Active Learning Designการออกแบบการจดการเรยนแบบใฝร

1 กรกฎาคม 2552ณ หองประชมอมราวด อาคาร 14 ชน 3

มหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค

ตวบงชการเรยนการสอนโดยเนนผเรยนเปนสำาคญ1.ตวบงชการเรยนของผเรยน

1.1 ผเรยนมประสบการณตรงสมพนธกบธรรมชาตและสงแวดลอม1.2 ผเรยนฝกปฏบตจนคนพบความถนดและวธการของตนเอง1.3 ผเรยนทำากจกรรมแลกเปลยนเรยนรจากกลม1.4 ผเรยนฝกคดอยางหลากหลายและสรางสรรคจนตนาการ ตลอดจนไดแสดงออกอยางชดเจนและมเหตผล1.5 ผเรยนไดรบการเสรมแรงใหคนหาคำาตอบ แกปญหา ทงดวยตนเองและรวมดวยชวยกน1.6 ผเรยนไดฝกคนควา รวบรวมขอมลและสรางสรรคความรดวยตนเอง1.7 ผเรยนเลอกทำากจกรรมตามความสามารถ ความถนดและความสนใจของตนเองอยางมความสข1.8 ผเรยนฝกตนเองใหมวนยและรบผดชอบในการทำางาน1.9 ผเรยนฝกประเมน ปรบปรงตนเอง และยอมรบผอน ตลอดจนสนใจใฝหาความรอยางตอเนอง

ตวบงชการเรยนการสอนโดยเนนผเรยนเปนสำาคญ2. ตวบงชการสอนของผสอน

2.1 ผสอนเตรยมการสอนทงเนอหาและวธการ2.2 ผสอนจดสงแวดลอมและบรรยากาศทปลกเรา จงใจ และเสรมแรงใหผเรยนเกดการเรยนร 2.3 ผสอนเอาใจใสผเรยนเปนรายบคคล และแสดงเมตตาตอผเรยนอยางทวถง2.4 ผสอนจดกจกรรมและสถานการณใหผเรยนไดแสดงออกและคดอยางสรางสรรค2.5 ผสอนสงเสรมใหผเรยนฝกคด ฝกทำา และฝกปรบปรงตนเอง2.6 ผสอนสงเสรมกจกรรมแลกเปลยนเรยนรจากกลม พรอมทงสงเกตสวนดและปรบปรงสวนดอยของผเรยน2.7 ผสอนใชสอการเรยนการสอนเพอฝกการคด การแกปญหา และการคนพบความรของผเรยน2.8 ผสอนใชแหลงเรยนรทหลากหลายและเชอมโยงประสบการณการเรยนรกบชวตจรงของผเรยน2.9 ผสอนฝกฝนกรยามารยาทและวนยตามวถวฒนธรรมไทย2.10 ผสอนสงเกตและประเมนพฒนาการของผเรยนอยางตอเนอง

Active Learning Designสรปสาระสำาคญ

การจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบใฝร Active Learning

การจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบใฝร Active Learning เปนกระบวนการจดการเรยนการสอนทเปดโอกาสใหผเรยนไดมสวนรวมโดยตรงในกจกรรมการเรยนรไดพฒนาการเรยนรตามศกยภาพความตองการ ความสนใจและความถนดของแตละบคคล โดยไดคดเอง ทำาเอง ลงมอปฏบต ไดมโอกาสสรางความรดวยตนเองโดยผานกระบวนการแลกเปลยนเรยนร อกทงไดมโอกาสประยกตใชความรอยางมประสทธภาพ

Active Learning Designองคประกอบการจดกจกรรมการสอนแบบใฝร Active Learning ประกอบดวย

องคประกอบสำาคญ 4 องคประกอบ คอ 1. การแลกเปลยนประสบการณ (ประสบการณ)

2. การสรางองคความรรวมกน (สะทอนความคดและอภปราย)

3. การนำาเสนอความร (ความคดรวบยอด) 4. การลงมอปฏบตหรอประยกตใช (ประยกตแนวคด)

Active Learning Design1. การแลกเปลยนประสบการณ

เปนองคประกอบทผสอนพยายามกระตนใหผเรยนดง ประสบการณเดมของตนมาเชอมโยงหรออธบาย

ประสบการณหรอเหตการณใหม แลวนำาไปสการขบคดเพอ เกดขอสรปหรอองคความรใหม และแบงปนประสบการณ

ของตนกบผอนทอาจมประสบการณเหมอนหรอตางจาก ตนเอง เปนการรวบรวมมวลประสบการณทหลากหลาย

จากแตละคน เพอนำาไปสการเรยนรสงใหมรวมกน

Active Learning Design 1. การแลกเปลยนประสบการณ องคประกอบนทำาใหเกดประโยชนแกผเรยนและผสอน ดงนผเรยน รสกวาตนมความสำาคญเพราะไดมสวนในฐานะสมาชก มผฟงเรองราวของตนเอง และไดรบรเรองราวของคนอน นอกจากจะไดแลกเปลยนประสบการณแลว ยงทำาใหสมพนธภาพในกลมผเรยนเปนไปดวยดผสอน ไมเสยเวลาในการอธบายหรอยกตวอยาง เพยงแตใชเวลาเลกนอย กระตนใหผเรยนไดแลกเปลยนประสบการณกน และยงชวยใหผสอนไดทราบถงความรพนฐานและประสบการณเดมของผเรยนซงจะเปนประโยชนในการจดกจกรรมการเรยนรตอไป

Active Learning Design 1. การแลกเปลยนประสบการณ ในกรณทผเรยนไมมประสบการณในเรองทสอนหรอมนอย ผสอนอาจตองจดประสบการณให ซงทำาไดทงทรงตรง เชน การนำาตวอยางดนเหนยว ดนรวนและดนทราย ใหเดกไดสมผส เพอสงเกตความแตกตาง และทางออม เชน การเลาประสบการณชวตของผตดเชอเอดส เนองจากเรองเชนนไมสามารถจดประสบการณตรงได กจกรรมในองคประกอบนเปนไปได 2 ลกษณะ คอ การตงคำาถามเพอใหไดคำาตอบทมาจากประสบการณหลากหลายของผเรยน และจดประสบการณทจำาเปนใหผเรยนเพอความเขาใจหรอกระตนใหเกดการคด โดยมจดเนนสำาหรบจดประสงคการเรยนรแตละดาน ดงน

Active Learning Design 1. การแลกเปลยนประสบการณดานความร เปนประสบการณทเกยวของเชอมโยงกบเนอหาทสอนดานเจตคต เปนการจดประสบการณดานอารมณความรสกใหผเรยน เพอกระตนใหผเรยนเกดความรสกทสอดคลองกบจดประสงคและนำาไปสการสะทอนความคดเหนและอภปรายเกยว กบความคดความเชอตอไปดานทกษะ เปนการใหผเรยนไดทดลองทกษะนน ๆ ตามประสบการณเดมหรอสาธตการทำาทกษะเพอใหผเรยนเกดความเขาใจชดเจน

Active Learning Design2. การสรางองคความรรวมกน

เปนองคประกอบททำาใหผเรยนไดคด วเคราะห สงเคราะห สรางสรรคมวลประสบการณ ขอมลความคดเหน ฯลฯ เพอใหเกดความเขาใจทถองแทชดเจน หรอเกดขอสรป / องคความรใหม หรอตรวจสอบ / ปรบ / เปลยนความคดความเชอของตนเอง

กจกรรมในองคประกอบนเปนกจกรรมกลมทเนนการตงประเดนใหผเรยนไดคด สะทอนความคดหรอบอกความคดเหนตนเองใหผอนรบร และไดอภปรายแลกเปลยนความคด ระหวางกนอยางลกซงจนเกดความเขาใจชดเจน ไดขอสรปหรอองคความรใหม หรอเกด / ปรบ / เปลยนความคดความเชอตามจดประสงคทกำาหนด โดยมจดเนนสำาหรบจดประสงคการเรยนรแตละดาน ดงน

Active Learning Design2. การสรางองคความรรวมกน

ดานความร ตงประเดนใหอภปรายและเปลยนความคดเหน เพอสรปความรใหมทไดผานกระบวนการคด วเคราะห สงเคราะห นำาไปสการเกดความคดรวบยอดในเรองนน ๆ ตวอยางเชน การสรปสาระสำาคญ การวเคราะหกรณศกษา การวเคราะหเปรยบเทยบ การ วเคราะหประเดนความร เพอหาขอสรปและนำาไปสความคดรวบยอด ฯลฯ ดานเจตคต ตงประเดนอภปรายททาทาย กระตนใหเกดความคดหลากหลาย เนนในเรองคณคาอารมณ ความรสก ใหผเรยน ความคดความเชอ มความสอดคลองกบความรสกของผเรยนและนำาไปสจดประสงคทตองการ ขอสรปจากการอภปรายและความคดรวบยอดทได จะสอดคลองกบจดประสงคทกำาหนดดานทกษะ ตงประเดนใหอภปรายโตแยงกนในเรองขนตอนการลงมอทำาทกษะ เพอใหเกดความเขาใจถองแทในแนวทางปฏบตทกษะนน และเกดความมนใจกอนจะไดลงมอปฏบตจนชำานาญ

Active Learning Design3. การนำาเสนอความร

เปนองคประกอบทผเรยนไดรบขอมลความร แนวคด ทฤษฎ หลกการ ขนตอน หรอขอสรปตาง ๆ โดยครเปนผจดใหเพอใชเปนตนทนในการสรางองคความรใหม หรอชวยใหการเรยนรบรรลจดประสงคกจกรรมในองคประกอบนไดแก- การใหแนวคด ทฤษฎ หลกการ ขอมลความร ขนตอนทกษะ ซงทำาไดโดยการ บรรยาย ดวดทศน ฟงแถบเสยง อานเอกสาร / ใบความร / ตำารา ฯลฯ- การรวบรวมประสบการณของผเรยนทเปนผลใหเกดการเรยนรเนอหาสาระเพมขน

ความคดรวบยอดทไดจากการรวบรวมขอสรปของการสะทอนความคดและอภปราย

ประเดนทไดมอบหมายให

Active Learning Design3. การนำาเสนอความร

กจกรรมเหลานควรทำาเปนขนตอนและประสานกบองคประกอบการเรยนรอน ๆ โดยมจดเนน สำาหรบจดประสงคการเรยนรแตละดาน ดงนดานความร ผเรยนเกดการเรยนรในเนอหาสาระ ขอมลความรอยางชดเจนดานเจตคต ผเรยนเกดความรสกและความคดความเชอทสอดคลองกบจดประสงคทกำาหนดให ผเรยนรบรแนวทางปฏบตตามขนตอนของทกษะนน ๆ อยางชดเจนดานทกษะ ผเรยนรบรแนวทางปฏบตตามขนตอนของทกษะนน ๆ อยางชดเจน

Active Learning Design4. การประยกตใชหรอลงมอปฏบต

เปนองคประกอบทผเรยนไดนำาความคดรวบยอดหรอขอสรปหรอองคความรใหมทเกดขนไปประยกตหรอทดลองใช หรอเปนการแสดงผลสำาเรจของการเรยนรในองคประกอบอน ๆ ซงผสอนสามารถใชกจกรรมในองคประกอบนในการประเมนผลการเรยนรได เมอพจารณาใหดจะเหนวาเปนองคประกอบทสำาคญทจะเปดโอกาสใหผเรยนไดรจกการนำาไปใชในชวตจรง ไมใชแคเรยนรเทานน

Active Learning Design4. การประยกตใชหรอลงมอปฏบต

จดเนนของกจกรรมในองคประกอบน สำาหรบจดประสงคการเรยนรแตละดาน มดงนดานความร เปนการผลตซำาความคดรวบยอดในรปแบบตาง ๆ เชน สรางคำาขวญ ทำาแผนภาพ จดนทรรศการ เขยนเรยงความ ทำารายงานสรปสาระสำาคญ ทำาตารางวเคราะห / เปรยบเทยบ ฯลฯดานเจตคต เปนการแสดงออกทสอดคลองกบเจตคตทเปนจดประสงคการเรยนร เชน เขยนจดหมายใหกำาลงใจผตดเชอเอดส สรางคำาขวญรณรงครกษาความสะอาดในโรงเรยน ฯลฯดานทกษะ เปนการลงมอปฏบตตามขนตอนของทกษะทไดเรยนร

Active Learning Designการนำาองคประกอบทง 4 มาจดกจกรรมการเรยนร จะใชองคประกอบใดกอนหลง หรอใหองคประกอบใดกครงในแตละแผนการเรยนร สามารถออกแบบตามความเหมาะสมกบสาระการเรยนร และจดประสงคการเรยนรทกำาหนด ควรตองใหมครบทง 4 องคประกอบ เพอใหเกดความสมบรณของการจดการเรยนการสอนแบบใฝร Active Learning

---------------------------------------------สรปสาระสำาคญจากคมอการดำาเนนการโครงการ

ประชมเชงปฏบตการเรองการจดกระบวนการเรยนรแบบใฝร Active Learning ของสถาบนราชภฏนครสวรรค เมอวนท 6 – 8

พฤษภาคม 2545 ณ วงรรสอรทจงหวดนครนายก

การวเคราะหเทคนคการจดการเรยนรตามขนตอนการสอน (1)

ขนตอน/วตถประสงค 4MAT System/เทคนคทใช 1. การแลกเปลยน

ประสบการณ (ประสบการณ)มงกระตนใหผเรยนดง

ประสบการณเดมของตนมาเชอมโยงหรออธบาย ประสบการณหรอเหตการณใหม แลวนำาไปสการขบคดเพอเกดขอสรปหรอองคความรใหม และแบงปนประสบการณของตนกบผอนทอาจมประสบการณเหมอนหรอตางจากตนเอง เปนการรวบรวมมวลประสบการณทหลากหลายจากแตละคน เพอนำาไปสการเรยนรสงใหมรวมกน

เปนกจกรรมใน 2 ลกษณะ คอ การตงคำาถามเพอใหไดคำาตอบทมาจากประสบการณหลากหลายของผเรยน และจดประสบการณทจำาเปนใหผเรยนเพอความเขาใจหรอกระตนใหเกดการคด

Why? (Imaginative Learners)บทบาทผสอน กระตนใหผเรยนคดกจกรรม สงเกต/อภปราย

1. สรางประสบการณ (ขวา)จงใจใหผเรยนเหนคณคาและความสำาคญ

ของสงทเรยน ผานกจกรรมในรปแบบตาง ๆ เชน เกม เพลง บทกลอน สถานการณ สถานทจรง ฯลฯ

2 . สะทอนประสบการณ (ซาย)ใหผเรยนอภปราย อธบาย ใหเหตผลเกยว

กบประสบการณในขนท 1เทคนคทเลอกใช: Think-Pair-Share, Rally Robin, Rally Table, Round Robin, Round Table, Simultaneous Round Table, Pair Discussion, Color-coded Co-op Card

การวเคราะหเทคนคการจดการเรยนรตามขนตอนการสอน (2)

ขนตอน/วตถประสงค 4MAT 2. การสรางองคความรรวม

กน (สะทอนความคดและอภปราย)เปนองคประกอบททำาใหผเรยน

ไดคด วเคราะห สงเคราะห สรางสรรคมวลประสบการณ ขอมลความคดเหน ฯลฯ เพอใหเกดความเขาใจทถองแทชดเจน หรอเกดขอสรป/องคความรใหม หรอตรวจสอบ/ปรบ/เปลยนความคดความเชอของตนเองเปนกจกรรมทเนนการตง

ประเดนใหผเรยนไดคด สะทอนความคดหรอบอกความคดเหนตนเองใหผอนรบร และไดอภปรายแลกเปลยนความคด ระหวางกนอยางลกซงจนเกดความเขาใจชดเจน ไดขอสรปหรอองคความรใหม หรอเกด / ปรบ/เปลยนความคดความเชอตามจดประสงคทกำาหนด

What? (Analytic Learners)บทบาทผสอน เตรยมขอมลทควรทราบ

สาธตกจกรรม ศกษาคนควา

3 . ปรบประสบการณเปนความคดรวบยอด (ขวา)ใหผเรยนวเคราะหความรทไดมาเชอมโยง

กบขอมล โดยการจดระบบการวเคราะห เปรยบเทยบ จดลำาดบสงทเรยน4. พฒนาทฤษฎและความคดรวบยอด (ซาย)ผสอนใหทฤษฎ หลกการทลกซง โดยให

เรยนเนอหาในบทเรยนผานกจกรรมทหลากหลาย เชน คนควาขอมลจากแหลงตาง ๆ ใบความร วดทศน การทดลอง การทำาตามใบงาน การระดมสมองเทคนคทเลอกใช: Team-Pair-Solo, Brain Stroming, Graphic Organizer, Team Discussion,

การวเคราะหเทคนคการจดการเรยนรตามขนตอนการสอน (3)

ขนตอน/วตถประสงค 4MAT 3. การนำาเสนอความร (ความ

คดรวบยอด)เปนองคประกอบทผเรยนไดรบ

ขอมลความร แนวคด ทฤษฎ หลกการ ขนตอน หรอขอสรปตาง ๆ โดยครเปนผจดใหเพอใชเปนตนทนในการสรางองคความรใหม หรอชวยใหการเรยนรบรรลจดประสงคกจกรรมในองคประกอบนไดแก- การใหแนวคด ทฤษฎ หลก

การ ขอมลความร ขนตอนทกษะ ซงทำาไดโดยการ บรรยาย ดวดทศน ฟงแถบเสยง อานเอกสาร / ใบความร / ตำารา ฯลฯ- การรวบรวมประสบการณของผ

เรยนทเปนผลใหเกดการเรยนรเนอหาสาระเพมขน- ความคดรวบยอดทไดจากการ

รวบรวมขอสรปของการสะทอนความคดและอภปรายประเดนทไดมอบหมายให

How? (Commonsense Learners)บทบาทผสอน Coach/Facilatatorsกจกรรม ลงมอปฏบต

5 . ลงมอปฏบตตามแนวคดทกำาหนด (ซาย)ทำางานตามใบงาน คมอ ทำาแบบฝกหด หรอ

ทำาผลงานทจะชวยใหนกเรยนพฒนาทกษะและความรทเรยนไปแลว โดยเนนใหผเรยนลงมอปฏบตเพอใหเกดความเชยวชาญมากขน โดยผสอนเปนพเลยง

6 . สรางชนงานเพอสะทอนความเปนตนเอง (ขวา)เปกโอกาสใหผเรยนแสดงความสามารถ

ของตนเองตามความถนด ความสนใจ เพอสรางสรรคชนงานตามจนตนาการของตนเองทแสดงถงความเขาใจในเนอหาทเรยน โดยเลอกเสนอผลงานในลกษณะเฉพาะตว อาจเปนภาพวาด นทาน สมดรวบรวมสงทเรยน สงประดษฐ แผนพบเทคนคทเลอกใช: Send a problem, Trade a problem,Graphic Organizer, One Minute Pause, One Minute Paper, Fish Bowl

การวเคราะหเทคนคการจดการเรยนรตามขนตอนการสอน (4)

ขนตอน/วตถประสงค 4MAT 4. การลงมอปฏบต

หรอประยกตใช (ประยกตแนวคด)เปนองคประกอบทผ

เรยนไดนำาความคดรวบยอดหรอขอสรปหรอองคความรใหมทเกดขนไปประยกตหรอทดลองใช หรอเปนการแสดงผลสำาเรจของการเรยนรในองคประกอบอน ๆ ซงผสอนสามารถใชกจกรรมในองคประกอบนในการประเมนผลการเรยนรได เมอพจารณาใหดจะเหนวาเปนองคประกอบทสำาคญทจะเปดโอกาสใหผเรยนไดรจกการนำาไปใชในชวตจรง ไมใชแคเรยนรเทานน

If? (Dynamic Learners)บทบาทผสอน ใหคำาแนะนำา รวมประเมนผลงาน

แนะนำาวธการปรบปรงผลงาน และการรวบรวมผลงานกจกรรม นำาเสนอชนงาน แลกเปลยนความคดเหน

7 . วเคราะหคณคาและประยกตใช (ซาย)ผเรยนวเคราะหชนงานของตนเอง ขนตอนการ

ทำางาน ปญหา/อปสรรค วธการแกไข ขอเสนอแนะในการนำาไปใช (อาจเสนอเปนกลมยอยหรอกลมใหญกได )

8 . ลงมอปฏบต/แลกเปลยนประสบการณกบผอน (ขวา)นำาประสบการณหรอผลงานมาแลกเปลยนกบผอน

เพอสรปทบทวนและเชอมโยงความรทเรยนมาไปสการปฏบตจรง เชน จดแสดงผลงาน จดปายนเทศ เพอสรปประโยชนของสงทไดเรยนร อกทงชนชมผลงานของตนเอง มการประเมนตนเองโดยครและเพอน ๆ ใหคำาแนะนำาเทคนคทเลอกใช: Team Project, Team Interview, Team word Webbing, Formations,

การออกแบบกจกรรมการเรยนการสอนแบบใฝร (1)

ขนตอน/วตถประสงคกจกรรม

1. การแลกเปลยนประสบการณ (ประสบการณ)

มงกระตนใหผเรยนดงประสบการณเดมของตนมาเชอมโยงหรออธบาย ประสบการณหรอเหตการณใหม แลวนำาไปสการขบคดเพอเกดขอสรปหรอองคความรใหม และแบงปนประสบการณของตนกบผอนทอาจมประสบการณเหมอนหรอตางจากตนเอง เปนการรวบรวมมวลประสบการณทหลากหลายจากแตละคน เพอนำาไปสการเรยนรสงใหมรวมกน

จดประสงคการเรยนร 1. ผเรยนสามารถระบ

ประสาทสมผสทใชสงเกตและผลการสงเกตได

2 . ผเรยนสามารถอธบายความสมพนธระหวางประสาทสมผสทใชสงเกตและผลการสงเกตได

เปนกจกรรมใน 2 ลกษณะ คอ การตงคำาถามเพอใหไดคำาตอบทมาจากประสบการณหลากหลายของผเรยน และจดประสบการณทจำาเปนใหผเรยนเพอความเขาใจหรอกระตนใหเกดการคด โดยแบงเปนสองสวน ดงน

11. สรางประสบการณ (ขวา)จงใจใหผเรยนเหนคณคาและความ

สำาคญของสงทเรยน ผานกจกรรมในรปแบบตาง ๆ เชน เกม เพลง บทกลอน สถานการณ สถานทจรง ฯลฯ

12 สะทอนประสบการณ (ซาย)ใหผเรยนอภปราย อธบาย ให

เหตผลเกยวกบประสบการณในขนท 1

เทคนคทเลอกใช: Think-Pair-Share, Rally Robin, Rally Table, Round Robin, Round Table, Simultaneous Round Table, Pair Discussion,Color-coded Co-op Cardเทคนคทใช: Think-Pair-ShareThink

ครนำากอนดนนำามนมาวางบนโตะหนาหองใหผเรยน สงเกต และใหลองนกวาถาจะสงเกตโดยใชประสาทสมผสหลายอยาง ประสาทสมผสแตละอยางของนกเรยนจะสงเกตไดผลอยางไรบาง ใหบนทกลงในใบงานท 1ตอนท 1 ครสมถามบางคนใหตอบPair

ใหผเรยนนบ - 116(สมมตวาม 32 คน ) ผทเลขเดยวกน ใหไปจบคกน แลกเปลยนความเหนกน และบนทกผลทคาดวาจะสงเกตไดเพมเตม ลงในใบงานท 1 ตอนท 2

การออกแบบกจกรรมการเรยนการสอนแบบใฝร (2)ขนตอน/วตถประสงค กจกรรม

2. การสรางองคความรรวมกน (สะทอนความคดและอภปราย)เปนองคประกอบท

ทำาใหผเรยนไดคด วเคราะห สงเคราะห สรางสรรคมวลประสบการณ ขอมลความคดเหน ฯลฯ เพอใหเกดความเขาใจทถองแทชดเจน หรอเกดขอสรป/องคความรใหม หรอตรวจสอบ/ปรบ/เปลยนความคดความเชอของตนเองจดประสงคการ

เรยนร 3. ผเรยนสามารถ

จดกลมผลการสงเกตตามประสาทสมผสทใชและลกษณะขอมลได

4 . ผเรยนสามารถสรปขอมลทไดจากการสงเกตโดยใชประสาทสมผสตาง ๆ ได

เปนกจกรรมทเนนการตงประเดนใหผเรยนไดคด สะทอนความคดหรอบอกความคดเหนตนเองใหผอนรบร และไดอภปรายแลกเปลยนความคด ระหวางกนอยางลกซงจนเกดความเขาใจชดเจน ไดขอสรปหรอองคความรใหม หรอเกด / ปรบ/เปลยนความคดความเชอตามจดประสงคทกำาหนด โดยแบงเปนสองสวน ดงน

21 ปรบประสบการณเปนความคดรวบยอด (ขวา)

ใหผเรยนวเคราะหความรทไดมาเชอมโยงกบขอมล โดยการจดระบบการวเคราะห เปรยบเทยบ จดลำาดบสงทเรยน2.2 พฒนาทฤษฎและความคดรวบยอด (ซาย)

ผสอนใหทฤษฎ หลกการทลกซง โดยใหเรยนเนอหาในบทเรยนผานกจกรรมทหลากหลาย เชน คนควาขอมลจากแหลงตาง ๆ ใบความรวดทศน การทดลอง การทำาตามใบงาน การระดมสมอง

เทคนคทเลอกใช: Team-Pair-Solo, Brain Stroming, Graphic Organizer, Team Discussion,Share

ใหผเรยนแตละคไปรวมกลมกบคอน เปนกลมละ

4 คน รวมกนบนทกผลการสงเกตลงในใบงานท 2Jigsaw

ใหผเรยนแตละกลมศกษาความหมาย ความสำาคญ ขอมลทไดจากการสงเกต จากใบความรท 1

การออกแบบกจกรรมการเรยนการสอนแบบใฝร (3)ขนตอน/

วตถประสงคกจกรรม

3 . การนำาเสนอความร (ความคดรวบยอด)เปนองคประกอบท

ผเรยนไดรบขอมลความร แนวคด ทฤษฎ หลกการ ขนตอน หรอขอสรปตาง ๆ โดยครเปนผจดใหเพอใชเปนตนทนในการสรางองคความรใหม หรอชวยใหการเรยนรบรรลจดประสงคจดประสงคการ

เรยนร 5 . ผเรยน

สามารถอธบายลกษณะขอมลและประสาทสมผสใชในการสงเกตจากสถานการณทกำาหนดใหได

6 . ผเรยนสามารถอธบายผลการสงเกตสงตาง ๆ ได

กจกรรมในองคประกอบนไดแก- การใหแนวคด ทฤษฎ หลกการ ขอมล

ความร ขนตอนทกษะ- การรวบรวมประสบการณของผเรยนท

เปนผลใหเกดการเรยนรเนอหาสาระเพมขน- ความคดรวบยอดทไดจากการรวบรวม

ขอสรปของการสะทอนความคดและอภปรายประเดนทไดมอบหมายให

กจกรรมเหลานอาจแบงเปนสองสวนดงน

31. ลงมอปฏบตตามแนวคดทกำาหนด (ซาย)

ทำางานตามใบงาน คมอ ทำาแบบฝกหด หรอทำาผลงานทจะชวยใหนกเรยนพฒนาทกษะและความรทเรยนไปแลว โดยเนนใหผเรยนลงมอปฏบตเพอใหเกดความเชยวชาญมากขน โดยผสอนเปนพเลยง

32. สรางชนงานเพอสะทอนความเปนตนเอง (ขวา)

เปกโอกาสใหผเรยนแสดงความสามารถของตนเองตามความถนด ความสนใจ เพอสรางสรรคชนงานตามจนตนาการของตนเองทแสดงถงความเขาใจในเนอหาทเรยน โดยเลอกเสนอผลงานในลกษณะเฉพาะตว อาจเปนภาพวาด นทาน สมดรวบรวมสงทเรยน สงประดษฐ แผนพบ

เทคนคทเลอกใช: Send a problem, Trade a problem,Graphic Organizer, One Minute Pause, One Minute Paper, Fish Bowlเทคนคทใช: Team-Pair-SoloTeam-Pair

ใหผเรยนแตละกลมรวมกนอภปรายผลการสงเกตและประสาทสมผสทใชสงเกตตามใบงานท 2 จากนนใหแยกคอภปรายผลการสงเกตและประสาทสมผสทใชสงเกตตามใบงานท 3Solo

ใหผเรยนแตละกลมรวมกนอภปรายผลการสงเกตและประสาทสมผสทใชสงเกตตามใบงานท 4

การออกแบบกจกรรมการเรยนการสอนแบบใฝร (4)ขนตอน/วตถประสงค กจกรรม 4MAT 4. การลงมอปฏบตหรอ

ประยกตใช (ประยกตแนวคด)เปนองคประกอบทผเรยนได

นำาความคดรวบยอดหรอขอสรปหรอองคความรใหมทเกดขนไปประยกตหรอทดลองใช หรอเปนการแสดงผลสำาเรจของการเรยนรในองคประกอบอน ๆ ซงผสอนสามารถใชกจกรรมในองคประกอบนในการประเมนผลการเรยนรได เมอพจารณาใหดจะเหนวาเปนองคประกอบทสำาคญทจะเปดโอกาสใหผเรยนไดรจกการนำาไปใชในชวตจรง ไมใชแคเรยนรเทานนจดประสงคการเรยนร

7 . ผเรยนสามารถออกแบบสงเกตปรากฏการณรอบตวได

8 . ผเรยนสามารถรายงานผลการสงเกตปรากฏการณรอบตวได

จดเนนของกจกรรมในองคประกอบน อาจแบงเปนสองสวนดงน

41. วเคราะหคณคาและประยกตใช (ซาย)ผเรยนวเคราะหชนงานของ

ตนเอง ขนตอนการทำางาน ปญหา/อปสรรค วธการแกไข ขอเสนอแนะในการนำาไปใช (อาจเสนอเปนกลมยอยหรอกลมใหญกได )

42. ลงมอปฏบต/แลกเปลยนประสบการณกบผอน (ขวา)นำาประสบการณหรอผลงาน

มาแลกเปลยนกบผอน เพอสรปทบทวนและเชอมโยงความรทเรยนมาไปสการปฏบตจรง เชน จดแสดงผลงาน จดปายนเทศ เพอสรปประโยชนของสงทไดเรยนร อกทงชนชมผลงานของตนเอง มการประเมนตนเองโดยครและเพอน ๆ ใหคำาแนะนำา

เทคนคทเลอกใช: Team Project, Team Interview, Team word Webbing, Formations,ใหผเรยนแตละคน

คดถงปรากฏการณรอบตวทสนใจ 1ปรากฏการณ จากนนใหออกแบบวาจะใชประสาทสมผสใด สงเกตขอมลลกษณะใด โดยวธการอยางไรใหผเรยนแตละคนไป

สงเกตปรากฏการณทสนใจ แลวบนทกผลการสงเกต และใหแตละคนนำามาตดบนปายนทรรศการ ใหผเรยนทกคนเดนชมผลการสงเกตของเพอนไมนอยกวา

1 เรอง และเขยนขอเสนอแนะไวบนรายงาน

ขนตอน/วตถประสงค กจกรรม1. การแลกเปลยนประสบการณ (ประสบการณ)

เทคนคทเลอกใช: ........................................................................................................................................................................................

จดประสงคการเรยนร1. ...............................................................................................................

11. สรางประสบการณ (ขวา)............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

จดประสงคการเรยนร2. ........................................................

12 สะทอนประสบการณ (ซาย)..............................................................................................................................................................................

ระดบพฤตกรร

ม

คำากรยาเชงพฤตกรรม

1. ความรความจำา

บอก,บรรยาย,ใหความหมาย,บอกเรองราว,บอกชอ,ตงชอเรอง,จบค,เลอก,

เขยนโครงราง,ช,เลอก,กำาหนด,ระบ2. ความ

เขาใจแยกแยะ,อธบาย,แปลความ,ใหเหตผล,เปลยน

ขอความ,ขยายความ,คาดคะเนยอความ,ยกตวอยาง,เปลยนรป

แบบ,แจกแจง,ทำานาย,เขยนใหม,สรป3. การนำาไป

ใชปฏบต,แสดง,เตรยม,เตรยม

การ,ผลต,สาธต,คำานวณ,แกปญหา,คดคน,ทำาใหด เปลยน,เปลยนแปลง,ผลต,คนพบ,ใช,แกปญหา

4. การวเคราะห

จำาแนก,แจกแจง,แบงกลม,อางอง,ลงความเหน,สงเขป,ชบง,เทยบเคยง

5. การสงเคราะห

รวบรวม,จดกลม,จดลำาดบ,ปองกน,สรางระบบ,อธบาย,จดระเบยบใหม,เขยน,

แตง,สราง,ออกแบบ,วางแผน,เรยบเรยง,จดใหม,เขยนใหม,แกไข,สรป,วาดรป

6. การประเมนคา

เหนความแตกตาง,เปรยบเทยบ,สรปความ,วจารณ,ตดสน,อภปราย,แปลความ

สมพนธเรองราว,ใหเหตผล,ตความ

แผนการสอน รายวชา 1125561 ทกษะสำาหรบครวทยาศาสตร หลกสตรค.บ . (5 ป เอกวทยาศาสตร ชนปท 3)หนวยท 1 ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร เวลา 6 คาบ เรองทกษะการสงเกต 2 คาบวนท 25 มถนายน พ.ศ 2551 เวลา - 0830110. . น.

จำานวน 2 คาบสาระสำาคญ การสงเกตอาจใชประสาทสมผสอยางเดยวหรอหลายอยางรวมกน ไดแก ตา ห

จมก ลน กาย ผลการสงเกตอาจไดทงขอมลเชงปรมาณ ขอมลเชงคณภาพและการเปลยนแปลง

จดประสงคการเรยนรเพอใหผเรยนสามารถ1. ระบประสาทสมผสทใชสงเกตและผลการสงเกตได2. อธบายความสมพนธระหวางประสาทสมผสทใชสงเกตและผลการสงเกตได3. จดกลมผลการสงเกตตามประสาทสมผสทใชและลกษณะขอมลได4. สรปขอมลทไดจากการสงเกตโดยใชประสาทสมผสตาง ๆ ได5. อธบายลกษณะขอมลและประสาทสมผสใชในการสงเกตจากสถานการณทกำาหนดใหได6. อธบายผลการสงเกตสงตาง ๆ ได7. ออกแบบสงเกตปรากฏการณรอบตวได8. รายงานผลการสงเกตปรากฏการณรอบตวได

แผนการสอน รายวชา 1125561 ทกษะสำาหรบครวทยาศาสตร หลกสตรค.บ . ( 5 ป เอกวทยาศาสตร ชนปท 3)

หนวยท 1 ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร เวลา 6 คาบ เรองทกษะการสงเกต 2 คาบ

วนท 25 มถนายน พ.ศ 2551 เวลา - 0830110. . น. จำานวน 2 คาบหวขอเนอหา

1. ความหมายและความสำาคญของการสงเกต 2. ลกษณะขอมลทไดจากการสงเกต 3. พฤตกรรมบงชทกษะการสงเกต 4. การจดกจกรรมเสรมสรางทกษะการสงเกต

กจกรรมการเรยนการสอนขนนำา

1. ผสอนซกถามนกเรยนวาในการสงเกตสงตาง ๆ รอบ ๆ ตวใชประสาทสมผสใดบาง โดยไมใชเครองมอชวยในการสงเกต เชน- อยากทราบระดบอณหภมของวตถ- อยากทราบนำาหนกของวตถ- อยากทราบความยาวของวตถ

ฯ ล ฯ

แผนการสอน รายวชา 1125561 ทกษะสำาหรบครวทยาศาสตร หลกสตรค.บ . (5 ป เอกวทยาศาสตร ชนปท 3)

หนวยท 1 ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร เวลา 6 คาบ เรองทกษะการสงเกต 2 คาบ

วนท 25 มถนายน พ.ศ 2551 เวลา - 0830110. . น. จำานวน 2 คาบกจกรรมการเรยนการสอน

ขนแลกเปลยนประสบการณ (ใชเทคนค Think-Pair-Share) 2. ครนำากอนดนนำามนมาวางบนโตะหนาหองใหผเรยน สงเกต และใหลองนก

วาถาจะสงเกตโดยใชประสาทสมผสหลายอยาง ประสาทสมผสแตละอยางของนกเรยนจะสงเกตไดผลอยางไรบาง ใหบนทกลงในใบงานท 1 (ตอนท 1 ครสมถามบางคนใหตอบ (Think)3. ใหผเรยนนบ - 116 (สมมตวาม 32 คน ) ผทนบหมายเลขเดยวกน ใหไปจบคกน แลกเปลยนความเหนกน และบนทกผลทคาดวาจะสงเกตไดเพมเตม ลงในใบงานท 1 (ตอนท 2) (Pair)ขนสรางองคความรรวมกน (ใชเทคนค Think-Pair-Share/ Jigsaw)

4. ใหผเรยนรวมกนบนทกผลการสงเกตลงในใบงานท 1 (ตอนท 3) โดยใหแตละคไปรวมกนเปนกลมละ 4 คน (Share)

5. ใหผเรยนแตละกลมศกษาความหมาย ความสำาคญ ขอมลทไดจากการสงเกต จากใบความรท 1

แผนการสอน รายวชา 1125561 ทกษะสำาหรบครวทยาศาสตร หลกสตรค.บ . (5 ป เอกวทยาศาสตร ชนปท 3)

หนวยท 1 ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร เวลา 6 คาบ เรองทกษะการสงเกต 2 คาบ

วนท 25 มถนายน พ.ศ 2551 เวลา - 0830110. . น. จำานวน 2 คาบกจกรรมการเรยนการสอน

ขนนำาเสนอความร (ใชเทคนค Team-Pair-Solo)6. ใหผเรยนแตละกลมรวมกนอภปรายผลการสงเกตและประสาทสมผสทใชสงเกตตามใบงานท 2

7. ใหแตละกลมแยกค อภปรายผลการสงเกตและประสาทสมผสทใชสงเกตตามใบงานท 3 (Team-Pair)8. ใหผเรยนแตละคนพจารณาผลการสงเกตและประสาทสมผสทใชสงเกตตามใบงานท 4 (Solo)ขนลงมอปฏบตหรอประยกตใช (ใชเทคนค Graphic Organizer)8. ใหผเรยนแตละคนคดถงปรากฏการณรอบตวทสนใจ 1 ปรากฏการณ จากนนใหออกแบบวาจะใชประสาทสมผสใด สงเกตขอมลลกษณะใด โดยวธการอยางไร

9 . ใหผเรยนแตละคนไปสงเกตปรากฏการณทสนใจ แลวบนทกผลการสงเกต โดยใหนำาเสนอเปนแผนผงกราฟก(ใหผเรยนเลอกเอง ) และใหแตละคนนำามาตดบนปายนทรรศการ ใหผเรยนทกคนเดนชมผลการสงเกตของเพอนไมนอยกวา 1 เรอง และเขยนขอเสนอแนะไวบนรายงาน

แผนการสอน รายวชา 1125561 ทกษะสำาหรบครวทยาศาสตร หลกสตรค.บ . (5 ป เอกวทยาศาสตร ชนปท 3)

หนวยท 1 ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร เวลา 6 คาบ เรองทกษะการสงเกต 2 คาบ

วนท 25 มถนายน พ.ศ 2551 เวลา - 0830110. . น. จำานวน 2 คาบขนประเมนผล

10. ใหผเรยนทำาแบบฝกหดตามใบงานท 5สอการเรยนการสอน

1. วสด ไดแก กอนดนนำามน เหรยญ ลกอม นำาตาลกอน เทยนไข ไมขดไฟ

2. ใบความรท 1 ทกษะการสงเกต 4 ตอน 3. ใบงาน ท 1 ตอนท 1 การสงเกตเปนรายบคคล ตอนท 2 การ

สงเกตเปนค ตอนท 3 การสงเกตเปนกลม 4. ใบงาน ท 2 5. ใบงาน ท 3

การวดและประเมนผล 1. สงเกตพฤตกรรมการเรยนร 2. ประเมนจากใบงาน 3. ประเมนจากผลงานกลม 4. ประเมนจากผลงานรายบคคล

ใบความรท 1 : ทกษะการสงเกต (1)คำาชแจง ใหนกเรยนคนท 1 อาน แลวสรปใหเพอนฟง

การสงเกตเปนทกษะขนพนฐานลำาดบแรกของกระบวนการทางวทยาศาสตร เปนจดเรมตนของการคนควาหาความรทางวทยาศาสตร ดงท ไวซ (Weisz) กลาววา วทยาศาสตรเรมตนทการสงเกต ถาปราศจากการสงเกตแลววทยาศาสตรจะไมม ทำานองเดยวกนโทรจแคก (Trojcak) กลาววา ผลงานวทยาศาสตรทงหมดสรางขนมาจากขอมลของวตถ เหตการณ และปรากฏการณทงหลายไดมาจากการสงเกต ถาปราศจากขอมลแลวงานวทยาศาสตรจะดำาเนนตอไปไมได ดงนน การสงเกตจงเปนทกษะทมความสำาคญมากตอการแสวงหาความรทางวทยาศาสตร ความรตาง ๆ มรากฐานมาจากความเปนคนชางสงเกต ชางสงสย มความอยากรอยากเหน และชอบทดลองคนควาของมนษย การสงเกตเปนทกษะขนพนฐานทจะทำาใหไดขอมลเพอนำาไปใชในทกษะขนบรณาการตอไปความหมายของการสงเกต

ไดมผใหนยามหรอความหมายของการสงเกตไวดงนหลกสตร SAPA กลาววา การสงเกต (observing) หมายถง การใชประสาทสมผสทง 5 คอ

ตา ห จมก ลนและกายสมผสอยางใดอยางหนงหรอหลายอยางรวมกน รวมทงการใชเครองมอเขาชวยประสาทสมผสเพอรวบรวมขอมลจากวตถหรอเหตการณตาง ๆ โดยมงหาขอมลซงเปนรายละเอยดของสงนน ๆ โดยไมใสความคดเหนลงไป (AAAS)

การสงเกต หมายถง การใชประสาทสมผสอยางใดอยางหนงหรอหลายอยางรวมกน ไดแก ตา ห จมก ลน และผวกาย รวมทงการใชเครองมอเขาชวยประสาทสมผสในการสงเกต เขาไปสมผสโดยตรงกบวตถหรอเหตการณ โดยมจดประสงคทจะหาขอมลซงเปนรายละเอยดของสงนน ๆ โดยไมใสความคดเหนของผสงเกตลงไป

การสงเกต หมายถง การใชประสาทสมผสอยางใดอยางหนงหรอประสาทสมผสทง 5 ไดแก ตา จมก ผวกาย ห และลน เขาไปสำารวจวตถหรอปรากฏการณตาง ๆ ในธรรมชาต เพอจะคนหาขอมลของสงนนโดยไมใสความคดเหนของผสงเกตลงไป ขอมลทไดจากการสงเกตเปนทงขอมลเชงคณภาพและขอมลเชงปรมาณ

สรปไดวา การสงเกตเปนการใชประสาทสมผสอยางใดอยางหนงหรอหลายอยางรวมกน ไดแก ตา ห จมก ลน และผวกาย เขาไปสมผสโดยตรงกบวตถ เหตการณ หรอปรากฏการณ เพอใหไดมาซงรายละเอยดของสงททำาการสงเกต โดยไมใสความคดเหนของผสงเกตลงไป อาจใชเครองมอชวยในการสงเกตดวยกได ขอมลทไดอาจจะเปนขอมลเชงคณภาพ ขอมลเชงปรมาณ และขอมลเกยวกบการเปลยนแปลง

ใบงานท 1 ตอนท 1 : การสงเกตรายบคคล (Think)

คำาชแจง ใหนกศกษาแตละคนสงเกตกอนดนนำามนทอาจารยวางไวบนโตะหนาหอง แลวลองคาดเดาดวาจะสามารถใชประสาทสมผสใดสงเกตไดบาง และผลการสงเกตควรไดขอมลอยางไร

ใหนกศกษาบนทกคำาตอบลงในชองขางลางนบนทกผลใบงานท 1 ตอนท 2 : การสงเกตเปนค (Pair)คำาชแจง ใหนกศกษาจบคกบหมายเลขเดยวกน (เชน 15 คกบ 15) แลวแลกเปลยนกนอานคำาตอบในตอนท 1 จากนนใหรวมกนสรปความคดเหนรวมกนเกยวกบประสาทสมผสทใชและผลการสงเกต

ใหนกศกษาแตละคนบนทกคำาตอบลงในชองขางลางนบนทกผล

ใบงานท 1 ตอนท 3 : การสงเกตรายบคคล (Share)

คำาชแจง ใหนกศกษาแตละคไปรวมกลมกบคอนเปนกลม 4 คน จากนนใหรวมกนสรปความคดเหนรวมกนเกยวกบประสาทสมผสทใชและผลการสงเกต

ใหนกศกษาแตละคนบนทกคำาตอบลงในชองขางลางนบนทกผล

จงระบวาผลการสงเกตตอไปนเปนขอมลเชงคณภาพ เชงปรมาณ หรอการเปลยนแปลง และใชประสาทสมผสใด

ใบงานท 2 : ฝกเกยวกบการสงเกตเปนกลม (Team)

คำาชแจง ใหนกศกษาแตละกลมรวมกนระบลกษณะขอมลทไดจากการสงเกตและประสาทสมผสทใชลงในตารางขางลางน

ผลการสงเกต ประเภทขอมล ใชประสาทสมผส1. ถนนสายนผวหยาบ2. ถงทรายถงนหนกประมาณ 500 กรม3. ไมบรรทดอนนมสนำาตาล4. ดนนำามนกอนนมกลนหอม5. แตงเปดวทยเสยงดง6. คนนทองฟาไมมดาว7. เยนวนนเมฆลอยตำา8. ลกโปงพองโตขนเมอดำารงเปาลมเขาไป9. มะพราวตนนใหนำามรสหวาน10. ฟองนำาอนนนมนม

ใบงานท 3 : ฝกเกยวกบการสงเกตเปนค (Pair)คำาชแจง ใหนกศกษาแตละกลมแยกออกเปน 2 ค รวมกนระบ

ลกษณะขอมลทไดจากการสงเกตและประสาทสมผสทใชลงในชองขางลางนผลการสงเกตตอไปนเปนขอมลเชงคณภาพหรอขอมลเชงปรมาณและใชประสาทสมผสใด

ประเภทขอมล ประสาทสมผสทใช1. ไมแทงนมฐานเปนรปสเหลยม ............................... ......................................2. ดนสอยาวประมาณ 12 เซนตเมตร ............................... ......................................3. สมมรสหวาน ............................... ......................................4. กระดาษแผนนผวหยาบ ............................... ......................................5. เทยนแทงนมกลนหอม ............................... ......................................6. ดนนำามนกอนนหนกประมาณ 30 กรม ..…........................ ......................................

* * * * * * * * *

ใบงานท 4 : ฝกเกยวกบการสงเกตรายบคคล (Solo)คำาชแจง ใหนกศกษาแตละกลมรบใบงานคนละ 1 ใบ แลวแตละคน

พจารณาขอมลการสงเกตขางลางนขอความขางลางนขอใดเปนการสงเกต และขอใดไมเปนการสงเกตโดยบอกเหตผลสน ๆ ประกอบคำาตอบดวย1. เมอนำาของเหลว A ผสมลงไปในของเหลว B ไดตะกอนเปนสเขยวใบเตย

………………………………………………………………………………………………………2. ตใบนมกระจก 2 บาน สงประมาณ 1.50 เมตร

..................................................................................

............................................................................3. ชางเชอกนมใบหใหญ เปนชางอฟรกา

..................................................................................

............................................................................4. เดกนกเรยนทยนหวแถวแตงกายขะมกขะมอม

..................................................................................

............................................................................5. เมอใชไมบรรทดเคาะโตะเกดเสยงดง

..................................................................................

............................................................................

ใบงานท 5 : ทดสอบความเขาใจเกยวกบการสงเกตคำาชแจง ใหนกศกษาแตละกลมรบใบงานคนละ 1 ใบ แลวแตละคน

พจารณาขอมลการสงเกตขางลางนขอใดเปนการบนทกการสงเกตทดใหขดเสน หนาขอ

........... 1. เมฆครมฝนตกแน ๆ

........... 2. หองนกวางประมาณ 3 เมตร ยาวประมาณ 5 เมตร

........... 3. ถาลมพดมาเปลวเทยนจะดบ

........... 4. ของเหลวในถวยใบนมรสเคม

........... 5. นำามนเบาลอยนำาได

........... 6. นาฬกาเรอนเลกเดนดงตก ๆ

........... 7. ผาสแดงผนนเนอบาง