การประยุกต์ใช้เทคโนโลยี ...dept.npru.ac.th/rdi/data/files/42863-Article Text-99131-1... · 2020. 3. 10. · การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศคุณภาพจัดการความรู้

071

ราชภฏตะวนตกวารสารวชาการ

Vol. 8 No. 1

July - December 2013

1นกศกษาหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพ มหาวทยาลยราชภฏเพชรบร2รองศาสตราจารย, คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเพชรบร ประธานกรรมการทปรกษา3รองศาสตราจารย, อธการบด มหาวทยาลยนานาชาตแสตมฟอรด กรรมการทปรกษารวม4ผชวยศาสตราจารย, คณะเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยราชภฏเพชรบร กรรมการทปรกษารวม

การประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความร

ดวยเวบบลอก

The application of quality information technology

for knowledge management with weblog usage

พนเอกสชาต จนทรวงศ1 วรชย เยาวปาณ2

บญมาก ศรเนาวกล3

วระชย คอนจอหอ4

บทคดยอ

การวจยน มวตถประสงคเพอพฒนาตวแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความร ดวยเวบบลอกทมประสทธภาพเปนทยอมรบของผเชยวชาญ ผบรหารองคกร และบคคลทวไป กลมตวอยาง ประกอบดวยผเชยวชาญ โดยเลอกแบบเฉพาะเจาะจง ผบรหารองคกร และบคคลทวไป ใชวธสมตวอยางแบบงาย เครองมอทใชในการวจย คอ แบบสอบถามการยอมรบประสทธภาพทมตอตวแบบและตนแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความร ดวยเวบบลอก วเคราะหขอมลโดยใชการทดสอบไคสแควร

ผลการวจยพบวา

1. ตวแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอก ประกอบดวย 8 สวน ไดแก 1) การเปลยนรปแบบความร 2) การสรางความรลงเวบบลอก 3) การจดเกบความรและการนำากลบมาใช 4) การแบงปนความรใหแกผใช 5) การเฝาตดตาม 6) การนำาความรไปใช 7) การแลกเปลยนเรยนร และ 8) ระบบการควบคมคณภาพกระบวนการจดการความร ซงตวแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอก มประสทธภาพเปนทยอมรบของผเชยวชาญและผบรหารองคกร อยในระดบมาก ไมแตกตางกน อยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.05

2. ตนแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอกทพฒนาขน ชอเวบบลอกราชบรศกษา มประสทธภาพเปนทยอมรบของผบรหารองคกรและบคคลทวไป อยในระดบมาก ไมแตกตางกน อยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.05

ขอคนพบในการวจยน คอ นวตกรรมการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอก ซงองคกรภาครฐ เอกชน สถาบน สถานศกษา และหนวยงานประเภทตาง ๆ ทขาดบคลากรทมความร

072

วารสารวชาการ าชภฏตะวนตกร

ปท 8 ฉบบท 1

กรกฎาคม – ธนวาคม 2556

ดานคอมพวเตอรอยางลกซงทจะจดทำาเวบไซต อกทงไมมงบประมาณในการจางผเชยวชาญมาจดทำาเวบไซต เพอจดการความรขององคกร สามารถนำาตวแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความร ดวยเวบบลอกน ไปประยกตใชในการจดการความรขององคกรไดอยางมประสทธภาพ

Abstract

The objectives of this research were to develop an application model using quality information technology for knowledge management by using efficient weblog acceptable by specialists or experts, executives and general people. The sample groups were purposively selected from specialists, and executives and simple random sampling from the general people. The instruments used in this research were questionaires on efficiency acceptability to the proposed model which was the prototype of the application model using quality information technology for knowledge management by using efficient weblog. The data were analyzed by using the Chi-square test.

The research results were as follows:

1. The application model using quality information technology for knowledge management by using efficient weblog consisted of 8 parts, i.e. 1) Knowledge form transformation, 2) Creation of knowledge into a Weblog, 3) Knowledge storage and its retrievability 4) Knowledge sharing,5) Monitoring, 6) Knowledge utilization, 7) Knowledge exchange and 8) Quality control system. The application model using quality information technology for knowledge management by using efficient weblog was efficient and acceptable by specialists and executives at the very much level without the difference at statistically significant level 0.05.

2. The prototype of the application model using quality information technology for knowledge management by using efficient weblog which was named “Ratchaburi Study Weblog” was efficient and acceptable by organization executives and general users at the very much level without the difference at statistically significant level 0.05.

This research had provided an innovation of application using quality information technology for knowledge management by using efficient weblog whereas various public and private organizations, institutes, schools, and some agencies possibly lack of Website development deeply knowledgeable specialists who can develop their own websites or have insufficient budget to hire specialists to develop knowledge manageable websites. They can apply the proposed model of this quality information technology for knowledge management by using efficient weblog to manage their knowledge efficiently.

คำาสำาคญ: เทคโนโลยสารสนเทศ, การจดการความร, เวบบลอก, การประยกต

Keywords: information technology, knowledge management, weblog, application

073


Vol. 8 No. 1


บทนำา

การพฒนาคนสสงคมแหงการเรยนรตลอดชวตอยางยงยน เปนยทธศาสตรทถกกำาหนดไวในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 (พ.ศ.2555-2559) เครองมอทสำาคญชนดหนงทผวจย เหนวาจะสามารถพฒนาคนไปสเปาหมายสงคมแหงการเรยนรไดนนกคอ การจดการความร ดงเชนท วจารณ พานช (2551: 3) กลาวไววา การจดการความร คอ เครองมอเพอการบรรลเปาหมายอยางนอย 4 ประการไปพรอม ๆ กน คอ 1) บรรลเปาหมายของงาน 2) บรรลเปาหมาย การพฒนาคน 3) บรรลเปาหมาย การพฒนาองคกรไปเปนองคกรแหงเรยนร และ 4) บรรลความเปนชมชน หมคณะ ความเอออาทรระหวางกน ในททำางาน

สำานกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (สำานกงาน ก.พ.ร.) และสถาบนเพมผลผลตแหงชาต (2548: 5-6) ไดระบไววา กระบวนการในจดการความรนน ม 7 ขนตอน ไดแก 1) การบงชความร 2) การสรางและแสวงหาความร 3) การจดความรใหเปนระบบ 4) การประมวลและกลนกรองความร 5) การเขาถงความร 6) การแบงปนแลกเปลยนความร และ 7) การเรยนร โดยในขนท 6 และขนท 7 ควรม การนำาเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชเปนสำาคญ

ดงนนระบบเทคโนโลยสารสนเทศจงมความสำาคญตอการจดการความรขององคกร ซงปจจบน มหนวยงาน องคกร และสถาบนตาง ๆ ลวนมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารหลากหลายรปแบบ มาชวยในการจดการความร ซงสวนใหญแลวจะอยในรปแบบเวบไซต ซงผจดทำาจะตองมความรและ ความเชยวชาญในการจดทำาเวบไซต การเขยนโปรแกรม และการใชคอมพวเตอรอยางลกซง เทคโนโลยเวบ จงเปนขอจำากดของหนวยงานหรอองคกรขนาดเลก ซงไมมเจาหนาททมความรเพยงพอ และไมมงบประมาณในการจางผเชยวชาญมาจดทำาเวบไซตเพอจดการความรขององคกรได จงทำาใหการจดการความรขององคกรขนาดเลกเปนไปอยางไมเตมประสทธภาพ

ผวจย มความสนใจทจะนำาเทคโนโลยสารสนเทศในรปแบบของเวบบลอก (weblog) ซงม ความงาย สะดวก รวดเรว ประหยดคาใชจาย และผจดทำาไมจำาเปนตองมความรดานคอมพวเตอรท ลกซงมากนก โดยนำาเวบบลอกมาประยกตใชในการจดการความรขององคกร บรณาการรวมกบหลกการในวชาเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพ เพอใหการจดการความรนนมคณภาพตามไปดวย ซงหากทำาไดจะเปนประโยชนตอหนวยงาน องคกร และสถาบนขนาดเลก ทเจาหนาทไมมความรดานคอมพวเตอรอยางลกซงเพยงพอ และไมมงบประมาณในการจางผเชยวชาญมาจดทำาเวบไซตเพอจดการความรขององคกร จะสามารถนำาตวแบบทผวจยพฒนาขน ไปประยกตใชในการจดการความรภายในองคกรของตนเองได อยางมประสทธภาพ และสามารถบรหารจดการความรไดดวยตนเองโดยไมตองพงพาใคร และยงชวยประหยดคาใชจายไดอกเปนจำานวนมาก

074




วตถประสงคของการวจย

เพอพฒนาตวแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอก ทมประสทธภาพเปนทยอมรบของผเชยวชาญ และผบรหารองคกร และสามารถนำามาพฒนาเปนตนแบบ การประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอก ทมประสทธภาพเปนทยอมรบของผบรหารองคกรและบคคลทวไป

สมมตฐานการวจย

1. ผเชยวชาญ ตงแตรอยละ 80 ขนไป ยอมรบประสทธภาพของตวแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอก อยในระดบมากขนไป

2. ผบรหารองคกร ตงแตรอยละ 80 ขนไป ยอมรบประสทธภาพของตวแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอก อยในระดบมากขนไป

3. ผบรหารองคกร ตงแตรอยละ 80 ขนไป ยอมรบประสทธภาพของตนแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอก อยในระดบมากขนไป

4. บคคลทวไป ตงแตรอยละ 80 ขนไป ยอมรบประสทธภาพของตนแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอก อยในระดบมากขนไป

กรอบแนวคดในการวจย

การวจยน ไดกำาหนดกรอบความคดไววา “จะนำาวธการและเทคนคคณภาพมาประยกตกบเทคโนโลยเวบบลอกเพอใหเกดคณภาพ แลวนำาไปใชในการจดการความร ซงจะทำาใหการจดการความรนนมคณภาพตามไปดวย” โดยมตวแบบทางความคดดงน

Q + IT(Weblog)

QKM (Q = Quality, KM = Knowledge Management, IT = Information Technology)

ตวแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอกทพฒนาขนน บรณาการมาจากแนวคดทฤษฎการจดการความร เทคโนโลยสารสนเทศในการจดการความร เทคโนโลยสารสนเทศคณภาพ และจตวทยาสวนตอประสานผใชคอมพวเตอร แลวนำาระเบยบวธคณภาพขนตอน พนฐานการปรบปรงคณภาพของกระบวนการซกซ ซกมา (Six Sigma) จำานวน 5 ขนตอน (วรภทร ภเจรญ และคณะ, 2546: 14-18) ไดแก 1) การนยาม (Define) 2) การวดผล (Measure) 3) การวเคราะห (Analyze) 4) การปรบปรง (Improve) และ 5) การควบคม (Control) ทเรยกยอวา ดเมอก (DMAIC) และกระบวนการจดการความร (Knowledge Management Process) ทง 7 ขนตอน ไดแก 1) การบงชความร 2) การสรางและแสวงหาความร 3) การจดความรใหเปนระบบ 4) การประมวลและ กลนกรองความร 5) การเขาถงความร 6) การแบงปนแลกเปลยนความร และ 7) การเรยนร มาบรณาการ

075


Vol. 8 No. 1


รวมกนโดยอยบนฐานของเทคโนโลยเวบบลอก แลวดำาเนนการพฒนาระบบสารสนเทศใหเปนตวแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอก ตามทตงวตถประสงคไว โดยมกรอบแนวคดในการวจย ดงแสดงไวในภาพท 1

วธการวจย

1. ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรในการวจยแบงออกเปน 1) ผเชยวชาญ จำานวน 15 คน และ 2) ผบรหารองคกรและบคคลทวไปทเขามาชมและตดตามตนแบบฯ ในระหวางวนท 15 ตลาคม 2555-16 พฤศจกายน 2555 จำานวน 863 คน

กลมตวอยาง ประกอบดวย ผเชยวชาญจำานวน 15 คน โดยเลอกแบบเฉพาะเจาะจง ผบรหารองคกร จำานวน 50 คน และบคคลทวไป จำานวน 152 คน ใชวธสมตวอยางแบบงาย

แนวคดและทฤษฎการจดการความร

กระบวนการคณภาพDMAIC

ยอมรบประสทธภาพ




ผเชยวชาญ

ผบรหารองคกร

ผบรหารองคกร

บคคลทวไป

ตวแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอก

ตนแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอก

เวบบลอกกระบวนการจดความร

+ + +เทคโนโลยสารสนเทศคณภาพ

เทคโนโลยสารสนเทศในการจดการความร

จตวทยาสวนตอประสานกบผใชคอมพวเตอร

ภาพท 1 กรอบแนวคดการวจย เรอง การประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวย เวบบลอก

076




2. ตวแปรทศกษา

2.1 ตวแปรอสระ ไดแก ตวแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการ ความรดวยเวบบลอก และตนแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอก

2.2 ตวแปรตาม ไดแก

2.2.1 ดานการยอมรบประสทธภาพของผเชยวชาญและผบรหารองคกรทมตอตวแบบฯ ตามสวนประกอบ 8 สวน ไดแก สวนท 1 การเปลยนรปแบบความร สวนท 2 การสรางความรลง เวบบลอก สวนท 3 การจดเกบความรและการนำามาใช สวนท 4 การแบงปนความรใหแกผใช สวนท 5 การเฝาตดตาม สวนท 6 การนำาความรไปใช สวนท 7 การแลกเปลยนเรยนร และ สวนท 8 ระบบควบคมคณภาพกระบวนการจดการความร

2.2.2 ดานการยอมรบประสทธภาพของผบรหารองคกรและบคคลทวไป ทมตอตนแบบฯ ใน 3 ดาน ไดแก ดานสวนนำาเขา ดานสวนแสดงผล และดานสวนตอประสานผใช

3. เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบสอบถามการยอมรบประสทธภาพทมตอตวแบบและตนแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอก โดยผวจยไดดำาเนนการออกแบบขอคำาถามเสนอตอผเชยวชาญ จำานวน 5 ทาน ทำาการตรวจสอบความเทยงตรง (validity) โดยหาคาดชนความสอดคลองระหวางขอคำาถามกบวตถประสงค (IOC : item objective congruence index) เลอกขอคำาถามทมคาดชนความสอดคลองตงแต 0.6-1.0 มาสรางเปนแบบสอบถาม หลงจากนนนำาไปทดลองใช (Try out) กบผทมคณลกษณะคลายกลมตวอยาง จำานวน 30 คน นำาผลมาวเคราะหวดความเชอถอ (reliability) ของแบบสอบถามทงฉบบ ดวยคาสมประสทธแอลฟา (a - coefficient) ไดคาความเชอถอของแบบสอบถาม ดงน

3.1. แบบสอบถามดานการยอมรบประสทธภาพทมตอตวแบบฯ ไดคาสมประสทธแอลฟา 0.9695

3.2. แบบสอบถามดานการยอมรบประสทธภาพทมตอตนแบบฯ ไดคาสมประสทธแอลฟา 0.9654

4. สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คาความถ (frequency) คารอยละ (percentage) คาเฉลย (Mean) คาความเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation)

5. สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน ไดแก การทดสอบไค-สแควร

ผลการวจย

1. ผลการพฒนาตวแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวย เวบบลอก จากผลการศกษา ผวจยไดสรปเปนมโนทศนของตวแบบฯ แสดงใหเหนถงขนตอนตาง ๆ ของ การจดการความรในองคกร ทควรมการนำาเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชเพอชวยจดการความรนน

077


Vol. 8 No. 1


สามารถแบงไดลกษณะงานไดเปน 8 งาน ประกอบดวย งานท 1 ไดแก ขนตอนการเปลยนรปแบบความร งานท 2 ไดแก ขนตอนการสรางความร งานท 3 ไดแก ขนตอนการจดเกบความร งานท 4 ไดแก ขนตอนการเขาถงความร งานท 5 ไดแก ขนตอนการเขาถงความร ขนตอนการแบงปนแลกเปลยนเรยนร และขนตอนการเรยนร ขนตอนการแสวงหาความร งานท 6 ไดแก ขนตอนการนำาความรไปใช งานท 7 ไดแก ขนตอนการแลกเปลยนเรยนร และงานท 8 ไดแก ขนตอนการควบคมคณภาพทกขนตอน ดงแสดงไวในภาพท 2

ภาพท 2 ขนตอนของการจดการความรทควรมการออกแบบการนำาเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใช เพอการจดการความร

การแสวงหาความร

การเปลยนรปแบบความร

บงชความร

การจดเกบความร

การสรางความร

การประมวลและกลนกรองความร

ความร การจดการความรใหเปนระบบ

การเขาถงความร

การแบงปนแลกเปลยนเรยนร

กลมงานทนำาเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชในกระบวนการจดการ

ความรการเรยนร

5

8

8

5

5

8

6 7

4

8

2

13

8

จากภาพท 2 ตวเลข 1-8 แสดงใหเหนถงงาน 8 ลกษณะทควรนำาเทคโนโลยสารสนเทศ มาประยกตใช เสนประสแดงคอ กลมของงานทมลกษณะคลายกน

หลงจากแบงงานตาง ๆ แลว ผวจยไดทำาการออกแบบตวแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศ คณภาพจดการความรดวยเวบบลอก เพอใหสนองตอบตอลกษณะงานนน ๆ สรปไดวา ตวแบบฯ ดงกลาวประกอบดวย สวนประกอบทงสน 8 สวน ดงแสดงไวในภาพท 3 อธบายไดดงน

078




1. สวนประกอบท 1 การเปลยนรปแบบความร มวตถประสงคเพอทำาการเปลยนแปลงความร ในรปแบบเดมทมอย ใหเปนรปแบบทสามารถบนทกไวไดในเวบบลอกหรอเทคโนโลยในรปแบบอนทมใหการสนบสนนในระบบอนเทอรเนต เปาหมายคอจดเตรยมประเภทของไฟลใหสอดคลองกบลกษณะ การบนทกและจดเกบ เครองมอทใช ไดแก กลองถายภาพ, กลองถายวดโอ, เครองสแกนภาพ, โปรแกรม บนทกเสยง, สมารทโฟน, คอมพวเตอร, โปรแกรมไมโครซอฟท ออฟฟศ (Microsoft Office), โปรแกรมพดเอฟ (PDF), โปรแกรมตดตอและลำาดบภาพ, โปรแกรมแปลงไฟลชนดตาง ๆ

2. สวนประกอบท 2 การสรางความรลงเวบบลอก มวตถประสงคเพอบนทกความรตาง ๆ ลงในเวบบลอก เปาหมายคอ เผยแพรความรในระบบอนเทอรเนตดวยเทคโนโลยเวบบลอก เครองมอทใช ไดแก เวบบลอก และเครองมอคนหาในอนเทอรเนต

3. สวนประกอบท 3 การจดเกบความรและการนำากลบมาใช มวตถประสงคเพอจดเกบความรไวในฐานขอมลทมใหผบรการในระบบอนเทอรเนตและสามารถดงกลบมาใชไดตามตองการ เปาหมาย คอ จดเกบความรใหเหมาะสมกบรปแบบของไฟลเอกสารความรประเภทตาง ๆ และจดหมวดหมของความร เครองมอทใช ไดแก เวบไซตทบรการเกบรปภาพทวไป เวบไซตทบรการเกบไฟลรปภาพขนาดใหญพรอม

3

2

1

5

6

7

84

การเปลยนรปแบบควาร

การสรางความรลงเวบบลอก

Weblog Service Social Network Service

การเขาถงความร

การเฝาตดตาม

การนำาความรไปใช

การแลกเปลยนเรยนร

ความ

ร

ผใชค

วามร

Internet System

การจดเกบความรและ

การนำากลบมาใช

การแบงปนความรใหแกผใช

เครอขายสงคมออนไลน

ระบบควบคมคณภาพกระบวนการจดการความร

(Km Process + DMAIC)

ภาพท 3 ตวแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอก

079


Vol. 8 No. 1


พกดแสดงสถานทถายภาพ เวบไซตทบรการเกบไฟลในรปแบบวดโอ เวบไซตทบรการเกบไฟลรปแบบสไลดการบรรยาย เวบไซตทบรการเกบไฟลทวไป การตดตงปายกำากบในแตละไฟลและแตละบทความ

4. สวนประกอบท 4 การแบงปนความรใหแกผใช มวตถประสงค เพอแบงปนความรดวยวธการสอสารตาง ๆ ทมอยในระบบอนเตอรเนต เปาหมายคอผรบความรสามารถเขาถงความรดวยชองทาง การสอสารในระบบอนเทอรเนตอยางกวางขวาง เครองมอทใช ไดแก เครอขายสงคมออนไลน โปรแกรมสำาหรบสนทนา การสงจดหมายอเลคทรอนกส (E-mail) การฟดความร

5. สวนประกอบท 5 เฝาตดตาม วตถประสงค เพอเฝาตดตามตดตามตรวจสอบสถต ดานตาง ๆ ของเวบบลอก เปาหมาย คอเพอวเคราะหผลสมฤทธการจดการความรของเวบบลอกดวยสถต ตาง ๆ เครองมอทใช ไดแก จำานวนการเขาชมเวบตอวน, เมอวาน, หนงเดอนทผานมา และตลอดเวลา จำานวนการอานบทความแตละบทความ บทความทมการอานมาก การดหนาเวบแยกตามประเทศ การด หนาเวบแยกตามเบราวเซอร การดหนาเวบแยกตามระบบปฏบตการ การดจำานวนผตดตามเวบ การนบจำานวนครงทเขาถงบทความ

6. สวนประกอบท 6 การนำาความรไปใช มวตถประสงคเพอใหผใชสะดวกในการนำาความรตามทตองการไปใช เปาหมาย คอผใชมเครองมอในการคนหา จดพมพ หรอแบงปนไดทางเครอขายสงคมออนไลน และสามารถตรวจสอบสถตของการนำาความรในเวบบลอกไปใชไดเครองมอทใช ไดแก การตดตง เครองมอคนหาความรภายในเวบบลอกหรอบลอกอน ๆ การตดตงเครองมอสำาหรบการพมพ การสงตออเมล และการแบงปนทางเครอขายสงคมออนไลน การตดตงเครองมอสมครรบบทความทางอเมล เครองมอ ตรวจสอบยอารแอล (URL) ทแนะนำามายงเวบบลอก เครองมอตรวจสอบไซตทแนะนำามายงเวบบลอก เครองมอตรวจสอบคำาหลกในการคนหา เครองมอตรวจสอบสอบแบคลงค จำานวนการแชรทางเครอขายสงคมออนไลน จำานวนผตดตามเวบบลอก

7. สวนประกอบท 7 การแลกเปลยนเรยนร มวตถประสงคเพอใหผใชสามารถแสดง ความคดเหน ประชม หรอสนทนารวมกน เปาหมาย คอเกดการแลกเปลยนรเพอใหเกดองคความรเพมเตมหรอองคความรใหม เครองมอทใช ไดแก กลองแสดงความคดเหนทายบทความในเวบบลอก การแสดงความเหนผานทางเครอขายสงคมออนไลน โปรแกรมการประชมและสนทนากลม

8. สวนประกอบท 8 ระบบการควบคมคณภาพกระบวนการจดการความรมวตถประสงคเพอควบคมคณภาพสวนประกอบทง 7 ของตวแบบฯ ทกลาวมาใหเปนไปตามกระบวนการคณภาพดเมอก (DMAIC) ของซกซ ซกมา (Six Sigma) และกระบวนการจดการความรเปาหมาย คอเพอใหไดการจดการ ความรทมคณภาพ เครองมอทใช ไดแก กระบวนการซกซ ซกมา (Six Sigma) จำานวน 5 ขนตอน ไดแก 1) การนยาม (Define) 2) การวด (Measure) 3) การวเคราะห (Analyze) 4) การปรบปรง (Improve) 5) การควบคม (Control) ทเรยกยอวาดเมอก (DMAIC)

080




2. ผลการพฒนาตนแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอก หลงจากทไดออกแบบตวแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอกแลว ผวจยไดพฒนาเวบบลอกตนแบบฯ ขนเพอนำาไปใชในการทดสอบสมมตฐาน ผวจยไดเลอกการจดการความร ของจงหวดราชบร เปนตนแบบฯ โดยพฒนาเวบบลอกชอวา “เวบบลอกราชบรศกษา” (URL : http://km-rb.blogspot.com) ดงไดแสดงตวอยางหนาจอไวในภาพท 4 โดยการพฒนาเปนไปตามลำาดบขนตอน ในสวนประกอบทง 8 ของตวแบบฯ

10

8. สวนประกอบท 8 ระบบการควบคมคณภาพกระบวนการจดการความรมวตถประสงคเพอควบคมคณภาพสวนประกอบทง 7 ของตวแบบฯ ทกลาวมาใหเปนไปตามกระบวนการคณภาพดเมอก (DMAIC) ของซกซ ซกมา (Six Sigma) และกระบวนการจดการความรเปาหมาย คอเพอใหไดการจดการความรทมคณภาพ เครองมอทใช ไดแก กระบวนการซกซ ซกมา (Six Sigma) จานวน 5 ขนตอน ไดแก 1)การนยาม(Define) 2) การวด (Measure) 3)การวเคราะห (Analyze) 4) การปรบปรง (Improve) 5)การควบคม (Control) ทเรยกยอวาดเมอก (DMAIC)

2. ผลการพฒนาตนแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอก หลงจากทไดออกแบบตวแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอกแลว ผวจยไดพฒนาเวบบลอกตนแบบฯ ขนเพอนาไปใชในการทดสอบสมมตฐาน ผวจยไดเลอกการจดการความรของจงหวดราชบร เปนตนแบบฯ โดยพฒนาเวบบลอกชอวา “เวบบลอกราชบรศกษา” (URL : http://km-rb.blogspot.com) ดงไดแสดงตวอยางหนาจอไวในภาพท 4 โดยการพฒนาเปนไปตามลาดบขนตอนในสวนประกอบทง 8 ของตวแบบฯ

เมอผวจยเรมพฒนาตนแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการ

ความรดวยเวบบลอก คอ เวบบลอกราชบรศกษาไดบางสวนแลว ไดทดลองเผยแพรออกไปในโลกอนเตอรเนตเพอใหผใชไดทดลองใช โดยเรมเผยแพรครงแรกเมอวนท 2 ตลาคม 2552 และทาการปรบปรงพฒนาเปนระยะๆ โดยใชหลกการการพฒนาระบบในรปแบบววฒนาการ หลงจากคอนขาง

ภาพท 4 ตวอยางหนาจอเวบบลอกราชบรศกษา

เมอผวจยเรมพฒนาตนแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวย เวบบลอก คอ เวบบลอกราชบรศกษาไดบางสวนแลว ไดทดลองเผยแพรออกไปในโลกอนเทอรเนตเพอให ผใชไดทดลองใช โดยเรมเผยแพรครงแรกเมอวนท 2 ตลาคม 2552 และทำาการปรบปรงพฒนาเปนระยะ ๆ โดยใชหลกการการพฒนาระบบในรปแบบววฒนาการ หลงจากคอนขางสมบรณตามสวนประกอบตาง ๆ ของตวแบบฯ แลว ผวจยจงนำาตนแบบฯ ไปทำาการทดสอบสมมตฐานการยอมรบประสทธภาพทมตอ ตนแบบฯ กบกลมตวอยาง ตอไป

3. ผลการประเมนการยอมรบประสทธภาพของตวแบบและตนแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอก

3.1. ผลการประเมนการยอมรบประสทธภาพของผเชยวชาญทมตอตวแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอก แสดงไวในตารางท 1

081


Vol. 8 No. 1


ตารางท 1 การทดสอบสมมตฐานระดบการยอมรบของผเชยวชาญทมตอตวแบบฯ

สวนประกอบในตวแบบฯ ระดบการยอมรบ c2 Sig. df (จำานวนคน) มากขนไป นอย-ปานกลาง

สวนประกอบท 1 การเปลยนรปแบบความร 14 1 1.667 0.197 1สวนประกอบท 2 การสรางความรลงเวบบลอก 14 1 1.667 0.197 1สวนประกอบท 3 การจดเกบความรและการนำามาใช 14 1 1.667 0.197 1สวนประกอบท 4 การแบงปนความรใหแกผใช 14 1 1.667 0.197 1สวนประกอบท 5 การเฝาตดตาม 12 3 0.000 1.000 1สวนประกอบท 6 การนำาความรไปใช 13 2 0.417 0.519 1สวนประกอบท 7 การแลกเปลยนเรยนร 13 2 0.417 0.519 1สวนประกอบท 8 ระบบควบคมภาพกระบวนการ 14 1 1.667 0.197 1จดการความร การยอมรบประสทธภาพตวแบบฯ ของผเชยวชาญ 13 2 0.417 0.519 1ในภาพรวม คาคาดหวง 80% 20% - - -

ระดบนยสำาคญ a = 0.05

จากตารางท 1 เมอหาคาไคกำาลงสอง (c2) โดยกำาหนดคา df = 1 ทระดบนยสำาคญ a = 0.05 พบวา คา Sig. ในแตละสวนประกอบและในภาพรวม มคามากกวา 0.05 แสดงวา ผเชยวชาญ จำานวน 15 คน ตงแตรอยละ 80 ขนไป ยอมรบประสทธภาพของตวแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอก ในระดบมากขนไป ทงในภาพรวมและในแตสวนประกอบ

3.2. ผลการประเมนการยอมรบประสทธภาพของผบรหารองคกรทมตอตวแบบการประยกตใช เทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอก ดงแสดงไวในตารางท 2

082




ตารางท 2 การทดสอบสมมตฐานระดบการยอมรบของผบรหารทมตอตวแบบฯ

สวนประกอบในตวแบบฯ ระดบการยอมรบ c2 Sig. df (จำานวนคน) มากขนไป นอย-ปานกลาง

สวนประกอบท 1 การเปลยนรปแบบความร 41 9 0.125 0.724 1สวนประกอบท 2 การสรางความรลงเวบบลอก 40 10 0.000 1.000 1สวนประกอบท 3 การจดเกบความรและการนำามาใช 41 9 0.125 0.724 1สวนประกอบท 4 การแบงปนความรใหแกผใช 40 10 0.000 1.000 1สวนประกอบท 5 การเฝาตดตาม 34 16 4.500 0.034 1สวนประกอบท 6 การนำาความรไปใช 39 11 0.125 0.724 1สวนประกอบท 7 การแลกเปลยนเรยนร 39 11 0.125 0.724 1สวนประกอบท 8 ระบบควบคมภาพกระบวนการ 36 14 2.000 0.157 1จดการความร การยอมรบประสทธภาพตวแบบฯ ของผบรหาร 39 11 0.125 0.724 1องคกรในภาพรวม คาคาดหวง 80% 20% - - -


จากตารางท 2 เมอหาคาไคกำาลงสอง (c2) โดยกำาหนดคา df = 1 ทระดบนยสำาคญ a = 0.05 พบวาคา Sig. ในแตละสวนประกอบและในภาพรวม มคามากกวา 0.05 แสดงวา ผบรหารองคกร ตงแตรอยละ 80 ขนไป ยอมรบประสทธภาพของตวแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอก ในระดบมากขนไป ในภาพรวมและในแตสวนประกอบ ยกเวน สวนประกอบหมายเลข 5 การเฝาตดตาม ไมเปนไปตามสมมตฐาน โดย คาทสงเกตได (O) กบ คาคาดหวง (E) แตกตางกนตามระดบนยสำาคญทางสถตท 0.05

3.4. ผลการประเมนการยอมรบประสทธภาพของผบรหารองคกรทมตอตนแบบการประยกตใช เทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอก ดงแสดงไวในตารางท 3

083


Vol. 8 No. 1


ตารางท 3 การทดสอบสมมตฐานระดบการยอมรบของผบรหารทมตอตนแบบฯ

รายการตนแบบฯ ระดบการยอมรบ c2 Sig. df (จำานวนคน) มากขนไป นอย-ปานกลาง

ดานสวนนำาเขา 37 13 1.125 0.289 1ดานสวนแสดงผล 39 11 0.125 0.724 1ดานสวนตอประสานผใช 38 12 0.500 0.480 1การยอมรบประสทธภาพของตนแบบฯ ในภาพรวม 38 12 0.500 0.480 1คาคาดหวง 80% 20% - - -


รายการตนแบบฯ ระดบการยอมรบ c2 Sig. df (จำานวนคน) มากขนไป นอย-ปานกลาง

ดานสวนนำาเขา 123 29 0.81 0.776 1ดานสวนแสดงผล 122 30 0.007 0.935 1ดานสวนตอประสานผใช 120 32 0.105 0.746 1การยอมรบประสทธภาพของตนแบบฯ ในภาพรวม 123 29 0.81 0.776 1คาคาดหวง 80% 20%


จากตารางท 3 เมอหาคาไคกำาลงสอง (c2) โดยกำาหนดคา df = 1 ทระดบนยสำาคญ a = 0.05 พบวาคา Sig. ในแตละสวนประกอบและในภาพรวม มคามากกวา 0.05 แสดงวา ผบรหารองคกร ตงแตรอยละ 80 ขนไป ยอมรบประสทธภาพของตนแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอก ในระดบมากขนไป ในภาพรวมและในแตสวนประกอบ

3.5. ผลการประเมนการยอมรบประสทธภาพของบคคลทวไปทมตอตนแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอก ดงแสดงไวในตารางท 4

ตารางท 4 การทดสอบสมมตฐานระดบการยอมรบของบคคลทวไปทมตอตนแบบฯ

084




จากตารางท 4 เมอหาคาไคกำาลงสอง (c2) โดยกำาหนดคา df = 1 ทระดบนยสำาคญ a = 0.05 พบวาคา Sig. ในแตละสวนประกอบและในภาพรวม มคามากกวา 0.05 แสดงวา บคคลทวไป ตงแต รอยละ 80 ขนไป ยอมรบประสทธภาพของตนแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอก ในระดบมากขนไป ทงในภาพรวมและในแตสวนประกอบ

สรปผลการวจย

การวจยเรองการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอก สามารถสรปผลการวจยได ดงน

1. ตวแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอก ทพฒนาขน ประกอบดวยสวนประกอบ 8 สวน ไดแก สวนท 1 การเปลยนรปแบบความร สวนท 2 การสรางความรลงเวบบลอก สวนท 3 การจดเกบความรและการนำามาใช สวนท 4 การแบงปนความรใหแกผใช สวนท 5 การเฝาตดตาม สวนท 6 การนำาความรไปใช สวนท 7 การแลกเปลยนเรยนร และสวนท 8 ระบบการควบคมคณภาพกระบวนการจดการความร ซงตวแบบฯ มประสทธภาพเปนทยอมรบของผเชยวชาญ และผบรหารองคกร อยในระดบมาก ไมแตกตางกน อยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.05

2. ตนแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอกทพฒนาขนไดแก “เวบบลอกราชบรศกษา” ซงตนแบบฯ มประสทธภาพเปนทยอมรบของผบรหารองคกร และบคคลทวไป อยในระดบมาก ไมแตกตางกน อยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.05

จากผลการวจยสามารถอภปรายไดวา เวบบลอก เปนระบบเทคโนโลยสารสนเทศทสามารถ นำามาใชในการจดการความรได ดงท วจารณ พานช (2551: 184-185) กลาวไววา บลอก (Blog หรอ Weblog) วาเปนไดทงตวฐานขอมล (Database) โดยเฉพาะอยางยงเปนฐานขอมลของความรทฝงลก (Tacit Knowledge) ทไดจากการทำางานหรอการปฏบต ทผปฏบตนำามาเลาเปนบนทกลงใน “บลอก” เมอมบนทกจำานวนมากกจะสามารถทำาเหมองขอมล (Data Mining) หาความหมายหรอสารสนเทศ จากขอมลในบลอกได และในขณะเดยวกน “บลอก” กเปนเครองมอรวบรวมความรไปในตว ทงของระดบ บคคล กลม และขององคกร ขนอยกบวธการจดการบลอกนน และยงสอดคลองกบผทกลาวไวอก หลายทาน ไดแก ศรไพร ศกดรงพงศากล (2549: 347) กลาววา บลอก (Blog หรอ Weblog) เปนตวอยาง เทคโนโลยสารสนเทศสารสนเทศชนดหนงทถกนำามาใชในการจดการความรได ปรชญนนท นลสข (2552: 18-24) กลาวถงเวบบลอกวา เปนเทคโนโลยทนยมสำาหรบการจดการความร เพราะการจดการความรตองการเครองมอสำาหรบการบนทกและแลกเปลยนเรยนร คณสมบตของเวบบลอกจงเปนเครองมอทสอดคลอง ในการปฏบตตามกระบวนการจดการความร แตเวบบลอกเองกแบงออกเปนประเภทตาง ๆ ตามลกษณะการใชงาน ทำาใหการนำาเวบบลอกไปใชในการจดการความรกตองเลอกประเภททเหมาะสมและนำาไปใช อยางตรงตามวตถประสงค เสร ชโนดม (2007: สไลด) กลาววา บลอกสามารถนำาไปใชจดการความรได หลายรปแบบ เชน เปนสมดบนทกความรเชงปฏบตและเรองราวแหงความสำาเรจ เปนสมดบนทกกจกรรม

085


Vol. 8 No. 1


ทจะทำา และการทบทวนหลงการปฏบตงาน (After Action Review: AAR) เปนเครองมอสรางความร รวบรวมความรเปนหมวดหม เปนการสรางเครอขายชมชนนกปฏบต เปนตเกบเอกสาร รปภาพ และมลตมเดย เปนเครองมอเผยแพรความร เปนเวทแลกเปลยนเรยนร เปนเวทพดจาสนทนาทกทาย

ในการประยกตใชเวบบลอกมาจดการความรเพอใหการจดการความรเปนไปอยางมคณภาพนน ตองเลอกเวบบลอกทมคณลกษณะเหมาะสมกบขนตอนกระบวนการจดการความรทเลอกใช และระเบยบ วธการและเทคนคคณภาพทนำามาใช สวนในการออกแบบตวแบบฯ ตองคำานงถงหลกการในวชาการเทคโนโลย สารสนเทศคณภาพดวย เพอใหการจดการความรนนมคณภาพจรง โดยการออกแบบตองบรณาการศาสตร 3 ประเภทเขาดวยกน ตามท จารก ชกตตกล (2548: 6-8) ไดกลาวเอาไว ซงศาสตร 3 ประเภททนำามา ประยกตใชในงานวจยน คอ กระบวนการจดการความรทเลอกใช กระบวนการคณภาพทนำามาใช และเทคโนโลยสารสนเทศทนำามาใช

ขอเสนอแนะในการนำาผลการวจยไปใช 1) องคกรภาครฐ เอกชน สถาบน สถานศกษา และ หนวยงานประเภทตาง ๆ ทขาดเจาหนาททมความรทางคอมพวเตอรอยางลกซง และไมมงบประมาณ ในการจางผเชยวชาญมาจดทำาเวบไซตเพอจดการความรขององคกร สามารถนำาตวแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอก ไปประยกตใชในการจดการความรขององคกรได 2) นำาตนแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอก คอ “เวบบลอกราชบรศกษา” ไปเปนตนแบบการจดการความรทมลกษณะคลายคลงกน

ขอเสนอแนะการวจยครงตอไป 1) นำากระบวนวธและขนตอนการพฒนาตวแบบและตนแบบ การประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพจดการความรดวยเวบบลอก ไปใชในการพฒนาระบบสารสนเทศอน ๆ เชน ตวแบบการจดการเรยนการสอนโดยใชเทคโนโลยสารสนเทศคณภาพ เปนตน 2) นำาเทคโนโลยสารสนเทศในรปแบบอน ๆ มาประยกตใชในการจดการความรขององคกร

เอกสารอางอง

จารก ชกตตกล. (2548). เทคโนโลยสารสนเทศคณภาพ : ปรชญา สาระ และวทยานพนธ. วารสารคอมพวเตอรและเทคโนโลยชนสง, (8), 13

ปรชญนนท นลสข. (2552). เวบบลอก : เทคโนโลยเพอการจดการความร. วารสารพฒนาเทคนคศกษา, 21 (69), 18-24. ประกาศ เรองแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 (พ.ศ. 2555-2559). (2554, ธนวาคม 14).

ราชกจจานเบกษา. หนา 1-183.วรชย เยาวปาณ. (2550). วธการวจยทางเทคโนโลยคอมพวเตอร. เพชรบร: คณะเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลย

ราชภฏเพชรบรวรภทร ภเจรญ และคณะ. (2546). ชำาแหละ Six Sigma. กรงเทพฯ: ซเอดยเคชน. วจารณ พานช. (2551). การจดการความร ฉบบนกปฏบต. กรงเทพฯ: สขภาพใจ.ศรไพร ศกดรงพงศากล. (2549). ระบบสารสนเทศและเทคโนโลยการจดการความร. กรงเทพฯ: ซเอดยเคชน.

086




สำานกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ และสถาบนเพมผลผลตแหงชาต. (2548). คมอการจดทำาแผนการจดการความร. กรงเทพฯ: สำานกงาน ก.พ.ร.: กลมพฒนาระบบบรหาร.

เสร ชโนดม. (2007). ประสบการเกยวกบการจดทำาระบบ IT “เรองการจดการความร” [สไลด]. ชลบร: มหาวทยาลยบรพา.

Documents