งานวจยในชนเรยน

การพฒนาความสามารถดานการพดในโอกาสตางๆ โดย

ใชการสอนแบบบทบาทสมมต วชาศลปะการพด

ของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ

นพรตน ใจกาษา

ปการศกษา 2555

© ลขสทธของวทยาลยเทคโนโลยพายพและบรหารธรกจ

ค าน า

การจดท าวจยการพฒนาความสามารถดานการพดในโอกาสตางๆ โดยใชการสอนแบบบทบาท

สมมต วชาศลปะการพด ของนกศกษาระดบ ประกาศนยบตรวชาชพ ฉบบน จดท าขนเพอเปนสวนหนง

ในการจดกจกรรมการเรยนรวชาศลปะการพด เพอพฒนาทกษะการพดในโอกาสตางๆ ซงผรายงานได

ศกษาคนควาเอกสารงานวจยตางๆ เพอน าความรมาใชแบบบทบาทสมมต แบบทดสอบความสามารถ

ในการพด ในโอกาสตางๆ ในการพฒนาการเรยนการสอนของตนเอง และพฒนาการเรยนรของ

นกศกษามาใชใหเหมาะสมกบผเรยน โดยยดผเรยนเปนส าคญ

ขอขอบคณเพอนอาจารย ทใหค าปรกษา ค าแนะน าในกระบวนการพฒนาการจดกจกรรมการ

เรยนการสอน จนงานส าเรจลลวงดวยด ขอบคณนกศกษาระดบชนประกาศนยบตรวชาชพปท 3 สาขา

การตลาด วทยาลยเทคโนโลยพายพและบรหารธรกจทเปนกลมเปาหมายในการพฒนาครงน หวงเปน

อยางยงวา วจยฉบบนจะเปนประโยชนอยางยงตอผทเกยวของกบการจดกจกรรมการเรยนการสอน

ภาษาไทยไดอกทางหนง

นพรตน ใจกาษา

ผจดท าวจย

ตลาคม 2555

สารบญ

บทท หนา

บทคดยอ

1 บทน า

ความเปนมาและความส าคญของปญหา 1

วตถประสงคของการวจย 2

ขอบเขตการวจย 3

ค านยามศพทเฉพาะ 3

2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

หลกสตรการสอนภาษาไทย 5

การพด 11

การสอนแบบบทบาทสมมต 28

แผนการจดการเรยนร 33

ความพงพอใจ 43

งานวจยทเกยวของ 48

งานวจยในประเทศ 48

งานวจยตางประเทศ 49

3 วธด าเนนการศกษาคนควา

ประชากรและกลมตวอยาง 51

เครองมอทใชในการศกษาคนควา 51

การสรางและการหาคณภาพของเครองมอ 51

แบบแผนการทดลองและการด าเนนการทดลอง 53

การวเคราะหขอมล 54

4 ผลการวเคราะหขอมล

สญลกษณทใชในการเสนอผลการวเคราะหขอมล 55

ล าดบขนตอนในการเสนอผลการวเคราะหขอมล 55

ผลการวเคราะหขอมล 56

5 สรปผล อภปรายผลและขอเสนอแนะ

ความมงหมายของการศกษาคนควา 67

สรปผล 67

อภปรายผล 68

ขอเสนอแนะ 69

บรรณานกรม 71

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก แบบทดสอบวดความสามารถดานการพดในโอกาสตางๆ

โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมตวชาศลปะการพด ของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ

ภาคผนวก ข แบบตรวจสอบคณภาพแบบสอบถามความพงพอใจ

วชาศลปะการพด ของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ

ภาคผนวก ค

แบบทดสอบ วชาศลปะการพด ของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ

ประวตยอของผศกษาคนควา

บญชตาราง

ตาราง หนา

1 คะแนนเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และรอยละของการทดสอบ 56

วดความรความสามารถดานการพดในโอกาสตางๆ โดยใชแบบทดสอบ

2 คะแนนเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และรอยละของการประเมนพฤตกรรม 58

การท างานกลมระหวางเรยน เรองการพฒนาความสามารถดานการพด

ในโอกาสตางๆโดยใชการสอนแบบบทบาทสมมต

3 คะแนนเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และรอยละของการประเมนพฤตกรรม 59

การท างานกลมระหวางเรยน เรองการพฒนาความสามารถดานการพด

ในโอกาสตางๆโดยใชการสอนแบบบทบาทสมมต

4 ประสทธภาพของกระบวนการ (E1) ของแผนการจดกจกรรมการเรยนรเรอง 61

การพฒนาความสามารถดานการพดในโอกาสตางๆ โดยใชการสอนแบบ

บทบาทสมมต วชาศลปะการพดเพออาชพของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ

5 ประสทธภาพของผลลพธ (E2) ของแผนการจดกจกรรมการเรยนร 61

เรองการพฒนาความสามารถดานการพดในโอกาสตางๆ โดยใช

การสอนแบบบทบาทสมมตวชาศลปะการพดของนกศกษา

ระดบประกาศนยบตรวชาชพ

6 ประสทธภาพของแผนการจดกจกรรมการเรยนรเรอง การพดในโอกาสตาง ๆ 63

โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมต วชาศลปะการพด

ของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพตามเกณฑ 80/80 (E1/E2)

7 คะแนนเฉลยความพงพอใจของนกศกษาทมตอการจดกจกรรมการเรยนร

เรอง การพฒนาความสามารถดานการพดโดยใชการสอนแบบบทบาทสมมต 65

ชอเรอง การพฒนาความสามารถดานการพดในโอกาสตางๆ โดยใชการสอน

แบบบทบาทสมมต วชาศลปะการพด ของนกศกษาระดบ

ประกาศนยบตรวชาชพ

ผศกษาคนควา นางสาวนพรตน ใจกาษา

วทยาลย วทยาลยเทคโนโลยพายพและบรหารธรกจ

บทคดยอ

การศกษาคนควาอสระครงน น าวธการสอนแบบบทบาทสมมต ใชสอนเพอพฒนา

ความสามารถดานการพดในโอกาสตางๆ แกนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพโดยมความมง

หมาย (1) เพอเปรยบเทยบความสามารถดานการพดในโอกาสตาง ๆโดยใชการสอนแบบบทบาทสมมต

วชาศลปะการพดของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ เทคโนโลยพายพและบหารธรกจ กอน

เรยนกบหลงเรยน (2) เพอศกษาดชนประสทธผลของการจดกจกรรมการเรยนรเรอง การพดในโอกาส

ตาง ๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมตวชาศลปะการพด ของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ

(3) เพอศกษาความพงพอใจในการเรยนร ของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง ทมตอการ

เรยนแบบบทบาทสมมต เรองการพดในโอกาสตางๆกลมตวอยางท ใ ช เปนนกศกษาระดบ

ประกาศนยบตรวชาชพ สาขาการตลาด จ านวน 24 คน ไดมาโดยการสมกลม เครองมอทใช

ไดแก แบบทดสอบวดความสามารถดานการพดในโอกาสตางๆ ชนด 4 ตวเลอกจ านวน 40 ขอ และ

แบบสอบถามความพงพอใจ แบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) จ านวน 20 ขอมคาอ านาจ

จ าแนก รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และ Dependent t-test

ผลการศกษาคนควา พบวา ความสามารถดานการพดในโอกาสตางๆ มประสทธภาพ

81.69/86.56 ซงสงกวาเกณฑทตงไว มดชนประสทธผลเทากบ 0.5870 แสดงวานกศกษาม

ความกาวหนาในการเรยนรอยละ 58.70 นกศกษาทเรยนโดยใชบทบาทสมมตมความสามารถในการ

พดในโอกาสตางๆ เพมขนจากกอนเรยน และมความพงพอใจตอการจดกจกรรมการเรยนรเพอพฒนา

ความสามารถดานการพดในโอกาสตางๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมต โดยรวมอยในระดบมาก

โดยสรป การพฒนาความสามารถดานการพดในโอกาสตางๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมต ชวย

ใหนกศกษามการพฒนาการดานการพดในโอกาสตางๆ มากขน และการแสดงบทบาทสมมต

ชวยใหนกศกษาเกดความมนใจในการเลอกใชภาษาในสถานการณจรง มบคลกภาพทเหมาะสม รวมทง

สามารถมมนษยสมพนธ ทดและสามารถท างานรวมกบผอนไดอยางมประสทธภาพ

บทท 1

บทน า

ความเปนมาและความส าคญของปญหา

การสอสารเปนสงจ าเปนอยางยงส าหรบมนษย เพราะจะตองมการถายทอดความคดความรสก

ความตองการ ตลอดจนอารมณตาง ๆ ใหแกกนและกน เพอพฒนาและสรางความเปนเอกภาพใหแก

สงคมของมนษย มนษยมภาษาเปนเครองมอในการถายทอดศาสตรตาง ๆ ตลอดจนศลปะ วทยาการใน

ทก ๆ ดานสสงคม และมนษยยงใชภาษาเปนเครองมอน าทางสการเรยนรตาง ๆรอบตว ตลอดจนได

เรยนรอดตและแนวทางในอนาคต นอกจากนมนษยไดใชภาษาเพอการปรบปรงเปลยนแปลง พฒนา

อาชพใหมความเจรญกาวหนา ชนชาตไทยของเรามภาษาไทยเปนภาษาประจ าชาต เปนสงแสดงความ

เปนเอกลกษณของชาต ตลอดจนเปนมรดกทางวฒนธรรมทล าคาทชนชาวไทยใชในการตดตอสอสาร

ระหวางคนในชาตใหเกดความเขาใจตอกน มความรกความรสกเปนชาตเดยวกน การสอสาร

ประกอบดวยทกษะภาษา 4 ทกษะ คอ ทกษะการพด ทกษะการฟง ทกษะการอานและทกษะการเขยน

ในกระบวนการใชภาษาเพอการสอสารนน ทกษะการพดมบทบาทส าคญอยางยง การพดมความส าคญ

และมบทบาทมากในชวตประจ าวน เพราะมสวนชวยเสรมความเจรญกาวหนาแกบคคลทว ไมวาผนน

จะมอาชพอะไร ด าเนนงานใหญหรอเลกแคไหน ลวนแตมความจ าเปนตองฝกใหมความสามารถในการ

พดอยางมประสทธภาพทงสน ทกษะการพดตอการประกอบอาชพทางธรกจ รวมทงความจ าเปนทตอง

สงเสรมและฝกทกษะการพดไววา บคคลทจะประสบความส าเรจในธรกจไดนนไมเพยงแตมความร

อยางเดยว หากจะตองมความสามารถในการพดไดอยางคลองแคลวไดดวยจงจ าเปนตองสงเสรมให

สมาชกของสงคมไดมโอกาสเรยนรและฝกฝนศลปะการพดกนอยางจรงจง ผทท างานในอาชพใดตองใช

การพด การเจรจากนเขาใจแลวการงานจงจะด าเนนไปไดรวดเรว ความส าเรจอยทการพด การพดจงม

ความส าคญมากส าหรบบคคลทกอาชพซงนาจะกลาวไดวา การพดเปนประตสความส าเรจตอการ

ประกอบอาชพ การพดมความส าคญตอบคคลมาก ทงในดานการสอสารในชวตประจ าวน และในการ

ประกอบอาชพตลอดถงการประกอบธรกจตาง ๆ ผพดด มสมรรถภาพในการพด มกจะประสบ

ความส าเรจในการงาน ใหนกศกษาไดศกษาและฝกทกษะการพดในโอกาสตาง ๆ เนองจากเปนการพด

ทนกศกษาสามารถน าไปใชในงานอาชพเมอส าเรจการศกษา เชน ประกอบอาชพเปนพนกงานบรการ

ซอมบ ารง พนกงานขาย พนกงานดานการตลาดพนกงานดานประชาสมพนธ ตลอดจนเปน ผควบคม

งาน เปนนายชาง หรอประกอบอาชพอสระแตจากการเรยนการสอนทกษะการพดพบวาผเรยนมปญหา

เกยวกบความสามารถในการพดดงทปรากฏในรายงานการประชมสมมนาครฝกในสถานประกอบการ

นกศกษาทออกฝกงานโดยสวนใหญมคณลกษณะทตองแกไขปรบปรงคอ นกศกษาจะมความกลวขอาย

ไมกลาพดแสดงความคดเหน ขาดความเชอมน ไมกลาแสดงออก กลวประหมา พดเสยงเบา ตนเตน

มาก สรปไดดงน ปญหาการพดเกดจากนกศกษาขาดความเชอมนในตนเองการออกเสยงควบกล า

เสยง ร, ล ไมชดเจน ไมมหองปฏบตการในการพด เวลาส าหรบนกศกษารวมกจกรรมมนอย จ านวน

นกศกษาในแตละชนเรยนมากเกนไปและนกศกษาไมกระตอรอรนในการคนควา ท าใหขาดขอมลในการ

พด นกเรยนไมมโอกาสฝกฝนการพดเทาทควรมเพยงจ านวนนอยทมโอกาสไดฝกฝน เนองจากการ

สอนทกษะการพดของครจะใชการสอนแบบบรรยายเปนสวนใหญ เมอนกศกษามโอกาสฝกฝนนอย จง

ไมกลา กลว อาย วตกกงวล ประหมา ตนเตน พดเสยงเบาไมมนใจในลกษณะเดยวกน คอ นกศกษา

กลว อาย ไมกลาพด ไมกลาแสดงออกขาดความเชอมนในตนเอง การแสดงบทบาทสมมตเปนวธสอนท

ชวยใหนกเรยนไดฝกทกษะการแสดงออกไดปรบปรงบคลกภาพของตนเองใหดขน เกดความมนใจใน

ตนเอง

ผศกษาคนควาไดศกษาหลกการและเหตผลดงกลาวแลวจงไดน าการสอนแบบบทบาทสมมต

มาใชในการพฒนากจกรรมการเรยนการสอนเรองการพดในโอกาสตางๆ วชาศลปะ การพดของ

นกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ วทยาลยเทคโนโลยพายพและบรหารธรกจ ในภาคเรยนท 1 ป

การศกษา 2555 ใหมประสทธภาพยงขน

วตถประสงคของการวจย

1. เพอพฒนาแผนการจดกจกรรมการเรยนร เรอง การพดในโอกาสตาง ๆ โดยใชการสอนแบบ

บทบาทสมมต วชาศลปะการพด ของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ วทยาลยเทคโนโลยพายพ

และบรหารธรกจ ทมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80

2. เพอเปรยบเทยบความสามารถดานการพดในโอกาสตาง ๆ โดยใชการสอนแบบบทบาท

สมมต วชาศลปะการพด ของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ วทยาลยเทคโนโลยพายพและ

บรหารธรกจระหวางหลงเรยนกบกอนเรยน

3. เพอศกษาดชนประสทธผลของการจดกจกรรมการเรยนรเรองการพดในโอกาส ตาง

ๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมตวชาศลปะการพดของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ

4. เพอศกษาความพงพอใจในการเรยนร ของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพทมตอการ

เรยนแบบบทบาทสมมต เรองการพดในโอกาสตางๆ

ขอบเขตการวจย คอ

ในการศกษาวจยครงนเปนการสรางแบบทดสอบวดความสามารถดานการพดในโอกาสตางๆซง

ก าหนดขอบเขตของการวจยไวดงน

1.1 ขอบเขตประชากร

ประชากรทใชในการท าวจยชนเรยน คอ นกศกษาระดบ ปวช.3 สาขาการตลาด ของ

วทยาลยเทคโนโลยพายพและบรหารธรกจ ม 1 หอง

1.2 ขอบเขตกลมตวอยาง

กลมตวอยาง ในการท าวจยชนเรยนครงน เปนนกศกษาระดบ ปวช.3 หอง MK 301 ป

การศกษา 2555 ของวทยาลยเทคโนโลยพายพและบรหารธรกจ ม 1 หอง จ านวน 24 คน

1.3 ขอบเขตของเนอหา

เนอหาทใชในการศกษาคนควา คอ เนอหาตามค าอธบายรายวชาหลกสตรประกาศนยบตร

วชาชพ พทธศกราช 2546 เรองการพดในโอกาสตาง ๆ โดยมเนอหาความรเกยวกบการพดในโอกาส

ตาง ๆ คอ การกลาวปราศรย การกลาวแสดงความยนด การกลาวอวยพร ในมงคลตาง ๆ และการ

กลาวไวอาลย

1.4 ขอบเขตของตวแปรทศกษา

ตวแปรอสระ ไดแกการสอนแบบบทบาทสมมต

ตวแปรตาม ความสามารถดานการพดในโอกาสตางๆ

ค านยามศพทเฉพาะ

1. การสอนแบบบทบาทสมมต หมายถง กระบวนการทผสอนก าหนดสถานการณขนมาให

คลายกบสภาพความเปนจรง แลวใหผเรยนสวมบทบาทหรอแสดงบทบาทนนตามความรสกและ

ประสบการณของผเรยนทคดวาควรจะเปน ภายหลงของการแสดงบทบาทสมมตมการอภปราย

เกยวกบการแสดงออกทงดานความรและพฤตกรรมของผแสดงเพอการเรยนรตามวตถประสงค

2. การพดในโอกาสตาง ๆ หมายถง การพดทผพดสามารถเลอกใชวธการพดทแตกตางกนให

เหมาะสมกบสถานการณและโอกาส ในการศกษาครงน ผศกษาเนนโอกาสการพด 4

โอกาสคอ

2.2 การกลาวปราศรย ประกอบดวย การกลาวตอนรบผมาเยอน การกลาวตอนรบสมาชก

ใหมการกลาวแสดงความยนด ประกอบดวย การกลาวแสดงความยนดกบผมารบต าแหนงใหม การ

กลาวตอบในโอกาสรบต าแหนงใหม

2.3 การกลาวอวยพรในงานมงคลตาง ๆ ประกอบดวย การกลาวอวยพรในโอกาสเปด

กจการ การกลาวอวยพรคสมรส การกลาวอวยพรวนเกด การกลาวอวยพรขนบานใหม และการกลาว

ตอบรบการอวยพร

2.4 การกลาวไวอาลย ประกอบดวย การกลาวแสดงความอาลยในโอกาสยายงาน การกลาว

แสดงความอาลยแกผลวงลบ

3. แผนการจดกจกรรมการเรยนร หมายถง การออกแบบกจกรรมการเรยนรทผสอนก าหนดไว

เพอให นกศกษาเกดการเรยนรบรรลตามวตถประสงคของการเรยนร เรองการพดในโอกาสตาง ๆ

ระดบประกาศนยบตรวชาชพ

4. ประสทธภาพของแผนการจดกจกรรมการเรยนรตามเกณฑ 80/80 หมายถง เกณฑทใช

พจารณา แผนการจดการเรยนรเรองการพดในโอกาสตางๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมตวชา

ศลปะการพด ทผศกษาพฒนาขนมประสทธภาพชวยใหเกดการเรยนรตามจดประสงคทก าหนดไว

หรอไม โดยพจารณาเกณฑดงน

80 ตวแรก หมายถง รอยละของคะแนนเฉลยของนกศกษาทกคน ทไดจากการท า

แบบทดสอบยอยทายแผนและคะแนนจากการปฏบตกจกรรมระหวางเรยนของทกคนรวมกนเฉลยไมต า

กวารอยละ 80

80 ตวหลง หมายถง รอยละของคะแนนเฉลยทนกศกษาทกคน ไดจากการท า

แบบทดสอบวดความสามารถดานการพดในโอกาสตางๆ ไดคะแนนเฉลยไมต ากวารอยละ 80

5. ดชนประสทธผล หมายถง คาแสดงความกาวหนาในการเรยนรของนกศกษาทเรยนดวย

แผนการจดการเรยนรเรองการพดในโอกาสตางๆ โดยสอนแบบบทบาทสมมต วชาศลปะการพด ของ

นกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ

6. ความสามารถดานการพดในโอกาสตางๆ หมายถง ความสามารถของนกศกษาในการ

วเคราะหสถานการณแลวสามารถเลอกใชถอยค าพดตามโอกาสตาง ๆ ของสงคมไดอยางถกตองและ

เหมาะตามโอกาสและกาลเทศะของสงคม รวมทงความสามารถของนกศกษาในการพดตามโอกาส

ตางๆได อยางถกตองและเหมาะสม

7. ความพงพอใจในการเรยนร หมายถง ความรสกชนชอบหรอพอใจของนกศกษาระดบ

ประกาศนยบตรวชาชพชนสงทมตอการจดการเรยนร เรองการพดในโอกาสตาง ๆ โดยใชการสอน แบบ

บทบาทสมมต จากการตอบแบบสอบถาม

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การศกษาคนควาครงน ผศกษาคนควาไดศกษาการพฒนาความสามารถดานการพดในโอกาส

ตาง ๆ ตามหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง พทธศกราช 2546 ซงผศกษาคนควาไดศกษา

เอกสารและงานวจยทเกยวของดงน

1. หลกสตรการสอนภาษาไทย

2. การพด

3. การสอนแบบบทบาทสมมต

4. แผนการจดการเรยนร

5. ความพงพอใจในการเรยนร

6. งานวจยทเกยวของ

6.1 งานวจยในประเทศ

6.2 งานวจยตางประเทศ

หลกสตรการสอนภาษาไทย

1. วสยทศนหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง พทธศกราช 2546หลกสตรประกาศนยบตร

วชาชพชนสง พทธศกราช 2546 เปนหลกสตรทมลกษณะเปนสหวทยาการ มงพฒนาผเรยนให

มทกษะและสมรรถนะในการประกอบอาชพในระดบผช านาญการเฉพาะสาขาวชาชพ มความรเตมภม

ปฏบตไดจรง เขาใจชวต และมคณธรรมจรยธรรมเนนการฝกประสบการณและฝกอาชพในสถาน

ประกอบการ สามารถท างานในสถานประกอบการและประกอบอาชพอสระ รวมทงศกษาตอในระดบ

ปรญญาสายเทคโนโลย

2. หลกการ หลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง พทธศกราช 2546

2.1 เปนหลกสตรท มงผลตและพฒนาแรงงานระดบผช านาญการเฉพาะสาขาอาชพ

สอดคลองกบ ตลาดแรงงาน สภาพเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม เทคโนโลยและสงแวดลอมสามารถ

เปนหวหนางานหรอเปนผประกอบการได

2.2 หลกสตรทมงเนนเปดโอกาสใหผเรยนมสมรรถนะในการประกอบอาชพ มความร

เตมภมปฏบตไดจรงและเขาใจชวต

2.3 เปนหลกสตรทเปดโอกาสใหผประกอบวชาชพมสวนรวมในการเรยนการสอนวชาชพ

สามารถถายโอนประสบการณการเรยนรจากสถานประกอบการ และสามารถสะสมการเรยนรและ

ประสบการณได

3. จดหมาย

3.1 เพอใหมความรและทกษะพนฐานในการด ารงชวต สามารถศกษาคนควาเพมเตมหรอ

ศกษาตอในระดบทสงขน

3.2 เพอใหมทกษะและสมรรถนะในงานาอาชพตามมาตรฐานวชาชพ

3.3 เพอใหสามารถบรณาการความร ทกษะจากศาสตรตาง ๆ ประยกตใชในงานอาชพ

สอดคลองกบการเปลยนแปลงทางเทคโนโลย

3.4 เพอใหเจตคตทดอาชพ มความมนในและภาคภมใจในงานอาชพ รกงานรกองคกร

สามารถท างานเปนหมคณะได และมความภาคภมใจในตนเองตอการเรยนวชาชพ

3.5 เพอใหมปญญา ใฝร ใฝเรยน มความคดสรางสรรค มความสามารถในการจดการการ

ตดสนใจและการแกปญหา รจกแสวงหาแนวทางใหม ๆ มาพฒนาตนเอง ประยกตใชความรในการ

สรางงานใหสอดคลองกบวชาชพและการพฒนางานอาชพอยางตอเนอง

3.6 เพอใหมบคลกภาพทด มคณธรรม จรยธรรม ซอสตย มวนย มสขภาพสมบรณแขงแรง

ทงรางกายและจตใจ เหมาะสมกบการปฏบตในอาชพนน ๆ

3.7 เพอใหเปนมพฤตกรรมทางสงคมทดงาม ทงในการท างาน การอยรวมกนมความ

รบผดชอบตอครอบครว องคกร ทองถนและประเทศชาต อทศตนเพอสงคม เขาใจแลเหนคณคาของ

ศลปวฒนธรรมไทย ภมปญญาทองถนตระหนกในปญหาและความส าคญของสงแวดลอม

3.8 เพอใหตระหนกและมสวนรวมในการพฒนาและแกไขปญหาเศรษฐกจของประเทศโดย

เปนก าลงส าคญในดานการผลตและใหบรการ

3.9 เพอใหเหนคณคาและด ารงไวซงสถาบนชาต ศาสนา และพระมหากษตรยปฏบตตนใน

ฐานะพลเมองดตามระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยเปนประมข

4. หลกเกณฑการใชหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง พทธศกราช 2546

4.1 การเรยนการสอน

4.1.1 การเรยนการสอนตามหลกสตรน ผเรยนสามารถลงทะเบยนเรยนไดทกวธเรยนท

ก าหนดและน าผลการเรยนแตละวธมาประเมนผลรวมกนได สามารถถายโอนผลการเรยน และขอเทยบ

ความรและประสบการณได

4.1.2 การจดการเรยนการสอนเนนการปฏบตจรง โดยน ารายวชาไปจดฝกในสถาน

ประกอบการไมนอยกวา 1 ภาคเรยน

4.2 เวลาเรยน

4.2.1 ในปการศกษาหนง ๆ ใหแบงภาคเรยนออกเปน 2 ภาคเรยนปกตเรยนภาคเรยนละ

20 สปดาห โดยมเวลาเรยนและจ านวนหนวยกตตามทก าหนด และสถานศกษาอาจเปดสอนภาคเรยน

ฤดรอนไดอกตามทเหนสมควร อยางนอย 5 สปดาห

4.2.2 การเรยนในระดบชนเรยน ใหสถานศกษาหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ(ปวช.)

หรอเทยบเทาในประเภทวชาและสาขาวชาทก าหนด 2 ป ส าหรบผส าเรจการศกษาในระดบมธยมศกษา

ตอนปลายหรอเทยบเทา ผส าเรจการศกษาหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพตางประเภท /สาขาท

ก าหนดประมาณ 3 ป

4.3 หนวยกต

ใหมจ านวนหนวยกตตลอดหลกสตรไมนอยกวา 85 หนวยกต และไมเกน 100หนวยกต

การคดหนวยกตถอเกณฑดงน

4.3.1 รายวชาภาคทฤษฎ 1 ชวโมงตอสปดาห ตลอดภาคเรยนไมนอยกวา 20ชวโมงรวม

กบเวลาของการวดผลมคา 1 หนวยกต

4.3.2 รายวชาทประกอบดวยภาคทฤษฎและภาคปฏบตใหบรณาการเรยนการสอน

ก าหนด 2-3 ชวโมงตอสปดาห ตลอดภาคเรยนไมนอยกวา 40-60 ชวโมง รวมกบเวลาของการวดผล

มคา 1 หนวยกต

4.3.3 รายวชาทน าไปฝกงานในสถานประกอบการ ก าหนดเวลาในการฝกปฏบตงานไม

นอยกวา 40 ชวโมง มคา 1 หนวยกต

4.3.4 การฝกอาชพในระบบทวภาคใชเวลาฝกไมนอยกวา 40 ชวโมงมคา 1 หนวยกต

4.3.5 การท าโครงการใหเปนไปตามทก าหนดไวในหลกสตร

5. โครงสราง

โครงสรางของหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง พทธศกราช 2546 แบงเปน

3 หมวดวชา ฝกงานและกจกรรมเสรมหลกสตร ดงน

5.1 หมวดวชาสามญ

5.1.1 วชาสามญทวไป เปนวชาทเปนพนฐานในการด ารงชวต

5.1.2 วชาสามญพนฐานวชาชพ เปนวชาทเปนพนฐานสมพนธกบวชาชพ

5.2 หมวดวชาชพ แบงเปน

5.2.1 วชาชพพนฐาน เปนกลมวชาชพสมพนธทเปนพนฐานทจ าเปนในประเภทวชานน

ๆ

5.2.2 วชาชพสาขาวชา เปนกลมวชาชพหลกในสาขาวชานน ๆ

5.2.3 วชาชพสาขางาน เปนกลมวชาชพทมงใหผเรยนมความรและทกษะเฉพาะดานใน

งานอาชพตามความถนดและความสนใจ

5.2.4 โครงการ

5.3 หมวดวชาเสร

5.4 ฝกงาน

5.5 กจกรรมเสรมหลกสตรจ านวนหนวยกตและรายวชาของแตละหมวดวชาตลอด

หลกสตร ใหเปนไปตามก าหนดไวในโครงสรางของแตละประเภทวชาและสาขาวชา สวนรายวชาแตละ

หมวดวชาสถานศกษาสามารถจดตามทก าหนดไวในหลกสตร หรอจดตามความเหมาะสมของสภาพ

ทองถนทงน สถานศกษาตองก าหนดรหสวชาจ านวนคาบเรยนและจ านวนหนวยกต ตามระเบยบท

ก าหนดไวในหลกสตร

6. โครงการ

6.1 สถานศกษาตองจดใหผเรยนจดท าโครงการในภาคเรยนท 4 ไมนอยกวา 160ชวโมง

ก าหนดใหมคา 4 หนวยกต

6.2 การตดสนผลการเรยนและใหระดบผลการเรยน ใหปฏบตเชนเดยวกบรายวชาอน

7. ฝกงาน

7.1 ใหสถานศกษาน ารายวชาในหมวดวชาชพไปจดฝกในสถานประกอบการอยางนอย 1

ภาคเรยน

7.2 การตดสนผลการเรยนและใหระดบผลการเรยน ใหปฏบตเชนเดยวกบรายวชาอน

8. การเขาเรยนผเขาเรยนตองมพนฐานความรและคณสมบต ดงน

8.1 พนฐานความรส าเรจการศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) หรอเทยบเทาหรอ

ส าเรจการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลายหรอเทยบเทา

8.2 คณสมบต ใหเปนไปตามระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวยการจดการศกษา

ตามหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง พทธศกราช 2546 (พ.ศ. 2546)

9. การประเมนผลการเรยน ใหเปนไปตามระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวยการประเมนผล

การเรยนตามหลกสตร ประกาศนยบตรวชาชพชนสง พทธศกราช 2546 (พ.ศ. 2546)

10. กจกรรมเสรมหลกสตรสถานศกษาตองจดใหมกจกรรมเพอปลกฝงคณธรรม จรยธรรม

คานยม ระเบยบวนยของตนเอง การสนทนาการ และการสงเสรมาการท างานโดยใชกระบวนการกลม

ในการท าประโยชน ท านบ ารงขนบธรรมเนยมประเพณอนดงาม ซงประกอบดวยการวางแผน ลงมอ

ปฏบตประเมนผล และปรบปรงการท างาน ไมนอยกวา 120 ชวโมง

11. การส าเรจการศกษาตามหลกสตร

11.1 ประเมนผานรายวชาในหมวดวชาสามญและหมวดวชาชพ ตามมาตรฐานทก าหนดไวใน

หลกสตรแตละประเภทวชาและสาขาวชา

11.2 ไดจ านวนหนวยกตครบตามโครงสรางของหลกสตรประเภทวชาและสาขาวชา

11.3 ไดคาระดบคะแนนเฉลยสะสมไมต ากวา 2.00

11.4 เขารวมกจกรรมเสรมหลกสตรและผานการประเมนตามทก าหนด

11.5 ประเมนผานมาตรฐานวชาชพสาขาวชา

12. การแกไขเปลยนแปลงหลกสตร

12.1 ใหปลดกระทรวงศกษาธการเปนผมอ านาจในการแกไข เพมเตม เปลยนแปลงและ

ยกเลกประเภทวชาและสาขาวชา ในหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง พทธศกราช2546

12.2 ใหอธบดกรมอาชวศกษาเปนผมอ านาจในการแกไข เพมเตม เปลยนแปลงสาขางาน ใน

หลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง พทธศกราช 2546

12.3 ใหสถานศกษาเปนผมอ านาจพฒนา เพมเตมรายวชา ใหเหมาะสมกบสภาพทองถน

โดยตองรายงานใหตนสงกดทราบ

13. จดประสงคกลมวชาภาษา

13.1 เพอใหมความร และทกษะในการสอสารในชวตประจ าวนและในงานอาชพ

13.2 เพอใหมความร ความเขาใจเกยวกบวฒนธรรมทางภาษาและน าไปใชอยางเหมาะสม

กบกาลเทศะ

13.3 เพอใหมความร ความเขาใจในการใชภาษาเปนเครองมอในการแสดงหาความรสบคน

ขอมล โดยใชเทคโนโลยการจดการทเหมาะสม เพอเปนหลกฐานในการศกษาตอและการประกอบอาชพ

13.4 เพอใหมเจตคตทดตอภาษา และมความมนใจในการสอสาร

13.5 เพอใหมคณธรรม จรยธรรม คานยม การเขาสสงคม สามารถปฏบตงารวมกบผอน

อยางมความสง

14. จดประสงคของหลกสตรกลมวชาภาษาไทย

14.1 เพอใหน าทกษะทางภาษาไทยไปประยกตใชในการศกษาคนควาวทยาการตางในงาน

อาชพและการด ารงชวต

14.2 เพอใหความคดรเรมสรางสรรคทางภาษา มนสยใฝรใฝเรยน รกการอานและเรยนร

ตลอดชวต

14.3 เพอใหเปนผมบคลกภาพทด มคณธรรม จรยธรรม คานยมและคณลกษณะอนพง

ประสงค

14.4 เพอใหตระหนกถงความส าคญของภาษาไทยในฐานะเครองมอสอสารทเปนเอกลกษณ

แสดงความเปนชาตไทย

14.5 เพอใหเหนคณคาของวรรณคดและวรรณกรรม ภมปญญาทองถนทน ามาประยกตใน

การด ารงชวต

14.6 ใหมเจตคตทดตอภาษาไทย

15. กลมวชาภาษา

วชาภาษาไทย

ใหเลอกเรยน 1 รายวชา 3 หนวยกต จากรายวชาตอไปน

รหสวชา ชอวชา หนวยกต (ชวโมง/สปดาห)

3000-1101 ทกษะภาษาไทยเพออาชพ 3 (3)

(Thai for the Workplace) 3 (3)

3000-1102 การใชภาษาไทยในเชงปฏบตการ 3 (3)

(Practical Thai)

3000-1103 ภาษาไทยเชงสรางสรรคในงานอาชพ 3(3)

(Creative Thai at Work)

3000-1104 ภาษาไทยเพอพฒนาอาชพและสงคม 3(3)

(Thai for Career and Social Development)

รหสวชา 3000-1101

ชอวชา ทกษะภาษาไทยเพออาชพ (Thai for the Workplace)

16. จดประสงครายวชา

16.1 เพอใหมความร ความเขาใจ เกยวกบการใชภาษาไทยทถกตอง

16.2 เพอใหสามารถน าภาษาไทยไปใชเปนเครองมอสอสารงานอาชพและการด าเนนชวตได

อยางมประสทธภาพ

16.3 เพอใหเหนคณคา ความงดงามของภาษาไทยและวรรณกรรมไทย

17. มาตรฐานรายวชา

17.1 เลอกใชภาษาไทยอยางมศลปะ ถกตองตามหลกเกณฑ กาลเทศะ บคคลและโอกาส

17.2 วเคราะหและประเมนคาสารทไดจากการฟง การด การอาน และน าเสนอขอมลอยางม

ระบบ

17.3 ใชกระบวนการเขยน การพด รปแบบตาง ๆ สอสารในงานอาชพไดอยางมประสทธภาพ

และมคณธรรม

17.4 แยกแยะเนอหาสาระ คต คณธรรม คานยม ทไดจากการศกษาวรรณกรรมและภม

ปญญาทองถนและน ามาประยกตใชในงานอาชพและการด าเนนชวตได

18. ค าอธบายรายวชา

ศกษาและฝกทกษะเกยวกบการใชภาษาไทย สอสารอยางมศลปะ ถกตองตามหลกเกณฑ

กาลเทศะ บคคล และโอกาส วเคราะห ประเมนคาสารจากการฟง การด การอานการน าเสนอขอมลใน

เชงใหความร ขอคดเหน ขอเสนอแนะ และวจารณอยางมเหตผล การพดทใชงานอาชพ และในโอกาส

ตาง ๆ ของสงคม การเขยนจดหมายทจ าเปนตองานอาชพการใชภาษาไทยในการเขยนประชาสมพนธ

และเขยนโฆษณา เขยนรายงาน เขยนโครงการและบทรอยกรองเพองานอาชพ ศกษาวรรณกรรมและ

ภมปญญาทองถนทเกยวของและเกดประโยชนในงานอาชพและการด าเนนชวต

การพด

1. ความหมายของการพด

ความหมายของการพด มผใหความไวดงน

ประสงค รายณสข (2528 : 4) ไดใหความหมายของการพด คอ การถายทอดความคด ความร

ความเขาใจ หรอ ความตองการดวยเสยง ภาษา และกรยาทาทาง เพอใหผฟงรบรและเขาใจความรสก

หรอ ความตองการของผพดใหผฟงไดรบรและเกดการตอบสนอง

สวนดา ยมภย และถรนนท อนวชศรวงศ (2538 : 1) กลาววา การพด คอการใชถอยค า

น าเสยง รวมทงกรยาอาการ ถายทอดความคด ความร ความเขาใจ ความรสกหรอ ความตองการของ

ผพดใหรบรและเกดการตอบสนอง

สวสด บรรเทงสข (2537 : 19) ไดกลาววา การพด คอ การแสดงความคดความตองการ และ

ความรสกของบคคลไปยงผอน

จนดา งามสทธ (2531 : 1) ไดไหความหมายของการพดไววา การพด คอการเปลงเสยงอารมณ

ออกมาเปนค าพด เพอตดตอสอสารใหเขาใจกนระหวางผพดและผฟง หรอ การพด คอ การสอ

ความหมายแบบหนงทเรยนกวา Oral Communication เปนการสอความหมายโดยใชภาษา เสยง กรยา

ทาทางตาง ๆ เพอถายทอดความรสกของผพดใหแกผฟงใหไดผลตามความมงหมายของผพด

จากความหมายของการพดดงกลาวสรปไดวา การพด คอ การถายทอดความคดความร ความ

เขาใจ อารมณและความรสกของพดใหแกผฟงไดใหผลตามความมงหมายของ ผพด

2. ความส าคญของการพด

ความส าคญของการพด มผแสดงทรรศนะไวดงน

สนท สตโนภาส (2538 : 131) กลาวถงความส าคญของการพดในการเรยนการสอนวา

นกเรยนจะเรยนวชาใดกตามทงครและนกเรยนตองใชการพดและการฟงเปนสอหากนกเรยนมทกษะใน

การพดและการฟงแลว ยอมเปนฐานสนบสนนใหเกดทกษะในการเขยนและการอานตามมาอยาง

แนนอน

สวสด บรรเทงสข (2537 : 3) กลาววา ในประวตศาสตรของมนษยทกเผาพนธทมภาษาใช ได

ยกยองความส าคญของการพดไวประดจ “สงทพย” ทสามารถบนดาลใหเกดความมหศจรรยทงในทาง

เลวและทางเลศขนไดเสมอมาทกยคทกสมยโดยไมมขอยกเวนใด ๆ ทงสน

วรช ลภรตนกล (2526 : 2) ใหความส าคญของการพดไววาพฤตกรรมการพดของมนษยม

ความส าคญตอชวตประจ าวนและชวตการท างานของเรา ทงนเพราะมนษยตองใชการพดอยเสมอ และ

ใชค าพดเปนสอบคคล (Personal Media) หรอเปนวธทางหนงในการถายทอดชกน าเอาความรสกนกคด

ของตนออกตแผแสดงใหผอนไดทราบและเขาใจ จากความส าคญของการพด

ขางตนสรปไดวา การพดมความส าคญตอมนษยทกคน ทกอาชพ เพราะมนษยตองใชการพด

ถายทอดความร ความรสก อารมณตาง ๆ เพอสรางความเขาใจอนดตอกนรวมทงการพดยงชวย

เสรมสรางความเจรญกาวหนาใหกบชวต เปนพนฐานในการสรางความเชอมนความศรทธาในบคคลได

อกดวย

3. ความหมายของการพดในโอกาสตาง ๆ

วรช ลภรตนกล (2543 : 194) ไดกลาวไววา การพดในโอกาสตาง ๆ เปนการพดทเราพบได

เสมอในชวตประจ าวน เชน การพดเพอมอบรางวลเกยรตยศแกผมผลงานดเดนในรอบปของบรษท การ

กลาวมอบทนการศกษาแกบตรของพนกงานในองคการ การกลาวตอนรบแขกผมเกยรตทมาเยยมเยยน

สถาบน การพดกลาวแสดงความชนชม และความปรารถนาด การกลาวแนะน าวทยากร

ฉตรวรณ ตนนะรตน (2540 : 443) ไดกลาวเกยวกบความส าคญของการพดในโอกาสตาง ๆ

ของสงคมไววา คนเราเปนสวนหนงของสตวสงคม จงจ าเปนทตองมมนษยสมพนธกนขนรวมทงการ

สนทนาพดคยกนไปจนถงการมกจกรรมรวมกน ในบรรดากจกรรมตาง ๆทจ าเปน ตองใชการพดใน

โอกาสตาง ๆ ยงถาบคคลใดเปนผทมความรความสามารถ มชอเสยงและเปนทนบถอของสงคม

ประเภทของการพดในโอกาสตาง ๆ กยงมโอกาสไดรบเชญใหพดในโอกาสตาง ๆ มากยงขน

4. ประเภทของการพดในโอกาสตางๆ

ฉตรา บนนาค, สวรรณ อตมผล และวรรณ พทธเจรญทอง (2522 : 290-291)ไดแบงการ

พดในโอกาสตาง ๆ เปน 3 ประเภท คอ

1. การพดโดยกะทนหน

2. การพดโดยเตรยมมากอน

3. การอานจากตนฉบบทเตรยมไว

4.1 การพดโดยกะทนหน เปนการพดทผพดมไดรตวลาวงหนานานนก สวนมากมกจะไดรบ

การบอกกลาววาจะเชญ ใหพดกตอเมออยในงานนน ๆ แลว หรอกอนหนาทจะพดไมมากนก เชน การ

กลาวค าอวยพร การกลาวตอนรบการใหโอวาทเปนตนขอแนะน าส าหรบผทจะตองพดโดยมไดรตว

ลวงหนา คอ

4.1.1. พยายามระงบความตนเตน ตองคมสตใหด อยากงวลเกยวกบตนเอง พยายามสราง

ความมนใจใหตนเองวา จะตองสามารถพดไดด

4.1.2. เตรยมนกถงเนอหาทจะพด โดยคดวา จะพดในฐานะอะไร พดในโอกาสอะไร สภาพ

งานในขณะนนเปนอยางไรมอะไรจะน ามากลาวถงไดบางหรอไม ผพดกอนหนาเราไดพดอะไรไปบาง

แลว มแงมมใดทเราจะหยบยกมากลาวถงไดอก พยายามนกถงประสบการณทไดพบมาวาในโอกาสตาง

ๆ เหลานเราเคยไดฟงผอนพดวาอยางไรไวบาง พยายามนกถงค าคมคายทจะหยบยกมาพด เมอได

ลทางทจะพดแลว สงทควรนกไวลวงหนาคอ จะขนตนอยางไรจงจะเรยกความสนใจจากผฟงไดด และ

จะสรปอยางไรจงจะประทบใจผฟง สงทควรระลกไวเสมอกคออยาพดยาวเกดไป พยายามพดใหสน

กระชบไดความครบคามตองการ แตมงไปในทางทแสดงคารมคมคายและความรสกซงเฉยบแหลมทาง

ดา นความคดจะดกวา

4.1.3. เมอจะลกไปพด พยายามระงบความประหมาใหไดอาจจะหายใจลก ๆ 2-3 ครง

ท าทาสงบ แตอยาแสดงอาการลงเลหรอไมเตมใจ ขณะพดอยางพดเรวเกนไป ควรคดไปพดไปและม

การเนนหรอเวนจงหวะใหดตามหลกทวไปของการพดทไดศกษามาแลว

2. พดโดยเตรยมมากอนเปนการพดทผพดทราบลวงหนาวาจะพดในโอกาสไหน พดใหใครฟง

ดงนนผพดมโอกาสทจะเตรยมตวไดเตมท ในกรณนควรปฏบตตามหลกการเตรยมตวส าหรบพดทได

กลาวมาแลวในเรองการเตรยมตวกอนเขยนและพด พยายามฝกซอมใหด เมอถงเวลาพดพยายามท า

ความเขาใจและจดจ าสงทจะพดใหไดเพอพดไดคลองและถาไมจ าเปนกไมควรน าตนฉบบไปดวย

3. การอานจากตนฉบบทเตรยมไวเปนการพดทมการเตรยมรางขอความทจะพดไวทงหมด และ

น าขอความนนไปอานแทนการพด มกใชในกรณทตองรกษาเวลาอยางเครงครด หรอตองรกษาความ

ถกตองเพราะอาจจะเปนสงทจะมการน าไปอางอง หรอการพดทเปทางการ เชน ค าปราศรยของบคคล

ส าคญเปนตน การพดประเภทน บางครงผพดกอาจจะเปนผราขอความทจะอาน แตบอยครงทผพดจะ

มใชผรางขอความในตนฉบบเอง ดงนนไมวาผพดจะรางขอความเองหรอไมกตามควรมการฝกซอม

เพอใหสามารถเนน เวนจงหวะ ท าเสยงสงต าไดอยางถกตอง และสามารถอานไดอยางคลองแคลว ถา

เปนไปไดควรทดลองอานออกเสยงดวย ในขณะทอานตอหนาทชมชนพยายามอยากมหนามากเกนไป

ขณะทอาน และควรจะมบางชวงทพดขอความในตนฉบบโดยไมไดอาน เพอใหเวลาประสานตากบผฟง

บาง เมอจะขนหนาใหมควรพยายามจ าขอความในตอนทายใหได เพอจะไดพลกอานหนาตอไปไดโดยไม

หยดชะงก การจบตนฉบบควรท าอยางสบาย ๆและบางครงอาจจะใชมอท าทาประกอบใหเขากบเนอหา

ไดบาง

สวนวรช ลภรตนกล (2526 : 194-198) แบงการพดในโอกาสตาง ๆ เปนประเภทส าคญ ๆ

ดงตอไปน

1. การพดกลาวค าแนะน า (Speeches of Introduction)การพดกลาวค าแนะน าแบบนสวนมาก

มกจะเปนการกลาวค าแนะน าบคคลและกลมบคคลตวอยางทเหนไดชดเจนทสดในชวตประจ าวนของ

เรากคอ การกลาวค าแนะน าวทยากรหรอ ผบรรยายพเศษ และคณะผอภปราย ซงผทจะท าหนาทใน

การแนะน ากคอผทเปนพธกร (M.C.) หรอผด าเนนการอภปราย (Moderator) รวมทงบคคลอนทอาจ

สามารถท าหนาทนได เชน อาจารยผสอนในวชาใดวชาหนง เชญผบรรยายพเศษมาจากหนวยงานอน

เพอมาบรรยายเสรมความรและประสบการณแกนกศกษาอาจารยผนนกอาจท าหนาทเปนผพดแนะน า

บรรยายพเศษ หรอในกรณทนกศกษาจดกจกรรมพเศษขนทสถาบน และเชญวทยากรจากภายนอกมา

พดใหความรแกผฟงในหอประชม นกศกษากตองอาจท าหนาทพดแนะน าวทยากรใหผฟงรจก ฯลฯ เปน

ตน

จดมงหมายของการพดและกลาวแนะน า

การพดกลาวค าแนะน าน มจดมงหมายทจะสรางความสนใจเบองตนแกผฟงและใหผฟงได

ทราบรายละเอยดตาง ๆ วา ผพดเปนใคร มาจากไหน เชยวชาญทางดานใด ฯลฯเพอกระตนใหผฟงเกด

ความสนใจตวผพดเปนล าดบแรกหนาทของผกลาวค าแนะน าและวธการ

แนะน าผกลาวค าแนะน าจะตองกลาวค าแนะน าใหผฟงทราบวา ผพดคอใคร

มต าแหนงอะไร มความรประสบการณมากนอยเพยงไร มความส าคญเกยวกบเรองทพดอยางไรบาง

ฯลฯ เปนตนการกลาวค าแนะน าผพด เชน แนะน าวทยากรและผอภปราย ผกลาว

ค าแนะน าพงระลกไวเสมอวาตนมหนาทเพยงกลาวแนะน าใหผฟงรจกวทยากรเทานน การพแนะน าจง

ควรแนะน าอยางสน ๆ กะทดรด พอเปนสงเขปพธกรหรอผกลาวแนะน าบางคน พดแนะน าราวกบวา

ตนเองเปนวทยากรหรอผอภปรายไป ท าใหผฟงเกดความเบอหนายและร าคาญ เพราะผฟงตงใจมาฟง

วทยากรและผอภปรายพด แตมไดตงใจมาฟงพธกรพดแทนผอภปรายอนง ขอบกพรองทพบเหนอย

เสมอ กคอ ผกลาวค าแนะน าบางคนแนะน าผอภปราย โดยบรรยายถงความสนทสนมสวนตวทตนมอย

กบผอภปราย พรอมกบเรองราวสวนตวอยาง ๆ ทไมเกยวกบเรองทจะอภปรายยดยาว ผกลาว

ค าแนะน าบางคนกแนะน าผอภปรายโดยน าเอาเรอง สวนตวทไมนาเปดเผยของผอภปรายมาแนะน าให

ผฟงฟง เพอแสดงใหผฟงเหนวาตนมความสนทสนมกบผอภปรายมากสามารถหยอกลออยางรนแรงได

ซงเปนการกระท าทไมควรแมผกลาวค าแนะน าจะเปนเพอนสนทกบผอภปรายขนาดใดกตาม แตในท

สาธารณะเชนนนผกลาวค าแนะน าควรรจกกาลเทศะและความเหมาะสม การแนะน าเชนนนอาจจะท า

ใหผอภปรายอบอายแกผฟง หรอบางครงกอาจจะสรางความไมพอใจใหแกผอภปรายได เพราะถอวา

เปนการไมใหเกยรตกนและไมรจกหนาทของตวเอง ฉะนน ผกลาวค าแนะน านาจะตองระมดระวงในขอน

ใหดดวย

นอกจากน ผกลาวค าแนะน าบางคนแนะน าผอภปรายโดยกลาวถงประวตผอภปรายอยาง

ละเอยดคลายวชาประวตศาสตร วธการเชนนท าใหเสยเวลาเกนความจ าเปนและสรางความร าคาญแก

ผฟงจงใครจะย าไวอกครงวา ผกลาวค าแนะน าจะตองรหนาทของตนเปนอยางดนนคอ ผกลาว

ค าแนะน าท าหนาทแนะน าผฟงเพอใหเกดความสนใจในตวผพด รวมทงเรอง ทพดและท า

หนาทในการกระตนผฟงใหเกดความเลอมใสศรทธาในตวผพด เพอผฟงจะไดเชอถอและปฏบตตามใน

สงทผพดพด

2. การพดเพอมารยาทอนด (Speeches of Coutresy)การพดเพอมารยาททด เปนการพดเนอง

ในวาระและโอกาสพเศษอกประการหนง ซงแบงออกเปน

2.1 การกลาวตอนรบแขกผมเกยรตทมาเยยมเยยน (Welcoming Visitors)ในวาระหรอโอกาส

ทมแขกผมเกยรตทมาเยยมเยยนหนวยงานของเรากยอมตองมการกลาวตอนรบซงสวนมากมกจะท า

เปนพธการ โดยปกตผทจะท าหนาทกลาวตอนรบกคอ ผบรหารของหนวยงานเชน ถาเปนหนวยงาน

ภาคเอกชน ผทจะกลาวตอนรบกคอประธานกรรมการบรษทหรอรองประธานบรษท ถาเปนหนวยงาน

ราชการระดบกรม กไดแก อธบด ถาเปนสถาบนการศกษาระดบมหาวทยาลย กไดแก อธการบด ถา

เปนหนวยงานระดบมหาวทยาลย กไดแก คณบด เปนตนอยางไรกตาม ในบางกรณ ผบรหารของ

หนวยงานอาจมอบหมายใหผใดผหนงกลาวตอนรบแทนกได เชน มอบหมายใหผอ านวยการฝาย

ประชาสมพนธ หรอนกประชาสมพนธของหนวยงานเปนผกลาวตอนรบ

2.2 การกลาวตอบรบการตอนรบ (Responding to a Welcom)การกลาวตอบรบการตอนรบ

เปนการกลาวตอบแสดงถงความขอบคณและความประทบใจซาบซงตาง ๆ ทไดรบการตอนรบอยาง

อบอน การกลาวตอบการตอนรบนอาจใชวธพดโดยปากเปลาฉบพลน (Impromtu Speech) หรออาจ

กลาวตอบโดยเตรยมการลวงหนามาแลว เชน ใชวธการพดแบบอานจากตนฉบบ (Reading from

Manuscript)จดมงหมายของการพดเพอมารยาทอนดการพดเพอมารยาททด มจดมงหมาย แสดงออก

ถงความใจใจ ดวยการสรางความรสกทดและความประทบใจทดของทงสองฝาย คอ ผพดและผฟง

ฉะนน สงทส าคญทควรค านงส าหรบการพดเพอมารยาททด กคอความชนชมยนด ความสภาพ

ออนโยน ความเปนมตรไมตรทดตอกนดวยความรสกทจรงใจ

3. การพดเพอสดดสรรเสรญ (Speeches of Tribute) การพดเพอสดดสรรเสรญ เปนการพด

สดดยกยองสรรเสรญในคณสมบตทดเดน หรอความส าเรจอนยงใหญของบคคล ซงพดในวาระหรอ

โอกาสมอบรางวล โลเกยรตยศเงนทน ประกาศนยบตร หรอในพธระลกคณงามความดแหงบคคล เชน

การกลาวสดดบคคลทไดรบการคดเลอกและยกยองใหเปนมารดาทดเดนหรอแมตวอยาง การกลาว

สดดยกยองผไดรบรางวลเกยรตยศในฐานะทเปนพลเมองด หรอผเสยสละตอสวนรวม การกลาวสดด

ยกยองผทไดรบคดเลอกใหเปนบคคลแหงป (Man of the Year) ฯลฯ เปนตน

นอกจากน การพดเพอสดดสรรเสรญ ยงแบงออกเปน

3.1 การกลาวสดดเพอระลกเตอนความทรงจ า (Memorial Service)การกลาวสดดเพอระลก

เตอนความทรงจ ามกจะจดในการประกอบพธกรรมตาง ๆ (Ceremonies) ทเวยนมาบรรจบครบรอบ

เพอเปนอนสรณในการระลกถงคณงามความดของบคคลทมชอเสยง สรางสรรคประโยชนและเสยสละ

ตอสวนรวม ซงบคคลเหลานไดลวงลบไปแลว แตชอเสยงและคณงามความดยงคงจารกอยในความทรง

จ าของประชาชนตลอดไปเชน พธสดดวรกรรมของนกรบในอดตทพลชพเพอชาต ฯลฯ เปนตน

3.2 ค ากลาวในการมอบอทศ (Dedications)ค ากลาวในการมอบอทศใชพดเนองในวาระ

พเศษตาง ๆ เชน การเปดตกอาคารใหม (Buildings) อนสาวรย (Monuments) สวนสาธารณะ (Parks)

ฯลฯ ซงสรางขนเปนเกยรต หรอเปนอนสรณแหงความทรงจ าและร าลกถงของบคคลและกลมบคคล

ฉะนนในการท าพธเปดสงกอสรางเหลาน เชน อนสาวรย กจะมการกลาวมอบอทศและสดดเกยรตคณ

ของบคคลเหลาน เชน การกลาวสดดเนองในโอกาสเปดอนสาวรยบคคลส าคญ เปนตน

3.3 ค ากลาวในการอ าลา (Farewells) ค ากลาวในการอ าลา เปนค ากลาวในวาระพเศษเนอง

ในโอกาสทบคคลหรอกลมบคคลพนจากต าแหนง หรอจะตองยายหรอจากสถานทแหงใดแหงหนง เชน

ขาราชการทรบราชการมาจนอายครบเกษยณ พนกงานอาวโสของบรษททท างานมาจนเกษยณอาย

นสตนกศกษาส าเรจการศกษาจากสถาบน คณะกรรมการชดเดมทพนวาระตามก าหนด เพอนรวมงาน

ทยายงานไปหนวยอน ฯลฯ ในกรณเหลาน อาจมการจดเลยงอ าลา (Farewell Party) เชน จดเลยงอ าลา

ใหผวาราชการจงหวดของเรา ซงไดรบค าสงยายไปอยจงหวดอน ประชาชนอาลยรกมากเพราะผวา ฯ

เชน การจดเลยงอ าลงชวตราชการเพอเปนเกยรตแกขาราชการทอายครบเกษยณประธานในการจด

งานกจะขนกลาวค าสดดถงคณงามความดและค าอ าลา หรอตวอยางอน ๆ เชน การจดเลยงอ าลาชวต

ราชการเพอเปนเกยรตแกขาราชการผนน และแสดงความรสกอาลยทตองจากไปเพราะอายครบ

เกษยณเมอกลาวเสรจ ขาราชการผนนกจะขนกลาวตอบอ าลาเพอนรวมงานและหนวยงานทตนเคยอย

ดวยความอาลย

จดมงหมายของการพดเพอสดดสรรเสรญ

การพดเพอสดดสรรเสรญ มจดมงหมายเพอร าลกถงคณงามความด สรางความซาบซง

ประทบใจอาลยรก

4. การพดเพอเพมพนความปรารถนาด (Speeches for Good Will) ปจจบนการพดเพอเพมพน

ความปรารถนาด มบทบาทส าคญมากในวงการตาง ๆทวไป โดยเฉพาะอยางยงในการด าเนนงาน

ประชาสมพนธ (Public Relations) ขององคการตาง ๆทงภาครฐบาลและเอกชน ซงใชในการพดเพอ

เพมพนความปรารถนาดเปนสอในการสรางความสมพนธกบประชาชน เพอใหประชาชนเกดความนยม

และสนบสนนองคการการพดเพอเพมพนความปรารถนาดมกจะใชในวาระและโอกาสตางๆ เชนการ

จดการประชมและพบปะรวมกน การจดโครงการประชาสมพนธตาง ๆ การจดนทรรศการการแสดง

และกจกรรมเพอชมชน ในวาระเชนนจะเปนโอกาสอนดส าหรบองคการหนวยงานตาง ๆทจะการ

ประชาสมพนธใหประชาชนทราบถงการด าเนนงาน กจกรรมและผลงานตาง ๆดวยวธเผยแพรผานสอ

ตาง ๆ รวมทงดวยวธการพดเพอเพมพดความปรารถนาดการพดเพอเพมพนความปรารถนาด เปนการ

พดทตองอาศยความสภาพออนนอมและความจรงเปนส าคญ หลกเลยงการพดโออวดเกนความจรง

หรอการยกตนขมทาทงนเพราะการพดเพอพดความปรารถนาดเปนการพดเพอสรางความนยมและ

สนบสนน

ฉะนนควรพดใหผฟงไดเขาใจถงบทบาท กจกรรมการบรการสาธารณะและชมชน ทหนวยงานม

สวนรบผดชอบเพอสนตสขของสงคมสวนรวม

จดมงหมายของการพดเพอเพมพนความปรารถนาด

การพดเพอเพมพนความปรารถนาด มจดมงหมายเพอสรางความนยมและสนบสนนจากกลม

ผฟง

5. หลกการพดในโอกาสตาง ๆ

วระ ไทยพานช (2535 : 51-59) ไดกลาวถง หลกส าคญในการพดในโอกาสตาง ๆ ดงน

1. ตองเปนการพดสน ๆ นจะใหผลไดครบสมบรณกเหมอนกบการพดยาว ๆแตพดยากกวาก

ตรงทวาจะตองเตรยมโครงเรองเปนอยางด เพอใหจบในเวลาทก าหนดการเตรยมโครงเรองนนเปนการ

จดกระบวนการความคดทเปนลกโซตอเนอง ผพดเองกจ าไดงายผฟงกเขาใจงายขน เพราะเปนความคด

ตอเนองทประมวลไวแลว ท าใหแบงเวลาไดถก คอ

ไมเออไมอา ไมตองหยดคดนาน และไมวกวน

2. เนนความเชอรวม

การทจะเรงเราใหเกดความสนใจมากทสดในการพดในโอกาสตาง ๆ ตองเนนความเชอรวม

เปนส าคญ การทจะกอใหเกดความเชอรวมนมหลกอย 3 ขอ คอ

เขาท าอะไรอย พดเรองทเขาท า

เขารสกอะไร พดเรองทเขารสก

เขามความภมใจอะไร พดถงความภมใจนน

ขอเนนวาการพดทกชนดอยาโกหกเปนอนขาด ฉะนน เขาท าอะไรอยพดเรองทเขาท าเขา

ภมใจอะไรเราพดถงความภมใจนน ไมไดโกหก จรงอย ปกตแลวผฟงนนชอบยออยเหมอนกนแตไมชอบ

ถกยอหรอแกลงยอ ดงนน ตองฉลาดพอทจะยอคนอยางถกตอง

ตวอยางเชน ตาคณเหมอนตาหงส คว ราชสห จมกเสอ พอปากคณปากหมา วธทเขาจะเลยงก

คอ “ปากคณบางเฉยบแสดงวาใจเดด คดอยางไรกพดอยางนนโดยไมกลวใคร” แตทแทกมความหมาย

เหมอนเดม นเปนตวอยางใหเหนวาไมโกหก และไมแกลวยอ

3. ตองเตรยมพรอม

เราอยาดถกตวเอง ไปในงานใดกตาม โอกาสใดกตาม อยาดถกตวเองวาเขาจะไมเชญ เราพด

โดยเฉพาะในโอกาสขางหนาคณมมากมาย อาจเปนในหมญาตมตร ผรวมงานหรอในชมชนทคณอย

อาศย ฉะนนเตรยมไวเลยวา ถาเขาเชญ เราจะพดอะไร การเตรยมนอาจเตรยมมาจากทอน ๆ หรออาจ

เตรยมเดยวนนเลย ไดยนเขาพดอะไรกนบาง ใครท าอะไรเดนพเศษ เขารสกอยางไรกน น าขนมาใชเลย

ถานกไมทนกเตรยมการพดในระหวางทเดนจะไปพด

4. ไมแนะน าผพดจนเลศลอยจนขวยเขนหรอเกนความจรงไมควรแนะน าผพดวาเปนผม

ความสามารถมากทสด ไมมผใดทมความสามารถในดานนเกนทานผพด และทส าคญทสด หามแนะน า

วาวนนทานฟงอาจารยนพนธพด รบรองวาตองฮาทกหานาทหรอรบรองวาไมหลบ การแนะน าเชนนเปน

สงไมด เพราะวาเปนการสรางก าแพงแหงความหวงในหมคนฟงสงเกนไป และเปนการเพมภาระในแกผ

พดมากขน เปนการแนะน าผพดจะไมไดก าไรเลย ถาเกดผมพดแลวคนฟงไมฮา ผมกแย เพราะบอกไววา

ตองฮา แตถาฮากถอวาปกตเพราะแนะน าไวแลว พดแลวไมหลบ คนฟงจะหลบหรอไมหลบไมตองไป

บอก เมอพดจบแลวเขาไมหลบกรเอง ดงนน ไมแนะน าความสามารถเชงการพดของผพด

วจตร อาวะกล (2527 : 43) ไดกลาวถง หลกการพดในโอกาสตาง ๆ ของสงคมไวดงน

1. การใชค าพดแตละครงตองมการเลอกใชอยางมเหตผล ถกตองเหมาะสมและสอดคลองตอ

ภาวะ เวลา บคคล นโยบาย วตถประสงค กฎหมาย ขนบธรรมเนยม ประเพณคานยม กระแสประชามต

ความหมายของถอยค า ขอความ การใชถอยค าใหเกดผลตามทคาดไวตองการใหเปนค าพดทคมคาย

ประทบใจ ฯลฯ ค าทใชจงตองพจารณาประเภท ชนด ลกษณะ

น าหนกของค าทใช

2. การใชความคดไตรตรองถงความถกตองเหมาะสม สอดคลองตอภาวะเวลา บคคล นโยบาย

วตถประสงค กฎหมาย ขนบธรรมเนยมประเพณ คานยา ฯลฯ คดอยางมหลกเกณฑ แบบแผน เงอนไข

มใชคดพดอยางเลอนลอย ไมพดพลอย ๆ ไมคดสรปเอางาย ๆไมเชออยางงมงาย ไมมกงายในการพด

รอบคอบ ระมดระวงค าพดทอาจจะเกดการหมนประมาณตอผอนดวย

3. การใชศลปะ ลลา รสชาตแหงภาษา หมายถง การคด การใชภาษา

จากความหมาย ความนมนวล ความหนกแนน รนแรง การเลอกสรรถอยค าส านวนรสนยม

ของการใชภาษาการใชภาษาใหมหลายนย ประโยคความหมายสลบซบซอน ตองการใหเขาใจงายหรอ

ยาก การใหแปลความหมายในระยะตาง ๆ กน การพจารณาความหมาย

4. การฝกฝนการใชภาษาอยางมเหตผล การฝกฝนใหเกดสตปญญาแตกฉานการหา เหตผล

ตวอยางสนบสนนค าพด การพสจนใหเหนจรง การตดสนใจวาควรหรอไมควรพดถกตองหรอผดฝกฝน

การพด และคดแตในสงทเปนเหตผลเปนประโยชน

จนดา งามสทธ (2531 : 108-111) ไดแนะแนวทางหลกการส าคญในการพดในโอกาสตาง ๆ ไว

ดงน

1. การกลาวแนะน าผพด

ในการเชญผอนมาพด เชน ปาฐกถา อภปราย โตวาท ฯลฯ เราอาจตองอยในฐานะทตองแนะน า

ผพดใหผฟงไดรจก เชน เราอาจเปนโฆษกเปนประธานโตวาท ฯลฯเราควรท าหนาทของเราได การ

แนะน าผพดมหลกดงน

1.1 พยายามพดใหสนทสด บรรยากาศควรเปนกนเองพอสมควร

1.2 ขอความทจะพดมดงน

1.2.1 หวขอเรองทจะพดในขณะนน

1.2.2 โอกาสทจะพดในวนนน

1.2.3 แนะน าผพด สงทควรพดถงกคอ ชอ สกล คณวฒการศกษาความสามารถพเศษ

ต าแหนงการงานทงในปจจบนและอดต (ถาม) แตตองไมเอยเรองสวนตว เชน ร ารวย มลกแลว ฯลฯ

1.3 สงทไมควรท าในการกลาวแนะน าผพด

1.3.1 อยายกยอผพดจนเกนจรงจนผพดประหมาหรอกระดาก

1.3.2 อยาเอาตวเองเขาไปเกยวของ

1.3.3 อยาใชทาทางระกอบการพดใหมากนก

1.3.4 อยาพดถงสงทเราไมรแนนอนเกยวกบตวผพดใหละเลยไปเสย

1.3.5 อยาพดใหนานเกนไป ไมควรเกน 5 นาท

2. การกลาวขอบคณผพด เมอผพดพดจบแลว เราจงเปนผกลาวเชญใหพดจะตองกลาวสรป

และขอบคณ การสรปควรสรปใหเหนถงประโยชนทไดรบอยางสนทสดและกลาวขอบคณ

3. การกลาวมอบของขวญหรอรางวล การพดแบบนก าหนดไมไดวาเปนพธการเพยงใด เพราะ

ขนอยกบโอกาสและสภาพ ของงาน หลกกวาง ๆ ทควรยดถอคอ

3.1 พดใหสน ไมควรเกน 5 นาท

3.2 แสดงความจรงใจ อนแสดงไดดวยการแสดงทาทางและค าพดซงตองเตรยมมาใหด

อาจใชวธอานจากตนราง หรอเตรยมมาพดกได

3.3 ค ากลาวควรสรรเสรญผไดรบรางวล แตไมควรยกยอใหเกนจรงหรอพดใหผไมไดรบ

รางวลหรอผอนเสยใจ

3.4 การพดไมควรเนนถงราคาของขวญควรพดถงความหมายของการใหมากกวา

3.5 วธมอบของขวญควรเปนดงน

3.5.1 ใหผรบไดเหนของอยางชดเจน โดยผพดอยายนบง

3.5.2 ใหแขกในพธไดเหนของอยางชดเจน โดยผพดสงของใหผรบในทางเฉยง

5.5.3 ถาของเปนเหรยญตรา เขมกลด ฯลฯ ผใหควรประดบใหดวย

4. การกลาวตอนรบของขวญหรอรางวลในบางครงผรบของขวญอาจจะตองกลาวตอบ แต

อาจจะไมมกไดถามการกลาวตอบ ผรบจะตองไดรบทราบลวงหนา เกณฑในการกลาวตอบมดงน

4.1 พดสน ไมควรยาวกวาค ากลาวของผมอบ

4.2 ภาษาทใชเปนพธรตองนอยกวาค ากลาวมอบเลกนอย

4.3 ขอความทจะพด ควรเปนดงน

4.3.1 แสดงความยนดอยางจรงใจ แสดงความขอบคณ แตอยางแสดงการดใจจนออก

หนา และอยาพดถงของนน

4.3.2 แสดงวาเราเปนผเหมาะสมแกของขวญนน โดยไมออกตวท านองเราไมเหมาะสม

ทจะไดรบรางวล แตกตองแสดงอาการถอมตน

4.3.3 ถาเราเปนตวแทนของกลม เราตองกลาวถงผรวมงานของเราดวย

4.4 การถอของกลบ ตองเปนไปอยางเชดช

5. การกลาวตอนรบ

โอกาสในการกลาวตอนรบคอ เมอมผมาเยยมเยยน ลกษณะการพดอาจเปนแบบงายทสด

จนถงพธมากทสด มหลกการพดกวาง ๆ คอ

5.1 พดใหสน ๆ ไมควรเกน 15 นาท

5.2 ใชภาษาสภาพเรยบ ๆ แตแสดงความยนดตอนรบอยางจรงใจ

5.3 ใหความรเกยวกบสถาบนของเราแกผมาเยอน ถามเอกสารแจกกจะด

5.4 ตองรเรองเกยวกบประวตและงานของผมาเยอน เพอจะไดพดยกยองสถาบนของเขา

5.5 ควรพดถงความรวมมอระหวางสถาบนทงสองทงในอดตปจจบนและอนาคต

6. การกลาวตอบขอบคณการตอนรบ

การกลาวนอาจจะมหรอไมมกได บางทเราอาจตองพดโดยไมทนรตวจงควรเตรยมไวบาง

การพดเปนท านองเดยวกนกบการกลาวตอนรบ คอ

6.1 กลาวขอบคณ

6.2 เปรยบเทยบและกลาวถงสถาบนทงสองในดานความสมพนธอนด

7. การพดในโอกาสเขารบต าแหนงใหมเมอเราเขารบต าแหนงใหมในฐานะผบรหารหรอหวหนา

เราตองหาโอกาสแสดงตวตอผบงคบบญชา ใหเหนวาเราเปนผมความสามารถ มบคลกภาพนาเชอถอ

การพดในโอกาสน จะตองท าทนทภายในสบวนแรกทเขารบต าแหนง ขอความทจะพดเปนดงน

7.1 แสดงความยนดทไดรบเกยรตมาท างานในต าแหนงนนรวมกบผใตบงคบบญชา

7.2 แสดงใหเหนวาเรารในงานนน ๆ ด โดยพดถงความส าคญของสถาบนนน ๆ

7.3 พดถงหลกการและอดมคตของสถาบนนน ทเคยม ทมอย

6. การฝกพดในโอกาสตาง ๆ

ในการฝกพด ทนวฒน มฤคพทกษ (2537 : 7) และอรวรรณ ปลนธนโอวาท (2540 : 59) ได

กลาวสอดคลองกนวา การพดทมประสทธภาพตองอาศยการเรยนร และการฝกฝนจากประสบการณ

และหลกเกณฑจนสามารถพดไดดมประสทธภาพสวนการฝกพดในโอกาสตาง ๆ ประสงค รายณสข

(2528 : 119-207) ไดกลาววา แนวทางการฝกพด ม 3 ขน ดงน

ขนท 1 ขนฝกทกษะพนฐานทางการพด ไดแก

1. การทรงตว (Posture) คอ ทาทางการยน การนง ในขณะพดจะตองวางทาทางอยางไรให

เหมาะสม สงางาม

2. การใชสายตา (Eye Contact) การใชสายตาทเหมาะสมและผพดควรมองสบตาผฟง มองผฟง

อยางทวถง และใชสายตาในขณะพดใหเหมาะสมสอดคลองกบเนอเรองทพด

3. การแสดงออกทางใบหนา (Face Expression) การแสดงออกทางใบหนาของผพด คอ ม

หนาตายมแยมแจมใส แสดงถงความพอใจทไดพด และการแสดงสหนาของผพดจะตอง สอดคลองกบ

เนอเรองทพดและกรยาทาทาง

4. การแสดงทาทาง (Gesture) ไดแก การเคลอนไหวล าดบ การใชมอ

แขน ไหล ศรษะ เปนตน ซงเปนสงหนงทสรางความสนใจ ดงดดผฟง ชวยสอความหมายใหดขนและ

ชวยผอนคลายความเครยดของผพด การแสดงทาทางทเหมาะสมจะตองท าใหสอดคลองกบเรองทพด

และเปนธรรมชาต

5. การใชเสยงและน าเสยงในการพด (Voice Tone) คอ ผพดจะตองรจกใชเสยงและ น าเสยงใน

การพดใหเหมาะสมกบเรองทพด ไดแก พดเสยงดงพอเหมาะ จงหวะการพดเหมาะสมไมเรวหรอชา พด

มระดบเสยงสง–ต า นาฟง เหมาะกบเรอง พดมน าเสยงนาฟง และออกเสยงพดไดชดเจนถกตอง

ขนท 2 ขนเตรยมบทพด

การเตรยมบทพดเปนเรองส าคญทสดในการพด ซงผพดจะตองเตรยมตวลวงหนาโดยม

ขนตอนดงน

1. การเตรยมเนอเรอง ตงแตขนเรมคดวาจะพดเรองใด ขนเขยน โครงเรอง (Outline) เพอ

ก าหนดแนวทางในการพดและการเรยงล าดบหวเรองทจะพดไมใหสบสนและงายตอการจดจ า ขนการ

คนควาเปนขนทตองหาเนอเรองมาเขยนในโครงเรอง โดยการอานการสมภาษณ การสนทนากบผร

หรอประสบการณของผพด เปนตน

2. การจดเนอเรอง การจดเนอเรองเพอเตรยมพดจะชวยท าใหเนอหาทพดตอเนองกนอยางม

ระบบโดยกระท าไดดงน

2.1 ค าปฏสนถารหรอค าทกทายผฟง กอนเรมการพดตองทกทายหรอปฏสนถารกบผฟง

กอน เพราะเปนมารยาททดของผพด

2.2 ค าน าหรออารมภบท ซงจะตองเรยกรองความสนใจจากผฟงอยางมากค าน าทดตอง

ดงดดความในใจ เรยกรอง ชกจง โนมนาวความสนใจของฟง ซงมวธการท าไดหลายวธ เชน ใชค าถาม

ค าประพนธ เปนตน

2.3 ตวเนอเรอง ซงเปนหวใจของเรองทพดมวธการด าเนนเรองดงน ด าเนนเรองแบบ

ตามล าดบวน เวลา คอ พดจาดอดตมาปจจบน หรอจากปจจบนไปสอดต ด าเนนเรองแบบล าดบ

สถานท เชน จากใกลไปไกล ฯลฯ ด าเนนเรองแบบใชค าจ ากดความ หรออธบายขยายความ ด าเนนเรอง

แบบจดเปนหมวดหม วธนท าใหเนอเรองมระเบยบไมสบสน ด าเนนเรองดวยเหตและผล คอ พดจากเหต

มาผล หรอพดจากผลมาสเหต และด าเนนเรองดวยการแกไขปญหาโดยใชวธทางวทยาศาสตร

2.4 การสรป เปนการชหรอเนนใหผฟงเหนความส าคญของเรองทพด มความส าคญ

เชนเดยวกนกบค าน า การพดสรปทด ตองสรางความประทบใจ และผฟงจดจ าไดซงมวธการสรปได

หลายวธ เชน เรยกรอง ชกชวน ใชค าถามฝากใหคด หรอสรางความหวงเปนตน

ขนท 3 ขนฝกพด

การฝกพดเปนขนส าคญทจะท าใหการพดประสบความส าเรจ ในการฝกพดมทงพดอยางเปน

ทางการและไมเปนทางการ การฝกพดอยางไมเปนทางการ โดยฝกดวยตนเองตามหลกการและทฤษฎ

ฝกฟงนกพดทวไปและมชอเสยง แลววเคราะหวาควรท าตามขอใดจงเหมาะสมแลวทดลองท าตาม

จากนนฝกพดอยเสมอ โดยฝกพดคนเดยวหนากระจก ฝกพดตอหนาคนในบาน หรอคนรจก หรอหา

โอกาสพดในสถานการณจรง และฝกโดยใชเทปบนทกเสยงเพอปรบปรง แกไขในดานน าเสยงและ

ท านองการพด ส าหรบการฝกอยางเปนทางการเปนการฝกตามสถาบน การฝกพดในสถานศกษา เปน

การฝกพดตอหนาผฟงมรปแบบการฝก เชน การฝกพดใน สถานการณจ าลอง หรอการแสดงบทบาท

สมมต ฝกพดโดยฉบพลน และฝกพดโดยเตรยมตวลวงหนา

ผะอบ โปษะกฤษณะ (2541 : 132) ไดใหขอเสนอแนะเกยวกบการฝกพดดงน

การพดจะสอนกนแตหลกหรอทฤษฎไมได จ าเปนอยางยงทจะตองไดรบการฝกฝนผทยงไมเคย

พดเลยจะพดดขนถาไดพดบอย ๆ การฝกพดจะเรมไดกตอเมอไดเตรยมการทกอยางพรอมแลวสงท

จ าเปนจะตองฝกกคอ ตวผพดเอง ตวผพดเปนสวนส าคญอยางยง การฝกพดควรจะไดฝกสงทงาย ๆ

ไปกอน ไดแก สงทรแลว หรอทมประสบการณมาแลว เมอเตรยมเรองเรยบรอยแลวกเรมฝกดวยการ

ปรบปรงเสยงใหเขากบขอความใหกลมกลน กบสหนาทาทาง ตองหดพดเสยงดง ๆ เพอสงเกตดวาสง

เหลานเหมาะสมกลมกลนกนเพยงใด การพดจงตองอาศยการฝกฝนหาความรความช านาญวาท า

อยางไรจงจะใหจบใจคนในการศกษาครงน ผศกษาไดน าขนตอนการฝกพดทง 3 ขน และแนวทางของ

นกวชาการทกลาวขางตนมาใชตงแตการฝกทกษะการพดในโอกาสตาง ๆ เกยวกบการทรงตว การใช

สายตา การแสดงสหนา การแสดงทาทาง การออกเสยง การใชน าเสยง การใชถอยค า การเตรยมบท

พดเกยวกบการเตรยมเนอเรอง การจดเนอเรอง และขนการฝกพด มการฝกซอมกอนพดฝกในบทบาท

สมมต ฝกดวยตนเองและฝกในโอกาสตาง ๆ ตามเนอทก าหนด

7. ปรชญาของการสอนพด

ผดง อารยะวญญ (2542 : 2-3) ไดกลาวถง ปรชญาการสอนพดไวดงน

1. ควรเรมสอนพดเมออายยงนอย เดกปกตนนจะเรมพดค าทมความหมายค าแรกเมออาย

ประมาณ 1 ขวบ แตเดกทมความบกพรองทางการไดยนจะยงไมพดแมจะมอายมากกวา 1 ขวบแลวก

ตาม นกการศกษาทงหลายมความเชอวา ยงเรมสอนพดเมออายนอยเทาใด เดกกยงมโอกาสพดไดมาก

ขนเทานน แตครกไมสามารถจะสอนพดแกเดกทมอาย 1 ขวบไดเตมท เพราะวาเราไมทราบวาเดกคน

นนมความบกพรองทางการไดยนหรอไมเพยงใด และเดกยงไมมความพรอมทจะรบการสอนพดความ

พรอมในการพดของเดกนนสงเกตไดจากพฤตกรรมของเดกวา เดกมปฏกรยาตอบโตกบเราเมอเราพด

ดวยหรอไม เชน เดกอาจจะมองหนาเรา ตงใจฟงเสยงพดเมอเราพดจบ เดกอาจจะแสดงปฏกรยา

โตตอบ เชน ท าปากขมบขมบ ยกมอแสดงทาทางบางอยางหรอสงเสยงอออาในล าคอเพอโตตอบกบเรา

เปนตน นอกจากนเดกจะตองมชวงขอความสนใจ (AttentionSpan) ทยาวพอสมควรจงจะท าใหการสอน

พดนนไดผล

2. ควรสอนเปนกลมเลก ๆ ถาจะใหการสอนพดไดผลเตมทนน ควรสอนพดเปนรายบคคล

ครจะไดมโอกาสฝกและแกไขการพดของเดกใหมากทสด ในการสอนพดแกผมความบกพรองทางการ

ไดยนนน เดกแตละคนอาจจะมปญหาในการพดไมเหมอนกน บางคนเสยงคอยจงออกเสยงดง ๆ ไมได

บางคนออกเสยงสงไดแตออกเสยงต าไมไดเหลานเปนตน ดงนนการฝกเปนรายบคคลท าใหเดกมเวลา

ฝกพดมาก และครสอนพดกสามารถเขาใจถงปญหาของเดกแตละคน และมเวลาแกไขการพดมาก

ยงขนแตอยางไรกตาม การสอนเปนรายบคคลนนสนเปลองเวลาและคาใชจายถาสามารถจดเดกม

ปญหาคลายคลงกนไวเปนกลมเลก ๆ กจะท าใหประหยดเวลาและคาใชจายไดมาก ส าหรบผมความ

บกพรองทางการไดยนนน ชนหนงควรมนกเรยนประมาณ 5 คนอยางมากไมควรเกน 8 คน

3. เดกเรยนภาษาจากสงแวดลอม สงแวดลอมมบทบาททส าคญยงในการสงเสรมการเรยน

ภาษาและการพดของเดก ไมวาจะเปนสงแวดลอมทเปนมนษย เชน พอ แม พ สมาชกทกคนในบาน

หรอสงแวดลอมทเปนสงของ เชน ตกตา ของเลน หนงสอ รปภาพ สงของ ทกอยางภายใน

สภาพแวดลอมตวเดก ลวนมความส าคญตอการเรยนรภาษาและการพดของเดกทงสนดวยเหตนจงม

ความจ าเปนตองจดสภาพแวดลอมใหเอออ านวยตอการพดของเดกทางดานบคคล สมาชกทกคนใน

บานตองคอยเอาใจใสและพยายามพดกบเดก แมเดกจะมความบกพรองทางการไดยนเรากควรพดคย

กบเขาเชนกนกบเดกปกต ครงแรก ๆ เดกอาจจะไมเขาใจความหมาย แตหลงจากพดกบเขาหลายครง

เขากอาจจะเขาใจไดบางไมมากกนอย นอกจากนเราจะตองจดหาอปกรณทชวยสงเสรมการพดของเดก

เชนตกตา รปภาพ กระบะทราย บานตกตาและของเลนทกชนด ซงจะชวยสงเสรมการพดของเดกได

เปนอยางดเราตองจดสภาพแวดลอมใหมความหมายตอเดก ใหเดกไดมโอกาสปะทะกบสงแวดลอมให

มาก ใหเดกมประสบการณ ไดเลน ไดจบสงของตาง ๆ ดวยวธนเดกจะเกดมโนทศนขน ซงเปนเปาหมาย

ส าคญในการเรยนรภาษาและทางการพดของเดก

4. การเรยนรทางภาษาและการพดตองใชประสาทสมผสหลายดาน เดกปกตจะเรยนร

ทางดานภาษาและการพดโดยอาศยประสาทสมผสทางการฟงเปนสวนใหญ แตเดกทมความบกพรอง

ทางการไดยนไมสามารถใชประสาทสมผสทางดานนไดด ดงนนการเรยนรจงตองอาศยประสาทสมผส

ทางดานนไดด ดงนนการเรยนรจงตองอาศยประสาทสมผสทกดาน ไดแก ทางการฟงซงเดกจะตองสวม

เครองชวยฟง ทางสายตา ทางการสมผสภายนอก (Tactile)ทางการสมผสภายใน (Kinesthetic) เดก

จะตองไดรบการฝกใหใชประสาทสมผสทง 4 ดานนเปนอยางด เพอใหเดก มโอกาสรบรทางดานภาษา

และการพดใหมากทสด

8. วธการสอนการพด

สมพร มนตะสตร (2526 : 128-129) ไดกลาวถง การสงเสรมพฒนาการในการพดและ

การใชภาษาพดของผเขยนทมประสบการณในการสอนพดมาเปนเวลานานไดทดลองวธการสอนเพอ

เพมพดทกษะในการพดแกนกเรยน และคอนขางไดผลหลายประการคอ

1. ท าใหนกเรยนเชอมมนการฝกพดและการทดสอบการพดของนกเรยนนนมใชการ

แขงขนระหวางเพอนทมพรสวรรคในการพดแตกตางกน แตเปนการแขงขนกบตนเองเมอเรมตนการ ฝก

พด ครจดขอบกพรองของนกเรยนแตละคนไว และชแจงใหทราบทกครงในการพดครงตอไปใหนกเรยน

พยายามแกไขขอบกพรองเดมใหหมดสน และพยายามฝกเทคนคใหมๆ เพอดวาแตละคนมพฒนา

ทางการพดมากนอยเพยงใด

2. ใหเรมตนพดในสงทนกเรยนรและสนใจ เปนเรองรอบตวและเรองของตนเอง

3. คอยเสรมทกษะดวยการใหพดเรองทยากขน ยาวขน

4. ใหสงเกตการพดของผอนทงในดานการใชค า การเรยงล าดบค า การแสดงบคลก

ทาทางประกอบการพด

5. ใหรวบรวมค าพดคม ๆ จากนกพดทมชอเสยงแลวลองมาผกเปนเรองราวทตองใช

ถอยค าเหลานนอยดวย

6. หลกเลยงการก าหนดหวขอใหนกเรยนพด แตคอยชแนะวธการทเหมาะสม

7. การฝกทกษะควรท าเปนกลมกอนรายบคคล เพราะในการฝกพดรายกลมนน

นกเรยนทไมช านาญการพดจะเปนผฟงทดในระยะเรมแรก และจะคอยเหนวามใชเปนเรองยากนกทจะ

พดดวยตนเอง

8. สงเสรมการพดในทชมนมชนทกโอกาสทม

9. จดกจกรรมการพดในสถานการณจรงในหองเรยนเสมอ เชน การโตวาทการ

อภปราย การประชม การปาฐกถา การบรรยาย ฯลฯ

ขอพงระวงคอ ครตองอยางทอถอย เพราะตองใชเวลาและตองอดทนทจะชขอบกพรอง ซ าซาก

ผดง อารยะวญญ (2542 : 3-4) ไดกลาวไววา การสอนพดมหลายวธแตวธทไดรบความนยม

และใชกนมากนน พอสรปไดอยางกวาง ๆ 3 วธ คอ

1. วธธรรมชาต (Natural Method)

การสอนพดวธนค านงถงผเรยนเปนส าคญ การจดบทเรยนตองใหสอดคลองกบวฒภาวะและ

ความสนใจของผเรยน มงใหผเรยนเรยนรโดยอาศยประสบการณตรงและใชกบสงแวดลอมจรง ๆ ของ

ผเรยน ใหผเรยนสามารถน าสงทไดจากการเรยนไปใชไดกบชวตประจ าวนจรง ๆ ของผเรยน ใหผเรยน

สามารถน าสงทไดจากการเรยนไปใชไดกบชวตประจ าวนจรง ๆ ความส าคญของการเรยนการสอนจงอย

ทการจดประสบการณใหแกผเรยน เชน ครตองการจะสอนเรองเครองใชภายในบาน ครกจดสภาพ

หองเรยนใหมเครองใชตาง ๆ ภายในบาน ครชไปทสงของแตละอยาง แลวใหนกเรยนออกเสยงตามให

ใกลเคยงทสด หรอตองการจะสอนเรองผกสวนครวกพานกเรยนไปทสวนครวใหเดกเหนของจรงเลย

แลวใหเดกออกเสยงค าตาง ๆ ตามคร การสอนแบบนเนนความหมายและการออกเสยงเปนค า ๆ ทงน

เพอมงใหนกเรยนเรยนรจากสงแวดลอมและสามารถน าไปใชไดในการสอสารในชวตจรงได

2. วธสงเคราะห (Synthetic Method)

การสอนพดวธนเนนการออกเสยงเปนค า ๆ และเปนค าทมความหมายแตไมเนนเกยวกบการ

วางต าแหนงของอวยวะในการพด การสอนจะเรมตนดวยการฝกหายใจการเปลงเสยง ตดตามดวยการ

สอนเปนค า ๆ ซงอาจจะเปนชอสงของ ชอบคคล ค ากรยา ชอส ชอสถานทตาง ๆ

3. วธวเคราะห (Analytical Method)

วธนเนนเกยวกบการวางต าแหนงของอวยวะในการพดทถกตองโดยมความเชอวาการพดจะชด

หรอไมขนอยกบการเปลงเสยง ซงการเปลงเสยงทถกตอง ตองอาศยการวางอวยวะในการพดทถกตอง

เมอเดกวางอวยวะในการพดไดถกตองแลวกจะสามารถพดไดชดในโอกาสตอไปการฝกใชค าหรอ

พยางคทไรความหมาย (Nonsense Syllable) เปนสวนใหญ เมอเดกออกเสยงพยางคทไมมความหมาย

ไดดแลว จงใหออกเสยงค าทมความหมายในภายหลง การสอนใหเดกออกเสยงสระ และพยญชนะงาย

ๆ และเหนรปปากชดเจนกอน ในขณะฝกการอานรมฝปากไปดวยกได

9. การประเมนผลการพดในโอกาสตาง ๆ นอกจากการฝกพดแลว การประเมนผลการพด

หลงจากการฝกพดนนเปนสงส าคญและจ าเปนอยางยง เพอใหผพดไดทราบขอบกพรองและแนวทางใน

การปรบปรงแกไขตนเองการประเมนผลการพด ฉตรวรณ ตนนะรตน (2540 : 525-527) ประสงค

รายณสข (2528 :209-214) ไดกลาววธการประเมนผลการพดตรงกนวา ตองพจารณาจากเกณฑตาง

ๆ ทประกอบดวยรายละเอยดเกยวกบบคลกภาพของผพดตงแตปรากฏตว การใชกรยาทาทาง การ

แสดงสหนาการใชสายตา และการออกเสยงชดเจนถกตอง ตามระเบยบภาษา การใชถอยค าส านวนท

เหมาะสมกบเนอหาและผฟง พจารณาเนอหาสาระ การจดล าดบความคด การขยายความคด

ขอเทจจรงการสรางสรรคและพจารณาจากปฏกรยาของผฟงวามความสนใจในการพดของผพด

อยางไร

นอกจากนลกษณา สตะเวทน (2540 : 74-75) ไดกลาววา การประเมนผลการพดหรอการ

วจารณการพดนน ผประเมนหรอผวจารณจะตองมความรและหลกการทเทยงธรรมในการวจารณการ

พดโดยพจารณาจากสงทเปนประเดนส าคญ ๆ ดงน

1. เนอหาสาระ เปนการพจารณาวา การพดนนเปนการพดไดตรงตามจดมงหมายหรอตรง

ประเดนหรอไม เรองทพดมความเหมาะสม มคณคา มสาระเปนทนาสนใจ รวมทงมการจดล าดบ

ขนตอนไดอยางเหมาะสมเพยงใด

2. การใชเสยงและภาษามความชดเจนแสดงถงรสนยมในการพดหรอไม

3. มความสามารถในการปรบตวใหเขากบผฟง สถานท และโอกาสทพดเพยงใด

4. การใชลลาและทาทางประกอบการพดมความเหมาะสมหรอไม เชน การใชสายตา การใชมอ

ประกอบการพด การทรงตว ฯลฯ

5. มความกระตอรอรนและความพรอมในการพดเพยงใด

6. มการรกษาเวลาในการเพยงใด

7. การใชโสตทศนปกรณประกอบการพดเปนอยางไร ในกรณทผพดมโสดทศนปกรณ

ประกอบการพด เชน สไลด แผนภม ชารท ฯลฯ ผพดเลอกไดเหมาะสมกบเนอหาทน าเสนอเพยงใด

การสอนแบบบทบาทสมมต

การสอนแบบบทบาทสมมตในทนจะกลาวถงความหมาย ประเภทของบทบาทสมมตหลกการ

และเทคนคของการสอบแบบบทบาทสมมต ดงรายละเอยดตอไปน

1. ความหมายและประเภทของบทบาทสมมตการสอนแบบบทบาทสมมต มผรใหความหมายไว

ดงน

ทศนา แขมมณ (2544 : 67) กลาววา บทบาทสมมต คอ กระบวนการทสอนใชในการชวยให

ผเรยนเกดการเรยนรตามวตถประสงคทก าหนด โดยการใหผเรยนสวมบทบาทในสถานการณซงม

ความใกลเคยงกบความเปนจรง และแสดงออกตามความรสกนกคดของตนและน าเอาผลการแสดงของ

ผแสดงทงทางดานความร ความคด ความรสก และพฤตกรรมทสงเกตพบมาเปนขอมลในการอภปราย

เพอใหผเรยนเกดการเรยนรตามวตถประสงค

สวทย มลค า และอรทย มลค า (2546 : 53) ไดใหความหมายของบทบาทสมมตไววา บทบาท

สมมตคอกระบวนการทผสอนก าหนดหวขอเรองปญหาหรอสรางสถานการณขนมาใหคลายกบสภาพ

ความเปนจรง แลวใหผเรยนสวมบทบาทหรอแสดงบทบาทนนตามความรสกและประสบการณของ

ผเรยนทคดวาควรจะเปนภายหลงของการแสดงบทบาทสมมตตองมการอภปรายเกยวกบการ

แสดงออกทงดานความรและพฤตกรรมของผแสดงเพอการเรยนรตามวตถประสงค

ชาตร เกดธรรม (2542 : 93) ไดใหความหมายของบทบาทสมมตวา หมายถงวธสอนทใช

บทบาทสมมตขนจากความจรงมาเปนเครองมอในการสอน โดยทครสรางสถานการณสมมตและ

บทบาทขนมาเพอใหนกเรยนไดแสดงออกตามทตนคดวาควรจะเปน มการน าแสดงออกทงทางดาน

ความร ความคดและพฤตกรรมของผแสดงมาใชเปนพนฐานในการใหความร และสรางความเขาใจ

ใหแกนกเรยนในเรองความรสกและพฤตกรรมและปญหาตางๆไดอยางเหมาะสม

2. ประเภทของบทบาทสมมต

สจรต เพยรชอบ (2539 : 138-193) ไดจ าแนกประเภทของบทบาทสมมตเปน 3 ประเภทดงน

1. การแสดงแบบเตรยมบทมาแลว การแสดงประเภทนจะก าหนดเรองหรอสถานการณทจะ

แสดงไวกอนแลว โดยครจะเขยนบทไว หรออาจใหนกเรยนชวยกนเขยนบทขนเองบางครงมการฝกซอม

การแสดงไวลวงหนา การแสดงประเภทนผแสดงจงตองแสดงบทบาทโดยใชถอยค าส านวนตามทเขยน

บทไว การแสดงประเภทนเหมาะส าหรบการฝกบทบาทในระยะเรมแรก

2. การแสงดบทบาทโดยฉบพลน การแสดงประเภทนผแสดงไมมการเตรยมตวมากอนจะตอง

แสดงโดยทนทหลงจากทครก าหนดสถานการณขน ผแสดงจะตองใชถอยค าส านวนภาษา การด าเนน

เรอง การตดสนใจในการแกปญหาดวยตนเอง ส านวนภาษา การด าเนนเรองการตดสนใจในการ

แกปญหาดวยตนเอง การแสดงบทบาทสมมตประเภทนเปนไปตามธรรมชาตมากกวาประเภทแรก

3. การแสดงบทบาทจากสถานการณทก าหนดให จะเปนการแสดงบทบาทแบบประสม

ประสานระหวางแบบทหนงและแบบทสอง ซงครจะก าหนดสถานการณทจะแสดงขนแลวน ามาเลาให

นกเรยนฟง หลงจากนนผแสดงหรอนกเรยนจะแสดงบทบาทโดยใชสตปญญาไหวพรบ เทคนคในการ

แสดง การใชภาษา การตดสนใจ และการแกปญหาดวยตนเอง

3. หลกการและเทคนคการสอนแบบบทบาทสมมต

สจรต เพยรชอบ (2539 : 145-146) ไดกลาวถงแนวทาง การใชกจกรรมบทบาท

สมมตฝกการใชภาษาไว สรปไดดงน

1. ชมสไลด วดทศน หรอภาพยนตสนๆ และชวยกนวจารณการแสดงบทบาทของ ตวละคร

เหลานน

2. แสดงบทบาทตาง ๆ เชน แพทยกบคนไข พอแมกบลก ฯลฯ หรอ บทบาทของตวละครใน

วรรณคดกได เมอแสดงเสรจแลวใหลองสลบบทบาทกน จากนนกแสดงความรสก

หรอความคดเหนเกยวกบการแสดงบทบาทนน

3. แบงผฝกการใชภาษาเปนค ๆ ไปสงเกตพฤตกรรมทงทางดานการพดและการแสดง ทาทาง

ของบคคลในอาชพตาง ๆ โดยทงสองคนไปสงเกตพฤตกรรมพรอม ๆ กนจากนนกให ผฝกภาษาคนหนง

แสดงทาทางและพดเลยนแบบ ใหอกคนหนงวจารณวาการพดและการแสดงทาทางเหมอนกบบคคลท

ไปสงกดหรอไม

4. พดและแสดงทาทางของบคคลตาง ๆ ทมบทบาทในสงคม เชนการเปนเจาภาพ ในงานเลยง

เจาบาวเจาสาว

5. เมอเรยนวรรณคดแลวกแสดงบทบาทของตวละครในวรรณคดนน ๆ เชนบาทของของขนชาง

ขนแผน วาสฎฐ เปนตน โดยการแสดงออกตอนใดตอนหนงเนนการแสดงบทบาททมใชเนอหา

6. ครแบงกลมนกเรยนเปนกลม ๆ กลมละ 3-5 คน มอบหมายใหเตรยมการแสดงละครสน ๆ

ใหเพอน ๆ ชม แลวใหเพอน ๆ ชวยกนวจารณการแสดงบทบาทของตวละครเหลานน

7. การแสดงบทบาทร าพนความรสกตาง ๆ ออกมา เชน รก เกลยด กลว เหงาเปนตน แลวให

นกเรยนอกกลมหนงมาแสดงบทบาทร าพงร าพนเชนเดยวกนวาจะชวยใหเพอนผนนหายเหงาไดอยางไร

การแสดงบทบาทสนองกลบเชนนควรท าครงและคจะไดเหนความสมพนธระหวางบคคลและวธการ

แกไขปญหาทถกตอง

8. แบงนกเรยนเปนกลม ๆ กลมและประมาณ 5-8 คน เพอแกปญหาตาง ๆเชน ปญหา

นกเรยนไมท าการบาน ปญหายาเสพตด นกเรยนหนโรงเรยน เปนตน โดยการใหแสดงบทบาท

สมมตทศนา แขมมณ (2544 : 68-70) ยงไดกลาวถงเทคนคและขอเสนอแนะตาง ๆในการใช

วธสอนแบบบทบาทสมมต ดงน

1. การเตรยมการ ผสอนก าหนดวตถประสงคเฉพาะใหชดเจน และสรางสถานการณและ

บทบาทสมมตทจะชวยสนองวตถประสงคนน สถานการณและบทบาททก าหนดขนควรมความใกลเคยง

กบความเปนจรง สวนจะมรายละเอยดมากนอยเพยงใดขนอยกบวตถประสงค

2. การเรมบทเรยน ผสอนสามารถกระตนความสนใจของผเรยนไดหลายวธเชน โยง

ประสบการณใกลตวผเรยน หรอประสบการณทผเรยนไดรบจากการเรยนครงกอน ๆเขาสเรองทจะ

ศกษาหรออาจใชวธเลาเรองราวหรอสถานการณสมมตทเตรยมมาแลวทงทายดวยปญหาเปนการ

กระตนใหผเรยนอยากคด อยากตดตาม หรออาจใชวธชแจงใหผเรยนเหนประโยชนจากการเขารวม

แสดงและรวมคดแกปญหา

3. การเลอกผแสดง ควรเลอกใหสอดคลองกบจดมงหมายของการแสดง เชน เลอกผแสดงทม

ลกษณะเหมาะสมกบบทบาทเพอชวยใหการแสดงราบรนตามวตถประสงคไดอยางรวดเรว หรอเลอกผ

แสดงทมลกษณะตรงกนขามกบบทบาททก าหนดใหเพอชวยใหผเรยนไดรบประสบการณ ใหม ได

ทดลองแสดงพฤตกรรมใหม ๆ และเกดความเขาใจในความรสกและพฤตกรรม ของผทมลกษณะใหม ๆ

และเกดความเขาใจในความรสกและพฤตกรรมของผทมลกษณะตางไปจากตน หรออาจใหผเรยน

อาสาสมคร หรอเจาะจงเลอกคนใดคนหนงดวยวตถประสงคทตองการชวยใหบคคลนนเกดการเรยนร

เมอไดผแสดงแลว ควรใหเวลาผแสดงเตรยมการแสดงโดยอาจใหฝกซอมบทตามความจ าเปน

4. การเตรยมผสงเกตการณหรอผชม ผสอนควรเตรยมผชมและท าความเขาใจกบผชมวาการ

แสดงบทบาทสมมตนจดขนเพอมงใหเกดการเรยนรเปนส าคญมใชมงแตความเพลดเพลน ดงนนยงคง

ชมดวยความสงเกต ผสอนควรใหค าแนะน าวาควรสงเกตอะไรและควรบนทกขอมลอยางไร และผสอน

อาจท าแบบสงเกตการณใหผชมใชในการสงเกตได

5. การแสดงกอนการแสดงอาจมการจดฉากการแสดงเปนฉากใหดสมจรงแตไมควรใช

เวลานานมาก ควรค านงถงความประหยด เมอทกฝายพรอมแลวผสอนใหเรมการแสดงและสงเกตการ

แสดงอยางใกลชด ไมควรมการขดการแสดงกลางคน และไมควรใหแสดงนานเกนไป

6. การวเคราะหอภปรายผลการแสดง ขนนเปนขนส าคญมากเพราะเปนขนทชวยใหผเรยนเกด

การเรยนรทชดเจนตามจดประสงค เทคนคทจ าเปนส าหรบการอภปรายมหลายประการทส าคญคอ

การสมภาษณความรสกและความคดของผแสดงและจดบนทกไว ตอจากนนจงสมภาษณผชมหรอผ

สงเกตการณถงขอมลทสงเกตได ตอจากนนจงใหทกฝายรวมกนอภปรายแสดงความคดเหนและสรป

ประเดนการเรยนร และการอภปรายตองมงเนนและอภปรายพฤตกรรมทผสวมบทบาทแสดงออกและ

ความรสกทแสดงพฤตกรรมนน ท าไมจงแสดงพฤตกรรมเชนนนและพฤตกรรมนนกอใหเกดผลใด

ตามมา การอภปรายไมควรมงประเดนไปทการแสดงของผแสดงวา แสดงไดดหรอไมด เพยงใด เพราะ

เปนการอภปรายทผดวตถประสงคของการแสดงบทบาทสมมต จากการศกษาเอกสารดงทกลาวมา ผ

ศกษาไดน ามาใชเปนแนวทางในการคนควาเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบบทบาท

สมมตตงแตการก าหนดวตถประสงค ก าหนดเวลาสอนการน าเขาสบทเรยน การเตรยมผแสดง การ

เตรยมผสงเกต ขนตอนการแสดง และการวเคราะห อภปรายผล

4. ขนตอนในการใชบทบาทสมมตในการเรยนการสอน ขนตอนในการใชบทบาทสมมตในการ

เรยนการสอน มนกวชาการดานการศกษาไดกลาวไวดงน

ธนรชฏ ศรสวสด (2537 : 95-96) ไดกลาวถงการสอนโดยใชบทบาทสมมตวามขนตอนดงน

1. เตรยมการ เปนขนก าหนดวตถประสงค สถานการณ และบทบาทสมมต

2. แสดง ครเรมตนจากการเลาสถานการณใหนกเรยนเกดความสนใจทจะเรยนและ ตดตาม

เรอง แลวเลอกตวผแสดงโดยครใหผเรยนทไดรบเลอก ศกษาบทบาทตามทครก าหนด เพอเตรยมการ

แสดง ครตองเตรยมผสงเกตการดวย เมอผแสดงพรอม ครจะใหออกมาแสดงบทตามทไดรบมอบหมาย

3. วเคราะหและอภปรายผลเกยวกบพฤตกรรมทแสดงออก

4. แลกเปลยนประสบการณและสรป ครควรใหผเรยนไดแลกเปลยนประสบการณทสมพนธกบ

เรองทศกษา เพอใหผเรยนไดแนวคดทกวางขวางขน และใหเหนวาสงทไดศกษานนเกยวของกบความ

เปนจรง จะท าใหผเรยนหาขอสรปไดเปนอยางด

5. ประโยชนของการสอนแบบบทบาทสมมตประโยชนของการสอนแบบบทบาทสมมต ม

นกการศกษาไดกลาวไวดงน

ทศนา แขมมณ (2544 : 54–55) ไดกลาวถงประโยชนของวธสอนโดยใชบทบาทสมมต สรปได

วา

1. เปนวธสอนทชวยใหผเรยนเขาใจความรสกและพฤตกรรมของผอนไดเรยนรการเอาใจเขามา

ใสใจเรา เกดการเรยนรทลกซง

2. เปนวธสอนทชวยใหผเรยนเขาใจและเกดการเปลยนแปลงเจตคตและพฤตกรรม

ของตน

3. เปนวธสอนทชวยพฒนาทกษะในการเผชญสถานการณ ตดสนใจและแกปญหา

4. เปนวธสอนทชวยใหการเรยนการสอนใกลเคยงกบสภาพความเปนจรง

5. เปนวธสอนทเปดโอกาสใหผเรยนมสวนรวมในการเรยนมาก ผเรยนไดเรยนรอยางสนกสนาน

และการเรยนรมความหมายส าหรบผเขยน เพราะขอมลมาจากผเรยนโดยตรง

รววรรณ ศรครามครน (2543 : 179) ไดกลาวไววา การสอนโดยใชบทบาทสมมต มประโยชน

ส าหรบการสอนในระดบการเรยนทงประถมศกษาและมธยมศกษา ดงน

1. ชวยใหผเรยนไดมโอกาสแสดงความรสกของตนเองไดอยางเตมท

2. ชวยใหผเรยนสามารถเขาใจความรสกของผอนไดดขน รวมทงปญหาตาง ๆ โดยเฉพาะอยาง

ยงผทมวฒนธรรม ประเพณ หรอคานยมทแตกตางออกไป

3. การสอนโดยใชบทบาทสมมตจะท าใหผเรยนเกดการเรยนร ไดรบความรมความสามารถ

และทกษะในดานพทธพสย จตพสย และทกษะพสย ทง 3 ดาน ในเวลาเดยวกน

4. สนบสนนใหผเรยนมความคดรเรม และการสรางมโนคต (Imagination) ซงในบางครง

นกเรยนทเรยนในระดบปานกลาง หรอดอยซงมความกลา และสนใจในดานการจดการจะรวมแสดง

บทบาทสมมต ซงเปดโอกาสใหผเรยนกลมนไดมสวนรวมในกจกรรมในชนเรยนรวมทงการแสดงความ

คดเหนของตนเองได

5. การใชบทบาทสมมตในการสอนจะเปดโอกาสใหผเรยนไดฝกตนเองใหมทกษะในการท างาน

รวมกบผอนในสงคม รวมทงการใชค าพดทถกตองในสถานการณทเหมาะสม และสามารถน ามาปรบใช

ในชวตประจ าวนได

สรปไดวา การสอนแบบบทบาทสมมตมประโยชน คอ ชวยใหบรรยากาศการเรยนการสอนด

ผเรยนมสวนรวมในการเรยน ท าใหกระตอรอรน ไดทดลองฝกปฏบตการพดในสถานการณตาง ๆ ท าให

เขาใจสงทเรยนอยางชดเจนและลกซงจากการดและการแสดงบทบาทสมมต

แผนการจดกจกรรมการเรยนร

1. ความหมายของแผนการจดกจกรรมการเรยนรหรอแผนการสอน

พวงเลก อตระ (2539 : 158) ไดใหความหมายไววา แผนการสอน คอ การวางแผนการสอน

ระยะยาวเปนภาคเรยนหรอเปนป เปนการเตรยมการสอนโดยสงเขป เพอจดสดสวนของเนอหาและ

เวลาใหสมดลกนอนจะเปนแนวทางในการจดท าแผนการสอนยอยตอไป

ทองสข รวยสงเนน (2543 : 41) ไดใหความหมายของแผนการสอนวา เปนการวางแผนการ

จดเตรยมรายละเอยดของการสอนทผสอนสามารถน าไปใชไดทนทและครคนอน ๆกสามารถน าไปใช

เพอสอนแทนกนได การสรางแผนการสอนจงควรจดท าเปนหนวยเลก ๆเพอสะดวกในการสอนแตละ

ครงโดยมหวขอรายละเอยดตาง ๆ ทจ าเปน

รจร ภสาระ (2545 : 129) ไดใหความหมายของแผนการสอนวา เปนการแสดงจดเตรยม

บทเรยน และประสบการณเรยนรรายสปดาหหรอรายวนผศกษาคนควาไดศกษาความหมายของนก

การศกษาหลายทาน แลวสรปไดวาแผนการจดกจกรรมการเรยนรหรอแผนการสอน หมายถง การ

เตรยมการสอนลวงหนาเปนลายลกษณอกษรเพอใชในการจดกจกรรมการเรยนการสอน เพอชวยให

ผเรยนบรรลจดประสงคการเรยนรตามทหลกสตรก าหนดไวอยางมประสทธภาพ

2. ความส าคญของแผนการจดกจกรรมการเรยนร แผนการจดกจกรรมการเรยนรเปนกญแจ

ดอกส าคญทจะท าใหการเรยนการสอนมประสทธภาพยงขน พอสรปความส าคญไดดงน (สพล วงสนธ.

2536 : 5-6)

1. ชวยท าใหเกดการวางแผนวธสอน วธเรยนทด ทเกดจากการผสมผสานความรและ

จตวทยาการศกษา

2. ชวยใหครมคมอการสอนทท าดวยตนเองลวงหนา ท าใหครมความมนใจในการสอนไดตาม

เปาหมาย

3. ชวยสงเสรมใหครใฝศกษาหาความร ทงหลกสตรและการจดการเรยนการสอนตลอดจน

การวดประเมนผล

4. ชวยใหคมอส าหรบครทมาสอนแทนกนได

5. ชวยเปนหลกฐานแสดงขอมลทถกตอง เทยงตรง เปนประโยชนตอวงการศกษา

6. ชวยเปนผลงานทางวชาการแสดงความช านาญและเชยวชาญของผจดท า

ชาญชย อาจณสมาจารย (2524 : 24-27) ไดกลาวถงความส าคญของแผนการจดการเรยนรไว

ดงน

1. ความเจรญงอกงามทางการศกษาของนกเรยนขนอยกบการคดเลอกเนอหาวชากจกรรม

ประสบการณ และวธสอนทดดแปลงใหเขากบความสนใจ ความตองการ ความสามารถและระดบวฒ

ภาวะของเขา ครฉลาดทวางแผนบทเรยนของตนเองเปนอยางดจะไดรบผลดทสดในการสอน

2. แผนการสอนรวมถงการจดท ากรอบของจดมงหมาย แลวเลอกเนอหาวชาระเบยบแบบแผน

และเทคนคการประเมน ครทตองท าสงเหลานถกบงคบใหเตรยมและจดระเบยบบทเรยนของตนใหด

3. การท าแผนการสอนเกยวของกบการคาดคะเนวาอะไรจะเกดขน และเลอกประสบการณท

จะเปลยนเดกใหดขน การคาดคะเนจงชวยท าใหเกดการสอนทดซงเปนจดมงหมายของครทกคน การ

ท าแผนการสอนจะกระตนใหมความคดสรางสรรค

4. แผนการสอนใชเปนคมอส าหรบครฝกสอน เนองจากมหลายเรองในใจของนกศกษา คร เขา

อาจจบเนอหาวชาหรอล าดบของเนอหาทจะสอน แผนการสอนจงท าหนาทเปนผเตอน

5. การวางแผนปองกนกบการสญเสยเวลาซงปกตมกเกดขนกบการสอนทไมได

จดระเบยบ แผนการสอนชวยครใหมระบบระเบยบ นอกจากนยงชวยครใหตดสนวาจะสอนอยางไรจง

จะไมมากหรอนอยเกนไป ถาสอนมากเกนไปกอาจไมไดผลลพธการเรยนรมากนก ถาสอนนอยเกนไป

การสอนซ า ๆ ทไมจ าเปนกตองเกดขน ไมวากรณใดกตองสญเสยเวลา

6. แผนการสอนปองกนไมใหออกนอกเนอหาวชา โดยใหครตระหนกถงสงทเขาตองท าใหส าเรจ

ในวนนน ค าถามบางอยางอาจท าใหเกดการอภปรายน าไปสนอกบทเรยนแตแผนการสอนจะท าใหคร

กลบเขาสบทเรยน

7. แผนการสอนท าใหเกดความรสกในความมนคง โดยเฉพาะตอครใหมซงมกจะมความรสก

ประหมาและเครยด แผนการสอนทเตรยมมาอยางดจะชวยเพมความมนใจในตวเองและลดความรสก

ไมมนใจ

8. หลกของการท ากจกรรมดวยตนเอง ประยกตใชทงกบครและนกเรยนถาเดกเรยนดวยการ

กระท า ครกจะสอนดวยการกระท าเชนเดยวกน จากการท าแผนการสอนครจะเปนครทมประสทธภาพ

โดยการเตรยมการสอนทดวาจะชวยประกนถงการสอนทด

9. แผนการสอนมประโยชนไมเพยงกบครเทานน แตจะมประโยชนตอผบรหารและศกษานเทศก

สามารถรไดวาครไดสอนอะไรบาง เนอหาครอบคลมบทเรยนหรอไม

ทงยงสามารถตดสนในประสทธภาพของคร เนองจากแผนการสอนจะแสดงการเลอก

เนอหาวชาและวธการสอนของคร

10. แผนการสอนในอดตจะเปนประโยชนส าหรบครทชวยสอนแทนและก าหนดในอนาคต โดย

ตงอยบนพนฐานของเนอหาวชาทไดสอนในชนเรยนในอนาคตโดยตงอยบนพนฐานของเนอหาวชาทได

สอนในชนเรยนไปแลว

3. รปแบบของแผนการจดกจกรรมการเรยนร

สคนธ สนธพานนท และคนอน ๆ (2545 : 22-23) ไดเสนอรปแบบของแผนการจดกจกรรมการเรยนร

ไวดงน

ในแผนการจดกจกรรมการเรยนรทกรายวชาจะมรปแบบทคลายคลงกน คอ มสวนของ

แบบฟอรม ซงจะมรายละเอยด แผนการจดการเรยนรท………..รายวชา………………… รหส

วชา……………..เรอง………..………………..ชน……………..เวลา…………(จ านวนชวโมง) ซงอาจจะมการสบเปลยน

ต าแหนงกนอยบาง ในกรณทสถานศกษาตามมาตรฐานของหลกสตรสถานศกษาขนพนฐาน กอาจม

การปรบเปลยนหวขอส าคญในแผนการจดกจกรรมการเรยนรไดตามความเหมาะสม

สวนประกอบทส าคญของแผนการจดกจกรรมการเรยนร

1. ผลการเรยนร

2. จดประสงคการเรยนร (อาจจะมหรอไมตามความเหมาะสม)

2.1 จดประสงคปลายทาง

2.2 จดประสงคน าทาง

3. เนอหาสาระ

4. กจกรรมการเรยนร

5. สอการเรยนร/แหลงการเรยนร

6. การวดและการประเมนผล

6.1 วธการวดและประเมนผล

6.2 เครองมอวดและประเมนผล

6.3 เกณฑการวดและประเมนผล

7. กจกรรมเสนอแนะ (ถาม)

4. หลกการเขยนแผนการจดกจกรรมการเรยนร

สคนธ สนธพานนท และคนอน ๆ (2545 : 24-28) ไดเสนอหลกการเขยนแผนการจด

กจกรรมการเรยนร ดงน

1 มาตรฐานการเรยนร

หลกสตรการศกษาขนพนฐานก าหนดมาตรฐานการเรยนรตามสาระการเรยนรมาตรฐานการ

เรยนรเปนขอก าหนดคณภาพผเรยนดานความร ทกษะกระบวนการคณธรรม จรยธรรมและคานยม

ของแตละกลมสาระการเรยนรไว เพอใหเปนจดมงหมายในการพฒนาผเรยนใหมคณลกษณะอนพง

ประสงค โดยก าหนดมาตรฐานของแตละสาระการเรยนรไวแลวแตละกลมสาระการเรยนรจะน ามา

วเคราะหออกเปนมาตรฐานการเรยนรแตละชวงชน ผสอนจะตองวเคราะหมาตรฐานการเรยนรชวงชน

ออกมาเปนผลการเรยนรทค าดหวงไวในแตละชนปและผสอนจะน าผลการเรยนรมาก าหนดในแผนการ

จดการเรยนร

2 ผลการเรยนร

การเขยนผลการเรยนรนนเปนการเขยนในสงทคาดหวงวาผเรยนจะมความรหรอ คณลกษณะ

อนพงประสงค หรอมทกษะ หรอเจตคตทเกดขนอยางไร ซงผสอนอาจจะก าหนดจดประสงคการเรยนร

ในแตละแผนการจดการเรยนรกได การเขยนจดประสงคการเรยนรหรอผลการเรยนร เขยนได 2

รปแบบ คอ จดประสงคปลายทางและจดประสงคน าทางจดประสงคปลายทาง คอจดประสงคทเปน

เปาหมายส าคญทตองการเกดขนแกผเรยนหลงจากทไดด าเนนการตามขนตอนจนจบแผนการจดการ

เรยนรนน ซงการเขยนจดประสงคปลายทางนนจะครอบคลมพฤตกรรมใหญ ๆ ดานพทธพสย ดาน

ทกษะพสย หรอดานจตพสย เชน มความรความเขาใจ…ตระหนกในความส าคญ...สามารถน าไปปฏบต

ได ฯลฯจดประสงคน าทาง คอจดประสงคยอยของจดประสงคปลายทาง ลกษณะเปนจดประสงคเชง

พฤตกรรมยอย ๆ ซงเมอผเรยนไดกระท าทกพฤตกรรมแลวจะเกดการเรยนรถงจดประสงคปลายทาง

ลกษณะของการเขยนจดประสงคน าทาง ไดแก บอก…ไดอธบาย…ได ล าดบเหตการณ…ไดแปลความ…

ไดเขยน…ไดอาน…ไดฟง…แลวสรปไดวเคราะห…ไดสรป…ไดสาธต…ไดน าเอาไปใช…ไดปฏบต…ได

อภปราย…ได ฯลฯ การเขยนจดประสงคการเรยนรของบางรายวชากนยมเขยนเปนจดประสงคน าทาง

แตเพยงอยางเดยว โดยเขยนเปนจดประสงคเชงพฤตกรรมโดยไมแยกออกเปนจดประสงคปลายทาง

จดประสงคน าทาง แตเขยนในภาพรวมวาเปนจดประสงคการเรยนร

3. สาระการเรยนร

การเขยนเนอหาสาระในเรองตาง ๆ จะเขยนเฉพาะขอบขายเนอหาเปนประเดนส าคญ ๆ ให

สอดคลองกบผลการเรยนรหรอจดประสงคการเรยนร

4. การจดกจกรรมการเรยนร

กระบวนการจดการเรยนรนบวาเปนหวใจส าคญของการเรยน ผสอนควรใชเทคนคการ

จดการเรยนการสอนหลาย ๆ วธ เพอพฒนาผเรยนใหเปนบคคลแหงการเรยนรพฒนาผเรยนทงดาน

พทธพสย ทกษะพสย จตพสย และด าเนนกระบวนการการเรยนรโดยถอวาผเรยนมความส าคญเปนไป

ตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ซงเปนทยอมรบกนแลววาการจดการเรยนรทเนน

ผเรยนเปนส าคญ เปนวธการส าคญทจะท าใหผเรยนเกดคณลกษณะตาง ๆทพงประสงคในยคขอมล

ขาวสาร ดงนน ผสอนจะตองศกษาความรเกยวกบเทคนคการสอนหลาย ๆวธ ทเนนผเรยนเปนส าคญ

1. ขนน าเขาสบทเรยน เปนการสรางความสนใจใหแกผเรยน ซงมวธการหลาย ๆ อยาง เชน

1.1 ใหดรปภาพ

1.2 ตงค าถาม ถาม–ตอบ

1.3 ฟงนทาน

1.4 ฟงเพลง

1.5 ปรศนาค าทาย

1.6 สภาษต ค าพงเพย ค าขวญ ค ากลอน

1.7 วเคราะหขาวประจ าวน

1.8 วเคราะหกรณตวอยาง

1.9 เลาความประทบใจ

1.10 ชมวดทศน

1.11 ชมสไลด

ผสอนตองมสอการสอนประเภทตาง ๆ มาเราความสนใจของผเรยนพรอมทงจะตองปอน

ค าถามใหผเรยนรจกคดวเคราะหตามอยางมเหตผล เพอกระตนเขาสบทเรยนค าถามทผสอนควรใช

มกจะขนตนดวยค าวา ท าไม…อยางไร…อะไร…เมอไร…ทไหน เปนตน

2. ขนด าเนนกจกรรมการเรยนร เมอผสอนน าเขาสบทเรยนแลวผสอนจะตองแจงผลการเรยนร

ทคาดหวงหรอจดประสงคการเรยนร เปนการชแนะใหผเรยนรหรอเปาหมายของการเรยนรใหชดเจน

ซงขนด าเนนกจกรรมการเรยนรนจดวาเปนหวใจส าคญผสอนจะตองเตรยมจดกจกรรมการเรยนรมา

เปนอยางด การออกแบบการจดกจกรรมการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญจะมกระบวนการตาง ๆ

ด าเนนไปตามขนตอนของเทคนคการสอนทก าหนดไว โดยค านงถงหลกส าคญ คอ

2.1 เนนผเรยนใหรจกคดวเคราะหตามล าดบ ซงมความยากงายเหมาะสมกบวย

2.2 ผเรยนมโอกาสปฏสมพนธกนในกลม มกจกรรมรวมกนในกระบวนการเรยน

2.3 มการแลกเปลยนความคดเหนระหวางกน ตลอดจนรวมกนแกปญหาและปฏบตงาน

รวมกน

2.4 จดกจกรรมทสงเสรมใหผเรยนไดคนหาค าตอบดวยตนเอง

2.5 จดกจกรรมทผเรยนไดเรยนรสงใกลตว และจาก สภาพแวดลอมเพอสรางประสบการณ

และผเรยนสามารถน าไปประยกตใชไดในชวตประจ าวน

2.6 จดกจกรรมทผเรยนมสวนรวมทางกาย สตปญญา และอารมณโดยค านงถงความ

แตกตางของผเรยน ทงดานความสามารถทางสตปญญา สงคม และอารมณ

2.7 เนอหาสาระของการเรยนรเหมาะสมกบวยและความตองการของผเรยน

2.8 มแหลงเรยนรทหลากหลายและเพยงพอตอการคนควาหาความรความถนด และความ

สนใจของผเรยน

2.9 มการจดการเรยนการสอนโดยใหมการเชอมโยงความสมพนธกบครอบครว ชมชน

องคกรตาง ๆ เปนการรวมมอกนระหวางผสอน ผเรยน และบคคลภายนอกซงอยในสงคม เพอให

ผเรยนไดรบประโยชนสงสดจากการเรยนร

3. ขนสรป เปนการสรปผลจากการด าเนนกจกรรมตงแตเรมตนจนจบแผนการจดกจกรรมการ

เรยนร เพอตรวจสอบวาบรรลตามผลการเรยนรทคาดหวงไวหรอไมขอสงเกตในการจดกจกรรมการ

เรยนรการจดกจกรรมการเรยนรโดยวธการสอนหลากหลายนน อาจระบขนตอนไวเปนการก ากบให

ผสอนไดด าเนนกจกรรมตามขนตอนกได หรออาจเขยนล าดบตอเนองตามกจกรรมก าหนด โดยไมระบ

ขนตอนกได แตรวมความแลวตองอยบนหลกการจดกจกรรมการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ

4. สอการเรยนร/แหลงการเรยนร

สอการเรยนรเปนสวนส าคญของแผนการเรยนร ผสอนจะตองวางแผนวาจะใชสอใด

ประกอบการจดกจกรรมการเรยนรในแตละขนตอน สอบางประเภทผสอนสามารถผลตเองไดแตสอ

บางประเภทตองไปจดซอจดหามาใชประกอบการสอน สอการเรยนรจงอาจจะมทงสอวสดสอเอกสาร

และสอบคคล ผสอนจะเขยนชอประเภทของสอทกชนดทใชในกจกรรมการเรยนรไวในหวขอน สอการ

เรยนรทใชกนอยทวไป ไดแก วดทศน สไลด CAI หนจ าลองรปภาพเอกสารประกอบการสอน เอกสาร

ประกอบการเรยน บทเรยนส าเรจรป ชดการสอน ใบความรใบงาน ขาว หนงสอส าหรบคนควา ฯลฯ ถา

เปนสอบคคลกมกจะเปนบคคลทเชญมาเปนวทยากรใหความรเฉพาะเรอง บคคลตวอยาง บคคลท

ผสอนมอบหมายใหผเรยนไปสมภาษณเพอเพมความรและประสบการณ เปนตน แหลงการเรยนรนนม

ความส าคญตอผเรยนมาก ผสอนควรตองจดแหลงเรยนรใหมากพอ และน าผเรยนไปเรยนรและหา

ประสบการณตรง

5. การวดและประเมนผล

การวดและการประเมนผล เปนการประเมนผลเพอมงเนนการพฒนาผเรยนเปนส าคญ มการ

ประเมนพฒนาการของผเรยนในดานความประพฤต พฤตกรรมการเรยนการรวมกจกรรม และการ

ทดสอบความรควบคไปในกระบวนการเรยนรตามความเหมาะสมของแตละระดบมรปแบบการวดและ

ประเมนผลทสามารถตรวจสอบวา กระบวนการเรยนรไดพฒนาผเรยนตามจดประสงคการเรยนรท

ก าหนดไวหรอไม ผลการเรยนของผเรยนเปนเปาหมายส าคญ ดงนนการประเมนผลจะตองครอบคลม

ทงดานความร ดานทกษะกระบวนการ ดานทศนคต ควรมการวดและประเมนผลตามสภาพจรง โดย

เนนการวดจากการปฏบต แฟมสะสมงาน ในการประเมนผลนนสามารถประเมนไดทงในระหวางการ

เรยนการสอนและประเมนสรปรวม ในการประเมนผลนนสามารถประเมนไดทงในระหวางการเรยนการ

สอนและประเมนสรปรวม ผสอนควรเตรยมการส าหรบการวดและประเมนผล ซงอาจเลอกใชเทคนค

และเครองมอในการประเมนผลหลากหลายใหครอบคลมจดประสงคการเรยนร และมการก าหนดการ

ประเมนใหชดเจน เชน การทดสอบการบนทกพฤตกรรม การส ารวจความคดเหน การบนทกจากผท

เกยวของ แฟมสะสมงาน ฯลฯผสอนควรก าหนดเวลาและสถานทประเมน ซงอาจจะประเมนระหวาง

ผเรยนท ากจกรรมระหวางงานกลม ระหวางการท างานตามโครงการ หรอวดใดวนหนงของสปดาห

ฯลฯเมอไดผลการประเมนทงหมดตามวธการทก าหนดไวแลว ผสอนจะตองน าผลมาวเคราะหและ

สรปผลการประเมนเพอพฒนาและปรบปรงขอบกพรองของการเรยนร เพอพฒนาผเรยน ตลอดจน

ปรบปรงกจกรรมการเรยนรตามเกณฑทก าหนดไวนน ควรจะไดน าผลการประเมนระหวางเรยนมา

ประกอบการพจารณาดวยในการประเมนผลโดยผเรยนมสวนรวมก าหนดตวบงชการประเมนและ

เกณฑการประเมนดวยนน จะท าใหผเรยนรสกวาตนเองมสวนรวม และใหความส าคญและรวมมอใน

กจกรรมการเรยนการสอนอยางตอเนอง และถาใหผเรยนมสวนรวมในการประเมนตนเองดวยจะท าให

ผเรยนทราบวาจดบกพรองของตนเอง เพอพฒนาตนเองไดอยางถกตอง ทงนขนอยกบจดประสงคและ

กจกรรมการเรยนรในแตละเรองวาจะสามารถวดและประเมนผลไดโดยวธการใดจงจะเกดประสทธผล

1. วธการวดผล/ประเมนผล ไดแก ใชวธการทดสอบ วธการสงเกตพฤตกรรม วธการประเมน

โครงการ ฯลฯ

2. เครองมอการวดผล/ประเมนผล ไดแก แบบทดสอบ แบบสงเกตพฤตกรรมการรวมกจกรรม

กลม แบบประเมนผลงานกลม แบบประเมนโครงการ ฯลฯ

3. เกณฑการวดผล/ประเมนผล ในกรณทใชวธการวดผลจากแบบทดสอบมเครองมอคอ

แบบทดสอบ ครผสอนอาจตงเกณฑ เชน

80 % ขนไป = ดมาก

70 % - 79 % = ด

60 % - 69 % = พอใช

50 % - 59 % = ผาน

ในกรณทใชวธการประเมนผลโดยใชวธการสงเกตพฤตกรรมการรวมกจกรรมกลมในรายวชา

ตาง ๆ เชน การรบฟงความคดเหนของสมาชก ความรบผดชอบการแบงงานกนท าความรวมมอกน

ภายในกลม ความเอาใจใสในงาน ฯลฯ ผสอนอาจจะก าหนดเกณฑการประเมนผล เชน

5 = ดมาก

4 = ด

3 = ปานกลาง

2 = ผานเกณฑ

1 = ปรบปรง

นอกจากนน ผสอนอาจจะก าหนดแบบประเมนผลในรปแบบตาง ๆ เชนประเมนผลการท างาน

กลม ประเมนคณภาพของชนงานทมอบหมาย โดยมรายการเฉพาะตามทตองการประเมน ซงอาจจะ

เปนขอตกลงระหวางผสอนกบผเรยน

4. กระบวนการท าแผนการจดกจกรรมการเรยนร

กลยา ตนตผลาชวะ (2543 : 106-116) กลาววา แผนการสอนเปนแนวทางด าเนนการสอน

ของผสอนทก าหนดขนลวงหนา มการจดท าอยางมระบบตามขนตอน ดงน

1. การศกษาสภาพและความตองการของผเรยน เพอประโยชนในการจดกจกรรมใหเหมาะสม

กบความตองการและความสามารถของผเรยน

2. วเคราะหหลกสตร จดประสงคของหลกสตร เนอหาวชา เพอแจงเปนมโนทศนแลวจดอนดบ

มโนทศนจากงายไปหายาก หลงจากนนเขยนมโนทศนออกเปนเนอหายอย

3. ก าหนดจดประสงคการสอน ผสอนตองก าหนดจดประสงคใหครอบคลมทงดานพทธพสย

ทกษะพสย และจตพสย

4. การออกแบบกจกรรมการเรยนการสอน เปนหวใจส าคญในการสอนของผสอนโดยผสอน

ตองออกแบบกจกรรมทแตกตางกนตามความตองการและความแตกตางของผเรยน

5. จดท าก าหนดการสอน เพอวางแผนการสอนของผสอนตลอดภาคเรยนตลอดปการศกษาให

เปนไปตามล าดบ โดยทวไปก าหนดการสอนประกอบดวย หวขอเรองจ านวนคาบกจกรรม จดประสงค

การเรยนร

6. เตรยมสอการสอน สอการสอนควรสอดคลองกบกจกรรมและจดประสงคการเรยนร

7. เขยนแผนการสอน โดยทวไปแผนการสอนมสวนประกอบทส าคญ คอสาระส าคญ

จดประสงคการเรยนร เนอหา กจกรรม กจกรรมการเรยนการสอน สอการเรยนการสอน การวดและ

ประเมนผล ขอเสนอแนะเพมเตม บนทกการสอน

8. ก าหนดแนวทางการประเมนผลประสทธภาพการสอน เพอน าไปปรบปรงการเรยนการสอน

เวลาทใชสอน และองคประกอบอน ๆ ของแผนการสอน

5. ประโยชนของแผนการสอน

สนอง อนละคร (2535 : 31-32) กลาวถงประโยชนของแผนการสอน ดงน

1. ท าใหเกดการวางแผนวธสอน วธเรยน ใหมความหมายยงขนเพราะเปนการผสมผสานของ

เนอหาสาระ และจดประสงคในการเรยนจากหลกสตรกบหลกจตวทยาการศกษาหรอนวตกรรมการ

เรยนใหม ๆ ผสมกบปจจยเพออ านวยความสะดวกใหแกโรงเรยสภาพปญหาความสนใจ ความตองการ

ของผเรยน ผปกครอง และทรพยากรในทองถน

2. ชวยใหครมคมอของตน ทท าดวยตนเองลวงหนา เพอใหเกดความสะดวกในการจดการ

เรยนการสอนไดดมคณภาพตามเจตนารมณของหลกสตร สงเสรมใหผเรยนเกดการเรยนรไดครบถวน

และทนเวลา

3. ถาผสอนตดธระจ าเปนไมไดสอนดวยตนเอง แผนการสอนทดจะชวยใหครทมาสอนแทนม

ความมนใจยงขน

4. เปนผลงานทางวชาการอยางหนงทแสดงความช านาญการพเศษ หรอความเชยวชาญของ

ผท าการสอน ซงสามารถเผยแพรเปนตวอยางทดแกครทวไปสถาบนราชภฏมหาสารคาม (2539 : 122)

ไดใหแนวคดทเกยวกบคณคาของแผนการสอน ดงน

1. ชวยใหครผสอนเหนลทางของการจดประสบการณ การเรยนรใหกบนกเรยนและมนใจในการ

สอน

2. ชวยใหครสอนไดดยงขน เพราะเขาใจถงจดมงหมายของเนอหาบทเรยนพรอมทงไดเตรยม

ปจจยอน ๆ ไวพรอม เชน สออปกรณการเรยนการสอน กจกรรมของนกเรยนตลอดจนการวดผล

ประเมนผลไวอยางเหมาะสม

3. ผเรยนเรยนรอยางมความหมาย และเกดความศรทธาในตวคร

4. ครผสอนสามารถจดประสบการณใหเกดแกเดกไดอยางตอเนอง

5. เปนการชวยพฒนาและยกระดบวชาชพครใหสงขน

6. การหาประสทธภาพของแผนการสอน

การหาประสทธภาพของแผนการสอน หมายถง การน าแผนการสอนไปทดลองใชตามขนตอนท

ก าหนดไวแลวน าผลทไดไปปรบปรงเพอน าไปสอนจรงใหได ประสทธภาพตามเกณฑทก าหนดไว

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช (2537 : 494-498) ไดใหความหมายเกณฑประสทธภาพของแผนการ

สอนไว คอ

1. เกณฑการหาประสทธภาพ หมายถง ระดบประสทธภาพของแผนการสอนทจะชวยใหผเรยน

เกดการเรยนร เปนระดบทผจดท าแผนการสอนจะพงพอใจวาหากแผนการสอนมประสทธภาพถงระดบ

นนแลว แผนการสอนนนกจะมคณคาทจะน าไปสอนนกเรยนเกณฑการหาประสทธภาพ ก าหนดเปน

เกณฑทผสอนคาดหมายวาผเรยนจะเปลยนพฤตกรรมของผเรยนทงหมด ตอ เปอรเซนตของผลการ

ทดสอบหลงเรยนของผเรยนทงหมดนนคอ E1/E2 คอ ประสทธภาพกระบวนการ/ประสทธภาพของ

ผลลพธ ตวอยาง 80/80 หมายความวา เมอเรยนจากแผนการสอนแลว ผเรยนจะสามารถ ท า

แบบฝกหดหรองานไดผลเฉลย 80 % และท าการทดสอบหลงเรยนไดผลเฉลย 80 % การทจะก าหนด

เกณฑ E1/E2 ใหมคาเทาใดนน ใหผสอนพจารณาตามความพอใจ โดยปกตเนอหาทเปนความร ความจ า

มกจะตงไว 80/80, 85/85 หรอ 90/90 สวนเนอหาทเปนทกษะหรอเจตนศกษาอาจจะตงเกณฑไวต า

กวาน เชน 75/75 เปนตน อยางไรกตามไมควรตงเกณฑ ไวต า เพราะตงเกณฑไวเทาใดมกจะไดผล

เทานน

2. การหาประสทธภาพของแผนการสอน เพอพฒนาแผนการสอนขนเปนตนฉบบแลว ตอง

น าไปหาประสทธภาพ เสรจแลวน าไปปรบปรงแกไขตามขนตอน ดงน

2.1 ขน 1:1 (แบบเดยว) คอ น าแผนการสอนไปทดลองใชกบนกเรยน 3 คนค านวณหา

ประสทธภาพแลวปรบปรงใหดขน

2.2 ขน 1:10 (แบบกลม) คอ น าแผนการสอนไปทดลองใชกบนกเรยน 6-10คน ค านวณหา

ประสทธภาพแลวปรบปรงใหดขน

2.3 ขน 1:100 (ภาคสนามหรอกลมใหญ) คอ น าแผนการสอนไปทดลอง

ใชกบนกเรยน 30–100 คน ค านวณหาประสทธภาพแลวปรบปรงใหดขน

ความพงพอใจ

1. ความหมายของความพงพอใจ

ความพงพอใจ (Satisfaction) เปนความรสกทรบรดวยจตใจ และอาจแสดงออกมาเปน

พฤตกรรมตาง ๆ ใหบคคลรอบขางไดรบร นกการศกษาหลายทานไดใหความหมายของพงพอใจไว ดงน

สมยศ นาวการ (2524 : 39) ไดใหความหมายของความพงพอใจวาความพงพอใจอาจเปนได

ทงทางบวกและทางลบภายใตสถานการณการท างานคาตอบแทน การไดรบการยกยอง

แนงนอย พงษสามารถ (2529 : 259) ไดใหความหมายของความพงพอใจไววาหมายถง ทาท

ตอสงตาง ๆ 3 อยาง คอ ปจจยเกยวกบงานโดยตรง ลกษณะเฉพาะเจาะจงของแตละคน และ

ความสมพนธระหวางกลมในสงทอยนอกหนาทการงาน

กตมา ปรดดลก (2529 : 321-322) ไดกลาวไววา ความพงพอใจ หมายถงความรสกชอบหรอ

พอใจทมตอองคประกอบและสงจงใจในดานตาง ๆ และไดรบการตอบสนองความตองการนน

นตตา ภมศกด (2535 : 208) กลาววา ความพงพอใจ หมายถง ความตองการทบคคลมงทจะ

แสดงพฤตกรรมทสนองเพอตอบสนองความตองการ

ประสาท อศรปรดา (2538 : 132) กลาววา ความพงพอใจ หมายถง พลงทเกดจากพลงทางจต

ทมผลไปสเปาหมายทตองการ และหาสงทตองการมาตอบสนอง

สชา จนทรเอม (2541 : 17) กลาววา ความพงพอใจ หมายถง พฤตกรรมทถกกระตนโดยแรง

ขบของแตละคน และมแนวโนมมงไปสจดหมายปลายทางอยางใดอยางหนงท าใหเกดความตองการ

สเตาส และเชเลส (กนฑพร กากแกว. 2542 : 25-26 ; อางองมาจาก Stuassand Saylas.

1960 : 119-121) ไดใหความหมายของความพงพอใจวา หมายถง ความรสกพงพอใจในงานทท า เมอ

งานนนใหผลประโยชนตอบแทนทงทางดานวตถ และจตใจ ซงสามารถตอบสนองความตองการพนฐาน

ของเขาได

Good (1973 : 161) ไดใหความหมายไววา ความพงพอใจ หมายถง สภาพหรอระดบความพง

พอใจทมผลมาจากความสนใจและเจตคตของบคคลทมตองานดวย

โวแมน (Wolman. 1973 : 384) ไดใหความหมายของความพงพอใจ หมายถงสภาพ หรอ ระดบ

ความพงพอใจ คอ ความรสกมความสขเมอไดรบผลส าเรจตามความมงหมาย เ ด ว ส

(Davis. 1981 : 83) ใหความหมายเกยวกบความพงพอใจวา ความพงพอใจเปนความสมพนธระหวาง

ความคาดหวงกบผลประโยชนทไดรบจากความหมายของความพงพอใจในทศนะของบคคลตาง ๆ ดงท

ไดกลาวมาแลวสรปไดวา ความพงพอใจ คอ พลงทเกดขนทางจตทมผลท าใหบคคลชอบ หรอไมชอบใน

งาน หรอกจกรรมทท า ซงสงผลใหงานหรอกจกรรมทท านน ประสบความส าเรจหรอลมเหลวได ดงนน

ความพงพอใจในเนอหาวชาทเรยน และกจกรรมการเรยนจงเปนสงส าคญทจะชวยใหนกเรยนเกดการ

เรยนรไดด

2. แนวความคดทฤษฎเกยวกบความพงพอใจ

นกศกษาสาขาตาง ๆ ท าการศกษาคนควาและตงทฤษฎเกยงกบแรงจงใจในการท างาน

ไวดงน

Scott (1970 : 124) ไดเสนอแนวคดในเรองการจงใจใหเกดความพงพอใจตอการท างานทจะ

ใหผลเชงปฏบต มลกษณะ ดงน

1. งานควรมสวนสมพนธกบความปรารถนาสวนตว งานนนจะมความหมายส าหรบผท า

2. งานนนตองมการวางแผนและวดความส าเรจ โดยใชระบบการท างานและการควบคมทม

ประสทธภาพ

3. เพอใหไดผลในการจงใจภายในเปาหมายของงาน จะตองมลกษณะดงน

3.1 คนท างานมสวนในการตงเปาหมาย

3.2 ผปฏบตไดรบทราบผลส าเรจในการท างานโดยตรง

3.3 งานนนสามารถท าใหส าเรจได

McGreger (สดาทพย บษมงคล. 2546 : 49 : อางองมาจาก McGreger. 1960 :33-58) ได

ศกษาธรรมชาตของมนษยและไดอธบายลกษณะของมนษยวาม 2 ประเภท คอ

1. คนประเภทเอกซ (X) มลกษณะดงตอไปน

1.1 มสญชาตญาณทจะหลกเลยงการท างานทกอยางเทาทจะท าได

1.2 ไมมความรบผดชอบ

1.3 ชอบใหสงการ

1.4 ไมมความคดรเรมสรางสรรคในการปรบปรงองคกร

1.4 มความปรารถนาใหตอบสนองความตองการดานรางกายและความปลอดภย

2. คนประเภทวาย (Y) มลกษณะดงตอไปน

2.1 ชอบท างานเหนวาการท างานเปนของสนกเหมอนการเลนหรอการพกผอน

2.2 มความรบผดชอบในการท างาน

2.3 มความทะเยอทะยานและกระตอรอรน

2.4 สงการตนเองและสามารถควบคมตนเองได

2.5 มความคดรเรมสรางสรรคในการปรบปรงงานและองคกรพฒนาวธท างาน

2.6 ปรารถนาดานเกยรตยศ ชอเสยง ความสมหวงในชวต

Maslow (รกพงษ วงษธาน. 2546 : 67 : อางองมาจาก Maslow. 1970 :69-80) ไดสนอง

ทฤษฎล าดบขนตอนของความตองการ (Hierarchy of Needs) นบวาเปนทฤษฎหนงท ไดรบการยอมรบ

อยางกวางขวาง ซงตงอยบนสมมตฐานทวา “มนษยเรามความตองการอยเสมอ ไมมทสนสดเมอความ

ตองการไดรบการตอบสนองหรอพงพอใจอยางใดอยางหนงแลวความตองการสงอน ๆ กจะเกดขนมา

อก ความตองการของคนเราอาจจะเกดขนซ าซอนกนความตองการอยางหนงอาจเกดขนได” ความ

ตองการของมนษยมล าดบขน ดงน

1. ความตองการดานรางกาย (Physiological Needs) เปนความตองการพนฐานของมนษย เนน

สงจ าเปนในการด ารงชวต ไดแก อาหาร อากาศ ทอยอาศย เครองนงหม ยารกษาโรค ความตองการ

พกผอน ความตองการทางเพศ

2. ความตองการความปลอดภย (Safety Needs) ความมนคงในชวตทงทเปนอยในปจจบนและ

อนาคต ความเจรญกาวหนา อบอนใจ

3. ความตองการทางสงคม (Social Needs) เปนสงจงใจทส าคญตอการเกดพฤตกรรม ตองการ

ใหสงคมยอมรบตนเองเขาเปนสมาชก ตองการความเปนมตร ความรกจาก

เพอนรวมงาน

4. ความตองการมฐานะ (Esteem Needs) มความอยากเดนในสงคม มชอเสยงอยากใหบคคล

ยกยองสรรเสรญตนเอง อยากมความอสระเสรภาพ

5. ความตองการทจะประสบความส าเรจในชวต (Self-Actualization Needs)เปนความตองการ

ในระดบสง อยากใหตนเองประสบความส าเรจซกอยางในชวต ซงเปนไปไดยาก

Herzberg (สดาทพย บษมงคล. 2546 : 50-51 อางองมาจาก Herzberg. 1959 :113-115) ได

ท าการศกษาคนควาทฤษฎทเปนมลเหตทท าใหเกดความพงพอใจในการท างาน 2 ปจจยคอ

1. ปจจยกระตน (Motivation Factors) เปนปจจยทเกยวกบการงานซงมผลกอใหเกดความพง

พอใจในการท างาน เชน ความส าเรจของงาน การไดรบการยอมรบนบถอลกษณะของงาน ความ

รบผดชอบ ความกาวหนาในต าแหนงการงาน

2. ปจจยค าจน (Hygiene Factors) เปนปจจยทเกยวของกบสงแวดลอมในการท างาน และม

หนาทใหบคคลเกดความพงพอใจในการท างาน เชน เงนเดอน โอกาสทจะกาวหนาในอนาคต สถานะ

ของอาชพ สภาพการท างาน เปนตนในการด าเนนกจกรรมการเรยนการสอน ความพงพอใจเปนสง

ส าคญทจะชวยกระตนใหผเรยนท างานทไดรบมอบหมายหรอการปฏบตใหบรรลตามวตถประสงคซงใน

ปจจบนครสอนเปนเพยงผอ านวยความสะดวกหรอใหค าแนะน าปรกษาจงตองค านงถงพงพอใจในการ

เรยนร การท าใหผเรยนเกดความพงพอใจในการเรยนรหรอการปฏบตงานมแนวความคด พนฐานท

ตางกน 2 ลกษณะ คอ

1. ความพงพอใจน าไปสการปฏบตงานการตอบสนองความตองการของผปฏบตงานจนเกด

ความพงพอใจจะท าใหเกดแรงจงใจในการเพมประสทธภาพการท างานทสงกวาผทไมไดรบการ

ตอบสนองทศนะตามแนวคดดงกลาวสามารถแสดงดวยภาพประกอบ ดงน

(สมยศ นาวการ. 2525 : 155) ภาพประกอบ 1 ความพงพอใจน าไปสการปฏบตงานทม

ประสทธภาพจากแนวคดดงกลาว ครผสอนทตองการใหกจกรรมการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ

บรรลผลส าเรจจงตองควรค านงถงการจดบรรยากาศและสถานการณ รวมทงสออปกรณการเรยนการ

สอนทเอออ านวยตอการเรยน เพอตอบสนองความพงพอใจของผเรยน ใหมแรงจงใจในการกระท า

กจกรรมจนบรรลตามวตถประสงคของหลกสตร

2. ผลของการปฏบตงานน าไปสความพงพอใจความสมพนธระหวางความพงพอใจ และการ

ปฏบตงานจะถกเชอมโยงดวยปจจยอน ๆ ผลการปฏบตงานทด จะน าไปสผลของการตอบแทนท

เหมาะสม ซงในทสดจะน าไปสการตอบสนองความพงพอใจ ผลของการปฏบตงานยอมไดรบการ

ตอบสนองในรปของรางวลหรอผลการตอบแทน ซงประกอบดวย ผลตอบแทนภายใน (Intrinsic

Rewards) และผลตอบแทนภายนอก โดยผานการรบรเกยวกบความยตธรรมของผลตอบแทน ซงเปน

ตวบงชของผลตอบแทนทผลตอบแทนทไดรบความพงพอใจของผปฏบตงานแรงจงใจ ผลตอบแทนท

ไดรบผปฏบตงานไดรบ นนคอ การพงพอใจในงานของผปฏบตงาน จะถกก าหนดโดยความแตกตาง

ระหวางผลตอบแทนทเกดขนจรงและการรบรเรองเกยวกบความยตธรรมผลตอบแทนทไดรบรแลว

ความพงพอใจยอมเกดขน (สมยศ นาวการ. 2521 : 119)จากแนวคดดงกลาว เมอน ามาใชในกจกรรม

การเรยนการสอนผลตอบแทนภายในหรอรางวลภายใน เปนผลทางดานความรสกของผเรยนทเกดแก

ตวผเรยนเอง เชน ความรสกตอความส าเรจทเกดขนเมอสามารถเอาชนะความยงยากตาง ๆ และ

สามารถด าเนนงานภายใตความยงยากตาง ๆ และสามารถด าเนนงานภายใตความยงยากทงหลายได

ส าเรจ ท าใหเกดความภาคภมใจท าใหเกดความภาคภมใจ ความมนใจ ตลอดจนไดรบความยกยองจาก

บคคลอนสวนผลของการตอบแทนจากภายนอกจะเปนรางวลทผอนจดหาใหมากกวาทตนเองใหตนเอง

เชน การไดรบความยกยองชมเชยจากครผสอน พอแม ผปกครองหรอแมแตการไดคะแนนผลสมฤทธ

ทางการเรยนในระดบทนาพอใจ

3. ปจจยทเกยวกบความพงพอใจ

บารนารด (Barnard. 1968 : 339) กลาววา บคคลจะมความพงพอใจตอการท างานหรอ

กจกรรมนนขนอยกบการกระตนของสงจงใจ 8 ประการ คอ

1. สงจงใจทวตถ ไดแก เงนทอง สงของ เครองมอ เครองใชสภาพแวดลอมเกยวกบการ

ท างาน

2. สงจงใจทเปนโอกาสของบคคล ไดแก ชอเสยง เกยรตยศ อ านาจพเศษต าแหนง

3. สงจงใจทเปนสภาพ ไดแก วสดอปกรณ เครองมอเครองใชสภาพแวดลอมเกยวกบงาน

4. สงจงใจในอดมคต ไดแก ความพงพอใจของบคคลทไดแสดงฝมอและความรสกทได

ท างานอยางเตมท

5. สงจงใจทเปนความดงดดใจทางสงคม ไดแก ความสมพนธฉนมตรในหมเพอนรวมงาน

การยกยองนบถอซงกนและกน

6. สงจงใจทเปนสภาพการท างาน ไดแก การปรบปรงวถการท างานใหสอดคลองกบความร

ความสามารถ และใหสอดคลองกบทศนคตของแตละบคคล

7. สงจงใจทเออโอกาสใหมสวนรวมในการท างาน ไดแก การมโอกาสแสดงความคดเหนและ

มสวนรวมงานทกชนดทหนวยงานจดขน

8. สงจงใจทเปนสภาพการอยรวมกน ไดแก ความพอใจของบคคลทไดอยรวมกนการรจกกน

อยางกวางขวาง ความสนทสนมกลมเกลยว ความรวมมอในการท างานจากเอกสารทเกยวของกบความ

พงพอใจพอสรปไดวา ความพงพอใจในการเรยนและผลการเรยนจะมความสมพนธกนในทางบวก ทงน

ขนอยกบวา กจกรรมทผเรยนไดปฏบตนนท าใหผเรยนจะมความสมพนธกนในทางบวก ทงนขนอยกบวา

กจกรรมทผเรยนไดปฏบตนนท าใหผเรยนไดรบการตอบสนองความตองการทางดานรางกายและจตใจ

ซงเปนสวนส าคญทท าใหเกดความสมบรณของชวตมากนอยเพยงใดนนกคอ สงทครสอนจะตอง

ค านงถงองคประกอบตาง ๆ ในการเสรมสรางความพงพอใจในการเรยนรใหกบผเรยน

งานวจยทเกยวของ

1. งานวจยในประเทศ

กรรณการ พฤกษวเศษกล (2546 : 35-37) ไดศกษาการใชบทบาทสมมตเพอพฒนาการพด

ของนกเรยนชน ประถมศกษาปท 4 โรงเรยนวดคบอน กรงเทพมหานคร ผลการวจยพบวา การใช

บทบาทสมมต ฝกทกษะการพดทง 8 กจกรรมการ นกเรยน สวนมากไดพฒนาทกษะการพดอยใน

ระดบ นกเรยนมความสามารถในการกลาว ปฏสนถารดวยความเชอมน มการไหวตามแบบอยางของ

วฒนธรรมอยางเหมาะสม สามารถใชถอยค าภาษาในการพดไดกะทดรดและชดเจน พรอมทงสามารถ

พดเชอมโยงและล าดบขนตอนในการพดไดอยางถกตอง สามารถพดสรปเนอหาสาระไดถกตองตาม

ขอเทจจรง สามารถใชลลาการพดประกอบทาทางทเหมาะสมและมความรบผดชอบในการท างาน

สามารถสรางมนษยสมพนธทดและสามารถท างานรวมกบผอนไดอยางมประสทธภาพ

บญสม ภศร (2546 : 77-80) ไดศกษาการพฒนาทกษะการพดและพฤตกรรมกลาแสดงออก

ทางการพดโดยใชบทบาทสมมตของนกศกษาประกาศนยบตรวชาชพชนปท 1 วทยาลยการเกษตรและ

เทคโนโลยตรง ผลการวจยพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนเรองการพดในทประชมชนของนกศกษาท

ไดรบการสอนดวยวธการสอนแบบบทบาทสมมตสงกวานกศกษาทไดรบการสอนดวยวธการสอนแบบ

ปกตอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 นกศกษาทไดรบการสอนดวยวธการสอนบทบาทสมมตม

ทกษะการพดสงกวานกศกษาทเรยนดวยวธการสอนแบบปกตอยางมนยส าคญสถตทระดบ .05 สวน

พฤตกรรมกลาแสดงออกทางการพดของนกศกษาทไดรบการสอนดวยวธการสอนแบบบทบาทสมมต

สงกวานกศกษาทไดรบการสอนดวย วธการสอนแบบปกตอยางมนยส าคญทางสถตทไดรบ .05 และ

นกศกษาทไดรบการสอนแบบบทบาทสมมตมความคดเหนแตกตางจากนกศกษาทไดรบการสอนแบบ

ปกตอยางมนยส าคญทางสถตท .05

ศรสดา ธตโสภ (2545 : 102-107) ไดศกษาการเปรยบเทยบผลของการจดกจกรรมหลกการ

เลานทานดวยวธการตอบค าถาม และวธการเลนบทบาทสมมตทมตอความรบผดชอบของเดกปฐมวย

ผลการวจยพบวาเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมการเลานทานดวยวธการเลนบทบาทสมมต ม

พฤตกรรมความรบผดชอบสงกวากอนการทดลอง และเดกปฐมวยทไดรบการจด

กจกรรมเลานทานดวยวธการตอบความตามมพฤตกรรมความรบผดชอบสงกวากอนกาทดลองรวมทง

เดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมการเลานทานดวยวธการเลนบทบาทสมมต มพฤตกรรมความ

รบผดชอบสงกวาเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมการเลานทานดวยวธการถามตอบ

กรรณการ กาญจนดา (2545 : 56-61) ไดศกษาการใชกจกรรมบทบาทสมมตตามแนวการ

สอนภาษาเพอการสอสาร สงเสรมความสามารถในการฟง พดภาษาองกฤษและแรงจงใจของนกเรยน

ชนมธยมศกษาปท 3 ประชากรทใชในการวจยครงนคอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 จ านวน 12 คน

ผลการวจยพบวา

1. นกเรยนมคะแนนความสามารถในการฟง พดภาษาองกฤษผานเกณฑทก าหนดไวคอ รอยละ

60 หลงการเรยนโดยกจกรรมบทบาทสมมตตามแนวการสอนภาษาเพอการสอสาร

2. นกเรยนมแรงจงใจเพมขนหลงการเรยน โดยกจกรรมบทบาทสมมตตามแนวการสอนภาษา

เพอการสอสาร

พรรณพา สงหสโว (2547 : 74-76) ไดศกษาการพฒนากจกรรมการเรยนรภาษาองกฤษตาม

แนวการสอนภาษาองกฤษเพอการสอสาร โดยใชกจกรรมบทบาทสมมตของนกเรยน ชนประถมศกษาป

ท 6 โรงเรยนบานโนนสะอาดนาด ต าบลพรสวรรคอ าเภอเมองเสลภม ส านกงานเขตพนทการศกษา

รอยเอด เขต 3 จ านวน 22 คน ผลการวจยโดยสรป การพฒนากจกรรมการเรยนรภาษาองกฤษเพอ

การสอสารโดยใชกจกรรมบทบาทสมมตชวยใหนกเรยนเกดความตองการในการสอสาร นกเรยนไดลง

มอปฏบตกจกรรมดวยตนเองท าใหมการพฒนาดานการพดมากขน และการแสดงบทบาทสมมตชวยให

นกเรยนเกดความมนใจในภาษาองกฤษในสถานการณจรง และสามารถพฒนาทกษะการฟง การพด

การอาน และการเขยนไดดขน

2. งานวจยตางประเทศ

ลอมบารบโด (Lombarbdo. 2005 : 38) ไดศกษาการอานแบบเปนจงหวะ และการแสดง

บทบาทสมมต ซงพบวา การทเดกในโรงเลยงเดก ฟง แสดงออก และ ออกเสยงเปฯจงหวะ เพอเรยนร

การออกเสยงอยางเปนจงหวะ ซมซาบการออกเสยงภาษาองกฤษเปนจงหวะเพอเปนการเรมตนของ

การพฒนาการออกเสยงในการการสอสาร และความสนก ทจะมผลตอการเพมพนทกษะการอานได

การกระตนเดก ใหแสดงออกคลายละครในการเปลงเสยง ท าใหการแสดงบทบาทสมมต ทใชการเรยนร

ค าเปนหลก และสนบสนนเดก ในการออกเสยงค าศพทและพฒนาทกษะการคดได

ปาตา และคณะ (Pata and others. 2005 : 571-587) ไดศกษาหลกการสอนในการแกปญหาท

ส าคญในการสรางเครอขายโดยการแสดงบทบาทสมมต ซงพบวาการสอนโดยใชบทบาทสมมต ใน

สถานการณแวดลอมทมปญหาทคลายกน มการศกษา ความสมพนธระหวางการสอนหลก กบการ

แสดงออกโดยการพดของนกเรยน และความสามารถในการตดสนใจ บทบาทสมมตทแสดงออก

สอดคลองกน ทจ าลองขนคลายการการเจรจาในชวตจรง ครผสอนเพยงสนบสนนบางขนตอนเทานน ม

การทดลองดวย การแสดงบทบาทสมมต 5 เรอง ทเกยวของกบการตดสนใจ 31 เรอง ในนกเรยนระดบ

มธยมศกษาตอนตน ของเอสโทเนย อาย 14-17 ป จ านวน 62 คน การศกษาพบวา ความกระตอรอรน

ของผสอนหลก มความสมพนธคอนขางสงตอการแสดงออกทางการพดของนกเรยน รวมถง

ความสามารถของนกเรยนในการยอมรบการแสดงออกถงความเปนเจาของรวมกนในการการแกไข

ปญหาของทม

วท (Witt. 1995 : 14-16) ไดศกษาวธการสอนของครโดยการใชบทบาทสมมตในหองเรยน

ภาษาองกฤษเพอพฒนาทกษะการเรยนร ขนสง บทบาทสมมต คอการเรยนทไมตองเปดต ารา โดย

เทคนคการเรยนรรวมกน ทผเรยนมการเรยนรและโตตอบกนอยางอตโนมตบทบาทสมมตมประโยชน

มากส าหรบครทอยากใหผเรยนออกเสยงอยางไมเปนทางการ ฝกทกษะความเขาใจ รวมถงการสอสาร

ในการศกษาครงน ใช 4 รปแบบของการแสดงบทบาทสมมตคอ 1) ขนพนฐาน 2) ขนสง 3) ครก ากบเอง

และ 4) นกเรยนคดเอง ใหขอสงเกตวาการสอนแบบน ไมเหมาะทจะใหคะแนนโดยอาศย การเขยน

เทานน แตวธทด ในการประเมน คอ1) การสงเกตพฤตกรรมผเรยน 2) การตรวจสอบอยางเปนระบบ

3) การใหคะแนนแบบม 1-5 อนดบ และ 4) การสะสมใบงาน ผลการศกษาพบวา วธการสอนแบบนท า

ใหผเรยนมความสนกและเปนประโยชนอยางยง

บทท 3

วธด าเนนการศกษาคนควา

การศกษาคนควาในครงน มวธด าเนนการเปนขนตอนตามล าดบ ดงน

1. ประชากรและกลมตวอยาง

2. เครองมอทใชในการศกษาคนควา

3. การสรางเครองมอและการหาคณภาพเครองมอ

4. แบบแผนการทดลองและการด าเนนการทดลอง

5. การวเคราะหขอมล

ประชากรและกลมตวอยาง

1. ประชากรทใชในการศกษาคนควาครงน เปนนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ ปท 3

ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2555 วทยาลยเทคโนโลยพายพและบรหารธรกจ จ านวน 1

หองเรยนรวม 24 คน

2. กลมตวอยาง เปนนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพปท 3 ภาคเรยนท 1การศกษา

2555 ของวทยาลยพายพเทคโนโลยและบรหารธรกจ จ านวน 1 หองเรยน รวม 24 คน

เครองมอทใชในการศกษาคนควา

การศกษาคนควาครงนมเครองมอ 3 ชนด คอ

1. แบบทดสอบวดความสามารถดานการพดในโอกาสตาง ๆ วชาศลปะการพด

เปนขอสอบแบบปรนย ชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก จ านวน 40 ขอ

2. แบบสอบถามความพงพอใจในการเรยนของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง

ทมตอแผนการจดกจกรรมการเรยนรเรองการพดในโอกาสตางๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมต

เปนแบบมาตราสวนประมาณคา จ านวน 20 ขอ

3. แบบประเมนการพดในโอกาสตางๆ

การสรางเครองมอและการหาคณภาพของเครองมอ

ผศกษาคนควาไดด าเนนการสราง และหาคณภาพเครองมอ ดงน

1. ก า ร ส ร า ง แ บ บ ท ด ส อบ ว ด ค ว า ม ส าม า ร ถ ด า น ก า ร พ ด ใ น โ อ ก า ส ต า ง ๆ

เปนแบบทดสอบทใชวดความสามารถทางการพดกอนเรยนและหลงเรยน เรอง

การพดในโอกาสตาง ๆ ระดบประกาศนยบตรวชาชพ ตามหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ

พทธศกราช 2546 เปนขอสอบแบบปรนยชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก จ านวน 40 ขอ ทผศกษาคนควา

สรางขนเองโดยด าเนนการสรางและหาคณภาพของแบบทดสอบตามขนตอน ดงน

1.1 ศกษาหลกสตรหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ พทธศกราช 2546 คมอ

การจดการเรยนรกลมวชาศลปะการพด

1.2 ศกษาทฤษฎและวธการสรางแบบทดสอบแบบองเกณฑ จากหนงสอเทคนคการเขยน

ขอสอบของ ชวาล แพรตกล (2518 : 210) และศกษาการสรางแบบทดสอบแบบองเกณฑจากหนงสอ

การวจยเบองตน (บญชม ศรสะอาด. 2545 : 50-63) เพอเปนแนวทางในการสรางแบบทดสอบ

2.3 ก าหนดเนอหาและเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรมใหสอดคลองกบเนอหาเพอใชประกอบ

ในการสรางแบบทดสอบ

2.4 สรางแบบทดสอบวดความสามารถทางการเรยน เรอง การพดในโอกาสตาง ๆวชาทกษะ

ศลปะการพด โดยสรางเปนขอสอบแบบปรนยชนดเลอกตอบ (Multiple Choice) 4

ตวเลอก ยดตามจดประสงคเชงพฤตกรรม ใหครอบคลมจดประสงคทก าหนด จ านวน 60 ขอ

ตองการใชจรง 40 ขอ

2.5 จดพมพแบบทดสอบทผานการตรวจสอบคณภาพแลว จ านวน 40 ขอฉบบสมบรณ

เพอน าไปใชในการศกษาคนควาตอไป

3. แบบสอบถามความพงพอใจของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพทมการจดกจกรรม

การเรยนรเรองการพดในโอกาสตางๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมตวชาศลปะการพด ด าเนนการ

สรางและหาคณภาพของแบบสอบถามดงน

3.1 วเคราะหจดประสงคเนอหา จากแผนการจดกจกรรมการเรยนรเรองการพดในโอกาส

ตางๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมต วชาศลปะการพดของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ

3.2 สรางแบบแบบสอบถามความพงพอใจเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating

Scale) ม 5 ระดบ ขอมลทไดสามารถแปลงผลเปนคะแนนได (บญชม ศรสะอาด. 2543: 158-163)

จ านวน 25 ขอ ตองการใชจรง 20 ขอ ขอความทเขยนค านงถงสงตอไปน

3.3 น าแบบประเมนเพอสอบถามความพงพอใจ

3.4 น าแบบสอบถามความพงพอใจทแกไขแลว พมพเปนฉบบสมบรณเพอไปทดลองกบ

นกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2555 วทยาลยเทคโนโลยพายพและ

บรหารธรกจ จ านวน 24 คน

3.7 น าแบบสอบถามความพงพอใจทผานการตรวจสอบแลวพมพเปนแบบประเมนความพง

พอใจฉบบจรงเพอไปใชกบกลมตวอยางตอไป

4. แบบประเมนผลการพดในโอกาสตางๆแบบประเมนผลการพดในโอกาสตางๆ ใชเครองมอวด

แบบมาตรประมาณคาเนอหาในสวนนเปนภาพรวมของความสามารถในการพดในโอกาสตางๆ ท

ครอบคลมและสอดคลองสมพนธกบจดประสงคการเรยนร โดยมขนตอนในการสราง ดงน

4.1 ศกษาเนอหาสาระเกยวกบการพดในโอกาสตางๆ และขอเสนอแนะในการประเมนผลการ

พดจากหนงสอวธสอนภาษาไทยในระดบมธยมศกษา (สจรต เพยรชอบและ สายใจ อนทรมพรรย.

2538 : 134-138)

4.2 ศกษาแนวคดในการวดและประเมนผลการเรยนการสอน จากหนงสอการวดและ

ประเมนผลองเกณฑมาตรฐานการเรยนรตามหลกสตรการศกษาพนฐาน พทธศกราช 2544กลมสาระ

การเรยนรภาษาไทย (กลมสงเสรมการเรยนการสอนและประเมนผล ส านกวชาการและมาตรฐาน

การศกษา ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ. 2548: 61-68)

4.3 ศกษาวธการสรางเครองมอวดแบบมาตรประมาณคา จากหนงสอเทคนค

การวดผลและเทคนคการเขยนขอสอบ

4.4 สรางแบบประเมนผลการพด

4.5 ก าหนดเกณฑการประเมนผลการพด โดยอาศยมาตราสวนประมาณคา ดงนน าหนก

คะแนน 4 = ดมาก, 3 = ปานกลาง, 2 = พอใช, 1 = ยงตองปรบปรงก าหนดเกณฑในการแปล

ความหมายคาเฉลยของคะแนน ดงน

คาเฉลยตงแต 3.50-4.00 แสดงวา ด

คาเฉลยตงแต 2.50-3.49 แสดงวา ปานกลาง

คาเฉลยตงแต 1.50-2.49 แสดงวา พอใช

คาเฉลยตงแต 1.00-1.49 แสดงวา ยงตองปรบปรง

การศกษาคนควาอสระใหสมบรณและน าไปใชกบกลมตวอยางตอไป

แบบแผนการทดลองและการด าเนนการทดลอง

1. แบบแผนการทดลอง

การศกษาคนควาครงนเปนการวจยกงทดลอง ผศกษาคนควาไดด าเนนการทดลองกบ

นกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ วทยาลยเทคโนโลยพายพและบรหารธรกจ ภาค

เรยนท 1 ปการศกษา 2555 จ านวน 24 คน โดยใชแบบแผนการทดลองแบบ One Group

Pre-test Post-test Design

2. การด าเนนการทดลองและระยะเวลาในการทดลอง

2.1 การด าเนนการทดลอง ผศกษาคนควาด าเนนการทดลองตามขนตอน ดงน

2.1.1 ทดสอบกอนเรยน (Pre-test) กบนกเรยนกลมตวอยางดวยแบบทดสอบ วด

ผลสมฤทธทางการเรยน เรองการพดในโอกาสตาง ๆ จ านวน 40 ขอ ใชเวลา 60 นาทและตรวจเกบ

คะแนนไว

2.1.2 ทดสอบหลงเรยน (Post-test) เมอสนสดการทดลองใชแผนการจดกจกรรมการ

เรยนร โดยใชแบบทดสอบวดความสามารถในการพด เรองการพดในโอกาสตาง ๆ ชดเดยวกนกบการ

ทดสอบกอนเรยนและสอบถามความพงพอใจ จ านวน 20 ขอ

2.2 ระยะเวลาในการทดลอง การศกษาคนควาครงน ผศกษาคนควาไดด าเนนการทดลอง

ในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 25455 โดยใชเวลาทดลอง 15 คาบ คาบละ 60 นาท โดยทดสอบกอน

เรยนใชเวลา 1 คาบ ทดสอบหลงเรยนใชเวลา 1 คาบ

การวเคราะหขอมล

ผศกษาคนควาไดน าผลการพฒนาแผนการจดกจกรรมการเรยนร จากการทดลองใชมา

วเคราะหขอมล ดงน

1. ทดสอบความแตกตางของคะแนนทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน โดยใชการทดสอบคาท t-

test (Dependent Sample)

2. หาดชนประสทธผลของการพฒนาความสามารถดานการพด โดยใชการสอนแบบบทบาท

สมมต วชาศลปะการพด ระดบประกาศนยบตรวชาชพ โดยใชคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และ

รอยละ

3. ประเมนคาความพงพอใจของนกศกษาทมตอการจดกจกรรมการเรยนรเรอง การ

พฒนาความสามารถดานการพดในโอกาสตาง ๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมตโดยใชคาเฉลยและ

สวนเบยงเบนมาตรฐาน

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล

การศกษาคนควาอสระ เรองการพฒนาความสามารถดานการพดในโอกาสตางๆโดยใชการ

สอนแบบบทบาทสมมต วชาศลปะการพด ของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ ผศกษา

คนควาไดด าเนนการวเคราะหขอมลตามขนตอนดงน

1. สญลกษณทใชในการน าเสนอผลการวเคราะหขอมล

2. ล าดบขนตอนในการน าเสนอผลการวเคราะหขอมล

3. ผลการวเคราะหขอมล

สญลกษณทใชในการน าเสนอผลวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมล ผศกษาคนควาไดก าหนดความหมายของสญลกษณ และการวเคราะห

ขอมลดงน

N แทน จ านวนกลมตวอยาง

x แทน คาเฉลย

S.D แทน สวนเบยงเบนมาตรฐาน

t แทน สถตทดสอบทใชพจารณาใน t-Distribution

E1 แทน ประสทธภาพ ของกระบวนการรอยละของแบบทดสอบทายแผนคะแนน

ประเมนพฤตกรรมระหวางเรยนและคะแนนประเมนการพด

E2 แทน ประสทธภาพของผลลพธรอยละของแบบทดสอบวดความสามารถดาน

การพด

E.I. แทน ดชนประสทธผล

ล าดบขนตอนในการน าเสนอผลการวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมล ผศกษาคนควาไดด าเนนการ ตามล าดบขนตอนดงน

ตอนท 1 การวเคราะหเปรยบเทยบความสามารถดานการพดในโอกาสตาง ๆโดยใชการสอน

แบบบทบาทสมมต วชาศลปะการพด ของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ ระหวางหลงเรยนและ

กอนเรยน

ตอนท 2 การวเคราะหดชนประสทธผลของการพฒนา ความสามารถดานการพดในโอกาสตาง

ๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมต วชาศลปะการพด ของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ

ตอนท 3 การวเคราะหความพงพอใจของนกศกษาทมตอการจดการเรยนรเรอง การ

พดในโอกาสตาง ๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมต วชาศลปะการพดของนกศกษาระดบ

ประกาศนยบตรวชาชพ

ผลการวเคราะหขอมล

ตอนท 1 การวเคราะหหาประสทธภาพของ การพฒนาความสามารถดานการพดในโอกาสตาง

ๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมตวชาศลปะการพด ของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ ตาม

หลกเกณฑ 80/80 ผศกษาคนควาไดทดลองกบกลมตวอยาง จ านวน 24 คน โดยใหนกศกษาทดสอบ

วดความสามารถดานการพดในโอกาสตาง ๆ กอนเรยน แลวจงจดกจกรรมตามแผนแบบบทบาทสมมต

วชาศลปะการพด ของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพเมอจบบทเรยนแลว ใหนกศกษาท า

แบบทดสอบท าแบบประเมนพฤตกรรมการท างานกลม และประเมนการพด ใหนกศกษาท า

แบบทดสอบวดความสามารถดานการพดในโอกาสตาง ๆ หลงเรยน น าคะแนนของแบบทดสอบวด

ความสามารถดานการพดในโอกาสตาง ๆ มาหาประสทธภาพ

1. การวเคราะหหาประสทธภาพของกระบวนการ (E1) ของเรองการพฒนาความสามารถดาน

การพดในโอกาสตาง ๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมต วชาศลปะการพด ของนกศกษาระดบ

ประกาศนยบตรวชาชพ ปรากฏผลดงตาราง 1

ตาราง 1 คะแนนเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และรอยละของการทดสอบวดความร

ความสามารถดานการพดในโอกาสตางๆ โดยใชแบบทดสอบ

เลขท

คะแนนแบบทดสอบ

กอนเรยน ( 10 คะแนน) หลงเรยน ( 10 คะแนน)

1 5 7

2 6 8

3 5 9

4 7 8

5 6 7

6 5 8

7 7 9

8 6 8

9 5 8

10 7 9

11 6 9

12 6 9

13 6 8

14 5 8

15 7 9

16 6 8

17 6 9

18 4 8

19 5 8

20 6 8

21 5 9

22 4 8

23 6 8

เลขท

คะแนนแบบทดสอบ

กอนเรยน ( 10 คะแนน) หลงเรยน ( 10 คะแนน)

24 5 8

รวม 136 198

X 5.6 8.2

S.D. 0.86 0.60

รอยละ 56.67 82.50

จากตาราง 1 พบวาคาเฉลยการทดสอบกอนเรยนคะแนนเฉลยเทากบ136 จาก

คะแนนเตม 240 คะแนน สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.86 รอยละของคะแนนเฉลยเทากบ 56.67

และ คาเฉลยการทดสอบหลงเรยน คะแนนเฉลยเทากบ 198 จากคะแนนเตม 240

คะแนน สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.60 รอยละของคะแนนเฉลยเทากบ 82.50

ตาราง 2 คะแนนเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และรอยละของการประเมนพฤตกรรม

การท างานกลมระหวางเรยน เรองการพฒนาความสามารถดานการพดในโอกาสตางๆโดยใชการสอน

แบบบทบาทสมมต

คนท

คะแนนทได รวม

คะแนน

( 50 )

ครงท 1

(10)

ครงท 2

(10)

ครงท 3

(10)

ครงท 4

(10)

ครงท 5

(10)

1 8 8 8 8 7 39

2 8 7 8 8 9 40

3 7 7 8 9 9 40

4 6 9 9 8 9 41

5 5 7 8 8 8 36

6 8 7 7 9 7 38

7 7 8 8 9 7 39

คนท

คะแนนทได รวม

คะแนน

( 50 )

ครงท 1

(10)

ครงท 2

(10)

ครงท 3

(10)

ครงท 4

(10)

ครงท 5

(10)

8 8 8 9 9 7 41

9 7 9 8 8 9 41

10 7 8 9 8 8 40

11 9 7 9 7 8 40

12 9 8 8 8 9 42

13 8 8 8 9 8 41

14 8 8 7 8 8 39

15 9 9 8 8 9 43

16 8 9 8 8 9 42

17 8 8 8 8 9 41

18 8 9 7 9 8 41

19 7 9 7 8 9 40

20 7 8 9 8 7 39

21 8 8 7 7 7 37

22 7 7 8 9 9 40

23 9 9 8 8 9 43

24 8 9 8 9 8 42

รวม 184 194 192 198 197 965

X 14.72 15.52 15.36 15.84 15.76 40.20

S.D. 0.9 0.7 0.6 0.6 0.8 1.7

รอยละ 76.6 80.83 80 82.5 82.08 80.41

จากตาราง 2 พบวาคาเฉลยการทดสอบ เทากบ 40.20 จากคะแนนเตม 50 คะแนน สวน

เบยงเบนมาตรฐานเทากบ 1.7 รอยละของคะแนนเฉลยเทากบ 80.41

ตาราง 3 คะแนนเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และรอยละของการประเมนพฤตกรรมการท างานกลม

ระหวางเรยน เรองการพฒนาความสามารถดานการพดในโอกาสตางๆโดยใช การสอนแบบบทบาท

สมมต

คนท

คะแนนทได รวม

คะแนน

( 50 )

ครงท 1

(10)

ครงท 2

(10)

ครงท 3

(10)

ครงท 4

(10)

ครงท 5

(10)

1 9 8 8 8 8 41

2 9 7 9 9 8 42

3 8 8 8 8 8 40

4 9 9 8 8 9 43

5 8 8 8 8 9 41

6 9 9 8 8 9 43

7 8 8 9 7 8 40

8 9 8 9 7 7 40

9 8 8 8 9 9 42

10 9 7 8 8 8 40

11 8 9 9 7 9 42

12 8 8 8 9 8 41

13 7 8 8 9 9 41

14 7 8 7 9 8 39

15 9 7 9 9 8 42

16 8 9 9 7 7 40

17 8 9 7 7 9 40

18 8 9 7 9 8 41

19 8 9 9 8 7 41

20 9 9 7 9 9 43

คนท

คะแนนทได รวม

คะแนน

( 50 )

ครงท 1

(10)

ครงท 2

(10)

ครงท 3

(10)

ครงท 4

(10)

ครงท 5

(10)

21 7 8 9 8 8 40

22 8 9 9 9 8 43

23 8 8 9 8 8 41

24 8 7 9 8 8 40

รวม 197 197 199 196 197 986

X 15.76 15.76 15.92 15.68 15.76 41.01

S.D. 0.65 0.72 0.75 0.76 0.65 1.17

รอยละ 82.08 82.08 82.92 81.67 92.08 82.17

จากตาราง 3 พบวาคาเฉลยการประเมนพฤตกรรมการท างานกลมระหวางการเรยนร เฉลย

เทากบ 41.01 จากคะแนนเตม 50 คะแนนสวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 1.17 รอยละของคะแนนเฉลย

เทากบ 82.17

ตาราง 4 ประสทธภาพของกระบวนการ (E1) ของแผนการจดกจกรรมการเรยนรเรอง การพฒนา

ความสามารถดานการพดในโอกาสตางๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมต วชาศลปะการพดของ

นกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ

รายการประเมน คะแนนเตม X คะแนนเฉลยรอย

ละ

1. การท าแบบทดสอบ 10 5.6 82.50

2. ประเมนพฤตกรรมการท างานกลมระหวางเรยน 50 40.20 80.41

3. ประเมนการพดในการเรยนรระหวางเรยน 50 41.01 82.17

รวม 245.08

เฉลย 81.69

จากตาราง 4 พบวาคาเฉลยจากการท าแบบทดสอบ คาเฉลยจากการประเมนพฤตกรรมการ

ท างานกลมระหวางเรยน และจากการประเมนการพดในระหวางเรยน ประสทธภาพของกระบวนการ

(E1) ของแผนการจดกจกรรมการเรยนรเรอง การพฒนาความสามารถดานการพดในโอกาสตางๆ โดย

ใชการสอนแบบบทบาทสมมต วชาทกษะศลปะการพดของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ มคา

เทากบ 81.69

2. การวเคราะหหาประสทธภาพของผลลพธ (E2) ของแผนการจดกจกรรม การ

เรยนรเรองการพฒนาความสามารถดานการพดในโอกาสตาง ๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมต

วชาศลปะการพดของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ

ตาราง 5 ประสทธภาพของผลลพธ (E2) ของแผนการจดกจกรรมการเรยนร เรองการพฒนา

ความสามารถดานการพดในโอกาสตางๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมตวชาศลปะการพดของ

นกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ

นกศกษา

คนท

คะแนนทได

คะแนนทดสอบวดความสามารถ

กอนเรยน (40)

คะแนนทดสอบวดความสามารถ

หลงเรยน (40)

1 24 33

2 22 35

3 24 32

4 25 35

5 24 35

6 22 36

7 22 35

8 23 32

9 25 34

10 23 35

11 22 34

นกศกษา

คนท

คะแนนทได

คะแนนทดสอบวดความสามารถ

กอนเรยน (40)

คะแนนทดสอบวดความสามารถ

หลงเรยน (40)

12 26 36

13 27 36

14 28 36

15 29 32

16 28 34

17 24 37

18 28 35

19 26 36

20 28 34

21 27 32

22 23 36

23 25 36

24 29 35

รวม 604 831

X 25.16 34.62

S.D. 2.37 1.49

รอยละ 62.92 86.56

จากตาราง นกศกษาจ านวน 24 คน ไดคะแนนเฉลยจากการท าแบบทดสอบวดความสามารถดานการ

พดในโอกาสตางๆกอนเรยนร เรองการพดในโอกาสตางๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมต วชาศลปะ

การพด ของนกศกษาประกาศระดบวชาชพ เทากบ 25.16 ของคะแนนเตม 40 คะแนน คดเปนรอยละ

62.92 และไดคะแนนจากการท าแบบทดสอบวดความสามารถดานการพดในโอกาสตางๆ หลงเรยน

เทากบ 34.62 ของคะแนนเตม 40 คะแนนคดเปน รอยละคณ 86.56 นนคอ E 2 เทากบ 77.92

ตาราง 6 ประสทธภาพของแผนการจดกจกรรมการเรยนรเรอง การพดในโอกาสตาง ๆโดย

ใชการสอนแบบบทบาทสมมต วชาศลปะการพด ของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพตามเกณฑ

80/80 (E1/E2)

คะแนน คะแนนเตม X รอยละของคะแนนเตม

1. 80 ตวแรก

1.1 แบบทดสอบ

1.2 แบบประเมนพฤตกรรมการท างานกลม

1.3 แบบประเมนการพด

10

50

50

5.6

40.20

41.01

82.50

80.41

82.17

เฉลย 81.69

2. 80 ตวหลง

2.1 แบบทดสอบวดความสามารถดาน

การพด

40

34.62

86.56

ประสทธภาพของแผนการจดกจกรรมการเรยนร (E1/E2) เทากบ 81.69/86.56

จากตาราง 6 พบวาคะแนนระหวางเรยน คดเปน รอยละ 81.69 ของคะแนนเตม และผลการ

ทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนโดยใชแบบวดความสามารถดานการพดในโอกาสตาง ๆ โดยใชการ

สอนแบบบทบาทสมมตวชาศลปะการพดของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ คดเปนรอยละ

86.56 ของคะแนนเตม ดงนน ประสทธภาพของ เรองการพฒนาความสามารถดานการพดในโอกาส

ตาง ๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมตวชาศลปะการพด ของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ

จงมประสทธภาพ 81.69/86.56 ซงสงกวาเกณฑ 80/80 ทตงไว

ตอนท 2 การวเคราะหความสามารถดานการพดในโอกาสตาง ๆ โดยใชการสอนแบบบทบาท

สมมต วชาศลปะการพด ของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพระหวางกอนเรยนและหลงเรยนผ

ศกษาคนควาไดด าเนนการโดยใหนกศกษาท าการทดสอบวดความสามารถดานการพดในโอกาสตาง ๆ

กอนเรยน เมอนกศกษาเรยนรจากการจดกจกรรมการเรยนรเรองการพฒนาความสามารถดานการพด

ในโอกาสตาง ๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมต แลวท าการทดสอบวดความสามารถ

ดานการพดในโอกาสตาง ๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมต โดยใชแบบทดสอบชดเดยวกน น ามา

ตรวจคะแนนแลวเปรยบเทยบความสามารถดานการพดโอกาสตาง ๆ ระหวางกอนเรยนและหลงเรยน

ตอนท 3 การวเคราะหหาดชนประสทธผลของกจกรรมการเรยนร เรอง การพฒนา

ความสามารถ ดานการพดในโอกาสตาง ๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมต วชาศลปะ การ

พด ของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพผศกษาคนควาไดด าเนนการโดยใหนกศกษาท าการ

ทดสอบวดความสามารถดานการพดในโอกาสตางๆ กอนเรยน เมอนกศกษาเรยนรจากการจดกจกรรม

การเรยนร เรอง การพดในโอกาสตาง ๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมต แลวท าการทดสอบวด

ความสามารถ หลงเรยนโดยใชแบบทดสอบชเดยวกน น ามาตรวจคะแนนแลววเคราะหหาดชน

ประสทธผลของแผนการจดกจกรรมการเรยนร เรอง การพฒนาความสามารถดานการพดในโอกาส

ตาง ๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมต โดยใชวธการหาคาประสทธผล (E.I. : Efffectiveness Index)

ของกดแวนเฟลทเชอรและชไนเดอร (Goodman, Fletcher and Schneider) (เผชญ กจระการ. 2544 :

45-46)ปรากฏผลดงน

ผลรวมของคะแนนทดสอบหลงเรยน – ผลรวมของคะแนนทดสอบกอนเรยน

ดชนประสทธผล =

(จ านวนนกเรยน × คะแนนเตม) - ผลรวมของคะแนนทดสอบกอนเรยน

ดชนประสทธผล = 831 - 604

( 24 x 40) - 604

= 209

= 356

= 0.5870

คาดชนความสามารถดานการพดในโอกาสตาง ๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมต วชา ศลปะการพด

ของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพมคาดชนประสทธผล เทากบ 0.5870 แสดงวาผเรยนม

ความรเพมขนจากกอนเรยนเทากบ 0.5870 หรอคดเปนรอยละ 58.70

ตาราง 7 คะแนนเฉลยความพงพอใจของนกศกษาท มตอการจดกจกรรมการเรยนร เรอง

การพฒนาความสามารถดานการพดโดยใชการสอนแบบบทบาทสมมต

การวดความพงพอใจ

X

S.D.

ระดบ

ความพง

พอใจ

1. นกศกษามความพอใจทไดเรยนเรองการพดในโอกาสตางๆ

2. นกศกษาพอใจในกจกรรมการเผชญสถานการณ ตดสนใจ

และแกปญหา

3. นกศกษาไดมโอการฝกตนเองใหมทกษะการท างานรวมกบ

ผอนในสงคม

4. นกเรยนไดวเคราะห วจารณแลกเปลยนความคดเหนกน

ในกลม

5. นกศกษาไดมโอกาสพฒนาทกษะในการเผชญสถานการณ

ตดสนใจและแกปญหา

6. นกศกษาไดมโอกาสแสดงความรสก ความคดและการ

แสดงออก

7. นกศกษาพอใจทไดแสดงบทบาททใกลเคยงกบสภาพความ

เปนจรง

8. นกศกษาพอใจในผลงานทสงเรมใหเกดความคดสรางสรรค

9. นกศกษาสนใจรวมกจกรรมอยางกระตอรอรนและเตม

ความสามารถ

10. นกศกษาพอใจทไดมสวนรวมในการวเคราะห วจารณและ

อภปรายผลการน าเสนอผลงานของเพอน

11. กจกรรมการเรยนสงเสรมให ผเรยนไดรบความร ม

ความสามารถและเกดทกษะ

4.50

4.65

4.55

4.65

4.45

4.50

4.35

4.25

4.30

4.35

4.45

0.76

0.67

0.69

0.49

0.76

0.51

0.75

0.64

0.73

0.67

0.51

มาก

มากทสด

มากทสด

มากทสด

มาก

มาก

มาก

มาก

มาก

มาก

มาก

การวดความพงพอใจ

X

S.D.

ระดบ

ความพง

พอใจ

12. ผเรยนไดมโอกาสแสดงความรสกของตนอยางเตมท

13. นกศกษาสนใจรวมกจกรรมอยางกระตอรอรนและปฏบต

อยางเตมความสามารถ

14. กจกรรมการเรยนเปดโอกาสใหผเรยนแสดงความคด

ความสามารถอยางเตมท

15. สถานการณทก าหนดใหนาสนใจและใกลเคยงกบความ

เปนจรง

16. ผสอนเปดโอกาสใหผเรยนทกคนไดฝกความสามารถใน

การพด

17. นกศกษาพอใจทมสวนรวมในการแกปญหาและปรบปรง

ผลงาน

18. นกศกษาพอใจทไดฝกการใชภาษาพดและความสามารถ

ในการพด

19. นกศกษาพอใจทไดแสดงบทบาทโดยใชสตปญญา ไหว

พรบเทคนคการแสดง การใชภาษา การตดสนใจและการ

แกปญหาดวยตนเอง

20. ความรและความสามารถทไดรบสามารถน าไปใช

ประโยชนในชวตประจ าวนได

4.50

4.40

4.25

4.40

4.75

4.50

4.40

4.65

4.25

0.61

0.50

0.72

0.68

0.44

0.69

0.68

0.49

0.72

มาก

มาก

มาก

มาก

มากทสด

มาก

มาก

มากทสด

มาก

โดยรวม 4.46 0.47 มาก

จากตาราง 7 พบวานกศกษาทเรยนเรองการพฒนาความสามารถดานการพดในโอกาสตาง ๆ โดยใช

การสอนแบบบทบาทสมมต มความพงพอใจโดยรวมอยในระดบมาก และมความพงพอใจเปนรายขอใน

ระดบมากทสด 5 ขอ โดยมขอทมความพงพอใจอยในระดบมากทสด 3 อนดบ คอ ขอ 16

ผสอนเปดโอกาสใหผเรยนทกคนไดฝกความสามารถในการพด ขอ 19นกศกษาพอใจทไดแสดงบทบาท

โดยใชสตปญญา ไหวพรบ เทคนคการแสดง การใชภาษาการตดสนใจและการแกปญหาดวยตนเอง

และ ขอ 2 นกศกษาพอใจในกจกรรมการเผชญสถานการณ ตดสนใจ และแกปญหา นอกจากน

นกศกษามความพงพอใจอยในระดบมากอก 15 ขอ

บทท 5

สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ

ในการศกษาคนควาครงน เปนการพฒนาความสามารถดานการพดในโอกาสตาง ๆโดยใชการ

สอนแบบบทบาทสมมต วชาศลปะการพดของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ สรปผลการศกษา

คนควา ตามล าดบดงน

1. ความมงหมายของการศกษาคนควา

2. สรปผล

3. อภปรายผล

4. ขอเสนอแนะ

ความมงหมายของการศกษาคนควา

1. เพอเปรยบเทยบความสามารถดานการพดในโอกาสตาง ๆ โดยใชการสอนแบบบทบาท

สมมต วชาศลปะการพด ของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพระหวางกอนเรยนกบหลงเรยน

2. เพอศกษาดชนประสทธผล ขอการจดกจกรรมการเรยนร เรอง การพฒนาความสามารถ

ดานการพดในโอกาสตาง ๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมต วชาศลปะการพด ของนกศกษาระดบ

ประกาศนยบตรวชาชพ

3. เพอศกษาความพงพอใจ ของนกศกษา ระดบประกาศนยบตรวชาทมตอ การจด

กจกรรม การเรยนร เรองการพดในโอกาสตาง ๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมตวชาศลปะการพด

สรปผล

1.นกศกษาทไดรบการสอนเรอง การพดในโอกาสตาง ๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมต ม

ความสามารถดานการพดในโอกาสตาง ๆ หลงเรยนวาเพมขนจากกอนเรยน ม

ประสทธภาพ 81.69/86.56 ซงสงกวาเกณฑ 80/80 ทตงไว

2. ดชนประสทธผลของการจดกจกรรมการเรยนร เรองการพดในโอกาสตาง ๆโดยใชการสอน

แบบบทบาทสมมต วชาศลปะการพด ของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ มคาเทากบ 0.5870

แสดงวานกศกษามความรเพมขน 0.5870 หรอคดเปนรอยละ 58.70

3. นกศกษาทเรยนโดยใชการสอนแบบบทบาทสมมต มความพงพอใจตอการสอนบทบาท

สมมตโดยรวมอยในระดบมาก

อภปรายผล

การพฒนาความสามารถดานการพดในโอกาสตาง ๆ วชาศลปะการพดของนกศกษาระดบ

ประกาศนยบตรวชาชพ แลวสามารถอภปรายผลไดดงน

1. ผลการเปรยบเทยบความสามารถดานการพดในโอกาสตาง ๆ โดยใชการสอนแบบบทบท

สมมต พบวา ความสามารถดานการพดในโอกาสตางๆ หลงเรยนสงกวากอนเรยนซงเปนไปตาม

สมมตฐานทก าหนดไว โดยหลงการทดลองนกศกษาทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรมความสามารถ

ดานการพดในโอกาสตางๆ สงกวา กอนเรยน ผลการศกษาคนควาเปนเชนนกเพราะวา การสอนแบบ

บทบาทสมมตเปนกระบวนการเรยนรทใหนกศกษามสวนรวมในกระบวนการเรยน โดยไดรวมกบ

สมาชกในกลมวเคราะหสถานการณทจบฉลากได รวมกนเลอกขอความสรางบทสนทนาตาม

สถานการณทก าหนด ฝกซอมการพดตามบทสนทนาและบทบาททสมาชกมอบหมาย ท าใหผเรยน

เรยนรอยางสนกสนาน เกดทกษะความสามารถทงน เพราะขอมลมาจากผเรยนโดยตรง จงชวยให

ผเรยนเขาใจสงทเรยนชดเจน ลกซง โดยเฉพาะในขนวเคราะหและอภปรายผล ทงน าเอาผลการแสดง

ของผแสดงทงทางดานความร ความคด และพฤตกรรมทคนพบมาเปนขอมลในการอภปราย จงท าให

ผเรยนเกดการเรยนรตาม

2. ประสทธภาพของการจดกจกรรมการเรยนร เรอง การพดในโอกาสตาง ๆโดยใช การสอน

แบบบทบาทสมมต วชาศลปะการพด ระดบประกาศนยบตรวชาชพ พบวา คาดชน ประสทธผลเทากบ

0.8169 ซง แสดงวา นกศกษาทเรยนจดกจกรรมการเรยนร การพฒนาความสามารถดานการพดใน

โอกาสตาง ๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมต วชาศลปะการพด ระดบประกาศนยบตรวชาชพม

ความกาวหนาในการเรยนเพมขน 0.8169 หรอ คดเปนรอยละ 81.69 ทงน เนองจากกจกรรมการ

เรยนรแบบบทบาทสมมต ท าใหนกเรยนไดฝกการพดในสถานการณทใกลเคยงกบสถานการณจรง ชวย

ใหผเรยนสามารถเลอกใชภาษาทถกตองเหมาะสมชวยใหผเรยนมความรความเขาใจในสงทเรยนรอยาง

ลกซง

4. การประเมนความพงพอใจของนกศกษาหลงการสอนเสรจสนตอการพฒนาความสามารถ

ดานการพดในโอกาสตาง ๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมต วชาศลปะการพดระดบประกาศนยบตร

วชาชพ โดยใชแบบสอบถาม ปรากฏวานกศกษามความพงพอใจโดยรวมอยในระดบมาก ดงท กตมา

ปรดดลก (2529 : 321-322) ไดกลาวไววาความพงพอใจ หมายถง ความรสกชอบหรอพอใจทมตอ

องคประกอบและสงจงใจในดานตาง ๆและไดรบ การตอบสนองความตองการนน แสดงวาการ

พฒนาความสามารถดานการพดในโอกาสตาง ๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมต เปนการเรยนรทม

การก าหนดสถานการณขนแลวผเรยนมการระดมความรความคด การเลอกสรรค าทมความถกตอง

เหมาะสมกบบทบาทและสถานการณทแสดงและมการแสดงความคดเหน อภปรายผลการน าเสนอ

ผลงานของกลมอน ๆ จงเปนกจกรรมการเรยนรทไดพฒนาทกษะการท ากลาวอยางเตมท ชวยให

ผเรยนสามารถฝกปฏบตการสอสาร และฝกทกษะการพดในโอกาสตางๆ ทใกลเคยงความเปนจรงใน

ชวตประจ าวน และยงชวยใหผเรยนไดเขาใจในสงทเรยนรอยางชดเจน ลกซง โดยเฉพาะในขนการ

วเคราะห อภปรายผล ทน าเอาผลการแสดงของกลมอนในดานความร ความคด ความรสก และ

พฤตกรรมทพบมาเปนขอมลในการอภปรายจงเปนการท าใหผเรยนเกดการเรยนรในเนอหาทจดเจน

ยงขน อกทงเนอหาในการพดในโอกาสตาง ๆ และประสาท อศรปรดา (2538 : 132) กลาววา ความพง

พอใจ หมายถงพลงทเกดจากพลงทางจตทมผลไปสเปาหมายทตองการ และหาสงทตองการมา

ตอบสนองเปนการน าสถานการณทเปนสภาพการณทใกลเคยงกบชวตประจ าวน จงท าใหผเรยนมความ

สนกสนานมชวตชวา กลาพดกลาแสดงออกมอสระในการเรยนรดงนนกจกรรมการเรยนรโดยใชการ

สอนแบบบทบาทสมมต จงท าใหผเรยนมความพงพอใจอยในระดบมาก และสอดคลองกบงานวจยของ

วท (Witt. 1995 : 14-16) ไดศกษาวธการสอนของครโดยการใชบทบาทสมมตในหองเรยนภาษาองกฤษ

ผลการศกษาพบวา วธการสอนแบบนท าใหผเรยนมความสนกและเปนประโยชนอยางยง

ขอเสนอแนะ

1. ขอเสนอแนะในการน าไปใช

1.1 ควรใหนกศกษาไดมการใชภาษาทเรยนในสถานการณจรงอยางตอเนองและสม าเสมอ

ซงความสามารถในการพดจะไมเกดขนหากขาดการฝกฝนอยางตอเนอง

1.2 การศกษาครงนแสดงใหเหนวา การสอนการพดในโอกาสตางๆ โดยใชการสอนแบบ

บทบาทสมมต สามารถพฒนาความสามารถความกลาแสดงออก พฒนาความสามารถดานการพดใน

โอกาสตางๆ ของนกศกษาใหดขน จงควรใชเปนแนวทางในการจดการเรยนการสอนดานการพดใน

รายวชาศลปะการพด

1.3 การสอนโดยใชกจกรรมบทบาทสมมต ไมควรจะจดซ ากนบอยๆ ในรปแบบเดมเพราะจะ

ท าใหผเรยนเกดความเบอหนายได

1.4 ควรมการควบคมเวลาในการจดกจกรรมการเรยนรดานการพดในโอกาสตางๆโดยใช

การสอนแบบบทบาทสมมต ผสอนควรมการวางแผนการใชเวลาและควบคมเวลาใหด าเนนไปอยาง

ตอเนองตามขนตอน

2. ขอเสนอแนะในการศกษาคนควาตอไป

2.1 ควรน าการสอนแบบบทบาทสมมตไปสอนรวมกบวธการสอนอนในรายวชาตางๆ

2.2 ควรประเมนความสามารถดานการพดในโอกาสตางๆ หลงเรยนโดยใชแบบประเมนการ

พดทเปนการประเมนการพดในโอกาสตางๆ จากการสอบปฏบต

2.3 ควรศกษาการน าบทบาทสมมตไปใชในการปรบพฤตกรรมผเรยน เชนกรยามารยาท

ดานคณธรรมและจรยธรรม

2.4 ควรน ากจกรรมบทบาทสมมตมาใชเปนกจกรรมในการเรยนทท าใหผเรยนเกด

กระบวนการคดอยางสรางสรรค

บรรณานกรม

บรรณานกรม

กตมา ปรดดลก. ทฤษฎการบรหารองคการ. กรงเทพฯ : ชนะการพมพ, 2529.

จนดา งามสทธ. การพด. กรงเทพฯ : โอ.เอส.พรนตง เฮาส, 2531.

ฉตรา ขนนาค, สวรรณ อดมผล และวรรณ พทธเจรญทอง. ศลปะการใชภาษาไทยใน

ชวตประจ าวนและทางธรกจ. กรงเทพฯ : ประกายพรก, 2522.

ฉตรสวรรณ ตนนะรตน. การพดเบองตน. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยรามค าแหง, 2539

ฉตรสวรรณ ตนนะรตน. หลกวาทการ. กรงเทพฯ : โรงพมพการศาสนา, 2539.

ฉตรสวรรณ ตนนะรตน. การพดส าหรบผน า. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยรามค าแหง, 2540.

ฉตรวรณ ตนตะรตน. การพดส าหรบผน า. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยรามค าแหง, 2540.

ชาญชย อาจณสมาจารย. การนเทศการศกษา. กรงเทพฯ : จงเจรญการพมพ, 2524.

ทองสข รวยสงเนน. คมอปฏบตการสรางแผนการสอนทเนนกระบวนการ . สรนทร : เสมาธรรม

,2543.

ทศนย ศภเมธ. การสอนภาษาไทย. ธนบร : สถาบนราชภฎธนบร, 2542.

ทนวฒน มฤคพทกษ. พดได-พดเปน. กรงเทพฯ : โอ.เอส.พรนตง เฮาส, 2531.

ทนวฒน มฤคพทกษ. พดได-พดเปน. กรงเทพฯ : กองหลา, 2535.

ทนวฒน มฤคพทกษ. พดได-พดเปน : ศาสตรและศลปแหงการพด . กรงเทพฯ : ฟารโกลบ,

2548.

ทศนา แขมมณ. 14 วธสอนส าหรบครมออาชพ. กรงเทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2544.

ธนรชฏ ศรสวสด. “หนวยท 12 วธสอนเพอพฒนาทกษะการพด,” ใน ประมวลสาระชดวชาการ

พฒนาทกษะทางภาษา. หนา 95-96. นนทบร : มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ,2537.

ธรรมนญ นวลใจ. เทคนคการพดกบการพดในสถานการณทล าบากใจ. กรงเทพฯ : ก าแกว,2537.

นตตา ภมศกด. เอกสารค าสอนวชาจตวทยา. ขอนแกน : สถาบนเทคโนโลยราชมงคลวทยาเขต

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ, 2535.

บญสม ภศร. การพฒนาทกษะการพด และพฤตกรรมกลาแสดงออกทางการพดโดยใชบทบาท

สมมตของนกศกษาประกาศนยบตรวชาชพชนปท 1วทยาลยเกษตรและเทคโนโลยตรง .

วทยานพนธ กศ.ม. กรงเทพฯ :มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, 2546.

ผดง อารยะวญญ. หลกการสอนพด. กรงเทพฯ : แวนแกว, 2542.

ผะอบ โปษะกฤษณะ. ลกษณะเฉพาะของภาษาไทย การเขยน การอาน การพด การฟงและ

ราชาศพท. กรงเทพฯ : รวมสาสน, 2541.

พวงเลก อตระ. วธสอนวชาภาษาไทยระดบมธยมศกษา. กรงเทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย

,2539.

วจตร อาวะกล. เพอการพด การฟงและการประชมทด. กรงเทพฯ : ไทยวฒนาพานช,

2527.

วจตร อาวะกล. เพอการพด การฟง และการประชมทด. กรงเทพฯ : ไทยวฒนาพานช, 2542.

วจตร อาวะกล. วาทศลป. กรงเทพฯ : ไทยวฒนาพานช, 2524.

วรช ลภรตนกล. วาทนเทศและวาทศลป : หลกทฤษฎและวธปฏบต ยคสหสวรรษใหม. กรงเทพฯ :

โอเดยนสโตร, 2526.

วจตร อาวะกล. วาทนเทศ และวาทศลป หลกทฤษฎและวธปฏบตยคสหสวรรษใหม. กรงเทพฯ :

จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2543.

สนท สตโยภาส. การสอนภาษาไทย. กรงเทพฯ : ทพยอกษร, 2524.

สนท สตโยภาส.. พฤตกรรมการสอนภาษาไทยในระดบมธยมศกษา. กรงเทพฯ : โรงพมพคร

สภาลาดพราว, 2538.

สวสด บนเทงสข. เทคนคการพด. พมพครงท 3. กรงเทพฯ : ฉบแกระ, 2537.

ส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต. การวดและประเมนผลในชนเรยนกลมท ก ษ ะ

ภาษาไทย ตามหลกสตรประถมศกษาพทธศกราช 2521 (ฉบบปรบปรงพ.ศ. 2533). กรงเทพฯ :

โรงพมพการศาสนา, 2539.

ส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต . การวดและประเมนผลในชนเรยนกลทกษะ

ภาษาไทย. กรงเทพฯ : โรงพมพครสภาลาดพราว, 2536.

ส าเนยง มณกาญจน และสมบต จ าปาเงน. หลกนกพดศลปะ และหลกการพดในโอกาสตาง ๆ.

กรงเทพฯ : ขาวฟาง, 2538.

สคนธ สนธพานนท และคนอน ๆ. การจดกระบวนการเรยนรเนนผเรยนเปนส าคญตาม ห ล ก ส ต ร

การศกษาขนพนฐาน. กรงเทพฯ : อกษรเจรญทศน, 2545.

สจรต เพยรชอบ. ศลปะการใชภาษา. กรงเทพฯ : สถาบนภาษาไทย กรมวชาการ, 2539.

สจรต เพยรชอบ. “การแสดงบทบาทสมมตการใชภาษาไทย,” ใน หนงสอชดความรภาษไทย

อนดบท 10สอนใหสนกเปนสขกบการเรยน . หนา 138-193. กรงเทพฯ : โรงพมพคร

สภาลาดพราว, 2539.

สจรต เพยรชอบ และสายใจ อนทรมพรรย. วธสอนภาษาไทยระดบมธยมศกษา. กรงเทพฯ :

จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2536.

สจรต เพยรชอบ และสายใจ อนทรมพรรย. วธสอนภาษาไทยระดบมธยมศกษา. กรงเทพฯ : โ ร ง

พมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย,2538.

สวทย มลค า และอรทย มลค า. 19 วธการจดการเรยนร : เพอพฒนาความรและทกษะ. กรงเทพฯ :

ภาพพมพ, 2546.

อรวรรณ ปลนธนโอวาท. การพดเพอธรกจ. พมพครงท 5. กรงเทพฯ : จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย, 2540.

อารย พนธมณ. คดอยางสรางสรรค. กรงเทพฯ : ตนออแกรมม, 2534.

อมพร แกวสวรรณ. วชาการพด. กรงเทพฯ : บรรณกจ, 2522.

Lombarbdo, Mary A. “Rhythmic Reading and Role–Playing,” Library Media Connection.23(4) :

38 ; January, 2005.

Pata, Kai. And others. “Tutor Scaffolding of Dilemma Solving in Network–BasedRole–Play,”

Learning and Instruction. 15(6) : 571–587 ; December, 2005.

Witt, Donald E. “Role – Playing Strategies for Instruction and Assessment,”

NortheastConference Newsletter. 37 : 14–16 ; Winter, 1995.

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก

แบบทดสอบวดความสามารถดานการพดในโอกาสตางๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมต

วชาศลปะการพด ของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ

แบบทดสอบวดความสามารถดานการพดในโอกาสตางๆ

1. ค าพดในขอใดแสดงใหเหนวาผพดค านงถงมารยาทในการพดมากทสด

ก. ผมเชอวาคณฉวตองตอบวา “ไมม”แน ๆ ถาหากผมวา “คณฉวมคนรกแลวหรอยง”

ข. ทคณสงาพดมาทงหมดนน ผมวานาสนใจ แตมบางเรองทผมเชอวาคณสงายงไมไดพดความ

จรงทงหมด

ค. ผมเชอวาทกๆทานตางกมแนวความคดของตนอยแลว ถาไดพดคยแลกเปลยนความคดเหน

กนกคงเกดประโยชนมากทเดยว

ง. ทานผมเกยรตทกทาน คบาวสาวในวนนดเหมาะสมกนมาก เจาสาวเปนคนสวยเจาบาวก ด

นารก แมอายจะมากไปหนอย แตอายเปนเพยงตวเลขเทานน

2. ขอความในขอใดทใชค าเหมาะสมกบบคคล

ก. อาจารยจะใหหนท าอะไรวามาเลยคะ

ข. เลก คณจะไปดหนงกบกนไหม

ค. คณลงคะ ของจะทใหเกบทไหนกนละ

ง. ทานครบ คณสมชายมาขอพบครบ

3. ขอใดใชภาษาเหมาะแกกาลเทศะและสมพนธภาพระหวางบคคล

ก. ตอยฝากมาบอกกบอาจารยวาเขาขอสงการบานพรงนคะ (นสตพดกบอาจารย)

ข. วนนนอยปวยอกแลว เดยวกสอนไมทนหรอก (อาจารยพดกบอาจารยตอหนานกศกษา)

ค. เสอคณครสวยจงเลยคะวนน (นกเรยนพดกบคร เมอครเขาหองเรยน)

ง. ลกอวนไปแลวนะตอนน ควรออกก าลงกายบาง (แมพดกบลก)

4. ถานกเรยนไปในงานวนท าบญขนบานใหมของเพอน ขอใดไมควรพด

ก. น นมนตพระวดไหนหรอดทาทางเครงทกรปเลย

ข. เออ บานนายสวยจง พอนายปลกเองหรอบานเชานะ

ค. โอโฮ สวนดอกไม นดอกอะไรเตมไปหมด นายจดเองหรอสงมาจากรานขางนอกละ

ง. กบขาวบานนายนอรอยหมดทกอยางเลย แมนายท าเองหรอสงมาจากรานขางนอกละ

5. ขอใดแสดงความอาทรของผพด

ก. รบไปหาหมอเสยนะ ปลอยไวอยางนอนตรายถงตายได

ข. ชวตคนเรากเปนอยางนแหละ มขนมลงอยาไปกงวลกบมนเลย

ค. อยาเสยใจไปเลย ผหญงกเปนอยางนแหละเดยวดเดยวราย ไมมอะไรแนนอน

ง. นาเหนใจผเปนพอเปนแมนะมลกสาว กตองคอยเปนหวงเปนใยตลอดเวลา

6. เมอเพอนรวมงานไดเลอนขนเงนเดอน เพราะท าความดความชอบเปนพเศษนกศกษาจะกลาวแสดง

ความยนดอยางไร ผฟงจงจะรสกวาผพดไมมอคต

ก. ยนดดวยนะ คนเกงอยางนแหละ โชคดเสมอ ข. ยนดดวยนะ เมอไรคณจะเลยงละ

ค. ยนดดวยนะ คณนกาวเรวเกนคาด ง. ยนดดวยนะ คนทเจานายรกกอยางนแหละ

7. เมอคณพอของเพอนประสบอบตเหตเสยชวต ค าพดปลอมประโลมในขอใดเหมาะสมทสด

ก. นจ เธอตองท าใจใหได ถงคราวเคราะหราย ไมมใครหรอกทจะรอดชวตมาได

ข. ไมมใครหรอกนจทเกดมาแลวไมตาย เธอจงคดเสยวา ความตายเปนเรองธรรมดาของโลก

ค. อยากลวไปเลยนจ ถงเธอจะเสยคณพอไป เธอกยงเหลอคณแมทร ารวยพอทจะใหความสข

ส าราญแกเธอได

ง. นจ ทคณพอของเธอตองจากไปรวดเรวเชนน มนเปนอบตเหตซงเกดจากความประมาทของ

ทานเอง อยาเสยใจไปเลยนจ

8. หากนกศกษาเปนพธกรในการประชม นกศกษาแจกแบบสอบถามใหสมาชกกรอก แตสมาชกบางคน

ยงไมคนแบบสอบถามนน นกศกษาควรใชความในขอใดขอแบบสอบถามคนมา

ก. ขอเรยนเตอนสมาชกกรณาคนแบบสอบถามดวย

ข. ขอความกรณาสมาชกอยาลมคนแบบสอบถาม

ค. ทานสมาชกอยาลมกรอกแบบสอบถามแลวสงคนดวย จะเปนพระคณยง

ง. ขอเตอนสมาชกทยงไมไดสงแบบสอบถาม กรณากรอกคนมาดวย

9. ค าพดในขอใดเหมาะทสด เมอนกศกษาไปเยยมผปวย

ก. หนวาคณปายงไมดขน แตไมตองตกใจ จะปรกษาคณหมอดคะ

ข. ดคณปาแขงแรงขนมากอก 2-3 วน คงกลบบานได

ค. หมอจะผาตดหรอคะ คณปาคงแยยงกลวๆอย

ง. คณปาตองพยายามกนมาก ๆ จะไดหายเรว ๆ นะคะ

10. เมอเพอนสอบแขงขนไดรบคดเลอกไปดงานตางประเทศ จะกลาวอยางไรจงจะรสกวานกศกษายนด

กบความส าเรจนนดวยใจจรง

ก. แมจะไมใชตวเกง แตเธอกยอดมากเลย

ข. ฉนวาแลวเชยวยงไง ๆ เธอกตองได เยยมจรง ๆ เลยเพอนเรา

ค. ฉนวาพอเขาไมไป เธอตองได กไดจรง ๆ

ง. เธอนมามดจรง ๆ มาแซงทางโคงวงเขาปายเลยนะ

11. ถานกศกษาจะตองมอบของรางวลแกผชนะการประกวดเรยงความ ควรเลอกค ากลาวในขอใดจงจะ

เหมาะสม

ก. กลาวถงคณงามความดของผมอบรางวล

ข. กลาวถงความสมพนธระหวางผสอบ และผรบรางวล

ค. กลาวถงมลคาของสงของทมอบเปนรางวล

ง. กลาวถงความมานะพยายามของผทไดรบรางวล

12. การกลาวในงานเลยงอ าลาเพอไปรบต าแหนงใหม ผพดไมควรกลาวในเรองใด

ก. ต าแหนงใหมทไดรบ

ข. กลาวขอบคณผมารวมงาน

ค. ความรสกยนดทไดจากไป

ง. ความรกความผกพนกนระหวางเพอนรวมงาน

13. การกลาวอวยพรในงานขนบานใหม ขอใดไมควรกลาว

ก. ใหขอคดในการสรางความสขในบาน

ข. ใหค าแนะน าในการดแลรกษาบาน

ค. ใหขอคดในการวางแผนด าเนนชวต

ง. ใหค าแนะน าในการปลกบานหลงใหมขนแทน

14. ขอใดทไมควรกระท าในการพดในโอกาสตาง ๆ

ก. แตงกายใหเหมาะสมกบสถานท

ข. เรมตนดวยการใชค าพดทกทายผฟงตามธรรมเนยม

ค. กลาวค าอ าลาเมอจะจบการพด

ง .ก าหนดเวลาในการพดโดยค านงถงผพดเปนหลก

15. การกลาวตอบรบในโอกาสใด ทนกศกษาควรกลาวค าปรารถนาตวรบใช

ก. รบมอบถาวรวตถ ข. รบมอบต าแหนงใหม

ค. รบอวยพรในงานวนคลายวนเกด ง. รบความยนดเมอเปนสมาชกใหม

16. ผพดในขอใดทปฏบตหนาทไมถกตองเกยวกบการพดในโอกาสตาง ๆ

ก. แนนบอกประโยชนทจะไดรบมอบของรางวล

ข. นองพดประวตอยางยอตอผเขารบต าแหนงใหม

ค. นดกลาวถงความสมพนธตอกนในการตอบรบการอ าลา

ง. หนอยกลาวถงคณงามความดทผานในการมอบของทระลก

17. เมอนกศกษาเปนผประเมนผลผพด ขอใดไมจดเปนประเดนส าหรบการประเมนผล

ก. บคลกภาพ ข. ล าดบขอความ

ค. ความยตธรรม ง. ขอคดและเจตนา

18. ขอใดจดเปนความส าคญของการพดในโอกาสตาง ๆ มากทสด

ก. เปนเครองมอสอสารในการด าเนนชวต

ข. เปนเครองมอแสวงหาความร

ค. เปนเครองมอสอสารในงานอาชพ

ง. เปนเครองมอสรางมนษยสมพนธ

19. เพราะเหตใด นกศกษาจงตอง ฝกทกษะการพด

ก. เพราะเหตใด ข. เพอใหพดไดถกตอง

ค. เพอพฒนางาน ง. เพอเตรยมตวเปนผน า

20. ขอใดไมใชลกษณะของการพดทด

ก.พดเพอเอาใจผฟง ข. พดเรองทเปนความจรง

ค. พดเรองทเปนประโยชน ง. พดเรองทผฟงชนชม

21. ขอใดเปนวตถประสงคส าคญในการกลาวแนะน าผพด

ก. ใหผพดเกดความภาคภมใจ ข. กระตนใหผฟงสนใจผพด

ค. เพอใหเกยรตผพด ง. เพอใหผฟงทราบความเปนมา

22. การกลาวแนะน าผพด ควรใชวธการพดแบบใด จงจะเหมาะสมทสด

ก. จดบนทกมาอาน ข. เตรยมเอกสารประกอบ

ค. พดปากเปลา ง. อานจากตนฉบบ

23. ในการพดแสดงความรสก ขอใดเปนขนตอนแรกทควรกลาว

ก. กลาวทกทายผฟง ข. กลาวขอบคณ

ค. กลาวถงความรสก ง. กลาวแสดงความยนด

24. เมอมคณาจารย และนกศกษาจากวทยาลยอนมาเยยมเยอน เจาของสถานทจะกลาวใน

ลกษณะใด

ก. กลาวขอบคณ ข. กลาวตอนรบ

ค. กลาวอ าลา ง. กลาวอวยพร

25. การกลาวในขอใด ทผพดไมตองมการกลาวอวยพร

ก. กลาวรายงาน ข. กลาวตอบรายงาน

ค. กลาวอ าลา ง. กลาวแสดงความยนด

26. ในการกลาวอ าลา ผกลาวควรย าถงเรองใด

ก. ต าแหนงใหมทไดรบ ข. ความรสกยนดทตองจากไป

ค. ความผกพนทเคยไดอยรวมกน ง. กลาวอวยพรผมารวมงาน

27. ถานกศกษาไดรบเชญใหเปนผกลาวอวยพรในงานมงคลสมรส สงทจะลมกลาวไมได คอ ขอใด

ก. ชอเจาบาว เจาสาว ข. พอแมของเจาบาว เจาสาว

ค. ความอรอย ของรสอาหาร ง. ชมความเหมาะสมของคบาวสาว

28. การกลาวอวยพรในงานขนบานใหม ควรกลาวถงเรองใด

ก. ความคนเคยกบเจาของบาน ข. คณความดของเจาของบาน

ค. ขอบคณผมารวมงาน ง. แผนการด าเนนชวต

29. ขอใดไมใชจดประสงคของการกลาวแสดงความยนด

ก. เพอมารยาททางสงคม ข. เพอยกยองเชดชเกยรต

ค. เพอแสดงน าใจไมตร ง. เพอสงเสรมเพมก าลงใจ

30. ขอใดยดหลกการกลาวแสดงความยนด

ก. กลาวอวยพรใหประสบความส าเรจ ข. กลาวยกยองในความส าเรจ

ค. กลาวถงคณคาของความส าเรจ ง. กลาวเยนยอเกนความเปนจรง

31. เมอนกศกษาถกเชญใหกลาวแสดงความยนด นกศกษาตองกลาวขอใดเปนขนตอนสดทาย

ก. กลาวแนะน า ข. กลาวอวยพร

ค. กลาวยกยอง ง. กลาวยนด

32. คณสมบตของผพดในขอใดทไมถกตอง

ก. ผพดทดตองปรบปรง บคลกภาพ ของตนเอง

ข. ผพดทดควรยดผฟงเปนจดศนยกลาง

ค. ผพดทดควรใชภาษาพดและเขยนสลบกน

ง. ผพดทดควรตงจดมงหมายในการพด

33. การกลาวแสดงความยนดกบผมารบต าแหนงใหม ไมควรกลาวถงเรองใด

ก. ยกยองความสามารถของผรบต าแหนงใหม

ข. ฝากความหวงของงานไวกบผรบต าแหนงใหม

ค. กลาวถงความหมาย และเกยรตของต าแหนงนน

ง. กลาวถงงานทคนเกาเคยท าได

34. การกลาวไวอาลย ควรพดในโอกาสใด

ก. ประสบอบตเหต ข. เลอนขน

ค. เจบปวย ง. ยายงาน

35. การกลาวตอนรบผมาเยอน ตองพดตามล าดบขนในขอใด จงจะเหมาะสม

1. มอบหนงสอ หรอ ของทระลก 2. กลาวอวยพร

3. แสดงความยนดทมโอกาสตอนรบ 4. เลาประวต และ ความเปนมาของสถาบนอยางยอๆ

ก. 1 2 3 4 ข. 4 3 1 2

ค. 4 2 1 3 ง . 4 1 2 3

36. ขอใดไมใชวตถประสงคของการกลาวตอนรบสมาชกใหม

ก. เพอสรางขวญและก าลงใจแกผมารวมงาน

ข. แนะน าผมารวมงานใหมใหไดรบรจกคนเคยกบผท างานอยเดม

ค. เพอขอบคณผมารวมงาน

ง. เพอกระชบมตรภาพผลเปนผลด

37. ขอใดคอหลกการส าคญและสงทตองปฏบตในการกลาวแนะน าผพด

ก. กลาวถงเรองทเกยวของกบตวผพด ข. กลาวถง ความส าคญของเรองทพด

ค. กลาวดวยถอยค าทสภาพ ไพเราะ ง. กลาวถงประโยชนทไดรบดวยความจรงใจ

38. ขอใดไมควรปฏบตในการกลาวอ าลา

ก. แสดงความเสยใจจนรองไห ข. กลาวดวยความรสกทแทจรง

ค. กลาวดวยอาการส ารวม ง. กลาวดวยความสภาพ

39. การกลาวตอบการกลาวแสดงความอาลยในโอกาสยายงาน ขอใดทผพดใชค าพดไมเหมาะสม

ก. กระผมรสกเปนเกยรตและเศราสลดใจอยางยง ททานไดกรณาจดใหมการเลยง

แสดงความอาลยในครงน

ข. กระผมขอขอบคณในไมตรจตใหมการเลยงแสดงไวอาลย

ค. ความจรงแลวกระผมยงไมอยากจะยายไปทอน ทงนเพราะกระผมไดรบความอบอนจาก

บรรดา

เพอนรวมงานเปนอยางด

ง. กระผมรสกประทบใจอยางยง ททานไดกรณาจดใหมการเลยงแสดงความอาลยในครงน

40. การกลาวแสดงความอาลยในโอกาสยายงาน นกศกษาควรกลาวถงสงใด

ก. กลาวยกยองคณงามความด

ข. กลาวปลอบใจและใหความอบอนญาตมตร

ค. แสดงความหวงทจะเหนหนาทการงานเจรญกาวหนายงขน

ง. แสดงความเสยใจในโอกาสทยายจากไป

ภาคผนวก ข

แบบตรวจสอบคณภาพแบบสอบถามความพงพอใจ

วชาศลปะการพด ของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ

แบบตรวจสอบคณภาพแบบสอบถามความพงพอใจ

เรองการพดในโอกาสตางๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมตวชาศลปะการพด

ของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ วทยาลยเทคโนโลยพายพและบรหารธรกจ

ค าชแจง

ผศกษาคนควาไดสรางแบบสอบถามความพงพอใจในการจดกจกรรมการเรยนรเรองการพดใน

โอกาสตางๆ โดยใชการสอนแบบบทบาทสมมตวชาศลปะการพดของนกศกษาระดบประกาศนยบตร

วชาชพ เพอขอค าแนะน าและความคดเหนจากทานเพอน าไปปรบปรงแกไขแบบสอบถามความพงพอใจ

ใหมคณภาพกอนน าไปเกบขอมลตอไป

โปรดใสเครองหมาย ลงในชองตามความคดเหนของทาน เพยงขอละ 1 ความคดเหนซงแตละ

ขอจะมคาคะแนนดงน

เหนดวย เทากบ +1 ไมแนใจ เทากบ 0 ไมเหนดวย เทากบ -1

รายการประเมน ระดบความคดเหน ขอเสนอแนะ

+ 1 0 - 1

1. นกศกษามความพอใจทไดเรยนเรองการพดใน

โอกาสตางๆ

2. นกศกษาพอใจในกจกรรมการเผชญ

สถานการณตดสนใจและแกปญหา

3. นกศกษาไดมโอการฝกตนเองใหมทกษะการ

ท างานรวมกบผอนในสงคม

4. นกเรยนไดวเคราะห วจารณแลกเปลยนความ

คดเหนกนในกลม

5. นกศกษาไดมโอกาสพฒนาทกษะในการเผชญ

สถานการณ ตดสนใจและแกปญหา

6. นกศกษาไดมโอกาสแสดงความรสก ความคด

และการแสดงออก

7. นกศกษาพอใจทไดแสดงบทบาททใกลเคยง

กบสภาพความเปนจรง

รายการประเมน ระดบความคดเหน ขอเสนอแนะ

+ 1 0 - 1

8. นกศกษาพอใจในผลงานทสงเสรมใหเกด

ความคดสรางสรรค

9. นกศกษาสนใจรวมกจกรรมอยาง

กระตอรอรนและเตมความสามารถ

10. นกศกษาพอใจทไดมสวนรวมในการ

วเคราะหวจารณและอภปรายผลการน าเสนอ

ผลงานของเพอน

11. กจกรรมการเรยนสงเสรมใหผเรยนไดรบ

ความรมความสามารถและเกดทกษะ

12. ผเรยนไดมโอกาสแสดงความรสกของตน

อยางเตมทและปฏบตอยางเตมความสามารถ

13. นกศกษาสนใจรวมกจกรรมอยาง

กระตอรอรน

14. กจกรรมการเรยนเปดโอกาสใหผเรยนแสดง

ความคดความสามารถอยางเตมท

15. สถานการณทก าหนดใหนาสนใจและ

ใกลเคยงกบความเปนจรง

16. ผสอนเปดโอกาสใหผเรยนทกคนไดฝก

ความสามารถในการพด

17. นกศกษาพอใจทมสวนรวมในการแกปญหา

และปรบปรงผลงาน

รายการประเมน ระดบความคดเหน ขอเสนอแนะ

+ 1 0 - 1

18. นกศกษาพอใจทไดฝกการใชภาษาพดและ

ความสามารถในการพด

19 นกศกษาพอใจทไดแสดงบทบาทโดยใช

สตปญญาไหวพรบ เทคนคการแสดง การใช

ภาษา การตดสนใจและการแกปญหาดวยตนเอง

20. ความรและความสามารถทไดรบสามารถ

น าไปใชประโยชนในชวตประจ าวนได

ขอเสนอแนะเพมเตม

...........................................................................................................................................................

...................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................

...................................................................................................................................

ลงชอ..................................................ผประเมน

(.............................................)

ภาคผนวก ค

แบบทดสอบ

วชาศลปะการพด ของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ

แบบทดสอบ

1. เมอนกศกษากลาวอวยพรในงานมงคลตาง ๆ ขอความของการกลาวอวยพรในขอใดไมควร

กลาวถง

ก.ใหคตหรอขอคดในการด าเนนชวต

ข. พดแสดงความปรารถนาดดวยความจรงใจ

ค. พดขออภยทเพงจะรตวกะทนหน

ง. พดแสดงความสมพนธของผกลาวกบเจาภาพของงาน

2. ถานกศกษาไดรบเกยรตใหเปนผกลาวอวยพรในงานขนบานใหม ขอใดไมควรกลาว

ก. ใหขอคดในการสรางความสขในบาน

ข. ใหค าแนะน าในการดแลรกษาบาน

ค. ใหขอคดในการวางแผนด าเนนชวต

ง. ใหค าแนะน าในการปลกบานหลงใหมขนแทน

3. เหตการณในขอใด ทนกศกษาไมควรกลาวอวยพร

ก. สมพล กบ ยอดขาว จดพธมงคลสมรส

ข. อาจารย ชลอม ไดเลอนต าแหนงเปน คร คศ.2 ช านาญพเศษ

ค. จงหวดหนองคายจดงานวนขนปใหมทลานพญานาค

ง. นายคงคา และนางอรวด จดงานเปดกจการใหม

4. ขอใดคอสงส าคญทสดในการกลาวอวยพรคสมรส

ก. กลาวใหขอคดและคตในการครองชพรวมกน

ข. กลาวถงความสมพนธระหวางคบาวสาวกบผพด

ค. กลาวชมเชยคบาวสาว

ง. กลาวถงความสามารถของคบาวสาว

5. เมอนกศกษา จะตองกลาวอวยพรวนคลายวนเกด ขอความในขอใดไมควรกลาว

ก. กลาวอวยพร

ข. พดถงความสมพนธระหวางผพดกบเจาภาพ

ค. กลาวถงความดและเกยรตภมของเจาภาพ

ง. กลาวใหขอคดในการด าเนนชวต

6. ถานกศกษาเตรยมตวส าหรบการพดอวยพรในงานมงคลสมรส ควรใชเวลาพดตามขอใด

จงจะเหมาะสม

ก. 3 – 5 นาท ข. 5 – 7 นาท

ค. 7 – 9 นาท ง. 10 – 12 นาท

7. หลกการส าคญในการกลาวอวยพรวนขนปใหม คอขอใด

ก. ใหค าแนะน าในการด าเนนชวตและการครองเรอน

ข. พดถงความสมพนธทผพดมตอทานผนน

ค. กลาวรสกเปนเกยรตทมโอกาสกลาวอวยพร

ง. กลาวถงการเรมตนชวตใหมในวนปใหม

8. การกลาวอวยพรในโอกาสเปดกจการ มขนตอนการกลาวตามขอใด

1. ยกยองและแสดงความชนชมตอหนวยงานทเปดกจการในฐานทมบทบาทส าคญตอสงคม

2. กลาวถงโอกาสทอวยพร

3. กลาวค าปฏสนถาร

4. อวยพระใหกจการเจรญกาวหนา

ก. 3 2 1 4 ข. 3 2 4 1

ค. 2 3 1 4 ง. 1 3 2 4

9. การกลาวอวยพรมกเปนการพดแบบใด

ก. ผพดอานจากตนราง ข. ผพดทองจ า

ค. ผพดรตวลวงหนา ง. การพดแบบกระทนหน

10. ในการประเมนผลการพด บคคลในขอใดขาดความเชอมมนในการพด

ก. มะปราง มองหนาเพอน ๆ ทกคนขณะเลานทาน

ข. มะยมหนาซด มอสน ขฯพดแสดงความคดเหน

ค. มะนาว แตงกายสภาพเรยบรอยและมองผฟงอยางเปนมตร

ง. มะพราวยมแยมแจมใส พดเสยงดง ฟงชด

ประวตผวจย

ชอ-สกล นางสาวนพรตน ใจกาษา

วน เดอน ป เกด 14 พฤศจกายน 2531

ประวตการศกษา ส าเรจการศกษาชนมธยมศกษาตอนตน

โรงเรยนบานแมกาษา จงหวดตาก ปการศกษา 2543

ส าเรจการศกษาชนมธยมศกษาตอนปลาย

โรงเรยนสรรพวทยาคม จงหวดตาก ปการศกษา 2549

ส าเรจการศกษาระดบปรญญาตร สาขาภาษาไทย

คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฎเชยงใหม

ปการศกษา 2555

ประสบการการณการท างาน นกศกษาฝกประสบการณวชาชพคร

โรงเรยนบานปากเหมอง จงหวดเชยงใหม

ปการศกษา 2554

อาจารย สาขาวชา ภาษาไทย – สงคม

โรงเรยนพายพเทคโนโลยและบรหารธรกจ