การพฒนาเทคโนโลยทางการเกษตรของไทยในบรบทโลก

ดร. จฬารตน ตนประเสรฐรองผอ ำนวยกำร

ส ำนกงำนพฒนำวทยำศำสตรและเทคโนโลยแหงชำต (สวทช.)

การสมมนา ขบเคลอนเกษตรไทยดวยเทคโนโลย23 เมษายน 2561

หองประชมภทรรวมใจ อาคาร 2 ชน 2 ธนาคารแหงประเทศไทย1

ภาพรวมทศทางงานวจยและพฒนาดานเทคโนโลยชวภาพ

• Big data driven research• Multidimensional approaches• Integration of technologies

• องคควำมรพนฐำน ปฎสมพนธ• เนนควำมจ ำเพำะ ใชเวลำสนลง• ตอบโจทยควำมทำทำย

2

http://blog.bioecodev.org/wp-content/uploads/2017/02/The-future-of-food-and-agriculture-Trends-and-challenges_Infographic-a-i6887e.pdf

• เพมผลผลต & ประสทธภำพกำรผลต เพอตอบโจทยควำมมนคงทำงอำหำร • เกษตรยงยน ใชทรพยำกรอยำงคมคำ ลดกำรใชยำปฏชวนะและสำรก ำจดศตรพช ไมท ำลำยสงแวดลอม• สรำงพนธทมคณสมบตเฉพำะ เชน ทน หรอตำนทำนตอสภำวะแวดลอมทไมเหมำะสม• หำทำงเลอกใหม ทตอบโจทยควำมตองกำรตลำด ประยกตใชเทคโนโลยทหลำกหลำย ใชเวลำนอยลงในกำร

วจยพฒนำ

ทศทางพฒนาเทคโนโลยและผลตภณฑการเกษตร

3

เทคโนโลยเพอการคดเลอก & ปรบปรงพนธ

https://www.biofortified.org/2015/07/crop-modification-techniques-infographic/

4

http://kmbiology.weebly.com/genetic-engineering---notes.html

http://www.erewise.com/current-affairs/what-is-genetic-engineering_art531079bc2e5d1.html#.WqVqb2Buljo

มการน าสวนของยนของสงมชวตอน เตมลงในสารพนธกรรมของเซลลเจาบาน

เทคโนโลยดดแปลงพนธกรรม

5

ตวอยางการใชเทคโนโลย GM ในตางประเทศ

https://www.okspecialtyfruits.com/our-science/apple-browning/https://modernfarmer.com/2015/03/fda-approves-gmo-apples-and-potatoes/

The US Department of Agriculture (USDA) อนญาตใหผลตและจ าหนาย GM Apples ได

บรษท Arctic Apple ไดเตม DNA แลวเกดปฏกรยาทท าใหเอนไซม polyphenol oxidase (PPO) ทท าใหเกดสน าตาลไมท างาน

6

The US Department of Agriculture (USDA) อนญาตใหผลตและจ าหนาย GM Potatoes ได

บรษท J.R. Simplot Company ไดพฒนาพนธทไมเกดสน าตาลหลงจากตด โดยเตมยนไปท าใหยนทเกยวของกบ polyphenol oxidase (PPO) หยดท างาน

https://www.potatopro.com/news/2014/simplot-outlines-innate-marketing-strategy

https://geneticliteracyproject.org/2014/11/11/sustainability-advantages-of-simplots-gmo-innate-potato/https://geneticliteracyproject.org/2015/05/27/scientist-and-mom-evaluates-simplots-gmo-innate-potato/

ตวอยางการใชเทคโนโลย GM ในตางประเทศ

7

Aflatoxin-free transgenic maize using host-induced gene silencing

http://advances.sciencemag.org/content/3/3/e1602382

ทมวจยจากมหาวทยาลย Arizona พฒนาสายพนธขาวโพดปลอดอะฟลาทอกซน ทมวจยไดตดตอช นสวนดเอนเอเขาไปในขาวโพดใหผลต RNAi สามตวสามารถไปกดการท างานของยน aflC ใน Aspergillus

ขาวโพดสายพนธใหมน เมอตดเช อ Aspergillus จะมการปนเปอน aflatoxin นอยมากจนตรวจจบไมได (< 93 ppb) ขณะทขาวโพดปกตชดทดลองควบคมมระดบการปนเปอน aflatoxin 1000 ppb

< Science Advances 10 Mar 2017:, Vol. 3, no. 3, e1602382DOI: 10.1126/sciadv.1602382

ตวอยางการใชเทคโนโลย GM ในตางประเทศ

8

เทคโนโลย CRISPR-Cas (Clustered Regularly Interspaced Short Palindromic Repeats) และโปรตน Casเปนเทคโนโลยทเกดข นจากการเลยนแบบระบบภมคมกนของแบคทเรย เมอมดเอนเอของไวรสเขามา แบคทเรยมกลไกสราง crRNA เปนตวน าเอนไซม endonuclease ไปตดดเอนเอของไวรสทบกรกในต าแหนงจ าเพาะ ท าใหไวรสไมสามารถเพมจ านวนได

CRISPR ชวยนกปรบปรงพนธใหสามารถเพมเตมความหลากหลายของสายพนธด ทจ าเพาะในเวลาทส นลง โดยเทคโนโลยน ถกใชเปนเครองมอทท าใหไดยนทพบในสายพนธทคดเลอกตามธรรมชาต ทเหมาะสมกบพ นท สงแวดลอม ไดแก ทนโรค แมลง ทนแลง และทนเคม ซงเดมไดจากการผสมขามสายพนธทใชเวลานาน

9

ตวอยางการใชเทคโนโลย Gene Editing ในตางประเทศ

http://www.nature.com/news/gene-edited-crispr-mushroom-escapes-us-regulation-1.19754

The US Department of Agriculture (USDA) อนญาตใหผลตและจ าหนาย CRISPR-edited mushroom ได

CRISPR-edited white button mushroom พฒนาข นโดยนกวจยของ Pennsylvania State University โดยตดยนทเกยวของกบการผลตเอนไซม polyphenol oxidase (PPO) ทท าใหเกดสน าตาลออก 30% ท าใหม shelf life นานข น

10

DuPont partnered with Caribou Bioscience, spin off company from U. California, Berkeley for growing corn and wheat plants edited with CRISPR in greenhouses and will do field trials next spring. DuPont predicts CRISPR will be on dinner plates within 5 years.

DuPont is testing CRISPR to make drought-resistant corn and has a growing list of plants types: soybeans, rice, and potatoes.

Now, US Department of Agriculture told several companies that it will not regulate these plants because they don’t contain genes from other species.

http://www.technologyreview.com/news/542311/dupont-predicts-crispr-plants-on-dinner-plates-in-five-years/?ref=rss&utm_source=pulsenews&utm_medium=referral

• Advanced breeding platform ส ำหรบกำรพฒนำเมลดพนธทเหมำะสมส ำหรบสภำวะแวดลอมททำทำย

ตวอยางการใชเทคโนโลย Gene Editing ในตางประเทศ

11

ตวอยางการใชเทคโนโลย Gene Editing ในตางประเทศ

https://www.aranexbio.com/

บ ร ษ ท A r a n e x B i o t e c h

ผ ล ต ถ ว ล ส ง ไ ม แ พ โ ด ย ใ ช

การ knockout ยนสามยนทสราง

โปรตนทกออาการแพ

12

การคดเลอกพนธในอนาคต: High Throughput Screening

13

Plant Phenotyping scanner สำมำรถใชประโยชนทำงกำรเกษตรไดหลำยดำน ไดแก • คดกรองพชอยำงแมนย ำ (High-throughput screening)• ประเมนปฏสมพนธพชกบเชอโรคพช (Pathogen interaction) • ประเมนกำรตอบสนองของพชตอสงแวดลอมทเปลยนแปลงไป (Environmental stress) เชน ภำวะ

แลง ดนเคม เปนตน • ประเมนลกษณะของพช (Trait assessment)• ประเมนควำมแปรผนของลกษณะทำงพนธกรรม (Genetic variation) 14

https://www.slideshare.net/CorVerdouw/20150624-tp-organics-req-smart-farming-food-security-v1

Integrated Technology for Smart Farm & Precision Farming

http://cema-agri.org/page/precision-farming-key-technologies-concepts

เทคโนโลยเพอกำรจดกำรฟำรม และแปลงปลก• Internet of things • Sensor & remote sensing • Geo mapping • High precision positioning systems (GPS)• Automated steering system

Precision concepts

soil preparation

seeding

crop management

harvestingLivestock farming

15

บรษท AgBiome พฒนำผลตภณฑใหมทเปนสำรชวภณฑก ำจดเชอรำ (Biological fungicide) โดยใหชอวำ “Howler” ซงเปนจลนทรยมชวตทใชก ำจดเชอรำกอโรคในพชชนดตำงๆ เชน Rhizoctonia, Botrytis, Phytophthora, Pythium, Colletotrichum(antracnose) และ Oomycetes โดยใชกบพชหลำยชนด เชน สตรอเบอรร มนฝรง องน ขำว แตง ผกกำด มะเขอเทศ แครอท ถว ยำสบ หวหอม ผกโขม พรกไทย เปนตน มแผนจะวำงตลำดในป 2017

http://news.agropages.com/News/NewsDetail---19294.htmhttp://www.southeastfarmpress.com/crop-protection/new-biological-fungicide-howler-set-be-market-2017

โครงการจดท ายทธศาสตรการวจยดานไมโครไบโอมส าหรบการเกษตรของประเทศไทย :การศกษาสถานภาพความพรอมเทคโนโลยในการวจยดานไมโครไบโอมส าหรบการเกษตรของประเทศไทย (ระยะท1)

Better microbes, Better crops

16

ตวอยางเทคโนโลยในประเทศตอการปรบปรงพนธพช

เครองหมำยพนธกรรมMarker Assisted Selection

เทคโนโลย High Throughput Selection

เทคโนโลยปรบเปลยนยนGene editing

เทคโนโลยเพอควำมเขำใจปฏสมพนธของจลนทรยกบพช(Microbiomes)

เทคโนโลย integrated omics & data analytics

• ลดเวลำในกำรปรบปรงพนธขำว จำก 10 ป เหลอ 5 ป

• พนธขำวไดรบกำรรบรองจำกกรมกำรขำว

• เพมควำมหลำกหลำยของพนธใหม ทม function ซบซอน

• ลดเวลำและตนทนในกำรปรบปรงพนธ

• เพมควำมสำมำรถในกำรออกแบบพนธพชทตองกำรไดอยำงแมนย ำ

• เพมควำมสำมำรถดำน precision farming

• ปรบเปลยนยนเพอใหมคณสมบตทจ ำเพำะตำมตองกำร ไดอยำงรวดเรว

• เพมควำมเขำใจในปฏสมพนธ ชวยใหพชเตบโตไดอยำงเตมศกยภำพ ตงรบกบสภำพแวดลอมทเปลยนไป

17

ตวอยางการใชเทคโนโลย MAS ในประเทศ

ขาวหอมชลสทธ • ใชเทคโนโลย MAS ในการคดเลอกพนธขาวทน

น าทวม (2-3 อาทตย) ใหผลผลต 5-6 ตนตอเฮกเตอร

https://www.slideshare.net/FAOoftheUN/marker-assisted-selection-55689355

เทคโนโลย Marker Assisted Selection (MAS)• ใชเพอการคดเลอกพนธทมคณสมบตตาม

ตองการ โดยดจาก DNA markers

ปาลมน ามน • ใชเทคโนโลย MAS ในการคดเลอกพนธปาลมทม

ความหนาของกะลาสง ม Sex ratio (เกสรตวผ เกสรตวเมย) ทเหมาะสม

18

Sustainability

Productivity

Value Added

นวตกรรมการปรบปรงพนธและการบรหารจดการการผลตขาวเพอความยงยน

19

Gene Bank

Cell Bank

Tissue Bank

Seed Bank

Human Genome Bank(Digital Data)

Digital Bio Bank

Plant factory

rejuvenile

พช จลนทรยสตว

สตวพช จลนทรย

ธนาคารทรพยากรชวภาพแหงชาตเพออนรกษ วจย และใชประโยชน(National Biobank for conservation, research and utilization)

20

Nagoya protocol

International regulations

- มนคง: ปกปองควำมเสยงจำกกำรเปลยนแปลงของ climate change- มงคง: เพอพฒนำเศรษฐกจฐำนชวภำพของประเทศ- ยงยน: คมครองทรพยสนชวภำพของประเทศ

ISO TC276/ ISO TC34/SC16

Goals

คณสมบต รกษำควำมมชวตไวไดยำวนำน หำกตวอยำงสญหำยกมโอกำสกเผำพนธนนกลบคนมำ ประหยดพนท งบประมำณและแรงงำนในกำรดแลเกบรกษำ มระบบบรหำรจดกำรทรพยำกรชวภำพและขอมลทมคณภำพ สะดวกและปลอดภย

(กำรเขำถง/รบฝำก/)

21

เครอขายดานความหลากหลายทางชวภาพ

หนวยงานเครอขาย บทบาทความรวมมอ

ส านกงานพฒนาเศรษฐกจจากฐานชวภาพ (BEDO) - การรวบรวมตวอยางพชจากภาคเครอขายทงระดบองคกร และชมชน- การพฒนากลไกและสรางความตระหนกใหกบชมชนเรองการเขาถงและแบงประโยชนอยางเปนธรรมของประเทศ

องคการสวนพฤกษศาสตร (อสพ) การขยายพนธและรวบรวมตวอยางพชจากแหลงรวบรวมพรรณไม

สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย (วว)

- การส ารวจ รวบรวม และจ าแนกตวอยางสาหรายทผลตสารมลคาสง กบจลนทรยทมสมบตโพรไบโอตกสายพนธทองถน

กรมการแพทยแผนไทยและแพทยทางเลอก แหลงอางองพชสมนไพร เพอสนบสนนการจดท า DNA barcode ส าหรบการท ามาตรฐานสมนไพรไทยและการใชประโยชนเพอจดเกบใน digital bank

มหาวทยาลยตาง ๆ - อนกรมวธานเพอจ าแนกและยนยนชนดพนธพชจากลกษณะทางtaxonomy- การรวบรวมตวอยาง และจดท า whole genome sequencing ในตวอยางมนษย

22

นวตกรรมการผลตพชในระบบควบคมSmart Greenhouse and Plant Factory

Quality

Environmental care

Productivity

Safety

ระบบการตรวจสอบมาตรฐาน และการ

ปลอมปนเชงพาณชย

23

สมนไพรปนเปอน ปลอมปน

สมนไพรผลตสำรออกฤทธไมคงท ควบคมไมได

ขำดขอมลวทยำศำสตรสนบสนน

นวตกรรมเทคโนโลยกาวหนาเพอการผลตสมนไพร

ผปลกเปนเกษตรกรรำยยอย ผลผลตนอย ไมสม ำเสมอ (เปนฤดกำล)

จดออนการผลตสมนไพรในปจจบน

จดแขง• ควำมหลำกหลำยของพนธ• ม Supply chain ครบ• สงออกสมนไพรและผลตภณฑ

> 1 แสนลำนบำท อตรำกำรเตบโตสงตอเนอง

Plant factory• มระบบควบคมใหพชเตบโต และผลตสำรออกฤทธ

ไดปรมำณสงและคงท• ชวยก ำจดจดออนในกำรผลตพช สมนไพร ยกระดบ

อตฯ ไปสกำรผลต High-end products• สรำงควำมสำมำรถใหเกษตรกร ขยบไปปลกพช

มลคำสงในอนำคต หรอ Edible vaccine 24

Value

การปลก

การปลกแบบสมยใหม

Plant Factory= hub of modern production

การปลกแบบดงเดม

Tradition + Innovation High-end productsกำรผลตพชในระบบควบคม• พชเตบโตแบบ 24/7 ผลผลตสง สำรส ำคญสม ำเสมอ

ไมมสำรตกคำง • ออกแบบใหใชทรพยำกรมประสทธภำพ: น ำ ไฟ• กำรจดกำรเปนระบบ: ไมตองกงวลกำรปนเปอน โลหะหนก

สำรตกคำง โรค และสภำพแวดลอม

Plant factory ท TSP เปนแหลงท ำ R&D สรำงขอมล องคควำมร ตนแบบเพอชมชน บมเพำะเกษตรกร และฝกอบรม

ชมชนม plant factory ทตนทนประมำณ 3 ลำน

บรษท license เทคโนโลยกำรปลก และกำรผลตสำรออกฤทธทไดมำตรฐำน

X10 - x1000 ขนกบชนดของพช และชนดของผลตภณฑสดทำย

นวตกรรม plant factory + เทคโนโลยกำรปลกพชแตละชนด

วสำหกจชมชน/อบต.

ผลตและจ ำหนำยวตถดบทมคณภำพ ไดมำตรฐำนใหกบอตสำหกรรมแปรรป

ปรบเปลยนระบบใหเหมำะสม

25

• ทดสอบใหไดสภาวะการปลกทเหมาะสมส าหรบพชมลคาสงนานาชนด• ทดสอบแนวทางการลดพลงงาน/ลดการใชน า/ลดการใชแรธาต• ค านวณคาใชจายท งระบบและผลผลตทไดเพอเปนตนแบบการขยายผล

กลมเปาหมายผรบประโยชน1. ผประกอบธรกจผลตและตดต ง plant factory2. ผผลตพชมลคาสงในระดบเลกหากการลงทนมความคม

กลมเปาหมายผรบประโยชน1. ผประกอบธรกจผลตและตดต ง plant factory2. ผประกอบธรกจผลตพชมลคาสงขนาดใหญ เชน สมนไพร

EECi: Biopolisเกดธรกจใหม

Plant factory

Global market

IndustryBusinessInvestmentTechnology

Thailand’s Biodiversity(Thailand’s Competitive Advantage)

BIOBANK

26

Smart Farming:นวตกรรมดจทลเพอการเกษตรไทย

27

Thailand 4.0 กบเกษตรสมยใหม

28

Digital Transformation: เทคโนโลยดจทลเปลยนชวต

Smart phoneSensor

Wearable deviceDrone

IoTCloud

Big Data

AI/ NLP/ Deep Learning

Social MediaDigital TV

Broadcasting

29

การใชนวตกรรมดจทลในภาคเอกชนขนาดใหญ และในตางประเทศ

“โมเดรนฟารมของภาคเอกชน”• ใช Drone ถำยภำพ• Crop model• ระบบรดน ำ และใหปย• ตดตำมกำรเจรญเตบโต• ...........

• กำรศกษำ พบวำ เกษตรแปลงใหญทมกำรใชนวตกรรมในกำรจดกำรท ำใหมผลผลตเพม 34%

30

31

นวตกรรมดจทลส าหรบการเกษตรสมยใหมจาก เนคเทค/สวทช.

1. Agri-Informatics System• ระบบบณณาการขอมลเพอการเกษตร (What2Grow)• ระบบบข นทะเบยนเกษตรกร (FAARMis+FAARMLink+FAARMRu+FAARMCloud)

2. Sensor System and IoT• FAARM_Sense: ผลตภณฑทเกยวของกบการตรวจวดอากาศ, สภาพแวดลอม• FAARM_Fit: ผลตภณฑระบบควบคมการปลกเล ยง + IoT in Farm• Mobile sensing application

3. Automatic & Control System• Machine Vision for Phenotyping• Photonics technology for In-line Process Control

4. Learning Tools• ระบบการเรยนรและจดการองคความรการเกษตร 32

ตวอยางผลงานดาน Agri-Informatics System

33

Agri-Map: เครองมอบรหำรจดกำรกำรเกษตรใหสอดคลองตำมสภำพพนท สถำนกำรณปจจบน และชวยในกำรวำงแผนกำรผลตสนคำเกษตรในอนำคต รวมถงควำมเหมำะสมส ำหรบปลกพชเศรษฐกจชนดใดใหเหมำะสมกบศกยภำพของพนท มแหลงรบซอผลตผลทใดอยใกลพนทของตนเอง เสนทำงไปยงแหลงรบซอ ซงเปนทำงหนงในกำรชวยลดตนทนและเพมประสทธภำพในกำรผลตทำงกำรเกษตร

Agri-Map Online: แผนทเกษตรเพอการบรหารจดการเชงรกออนไลน

http://agri-map-online.moac.go.th

34

นโยบาย “เพอยกกระดาษ A4” ของรฐมนตรกระทรวงเกษตรและสหกรณ

35

คณลกษณะส าคญของ Agri-Map Online

• แสดงชนขอมลส ำหรบกำรบรหำรงำนจดกำรเชงรก ตำมนโยบำยกำรบรหำรงำนการปรบเปลยนกจกรรมการผลตในพนทไมเหมาะสมตามแผนท Agri.-Map จ านวน 77 จงหวด และลงรำยละเอยดไดถงระดบต ำบล

• แสดงขอมลแผนทและชนขอมลตางๆ ได 157 ชนขอมล ทงขอมลแบบจด(65 ชนขอมล) และขอมลเชงพนท (92 ชนขอมล) ประกอบดวย (ปำ,ดน,เขตปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม,ต ำแหนงและเสนทำง,พนทเพำะปลกพช,ขอมลเกษตรกร,โรงงำนและแหลงรบซอ,พนทและต ำแหนงเพำะเลยงสตวน ำ,สหกรณ และขอบเขตกำรปกครอง)

• แสดงขอมลรายละเอยดเพมเตมตามพกดทผใชรองขอ ซงประกอบดวยกำรแสดงลกษณะของดน ควำมเหมำะสมในกำรเพำะปลกพช กำรใชพนทเพำะปลกในปจจบน แผนภมเปรยบเทยบรำยไดจำกกำรเพำะปลกพชแตละชนด และระยะทำงในกำรขนสงผลผลตทำงกำรเกษตรไปยงแหลงรบซอทใกลทสด

• เพมควำมสะดวกในกำรใชงำนโดยสำมำรถน าขอมลออกทงในรปไฟล Excel และไฟลรปภาพ

• เครองมออ ำนวยควำมสะดวกตอผใชงำนในการคนหาพกดหรอสถานท ในแบบกำรพมพค ำและแบบเลอกจำกรำยชอจงหวดใน 5 ภำคของประเทศ

• เชอมกบกำรคนหาเสนทางในระบบ Google Map ในกำรบอกระยะกำรเดนทำงและแบบ Street View

http://agri-map-online.moac.go.th/

36

การแสดงช นขอมล: Agri-Map Online มช นขอมลมากกวา 157 ช นขอมล ท งขอมลแบบจด (65 ช นขอมล) และขอมลเชงพ นท (92 ช นขอมล) จากขอมลของหนวยงานในกระทรวงเกษตรและสหกรณ

37

Agri-Map: ใหบรการทงระบบออนไลน และโมบายล

http://agri-map-online.moac.go.th

เรมใชงาน – มถนายน ๒๕๕๙ เรมใชเมอวนท ๒๔ พฤษภำคม ๒๕๖๐

Agri-Map on Mobile (Andriod)“ทกท สะดวก รวดเรว ทนสมย”

Agri-Map Online Agri-Map Mobile

38

• อานลายมอไมออก/ อานลายมอคนอนยาก

• เอกสารอาจสญหาย

• กรอกขอมลซ าซอน

• ใชเวลานานในการตรวจสอบ

• ขอมลไมเชอมโยงกน

ปญหาของการข นทะเบยนเกษตรกรในอดต

เดนหนาประเทศไทยส Thailand 4.0 ดวย Smart Officer ทใชเทคโนโลยแกปญหา

ระบบข นทะเบยนเกษตรกรอเลกทรอนกส

39

ระบบข นทะเบยนเกษตรกรอเลกทรอนกส

หนวยงานรบข นทะเบยนเกษตรกร หนวยงานพนธมตรมขอมลบคคล/ขอมลกจกรรมบคคลเฉพาะทาง

ขอมล

การข

นทะเ

บยนเ

กษตร

กร

เชอมโยงตรวจตรวจขอมลกบหนวยงานพนธมตร

ขอมลทะเบยนเกษตรกรจาก ADX dataset ท า Analytics

FAARMCloud

12

3

4

ระบบข นทะเบยนเกษตรกรอเลกทรอนกส ประกอบดวย 4 โมดล

FAARM = Food And Agriculture Revolution Model

40

คณลกษณะส าคญของระบบ FAARMis

ระบบเชอมโยงขอมล (FAARMLink)เชอมโยงขอมลกบหนวยงานพนธมตรตรวจสอบขอมลแบบทนท • กรมสงเสรมการเกษตร• กรมทดน• กรมการปกครอง• ส านกงานการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม (ส.

ป.ก.)

ระบบลอกหนาจออตโนมตแอปพลเคชนจะปดตวเองโดยอตโนมตเพอปองกนผไมประสงคด

ระบบกรองขอมลคนหาขอมลอตโนมตกรองขอมลเพอสบคนรายการขอมลไดอยางรวดเรว ถกตอง แมนย า

ระบบลายเซนตดจทลเกษตรกรลงลายมอชอบนแอปพลเคชน FAARMis ไดทนท

ระบบข นทะเบยนเกษตรกร (Farm Registration)• เชอมโยงกบฐานขอมลทะเบยนเกษตรกรของกรม

สงเสรมการเกษตรแบบทนท• รองรบการข นทะเบยนเกษตรกรดวยเครองอาน

บตรประชาชน

ระบบบนทกภาพถาย• รองรบการบนทกภาพถายเกษตรกร

• รองรบการบนทกภาพถายพ นทเอกสารสทธ • รองรบการบนทกภาพถายพ นทไมมเอกสารสทธ

• รองรบการบนทกภาพถายพ นทกจกรรมการเกษตร

ระบบเกบพกดและขนาดพ นทบนแผนทดาวเทยม • ข นทะเบยนพ นทเอกสารสทธ

• ข นทะเบยนพ นทไมมเอกสารสทธ• ข นทะเบยนพ นทกจกรรมการเกษตร

ระบบปองกนขอมล (Data protection)หากสญญาณเครอขายขาดหายขณะใชงาน FAARMis

ผใชงานลอกอนเขาระบบดวยชอผใชงานเดม ขอมลลาสดจะแสดงข นมาโดยอตโนมต

41

การวาดแปลงในระบบ FAARMis

42

ภาพตวอยาง: การแสดงผลภาพวาดแปลงกจกรรมเพาะปลกตามพ นททสนใจ

43

ตวอยางผลงานดาน Sensor System & IoT: FAARMSense & FAARMFit

44

FAARMSense Family

Sense (ส าหรบผลตภณฑทเกยวของกบการตรวจวด)• Weather Sense (กลมสถานวดอากาศ) Budget (ราคาถก ) Standard (สถานวดอากาศรนมาตรฐาน ทไดให license ไปแลว) Watchdog (สถานวดอากาศทเพมความสามารถในสวนของการเตอนภย)

• Aquatic Living Sense (ระบบตรวจวดส าหรบการเพาะเล ยงสตวน า)• Oxy (ระบบตรวจวดส าหรบใชในการเฝาระวงออกซเจนละลาย)

• Ambient Sense (ระบบตรวจวดสภาพแวดลอม)• Greenhouse (ระบบวดสภาพแวดลอมส าหรบใชกบโรงเรอน)• Forest (ระบบตรวจวดแบบพกพาส าหรบใชศกษาสภาพแสงในปา)• Marine (ระบบทนลอยส าหรบตรวจวดส าหรบการศกษาสภาพแวดลอมใตทะเล)

45

FAARMFiT Family

FiT (ส าหรบผลตภณฑระบบควบคมการปลกเล ยง)• Ambient FiT

• Cool (ระบบลดรอนหรอเพมความช น ดวยการ พนน า ระเหยน า ระบายอากาศ ในโรงเรอน)• Comfort (ระบบควบคมสภาพแวดลอมในโรงเรอน หรอตควบคมบรรยากาศ)

• Water FiT• Simple (กลองควบคมการใหน าทท างานโดยอสระ ไมซบซอน)• Multi (ระบบควบคมการใหน า แบบแยกสวน ทมการควบคมใหน าสมพนธกน ระหวางวาลวและ

เครองสบน า)• Evergreen (ระบบควบคมการใหน า แบบแยกสวน ทการท างานสมพนธกนท ง ตวควบคมทอยใน

พ นท และ เครองแมขาย เชนการใหน าพชไร พชสวน โดยข นกบ อตราการระเหย ) • Bubble/Air FiT

• Oxy (ระบบควบคมการเตมการอากาศส าหรบการเล ยงสตวน า ตามโครงการ GII)• Grow Fit

• Quick Shrimp (ระบบควบคมการปลกเล ยงทมการท างานบรณาการกนท งในสวนของการควบคมสภาพแวดลอมในการปลกเล ยง และการใหปจจยการผลต เชน ระบบใหอากาศทมท างานรวมกบการใหอาหารกง

46

NETPIE: IoT Platform by NECTEC

47

48

49

50

51

52

ระบบตดตามการเจรญของตนขาวในระนาบสามมต

ลกษณะทางกายภาพของทรงพมของตนขาวในสามมตทใหความละเอยดในการวด 110 ไมโครเมตร และ ความถกตอง 50 ไมโครเมตร (วดทระยะ 1-1.5 เมตร จากตน) ขอมลพ นทใบ, ขนาดของกงกาน, ความสง, ความยาวของล าปลอและ ระดบสใบ ระบบบนทกและอานขอมลแบบอตโนมตดวย RFID

ตวอยางผลงานดานระบบอตโนมต

53

54

Minimal Lab: ระบบตดตามการเจรญเตบโตของแบคทเรยแบบตอเนอง

ตวอยางผลงานดาน In-line Process Control

ระบบตดตามการเจรญเตบโตของแบคทเรยจากคาความขนทเปลยนแปลงไปของของสารตวอยาง สามารถท าการบมเพาะแบคทเรย วดคาวดคาการดดกลนแสง คาการสองผาน และสงคาการทดลองแบบออนไลนได

55

นวตกรรมเพอเกษตรสมยใหม

- - Machine Learning- - Data Analytics

- Optimization Modeling- Image Processing

- Photonics- Language Processing

- Knowledge Engineering- Microelectronic Sensors

- - Internet of Things- Processing & Service on

Cyber Infrastructure- Pattern Mining & Visualization

Ontology

ความสามารถทางเทคโนโลยของเนคเทค

Agri-InformaticSystemระบบสารสนเทศเพอเพมประสทธภาพของภาคเกษตร

Sensor System and IoTระบบรบขอมลและอนเตอรเนตทกสรรพสง

Automatic & Control Systemระบบอตโนมตและการควบคม

Learning Toolsระบบสนบสนนการเรยนร

56

การถายทอดองคความรแกเจาหนาทภาครฐและเกษตกร

57

ระบบการศกษาออนไลนแบบเปดเพอมหาชน (MOOC)กำรเรยนรออนไลนทสำมำรถวดผลได

58

การพฒนาเทคโนโลยทชวยถายทอดองคความรไปยงเกษตรกร

การพฒนาระบบการเรยนออนไลนแบบพกพา (Mobile Learning) ชวยอ ำนวยควำมสะดวกแกเกษตรกร และประชำชนทสนใจผำนอปกรณโทรศพทมอถอ สำมำรถใชเรยนรไดตลอดเวลำ แมในพนทเพำะปลกทไมมสญญำณอนเทอรเนต เพอแกไขปญหำสญญำณอนเทอรเนตเขำไมถง และชวยประหยดกำรใชคำบรกำรเชอมตอขอมล

59

60

• ขาว/มนส าปะหลง/ยางพารา/ถวเขยว/พรก/มะเขอเทศ• อนๆ เชน เหด สตรอเบอร กาแฟ

1ใเทคโนโลยการผลต(สายพนธ/ผลตเมลดพนธ/การจดการแปลง/ผลผลต)

• บวเวอเรย ก าจดเพลย • NPV ก าจดหนอนกระท• สเตรปโตไมซส ก าจดเชอราและแบคทเรยในพชตระกลแตง

เทคโนโลยสารชวภณฑ

Smart IOT• Microclimate station• Smart Greenhouse• Smart Sensor• IT : TAMIS / TraceFarmMachinery• เครองสขาวชมชน• โรงอบและเครองอบแหง

ผลผลตทางการเกษตร

อปกรณ เครองจกร อนๆ

• การแปรรปผลตภณฑทางการเกษตร• มาตรฐานสขลกษณะทดในการผลตอาหาร

เทคโนโลยการแปรรปผลผลต

• ไรน านางฟา/ไรแดงสยาม อาหารสตวน าวยออน• เทคโนโลยเลยงกงระบบปด• การเพาะเลยงนางพญาชนโรง/การเพมคณภาพน าผง• ออยอาหารสตว• อาหารหมกโคตามชวงอาย• ชดตรวจโรคสตว• จลนทรยบ าบดกลนฟารมปศสตว

เทคโนโลยดานสตว (การเพาะเลยง/อาหารสตว)

• ปยหมกไมพลกกลบกอง• ปยไสเดอน• การผลตปยอนทรยจากวสดตางๆ• การจดการน าเพอการเกษตร

เทคโนโลยการจดการดนและน า

เทคโนโลย

เทคโนโลยพรอมใช 36 เทคโนโลย

1ใเทคโนโลยการผลตยางธรรมชาตทเปนมตรตอสงแวดลอม• สาร TAP ทดแทนแอมโมเนย และ GRASS ทดแทนกรดซลฟรค

61

o เทคโนโลยทถายทอด 36 เรองo เกษตรกรทไดรบการถายทอดองคความร/เทคโนโลย 6,032 คนo พฒนาเจาหนาทสงเสรม/เกษตรกรแกนน า/ผประกอบการ/นกการตลาด

547 คนเทคโนโลยหลกทถายทอด

• เทคโนโลยโรงเรอนและพลาสตกคดเลอกแสงส าหรบการเพาะปลก• เทคโนโลยการผลตนางพญาชนโรง• เทคโนโลยการผลตเมลดพนธขาวคณภาพดและการจดการเพอการ

เพมผลผลตขาว• เทคโนโลยการปลกถวเขยว• เทคโนโลยการผลตหวเชอราบววาเรยทมคณภาพ ส าหรบนกสงเสรม

การเกษตรและผลตกอนเชอสดราบวเวอเรยพรอมใช• การจดดนและน า (เทคโนโลยปยหมกไมพลกกลบกอง เทคโนโลยการ

ผลตปยไสเดอนดนจากขยะอนทรย และการตรวจวเคราะหดนและจดการธาตอาหาร)

Area based

Project based

62

63

เทคโนโลยทเหมาะสมในการปลกมนส าปะหลง

พรณ 2

พรณ 1

ระบบน าหยด

ดน

พนธ

การตรวจวเคราะหดนดวยชดตรวจอยางงาย LDD Test Kit (กรมพฒนาทดน)

การไถพรวน การจดการดนดาง

ใสปยตามคาวเคราะหดน

พนธรบรอง (กรมวชาการเกษตร) พรณ 1, พรณ 2 (สวทช.)

ควบคมเพล ยแปงมนส าปะหลงโดยใช ราบวเวอเรย แตนเบยน แมลงชางปกใส

ปย

อารกขาพช

64

ถายทอดเทคโนโลยดานเขตกรรมเพอเพมผลผลตมนส าปะหลงและสรางเครอขายเกษตรกร

ขยายผล

กลยทธ

พ นทเปาหมาย และผลด าเนนการ

ปท 1(59)

8 พ นท : (1) อ.ชาตตระการ และ อ.พรหมพราม จ.พษณโลก (2) อ.พฒนานคม จ.ลพบร (3) อ.สหสขนธ จ.กาฬสนธ (4) อ.โนนดนแดง จ.บรรมย (5) หนองบญมาก จ.นครราชสมา (6) อ.หนองสองหอง จ.ขอนแกน (7) อ.หวยกระเจา จ.กาญจนบร (8) อ.เลาขวญ จ.กาญจนบร

1 เครอขาย : อางหนกาวหนา (ม.8 ต.วงไผ อ.หวยกระเจา)

4 พ นท : (1) อ.หนองสองหอง จ.ขอนแกน (2) อ.ขาณวรลกษบร (3) อ.คลองลาน จ.ก าแพงเพชร (4) อ.หวยกระเจา จ.กาญจนบร

2 เครอขาย : ก าแพงเพชร อ.หนองสองหอง จ.ขอนแกนขยายผลจากเครอขายอางหนกาวหนาครอบคลมท งต าบลวงไผ

ปท 2(60)

ปท 3(61)

อ.ยางตลาด จ.กาฬสนธ (ใหม)ไรธระวงศ จ.นครราชสมา (ใหม)อ.ขาณวรลกษบร อ.คลองลาน จ.ก าแพงเพชรอ.หนองสองหอง จ.ขอนแกนอ.หวยกระเจา จ.กาญจนบร ขยายผลจากเครอขายอางหนกาวหนา (ขยายพ นท)

เกษตรกรตนแบบ เทคโนโลยทเหมาะสมกบ

พ นท

แปลงเรยนร

อบรม (พนธ ดน น า ปย อารกขาพช)

สรางการรบร/วเคราะหพ นท

65

การเพมมลคามนส าปะหลง

ขนมช น

ขนมเปยะลกชบ วาฟเฟล Cupcake เน อมน

ตะโกมน มนเชอม

66

ถวเขยวพนธใหม ผลผลตสง เมลดโต ตานทานโรค

• ถวเขยวสายพนธด 5 สายพนธ• ใหผลผลตสงกวา 250-300

กโลกรมตอไร • มขนาดเมลดใหญ (น าหนก 1,000

เมลด ประมาณ 75-80 กรม) • มความตานทานตอโรคราแปงและ

ใบจด

ป 2560 ผลตขยายเมลดพนธถวเขยว • สงเสรมการเกษตรและกลมเกษตรกร

อ.หนองขาหยาง อ.สวางอารมณ จ.อทยธาน

• ผลตขยายเมลดพนธถวเขยวสายพนธใหม พ นท 144 ไร ไดผลผลตเมลดพนธ 12 ตน

67

2559

2560

2561

กลมผลตเมลดพนธ จ.อทยธาน

• กลมเกษตรกร จ.อทยธาน 3 อ าเภอ คอหนองขาหยาง สวางอารมณ และลานสก

• ทดลองผลตขยายเมลดพนธถวเขยว 5 สายพนธพ นท 141 ไร

• ไดผลผลตเมลดพนธ 10 ตน กโลกรมละ 60 บาท (600,000 บาท)

เมลดพนธ 10 ตนขยายผล• กลมเมลดพนธ เกษตรกร จ.อทยธาน 2 อ าเภอ

คอ หนองขาหยาง และ สวางอารมณผลต 4 สายพนธ พ นท 144 ไร (500กก.)

• กลมผลตถวเขยวเขาโรงงาน พมาย ศรสะเกษ นครปฐม สพรรณบร ราชบร กาญจนบร

• เกษตรกรอนทสนใจขอทดลองปลก (จ านวน 1 ตน)

• กรมสงเสรมมาขยายเมลดพนธ (300 กก)• เตรยมจ าหนายใหโรงงานวนเสน(1.3 ตน)

กลมผลตถวเขยว ต.ปราสาท ต.ศรสะอาด อ.ขขนธ ศรสะเกษ

เกษตรกรพงพอใจ ปลกไดผลด พนธเหมาะกบสภาพดน อากาศ

• กลมเกษตรกรผลตเมลดพนธถวเขยว ทเขมแขง 1 กลม จ.อทยธาน

• เกษตรกรทผลตถวเขยวเขาโรงงาน : มเมลดพนธดทผลตถวเขยวเขาโรงงาน สรางรายไดหลงนา หรอมอาชพทางเลอกแทนการปลกขาว

เทคโนโลยพชหลงนา…ถวเขยว

68

โรงเรอนพลำสตกคดเลอกแสงใหแสงทเหมำะสม ระบำยควำมรอนเพมผลผลต ปลกไดทงปสรำงรำยไดหมนเวยนเดอนละ 16,000 บำท ตอ 1 โรงเรอนผลกระทบทำงเศรษฐกจทเกดขนทบำนหนองมง 8 ลำนบำทตอปเครอขำยบำนหนองมง 15 ลำนบำทตอป

สวทช. ไดถำยทอดเทคโนโลยไปแลว80 หลงใน 17 จงหวดไดแก นครพนม ศรสะเกษ ยโสธร สกลนคร นครรำชสมำ เลย รอยเอด กำฬสนธ สรนทร หนองบวล ำภ อบลรำชธำน พะเยำ นครนำยก ปรำจนบร ชยนำท อดรธำน และกรงเทพฯ และวำงแผนขยำยผลตออก 12 จงหวด ไดแก ขอนแกน หนองคำย ฉะเชงเทรำ จนทบร กำญจบร สพรรณบร นำน เชยงใหม ล ำพน ล ำปำง สรำษฎธำน ภเกต

ถายทอดแลว

ระหวางด าเนนการ

69

ไรพรกเผด --> เจลบรรเทาอาการปวดพนธขาวเหนยวธญสรน --> ขนมอบกรอบ

สวทช. รวมกบ มทร. ลานนา ล าปางถำยทอดเทคโนโลยกำรเพมผลผลตขำวอนทรยและใชพนธขำวธญสรน (กข 6 ตำนทำนโรคไหม)เกษตรกรใน จ.ล ำปำง

ป 2560

ป 2560 - 2561

• เกษตรกรอยในชวงปรบเปลยนกำรปลกเปนอนทรย • บรษทรบซอขำวในรำคำมำกกวำขำวในตลำดปกตรอยละ 20

ป 2562

• ขำวจะผำนมำตรฐำนเกษตรอนทรยระดบนำนำชำต• บรษทรบซอขำวเทำรำคำตลำดอนทรย

ขยำยผลเกษตรกร 95 ครอบครว ต.โนนคณ อ.ยำงชมนอย จ.ศรสะเกษ มรายได 9.5 ลานบาท หรอ 100,000 บำทตอไร/ครวเรอน (ปลกคนละ 1 ไร 5 เดอน)o พนธพรกเผดo กำรผลตในโรงเรอนo เซนเซอรควบคมกำรใหน ำo สำรชวภณฑo กำรอบแหง / GMP

License พนธพรกเผดใหบรษทบางกอกแลป แอนด คอสเมตก จ ากด สกดสารแคปไซซน เปนสวนผสมของแคปซกาเจลทาบรรเทาอาการปวด

ตวอยางการ แปรรป/การเพมมลคา และการเชอมโยงตลาด

70

การพฒนาเจาหนาทo เกษตรกรทไดรบการถายทอดองคความร/

เทคโนโลย 6,000 คน/ปo พฒนาเจาหนาทสงเสรม/เกษตรกรแกนน า/

ผประกอบการ/นกการตลาด 500 คน

พฒนาเกษตรกรรนใหมเกษตรกรแกนน านกการตลาดชมชนผประกอบการรนใหมo ผผลตเมลดพนธรนใหม (11 จงหวด)o นกการตลาดชมชนo ทายาทเกษตรกรรนใหม

ถายทอดความรใหเกษตรกรปละไมต ากวา 6,000 คน

การพฒนาบคลากรดานการเกษตร

71

แผนป 2561โรงเรอนอจฉรยะ+เซนเซอร

โรงเรอนคดเลอกแสง

เซนเซอรควบคมการใหน าผาน smart phone

การจดการดนน าปย

ระบบข นทะเบยนเกษตรกร (TAMIS)

สถานตรวจวดอากาศ

สถานเหดเขาชะเมา จ.ระยอง

กลมผกปลอดภย อ.คลองเขอน จ.ฉะเชงเทรา

ศนยการเรยนรเกษตรชมชนหนองยาว อ.พนมสารคาม จ.ฉะเชงเทรา

กลมหมอขาวหมอแกงลง AC ฟารม

กลมผปลกทเรยน ต.วงจนทร อ.วงจนทร จ.ระยอง

ศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตรอ.ปลวกแดง จ.ระยอง

กลมพชผกปลอดภย อ.คลองหาด จ.สระแกว

กลมมงคดแปลงใหญ อ.เขาคชกฎ จ.จนทบร

Organic Station จนทรฮ เกษตรผลไมอนทรย

YSF จนทบร

กลมชมชนพทกษปาแกงหางแมว อ.แกงหางแมว จ.จนทบร

วสาหกจชมชนปฏรปการเกษตรสอยดาว อ.สอยดาว จ.จนทบร

Trace Farm

เพาะเล ยงเน อเยอ

ปยไสเดอน

การแปรรป

สารชวภณฑ

พฒนาบคลากร

นสตเพาะเล ยงสตวน า(เครอขายสถาบนการศกษา)

เจาหนาทสงเสรมเกษตรกรแกนน า

(กรมสงเสรมการเกษตร) สระสงฟารมและเครอขายกลมผเล ยงโค 8 อ าเภอ (ธ.ก.ส.)

อาคารโคตามชวงอาย ผสมเทยม

ด าเนนการในพ นท ไมนอยกวา 50 ชมชน และเกษตรกรไดรบการถายทอดและน าเทคโนโลยไปใช ไมนอยกวา 2,000 คน

กลมมะมวงสงออก ขยายผลการใชเซนเซอรไปทกลมปลกทเรยน

กลมผปลกกลวยหอมและกลวยไข

กลมผเล ยงชนโรง

การเล ยงชนโรง

72

EECi เครอขำย YSFแปลงใหญ Smart farmer50 ชมชน

กรมสงเสรมกำรเกษตรศพก/ศนยปฏบตกำร 10 จงหวดศจช.882

กลมเกษตรอนทรย PGSนำน (1,000)

กลม Wellness Center บำงไทรNCDs (1,000)ผประกอบกำรเมลดพนธรนใหม

อตก.

ธ.ก.ส.

โรงเรอนอจฉรยะ/Plant Factory

โรงเรอนคดเลอกแสง

เซนเซอรควบคมกำรใหน ำผำน smart phone

Solar Pump

ระบบขนทะเบยนเกษตรกร(TAMIS)

Trace Farm

สถำนตรวจวดอำกำศ

SmartTech

การขยายผล Smart Technologyป 2561/2562 ดวยกลไก ASI

ผกมลคาสง

ผกมลคาสง

มะเขอเทศ

ไมผล มงคด ทเรยน

มนส าปะหลง

มะเขอเทศ

73

ขอบคณคะA Driving Force for National Science and Technology Capability

111 Thailand Science Park PhahonyothinRoad, KlongLuang, Pathumthani 12120 Thailand

Tel. +662-564-7000 Email: chularat.tanprasert@nstda.or.th

74