Upload
others
View
0
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
ชดการสอนแบบศนยการเรยน หนวยการเรยนรภมศาสตร
กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม
ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1
ชดท 1
เครองมอทางภมศาสตรและการแบงเขตเวลาของโลก
โดย
นางสาวสภาพร บญธรรม
ครช านาญการ โรงเรยนตะกวปา “เสนานกล”
ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 14
ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ
ค าน า
การจดท าชดการสอนแบบศนยการเรยน ชดท 1 เรอง เครองมอทางภมศาสตรและการแบงเขตเวลาของโลก เปนความรพนฐานของการเรยนภมศาสตร และการฝกฝนการแบงเวลาของโลก เปนแนวทางในการพฒนาการเรยนการสอนรายวชา ส 21101 สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ชนมธยมศกษาปท 1 ชวยใหผเรยนเกดการเรยนรอยางเปนระบบและมประสทธภาพ เกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมการเรยนรของผเรยนใหดขน ดงนนจงไดจดท าชดการสอนแบบศนยการเรยน จ านวน 5 ศนย คอ
ศนยท 1 ลกโลก
ศนยท 2 แผนท
ศนยท 3 เขมทศ รปถายทางอากาศ ภาพถายดาวเทยม
ศนยท 4 GIS GPS
ศนยท 5 การแบงเขตเวลาของโลก
ศนยท 6 ศนยส ารอง
ชดการสอนแบบศนยการเรยนชดน จะชวยใหกระบวนการเรยนรมประสทธภาพ เพราะชดการสอนไดผานการตรวจสอบจากผเชยวชาญและไดน าไปใช เพอทดลองหาประสทธภาพแลว จงน ามาใชแกปญหาและพฒนาการเรยนการสอนไดเปนอยางด ผจดท าจงหวงเปนอยางยงวาชดการสอนแบบศนยการเรยนชดน สามารถน าไปใชใหเกดประโยชนไดจรง และเปนตวอยางแกผทสนใจตอไป
นางสาวสภาพร บญธรรม
ชดการสอนแบบศนยการเรยน กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม
หนวยการเรยนรภมศาสตร
รหสวชา ส 21101 รายวชาสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม
ชนมธยมศกษาปท 1
ชดท 1
เรอง เครองมอทางภมศาสตรและการแบงเขตเวลาของโลก
สวนประกอบของชดการสอน
1. บทเรยน จดเปนศนยการเรยน 5 ศนย และศนยส ารองอก 1 ศนย แตละศนยมสวนประกอบ ดงน
ศนยท 1 ประกอบดวย บตรค าสง บตรเนอหา บตรค าถาม บตรเฉลย ศนยท 2 ประกอบดวย บตรค าสง บตรเนอหา บตรค าถาม บตรเฉลย ศนยท 3 ประกอบดวย บตรค าสง บตรเนอหา บตรค าถาม บตรเฉลย ศนยท 4 ประกอบดวย บตรค าสง บตรเนอหา บตรค าถาม บตรเฉลย ศนยท 5 ประกอบดวย บตรค าสง บตรเนอหา บตรค าถาม บตรเฉลย ศนยท 6 ศนยส ารอง ประกอบดวย บตรกจกรรม อปกรณ Tablet
2. ทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน พรอมกระดาษค าตอบ
3. ซองแบบฝกปฏบต
4. กลองชดการสอน 1 กลอง
ค าชแจงส าหรบคร
ขนตอนการใชชดการสอน กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ชนมธยมศกษาปท 1 ใชเวลา 3 ชวโมง ตองปฏบตดงตอไปน
1. ครเตรยมวสดอปกรณ ซงมไดจดไวในชดการสอนลวงหนา (ดสงทครตองเตรยม)
2. ครจดชนเรยนและจดวางสอการสอน ตามขอเสนอแนะ
แผนผงการจดชนเรยน
3. ครศกษาเนอหาทตองสอนใหละเอยด และศกษาชดการสอนใหรอบคอบ
4. กอนสอนครควรจดชดการสอนไวประจ ากลมใหเรยบรอย และใหเพยงพอกบทนกเรยนในแตละกลมจะไดรบคนละ 1 ชด ยกเวนแตสอการสอนทนกเรยนตองใชรวมกนในกลม
5. กอนทจดกจกรรมการเรยน ครตองใหนกเรยนท าแบบทดสอบกอนเรยน แลวครน าเขาสบทเรยน เพอเปนการเตรยมนกเรยนเขาสชดการสอน
5
1
2
3 4
6
กระดานด า โตะคร
6. ถาเปนการเรยนแบบศนยการเรยนครงแรก ครตองอธบายถงบทบาทนกเรยน วธเรยนรจากชดการสอนแบบศนยการเรยนใหเขาใจเสยกอน
7. นกเรยนแบงกลมออกเปน 5 กลม แตละกลมใหเลอกประธานและเลขานการ เพอเตรยมเขาศนยการเรยน
8. ครจดล าดบการสอนดงน
8.1 ทดสอบกอนเรยน จ านวน 10 ขอ ใชเวลา 5 นาท
8.2 การเรยนการสอนแบงเปน 3 ขนตอน ดงน
1. ขนน าเขาสบทเรยน
2. ขนปฏบตกจกรรมการเรยน
3. ขนสรปบทเรยน
8.3 ขณะนกเรยนปฏบตกจกรรม ครควรดแลการท างานอยางใกลชด หากนกเรยนคนใดหรอกลมใดมปญหาครควรเขาไปใหความชวยเหลอ
8.4 การเปลยนศนยการเรยนกระท าเมอ
1. นกเรยนทกกลมปฏบตกจกรรมเสรจเรยบรอยแลว
2. หากกลมใดเสรจกอนโดยทกลมอนยงไมเสรจ ใหกลมทเสรจกอนเปลยนไปยงศนยส ารอง
8.5 กอนเปลยนไปเรยนศนยการเรยนอนใหนกเรยนเกบชดการสอนไวใหเรยบรอยไมน าตดตวไปดวย และใหเปลยนกลมอยางเปนระเบยบ
8.6 การสรปบทเรยน ควรจะเปนกจกรรมระหวางครและนกเรยน
8.7 หลงจากการปฏบตกจกรรมทง 5 ศนยการเรยนแลว ใหนกเรยนท าแบบทดสอบหลงเรยน
จ านวน 10 ขอ
หมายเหต
- ครจะตองชแจงใหนกเรยนหยงในเกยรตของตน ทจะไมคดลอกเพอน หรอแอบดค าตอบกอนจะตอบค าถาม
สงทครและนกเรยนตองเตรยม
สงทครตองเตรยม
สงทนกเรยนตองเตรยม
1. ครจะตองตรวจชดการสอนวามครบถวนทกกลมกจกรรมหรอไม เชน บตรค าสง บตรเนอหา บตรค าถาม บตรเฉลย บตรภาพ 2. แบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน พรอมเฉย 3. กระดาษค าตอบ 4. แบบฝกปฏบตส าหรบนกเรยนทกคน 5. เตรยมศนยส ารอง
1. ปากกา ยางลบ ไมบรรทด 2. สมดส าหรบจดบนทก
การประเมนผล
1. ประเมนผลจากการสงเกต 1.1 การอภปราย 1.2 กระบวนการท างาน 1.3 ความรวมมอในการท างาน 1.4 ท างานเสรจทนเวลา 1.5 คณธรรม ไดแก ความซอสตย ความรบผดชอบ
2. การตรวจผลงาน
2.1 การตอบค าถาม 2.2 การปฏบตกจกรรม
3. ประเมนผลจากการทดสอบ
3.1 การทดสอบกอนเรยน 3.2 การทดสอบหลงเรยน
ชดการสอนแบบศนยการเรยน หนวยการเรยนรภมศาสตร กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม
ชนมธยมศกษาปท 1
ชดท 1 เรอง เครองมอทางภมศาสตรและการแบงเขตเวลาของโลก
มาตรฐานการเรยนร/ตวชวด
มาตรฐานการเรยนร มาตรฐาน ส 5.1 เขาใจลกษณะของโลกทางกายภาพ และความสมพนธของสรรพสงซงมผลตอกนและกนในระบบของธรรมชาต ใชแผนทและเครองมอทางภมศาสตร ในการคนหา วเคราะห สรป และใชขอมลภมสารสนเทศอยางมประสทธภาพ
ตวชวด
ส 5.1 ม.1/1 เลอกใชเครองมอทางภมศาสตร (ลกโลก แผนท กราฟ แผนภม) ในการสบคนขอมล เพอวเคราะหลกษณะทางกายภาพและสงคมของประเทศไทยและทวปเอเชย ออสเตรเลย และโอเชยเนย
ส 5.1 ม.1/2 อธบายเสนแบงเวลาและเปรยบเทยบวน เวลา ของประเทศไทยกบทวปตาง ๆ
จดประสงคการเรยนร
1. เลอกใชเครองมอทางภมศาสตร (ลกโลก แผนท กราฟ แผนภม ฯลฯ) ทแสดงลกษณะทางกายภาพ และสงคมของประเทศไทย และทวปเอเชย ออสเตรเลย และโอเชยเนยได
2. อธบายเสนแบงเวลาและเปรยบเทยบวน เวลา ของประเทศไทยกบทวปตางๆได
3. อธบายความแตกตางของเวลามาตรฐานกบเวลาทองถนได
4. มความมงมนในการท างานรวมกบกลมในการเรยนโดยใชชดการสอนแบบศนยการเรยน
5. ใฝเรยนรศกษาเนอหาจากชดการสอนดวยตนเอง
สาระการเรยนร
เครองมอทางภมศาสตร (ลกโลก แผนท กราฟ แผนภม ฯลฯ) และเวลามาตรฐานของโลก
คณลกษณะอนพงประสงค
มงมนในการท างาน
แบบทดสอบกอนเรยน เรอง เครองมอทางภมศาสตรและการแบงเขตเวลาของโลก
ค าชแจง ใหนกเรยนเลอกค าตอบทถกตอง แลวท าเครองหมาย ลงในกระดาษค าตอบ
1. ยมนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ตองการศกษาพนทของทวปตางๆ ทวโลก ควรใชเครองมอทางภมศาสตรในขอใดศกษามากทสด ก. ลกโลก ข. แผนท ค. ภาพจากดาวเทยม ง. รปถายทางอากาศ
2. ชาตชายตองการขบรถจากกรงเทพมหานครไปจงหวดนครศรธรรมราช ซงเปนพนททเขาไมเคยไป ชาตชายควรเตรยมเครองมอทางภมศาสตรชนดใดมากทสด ก. เขมทศ ข. ลกโลก ค. แผนทประเทศไทยของกรมทางหลวง ง. แผนทประเทศไทยแสดงลกษณะภมประเทศ
3. ขอใดเปนประโยชนของการศกษาขอมลจากดาวเทยมมากทสด ก. ต ารวจใชตดตามรถทถกโจรกรรม ข. ศกษาเสนทางการเดนรถไดทวประเทศ ค. น ามาวางแผนในการจดการทรพยากรปาไม ง. น ามาวางแผนจบกมคนรายทปลนรานทองได
4. บคคลใดตอไปนมความจ าเปนตองใชแผนทมากทสด ก. สรชยนกโบราณคด ข. ธรเดชดารานกแสดงชอดง ค. พงษศกดนกทองเทยวลกครงไทยฝรงเศส ง. รอยต ารวจเอก ศภชย รองสารวตรสอบสวน
5. แผนผงมความแตกตางจากแผนทอยางไร ก. แผนผงมขนาดเลกและพกพาสะดวกกวาแผนท ข. แผนผงจดท าโดยประชาชนทวไปสวนแผนทจดท าโดยหนวยงานราชการเทานน ค. แผนผงเปนการจ าลองพนทใดพนทหนงเปนการเฉพาะ มรายละเอยดนอยกวาแผนท ง. แผนผงใชขอมลจากรปถายทางอากาศ แผนทใชขอมลจากการส ารวจภาคพนดนในการจดท า
6. เสนสมมตทลากจากทศตะวนตกไปทศตะวนออกขนานกบเสนศนยสตร เรยกวาอะไร ก. เสนแวง ข. เสนศนยสตร ค. เสนเมรเดยน ง. เสนขนานหรอเสนขนานละตจด
7. ขอใดกลาวถกตอง ก. เสนลองจจดท 180 เปนแนวแบงเขตวน ข. ประเทศไทย ลาว เวยดนาม กมพชา เวลาตางกน 1 ชวโมง ค. เวลาทางซกโลกตะวนตกจะเรวกวาเวลาทางซกโลกตะวนออก ง. ประเทศไทยใชเวลามาตรฐานทองถนทเสนเมรเดยน 180 องศา
8. บคคลโดยทวไปใชแผนทเพอวตถประสงคใด ก. หาต าแหนงทตง ข. อานเสรมความร ค. ศกษาโลกของเรา ง. ค านวณหาเวลา
9. ถาปญญาวดระยะทางระหวางสถานอนามยกบโรงเรยนในแผนทหางกน 4 เซนตเมตร เมอเขาทดลองเดนไดระยะทางจรง 2 กโลเมตร แผนทฉบบนจะมมาตราสวนเทาใด ก. 1 : 50,000 ข. 1 : 55,000 ค. 1 : 150,000 ง. 1 : 5,000
10. ในปจจบนนกเรยนคดวาเครองมอทางภมศาสตรใดทเกยวของกบชวตประจ าวนของเราอยางมาก ก. รปถายทางอากาศ ข. แผนทแสดงเสนทางหลวง ค. ภาพจากดาวเทยม ง. อนเทอรเนต
แบบทดสอบหลงเรยน เรอง เครองมอทางภมศาสตรและการแบงเขตเวลาของโลก
ค าชแจง ใหนกเรยนเลอกค าตอบทถกตอง แลวท าเครองหมาย ลงในกระดาษค าตอบ 1. ถาปญญาวดระยะทางระหวางสถานอนามยกบโรงเรยนในแผนทหางกน 4 เซนตเมตร เมอเขาทดลองเดนไดระยะทางจรง 2 กโลเมตร แผนทฉบบนจะมมาตราสวนเทาใด ก. 1 : 50,000 ข. 1 : 55,000 ค. 1 : 150,000 ง. 1 : 5,000
2. เสนสมมตทลากจากทศตะวนตกไปทศตะวนออกขนานกบเสนศนยสตร เรยกวาอะไร ก. เสนแวง ข. เสนศนยสตร ค. เสนเมรเดยน ง. เสนขนานหรอเสนขนานละตจด
3. ขอใดเปนประโยชนของการศกษาขอมลจากดาวเทยมมากทสด ก. ต ารวจใชตดตามรถทถกโจรกรรม ข. ศกษาเสนทางการเดนรถไดทวประเทศ ค. น ามาวางแผนในการจดการทรพยากรปาไม ง. น ามาวางแผนจบกมคนรายทปลนรานทองได
4. ในปจจบนนกเรยนคดวาเครองมอทางภมศาสตรใดทเกยวของกบชวตประจ าวนของเราอยางมาก ก. รปถายทางอากาศ ข. แผนทแสดงเสนทางหลวง ค. ภาพจากดาวเทยม ง. อนเทอรเนต
5. ยมนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ตองการศกษาพนทของทวปตางๆ ทวโลก ควรใชเครองมอทางภมศาสตรในขอใดศกษามากทสด ก. ลกโลก ข. แผนท ค. ภาพจากดาวเทยม ง. รปถายทางอากาศ
6. บคคลใดตอไปนมความจ าเปนตองใชแผนทมากทสด ก. สรชยนกโบราณคด ข. ธรเดชดารานกแสดงชอดง ค. พงษศกดนกทองเทยวลกครงไทยฝรงเศส ง. รอยต ารวจเอก ศภชย รองสารวตรสอบสวน
7. แผนผงมความแตกตางจากแผนทอยางไร ก. แผนผงมขนาดเลกและพกพาสะดวกกวาแผนท ข. แผนผงจดท าโดยประชาชนทวไปสวนแผนทจดท าโดยหนวยงานราชการเทานน ค. แผนผงเปนการจ าลองพนทใดพนทหนงเปนการเฉพาะ มรายละเอยดนอยกวาแผนท ง. แผนผงใชขอมลจากรปถายทางอากาศ แผนทใชขอมลจากการส ารวจภาคพนดนในการจดท า
8. ขอใดกลาวถกตอง ก. เสนลองจจดท 180 เปนแนวแบงเขตวน ข. ประเทศไทย ลาว เวยดนาม กมพชา เวลาตางกน 1 ชวโมง ค. เวลาทางซกโลกตะวนตกจะเรวกวาเวลาทางซกโลกตะวนออก ง. ประเทศไทยใชเวลามาตรฐานทองถนทเสนเมรเดยน 180 องศา
9. บคคลโดยทวไปใชแผนทเพอวตถประสงคใด ก. หาต าแหนงทตง ข. อานเสรมความร ค. ศกษาโลกของเรา ง. ค านวณหาเวลา
10. ชาตชายตองการขบรถจากกรงเทพมหานครไปจงหวดนครศรธรรมราช ซงเปนพนททเขาไมเคยไป ชาตชายควรเตรยมเครองมอทางภมศาสตรชนดใดมากทสด ก. เขมทศ ข. ลกโลก ค. แผนทประเทศไทยของกรมทางหลวง ง. แผนทประเทศไทยแสดงลกษณะภมประเทศ
ขอ เฉลย 1 ก 2 ค 3 ก 4 ค 5 ค 6 ง 7 ก 8 ก 9 ง 10 ง
เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน เรอง เครองมอทางภมศาสตรและการแบงเขตเวลาของโลก
ขอ เฉลย 1 ง 2 ง 3 ก 4 ง 5 ก 6 ค 7 ค 8 ก 9 ก 10 ค
เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน เรอง เครองมอทางภมศาสตรและการแบงเขตเวลาของโลก
กระมล ทองธรรมชาต และคณะ. (2552). สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ม.1. (พมพครงท 2). กรงเทพฯ:
บรษทอกษรเจรญทศน อจท. จ ากด.
ธวช บรรกษ และคณะ. (2552). การแปลงความหมายในแผนทและภาพถายทางอากาศ. (พมพครงท 3).
กรงเทพฯ:ส านกพมพอกษรวฒนา.
ธระ นชเปยม และคณะ. (2553). หนงสอเรยน สงคมศกษา ม.1. กรงเทพฯ:แมค.
นอม งามนสย. (2551). ภมศาสตร 1. นนทบร:บรษทส านกพมพเอมพนธ จ ากด.
วโรจน เอยมเจรญ และคณะ. (2014). หนงสอเรยนรายวชาพนฐาน ภมศาสตร ม.1. (พมพครงท 2). กรงเทพฯ:
บรษทอกษรเจรญทศน อจท. จ ากด.
________. (2549). ไทยแลนดแอตลาส. กรงเทพฯ:บรษทอกษรเจรญทศน อจท. จ ากด.
เอกสารอางอง
ชดการสอนแบบศนยการเรยน หนวยการเรยนรภมศาสตร
กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม
ชนมธยมศกษาปท 1
ชดท 1 เรอง เครองมอทางภมศาสตรและการแบงเขตเวลาของโลก
ศนยท 1 เรอง ลกโลก
1. นกเรยนทไดรบซองจากคร ด าเนนการเลอกหวหนากลมและเลขากลม สวนนกเรยนทเหลอเปนสมาชกของกลม เมอไดหวหนากลมแลวใหหวหนากลมด าเนนกจกรรมตอไปน
2. หวหนากลมรบซองบตรเนอหา ตรวจสอบสงทอยในซองบตรเนอหาวามครบหรอไม โดยดจากรายการหลงซองบตรเนอหา แลวอานหนาทของหวหนากลม เลขาและสมาชกใหกลมฟง ดงน
3. หวหนาแจกบตรเนอหาใหสมาชกศกษาบตรเนอหา 4. หวหนาควบคมกจกรรมตามก าหนดในบตรกจกรรม 5. หวหนารบบตรเฉลยจากครมาใหสมาชกตรวจค าตอบ หากมขอผดใหยอนกลบไปศกษาจาก
บตรเนอหาใหม 6. หวหนาน าบตรเฉลยสงคนคร 7. เกบบตรเนอหาและสอเขาซองใหเรยบรอย รอปฏบตกจกรรมอนตอไป
บตรค าสง
หนาท 1. หวหนากลม ด าเนนกจกรรมตามทก าหนด
- เปนผน าใหสมาชกทกคนรวมท ากจกรรม - รบบตรเฉลยจากครมาตรวจค าตอบแลวสงคนใหแกคร
2. เลขากลม บนทกขอตกลงของกลมในการท าแบบฝกหด หรอลงมตใดๆ 3. สมาชก รวมกนท ากจกรรม หรอแสดงความคดเหน
ศนยท ศนยท 11 เรอง เรอง ลกโลกลกโลก
ชดการสอนแบบศนยการเรยน หนวยการเรยนรภมศาสตร กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ชนมธยมศกษาปท 1
ชดท 1 เรอง เครองมอทางภมศาสตรและการแบงเขตเวลาของโลก
ลกโลก (globe) 1) ลกษณะและประโยชนของลกโลก ลกโลกเปนหนจ าลองโลก มลกษณะสณฐานเปนทรง
กลม แสดงต าแหนงและการกระจายของพนท ไดตรงตามทปรากฏทผวโลก ลกโลกสรางจากวสดตางๆ เชน กระดาษอด พลาสตก ยาง หรอสงอนๆ
2) การใชลกโลก ลกโลกจะสรางโดยมฐานรองรบใหแกนขวโลกเหนอเอยงเปนมม 23.5 องศากบแนวตงฉาก ดงนนจงสามารถใชลกโลกในการศกษาขอมลตางๆ ดงน
2.1) ศกษาทศทางการหมนของลกโลก โลกจะหมนจากทศตะวนตกไปทศตะวนออก หรอหมนทวนเขมนาฬกา สงผลใหปรากฏการณรบแสงอาทตยแรกจะอยดานตะวนออกของดนแดนตางๆ กอนพนททไดรบแสงเปนเวลากลางวน ส าหรบพนททไมไดรบแสงเปนเวลากลางคน
มารจกลกโลก กนเถอะครบ
ทมา : http://www.heworthgrange.org/teacher-of-geography/
ทมา :http://portal.edu.chula.ac.th/lesa_cd/assets/document/lesa212/2/effect_astronomy/day_nigth/daynigth.html
2.2) ศกษาทวปตางๆ ทง 7 ทวป ประกอบดวย ทวปเอเชย ทวปออสเตรเลยและโอเชยเนย ทวปแอฟรกา ทวปอเมรกาใต และทวปแอนตารกตกา วาอยตรงสวนใดของโลก มขนาดและรปรางอยางไร มอาณาเขตตดกบทวปใดบาง
2.3) ศกษาต าแหนงทตงของประเทศตางๆ วาอยสวนใดของโลก มขนาด รปราง ลกษณะ อาณาเขต และพรมแดนตดตอกบประเทศใดบาง ศกษามหาสมทรทง 4 แหง ประกอบดวย มหาสมทรแปซฟก มหาสมทรแอตแลนตก มหาสมทรอนเดย และมหาสมทรอารกตก
2.4) ศกษาการโคจรของโลก โดยการน าลกโลกวางตามแนวเสนวงรทโลกโคจรรอบดวง
อาทตย เพอทจะไดเหนต าแหนงการรบแสงอาทตยทแตกตางกน ซงสงผลท าใหต าแหนงบนพนโลกไดรบแสงมากนอยและยาวนานแตกตางกนจนเกดเปนฤดกาลของพนทตางๆ
2.5) ศกษาเสนเมรเดยน คอ เสนสมมตทลากจากขวโลกเหนอถงขวโลกใต เมรเดยนแตละเสนจะหางกนมากทสดตรงบรเวณเสนศนยสตร และจะชดกนเมอใกลขวโลกทงสองดาน เสนเมรเดยนกรนชมคาเทากบ 0 องศา เรยกวา เมรเดยนแรก (Prime meridian) และเสนเมรเดยน 180 องศา เรยกวา เสนวนท (Date line)
Date line
ทมา : http://godcube.exteen.com/20110414/vector-3
ทมา: http://www.baannatura.com/th/fengshui/content/detail/55.html
ทมา: https://www.geolounge.com/latitude-longitude/
2.6) ศกษาเสนขนานหรอเสนขนานละตจด คอ เสนสมมตทลากรอบโลก โดยทกเสนจะขนานกบเสนศนยสตร ทขวโลกทงสองดาน เสนขนานจะมลกษณะเปนจดและมเทากบ 90 องศา เมอวดจากจดใจกลางโลกไปจดขวโลกนน
เสนขนานทส าคญม 5 เสน คอ เสนศนยสตร เสนทรอปกออฟแคนเซอร เสนทรอปกออฟแคปรคอรน เสนอารกตกเซอรเคล และเสนแอนตารกตกเซอรเคล
ทราบไหมครบวา ลกโลกมขอจ ากดในการสราง เพราะถาตองการรายละเอยดของขอมลมากๆ จะตองสรางลกโลกขนาดใหญ ตองลงทนมาก ไมคมคา ดงนน ถาตองการขอมลรายละเอยดขนาดของพนทใหไดมาก ควรท าลงในแผนทเพราะราคาถกกวา เคลอนยายไดงาย และใชงานไดสะดวกกวานะครบ
ทมา: http://www.worldatlas.com/aatlas/imagee.htm
ทมา : https://sites.google.com/a/web1.dara.ac.th/socialm3/kheruxng-mux-thang-phumisastr/1-2-luklok
ชดการสอนแบบศนยการเรยน หนวยการเรยนรภมศาสตร
กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม
ชนมธยมศกษาปท 1
ชดท 1 เรอง เครองมอทางภมศาสตรและการแบงเขตเวลาของโลก
ศนยท 1 เรอง ลกโลก
บตรค าถาม
ค าชแจง จงตอบค าถามตอไปนใหไดใจความสมบรณ
1. ลกโลกสามารถใชศกษาทศทางการหมนของลกโลกได ดงนนโลกหมนไปในทศทางใด
............................................................................................................................. ...................................................
2. ลกษณะของลกโลกจะวางบนฐานทรองรบโดยเอยงท ามมเทาไร
............................................................................................................................. ...................................................
3. การเกดฤดกาล เกดจากสงใด
............................................................................................................................................................................ ....
4. เมรเดยนแรก หมายความวาอยางไร
.......................................................................................... ......................................................................................
5. เสนขนานทส าคญ 5 เสนทปรากฏบนลกโลก ประกอบดวยเสนใดบาง
........................................................................................................ ........................................................................
ชดการสอนแบบศนยการเรยน หนวยการเรยนรภมศาสตร
กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม
ชนมธยมศกษาปท 1
ชดท 1 เรอง เครองมอทางภมศาสตรและการแบงเขตเวลาของโลก
ศนยท 1 เรอง ลกโลก
บตรเฉลย
ค าชแจง จงตอบค าถามตอไปนใหไดใจความสมบรณ
1. ลกโลกสามารถใชศกษาทศทางการหมนของลกโลกได ดงนนโลกหมนไปในทศทางใด
โลกจะหมนจากทศตะวนตกไปทศตะวนออก หรอหมนทวนเขมนาฬกา
2. ลกษณะของลกโลกจากวางบนฐานทรองรบโดยมเอยงท ามมเทาไร
เอยงท ามม 23.5 องศากบแนวตงฉาก
3. การเกดฤดกาล เกดจากสงใด
ต าแหนงบนพนโลกไดรบแสงมากนอยและยาวนานแตกตางกน
4. เมรเดยนแรก หมายความวาอยางไร
เสนเมรเดยนกรนชมคาเทากบ 0 องศา
5. เสนขนานทส าคญ 5 เสนทปรากฏบนลกโลก ประกอบดวยเสนใดบาง
เสนศนยสตร เสนทรอปกออฟแคนเซอร เสนทรอปกออฟแคปรคอรน เสนอารกตกเซอรเคล และเสนแอนตารกตกเซอรเคล
ชดการสอนแบบศนยการเรยน หนวยการเรยนรภมศาสตร
กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม
ชนมธยมศกษาปท 1
ชดท 1 เรอง เครองมอทางภมศาสตรและการแบงเขตเวลาของโลก
ศนยท 2 เรอง แผนท
1. นกเรยนทไดรบซองจากคร ด าเนนการเลอกหวหนากลมและเลขากลม สวนนกเรยนทเหลอเปนสมาชกของกลม เมอไดหวหนากลมแลวใหหวหนากลมด าเนนกจกรรมตอไปน
2. หวหนากลมรบซองบตรเนอหา ตรวจสอบสงทอยในซองบตรเนอหาวามครบหรอไม โดยดจากรายการหลงซองบตรเนอหา แลวอานหนาทของหวหนากลม เลขาและสมาชกใหกลมฟง ดงน
3. หวหนาแจกบตรเนอหาใหสมาชกศกษาบตรเนอหา 4. หวหนาควบคมกจกรรมตามก าหนดในบตรกจกรรม 5. หวหนารบบตรเฉลยจากครมาใหสมาชกตรวจค าตอบ หากมขอผดใหยอนกลบไปศกษาจากบตร
เนอหาใหม 6. หวหนาน าบตรเฉลยสงคนคร 7. เกบบตรเนอหาและสอเขาซองใหเรยบรอย รอปฏบตกจกรรมอนตอไป
บตรค าสง
หนาท 1. หวหนากลม ด าเนนกจกรรมตามทก าหนด
- เปนผน าใหสมาชกทกคนรวมท ากจกรรม - รบบตรเฉลยจากครมาตรวจค าตอบแลวสงคนใหแกคร
2. เลขากลม บนทกขอตกลงของกลมในการท าแบบฝกหด หรอลงมตใดๆ 3. สมาชก รวมกนท ากจกรรม หรอแสดงความคดเหน
ศนยท ศนยท 22 เรอง เรอง แผนทแผนท
ชดการสอนแบบศนยการเรยน หนวยการเรยนรภมศาสตร กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ชนมธยมศกษาปท 1
ชดท 1 เรอง เครองมอทางภมศาสตรและการแบงเขตเวลาของโลก
แผนท (Map) แผนท คอ สงทมนษยสรางขนเพอเสนอขอมลเกยวกบรปลกษณะและทตงของสงตางๆ ทปรากฎอยบนผวโลกดวยการเขยนยอสวน และใชสญลกษณแทนสงตางๆ โดยท าลงในวสดพนทแบนราบ หรอแผนกระดาษ สงทปรากฏบนผวโลก ประกอบดวย สงทเกดขนเองตามธรรมชาต และสงทมนษยสรางขน 1) ความส าคญของแผนท
1. คนควาศกษาขอมลตางๆ ในพนทไดอยางถกตองโดยไมตองเดนทางไป ท าใหประหยดทงเวลาและคาใชจาย
2. ศกษาขอมลในแผนทไดเฉพาะจด และเหนขอมลทหางไกลออกไปไดอยางกวางขวาง 3. แผนทชวยใหสามารถวางแผนการจดการพนท และการเขาถงพนทไดอยางถกตอง
แผนทคออะไรนะ
เราไปเทยวกนไหม แผนทพรอมแลว
ทมา :http://wowboom.blogspot.com/2009/11/world-map.html
ทมา :http://paiduaykan.com/province/south/phangnga/map.html
ทมา :http://pantip.com/topic/30872685 ทมา :http://thailand-db.blogspot.com/2015/08/ blog-post_58.html
ทมา :https://goo.gl/images/nlltmG
2) ชนดของแผนท
1. แผนทแบบแบน (Planemetric map) เปนแผนททไมแสดงรายละเอยดเกยวกบความสง โดยแสดงต าแหนงของสงตางๆ ในทางราบ มประโยชนในการหาระยะทางและเสนทาง
2. แผนทภมประเทศ (Topographic map) เปนแผนทแสดงรายละเอยดตามแนวดงเกยวกบ ภมลกษณของพนโลก โดยใชเสนชนความสงบอกคาความสงจากระดบน าทะเลปานกลาง
3. แผนทเฉพาะเรอง (Thematic map) เปนแผนทแสดงขอมลเฉพาะเรองใดเรองหนงเทานน เชน แผนทประชากร แผนทธรณวทยา แผนทภมอากาศ เปนตน
Atlas คอ แผนทเลม เปนการน าแผนทภมประเทศและแผนทเฉพาะเรองทรวบรวมไวน ามาอยเปนเลมเดยวกน
แผนทแบบแบน แผนทภมประเทศ แผนทเฉพาะเรอง
3) การใชแผนท ผใชจะตองมความร ความเขาใจองคประกอบของแผนทอยางถกตอง โดยศกษาทศทางในแผนท สญลกษณแผนท มาตราสวนแผนท ระบบอางองต าแหนงในแผนท ดงน 1. ทศทางในแผนท ปกตก าหนดใหขอบระวางแผนทเปนทศเหนอเสมอ และมเครองหมายทศก ากบ 2. มาตรสวนแผนท อาจจะแสดงไวในรปแบบใดรปแบบหนง ดงตอไปน
มาตราสวนเสน มาตราสวนสดสวน ทมา :https://sites.google.com/site/scoutcyp2/map
ทมา :http://jakkrit-geography1.blogspot.com/2010/07/1-map.html ทมา :http://ajanchalee27.exteen.com/20130818/entry-2
ทมา :http://www.thaigoodview.com/node/180149
3. สญลกษณแผนท จะแสดงแทนสถานทจรงในรปลกษณะเปนจด ลายเสนรปรางหรอส มค าอธบายสญลกษณไวทกๆ รปสญลกษณ
4) ระบบอางองต าแหนงในแผนท 1. เสนเมรเดยน (meridian) เปนเสนสมมตทลากจากขวโลกเหนอไปยงขวโลกใต เมรเดยนแรก เรยกวา เมรเดยนของลองจจด 0 องศา เสนเมรเดยนทถดจาก 0 องศา ไปทางขวามอมคาเปนองศาตะวนออกจนถง 180 องศา สวนไปทางซายมอมคาเปนองศาตะวนตกจนถง 180 องศา
2. เสนศนยสตร (equator) เปนเสนโคงวงกลมใหญทแบงโลกออกเปน 2 ซก คอ ซกโลกเหนอและซกโลกใต ความยาวของเสนศนยสตรประมาณ 40,075 กโลเมตร
3. เสนขนานละตจด (paralle of latitude) เปนเสนโคงวงกลมเลก ซงตงฉากกบแกนขวโลก เปนเสนสมมตทลากจากทศตะวนตกไปทศตะวนออก โดยเสนขนานทกเสนจะขนานกบเสนศนยสตร เสนศนยสตรมคามมเทากบ 0 องศา เสนขนานทถดจากเสนศนยสตรไปทางทศเหนอและใต เสนศนยสตรไปตามเสนเมรเดยน จะมคามมตงแต 0 ถง 90 องศา ทขวโลกเหนอและขวโลกใต
4. พกดทางภมศาสตร ประกอบดวย ละตจด (latitude) และลองจจด (longitude)
คาของระยะทางเชงมมทนบ 0 องศา จากเสนศนยสตรไปทางทศเหนอหรอใต จนถง 90 องศา ทขวโลกทงสอง
คาของระยะทางเชงมมทนบ 0 องศา จากเมรเดยนแรกหรอเมรเดยนกรนชไปจนถง 180 องศาทางตะวนออกหรอทางตะวนวนตก
ละตจด ลองจจด
ทมา :http://www.thaigoodview.com/node/180149
ทมา https://goo.gl/images/mrmDP4
ค าชแจง จงตอบค าถามตอไปนใหไดใจความสมบรณ
1. แผนทมความส าคญอยางไร
............................................................................................................................. ...................................................
2. แผนทภมประเทศ แตกตางกบแผนทแบบแบนอยางไร
......................................................................................................................................................... .......................
3. มาตราสวนแผนท มแบบใดบาง อธบาย
............................................................................................................................. ...................................................
4. อธบายความหมายของ “เสนเมรเดยน”
...................................................................................................................................................................... ..........
5. จากภาพ เสนสแดง คอเสนอะไร อธบายประกอบ
..........................................................................................................................................
ชดการสอนแบบศนยการเรยน หนวยการเรยนรภมศาสตร
กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม
ชนมธยมศกษาปท 1
ชดท 1 เรอง เครองมอทางภมศาสตรและการแบงเขตเวลาของโลก
ศนยท 2 เรอง แผนท
บตรค าถาม
ชดการสอนแบบศนยการเรยน หนวยการเรยนรภมศาสตร
กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม
ชนมธยมศกษาปท 1
ชดท 1 เรอง เครองมอทางภมศาสตรและการแบงเขตเวลาของโลก
ศนยท 2 เรอง แผนท
บตรเฉลย
ค าชแจง จงตอบค าถามตอไปนใหไดใจความสมบรณ 1. แผนทมความส าคญอยางไร 1. คนควาศกษาขอมลตางๆ ในพนทไดอยางถกตองโดยไมตองเดนทางไป ท าใหประหยดทงเวลาและคาใชจาย 2. ศกษาขอมลในแผนทไดเฉพาะจด และเหนขอมลทหางไกลออกไปไดอยางกวางขวาง 3. แผนทชวยใหสามารถวางแผนการจดการพนท และการเขาถงพนทไดอยางถกตอง 2. แผนทภมประเทศ แตกตางกบแผนทแบบแบนอยางไร
เปนแผนททแสดงรายละเอยดตามแนวดงเกยวกบภมลกษณของพนโลก
3. มาตราสวนแผนท มแบบใดบาง อธบาย
มาตรสวนเสน และมาตรสวนสดสวน
4. อธบายความหมายของ “เสนเมรเดยน”
เปนเสนสมมตทลากจากขวโลกเหนอไปยงขวโลกใต เมรเดยนแรก เรยกวา เมรเดยนของลองจจด 0 องศา เสนเมรเดยนทถดจาก 0 องศา ไปทางขวามอมคาเปนองศาตะวนออกจนถง 180 องศา สวนไปทางซายมอมคาเปนองศาตะวนตกจนถง 180 องศา
5. จากภาพ เสนสแดง คอเสนอะไร อธบายประกอบ
เสนศนยสตร (equator)
ชดการสอนแบบศนยการเรยน หนวยการเรยนรภมศาสตร
กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม
ชนมธยมศกษาปท 1
ชดท 1 เรอง เครองมอทางภมศาสตรและการแบงเขตเวลาของโลก
ศนยท 3 เรอง เขมทศ รปถายทางอากาศ ภาพถายดาวเทยม
1. นกเรยนทไดรบซองจากคร ด าเนนการเลอกหวหนากลมและเลขากลม สวนนกเรยนทเหลอเปนสมาชกของกลม เมอไดหวหนากลมแลวใหหวหนากลมด าเนนกจกรรมตอไปน
2. หวหนากลมรบซองบตรเนอหา ตรวจสอบสงทอยในซองบตรเนอหาวามครบหรอไม โดยดจากรายการหลงซองบตรเนอหา แลวอานหนาทของหวหนากลม เลขาและสมาชกใหกลมฟง ดงน
3. หวหนาแจกบตรเนอหาใหสมาชกศกษาบตรเนอหา 4. หวหนาควบคมกจกรรมตามก าหนดในบตรกจกรรม 5. หวหนารบบตรเฉลยจากครมาใหสมาชกตรวจค าตอบ หากมขอผดใหยอนกลบไปศกษาจากบตร
เนอหาใหม 6. หวหนาน าบตรเฉลยสงคนคร 7. เกบบตรเนอหาและสอเขาซองใหเรยบรอย รอปฏบตกจกรรมอนตอไป
บตรค าสง
หนาท 1. หวหนากลม ด าเนนกจกรรมตามทก าหนด
- เปนผน าใหสมาชกทกคนรวมท ากจกรรม - รบบตรเฉลยจากครมาตรวจค าตอบแลวสงคนใหแกคร
2. เลขากลม บนทกขอตกลงของกลมในการท าแบบฝกหด หรอลงมตใดๆ 3. สมาชก รวมกนท ากจกรรม หรอแสดงความคดเหน
เขมทศ (Compass) เปนเครองมอทางภมศาสตรทใหขอมลดานทศทาง อาศยแรงดงดดระหวางสนามแมเหลกขวโลกกบ
เขมแมเหลกของเขมทศ เขมแมเหลกจะชอยในแนวทศเหนอ-ใตตลอดเวลา เวยนตามเขมนาฬกาไปทาง ทศตะวนออกเทากบ 90 องศา จากทศเหนอไปใตเทากบ 180 องศา จากทศเหนอไปทศตะวนตกเทากบ 270 องศา เวยนมาบรรจบททศเหนอเทากบ 360 องศา (หนงวงกลม)
1. ความส าคญของเขมทศ ใชในการเดนทาง ไดแก การเดนเรอทะเล เครองบน การเดนเทา การใชเขมทศจะตองมแผนทประกอบ และตองหาทศเหนอกอน
2. การใชเขมทศ การหาทศจรงในแผนทตองใชเขมทศเพอหาทศเหนอกอน จงตองวางแผนทให ตรงทศเหนอ จากนนจงใชแผนทไดตามวตถประสงค
ศนยท ศนยท 33 เรอง เขมทศ รปถายทางอากาศ ภาพถายดาวเทยมเรอง เขมทศ รปถายทางอากาศ ภาพถายดาวเทยม
ชดการสอนแบบศนยการเรยน หนวยการเรยนรภมศาสตร กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ชนมธยมศกษาปท 1
ชดท 1 เรอง เครองมอทางภมศาสตรและการแบงเขตเวลาของโลก
เครองมอทางภมศาสตรอนๆ มอะไรอกบางนะ
ทมา :https://goo.gl/images/ZbYqtR ทมา :https://goo.gl/images/o0CVxd
ทมา :http://www.e-travelmart.com/compass.html
ทมา :http://beeek.blogspot.com/2015/07/blog-post.html
รปถายทางอากาศ (Aerial photograph) คอ รปถายทไดจากการถายรปดวยกลองทใชฟลม โดยน ากลองไปตดตงกบอากาศยาน เชน เครองบน บลลน แลวถายรป ในแนวดงหรอเฉยงกบผวโลก จะไดรปถายของพนผวโลกตามความเปนจรงทปรากฏ ณ เวลานน นยมใชกนมากโดยการน ารปถายทางอากาศมาใชท าแผนท ท าโฉนดทดน การกอสรางถนน และวางผงเมอง
ภาพจากดาวเทยม (satellite ) เปนรปหรอภาพถายทไดจากการสะทอนคลนแสง
ของดวงอาทตยขนไปสเครองบนทกทตดอยบนเครองบนหรอดาวเทยม การบนทกขอมลจากการถายภาพอาจท าโดยใชฟลม ส หรอ สขาว-ด า การบนทกขอมลจากดาวเทยมจะใชสญญาณเปนตวเลขแลวจงแปลงคาตวเลขเปนภาพ
ประโยชนของภาพถายดาวเทยม • ดานการเกษตร น าไปใชการศกษาหาพนท
เพาะปลก การคาดการณผลผลตและการวางแผนก าหนดเขตเพาะปลกพชเศรษฐกจ • ดานการใชทดน เปนขอมลในการวางแผนการ
จดการใชทดนอยางเหมาะสม • ดานธรณวทยาและธรณสณฐาน น าขอมลมาใชใน
การท าแผนททบอกถงแหลงแร แหลงเชอเพลงธรรมชาต แหลงน าบาดาล และการวางแผนการสรางเขอน • ดานอทกวทยา การวางแผนการชลประทาน
รปถายทางอากาศบรเวณโรงเรยนตะกวปา “เสนานกล”
ภาพจากดาวเทยมบรเวณเขาหลก จ.พงงา ภาพกอน และหลงการเกดสนาม ป 2547
ทมา : http://dpm.nida.ac.th/main/index.php/articles/tsunami-and-earthquake/item/131
เครองมออนๆ - แผนภม - แผนผง - เวบไซตในเครอขายอนเทอรเนต ใหขอมลทางดานภมศาสตรตางๆ
ทมา : http://www.cps.chula.ac.th /article_ageing/ageing_001.html
ทมา : http://service.nso.go.th
นตยสาร national geographic
ทมา : www.gisthai.org ทมา : www.nso.go.th
ทมา : www.mfa.go.th
เครองมอทางภมศาสตร มมากมาย สดยอดจรงๆ
ชดการสอนแบบศนยการเรยน หนวยการเรยนรภมศาสตร
กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม
ชนมธยมศกษาปท 1
ชดท 1 เรอง เครองมอทางภมศาสตรและการแบงเขตเวลาของโลก
ศนยท 3 เรอง เขมทศ รปถายทางอากาศ ภาพถายดาวเทยม
บตรค าถาม
ค าชแจง จงตอบค าถามตอไปนใหไดใจความสมบรณ
1. เขมทศจะชไปในต าแหนงทศทางใดตลอดเวลา
............................................................................................................................. ...................................................
2. รปถายทางอากาศมกน าไปใชประโยชนในดานใด
............................................................................................................................. ...................................................
3. อธบายหลกการก าเนดภาพของ ภาพจากดาวเทยม
............................................................................................................................................................... .................
4. ยกตวอยาง เวบไซตทสามารถหาขอมลทางภมศาสตรได
............................................................................................................................. ...................................................
5. เครองมอทางภมศาสตรทน ากลองไปตดตงกบอากาศยาน เชน เครองบน บลลน แลวถายรป คอเครองมอใด
............................................................................................................................. ...................................................
ชดการสอนแบบศนยการเรยน หนวยการเรยนรภมศาสตร
กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม
ชนมธยมศกษาปท 1
ชดท 1 เรอง เครองมอทางภมศาสตรและการแบงเขตเวลาของโลก
ศนยท 3 เรอง เขมทศ รปถายทางอากาศ ภาพถายดาวเทยม
บตรเฉลย
ค าชแจง จงตอบค าถามตอไปนใหไดใจความสมบรณ
1. เขมทศจะชไปในต าแหนงทศทางใดตลอดเวลา
แนวทศเหนอ-ใต
2. รปถายทางอากาศมกน าไปใชประโยชนในดานใด
ท ำแผนท ท ำโฉนดทดน กำรกอสรำงถนน วำงผงเมอง
3. อธบายหลกการก าเนดภาพของ ภาพจากดาวเทยม
การสะทอนคลนแสงของดวงอาทตยขนไปสเครองบนทกทตดอยบนเครองบนหรอดาวเทยม การบนทกขอมลจากการถายภาพอาจท าโดยใชฟลม ส หรอ สขาว-ด า การบนทกขอมลจากดาวเทยมจะใชสญญาณเปนตวเลขแลวจงแปลงคาตวเลขเปนภาพ
4. ยกตวอยาง เวบไซตทสามารถหาขอมลทางภมศาสตรได
www.gisthai.org www.nso.go.th www.mfa.go.th เปนตน
5. เครองมอทางภมศาสตรทน ากลองไปตดตงกบอากาศยาน เชน เครองบน บลลน แลวถายรป คอเครองมอใด
รปถำยทำงอำกำศ
ชดการสอนแบบศนยการเรยน หนวยการเรยนรภมศาสตร
กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม
ชนมธยมศกษาปท 1
ชดท 1 เรอง เครองมอทางภมศาสตรและการแบงเขตเวลาของโลก
ศนยท 4 เรอง GIS GPS
1. นกเรยนทไดรบซองจากคร ด าเนนการเลอกหวหนากลมและเลขากลม สวนนกเรยนทเหลอเปนสมาชกของกลม เมอไดหวหนากลมแลวใหหวหนากลมด าเนนกจกรรมตอไปน
2. หวหนากลมรบซองบตรเนอหา ตรวจสอบสงทอยในซองบตรเนอหาวามครบหรอไม โดยดจากรายการหลงซองบตรเนอหา แลวอานหนาทของหวหนากลม เลขาและสมาชกใหกลมฟง ดงน
3. หวหนาแจกบตรเนอหาใหสมาชกศกษาบตรเนอหา 4. หวหนาควบคมกจกรรมตามก าหนดในบตรกจกรรม 5. หวหนารบบตรเฉลยจากครมาใหสมาชกตรวจค าตอบ หากมขอผดใหยอนกลบไปศกษาจากบตร
เนอหาใหม 6. หวหนาน าบตรเฉลยสงคนคร 7. เกบบตรเนอหาและสอเขาซองใหเรยบรอย รอปฏบตกจกรรมอนตอไป
บตรค าสง
หนาท 1. หวหนากลม ด าเนนกจกรรมตามทก าหนด
- เปนผน าใหสมาชกทกคนรวมท ากจกรรม - รบบตรเฉลยจากครมาตรวจค าตอบแลวสงคนใหแกคร
2. เลขากลม บนทกขอตกลงของกลมในการท าแบบฝกหด หรอลงมตใดๆ 3. สมาชก รวมกนท ากจกรรม หรอแสดงความคดเหน
ศนยท ศนยท 44 เรอง เรอง GGIISS GGPPSS
ดาวเทยมดาวเทยม
ชดการสอนแบบศนยการเรยน หนวยการเรยนรภมศาสตร กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ชนมธยมศกษาปท 1
ชดท 1 เรอง เครองมอทางภมศาสตรและการแบงเขตเวลาของโลก
เทคโนโลยทางภมศาสตร 1.ระบบสารสนเทศภมศาสตร (Geographic Information System : GIS) หมายถง ระบบขอมลท
เชอมโยงพนทกบคาพกดภมศาสตร และรายละเอยดของพนทนนบนพนโลกโดยใชคอมพวเตอรทประกอบดวย ฮารดแวรและซอฟแวรเพอการน าเขา จดเกบ ปรบแก แปลงวเคราะหขอมล และแสดงผลลพธในรปแบบตางๆ เชน แผนท ภาพสามมต สถตตารางขอมลรอยละ เพอชวยในการวางแผนและตดสนใจของผใชใหมความถกตองแมนย า ระบบสารสนเทศภมศาสตรเปนระบบทสามารถบนทกขอมลเพอทจะแสดงสภาพพนทจรง จงมการจดเกบขอมลประเภทตางๆ เปนชนๆ (layer) ซงชนขอมลเหลานเมอน ามาซอนทบกนจะแสดงสภาพพนทจรงได
ทมา :http://e-enhancement.com/?page_id=216 ทมา :http://www.wpclipart.com/travel/GPS/GPS_device_logo.png.html
ทมา :http://www.gisthai.org/about-gis/gis.html
เรองนาร ! หากนกเรยนใช Smartphone สามารถโหลด Application ทใชในการหาต าแหนงหรอ
ระบต าแหนงบนพนผวโลก ส าหรบการท ากจกรรมตางๆ ได วนน ครม Application มาแนะน าจะ
2. ระบบก าหนดต าแหนงบนพนโลก ( global positioning system : GPS ) เปนการหาหรอก าหนดต าแหนงบนพนผวโลกไดอยางถกตอง แมนย า และรวดเรว คาตางๆทแสดงบนจอของเครองจพเอส ไดแก คาละตจด คาลองจจด และคาระดบความสง การท างานของระบบก าหนดต าแหนงบนพนผวโลกโดยเครองจพเอส จะรบสญญาณจากดาวเทยมอยางนอย 4 ดวง จากดาวเทยมทงหมด 27 ดวงทโคจรอยเหนอผวโลก 20,200 กโลเมตร ปจจบนเครองมอรบสญญาณมขนาดและรปรางตางกน โดยทวไปมขนาดเทากบโทรศพทมอถอ หรออยในเครองโทรศพทมอถอ และมการน าจพเอสมาใชในการระบต าแหนงของเครองบน รถยนต รถไฟ เรอ คน การส ารวจรงวด ตดตามการเคลอนทของพาหนะ คนเดน บอกต าแหนงผปวย เปนตน
รปแบบของขอมลภมศาสตร รปแบบการน าเสนอขอมลทางภมศาสตร 1. แบบบรรยาย เปนการน าเสนอขอมลทมเนอหาสาระการบรรยายความเรองราวตางๆ ไมมความ
ซบซอนมากนก
ภาคใตมพนทประมาณ 70,715 ตารางกโลเมตร ประกอบดวย 14 จงหวด แบงออกเปน - ภาคใตฝงตะวนออก ไดแก ชมพร สราษฎรธาน นครศรธรรมราช สงขลา พทลง ปตตาน ยะลา และนราธวาส - ภาคใตฝงตะวนตก ไดแก ระนอง พงงา ภเกต กระบ ตรง และสตล
ตวอยาง
ทมา :http://www.mooreschools.com/page/19655
Google maps GSP MotioX Sygic GSP GSP me!
ทมา :http://www.oknation.net/blog/monchai83/2012/02/04/entry-1
2. แผนภม เปนการน าเสนอขอมลเรองใดเรองหนงโดยจดระบบขอมลทมความซบซอนใหงายตอการรบร โดยแสดงเปนตาราง หรอเสนและรปวงกลม
ตวอยาง
3. แผนผง เปนการน าเสนอขอมลในรปแบบ ของรปภาพทมองจากมมสงเพอตองการใหเหนภาพรวมของบรเวณใดบรเวณหนงอยางชดเจน เหมาะแกการจ าลองพนทเลกๆ ทมรายละเอยดนอยกวาแผนท
ตวอยาง
แผนผงตลาดจตจกร
4. กราฟ เปนการน าเสนอขอมลเชงปรมาณ ในรปแบบของเสน จดหรอภาพ เหมาะส าหรบการเปรยบเทยบขอมลตวเลขหลายๆชด เพอใหเหนความแตกตาง และการเปลยนแปลงของขอมลทเกดขน
ตวอยาง
กราฟแสดงปรมาณน าฝน
ทมา :http://service.nso.go.th/nso/web/article/article_63.html
ทมา :https://www.bangkokexpatlife.com/2015/02/chatuchak-market-
shopping-bangkok
ทมา :https://sites.google.com/a/nairongschool.com/teacher-sureeporn/geographic-tools
ชดการสอนแบบศนยการเรยน หนวยการเรยนรภมศาสตร
กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม
ชนมธยมศกษาปท 1
ชดท 1 เรอง เครองมอทางภมศาสตรและการแบงเขตเวลาของโลก
ศนยท 4 เรอง GIS GPS
บตรค าถาม
ค าชแจง จงตอบค าถามตอไปนใหไดใจความสมบรณ
1. อธบายความหมายของ GIS
............................................................................................................................. ...................................................
2. อธบายการท างานของระบบก าหนดต าแหนงบนพนผวโลก (GPS)
.................................................................................................................................................... ............................
3. รปแบบการน าเสนอขอมลทางภมศาสตรทเนนบรรยายความเรองราวตางๆ และไมมความซบซอนมากนก คอแบบใด ............................................................................................................................. ...................................................
4. นกเรยนสามารถน าระบบ GIS และ GPS ไปใชประโยชนในดานใดบาง
......................................................................................................................................... .......................................
5. การน าเสนอขอมลทางภมศาสตรทตองการเปรยบเทยบปรมาณน าฝนตลอดป ควรน าเสนอโดยใชรปแบบใด
............................................................................................................................. ...................................................
ชดการสอนแบบศนยการเรยน หนวยการเรยนรภมศาสตร
กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม
ชนมธยมศกษาปท 1
ชดท 1 เรอง เครองมอทางภมศาสตรและการแบงเขตเวลาของโลก
ศนยท 4 เรอง GIS GPS
บตรเฉลย
ค าชแจง จงตอบค าถามตอไปนใหไดใจความสมบรณ
1. อธบายความหมายของ GIS ระบบขอมลทเชอมโยงพนทกบคาพกดภมศาสตร และรายละเอยดของพนทนนบนพนโลกโดยใช
คอมพวเตอรทประกอบดวย ฮารดแวรและซอฟแวรเพอการน าเขา จดเกบ ปรบแก แปลงวเคราะหขอมล และแสดงผลลพธในรปแบบตางๆ
2. อธบายการท างานของระบบก าหนดต าแหนงบนพนผวโลก (GPS)
เปนการหาหรอก าหนดต าแหนงบนพนผวโลกไดอยางถกตอง แมนย า และรวดเรว คาตางๆทแสดงบนจอของเครองจพเอส ไดแก คาละตจด คาลองจจด และคาระดบความสง
3. รปแบบการน าเสนอขอมลทางภมศาสตรทเนนบรรยายความเรองราวตางๆ และไมมความซบซอนมากนก คอแบบใด
แบบบรรยาย
4. นกเรยนสามารถน าระบบ GIS และ GPS ไปใชประโยชนในดานใดบาง การศกษาขอมลทางภมศาสตรตางๆ และใชในการระบต าแหนงของเครองบน รถยนต รถไฟ เรอ คน การ
ส ารวจรงวด ตดตามการเคลอนทของพาหนะ คนเดน บอกต าแหนงผปวย เปนตน
5. การน าเสนอขอมลทางภมศาสตรทตองการเปรยบเทยบปรมาณน าฝนตลอดป ควรน าเสนอโดยใชรปแบบใด แบบกราฟ
ชดการสอนแบบศนยการเรยน หนวยการเรยนรภมศาสตร
กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม
ชนมธยมศกษาปท 1
ชดท 1 เรอง เครองมอทางภมศาสตรและการแบงเขตเวลาของโลก
ศนยท 5 เรอง การแบงเขตเวลาของโลก
1. นกเรยนทไดรบซองจากคร ด าเนนการเลอกหวหนากลมและเลขากลม สวนนกเรยนทเหลอเปนสมาชกของกลม เมอไดหวหนากลมแลวใหหวหนากลมด าเนนกจกรรมตอไปน
2. หวหนากลมรบซองบตรเนอหา ตรวจสอบสงทอยในซองบตรเนอหาวามครบหรอไม โดยดจากรายการหลงซองบตรเนอหา แลวอานหนาทของหวหนากลม เลขาและสมาชกใหกลมฟง ดงน
3. หวหนาแจกบตรเนอหาใหสมาชกศกษาบตรเนอหา 4. หวหนาควบคมกจกรรมตามก าหนดในบตรกจกรรม 5. หวหนารบบตรเฉลยจากครมาใหสมาชกตรวจค าตอบ หากมขอผดใหยอนกลบไปศกษาจากบตร
เนอหาใหม 6. หวหนาน าบตรเฉลยสงคนคร 7. เกบบตรเนอหาและสอเขาซองใหเรยบรอย รอปฏบตกจกรรมอนตอไป
บตรค าสง
หนาท 1. หวหนากลม ด าเนนกจกรรมตามทก าหนด
- เปนผน าใหสมาชกทกคนรวมท ากจกรรม - รบบตรเฉลยจากครมาตรวจค าตอบแลวสงคนใหแกคร
2. เลขากลม บนทกขอตกลงของกลมในการท าแบบฝกหด หรอลงมตใดๆ 3. สมาชก รวมกนท ากจกรรม หรอแสดงความคดเหน
ทมา :http://astro.rajsima.ac.th/u1_2.html
ศนยท ศนยท 55 เรอง การแบงเขตเวลาของโลกเรอง การแบงเขตเวลาของโลก
ดาวเทยมดาวเทยม
ชดการสอนแบบศนยการเรยน หนวยการเรยนรภมศาสตร กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ชนมธยมศกษาปท 1
ชดท 1 เรอง เครองมอทางภมศาสตรและการแบงเขตเวลาของโลก
การแบงเขตเวลาของโลก เนองจากโลกมสณฐานกลม จงไดรบแสงสวางจากดวงอาทตยไม
พรอมกนทงโลก ความสวางและความมดบนพนผวโลกจะเวยนเปลยนไปตามลกษณะการหมนรอบตวเองของโลกจากทศตะวนตกไปทศตะวนออก
สงผลใหต าแหนงทอยทางทศตะวนออกเหนดวงอาทตยหรอสวางกอนต าแหนงสถานททอยทางดานทศตะวนตก
ท าไมเวลาของประเทศไทยกบประเทศเกาหลไมเทากนนะ?
ทมา :http://www.kksci.com/elreaning/plagotgan/page/e-
plagotgan_1.htm
ทมา :http://scijinks.jpl.nasa.gov/solstice/
เมอเวลาตางๆทวโลก มการตดตอสมพนธกนทงในดานการคา ตลาดหน การเดนเรอ การบน การรายงานขาวตางๆ จตองก าหนดเวลามาตราานใชในประเทศของตนจากเวลาปานกลางกรนช (Greenwich Mean Time : GMT) หรอ เรยกอกอยางหนงวา “เวลาสากล” (Universal Time)
เสนเมรเดยนกบการก าหนดเขตเวลา เสนสมมตทลากจากขวโลกเหนอไปยงขวโลกใต เรยกวา “เสนเมรดยน” หากก าหนดใหเสนเมรเดยนทกเสนหางกน 1 องศา จะมเสนเมรเดยน 360 เสน โลกหมนรอบตวเองไดครบ 1 รอบ ในเวลา 1 วน จะใชเวลา 24 ชวโมง จงท าใหพนทบรเวณตางๆของโลก มเวลากลางวนและเวลากลางคน 12 ชวโมงเทากน ดงนน ในเวลา 1 ชวโมง โลกจะหมนท าใหแนวความสวางกบความมดเคลอนผานไป 15 องศาเมรเดยนนนเอง
GMT
เรองนาร ! วธการค านวณ
ใน 1 วน ม 24 ชวโมง : โลกหมนรอบตวเองได = 360 องศา
ในชวงเวลา 1 ชวโมง : โลกหมนไปได = 𝟑𝟔𝟎×𝟏
𝟐𝟒
ดงนน ในชวงเวลา 1 ชวโมง : โลกหมนไปได = 15 องศา หรอ ในทกๆ 15 องศา : เวลาจะตางกน = 1 ชวโมง
การก าหนดเขตภาคเวลา การก าหนดเขตภาคเวลา (time zone) จะก าหนดตามระยะหางของเสนชวงละ 15 องศา โดยก าหนดตามเสนเมรเดยน 𝟎°, 𝟏𝟓°,𝟒𝟓°, 𝟔𝟎°, 𝟕𝟓°, 𝟗𝟎°, 𝟏𝟎𝟓°, 𝟏𝟐𝟎°, 𝟏𝟑𝟓°, 𝟏𝟓𝟎°, 𝟏𝟕𝟓°, และเสนเมรเดยน หรอลองจจด 180 องศา ทงดานทศตะวออกและทศตะวนตก และทกเขตภาคเวลาทก าหนดชวงละ 15 องศานน จะมเสนเมรเดยนกลางเปนหลก แลวใหนบระยะหางออกไปขางละ 7 องศา 30 ลปดา ดงนนทวโลกจงม 24 เขตภาคเวลา ตวอยางเชน ดาวเทยมธออส (THEOS) ดาวเทยมส ารวจทรพยากรดวงแรกของไทยไดถกสงขนวงโคจร เมอวนท 1 ตลาคม พ.ศ. 2551 ตรงกบเวลาในประเทศไทย 13.37 น. หรอ 6.37 ตามเวลา GMT นนหมายถง เวลาของประเทศไทยเรวกวาเวลาปานกลางกรนช 7 ชวโมง
ทมา :http://www.donathan.com/dave/gmt.html
เวลามาตราาน เวลามาตราาน (standard time) สามารถแบงออกได ดงน
1. เวลามาตราานสากล คอ เวลาทก าหนดขนใชในเขตเวลาภาคตางๆ ทวโลก ในทางปฏบตจรงแนวเสน ของเวลาอาจคดโคงไปตามขนาดของเนอทประเทศและดนแดนบางประเทศมขนาดใหญครอบคลมพนทหลายเขตภาคเวลา ตวอยางเชน รสเซย แบงเปน 11 เขตภาคเวลา สหราอเมรกาแบงเปน 5 เขตภาคเวลา ออสเตรเลย แบงเปน 3 เขตภาคเวลา จนและอนเดย แบงเปน 1 เขตภาคเวลา เปนตน ส าหรบประเทศไทย กมพชา เวยดนาม และลาว ใชเวลามาตราานเดยวกน เนองจากตางกมพนทดนแดนอยในเขตภาคเวลาเดยวกน คอ 105 องศาตะวนออก
2. เวลามาตราานทองถน คอ เวลาของแตละพนทจะแตกตางกนออกไปตามเขตภาคเวลาของแตละ ดนแดนหรอประเทศตางๆ ซงมเวลามาตราานของแตละเขตหรอแตละทองถนอยแลว ดงตวอยางตอไปน
มรายงานขาวจากกรงโตเกยว ประเทศญปน “ไดเกดแผนดนไหว เมอเวลา 21:46 น. ตามเวลาทองถน” ค าวา “เวลาทองถน” หมายถง เวลาทประเทศญปน หากจะเทยบเวลาการเกดวาตรงกบเวลาใดในประเทศไทย กตองทราบวาประเทศญปนใชเวลามาตรฐานทเสนเมรเดยนกลางท 135 องศาตะวนออก ซงมเวลาเรวกวาประเทศไทย 2 ชวโมง ดงนนขณะเกดแผนดนไหวในประเทศญปน ประเทศไทยเวลา 19.46 น.
การแขงขนฟตบอลโลกรอบชงชนะเลศระหวางประเทศบราซลกบฝรงเศสทสนามของประเทศเยอรมน สถานวทยโทรทศนชอง 3 ท าการถายทอดสดใหคนไทยไดชมการแขงขนดงกลาวเชาวนท 11 มกราคม เวลา 01:00 น. นนคอ การแขงขนฟตบอลในประเทศเยอรมนการด าเนนการในวนท 10 มกราคม เวลา 19:00 น. ตามเวลาทองถน แสดงวาเยอรมนใชเสนเมรเดยนกลางท 15 องศาตะวนออก
เมอเวลา 08:00 น. ดร.เหงยน เตองลาย ไดโทรศพทมาจากกรงฮานอยวา “เครอบนจะออกเดนทาง เวลา 9:00 น.และจะถงทาอากาศยานสวรรณภมเวลา 10:50 น.” ขณะทรบโทรศพทเสยงเพลงชาตไทยยงดงเขาสายโทรศพทไปถงกรงฮานอยดวย แสดงวาทงเวยดนามและไทย ใชเวลามาตรฐานทองถนเดยวกน
เพอนๆ สามารถดแผนทแสดงเขตภาคเวลาของโลก ในหนงสอเรยนภมศาสตร ม. 1
หนา 18 ประกอบไดนะจะ
ชดการสอนแบบศนยการเรยน หนวยการเรยนรภมศาสตร
กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม
ชนมธยมศกษาปท 1
ชดท 1 เรอง เครองมอทางภมศาสตรและการแบงเขตเวลาของโลก
ศนยท 5 เรอง การแบงเขตเวลาของโลก
บตรค าถาม
ค าชแจง จงตอบค าถามตอไปนใหไดใจความสมบรณ
1. อธบายความหมายของ GMT
............................................................................................................................. ...................................................
2. ทกๆ 1 ชวโมง โลกหมนไปกองศา
........................................................................................................................................................................ ........
3. ประเทศไทยใชเสนเมรเดยนทเทาไหรในการก าหนดเวลา ............................................................................................................................. ...................................................
4. ขณะนเวลาในประเทศลาว คอ 14.45 น. ประเทศไทยเวลาเทาไร
................................................................................................................................................. ...............................
5. (ดจากแผนทแสดงเขตเวลาประกอบ) ถาประเทศไทยเวลา 16.00 น. ประเทศจนตรงกบเวลาเทาไร
............................................................................................................................. ...................................................
ชดการสอนแบบศนยการเรยน หนวยการเรยนรภมศาสตร
กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม
ชนมธยมศกษาปท 1
ชดท 1 เรอง เครองมอทางภมศาสตรและการแบงเขตเวลาของโลก
ศนยท 5 เรอง การแบงเขตเวลาของโลก
บตรเฉลย
ค าชแจง จงตอบค าถามตอไปนใหไดใจความสมบรณ
1. อธบายความหมายของ GMT
เวลาปานกลางกรนช (Greenwich Mean Time : GMT) หรอ เรยกอกอยางหนงวา เวลาสากล
2. ทกๆ 1 ชวโมง โลกหมนไปกองศา
15 องศา
3. ประเทศไทยใชเสนเมรเดยนทเทาไหรในการก าหนดเวลา 105 องศาตะวนออก
4. ขณะนเวลาในประเทศลาว คอ 14.45 น. ประเทศไทยเวลาเทาไร
ประเทศไทยเวลา 14.45 น. (ใชเวลามาตรฐานเดยวกน รวมถง กมพชา เวยดนาม)
5. (ดจากแผนทแสดงเขตเวลาประกอบ) ถาประเทศไทยเวลา 16.00 น. ประเทศจนตรงกบเวลาเทาไร
ประเทศจนมเวลา 17.00 น. ( เรวกวาประเทศไทย 1 ชวโมง )
ชดการสอนแบบศนยการเรยน หนวยการเรยนรภมศาสตร
กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม
ชนมธยมศกษาปท 1
ชดท 1 เรอง เครองมอทางภมศาสตรและการแบงเขตเวลาของโลก
ศนยท 6 ศนยส ารอง เรอง วดโอเครองมอทางภมศาสตร
1. สมาชกแตละคนจะใชอปกรณแทบเลตคนละ 1 เครอง
2. ศกษา VDO ชอวา แผนทและเครองมอทางภมศาสตร ระยะเวลา 2.18 นาท 3. ใหสงเกตวา ถามนกเรยนในกลมอนทปฏบตกจกรรมในศนยการเรยนเสรจแลว ใหนกเรยนเกบ
อปกรณแทบเลตใหเรยบรอยแลวเปลยนไปท ากจกรรมในศนยการเรยนทวางอยทนท
บตรกจกรรม
ใชอปกรณแลวเกบใหเรยบรอย ดวยนะครบ
ทมา : https://youtu.be/RisdB_Yz5sw