9
107 วารสารโรงพยาบาลนครพนม NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL Volume 1 No. 3 Original article การพยาบาลผู้ป่วยโรคไข้เลือดออกที่มีภาวะช็อก : กรณีศึกษา วนิดา แสนพุก ป.พ.ส. หอผู้ป่วยเด็ก1 โรงพยาบาลนครพนม บทคัดย่อ การศึกษานี้เป็นการศึกษาการให้การพยาบาลผู้ป่วยโรคไข้เลือดออกที่มีภาวะช็อก 2 ราย มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา แนวทางการพยาบาลผู้ป่วยโรคไข้เลือดออกที่มีภาวะช็อกแบบองค์รวม โดยใช้แบบประเมินภาวะสุขภาพตามแบบแผนทาง ด้านสุขภาพของกอร์ดอน การใช้กระบวนการพยาบาลและทฤษฎีการดูแลตนเองเป็นกรอบแนวคิดในการดูแลผู้ป่วย ผู้ป่วย รายที่ 1 ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคไข้เลือดออกที่มีภาวะช็อก และมีโรคร่วม คือ ธาลัสซีเมีย ผู้ป่วยรายที่ 2 ได้รับการวินิจฉัย ว่าเป็นโรคไข้เลือดออกที่มีภาวะช็อกร่วมกับมีเลือดออกในทางเดินอาหาร ผลการศึกษา พบว่า ผู้ป่วยทั้ง 2 ราย เป็นผู ้ป่วยที่อยู ่ในระยะวิกฤต มีประเด็นปัญหาทางการพยาบาลส�าคัญทีเหมือนกันคือ มีภาวะ hypovolemic shock เนื่องจากมีการรั่วของพลาสมาออกนอกเส้นเลือด ภาวะไม่สมดุลของสารน�้า และอิเลคโตรไลท์ ภาวะน�้าเกิน ประเด็นที่ต้องเฝ้าระวังคือภาวะเลือดออก ซึ่งผู้ป่วยรายที่ 2 มาภาวะเลือดออกในทางเดิน อาหารจากความผิดปกติการแข็งตัวของเลือด โรคไข้เลือดออกที่มีภาวะช็อกเป็นภาวะวิกฤตแต่ถ้าได้รับการวินิจฉัย การรักษาดูแลที่ถูกต้องและรวดเร็ว จาก ทีมสหสาขาวิชาชีพการพยาบาลที่มีคุณภาพ ตามมาตรฐานแล้วก็จะท�าให้ผู้ป่วยปลอดภัย ไม่เกิดภาวะแทรกซ้อน .................................................................................................................................................................................................................................. ค�ำส�ำคัญ: บันทึกทำงกำรพยำบำล งำนห้องคลอด

การพยาบาลผู้ป่วยโรค ......วารสารโรงพยาบาลนครพนม 107 1 3 Original article การพยาบาลผ

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: การพยาบาลผู้ป่วยโรค ......วารสารโรงพยาบาลนครพนม 107 1 3 Original article การพยาบาลผ

107 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม

NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL

Volume 1 No. 3

Original article

การพยาบาลผปวยโรคไขเลอดออกทมภาวะชอก : กรณศกษา

วนดา แสนพก ป.พ.ส.

หอผปวยเดก1 โรงพยาบาลนครพนม

บทคดยอการศกษานเปนการศกษาการใหการพยาบาลผปวยโรคไขเลอดออกทมภาวะชอก2รายมวตถประสงคเพอศกษา

แนวทางการพยาบาลผปวยโรคไขเลอดออกทมภาวะชอกแบบองครวม โดยใชแบบประเมนภาวะสขภาพตามแบบแผนทาง

ดานสขภาพของกอรดอน การใชกระบวนการพยาบาลและทฤษฎการดแลตนเองเปนกรอบแนวคดในการดแลผปวย ผปวย

รายท1ไดรบการวนจฉยวาเปนโรคไขเลอดออกทมภาวะชอกและมโรครวมคอธาลสซเมยผปวยรายท2ไดรบการวนจฉย

วาเปนโรคไขเลอดออกทมภาวะชอกรวมกบมเลอดออกในทางเดนอาหาร

ผลการศกษา พบวา ผปวยทง 2 ราย เปนผปวยทอยในระยะวกฤต มประเดนปญหาทางการพยาบาลส�าคญท

เหมอนกนคอ มภาวะhypovolemic shock เนองจากมการรวของพลาสมาออกนอกเสนเลอดภาวะไมสมดลของสารน�า

และอเลคโตรไลท ภาวะน�าเกน ประเดนทตองเฝาระวงคอภาวะเลอดออก ซงผปวยรายท 2 มาภาวะเลอดออกในทางเดน

อาหารจากความผดปกตการแขงตวของเลอด

โรคไขเลอดออกทมภาวะชอกเปนภาวะวกฤตแตถาไดรบการวนจฉย การรกษาดแลทถกตองและรวดเรว จาก

ทมสหสาขาวชาชพการพยาบาลทมคณภาพตามมาตรฐานแลวกจะท�าใหผปวยปลอดภยไมเกดภาวะแทรกซอน

..................................................................................................................................................................................................................................

ค�ำส�ำคญ: บนทกทำงกำรพยำบำล งำนหองคลอด

Page 2: การพยาบาลผู้ป่วยโรค ......วารสารโรงพยาบาลนครพนม 107 1 3 Original article การพยาบาลผ

108 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม

NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL

Volume 1 No. 3

Nursing Care of Patients with Dengue shock syndrome

: Case study

Wanida Saenpuk, Dip. in Nursing Science

Department of Pediatric Nakhon phanom Hospital

AbstractTh i s s tudy was to desc r i be two pa t i en t s w i th Dengue shock s ynd rome .

Theobjectiveof this studywas todescribe theholisticnursing care forpatientswithDengue shock

syndrome (DSS ) . Us ing func t iona l hea l th pa t te rn by Gordon to as sess pa t ien t s

nursingprocessandselfcaretheoryfortheframeworkofthenursingcare.ThefirstpatientwasDSS

withthalassemia,ThesecondpatientwasDSSwithUpperGastrointestinalbleeding.

The results showed that two patients had the same critical nursing diagnosis such as

hypovolemicshock,riskofbleeding,electrolyte imbalanceandhypervolemia.

Dengueshocksyndromewascriticalevent.Itmustbeprompttreatmentbymultidisciplinary

andqualitynursingcarefollowingstandard inordertopatienthadsafetywithoutcomplication.

Page 3: การพยาบาลผู้ป่วยโรค ......วารสารโรงพยาบาลนครพนม 107 1 3 Original article การพยาบาลผ

109 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม

NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL

Volume 1 No. 3

บทน�าโรคไข เลอดออก (Dengue hemorrhagic

fever-DHF) เปนโรคตดเชอไวรส โดยมยงลายเปนพาหะน�า

โรคทส�าคญ โรคไขเลอดออกเปนโรคประจ�าถนทคกคามตอ

สขภาพของประชากรโลกโดยเฉพาะในประเทศเขตรอนและ

เขตอบอน จากขอมลรายงานการเฝาระวงโรคไขเลอดออก

ของประเทศไทย พ.ศ. 2545-2555 พบอตราปวยเทากบ

62.59-183.59 ตอประชากรแสนคน ผปวยเสยชวตจ�านวน

48-139รายโดยปพ.ศ.2553มอตราปวยสงสด(3)ปจจบน

มการแพรระบาดของโรคอยางกวางขวางทวประเทศโดยพบ

ผ ป ว ย ได ท กกล ม อ าย และท กภาคของประ เทศ

โรคไขเลอดออกเปนปญหาทางสาธารณสขทส�าคญ ผปวยท

มอาการรนแรงจะเกดภาวะชอกจากการรวของพลาสมาซง

เปนสาเหตส�าคญท�าใหเสยชวต ถาไมไดรบการวนจฉย การ

ดแลรกษาอยางถกตองและรวดเรว

จากสถตผ ปวยโรคไขเลอดออก กลมงานกมาร

เวชกรรมโรงพยาบาลนครพนมในปพ.ศ.2554-2555พบ

ผปวย50,38รายตามล�าดบและในปพ.ศ.2556มการ

ระบาดของโรค โดยพบผปวยโรคไขเลอดออกถง 760 ราย

และในจ�านวนนมผปวยทมภาวะชอก122คนและเสยชวต

3ราย(รอยละ0.39)(2)

จากสถานการณดงกลาวผศกษาจงมความสนใจท

จะศกษาแนวทางการพยาบาลผ ป วยโรคไขเลอดออก

แบบองครวม ซงบทบาทของพยาบาลในการดแลผปวย

โรคไขเลอดออกทมภาวะชอกนน พยาบาลจะตองมความร

โรคไขเลอดออกพยาธสรรวทยาและการด�าเนนของโรคและ

มทกษะในการดแลผปวยวกฤตและการปฏบตการพยาบาล

โดยใชกระบวนการพยาบาลตงแตแรกรบตอเนองครอบคลม

ทงดานรางกายจตใจอารมณและจตวญญาณนอกจากการ

พยาบาลผปวยใหไดรบความปลอดภยแลวการดแลดานจตใจ

ของญาตกเปนสงส�าคญยงการใหค�าแนะน�าและขอมลตางๆ

ตลอดจนการใหญาตมสวนรวมในการตดสนใจกจะท�าใหเกด

ความรวมมอในการรกษาพยาบาลมากขน

วตถประสงคเ พ อ ศ ก ษ า แน วท า ง ก า รพ ย าบ า ล ผ ป ว ย

โรคไขเลอดออกทมภาวะชอกแบบองครวม

กรณศกษาผปวยรายท 1

ผปวยเดกหญงไทย อาย 8 ป เขารบการรกษา

วนท14มถนายน2556โดยการสงตวจากโรงพยาบาลชมชน

มารดาใหประวตวา 5 วนกอนมาโรงพยาบาลมไขสง ไปรบ

การรกษาทคลนกแพทย ไดยามารบประทาน 2 วนกอนมา

โรงพยาบาลมไขสงซมไปรบการรกษาทโรงพยาบาลชมชน

1วนกอนมาโรงพยาบาลมอาการถายเหลวและอาเจยน2-3

ครง ความดนโลหตต�า ใหสารน�า 0.9%NSS ทางหลอด

เลอดด�าอาการไมดขนจงสงตอมารบการรกษาทโรงพยาบาล

นครพนม อาการแรกรบ รสกตว ซม เหงอออก ตวเยน ม

petechiae บรเวณหนาอกและแขนขา สญญาณชพ

T=38ºCชพจรเบาเรว126ครง/นาทอตราการหายใจ

2 4ค ร ง / น าท ค ว ามด น โ ลห ต 8 0 / 30 mm .Hg .

Capillary refill>2วนาททองอดตงกดเจบบรเวณชาย

โครงดานขวาและใตลนป ตบโต 2 ซม. BRCM น�าหนก

15กโลกรมผปวยมประวตโรคประจ�าตวเปนโรคธาลสซเมย

กรณศกษาผปวยรายท 2

ผปวยเดกชายไทยอาย11ปรบไวในโรงพยาบาล

วนท 31 สงหาคม 2556 ใหประวตวา 4 วนกอนมา

โรงพยาบาลผปวยมไขสง 2 วนกอนมาโรงพยาบาล ยงคงม

ไขสง ซม และรบประทานอาหารไดนอย ไปรบการรกษาท

โรงพยาบาลชมชน ระหวางพกรกษาตวมเลอดก�าเดาออก

และอาเจยนเปนเลอด3-4ครงจงสงมารบการรกษาตอแรก

รบผปวยรสกตว ซม เหงอออก ผวหนงเยน ม petechiae

บรเวณแขนขาทง2ขางสญญาณชพT=37.2ºCชพจร

เบาเรวอตรา122ครง/นาทความดนโลหต80/50mmHg.,

Capillary refill>2วนาททองอดตงกดเจบบรเวณชาย

โครงและใตลนปตบโต4ซมBRCMน�าหนก40กโลกรม

Page 4: การพยาบาลผู้ป่วยโรค ......วารสารโรงพยาบาลนครพนม 107 1 3 Original article การพยาบาลผ

110 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม

NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL

Volume 1 No. 3

ผลการตรวจทางหองปฏบตการ ผปวยรายท 1

คาปกตมถนายน 2556

14 ม.ย. 15 ม.ย. 16 ม.ย. 18 ม.ย. 20 ม.ย.

1. CompleteBloodCout

Hct 35-45% 23.4 31 26.9 36.6 31.7

WBCCount 5,000-10,000 4,600 2,600 1,500 4,300 4,000

PLTCount 150,000-400,000 114,000 56,000 29,000 22,000 68,000

PMN 40-60% 70.8 66 31.3 30 30

Lymphocyte 20-40% 25 26 57.1 61 60

AtypLymphocyte 0% 0 5 0 0 9

2. Electrolyte

Na+ 135-145mmol/L 132 132 - 136 135

K+ 3.5-5mmol/L 3.40 3.18 - 3.32 3.51

Cl- 98-108mmol/L 105 100 - 102 102.1

HCO-3 20-30mmol/L 19.8 22 - 20.2 26.2

3. LiverFunctiontest

AST 10-42IU/L - 95 148 - -

ALT 10-40IU/L - 32 22 - -

ALP 39-92IU/L - 64 50 - -

Cholesterol 180-200mg/dl - 99 79 - -

4. DengueAb Negative - - IgM+ve - -

5. CXR- - -

Rtpleural

effusion- -

Page 5: การพยาบาลผู้ป่วยโรค ......วารสารโรงพยาบาลนครพนม 107 1 3 Original article การพยาบาลผ

111 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม

NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL

Volume 1 No. 3

ผลการตรวจทางหองปฏบตการ ผปวยรายท 2

คาปกตสงหาคม - กนยายน 2556

31 ส.ค. 1 ก.ย. 2 ก.ย. 3 ก.ย.

1. CompleteBloodCout

Hct 35-45% 37 42 40.5 47.9

WBCCount 5,000-10,000 2,500 2,300 2,700 7,800

PLTCount 150,000-400,000 110,000 60,000 16,000 27,000

PMN 40-60% 54.7 38.0 42 18

Lymphocyte 20-40% 35.1 50 50 75

AtypLymphocyte 0% 0 4 2 2

2. Electrolyte

Na+ 135-145mmol/L 132 134

K+ 3.5-5mmol/L 3.35 3.4

Cl- 98-108mmol/L 99.4 98

HCO-3 20-30mmol/L 19.7 20.5

3. LiverFunctiontest

AST 10-42IU/L 65 98

ALT 10-40IU/L 21 20

ALP 39-92IU/L 80 104

Cholesterol 180-200mg/dl 65 65

4. DengueAb Negative IgM+ve

5. CXR- - -

Rtpleural

effusion

Page 6: การพยาบาลผู้ป่วยโรค ......วารสารโรงพยาบาลนครพนม 107 1 3 Original article การพยาบาลผ

112 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม

NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL

Volume 1 No. 3

ผลการตรวจทางหองปฏบตการ ผปวยรายท 2

ผปวยกรณศกษารายท1 ผปวยกรณศกษารายท2

การใหออกซเจน Oxygencanula5ลตร/นาท Oxygencanula5ลตร/นาท

สารน�า -Aceta-5v100cc/hrx1ชวโมง

80cc/hrx2ชวโมง

60cc/hrx2ชวโมง

หลงจากนนให40cc/hr

-0.9%NSSv160cc/hr

-Dextran160cc/hr

-5%D/NSS1000cc+KCl

20mEqvdrip40cc/hr

-Aceta-5v60cc/hrx1ชวโมง

-0.9%NSSv400cc/hrx1ชวโมง

-5%D/NSSv200cc/hrx2ชวโมง

then120cc/hr

-Dextran400cc/hr

-5%D/NSS1000cc+KCl

40mEqvdrip80cc/hr

-5%D/NSSv1000cc+KCl

40mEqvdrip60cc/hr

เลอด PRC160ccvdripin3hrx

3ครง

PRC1unitvdripin3hr.x3unit

Plateletconcentrate8unitv

FFP1unitv

ยา -Lasix16mgv

-E.KCl15ccoralทก6ชวโมง

-Lasix40mgv

-10%calciumgluconate10cc

vdripin30นาทvdripq6h

-Ranitidine100mgvq12hr.v

-VitK5mg.v

ขอวนจฉยทางการพยาบาล

ผปวยกรณศกษารายท 1 ผปวยกรณศกษารายท 2

1. มภาวะชอคเนองจากการรวของพลาสมาออกนอกเสนเลอด ม ม

2. มภาวะเลอดออกเนองจากการแขงตวของเลอดผดปกต ไมม ม

3. มภาวะไมสมดลของสารน�าและอเลคโตรไลท ม ม

4. มภาวะน�าเกน(Hypervolemia) ม ม

5. บดามารดามความวตกกงวล ม ม

Page 7: การพยาบาลผู้ป่วยโรค ......วารสารโรงพยาบาลนครพนม 107 1 3 Original article การพยาบาลผ

113 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม

NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL

Volume 1 No. 3

ขอวนจฉยทางการพยาบาล 1 มภาวะชอกจาก

การรวของพลาสมาออกนอกเสนเลอด

กจกรรมการพยาบาล

1. ตรวจวดสญญาณชพและระดบความรสกตวทก

15นาท-1ชวโมงถาpulsepressureแคบนอยกวา20

mmHg.,ชพจรเบาเรวคล�าไดไมชดเจนตองรบรายงานแพทย

2. ดแลใหสารน�าตามแผนการรกษาของแพทยโดย

เครงครด

3. ดแลใหไดรบOxygenตดตามความอมตวของ

ออกซเจนในเลอดสงเกตอาการขาดออกซเจน

4. บนทกปรมาณน�าเขาออกทกชวโมงและUrine

outputทก1ชวโมงถาUrineนอยกวา0.5cc/Kg/hr.

ตองรายงานแพทย

ประเมนผล

ผปวยกรณศกษารายท1และ2หลงรบการรกษา

2วนมระดบความรสกตวดสญญาณชพปกตชพจร80-100

ครง/นาท ความดนโลหตระหวาง 90/60-120/80mmHg.

Urineoutput ออกมากกวา 0.5 cc/kg/hr. ความอมตว

ของออกซเจนในเลอด98-100%Capillaryrefillนอยกวา

2วนาท

ขอวนจฉยทางการพยาบาล 2มภาวะเลอดออก

เนองจากเกลดเลอดต�า

กจกรรมการพยาบาล

1. ดแลใหเลอดทดแทนตามแผนการรกษาของ

แพทย

2. งดการท�าหตถการตางๆถาไมจ�าเปนเชนการ

ใสNGtubeการฉดยาเขากลามงดการแปรงฟนใหใชการ

บวนปากแทนหรอใชแปรงสฟนทมขนนม เฝาระวงการเกด

อบตเหตตกเตยงโดยการยกราวกนเตยงตลอดเวลา

3. ตรวจวดสญญาณชพทก15นาท-1ชวโมงถา

ความดนโลหตต�าpulsepressureแคบนอยกวา20mmHg.

ชพจรเบาเรวผดปกตรายงานแพทยทราบ

4. สงเกตและบนทกอาการและอาการแสดงของ

การมเลอดออกในอวยวะตาง ๆ เชน เลอดก�าเดาออก การ

อาเจยนและการถายอจจาระเปนเลอดผปวยกระสบกระสาย

ปวดทองทองอดตงรายงานแพทยทราบ

5. ตดตามผลการตรวจทางหองปฏบตการและ

รายงานแพทยเมอผลการตรวจผดปกต

ประเมนผล

ผปวยกรณศกษารายท2ภาวะเลอดออกจากทาง

เดนอาหารและเลอดก�าเดาออกหลงรบการรกษา2วนไมม

การอาเจยนหรอถายอจจาระเปนเลอดสญญาณชพปกตHct

อยในชวง 35-36% ส�าหรบผปวยกรณศกษารายท 1 ไมม

อาการทแสดงภาวะเลอดออกในอวยวะตาง ๆ สญญาณชพ

ปกตอยระหวาง90/100mmHg.,ชพจร80-100ครง/นาท

ขอวนจฉยทางการพยาบาล 3 มภาวะไมสมดล

ของสารน�าและอเลคโตรไลท

กจกรรมการพยาบาล

1. ดแลใหสารน�าและอเลคโตรไลทตามแผน

การรกษา

2. สงเกตและบนทกอาการและอาการแสดงของ

ภาวะขาดสมดลของเกลอแรเชนซมออนเพลยแขนขาออน

แรง ชกเกรงกระตก มอสน เปนตน หากมอาการรายงาน

แพทยเพอใหการรกษา

3. แนะน�าใหรบประทานผลไมทมโปแตสเซยม

4. เจาะและตดตามผลอเลคโตรไลท หากผดปกต

รายงานแพทย

ประเมนผล

ผปวยกรณศกษาทง 2 ราย ไมมอาการแสดงของ

ภาวะขาดเกลอแรในรางกายผลการตรวจทางหองปฏบตการ

อยในเกณฑปกตและใกลเคยงปกตผปวยกรณศกษารายท1

(วนท5ของการรกษา)Na=135mmol/LK+=3.51

mmol/LCl-=102.1mmol/LHCO3=26.2mmol/L

ผปวยกรณศกษารายท2(วนท1ของการรกษา)Na=134

mmol/LK+=3.4mmol/LCL-=98mmol/LHCO3

=20.5mmol/L

ขอวนจฉยทางการพยาบาลท 4 มภาวะน�าเกน

เนองจากการไดรบสารน�ามากรวมกบการไหลกลบของ

พลาสมาเขาสเสนเลอด

Page 8: การพยาบาลผู้ป่วยโรค ......วารสารโรงพยาบาลนครพนม 107 1 3 Original article การพยาบาลผ

114 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม

NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL

Volume 1 No. 3

กจกรรมการพยาบาล

1. จดทานอนศรษะสง(highpowler’sposition)

2. ตรวจวดสญญาณชพทก1ชวโมง

3. สงเกตประเมนอาการและอาการแสดงภาวะน�า

เกน ไดแก เปลอกตาบวม ทองอด หายใจหอบ กระสบ

กระสายนอนราบไมได

4. ดแลใหยาขบปสสาวะตามแผนการรกษาหลง

ใหยาตองดแลอยางใกลชด โดยวดสญญาณชพทก 15 นาท

x 4 ครง เพอสงเกตอาการชอคภายใน 1 ชวโมงหลงได

รบยาถาไมมปสสาวะออกตองรายงานแพทย

5. ดแลและแนะน�าใหดมน�าเกลอแร แทนการดม

น�าเปลา

ประเมนผล

ผปวยกรณศกษาทง 2 ราย หลงไดรบการแกไข

ภาวะน�าเกน ผ ป วยไมมอาการทแสดงถงภาวะน�าเกน

สญญาณชพปกต ฟงปอดไมม Crepitation มความสมดล

ของน�าเขาออก

วนจฉยทางการพยาบาลท 5 บดามารดามความ

วตกกงวล

กจกรรมการพยาบาล

1. สรางสมพนธภาพกบบดามารดาผปวยพดคย

ดวยน�าเสยงออนโยนและทาททเปนมตร

2. ประสานงานกบแพทยผรกษาใหเปนผใหขอมล

แกบดามารดาผปวยเปนระยะเกยวกบโรคอาการแนวทาง

การรกษาและใหขอมลทกครงทผปวยมอาการเปลยนแปลง

3. เปดโอกาสใหบดามารดาพดคยซกถามปญหา

กบแพทยผรกษาจนเขาใจ

4. ชวยอธบายเพมเตมเกยวกบการดแลบตรขณะ

อยโรงพยาบาลและอาการในแตละวน

5. รบฟงปญหาและค�าบอกเลาของบดามารดาดวย

ทาททแสดงความสนใจ

6. เปดโอกาสใหบดามารดาไดเยยมดแลผปวยและ

มสวนรวมในการพยาบาล

ประเมนผล

บดามารดาของผปวยกรณศกษาทง2รายมสหนา

แจมใสและใหความรวมมอในการดแลบตร

วจารณการด�าเนนของโรคไขเลอดออกแบงเปน3ระยะ

คอระยะไขระยะชอก/วกฤตและระยะฟนตวและในระยะชอก ซงเปนระยะทมการรวของพลาสมา จะพบทกรายใน ผปวยไขเลอดออก โดยระยะรวจะประมาณ 24-48 ชวโมงแตผปวยประมาณ1ใน3ของผปวยไขเลอดออกจะมอาการรนแรงมภาวะการไหลเวยนลมเหลวเกดขน เนองจากมการรวของพลาสมาออกไปยงชองปอด/ชองทองมาก เกด Hypovolemic shock ผปวยกรณศกษาทง 2 รายเปน ผปวยทรบสงตอมาจากโรงพยาบาลชมชนมาถงโรงพยาบาลเมอผปวยอยในระยะชอกความรนแรงgrade3ผปวยกรณศกษารายท 2 นอกจากจะมการรวของพลาสมา ผปวยยงมโดยมเลอดออกจากทางเดนอาหาร ผปวยกรณศกษาทง 2 รายไดรบการรกษาแกไขชดเชยการรวของพลาสมาและ การสญเสยเลอดโดยการใหสารน�าและเลอดจนสามารถลดความรนแรงของโรคและผปวยกลบสภาวะปกตโดยปลอดภยทงนเปนเพราะแพทยมความเขาใจกลไกสามารถวนจฉยและใหการรกษาไดอยางถกตองรวดเรว พยาบาลไดใหการพยาบาลอยางใกลชดและมคณภาพในระยะชอก จนท�าใหแกไขภาวะชอกไดไมเกดภาวะแทรกซอนทรนแรง

ในกรณผ ปวยโรคไขเลอดออกทมโรคประจ�าตว ดงผปวยกรณศกษารายท1ทมโรคประจ�าตวคอโรคธาลสซเมยซงจดเปนกลมทตองการการดแลเปนพเศษ(HighRiskpateints)3 จ�าเปนตองไดรบการดแลอยางใกลชดจากบคลากรทมประสบการณ ทงนเนองจากผปวยกลมนเปนกลมผปวยทมภาวะเมดเลอดแดงแตกงายการทผปวยภาวะ ไขสง จะมผลตอการแตกของเมดเลอดแดงมากขน ผปวย รายนทอยในระยะชอก โดยกลไกการด�าเนนของโรคแลว ผปวยจะตองมคา Hct เพมสงขน แตผปวยรายนมคา Hct=23.7%เมอแรกรบทงทอยในชวงทมการรวของพลาสมาทงนเปนเพราะมการแตกท�าลายของเมดเลอดดงนนในการประเมนเฝาระวงการเขาสระยะชอกถาใชการประเมนจากการทมคาระดบ Hct สงขนอาจจะท�าใหเกดความผดพลาดในการดแลผปวยไดในการดแลผปวยรายนในขณะเกดภาวะชอกถงแมจะไมมเลอดออกในอวยวะตางๆแตผปวยมภาวะซดมากจงไดรบการรกษาดวยPackedRedcell160ccx3 ครง (10 cc/hrs.)3 กอนจ�าหนายผปวยมระดบHct =31.7

Page 9: การพยาบาลผู้ป่วยโรค ......วารสารโรงพยาบาลนครพนม 107 1 3 Original article การพยาบาลผ

115 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม

NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL

Volume 1 No. 3

ดงนนในการดแลผปวยนอกจากจะมความเขาใจในเรองการ

ดแลผปวยโรคไขเลอดออกแลวจะตองเขาใจเกยวกบการดแล

ผปวยโรคธาลสซเมยดวย

ผปวยกรณศกษาทง 2 ราย มภาวะแทรกซอน

น�าเกนซงพบไดในระยะวกฤตหรอระยะฟกฟนซงเกดจาก

การดดกลบของพลาสมาทรวออกไปในชองทองและชองปอด

และเกดจากการใหสารน�าเกนกวาทรว และนานกวาระยะ

เวลาทมการรว ตลอดจนการใหสารน�าทเปน Hypotonic

solution ซงบทบาทส�าคญของพยาบาลคอตองควบคม

ปรมาณการใหสารน�าเลอดและสารประกอบของเลอดอยาง

เครงครดสามารถค�านวณปรมาณสารน�าตามน�าหนกตวผปวย

(Idealbodyweight)และใหขอมลแกแพทยทนเวลาเมอ

ใหสารน�าครบเวลาก�าหนดตองรายงานแพทยเพอปรบ

แผนการใหสารน�า นอกจากนจะตองมการค�านวณปรมาณ

น�าเขา การสญเสยออกจากรางกายทก 1 ชวโมง ในระยะ

ชอก

เพอใหการพยาบาลครอบคลมองครวม นอกจาก

ใหการพยาบาลทางดานรางกายการดแลดานจตใจกเปนสง

ส�าคญการสรางสมพนธภาพทดการใหขอมลแกผปวยบดา

มารดา ซงจะท�าใหผปวยและบดามารดาลดความวตกกงวล

และใหความรวมมอในการรกษาจากผลการใหการพยาบาล

ทครอบคลม จงท�าใหผปวยกรณศกษาทง 2 รายปลอดภย

สามารถจ�าหนายกลบบานได ผปวยกรณศกษารายท 1 ม

จ�านวนวนนอนโรงพยาบาล7วนผปวยกรณศกษารายท2

มจ�านวนวนนอนโรงพยาบาล6วน

สรปโรคไขเลอดออก เปนโรคระบาดทเกดจากการตด

เชอไวรสเดงกเปนปญหาทางสาธารณสขทส�าคญปญหาหนง

ของประเทศสวนใหญเกดขนในเดกพบมากทสดในเดกอาย

5-15 ป อาการและอาการแสดงแบงออกเปน 3 ระยะ คอ

ระยะไข ระยะวกฤต และระยะพกฟน โรคไขเลอดออกเปน

สาเหตส�าคญทท�าใหผปวยเสยชวตไดอยางรวดเรวเนองจาก

เกดภาวะชอก ดงนน พยาบาลทใหการดแลผ ปวยโรค

ไขเลอดออกจงตองเปนบคคลทมความรความเขาใจเกยวกบ

สาเหตพยาธสภาพอาการและอาการแสดงการด�าเนนของ

โรคภาวะแทรกซอนการวนจฉยการรกษาและการพยาบาล

เพอสามารถเตรยมพรอมใหการพยาบาลตงแตในระยะ

แรกรบ ระยะตอเนอง จนถงระยะกอนจ�าหนายไดอยางถก

ตองเหมาะสม และมประสทธภาพ จงจะชวยใหผปวยหาย

รอดปลอดภยกลบสภาวะปกต สามารถกลบไปใชชวตอยใน

ครอบครว

บรรณานกรม1. วชร แกวนอกเขา. โรคไขเลอดออก ใน: ภาสกร

อครเสร,บรรณาธการ.สรปรายงานการเฝาระวงโรค

2554. กรงเทพมหานคร: องค การสงเคราะห

ทหารผานศกในพระบรมราชนปถมภ.2554;21-22.

2. เวชระเบยนและสถตโรงพยาบาลนครพนม.สรปรายงาน

ผปวยโรงพยาบาลนครพนมป2556.นครพนม:

โรงพยาบาลนครพนม,2557.

3. ศรเพญ กลยาณรจ, มกดา หวงวรวงศ& วารณ

วชรเสว.การวนจฉยและรกษาโรคไขเลอดออกแดงก

ฉบบเฉลมพระเกยรต80พรรษามหาราชน.กรงเทพฯ:

ส�านกพมพกรงเทพเวชสาร,2556.

4. ศรรตนโกมาสถต.การพยาบาลผปวยโรคไขเลอดออก

ทมภาวะชอครวมกบภาวะเกดลมเลอดในหลอดเลอด

กระจายทวไป:กรณศกษายโสธรเวชสาร.2553;12(2),

146-165.

5. อ�าไพวรรณ จวนสมฤทธ และคณะ. โรคไขเลอดออก

ในผ ป วยเดกโรคเลอด. วารสารโลหตวทยาและ

เวชศาสตรรบบรการโลหต.2546;13(3),219-224.