การประยกตใชระบบสารสนเทศภมศาสตรและขอมลภาพถายดาวเทยม เพอประเมนพนททมโอกาสเกดและมความเสยงตอการเกดดนถลม

บรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช Application of GIS and Remote Sensing for Landslide

Hazard and Risk in Khaoluang Mountain Range in Nakhon Si Thammarat Province

ฟาฎละห ยอโระ Fadeelah Yeroh

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญา

วทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการจดการสงแวดลอม มหาวทยาลยสงขลานครนทร

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Master of Science in Environmental Management

Prince of Songkla University 2560

ลขสทธของมหาวทยาลยสงขลานครนทร

(1)

การประยกตใชระบบสารสนเทศภมศาสตรและขอมลภาพถายดาวเทยม เพอประเมนพนททมโอกาสเกดและมความเสยงตอการเกดดนถลม

บรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช Application of GIS and Remote Sensing for Landslide

Hazard and Risk in Khaoluang Mountain Range in Nakhon Si Thammarat Province

ฟาฎละห ยอโระ Fadeelah Yeroh

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญา วทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการจดการสงแวดลอม

มหาวทยาลยสงขลานครนทร A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the

Degree of Master of Science in Environmental Management Prince of Songkla University

2560 ลขสทธของมหาวทยาลยสงขลานครนทร

(2)

ชอวทยานพนธ การประยกตใชระบบสารสนเทศภมศาสตรและขอมลภาพถายดาวเทยมเพอ ประเมนพนททมโอกาสเกดและมความเสยงตอการเกดดนถลมบรเวณ เทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช ผเขยน นางสาวฟาฎละห ยอโระ สาขาวชา การจดการสงแวดลอม

อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก คณะกรรมการสอบ

.………………………………………. .…………………………………….ประธานกรรมการ (ดร.สชาต เชงทอง) (ผชวยศาสตราจารย ดร.พงศศกด เหลาด) .…………………………………………………กรรมการ (ดร.สชาต เชงทอง) .…………………………………………………กรรมการ (รองศาสตราจารย ดร.ชาญชย ธนาวฒ) .…………………………………………………กรรมการ (รองศาสตราจารย ดร.รงค บญสวยขวญ)

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสงขลานครนทร อนมตใหนบวทยานพนธฉบบนเปน

สวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการจดการสงแวดลอม ……………………………………………………………….. (รองศาสตราจารย ดร.ธระพล ศรชนะ) คณบดบณฑตวทยาลย

(3)

ขอรบรองวา ผลงานวจยนเปนผลมาจากการศกษาวจยของนกศกษาเอง และขอขอบคณผทมสวนเกยวของทกทานไว ณ ทน

ลงชอ.........................................................… (ดร.สชาต เชงทอง) อาจารยทปรกษาวทยานพนธ ลงชอ.........................................................… (นางสาวฟาฎละห ยอโระ) นกศกษา

(4)

ขาพเจาขอรบรองวา ผลงานวจยนไมเคยเปนสวนหนงในการอนมตปรญญาในระดบใดมากอน และไมไดถกใชในการยนขออนมตปรญญาในขณะน ลงชอ.........................................................… (นางสาวฟาฎละห ยอโระ) นกศกษา

(5)

ชอวทยานพนธ การประยกตใชระบบสารสนเทศภมศาสตรและขอมลภาพถายดาวเทยม เพอประเมนพนททมโอกาสเกดและมความเสยงตอการเกดดนถลม บรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

ผเขยน นางสาวฟาฎละห ยอโระ สาขาวชา การจดการสงแวดลอม ปการศกษา 2559

บทคดยอ

การประยกตใชระบบสารสนเทศภมศาสตรและขอมลภาพถายดาวเทยมเพอประเมนพนททมโอกาสเกดและมความเสยงตอการเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราชในครงนมวตถประสงค คอ 1.) เพอก าหนดพนททมโอกาสและพนททมความเสยงตอการเกดดนถลมในพนทเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช 2.) เพอเปรยบเทยบขอมลโอกาสเกดดนถลมระหวางเทอกเขาหลวงฝงตะวนออกในพนทอ าเภอนบพต าและฝงตะวนตกในพนทอ าเภอพปน และ 3.) เพอน าขอมลทไดจดท าขอเสนอแนะและแนวทางในการรบมอกบปญหาของชมชนตอการเกดดนถลมในพนทเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช วธการศกษาใชระบบสารสนเทศภมศาสตรในการวเคราะหขอมล โดยใชโปรแกรม ArcGIS 9.2 ดวยวธการซอนทบของปจจย ซงก าหนดปจจยทท าใหเกดดนถลมทงหมด 7 ปจจยซงประกอบดวย ปรมาณน าฝน การใชประโยชนทดน รองรอยการเกดในอดต ความลาดชนของพนท ความสงของพนท ลกษณะทางธรณวทยา และเสนทางน า โดยมการใหคาถวงน าหนกของแตละปจจยและล าดบคาคะแนนของปจจยทง 7 ปจจย ตามล าดบ จากผลการศกษาพนทความเสยงตอการเกดดนถลม แบงได 3 ระดบ คอ พนทมความเสยงตอการดนถลมสง ปานกลางและต า โดยคดเปนพนทตามล าดบ คอ 0.16 ตารางกโลเมตร 3.30 ตารางกโลเมตร และ 0.53 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 4.01, 82.70, 13.29 ของพนททงหมด บรเวณเทอกเขาหลวงมการแบงพนทเปนสองฝง คอ ดานฝงตะวนออกและดานฝงตะวนตก ในบรเวณเทอกเขาหลวงฝงตะวนตกมพนทความเสยงตอการเกดดนถลมสงมากกวาพนทฝงตะวนออก ซงอยในอ าเภอพปนและอ าเภอฉวางของเทอกเขาหลวงฝงตะวนตก ปจจยทท าใหมความเสยงการเกดดนถลมมากทสด คอ ปรมาณน าฝน รองลงมา คอ การเปลยนแปลงการใชกระโยชนทดนและรองรอยการเกดในอดต อยางไรกตามเมอมการเปรยบเทยบพนทความเสยงทมโอกาสเกดดนถลมของเทอกเขาหลวงฝงตะวนออกและฝงตะวนตก ระหวางอ าเภอนบพต ากบอ าเภอพปน พบวาถงแมอ าเภอนบพต ามปรมาณฝนมากกวาแตมปาไมทอดมสมบรณมากกวา ท าใหพนทเสยงทการเกดดนถลมนอยกวาอ าเภอพปน ทมปรมาณน าฝนนอยกวา มปรมาณปาไมสมบรณลดลงและมพนทถกบกรกมากกวา จากการศกษาสามารถเปนแนวทางในการจดการทรพยากรในพนทอยางยงยน ทงในระดบหนวยงานราชการ องคกรปกครองสวนทองถนและ

(6)

ชมชน เพอเปนฐานขอมลในการก าหนดนโยบาย การตดตามความเสยงและเฝาระวงพนทเสยงการเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

ค าส าคญ: ดนถลม, เทอกเขาหลวง, จงหวดนครศรธรรมราช, ระบบสารสนเทศภมศาสตร, แผนทโอกาสเกดดนถลม, แผนทความเสยงการเกดดนถลม

(7)

Thesis Title Application of GIS and Remote Sensing for Landslide Hazard and Risk in Khaoluang Mountain Range in Nakhon Si Thammarat Province

Author MissFadeelah Yeroh Major Program Environmental Management Academic Year 2016

Abstract

Application of GIS and Remote Sensing for Lanslide and Risk in Khaoluang Mountain Range in Nakhon Si Thammarat Province. The purposes of this study are 1.) Identify hazard areas and risk areas for Khaoluang Mountain Range in Nakhon Si Thammarat. 2.) Compare the potential for landslides between the eastern part of Khaoluang Mountain in Nopphitam district and the western part in Phipoon district and 3.) Provide information and suggestions to communities in Khaoluang Mountain area in Nakhon Si Thammarat. The study method used GIS for data analysis. ArcGIS 9.2 Tools were used to overlay 7 factors including to rainfall, land use, traces, slope, contour and steam. The weighting and rating of the seven factors were determined. The results of this study can be divided into three levels of risk areas for landslides; high moderate and low. The area is 0.16 squarekilometers, 3.30 squarekilometers and 0.53 squarekilometers, respectively and accounted for 4.01, 82.70, 13.29 percent of the total area. In this study the Khaoluang Mountain Range is divided into two sides: the east and west. In the western part of Khaoluang Mountain range , there is a higher risk areas of landslides than in the east. It is located in Pippoon District and Chawang District of Khaoluang Mountain range. The most risk factors for landslides are rainfall, landuse changes, and the past traces. The study can provide sustainable resource management at the governmental level, local government and community organizations. Monitoring of risk and surveillance for landslide potential in Khaoluang Mountain Range in Nakhon Sri Thammarat is ocucial for protecting from hazard.

Keywords: Landslides, Khaoluang Mountian, Nakhon Si Thammarat Province Geographic information systems, Hazard Map, Risk Map

(9)

กตตกรรมประกาศ

งานศกษาวจยฉบบนส าเรจลลวงไดดวยด ดวยความรวมมอและความเมตตา จากผมพระคณหลายทาน ขาพเจาจงแสดงค าขอบพระคณมา ณ ทน ขอขอบพระคณ ดร.สชาต เชงทอง อาจารยทปรกษาวทยานพนธ ทใหค าปรกษาแนะน าในการด าเนนงานวจยเปนก าลงใจในการแกไขปญหาดานตางๆ ใหผานไดดวยดเสมอมา ตลอดจนคอยใหโอกาสทดเพอความกาวหนาของขาพเจา และกรณาสละเวลาชวยตรวจสอบแกไขขอบกพรองของรายงาน ใหส าเรจลลวงอยางสมบรณ ขอขอบพระคณ ผชวยศาสตราจารย ดร.พงศศกด เหลาด รองศาสตราจารย ดร.ชาญชย ธนาวฒ และรองศาสตราจารย ดร.รงค บญสวยขวญ ทไดสละเวลามาเปนประธานและกรรมการในการสอบวทยานพนธ และตรวจทานวทยานพนธใหสมบรณ ขอขอบพระคณบณฑตวทยาลยมหาวทยาลยสงขลานครนทร ทใหการสนบสนนงบประมาณในการท าวจย ขอบพระคณคณะการจดการส งแวดลอม และวทยาลยชมชนสราษฎรธานมหาวทยาลยสงขลานครนทรทชวยเหลอและอ านวยความสะดวกดานเอกสาร และประสานงานตางๆ ขอขอบพระคณ คณาจารยและเพอนรวมงาน หนวยวจยการจดการทรพยากรและสงแวดลอมเพอความยงยน ส านกวศวกรรมศาสตรและทรพยากร มหาวทยาลยวลยลกษณทใหค าแนะน า ค าปรกษา คอยเปนก าลงใจ และชวยเหลอตลอดการท าวทยานพนธน ขอขอบคณรนพและเพอนรวมรน คณะการจดการสงแวดลอม วทยาเขตสราษฎรธานทกทาน ทคอยใหการชวยเหลอและเปนก าลงใจในการท าวทยานพนธเสมอมา และขอขอบพระคณ หลายทานทมไดกลาวนาม แตเปนผมสวนเกยวของทใหงานนส าเรจลลวงดวยด สดทายนขาพเจาขอนอมร าลกถงพระคณของบดามารดาและครอบครว ทใหทงปญญาและทนทรพย ตลอดจนใหค าปรกษาและเปนก าลงใจใหแกขาพเจาตลอดมา ความดอนพงมจากงานศกษาวจยวทยานพนธฉบบน ขาพเจาขอขอบคณแดผมพระคณทกทาน

ฟาฎละห ยอโระ

(10)

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย (5) บทคดยอภาษาองกฤษ (7) กตตกรรมประกาศ (8) สารบญ (10) รายการตาราง (12) รายการภาพ (16) บทท 1 บทน า 1

1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา 1 1.2 วตถประสงค 2 1.3 ขอบเขตการวจย 3 1.4 นยามศพท 3 1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 3

บทท 2 ทบทวนวรรณกรรม 4 2.1 ขอมลและลกษณะทวไปของจงหวดนครศรธรรมราช 4 2.2 สภาพพนทเทอกเขาหลวง 12 2.3 ธรณพบตภย 14 2.4 ระบบสารสนเทศภมศาสตร 19 2.5 งานวจยทเกยวของ 27

บทท 3 วธการวจย 24 3.1 พนทศกษา 32 3.2 วธการด าเนนการ 34 3.3 วสดและอปกรณ 47

บทท 4 ผลการศกษาและอภปราย 48 4.1 ผลการวเคราะหปจจยของการเกดดนถลม 48 4.2 ผลการวเคราะหพนททมโอกาสเกดดนถลม 65 4.3 ผลการวเคราะหพนทความเสยงทมโอกาสเกดดนถลม 70 4.4 การวเคราะหปจจยตอการเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวงฝงตะวนออก ในพนทอ าเภอนบพต าและฝงตะวนตกในพนทอ าเภอพปน

102

(11)

สารบญ (ตอ)

หนา 4.5 ขอเสนอแนะและแนวทางในการรบมอกบปญหาของชมชนตอการเกดดน ถลมในพนทเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

118

บทท 5 สรปผลการศกษาและขอเสนอแนะ 120 5.1 สรปผลการศกษา 120 5.2 ขอเสนอแนะของงานวจย 122

เอกสารอางอง 123 ภาคผนวก 127

ภาคผนวก ก.ขอบเขตของอ าเภอ 7 อ าเภอ พนทเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

127

ภาคผนวก ข.การก าหนดปจจยทางกายภาพคาถวงน าหนกและคาคะแนนทใชในการศกษาพนททมโอกาสเกดดนถลม

136

ภาคผนวก ค. ขอมลของปรมาณน าฝนเฉลยรายเดอนและรายปของพนทศกษา

139

ภาคผนวก ง. ขอมลการวเคราะหปจจยทสงผลตอการเกดดนถลม 7 ปจจย 142 ภาคผนวก จ. แผนทเปรยบเทยบความเสยงทมโอกาสเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวงฝงตะวนออกในอ าเภอนบพต าและเทอกเขาหลวงฝงตะวนตกในอ าเภอพปน

150

ประวตผเขยน 159

(12)

รายการตาราง หนา

ตารางท 2-1 ลกษณะทางอตนยมวทยารายเดอนของพนท ในป พ.ศ. 2557 6 ตารางท 2-2 สถตประชากรจงหวดนครศรธรรมราช ณ วนท 30 กนยายน พ.ศ.2557 8 ตารางท 2-3 ขอมลเขตการปกครอง 9 ตารางท 2-4 แสดงพนทปลก และผลผลตของพชเศรษฐกจ ป 2557 11 ตารางท 2-5 แสดงพนททรพยากรปาไม พนทจงหวดนครศรธรรมราช 11 ตารางท 2-6 การใหคาถวงน าหนกและคาคะแนนในแตละปจจยทใชในการศกษา 28 ตารางท 3-1 แสดงขอมลทใชในการศกษาแผนทจากหนวยงานตางๆทเกยวของ 34 ตารางท 3-2 แสดงปจจยทางกายภาพ คาถวงน าหนกและคาคะแนนทใชในการศกษา พนททมโอกาสเกดดนถลม

38

ตารางท 3-3 ระดบความเสยงของโอกาสการเกดดนถลมตอความหนาแนนของ ประชากร 44 ตารางท 3-4 คะแนนระดบความเสยงของการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดน 45 ตารางท 3-5 คะแนนระดบความเสยงของการเกดดนถลม 46 ตารางท 4-1 ปรมาณน าฝนเฉลยรายปในคาบ 30 ป บรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

49

ตารางท 4-2 ปรมาณน าฝนเฉลยรายเดอน/จ านวนฝนเฉลยรายวน ในคาบ 30 ป บรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

52

ตารางท 4-3 การใชประโยชนทดนบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช 53 ตารางท 4-4 รองรอยการเกดในอดตบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช 55 ตารางท 4-5 ความลาดชนของภมประเทศ บรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

57

ตารางท 4-6 ความสงของพนทบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช 59 ตารางท 4-7 ลกษณะทางธรณวทยาบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช 61 ตารางท 4-8 เสนทางน าบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช 63 ตารางท 4-9 แสดงพนททมโอกาสเกดดนถลมในพนทเทอกเขาหลวง 68 ตารางท 4-11 ระดบความเสยงดนถลมของประชากรและขนาด 72 ตารางท 4-12 จ านวนต าบลเสยงภยดนถลมตอประชากร 72 ตารางท 4-13 ระดบความเสยงการเกดดนถลมตอประชากรอ าเภอชางกลาง 75 ตารางท 4-14 พนทเสยงการเกดดนถลมตอประชากรอ าเภอชางกลาง

75

(13)

รายการตาราง (ตอ)

หนา

ตารางท 4-15 ระดบความเสยงการเกดดนถลมตอประชากรอ าเภอนบพต า 76 ตารางท 4-16 พนทเสยงการเกดดนถลมตอประชากรอ าเภอนบพต า 76 ตารางท 4-17 ระดบความเสยงการเกดดนถลมตอประชากรอ าเภอฉวาง 77 ตารางท 4-18 พนทเสยงการเกดดนถลมตอประชากรอ าเภอฉวาง 77 ตารางท 4-19 ระดบความเสยงการเกดดนถลมตอประชากรอ าเภอพรหมคร 78 ตารางท 4-20 พนทเสยงการเกดดนถลมตอประชากรอ าเภอพรหมคร 78 ตารางท 4-21 ระดบความเสยงการเกดดนถลมตอประชากรอ าเภอพปน 79 ตารางท 4-22 พนทเสยงการเกดดนถลมตอประชากรอ าเภอพปน 79 ตารางท 4-23 ระดบความเสยงการเกดดนถลมตอประชากรอ าเภอเมอง 80 ตารางท 4-24 พนทเสยงการเกดดนถลมตอประชากรอ าเภอเมอง 80 ตารางท 4-25 ระดบความเสยงการเกดดนถลมตอประชากร อ าเภอลานสกา 81 ตารางท 4-26 พนทเสยงการเกดดนถลมตอประชากรอ าเภอลานสกา 81 ตารางท 4-27 คะแนนระดบความเสยงของการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดน 83 ตารางท 4-28 ระดบความเสยงดนถลมและขนาดพนทตอการใชประโยชนทดน 84 ตารางท 4-29 จ านวนต าบลเสยงภยดนถลมตอการใชประโยชนทดน 85 ตารางท 4-30 ระดบความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอ าเภอชางกลาง 87 ตารางท 4-31 พนทเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอ าเภอชางกลาง 87 ตารางท 4-32 ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอ าเภอนบพต า 88 ตารางท 4-33 พนทเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอ าเภอนบพต า 88 ตารางท 4-34 ระดบความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอ าเภอฉวาง 89 ตารางท 4-35 พนทเสยงการเกดดนตอการใชประโยชนทดนอ าเภอฉวาง 89 ตารางท 4-36 ระดบความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอ าเภอพรหมคร 89 ตารางท 4-37 พนทเสยงการเกดดนตอการใชประโยชนทดนอ าเภอพรหมคร 90 ตารางท 4-38 ระดบความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอ าเภอพปน 90 ตารางท 4-39 พนทเสยงการเกดดนตอการใชประโยชนทดนอ าเภอพปน 91 ตารางท 4-40 ระดบความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอ าเภอเมอง 91 ตารางท 4-41 พนทเสยงการเกดดนตอการใชประโยชนทดนอ าเภอเมอง 91 ตารางท 4-42 ระดบความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอ าเภอลานสกา

92

(14)

รายการตาราง (ตอ)

หนา

ตารางท 4-43 พนทเสยงการเกดดนตอการใชประโยชนทดนอ าเภอลานสกา 92 ตารางท 4-44 คะแนนระดบความเสยงตอการเกดดนถลม 93 ตารางท 4-45 ระดบความเสยงตอการเกดดนถลม บรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

95

ตารางท 4-46 จ านวนต าบลเสยงภยตอดนถลม บรเวณเทอกเขาหลวงจงหวดนครศรธรรมราช 95 ตารางท 4-47 ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมอ าเภอชางกลาง 97 ตารางท 4-48 พนทเสยงตอการเกดดนถลมอ าเภอชางกลาง 97 ตารางท 4-49 ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมอ าเภอนบพต า 98 ตารางท 4-50 พนทเสยงตอการเกดดนถลมอ าเภอนบพต า 98 ตารางท 4-51 ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมอ าเภอฉวาง 99 ตารางท 4-52 พนทเสยงตอการเกดดนถลมอ าเภอฉวาง 99 ตารางท 4-53 ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมอ าเภอพปน 100 ตารางท 4-54 พนทเสยงตอการเกดดนถลมอ าเภอพปน 100 ตารางท 4-55 ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมอ าเภอเมอง 101 ตารางท 4-56 พนทเสยงตอการเกดดนถลมอ าเภอเมอง 101 ตารางท 4-57 ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมอ าเภอลานสกา 101 ตารางท 4-58 พนทเสยงตอการเกดดนถลมอ าเภอลานสกา 101 ตารางท 4-59 เปรยบเทยบปรมาณน าฝนเฉลยราย 30 ป ของพนทอ าเภอนบพต า และอ าเภอพปน

103

ตารางท 4-60 เปรยบเทยบการใชประโยชนทดนของพนทอ าเภอนบพต า และอ าเภอพปน

104

ตารางท 4-61 เปรยบเทยบรองรอยในอดตของพนทอ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน 105 ตารางท 4-62 เปรยบเทยบความลาดชนของพนทอ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน 106 ตารางท 4-63 เปรยบเทยบความสงของพนทอ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน 107 ตารางท 4-64 เปรยบเทยบลกษณะธรณวทยาของพนทอ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน 108 ตารางท 4-65 เปรยบเทยบปจจยเสนทางน าของพนทอ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน 109 ตารางท 4-66 เปรยบเทยบพนทโอกาสเกดดนถลมของอ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน 110

(15)

รายการตาราง (ตอ) หนา

ตารางท 4-67 เปรยบเทยบระดบความเสยงการเกดดนถลมตอประชากรของ อ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน

112

ตารางท 4-68 เปรยบเทยบระดบความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดน ของอ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน

114

ตารางท 4-69 เปรยบเทยบระดบความเสยงการเกดดนถลมของอ าเภอนบพต า และอ าเภอพปน

116

ตารางท 4-70 สรปความเสยงสงตอการเกดดนถลมรายต าบล บรเวณเทอกเขาหลวง 119

(16)

รายการภาพ หนา ภาพท 2-1 ประเภทของดนถลม 18 ภาพท 2-2 องคประกอบระบบสารสนเทศภมศาสตร 20 ภาพท 2-3 การแสดงขอมลทง 3 ประเภทรวมกน (Vector data) 22 ภาพท 2-4 การแสดงลกษณะขอมล Raster 23 ภาพท 2-5 การวเคราะหขอมลโดยการซอนทบขอมลเชงพนท 25 ภาพท 2-6 ผลจากการใชตวดาเนนการแบบบลน 26 ภาพท 3-1 พนททาการศกษาบรเวณเทอกเขาหลวง ครอบคลม 7 อ าเภอ 32 ภาพท 3-2 กรอบแนววธการดาเนนการวจย 33 ภาพท 3-3 การวเคราะหพนทโอกาสเกดดนถลม โดยระบบสารสนเทศสนเทศ

ภมศาสตร 40

ภาพท 3-4 ตวอยางภาพถายดาวเทยมรองรอยการเกดในอดต บรเวณอ าเภอนบพต า 41 ภาพท 3-5 การน าเขาภาพถายดาวเทยมดวยโปรแกรมระบบสารสนเทศภมศาสตร เพอศกษารองรอยการเกดในอดต

42

ภาพท 4-1 สภาพภมประเทศบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช 48 ภาพท 4-2 แผนทแสดงปรมาณน าฝนบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช 50 ภาพท 4-3 แผนทแสดงการใชประโยชนทดนบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

54

ภาพท 4-4 แผนทแสดงรองรอยการเกดในอดตบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

56

ภาพท 4-5 แผนทแสดงความลาดชนบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช 58 ภาพท 4-6 แผนทแสดงระดบความสงบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช 60 ภาพท 4-7 แผนทแสดงลกษณะธรณวทยาบรเวณเทอกเขาหลวงจงหวดนครศรธรรมราช 62 ภาพท 4-8 แผนทแสดงเสนทางน าบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช 64 ภาพท 4-9 แผนทแสดงพนททมโอกาสเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

69

ภาพท 4-10 พนทเสยงการเกดดนถลมตอประชากรบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

73

(17)

รายการภาพ (ตอ) หนา

ภาพท 4-11 แผนทแสดงความเสยงการเกดดนถลมตอประชากร บรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

74

ภาพท 4-12 พนทเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

85

ภาพท 4-13 แผนทแสดงความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดน บรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

86

ภาพท 4-14 พนทเสยงตอการเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช 95 ภาพท 4-15 แผนทแสดงความเสยงตอการเกดดนถลม บรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

96

ภาพท 4-16 แผนภมเปรยบเทยบแสดงปรมาณน าฝนของพนทอ าเภอนบพต า และอ าเภอพปน

103

ภาพท 4-17 แผนภมเปรยบเทยบแสดงการใชประโยชนทดนของพนทอ าเภอนบพต า และอ าเภอพปน

104

ภาพท 4-18 แผนภมเปรยบเทยบรองรอยการเกดในอดตของพนทอ าเภอนบพต า และอ าเภอพปน

105

ภาพท 4-19 แผนภมเปรยบเทยบความลาดชนของพนทอ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน 106 ภาพท 4-20 แผนภมเปรยบเทยบความสงของพนทอ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน 107 ภาพท 4-21 แผนภมเปรยบเทยบลกษณะธรณวทยาของพนทอ าเภอนบพต า และอ าเภอพปน

108

ภาพท 4-22 แผนภมเปรยบเทยบปจจยเสนทางน าของพนทอ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน 109 ภาพท 4-23 รอยละโอกาสการเกดดนถลมของพนทอ าเภอนบพต า 111 ภาพท 4-24 รอยละโอกาสการเกดดนถลมของพนทอ าเภอพปน 111 ภาพท 4-25 รอยละระดบความเสยงการเกดดนถลมตอประชากรอ าเภอนบพต า 113 ภาพท 4-26 รอยละระดบความเสยงการเกดดนถลมตอประชากรอ าเภอพปน 113 ภาพท 4-27 รอยละระดบความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอ าเภอนบพต า 115 ภาพท 4-28 รอยละระดบความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอ าเภอพปน 115 ภาพท 4-29 รอยละระดบความเสยงตอการเกดดนถลมของพนทอ าเภอนบพต า 117 ภาพท 4-30 รอยละระดบความเสยงตอการเกดดนถลมของอ าเภอพปน 117

บทท 1

บทน า

1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา

ตลอดระยะเวลา 10 ปทผานมา ประเทศไทยไดรบความเสยหายจากเหตการณภยพบตธรรมชาตเกดความสญเสยมากมายตอชวตและทรพยสนของประชาชนในพนท สงผลตอเนองถงระบบเศรษฐกจและสงคมของประเทศโดยรวม และมแนวโนมทจะมความรนแรงเพมมากขน ความเสยหายทเกดขนบางครงไมสามารถประเมนคาความเสยหายเปนตวเลขได ซงปจจยทท าใหเกดภยธรรมชาต เชน สภาพภมอากาศเกดการเปลยนแปลงอยางรวดเรว สภาพภมสงคมผนแปรแบบสดโตง การเตบโตของระบบเศรษฐสงคมแบบทวคณ การเพมขนของจ านวนประชากรอยางรวดเรว การแปลงสภาพพนทหรอแหลงท ากนจากการขยายตวของชนชนเขาไปตงถนฐานในพนทตนน าและพนททราบเชงเขา จากสาเหตขางตนสงผลตอกระบวนการหมนเวยนของระบบทรพยากรและสงแวดลอมทงทางดานกายภาพและชวภาพเสยสมดล ซงเปนสาเหตทส าคญน ามาสการเกดภยพบตธรรมชาตและมแนวโนมเพมขนอยางตอเนองในอนาคต “ดนถลม” จดเปนหนงในหลายภยพบตทมกเกดขนในหลายพนทของประเทศ จะเหนไดจากการเกดดนถลมเมอวนท 22 พฤศจกายน พ.ศ. 2531 ในพนทอ าเภอพปน จงหวดนครศรธรรมราช นครศรธรรมราช เหตการณเมอวนท 11 สงหาคม พ.ศ. 2544 เกดขนทต าบลน ากอ ต าบลน าชน อ าเภอหลมสก จงหวดเพชรบรณ เหตการณเมอวนท 5 มถนายน 2550 ไดเกดฝนตกหนก ท าใหน าปาไหลบาจากภเขาเขาทวมบานเรอนชาวบานในต าบลละอาย อ าเภอฉวาง จงหวดนครศรธรรมราช สงผลกระทบตอประชาชนกวา 58 ครวเรอน (ส านกวจยและความรวมมอระหวางประเทศ ศนยเทคโนโลยสารสนเทศ กรมปองและบรรเทาสาธารณภย, กนยายน 2553) และในป พ.ศ. 2554 เกดเหตการณดนถลมครงใหญในพนทอ าเภอนบพต า จงหวดนครศรธรรมราช (วนท 26 มนาคม 2554) สาเหตหลกประการหนงมาจากปรมาณฝนทตกหนกอยางตอเนอง ท าใหน าจากเทอกเขาหลวงไหลบาเขาทวมพนทหลายอ าเภอของจงหวดนครศรธรรมราช จากเหตการณครงนนจงหวดนครศรธรรมราชไดประกาศพนท ท ไดร บผลกระทบ จ านวน 20 อ าเภอ ประชาชนไดรบความเดอดรอนมากกวา 60,000 คน ประเมนความเสยหายประมาณ 250 ลานบาท (ส านกปองกนและบรรเทาสาธารณภย, 2554)

2

เมอพจารณาถงสาเหตเบองตนของการเกดดนถลมในพนทจงหวดนครศรธรรมราช พบวา น าฝนทตกหนกอยางตอเนองและมปรมาณมากกอใหเกดการไหลบาของน าปาเขาทวมพนท ไดรบความเสยหายตอครวเรอน ทรพยสน แหลงกสกรรม เนองจากพนทสวนใหญทไดรบผลกระทบ ประชาชนประกอบอาชพเกษตรกรรม เชน การท าสวนยางพารา สวนผลไม พชไร ซงการเปลยนแปลงสภาพพนทโดยขาดการวางแผนและค านงถงผลกระทบโดยรวมจากพนทปาบกหรอปาดบชนเปนแปลงการเกษตรมการโคนไมใหญ สงผลใหดนดดซมน าไดไมด เพราะไมมรากไมใหญในการยดเกาะหนาดน กลมพชเชงเดยวเหลานจะไมมศกยภาพทจะท าหนาทแทนปาไมทมอยเดมได เพราะไมมระบบรากทมความสามารถในการยดหนาดน เหตการณทเกดขนนถอเปนปญหาส าคญเรงดวน จงตองมการศกษาวจยเพอใหทราบถงพนทเสยงภย โดยพนทจงหวดนครศรธรรมราช มเทอกเขาหลวงทมความสงทสดในพนทภาคใต มความสงประมาณ 1,835 เมตร จากระดบน าทะเลปานกลาง ครอบคลมพนท 7 อ าเภอของจงหวดนครศรธรรมราช ไดแก อ าเภอพปน อ าเภอเมองนครศรธรรมราช อ าเภอลานสกา อ าเภอพรหมคร อ าเภอฉวาง อ าเภอชางกลาง และอ าเภอนบพต า คดเปนเนอทประมาณ 356,250 ไร หรอ 597 ตารางกโลเมตร

ดงนน การศกษาในการประเมนพนทเสยงภยโอกาสดนถลมจงเปนเรองทมความจ าเปนและส าคญ ทงนเพอใหชมชนในพนทมระบบฐานขอมลทสามารถน าไปใชในการรบมอพบตภยทเกดจากดนถลม โดยการประยกตใชระบบสารสนเทศทางภมศาสตร (Geographic Information System: GIS)เปนเครองมอในการวเคราะหผล ตลอดจนสามารถน าขอมลทไดจากระบบ GIS มาใชเปนแนวทางประกอบการก าหนดเขตพนทระดบความเสยงการเกดดนถลม การเตรยมความพรอมรบมอในการเกดดนถลม การวางแผน แนวทางแกไขในดานตางๆ การปองกน บรรเทาและลดความเสยหายตอชวต ทรพยสน ตลอดจนระบบเศรษฐกจของจงหวดนครศรธรรมราชตอไป

1.2 วตถประสงค 1. เพอก าหนดพนทโอกาสและพนททมความเสยงตอการเกดดนถลมในพนทเทอกเขาหลวง

จงหวดนครศรธรรมราช

2. เพอเปรยบเทยบขอมลโอกาสเกดดนถลมระหวางเทอกเขาหลวงฝงตะวนออกในพนทอ าเภอ

นบพต า และฝงตะวนตกในพนทอ าเภอพปน

3. เพอน าขอมลทไดจดท าขอเสนอแนะและแนวทางในการรบมอกบปญหาของชมชนตอการเกด

ดนถลมในพนทเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

3

1.3 ขอบเขตการวจย 1. เทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช ครอบคลมพนท 7 อ าเภอ ไดแก อ าเภอเมอง

นครศรธรรมราช อ าเภอพปน อ าเภอลานสกา อ าเภอฉวาง อ าเภอพรหมคร อ าเภอชางกลาง และอ าเภอนบพต า

2. พนทท าการเปรยบเทยบขอมลโอกาสเกดดนถลมระหวางเทอกเขาหลวงฝงตะวนออกในพนทอ าเภอนบพต าและฝงตะวนตกในพนทอ าเภอพปน

1.4 นยามศพท ระบบสารสนเทศภมศาสตร หมายถง กระบวนการท างานทมความเกยวของกบขอมลเชงพนท ผานระบบคอมพวเตอรดวยการ น าเขา จดเกบ เตรยมขอมล ปรบปรง แกไข จดการและวเคราะห ภายใตเงอนไขหรอวตถประสงคทก าหนดขน ดนถลม หมายถง เกดจากการเคลอนตวของมวลดนจากพนททมความลาดชนสงสพนทราบ เมอมปรมาณฝนทตกตอเนองเปนระยะเวลานาน ดนไมสามารถอมน าได จงท าใหเกดน าปาไหลหลากพรอมกบการเกดดนถลม ทสรางความเสยหายตอชวต ทรพยสนและเศรษฐกจ โอกาสเกดดนถลม หมายถง สภาพของพนททมเลอนไหลของดน เมอมปจจยทางดานกายภาพเขามาเกยวของ เชน ระดบความลาดชนของพนท ปรมาณน าฝน การเปลยนแปลงการใชประโยชนทดน เปนตน ความเสยงดนถลม หมายถง ความเสยหายทสงผลตอการด ารงชวตของประชากร คอ ความสญเสยตอชวต ความสญเสยตอทรพยสนและเศรษฐกจ โดยผลกระทบจากการเคลอนทของมวลดนจากพนทภเขาสทราบต าหรอชมชนทอยใกลเคยง

1.5 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. ไดแผนทความเสยงตอโอกาสดนถลมในพนทเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช 2. ฐานขอมลรายชอต าบลเสยงตอโอกาสเกดดนถลมในพนท เทอกเขาหลวง จงหวด

นครศรธรรมราช 3. ขอมลเปรยบเทยบความเสยงตอโอกาสเกดดนถลมระหวางเทอกเขาหลวงฝงตะวนออกใน

พนทอ าเภอนบพต าและฝงตะวนตกในพนทอ าเภอพปน 4. หนวยงานหรอองคกรปกครองสวนทองถน สามารถน าขอมลทไดมาใชประกอบการวาง

แผนการตดสนใจเชงพนท หรอก าหนดแนวทางแกปญหาตอการเกดดนถลมในพนทเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

บทท 2

ทบทวนวรรณกรรม

ในการวจยครงน ผวจยไดมการศกษาคนควาเอกสาร และงานวจยทเกยวของ โดยแบงเปน 5

หวขอหลก คอ ขอมลทวไปของจงหวดนครศรธรรมราช สภาพพนทเทอกเขาหลวง ธรณพบตภย

ระบบสารสนเทศภมศาสตร และงานวจยทเกยวของ โดยมรายละเอยด ดงน

2.1 ขอมลและลกษณะทวไปของจงหวดนครศรธรรมราช

2.1.1 ลกษณะทางกายภาพ สภาพทตงและอาณาเขต จงหวดนครศรธรรมราช มพนทใหญเปนอนดบท 16 ของประเทศไทย คดเปนรอยละ 1.98 ของพนททงประเทศ ระยะทางหางจากกรงเทพมหานครประมาณ 780 กโลเมตร และมขนาดใหญเปนอนดบ 2 ของภาคใต เปนจงหวดทตงอยทางตอนกลางของภาคใต มพนทประมาณ 9,942.502 ตารางกโลเมตร หรอ 6,214,064 ไรโดยประมาณ ตวจงหวดตงอยประมาณละตจดท 9 องศาเหนอ และลองตจด 10 องศาตะวนออก อาณาเขต

ดานทศเหนอ ตดตอพนท จงหวดสราษฎรธาน ดานทศใต ตดตอพนท จงหวดตรง จงหวดพทลง จงหวดสงขลา ดานทศตะวนออก ตดตอพนท พนทอาวไทยเปนชายฝงทะเล มความยาว

ประมาณ 225 กโลเมตร ดานทศตะวนตก ตดตอพนท จงหวดสราษฎรธานและจงหวดกระบ

2.1.2 ลกษณะภมประเทศ ภมประเทศของพนท แบงออกเปน 3 ลกษณะ ดงน 1. บรเวณเทอกเขาตอนกลาง พนทเทอกเขาตอนกลางเรมตนตงแตดานทศเหนอของจงหวดจนถงทศใตสดของจงหวด

นครศรธรรมราช ประกอบดวย อ าเภอขนอม อ าเภอสชล อ าเภอทาศาลา อ าเภอเมองนครศรธรรมราช อ าเภอลานสกา อ าเภอพรหมคร อ าเภอรอนพบลย อ าเภอพระพรหม อ าเภอจฬาภรณและอ าเภอ ชะอวด โดยพนทเทอกเขาหลวงตอนกลางมเทอกเขาทมความสงทสดในจงหวดนครศรธรรมราช คอ เทอกเขาหลวง ซงมระดบความสงประมาณ 1,835 เมตร จากระดบน าทะเล

5

2. บรเวณทราบชายฝงดานตะวนออก พนทบรเวณทราบชายฝงไปทางตะวนออก จ าแนกไดเปน 2 ชวงของพนท คอ พนทอ าเภอเมอง

นครศรธรรมราชตงอยทางทศใตของเทอกเขาตอนกลาง จรดพนทชายฝงทะเล โดยมระยะทางประมาณ 95 กโลเมตร ประกอบดวย อ าเภอปากพนง อ าเภอเชยรใหญ อ าเภอหวไทรและอ าเภอชะอวด อกพนทคอทางทศเหนอมลกษณะเปนพนทราบ คอ อ าเภอนบพต า อ าเภอทาศาลา อ าเภอขนอม อ าเภอสชล

3. บรเวณทราบดานตะวนตก พนทราบตะวนตก ตงอยระหวางเทอกเขานครศรธรรมราชและเทอกเขาบรรทด ประกอบดวยพนท

คอ อ าเภอพปน อ าเภอทงใหญ อ าเภอฉวาง อ าเภอนาบอน อ าเภอบางขน อ าเภอถ าพรรณรา และอ าเภอ ทงสง เปนแหลงตนก าเนดของแมน าทส าคญ คอ แมน าตาป

2.1.3 ลกษณะภมอากาศ เนองจากพนทมลกษณะเปนภเขากระจายตวและมพนทตดตอคาบสมทรทงสองดาน คอ

ทางดานตะวนออกรบอทธพลของลมทะเลจนใต และดานตะวนตกซงเปนทะเลอนดามนมกไดรบ

อทธพลจากมหาสมทรอนเดย สงผลใหจงหวดนครศรธรรมราชไดรบปจจยของภมอากาศของลมมรสม

จากมหาสมทรอนเดยสลบกบพายหมนเขตรอนจากทะเลจนใต (ตารางท 2-1)

2.1.4 ลกษณะฤดกาล จงหวดนครศรธรรมราชไดรบอทธพลจากลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอและลมมรสมตะวนตก

เฉยงใต ท าใหสามารถแบงฤดกาลออกเปน 2 ฤด คอ 1. ฤดรอน อยชวงเดอนกมภาพนธ – เมษายน โดยมอณหภมเฉลย 36 องศา และมความชนสมพทธ 77.82% 2. ฤดฝน ซงรบอทธพลของลมมรสมในชวงเวลาทแตกตางกน ท าใหฤดฝนของพนทแบงเปน 2 ระยะ คอ 2.1 ตงแตเดอนพฤษภาคม ถงเดอนตลาคม ซงไดรบอทธพลจากลมมรสมตะวนตกเฉยงใต เนองจากมแนวปะทะจากเทอกเขานครศรธรรมราชทสงชนทท าหนาทเปนแนวกนลม สงผลใหมปรมาณฝนทตกนอยกวาชวงเดอนพฤศจกายนถงมกราคม โดยมปรมาณน าฝนเฉลย 165.2 มม./เดอน และมฝนรายวนเฉลยคดเปน 16 วน/เดอน 2.2 ตงแตเดอนพฤศจกายน ถงเดอนมกราคม ไดรบอทธพลจากลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอ ท าใหชวงนมฝนตกหนาแนนและเปนชวงทมปรมาณฝนตกชกทสด เนองจากพนทอยในดานรบลม โดยมปรมาณน าฝนเฉลย 357.10 มม./เดอน และมฝนรายวนเฉลยคดเปน 19 วน/เดอน

6

ตารางท 2-1 ลกษณะทางอตนยมวทยารายเดอนของพนท ในปพ.ศ. 2557

เดอน อณหภม

สงสด ( C) อณหภมต าสด( C)

อณหภมเฉลย( C)

ความชนสมพทธ

เฉลย (%)

ฝนรวมทงเดอน (มม.)

จ านวนวนทมฝนตก(วน)

มกราคม 32.50 18.80 25.35 80.32 267.50 12 กมภาพนธ 32.50 15.50 25.69 79.34 1.60 2 มนาคม 35.50 17.50 27.21 77.72 - 0 เมษายน 37.00 21.60 28.96 76.40 0.30 1 พฤษภาคม 38.00 22.40 28.76 80.27 202.20 13 มถนายน 36.70 19.70 28.72 78.03 93.70 11 กรกฎาคม 37.20 21.70 28.60 77.20 75.30 16 สงหาคม 36.20 21.50 27.80 76.35 159.10 17 กนยายน 36.00 21.90 28.34 79.15 123.30 21 ตลาคม 34.50 22.00 26.85 86.98 337.60 22 พฤศจกายน 33.60 22.00 26.66 88.62 418.60 25 ธนวาคม 32.10 21.00 25.12 87.62 385.20 21 รวม 389.70 224.60 302.94 880.38 1,679.20 140 เฉลย 35.42 20.41 27.54 80.03 152.65 12.72 ทมา :กรมอตนยมวทยา, 2557

2.1.5 แหลงน าธรรมชาต

1. แมน าปากพนง ตงอยทางตอนใตของจงหวดนครศรธรรมราช มตนก าเนดจากเทอกเขา

บรรทดในเขตพนทจงหวดพทลงกบพนทต าบลวงอาง อ าเภอชะอวด โดยไหลผานอ าเภอเชยรใหญ

ไหลมาบรรจบรวมกนทบานปากแพรก ต าบลปากพนง ครอบคลมพนท 13 อ าเภอ ไดแก พนททงหมด

ของอ าเภอปากพนง อ าเภอหวไทร อ าเภอชะอวด อ าเภอเฉลมพระเกยรต อ าเภอเชยรใหญ อ าเภอ

จฬาภรณ อ าเภอรอนพบลย และพนทบางสวนของอ าเภอพระพรหม อ าเภอลานสกา และอ าเภอเมอง

นครศรธรรมราชในจงหวดนครศรธรรมราช อ าเภอควนขนน อ าเภอปาพะยอมในจงหวดพทลง และ

อ าเภอระโนดในจงหวดสงขลา พนทประมาณ 1.9 ลานไร

7

2. แมน าหลวง สวนหนงของสาขาแมน าตาป ซงแมน าตาปเปนแมน าทยาวทสดของพนท

ภาคใต ตนน าเกดของแมน าหลวงเรมตนจากดานทศตะวนตกของเทอกเขานครศรธรรมราชและ

เทอกเขาภเกต สวนทเกดจากเทอกเขานครศรธรรมราชมแหลงตนน าอยทอ าเภอพปนและอ าเภอฉวาง

เมอไหลผานสอ าเภอฉวางและอ าเภอทงใหญ จงเขาไปในพนทอ าเภอพระแสงและอ าเภอบานนาสาร

จงหวดสราษฎรธาน จากนนไปรวมกบแมน าพมดวง จากอ าเภอครรฐนคม ไปบรรจบทอ าเภอพนพน

เรยกวา แมน าตาป ไหลลงสอาวบานดอน จงหวดสราษฎรธาน

3. คลองปากพญา-คลองปากนคร เกดจากการไหลรวมตวกนของทางน าหลายสาขาในพนท เทอกเขานครศรธรรมราชไหลผานเขาครวง ต าบลก าโลน อ าเภอลานสกา ไหลผานอ าเภอเมองเกดตนน าเรยกวา คลองทาด และผานสะพานราเมศร ต าบลทาวง ผานต าบลทาซก อ าเภอเมองนครศรธรรมราช ออกสทะเลปากพญา เรยกวา คลองปากพญา

4. คลองปากพน มตนน าอยทน าตกพรหมโลก อ าเภอพรหมคร ทไหลไปทางทศตะวนออก

ผานต าบลบานเกาะ อ าเภอพรหมครและบานทาแพ ต าบลปากพน อ าเภอเมองนครศรธรรมราช

5. คลองเสาธง มแหลงตนน าเกดจากเทอกเขานครศรธรรมราช ในเขตอ าเภอลานสกา คลองไหลผาน จากน าตกกะโรม เกดเปนคลองเขาแกว ไหลเขาสอ าเภอรอนพบลย เกดเปนคลองเสาธง ไหลผานบานโคกคราม อ าเภอรอนพบลย เกดเปนคลองโคกคราม ไหลผานสต าบลชะเมา เกดเปนคลองชะเมา และไหลออกทะเลทปากคลองบางจาก เกดเปน คลองบางจาก

6. คลองกลาย มแหลงตนน าเกดจากเทอกเขานครศรธรรมราช ในพนทอ าเภอนบพต า จากนนไหลไปสทะเลทอ าเภอทาศาลา

7. คลองทาทน มแหลงตนน าเกดจากเทอกเขานครศรธรรมราชทางตอนบน ไหลลงสอาวไทยในพนทอ าเภอสชล

8. คลองน าตกโยง มแหลงตนน าเกดจากเทอกเขานครศรธรรมราชทางดานทศตะวนตก โดยไหลผานน าตกโยง ต าบลถ าใหญ อ าเภอทงสง ไหลเขาสอ าเภอหวยยอด จงหวดตรง

9. คลองทาเลา มแหลงตนน าเกดจากภเขาวงหบโดยเปนเขาลกหนงของเทอกเขานครศรธรรมราชในพนทอ าเภอทงสงจากนนไหลลงทางใตสอ าเภอหวยยอด ไหลออกทะเลอนดามน ของอ าเภอกนตง จงหวดตรง

10. คลองมน ตนน าเกดจากภเขาสามจอม อ าเภอทงใหญ โดยเปนสาขาหนงของแมน าหลวง หรอแมน าตาป และไหลออกอาวบานดอน จงหวดสราษฎรธาน

11. คลองทาโลน มแหลงตนน าจากภเขาปลายเบกในอ าเภอทงสง ไหลผานลงทางทศใตและทางทศตะวนออกของอ าเภอทงสง ไหลผานรวมเขากบคลองทาเลาและไหลออกสทะเลอนดามน พนท อ าเภอกนตง จงหวดตรง

8

2.1.6 ประชากร การเมอง การปกครอง ประชากรในจงหวดนครศรธรรมราช จงหวดนครศรธรรมราช มประชากรทงหมด 1,546,566 คน (ขอมล ณ วนท 30 กนยายน พ.ศ.2557) มจ านวนครวเรอน 529,580 ครวเรอน จ าแนกเปนเพศชาย จ านวน 766,129 คน และเพศหญง จ านวน 780,437 คน โดยมคาเฉลยความหนาแนนของประชากรเทากบ 155.5 คน/ตร.กม. ซงอ าเภอทมประชากรอาศยมากทสด คอ อ าเภอเมองนครศรธรรมราช จ านวน 270,060 คน หรอคดเปน 100,9925 ครวเรอนและอ าเภอทมประชากรนอยทสด คอ อ าเภอถ าพรรณรา จ านวน 19,083 คน หรอคดเปน 6,840 ครวเรอน ตารางท 2-2 สถตประชากรจงหวดนครศรธรรมราช ณ วนท 30 กนยายน พ.ศ.2557

ท อ าเภอ เพศชาย (คน)

เพศหญง (คน)

ประชากรรวม (คน)

ครวเรอน

1. เมอง 131,667 138,393 270,060 100,925 2. พรหมคร 18,453 18,798 37,251 11,519 3. ลานสกา 19,924 20,749 40,673 14,213 4. ทาศาลา 55,163 56,568 111,731 33,251 5. ฉวาง 32,778 34,592 67,370 24,125 6. พปน 14,402 14,898 29,300 10,934 7. เชยรใหญ 21,842 21,719 43,561 13,943 8. ชะอวด 42,834 43,607 86,441 28,887 9. ปากพนง 50,570 49,914 100,484 31,446 10. ทงสง 79,327 79,441 158,768 59,017 11. นาบอน 13,378 13,715 27,093 8,926 12. ทงใหญ 36,596 36,938 73,534 25,119 13. รอนพบลย 40,645 41,136 81,781 24,964 14. สชล 43,512 44,153 87,665 24,134 15. ขนอม 14,846 15,090 29,936 13,353 16. ชางกลาง 14,804 15,246 30,050 10,135 17. หวไทร 33,396 33,359 66,755 22,769 18. บางขน 23,431 22,809 46,240 15,274 19. ถ าพรรณรา 9,510 9,573 19,083 6,840 20. จฬาภรณ 15,501 15,929 31,430 9,728

9

ท อ าเภอ เพศชาย (คน)

เพศหญง (คน)

ประชากรรวม (คน)

ครวเรอน

21. พระพรหม 21,307 21,695 43,002 14,432 22. เฉลมพระเกยรต 15,822 16,705 31,527 9,938 23. นบพต า 16,421 16,410 32,831 10,708

รวม 766,129 781,437 1,546,565 529,580

ทมา : ส านกงานจงหวดนครศรธรรมราช, 2557

2.1.7 การปกครอง1 การปกครองของจงหวดนครศรธรรมราช แบงเปน หนวยงานสวนราชการ ไดแก สวนกลาง

จ านวน 97 หนวยงานและสวนภมภาค จ านวน 34 สวน หนวยงานสวนทองท ไดแก อ าเภอ จ านวน 23 อ าเภอ หนวยงานสวนทองถน ไดแก อปท. จ านวน 185 แหง ประกอบดวย อบจ. จ านวน 1 แหง ทน. 1 แหง ทม. 3 แหง ทต. 50 แหง และอบต. จ านวน 130 แหง (ตารางท 2-3)

การแบงองคการบรหารสวนต าบล จ านวน 130 แหง ตามขนาดใหญ กลาง และขนาดเลก ไดดงน 1. อบต.ขนาดใหญ มจ านวน 6 แหง คอ ต.ทาศาลา

ต.ทาเรอ ต.นาเคยน ต.ชางกลาง ต.เขาขาว และต.บางจาก 2. อบต. ขนาดกลาง มจ านวน 123 แหง 3. อบต. ขนาดเลก มจ านวน 1 แหง คอ อบต.พปน ตารางท 2-3 ขอมลเขตการปกครอง

ท อ าเภอ ขอบเขตการปกครอง

เทศบาล อบต. ต าบล หมบาน พนท (ไร) 1. เมองนครศรธรรมราช 7 10 13 115 346,804 2. เชยรใหญ 2 8 10 97 228,589

3 ชะอวด 2 10 11 87 440,849 4. ปากพนง 3 13 17 142 331,904 5. หวไทร 3 9 11 99 272,717 6. ทงสง 5 8 12 124 586,647 7. ทงใหญ 2 6 7 63 380,703 8. ทาศาลา 1 10 10 109 260,931 9. สชล 2 8 9 110 427,692

1 อปท. คอ องคกรปกครองสวนทองถน, อบจ. คอ องคการบรหารสวนจงหวด, ทน. คอ เทศบาลนคร ทม. คอ เทศบาลเมอง, ทต. คอ เทศบาลต าบล, อบต. คอ องคการบรหารสวนต าบล

10

ท อ าเภอ ขอบเขตการปกครอง

เทศบาล อบต. ต าบล หมบาน พนท (ไร) 10. ขนอม 3 1 3 34 193,800 11. นบพต า 1 3 4 38 453,123 12. รอนพบลย 3 5 6 57 280,324 13. พรหมคร 3 4 5 39 153,730 14. พระพรหม 1 3 4 40 92,116 15. เฉลมพระเกยรต 2 2 4 37 114,533 16. จฬาภรณ - 5 6 29 144,864 17. ชางกลาง 2 1 3 36 170,706 18. ลานสกา 2 4 5 44 221,088 19. พปน 4 2 5 42 312,460 20. ฉวาง 4 8 10 86 264,363 21. นาบอน 1 3 3 34 124,000 22. บางขน - 4 4 60 303,208 23. ถ าพรรณรา - 3 3 29 108,913

รวม 53 130 165 1,551 6,214,064 ทมา : ส านกงานจงหวดนครศรธรรมราช, 2557

2.1.8 ดานเศรษฐกจโดยรวม

รายไดประชากร ระบบเศรษฐกจโดยสวนใหญของจงหวดเปนผลผลตทางดานการเกษตร ประชากรในจงหวด

ประกอบอาชพเกษตรกรรม โดยสวนใหญ คอ การท าสวนยางพารา ปาลมน ามน ท าไร สวนผลไม สวนมะพราว การประมง และการเลยงสตว จากการส ารวจของส านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ป 2555 พบวา รายไดเฉลยตอคนตอปของประชากรในจงหวดนครศรธรรมราช เทากบ 105,593 บาท ซงจดอยในล าดบท 3 ของกลมจงหวดภาคใตตอนบน และล าดบท 34 ของประเทศ และจากการส ารวจภาวะเศรษฐกจและสงคมของครวเรอน พ.ศ. 2556 ของส านกงานสถตแหงชาต ประชากรจงหวดนครศรธรรมราช มคาใชจายโดยเฉลย 19,364 บาทตอเดอนตอครวเรอนและมรายไดตอครวเรอน 27,479 บาท

เมอพจารณาถงผลตภณฑมวลรวมจงหวด (GPP) ป 2555 พบวามมลคา เทากบ 155,877 ลานบาท คดเปนอนดบท 3 ของภาคใต ถดจากจงหวดสงขลาและสราษฎรธาน โดยรายไดของประชากรสวนใหญมาจากอาชพเกษตรกรรมคดเปนเงน 38,945 ลานบาท (ส านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2555)

11

ภาคเกษตรกรรม

พนทเกษตรกรรมในจงหวดนครศรธรรมราช มประมาณ 3,059,412.75 ไร หรอคดเปนรอยละ 49.23 ของพนทจงหวดซงมพนททงหมด 6,214,064 ไร โดยจ าแนกเปนพนทชมชนและทอยอาศย 230,845 ไร พนทไมผลและไมยนตน 2,560,647 ไร พนทท านา 379,156.75 ไร พนทพชไร 63,644 พนทเพาะปลกพชผกและไมดอกไมประดบ 55,965 ไร และพนทอนๆ 2,923,806 ไร แสดงในตารางท 2-4

ตารางท 2-4 แสดงพนทปลก และผลผลตของพชเศรษฐกจ ป 2557

ชนด พนทปลก (ไร) พนทเกบเกยว/ ใหผลแลว (ไร)

ผลผลต (ตน)

ผลผลตเฉลยตอไร (กก./ไร)

ยางพารา 1,848,295 1,695,433 474,725 280 ปาลมน ามน 326,625 238,442 743,932 2,971

ขาวนาป 323,39 315,932 145,854 461 ขาวนาปรง 165,652 161,306 87,226 540

มงคด 93,454 80,511 31,077 385 ทเรยน 42,140 38,327 21,079 549 เงาะ 36,347 35,593 17,262 484

ลองกอง 33,776 26,594 10,238 384

ทมา : ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร, 2557

2.1.9 ดานทรพยากรปาไม

พนทปาไมของจงหวดนครศรธรรมราช มพนทโดยประมาณ 2,147.20 ตารางกโลเมตร หรอ 1,342,000 ไร คดเปนสดสวนรอยละ 21.60 ของพนทจงหวดดงแสดงในตารางท 2-5

ตารางท 2-5 แสดงพนททรพยากรปาไม พนทจงหวดนครรธรรมราช พนททรพยากรปาไม คดเปนพนท (ไร) คดเปนรอยละ

อทยานแหงชาต 1. อทยานแหงชาตเขาหลวง 2.อทยานแหงชาตน าตกโยง 3.อทยานแหงชาตเขานน 4.อทยานแหงชาตน าตกสขด 5.อทยานแหงชาตหาดขนอมและหมเกาะทะเลใต รวมพนทอทยานแหงชาต

847,500 356,250 128,125 272,500 90,625

1,695,000

50.00 21.02 7.56 16.08 5.35

100

12

พนททรพยากรปาไม คดเปนพนท (ไร) คดเปนรอยละ ปาสงวนแหงชาต 1,924,594 100 เขตรกษาพนธสตวปากระทน อ.พปน

71,300

เขตหามลาสตวปา 1. เขตหามลาสตวปาบอลอ 2. หามลาสตวปาแหลม

ตะลมพก รวมพนทเขตหามลาสตวปา

100,000 35,454

135,454

73.83 26.17

100

โครงการประชาอาสาปลกปา 800 ลานกลา 80 พรรษามหาราชน

2,827 100

ทมา : ดดแปลงจาก ส านกงานจงหวดนครศรธรรมราช, 2559

2.1.10 ดานอตสาหกรรม ดานอตสาหกรรมในจงหวดนครศรธรรมราชสวนใหญ เปนอตสาหกรรมการแปรรปผลผลต

ทางการเกษตร ประเภทอตสาหกรรมการแปรรปยางพารา ไดแก การท าน ายางขน ยางแผนรมควน แปรรปไมยาง จากขอมล ณ เดอนกนยายน 2557 ของส านกงานจงหวดนครศรธรรมราช พบวา โรงงานอตสาหกรรมในจงหวดนครศรธรรมราช มจ านวน 1,843 แหง มการจางงาน 23,808 คน และมการลงทน 52,241.3 ลานบาท

2.2 สภาพพนทเทอกเขาหลวง

เทอกเขาหลวงตงอยในพนทอทยานแหงชาตเขาหลวง เปนแหลงธรรมชาตมความสมบรณทง

ปาไมและสตวปา มความหลากหลายทางชวภาพสง อทยานแหงชาตเขาหลวงจงไดรบรางวลยอดเยยม

ประจ าป พ.ศ. 2541 รางวลยอดเยยมประเภทแหลงทองเทยวธรรมชาตและชมชนครวงทตงอยเชงเขา

หลวงกไดรบรางวลยอดเยยมประเภทเมองและชมชน เนองจากเปนชมชนทมวถชวตนาสนใจ

ทามกลางธรรมชาต ตลอดจนมการจดการทองเทยวเชงนเวศไดอยางมระบบดวย (กรมอทยาน

แหงชาต สตวปาและพนธพช, 2559)

13

2.2.1 ลกษณะทางกายภาพของเทอกเขาหลวง

อทยานแหงชาตเขาหลวง ตงอยทางภาคใตของประเทศ ครอบคลมพนท 7 อ าเภอของ

จงหวดนครศรธรรมราช ไดแก อ าเภอลานสกา อ าเภอเมองนครศรธรรมราช อ าเภอพปน อ าเภอฉวาง

อ าเภอชางกลาง อ าเภอพรหมคร และอ าเภอนบพต า มเนอทประมาณ 356,250 ไร หรอ 597 ตาราง

กโลเมตร ลกษณะสณฐานเปนเทอกเขาสงสลบซบซอนตอเนองกนไป พนทสวนใหญเปนดนทเกดจาก

การผพงของหนอคน และมเขาหนปนปะปน จดเปนยอดเขาทมความสงมากทสดในภาคใต โดยสง

ประมาณ 1,835 เมตรจากระดบน าทะเลปานกลาง

เนองจากสถานทตงอยบนคาบสมทรจงเกดสภาพปาดบชนครอบคลมทวไป เปนแหลงก าเนดตนน าล าธารทส าคญหลายสาย เขาหลวงเปนแหลงตนน าสวนหนงของแมน าตาปซงหลอเลยงผนแผนดนภาคใตตอนกลาง

ลกษณะภมอากาศในพนทเปนแบบคาบสมทร ซงจะมฝนตกเกอบตลอดทงป โดยฤดฝนจะเรมตงแตเดอนพฤษภาคมและฝนตกหนกในชวงเดอนตลาคมถงธนวาคม ปรมาณฝนจะเรมลดลงในชวงเดอนมกราคม และระหวางเดอนกมภาพนธถงเมษายนซงจดวาเปนระยะทฝนทงชวง โดยมปรมาณฝนตกนอยกวาเดอนอน อณหภมสงสดเฉลยประมาณ 28.7 องศาเซลเซยส แตบรเวณยอดเขาอาจมอณหภมลดต าถง 5 องศาเซลเซยส (กรมอทยานแหงชาต สตวปาและพนธพช, 2559)

2.2.2 พรรณพฤกษชาตของเทอกเขาหลวง

เนองจากพนทของอทยานแหงชาตเขาหลวงตงอยบนเทอกเขาสง มปรมาณน าฝนเฉลยสง

ตลอดป ปาทเกดขนบรเวณเขาหลวงจงเปนปาดบชน ซงสามารถแบงออกเปนลกษณะยอยตามระดบ

ความสงของพนท และตามกลมพชเดนซงพบไดบรเวณนน ไดแก ปาดบชนในพนทต า คอปาทอยใน

บรเวณพนทราบจนถงทสงไมเกน 300 เมตร จากระดบน าทะเลปานกลาง มพชพรรณไมหลากหลาย

ชนดขนอยอยางหนาแนน มเรอนยอดไมยนตนขนาดใหญขนลดหลนเปน 3 ระดบชน พวกทมเรอน

ยอด 30-40 เมตร โดยมากเปนพวกไมในวงศยางชนดตางๆ ตามพนปาจะมไมพมและพชคลมดน

ตลอดจนไมเถา ไมองอาศยนานาชนด นบตงแตพวกเฟรน บอน ขง ขา เตยและหวาย

ปาดบชนเชงเขา คอปาทอยในพนทสงมากกวา 1,000 เมตร จากระดบน าทะเลปานกลาง ม

ลกษณะของพรรณไมแตกตางจากปา 2 จ าพวกแรกอยางชดเจน บรเวณนจะมเมฆหมอกปกคลมและ

มความชนในอากาศสงอยเสมอ ไมยนตนทเดน ไดแก แดงเขา มงตาน และพชชนต าจ าพวกมอส เฟรน

14

ขนาดเลกจะเกาะอาศยอยทวไปตามเปลอกไมและโขดหน นอกจากนยงมบโกเนยหรอกามกงขนอย

หลายชนด

ปาดบเขา คอปาทอยในพนทสงกวาระดบน าทะเลปานกลาง 1,500 เมตรขนไปมเมฆหมอก

ปกคลมอยตลอดป ท าใหเรยกอกชอหนงวาปาเมฆ ปาบรเวณนจะมลมพดแรง อากาศหนาวเยน

ความชนสมพทธสงเกอบ 100 เปอรเซนต ไมยนตนสวนใหญมรปรางแคระแกรนคอสงเพยง 3-5 เมตร

ซงไดแก กหลาบปา หรอกหลาบเขาหลวง พวกกอชนดตามล าตนตลอดจนพนปาทวบรเวณนจะมพวก

มอส เฟรน และไลเคนขนคลมอยางหนาแนนตามกงกานหรอโขดหน ทส าคญคอจะมเฟรน บวแฉก

ใหญและบวแฉกใบมน ขนอยบนยอดเขาและบรเวณตามแนวสนเขา เฟรน 2 ชนดนปจจบนแทบไม

พบทอนใดของประเทศไทย (กรมอทยานแหงชาต สตวปาและพนธพช, 2548)

2.3 ธรณพบตภย

ธรณพบตภย (Geohazards) จดเปนภยธรรมชาต (Natural disaster) ประเภทหนงทเกด

จากกระบวนการเปลยนแปลงทางธรณวทยาเปนการปรบตวใหอยในสภาวะสมดล กระบวนการดาน

ธรณวทยาเปนสาเหตหลกของการเกดธรณพบตภยตางๆ โดยเกดจากการแปรสณฐานแผนเปลอกโลก

ซงจากการแปรสณฐานแผนเปลอกโลกท าใหเกดการเคลอนทและเปลยนรปของหนจนเกดเปน

โครงสรางตางๆ เชน การโคง (Folding) การแตก (Fracturing) การแยก (Jointing) และการเลอน

(Faulting) จากกระบวนการเปลยนแปลงของพนผวโลกจากการผพง สกกรอน การพดพา และการ

ทบถม โดยมตวกลางทส าคญ คอ กระแสน า ลม และแรงโนมถวงของโลก ท าใหพนผวโลกมการปรบ

ระดบสงขนหรอต าลง ซงขนอยกบปจจยตางๆ เชนสภาพภมประเทศ สภาพภมอากาศ และลกษณะ

ทางธรณวทยาของแตละบรเวณ (กรมทรพยากรธรณ, 2554)

แนวโนมการเกดดนถลมในปจจบนมจ านวนเพมขนบอยครง ซงมสาเหตมาจากการ

เปลยนแปลงของธรรมชาต การเพมจ านวนประชากรในพนทท าใหรกล าพนทปาและมการใช

ประโยชนทไมเหมาะสมตอสภาพพนท ท าใหความถในการเกดดนถลมเพมจ านวนขนในแตละรอบป

ทงนประชาชนในพนท และหนวยงานในทกภาคสวน ควรมแนวทางในการปองกนท เกดขน

เตรยมพรอมรบมอกบปญหาดนถลมในพนท โดยอาศยองคความรทางดานวทยาศาสตรและภมปญญา

ทองถนบรณาการไวดวยกนเพอลดผลกระทบการเกดดนถลม ในกระบวนการตางๆทมประสทธภาพ

15

กรมทรพยากรธรณ ไดแบงธรณพบตภยเปนประเภทตางๆ กน โดยพจารณาจากธรณพบตภย

ทเกดขนและสงผลกระทบกบประเทศไทย ดงน

1.) ดนถลม (Landslide) เปนการเลอนและเคลอนทของมวลดน ชนหนในพนททมความลาด

ชนสง เชน หนาผา หรอแนวเขา โดยอาจเกดในพนทภเขาสงทมชนดหนแกรนตและหนดนดาน ม

ลกษณะเปนปาโปรงตามธรรมชาต ดนถลมในพนทประเทศไทยมกเกดขนพรอมกบน าปาไหลหลาก

หากเกดฝนตกหนกรนแรงและฝนตกตอเนองระยะเวลาหลายวน มปรมาณฝนมากกวา 200 มลลเมตร

การปองกนดนถลมอาจใชการปลกหญาแฝก การใชลวดตาขายกนตามแนวถนน เปนตน

2.) แผนดนไหว (Earthquake) เกดจากการปลดปลอยพลงงานของแผนดนหรอพนผวโลก

ภายใตกระบวนการคายพลงงานความรอนภายใตเปลอกโลกท าใหเกดแรงเครยดสะสม และถก

ปลดปลอย หรอการระบายความเครยดทสะสมไวภายในโลกออกมาอยางฉบพลน เปนการปรบสมดล

ของเปลอกโลกใหมความคงทและมความสมพนธกบแนวเลอนทมพลง ซงแรงทเกดขนจะอยในรปแบบ

การสนสะเทอนอยางรนแรงของแผนดน

3.) หลมยบ (Sinkhole) เปนปรากฏการณธรรมชาตทดนยบตวลงมลกษณะเปนหลมลก ม

เสนผาศนยกลางตงแต 1-200 เมตร ความลกตงแต 1-20 เมตร ซงมรปรางแตกตางกน เชน รปวงร

รปวงกลม จากกระบวนการหลมยบจะมน าขงบรเวณกนหลม และน าใตกนหลมจะเซาะอยางตอเนอง

และพาดนจากปากหลมลกลงไป ท าใหกนหลมกวางและเกดหลมยบขน

4.) รอยดนแยก (Creep) เปนปรากฏการแยกตวหรอเคลอนตวของพนดนทงในระดบแนวดง

และระดบแนวราบ โดยกรมทรพยากรธรณไดแบงประเภทของการเกดรอยดนแยกไว 2 ประเภท คอ

รอยแยกดนบนทลาดเขา และ รอยดนแยกบนทราบ ซงปรากฏการณรอยดนแยกโดยสวนใหญมก

เกดขนบนทลาดเขาและมความลาดชนของพนทสง เมอเกดฝนตกหนกและตกตดตอกนอยางตอเนอง

จะท าใหดนอมตว เกดรอยแยกของดนแตไมมการลกษณะการเคลอนตวเหมอนกบการเกดดนถลม

5.) ตลงทรดตว (Bank Erosion) เกดจากการเปลยนแปลงของระดบน าในแมน า ท าใหม

ความแตกตางของระดบน าชนใตดนกบระดบน าในแมน า

6.) คลนยกษสนาม (Tsunami) เกดจากคลนใตน าทท าใหเกดแผนดนไหวใตมหาสมทรโดยวด

ระดบการเกดมากกวา 7 รกเตอร ซงจะมลกษณะการเคลอนตวของเปลอกโลกทงแนวตงและแนวดง

โดยสวนใหญพนทรอบมหาสมทรแปซฟก หรอเรยกวา วงแหวนภเขาไฟ จะมความเสยงตอการเกด

แผนดนไหว (กรมทรพยากรธรณ, 2546)

16

2.3.1 ดนถลม

ดนถลม เปนการเลอนของมวลดนและหนลงมาตามลาดเขาดวยอทธพลของแรงโนมถวงโลก

มกเกดเปนบรเวณกวาง เกดรองรอยดนไหลหลายๆ แหง กอใหเกดความสญเสยตอชวตและทรพยสน

ของประชาชน ดนถลมมกเกดขนตามมาหลงจากน าปาไหลหลากเมอฝนตกหนกรนแรงและตอเนอง

นานหลายวน สวนดนไหลเกดจากการไถลของมวลดนเหมอนกน แตดนไหลเกดในบรเวณแคบๆ เชน

ตามไหลเขาทถนนตดผาน (กรมทรพยากรธรณ, 2550, 2554)

ดนถลม เปนปรากฏการณเคลอนตวของดนจากอทธพลแรงโนถวงของโลก เหตการณดนถลม

ทเกดขนสวนใหญมกเกดในบรเวณภเขาสงและความลาดชนสง สวนบรเวณพนทลาดชนต าสามารถ

เกดดนถลมไดเชนกน โดยจะเกดในบรเวณทใกลกบแนวรอยเลอนและมการยกตวของแผนดนขน

ตลอดจนบรเวณทมแนวรอยแตกและรอยแยกหนาแนนบนลาดเขาหรอในพนททมการผพงของหน

ปจจยส าคญตอการเคลอนตวของมวลดนและหน คอ น า เมอบรเวณทมทางน ากดเซาะพนทจงสงผล

ท าใหดนถลม นอกจากปรมาณน าฝนเปนปจจยหนงทส าคญอยางยง เมอฝนตกหนกตดตอหลายวน

และมระยะเวลานานจงท าใหดนอมน าเกดการผพงของชนหนในแนวลาด (วรวฒ, 2548) แผนดนถลม

(Landslide) เปนกระบวนการเลอนไหลของมวลทราย หรอหนจากทสงลงสทต า เนองจากการเฉอนท

ระนาบการพบต ตอมาใช Slope movement แทน Landslide ทมความหมายจ ากดแคการไถล

เทานน (Skempton and Hutchinson, 1969) แต Sassa (1985) มความคดเหนแตกตางออกไป

นนคอ ค าวา Landslide คอการเคลอนตวของมวลดนอยางชาๆ ในพนททมความลาดชนไมมาก สวน

Slope failure คอการเคลอนตวอยางรวดเรวในพนท ทมความลาดชนมาก

2.3.2 การจ าแนกของดนถลม

ประเภทของดนถลมสามารถจ าแนกตามลกษณะการเคลอนทของมวลวตถทพงทลายลงมา

(ภาพท 2-1 ) ซงสวนใหญนยมใชเกณฑในการจ าแนกชนดของดนถลมของ Varnes,1978 โดยใช

หลกการจ าแนกชนดหรอประเภทของวสดทพงทลายลงมา (Type of material) และลกษณะการ

เคลอนทของวสดนนๆ (Type of movement) ดงน

1.) การรวงหลน (Falls) เปนลกษณะการเคลอนทของมวลดนหรอมวลหนอยางรวดเรว โดย

เคลอนทลงมาตามพนททมความลาดชนสง เชน เขาหรอหนาผาสง เคลอนตวแบบอสระหรอกลงไหล

ลงมาตามพนลาดชน ซงเกดจากอทธพลของแรงโนมถวงของโลก โดยแทบจะไมมปจจยของน าเขามา

เกยวของเลย หากเปนหนาผาหนหรอตะกอนทตกลงมาสวนใหญจะเปนหน “Rock fall” หากเปน

17

หนาผาดนหรอดนเมดหยาบ จะเรยกวา “Debris fall” และหากเปนตะกอนดนเมดละเอยด เรยกวา

“Earth fall”

2.) การลมคว า (Topples) เปนการเคลอนทของดนในลกษณะการหมนหรอลมคว าลงมา

ตามทลาดเขา จะพบในบรเวณทมหนรอยแตกรอยแยกมากหรอเชงหนาผาสง ไมมปจจยของน าเขามา

เกยวของ

3.) การลนไถล (Slides) เปนปรากฏการณดนถลมทน าเขาเปนปจจยทส าคญ โดยจ าแนกตาม

ลกษณะระนาบของการเคลอนทได 2 ประเภท คอ

- Translational slide เปนลกษณะการเคลอนไถลลงตามแนวระนาบ มเคลอนทคอนขาง

เปนแนวตรง โดยการเคลอนทสวนใหญตามแนวระนาบของลกษณะโครงสรางธรณวทยา เชน การ

วางตวของชนหน (bed) ตามระนาบรอยแตก หรอ joint

- Rotational slide เปนลกษณะการเคลอนไถลตามแนวระนาบทมลกษณะโคงครงวงกลม

คลายชอน (Spoon-shaped) ท าใหเกดการหมนตวของวตถในขณะมเคลอนท โดยการเคลอนทจะ

เปนไปอยางชาๆ โดยกระบวนการในลกษณะนจะเกดขนในบรเวณของดนทมความเปนเนอเดยวกน

(Homogeneous material) เชน ดนทน ามาถม หรอชนดนหนามาก เปนตน

4.) การแผออกทางดานขาง (Lateral spread) มกจะเกดพนททมความลาดชนนอยหรอบน

พนราบ เปนชนดนทมชนดขนาดตะกอนละเอยดมาก เมอชนหนตะกอนละเอยดถกอมตวดวยน า ท า

ใหหนและดนทแขงไมอมน า ซงมการวางตวทบอยบนชนดนทอมน า ท าใหชนหนหรอชนดน ทอย

ดานบนเกดแตกออกดานขางและยบตวลง

5.) การไหล (Flows) เปนลกษณะการเกดดนถลมทมน าเขามาเปนปจจยในการเกดมากทสด

ซงมตะกอนแบบของไหลและตะกอนมการเคลอนตวบนพนทระนาบในทลาดเขา ซงตะกอนอาจมการ

เคลอนทมระยะทไกล และมความเรวในการเคลอนทสงและเพมสงมากขน เมอพนทลาดเขามความชน

ในระดบสงดน โดยแบงตามการเกดของรปแบบตะกอน เปน 5 ชนด ดงน

- Debris flow มลกษณะตะกอนทเคลอนทไหลลงมา มกเกดขนจากตามแหลงทางน าเดมทม

อยแลวหรอบนรองเลกๆ บนลาดเขา โดยสามารถเกดขนปะปนกนหลายขนาดกนทงตะกอนดน หน

และซากตนไม มปจจยของน าเปนสวนใหญ เชน ฝนทตกลงหนกในชวงฤดฝนของแตละพนท โดยเปน

ตวกลางทส าคญในการพดพาเอาตะกอนหนหรอดนไหลมารวมกน กอนทจะไหลทบถมกนมารวมกน

บรเวณทราบเชงเขา ในรปแบบเนนตะกอนรปพดหนาหบเขา

18

- Earth flow เปนรปแบบเคลอนตวของมวลดนตามพนททมความลาดชนไมมากนก โดย

ประกอบดวยตะกอนขนาดละเอยดจากดนทรายแปง ดนเหนยว

- Debris avalanche เปนการเคลอนทจากทลาดเขาสงของมวลดน โดยขนาดตะกอนหลาย

ขนาดปนกน ประกอบดวยขนาดรองรอยของการเกดดนถลมทมขนาดใหญ โดยบางแหงมขนาดความ

กวางมากกวา 3 กโลเมตร (Highland and Bobrowsky, 2008)

- Mud flow เปนกระบวนการเกดลกษณะเชนเดยวกบตะกอนทเคลอนทไหลลงมา (Debris

flow) โดยมขนาดตะกอนแตกตางกน Mud flow จากตะกอนดนทมน าเปนองคประกอบทส าคญ

(ประมาณ 60 เปอรเซนต) จงท าใหมขนาดตะกอนเลกกวา Debris flow

- Soil creep (Slow Earthflow) เปนกระบวนการเคลอนตวของมวลดนอยางชา สงผลให

เกดแรงผลกดนท าใหชนดนมการเคลอนตวอยางชาๆ เนองจากสญเสยแรงตานทาน เชน ตนไม รว

หรอก าแพง บรเวณนนมการเอยงตวหรอเกดบดเบยวมการเปลยนแปลงไปจากเดม

ภาพท 2-1 ประเภทของดนถลม (ทมา: U.S. Geological Survey, 2016)

19

2.4 ระบบสารสนเทศภมศาสตร

ระบบสารสนเทศทางภมศาสตร หรอ Geographic Information System หรอทเรยกกนวา

GIS จดเปนกระบวนการทมความเกยวของกบขอมลเชงพนท ผานระบบคอมพวเตอรดวยการ น าเขา

จดเกบ เตรยมขอมล ปรบปรง แกไข จดการและวเคราะห ภายใตเงอนไขหรอวตถประสงคทก าหนด

ขน โดยทวไป GIS จดเปนเครองมอทใชประโยชนในการจดการและบรหารทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอม ตลอดจนตดตามการเปลยนแปลงของพนท ใชเปนขอมลจากแหลงตางๆ ทงทเปนขอมล

ปฐมภม (Primary Data) หรอขอมลทตยภม (Secondary Data) เพอใหไดชดขอมลสารสนเทศท

ทนสมยและเปนรปธรรม อนจะน าไปสการบรหารจดการขอมลและแกไขปญหาทเกดขนตอไปไดอยาง

มประสทธภาพ (สระ พฒนเกยรต, 2545; Burrough, 1986 และเกษม จนทรแกว, 2540)

GIS จดเปนหนงในหลายๆ ระบบสารสนเทศเชงพนทส าหรบการตดสนใจ หรอทเรยกวา

Spatial Decision Support System: SDSS โดยประสทธภาพทไดขนกบความเรวของระบบการ

ประมวลผลและวเคราะหขอมลและความสามารถของระบบในการสรางแบบจ าลองโดยเชอมโยง

ขอมลแผนท (Spatial data) และขอมลเชงคณภาพตางๆ (non-spatial data) เขาดวยกน สามารถ

วเคราะหขอมลทมจ านวนมากและซบซอนเพอใชตอบค าถาม และคาดการณสงทจะเกดขนในอนาคต

ไดอยางมประสทธภาพ

ในการวจยไดกลาวถงลกษณะทวไปของ GIS ไดแก องคประกอบของระบบ รปแบบขอมล

และการท างานของระบบ เพอสรางความเขาใจกอนน าไปสการวเคราะหพนทเสยงภยดนถลม โดยม

รายละเอยดดงน

2.4.1 องคประกอบของระบบสารสนเทศภมศาสตร

ระบบสารสนเทศภมศาสตร ประกอบดวย ตวขอมลหรอสารสนเทศ (Data or Information)

คอมพวเตอรและอปกรณตอพวง (Hardware) โปรแกรม (Software) ผใชงาน (User) และขนตอน

การท างาน (Procedure) ดงแสดงในภาพท 2-2

20

ภาพท 2-2 องคประกอบระบบสารสนเทศภมศาสตร (ทมา: สารานกรมไทยส าหรบเยาวชน, 2559)

1.) ตวขอมลหรอสารสนเทศ (Data/Information)

ขอมลหรอขอเทจจรงทไดควรเปนขอมลทมลกษณะเฉพาะ (Theme) ทถกตอง มความ

นาเชอถอเปนขอมลทมความเปนปจจบนและสามารถน าขอมลทไดไปใชในการตอบค าถามหรอแกไข

ปญหาไดตรงตามวตถประสงค

2.) คอมพวเตอรและอปกรณตอพวง

คอมพวเตอรและอปกรณประกอบจะเรยกรวมกนทงหมดวา ระบบฮารดแวร (Hardware)

ประกอบดวย 4 สวนส าคญ คอ สวนทใชในการน าเขาขอมล เชน อปกรณจบภาพ (Scanner)

อปกรณอานพกด (Digitizer) และอปกรณจบต าแหนงบนพนผวโลก (Global Positioning System:

GPS) สวนทอานขอมลและเกบรกษาขอมล สวนทใชในการแสดงผล เชน Printer Plotter เปนตน

และหนวยประมวลผลกลาง หรอเรยกวา Central Processing Unit: CPU

3.) โปรแกรมหรอซอฟตแวร (Software)

ซอฟตแวร คอ โปรแกรมหรอชดค าสงทใชสงงานระบบคอมพวเตอรใหมด าเนนงานไป

ตามล าดบขนตอนทก าหนดไว เพอใหฮารดแวรท างานและเรยกใชขอมลทไดจดเกบในระบบ

ฐานขอมลท างานไดตามวตถประสงค โดยทวไปโปรแกรมของระบบสารสนเทศภมศาสตร

ฮารดแวร

ซอฟตแวร

ขอมล

กระบวนการวเคราะห บคลากร

21

ประกอบดวย หนวยน าเขาขอมล หนวยเกบและจดการขอมลทน าเขามาในระบบ หนวยวเคราะห

หนวยแปลงผลขอมล หนวยแสดงผลและหนวยทท าการตอบโตกบผใช (User Interface)

4.) บคลากร (Human Resource)

บคลากรในทนคอ ผปฏบตงานทเกยวของกบระบบสารสนเทศภมศาสตร เชน ผน าเขาขอมล

นกวเคราะหและสรางระบบ(Analyst) ผใชสารสนเทศ (User) ผดแลระบบฐานขอมล ซงผใชงาน

เหลานจะตองมความเชยวชาญในดานเทคโนโลยและภมสารสนเทศ มความสามารถในการน าขอมล

ดงกลาวมาใชในการประการตดสนใจแกไขปญหา (Decision-maker) โดยทวไปผใชระบบจะเปนผ

เลอกระบบฮารดแวรและซอฟตแวรเพอใหตรงตามวตถประสงค สามารถสนองตอบความตองการของ

องคกร โดยบคลากรในระบบจดเปนองคประกอบทส าคญทสดของ GIS ทงนหากขาดบคลากรท

ขบเคลอนกระบวนการดงกลาวแลวนน ขอมลทมอยอยางมากมายและซบซอนกไมสามารถน า ไปใช

เพอใหเกดคณคาใดเลย

5.) ขนตอนการด าเนนงาน (Procedure)

ขนตอนการด าเนนงานใน GIS คอ วธการน าเอาระบบ GIS ไปใช แตกตางกนไปตามบรบท

ขององคกร สถาบน หรอหนวยงาน ดงนนผใชหรอบคลากรในระบบตองเลอกวธการในการใชงาน GIS

ใหเหมาะสมกบวตถประสงค โดยเฉพาะตองค านงถงความถกตองของขอมลเปนส าคญ เพราะการ

วเคราะหและตดสนใจจากขอมลทผดพลาดสามารถจะท าใหเกดผลเสยมากมาย ทงแรงงาน เวลาท

เสยไป ตลอดจนคาใชจายในการลงทน ดงนน ในการสรางชดขอมลทดจะตองมขนตอนการท างานท

ละเอยดเหมาะสมและถกตอง ควรมการออกแบบโดยค านงถงเปาหมายใหสามารถใชรวมกนไดใน

กจกรรมหลากหลายเพอใหเกดประโยชนสงสด

2.4.2 รปแบบขอมลในระบบ

ขอมลในระบบ GIS ม 2 ประเภท คอ ขอมลเชงพนท (Spatial Data) และขอมลเชงพรรณา

(non-Spatial Data or Attribute Data)

- ขอมลเชงพนท (Spatial Data) เปนลกษณะขอมลทแสดงถงต าแหนงบนพนผวโลก (Geo-

Reference Data) แสดงขอมลในลกษณะของพนท (Graphic Feature) ประกอบดวย 2 แบบ คอ

ขอมลรปแบบทศทาง (Vector Data) (ภาพท 2-3) และขอมลรปแบบกรด (Raster Data)

22

1) ขอมลเวกเตอร (Vector data) เปนขอมลทมทศทาง หรอมพกดทางภมศาสตร (X,Y)

แสดงต าแหนง ประกอบดวย

- ขอมลจด (Point) ใชจดแสดงต าแหนงพกดของขอมลนนๆ อาทเชน ทตงของ

หมบาน ทตงของโรงเรยน เปนตน

- ขอมลเสน (Line) ใชเปนจดเชอมตอกนเปนเสน อาจจะเปนเสนตรงหรอไมกได

แตตองมจดเรมตนและจดปลายอธบายลกษณะความยาว เชน ถนน แมน า

- ขอมลพนท หรอเสนรอบรปปด (Polygon) เปนลกษณะของเสนทมจดเชอม

ตอเนองกน โดยมจดเรมตนและจดปลายอยต าแหนงเดยวกน อธบายลกษณะ

พนท เชน เขตการปกครอง รปแบบการใชประโยชนทดน เปนตน

ภาพท 2-3 การแสดงขอมลทง 3 ประเภทรวมกน (Vector data)

(ทมา: ดดแปลงจาก สรชย รตนเสรมพงศ, 2536)

2) ขอมลประเภทราสเตอร (Raster Data) คอ ชดขอมลทเปนรปตารางสเหลยมหรอจดภาพ

(Grid Cell or Pixel) มขนาดเทากนและตอเนองกนและสามารถอางองพกดทางภมศาสตรได โดย

ขนาดของชองกรดจะขนกบความตองการของผใชงานก าหนด ความละเอยด (Resolution) ในการ

เกบขอมลขนอยกบการแบงจ านวนแถว (Row) และคอลมน (Column) เชน ภาพดาวเทยม หรอ

ขอมลระดบคาความสง (Digital Elevation Model: DEM) เปนตน ) (ภาพท 2-4)

23

ก. ลกษณะของขอมลประเภทราสเตอร (Raster)

ข. ภาพดาวเทยม (Remote Sensing) เปนขอมลประเภทราสเตอร (Raster)

ภาพท 2-4 การแสดงลกษณะขอมล Raster (ทมา: ดดแปลงจาก สรชย รตนเสรมพงศ, 2536)

2.4.3 การท างานของระบบสารสนเทศภมศาสตร

ขนตอนการท างานของระบบสารสนเทศภมศาสตรประกอบดวย 4 ขนตอน คอ การก าหนด

วตถประสงคของงาน การจดเตรยมฐานขอมล การวเคราะหผล และการแสดงผลขอมล โดยม

รายละเอยดดงน

1.) การก าหนดวตถประสงคของงาน

การก าหนดวตถประสงคของงาน เปนขนตอนแรกทส าคญในการด าเนนงานทดาน GIS

นกวเคราะห GIS ตองก าหนดวตถประสงคและกรอบการด าเนนงานทชดเจน วาตองการแกไขปญหา

อะไร ปญหาดงกลาวสามารถใช GIS เปนเครองมอชวยแกไขปญหาไดหรอไม และผลลพธทคาดวาจะ

Column

Row

24

ไดจากการวเคราะหคออะไร และทายทสดผทจะน าผลการวเคราะหไปใชงานตอคอใคร เหมาะสม

คมคาหรอไม

2.) การจดเตรยมฐานขอมล

การจดเตรยมฐานขอมล ประกอบดวย กระบวนการน าเขาขอมล การจดเกบขอมลเชงพนท

ในระบบสารสนเทศภมศาสตร ความสมพนธทางพนท และการจดเกบและการจดการฐานขอมล

- การน าเขาขอมล (Data Input) ม 2 สวน คอ การน าเขาขอมลเชงพนท (Spatial Data)

เปนการบนทกขอมลใสลงในคอมพวเตอรอยางเปนล าดบขนตอน โดยการแปลงขอมลเชงพนทใหเปน

ขอมลตวเลข (Digital Data) ซงในปจจบนมหลายวธทสามารถท าไดสะดวกและรวดเรวขน เชน การ

ใชสแกนเนอร (Scanner) เครองอานพกดดจไตซ (Digitizing Tablet) การน าเขาขอมลแผนฟลม

(File Importation) และการแปลงคาพกดโดยใช GPS ผานโปรแกรมทใชในการน าเขาขอมล เชน

Arc-View Arc-Info Arc-GIS Quantum GIS และ Google Earth เปนตน โดยการน าเขาขอมล

เชงคณลกษณะ หรอขอมลเชงพรรณนาทมความสมพนธกบขอมลเชงพนทนนๆ สามารถใชโปรแกรม

จดเกบฐานขอมลประเภทโปรแกรม Spreadsheet หรอโปรแกรม MS-office หรอการน าเขาโดยผาน

โปรแกรมดาน GIS กสามารถกระท าไดโดยตรง

- การจดเกบขอมลเชงพนท (Cartographic Representation) ซงเปนขอมล Vector ทงใน

รปแบบของ จด ลายเสน และพนทรปปด โดยชดขอมลดงกลาวทถกจดเกบจะมการอางองกบระบบ

พกดภมศาสตรเพอบอกต าแหนงบนพนผวโลก มการเรยงล าดบการน าเขาของขอมลดวยรหสทถก

ก าหนดเขามาอตโนมต หรอก าหนดโดยผใช (User ID) ทงนไมสามารถกระท าไดในสวนของการ

จดเกบขอมลในรปแบบกรดเซล (Raster) ซงจะด าเนนการจดเกบตามต าแหนงของแนวตง (Column)

และแนวนอน (Row)

- ความสมพนธเชงพนท (Spatial Topology) มกใชกบขอมลทมลกษณะเปน Vector

โดยทวไประบบจะมการจดเกบขอมล GIS จะมการก าหนด Each Graphic Object ระหวางขอมลเชง

พนท และขอมลเชงพรรณนาอยในรปแบบทมความสมพนธสอดคลองกนเรยกวา ความสมพนธเชง

พนท (Spatial Topology) ขอดของการจดเกบแบบนคอ ใชทรพยากรในการจดเกบนอย สามารถ

วเคราะหและประมวลผลไดรวดเรวขน อกทงภายหลงการสราง Topology สามารถน าขอมลดงกลาว

มาวเคราะหเชงพนทไดอยางมประสทธภาพ

25

- การจดการฐานขอมล (Database) ปจจบนนยมใชรปแบบการจดการฐานขอมลเชงสมพนธ

(Relational Database) นนคอ ระบบจดการฐานขอมลเชงสมพนธ (Relational Database

Management System: RDBMS) ซงอยในรปแบบโปรแกรมจดการฐานขอมล เชน โปรแกรม

Microsoft Access และ dBase เชอมโยงระหวางขอมลกราฟกและขอมลลกษณะสมพนธ แสดงผล

ออกมาเปนตารางอธบายขอมลเชงพนท (Attribute table) ซงสะดวกและงายตอการเรยกใช อกทง

สามารถปรบแกรายละเอยด โดยขอมลควรจดเกบแยกเปนคนละแฟม (File) และแยกจากขอมล

กราฟกหรอขอมลเชงพนท แตตองมรายการหรอรายละเอยดอยางนอย 1 field มคณลกษณะ

เหมอนกน เพอใชเปนตวเชอมตารางขอมลเขากบขอมลเชงพนท หรอเชอมโยงตารางขอมลหนงกบอก

ตารางหนง

3.) การวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมลในระบบสารสนเทศภมศาสตรมหลายรปแบบ ซงในงานวจยจะกลาวถง

วธการซอนทบขอมลเชงพนท (Overlay Technic) ซงเปนวธการหลกทน ามาใชกบการวจยในครงน

การซอนทบขอมล เปนขนตอนพนทฐานทส าคญของระบบ GIS ทนยมน ามาใช โดยม

หลกการ คอ น าชนขอมลทมอยเขามารวมกน โดยมเงอนไขวาขอมลเหลานนจะตองอยในพนท

เดยวกนแตอาจมคณลกษณะแตกตางกน หรออยในชวงเวลาทแตกตางกน ผลทไดจากการวเคราะห

จะเปนชนขอมลใหม เชน การวเคราะหความเสยงตอการเกดดนถลมในพนท A ขอมลทน ามา

วเคราะหรวมกนประกอบดวยปจจยทมผลตอการเกดดนถลมซงอยในรปแบบชนขอมล เชน ชนขอมล

ปรมาณน าฝน ชนขอมลความลาดชน ชนขอมลการใชประโยชนทดน ชนขอมลสภาพปาไม แนวกนชน

จากรอยเลอน และชนขอมลภมประเทศแสดงในภาพท 2-5

ภาพท 2-5 การวเคราะหขอมลโดยการซอนทบขอมลเชงพนท (ทมา: ดดแปลงจาก ดาราศร ดาวเรอง, 2537)

ความเสยงตอการเกดดนถลมในพนท A

ชนขอมลปรมาณน าฝน

ชนขอมลความลาดชน

ชนขอมลการใชประโยชน

ชนขอมลสภาพปาไม

แนวกนชนจากรอยเลอน

ชนขอมลภมประเทศ

26

โดยทวไปการ Overlay จะอาศยจดคควบ หรอจดพกด X และ Y สวนขอมลเชงพรรณนาหรอขอมลบรรยายจะถกสรางขนใหมหลงจากการ Overlay ทงนการซอนทบขอมลอาจใชกระบวนการทางเลขคณต ซงมกใชหลกพชคณตบลน (Boolean Algebra) ผานค าสงด าเนนการ 4 ตว คอ AND NOT OR และ XOR ตวอยางเชน ก าหนดใหมพนท A และ B เมอใชค าสง Overlay ผานตวด าเนนการแบบตางๆ กบพนท A และ B จะไดผลลพธ ดงภาพท 2-6

ภาพท 2-6 ผลจากการใชตวด าเนนการแบบบลน (ทมา: ดดแปลงจาก ดาราศร ดาวเรอง, 2537)

ซอฟตแวรสวนใหญจะมตวด าเนนการเพยง AND NOT และOR ถาหากการวเคราะห

จ าเปนตองใช XOR กสามารถใชรวมกบตวด าเนนการอนๆ ไดโดย

A XOR B = (A OR B) AND NOT (A AND B)

การก าหนดตวด าเนนการในการ Overlay จ าเปนตองด าเนนการตามเงอนไขทก าหนดขน

ของการวเคราะห เชน ในแหลงน าผวดนของพนทแหงหนงก าหนดใหเปนพนทอนรกษปาชายเลนซง

ตองอยหางจากชมชนไมนอยกวา 500 เมตร และตองมความลกของแหลงน าไมนอยกวา 1.5 เมตร

ดงนนการหาพนททเหมาะสมตองใชชนขอมล 2 ชน โดยชนขอมลแรกเปนพนทกนชนทสรางออกมา

เปนระยะ 500 เมตร ชนขอมลทสองเปนความลกของแหลงน าไมนอยกวา 1.5 เมตร การวเคราะห

ขอมลตองน าชนขอมลกนชนและชนขอมลความลกตามเงอนไขขางตนมา Overlay โดยใช AND เปน

ตวด าเนนการ เปนตน

4.) การแสดงผลขอมล

ภายหลงจากการวเคราะหขอมล ผลทไดมกจะอยในรปแบบของตวเลขหรอตวอกษร ซงยาก

ตอการเขาใจและการน าไปใช การน าเสนอขอมลในรปแผนท ทงแบบ 2 มต หรอ 3 มต สามารถ

น าเสนอผลการวเคราะหขอมลผานจอคอมพวเตอรหรอเปนเอกสารในรปแบบแผนทหรอตาราง อกทง

27

สามารถแปลงขอมลเหลานนเขาสระบบการท างานของโปรแกรมอนๆ ในรปแบบของแผนท (Map)

แผนภม (Chart) หรอตาราง (Table) ซงเปนผลดตอการท าความเขาใจผลในแบบรปธรรมมากยงขน

2.5 งานวจยทเกยวของ

จากการศกษาและอธบายสาเหต รปแบบ และปจจยการเกดดนถลม และแนวทางในการ

ปองกนไวใน Disaster Management Training Program โดย Disaster Management Institute,

Bhopal (DMI) (2014) พบวา การเกดดนถลมมสาเหตมาจากการเปลยนแปลงขององคประกอบ

ทางดานโครงสราง อทกวทยา พชพรรณทปกคลม โดยการเปลยนแปลงเกดจากการกระท าโดย

ธรรมชาตและการกระท าของมนษย จงท าใหโครงสรางความลาดชนมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว

จนท าใหเกดดนถลม โดยเกดจากปจจยตางๆ ไดแก ปรมาณน าฝน การเปลยนแปลงความลาดชน

การลดลงของพนทปาไม เปนตน (พสทธ ธรดลกและคณะ, 2532; พลศร โชคสมบรณกล, 2541;

ส านกธรณวทยาสงแวดลอมและธรณพบตภย, 2559)

เมอพจารณาโอกาสทจะเกดแผนดนถลมในระดบสงและปานกลางในลมน าปากพนงมเนอทประมาณ 202,841 ไร หรอ ประมาณ 10 % ของพนทลมน าทงนพนททมโอกาสเกดดนถลมสงจะพบบนพนทเชงเขาและพนทปาไมถกบกรกท าลายโดยเฉพาะบรเวณเขาหลวงซงอยทางดานตะวนตกของลมน า ซงบรเวณพนทเหลาน ไดแก อ าเภอรอนพบลย และอ าเภอลานสกา ซงจะสรางความเสยหายแกชวตและทรพยสนเปนจ านวนมาก (ชาญชย ธนาวฒ และอบดลเลาะห เบญนย, 2547; Tanavud et.al, 2000) รวมถงการศกษาของพภพ ปราบณรงค (2547) ศกษาพนททมโอกาสเกดภยแลง น าทวม และดนถลม และศกษาระดบความเสยงของพนท (risk area) ตอการเกดภยแลง น าทวมและดนถลม ในพนทลมน าปากพนงโดยการศกษาระดบความส าคญของแตละปจจยจากนนจดล าดบความส าคญเปนปจจยหลกและปจจยรองและก าหนดคาคะแนน (rating) และคาถวงน าหนก (weight) ใหกบปจจย (factor) ทางกายภาพทเกยวของกบการเกดภยธรรมชาตโดยการศกษาพนททมโอกาสเกดภยแลง (drought hazard) ประกอบดวย 8 ปจจยหลกคอ ปรมาณน าฝน จ านวนวนทฝนตกในรอบป ปรมาณน าใตดน ปจจยรองคอระยะหางจากแหลงน า ความหนาแนนของทางน า การระบายน าของดน ความลาดชนของภมประเทศ และการใชประโยชนทดน นอกจากน ไดมการก าหนดคาถวงน าหนก (Rating Weighting) ของแตละปจจยเสยงภยตอ

การเกดดนถลมโดยก าหนดระดบคาถวงน าหนก 1 ถง 6 ประกอบดวย ปจจยปรมาณน าฝน ปจจยชน

หนพนฐาน ปจจยความลาดชน ปจจยสภาพปาไม ปจจยแนวกนชนจากรอยเลอน ปจจยทศทาง

28

การรบน าฝนและปจจยความสงของพ นท (ตารางท 2-6) (ศนยภมภาคเทคโนโลยอวกาศและภม

สารสนเทศภาคเหนอ, 2547; ฟองสวาท สวคนธ, 2550; Rau, 1991, P210-235)

ตารางท 2-6 การใหคาถวงน าหนกและคาคะแนนในแตละปจจยทใชในการศกษา

ท ปจจย ประเภทขอมล คาถวงน าหนก

ของปจจย คาคะแนนของประเภทขอมล

1. ปรมาณน าฝนเฉลย >1,150 มม.

6 3

650-1,150 มม. 2 < 650 มม. 1

2. ชนหนพนฐาน

หนแกรนต หนไนส

5

6 หนปน ตะกอนไมแขงตว 5 หนทราย หนชน หนชนวน 4 หนตะกอน 3 หนตะกอนคารบอเนต 2 หนภเขาไฟ 1

3. ความลาดชนของพนท

>45% 4

3 15-45% 2 < 15% 1

4. สภาพปาไม ไมใชพนทปา

3 3

ปาเสอมโทรม 2 ปาสมบรณ 1

5. แนวกนชนจากรอยเลอน

>1,000 ม. 2

3 1,000-2,000 ม. 2

6. ทศทางการรบน าฝน ทศตะวนตกเฉยงใต

1 3

ทศตะวนออกเฉยงเหนอ 2 ทศอนๆ 1

7. ความสงของพนทจะระดบน าทะเล

สงกวาหรอเทากบ 500 ม. 1

1 < ระดบ 500 ม. 0

29

กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย (2553, 2556) ไดท าการศกษาการจดตงเครอขายเฝา

ระวงแจงเตอนภยลวงหนาเรองดนถลมในพนทจงหวดเชยงใหม โดยน าปจจยทมอทธพลตอการเกดดน

ถลม (Land Slide Factors) ทไดจากการวเคราะหขอมลในระบบ GIS เปนดชนดนถลม (Landslide

index) แลวท าการวเคราะหแบบ Raster Format ทมขนาดกรด 30 X 30 ใชสตรดงน

เมอ S , SRU , F , L และ W เปน Landslide Factors

R เปน rating ซงเปนคาสมพทธของแตละปจจย

W เปน Weight ซงเปนคาถวงน าหนกของปจจยอทธพลทง 5 ประการตามล าดบความส าคญ

ทมตอการเกดดนถลม

นอกจากน มการเรยกล าดบความส าคญของทง 5 ปจจยทมผลตอการเกดดนถลม โดยใชการ

วเคราะหเสถยรภาพของพนทลาด (Slope Stability analysis) ของ Zaraba and Menzl (1982)

ไดคาถวงน าหนกของปจจยทมอทธพลตอการเกดดนถลมตามล าดบดงน

ปจจยทแสดงโอกาสเกดดนถลม คาถวงน าหนก

ความลาดชน (S) 5

ชนดดน / ชนดหน (SRU) 4

สภาพปา (F) 3

การใชทดน (L) 2

ทศทางการรบน าฝน (W) 1

Dorji (2550) ไดการประเมนพบตภยและความเสยงจากดนถลมของพนทดอยสเทพ-ดอยปย

ในจงหวดเชยงใหม ภาคเหนอของประเทศไทยพบวาพนททมโอกาสเกดดนถลมต า คดเปนรอยละ

7.32 ของพนทศกษาทงหมด มความลาดชนอยในชวง 0 – 15 องศาพนทสวนใหญเปนพนทปา ชนด

หนทรองรบเปนหนตะกอนคารบอเนตและหนตะกอนเนอเมด พนททมโอกาสเกดดนถลมปานกลาง

คดเปนรอยละ 74.11 ของพนทศกษาทงหมด มความลาดชนอยในชวง 15 – 30 องศาพนทสวนใหญเปน

พนทชมชน ชนดหนทรองรบเปนหนตะกอนกงแขงตวและตะกอนไมแขงตว และพนททมโอกาสเกดดน

Landslide index = SrSw + SRUrSRUw + FrFw +LrLw+ WrWr

30

ถลมสง คดเปนรอยละ 18.58 ของพนทศกษาทงหมด มความลาดชนมากกวา 30 องศา พนทสวน

ใหญเปนพนทเกษตรกรรม ชนดหนทรองรบเปนหนแกรนต หนไนส และหนภเขาไฟซงเปนหนทม

อตราการผพงสง และจากการตรวจสอบทางภาคสนามพบจดทเกดดนถลมอยในบรเวณทมโอกาสเกด

ดนถลมสง ถงรอยละ 79.16

จนทรา รตนรตน (2556) ไดท าการศกษา การมสวนรวมของชมชนในการปองกนและแกไข

ปญหาดนโคลนถลมในพนทลมน าคลองกลายและลมน าคลองทาทน จงหวดนครศรธรรมราช ซงได

ก าหนดพนททมโอกาสเกดดนถลมและการท าแผนท เพอจดการขอมลระบบสารสนเทศภมศาสตร ใน

บรเวณลมน าคลองกลาย และลมน าคลองทาทน โดยใชโปรแกรม ArcGIS พนททมโอกาสเกดดนถลม

ในลมน าคลองกลายและคลองทาทนเปนพนททอยในเขตภเขาสงและมความลาดชนคอนขางสง โดยม

การดคาปจจยในหลายๆดานประกอบกนดวย ซงจะพบวาพนททมโอกาสเกดดนถลมสงจะเปนพนทท

มการเปลยนแปลงในการใชทดน โดยมการท าการเกษตร มการปลกยางพารา สวนผลไม หรอมการท า

กจกรรมตางๆเพอท าการเปดหนาดน เมอฝนตกหนกเปนเวลาตดตอกนยาวนานจะท าใหเกดการ

พงทลายลงมา ในพนททมโอกาสเกดดนถลมสงสวนใหญอยในพนทต าบลกรงชง ต าบลนบพต า ต าบล

ตลงชน ต าบลเปลยน ต าบลฉลอง และต าบลเทพราช สวนพนททมโอกาสเกดดนถลม ปานกลางและ

ต า จะเปนบรเวณรอบๆ ทมความลาดชนต าลงมา

ธงชย ขนาบแกว (2556) ไดท าการศกษาการมสวนรวมของชมชนในการปองกนและแกไข

ปญหาดนโคลนถลมใน พนทต าบลเทพราช อ าเภอสชล จงหวดนครศรธรรมราช ซงเปนพนทไดรบ

ผลกระทบการเกดดนถลม โดยศกษาจากปจจยตางๆทมอทธพลตอการเกดดนถลม ประกอบดวย

ปรมาณน าฝน ความลาดชนของพนท ลกษณะทางธรณวทยา และใหระดบความส าคญทางดานการใช

ประโยชนทดนเปนหลกเนองจากในพนทมการใชประโยชนทดนทมลกษณะแตกตาง ตลอดจนไดมการ

ใหชมชนมสวนรวมในการรวมก าหนดปจจยทส าคญทสงผลกระทบตอพบตภยแผนดนถลมและ

สอดคลองกบพฤตกรรมของชมชน คอปจจยเรองการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดน ชมชนให

ความเหนวาการเสรมก าลงของดนดวยการปลกพชคลมดนในพนทเกษตร เชน สวนยาง สวนปาลม

และสวนผลไม จะชวยยดหนาดนเอาไวได ท าใหสามารถปองกนและลดผลกระทบของดนถลมได โดย

พชทน าเสนอโดยชมชน ไดแก ผกเหลยงและตนไมกวาดทสามารถน าไปใชประโยชนสอดคลองกบ

ความตองการของชมชนตอไป ซงสอดคลองกบการศกษาของ จตนพา วนบว (2557) โดยใชวธ

แบบจ าลองของ Zaraba and Menzl Chang ควบคกบการประยกตใชระบบสารสนเทศภมศาสตร

31

จดท าฐานขอมลทรพยากรในพนทเสยงภยแผนดนถลม และวางแผนจดการพนทเสยงภยดนถลมใน

พนทต าบลเกาะใหญ อ าเภอกระแสสนธ ต าบลหวเขา อ าเภอสงหนคร และต าบลเขาพระ อ าเภอรตภม

จงหวดสงขลา มปจจยทใชในการศกษาหาพนทเสยงตอการ เกดดนถลม 4 ปจจย คอ การใชประโยชน

ทดน ปรมาณน าฝนเฉลย ลกษณะโครงสรางทางธรณ และ ความลาดชนของพนท นอกจากนจากการ

วเคราะหสถานการณจ าลองของการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดน พบวาการปลกพชคลมดนชวย

ลดพนทเสยงตอการเกดดนโคลนถลม

บทท 3

วธการวจย

3.1 พนทศกษา พนทท าการศกษาบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช โดยครอบคลมทงสน 7 อ าเภอ

ประกอบดวย อ าเภอเมองนครศรธรรมราช อ าเภอพปน อ าเภอลานสกา อ าเภอพรหมคร อ าเภอฉวาง อ าเภอชางกลาง และอ าเภอนบพต า คดเปนพนททงหมด 597 ตารางกโลเมตร หรอ 356,250 ไร เปนบรเวณพนทมเทอกเขาและมภมประเทศเปนภเขาสงทมความลาดชน มระดบความความสง จากน าทะเลถง 1,835 เมตร พนทมการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนจากเดมมลกษณะพนทเปนปาดบสมบรณถกบกรกเพอการประกอบอาชพเปนพนทเกษตรกรรม (ดงภาพท 3-1)

ภาพท 3-1 พนทศกษาบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช ครอบคลม 7 อ าเภอ

33

ภาพท 3-2 กรอบแนววธการด าเนนการวจย

ปจจยทสงผลตอการเกดดนถลม 1.ปรมาณน าฝน 2.การใชประโยชนทดน 3.รองรอยในอดต 4.ความลาดชนของภมประเทศ 5.ระดบความสงของพนท 6.ทางธรณวทยา 7.เสนทางน า

ฐานขอมลสารสนเทศ

วเคราะหและสรปผลพนททมความเสยง

น าเขาขอมลและปรบปรงขอมล

ตรวจสอบความถกตองของขอมลโดย

เปรยบเทยบจากฐานขอมลทมการศกษา

การเปรยบเทยบการความเสยงเกดดนถลมเทอกเขาหลวง ฝงตะวนออกและฝงตะวนตก

วเคราะหจากปจจยทเกยวของตอ การเกดดนถลม

ฐานขอมล GIS เพอวเคราะหดนถลม วเคราะหปจจยเพอหาพนทเสยงภย

แผนทเสยงภยดนถลม

แผนทเสยงภยดนถลมระดบต าบล

เผยแพรขอมลใหกบชมชนและหนวยงานทเกยวของ

34

3.2 วธการด าเนนการ จากกรอบแนววธการด าเนนการวจย (ภาพท 3-2) เพอศกษาความเสยงตอการเกดดนถลม

ในบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช โดยการประยกต ใชระบบสารสนเทศภมศาสตร Arcgis 9.2 ในการวเคราะหผลโดยมขนตอนและกระบวนการดงรายละเอยดตอไปน 1.) การเกบรวบรวมขอมล

(1.) การศกษาและรวบรวมงานวจยทเกยวของ การลงพนทรวบรวมขอมลจากหนวยงานทเกยวของเพอใชขอมลอางองในการด าเนนการวจย

(2.) รวบรวมขอมลทตยภม เพอใชในการวเคราะหดวยโปรแกรม Arcgis 9.2 ซงขอมลทน ามาใชในการด าเนนการวจย ประกอบดวยขอมลอตนยมวทยาแสดงปรมาณน าฝนเฉลยรายประยะเวลา 30 ป ขอมลขอบเขตการปกครอง ขอมลลกษณะภมประเทศ ขอมลระดบความสงของพนท ขอมลธรณวทยา ขอมลการใชประโยชนทดน ขอมลแสดงเสนทางน า ภาพถายดาวเทยมรองรอยการเกดดนถลมในอดต

ตารางท 3-1 แสดงขอมลทใชในการศกษาแผนทจากหนวยงานตางๆทเกยวของ

ขอมลทจ าเปนตอการวเคราะห มาตราสวน ทมาของขอมล 1. ขอบเขตการปกครอง 1 : 50,000 กรมการปกครอง, 2558 2. การใชประโยชนทดน 1 : 50,000 กรมพฒนาทดน, 2554 3. ลกษณะทางธรณวทยา 1 : 50,000 กรมทรพยากรธรณ, 2556 4. ลกษณะภมประเทศ 1 : 50,000 กรมแผนททหาร, 2556 5. เสนทางน า 1 : 50,000 กรมชลประทาน, 2556 6. ปรมาณน าฝน 1 : 50,000 กรมอตนยมวทยา, 2559 7. ความสงของพนท 1 : 50,000 กรมแผนททหาร, 2556 8. รองรอยการเกดในอดต 1 : 50,000 กรมทรพยากรธรณ, 2558

2.) การวเคราะหขอมล สวนท 1 การวเคราะหการประเมนผลพนทโอกาสเกดดนถลม

(1.) การรวบรวมขอมลทตยภมของปจจยทมผลการการเกดดนถลม ประกอบดวย ปรมาณน าฝน การใชประโยชนทดน เสนทางน า รองรอยการเกดในอดต ความลาดชนของพนท ลกษณะทางธรณวทยา และความสงของพนท

35

(2.) การวเคราะหขอมลปจจยทมผลตอดนถลมจากขอมลทตยภม โดยศกษาพนทเสยงภยดนถลมมการก าหนดตวแปรซงพจารณาจากปจจยปรมาณน าฝน ปจจยการใชประโยชนทดน ปจจยเสนทางน า ปจจยรองรอยการเกดในอดต ปจจยความลาดชนของพนท ปจจยธรณวทยาและปจจยความสงของพนท โดยก าหนดล าดบความส าคญของตวแปร โดยจดแบงระดบความรนแรงของการเกดพนทเสยงภยดนถลมในแตละตวแปร ( Parameter Scaling ) เพอใหไดขอมลส าหรบการวเคราะหเบองตน มหลกเกณฑในการพจารณาแตละตวแปร คอ

- ระดบท 1 : ใหคาน าหนกของปจจยทางกายภาพทง 7 ปจจย โดยมหลกเกณฑในการก าหนดตามล าดบความส าคญ คอ ปจจยทมความส าคญมากจะก าหนดใหคาน าหนกมาก และปจจยทมความส าคญรองลงมาจะใหน าหนกลดหลนลงไป

- ระดบท 2 : ใหคาน าหนกของประเภทขอมลของแตละตวแปร ทมคาลดหลน ตามล าดบความส าคญความรนแรงของการเกดพนทเสยงภยดนถลม

ขนตอนและรายละเอยดการวเคราะหพนทเสยงภยดนถลมดวยเทคนคการซอนทบ (Overlay) โดยการประยกตใชโปรแกรม ArcGis 9.2 ดงน

ก.) ท าการก าหนดคาคะแนนและคาความส าคญของปจจย (Weighting factor) และก าหนดคาคะแนนความเหมาะสมของปจจย (Rating factor) ในการก าหนดปจจยทางกายภาพ ไดมการล าดบคาคะแนนจากผเชยวชาญจากการศกษา คอ อาจารยสธระ ทองขาว ไดก าหนดคาถวงน าหนกและคาคะแนนแตละปจจย ไดดงน

ปจจยปรมาณน าฝน (คาถวงน าหนกเทากบ 7) ปรมาณน าฝนมความสมพนธโดยตรงกบการเกดดนถลม โดยพนททมปรมาณน าฝนตกหนกยอมสงผลท าใหมโอกาสเสยงตอการเกดภยดนถลมมากตามล าดบแบง สามารถแบงออกเปน 5 ระดบ ดงน

ชนท 1 ปรมาณมากกวา 2,000 มลลเมตร ชนท 2 ปรมาณ 1,500 - 2,000 มลลเมตร ชนท 3 ปรมาณ 1,200 - 1,500 มลลเมตร ชนท 4 ปรมาณ 1,000 - 1200 มลลเมตร ชนท 5 ปรมาณนอยกวา 1,000 มลลเมตร

ปจจยการใชประโยชนทดน (คาถวงน าหนกเทากบ 6) เปนปจจยทมความสมพนธกบการเกดดนถลมมคาคะแนนแตกตางกนตามสภาพพนท โดยประเภทชนท 1 เปนการใชประโยชนทดนเพอการเกษตรกรรมบรเวณราบเชงเขาทมการเปลยนแปลงพนทเดมจากปาไมผลดใบ ซงอาจสงผลใหพนทมความเสยงตอการเกดดนถลมสงเพราะขาดพชปกคลมหนาดน ประเภทชนท 2 เปนปาไมผลดใบ ทมความอดมสมบรณของปาไม แตเมอมการบกรกเพอใชประโยชนทดนดานอนๆ ยอมท าใหเกดความเสยงตอการเกดดนถลมสงตามมา และประเภทชนท 3 4 และ 5 ตามล าดบ มการใชประโยชนทดนใน

36

พนทราบลม และมระยะทางหางจากพนทราบเชงเขา จงท าใหความเสยงตอการเกดดนถลมนอยกวา ชนท 1 และชนท 2 โดยสามารถแบงออกเปน 5 ระดบ คอ

ชนท 1 ยางพารา/ ไมผลผสม/ ปาเสอมโทรม ชนท 2 ปาไมผลดใบ ชนท 3 พนทลมน า / พชผก ชนท 4 ทงหญา / นาขาว ชนท 5 หมบาน / สถานทราชการ/หาดทราย

ปจจยรองรอยในอดต (คาถวงน าหนกเทากบ 5) เปนขอมลรองรอยเกาทเคยเกดสถานการณดนถลมมากอนเพอเปรยบเทยบรองรอยในอดตและปจจบน น าเขามลโดยก าหนดระยะหางกนชนของรองรอยเกาทเคยเกดขน เรยกวา การสรางบฟเฟอรโซน (Buffer Zone) ระยะหางของบฟเฟอรโซนนอยมโอกาสเสยงกอใหเกดดนถลมมาก สามารถแบงออกเปน 5 ระดบ ดงน

ชนท 1 ระยะทาง 50 เมตร ชนท 2 ระยะทาง 100 เมตร ชนท 3 ระยะทาง 150 เมตร ชนท 4 ระยะทาง 200 เมตร ชนท 5 ระยะทาง 250 เมตร

ปจจยความลาดชนของภมประเทศ (คาถวงน าหนกเทากบ 4) เปนปจจยทมความสมพนธกบปรมาณ น าฝนและชนหน โดยคาความลาดชนเปนสดสวนของความยาวดานสองดาน ระหวางดานประกอบมมฉาก (ฐานของรปสามเหลยมมมฉากทเปนรปหนาตดของทดน) และดานตรงขามมมฉาก โดยก าหนดใหดาน ประกอบมมฉากมความยาวเทากบ 100 เมตร ซงคาความลาดชนทไดมหนวยวดเปน “คาเปอรเซนต” เปอรเซนต Slope = (ดานตรงขามมม / ดานประชดมมฉาก)*100 เมอคาเปอรเซนตของ slope สงยอมสงผลใหโอกาสเกดดนถลมสง สามารถแบงออกเปน 5 ระดบ ดงน

ชนท 1 ลาดชนมากกวา 125 เปอรเซนต ชนท 2 ลาดชนตงแต 100-125 เปอรเซนต ชนท 3 ลาดชนตงแต 75-100 เปอรเซนต ชนท 4 ลาดชนตงแต 50-75 เปอรเซนต ชนท 5 ลาดชนต ากวา 50 เปอรเซนต

ปจจยระดบความสงของพนท (คาถวงน าหนกเทากบ 3) ในพนททมความสงจากระดบน าทะเล มากจะมโอกาสทจะเกดดนถลมสงขน เนองเสถยรภาพของหนาดนจะมอตราการไหลทเรวกวาเมอเปรยบเทยบบรเวณพนทราบทมโอกาสไดรบความเสยหายจากการเกดดนถลมทนอยกวา จงจดล าดบความสงของพนทได สามารถแบงออกเปน 5 ระดบ ดงน

37

ชนท 1 ความสงมากกวา 800 เมตร ชนท 2 ความสงตงแต 600 – 800 เมตร ชนท 3 ความสงตงแต 400 – 600 เมตร ชนท 4 ความสงตงแต 200 – 400 เมตร ชนท 5 ความสงนอยกวา 200 เมตร

ปจจยทางธรณวทยา (คาถวงน าหนกเทากบ 2) เปนขอมลของชนดหน ซงหนแตละชนดจะมความแตกตางของความแขงแรงของหน โดยแบงตามระดบความผกรอนและความทนทานตอปรากฏการณกระทบกระเทอนตางกนของชนหน โดยหนแกรนตเปนชนดหนทมความผพงและเสถยรภาพของการอมน าต า (โดยการจ าแนกจากกรมทรพยากรธรณ) สามารถแบงออกเปน 4 ระดบ ดงน

ชนท 1 หนแกรนต ชนท 2 หนปน/หนควอรตไซต-ไมกาชสต/หนไนส ชนท 3 หนตะกอนตะพกลมน า ชนท 4 หนตะกอนชายหาด/ตะกอนน าพา

ปจจยเสนทางน า (คาถวงน าหนกเทากบ 1) พนททหางจากเสนทางน านอยเปนพนททมโอกาสเกดดนถลมสงกวาพนททมระยะหางไกลกวา เปนขอมลระยะหางของแนวกนชนของเสนทางน าทเรยกวา การสรางบฟเฟอรโซนกบเสนทางน าหลก สามารถแบงออกเปน 5 ระดบ ดงน

ชนท 1 ระยะทาง 100 เมตร ชนท 2 ระยะทาง 200 เมตร ชนท 3 ระยะทาง 300 เมตร ชนท 4 ระยะทาง 400 เมตร ชนท 5 ระยะทาง 500 เมตร

ท าการก าหนดคาคะแนนของชนขอมลส าหรบพนททมโอกาสเกดดนถลม จะก าหนดคาคะแนนของชนขอมลหลงจากการก าหนดคาถวงน าหนกของปจจยทางกายภาพส าหรบพนททมโอกาสเกดดนถลม ตามล าดบความส าคญเรยบรอยแลว เพอน าไปสการประมวลผลและการวเคราะหขอมล (ตารางท 3-2)

38

ตารางท 3-2 แสดงปจจยทางกายภาพ คาถวงน าหนกและคาคะแนนทใชในการศกษาพนททมโอกาสเกดดนถลม

ปจจยทางกายภาพ

คาถวงน าหนกของ

ปจจย

คาคะแนนของ

ชนขอมล

คาถวงน าหนกของปจจย X คาคะแนนของชน

ขอมล

คาคะแนนรวม

1. ปรมาณน าฝน ชนท 1 ปรมาณมากกวา 2,000 มลลเมตร ชนท 2 ปรมาณ 1,500 - 2,000 มลลเมตร ชนท 3 ปรมาณ 1,200 - 1,500 มลลเมตร ชนท 4 ปรมาณ 1,000 - 1200 มลลเมตร ชนท 5 ปรมาณนอยกวา 1,000 มลลเมตร

7 5 4 3 2 1

35 28 21 14 7

105

2. ปจจยการใชประโยชนทดน ชนท 1 ยางพารา / ไมผลผสม / ปาเสอมโทรม ชนท 2 ปาไมผลดใบ ชนท 3 พนทลมน า / พชผก ชนท 4 ทงหญา / นาขาว ชนท 5 หมบาน / สถานทราชการ/หาดทราย

6 5 4 3 2 1

30 24 18 12 6

90

3. ปจจยรองรอยในอดต ชนท 1 ระยะทาง 50 เมตร ชนท 2 ระยะทาง 100 เมตร ชนท 3 ระยะทาง 150 เมตร ชนท 4 ระยะทาง 200 เมตร ชนท 5 ระยะทาง 250 เมตร

5 5 4 3 2 1

25 20 15 10 5

75

4. ปจจยความลาดชนของภมประเทศ ชนท 1 ลาดชนมากกวา 125 เปอรเซนต ชนท 2 ลาดชนตงแต 100-125 เปอรเซนต ชนท 3 ลาดชนตงแต 75-100 เปอรเซนต ชนท 4 ลาดชนตงแต 50-75 เปอรเซนต ชนท 5 ลาดชนต ากวา 50 เปอรเซนต

4 5 4 3 2 1

20 16 12 8 4

60

5. ปจจยระดบความสงของพนท ชนท 1 ความสงมากกวา 800 เมตร ชนท 2 ความสงตงแต 600 – 800 เมตร ชนท 3 ความสงตงแต 400 – 600 เมตร

3 5 4 3

15 12 9

45

39

ปจจยทางกายภาพ

คาถวงน าหนกของ

ปจจย

คาคะแนนของ

ชนขอมล

คาถวงน าหนกของปจจย X คาคะแนนของชน

ขอมล

คาคะแนนรวม

ชนท 4 ความสงตงแต 200 – 400 เมตร ชนท 5 ความสงนอยกวา 200 เมตร

2 1

6 3

6. ปจจยทางธรณวทยา ชนท 1 หนแกรนต ชนท 2 หนปน/หนควอรตไซต-ไมกาชสต/หนไนส ชนท 3 หนตะกอนตะพกลมน า ชนท 4 หนตะกอนชายหาด/ตะกอนน าพา

2 4 3 2 1

8 6 4 2

20

7. ปจจยเสนทางน า ชนท 1 ระยะทาง 100 เมตร ชนท 2 ระยะทาง 200 เมตร ชนท 3 ระยะทาง 300 เมตร ชนท 4 ระยะทาง 400 เมตร ชนท 5 ระยะทาง 500 เมตร

1 5 4 3 2 1

5 4 3 2 1

15

ข.) ท าการซอนทบขอมลทไดก าหนดใหคาความส าคญและคาคะแนนความเหมาะสม ไดแก ขอมลปรมาณน าฝน ขอมลการใชประโยชนทดน ขอมลการรองรอย การเกดขอมลธรณวทยา ขอมลความลาดชน ขอมลระดบความสง และขอมลชมชน (ภาพท 3-3)

ค.) ท าการค านวณคาคะแนนรวมแบบถวงน าหนก (Weight linear total) หลกการวเคราะหแสดงดงสมการ (Chang, 2002)

เมอ S = ระดบโอกาสทจะเกดดนถลม W1…….n = คาคะแนนความส าคญของปจจยท 1 ถง n R1………n = คาคะแนนความเหมาะสมของปจจยท 1 ถง n จากการค านวณโดยสมการ (Chang, 2002) จะไดคาคะแนนออกมา คาคะแนนทได

ถกน ามาจดกลม โดยใชคาเฉลย (Mean) ของขอมลเปนหลก แลวน าคาการกระจายของขอมล (Standard deviation, SD ) มาก าหนดคาพสย ( Range ) ของโอกาสทจะเกดดน

โดยใชสตร S = W1R1+W2R2+…WnRn

40

ถลม ซงแบงออกได 3 ระดบ คอ พนททมโอกาสเกดดนถลมสง พนททมโอกาสเกดดนถลมปานกลาง และพนททมโอกาสเกดดนถลมต า

ในการจดท าฐานขอมลในระบบสารสนเทศภมศาสตร โดยมการรวบรวมและน าเขาขอมลเชงพนท (Spatial data) และขอมลคณลกษณะ ( Attribute data ) เชน ขอบเขตการปกครอง ขอบเขตของพนท ปรมาณน าฝน การใชประโยชนทดน เปนตน โดยการใชโปรแกรม ArcGIS 9.2 ส าหรบจดเกบขอมลเชงพนทและขอมลเชงบรรยาย

ภาพท 3-3 การวเคราะหพนทโอกาสเกดดนถลม โดยระบบสารสนเทศสนเทศภมศาสตร

- การก าหนดคาคะแนนความส าคญของปจจย (Weighting factor) - ก าหนดคาคะแนนความเหมาะสมของปจจย (Rating factor)

จดกลมคะแนนแบงพนทเปน 3 ระดบ

- พนทมโอกาสเกดดนถลมสง

- พนททมโอกาสเกดดนถลมปานกลาง

- พนททมโอกาสเกดดนถลมต า

ปรมาณน าฝน

การใชประโยชนทดน

รองรอยในอดต

ความลาดชน

ความสงของพนท

ธรณวทยา

เสนทางน า

ค านวณคาคะแนนรวมแบบถวงน าหนก

(Weight linear total)

โดยใชสตร S = W1R1+W2R2+…WnRn

41

สวนท 2 การวเคราะหรองรอยการเกดดนถลมในอดตดวยภาพถายดาวเทยม (Remote Sensing) การศกษาความเสยงดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช มการประยกตใชภาพถายดาวเทยม เปนเครองมอในการศกษารองรอยการเกดในอดต เพอเปรยบเทยบสถานการณการเกดดนถลมในอดตทผานมากบการเกดรองรอยในปจจบน จากปจจยทางกายภาพ การเปลยนแปลงสภาพพนทการใชประโยชน และการเพมจ านวนของประชากรในพนท โดยภาพถายดาวเทยมรองรอยการเกดในอดตใชฐานขอมลทเคยศกษามากอนจาก กรมทรพยากรธรณ, 2558 ท าการแปลภาพถายดาวเทยมแลวน าเขาขอมลรองรอยการเกดดนถลมดวยโปรแกรม Arcgis 9.2 โดยการซอนทบรองรอยเดมกบขอบเขตพนท โดยมขนตอนดงน

(1.) ฐานขอมลภาพถายดาวเทยมรองรอยการเกดดนถลมในอดต ในพนท 7 อ าเภอ ไดแก อ าเภอเมอง อ าเภอพรหมคร อ าเภอนบพต า อ าเภอลานสกา อ าเภอชางกลาง อ าเภอฉวางและอ าเภอพปน (อางองจากกรมทรพยากรธรณ, 2558)

(2.) แปลภาพถายดวยสายตา (Visual interpretation) ดวยการสรางตารางกรด เพอศกษาสภาพพนทรองรองการเกดในอดต (ภาพท 3-4)

ภาพท 3-4 ตวอยางภาพถายดาวเทยมรองรอยการเกดในอดต บรเวณอ าเภอนบพต า

(ทมา : กรมทรพยากรธรณ, 2558)

42

(3.) น าเขาภาพดวยดาวเทยม (Input Data) ดวยโปรแกรมระบบสารสนเทศภมศาสตร Arcgis 9.2 และน าภาพถายดาวเทยมมาซอนทบกบขอบเขตพนททศกษา (ภาพท 3-5)

ภาพท 3-5 การน าเขาภาพถายดาวเทยมดวยโปรแกรมระบบสารสนเทศภมศาสตรเพอศกษา รองรอยการเกดในอดต

(4.) เมอท าการซอนทบภาพถายดาวเทยมกบพนทขอบเขตการศกษาแลว จงก าหนดการศกษา

รองรอยการเกดดนถลมในอดตเปรยบเทยบกบปจจบนดวยวธการดจไทซขอมล (Digitize) และก าหนดจดอางอง (control point) จ านวน 4 จดบนแผนท จากนนลากจดเรมตนจนถงสนสดของรองรอยการเกดในอดตทง 4 จด และชต าแหนง (Cursor) ลากไปตามเสนของรายละเอยดบนแผนท

(5.) ก าหนดขอบเขตระยะทางรองรอยการเกดในอดต (Buffer Zone) จากจดเดมในระยะทางทแตกตางกน ไดแก ระยะทาง 100 เมตร, 200 เมตร, 300 เมตร, 400 เมตร และ 500 เมตร

(6.) แปลงขอมลจาก Polygon เปน Grid เพอก าหนดคาน าหนกของปจจย (Weighting Scale) และคาคะแนน (Rating Scale) ซงก าหนดโดยผเชยวชาญ : อาจารยสธระ ทองขาว

(7.) ไดขอมลแผนทปจจยรองการเกดดนถลมในอดต ทง 7 อ าเภอ

43

สวนท 3 การวเคราะหความเสยงตอการเกดดนถลมดวยระบบสารสนเทศภมศาสตร การศกษาความเสยงตอการเกดดนถลม สามารถพจารณาจากความหนาแนนของประชากร การใชประโยชนทดนของพนท 1.) ระดบความเสยงการเกดดนถลมตอความหนาแนนของประชากร

(1.) การศกษาความเสยงทมโอกาสดนถลมในพนทเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช ซงการศกษาครงนจะรวบรวมขอมลจ านวนประชากรโดยแยกเปนรายต าบล ตามขอบเขตขององคกรปกครองสวนทองถน คอ จ านวนประชากรในเขตรบผดชอบขององคการบรหารสวนต าบล และจ านวนประชากรในเขตการปกครองของเทศบาล น ามาวเคราะหโดยคดเปนความหนาแนนของประชากรตอพนท เปนปจจยทสามารถคาดการณและประเมนไดวาหากมการเกดพบตภยดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวง อาจสงผลตอกระทบตอประชากรจ านวนมากเทาใด

(2.) การจดระดบความเสยงของพนทเพอเปรยบเทยบความแตกตางของความเสยงในพนทตางๆสามารถด าเนนการวเคราะหไดดงน

ระดบความเสยงตอการเกดดนถลม = โอกาสเกดดนถลม Xความหนาแนนของประชากร ตอประชากร

เมอพนทเกดเหตการณดนถลมจะสงผลตอการด ารงชวตของประชากร คอ ความสญเสยตอชวตและความสญเสยตอทรพยสนของประชากรทอาศยในพนทนน จากขอมลพนททมโอกาสเกดภยถลม ในบรเวณเทอกเขาหลวง ดวยวธการซอนทบปจจยทางกายภาพตางๆ สามารถจ าแนกพนทออกไดเปน 3 ระดบ คอ

คาคะแนน 3 หมายถง พนททมโอกาสดนถลมสง คาคะแนน 2 หมายถง พนทมโอกาสดนถลม ปานกลาง คาคะแนน 1 หมายถง พนททมโอกาสดนถลม ต า

โดยน าขอมลมาวเคราะหรวมกบพนททมโอกาสเกดดนถลมเพอหาความเสยง คอ ขอมลความหนาแนนของประชากร ท าการเปรยบเทยบขอมลระหวางความหนาแนนของประชากรจากรายต าบลทครอบคลมบรเวณเทอกเขาหลวง ซงจ าแนกความหนาแนนเปน 3 ระดบ คอ หนาแนนสง ปานกลาง ต า ดงน

คาคะแนน 3 คอ พนททมประชากรหนาแนนมากกวา 500 คนตอตารางกโลเมตร คาคะแนน 2 คอ พนททมประชากรหนาแนนตงแต 100 - 500 คนตอตารางกโลเมตร คาคะแนน 1 คอ พนททมประชากรหนาแนนนอยกวา 100 คนตอตารางกโลเมตร

44

(3.) เมอไดขอมลความหนาแนนของประชากรทจ าแนกเปนคาคะแนนทง 3 ระดบ จงน าแผนทความหนาแนนของประชากรทได น ามาซอนทบกบแผนทโอกาสเกดดนถลม เมอพนทและคาคะแนนใหมทไดจากการซอนทบตามสมการทก าหนดไวในขางตนของทงสองชนขอมลจะสามารถคาดการณจากสถานการณความเสยงจากพบตภยของพนทนนทมตอประชากรอยในระดบไหน (ตารางท 3-3)

ตารางท 3-3 ระดบความเสยงของโอกาสการเกดดนถลม ตอความหนาแนนของประชากร ความหนาแนนของประชากร โอกาสเกดดนถลม

สง คาคะแนน = 3

ปานกลาง คาคะแนน = 2

ต า คาคะแนน = 1

สง คาคะแนน = 3 9 6 3 ปานกลาง คาคะแนน = 2 6 4 2 ต า คาคะแนน = 1 3 2 1

น าคาคะแนนทไดมาจดระดบความเสยงของพนท ระดบความเสยงของการเกดดนถลม ตอประชากรระดบคะแนน ไดดงน

สง 7 – 9 ปานกลาง 4 - 6 ต า 1 – 3

2.) ระดบความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดน การใชประโยชนทดนบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช มความแตกตางกนตาม

ลกษณะกายภาพและลกษณะทางภมประเทศ จงมการจดล าดบความส าคญทางเศรษฐกจของกจกรรมการใชประโยชนทดนแตละประเภท (อางองจากส านกงานเศรษฐกจและการเกษตร,2557) ท าการวเคราะหความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดน ดงน

ระดบความเสยงตอการเกดถลม = โอกาสทเกดดนถลม X การใชประโยชนทดน

ตอการใชประโยชนทดน

พนททเมอเกดภยดนถลม นอกจากสงผลตอสภาวะการด ารงชวต ความสญเสยชวตแลวยงสงผลกระทบตอทรพยสนของประชากรทอาศยในพนท อาทเชน พนททอยอาศยหรอแหลงท ากนของประชากรอกดวย จากขอมลพนททมโอกาสเกดภยดนถลม ในพนท เทอกเขาหลวง จงหวด

45

นครศรธรรมราช จากการซอนทบปจจยทางกายภาพตางๆ สามารถจ าแนกพนทออกไดเปน 3 ระดบ คอ

- คาคะแนน 3 หมายถง พนทนนอยในเขตทมโอกาสจะเกดภยดนถลม สง - คาคะแนน 2 หมายถง พนทนนอยในเขตทมโอกาสจะเกดภยดนถลม ปานกลาง - คาคะแนน 1 หมายถง พนทนนอยในเขตทมโอกาสจะเกดภยดนถลม ต า

การจดล าดบคาคะแนนของความเสยงตอการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดน มดงน

- คาคะแนน 3 ยางพารา ไมผลผสม ปาลม - คาคะแนน 2 นาขาว นาราง - คาคะแนน 1 พนทลม ปาเสอมโทรม

จากการจดล าดบคาคะแนนของความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดน โดยจ าแนกเปนคาคะแนน 3 ระดบ แลวจดท าแผนทล าดบคาคะแนนของตอการใชประโยชนทดนบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช น ามาซอนทบกบแผนทโอกาสเกดดนถลม จากการซอนทบของแผนททงสองตามสมการทก าหนดไวในขางตน จะท าใหไดแผนทความเสยงการเกดดนถลมตอการการใชประโยชนทดน ได 3 ระดบ คอ สง ปานกลางและต า (ดงตารางท 3-4)

ตารางท 3-4 คะแนนระดบความเสยงของการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดน โอกาสเกดดนถลม การใชประโยชนทดน

สง คาคะแนน = 3

ปานกลาง คาคะแนน = 2

ต า คาคะแนน = 1

ยางพารา ไมผลผสม ปาลม คาคะแนน = 3 9 6 3 นาขาว นาราง คาคะแนน = 2 6 4 2 พนทลม ปาเสอมโทรม คาคะแนน = 1 3 2 1

โดยน าคาคะแนนทไดมาจดระดบความเสยงตอการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดน ไดดงน

ระดบความเสยงของการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดน ระดบคะแนน สง 7 – 9 ปานกลาง 4 - 6 ต า 1 – 3

46

3.) ระดบความเสยงการเกดดนถลม เมอน าแผนทความหนาแนนของประชากรกบแผนทการใชประโยชนทดนของพนทมาซอนทบ

ขอมล เพอวเคราะหระดบความเสยงตอการเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช โดยจะไดความเสยหายทเกดขนตอชวตและทรพยสนจะมมากนอยตามล าดบ

จากการซอนทบขอมลความเสยงตอการเกดดนถลม สามารถบอกถงระดบความเสยงทเกดขนตอความสญเสยตอชวตและตอทรพยสนของประชากรในพนท และความสญเสยดานเศรษฐกจในการใชประโยชนทดนในพนท ผลการวเคราะหระดบความเสยงดนถลมทเกดขนโดยน าแผนทมาซอนทบดงสมการตอไปน ระดบความเสยงตอการเกดถลม = ความเสยงดนถลมตอประชากร X ความเสยงดนถลมตอการ

ใชประโยชนทดน

การจดล าดบคาคะแนนของความเสยงการเกดดนถลมตอประชากรและความเสยงการเกดดน

ถลมตอการใชประโยชนทดน โดยจ าแนกเปนคาคะแนน 3 ระดบ จากการซอนทบของแผนททงสองตามสมการทก าหนดไวในขางตน จะท าใหไดแผนทความเสยงการเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช ได 3 ระดบ คอ สง ปานกลางและต า (ดงตารางท 3-5)

ตารางท 3-5 คะแนนระดบความเสยงของการเกดดนถลม ความเสยงตอประชากร ความเสยงตอการใชประโยชนทดน

สง คาคะแนน = 3

ปานกลาง คาคะแนน = 2

ต า คาคะแนน = 1

สง คาคะแนน = 3 9 6 3 ปานกลาง คาคะแนน = 2 6 4 2 ต า คาคะแนน = 1 3 2 1

โดยน าคาคะแนนทไดมาจดระดบความเสยงตอการเกดดนถลม ดงน

ระดบความเสยงของการเกดดนถลม ระดบคะแนน สง 7 – 9 ปานกลาง 4 - 6 ต า 1 – 3

47

4.) แผนทเสยงภยการเกดดนถลม (1.) แผนท เสยงภยการเกดดนถลม ในพนท 7 อ า เภอ บร เวณเทอกเขาหลวง จงหวด

นครศรธรรมราช (2.) เปรยบเทยบความเสยงการเกดดนถลมระหวางเทอกเขาหลวงฝงตะวนออกในพนทอ าเภอ

นบพต าและเทอกเขาหลวงฝงตะวนตกในพนทอ าเภอพปน (จากภาพท 3-2) โดยศกษาความแตกตางของปรมาณน าฝน อทธพลของลมมรสม และปจจยทางกายภาพของทงสองพนททไดรบผลกระทบตอเหตการณดนถลมทเคยเกดขนในอดต จากการบนทกล าดบเหตการณดนถลม (ส านกธรณวทยา กรมทรพยากรธรณ, 2555) ทงนจากเหตการณดนถลมทเกดขนในอดตจงน ามาสการเปรยบเทยบตอการเกดดนถลมในปจจบนวามความเสยงตอการเกดดนถลมในระดบใด

(3.) การเผยแพรขอมลพนทเสยงภยโอกาสเกดดนถลมสชมชนและหนวยงานทเกยวของ

3.3 วสดและอปกรณ 1. โปรแกรม ArcGis 9.2 2. แผนทภมประเทศ มาตราสวน 1:50,000 โดยกรมแผนททหาร, 2556 3. แผนทความลาดชน โดยการค านวณจากเสนชนระดบความสงของแผนทภมประเทศ มาตราสวน 1:50,000 ของกรมแผนททหาร, 2556 4. แผนทธรณวทยา ขนาดมาตราสวน 1:50,000 โดยกรมทรพยากรธรณ, 2556 5. แผนทการใชประโยชนทดน ขนาดมาตราสวน 1:50,000 โดยกรมพฒนาทดน, 2554 6. แผนทแสดงขอบเขตต าบล มาตราสวน 1:50,000 โดยกรมการปกครอง, 2558 7. แผนทระดบชนความสงของภมประเทศ มาตราสวน 1:50,000 โดยกรมแผนททหาร, 2556 8. ขอมลปรมาณน าฝน โดยกรมอตนยมวทยา, 2559 9. ภาพถายดาวเทยมรองรอยการเกดดนถลมในอดต โดยกรมทรพยากรธรณ, 2558

บทท 4

ผลการศกษาและอภปราย

4.1 ผลการวเคราะหปจจยของการเกดดนถลม ผลการศกษาการประยกตใชระบบสารสนเทศภมศาสตรเพอประเมนพนทความเสยงทมโอกาสเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช โดยครอบคลมพนททงหมด 3,132.41 ตารางกโลเมตร หรอ 1,957,756.25 ไร โดยมอาณาเขตตงแตตอนเหนอถงตอนใตสดของจงหวดนครศรธรรมราช ครอบคลมทงสน 7 อ าเภอ คอ อ าเภอเมองนครศรธรรมราช อ าเภอพปน อ าเภอลานสกา อ าเภอฉวาง อ าเภอพรหมคร อ าเภอชางกลาง และอ าเภอนบพต า เทอกเขาหลวงมความสงประมาณ 1,835 เมตรเหนอระดบน าทะเล (ภาพท 4-1)

ภาพท 4-1 สภาพภมประเทศบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช (ทมา : โครงการจดท าแผนบรหารจดการและพฒนาทรพยากรน าแบบบรณาการ จงหวดนครศรธรรมราช, 2556)

49

การศกษาปจจยทสงผลใหเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช ม 7 ปจจย ประกอบดวย (1.) ปจจยดานปรมาณน าฝน (2.) ปจจยดานการใชประโยชนทดน (3.) ปจจยดานรองรอยการเกดในอดต (4.) ปจจยดานความลาดชนของภมประเทศ (5.) ปจจยดานความสงของภมประเทศ (6.) ปจจยดานธรณวทยา และ (7.) ปจจยดานเสนทางน า โดยก าหนดปจจยทเกยวของทงหมดเปนปจจยหลกและปจจยรอง เพอก าหนดคาถวงน าหนกและคาคะแนนของแตละปจจย ซงคาปจจยทมความเกยวของมากทสดจะมคาคะแนนและคาถวงน าหนกมาก สวนคาปจจยทมความเกยวของนอยคาคะแนนและคาน าหนกของปจจยจะลดหลนไปตามล าดบความส าคญ (คาถวงน าหนกและคาคะแนนก าหนดโดยผเชยวชาญ; อาจารยสธระ ทองขาว) สามารถสรปไดดงน

(1.) ปจจยดานปรมาณน าฝน ปรมาณน าฝนเปนปจจยทมผลโดยตรงตอการเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช ซงมคาถวงน าหนกมากทสด เทากบ 7 เนองจากพนททมปรมาณน าฝนตกหนกยอมจะมโอกาสเสยงตอการเกดภยดนถลมมากตามล าดบ จากการวเคราะหขอมลดวยโปรแกรม ArcGis 9.2 พบวาปรมาณน าฝนเฉลยรายวนในคาบ 30 ป จากพ.ศ.2528 ถง พ.ศ.2558 (ขอมลจากกรมอตนยมวทยา, 2558) โดยใชการแบงแจกแจงพสยจ านวน 5 ชน (ตารางท 4-1) มคาปกตของปรมาณน าฝนเฉลยรายเดอนสงสด อยในชวงชนท 1 ปรมาณมากกวา 2,000 มลลเมตร มพนทประมาณ 1,687.05 ตารางกโลเมตร หรอคดเปนรอยละ 55.91 ของพนททงหมด (ภาพท 4-2) ตารางท 4-1 ปรมาณน าฝนเฉลยรายปในคาบ 30 ป บรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

ปรมาณน าฝน พ นท (ตร.กม.) รอยละ

ชนท 1 ปรมาณมากกวา 2,000 มลลเมตร 1,681.05 55.91

ชนท 2 ปรมาณ 1,500 - 2,000 มลลเมตร 1,325.53 44.09

ชนท 3 ปรมาณ 1,200 - 1,500 มลลเมตร 0.00 0.00

ชนท 4 ปรมาณ 1,000 - 1200 มลลเมตร 0.00 0.00

ชนท 5 ปรมาณนอยกวา 1,000 มลลเมตร 0.00 0.00

รวม 3,006.59 100.00

50

ภาพท

4-2

แผน

ทแสด

งปรม

าณน า

ฝนบร

เวณเท

อกเข

าหลว

ง จงห

วดนค

รศรธ

รรมร

าช

(

ทมา :

จาก

การว

เครา

ะหดว

ยโปร

แกรม

Arcg

is 9.2

)

51

การแบงฝงของเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช ในการศกษานไดอธบายการแบงในการแบงพนท 2 ฝง โดยศกษาจากปรมาณน าฝนเฉลยรายเดอนและปรมาณน าฝนเฉลยรายวนในพนทเทอกเขาหลวงทไดรบอทธพลของลมมรสมทแตกตางกนตามสภาพภมประเทศ ทท าการเปรยบเทยบปรมาณน าฝนเทอกเขาหลวงฝงตะวนออกและฝงตะวนตก (ดงภาพท 4-1 และ ตารางท 4-2) สามารถสรปไดดงน - บรเวณเทอกเขาหลวงฝงตะวนออก ในพนท 4 อ าเภอ คอ อ าเภอเมอง อ าเภอนบพต า อ าเภอพรหมครและอ าเภอลานสกา ซงปรมาณน าฝนเฉลย 30 ป ตงแต พ.ศ.2528 ถง พ.ศ.2558 ในชวงเดอนมกราคมถงเดอนธนวาคม มคาเฉลยทแตกตางกนตามสภาพภมประเทศ สภาพภมอากาศและปจจยจากอทธพลของลมมรสม โดยพบวาในพนท 4 อ าเภอของเทอกเขาหลวงฝงตะวนออกจะมความแตกตางของอทธพลลมมรสม อ าเภอนบพต ามปรมาณน าฝนเฉลยรายปสงสดเมอเปรยบกบอ าเภอเมองและอ าเภอพรหมคร โดยอ าเภอนบพต ามปรมาณน าฝนรายเดอนตงแตเดอนมกราคมถงธนวาคม มคาเฉลย 2,624.84 มลลเมตร/ป พนทมความแตกตางของฤดฝน 2 ชวง เนองจากรบอทธพลของลมมรสมทแตกตางกน พบวา ชวงเดอนพฤษภาคมถงเดอนตลาคม ไดรบอทธพลจากลมมรสมตะวนตกเฉยงใต มปรมาณน าฝนเฉลย 161.86 มลลเมตร/เดอน และในชวงเดอนพฤศจกายนถงมกราคม ไดรบอทธพลจากลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอ ซงชวงนจะมปรมาณฝนตกชกหนาแนน มากกวาชวงเดอนพฤษภาคมถงตลาคม เนองจากอยในทศทางรบลมของพนทเทอกเขาหลวง มปรมาณน าฝนเฉลย 401.28 มลลเมตร/เดอน จากขอมลพบวาอ าเภอนบพต ามปรมาณน าฝนเฉลยแตละเดอนมากกวาพนทอ าเภอเมอง และอ าเภอพรหมคร - บรเวณเทอกเขาหลวงฝงตะวนตก ในพนท 4 อ าเภอ คอ อ าเภอชางกลาง อ าเภอลานสกา อ าเภอฉวาง และอ าเภอพปน มปรมาณน าฝนเฉลย 30 ป ในชวงเดอนมกราคมถงเดอนธนวาคม ซงบรเวณเทอกเขาหลวงฝงตะวนตกจะมพนทภเขาสงเปนแนวทอดยาวมากกวาฝงตะวนออก จงท าใหปรมาณฝนตกชกหนาแนนนอยกวาโดย อ าเภอพปน มปรมาณฝนเฉลยตงแตเดอนมกราคมถงเดอนธนวาคม มคาเฉลย 2,057.41 มลลเมตร/ป ชวงเดอนพฤษภาคมถงเดอนตลาคม มปรมาณน าฝนเฉลย 228.47 มลลเมตร/เดอน และชวงเดอนพฤศจกายนถงเดอนมกราคมมปรมาณน าฝนเฉลย 154.75 มลลเมตร/เดอน รองลงมาพนท คอ อ าเภอพปนมปรมาณฝนเฉลยตงแตเดอนมกราคมถงเดอนธนวาคม มคาเฉลย 1,905.58 มลลเมตร/ป ชวงเดอนพฤษภาคมถงเดอนตลาคม มปรมาณน าฝนเฉลย 216.11 มลลเมตร/เดอน และชวงเดอนพฤศจกายนถงเดอนมกราคมมปรมาณน าฝนเฉลย 154.13 มลลเมตร/เดอน

38

ตารางท 4-2 ปรมาณน าฝนเฉลยรายเดอน/จ านวนฝนเฉลยรายวน ในคาบ 30 ป บรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

ท อาเภอ ชวงเวลา Year ปรมาณฝนเฉลยรายเดอน (มลลเมตร) รายป

(มม.) ฝนตก (วน) ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

เทอกเขาหลวงฝงตะวนออก

1 เมอง 2528-2558 30 162.1 52.2 115.8 110.1 157.8 107.1 112.4 112.5 144.4 308.7 575.6 415.6 2,358.7 147.7

2 นบพต า 2528-2558 30 207.48 96.36 226.50 127.01 165.03 79.35 110.63 139.35 162.86 313.92 583.07 413.29 2,624.84 161.82

3 พรหมคร 2528-2558 30 42.32 59.48 88.98 72.68 30.82 46.03 24.10 39.38 62.93 133.43 449.85 355.65 1,405.67 58.50

4 ลานสกา 2528-2558 30 242.6 77.2 168.7 126.8 156.6 94.1 95.7 107.1 136.9 304.9 587.2 425.4 2,504.80 155.7

เทอกเขาหลวงฝงตะวนตก

5 ชางกลาง 2528-2558 30 27.79 15.92 83.03 56.29 146.58 154.71 139.77 159.57 174.46 193.97 218.69 139.43 1,509.46 106.83

6 ฉวาง 2528-2558 30 42.21 31.79 78.21 100.76 213.62 196.80 202.12 219.49 248.54 231.95 215.27 127.08 1,905.58 140.08

7 พปน 2528-2558 30 49.88 28.43 96.80 97.14 184.45 200.29 195.49 265.09 254.79 270.69 265.09 149.28 2,057.41 114.19

(ทมา : กรมอตนยมวทยา, 2558)

52

53

(2.) ปจจยดานการใชประโยชนทดน การใชประโยชนทดนเปนปจจยทมผลตอความความสมพนธการเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช ซงมคาถวงน าหนกเทากบ 6 เนองจากการใชประโยชนทดนมการเปลยนแปลงไปตามสภาพพนทและการใชประโยชนทดนของประชากรในพนททมลกษณะแตกตางกน จากการวเคราะหขอมลดวยโปรแกรม ArcGis 9.2 พบวาการใชประโยชนทดนบรเวณเทอกเขาหลวง ครอบคลมใน 7 อ าเภอ (ขอมลจากกรมพฒนาทดน, 2554) มพนทปาดบสมบรณถกเปลยนแปลงเปนพนทเพอเกษตรกรรมอาจท าใหพนทมโอกาสเกดดนถลมสงขน เพราะพนทขาดพชปกคลมและไมมการยดเหนยวหนาดน โดยใชการแบงแจกแจงพสยจ านวน 5 ชน (ตารางท 4-3) พบวาปจจยการใชประโยชนทดน ในชวงชนท 1 ยางพารา/ไมผลผสม/ปาเสอมโทรม มโอกาสสงทท าใหเกดดนถลมเนองจากมเปลยนแปลงสภาพพนทจากปาไมผลดใบหรอปาธรรมชาต มพนทประมาณ 1,550.83 ตารางกโลเมตร หรอคดเปนรอยละ 52.84 และเมอวเคราะหจากแผนท (ภาพท 4-3) พบวาการใชประโยชนทดนโดยสวนใหญจดอยในประเภทยางพารา/ไมผลผสม บรเวณเทอกเขาหลวง พบมากทสดในพนทอ าเภอฉวาง คดเปนพนทประมาณ 363.49 ตารางกโลเมตร อ าเภอนบพต า คดเปนพนทประมาณ 296.37 ตารางกโลเมตร และอ าเภอพปน คดเปนพนทประมาณ 221.94 ตารางกโลเมตร ตารางท 4-3 การใชประโยชนทดนบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

ปจจยการใชประโยชนทดน พ นท (ตร.กม.) รอยละ

ชนท 1 ยางพารา / ไมผลผสม / ปาเสอมโทรม 1,550.83 52.84

ชนท 2 ปาไมผลดใบ 1,043.81 35.56

ชนท 3 พนทลมน า / พชผก 17.02 0.58

ชนท 4 ทงหญา / นาขาว 263.41 8.97

ชนท 5 หมบาน / สถานทราชการ/หาดทราย 59.88 2.04

รวม 2,934.95 100.00

54

ภาพท

4-3

แผน

ทแสด

งการ

ใชปร

ะโยช

นทดน

บรเวณ

เทอก

เขาห

ลวง จ

งหวด

นครศ

รธรร

มราช

(ทมา

: จา

กการ

วเครา

ะหดว

ยโปร

แกรม

Arcg

is 9.2

)

55

(3.) ปจจยดานรองรอยการเกดในอดต รองรอยการเกดในอดตเปนปจจยทมผลทมผลตอความความสมพนธการเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช ซงมคาถวงน าหนกเทากบ 5 เนองจากเปนรองรอยการเกดดนถลมทเคยขนมากอนในอดต เมอพนทมการเปลยนแปลงดวยปจจยทเขามามอทธพลจากปรมาณน าฝน ลกษณะทางกายภาพทถกเปลยนแปลง ยอมสงผลตอสภาพพนทเดมทเคยเกดดนถลมในอดต ซงอาจท าใหระดบความรนแรงของการเกดดนถลมเพมขนตามล าดบ จากการวเคราะหขอมลดวยโปรแกรม ArcGis 9.2 พบวารองรอยการเกดในอดตบรเวณเทอกเขาหลวง ครอบคลม 7 อ าเภอ (ขอมลจากกรมทรพยากรธรณ,2558) โดยใชการแบงแจกแจงพสยจ านวน 5 ชน (ตารางท 4-4) มคาปกตของปจจยรองรอยการเกดในอดต โดยคาพสยในชวงชนท 1 ระยะทาง 50 เมตร คอระยะทางทใกลสดของการเกดรองรอยในอดต มพนทประมาณ 25.41 ตารางกโลเมตร หรอคดเปนรอยละ 20.20 ของพนททงหมด และเมอวเคราะหจากแผนท (ภาพท 4-4) พบวารองรอยการเกดดนถลมในอดต บรเวณเทอกเขาหลวงมากทสดในพนทอ าเภอนบพต า คดเปนพนทประมาณ 8.53 ตารางกโลเมตร อ าเภอลานสกา คดเปนพนทประมาณ 5.47 ตารางกโลเมตร และอ าเภอชางกลาง คดเปนพนทประมาณ 4.80 ตารางกโลเมตร โดยปจจยรองรอยการเกดในอดตของดนถลมสามารถเปนสถานการณคาดคะเนโอกาสเกดดนถลมทจะเกดขนในอนาคตได ตารางท 4-4 รองรอยการเกดในอดตบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

ปจจยรองรอยในอดต พ นท (ตร.กม.) รอยละ

ชนท 1 ระยะทาง 50 เมตร 25.41 20.20

ชนท 2 ระยะทาง 100 เมตร 20.82 16.55

ชนท 3 ระยะทาง 150 เมตร 24.07 19.14

ชนท 4 ระยะทาง 200 เมตร 26.73 21.25

ชนท 5 ระยะทาง 250 เมตร 28.75 22.85

รวม 125.78 100.00

56

ภาพท

4-4

แผน

ทแสด

งรอง

รอยก

ารเก

ดในอ

ดตบร

เวณเท

อกเข

าหลว

ง จงห

วดนค

รศรธ

รรมร

าช

(

ทมา :

จาก

การว

เครา

ะหดว

ยโปร

แกรม

Arcg

is 9.2

)

57

(4.) ปจจยความลาดชนของภมประเทศ ความลาดชนของภมประเทศเปนปจจยทมผลตอความความสมพนธการเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช มคาถวงน าหนกเทากบ 4 เนองจากความลาดชนจะมความสมพนธโดยตรงกบเสถยรภาพของดน บรเวณใดทมความลาดชนสงยงมโอกาสทดนจะเกดการสญเสยเสถยรภาพและมการเคลอนทของดนลงมาตามความลาดชนไดสงขนกวาพนทราบ จากการวเคราะหขอมลดวยโปรแกรม ArcGis 9.2 พบวาความลาดชนพนทเทอกเขาหลวงซงครอบคลมใน 7 อ าเภอ (ขอมลจากแผนททางทหาร) โดยใชการแบงแจกแจงพสยจ านวน 5 ชน (ตารางท 4-5) มคาปกตของปจจยความลาดชนของภมประเทศ ในชวงชนท 1 ความลาดชนมากกวา 125 เปอรเซนต เปนชวงทสงผลกระทบตอการเกดดนถลมมากทสด เนองจากมความลาดเทของ slopeมากกวาชวงอน ท าใหการผลกตวของชนดนมความเรวมากขนตามล าดบ คดเปนพนทประมาณ 2.40 ตารางกโลเมตรหรอคดเปนรอยละ 0.08 ของพนททงหมด เมอวเคราะหจากแผนท (ภาพท 4-5) พบวาความลาดชนของภมประเทศมากกวา 125 เปอรเซนต บรเวณเทอกเขาหลวงอยในพนทอ าเภอลานสกาสงสด คดเปนพนทประมาณ 1.17 ตารางกโลเมตร รองลงมา อ าเภอชางกลาง คดเปนพนทประมาณ 1.17 ตารางกโลเมตร และอ าเภอนบพต าคดเปนพนทประมาณ 0.27 ตารางกโลเมตร ตารางท 4-5 ความลาดชนของภมประเทศ บรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

ปจจยความลาดชนของภมประเทศ พ นท (ตร.กม.) รอยละ

ชนท 1 ลาดชนมากกวา 125 เปอรเซนต 2.40 0.08

ชนท 2 ลาดชนตงแต 100-125 เปอรเซนต 3.34 0.11

ชนท 3 ลาดชนตงแต 75-100 เปอรเซนต 13.23 0.43

ชนท 4 ลาดชนตงแต 50-75 เปอรเซนต 103.81 3.40

ชนท 5 ลาดชนต ากวา 50 เปอรเซนต 2,931.24 95.98

รวม 3054.02 100.00

58

ภาพท

4-5

แผน

ทแสด

งควา

มลาด

ชนบร

เวณเท

อกเข

าหลว

ง จงห

วดนค

รศรธ

รรมร

าช

(ท

มา :

จากก

ารวเค

ราะห

ดวยโ

ปรแก

รม A

rcgis

9.2)

59

(5.) ปจจยดานระดบความสงของพ นท ระดบความสงของพนทเปนปจจยทมผลตอความความสมพนธกบความลาดชนซงเปนปจจยทสงผลตอการเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช มคาถวงน าหนกเทากบ 3 เนองจากพนททมความสงของพนทมากโอกาสเสยงตอการเกดภยดนถลมมากกวาพนททมระดบต าจากน าทะเลหรอพนทราบ จากการวเคราะหขอมลดวยโปรแกรม ArcGis 9.2 พบวาความสงของพนทเทอกเขาหลวงซงครอบคลมใน 7 อ าเภอ (ขอมลจากกรมแผนททางทหาร) โดยใชการแบงแจกแจงพสยจ านวน 5 ชน (ตารางท 4-6) มคาปกตของปจจยความสงสดของพนททอาจสงผลตอโอกาสเกดดนถลมสง อยในชวงชนท 1 ความสงมากกวา 800 เมตร มพนทประมาณ 251.81 ตารางกโลเมตร หรอคดเปนรอยละ 8.23 ของพนททงหมด และเมอวเคราะหจากแผนท (ภาพท 4-6) พบวาความสงของพนทบรเวณเทอกเขาหลวงในระดบมากกวา 800 เมตร มความสงมากทสดในพนทอ าเภอพปน คดเปนพนทประมาณ 77.40 ตารางกโลเมตร รองลงมา อ าเภอนบพต า คดเปนพนทประมาณ 55.96 ตารางกโลเมตร และอ าเภอลานสกา คดเปนพนทประมาณ 43.34 ตารางกโลเมตร ตารางท 4-6 ความสงของพนทบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

ปจจยระดบความสงของพ นท พ นท (ตร.กม.) รอยละ

ชนท 1 ความสงมากกวา 800 เมตร 251.81 8.23

ชนท 2 ความสงตงแต 600 – 800 เมตร 396.67 12.96

ชนท 3 ความสงตงแต 400 – 600 เมตร 421.36 13.77

ชนท 4 ความสงตงแต 200 – 400 เมตร 563.82 18.42

ชนท 5 ความสงนอยกวา 200 เมตร 1,427.37 46.63

รวม 3,061.03 100.00

60

ภาพท

4-6

แผน

ทแสด

งระด

บควา

มสงบ

รเวณเ

ทอกเ

ขาหล

วง จ

งหวด

นครศ

รธรร

มราช

(ทมา

: จา

กการ

วเครา

ะหดว

ยโปร

แกรม

Arcg

is 9.2

)

61

(6.) ปจจยดานธรณวทยา ธรณวทยาเปนปจจยทมผลตอความสมพนธตอการเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช มคาถวงน าหนกเทากบ 2 เนองจากโครงสรางทางธรณวทยา เชน ลกษณะรอยเลอน ลกษณะรอยแตกของหน ลกษณะทศทางการวางตวของชนหน และการผพงของดน โดยเฉพาะหนท เกดรอยแตกมากยอมมโอกาสเกดดนถลมสงตาม จากการวเคราะหขอมลดวยโปรแกรม ArcGis 9.2 พบวาปจจยทางธรณวทยาบรเวณพนทเทอกเขาหลวง ครอบคลมใน 7 อ าเภอ (ขอมลจากกรมทรพยากรธรณ,2556) โดยมคาปกตของปจจยดานธรณวทยาอยในชวงชนท 1 ลกษณะทางธรณวทยาประเภทหนแกรนต มพนทประมาณ 1,267.67 ตารางกโลเมตร หรอคดเปนรอยละ 41.60 ของพนททงหมด ซงหนแกรนตเปนชนหนทมโอกาสเกดการผกรอนและเกดรอยแตกสงเมอมปจจยของน าฝนหรอมการเปลยนแปลงของสภาพพนท เมอวเคราะหจากแผนท (ภาพท 4-7) พบวาลกษณะทางธรณวทยาประเภทหนแกรนตมการกระจายตวมากทสดในบรเวณเทอกเขาหลวง โดยพนทอ าเภอนบพต ามชนหนแกรนตมากทสด คดเปนพนทประมาณ 471.22 ตารางกโลเมตร รองลงมาอ าเภอลานสกา คดเปนพนทประมาณ 228.53 ตารางกโลเมตร และอ าเภอพรหมคร คดเปนพนทประมาณ 103.37 ตารางกโลเมตร ตารางท 4-7 ลกษณะทางธรณวทยาบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

ปจจยทางธรณวทยา พ นท (ตร.กม.) รอยละ

ชนท 1 หนแกรนต (4) 1,267.67 41.60

ชนท 2 หนปน/หนควอรตไซต-ไมกาชสต/หนไนส (3) 442.80 14.53

ชนท 3 หนตะกอนตะพกลมน า (2) 301.76 9.90

ชนท 4 หนตะกอนชายหาด/ตะกอนน าพา (1) 1,034.90 33.96

รวม 3,047.13 100.00

62

ภาพท

4-7

แผน

ทแสด

งธรณ

วทยา

บรเวณ

เทอก

เขาห

ลวง จ

งหวด

นครศ

รธรร

มราช

(ทมา

: จา

กการ

วเครา

ะหดว

ยโปร

แกรม

Arcg

is 9.2

)

63

(7.) ปจจยดานเสนทางน า เสนทางน าเปนปจจยทมผลตอความสมพนธตอการเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช มคาถวงน าหนกเทากบ 1 เนองจากเสนทางน าสามารถบอกถงลกษณะทางกายภาพของพนทของเสนทางน าหลกและเสนน ายอย โดยพนททมระยะทางใกลเสนทางน ามากทสดยอมสงผลตอโอกาสเกดดนถลมมากกวาพนททมระยะไกลจากเสนทางน า จากการวเคราะหขอมลดวยโปรแกรม ArcGis 9.2 (ตารางท 4-8) โดยปจจยเสนทางน า ชวงชนท 1 ระยะทาง 100 เมตร มพนทประมาณ 907.98 ตารางกโลเมตร หรอคดเปนรอยละ 4.76 ของพนททงหมด และเมอวเคราะหจากแผนท (ภาพท 4-8) พบวาความเสนทางน าระยะ 100 เมตร มพนทมากทสดในอ าเภอนบพต า คดเปนพนทประมาณ 208.88 ตารางกโลเมตร เนองจากพนทอ าเภอนบพต ามตนน าจากน าตกกรงชง ซงเปนน าตกทสงทสดเทอกเขาหลวงและสงทสดจงหวดนครศรธรรมราช ท าใหเสนทางน ามการแผขยายในพนทมากกวาพนทอน รองลงมา อ าเภอพปน คดเปนพนทประมาณ 186.13 ตารางกโลเมตร และอ าเภอเมอง คดเปนพนทประมาณ 156.40 ตารางกโลเมตร ตารางท 4-8 เสนทางน าบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

ปจจยเสนทางน า พ นท (ตร.กม.) รอยละ

ชนท 1 ระยะทาง 100 เมตร 907.98 4.76

ชนท 2 ระยะทาง 200 เมตร 3,468.50 18.19

ชนท 3 ระยะทาง 300 เมตร 3,313.43 17.38

ชนท 4 ระยะทาง 400 เมตร 4,826.83 25.32

ชนท 5 ระยะทาง 500 เมตร 6,549.12 34.35

รวม 19,065.85 100.00

64

ภาพท

4-8

แผน

ทแสด

งเสนท

างน า

บรเวณ

เทอก

เขาห

ลวง จ

งหวด

นครศ

รธรร

มราช

(ทม

า : จ

ากกา

รวเค

ราะห

ดวยโ

ปรแก

รม A

rcgis

9.2)

65

4.2 ผลการวเคราะหพ นททมโอกาสเกดดนถลม 4.2.1 ผลการวเคราะหการรวบรวมปจจย จากการรวบรวมขอมลปจจยทางกายภาพทมความเกยวของกบพนทโอกาสดนบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช โดยท าการก าหนดปจจยหลกและปจจยรอง เพอน ามาก าหนดคาถวงน าหนกและคาคะแนนของแตละปจจย ซงปจจยทมความเกยวของมากจะมคาถวงน าหนกมาก สวนปจจยทมความเกยวของนอยคาคะแนนของปจจยจะลดหลนไปตามล าดบความส าคญ การวเคราะห โดยระบบสารสนเทศภมศาสตร โดยน าปจจยทงสน 7 ปจจย คอ ปรมาณน าฝน การใชประโยชนทดน รองรอยการเกดในอดต ความลาดชน ระดบความสงของพนท ธรณวทยาและเสนทางน า ท าการก าหนดคาถวงน าหนก 1 ถง 7 โดยคา 7 เปนคาถวงน าหนกของปจจยทมความส าคญและมความเกยวของกบการเกดดนถลมมากทสด นอกจากนไดก าหนดคาคะแนน (rating) ของชนประเภทขอมลแตละปจจย ซงไดก าหนดคาคะแนนของประเภทขอมลทมคาอยในระหวาง 5 ถง 1 ประเภทขอมลทคาคะแนนมากสามารถแสดงไดวามอทธพลตอการเกดดนถลมมาก ในการก าหนดคาถวงน าหนกของปจจยและคาคะแนนของขอมลไดก าหนดโดยผลการศกษาทผานมา และก าหนดจากผเชยวชาญ (อาจารยสธระ ทองขาว) น าขอมลทง 7 ปจจยซอนทบกน (overlay) เมอไดขอมลจากปจจยทไดก าหนดจงน ามาค านวณคาคะแนนรวมแบบถวงน าหนก (weight linear total) โดยใชโปรแกรม ArcGis 9.2 แสดงในสมการตอไปน (Chang, 2002)

S = W1R1+W2R2+……….……….+WnRn เมอ S = ระดบโอกาสทจะเกดดนถลม

W1…….n = คาคะแนนความส าคญของปจจยท 1 ถง n R1………n = คาคะแนนความเหมาะสมของปจจยท 1 ถง n

จากการค านวณโดยใชสมการ ซงไดคาคะแนนถกน ามาจดกลมโดยใชคาเฉลย (Mean) ของขอมลเปนหลก แลวน าคาการกระจายของขอมล (standard deviation) มาก าหนดคาพสย (range) ของโอกาสทจะเกดดนถลม สามารถแบงออกได 3 ระดบ คอ 1) พนททมโอกาสเกดดนถลมสง (High Landslide hazard) ไดแก พนททมคาคะแนนมากกวา mean + standard deviation 2) พนททมโอกาสเกดดนถลมปานกลาง (Moderate Landslide hazard) ไดแก พนททมคาคะแนนอยในชวงระหวาง mean - standard deviation และคา mean + standard deviation

66

3) พนททมโอกาสเกดดนถลมต า (Low Landslide hazard) ไดแก พนททมคาคะแนนนอยกวา mean - standard deviation 4.2.2 ผลการศกษาพ นทโอกาสเกดดนถลม จากการส ารวจขอมลการเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวงในอดต และจากการวเคราะหโดยใชระบบสารสนเทศภมศาสตรโดยท าการก าหนดคาถวงน าหนกและการใหคาคะแนนของปจจยในพนทโอกาสเกดดนถลมได 3 ระดบ คอ ระดบสง ระดบปานกลาง และระดบต า ระดบโอกาสทจะเกดดนถลม ระดบคะแนน สง มากกวา 110.16 ปานกลาง 91.22-110.16 ต า นอยกวา 91.22 ขอมลจากการซอนทบของพนทโอกาสเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช มทงหมด 3,132.41 ตารางกโลเมตร (พนททงหมดท าการค านวณเนอทโดยระบบสารสนเทศภมศาสตร) ซงสามารถจดเปนพนททมโอกาสเกดดนถลมสง ปานกลาง ต า (แสดงในตารางท 4-9 และภาพท 4-9) ดงน

(1.) พ นททมโอกาสเกดดนถลมสง ภายในพนท 7 อ าเภอ บรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช จากการวเคราะหพบวาเกดพนทโอกาสเกดดนถลม อยในบรเวณทเปนภเขาสง มความลาดชนสงและเปนบรเวณทมรองรอยการเกดดนถลมในอดต จากการศกษาพบวาบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช มพนทโอกาสเกดดนถลมสง คดเปนพนทประมาณ 14.73 ตารางกโลเมตร โดยพนทมโอกาสเกดดนถลมมากทสดบรเวณเทอกเขาหลวง คอ อ าเภอลานสกาเปนคดเปนพนทประมาณ 5.88 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 39.92 รองลงมา อ าเภอชางกลาง คดเปนพนทประมาณ 2.39 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 16.23 อ าเภอพปนคดเปนพนทประมาณ 2.01 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 13.65 (พนททงหมดทท าการศกษาและค านวณเนอทโดยระบบสารสนเทศภมศาสตร) โดยปจจยทท าใหเกดพนทเสยงตอการเกดดนถลมมากทสด คอ ปรมาณน าฝนทมคาเฉลย มากกวา 100 มม./วน เมอมฝนตกตดตอกนเปนระยะนานและหลายวน จงท าใหดนไมสามารถอมน าไดด ดนขาดเสถยรภาพเกดการไหลจากทสงสทราบหรอพนททมชมชน เพราะหนาดนขาดพชปกคลมอนเนองจากสภาพพนทถกเปลยนแปลงจากปาธรรมชาตหรอปาดบสมบรณเปนพนทเพอการเกษตรกรรม ผนวกกบพนทเดมเคยมรองรอยการเกดดนถลมในอดต จากปจจยเหลานจงท าใหพนทมโอกาสเกดดนถลมสงขน

67

(2.) พ นททมโอกาสเกดดนถลมปานกลาง ภายในพนท 7 อ าเภอ บรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช จากการวเคราะหพบวาบรเวณพนมความความลาดชนและมระดบความสงปานกลาง สภาพพนทเปนปาไมผลดใบและปาดบสมบรณ ซงมความหลากหลายทางชวภาพของพชพรรณไม จงท าใหโอกาสเกดดนถลมอยในระดบปานกลาง แตเมอสภาพพนทถกเปลยนแปลงไปจากเดม ปาดบสมบรณถกบกรกดานการเกษตร การเปดหนาดนหรอการขยายตวของชมชน ยอมสงผลใหโอกาสเกดดนถลมมากขน จากการศกษาพบวาบรเวณเทอกเขาหลวงจงหวดนครศรธรรมราช มพนททมโอกาสเกดดนถลมปานกลาง คดเปนพนทประมาณ 68.45 ตารางกโลเมตรของพนท โดยพนทมโอกาสเกดดนถลมปานกลางมากทสดบรเวณเทอกเขาหลวง คอ อ าเภอนบพต า คดเปนพนทประมาณ 20.11 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 29.37 รองลงมา คอ อ าเภอชางกลาง คดเปนพนทประมาณ 13.52 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 19.75 อ าเภอลานสกา คดเปนพนทประมาณ 13.02 หรอรอยละ

19.03 (พนททงหมดท าการศกษาและค านวณเนอทโดยระบบสารสนเทศภมศาสตร) (3.) พ นททมโอกาสเกดดนถลมตา ภายในพนท 7 อ าเภอ บรเวณเทอกเขาหลวง จงหวด

นครศรธรรมราช จากการวเคราะหพบวาเปนบรเวณพนทราบเชงเขาและพนทราบลม สภาพพนทเปนปาดบสมบรณทไมไดถกบกรกดานเกษตรกรรมหรอแหลงทอยอาศย จงท าใหพนทมพชปกคลมชนหนาดนและมรากฝอยของพชพรรณตางๆบรเวณปาดบสมบรณท าหนาทชวยพยงชนหนาดนไดด จงท าใหดนมเสถยรภาพ ลดระดบความรนแรงตอโอกาสเกดดนถลมได จากการศกษาพบวาบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช มพนททมโอกาสเกดดนถลมต า คดเปนพนทประมาณ 13.91 ตารางกโลเมตร โดยพนทมโอกาสเกดดนถลมต าทมพนทมากทสดบรเวณเทอกเขาหลวง คอ อ าเภอนบพต า คดเปนพนทประมาณ 10.62 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ76.41 รองลงมา คอ อ าเภอพปน คดเปนพนทประมาณ 1.40 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 10.08 อ าเภอชางกลาง คดเปนพนทประมาณ 0.72 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 5.18 (พนททงหมดทท าการศกษาและค านวณเนอทโดยระบบสารสนเทศศาสตร)

68

ตารางท 4-9 แสดงพนททมโอกาสเกดดนถลมในพนทเทอกเขาหลวง

พ นททมโอกาสเกดดนถลม

พ นทศกษา สง ปานกลาง ตา รวม

พ นท (ตร.กม.)

รอยละ พ นท (ตร.กม.)

รอยละ พ นท (ตร.กม.)

รอยละ พ นท (ตร.กม.)

รอยละ

1. อ าเภอฉวาง 1.53 10.37 3.86 5.64 0.14 1.00 5.53 5.69

2. อ าเภอชางกลาง 2.39 16.23 13.52 19.75 0.72 5.18 16.63 17.13

3. อ าเภอนบพต า 1.16 7.89 20.11 29.37 10.62 76.41 31.89 32.80

4. อ าเภอพรหมคร 1.76 11.94 7.79 11.38 0.31 2.21 9.86 10.15

5. อ าเภอพปน 2.01 13.65 9.82 14.35 1.40 10.08 13.23 13.63

6. อ าเภอเมองนครศรธรรมราช

0.00 0.00 0.33 0.48 0.00 0.00 0.33 0.34

7. อ าเภอลานสกา 5.88 39.92 13.02 19.03 0.71 5.12 19.62 20.20

รวม 14.73 100.00 68.45 100.00 13.91 100.00 97.09 100.00

69

ภาพท

4-9

แผน

ทแสด

งพนท

ทมโอ

กาสเ

กดดน

ถลมบ

รเวณเ

ทอกเ

ขาหล

วง จ

งหวด

นครศ

รธรร

มราช

(ทมา

: จา

กการ

วเครา

ะหดว

ยโปร

แกรม

Arcg

is 9.2

)

70

4.3 ผลการวเคราะหพ นทความเสยงทมโอกาสเกดดนถลม

พนททท าการศกษาในการวเคราะหพนความเสยงททมโอกาสเกดดนถลมในบรเวณเทอกเขาหลวงครงน เพอใหไดพนทจากการวเคราะหมากทสดเพอเปนประโยชนในการจดการรบมอกบภยธรรมชาตใหไดมากทสด โดยพนททท าการศกษามเนอททงสน 3,132.41 ตารางกโลเมตร (ค านวณดวยระบบสารสนเทศภมศาสตร)

ในการพจารณาความเสยงของพนทหากมเหตการณภยพบตเกดขนจากภยดนถลม สงทตองน ามาพจารณาในล าดบแรก คอ ชวตและทรพยสนของประชาชนทอาศยในพนททมการเกดภยดนถลม ซงความเสยหายทเกดขนในเขตชมชนหนาแนน เขตเศรษฐกจ หรอเขตพนทเกษตรกรรม ยอมสงผลตอความเสยงทมโอกาสเกดดนถลมสงกวาในพนทปาหรอพนททเปนพนทวางเปลาอาจสงผลตอความเสยหาย ดงนนในการพจารณาความเสยงของภยพบตสงแรกทน ามาประกอบคอ ความหนาแนนของประชากรตอพนท และการใชประโยชนจากพนทนนเปนล าดบถดมา ดงน

4.3.1 ระดบความเสยงตอของประชากร ในการศกษาความเส ยงท ม โอกาสเกดดนถลมในบร เ วณเทอกเขาหลวง จ งหวด

นครศรธรรมราช โดยจากการศกษาครงนรวบรวมจ านวนประชากรแยกเปนพนทตามขอบเขตขององคกรปกครองสวนทองถน คอ จ านวนประชากรในเขตรบผดชอบขององคการบรหารสวนต าบล และประชากรในเขตการปกครองของเทศบาล โดยคดเปนความหนาแนนของประชากรตอพนท ซงถอเปนปจจยทสามารถบงชไดวาหากมการเกดภยพบตขนจะมความสญเสยเกดกบชวตและทรพยสนประชากรในพนทมากนอยระดบใด

ในสวนของการจดระดบความเสยงของพนทเพอเปรยบเทยบความแตกตางของความเสยงในพนทตางๆสามารถด าเนนการวเคราะหไดดงน

ระดบความเสยงตอการเกดดนถลม = โอกาสทจะเกดภยดนถลม X ความหนาแนนของประชากร ตอประชากร

พนทเมอเกดภยดนถลม ขนมาแลวจะสงผลตอสภาวะการด ารงชวต ความสญเสยชวตและ

ทรพยสนของประชากรทอาศยในพนทนนเปนอยางมาก จากขอมลพนททมโอกาสเกดภยดนถลม ในพนทเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราชทไดจากการซอนทบปจจยทางกายภาพตางๆ สามารถจ าแนกพนทออกไดเปน 3 ระดบ คอ

71

- คาคะแนน 3 หมายถง พนทนนอยในเขตทมโอกาสจะเกดภยดนถลม สง - คาคะแนน 2 หมายถง พนทนนอยในเขตทมโอกาสจะเกดภยดนถลม ปานกลาง - คาคะแนน 1 หมายถง พนทนนอยในเขตทมโอกาสจะเกดภยดนถลม ต า

ขอมลทตองน ามาวเคราะหรวมกบพนททมโอกาสเกดดนถลม เพอหาความเสยงคอ ขอมลความหนาแนนของประชากร ในทนเปรยบเทยบความหนาแนนจากรายต าบล และรายเทศบาล จ าแนกความหนาแนนเปน 3 ระดบ คอ หนาแนนสง ปานกลาง ต า ดงน

- คาคะแนน 3 คอ พนททมประชากรหนาแนนมากกวา 500 คนตอตารางกโลเมตร - คาคะแนน 2 คอ พนททมประชากรหนาแนนตงแต 100 - 500 คนตอตารางกโลเมตร - คาคะแนน 1 คอ พนททมประชากรหนาแนนนอยกวา 100 คนตอตารางกโลเมตร

เมอไดขอมลความหนาแนนของประชากรจ าแนกเปนคาคะแนนทงสามระดบแลวจงน าแผนท

ความหนาแนนของประชากรทได ซอนทบ (Overlay) กบแผนทโอกาสทจะเกดภยดนถลม พนทและคาคะแนนใหมทไดจากการซอนทบตามสมการทก าหนดไวในขางตนของทงสองชนขอมลจะสามารถวเคราะหความเสยงจากพบตภยของพนทนนมตอประชากรอยในระดบใด (ดงตารางท 4-10)

ตารางท 4-10 คะแนนระดบความเสยงของการเกดภยดนถลม ตอประชากร ความหนาแนนของประชากร โอกาสเกดภยดนถลม

สง คาคะแนน = 3

ปานกลาง คาคะแนน = 2

ตา คาคะแนน = 1

สง คาคะแนน = 3 9 6 3 ปานกลาง คาคะแนน = 2 6 4 2 ต า คาคะแนน = 1 3 2 1

โดยน าคาคะแนนทไดมาจดระดบความเสยงตอการเกดดนถลมตอประชากร ไดดงน

ระดบความเสยงของการเกดภยดนถลม ตอประชากร ระดบคะแนน สง 7 – 9 ปานกลาง 4 - 6 ต า 1 - 3

72

จากการวเคราะหระดบความเสยงดนถลมตอประชากร (ตารางท 4-11 และภาพท 4-10 ) พบวา พนททมความเสยงตอการเกดดนถลมสงตอประชากรคดเปนพนทประมาณ 0.88 ตารางกโลเมตรหรอรอยละ 0.90 โดยพนทมความเสยงทมโอกาสเกดดนถลมสงตอประชากร คอ พนทอ าเภอลานสกา คดเปนพนทประมาณ 0.55 ตารางกโลเมตร ซงการกระจายตวของประชากรและครวเรอนมการสรางแหลงทอยอาศยในพนทราบเชงเขาใกลแหลงประกอบอาชพเกษตรกรรม เชน การท าสวนยางพารา ท าสวนผลไม การท าสวนสมรม เปนตน สามารถสรปไดวาจากการกระจายตวของประชากรในพนทราบเชงเขาในอ าเภอลานสกามมากกวาอ าเภออนในบรเวณเทอกเขาหลวง ซงหากมเหตการณดนถลมเกดขนพนทของชาวบานทอาศยอยบรเวณดงกลาวยอมไดรบความเสยหายมากกวาพนทราบลม รองลงมาอ าเภอชางกลาง คดเปนพนทประมาณ 0.33 ตารางกโลเมตร พนททมความเสยงตอการเกดดนถลมปานกลางตอประชากร คดเปนพนทประมาณ 19.36 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 19.89 ของพนท โดยอยในพนทอ าเภอชางกลางมากทสด คดเปนพนทประมาณ 5.13 ตารางกโลเมตร รองลงมาอ าเภอลานสกา คดเปนพนทประมาณ 4.07 ตารางกโลเมตร และพนททมความเสยงตอทมโอกาสเกดดนถลมต าตอประชากร คดเปนพนทประมาณ 77.07 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 79.21 ของพนท โดยอยในพนทอ าเภอนบพต า คดเปนพนทประมาณ 30.88 ตารางกโลเมตร รองลงมาอ าเภอลานสกา คดเปนพนทประมาณ 14.78 ตารางกโลเมตร

เมอน าขอมลมาซอนทบระหวางพนทขอบเขตต าบล (ภาพท 4-11) พบวามพนทต าบลทเสยงภยตอการเกดดนถลมในแตละระดบดงน เสยงตอการเกดดนถลมสง จ านวน 5 ต าบล เสยงตอการเกดดนถลมปานกลาง จ านวน 14 ต าบล และเสยงตอการเกดดนถลมต าจ านวน 19 ต าบล (ตารางท 4-12)

ตารางท 4-11 ระดบความเสยงดนถลมตอของประชากรและขนาดพนท

ระดบความเสยง พ นท (ตร.กม.) รอยละ

เสยงสง 0.88 0.90

เสยงปานกลาง 19.36 19.89

เสยงต า 77.07 79.21

รวม 97.31 100.00

73

ภาพท 4-10 พนทเสยงการเกดดนถลมตอประชากรบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

ตารางท 4-12 จ านวนต าบลเสยงภยดนถลมตอประชากร ระดบความเสยง จานวนตาบล

เสยงสง 5

เสยงปานกลาง 14

เสยงต า 19

รวม 38

74

ภาพท

4-

11 แ

ผนทแ

สดงค

วามเ

สยงก

ารเก

ดดนถ

ลมตอ

ประช

ากร บ

รเวณเ

ทอกเ

ขาหล

วง

จงห

วดนค

รศรธ

รรมร

าช

จงหว

ดนคร

ศรธร

รมรา

ช

1

75

(1.) ความเสยงตอการเกดดนถลมตอประชากรอาเภอชางกลาง อ าเภอชางกลางมพนท มความเสยงการเกดดนถลมตอประชากร รวมทงสน 16.16 ตารางกโลเมตร จ านวนประชากร 30,050 คนและมจ านวนครวเรอน 10,135 ระดบความเสยงสงการเกดดนถลมตอประชากร คดเปนพนทประมาณ 0.33 ตารางกโลเมตรหรอรอยละ 2.04 จ านวน 2 ต าบล คอ ต าบลหลกชางและต าบลสวนขน ซงมการกระจายตวของประชากรหนาแนนมากกวาพนทต าบลอน การตงถนฐานของชมชนบรเวณทราบเชงเขายอมไดรบความเสยงตอการเกดดนถลมสงกวาพนททอยหางจากทราบทเชงเขา ระดบความเสยงการเกดดนถลมปานกลาง คดเปนพนทประมาณ 5.13 ตารางกโลเมตรหรอรอยละ 31.75 จ านวน 2 ต าบล และระดบความเสยงตอการเกดดนถลมต า คดเปนพนทประมาณ 10.70 ตารางกโลเมตรหรอรอยละ 66.22 จ านวน 3 ต าบล (ตารางท 4-13 และตารางท 4-14) ตารางท 4-13 ระดบความเสยงการเกดดนถลมตอประชากรอ าเภอชางกลาง

ระดบความเสยง พ นท (ตร.กม.) รอยละ

เสยงสง 0.33 2.04

เสยงปานกลาง 5.13 31.75

เสยงต า 10.70 66.22

รวม 16.16 100.00

ตารางท 4-14 พนทเสยงการเกดดนถลมตอประชากรอ าเภอชางกลาง

พ นทเสยงตอการเกดดนถลม พ นท (ตร.กม.) พ นท (ไร)

อาเภอชางกลาง 16.16 10,096.91

ตาบลชางกลาง 11.42 7,139.82

เสยงสง 0.03 17.98

เสยงปานกลาง 1.62 1,015.53

เสยงต า 9.77 6,106.31

ตาบลสวนขน 4.53 2,828.34

เสยงสง 0.30 187.49

เสยงปานกลาง 3.50 2,190.20

76

พ นทเสยงตอการเกดดนถลม พ นท (ตร.กม.) พ นท (ไร)

เสยงต า 0.72 450.64

ตาบลหลกชาง 0.21 128.75

เสยงต า 0.21 128.75

(2.) ความเสยงตอการเกดดนถลมตอประชากรอาเภอนบพตา

อ าเภอนบพต ามพนทมความเสยงการเกดดนถลมตอประชากร รวมทงส น 32.05 ตารางกโลเมตร มจ านวนประชากร 32,831 คนและมจ านวนครวเรอน 10,708 โดยไมพบระดบความเสยงตอเกดดนถลมสงเนองจากการกระจายตวของประชากรยงไมหนาแนนในพนททราบเชงเขาหรอพนทเสยงตอการเกดดนถลม ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมปานกลาง คดเปนพนทประมาณ 1.16 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 3.63 จ านวน 2 ต าบล และระดบความเสยงตอการเกดดนถลมต า คดเปนพนทประมาณ 30.88 ตารางกโลเมตรหรอรอยละ 96.37 จ านวน 4 ต าบล (ตารางท 4-15 และตารางท 4-16) ตารางท 4-15 ระดบความเสยงการเกดดนถลมตอประชากรอ าเภอนบพต า

ระดบความเสยง พ นท (ตร.กม.) รอยละ

เสยงปานกลาง 1.16 3.63

เสยงต า 30.88 96.37

รวม 32.05 100.00

ตารางท 4-16 พนทเสยงการเกดดนถลมตอประชากรอ าเภอนบพต า

พ นทเสยงตอการเกดดนถลม พ นท (ตร.กม.) พ นท (ไร)

อาเภอนบพตา 32.05 20,028.86

ตาบลกรงชง 22.11 13,816.03

เสยงต า 22.11 13,816.03

ตาบลนบพตา 6.83 4,265.85

เสยงปานกลาง 0.70 435.70

77

พ นทเสยงตอการเกดดนถลม พ นท (ตร.กม.) พ นท (ไร)

เสยงต า 6.13 3,830.14

ตาบลนาเหรง 3.12 1,946.98

เสยงปานกลาง 0.46 290.35

เสยงต า 2.65 1,656.63

(3.) ความเสยงตอการเกดดนถลมตอประชากรอาเภอฉวาง

อ าเภอฉวางมพนทมความเสยงการเกดดนถลมตอประชากร รวมท งส น 5.52 ตารางกโลเมตร มจ านวนประชากร 67,370 และมจ านวนครวเรอน 24,125 โดยไมพบระดบความเสยงตอการเกดดนถลมสง ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมปานกลาง คดเปนพนทประมาณ 1.53 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 27.64 และระดบความเสยงทตอการเกดดนถลมต า คดเปนพนทประมาณ 4.00 ตารางกโลเมตรหรอรอยละ 72.36 ในต าบลละอาย (ตารางท 4-17 และตารางท 4-18) ตารางท 4-17 ระดบความเสยงการเกดดนถลมตอประชากรอ าเภอฉวาง

ระดบความเสยง พ นท (ตร.กม.) รอยละ

เสยงปานกลาง 1.53 27.64

เสยงต า 4.00 72.36

รวม 5.52 100.00

ตารางท 4-18 พนทเสยงการเกดดนถลมตอประชากรอ าเภอฉวาง

พ นทเสยงตอการเกดดนถลม พ นท (ตร.กม.) พ นท (ไร)

อาเภอฉวาง 5.52 3,451.42

ตาบลละอาย 5.52 3,451.42

เสยงปานกลาง 1.53 954.11

เสยงต า 4.00 2,497.31

78

(4.) ความเสยงตอการเกดดนถลมตอประชากรอาเภอพรหมคร

อ าเภอพรหมครมพนทความเสยงการเกดดนถลมตอประชากร รวมทงส น 9.33 ตารางกโลเมตร มจ านวนประชากร 67,370 และมจ านวนครวเรอน 24,125 โดยไมพบระดบความเสยงตอการเกดดนถลมสง ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมปานกลาง คดเปนพนทประมาณ 3.66 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 39.29 จ านวน 3 ต าบล และระดบความเสยงทตอการเกดดนถลมต า คดเปนพนทประมาณ 5.66 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 60.71 ในพนท 3 ต าบล (ตารางท 4-19 และตารางท 4-20) ตารางท 4-19 ระดบความเสยงการเกดดนถลมตอประชากรอ าเภอพรหมคร

ระดบความเสยงภย พ นท (ตร.กม.) รอยละ

เสยงปานกลาง 3.66 39.29

เสยงต า 5.66 60.71

รวม 9.33 100.00

ตารางท 4-20 พนทเสยงการเกดดนถลมตอประชากรอ าเภอพรหมคร

พ นทเสยงตอการเกดดนถลม พ นท (ตร.กม.) พ นท (ไร)

อาเภอพรหมคร 9.33 5,828.20

ตาบลทอนหงส 7.63 4,771.69

เสยงปานกลาง 2.99 1,870.21

เสยงต า 4.64 2,901.47

ตาบลบานเกาะ 1.18 736.08

เสยงปานกลาง 0.64 402.73

เสยงต า 0.53 333.36

ตาบลพรหมโลก 0.51 320.43

เสยงปานกลาง 0.03 16.94

เสยงต า 0.49 303.50

79

(5.) ความเสยงตอการเกดดนถลมตอประชากรอาเภอพปน อ าเภอพปนมพนทความเสยงตอการเกดดนถลมตอประชากร รวมท งส น 14.54 ตารางกโลเมตร โดยไมพบระดบความเสยงตอการเกดดนถลมสง ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมปานกลาง คดเปนพนทประมาณ 3.81 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 26.20 ในจ านวน 3 ต าบล และระดบความเสยงตอการเกดดนถลมต า คดเปนพนทประมาณ 10.73 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 73.80 ในจ านวน 3 ต าบล (ตารางท 4-21และตารางท 4-22) ตารางท 4-21 ระดบความเสยงการเกดดนถลมตอประชากรอ าเภอพปน

ระดบความเสยงภย พ นท (ตร.กม.) รอยละ

เสยงปานกลาง 3.81 26.20

เสยงต า 10.73 73.80

รวม 14.54 100.00

ตารางท 4-22 พนทเสยงการเกดดนถลมตอประชากรอ าเภอพปน

พ นทเสยงตอการเกดดนถลม พ นท (ตร.กม.) พ นท (ไร)

อาเภอพปน 14.54 9,087.06

ตาบลเขาพระ 2.52 1,577.06

เสยงปานกลาง 1.13 706.25

เสยงต า 1.39 870.81

ตาบลพปน 2.83 1,770.37

เสยงปานกลาง 0.99 618.75

เสยงต า 1.84 1,151.62

ตาบลยางคอม 9.18 5,739.63

เสยงปานกลาง 1.69 1,055.36

เสยงต า 7.49 4,684.26

80

(6.) ความเสยงตอการเกดดนถลมตอประชากรอาเภอเมอง อ าเภอเมองมพนทความเสยงตอการเกดดนถลมตอประชากร รวมทงส น 0.33 ตารางกโลเมตร มจ านวนประชากร 67,370 และมจ านวนครวเรอน 24,125 โดยไมพบระดบความเสยงตอการเกดดนถลมสงและปานกลาง ซงระดบความเสยงตอการเกดดนถลมต า คดเปนพนทประมาณ 0.33 ตารางกโลเมตร ในต าบลทางว พนทอ าเภอเมองแมวาจะมความหนาแนนของประชากรและมความเปนชมชนเมอง แตดวยสภาพพนทเปนพนทราบมากกวาพนทเชงเขา จงท าใหความเสยงตอการเกดดนถลมต า (ตารางท 4-23 และตารางท 4-24) ตารางท 4-23 ระดบความเสยงการเกดดนถลมตอประชากรอ าเภอเมอง

ระดบความเสยงภย พ นท (ตร.กม.) รอยละ

เสยงต า 0.33 100.00

รวม 0.33 100.00

ตารางท 4-24 พนทเสยงการเกดดนถลมตอประชากรอ าเภอเมอง

พ นทเสยงตอการเกดดนถลม พ นท (ตร.กม.) พ นท (ไร)

อาเภอเมอง 0.33 204.82

ตาบลทาง ว 0.33 204.82

เสยงต า 0.33 204.82

(7.) ความเสยงตอการเกดดนถลมตอประชากรอาเภอลานสกา อ าเภอลานสกา มพนทความเสยงตอการเกดดนถลมตอประชากร รวมทงสน 19.39 ตารางกโลเมตร ซงระดบความเสยงตอการเกดดนถลมสงของอ าเภอลานสกา คดเปนพนทประมาณ 0.55 ตารางกโลเมตรหรอรอยละ 2.82 จ านวน 3 ต าบล ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมปานกลาง คดเปนพนทประมาณ 4.07 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 20.97 จ านวน 3 ต าบล และระดบความเสยงตอการเกดดนถลมต า คดเปนพนทประมาณ 14.78 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 76.20 จ านวน 4 ต าบล (ตารางท 4-25 และตารางท 4-26)

81

ตารางท 4-25 ระดบความเสยงการเกดดนถลมตอประชากรอ าเภอลานสกา

ระดบความเสยงภย พ นท (ตร.กม.) รอยละ

เสยงสง 0.55 2.82

เสยงปานกลาง 4.07 20.97

เสยงต า 14.78 76.20

รวม 19.39 100.00

ตารางท 4-26 พนทเสยงการเกดดนถลมตอประชากรอ าเภอลานสกา

พ นทเสยงตอการเกดดนถลม พ นท (ตร.กม.) พ นท (ไร)

อาเภอลานสกา 19.39 12,119.05

ตาบลกาโลน 9.67 6,046.62

เสยงสง 0.24 150.01

เสยงปานกลาง 1.57 982.26

เสยงต า 7.86 4,914.35

ตาบลเขาแกว 8.85 5,532.70

เสยงสง 0.15 96.07

เสยงปานกลาง 2.27 1,416.53

เสยงต า 6.43 4,020.10

ตาบลทาด 0.54 335.30

เสยงสง 0.15 96.07

เสยงปานกลาง 0.23 143.17

เสยงต า 0.15 96.07

ตาบลลานสกา 0.33 204.42

เสยงต า 0.33 204.42

82

4.3.2 ระดบความเสยงตอการใชประโยชนทดน การใชประโยชนทดนบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช มความแตกตางกนตาม

ลกษณะกายภาพและลกษณะทางภมประเทศ จงท าใหมความหลากหลายดานการประกอบอาชพของประชากรในแตละพนท โดยสวนใหญเปนอาชพดานเกษตรกรรมทเปนพชเศรษฐกจหลก เชน ยางพารา ปาลม สวนผลไม ไรสวนผสม นาขาว เปนตน เมอเกดเหตการณดนถลมความเสยหายทเกดขนในพนทเกษตรกรรมยอมสงผลใหมความรนแรงของการเกดดนถลมทแตกตางกนตามลกษณะพนท กลาวคอ พนทเกษตรกรรมประเภทยางพาราหรอสวนผลไมโดยสวนใหญจะอยในพนทเขาสงและทราบเชงเขา จงท าใหไดรบความเสยงและความรนแรงตอการเกดดนถลมสงกวาพนททมการท าเกษตรกรรมประเภทบรเวณทราบลม จงมการจดล าดบความส าคญทางเศรษฐกจของกจกรรมการใชประโยชนทดนแตละประเภท (อางองจากส านกงานเศรษฐกจและการเกษตร,2557) ท าการวเคราะหความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดน ดงน

ระดบความเสยงตอการเกดดนถลม = โอกาสทจะเกดภยดนถลม X การใชประโยชนทดน

ตอการใชประโยชนทดน เมอน าความเสยงตอการเกดดนถลมทมการคดมลคาทางเศรษฐศาสตร โดยคดจากพนททม

การเพาะปลกทางเศรษฐกจ คณดวย มลคาของผลผลตพนทนน โดยสามารถประเมนความเสยหายตอพนททไดรบผลกระทบ จากการศกษาครงนไมไดมการลงรายละเอยดในสวนของการค านวณมลคาทางเศรษฐศาสตรของพนทไดรบผลกระทบจากความเสยงตอการเกดดนถลม ทงนหากมผสนใจทจะศกษาสามารถน าขอมลดงกลาวไปค านวณหาตามวธการค านวณขางตน

พนททเมอเกดภยดนถลม นอกจากสงผลตอสภาวะการด ารงชวต ความสญเสยชวตแลวยงสงผลกระทบตอทรพยสนของประชากรทอาศยในพนท อาทเชน พนททอยอาศยหรอแหลงท ากนของประชากรอกดวย จากขอมลพนททมโอกาสเกดภยดนถลม ในพนท เทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช จากการซอนทบปจจยทางกายภาพตางๆ สามารถจ าแนกพนทออกไดเปน 3 ระดบ คอ

- คาคะแนน 3 หมายถง พนทนนอยในเขตทมโอกาสจะเกดภยดนถลม สง - คาคะแนน 2 หมายถง พนทนนอยในเขตทมโอกาสจะเกดภยดนถลม ปานกลาง - คาคะแนน 1 หมายถง พนทนนอยในเขตทมโอกาสจะเกดภยดนถลม ต า

การจดล าดบคาคะแนนของความเสยงตอการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดน มดงน

- คาคะแนน 3 ยางพารา ไมผลผสม ปาลม

83

- คาคะแนน 2 นาขาว นาราง - คาคะแนน 1 พนทลม ปาเสอมโทรม

จากการจดล าดบคาคะแนนของความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดน โดย

จ าแนกเปนคาคะแนน 3 ระดบ แลวจดท าแผนทล าดบคาคะแนนของตอการใชประโยชนทดนบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช น ามาซอนทบกบแผนทโอกาสเกดดนถลม จากการซอนทบของแผนททงสองตามสมการทก าหนดไวในขางตน จะท าใหไดแผนทความเสยงการเกดดนถลมตอการการใชประโยชนทดน ได 3 ระดบ คอ สง ปานกลางและต า (ดงตารางท 4-27)

ตารางท 4-27 คะแนนระดบความเสยงของการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดน โอกาสเกดดนถลม การใชประโยชนทดน

สง คาคะแนน = 3

ปานกลาง คาคะแนน = 2

ตา คาคะแนน = 1

ยางพารา ไมผลผสม ปาลม คาคะแนน = 3 9 6 3 นาขาว นาราง คาคะแนน = 2 6 4 2 พนทลม ปาเสอมโทรม คาคะแนน = 1 3 2 1

โดยน าคาคะแนนทไดมาจดระดบความเสยงตอการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดน ไดดงน

ระดบความเสยงของการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดน ระดบคะแนน สง 7 – 9 ปานกลาง 4 - 6 ต า 1 – 3

ความเสยงดนถลมตอการใชประโยชนทดน (ตารางท 4-28 และภาพท 4-12 ) พบวา พนททมความเสยงตอการเกดดนถลมสงตอการใชประโยชนทดน คดเปนพนทประมาณ 6.27 ตารางกโลเมตรหรอรอยละ 92.65 ซงถอวาอยในสดสวนทสง จากการวเคราะหพนทการใชประโยชนทดนบรเวณเทอกเขาหลวง มการเปลยนแปลงสภาพพนทเพอใช เปนแหลงเกษตรกรรม ท าใหพนทเปนปาสมบรณหรอปาไมผลดใบถกบกรกพนทปาลดลง ซงพชเศรษฐกจทเพาะปลกโดยสวนใหญ เชน ยางพารา สวนผลไม ปาลม จะเปนกลมพชมรากแกวทไมสามารถทนตอการกดเซาะหนาดนและลดแรงเสถยรภาพของดน หนาดนจงถกท าลายเนองจากขาดพชปกคลมเพอชวยชะลอความเสยงตอการเกดดนถลม โดยพนทมความเสยงทมโอกาสเกดดนถลมสงตอการใชประโยชนทดน คอ พนทอ าเภอชางกลาง คดเปนพนทประมาณ 2.61 ตารางกโลเมตร สภาพพนทถกเปลยนแปลงจากปาธรรมชาตเพอใชประโยชนดานการเกษตรกรรมในบรเวณทพนทเขาและทราบเชงเขา เมอมเหตการณดนถลมเกดขนพนทบรเวณดงกลาวยอมไดรบความเสยหายมากกวาพนทราบลม รองลงมาอ าเภอพปน คด

84

เปนพนทประมาณ 1.42 ตารางกโลเมตร พนททมความเสยงตอการเกดดนถลมปานกลางตอการใชประโยชนทดน คดเปนพนทประมาณ 0.38 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 5.55 ของพนท โดยอยในพนทอ าเภอพปนมากทสด คดเปนพนทประมาณ 0.20 ตารางกโลเมตร รองลงมาอ าเภอนบพต า คดเปนพนทประมาณ 0.16 ตารางกโลเมตร และพนททมความเสยงตอทมโอกาสเกดดนถลมต าตอการใชประโยชนทดน คดเปนพนทประมาณ 0.12 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 1.81 ของพนท โดยอยในพนทอ าเภอนบพต า คดเปนพนทประมาณ 0.12 ตารางกโลเมตร ซงจากการศกษาดวยการน าแผนทโอกาสเกดดนถลมซอนทบกบแผนทการใชประโยชนทดนทน ามาจดล าดบคาคะแนน ท าใหสรปไดวาพนททง 7 อ าเภอ บรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช อยในระดบความเสยงสง ทงนอนเนองมาจากสภาพพนทมการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนจากอดตจนถงปจจบนเปนอยางมาก ปาธรรมชาตหรอปาไมผลดใบถกบกรกมแนวโนมสงขน เพอใชเปนแหลงท ากนของประชากรในพนท

เมอน าขอมลมาซอนทบระหวางพนทการใชประโยชนทดน (ภาพท 4-13) พบวามพนมการใชประโยชนทดนทเสยงภยตอการเกดดนถลมในแตละระดบ มดงน เสยงตอการเกดดนถลมสง จ านวน 16 ต าบล เสยงตอการเกดดนถลมปานกลาง จ านวน 5 ต าบล และเสยงตอการเกดดนถลมต าจ านวน 1 ต าบล (ตารางท 4-29)

ตารางท 4-28 ระดบความเสยงดนถลมและขนาดพนทตอการใชประโยชนทดน

ระดบความเสยงดนถลม พ นท (ตร.กม.) รอยละ

เสยงสง 6.27 92.65

เสยงปานกลาง 0.38 5.55

เสยงต า 0.12 1.81

รวม 6.77 100.00

85

ภาพท 4-12 พนทเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

ตารางท 4-29 จ านวนต าบลเสยงภยดนถลมตอการใชประโยชนทดน

ระดบความเสยง จานวนตาบล

เสยงสง 16

เสยงปานกลาง 5

เสยงต า 1

รวม 22

86

ภาพท

4-

13 แ

ผนทแ

สดงค

วามเ

สยงก

ารเก

ดดนถ

ลมตอ

การใ

ชประ

โยชน

ทดน

บรเวณ

เทอก

เขาห

ลวง

จงหว

ดนคร

ศรธร

รมรา

ช

87

(1.) ความเสยงตอการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอาเภอชางกลาง อ าเภอชางกลางมพนทมความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดน รวมทงสน 2.61 ตารางกโลเมตร ระดบความเสยงสงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดน คดเปนพนทประมาณ 2.61 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 100 จ านวน 1 ต าบล คอ ต าบลชางกลาง ซงจากสภาพพนทของต าบลชางกลางเปนทราบเชงเขา พนทสวนใหญ คอ ปลกยางพารา ท าสวนผลไม ท าใหพนทถกเปลยนแปลงเปนพนทเกษตรกรรมบรเวณทราบเชงเขา จงท าใหมระดบความเสยงสงเพราะขาดพชปกคลมหนาดนเมอเกดเหตการณดนถลม (ตารางท 4-30 และตารางท 4-31) ตารางท 4-30 ระดบความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอ าเภอชางกลาง

ระดบความเสยงภยดนถลม พ นท (ตร.กม.) รอยละ

เสยงสง 2.61 100.00

ตารางท 4-31 พนทเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอ าเภอชางกลาง

พ นทเสยงตอการเกดดนถลม พ นท (ตร.กม.) พ นท (ไร)

อาเภอชางกลาง 2.61 1,634.37

ตาบลชางกลาง 2.61 1,634.37

เสยงสง 2.61 1,634.37

(2.) ความเสยงตอการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอาเภอนบพตา

อ าเภอนบพต ามพนทมความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนรวมทงสน 1.39 ตารางกโลเมตร ระดบความเสยงตอเกดดนถลมสง คดเปนพนทประมาณ 1.11 ตารางกโลเมตรหรอรอยละ 79.63 จ านวน 2 ต าบล ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมปานกลาง คดเปนพนทประมาณ 0.16 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 11.58 จ านวน 2 ต าบลและระดบความเสยงตอการเกดดนถลมต า คดเปนพนทประมาณ 0.12 ตารางกโลเมตรหรอรอยละ 8.80 มความเสยงตอการเกดดนถลม จ านวน 1 ต าบล (ตารางท 4-32 และตารางท 4-33)

1

88

ตารางท 4-32 ระดบความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอ าเภอนบพต า

ระดบความเสยงภยดนถลม พ นท (ตร.กม.) รอยละ

เสยงสง 1.11 79.63

เสยงปานกลาง 0.16 11.58

เสยงต า 0.12 8.80

รวม 1.39 100.00 ตารางท 4-33 พนทเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอ าเภอนบพต า

พ นทเสยงตอการเกดดนถลม พ นท (ตร.กม.) พ นท (ไร)

อาเภอนบพตา 1.39 869.60

ตาบลกรงชง 0.68 427.82

เสยงสง 0.58 362.90

เสยงปานกลาง 0.10 64.92

ตาบลนบพตา 0.58 365.29

เสยงสง 0.53 329.52

เสยงปานกลาง 0.06 35.77

ตาบลนาเหรง 0.12 76.49

เสยงต า 0.12 76.49

(3.) ความเสยงตอการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอาเภอฉวาง

อ าเภอฉวางมพนทมความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดน รวมทงสน 0.24 ตารางกโลเมตร โดยมระดบความเสยงตอเกดดนถลมสง คดเปนพนทประมาณ 0.22 ตารางกโลเมตรหรอรอยละ 92.41 ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมปานกลาง คดเปนพนทประมาณ 0.02 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 17.59 ในพนทต าบลละอาย 1 ต าบล (ตารางท 4-34 และตารางท 4-35)

89

ตารางท 4-34 ระดบความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอ าเภอฉวาง

ระดบความเสยงภยดนถลม พ นท (ตร.กม.) รอยละ

เสยงสง 0.22 92.41

เสยงปานกลาง 0.02 7.59

รวม 0.24 100.00

ตารางท 4-35 พนทเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอ าเภอฉวาง

พ นทเสยงตอการเกดดนถลม พ นท (ตร.กม.) พ นท (ไร)

อาเภอฉวาง 0.24 149.88

ตาบลละอาย 0.24 149.88

เสยงสง 0.22 138.50

เสยงปานกลาง 0.02 11.38

(4.) ความเสยงตอการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอาเภอพรหมคร

อ าเภอพรหมครมพนทความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดน ในระดบความเสยงตอการเกดดนถลมสง คดเปนพนทประมาณ 0.21 ตารางกโลเมตร ในพนทต าบลทอนหงส ซงบรเวณดานตะวนตกของต าบลเปนภเขาทตดตอเทอกเขาหลวง ลกษณะพนทจะลาดเทจากทสงสทราบ และพนทมการท าเกษตรกรรมบรเวณทราบเชงเขา เชน การท าสวนยางพารา การท าสวนผลไม จงท าใหพนทปาธรรมชาตลดลง (ตารางท 4-36 และตารางท 4-37) ตารางท 4-36 ระดบความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอ าเภอพรหมคร

ระดบความเสยงภยดนถลม พ นท (ตร.กม.) รอยละ

เสยงสง 0.21 100.00

รวม 0.21 100.00

90

ตารางท 4-37 พนทเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอ าเภอพรหมคร

พ นทเสยงตอการเกดดนถลม พ นท (ตร.กม.) พ นท (ไร)

อาเภอพรหมคร 0.21 132.34

ตาบลทอนหงส 0.21 132.34

เสยงสง 0.21 132.34

(5.) ความเสยงตอการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอาเภอพปน อ าเภอพปนมพนทความเสยงตอการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดน รวมทงสน 1.10 ตารางกโลเมตร ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมสง คดเปนพนทประมาณ 0.15 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 13.23 ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมปานกลาง มพนทประมาณ 0.72ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 65.65 ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมต า มพนทประมาณ 0.23ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 21.12 มความเสยงตอการเกดดนถลมจ านวน 2 ต าบล คอ ต าบลพปนและต าบลยางคอม (ตารางท 4-38 และตารางท 4-39) ตารางท 4-38 ระดบความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอ าเภอพปน

ระดบความเสยงภยดนถลม พ นท (ตร.กม.) รอยละ

เสยงสง 0.15 13.23

เสยงปานกลาง 0.72 65.65

เสยงต า 0.23 21.12

รวม 1.10 100.00

91

ตารางท 4-39 พนทเสยงการเกดดนตอการใชประโยชนทดนอ าเภอพปน

พ นทเสยงตอการเกดดนถลม พ นท (ตร.กม.) พ นท (ไร)

อาเภอพปน 1.10 687.52

ตาบลพปน 0.17 107.83

เสยงปานกลาง 0.17 107.83

ตาบลยางคอม 0.93 579.70

เสยงสง 0.15 90.96

เสยงปานกลาง 0.55 343.56

เสยงต า 0.23 145.18

(6.) ความเสยงตอการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอาเภอเมอง

อ าเภอเมองมระดบความเสยงสงตอการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนคดเปนพนท 0.33 ตารางกโลเมตร ในพนทต าบลทางวมอาณาเขตตดตอกบบรเวณเทอกเขาหลวงและประชากรมการประกอบอาชพเกษตรกรรม การปลกผลไม ไมยนตน เชน ยางพารา เงาะ มงคดทเรยน บรเวณทราบเชงเขาจงท าใหมระดบความเสยงตอการเกดดนถลมสง (ตารางท 4-40 และตารางท 4-41) ตารางท 4-40 ระดบความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอ าเภอเมอง

ระดบความเสยงภยดนถลม พ นท (ตร.กม.) รอยละ

เสยงสง 0.06 100.00

รวม 0.06 100.00 ตารางท 4-41 พนทเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอ าเภอเมอง

พ นทเสยงตอการเกดดนถลม พ นท (ตร.กม.) พ นท (ไร)

อาเภอเมอง 0.06 38.24

ตาบลทาง ว 0.06 38.24

เสยงสง 0.06 38.24

92

7.) ความเสยงตอการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอาเภอลานสกา อ าเภอลานสกา มระดบความเสยงสงตอการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนคดเปนพนท 0.64 ตารางกโลเมตร ในพนทเขาแกว เปนลกษณะภมประเทศเปนพนทภเขาและเปนทตงของอทยานแหงชาตเทอกเขาหลวง มปาสงวนแหงชาตภายใตก ากบการดแลของกรมอทยานสตวปาแลพนธพช ซงประชากรโดยสวนใหญของต าบลเขาแกวมการประกอบอาชพเกษตรกรรมเปนสวนใหญ เชน การเพาะปลกยางพารา และท าสวนผลไม ซงบรเวณทราบเชงเขามการเปลยนแปลงสภาพพนทจากเดมเปนปาธรรมชาตเปนพนทเพอการเกษตรกรรมจงท าใหมระดบความเสยงตอการเกดดนถลมสงมากกวาพนทต าบลอนๆของอ าเภอลานสกา (ตารางท 4-42และตารางท 4-43) ตารางท 4-42 ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอ าเภอลานสกา

ระดบความเสยงภยดนถลม พ นท (ตร.กม.) รอยละ

เสยงสง 0.64 100.00

รวม 0.64 100.00 ตารางท 4-43 พนทเสยงการเกดดนตอการใชประโยชนทดนอ าเภอลานสกา

พ นทเสยงตอการเกดดนถลม พ นท (ตร.กม.) พ นท (ไร)

อาเภอลานสกา 0.64 398.42

ตาบลเขาแกว 0.64 398.42

เสยงสง 0.64 398.42

93

4.3.3 ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

เมอน าแผนทความหนาแนนของประชากรกบแผนทการใชประโยชนทดนของพนทมาซอนทบขอมล เพอวเคราะหระดบความเสยงตอการเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช โดยจะไดความเสยหายทเกดขนตอชวตและทรพยสนจะมมากนอยตามล าดบ จากการซอนทบขอมลความเสยงตอการเกดดนถลม สามารถบอกถงระดบความเสยงทเกดขนตอความสญเสยตอชวตและตอทรพยสนของประชากรในพนท และความสญเสยดานเศรษฐกจในการใชประโยชนทดนในพนท ผลการวเคราะหระดบความเสยงดนถลมทเกดขนโดยน าแผนทมาซอนทบดงสมการตอไปน ระดบความเสยงตอการเกดดนถลม = ความเสยงดนถลมตอประชากร X ความเสยงดนถลมตอการ

ใชประโยชนทดน

การจดล าดบคาคะแนนของความเสยงการเกดดนถลมตอประชากรและความเสยงการเกดดน

ถลมตอการใชประโยชนทดน โดยจ าแนกเปนคาคะแนน 3 ระดบ จากการซอนทบของแผนททงสองตามสมการทก าหนดไวในขางตน จะท าใหไดแผนทความเสยงการเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช ได 3 ระดบ คอ สง ปานกลางและต า (ดงตารางท 4-44)

ตารางท 4-44 คะแนนระดบความเสยงตอการเกดดนถลม ความเสยงตอประชากร ความเสยงตอการใชประโยชนทดน

สง คาคะแนน = 3

ปานกลาง คาคะแนน = 2

ตา คาคะแนน = 1

สง คาคะแนน = 3 9 6 3 ปานกลาง คาคะแนน = 2 6 4 2 ต า คาคะแนน = 1 3 2 1

โดยน าคาคะแนนทไดมาจดระดบความเสยงตอการเกดดนถลม ดงน

ระดบความเสยงของการเกดดนถลม ระดบคะแนน สง 7 – 9 ปานกลาง 4 - 6 ต า 1 – 3

94

ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช (ตารางท 4-45 และภาพท 4-14 ) มพนททมความเสยงตอการเกดดนถลมสงคดเปนพนทประมาณ 0.16 ตารางกโลเมตรหรอรอยละ 4.01 จากการวเคราะหดวยระบบสารสนเทศภมศาสตรพนทเสยงตอการเกดดนถลมสงสวนใหญเปนพนทบรเวณภเขาสง มความหนาแนนของประชากรในพนทมาก โดยเปนทตงของชมชนบรเวณทลาดเชงเขาและมการเปลยนแปลงสภาพพนทเพอใชเปนแหลงเกษตรกรรม เชน การท าสวนยางพาราเปนสวนใหญ โดยพนทมความเสยงทมโอกาสเกดดนถลมสงอยทางดานทศตะวนตกของเทอกเขาหลวง คอ อ าเภอพปน คดเปนพนทประมาณ 0.15 ตารางกโลเมตร ลกษณะภมประเทศโดยสวนใหญเปนทราบเชงเขา สภาพพนทมการบกรกเพอการเพาะปลกยางพาราและการสรางทอยอาศยของประชากรทมจ านวนเพมขนจากอดต ท าใหพนทถกเปลยนแปลงจากปาธรรมชาตหรอปาไมผลดใบ จงสงผลใหระดบความเสยงตอการเกดดนถลมสงทสด พนททมความเสยงตอการเกดดนถลมปานกลาง เปนพนททหางไกลจากภเขา มการท าการเกษตร เชน ท าการสวนยางพารา สวนผลไม พนทปาเสอมโทรม ความหนาแนนของประชากรปานกลาง คดเปนพนทประมาณ 3.30 ตารางกโลเมตรหรอรอยละ 82.70 ของพนท โดยอยในพนทอ าเภอชางกลางมากทสด คดเปนพนทประมาณ 1.78 ตารางกโลเมตร รองลงมาอ าเภอพปน คดเปนพนทประมาณ 0.72 ตารางกโลเมตร และพนททมความเสยงตอการเกดดนถลมต า เปนพนทราบ ความหนาแนนของประชากรนอย พนทมความอดมสมบรณของพนทปาและปายงไมถกบกรกมากนก คดเปนพนทประมาณ 0.53 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 13.29 ของพนท โดยอยในอ าเภอนบพต า คดเปนพนทประมาณ 0.31 ตารางกโลเมตร ในการศกษาความเสยงตอการเกดดนถลม บรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช ในพนท 7 อ าเภอ โดยสวนใหญจะอยในระดบความเสยงตอการเกดดนถลมปานกลาง จากการเปลยนแปลงสภาพพนทปาธรรมชาตเพอใชเปนแหลงเกษตรกรรมและทอยอาศย ทมอตราแนวโนมเพมขนจากอดต หากในพนทไมไดมการจดการพนทอยางบรณาการและยงยน อาจสงผลใหในอนาคตระดบความเสยงตอการเกดดนถลมเพมสงขน เมอมปจจยของลมมรสม ปรมาณน าฝน หรอพนทเปลยนแปลงขาดพชปกคลมหนาดนทท าหนาทยดเหนยวหนาดนเมอเกดดนถลม ยอมสรางความเสยหายตอชวต ทรพยสนและเศรษฐกจ

เมอน าขอมลแผนทมาซอนทบระหวางจ านวนประชากรและพนทการใชประโยชนทดน ท าใหไดแผนทเสยงตอการเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช (ภาพท 4-15) พบวา ความเสยงตอการเกดดนถลมสามารถแบงได 3 ระดบดงน เสยงตอการเกดดนถลมสง จ านวน 2 ต าบล เสยงตอการเกดดนถลมปานกลาง จ านวน 8 ต าบล และเสยงตอการเกดดนถลมต าจ านวน 3 ต าบล (ตารางท 4-46)

95

ตารางท 4-45 ระดบความเสยงตอการเกดดนถลม บรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

ระดบความเสยงตอการเกดดนถลม พ นท (ตร.กม.) รอยละ

เสยงสง 0.16 4.01

เสยงปานกลาง 3.30 82.70

เสยงต า 0.53 13.29

รวม 3.99 100.00

ภาพท 4-14 พนทเสยงตอการเกดดนถลม บรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

ตารางท 4-46 จ านวนต าบลเสยงภยดนถลม บรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

ระดบความเสยง จานวนตาบล

เสยงสง 2

เสยงปานกลาง 8

เสยงต า 3

รวม 13

96

ภาพท

4-

15 แ

ผนทแ

สดงค

วามเ

สยงต

อการ

เกดด

นถลม

บรเว

ณเทอ

กเขา

หลวง

จงห

วดนค

รศรธ

รรมร

าช

97

(1.) ความเสยงตอการเกดดนถลมอาเภอชางกลาง อ าเภอชางกลางมพนทมความเสยงตอการเกดดนถลมปานกลาง คดเปนพนทประมาณ 1.78 ตารางกโลเมตร จ านวน 1 ต าบล คอ ต าบลชางกลาง โดยความหนาแนนของประชากรอยในระดบปานกลางบรเวณทราบเชงเขาเมอซอนทบกบการใชประโยชนทดนทมการใชพนทดานเกษตรกรรมจงท าใหระดบความเสยงตอการเกดดนถลมปานกลาง (ตารางท 4-47 และตารางท 4-48) ตารางท 4-47 ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมอ าเภอชางกลาง

ระดบความเสยงภยดนถลมอาเภอชางกลาง พ นท (ตร.กม.) รอยละ

เสยงปานกลาง 1.78 100.00

รวม 1.78 100.00

ตารางท 4-48 พนทเสยงตอการเกดดนถลมอ าเภอชางกลาง

พ นทเสยงตอการเกดดนถลม พ นท (ตร.กม.) พ นท (ไร)

อาเภอชางกลาง 1.78 1,110.54

ตาบลชางกลาง 1.78 1,110.54

เสยงปานกลาง 1.78 1,110.54

(2.) ความเสยงตอการเกดดนถลมอาเภอนบพตา

อ าเภอนบพต ามพนทมความเสยงตอการเกดดนถลม รวมทงสน 0.78 ตารางกโลเมตร โดยไมพบระดบความเสยงตอเกดดนถลมสง ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมปานกลาง คดเปนพนทประมาณ 0.48 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 61.08 จ านวน 2 ต าบล และระดบความเสยงตอการเกดดนถลมต า คดเปนพนทประมาณ 0.30 ตารางกโลเมตรหรอรอยละ 38.92 จ านวน 2 ต าบล (ตารางท 4-49 และตารางท 4-50)

1

98

ตารางท 4-49 ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมอ าเภอนบพต า

ระดบความเสยงภยดนถลม พ นท (ตร.กม.) รอยละ

เสยงปานกลาง 0.48 61.08

เสยงต า 0.30 38.92

รวม 0.78 100.00

ตารางท 4-50 พนทเสยงตอการเกดดนถลมอ าเภอนบพต า

พ นทเสยงตอการเกดดนถลม พ นท (ตร.กม.) พ นท (ไร)

อาเภอนบพตา 0.79 493.61

ตาบลกรงชง 0.47 294.84

เสยงปานกลาง 0.32 198.77

เสยงต า 0.15 96.07

ตาบลนบพตา 0.31 198.77

เสยงปานกลาง 0.16 102.71

เสยงต า 0.15 96.07

(3.) ความเสยงตอการเกดดนถลมอาเภอฉวาง

อ าเภอฉวางมพนทมความเสยงตอการเกดดนถลม รวมทงสน 0. 15 ตารางกโลเมตร โดยมระดบความเสยงตอเกดดนถลมสง คดเปนพนทประมาณ 0.01 ตารางกโลเมตรหรอรอยละ 5.54 ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมต า คดเปนพนทประมาณ 0.14 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 94.46 ในพนทต าบลละอาย 1 ต าบล (ตารางท 4-51 และตารางท 4-52)

99

ตารางท 4-51 ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมอ าเภอฉวาง

ระดบความเสยงภยดนถลม พ นท (ตร.กม.) รอยละ

เสยงสง 0.01 5.54

เสยงต า 0.14 94.46

รวม 0.15 100.00

ตารางท 4-52 พนทเสยงการตอเกดดนถลมอ าเภอฉวาง

พ นทเสยงตอการเกดดนถลม พ นท (ตร.กม.) พ นท (ไร)

อาเภอฉวาง 0.15 92.22

ตาบลละอาย 0.15 92.22

เสยงสง 0.01 5.11

เสยงต า 0.14 87.11

(4.) ความเสยงตอการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอาเภอพรหมคร

เมอน าแผนทความเสยงตอการเกดดนถลมตอจ านวนประชากรมาซอนทบความแผนทความเสยงตอการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดน พบวาไมมพนทความเสยงตอการเกดดนถลมในอ าเภอพรหมคร ทงนสดสวนของประชากรมการกระจายตวนอยในพนททราบเชงเขาเมอเทยบกบการใชประโยชนพนท

(5.) ความเสยงตอการเกดดนถลมอาเภอพปน อ าเภอพปนมพนทความเสยงตอการเกดดนถลม รวมทงสน 1.10 ตารางกโลเมตร ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมสง คดเปนพนทประมาณ 0.15 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 13.23 ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมปานกลาง มพนทประมาณ 0.72 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ

100

65.65 ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมต า มพนทประมาณ 0.23 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 21.21 ใน 2 ต าบล คอ ต าบลพปนและต าบลยางคอม (ตารางท 4-53 และตารางท 4-54) ตารางท 4-53 ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมอ าเภอพปน

ระดบความเสยงภยดนถลม พ นท (ตร.กม.) รอยละ

เสยงสง 0.15 13.23

เสยงปานกลาง 0.72 65.65

เสยงต า 0.23 21.12

รวม 1.10 100.00

ตารางท 4-54 พนทเสยงตอการเกดดนถลมอ าเภอพปน

พ นทเสยงตอการเกดดนถลม พ นท (ตร.กม.) พ นท (ไร)

อาเภอพปน 1.10 687.52

ตาบลพปน 0.17 107.83

เสยงปานกลาง 0.17 107.83

ตาบลยางคอม 0.93 579.70

เสยงสง 0.15 90.96

เสยงปานกลาง 0.55 343.56

เสยงต า 0.23 145.18

(6.) ความเสยงตอการเกดดนถลมอาเภอเมอง

อ าเภอเมองมระดบความเสยงปานกลางตอการเกดดนถลม คดเปนพนทประมาณ 0.16 ตารางกโลเมตร ในต าบลทางว เนองจากความหนาแนนประชากรอยในระดบปานกลางในพนทราบเชงเขาและเมอน ามาซอนทบพนทความเสยงตอการใชประโยชนทดนจงท าใหระดบความเสยงตอการเกดดนถลมอยในระดบปานกลาง (ตารางท 4-55 และตารางท 4-56)

101

ตารางท 4-55 ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมอ าเภอเมอง

ระดบความเสยงภยดนถลม พ นท (ตร.กม.) รอยละ

เสยงปานกลาง 0.16 100.00

รวม 0.16 100.00 ตารางท 4-56 พนทเสยงตอการเกดดนถลมอ าเภอเมอง

พ นทเสยงตอการเกดดนถลม พ นท (ตร.กม.) พ นท (ไร)

อาเภอเมอง 0.16 100.00

ตาบลทาง ว 0.16 100.00

เสยงปานกลาง 0.16 100.00

7.) ความเสยงตอการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอาเภอลานสกา อ าเภอลานสกา มระดบความเสยงสงตอการเกดดนถลม คดเปนพนทประมาณ 0.16 ตารางกโลเมตร ในพนทต าบลเขาแกว (ตารางท 4-57 และตารางท 4-58) ตารางท 4-57 ระดบความเสยงการเกดดนถลมอ าเภอลานสกา

ระดบความเสยงภยดนถลม พ นท (ตร.กม.) รอยละ

เสยงปานกลาง 0.16 100.00

0.16 100.00

ตารางท 4-58 พนทเสยงการเกดดนถลมอ าเภอลานสกา

พ นทเสยงตอการเกดดนถลม พ นท (ตร.กม.) พ นท (ไร)

อาเภอลานสกา 0.16 100.00

ตาบลเขาแกว 0.16 100.00

เสยงปานกลาง 0.16 100.00

102

4.4 การวเคราะหปจจยตอการเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวงฝงตะวนออกในพ นทอาเภอนบพตาและฝงตะวนตกในพ นทอาเภอพปน สถานการณดนถลมทเคยเกดขนในจงหวดนครศรธรรมราชไดสรางความเสยหายตอชวต ตอทรพยสนและเศรษฐกจเปนอยางมาก จากการศกษาวางแผนการจดการพนทเสยงภยดนถลมในจงหวดนครศรธรรมราช (ส านกงานวจยและรวมมอระหวางประเทศ ส านกงานปองกนบรรเทาและสาธารณภย,2553) พบวาพนทสวนใหญจะอยในบรเวณทราบเชงเขา มระดบความลาดชน สภาพพนทมการเปลยนแปลงจากปาไมผลดใบหรอปาธรรมชาตเปนพนท เพอการเกษตรกรรม และกระบวนการมสวนรวมของชมชนในการจดการพนทยงอยในระดบปานกลางในการตดตาม เฝาระวงสถานการณ จากเหตการณดนถลมทเคยเกดขนจงไดมการเปรยบเทยบการเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช พนทฝงตะวนออกในอ าเภอนบพต าและฝงตะวนตกในอ าเภอพปน โดยจากการบนทกล าดบเหตการณดนถลม (ส านกธรณวทยา กรมทรพยากรธรณ, 2555)เหตการณดนถลมเกดขนบานทบน าเตา หมท 8 ต าบลกรงชง อ าเภอนบพต าจงหวดนครศรธรรมราช ในวนท 1-5 มกราคม 2555 ท าใหพนทการเกษตรและการปศสตวสงสาธารณปโภคเสยหายจ านวนมาก และบานกะทนเหนอ อ าเภอพปน จงหวดนครศรธรรมราช ในวนท 22 พฤศจกายน 2531ท าใหผบาดเจบและเสยชวตประมาณ 230 คน บานเรอนเสยหายประมาณ 1500 หลง พนทการเกษตรเสยหาย 6150 ไร คดเปนมลคาประมาณ 1000 ลานบาท ทงนจากเหตการณดนถลมทเกดขนในอดตจงน ามาสการเปรยบเทยบตอการเกดดนถลมในปจจบนของผศกษาวจย ซงศกษาจากปจจยของอทธพลของลมมรสมเปนปจจยหลกทท าใหปรมาณน าฝนมมากหรอนอยทอาจสงผลตอการเกดดนถลมและปจจยทเกยวของ น ามาวเคราะหขอมลโดยประยกตใชระบบสารสนเทศและการรวบรวมขอมลทตยภม สามารถสรป ไดดงน

(1.) ปจจยดานปรมาณน าฝน ปรมาณน าฝนบรเวณพนทอ าเภอนบพต าไดรบอทธพลจากลมมรสมฝงตะวนออกดงนนปจจย

ของปรมาณน าฝนทมคาเฉลยยอนหลง 30 ป จากป 2528 ถงป 2558 (กรมอตนยมวทยาจงหวดนครศรธรรมราช,2558) พนทอ าเภอนบพต าพบวามปรมาณน าฝนเฉลย 2,624.84 มม./ป และมจ านวนวนฝนตกเฉลย 161.82 วน/ป ส าหรบปรมาณน าฝนของพนทอ าเภอพปนไดรบอทธพลจากลมมรสมฝงตะวนตกโดยมอาณาเขตตดตอกบพนทอ าเภอชางกลางและอ าเภอฉวาง มลกษณะภมประเทศโดยสวนใหญเปนเทอกเขาสง จงท าใหอทธพลของลมมรสมมความแตกตางกนและคาปรมาณน าฝนเฉลยมคานอยกวาพนทอ าเภอนบพต า โดยพบวาอ าเภอพปนมปรมาณน าฝนเฉลย 2,057.41 มม./ป และมจ านวนวนฝนตก 114.19 วน/ป จากตารางท 4-27 ปรมาณน าฝนเฉลยชวงคาพสยในชน

103

ท 1 ปรมาณมากกวา 2,000 มลลเมตร ครอบคลมพนทอ าเภอนบพต า คดเปนพนทประมาณ 326.43 ตารางกโลเมตร ซงมปรมาณน าฝนมากกวาพนทอ าเภอพปนคดเปนพนทประมาณ 220.41 ตารางกโลเมตร (ตารางท 4-59 และภาพท 4-16) ตารางท 4-59 เปรยบเทยบปรมาณน าฝนของพนทอ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน

ปรมาณน าฝน พ นทศกษา (ตร.กม)

อาเภอนบพตา อาเภอพปน

ชนท 1 ปรมาณมากกวา 2,000 มลลเมตร 326.43 220.41

ชนท 2 ปรมาณ 1,500 - 2,000 มลลเมตร 395.25 273.47

ชนท 3 ปรมาณ 1,200 - 1,500 มลลเมตร 0.00 0.00

ชนท 4 ปรมาณ 1,000 - 1200 มลลเมตร 0.00 0.00

ชนท 5 ปรมาณนอยกวา 1,000 มลลเมตร 0.00 0.00

รวม 721.68 493.88

ภาพท 4-16 แผนภมเปรยบเทยบแสดงปรมาณน าฝนของพนทอ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน

104

(2.) ปจจยดานการใชประโยชนทดน การใชประโยชนทดนบรเวณพนทอ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน มลกษณะการใชประโยชน

ทดนประเภทยางพารา ไมผลผสม และปาเสอมโทรม (ตารางท 4-27) ในลกษณะทไมแตกตางกนดานการใชประโยชนทดนประเภทชนท 1 อ าเภอนบพต า คดเปนพนทประมาณ 296.37 ตารางกโลเมตร และอ าเภอพปน คดเปนพนทประมาณ 221.94 ตารางกโลเมตร นอกจากนพบวาพนทอ าเภอนบพต า ยงคงมปาดบสมบรณมากกวาการใชประโยชนทดนประเภทอน โดยคดเปนพนทประมาณ 417.08 ตารางกโลเมตร และมเนอทปรมาณมากกวาอ าเภอพปน โดยคดเปนพนทประมาณ 242.20 ตารางกโลเมตร ซงอาจวเคราะหไดวาพนทของอ าเภอนบพต ามความชกชมของปาดบสมบรณ การรกล าหรอการถกการบกรกการใชประโยชนทดนในดานตางๆนอยกวาพนทอ าเภอพปน (ตารางท 4-60 และ ภาพท 4-17) ตารางท 4-60 เปรยบเทยบการใชประโยชนทดนของพนทอ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน

ปจจยการใชประโยชนทดน พ นทศกษา (ตร.กม)

อาเภอนบพตา อาเภอพปน

ชนท 1 ยางพารา / ไมผลผสม / ปาเสอมโทรม 296.37 221.94

ชนท 2 ปาดบสมบรณ 417.08 242.20

ชนท 3 พนทลมน า / พชผก 0.00 0.00

ชนท 4 ทงหญา / นาขาว 0.59 9.15

ชนท 5 หมบาน / สถานทราชการ/หาดทราย 4.41 5.08

รวม 718.45 478.38

ภาพท 4-17 แผนภมเปรยบเทยบแสดงการใชประโยชนทดนของพนทอ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน

105

(3.) ปจจยรองรอยในอดต ปจจยรองรอยการเกดดนถลมในอดตบรเวณพนทอ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน สามารถเปนตวแปรในการคาดคะเนตอเหตการณการเกดถลมได โดยพนททมรองรอยการเกดดนถลมสงอาจสงผลใหโอกาสการเกดดนถลมสงตามล าดบ ซงอ าเภอนบพต ามรองรอยการเกดดนถลม คดเปนพนทประมาณ 40.71 ตารางกโลเมตร และอ าเภอพปน คดเปนพนทประมาณ 17.19 ตารางกโลเมตร จากปจจยรองรอยการเกดในอดต ระยะทาง 50 เมตร ซงเปนชนทมระยะทางใกลรศมของรองรอยการเกดดนถลมในอดตมากทสด พบวาอ าเภอนบพต ามรองรอยในอดต คดเปนพนทประมาณ 8.53 ตารางกโลเมตร ซงมการเกดรองรอยในอดตมากกวา อ าเภอพปน มรองรอยในอดตระยะทาง 250 เมตร มากทสด คดเปนพนทประมาณ 4.27 ตารางกโลเมตร (ตารางท 4-61 และ ภาพท 4-18) ตารางท 4-61 เปรยบเทยบรองรอยในอดตของพนทอ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน

ปจจยรองรอยในอดต พ นทศกษา (ตร.กม)

อาเภอนบพตา อาเภอพปน

ชนท 1 ระยะทาง 50 เมตร 8.53 2.97

ชนท 2 ระยะทาง 100 เมตร 6.79 2.80

ชนท 3 ระยะทาง 150 เมตร 7.81 3.34

ชนท 4 ระยะทาง 200 เมตร 8.54 3.80

ชนท 5 ระยะทาง 250 เมตร 9.05 4.27

รวม 40.71 17.19

ภาพท 4-18 แผนภมเปรยบเทยบรองรอยการเกดในอดตของพนทอ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน

106

(4.) ปจจยความลาดชนของภมประเทศ ปจจยความลาดชนของภมประเทศบรเวณพนทอ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน อยในระดบทแตกตางกนตามลกษณะภมประเทศ ซงพนทอ าเภอนบพต ามความลาดชน คดเปนพนทประมาณ 721.45 ตารางกโลเมตร และอ าเภอพปน คดเปนพนทประมาณ 479.71 ตารางกโลเมตร จากปจจยความลาดชนของภมประเทศทงสองพนท พบวาในระดบความลาดชนทมากกวา 125 เปอรเซนต ทอาจสงผลกระทบตอความเสยงตอการเกดดนถลมสงเนองจากมความลาดชนของพนทมาก จงท าใหมการเคลอนตวของดนเรวกวาในชนอนๆ พบวาในอ าเภอนบพต า คดเปนพนทประมาณ 0.27 ตารางกโลเมตร อ าเภอพปน คดเปนพนทประมาณ 0.16 ตารางกโลเมตร (ตารางท 4-62 และ ภาพท 4-19) ตารางท 4-62 เปรยบเทยบความลาดชนของพนทอ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน

ปจจยความลาดชนของภมประเทศ พ นทศกษา (ตร.กม)

อาเภอนบพตา อาเภอพปน

ชนท 1 ลาดชนมากกวา 125 เปอรเซนต 0.27 0.16

ชนท 2 ลาดชนตงแต 100-125 เปอรเซนต 0.46 0.35

ชนท 3 ลาดชนตงแต 75-100 เปอรเซนต 4.43 3.13

ชนท 4 ลาดชนตงแต 50-75 เปอรเซนต 40.08 10.57

ชนท 5 ลาดชนต ากวา 50 เปอรเซนต 676.22 465.51

รวม 721.45 479.71

ภาพท 4-19 แผนภมเปรยบเทยบความลาดชนของพนทอ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน

107

(5.) ปจจยความสงของพ นท ปจจยความสงของพนทบรเวณพนทอ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน ซงพนทอ าเภอนบพต ามระดบความสงของพนท คดเปนพนทประมาณ 721.25 ตารางกโลเมตร และอ าเภอพปน คดเปนพนทประมาณ 493.71 ตารางกโลเมตร จากปจจยความสงของพนทของสองพนท ในระดบความสงมากกวา 800 เมตร เปนระดบทสงผลตอโอกาสเกดดนถลมสงเนองจากเสถยรภาพของชนดนจะมการเคลอนทไดเรวกวา พบวาอ าเภอพปนมพนทความสงมากกวาพนทอ าเภอนบพต า คดเปนพนท 77.40 ตารางกโลเมตร สวนอ าเภอนบพต า คดเปนพนท 55.96 ตารางกโลเมตร (ตารางท 4-63 และ ภาพท 4-20) ตารางท 4-63 เปรยบเทยบความสงของพนทอ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน

ปจจยระดบความสงของพ นท พ นทศกษา (ตร.กม)

อาเภอนบพตา อาเภอพปน

ชนท 1 ความสงมากกวา 800 เมตร 55.96 77.40

ชนท 2 ความสงตงแต 600 – 800 เมตร 147.88 120.79

ชนท 3 ความสงตงแต 400 – 600 เมตร 200.25 93.89

ชนท 4 ความสงตงแต 200 – 400 เมตร 204.55 103.82

ชนท 5 ความสงนอยกวา 200 เมตร 112.61 97.81

รวม 721.25 493.71

ภาพท 4-20 แผนภมเปรยบเทยบความสงของพนทอ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน

108

(6.) ปจจยทางธรณวทยา ปจจยทางธรณวทยาของพนทบรเวณพนทอ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน ซงลกษณะชนหนและธรณวทยามความแตกตางกนตามลกษณะทางกายภาพของพนท โดยพนทอ าเภอนบพต ามลกษณะทางธรณวทยา คดเปนพนทประมาณ 708.38 ตารางกโลเมตร และอ าเภอพปน คดเปนพนทประมาณ 493.71 ตารางกโลเมตร จากปจจยลกษณะทางธรณวทยาของสองพนท พบวาอ าเภอนบพต ามลกษณะทางธรณวทยาในชดหนแกรนตมากทสด คดเปนพนทประมาณ 471.22 ตารางกโลเมตร และอ าเภอพปนมลกษณะทางธรณวทยาชดหนแกรนตมากทสดเชนเดยวกน คดเปนพนทประมาณ 288.25 ตารางกโลเมตร ซงชนหนแกรนตเปนชดหนทมโอกาสเกดการผกรอนสงและเกดรอยแตกไดงาย เมอปจจยจากปรมาณน าฝนหรอสภาพพนททถกเปลยนแปลง ยอมสงผลใหชนดนมการเปลยนแปลทางกายภาพ (ตารางท 4-64 และ ภาพท 4-21) ตารางท 4-64 เปรยบเทยบลกษณะธรณวทยาของพนทอ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน

ปจจยทางธรณวทยา พ นทศกษา (ตร.กม)

อาเภอนบพตา อาเภอพปน

ชนท 1 หนแกรนต (4) 471.22 288.25

ชนท 2 หนปน/หนควอรตไซต-ไมกาชสต/หนไนส (3) 98.81 116.05

ชนท 3 หนตะกอนตะพกลมน า (2) 97.97 17.04

ชนท 4 หนตะกอนชายหาด/ตะกอนน าพา (1) 40.38 72.37

รวม 708.38 493.71

ภาพท 4-21 แผนภมเปรยบเทยบลกษณะธรณวทยาของพนทอ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน

109

(7.) ปจจยเสนทางน า ปจจยทางเสนทางน าของพนทบรเวณพนทอ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน มความแตกตางกนตามของแหลงตนน าของแตละพนท โดยอ าเภอนบพต ามเสนทางน า คดเปนพนทประมาณ 3,948.23 ตารางกโลเมตร และอ าเภอพปน คดเปนพนทประมาณ 3,776.12 ตารางกโลเมตร จากปจจยเสนทางน าของสองพนท เสนทางน า ระยะทาง 100 เมตร ใกลเสนทางน ามากทสดและท าใหไดรบผลกระทบตอการเกดดนถลมสงมากกวาในระยะทางทไกลกวา พบวาอ าเภอนบพต า คดเปนพนทประมาณ 208.88 ตารางกโลเมตร ทงนอ าเภอนบพต ามแหลงตนน าจากน าตกกรงชง ซงเปนน าตกทสงทสดของอทยานแหงชาตเทอกเขาหลวงและของจงหวดนครศรธรรมราช จงท าใหการกระจายตวของเสนทางน ามากกวา อ าเภอพปน คดเปนพนทประมาณ 186.13 ตารางกโลเมตร (ตารางท 4-65 และ ภาพท 4-22) ตารางท 4-65 เปรยบเทยบปจจยเสนทางน าของพนทอ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน

ปจจยเสนทางน า พ นทศกษา (ตร.กม)

อาเภอนบพตา อาเภอพปน

ชนท 1 ระยะทาง 100 เมตร 208.88 186.13

ชนท 2 ระยะทาง 200 เมตร 457.26 420.35

ชนท 3 ระยะทาง 300 เมตร 747.11 704.70

ชนท 4 ระยะทาง 400 เมตร 1,079.70 1,039.61

ชนท 5 ระยะทาง 500 เมตร 1,455.28 1,425.33

รวม 3,948.23 3,776.12

ภาพท 4-22 แผนภมเปรยบเทยบปจจยเสนทางน าของพนทอ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน

110

4.4.1 การวเคราะหพ นทโอกาสการเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวงฝงตะวนออกในพ นทอาเภอนบพตาและฝงตะวนตกในพ นทอาเภอพปน พนทโอกาสเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวงฝงตะวนออกในพนทอ าเภอนบพต าและฝงตะวนตกในพนทอ าเภอพปน มปจจยทสงผลตอโอกาสเกดดนถลมทง 7 ปจจย คอ ปรมาณน าฝน การใชประโยชนทดน รองรอยการเกดในอดต ความลาดชนของภมประเทศ ระดบความสงของพนท ลกษณะทางธรณวทยา และเสนทางน า โดยวธการซอนทบดวยโปรแกรม Arcgis 9.2 ซงจากปจจยตางๆเหลาน สามารถแสดงพนทโอกาสการเกดดนถลมทแตกตางกนตามลกษณะภมประเทศ ลกษณะกายภาพทมการเปลยนแปลงตามธรรมชาตและการเปลยนแปลงโดยการกระท าของมนษย ดงนน พนทโอกาสดนถลมทงสองพนท จงมโอกาสเกดดนถลมทแตกตางกน (ตารางท 4-66 ภาพท 4-23 และภาพท 4-20) โดยพนทอ าเภอนบพต ามพนทโอกาสเกดดนถลมทงหมด คดเปนพนท 31.89 ตารางกโลเมตร ซงมพนทโอกาสเกดถลมสง คดเปนพนทประมาณ 1.16 ตารางกโลเมตรหรอรอยละ 3.64 พนทโอกาสเกดดนถลมปานกลาง คดเปนพนทประมาณ 20.11 ตารางกโลเมตรหรอรอยละ 63.04 พนทโอกาสเกดถลมต า คดเปนพนทประมาณ 10.62 ตารางกโลเมตรหรอรอยละ 33.31 ส าหรบพนทอ าเภอพปน มพนทโอกาสเกดดนถลมทงหมด คดเปนพนท 13.23 ตารางกโลเมตร ซงมพนทโอกาสเกดถลมสง คดเปนพนทประมาณ 2.01 ตารางกโลเมตรหรอรอยละ 15.19 พนทโอกาสเกดดนถลมปานกลาง คดเปนพนทประมาณ 9.82 ตารางกโลเมตรหรอรอยละ 74.22 พนทโอกาสเกดถลมต า คดเปนพนทประมาณ 1.40 ตารางกโลเมตรหรอรอยละ 10.59 จากการวเคราะหขอมลของพนทบรเวณอ าเภอพปนซงตงอยเทอกเขาหลวงฝงตะวนตกมโอกาสเกดดนสงมากกวา เนองจากพนทถกเปลยนแปลงจากปาดบสมบรณเปนพนทเพอการเกษตรหรอพนทมการขยายแหลงท ากนและทอยอาศย ส าหรบอ าเภอนบพต าโอกาสเกดดนถลมสงทนอยกวา เนองจากพนทโดยสวนใหญยงมความอดมสมบรณของปาดบสมบรณ มการแผวถางหรอถกบกรกทดนนอย ตารางท 4-66 เปรยบเทยบพนทโอกาสเกดดนถลมของอ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน

โอกาสเกดดนถลม อาเภอนบพตา อาเภอพปน

พ นท (ตร.กม.) รอยละ พ นท (ตร.กม.) รอยละ

โอกาสดนถลมสง 1.16 3.64 2.01 15.19

โอกาสดนถลมปานกลาง 20.11 63.04 9.82 74.22

โอกาสดนถลมสงต า 10.62 33.31 1.40 10.59

รวม 31.89 100.00 13.23 100.00

111

ภาพท 4-23 รอยละโอกาสการเกดดนถลมของพนทอ าเภอนบพต า

ภาพท 4-24 รอยละโอกาสการเกดดนถลมของพนทอ าเภอพปน

112

4.4.2 การวเคราะหความเสยงการเกดดนถลมตอประชากรบรเวณเทอกเขาหลวงฝงตะวนออกในพ นทอาเภอนบพตาและฝงตะวนตกในพ นทอาเภอพปน ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมตอประชากรบรเวณเทอกเขาหลวงฝงตะวนออกในพนทอ าเภอนบพต าและฝงตะวนตกในพนทอ าเภอพปน โดยมการซอนทบระหวางพนทโอกาสดนถลมกบความหนาแนนของประชากรรายต าบล (ตารางท 4-67 ภาพท 4-25 และภาพท 4-26 ) พบวาระดบความเสยงของทงสองอ าเภอ มระดบความเสยงปานกลางและระดบความเสยงต า โดยอ าเภอนบพต ามระดบความเสยง คดเปนพนทประมาณ 32.05 ตารางกโลเมตร ระดบความเสยงปานกลาง คดเปนพนททงหมด 1.16 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 3.63 และระดบความเสยงต า คดเปนพนททงหมด 30.88 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 96.37 และอ าเภอพปนมระดบความเสยง คดเปนพนทประมาณ 14.54 ตารางกโลเมตร ระดบความเสยงปานกลางคดเปนพนททงหมด 3.81 ตารางกโลเมตรหรอรอยละ 26.20 ระดบความเสยงต าคดเปนพนททงหมด 10.73 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 73.80 โดยสามารถสรปไดวาระดบความเสยงภยดนถลมของอ าเภอนบพต ามระดบความเสยงทมจ านวนเนอทมากกวาพนทอ าเภอพปน พนทบรเวณเทอกเขาหลวงทงฝงตะวนออกและฝงตะวนตกมกระจายตวของจ านวนประชากรอยในระดบนอย จงท าใหความเสยงสงผลกระทบตอประชากรหร อชมชนอยในระดบไมรนแรงมากนก อกทงสภาพพนทยงคงเปนปาทสมบรณอยมาก การบกรกหรอถกท าลายของชนหนาดนนอย จงอาจท าใหระดบความเสยงตอโอกาสเกดดนถลมอยในระดบปานกลางและระดบต า ตารางท 4-67 เปรยบเทยบระดบความเสยงการเกดดนถลมตอประชากรของอ าเภอนบพต า และอ าเภอพปน

ระดบความเสยงภยดนถลม อาเภอนบพตา อาเภอพปน

พ นท (ตร.กม.) รอยละ พ นท (ตร.กม.) รอยละ

เสยงปานกลาง 1.16 3.63 3.81 26.20

เสยงต า 30.88 96.37 10.73 73.80

รวม 32.05 100.00 14.54 100.00

113

ภาพท 4-25 รอยละระดบความเสยงการเกดดนถลมตอประชากรอ าเภอนบพต า

ภาพท 4-26 รอยละระดบความเสยงการเกดดนถลมตอประชากรอ าเภอพปน

114

4.4.3 การวเคราะหความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนบรเวณเทอกเขาหลวงฝงตะวนออกในพ นทอาเภอนบพตาและฝงตะวนตกในพ นทอาเภอพปน ระดบความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนบรเวณเทอกเขาหลวงฝงตะวนออกในพนทอ าเภอนบพต าและฝงตะวนตกในพนทอ าเภอพปน โดยมการซอนทบระหวางพนทโอกาสดนถลมกบการใชประโยชนทดน (ตารางท 4-68 ภาพท 4-27 และภาพท 4-28 ) โดยอ าเภอนบพต ามระดบความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนทงหมด คดเปนพนทประมาณ 1.39 ตารางกโลเมตร ในระดบความเสยงสง คดเปนพนท 1.11 ตารางกโลเมตรหรอรอยละ 79.63 ระดบความเสยงปานกลาง คดเปนพนท 0.16 ตารางกโลเมตรหรอรอยละ 79.63 ระดบความเสยงปานกลาง คดเปนพนท 0.16 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 11.58 และระดบความเสยงต า คดเปนพนท 0.12ตารางกโลเมตรหรอรอยละ 8.80 ในพนท 3 ต าบล คอ ต าบลกรงชง ต าบลนบพต าและต าบลนาเหรงในอ าเภอพปนมระดบความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดน คดเปนพนทประมาณ 1.61 ตารางกโลเมตร ระดบความเสยงสง คดเปนพนท 1.42 ตารางกโลเมตรหรอรอยละ 87.85 ระดบความเสยงปานกลาง คดเปนพนท0.20 ตารางกโลเมตรหรอรอยละ 12.15 ในพนท 2 ต าบล คอ ต าบลพปนและต าบลยางคอม โดยสามารถสรปไดวาความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนของอ าเภอพปนมระดบความเสยงมากกวาอ าเภอนบพต า จากการวเคาะหขอมลอ าเภอพปนมการเปลยนแปลงพนทการใชประโยชนทดนเพอการเพาะปลกพชเศรษฐกจมากขนจากอดต เชน การปลกยางพารา ในบรเวณเชงเขา หนาดนขาดพชปกคลมและแรงยดเหนยว เมอมปรมาณน าฝนทตกตดตอเปนระยะเวลานานจงอาจสงผลใหความเสยงตอการเกดดนถลมสงกวา สวนอ าเภอนบพต ามความอดสมบรณของปาไมผลดใบหรอปาธรรมชาตมากกวายงไมมการถกบกรกพนทการใชประโยชน จงท าใหระดบความเสยงนอยกวาอ าเภอพปน ตารางท 4-68 เปรยบเทยบระดบความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนของ อ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน

ระดบความเสยงภยดนถลม อาเภอนบพตา อาเภอพปน

พ นท (ตร.กม.) รอยละ พ นท (ตร.กม.) รอยละ

เสยงสง 1.11 79.63 1.42 87.85

เสยงปานกลาง 0.16 11.58 0.20 12.15

เสยงต า 0.12 8.80 - -

รวม 1.39 100.00 1.61 100.00

115

ภาพท 4-27 รอยละระดบความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอ าเภอนบพต า

ภาพท 4-28 รอยละระดบความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดนอ าเภอพปน

116

4.4.4 การวเคราะหความเสยงตอการเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวงฝงตะวนออกในพ นทอาเภอนบพตาและฝงตะวนตกในพ นทอาเภอพปน ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวงฝงตะวนออกในอ าเภอนบพต าและฝงตะวนตกในอ าเภอพปน โดยการซอนทบระหวางความเสยงการเกดดนถลมตอประชากรกบความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดน (ตารางท 4-69 ภาพท 4-29 และภาพท 4-30 ) โดยอ าเภอนบพต ามระดบความเสยงการเกดดนถลม คดเปนพนทประมาณ 0.79 ตารางกโลเมตร ซงไมพบความเสยงตอการเกดดนถลมสง ระดบความเสยงปานกลาง คดเปนพนท 0.48 ตารางกโลเมตรหรอรอยละ 61.08 ระดบความเสยงต า คดเปนพนททงหมด 0.31 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 38.92 ในพนท 2 ต าบล คอ ต าบลกรงชงและต าบลนบพต า และอ าเภอพปน มระดบความเสยงตอการเกดดนถลม คดเปนพนททงหมดประมาณ 1.10 ตารางกโลเมตร ระดบความเสยงสง คดเปนพนท 0.15 ตารางกโลเมตรหรอรอยละ 13.23 ระดบความเสยงปานกลาง คดเปนพนท 0.72 ตารางกโลเมตรหรอรอยละ 65.65 ระดบความเสยงต าคดเปนพนท 0.23 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 21.12 ในพนท 2 ต าบล คอ ต าบลพปนและต าบลยางคอม จากผลการศกษาสามารถสรปไดวาระดบความเสยงภยดนถลมของอ าเภอพปนบรเวณเทอกเขาหลวงฝงตะวนตก มระดบความเสยงการเกดดนถลมมากกวาอ าเภอนบพต าบรเวณเทอกเขาฝงตะวนออก แมวาปจจยดานปรมาณน าฝนของอ าเภอนบพต าจะมปรมาณน าฝนเฉลยมากวา แตมความแตกตางของลกษณะภมประเทศและการเปลยนแปลงของพนท จงสามารถวเคราะหความเสยงตอการเกดดนถลมของเทอกเขาหลวงฝงตะวนออกและฝงตะวนตก คอ ปจจยหลกคอสภาพพนทมการเปลยนแปลงจากปาไมผลดไมหรอปาธรรมชาตเปนพนทเพอการเกษตรกรรมทเพาะปลกพชเชงเดยวในทราบเชงเขา เมอมปรมาณน าฝนทตกตดตอเปนระยะเวลานานและตกตดตอหลายวน ดนมการอมน า ขาดแรงยดเหนยวหนาดน จงน ามาสการเกดดนถลมขนในพนท ตารางท 4-69 เปรยบเทยบระดบความเสยงการเกดดนถลมของอ าเภอนบพต าและอ าเภอพปน

ระดบความเสยงภยดนถลม อาเภอนบพตา อาเภอพปน

พ นท (ตร.กม.) รอยละ พ นท (ตร.กม.) รอยละ

เสยงสง - - 0.15 13.23

เสยงปานกลาง 0.48 61.08 0.72 65.65

เสยงต า 0.31 38.92 0.23 21.12

รวม 0.79 100.00 1.10 100.00

117

ภาพท 4-29 รอยละระดบความเสยงตอการเกดดนถลมของพนทอ าเภอนบพต า

ภาพท 4-30 รอยละระดบความเสยงตอการเกดดนถลมของอ าเภอพปน

118

4.5 ขอเสนอแนะและแนวทางในการรบมอกบปญหาของชมชนตอการเกดดนถลมในพ นทเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

4.5.1 ขอเสนอแนะตอหนวยงานราชการ/องคกรปกครองสวนทองถน ผลกระทบจากดนถลมทเกดขนในแตละพนท เปนสงทสรางความเสยหายตอชมชนทงดาน

ทรพยสน ครวเรอน การสญเสยชวต และสภาพเศรษฐกจ ดงนนการศกษาความเสยงการเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวง สามารถเปนฐานขอมลใหกบหนวยงานราชการทเกยวของ เชน กรมสงเสรมการเกษตร ส านกงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม กรมปาไม ส านกงานเศรษฐกจและสงคม และ องคกรปกครองสวนถน เพอน าขอมลจากการศกษาวจยครงน ไปเปนแนวทางในการจดปญหาเชงพนทใหมประสทธภาพมากขน หรอสามารถเปนมาตรการในการตดตามตรวจสอบสภาพพนททไดรบผลกระทบจากดนถลมในบรเวณเทอกเขาหลวงได ซงจากการวเคราะหดวยระบบสารสนเทศภมศาสตรสามารถสรปพนทความเสยงการเกดดนถลมระดบต าบล ในพนท 7 อ าเภอ โดยแบงพนทเทอกเขาหลวงฝงตะวนออก คอ อ าเภอเมอง อ าเภอพระพรหม อ าเภอนบพต า เทอกเขาหลวงฝงตะวนตก คอ อ าเภอชางกลาง อ าเภอฉวาง อ าเภอลานสกา และอ าเภอพปน พบวาพนททมความเสยงการเกดดนถลมสงบรเวณเทอกเขาอยในพนทฝงตะวนตกมากกวาฝงตะวนออก ซงอ าเภอพปนมความเสยงตอการเกดดนถลมสงทสด คดเปนพนท 0.15 ตารางกโลเมตรหรอ 90.96 ไร มจ านวน 1 ต าบล ทไดรบผลกระทบดนถลม คอ ต าบลยางคอม อ าเภอฉวางมความเสยงตอการเกดดนถลมสงรองลงมา คดเปนพนท 0.01 ตารางกโลเมตรหรอ 5.11 ไร จากการวเคราะหขอมลของอ าเภอพปนและอ าเภอฉวางมความเสยงสงตอการเกดดนถลมสง เนองมาจากการถกบกรกพนทปาธรรมชาตโดยถกเปลยนแปลงเปนพนทการเพาะปลกยางพาราหรอปาผลไมสมรมมากขนซงเปนพชเศรษฐกจของจงหวดนครธรรมราช จงท าใหพนทขาดพชปกคลมในการลดแรงกระแทกจากดนถลม ตลอดจนการการตงบานเรอนของประชากรทเพมขนในพนทราบเชงเขา ซงจากผลการศกษาหนวยงานราชการหรอองคกรปกครองสวนทองถนจ าเปนตองมกระบวนการจดการทรพยากรในพนทอยางยงยนในดานเชงนโยบาย หรอการจดการเชงพนท การสรางกระบวนการมสวนรวมของหนวยงานราชการรวมกบชมชน เชน การจดโครงการปลกพชทลดการชะลางหนาดนประเภทหญาแฝก หรอตนเหรยงซงเปนพชประจ าถนของภาคใต ทมรากค าจนชวยลดการสญเสยเสถยรภาพของหนาดนไดด หรอการจดการอบรมโดยใหความรกบชมชนในพนทเพอใหเขาใจลกษณะทางกายภาพของสภาพพนท และการใชประโยชนของพนทใหมแบบแผนทชดเจน แบงพนทเพอการประกอบอาชพและเพอการอนรกษ โดยมการจดการแบงโซนการใชพนทใหมประสทธภาพ จงจ าเปนอยางยงทตองมหนวยงานตางๆเขามาบรณาการองคความรในแตละดานเพอใหมความยงยนตอไป

119

ตารางท 4-70 สรปความเสยงสงตอการเกดดนถลม รายต าบล บรเวณเทอกเขาหลวง

พ นทความเสยงสงทมโอกาสเกดดนถลม พ นท (ตร.กม.) พ นท (ไร)

อาเภอฉวาง ต าบลละอาย

0.01 0.01

5.11 5.11

อาเภอพปน ต าบลยางคอม

0.15 0.15

90.96 90.96

รวมท งส น 0.16 96.07

4.5.2 ขอเสนอแนะตอชมชน การจดการโดยชมชนถอเปนบรบทส าคญอยางยงตอการเฝาระวงความเสยงทมโอกาสเกดดน

ถลม เนองจากชมชนคอสถานทแรกทตองไดรบผลกระทบจากกดนถลม ดงนชมชนในแตละพนทตองอาศยความรวมมอในการจดการพนทใหมความยงยน โดยไมเขาไปท าลายพนทปาดบสมบรณหรอหากพนทถกเปลยนแปลงเพอเปนแหลงท ามากนหรอการขยายทดนเพอเปนแหลงอาศย จงควรมการปลกพชคลมดนหรอซอมแซมในบรเวณทบกรก นอกจากนชมชนควรสรางเครอขายในการเฝาระวงสถานการณดนถลม เมอมน าฝนทตกตดตอเปนระยะเวลานานและหลายวน เชน การสรางเครองมอวดน าฝน การสรางวทยสอสารเพอเตอนภย หรอหอกระจายขาวหมบานทตดตามพยากรณอยางเครงครด จากกระบวนการเหลานสามารถเกดขนไดจากชมชน เพอลดความสญเสยทเกดขนทงตอบคคลหรอทรพยสน

120

บทท 5

สรปผลการศกษาและขอเสนอแนะ

5.1 สรปผลการศกษา

จากการศกษาพนททมโอกาสเกดดนถลม (Hazard area) และศกษาระดบความเสยงของพนท (Risk area) ตอการเกดดนถลม ในพนทเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราชโดยการศกษาระดบความส าคญของแตละปจจย การจดล าดบความส าคญเปนปจจยหลกและก าหนดปจจยรอง และก าหนดคาคะแนน(rating) และคาถวงน าหนก (weight) ใหกบปจจย (factor) ทางกายภาพทเกยวของกบการเกดภยธรรมชาต โดยการศกษาพนทความเสยงตอการเกดดนถลม (landslide hazard) ประกอบดวย 7 ปจจย คอ ปรมาณน าฝน การใชประโยชนทดน รองรอยการเกดดนถลมในอดต ความลาดชนของภมประเทศ ระดบความสงของพนท ลกษณะทางธรณวทยา และเสนทางน า พบวาบรเวณเทอกเขาหลวงมพนททมโอกาสเกดดนถลม 3 ระดบ คอ สง ปานกลาง ต า คดเปนพนทโอกาสการเกดดนถลมตามล าดบดงน 14.73 ตารางกโลเมตร 68.45 ตารางกโลเมตร และ 13.91 ตารางกโลเมตร เมอน าพนททมโอกาสดนถลมท าการศกษาถงระดบความเสยง (risk) การเกดดนถลมโดยท าการซอนทบแผนทความเสยงการเกดดนถลมตอความหนาแนนของประชากรกบแผนทความเสยงการเกดดนถลมตอการใชประโยชนทดน ท าใหแบงพนทระดบความเสยงตอการเกดดนถลม 3 ระดบ คอ สง ปานกลาง ต า คดเปนพนทความเสยงตอการเกดดนถลมตามล าดบ ดงน 0.16 ตารางกโลเมตร 3.30 ตารางกโลเมตร และ 0.53 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 4.01, 82.70, 13.29 ของพนททงหมด พนทความเสยงตอการเกดดนถลม บรเวณเทอกเขาหลวง จะเปนลกษณะภมประเทศอยในเขตพนทภเขาสงและทลาดชนสง รวมทงพนททมการเปลยนแปลงลกษณะการใชประโยชนทดนจากอดตจนถงปจจบน เมอปาไมผลดใบหรอปาธรรมชาตถกเปลยนแปลงเปนพนทส าหรบเพอการเกษตรกรรม อาทเชน การปลกยางพารา การท าสวนผลไมและการเปดหนาดนเพอประกอบกจการอนๆ พนทขาดสงปกคลมหนาดน ท าใหความสามารถในการยดตวของหนาดนลดลง ดงนนเมอมปรมาณฝนตกหนกตดตอกนอยางตอเนองสงผลใหหนาดนเกดการพงทลาย ในบรเวณเทอกเขาหลวงจงหวดนครศรธรรมราช มระดบความเสยงตอการเกดดนถลมสง สวนใหญอยในอ าเภอพปนและอ าเภอฉวาง มการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนเปนพนทเพาะปลกยางพารา บรเวณทราบเชงเขา สวนพนทความเสยงตอการเกดดนถลม ระดบปานกลางและระดบต าจะกระจายอยหางแนวภเขาสงและพนทราบ โดยเปนพนททไมมการบกรกของพนทปาไมผลดใบและปาธรรมชาต ทงนเมอวเคราะห

121

ระดบความเสยงของพนทตอการเกดดนถลมพบวาพนททมระดบความเสยงสงในพนทเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช คอ สภาพพนทมการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนมากขน การเขาตงถนฐานของประชากรในบรเวณทราบเชงเขาเพอใชเปนแหลงทอยอาศยและแหลงท ากน โดยอ าเภอพปนมความเสยงตอการเกดดนถลมสง มจ านวน 1 ต าบล คอ ต าบลยางคอม และพนทอ าเภอฉวางมจ านวน 1 ต าบล คอ ต าบลละอาย ส าหรบระดบความเสยงตอการเกดดนถลมในระดบปานกลางเปนลกษณะพนททอยหางจากแนวเขา และทราบเขาบางสวน มประชากรอาศยอยไมหนาแนน การใชประโยชนทดนของพนทสวนใหญจะใชเพอการประกอบการเกษตร ไดแก อ าเภอชางกลาง อ าเภอลานสกา อ าเภอเมอง และพนททมระดบความเสยงตอการเกดดนถลมต า ในพนท เทอกเขาหลวง มลกษณะพนทบรเวณปาตนน าทมความอดมสมบรณ พนทไมมการบกรกเขาไปตงถนฐานของประชากรหรอบกรกเพอการประกอบอาชพเกษตรกรรม ไดแก อ าเภอนบพต า มระดบของความเสยงตอการเกดดนถลมต า และอ าเภอพรหมครไมมความเสยงตอการเกดดนถลม จากปจจยทางดานกายภาพทน ามาศกษาและผลทไดจากการซอนทบคาถวงน าหนกและคาคะแนนของแตละปจจย สามารถสรปได คอ ระดบความเสยงตอการเกดดนถลมทเกดกบพนทเทอกเขาหลวงจะมความสมพนธและเกยวของกนตอปจจยทางดานกายภาพ โดยจะเหนไดจากพนทสวนใหญทเปนพนทความเสยงตอการเกดดนถลมจะมความสมพนธโดยตรงกบปรมาณน าฝนทตกตดตอเปนระยะเวลานาน (ตารางท 4-2 ) การใชประโยชนทดนของพนท โดยเมอพนททางตนน าหรอปาธรรมชาตถกเปลยนแปลง เปนแหลงเพาะปลกพชเชงเดยว เชน พนทสวนยางพารา สวนผลไมผสม หรอการเปดเหมองดนหนาดน ท าใหพชทชวยปกคลมดนถกท าลายและขาดเสถยรภาพในการอมน า หรอการขยายตวของชมชนทเพมขนอยางรวดเรวท าใหมการขยายแหลงทอยอาศยและทท ากน ทงนเมอมฝนตกในปรมาณมากและตกตดตอเปนระยะเวลานาน ท าใหปรมาณน าไหลบาอยางรวดเรวเนองจากขาดพชปกคลมดนทจะชวยชะลอความเรวของกระแสน า ตลอดจนหนาดนอมน าเปนระยะเวลานาน จงสงผลใหพนทราบเชงเขาไดรบความเสยงตอการเกดดนถลม สวนพนทราบลมหรอทายน าจะเกดอทกภย

ดงนน การตดตามและเฝาระวงภยทางดานธรณพบตภยและจากเหตการณดนถลม ทเกดขนในแตละพนท จ าเปนตองอาศยความรวมมอจากหนวยงาน องคปกครองสวนทองถนและชมชนทอาศยอยในพนทบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช โดยประชากรทอาศยอยในพนทตนน าตองมความตระหนกในการลดการเปดหนาดนอนเนองมาจากกจกรรมตางๆ ของมนษย เชน การท าเกษตรกรรมเชงเดยว การเปดหนาดนเพอกจการอนๆ และประชากรทอาศยทางทายน าหรอพนทรบน าจ าเปนตองเฝาระวงการเกดภยพบตโดยการตดตามขาวสารดานภมอากาศอยางใกลชด เพอสามารถเตรยมพรอมรบมอกบเหตการณทอาจจะเกดขนไดอยางรวดเรวและเพอลดความสญเสยอนจะเกดจากภยธรรมชาตใหนอยทสด

122

5.2 ขอเสนอแนะของงานวจย 5.2.1 ขอเสนอแนะตอหนวยงานราชการ/องคกรปกครองสวนทองถน หนวยงานราชการหรอองคกรปกครองสวนทองถนจ าเปนตองมกระบวนการจดการทรพยากร

ในพนทอยางยงยนในดานเชงนโยบาย หรอการจดการเชงพนท เชน การจดโครงการปลกพชทลดการชะลางหนาดนประเภทหญาแฝก หรอ ตนเหรยงซงเปนพชประจ าถนของภาคใต ทมรากค าจนตอการสญเสยเสถยรภาพของหนาดนไดด หรอการจดกจกรรมใหความรกบชมชนในพนทเพอใหเขาใจลกษณะทางกายภาพของสภาพพนทนน เปนตน เพอลดการเกดความเสยงทมโอกาสเกดดนถลมทอาจสรางความเสยหายในอนาคต

5.2.2 ขอเสนอแนะตอชมชน ชมชนในแตละพนทตองอาศยความรวมมอในการจดการทรพยากรพนทใหมความยงยน ม

การปลกพชคลมดนในบรเวณทบกรกหรอพนทขยายแหลงทท ากนควรมการปลกพชเสรมเพอลดก าลงของน าทอาจสงผลตอโอกาสดนถลม นอกจากนชมชนควรสรางเครอขายในการเฝาระวงสถานการณดนถลม เมอมน าฝนทตกตดตอเปนระยะเวลานานและหลายวน เชน การสรางเครองมอวดปรมาณน าฝนและเตอนภย การสรางวทยสอสารเพอเตอนภย หรอหอกระจายขาวหมบานทตดตามพยากรณอยางเครงครด เปนตน ซงสถานการณดนถลมเปนเหตการณทเกดขนไดเสมอเมอมปจจยในดานตางๆเขามาเกยวของ ทงนจงจ าเปนตองอาศยความรวมมอจากชมชนในการดแลทรพยากรในพนทอยางจรงจง เนองจากชมชนเปนกลมทมการใชทรพยากรโดยตรง ทงนเพอลดระดบความรนแรงของการเกดดนถลมทสรางความเสยหายตอชวต ทรพยสนหรอแหลงท ากน

123

เอกสารอางอง กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย. (2553). การประยกตใชระบบสารสนเทศภมศาสตรเพอการ

วเคราะหและวางแผนจดการพนท เสยงภยดนถลม กรณศกษา อ าเภอฉวาง จงหวดนครศรธรรมราช

กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย. (2556). การลดความเสยงจากสาธารณภย.กรงเทพฯ:100 หนา กรมทรพยากรธรณ. (2546). การเปลยนแปลงพนทชายฝงทะเลดานอนดามน. (พมพครงท 3).

กรงเทพฯ : บรษท โมเดรน ฟลมเซนเตอร จ ากด. กรมทรพยากรธรณ. (2550). การจ าแนกเขตเพอการจดการดานธรณวทยาและทรพยากรธรณ

จงหวดนครศรธรรมราช. กรงเทพฯ:หางหนสวนจ ากด ไอเดย สแควร . กรมทรพยากรธรณ. (2554). ปจจยทกอใหเกดภยพบต การประเมนภยพบตและดชนชวดการแจง

เตอนภยส าหรบดนถลม. ม.ป.ท. กรมอตนยมวทยา. (2558). สถตลกษณะอากาศอตนยมวทยารายเดอน ป 2557. สบคนจาก

https://www.tmd.go.th/knowledge/listpublication.html (21 ธนวาคม 2559) กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช. (2548). คมอศกษาพชปาเลมท 1.กลมงานวจยพนธพช

ปามคา หายาก กองคมครองพนธสตวปาและพชปาตามอนสญญา กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช. กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม.

กรมอทยานแหงชาต สตวปาและพนธพช. (2559). ขอมลเทอกเขาหลวง. สบคนจาก http://park.dnp.go.th/visitor/nationparkshow.php?PTA_CODE=1008

(21 ธนวาคม 2559) เกษม จนทรแกว. (2540). วทยาศาสตรสงแวดลอม. โครงการสหวทยาการบณฑตศกษา สาขา

วทยาศาสตรสงแวดลอม บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. แกว นวลฉว, สพรรณ กาญจนสธรรม, ประพนธ วบลสข และชมชย เศตะพราหมณ. (2555).

"ระบบสารสนเทศภมศาสตร." สารานกรมไทยส าหรบเยาวชน โดยพระราชประสงคในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เลม 37. สบคนจาก http://saranukromthai.or.th/sub /book/book.php?book=37&chap=6&page=chap6.htm (10 สงหาคม 2560)

จนทรา รตนรตน . (2556). การมสวนรวมของชมชนในการปองกนและแกไขปญหาดนโคลนถลมในพนทต าบลเทพราช อ าเภอสชล จงหวดนครศรธรรมราช.นครศรธรรมราช : มหาวทยาลยวลยลกษณ.

124

จตนพา วนบว . (2557). การประยกตใชระบบสารสนเทศภมศาสตรจดท าฐานขอมลทรพยากรในพนทเสยงภยแผนดนถลมและการวางแผนจดการพนทเสยงภยดนถลมในพนทต าบลเกาะใหญ อ าเภอกระแสสนธ ต าบลหวเขา อ าเภอสงหนคร และต าบลเขาพระ อ าเภอรตภม จงหวดสงขลา. กรงเทพมหานคร : ส านกงานกองทนสนบสนนการวจย.

ชาญชย ธนาวฒ, และอบดลเลาะห เบญนย. (2547). การใชทดนและโอกาสในการเกดแผนดนถลมในลมน าปากพนง. วารสารสมาคมส ารวจขอมลระยะไกลและสารสนเทศภมศาสตรแหงประเทศไทย. 5 (1) : 17-28.

ธงชย ขนาบแกว . (2556). การมสวนรวมของชมชนในการปองกนและแกไขปญหาดนโคลนถลมในพนทต าบลเทพราช อ าเภอสชล จงหวดนครศรธรรมราช. นครศรธรรมราช : มหาวทยาลยวลยลกษณ.

ดาราศร ดาวเรอง. (2537). รโมทเซนซงพนฐาน.ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต.กระทรวงวทยาศาสตรและการพลงงาน. กรงเทพฯ

พภพ ปราบณรงค. (2551). ระบบสารสนเทศภมศาสตรทงระบบลมน าปากพนง สวนการก าหนด บร เวณทม โอกาสเกดภยธรรมชาตบร เวณลมน าปากพนง . รายงานฉบบสมบรณ มหาวทยาลยวลยลกษณ.

พสทธ ธรดลก, ชยยนต หนทอง, และวรวฒ ตนตวนช. (2532). สภาพทางธรณวทยาบรเวณพนทอทกภยภาคใต. ใน เอกสารประกอบในการสมมนาทางวชาการ เรองการปองกนอทกภยภาคใต สถาบนวจยจฬาภรณและมหาวทยาลยสงขลานครนทร. วนท 17-18 สงหาคม พ.ศ. 2532 ณ โรงแรมเจบ อ าเภอหาดใหญ จงหวดสงขลา.

พลศร โชคสมบรณกล. (254) . การก าหนดพนทเสยงภยพบตทางธรรมชาตบรเวณลมน าปากพนงจงหวดนครศรธรรมราช. วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต,มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, กรงเทพมหานคร. 134 หนา.

ฟองสวาท สวคนธ .(2550). การจดตงเครอขายเฝาระวงการแจงเตอนภยลวงหนาเรองดนถลมในพนทจงหวดเชยงใหม มหาวทยาลยเชยงใหมส านกวจยและความรวมมอระหวางประเทศ ศนยเทคโนโลยสารสนเทศ

วรวฒ ตนตวนช. (2535). ธรณวทยาภยพบตเนองจากแผนดนถลมทบานกะทนเหนอ จงหวด นครศรธรรมราช. ฝายธรณวทยาสงแวดลอม, กองธรณวทยา, กรมทรพยากรธรณ. จ านวน 31 หนา.

ศนยภมภาคเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศภาคเหนอ. (2548). โครงการประยกตใชขอมลดาวเทยมและระบบสารสนเทศในการศกษาพนทเสยงภยดนถลมในเขตภาคเหนอตอนบน ภาควชาภมศาสตร คณะสงคมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

125

ส านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2555). รายงานประจ าป 2555. พมพครงท 1. 164 หนา

ส านกงานจงหวดนครศรธรรมราช. (2557). สถตจ านวนประชากรจงหวดนครศรธรรมราช. สบคนจาก http://www.nakhonsithammarat.go.th/web_52/people.php (21 ธนวาคม 2559)

ส านกงานจงหวดนครศรธรรมราช. (2557). ขอมลเขตการปกครอง. สบคนจาก http://www.nakhonsithammarat.go.th/web_52/people.php (21 ธนวาคม 2559)

ส านกงานจงหวดนครศรธรรมราช. (2557). ขอมลอตสาหกรรมจงหวดนครศรธรรมราช. สบคนจากhttp://www.nakhonsithammarat.go.th/web_52/people.php (21 ธนวาคม 2559)

ส านกงานจงหวดนครศรธรรมราช. (2559). ขอมลทรพยากรปาไม พนทจงหวดนครรธรรมราช สบคนจาก http://www.nakhonsithammarat.go.th/web_52/people.php (21 ธนวาคม 2559)

ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร. (2557). พนทปลกและผลผลตของพชเศรษฐกจ. สบคนจาก http://www.oae.go.th/download/download_journal/2558/yearbook57.pdf (21 ธนวาคม 2559)

ส านกธรณวทยาสงแวดลอมและธรณพบตภย. (2559). ขอมลทวไปของดนถลม สบคนจาก http://www.dmr.go.th/download/Landslide/what_landslide1.htm (21 ธนวาคม 2559) สรชย รตนเสรมพงศ. (2536). หลกการเบองตนของเทคโนโลยการส ารวจขอมลระยะไกลในการ

ส ารวจทรพยกรธรรมชาตดวยดาวเทยม. กองส ารวจทรพยากรธรรมชาตดวยดาวเทยม ส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต กระทรวงวทยาศาสตรเทคโนโลยและสงแวดลอม. กรงเทพฯ.

สระ พฒนเกยรต. (2545). ระบบสารสนเทศในทางนเวศวทยาและสงแวดลอม.คณะสงแวดลอมและทรพยากรศาสตร. มหาวทยาลยมหดล.

ศนยเทคโนโลยสารสนเทศ ส านกงาพฒนาเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศ (องคกรมหาชน) .(2552). ต าราเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศศาสตร. พมพครงท 1. กรงเทพฯ : บรษทอมรนทรและปรนตงแอนดพบลชชง จ ากด (มหาชน).

Burrough,P.A. (1986).Principle of Geographical Information System for Land Resource Assessment. New York: Charendon Press.

126

Disaster Management Institute, Bhopal (DMI). (2014). Assessment of the Risk. Retrieved from http://www.hrdpidrm.in/e5783/e17327/e28866/e29375/. (Accessed 1 November 2014).

Dorji, Gyeltshen P. (2550). Landslide hazard and risk assessment of Doi Suthep-Pui area in Chiang Mai Province, Northern Thailand.เชยงใหม: มหาวทยาลยเชยงใหม.

Highland, L.M., and Bobrowsky, Peter.2008.The landslide handbook-A guide to understanding landslides: Reston, Virginia, U.S. Geological Survey Circular 1325, 129 p.

Rau, J. L. (1991). Assessment and mitigation of landslides in rural areas of Southeast Thailand. P. 210-235. In Disaster management and regional development planning with people’s participation. Vol. 2. United Nation Centre for Regional Development (UNCRD) and centre on Integrated Rural Development for Asia and the Pacific. Dhaka, Bangladesh.

Sassa K. (1985). The Geotechnical Classification of Landslide, Proceeding IVth International Conference and field Workshop on Landslides, Tokyo: 31-40

Skempton, A.W. and J.N.Hutchinson. (1969). Stability Slopes and Embankment Foundation. 7th International Conference on Soil Mechanic and foundations Engineering, Mexico City, State of the Art Volume: 291-340

Tanavud, C., Yongchalermchai, C., Bennui, A., and Navanugraha, C.(2000). Application of GIS and Remote Sensing for landslide disaster management in southern Thailand. Journal of Natural Disaster Science 22 (2): 67-74.

U.S. Geological Survey. (2016). Landslide Types and Processes. Retrieved from http://pubs.usgs.gov/fs/2004/3072/fs-2004-3072.html

Varnes, D. J. (1978). Slope movement types and processes: In: Landslide Analysis and Control: In Schuster, R. L., Krizak, eds. Transportation Research Board Special Report No. 176, National Academy of Sciences, Washington, D. C., P. 11-33.

127

ภาคผนวก

128

ภาคผนวก ก.

ขอบเขตของอ าเภอ 7 อ าเภอ พนทเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

129

ภาพท

ก-1

แผน

ทแสด

งขอบ

เขตอ

าเภอช

างกล

าง จ

งหวด

นครศ

รธรร

มราช

(ท

มา :

วเครา

ะหโด

ยโปร

แกรม

Arc

gis 9

.2)

130

ภาพท

ก-2

แผน

ทแสด

งขอบ

เขตอ

าเภอฉ

วาง จ

งหวด

นครศ

รธรร

มราช

(ท

มา :

วเครา

ะหโด

ยโปร

แกรม

Arc

gis 9

.2)

131

รปท

ก-3

แผน

ทแสด

งขอบ

เขตอ

าเภอเ

มอง จ

งหวด

นครศ

รธรร

มราช

(ท

มา :

วเครา

ะหโด

ยโปร

แกรม

Arc

gis 9

.2)

ภาพท

ก-3

แผน

ทแสด

งขอบ

เขตอ

าเภอเ

มอง

จงหว

ดนคร

ศรธร

รมรา

ช

(ท

มา :

วเครา

ะหโด

ยโปร

แกรม

Arc

gis 9

.2)

132

ภาพท

ก-4

แผน

ทแสด

งขอบ

เขตอ

าเภอน

บพต า

จงห

วดนค

รศรธ

รรมร

าช

(ทมา

: วเค

ราะห

โดยโ

ปรแก

รม A

rcgis

9.2)

133

ภาพท

ก-5

แผน

ทแสด

งขอบ

เขตอ

าเภอพ

ปน จ

งหวด

นครศ

รธรร

มราช

(ท

มา :

วเครา

ะหโด

ยโปร

แกรม

Arc

gis 9

.2)

134

ภาพท

ก-6

แผน

ทแสด

งขอบ

เขตอ

าเภอพ

รหมค

ร จง

หวดน

ครศร

ธรรม

ราช

(ทมา

: วเค

ราะห

โดยโ

ปรแก

รม A

rcgis

9.2)

135

ภาพท

ก-7

แผน

ทแสด

งขอบ

เขตอ

าเภอล

านสก

า จง

หวดน

ครศร

ธรรม

ราช

(ทมา

: วเค

ราะห

โดยโ

ปรแก

รม A

rcgis

9.2)

136

ภาคผนวก ข.

การก าหนดปจจยทางกายภาพคาถวงน าหนกและคาคะแนนทใชในการศกษาพนททมโอกาสเกดดนถลม จากอาจารยสธระ ทองขาว; ผเชยวชาญ

137

ชอผเชยวชาญ : อาจารยสธระ ทองขาว ทอย : ส านกวชาวศวกรรมศาสตรและทรพยากร มหาวทยาลยวลยลกษณ เลขท 222

ต าบลไทยบร อ าเภอทาศาลา จงหวดนครศรธรรมราช ตารางท ก-1 แสดงปจจยทางกายภาพ คาถวงน าหนกและคาคะแนนทใชในการศกษาพนททมโอกาสเกดดนถลม

ปจจยทางกายภาพ

คาถวงน าหนก

ของปจจย

คาคะแนน

ของ ช น

ขอมล

คาถวงน าหนกของปจจย X

คาคะแนนของช นขอมล

คาคะแนนรวม

1. ปรมาณน าฝน ชนท 1 ปรมาณมากกวา 2,000 มลลเมตร ชนท 2 ปรมาณ 1,500 - 2,000 มลลเมตร ชนท 3 ปรมาณ 1,200 - 1,500 มลลเมตร ชนท 4 ปรมาณ 1,000 - 1200 มลลเมตร ชนท 5 ปรมาณนอยกวา 1,000 มลลเมตร

7

5 4 3 2 1

35 28 21 14 7

105

2. ปจจยการใชประโยชนทดน ชนท 1 ยางพารา/ไมผลผสม/ปาเสอมโทรม ชนท 2 ปาดบสมบรณ ชนท 3 พนทลมน า/พชผก ชนท 4 ทงหญา/นาขาว ชนท 5 หมบาน/สถานทราชการ/หาดทราย

6

5 4 3 2 1

30

24 18 12 6

90

3. ปจจยรองรอยในอดต ชนท 1 ระยะทาง 50 เมตร ชนท 2 ระยะทาง 100 เมตร ชนท 3 ระยะทาง 150 เมตร ชนท 4 ระยะทาง 200 เมตร ชนท 5 ระยะทาง 250 เมตร

5

5 4 3 2 1

25 20 15 10 5

75

4. ปจจยความลาดชนของภมประเทศ ชนท 1 ลาดชนมากกวา 125 เปอรเซนต ชนท 2 ลาดชนตงแต 100-125 เปอรเซนต ชนท 3 ลาดชนตงแต 75-100 เปอรเซนต

5 4 3

20 16 12

60

138

ปจจยทางกายภาพ

คาถวงน าหนก

ของปจจย

คาคะแนน

ของ ช น

ขอมล

คาถวงน าหนกของปจจย X

คาคะแนนของช นขอมล

คาคะแนนรวม

ชนท 4 ลาดชนตงแต 50-75 เปอรเซนต ชนท 5 ลาดชนต ากวา 50 เปอรเซนต

4 2 1

8 4

5. ปจจยระดบความสงของพ นท ชนท 1 ความสงมากกวา 800 เมตร ชนท 2 ความสงตงแต 600 – 800 เมตร ชนท 3 ความสงตงแต 400 – 600 เมตร ชนท 4 ความสงตงแต 200 – 400 เมตร ชนท 5 ความสงนอยกวา 200 เมตร

3

5 4 3 2 1

15 12 9 6 3

45

6. ปจจยทางธรณวทยา ชนท 1 หนแกรนต ชนท 2 หนปน/หนควอรตไซต-ไมกาชสต /หนไนส ชนท 3 หนตะกอนตะพกลมน า ชนท 4 หนตะกอนชายหาด/ตะกอนน าพา

2

4 3 2 1

8 6 4 2

20

7. ปจจยเสนทางน า ชนท 1 ระยะทาง 100 เมตร ชนท 2 ระยะทาง 200 เมตร ชนท 3 ระยะทาง 300 เมตร ชนท 4 ระยะทาง 400 เมตร ชนท 5 ระยะทาง 500 เมตร

1

5 4 3 2 1

5 4 3 2 1

15

ลงชอ............................................ (อาจารยสธระ ทองขาว)

ส านกวชาวศวกรรมศาสตรและทรพยากร มหาวทยาลยวลยลกษณ

139

ภาคผนวก ค.

ขอมลของปรมาณนาฝนเฉลยรายเดอนและรายปของพนทศกษา

140

ตารางท ค-1 ขอมลของปรมาณนาฝนเฉลยรายเดอนและรายปของพนทศกษา

ท รหส

สถาน อาเภอ จงหวด ชวงเวลา

ปรมาณฝนเฉลยรายเดอน (มลลเมตร) รายป

(มม.)

ฝนตก

(วน) ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

1 27013 เมอง นครศรธรรมราช

2496 -

2556 166.0 59.5 61.3 98.4 172.8 101.7 108.0 117.3 155.3 330.1 616.1 442.4 2,428.9 170.4

2. 27082 ลานสกา นครศรธรรมราช

2511 -

2556 162.8 58.6 119.6 109.1 133.7 80.0 83.5 94.5 123.3 256.5 540.5 379.3 2,125.1 107.5

3. 27150 ลานสกา นครศรธรรมราช

2506 -

2556 191.1 69.5 98.3 134.2 188.7 93.8 94.1 99.8 146.5 315.6 581.2 411.1 2,423.9 182.7

12 27161 ลานสกา นครศรธรรมราช

2511 -

2548 202.5 47.2 51.7 80.8 171.2 83.7 82.6 84.0 136.4 333.3 563.7 423.6 2,260.7 131.1

13 27190 เมอง นครศรธรรมราช

2507 -

2538 92.2 24.8 62.0 99.4 183.9 95.8 113.4 79.7 146.7 298.9 577.7 364.1 2,126.8 98.4

22 27310 พรหมคร นครศรธรรมราช

2526 -

2556 119.8 42.4 50.9 70.6 145.4 77.6 94.2 91.9 119.1 228.6 524.9 384.2 1,924.0 88.5

24 27401 นบพตา นครศรธรรมราช

2530 -

2556 231.3 102.5 190.4 141.1 183.8 84.3 124.5 149.4 170.1 334.7 609.3 393.9 2,715.3 183.1

25 27462 พรหมคร นครศรธรรมราช

2532 -

2556 216.3 72.8 204.9 106.6 139.2 120.6 106.0 120.5 138.0 317.0 612.2 416.5 2,544.9 130.0

26 27481 ลานสกา นครศรธรรมราช

2534 -

2556 344.6 111.6 316.7 146.9 149.9 102.0 118.1 131.9 149.8 316.8 647.4 456.7 2,916.3 180.8

27 27492 เมอง นครศรธรรมราช

2533 -

2556 144.2 68.8 143.0 112.2 157.2 109.5 106.7 130.5 155.6 328.2 575.8 416.6 2,432.7 159.5

141

ตารางท ค-1 ขอมลของปรมาณนาฝนเฉลยรายเดอนและรายปของพนทศกษา

ท รหส

สถาน อาเภอ จงหวด ชวงเวลา

ปรมาณฝนเฉลยรายเดอน (มลลเมตร) รายป

(มม.)

ฝนตก

(วน) ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

29 27522 นบพตา นครศรธรรมราช

2540 -

2556 183.7 90.3 262.6 113.0 146.2 74.4 96.7 129.3 155.6 293.1 556.9 432.7 2,534.3 140.5

31 27551 ลานสกา นครศรธรรมราช

2543 -

2556 311.9 99.3 257.2 163.1 139.6 111.3 99.9 125.1 128.6 302.4 603.4 456.2 2,797.9 176.2

32 27561 เมอง นครศรธรรมราช

2542 -

2555 246.2 55.6 196.9 130.3 117.4 121.5 121.6 122.5 120.1 277.8 532.9 439.5 2,446.6 162.6

35 27072 ฉวาง นครศรธรรมราช

2496 -

2544 33.5 16.6 47.0 87.8 207.1 188.9 210.0 226.0 264.3 269.2 210.6 109.7 1,866.2 103.8

37 27112 ชางกลาง นครศรธรรมราช

2497 -

2547 30.4 11.7 34.3 77.0 180.4 162.2 191.2 194.0 208.1 213.2 207.7 110.3 1,618.9 108.1

40 27452 พปน นครศรธรรมราช

2532 -

2556 49.9 28.4 96.8 97.1 184.5 200.3 195.5 265.1 254.8 270.7 265.1 149.3 2,057.4 114.2

43 27582 ชางกลาง นครศรธรรมราช

2548 -

2556 25.1 20.1 131.8 35.6 112.8 147.2 88.4 125.2 140.8 174.7 229.7 168.6 1,400.0 105.6

44 27623 ฉวาง นครศรธรรมราช

2548 -

2556 50.9 46.9 109.4 113.8 220.2 204.7 194.3 212.9 232.8 194.7 219.9 144.4 1,944.9 176.4

142

ภาคผนวก ง.

ขอมลการวเคราะหปจจยทสงผลตอการเกดดนถลม 7 ปจจย

143

ตารางท ค-1 แสดงปจจยปรมาณนาฝนบรเวณพนทเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

ปรมาณนาฝน

(มลลเมตร)

พนทศกษา (ตร.กม)

อาเภอฉวาง อาเภอชางกลาง อาเภอนบพตา อาเภอพรหมคร อาเภอพปน อาเภอเมอง อาเภอลานสกา

ชนท 1 ปรมาณมากกวา 2,000 125.85 237.27 326.43 246.51 220.41 220.41 304.16

ชนท 2 ปรมาณ 1,500 - 2,000 307.37 35.48 395.25 0 273.47 273.47 40.51

ชนท 3 ปรมาณ 1,200 - 1,500 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

ชนท 4 ปรมาณ 1,000 - 1200 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

ชนท 5 ปรมาณนอยกวา 1,000 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

รวม 433.22 272.76 721.68 246.51 493.88 493.88 344.67

144

ตารางท ค-2 แสดงปจจยการใชประโยชนทดนบรเวณพนทเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

ปจจยการใชประโยชนทดน พนทศกษา (ตร.กม)

อาเภอฉวาง อาเภอชางกลาง อาเภอนบพตา อาเภอพรหมคร อาเภอพปน อาเภอเมอง อาเภอลานสกา

ชนท 1 ยางพารา / ไมผลผสม / ปาเสอมโทรม 363.49 185.10 296.37 132.37 221.94 166.64 184.93

ชนท 2 ปาดบสมบรณ 43.09 87.04 417.08 87.50 242.20 16.14 150.75

ชนท 3 พนทลมนา / พชผก 0.31 0.00 0.00 0.00 0.00 10.76 5.95

ชนท 4 ทงหญา / นาขาว 13.12 0.00 0.59 24.12 9.15 216.42 0.00

ชนท 5 หมบาน / สถานทราชการ/หาดทราย 10.32 0.20 4.41 2.51 5.08 34.31 3.05

รวม 430.33 272.34 718.45 246.51 478.38 444.27 344.67

145

ตารางท ค-3 แสดงปจจยปจจยรองรอยในอดต บรเวณพนทเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

ปจจยรองรอยในอดต พนทศกษา (ตร.กม)

อาเภอฉวาง อาเภอชางกลาง อาเภอนบพตา อาเภอพรหมคร อาเภอพปน อาเภอเมอง อาเภอลานสกา

ชนท 1 ระยะทาง 50 เมตร 1.40 4.80 8.53 1.94 2.97 0.31 5.47

ชนท 2 ระยะทาง 100 เมตร 1.17 3.44 6.79 1.84 2.80 0.24 4.53

ชนท 3 ระยะทาง 150 เมตร 1.44 3.84 7.81 2.37 3.34 0.27 5.00

ชนท 4 ระยะทาง 200 เมตร 1.60 4.19 8.54 2.88 3.80 0.31 5.41

ชนท 5 ระยะทาง 250 เมตร 1.68 4.55 9.05 3.27 4.27 0.36 5.57

รวม 7.28 20.82 40.71 12.30 17.19 1.49 25.99

146

ตารางท ค-4 แสดงปจจยปจจยความลาดชนของภมประเทศ บรเวณพนทเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

ปจจยความลาดชนของภมประเทศ พนทศกษา (ตร.กม)

อาเภอฉวาง อาเภอชางกลาง อาเภอนบพตา อาเภอพรหมคร อาเภอพปน อาเภอเมอง อาเภอลานสกา

ชนท 1 ลาดชนมากกวา 125 % 0.00 0.59 0.27 0.21 0.16 0.00 1.17

ชนท 2 ลาดชนตงแต 100-125 % 0.00 1.00 0.46 0.41 0.35 0.00 1.13

ชนท 3 ลาดชนตงแต 75-100 % 0.50 0.00 4.43 1.97 3.13 0.35 2.85

ชนท 4 ลาดชนตงแต 50-75 % 6.86 7.01 40.08 15.89 10.57 2.56 20.85

ชนท 5 ลาดชนตากวา 50 % 425.77 265.62 676.22 228.03 465.51 551.43 318.67

รวม 433.12 274.22 721.45 246.51 479.71 554.34 344.67

147

ตารางท ค-5 แสดงปจจยความสงของพนท บรเวณพนทเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

ปจจยระดบความสงของพนท

พนทศกษา (ตร.กม)

อาเภอฉวาง อาเภอชางกลาง อาเภอนบพตา

อาเภอพรหม

คร อาเภอพปน อาเภอเมอง อาเภอลานสกา

ชนท 1 ความสงมากกวา 800 เมตร 15.92 32.24 55.96 26.96 77.40 0.00 43.34

ชนท 2 ความสงตงแต 600 – 800 เมตร 9.77 26.10 147.88 34.66 120.79 0.52 56.95

ชนท 3 ความสงตงแต 400 – 600 เมตร 20.77 22.23 200.25 20.81 93.89 3.97 59.44

ชนท 4 ความสงตงแต 200 – 400 เมตร 94.00 27.29 204.55 34.48 103.82 17.31 82.37

ชนท 5 ความสงนอยกวา 200 เมตร 285.05 164.90 112.61 129.60 97.81 534.84 102.56

รวม 425.50 272.76 721.25 246.51 493.71 556.64 344.67

148

ตารางท ค-6 แสดงปจจยทางธรณวทยา บรเวณพนทเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

ปจจยทางธรณวทยา พนทศกษา (ตร.กม)

อาเภอฉวาง อาเภอชางกลาง อาเภอนบพตา อาเภอพรหมคร อาเภอพปน อาเภอเมอง อาเภอลานสกา

ชนท 1 หนแกรนต 67.92 97.86 471.22 103.37 0.00 10.51 228.53

ชนท 2 หนปน/หนควอรตไซต-ไมกาชสต/หนไนส 137.40 31.93 98.81 19.46 493.71 17.99 21.17

ชนท 3 หนตะกอนตะพกลมนา 40.76 7.43 97.97 75.95 0.00 9.03 53.57

ชนท 4 หนตะกอนชายหาด/ตะกอนนาพา 186.91 127.01 40.38 47.73 0.00 519.11 41.39

รวม 432.99 264.24 708.38 246.51 493.71 556.64 344.67

149

ตารางท ค-7 แสดงปจจยเสนทางนา บรเวณพนทเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช

ปจจยเสนทางนา พนทศกษา (ตร.กม)

อาเภอฉวาง อาเภอชางกลาง อาเภอนบพตา อาเภอพรหมคร อาเภอพปน อาเภอเมอง อาเภอลานสกา

ชนท 1 ระยะทาง 100 เมตร 120.44 79.72 208.88 70.56 186.13 156.40 85.85

ชนท 2 ระยะทาง 200 เมตร 262.46 1,640.00 457.26 156.20 420.35 344.99 187.24

ชนท 3 ระยะทาง 300 เมตร 427.50 301.65 747.11 258.16 704.70 568.91 305.40

ชนท 4 ระยะทาง 400 เมตร 616.24 446.23 1,079.70 376.44 1,039.61 827.55 441.06

ชนท 5 ระยะทาง 500 เมตร 829.16 613.38 1,455.28 511.24 1,425.33 1,120.36 594.37

รวม 2,255.81 3,080.98 3,948.23 1,372.59 3,776.12 3,018.20 1,613.92

150

ภาคผนวก จ.

แผนทเปรยบเทยบความเสยงการเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวงฝงตะวนออก

ในอ าเภอนบพต าและเทอกเขาหลวงฝงตะวนตกในอ าเภอพปน

151

ภาพท

จ-1

แผน

ทโอก

าสเก

ดดนถ

ลมระ

ดบต า

บล พ

นทอ า

เภอน

บพต า

เทอ

กเขา

หลวง

ฝงตะ

วนออ

กจงห

วดนค

รศรธ

รรมร

าช

(ท

มา :

วเครา

ะหโด

ยโปร

แกรม

Arc

gis 9

.2)

152

ภาพท

จ-2

แผน

ทควา

มเสย

งตอก

ารเก

ดดนถ

ลมตอ

ประช

ากรร

ะดบต

าบล

พนทอ

าเภอน

บพต า

เทอก

เขาห

ลวงฝ

งตะว

นออก

จงหว

ดนคร

ศรธร

รมรา

ช (

ทมา :

วเคร

าะหโ

ดยโป

รแกร

ม Ar

cgis

9.2)

153

ภาพท

จ-3

แผน

ทควา

มเสย

งตอก

ารเก

ดดนถ

ลมตอ

การใ

ชประ

โยชน

ทดนร

ะดบต

าบล

พนทอ

าเภอน

บพต า

เทอก

เขาห

ลวงฝ

งตะว

นออก

จงหว

ดนคร

ศรธร

รมรา

ช (

ทมา :

วเคร

าะหโ

ดยโป

รแกร

ม Ar

cgis

9.2)

154

ภาพท

จ-4

แผน

ทควา

มเสย

งตอก

ารเก

ดดนถ

ลมระ

ดบต า

บล พ

นทอ า

เภอน

บพต า

เทอก

เขาห

ลวงฝ

งตะว

นออก

จงหว

ดนคร

ศรธร

รมรา

ช (

ทมา :

วเคร

าะหโ

ดยโป

รแกร

ม Ar

cgis

9.2)

155

ภาพท

จ-5

แผน

ทโอก

าสเก

ดดนถ

ลมระ

ดบต า

บล พ

นทอ า

เภอพ

ปน เท

อกเข

าหลว

งฝงต

ะวนต

ก จง

หวดน

ครศร

ธรรม

ราช

(ท

มา :

วเครา

ะหโด

ยโปร

แกรม

Arc

gis 9

.2)

156

ภาพท

จ-6

แผน

ทควา

มเสย

งการ

เกดด

นถลม

ตอปร

ะชาก

รระด

บต าบ

ล พน

ทอ าเภ

อพปน

เทอก

เขาห

ลวงฝ

งตะว

นตก

จงห

วดนค

รศรธ

รรมร

าช

(ท

มา :

วเครา

ะหโด

ยโปร

แกรม

Arc

gis 9

.2)

157

ภาพท

จ-7

แผน

ทควา

มเสย

งการ

เกดด

นถลม

ตอกา

รใชป

ระโย

ชนทด

นระด

บต าบ

ล พน

ทอ าเภ

อพปน

เทอก

เขาห

ลวงฝ

งตะว

นตก

จงห

วดนค

รศรธ

รรมร

าช

(ท

มา :

วเครา

ะหโด

ยโปร

แกรม

Arc

gis 9

.2)

158

ภาพท

จ-8

แผน

ทควา

มเสย

งตอก

ารเก

ดดนถ

ลมระ

ดบต า

บล พ

นทอ า

เภอพ

ปน เท

อกเข

าหลว

งฝงต

ะวนต

ก

จ

งหวด

นครศ

รธรร

มราช

(ทมา

: วเค

ราะห

โดยโ

ปรแก

รม A

rcgis

9.2)

159

ประวตผเขยน

ชอ สกล นางสาวฟาฎละห ยอโระ รหสประจ าตวนกศกษา 5510920037 วฒการศกษา วฒ ชอสถาบน ปทส าเรจการศกษา

วทยาศาสตรบณฑต มหาวทยาลยวลยลกษณ 2550 (สาขาเทคโนโลยการจดการ ทรพยากรทะเลและชายฝง)

ต าแหนงและสถานทท างาน ต าแหนง ผชวยนกวจย สถานทท างาน หนวยวจยการจดการทรพยากรและสงแวดลอมเพอความยงยน ส านกวชาวศวกรรมศาสตรและทรพยากร มหาวทยาลยวลยลกษณ การตพมพเผยแพรผลงาน ฟาฎละห ยอโระ, สชาต เชงทอง. (2560). “การประยกตใชระบบสารสนเทศภมศาสตรเพอ ประเมนพนทโอกาสเกดดนถลมบรเวณเทอกเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช”, เอกสารการประชมวชาการระดบชาต นอรทเทรนวจย ครงท 3 ประจ าป 2559 วจยเพมมลคาพฒนาเศรษฐกจ” ณ หองประชมวทยาลยนอรทเทรน อ าเภอเมอง จงหวดตาก: 26 พฤษภาคม, 2560. หนา 464-469