EMRE KONGARADALET REFORMU ÞART Dünya deðiþiyor.Biz farkýnda olmasak da deðiþiyor.Hem de çok hýzlý deðiþiyor.* * *Türk adalet sistemi bu deðiþimin kesinlikle gerisinde kaldý.Bir yandan neredeyse Osmanlý döneminden kalma yasalar, öte yandan yetersiz binave araç-gereç donanýmý, yetersiz maaþ ve üstüne üstlük bir de þeriatçýçevrelerin, adalet mekanizmasýný ele geçirmek için yaptýklarý saldýrý.Vatandaþ artýk mahkeme kapýsýný bir hak arama yeri olarak deðil, bir çileyeri olarak algýlamaya baþladý.Tabii, toplum boþluk kaldýrmaz; derhal, çek-senet mafyalarý, tarikatlar,babalar, rüþvet ve iltimas, adalet mekanizmasýnýn yerini aldý.Sonunda toplum, sadece güçlü olanýn hak arayabildiði bir noktaya geldi.Hiçbir çaðdaþ toplum böyle bir yapýyý kabul edemez.* * *Ayrýca Türkiyenin de bir üyesi olduðu çaðdaþ ülkeler topluluðu ve butopluluðun uluslararasý organlarý, aile içi sorunlarý çözerken artýk, kredi,dýþ yardým, ihale ve benzeri parasal iliþkilerde, özellikle rüþvet ve zimmet olaylarýný bütünüyle önlemek istiyorlar.Pek doðal olarak gerek rüþvetin gerekse zimmetin doðrudan bürokrat vepolitikacýlarý ilgilendirdiði açýk.Dýþ dünya Türkiyenin kalkýnmasý için verdiði kredilerin, yaptýðý dýþyardýmlarýn, kazandýðý ihalelerin, politikacýlarýn ve bürokratlarýn cebinegirmesini engellemek ve amaçlarýna uygun olarak ülkenin kalkýnmasý yönündesarfedildiðine emin olmak istiyor.Oysa politikacýlar ve bürokratlar þeffaf devleti üretmek için çaba sarfetmekyerine, adalet mekanizmasý ile ilgili olarak katillerin ve ýrz düþmanlarýnýnaflarý ile meþgul olmayý yeðliyorlar.Sonra da çýkýp, Politikacýlara haksýzlýk etmeyin diyorlar.* * *Adalet reformu üzerine ilk yazdýðým yazýdan sonra, pek çok mektup, faks vee-posta aldým.Bunlarýn çoðu yargýç ve savcýlar tarafýndan yollanmýþtýYargýtay Onursal Üyesi Çetin Aþçýoðlunun mektubunu, bütün öteki iletileri dekapsadýðý için, özetleyerek buraya alýyorum:1. 1980 sonrasý yargýda kötüye gidiþ hýzlanmýþ, çürüme, yozlaþma açýkça ortayaçýkmýþtýr.2. Parti farký olmaksýzýn bütün bakanlar ve hattta Cumhurbaþkanlarý, yargýyakendi görüþlerini empoze etmeye çalýþmýþlardýr.3. Yüksek Kuruldan sadece Bakanýn ve Müsteþarýn çýkarýlmasý çözüm deðildir.1980 öncesi de baþarýlý bir sýnav verememiþ olan Yüksek Kurul üyeleri, yüksekyargýçlar arasýndan kura çekme usulü ile atanmalýdýr. Yargýç ve savcýlarýn atamave yükseltmelerinde ise bugünkü yöntemler bütünüyle terk edilmeli, sadece baþarýölçütü kullanýlmalýdýr. Yargýçlarýn yer ve görev güvencesi olmalý, YüksekKurulun bu konudaki yetkileri sýnýrlandýrýlmalýdýr.4. Usul yasalarýnýn deðiþtirilmesi gerekmez. Sorun bu yasalardan deðil, buyasalarýn yetkin bir biçimde uygulanamamasýndan doðmaktadýr.5. Gerekli gereksiz bilirkiþiye baþvurulmasý, kararlarýn gerekçelerininaçýklanmamasý, yargýçlarýn kendilerini yetiþtirmemesi yargýnýn en önemlisorunlarý arasýndadýr.6. Adli polis kurulmalý ama, savcýlýk kurumu da yeniden düzenlenmelidir.7. Alt yapý sorunlarý çözülmeli, maaþ sorunu halledilmelidir.8. Yargýç güvencesiyle birlikte, yargýç sorumluluðu da gündeme getirilmeli,yargýçlar mesleki açýdan denetlenmelidir.Aþçýoðluna ilgisi ve deðerli düþünceleri için teþekkür ederim.Ýlerde bu konuya yeniden döneceðim:Adalet ve eðitim reformlarý yapýlmadan Türkiye düze çýkamaz.