22
www.rkkw.pl Jak w praktyce próbuje się obchodzić prawo akcjonariuszy mniejszościowych do wyboru członków rad nadzorczych w drodze głosowania oddzielnymi grupami i jak temu przeciwdziałać – CASE STUDIES Agnieszka Nalazek

Agnieszka Nalazek

  • Upload
    denver

  • View
    70

  • Download
    2

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Jak w praktyce próbuje się obchodzić prawo akcjonariuszy mniejszościowych do wyboru członków rad nadzorczych w drodze głosowania oddzielnymi grupami i jak temu przeciwdziałać – CASE STUDIES. Agnieszka Nalazek. WYBÓR członków rady nadzorczej spółki akcyjnej w głosowaniu zwykłym. - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

www.rkkw.pl

Jak w praktyce próbuje się obchodzić prawo akcjonariuszy mniejszościowych do wyboru członków rad nadzorczych w drodze głosowania oddzielnymi grupami i jak

temu przeciwdziałać – CASE STUDIESAgnieszka Nalazek

www.rkkw.pl

KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy 2

WYBÓR CZŁONKÓW RADY NADZORCZEJ SPÓŁKI AKCYJNEJ W GŁOSOWANIU ZWYKŁYM

• § 1. Rada nadzorcza składa się co najmniej z trzech, a w spółkach publicznych co najmniej z pięciu członków, powoływanych i odwoływanych przez walne zgromadzenie [podkreślenie – AN].

Art. 385 KSH

•Uchwały [walnego zgromadzenia – AN] zapadają bezwzględną większością głosów, jeżeli przepisy niniejszego działu lub statut nie stanowią inaczej.

Art. 414 KSH

www.rkkw.pl

KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy 3

KONSEKWENCJE WYBORU CZŁONKÓW RADY NADZORCZEJ W GŁOSOWANIU ZWYKŁYM

akcjonariusz X 51 % głosów

akcjonariusz Y 49 % głosów

akcjonariusz X wybiera wszystkich członków Rady Nadzorczej

www.rkkw.pl

KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy 4

DLACZEGO WPŁYW NA SKŁAD RADY NADZORCZEJ MA ZNACZENIE?

Rada Nadzorcza - komitet przedstawicieli

akcjonariuszy

Brak indywidualnego prawa kontroli

www.rkkw.pl

KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy 5

WYBÓR RADY NADZORCZEJ GRUPAMI

§ 3. Na wniosek akcjonariuszy reprezentujących co najmniej jedną piątą kapitału zakładowego, wybór rady

nadzorczej powinien być dokonany przez najbliższe walne zgromadzenie w drodze głosowania oddzielnymi

grupami nawet gdy statut przewiduje inny sposób powołania rady nadzorczej.

Art. 385 KSH

www.rkkw.pl

KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy 6

JAK OBCHODZONO INSTYTUCJĘ WYBORU CZŁONKÓW RADY GRUPAMI NA GRUNCIE KH

OBECNIE

Jeżeli w skład rady nadzorczej wchodzi osoba powołana przez podmiot określony w odrębnej ustawie (np. przez MSP), nie niweczy to wniosku akcjonariuszy o przeprowadzenie wyborów

grupami, a jedynie wyborowi podlegają pozostali członkowie rady nadzorczej.

Art. 379 Kodeksu handlowego („KH”): Na wniosek akcjonariuszy, przedstawiających przynajmniej jedną piątą część kapitału akcyjnego, wybór rady nadzorczej powinien być dokonany przez najbliższe walne zgromadzenie w drodze głosowania oddzielnymi grupami nawet gdy statut przewiduje inny sposób powołania

rady nadzorczej, chyba że w skład jej wchodzi choćby jedna osoba, wyznaczona przez władzę państwową lub samorządową.

„NA SAMORZĄDOWCA”

www.rkkw.pl

KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy 7

JAK OBCHODZONO INSTYTUCJĘ WYBORU CZŁONKÓW RADY GRUPAMI NA GRUNCIE KH

OBECNIE

Wystarczy aby jedna grupa wybrała członka rady nadzorczej w drodze głosowania grupami, aby wybory te były skuteczne (art. 385 § 8 KSH).

ZAŁOŻENIEWybór członków rady nadzorczej grupami jest skuteczny jedynie wtedy, gdy każda z

utworzonych grup skutecznie wyłoni swojego kandydata.Akcjonariusze większościowi tworzyli więc fikcyjną grupę i głosowali przeciwko swojemu

kandydatowi, co unicestwiało w ogóle wybory w tym trybie.

„GŁOSOWANIE PRZECIWKO WŁASNEMU KANDYDATOWI”

www.rkkw.pl

KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy 8

JAK OBECNIE OBCHODZI SIĘ INSTYTUCJĘ WYBORU CZŁONKÓW RADY GRUPAMI

KONSEKWENCJE

Z uwagi na nieustalenie z ilu członków ma składać się rada do wyborów w tym trybie nie może dojść …… czy na pewno?

Głosowanie przez akcjonariusza większościowego przeciwko każdej możliwej liczbie członków rady nadzorczej.

„NA WIDEŁKI”

„Rada nadzorcza składa się z od 5 do 9 członków. Liczbę członków Rady Nadzorczej każdorazowo dookreśla walne zgromadzenie”.

www.rkkw.pl

KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy 9

JAK OBECNIE OBCHODZI SIĘ INSTYTUCJĘ WYBORU CZŁONKÓW RADY GRUPAMI

Co na to SN?

„(…) walne zgromadzenie nie jest władne do zmiany porządku obrad prowadzącej do nieprzeprowadzenia na tym zgromadzeniu wyboru rady nadzorczej w drodze głosowania oddzielnymi grupami. Uchwała taka jest

sprzeczna z ustawą (…).”

Wyrok SN z dnia 18.11.2008 r., II CSK 304/08, LEX nr 469611.

„NA USUNIĘCIE”

Usunięcie z porządku obrad walnego zgromadzenia punktu dotyczącego wyboru członków rady nadzorczej w drodze głosowania grupami.

www.rkkw.pl

KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy 10

JAK OBECNIE OBCHODZI SIĘ INSTYTUCJĘ WYBORU CZŁONKÓW RADY GRUPAMI

Co na to Sąd Apelacyjny?

„Zamieszczenie w porządku obrad tego samego walnego zgromadzenia jednocześnie punktu dotyczącego wyboru członków rady nadzorczej w drodze

głosowania większościowego oraz w drodze głosowania grupami jest sprzeczne z art. 385 § 3-9 KSH(…)”.

Wyrok SA w Lublinie z dnia 3.2.2011 r., I ACa 665/10, niepubl.

„NA USUNIĘCIE”

www.rkkw.pl

KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy 11

JAK OBECNIE OBCHODZI SIĘ INSTYTUCJĘ WYBORU CZŁONKÓW RADY GRUPAMI

KONSKEKWENCJE

STWIERDZENIE NIEWAŻNOŚCI UCHWAŁY

– REALNE KONSEKWENCJE?

USUNIĘCIE PUNKTU Z PORZĄDKU OBRAD

PRZEZ PRZEWODNICZĄCEGO…

„NA USUNIĘCIE”

www.rkkw.pl

KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy 12

JAK OBCHODZONO INSTYTUCJĘ WYBORU CZŁONKÓW RADY GRUPAMI NA GRUNCIE KH

KONSEKWENCJE

Ryzyko odwołania członków rady nadzorczej natychmiast po odwołaniu …

Co na to SN?„Ochrona praw mniejszości akcjonariuszy, której służy instytucja wyboru grupowego nie może doprowadzić do sytuacji, w której wybrany w ten sposób członek rady nadzorczej

byłby nieusuwalny z woli z większości akcjonariuszy pomimo nienależytego wykonywania przez niego obowiązków. Wykładnia ta (…) nie prowadzi do eliminacji uprawnienia mniejszości bowiem nie zamyka drogi do żądania przeprowadzenia ponownego

wyboru grupowego na najbliższym walnym zgromadzeniu.”

Wyrok SN z dnia 24.11.2004 r., II CK 210/04, Biuletyn SN rok 2005, Nr 3.

„POWOŁANIE I ODWOŁANIE”

www.rkkw.pl

KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy 13

JAK OBCHODZONO INSTYTUCJĘ WYBORU CZŁONKÓW RADY GRUPAMI NA GRUNCIE KH

Co na to SN?

„Wybór rady nadzorczej spółki akcyjnej w drodze głosowania oddzielnymi grupami (art. 385 § 3 KSH) wymaga uchwały walnego zgromadzenia podjętej z

zachowaniem przewidzianego statutem quorum”.Wyrok SN z dnia 13.12.2007 r. (I CSK 329/07)

„NA QUORUM”

www.rkkw.pl

KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy 14

JAK OBCHODZONO INSTYTUCJĘ WYBORU CZŁONKÓW RADY GRUPAMI NA GRUNCIE KH

Co na to SA?

„(…) wyboru członków rady nadzorczej, czy następuje to przez wybór grupami czy też walne zgromadzenie in gremio dokonuje walne zgromadzenie. Omawiana technika wyboru rady nadzorczej nie ma żadnego wpływu na ocenę ważności

walnego zgromadzenia, albowiem ta następuje stosownie do treści art. 41 pkt 5 statutu pozwanej Spółki. Walne Zgromadzenie pozwanej Spółki w dniu 29

czerwca 2005 r. z powodu braku zastrzeżonego statutem quorum nie było władne podejmować uchwał o wyborze członków Rady Nadzorczej i uchwały

w tym przedmiocie zasadnie Sąd I instancji uznał za nieistniejące.”Wyrok SA w Warszawie z dnia 21.2.2008 r. (I ACa 73/08)

„NA QUORUM”

www.rkkw.pl

KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy 15

JAK OBCHODZONO INSTYTUCJĘ WYBORU CZŁONKÓW RADY GRUPAMI NA GRUNCIE KH

Przykład podany na podstawie: S. Kaczmarek, Zalety i pułapki wyboru członków rady nadzorczej w głosowaniu oddzielnymi grupami, Przegląd Corporate Governance nr 3 (23) 2010, s. 40 i nast.

PRZYKŁAD

Liczba członków RN: 5 WZ: 2.000.000 akcji, w tym:

X: 400.000 akcji, Y: 400.000 akcji,

Z: 1.200.000 akcji.

Grupa I: X z 400.000 akcji,Grupa II: Y z 400.000 akcji.

Z zgłasza przystąpienie do każdej z tych grup z liczbą akcji 401.000.

„NA PRZYŁĄCZENIE”

www.rkkw.pl

KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy 16

JAK OBECNIE OBCHODZI SIĘ INSTYTUCJĘ WYBORU CZŁONKÓW RADY GRUPAMI

Jeżeli w skład rady wchodzi 3 członków – do utworzenia grupy mniejszość potrzebuje zebrać 33 % akcji; w przypadku 5 członków rady – 20 % akcji, natomiast w

przypadku 9 członków rady – jedynie 11,1 % (zawsze jednak mniejszość musi mieć 20%, żeby złożyć wniosek o przeprowadzenie wyborów w tym trybie).

W przypadku rady nadzorczej składającej się z 3-5 członków, mniejszość może nie być w stanie utworzyć grupy, co uniemożliwi jej wybór członków rady nadzorczej w tym trybie.

ZABLOKOWANIE PRAWA MNIEJSZOŚCI W INNY SPOSÓB

Ukształtowanie liczby członków rady nadzorczej na niskim poziomie (spółki niepubliczne min. 3 członków, spółki publiczne min. 5 członków – art. 385 § 1 KSH)

www.rkkw.pl

KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy 17

JAK OBECNIE OBCHODZI SIĘ INSTYTUCJĘ WYBORU CZŁONKÓW RADY GRUPAMI

W przypadku 9 – osobowej rady nadzorczej walne zgromadzenie wybierałoby co roku jedynie 3 członków, co również może zablokować

możliwość utworzenia przez mniejszość grupy, która wówczas potrzebuje w tym celu zebrać aż 33 % akcji.

ZABLOKOWANIE PRAWA MNIEJSZOŚCI W INNY SPOSÓB

Częściowe odnawianie składu rady nadzorczej np. 1/3 składu podlega zmianie co rok

www.rkkw.pl

KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy 18

JAK NADUŻYWA SIĘ INSTYTUCJI WYBORU CZŁONKÓW RADY GRUPAMI

Czy takiemu członkowi rady nadzorczej można odmówić dostępu do poufnych informacji o spółce?

Konkurent kupuje akcje spółki i w głosowaniu grupamiwybiera „swojego” członka do Rady Nadzorczej.

„KONKURENT”

www.rkkw.pl

KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy 19

JAK NADUŻYWA SIĘ INSTYTUCJI WYBORU CZŁONKÓW RADY GRUPAMI

Wątpliwości: co znaczy „po pewnym czasie”?

Co na to SN?„Dla skuteczności zaskarżenia nie miałby znaczenia fakt, że w spółce akcyjnej istnieje już rada nadzorcza wybrana wcześniej w sposób określony w art. 379 § 3 k.h. Zmienność struktury akcjonariatu i pojawienie się w związku z tym nowych

grup mniejszościowych, może właśnie usprawiedliwiać próbę nowego ukształtowania składu rady nadzorczej, odpowiadającej interesom tych grup.

Trudno znaleźć w tej mierze racjonalne argumenty mające usprawiedliwiać ewentualną odmowę powtórzenia po pewnym czasie sposobu wyboru członków rady nadzorczej w

sposób przewidziany w art. 379 § 3 k.h.”Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13.06.2003 r., III CKN 111/01, OSNC 2004/9/141.

„PONAWIANIE WNIOSKÓW”

www.rkkw.pl

KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy 20

WYBÓR CZŁONKÓW RADY NADZORCZEJ GRUPAMI - OCENA

ZALETY

• względy słusznościowe (51 % - 49%)

• możliwość współdecydowania o polityce spółki (zwłaszcza w razie konieczności stworzenia koalicji w radzie)

• możliwość kontroli zarządu

WADY

• osłabienie integralności rady (która ma wpływ na skuteczność jej działań)

• brak zaufania do osób wybranych przez mniejszość (ograniczanie ich dostępu do informacji, odmowa uczestnictwa w komitetach, podejmowanie decyzji w ramach nieformalnych uzgodnień, jedynie ratyfikowanych następnie na forum rady)

www.rkkw.pl

NEWSLETTER RKKW

KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy 21

www.rkkw.pl

KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy 22

ul. Wilcza 46, II piętro00-679 Warszawa

Tel: +48 22 541 70 80Fax: +48 22 213 30 07

Email: [email protected]: www.rkkw.pl

Kancelaria PrawnaKWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy

KONTAKT