แผนบริหำรควำมเสี่ยง - MCRUarit.mcru.ac.th/images/documents/riskARIT-2562.pdf · ทรัพยากรสารสนเทศครบครัน

ส ำนกวทยบรกำรและเทคโนโลยสำรสนเทศ

มหำวทยำลยรำชภฏหมบำนจอมบง

แผนบรหำรควำมเสยง ประจ ำปงบประมำณพ.ศ. 2562

1

ขอมลเบองตนของหนวยงำน ประวตควำมเปนมำ

ตามพระราชบญญตมหาวทยาลยราชภฏ พ.ศ. 2547ไดเปลยนชอสถาบนราชภฏหมบานจอมบง เปนมหาวทยาลยราชภฏหมบานจอมบง และมการออกกฎ

กฎกระทรวงศกษาธการจดตงสวนราชการในมหาวทยาลยราชภฏหมบานจอมบง ซงมส านกวทยบรการและเทคโนโลยสารสนเทศ เปนสวนราชการหนง จงไดปรบ

โครงสรางของหนวยงานเดมโดยรวม 2 หนวยงานคอ ส านกวทยบรการ และ ส านกคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ เขาดวยกน ภายใตชอ “ส านกวทยบรการและ

เทคโนโลยสารสนเทศ” โดยส านกวทยบรการและเทคโนโลยสารสนเทศ ประกอบดวยงานทส าคญ 3 งาน คอ กลมงานบรหารทวไป กลมงานวทยบรการ และกลมงาน

เทคโนโลยสารสนเทศ

ส านกวทยบรการและเทคโนโลยสารสนเทศ มส านกงานอ านวยการ งานบรหารทวไป และงานวทยบรการ อยทอาคาร 12

งานเทคโนโลยสารสนเทศ อยทอาคารศนยภาษาและศนยคอมพวเตอร

ปรชญำ

ทรพยากรสารสนเทศครบครน กาวทนเทคโนโลย มมตรไมตรตองานบรการ พฒนางานอยางยงยน

วสยทศน

มงพฒนาส านกฯ เปนแหลงเรยนรในการใหบรการทรพยากรและเทคโนโลยททนสมย สนบสนนการจดการศกษาเพอการเรยนรตลอดชวต

พนธกจ

1. เปนแหลงรวบรวม จดระบบ และใหบรการทรพยากรสารสนเทศ เสรมสรางบณฑต สนบสนนงานวจย บรการความร ตลอดจนภมปญญาทองถน

2. เปนแหลงสนบสนนการพฒนาทรพยากรบคคล ใหมการเรยนรตลอดชวต ทตอบสนองตอพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542

3. เปนแหลงสงเสรมและสนบสนน ใหทกภาคสวนของมหาวทยาลยบรหารจดการดวยเทคโนโลยสารสนเทศ

2

วตถประสงค

1. เพอรวบรวม จดระบบ และใหบรการทรพยากรสารสนเทศ สนบสนนงานวจย และบรการความร ตลอดจนภมปญญาทองถน

2. เพอสงเสรมนกศกษาและผใชบรการ ใหมศกยภาพในการใชทรพยากรสารสนเทศ และรเทาทนการเปลยนแปลงทางเทคโนโลย

3. เพอสนบสนนการพฒนาทรพยากรบคคล ใหมการเรยนรตลอดชวต ทตอบสนองตอ พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542

4. เพอสงเสรมและสนบสนน ใหทกภาคสวนของมหาวทยาลยบรหารจดการดวยเทคโนโลยสารสนเทศ

เปำประสงค

1. เปนแหลงบรการความรแกนกศกษา และผใชบรการ

2. เพอเสรมสรางคณภาพบณฑตมศกยภาพดานการใชเทคโนโลยททนสมย ทนตอการเปลยนแปลง

3.เปนแหลงใหบรการทางวชาการทสอดคลองกบความตองการของทองถน

4.สบสานโครงการอนเนองมาจากพระราชด าร

5. มระบบบรหารจดการทด

6. เปนองคกรแหงการเรยนร

7. มภมทศนทเออตอการสนบสนนการเรยนการสอน และการใหบรการ

8. มระบบกลไกการประกนคณภาพการศกษา

9. มหาวทยาลยมเอกลกษณทโดดเดนและสามารถสรางคณคาตอสงคมไดมากขน

10. เปนศนยพฒนาและบรการระบบสารสนเทศและการสอสาร

3

แนวทำงบรหำรควำมเสยง

การบรหารความเสยงและการควบคมภายในประกอบดวยองคประกอบ ดงน

1. โครงสรางการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน

2. นโยบาย วตถประสงคการบรหารความเสยงและการควบคมภายในรวมถงการก าหนดผรบผดชอบ

3. กระบวนการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน และการจดท าแผนบรหารความเสยง

1. โครงสรางการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน

มหาวทยาลยราชภฏหมบานจอมบง ก าหนดการบรหารความเสยงไว 2 ระดบ คอ ระดบมหาวทยาลย และระดบคณะ ส านก สถาบน ดงน

1.1 ระดบมหาวทยาลย รบผดชอบโดย คณะกรรมการบรหารความเสยง ประกอบดวย

รองอธการบดฝายวชาการและการประกนคณภาพการศกษา เปนประธาน

รองคณบด/รองผอ านวยการส านก/สถาบน และหวหนาส านกงาน คณะ/ส านก/สถาบน เปนกรรมการ

ด าเนนการภายใตนโยบายและการก ากบดแลของอธการบดและสภามหาวทยาลยราชภฏหมบานจอมบง

1.2 ระดบคณะ ส านก สถาบน รบผดชอบโดย คณะกรรมการบรหารความเสยงของคณะ/ส านก สถาบน ประกอบดวย

คณบด หรอผอ านวยการ เปนประธาน

ผแทนภาควชา เปนกรรมการ

ด าเนนการภายใตการก ากบดแลของคณบด/ผอ านวยการ

4

โครงสรำงกำรบรหำรควำมเสยง

นโยบำยกำรบรหำรควำมเสยงและกำรควบคมภำยใน

คณะกรรมการ

ตรวจเงนแผนดน ผอ านวยการ ตรวจสอบภายใน

คณะกรรมการบรหารความเสยง

5

ส ำนกวทยบรกำรและเทคโนโลยสำรสนเทศ มหำวทยำลยรำชภฏหมบำนจอมบง

นโยบำยกำรบรหำรควำมเสยงและกำรควบคมภำยใน

เพอใหส านกวทยบรการและเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยราชภฏหมบานจอมบงมระบบในการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน โดยการบรหารการ

ควบคมภายใน ปจจย และควบคมกจกรรม รวมทงกระบวนการด าเนนงานตางๆ เพอลดมลเหตและโอการสทส านกฯ จะเกดความเสยหาย (ทงในรปของตวเงน และไมใช

ตวเงน เชน ชอเสยง การฟองรองจากการไมปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ ประสทธภาพ ประสทธผล หรอความคมคา คณคา) ใหระดบของความเสยงและขนาด

ของความเสยหายทจะเกดขนในอนาคตอยในระดบทยอมรบได โดยค านงถงการบรรลเปาหมายของมหาวทยาลย ตามยทธศาสตรทส าคญ จงก าหนดนโยบายการบรหาร

ความเสยงและการควบคมภายใน ดงน

1. ใหมการบรหารความเสยงและการควบคมภายในทวทงองคกรโดยมการจดการอยางเปนระบบและตอเนอง

2. ใหมการก าหนดกระบวนการบรหารความเสยง และการควบคมภายในทเปนระบบมาตรฐานเดยวกนทวทงองคกร

3. ใหมการตดตามประเมนผล การทบทวน และปรบปรงการบรหารความเสยงและการควบคมภายในอยางสม าเสมอและตอเนอง

4. ใหมการน าเทคโนโลยสารสนเทศมาใชเพอการจดการทด

5. ใหการบรหารความเสยงและการควบคมภายในเปนสวนหนงของการด าเนนงานตามปกต

วตถประสงคกำรบรหำรควำมเสยงและกำรควบคมภำยใน

1. เพอใหส านกวทยบรการและเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยราชภฏหมบานจอมบง สามารถลดมลเหตของโอกาสทจะเกดความเสยหาย และลดขนาดของ

ความเสยหายทจะเกดขนในอนาคตใหอยในระดบความเสยงทยอมรบได ควบคมไดและตรวจสอบได

2. เพอใหส านกวทยบรการและเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยราชภฏหมบานจอมบง มผลการด าเนนงานบรรลเปาหมายตามยทธศาสตร

3. เพอใหส านกวทยบรการและเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยมขอมลและรายงานทางการเงนทถกตองครบถวนและเชอถอได สรางความ มนใจแกผบรหาร

ในการตดสนใจเกยวกบการบรหารและการปฏบตงาน และบคคลภายนอกทเกยวของ

4. เพอใหบคลากรมการปฏบตตามนโยบาย กฎหมาย เงอนไขสญญา ขอตกลง และระเบยบขอบงคบตาง ๆ ของหนวยงานอยางถกตอง และครบถวน

6

หนำทและควำมรบผดชอบตำมโครงสรำงกำรบรหำรควำมเสยงและกำรควบคมภำยใน

ส านกวทยบรการและเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยราชภฏหมบานจอมบง ก าหนดใหการบรหารความเสยงเปนความรบผดชอบรวมกนของผบรหารและ

พนกงานทกระดบและมการปฏบตอยางตอเนอง ทงนบทบาทหนาท และความรบผดชอบหลกของผทเกยวของในการบรหารความเสยงโดยรวมแตละระดบ มดงตอไปน

กระบวนกำรบรหำรควำมเสยงและกำรควบคมภำยใน

กระบวนกำรบรหำรควำมเสยง

กระบวนการบรหารความเสยง เปนกระบวนการทใชในการระบ วเคราะห ประเมน และจดระดบความเสยง ทมผลกระทบตอการบรรลวตถประสงคของ

กระบวนการท างานของหนวยงานหรอขององคกร รวมทงการบรหาร / จดการความเสยง โดยก าหนดแนวทางการควบคมเพอปองกน หรอลดความเสยงใหอยในระดบท

ยอมรบไดมหาวทยาลยมกระบวนและขนตอนการบรหารความเสยงประกอบดวย 7 ขนตอน ดงน

1. การก าหนดวตถประสงค

2. การระบความเสยงและปจจยเสยง

3. การประเมนความเสยง

4. การประเมนมาตรการควบคมความเสยง

5. การบรหาร/จดการความเสยง(แผนการบรหารความเสยง)

6. การรายงาน

7. การตดตามผล และทบทวน

มำตรฐำนกำรควบคมภำยใน

มาตรฐานการควบคมภายในทคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนก าหนด ม 5 องคประกอบดงน

1. สภาพแวดลอมการควบคม (Control Environment)

7

2. การประเมนความเสยง (Risk Assessment)

3. กจกรรมการควบคม (Control Activities)

4. สารสนเทศและการสอสาร (Information and Communication)

5. การตดตามและประเมนผล (Monitoring and Evaluation)

8

กระบวนกำรบรหำรควำมเสยงและกำรควบคมภำยใน

กระบวนกำรบรหำรควำมเสยง

กระบวนการบรหารความเสยงเปนกระบวนการทใชในการระบ วเคราะห ประเมน และจดระดบความเสยงทมผลกระทบตอการบรรลวตถประสงคของ

กระบวนการท างานของหนวยงานหรอขององคกร รวมทงการบรหาร / จดการความเสยงโดยก าหนดแนวทางการควบคมเพอปองกนหรอลดความเสยงใหอยในระดบท

ยอมรบไดมหาวทยาลยมกระบวนการและขนตอนการบรหารความเสยงประกอบดวย 7 ขนตอน ดงน

1. การก าหนดวตถประสงคเปนการก าหนดวตถประสงคและกลยทธทชดเจนของแผนงาน /งาน / โครงการ / กจกรรม ตามแผนการปฏบตราชการประจ าป และ

แผนปฏบตราชการ 4 ป ของมหาวทยาลย หรอ คณะ / ส านก / สถาบน

2. การระบความเสยงและปจจยเสยงเปนการระบเหตการณใดๆ ทงทมผลด และผลเสยตอการบรรลวตถประสงค โดยตองระบไดดวยวาเหตการณนนจะเกดท

ไหน เมอใด และเกดขนไดอยางไร และท าไม

3. การประเมนความเสยงเปนการวเคราะห และจดล าดบความเสยง โดยพจารณาจากการประเมนโอกาสทจะเกดความเสยง (Likelihood) และความรนแรงของ

ผลกระทบจากเหตการณความเสยง (Impact) โดยอาศยเกณฑมาตรฐานทไดก าหนดไว ท าใหการตดสนใจจดการกบความเสยงเปนไปอยางเหมาะสม

4. การประเมนมาตรการควบคมความเสยง เปนการประเมนกจกรรมการควบคมทควรจะมหรอทมอยแลว วาสามารถชวยควบคมความเสยงหรอปจจยเสยงได

อยางเพยงพอหรอไม กอใหเกดประสทธผลตามวตถประสงคของการควบคมเพยงใด เพอใหมนใจไดวาจะสามารถควบคมความเสยงทมผลกระทบตอการบรรลวตถประสงค

ขององคกรไดอยางมประสทธภาพ

5. การบรหาร / จดการความเสยง(แผนการบรหารความเสยง) เปนการน ากลยทธ มาตรการหรอแผนงาน มาใชปฏบตในมหาวทยาลยฯ หรอ คณะ/สถาบน /

ส านก เพอลดโอกาสทจะเกดความเสยง หรอลดความเสยหายของผลกระทบในการด าเนนงานตามแผนงาน /งาน/โครงการ/กจกรรม ทยงไมมกจกรรมควบคมความเสยง

หรอทมอยแตยงไมเพยงพอ

6. การรายงานเปนการรายงานผลการบรหารจดการความเสยงทไดด าเนนการทงหมดตามล าดบใหฝายบรหารรบทราบ และใหความเหนชอบ ด าเนนการตาม

แผนการบรหารความเสยง

9

7. การตดตามผล และทบทวน เปนการตดตามผลของการด าเนนการตามแผนการบรหารความเสยงวามความเหมาะสมกบสถานการณทมการเปลยนแปลง

หรอไม รวมถงเปนการทบทวนประสทธภาพของแนวการบรหารความเสยงในทกขนตอน เพอพฒนาระบบใหดยงขน

โดยมแผนผงภาพรวมของแนวการบรหารความเสยง ดงแสดงในภาพ

10

ขนตอนกำรปฏบตตำมกระบวนกำรบรหำรควำมเสยง

1. กำรก ำหนดวตถประสงค วตถประสงค หมายถง สงทตองการท าใหส าเรจหรอผลลพธของการด าเนนการ การก าหนดวตถประสงคในมหาวทยาลย มหลาย

ระดบ ตงแต ระดบมหาวทยาลย ลดหลนลงมาเปนล าดบ จนถงระดบกจกรรมและระดบบคคล อยางไรกตามภายในองคกรเดยวกน การก าหนดวตถประสงค ตองมความ

สอดคลองและเปนไปในทศทางเดยวกน เพอใหวตถประสงคในภาพรวม บรรลเปาประสงค

ดงนนในคมอการบรหารความเสยงฉบบนจะก าหนดวตถประสงคไว 3 ระดบ คอ

1.1 วตถประสงคระดบมหาวทยาลย (Corporate Objective) เปนวตถประสงคของการด าเนนการในภาพรวมของมหาวทยาลย ตามแผนการปฏบต

ราชการประจ าป และแผนการปฏบตราชการ 4 ป

1.2 วตถประสงคระดบคณะ/ส านก/สถาบน หรอ โครงการ/กจกรรม (Activities Objective) เปนวตถประสงคของการด าเนนงานตามพนธกจ ของแตละ

หนวยงาน หรอวตถประสงคของแตละโครงการ / กจกรรม ซงตองสอดคลองและสนบสนนกบวตถประสงคในแตละระดบทสงขน

1.3 วตถประสงคระดบกระบวนการ(Key Process Objective) เปนวตถประสงคของแตละขนตอนหลกทส าคญทตอบสนองใหการด าเนนงาน ของแตละ

โครงการ/กจกรรม บรรลผลส าเรจตามวตถประสงค การก าหนดวตถประสงคทชดเจนชวยใหสามารถระบ และวเคราะหความเสยงทจะเกดขนไดอยางครบถวน โดย

เทคนคการก าหนดวตถประสงคมหลายเทคนควธ เชนอาจค านงถงหลก SMART ไดแก

Specific: มการก าหนดเปาหมายทชดเจน

Measurable: สามารถวดผลหรอประเมนผลได

Achievable: สามารถปฏบตใหบรรลผลได

Reasonable: สมเหตสมผล มความเปนไปได

Time constrained: มกรอบเวลาทชดเจนและเหมาะสม

11

2. กำรระบควำมเสยง ในการระบความเสยงควรตองท าความเขาใจกบความหมายของ “ความเสยง (Risk)” และ “ปจจยเสยง (Risk Factor)” กอน

2.1 ควำมเสยง (Risk) หมายถง โอกาสทจะเกดความผดพลาด ความเสยหาย การรวไหล ความสญเปลา หรอเหตการณทไมพงประสงค ซงอาจเกดขนใน

อนาคต และมผลกระทบหรอท าใหการด าเนนงานไมประสบความส าเรจตามวตถประสงค และเปาหมายขององคกร ทงในดานกลยทธ การปฏบตงาน การเงน และการ

บรหาร โดยความเสยงนจะถกวดดวยผลกระทบ ( Impact) ทไดรบ และโอกาสทจะเกด (Likelihood) ของเหตการณ ซงเปนความเสยงตามความหมายทวไป ความเสยง

จ าแนกไดเปน 4 ลกษณะ ดงน

2.1.1 Strategic Risk – ความเสยงทเกยวของในระดบยทธศาสตร เชน การเมอง เศรษฐกจ กฎหมายตลาด ภาพลกษณ ผน า ชอเสยง และลกคา

เปนตน

2.1.2 Operational Risk – ความเสยงทเกยวของในระดบปฏบตการ เชน กระบวนการ เทคโนโลยและคนในองคกร เปนตน

2.1.3 Financial Risk – ความเสยงทเกยวของกบดานการเงน เชน การผนผวนทางการเงนสภาพคลอง อตราดอกเบย ขอมลเอกสารหลกฐาน

ทางการเงน และการรายงานทางการเงนบญช เปนตน

2.1.4 Hazard Risk – ความเสยงทเกยวของกบภยพบตทางธรรมชาต เชน การสญเสยทางชวตและทรพยสน และการกอการรายเปนตน

ตวอยางความเสยงโดยทวไป

1) การตดสนใจทผดพลาดจากการใชขอมลทไมถกตอง ไมสมบรณ หรอไมเปนปจจบน

2) การบนทกบญชผดพลาด

3) การปฏบตงานไมมประสทธภาพและประสทธผล

4) เกดการทจรตในองคกร

5) การสญเสยทรพยากร

6) รายงานทางการเงนไมนาเชอถอ

7) เกดความเสยหายตอชอเสยงของหนวยงาน

8) การไมปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ และวธปฏบตงาน

12

9) การใชทรพยากรอยางไมประหยด

2.2 ปจจยเสยง (Risk Factor) หมายถง ตนเหต หรอสาเหตทมาของความเสยงทจะท าใหไมบรรลวตถประสงคทก าหนดไว โดยตองระบไดดวยวา

เหตการณนนจะเกดทไหน เมอใด เกดขนไดอยางไร และท าไม ทงนสาเหตของความเสยงทระบควรเปนสาเหตทแทจรง เพอจะไดวเคราะหและก าหนด มาตรการลดความ

เสยงในภายหลงไดอยางถกตอง

ตวอยาง ปจจยเสยง / ตนเหต / สาเหตของความเสยง

1) บรรยากาศทางจรยธรรม

2) ความกดดนจากฝายบรหาร

3) ความรความสามารถของบคลากร

4) ราคา/มลคาของทรพยสน

5) ความสามารถในการเปลยนเปนตวเงนของทรพยสน

6) ปรมาณการบนทกรายการและจ านวนเอกสาร

7) สภาพความเปนจรงทางการเงนและเศรษฐกจ

8) สภาพความเปนจรงในการแขงขน

9) กจกรรมทซบซอนหรอมการเปลยนแปลงไดงาย

10) ระเบยบตางๆของทางราชการ

11) ระบบขอมลสารสนเทศทประมวลผลดวยคอมพวเตอร

12) การกระจายของสถานทในการปฏบตงาน

13) ความเพยงพอและประสทธผลของการควบคมภายใน

14) การเปลยนแปลงองคกร การปฏบตงานหรอเทคโนโลย

15) การตดสนใจของฝายบรหาร

13

16) การประมาณการดวยตวเลขทางบญช

17) การยอมรบสงทตรวจพบ

2.3 กำรระบควำมเสยง เปนกระบวนการทผบรหารและผปฏบตงานรวมกนระบความเสยงและปจจยเสยงทเกยวของกบโครงการ/กจกรรม เพอให

ทราบถงเหตการณทเปนความเสยง ทอาจมผลกระทบตอการบรรลผลส าเรจตามวตถประสงค โดยตองค านงถง

2.3.1 สภาพแวดลอมภายนอกหนวยงานและมหาวทยาลยซงเปนสงทไมอยในความรบผดชอบของหนวยงานและมหาวทยาลย เชน นโยบาย

ภาครฐ กฎหมาย หรอระเบยบขอบงคบ

2.3.2 สภาพแวดลอมภายในหนวยงานและมหาวทยาลย เชน รปแบบการบรหารสงการการมอบหมายอ านาจหนาทความรบผดชอบ โครงสราง

องคกร ระเบยบ ขอบงคบภายใน วธการและเทคนคในการระบความเสยง มหลายวธซงแตละหนวยงานอาจเลอกใชไดตามความเหมาะสม ดงน

1) การระบความเสยงโดยการรวมกลมระดมสมองเพอใหไดความเสยงทหลากหลาย

2) การระบความเสยงโดยการใช Checklist ในกรณทมขอจ ากดดานงบประมาณ และทรพยากร

3) การระบความเสยงโดยการวเคราะหสถานการณจากการตงค าถาม “What-if”

4) การระบความเสยงโดยการวเคราะหขนตอนการปฏบตงานในแตละขนตอนทส าคญ

3. กำรประเมนควำมเสยง การประเมนความเสยง เปนกระบวนการทประกอบดวย การวเคราะห การประเมน และการจดระดบความเสยง ทมผลกระทบตอ

การบรรล วตถประสงคของกระบวนการท างานของหนวยงานหรอขององคกรซงประกอบดวย 4 ขนตอน คอ

3.1 กำรก ำหนดเกณฑกำรประเมนมำตรฐำน เปนการก าหนดเกณฑทจะใชในการประเมนความเสยง ไดแก ระดบโอกาสทจะเกดความเสยง

(Likelihood) ระดบความรนแรงของผลกระทบ (Impact) และระดบของความเสยง (Degree of Risk) โดยคณะกรรมการบรหารความเสยงของแต ละหนวยงานจะตอง

ก าหนดเกณฑของหนวยงานขน ซงสามารถก าหนดเกณฑไดทงเกณฑในเชงปรมาณและเชงคณภาพ ทงนขนอยกบขอมลสภาพแวดลอมใน หนวยงานและดลยพนจการ

ตดสนใจของคณะกรรมการและฝายบรหารของหนวยงาน

3.1.1ระดบของโอกำสทจะเกดควำมเสยง (Likelihood) หมายถง ความเปนไปไดทเหตการณจะเกดขนและมผลกระทบตอการบรรล

14

วตถประสงคขององคกรพจารณาจากสถตการเกดความเสยง ประวตของการเกดความเสยงในอดต ผลจากระดบการควบคมในปจจบน หรอการ คาดการณ ลวงหนาถง

ความถทจะเกดขนซงสามารถก าหนดระดบของโอกาสทจะเกดความเสยง (Likelihood) โดยแบงออกเปน 5 ระดบ ไดแก สงมาก (5) สง(4) ปานกลาง(3)นอย(2) และนอย

มาก(1) ดงตาราง

ระดบโอกาสในการเกดเหตการณตางๆ (Likelihood) ก าหนดเกณฑไว 5 ระดบ ดงน

15

3.1.2 ระดบควำมรนแรงของผลกระทบของควำมเสยง (Impact)หมายถง ผลจากเหตการณ ซงอาจเกดประการเดยวหรอหลาย ประการ

โดยเกดไดทงเชงบวกและเชงลบ ซงในทน หมายถงความเสยหายทเกดกบองคกร โดยพจารณาจากระดบความรนแรง และมลคาความเสยหายทมตอองคกรในกรณทความ

เสยงนนเกดขน สามารถแบงระดบของผลกระทบออกเปน 5 ระดบ ไดแก สงมาก (5) สง (4) ปานกลาง (3) นอย (2) และนอยมาก (1) ดงตาราง

ระดบความรนแรงของผลกระทบของความเสยง (Impact) ก าหนดเกณฑไว 5 ระดบ ดงน

16

3.1.3 ระดบของควำมเสยง (Degree of Risk) ก าหนดเกณฑไว 4 ระดบ ไดแก สงมาก สง ปานกลาง และนอย

ตวอยาง ระดบของความเสยหาย (Degree of Risks)

หมายเหต ส าหรบคะแนนระดบความเสยงทมหาวทยาลยยอมรบไดอยในระดบนอยและปานกลางซงคะแนนระดบความเสยงทอยในระดบสง และระดบสงมากจะ

ถกน ามาวางแผนและน าไปปฏบตในการบรหารความเสยงตอไป

3.2 กำรประเมนโอกำสและผลกระทบของควำมเสยง เปนการน าความเสยงและปจจยเสยงแตละปจจยทระบไวมาประเมนโอกาส (Likelihood)

ทจะเกดเหตการณความเสยงตาง ๆ และประเมนระดบความรนแรงหรอมลคาความเสยหาย (Impact) จากความเสยง เพอใหเหนถงระดบของความเสยงทแตกตางกน ท า

ใหสามารถก าหนดการควบคมความเสยงไดอยางเหมาะสม ซงจะชวยใหหนวยงานสามารถวางแผนและจดสรรทรพยากรไดอยางถกตองภายใตงบประมาณ ก า ลงคน หรอ

เวลาทมจ ากดโดยอาศยเกณฑมาตรฐานทก าหนดไว โดยคณะกรรมการผประเมนของหนวยงานควรเปนผมความรความช านาญ และมประสบการณในเรองนนๆ ส าหรบ

เทคนคการใหคะแนนระดบการ ประเมนโอกาสและผลกระทบของแตละปจจยความเสยงนน อาจใชคะแนนเสยงขางมากในทประชม หรอใหแตละคนเปนผใหคะแนนแลว

น าคะแนนนนมาหาคาเฉลย เปนตน ทงนมขนตอนด าเนนการ ดงน

1. พจารณาโอกาส / ความถในการเกดเหตการณตางๆ (Likelihood) วามโอกาส / ความถทจะเกดนนมากนอยเพยงใด ตามเกณฑมาตรฐานท

ก าหนด

17

2. พจารณาความรนแรงของผลกระทบของความเสยง (Impact) ทมผลตอมหาวทยาลย /หนวยงาน วามระดบความรนแรง หรอมความ

เสยหายเพยงใด ตามเกณฑมาตรฐานทก าหนด การค านวณระดบความเสยงโดยรวม ระดบความเสยงโดยรวม (Risk Exposure) หมายถง คาระดบของความเสยหายทเกด

จากความเสยง ซงไดจากความสมพนธระหวางระดบของ ระดบของโอกาสทจะเกดความเสยงและผลกระทบทเกดจากความเสยงแสดงความสม พนธ เชนถาระบระดบ

ความถในการเกดความเสยงและความรนแรง ของผลกระทบความเสยงไดแลวตกอยในระดบตงแต 5 – 3 โดยเรยงล าดบ จากระดบสงมาก(5) สง(4) ปานกลาง(3) นอย(2)

นอยมาก(1) ส าหรบการพจารณาระดบความส าคญของความเสยง ไดน าคาระดบคะแนนของโอกาส และคาคะแนนของผลกระทบหรอความเสยหาย มาพจารณารวมกน

เชน กจกรรมทมโอกาสทจะเกดความเสยงทมคาคะแนนในระดบ 3 และมผลกระทบในระดบ 3 จะมคาระดบความส าคญในระดบ 9 (โอกาสระดบ 3 X ผลกระทบระดบ

3 = คาระดบความส าคญ = 9) และน าผลระดบความส าคญทไดมาเรยงล าดบจากนอยไปหามาก เพอจดล าดบความส าคญ และจดการกบความเสยงตามล าดบความส าคญ

ระดบความเสยงโดยรวม (Risk Exposure) = ระดบของโอกาสทจะเกดความเสยง (Likelihood)x ระดบของผลกระทบ(Impact)

3.3 กำรวเครำะหควำมเสยง เมอหนวยงานพจารณาโอกาส / ความถทจะเกดเหตการณ (Likelihood) และความรนแรงของผลกระทบ (Impact) ของ

แตละปจจยเสยงแลว ใหน าผลทไดมาพจารณาความสมพนธระหวางโอกาสทจะเกดความเสยง และผลกระทบของความเสยงตอมหาวทยาลย / หนวยงาน วา

กอใหเกดระดบของความเสยงในระดบใดในตารางระดบความเสยง ซงจะท าใหหนวยงานทราบวามความเสยงใดเปนความเสยงสงสดทจะตองบรหารจดการกอน

3.4 กำรจดล ำดบควำมเสยง เมอไดคาระดบความเสยงแลว จะน ามาจดล าดบความรนแรงของความเสยงทมผลตอมหาวทยาลย หรอ คณะ /สถาบน /

ส านก เพอพจารณาก าหนดกจกรรมการควบคมในแตละสาเหตของความเสยงทส าคญใหเหมาะสม โดยพจารณาจากระดบของความเสยงทเกดจากความสมพนธ

ระหวางโอกาสทจะเกดความเสยง (Likelihood) และผลกระทบของความเสยง (Impact) ทประเมนไดตามตารางการวเคราะหความเสยง โดยจดเรยงตามล าดบ

คาจากระดบสงมาก สง ปานกลาง นอย และเลอกความเสยงทมระดบสงมาก และหรอสง มาจดท าแผนการบรหาร / จดการความเสยงในขนตอนตอไป

18

4.กำรประเมนมำตรกำรควบคมควำมเสยง เปนการประเมนกจกรรมการควบคมทควรจะม หรอมอยแลว วาสามารถชวยควบคมความเสยงหรอปจจย

เสยงไดอยางเพยงพอหรอไม หรอเกดประสทธผลตามวตถประสงคของการควบคมเพยงใด เพอใหมนใจไดวาสามารถควบคมความเสยง ทมผลกระทบตอการบรรล

วตถประสงคขององคกรไดอยางมประสทธภาพ

การประเมนมาตรการควบคมเปนการประเมนกจกรรมทก าหนดขน เพอเปนเครองมอชวยควบคมความเสยง หรอปจจยเสยงทมผลกระทบตอการ บรรล

วตถประสงคขององคกรซงกจกรรมการควบคมดงกลาว หมายถง กระบวนการ หรอวธการปฏ บตงานตางๆ ทจะท าใหมนใจไดวาผรบผดชอบแตละกจกรรมได

ด าเนนการสอดคลองกบทศทางทตองการ สามารถชวยปองกนและชใหเหนความเสยงทมผลกระทบตอวตถประสงคได โดยทวไปการปฏบต งานจะตองมการควบคมโดย

ธรรมชาต เปนสวนหนงของการด าเนนงานอยแลว เชน การอนมต การลงความเหน การตรวจสอบ การทบทวนประสทธภาพของการด าเนนงาน การจดการทรพยากร

และการแบงหนาทของบคลากร เปนตน ทงนมการแบงประเภทการควบคม ไว 4 ประเภท คอ

4.1 กำรควบคมเพอกำรปองกน (Preventive Control)เปนวธการควบคมทก าหนดขนเพอปองกนไมใหเกดความเสยงและขอผดพลาด

ตงแตแรก เชน การอนมต การจดโครงสรางองคกร การแบงแยกหนาท การควบคมการเขาถงเอกสาร ขอมล ทรพยสน ฯลฯ

4.2 กำรควบคมเพอใหตรวจพบ (Detective Control)เปนวธการควบคมทก าหนดขนเพอคนพบขอผดพลาดทเกดขนแลว เชน การสอบทาน

การวเคราะห การยนยนยอด การตรวจนบ การรายงานขอบกพรอง ฯลฯ

4.3 กำรควบคมโดยกำรชแนะ (Directive Control)เปนวธการควบคมทสงเสรมหรอกระตนใหเกดความส าเรจตามวตถประสงคทตองการ

เชน การใหรางวลแกผมผลงานด เปนตน

4.4 กำรควบคมเพอกำรแกไข (Corrective Control)เปนวธการควบคมทก าหนดขนเพอแกไขขอผดพลาดทเกดขนใหถกตอง หรอเพอหา

วธการแกไขไมใหเกดขอผดพลาดซ าอกในอนาคตเชนการจดเตรยมเครองมอดบเพลงเพอชวยลดความรนแรงของความเสยหายใหนอยลงหากเกดเพลงไหม เปนตน

ส าหรบแนวทางของมหาวทยาลยราชภฏหมบานจอมบง หลงจากประเมนความเสยงแลวหนวยงานจะท าการวเคราะหการควบคมทมอยเดมกอนวาไดมการจดการ

ควบคม เพอลดความเสยงดงกลาวขางตนไวแลวหรอไม ซงโดยปกตจะมการก าหนดอยคอนขางมาก แตผปฏบตงานมกไมคอยปฏบต ตามการควบคมทก าหนด จงจ าเปน

ทหนวยงานตองวเคราะหและประเมนการควบคมเหลานนกอน โดยน าผลจากการจดล าดบความเสยงในระดบสงมาก และสง มาประเมนมาตรการควบคมกอนเปนอนดบ

แรก ตามขนตอน ดงน

19

1. น าเอาปจจยเสยงทอยในระดบความเสยงสงมาก และสง มาก าหนดวธการควบคมทควรจะมเพอปองกน หรอลดความเสยง หรอ

ปจจยเสยง เหลานน

2. พจารณา หรอประเมนวาในปจจบนความเสยง หรอปจจยเสยงเหลานน มการควบคมอยแลวหรอไม

3. ถามการควบคมแลว ใหประเมนตอไปวาการควบคมนนไดผลตามความตองการอยหรอไม

5. กำรบรหำร / จดกำรควำมเสยง (แผนกำรบรหำรควำมเสยง) กำรบรหำร/จดกำรควำมเสยง เปนการน ากลยทธ มาตรการ หรอแผนงานมาใชปฏบตใน

มหาวทยาลย หรอ คณะ/สถาบน/ส านก เพอลดโอกาสทจะเกดความเสยง หรอลดความเสยหายของผลกระทบทอาจเกดขนจากความเสยงในการด าเนนงานตามโครงการ/

กจกรรม ทยงไมมกจกรรมควบคมความเสยง หรอทมอยแตยงไมเพยงพอและน ามาวางแผนจดการความเสยง กระบวนการในการบรหารความเสยงนน ไมใชกระบวนการ

ทสรางขนและอยดวยตนเองอยางเปนอสระเพยงล าพงได แตจะเปนกระบวนการทสรางขนโดยมขนตอนทชวยเสรมการท างานรวมกบโครงการหรอภาระงานอนใดท

ปฏบตการอย ใหเปนไปดวยความราบรนหรอปองกนโอกาสทจะเกดความเสยงและเปนปญหาหรออาจจะกลาวไดวาเปนการมองไปขางหนา ปองกนเหตทอาจจะเกดขนใน

อนาคตอยางมเหตมผล มหลกการและหาทางลดหรอปองกน ความเสยหายในการท างานในภารกจของหนวยงาน/โครงการทมการวางแผนปฏบตงานไวแลวในแตละ

ขนตอน

5.1 กำรบรหำรควำมเสยง เปนกจกรรมหลกทส าคญอยางหนงในกระบวนการบรหารองคกร ทสามารถท าใหหนวยงานสามารถบรรลภารกจ พนธกจ

ภายใตงบประมาณและทรพยากรใหเกดประโยชนสงสด กจกรรมหลกในการบรหารความเสยงจ าเปนตองประกอบดวย

5.1.1 การประเมนระดบความเสยง

5.1.2 การวเคราะหเพอหาสาเหตของความเสยง

5.1.3 การรองรบและควบคมความเสยง

5.2 กำรจดกำรกบควำมเสยง เปนการเลอกล าดบกอนหลง กลยทธ วธการจดการกบความเสยงทไดจดเรยงไวแลว ตลอดจนก าหนดแนวทาง มาตรการ

ผรบผดชอบ และกรอบเวลาในการจดการความเสยงนนๆ ภายใตทรพยากรทมอยใหเกดประโยชนสงสดตอองคกร รวบรวมเปนแผนปฏบตการ บรหารค วามเสยงของ

หนวยงานตอไป

20

5.2.1 ขอมลส าคญทตองพจารณาการจะเลอกกลยทธ วธการจดการกบความเสยงทมประสทธผลนน ๆ ควรตองพจารณาขอมล ดงตอไปน

1) วตถประสงคทงระดบองคกร และระดบโครงการ งาน กจกรรม

2) ปจจยเสยง หรอสาเหต

3) จดออนของระบบการควบคมทมอยเดม

4) ล าดบความส าคญของความเสยงทไดจดเรยงไว

5) คาใชจายทตองเกดขน

5.2.2 การเลอกจดการกบความเสยง การจดการความเสยงมหลายวธ และสามารถปรบเปลยนหรอน ามาผสมผสานใหเหมาะสมกบ สถานการณ

ได ทงนขนอยกบดลยพนจของฝายบรหารผรบผดชอบ โดยสามารถจดแบงวธจดการไดหลายวธ ดงน

1) การยอมรบความเสยง(Risk Acceptance) เปนการตกลงกนทจะยอมรบความเสยงทเกดขน เนองจากไมคมคาในการจดการหรอ

ปองกนความเสยง ทตองเสยคาใชจายในการสรางระบบควบคม แตอยางไรกตามหากหนวยงานเลอกทจะบรหารความเสยงดวยวธน กจะตองมการตดตาม เฝาระวง

ความเสยงอยางสม าเสมอ

2) การลด/การควบคมความเสยง (Risk Reduction) เปนการปรบปรงระบบการท างานหรอการออกแบบวธการท างานใหม เพอลด

โอกาส ทจะเกดความเสยหาย หรอลดผลกระทบทอาจเกดขนจากความเสยง ใหอยในระดบทหนวยงานยอมรบได เชน การจดอบรมเพมทกษะในการท างานใหกบ

พนกงาน การจดท าคมอการปฏบตงาน เปนตน

3) การกระจายความเสยง หรอการโอนความเสยง (Risk Sharing) เปนการกระจายหรอถายโอนความเสยงใหหนวยงานอนชวยแบง

ความรบผดชอบไป เชน การท าประกนภย/ประกนทรพยสน กบบรษทประกน หรอการจางบรษทภายนอกมาจดการในงานบางอยางแทน เชน งานรกษาความปลอดภย

เปนตน

4) การหลกเลยงความเสยง (Risk Avoidance) เปนการจดการกบความเสยงทอยในระดบสงมาก และหนวยงานไมอาจยอมรบความ

เสยงได จงตองตดสนใจยกเลกโครงการ /กจกรรมทจะกอใหเกดความเสยงนนไป

5.3 กำรจดท ำแผนกำรบรหำรควำมเสยง เปนการน าสงทไดด าเนนการตงแต ขนตอนท 1 ถงขนตอนท 5.2 มาประมวลผล แลวจดท าเปน ขอก าหนด

21

วธการ มาตรการ ผรบผดชอบ และกรอบเวลาในการควบคม และก ากบเพอจดการกบความเสยง

5.4 กำรจดวำงระบบกำรควบคมภำยในเปนสวนส าคญทจะตองปรากฏในแผนการบรหารความเสยง ในกลมความเสยงทเลอกจดการดวยวธ ควบคม

ระดบความเสยงทสงใหอยในเกณฑทยอมรบได ซงด าเนนการตามแนวทางของส านกงานการตรวจเงนแผนดน (สตง.) ใชระเบยบคณะกรรมการตรวจ เงนแผนดนวาดวย

การก าหนดมาตรฐานการควบคมภายใน พ.ศ. 2544 โดยมประเดนส าคญ คอ

5.4.1 วตถประสงคของการควบคมภายใน ม 3 ประการ

1) เพอประสทธภาพและประสทธผลในการด าเนนงาน

2) เพอความเชอถอไดของรายงานทางการเงน

3) เพอใหมการปฏบตตามกฎ ระเบยบ

5.4.2 มาตรฐานการควบคมภายใน มองคประกอบ 5 สวน ดงน

1) สภาพแวดลอมการควบคม (Control Environment)

2) การประเมนความเสยง (Risk Assessment)

3) กจกรรมการควบคม (Control Activities)

4) สารสนเทศและการสอสาร (Information and Communication)

5) การตดตามและประเมนผล (Monitoring and Evaluation)

5.4.3 ประเภทของการควบคม ม 4 ลกษณะ

1) การควบคมเพอปองกน (Preventive Control) ใชเพอปองกนหรอลดความเสยหาย

2) การควบคมเพอการตรวจสอบ ตดตาม (Detective Control) ใชคนหาใหพบความเสยง

3) การควบคมเพอแกไขขอบกพรอง (Corrective Control) ใชปรบปรงแกไขขอผดพลาด

4) การควบคมเพอแนะน าวธการปฏบตงาน (Directive Control)

ซงวธการจดการความเสยงของแตละหนวยงานอาจมความแตกตางกนขนอยกบสภาพแวดลอมของหนวยงานนนๆ เชน บางหนวยงานอาจเลอก การ

22

ควบคมอยางเดยวแตสามารถควบคมไดหลายความเสยง หรอบางหนวยงานอาจเลอกการควบคมหลายวธรวมกนเพอควบคมความเสยงส าคญเพยงเรองเดยว เปนตน

ดงนนเมอหนวยงานทราบความเสยงทยงเหลออยจากการประเมนความเสยงและการประเมนการควบคมแลว ใหพจารณาความเปนไปไดและคาใชจาย

ของแตละทางเลอกเพอการตดสนใจเลอกมาตรการลดความเสยงอยางเปนระบบ โดยพจารณาจาก

1) พจารณาวาจะยอมรบความเสยงหรอจะก าหนดกจกรรมควบคมเพอลดความเสยงใหอยในระดบทยอมรบได ซงผบรหารจะเปนผก าหนดระดบ

ความเสยงทหนวยงานยอมรบไดขน

2) พจารณาเปรยบเทยบคาใชจายหรอตนทน (Cost) ในการจดการใหมมาตรการควบคม กบผลประโยชน (Benefit) ทจะไดรบจากประสทธผล ของ

มาตรการดงกลาววาคมคาหรอไม

3) กรณทหนวยงานเลอกก าหนดกจกรรมควบคมเพอลดความเสยงใหก าหนดวธการควบคมในแผนบรหารความเสยง

4) ส าหรบในรอบปถดไป ใหพจารณาผลการตดตามการบรหารความเสยงในงวดกอนทยงด าเนนการไมแลวเสรจ หรอไมไดด าเนนการมาบรหารความเสยง

ตามกระบวนการดงกลาวขางตน หากพบวายงมความเสยงทมนยส าคญซงอาจมผลตอการบรรลวตถประสงคและเปาหมายตามแผนการปฏบตราชการของหนวยงานให

น ามาระบการควบคมในแผนบรหารความเสยง

6. กำรรำยงำน เปนการรายงานผลการวเคราะห ประเมน และบรหารจดการความเสยง วามความเสยงทยงเหลออยหรอไม ถายงมเหลออย มอย ในระดบความ

เสยงสงมากเพยงใด และมวธจดการความเสยงนนอยางไร เสนอตอผบรหาร เพอใหทราบและพจารณาสงการรวมถงการจดสรร งบประมาณสนบสนน ทงนการบรหาร

ความเสยงจะเกดผลส าเรจไดตองไดรบการสนบสนนอยางจรงจงและแขงขนจากผบรหาร ซงหลงจากหนวยงานทราบผลการประเมนความเสยงและน า ความเสยงทยง

เหลออยในระดบสงมาก และหรอสง มาก าหนดวธการจดการความเสยงแลว จะตองจดท ารายงาน ดงน

6.1 หนวยงานทไดมการด าเนนการจดวางระบบการควบคมภายในตามระเบยบ คณะกรรมการตรวจเงนแผนดนวาดวยการก าหนดมาตรฐาน การควบคม

ภายใน พ.ศ. 2546 ขอ 6 การประเมนความเสยง ความเสยงเปนองคประกอบหนงของการควบคมภายใน การจดท ารายงานควรใชแบบรายงานผล ตามระเบยบ

คณะกรรมการตรวจเงนแผนดนฯ

6.2 ใหจดท ารายงานผลการบรหารความเสยง เสนอขอความเหนชอบจากผบรหาร ซงควรก าหนด ทก 6 เดอน 9 เดอน และทกสนปงบประมาณ

23

กำรจดท ำรำยงำนกำรบรหำรควำมเสยง

การจดท ารายงานการบรหารความเสยง แบงเปน

1.1 ระดบมหำวทยำลย ใหจดท ารายงานสรปผลการด าเนนงานตามแผนบรหารความ เสยงตามรอบ 6 เดอน 9 เดอน และ 12 เดอน และรายงานสรปผลการ

ด าเนนงานตามแผนการบรหารความเสยงเสนอขอความเหนชอบจากอธการบด และจดสงคณะกรรมการพฒนาร ะบบราชการ (ก.พ.ร.) ทกสนปงบประมาณ ซง

ประกอบดวยแบบฟอรม

1.1.1 แบบ RM 1 ตารางแสดงการวเคราะห ประเมน และจดล าดบความเสยง

1.1.2 แบบ RM 2 แผนบรหารความเสยง

1.1.3 แบบ RM 3 การตดตามผลตามแผนบรหารความเสยง

1.1.4 แบบ ปย.1 รายงานผลการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน

1.1.5แบบ ปย.2 รายงานการประเมนผลและการปรบปรงการควบคมภายใน

1.2 ระดบ คณะ/ส ำนก/สถำบน ใหจดท ารายงานผลการบรหารความเสยง เสนอขอความเหนชอบจากคณบด/ผอ านวยการ และจดสงคณะกรรมการบรหารความ

เสยงมหาวทยาลยราชภฏหมบานจอมบง ทก 6 เดอน 9 เดอน และทกสนปงบประมาณซงประกอบดวย แบบฟอรม

1.2.1 แบบ RM 1 ตารางแสดงการวเคราะห ประเมน และจดล าดบความเสยง

1.2.2 แบบ RM 2 แผนบรหารความเสยง

1.2.3 แบบ RM 3 การตดตามผลตามแผนบรหารความเสยง

1.2.4 แบบ ปย.1 รายงานผลการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน

1.2.5 แบบ ปย.2 รายงานการประเมนผลและการปรบปรงการควบคมภายใน

7. กำรตดตำมผล และทบทวน กำรตดตำมผล เปนการตดตามผลภายหลงจากไดด าเนนการตามแผนการบรหารความเสยงแลว เพอใหมนใจวาแผนการบรหาร

ความเสยงนนมประสทธภาพ ทงสาเหตของความเสยงทมผลตอความส า เรจ ความรนแรงของผลกระทบวธการบรหารจดการกบความเสยง รวมถงคาใชจายของการ

ควบคม มความเหมาะสมกบสถานการณการเปลยนแปลง โดยมเปาหมายในการตดตามผล คอ

24

7.1 เปนการประเมนคณภาพและความเหมาะสมของวธการจดการความเสยง รวมทงตดตามผลการจดการความเสยงทไดมการด าเนนการไปแลววา

บรรลผลตามวตถประสงคของการบรหารความเสยงหรอไม

7.2 เปนการตรวจสอบความคบหนาของมาตรการควบคมทมการท าเพมเตมวาแลวเสรจตามก าหนดหรอไม สามารถลดโอกาสหรอผลกระทบของความ

เสยงใหอยในระดบทยอมรบไดหรอไม

โดยหนวยงานตองสอบทานดวา วธการบรหารจดการความเสยงใดมประสทธภาพดกใหด า เนนการตอไป หรอวธการบรหารจดการความเสยงใด ควรปรบเปลยน

และน าผลการตดตามไปรายงานใหฝายบรหารทราบตามแบบรายงานทไดกลาวไวขางตน ทงนกระบวนการสอบทานหนวยงานอาจก าหนดขอมลทตองตดตาม หรออาจท า

Check List การตดตาม พรอมทงก าหนดความถในการตดตามผล โดยสามารถตดตามผลไดใน 2 ลกษณะ คอ

- การตดตามผลเปนรายครง (Separate Monitoring) เปนการตดตามตามรอบระยะเวลาทก าหนด เชน ทก 3 เดอน 6 เดอน 9 เดอน หรอทกสนป เปนตน

- การตดตามผลในระหวางการปฏบตงาน(Ongoing Monitoring) เปนการตดตามทรวมอยในการด าเนนงานตางๆ ตามปกตของหนวยงาน โดยมากมกอยในรป

กจกรรมการบรหารและการก ากบดแลตามหนาทประจ าของบคลากร เชน การเปรยบเทยบ การสอบยน การสอบทานงานตามสายการบงคบบญชา เปนตน

กำรทบทวน เปนการทบทวนประสทธภาพของแนวการบรหารความเสยงในทกขนตอน เพอพฒนาระบบใหทนสม ยและเหมาะสมกบการปฏบตงานจรงเปน

ประจ าทกป

25

ดำนทรพยำกร : ระบบเทคโนโลยสำรสนเทศ

26

ตำรำงแสดงกำรวเครำะห ประเมน และจดล ำดบควำมเสยงระบบเทคโนโลยสำรสนเทศ แบบ RM 1 ณ วนท7 พฤศจกำยน 2561

ยทธศำสตรท 2 (ส ำนก) พฒนำระบบเทคโนโลยดจทลเพอกำรศกษำ โครงกำร/กจกรรม ระบบเทคโนโลยสำรสนเทศ วตถประสงค เพอใหบรกำรระบบสำรสนเทศอยำงมประสทธภำพ ตวชวดและเปำหมำย ควำมพงพอใจรอยละ 70 หนวยงำน ส ำนกวทยบรกำรและเทคโนโลยสำรสนเทศ

กระบวนกำรปฏบตงำน

โครงกำร/(ขนตอนหลก) (1)

วตถประสงคของแตละขนตอน

(2)

ควำมเสยง (ของแตละวตถประสงค)

(3)

ปจจยเสยง (ของแตละควำมเสยง

(4)

ประเภทของควำม

เสยง (5)

กำรประเมนควำมเสยง (6)

โอกำส ผลกระทบ

ระดบ ควำม เสยง

จดล ำดบ ควำม เสยง

1. การตรวจสอบการท างานของอปกรณเครองแมขายทใหบรการระบบสารสนเทศของมหาวทยาลย

1. เพอตรวจสอบอปกรณเครองแมขายใหพรอมใชงาน

1. อปกรณเครองแมขายเสอมสภาพ

1.1 อปกรณเครองแมขายมการใชงานมานาน 1.2 อปกรณลาสมยไมสามารถจดหาอปกรณใหมมาทดแทนได

F

5 5

5 5

25

25

1 1

27

กระบวนกำรปฏบตงำน

โครงกำร/(ขนตอนหลก) (1)


(2)


(3)


(4)


เสยง (5)





2. ปองกนความเสยหายของระบบสารสนเทศและขอมลสารสนเทศ

1. เพอปองกนความเสยหายของระบบสารสนเทศและขอมลสารสนเทศ

1. หนวยจดเกบขอมลของเครองแมขายมพนทไมเพยงพอตอการใชงาน

- มการส ารองขอมลโดยอตโนมตทกวนท าใหปรมาณขอมลเพมมากขน

F

4 3 12

2

M = ประเภทความเสยง F -ความเสยงดานทรพยากร P& G - ความเสยงดานบคลากรและความเสยงดานธรรมาภบาล S -ความเสยงดานยทธศาสตร หรอกลยทธของสถาบน - ความเสยงจากเหตการณภายนอก C -ความเสยงดานนโยบาย กฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ - อนๆ ตามบรบทของสถาบน

- ความเสยงดานการปฏบตงาน

28

แผนบรหำรควำมเสยงระบบเทคโนโลยสำรสนเทศ แบบ RM 2

ณ วนท7 พฤศจกำยน 2561

ยทธศำสตรท 2 (ส ำนก) พฒนำระบบเทคโนโลยดจทลเพอกำรศกษำ โครงกำร/กจกรรม ระบบเทคโนโลยสำรสนเทศ วตถประสงค เพอใหบรกำรระบบสำรสนเทศอยำงมประสทธภำพ ตวชวดและเปำหมำย ควำมพงพอใจรอยละ 70 หนวยงำน ส ำนกวทยบรกำรและเทคโนโลยสำรสนเทศ

กระบวนกำรปฏบตงำนโครงกำร/ขนตอนหลก

ของขนตอน (1)

ควำมเสยง(ของแตละวตถประสงค)

(2)

ปจจยเสยง (ของแตละควำม

เสยง) (3)


วธกำร บรหำร

ควำมเสยง (5)

วธกำรควบคม กำรจดกำรควำม

เสยง (6)

ก ำหนดเสรจ/ผรบผดชอบ

(7) หมำยเหต

โอกำส ผล

กระทบ ระดบ

ควำมเสยง 1.การตรวจสอบการท างานของอปกรณเครองแมขายทใหบรการระบบสารสนเทศของมหาวทยาลย วตถประสงค 1. เพอตรวจสอบอปกรณเครองแมขายใหพรอมใชงาน

1. อปกรณเครองแมขายเสอมสภาพ

- อปกรณเครองแมขายมการใชงานมานาน - อปกรณลาสมยไมสามารถจดหาอปกรณใหมมาทดแทนได

5 5 25 การลดหรอควบคม (Treat)

1. วางแผนจดหาเครองแมขายเพอทดแทน 2. ด าเนนการถายโอนและตรวจสอบขอมล

กนยายน 2562/ นายไพโรจน บญฤทธ

4T คอ 1. การยอมรบ (Take)

29

2. การลดหรอควบคม (Treat) ลงชอ.........................................หวหนาสวนราชการ 3. การถายโอนหรอกระจาย (Transfer) (ผชวยศาสตราจารยสมชย แกวศรรตน) 4. การหยดหรอการหลกเลยง (Terminate) วน........เดอน......................พ.ศ. ................. ...................

30

ดำนกำรปฏบตงำน : กำรสงเสรมกำรใชหองสมด

31

ตำรำงแสดงกำรวเครำะห ประเมน และจดล ำดบควำมเสยงกำรสงเสรมกำรใชหองสมด แบบ RM 1 ณ วนท 7 พฤศจกำยน 2561

ยทธศำสตรท1(ส ำนก) ยกระดบคณภำพกำรศกษำ โครงกำร/กจกรรม กำรสงเสรมกำรใชหองสมด วตถประสงค 1.เพอเพมจ ำนวนผเขำใชบรกำร 2.เพอสงเสรมกำรใชทรพยำกรสำรสนเทศของหองสมด ตวชวดและเปำหมำย จ ำนวนผเขำใชบรกำรเฉลยไมนอยกวำ 6000 ครงตอเดอน หนวยงำน ส ำนกวทยบรกำรและเทคโนโลยสำรสนเทศ

กระบวนกำรปฏบตงำนโครงกำร/

(ขนตอนหลก) (1)


(2)


(3)


(4)


เสยง (5)





1.วางแผนการจดกจกรรมสงเสรม การใชหองสมด 2. ด าเนนการตาม

1.1 เพอใหไดแผนการจดกจกรรมสงเสรมการใชหองสมดทตรงกบความตองการของผใชบรการ 2.1เพอสงเสรมให

1.1 กจกรรมสงเสรมการใชหองสมดไมครอบคลมกบความตองการ 2.1จ านวนผใชบรการ

1.1 ผใชบรการใหขอมลไมชดเจน 1.2 ผใชบรการไมใหความรวมมอในการใหขอมล 2.1 การประชาสมพนธ

O

O

O

3 3 4

3 4 4

9

12

16

5

4 3

32

กระบวนกำรปฏบตงำนโครงกำร/

(ขนตอนหลก) (1)


(2)


(3)


(4)


เสยง (5)





แผนกจกรรมสงเสรมการใชหองสมด 3. การตดตามและประเมนผล

ผใชบรการเขาใชบรการหองสมดเพมมากขน 3.1 เพอใหทราบถงปญหาในการจดกจกรรมสงเสรมการใชหองสมด

หองสมดมจ านวนนอย 3.1 ขอมลการประเมนผลการจดกจกรรมไมชดเจน

กจกรรมสงเสรมการใชหองสมดไมทวถง 2.2 กจกรรมและชวงเวลาไมตรงกบความตองการของผใชบรการ 2.3 ผใชบรการไมเหนถงประโยชนในการใชบรการหองสมด 3.1 ผใชบรการไมใหความรวมมอในการประเมนผล

O

O

O

4 5 3

5 5 3

20

25 9

2

1 5

M = ประเภทความเสยง F -ความเสยงดานทรพยากร P& G - ความเสยงดานบคลากรและความเสยงดานธรรมาภบาล S -ความเสยงดานยทธศาสตร หรอกลยทธของสถาบน - ความเสยงจากเหตการณภายนอก C -ความเสยงดานนโยบาย กฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ - อนๆ ตามบรบทของสถาบน O -ความเสยงดานการปฏบตงาน

33

แผนบรหำรควำมเสยงกำรสงเสรมกำรใชหองสมด แบบ RM 2

ณ วนท7 พฤศจกำยน 2561

ยทธศำสตรท1(ส ำนก) ยกระดบคณภำพกำรศกษำ โครงกำร/กจกรรม กำรสงเสรมกำรใชหองสมด วตถประสงค 1. เพอเพมจ ำนวนผเขำใชบรกำร 2. เพอสงเสรมกำรใชทรพยำกรสำรสนเทศของหองสมด ตวชวดและเปำหมำย จ ำนวนผเขำใชบรกำรเฉลยไมนอยกวำ 6000 ครงตอเดอน หนวยงำน ส ำนกวทยบรกำรและเทคโนโลยสำรสนเทศ




(2)


เสยง) (3)





เสยง (6)





ควำมเสยง กจกรรมสงเสรมการใชหองสมด

วตถประสงค 1. เพอสงเสรมใหผใชบรการเขาใชบรการหองสมดเพมมากขน

1.1 จ านวนผใชบรการหองสมดมจ านวนนอย

1.1 การประชาสมพนธกจกรรมสงเสรมการใชหองสมดไมทวถง

4

4

16

การลดหรอควบคม (Treat)

1.1.1 จดท าปายบอกต าแหนงของหองสมด 1.1.2 ปายแสดงบรการทงหมดของ

กรกฎาคม 2562/ นายอ านวย บญณรงค นายอนวฒน จ าปาเกต กรกฎาคม 2562/

34




(2)


เสยง) (3)





เสยง (6)





ควำมเสยง

1.2 กจกรรมและชวงเวลาไมตรงกบ

4

5

20

การลดหรอควบคม

หองสมด 1.1.3 ประชาสมพนธการสบคนทรพยากรสารสนเทศ ผานเพจส านกวทยบรการฯ,จดหมายขาว,แผนพบ, เวบไซตส านกวทยบรการฯ 1.2.1 วางแผนการ

นายอ านวยบญณรงค นายอนวฒนจ าปาเกต มกราคม 2562/ นางกาญจนา นรนทร มกราคม 2562/นาง

35




(2)


เสยง) (3)





เสยง (6)





ควำมเสยง ความตองการของผใชบรการ 1.3 ผใชบรการไมเหนถงประโยชนในการใชบรการหองสมด

5

5

25

(Treat)

การลดหรอควบคม (Treat)

ส ารวจความตองการในการ จดกจกรรมและก าหนดตารางเวลาใหกบนกศกษาและอาจารย 1.3.1 จดกจกรรม Library on Tour แนะน าบรการและการสบคน 1.3.2 จดกจกรรมอาเซยนศกษาแนะน าบรการมมอาเซยน 1.3.3 จดนทรรศการขอมล

กาญจนา นรนทร มกราคม 2562/ นางสาวภคภทรเพมพล มนาคม2562/นางสาวรจราอปแกว มนาคม2562/ นายอนวฒน จ าปาเกต

36




(2)


เสยง) (3)





เสยง (6)





ควำมเสยง ทองถนจงหวดราชบร 1.3.4 อบรมการใชฐานขอมลวทยานพนธออนไลนใหกบนกศกษา 1.3.5 อบรมการใชฐานขอมลอเลกทรอนกสเพอการสบคนใหกบอาจารย 1.3.6 กจกรรมสงเสรมการใชวารสารและ

กมภาพนธ 2562/ นางกาญจนา นรนทร พฤษภาคม2562/ นางกาญจนา นรนทร กมภาพนธ/2562/ นายอ านวย บญณรงค

37




(2)


เสยง) (3)





เสยง (6)





ควำมเสยง สงพมพตอเนอง

4T คอ 1. การยอมรบ (Take) 2. การลดหรอควบคม (Treat) ลงชอ.........................................หวหนาสวนราชการ 3. การถายโอนหรอกระจาย (Transfer) (ผชวยศาสตราจารยสมชย แกวศรรตน) 4. การหยดหรอการหลกเลยง (Terminate) วน........เดอน......................พ.ศ. ....................................

38

ระดบ ผลกระทบ ค ำอธบำย 5 รนแรงทสด ระบบสารสนเทศหรอขอมลในระบบเกดความเสยหายทงหมดไมสามารถเรยกคนกลบมาใชได 4 คอนขางรนแรง ระบบสารสนเทศหรอขอมลในระบบเกดความเสยหายบางสวนสามารถเรยกคนกลบมาใชได 3 ปานกลาง ผใชบรการไมสามารถเขาใชงานระบบไดหรอการบนทกขอมลในระบบไมได 2 นอย ผใชบรการสามารถเขาใชงานระบบไดแตมกระบวนการเพมขนจากการใชงานปกตหรอการ

บนทกขอมลในระบบมความลาชา ขอมลไมสมบรณ ขอมลมความผดพลาด 1 นอยมาก ผใชบรการสามารถเขาใชงานระบบไดตามปกตหรอการบนทกขอมลในระบบไดแตมความลาชา

ผใชตองรอการประมวลผลขอมล

ระดบ โอกำสทจะเกด ค ำอธบำย 5 สงมาก มโอกาสในการเกดเกอบทกครง 4 สง มโอกาสในการเกดคอนขางสงหรอบอยๆ 3 ปานกลาง มโอกาสเกดบางครง 2 นอย อาจมโอกาสเกดแตนานๆ ครง 1 นอยมาก มโอกาสเกดในกรณยกเวน

เกณฑประเมนโอกำส และผลกระทบ

แผนบรหำรควำมเสยง เรอง ระบบเทคโนโลยสำรสนเทศ

39

ระดบ ผลกระทบ ค ำอธบำย 5 รนแรงทสด มผลกระทบตอการด าเนนงานไมสามารถแกไขไดท าใหไมบรรลเปาหมายทวางไว 4 คอนขางรนแรง มผลกระทบตอการด าเนนงานและตองใชเวลาในการแกไข 3 ปานกลาง มผลกระทบตอการด าเนนงานและแกไขไดในระยะอนสน 2 นอย มผลกระทบบางสวนตอการด าเนนงาน 1 นอยมาก ไมมผลกระทบตอการด าเนนงาน

ระดบ โอกำสทจะเกด ค ำอธบำย 5 สงมาก มโอกาสในการเกดเกอบทกครง 4 สง มโอกาสในการเกดคอนขางสงหรอบอยๆ 3 ปานกลาง มโอกาสเกดบางครง 2 นอย อาจมโอกาสเกดแตนานๆ ครง 1 นอยมาก มโอกาสเกดในกรณยกเวน

เกณฑประเมนโอกำส และผลกระทบ

แผนบรหำรควำมเสยง เรอง ระบบเทคโนโลยสำรสนเทศ

Documents

แผนบริหำรควำมเสี่ยง - MCRUarit.mcru.ac.th/images/documents/riskARIT-2562.pdf · ทรัพยากรสารสนเทศครบครัน