คณะผจดท า

1. นายวชพล ปญญาวงศ เลขท 62. นางสาวกญญารตน เชอเมองพาน เลขท 123. นางสาวกนกรตน ใบแสด เลขท 174. นางสาวสวนนท นามอนทร เลขท 22

ชนมธยมศกษาปท 6/1

ลทธจกรวรรดนยม (Imperialism)

หมายถง ลทธการปกครองและการด าเนนนโยบาย ตางประเทศของชาตมหาอ านาจ ในการทจะขยายอทธพลเขาไปปกครอง ครอบง า และแสวงหา ผลประโยชนในประเทศดอยการพฒนาหรอในดนแดนทออนแอกวา

ลทธทมงหมายขยายอ านาจและอาณาเขตของตน ลทธทมหาอ านาจฝายตะวนตกนยมใช มกท าใหเกดการเปลยนแปลงนโยบายและการปกครอง

ลทธจกรวรรดนยม

การขยายอ านาจและขยายดนแดน เพอให ไดมาซงผลประโยชนตาง ๆ เชน วตถดบและ ทรพยากรธรรมชาต เปนตน

ลกษณะทส าคญของลทธจกรวรรดนยม

ลทธจกรวรรดนยมมหลายลกษณะและหลายรปแบบ ดงน

การไดรบสทธพเศษ (concession) ในดานเศรษฐกจและการคา

การไดรบสมปทานในการใชทรพยากรธรรมชาต

การจดตงดนแดนในอารกขา (protectorate)

การไดรบสมปทานในการประกอบกจกรรมทางเศรษฐกจ

การจดตงเขตเชา (leasehold)

การจดตงเขตอทธพลทประเทศมหาอ านาจควบคมเศรษฐกจและการเมอง

การผนวกดนแดน (annexation)ในอาณต (mandate) ในภาวะทรสต (trusteeship)

• ลทธจกรวรรดนยมแบงออกเปน 2 ยค คอ

ในชวงกอนปลายครสตศตวรรษท 19 เปน ยค ลทธจกรวรรดนยมในแบบเกา คอ การใชอ านาจทางการทหารเขายดครองดนแดนทออนแอกวา แลวจงขยายอ านาจทางการเมองเขาไป

สาเหตทท าใหเกดลทธจกรวรรดนยม

1. ความส าเรจของการปฏวตอตสาหกรรมของประเทศยโรป ท าใหเกดความตองการ ยดครองดนแดนทมวตถดบอนเปนประโยชนตอการอตสาหกรรม

– องกฤษ ยดครอง อนเดย จน อยปต

– ฝรงเศส เขายดครองแอลเจยร และอนโดจน

– รสเซย ไดขยายอทธพลดนแดนระหวางแมน าอามร กบแมน าอสซร และดนแดนในเขตแปซฟกและขยายอานาจเจาสเอเชยกลาง

– เนเธอรแลนด สามารถครอบครองหมเกาะอนเดยตะวนออก (อนโดนเซย)

2. ความตนตวในลทธชาตนยมในครสตศตวรรษท 19 ในดนแดนตางๆ ในยโรป ท าใหเกดความทะเยอทะยานทจะเปนชาตมหาอ านาจ

- ฝรงเศส พยายามแสวงหาอาณานคมในทตางๆ เพอกศกดศรของประเทศท พายแพในสงครามฝรงเศส-ปรสเซย (ค.ศ. 1870-1871)

- เยอรมน เขายดดนแดนแอฟรกา เพอแสดงความยงใหญ

- อตาล แสวงหาอาณานคมในแอฟรกา เพอแสดงวาตนมศกดศรทดเทยม

ประเทศ มหาอานาจ

3. เพอเผยแผครสตศาสนาและอารยธรรมตะวนตก

4. ความตองการหาแหลงระบายพลเมอง

5. ความจ าเปนในการรกษาและปองกนอาณานคม

1. สมยจกรวรรดนยมเปนสมยทดนแดนสวนตางๆ ของโลกถกเชอมโยงเขาดวยกน

2. สมยจกรวรรดนยมเปนสมยทชาตยโรปมอ านาจสงสด มอทธพลครอบคลมไปทวโลก ชาวยโรปจงไดน าอารยธรรมของตนไปเผยแพรในทกมมโลก ทงความรทาง วทยาศาสตรและเทคโนโลย แนวความคดการปกครองระบอบประชาธปไตย ความเชอมนในสทธ และเสรภาพ การเผยแพรอารย-ธรรมตะวนตก เปนผลใหเกดแนวโนมทจะน าไปสอารยธรรมท คลายคลงกนไปทวโลก

3. ดนแดนทเปนอาณานคมมความ

เจรญกาวหนาขน เชน ดานสาธารณสขและการแพทย ดานการศกษา

4. ดนแดนทเปนอาณานคมตองสญเสยเอกราชและอธปไตย ตองสญเสย

ทรพยากรใหเมองแม

5. ชาตมหาอ านาจไดรวมดนแดนอาณานคมเขาเปนสวนเดยวกน โดยไม

ค านงถงเชอชาต ทแตกตางกน

6. การแขงขนกนแสวงหาอาณานคมในสมยจกรวรรดนยม ท าใหเกดความ

บาดหมาง น าไปสสงครามโลกครงท 1

7. หลายประเทศกลบถกครอบง าโดยลทธจกรวรรดนยมทางเศรษฐกจแทน เชน ธนาคารโลก (World Bank) และ องคการกองทนระหวางประ-เทศ (IMF) ทสหรฐอเมรกาขยายอทธพลทางการเงนมาสประเทศตางๆ

ลทธจกรวรรดนยม คอการลาอาณานยมของชาตตะวนตก ตอมาอางความไมเปนธรรมทไดรบและใชก าลงควบคมหรอยดครองเปนอาณานยมในทสด ดงนน ร.4-ร.5 จงทรงใชพระบรมราโชบายเพอความอยรอดของประเทศ

นโยบายของไทยทมตอลทธจกรวรรดนยม

1.การผอนหนกเปนเบา การโอนผอนตามใหชาตมหาอ านาจเปนบางเรองจะเหนไดวาจากการท าสนธสญญาเบารงกบไทย สมย ร.4

2.การยอมเสยดนแดน ร.4-ร.5 ไทยไดเสยดนแดนใหแกองกฤษและฝรงเศส ตาม นโยบายเสยสวนนอย เพอรกษาสวนใหญ