การออกแบบ และตดตงระบบไฟฟาแสงสวางฉกเฉน

รองศาสตราจารยไชยะ แชมชอยอปนายก สมาคมไฟฟาแสงสวางแหงประเทศไทย

25 มนาคม 25591/92

คาชแจงของผบรรยาย- รปภาพ และสญลกษณตาง ๆ ในเอกสารชดน ใชเพอประกอบการบรรยายเทานน

- ภาพของอปกรณตาง ๆ ใชเพอประกอบการบรรยาย ไมมสวนเกยวของกบการคา

- การออกแบบ และตดตงจรง ตองใชสญลกษณ-ภาพ เครองหมาย ฯลฯ ตามทระบในมาตรฐาน

2

การใหแสงสวางฉกเฉน

การใหแสงสวางเพอการหนภย

การใหแสงสวางสารอง

การใหแสงสวางทางหนภย

การใหแสงสวางพนทโลงภายในอาคาร*

การใหแสงสวางพนทงานอนตราย

3* ไมใชพนทโลงเตยน แตเปนพนททมขนาดมากกวา 60 ตารางเมตร

การหนภย ไมใชการเลนเกมสเขาวงกต

4

การใหแสงสวางฉกเฉน

การใหแสงสวางเพอการหนภย

การใหแสงสวางสารอง

จดประสงคเพอ1) ใหเหนทางหนภยชดเจน และ หนภยไดอยางปลอดภย (การใหแสงสวางทางหนภย)2) ใหเหนอปกรณแจงเหตดวยมอ และอปกรณผจญเพลงทตดตงตามเสนทางหนภยไดอยางชดเจน และใชงานไดอยางมประสทธผล (การใหแสงสวางทางหนภย)3) ลดความตนตระหนก ตนกลวในทมด (การใหแสงสวางพนทโลงภายในอาคาร)4) ยกเลกงานอนตราย และหนภยไดอยางปลอดภย (การใหแสงสวางพนทงานอนตราย) 5

การใหแสงสวางฉกเฉน

การใหแสงสวางเพอการหนภย

การใหแสงสวางสารอง

โคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉนตอพวง

โคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉนชดเบดเสรจ

โคมไฟฟาปายทางออกฉกเฉน

ตองใชรวมกนเพอใหไดระบบทมประสทธภาพ และประสทธผลสงสด6

ชนดตดตงบนฝาเพดาน

ชนดตดตงบนผนง

7

โคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉนชดเบดเสรจ

8

โคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉนชดเบดเสรจ ชนดตดตงกบฝาเพดาน

9

เกณฑการใหแสงสวางทางหนภย

Emax : Emin

10

เกณฑการใหแสงสวางพนทโลงภายในอาคาร

* ไมใชพนทโลงเตยน แตเปนพนททมขนาดมากกวา 60 ตารางเมตร

Emax : Emin

11

เกณฑการใหแสงสวางพนทงานอนตราย

Eave : Emin

การใหแสงสวางเพอการหนภย

ระดบความสวางขนตา (Minimum Illuminance Level)- พนทโลงภายในอาคารทไมมทางหนภยทชดเจน

ณ จดใด ๆ บนพน ภายในพนทโลง (ยกเวนขอบ 0.5 เมตร จากผนง)

ตองมความสวางไมตากวา 0.5 ลกซและ

อตราสวนระหวางความสวางสงสดกบความสวางตาสด

ตองไมเกน 40 ตอ 112

13

Open Area and Escape Route

14

การใหแสงสวางเพอการหนภย

15

16

ระยะหางระหวางจด ทใชออกแบบและตรวจสอบคาความสวาง

17

Sports Lighting Criteria

18

การใหแสงสวางเพอการหนภย

ระดบความสวางขนตา (Minimum Illuminance Level)- ทางหนภยทมความกวางไมเกน 2 เมตร

ณ จดใด ๆ บนพน ทเสนกงกลางทางหนภยตองมความสวางไมตากวา 1.0 ลกซและ

อตราสวนระหวางความสวางสงสดกบความสวางตาสดตองไมเกน 40 ตอ 119

การใหแสงสวางเพอการหนภย

ระดบความสวางขนตา (Minimum Illuminance Level)- ทางหนภยทมความกวางไมเกน 2 เมตร

ณ จดใด ๆ บนพน ทแถบกลางทางหนภย (กวางครงหนงของทางหนภย)ตองมความสวางไมตากวาครงหนงของความสวางตาสดบนเสนกงกลางทางหนภย

20

21

Escape Route Emergency Lighting

ECL = 1.0 lux ECA ≥ 0.5 luxECL = 1.4 lux ECA ≥ 0.7 luxECL = 2.0 lux ECA ≥ 1.0 lux

การใหแสงสวางเพอการหนภย

ระดบความสวางขนตา (Minimum Illuminance Level)- ทางหนภยทมความกวางไมเกน 2 เมตร

22

23

24

25

Escape Route Emergency Lighting

26

Escape Route Emergency Lighting

Emax = ?Emin = ?Emax/Emin = ?

On center line (CL)Minimum Illuminance ≥ 1.0 lxEmax : Emin ≤ 40 : 1

Let Emin = 1.5 lx then Emax ≤ 60 lx

Minimum Illuminance≥ 0.5 Emin on center line

Let Emin CL = 1.5 lxThen Emin = 0.75 lx

27

ทางเดนกวาง 3 เมตร

กาหนดใหเปนทางหนภยกวาง 2 เมตร

28

29

ทางเดนกวาง 2 เมตร กาหนดใหเปนแถบกลางทางหนภยกวาง 1 เมตร

ทางเดนกวาง 3.6 เมตร จะกาหนดใหเปนทางหนภยกวาง ? เมตร 30

31

ทางเดนกวาง 3.6 เมตร กาหนดใหเปนแถบกลางทางหนภยกวาง 2 เมตร (มากกวา 1.8 เมตร) กรณนจบ 2 แถบมารวมกนไวตรงกลาง

32

OO

O

O

O

O

O

O = EmergencyLuminaires

33

O

O

O

ทางเดนกวาง 3.6 เมตร จะกาหนดใหเปนทางหนภยกวาง ? เมตร 34

คดเปนพนทโลง กวาง 3.6 เมตร(การคดคาความสวางจะตดพนทออกไปขางละ 0.5 เมตร)

35

Normal         Emergency

36

Normal andEmergency

37ทางหนภยอยตรงไหน ? พนทโลงอยตรงไหน ?

การใหแสงสวางเพอการหนภย

ระดบความสวางขนตา (Minimum Illuminance Level)ทางหนภยทมความกวางเกน 2 เมตร- ใหแบงเปนแถบกวางเทากน แถบละไมเกน 2 เมตร- หรอ คดเปนพนทโลงไมมสงกดขวาง

38

การใหแสงสวางเพอการหนภย

ระดบความสวางขนตา (Minimum Illuminance Level)- พนทงานอนตราย (ตองระบพนทนกอนออกแบบ)

ความสวางบนพนททางานตองไมตากวา 10% ของความสวางในเวลาปกต แตตองไมตากวา 15 ลกซ

และอตราสวนระหวางความสวางเฉลยกบความสวางตาสด

ตองไมเกน 10 ตอ 1

39

การใหแสงสวางเพอการหนภย

ระดบความสวางขนตา (Minimum Illuminance Level)- พนทงานอนตราย (ตองระบพนทนกอนออกแบบ)

40

พนทงานอนตราย ?

การใหแสงสวางเพอการหนภย

ระดบความสวางขนตา (Minimum Illuminance Level)- พนทเตรยมการหนภย

ความสวางในแนวระดบทพน ตองไมตากวา 15 ลกซและ

อตราสวนระหวางความสวางเฉลยกบความสวางตาสดตองไมเกน 10 ตอ 1

41

การใหแสงสวางเพอการหนภย

ระดบความสวางขนตา (Minimum Illuminance Level)- พนทเกบอปกรณดบเพลง อปกรณแจงเหต อปกรณปฐมพยาบาล

ผนง

ตาแหนงทเกบหรอตดตงอปกรณ

2 เมตร

ความสวางในแนวระนาบดงทตาแหนงทเกบอปกรณ ตองไมตากวา 5 ลกซและ

ตองตดตงโคมไฟฟาฯในระยะไมเกน 2 เมตร จากจดทเกบอปกรณ42

ความสวางบนผนงบรเวณน ตองไมตากวา 5 ลกซ43

44

การใหแสงสวางเพอการหนภย

พนทเกบอปกรณดบเพลง อปกรณแจงเหต อปกรณปฐมพยาบาล

การใหแสงสวางเพอการหนภย

ชวงเวลาการสองสวาง (Rated duration of emergency operation)

เพอการเคลอนไหวทปลอดภย การใหแสงสวางเพอการหนภย ตองมความสวางตามพกดทกลาวมาไดตอเนองนานไมนอยกวา 120 นาท นนคอ

โคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉน ตองมพกดชวงเวลาการสองสวางฉกเฉนไมนอยกวา 120 นาท (หรอ 2 ชวโมง)

45

46180 min Rating

การใหแสงสวางเพอการหนภยดชนสทปรากฏทวไป (General color rendering index)

แหลงกาเนดแสงทใช ตองมดชนสทปรากฏทวไปไมตากวา 40 (Ra ≥ 40) Safety Sign Color

47Very Low Ra High Ra

48

Color Rendering Propertyof Light Sources

49

Color Rendering Propertyof Light Sources

การทางานของโคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉน

เมอแหลงจายไฟฟาปกตลมเหลว โคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉนตองทางานและใหปรมาณแสงไดดงนก. ใหแสงออกมาไดกงหนงของพกดตามทผผลตแจง

ภายใน 5 วนาท และใหแสงออกมาเตมพกดภายใน 60 วนาท หลงจากทแหลงจายไฟฟาปกตลมเหลว

ข. สาหรบพนทงานอนตราย ตองใหแสงออกมาไดคาพกด (100 %) ตามทผผลตแจงภายใน 0.5 วนาท หลงจากทแหลงจายไฟฟาปกตลมเหลว

50

51+   5 sec and 60 sec Response

+

+

การทางานของโคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉน

เมอแหลงจายไฟฟาปกตลมเหลวโคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉนตองทางานและใหปรมาณแสงไดดงนค. อปกรณประจแบตเตอรตองสามารถอดประจไดเตม

ภายในเวลา 24 ชวโมงง. มอปกรณสาหรบทดสอบการทางาน ถาแบตเตอรไม

สามารถจายไฟไดนานถง 60 นาท ในระหวางการทดสอบ ตองมสญญาณแสดงความลมเหลวของแบตเตอร

52

การตดตงระบบไฟฟาแสงสวางฉกเฉน

บรเวณทตองตดตงโคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉนก. เสนทางหนภย และบรเวณทางออกสดทาย (ออกสภายนอก)

53

การตดตงระบบไฟฟาแสงสวางฉกเฉน

บรเวณทตองตดตงโคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉนก. เสนทางหนภย และบรเวณทางออกสดทาย (ออกสภายนอก)

54

การตดตงระบบไฟฟาแสงสวางฉกเฉน

บรเวณทตองตดตงโคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉนข. บรเวณภายนอกหลงจากออกจากอาคารแลว

55

ปองกนอบตเหต

การตดตงระบบไฟฟาแสงสวางฉกเฉน

บรเวณทตองตดตงโคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉนข. บรเวณภายนอกหลงจากออกจากอาคารแลว

56

การตดตงระบบไฟฟาแสงสวางฉกเฉน

บรเวณทตองตดตงโคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉนค. ทางแยก (ตดตงโคมฯ หางไมเกน 2 เมตร)

57

การตดตงระบบไฟฟาแสงสวางฉกเฉน

บรเวณทตองตดตงโคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉนง. ทางเลยว (ตดตงโคมฯ หางไมเกน 2 เมตร)

58

การตดตงระบบไฟฟาแสงสวางฉกเฉน

บรเวณทตองตดตงโคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉนจ. พนทเปลยนระดบ (ตดตงโคมฯ หางไมเกน 2 เมตร)

ทงแบบเปนขน และแบบทางลาดเอยง

59

การตดตงระบบไฟฟาแสงสวางฉกเฉน

บรเวณทตองตดตงโคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉนจ. พนทเปลยนระดบ (ตดตงโคมฯ หางไมเกน 2 เมตร)

ทงแบบเปนขน และแบบทางลาดเอยง

60

การตดตงระบบไฟฟาแสงสวางฉกเฉน

บรเวณทตองตดตงโคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉนฉ. บนได (ถาเปนสวนหนงของทางหนภย) บนไดทกขนตองไดรบแสงสวางโดยตรงจากโคมไฟฯ

61

62

บรเวณทตองตดตงโคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉนฉ. บนได (ถาเปนสวนหนงของทางหนภย) บนไดทกขนตองไดรบแสงสวางโดยตรงจากโคมไฟฯ

63

64

การตดตงระบบไฟฟาแสงสวางฉกเฉน

บรเวณทตองตดตงโคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉนช. จดแจงเหตเพลงไหม จดตดตงอปกรณดบเพลง ทเกบอปกรณปฐมพยาบาล (ตดตงโคมฯ หางไมเกน 2 เมตร)

65

การตดตงระบบไฟฟาแสงสวางฉกเฉน

บรเวณทตองตดตงโคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉนช. พนทปฏบตงานของ พนกงานดบเพลง พลงงานกภยในลฟตดบเพลง พนทเตรยมการหนภย

66

การตดตงระบบไฟฟาแสงสวางฉกเฉน

บรเวณทตองตดตงโคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉนซ. พนทงานอนตราย (รวมถงหองเครองไฟฟา เครองกล หองควบคม หองตนกาลง หองสวตช และบรเวณใกลกบอปกรณควบคมการจายไฟฟาแสงสวางปกตและไฟฟาแสงสวางฉกเฉน)

67

การตดตงระบบไฟฟาแสงสวางฉกเฉน

บรเวณทตองตดตงโคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉนฌ. หองนาทมพนทมากกวา 8 ตารางเมตร และ

หองนาสาหรบคนพการ

68

การตดตงระบบไฟฟาแสงสวางฉกเฉน

บรเวณทตองตดตงโคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉนญ. บนไดเลอน และทางเลอน ถาเปนสวนหนงของทางหนภย

69

การตดตงระบบไฟฟาแสงสวางฉกเฉน

บรเวณทตองตดตงโคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉนญ. บนไดเลอน และทางเลอน ถาเปนสวนหนงของทางหนภย

70

การตดตงระบบไฟฟาแสงสวางฉกเฉน

บรเวณทตองตดตงโคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉนฎ. พนทเปดโลงภายในอาคาร พนทสานกงาน รานคา หองประชม หรอหองทมคนอาศยขนาดมากกวา 60 ตารางเมตรฏ. จดรวมพลเพอการหนภยภายในอาคารฐ. บรเวณภายนอกประตดาดฟา และบรเวณพนทรอการหนภยทางอากาศฑ. บรเวณพนทหรอหองพกเพอรอการหนภยภายในอาคาร

71

72

1

1

1

1

1

1

2

2

2

2

2

2

2

2

2

1 =  6    (ดานนอกของประตทางออกสดทาย)2 =  10  (จดตดตงอปกรณ ฯ)3 =  1     (บรเวณบนได)

2

3

73

74

75

ระยะหางสงสดระหวางโคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉน- ชนดตดตงกบฝาเพดาน

โคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉนชดเบดเสรจแบบ Down light76

77

78

79

Open AreaEmergencyLightingwithCeilingMountedEmergencyLuminaires

ระยะหางสงสดระหวางโคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉน- ชนดตดตงกบฝาเพดาน

- จดทาเปนตารางสาเรจรป สาหรบความสวางทพนมากกวา 0.5 ลกซ (ตารางท 1 ถง ตารางท 5) กบ มากกวา 1.0 ลกซ (ตารางท 6 ถง ตารางท 10)

- แบงโคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉนออกเปน 5 ประเภท (ประเภท A, B, C, D และ E) จากรปแบบการกระจายแสง (Luminous Intensity Light Distribution)

80

ระยะหางสงสดระหวางโคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉน- ชนดตดตงกบฝาเพดาน

81

ระยะหางสงสดระหวางโคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉน- ชนดตดตงกบฝาเพดาน

82

โคมประเภท A ตองมการกระจายความเขมสองสวางอยทางดานขวาของเสนกราฟ A-------------------------------------โคมประเภท E ตองมการกระจายความเขมสองสวางอยทางดานขวาของเสนกราฟ E

ตวอยางประเภท C(0.5 lx)

83

84

ตวอยางประเภท C(1.0 lx)

85

Type C0D16 and C90D16

ระยะหางสงสดระหวางโคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉน- ชนดตดตงกบฝาเพดาน

ตวอยาง โคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉน ประเภท C ทมความเขมสองสวางทมม gamma 0 องศา เทากบ 200 cd ตดตงสงจากพน 2.4 เมตรถาตองการความสวางทพนมากกวา 0.5 ลกซ จะตดตง

ไดหางถง 13.5 เมตรถาตองการความสวางทพนมากกวา 1.0 ลกซ จะตดตง

ไดหางถง 11.3 เมตร86

ระยะหางสงสดระหวางโคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉน- ชนดตดตงกบฝาเพดาน

87

แสงบาดตาททาใหเสยความสามารถในการมองเหน(Disability glare)

88

แสงบาดตาททาใหเสยความสามารถในการมองเหน(Disability glare)

89

ตารางท 2-11 ความเขมสองสวางสงสดในแตละพนทระดบความสง h

(เมตร)

ความเขมสองสวางสงสด สาหรบทางหนภย และพนทโลงภายในอาคาร(แคนเดลา)

ความเขมสองสวางสงสด สาหรบพนทงานอนตราย (แคนเดลา)

h < 2.5 500 1,0002.5 ≤ h < 3.0 900 1,8003.0 ≤ h < 3.5 1,600 3,2003.5 ≤ h < 4.0 2,500 5,0004.0 ≤ h < 4.5 3,500 7,000h ≥ 4.5 5,000 10,000

90

91โคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉนชดเบดเสรจ

92

หมนหลอดไฟรอบแกนนได(ปรบ ซาย – ขวา)

หมนหลอดไฟรอบแกนนได(ปรบ กม – เงย)

ตองหมนหลอดไฟรอบแกนนไมได

โคมไฟฟาแสงสวางฉกเฉนชดเบดเสรจ