สถานการณสงเสพตดและการแกไขปญหาในสงคมไทย

ดร.ประภาพรรณ จเจรญ

หลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑตสาขาวทยาการเสพตด

สถาบนพฒนาสขภาพอาเซยน มหาวทยาลยมหดล

สงเสพตด

• ยา และ สารเสพตด ไดแก ยาบา ไอซ กญชา ฝน เฮโรอน สารระเหย เหลา บหร กระทอม

• การพนน • เกม

• ICT

ชนดยาเสพตดทแพรระบาดอยในปจจบน

• ยาบา เปนยาหลกทมเขารบการบ าบดมากทสด คดเปน รอยละ 80.1 รองลงมาคอไอซ คดเปน รอยละ 6.0 นอกจากนนไดแก

• กญชา ฝน เฮโรอน

• สารเสพตดหลกทยงแพรระบาด ไดแก บหร เหลา และสารระเหย

• ยาเสพตดใหมทเพมมากขนไดแก กลม Club Drug

• เมอพจารณาตวยาดงกลาวตามพนท พบวา ยาบาจะพบมากในเกอบทกภมภาค

• กญชาและ เฮโรอนพบมากในภาคใต

• สารระเหยพบมากในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

• กระทอม และยาแกไอพบมากในภาคใต

ผลการปฏบตงานการบ าบดรกษาและฟนฟสมรรถภาพผตดยาเสพตด

ชวง 1 ตลาคม 2554 – 30 เมษายน 2555

จากฐานขอมลระบบรายงาน บสต. ขอมล ณ วนท 5 มถนายน 2555

ส านกบรหารการสาธารณสข ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

กระทรวงสาธารณสข

ตองโทษ 8,461

บงคบบ ำบด 66,901

สมครใจ 55,313

สมครใจ

บงคบบ ำบด

ตองโทษ

รวมผเขาบ าบดทงหมด 130,675 ราย

ผเขารบการบ าบดตงแต 1 ต.ค. 54 - 30 เม.ย. 55 ภาพรวมทงประเทศจ าแนกตามลกษณะการเขารบการบ าบด

(51.20 %)

(6.47%) (42.33%)

จากฐานขอมลระบบรายงาน บสต. ณ วนท 5 ม.ย. 2555 สบ.รส.

0

20000

40000

60000

80000

กระทรวงสำธำรณสข 54,029 16,031 62

กระทรวงยตธรรม 966 51,376 8,453

กระทรวงกลำโหม 207 3,423 1

กรงเทพมหำนคร 1,315 1,582 0

หนวยงำนอนๆ 133 931 0

สมครใจ บงคบบ ำบด ตองโทษ

ภาระงานการเขาบ าบด(ราย)ตงแต 1 ต.ค. 54 - 30 เม.ย. 55 จ าแนกตามลกษณะการเขาบ าบดรายกระทรวง

จากฐานขอมลระบบรายงาน บสต. ณ วนท 5 ม.ย. 2555 สบ.รส.

ภาระงานการเขาบ าบด (ราย) ตงแต 1 ต.ค. 54 - 30 เม.ย. 55 จ าแนกตามลกษณะการเขาบ าบดรายกรม

กรม สมครใจ บงคบบ าบด ตองโทษ ทงหมด

กระทรวงสาธารณสข 54,029 16,031 62 70,122

ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

44,784 14,522 58 59,364

กรมการแพทย 7,293 1,310 1 8,604

กรมสขภาพจต 1,952 199 3 2,154

กระทรวงกลาโหม 207 3,423 1 3,631

กระทรวงยตธรรม 23 51,376 8,453 59,852

กรมคมประพฤต 888 51,292 19 52,199

กรมพนจและคมครองเดกและเยาวชน

23 79 2,364 2,466

กรมราชทณฑ 55 5 6,070 6,130

กรงเทพมหานคร 1,315 1,582 0 2,897

หนวยงานอน 133 931 0 1,064

ทงประเทศ 56,650 73,343 8,516 138,509

• ผเสพคอผปวย

• (Brain Disease)

• พรบ. ฟนฟ 2545

ควบคมตว

ไมปรากฏวาเปนผเสพ/ผตด

ปรากฏวาเปนผเสพ/ผตด

แจงอยการเพอมค าสงชะลอการฟอง

สงตวผตองหาคน

ผลผานเกณฑ

ผลไมผานเกณฑ

ส ำนวนคด สงตวผตองหำ

รายงานความเหน

ผลการพจารณา

ความผด

เกด

ผลการฟนฟ

พนจากความผดทถกกลาวหา

(ปลอยตวผตองหา)

มค าสงใหตรวจพสจน

ด าเนนการ ตามกระบวน การยตธรรม

ด าเนนการตาม พ.ร.บ. ฟนฟฯ

วธพจารณาฯ อาญาปกต

ตดตาม/ประเมนผล

สงฟอง

หรอสงไมฟอง แลวแตกรณ

พนกงานสอบสวน

แจงผล คนสสงคม

ศาลใชดลพนจ ตาม ม.19

พงส. สงตวผตองหา ใหศาล

ภายใน 48 ชวโมง

ถา อายไมถง 18 ป 24 ชวโมง

ควบคมตว

• เขมงวด

• ไมเขมงวด

ไมควบ

คมตว

ผเสพ/ผตด

สงตวผตองหาคน

อนกรรมการ

ตรวจพสจนและท าประวต

ฟนฟสมรรถภาพ

พนกงานอยการ

กระบวนการตาม พ.ร.บ.

ฟนฟสมรรถภาพผตดยาเสพตด พ.ศ.2545

เกณฑการประเมนผรบการตรวจพสจน

1. แบบประเมนทางกายและการตรวจพสจนจากหองปฏบตการ

2. แบบประเมนทางจต 3. แบบประเมนทางสงคม

รปแบบของแผนการฟนฟสมรรถภาพผตดยาเสพตด

1. ควบคมตวแบบเขมงวด

ขนตอนและระยะเวลาการด าเนนงาน ขนท 1 ขนท 2 ขนท 3 ขนท 4

ถอนพษยา ขนพนฟ

รางกาย/จตใจ ฝกอาชพและกจกรรมเสรม

การตดตามและ ประเมนผล

ระยะเวลาฟนฟเฉลยครงละ 4 เดอน ขยายไดครงละไมเกน 6 เดอน แตไมเกน 3 ป ตอคน/ครง

2. ควบคมตวแบบ ไมเขมงวด

3. แบบไมควบคมตว

“No single treatment is appropriate

for everyone”

1.7%

3.1%

95.2%

แผนภมการตดตามผตดยาเสพตดหลงการฟนฟสมรรถภาพ ของกรมคมประพฤต

อสค.

เครอขายชมชน

พหภาค

ขอคนพบระบบการรายงานตวและการตดตามผปวยในระบบบงคบบ าบด

1. การรายงานตวตามระบบ บสต. ก าหนดใหรายงานตวทงหมด 7 ครงตอป โดยเรมตนวนท 15, 1 เดอน 2 เดอน 3 เดอน 6 เดอน 9 เดอน และ 12 เดอน

2. การรายงานตวของระบบของกรมคมประพฤต ก าหนดใหรายงานตวทงหมด 4 ครงตอป โดยเรมตนท 1 เดอน 3 เดอน 6 เดอน และ 12 เดอน

3. นอกจากระบบการรายงานตวแลวผผานการฟนฟฯจะตองท างานบรการดานสงคม หรอเขารบการอบรมคายคณธรรมและอนๆ ตามโปรแกรมทก าหนด

95.9%

4.1%

แผนภมผลการรายงานตว (ตรวจปสสาวะ)

ไมพบสารเสพตด

พบสารเสพตด

เยาวชนไทยเรมมประสบการณการดมเครองดมแอลกอฮอลไมนอย แมจะผดกฎหมาย : เยาวชนไทยอาย 12 - 19 ป มประสบการณการดมเครองดมแอลกอฮอลแลวในชวตประมาณรอยละ 20 - 40 ในกลมผชาย และ รอยละ 9 - 24 ในกลมผหญง หากเคยมประสบการณการดมแลวจะมแนวโนมเปนผดมอยางตอเนอง : มากถงสองในสามของเยาวชนชาย และเกอบครงหนงของเยาวชนหญงทเคยมประสบการณการดมฯแลวในชวตจะมพฤตกรรมดมฯ ใน 30 วนอกทงความชก ของพฤตกรรมการดมฯ ในรปแบบตางๆ จะมากขนตามระดบชนเรยน สงทนาเปนหวงคอเยาวชนก าลงกลายเปนนกดมประจ ามากขนเรอยๆ : กลมเยาวชนไทยอาย 15 - 19 ป

แหลงทมา: รายงานสถานการณสรา ประจ าป 2553; ศนยวจยปญหาสรา

สอในสงคมไทย • สอเกา

ทว วทย สอสงพมพ ภาพยนตร

• สอใหม

อนเทอรเนต เกมคอมพวเตอร

พฤตกรรมการบรโภคสอของเยาวชน

3.1

5.7

0.9

1.3

0.81.1

INTERNET

TV

RADIO

NEWAPAPER

MAGAZINE

DVD/VCD

INTERNET

(ชวโมง/วน)

ทมา : แผนงานไอซทเพอสขภาวะออนไลน

กจกรรมตางๆ ทใชเวลาบนอนเทอรเนต อนดบท กจกรรมตางๆ ทใชเวลาบนอนเทอรเนต คารอยละ

1 คนขอมลจากเครองมอคนหา เชน Google 87.6

2 เลนเกมออนไลน 67.2

3 คยผานทางโปรแกรม (เชน MSN, Yahoo, ICQ, Skype) 65.5

4 ดาวนโหลดเพลง/ภาพยนตร 61.4

5 ใชบรการ social network (facebook,hi5,twitter,my space) 55.3

6 ตดตามขาวสารประเภท บนเทง ดารา 48.6

7 ดาวนโหลดโปรแกรม 48.1

8 ใชบรการจดหมายอเลกทรอนกส (e-mail) 42.8

9 อพโหลดรป/วดโอ 41.8

10 คยในหองสนทนา (Chatroom) 38.4

11 ตดตามขาวสารประเภทการเมอง เศรษฐกจ สงคม เทคโนโลย ไอท 36.0

12 อานกระท/ตงกระท 33.2

13 ดเวบหรอภาพโป 22.1

14 ซอสนคา/บรการ 21.8

15 เลนการพนน 18.5

การส ารวจพฤตกรรมการใชอนเทอรเนตเพอการเรยนร: กรณศกษาเดกและเยาวชน อาย 12-24 ป ในกทม.และปรมณฑล ศนยวจยความสขชมชน เอแบค 8-9 ก.พ. 53

ผลกระทบทเกดขนจากเกมคอมพวเตอร

การเลยนแบบพฤตกรรมในเกม

เชงบวก

เชงลบ เวลาทใชในการบรโภคเกม

ตดเกม ปญหาเรองสขภาพ

ทางเลอกเกมในเชงสรางสรรคใหกบเดก เยาวชน

สรปภาพรวม

• ยงมปญหาการลกลอบการน าเขา • ยงมปญหาการแพรระบาด • ยงมปญหานกเสพหนาใหม • ยงมปญหารปแบบการบ าบด • ยงมปญหาระบบการตดตาม • ยงมปญหาเรองวทยาการกาวหนาดานสงเสพตดใหม เกม พนน

ICT

• ยงมปญหาเรองการประสานการท างานระหวางรฐ ประชาชน

สวสดคะ