การออกแบบผลิตภัณฑ์งาน ......การออกแบบผล ตภ ณฑ งานห ตถกรรมเคร องเร อนจากเส

การออกแบบผลตภณฑงานหตถกรรมเครองเรอนจากเสนใยตนกลวย มณฑนา ขาหาญ1* นวนพ สวรรณภม2 ปยะภรณ ณรคศกด3

Design, Crafting Furniture from Banana Tree Fibers. Munthana Khumhan1* Nawanop Suwanphom 2 and Piyapron Narangsak3

1*คณะศลปกรรมและสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา ,เชยงใหม 23คณะศลปกรรมและสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา ,เชยงใหม 1*faculty of Arts and Architecture, Rajamangala University of Technology Lanna ,Chiang Mai 23 faculty of Arts and Architecture, Rajamangala University of Technology Lanna ,Chiang Mai *Corresponding autor. E-mail:[email protected], [email protected]

___________________________________________________________________________________________________________

บทคดยอ

การวจยครงนมจดมงหมายเพอศกษาศกยภาพและสรางเสรมองคความรดานการพฒนาเศรษฐกจอยางสมดลและยงยนบนพนฐานปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมงเนนประสทธภาพการผลตทางการเกษตรและการสรางมลคาผลผลตจากการเกษตรและพฒนาองคความรภมปญญาทองถนใหเกดประสทธภาพทางการผลตอตสาหกรรมและการบรการดวยการออกแบบผลตภณฑงานหตถกรรมเครองเรอนจากเสนใยตนกลวย จากการศกษาเสนใยจากตนกลวยมมากมายหลายชนด ผลจากการทดลองคณสมบตดานตางๆของเสนใยกลวยทดเหมาะทจะใชเปนผาทอควรเปนกลวยปาเพอใหคณสมบตทเหนยวทนทาน ซงหาไดงายในทองถน โตเรว ปลกงาย มกพบทวไปทกภมภาค กลวยเปนพชทใหคณคามากมาย เสนใยแกมความเหนยว สามารถใชทาเสนใยถกทอได การพฒนากรรมวธการผลตเสนใยจากตนกลวยโดยการนาตนกลวยแกะกาบและกานใบมาตากแหงหรออบกามะถนเพอใหเสนใยกลวยมความเหนยว คงทน และปองกนเชอรา อกทงตองอาศยความชานาญในการทอประดษฐฝมอออกมาอยางตงใจ เสนใยกลวยจงเปนอกทางเลอกหนงทสรางมลคา ผาทอ เพอเพมคณคาของกลวย ใหกบชมชนทเขมแขง ในการพฒนาทางเศรษฐกจตอไป ผลการวจยพบวาผาทอจากใยกลวยมการพฒนาองคความรและตอยอดภมปญญาทองถนใหเกดประโยชนเชงพาณชยพฒนาเศรษฐกจชมชนอยางยงยนไดตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงดวยการบรหารจดการใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม การออกแบบงานหตถกรรมเครองเรอนมงเนนการออกแบบเครองเรอนททนสมย (Modern) จากวตถประสงคการวจยเชงคณภาพกงการทดลองการผลตดวยเสนใยตนกลวยใชทดแทนวสดประเภทผาหมเบาะ เนนงานฝมอดานเครองเรอนโดย โครงสรางตวอยางเกาอรบแขกยงคงเปนการใชไมจรงบฟองนาหมดวยผาทอจากเสนใยตนกลวย เปนการสรางจดเดนของวสดธรรมชาตเพอพฒนาและเพมผลผลต อตสาหกรรมการเกษตรใหมความเจรญเตบโต1 สรปผลดานการออกแบบงานหตถกรรมเครองเรอนเปนชดเกาอนงรบแขกบเบาะฟองนาหมดวยผาทอจากเสนใยกลวยทไดจากธรรมชาต จากการทดลองตามกระบวนการขนตอนขนรปเครองเรอนสามารถจะใชประโยชนไดอยางเหมาะสมทงกบสภาพแวดลอมของทองถนและสภาพเปนอยในปจจบนททนสมยแบบสากล สามารถพฒนาเปนอตสาหกรรมเครองเรอนดวยรปแบบทเรยบงาย หรหรา เชน บานพกอาศย สถานททางาน โรงแรมหรอสถานทใหการตอนรบกสามารถใชไดอยางเหมาะสม 1.ดานการนาไปใชผลตเครองเรอนควรพฒนาเสนใยจากตนกลวยใหเปนชนสวนของเครองเรอนทหลากหลายมากกวาการหมเบาะ 2.ดานคณสมบตของผาทอจากเสนใยตนกลวยทไดจากธรรมชาต เปนการผลตงานหตถกรรมเสนใย จงมความสวยงาม มนวาว เหนยวและทนทาน

วารสารวชาการ ศลปะสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ปท 7 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2559 ____________________________________________________________________________________________

40

3.ดานการออกแบบชดเกาอนงรบแขกสามารถพฒนาเปนอตสาหกรรมเครองเรอนดวยรปแบบทททนสมย เรยบงาย หรหรา เหมาะกบสภาพแวดลอมของทองถนและสภาพเปนอยในปจจบนททนสมยแบบสากล คาสาคญ : หตถกรรมเครองเรอน เสนใยกลวย การทดแทน การหมเบาะ

ABSTRACT

This research aims to study the viability and strengthening the knowledge economy in a balanced and sustainable development, based on the sufficiency economy philosophy focuses on the efficiency of agricultural production and the value of agricultural production and development. local knowledge to effectively support industrial production and services with product design, crafting furniture from banana tree fibers. The study of banana fibers are of many types. The results of the various properties of banana fiber are better suited to be used as wild banana fabric should be durable to property. Which is readily available in a local fast growing plant is usually found in all regions. Banana plants are a lot of merit. The fiber is tough Can be used to make fibers woven. The development process fiber from banana by banana bract and leaf dry sheep or a sulfur to banana fiber is tough and durable, anti-fungal. It requires expertise in weaving crafts made out intently. Banana fiber is an alternative to creating value for the enrichment of woven banana. A strong community Further economic development. The results showed that the cloth woven from banana fiber has developed the knowledge and wisdom to balance the commercial interests of sustainable economic development as the core philosophy with the use of natural resources and environmental management. Design, furniture, handicrafts, design-oriented furniture Modern (Modern) from the qualitative research, semi-experimental fiber banana production using renewable materials, upholstery fabrics. Crafts furniture by focusing on the sample chair is still used real wood paneling sponge covered with a cloth woven from banana tree fibers. Highlights of natural materials to create, develop, and improve productivity. The agriculture industry is growing.

The result is a set of design, handicrafts, furniture, living room chairs, padded seat cushions upholstered with fabric woven from banana fibers derived from nature. The experimental procedure step-forming material can be utilized for both the local environment and is today a modern international style. Industry to develop a simple model with luxury hotels such as the home, workplace or place of welcoming, it can be used properly.

1. Adoption manufacturing fibers from banana trees should develop into a piece of furniture that range over the upholstery.

2. The properties of the fabric woven from banana tree fibers derived from nature. The fibers produced handicrafts It is beautiful, glossy, tough and durable.

3. Design a set of chairs, living room furniture industry can develop into a form of modern, simple, elegant suit the local environment and is today a modern international style. Keywords : Crafts furniture, banana fiber, compensations, The upholstery.


41

บทนา

กลวยนบวาเปนพชเศรษฐกจของประเทศไทย ( News enterfarm.com/กลวยนาวาhtml.สบคน 22 สงหาคม 2555.) มมากมายหลายชนด เปนพชทหาไดงายในทองถน โตเรว ปลกงาย พบทวไปทกภมภาคของประเทศไทยมมากหลากหลายสายพนธ ( วฒนะ วฒนาภณฑ.2552.) กลวยเปนพชทใชประโยชนไดอยางหลากหลายใหคณคามากมาย เปนวสดจากจากธรรมชาต แนวความคดในการใชใยกลวยซงนามาประกอบเครองเรอนดวยโครงสรางไมเนอแขงเปนหลกซงปจจบนประเภทไมจรงหาไดคอนขางยากเนองจากความเจรญเตบโตชา อกทงยงเปนการทาลายทรพยากรของประเทศ

ดงนนการเพมคณคาของกลวยจงเปนวสดทสามารถใชทดแทนวสดอนไดเชน การนาเสนใยกลวยมาสางเพอทอเปนผนจงเหมาะกบการออกแบบงานหตถกรรมเครองเรอนใชทดแทนวสดประเภทหนงสตว หนงเทยมหรอผาบางชนดทดแทนวสดหมเบาะเพอเพมคณคาใหวสด ดานเทคโนโลยการผลตททนสมยยงคงมความตองการชางฝมอทมความชานาญงานหตถกรรมในดานการออกแบบความคดสรางสรรคงานเครองเรอนสมยใหมดวยผาททอขนจากเสนใยกลวยมาบฟองนาหมเบาะ ดวยคณสมบตทเหนยวทนทาน ยดหยนสง “เสนใยแกมความเหนยว สามารถใชทาเสนใยถกทอได ซงสวนทนามาใชเปนสวนของกาบกลวยผานกระบวนการผลตไปทอเปนเนอผามการดดซบนาไดด ชวยระบายอากาศ มความทนทาน ไมตางจากผาฝาย หรอผาลนน สสนสดใสเปนธรรมชาต”(บษรา สรอยระยา,2552 ) “การพฒนากรรมวธการผลตเสนใยจากตนกลวยดวยการนาตนกลวยแกะกาบและกานใบมาตากแหงหรออบกามะถนเพอใหเสนใยกลวยมความเหนยวคงทนและปองกนเชอรา” ( ยงยทธ จนทรอมพร,2552.)

การออกแบบผลตภณฑงานหตถกรรมจากเสนใยตนกลวยชดนงรบแขกจงเปนการพฒนาเครองเรอนสมยใหมทสามารถ บฟองนาหมเบาะดวยผาททอขนจากเสนใยกลวยซงเปนวสดทไดจากธรรมชาตจงเหมาะกบการออกแบบงานหตถกรรมเครองเรอน ทดแทนวสดประเภทหนงสตวหรอหนงเทยมหรอผาบางชนด เพอเพมคณคาของเสนใยกลวย เปนอกทางเลอกหนงในการพฒนาทางเศรษฐกจทเขมแขงใหกบชมชนในทองถน

วตถประสงคของการวจย

1 เพอสรางสรรคการออกแบบพฒนาสวนประกอบของตนกลวยในการผลตงานหตถกรรมเครองเรอนจากเสนใยตนกลวย 2.เพอการทดลองคณสมบตดานตางๆของผลตภณฑงานหตถกรรมเครองเรอนทไดจากเสนใยของตนกลวย 3.เพอการออกแบบและพฒนาเครองเรอนชดเกาอรบแขกจากเสนใยตนกลวยทดแทนวสดประเภทผาหมเบาะ ทฤษฎ สมมตฐาน และกรอบแนวความคดของโครงการวจย

การออกแบบและพฒนาผลตภณฑงานหตถกรรมเครองเรอนททนสมยทาจากเสนใยตนกลวยทอเปนผนใชทดแทนวสดบหมเบาะสาหรบนง

นยามความหมายของกลวย กลวย หมายถง พรรณไมลมลกในสกล Musa มหลายชนด บางชนดกออกหนอแตวาบางชนดกไมออกหนอ ใบแบนยาว

ใหญ กานใบตอนลางเปนกาบยาวหมหอซอนกนเปนลาตน ออกดอกทปลายลาตนเปน “ปล”และยาวเปนงวง มลกเปนหว ๆ รวมเรยกวา “เครอ”

การออกแบบเครองเรอน หมายถง ในการออกแบบสรางสรรคเกาอชดรบแขกโดยใชเสนใยจากตนกลวยมาเปนวตถดบในการบหมเบาะนง วสดธรรมชาต หมายถง วสดทไดจากพชหรอสตวทนามาเปนวสดในการทาเครองเรอนหรอเปนสวนประกอบในการผลตเชน เสนใยจากตนกลวย เปนตน

เสนใยกลวย หมายถง การนากาบกลวยและกานกลวยมาสางเอาเสนใยนาไปตากแหงและอบกามะถนเพอใหความเหนยวและกาจดเชอรากอนนามาทอเปนผน


42

โครงสรางหลก หมายถง เครองเรอนทสรางขนเปนรปราง - รปทรงตามทตองการดวยวสด เชน ไม เหลก พลาสตก เพอความแขงแรงโดยมวสดอนประกอบ เปนตน การบหมเบาะนง หมายถง ผาทอจากใยกลวยเปนผนนามาบหมฟองนาทตดบนโครงสรางเครองเรอนเพอการใชงานและสรางความงามใหกบเครองเรอน

เครองเรอนชดรบแขก หมายถง ชดเกาอสาหรบนงหลายคนดวยเสนใยของตนกลวยเปนวสดทดแทนวสดบหมเบาะนงในการผลตประกอบดวยโตะกลางสาหรบวางของ

หตถกรรมเครองเรอน หมายถง การสรางเครองเรอนหรอเฟอรนเจอรดวยมอขนรปโครงสรางโดยอาศยฝมอและความชานาญในการทาเปนผลตภณฑ

การทดแทน หมายถง การใชสงใดสงหนงแทนกนไดดวยคณภาพและประสทธภาพทเหมอนกนหรอมความคลายคลงกนการใชงานยงคงไดดดงเดม เชน การใชวสดประเภทผาแทนหนงสตวหรอหนงเทยมบางชนด การหมเบาะ หมายถง วธการหอหมฟองนาททาเปนเบาะนงหรอทงตวของเกาอเพอความสวยงามและนมนวลเมอสมผสดวยวสดทเปนผน เชน หนง หรอผาททอขนจากธรรมชาต เชน ขนสตว จากวสดพชทเปนเสนใย เชน ใยกลวย ใยสปปะรด ฝาย ปอ วสดสงเคราะหจากพลาสตก เชน ผาโทเร ใยโปลเอสเตอร ฯลฯ ชนดของกลวย

กลวยนาหวา กลวยสม กลวยนาค กลวยหน กลวยปา กลวยงาชาง กลวยนาไท กลวยหกมก กลวยตาน กลวยไข กลวยหอมทอง กลวยหอมเขยว กลวยเลบมอนาง กลวยนวมอนาง ฯลฯ ประโยชนของกลวย

กลวยเปนพชทใชประโยชนไดหลากหลาย เชน ใบตองใชหออาหาร ทากระทงใสของ และทางานฝมอ ลาตนใชทาเชอกกลวย เปนผลตภณฑจากเชอกกลวย

ภาพ 1 ใบตองและผลตภณฑจากเชอกกลวย ทมา : มณฑนา ขาหาญ.25 ธนวาคม 2555.

ประเภทการวจย

การวจยเชงคณภาพดานการออกแบบสรางสรรคเครองเรอนและเพอการทดลองคณภาพผาทอจากเสนใยตนกลวยใชทดแทนวสดสาหรบบหมเบาะเครองเรอน ขนตอนและวธการวจย เครองมอทใช แบบสอบถามและการสมภาษณ เพอการออกแบบเครองเรอน การทอเสนใยกลวยและการผลตเครองเรอน ประชากร จงหวดเชยงใหม จานวน 100 คน โดยใชใชวธการเลอกกลมแบบเจาะจงเพอตอบแบบสอบถามและการสมภาษณ


43

กลมตวอยาง ผทเคยศกษาดานการออกแบบจานวน 60 คน ( แบบสอบถามเพอการออกแบบ ) ผเชยวชาญดานผาทอจานวน 20 คน ( การสมภาษณเพอการทอผาเสนใยกลวยและการทดลองคณสมบตของ ผาทอจากเสนใยกลวย ) และผเชยวชาญดานเครองเรอนจานวน 20 คน ( การสมภาษณเพอกาผลตเครองเรอนจากผาทอเสนใยกลวย และการทดลองคณสมบตของการใชประโยชนเครองเรอนประเภทชดเกาอรบแขก ) การดาเนนงานวจย

ขนเตรยมการ 1. ศกษาดานแหลงขอมลพนฐานผาทมาจากเสนใยกลวย 2. ศกษาดานประโยชนใชสอยและคณสมบตของผาจากใยกลวยเพอการผลตเครองเรอน 3..ศกษาดานวสดโครงสรางเพอนามาประกอบกบเครองเรอน(ประเภทเกาอ) 4..ออกแบบสอบถามและเตรยมการสมภาษณเพอหาขอมลดานการออกแบบ การผลต และทดสอบการใช

งานของเครองเรอน ขนดาเนนการออกแบบ

1.การวเคราะหขอมลการออกแบบเพอศกษารปแบบทเหมาะสมกบโครงสรางเพอประโยชนใชสอย ของเครองเรอน 2.ทาการออกแบบผลตภณฑรปแบบของเครองเรอน ขนดาเนนการผลต

1.จดทาตนแบบผลตภณฑชดเกาอรบแขกตามคณสมบต กระบวนการขนตอนและกรรมวธการ ผลตเกาอของผาทอจากใยกลวยทเหมาะสมกบโครงสรางของเครองเรอน

2. ทาการทดสอบผลตภณฑตนแบบชดเกาอรบแขกตามโครงสรางและคณสมบตของวสด 3. วเคราะหผลการทดสอบผลตภณฑเครองเรอนชดเกาอรบแขกผาทอจากใยกลวย

ขนสรปผล 1.จดทาเอกสารเพอรายงานสรปผลการวจย 2.เสนอผลงานใหทปรกษาตรวจสอบ 3.นาเสนอเผยแพรผลงาน

การทดสอบคณสมบตของผาทอใยกลวย

ลกษณะของเสนใยจากตนกลวยมการพฒนากรรมวธการผลตโดยการนากานกลวยหรอกาบกลวย มาสางใหเปนเสน ตามความกวางของกาบหรอกานกลวย ความยาวขนอยกบขนาดความสงของใบหรอตนกลวย แลวนามามดรวมกน นาไปตากลม หรอแดดออนๆ เพอใหแหง นามาอบกามะถนเพอใหเชอกกลวยมความเหนยว คงทน และปองกนเชอรา

ภาพ 2 ตนกลวยทนามาใชทาเสนใย ทมา : มณฑนา ขาหาญ.25 ธนวาคม 2555.


44

การทอผาพน เปนการใชหลกการทอผาเบองตน ทนาเอาดายเสนยนและเสนใยกลวยเปนเสนพงมาขดกน เพอใหเกดเปนผนผา โดยดาย

เสนพงและเสนยนอาจเปนดายสเดยวกน หรอตางสกนเพอความสวยงามยงขน

ภาพ 3 เสนใยจากตนกลวยทแหงพรอมทจะทาการทอ ทมา : มณฑนา ขาหาญ.25 ธนวาคม 2555.

ผลทไดจากผาทอใยกลวย

1. ผนผาทอใยกลวย 100 % เนอผาคอนขางแขงกระดาง แตมความมนสวยงาม 2. ผนผาทอจากใยกลวย 95 % โดยใชเสนยนเปนใยฝาย 5 % เนอผา จะมความแขงกระดางลดลงจะมความออนนม

เพมขน แตเนอผาหยาบมความมนวาวลดนอยลง 3. ผนผาทอจากใยกลวย 80 % โดยใชเสนยนเปนใยฝาย 20 % เนอผา มความออนนมเพมขน หนา เนอแนน

เหนยว แตมความมนวาวลดนอยลงกวาเดมเหมาะกบการใชทาผาบหมเบาะ 4. ผนผาทอจากใยกลวยตากวา 80 % โดยใชเสนยนเปนใยฝายสงกวา 20 % มความออนนมมาก เนอบางเบา ม

ความมนวาวไมเหมาะกบการใชทาทาผาบหมเบาะแตเหมาะสมกบ เสอผา สงของ เครองใช

ภาพ4 แสดงถงเสนใยกลวยทไดนามาทอเปนผนผาสาหรบนาไปหมเบาะเกาอรบแขก ทมา : มณฑนา ขาหาญ.25 ธนวาคม 2555.

การออกแบบและพฒนาเครองเรอนจากเสนใยตนกลวย

รปแบบของการออกแบบและพฒนาผลตภณฑงานหตถกรรมเครองเรอนจากเสนใยตนกลวยทไดรบการออกแบบ ซงแบงขนตอนได 3 ขนตอน คอ

1. แนวความคดในการออกแบบ ( Concept of Design ) 2. การเสนอแบบรางขนตน ( Preliminary Sketch ) 3. การเสนอแบบราง (Idea Sketch)


45

1. แนวความคดในการออกแบบ ( Concept of Design ) การออกแบบและพฒนาผลตภณฑงานหตถกรรมเครองเรอนจากเสนใยตนกลวย ไดแนวคดมาจากการใชแบบสอบถาม กลมเปาหมาย วเคราะหและสรปกลมเปาหมายทมความตองการเลอกรปทรงแบบธรรมชาตมากทสดใหคณคาชวยลดสภาวะโลกรอน 2. การเสนอแบบรางขนตน ( Preliminary Sketch ) ไดแรงบนดาลใจมาจากขอมลทไดจากแบบสอบถามตองการในรปทรงแบบธรรมชาต หลงจากทไดทาแบบสอบถามกลมตวอยางกอนการออกแบบผลตภณฑ ไดผลสรปดานรปราง ประเภทดอกไมจงไดนาขอมลทงสองมาผสมผสานรปแบบการออกแบบและพฒนาผลตภณฑงานหตถกรรมเครองเรอนจากเสนใยตนกลวยตามกลมตวอยางทมความตองการรปทรงดอกไมทมความเปนธรรมชาตมากทสด 3. การเสนอแบบราง (Idea Sketch) การพฒนาแบบท 3 มการพฒนาดอกไมใหเปนดอกกลวยไมทมรปรางใกลเคยงเกาอมากทสดสามารถใชงานไดหลายรปแบบโดยโครงสรางใหสวยงามกวาเดม ทมาของการออกแบบ การออกแบบเครองเรอนตองการพฒนาผลตภณฑงานหตถกรรมเครองเรอนทไดจากเสนใยตนกลวยทใชผาทอเปนผนเพอใชบหมเครองเรอนจงเหมาะกบเกาอนงรบแขกเพราะตองบหมโครงสรางทงตวเพอแสดงความสวยงามของเสนใยกลวยทถกทอเปนผนและผสานขอมลการออกแบบในรปดอกกลวยไมการออกแบบจงมความเหมาะสมกบเครองเรอนชดรบแขกโดยสรปผานทปรกษาใหความเหนชอบ รปแบบเกาอหมเบาะโดยทวไป

รปแบบการออกแบบเกาอนงรบแขกมกจะมรปแบบเดมๆ จากการศกษารปแบบเพอการนาไปพฒนา

ภาพ 5 แสดงถงรปแบบเกาอหมเบาะดวยวสดผา หนง และหนงเทยมโดยทวไป ทมา : มณฑนา ขาหาญ 25 ธนวาคม 2555.

การวเคราะหขอมลดานความคดเหนทเกยวของกบผลตภณฑ จากการเกบรวบรวมขอมลแบบสอบถามจากกลมตวอยาง สามารถจาแนกการวเคราะหกอนการออกแบบออกเปน 3 ดาน คอ

1. ดานรปราง รปแบบของเครองเรอนจากเสนใยตนกลวย 2. ดานขนาดของเครองเรอนจากเสนใยตนกลวย

3. ดานโครงสรางของเครองเรอนจากเสนใยตนกลวย


46

ดานรปราง รปแบบของเครองเรอนจากเสนใยตนกลวย ตาราง 1 แสดงขอมลดานรปราง รปทรงของเครองเรอนจากเสนใยตนกลวย จากแบบสอบถามทงหมด 60 คน สรปไดวา ดาน รปทรงธรรมชาต มจานวน 24 คน คดเปนรอยละ 34 ซงมจานวนสงสดของการเลอกขอมล ( ดงตาราง )

ตาราง 2 แสดงขอมลดานรปรางและรปแบบของเครองเรอนทไดจากรปทรงธรรมชาต ทตองการพฒนาเปนรปแบบจรง มจานวน 25 คน คดเปนรอยละ 42 ซงมจานวนสงสดตามความตองการ ( ดงตาราง )

ลาดบ รายละเอยด จานวน (คน) รอยละ (%)

ขอมล ภาพประกอบ

แบบท 1 รปทรงธรรมชาต

24 34

แบบท 2 รปทรงสเหลยม

15 30

แบบท 3 รปทรงวงกลม

15 20

แบบท 4 รปทรงสามเหลยม

6 16

รวม 60 100

ลาดบท รายละเอยดขอมล ภาพประกอบ จานวน (คน) รอยละ

แบบท 1 รปทรงกอนเมฆ

15 25

แบบท 2 รปทรงดอกไม

25 42

แบบท 3 รปทรงพระจนทร

10 17

แบบท 4 รปทรงหยดนา 8 13

แบบท 5 อนๆ (กอนหน)

2 3

รวม 60 100


47

ดานขนาดของเครองเรอน ตาราง 3 ขอมลขนาดของเครองเรอนจากเสนใยตนกลวยจากแบบสอบถาม

1 ขนาดเกาอนงรบแขกรายละเอยดขอมล(เซนตเมตร )

จานวน ( คน ) รอยละ ( % )

แบบท 1 38 x 45 10 16

แบบท 2 45 x 55 35 59

แบบท 3 48 x 65 15 25

รวม 60 100

2 ขนาดโซฟา จานวน (คน) รอยละ ( %)

แบบท 1 85 17 28

แบบท 2 120 30 50

แบบท 3 160 13 22

รวม 60 100

ขนาดโตะกลาง จานวน (คน) รอยละ ( %)

3

แบบท 1 235-x 48 8 13

แบบท 2 42 x 60 13 22

แบบท 3 45 X 65 39 65

ดานขนาดของเครองเรอนจากเสนใยตนกลวยจากแบบสอบถามทงหมด 60 คน สรปไดวา ขนาดเกาอนงรบแขก 45 x 55 เซนตเมตร มจานวน 35 คน คดเปนรอยละ 59 ซงเปนขนาดทตองการมากทสด ( ดงตาราง )ขนาดโซฟา 120 เซนตเมตร มจานวน 35 คน คดเปนรอยละ 59 ซงเปนขนาดทตองการมากทสด (ดงตาราง) ขนาดโตะกลาง 45 X 65 เซนตเมตร มจานวน 39 คน เปนรอยละ 65 ซงเปนขนาดทตองการมากทสด ( ดงตาราง )


48

การออกแบบรปทรงของเกาอชดรบแขก

Plan Right Side Front Side Isometric\

ภาพ 6 การออกแบบรปทรงของชดเกาอรบแขกทพฒนาจากดอกกลวยไม. ทมา : มณฑนา ขาหาญ.25 ธนวาคม 2555.

การออกแบบรปทรงของโตะกลางชดรบแขก

Plan Right Side Front Side Isometric

ภาพ 7 การออกแบบรปทรงของโตะกลางชดรบแขก ทมา : มณฑนา ขาหาญ 25 ธนวาคม 2555.


49

3. ดานโครงสรางของเครองเรอนจากเสนใยตนกลวย ตาราง 4 แสดงขอมลดานวสดโครงสราง

ดานโครงสรางของเครองเรอนจากเสนใยตนกลวย จากแบบสอบถามจานวนทงหมด 60 คน สรปไดวา ไม มความตองการของผใชวสดโครงสรางจานวน 32 คน คดเปนรอยละ 53 ซงเปนจานวนสงสด ( ดงตาราง ) วเคราะหการเลอกใชวสดในการผลตดานโครงสราง ตาราง 5 ขอมลดานวสดโครงสราง

จากการวเคราะหตามความตองการของกลมตวอยาง พบวาไมเหมาะสมทสดในการทาโครงสรางของเกาอรบแขกจากเสนใย

ตนกลวย เนองจากมคณสมบตทแขงแรง มอายการใชงานนาน มราคาเหมาะสมในการผลต การบารงรกษางาย ( ดงตาราง )

ลาดบ รายละเอยดขอมล จานวน ( คน ) รอยละ ( % )

1 ไม 32 53

2 เหลก 13 22

3 สแตนเลส 1 2

4 พลาสตก 10 17

5 กระดาษแขง 4 6

รวม 60 100

คณสมบตทนาพจารณา ไม เหลก แสตนเลส พลาสตก กระดาษแขง

ความแขงแรง มาก มาก มาก มาก นอย

อายการใชงาน มาก มาก มาก ปานกลาง นอย

การดดซบความชน นอย ปานกลาง นอย นอย มาก

ความยากในการขนรป งาย ปานกลาง ปานกลาง ยาก งาย

การบารงรกษางาย งาย ยาก งาย ยาก ยาก

ราคาเหมาะสมในการผลต ปานกลาง ปานกลาง แพง ปานกลาง ถก


50

โครงสรางไมจรงภายในงานเกาอรบแขก กรรมวธการผลตเครองเรอนเสนใยจากตนกลวย

ภาพ 8 แสดงถงโครงสรางไมจรงภายในงานผลตภณฑเกาอรบแขก ทมา : มณฑนา ขาหาญ 25 ธนวาคม 2555

ภาพ 9 แสดงถงโครงสรางภายในงานผลตภณฑเกาอรบแขกเพอนาไปบหมผาทไดจากเสนใยตนกลวย ทมา : มณฑนา ขาหาญ 25 ธนวาคม 2555

โครงสรางของโตะกลาง

ภาพ 10 โครงสรางโตะกลาง ทมา : มณฑนา ขาหาญ 25 ธนวาคม 2555


51

ตาราง 6 แสดงขอมลดานรปรางและรปแบบของเครองเรอนจากการวเคราะหสรปผลจากการทดสอบผลตภณฑตนแบบชดเกาอรบแขกตามโครงสรางและคณสมบตของวสด

* สรปผลการดาเนนงาน* * กจกรรมนนมอยในแผนงานทวางไวแตแรกหรอไม

กจกรรม ขนตอนปฏบตการ

ระยะเวลาการดาเนนงาน 9 เดอน

*, /, X

เปาหมาย/วตถประสงค ผลทได

ปญหาอปสรรค

1. ขนเตรยมการ ขอพบทปรกษา

( รศ..บษรา สรอยระยา.)

/ ขอมลและปญหา

ควบคมดแลตามกรอบงานวจย

ศกษาขอมลเพอเตรยมการออกแบบงานวจย

/ เพอสบคนขอมล

ขอมลใยกลวยและการออกแบบ

วเคราะหขอมลจากเอกสาร แบบสอบถาม และการสมภาษณ

/ เพอคนควาหาหลกฐานทแทจรง การทอผาใยกลวยและผลตภณฑอนๆทไดจากใยกลวย

2.ขนดาเนนการ วเคราะหขอมลการออกแบบเครองเรอน

/ วเคราะหการออกแบบและพฒนาผลตภณฑ

ขอมลเพอการออกแบบและพฒนาแบบ

ทาการออกแบบและพฒนาแบบผลตภณฑเครองเรอน

/ ทาการออกแบบ

แบบเกาอรบแขกและโตะกลาง

ปรบปรงแกไขแบบ / เพอพฒนารปแบบ การพฒนารปแบบ

แบบสอบถามบคคลทวไปเกยวกบแบบผลตภณฑเครองเรอน

/ เพอทราบความตองการของผใช ความเหมาะสมตอการใชผาใยกลวยกบเครองเรอน

ปรบปรงแกไขแบบตามขอวจารณ / แบบผลตภณฑเครองเรอน แบบผลตภณฑทเหมาะสมกบการนาใช

เสนอขอมลการออกแบบใหทปรกษาพจารณา

/ เพอตรวจสอบกระบวนการออกแบบ

ความตรงตอกระบวนการวจย

ปรบปรงแกไขแบบตามขอมลทปรกษาพจารณา

/ เพอความสมบรณในแบบ แบบเพอการผลต

ทาการพฒนาผลตภณฑตนแบบ / เพอสรางตนแบบ ตนแบบเกาอและโตะกลาง

วเคราะหผลจากตนแบบ / เพอความสมบรณของตนแบบ การวเคราะหผลตนแบบ

ปรบปรงแกไขตนแบบ / แกไขตนแบบ ตนแบบทสมบรณ

สรางเครองมอทดสอบเครองเรอน / เครองมอทใชวด เครองมอทดสอบเครองเรอน

เสนอทปรกษาแกไขและพฒนา / ตรวจประเมนผล เครองมอทดสอบเครองเรอน

ทดลองใช / กลมผใช เครองมอเพอการทดสอบ

การทดสอบคณสมบตตนแบบของเกาอและโตะกลางและจากสมภาษณ

/ การสมภาษณและการทดสอบ ประสทธภาพคณสมบตของเครองเรอนทด

วเคราะหผล / ประสทธผล

เครองเรอนทเหมาะสมกบเสนใยกลวย

3 ขนสรปผล สรปวเคราะหผลและประเมนผล / เพอประสทธภาพและ

ประสทธผล เกาอรบแขกและโตะกลาง

จดทาเอกสาร / เพอจดทารปเลม รปเลม เสนอทปรกษาพจารณา / เพอประเมนผล ตรวจสอบความถกตอง นาเสนอผลงาน / เพอเผยแพรผลงาน เกาอรบแขกจากเสนใยกลวย


52

ปญหาอปสรรค และแนวทางแกไข ปญหาและอปสรรค แนวทางแกไข งบประมาณ ระยะเวลา หนวยงานทเกยวของ

ตดตามงานภาคปฏบตอาจตองใชระยะเวลาในการดาเนนงานทนานยงขนเชนกนฤดกาลทเปลยนแปลงมลมมรสม ฝนตกนาทวมกเปนอปสรรคในการเดนทางและการปฏบตงาน

ตดตามทางสออปกรณ

3 - 5 เดอน

ทปรกษา,แหลงขอมล, กลมแมบาน,กลมผใชเครองเรอน

เครองเรอนชดเกาอรบแขกจากผาทอเสนใยกลวย

ภาพ 11 เครองเรอนสาเรจรปชดเกาอรบแขกจากผาทอเสนใยกลวย ทมา : มณฑนา ขาหาญ.25 ธนวาคม 2555.

สรปผลการศกษา

1 การออกแบบผลตภณฑงานหตถกรรมเครองเรอนจากผาทอเสนใยตนกลวยทสามารถใชบฟองนาเพอหมเบาะใชทดแทนวสดประเภทหนงสตวหนงเทยมและผาบางชนดไดด 2.จากการทดลองคณสมบตผาทอทไดจากเสนใยของตนกลวยโครงสรางใยผาม เหนยว นม แขงแรงและทนทานตอแรงดงและมความหยดหยนในการใชงาน ทางกายภาพมความมนวาว แตไมทนตอแสงแดดและความชน 3.ดานการออกแบบชดเกาอนงรบแขกสามารถพฒนาเปนอตสาหกรรมเครองเรอนไดดวยรปแบบททนสมย เรยบงาย หรหรา เหมาะสมกบ บานพกอาศย สถานททางาน โรงแรมหรอสถานทตองการใหการตอนรบกสามารถใชไดอยางเหมาะสมทงแบบทองถนและแบบสากลโดยการทดสอบความแขงแรงตามมาตรฐานของกรมสงเสรมอตสาหกรรม ผลการศกษาวจยสรางสรรค ผลการวจยพบวา

การออกแบบผลตภณฑเครองเรอนiรปแบบสากลททนสมยเปนทนยมดานงานหตถกรรมเครองเรอนสรางเปนชดเกาอ สาหรบนงรบแขกรปทรงดอกไมตามแบบธรรมชาตดวยการบเบาะฟองนาหมดวยผาททอจากเสนใยกลวยเปนวสดทไดจากธรรมชาต ความแขงแรงจากโครงไมจรงเสรมความแขงแรงของเกาอนง ผลการทดลองตามกระบวนการขนตอนผลตขนรปเปนเครองเรอนทสามารถใชประโยชนไดอยางเหมาะสมสอดคลองกบสภาพแวดลอมของทองถนและสภาพเปนอยในปจจบน สามารถทจะพฒนาเปนผลตภณฑอตสาหกรรมดวยรปแบบทเรยบงาย หรหรา เหมาะกบสภาพชมชนในปจจบน เชน บานพกอาศย สถานททางานหรอโรงแรม สถานทใหการตอนรบผทเขาพกกสามารถใชไดอยางเหมาะสม


53

ตาราง 7 แสดงขอมลดานรปรางและรปแบบของเครองเรอนจากการวเคราะหสรปผลจากการทดสอบผลตภณฑตนแบบชดเกาอรบแขกตามโครงสรางและคณสมบตของวสด

ขอด ขอเสย 1.มความหลากหลายในกรรมวธผลตขนรป 1.หาแรงงานในการทอผาใยกลวยคอนขางยาก

2.เครองเรอนมความแขงแรงทนทานตอการใชงานตอชวตประจาวน 2.แหลงผลตเสนใยทอผาจากใยกลวยดานอตสาหกรรม และเทคโนโลยยงไมเปนทแพรหลายสวนใหญใชการทอมอขนรป

3. การดแลรกษาทาความสะอาดผลตภณฑเกาอจากเสน ใยกลวยงายเหมอนผลตภณฑเครองเรอนอนโดยทวไป

3.ไมทนทานตอแดดและฝนควรใชงานภายในอาคาร

4.วสดใยกลวยมความมนวาวและสวยงาม 4.งานหตถกรรมสวนใหญขนรปไดชา

5.เพมรายไดใหกบชมชน 5.ผลตภณฑผาทอใยกลวยมจาหนายไมเพยงพอกบความตองการ

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ (ผลผลต/ผลลพธ)

1.การออกแบบพฒนาสวนประกอบของตนกลวยในการผลตงานหตถกรรมเครองเรอนจากเสนใยตนกลวย 2.ผลการทดลองคณสมบตดานตางๆของผลตภณฑงานหตถกรรมเครองเรอนทไดจากเสนใยของตนกลวย

3.เครองเรอนชดเกาอรบแขกจากเสนใยตนกลวยทดแทนวสดประเภทผาหมเบาะ การอภปรายและขอเสนอแนะ 1.ดานการนาไปใชผลตเครองเรอนควรพฒนาเสนใยตนกลวยใหเปนชนสวนของเครองเรอนทหลากหลายไมเพยงผาบหมเบาะเครองเรอน

2.การพฒนาดานผาทอจากเสนใยตนกลวยเปนการผลตเสนใยทไดจากธรรมชาตราคาจงคอนขางสงการผลตออกมา นอยจงทาใหตนทนการผลตสง

3.ผลตภณฑผาทอทไดจากเสนใยของตนกลวยยงเปนอาชพทรองจากการทานา การทาไร การรบจาง และงานอนๆ ทา ใหผลตภณฑผาทอทไดไมมความสมาเสมอจงเปนสาเหตทาใหไมเปนทแพรหลายของลกคา

การนาไปใชประโยชน

1.ดานการนาไปใชผลตเครองเรอนควรพฒนาเสนใยจากตนกลวยใหเปนชนสวนของเครองเรอนทหลากหลาย 2.ดานคณสมบตของผาทอจากเสนใยตนกลวยเปนการผลตงานหตถกรรมเสนใยทไดจากธรรมชาต จงมความสวยงาม

มนวาว เหนยวและทนทาน 3.ดานการออกแบบชดเกาอนงรบแขกมรปแบบทททนสมย เรยบงาย หรหรา เหมาะกบสภาพแวดลอมของทองถน

และสามารถพฒนาเปนอตสาหกรรมเครองเรอนดวยสภาพเปนอยในปจจบนททนสมยแบบสากล

กตตกรรมประกาศ ขอขอบคณสานกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) และมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา ทสนบสนนงบประมาณการวจยออกแบบผลตภณฑงานหตถกรรมเครองเรอนจากเสนใยตนกลวยและขอขอบคณรองศาสตราจารยบษรา สรอยระยาทกรณาใหคาปรกษา


54

การทบทวนวรรณกรรม/สารสนเทศ (information) ทเกยวของ 1.บษรา สรอยระยา. จากเสนใยตนกลวยมาเปน 'เสอใยกลวย' ...ระบายรอนไดด (Green Trends in Food, Crafts,

Fashion and Textiles? ) : คณบดคณะเทคโนโลยคหกรรมศาสตร, มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล (มทร.). วทยา เขตพระนคร.2552.

“การผลตเสนใยททาจากธรรมชาต ซงสวนทนามาใชเปนสวนของกาบกลวยกระบวนการผลตดวยการนากาบกลวยทไดมา เขาเครองแยก เพอนาไปนวดและทาการฟอกขาว หลงจากนนนาไปเปนเสนดาย แลวนาเสนดายทไดมานนไปทอเปนเนอผามการดดซบนาไดด ชวยระบายอากาศ มความทนทาน ไมตางจากผาฝาย หรอผาลนน สสนสดใสเปนธรรมชาต หรอสามารถเลอกไดตามใจชอบ ทชวยระบายความรอนไดด จงเหมาะอยางยงทจะเลอกใสในบาน ราคาของเสอทไดตดเยบเรยบรอยแลวครงแรกทวางจาหนายอาจจะมราคา คอนขางสงผลตออกมานอยทาใหตนทนการผลตสง หากเขาสโรงงานกจะยงมราคาทสงแตเพอเปนการชวยแกไขปญหาลดภาวะ โลกรอนรวมถงการสรางเครอขายแลกเปลยนทางวชาการซงมคณสมบตเหนยวเปนพเศษเมอไดรบความชน และยงสามารถทนตอนาทะเลไดด "

2.ยงยทธ จนทรอมพร. ผนงเฟอรนเจอรจากใยกลวย องธรรมชาต : สาขาวชาเทคโนโลยทางอาคาร. คณะสถาปตยกรรมศาสตร. มหาวทยาลยเกษตรศาสตร (มก.)2552.

“เสนใยกลวยนาวามความเหนยวของเสนใยสง เหมาะจะนาไปแปรรปเปนผลตภณฑสรางมลคาเพมใหตนกลวยนาวาหลงโคนทงเมอตดเครอขาย การแปรรปตนกลวยเปนผนงจะเลอกใชตนกลวยนาวา ซงมเสนใยเหนยวกวากลวยชนดอน การพฒนากรรมวธการผลตดวยการนาตนกลวยแกะกาบและกานใบมาตากแหงหรออบกามะถนเพอใหเสนใยกลวยมความเหนยว คงทนและปองกนเชอรา.โดยนาเฉพาะลาตนมาหนใหไดขนาด 2.5 -5 เซนตเมตร แลวนาไปผงแดดใหแหงจนไดเสนใยทมนาหนกเบาลง

จากนนนาเสนใยมาผสมกบกาวไอโซไซยาเนตสาหรบเพมคณสมบตการเกาะตว โดยทดลองทงสน 9 สตร โดยขนรปแผนเสนใยกลวย สงทตองพฒนาตอไปคอ คาการพองตวตามความหนา ซงยงไมผานเกณฑการผลต เนองจากวสดทไดมความพรนคอนขางสงทาใหดดซมนาไดงาย แตสาหรบคณสมบตมอดลสแตกราวและคณสมบตมอดลสยดหยนผานเกณฑมาตรฐาน สามารถทจะนาไปตอยอดเชงพาณชยไดในอนาคตไดจรง” 3.วฒนะ วฒนาภณฑ,. ผลงานผลตเสนใยถกจากตนกลวย. : คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม.2552. “:กลวยมมากมายหลายชนด ขนตามภมภาคของประเทศไทย มมากหลากหลายสายพนธ “ เอกสารอางอง กลมทอเสอกก:175/1 หม2 ต.ทาฉนวน อ.มโนรมย จ.ชยนาถ 17110. .2554. :สานกงานอตสาหกรรมจงหวดพะเยา ศนยสงเสรมอตสาหกรรมภาคท1 เชยงใหม. 2549หตถกรรมใยกลวยภมปญญาไทย. อดมกจเดชา วระศกดและหาญจางสทธ ลขต.( 2553).การศกษาการใชประโยชนจากเสนใยกลวย:ศนยเทคโนโลยโลหะและวสด แหงชาต.กรงเทพมหานคร. ผาทอจากใยกลวย.Data Sandic O-Ona,Http:news.Thaipbs.0r.th/ตลาคม 2554. News enterfarm.com/กลวยนาวาhtml.สบคน 22 สงหาคม 2555.

Documents

การออกแบบผลิตภัณฑ์งาน ......การออกแบบผล ตภ ณฑ งานห ตถกรรมเคร องเร อนจากเส