ACTA - Vatican.va 2003.pdf · ACTA IOANNIS PAULI PP. II EPISTULA APOSTOLICA EpiscopisclerofidelibusdeMarialiRosariodata PROOEMIUM 1. Rosarium Virginis Mariae paulatim altero in millennio

ACTA

APOSTOLICAE SEDIS

COMMENTARIUM OFFICIALE

An. et Vol. XCV

TYPIS VATICANIS

MMIII

ACTA IOANNIS PAULI PP. II

EPISTULA APOSTOLICA

Episcopis clero fidelibus de Mariali Rosario data

PROOEMIUM

1. Rosarium Virginis Mariae paulatim altero in millennio sub Dei Spiritus

afflatu enucleatum pluribus Sanctis precatio amatissima exsistit atque ipso

Magisterio Ecclesiae adiuta. Sua in simplici profundaque structura etiam

tertio hoc nuper incohato Millennio manet magnae efficaciae oratio quae

sanctitatis est allatura fructus. Optime quidem cum spiritali itinere quadrat

christianae religionis quae post annorum duo milia nihil sane amisit originum

suarum vigoris seseque impelli a Dei Spiritu percipit ut « ducat in altum » et

Christum toti orbi repraesentet, quin immo “proclamet” Dominum et Serva-

torem, uti « viam, veritatem et vitam » (cfr Io 14, 6), tamquam « finem huma-

nae historiae, punctum in quod historiae et civilizationis desideria vergunt ».1

Etenim quantumvis figura mariali sua signetur Rosarium, precatio tamen

ex animo oritur christologico. Suarum enim in partium sobrietate colligit in

se totius Evangelici nuntii altitudinem, cuius est veluti breviarium.2 Resonat

quidem in ea Mariae ipsius oratio, perennis eius cantus Magnificat, propter

Incarnationis redimentis opus in virginali ipsius sinu inceptum. Christianus

populus per illudMariae ingreditur scholam ut ad contemplationem se perduci

sinat venustatis vultus Christi nec non ad magnitudinis amoris illius expe-

rientiam. Nam per Rosarium abundantiam gratiarum credens fidelis haurit,

quasi ipsis de manibus Matris Redemptoris eas suscipiens.

An. et vol. XCV 7 Ianuarii 2003 N. 1

ACTA APOSTOLICAE SEDIS

C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E

Directio: Palazzo Apostolico – Citta del Vaticano – Administratio: Libreria Editrice Vaticana

1 Cfr Const. past. de Ecclesia in mundo huius temporis Gaudium et spes, 45.2Paulus VI, Adhort. Ap. Marialis cultus, 42: AAS 66 (1974), 153.

6 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale

Pontifices Romani ac Mariale Rosarium

2. Tot Nostri Decessores magnum huic precationi adsignaverunt momen-

tum. Qua in re optime meritus est Pontifex Leo XIII qui Kalendis Septem-

bribus anno mdccclxxxiii, Encyclicas Litteras Supremi apostolatus officio,3 emi-

sit declarationem quidem celsam qua alias simul praenuntiavit sententias hac

de Mariali precatione, cum eam efficax designaret spiritale instrumentum con-

tra societatis mala. Recentiores vero inter Pontifices Concilii tempore, qui

Rosarii fautores eminuerunt, commemorare cupimus beatum Ioannem

XXIII,4 at in primis Paulum VI qui sua in Apostolica Adhortatione Marialis

cultus indolem evangelicam Rosarii eiusque notionem christologicam extulit,

cum Concilii Oecumenici Vaticani II hortationibus consentiens.

Nos praeterea Ipsi nullam omisimus opportunitatem quin ad crebram

Rosarii recitationem incitemus. Iam inde ab iuvenilibus vitae annis precatio

haec Nostra in spiritali vita praecipuum locum habuit. Huius memoriam

recreavit recens Nostrum in Poloniam iter maximeque salutatio apud Sanc-

tuarium Kalvariae. Temporibus enim laetitiae sicut et tristitiae Nos est co-

rona haec precatoria comitata, cui tot commendavimus sollicitudines, in qua

magnam semper repperimus consolationem. Viginti quattuor abhinc annos,

die xxix mensis Octobris anno mcmlxxviii, duabus vix hebdomadis ab elec-

tione Petri ad Sedem, aperientes animum fere Nostrum sic sumus elocuti:

« Carissima Nobis precatio Rosarium est. Oratio mirabilis! Miranda nempe

sua in simplicitate atque etiam altitudine [...]. Dici quodammodo potest

Rosarium commentatio et oratio extremi capituli Constitutionis Lumen gen-

tium Concilii Oecumenici Vaticani II, quae singularem Matris Dei praesen-

tiam pertractat tum Christi in mysterio tum Ecclesiae. Etenim post Ave

Maria sonitum ante oculos animi principales vitae Iesu Christi transeunt

eventus. Colliguntur enim in summa mysteriorum gaudiosorum, dolorosorum

et gloriosorum nosque consociant vivo modo cum Iesu ipso per Matris Eius

Cor — si ita loqui licet —. Eodem autem tempore concludere potest animus

noster in has Rosarii decades cuncta eventa quae vitam singulorum hominum

et familiae, nationis ipsius, Ecclesiae et totius hominum generis constituunt:

uniuscuiusque hominis eventus tum etiam proximi atque praesertim eorum

qui nobis proximi sunt magisque sunt cordi. Simplex igitur Rosarii precatio

eundem ictum ac vitae humanae pulsat ».5

3 Cfr Acta Leonis XIII, 3 (1884), 280-289.4 Memoratu perdigna praesertim est Epistula ipsius Apostolica super Rosario cui titulus

Il religioso convegno (29 Septembris 1961): AAS 53 (1961), 641-647.5 Angelus 29 Octobris 1978: Insegnamenti, I, 1978, 75-76.

Acta Ioannis Pauli Pp. II 7

Fratres et sorores carissimi, hisce vocibus ipsis in cursum cotidianum

Rosarii inseruimus Pontificatus Nostri annum primum. Hodie, anno ineunte

xxv ministerii Nostri tamquam Petri Successoris, tantundem efficere gestimus.

Quot his superioribus annis per Rosarium Nos a Virgine Sancta accepimus

gratias: Magnificat anima mea Dominum! Gratum sic animum Nostrum Do-

mino testari cupimus Ipsius Sanctissimae Matris vocabulis, cuius tutelae

Petrinum Nostrum ministerium concredidimus: Totus tuus!

Rosarii Annus: a mense Octobri mmii ad Octobrem mmiii

3. Hanc ob causam permoti Nos deliberatione illa in Apostolica Epistula

Novo millennio ineunte, ubi Dei populum iubilarem celebrationem iam exper-

tum hortati sumus ut « a Christo iterum procederet » 6 necesse esse sensimus

meditationem de Rosario enodare veluti coronam Marialem eiusdem Aposto-

licae Epistulae unde incitare omnes possimus ad Christi contemplandum

vultum in ipsa societate atque schola Matris Sanctissimae eius. Persolvere

enim Rosarium Mariale nihil aliud plane est nisi Christi vultum una cum

Maria contueri. Quo plus autem ponderis huic hortationi addatur, opportu-

nitate capta venturae memoriae anniversariae cxx ab Litteris Leonis XIII

editis, volumus ut volvente hoc anno precatio haec maxime proponatur et

varias apud communitates christianas aestimetur. Quocirca annum a mense

hoc Octobri ad anni mmiii Octobrem mensem Rosarii Annum indicimus.

Singulis vero ecclesialibus communitatibus hanc pastoralem incitationem

commendamus earumque propriis inceptis. Nolumus autem impedire, sed

complere potius et confirmare ecclesiarum particularium pastoralia consilia.

Fore confidimus ut magno promptoque animo ipsa suscipiatur. Nam si suam

plenam secundum significationem denuo Rosarium invenitur, ad medullam

quasi vitae christianae inducit occasionemque ordinariam sicut etiam fecun-

dam praebet indolis spiritalis et paedagogicae ad singulorum hominum con-

templationem, Dei populi educationem nec non evangelizationem novam.

Inculcare id etiam iuvat ob alterius anniversariae memoriae gaudium: qua-

dragesimus completur annus ab incohato Concilio Oecumenico Vaticano II

(xi Octobris mmii), quae fuit « gratia permagna » a Dei Spiritu praeparata

nostri temporis Ecclesiae.7

6 AAS 93 (2001), 285.7 Annis Concilium praecedentibus non omiserat communitatem christianam Pontifex Ioan-

nes XXIII ad Rosarium recitandum cohortari ut eventus hic ecclesialis feliciter transigeretur:

cfr Epistula Cardinali Vicario reddita die 28 Septembris 1960: AAS 52 (1960), 814-817.


Obiectationes Rosario factae

4. Idonea occasio huius Nostri incepti variis profluit ex rationibus. Prima

quidem urgentem tangit necessitatem occurrendi cuidam certo huius preca-

tionis discrimini quae in hodiernis historiae ac theologiae adiunctis periculum

est ne perperam suo in momento minuatur ideoque rarius novo saeculo pro-

ponatur. Sunt qui putent primarium Liturgiae locum, merito quidem a

Concilio Oecumenico Vaticano II laudatum, secum necessario deminutum

importare Rosarii momentum. Verumtamen, quemadmodum Paulus VI

explanavit, haec oratio non modo se Liturgiae Sacrae non opponit, sed illi

etiam tamquam fulcrum deservit, quandoquidem introducit eam atque repe-

tit dum plena interiore participatione permittit ut ea vivatur eiusque per-

cipiantur cotidiana in vita fructus.

Forsitan etiam quidam metuat ne suam propter naturam manifesto Ma-

rianam evadere possit minus oecumenica. Re autem vera, lucido potius col-

locatur in prospectu Matris Dei cultus quem Concilium ipsum descripsit:

cultum videlicet ad christologicum fidei christianae cor directum ita ut

« cum Mater honoratur, Filius [...] rite noscatur, ametur, glorificetur ».8 Si

consentaneo modo iterum detegitur Rosarium, adiumentum est, nullum vero

oecumenismi impedimentum!

Contemplationis via

5. Attamen multo gravior causa cur Rosarii consuetudo vehementer in-

culcetur inde exsistit quod efficacissimum exhibet instrumentum ad iuvan-

dum illud officium contemplandi christianum mysterium intra fidelium com-

munitatem, quod ipsi Nos in Apostolica Epistula Novo millennio ineunte

exhibuimus tamquam “sanctitatis paedagogiam”: « Indiget [...] affectu chri-

stiano qui cum primis arte precationis praecellit ».9 Nova intra societatem

hodiernam, licet tot impediatur repugnantiis, cooriente spiritualitatis postu-

latione, quae aliarum religionum impulsionibus provocatur, plus quam alias

umquam oportet christianae nostrae communitates « germanae scholae ora-

tionis » 10 efficiantur.

In optima profecto probatissimaque contemplationis christianae traditio-

ne ipsum reponitur Rosarium. In occidentali orbe natum et progressum, illud

8 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 66.9 N. 32: AAS 93 (2001), 288.

10 Ibid., 33, l.m., 289.


manet oratio proprie meditativa et quadamtenus « orationi cordis » vel etiam

« Iesu precationi » respondet quae in christiani Orientis orbis humo effloruit.

Pro pace familiaque prex

6. Quaedam historiae adiuncta huc accedunt unde maior praestantia Ro-

sario denuo provehendo addatur. Inter ea primum quidem numeratur pre-

mens necessitas a Deo pacis donum flagitandi. Saepius enim et a Decessoribus

Nostris et a Nobismet Ipsis ostensum tamquam precatio est pro pace. Ad

Millennii principium, quod terrificis iniit eventibus illius sceleris diei xi men-

sis Septembris anno mmi quodque singulis ferme diebus tot in orbis regionibus

novas sanguinis et violentiae spectat scaenas, Rosarium denuo reperire signi-

ficat in contemplationem mysterii Ipsius sese immitere qui « est pax nostra,

qui fecit utraque unum et medium parietem maceriae solvit, inimicitiam »

(Eph 2, 14). Recitare proinde Rosarium non licet quin certo quodam officio

quis obligari se sentiat paci ipsi inserviendi, animo praesertim in terram Iesu

Nazareni intento quae adhuc tam vehementer affligitur tamque christiano-

rum affectui est cara.

Simile officii atque precationis urgens onus ex alia temporis nostri parte

praecipua exoritur, nempe humanae familiae, cellulae ipsius societatis cui

magis magisque disgregantes vires tum philosophiae tum usus cotidiani insi-

diantur; hae enim efficiunt ut futura aetas huius principalis et inexstingui-

bilis institutionis in periculum adducatur simulque universae societatis for-

tuna. Christianis in familiis Rosarii restitutio, intra fines latioris cuiusdam

actionis pastoralis pro familia, sese veluti efficax praestat auxilium unde

exitiosi huius memorabilis discriminis effectus arceantur.

«Ecce mater tua! » (Io 19, 27)

7. Commonstrant indicia plura quantopere etiam hodie cupiat Virgo

Sanctissima per hanc proprie precationem exsequi maternam illam sollicitu-

dinem cui iamiam moriturus Redemptor omnes Ecclesiae filios ac filias in

praedilecti discipuli persona credidit: «Mulier, ecce filius tuus! » (Io 19, 26).

Diversae iam condiciones innotuerunt inter undevicesimum et vicesimum

saeculum, quibus quodammodo Christi Mater sua praesentia fecit ut perci-

peretur et sua pariter vox qua Dei Populum ad hanc orationis contemplati-

vae instigabat formam. Nominatim commemorare volumus visiones Lapurdi

ac Fatimae propter gravem impulsum quem adhuc in christianorum vitam

adservant nec non propter approbationem magna cum auctoritate ab Eccle-


sia receptam; 11 earum nunc Sanctuaria metae sunt plurimorum peregrinato-

rum consolationem ac spem quaerentium.

In testium vestigiis

8. Haud licet innumerabilem Caelitum multitudinem recensere qui veram

sanctificationis viam in Rosario reppererunt. Satis meminisse est sanctum

Ludovicum Mariam Grignion de Montfort, qui super Rosario opus magni

pretii contexuit,12 ac nobis propiorem nempe patrem Pium de Pietrelcina

quem nuperius Nobis admodum iuvit inter caelitos sanctos adnumerare.

Peculiarem praeterea gratiam habuit uti verus Rosarii apostolus beatus

Bartholus Longo. Innititur eius sanctitatis semita affirmationi in intimo

perceptae animo: « Salvus quicumque Rosarium disseminat ».13 Post hoc

fundamentum destinari se intellexit ad excitandum Pompeis templum Vir-

gini ipsi Rosarii sancti dicatum iuxta antiquae urbis rudera quam christia-

nus modo tetigit nuntius priusquam eadem civitas anno lxxix conflagra-

tione Vesuvii est sepulta atque multis post saeculis suis de cineribus eruta in

testificationem luminum atque umbrarum classicae humanitatis. Suis ope-

ribus omnibus ac praesertim consuetudine « quindecim sabbatorum » men-

tem christologicam et Rosarii contemplativam enodavit Bartholus Longo,

impulsus maxime ac sustentus a Leone XIII, « Rosarii Pontifice ».

Caput I

CUM MARIA CONTEMPLARI CHRISTUM

Splendida facies sicut sol

9. « Et transfiguratus est ante eos; et resplenduit facies eius sicut sol »

(Mt 17, 2). Evangelica Transfigurationis Christi scaena, ubi tres videlicet

apostoli Petrus, Iacobus et Ioannes Redemptoris pulchritudine quasi rapti

videntur, tamquam contemplationis christianae imago accipi potest. Etenim in

Christi vultum oculos figere, ipsius mysterium in communi et acerbo huma-

11 Constat estque repetendum privatas revelationes haud eiusdem esse naturae ac revela-

tionem publicam quae universae Ecclesiae statuit normam. Magisterii ipsius est distinguere et

agnoscere tum veritatem tum etiam privatarum revelationum utilitatem ad christifidelium

pietatem.12 Le secret admirable du tres saint Rosaire pour se convertir et se sauver: S. Louis Marie

Grignion De Montfort, Œuvres completes, Paris (1966), pp. 263-389.13Beatus Bartholus Longo, Storia del Santuario di Pompei, Pompeis 1990, p. 59.


nitatis eius itinere agnoscere, ita ut divinus splendor in perpetuum ostentatus

apud Resuscitatum ad dexteram Patris sedentem comprehendatur, munus

cuiusvis Christi discipuli est; nostrum propterea etiam officium. Hanc nam-

que contemplantes faciem aperimus nos ipsos ad vitae trinitariae suscipien-

dum mysterium, ut nova semper ratione Patris amorem experiamur Spiritu-

sque Sancti laetitia efferamur. Ita etiam nobis sancti Pauli affirmatio

impletur: « Gloriam Domini speculantes, in eandem imaginem transformamur

a claritate in claritatem tamquam a Domini Spiritu » (2 Cor 3, 18).

Contemplationis exemplar Maria

10. Reperit in Maria Christi contemplatio specimen insuperabile suum.

Filii enim facies peculiari omnino ad eam pertinet titulo. In utero enim ipsius

conformatus erat humanamque ab illa recepit similitudinem quae spiritalem

etiam multo maiorem coniunctionem elicit. Nemo tanto impendio umquam

se quanto Maria Christi vultui contemplando dedidit. Cordis enim eius aspec-

tus quadamtenus in ipsum iam ab Annuntiatione collineatur, cum Spiritu

operante Sancto eum concepit; sequentibus vero mensibus incipit eius per-

sentire praesentiam illiusque pariter iam tractus oris praesentire. Cum deni-

que tandem apud Bethlehem in lucem eum prodidit, carnei etiam oculi eius in

Filii faciem tenere conversi sunt dum pannis eum involvit et reclinat eum in

praesepio (cfr Lc 2, 7).

Quo ex tempore conspectus eius semper adoranti quodam stupore reple-

tus ab eo amplius numquam divelletur. Nonnumquam erit intuitus interro-

gationis, quemadmodum in eventu Filii in templo amissi: « Fili, quid fecisti

nobis sic? » (Lc 2, 48); semper tamen erit penetrans intuitus, qui in intimis Iesu

sensibus legere valet, quin immo et absconditos percipere affectus et volun-

tatem etiam divinare, perinde ac in nuptiis Canae (cfr Io 2, 5); alias erit

intuitus perdolens, potissimum sub cruce, ubi erit iterum quodammodo aspec-

tus “parturientis”, quoniam non solum particeps erit Maria passionis morti-

sque Unigeniti, verum novum quoque excipiet filium sibi in discipulo prae-

dilecto traditum (cfr Io 19, 26-27); in Paschatis deinde aurora intuitus

radiatus propter Resurrectionis gaudium erit ac denique per Spiritus effusio-

nem die Pentecostes erit ardens prospectus (cfr Act 1, 14).

Mariae recordationes

11. Oculis in Christo defixis vivit iam Maria magnique facit quodque eius

verbum: « Maria autem conservabat omnia verba haec conferens in corde suo »


(Lc 2, 19; cfr 2, 51). De Iesu memoriae ipsius insculptae in animo Mariam

comitatae sunt omni in vitae eventu eamque siverunt cogitationibus varia

tempora percurrere suae iuxta Filium vitae. Illae namque recordationes ali-

quo modo “Rosarium” confecerunt quod perpetuo suae terrestris vitae diebus

Ipsamet persolvit.

Nunc similiter inter laetificos Hierosolymorum caelestium cantus gratiae

ipsius laudisque causae nihil mutatae persistunt. Maternam enim eius solli-

citudinem excitant erga peregrinantem Ecclesiam in qua suae uti evangeliza-

tricis “nuntiationis” iter producit. Filii enim sui “mysteria” sine intermissione

credentibus exhibere pergit Maria, optans nempe ut ea contemplentur unde

omnis eorum salvifica virtus erumpere possit. Recitans ideo Rosarium con-

cordat christiana communitas cum recordatione Mariae atque intuitione.

Rosarium contemplativa precatio

12. Initio a Mariae ipsius experientia facto, Corona Marialis exsistit prex

praecipue contemplativa. Hac sublata ratione, suam amitteret naturam,

proinde ac monuit Paulus VI: « (Contemplatio) si deest, corpori sine anima

Rosarium assimulatur estque periculum, ne recitatio evadat iteratio

formularum atque hortamento repugnet Iesu Christi, qui dixit: Orantes au-

tem, nolite multum loqui sicut ethnici; putant enim quod in multiloquio suo

exaudiantur (Mt 6, 7). Rosarium enim natura sua requirit, ut tranquilla pre-

catione et quasi cogitabunda tarditate volvatur, quo facilius orans medita-

tioni insistat mysteriorum vitae Christi, velut corde illius perspectorum, quae

Domino omnium proxima fuit, utque eorundem mysteriorum investigabiles

divitiae reserentur ».14

Praestat immorari nos hac in alta Pauli VI cogitatione ut quidam Rosarii

aspectus emergant quibus melius natura eius propria christologicae contem-

plationis illuminatur.

De Christo cum Maria recordari

13. Mariae contemplatio — quemadmodum iam diximus — in primis est

recordatio. Haec autem dicta sensu biblico memoriae (zakar) sunt comprehen-

denda; illa enim opus a Deo in salutis historia peractum repraesentat. Nam

Biblia Sacra narrationes salutarium eventuum sunt qui ipso in Christo suum

attingunt cacumen. Non solum eventus illi efficiunt tempus “hesternum”;

etiam salutis sunt “hodierna”. Haec temporum adimpletio praesertim in Li-

14 Adhort. Ap. Marialis cultus (2 Februarii 1974) 47: AAS 66 (1974), 156.


turgia sacra contingit: id nempe quod Deus plura abhinc saecula perfecit non

solos respicit proximos eventuum testes verum proprio gratiae dono homi-

nem cuiusvis afficiunt temporis. Hoc aliquo modo valet de omni alio devoto

eosdem ad eventus accessu: eorum celebrare in fide et amore « memoriam »

significat semetipsum illi gratiae aperire quam nobis suis vitae mysteriis et

mortis et resurrectionis Christus impetravit.

Quam ob causam, dum iterum asseveratur praeeunte Concilio Oecumeni-

co Vaticano II Liturgiam sacram, uti officii sacerdotalis Christi cultusque

publici exercitationem, esse « culmen ad quod actio Ecclesiae tendit et simul

fons unde omnis eius virtus emanat »,15 meminisse illud quoque oportet vide-

licet: « Vita spiritualis non unius sacrae Liturgiae participatione continetur.

Christianus ad communiter orandum vocatus, nihilominus debet etiam intra-

re in cubiculum suum ut Patrem in abscondito oret (cfr Mt 6, 6), immo,

docente Apostolo, sine intermissione orare (cfr 1 Thess 5, 17) ».16 Sua ex pro-

prietate collocatur Rosarium hac in multiplici summa precationis “sine in-

termissione”, et si Liturgia sacra, Christi nec non Ecclesiae actio, est saluti-

fera ante omnia actio, uti “meditatio” cum Maria de Christo Rosarium ipsum

evadit contemplatio salutaris. Etenim in Redemptoris vitam de mysterio in

mysterium dum immergitur, sic accidit ut, quantumcumque operatus ille est

atque Liturgia praesens reddit, penitus recipiatur et cuiusque vitam confor-

met.

Christum a Maria discere

14. Magister est Christus praestantissimus, simul Revelator ipse simul

Revelatio. Non modo ea discere interest quae ille docuit verum etiam « discere

eum ipsum ». Atqui hic quae magistra peritior est Maria? Si autem divina ex

parte Spiritus interior est Magister qui plenam ad Christi veritatem nos

perducit (cfr Io 14, 26; 15, 26; 16, 13), nemo inter creaturas melius Christum

novit quam Illa, nemo sicut Mater ipsa altiorem nos inducere valet ad my-

sterii ipsius cognitionem.

Sese omnino in magistrae forma nobis praebet ante primum “signorum” a

Iesu completorum, nempe aquae in vinum commutationem apud Cananenses

nuptias, dum servos ea cohortatur ut Christi voluntates exsequantur (cfr Io 2,

5). Fingere etiam animo possumus idem officium Mariam pro discipulis ab-

solvisse post Iesu Ascensionem, cum inter eos Spiritum Sanctum exspectans

remaneret eosque prima confirmaret in apostolica missione. Per Rosarii sta-

15 Const. de Sacra Liturgia Sacrosanctum Concilium, 10.16 Ibid., 12.


tiones cum Maria transire idem fere est ac Mariae adsistere “scholae” ut

Christus legatur, eius inspiciantur secreta, nuntius ipsius intellegatur.

Haec Mariae schola eo est efficacior si ipsa existimatur scholam explicare,

Spiritus Sancti dona nobis abundanter obtinens simulque exemplum propo-

nens illa « in peregrinatione fidei » 17 cuius est incomparanda doctrix. Coram

singulis Filii mysteriis nos Maria hortatur, sicut suae Annuntiationis tempo-

re, ut humili animo interrogationes ponamus quae nos ad lucem aperiant, ut

semper ex fidei oboedientia sermonem concludat: « Ecce ancilla Domini; fiat

mihi secundum verbum tuum » (Lc 1, 38).

Christo configurari cum Maria

15. Tamquam constitutivam suam proprietatem habet christiana doctri-

na spiritalis illud discipuli officium ut plenius usque suo se Magistro “confor-

met” (cfr Rom 8, 29; Philp 3, 10.21). Sancti Spiritus in baptismate effusio

credentem veluti palmitem in vitem quae Christus est inserit (cfr Io 15, 5),

eumque Corporis mystici eius efficit membrum (cfr 1 Cor 12, 12; Rom 12, 5).

Huic tamen incipienti consociationi respondeat oportet crescentis semper

cum eo assimilationis iter quod discipuli nempe mores magis magisque ad

“logicam” Christi rationem moderetur: «Hoc sentite in vobis, quod et in

Christo Iesu » (Philp 2, 5). Necesse praeterea est ex Apostoli verbis « induere

dominum Iesum Christum » (cfr Rom 13, 14; Gal 3, 27).

Hoc in spiritali Rosarii cursu, qui perpetuam persequitur — una cum

Maria — vultus Christi contemplationem, hoc propositum, quod conforma-

tionem cum Ipso postulat, contenditur per semitam quam appellare possu-

mus “amicalem”. Naturaliter enim nos in Christi vitam inducit sinitque simul

eius “respirare” sensus. Hac de re affirmat beatus Bartholus Longo: « Haud

secus atque amici duo, crebro simul convenientes, sese etiam propriis moribus

conformare solent, ita profecto et nos cum Iesu familiariter viventes et cum

Virgine, dum Rosarii ponderamus Mysteria unamque, et eandem per Com-

munionem vitam constituentes, evadere possumus illis similes, quantum qui-

dem humilitas nostra permittit, et a supremis his exemplaribus modum com-

prehendere vivendi humilem et pauperem, absconditum, patientem et

perfectum ».18

Toto porro in hoc nos Christo configurandi opere per Rosarium, maternae

Virginis Sanctissimae opitulationi in primis nos committimus. Ipsa enim quae

Christi est Mater, quantumvis ad Ecclesiam «ut supereminens prorsusque sin-

17Conc. Oecum. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 58.

18 I Quindici Sabati del Santissimo Rosario, 27 ed., Pompeis 1916, p. 27.


gulare membrum » 19 pertinet, eodem tamen tempore “Mater Ecclesiae est”.

Talis enim ut Mater continenter filios filiasque Corpori mystico Filii sui

“generat”. Id quidem deprecatione sua perficit cum inexhaustam Spiritus

in eos effusionem implorat. Ecclesiae maternitatis imago perfecta est illa.

Mystica ratione iuxta Mariam Rosarium nos ipsos transfert diligenter

quae studet nempe progressionem Christi humanam in Nazarethana domo

prosequi. Hoc illi permittit ut nos vicissim educet eademque sollicitudine

instituat donec « formetur Christus » (Gal 4, 19) penitus in nobis. Hic Mariae

actus, qui totus ad Christum adnititur funditusque ei subicitur, « unionem

autem immediatam credentium cum Christo nullo modo impedit sed fovet ».20

Fulgidum est hoc a Concilio Oecumenico Vaticano II declaratum principium

quod tam valide Nostra experti sumus in vita, cum rationem episcopalis

Nostri insignis haberemus: Totus tuus.21 Uti constat, hoc enuntiatum doctrina

sancti Ludovici Mariae Grignion de Montfort penetratur, qui partes Mariae

ita in processu conformationis cum Christo pro unoquoque nostrum definivit:

« In eo omnis nostra consistit perfectio quod conformes, coniuncti Iesu Christo

consecrati sumus. Quocirca omnium devotionis formarum perfectissima sine

dubitatione illa est quae conformat, coniungit Iesu Christo nos perfectiusque

consecrat. Cum autem sit Maria creatura Iesu Christo maxime conformis,

sequitur inde ut universas inter pietatis consuetudines habeatur pietas erga

Mariam eius Matrem illa scilicet quae devovet et configurat Domino nostro

animam nostram, et ut quanto magis ei consecretur anima tanto Iesu Christo

ea dedicetur ».22 Numquam sic uti in Rosario ipso Christi via atque Mariae ita

alte cohaerere videntur. Non enim vivit Maria nisi in Christo ac pro Christo!

Cum Maria supplicare Christo

16. Hortatur nos Christus ut ad Deum instanter fidenterque convertamur

ut exaudiamur: « Petite, et dabitur vobis; quaerite et invenietis; pulsate, et

aperietur vobis » (Mt 7, 7). Huius precandi efficacitatis causa bonitas Patris

est, verum etiam apud eum intercessio Christi ipsius (cfr 1 Io 2, 1) nec non

Spiritus Sancti motio, qui « interpellat pro nobis » secundum Deum (cfr Rom

8, 26-27). Nam « quid oremus, sicut oportet, nescimus » (Rom 8, 26), immo

nonnumquam idcirco quod “male petimus” haud exaudimur (cfr Iac 4, 2-3).

19Conc. Oecum. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 53.

20 Ibid., 60.21 Cfr Primus radiophonicus nuntius Urbi et orbi (17 Octobris 1978): AAS 70 (1978), 927.22 Traite de la vraie devotion a Marie, n. 120, Paris (1966) pp. 562-563.


Ad precationem sustinendam, quae Christus et Spiritus faciunt ut nostro

ex animo consurgat, maternis suis precibus intervenit Maria. « Oratio Eccle-

siae quasi ab oratione fertur Mariae ».23 Re quidem vera si unicus Mediator

Iesus nostrae precis exsistit Via, Maria perlucida Ipsius imago illam demon-

strat Viam atque « inde ab hac singulari Mariae cooperatione actioni Spiritus

Sancti, Ecclesiae ad sanctam Matrem Dei excoluerunt orationem, eam ad

Personam Christi, in Eius mysteriis manifestatam, dirigentes quasi ad cen-

trum ».24 Deprecationis verum Mariae efficaciam Evangelium comprobat in

nuptiis Canae, quae humanarum necessitatum se apud Iesum praestat inter-

pretem: « Vinum non habent » (Io 2, 3).

Meditatio simul et supplicatio est Rosarium. Instans enim Matris Dei

flagitatio ex illa oritur fiducia, ipsius nempe maternam intercessionem omnia

in Filii corde efficere posse. Ipsa enim « omnipotens per gratiam » est quemad-

modum sua in Supplicatione ad Virginem beatus Bartholus Longo 25 asseve-

rabat audaci quidem locutione quae bene intellegitur. Haec praeterea certi-

tudo ab Evangelio profecta per populi christiani experientiam est

corroborata. Summus enim poeta Dantes mirabiliter eam ad sancti Bernardi

mentem interpretatur decantans: « Domina, tam magna es tantumque vales

ut quicumque gratiam velit et ad te non decurrat sua voluntate volare sine

alis cupiat ».26 Sancti Spiritus mulier (cfr Lc 1, 35) in Rosario Maria, cum a

nobis imploratur, ante Patrem pro nobis statuitur qui gratia eam cumulavit

et ante Filium suo natum ex gremio nobiscum precans atque pro nobis.

Christum cum Maria annuntiare

17. Curriculum annuntiationis et inquisitionis est etiam Rosarium in quo

Christi mysterium continenter variis in experientiae christianae ordinibus

praebetur. Specimen est alicuius demonstrationis orantis simul et contem-

plantis quae eo spectat ut secundum Christi animum christianus ipse compo-

natur. Reapse, si in recitando Rosario omnia ad efficacem meditationem

elementa convenienter aestimantur, inde praesertim in communitaria recita-

tione apud paroecias et sanctuaria enascitur significans opportunitas cateche-

tica quam Pastores scire debent apte adhibere. Rosarii enim Virgo etiam hoc

23 Catechismus Catholicae Ecclesiae, 2679.24 Ibid., 2675.25 Supplicatio ad Reginam Sancti Rosarii, quae sollemniter bis in anno mense Maio atque

Octobri persolvitur, a beato Bartholo Longo anno 1883 conscripta est tamquam responsio Pon-

tifici Leoni XIII catholicos concitanti suis primis in Encyclicis Litteris de Rosario ad spiritalem

operam qua societatis malis occurrere possent.26 Divina Commedia, Par. XXXIII, 13-15.


modo producit suum Christi annuntiandi opus. Rosarii annales luculenter

ostendunt quo more praesertim a Dominicanis sodalibus haec prex usurpata

sit temporibus Ecclesiae difficilibus propter diffusas haeresias. Consistimus

autem hodie novas ante provocationes. Cur igitur Coronam precatoriam in

manum non sumimus cum eorum fide qui nos antecesserunt? Suam univer-

sam virtutem servat Rosarium manetque vis et ops non negligenda pastorali

in instrumento omnis probati evangelizatoris.

Caput II

CHRISTI MYSTERIA - MYSTERIA MATRIS

« Evangelii compendium » Rosarium

18. Ad Christi contemplandum vultum nemo adducitur nisi Patris voce in

Spiritu audienda, quoniam « nemo novit Filium nisi Pater » (Mt 11, 27). Apud

locum Caesareae Philippi, reddita a Petro confessione, tam lucidi suae natu-

rae intuitus originem designavit Iesus: « Caro et sanguis non revelavit tibi, sed

Pater meus, qui in caelis est » (Mt 16, 17). Quapropter revelatio superna

necessaria est. Verum ut ipsa percipiatur, pariter oportet aures praebere:

«Silentii precationisque experientia dumtaxat aptam fert condicionem, in

qua absolvi et evolvi verissima potest cognitio, adhaerens congruensque,

illius mysterii ».27

Una exstat Rosarium ex viis traditis christianae precationis quae ad vul-

tus Christi adhibetur contemplationem. Ita enim eam descripsit Paulus VI:

«Rosarium igitur cum in Evangelio innitatur et ad mysterium Incarnationis

hominumque redemptionem tamquam ad centrum pertineat, oratio est

putanda, quae ad rem christologicam prorsus convertitur. Id enim quod

eiusdem proprium est et peculiare, videlicet angelicae salutationis litanica

iteratio Ave, Maria in Christi quoque laudem indesinentem cedit, ad quem

ut ad terminum extremum respicit Angeli nuntium ac matris Baptistae sa-

lutatio: Benedictus fructus ventris tui (Lc 1, 42). Quin immo, iteratio verbo-

rum Ave, Maria velut textura est, in qua mysteriorum contemplatio progre-

ditur. Etenim qui Christus in unaquaque salutatione angelica significatur,

27Ioannes Paulus II, Epist. Ap. Novo millennio ineunte (6 Ianuarii 2001), 20: AAS 93

(2001), 279.


idem ipse est, quem ex ordine enuntiata mysteria ut Filium Dei proponunt et

ut Filium Virginis ».28

Complementum opportunum

19. Tot vitae Christi mysteriorum quaedam dumtaxat indicat Rosarium,

quemadmodum compositum est in latissimo pietatis usu auctoritate ecclesiali

comprobato. Electio haec imposita est pristina huius precationis forma, quae

secundum numerum centesimum quinquagesimum constituta est Psalmorum

videlicet numero respondentem.

Nihilominus ut christologica Rosarii substantia augeatur, consentaneam

esse arbitramur aliquam perfectionem quae, libero singulorum atque commu-

nitatum iudicio relictam, eam sinat etiam mysteria publicae vitae Christi

Baptismum inter et Passionem complecti. Intra horum enim mysteriorum

complexionem partes personae Christi praecipuas contemplamur veluti ulti-

mi Dei revelatoris. Ipse enim, Filius dilectus Patris in Baptismate apud

Iordanem declaratus, Regni nuntiat adventum, quem operibus suis testatur

cuiusque postulata praedicat. Annis quidem publicae vitae Christi mysterium

peculiari titulo demonstratur tamquam lucis mysterium: « Quamdiu in mundo

sum, lux sum mundi » (Io 9, 5).

Ut autem plenius appellari possit Rosarium “Evangelii compendium”

expedit ut, commemoratis Incarnatione ac vita Christi abscondita (quae sunt

gaudii mysteria), et priusquam suppliciis passionis insistatur (quae sunt do-

loris mysteria), nec non resurrectionis triumphis (quae sunt gloriae mysteria),

nos perducere meditatio debet quaedam ad excellentiora vitae publicae even-

ta (quae sunt lucis mysteria). Haec mysteriorum novorum expletio, non de-

trahens ullam necessariam rem traditae huius precationis formulae, illuc po-

tius spectat ut ea renovato studio in spiritualitate christiana vivatur

tamquam vera initiatio in cordis Christi altitudinem quod est gaudii et lucis,

doloris et gloriae abyssus.

Gaudii mysteria

20. Primus circulus, qui est “mysteriorum gaudiosorum”, signatur revera

laetitia ex Incarnationis eventu effulgente. Hoc iam ab ipsa patet Annuntiatio-

ne ubi Gabrielis salutatio Virgini Nazarethanae data cum adhortatione con-

iungitur ad messianicum gaudium: « Laetare, Maria ». Hunc accedit ad nun-

tium universa salutis historia, immo vero tota orbis quadamtenus historia. Si

28 Adhort. Ap. Marialis cultus (2 Februarii 1974), 46: AAS 66 (1974), 155.


enim Patris id est consilium ut omnia in Christo recapitulentur (cfr Eph 1,

10), cunctus orbis aliquo modo attingitur beneficio divino quo in Mariam

Pater inclinatur ut sui Filii Mater reddatur. Omne vicissim hominum genus

in illo fiat concluditur quo alacriter Dei voluntati Ipsa respondet.

Sub exsultationis signo agitur etiam congressio cum Elisabeth, ubi ipsa

Mariae vox Christique eius in utero praesentia efficiunt ut Ioannes « exsultet

in gaudio » (cfr Lc 1, 44). Spectaculum similiter Bethlemiticum laetitia per-

funditur, ubi Parvuli divini, hominum Servatoris, nativitas ab angelis canta-

tur pastoribusque renuntiatur prorsus uti « gaudium magnum » (Lc 2, 10).

Haec vero duo posteriora mysteria quamvis gaudium prae se ferant, in-

dicia tamen dramatis praedicunt. Infantis enim praesentatio in templo, dum

consecrationis eius exprimit laetitiam senemque Simeonem in iubilationem

immergit, vaticinium nihilominus indicat tum « signi contradictionis » quod

erit Israeli Infans tum etiam gladii qui Matris transibit animam (cfr Lc 2, 34-

35). Eventus de Iesu duodecim annorum in templo laetificus simul est et

dramaticus. Qui sua in divina sapientia comparet auscultans nempe et inter-

rogans, maxime eminet in vestitu alicuius “docentis”. Mysterii eius tamquam

Filii negotiis Patris omnino dediti revelatio est simul illius evangelicae gra-

vitatis nuntiatio qua in discrimen etiam carissima hominis vincula ducuntur

coram absolutis Regni postulationibus. Ipsi Ioseph et Maria, trepidi anxii-

que, « non intellexerunt » illius verba (Lc 2, 50).

Significat igitur “gaudiosa” ponderare mysteria, nempe in ultimas intrare

rationes significationemque christianae laetitiae intimam. Significat etiam

oculos in veritatem concretam dirigere Incarnationis mysterii atque etiam

in mysterii salvifici doloris praenuntiationem obscuriorem. Eo ducit nos Ma-

ria ut gaudii christiani secretum comprehendamus et reminiscamur christia-

num nomen in primis esse euangelion, “nuntium bonum”, quod medium suum

elementum immo ipsum suum magisterium in Christi persona, qui est Ver-

bum caro factum, unicus orbis Salvator.

Lucis mysteria

21. Ab infantia et vita Nazarethana ad publicam Iesu vitam transiens

contemplatio ad ea mysteria nos conducit quae peculiari nomine nuncupari

licet “lucis mysteria”. Re quidem vera, totum Christi mysterium lumen est.

Ipse est « lux mundi » (Io 8, 12). Haec tamen emergit pars potissimum publicae

vitae per annos, nuntiante Illo Regni Evangelium. Si communitati christianae

significare cupimus quinque praecipua tempora — mysteria videlicet lumi-

nosa — huius vitae Christi intervalli, designari apte credimus haec: 1. Eius in


Baptismate apud Iordanem; 2. in sui ipsius autorevelatione apud Canense

matrimonium; 3. in Regni Dei proclamatione coniuncta cum invitamento ad

conversionem; 4. Ipsius in Transfiguratione ac denique 5. in Eucharistiae

institutione, quae nempe sacramentalis est paschalis mysterii declaratio.

Horum quodque mysteriorum est Regni iam instituti in ipsa Iesu persona

revelatio. Mysterium lucis ante omnia est Baptismus Iordane in flumine. Ibi

enim, descendente Christo uti viro innocente qui se pro nobis “peccatum”

fecit (cfr 2 Cor 5, 21) in aquam fluminis, aperitur caelum et Patris eum vox

Filium dilectum nominat (cfrMt 3, 13 par), dum super eum Spiritus descendit

quem munere eum initiet quod manet. Lucis mysterium est signorum initium

apud Canam (cfr Io 2, 1-12), cum Christus in vinum aquam commutans

animum discipulorum fidei recludit propter Mariae intercessionem, creden-

tium scilicet primae. Est insuper lucis mysterium ipsa praedicatio qua Dei

Regni nuntiat adventum atque ad conversionem hortatur (cfr Mc 1, 15),

eorum condonans peccata qui humili fiducia ad Eum accedunt (cfr Mc 2, 3-

13; Lc 7, 47-48); hoc initium fuit misericordiae ministerii quod usque ad

mundi terminum exercere perget praesertim per Reconciliationis sacramen-

tum Ecclesiae suae concreditum (cfr Io 20, 22-23). Suam dein ob excellentiam

eminet lucis mysterium illa Transfiguratio quae secundum traditionem in

Monte Tabor contigit. Divinitatis enim gloria Christi in vultu erumpit, cum

apostolis extra se fere versantibus illum Pater commendat ut eum « audiant »

(cfr Lc 9, 35) atque cum Illo se praeparent ad dolorosum Passionis tempus

transigendum unde ad gloriam Resurrectionis cum Illo adveniant vitamque a

Spiritu Sancto transfiguratam. Lucis postremo mysterium est Eucharistiae

institutio, qua cibum se reddit Christus Corpore ac Sanguine suo sub panis et

vini signis suam testatus dilectionem in homines « in finem » (Io 13, 1), quo-

rum in salutem se mox oblaturus erat in sacrificio.

Hisce in mysteriis, excepto Cananensi eventu, in umbra manet Mariae prae-

sentia. Leviter tantum indicant Evangelia praesentiam quandam eius hoc alio-

ve praedicationis Iesu tempore (cfrMc 3, 31-35; Io 2, 12) neque quidquam de ea

forsitan in Cenaculo adstante cum Eucharistia institueretur. Tamen munus

ipsum quod apud Canam absolvit totum quodammodo Christi iter comitatur.

In ipsius ore Canae iam invenitur revelatio, quae a Patre recta via edita est in

Baptismate apud Iordanem quaeque a Ioanne Baptista est repetita et haec

magna evadit monitio materna quam omnium temporum Ecclesiae Ipsa ape-

rit: «Quodcumque dixerit vobis, facite » (Io 2, 5). Haec praeterea hortatio quae

verba Christi signaque inducit publicam per Eius vitam, quasi picturae fun-

dum Marialem statuit omnium “lucis mysteriorum”.


Doloris mysteria

22. Magnum quidem pondus Christi mysteriis doloris tribuunt Evangelia.

A primis iam temporibus christiana pietas, praesertim Quadragesimae tem-

pore, per pium Viae Crucis usum, singulis commoratur in Passionis eventibus,

quoniam hic revelationis amoris ipsum culmen esse intellegit et hic etiam

salutis nostrae originem. Quaedam dumtaxat Passionis momenta eligit Ro-

sarium in quae precantem movet ut animi oculos convertat et eadem vivat.

Meditationis cursus ab hortis Gethsemani proficiscitur ubi discrimen maxime

dolorosum perpatitur Christus ob Patris voluntatem, cui carnis infirmitas ad

rebellionem sollicitaretur. Ibi enim Christus se in contextu omnium tempta-

tionum hominum collocat nec non ante omnia hominum peccata ut Patri

dicat: « Non mea voluntas sed tua fiat » (Lc 22, 42 par). Haec eius “affirmatio”

“negationi” protoparentum in hortis Eden opponitur. Et sequentibus ex

mysteriis elucet quanti hic cum Patris voluntate consensus ei constiterit in

quibus per flagellationem et spinarum coronationem, ad Calvariam ascensio-

nem mortemque in cruce in maximam Ille proicitur animi abiectionem: Ecce

homo!

Recluditur in hac humilitate non modo Dei amor, verum ipsa etiam ho-

minis significatio. Ecce homo: qui hominem cognoscere cupit, eiusdem hominis

sensum radicem complementum agnoscere debet in Christo, Deo nempe illo

qui ex amore humiliavit semetipsum « usque ad mortem, mortem autem

crucis » (Philp 2, 8). Adducunt credentem doloris mysteria ut Iesu mortem

iterum vivendo experiatur seque iuxta Mariam infra crucem collocet, ut in

profundum Dei amorem erga homines cum Ea pervadat omnemque illius

percipiat regenerantem virtutem.

Gloriae mysteria

23. « Sistere haud potest eius Christi vultus contemplatio ad Ipsius cruci

adfixi imaginem. Etenim est Ille Resuscitatus! ».29 Iam hanc fidei conscien-

tiam semper exprimit Rosarium cum credentes incitat ut ultra Passionis

obscuritatem procedant suosque animos in Christi gloriam Resurrectionis

et Ascensionis dirigant. Resuscitatum enim Dominum contemplans suae cau-

sas fidei detegit iterum christianus (cfr 1 Cor 15, 14), rursusque percipit non

solum gaudium eorum quibus se spectandum dedit Christus — Apostolis,

Mariae Magdalenae, discipulis Emmaus —, sed etiam Mariae laetitiam, quae

29Ioannes Paulus II, Epist. Ap. Novo millennio ineunte (6 Ianuarii 2001) 28: AAS 93 (2001),

284.


non minus vehementer experiri debuit novam Filii sui glorificati vitam. Hanc

postea ad gloriam, qua per Ascensionem Iesus ad Patris collocatur dexteram,

Ipsa per Assumptionem attolletur per privilegium singulare illuc adveniens

ut sortem omnibus iustis ex carnis resurrectione reservatam praecipiat. Glo-

ria ad extremum coronata — quemadmodum postremo patet in glorioso

mysterio — tamquam Angelorum Sanctorumque resplendet Regina veluti

anticipatio et consummatio eschatologici Ecclesiae status.

In medium huius cursus gloriae Filii Matrisque locum inserit Rosaria

corona nempe tertio in glorioso mysterio ipsam Pentecosten quae Ecclesiae

speciem tamquam familiae cum Maria consociatae praebet, quae efficaci Spi-

ritus effusione reficitur ad munusque evangelizandi componitur. Huius my-

sterii contemplatio, sicut et ceterorum mysteriorum gaudiosorum, credentes

eo movere debet ut magis semper vivam sibi conscientiam sumant novae suae

in Christo vitae, verum nihilominus intra Ecclesiae statum, cuius quidem

vitae Pentecostes eventus magnam efficit “imaginem”. Sic enim in credenti-

bus nutriunt mysteria gloriosa metae eschatologicae spem ad quam uti Populi

Dei per historiam peregrinantis membra progrediuntur. Hoc facere non pot-

est quin eos ad animosam impellat illius « laeti nuntii » testificationem quae

omni eorum vitae significationem adiungit.

De “mysteriis” ad “Mysterium”: Mariae via

24. Non totum certe argumentum exhauriunt hi meditationis Sancti Ro-

sarii circuli, verum res necessarias sive essentiales revocant, hominum animos

ad gustum Christi conscientiae perducentes quae de puris locorum Evange-

licorum fontibus deducitur. Ex Christi enim vita singula elementa, quemad-

modum ab Evangelistis narrantur, illius nempe mysterii, quae superat om-

nium scientiam (cfr Eph 3, 19), emicant. Mysterium enim est Verbi carnis

facti in quo « inhabitat omnis plenitudo divinitatis corporaliter » (Col 2, 9).

Qua de causa Catechismus Catholicae Ecclesiae tantum Christi mysteriis tri-

buit momentum docens: « Totum in vitae Iesu signum est Eius mysterii ».30

Illud « duc in altum » Ecclesiae tertii Millennii ad christianorum aptatur fa-

cultatem penetrandi perfectam « in agnitionem mysterii Dei, Christi, in quo

sunt omnes thesauri sapientiae et scientiae absconditi » (Col 2, 2-3). Etenim

omnibus baptizatis fervidum adfertur optatum Epistulae Pauli ad Ephesios:

« Habitare Christum per fidem in cordibus vestris, in caritate radicati et

30 N. 515.


fundati, ut valeatis comprehendere [...] supereminentem scientiae caritatem

Christi, ut impleamini in omnem plenitudinem Dei » (3, 17-19).

Huic proposito deservire vult Marialis corona, instrumentum praebens

seu “secretum” unde quis altae et rapienti Christi cognitioni se aperiat. Ap-

pellare illud licet Mariae viam. Via namque est Virginis Nazarethanae exem-

pli quae fidei et silentii et auscultationis fuit mulier. Pietatis Marianae item

est via quae conscientia movetur indelebilis coniunctionis qua Christus suae

Matri Sanctissimae coniungitur: Christi mysteria etiam quodammodo myste-

ria Matris sunt etiam quotiens non directo ibi occupatur idcirco nempe quod

ex Ipso et pro Ipso Ea vivit. In oratione Angelica Ave Maria sermones Angeli

Gabrielis nec non sanctae Elisabethae nostros dum facimus, instigari etiam

percipimus nos ut in Maria, in brachiis videlicet eius atque animo, « benedic-

tum fructum ventris eius » (cfr Lc 1, 42) quaeramus.

Mysterium Christi - hominis mysterium

25. In testimonio anni mcmlxxviii de Rosario tamquam carissima Nobis

prece notionem protulimus ad quam nunc redire placet. Diximus enim eo

tempore « simplex igitur Rosarii precatio eundem ictum ac vitae humanae

pulsat ».31

Praefulgentibus cogitationibus de Christi mysteriis iam explicatis, altius

non difficile est hanc Rosarii anthropologicam rationem perscrutari. Haec

coniunctio altior est quam primo intuitu videtur. Quicumque enim Christum

contemplans eiusque vitae percurrens eventa, non facere potest quin in Ipso

etiam de homine veritatem deprehendat. Magna est haec Concilii Oecumenici

Vaticani II affirmatio quam Nos iam inde a Litteris Encyclicis Redemptor

hominis magisterii Nostri argumentum saepissime fecimus: « Reapse nonnisi

in mysterio Verbi incarnati mysterium hominis vere clarescit ».32 Ad hanc

lucem adiuvat Rosarium ut pateamus. Christi iter persequens, quo hominis

via « recapitulatur » 33 et recluditur et redimitur, sese ante hominis veri ima-

ginem collocat credens. Sanctitatem vitae discit ipsius ponderanda nativita-

te; domo Nazarethana inspicienda priscam capit veritatem de humana fami-

lia secundum Dei consilium; vitae publicae in mysteriis audiens Magistrum

percipit lumen unde in Regnum Dei ingrediatur et in via ad Calvariam eum

subsequens doloris salvifici intellegit sensum. Denique tandem Christum il-

liusque Matrem in gloria contuens introspicit quoque finem ad quem nostrum

31 Angelus diei 29 Octobris 1978: Insegnamenti I (1978), 76.32 Const. past. de Ecclesia in mundo huius temporis Gaudium et spes, 22.33 Cfr S. Irenaeus Lugdunensis, Adversus haereses, III, 18, 1: PG 7, 932.


unusquisque destinatur, si se a Spiritu Sancto sanari sinit ac transformari.

Ita quidem Rosarii mysterium unumquodque, recte ponderatum, dici potest

in hominis mysterium lucem proicere.

Eodem autem tempore natura fit ut ad hanc cum sancta Redemptoris

humanitate congressionem aliae difficultates et curae, fatigationes et propo-

sita adferantur quibus vita nostra signatur. « Iacta super Dominum curam

tuam, et ipse te enutriet » (Ps 55, 23). Affectui clementi Christi eiusque Matris

credere nostras sollicitudines significat cum Rosario meditari. Iam post vi-

ginti quattuor annos, repetitis animo doloribus qui neque ministerii Nostri

Petrini exercitationi defuerunt, Nostrum esse iterum inculcare arbitramur

tamquam fervidam omnibus factam cohortationem ut idem ipsi singillatim

experiantur; ita est, revera, Rosarium « ictum vitae humanae pulsat », ut cum

vitae divinae ictu congruat in laeta Sanctissimae Trinitatis communione, fine

ac vitae nostrae desiderio.

Caput III

« MIHI VIVERE CHRISTUS EST »

Rosarium: mysterii assimilandi via

26. Mysteriorum Christi ponderatio in Rosario propria ratione proponitur

quae suapte natura eorum favet assimilationi. Haec ratio in repetitione inni-

titur. Hoc in primis pertinet ad precationem Ave Maria, quae decies sub

unoquoque iteratur mysterio. Si leviter tantum hanc quis repetitionem con-

siderat, Rosarium facile habere potest consuetudinem ieiunam et molestam.

Aliud omnino e contra iudicium excoli potest de Corona hac precatoria, si

aestimatur illa tamquam amoris significatio qui numquam ad amatam redire

cessat personam declarationibus quae licet aspectu similes novae semper sunt

propter affectum eas penetrantem.

Revera « cor carneum » in Christo Deus assumpsit. Non divinum dumta-

xat cor habet, misericordia indulgentiaque dives, sed etiam humanum cor,

aptum ad omnes affectuum motiones. Si opus hac in re est Evangelii testifi-

catione, non difficulter invenitur in colloquio illo permovente quidem Christi

cum Petro post Resurrectionem: « Simon Ioannis, diligis me? ». Ter quidem

eadem ponitur interrogatio quibus ter item respondetur: « Domine, tu scis

quia amo te » (cfr Io 21, 15-17). Ultra propriam huius loci significationem,

qui tantum ad Petri munus valet, neminem sane pulchritudo praeterit, cuius

triplicis repetitionis, ubi instans rogatio ac responsio reddita vocabulis bene


notis in universali humani amoris experimento exprimuntur. Ut Rosarium

intellegatur, oportet in actuosam psychologiam amoris propriam ingredi.

Hoc unum patet: si precis Ave Maria iteratio recta via in Mariam dirigitur,

cum Ipsa et per Ipsam denique amoris actus ad Iesum pervenit. Alitur enim

repetitio ipsa voluntate sese plenius usque conformandi cum Christo qui est

vitae christianae vera “forma”. Hanc iam sanctus Paulus formam enuntiavit

fervidis illis vocibus: « Mihi enim vivere Christus est et mori lucrum » (Philp 1,

21). Et alias: « Vivo autem iam non ego, vivit vero in me Christus » (Gal 2, 20).

Ut crescamus in hac conformatione adiuvat Rosarium nos usque ad sancti-

tatis metam.

Ratio valida ...

27. Nihil sane mirandum quod necessitudo cum Christo uti etiam aliqua

ratione seu methodo potest. Cum homine enim Deus communicat, modum

essendi nostrae naturae observans eiusque motus vitales. Quam ob rem chri-

stiana spiritualitas, formas etiam maxime sublimes mystici silentii compre-

hendens, quibus imagines universae et voces et gestus tamquam vi ipsa con-

iunctionis ineffabilis hominis cum Deo exceduntur, plerumque distinguitur

implicatione totius personae secundum veritatem ipsius multiplicem tum in

corpore et in animo, tum in necessitudinibus cum aliis.

Luculenter hoc in Liturgia elucet. Pluribus enim ritibus Sacramenta et

Sacramentalia contexuntur quae varios personae humanae aspectus attin-

gunt. Etiam precatio non liturgica eandem aperit necessitatem. Hoc inde

confirmatur quod in Orbe Orientali precatio maxime propria christologicae

meditationis quae videlicet in verbis vertitur « Iesu, Christe, Fili Dei, Domi-

ne, miserere mei, peccatoris! »,34 plerumque coniungitur cum ipsa pulmonum

respiratione, quae dum constantiam invocationis corroborat, veluti corpo-

ream soliditatem illi desiderio adiungit ut Christus ipse spiritus et anima et

“summa” totius fiat vitae.

... quae tamen melior reddi potest

28. Litteris in Nostris Novo millennio ineuntememoravimus etiam hodie in

Orbe Occidentali novam meditationis necessitatem emergere, quae nonnum-

quam aliis etiam in religionibus significationes admodum allicientes reperit.35

Non desunt christiani qui conscientia carentes traditionis istius christianae

34 Catechismus Catholicae Ecclesiae, 2616.35 Cfr n. 33: AAS 93 (2001), 289.


contemplativae se capi patiuntur illis sententiis. Quamquam elementa prae se

ferunt positiva et christianam experientiam complentia, illae tamen saepius

in se fundamentum ideologicum haud acceptandum abscondunt. Iis etiam in

experientiis multum frequentatur ratio et via quae altae spiritalis intentionis

finem respicientes utuntur modis alicuius indolis psycho-physicae, qui repe-

tuntur et symbola secum afferunt. In hunc prospectum communem phaeno-

menologiae religiosae ingreditur Rosarium verumtamen suis fingitur cum

proprietatibus quae postulatis respondent christianae proprietatis.

Non ipsum quidem aliud est revera quam contemplandi via. Et tamquam

talis via adhibenda est solum finem respiciens neque finis ex se ipsa fieri

potest. At cum fructus sit experimentorum per saecula haec via non minoris

aestimari debet. Pro ea innumerabilium Sanctorum testatur experientia. Id

autem non vetat quin in novam transeat melioremque formam. Illuc quidem

spectat completio in mysteriorum circuitu per novam seriem mysteriorum

lucis, una cum propriis consiliis de eorum recitatione quae his proponimus

in Litteris. Hinc nempe plurimum iam confirmatam huius precationis struc-

turam Nos reverentes volumus tamen fideles adiuvare ut eam in symbolis

etiam propriis intellegant cumque vitae cotidianae necessitatibus coniun-

gant. Hoc nisi fit, periculum imminet ne Rosarium spiritales effectus non

modo generare nequeat optatos, sed etiam ut eadem Corona precatoria, qua-

cum recitari solet, percipiatur tamquam amuletum vel magicum quoddam

instrumentum, significatione eius et munere penitus inverso.

Mysterii proclamatio

29. Mysterium enuntiare ac forsitan etiam opportunitatem habere eadem

in re imaginem statuere, quae illud mysterium ostendat, est tamquam scae-

nam aperire in quam animus dirigatur. Vim mentis atque affectum verba ipsa

inclinant illud in certum eventum vel vitae Christi momentum. Spiritalem

intra doctrinam, quae in Ecclesia enucleata est, simul veneratio imaginum

simul plures pietatis formae sensibilibus elementis copiosae, quemadmodum

etiam ipsa ratio a sancto Ignatio de Loyola in Spiritalibus Exercitiis exhibita,

ad partem quandam visivam et prospectivam (quae compositio loci nuncupa-

tur), decurrunt quippe quam admodum utilem esse censeant ad fovendam

animi intentionem in mysterium ipsum. Est via praeterea quae structurae

Incarnationis logicae ipsi convenit: in Iesu enim decrevit Deus hominis induere

formas. Per corpoream eius veritatem illuc adducimur ut mysterium ipsius

divinum contingamus.


Variorum Rosarii mysteriorum nuntiatio huic rerum solidarum necessitati

respondet. Nimirum non in Evangelii sufficiuntur locum neque omnes illius

quidem repetunt paginas. Quapropter non removetur Rosario lectio divina,

immo contra poscit eam provehitque. At, si mysteria in Rosario ponderata,

additis etiam lucis mysteriis, vitae Christi praecipuis circumscribuntur linea-

mentis, inde tamen facile potest per reliquum Evangelium mens divagari,

praesertim cum persolvitur Rosarium quibusdam longioris silentii temporibus.

Verbi Dei auditio

30. Ut biblicum fundamentum maiorque meditationi altitudo adiungatur,

expedit mysterii pronuntiationem augeri cuiusdam loci respondentis biblici

lectione qui, secundum adiuncta, longior breviorve esse potest. Numquam

enim consequuntur aliena verba sermonis inspirati propriam efficacitatem.

Hic enim audiatur oportet, cum certo constet Verbum esse Dei in hodiernum

tempus ac « pro me » prolatum.

Sic acceptus sermo divinus in ipsam repetitionis Rosarii ingreditur viam

neque taedium gignit quod simplici appellatione ad rerum notitias iam diu

comparatas gigneretur. Nullo modo: non interest in memoriam revocare rei

cuiusdam cognitionem, verum Deum “loqui” sinere. Aliqua data sollemni et

communitaria opportunitate illustrari convenienter hic sermo divinus brevi

commentatione potest.

Silentium

31. Silentio aluntur auditio ac meditatio. Consentaneum est ut mysterio

nuntiato Verboque proclamato aliquamdiu consistatur ut mens in mysterium

propositum dirigatur, priusquam vocalis precatio incipiat. Silentii utilitas

iterum detecta unum est ex secretis ad contemplationem et meditationem

exercitandam. Intra societatis limites, quae technologia funditus permeatur

instrumentisque universalis communicationis, patet etiam difficilius usque

evadere ipsum silentium. Sicut enim in Liturgia silentii commendantur in-

tervalla, ita etiam in Rosarii recitatione brevior mora opportuna est post

Verbum Dei auditum, dum nempe in certi cuiusdam mysterii doctrina ani-

mus immoratur.

« Pater noster »

32. Sermone divino auscultato ac mysterio diligenter inspecto, iam natura

fit ut ad Patrem animus ascendat. Suo namque in omni mysterio ad Patrem


Iesus nos semper reducit, ad quem continenter Ipse se convertit, quoniam in

“sinu” Patris requiescit (Io 1, 18). In intimam Patris consortionem nos indu-

cere vult ut cum Ipso dicamus « Abba, Pater » (Rom 8, 15; Gal 4, 6). Ad

Patrem spectans nos Ipse suos fratres facit inter nosque etiam fratres, Spiri-

tum communicans qui eius simulque Patris est. Oratio « Pater noster », tam-

quam meditationis christologico-marianae fundamentum posita quae per re-

petitam precem Ave Maria progreditur, in experimentum ecclesiale convertit

totam mysterii meditationem, etiam cum in solitudine agitur.

Decades «Ave Maria »

33. Haec pars Rosarii solidissima est eodemque tempore illud efficit prae-

cipue Marialem precationem. Verum sub lumine eiusdem Ave Maria recte

intellectae clare animadvertitur indolem Marianam non solum christologicae

rationi opponi verum ipsam efferre et extollere. Nam prior precationis Ave

Maria pars, desumpta ex verbis Mariae ab Angelo Gabriele nec non sancta

Elisabetha prolatis, adorans est mysterii contemplatio quod in Nazarethana

peragitur Virgine. Ut ita dicamus, admirationem caeli terraeque declarant et

quodammodo efficiunt ut Dei ipsius miratio eluceat contemplantis nempe

praestantissimum suum opus — Filii in virginali Mariae sinu Incarnatio-

nem — secundum laetificum illum libri Genesis prospectum (cfr Gn 1, 31),

secundum pristinam animi « commotionem qua Deus illucescente creatione

suarum manuum opus respexit ».36 Repetitio Ave Maria in Rosario immittit

nos in Dei admirationem: iubilatio est et stupor et agnitio simul maximi

totius historiae miraculi. Est vaticinii Mariae impletio: « Ex hoc beatam me

dicent omnes generationes » (Lc 1, 48).

Medium maxime punctum Ave Maria, quasi prioris et posterioris partis

cardo est Iesu nomen. Nonnumquam in festina recitatione hoc nos fugit

punctum eodemque propterea tempore coniunctio cum Christi mysterio quod

contemplamur. Tamen ex ipsa plane vi quae Iesu nomini eiusque mysterio

tribuitur denotatur significans et frugifera Rosarii persolutio. Iam Paulus VI

in Adhortatione apostolica Marialis cultus consuetudinem commemoravit

quibusdam in regionibus adhibitam ut nomen Christi peculiari poneretur in

luce, sententia ibi addita quae mysterium meditandum celebrat.37 Laudabilis

profecto consuetudo praesertim cum Rosarium publice recitatur. Vehemen-

36Ioannes Paulus II, Epistula artificibus inscripta (4 Aprilis 1999), 1: AAS 91 (1999), 1155.

37 Cfr n. 46: AAS 66 (1974), 155. Nuperius hic etiam usus a Congregatione de Cultu Divino et

Disciplina Sacramentorum est laudatus, videlicet in opere Direttorio su pieta popolare e liturgia.

Principi e orientamenti (17 Decembris 2001), 201, in Civitate Vaticana 2002, p. 165.


ter enim christologicam fidem declarat variis vitae Redemptoris temporibus

applicatam. Fidei professio est simulque adiumentum unde meditatio susti-

neatur et permittatur munus assimilationis exsequi quod inest in Ave Maria

iteratione super Christi mysterio. Nominis enim Iesu frequentatio — quod uni-

cum est datum in hominibus in quo oportet nos salvos fieri (cfr Act 4, 12) —

contexta cum Mariae Sanctissimae nomine, cui Ipsi licet illud nobis suadere,

viam assimilationis efficit illuc quidem spectantem ut altius usque in Christi

vitam introeamus.

Ex peculiari nempe necessitudine cum Christo, quae Mariam Dei Matrem

constituit, Theotokon, potentia supplicationis colligitur qua ad eam in altera

precationis parte convertimur eiusque Maternae deprecationi nostram vitam

committimus atque etiam mortis horam.

« Gloria »

34. Finis omnis christianae contemplationis est trinitaria doxologia. Via

namque Christus est quae in Spiritu nos ducit ad Patrem. Hanc si usque ad

extremum percurrimus viam, continenter ante mysterium trium Personarum

divinarum consistimus quae laudandae sunt adorandaeque et quibus referen-

dae gratiae. Interest valde ut invocatio Gloria, contemplationis culmen, clara

reponatur in luce intra ipsum Rosarium. In publica autem recitatione cantari

etiam potest ut opportuna vehementia accedat ad hanc partem structurae et

proprietatis omnium christianarum precum.

Quatenus mysterii meditatio attenta est et alta et viva — de Ave in Ave—

ex amore scilicet erga Christum et Mariam, eatenus Trinitatis glorificatio in

unaquaque decade tam longe abest ut ad celerem redigatur conclusionem ut

suum rectum contemplativum modum obtineat, velut si ad Paradisi altitu-

dinem levetur mens et quodammodo experientia montis Tabor iterum viva-

tur, quae est futurae contemplationis praenuntiatio: « Bonum est nos hic

esse! » (Lc 9, 33).

Postrema elocutio

35. Hodierna in Rosarii celebratione post trinitariam doxologiam perbre-

vis sequitur exclamatio quae secundum usus passim variatur. Nihil quidem

detrahentes utilitati harum invocationum, opportunum tamen arbitramur

hoc inculcare: mysteriorum contemplatio totam suam melius significare pot-

erit fecunditatem, si opera dabitur ut unumquodque terminetur mysterium

prece facta ut effectus proprii meditationis eiusdem mysterii impetrentur. Hoc

pacto efficacius valebit suum cum vita christiana vinculum Rosarium testi-


ficari. Hoc etiam suadet pulchra liturgica precatio quae nos instigat ut peta-

mus unde possimus mysteria Rosarii meditantes eo advenire ut « imitemur

quod continent, et quod promittunt assequamur ».38

Talis ad finem invocatio legitima ditari potest varietate, sicut iam acci-

dit. Sic enim figuram sibi induit Rosarium magis accommodatam ad diver-

sas traditiones spiritales tum etiam ad varias christianas communitates.

Hac in re optatur ut consentaneo pastorali iudicio disseminentur maioris

momenti proposita, fortasse iam probata in locis et sacellis Marianis ubi

Rosarii usus praesertim colitur ita ut Dei Populus inde valeat omnibus veris

spiritalibus divitiis perfrui ac alimentum contemplationis singillatim perci-

pere.

“Corona”

36. Instrumentum ad Rosarii recitationem traditum est nempe precatoria

corona. Secundum usum quendam leviorem, saepius evadit haec corona tan-

tummodo numerandi instrumentum ut preces Ave Maria sibi succedentes

computentur. Tamen utilis etiam est ad signum aliquod exhibendum quo

plenior substantia contemplationi addatur.

Qua in re primum notandum est quomodo ad Crucifixum corona appro-

pinquet, quoniam ita aperit clauditque ipsum orationis cursum. In Christo

enim vertuntur vita credentium et preces. Omnia ab Ipso procedunt ad

Eumque contendunt; omnia per Illum in Spiritu Sancto ad Patrem perve-

niunt.

In hoc numerandi instrumento, quae progredientem signat precationem,

numquam cessans contemplationis perfectionisque christianae iter indicat

eadem corona. Eam etiam tamquam “catenam” beatus Bartholus Longo

habebat quae nos cum Deo alligat. Catena quidem est verum dulcis; coniunc-

tionem semper ea revelat cum Deo qui est Pater. Catena insuper est “filialis”

quae nos cum Maria concinere sinit, « ancilla Domini » (Lc 1, 38) et ad extre-

mum cum Christo ipso qui, licet Deus esset, « servum » ob nostri amorem sese

fecit (cfr Philp 2, 7).

Significationem symboli in corona etiam placet extendere ad necessitudi-

nem inter nos mutuam dum ibi conspicitur communionis fraternitatisque

vinculum quod universos nos consociat in Christo.

38 « ... concede, quaesumus, ut haec mysteria sacratissimo beatae Mariae Virginis Rosario reco-

lentes, et imitemur quod continent, et quod promittunt assequamur »: Missale Romanum 1960, In

festo B.M. Virginis a Rosario.


Inceptio atque conclusio

37. In vigente Ecclesiae usu multiplices exstant modi Rosarium inducendi

secundum diversa adiuncta ecclesialia. Quibusdam locis Rosarium incipi solet

invocatione Psalmi 69: « Deus, in adiutorium meum intende; Domine, ad

adiuvandum me festina », ut in orante quasi humilis conscientia propriae

indigentiae nutriatur; alibi contra, principium fit per symbolum apostolicum

Credo tamquam si fidei professio iaciatur uti viae contemplativae fundamen-

tum quae suscipitur. Hi et similes modi quatenus mentem recte ad contem-

plationem conformant sunt pariter liciti. Terminatur deinde prece secundum

Pontificis mentem ut precantis oculi in latissimum prospectum aperiantur

Ecclesiae totius necessitatum. Et ut haec ecclesialis Rosarii ratio provehere-

tur, voluit illud Ecclesia sanctis indulgentiis locupletare pro debito modo

recitantibus.

Si ita vivendo completur Rosarium, revera curriculum spirituale evadit

ubi se praestat matrem, magistram, ducem Maria fideles sua valida depreca-

tione sustentans. Quid igitur mirandum si necesse sibi esse animus arbitratur,

expleta nempe hac precatione ubi interiorem Mariae maternitatis experien-

tiam fecit, in laudes Virginis Sanctae sese proicere tum illius splendidae for-

mulae Salve Regina tum etiam in versus Litaniarum Lauretanarum? Est enim

interioris peregrinationis consummatio quae ad consortium vivum cum Chri-

sti mysterio eiusque sanctissimae Matris promovit fideles.

Temporis partitio

38. Totum cotidie recitari licet Rosarium nec desunt qui id faciant. Sic

enim precatione replet dies tot contemplativorum hominum atque infirmos

et senes comitatur quibus satis est temporis. Patet tamen — et magis hoc

valet si novus circuitus additur mysteriorum lucis — plures non persolvere

posse nisi partem tantum secundum certum quendam hebdomadis ordinem.

Haec tandem divisio singulis hebdomadae diebus dabit suum quendam “co-

lorem” spiritualem, perinde ac Liturgia sacra ipsa facit variis anni liturgici

temporibus.

Communem secundum consuetudinem, destinantur « gaudii mysteriis »

dies Lunae et Iovis, Martis ac Veneris dies « mysteriis doloris », Mercurii,

Saturni et Solis dies « gloriae mysteriis ». Ubi igitur « lucis mysteria » colloca-

buntur? Quandoquidem gloriosa mysteria et Saturni et Solis diebus impo-

nuntur, et Saturni dies secundum traditionem praecipuam habet indolem

Marialem, suadendum videtur ut in diem Saturni altera hebdomadalis my-

steriorum gaudii meditatio differatur, in quibus nempe Mariae praesentia


magis significatur. Sic enim superest Iovis dies omnino ad lucis mysteriorum

ponderationem.

Non vult tamen hoc consilium libertatem consentaneam in singulorum

atque communitatum meditatione circumscribere, videlicet secundum spiri-

tales pastoralesque necessitates at in primis liturgicas celebrationes quae

aptationes suadere possunt opportuniores. Id tamen quod summi interest

hoc est, ut semper magis concipiatur et vivatur Rosarium tamquam contem-

plationis via. Per illam enim, perficiens ea quae in Liturgia sacra aguntur,

christianorum hebdomada ad diem Dominicum nempe Resurrectionis adhae-

rens transit in cursum quendam per vitae Christi mysteria, atque Ille sic se in

vita suorum discipulorum affirmat veluti temporis historiaeque Dominum.

CONCLUSIO

« Benedictum Mariae Rosarium - vinculum nos coniungens

cum Deo dulcissimum»

39. Quae adhuc sunt omnia dicta, affatim divitias huius traditae preca-

tionis declarant, quae popularis quidem precis prae se fert simplicitatem

verum precationis etiam theologicam altitudinem iis nempe idoneam qui

maturioris cuiusdam contemplationis sentiunt necessitatem.

Peculiarem semper tribuit Ecclesia efficaciam huic precationi cui casus

difficillimos eiusque chorali recitationi et usui perpetuo commisit. Cum chri-

stiano ipsi nomini maxima imminerent pericula, huius precationis virtuti

declinatum periculum adscribebatur atque Rosarii Virgo tamquam salutis

conciliatrix salutabatur.

Eiusdem huius precis efficacitati libenter — quemadmodum principio edi-

ximus — causam commendamus pacis in orbe nec non omnium familiarum.

Pax

40. Quas universi orbis prospectus hoc novo ingrediente Millennio diffi-

cultates ostentat, adducunt nos ut credamus solam ex Alto intercessionem

facere posse ut minus obscurum nos posthac tempus speremus, quoniam

animos illa sola moderari potest eorum qui in disputationum condicionibus

versantur nec non qui Nationum sortes gubernant.

Suapte natura ad pacem intenditur precatio Rosarii quia ipsa in Christi con-

templatione constat qui Princeps est pacis et « nostra pax » (Eph 2, 14). Qui

Christi mysterium sibi assimilat — et hoc omnino efficere vult Rosarium —,


pacis comprehendit secretum suaeque inde facit vitae propositum. Sua ex

meditandi natura, singulis Ave Maria placide progredientibus, Rosarium af-

ficit ipsos orantes affectu pacifico qui aptos eos reddit ad suscipiendam ex-

periendamque suo intimo in animo ac diffundendam circa se veram illam

pacem quae Resuscitati Domini praecipuum est munus (cfr Io 14, 27; 20, 21).

Pacis etiam oratio est propter caritatis fructus quos gignit. Si bene enim

recitatur Rosarium uti meditativa precatio, provehens nempe congressionem

cum Christo ipso eius in mysteriis, facere non potest quin etiam Christi vul-

tum in fratribus sororibusque indicet, praesertim maxime patientibus. Quo

enim pacto in gaudii mysteriis cogitari potest Infantuli apud Bethlehem orti

mysterium quin etiam simul voluntas sentiatur suscipiendi defendendi pro-

movendi vitam ipsam, in se doloribus omnium per orbis regiones infantium

receptis? Quomodo Christi passus sequi revelatoris in lucis mysteriis licet,

quin etiam in cotidiana vita testimonium ipsius « beatitudinibus » retribua-

tur? Et quis Christum cruce oneratum ipsumque crucifixum contemplari

valet quin simul se oportere iudicet « Cyrenaeum » esse cunctis dolore adflictis

fratribus et sororibus desperationeve oppressis? Quomodo tandem in gloriam

Christi resuscitati inque Mariam Reginam coronatam quis oculos intendere

potest qui simul etiam non cupiditatem persentiat hunc mundum pulchrio-

rem iustiorem Deique consilio propiorem efficiendi?

Ad summam: dum nos cogit in Christum mentem intendere, etiam pacis in

orbe opifices nos Rosarium constituit. Sua namque repetitionis constantis et

choralis proprietate, dum Christo obsequitur hortanti ut « semper oremus et

non deficiamus » (cfr Lc 18, 1), permittit nobis ut etiam hodie speremus victo-

riam de “proelio” tam difficili, quam est pacis ipsius reportari posse. Nihil

quidem huius mundi difficultates fugiens e contrario impellit nos Rosarium,

ut eas conscio et magnanimo sensu respiciamus, nobisque simul vires suppetit

unde ad illas reverti possimus adiumento Dei confisi firmiterque intenti ad omni

tempore testandam « caritatem, quod est vinculum perfectionis » (Col 3, 14).

Familia: parentes ...

41. Pro pace precatio Rosarium est etiam semper oratio ipsius familiae et

pro familia. Aliquando erat haec prex praesertim familiis christianis carissi-

ma earumque certe fovebat cohaerentiam. Hanc magni pretii hereditatem

perdere dedecet. Redire oportet ad precationem in familia et pro familia,

etiam hac precandi usurpanda forma.

Si Epistula Nostra in Apostolica Novo millennio ineunte hortati sumus ut

Liturgiam horarum etiam laici in cotidiana vita communitatum paroecialium


variorumque coetuum christianorum peragerent,39 idem profecto de Rosario

monere cupimus. Non de duabus agitur viis diversis, sed inter se complenti-

bus christianae contemplationis. A singulis igitur petimus, qui operae pasto-

rali apud familias se dedunt, ut magna cum persuasione Rosarii recitationem

proponant.

Quae iuncta precatur familia remanet coniuncta. Ex pristina traditione sanc-

tum se Rosarium exhibet uti precationem in qua familia se consociatam invenit.

Eius enim singula membra, Iesum nempe unum spectantia, facultatem etiam

recuperant ut inter se denuo respiciant, ut communicent, consentiant, mutuo

ignoscant, ut ex foedere amoris a Dei Spiritu renovato iterum procedant.

Familiarum huius temporis complures quaestiones praesertim in Nationi-

bus oeconomica ratione progressis inde profluunt quod difficilius semper

communicare evadit. Simul consistere non possunt et fortasse rariores simul

conversandi opportunitates imaginibus apparatus televisifici obscurantur. Si

vero iterum incipiunt Rosarium in familia persolvere, inicere possunt coti-

dianam in vitam alias omnino imagines, eas videlicet quae salutem afferunt:

imaginem Redemptoris, eiusque Matris sanctissimae speciem. Familia quae

una simul Rosarium recitat aliquo modo ambitum recreat Nazarethanae

domus: in medio Iesus locatur cum eoque communicantur gaudia et dolores,

eius praeterea curis commendantur necessitates et propositiones, ab eo spes

hauritur et fortitudo pro reliquo itinere.

... ac proles

42. Iucundum est atque frugiferum iter incrementi filiorum similiter huic

precationi commendare. Nonne forsitan etiam Rosarium est vitae Christi iter

a conceptione usque ad mortem ac deinde ad resurrectionem et gloriam?

Difficilius hodie parentibus usque fit liberos variis in vitae statibus sequi.

In technologiae progressae societate nec non instrumentorum communicationis

nec non universalis in globum compactionis omnia ita velocia facta sunt et

hiatus inter culturae formas in ipsis generationibus maior fit in dies. Latius

spatium semper occupant varia nuntia et experimenta magis semper impro-

visa in vita puerorum et adulescentium parentibusque nonnumquam anxie-

tas maxima est periculis obviam progredi quibus obiciuntur. Crebrius ama-

rissime decipiuntur, cum proprios filios falsos esse comprobant coram

medicamentorum illecebris, hedonismi effrenati invitamentis, ad violentiam

impulsionibus, diversissimis sensus nullius desperationisque significationibus.

39 Cfr n. 34: AAS 93 (2001), 290.


Rosarii recitatio pro filiis, et magis etiam cum liberis — dum a teneris

etiam annis ad cotidianum hoc educantur tempus « orantis intervalli » fami-

liae — non certe est omnium difficultatum dissolutio, adiumentum tamen

spiritale est non despiciendum. Obici potest Rosarium precationem videri

minus gustui iuvenum et puerorum huius temporis aptam. Sed haec obiecta-

tio rationem fortasse ducit alicuius modi quo recitatur Rosarium haudqua-

quam accommodate. Ceterum, postquam in tuto collocata eius structura est,

nihil prohibet quin pro pueris et iuvenibus Rosarii recitatio — tum in familia

tum in coetibus — locupletetur consentaneis quibusdam indiciis signorum et

usuum unde Rosarii intellegentia aestimatioque adiuvetur. Cur experiri non

licet? Actio pastoralis in iuvenes intenta, quae nihil negat sed fervet resque

efficit — sicut Dies Mundiales Iuventutis abunde Nobis persuaserunt! —

perficere adiuvante Deo res reapse praeclaras potest. Sapienter si praebeatur

Rosarium, certo scimus ipsos adulescentes posse etiam aliquando admiratio-

nem adultis inicere, cum hanc precationem suam faciant eamque studio ae-

tatis suae proprio frequentent.

Rosarium iterum detegendus thesaurus

43. Carissimi fratres ac sorores! Adeo facilis precatio eodemque tempore

sic dives reapse dignissima est ut a communitate christiana denuo reperiatur.

Hoc potissimum anno id faciamus, dum idem propositum accipimus veluti

confirmationem sententiae iam in Epistula Apostolica Novo millennio ineunte

delineata, secundum quam tot Ecclesiarum particularium pastoralia consilia

iam promota sunt ad venturi temporis etiam statuenda officia.

Ad vos nominatim, cari in episcopatu Fratres, sacerdotes et diaconi nec

non variis in ministeriis pastorales operatores convertimur ut ipsi singillatim

Rosarii pulchritudinem experti eiusdem fautores evadatis studiosi.

Vobis pariter, theologi, confidimus ut deliberationem adhibentes strictam

simul et sapientem, quae Dei Verbo innititur populique christiani vitam

persentit, faciatis ut huius traditae precationis fundamenta biblica tum etiam

spiritales divitiae ac pastoralis efficacia deprehendantur.

In vobis plurimum reponimus, consecrati viri mulieresque consecratae,

qui nomine proprio ad Christi vultum in Mariae schola contemplandum de-

stinamini.

Vos omnes, cuiuslibet condicionis fratres sororesque, spectamus, sicut

etiam vos, familiae christianae, tum etiam aegrotantes et senes ac vos iuvenes

respicimus: in manus fidenter sumite denuo Rosarii coronam, sub Sacrarum


Scripturarum lumine eam rursum invenientes, cum Liturgia sacra congruen-

tem atque cum vita cotidiana consentientem.

Utinam ne appellatio haec Nostra surdis cadat auribus! Vicesimo enim

quinto Pontificatus Nostri ingrediente anno, hanc Apostolicam Nostram Epi-

stulam manibus Virginis Mariae sapientibus tradimus, spiritali affectu ipsius

coram imagine Nos prosternentes Sanctuario in splendido illo a beato Bartholo

Longo ei aedificato, Rosarii apostolo. Nostras libenter voces permoventes illas

facimus quibus pernotam claudit Supplicationem ad Virginem Rosarii Sancti:

« O benedictum Mariae Rosarium, dulcis cum Deo nos alligans catena, amoris

nos vinculum cum Angelis coniungens, salutis turris contra inferorum impe-

tus, tutus communi in naufragio portus, te non amplius deseremus umquam.

In agoniae hora nobis eris solacio. A te extremum vitae evanescentis osculum.

Et postremum labiorum nostrorum erit effatum suave tuum nomen, o Regina

Rosarii Pompeiani, o cara Mater nostra, o peccatorum Refugium, o Princeps

maerentium consolatrix. Esto ubique benedicta, et hodie et in sempiternum,

terris item atque in caelis ».

Ex Aedibus Vaticanis, die xvi mensis Octobris, anno bismillesimo altero,

vicesimi quinti Pontificatus Nostri principio.

IOANNES PAULUS PP. II

CONSTITUTIO APOSTOLICA

RODRIGUENSIS

In Mauritio novus conditur Vicariatus Apostolicus Rodriguensis.

IOANNES PAULUS EPISCOPUS

servus servorum dei

ad perpetuam rei memoriam.

Ad aptius consulendum evangelizationis operi in Mauritio, Congregatio

pro Gentium Evangelizatione, omnibus mature perpensis habitoque faventi

voto Venerabilis Fratris Brunonis Musaro, Archiepiscopi titulo Abaritani

atque in eadem Natione Apostolici Nuntii, censuit ibidem novum Vicariatum

Apostolicum esse condendum. Nos igitur, Qui gravissimo fungimur munere

Pastoris et Patris universi populi Dei, talem sententiam ratam habentes,

summa Nostra potestate sequentia decernimus. In Mauritii insula patrio


sermone « Rodrigues » nuncupata novum constituimus Vicariatum Apostoli-

cum Rodriguensem, quem, separatum a dioecesi Portus Ludovici, ipsius Sedis

concredimus curae atque iurisdictioni Congregationis pro Gentium Evange-

lizatione subicimus cuiusque Pro-Cathedram episcopalem ponimus in templo

Sancti Archangeli Gabrielis, quod in urbe « Saint-Gabriel » exstat. Haec om-

nia perficienda committimus Venerabili Fratri Brunoni Musaro, quem dixi-

mus, onere imposito authenticum exemplar actus peractae exsecutionis me-

moratae Congregationi remittendi. Hanc denique Apostolicam Constitutionem

nunc et in posterum ratam esse volumus, contrariis quibuslibet rebus non

obstantibus.

Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die undecimo mensis Octobris,

anno Domini bis millesimo secundo, Pontificatus Nostri vicesimo quarto.

e Angelus card. Sodano

Secretarius Status

Crescentius card. Sepe

Congr. pro Gentium Evang. Praef.

Marcellus Rossetti, Protonot. Apost.

Franciscus Bruno, Protonot. Apost.

Loco e Plumbi

In Secret. Status tab., n. 530.445

LITTERAE APOSTOLICAE

I

Venerabili Dei Servo Sigismundo Gorazdowski Beatorum honores decernuntur.


Ad perpetuam rei memoriam. — « Ego praecipio tibi, ut aperias manum

fratri tuo egeno et pauperi » (Dt 15, 11).

Venerabilis Dei Servus Sigismundus Gorazdowski, Dei voluntatem solum-

modo adimplere cupiens, clamantem lugentemque humilioris ordinis gentem

auscultavit atque ad dolentium hominum levandas aerumnas totam vitam

dicavit, cum in iis relatum Christi vultum videret. Die i mensis Novembris

anno mdcccxlv ipse in oppido Sanok dioecesis Premisliensis Latinorum in

Polonia Meridiana a pientissima familia ortus est. Gymnasio completo, in

studiorum Universitate Leopolitana iuris disciplinae dedit nomen, sed paulo


post decrevit se sacerdotem futurum atque illius urbis Seminarium ingressus

est. Quamquam haud bona valetudine laborabat, die tamen xxv mensis Iulii

anno mdccclxxi ordine sacro auctus est. Veluti vicarius paroecialis in agro

tunc temporis Galiciae peculiarem in infimi ordinis homines dilectionem

ostendit. Ingruente in oppido Wojnilow cholera morbo, perquam impigre

aegrotis assedit, absque metu contagionis adiens periculum. Leopolim trans-

latus, complura de caritate incepta suscepit. Editoris et compositoris quoque

sustinuit opus, plura scripta foram dans, ut magis magisque Evangelii nun-

tius inter homines diffunderetur itemque parentes magistrique in educationis

provincia iuvarentur. Officium quoque ei commissum est secretarii Instituti

Pauperum Christianorum atque, cum civium Leopolitanorum indicia cogno-

scere posset, multa ingeniose varieque suscepit incepta, ut omnium ordinum

indigentes in animo et corpore iuvarentur: scilicet mendici, infirmi, matres-

familias pauperes, pueri deserti, viduae, studentes et opifices. Acta quoque

catholica condere nisus est, sed ex hac re censurae et omnium generum of-

fensiones obvenerunt, quas ille fortiter et calumniatoribus ignoscens susti-

nuit. Ut condita instituta aptissime moderaretur, die xvii mensis Februarii

anno mdccclxxxiv Congregationem Sororum S. Ioseph fundavit, cuius sodales

ex illius exemplo ad Christi misericordiam testificandam inducuntur. Dei

Servus Leopoli die i mensis Ianuarii anno mcmxx de hoc mundo demigravit.

Per sacrae Eucharistiae, Iesu Passionis, Beatae Virginis Mariae devotionem

suam ipse firmam fidem aluit. Firmissima divinae misericordiae spe innixus,

toto corde Dominum dilexit, in proximi beneficium suam tradens vitam.

Studiose ut Dei regnum per catechetica incepta praesertim pro iuvenibus

diffunderetur contendit. Tam ipse animose caritatis rebus operam dedit, ut

« pater pauperum » et « tecto carentium sacerdos » vocaretur. Christianas ve-

ritates pure integreque docuit, Ecclesiae Magisterio religiose obtemperans.

Usque prudens fuit atque in omnes aequus. Christum pauperem, castum,

oboedientem sectatus est.

Eius propter sanctitatis famam anno mcmlxxxix dioecesana inquisitio inco-

hata est. Cunctis absolutis a iure statutis rebus, Nobis coram die xx mensis

Decembris anno mcmxcix Decretum de virtutibus heroum in modum exercitis

prodiit, die autem xxiv mensis Aprilis anno mmi, Decretum de miraculo evul-

gatum est. Statuimus igitur ut Beatificationis ritus Leopoli die xxvi mensis

Iunii eiusdem anni, Nostri pastoralis itineris tempore, celebraretur.

Hodie igitur inter sacra hanc ediximus formulam:

Spełniajac zyczenie naszego brata Mariana Jaworskiego, Arcybiskupa

Lwowskiego Obrzadku Łacinskiego jak rowniez wielu innych braci w biskup-


stwie, oraz licznych wiernych, za rada Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych,

nasza Władza Apostolska zezwalamy, aby odtad Czcigodnym Sługom Bozym:

Jozefowi Bilczewskiemu oraz Zygmuntowi Gorazdowskiemu przysługiwał

tytuł błogosławionych, i aby ich swieta obchodzono w miejscach i w sposob

okreslony przez prawo. Dla Jozefa Bilczewskiego bedzie to corocznie 20 mar-

ca, a dla Zygmunta Gorazdowskiego 26 czerwca. W imie Ojca i Syna, i Ducha

Swietego.

Actuositatem, liberalitatem, pietatem insignis huius viri extollere placet,

qui sua opera luculenter in humilioris ordinis homines conferre studuit. Exop-

tamus igitur ut huius caelitis testificationibus incitati homines qui nunc sunt

ad superna mansuraque certo gradu contendant.

Quae autem his Litteris decrevimus nunc et in posterum rata et firma esse

volumus, contrariis rebus minime obstantibus.

Datum Leopoli, sub anulo Piscatoris, die xxvi mensis Iunii, anno mmi,

Pontificatus Nostri tertio et vicesimo.

De mandato Summi Pontificis


Loco e Sigilli


II

Nuntiatura Apostolica Benini ac Togi conditur.


Ad perpetuam rei memoriam. — Quo expeditius efficiantur publicae ne-

cessitudinis rationes quae iam diu intercedunt feliciter inter hanc Apostoli-

cam Sedem et Beninensem ac Toganam Civitates simulque promptius consu-

latur evangelizationis operi atque spirituali saluti Christifidelium illic

degentium, Nobis peropportunum videtur memoratis pro Nationibus Apo-

stolicam Nuntiaturam condere, seiungendo eas a competentia Nuntiaturae

Apostolicae in Gana. Summa igitur Nostra potestate harumque Litterarum

virtute Nuntiaturam Apostolicam Benini ac Togi constituimus, factis cunctis

iuribus, privilegiis, honoribus, praerogativis et indultis, quae huiusmodi Le-

gationum, praesertim earum sub iurisdictione Congregationis pro Gentium


Evangelizatione positarum, propria sunt, mandantes ut ipsius sedes in urbe

Cotonuensi, in Benino, ponatur. Has denique Litteras, in forma Brevis maio-

ris expeditas, iugiter ratas esse volumus, contrariis quibuslibet rebus non

obstantibus.

Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die xxiv

mensis Octobris, anno mcmii, Pontificatus Nostri vicesimo quinto.

De mandato Summi Pontificis


Loco e Plumbi


ALLOCUTIONES

I

Apud Cracoviam in dedicatione templi sanctuarii a Divina Misericordia.*

O niepojete i niezgłebione Miłosierdzie Boze, Kto Cie godnie uwielbic i

wysławic moze. Najwiekszy przymiocie Boga Wszechmocnego, Tys słodka

nadzieja dla człowieka grzesznego.1

1. Drodzy bracia i siostry! Powtarzam dzisiaj te proste i szczere słowa sw.

Faustyny, by wraz z nia i z wami wszystkimi uwielbic niepojeta i niezgłebio-

na tajemnice Bozego miłosierdzia. Podobnie jak ona, chcemy wyznac, ze nie

ma dla człowieka innego zrodła nadziei, jak miłosierdzie Boga. Pragniemy z

wiara powtarzac: Jezu, ufam Tobie!

To wyznanie, w ktorym wyraza sie ufnosc we wszechmocna miłosc Boga,

jest szczegolnie potrzebne w naszych czasach, w ktorych człowiek doznaje

zagubienia w obliczu wielorakich przejawow zła. Trzeba, aby wołanie o Boze

miłosierdzie płyneło z głebi serc ludzkich, pełnych cierpienia, niepokoju i

zwatpienia, poszukujacych niezawodnego zrodła nadziei. Dlatego przycho-

dzimy dzis tutaj, do łagiewnickiego sanktuarium, aby na nowo odkrywac w

Chrystusie oblicze Ojca, ktory jest « Ojcem miłosierdzia oraz Bogiem wszel-

kiej pociechy ».2 Pragniemy oczyma duszy wpatrywac sie w oczy Miłosiernego

Jezusa, aby w głebi Jego spojrzenia znalezc odbicie własnego zycia oraz

* Die 17 Augusti 2002.1 Dzienniczek, 951.2 por. 2 Kor 1, 3.


swiatło łaski, ktora juz po wielokroc otrzymalismy i ktora Bog zachowuje dla

nas na kazdy dzien i na dzien ostateczny.

2. Za chwile dokonamy konsekracji tej nowej swiatyni poswieconej miło-

sierdziu Bozemu. Zanim to nastapi, pragne serdecznie podziekowac wszyst-

kim, ktorzy przyczynili sie do jej powstania. Dziekuje szczegolnie ks. kard.

Franciszkowi, ktory tyle troski włozył w to dzieło, dajac dowod osobistego

nabozenstwa do miłosierdzia Bozego. Serdeczna mysla obejmuje siostry Mat-

ki Bozej Miłosierdzia, dziekuje im za dzieło rozpowszechniania przesłania,

jakie pozostawiła sw. Faustyna. Pozdrawiam obecnych tu kardynałow i bis-

kupow z Polski z Kardynałem Prymasem na czele, jak rowniez biskupow z

roznych stron swiata. Ciesze sie z obecnosci kapłanow diecezjalnych i zakon-

nych jak tez seminarzystow.

Serdecznie pozdrawiam wszystkich, ktorzy uczestnicza w tej liturgii, a

szczegolnie przedstawicieli Fundacji Sanktuarium Bozego Miłosierdzia, ktora

administruje jego budowa, jak tez samych budowniczych z roznych przed-

siebiorstw. Wiem, ze wielu sposrod tu obecnych szczodrze wspierało mate-

rialnie te budowe. Prosze Boga, aby wynagrodził wasza hojnosc i wasz trud

swoim błogosławienstwem!

3. Bracia i siostry! Kiedy konsekrujemy te nowa swiatynie, mozemy za-

dawac sobie pytanie, jakie nurtowało krola Salomona, gdy oddawał Bogu na

zamieszkanie swiatynie jerozolimska: « Czy jednak naprawde zamieszka Bog

na ziemi? Przeciez niebo i niebiosa najwyzsze nie moga Cie ogarnac, a tym

mniej ta swiatynia, ktora zbudowałem ».3 Tak, na pierwszy rzut oka wiazanie

obecnosci Boga z pewnym okreslonym miejscem moze sie wydawac niesto-

sowne. A jednak trzeba pamietac, ze czas i miejsce naleza całkowicie do Boga.

Choc kazdy czas i cały swiat mozna uwazac za Jego « swiatynie », to jednak sa

czasy i sa miejsca, ktore Bog obiera, aby w nich w sposob szczegolny ludzie

doswiadczali Jego obecnosci i Jego łaski. A ludzie wiedzeni zmysłem wiary

przychodza do tych miejsc, bo maja pewnosc, ze rzeczywiscie staja przed

Bogiem, ktory jest tam obecny.

W tym samym duchu wiary przybyłem do Łagiewnik, aby konsekrowac

te nowa swiatynie. Jestem bowiem przekonany, ze jest to takze szczegolne

miejsce, ktore Bog obrał sobie, aby tu wylewac łaski i udzielac swego miło-

sierdzia. Modle sie, aby ten koscioł był zawsze miejscem głoszenia oredzia o

miłosiernej miłosci Boga; miejscem nawrocenia i pokuty; miejscem sprawo-

wania ofiary eucharystycznej — zrodła miłosierdzia; miejscem modlitwy —

3 1 Krl 8, 27.


wytrwałego błagania o miłosierdzie Boze dla nas i całego swiata. Modle sie

wiec słowami Salomona: « O Panie, Boze moj, (...) wysłuchaj to wołanie i te

modlitwe, w ktorej dzis Twoj sługa stara sie ubłagac Ciebie o to, aby w nocy i

w dzien Twoje oczy patrzyły na te swiatynie. (...) Wysłuchaj błagania Two-

jego sługi i Twojego ludu, (...) ilekroc modlic sie bedzie na tym miejscu. Ty

zas wysłuchaj w miejscu Twego przebywania — w niebie. Nie tylko wysłu-

chaj, ale tez i przebacz! ».4

4. « Nadchodzi (...) godzina, owszem juz jest, kiedy to prawdziwi czciciele

beda oddawac czesc Ojcu w Duchu i prawdzie, a takich to czcicieli chce miec

Ojciec ».5 Kiedy odczytujemy te słowa Pana Jezusa w sanktuarium Miłosier-

dzia Bozego, w szczegolny sposob uswiadamiamy sobie, ze tu człowiek nie

moze stanac inaczej, jak w Duchu i prawdzie. To Duch Swiety, Pocieszyciel i

Duch Prawdy, wprowadza nas na drogi Bozego miłosierdzia. Przekonujac

swiat « o grzechu, o sprawiedliwosci i o sadzie »,6 rownoczesnie odsłania pełnie

zbawienia w Chrystusie. To przekonywanie o grzechu dokonuje sie w dwoja-

kim odniesieniu do Krzyza Chrystusa. Z jednej strony Duch Swiety pozwala

nam przez Krzyz Chrystusa poznac grzech, kazdy grzech, w pełnej skali zła,

jakie w sobie zawiera. Z drugiej strony, przez Krzyz Chrystusa Duch Swiety

pozwala nam zobaczyc grzech w swietle «mysterium pietatis », czyli miłosier-

nej, przebaczajacej miłosci Boga.7

Tak oto « przekonywanie o grzechu » staje sie rownoczesnie przekonywa-

niem o tym, ze grzech moze byc odpuszczony, a człowiek moze odzyskac

poczucie godnosci umiłowanego dziecka Bozego. Krzyz bowiem «stanowi naj-

głebsze pochylenie sie Bostwa nad człowiekiem (...). Krzyz stanowi jakby

dotkniecie odwieczna miłoscia najbolesniejszych ran ziemskiej egzystencji

człowieka » — jak napisałem w Dives in misericordia.8 Te prawde bedzie stale

nam przypominał kamien wegielny tej swiatyni, ktory został wziety z gory

Kalwarii — niejako spod krzyza, na ktorym Jezus Chrystus pokonał grzech i

smierc.

Goraco wierze, iz ta nowa swiatynia pozostanie na zawsze miejscem, w

ktorym ludzie beda stawac przed Bogiem w Duchu i w prawdzie. Beda przy-

chodzic tu z ufnoscia, jaka towarzyszy kazdemu, kto z pokora otwiera swe

serce na działanie miłosiernej miłosci Boga — tej miłosci, ktorej najwiekszy

4 1 Krl 8, 28-30.5 J 4, 23.6 J 16, 8.7 por. Dominum et vivificantem, 32.8 N. 8.


grzech nie zdoła przezwyciezyc. Tu w ogniu Bozej miłosci ludzkie serca pałac

beda pragnieniem nawrocenia, a kazdy, kto szuka nadziei, znajdzie ukojenie.

5. « Ojcze Przedwieczny, ofiaruje Ci Ciało i Krew, Dusze i Bostwo Two-

jego Syna Najmilszego, a Pana naszego Jezusa Chrystusa za grzechy nasze

i swiata całego; (...) dla Jego bolesnej Meki miej miłosierdzie dla nas i

swiata całego » — słowa z Dzienniczka Siostry Faustyny.9 Dla nas i swiata

całego... Jak bardzo dzisiejszy swiat potrzebuje Bozego miłosierdzia! Na

wszystkich kontynentach z głebin ludzkiego cierpienia zdaje sie wznosic

wołanie o miłosierdzie. Tam, gdzie panuje nienawisc, chec odwetu, gdzie

wojna przynosi bol i smierc niewinnych, potrzeba łaski miłosierdzia, ktora

koi ludzkie umysły i serca i rodzi pokoj. Gdzie brak szacunku dla zycia i

godnosci człowieka, potrzeba miłosiernej miłosci Boga, w ktorej swietle

odsłania sie niewypowiedziana wartosc kazdego ludzkiego istnienia. Po-

trzeba miłosierdzia, aby wszelka niesprawiedliwosc na swiecie znalazła

kres w blasku prawdy.

Dlatego dzis w tym sanktuarium chce dokonac uroczystego aktu zawie-

rzenia swiata Bozemu miłosierdziu. Czynie to z goracym pragnieniem, aby

oredzie o miłosiernej miłosci Boga, ktore tutaj zostało ogłoszone za posred-

nictwem Siostry Faustyny, dotarło do wszystkich mieszkancow ziemi i na-

pełniało ich serca nadzieja. Niech to przesłanie rozchodzi sie z tego miejsca na

cała nasza umiłowana Ojczyzne i na cały swiat. Niech sie spełnia zobowiazu-

jaca obietnica Pana Jezusa, ze stad ma wyjsc «iskra, ktora przygotuje swiat

na ostateczne Jego przyjscie » 10

Trzeba te iskre Bozej łaski rozniecac. Trzeba przekazywac swiatu ogien

miłosierdzia. W miłosierdziu Boga swiat znajdzie pokoj, a człowiek szczescie!

To zadanie powierzam wam, drodzy bracia i siostry, Kosciołowi w Krakowie i

w Polsce oraz wszystkim czcicielom Bozego miłosierdzia, ktorzy tutaj przy-

bywac beda z Polski i z całego swiata. Badzcie swiadkami miłosierdzia!

6. Boze, Ojcze Miłosierny,

ktory objawiłes swoja miłosc

w Twoim Synu Jezusie Chrystusie,

i wylałes ja na nas w Duchu Swietym, Pocieszycielu,

Tobie zawierzamy dzis losy swiata i kazdego człowieka.

Pochyl sie nad nami grzesznymi,

ulecz nasza słabosc,

9 N. 476.10 por. Dzienniczek, 1732.


przezwyciez wszelkie zło,

pozwol wszystkim mieszkancom ziemi

doswiadczyc Twojego miłosierdzia,

aby w Tobie, Trojjedyny Boze,

zawsze odnajdywali zrodło nadziei.

Ojcze przedwieczny,

dla bolesnej meki i zmartwychwstania Twojego Syna,

miej miłosierdzie dla nas i całego swiata!

Niech bedzie pochwalony Jezus Chrystus!

II

Cracoviae in beatificatione quattuor Servorum Dei.*

1. « To jest moje przykazanie, abyscie sie wzajemnie miłowali, tak jak Ja

was umiłowałem ».1

Drodzy Bracia i siostry! Te słowa Pana Jezusa, ktore słyszelismy przed

chwila, wpisuja sie w szczegolny sposob w temat dzisiejszego liturgicznego

spotkania na krakowskich Błoniach: « Bog bogaty w miłosierdzie ». To hasło

jest niejako streszczeniem całej prawdy o tej miłosci Boga do człowieka,

ktora przyniosła ludzkosci odkupienie. « Bog, bedac bogaty w miłosierdzie,

przez wielka swa miłosc, jaka nas umiłował, i to nas, umarłych na skutek

wystepkow, razem z Chrystusem przywrocił do zycia ».2 Pełnia tej miłosci

objawiła sie w ofierze krzyza. Nikt bowiem « nie ma wiekszej miłosci od tej,

gdy ktos zycie swoje oddaje za przyjacioł swoich ».3 Taka jest miara miłosier-

nej miłosci! Taka jest miara miłosierdzia Bozego!

Kiedy uswiadamiamy sobie te prawde, zdajemy sobie sprawe, iz Chrys-

tusowe wezwanie do miłosci wzajemnej na wzor Jego miłosci wyznacza nam

wszystkim te sama miare. Doznajemy niejako przynaglenia, abysmy korzys-

tajac z daru miłosiernej miłosci Boga, sami z dnia na dzien oddawali zycie,

czyniac miłosierdzie wobec braci. Uswiadamiamy sobie, ze Bog, okazujac

nam miłosierdzie, oczekuje, ze bedziemy swiadkami miłosierdzia w dzisiej-

szym swiecie.

* Die 18 Augusti 2002.1 J 15, 12.2 Ef 2, 4-5.3 J 15, 13.


2. Wezwanie do dawania swiadectwa miłosierdziu brzmi szczegolnie wy-

mownie tu, w umiłowanym Krakowie, nad ktorym goruje sanktuarium Mi-

łosierdzia Bozego w Łagiewnikach — nowa swiatynia, ktora wczoraj było mi

dane konsekrowac. Tu to wezwanie brzmi znajomo, bo odwołuje sie do wie-

lowiekowej tradycji tego miasta, ktorej szczegolnym znamieniem była zawsze

gotowosc do niesienia pomocy potrzebujacym. Nie mozna zapomniec, ze z tej

tradycji wyrosło wielu swietych, błogosławionych — kapłanow, osob konse-

krowanych i wiernych swieckich — ktorzy poswiecili swe zycie posłudze

miłosierdzia. Od biskupa Stanisława, Krolowej Jadwigi Wawelskiej, Jana

Kantego, Piotra Skargi SJ, az do Brata Alberta, Anieli Salawy i kardynała

Sapiehy kolejne pokolenia wiernych mieszkancow tego miasta podejmowały

dziedzictwo miłosierdzia. Dzis to dziedzictwo zostało przekazane w nasze rece

i nie moze pojsc w zapomnienie.

Dziekuje kard. Franciszkowi, ze zechciał nam przypomniec o tej tradycji

w skierowanych do mnie słowach pozdrowienia. Jestem wdzieczny za zapro-

szenie do mojego Krakowa i za goscine. Pozdrawiam wszystkich tu zebra-

nych z kardynałami i biskupami na czele, jak tez tych, ktorzy uczestnicza w

tej Eucharystii za posrednictwem radia i telewizji.

Pozdrawiam cała Polske. W myslach przemierzam ten swietlisty szlak, na

ktorym sw. Faustyna Kowalska przygotowywała sie do przyjecia oredzia o

miłosierdziu — szlak od Łodzi i Warszawy, przez Płock, Wilno, po Krakow

— wspominajac rowniez tych, ktorzy na tym szlaku słuzyli sw. Faustynie

pomoca.

Pragne pozdrowic naszych gosci. Słowa pozdrowienia kieruje do Pana

Prezydenta Rzeczypospolitej, do Pana Premiera oraz przedstawicieli władz

panstwowych i terytorialnych. Sercem obejmuje wszystkich moich rodakow,

szczegolnie dotknietych cierpieniem i choroba. O mej duchowej bliskosci i o

stałym towarzyszeniu w modlitwie pragne zapewnic wszystkich doswiadczo-

nych wielorakimi trudnosciami, zwłaszcza bezrobotnych, bezdomnych, ludzi

w podeszłym wieku, ludzi samotnych, rodziny wielodzietne. Pozdrowieniem

obejmuje naszych rodakow rozsianych po całym swiecie. Serdecznie pozdra-

wiam rowniez pielgrzymow, ktorzy przybyli tutaj z roznych krajow Europy i

swiata. Szczegolne pozdrowienie kieruje do obecnych tutaj prezydentow Lit-

wy i Słowacji.

3. Koscioł od poczatku swego istnienia, odwołujac sie do tajemnicy Krzy-

za i zmartwychwstania, naucza o Bozym miłosierdziu, ktore jest rekojmia

nadziei i zrodłem zbawienia człowieka. Wydaje sie jednak, ze dzisiaj jest


szczegolnie wezwany, by głosic swiatu to oredzie. Nie moze zaniechac tej

misji, skoro wzywa go do tego sam Bog przez swiadectwo sw. Faustyny.

A wybrał Bog do tego nasze czasy. Moze dlatego, ze wiek XX, mimo

niewatpliwych osiagniec w wielu dziedzinach, naznaczony był w szczegolny

sposob «misterium nieprawosci ». Z tym dziedzictwem dobra, ale tez i zła

weszlismy w nowe tysiaclecie. Przed ludzkoscia jawia sie nowe perspektywy

rozwoju, a rownoczesnie nowe zagrozenia. Człowiek nierzadko zyje tak, jak

gdyby Boga nie było. Uzurpuje sobie prawo Stworcy do ingerowania w ta-

jemnice zycia ludzkiego. Usiłuje decydowac o jego zaistnieniu, wyznaczac

jego kształt przez manipulacje genetyczne i w koncu okreslac granice smierci.

Odrzucajac Boze prawa i zasady moralne, otwarcie wystepuje sie przeciw

rodzinie. Na wiele sposobow usiłuje sie zagłuszyc głos Boga w ludzkich ser-

cach, a Jego samego uczynic « wielkim nieobecnym » w kulturze i społecznej

swiadomosci narodow. « Tajemnica nieprawosci » wciaz wpisuje sie w rzeczy-

wistosc swiata, w ktorym zyjemy.

Doswiadczajac tej tajemnicy, człowiek przezywa lek przed przyszłoscia,

przed pustka, przed cierpieniem, przed unicestwieniem. Moze własnie dlate-

go, przez swiadectwo skromnej zakonnicy z Łagiewnik, Chrystus niejako

wchodzi w nasze czasy, azeby wyraznie wskazac na to zrodło ukojenia i

nadziei, jakie jest w odwiecznym miłosierdziu Boga.

Trzeba, azeby Jego oredzie o miłosiernej miłosci zabrzmiało z nowa moca.

Swiat potrzebuje tej miłosci. Nadszedł czas, zeby Chrystusowe przesłanie

dotarło do wszystkich, zwłaszcza do tych, ktorych człowieczenstwo i godnosc

zdaja sie zatracac w mysterium iniquitatis. Nadszedł czas, aby oredzie o Bo-

zym miłosierdziu wlało w ludzkie serca nadzieje i stało sie zarzewiem nowej

cywilizacji — cywilizacji miłosci.

4. To oredzie Koscioł pragnie niestrudzenie głosic nie tylko zarliwym

słowem, ale takze gorliwa praktyka miłosierdzia. Dlatego tez nieustannie

wskazuje na przykłady tych, ktorzy w imie miłosci Boga i człowieka « szli i

owoc przynosili ». Dzis dołacza do nich czworo nowych błogosławionych.

Rozne były czasy, w ktorych zyli, rozne były ich osobiste dzieje. Jednak

jednoczy ich ten szczegolny rys swietosci, jakim jest oddanie sprawie miło-

sierdzia.

Bł. Zygmunt Szczesny Felinski, arcybiskup warszawski w trudnym czasie

niewoli narodowej, wytrwale wzywał do ofiarnosci na rzecz ubogich, do ot-

wierania instytucji wychowawczych i zakładow dobroczynnych. Sam otwo-

rzył sierociniec i szkołe w stolicy, ktore oddał pod opieke załozonego przez

siebie w 1857 r. Zgromadzenia Siostr Franciszkanek Rodziny Maryi. Po


upadku powstania styczniowego, wiedziony miłosierdziem wobec braci, ot-

warcie wystapił w obronie przesladowanych. Cena za te wiernosc miłosci było

zesłanie w głab Rosji, ktore trwało dwadziescia lat. Rowniez tam pamietał o

ludziach biednych i zagubionych, okazujac im wielka miłosc, cierpliwosc i

wyrozumiałosc. Napisano o nim, ze « w czasie swego wygnania, w ucisku

wszechstronnym, w ubostwie modlitwy trzymał sie tylko ciagle u stop krzyza

i oddawał sie miłosierdziu Bozemu ».

Oto przykład duszpasterskiej posługi, ktory dzis w sposob szczegolny

pragne powierzyc moim braciom w biskupstwie. Drodzy bracia, niech arcy-

biskup Felinski patronuje waszym wysiłkom majacym na celu tworzenie i

realizacje duszpasterskiego programu miłosierdzia. Ten program niech

kształtuje wasze zaangazowanie w zycie Koscioła, a takze w zycie społeczne,

polityczne na arenie narodowej, europejskiej i swiatowej.

W duchu tak pojmowanej miłosci społecznej arcybiskup Felinski głeboko

angazował sie w obrone wolnosci narodowej. Potrzeba tego i dzis, kiedy rozne

siły — czesto kierujace sie fałszywa ideologia wolnosci — staraja sie ten teren

zagospodarowac dla siebie. Kiedy hałasliwa propaganda liberalizmu, wolnos-

ci bez prawdy i odpowiedzialnosci nasila sie, rowniez w naszym kraju, pas-

terze Koscioła nie moga nie głosic jednej i niezawodnej filozofii wolnosci, jaka

jest prawda Krzyza Chrystusowego. Taka filozofia wolnosci jest istotowo

zwiazana z dziejami naszego narodu.

5. Pragnienie niesienia miłosierdzia najbardziej potrzebujacym zaprowa-

dziło bł. Jana Beyzyma — jezuite, wielkiego misjonarza — na daleki Mada-

gaskar, gdzie z miłosci do Chrystusa poswiecił swoje zycie tredowatym. Słu-

zył dniem i noca tym, ktorzy byli niejako wyrzuceni poza nawias zycia

społecznego. Przez swoje czyny miłosierdzia wobec ludzi opuszczonych i

wzgardzonych dawał niezwykłe swiadectwo Ewangelii. Najwczesniej odczy-

tał je Krakow, a potem cały kraj i emigracja. Zbierano fundusze na budowe

na Madagaskarze szpitala pod wezwaniem Matki Boskiej Czestochowskiej,

ktory istnieje do dzis. Jednym z promotorow tej pomocy był sw. Brat Albert.

Ciesze sie, ze duch solidarnosci w miłosierdziu wciaz panuje w polskim

Kosciele, czego dowodem jest wiele dzieł pomocy społecznosciom dotknietym

przez kleski zywiołowe w roznych regionach swiata, czy tez niedawna inicja-

tywa skupu nadwyzek zboza, aby mozna było przekazac je głodujacym w

Afryce. Mam nadzieje, ze ta szlachetna idea doczeka sie realizacji.

Dobroczynna działalnosc bł. Jana Beyzyma była wpisana w jego pod-

stawowa misje: niesienie Ewangelii tym, ktorzy jej nie znaja. Oto najwiek-

szy dar — dar miłosierdzia — prowadzic ludzi do Chrystusa, pozwolic im


poznac i zakosztowac Jego miłosci. Prosze was zatem, modlcie sie, aby w

Kosciele w Polsce rodziły sie coraz liczniejsze powołania misyjne. W duchu

miłosierdzia wspierajcie nieustannie misjonarzy pomoca i modlitwa.

6. Słuzba miłosierdziu było rowniez zycie bł. Jana Balickiego. Jako ka-

płan miał zawsze otwarte serce dla wszystkich potrzebujacych. Jego posłu-

ga miłosierdzia przejawiała sie w niesieniu pomocy chorym i ubogim, ale

szczegolnie mocno wyraziła sie przez posługe w konfesjonale. Zawsze z cier-

pliwoscia i pokora starał sie zblizyc grzesznego człowieka do tronu Bozej

łaski.

Wspominajac o tym, zwracam sie do kapłanow i seminarzystow: prosze

was, nie zapominajcie, ze na was, szafarzach Bozego miłosierdzia, spoczywa

wielka odpowiedzialnosc, ale tez pamietajcie, ze sam Chrystus umacnia was

obietnica, ktora przekazał przez sw. Faustyne: « Powiedz Moim kapłanom, ze

zatwardziali grzesznicy kruszyc sie beda pod ich słowami, kiedy beda mowic

o niezgłebionym miłosierdziu Moim, o litosci, jaka mam dla nich w sercu

Swoim ».4

7. Dzieło miłosierdzia wyznaczało rowniez droge powołania zakonnego bł.

Sancji Janiny Szymkowiak, serafitki. Juz z domu rodzinnego wyniosła gora-

ca miłosc do Najswietszego Serca Jezusowego i w tym duchu była pełna

dobroci dla wszystkich ludzi, a szczegolnie dla najbiedniejszych i najbardziej

potrzebujacych. Przynalezac do Sodalicji Marianskiej i Kołka Miłosierdzia

sw. Wincentego, niosła im konkretna pomoc, zanim jeszcze wstapiła na droge

zycia zakonnego, by potem jeszcze pełniej oddac sie na słuzbe innym. Ciezkie

czasy hitlerowskiej okupacji przyjeła jako okazje do całkowitego oddania

siebie potrzebujacym. Swoje powołanie zakonne zawsze uznawała za dar

Bozego miłosierdzia.

Pozdrawiajac Zgromadzenie Corek Matki Bozej Bolesnej — serafitek,

zwracam sie do wszystkich siostr zakonnych i osob konsekrowanych: niech

bł. Sancja bedzie wam przykładem, patronka. Przyjmijcie na swoj sposob jej

duchowy testament, ktory zawarła w jednym prostym zdaniu: « Jak sie oddac

Bogu, to oddac sie na przepadłe ».

8. Bracia i siostry! Wpatrujac sie w postaci tych błogosławionych, pragne

przypomniec raz jeszcze słowa, ktore napisałem w encyklice o Bozym miło-

sierdziu: « Człowiek dociera do miłosiernej miłosci Boga, do Jego miłosierdzia

o tyle, o ile sam przemienia sie wewnetrznie w duchu podobnej miłosci w

4 Dzienniczek, 1521.


stosunku do bliznich ».5 Obysmy na tej drodze odkrywali coraz pełniej tajem-

nice miłosierdzia Bozego i zyli nia na co dzien!

W obliczu wspołczesnych form ubostwa, ktorych jak wiem nie brakuje w

naszym kraju, potrzebna jest dzis — jak to okresliłem w liscie Novo millennio

ineunte — « wyobraznia miłosierdzia » w duchu solidarnosci z bliznimi, dzieki

ktorej pomoc bedzie « swiadectwem braterskiej wspolnoty dobr ».6 Niech tej

« wyobrazni » nie zabraknie mieszkancom Krakowa i całej naszej Ojczyzny.

Niech wyznacza duszpasterski program Koscioła w Polsce. Niech oredzie o

Bozym miłosierdziu zawsze znajduje odbicie w dziełach miłosierdzia ludzi.

Trzeba spojrzenia miłosci, aby dostrzec obok siebie brata, ktory wraz z

utrata pracy, dachu nad głowa, mozliwosci godnego utrzymania rodziny,

wykształcenia dzieci doznaje poczucia opuszczenia, zagubienia i beznadziei.

Potrzeba « wyobrazni miłosierdzia », aby przyjsc z pomoca dziecku zaniedba-

nemu duchowo i materialnie; aby nie odwracac sie od chłopca czy dziewczy-

ny, ktorzy zagubili sie w swiecie roznorakich uzaleznien lub przestepstwa;

aby niesc rade, pocieszenie, duchowe i moralne wsparcie tym, ktorzy podej-

muja wewnetrzna walke ze złem. Potrzeba tej wyobrazni miłosierdzia wsze-

dzie tam, gdzie ludzie w potrzebie wołaja do Ojca miłosierdzia: « Chleba na-

szego powszedniego daj nam dzisiaj ». Oby dzieki bratniej miłosci tego chleba

nikomu nie brakowało! «Błogosławieni miłosierni, albowiem oni miłosierdzia

dostapia ».7

9. Podczas mej pierwszej pielgrzymki do Ojczyzny w 1979 roku tu, na

tych Błoniach mowiłem, ze « gdy jestesmy mocni Duchem Boga, jestesmy

takze mocni wiara w człowieka — wiara, nadzieja i miłoscia: sa one niero-

zerwalne i jestesmy gotowi swiadczyc sprawie człowieka wobec kazdego,

ktoremu ta sprawa prawdziwie lezy na sercu ». Dlatego tez prosiłem was

wowczas, « abyscie nigdy nie wzgardzili ta Miłoscia, ktora jest ’najwieksza’,

ktora sie wyraziła przez krzyz, a bez ktorej zycie ludzkie nie ma ani korze-

nia, ani sensu » — słowa te były powiedziane 10 czerwca 1979 r., a dzis je

przypominam.

Bracia i siostry! Dzis powtarzam to wezwanie: otworzcie sie na najwiek-

szy dar Boga, na Jego miłosc, ktora przez krzyz Chrystusa objawiła sie

swiatu jako miłosc miłosierna. Dzisiaj — juz w innych czasach, na progu

nowego wieku i tysiaclecia — nadal badzcie « gotowi swiadczyc sprawie

człowieka ». Dzis z cała moca prosze wszystkich synow i corki Koscioła, a

5 N. 14.6 por. n. 50.7 Mt 5, 7.


takze wszystkich ludzi dobrej woli, aby « sprawa człowieka » nie była nigdy,

przenigdy odłaczona od miłosci Boga. Pomozcie wspołczesnemu człowieko-

wi zaznawac miłosiernej miłosci Boga! Niech w jej blasku i cieple ocala

swoje człowieczenstwo!

III

Ad quosdam Brasiliae sacros praesules.*

Veneraveis Irmaos no episcopado

1. E com grande alegria que vos dou as boas-vindas, Bispos do Regional

Sul II do Brasil, ao vos reunir em Roma para a visita ad Limina Apostolorum.

Ela esta destinada a expressar o vınculo de comunhao que une cada um de

vos e as vossas comunidades locais ao Sucessor de Pedro, chamado a confir-

mar os seus irmaos e irmas na fe.1 E com afeto fraterno que vos saudo com as

palavras do Apostolo: a graca e paz da parte de Deus, nosso Pai, e do Senhor

Jesus Cristo estejam convosco.2 Atraves de vos dirijo esta mesma saudacao

aos sacerdotes, religiosos e fieis leigos das Igrejas particulares do Parana,

sobre os quais presidis na caridade.

2. Agradeco as amaveis palavras do Senhor Arcebispo de Cascavel, D.

Lucio Ignacio Baumgaertner, que em representacao do vosso Regional, quis

dirigir-me, pois bem exprimem os sentimentos de fraterna uniao de todos os

Bispos com o Sucessor de Pedro e com a Igreja que, dos quatro pontos

cardeais, esta unida a esta Se Apostolica. Nao foi este, porventura, o cerne

de uma das conclusoes que o Sınodo dos Bispos do ano passado quis mani-

festar?

« Somente se for claramente perceptıvel — dizia eu na solene concelebra-

cao Eucarıstica de encerramento — uma profunda e convicta unidade dos

Pastores entre si e com o Sucessor de Pedro, assim como dos Bispos com os

seus sacerdotes, podera dar-se uma resposta credıvel aos desafios que provem

do atual contexto cultural ».3

A Igreja que esta no Parana enfrenta certamente as perspectivas lancadas

pelas Diretrizes Gerais da Acao Evangelizadora do Brasil, como fruto da

* Die 31 Augusti 2002.1 Cf. Lc 22, 32.2 Cf. Rm 1, 7.3 Homılia, n. 4.


Tertio millennio adveniente. Ao ler os vossos relatorios quinquenais, pude

constatar evidentes progressos na organizacao das dioceses e no desenvolvi-

mento de numerosas pastorais, que cada Ordinario local, junto com os seus

agentes de pastoral, vem assumindo com coragem e determinacao, para fazer

frente as exigencias da nova evangelizacao. Disto quero referir-me sem du-

vida, mas a premissa basica estara sempre naquela eclesiologia de comunhao

preconizada insistentemente no ultimo Sınodo. A Igreja universal quer reco-

mecar, neste inıcio de milenio, unida com o Sucessor de Pedro e com os Bispos

entre si.

3. Unidos para a missao!

Em diversas ocasioes ao longo do Pontificado, quis referir as duas

grandes colunas das exigencias de comunhao: « conservar o deposito da

fe na sua pureza e integridade », bem como a « unidade de todo o Colegio

dos Bispos sob a autoridade do Sucessor de Pedro »,4 visto que o pleno

exercıcio do Primado de Pedro e fundamental para a identidade e a vita-

lidade da Igreja.

De resto, e proprio da Conferencia nacional dos Bispos do Brasil, mani-

festar a solicitude para com a Igreja e sua missao universal, por meio da

comunhao e colaboracao com a Se Apostolica e pela atividade missionaria,

principalmente ad gentes. Por isso, cada Bispo devera urgir que os evangeli-

zadores da sua diocese, e sobretudo ele mesmo, sejam plenamente fieis a

doutrina catolica, comprovando constantemente se a explicacao da Palavra

e conforme com a Revelacao confiada pelo divino Mestre ao Magisterio ecle-

siastico. Acrescente-se que tal identidade supoe uma clara sintonia disciplinar

e doutrinal com o Episcopado mundial, para assim manter, junto com este, o

vınculo essencial com o Papa.

No marco dos projetos pastorais que poderao ser alinhavados nestes pro-

ximos anos decorrentes deste nosso encontro fraterno, e em consideracao do

Projeto de Evangelizacao da Igreja no Brasil, subordinado ao tema « Ser

Igreja no novo milenio », aprovado pela CNBB em 2000, faco votos de que

possa haver esse « caminho comum da Igreja inteira » que o episcopado bra-

sileiro subscreveu.

4. « No alvorecer do terceiro milenio, a figura ideal do Bispo, com que a

Igreja continua a contar, e a de Pastor que, configurado com Cristo na

santidade da vida, se dedica generosamente em favor da Igreja que lhe foi

4 Cf. Exor. ap. pos-sinodal Ecclesia in America, 33.


confiada tendo no coracao, ao mesmo tempo, a solicitude por todas as Igrejas

espalhadas pela terra ».5

Desta afirmacao surge o fundamento e a esperanca daquilo que o Sınodo,

rompendo as barreiras de uma formulacao circunscrita a uma simples diocese

ou a um paıs, quis propor a todos os Bispos, Sucessores dos Apostolos. Duc in

altum, remai mar adentro! Lancai-vos a empresas corajosas, ousai grandes

metas, certos de que Deus nao perde batalhas! Mas, por sua vez, aspirai a

carismas melhores; e qual nao sera o melhor dos carismas, senao o da santi-

dade pessoal?

Retorna aqui a imagem do Bom Pastor, que da a vida pelas suas ovelhas.6

O Bom Pastor, nao e so o eficiente e organizado condutor das ovelhas, em-

bora sejam estes elementos necessarios em todo trabalho humano, e muito

mais quando se trata de dirigir almas. Ele deve ser sobretudo bom. Todo e

qualquer programa pastoral, a catequese em todos os nıveis, a cura animarum

em geral de todo o povo fiel, haurindo sua santidade em Jesus, supremo

Pastor, deve ter na vida e testemunho do seu Bispo e do clero seu estımulo

imediato, seu modelo orientador. Sem isto, todo trabalho sera vao. « So Deus

e bom » 7 diz o Senhor, mas por Ele, com Ele e n’Ele participamos da graca

que nos foi dada, para faze-la frutificar, nao como propriedade mas como

dom a administrar. Toda a bondade e todo o bem vem do Altıssimo, doador

de todos os bens.8

Com razao, o Bispo de Hipona notava a insistencia do Senhor com Pedro

ao perguntar: amas-Me? Apascenta as minhas ovelhas, pois constitui uma

seria advertencia, para todos os que tem responsabilidade de pastorear uma

grei. « Quer dizer: se Me amas, nao penses em apascentar-te a ti mesmo, mas

sim as minhas ovelhas: apascenta-as como minhas, nao como tuas; procura

nelas a minha gloria e nao a tua; a minha propriedade e nao a tua; os meus

interesses e nao os teus; nao sejas daqueles que nos tempos de perigo so se

amam a si mesmos e tudo o que deriva deste princıpio, que e a raiz de todo

mal. Os que apascentam as ovelhas de Cristo nao se amem a si mesmos; nao as

apascentem como proprias, mas como de Cristo ».9 Daı, a grande responsabi-

lidade de saber como sao administrados os bens que lhes forem entregues.

5 Cf. 2 Cor 11, 28; Homılia no encerramento do Sınodo dos Bispos, 27/10/2001, L’Osservatore

Romano n. 44, 3.6 Jo 10, 15.7 Mc 10, 18.8 Cf. Tg 1, 17.9 Tratado sobre o Ev. de S. Joao. 123, 5; CCL 36, 678-680.


A cada quinquenio os Bispos vem a Roma, nao por mera questao de

rotina administrativa a fim de apresentar um relatorio sobre o estado da

propria diocese. O que esta alı, por detras, e o estado da propria alma e,

consequentemente, da santidade pessoal e a do seu rebanho. Nao pode um

Bispo esquivar-se daquela exigencia divina redde rationem villicationis tuae:

presta conta do teu ministerio e das almas que te foram confiadas.10 Por isso,

a fidelidade ao seu compromisso, os propositos de acao, as experiencias hau-

ridas aqui na Se Apostolica, hao de ser confiados ao divino Consolador, para

que no futuro fortalecam a alma de toda a diocese, levando-a a aproximar-se,

sempre mais, da Patria celestial.

5. Com estas premissas, volto a repetir-vos: Duc in altum! O amor de Deus

nos urge! « A vossa luz brilhe diante dos homens, para que vejam vossas boas

obras e glorifiquem vosso Pai que esta nos ceus ».11

Ao longo destes anos, muitas vezes tenho repetido o apelo a nova evan-

gelizacao. E faco-o agora uma vez mais para inculcar sobretudo que e preciso

reacender o zelo apostolico em todas as camadas da sociedade paranaense e

de todo o Brasil, exortando indivıduos e comunidades a um compromisso

diario de empenho missionario. A proposta seja feita — como ja o dizia —

« aos adultos, as famılias, aos jovens, as criancas, sem nunca esconder as

exigencias radicais da mensagem evangelica ».12

Conheco bem o esforco deste Regional no servico destinado a todos os

homens e mulheres, particularmente aos pobres e marginalizados; no dialogo

dirigido aos cristaos nao catolicos e aos de religioes e culturas diferentes; no

verdadeiro e proprio anuncio, que tem como destinatarios os catolicos afas-

tados; e no testemunho de comunhao eclesial, a ser vivido pelos que partici-

pam da vida da Igreja.

Assim mesmo, nos diversos planos de acao pastoral pude constatar os

destaques dados a juventude, a famılia, a catequese, as vocacoes e aos meios

de comunicacao social. Faco votos tambem que se prossiga no esforco por um

adequado acompanhamento da Pastoral da Crianca.

Por outro lado, dentro do quadro do Regional Sul II, o episcopado para-

naense tem-se distinguido na preparacao dos planos e na sua execucao, com

boa organizacao, dinamismo, equilıbrio e afeto colegial, demonstrado nas

assembleias, no trabalho conjunto, nas comemoracoes diocesanas, destacan-

do-se a promocao vocacional e dos seminarios. O Parana, esta bem servido de

10 Cf. Lc 16, 2.11 Mt 5, 16.12 NMI, 40.


clero, contribuindo, inclusive, para a distribuicao dos novos presbıteros para

alem das suas fronteiras estaduais, e no assessoramento e intercambio com as

comunidades nipo-brasileiras, tanto do Brasil como do Japao.

Na linha desta acao, cabe tambem prosseguir no empenho pela Catequese

a todos os nıveis, de modo especial na vivencia dos sacramentos. Sei que em

algumas dioceses os fieis preferem praticar as formas de religiosidade popular

(procissoes, novenas, etc...), custando-lhes mais participar ativamente da

liturgia. Por isso, renovo o apelo de que sejam postos todos os meios para

que o povo possa aceder aos sacramentos, especialmente da Penitencia e da

Eucaristia, quando devidamente preparados. A presenca de Movimentos

apostolicos, numerosos e dinamicos, quando atuam « em plena sintonia ecle-

sial e obediencia as diretrizes autorizadas dos Pastores »,13 tem dado particu-

lar ajuda a Pastoral diocesana; sua acao pode ser, em muitos casos, determi-

nante para contribuir para este processo permanente de conversao, que e

proprio da evangelizacao e conseguir assim uma sociedade mais justa e re-

conciliada com Deus. Por isso, o apostolado dos leigos vem assumindo uma

importancia determinante para aproximar a Deus tantos homens e mulheres,

pois e no ambiente que lhes e familiar — no trabalho, no lar e na sociedade em

geral — onde o papel do leigo se torna imprescindıvel e, muitas vezes, in-

substituıvel.

Tenham em conta, tambem, que o fenomeno da imigracao, certamente

nao desconhecido ha diversas geracoes, recebe hoje o influxo crescente e

fronteirico de populacoes latino-americanas em busca do melhor teor de vida

do vosso paıs. Dou gracas a Deus, pela vossa constante preocupacao em

manter intercambios com as Conferencias episcopais dos paıses vizinhos, a

fim da harmonizar gradualmente as diversas pastorais e para uma acolhida

generosa e digna dos mais carentes. A acao dos Pastores e presbıteros confio

tambem a missao de vigiar contra toda influencia deleteria das seitas, de um

lado e de outro da fronteira. A ındole boa e acolhedora da vossa gente, nao

pode deixar-se arrastar por uma visao conformista e utilitarista de solucoes a

curto prazo. Nunca e demais reiterar aqui que « e necessario fazer uma revisao

dos metodos pastorais adotados, para que cada Igreja particular preste aos

fieis uma assistencia religiosa mais personalizada, reforce as estruturas de

comunhao e missao, e aproveite as possibilidades evangelizadoras que oferece

uma religiosidade popular purificada, tornando assim mais viva a fe de todos

os catolicos em Jesus Cristo ».14

13 NMI, 46.14 Ecclesia in America, 73.


Neste mesmo espırito de comunhao que deve nortear a vida pastoral de

cada diocese, destacam-se as numerosas congregacoes religiosas que, mor-

mente no campo educacional, tem dado uma fundamental contribuicao na

formacao da juventude e, entre outras, na Pastoral vocacional. Conheco o

esforco empregado pelos religiosos neste sentido, e particularmente na missao

ad gentes. O Brasil podera certamente ser o berco de generosas vocacoes

missionarias para a Africa e a Asia. E se, as vezes, o Senhor permite que

irriguem com o seu sangue aquelas terras, saiba toda a Igreja que o martırio,

singular comunhao com Cristo Redentor, e fonte de inauditas gracas para o

Povo de Deus.

6. Queridos Irmaos, estas sao as breves reflexoes que hoje compartilho

convosco, procurando oferecer-vos todo encorajamento no Senhor e animar-

vos no vosso ministerio em prol do Seu povo.

Tudo o que nestes anos realizastes e precioso aos olhos de Deus. A ocasiao,

porem, deste nosso encontro constitui um momento providencial para dar

impulso ao vosso empenho pastoral. Oro com muito fervor para que obte-

nhais bom exito nesta importante tarefa pastoral, de maneira que a Igreja

que esta no Parana resplandeca com toda a sua gloria, como Esposa de Cristo,

que Ele escolheu com amor infinito. Ao confiar a vossa missao apostolica a

intercessao da Virgem Maria, que em todas as epocas e a esplendente Estrela

da Evangelizacao, concedo de coracao a todos vos, aos sacerdotes, aos reli-

giosos e aos fieis leigos das vossas dioceses, a minha Bencao Apostolica.

IV

Ad quosdam Brasiliae episcopos.*

Caros Irmaos no episcopado

1. Neste tempo forte do vosso ministerio episcopal, que e a visita ad

Limina, e para mim uma grande alegria acolher a vos que tendes o encargo

pastoral da Igreja na Regiao Leste 1 do Brasil, da qual fazem parte as

dioceses do Estado do Rio de Janeiro e a « Uniao Sao Joao Maria Vianney »,

que eu quis constituir em Campos como Administracao Apostolica Pessoal.

Viestes recolher-vos junto ao tumulo dos Apostolos Pedro e Paulo, para

fazerdes crescer em vos o impulso apostolico que os animava e os conduziu

* Die 5 Septembris 2002.


ate aqui, para serem as testemunhas do Evangelho de Cristo, aceitando para

isto fazer o dom total da sua vida. Ao encontrardes o Bispo de Roma e os seus

colaboradores, quereis tambem manifestar a vossa comunhao com o Sucessor

de Pedro e a Igreja universal. O Senhor abencoe a vossa iniciativa e seja o

vosso apoio no servico ao povo que vos foi confiado.

Ao agradecer ao Cardeal Eugenio Sales as palavras que me foram dirigi-

das, para exprimir sentimentos de afeto e de devocao, saudo todos vos aqui

presentes e, por vosso intermedio, dirijo meu pensamento aos sacerdotes,

religiosos, religiosas, catequistas e demais leigos das vossas dioceses. O Senhor

lhes de forca e audacia para serem, em todas as circunstancias, vigilantes

testemunhas do amor de Deus no meio dos seus irmaos!

2. Tanto a arquidiocese de Niteroi quanto a do Rio de Janeiro possuem

uma rica e dinamica tradicao. Nesta ultima, desde a aurora da historia do

Brasil, quando meu veneravel predecessor, o Papa Gregorio III, criou em 19

de Julho de 1575 a Prelazia de Sao Sebastiao, ate hoje, a Igreja catolica

incentivou numerosas iniciativas pastorais, gracas a generosa dedicacao de

eminentes figuras como as dos Cardeais Arcoverde, Sebastiao Leme, Jaime de

Barros Camara e Eugenio Sales, para nao citar todos. Esta Se de Pedro quer

prestar homenagem a todos, Prelados, Bispos e Arcebispos de ambas arqui-

dioceses, que serviram a causa do Reino de Deus entre o povo desta grande

Nacao, fazendo crescer as sementes do Verbo, ate se transformar em arvore

frondosa.1 Na esteira desta tradicao, faco votos por que este Regional conti-

nue exercendo seu influxo positivo sobre toda a Igreja no Brasil, fomentando

um intenso espırito de comunhao com o Episcopado nacional e com a Santa

Se. A ocasiao me e propıcia para estender tambem os meus votos de felicida-

des ao Senhor Arcebispo do Rio de Janeiro, D. Eusebio Oscar Scheid, agora

que esta iniciando sua missao como novo Pastor da arquidiocese.

3. E dentro do marco destes auspıcios, que desejaria tecer algumas consi-

deracoes a respeito dos Seminarios na formacao dos futuros presbıteros no

Brasil, como absoluta prioridade para uma pastoral renovada e missionaria.

Ainda permanece viva na memoria o grande encontro de 1992 em Santo

Domingo, com o Episcopado Latino-Americano. Os temas abordados naquela

ocasiao abrangiam circunstancias e situacoes da Igreja, que superavam os

estreitos limites de uma ou de poucas nacoes. Neles eu retomava um dos

principais motivos que exigiram aquela grande assembleia. Dizia naquela

1 Cf. Mt 13, 31-32.


ocasiao que e « condicao indispensavel para a nova evangelizacao, poder con-

tar com evangelizadores numerosos e qualificados. Por isso, a promocao das

vocacoes sacerdotais e religiosas, bem como de outros agentes de pastoral, ha

de ser uma prioridade dos Bispos e um compromisso de todo o povo de

Deus ».2

Passados ja quase dez anos, nao ha duvida de que muito tem sido feito

neste sentido, especialmente na vossa terra, onde o crescimento demografico

segue em ritmo acelerado, e as exigencias de delimitar as novas fronteiras

eclesiasticas tem procurado acompanhar, a duras penas, tal evolucao. Pen-

sando na imensidade do territorio brasileiro e na carencia de sacerdotes,

vossos imediatos colaboradores no ministerio profetico, sacerdotal e real,

quero compartilhar convosco, como quem deve confirmar na fe os seus ir-

maos, este problema que e da Igreja universal. Nossos sentimentos devem ser

os mesmos do Senhor que, « vendo a multidao, teve compaixao » e disse: « A

messe e grande, mas os operarios sao poucos. Pedi, pois, ao Senhor da messe

que envie operarios ».3 A fraqueza humana, pela oracao, se transforma em

potencia divina, pois tudo podemos naquele que nos da forca.4

Na forca de Deus e no trabalho humano, feito com sabedoria, esta o

segredo para obterem-se bons resultados. Sao sabios os pastores que unem

suas forcas, atraves de seminarios diocesanos abertos a alunos de outras

dioceses, ou atraves de seminarios interdiocesanos, desde que tenham uma

orientacao de clara e bem definida comunhao com as normas da Igreja uni-

versal. Sao sabios os Pastores que nao hesitam em colocar na « sementeira de

sacerdotes » seus melhores « agricultores » preparados intelectual, espiritual e

pastoralmente, a fim de constituırem a equipe de formadores de que a Igreja

necessita, em numero adequado para cada seminario. E sabedoria potenciar

os centros de formacao, e louvavel prudencia nao se descuidar da qualidade

da formacao ao buscar o aumento da quantidade, mesmo considerando a

imensidade da messe.

4. Houve, sem duvida, uma constante preocupacao desta Se Apostolica,

em sintonia com os Pastores e a Conferencia nacional dos Bispos do Brasil,

para fazer frente as exigencias de criacao ou de revitalizacao de seminarios

em diversas Provıncias Eclesiasticas. De fato, e na regiao norte-oriental do

Paıs, devido a precaria situacao economica dos territorios e, como consequen-

2 Discurso inaugural, n. 26.3 Mt 9, 37-38.4 Cf. Fl 4, 13.


cia, a dificuldade real dos Bispos, de assegurar uma adequada e eficiente

atividade e funcionalidade dos seminarios, onde estao sendo concentrados

os esforcos mais prementes. Neste contexto, e certamente digno de louvor o

empenho em poder dispor de estruturas, pelo menos mınimas, para o recru-

tamento, a selecao e a formacao das vocacoes sacerdotais, de que teriam

urgente necessidade. Por isso, tenho acompanhado a evolucao do que poderia

vir a ser uma verdadeira « campanha » em prol do seminario no Brasil.

5. Na realidade, este problema nao e totalmente alheio as regioes onde

existem melhores estruturas nao so formativas, mas tambem materiais. Nao

basta, como eu dizia antes, potenciar os centros de formacao, se nao se

procura insistir tanto sobre o espırito eclesial que deve reger o seminario,

como tambem sobre a qualidade do ensino; a carencia de meios economicos

foi sempre suprida, com o esforco e a boa vontade de todos, inclusive das

forcas vivas de cada diocese; por isso, peco a Deus que queira recompensar a

todos quantos nao se pouparam, e nao se poupam, para ajudar os seminarios,

que serao sempre deficitarios em suas gestoes.

Cabe, porem, fixar um olhar de fe sobre a situacao das vocacoes sacer-

dotais. Por um lado, encontramo-nos perante a confortadora realidade do

aumento, em numero e qualidade, de vocacoes sacerdotais. Existem muitas

e validas experiencias novas, como jornadas vocacionais, discernimentos

vocacionais, acompanhamento dos possıveis candidatos antes da sua entra-

da no seminario, e outras. Ha tambem a consoladora experiencia do aumen-

to de vocacoes nas dioceses, cujos seminarios procuram seguir com rigor a

orientacao do Concılio Vaticano II e da Santa Se e, de modo especial, da

aplicacao da Exortacao apostolica Pastores dabo vobis, que insiste sobre o

cultivo das dimensoes humano-afetiva, espiritual, intelectual e pastoral; as

proprias Diretrizes Basicas da CNBB,5 tem proporcionado validos subsıdios

para tal fim.

Mas, por outro lado, o impacto que o mundo moderno, com sua tendencia

secularista e hedonista, exerce sobre os cristaos, mormente sobre os jovens,

devera ser enfrentado com maior decisao para evocar e cultivar nos vocacio-

nados o profundo amor a Cristo e ao seu Reino. E fundamental uma solida

formacao para a vida de oracao e para a Liturgia pela qual, desde ja, a Igreja

participa da Liturgia na Gloria do Ceu.

Neste sentido, a fidelidade a doutrina sobre o celibato sacerdotal pelo

Reino dos Ceus deve ser encarada « com grande estima pela Igreja, especial-

5 Cf. n. 55.


mente na vida sacerdotal »,6 quando se trata de discernir nos candidatos ao

sacerdocio a chamada a uma entrega incondicionada e plena. E necessario

lembrar-lhes que o celibato nao e um elemento extrınseco e inutil — uma

superestrutura — ao seu sacerdocio, mas uma conveniencia ıntima para a

participacao na dignidade de Cristo e no servico da nova humanidade que

nele e por Ele da origem e conduz a plenitude.

E meu dever, portanto, encarecer uma renovada atencao na selecao das

vocacoes para o seminario, pondo todos os meios a disposicao para um ade-

quado conhecimento dos candidatos, mormente sob os pontos de vista moral

e afetivo. Que nenhum Bispo se sinta excluıdo desse dever de consciencia, do

qual devera prestar contas diretamente a Deus; seria lamentavel que, por

uma tolerancia mal entendida, chegassem a ser ordenados jovens imaturos,

ou com evidentes sinais de desvios afetivos que, como e tristemente conhe-

cido, poderiam causar graves anomalias na consciencia do povo fiel, com

evidente dano para toda a Igreja.

A existencia, em algumas escolas teologicas ou ate em seminarios, de

professores pouco preparados, inclusive vivendo em desacordo com a Igreja,

causa profundas tristeza e preocupacao. Confiamos na misericordia de Deus,

que dirige as consciencias dos jovens generosos, mas nao e possıvel concordar

que os formandos sejam expostos a desvios de formadores e professores sem

explıcita comunhao eclesial, e sem um testemunho claro de busca da santi-

dade. As proprias visitas apostolicas aos seminarios ficariam sem efeito sig-

nificativo e duradouro, se os Bispos nao assumissem decididamente a imedia-

ta introducao das mudancas solicitadas pelo Visitador. Convem, enfim, que

os Bispos que enviam seminaristas para seminarios de outra diocese ou pro-

vıncia conhecam bem o espırito do seminario e o apoiem integralmente.

6. Nunca e demais repetir aqui que, atraves da « teologia, o futuro sacer-

dote adere a Palavra de Deus, cresce na vida espiritual e se dispoe a desempe-

nhar o seu ministerio sacerdotal ».7 Daı, a importancia de que haja um acom-

panhamento atento e vigilante de toda a vida do seminarista, mas

especialmente dos estudos teologicos, pois cabe ao Bispo zelar pela boa dou-

trina proporcionada no seminario.

De modo especial, juntamente com a cristologia, a eclesiologia e hoje a

pedra angular de uma formacao sadia dos candidatos ao sacerdocio. O estudo

e o ensino da teologia tem exigencias hauridas da sua mesma natureza; uma

6 Cf. Presbyterorum ordinis, 16.7 PDV, 51.


delas, sem duvida imprescindıvel, e que a teologia deve conservar na Igreja

sua propria identidade, que nao depende intrinsecamente do momento histo-

rico que esta atravessando.

Os esforcos, certamente legıtimos e necessarios, para unir a mensagem

crista a mentalidade e a sensibilidade do homem moderno, e de expor a

verdade da fe com instrumentos extraıdos da filosofia moderna, das ciencias

positivas, ou partindo da situacao do homem e da sociedade contemporanea

podem, se nao forem devidamente controlados, comprometer a propria na-

tureza da teologia e ate mesmo o conteudo da fe. E necessario que a razao,

movida pela Palavra de Deus e pelo seu maior conhecimento, seja orientada a

fim de evitar « percursos que poderiam conduzi-la para fora da Verdade re-

velada ».8

Em algumas partes do mundo, e parece que tambem no Brasil, em certas

Faculdades ou Institutos de Teologia, foi defendida uma visao mutilada da

Igreja, segundo determinadas ideologias reinantes, esquecendo-se do essen-

cial: que a Igreja e participacao no misterio de Cristo encarnado. Eis por que

urge insistir sobre a necessidade de a teologia conservar, na Igreja, sua

propria identidade.

Assumiu, portanto, um verdadeiro profetismo o princıpio alcancado na

Assembleia, conciliar segundo o qual o misterio de Cristo e a historia da

salvacao devem constituir o centro de convergencia das varias disciplinas

teologicas.9 O tema da Igreja, como misterio divino, nao e apenas o primeiro

capıtulo da Lumen gentium, mas e o que permeia todo o documento. Cabe aos

Bispos uma atitude de vigilancia, para que as aulas de teologia nao se redu-

zam a uma visao humana da Igreja no meio dos homens.

Isto nao impede de confirmar a finalidade pastoral dos estudos teologicos,

a fim de que « todos os aspectos da formacao espiritual, intelectual e disci-

plinar sejam ordenados de forma harmonica para este fim pastoral, e todos os

Superiores e professores, fielmente obedientes a autoridade do Bispo, se deem

a consecucao deste fim, numa acao diligente e concorde ».10

Isto leva, em ultima analise, ao elemento formal, que esta no proprio

amago da teologia: o da missionariedade. O Concılio foi muito explıcito a

este respeito quando, no Decreto Ad gentes sobre a atividade missionaria,

exortou os professores de Seminarios e Universidades a por sempre em evi-

dencia, de modo especial nas disciplinas dogmaticas, bıblicas, morais e histo-

8 Carta enc. Fides et ratio, 73.9 Cf. Decr. Optatam totius, 16.

10 Ibid., n. 4.


ricas, « aqueles aspectos missionarios nelas contidos, para desse modo se ir

formando a consciencia missionaria dos futuros sacerdotes » 11 A adequada

formacao nos seminarios sera de grande benefıcio para a Igreja, tanto para

a acao evangelizadora, como para uma autentica promocao humana.

7. Caros Irmaos no episcopado, no final do nosso encontro, dirijo-me

ainda ao vosso Paıs bem amado e, de modo especial, aos filhos dessa terra

do Estado do Rio e da sua Capital, cada um no nıvel de responsabilidade que

lhe e proprio, para que se empenhem com resolucao a edificar o Reino de

Deus neste mundo.

Neste inıcio de milenio, desejo para todos um tempo de graca que esta

anunciando uma nova primavera de vida crista e lhes permita responder com

audacia aos apelos do Espırito. Confio a Virgem Maria, Mae do Redentor, o

vosso ministerio e a vida das vossas comunidades eclesiais, a fim de que guie

vossos passos para o seu Filho, Jesus. Do ıntimo do coracao, douvos a Bencao

Apostolica, que faco extensiva aos sacerdotes e seminaristas, religiosos, reli-

giosas, catequistas e todos os fieis diocesanos.

V

Ad quosdam Brasiliae antistites.*

Queridos Irmaos no episcopado

1. Com prazer vos recebo hoje, Pastores da Igreja que esta no Brasil, em

representacao dos Regionais Norte 1 e Noroeste da Conferencia Nacional dos

Bispos do Brasil. A visita ad Limina oferece a ocasiao para vos encontrardes

com o Sucessor de Pedro e os seus colaboradores, e receberdes deles o apoio

necessario para a vossa acao pastoral.

De todo o coracao agradeco a D. Luiz Soares Vieira, Arcebispo de Ma-

naus, as amaveis palavras que me dirigiu em nome de todos, para renovar as

vossas expressoes de afeto e estima e me fazer partıcipe das preocupacoes e

esperancas da Igreja que pastoreia naquela regiao. Por meio de vos, saudo

igualmente os sacerdotes, as religiosas, os religiosos e os fieis das vossas

dioceses. Levai-lhes a recordacao cheia de afeto do Papa, que os tem presen-

11 N. 39.——————

* Die 14 Septembris 2002.


tes na sua oracao para que crescam na fe em Cristo e na caridade com o

proximo.

2. A nota distintiva da vossa missao de Pastores do povo que vos foi

confiado e a de ser, antes de tudo, promotores e modelos de comunhao. Como

a Igreja e una, assim tambem o Episcopado e um so e, como afirma o Concılio

Vaticano II, o Papa constitui « o princıpio e fundamento perpetuo e visıvel da

unidade, nao so dos Bispos mas tambem da multidao dos fieis ».1 Por isso, a

uniao colegial do Episcopado entre si e um dos elementos constitutivos da

unidade da Igreja.

Esta uniao entre os Bispos e particularmente necessaria nos nossos dias,

uma vez que as iniciativas pastorais tem multiplas formas e transcendem os

limites da propria diocese. A comunhao deve concretizar-se, alem disso, numa

cooperacao pastoral em programas e projetos comuns, « em temas de maior

relevo, sobretudo naqueles que se referem aos pobres ».2 A regiao amazonica e

sem duvida sensıvel aos problemas do desenvolvimento ligado ao aproveita-

mento das riquezas do seu subsolo, e e tambem conhecida como o celeiro da

biodiversidade. Por isso, ha um conjunto de fatores ligados ao homem e ao

seu habitat que requerem a devida atencao, para proporcionar o justo ampa-

ro de boa parte de sua gente, inclusive daquela que vive nos limites ınfimos

da pobreza.

Por outro lado, as comunidades eclesiais necessitam de pastores que sejam

homens de fe e estejam unidos entre si, capazes de enfrentar os desafios de

uma sociedade cada vez mais propensa a secularizacao e ao consumismo. Com

efeito, ainda que boa parte do povo tenha recebido o batismo na Igreja

catolica e pratique uma variada religiosidade popular, carece, as vezes, de

uma fe solida e esclarecida. Neste sentido, a falta de um vigor vivencial e

eclesial da fe e a indiferenca frente aos valores religiosos e aos princıpios eticos

sao um forte obstaculo para a evangelizacao. Tudo isto se torna ainda mais

difıcil pela presenca de seitas e de novos grupos pseudo-religiosos, cuja

expansao tem lugar tambem em ambientes tradicionalmente catolicos. Este

fenomeno exige um profundo estudo « para se descobrir os motivos por que

bastantes catolicos abandonam a Igreja ».3

Como mestres da sa doutrina, chamados a indicar o caminho seguro que

leva ao Pai, e como servidores da luz que e Cristo, « imagem de Deus invisıvel »,4

1 Lumen gentium, 23.2 Exor. ap. Ecclesia in America, 37.3 Ecclesia in America, 73.4 Cl 1, 15.


nao deixeis de oferecer unidos, como sucessores dos Apostolos, o ensinamento

do Magisterio eclesial.

3. « O calice de bencao que benzemos, nao e ele a comunhao do sangue de

Cristo? E o pao que partimos, nao e ele a comunhao do corpo de Cristo?

Porque somos um so pao e um so corpo, apesar de muitos, pois todos parti-

cipamos desse unico pao ».5 Esta afirmacao do Apostolo das Gentes, dirigida

precisamente a todo o Povo de Deus, adquire maior relevo quando se trata de

referir aquela espiritualidade da comunhao entre os Bispos chamados a viver,

com especial empenho, a colegialidade.6

A Igreja e Una como o Corpo de Cristo e Uno. A unidade da Igreja nao e

so uma « nota » para ser reconhecida no mundo, mas « sua mesma natureza ».

Desta forma, ela e o inıcio da sua existencia, seu fundamento e meta, dom

original e tarefa para realizar e resolver. Os fieis, « alimentados pelo Corpo de

Cristo na Eucaristia, manifestam visivelmente a unidade do Povo de Deus,

que neste augustıssimo sacramento e perfeitamente significada e admiravel-

mente realizada ».7 Nao e so a comunidade local dos fieis que se reune diante

do altar, mas verdadeiramente a Igreja catolica, toda inteira e no seu con-

junto, que se faz presente em cada celebracao do sacramento da unidade.

Unindo mais estreitamente os homens a Cristo, a Eucaristia faz deles um

so Corpo, o Corpo Mıstico de Cristo, que e a Igreja, a ponto de poder chamar a

Eucaristia, sacramentum unitatis.8 Recolhendo o ensinamento bıblico-patrı-

stico, meu predecessor Sao Pio X afirmara com vigor que a «Eucaristia e

sımbolo, princıpio e raiz da unidade catolica, fator de concordia entre os

espıritos ».9 O mesmo Concılio Vaticano II ressaltou, como sabemos, que ela

e « sinal de unidade e vınculo de caridade ».10

Estas conclusoes, que certamente nao vos escapam, quis recorda-las, pen-

sando precisamente naquelas imensas regioes que vos sao bem familiares e

que, por obra e graca do Espırito Consolador, foram confiadas ao vosso zelo

pastoral. Nao deveis sentir-vos distantes uns dos outros, apesar da vastıssima

superfıcie que frequentemente deveis percorrer, nao so para atingir as zonas

mais remotas do Estado, mas para manter esse contato necessario, alias

indispensavel, no exercıcio do munus episcopal. Desejo manifestar aqui

5 1 Cor 10, 16-17.6 Cf. Carta ap. Novo millennio ineunte, 44.7 LG, 11.8 Cf. S. Tomas de Aquino, Supplementum, q. 71, a. 9.9 Const. ap. Tradita ab antiquis, de SS. Eucharistia promiscuo ritu sumenda: AAS 4/1912,

615.10 SC, 47.


meu sincero apreco pelo grande esforco missionario realizado por vos e por

tantos presbıteros, religiosos, religiosas e leigos nessas regioes do Norte

brasileiro. Que Deus vos recompense, com abundantes frutos de alegria e

de paz.

4. Diz o Profeta Isaıas, «non est abbreviata manus Domini »,11 nao se tornou

mais curta a mao de Deus. Ele nao e hoje menos poderoso do que em outras

epocas, nem e menos verdadeiro seu amor pelos homens. Sua acao, tambem

hoje, e uma realidade que o fiel sabe reconhecer a luz dos sinais dos tempos, e

a qual ele procura corresponder com jubilo e gratidao.

Cristo deu a sua Igreja a seguranca da doutrina, cuidou que houvesse

pessoas que orientassem com sua luz, que conduzissem e trouxessem cons-

tantemente a memoria o caminho por Ele tracado. Dispomos de um tesouro

infinito de ciencia: a Palavra de Deus, conservada pela Igreja; a graca de

Cristo, confiada aos seus pastores, atraves da administracao dos Sacramen-

tos. E, como nao recordar o testemunho e o exemplo dos que vivem com

retidao ao nosso lado, e que souberam construir com suas vidas um caminho

de fidelidade a Deus?

Esta e a Igreja de Cristo, veneraveis Irmaos no episcopado, que nos gerou

e que agora nos acompanha, perdoando nossos pecados e animando-nos para

uma vida nova, confiantes naquele que « ressuscitou verdadeiramente ».12

A esta Igreja e inevitavel demonstrar-lhe nosso amor e nossa veneracao. E

a atitude natural de filhos pela propria mae. Aos seus pastores cabe um amor

de predilecao, uma dedicacao sem limites, um servico abnegado, sentido-se

capazes de renunciar a qualquer interesse pessoal para viver a mesma obedi-

encia com que Cristo padeceu no alto da Cruz.

5. Alem desta dimensao da koinonia eclesial afetiva, cumpre tambem

recordar a dimensao efetiva pois, como sabemos, existe uma unica Igreja,

que subsiste na Igreja catolica, governada pelo sucessor de Pedro e pelos

Bispos em comunhao com ele.

Retorna aqui, veneraveis Irmaos no episcopado, a servir-nos de luz para

este nosso encontro fraterno, a eclesiologia eucarıstica, de inegavel transcen-

dencia, quando se trata de ressaltar que na unidade da Igreja esta tambem

radicada a unidade do episcopado.

Ao aprovar a Carta que dirigi ao Episcopado mundial, precisamente sobre

este tema, fazia minha a afirmacao em que « a unidade da Eucaristia e a

11 59, 1.12 Mt 28, 6.


unidade do episcopado com Pedro e sob Pedro nao sao raızes independentes

da unidade da Igreja, porque Cristo instituiu a Eucaristia e o Episcopado

como realidades essencialmente vinculadas. O Episcopado e um so, assim

como uma so e a Eucaristia: o unico Sacrifıcio do unico Cristo morto e

ressuscitado ».13 E mais adiante, concluıa-se: « Toda celebracao valida da

Eucaristia exprime esta comunhao com Pedro e com toda a Igreja... ».14

Com patente objetividade Sao Cipriano alertava: « Devemos manter e

defender com toda energia esta unidade, especialmente nos bispos, que fomos

colocados a frente da Igreja, para provar que o mesmo Episcopado e uno e

indivisıvel ».15 Por isso, esse vosso esforco em deslocar-vos a Roma para, « em

obediencia a fe »,16 ir a Pedro e viver, no vosso ministerio, sob Pedro, so

podera traduzir-se naquela unidade de espırito e de acao, que se convertira

em obras, para a maior edificacao do Reino de Deus neste mundo.

6. Ao longo deste pontificado, o Senhor permitiu-me, na esteira dos meus

imediatos predecessores na Se de Pedro, avaliar com maior profundidade

aquelas verdades que sempre estiveram implıcitas na consciencia eclesial,

como o papel dos leigos na Igreja, a origem sacramental da potestade de

jurisdicao dos bispos, a necessidade de uma cristianizacao das estruturas

terrestres e de uma « positivacao » das diretrizes sobre os direitos do homem,

da famılia, o respeito a vida, a relevancia extraordinaria de todas as sinceras

manifestacoes da liberdade, etc...

Poder-se-a dizer que sao muitos os documentos publicados por esta Se

Apostolica, e, ante a urgencia dos trabalhos pastorais, nao ha tempo para

aprofunda-los, como seria de esperar. Como ja tive ocasiao de dizer, « o Pon-

tıfice Romano cumpre a sua missao universal, ajudado pelos organismos da

Curia Romana e em particular pela Congregacao para a Doutrina da Fe, no

que se refere a doutrina sobre a Fe e a Moral ».17 Assim, compete aos Bispos

explicitar autorizadamente, eles proprios ou atraves dos presbıteros e da

catequese, essa missao intransferıvel de ensinar a Verdade evangelica.

A ocasiao me e propıcia para recordar entao a importancia da prioridade

na formacao das vocacoes, atraves de uma adequada formacao dos candida-

tos ao sacerdocio.18 Ao mesmo tempo, convem empenhar-se no acompanha-

13 Congr. para a Doutrina da fe: Carta aos Bispos da Igreja catolica sobre alguns aspectos da

Igreja entendida como comunhao, 14.14 Ibid.15 Sobre a unidade da Igreja catolica, 4-6.16 Rm 1, 5.17 Cf. Cons. ap. Pastor bonus, 28.6.1988, 48-55.18 Cf. Exor. ap. Ecclesia in America, 40.


mento dos presbıteros nas suas funcoes ministeriais, com uma apropriada e

permanente formacao humana, espiritual, intelectual e pastoral, dentro dos

limites das possibilidades de cada diocese, ou com iniciativas de carater

regional ou nacional.

Enfim, as vezes, ouve-se dizer que o Papa desconhece a realidade local, ou

aquela mais ampla do continente Latino-americano. Ele, porem, procura

prestar a maxima atencao aquilo que os seus irmaos bispos lhe dizem perio-

dicamente, nas visitas ad Limina. Alem disso, as numerosas ocasioes em que,

com a graca de Deus, Lhe foi possıvel visitar a America Latina, e manter

contacto direto com as populacoes daquela terra rica de promessas evange-

lizadoras, asseguraram uma vez mais a confianca que o Sucessor de Pedro

deposita na vossa missao de Pastores. Faco votos, portanto, de que as men-

sagens que vos sao dirigidas possam colaborar na orientacao dos fieis daquele

que e considerado o Continente da esperanca.

7. Caros Irmaos no episcopado, somos chamados a ouvir como discıpulos o

que o Espırito esta a dizer as Igrejas,19 a fim de falarmos como mestres em

nome de Cristo, declarando repletos de alegria, como o fez Sao Joao Damas-

ceno: « E vos, nobre vertice da mais ıntegra pureza, ilustre assembleia da

Igreja, que esperais a ajuda de Deus, vos, em quem Deus habita, recebeis

das nossas maos a doutrina da fe, que fortifica a Igreja, tal como no-la trans-

mitiram os nossos pais » 20 Peco a Deus que tenhais sucesso nesta importante

tarefa pastoral, para que a Igreja no Brasil, e mais particularmente do Ama-

zonas, resplandeca com toda a sua gloria, como Esposa de Cristo, que Ele

escolheu com amor infinito. Ao confiar vossa missao apostolica a intercessao

da Virgem Maria, que em todas as epocas e a esplendente Estrela da Evan-

gelizacao, concedo de coracao a minha Bencao Apostolica a vos, aos sacerdo-

tes, religiosas, religiosos e leigos das dioceses.

19 Cf. Ap 2, 7.20 Exposicao sobre a fe, 1.

Congregatio de Causis Sanctorum 67

ACTA CONGREGATIONUM

CONGREGATIO DE CAUSIS SANCTORUM

NEAPOLITANA

Beatificationis et canonizationis Servae Dei Iuliae Salzano fundatricis Congrega-

tionis Sororum Doctrinae Christianae Institutricum a SS. Corde Iesu (1846-1929)

DECRETUM SUPER VIRTUTIBUS

« In universum affirmari potest catechesim esse educationem in fide im-

pertiendam pueris, iuvenibus, adultis, potissimum per institutionem doctri-

nae christianae, quae plerumque cohaerenti fit via atque ratione, eo nempe

consilio ut credentes christianae vitae plenitudini initientur » (Ioannes Paulus

II, Adhort. Apost. Catechesi tradendae, 18: AAS LXXI [1979], 1292).

Famula Dei Iulia Salzano catechismo tradendo vitam suam dicavit utpo-

te quae zelo Regni Christi dilatandi inflammata, missionem pastoralem Ec-

clesiae actuose participaret, hoc Domini Iesu mandatum ad se ipsam perti-

nere statuens, qui dixit: « Euntes docete omnes gentes » (Mt 28, 19);

quapropter Congregationem Sororum Doctrinae Christianae Institutricum

a SS. Corde Iesu condidit, quibus hoc officii praeceptum reliquit: « Soror

Doctrinae Christianae Institutrix semper singulis horis paratam se debet

sentire parvulos et indoctos erudire, neque rationem ducat incommodorum

quae eiusmodi ministerium secum fert, quin immo percupere debet acta vi-

tam amittere, si ita est placitum Deo ».

Iulia Salzano, quarta e septem filiis, nata est die 13 mensis Octobris anno

1846 in oppido S. Mariae Capuae Veteris, intra fines archidioecesis Capuanae

sito, e Didaco Salzano, praefecto equitum hastatorum exercitus Ferdinandi

II, et Adelaide Valentino, qui eam religione christiana probe instituerunt. In

sinu familiae infantia serena est usa, sed cum quartum ageret annum aetatis,

patre orbata, in regium pupillorum Hospitium est recepta, cui titulus S.

Mariae a Gratiis in loco S. Nicolai “La Strada”, intra fines Casertanae pro-

vinciae, cuius cura Sororibus a Caritate erat commissa. Die 8 mensis Decem-


bris anno 1854, quo dogma Immaculatae Conceptionis B. M. V. est definitum,

primum ad Eucharisticum convivium accessit.

Cum cresceret aetate et gratia, ostendere coepit peculiarem propensionem

ad tradendam doctrinam christianam seu catechesim, quam collegii sodalibus

impertiit. In familiam anno 1881 reversa, pietatis officia persolvit, ad opera

caritatis et ad studium incubuit, qua ex parte diploma magistrae ludi litte-

rarii est adepta. Anno subsequente una cum familiaribus concessit in oppi-

dum Casoriam, intra fines archidioecesis Neapolitanae situm, ubi munus ma-

gistrae municipalis gessit. Quamvis esset in flore aetatis, eximiam se praebuit

educatricem, utpote quae totam se dederet institutioni alumnorum eorumque

educationi humanae atque christianae. Extra horas scholares pueros puel-

lasque in habitatione sua congregavit, quos christianam vitae rationem,

precationem et participationem celebrationum liturgicarum doceret. Magna

cum diligentia, animo patienti et suavi hunc obiit apostolatum, in paroecia

ad varia incepta ineunda alios inflammavit, semper autem primas tribuit

catechesi, pueris puellisque, adultis tradendae.

Anno 1877 beatam Catharinam Volpicelli cognovit, quacum ultra decen-

nium opus sociavit, devotionem erga SS. Cor Iesu atque auxilia, quae ecclesiis

pauperibus ferrentur, promovendo. Divinitus etiam accidit ut beatum Ludo-

vicum a Casoria conveniret, qui post congressionem cum ea dixit: « Cave ne in

temptationem incidas eo pertinentem ut pueros dilecti nobis oppidi Casoriae

derelinquas, quia in voluntate Dei est positum ut inter eos vivas et moriaris ».

Nimius labor ac rarior quies salutem Famulae Dei confecerunt, quae anno

1888 a docendi munere sese prudenter amovit. Deinde Iosepho Piccirelli S.I.,

eius moderatore spirituali, suadente, clarius perspexit a Deo se ad vitam Ei

consecratam ducendam vocari. Postquam salutem recuperavit, apostolatui

suo ardenter se dedidit. Ab auctoritate ecclesiastica facultatem est consecuta

habendi domi suae oratorium privatum non solum ad cuiusvis precationes

fundendas, sed etiam ad congregandos circa se pueros puellasque, quibus

catechismi doctrina erat tradenda, necnon eas quae nomen dederant “Unioni

Parvarum Ancillarum” e Consociationi Filiarum Mariae, cuius institutionem

canonicam anno 1890 est consecuta. Quae statuerat vitam Domino eiusque

Regno impendere, anno 1893 domum suam reliquit atque die 5 mensis Maii

subsequentis anni Casoriae Piam Domum Catecheticam aperuit, probante

Villelmo Cardinali Sanfelice, Archiepiscopo Neapolitano. Quamquam multae

obstabant difficultates, opus est firmatum propter regimen prudens, humile,

docile Famulae Dei, quae die 20 mensis Novembris anno 1905 habitum reli-

giosum induit una cum aliquot feminis, quae eius erant discipulae, participes


eius praeclari perfectionis studii et apostolicae navitatis. Anno 1907 Famula

Dei una cum magistra novitiarum vota paupertatis, castitatis et oboedientiae

est professa. Deus autem eam experiebatur et purificabat multis rebus ad-

versis et cruciatibus moralibus, e quibus emersit firmior in persequendis

propositis et in ministerio familiae religiosae a se conditae, quae anno 1910

hoc nomen est sortita: “Congregatio Sororum Christianae Doctrinae Institu-

tricum a SS. Corde Iesu”. Variae adulescentulae novo Instituto nomen dede-

runt habentes Matrem Iuliam exemplum vitae et educatricem fervore incen-

sam. Eas ad missionem catecheticam componens, haec eas docuit: « Spiritus

Christianae Doctrinae Institutricum proprie consistit in continuo se devoven-

di studio; Apostolos imitantes, non parcent laboribus vel incommodis, usque

ad consummationem vitae, ut animas ad Iesum perducant ».

Dum Institutum suum super solida fundamenta constituit, variis inceptis

finem imposuit: complevit conscriptionem Regularum, a Iosepho Cardinali Pri-

sco anno 1920 approbatarum; Casoriae construxit ecclesiam SS. Cordi Iesu di-

catam, quae anno 1916 est dedicata; domos religiosas in locis Calvizzano (1922)

et Striano (1928) constituit; operam contulit ad felicem exitum Primi Conventus

Catechetici, Neapoli celebrati (1928). In omni incepto ineundo non se ipsam

quaesivit, sed gloriam Dei et bonum animarum, quibus non solum apostolatu

ad virtutem praeluxit, sed etiam exemplo vitae suae, penitus Deo consecratae,

disseminando Evangelio impensae, et cotidie deditae sanctitati adipiscendae. Re

quidem vera Famula Dei inde a teneris annis annisa est ut perfecta evaderet

discipula Christi, vitam ducens cum Domino amore coniunctam atque virtutes

christianas magnanimiter, perseveranter, laetanterque exercens.

Inde a tempore, quo iuvenem egit ludi magistram municipalem, fides

caput eius cogitationum, eius consiliorum, eius navitatis fuit.

Credidit firmiter in Deum, veritates revelatas, Ecclesiae magisterium. Id

quod credidit, in vitae usum traduxit et incessanter operam dedit, ut fidem

inter incolas Casoriae disseminaret, praesertim ope catechismi. Scripsit haec

verba: « Semper catechismum tradam, donec exiguum vitae spatium habebo.

Ceterum vobis persuasum esse volo me contentissimam fore, si catechismum

tradens moriar ». Ut vehemens desiderium efficeret eo pertinens ut Deus

innotesceret, amaretur eique ministraretur subiit labores, iacturas, humilia-

tiones, derisiones, etiam a quibusdam viris ecclesiasticis illatas, qui eius fun-

dationem et apostolatum impediebant. Attamen amor, quo Famula Dei in

Christum ferebatur, tam erat firmus ut omnia impedimenta superaret et

usque ad mortem in missione sua perstaret. Utebatur omnibus rerum adiunc-

tis, secundis et adversis, ut in oboedientia Dei voluntati adhibendae profice-


ret et intimam coniunctionem cum Eo penitus experiretur. Alimenta eius

animae fuerunt SS. Eucharistia, Sacrae Scripturae, pietas in passionem Chri-

sti, in Beatam Mariam Virginem, praesertim vero in SS. Cor Iesu. Sorores

Instituti sui monuit ut essent quasi totidem flammae ardentes amore in SS.

Cor Iesu et subiunxit: « Confugite saepe ad fontem illum perennem Amoris, ad

eam Arcem pacis, ad illud receptaculum gratiarum scilicet ad SS. Cor Iesu, et

inde haurite vires et fortitudinem ut sanctitatem consequamini ».

Caritas, qua Deum est complexa, fuit veluti fecunda humus, in qua nasce-

batur et florebat amor proximi. Exemplo Divini Pastoris, qui non venit mini-

strari, sed ministrare (cf. Mt 20, 28), adiuvavit familias, scholae alumnos,

ecclesias pauperes, Sorores suas, oppidanos Casoriae et quoquot eam conveni-

rent. Operibus caritatis et spiritualis patravit, non paucos peccatores ad bo-

nam frugem reduxit, omnibus viam veritatis et salutis demonstravit. Non

viribus suis neque patrocinio potentium huius saeculi est fisa, fiduciam in

divina Providentia collocavit, quae ei adiumentum praebuit in rebus adversis.

His verbis afflictos solari solebat: «Ne cogitemus lacrimas huius terrae, sed

cogitemus paradisum, qui nos felices reddet in sempiternum». Ad Sorores suas

dixit: «Omne, quod non est aeternitas, vanitas est » quam ob rem bona aeterna

affectavit, quae promereri est nisa bonis operibus, amore in crucem Christi

necnon fidelitate, qua consecrationi suae religiosae et consiliis evangelicis hae-

sit. Erat prudens in deligendis subsidiis idoneis ad suam sanctificationem, in

apostolatu inter populum exercendo et in regimine Congregationis suae; erat

tenax propositorum, perseverans in laboribus, fortis in casibus adversis, tem-

perans in utendis bonis huius terrae, iusta respecta Dei et proximi.

Usque ad vitae exitum Mater Iulia ambulavit cum Deo et cum Ecclesia.

Die autem 17 mensis Maii anno 1929 lucernam ardentem gerens, in vitam

aeternam est ingressa. Fama sanctitatis, qua, cum viveret, erat insignis, post

eius mortem est aucta. Quapropter Archiepiscopus Neapolitanus inivit Cau-

sam beatificationis et canonizationis et Processum Ordinarium Informati-

vum celebravit (1937-1954). Lato decreto super Causae Introductione

(1974), institutus est Processus Apostolicus (1977-1978). Auctoritas et vis

iuridica harum Inquisitionum Canonicarum a Congregatione de Causis Sanc-

torum decreto diei 12 mensis Iulii anno 1991 probatae sunt. Confecta Posi-

tione, disceptatum est ex norma an Serva Dei more heroum virtutes christia-

nas exercuisset. Die 29 mensis Ianuarii huius anni 2002, prospero cum exitu,

Congressus Peculiaris Consultorum Theologorum factus est. Patres Cardina-

les porro et Episcopi in Sessione Ordinaria diei 5 mensis Martii subsequentis,

audita relatione Exc.mi Laurentii Chiarinelli, Episcopi Viterbiensis, Causae


Ponentis, professi sunt Servam Dei virtutes theologales, cardinales iisque

adnexas in modum heroum coluisse.

Facta demum de hisce omnibus rebus Summo Pontifici Ioanni Paulo II

per subscriptum Cardinalem Praefectum accurata relatione, Sanctitas Sua

vota Congregationis de Causis Sanctorum excipiens rataque habens, manda-

vit ut super heroicis Servae Dei virtutibus decretum conscriberetur.

Quod cum rite esset factum, accitis ad Se hodierno die infrascripto Car-

dinali Praefecto necnon Causae Ponente meque Antistite a Secretis Congre-

gationis ceterisque de more convocandis, eisque astantibus, Beatissimus Pa-

ter sollemniter declaravit: Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe et

Caritate tum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia,

Iustitia, Temperantia et Fortitudine, iisque adnexis, in gradu heroico, Servae

Dei Iuliae Salzano, Fundatricis Congregationis Sororum Doctrinae Christianae

Institutricum a SS. Corde Iesu, in casu et ad effectum de quo agitur.

Hoc autem decretum publici iuris fieri et in acta Congregationis de Causis

Sanctorum Summus Pontifex referri mandavit.

Datum Romae, die 23 mensis Aprilis A. D. 2002.

Iosephus card. Saraiva Martins

Praefectus

L. e S.e Eduardus Nowak

archiep. tit. Lunensis, a Secretis

PASTOPOLITANA

Beatificationis et canonizationis Ven. Servae Dei Mariae a Caritate (in saec.:

Mariae Iosephae Carolinae Brader) fundatricis Congregationis Sororum Francisca-

narum a Maria Immaculata (1860-1943)

DECRETUM SUPER MIRACULO

Venerabilis Serva Dei Maria a Caritate (in saec.: Maria Iosepha Carolina

Brader) in lucem est edita in loco Kaltbrunn intra fines pagi Helvetii Sancti

Galli, die 14 mensis Augusti anno 1860. Annos nata 29, Sororibus Tertiariis

Franciscanis Regularibus in monasterio Mariae Auxiliatricis (“Maria Hilf”) in

loco Altstatten se aggregavit, apud quas votis religiosis Deo se obligavit,

nomine sibi imposito Mariae a Caritate et a Spiritu Sancto. Una cum Beata


Maria Bernarda Butler ut missionaria in Aequatoriam se contulit. Varias

post vicissitudines, condidit in Columbia Congregationem Sororum Franci-

scanarum a Maria Immaculata, praesertim ad christiane educandas adule-

scentulas pauperes. Sancte obiit die 23 mensis Februarii anno 1943.

Ioannes Paulus II, Pontifex Maximus, die 28 mensis Iunii anno 1999,

declaravit Servam Dei virtutes theologales, cardinales et adnexas in gradu

heroico coluisse.

Causae Postulator nuper examini huius Congregationis de Causis Sancto-

rum proposuit miram, ut ferebatur, sanationem, quae contigit puellulae Ioan-

nae Mariae de Mercede Melo, quae nata est (1986) affecta encephalopathia

perinatali, indolis hypoxymico-ischaemicae, quae nimiam amplitudinem ca-

pitis, crura inferiora parva, diffusam “hypotoniam” musculorum, tarditatem

incrementi, amissionem progressionis psychicae atque loquelae effecit. Habi-

tus clinicus non est mutatus. Mater puellulae mense Decembri anno 1989

novendiales supplicationes adhibere coepit Famulae Dei Mariae a Caritate

ut sanationem filiae impetraret; quae insequente die 15 mensis Decembris

necopinato ac sponte ambulare et post duos fere menses loqui coepit. Post-

modum status puellulae Ioannae Mariae de Mercede pergebat melior fieri,

nulla adhibita curatione.

De hoc casu, statim prodigiali habito, apud Curiam Pastopolitanam In-

quisitio dioecesana est instituta, cuius vis iuridica agnita est a Congregatione

de Causis Sanctorum, decreto die 20 mensis Novembris anno 1998 edito.

Consilium Medicorum huius Dicasterii in sessione die 18 mensis Octobris anno

2001 habita, edixit, ad altioris doctrinae rationem, improvisam renovationem

motorii, id est facultatis se movendi, explicari non posse, quam insecuta sit

sanatio plena et mansura. Die 15 mensis Februarii anno 2002 celebratus est

Congressus Peculiaris Consultorum Theologorum atque die 9 mensis Aprilis

subsequentis acta est Sessio Ordinaria Patrum Cardinalium et Episcoporum,

Causae Ponente Em.mo Henrico Card. Schwery. Et in utroque Coetu, sive

Consultorum sive Cardinalium et Episcoporum, posito dubio an de miraculo

divinitus patrato constaret, responsum affirmativum prolatum est.




vit ut decretum de praedicta mira sanatione conscriberetur.

Quod cum rite esset factum, accitis ad Se hodierno die infrascripto Car-

dinali Praefecto necnon Causae Cardinali Ponente meque Antistite a Secretis

Congregationis ceterisque de more convocandis, eisque astantibus, Beatissi-


mus Pater sollemniter declaravit: Constare de miraculo a Deo patrato per

intercessionem Ven. Servae Dei Mariae a Caritate (in saec.: Mariae Iosephae

Carolinae Brader), Fundatricis Congregationis Sororum Fraciscanarum a Ma-

ria Immaculata, videlicet de improvisa, plena ac mansura renovationi motorii

puellulae Ioannae Mariae de Mercede Melo, affectae “da encefalopatia perinatale

su base asfittica con marcati deficit motori e neuropsichici”.

Voluit autem Sanctitas Sua ut hoc decretum publici iuris fieret et in acta

Congregationis de Causis Sanctorum referretur.



Praefectus



PLACENTINA in HISPANIA

Beatificationis et canonizationis Servae Dei Mathildis a S. Corde (in saec.: Ma-

thildis Tellez Robles) fundatricis Congregationis Sororum Filiarum Mariae Matris

Ecclesiae (1841-1902)

DECRETUM SUPER VIRTUTIBUS

« Sit tota vita nostra actus amoris ».

Quae Serva Dei Mathildis a S. Corde (in saec.: Mathildis Tellez Robles)

filiabus spiritualibus suis dictitabat verba, haec authentica fuerunt omnis

actus eius ratio. Oboedienter enim divinae gratiae subiecta, animum Domino

contulit et, in proximo imaginem Christi ipsius inspiciens, benigna cum se-

dulitate oeconomico maxime ac spirituali egenorum auxilio se tradidit.

Testis haec Christi die 30 mensis Maii anno 1841 in vico Robledillo de la

Vera prope Caceres, in dioecesi Placentina in Hispania, e parentibus nata est,

qui convenientem educationem christianam ei suppeditaverunt. Decimum

annum circiter agens aetatis cum familia in oppidum Bejar prope Salmanti-

cam commigravit, ubi institutionem suam culturalem et religiosam perfecit.

Iuventutis vero tempore, Consociationi Filiarum Mariae interfuit, cuius diu-

tius antistes fuit, et infirmis assidendo puellisque pauperibus ac iuvenibus

instituendis et catechesim impartiendo omnibus viribus et opibus laborem

impendit.


Vocatione ad vitam consecratam consummata, adversatio patris saltem

in primis ei obeunda fuit, cuius aer in Hispania illius temporis intererat clero

strenue infensus, sed divinae Providentiae funditus confisa, numquam animo

cecidit, nec in angustissimis quidem illis difficultatibus, certa Deum eam

haud derelicturum esse. Patris aliquando adepto consensu, Congregationem

religiosam instituere pro Sanctissimo Sacramento adorando et humilissimis

societatis coetibus consulendo sibi subiecit. Moderatore eius spirituali atque

auctoritatibus ecclesiasticis consentientibus, die 19 mensis Martii anno 1875

operam incepit. Die autem destinato, septem ex octo iuvenibus, quae Servae

Dei proposito initio adhaeserant, primum suum consilium abiecerunt, sed

etiam in his experitis aerumnis nihil Mathildis defecit, inusitatam praebens

animi fortitudinem et liberali corde ignoscens cui ei nocuerat. Die 20 mensis

Ianuarii anno 1878 una cum prima sua socia Maria Briz habitum religiosum

induit et in vicum dehinc Don Benito prope Badajoz se contulit, ubi novitia-

tum instituit. Annis insequentibus, in operam solidandam incubuit, quae die

19 mensis Martii anno 1884 canonice erecta est utpote Institutum iuris dioe-

cesani Amantium Iesu et Filiarum Mariae Immaculatae, quod nomen dein in

Institutum Filiarum Mariae Matris Ecclesiae mutavit. Die 29 mensis Iunii

eiusdem anni, professionem religiosam iunctim cum aliis Sororibus emisit,

quae deinceps plures constituerunt domus variis in dicionibus Hispaniae.

Virtutem fidei, quam sedula aluit vita orationis ac fervida devotione erga

Eucharistiam et Beatissimam Virginem, constanter coluit. Uberem, praeser-

tim inter pauperrimos, adimplevit apostolatum, praecipue sibi proponens

gloriam Dei ac salutem animarum. Una cum filiabus suis spiritualibus sum-

ma cum caritate aegrotis assidebat, egenis subveniebat et puellas derelictas

ita benigne tollebat, ut eam tamquam veram matrem spectarent. Prudenter

Congregationem ab ipsa fundatam rexit, mira utens prudentia in iuvenibus,

quae vitam religiosam peterent, moderandis. Parca et iusta mente, discrimen

magis idoneum in omnibus adiunctis discernere sciebat. Aequam in quem-

quam se gessit et gratam iis, qui in eam beneficia contulissent. Temperans

semper fuit in cibo atque in habitu; laeta mortificationes et paenitentias

adivit. Alacri oboedientia mandatis Ecclesiae et Superiorum ecclesiasticorum

respondit et summa cum sedulitate Regulam Instituti servavit. Cum spiri-

tum Sacrae Familiae Nazareth imitari vellet, paupertatem evangelicam laete

vixit, nihil cupiditati permittens. Valde humilis, nullam sibi quaesivit laudem

vel honorem, quidquid meriti tribuens Cui omne bonum largitur. Christum

Sponsum toto indivisoque corde dilexit, quem semper ac quovis modo grati-

ficari conata est. Dum ad discessum e vita se parabat, iucunde Sororibus de


praesenti sua profectione ad Caelum loquebatur, spem declarans Deo quam

primum occurrendi. Saevo sanguinis ictu correpta, animam efflavit die 17

mensis Decembris anno 1902.

Fama sanctitatis Servae Dei perspecta, Episcopus Placentinus in Hispa-

nia Causam beatificationis et canonizationis inivit et annis 1979-1980 Pro-

cessum Ordinarium Informativum celebravit, cuius auctoritas et vis iuridica

a Congregatione de Causis Sanctorum decreto diei 13 mensis Novembris anno

1992 probatae sunt. Confecta Positione, disceptatum est, ut ex norma, an

Serva Dei more heroum virtutes christianas exercuisset. Die 22 mensis Fe-

bruarii anno 1994 acta est Consultorum Historicorum sessio, postea discep-

tatum est ut ex norma an Serva Dei more heroum virtutes christianas exer-

cuisset. Die 4 mensis Decembris anno 2001, prospero cum exitu, Congressus

Peculiaris Consultorum Theologorum factus est. Patres Cardinales porro et

Episcopi in Sessione Ordinaria diei 15 mensis Ianuarii anno 2002, audita

relatione Causae Ponentis, Excellentissimi Domini Andreae Mariae Erba,

Episcopi Veliterni-Signini, professi sunt Servam Dei Mathildem a S. Corde

virtutes theologales, cardinales iisque adnexas in modum heroum coluisse.




vit ut super heroicis Servae Dei virtutibus decretum conscriberetur.

Quod cum rite esset factum, accitis ad Se hodierno die infrascripto Cardi-

nali Praefecto necnon Causae Ponente meque Antistite a Secretis Congregatio-

nis ceterisque de more convocandis, eisque astantibus Beatissimus Pater sol-

lemniter declaravit: Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate tum

in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Tempe-

rantia et Fortitudine, eisque adnexis, in gradu heroico, Servae Dei Mathildis a S.

Corde (in saec.: Mathildis Tellez Robles), Fundatricis Congregationis Sororum

Filiarum Mariae Matris Ecclesiae, in casu et ad effectum de quo agitur.

Hoc autem decretum publici iuris fieri et in acta Congregationis de Causis

Sanctorum Summus Pontifex referri mandavit.



Praefectus




SOPHIAE

Beatificationis seu declarationis martyrii Servorum Dei Petri Vitchev et Pauli

Djidjov necnon Iosaphat Chichkov sacerdotum professorum Congregationis Augu-

stinianorum ab Assumptione († 1952).

DECRETUM SUPER MARTYRIO

« Omnis lingua confiteatur: “Dominus Iesus Christus!”, in gloriam Dei

Patris » (Philp 2, 11).

Divinus Praeceptor, a mortuis surrectus, discipulis suis munus com-

misit laetum nuntium ubique proclamandi, nempe ut omnes docerent

homines baptizantes eos in nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti (cfr

Mt 28, 19).

Domini Iesu mandato obsequens, Ecclesia populo quoque Bulgaro

Evangelium tradidit. Marxistae quidem, altero mundiali bello composito,

hunc populum subegerunt, saevam contra christianos persecutionem conci-

tantes. Presbyteri et religiosi exteri ex nationis finibus expulsi sunt et pu-

blicae auctoritates communistae catholicos Bulgaros omni ope coegerunt ut

tacerent. Statim arbitrariae subsecutae sunt in carcerem inclusiones, phy-

sica et psychologica tormenta contra detentos in carcere nec non poenae

capitis ex simulatis causis incitatae. Quamvis perdifficilis evaserit hic rerum

contextus, plures fideles omne genus vexationes subire maluerunt quam

fidem abiurare. Quos inter recensentur servi Dei Petrus Vitchev, Paulus

Djidjov et Iosaphat Chichkov, presbyteri professi ex Congregatione Augu-

stinianorum ab Assumptione, qui Dei virtute firmati robur invenerunt ut

testimonium redderent de amore erga Christum et Ecclesiam usque ad pro-

prium fundendum sanguinem. De coniuratione contra regimen Bulgarum

struenda ad secretas missiones Francogallicam et Vaticanam iuvandas iniu-

ste accusati, processu breviter praehabito, mensibus Septembri et Octobri

anni 1952 capitis damnati sunt. Idcirco noctu, inter dies 11 et 12 mensis

Novembris eiusdem anni, in vestibulo carceris Sophiae interempti sunt si-

mul cum Vincentio Eugenio Bossilkov, Episcopo Nicopolitano, quem Sum-

mus Pontifex Ioannes Paulus II die 15 mensis Martii anno 1998 inter Beatos

rettulit caelites.

1. Petrus Vitchev in pago v.d. Srem, intra fines olim Vicariatus Apostolici

Traciae Bulgarorum sito, die 23 mensis Maii anno 1893 ex orthodoxis paren-


tibus ortus est. Die 8 mensis Septembris anno 1910 habitum induit Augusti-

nianorum ab Assumptione in Belgico oppido v. d. Gempe. Die 22 mensis

Decembris anno 1921 sacro auctus est presbyteratus Ordine ritus orientalis.

Philosophiam, theologiam et Bulgaricas litteras docuit; deinde Philippopoli

munera sibi assumpsit praefecti studiorum et rectoris Collegii Sancti Augu-

stini. Claras ob dotes tam ad institutionem quam ad formationem traden-

dam, unanimam alumnorum sociorumque praeceptorum existimationem sibi

conciliavit. In pastorali explicando ministerio, singularem convertit mentem

ad eos qui corporis et spiritus necessitatibus magis affligebantur. Unitatem

studiose promovit inter Ecclesiam Catholicam et Orthodoxam sub regimine

Romani Pontificis. Postquam communistae imperium sunt adepti hacque de

causa omnes religiosi exteri e Bulgaria sunt expulsi, Servus Dei nominatus est

Vicarius Provincialis Missionis Orientis. Comprehensus est die 4 mensis Iulii

anno 1952.

2. Paulus Djidjov e catholica familia ritus latini die 19 mensis Iulii natus

est anno 1919 Philippopoli, ex olim Vicariatu Apostolico eiusdem nominis.

Die 2 mensis Octobris anno 1938 habitum sumpsit Augustinianorum ab As-

sumptione in Francogallico loco v. d. Nozeroy. Die 26 mensis Ianuarii anno

1945 sacerdotalem recepit ordinationem secundum ritum latinum. Primum

apud Collegium Sancti Augustini ac deinde apud Vicariatum Orientis oeco-

nomi functus est munere, quod exercuit maxime diligentem se praebens in

bonis tum suae Congregationis tum Ecclesiae tuendis. Postquam contra chri-

stianos exarsit insectatio, fiducia Deo dedita roboratus aequum animum

mirabiliter ostendit. Die 4 mensis Iulii anno 1952 captus est simul cum Servo

Dei Petro Vitchev.

3. Iosaphat Chichkov die 9 mensis Februarii Philippopoli anno 1884 in

vitam venit e catholica familia ritus latini. Die 24 mensis Aprilis anno 1900

veste Augustinianorum ab Assumptione indutus est et die 11 mensis Iulii

anno 1909 presbyteratus Ordine ritus latini est insignitus. Docendi munus

frugifere explicavit et varia typis exscripta catholica vulgavit. Anno 1949,

quandoquidem plurimi religiosi coacti sunt Bulgariam relinquere, parochus

nominatus est communitatis pagi v.d. Varna. Solida eminuit et authentica

fide, quam ardenti cultu nutrivit erga Beatissimam Virginem Mariam. Pre-

hensus est mense Decembri anno 1951.

Simul atque hi Dei Servi necati sunt, christianus populus fidei martyres

habuit illos, quorum fama annorum decursu non minuit. Anno 1995, cum

Ecclesia in Bulgaria ob mutatas rerum condiciones a clandestino statu di-


scedere potuit, Episcopus Sophiae Causam incohavit beatificationis seu de-

clarationis martyrii Servorum Dei, Dioecesanam instruens Inquisitionem

quae ad finem est perducta anno 1996 cuiusque iuridicam auctoritatem

Congregatio de Causis Sanctorum approbavit per decretum datum die 5

mensis Februarii anno 1999. Prolata Positione, disceptatum est, secundum

normam, de asserto martyrio Servorum Dei. Die 22 mensis Februarii anno

2002 actus est Congressus Peculiaris Consultorum Theologorum favorabili

quidem cum exitu. Patres Cardinales et Episcopi in Sessione Ordinaria

congregati die 12 mensis Martii anno 2002, audita relatione Ponentis Cau-

sae, Exc.mi D.ni Aemilii Eid, Episcopi titulo Sarepteni Maronitarum, agno-

verunt Servos Dei Petrum Vitchev, Paulum Djidjov et Iosaphat Chichkov

in odium fidei interemptos fuisse. De hisce omnibus rebus, referente sub-

scripto Cardinali Praefecto, certior factus, Summus Pontifex Ioannes Pau-

lus II, vota Congregationis de Causis Sanctorum excipiens rataque habens,

praecepit ut decretum super martyrio Servorum Dei rite conscriberetur.

Quod cum rite esset factum, accitis hodierna die infrascripto Cardinali

Praefecto necnon Causae Ponente meque Antistite a Secretis Congregationis

ceterisque de more convocandis eisque adstantibus Beatissimus Pater decla-

ravit: Constare de martyrio eiusque causa Servorum Dei Petri Vitchev, Pauli

Djidjov et Iosaphat Chichkov, sacerdotum professorum Congregationis Augusti-

nianorum ab Assumptione, anno 1952 interfectorum, in casu et ad effectum de

quo agitur.

Voluit autem Sanctitas Sua ut hoc decretum publici iuris fieret et in acta

Congregationis de Causis Sanctorum referretur.



Praefectus

L. e S.

e Eduardus Nowakarchiep. tit. Lunensis, a Secretis

Congregatio pro Episcopis 79

CONGREGATIO PRO EPISCOPIS

PROVISIO ECCLESIARUM

Latis decretis a Congregatione pro Episcopis, Sanctissimus Dominus

Ioannes Paulus Pp. II, per Apostolicas sub plumbo Litteras, iis quae sequun-

tur Ecclesiis sacros praefecit praesules:

die 27 Novembris 2002. — Metropolitanae Ecclesiae Salisburgensi Exc.-

mum P.D. Aloisium Kothgasser, Societatis Sancti Francisci Salesii sodalem,

hactenus Episcopum Oenipontanum.

die 28 Novembris. — Cathedrali Ecclesiae Aurelianensi Exc.mum P.D.

Andream Fort, hactenus Elnesem Episcopum.

die 30 Novembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Respectensi, R.P. Iose-

phum Oudeman O.F.M. Cap., hactenus adiutorem curionis paroeciae «Guar-

dian Angels », in civitate vulgo « Wynnum » atque nederlandianae communi-

tatis in archidioecesi Brisbanensi curionem, quem deputavit Auxiliarem

eiusdem archidioecesis.

die 3 Decembris. — Coadiutorem archidioecesis Victoriensis Spiritus Sanc-

ti Exc.mum P.D. Aloisium Mancilha Vilela, SS.CC., hactenus Episcopum

Cachoeirensem de Itapemirim.

die 6 Decembris. — Cathedrali Ecclesiae Caldensi, Exc.mum P.D. Iose-

phum Soleibe Arbelaez, hactenus Episcopum titulo Sullectinum et Auxilia-

rem Caliensem.

die 7 Decembris. — Metropolitanae Ecclesiae Strigoniensi-Budapestinensi

Exc.mum P.D. Petrum Erdo, hactenus Episcopum titularem Puppitanum et

Auxiliarem Albae Regalensis.

— Cathedrali Ecclesiae Novalichesinae, noviter erectae, Exc.mum P.D.

Theodorum C. Bacani, hactenus Episcopum titularem Gaurianensem et Au-

xiliarem archidioecesis Manilensis.

— Cathedrali Ecclesiae Paranaquensi, noviter erectae, Exc.mum P.D.

Jesse E. Mercado, hactenus Episcopum titularem Talaptulensem et Auxilia-

rem archidioecesis Manilensis.


die 7 Decembris 2002. — Cathedrali Ecclesiae Antipolensi, Exc.mum P.D.

Gabrielem V. Reyes, hactenus Episcopum Kalibensem.

die 10 Decembris. — Episcopum Coadiutorem dioecesis Grandicataracten-

sis in Michigania Exc.mum P.D. Coemgenum Michaelem Britt, hactenus

Episcopum titularem Oescensem et Auxiliarem archidioecesis Detroitensis.

— Titulari episcopali Ecclesiae Florianensi, R.D. Petrum Andream Du-

mas, e clero archidioecesis Portus Principis, ibique rectorem seminarii maioris

interdioecesani, quem deputavit Auxiliarem eiusdem archidioecesis.

— Titulari episcopali Ecclesiae Lamdiensi, R.D. Simeonem Saint-Hillien,

Congregationis a Sancta Cruce sodalem, hactenus a secretis Episcoporum con-

ferentiae Haitiae, quem deputavit Auxiliarem archidioecesis Portus Principis.

— Metropolitanae Ecclesiae Ianuensi Exc.mum P.D. Tharsicium Berto-

ne, S.D.B., hactenus Secretarium Congregationis pro Doctrina Fidei.

die 11 Decembris. — Cathedrali Ecclesiae Gagensi, Exc.mum P.D. Lilium

Felıcio, hactenus Episcopum titularem Iliberritanum et Auxiliarem archi-

dioecesis Sancti Salvatoris in Brasilia.

— Titulari episcopali Ecclesiae Auziensi R.D. Dominicum Marium Ioan-

nem Dionysium You, e clero dioecesis Tutelensis, quem deputavit Auxiliarem

archidioecesis Sancti Salvatoris in Brasilia.

CONGREGATIO

PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE

PROVISIO ECCLESIARUM

Ioannes Paulus divina Providentia Pp. II, latis decretis a Congregatione

pro Gentium Evangelizatione, singulis quae sequuntur Ecclesiis sacros Pa-

stores dignatus est assignare. Nimirum per Apostolicas sub plumbo Litteras

praefecit:

die 13 Septembris 2002. — Metropolitanae Ecclesiae Fianarantsoaensi

Exc.mum P.D. Fulgentium Rabemahafaly, hactenus Episcopum Ambosi-

trensem.

Congregatio pro Gentium Evangelizatione 81

die 13 Septembris 2002. — Titulari episcopali Ecclesiae Vadesitanae R.D.

Lucam Kim Un-hoe, e clero archidioecesis Seulensis, quem constituit Auxi-

liarem eiusdem archidioecesis.

die 30 Septembris. — Exc.mum P.D. Soterem Phamo, Episcopum Loika-

vensem, Administratorem Apostolicum « sede vacante et ad nutum Sanctae

Sedis » dioecesis Yangonensis.

die 1 Octobris. — Exc.mum P.D. Philibertum Randriambololona, S.I.,

Archiepiscopum emeritum Fianarantsoaensem, Administratorem Apostoli-

cum « sede vacante et ad nutum Sanctae Sedis » eiusdem archidioecesis usque-

dum novus Archiepiscopus possessionem capiat.

die 10 Octobris.— Exc.mum P.D. Ioannem-Mariam Keletigui, Episcopum

emeritum Katiolaensem, Administratorem Apostolicum « sede vacante et ad

nutum Sanctae Sedis » eiusdem dioecesis usquedum novus Episcopus posses-

sionem capiat.

— Cathedrali Ecclesiae Katiolaensi Exc.mum P.D. Mariam Danielem

Dadiet, hactenus Episcopum titularem Sitipensem et Auxiliarem dioecesis

Korhogoensis.

die 11 Octobris— Metropolitanae Ecclesiae Gandhinagarensi, noviter erec-

tae in India, P.D. Stanislaum Fernandes, S.I., hactenus Episcopum Ahme-

dabadensem.

— Cathedrali Ecclesiae Ahmedabadensi R.D. Thomam Ignatium Mac-

wan, e clero eiusdem dioecesis.

— Titulari episcopali Ecclesiae Forconiensi R.D. Alanum Harel e clero

Portus Ludovici quem constituit primum Vicarium Apostolicum Rodrigen-

sem.

die 6 Novembris— Metropolitanae Ecclesiae Samoa-Apianae R.D. Alapati

Mataeliga, e clero eiusdem archidioecesis.

— Cathedrali Ecclesiae Ngongensi R.P. Cornelium Schilder, M.H.M., hac-

tenus provincialem Societatis Missionariorum « S. Joseph de Mil Hill » in

Uganda et in Kenya.

— Cathedrali Ecclesiae Auchianae, noviter conditae in Nigeria, R.D. Ga-

brielem Iacobum Dunia, hactenus professorem in Seminario maiore et paro-

chum in oppido vulgo Okpeke.


die 6 Novembris 2002. — Cathedrali Ecclesiae Haiphongensi R.D. Iose-

phum Vu Van Thien, in Seminario maiori Hanoiensi professorem theologiae.

— Episcopum coadiutorem Canthoensem R.D. Stephanum Tri Buu

Thien, in Seminario maiori Canthoensi professorem theologiae moralis.

— Administratorem Apostolicum « sede vacante et ad nutum Sanctae

Sedis » dioecesis Diliensis Exc.mum P.D. Basilium do Nascimento, hactenus

Administratorem Apostolicum « sede vacante et ad nutum Sanctae Sedis »

dioecesis Baucanae.

die 19 Novembris. — Cathedrali Ecclesiae Abomeiensi R.P. Renatum-Ma-

riam Ehuzu, C.I.M., hactenus parochum cathedralis templi Cotonuensis.

die 20 Novembris. — Exc.mum. P.D. Evaristum Pinto, Episcopum ti-

tularem Castraseverianensem et Auxiliarem archidioecesis Karachiensis,

Administratorem Apostolicum « sede vacante et ad nutum Sanctae Sedis »

eiusdem archidioecesis.

die 1 Decembris. — Exc.mum P.D. Fulgentium Rabemahafaly, Archiepi-

scopum Fianarantsoaensem, Administratorem Apostolicum « sede vacante et

ad nutum Sanctae Sedis » dioecesis Ambositrensis.

Diarium Romanae Curiae 83

DIARIUM ROMANAE CURIAE

Il Santo Padre Giovanni Paolo II ha ricevuto in UdienzaUfficiale per la presentazione delle Lettere Credenziali:

Sabato, 30 Novembre 2002, S.E. il Signor Ivan Z. Misic, Am-basciatore di Bosnia ed Erzegovina presso la Santa Sede.

Ha, altresı, ricevuto in Udienza:

Lunedı, 2 Dicembre 2002, S.E. il Signor Alfred Moisiu, Pre-sidente della Repubblica di Albania.

Giovedı, 5 Dicembre 2002, l’On. dott. Joao Bosco Soares deNota Amaral, Presidente della Repubblica di Portogallo.

Giovedı, 5 Dicembre 2002, S.E. il Signor Leszek Miller, Pri-mo Ministro della Repubblica di Polonia.

Sabato, 7 Dicembre 2002, S.E. il Signor Alejandro Toledo,Presidente della Repubblica del Peru.

Con Bolla Papale del 30 Novembre 2002 l’Em.mo Signor Cardinale Joseph

Ratzinger, Decano del Collegio Cardinalizio, e stato nominato Vescovo del

titolo della Chiesa suburbicaria di Ostia ritenendo il titolo della Chiesa su-

burbicaria di Velletri-Segni.

SEGRETERIA DI STATO

NOMINE

Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Giovanni Paolo II ha

nominato:

9 novembre 2002 Il sig. Elmar Theodor Mader, Capitano Comandante della

Guardia Svizzera Pontificia.

11 » » Gli Em.mi Signori Cardinali Camillo Ruini, e Jan Pieter

Schotte, Membri dell’Amministrazione del Patrimo-

nio della Sede Apostolica « ad quinquennium ».


25 novembre 2002. L’Em.mo Signor Cardinale Jorge Mario Bergoglio, S.E. mons.

Eusebio Oscar Scheid, Arcivescovo di Sao Sebastiao

do Rio de Janeiro, Consiglieri della Pontificia Com-

missione per l’America Latina « ad quinquennium ».

30 » » Mons. Pietro Parolin, Sotto-Segretario della Sezione per i Rap-

porti con gli Stati della Segreteria di Stato « ad quin-

quennium ».

1 dicembre » Il P. Michael Tavuzzi, O.P. Consultore della Congregazione

delle Cause dei Santi « ad quinquennium ».

2 » » Il P. Ferdinand Pratzner, S.S.S., Segretario del Pontificio Co-

mitato per i Congressi Eucaristici Internazionali « ad

quadriennium ».

» » » Mons. Jair Ferreira Pena; Don Miguel Vasco Costa de Salis

Amaral; P. Fernando Jose Monteiro Guimaraes,

C.SS.R., Consultori della Congregazione delle Cause

dei Santi « ad quinquennium ».

Protonotari Apostolici soprannumerari

14 gennaio 2002. Mons. Frederick A. Miles (Westminster)19 febbraio » Mons. Antoni Łassa (Włocławek)

23 marzo » Mons. Francis Lau (Singapore)

7 maggio » Mons. Gonzalo Dıaz Hernandez (Mayaguez)

28 » » Mons. Thomas McGovern (Nottingham)

30 » » Mons. Luigi Crivelli (Milano)

6 giugno » Mons. Vicente Ponce Rubio (Tulcan)

11 » » Mons. Andrea Ruggiero (Nola)

14 » » Mons. Juan Lopez Albanes (Maturin)

28 » » Mons. Giuseppe De Stefani (Adria-Rovigo)

2 agosto » Mons. Bernard C. Gerhardt (Washington)

26 » » Mons. Adolf Setlak (Warmia)

Prelati d’onore di Sua Santita

7 dicembre 2001. Mons. John Patrick Carty (Kingston)» » » Mons. Matthew Joseph Lynch (Kingston)

21 gennaio 2002. Mons. Alfons Hardt (Paderborn)

» febbraio » Mons. Zigmunt Gil (Sandomierz)

» » » Mons. Michał Jozefczyk (Sandomierz)

27 » » Mons. Lamla Tamsanqa (Umtata)

» » » Mons. Andre Havugimana (Kigali)

11 marzo » Mons. Michael S. Flannery (Jackson)

» » » Mons. Francesco Galdi (Napoli)23 » » Mons. Benedetto Abate (Nocera Inferiore-Sarno)

27 » » Mons. Francesco Abbiati (Como)

» » » Mons. Konrad Holzl (Augsburg)

» » » Mons. Andrzej Wawrzyniak (Torun)


5 aprile 2002. Mons. Jan Guzowski (Warmia)

» » » Mons. Jozef Lisowski (Legnica)

» » » Mons. Bogusław Werminski (Legnica)

» » » Mons. Franciszek Krosman (Legnica)

26 » » Mons. Juan Norberto Forero Castillo (Chiquinquira)

» » » Mons. Domingo Gandara (Cartagena)

» » » Mons. David Cappo (Adelaide)

» » » Mons. James O’Loughlin (Adelaide)

» » » Mons. Robert Joseph Egar (Adelaide)

27 » » Mons. Alejandro Cavero Cavero Bustamante (Ayacucho)

6 maggio » Mons. Fernando Colomer Ferrandiz (Cartagena)

» » » Mons. Jose Manuel Lorca Planes (Cartagena)

13 » » Mons. Bernard Campbell (Saint Thomas)

» » » Mons. Timothy Corcoran (Perth)

28 » » Mons. Joseph Phelan (Nottingham)

» » » Mons. Jonathan Eric Moore (Nottingham)

» » » Mons. Gabriele Orsini (Teramo-Atri)

» » » Mons. Ferenc Paviekovics (Pecs)

30 » » Mons. Marcel Wolfe (Gatineau-Hull)

6 giugno » Mons. Daniel Segura Espinoza (Tlalnepantla)

» » » Mons. Marco Emilio Mencias Chaves (Tulcan)

» » » Mons. Karel Simandl (Brno)

9 » » Mons. Bertrand de la Soujeole (Carcassonne)

10 » » Mons. Eugene Martin Nugent (Killaloe)

13 » » Mons. Luis Mariano Montemayor (Buenos Aires)

15 » » Mons. Johann Koller (Wien)

» » » Mons. Wilhelm Muller (Wien)

» » » Mons. Karl Hoffegger (Wien)

» » » Mons. Leopold Kaupeny (Wien)

» » » Mons. Martın Adrian Gonzalez (Merida-Badajoz)

28 » » Mons. Patrick Mary Anene Mmuoh (Abakaliki)

» » » Mons. Claudio Gatti (Adria-Rovigo)

13 luglio » Mons. Jose Miguel Abad Vallejo (Cadiz y Ceuta)

» » » Mons. Mesias Neyra Huaman (Tacna y Moquegua)

19 » » Mons. Camillus Ratnakar Prabhu (Jamshedpur)

2 agosto » Mons. Joseph Kariyil (Cochin)

» » » Mons. Boniface Kim Kyeong-Sik (Taegu)

» » » Mons. Jean Pak Chang-Su (Taegu)

» » » Mons. Stanisław Jurek (Tarnow)

» » » Mons. Georges Marovitch (Istanbul dei Latini)

» » » Mons. Marcel Corinthios (Istanbul dei Latini)

» » » Mons. Etienne Sarria (Istanbul dei Latini)

» » » Mons. Stephen Brislin (Kroonstad)

» » » Mons. Elio Daniele Antelmi (Brindisi-Ostuni)

» » » Mons. Mario Guadalupi (Brindisi-Ostuni)

26 » » Mons. Alois Haas (Augsburg)

29 » » Mons. Martın De Zabala y Salegui (Bilbao)

» » » Mons. Wayne Joseph Peters (Armidale)


Cappellani di Sua Santita

19 febbraio 2002. Il sac. Edward Niedbach (Włocławek)

» » » Il sac. Stefan Maczak (Włocławek)

» » » Il sac. Lech Stanislaw Krol (Włocławek)

» » » Il sac. Jan Andrzejczak (Włocławek)

» » » Il sac. Jerome A. Haberek (Providence)

» » » Il sac. Carlo F. Montecalvo (Providence)

» » » Il sac. Vincent de Paul Burns (Philadelphia)

» » » Il sac. Vito Tiboni (Newark)

» » » Il sac. William R. Charbonneau (Hartford)

» » » Il sac. Benno Reis (Cachoeira do Sul)

21 » » Il sac. Manan Balicki (Sandomierz)

» » » Il sac. Franciszek Buczynski (Sandomierz)

» » » Il sac. Waldemar Gałazka (Sandomierz)

» » » Il sac. Wiesław Gucwa (Sandomierz)

» » » Il sac. Zdzisław Janiec (Sandomierz)

» » » Il sac. Marian Molga (Sandomierz)

» » » Il sac. Kazimierz Skawinski (Sandomierz)

» » » Il sac. Stanisław Szczerek (Sandomierz)

» » » Il sac. Piotr Tarnowski (Sandomierz)

» » » Il sac. Mieczysław Wolanin (Sandomierz)

27 » » Il sac. Luigi Patrizi (Subiaco)

11 marzo » Il sac. Lucio Sembrano (Sorrento-Castellamare di Stabia)

» » » Il sac. Francisco Fabris (Curitiba)

» » » Il sac. Diniz Mikosz (Curitiba)

» » » Il sac. Antonio Carlos Baggio (Curitiba)

» » » Il sac. Domingos Salomao Kahel (Curitiba)

» » » Il sac. Giuseppe Busani (Piacenza-Bobbio)

» » » Il sac. Claudio Giuliodori (Ancona-Osimo)

» » » Il sac. Vittorio Nozza (Bergamo)

» » » Il sac. Bolesław Stefan (Kalisz)

» » » Il sac. Czesław Majorek (Kalisz)

» » » Il sac. Władisław Czamara (Kalisz)

» » » Il sac. Jerzy Adamczak (Kalisz)

» » » Il sac. Alfred Maka (Kalisz)

» » » Il sac. Andrzej Gaweł (Kalisz)

22 » » Il sac. Francis Ishola Ogunmodede (Lagos)

23 » » Il sac. Saverio Bravin (Concordia-Pordenone)

» » » Il sac. Francesco Pepe (Nocera Inferiore-Sarno)

» » » Il sac. Giovanni Battista Borsato (Vicenza)

» » » Il sac. Domenico Piccoli (Vicenza)

» » » Il sac. Richard John Urizalqui (Fresno)

» » » Il sac. Patrick McCormick (Fresno)

» » » Il sac. Daniel Martinez Lopez (Fresno)

» » » Il sac. John Charles Griesbach (Fresno)

» » » Il sac. Myron Cotta (Fresno)

» » » Il sac. Herman Bezunartea (Fresno)


27 marzo 2002. Il sac. Stanisław Majewski (Torun)5 aprile » Il sac. Wiesław Kropiewnicki (Warmia)» » » Il sac. Robert Dziewiatowski (Warmia)» » » Il sac. Adam Czarcinski (Warmia)» » » Il sac. Lech Lachowicz (Warmia)» » » Il sac. Marek Mendyk (Legnica)» » » Il sac. Tadeusz Gadzała (Legnica)» » » Il sac. Czesław Włodarczyk (Legnica)

20 » » Il sac. Domenico Vittorio Perin (Vittorio Veneto)» » » Il sac. Denis Isizoh (Onitsha)

26 » » Il sac. Timothy Finbarr O’Leary (Cardiff)» » » Il sac. Flores Manuel Plazola (Tepic)

27 » » Il sac. Ales Opatmy (Praha)» » » Il sac. Pasquale Potenza (Potenza - Muro Lucano - Marsico

Nuovo)» » » Il sac. Alessandro Rudi (Milano)» » » Il sac. Giovanni Invernizzi (Milano)» » » Il sac. Alfredo Francescutto (Milano)» » » Il sac. Luigi Volpi (Milano)» » » Il sac. Ferrario Gianpaolo (Milano)» » » Il sac. Emilio Iannotta (Cerreto Sannita - Telese - Sant’Aga-

ta dei Goti)6 maggio » Il sac. Lorenz Kastenhofer (Munchen und Freising)

11 » » Il sac. Luis Miguel Munoz Cardaba (Toledo)13 » » Il sac. Domenico Rinaldi (Pompei)» » » Il sac. Jerome Feudjio (Saint Thomas)» » » Il sac. Jesus Gonzalez de Zarate Salas (Caracas)» » » Il sac. Carlos A. Rodrıguez (Caracas)» » » Il sac. Henry W. Padilla (Caracas)» » » Il sac. Jesus R. Crespo (Caracas)» » » Il sac. Willy Polders (Caracas)» » » Il sac. Juan Manuel Fuentes (Caracas)» » » Il sac. Antonio Rezende de Souza (Aracaju)» » » Il sac. Claudionor de Brito Fontes (Aracaju)» » » Il sac. Jose Carvalho de Souza (Aracaju)» » » Il sac. Luigi Venturi (Roma)» » » Il sac. Alberto Ortolani (Roma)» » » Il sac. Nicola Loiudice (Roma)» » » Il sac. Vincenzo Josia (Roma)» » » Il sac. Giancarlo Casalone (Roma)» » » Il sac. Antonio Bragato (Roma)» » » Il sac. Giorgio Ratti (Como)» » » Il sac. Enrico Luppi (Como)» » » Il sac. Giovanbattista Levi (Como)

20 » » Il sac. Vittorio Vai (Imola)23 » » Il sac. Rui Cavalcante Barbosa (Palmas)» » » Il sac. Romualdo Kujawski (Palmas)» » » Il sac. Jones Ronaldo do Espırito Santo (Palmas)» » » Il sac. Claudemir Jose dos Santos (Osasco)


23 maggio 2002. Il sac. Danilo Jose de Oliveira (Osasco)» » » Il sac. Angelo Grando (Osasco)

28 » » Il sac. Stephan Hunseler (Koln)» » » Il sac. Francesco Steri (Ales-Terralba)» » » Il sac. Patrick Lynch (Nottingham)» » » Il sac. Pier Enrico Stefanetti (Velletri-Segni)» » » Il sac. Carmine Citarella (Nocera Inferiore-Sarno)» » » Il sac. Frederic F. Elkin (Syracuse)» » » Il sac. William Can (Richmond)» » » Il sac. Joseph P. Lehman (Richmond)» » » Il sac. Francis Muench (Richmond)

30 » » Il sac. Benedetto Bernardo (Caserta)» » » Il sac. Alberto Marchesi (Como)» » » Il sac. Pasquale Cantalupo (Conversano-Monopoli)» » » Il sac. Luigi Ruperto (Nardo-Gallipoli)6 giugno » Il sac. Humberto Lopez Bonilla (Mayaguez)» » » Il sac. Jorge Orozco Garcıa (Tlalnepantla)» » » Il sac. Vincenzo Lo Duca (Monreale)

15 » » Il sac. Giorgio Giuffrida (Catania)» » » Il sac. Lambert Nouwens (Wien)» » » Il sac. Josef Neumayer (Wien)» » » Il sac. Walter Pischtiak (Wien)» » » Il sac. Herbert Samm (Wien)» » » Il sac. Heinrich Hahn (Wien)

17 » » Il sac. Guillermo Javier Karcher (Buenos Aires)27 » » Il sac. Johannes Salzl (Eisenstadt)28 » » Il sac. Sebastiano Raciti (Acireale)» » » Il sac. Stefano Sanchirico (Tricarico)» » » Il sac. Joseph Quinn (Tuam)» » » Il sac. Zsolt Cziglanyi (Pecs)» » » Il sac. Carlo Chiarenza (Acireale)» » » Il sac. Giuseppe Albano (Acireale)» » » Il sac. Juan Enrique Zordan Lorenzini (Salto)» » » Il sac. Lothar Schlegel (Paderborn)» » » Il sac. Alphonsus Iwueke (Abakaliki)» » » Il sac. Emmanuel NnaNna Egwu Eze (Abakaliki)» » » Il sac. Guido Lucchiari (Adria-Rovigo)» » » Il sac. Luciano Rametta (Otranto)1 luglio » Il sac. Ryszard Kurek (Tarnow)» » » Il sac. Zdzisław Sadko (Tarnow)» » » Il sac. Jozef Lesniak (Tarnow)» » » Il sac. Bolesław Klaus (Tarnow)» » » Il sac. Antoni Mikrut (Tarnow)

11 » » Il sac. Ednaldo Araujo dos Santos (Paraıba)» » » Il sac. Ulderico Belli (Como)

13 » » Il sac. Mario Santini (Terni-Narni-Amelia)» » » Il sac. Henrique Neuredo Freire (Paraıba)» » » Il sac. Virgilio Bezerra de Almeida (Paraıba)» » » Il sac. Ernando Luiz Teixeira de Carvalho (Paraıba)


13 luglio 2002. Il sac. Gabriele Amorosi (Terni-Narni-Amelia)

» » » Il sac. Nazzareno Cifoletti (Terni-Narni-Amelia)

» » » Il sac. Aldo Giordano (Cuneo)

» » » Il sac. Benito Terzuoli (Montepulciano-Chiusi-Pienza)

» » » Il sac. Mose Mannelli (Montepulciano-Chiusi-Pienza)

» » » Il sac. Mario Dionori (Montepulciano-Chiusi-Pienza)

» » » Il sac. Henao Jose Angel Montoya (Tacna y Moquegua)

» » » Il sac. Maselino Paulo (Samoa-Pago Pago)

19 » » Il sac. Mario Sciarretta (Ordinariato Militare d’Italia)

» » » Il sac. Mario Mucci (Ordinariato Militare d’Italia)

» » » Il sac. Bruno Gagliarducci (Ordinariato Militare d’Italia)

» » » Il sac. Antonio Flavio (Ordinariato Militare d’Italia)

» » » Il sac. Giovanni Bartolini (Ordinariato Militare d’Italia)

2 agosto » Il sac. Ezio Del Grosso (Avezzano)

» » » Il sac. Jose Anaya Rodriguez (El Salto)

» » » Il sac. Kevin T. Hart (Washington)

» » » Il sac. Pedro Roger Quiroga Marinero (San Juan de Cuyo)

» » » Il sac. Guerrino Marta (Udine)

13 » » Il sac. Jose Geraldo da Silva (Niteroi)

» » » Il sac. Domenico Ricci (Castellaneta)

ONORIFICENZE

Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Giovanni Paolo II ha

conferito:

Il Collare dell’Ordine Piano

27 febbraio 2002. A S.E. il sig. Constantinos Stephanopoulos (Grecia)

La Gran Croce dell’Ordine Piano

27 febbraio 2002. A S.E. il sig. Michel Chrissohodis (Grecia)

» » » A S.E. il sig. Georges Papandreou (Grecia)

» » » A S.E. il sig. Apostolos Kaklamanis (Grecia)

» » » A S.E. il sig. Constantinos Simitis (Grecia)

2 maggio » A S.E. il sig. Stelios Rocanas (Grecia)

18 » » A S.E. il sig. Ludwig Hoffmann von Rumerstein (Sovrano Mi-

litare Ordine di Malta)

28 » » A S.E. il sig. Julio Cesar Lupinacci (Uruguay)

16 ottobre » A S.E. il sig. Isidro Gomez Santos (Cuba)

» » » A S.E. il sig. Vicente Espeche Gil (Argentina)

» » » A S.E. il sig. Pedro Jose Rivera Saavedra (Bolivia)

» » » A S.E. il sig. Widodo Sutiyo (Indonesia)

» » » A S.E. il sig. Acisclo Valladares Molina (Guatemala)

» » » A S.E. il sig. Farouk Hussein Raafat (Egitto)

» » » A S.E. il sig. Yosef Neville Lamdan (Israele)

» » » A S.E. il sig. Wilfrid Guy Licari (Canada)


La Commenda con Placca dell’Ordine Piano

6 maggio 2002. Al sig. Pius Segmuller (Stato Citta del Vaticano)

La Croce di Dama di Gran Croce dell’Ordine Piano

16 ottobre 2002. Alla sig.ra Edda Victoria Martinelli de Dutari (Panama)

» » » Alla sig.ra Blanca Elida Zuccolillo de Rodrıguez Alcala

(Paraguay)

La Gran Croce dell’Ordine di San Gregorio Magno

12 giugno 2002. Al sig. Alfredo Santini (Ferrara-Comacchio)

24 » » Al sig. Sergio Zaninelli (Milano)

16 ottobre » Al sig. Bjarne Bladbjerg (Danimarca)

» » » Al sig. Ampalavanar Selverajah (Singapore)

» » » Al sig. Henry Marie Joseph Lopes (Rep. del Congo)

» » » Al sig. Tayyab Siddiqui (Pakistan)

La Croce di Dama di Gran Croce dell’Ordine di San Gregorio Magno

19 luglio 2002. Alla sig.ra Johanna Grafin von Westfalen (Paderborn)

21 agosto » Alla sig.ra Waltraud Klasnik (Graz-Seckau)

La Commenda con Placca dell’Ordine di San Gregorio Magno

9 aprile 2002. Al sig. Carlo Cabigiosu (Ordinariato Militare d’Italia)

22 » » Al sig. Wilhelm von und zu Liechtenstein (Graz-Seckau)

27 » » Al sig. Rodolfo Martın Villa (Madrid)

17 maggio » Al sig. Luis Sagrera y Martinez-Villasante (Spagna)

18 » » Al sig. Carlo Arditi di Castelvetere (Sovrano Militare Ordine

di Malta)

» » » Al sig. Carl E. Paar (Sovrano Militare Ordine di Malta)

21 » » Al sig. E. Lisk Wyckoff, Jr. (New York)

» » » Al sig. Frederick Massimi (Newark)

» » » Al sig. Francesco Nicola Totino (Newark)

31 » » Al sig. Maurizio Carlotti (Roma)

6 giugno » Al sig. Danilo Di Gregorio (Roma)

27 » » Al sig. Jose Bouza Serrano (Portogallo)

6 luglio » Al sig. Rodolfo Jose Martin Saravia (Argentina)

20 agosto » Al sig. Boniface Yohou Gopre (Costa D’Avorio)

26 » » Al sig. Jose Gomez Mata (Segorbe-Castellon de la Plana)

» » » Al sig. Gerald Gleeson (Sydney)

La Commenda dell’Ordine di San Gregorio Magno

14 gennaio 2002. Al sig. Giovanni Belardi (Roma)

23 marzo » Al sig. Ubaldo Filotto (Vicenza)

» » » Al sig. Innocenzo Mazzarella (Tursi-Lagonegro)

25 » » Al sig. Mario Patricio Arriagada de Lafuente (Cile)


20 aprile 2002. Al sig. Werner O. Ciocarelli (Svizzera)

26 » » Al sig. Angelo Bona (Italia)

» » » Al sig. Fabrizio Rindi (Roma)

27 » » Al sig. Dino De Poli (Treviso)

» » » Al sig. Bernard Ducamin (Nanterre)

» » » Al sig. Christian Lavialle (Toulouse)

6 maggio » Al sig. Elmar Theodor Mader (Stato Citta del Vaticano)

13 » » Al sig. Rafik Yassa (Alessandria dei Copti)

21 » » Al sig. Shim Wai Lew (New York)

» » » Al sig. Sho Obkagawa (New York)

» » » Al sig. Jonathan O’Herron (New York)

» » » Al sig. George Doty (New York)

» » » Al sig. David Weyrich (Monterey in California)

» » » Al sig. Jude T. Barbera (Rockville Centre)

» » » Al sig. Martin J. Moran (Rockville Centre)

» » » Al sig. Augusto Strianese (Salerno-Campagna-Acerno)

» » » Al sig. Ugo Carpinelli (Salerno-Campagna-Acerno)

» » » Al sig. Alfonso Andria (Salerno-Campagna-Acerno)

» » » Al sig. Daniel E. Meehan (Milwaukee)

28 » » Al sig. Gilles Deliance (Francia)

30 » » Al sig. Jacques Fontaine (Nanterre)

31 » » Al sig. Carl herzog von Wurttemberg (Rottenburg - Stuttgart)

5 giugno » Al sig. Branislav Pekic (Yugoslavia)

6 » » Al sig. Franco Reale (Monreale)

7 » » Al sig. Chu Hui-Chin (Taiwan)

15 » » Al sig. Francisco Jose Amorim de Carvalho Guerra (Porto)

28 » » Al sig. John Rogers (Mosca)

1 luglio » Al sig. David Louis Alexis Lloyd (Saint George’s in Grenada)

» » » Al sig. Byron A. Red Adams, Sr. (Houma-Thibodaux)

» » » Al sig. Charles Mack (Houma-Thibodaux)

» » » Al sig. David Richard (Houma-Thibodaux)

» » » Al sig. Richard M. Haydel (Houma-Thibodaux)

» » » Al sig. Allen Danos, Jr. (Houma-Thibodaux)

» » » Al sig. Parker Conrad (Houma-Thibodaux)

16 » » Al sig. Frank Savage (Port of Spain)

21 agosto » Al sig. Thomas Chorherr (Austria)

» » » Al sig. Heinz Hafner (Austria)

La Croce di Dama di Commenda dell’Ordine di San Gregorio Magno

22 marzo 2002. Alla sig.ra Tawfik Salloum (Siria)

26 aprile » Alla sig.ra Jan Ruff-O’Herne (Adelaide)

21 maggio » Alla sig.ra Bertha McCan (New York)

» » » Alla sig.ra Catherine Gaisman (New York)

» » » Alla sig.ra Mary Therese Martin Weyrich (Monterey in Cali-

fornia)

» » » Alla sig.ra Mary T. Moran (Rockville Centre)

» » » Alla sig.ra Claire J. Mutholland (Newark)


21 maggio 2002. Alla sig.ra Amelia A. Massimi (Newark)6 giugno » Alla sig.ra Maria Concetta Di Bella (Monreale)

11 » » Alla sig.ra Susan Lilian P. Cunliffe-Lister (Westminster)» » » Alla sig.ra Annamaria Conti (Milano)

24 » » Alla sig.ra Ana Virginia Hernandez (Messico)28 » » Alla sig.ra June Rogers (Mosca)

Il Cavalierato dell’Ordine di San Gregorio Magno

19 gennaio 2002. Al sig. Pascal Ralaitavy (Ambositra)» febbraio » Al sig. Thomas J. Connelly (Stati Uniti d’America)

22 marzo » Al Sig. Mansour Azzam (Siria)» » » Al sig. Olatunji Onipede (Lagos)

23 » » Al sig. Italo Bona (Chieti-Vasto)» » » Al Sig. Arduino Cailotto (Vicenza)» » » Al sig. Claus Kuhn (Hamburg)» » » Al sig. Gunter Gorschenek (Hamburg)» » » Al sig. Brendan B. Nkanang (Calabar)» » » Al sig. Sunday Udoeyop (Calabar)» » » Al sig. Linus Okom (Calabar)» » » Al sig. Edet Francis Asuquo (Calabar)

25 » » Al sig. William Robert Coenen (Shreveport)» » » Al sig. Lev M. Dawson (Shreveport)» » » Al sig. William Henry Gallmann III (Shreveport)» » » Al sig. Philip Lee Israel (Shreveport)» » » Al sig. Michael McCarthy (Shreveport)» » » Al sig. Leon Norman Plette (Shreveport)» » » Al sig. Tom Ellsworth Pollard (Shreveport)» » » Al sig. Jack Joseph Procell (Shreveport)» » » Al sig. Paul Harmon Salvail (Shreveport)

27 » » Al Sig. Angelo Flavi (Citta di Castello)5 aprile » Al sig. Giuseppe Vincini (Piacenza-Bobbio)

20 » » Al sig. Paul Questier (Westminster)» » » Al sig. John Nasseff (Our Lady of Lebanon of Los Angeles)

27 » » Al sig. Paul Cluzeaud (Tulle)6 maggio » Al sig. Robert Perez (Agen)» » » Al sig. Petrus Antonius Marinus De Jong (‘s-Hertogenbosch)

13 » » Al sig. Knolly Beszer (Saint Thomas)21 » » Al sig. Donald J. Herdrich (New York)» » » Al sig. Richard J. Schmeelk (New York)» » » Al sig. Barry F. Sullivan (New York)» » » Al sig. Paul P. Woolard (New York)» » » Al sig. Robert C. Wright (New York)» » » Al sig. Francis C. Rooney, Jr. (New York)» » » Al sig. Timothy J. Rooney (New York)» » » Al sig. Frederic V. Salerno (New York)» » » Al sig. Kenneth G. Langone (New York)» » » Al sig. Wellington T. Mara (New York)» » » Al sig. Thomas S. Murphy, Sr. (New York)


31 maggio 2002. Al sig. Josef Gronemann (Koln)

» » » Al sig. Francis Leonard Tombs (Birmingham)

» » » Al sig. Augustine Kolawole Onijamah (Lagos)

» » » Al sig. Charles Ashun (Cape Coast)

11 giugno » Al sig. John Charles G. Grossmith (Saint Andrews and Edin-

burgh)

» » » Al sig. Michael Jarmułowicz (Westminster)

15 » » Al sig. Emile Bourdin (Angers)

31 » » Al sig. Johann Ramoser (Sankt Polten)

19 luglio » Al sig. Luciano Conti (Citta di Castello)

2 agosto » Al sig. Jack Sehl (Hamilton)

» » » Al sig. Bruno J. L. Richard (Paris)

21 » » Al sig. Modestino Adamo (Italia)

» » » Al sig. Cosimo Baglivo (Italia)

» » » Al sig. Fabio Ferraro (Italia)

» » » Al sig. Paolo Ottomaniello (Italia)

» » » Al sig. Roberto Marino (Italia)

» » » Al sig. Andrea Scrivano (Italia)

» » » Al sig. Markus Langer (Austria)

» » » Al sig. Theodor Thanner (Salzburg)

26 » » Al sig. Victor Orban (Esztergom-Budapest)

» » » Al sig. Vidwan S. Adaikalamuthu (Jaffna)

La Gran Croce dell’Ordine di San Silvestro Papa

20 giugno 2002. Al sig. Zsolt Semjen (Esztergom-Budapest)

La Croce di Dama dell’Ordine di San Gregorio Magno

23 marzo 2002. Alla sig.ra Hildegard Schulz (Hamburg)

» » » Alla sig.ra Regina Pabst (Hamburg)

25 » » Alla sig.ra Frances Mills Coenen (Shreveport)

» » » Alla sig.ra Ruthie Norton Coenen (Shreveport)

» » » Alla sig.ra Anne S. Dawson (Shreveport)

» » » Alla sig.ra Karen Oden Evans (Shreveport)

» » » Alla sig.ra Jody Marzula Pollard (Shreveport)

» » » Alla sig.ra Evelyn Bernice Ridings (Shreveport)

26 aprile » Alla sig.ra Catherine Ann Black (Adelaide)

21 maggio » Alla sig.ra Catherine P. Joyce (New York)

» » » Alla sig.ra Regina Quick (New York)

11 giugno » Alla sig.ra Agnese Bucchia (Milano)

» » » Alla sig.ra Maria Teresa Archinti (Milano)

1 luglio » Alla sig.ra Yvonne Adams (Houma-Thibodaux)

13 » » Alla sig.ra Paloma Gomez Borrero (Madrid)

La Commenda con Placca dell’Ordine di San Silvestro Papa

22 marzo 2002. Al sig. Ghassan Al Nseir (Siria)

5 aprile » Al sig. Paul Jeambart (Aleppo dei Greco-Melkiti)


27 aprile 2002. Al sig. Sebastian Martın-Retortillo Baquer (Madrid)26 agosto » Al sig. Ernst Konig (Ordinariato Militare d’Austria)

La Commenda dell’Ordine di San Silvestro Papa

11 marzo 2002. Al sig. Vincenzo Bertolotti (Roma)22 » » Al sig. Maan Haydar (Siria)» » » Al sig. Alfred Adesanya Browne (Lagos)» » » Al sig. Gregory Olaitan Anthony Deinde (Lagos)» » » Al sig. Clement Okeke Iwuchukwu (Lagos)

26 aprile » Al sig. Dazio Massimo Luca (Roma)6 maggio » Al sig. Johannes Swinkels (’s-Hertogenbosch)» » » Al sig. Stanislas Deriemaeker (Antwerpen)» » » Al sig. Andreas Clemenz (Stato Citta del Vaticano)

30 » » Al sig. Hans-Friedrich Von Solemacher (Esztergom - Buda-pest)

» » » Al sig. Helmut Kopp (Innsbruck)» » » Al sig. Heinz Wieser (Innsbruck)» » » Al sig. Emmerich Beneder (Innsbruck)

31 » » Al sig. Bernhard Blasi (Rottenburg-Stuttgart)» » » Al sig. Otto Herbert Hajek (Rottenburg-Stuttgart)

11 giugno » Al sig. Hendricus ten Brink (Utrecht)» » » Al sig. Oskar Mayer (Wien)» » » Al sig. Helmut Htittler (Wien)» » » Al sig. Walther Brauneis (Wien)» » » Al sig. Joao Monteiro de Barros Filho (Botucatu)

11 luglio » Al sig. Karl Stix (Eisenstadt)» » » Al sig. Gerhard Jellasitz (Eisenstadt)» » » Al sig. Alois Schwarz (Eisenstadt)» » » Al sig. Josef Kimmeswenger (Sankt Polten)» » » Al sig. Ernst Strasser (Sankt Polten)» » » Al sig. Jean-Michel Lemoyne de Forges (Nanterre)

19 » » Al sig. Kamal Toufic Saredar (Baghdad dei Siri)

La Croce di Dama di Commenda dell’Ordine di San Silvestro Papa

11 giugno 2002. Alla sig.ra Annemarie Kury (Wien)

Il Cavalierato dell’Ordine di San Silvestro Papa

5 marzo 2002. Al sig. Heinrich Steinkempen (Paderborn)11 » » Al sig. Ignazio Musumeci (Roma)» » » Al sig. Massimo Sabbatucci (Taranto)» » » Al sig. Massimo Notarnicola (Taranto)» » » Al sig. Antonio Dragone (Taranto)» » » Al sig. Dario Maniglia (Taranto)

22 » » Al sig. Bassan Barabandi (Siria)» » » Al sig. Najib Alji Mohamed (Siria)» » » Al sig. Anthony Ibeggbunam Ibekwe (Lagos)» » » Al sig. Leo Babarinde Da-Silva (Lagos)


22 marzo 2002. Al sig. Joachim Macebong (Lagos)» » » Al sig. Festus Olapade Adelabu (Lagos)» » » Al sig. Philip Afolabi Kolawole (Lagos)» » » Al sig. Andrew Olatunji Dada Makun (Lagos)» » » Al sig. Francis Bamidele Ajiteru (Lagos)

23 » » Al sig. Daniel Nyambi (Calabar)» » » Al sig. Edmund Solomon (Calabar)» » » Al sig. Lawrence Ita (Calabar)» » » Al sig. Etin Okoko (Calabar)» » » Al sig. William Archibong (Calabar)» » » Al sig. Edet Bassey (Calabar)

27 » » Al sig. Gonzalo Cruz Reyes (Agana)» » » Al sig. Jesus Sablan Leon Guerrero (Agana)» » » Al sig. Edward Salas Terlajne (Agalla)» » » Al sig. Anton Ruf (Augsburg)» » » Al sig. Karl Pombachen (Augsburg)5 aprile » Al sig. Riccardo Gabba (Piacenza-Bobbio)» » » Al sig. Teresio Cerini (Piacenza-Bobbio)» » » Al sig. Alcide Gualazzini (Piacenza-Bobbio)9 » » Al sig. Cristiano Desideri (Italia)

20 » » Al sig. Henrik Amberg (Stockholm)26 » » Al sig. Martinus Henricus J. Sijstermans (Roermond)» » » Al sig. Attilio Bonaduce (Rieti)

29 » » Al sig. Pierangelo Ubezzi (Vercelli)6 maggio » Al sig. Desmond Doherty (Down and Connor)» » » Al sig. Antonius Johannes Janssen (‘s-Hertogenbosch)» » » Al sig. Daniele Bisaro (Concordia-Pordenone)» » » Al sig. Petrus Antonius Marinus de Jong (‘s-Hertogenbosch)

13 » » Al sig. Loris Razzi (Pitigliano-Sovana-Orbetello)» » » Al sig. Tarcisio Baldelli (Pitigliano-Sovana-Orbetello)» » » Al sig. Stefano Busonero (Pitigliano-Sovana-Orbetello)» » » Al sig. Giovanni Porlezza (Como)» » » Al sig. Mario Luppi (Como)

21 » » Al sig. Herbert Vlatten (Paderborn)28 » » Al sig. Carmelo Curro (Salerno-Campagna-Acerno)30 » » Al sig. Andreas Kossier (Innsbruck)31 » » Al sig. Vitale Cominotti (Brescia)» » » Al sig. Dietrich Weber (Rottenburg-Stuttgart)» » » Al sig. Alban Lammle (Rottenburg-Stuttgart)» » » Al sig. Gino Righi (Bologna)» » » Al sig. Giorgio Masina (Bologna)6 giugno » Al sig. Emilio Marchetti (Roma)

11 » » Al sig. Albert R. M. Gudde (Haarlem)» » » Al sig. Aloysius Fring (Roermond)» » » Al sig. Giovanni Santoro (Montepulciano-Chiusi-Pienza)

15 » » Al sig. Giuseppe Catalani (Roma)28 » » Al sig. Bruno Ballini (Brescia)» » » Al sig. Vigilio Belletti (Brescia)» » » Al sig. Italo Fava (Brescia)


1 luglio 2002. Al sig. Mario Cavaretta (Brescia)

» » » Al sig. Walter Manzon (Brescia)

» » » Al sig. Pasquale Villano (Velletri-Segni)

» » » Al sig. Ravetto Flugy (Velletri-Segni)

» » » Al sig. Salvatore Vincenzo Marino (Velletri-Segni)

» » » Al sig. Francesco Maria Mariano (Velletri-Segni)

13 » » Al sig. Ibrahim Habib (Egitto)

» » » Al sig. Gabriel Hanna (Egitto)

» » » Al sig. Antoine Salama (Egitto)

» » » Al sig. Ephrem Kispotta (Jamshedpur)

19 » » Al sig. Joseph Soy (Jamshedpur)

» » » Al sig. Luigi Nocilli (Pesaro)

» » » Al sig. Marco Mantovani (Milano)

21 agosto » Al sig. Americo Isopo (Italia)

» » » Al sig. Claudio Vagnoni (Italia)

» » » Al sig. Stefano Ercoli (Italia)

» » » Al sig. Bartolomeo Grauso (Italia)

» » » Al sig. Fabrizio Palombi (Italia)

» » » Al sig. Philip La Barbera (Italia)

» » » Al sig. Giampiero Zazzaro (Italia)

» » » Al sig. Domenico Ricciardi (Italia)

» » » Al sig. Fabio Breccia (Italia)

» » » Al sig. Michele Passabı (Italia)

» » » Al sig. Ciro Fecondo (Italia)

» » » Al sig. Fabio Troiani (Italia)

» » » Al sig. Pietro Di Biagio (Italia)

» » » Al sig. Ettore Frentano (Italia)

» » » Al sig. Claudio Ranaldi (Italia)

26 » » Al sig. Hans Martin (Wurzburg)

La Croce di Dama dell’Ordine di San Silvestro Papa

11 marzo 2002. Alla sig.ra Anna Maria Centurelli (Roma)

5 aprile » Alla sig.ra Gerdina Antonia Vermeer-Van Hesst (‘s-Herto-

genbosch)

» » » Alla sig.ra Ingrid Bornewasser (Koln)

» » » Alla sig.ra Margret Antweiler (Koln)

26 » » Alla sig.ra Adriana Marta M. Speetjens-Van Dongen (Roermond)

13 maggio » Alla sig.ra Valeria Elmi (Pitigliano-Sovana-Orbetello)

» » » Alla sig.ra Antonietta Fanciulli (Pitigliano-Sovana-Orbetello)

1 luglio » Alla sig.ra Kate Redaelli (Brescia)

NECROLOGIO

27 novembre 2002 Mons. Ronald G. Connors, Vescovo em. di San Juan de la

Maguana (Rep. Dominicana)

30 » » Mons. Eduardo Picher Pena, Arcivescovo tit. di Abitine.

4 dicembre » Mons. Adolfo Gerstner, Vescovo em. di Concordia (Argentina).

9 » » Mons. Dante Sandrelli, Vescovo em. di Formosa (Argentina).

Documents

ACTA - Vatican.va 2003.pdf · ACTA IOANNIS PAULI PP. II EPISTULA APOSTOLICA EpiscopisclerofidelibusdeMarialiRosariodata PROOEMIUM 1. Rosarium Virginis Mariae paulatim altero in millennio