16
AXGA|IN% M<AKOUJA|IN :U FASARAKAKAN <ABAJAJ:RJ LX& TARI JIU 1981 :RKOU<ABJI% 13 APRIL 2015 • VOL. XXXVI, NO 1981 • LUNDI, 13 AVRIL 2015 • MONDAY, APRIL 13, 2015 Կիպրոսի խորհրդարանը միաձայն քրէականացուց Հայոց Ցեղասպանութեան ժխտումը Կիպրոսի խորհրդարանին մէջ միաձայն ընդունուած է Հայոց Ցեղասպանութեան ժխտումը քրէականացնող օրինագիծը: Քուէարկութիւնը տեղի ունեցած է Ապրիլ 2- ին: Կիպրոսի մէջ ցեղասպանութիւնը ժխտող- ները կը պատժուին հինգ տարուան ազա- տազրկմամբ եւ կը վճարեն տուգանք 10000 եուրոյի չափով: Աւելցնենք, որ Կիպրոսը Եւրոպայի մէջ 4- րդ պետութիւնն է Յունաստանէն, Սլովա- քիայէն եւ Զուիցերիայէն ետք, որ կը քրէա- կանացնէ Հայոց Ցեղասպանութեան ժխտու- մը: Յիշենք նաեւ, որ այս օրերուն պաշտօ- նական այցով Կիպրոս կը գտնուին ՀՀ Ազ- գային ժողովի նախագահ Գալուստ Սահակ- եանի գլխաւորած պատուիրակութիւնը: Միւս կողմէ, Հայաստանի Արտաքին գոր- ծոց նախարար՝ Էդուարդ Նալպանտեան ողջունած է  Կիպրոսի Խորհրդարանին կող- մէ Ցեղասպանութեան ժխտումը քրէակա- նացնող օրէնքի ընդունումը: Ան իր խօսքին մէջ ըսած է. «Հայաստանը կ՛ողջունէ Կիպրոսի խորհրդարանին կողմէ Ապրիլ 2-ին ցեղասպանութիւններու ժխտու- մը քրէականացնող օրէնքի միաձայն ընդու- նումը: Ասիկա խորհրդանշական իրադար- ձութիւն է` Հայոց Ցեղասպանութեան 100- րդ տարելիցի նախաշեմին: «Այս օրէնքի ընդունմամբ Կիպրոսը կա- րեւոր ներդրում կատարեց ցեղասպանու- թիւններու եւ մարդկութեան դէմ յանցա- գործութիւններու կանխարգիլման վեհ գործին», ըսած է նախարարը: Բախտը եւ պատիւը ունինք ապրելու Ցեղասպանութեան 100-րդ Տարելիցը: Պարտինք ներկայ ըլլալ մեր տեղական բոլոր ոգեկոչումներու միջոցառումներուն ՖՐԱՆՔՈՖՈՆԻ ԵՐԿԻՐՆԵՐԸ ԿՈՉ Կ’ՈՒՂՂԵՆ ԹՈՒՐՔԻՈՅ ԸՆԴՈՒՆԻԼ ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԻՒՆԸ Մարտ 31-ին ֆրանսախօս երկիրներու խորհրդարա- նական վեհաժողովի պատ- ւիրակութիւնը այցելած է Ծիծեռնակաբերդի Յուշա- համալիրը եւ ապա հանդէս եկած է յայտարարութեամբ մը՝ կոչ ուղղելով Թուրքիոյ դէմ առ դէմ գալու պատ- մութեան հետ եւ ընդունելու Հայոց Ցեղասպանութեան իրողութիւնը: Յայտարարու- թեան մէջ կ’ըսուի, «կ’ոգե- կոչենք 1915-ի Հայերու Ցե- ղասպանութեան անմեղ զո- հերու յիշատակը եւ համե- րաշխ ենք Հայաստանի եւ Հայ Ժողովուրդին հետ, Ցե- ղասպանութեան համաշ- խարհային ճանաչման եւ այդ Ցեղասպանութեան են- թարկուած անձերու իրա- ւունքներու վերականգնման համար մղուող պայքարին մէջ: Կը հրաւիրենք Թուրքիան դէմ- դիմաց գալու սեփական պատմութեան հետ եւ ի վերջոյ ճանչնալու Հայոց Ցեղաս- պանութեան իրողութիւնը եւ յոյս կը յայտնենք, որ այդ ճանաչումը հայ եւ թուրք ժողո- վուրդներու միջեւ հաշտեցման մեկնակէտ կը հանդիսանայ»: Նոյն օրը Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսեան ընդունած է Ֆրանքոֆոնի եր- կիրներու Խորհրդարանական Վեհաժողովի պատուիրակութիւնը: ԱՄՆ 50 ՆԱՀԱՆԳՆԵՐՈՒ 43-Ը ԴԱՏԱՊԱՐՏԱԾ ԵՆ ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԵԱՆ ՈՃԻՐԸ Հաուային վերջին միացողն է Ցեղասպանութիւնը ճանչցող նահանգներուն Անցեալ շաբաթ Հաուայեան Կղզիներու մայրաքաղաք Հոնոլուլուի մէջ Պետական Ծերակոյտը միաձայնութեամբ վաւերացուց Հայոց Ցեղասպանութիւնը ճանչցող բանաձեւ մը, որ կը հաստատէ Ապրիլ 24-ը որպէս Ցեղասպանութեան զոհերու յիշատակի եւ ոգեկոչման օր: Բանաձեւին մէջ կ’ըսուի՝ «Ծերակոյտը կը միանայ Ներկայացուցչական Տան, Հաուայիի հայկական համայնքին եւ աշխարհասփիւռ հայութեան, ճանչնալու եւ յարգելու յիշատակը բոլոր անոնց որոնք չարչարուեցան եւ սպաննուեցան Հայոց Ցեղասպա- նութեան ընթացքին, եւ կոչ կ’ուղղէ աշխարհի ժողովուրդին երբեք չմոռնալու մարդկութեան դէմ գործադրուած այս ահաւոր ոճիրները»: Անցնող 25 տարիներու ընթացքին Միացեալ Նահանգ- ներու 50 նահանգներէն 43-ը, ըլլայ նահանգային խորհրդա- րանի , ըլլայ նահանգապետի հռչակագիրներով ճանաչում շնորհած են Հայոց Ցեղասպանութեան պատմական իրո- ղութեան: Այս օրերուն, Ցեղասպանութեան Հարիւրամեա- կին կապակցութեամբ անոնցմէ շատեր կրկնակի յայտա- րարութիւններով կը ոգեկոչեն եւ սուգի օր կը յայտարարեն Ապրիլ 24-ի շաբաթը: Այսպէս, հարաւային նահանգներէն Ճօրճիայի խորհրդա- րանը 1999ին որդեգրած է Հայոց Ցեղասպանութեան ճանաչումի բանաձեւ մը, Ապրիլ 24-ը յայտարարելով Հայոց Ցեղասպանութեան զոհերու յիշատակի օր: Անցեալ շաբաթ նոյն նահանգի խորհրդարանը որդեգրեց նոյնանման բա- նաձեւ մը: Գանատայի սահմանակից Վըրմոնթ նահանգի Կառա- վարիչը՝ Ճէյմս Տակլաս 2000 թուականին հռչակագրով մը հաստատած է Ապրիլ 24-ը որպէս հայ նահատակներու յիշատակութեան օր: Վըրմոնթ նահանգի մայրաքաղաք Մոնփէլիէի մէջ Մարտ 31-ին նահանգային խորհրդարանը վաւերացուցած է Հայոց Ցեղասպանութիւնը ճանչցող նոր բանաձեւ մը: Նոյն նիստին ներկայ եղած է եւ խօսք առած է նահանգի բնակիչներէն հանրածանօթ գրող եւ վիպասան Քրիս Պոհճալեան: Նոյնպէս Նէվատա նահանգը, որ 2000 թուին նահան- գապետի հռչակագրով հաստատած էր Ապրիլ 24-ի յու- շատօնը, անցեալ շաբաթ, նահանգապետ Պրայըն Սան- տովալի հռչակագրով յայտարարեց Ապրիլ 19-26-ը Հայոց Ցեղասպանութեան զոհերու յիշատակի շաբաթ: Հաուայիի ծերակուտական Ուիլ Էսբէրօ (ձախին) եւ հայ համայնքէն՝ Արթուր Արթինեան

Abaka 13 04-2015

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Abaka 13 04-2015

A X G A | I N % M < A K O U J A | I N : U F A S A R A K A K A N < A B A J A J : R J

LX& TARI JIU 1981 :RKOU<ABJI% 13 APRIL 2015

• VOL. XXXVI, NO 1981 • LUNDI, 13 AVRIL 2015 • MONDAY, APRIL 13, 2015

Կիպրոսի խորհրդարանը միաձայն քրէականացուց ՀայոցՑեղասպանութեան ժխտումը

Կիպրոսի խորհրդարանին մէջ միաձայնընդունուած է Հայոց Ցեղասպանութեանժ խ տ ո ւ մ ը ք ր է ա կ ա ն ա ց ն ո ղ օ ր ի ն ա գ ի ծ ը :Քուէարկութիւնը տեղի ունեցած է Ապրիլ 2-ին:

Կիպրոսի մէջ ցեղասպանութիւնը ժխտող-ները կը պատժուին հինգ տարուան ազա-տազրկմամբ եւ կը վճարեն տուգանք 10000եուրոյի չափով:

Աւելցնենք, որ Կիպրոսը Եւրոպայի մէջ 4-րդ պետութիւնն է Յունաստանէն, Սլովա-քիայէն եւ Զուիցերիայէն ետք, որ կը քրէա-կանացնէ Հայոց Ցեղասպանութեան ժխտու-մը:

Յիշենք նաեւ, որ այս օրերուն պաշտօ-նական այցով Կիպրոս կը գտնուին ՀՀ Ազ-գային ժողովի նախագահ Գալուստ Սահակ-եանի գլխաւորած պատուիրակութիւնը:

Միւս կողմէ, Հայաստանի Արտաքին գոր-ծոց նախարար՝ Էդուարդ Նալպանտեանողջունած է  Կիպրոսի Խորհրդարանին կող-մէ Ցեղասպանութեան ժխտումը քրէակա-նացնող օրէնքի ընդունումը:

Ան իր խօսքին մէջ ըսած է. «Հայաստանըկ՛ողջունէ Կիպրոսի խորհրդարանին կողմէ

Ապրիլ 2-ին ցեղասպանութիւններու ժխտու-մը քրէականացնող օրէնքի միաձայն ընդու-նումը: Ասիկա խորհրդանշական իրադար-ձութիւն է` Հայոց Ցեղասպանութեան 100-րդ տարելիցի նախաշեմին:

«Այս օրէնքի ընդունմամբ Կիպրոսը կա-րեւոր ներդրում կատարեց ցեղասպանու-թիւններու եւ մարդկութեան դէմ յանցա-գ ո ր ծ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ կ ա ն խ ա ր գ ի լ մ ա ն վ ե հգործին», ըսած է նախարարը:

Բախտը եւ պատիւը ունինք ապրելու Ցեղասպանութեան 100-րդ Տարելիցը:Պարտինք ներկայ ըլլալ մեր տեղական բոլոր ոգեկոչումներու միջոցառումներուն

ՖՐԱՆՔՈՖՈՆԻ ԵՐԿԻՐՆԵՐԸԿՈՉ Կ’ՈՒՂՂԵՆ ԹՈՒՐՔԻՈՅ ԸՆԴՈՒՆԻԼՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԻՒՆԸ

Մարտ 31-ին ֆրանսախօսե ր կ ի ր ն ե ր ո ւ խ ո ր հ ր դ ա ր ա -նական վեհաժողովի պատ-ւ ի ր ա կ ո ւ թ ի ւ ն ը ա յ ց ե լ ա ծ էԾ ի ծ ե ռ ն ա կ ա բ ե ր դ ի Յ ո ւ շ ա -համալիրը եւ ապա հանդէսեկած է յայտարարութեամբմը՝ կոչ ուղղե լով Թուրքիո յդ է մ ա ռ դ է մ գ ա լ ո ւ պ ա տ -մութեան հետ եւ ընդունելուՀ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա նիրողութիւնը: Յայտարարու-թեան մէջ կ ’ըսուի , «կ ’ոգե-կոչենք 1915-ի Հայերու Ցե-ղասպանութեան անմեղ զո-հերու յիշատակը եւ համե-ր ա շ խ ե ն ք Հ ա յ ա ս տ ա ն ի ե ւՀայ Ժողովուրդին հետ, Ցե-ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն հ ա մ ա շ -խ ա ր հ ա յ ի ն ճ ա ն ա չ մ ա ն ե ւայդ Ցեղասպանութեան են-թ ա ր կ ո ւ ա ծ ա ն ձ ե ր ո ւ ի ր ա -ւունքներու վերականգնման համար մղուող պայքարին մէջ: Կը հրաւիրենք Թուրքիան դէմ-դ ի մ ա ց գ ա լ ո ւ ս ե փ ա կ ա ն պ ա տ մ ո ւ թ ե ա ն հ ե տ ե ւ ի վ ե ր ջ ո յ ճ ա ն չ ն ա լ ո ւ Հ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս -պանութեան իրողութիւնը եւ յոյս կը յայտնենք, որ այդ ճանաչումը հայ եւ թուրք ժողո-վուրդներու միջեւ հաշտեցման մեկնակէտ կը հանդիսանայ»:

Նոյն օրը Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսեան ընդունած է Ֆրանքոֆոնի եր-կիրներու Խորհրդարանական Վեհաժողովի պատուիրակութիւնը:

ԱՄՆ 50 ՆԱՀԱՆԳՆԵՐՈՒ43-Ը ԴԱՏԱՊԱՐՏԱԾ ԵՆ ՀԱՅՈՑՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԵԱՆ ՈՃԻՐԸՀաուային վերջին միացողն է Ցեղասպանութիւնըճանչցող նահանգներուն

Անցեալ շաբաթ Հաուայեան Կղզիներու մայրաքաղաքՀոնոլուլուի մէջ Պետական Ծերակոյտը միաձայնութեամբվաւերացուց Հայոց Ցեղասպանութիւնը ճանչցող բանաձեւմը, որ կը հաստատէ Ապրիլ 24-ը որպէս Ցեղասպանութեանզ ո հ ե ր ո ւ յ ի շ ա տ ա կ ի ե ւ ո գ ե կ ո չ մ ա ն օ ր : Բ ա ն ա ձ ե ւ ի ն մ է ջկ’ըսուի՝ «Ծերակոյտը կը միանայ Ներկայացուցչական Տան,Հ ա ո ւ ա յ ի ի հ ա յ կ ա կ ա ն հ ա մ ա յ ն ք ի ն ե ւ ա շ խ ա ր հ ա ս փ ի ւ ռհայութեան, ճանչնալու եւ յարգելու յիշատակը բոլոր անոնցորոնք չարչարուեցան եւ սպաննուեցան Հայոց Ցեղասպա-նութեան ընթացքին, եւ կոչ կ’ուղղէ աշխարհի ժողովուրդիներբեք չմոռնալու մարդկութեան դէմ գործադրուած այսահաւոր ոճիրները»:

Անցնող 25 տարիներու ընթացքին Միացեալ Նահանգ-ներու 50 նահանգներէն 43-ը, ըլլայ նահանգային խորհրդա-րանի , ըլլայ նահանգապետի հռչակագիրներով ճանաչումշնորհած են Հայոց Ցեղասպանութեան պատմական իրո-ղութեան: Այս օրերուն, Ցեղասպանութեան Հարիւրամեա-կին կապակցութեամբ անոնցմէ շատեր կրկնակի յայտա-րարութիւններով կը ոգեկոչեն եւ սուգի օր կը յայտարարենԱպրիլ 24-ի շաբաթը:

Այսպէս, հարաւային նահանգներէն Ճօրճիայի խորհրդա-ր ա ն ը 1 9 9 9 ի ն ո ր դ ե գ ր ա ծ է Հ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա նճանաչումի բանաձեւ մը, Ապրիլ 24-ը յայտարարելով ՀայոցՑեղասպանութեան զոհերու յիշատակի օր: Անցեալ շաբաթնոյն նահանգի խորհրդարանը որդեգրեց նոյնանման բա-նաձեւ մը:

Գանատայի սահմանակից Վըրմոնթ նահանգի Կառա-վարիչը՝ Ճէյմս Տակլաս 2000 թուականին հռչակագրով մըհաստատած է Ապրիլ 24-ը որպէս հայ նահատակներույիշատակութեան օր : Վըրմոնթ նահանգի մայրաքաղաքՄոնփէլիէի մէջ Մարտ 31-ին նահանգային խորհրդարանըվաւերացուցած է Հայոց Ցեղասպանութիւնը ճանչցող նորբանաձեւ մը: Նոյն նիստին ներկայ եղած է եւ խօսք առած էնահանգի բնակիչներէն հանրածանօթ գրող եւ վիպասանՔրիս Պոհճալեան:

Նոյնպէս Նէվատա նահանգը, որ 2000 թուին նահան-գապետի հռչակագրով հաստատած էր Ապրիլ 24-ի յու -շատօնը, անցեալ շաբաթ, նահանգապետ Պրայըն Սան-տովալի հռչակագրով յայտարարեց Ապրիլ 19-26-ը ՀայոցՑեղասպանութեան զոհերու յիշատակի շաբաթ:

Հաուայիի ծերակուտական Ուիլ Էսբէրօ (ձախին) եւ հայհամայնքէն՝ Արթուր Արթինեան

Page 2: Abaka 13 04-2015

<abajaj;rj

Hebdomadaire ArménienArmenian Weekly ISSN 0382-9251

Publié par /Published by

Le Centre de Publication Tékéyan825 rue Manoogian, Saint-Laurent,

Québec H4N 1Z5

Tél: (514) 747-6680 • FAX: (514) 747-6162e-mail: [email protected]

PM40015549R10945

TPS/GST – R119209294 • TVQ/PST #1006268699

2 • ABAKA • LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015

Canada2nd Class $80 (QC & ON)

1ère classe/first class $90

U.S.A. 1st class (US)$90

Autres pays/Other countries: 1st class (US)$120

Per issue $1.75

Dépôt légal: Bibliothèque du Québec

ABAKA

Patas.anatou .mbagir^

AU:TIS PAGGAL:AN

’anouzoumn;rou%

nouiratououjiunn;rou ;u

gras;n;aki patas.anatou^

SALBI MARKOS:AN

Joronjo\i patas.anatou^

MATAJ B& MAMOUR:AN

“We acknowledge the financial

support of the Government of

Canada through the Canada

Periodical Fund (CPF) for our

publishing activities.”

ԶուիցերիաԱպրիլեանկեդրոնականհանդիսութեանպիտի մասնակցիդեսպանիմակարդակով

Զուիցերիոյ դաշնային կառա-վ ա ր ո ւ թ ե ա ն կ ա յ ք է ջ ը   գ ր ա ծէ,   թէ  Զուիցերիա Հայաստանիմ է ջ կ ա յ ա ց ո ւ ե լ ի ք Ա պ ր ի լ ե ա նհանդիսաւոր միջոցառումներունպ ի տ ի մ ա ս ն ա կ ց ի դ ե ս պ ա ն իմակարդակով: Կայքը նաեւ կընշէ,   որ Զուիցերիա միշտ եղածէ 1915-ի դէպքերը դատապար-տողի դերին մէջ ու պիտի շա-րունակէ նո յն ընթացքով  ինչ -պէս նաեւ  պիտի փորձէ Հայաս-տանի եւ Թուրքիոյ միջեւ կապե-րու բարելաւման համար աշխա-տանք տանիլ:  Նշենք, որ Զուի-ցերիոյ Հայաստանի մօտ արտա-կ ա ր գ ե ւ լ ի ա զ օ ր դ ե ս պ ա ն ը կ ըկ ո չ ո ւ ի ՝ Լ ո ւ ք ա ս Ք ա ս է ր ե ւ ա նպ ի տ ի ն ա խ ա գ ա հ է ի ր ե ր կ ր իպատուիրակութիւնը 24 Ապրիլիկ ե դ ր ո ն ա կ ա ն մ ի ջ ո ց ա ռ ո ւ մ ն ե -րուն:

«Քալիֆորնիա Քուրիեր» թերթի(www.TheCaliforniaCourier.com) հրատարակիչ եւխմբագիր Յարութ Սասունեան կը գրէ.

Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսեան Ապրիլ 24-ին Երեւան հրաւիրած է շարք մը երկիրներու ղեկա-վարներ` Հայոց Ցեղասպանութեան 100-րդ տարելիցըոգեկոչելու համար:

Ֆրանսայի , Ռուսաստանի, Լեհաստանի եւ Պելա-ռուսիոյ նախագահները արդէն ընդունած են նախա-գահ Սարգսեանի հրաւէրը: Սպիտակ տունը դեռ հան-դէս չէ եկած յայտարարութեամբ, թէ արդեօք նախա-գահ Օպաման պիտի այցելէ՞ Հայաստան այս մեծաշուքառիթով:

Հարիւր տարի առաջ Օսմանեան կայսրութեան մէջԱՄՆ դեսպան Հենրի Մորկենթաուն 1.5 միլիոն հայերուկազմակերպուած բնաջնջումը բնութագրեց իբրեւ «Ողջազգի սպանութիւն»: Հրէական ծագումով լեհ իրաւա-բան Ռաֆայէլ Լեմգինը «Սի Պի Էս»-ին յայտնեց, որ անցեղասպանութիւն եզրոյթը յօրինած է` Առաջին աշխար-համարտին հայերու եւ Երկրորդ աշխարհամարտինհրեաներու դէմ իրագործուած զանգուածային ոճրա-գործութիւններուն հիման վրայ:

Ահա այն տասը պատճառները, թէ ինչու պէտք է ԱՄՆնախագահի օդանաւը Ապրիլ 24-ին վայրէջք կատարէԵրեւանի «Զուարթնոց» միջազգային օդակայան.

1 .   Նախագահ Օպաման յարգանքի տուրք   պիտիմատուցէ Ամերիկայի հարիւր հազարաւոր գթասիրտքաղաքացիներուն` Ցեղասպանութենէն ետք թշուառհայերուն օգնելու նպատակով 117 միլիոն տոլար (այ-սօր աւելի քան 2 միլիառ տոլարին համարժէք գումար)հանգանակելու համար: Դեսպան Մորկենթաուի նա-խ ա ձ ե ռ ն ո ւ թ ե ա մ բ ե ւ ն ա խ ա գ ա հ Ո ւ ո ւ տ ր օ Ո ւ ի լ ս ը ն իաջակցութեամբ, Մերձաւոր Արեւելքի նպաստամատոյ-ցը օգնեց փրկել եւ խնամել աւելի քան 132 հազար հայորբ: Այս հսկայական բարեգործական նախաձեռնու-թիւնը առաջին միջազգային մարդասիրական օգնու-թիւնն էր Միացեալ Նահանգներու պատմութեան մէջ:

2 . Ա յս առիթով այցելե լով Հայաստան, նախագահՕպամա պիտի վերահաստատէ շատոնց ԱՄՆ-ի կողմէնՀայոց Ցեղասպանութեան ճանաչումը.  Ցեղասպանու-թիւնը  իբրեւ հաստատուած պատմական փաստ ճանչ-ցած են.

- ԱՄՆ կառավարութիւնը՝ Միջազգային դատարաններկայացուցած փաստաթուղթին մէջ, 1951 թ.-ին,

- ԱՄՆ Ներկայացուցիչներու պալատը 1975 եւ 1984թթ. Բանաձեւերուն մէջ,

- Նախագահ Ռոնըլտ Ռէկընը նախագահական հռչա-կագիրին մէջ 1981 թ. Ապրիլ 22-ին,

- ԱՄՆ 50 նահանգներէն 43-ը,- Աշխարհի աւելի քան երկու տասնեակ երկիրներ,

ներառեալ Ֆրանսան, Իտալիան, Ռուսաստանը, Գա-նատան, Հոլանտան, Վատիկանը, Զուիցերիան, Շուէտը,Արժանթինը, Լիբանանը, Յունաստանը, Կիպրոսը, Լե-հաստանը եւ Վենեզուելան,

- Շ ա ր ք մ ը մ ի ջ ա զ գ ա յ ի ն կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ,ներառեալ ՄԱԿ-ի խտրականութեան կանխարգիլմանեւ փոքրամասնութիւններու  պաշտպանութեան ենթա-յանձնաժողովը, Եւրոխորհրդարանը եւ Ցեղասպանա-գէտներու միջազգային ընկերակցութիւնը:

3. 100-րդ տարելիցը կրնայ նաեւ նախագահ Օպա-մայի վերջին հնարաւորութիւնը ըլլալ` վերականգնելուամերիկահայ համայնքին վստահութիւնը `   յարգելովՀայոց  Ցեղասպանութեան ճանաչման վերաբերեալ իրլուրջ խոստումները իբրեւ ծերակուտական եւ նախա-

գահի թեկնածու:4. Նախագահ Օպամա կրնայ հիմք դնել հայ-թրքա-

կան յարաբերութիւններու բարե լաւման` հիմնուածճշմարտութեան եւ արդարութեան վրայ, համահունչՆերկայացուցիչներու պալատին մէջ սպասուող բանա-ձեւին եւ իր նախորդ ապրիլ քսանչորսեան ուղերձնե-րուն` յայտարարելով, որ «փաստերու լիարժէք, անկեղծու արդար ճանաչումը կը բխի բոլորիս շահերէն»: Նա-խագահ Օպամայի այցը նաեւ պիտի խրախուսէ մարդուիրաւունքներու թուրք պաշտպանները` շարունակելուիրենց դժուար աշխատանքը` օժանդակելու Թուրքիոյկառավարութեան` հաշուի նստելու իր անցեալի ամե-նամութ էջերուն հետ:

5. ԱՄՆ նախագահը օգտուելով այս այցէն կրնայ կոչընել Թուրքիոյ վերացնելու Հայաստանի շրջափակումը`հայեացք նետելով փակ սահմանէն քիչ մը այն կողմգտնուող բիբլիական Արարատ լերան:

6 . Ի պատասխան Ատրպէյճանի կողմէն Արցախիվ ր ա յ յ ա ր ձ ա կ ո ւ մ ն ե ր ո ւ ա շ խ ո ւ ժ ա ց մ ա ն ` ն ա խ ա գ ա հՕպամա կրնայ շեշտել այս բարդ հակամարտութեանխաղաղ կարգաւորման ուղղուած Ուաշինկթընի լուրջաջակցութիւնը:

7 . Նախագահ Օպամայի այցը պիտի օգնէ հաւա-սարակշռել Հայաստանի յարաբերութիւնները Արեւ-մուտքի հետ, յատկապէս Ռուսաստանի գլխաւորածԵւրասիական տնտեսական միութեան անոր անդամակ-ցութենէն ետք, եւ հաշուի առնելով Ապրիլ 24-ին Պու-թինի նախատեսուող այցը Երեւան: Հայաստանը սերտյարաբերութիւններու մէջ է Արեւմտեան Եւրոպայի եւՄիացեալ Նահանգներու հետ եւ ներգրաւուած է մի-ջազգային խաղաղապահ ուժերուն՝ Աֆղանիստանի,Իրաքի, Քոսովոյի եւ Լիբանանի մէջ: Վերջերս, ՀՀ նախ-կ ի ն վ ա ր չ ա պ ե տ Տ ի գ ր ա ն Ս ա ր գ ս ե ա ն ի ն շ ա ն ա կ ո ւ մ ըԱՄՆ դեսպանի պաշտօնին, կ՝ընդգծէ, թէ Երեւանը որ-քան կարեւորութիւն կու տայ Միացեալ Նահանգներուհետ իր յարաբերութիւններուն:

8. Քանի որ նախագահ Օպամա ուքրանական ճգնա-ժամին պատճառով պիտի չմեկնի   Մոսկուա` մասնակ-ցելու Մայիս 9-ին կայանալիք Երկրորդ աշխարհամար-տին իրականացած Յաղթանակի օրուան տօնակատա-րութիւններուն,  ուստի Երեւանի մէջ ան հնարաւորու-թիւն պիտի ունենայ հանդիպելու նախագահ փութինին`աւելի հանգիստ պայմաններու մէջ:

9 . Ն ա խ ա գ ա հ Օ պ ա մ ա յ ի ա յ ց ը Հ ա յ ա ս տ ա ն բ ա ր իկամքի կարեւոր դրսեւորում պիտի ըլլայ ամերիկահայհ ա մ ա յ ն ք ի ն կ ա տ մ ա մ բ : Ա ն ց ե ա լ շ ա բ ա թ 1 6 խ ո շ ո րա մ ե ր ի կ ա հ ա յ կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր մ ի ա ս ն ա կ ա ննամակով դիմեցին ԱՄՆ նախագահին` կոչ ընելով անորմ ա ս ն ա կ ց ե լ ո ւ Հ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն 1 0 0 - ր դտարելիցի ձեռնարկներուն Հայաստանի մէջ:

10. Նախագահ Օպամա պիտի կատարէ ԱՄՆ նա-խագահական առաջին պատմական այցը Հայաստան,որուն նախորդած են շարք մը բարձրաստիճան ամե-րիկացի պաշտօնեաներ` պետական քարտուղար ՃէյմսՊէյքըր III-ը, 1992 թ., պաշտպանութեան քարտուղարՏոնալտ Ռամսֆելտը 2001 թ. եւ պետական քարտու-ղար Հիլըրի Քլինթընը 2010 եւ 2012 թուականներուն,երբ վերջինս ծաղկեպսակ դրաւ Երեւանի մէջ ՀայոցՑ ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն յ ո ւ շ ա հ ա մ ա լ ի ր ի ն մ է ջ , ի ն չ պ է սկ՝ընեն Միացեալ Նահանգներու բոլոր դեսպաններըամէն տարի Ապրիլ 24-ին` Հայաստանի 1991 թուա-կանի անկախացումէն ի վեր:

Թարգմանութիւնը կատարեց Ռուզաննա ԱւագեանԱրեւմտահայերէնի վերածեց՝ ԵՌԱԳՈՅՆ-ը

Տասը պատճառ, թէ ինչու պէտք է նախագահՕպաման Ապրիլ 24-ին Հայաստան այցելէ

Քանիցս գրած էինք արդէն, որ 12Ապրիլին , Վատիկանի Ս. Պետրոստաճարին մէջ, Հռոմի Քահանայա-պետ Ֆրանսիսքօ Ա. Պապի ձեռամբպիտի մատուցուի Ս. Պատարագ, իյիշատակ Հայոց Ցեղասպանութեանզ ո հ ե ր ո ւ ն : Կ ը հ ա ղ ո ր դ ո ւ ի ո ր ա յ դպատարագին ներկայ պիտի գտնուիհայ կաթոլիկ եկեղեցւոյ ղեկավարՆերսէս-Պետրոս 19րդ Պատրիար-քը՝ հայ կաթոլիկ եպիսկոպոսներուհետ միասին:

Հայկական աղբիւրներ կը յայտ-ն ե ն ո ր ե թ է վ ե ր ջ ի ն վ ա յ ր կ ե ա ն ի նփոփոխութիւն մը չպատահի, ապաՍ. Պատարագին պիտի մասնակցինն ա ե ւ Հ ա յ ա ս տ ա ն ե ա յ ց Ե կ ե ղ ե ց ւ ո յՆուիրապետական Աթոռներու ամե-ն ա բ ա ր ձ ր ե ր կ ո ւ ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ց ի չ -ները՝ Ամենայն Հայոց Գարեգին Բ.Կաթողիկոսն ու Մեծի Տանն Կիլի-կիոյ Արամ Ա. Կաթողիկոսը:

Ցեղասպանութեան հարիւրամ-եակի տարելիցի յիշատակի միջո-

ցառումներու գագաթնակէտը պիտիըլ լայ 23 Ապրիլին զոհերու սրբա-դասման նուիրուած Ս. Պատարագիմատուցումը, Գարեգին Բ. Կաթողի-կոսի ձեռամբ:

Ն ո յ ն օ ր ը , ժ ա մ ը 1 9 : 1 5 - ի ն , ա մ -բողջ աշխարհի մէջ հայկական բո-լոր եկեղեցիները, բացի Թուրքիոյտարածքի մէջ գտնուող եկեղեցի-ներէն, հարիւր անգամ պիտի հնչեց-նեն իրենց զանգակները:

Գարեգին Բ. Եւ Արամ Կաթողիկոսներն ու Ներսէս-ՊետրոսՊատրիարքը պիտի մասնակցին Վատիկանի Ապրիլեան Պատարագին

Page 3: Abaka 13 04-2015

LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015 • ABAKA • 3

Խմբ.: Այս թիւով կ’սկսինք հրատարակել մոնթրէալահայ եւ սփիւռքահայ ծանօթ, ղեկավարազգային դէմքերէն Դոկտ. Արշաւիր Կէօնճեանի յուշերը:

Դոկտ. Արշաւիր Կէօնճեան շնորհակալ աշխատանք մը կատարած պիտի ըլլայ ժամանակ տրա-մադրելով, գրի առնելու համար աւելի քան կէս դար, իր գիտնականի կեանքին կողքին, ամբողջգիտակից կեանք մը տրամադրելէ վերջ ազգային գործունէութեան, հիմա նաեւ հանրութեան փո-խանցելով այդ տարիներու արտասովոր, բեղուն իր գործունէութեան ընթացքին ունեցած բազմե-րանգ եւ բարձր մակարդակի փորձառութիւններուն մասին տեղեկութիւններ եւ վերլուծումներ:

Ընդունուած իրականութիւն է թէ Դոկտ. Կէօնճեան կեդրոնական ղեկավար դեր ունեցած է գա-նատահայ եւ յատկապէս մոնթրէալահայ գաղութի կազմութեան եւ կառուցման աշխատանքինմէջ: Հետեւաբար իր յուշերը աւելի եւս հետաքրքրական եւ կարեւոր պիտի ըլլան մեր գաղութիճշգրիտ պատմութեամբ հետաքրքրուողներուն համար:

Հեղինակը մեզ կը տեղեկացնէ թէ իր գրութիւնները աստիճանաբար պիտի փոխանցէ մեզի, հա-մաձայն իր ժամանակի յարմարութեան: Հետեւաբար շարունակական գլուխները պիտի չերեւանմեր յաջորդական թիւերուն մէջ:

Մեր կարգին երբ ստանանք յաջորդական գրութիւնները, ուրախութեամբ պիտի զանոնքհրատարակենք «Ապագայ»-ի էջերէն:

ՆԱԽԱԲԱՆԻ՞նչու պէտք է գրեմ.

Այս հարցումը կը դառնայ մտքիս մէջ երկարժամանակէ մը ի վեր: Ահա ուրեմն, երկար ժա-մանակ ձգձգելէ ետք, գրիչը այսօր առի ձեռքս:

Ա ռ ա ջ ի ն հ ե ր թ ի ն , կ ը խ ո ր հ ի մ օ գ տ ա գ ո ր ծ ե լ«Ապագայ»ի էջերը բաժնելու համար այս գրու-թիւնս հանրութեան հետ. հաւանաբար ժամանակմը եւ որոշ հանգրուանէ մը ետք, նախընտրելի եւաւելի յարմար նկատեմ, մնացեալը հաւաքել եւվերածել ամբողջը գրքոյկի մը:

Երկրորդ հարցումը մտքիս մէջ կը վերաբերիլեզուին: Հայերէ՞ն թէ անգլերէն: Հայերէնով շատաւելի հարազատ կերպով կրնամ արտայայտել,անշուշտ, յաճախ նուրբ եւ կնճռոտ, վերլուծում-ներ որոնք կը վերաբերին ամբողջովին Հայ աշ-խարհին:

Միւս կողմէ այսօրուայ եւ գալիք սերունդները,եթէ երբեք օր մը ուզեն օգտագործել այս աշ-խատանքս, դժբախտաբար եւ անխուսափելի-օրէն, առաւելաբար անգլերէնով է որ պիտի կա-ր ե ն ա ն հ ա ն գ ի ս տ կ ե ր պ ո վ կ ա ր դ ա լ ե ւ հ ա ղ ո ր -դակցիլ արտայայտած մտքերուս եւ տեղեկու-թիւններուս հետ:

Ահաւասիկ ուրեմն, փաստօրէն սկսայ գրել հա-յերէնով, սակայն կրնամ նաեւ ապագային որոշելանցնիլ անգլերէնի, թարգմանելով նաեւ մինչեւայն ժամանակ հայերէնով կատարած գրութիւն-ներս:

Պատասխանելու համար վերնագրի հարցու-միս, բազմաթիւ են անոնք որոնք վերջին տարի-ներուն եւ բազմաթիւ առիթներով կ’ըսեն եւ լրջօ-ր է ն կ ը կ ր կ ն ե ն թ է ա ն հ ր ա ժ ե շ տ է , ե ւ ն ո յ ն ի ս կպարտաւոր եմ, որ գրի առնեմ յուշերս որոնք կըվ ե ր ա բ ե ր ի ն ա ն ց ն ո ղ ա ւ ե լ ի ք ա ն կ է ս դ ա ր ո ւը ն թ ա ց ք ի ն ո ւ ն ե ց ա ծ ա զ գ ա յ ի ն տ ե ն դ ո տ ե ւբազմերես գործունէութեանս բերմամբ, իմ ապ-րած փորձառութիւններուս կատարած աշխա-տանքներուս եւ տեսած երեւոյթներուս մասին:Արդարեւ, հակառակ որ այս ձեւով շատ դժուարնախաձեռնութիւն մըն է որ յանձն կ’առնեմ, սա-կ ա յ ն կ ա ս կ ա ծ չ կ ա յ թ է վ կ ա յ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ս յ ա -ճ ա խ լ ո յ ս պ ի տ ի ս փ ռ ե ն ա ն ց ե ա լ ի ե ւ ա յ ս օ ր -ւայ , ազգային կեանքի որոշ կարեւոր էջերունվրայ:

Ամենայն դէպս, յաճախ անհրաժեշտութիւնըզգացած եմ, որ արձանագրուին այնպիսի ճշմար-տութիւններ որոնք մինչեւ այսօր չեն յայտնուածազգային մեր պատմութեան այն հատուածինմասին որուն հետ անմիջական, եւ յաճախ կեդրո-նական առնչութիւն ունեցած եմ անցնող աւելիքան հինգ տասնամեակներուն ընթացքին: Կայմանաւանդ այն իրողութիւնը թէ բազմաթիւ դէպ-քերու եւ անկիւնադարձային որոշումներու վե-րապրող միակ վկան եմ ես, այսօր:

Աւելի եւս ծանր կը կշռէ վրաս, այս աշխատան-քին ձեռնարկելու պարտաւորութիւնն ու զգա-ցումը, ամէն անգամ որ կը տեսնեմ սեւ ճերմա-կով, թուղթի վրայ, յօդուածներու կամ գիրքերու

ձեւերով երեւցող այնպիսի գրութիւններ, որոնքմասամբ եւ աւելի յաճախ, ամբողջովին շրջուածկերպով կը ներկայացնեն դէպքեր եւ իրադար-ձութիւններ որոնց անմիջականօրէն ծանօթ եւմասնակից եղած եմ ես:

Այս կապակցութեամբ խոշորագոյն պատու-հասներէն մէկը «Ինթէրնէթ» կոչուած, վերջինտարիներու այլապէս հրաշալի, այն գիւտն է որբացառիկ հեշտութեամբ առիթը կ ’ընծայէ որ-պէսզի շրջապատը ողողուի ամենախեղաթիւր-ւած «հակատեղեկութիւններով»: Ոչ մէկ միջոցկայ դժբախտաբար իրականութեան եւ արդա-րութեան դէմ դաւաճանողներուն ձեռքը ինկածայս գործիքը սանձելու համար:

Ն կ ա տ ի ա ռ ն ե լ ո վ ճ շ գ ր տ ո ւ թ ե ա ն ե ւ ճ շ մ ա ր -տութեան նկատմամբ իմ բնածին բծախնդրու-թ ի ւ ն ս , գ ա ղ ո ւ թ ա յ ի ն պ ա տ մ ա կ ա ն ի ր ա կ ա ն ո ւ -թեանց նկատմամբ կատարուած այսպիսի անար-դ ա ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ն ե ն յ ա տ կ ա պ է ս ո ր խ թ ա ն կ ըհանդիսանան որպէսզի ձեռնարկեմ այս դժուարեւ երկարաշունչ աշխատանքին:

Վերջին եւ սակայն ոչ նուազագոյն կարեւորպատճառը որ ինձ կը մղէ այս գործին, արդա-րութիւն կատարելն է հանդէպ իմ ընտանիքիս,սիրելի կողակիցիս Նատիային՝ եւ զաւակներուս,Անոյշին եւ Լորիին որոնք առանց կասկածի ամե-նասուղ հատուցումը կատարած են այս երկարճ ա ն ա պ ա ր հ ի ն վ ր ա յ , ո ր պ է ս զ ի ե ս կ ա ր ե ն ա մկատարել , անբնական ուժգնութեամբ եւ ծան-ր ո ւ թ ե ա մ բ լ ե ց ո ւ ն ի մ ա զ գ ա յ ի ն գ ո ր ծ ո ւ ն է ո ւ -թիւններս: Անոնք չեն կրցած արդարօրէն վայելելիմ ամբողջական ուշադրութիւնս, որուն անկաս-կածօրէն ամէն իրաւունք իրենց է որ կը պատ-կանէր:

Այս երկար ներածականը անհրաժեշտ էր, նախհամոզելու ինքզինքս, ապա բացատրելու ընթեր-ցողին թէ ինչո’ւ պէտք էր ձեռնարկէի այս երկարաշխատանքին:

Ընթերցողին համար մէկ եւս յստակացում տե-ղին է որ կատարեմ նախաբանի այս բաժնին մէջ.

Որքան որ ինքնաբերաբար պէտք է ենթադրը-ւ ի թ է ե ր բ կ ’ ա կ ն ա ր կ ե մ յ ո ւ շ ե ր ո ւ ս , խ օ ս ք ս կ ըվ ե ր ա բ ե ր ի կ ե ա ն ք ի ս մ ի ա յ ն ա յ ն ե ր ե ս ի ն ո րառնչուած է հայ ազգային կեանքին հետ, սակայնզիս չճանչցողին համար անհրաժեշտ է այստեղստորագծել թէ, ազգային գործունէութիւնս միայնմ է կ ճ ա ն ա պ ա ր հ ն է կ ե ա ն ք ի ս ա յ ն ե ր կ ո ւ զ ո ւ -գահեռ ճանապարհներէն որուն երկրորդը, որնաեւ այլ պայմաններու տակ պիտի ըլլար միակեւ գլխաւոր, գիտութեան եւ գիտնականի գոր-ծունէութիւնս է:

Բնական պայմաններու մէջ , այս երկրորդըպիտի ըլլար միակը քանի որ պատանեկան օրերսան իմ գ լխաւոր հետաքրքրութեան կեդրոն եւխոր հաճոյք պատճառող մտասեւեռումս եղած է:

Այս յուշերուս մէջ պիտի պարզուի թէ ինչու եւինչպէս երիտասարդ տարիքէս կեանքիս ուղինզիս մտցուց վերոյիշեալ երկու բոլորովին անջատզուգահեռ ճանապարհներուն մէջ: Երկուքին մէջալ ունեցայ հարուստ փորձառութիւններ եւ կըկարծեմ թէ կատարեցի բացառաբար նշանա-

կալից իրագործումներ: Քանի որ նախաբանի այսբաժինը առաջին եւ վերջին տեղն է ուր կ’անդ-րադառնամ գիտութեան ասպարէզիս, այստեղպ ի տ ի ա ն դ ր ա դ ա ռ ն ա մ ք ա ն ի մ ը ն ա խ ա դ ա -սութիւններով միայն գ լխաւոր հանգրուաննե-րուն:

Համալսարանական ուսումս նախ աւարտեցիԵգիպտոս, Աղեքսանդրիոյ համալսարանին մէջեւ վկայուեցայ ստանալով իմ բնագաւառիս մէջԵ գ ի պ տ ո ս ի ա յ ն տ ա ր ո ւ ա յ բ ա ր ձ ր ա գ ո յ ն յ ի շ ա -տակութիւնը:

Դոկտորականս ստացայ Ֆիլատելֆիոյ Փէնսիլ-վ ա ն ի ա հ ա մ ա լ ս ա ր ա ն է ն ո ր պ է ս « s t r a i g h t A »ուսանող 1965-ին:

Անմիջապէս փոխադրուեցայ Մոնթրէալ որպէսդասախօս եւ գիտահետազօտող ՄքԿիլլ համալ-սարանի ե լեկտրական ճարտարագիտութեանբաժնին մէջ ուր պաշտօնավարեցի երեսուն տա-րիներ մասնագիտութիւն դարձնելով Քուանթումէլեկտրոնիքս (quantum electronics) եւ լազէր-ն ե ր ո ւ բ ն ա գ ա ւ ա ռ : Բ ո լ ո ր ո վ ի ն ա ն ս պ ա ս ե լ ի ե ւպատահական կերպով ութսունական թուական-ն ե ր ո ւ ն ս կ ս ա յ ա ռ ն չ ո ւ ի լ տ ա ր բ ե ր ա ր տ ա դ ր ո ւ -թիւններու եւ փաստաթուղթերու զեղծարարմանդէմ պայքարելու համար պաշտպանման թեկնո-լոժիաներ ստեղծելու գործին հետ: Ժամանակ մըետք համալսարանը բոլորովին թողելով ամբող-ջ ո վ ի ն կ ե դ ր ո ն ա ց ա յ ա յ դ ա շ խ ա տ ա ն ք ի ն վ ր ա յորուն բերմամբ հնարեցի փաթենթեւած ինչպէսն ա ե ւ գ ա ղ տ ն ի պ ա հ ո ւ ա ծ ա ւ ե լ ի ք ա ն ե ր ե ս ո ւ նթ է ք ն ի ք ն ե ր : Ա յ ս հ ն ա ր ա ծ թ ե ք ն ո լ ո ժ ի ա ն ե ր ստարբեր ձեւերով եւ տարբեր տարիներուն օգ-տագործուեցան եւ կ ’օգտագործուին հանրա-ծանօթ ընկերութիւններու տարբեր արտադրու-թեանց մէջ. Կը յիշեմ մի քանիներ պարզապէսգաղափար մը տալու համար գործին տարողու-թեան մասին, օրինակ՝ L ’oréa l , Lev i ’ s , MerckS h a r p & D o m , C h a n e l , C a r t i e r , H e r m e s , P o l oRalph Lauren, Bausch & Lomb, P&G եւայլն.:

Թերեւս օր մը յուշերս գրելու ձեռնարկեմ նաեւկեանքիս այս միւս երեսին մասին: Բայց անշուշտայդ բոլորովին տարբեր նիւթ մըն է:

Ա յ ս յ ս տ ա կ ա ց ո ւ մ ը կ ա տ ա ր ե լ է վ ե ր ջ կ ը վ ե -ր ա դ ա ռ ն ա մ հ ի մ ա ա զ գ ա յ ի ն ե ւ գ ա ղ ո ւ թ ա յ ի նկեանքին վերաբերող յուշերս գրելու նիւթին:

Հիմա կ’ուզեմ նաեւ պարզել թէ ինչպէ՞ս պիտիգ ր ե մ ա յ ս յ ո ւ շ ե ր ս : Ի ս կ ա պ է ս ա լ ա մ բ ո ղ ջ ա յ ստ ա ր ի ն ե ր ո ւ ն ը ն թ ա ց ք ի ն , ե ս յ ո ւ շ ա տ ե տ ր չ ե մպահած երբեք: Գլխաւոր պատճառը յուշատետր

Շար. էջ 6

ԻՄ ՅՈՒՇԵՐՍՄոնթրէալ, Գանատա, Սփիւռք, Հայաստան, Հայաստանեայց Առաքելական Եկեղեցի,Հ.Բ.Ը.Միութիւն, Ռ.Ա.Կուսակցութիւն, Թէքէեան Մշակութային Միութիւն. բոլորը դիտ-ւած, վերլուծուա’ծ եւ պատմուած, աւելի քան կէս դարի վրայ տարածուող, անձնական,անմիջական, եւ տենդոտ գործունէութեանս ճամբէն եւ պատուհանէն:

Արշաւիր Կէօնճեան

Հ.Բ.Ը.Մ. Կեդրոնական Վարչական Ժողովիերկարամեայ նախկին անդամ ե ւ փոխ-նա-խագահ մինչե ւ 2010 , ա յժմ Կ .Վ .Ժ . - ի վաս -տակաւոր (Emeritus) անդամ: Ռ.Ա.Կ. Կեդրո-նական Վարչութեան երկարամեայ նախկինանդամ եւ Ատենապետ մինչեւ 1995: Գանա-տայի Հայաստանեայց Առաքելական ԵկեղեցւոյԹեմի հիմնադիրներէն եւ Թեմական Խորհուրդիա ն դ ր ա ն ի կ Ա տ ե ն ա պ ե տ , ա պ ա հ ռ չ ա կ ո ւ ա ծՊատուոյ Ատենապետ: Ամերիկայի եւ Գանա-տայի Թ.Մ. Միութեան Կեդրոնական Վարչու-թեան հիմնադիր անդամ: Մոնթրէալի Թ .Մ .Միութեան հիմնադիրներէն, Ատենապետ այժմՊատուոյ Նախագահ: Մոնթրէալի Ալեք Մա-նուկեան Վարժարանի Հիմնադիր եւ ԳործադիրՆախագահ մինչեւ 2011:

Page 4: Abaka 13 04-2015

4 • ABAKA • LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015

Հայաստան եւ Կիպրոս համատեղ թողարկեցին «ՄելգոնեանՎարժարան» խորագիրով նամականիշներ

Հ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն 1 0 0 - ր դ տ ա ր ե լ ի ց ի ն ը ն դ ա ռ ա ջ Կ ի պ ր ո ս ինամակատունը եւ «Հայփոսթ»ըն շրջանառութեան մէջ կը դնեն մէկականնամականիշ` Մելգոնեան վարժարանի եւ սաներու պատկերներով: Նամա-կանիշներէն մէկուն վրայ պատկերուած է Մելգոնեան վարժարանի շէնքըեւ այն ծառերը, զորս տնկած են վարժարանին մէջ ապաստան գտած որ-բերը` ի յիշատակ իրենց նահատակ ծնողներուն: Միւս նամականիշին՝պատկերուած են առաջին սաները` Մելգոնեան վարժարանի խորապատ-կերին:

Նամականիշներու մարման արարողութեան ժամանակ ՀՀ արտաքինգործոց փոխնախարար Շաւարշ Քոչարեան կարեւորած է Հայաստանի եւԿ ի պ ր ո ս ի փ ո ս տ ա յ ի ն ծ ա ռ ա յ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ա յ ս ն ա խ ա ձ ե ռ ն ո ւ թ ի ւ ն ը `ընդգծելով, որ Հայոց Ցեղասպանութենէն ետք Մելգոնեան վարժարանըկարեւոր հանգրուան եղած է հայ սաներուն համար: «Նախ եւ առաջ հա-մ ա տ ե ղ ն ա մ ա կ ա ն ի շ ի թ ո ղ ա ր կ ո ւ մ ը խ ո ր հ ր դ ա ն շ ո ւ մ է Հ ա յ ա ս տ ա ն ի ե ւԿիպրոսի միջեւ ձեւաւորուած բարեկամական յարաբերութիւնները: Միւսկողմից սա հնարաւորութիւն է յարգանքի տուրք մատուցելու սփիւռքիկարեւորագոյն վարժարաններից մէկին: Շուրջ 80- ամեայ գործունէութեանընթացքում այն հսկայական դերակատարութիւն է ունեցել հայապահ-պանութեան գործում: Խորհրդանշական է, որ համատեղ նամականիշիմարումը տեղի է ունենում հէնց այս օրը, երբ Կիպրոսի խորհրդարանը ըն-դունեց օրէնք, որով քրէականացւում է ցեղասպանութիւնների ժխտումը»,-ըսած է Քոչարեան:

Հայաստանի ֆիլատելիստներու միութեան նախագահ Յովիկ Մուսա-յէլեանը ընդգծած, որ նամականիշները մեծ կարեւորութիւն ունին ազգայինարժէքներու տարածման տեսանկիւնէն: «Նշանակալի է, որ տարուայ մէջմի քանի անգամ կարողանում ենք խօսել ազգային նամականիշերի մասին:Նամականիշերը` մեր դրօշի եւ դրամի հետ միասին, երկրի խորհրդա-նիշներից են», - ըսած է ան:

«Մելգոնեան վարժարան» խորագիրով նամականիշները թողարկուածեն 60 հազար տպաքանակով:

Մ ե լ գ ո ն ե ա ն կ ր թ ա կ ա ն հ ա ս տ ա տ ո ւ թ ի ւ ն ը հ ի մ ն ա դ ր ո ւ ա ծ է 1 9 2 4 - իՓետրուար 15- ին, Կիպրոսի մէջ Մելգոնեան եղբայրներուն կողմէ, որպէսմ ա ն կ ա տ ո ւ ն : Ա ն ի կ ա ա պ ա ս տ ա ն տ ո ւ ա ծ է Հ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա նհազարաւոր որբերու: 1925 թուականին Մելգոնեան վարժարանը հիւ-րընկալած է իր առաջին 103 սաները, իսկ աւելի ուշ Մելգոնեան վարժա-րանը յայտնի դարձած է որպէս Մելգոնեան կրթական հաստատութիւն:

Ծիծեռնակաբերդ այցելեց ՌուսականՏումայի պատուիրակութիւնը

Աշխատանքային այցով Հայաս-տան գտնուող Ռուսիոյ Տումայի նա-խագահ Սերկէյ Նարիշքին՝ Հայաս-տ ա ն ի Ա զ գ ա յ ի ն ժ ո ղ ո վ ի փ ո խ ն ա -խ ա գ ա հ Է դ ո ւ ա ր դ Շ ա ր մ ա զ ա ն ո վ իուղեկցութեամբ, այցելած է Ծիծեռ-նակաբերդ՝ Հայոց Ցեղասպանու -թեան յուշահամալիր: Հայոց Ցեղաս-պանութեան թանգարան-հիմնարկիտնօրէն՝ Հայկ Դեմոյեան բարձրաս-տիճան հիւրին ներկայացուցած էՀայոց Ցեղասպանութեան եւ յուշա-հ ա մ ա լ ի ր կ ա ռ ո ւ ց մ ա ն պ ա տ մ ո ւ -թ ի ւ ն ը : Ս ե ր կ է յ Ն ա ր ի շ ք ի ն ծ ա ղ կ ե -պ ս ա կ զ ե տ ե ղ ա ծ է Մ ե ծ Ե ղ ե ռ ն իզոհերու յուշարձանին: Այնուհետեւ

Ռուսիայէն ժամանած հիւրերը ծա-ղ ի կ ն ե ր զ ե տ ե ղ ա ծ ե ն Ց ե ղ ա ս -պանութեան զոհերուն յիշատակըյաւերժացնող անմար կրակին մօտեւ մէկ վայրկեան լռութեամբ յար-գած են անմեղ զոհերուն յիշատակը:

Հ ա ն դ ի պ մ ա ն ա ւ ա ր տ ի ն Հ ա յ կԴեմոյեան Ռուսիոյ Տումայի նախա-գահ Սերկէյ Նարիշքինին յանձնած էբարձրաստիճան հիւրերուն տրուողՈ ս կ ի մ ե տ ա լ ե ւ ի ր հ ե ղ ի ն ա կ ա ծգիրքերէն ՝ «Հայոց Ցեղասպանու -թիւնը Արտասահմանեան ՄամուլիԷջերին» եւ «Թուրքիայի ԱրտաքինՔ ա ղ ա ք ա կ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ը Ե ւ Ղ ա ր ա -բաղեան հակամարտութիւնը»:

Աւստրալիա պիտի չմասնակցիԵրեւանի ոգեկոչումին

Աւստրալիոյ կառավարութիւնը տեղեկացուց որ պիտի չմասնակցի2 4 Ա պ ր ի լ ի ն Ե ր ե ւ ա ն ի մ է ջ կ ա յ ա ն ա լ ի Հ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն100ամեակի ոգեկոչման պաշտօնական միջոցառումներուն:

Միաժամանակ, Աւստրալիոյ Վարչապետ Թոնի Էպըթ յայտարա-րեց որ ընդունած է Թուրքիոյ Նախագահ Էրտողանի հրաւէրը՝ մաս-նակցելու Չանաքքալէի մէջ 24 Ապրիլին կայանալի միջոցառումնե-րուն:

Վահէ Կարապետեան կը ստանձնէԱպրիլ 24-ի Ծիծեռնակաբերդիձեռնարկներուն ծախսերը

Ամերիկահայ ազգային բարերար Վահէ Կարա-պետեան Ապրիլ 24-ին պիտի չկարենայ մասնակցիլՓոքրիկ Հայաստանէն դէպի թրքական հիւպատո-սարան Արդարութեան քայլարշաւին:

Կարապետեան այդ օրերուն Հայաստան պիտիգտնուի, ուր պիտի մասնակցի պետական մակար-դակով կազմակերպուած Հայոց Ցեղասպանութեանհարիւրամեակի միջոցառումներուն, որոնց Ծիծեռ-նակաբերդի հատուածի ծախսերը ինք պիտի հո-գայ:

Վերապրողներու հսկայլուսանկարները՝ Լոս Անճելըսիզբօսայգիին մէջքի մէջ

Հայոց Ցեղասպանութեան հարիւրամեակի յիշատակման իւրօրինակցուցահանդէս մը կազմակերպուած է Լոս Անճելըս գաւառի վերահսկիչՄայք Անթոնովիչի նախաձեռնութեամբ: Մէկ ամիս տեւող ցուցահանդէսիմ ե կ ն ա ր կ ը պ ի տ ի կ ա տ ա ր ո ւ ի Ա պ ր ի լ 2 5 ի ն , Լ ո ս Ա ն ճ ե լ ը ս ի « Կ ր ե ն տ »զբօսայգիին մէջ: «iwitness» խորագիրը կրող ցուցահանդէսին, իրարու կիցե ւ ո չ հ ա մ ա չ ա փ յ ո ւ շ ա ր ձ ա ն ն ե ր ո ւ վ ր ա յ ե ռ ա չ ա փ պ ի տ ի պ ա տ կ ե ր ո ւ ի նՑեղասպանութենէն վերապրած ականատեսներու լուսանկարները: 8-15ո տ ք ն ո ց յ ո ւ շ ա ր ձ ա ն ն ե ր ը պ ի տ ի չ ո ւ ն ե ն ա ն ո ւ ղ ի ղ ա ն կ ի ւ ն ն ե ր , խ ո ր -հրդանշելու համար անհաւասարակշիռ աշխարհը, որ միշտ պատերազմի եւց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն վ տ ա ն գ ի մ է ջ է : Ց ո ւ ց ա դ ր ո ւ թ ե ա ն գ ա ղ ա փ ա ր ի նհ ե ղ ի ն ա կ ն ե ր ն ե ն Ա ր ա Օ շ ա կ ա ն ն ե ւ Լ ե ւ ո ն Փ ա ր ե ա ն ը , ի ն չ պ է ս ն ա ե ւճարտարապետ Վահագն Թովմասեանը: «Այս իւրայատուկ ձեռնարկը պիտիյարգէ Հայոց Ցեղասպանութեան 1.5 միլիոն զոհերու յիշատակը եւ պիտիպատմէ 20-րդ դարու ամենասարսափելի կոտորածներէն ողջ մնացածականատեսներու պատմութիւնները», նշած է Անթոնովիչ:

Page 5: Abaka 13 04-2015

LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015 • ABAKA • 5

ՀԱՅԱՍՏԱՆ ՊԻՏԻ ԺԱՄԱՆԵՆՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԵԱՆ ԳԻՏՆԱԿԱՆՆԵՐ

Տ ա ր ւ ո յ ս Յ ո ւ լ ի ս ա մ ս ո ւ ա ն ը ն թ ա ց ք ի նՀ ա յ ա ս տ ա ն կ ը ժ ա մ ա ն ե ն շ ո ւ ր ջ 2 5 0 ց ե -ղասպանագէտներ, յայտարարեց Ցեղաս-պանութեան Թանգարան-Հիմնարկի տնօրէնՀայկ Դեմոյեան: Մասնագէտները Հայաս-տան կը հաւաքուին ցեղասպանագէտներումիջազգային համագումարին առիթով, որկը կայանայ երկու տարին անգամ մը: Հա-մագումարը տեղի կունենայ Յու լիս 8-12:Գիտնականներու ամենախոշոր թիւը կուգան Միացեալ Նահանգներէն: Կան նաեւբ ա զ մ ա թ ի ւ մ ա ս ն ա գ է տ ն ե ր Ի ս ր ա յ է լ է ն ե ւԵւրոպայի երկրներէն, ինչպէս նաեւ մասնա-կիցներ Պանկլատէշէն եւ Հարաւային Ափ-րիկէէն, նշեց Հայկ Դեմոյեան :

Ներթափանցման ձախող փորձ

Ըստ Լեռնային Ղարաբաղի պաշտպանութեան նախարարութեան մամլոյծառայութեան՝   3 Ապրիլի գիշերը, ժամը 04:40ին, ղարաբաղ–ատրպէյ-ճանական հակամարտութեան զօրքերու շփման գիծի հարաւային ուղղու-թեամբ հակառակորդը ձեռնարկած է ներթափանցման-հետախուզականգործողութեան: «Մեր դիրքապահների հմուտ գործողութիւնների շնորհիւհակառակորդը, կորուստներ կրելով, յետ է շպրտուել : Միջադէպի ման-րամասները ճշդւում են: Պաշտպանութեան բանակի կողմից կորուստներչկան», նշուած է յայտարարութեան մէջ։

ՄԱԿ-ը որդեգրեց Հայաստանինախաձեռնած՝ ցեղասպանութիւններըկանխարգիլող բանաձեւը

ՄԱԿ-ի Մարդկային Իրաւունքներու Խորհուրդի 28-րդ նստաշրջանիընթացքին միաձայնութեամբ վաւերացուեցաւ Հայաստանի նախաձեռնածցեղասպանութեան կանխարգիլման վերաբերեալ բանաձեւը:

Հ ա յ ա ս տ ա ն ի ն մ ի ա ց մ ա ն ո ւ բ ա ն ա ձ ե ւ ը հ ա մ ա հ ե ղ ի ն ա կ ե ց ի ն 6 4 պ ե -տութիւններ: Բանաձեւը կը վերահաստատէ, որ ցեղասպանութեան եւմ ա ր դ կ ո ւ թ ե ա ն դ է մ ո ճ ր ա գ ո ր ծ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ա ն պ ա տ ժ ե լ ի ո ւ թ ի ւ ն ը կ ըխրախուսէ նման յանցագործութիւններու կրկնութիւնը եւ լուրջ խոչընդոտկը հանդիսանայ միջազգային խաղաղութեան եւ անվտանգութեան ապա-հովման ուղղութեամբ: Բանաձեւը նաեւ զգուշացուց որ ցեղասպանութեանյանցագործութեան ժխտումի եւ արդարացումի փորձերը կը վտանգեն ան-պատժելիութեան դէմ պայքարը: Կոչ ուղղուեցաւ ՄԱԿ-ի անդամ երկիր-ներուն ՝ ցեղասպանութիւններու կանխարգիլումի նպատակով ամրա-պընդելու համագործակցութիւնը:

Հայաստանի մէջ բացուած է զէնքի եւզինամթերքի նոր գործատուն

Ապրիլ 2-ին, պաշ տօ նական արա -րողու թեամբ բա ցու մը կա տարուածէ զէն քի եւ զի նամ թերքի նոր գոր-ծատան մը: Հան դի սու թեան ներ կայգտնուած է նաեւ ՀՀ Պաշտպա նու-թեան նա խարար Սէյ րան Օհանեան:Այս մասին կը հաղորդէ ՀՀ պաշտ-պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ն ա խ ա ր ա ր ո ւ թ ե ա նմամուլի գրասենեակը։

Այս առ թիւ, նա խարա րը յայտնածէ, որ գոր ծա տու նը պի տի ար տադրէազ գա յին բա նակի ամե նէն կա րեւորեւ մար տունակ ստո րաբա ժանում-ն ե ր է ն մ է կ ո ւ ն ՝ Հ Օ Պ ( հ ա կ օ դ ա յ ի նպ ա շ տ պ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ) զ օ ր ա տ ե ս ա կ իյա տուկ սար քեր, նաեւ՝ պի տի ապա -հովէ սպա ռազի նու թեան եւ ռազ մա -կան սար քե րու նո րոգու թիւննե րը: Ս.Օհանեան աւել ցուցած է, որ բա ցի

ատ կէ` այսպէ սով կը ստեղ ծուին նորաշ խա տանքներ` նպաս տե լով նաեւՀա յաս տա նի ըն կերատնտե սականխնդիր նե րու լու ծումին:

Ատրպէյճանի ընդդիմութիւնը բողոքիմեծ հաւաք կայացուց Պաքուի մէջ

Ատրպէյճանի ընդդիմադիրկ ո ւ ս ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը 4Ապրիլին բողոքի մեծ հաւաքկա-յացուցած են: Այս մասինտե-ղեկութիւնը կը փոխանցէատրպէյճանական  contact.azկայքը:

Ըստ աղբիւրին   ցուցրար-ները դժգոհ են կառավարու-թ ե ա ն տ ն տ ե ս ա կ ա ն ք ա ղ ա -ք ա կ ա ն ո ւ թ ի ւ ն է ն ե ւ ը ն դ դ ի -մութեան անունով արտայայ-տ ո ւ ո ղ ն ե ր ո ւ ն կ ա ր ծ ի ք ո վ , ե թ է ե ր կ ր ի ն մ է ջ ա ր ա գ բ ա ր ե փ ո խ ո ւ մ ն ե րչկայացուին, ապա երկրին մէջ շատ արագ ընկերային տագնապ կրնայառաջանալ:

Նշենք, որ ցոյցին մասնակցութիւն բերած են 10  հազար ցուցարարներ: 

2015-ին տեղի պիտի ունենայ «ԵրգումԵնք Կոմիտաս» մեծ փառատօնը

Այս տարի Հայաստանի մէջտեղի պիտի ունենայ «Երգումե ն ք Կ ո մ ի տ ա ս » մ ե ծ փ ա ռ ա -տօնը:

NEWS.am-ի փոխանցմամբ`փառատօնի ծրագիրը հաւա-նութեան արժանացած է կա-ռավարութեան Ապրիլ 2-ի նիս-տին:

Սփիւռքի նախարար Հրա-ն ո յ շ Յ ա կ ո բ ե ա ն ն շ ա ծ է , ո րմ ե ծ ե ր գ ա հ ա ն ի ն ն ո ւ ի ր ո ւ ա ծարուեստի տօնին պիտի հրաւիրուին համոյթներ ու կատարողներ Հա-յաստանէն, Արցախէն ու Սփիւռքէն: Համերգները պիտի կայանան հա-մերգային դահլիճներուն եւ Երեւանի բաց հրապարակներու մէջ: Ծրագիրկը նախատեսուի նաեւ Էջմիածնի մէջ:

«Փառատօնը կ’օգնի մեր երկրի ու ժողովրդի ազգային հարստութիւնհամարուող մեծ երգահանի արուեստի քարոզմանն ու  տարածմանը»,-ըսած է նախարարը:

Հայաստանի մէջ Թուրքմենիստանի նորդեսպանը նախագահին յանձնեցհաւատարմագիրները

Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսեան Ապրիլ 1-ին, ընդունած է Հա-յաստանի Հանրապետութեան մէջ Թուրքմենիստանի նոր դեսպան Մուհա-մ ե տ ն ի ա զ Մ ա շ ա լ ո վ ը , ո ր ի ր հ ա ւ ա տ ա ր մ ա գ ի ր ն ե ր ը յ ա ն ձ ն ա ծ է ն ա -խագահին:

Սերժ Սարգսեան շնորհաւորած է դեսպան Մաշալովը, Հայաստանի մէջդիւանագիտական առաքելութիւնը սկսելուն առիթով եւ  յաջողութիւն մաղ-թած է անոր, բարձր ու պատասխանատու աշխատանքին մէջ:

Հայաստանի Հանրապետութեան նախագահը  ընդգծած է, որ պատմա-կանօրէն ձեւաւորուած հայ-թուրքմենական բարեկամութեան եւ փոխա-դարձ յարգանքի հիման վրայ ձեւաւորուած միջպետական երկխօսութիւնըտարուէ տարի կ՛ամրապնդուի, որուն զգալիօրէն կը նպաստեն բարձր մա-կարդակի փոխադարձ այցելութիւններն ու անոնց ծիրին մէջ ձեռքբերուածպայմանաւորուածութիւնները: Ս. Սարգսեան յո յս յայտնած է , որ Մու-համետնիազ Մաշալով իր պաշտօնավարման ընթացքին կարելին պիտիընէ` առաւելագոյն չափով աշխուժացնելու եւ խորացնելու առեւտրական-տ ն տ ե ս ա կ ա ն , մ ա ր դ ա ս ի ր ա կ ա ն ե ւ ա յ լ մ ա ր զ ե ր ո ւ մ է ջ Հ ա յ ա ս տ ա ն ի ե ւԹուրքմենիստանի միջեւ փոխադարձ գործակցութիւնը:

Դեսպան Մաշալով շնորհակալութիւն յա յտնած է   նախագահ ՍերժՍ ա ր գ ս ե ա ն ի ն շ ն ո ր հ ա ւ ո ր ա ն ք ի ն ե ւ բ ա ր ե մ ա ղ թ ա ն ք ն ե ր ո ւ ն հ ա մ ա ր ե ւվստահեցուցած, որ իր աշխատանքը ուղղուած պիտի ըլլայ երկու երկիր-ներու նախագահներուն միջեւ բարձր մակարդակով ձեռքբերուած պայ-մանաւորուածութիւններու, բազմաթիւ մարզերու մէջ ստորագրուած փաս-տաթուղթերու իրագործման, որոնց նպատակն է աւելի ամրապնդել եւզարգացնել երկկողմ կապերը բոլոր մարզերուն մէջ:

Page 6: Abaka 13 04-2015

6 • ABAKA • LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015

ԱՌԱՋԱՐԿՈրպէսզի չմոռցուի մեր պատմութիւնը

Մեծ եղեռնի հարիւրամեակին առթիւ՝ սակայնո ՛ չ միայն անոր կ ՚առնչուի այս առաջարկս։

Ինչի՞մասին է խօսքը։Հայերէն ունինք բառ մը, որ շատ լաւ կ ՚ար-

տ ա յ ա յ տ է վ ա ւ ե ր ա թ ո ւ ղ թ ե ր , ա յ լ ա զ ա ն ն ի ւ թ ե րպ ա հ ե լ ո ւ տ ե ղ ը ՝ պ ա հ ո ց , ո ր յ ա ճ ա խ մ ո ռ ա ց ո ւ -թեան կը մատնուի ու կը փոխարինուի օտարա-մուտ արխիւ բառով։ Այո, պահոց, ու այս պարա-գային յատկապէս յիշողութեան պահոց։

Նախորդ յօդուածով կ՚առաջարկէի ստեղծելայդ պահոցը Հարիւրամեակի առթիւ կատարուողնախաձեռնութիւններուն կապակցաբար։ Ըստեղ-ծել ու մատչելի դարձնել բոլորիս։

Բայց այս դժխեմ տարելիցը պիտի չը սահմա-ն ա փ ա կ ո ւ ի մ ե ր ո գ ե կ ո չ ա կ ա ն ձ ե ռ ն ա ր կ ն ե ր ո վումասամբ նորին։ Անոնց կողքին կան երկու կա-րեւոր մարզեր, որոնք պէտք է պահոց մտնեն,պահոցագրուին կամ «արխիւագրուին»։

Առաջինը այն արձագանգն է, որ այս համա-մարդկային առումով կարեւոր եղելութիւնը կըյառաջացնէ ամենուրէք։ Դրական ու բացասա-կան առումով։ Բազմաթիւ անդրադարձներ կըկատարուին, յօդուածներ կը գրուին, դասախօ-սութիւններ կը տրուին անուանի մտաւորական-ներու, հրապարակագիրներու ու քաղաքականդէմքերու կողմէ՝ հայ թէ օտար, ներառեալ թուրք։

Այս բոլորը տեղ մը կը հաւաքուի՞ն, կը դասա-ւորու՞ին ու կը պահուի՞ն։ Բազմաթիւ գրքեր լոյսկը տեսնեն,– հայերէն բայց մանաւանդ այլ լեզու-ներով, յուշագրութիւններ ըլլան անոնք թէ վեր-լուծումներ,– ո՞վ կը հետեւի ու կը ցանկագրէ, կըպահէ զանոնք։ Թերեւս ատիկա կը կատարուիՑեղասպանութեան թանգարանին կողմէ, կամՀայ դատի կեդրոնական գրասենեակին կողմէ,

սակայն գէթ այս տողերը գրողը տեղեակ չէ։ Իսկինչ որ ասկէ առաջ լոյս տեսած է, տարիներէ իվեր, աշխարհի մամուլին մէջ՝ հայութեան, հայմշակոյթին, Հայ դատին ու մեր գաղթօճախներուկ ե ա ն ք ի ն մ ա ս ի ն ՝ տ ե ղ մ ը կ ր ն ա ՞ ն ք գ տ ն ե լ ։Հայաստանի ազգային գրադարանը նման պա-հոց ունի՞։ Հայ դատի գրասենեակը կամ գրա-սենեակնե՞րը։

Երկրորդը թրքական արձագանգն է։ Ոչ միայնայն վայնասունը որ կը փրթի, այլ բոլոր քաղա-քական ու այլ յարաբերութիւնները, ճնշումները,դ ա ւ ե ր ն ո ւ խ ա ղ ե ր ը , ո ր ո ն ց մ ո վ թ շ ն ա մ ի ն կ ըջ ա ն ա յ հ ա կ ա զ դ ե լ մ ե ր ա շ խ ա տ ա ն ք ն ե ր ո ւ ն ո ւճ ի գ ե ր ո ւ ն ։ Ա յ ս բ ո լ ո ր ն ա լ տ ե ղ մ ը կ ՚ ա ր ձ ա ն ա -գըրուի՞ն հայ եւ թուրք հետագայ յարաբերու-թիւններուն որպէս հիմք ծառայելու համար...

Սակայն, ինչպէս ըսի, այս առաջարկը չի վե-րաբերիր միայն հարիւրամեակին։ Մեր հաւա-ք ա կ ա ն թ է ա ն հ ա տ ա կ ա ն կ ե ա ն ք ի ն ը ն թ ա ց ք ըա ր ձ ա ն ա գ ր ե լ ը կ ա ր ե ւ ո ր է մ ե ր պ ա տ մ ո ւ թ ե ա նհամար։ Հայո՛ց պատմութեան։ Ո՞ւր է նստած մերնորօրեայ Մովսէս Խորենացին եւ ո՞ւր կ՚արձա-նագրէ ան հայաշխարհի իրադարձութիւնները,ժամ առ ժամ։

Ե թ է ք ի չ թ է շ ա տ հ ե տ ե ւ ո ղ ա կ ա ն օ ր է ն գ ր իառնուած է մեր պատմութիւնը 1918-էն ասդինՀայաստանի Հանրապետութեան տարածքին,թէկուզ բացթողումներով ու խեղաթիւրումներովխորհրդային 70 տարիներուն ամբողջ ընթաց-քին, Սփիւռքի պատմութիւնը չէ գրուած։ Ի՜նչհերոսական պատմութիւն է ան՝ վերապրումի,զարթօնքի ու ինքնահաստատման։ Իր լուսաւորթէ մութ էջերով։ Իր հերոսներով ու դաւաճան-ներով։ Նաեւ նահատակներով։ Ու տաղանդաւոր

դ է մ ք ե ր ո վ , ո ր ո ն ք ո ր ե ւ է հ ա ւ ա ք ա կ ա ն ո ւ թ ե ա նհ պ ա ր տ ո ւ թ ի ւ ն ը կ ր ն ա ն հ ա ն դ ի ս ա ն ա լ գ ի տ ո ւ -թեան, արուեստներու թէ այլ մարզերէ ներս։

Այդ պատմութիւնը մասամբ կը գտնուի մերմամու լին մէջ, մասամբ՝ մեր հաստատութիւն-ներու եւ կազմակերպութիւններու պահոցներունմէջ, մասամբ ալ հաւանաբար գործող անձերուա ն ձ ն ա կ ա ն դ ա ր ա կ ն ե ր ո ւ ն մ է ջ , ե ւ Ա ս տ ո ւ ա ծգիտէ ինչպէ՛ս պահուած են անոնք, կամ՝ ո՛ւր.. .Կամ պահուա՞ծ են միթէ։

Ա յ ս ա ռ ա ջ ա ր կ ս ա հ ա ճ ի շ դ ա յ ս հ ա ր ց ի ն կ ըվերաբերի։

Որո՞ւ ուսերուն պիտի ծանրանայ այս գործը։Անկասկած առաջին հերթին մեր կեդրոնականմարմիններուն եւ հայրենի պետութեան։ Բայցն ա ե ւ մ ե զ մ է ի ւ ր ա ք ա ն չ ի ւ ր ի ն ՝ ե կ ե ղ ե ց ի ն ե ր ,դպրոցներ, ակումբներ, խմբագրատուներ, միու-թիւններ ու կուսակցութիւններ, նոյնիսկ անհատ-ներ, որոնք իրենց յուշերը գրի առնելով կրնաննպաստել պատմութեան բացայայտման։

Ա տ ե ն ն է , ո ր գ ի տ ա կ ց ի ն ք , թ է պ ա ր տ ա -ւորութիւն մը ունինք մենք՝ այսօր ապրողներս,վ ա ղ ո ւ ա ն ս ե ր ո ւ ն դ ն ե ր ո ւ ն ն կ ա տ մ ա մ բ ։ Պ ա ր -տաւորութիւն՝ անոնց յստակօրէն փոխանցելուի ր ե ն ց ն ա խ ո ր դ ն ե ր ո ւ ն ա ն ց ա ծ ո ւ ղ ի ն ։ Ծ ա ն օ -թ ա ց ն ե լ ո ւ ի ր ե ն ց ա ր մ ա տ ն ե ր ը ։ Ի ս կ ի ն ք ն ա -ճանաչումը արդէն առաջին պատուարն է ձուլ-ման դէմ։

Ուրեմն , Հարիւրամեակին թէ անկէ անդին,ահա թէ ինչ կարեւոր աշխատանք մը կը բացուիմեր առջեւ։ Պիտի գիտնա՞նք ըստ արժանւոյնկատարել զայն։

ՎՐԷԺ-ԱՐՄԷՆ

Իմ Յուշերս...Շար. էջ 3-էն

չ պ ա հ ե լ ո ւ ս պ ա ր զ ա պ է ս ա յ ն է թ է յ ա ճ ա խհակառակ իմ կամքիս է որ աստիճանաբար աւելիեւ աւելի մխրճուեցայ ազգային կեանքի ամենա-կեդրոնական եւ ամենապատասխանատու կա-ցութեանց մէջ, այնպէս ինչպէս պիտի պարզուիայս գրութեանց յաջորդական հատուածներունմէջ: Հետեւաբար, այսքան լուրջ տարողութեամբա զ գ ա յ ի ն հ ա ւ ա ք ա կ ա ն գ ո ր ծ ո ւ ն է ո ւ թ ի ւ ն կ ա -տ ա ր ե լ ը կ ե ա ն ք ի ն պ ա տ ա կ ս չ ’ ը լ լ ա լ ո վ ե ր բ ե ք ,յուշատետր պահել եւ յուշեր գրելը միտքովս ան-գամ անցած չէր մինչեւ կեանքիս այս ամենաուշտարիները:

Մ ի ւ ս կ ո ղ մ է , վ ս տ ա հ ե մ թ է ա ռ ա ն ց յ ո ւ -շատետրի կրնամ գ լխաւոր նպատակս արդա-րօրէն իրականացնել, որովհետեւ իրերայաջորդօ ր ե ր ո ւ , ա մ ի ս ն ե ր ո ւ ե ւ տ ա ր ի ն ե ր ո ւ ի մ գ ո ր -ծունէութիւնս ամբողջովին պայմանաւորուած է ,ինչպէս բոլոր այլ գործերուս պարագային, ազ-գային կեանքիս մէջ եւս, բծախնդրօրէն տրա-

մաբանական եւ հաստատ հիմնական սկզբունք-ներ յարգելու հիմնուղիով:

Արդարեւ, որպէս առաւելաբար գիտութեանմարդ, տրամաբանութեան հետեւիլը իմ անսա-կարկելի սկզբունքս եղած է կեանքիս բոլոր հան-գըրուաններուն ընթացքին, սկսելով դպրոցականպատանեկան օրերէս:

Հետեւաբար այս յուշերս գրելու ժամանակ,երբ ստիպուած եմ ջանալ եւ վերյիշել բազմա-տեսակ մանրամասնութիւններ, իմ գործս կը դիւ-րանայ մեծ մասամբ քանի որ վստահօրէն գիտեմեւ կը փնտռեմ անոնց մէջ, զիրար շաղկապողտրամաբանութեան գիծը:

Այ լապէս ալ իմ տալիք բազմաթիւ տեղեկու-թիւններս, տուեալներս եւ վկայութիւններս կա-րելի պէտք է ըլլան համընկնիլ տօսիէներուն (ար-խիւներու) մէջ տեղ գտած տուեալներուն հետա’յն բոլոր պատկառելի հաստատութեանց մէջ,որոնց մաս կազմած եմ եւ յաճախ գլխաւորածանցնող տարիներուն ընթացքին: Վերջապէս գա-ղութային լրատուական տարբեր միջոցներու ար-խիւները եւս կրնան միջոց ծառայել հաստատելուհամար տալիք որոշ վկայութիւններս:

Կ ա ն խ ա ւ կ ’ ո ւ զ ե մ յ ա յ տ ն ե լ ե ւ ս , թ է ա յ ս յ ո ւ -շերուս մէջ տեղ պիտի գտնեն վերլուծումներս եւվկայութիւններս անհատներու մասին, որոնքկամ տակաւին կ’ապրին եւ կամ մեկնած են այսաշխարհէն: Իրենց մասին պիտի գրեմ առանցկաշկանդումի, բացարձակապէս հաւատարիմմնալով քոնքրէթ տուեալներու վրայ:

Այս բո լորը ըսելէ ետք, շատ յստակ եւ հաս-տատ ձեւով կ’ուզեմ ստորագծել թէ, անձնապէսա մ բ ո ղ ջ ա կ ա ն պ ա տ ա ս խ ա ն ա տ ո ւ ո ւ թ ի ւ ն ը կ ըստանձնեմ յուշերուս մէջ արտայայտած միտքե-րուս, կատարած վերլուծումներուս եւ այնտեղտուած տեղեկութիւններուս համար: Եթէ երբեքունենամ կասկածներ, յստակօրէն պիտի արտա-յայտեմ եւ սակայն նոյնքան ալ, երբ վստահ եմկատարած հաստատումներուս մասին, անզիջողուժգնութեամբ պիտի կատարեմ բացայայտում-ներս:

Վերո յիշեալ այս բացատրութիւններէն ետքյաջորդական գլուխներուն մէջ պիտի քայ լ առքայլ ընդլայնեմ նիւթս նաեւ ջանալով զայն հե-տաքրքրական պահել ընթերցողին համար:

(Շարունակելի 1)

Եօթ հայեր արժանացան Էլլիս ԱյլընտՊատուոյ Մետայլին

Մ ա ր տ 3 0 - ի ն Հ ա -յ ա ս տ ա ն ի ձ ա յ ն ա ս -փ ի ւ ռ ը տ ե ղ ե կ ա ց ո ւ -ցած է թէ 2015-ի Էլ-լիս Այ լընտ ՊատուոյՄետայլին (Ellis IslandMedal of Honor) ար-ժանացողներուն մէջ կան եօթ հայեր: Անոնք են՝ Քրիսթոֆըր Ադամեան,Դէտ Չաղլասեան, Մայք Ճուլաքեան, Վահէ Կարապէտեան, Հարրի Նա-ճարեան, Մայք Սարեան եւ Սիմոն Գրիգոր Սիմոնեան:

Էլլիս Այլընտ շքանշանը ամերիկեան մրցանակ մըն է որ հիմնուած է Փոք-րամասնութիւններու Կազմակերպութիւններու Ազգային Միութեան կողմէ,որ կը մեծարէ ներգաղթողներու եւ անոնց զաւակներու նուիրումը ի շահԱմերիկայի:

Մետայ լներու հանդիսաւոր տուչութիւնը պիտի կատարուի Շաբաթ,Մայիս 9, 2015-ին:

Յիշեցնենք որ այս մէտայլը Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսեանինշնորհուած էր 2011-ին:

Քիեւի մէջ Հայոց Ցեղասպանութեանոգեկոչման վահանակներկանգնեցուած են

Հ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ -թեան 100- րդ տարելիցիառնչութեամբ Ապրիլ 2- ինՄ ե ծ ե ղ ե ռ ն ի ո գ ե կ ո չ մ ա նվահանակներ տեղադրուածեն Ուքրանիոյ մայրաքա-ղաք Քիեւի ամբողջ տա-րածքին:

Վահանակներուն վրայպատկերուած է Հայոց Ցե-ղասպանութեան 100- րդտ ա ր ե լ ի ց ի խ ո ր հ ր դ ա ն ի շանմոռուկը եւ կարգախօ-սը` «Յիշում եմ եւ պահան-ջում» , ինչպէս նաեւ Ծի-ծեռնակաբերդի յուշահամալիրը:

Page 7: Abaka 13 04-2015

LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015 • ABAKA • 7

S E C T I O N F R A N Ç A I S E

LUNDI 13 AVRIL 2015Editorial écrit en anglais

par Edmond Y. Azadian

et publié dans The Armenian

Mirror-Spectator en date

du 26 mars 2015

Au lendemain de la PremièreGuerre mondiale et de la formation dela République turque en 1923 sur lesruines de l’Empire ottoman, d’énormesproblèmes politiques, sociaux et eth-niques secrètement conservés ont sub-sisté loin des regards grâce à l’effusionde sang et la terreur pratiqués par lesadministrations turques successives.Depuis le début de l’ère numérique quisapent les règles autoritaires interna-tionales, ainsi que le désir croissant dela Turquie de se joindre à l’Union euro-péenne, ces problèmes remontent pro-gressivement à la surface, forçant lesdirigeants turcs à les prendre en consi-dération d’une manière maladroite.

Le sanglant héritage du génocidearménien, les aspirations kurdes àl’autonomie et à l’indépendance ontété effacé et réécrit dans une histoirefabriquée de toute pièce par Atatürkdans le but de doter son pays d’unenouvelle image.

Un pays qui aspire à se joindre à lafamille des nations civilisées ne peutplus balayer cet héritage de problèmessous le tapis.

Deux dirigeants turcs émergent etrappellent ces personnages immortelsde Don Quichotte et Sancho Pansa parMiguel de Cervantès, le premier fai-sant des gaffes et le second recollantles morceaux. En effet, Recep TayyipErdogan et Ahmet Davutoglu, le prési-dent et le Premier ministre, se révèlentêtre ces héros de Cervantès, et denombreux gouvernements et hommesd’Etat internationaux les prennent ausérieux en raison de la position géopo-litique stratégique de la Turquie.

Les Arméniens et les Kurdes sont àl’autre extrémité de cette mascarade etdevront faire entendre leur voix.Tout en mettant en marche sa machinebien huilée pour lutter contre la recon-naissance du génocide arménien, laTurquie a également obtenu le soutiende la communauté locale arméniennecaptive pour servir à ses fins poli-tiques.

Alors que M. Erdogan joue l’intimi-dateur, en essayant d’effrayer lesArméniens et les Kurdes, M. Davutoglus’est vu attribuer la responsabilité plusdélicate de terminer les initiatives deson maitre en utilisant des gants develours.

Comme s’il ne suffisait pas à M.Erdogan de mettre en scène le fiascode Gallipoli, invitant à plus de déri-sion, il a réitéré sa négation dans undiscours à Istanbul en demandant auxArméniens de présenter encore plusde preuves documentées : « Combiende documents avez-vous? Apportez-leset nous allons charger les historiens,politologues, et même les archéo-logues et des avocats de prouver vosdires.»

Après les verdicts des tribunauxmilitaires de 1919 à Istanbul, après laproclamation de 120 spécialistes res-

pectés du génocide dirigés par ElieWiesel dans l’édition de l’an 2000 duNew York Times, la connaissance deM. Erdogan de l’histoire a un siècle deretard.

Les Arméniens n’ont pas eu besoinde réagir à cette déclaration scanda-leuse. Au lieu de cela, le quotidienZaman de Turquie a écrit en réponse àce défi : « Cette position est soutenuepar de nombreux historiens occiden-taux spécialisés dans la recherche descrimes contre l’humanité. …Le dossierhistorique sur le génocide arménienest sans ambigüité et documenté pardes preuves accablantes, » l’Associa-tion internationale des Génocides auxÉtats-Unis a déclaré dans une lettre de2007 à des membres du Congrès desEtats-Unis, « Il (le génocide) est prou-vé par les dossiers du Bureau desAffaires étrangères des États-Unis, deFrance, de Grande-Bretagne, d’Alle-magne et d’Autriche-Hongrie, ainsi quepar les dossiers des cours martialesottomanes de 1918-1920, et par desdécennies d’études. »

Alors que le président SergeSargissian d’Arménie a caractérisé lecentenaire de Gallipoli et l’invitationfaite aux Arméniens d’y assister de« stratagème cynique, » une autrequestion demande une réponse.

L’argument sous-tendant l’invitationfaite aux Arméniens est que des sol-dats arméniens enrôlés dans l’arméeottomane ont combattu aux côtés desTurcs. Mais l’ironie est que même lesfamilles de ces soldats, qui ont misleur vie en péril pour la défense de lapatrie ottomane, ont été abattues. Bienque l’essentiel de la justification géno-cidaire de la Turquie est que lesArméniens ont sympathisé avec laRussie et « trahi » le gouvernementottoman, le fait que même les famillesdes soldats arméniens de Gallipolin’ont pas été épargnées prouve sanséquivoque de l’intention des JeunesTurcs d’exterminer tous les Armé-niens, réfutant ainsi leur thèse selonlaquelle la trahison était la cause dugénocide qui ne s’est pas produit.Afin de compléter les défis de M. Erdo-gan, M. Davutoglu a invité les diri-geants des divers groupes minoritairesà Ankara le 11 février, pour leur assi-gner une tâche délicate. En effet, desconsultations dans un conseil de lacommunauté, appelé VADIP*, ontrévélé que M. Davutoglu avait étéoutré par une lettre parue dans le NewYork Times, signée Fethullah Gülen, etindiquant que le gouvernement turccontinuait d’opprimer les minorités.

« Je voulais que ces mêmes minori-tés produisent un document réfutantces allégations, » aurait déclaré lePremier ministre. Après cette deman-de, M. Davutoglu a poliment déclaréque « cette demande ne doit pas êtreinterprétée comme une obligationpour qui que ce soit. »

Le conseil a également discuté de laréconciliation turco-arménienne à desconditions très chères au cœur de M.Bedros Sirinoglu, le chef de la commu-nauté arménienne; Les Arméniens

Suite à la page 8

Réconciliationà la turque

Le Groupe d’amitié Canada-Arménie du Parlement canadien a tenu sa réunionannuelle à Ottawa, capitale canadienne.Le président de ce groupe est le député du Parti conservateur Harold Albrechtqui a été réélu.

Au cours de cette rencontre annuelle, l’ambassadeur d’Arménie au Canada,Armen Yeganian, a prononcé une allocution. Il y a parlé du développement desrelations interparlementaires bilatérales, et de l’importance de la diplomatie par-lementaire.

Les intervenants ont mis l’accent sur le centenaire du génocide arménien,l’aide aux réfugiés syriens qui arrivent en Arménie, et la coopération active entreles groupes d’amitié.

Rencontre entre le Premier ministred’Arménie et des officiels de l’OSCE

Le premier ministre d’Arménie,Hovik Abrahamian, a reçu à Erévanune délégation dirigée par l’Ambassa-deur Andrey Sorokin, chef de l’Orga-nisation pour la sécurité et la coopéra-tion en Europe (OSCE).

Le premier ministre a qualifié lacoopération entre l’Arménie et l’OSCEde productive, et a réaffirmé la volontédu gouvernement arménien de pour-suivre les programmes conjoints. Àson tour, Sorokin a souligné la contri-bution d’Abrahamian au développe-ment de la coopération bilatérale.

Par la suite, les interlocuteurs ontdiscuté du projet de réforme del’OSCE. M. Abrahamian a souligné lerôle du bureau de l’OSCE à Erévan

dans ce projet. L’ambassadeur Sorokina également salué ce projet, et a attirél’attention sur la mise en œuvre inté-grale des recommandations que degrands experts internationaux avaientoffertes aux organismes de l’Etatarménien.

Les parties ont également échangésur les possibilités d’élargir et de vivi-fier la coopération bilatérale, et ontsouligné l’importance des projets com-muns.

En outre, le chef du Bureau del’OSCE à Erévan a informé qu’unedélégation de l’OSCE sera présente auplus haut niveau aux commémorationsdu centenaire du génocide arménienqui se tiendront en avril prochain.

Réunion annuelle du GroupeCanada-Arménie

Page 8: Abaka 13 04-2015

Dans le cadre du centenaire du génocide, CivilNet, site Internet en arménien,anglais et russe, publie jusqu’au 24 avril, des dizaines d’entretiens avec desartistes, des universitaires, des écrivains et des intellectuels d’Arménie, deTurquie et du monde.

La peintre arméno-américaine Jackie Kazarian a dédié son dernier projet d’artau 100e anniversaire du génocide arménien. Avec à l’esprit « Guernica » de PabloPicasso lorsqu’elle a commencé sa peinture sur toile de 4 x 9 mètres intitulé« Projet 1915 », il y a trois ans. Guernica a été la réponse de l’artiste espagnolPablo Picasso au premier bombardement aérien d’une population civile pour laseule raison de les terroriser, tandis que le génocide arménien était le premiergénocide du 20e siècle.

« Peu de monde aurait connu la situation si Picasso n’avait pas peint cetableau. Alors j’ai pensé faire la même chose. Mais j’ai décidé de célébrer la cul-ture qui a survécu contrairement à beaucoup d’artistes peintres qui ont représen-tés certaines des choses terribles qui se sont déroulées durant le génocide. J’aidécidé de faire un effort pour aller de l’avant et présenter une identité qui est unequestion de survie et une culture riche », a déclaré Jackie Kazarian dans sonentrevue à CivilNet.

L’artiste de Chicago présente également dans sa peinture de la dentelle armé-nienne car elle avait l’habitude de regarder sa grand-mère en faire, une survivan-te du génocide arménien. La dentelle est une connexion à l’artisanat et à la cultu-re. La peinture représente de la dentelle, des églises arméniennes, et des sym-boles de manuscrits enluminés et des iconographies.

La toile sera présentée au Musée contemporain de Chicago, le 17 avril, et undébat aura lieu en mai.

8 • ABAKA • LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015

100 ans de survie en peinture Inscriptions anti-arméniennes sur lemur de l’église arménienne d’Istanbul

L’église arménienne Sourp Astuanzazh dans le quartier Bakırköy d’Istanbul aété souillée de graffitis haineux tels que « 1915, année bénie » écrit sur le bâti-ment en référence au génocide des Arméniens. Les graffitis avaient été peints.

Un autre graffiti déclarait : « Qu’importe si vous êtes tous des Arméniens,quand il y a déjà un Ogun Samast, » en référence à l’auteur de l’assassinat deHrant Dink en 2007.

Le Patriarcat arménien d’Istanbul a refusé de commenter l’affaire. Le repré-sentant de la fondation de l’église, Mesut Ozdemir, a déclaré que l’église se trou-vait dans un quartier densément peuplé, et qu’il était donc impossible de trouverles auteurs de ces inscriptions. Aucune plainte n’a été déposée.

Réconciliation...Suite dans la page 7

doivent se faire pardonner des Turcspour leurs « crimes » et les Turcs doi-vent rendre la pareille, afin de pouvoiratteindre la réconciliation (halalash-mak).

Il va de soi que pour la communau-té arménienne captive, les souhaits deM. Davutoglu ne sont pas seulementune « obligation, » mais plutôt une ten-tative de chantage déguisée. Parconséquent, le groupe a sollicité M.Markar Yessayan, collaborateur dujournal Yeni Shafak, à écrire deuxarticles, l’un réfutant l’article du NewYork Times, l’autre définissant la posi-tion délicate de la communauté armé-nienne à l’occasion du centenaire degénocide. M. Sirinoglu a transmis lesarticles au bureau du président àAnkara, certainement pour approba-tion.

Parallèlement, le locum tenens duPatriarcat, l’archevêque Aram Atesian,a déjà exaucé les attentes du gouver-nement en ce qui concerne la délicatequestion de la communauté arménien-ne. Il a ordonné à huit églises armé-niennes de fournir des services derequiem pour les « martyrs deÇanakkale (Gallipoli) » et il a person-nellement servi à l’église SaintStepannos de Yesilkoy. D’autre part, ila refusé de se joindre aux églisesarméniennes du monde, dont lescloches sonneront 100 fois, le 23 avrilà 19h15, marquant le début du cente-naire.

Ainsi, en tenant en otage la commu-nauté arménienne en Turquie, en niantle génocide et en faisant un pied denez à la communauté internationale,M. Erdogan croit qu’il réussira àréconcilier les Arméniens et les Turcsen signant les protocoles.

Il a joué le même jeu avec la minori-té kurde, qui représente 20% de lapopulation de Turquie.Il y a trois ans, le gouvernementd’Ankara a commencé à négocier avecAbdullah Oçalan, le chef kurde empri-sonné du puissant parti PKK. Récem-ment, M. Erdogan a omis de remettreson plan de paix en 10 points, et lesnégociations ont commencé à s’éterni-

ser. Dans la perspective des pro-chaines élections législatives, au coursdesquelles M. Erdogan a besoin duvote kurde afin de remporter unemajorité absolue et de consolider sespouvoirs présidentiels, il a encore unefois obtenu le soutien de M. Oçalan,qui a récemment publié la déclarationsuivante : « J’appelle le PKK à convo-quer un congrès pour mettre fin à 40longues années de lutte armée contrela République de Turquie et détermi-ner les stratégies et les tactiques poli-tiques et sociales, conformément àl’esprit d’une nouvelle ère. » Après avoir obtenu ce genre de décla-ration conciliante de la part du diri-geant kurde, M. Erdogan a eu le culotde dire qu’il n’y avait jamais eu de pro-blème kurde en Turquie. « Qu’est-ceque vous racontez ? » a-t-il demandé,« quel problème kurde ? » lors d’unecérémonie à Balikesir.

Après l’assassinat de 40 000 Kurdeset la politique de terre brulée entrai-nant la destruction de 2 000 villageskurdes, le Premier ministre a annoncé« qu’il n’y a jamais eu de problèmekurde en Turquie. » C’est commedemander aux Arméniens de produireun « seul » document prouvant que legénocide avait bien été perpétré.

Cette fois-ci, le vice-premierministre s’est précipité à son secours.Tel qu’écrit dans le New York Times,« Samedi, après la déclaration de M.Oçalan, le vice-premier ministreBulent Arinc a réitéré l’engagement dugouvernement dans le processus depaix et a rejeté les propos de M.Erdogan comme « émotionnel. »Il est avilissant que les Arméniensaient à faire face à ce genre de duplici-té politique tandis que les restes sanssépulture de nos martyrs implorentjustice depuis 100 ans.

Est-ce cela la réconciliation à laturque ?

(Note de la rédaction* : VADIP estun conseil communautaire compre-nant les représentants des organismesde bienfaisance (Vakif), des hôpitauxet des églises. Les Arméniens, lesGrecs et les Juifs ont le VADIP afin detraiter avec les agences gouvernemen-tales.)

Traduction N.P.

La présidente del’Assemblée parlementaireEuronest de l’Union euro-péenne, Heidi Hautala, adéclaré que la reconnais-sance par la Turquie dugénocide arménien ouvri-rait des portes pour unrèglement pacifique duconflit du Karabagh.

Mme Hautala a déclaréque le Parlement européenet Euronest ont beaucoupfait pour aider l’Arméniedans la réalisation d’unereconnaissance internatio-nale du génocide et de faireque la Turquie le recon-naisse comme un crimecontre l’humanité. « Si cela arrive enfin et si la Turquie reconnaît le génocide desArméniens, cela ouvrira les portes d’un règlement pacifique du conflit duKarabakh, » a-t-elle dit. Mme Hautala est certaine qu’un jour la Turquie reconnai-tra le génocide contre les Arméniens.

Comme pour le conflit de l’Artzakh et la déclaration du président arménienSerge Sargissian à la dernière session Euronest à Erévan et le droit des peuples àl’autodétermination : « En Europe, le principe du droit à l’autodétermination despeuples a vraiment commencé à dominer sur les autres. »

La reconnaissance du génocideconduirait à la paix en Artzakh

Page 9: Abaka 13 04-2015

BY HARRY YESAYAN

The centennial anniversary of theArmenian Genocide and the Turkishretaliation of celebrating the 100-yearanniversary of the battle of Gallipoli isa political game played by both sidesto overshadow each other’s events.

The purpose of all the efforts byArmenians is to proclaim and remindthe international community about theenormity of the crimes committed.The worldwide recognition of theGenocide by a substantial number ofnations may diminish the resistanceand the denialist syndrome of succes-sive Turkish governments.

On the other hand, to counter theArmenian endeavor, Turkey invented acelebration based on a battle delibera-tely lost by Britain for political reasonsin a war where at the end the OttomanEmpire surrendered unconditionally.This is a desperate attempt by Turkeyto divert and undermine the impact ofthe Genocide on world opinion.

For Armenians the Genocide hashistoric, national, social and economicimplications that cannot be buried orforgotten. No one can bring his or herancestors back, but the new genera-tion will carry the torch of Armenianidentity forward, forever. The historyof mankind is full of events of massextermination, as a result of the ani-mal instincts of human beings and alsoas a result of the destiny of the humanrace.

For Turkey, the issue of Genocidehas another critical dimension thatmust be identified. The new genera-tion in Turkey cannot be held accoun-table for what happened 100 years ago.The recognition of the Genocide bythe government imposes a burden ofguilty feelings on the minds and soulsof the general public, which may notbe tolerable. The admission has alsoother legal implications that entailcompensation and restoration.

For these reasons, any sign ofacceptance of the Genocide can causepolitical upheaval and unrest in thecountry. Therefore, the recognition isa wishful, unrealistic expectation.

In view of these facts, this issue is ahold back for future rapprochementand negotiation between the two coun-tries. The term of Genocide must bekept in a security deposit box and thekey to that box must be used as an ins-trument to thaw the frozen relation-ship. To reinforce this hope, the follo-wing unexpected positive messagefrom the Prime Minister of Turkeyoffers a new beginning. Here is what

he states: “Having already underscoredthe inhumane consequences of therelocation policies essentially enfor-ced under wartime circumstances,including that of 1915, Turkey sharesthe suffering of the Armenians andwith patience and resolve, is endeavo-ring to reestablish empathy betweenthe two peoples. Our April 2014 messa-ge of condolence which included anelement of how primarily through dia-logue we may together bring an end tothe enmity that has kept our relationscaptive was a testament of this deter-mination. Only by breaking our tabooscan we hope to begin addressing thegreat trauma that froze time in 1915.For its part, Turkey has transcendedthis critical threshold and relinquishedthe generalizations and stereotypicalassertions of the past.”

This is a remarkably welcome deve-lopment for a new beginning throughdialogue, breaking taboos. (It is wor-thwhile to go through this opening andtest and explore the validity of theoffer by presenting the followingunconditional proposals:

•Establishing diplomatic relationsbetween the two nations and creatingformal and official mutual recognition.

•Opening the border for traffic inboth directions so that the public andmass transport vehicles can gothrough, lengthening the distance fortravelers.

•Turkey should open a harbor onthe Black Sea coast near the Armenianborder and designate it as a free portso that seaborne cargo can go throughto Armenia. This will cut the distanceand the cost of transpiration forimported or exported merchandise forArmenia.

Finally, it is essential for the bestinterest of Armenia and Turkey to fol-low the offer presented regarding thechances of success or failure.

Through dialogue a commonground will be created for mutualexchange of views and negotiations.Common sense, political will andmutual interest will prevail. The doc-trine in international affairs introdu-ced by President John Kennedy is per-tinent. The quote is “Never negotiateout of fear, never fear to negotiate.”

We shall overcome with determina-tion and with the blessings of almightyGod.

(Harry Yesayan is a resident of

Ontario who has followed Armenian

affairs closely for many years. He

has a special interest in internatio-

nal diplomacy. )

LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015 • ABAKA • 9

E N G L I S H S E C T I O N

MONDAY APRIL 13, 2015

A New Concept forArmenian and TurkishReconciliation

Italy’s Tuscany, Spain’s PintoRecognize Armenian Genocide

FLORENCE, PINTO — The regional parliament of the Tuscany region ofItaly adopted a resolution recognizing the Armenian Genocide and expressingsupport to the Armenian people. On the occasion of the centennial of theArmenian Genocide, the Armenian Community Council of Rome had addressed aletter to all major regional and city halls of Italy requesting the adoption ofrespective resolutions regarding the Genocide.

The resolution also states that it shall be sent to the Secretariat of theArmenian Community Council of Rome, so it may be transferred to theArmenian Genocide Museum-Institute in Armenia’s capital city of Yerevan.

On March 26, a session of the City Council of Pinto, Spain, unanimously rec-ognized the Armenian Genocide.

The resolution “confirms official recognition of the Armenian Genocide andcondemns crimes against humanity committed by the Ottoman Turks. This yearmarks the 100th year of the first genocide of the 20th century, during which 1.5million citizens were massacred and 2 million were forced to leave their homes.”

AGBU Young Professionals of Greater NewYork Raises $21,000 for AGBU HumanitarianEmergency Relief FundSilent auction held in support of Syrian andIraqi Armenian communities

The AGBU Young Professionals ofGreater New York (YPGNY) kicked off2015 with its 14th annual SilentAuction & Cocktail Party at 121 FultonStreet in New York. The event raised$21,000 for AGBU’s HumanitarianEmergency Relief Fund in support ofthe Syrian and Iraqi Armenian commu-nities and drew 225 young profession-als from throughout the tristate area.Throughout the evening, guestsenjoyed music by Greg “DJ GLO”Stepanian and bid on a wide array ofgifts, luxury items and services donat-ed by leading businesses and generousindividuals in the fields of fashion,sports, dining and entertainment.

“I’m very proud to have had a hand

in organizing this year’s silent auction.The committee came together so welland the event went off without a hitch.We are raising money for such a goodcause that I’m glad so many young pro-fessionals came out to lend their sup-port,” says YPGNY vice chairwomanLisa Hagopian. 2015 was the secondyear the YPGNY committee chose tohold the annual Silent Auction &Cocktail Party in support of the AGBUHumanitarian Emergency Relief Fund.Together with YPGNY’s 2014 pro-ceeds, YPGNY has raised $41,000 forSyrian and Iraqi Armenian communi-ties in need. In past years, the eventhas raised money for the AGBUChildren’s Centers in Armenia.

Page 10: Abaka 13 04-2015

10 • ABAKA • LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015

NEWS FROM THE ARMENIAN CHURCH DIOCESE OF CANADAMeeting with Toronto Mayor John Tory

On Monday, March 23, 2015, His Grace Bishop Abgar Hovakimian, Primate ofthe Armenian Apostolic Church Canadian Diocese paid a visit to Mr. John Tory,Mayor of Toronto.

During the meeting, Mayor Tory and Bishop Hovakimian praised the activeparticipation of the Toronto Armenians in various municipal initiatives, as wellas in the life of the Church and the community. The Primate and the Mayorexchanged symbolic gifts, and the Primate was invited to leave a message in theCity Hall guestbook.

Mayor Tory confirmed his participation in the Ecumenical Prayer on April 19,2015, to be held in the Metropolitan United Church of Toronto, dedicated to the100th anniversary of the Armenian Genocide.

The Armenian delegation accompanying the Primate on this visit to the Mayorincluded:The Rev. Archpriest Fr. Zareh Zargarian, Pastor of Holy Trinity ArmenianApostolic Church of Toronto/Ecumenical Officer of the Diocese, Mr. Barry BergePapazian, President of Armen-Ontario of AGBU (Armenian General BenevolentUnion), Mr. Ohan Ohanessian, Chairman of the Parish Council, Mrs. Apet Alpay,the Vice-Chair of Diocesan Council, Mr. Harout Manougian, Chair of ArmenianNational Committee of Toronto, Mr. Levon Isakhanyan, Assistant to Primate.

His Grace Bishop Hovakimian, on behalf of the delegation and the communityat large, expressed gratitude to the City Hall of Toronto for their continuous sup-port.

Meeting with Archbishop Christian Lépine,

Primate of the Catholic Church of Montreal

On Tuersday, March 24, 2015, His Grace Bishop Abgar Hovakimian, Primateof the Armenian Apostolic Church Canadian Diocese paid a visit to ArchbishopChristian Lépine, Archbishop of the Roman Catholic Church of Montreal.

During the meeting, Archbishop Lépine and Bishop Hovakimian exchangedtheir views concerning the history and current situation of the respective reli-gious communities and discussed various possibilities of cooperation on spiritu-al, ecumenical and youth issues.

His Eminence Archbishop Lépine confirmed his participation in theEcumenical Prayer to be held on April 20, 2015 in the St. Joseph’s Oratory ofMount Royal, dedicated to the 100th anniversary of the Armenian Genocide.

His Grace Bishop Hovakimian invited Archbishop Lépine to visit St. Gregorythe Illuminator Armenian Apostolic Cathedral of Montreal.

Meeting with Metropolitan Sotirios Athanassoulas,

Metropolitan of the Greek Orthodox Metropolis of

Canada

On Monday, March 23, 2015, His Grace Bishop Abgar Hovakimian, Primate ofthe Armenian Apostolic Church Canadian Diocese visited His Eminence Sotirios

Athanassoulas, Metropolitan of the Greek Orthodox Metropolis of Canada. The religious leaders exchanged their views concerning the history and cur-

rent situation of the Greek Orthodox and Armenian Apostolic communities inCanada, and discussed various possibilities of cooperation on spiritual, ecumeni-cal and youth issues.

His Eminence Metropolitan Sotirios confirmed the high level representationof the Greek Orthodox Metropolis of Canada at the Ecumenical Prayer on April19, 2015, in the Metropolitan United Church of Toronto, dedicated to the 100thanniversary of the Armenian Genocide.

The Rev. Archpriest Fr. Zareh Zargarian, Pastor of Holy Trinity ArmenianApostolic Church of Toronto / Ecumenical Officer of the Diocese and Mr. LevonIsakhanyan, Assistant to Primate, accompanied Primate Hovakimian on thismeeting.

His Grace Bishop Hovakimian invited Metropolitan Sotirios to visit St.Gregory the Illuminator Armenian Apostolic Cathedral of Montreal.

Lecture on the Armenian Church in Georgia

On Sunday, March 22, 2015, Holy Trinity Armenian Apostolic Church ofToronto hosted a lecture on topic of the Armenian Church in Georgia by Mr.Levon Isakhanyan, Assistant, and Advisor to the Primate of the ArmenianApostolic Church Canadian Diocese.

The Rev. Archpriest Fr. Zareh Zargarian, Parish Priest of Holy TrinityArmenian Apostolic Church of Toronto welcomed the speaker and introducedhim to the audience.

The lecture was organized by the Christian Education Department of theArmenian Apostolic Church Canadian Diocese under the auspices of His GraceBishop Abgar Hovakimian, Primate, in collaboration with the Armenian ChurchDiocese of Georgia.

Topics discussed were the history and the current situation of the ArmenianChurch in Georgia, Georgian Government’s policy with regard to religious com-munities, and challenges faced by the Armenian community, such as the restitu-tion of confiscated property from religious groups, inequality in the field of allo-cation of public funds, and other related issues.

Primate Hovakimian Presided Over the Annual

Assemblies of the St. Gregory the Illuminator

Armenian Church of St. Catherines and St. Mary’s

Armenian Church of Hamilton

On March 21, 2015, His Grace Bishop Abgar Hovakimian, Primate of theArmenian Apostolic Church Canadian Diocese presided over the St. Gregory theIlluminator Armenian Apostolic Church of St. Catherines Annual Assembly, andon the next day, over St. Mary’s Church of Hamilton. Mrs. Apet Alpay, DeputyChairperson of the Diocesan Council participated in the meeting on behalf of theDiocesan Council.

The Assemblies discussed reports presented by the clergymen, ParishCouncils, Diocesan Delegates, Auxiliary Committees, Auditing Committees aswell as financial statements. All the reports, as well as the budgets for the year2015 were approved by the Assembly.

During the meetings, Parish Council elections took place with the followingresults: In St. Catherines, Mr. Harout Zakarian, Dr. Hagop Mazmanian, Mr.Harout Manoian, Mr. Albert Amato, Mr. Hrant Paroyan, Mr. Hrayr Paroyan, andMr. Ardash Keorhadjian. Delegates elected were: Mr. Martin Sarkisian, Mr.Harout Manoian, and Mr. Ardash Keorhadjian and Alternate Delegate Mr. AlbertAmato.

In Hamilton, elected were, to the Parish Council: Ms. Kohar Palvetcian, Mr.Karnik Capadishli, Mr. Mesrop Der-Manuelian, Mr. Vahag Asatryan, and Mr.Hovig Petrosian;

Delegates: Mrs. Ani Shanlian, Mr. Karnik Capadishli, Alternate DelegateArmenak Artin;

Nominating Committee: Ms. Kohar Palvetcian, Mrs. Varsenig Papazian, andMrs. Silva Keleshian; Auditing Committee: Mrs. Arpi Citak, Mr. Gevorg Papazian,and Mr. Greg Donikian.

In his closing remarks, Bishop Abgar praised the work done in both churches.

Lt.–rt. Levon Isakhanian, Apet Alpay, Ohan Ohannessian, Bp. Abgar

Hovakimian, Mayor John Troy, Rev Zareh Ap. Zargarian, Berdj Papazian,

Harout Manougian

Page 11: Abaka 13 04-2015

LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015 • ABAKA • 11

Արհի. Լեւոն Արք. Զէքիեանի դասախօսութիւնը«Օսմանեան Պոլիսը եւ Հայութիւնը» թէմայի շուրջ

1 2 Մ ա ր տ Հ ի ն գ շ ա բ թ ի , 2 0 1 5թուականին, Էլմատաղի Ս. ՅակոբՀ ի ւ ա ն դ ա ն ո ց ի ս ր ա հ ի ն մ է ջ տ ե ղ իունեցաւ շատ հետաքրքրական բա-նախօսութիւն մը, որուն դասախօսնէր Արհի. Տ. Լեւոն Արք. Զէքիեան:Բանախօսութեան նիւթն էր Օսմա-նական Պոլիսը եւ Հայութիւնը»:

Զէքիեան Գերապայծառ շեշտեցթէ այս դասախօսութիւնը նման դա-սախօսութիւններու շարքի մը ծի-րին մէջ է որ կ’իրականանայ եւ այսծիրին նիւթն է Օսմանական Կայս-րութեան մէջ Հայ մշակոյթի կարեւո-ր ո ւ թ ի ւ ն ն ո ւ ա զ դ ե ց ո ւ թ ի ւ ն ը : Յ ա -ջ ո ր դ դ ա ս ա խ օ ս ո ւ թ ի ւ ն ը կ ա տ ա ր -ւ ա ծ է ր 1 8 Մ ա ր տ Չ ո ր ե ք շ ա բ թ իՎ ի ե ն ն ա կ ա ն Մ խ ի թ ա ր ե ա ն Վ ա ր -ժարանի սրահին մէջ եւ անոր նիւթնէր 2009 թուականին հրատարակ-ւած «Türkiye’de Ermeniler» անունգիրքը, որուն հեղինակներէն մէկն էնաեւ Գարին Գարաքաշլը:

Դասախօսութեան մէջ Գերապայ-ծառ Զէքիեան ընդգծեց թէ Հայ ազ-գը իր մեծ ազդեցութիւնն ունեցածէ, թէ’ Բիւզանդական եւ թէ Օսմա-

նեան կայսրութեան մէջ : 18րդ եւ1 9 - ր դ դ ա ր ե ր ո ւ ը ն թ ա ց ք ի ն Հ ա յա մ ի ր ա ն ե ր ը շ ա տ կ ա ր ե ւ ո ր պ ա շ -տ օ ն ն ե ր ո ւ ն ե ց ա ծ ե ն Օ ս մ ա ն ե ա նԿ ա յ ս ր ո ւ թ ե ա ն մ է ջ ե ւ օ ր ի ն ա կ ն ե րտուաւ Պէզճեան Ամիրայի եւ Սուլ-թան Մահմուտի միջեւ եղած վստա-հ ո ւ թ ե ա ն յ ա ր ա բ ե ր ո ւ թ ե ն է ն : Ս ո ւ լ -թ ա ն Մ ա հ մ ո ւ տ ի վ ս տ ա հ ո ւ թ ի ւ ն ըայնքան բարձր էր Պէզճեան Ամի-րայի նկատմամբ, որ կը պատմուիթէ Ամիրայի մահուընէ ետք ՍուլթանՄահմուտ իր ցաւը յայտնած է սախօսքերով. «Ես հիմա այս կայսրու-թիւնը որուն պիտի յանձնեմ»:

Երբ Ֆաթիհ Սուլթան Մէհմէտ Պո-լ ի ս ը գ ր ա ւ ե ց , ա ր տ օ ն ե ց ո ր , Յ ո յ նբնակչութիւնը եղածին պէս մնայ եւչ ս տ ի պ ե ց ո ր կ ր օ ն ա փ ո խ ը լ լ ա նա ն ո ն ք : Բ ա յ ց հ ա ւ ա ս ա ր ա կ շ ռ ե լ ո ւհ ա մ ա ր Յ ո յ ն բ ն ա կ չ ո ւ թ ե ա ն թ ի ւ ընոյն աշխարհագրութեան պատկա-նող տարբեր տեղերէն մեծ թիւովՀայեր բերաւ եւ տեղաւորեց Պոլիսեւ բոլորին ալ արտօնեց որ անոնքշ ա ր ո ւ ն ա կ ե ն պ ա հ ե լ ի ր ե ն ց մ շ ա -կոյթն ու հաւատքը: Այսպէս Յոյնե-

րու եւ Հայերու շնորհիւ կը ծրագրէրզ ա ր գ ա ց ն ե լ ո ւ ա ճ ե ց ն ե լ կ ա յ ս ր ո ւ -թեան տնտեսութիւնն ու առեւտուրըեւ արդարեւ յաջողեցաւ: Այդ շրջա-ն ի ն , Հ ա յ ո ւ թ ե ա ն ե ր կ ո ւ ե ր ր ո ր դ ըՕսմանեան հպատակութիւն ունէր:

Գերապայծառ Զէքիեան ըսաւ թէ,մենք Հայերս մշակութային շատ մեծարժէք ունինք: Այնքան որ կրնանքն ո յ ն ի ս կ Ե ւ ր ո պ ա յ ի ն փ ո խ ա ն ց ե լ ,

բայց դժբախտաբար մենք մեր մշա-կոյթին արժէքը պէտք եղածին չափչենք ճանչնար եւ կը զմայ լինք այ լա զ գ ե ր ո ւ մ շ ա կ ո յ թ ն ե ր ո ւ ն վ ր ա յ :Պ ա տ մ ե ց թ է ը ս տ պ ա տ մ ո ւ թ ե ա ն ,Ներսէս Լամբրոնացի որ 12րդ դա-րու ամենակարեւոր Հայ մատենա-գիր, գիտնական, փիլիսոփայ եւ բա-նաստեղծն էր եւ պաշտելու չափ մեծհիացում ունէր Բիւզանդական եւԵ ւ ր ո պ ա կ ա ն մ շ ա կ ո յ թ ն ե ր ո ւ , ի րԿոստանդնուպոլիս այցե լութենէնվերջ երբ վերադարձաւ Կի լիկիա,յայտարարեց թէ մեծ յուսախաբու-թիւն ապրած էր:

Գերապայծառ Տ. Լեւոն Արք. Զէ-քիեանի այս հետաքրքրական դա-սախօսութիւնը տեւեց շուրջ մէկ ուկ է ս ժ ա մ , ո ր ո ւ ն տ ե ւ ո ղ ո ւ թ ե ա նմտաւորական հոգեւորականը ներ-կայ գտնուողներուն օգտակար տե-ղեկութիւններ տուաւ այն մասին թէՀ ա յ Ա զ գ ը ի ն չ ա զ դ ե ց ո ւ թ ի ւ ն ն ե րունեցած է Բիւզանդական եւ Օս-մանեան Կայսրութեան մէջ:

«Մարմարա»

ՀՀ սփիւռքի նախարար Հրանոյշ Յակոբեանի հարցազրոյցը“Աւանգարդ”-ին Ցեղասպանութեան 100-րդ տարելիցի առիթով

Այս տխուր տարելիցը իւրատիպ ազդակ կրնայդառնալ (ու պէտք է դառնայ)` աշխարհը եւս մէկանգամ զգօնութեան կոչելու: Դարաւոր մեր ցաւըպատմութեան դատին յանձնելով, պիտի շարու-նակենք ամէն տարի խնկարկել անմեղ զոհերույիշատակը, որուն առջեւ պարտք  ունինք` արդարհատուցման պահանջատիրութիւն:

Հայոց եղեռնագործութեան յաջորդ 100 տա-րիները կրնայ ու պէտք է դառնայ հատուցմանհարիւրամեակ: Անոր «հիմնարկէք»-ը այսօր կըկատարուի ` արդէն պետականութիւն կերտողժողովուրդի հայրենիքին մէջ: Եւ անոր մէջ իրգործուն մասնակցութիւնը պիտի ունենայ ՀՀսփիւռքի նախարարութիւնը:

- Ցեղասպանութիւնը, Հայ Դատը, մեր պա-հանջատիրութիւնը այն հենքն են, որուն շուրջմիակամ են բոլոր հայերը` Հայաստանի մէջ եւի սփիւռս աշխարհի: Հայրենիքի հետ զիրենքկապող օղակն է Սփիւռքի նախարարութիւնը,ո ր ո ւ ն գ ո ր ծ ո ւ ն է ո ւ թ ի ւ ն ն ա յ ս օ ր ս ե ր տ օ ր է նկ’աղերսուի Հայոց Եղեռնի թեմաներուն: Ի՞նչակնկալիքներ կրնայ ունենալ մեր ժողովուրդը`պատմական դարձող 2015-էն.

- Պատահական չէ, որ թէ՛ քաղաքական աշ-խարհը, թէ՛ իրաւաբաններն ու պատմաբանները,թէ հետազօտողներն ու հոգեբանները կը շեշտեն,որ եթէ ժամանակին ճանչցուէր եւ դատապար-տըւէր Հայոց Ցեղասպանութիւնը, ապա հրէա-կան Հոլոքոսթ չէ ՛ր կրնար ըլ լալ :   Սա, կարծեմ`գլխաւոր ուղերձն է մարդկութեան:  Այս ուղերձըտեղ գտած է  նաեւ վերջերս Ցեղասպանութեան100-րդ տարելիցի ձեռնարկները համակարգողպետական յանձնաժողովի կողմէն ընդունուածեւ Ցեղասպանութեան զոհերու յուշահամալիրինմէջ  Հայաստանի Հանրապետութեան նախագա-հի կողմէն  հրապարակուած  Ցեղասպանութեան100-րդ տարելիցի համահայկական հռչակագրիմէջ, որ կ’արտայայտէ ոչ թէ սոսկ ՀայաստանիՀանրապետութեան կամ Լեռնային ՂարաբաղիՀ ա ն ր ա պ ե տ ո ւ թ ե ա ն ղ ե կ ա վ ա ր ո ւ թ ե ա ն , ա յ լհամայն հայութեան առանցքային կառոյցներուե ւ կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ց ի չ -ներու միահամուռ տեսակէտները: Մենք բոլորինապացուցեցինք, որ չկայ անհամաձայնութիւնՀ ա յ ա ս տ ա ն ի ե ւ Ս փ ի ւ ռ ք ի մ ի ջ ե ւ , չ կ ա յ հ ա կ ա -սութիւն համազգային խնդիրներու մէջ, որ ըն-դունուած փաստաթուղթը համազգային, համա-հայկական փաստաթուղթ է: Ան պիտի դառնայուղենիշ ե՛ւ երկու հայկական պետութիւններու,ե ՛ւ հայկական բոլոր կազմակերպութիւններու,

ե՛ւ  համայն հայութեան  համար:Կարեւոր ակնկալիք է նաեւ հայ ժողովուրդի

համար Թուրքիոյ մէջ քաղաքացիական հասա-րակութեան ձեւաւորումը: Այսօր Թուրքիոյ մէջտ ե ղ ի կ ’ ո ւ ն ե ն ա ն գ ո ր ծ ը ն թ ա ց ն ե ր , ո ր ո ն ք կ ըխօսին այդ պետութեան մէջ եղած կարծրատիպ-ներու վերացման մասին: Մենք ականատեսն ենքայն բոլորի, որ Թուրքիոյ մէջ որոշակի շրջանակ-ն ե ր ո ւ կ ո ղ մ է ն կ ը խ օ ս ո ւ ի Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա նմասին: Այս իրողութեան կարելի է տալ գնահա-տական. Թուրքիոյ մէջ  ինքնութեան ճգնաժամ է:Ի ս լ ա մ ա ց ա ծ հ ա յ ե ր ո ւ հ ի մ ն ա խ ն դ ի ր ն ե ր ը ե ՛ ւքաղաքական, ե՛ւ բարոյահոգեբանական ուսում-նասիրութիւններու նիւթ են: ՀՀ սփիւռքի նախա-րարութիւնը գիտնականներու հետ կը զբաղի այսխնդիրներով, կ’իրականացնէ որոշ ծրագիրներ,ընդառաջ` կ’երթայ այն հայերուն, որոնք կը ցան-կան վերադառնալ իրենց ինքնութեան, իրենցարմատներուն, կ’ուզեն սորվիլ մայրենին: Արդէնիսկ ազդակներ կան, որ պատմական Տիգրանա-կ ե ր տ ի մ է ջ հ ա յ կ ա կ ա ն դ պ ր ո ց ն ե ր պ ի տ ի հ ի մ -նըւին: Սա ամենակարեւոր իրողութիւններէն են:Հարիւրաւոր, եթէ ոչ հազարաւոր մարդիկ ցան-կ ո ւ թ ի ւ ն յ ա յ տ ն ա ծ ե ն հ ա յ ե ր է ն ս ո ր վ ե լ ո ւ : Մ ե րկողմէն իրականացուած են կրթական, մշակու-թային, համայնքային, երիտասարդական եւ այլբնոյթի ձեռնարկներ, որոնք  իրենց մէջ հայրենա-ս ի ր ա կ ա ն հ զ օ ր լ ի ց ք ո ւ ն ի ն :   Հ ա յ ա ս տ ա ն ի մ է ջա յ ս օ ր կ ը վ ե ր ա պ ա տ ր ա ս տ ո ւ ի ե ր կ ո ւ ե ր ի տ ա -սարդ` Արեւմտեան Հայաստանի մէջ հայերէնուսուցանելու համար:

- Նշանաւոր շատ մարդիկ, պետական այրերեւս բարի կամք կը դրսեւորեն` բարոյապէսաջակցելով, հաւանութիւն տալով ծրագիրնե-

րուն:- Չ ե մ կ ր ն ա ր շ ն ո ր հ ա կ ա լ չ ը լ լ ա լ բ ո լ ո ր ա յ ն

յ ա յ տ ն ի դ է մ ք ե ր ո ւ ն ` ք ա ղ ա ք ա կ ա ն - կ ր թ ա կ ա ն -մշակութային գործիչներուն , որոնք այսօր կըմիաւորուին Ցեղասպանութեան դէմ շարժմանմ է ջ : Չ ե մ կ ր ն ա ր չ ը ս ե լ շ ն ո ր հ ա կ ա լ ո ւ թ ի ւ ն ա յ նմարդոց, որոնք պիտի մասնակցին “ո՛չ ցեղաս-պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ” ֆ ո ր ո ւ մ ի ն : Ի ն չ պ է ՞ ս   ե ր ա խ տ ա -պարտ չըլլալ Ֆրանսայի նախագահին, որ առանցվարանելու յայտարարեց Ապրիլ 24¬ին Հայաս-տանի մէջ իր ստոյգ ներկայութեան մասին եւ,նոյնիսկ հնարաւորութիւնը պիտի գտնէ՝ Փարիզիմէջ   մասնակցելու համայնքային ձեռնարկնե-ր ո ւ ն : Կ ա մ ` Ո ւ ր ո ւ կ ո ւ է յ ի ն ա խ ա գ ա հ ը , ո ր ո ւ նպաշտօնավարման ժամկէտը թէեւ կը լրանայ ,բայց պատրաստ է իր բարձր հեղինակութիւնը եւբոլոր հնարաւորութիւնները ներդնել ` Ցեղաս-պանութեան 100-րդ տարելիցը յաւուր պատշա-ճի իր երկրին մէջ յիշատակելու համար:

- Ա կ ն յ ա յ տ է , ո ր Թ ո ւ ր ք ի ա ն ե ւ ս պ ա կ ա սջանադրութեամբ չէ նախապատրաստուած իրնախճիրագործութեան տարելիցին: Ըրած է եւկ’ընէ ամէն ինչ ` մեր պահանջատիրութեան,պատմական իրողութիւններու  “ձայնը” խլաց-նելու:

- Կ ա ր ծ ե մ ` Հ ա յ կ ա կ ա ն հ ա ր ց ը մ ե ծ վ ն ա ս կ ըպ ա տ ճ ա ռ է Թ ո ւ ր ք ի ա յ ի ն , ո ր ո վ հ ե տ ե ւ ա ն տ ա -րեկան միլիառաւոր տոլարներ կը ծախսէ` պատ-մութիւնը կեղծելու, ապատեղեկատւութիւն տա-րածելու, լոպպիստական  կառոյցներ վարձելու,զ ա ն գ ո ւ ա ծ ա յ ի ն լ ր ա տ ո ւ ա մ ի ջ ո ց ն ե ր ո ւ մ է ջ ի րօ գ տ ի ն յ օ դ ո ւ ա ծ ն ե ր տ պ ա գ ր ե լ ո ւ հ ա մ ա ր : Ա յ դի ն չ պ է ՞ ս կ ը պ ա տ ա հ ի , ո ր ի ր ե ն ք հ ա յ կ ա կ ա նգերեզմանոցը կամ հայութեան համայնքայինկալուածքներ կը վերադարձնեն եւ կեղծ բարե-պաշտ կը ձեւանան: Եթէ չէին յափշտակած, ապաի՞նչը ետ կու տան: Եթէ ցեղասպանութիւն չէրեղած, ապա այդ պարագային անոնք ինչո՞ւ այդբոլորը իրենց սեփականութիւնը դարձուցած են:Ինքզինք քաղաքական մեծ գործիչ համարողԷրտողանը պէտք է հաշուի առնէ, որ սա 1915թուականը չէ , երբ կարելի էր գ լխատել մտա-ւորականներ, ազգի ոչնչացման ծրագիր մշակել:Այսօր մեր ժողովուրը 21-րդ դար հասած է կիրթ,գ ր ա գ է տ , զ ա ր գ ա ց ա ծ , 1 0 մ ի լ ի ո ն դ ա ր ձ ա ծ ,աշխարհի 100 եւ աւե լի երկիրներու մէջ հիմ-նաւորուած եւ պահանջատէր. ան պիտի չլռէ:

Եւ որպէսզի Թուրքիան չշարունակէ սեւցնել իրանունը, հեղինակութիւնը, իր յետագան`  ճիշդ

Շար. էջ 14

Page 12: Abaka 13 04-2015

Վատիկանը սկսե լ է հրապարակել հնագոյնարխիւներում պահուած գաղտնի փաստաթղթե-րը: Դրանք հիմնականում 400 տարուայ վաղե-մ ո ւ թ ի ւ ն ո ւ ն ե ց ո ղ դ է պ ք ե ր ի վ ե ր ա բ ե ր ե ա լ ե ն ՝սկսած 1621 թուականից: Ամենահինը 8-րդ դա-րից է, հաղորդում է HaberTurk-ը:

100 գաղտնի փաստաթղթերի ցուցահանդէսը,որոնցում ներառուած են նաեւ Օսմանեան կայս-րութիւնում Հայոց Ցեղասպանութեան վերաբեր-եալ փաստաթղթեր, կազմակերպուած է Կապի-տոլիայի թանգարանում եւ կը տեւի մինչեւ այստարուայ Սեպտեմբեր ամիսը:

Ինչպէս յայտնել է Վատիկանի գաղտնի ար-խիւի փրեֆէկտ եպիսկոպոս Սերժիօ Փականոն,փաստաթղթերը հսկայական տեղեկատուութիւնեն պարունակում հայերի մասին: Իսկ ինչ վե-րաբերում է Հայոց Ցեղասպանութեանը, Փակա-նոն նշել է, որ հրապարակուած փաստաթղթերըվկայում են թուրք զինուորականների կողմից հա-յերին ենթարկած դաժան տանջանքների մասին:

Յիշեցնենք, որ 2011 թ. ամռանը Փականոնյայտնել էր, որ փաստաթղթերը կը ներկայացուենՀ ռ ո մ ո ւ մ կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ ո ղ Վ ա տ ի կ ա ն ի L u x i nArcane արխիւային փաստաթղթերի ցուցահան-դ է ս ի ն 2 0 1 2 թ . Փ ե տ ր ո ւ ա ր ի ն : Ա ր խ ի ւ ա ր ի ո ւ ս ըյայտնել էր, որ 1896 թ. Հռոմի Պապ Լեւոն XIII-ը

հաղորդել էր սուլթան Ապտուլ Համիտին կարեկ-ց ո ւ թ ի ւ ն ց ո ւ ց ա բ ե ր ե լ ե ւ դ ա դ ա ր ե ց ն ե լ հ ա յ ե ր իՑեղասպանութիւնը: Փականոն նշել է, որ ՀայոցՑեղասպանութեան մասին մօտ 100 փաստա-թուղթ, այդ թւում Վատիկանի գաղտնի արխիւնե-րից գրաւոր տեղեկութիւններ թուրք զինուորնե-րի գործողութիւնների վերաբերեալ, կը հրատա-ր ա կ ո ւ ի ա ռ ա ն ձ ի ն գ ր ք ո վ : Ն ա ն ե ր կ ա յ ա ց ր ե լ էհատուածներ այդ գրքից, թուրք զինուոր Մուս-թաֆա Սուլէյմանի վկայութիւնը. «Մենք մտնումէինք հայկական գիւղեր եւ սպանում բոլորին,առանց հաշուի առնելու սեռն ու տարիքը: Մեզ-նից յետոյ գիւղ մտած քրտերը թալանում էին հա-յերի տները: Բազմաթիւ տարեց հայեր, հաշման-դամներ թաքնուել էին քաղաքի կենտրոնի դպրո-ց ո ւ մ , բ ա յ ց մ ե ն ք հ ր ա մ ա ն ո ւ ն է ի ն ք ս պ ա ն ե լբոլորին: Գելիեգուզան աւանում սպանուեցինկամ այրուեցին 800 հայեր, Հայր Յովհաննէսիաչքերը հանեցին, մօրուքը, քիթը եւ ականջներըկտրեցին: Ես չեմ սպանել ոչ մի երեխայ, նոյնիսկերկուսին փրկել եմ: Նրանց երեք օր թաքցրել էիի մ վ ր ա ն ո ւ մ , բ ա յ ց մ ի օ ր մ տ ա յ ո ւ տ ե ս ա յ , ո րնրանց մարմինները մասնատուած են...»:

Եպիսկոպոս Փականոն նաեւ յայտնել է , որՎ ա տ ի կ ա ն ը կ ը հ ր ա պ ա ր ա կ ի ն ա ե ւ Ա ռ ա ջ ի նՀ ա մ ա շ խ ա ր հ ա յ ի ն պ ա տ ե ր ա զ մ ի տ ա ր ի ն ե ր ի ն ,

ե ր ի տ թ ո ւ ր ք ե ր ի կ ա ռ ա վ ա ր մ ա ն ը ն թ ա ց ք ո ւ մ ,Օսմանեան կայսրութիւնում Հայոց Ցեղասպա-նութեանը վերաբերող արխիւները: «Այդ փաս-տաթուղթերը առաջացնում են անասելի ցաւ ուսարսափ: Հաղորդումները թուրքերի դաժանու-թիւնների մասին հայերի նկատմամբ ինձ ստի-պեցին ամաչել, որ ես մարդ եմ»,- ասել է եպիս-կոպոսը:

12 • ABAKA • LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015

Ապրիլ 24-ի, 100ամեակի առթիւԿարօտ

Դարեր շարունակ «մենք մեռնե-լով ենք յաղթած եւ կը հաւատանք,որ կարելի’ է եւ պէտք է այսուհետեւյաղթենք ապրելով»:

Չ ’ կ ա յ ա շ խ ա ր հ ի մ է ջ ա ւ ե լ իարդար ցասում քան ցեղասպանի ուզաւթիչի դէմ ծառացած ժողովուրդից ա ս ո ւ մ ը , ո ր ը կ ր ն ա յ հ ր ա շ ք ն ե րգ ո ր ծ ե լ ե ւ ա ն յ ա ղ թ դ ա ր ձ ն ե լ ա մ ե -նափոքրաթիւ ժողովուրդին անգամ:

Այս իմաստով խիստ բնորոշ է , որհայերը կրցան խիզախութեան եւհոգիի արիութեան, անհաւատալիապացոյցներ տալ նոյնիսկ եղեռնէնանմիջապէս յետոյ:

Ե ր բ կ ը թ ո ւ ա յ թ է ո ղ ն ա շ ա ր ըկոտրուած այդ ժողովուրդի աշխար-հով մէկ ցրուած փշրանքներու մէջվաղո՜ւց արդէն մարած պիտի ըլլար

կ ե ն դ ա ն ո ւ թ ե ա ն ա լ չ ե մ ը ս ե ր դ ի -մադրութեան ամէն կայծ ու նշոյլ:

Ե ս հ ա մ ո զ ո ւ ա ծ ե մ , ո ր տ ի ե զ ե -ր ա կ ա ն պ ա տ մ ո ւ թ ե ա ն մ է ջ ա ւ ե լ իզ ա ր հ ո ւ ր ե լ ի , դ ր ո ւ ա գ չ ’ կ ա յ , ք ա նհայկական ջարդերը:

Մէկ բուռ որբ ու գաղթական էրմնացած 1915 թուականի ջարդե-րէն յետոյ:

Ա հ ա թ է ի ’ ն չ կ ը գ ր է թ ո ր ո ն -թո յաբնակ՝ Սեդա – Գազանճեան-գանտահարեան:

100 - տարի է անցած այն օրէն,որ մայրս Հիլտա – Յովհաննէսեան –Գ ա զ ա ն ճ ե ա ն ծ ն ա ծ է ր Խ ա ր բ ե ր դ1914-ին:

1915-ին աքսորած եւ սպանածե ն ի ր ծ ն ո ղ ք ի ն : Մ է կ տ ա ր ե կ ա նորբուկին յանձնած են Խարբերդիորբանոցը, ուր 14 տարի մնացած էորբանոցին մէջ: Փոքրիկ աղջնակը

եղած է խելացի եւ աշխատասէր եւզ ի ն ք փ ո խ ա դ ր ա ծ ե ն Լ ի բ ա ն ա ն :Ի շ ո ւ կ ն ե ր ո ւ վ ր ա յ ն ս տ ա ծ , ց ն ց ո -տիներու մէջ, սովատանջ, հիւանդվիճակի մէջ:

Անոնք ճանապարհին էին եղածշուրջ երկու ամիս՝ գրեթէ առանցո ւ տ ե լ ի ք ի ո ւ ջ ո ւ ր ի , կ ի զ ի չ ա ր ե ւ իճառագայթների տակ: Լիբանանիմ է ջ տ ե ղ ա ւ ո ր ա ծ ե ն Ա մ ե ր ի կ ե ա նգիշերօթիկ դպրոց: Աւարտելէ ետքուսումը շարունակած է Amer icanU n i v e r s i t y o f B e i r u t բ ժ շ կ ա կ ա նճիւղին մէջ:

Եղեռնի արհաւիրքէն վերապրողմայրս իր մանկական յիշողութենէշատ քիչ եղելութիւններ փոխանցածէ մեզ, քանի որ որբուկը եղած է մէկտարեկան, երբ կորսնցուցած է հօրըեւ մօրը:

Մայրս իր մահկանացուն կնքեցթորոնթոյի մէջ 1999 Հոկտեմբեր 8-ին:

Վ ա տ ի կ ա ն ը գ ա ղ տ ն ա զ ե ր ծ ե լ է հ ա յ ե ր ի Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն մ ա ս ի նփաստաթղթերը, թուրքերի գազանութիւնները ցնցող են

Ձեռագործներու հնագոյն նմուշներ, նուրբ ասեղնագործութիւն, 13-14տարեկանին գործած է Խարբերդի որբանոցին մէջ

1 տարեկան Խարբերդի որբանո-ցին մէջ:

Ա յս լո ւսանկարը Խարբերդի որ -բանոցին մէջ որբերուն խնամա-տար՝ գերմանուհի միսիոնար, Էլի-զապէթ Ֆինկն է, որ ուշադիր եղածեւ հետեւած է փոքրիկ Հիլտայի աշ-խատասիրութեան:

Մայրս եւ որբանոցի որբակներըԽարբերդի որբանոցին մէջ

ՆուիրատուութիւնՈղբացեալ Յակոբ Ճանճիկեանի մահուան տխուր առիթով այրի

տիկին Անժէլ Միննէթեան (թորոնթօ) 100-ական տոլար կը նուիրէ« Ա պ ա գ ա յ » շ ա բ ա թ ա թ ե ր թ ի ն , Ա լ ե ք Մ ա ն ո ւ կ ե ա ն վ ա ր ժ ա ր ա ն ի ն ե ւթէքէեան Մշակութային Միութեան:

Նոյն տխուր առիթով այրի տիկին Վիվիան Պոտուրեան 100 տոլարկը նուիրէ «Ապագայ»-ին:

Page 13: Abaka 13 04-2015

LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015 • ABAKA • 13

Կը մեկնարկէSystem of a Downխումբի համաշխարհայինշրջագայութիւնը` նուիրուածՀայոց Ցեղասպանութեանիրազեկմանը

Կը մեկնարկէ Հայոց ցեղասպա-ն ո ւ թ ե ա ն ի ր ա զ ե կ մ ա ն ն ո ւ ի ր ո ւ ա ծSystem of a Down խումբի համաշ-խարհային շրջագայութիւնը: Ինչ-պէս կը հաղորդէ «Արմէնփրես»- ը `վ կ ա յ ա կ ո չ ե լ ո վ L o s A n g e l e s D a i l yNews պարբերականը, «Արթնցուցէքհոգիները» (Wake Up the Souls) խո-ր ա գ ի ր ո վ շ ր ջ ա գ ա յ ո ւ թ ի ւ ն ը պ ի տ իմեկնարկէ Ապրիլ 6- ին Քալիֆորնիոյմէջ կայանալիք համերգով եւ պիտիներառէ համերգներ աշխարհի 14բեմերու վրայ` ներառեալ Եւրոպան,Հարաւային եւ Հիւսիսային Ամերի-կաները, ինչպէս նաեւ Ապրիլի 23-ին` Հայոց Ցեղասպանութեան 100-րդ տարելիցի նախորդ օրը, առաջինանգամ ելոյթով Երեւան:

Ինչպէս կը նշէ պարբերականը,ա յ ս հ ա մ ե ր գ ա շ ա ր ը մ ե ծ ն ո ւ է ր էխ ո ւ մ բ ի ս ի ր ա հ ա ր ն ե ր ո ւ ն հ ա մ ա ր2005-ին SOAD -ի վերջին ալպոմիլ ո յ ս ը ն ծ ա յ ո ւ մ է ն ի վ ե ր : Ս ա կ ա յ նանիկա նուիրուած պիտի ըլլայ հա-մաշխարհային հանրութեան ՀայոցՑեղասպանութեան վրայ ուշադրու-թիւն հրաւիրելուն:

«Մեզի համար` որպէս ամերիկա-հայերու, որոնց ընտանիքները ան-մ ի ջ ա կ ա ն կ ա պ ո ւ ն ի ն ա յ ս խ ն դ ր իհետ, կարեւոր է ոչ միայն իրազեկելմարդոց, այ լ նաեւ պահանջել ար-դարութեան վերականգնումը: Ասի-կա ցաւ է, որ կը շարունակուի առ-կ ա յ մ ն ա լ » , - ը ս ա ծ է խ ո ւ մ բ ի մ ե -ներգիչ Սերժ Թանկեանը:

Թանկեան եւ խումբի թմբկահարՃոն Տոլմայեանը, որուն ընտանիքիանդամները Հայոց Ցեղասպանու-թեան ականատեսներ են, կայանա-լ ի ք շ ր ջ ա գ ա յ ո ւ թ ե ա ն ն ո ւ ի ր ո ւ ա ծա ս ո ւ լ ի ս ի ժ ա մ ա ն ա կ ա մ ե ր ի կ ե ա նլրագրողներուն յայտնած են նաեւ,որ ԱՄՆ նախագահ Պարաք Օպա-մայի աշխատակազմը եւ Թուրքիոյկառավարութիւնը վերջապէս պիտիը ն դ ո ւ ն ի ն Հ ա յ ո ց ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ -թիւնը:

«Մենք կը ցանկանանք շրջագա-յութենէ ետք կրկին հաւաքուիլ եւխ օ ս ի լ ն ո ր ե ր գ ե ր գ ր ե լ ո ւ վ ե ր ա -

բերեալ: Սակայն, ով գիտէ, չի բա-ց ա ռ ո ւ ի ր , ո ր դ է պ ք ե ր ը ա յ ն պ է սընթանան, որ այդ շրջագայութիւնըն ե ր շ ն չ է մ ե զ ն ո ր ե ր գ ե ր ս տ ե ղ ծ ե -լու», - ասուլիսի ժամանակ ըսած էխ ո ւ մ բ ի թ մ բ կ ա հ ա ր Ճ ո ն Տ ո լ մ ա յ -եանը` պատասխանելով B i l lboardպարբերականի հարցումին, թէ երբկ ա ր ե լ ի է ա կ ն կ ա լ ե լ խ ո ւ մ բ ի ն ո րստեղծագործութիւններու լո յս ըն-ծայումը:

Հ ա ն դ ի պ մ ա ն ը ն թ ա ց ք ի ն Ս ե ր ժԹ ա ն կ ե ա ն ն շ ա ծ է , ո ր կ ը ց ա ն -կանային նաեւ շրջագայութեան մէջներառել Թուրքիան, ուր իրենք եր-բեք դեռ ե լո յթ չէին ունեցած, սա-կայն զիրենք մերժած են:

«Համերգաշարի մեկնարկի օրերըմ օ տ ե ն ա լ ո վ ` ե ս օ ր է օ ր ա ւ ե լ ի ո ւաւելի կ՛ոգեշնչուիմ եւ անհամբեր կըս պ ա ս ե մ ա տ ո ր : Ա յ դ զ գ ա ց ո ւ մ ըկ ՛առաջանայ իւրաքանչիւր շրջա-գայութեան մեկնարկէն առաջ, սա-կայն այս պարագային անիկա իւրա-յատուկ է, քանի որ ատոր գագաթ-ն ա կ է տ ը կ ը հ ա ն դ ի ս ա ն ա յ Հ ա յ ա ս -տանի մէջ մեր կայանալիք համեր-գը: Անիկա առանձնայատուկ արժէքունի ինծի համար` որպէս հայու եւերաժշտի: Անիկա աւելի կարեւոր էխումբին համար, քան նոր ձայնե-րիզի ստեղծումը», Bil lboard պար-բերականի փոխանցմամբ ըսած էՃոն Տոլմայեանը:

System of A Down խումբի WakeUp The Souls շրջագայութեան օրե-րը եւ քաղաքները.

Ապրիլ 10 Լոնտոն/ ՄԹ` WembleyArena

Ապրիլ 13 Քէոլն/Գերմանիա` Lan-xess Arena

Ա պ ր ի լ 1 4 Լ ի ո ն / Ֆ ր ա ն ս ա ` L aHalle Tony Garnier

Ա պ ր ի լ 1 6 Պ ր ի ւ ք ս է լ / Պ ե լ ճ ի ք ա `Forest National

Ապրիլ 17 Ամսթերտամ/Նիտեր-լանտներ` Ziggo Dome

Ա պ ր ի լ 2 0 Մ ո ս կ ո ւ ա / Ռ ո ւ ս ի ա `Olympisky

Ապրիլ 23 Երեւան/Հայաստան`Հանրապետութեան հրապարակ:

Լոնտոնի հայկական դպրոցների 39ուսուցիչներ վերապատրաստուեցան

ՀՀ սփիւռքի նախարարութեան,Հ ա յ հ ա մ ա յ ն ք ն ե ր ի կ ր թ ա մ շ ա կ ո ւ -թային հիմնախնդիրների լուծմաննա ջ ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ը 2 0 1 4 - 2 0 1 5 թ թ .Ծրագրի շրջանակներում ս.թ. ՞Մար-տի 13-22-ը Լոնտոնի Գեւորգ Թահ-թայեան կիրակնօրեայ եւ Հայկա-կ ա ն շ ա բ ա թ օ ր ե ա յ դ պ ր ո ց ն ե ր ո ւ մվ ե ր ա պ ա տ ր ա ս տ ո ւ մ ա ն ց կ ա ց ր ե ցհ ա յ ե ր է ն ի ո ւ ս ո ւ ց ի չ Ա ս տ ղ ի կ Պ ա -լայեանը:

Վերապատրաստման դասընթաց-ներին մասնակցել է 39 ուսուցիչ եւկրթական յանձնախմբերի ներկա-յացուցիչ : Հիմնականում գործնա-կ ա ն բ ն ո յ թ կ ր ո ղ դ ա ս ը ն թ ա ց ն ե ր ընպատակաուղղուած էին աշակերտ-ն ե ր ի գ ր ա ճ ա ն ա չ ո ւ թ ե ա ն գ ո ր ծ իա ր դ ի ւ ն ա ւ է տ կ ա զ մ ա կ ե ր պ մ ա ն ը ,սովորողների կարդալու կարողու-

թեան զարգացման ժամանակակիցմօտեցումներին, խօսքի զարգաց-ման աշխատանքների, ինչպէս նաեւգ ր ա ւ ո ր խ օ ս ք ի կ ա տ ա ր ե լ ա գ ո ր ծ -մ ա ն ն ա ր դ ի ւ ն ա ւ է տ մ ի ջ ո ց ն ե ր իառանձնայատկութիւններին:

Մասնագէտը հաւաստիացնում է,որ Լոնտոնի հայկական դպրոցնե-րի հիմնական դժուարութիւններըկապուած են ուսումնական սեփա-կ ա ն տ ա ր ա ծ ք ի բ ա ց ա կ ա յ ո ւ թ ե ա նհետ. ուսուցիչները ստիպուած ենի ւ ր ա ք ա ն չ ի ւ ր ո ւ ս ո ւ մ ն ա կ ա ն օ րիրենց ուսումնական նիւթերը տե-ղ ա փ ո խ ե լ մ ի հ ա ս տ ա տ ո ւ թ ի ւ ն ի ցմ ի ւ ս ը : Ն կ ա տ ե լ ի ե ն ն ա ե ւ ս ո -վ ո ր ո ղ ն ե ր ի թ ո ւ ա ք ա ն ա կ ի ա պ ա -հ ո վ մ ա ն հ ե տ կ ա պ ո ւ ա ծ խ ն դ ի ր -ն ե ր , ք ա ն ի ո ր ը ն տ ա ն ի ք ն ե ր ո ւ մ

Շար. էջ 14

Page 14: Abaka 13 04-2015

14 • ABAKA • LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015

Հայկ Քալանթարեան հայ գիւտարարը միջազգայինմամուլի էջերուն վրայ

Ք ս ա ն ը հ ի ն գ ա մ ե ա յ Հ ա յ կ Ք ա լ ա ն թ ա ր ե ա ն իգիւտը մեծ արձագանգ գտած է Ամերիկայի մէջ:Վերջին օրերուն ամերիկեան լրատուամիջոց-ները ՝ Է յ Պի Սի Էմ Թի Վի, Փոփիւ լըր Սքայնսկ ’ ա ն դ ր ա դ ա ռ ն ա ն Ք ա լ ա ն թ ա ր ե ա ն ի ս տ ե ղ ծ ա ծսարքին եւ մասնագէտներու ուշադրութիւնը կըհ ր ա ւ ի ր ե ն ա յ ս գ ի ւ տ ի վ ր ա յ , ո ր թ է ք ն ի ք ա գ ի -տական ու գաղափարի նորամուծութիւն է ո ’ չմիայն տեղեկատուական թէքնիքագիտութեան,այլ նաեւ առողջապահութեան ոլորտի մէջ: ՀայկՔալանթարեան տոքթորայի թէզ կը պաշտպանէԳալիֆորնիոյ Լոս Անճելըս համալսարանի մէջ եւստեղծած է սարք մը, որ կը կոչուի WearSens եւոր կը տարբերակէ ուտելիքը: Այս սարքը կը հե-տեւի կոկորդի տատանումներուն եւ տեղեկու-թիւն կը ստանայ թէ’ ուտելիքի եւ թէ ընդհան-րապէս հեղուկի մասին:

Հ ա յ կ Ք ա լ ա ն թ ա ր ե ա ն ի հ ա յ ր ը , ն շ ա ն ա ւ ո րծրագրաւորող Արտակ Քալանթարեան դիտելտ ո ւ ա ւ ո ր ն ո ր « ս մ ա ր թ » վ զ ն ո ց մ ը ս տ ե ղ ծ ե լ ո ւնպատակն է ուտելիքի բաժինը եւ բաղադրու-թիւնը կռահելու միջոցաւ, զերծ պահել զայն կրո-ղը «ոչ պիտանի» սնունդ ընդունելէ:

Արտակ Քալանթարեանի խօսքերով, իր որդինՀ ա յ կ ը ս ա ր ք ի ծ ր ա գ ր ա ւ ո ր ո ւ մ ը կ ա տ ա ր ա ծ էերկու տարուայ ընթացքին: Երիտասարդ գիտ-նականն ունի գիտական ինը յօդուածներ, որոնց-մ է ե օ թ ը կ ա պ ո ւ ա ծ ե ն « խ ե լ ա ց ի վ զ ն ո ց » ի մ է ջգ ո ր ծ ա ծ ո ւ ա ծ թ է ք ն ի ք ա գ ի տ ո ւ թ ե ա ն ե ւ տ ե ղ ե -կ ա տ ո ւ ո ւ թ ե ա ն ճ ա ն ա չ մ ա ն ո ւ մ շ ա կ ո ւ մ ն ե ր ո ւալկորիթմներու հետ:

Սարքին անդրադարձած է նաեւ Փէնսիլվանիոյպետական համալսարանի սննդականոնի փրոֆ.Պարպարա Ռոլս, նշելով որ գիրութեան համա-ճարակը կախուած է տեղեկացուած ըլլալէն, թէորքա՞ն կ’ուտեն մարդիկ եւ թէ սննդականին հե-տեւողները իրօք կը փոխե՞ն սնանալու իրենցսովորութիւնները: Ըստ Ռոլսին, սննդականոնիվերաբերեալ ծրագիրներու լաւ օրինակները կըհիմնուին սննդականոն պահողներու «ազնիւ»օրագրերու վրայ: Բայց մարդիկ երբեմն կը ստեն,

կ ա մ կ ը դ ժ ո ւ ա ր ա ն ա ն յ ի շ ե լ ի ւ ր ա ք ա ն չ ի ւ րուտելիքի մանրամասնութիւնները: «Ուստի այսսարքը կրնայ օգնել այն մարդոց, որոնք իսկա-պ է ս կ ը փ ա փ ա ք ի ն խ ո ւ ս ա փ ի լ ճ ա ր պ ա կ ա լ ո ւ -թենէն եւ կը հետեւին իրենց առողջութեան» ,ըսաւ փրոֆէսորը:

Եւ ահա WearSens վզնոցը կը փորձէ լուծել այսհարցերէն մի քանին՝ հետեւիլ վզի մօտ թրթիռ-ներուն: «Ձեր վերին ծնօտը խոռոչ է, որ ուտելիքըկու լ կու տայ եւ օդը շնչած ատեն կը դղրդայ :

Վ զ ն ո ց ը կ ’ ա շ խ ա տ ց ն է « պ ի է զ օ է լ ե կ տ ր ա կ ա նտ ո ւ ի չ » ե ր ը , ո ր ո ն ք մ ե ք ա ն ի ք խ ա խ տ ո ւ մ ն ե ր ո ւնկատմամբ զգայուն են: Սնունդը կամ հեղուկըկոկորդէն վար իջած ատեն ցնցումներ յառաջ կըբերեն եւ այդ ցնցումները կը բարձրանան դէպիմորթ՝ վզի շուրջ. Տուիչներ կը գրանցեն ցնցում-ները: Իւրաքանչիւր սննդամթերք իւրայատուկձեւով հանդէս կուգայ : Եթէ դուք կակուղ կամթ ա ց ո ւ տ ե լ ի ք կ ’ ո ւ տ է ք , ա պ ա ձ ե ր ծ ա մ ե լ ո ւ ե ւկլլելու ձայնը տարբեր է, իսկ երբ դուք կ’ուտէքկոշտ ու խրթխրթան ուտելիք, այդ պարագայինայ լ ազդանշան կու տայ» , կ ’ըսէ Հայկ Քալան-թարեան, աւելցնելով որ այնուհետեւ թրթռում-ներու տուեալները կը փոխանցուին «սմարթ-ֆոն»ի յատուկ նախատեսուած ծրագրին որ կըս ո ր վ ե ց ն է զ գ ա լ պ ի ն դ ն ո ւ հ ե ղ ո ւ կ ը , ա պ ա կ ը

կազմէ կլանելու անհատական «մօտէլ»ը:Կը նշուի նաեւ, որ սարքը կրնայ 90 տոկոս

ճ շ գ ր տ ո ւ թ ե ա մ բ տ ա ր բ ե ր ե լ պ ի ն դ ո ւ հ ե ղ ո ւ կսնունդը, ինչպէս նաեւ տաք ու սառը ըմպելի-ները: Ծրագիրը կրնայ հետեւիլ մարդու օրականսննդակարգին եւ ազդանշան տալ , երբ մարդբաց թողած է ուտելիքը կամ ջրազրկուած է: «Խե-լ ա ց ի վ զ ն ո ց » ը կ ր ն ա յ օ գ ն ե լ ն ա ե ւ հ ի ւ ա ն դ ի ն ՝հետեւելու դեղերը ընդունելու ցանկին:

Արտակ Քալանթարեան ըսաւ որ իր որդւոյնթէզը առայժմ միայն գիտական հետազօտութիւնէ , սակայն կարեւոր նորարարութիւն է առող-ջութեան ոլորտէն ներս: Ան շեշտեց որ հետա-գային կրնայ պատրաստուիլ նաեւ սարքի վա-ճառքի տարբերակը, որ կրնայ յատկապէս հե-տաքրքրել առողջապահութեան ոլորտի մասնա-գէտները:

Նշենք որ Հայկ Քալանթարեան յայտնի լրա-գըրող, գրող, հրապարկախօս Արտաշէս Քալան-թ ա ր ե ա ն ի թ ո ռ ն է : Ե ր ի տ ա ս ա ր դ գ ի տ ն ա կ ա ն ըծ ն ա ծ է Ե ր ե ւ ա ն ի մ է ջ , յ ե տ ո յ ծ ն ո ղ ն ե ր ո ւ հ ե տմիասին 1994ին հաստատուած է Ամերիկա:

ՀՀ Սփիւռքի նախարար...Շար. էջ 11-էն

կ’ընէ` կանգ առնել, օրինակ վերցնէ Գերմանիա-յէն , ճանչնայ Ցեղասպանութիւնը եւ վերջ դնէթշնամութեան, դադրեցնէ պատմութեան կեղ-ծարարութիւնը: Պէտք է Թուրքիան իր մէջ ուժգտնէ եւ ձերբազատի այն բոլորէն, ինչ  կատար-ւած է մէկ դար առաջ:

- Մ ե ր պ ա հ ա ն ջ ա տ ի ր ո ւ թ ե ա ն ծ ի ր է ն ն ե ր սարդեօ՞ք կը ներառուին տարածքային խնդիր-ներ: Արդեօ՞ք ժամանակը չէ , որ նոյն հետեւո-ղականութեամբ աշխարհի տրամաբանութեանմէջ տեղաւորենք Արեւմտեան Հայաստան ար-տայայտութիւնը:

- 2011 թ. Սփիւռքի նախարարութիւնը հայիրաւաբաններու համահայկական համաժողովհրաւիրեց եւ ստեղծեց միջազգային ասպարէզիմէջ շատ յայտնի մասնագէտներու խումբ ` ՀՀ

ս ա հ մ ա ն ա դ ր ա կ ա ն դ ա տ ա ր ա ն ի ն ա խ ա գ ա հԳ ա գ ի կ Յ ա ր ո ւ թ ի ւ ն ե ա ն ի գ լ խ ա ւ ո ր ո ւ թ ե ա մ բ :Նպատակը իրաւական թղթածրար ստեղծելն է:Ժառանգներու իրաւունքներու վերականգնում.մարդկային, անհատական իրաւունքներ: Ապա`համայնքային իրաւունքներու վերականգնում.խօսքը մեր բոլոր համայնքներու մասին է`  իրենցկալուածներով, ունեցուածքով, եկեղեցիներով եւայ լն : Պէտք է խնդիրը ձգել միջազգային իրա-ւունքի մասնագէտներուն: Ուրախ եմ, որ  այսուղղութեամբ իրաւական փաստաթուղթերը եւանառարկելի հիմքերը կ’աւելնան:  Ապրիլ 22-23-ին մենք “Ո՛չ Ցեղասպանութեան” ֆորումի ծիրէնն ե ր ս պ ի տ ի գ ո ւ մ ա ր ե ն ք ի ր ա ւ ա բ ա ն ն ե ր ո ւ մ ի -ջազգային  յաջորդ համաժողովը: Այդ համաժո-ղովի մէջ պիտի շարունակենք քննարկել ունեց-ւածքի, գոյքի եւ մնացած հիմնախնդիրները: Եւե ր բ ի ր ա ւ ա կ ա ն թ ղ թ ա ծ ր ա ր ը վ ե ր ջ ն ա կ ա նտեսքով պատրաստ կ’ըլլայ, քաղաքական լուրջքննարկումներ կը ձեռնարկուին:

- Անշուշտ` փոխհատուցման խնդիրը նոյնպէսչի կրնար անտեսուիլ:

- Մինչեւ մենք Թուրքիոյ քաղաքական օրա-կարգ չհասցնենք Ցեղասպանութեան ճանաչմանխնդիրը, փոխհատուցման մասին խօսիլը ան-ժամանակ է: Որոշ պարագաներու մենք պէտք էհետեւինք զարգացումներուն եւ հետեւողակա-ն օ ր է ն ա զ դ ե ն ք ա յ դ զ ա ր գ ա ց ո ւ մ ն ե ր ո ւ վ ր ա յ `արագացնելով զանոնք, առաջ տանելով ճշմար-տութիւնը: Համոզուած եմ, որ պիտի յաջողինք,որովհետեւ մեր պահանջը արդար է` յենուած մի-ջազգային իրաւունքի վրայ: Բազմաթիւ երկիր-ներ արդէն ճանչցած են Հայոց Ցեղասպանու-թ ի ւ ն ը ` ա յ դ ձ ե ւ ո վ ի ր ե ն ց հ ա մ ա խ ո հ ո ւ թ ի ւ ն ըարտայայտելով: Անոր արդիւնքով Թուրքիան կըհասկնայ, որ ինքը առանձին “խաղալ” չի կրնար:Եւ եթէ մնացեալ հզօր տէրութիւնները ճանչնան,անիկա իրական ճնշում կ ’ը լ լայ , եւ Թուրքիանայլեւս ընելիք չ’ունենար:

Լոնտոնի հայկական դպրոցների...Շար. էջ 13-էն

աստիճանբար թուլանում է հայերէնի նկատմամբ հետաքրքրութիւնը եւդրանով պայմանաւորուած նաեւ վերաբերմունքը հայերէնի ուսուցմաննկատմամբ:

Գ. Թահթայեանի անուան կիրակնօրեայ դպրոցի տնօրէն ՌուզաննաԹ ա թ ո ւ լ ե ա ն ը ե ւ Հ ա յ կ ա կ ա ն շ ա բ ա թ օ ր ե ա յ դ պ ր ո ց ի տ ն օ ր է ն Ռ ա մ ե լ աՂ ա զ ա ր ե ա ն ը , շ ն ո ր հ ա կ ա լ ա կ ա ն ն ա մ ա կ յ ղ ե լ ո վ Հ Հ ս փ ի ւ ռ ք ի ն ա խ ա -րարութեանը՝ ուսուցիչների վերապատրաստման ծրագիրը կազմակեր-պելու համար, նշե լ են , որ Ա. Պալայեանը համայնքի ուսուցիչներին էփոխանցել անհրաժեշտ վերապատրաստման նիւթեր եւ իր աշխատան-քով մեծ խանդավառութեամբ համակել ուսուցիչներին եւ աշակերտնե-րին:

Տ ն օ ր է ն ն ե ր ը յ ո յ ս ե ն յ ա յ տ ն ե լ , ո ր ն մ ա ն ա տ ի պ ծ ր ա գ ր ե ր ը կ ո ւ ն ե ն ա նշարունակական բնոյթ, եւ ներկայացրել են լրացուցիչ ուսումնաօժանդակգրականութեամբ դպրոցներին ապահովելու խնդրանք:

24 Ապրիլին Պասիլ դէպի Երեւան իսկվարչապետ Սալամ՝ Անգարա

Լիբանանի արտաքին գործոց նա-խարար Ժըպրան Պասիլ   յառաջիկայ2 4 Ա պ ր ի լ ի ն Ե ր ե ւ ա ն ժ ա մ ա ն ե լ ո վպիտի մասնակցի Ծիծեռնակաբերդիմէջ տեղի ունենալիք Հայոց Ցեղաս-պանութեան 100 -րդ տարելիցի միջո-ցառումներուն: Այս մասին գրած է  Al-Monitor  կայքը: Կայքը, որ  կարճ նիւթմը հրապարակած է Հայոց Ցեղասպանութեան 100-րդ տարելիցի ընդ-հանուր թեմային մասին նաեւ նկատել տուած է, թէ Պասիլի Երեւան երթա-լու որոշումը տրուած է առ ի յարգանք Լիբանանահայ   գաղութիւն: Կայքընաեւ գրած է, թէ վարչապետ Թամմամ Սալամ նոյն օրը  պիտի գտնուի Ան-գարա մասնակցելու համար Թուրքիոյ կողմէ կազմակերպուած Կալիբոլիիճակատամարտի նշման միջոցառումներուն: 

Page 15: Abaka 13 04-2015

LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015 • ABAKA • 15

ՕԹԹԱՈՒԱԱպրիլ 23 – Երիտասարդական հսկում, Օթթաուա

Մարդկային Իրաւանց նուիրուած յուշարձանին մօտ – Corner ofLisgar & Elgin,

երեկոյեան ժամը 7:00-ին

Ապրիլ 24 – Ոգեկոչման հաւաք եւ պահանջատիրական ցոյց, Օթթաուա12:00 – Հաւաք՝ Գանատայի Խորհրդարանին դիմաց

3:00 – Ցոյց՝ թրքական դեսպանատան դիմաց

ՔԵՊԷԳ

Ապրիլ 20 – Էքիւմենիք արարողութիւն – Oratoire Saint Joseph,3800 Ch. Queen Mary , երեկոյեան ժամը 7:00-ին, Մոնթրէալ

Կը քարոզէ՝ Մոնթրէալի արքեպիսկոպոս Քրիսթիան Լըփին

Ապրիլ 24 – Միջ-յարանուանական Ս.Պատարագ, ՏիրամայրՆարեկի հայ կաթողիկէ եկեղեցի, երեկոյեան ժամը 7-ին,

858 Boul. De la Côte-Vertu, St Laurent- Մոնթրէալ

Ապրիլ 25 – Արիւնահաւաք ի յիշատակ Ապրիլեաննահատակներուն – Լաւալ Centre Laval, 1600 Boul.

Le Corbusier, BRICK-ի կողքի մուտք, ժամը 9:00-էն 5:00Հովանաւորութեամբ՝ HÉMA QUÉBEC-ի

Ապրիլ 26 – Հայ Կաթողիկէ եկեղեցւոյ Ապրիլեան Նահատակացաւանդական

Ս. Պատարագ - Oratoire Saint Joseph, 3800 Ch. Queen Mary –ժամը 12:30-ին, Մոնթրէալ

Մայիս 3 – «Ընդդէմ ցեղասպանութեանց» քայլարշաւ եւպաշտօնական հանդիսութիւն – Westmount-էն Place des Arts,

Մոնթրէալ2:00 – Westmount Park, Confederation Centennial monument-ի մօտէն,

6:00 - Հայոց Ցեղասպանութեան Հարիւրամեակի պաշտօնականհանդիսութիւն

Բանախօս՝ Mme Valérie Boyer, Ֆրանսայի Ազգային Ժողովի անդամ,հեղինակ Հայոց Ցեղասպանութեան ուրացման քրէականացման

օրինագծին

ՕՆԹԱՐԻՕ

Ապրիլ 19 – Պաշտօնական հանդիսութիւն, «Ընդդէմցեղասպանութեանց» քայլարշաւ եւ Էքիւմենիք արարողութիւն –

Queen’s Park-էն Metropolitan United church – Թորոնթօ12:30 - Քաղաքական ձեռնարկ - Queen’s Park

4:00 - էքիւմենիք արարողութիւն - Metropolitan United church

Ապրիլ 22 – Toronto Symphonic Orchestra-ի համերգ – Roy ThompsonHall, երեկոյեան ժամը 8:00-ին

«Արարատ - Հայաստանի Երաժշտութիւնը»Հեղինակ՝ Մայքըլ Տէյնա, խմբավար՝ Փիթըր Ունճեան

Մեներգող՝ Իզապէլ Պայրագտարեան

Ապրիլ 25 – Թորոնթոյի Շաբաթօրեայ վարժարաններուաշակերտութեան այց Georgetown Boys–ի որբերու տուն

ՊՐԻԹԻՇ ԳՈԼՈՄՊԻԱ

Ապրիլ 19 – Ս. Պատարագ, Ս.Վարդան եւ Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչեկեղիցիներու հաւատացեալները համատեղուած Ս.Վարդան

եկեղեցւոյ մէջ, 1260 West 67th Ave, ՎանգուվըրՄասնակցութիւն ‘Sun Run’ բարեսիրական վազքարշաւին –

ՎանգուվըրՍկիզբ՝ առաւօտեան ժամը 9:00-ին, քաղաքակեդրոնէն

Ապրիլ 21- Հայոց Ցեղասպանութեան ոգեկոչում՝ Պրիթիշ ԳոլոմպիայիՕրէնսդիր Ժողովի շէնքին մէջ - Parliament building,Victoria, BC

Ընդունելութիւն՝ ժամը 11:00-ին, խօսք կ’առնեն նահանգիվարչապետն ու նահանգային երեսփոխաններ

Ապրիլ 24 - Քայլարշաւ դէպի Հայկական Ցեղասպանութեանյուշարձան, Վանգուվըրի քաղաքակեդրոն

Սկիզբ՝ Vancouver Art Gallery-էն: Հաւաք՝ յետմիջօրէի ժամը 4-ին,քայլարշաւ՝ երեկոյեան ժամը 6:00էն 8:00

Ապրիլ 24-25 – Գիշերային հսկում յուշարձանին շուրջԲոլոր հայկական կազմակերպութիւններուն եւ միութիւններու

մասնակցութեամբ՝ յատուկ յայտագրով Ապրիլ 25 – Ս. Պատարագ յուշարձանին դիմաց, առաւօտեան ժամը 10:00-ին

L A T ROUPE DE T HÉ ÂT RE H AY PE M

GOMID S

MÉMOIRE 1915 -2015 DE *

e

À hÀ h

PH

OT

O :

KE

VO

RK

TO

RO

SIA

ND

ES

IGN

GR

AP

HIQ

UE

: E

LIZ

E B

OG

OS

SIA

N

Page 16: Abaka 13 04-2015

16 • ABAKA • LUNDI 13 AVRIL 2015 - MONDAY APRIL 13, 2015

ԱՆՀՐԱԺԵ’ՇՏ Է ՈՐ ՁԵՐ ՏԵՂԵՐԸ ԱՊԱՀՈՎԷՔ ՀԵՌԱՁԱՅՆԵԼՈՎ ՎԵՐԸ ՆՇ� ԱԾ ԹԻՒԵՐ� Ն ԿԱՄ ԱՐՁԱՆԱԳՐ� ԵԼՈՎ՝

www.genocidecentennial.ca ԿԱՅՔԷՋԻՆ ՎՐԱՅ Il est indispensable de réserver vos places en appelant

aux numéros de téléphone mentionnés ou en ligne, via notre site internet www.genocidecentennial.ca

ԿԸ ԽՆԴՐ� Ի ԱՐՁԱՆԱԳՐ� ԻԼ ԵԿԵՂԵՑԻՆԵՐ� Ն ԳՐԱՍԵՆԵԱԿՆԵՐ� Ն ՄՕՏ ԿԱՄ ԱՅՑԵԼԵԼՈՎ

http://genocidecentennial.ca/bus-reservation-to-ottawa/ կայքէջը:

Église arménienne catholique Notre Dame de Nareg (514) 748 6435Centre communautaire arménien de Montréal (514) 335 1919Centre de l’Union générale arménienne de bienfaisance (514) 748 2428Centre communautaire arménien de Laval (450) 688 0088

Սբ Երրորդութիւն Եկեղեցի 416-431-3001 - [email protected]Սբ. Աստուածածին Եկեղեցի 416-493-8122 - [email protected]Սբ. Գրիգոր Լուսաւորիչ Եկեղեցի 416-444-9924 - [email protected]Թորոնթոյի Աւետարանական Եկեղեցի 905-305-8144 - [email protected]

Ð³Û Ï»¹ñáÝ¿Ý »ñûõ»Ï ÷á˳¹ñ³Ï³éùÁ åÇïÇ Ù»ÏÝÇ ³é³õûï»³Ý Å³ÙÁ ×Çß¹ 5:30-ÇÝ: ö³÷³ùáÕÝ»ñ ÏñÝ³Ý ¹ÇÙ»É Ð³ÙÇÉÃÁÝÇ Ð³Û ̧ ³ïÇ Û³ÝÓݳËáõÙμÇÝ.²ñÇë ²μ·³ñ»³Ý 905 515-6105, ܳóÉÇ Ø³ÝáõÏ»³Ý 905 570-4523:

MONTREAL/LAVALՓոխադրակառքերը կը մե կնին հետև եալ

կեդրոններէն առաւօտեան ժամը 8:30-ինVoici les points de départ des autobus:

TORONTOՀանրակառքերը կը մե կնին հայկական

բոլոր եկեղեցիներB ն առջև էն, Առաւօտեան ժամը 6ին:

HAMILTON