Açık Kaynak Elektronik Yayıncılık Yönetim Yazılımları

“ULUSAL AKADEMİK YAYINCILIK 2008”Tarım, Veteriner ve Biyoloji Bilimleri Süreli Yayıncılık 2.Editörler Çalıştayı

Hacettepe Üniversitesi Merkez Kampüs Kongre Merkezi 21-22 Kasım 2008 , Sıhhıye - Ankara

Prof.Dr. Zeynel CebeciÇukurova Üniversitesi, Ziraat FakültesiBiyometri ve Genetik Anabilim Dalı01330 Adana. cebeciz@gmail.com

O J SO J S HyperJournal

“neden e-dergi?”- görünebilirlik, uluslar arası erişim

- küresel ölçekte okunabilir.- tüm ilgili kişiler görebilir.

- hızlı yayın- güncellik kaybolmaz, yazar memnun olur, okuyucu anında erişir.

- yapısal avantajlar-Makale arama kolaylığı (basit, tam metin, göz atma…)-Makale alıntılama kolaylığı (kopyala-yapıştır!!!)-Referans bağlantıları, sayfa içi şekillere gidip görme kolaylığı vs. gibi navigasyon kolaylıkları- yer darlığı sorunu yok. İstenirse araştırmanın ham verileri bile yayınlanabilir.-Renkli baskıların maliyeti çok yüksek iken e-dergide sorun değildir.- Hipermetin ve çoklu-ortam nesneler kullanılabilir-Yayın, makale erişim ve atıf istatistikleri izlenebilir

“neden e-dergi?”-yeni yayıncılık yöntemleri (fırsatları)

- sık yayınla birkaç kez bas- yayın geldikçe yayınla (örn. ijelo)-e-sürüm uzun ve baskılı sürüm kısa (British Medical Journal, haberler, editöre mektuplar e-sürümde)- açık hakemlik sistemi

- yazar inceleme bitinceye kadar günceller - tüm hakemler bir şeyler ekleyebilir (Atmospheric Chemistry and Physics)

- İndeksleme kolaylığı sunar- Saydamlık sağlar!!!

- ve merak edilen şey : maliyet - tasarrufu sağlar ancak…- sadece e-dergi olarak yayınlanırsa- basım ve dağıtım giderleri olmaz >>>

“b-dergi x e-dergi”Giderler bDergiler eDergilerEditöryel işlemler

Baskıya hazırlık +ekopya

Baskı ve cilt Dağıtım

Pazarlama + Tanıtım

Satış yönetimi +ol lisans

Müşteri destek hizmetleri

Depo + Arşivleme + Bakım +depo gerekli cd + hdd yeterli

Finansal yönetim-Abone

Finansal yönetim-Yazar

“neden e-dergi DEĞİL-di!?”- dizin, atıf zorlukları, direnç >>> ISI, NLM (kaynak gösterimi) ile aşıldı- materyal kaybı, URL hareketliliği >>> DOI

“e-yayıncılık yönetim sistemi”

Çevrimiçi gönderilerÇevrimiçi

gönderiler

editöryel iş akışı

editöryel iş akışı

üretim iş akışıüretim iş akışı

XML üretimXML üretim

Baskı üretimBaskı üretim

Muhasebe & dağıtım

yönetimi

Muhasebe & dağıtım

yönetimi

Yayınlanmamış içerik

Yayınlanmamış içerik

Yayınlanmış içerik

Yayınlanmış içerik

Müşteri/kullanıcı bilgileri

Müşteri/kullanıcı bilgileri

rapor & analizrapor & analiz

muhasebemuhasebe

Satış/pazarlama yönetimi

Satış/pazarlama yönetimi

Müsteri yönetimi ve

kurallar

Müsteri yönetimi ve

kurallar

İçerik yönetimiİçerik yönetimi Çevrimiçi etkileşimÇevrimiçi etkileşim erişim denetimierişim denetimi

Müşteri yardım masası

Müşteri yardım masası Üyelik yönetimiÜyelik yönetimi

CrossRefCrossRef

İçerik geçitleri, hosting ve AI

servisleri

İçerik geçitleri, hosting ve AI

servisleri

Aboneler/ BayilerAboneler/ Bayiler

“pratik bir çözüm - OJS”Open Journal Systems …. Türkçe versiyon mevcut

http://pkp.sfu.ca/?q=ojs

“OJS

mim

aris

i”Makale gönderimiMakale gönderimi 1. Makale kuyruğu1. Makale kuyruğu Dergi yönetimiDergi yönetimi

2. Makale inceleme2. Makale incelemeMakale izlemeMakale izleme

3. Makale düzeltme3. Makale düzeltme

4. Sayı yönetimi/ hazırlama

4. Sayı yönetimi/ hazırlama

5. Yayınlama5. Yayınlama

Yayınlanan Sayı

Makale düzeltmeMakale düzeltme

Hakem atamaHakem atama

Hakem RaporlarıHakem Raporları

Baskı-Yayına Hazırlama

Baskı-Yayına Hazırlama

Dizgi-TasarımDizgi-Tasarım

Son tahsis (proofreading)

Son tahsis (proofreading)

Dergi Arşivi

Gönderiler ArşiviGönderiler Arşivi

yazarlareditör

bölüm editörüdergi yöneticisi, hakemler, tasarım, yayın, tahsis ed.

yazarlareditörbölüm editörühakemleryayın, tasarım, düz.

bir OJS örneği

bir OJS örneği

“HyperJournal”

http://www.hjournal.org

“DPubS e-dergi yayın sistemi”

http://dpubs.org

Apache, Linux veya SolarisPerlKurulum zor olabilir

“ePubTk”

https://dev.livingreviews.org/projects/epubtk/wiki

http://www.arl.org/sparc/publisher/journal_management.shtml http://www.arl.org/sparc/publisher/journal_management.shtml

“e…diğerleri?”e-JournalArticle SystemeFirst XML DiVAGAPWorksSOPSScholarly ExchangeAmbraLodel CMS

Ve diğerleri… (açık kaynak olmayanlar…)

PowerJournal for WindowsJournal 4 EverMy Journal

“e-dergi yayın servisleri”- kurumsal. •Tasarım, müdahale esnekliği, •yönetim zorluğu, teknik beceriler, insan kaynağı, •maliyet, sürdürülebilirlik?

- açık yayıncılık servisleri. •esnek olmayabilir, •yönetim kolaylığı, •maliyet düşük/yok•sürdürebilir!

- ticari servisler. •Ingenta, www.ingenta.com, HighWire, http://highwire.stanford.edu •ExpressTrack, author2reader, •pahalı!!!

-yayın ajansları. üyelik yönetimi, zor!!!

- ülkesel çözümler (Trakeys)

“birleşik e-dergi çözümleri”Association of Learned & Professional Society Publishers www.alpsp.org

International Network for the Availability of Scientific Publications www.inasp.info

African Journals OnLine (AJOL) www.ajol.infoNepal Journals OnLine - NepJOL (www.nepjol.info)Journals OnLine - VJOL (www.vjol.info)Bangladesh Journals OnLine - BanglaJOL (www.banglajol.info)Philippine Journals OnLine – PhilJOL (www.philjol.info). Sri Lanka Journals Online – SLJOL (www.sljol.info)

Bioline www.bioline.org.brClacso www.clacso.org.ar/biblioteca/Sabinet www.sabinet.co.za/journals/onlinejournals.htmlScielo www.scielo.orgHrcak http://hrcak.srce.hr

“alman GAP’ı” www.gapworks.deGAP projesinde dergilerin merkezi bir sistemde çevrimiçi yayınlanması, yayına hazırlanması, editöryel işlemlerinin yürütülmesi için yazılım ve donanım sistemleri dâhil insan kaynakları, roller ve diğer sistem bileşenlerinin geliştirilmesi temel hedefleri oluşturmuştur.

Böylece, internet üzerinden açık erişimle hizmet veren bir çevrimiçi sistemin ortaya çıkışı sağlanmış olacaktır

Çözümlerden bir başkası, belki de en önemlisi ise, Alman Akademik Yayıncıları (German Academic Publishers, GAP) gibi bir proje geliştirilmesidir.

GAP projesini örnek olarak ele aldığımızda Alman Araştırma Kurumu (German Research Foundation, DFG) tarafından desteklendiğini görmekteyiz. GAPworks projesinde amaç Almanya’da yayınlanan akademik dergiler için yeni bir model oluşturmak ve altyapı sağlamaktır.

Proje desteği bittikten sonra GAP’ın sürdürülebilirliğini garanti altına almak için iş planları da dahil akademik kurumlar ve bilimsel yayın yapan diğer kurumların arasında organizasyonel bir ağ yaratılması GAP projesinde temel amaçlardan biri olmuştur.

Türkiye Akademik E-Yayıncılık Sistemi

Proje: TRAKEYS [üniversiteler]Proje lideri: ? Üniversitesi Fon: TÜBİTAK, 50K YTL (tahmini imp.)Yazılım: PHP+OJSİmplementasyon: ULAKBİMHosting & Servisler : ULAKNET Yönetim: CABİM

Proje: TRAKEYS [üniversiteler]Proje lideri: ? Üniversitesi Fon: TÜBİTAK, 50K YTL (tahmini imp.)Yazılım: PHP+OJSİmplementasyon: ULAKBİMHosting & Servisler : ULAKNET Yönetim: CABİM

Önerilen Kaynaklar

Online Submission and Peer Review Systems, Mark Ware, Association of Learned and Professional Society Publishers. June 2005. 134 pages.

Web-based Journal Manuscript Management and Peer-Review Software and Systems, Library Hi Tech News, 19(7), August 2002: 31-43.

Bibliography and Summary: Electronic Peer Review Management, Kam Shapiro, University of Michigan Scholarly Publishing Office.

Online Submission and Peer Review Systems, Mark Ware, Association of Learned and Professional Society Publishers. June 2005. 134 pages.

Web-based Journal Manuscript Management and Peer-Review Software and Systems, Library Hi Tech News, 19(7), August 2002: 31-43.

Bibliography and Summary: Electronic Peer Review Management, Kam Shapiro, University of Michigan Scholarly Publishing Office.