยวช

ำทสอ

- ต

องมป

ระสบ

กำรณ

ดำนก

ำรสอ

นและ

มผลง

ำนทำ

งวชำ

กำร

ยำงน

อย 1

รำย

กำรใ

นรอบ

5 ป

ยอนห

ลง

•อา

จารย

ประจ�า

- ค

ณวฒ

ระดบ

ปรญ

ญำเ

อกหร

อเทย

บเทำ

หรอ

ขนต�ำ

ปรญ

ญำโ

หรอ

เทยบ

เทำท

มต�ำแ

หนงร

องศำ

สตรำ

จำรย

ในสำ

ขำวช

ำนน

รอสำ

ขำวช

ำทสม

พนธก

น หร

อสำข

ำวชำ

ของร

ำยวช

ำทสอ

- ตอง

มประ

สบกำ

รณดำ

นกำร

สอนแ

ละมผ

ลงำน

ทำงว

ชำกำ

อยำ

งนอย

1 ร

ำยกำ

รในร

อบ 5

ปยอ

นหลง

•อา

จารย

พเศษ

- ค

ณวฒ

ระดบ

ปรญ

ญำโ

ทหรอ

เทยบ

เทำใ

นสำข

ำวชำ

นน ห

รอสำ

ขำวช

ทสม

พนธก

น หร

อสำข

ำวชำ

ของร

ำยวช

ำทสอ

- มปร

ะสบก

ำรณ

ท�ำงำ

นทเก

ยวขอ

งกบว

ชำทส

อนแล

ะมผล

งำนท

ำงวช

ำกำร

ยำงน

อย 1

รำย

กำรใ

นรอบ

5 ป

ยอนห

ลง

- ทงน

มชว

โมงส

อนไม

เกนร

อยละ

50

ของร

ำยวช

ำ โด

ยมอำ

จำรย

ประจ

�ำ

เปน

ผรบผ

ดชอบ

รำยว

ชำนน

•อา

จารย

พเศษ

- ค

ณวฒ

ระดบ

ปรญ

ญำเ

อกหร

อเทย

บเทำ

หรอ

ขนต�ำ

ปรญ

ญำโ

หรอ

เทยบ

เทำ

- ม

ประส

บกำร

ณท�ำ

งำนท

เกยว

ของก

บวชำ

ทสอน

และม

ผลงำ

ทำง

วชำก

ำรอย

ำงนอ

ย 1

รำยก

ำรใน

รอบ

5 ปย

อนหล

- ทงน

มชว

โมงส

อนไม

เกนร

อยละ

50

ของร

ำยวช

ำ โด

ยม

ำจำร

ยประ

จ�ำเป

นผรบ

ผดชอ

บรำย

วชำน

52 คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557

Page 54: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

เกณ

ฑการ

ประเม

นหล

กสตร

ระดบ

บณฑต

ศกษา

ปรญ

ญาโ

ทปร

ญญ

าเอก

5. ค

ณสม

บตขอ

อำจำ

รยทป

รกษ

วทยำ

นพนธ

หลก

แล

ะอำจ

ำรยท

ปรกษ

กำรค

นควำ

อสระ

- เป

นอำจ

ำรยป

ระจ�ำ

หลกส

ตรทม

คณวฒ

ปรญ

ญำเ

อกหร

อเทย

บเทำ

หรอ

ขนต�ำ

ปรญ

ญำโ

ทหรอ

เทยบ

เทำแ

ละด�ำ

รงต�ำ

แหนง

ทำงว

ชำกำ

รไมต

�ำกวำ

รอ

งศำส

ตรำจ

ำรยใ

นสำข

ำวชำ

นน ห

รอสำ

ขำวช

ำทสม

พนธก

น แล

ะ-

มผลง

ำนทำ

งวชำ

กำรอ

ยำงน

อย 3

รำย

กำรใ

นรอบ

5 ป

ยอนห

ลง

โด

ยอยำ

งนอย

1 ร

ำยกำ

รตอง

เปนผ

ลงำน

วจย

- เป

นอำจ

ำรยป

ระจ�ำ

หลกส

ตรทม

คณวฒ

ปรญ

ญำเ

อกหร

อเทย

บเทำ

หรอข

นต�ำป

รญญ

ำโท

หรอเ

ทยบเ

ทำแล

ะด�ำร

งต�ำแ

หนงท

ำงวช

ำกำร

ไม

ต�ำกว

ำรอง

ศำสต

รำจำ

รยใน

สำขำ

วชำน

น หร

อสำข

ำวชำ

ทสมพ

นธกน

- มผ

ลงำน

ทำงว

ชำกำ

รอยำ

งนอย

3 ร

ำยกำ

รในร

อบ 5

ปยอ

นหลง

โดยอ

ยำงน

อย 1

รำย

กำรต

องเป

นผลง

ำนวจ

6. ค

ณสม

บตขอ

อำจำ

รยทป

รกษ

วทยำ

นพนธ

รวม

(ถ

ำม)

•อา

จารย

ประจ�า

- ค

ณวฒ

ระดบ

ปรญ

ญำเ

อกหร

อเทย

บเทำ

หรอ

ขนต�ำ

ปรญ

ญำโ

ท หร

อเทย

บเทำ

และด

�ำรงต

�ำแหน

งทำง

วชำก

ำรไม

ต�ำกว

ำรอง

ศำสต

รำจำ

รย

นสำข

ำวชำ

นน ห

รอสำ

ขำวช

ำทสม

พนธก

- มผล

งำนท

ำงวช

ำกำร

อยำง

นอย

3 รำ

ยกำร

ในรอ

บ 5

ปยอน

หลง

โดยอ

ยำงน

อย 1

รำย

กำรต

องเป

นผลง

ำนวจ

•ผท

รงคณ

วฒภาย

นอก

- ค

ณวฒ

ระดบ

ปรญ

ญำเ

อกหร

อเทย

บเทำ

- ม

ผลงำ

นทำง

วชำก

ำรทไ

ดรบก

ำรตพ

มพเผ

ยแพร

ในระ

ดบชำ

ต ซง

ตรงห

รอ

สมพ

นธกบ

หวขอ

วทยำ

นพนธ

หรอก

ำรคน

ควำอ

สระไ

มนอย

กวำ

10 เร

อง

- ห

ำกไม

มคณ

วฒหร

อประ

สบกำ

รณตำ

มทก�ำ

หนดจ

ะตอง

มควำ

มร

วำมเ

ชยวช

ำญแล

ะประ

สบกำ

รณสง

เปนท

ยอมร

บ ซง

ตรงห

รอสม

พนธ

บหวข

อวทย

ำนพน

ธหรอ

กำรค

นควำ

อสระ

โดยผ

ำนคว

ำมเห

นชอบ

องสภ

ำสถำ

บนแล

ะแจง

กกอ

. ทรำ

•ผท

รงคณ

วฒภาย

นอก

- ค

ณวฒ

ระดบ

ปรญ

ญาเ

อกหร

อเทย

บเทา

- ม

ผลงำ

นทำง

วชำก

ำรทไ

ดรบก

ำรตพ

มพเผ

ยแพร

ในระ

ดบนำ

นำชำ

ซงต

รงหร

อสมพ

นธกบ

หวขอ

วทยำ

นพนธ

หรอก

ำรคน

ควำอ

สระ

มนอย

กวำ

5 เร

อง

- ห

ำกไม

มคณ

วฒหร

อประ

สบกำ

รณตำ

มทก�ำ

หนดจ

ะตอง

มควำ

มร

วำมเ

ชยวช

ำญแล

ะประ

สบกำ

รณสง

เปนท

ยอมร

บ ซง

ตรง

รอสม

พนธก

บหวข

อวทย

ำนพน

ธหรอ

กำรค

นควำ

อสระ

ดยผำ

นควำ

มเหน

ชอบข

องสภ

ำสถำ

บนแล

ะแจง

กกอ

. ทรำ

7. ค

ณสม

บตขอ

อำจำ

รยผส

อบ

วทยำ

นพนธ

• อา

จารย

ผสอบ

วทยา

นพนธ

ประก

อบดว

ย อำ

จำรย

ประจ

�ำหลก

สตร

แล

ะผทร

งคณ

วฒจำ

กภำย

นอกไ

มนอย

กวำ

3 คน

ประ

ธำนผ

สอบว

ทยำน

พนธ

ตอ

งไมเ

ปนทป

รกษ

ำวทย

ำนพน

ธหลก

หรอท

ปรกษ

ำวทย

ำนพน

ธรวม

• อา

จารย

ผสอบ

วทยา

นพนธ

ประก

อบดว

ย อำ

จำรย

ประจ

�ำหลก

สตร

แล

ะผทร

งคณ

วฒจำ

กภำย

นอกไ

มนอย

กวำ

5 คน

ประ

ธำนผ

สอบ

วท

ยำนพ

นธตอ

งเปน

ผทรง

คณวฒ

จำกภ

ำยนอ

•อา

จารย

ประจ�า

หลก

สตร

- ค

ณวฒ

ระดบ

ปรญ

ญำเ

อกหร

อเทย

บเทำ

หรอ

ขนต�ำ

ปรญ

ญำโ

หรอ

เทยบ

เทำแ

ละด�ำ

รงต�ำ

แหนง

ทำงว

ชำกำ

รไมต

�ำกวำ

รองศ

ำสตร

ำจำร

ในส

ำขำว

ชำนน

หรอ

สำขำ

วชำท

สมพน

ธกน

- ม

ผลงำ

นทำง

วชำก

ำรอย

ำงนอ

ย 3

รำยก

ำรใน

รอบ

5 ปย

อนหล

โดย

อยำง

นอย

1 รำ

ยกำร

ตองเ

ปนผล

งำนว

จย

•อา

จารย

ประจ�า

หลก

สตร

- ค

ณวฒ

ระดบ

ปรญ

ญำเ

อกหร

อเทย

บเทำ

หรอ

ขนต�ำ

ปรญ

ญำโ

หรอ

เทยบ

เทำแ

ละด�ำ

รงต�ำ

แหนง

ทำงว

ชำกำ

รไมต

�ำกวำ

องศำ

สตรำ

จำรย

ในสำ

ขำวช

ำนน

หรอส

ำขำว

ชำทส

มพนธ

กน

- มผล

งำนท

ำงวช

ำกำร

อยำง

นอย

3 รำ

ยกำร

ในรอ

บ 5

ปยอน

หลง

ดยอย

ำงนอ

ย 1

รำยก

ำรตอ

งเปน

ผลงำ

นวจย

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 53

Page 55: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

เกณ

ฑการ

ประเม

นหล

กสตร

ระดบ

บณฑต

ศกษา

ปรญ

ญาโ

ทปร

ญญ

าเอก

•ผท

รงคณ

วฒภาย

นอก

- ค

ณวฒ

ระดบ

ปรญ

ญำเ

อกหร

อเทย

บเทำ

- ม

ผลงำ

นทำง

วชำก

ำรทไ

ดรบก

ำรตพ

มพเผ

ยแพร

ในระ

ดบชำ

ต ซง

ตรง

รอสม

พนธก

บหวข

อวทย

ำนพน

ธหรอ

กำรค

นควำ

อสระ

ไมนอ

ยกวำ

10

เรอง

- ห

ำกไม

มคณ

วฒหร

อประ

สบกำ

รณตำ

มทก�ำ

หนดจ

ะตอง

มควำ

มร

วำมเ

ชยวช

ำญแล

ะประ

สบกำ

รณสง

เปนท

ยอมร

บ ซง

ตรง

รอสม

พนธก

บหวข

อวทย

ำนพน

ธหรอ

กำรค

นควำ

อสระ

ดยผำ

นควำ

มเหน

ชอบข

องสภ

ำสถำ

บนแล

ะแจง

กกอ

. ทรำ

•ผท

รงคณ

วฒภาย

นอก

- ค

ณวฒ

ระดบ

ปรญ

ญาเ

อกหร

อเทย

บเทา

- ม

ผลงำ

นทำง

วชำก

ำรทไ

ดรบก

ำรตพ

มพเผ

ยแพร

ในระ

ดบนำ

นำชำ

ต ซง

ตรง

รอสม

พนธก

บหวข

อวทย

ำนพน

ธหรอ

กำรค

นควำ

อสระ

ไมนอ

ยกวำ

5 เร

อง

- หำก

ไมมค

ณวฒ

หรอป

ระสบ

กำรณ

ตำมท

ก�ำหน

ดจะต

องมค

วำมร

ควำ

มเชย

วชำญ

และป

ระสบ

กำรณ

สง เป

นทยอ

มรบ

ซงตร

หรอ

สมพน

ธกบห

วขอว

ทยำน

พนธห

รอกำ

รคนค

วำอส

ระ

โดย

ผำนค

วำมเ

หนชอ

บของ

สภำส

ถำบน

และแ

จง ก

กอ. ท

รำบ

8. ก

ำรตพ

มพเผ

ยแพร

ผลงำ

นของ

ผส�ำเ

รจ

กำรศ

กษำ

•แผ

นก1

- ต

องได

รบกำ

รยอม

รบให

ตพมพ

ในวำ

รสำร

ระดบ

ชำตห

รอนำ

นำชำ

ตทม

ณภำ

พตำม

ประก

ำศขอ

ง กก

อ.

•แบ

บ1

- ต

องได

รบกำ

รยอม

รบให

ตพมพ

ในวำ

รสำร

ระดบ

ชำตห

รอนำ

นำชำ

ตทม

ณภำ

พตำม

ประก

ำศขอ

ง กก

อ. อ

ยำงน

อย 2

เรอง

•แผ

นก2

- ต

องได

รบกำ

รยอม

รบให

ตพมพ

ในวำ

รสำร

ระดบ

ชำตห

รอนำ

นำชำ

ตทม

ณภำ

พตำม

ประก

ำศขอ

ง กก

อ. ห

รอน�ำ

เสนอ

ตอทป

ระชม

วชำก

ำร

โดย

บทคว

ำมทน

�ำเสน

อไดร

บกำร

ตพมพ

ในรำ

ยงำน

สบเน

องจำ

กำร

ประช

มทำง

วชำก

ำร (P

roce

edin

g)

•แบ

บ2

- ต

องได

รบกำ

รยอม

รบให

ตพมพ

ในวำ

รสำร

ระดบ

ชำตห

รอนำ

นำชำ

ตทม

ณภำ

พตำม

ประก

ำศขอ

ง กก

อ.

•แผ

นข

- ร

ำยงำ

นกำร

คนคว

ำหรอ

สวนห

นงขอ

งกำร

คนคว

ำอสร

ะตอง

ไดรบ

ำรเผ

ยแพร

ในลก

ษณ

ะใดล

กษณ

ะหนง

ทสบค

นได

9. ภ

ำระง

ำน

อำจำ

รยทป

รกษ

วทยำ

นพนธ

และ

กำ

รคนค

วำอส

ระใน

ระ

ดบบณ

ฑตศ

กษำ

•วท

ยานพนธ

-

อำจำ

รยคณ

วฒปร

ญญ

ำเอก

1 ค

นตอน

กศกษ

ำ 5

คน

•การค

นคว

าอสร

ะ-

อำจำ

รยคณ

วฒปร

ญญ

ำเอก

1 ค

นตอน

กศกษ

ำ 15

คน

-

หำกอ

ำจำร

ยคณ

วฒปร

ญญ

ำเอก

และม

ต�ำแห

นงทำ

งวชำ

กำร

หรอป

รญญ

ำโทแ

ละมต

�ำแหน

งทำง

วชำก

ำรระ

ดบ

รองศ

ำสตร

ำจำร

ยขนไ

ป 1

คนตอ

นกศก

ษำ

10 ค

-

หำกเ

ปนทป

รกษ

ำทง

2 ปร

ะเภท

ใหเท

ยบสด

สวนน

กศกษ

ำทท�ำ

วทยำ

นพนธ

1 ค

นเทย

บเทำ

กบนก

ศกษ

ำทคน

ควำอ

สระ

3 คน

10. ก

ำรปร

บปรง

หล

กสตร

ตำมร

อบ

ระยะ

เวลำ

ทก�ำห

นด

- ตอ

งไมเ

กน 5

ป ต

ำมรอ

บระย

ะเวล

ำของ

หลกส

ตร ห

รออย

ำงนอ

ยทกๆ

5 ป

รวม

เกณ

ฑ 1

0 ขอ

เกณ

ฑ 1

0 ขอ

54 คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557

Page 56: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

3) ห

ลกสต

รระด

บประ

กำศน

ยบตร

บณฑ

ต แล

ะประ

กำศน

ยบตร

บณฑ

ตชนส

เกณ

ฑการ

ประเม

นหล

กสตร

ระดบ

บณฑต

ศกษา

ประก

าศนย

บตรบ

ณฑต

ประก

าศนย

บตรบ

ณฑต

ชนสง

1. จ

�ำนวน

อำจำ

รย

ผร

บผดช

อบหล

กสตร

- ไม

นอยก

วำ 5

คน

และ

- เป

นอำจ

ำรยผ

รบผด

ชอบห

ลกสต

รเกน

กวำ

1 หล

กสตร

ไมได

และ

- ปร

ะจ�ำห

ลกสต

รตลอ

ดระย

ะเวล

ำทจด

กำรศ

กษำต

ำมหล

กสตร

นน

- ไม

นอยก

วำ 5

คน

และ

- เป

นอำจ

ำรยผ

รบผด

ชอบห

ลกสต

รเกน

กวำ

1 หล

กสตร

ไมได

และ

- ปร

ะจ�ำห

ลกสต

รตลอ

ดระย

ะเวล

ำทจด

กำรศ

กษำต

ำมหล

กสตร

นน

2. ค

ณสม

บตอำ

จำรย

ผร

บผดช

อบหล

กสตร

- คณ

วฒระ

ดบปร

ญญ

ำเอก

หรอเ

ทยบเ

ทำ ห

รอขน

ต�ำปร

ญญ

ำโท

หร

อเทย

บเทำ

ทมต�ำ

แหนง

รองศ

ำสตร

ำจำร

ยขนไ

ป-

มผลง

ำนทำ

งวชำ

กำรอ

ยำงน

อย 3

รำย

กำรใ

นรอบ

5 ป

ยอนห

ลง

โดยอ

ยำงน

อย 1

รำย

กำรต

องเป

นผลง

ำนวจ

- คณ

วฒระ

ดบปร

ญญ

ำเอก

หรอเ

ทยบเ

ทำ ห

รอขน

ต�ำปร

ญญ

ำโท

หร

อเทย

บเทำ

ทมต�ำ

แหนง

ศำสต

รำจำ

รยขน

ไป-

มผลง

ำนทำ

งวชำ

กำรอ

ยำงน

อย 3

รำย

กำรใ

นรอบ

5 ป

ยอนห

ลง

โด

ยอยำ

งนอย

1 ร

ำยกำ

รตอง

เปนผ

ลงำน

วจย

3. ค

ณสม

บตอำ

จำรย

ประจ

�ำหลก

สตร

- คณ

วฒขน

ต�ำปร

ญญ

ำโทห

รอเท

ยบเท

- มผ

ลงำน

ทำงว

ชำกำ

รอยำ

งนอย

3 ร

ำยกำ

รในร

อบ 5

ปยอ

นหลง

โดยอ

ยำงน

อย 1

รำย

กำรต

องเป

นผลง

ำนวจ

- คณ

วฒขน

ต�ำปร

ญญ

ำเอก

หรอเ

ทยบเ

ทำ ห

รอขน

ต�ำปร

ญญ

ำโท

หร

อเทย

บเทำ

ทมต�ำ

แหนง

รองศ

ำสตร

ำจำร

ยขนไ

ป-

มผลง

ำนทำ

งวชำ

กำรอ

ยำงน

อย 3

รำย

กำรใ

นรอบ

5 ป

ยอนห

ลง

โด

ยอยำ

งนอย

1 ร

ำยกำ

รตอง

เปนผ

ลงำน

วจย

4. ค

ณสม

บตอำ

จำรย

ผสอน

•อา

จารย

ประจ�า

- ค

ณวฒ

ระดบ

ปรญ

ญำโ

ทหรอ

เทยบ

เทำใ

นสำข

ำวชำ

นน

รอสำ

ขำวช

ำทสม

พนธก

น หร

อสำข

ำวชำ

ของร

ำยวช

ำทสอ

- ต

องมป

ระสบ

กำรณ

ดำนก

ำรสอ

นและ

มผลง

ำนทำ

งวชำ

กำรอ

ยำงน

อย

1

รำย

กำรใ

นรอบ

5 ป

ยอนห

ลง

•อา

จารย

ประจ�า

- ค

ณวฒ

ระดบ

ปรญ

ญำเ

อกหร

อเทย

บเทำ

หรอ

ขนต�ำ

ปรญ

ญำโ

หรอ

เทยบ

เทำท

มต�ำแ

หนงร

องศำ

สตรำ

จำรย

ในสำ

ขำวช

ำนน

รอสำ

ขำวช

ำทสม

พนธก

น หร

อสำข

ำวชำ

ของร

ำยวช

ำทสอ

- ตอง

มประ

สบกำ

รณดำ

นกำร

สอนแ

ละมผ

ลงำน

ทำงว

ชำกำ

รอยำ

งนอย

1 ร

ำยกำ

รในร

อบ 5

ปยอ

นหลง

•อา

จารย

พเศษ

- ค

ณวฒ

ระดบ

ปรญ

ญำโ

ทหรอ

เทยบ

เทำใ

นสำข

ำวชำ

นน

หรอ

สำขำ

วชำท

สมพน

ธกน

หรอส

ำขำว

ชำขอ

งรำย

วชำท

สอน

- ม

ประส

บกำร

ณท�ำ

งำนท

เกยว

ของก

บวชำ

ทสอน

ไมนอ

ยกวำ

6 ป

- ทงน

มชว

โมงส

อนไม

เกนร

อยละ

50

ของร

ำยวช

ำ โด

ยมอำ

จำรย

ประจ

�ำ

เปน

ผรบผ

ดชอบ

รำยว

ชำนน

•อา

จารย

พเศษ

- ค

ณวฒ

ระดบ

ปรญ

ญำเ

อกหร

อเทย

บเทำ

หรอ

ขนต�ำ

ปรญ

ญำโ

หรอ

เทยบ

เทำ

- ม

ประส

บกำร

ณท�ำ

งำนท

เกยว

ของก

บวชำ

ทสอน

ไมนอ

ยกวำ

4 ป

- ทงน

มชว

โมงส

อนไม

เกนร

อยละ

50

ของร

ำยวช

ำ โด

ยมอำ

จำรย

ประจ

�ำ

เปน

ผรบผ

ดชอบ

รำยว

ชำนน

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 55

Page 57: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

เกณ

ฑการ

ประเม

นหล

กสตร

ระดบ

บณฑต

ศกษา

ประก

าศนย

บตรบ

ณฑต

ประก

าศนย

บตรบ

ณฑต

ชนสง

10. ก

ำรปร

บปรง

ลกสต

รตำม

รอบ

ะยะเ

วลำท

ก�ำหน

- ตอ

งไมเ

กน 5

ป ต

ำมรอ

บระย

ะเวล

ำของ

หลกส

ตร ห

รออย

ำงนอ

ยทกๆ

5 ป

รวม

เกณ

ฑ 5

ขอ

เกณ

ฑ 5

ขอ

เก

ณฑ

กำรป

ระเม

นดงก

ลำวเ

ปนไป

ตำมเ

กณฑ

มำตร

ฐำนห

ลกสต

ร พ.

ศ. 2

558

และก

รอบม

ำตรฐ

ำนคณ

วฒระ

ดบอด

มศกษ

ำแหง

ชำต

พ.ศ.

255

2

ผลกา

รประ

เมนต

วบงช

ท 1.

1 ก�า

หนดไ

วเปน

“ผาน

” และ

“ไมผ

าน” ห

ากไม

ผานเ

กณฑ

ขอใด

ขอหน

ง ถอว

า หลก

สตรไ

มไดม

าตรฐ

าน แ

ละผล

เปน

“ไมผ

าน”

(ค

ะแนน

เปน

ศนย)

หลกฐ

านเอ

กสาร

ทตอง

การน

อกเห

นอจา

กเอก

สารป

ระกอ

บแตล

ะราย

ตวบง

1. เ

อกสา

รหลก

สตรฉ

บบท

สกอ.

ประ

ทบตร

ารบท

ราบ

2.

หนง

สอน�า

ท สก

อ. แ

จงรบ

ทราบ

หลกส

ตร (ถ

าม)

3.

กรณ

หลกส

ตรยง

ไมได

แจงก

ารรบ

ทราบ

ใหม

หนงส

อน�าส

ง สก

อ.หร

อหนง

สอสง

คนจา

ก สก

อ.

และร

ายงา

นการ

ประช

มสภา

ทอนม

ต / ใ

หควา

มเหน

ชอบห

ลกสต

56 คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557

Page 58: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

องคประกอบท 2 บณฑต

พนธกจทส�าคญทสดของสถาบนอดมศกษาคอ การผลตบณฑต หรอการจดกจกรรมการเรยน การสอนใหผเรยนมความรในวชาการและวชาชพ มคณลกษณะตามหลกสตรทก�าหนด บณฑตระดบอดมศกษาจะตองเปนผมความร มคณธรรมจรยธรรม มความสามารถในการเรยนรและพฒนาตนเองสามารถประยกตใชความร เพอการด�ารงชวตในสงคมไดอยางมความสขทงทางรางกายและจตใจ มความส�านก และความรบผดชอบ ในฐานะพลเมองและพลโลก มคณลกษณะตามอตลกษณของสถาบนอดมศกษา ส�านกงานคณะกรรมการ การอดมศกษาในฐานะทเปนหนวยงานในการก�ากบและสงเสรม การด�าเนนงานของสถาบนอดมศกษา ไดจดท�ามาตรฐานตางๆ ทเกยวของกบการผลตบณฑต เชน เกณฑมาตรฐานหลกสตร กรอบมาตรฐานคณวฒ ระดบอดมศกษาแหงชาต เพอมงเนนเปาหมาย การจดการศกษาทผลการเรยนรของนกศกษา ซงเปนการประกน คณภาพบณฑตทไดรบคณวฒแตละคณวฒและสอสารใหสงคม ชมชน รวมทงหนวยงานทเกยวของตางๆ ไดเชอมนถงคณภาพของบณฑตทผลตออกมาเปนไปตามทก�าหนดไวในผลลพธการเรยนรในแตละหลกสตรคณภาพบณฑตในแตละหลกสตรจะสะทอนไปทคณภาพบณฑตตามกรอบมาตรฐานคณวฒ ระดบอดมศกษาแหงชาต โดยพจารณาจากผลลพธการเรยนร การมงานท�า และคณภาพผลงานวจยของนกศกษาและผส�าเรจการศกษาระดบบณฑตศกษาในปการศกษานนๆ คณภาพบณฑตจะพจารณาไดจากตวบงช ดงตอไปน ตวบงชท 2.1 คณภาพบณฑตตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต ตวบงชท 2.2 การไดงานท�าหรอผลงานวจยของผส�าเรจการศกษา - รอยละของบณฑตปรญญาตรทไดงานท�าหรอประกอบอาชพอสระภายใน 1 ป - ผลงานของนกศกษาและผส�าเรจการศกษาในระดบปรญญาโททไดรบการตพมพหรอเผยแพร - ผลงานของนกศกษาและผส�าเรจการศกษาในระดบปรญญาเอกทไดรบการตพมพหรอเผยแพร

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 57

Page 59: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

ตวบงชท 2.1 คณภาพบณฑตตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต

ชนดของตวบงช ผลลพธ

ค�าอธบายตวบงช กรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต (Thai Qualifications Framework for Higher Education: TQF) ไดมการก�าหนดคณลกษณะบณฑตทพงประสงคตามทหลกสตรก�าหนดไวใน มคอ.2 ซงครอบคลมผลการเรยนรอยางนอย 5 ดาน คอ 1) ดานคณธรรมจรยธรรม 2) ดานความร 3) ดานทกษะ ทางปญญา 4) ดานทกษะความสมพนธระหวางบคคลและความรบผดชอบและ 5) ดานทกษะการวเคราะห เชงตวเลข การสอสารและการใชเทคโนโลยสารสนเทศ ตวบงชนจะเปนการประเมนคณภาพบณฑต ในมมมอง ของผใชบณฑต

เกณฑการประเมน ใชคาเฉลยของคะแนนประเมนบณฑต (คะแนนเตม 5)

สตรการค�านวณ

คะแนนทได = ผลรวมของคาคะแนนทไดจากการประเมนบณฑต

จ�านวนบณฑตทไดรบการประเมนทงหมด

ขอมลประกอบ จ�านวนบณฑตทรบการประเมนจากผใชบณฑตจะตองไมนอยกวารอยละ 20 ของจ�านวนบณฑต ทส�าเรจการศกษา

หมายเหต : - ในกรณหลกสตรปรบปรงทยงไมครบรอบ สถำบนอดมศกษำตองประเมนตวบงช 2.1 ดวย แมวำ หลกสตรนนจะยงไมครบรอบกำรปรบปรงกตำม โดยน�ำผลกำรด�ำเนนงำนของหลกสตรในรอบ ทผำนมำใชประกอบกำรประเมน - กรณบณฑตทมอำชพอสระ ไมตองเอำมำนบในกำรประเมนควำมพงพอใจของผใชบณฑต - ในกรณบณฑตหลกสตรนำนำชำต เปนนกศกษำตำงชำตประมำณ 90% กำรประเมนบณฑต อำจไมถงรอยละ 20 เนองจำกเดนทำงกลบประเทศไปแลว สำมำรถอนโลมใหใชบณฑตท เปนนกศกษำชำวไทยเปนฐำนในกำรคด เชน มนกศกษำตำงชำต 90 คน มนกศกษำไทย 10 คน ใหประเมนโดยคดจำกนกศกษำไทยจ�ำนวน 10 คนเปนฐำนท 100 %

58 คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557

Page 60: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

ตวบงชท 2.2 (ปรญญาตร) รอยละของบณฑตปรญญาตรทไดงานท�าหรอประกอบอาชพอสระ ภายใน 1 ป

ชนดของตวบงช ผลลพธ

ค�าอธบายตวบงช บณฑตปรญญาตรทส�าเรจศกษาในหลกสตรภาคปกต ภาคพเศษ และภาคนอกเวลาในสาขานนๆ ทไดงานท�าหรอมกจการของตนเองทมรายไดประจ�าภายในระยะเวลา 1 ปนบจากวนทส�าเรจการศกษา เมอเทยบกบบณฑตทส�าเรจการศกษาในปการศกษานน การนบการมงานท�านบกรณการท�างานสจรตทกประเภท ทสามารถสรางรายไดเขามาเปนประจ�าเพอเลยงชพตนเองได การค�านวณรอยละของผมงานท�าของ ผส�าเรจการศกษาทลงทะเบยนเรยนในภาคพเศษหรอภาคนอกเวลาใหค�านวณเฉพาะผทเปลยนงานใหม หลงส�าเรจการศกษาเทานน

เกณฑการประเมน โดยการแปลงคารอยละของบณฑตปรญญาตรทไดงานท�าหรอประกอบอาชพอสระภายใน 1 ป เปนคะแนนระหวาง 0-5 ก�าหนดใหเปนคะแนนเตม 5 = รอยละ 100

สตรการค�านวณ1. ค�านวณคารอยละของบณฑตปรญญาตรทไดงานท�าหรอประกอบอาชพอสระภายใน 1 ป ตามสตร

จ�านวนบณฑตปรญญาตรทไดงานท�าหรอประกอบอาชพอสระภายใน 1 ป x 100

จ�านวนบณฑตทตอบแบบส�ารวจทงหมด

การค�านวณคารอยละนไมน�าบณฑตทศกษาตอ เกณฑทหาร อปสมบท และบณฑตทมงานท�าแลวแตไมไดเปลยนงานมาพจารณา

2. แปลงคารอยละทค�านวณไดในขอ 1 เทยบกบคะแนนเตม 5

คะแนนทได =

คารอยละของบณฑตปรญญาตรทไดงานท�าหรอประกอบอาชพอสระภายใน 1 ป x 5

100

หมายเหต : - จ�านวนบณฑตทตอบแบบส�ารวจจะตองไมนอยกวารอยละ 70 ของจ�านวนบณฑตทส�าเรจการศกษา - กรณหลกสตรใหม ไมตองประเมนตวบงชท 2.1 และ 2.2 เนองจำกไมมผส�ำเรจกำรศกษำ ส�ำหรบหลกสตร ปรบปรงทมนกศกษำเรยนอย ตองประเมนตวบงชท 2.1 และ 2.2 ดวย เนองจำกมผส�ำเรจกำรศกษำแลว

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 59

Page 61: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

ตวบงชท 2.2 (ปรญญาโท) ผลงานของนกศกษาและผส�าเรจการศกษาในระดบปรญญาโททไดรบ การตพมพหรอเผยแพร

ชนดของตวบงช ผลลพธ

ค�าอธบายตวบงช การศกษาในระดบปรญญาโทจะตองมการคนควาคดอยางเปนระบบวจย เพอหาค�าตอบทมความนาเชอถอ ผส�าเรจการศกษาจะตองประมวลความรเพอจดท�าผลงานทแสดงถงความสามารถในการใชความรอยางเปน ระบบและสามารถน�าเผยแพรใหเปนประโยชนตอสาธารณะ ตวบงชนจะเปนการประเมนคณภาพของผลงาน ของผส�าเรจการศกษาในระดบปรญญาโท

เกณฑการประเมน โดยการแปลงคารอยละของผลรวมถวงน�าหนกของผลงานทตพมพเผยแพรตอผส�าเรจการศกษาเปนคะแนนระหวาง 0-5 ก�าหนดใหเปนคะแนนเตม 5 = รอยละ 40 ขนไป

สตรการค�านวณ1. ค�านวณคารอยละของผลรวมถวงน�าหนกของผลงานทตพมพเผยแพรตอผส�าเรจการศกษา ตามสตร

ผลรวมถวงน�าหนกของผลงานทตพมพหรอเผยแพรของนกศกษาและผส�าเรจการศกษาระดบปรญญาโท x 100 จ�านวนผส�าเรจการศกษาระดบปรญญาโททงหมด

2. แปลงคารอยละทค�านวณไดในขอ 1 เทยบกบคะแนนเตม 5

คะแนนทได =

รอยละของผลรวมถวงน�าหนกของผลงานทตพมพหรอเผยแพรตอผส�าเรจการศกษา x 5

40

หมายเหต : - กำรนบกำรตพมพเผยแพรผลงำนของนกศกษำและผส�ำเรจกำรศกษำ นบ ณ วนทไดรบกำรตพมพ ผลงำนในวำรสำรระดบชำตหรอนำนำชำตมไดนบจำกวนทไดรบกำรตอบรบ (Accepted)

60 คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557

Page 62: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

ก�าหนดระดบคณภาพผลงานทางวชาการ ดงน

คาน�าหนก ระดบคณภาพ

0.10 • บทความฉบบสมบรณทตพมพในลกษณะใดลกษณะหนง

0.20 • บทความฉบบสมบรณทตพมพในรายงานสบเนองจากการประชมวชาการระดบชาต

0.40 • บทความฉบบสมบรณทตพมพในรายงานสบเนองจากการประชมวชาการระดบนานาชาต หรอในวารสารทางวชาการระดบชาตทไมอยในฐานขอมล ตามประกาศ ก.พ.อ. หรอระเบยบ คณะกรรมการการอดมศกษาวาดวย หลกเกณฑการพจารณาวารสารทางวชาการส�าหรบการเผยแพร ผลงานทางวชาการ พ.ศ. 2556 แตสถาบนน�าเสนอสภาสถาบนอนมตและจดท�าเปนประกาศใหทราบ เปนการทวไป และแจงให ก.พ.อ./กกอ. ทราบภายใน 30 วน นบแตวนทออกประกาศ• ผลงานทไดรบการจดอนสทธบตร

0.60 • บทความทตพมพในวารสารวชาการทปรากฏในฐานขอมล TCI กลมท 2

0.80 • บทความทตพมพในวารสารวชาการระดบนานาชาตทไมอยในฐานขอมล ตามประกาศ ก.พ.อ. หรอ ระเบยบคณะกรรมการการอดมศกษาวาดวย หลกเกณฑการพจารณาวารสารทางวชาการส�าหรบ การเผยแพรผลงานทางวชาการ พ.ศ. 2556 แตสถาบนน�าเสนอสภาสถาบนอนมตและจดท�าเปนประกาศ ใหทราบเปนการทวไป และแจงให ก.พ.อ./กกอ. ทราบภายใน 30 วน นบแตวนทออกประกาศ (ซงไมอยใน Beall’s list) หรอตพมพในวารสารวชาการทปรากฏในฐานขอมล TCI กลมท 1

1.00 • บทความทตพมพในวารสารวชาการระดบนานาชาตทปรากฏในฐานขอมลระดบนานาชาตตามประกาศ ก.พ.อ. หรอระเบยบคณะกรรมการการอดมศกษาวาดวย หลกเกณฑการพจารณาวารสารทางวชาการ ส�าหรบการเผยแพรผลงานทางวชาการ พ.ศ. 2556 • ผลงานทไดรบการจดสทธบตร

การสงบทความเพอพจารณาคดเลอกใหน�าเสนอในการประชมวชาการตองสงเปนฉบบสมบรณ (Full Paper) และเมอไดรบการตอบรบและตพมพแลว การตพมพตองตพมพเปนฉบบสมบรณซงสามารถอยในรปแบบเอกสาร หรอสออเลกทรอนกสได

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 61

Page 63: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

ก�าหนดระดบคณภาพงานสรางสรรค ดงน

คาน�าหนก ระดบคณภาพ

0.20 งานสรางสรรคทมการเผยแพรสสาธารณะในลกษณะใดลกษณะหนง หรอผานสออเลกทรอนกส Online

0.40 งานสรางสรรคทไดรบการเผยแพรในระดบสถาบน

0.60 งานสรางสรรคทไดรบการเผยแพรในระดบชาต

0.80 งานสรางสรรคทไดรบการเผยแพรในระดบความรวมมอระหวางประเทศ

1.00 งานสรางสรรคทไดรบการเผยแพรในระดบภมภาคอาเซยน/นานาชาต

ผลงานสรางสรรคทกชนตองผานการพจารณาจากคณะกรรมการทมองคประกอบไมนอยกวา 3 คน โดยมบคคลภายนอกสถาบนรวมพจารณาดวย

หมายเหต 1. ผลงานวจยทมชอนกศกษาและอาจารยรวมกนและนบในตวบงชนแลว สามารถน�าไปนบในตวบงช ผลงานทางวชาการของอาจารย 2. ผลงานของนกศกษาและผส�าเรจการศกษาใหนบผลงานทกชนทมการตพมพเผยแพรในป การประเมนนนๆ 3. ในกรณทไมมผส�าเรจการศกษาไมพจารณาตวบงชน

62 คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557

Page 64: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

ตวบงชท 2.2 (ปรญญาเอก) ผลงานของนกศกษาและผส�าเรจการศกษาในระดบปรญญาเอก ทไดรบการตพมพหรอเผยแพร

ชนดของตวบงช ผลลพธ

ค�าอธบายตวบงช การศกษาในระดบปรญญาเอกเปนการศกษาในระดบสงจะตองมการคนควา คดอยางเปนระบบ วจยเพอหาประเดนความรใหมทมความนาเชอถอ เปนประโยชน ผส�าเรจการศกษาจะตองประมวลความร เพอ จดท�าผลงานทแสดงถงความสามารถในการใชความรอยางเปนระบบและสามารถน�าเผยแพรใหเปนประโยชนตอสาธารณะ ตวบงชนจะเปนการประเมนคณภาพของผลงานของผส�าเรจการศกษาในระดบปรญญาเอก

เกณฑการประเมน โดยการแปลงคารอยละของผลรวมถวงน�าหนกของผลงานทตพมพเผยแพรตอผส�าเรจการศกษาเปนคะแนนระหวาง 0-5 ก�าหนดใหเปนคะแนนเตม 5 = รอยละ 80 ขนไป

สตรการค�านวณ1. ค�านวณคารอยละของผลรวมถวงน�าหนกของผลงานทตพมพเผยแพรตอผส�าเรจการศกษาตามสตร

ผลรวมถวงน�าหนกของผลงานทตพมพหรอเผยแพรของนกศกษาและผส�าเรจการศกษาระดบปรญญาเอก x 100

จ�านวนผส�าเรจการศกษาระดบปรญญาเอกทงหมด

2. แปลงคารอยละทค�านวณไดในขอ 1 เทยบกบคะแนนเตม 5

คะแนนทได =

รอยละของผลรวมถวงน�าหนกของผลงานทตพมพหรอเผยแพรตอผส�าเรจการศกษา x 5

80

หมายเหต : - กำรนบกำรตพมพเผยแพรผลงำนของนกศกษำและผส�ำเรจกำรศกษำ นบ ณ วนทไดรบกำรตพมพ ผลงำนในวำรสำรระดบชำตหรอนำนำชำตมไดนบจำกวนทไดรบกำรตอบรบ (Accepted)

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 63

Page 65: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

ก�าหนดระดบคณภาพผลงานทางวชาการ ดงน

คาน�าหนก ระดบคณภาพ

0.20 • บทความฉบบสมบรณทตพมพในรายงานสบเนองจากการประชมวชาการระดบชาต

0.40 • บทความฉบบสมบรณทตพมพในรายงานสบเนองจากการประชมวชาการระดบนานาชาต หรอ ในวารสารทางวชาการระดบชาตทไมอยในฐานขอมลตามประกาศ ก.พ.อ. หรอระเบยบคณะกรรมการ การอดมศกษาวาดวย หลกเกณฑการพจารณา วารสารทางวชาการส�าหรบการเผยแพรผลงาน ทางวชาการ พ.ศ. 2556 แตสถาบนน�าเสนอสภาสถาบนอนมตและจดท�าเปนประกาศใหทราบเปนการ ทวไป และแจงให ก.พ.อ./กกอ. ทราบภายใน 30 วน นบแตวนทออกประกาศ• ผลงานทไดรบการจดอนสทธบตร

0.60 • บทความทตพมพในวารสารวชาการทปรากฏในฐานขอมล TCI กลมท 2

0.80 • บทความทตพมพในวารสารวชาการระดบนานาชาตทไมอยในฐานขอมล ตามประกาศ ก.พ.อ. หรอ ระเบยบคณะกรรมการการอดมศกษาวาดวย หลกเกณฑการพจารณาวารสารทางวชาการส�าหรบ การเผยแพรผลงานทางวชาการ พ.ศ. 2556 แตสถาบนน�าเสนอสภาสถาบนอนมตและจดท�าเปน ประกาศใหทราบเปนการทวไป และแจงให ก.พ.อ./กกอ. ทราบภายใน 30 วน นบแตวนทออกประกาศ (ซงไมอยใน Beall’s list) หรอตพมพในวารสารวชาการทปรากฏในฐานขอมล TCI กลมท 1

1.00 • บทความทตพมพในวารสารวชาการระดบนานาชาตทปรากฏในฐานขอมลระดบนานาชาต ตามประกาศ ก.พ.อ. หรอระเบยบคณะกรรมการการอดมศกษาวาดวย หลกเกณฑการพจารณาวารสาร ทางวชาการส�าหรบการเผยแพรผลงานทางวชาการ พ.ศ. 2556 • ผลงานทไดรบการจดสทธบตร

การสงบทความเพอพจารณาคดเลอกใหน�าเสนอในการประชมวชาการตองสงเปนฉบบสมบรณ (Full Paper) และเมอไดรบการตอบรบและตพมพแลว การตพมพตองตพมพเปนฉบบสมบรณซงสามารถอยในรปแบบเอกสาร หรอสออเลกทรอนกสได

64 คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557

Page 66: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

ก�าหนดระดบคณภาพงานสรางสรรค ดงน

คาน�าหนก ระดบคณภาพ

0.20 งานสรางสรรคทมการเผยแพรสสาธารณะในลกษณะใดลกษณะหนง หรอผานสออเลกทรอนกส Online

0.40 งานสรางสรรคทไดรบการเผยแพรในระดบสถาบน

0.60 งานสรางสรรคทไดรบการเผยแพรในระดบชาต

0.80 งานสรางสรรคทไดรบการเผยแพรในระดบความรวมมอระหวางประเทศ

1.00 งานสรางสรรคทไดรบการเผยแพรในระดบภมภาคอาเซยน/นานาชาต

ผลงานสรางสรรคทกชนตองผานการพจารณาจากคณะกรรมการทมองคประกอบไมนอยกวา 3 คน โดยมบคคลภายนอกสถาบนรวมพจารณาดวย

หมายเหต : 1. ผลงานวจยทมชอนกศกษาและอาจารยรวมกนและนบในตวบงชนแลว สามารถน�าไปนบในตวบงช ผลงานทางวชาการของอาจารย 2. ผลงานของนกศกษาและผส�าเรจการศกษาใหนบผลงานทกชนทมการตพมพเผยแพรในปการประเมนนนๆ 3. ในกรณทไมมผส�าเรจการศกษาไมพจารณาตวบงชน

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 65

Page 67: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

องคประกอบท 3 นกศกษา

ความส�าเรจของการจดการศกษาขนอยกบปจจยส�าคญปจจยหนง คอ นกศกษา ระบบประกนคณภาพนกศกษา ตองใหความส�าคญกบการรบหรอคดเลอกนกศกษาเขาศกษาในหลกสตร ซงตองเปนระบบทสามารถคดเลอกนกศกษาทมคณสมบตและความพรอมในการเรยนในหลกสตรจนส�าเรจการศกษา และการสงเสรมพฒนานกศกษาใหมความพรอมทางการเรยน และมกจกรรมการพฒนาในรปแบบตางๆ เพอใหนกศกษามความรความสามารถตามหลกสตร มทกษะการเรยนรในศตวรรษท 21 และส�าหรบหลกสตรระดบบณฑตศกษามทกษะการวจยทสามารถสรางองคความรได ทกษะทจ�าเปนส�าหรบการเรยนรในศตวรรษท 21 ประกอบดวย 4 กลมหลก ไดแก (1) กลมวชาหลก (core subjects) (2) กลมทกษะชวตและอาชพ (life and career skills) (3) กลมทกษะการเรยนรและนวตกรรม (learning and innovation skills) และ (4) กลมทกษะสารสนเทศ สอและเทคโนโลย (information, media and technology skills) ทกษะส�าคญทคนสวนใหญใหความส�าคญมาก คอ 1. กลมทกษะการเรยนรและนวตกรรม ไดแก (1) การคดเชงวพากษและการแกปญหา (critical thinking and problem solving) (2) นวตกรรมและการสรางสรรค (innovation and creativity) (3) การสอสารและความรวมมอกน (communication and collaboration) 2. กลมทกษะสารสนเทศ สอและเทคโนโลย (information, media and technology skills) ประกอบดวย การรสารสนเทศ (information literacy) การรสอ (media literacy) และการร ICT (ICT literacy) 3. กลมทกษะชวตและอาชพ (life and career skills) ประกอบดวยความสามารถในการปรบตว และ ยดหยน (adaptability and flexibility) ความคดรเรมและการเรยนรไดดวยตนเอง (initiative and self-direction) ปฏสมพนธทางสงคมและขามวฒนธรรม (social and cross-cultural interaction) ความรบผดชอบ และความสามารถผลตผลงาน (accountability and productivity) ความเปนผน�าและรบผดชอบตอสงคม (leadership and social responsibility)

การประกนคณภาพหลกสตรในองคประกอบดานนกศกษา เรมด�าเนนการตงแตระบบการรบนกศกษา การสงเสรม และพฒนานกศกษา และผลลพธทเกดขนกบนกศกษาภายใตการด�าเนนการดงกลาวใหพจารณาจากตวบงชดงตอไปน ตวบงชท 3.1 การรบนกศกษา ตวบงชท 3.2 การสงเสรมและพฒนานกศกษา ตวบงชท 3.3 ผลทเกดกบนกศกษา

66 คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557

Page 68: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

ตวบงชท 3.1 การรบนกศกษา

ชนดของตวบงช กระบวนการ

ค�าอธบายตวบงช คณสมบตของนกศกษาทรบเขาศกษาในหลกสตรเปนปจจยพนฐานของความส�าเรจ แตละหลกสตรจะมแนวคดปรชญาในการออกแบบหลกสตร ซงจ�าเปนตองมการก�าหนดคณสมบตของนกศกษาทสอดคลองกบลกษณะธรรมชาตของหลกสตร การก�าหนดเกณฑทใชในการคดเลอกตองมความโปรงใส ชดเจน และสอดคลองกบคณสมบตของนกศกษาทก�าหนดในหลกสตร มเครองมอทใชในการคดเลอกขอมล หรอ วธการคดนกศกษาใหไดนกศกษาทมความพรอมทางปญญา สขภาพกายและจต ความมงมนทจะเรยน และมเวลาเรยนเพยงพอ เพอใหสามารถส�าเรจการศกษาไดตามระยะเวลาทหลกสตรก�าหนด ในการรายงานการด�าเนนงานตามตวบงชน ใหอธบายกระบวนการหรอแสดงผลการด�าเนนงาน อยางนอยใหครอบคลมประเดนตอไปน - การรบนกศกษา - การเตรยมความพรอมกอนเขาศกษา ในการประเมนเพอใหทราบวาอยในระดบคะแนนใด ใหพจารณาในภาพรวมของผลการด�าเนนงาน ทงหมด ทท�าใหไดนกศกษาทมความพรอมทจะเรยนในหลกสตร

เกณฑการประเมน

0 1 2 3 4 5

• ไมมระบบ• ไมมกลไก• ไมมแนวคด ในการก�ากบ ตดตามและ ปรบปรง• ไมมขอมล หลกฐาน

• มระบบ มกลไก• ไมมการน�า ระบบกลไก ไปสการ ปฏบต/ ด�าเนนงาน

• มระบบ มกลไก• มการน�า ระบบกลไก ไปสการ ปฏบต/ ด�าเนนงาน• มการประเมน กระบวนการ• ไมมการ ปรบปรง/ พฒนา กระบวนการ

• มระบบ มกลไก• มการน�า ระบบกลไก ไปสการ ปฏบต/ ด�าเนนงาน • มการประเมน กระบวนการ• มการ ปรบปรง/ พฒนา กระบวนการ จากผลการ ประเมน

• มระบบ มกลไก• มการน�าระบบ กลไกไปส การปฏบต/ ด�าเนนงาน• มการประเมน กระบวนการ• มการปรบปรง/ พฒนา กระบวนการ จากผล การประเมน• มผลจากการ ปรบปรงเหน ชดเจนเปน รปธรรม

• มระบบ มกลไก• มการน�าระบบ กลไกไปส การปฏบต/ด�าเนนงาน• มการประเมนกระบวนการ• มการปรบปรง/พฒนา กระบวนการจากผล การประเมน• มผลจากการปรบปรง เหนชดเจนเปนรปธรรม• มแนวทางปฏบตทดโดยม หลกฐานเชงประจกษ ยนยนและกรรมการผตรวจ ประเมน สามารถใหเหตผล อธบาย การเปนแนวปฏบต ทดไดชดเจน

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 67

Page 69: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

ตวบงชท 3.2 การสงเสรมและพฒนานกศกษา

ชนดของตวบงช กระบวนการ

ค�าอธบายตวบงช ในชวงปแรกของการศกษา ตองมกลไกในการพฒนาความรพนฐานหรอการเตรยมความพรอมทางการเรยนแกนกศกษา เพอใหมความสามารถในการเรยนรระดบอดมศกษาไดอยางมความสข อตราการลาออก กลางคนนอย ในระหวางการศกษามการจดกจกรรมการพฒนาความรความสามารถในรปแบบตางๆ ทงกจกรรมในหองเรยนและนอกหองเรยน มกจกรรมเสรมสรางความเปนพลเมองดทมจตส�านกสาธารณะ มการวางระบบการดแลใหค�าปรกษาจากอาจารยทปรกษาวชาการ (ระดบปรญญาตร โท เอก) ระบบการปองกนหรอการบรหารจดการความเสยงของนกศกษา เพอใหสามารถส�าเรจการศกษาไดตามระยะเวลาทหลกสตรก�าหนด รวมทงการสงเสรมการเผยแพรผลงานวชาการของนกศกษา การสรางโอกาสการเรยนร ทสงเสรมการพฒนาศกยภาพนกศกษาและทกษะการเรยนรในศตวรรษท 21 ใหไดมาตรฐานสากล ในการรายงานการด�าเนนงานตามตวบงชน ใหอธบายกระบวนการหรอแสดงผลการด�าเนนงาน อยางนอยใหครอบคลมประเดนตอไปน - การควบคมการดแลการใหค�าปรกษาวชาการและแนะแนวแกนกศกษาปรญญาตร - การควบคมดแลการใหค�าปรกษาวทยานพนธแกบณฑตศกษา - การพฒนาศกยภาพนกศกษาและการเสรมสรางทกษะการเรยนรในศตวรรษท 21 ในการประเมนเพอใหทราบวาอยในระดบคะแนนใด ใหพจารณาในภาพรวมของผลการ ด�าเนนงาน ทงหมด ทท�าใหไดนกศกษาเรยนอยางมความสขและมทกษะทจ�าเปนตอการประกอบอาชพในอนาคต

เกณฑการประเมน

0 1 2 3 4 5

• ไมมระบบ• ไมมกลไก• ไมมแนวคด ในการก�ากบ ตดตามและ ปรบปรง• ไมมขอมล หลกฐาน

• มระบบ มกลไก• ไมมการน�า ระบบกลไก ไปสการ ปฏบต/ ด�าเนนงาน

• มระบบ มกลไก• มการน�า ระบบกลไก ไปสการ ปฏบต/ ด�าเนนงาน• มการประเมน กระบวนการ• ไมมการ ปรบปรง/ พฒนา กระบวนการ

• มระบบ มกลไก• มการน�า ระบบกลไก ไปสการ ปฏบต/ ด�าเนนงาน • มการประเมน กระบวนการ• มการ ปรบปรง/ พฒนา กระบวนการ จากผลการ ประเมน

• มระบบ มกลไก• มการน�าระบบ กลไกไปส การปฏบต/ ด�าเนนงาน• มการประเมน กระบวนการ• มการปรบปรง/ พฒนา กระบวนการ จากผล การประเมน• มผลจากการ ปรบปรงเหน ชดเจนเปน รปธรรม

• มระบบ มกลไก• มการน�าระบบ กลไกไปส การปฏบต/ด�าเนนงาน• มการประเมนกระบวนการ• มการปรบปรง/พฒนา กระบวนการจากผล การประเมน• มผลจากการปรบปรง เหนชดเจนเปนรปธรรม• มแนวทางปฏบตทดโดยม หลกฐานเชงประจกษ ยนยนและกรรมการผตรวจ ประเมน สามารถใหเหตผล อธบาย การเปนแนวปฏบต ทดไดชดเจน

68 คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557

Page 70: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

ตวบงชท 3.3 ผลทเกดกบนกศกษา

ชนดของตวบงช ผลลพธ

ค�าอธบายตวบงช ผลการประกนคณภาพควรท�าใหนกศกษามความพรอมทางการเรยนมอตราการคงอยของนกศกษาในหลกสตรสง อตราการส�าเรจการศกษาตามหลกสตรสง นกศกษามความพงพอใจตอหลกสตร และผล การจดการขอรองเรยนของนกศกษา ในการรายงานการด�าเนนงานตามตวบงชน ใหอธบายกระบวนการหรอแสดงผลการด�าเนนงาน ในประเดนตอไปน - การคงอย - การส�าเรจการศกษา - ความพงพอใจและผลการจดการขอรองเรยนของนกศกษา

หมายเหต : - กำรประเมนควำมพงพอใจของนกศกษำ เปนกำรประเมนควำมพงพอใจของนกศกษำตอกระบวน ทด�ำเนนกำรใหกบนกศกษำตำมกจกรรมในตวบงช 3.1 และ 3.2 - อตรำกำรคงอยของนกศกษำ คดจำกจ�ำนวนนกศกษำทเขำในแตละรน ลบดวยจ�ำนวนนกศกษำทออก ทกกรณนบถงสนปกำรศกษำทประเมน ยกเวน กำรเสยชวต กำรยำยสถำนทท�ำงำนของนกศกษำ ในระดบบณฑตศกษำ คดเปนรอยละของจ�ำนวนทรบเขำในแตละรนทมบณฑตส�ำเรจกำรศกษำแลว - กำรคดรอยละของจ�ำนวนนกศกษำทยงคงอยของแตละรน

ตวอยำงกำรค�ำนวนหลกสตร 4 ป

ปการศกษาจ�านวนรบเขา

1

จ�านวนส�าเรจการศกษาตามหลกสตร 2 จ�านวนทลาออกและคดชอออกสะสมจนถงสนปการศกษา 2558 32556 2557 2558

2553 X

2554 X

2555 X

อตราการส�าเรจการศกษา = x 100

อตราการคงอย = - x 100

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 69

Page 71: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

เกณฑการประเมน

0 1 2 3 4 5

• ไมมการ รายงาน ผลการ ด�าเนนงาน

• มการ รายงาน ผลการ ด�าเนนงาน ในบางเรอง

• มการ รายงานผล การด�าเนนงาน ครบทกเรอง ตามค�า อธบาย ในตวบงช

• มการรายงาน ผลการ ด�าเนนงาน ครบทกเรอง ตาม ค�าอธบาย ในตวบงช• มแนวโนม ผลการ ด�าเนนงาน ทดขน ในบางเรอง

• มการรายงาน ผลการด�าเนนงาน ครบทกเรองตาม ค�าอธบาย ในตวบงช• มแนวโนมการ ด�าเนนงานทดขน ในทกเรอง

• มการรายงานผลการ ด�าเนนงานครบทกเรองตาม ค�าอธบายในตวบงช • มแนวโนมผลการด�าเนนงาน ทดขนในทกเรอง• มผลการด�าเนนงานทโดดเดน เทยบเคยงกบหลกสตรนนใน สถาบนกลมเดยวกนโดยม หลกฐานเชงประจกษยนยน และกรรมการผตรวจประเมน สามารถใหเหตผลอธบายวา เปนผลการด�าเนนงานท โดดเดนอยางแทจรง

70 คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557

Page 72: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

องคประกอบท 4 อาจารย

อาจารยเปนปจจยปอนทส�าคญของการผลตบณฑต ผเกยวของตองมการออกแบบระบบ ประกน การบรหารและพฒนาอาจารย เพอใหไดอาจารยทมคณภาพเหมาะสม มคณสมบตสอดคลองกบสภาพบรบท ปรชญา วสยทศนของสถาบน และของหลกสตร และมการสงเสรมใหอาจารยมความรกในองคกร และการปฏบตงานตามวชาชพ ผบรหารตองมการก�าหนดนโยบาย แผนระยะยาว และกจกรรม การด�าเนนงาน ตลอดจนการก�ากบดแลและการพฒนาคณภาพอาจารย การวางระบบประกนคณภาพอาจารย เปนการ ด�าเนนงานเพอใหไดอาจารยทมคณสมบตทงเชงปรมาณและเชงคณภาพทเปนไปตามเกณฑมาตรฐาน หลกสตรทก�าหนดโดยส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา และมพฒนาการเพมยงขนดวยการวางแผนและการลงทนงบประมาณและทรพยากร เพอใหอตราก�าลงอาจารยมจ�านวนเหมาะสมกบจ�านวนนกศกษา ทรบเขาในหลกสตร มจ�านวนอาจารยทมความร ความเชยวชาญทางสาขาวชาของหลกสตร และม ประสบการณทเหมาะสมกบการผลตบณฑต อนสะทอนจากวฒการศกษา ต�าแหนงทางวชาการ และความกาวหนาในการผลตผลงานทางวชาการอยางตอเนอง องคประกอบดานอาจารย เรมด�าเนนการตงแตการบรหารและพฒนาอาจารย คณภาพอาจารย และผลลพธทเกดกบอาจารย ใหพจารณาจากตวบงช ดงตอไปน ตวบงชท 4.1 การบรหารและพฒนาอาจารย ตวบงชท 4.2 คณภาพอาจารย ตวบงชท 4.3 ผลทเกดกบอาจารย

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 71

Page 73: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

ตวบงชท 4.1 การบรหารและพฒนาอาจารย

ชนดของตวบงช กระบวนการ

ค�าอธบายตวบงช การบรหารและพฒนาอาจารย เรมตนตงแตระบบการรบอาจารยใหม ตองก�าหนดเกณฑคณสมบตอาจารยทสอดคลองกบสภาพบรบท ปรชญา วสยทศนของสถาบน และของหลกสตร มกลไกการคดเลอกอาจารยทเหมาะสม โปรงใส นอกจากนตองมระบบการบรหารอาจารย โดยการก�าหนดนโยบาย แผนระยะยาว เพอใหไดอาจารยทมคณสมบตทงเชงปรมาณและเชงคณภาพทเปนไปตามเกณฑมาตรฐานหลกสตร ทก�าหนดโดยส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา และระบบการสงเสรมและพฒนาอาจารย มการวางแผน และการลงทนงบประมาณและทรพยากรและกจกรรมการด�าเนนงาน ตลอดจนการก�ากบดแล และการพฒนา คณภาพอาจารย ในการรายงานการด�าเนนงานตามตวบงชน ใหอธบายกระบวนการหรอแสดงผลการด�าเนนงานอยางนอย ใหครอบคลมประเดนตอไปน - ระบบการรบและแตงตงอาจารยประจ�าหลกสตร - ระบบการบรหารอาจารย - ระบบการสงเสรมและพฒนาอาจารย

ในการประเมนเพอใหทราบวาอยในระดบคะแนนใด ใหพจารณาในภาพรวมของผลการด�าเนนงานทงหมด ทท�าใหหลกสตรมอาจารยทมคณสมบตเหมาะสมทงในดานวฒการศกษาและต�าแหนงทางวชาการเปนไปตามเกณฑมาตรฐานหลกสตรอยางตอเนอง และมการสงเสรมใหม การเพมพนความรความสามารถของอาจารยเพอสรางความเขมแขงทางวชาการของหลกสตร

เกณฑการประเมน

0 1 2 3 4 5

• ไมมระบบ• ไมมกลไก• ไมมแนวคด ในการก�ากบ ตดตามและ ปรบปรง• ไมมขอมล หลกฐาน

• มระบบ มกลไก• ไมมการน�า ระบบกลไก ไปสการ ปฏบต/ ด�าเนนงาน

• มระบบ มกลไก• มการน�า ระบบกลไก ไปสการ ปฏบต/ ด�าเนนงาน• มการประเมน กระบวนการ• ไมมการ ปรบปรง/ พฒนา กระบวนการ

• มระบบ มกลไก• มการน�า ระบบกลไก ไปสการ ปฏบต/ ด�าเนนงาน • มการประเมน กระบวนการ• มการ ปรบปรง/ พฒนา กระบวนการ จากผลการ ประเมน

• มระบบ มกลไก• มการน�าระบบ กลไกไปส การปฏบต/ ด�าเนนงาน• มการประเมน กระบวนการ• มการปรบปรง/ พฒนา กระบวนการ จากผล การประเมน• มผลจากการ ปรบปรงเหน ชดเจนเปน รปธรรม

• มระบบ มกลไก• มการน�าระบบ กลไกไปส การปฏบต/ด�าเนนงาน• มการประเมนกระบวนการ• มการปรบปรง/พฒนา กระบวนการจากผล การประเมน• มผลจากการปรบปรง เหนชดเจนเปนรปธรรม• มแนวทางปฏบตทดโดยม หลกฐานเชงประจกษ ยนยนและกรรมการผตรวจ ประเมน สามารถใหเหตผล อธบาย การเปนแนวปฏบต ทดไดชดเจน

72 คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557

Page 74: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

ตวบงชท 4.2 คณภาพอาจารย

ชนดของตวบงช ปจจยน�าเขา

ค�าอธบายตวบงช การสงเสรมและพฒนาอาจารยตองท�าใหอาจารยในหลกสตรมคณสมบตทเหมาะสมและเพยงพอ โดยท�าใหอาจารยมความร ความเชยวชาญทางสาขาวชาทเปดใหบรการ และมประสบการณท เหมาะสมกบ การผลตบณฑตอนสะทอนจากวฒการศกษา ต�าแหนงทางวชาการ และความกาวหนาในการผลตผลงาน ทางวชาการอยางตอเนอง ประเดนในการพจารณาตวบงชนจะประกอบดวย - รอยละของอาจารยประจ�าหลกสตรทมคณวฒปรญญาเอก - รอยละของอาจารยประจ�าหลกสตรทด�ารงต�าแหนงทางวชาการ - ผลงานทางวชาการของอาจารยประจ�าหลกสตร - จ�านวนบทความของอาจารยประจ�าหลกสตรปรญญาเอกทไดรบการอางองในฐานขอมล TCI และ Scopus ตอจ�านวนอาจารยประจ�าหลกสตร

รอยละของอาจารยประจ�าหลกสตรทมคณวฒปรญญาเอก การศกษาระดบอดมศกษาถอเปนการศกษาระดบสงสดทตองการบคลากรทมความรความสามารถและความลมลกทางวชาการ เพอปฏบตพนธกจส�าคญของสถาบนในการผลตบณฑต ศกษาวจย เพอการตดตามความกาวหนาทางวชาการและการพฒนาองคความร ดงนน หลกสตรจงควรมอาจารยทมคณวฒทางการศกษาระดบปรญญาเอกทตรงหรอสมพนธกบหลกสตรทเปดสอนในสดสวนทเหมาะสมกบพนธกจหรอจดเนนของหลกสตรนนๆ

เกณฑการประเมน โดยการแปลงคารอยละของอาจารยประจ�าหลกสตรทมคณวฒปรญญาเอกเปนคะแนนระหวาง 0-5

หลกสตรระดบปรญญาตร คารอยละของอาจารยประจ�าหลกสตรทมคณวฒปรญญาเอก ทก�าหนดใหเปนคะแนนเตม 5 = รอยละ 20 ขนไป

หลกสตรระดบปรญญาโท คารอยละของอาจารยประจ�าหลกสตรทมคณวฒปรญญาเอก ทก�าหนดใหเปนคะแนนเตม 5 = รอยละ 60 ขนไป

หลกสตรระดบปรญญาเอก คารอยละของอาจารยประจ�าหลกสตรทมคณวฒปรญญาเอก ทก�าหนดใหเปนคะแนนเตม 5 = รอยละ 100

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 73

Page 75: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

สตรการค�านวณ1. ค�านวณคารอยละของอาจารยประจ�าหลกสตรทมวฒปรญญาเอกตามสตร

จ�านวนอาจารยประจ�าหลกสตรทมคณวฒปรญญาเอก x 100

จ�านวนอาจารยประจ�าหลกสตรทงหมด

2. แปลงคารอยละทค�านวณไดในขอ 1 เทยบกบคะแนนเตม 5

คะแนนทได = รอยละของอาจารยประจ�าหลกสตรทมคณวฒปรญญาเอก

รอยละของอาจารยประจ�าหลกสตรทมคณวฒปรญญาเอกทก�าหนดใหเปนคะแนนเตม 5 x 5

หมายเหต : คณวฒปรญญาเอก พจารณาจากระดบคณวฒทไดรบหรอเทยบเทาตามหลกเกณฑการพจารณาคณวฒของกระทรวงศกษาธการ กรณทมการปรบวฒการศกษาใหมหลกฐานการส�าเรจการศกษาภายในรอบปการศกษานน ทงนอาจใชคณวฒอนเทยบเทาคณวฒปรญญาเอกไดส�าหรบกรณทบางสาขาวชาชพ มคณวฒอนทเหมาะสมกวา ทงนตองไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการการอดมศกษา

รอยละของอาจารยประจ�าหลกสตรทด�ารงต�าแหนงทางวชาการ สถาบนอดมศกษาถอเปนขมปญญาของประเทศ และมความรบผดชอบทจะตองสงเสรมใหอาจารยในสถาบนท�าการศกษาวจยเพอแสวงหาและพฒนาองคความรในศาสตรสาขาวชาตางๆ อยางตอเนอง เพอน�าไปใชในการเรยนการสอน รวมทงการแกไขปญหาและพฒนาประเทศ การด�ารงต�าแหนงทางวชาการเปนสงสะทอนการปฏบตงานดงกลาวของอาจารยตามพนธกจของหลกสตร

เกณฑการประเมน โดยการแปลงคารอยละของอาจารยประจ�าหลกสตรทด�ารงต�าแหนงทางวชาการเปนคะแนน ระหวาง 0-5

หลกสตรระดบปรญญาตร คารอยละของอาจารยประจ�าหลกสตรทด�ารงต�าแหนงผชวยศาสตราจารย รองศาสตราจารย และ ศาสตราจารยรวมกนทก�าหนดใหเปนคะแนนเตม 5 = รอยละ 60 ขนไป

หลกสตรระดบปรญญาโท คารอยละของอาจารยประจ�าหลกสตรทด�ารงต�าแหนงผชวยศาสตราจารย รองศาสตราจารย และ ศาสตราจารยรวมกนทก�าหนดใหเปนคะแนนเตม 5 = รอยละ 80 ขนไป

หลกสตรระดบปรญญาเอก คารอยละของอาจารยประจ�าหลกสตรทด�ารงต�าแหนงผชวยศาสตราจารย รองศาสตราจารย และ ศาสตราจารยรวมกนทก�าหนดใหเปนคะแนนเตม 5 = รอยละ 100

74 คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557

Page 76: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

สตรการค�านวณ 1.คานวณคารอยละของอาจารยประจ�าหลกสตรทด�ารงต�าแหนงทางวชาการ ตามสตร

จ�านวนอาจารยประจ�าหลกสตรทด�ารงต�าแหนงทางวชาการ x 100

จ�านวนอาจารยประจ�าหลกสตรทงหมด

2. แปลงคารอยละทค�านวณไดในขอ 1 เทยบกบคะแนนเตม 5

คะแนนทได = รอยละของอาจารยประจ�าหลกสตรทด�ารงต�าแหนงทางวชาการ

รอยละของอาจารยประจ�าหลกสตรทด�ารงต�าแหนงทางวชาการทก�าหนดใหเปนคะแนนเตม 5 x 5

ผลงานทางวชาการของอาจารยประจ�าหลกสตร ผลงานทางวชาการเปนขอมลทส�าคญในการแสดงใหเหนวาอาจารยประจ�าไดสรางสรรคขน เพอแสดงใหเหนถงความกาวหนาทางวชาการและการพฒนาองคความรอยางตอเนอง เปนผลงานทมคณคา สมควร สงเสรมใหมการเผยแพรและน�าไปใชประโยชนทงเชงวชาการและการแขงขนของประเทศ ผลงาน ทางวชาการอยในรปของบทความวจยหรอบทความวชาการทตพมพในรายงานสบเนองจากการประชม วชาการระดบชาต หรอระดบนานาชาต ตพมพในวารสารวชาการระดบชาตหรอระดบนานาชาต ผลงาน ไดรบการจดอนสทธบตรหรอสทธบตร หรอเปนผลงานวชาการรบใชสงคมทผานการประเมนต�าแหนงทาง วชาการแลว ผลงานวจยทหนวยงานหรอองคการระดบชาตวาจางใหด�าเนนการ ต�าราหรอหนงสอทใชใน การขอผลงานทางวชาการและผานการพจารณาตามเกณฑการขอต�าแหนงทางวชาการแลว รวมทงงานสรางสรรคตางๆ โดยมวธการคด ดงน

เกณฑการประเมน หลกสตรระดบปรญญาตร คารอยละของผลรวมถวงน�าหนกของผลงานทางวชาการของอาจารยประจ�าหลกสตร ทก�าหนดใหเปนคะแนนเตม 5 = รอยละ 20 ขนไป

หลกสตรระดบปรญญาโท คารอยละของผลรวมถวงน�าหนกของผลงานทางวชาการของอาจารยประจ�าหลกสตร ทก�าหนดใหเปนคะแนนเตม 5 = รอยละ 40 ขนไป

หลกสตรระดบปรญญาเอก คารอยละของผลรวมถวงน�าหนกของผลงานทางวชาการของอาจารยประจ�าหลกสตร ทก�าหนดใหเปนคะแนนเตม 5 = รอยละ 60 ขนไป

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 75

Page 77: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

สตรการค�านวณ1. ค�านวณคารอยละของผลรวมถวงน�าหนกของผลงานทางวชาการของอาจารยประจ�าหลกสตรตามสตร

ผลรวมถวงน�าหนกของผลงานทางวชาการของอาจารยประจ�าหลกสตร x 100

จ�านวนอาจารยประจ�าหลกสตรทงหมด

2. แปลงคารอยละทค�านวณไดในขอ 1 เทยบกบคะแนนเตม 5

คะแนนทได = รอยละของผลรวมถวงน�าหนกของผลงานทางวชาการของอาจารยประจ�าหลกสตร x 5

รอยละของผลรวมถวงน�าหนกของผลงานทางวชาการของอาจารยประจ�าหลกสตร

ทก�าหนดใหเปนคะแนนเตม 5

ก�าหนดระดบคณภาพผลงานทางวชาการ ดงน

คาน�าหนก ระดบคณภาพ

0.20 • บทความวจยหรอบทความวชาการฉบบสมบรณทตพมพในรายงานสบเนองจากการประชมวชาการ ระดบชาต

0.40 • บทความวจยหรอบทความวชาการฉบบสมบรณทตพมพในรายงานสบเนองจากการประชมวชาการ ระดบนานาชาตหรอในวารสารทางวชาการระดบชาตทไมอยในฐานขอมลตามประกาศ ก.พ.อ. หรอ ระเบยบคณะกรรมการการอดมศกษาวาดวย หลกเกณฑการพจารณาวารสารทางวชาการส�าหรบการ เผยแพรผลงานทางวชาการ พ.ศ. 2556 แตสถาบนน�าเสนอสภาสถาบนอนมตและจดท�าเปนประกาศ ใหทราบเปนการทวไป และแจงให ก.พ.อ./กกอ. ทราบภายใน 30 วน นบแตวนทออกประกาศ • ผลงานทไดรบการจดอนสทธบตร

0.60 • บทความวจยหรอบทความวชาการทตพมพในวารสารวชาการทปรากฏในฐานขอมล TCI กลมท 2

0.80 • บทความวจยหรอบทความวชาการทตพมพในวารสารวชาการระดบนานาชาตทไมอยในฐานขอมล ตามประกาศ ก.พ.อ. หรอระเบยบคณะกรรมการการอดมศกษา วาดวยหลกเกณฑการพจารณาวารสาร ทางวชาการส�าหรบการเผยแพรผลงานทางวชาการ พ.ศ. 2556 แตสถาบนน�าเสนอสภาสถาบนอนมต และจดท�าเปนประกาศใหทราบเปนการทวไป และแจงให ก.พ.อ./กกอ. ทราบภายใน 30 วน นบแตวนท ออกประกาศ (ซงไมอยใน Beall’s list) หรอตพมพในวารสารวชาการทปรากฏในฐานขอมล TCI กลมท 1

1.00 • บทความวจยหรอบทความวชาการทตพมพในวารสารวชาการระดบนานาชาตทปรากฏในฐานขอมล ระดบนานาชาตตามประกาศ ก.พ.อ. หรอระเบยบคณะกรรมการการอดมศกษาวาดวยหลกเกณฑ การพจารณาวารสารทางวชาการส�าหรบการเผยแพรผลงานทางวชาการ พ.ศ. 2556 • ผลงานไดรบการจดสทธบตร• ผลงานวชาการรบใชสงคมทไดรบการประเมนผานเกณฑการขอต�าแหนงทางวชาการแลว• ผลงานวจยทหนวยงานหรอองคกรระดบชาตวาจางใหด�าเนนการ• ผลงานคนพบพนธพช พนธสตว ทคนพบใหมและไดรบการจดทะเบยน• ต�าราหรอหนงสอหรองานแปลทไดรบการประเมนผานเกณฑการขอต�าแหนงทางวชาการแลว• ต�าราหรอหนงสอหรองานแปลทผานการพจารณาตามหลกเกณฑการประเมนต�าแหนงทางวชาการ แตไมไดน�ามาขอรบการประเมนต�าแหนงทางวชาการ

76 คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557

Page 78: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

การสงบทความเพอพจารณาคดเลอกใหน�าเสนอในการประชมวชาการตองสงเปนฉบบสมบรณ (Full Paper) และเมอไดรบการตอบรบและตพมพแลว การตพมพตองตพมพเปนฉบบสมบรณซงสามารถอยในรปแบบเอกสาร หรอสออเลกทรอนกสได

ก�าหนดระดบคณภาพงานสรางสรรค ดงน

คาน�าหนก ระดบคณภาพ

0.20 งานสรางสรรคทมการเผยแพรสสาธารณะในลกษณะใดลกษณะหนง หรอผานสออเลกทรอนกส Online

0.40 งานสรางสรรคทไดรบการเผยแพรในระดบสถาบน

0.60 งานสรางสรรคทไดรบการเผยแพรในระดบชาต

0.80 งานสรางสรรคทไดรบการเผยแพรในระดบความรวมมอระหวางประเทศ

1.00 งานสรางสรรคทไดรบการเผยแพรในระดบภมภาคอาเซยน/นานาชาต

ผลงานสรางสรรคทกชนตองผานการพจารณาจากคณะกรรมการทมองคประกอบไมนอยกวา 3 คน โดยมบคคลภายนอกสถาบนรวมพจารณาดวย

จ�านวนบทความของอาจารยประจ�าหลกสตรปรญญาเอกทไดรบการอางองในฐานขอมล TCI และ Scopus ตอจ�านวนอาจารยประจ�าหลกสตร หลกสตรในระดบปรญญาเอกถอไดวาเปนหลกสตรสงสดของสถาบนการศกษาเปนหลกสตรทส�าคญและเนนการสรางองคความรใหมเพอเปนประโยชนตอการพฒนาประเทศ ดงนน อาจารยประจ�าหลกสตรระดบปรญญาเอกจงมความส�าคญอยางมากตอหลกสตรนนๆ บทความวจยและบทความทางวชาการหรอ Review Article ของอาจารยประจ�าหลกสตรปรญญาเอกทไดรบการอางอง ยอมแสดงใหเหนวาอาจารยประจ�าหลกสตรปรญญาเอกมความสามารถ ในการท�าวจยมผลงานทไดรบการตพมพในวารสารระดบชาตหรอนานาชาตในฐานขอมล TCI และ Scopus และบทความ ทตพมพไดรบการอางอง แสดงใหเหนวามการน�าไปใชประโยชนและเปนฐานในการพฒนางานวจยใหมๆ ใหมความกาวหนามากขน จ�านวนบทความของอาจารยประจ�าหลกสตรทไดรบการอางองมากยอมแสดง ใหเหนวาอาจารยประจ�าหลกสตรเปนผทมผลงานและไดรบการยอมรบในวงวชาการนนๆ การค�านวณตวบงชน ใหเปรยบเทยบจ�านวนบทความทไดรบการอางอง ตงแตหนงครงขนไป รวมทงการอางองตนเอง ทเปนผลงานของอาจารยประจ�าหลกสตร ทตพมพในวารสารวชาการระดบชาต หรอระดบนานาชาต ตออาจารยประจ�าหลกสตรปรญญาเอกนน โดยน�าเสนอในรปสดสวน ทงน พจารณาผลการด�าเนนงาน 5 ปยอนหลงตามปปฏทน ซงนบรวมปทประเมน

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 77

Page 79: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

เกณฑการประเมน กลมสาขาวชาวทยาศาสตรและเทคโนโลย อตราสวน จ�านวนบทความทไดรบการอางองตอจ�านวนอาจารยประจ�าหลกสตร ทก�าหนดใหเปนคะแนนเตม 5 = 2.5 ขนไป

กลมสาขาวชาวทยาศาสตรสขภาพ อตราสวน จ�านวนบทความทไดรบการอางองตอจ�านวนอาจารยประจ�าหลกสตร ทก�าหนดให เปนคะแนนเตม 5 = 3.0 ขนไป

กลมสาขาวชามนษยศาสตรและสงคมศาสตร อตราสวน จ�านวนบทความทไดรบการอางองตอจ�านวนอาจารยประจ�าหลกสตร ทก�าหนดให เปนคะแนนเตม 5 = 0.25 ขนไป

สตรการค�านวณ1. อตราสวนจ�านวนบทความทไดรบการอางองตอจ�านวนอาจารยประจ�าหลกสตร =

จ�านวนบทความทไดรบการอางอง

จ�านวนอาจารยประจ�าหลกสตร

2. แปลงคาทค�านวณไดในขอ 1 เทยบกบคะแนนเตม 5

คะแนนทได = อตราสวนจ�านวนบทความทไดรบการอางองตอจ�านวนอาจารยประจ�าหลกสตร x 5 อตราสวนจ�านวนบทความทไดรบการอางองตอจ�านวนอาจารยประจ�าหลกสตร

ทก�าหนดใหเปนคะแนนเตม 5

ตวอยางการหาอตราสวนจ�านวนบทความทไดรบการอางองตอจ�านวนอาจารยประจ�าหลกสตร ถาอาจารยประจ�าหลกสตรระดบปรญญาเอกของหลกสตรหนงในกลมสาขาวชาวทยาศาสตร และเทคโนโลยมจ�านวน 5 คน โดยอาจารยทง 5 คนมผลงานตพมพบทความวจยหรอ Review article ในฐานขอมล TCI และ Scopus ในป พ.ศ. 2553-2557 (ค.ศ. 2010-2014) ซงด�าเนนการประเมนคณภาพการศกษาภายใน ของหลกสตรใน พ.ศ. 2557 (ประเมนในป ค.ศ. 2014) เปนดงน - จ�านวนบทความทตพมพของอาจารย ทง 5 คนในฐานขอมล Scopus ระหวาง ค.ศ. 2010-2014 เทากบ 15 บทความ และจ�านวนบทความทตพมพในฐานขอมลของ TCI เทากบ 5 บทความ - ในจ�านวนนมบทความ 8 บทความ ในฐานขอมล Scopus ทไดรบการอางอง อยางนอย 1 ครง และ มบทความ 2 บทความทตพมพในฐานขอมล TCI ไดรบการอางองอยางนอย 1 ครง

78 คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557

Page 80: คู่มือการประกันคุณภาพ · 2) การประกันคุณภาพการศึกษารอบใหม่ (ปีการศึกษา

ดงนน อตราสวนจ�านวนบทความทไดรบการอางองตอจ�านวนอาจารยประจ�าหลกสตร =

จ�านวนบทความทไดรบการอางองอยางนอย 1 ครง =

8+2 =

10 = 2.0

จ�านวนอาจารยประจ�าหลกสตรทงหมด 5 5

น�ามาค�านวณคะแนน = 2.0 x 5 = 4.0 คะแนน 2.5

ตวบงชท 4.3 ผลทเกดกบอาจารย

ชนดของตวบงช ผลลพธ

ค�าอธบายตวบงช ผลการประกนคณภาพ ตองน�าไปสการมอตราก�าลงอาจารยทมจ�านวนเหมาะสมกบจ�านวนนกศกษาทรบเขาในหลกสตร อตราคงอยของอาจารยสง และอาจารยมความพงพอใจตอการบรหารหลกสตร ในการรายงานการด�าเนนงานตามตวบงชนใหอธบายกระบวนการหรอแสดงผลการด�าเนนงาน ในประเดน ตอไปน - การคงอยของอาจารย - ความพงพอใจของอาจารย

เกณฑการประเมน

0 1 2 3 4 5

• ไมมการ รายงาน ผลการ ด�าเนนงาน

• มการ รายงาน ผลการ ด�าเนนงาน ในบางเรอง

• มการ รายงานผล การด�าเนนงาน ครบทกเรอง ตาม ค�าอธบาย ในตวบงช

• มการรายงาน ผลการ ด�าเนนงาน ครบทกเรอง ตาม ค�าอธบาย ในตวบงช• มแนวโนม ผลการ ด�าเนนงาน ทดขน ในบางเรอง

• มการรายงาน ผลการด�าเนนงาน ครบทกเรอง ตามค�าอธบาย ในตวบงช• มแนวโนม การด�าเนนงาน ทดขนในทกเรอง

• มการรายงานผลการ ด�าเนนงานครบทกเรอง ตามค�าอธบายในตวบงช • มแนวโนมผลการด�าเนนงาน ทดขนในทกเรอง• มผลการด�าเนนงานทโดดเดน เทยบเคยงกบหลกสตรนน ในสถาบนกลมเดยวกนโดยม หลกฐานเชงประจกษยนยน และกรรมการผตรวจประเมน สามารถใหเหตผลอธบายวา เปนผลการด�าเนนงานท โดดเดนอยางแทจรง

คมอก�รประกนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยใน ระดบอดมศกษ� พ.ศ. 2557 79