12
คู่มือการคัดแยกขยะเพื่อรีไซเคิล ธนาคารขยะรีไซเคิล กองทุนหลักประกันสุขภาพในระดับท้องถิ่นหรือพื้นทีองค์การบริหารส่วนตาบลโก่งธนู อาเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี

คู่มือการคัดแยกขยะเพื่อ ...๒ ค าน า ป ญหาขยะม ลฝอยช มชนของประเทศไทย

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: คู่มือการคัดแยกขยะเพื่อ ...๒ ค าน า ป ญหาขยะม ลฝอยช มชนของประเทศไทย

คมอการคดแยกขยะเพอรไซเคล

ธนาคารขยะรไซเคล

กองทนหลกประกนสขภาพในระดบทองถนหรอพนท องคการบรหารสวนต าบลโกงธน อ าเภอเมองลพบร จงหวดลพบร

Page 2: คู่มือการคัดแยกขยะเพื่อ ...๒ ค าน า ป ญหาขยะม ลฝอยช มชนของประเทศไทย

ค าน า

ปญหาขยะมลฝอยชมชนของประเทศไทย (Municipal solid waste) นบวาเปนปญหาส าคญ ทอยคกบสงคมไทยมายาวนานไมวาจะเปนปรมาณการผลตขยะทเพมขน ซงจากสถานการณขยะมลฝอย ในป ๒๕๕๖ มปรมาณขยะมลฝอย ถง ๒๖.๗๗ ลานตน ไดรบการจดการอยางถกตองเพยง ๗.๒ ลานตน ทเหลอเปนการก าจดขยะมลฝอยทไมถกตองตามหลกวชาการ ซงสามารถน ากลบมาใชประโยชนไดเพยง ๕.๑ ลานตน ซงปญหาดงกลาวกอใหเกดปญหาสงแวดลอม และสงผลกระทบตอสขอนามยของ ประชาชน โดยขยะชมชนทเกดขนสามารถจ าแนกตามองคประกอบได ๔ ประเภท ไดแก ขยะยอยสลาย ขยะรไซเคล ขยะอนตราย และขยะทวไป โดยขยะแตละประเภทจะตองไดรบการจดการอยางเหมาะสม โดยมขนตอนวธด าเนนการ อนประกอบไปดวย ๑ ) การลดและการคดแยก ณ แหลงก าเนด ๒ ) การเกบ รวบรวม ๓ ) การเกบกก ๔ ) การขนสง ๕) การแปรสภาพ ๖) การก าจดหรอท าลายดวยวธการทถกตอง เหมาะสมถกตองตามหลกสขาภบาล ภายใตหลกการ การลดปรมาณขยะและการใชซ า (Reduce and Reuse) การน ากลบมาใชใหม ( Recycling) การผลตพลงงาน ( Energy Recovery) และการก าจดขนตอน สดทาย ( Final Disposal) ในการด าเนนการแกไขปญหาขยะมลฝอยชมชนทผานมา องคกรปกครองสวนทองถน ซงเปน หนวยงานหลกในการด าเนนการภายใตการสนบสนนของกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม กระทรวงพลงงาน ภายใตกรอบแนวทางทส าคญ ไดแกแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตนโยบาย และแผนสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอมแหงชาตนโยบายรฐบาล นโยบายการรวมกลมขององคกร ปกครองสวนทองถน นโยบายการมสวนรวมของประชาชนในการจดการขยะมลฝอย นโยบายสงเสรม พลงงานทดแทน ทงนพบวาปญหาส าคญในการด าเนนการแกไขปญหาขยะมลฝอยทผานมา ไดแก ขอจ ากดดานงบประมาณ ขอจ ากดในดานสมรรถนะองคกร ปญหาดานการผลกดนนโยบายสการปฏบต ปญหาขอจ ากดดานสถานท ปญหาผลกระทบของสารเคมตอสขภาพและสงแวดลอม ปญหาดานการ ประชาสมพนธ จากปญหาดงกลาวขางตนหนวยงานทเกยวของไดเสนอแนวทางและมาตรการในการแกไข ปญหาการด าเนนการในป ๒๕๕๕ -๒๕๕๙ สาระส าคญ ดงน ๑ ) สงเสรมและสนบสนนระบบการจดการ ขยะมลฝอยชมชนแบบครบวงจรและระบบศนยรวม ๒) สนบสนนและขยายผลใหประชาชนลดปรมาณ การเกดขยะมลฝอยจากบานเรอนโดยหลกการ ๓ Rs (Reduce Reuse and Recycle) ๓) สรางแรงจงใจ ดานรายไดใหกบประชาชนในการรวมกนคดแยกขยะมลฝอยตงแตบานเรอน ๔ ) สงเสรมธรกจรไซเคล หรอการแปรรปใชใหมทเปนมตรกบสงแวดลอม ๕) จดท าระบบการเรยกคนซากของเสยอนตรายจาก ผลตภณฑทใชแลว ๖) ใหองคความรและปลกจตส านกแกผประกอบการทน าเอาซากผลตภณฑประเภท ตางๆ มาช าแหละเพอขาย ๗ ) จดสรรงบประมาณเพอสนบสนนองคกรปกครองสวนทองถนด าเนนการจด ใหมระบบหรอสถานทก าจดขยะมลฝอย ๘) สงเสรมการใชพลงงานสะอาดและพฒนาพลงงานทางเลอก โดยสนบสนนและสรางมาตรการจงใจเพอใหนโยบายการแปรรปขยะมลฝอยเปนพลงงาน ๙ ) ก าหนด ระเบยบขอบงคบเกยวกบหลกเกณฑการจดการขยะมลฝอย ๑๐) เรงรดการออกกฎกระทรวงภายใต พระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕ ก าหนดอตราคาธรรมเนยมการใหบรการก าจดมลฝอย เพอใหองคกรปกครองสวนทองถนน าไปออกขอบญญตทองถนในการจดเกบคาธรรมเนยมเพอใหมรายได ข ทเพยงพอในการเดนและบ ารงรกษาระบบอยางตอเนอง ๑๑ ) สรางความรความเขาใจของประชาชน เกยวกบปญหาและความจ าเปนในการด าเนนการจดใหมระบบหรอสถานทก าจดขยะมลฝอย มลฝอยตด เชอ และของเสยอนตรายชมชน

Page 3: คู่มือการคัดแยกขยะเพื่อ ...๒ ค าน า ป ญหาขยะม ลฝอยช มชนของประเทศไทย

องคการบรหารสวนต าบลโกงธน ในฐานะองคกรปกครองสวนทองถนซงมหนาทตาม พ.ร.บ. สภาต าบลและองคการบรหารสวนต าบล พ.ศ. ๒๕๓๗ มาตรา ๖๗ (๒) ในการรกษาความสะอาดของถนน ทางน าทางเดน และทสาธารณะ รวมทง ก าจดมลฝอยและสงปฏกล ไดเลงเหนความส าคญของปญหาปญหาขยะมล ฝอยทเกดขนในพนทชมชนต าบลโกงธน จงไดจดตงธนาคารขยะรไซเคลขน โดยจดตงขน ณ โรงเรยนวดโบสถ ดวยงบประมาณของกองทนหลกประกนสขภาพในระดบทองถนหรอพนทองคการบรหารสวนต าบลโกงธน เพอเปนตนแบบของชมชนในการคดแยกขยะ และเปนการปลกฝงใหเดกและเยาวชนต าบลโกงธนไดรจก รบผดชอบในการบรหารจดการขยะมลฝอย ทงการจดเกบ เคลอนยาย รวมทงการท าลาย อยางถกตองตอไป

บรรหาญ เนาวรตน

นายกองคการบรหารสวนต าบลโกงธน

Page 4: คู่มือการคัดแยกขยะเพื่อ ...๒ ค าน า ป ญหาขยะม ลฝอยช มชนของประเทศไทย

สารบญ หนา

ค าน า ๓ สารบญ ๔ บทน า ๕ ความรทวไปเกยวกบขยะมลฝอย ๕ นโยบาย กฎหมาย และหนวยงานทเกยวของการบรหารจดการขยะมลฝอยชมชน ๙ ของประเทศไทยในปจจบน กฎหมายทเกยวของกบการบรหารราชการสวนทองถนในการรกษาความสะอาด การจดการขยะมลฝอย ๑๑

Page 5: คู่มือการคัดแยกขยะเพื่อ ...๒ ค าน า ป ญหาขยะม ลฝอยช มชนของประเทศไทย

บทน า ในแตละวนมขยะเกดขนจากกจวตรประจ าวนของเราแตละคน มากนอยตางกนตามอาย เพศ สภาพเศรษฐกจ รายได สถานท กจกรรม คานยม ฯลฯ ขยะทเรากอขนมตงแตเศษอาหาร กระดาษช าระ เศษกระดาษ ถงพลาสตก ขวดแกว ขวดพลาสตก กระเบอง อะลมเนยม นมกลอง ถานไฟฉาย หลอดไฟใชแลว ฯลฯ จากปรมาณขยะมเกดขนในแตละวน มประมาณ ๐ .๕-๑ กโลกรมตอคนตอวน เปนขยะจากคนในเมองเฉลย ๑ กโลกรมตอคนตอวน สวนในสงคมชนบทปรมาณขยะจะนอยกวาคอ เฉลยประมาณ ๐ .๕ กโลกรมตอคนตอวน ความรทวไปเกยวกบขยะมลฝอย การคดแยกขยะท าใหเรารวาควรจะจดการก าจดขยะแตละประเภทอยางไร จงจะเหมาะสมกบสภาพแวดลอมและงบประมาณ หรอขยะเชนใดบางทควรน ากลบมาหมนเวยนใชใหม เนองจากขยะของสงคมเมองมปรมาณมาก หากไมคดแยก คาใชจายในการจดการขยะทงดานงบประมาณ คน สถานทฝงกลบ การเกบขน กยอมตองสงตามไปดวย การคดแยกขยะเพอใหสะดวกแกการน าไปก าจด หรอน าไปใชประโยชนไดใหม โดยทวไปแยกเปน ๔ ประเภทคอ ขยะเศษอาหาร หรอขยะทเนาเสยได เปนขยะทยอยสลายไดงาย มความชนมาก สงกลนเหมนไดอยางรวดเรว ขยะประเภทนก าจดและน าไปใชประโยชนไดโดยการหมกท าปย ใชในการเกษตรได ตวอยางขยะเศษอาหาร เชน เศษผกผลไม เปลอกผลไม เนอสตว เศษอาหาร ฯลฯ ขยะรไซเคล หรอขยะยงใชได ขยะประเภทนบางสวนสามารถแยกน ามาแปรรปกลบมาใชใหมได เปนการประหยดพลงงานและทรพยากร ส าหรบขยะรไซเคล มวธการคดแยกประเภท ดงน ประเภท กระดาษ เชน

-กระดาษหนงสอพมพ -กระดาษสมด -หนงสอ/นตยสาร -กระดาษกลอง -กระดาษขาว-ด า -แผนพบ -จบ (จบ หมายถง เศษกระดาษชนเลกๆ ) การคดแยกเปนประเภทและมดใหเรยบรอยเวลา จ าหนายจะไดราคา ทดเนองจากกระดาษแตละประเภท มราคา ซอ-ขาย ทตางกน

กระดาษสน าตาล

Page 6: คู่มือการคัดแยกขยะเพื่อ ...๒ ค าน า ป ญหาขยะม ลฝอยช มชนของประเทศไทย

ประเภท พลาสตก เชน

- ภาชนะพลาสตกบรรจ ยาสระผม ครมอาบน า - ถงพลาสตกเหนยว - ถงน า กะละมง - ขวดน ามนพชหรอขวดน าดมชนดใส - บรรจภณฑทมเครองหมายรไซเคล - ขวดน าพลาสตกสขาวขน

เศษกระดาษ (จบ)

กระดาษขาว – ดา

พลาสตกส

พลาสตกใส

พลาสตกกรอบ

Page 7: คู่มือการคัดแยกขยะเพื่อ ...๒ ค าน า ป ญหาขยะม ลฝอยช มชนของประเทศไทย

ควรถอดฝาขวด รน/เท ของเหลวทบรรจภายในออก ท าความสะอาด จากนนท าใหแบนเพอประหยดเนอทและการเกบรวบรวม แยกประเภทเปนพลาสตกส ขาวขน พลาสตกใส และพลาสตกอนๆ เนองจากพลาสตกแตละประเภทมราคาตางกน ประเภท แกว -ขวดหรอภาชนะแกวส าหรบบรรจอาหารเครองดมทกชนดทงทมสใส เขยวและน าตาล ควรถอดฝา รน/เท ของเหลวทบรรจภายในออก ท าความสะอาดและเกบรวบรวม ประเภท โลหะ/อโลหะ -วสดหรอเศษเหลกทกชนด -กระปองบรรจทไมเปนสนม -เครองดมทเปนอลมเนยม -ทองแดง ทองเหลอง ตะกว

กระปองอลมเนยม

กระปองสงกะส

Page 8: คู่มือการคัดแยกขยะเพื่อ ...๒ ค าน า ป ญหาขยะม ลฝอยช มชนของประเทศไทย

ขยะพษ/อนตราย ถอเปนขยะอนตรายทจ าเปนตองแยกทง ตางหาก เนองจากสมบตทางกายภาพ เคม และชวภาพ เชน ตดไฟงาย ระเบดได มสาร กดกรอน ขยะพษ ไดแก ถานไฟฉาย หลอดไฟ กระปองยาฆาแมลง เครองส าอาง น ามนเครอง ภาชนะน ายาท าความสะอาดสขภณฑ ฯลฯ ขยะทตองทง เปนขยะทไมสามารถน ามารไซเคลได และไมสามารถแยกเปนประเภทตางๆ ไดขยะทง ๓ ประเภทขางตน ท าใหตองทงเพอใหรถมาเกบ ขนไปท าลายหรอก าจดตอไป เชน เศษกระจกแตก เปลอกลกอม ซองขนม ซองบะหมส าเรจรป ฯลฯ

องคการบรหารสวนต าบลโกงธน รวมกบโรงเรยนวดโบสถ และ กองทนหลกประกนสขภาพระดบทองถนต าบลโกงธน มบทบาทส าคญในการใหประชาชนเขามามสวนรวมในการจดการขยะมลฝอย โดยการน าขยะกลบมาใชประโยชน ทงในสวนของการใชซ าและการแปรรปเพอน ากลบมาใช โดยตงเปาหมายลดปรมาณขยะชมชนลงไดอยางนอย ๒๕% การคดแยกขยะและการบรหาร จดการธนาคารขยะรไซเคล (ธนาคารขยะ) ด าเนนการโดยใหสมาชกน าขยะมาขายฝาก ทกวน ในวนเวลาราชการ (ทตง ณ โรงเรยนวดโบสถ) จากนนเจาหนาทซงเปนคณะกรรมการซงคดเลอกจากตวแทนนกเรยนจะท าการคดแยก ขยะและจ าหนายใหกบผรบซอภายนอกในวนศกร เมอขายไดกอจะน าเงนฝากเขาเปนรายไดของธนาคารขยะรไซเคล โดยสวนหนงจะใชเปนคาบรหารจดการธนาคาร สวนก าไรทเหลอจะน ามาปนผลใหกบสมาชก ขยะรไซเคลทรบซอ เชน กระดาษแขงส น าตาล กระดาษปอนดขาว - ด า กระดาษหนงสอพมพเศษกระดาษ (จบ) ขวดแกวใส/แกวสน าตาล ขวดเบยรน าตาล พลาสตก ใส พลาสตกส พลาสตกรอบ พลาสตกขน/ขวดน าเกลอ กระปองสงกะสและกระปองอะลมเนยม ทงน การสงเสรมการมสวนรวมของประชาชน ดวยการรวมรณรงคในกจกรรมการลด แยกขยะ และน ากลบมาใชประโยชนใหม เพอใหสามารถลดปญหาขยะชมชนไดอยางถกตองและเหมาะสม อาจถงเวลาแลวทเราตองมาท าความรจกขยะในมอของเราอกครง กอนจะทงลงบนขยะเพยงใบเดยวเหมอนทผานมา เพอทเราจะไดลดปรมาณขยะมลฝอยลง อกทงยงสามารถจดการกบขยะเหลานไดอยางเหมาะสม เรมคดแยกขยะตงแตวนน เพอคณภาพทดของเราทกคนในอนาคตรบซอเศษ

Page 9: คู่มือการคัดแยกขยะเพื่อ ...๒ ค าน า ป ญหาขยะม ลฝอยช มชนของประเทศไทย

นโยบาย กฎหมาย และหนวยงานทเกยวของการบรหารจดการขยะมลฝอยชมชน ของประเทศไทยในปจจบน ๑. นโยบาย ส าหรบนโยบายการบรหารจดการขยะมลฝอยชมชนของประเทศไทย ไดมการก าหนดไว

ในแผนการด าเนนงานตาง ๆ ทส าคญ ดงน ๑) แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท ๑๑ (๒๕๕๕-๒๕๕๙ ) พบวามการก าหนด

เปาหมายทเกยวของกบการจดการขยะมลฝอยชมชนไว ๒ ดาน ไดแก ก าหนดใหมการจดการขยะมลฝอย ถกหลกสขาภบาลเพมขนมากกวารอยละ ๕๐ ของปรมาณขยะมลฝอยทเกดขน และ ก าหนดใหมการน า ขยะมลฝอยกลบมาใชใหมไมนอยกวารอยละ ๓๐ โดยมแนวทางการพฒนาเพอเพมประสทธภาพการ จดการขยะมลฝอย โดยสนบสนนการจดตงระบบทสอดคลองกบปญหาและศกยภาพของทองถน และ สงเสรมใหเอกชนเขามารวมลงทนในการด าเนนงาน สนบสนนการลดปรมาณของเสย ณ แหลงก าเนด โดยสงเสรมใหเกดกลไกการคดแยกขยะมลฝอยเพอน ากลบมาใชใหมใหมากทสด รวมทงใชเครองมอทาง เศรษฐศาสตรในการสรางแรงจงใจเพอลดปรมาณขยะมลฝอย เชน การเกบภาษการปลอยมลพษ หรอ คาธรรมเนยมการใชสนคาทกอมลพษสง เรงรดการลงทนกอสรางระบบการจดการขยะมลฝอยแบบครบ วงจร ประกอบดวยการคดแยกทตนทาง ระบบการการจดทถกหลกวชาการและการใชประโยชนเชน การท าปย การผลตพลงงาน สงเสรมธรกจชมชน และธรกจเอกชนจากวสดรไซเคล รวมทงสนบสนนใหม การผลตและใชพลงงานทดแทนจากของเสย โดยสรางมาตรการจงใจในการแปรรปขยะมลฝอยเปน พลงงานใหเกดผลในทางปฏบตตลอดจนออกกฎระเบยบทเกยวของเพอใหมการจดเกบคาธรรมเนยม การใหบรการก าจดขยะมลฝอยเพอใหทองถนมรายไดเพยงพอในการบรหารจดการและบ ารงรกษาระบบ การจดของเสยอยางตอเนองและยงยน

๒) นโยบายและแผนสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอมแหงชาตพ.ศ. ๒๕๔๐ - ๒๕๕๙ ซงในปจจบนไดจดท าและด าเนนการตามแผนจดการคณภาพสงแวดลอม พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙ และ แผนจดการมลพษ ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙ โดยมการก าหนดเปาหมาย อตราการจดการขยะมลฝอยชมชน ของเสยอนตรายชมชน และมลฝอยตดเชออยางถกหลกวชาการตอปรมาณขยะมลฝอยทวประเทศ ไมนอยกวารอยละ ๕๐ อตราการน าขยะมลฝอยกลบมาใชประโยชน (Recycle) ไมนอยกวารอยละ ๓๐ ของปรมาณขยะมลฝอยทวประเทศ และมแนวทางด าเนนการสอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและ สงคมแหงชาต

๓) นโยบายของรฐบาลโดยในค าแถลงนโยบายของคณะรฐมนตรนางสาวยงลกษณชนวตร (๒๓ สงหาคม พ.ศ. ๒๕๕๔ ) ไดก าหนดนโยบายดานทดน ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม แถลงวา ใหความส าคญกบการจดการระบบก าจดขยะ ของเสยอนตราย มลพษทางอากาศ หมอกควน โดยวธท เปนมตรกบสงแวดล อมและเพมขดความสามารถขององคกรปกครองสวนทองถนในการจดการขยะมลฝอย และการจดการนาเสยชมชน

๔) นโยบายการรวมกลมขององคกรปกครองสวนทองถน เปนนโยบายทมวตถประสงค เพอเพมประสทธภาพการจดการขยะมลฝอยขององคกรปกครองสวนทองถนโดยสนบสนนการรวมกลม ขององคกรปกครองสวนทองถน ท าใหโครงการมขนาดทเหมาะสมทงดานการลงทนและการบรหาร ด าเนนการ ๓. นโยบาย กฎหมาย และหนวยงานทเกยวของการบรหารจดการขยะมลฝอยชมชน ของประเทศไทยในปจจบน ๑๒

๕) การมสวนรวมของประชาชนในการจดการขยะมลฝอยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. ๒๕๕๐ มาตรา ๘๗ ก าหนดใหรฐตองด าเนนการตามแนวนโยบายดานการมสวนรวมของประชาชน ดงตอไปน

Page 10: คู่มือการคัดแยกขยะเพื่อ ...๒ ค าน า ป ญหาขยะม ลฝอยช มชนของประเทศไทย

๑๐

(๑) สงเสรมใหประชาชนมสวนรวมในการก าหนดนโยบายและวางแผนพฒนาเศรษฐกจและ สงคมทงในระดบชาตและระดบทองถน

(๒) สงเสรมและสนบสนนการมสวนรวมของประชาชนในการ ตดสนใจทางการเมอง การวางแผนพฒนาทางเศรษฐกจ และสงคม รวมทงการจดท าบรการสาธารณะ

๖) นโยบายสงเสรมพลงงานทดแทน กระทรวงพลงงานโดยกองทนเพอสงเสรมการอนรกษ พลงงาน ไดจดท าแผนอนรกษพลงงานฉบบท ๓ พ.ศ. ๒๕๔๘-๒๕๕๔ และก าหนดเปาหมายใหพฒนาพลงงาน ทดแทนใหมสดสวนการใชเพมขนโดยในป ๒๕๕๔ จะตองมสดสวนรอยละ ๙ .๒ ของความตองการพลงงาน รวมของประเทศหรอสามารถทดแทนการใชพลงงานเชงพาณชยประมาณ ๗ ,๕๓๐ พนตนเทยบเทา ซงตอมา กระทรวงพลงงานไดก าหนดมาตรการเพมเตมเพอเปนการสงเสรมการผลตไฟฟา จากพลงงานทดแทนรวมถงขยะมลฝอย คณะกรรมการนโยบายพลงงานแหงชาตเหนชอบในการใช มาตรการจงใจดานราคาผานระเบยบการรบซอไฟฟาจากผผลตไฟฟารายเลกและผผลตไฟฟาขนาดเลกมาก โดยก าหนดสวนเพมอตรารบซอไฟฟาจากราคารบซอไฟฟาตามระเบยบผผลตไฟฟารายเลกหรอผผลต ไฟฟาขนาดเลกมากตามประเภทเชอเพลงและเทคโนโลย นอกจากการใชมาตรการจงใจดานราคาแลว กระทรวงพลงงานยงมบทบาทสงเสรมการคดแยกขยะมลฝอยและการใชประโยชนจากขยะมลฝอย ประเภทตางๆ รวมถงขยะอนทรยประเภทเศษอาหาร โดยสนบสนนการผลตกระแสไฟฟาโดยใช เทคโนโลยยอยสลายทไมใชอากาศ

๒. กฎหมายทเกยวของ กฎหมายทเกยวของกบขยะมลฝอยไดรบการบญญตไวในกฎหมายหลายฉบบในลกษณะ ทเปนการแทรกตวอยในกฎหมายอนๆหรอกลาวอกนยหนง คอ เปนเพยงสวนยอยของกฎหมายนนๆ เทานน ประเทศไทยยงไมมกฎหมายทบญญตเกยวกบขยะมลฝอยและการจดการขยะมลฝอยโดยตรง หรอเปนการเฉพาะในฉบบเดยวกนทสามารถน ามาใชควบคมปองกนหรอแกไขปญหาขยะมลฝอยแบบ เบดเสรจ กฎหมายทมความเกยวของกบการบรหารจดการขยะมลฝอยชมชนเปนหลกประกอบไปดวย

- พระราชบญญตสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอมแหงชาตพ.ศ. ๒๕๓๕ เนอหา ของกฎหมายนจะครอบคลมถงเรองการสงเสรมประชาชนและองคกรเอกชนใหมสวนรวมในการสงเสรม และรกษาคณภาพสงแวดลอม การจดระบบการบรหารงานดานสงแวดลอมใหเปนไปตามหลกการจดการ คณภาพสงแวดลอม ก าหนดอ านาจหนาทของสวนราชการ รฐวสาหกจและองคกรปกครองสวนทองถน ในการสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอม

- พระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕ ซงพระราชบญญตนเกยวของในการ จดการขยะมลฝอยชมชนมากทสด ทงการควบคมผประกอบการ การรวบรวม การขนสง การก าจดขยะ มลฝอย และการก าหนดเกณฑควบคม เหตเดอดรอนร าคาญของสวนรวมทเกดจากกลน แสง รงสเสยง ความรอน สารอนตราย ความสนสะเทอน ฝน ขเถาพษ ทมผลกระทบตอมนษยและสงแวดลอม ๑๓

- พระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ. ๒๕๓๕ ภายใตพระราชบญญตฉบบนไดก าหนดการด าเนนการจดการขยะมลฝอย และการรกษา ความสะอาดของบานเมอง

- พระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. ๒๕๒๒ ซงในพระราชบญญตนก าหนดใหอาคารสง หรออาคารขนาดใหญพเศษตองมการจดเกบขยะมลฝอยโดยวธขนล าเลยงหรอทงลงปลองทงขยะมลฝอย นอกจากนยงมกฎหมายอนๆ และมตคณะรฐมนตรทเกยวของกบการก าจดขยะมลฝอย ไดแก พระราชบญญตรกษาคลอง ร.ศ. ๑๒๑ พระราชบญญตการเดนเรอในนานน าไทย พ.ศ. ๒๔๕๖ ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย พระราชบญญตการชลประทานหลวง พ.ศ. ๒๔๘๕ พระราชบญญต การประมง พ.ศ. ๒๔๙๐ ประมวล

Page 11: คู่มือการคัดแยกขยะเพื่อ ...๒ ค าน า ป ญหาขยะม ลฝอยช มชนของประเทศไทย

๑๑

กฎหมายอาญา พระราชบญญตแร พ.ศ. ๒๕๑๐ พระราชบญญต ปโตรเลยม พ.ศ. ๒๕๑๔ ประกาศคณะปฏวตฉบบท ๖๘ (พ.ศ. ๒๕๑๕) เรองควบคมการจอดเรอในแมน า ล าคลอง พระราชบญญตการจดสรรทดน พ.ศ. ๒๕๔๓ พระราชบญญตรกษาคลองประปา พ.ศ. ๒๕๒๖ พระราชบญญตโรงงาน พ.ศ. ๒๕๓๕ พระราชบญญตทางหลวง พ.ศ. ๒๕๓๕ และมตคณะรฐมนตรเรอง แนวทางปองกนปญหาสงแวดลอมดานขยะมลฝอยและสงปฏกล

กฎหมายทเกยวของกบการบรหารราชการสวนทองถนในการรกษาความสะอาด การจดการขยะมล

ฝอยนนประกอบไปดวยกฎหมายตาง ๆ ดงน - พระราชบญญตก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครอง สวนทองถน พ.ศ.

๒๕๔๒ ซงมบทบญญตในมาตรา ๑๗ (๑๑) และมาตรา ๑๗ (๑๒) ใหองคการบรหาร สวนจงหวดมหนาทในการจดระบบก าจดขยะมลฝอยรวมและการจดการสงแวดลอมและมลพษตางๆ และบทบญญตในมาตรา ๑๖ , ๑๗ และ ๑๘ ก าหนดใหเทศบาล เมองพทยาและองคการบรหารสวนต าบล มหนาทในการจดระบบการรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง การก าจด ขยะมลฝอย สงปฏกล และน าเสย

- พระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกรงเทพมหานคร พ.ศ. ๒๕๒๘ ก าหนดอ านาจ แกกรงเทพมหานครในการด าเนนงานเกยวกบการรกษาความสะอาดและรกษาความเปนระเบยบ เรยบรอยภายในเขตกรงเทพมหานครและดแลรกษาทสาธารณะตามมาตรา ๘๙ (๔) และ (๑๐)

- พระราชบญญตองคการบรหารสวนจงหวด พ.ศ. ๒๕๔๐ กฎหมายนก าหนดใหองคการ บรหารสวนจงหวดมหนาทด าเนนการภายในพนทของจงหวด เกยวกบการคมครอง ดแลและบ ารงรกษา ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ตามมาตรา ๔๕ (๗)

- พระราชบญญตเทศบาล พ.ศ. ๒๔๙๖ ก าหนดใหเปนหนาทของเทศบาลในการรกษา ความสะอาดของถนน ทางเดนและทสาธารณะ รวมทงการจดการขยะมลฝอยและสงปฏกล ตามมาตรา ๕๐ (๓) มาตรา ๕๓ (๑) และมาตรา ๕๖ (๑)

- พระราชบญญตสภาต าบลและองคการบรหารสวนต าบล พ.ศ. ๒๕๓๗ กฎหมายน ก าหนดใหอ านาจและหนาทแกสภาต าบลและองคการบรหารสวนต าบลในการด าเนนการรกษาความ สะอาดในทสาธารณะ รวมทงการจดการขยะมลฝอยภายในพนทต าบล ตามมาตรา ๒๓ (๓)

- พระราชบญญตระเบยบบรหารราชการเมองพทยา พ.ศ. ๒๕๒๑ กฎหมายนใหอ านาจ แกเมองพทยาในการด าเนนการรกษาความสะอาด รวมทงการจดการขยะมลฝอยและสงปฏกลภายใน เขตเมองพทยา ตามมาตรา ๖๗ (๕) และ (๖ ) ๑๔ กฎหมายทเกยวของกบการผลตพลงงานจากขยะมลฝอย ประเทศไทยยงไมมกฎหมายเฉพาะทเกยวของกบการผลตพลงงานจากขยะมลฝอยแตไดบญญต เนอหาทเกยวของกบการผลตและการจ าหนายพลงงานทผลตไดแทรกอยกบกฎหมายดานการจดการ พลงงานของประเทศ ไดแก

- พระราชบญญตการพฒนาและสงเสรมพลงงาน พ.ศ.๒๕๓๕ กฎหมายนไดก าหนดใหพลงงานไฟฟาซงขนาดการผลตรวมของแตละแหลงผลต ตงแต ๒๐๐ กโลโวลตแอมแปร ( kVA) ขนไปเปนพลงงานควบคมโดยผผลตหรอ การขยายการผลตพลงงานควบคม จะตองไดรบใบอนญาตและก าหนดหามการกระท าใดๆ อนเปนการขดขวางตอการผลตพลงงานควบคม หรอท าใหการผลตพลงงานควบคมนอยลงโดยไมมเหตอนควร ผกระท าผดตองระวางโทษทงจ าและปรบ

- พระราชกฤษฎกาก าหนดพลงงานควบคม พ.ศ. ๒๕๓๖ สาระส าคญ ไดแก การก าหนดใหพลงงานไฟฟาซงขนาดการผลตรวมของแตละแหลงผลต ตงแต ๒๐๐ กโลโวลตแอมแปรขนไปเปนพลงงานควบคม

Page 12: คู่มือการคัดแยกขยะเพื่อ ...๒ ค าน า ป ญหาขยะม ลฝอยช มชนของประเทศไทย

๑๒

- พระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๕๐ กฎหมายนก าหนดใหจดตงกองทนเพอการสงเสรมการอนรกษพลงงานซงอยในความ รบผดชอบของกระทรวงพลงงาน (จากเดม พระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน พ.ศ. ๒๕๓๕ ก าหนดใหอยในความรบผดชอบของกระทรวงการคลง) โดยไดก าหนดทมาของเงน วตถประสงคและ รายละเอยดตางๆของกองทนไวในหมวด ๔ มาตรา ๒๔

- พระราชบญญตการประกอบกจการพลงงาน พ.ศ. ๒๕๕๐ กฎหมายนก าหนดสาระส าคญทเกยวของกบการผลตพลงงานไฟฟาจากขยะมลฝอย