ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΜΟΣΧΑΣΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ

Leontievsky Pereulok 4, 125009 Moscow, Russia

Tel: +7 495 539 2970 / Fax: +7 495 539 2974 / Email: ecocom-moscow@mfa.gr

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

ΡΩΣΙΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ

Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2019

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Βασικά Οικονομικά Μεγέθη:

ΑΕΠ $1,6 τρισ. (2018)

Ρυθμός ανάπτυξης ΑΕΠ +2,3% (2018) / 0,7% (α’ εξάμ. 2019)

Κατά Κεφαλήν ΑΕΠ $11.288,8 (2018)

Κατάταξη Οδηγού Επιχειρείν Παγκ. Τράπεζας #30 (2019) / #99: (διασυνορ.εμπόριο)

Δημόσιο Χρέος (%ΑΕΠ) 15,3% (Ιουν.2019)

Πληθυσμός 146,9 εκ.κάτοικοι

Προσδόκιμο Ζωής 72,3 έτη (2018)

Μέσες Μηνιαίες Μισθολογικές Απολαβές $1.234 (Ιουλ.2019) περιοχή Μόσχας

Πληθωρισμός 2,9% (2018) / 4,6% (Ιουλ.2019)

Ανεργία 4,9% (2018) / 4,5% (Αυγ.2019)

Βασικό Επιτόκιο Κεντρικής Τράπεζας 7,00% (Σεπ.2019)

Συναλλαγματικές Ισοτιμίες (Ρουβλίου Ρωσίας) €1=70,86 RUB / $1=65,03 RUB

Συναλλαγματικά Αποθέματα $535δισ. (09.10.2019)

Ομοσπονδιακός Προϋπολογισμός: Η κυβέρνηση ενέκρινε τις κύριες παραμέτρους του κατατιθέμενου ομοσπονδιακού Προϋπολογισμού της περιόδου 2020-22. Το κείμενο κάνει πρόβλεψη για αύξηση κατά 17,3% του ΑΕΠ στις κρατικές δαπάνες έτους 2020, έναντι αύξησης 16,8% που είχε προϋπολογιστεί για το 2019. Το

Ενημερωτικό Δελτίο Ρωσικής Ομοσπονδίας 1

πλεόνασμα του Προϋπολογισμού θα αντιστοιχεί στο 0,8% του ΑΕΠ για το 2020, 0,5% για το 2021 και 0,2% του ΑΕΠ για το 2022. Από πλευράς επί μέρους τομέων-εθνικών προτεραιοτήτων, η κρατική δαπάνη πρόκειται να αυξηθεί αισθητά σε εκείνον της περίθαλψης. Το 2018, ο προϋπολογισμός κατέγραψε πλεόνασμα 2,7 δισ.ρουβλίων ($42δισ.), με έσοδα 19,5 δισ.ρούβλια ($300δισ.) και δαπάνες 16,7 δις.ρούβλια ($258δισ). Ο ομοσπονδιακός προϋπολογισμός ενεκρίθη από την Κρατική Δούμα, στην πρώτη ανάγνωση, με τη δεύτερη να έχει οριστεί για τις 19 Νοεμβρίου. Προϋπολογίζεται ότι περίπου 2 τρισ.ρούβλια ($60δισ.) θα επενδυθούν για την ανάπτυξη των εθνικών έργων υποδομών.

Μείωση βασικού Επιτοκίου: Η μειωμένη ζήτηση σε συνδυασμό με την παγκόσμια εξασθένηση της παραγωγής οδήγησε την κεντρική τράπεζα να προβεί σε περαιτέρω μείωση του επιτοκίου κατά 25 μονάδες βάσης (από το 7,25% του Ιουλίου στο 7%). Ταυτόχρονα, η Κεντρική Τραπεζίτης δεσμεύτηκε για περαιτέρω μείωση του επιτοκίου στις επόμενες συνεδριάσεις (τέλος 2019 και αρχές 2020).

Ρυθμός Ανάπτυξης Γ’ Τριμήνου 2019: Σύμφωνα με το Υπ. Οικονομικής Ανάπτυξης, ο ετησιοποιημένος ρυθμός ανάπτυξης του ρωσικού ΑΕΠ ανήλθε στο 1,9%, σε αντίθεση με το ισχνό 0,9% του β’ τριμήνου, λόγω των υψηλότερων αποθεμάτων των επιχειρήσεων και της ανάκαμψης των εξαγωγών. Παράλληλα, η ρωσική στατιστική υπηρεσία ανακοίνωσε την κατά 3,3% αύξηση του μέσου πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος του ενεργού πληθυσμού (η μεγαλύτερη από το 2014).

Ανάπτυξη με Βάση τις Επενδύσεις: Ο Πρόεδρος Πούτιν συναντήθηκε με τους Υπουργούς Οικονομικής Ανάπτυξης και Οικονομικών, εξηγώντας τους ότι εάν το επιθυμητό είναι η επίτευξη αναπτυξιακών ρυθμών της τάξης του 3%, απαραίτητη είναι η αύξηση των παγίων επενδυτικών στοιχείων. Η κυβέρνηση εισηγείται νέες φορολογικές απαλλαγές στους επενδυτές, σε περιφερειακό επίπεδο, ώστε να αναπτύξουν τις δραστηριότητές τους.

Ρυθμός Οικονομικής Ανάπτυξης: Σύμφωνα με στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας, στο β’ εξάμηνο 2019, ο ετησιοποιημένος ρυθμός ανάπτυξης προσέγγισε το 0,9%, με αιχμή τους βελτιωμένους όγκους χονδρεμπορικών και λιανεμπορικών συναλλαγών. Παράλληλα, ο αγροτικός τομέας και η μεταποιητική δραστηριότητα συνέχισαν να αυξάνονται στο 3ο τρίμηνο, ωθώντας όλη την οικονομία. Αντίθετα, η επενδυτική και καταναλωτική ζήτηση παρέμεινε σε χαμηλά επίπεδα, όπως και τους προηγούμενους μήνες. Εκτιμάται ότι το ετησιοποιμένο ΑΕΠ θα αυξηθεί μεταξύ 0,8%-1,3% κατά το τρίτο τρίμηνο 2019.

Δημόσιο Χρέος: Σύμφωνα με δημοσιεύματα, αρχής γενομένης από το β’ εξάμηνο 2019 (και για πρώτη φορά από το 2014), το καθαρό δημόσιο χρέος (εσωτερικό και εξωτερικό μείον τα ρευστά περιουσιακά στοιχεία) άλλαξε πρόσημο από θετικό σε αρνητικό. Συμπερασματικά, η ρωσική κυβέρνηση δύναται να καλύψει το χρέος της από δημόσιες καταθέσεις στην Κεντρική Τράπεζα και σε εμπορικές τράπεζες.

Ιδιωτικοποιήσεις: Η κυβέρνηση αρνήθηκε να ιδιωτικοποιήσει ορισμένες εταιρείες για την περίοδο 2020-2022: Alrosa, Rosspritprom, Zarubezhneft, Channel One, ενώ για άλλες για τις οποίες είχε αποφασιστεί η μερική ιδιωτικοποίησή τους, όπως η Aeroflot, εξακολουθεί να συζητείται η συμπερίληψή τους στον εν λόγω κατάλογο. Κύριος λόγος είναι ότι τα εμπλεκόμενα Υπουργεία δεν βλέπουν την αναγκαιότητα ιδιωτικοποίησης των εταιρειών αυτών. Το 2018, οι ιδιωτικοποιήσεις απέδωσαν μόλις 12,8 δισ.ρούβλια ($184εκ.) στην κυβέρνηση. Ο Υπουργός Οικονομικών, Α.Siluanov, πιστεύει ότι το πρόγραμμα ιδιωτικοποίησης πρέπει να αναθεωρηθεί, σε ρεαλιστικότερη βάση κόστους-οφέλους.

Εθνικά Έργα Υποδομών: Η κυβέρνηση πρόκειται να διαμοιράσει περί το $1,5δισ. για να βοηθήσει τις λιγότερο ανεπτυγμένες περιοχές να ενταχθούν ομαλά στο σύστημα ανάπτυξης των μεγάλων έργων υποδομών κατασκευών στη ρωσική επικράτεια.

Περικοπή της Χρηματοοικονομικής Υποστήριξης στην Περιφέρεια Καλίνινγκραντ: Το Υπουργείο Οικονομικής Ανάπτυξης ετοίμασε νομοσχέδιο, στο πλαίσιο υλοποίησης του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού 2020-22, για την περικοπή κονδυλίου ύψους $1,2δισ. στην περιφέρεια Καλίνινγκραντ για λόγους επίτευξης σειράς οικονομικών δεικτών ανάπτυξης όπως η αύξηση στο πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα, οι θετικές δημογραφικές μεταβολές και το ποσοστό θέσεων υψηλής παραγωγικότητος.

Αξιολόγηση Ρωσικής Οικονομίας από τον Οίκο Fitch: Ο διεθνής πιστωτικός οίκος ανακοίνωσε ότι το συνετό μείγμα δημοσιονομικής/νομισματικής πολιτικής οδήγησε σε αναβάθμιση την οικονομία της Ρωσικής Ομοσπονδίας, τον παρελθόντα Αύγουστο, Η οικονομία είναι θωρακισμένη από τα σημαντικά αποθέματα υδρογονανθράκων, τα επί 21 έτη πλεονάσματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, το πολύ χαμηλό δημόσιο χρέος, τα υψηλά συναλλαγματικά αποθέματα. Παρ΄ όλ’ αυτά, παραμένουν οι δομικές αδυναμίες που οδηγούν

Ενημερωτικό Δελτίο Ρωσικής Ομοσπονδίας 2

σε αναιμική ανάπτυξη και ανεπαρκείς εισροές άμεσων ξένων επενδύσεων. Η οικονομία είναι ευάλωτη από τις διακυμάνσεις τιμών των υδρογονανθράκων, τις εκκρεμείς μεταρρυθμίσεις στη λειτουργία της αγοράς, τη μη τήρηση των κανόνων δικαίου, τα υψηλά επίπεδα διαφθοράς και τη μη αποτελεσματική προστασία των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας. Παράλληλα είναι επιρρεπής σε φυγή κεφαλαίων, ενώ η συναλλαγματική ισοτιμία υπόκειται σε έντονες διακυμάνσεις.

Αξιολόγηση Ρωσικής Οικονομίας από τον Οίκο ΑΚRA: Λόγω του χαμηλού δημόσιου χρέους και της συντονισμένης νομισματικής πολιτικής, ο οίκος προσέδωσε στη ρωσική οικονομία τη βαθμολογία “A-“ με αρνητικές προοπτικές μακροπρόθεσμα, με την υψηλότερη τιμή που ο Οίκος αποδίδει στο δείκτη να είναι «ΑΑΑ».

Σκιώδης Οικονομία: Σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Φορολογική Υπηρεσία, την περίοδο 2013-17, τα φορολογικά έσοδα αυξήθηκαν κατά 60%, παρά το γεγονός ότι οι φόροι σε ποσοστιαία βάση παρέμειναν περίπου στα ίδια επίπεδα. Σύμφωνα με τη Rosstat, η μαύρη οικονομία (μισθοί σε φακελάκια, εισοδήματα μικρο-επιχειρηματιών) αποτιμήθηκε, το 2018, στα 13 τρισ. ρούβλια ($200δισ.), ήτοι 12,6% του ΑΕΠ. Ερωτηθέντες οικονομολόγοι από το εκδοτικό συγκρότημα RBC, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τους ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης, λόγω των διαφαινόμενων αρνητικών επιδράσεων από μια βεβιασμένη προσπάθεια, πρωτοστατούσης της Κεντρικής Τράπεζας, «λεύκανσης» της οικονομίας, τακτική που αναπόφευκτα θα οδηγήσει σε περαιτέρω μείωση των πραγματικών εισοδημάτων λόγω των υψηλότερων καταβαλλόμενων φόρων. Σημειώνεται ότι στη Ρωσία, οι εργαζόμενοι υπόκεινται σε φόρο εισοδήματος 13%, ο οποίος παρακρατείται από τον εργοδότη κατά την καταβολή μισθών. Επίσης, ο εργοδότης μεταφέρει 30% του μισθού σε ασφαλιστικές εισφορές (22% Συνταξιοδοτικό Ταμείο, 5,1% Ταμείο Υγείας, 2,9% Social Insurance Fund). Παλαιότερη πρόταση του Υπ.Οικονομικών να αυξηθεί ο ΦΠΑ από το 18% στο 22%, μειώνοντας τις εργοδοτικές εισφορές από το 30% στο 22%, με στόχο τη μείωση των «μαύρων» απολαβών δεν ευοδώθηκε.

Αρνητικά Επιτόκια σε Συναλλαγματικές Καταθέσεις: Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών της Δούμα, Ανατόλι Ασάκοβ, ανέφερε ότι η Δούμα σύντομα πρόκειται να διαβουλευτεί νομοσχέδιο αναφορικά με την επιβολή αρνητικών επιτοκίων σε συναλλαγματικές καταθέσεις. Επιπρόσθετα, πέντε κύριες ρωσικές εμπορικές τράπεζες σταματούν το άνοιγμα λογαριασμών σε ευρώ.

Αυτόματη Ανταλλαγή Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης: Σε απάντηση της πολιτικής που υιοθέτησε το Ηνωμένο Βασίλειο έναντι της Ρωσίας, το Μάρτιο 2019, στο πλαίσιο της συναφούς Πολυμερούς Συμφωνίας, να την εξαιρέσει από τον κατάλογο των χωρών με τις οποίες αυτόματα ανταλλάσσει πληροφορίες επί χρηματοοικονομικών λογ/μών, η Ομοσπονδιακή Φορολογική Υπηρεσία προέβη σε αντίστοιχη τακτική. Σημειώνεται ότι είναι δύσκολος ο ακριβής υπολογισμός του ύψους των χρημάτων που φυλλάσσεται στο ΗΒ. Σύμφωνα με τα ευρήματα έρευνας καταγραφής του ακριβούς ποσού, εκπορευθείσης από το Βρετανικό Κοινοβούλιο, το 2018, εκτιμήθηκε ότι περίπου 100 δισ. λίρες Αγγλίας κατευθύνθηκαν από τη Ρωσία, στη διάρκεια των τελευταίων είκοσι ετών.

Αξιοποίηση της Αρκτικής: Το Υπουργείο Ανάπτυξης της Ρωσικής Άπω Ανατολής και της Αρκτικής επεξεργάστηκε και εισήγαγε στην κυβέρνηση μια δέσμη σχεδίων νόμων για την αποκόμιση δημοσιονομικού οφέλους από τα έργα υποδομών της Αρκτικής, ύψους 2,6 τρισ.ρουβλίων ($40δισ.), υπό την έννοια επιβολής φόρων επί των δραστηριοτήτων, μη εξαιρουμένου του έργου που θα πραγματοποιήσουν από κοινού οι Rosneft και Neftegazholding. Ωστόσο, τα σχέδια δεν υποστηρίζονται από το Υπουργείο Οικονομικών. Ως εκ τούτου, κατά πάσα πιθανότητα, η τελική απόφαση για την τύχη των νομοσχεδίων θα συζητηθεί σε προεδρικό επίπεδο.

ΚΛΑΔΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Π ρ ω τ ο γ ε ν ή ς Τ ο μ έ α ς

Αύξηση των τιμών γαλακτοκομικών: Αύξηση της τάξης του 10%-12% αναμένεται από την πλήρη εφαρμογή του ηλεκτρονικού συστήματος κτηνιατρικής πιστοποίησης των γαλακτοκομικών προϊόντων καθώς και από το συναφές πιλοτικό πρόγραμμα σήμανσης (Track & Trace System) το οποίο θα διαρκέσει μέχρι το Φεβρουάριο 2020 (τον Ιούνιο 2020 η σήμανση θα είναι υποχρεωτική για τα γαλακτοκομικά).

Επιδοτήσεις σε Εξαγωγείς Αλκοολούχων: Ο Πρόεδρος Πούτιν υπέγραψε τροποποίηση του νόμου περί συναφών εξαγωγικών επιδοτήσεων, ο οποίος αφορούσε μόνον τους εγχώριους οινοπαραγωγούς, με ισχύ από την

Ενημερωτικό Δελτίο Ρωσικής Ομοσπονδίας 3

01.01.2020. Σύντομα πλέον όλοι οι παραγωγοί αλκοολούχων θα έχουν τη δυνατότητα λήψης του μέτρου, ως αντιστάθμισμα των εξόδων των τόκων στα δάνεια που λαμβάνουν. Η Ρωσία, το 2018, εξήγε 200 εκ. λίτρα ζύθου και 40 εκ. λίτρα βότκα.

Δ ε υ τ ε ρ ο γ ε ν ή ς Τ ο μ έ α ς

Σε ιστορικό χαμηλό η μεταποιητική δραστηριότητα: Ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής έπεσε το Σεπτέμβριο κάτω του 50, για πρώτη φορά από το Μάϊο 2009 (συγκεκριμένα στο 46,3). Κύρια αιτία θεωρείται η μείωση της ζήτησης για νέες παραγγελίες. Οι συμμετέχουσες εταιρείες στην έρευνα που εκπονήθηκε από την εταιρεία IHS Markit ανέφεραν ότι πέραν της μειωμένης ζήτησης, καταγράφονται μειώσεις στην εξαγωγική ζήτηση καθώς και δυσκολίες στην προσέλκυση πελατών. Η μείωση στις ανάγκες παραγωγής οδήγησε σε μείωση στις δημόσιες προμήθειες και κατ’ επέκταση σε αρνητικό ισοζύγιο των πρώτων υλών. Η πτώση των νέων παραγγελιών οδήγησε και σε μείωση των αποθεμάτων. Οι παρατηρούμενες μικρές αυξήσεις τιμών αποδόθηκαν στην αύξηση του ανταγωνισμού καθόσον η ευνοϊκή συναλλαγματική ισοτιμία του ρουβλίου αναχαίτισε ενδεχόμενη αύξηση του παραγωγικού κόστους. Με το ζήτημα αντιτίθεται το κρατικό επενδυτικό ταμείο RDIF/Russian Direct Investment Fund, το οποίο θεωρεί ότι ακόμα και μια μικρή πτώση στο δείκτη μεταποίησης δεν σημαίνει αναγκαστικά αρνητικές προσδοκίες και ανησυχία. Από την άλλη πλευρά, ο τραπεζικός τομέας έχει καταγράψει συνεχείς μειώσεις στο δανειακό χαρτοφυλάκιο τόσο στα καταναλωτικά δάνεια (η ετήσια αύξηση έπεσε σε μονοψήφιο ποσοστό) όσο και στα επιχειρηματικά (πτώση από το 5,6% στο 4,9%). Σύμφωνα με το Υπ. Οικονομικής Ανάπτυξης, οι όποιες πιστώσεις στον ιδιωτικό τομέα δεν κατάφεραν να εξισορροπήσουν την επιβράδυνση των δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού. Γεγονός πάντως είναι η στασιμότητα της συνολικής ζήτησης, όπως εξάλλου επιβεβαιώνεται από την πτώση του ετησιοποιημένου πληθωρισμού, ο οποίος ήδη από το 5,8% στις αρχές του έτους κατευθύνεται προς το 4% περί τα τέλη του 2019.

Υποκατάσταση Εισαγωγών: Η υποκατάσταση εισαγωγών στο ρωσικό μεταποιητικό τομέα, έφθασε σε επίπεδα πλήρους δυναμικότητας της παραγωγής, σύμφωνα με εμπειρογνώμονες του Gaidar Institute. Από το 2016 και εντεύθεν, η εν λόγω παραγωγική δραστηριότητα ευρίσκεται σε καθεστώς επιδοτήσεων και η ρωσική κυβέρνηση προσανατολίζεται σταδιακά σε μέτρα στήριξης της εξαγωγικής δραστηριότητας σε αντιπαράθεση με τα μέτρα στήριξης της υποκατάστασης των εισαγωγών.

Η Gazprom εξαγοράζει τις Υπεργολαβικές της Επιχειρήσεις: Η κολοσσιαία εταιρεία εξόρυξης και επεξεργασίας υδρογονανθράκων προτίθεται να προβεί στην εξαγορά των δύο μεγαλύτερων εργολαβικών επιχειρήσεων με τις οποίες συνεργάζεται (Stroigazmontazh, Gazpromburenie), συμφερόντων οικογένειας Rotenberg, έναντι τιμήματος 117 δισ. ρουβλίων ($1,8δισ.), στο πλαίσιο αναδιάρθρωσης του κόστους.

Παροχή Φυσικού Αερίου στην Ουκρανία από τη Gazprom: Σε συνάντηση με τον πρωθυπουργό Medvedev, ο επικεφαλής της Gazprom, Miller, ανακοίνωσε ότι η τιμή του φυσικού αερίου για την Ουκρανία μπορεί να είναι κατά 20% χαμηλότερη από την τρέχουσα, σε περίπτωση άμεσης προμήθειας φυσικού αερίου στην Ουκρανία. Η πρόταση αυτή θεωρείται, κατά τη ρωσική εταιρεία, προτιμότερη από την παροχή φυσικού αερίου από την Ευρώπη. Ο Μίλερ δήλωσε ότι η Ουκρανία πρέπει να αποφασίσει αν σκοπεύει να αγοράσει ρωσικό φυσικό αέριο ή όχι. Ταυτόχρονα, η Ουκρανία πρέπει να αποσαφηνίσει τη νομοθεσία της - ανεξάρτητα από το αν δημιουργεί ανεξάρτητο φορέα εκμετάλλευσης αερίου, από τον Ιανουάριο του 2020.

Πρόταση για Ίδρυση Δημόσιας Εταιρείας Επενδύσεων στο Φυσικό Αέριο: Ο Υπουργός Ενέργειας, Α.Νόβακ, απέστειλε επιστολή στον Πρόεδρο Πούτιν σχετικά με την ανάπτυξη από κοινού επενδύσεων υποδομών στον τομέα του υγροποιημένου φυσικού αερίου.

Αποζημιώσεις από Transneft: Η επιχείρηση ξεκίνησε την καταβολή αποζημιώσεων για την προμήθεια μολυσμένων ποσοτήτων πετρελαίου, το Μάϊο 2019, σε λευκορωσικές, ουγγρικές και πολωνικές εταιρείες. Συνολικά, η Transneft συμφώνησε να καταβάλει περί τα $700εκ. ως αποζημίωση στους ξένους πελάτες της.

Βιομηχανικές Επιδοτήσεις: Η ρωσική κυβέρνηση συμφώνησε στη λογική των βιομηχανικών επιδοτήσεων, με το ποσοστό να ανέρχεται μέχρι του 60% αυτών στις περιπτώσεις ανακύκλωσης υλικών. Τα Συμβόλαια Ειδικών Επενδύσεων (Special Investment Contracts) θεωρούνται απαραίτητη προϋπόθεση για την πρόσβαση των βιομηχανικών επιχειρήσεων στις επιδοτήσεις αυτές, συνολικού ύψους 120 δις. ρουβλίων ($1,8δισ.) ετησίως. Παράλληλα, παρατηρείται διαφοροποίηση στην καταβολή των επιδοτήσεων επί των μεταφορικών εξόδων για εξαγώγιμα προϊόντα. Ως δικαιούχες επιχειρήσεις λογίζονται όσες πληρούν τα κριτήριο της επιτοπιότητας (ΠΔ 719). Έχει προϋπολογιστεί ότι το ήμισυ των επιδοτήσεων, ύψους 14,2 δις. ρουβλίων ($220εκ.) θα κατευθυνθεί στις εξαγωγές μηχανολογικού εξοπλισμού λόγω της αναγκαιότητας προστασίας του κλάδου από τους λοιπούς χαμηλής προστιθένενης αξίας στην οικονομία. Εν τούτοις, έχουν καθοριστεί ανώτατα όρια τόσο χρηματοδότησης ανά επιχείρηση (0,5 δις. ρούβλια, ήτοι $7,7εκ.) όσο και ως προς το ύψος της αξίας των αγαθών

Ενημερωτικό Δελτίο Ρωσικής Ομοσπονδίας 4

(11% έναντι 25%). Τοιουτοτρόπως, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, πρόκειται να υπάρξουν στρεβλώσεις στο ρωσικό εξαγωγικό χάρτη.

Υποδομές: Η κατασκευή του οδικού άξονα μετά διοδίων μεταξύ της περιφέρειας Καζάν (εντός της δεύτερης ρωσικής ομοσπονδιακής περιφέρειας Βόλγα) και της Μόσχας πρόκειται να καθυστερήσει κατά μία τριετία (αντί για το έτος 2024 στο έτος 2027) για λόγους χαμηλής παραγωγικότητας. Σημειώνεται ότι ο άξονας αυτός θεωρείται σημαντικός συνδετικός κρίκος για τη μεταφορά φορτίων από τη δυτική Κίνα στην Ευρώπη και αντίστροφα.

Ρωσο-Σαουδαραβική Επένδυση σε Διϋλιστήριο στην Ινδία: Η Rosneft και η Sabic προγραμματίζουν την επέκταση του δυναμικού του διϋλιστηρίου Nayara Energy, στην Ινδία. Το επιχειρηματικό σχέδιο προγραμματίζεται να εγκαινιαστεί από τον Πρόεδρο Πούτιν και να κοστίσει περί τα $6,7δισ.

Υποκατάσταση Εισαγωγών στον Τομέα της Ανανεώσιμης Ενέργειας: Το Υπουργείο Βιομηχανίας και Εμπορίου εισηγήθηκε ότι μόνον σε ρωσικές επιχειρήσεις πλέον θα δίδεται η απ’ ευθείας δυνατότητα να σχεδιάζουν, αναπτύσσουν και παράγουν ενεργειακού παραγωγικούς σταθμούς στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ηλιακής και αιολικής). Οι ενδιαφερόμενες ξένες επιχειρήσεις του κλάδου δύνανται να συμμετέχουν μόνον ως υπεργολάβοι. Παράγοντες της διεθνούς αγοράς θεωρούν ότι μια τέτοια πρακτική κατά πάσα πιθανότητα πρόκειται να αυξήσει το κόστος κατασκευής ενεργειακών σταθμών με βάση τις ΑΠΕ.

Τ ρ ι τ ο γ ε ν ή ς Τ ο μ έ α ς

Νέοι Κανόνες Πιστοποίησης για τις Εταιρείες Τεχνολογίας Πληροφορικής στην παραγωγή λογισμικού: Το αρμόδιο Υπουργείο Ψηφιακής Ανάπτυξης και Τηλεπικοινωνιών καθιέρωσε ένα εθνικό μητρώο επιχειρήσεων (National Registry), οι οποίες θα έχουν το δικαίωμα πρόσβασης στο εθνικό σύστημα δημόσιων προμηθειών και από το οποίο εξαιρούνται όσες επιχειρήσεις δεν εκπληρώνουν το κριτήριο της επιτοπιότητας (ίδρυση εδώ επιχείρησης ή διεθνής συνεργασία με εγχώρια επιχείρηση). Ήδη αμερικανικές επιχειρήσεις επενδύουν σθεναρά σε αντίστοιχες ρωσικές.

Διαχείριση Αποβλήτων: Το Υπουργείο Φυσικών Πόρων έδωσε για διαβούλευση αναθεωρημένο νομοσχέδιο εταιρικής ευθύνης στο ζήτημα της διαχείρισης των αποβλήτων, σύμφωνα με το οποίο οι επιχειρήσεις υποχρεώνονται στην καταβολή ειδικού τέλους σε εξειδικευμένο αποθεματικό ταμείο, το οποίο θα το διαχειρίζεται η κρατική ”Russian Environmental Operator”. Υπήρξαν αντιδράσεις από επιχειρήσεις. Παράλληλα, από τις αρχές του έτους, ο Πρόεδρος Πούτιν υπέγραψε Διάταγμα αναφορικά με τη δημιουργία εθνικής εταιρείας ανακύκλωσης στερεών αποβλήτων, στο πλαίσιο του εθνικού πυλώνα «Οικολογία», για την προστασία του περιβάλλοντος, ενώ οι περιφερειακοί οργανισμοί διαχείρισης πρόκειται να λαμβάνουν περίπου $1δισ. από τον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό για την υιοθέτηση ομοιογενούς λογιστικής διαχείρισης των αποβλήτων και απορριμμάτων.

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ

Ευρασιατική Οικονομική Ένωση (ΕΑΟΕ): Στη Σύνοδο Κορυφής του Ερεβάν (01/10), ο Ρώσος Πρόεδρος κάλεσε τις πέντε χώρες-μέλη να συνεχίσουν την άρση των εμποδίων για το εμπόριο και να επικεντρωθούν στην ενίσχυση της συνεργασίας στην ενέργεια και τη ψηφιακή οικονομία. Αποφασίστηκε η δημιουργία ενιαίας αγοράς για ενεργειακά προϊόντα και η εισαγωγή κοινού νομικού πλαισίου για τη μεταφορά φυσικού αερίου. Παράλληλα, η Κρατική Δούμα θεωρεί ότι η Ένωση έχει πολύ καλές προοπτικές για συνεργασίες με τρίτες χώρες (Σερβία, Ισραήλ, Αίγυπτο, Ινδία) με την υπογραφή αντιστοίχων Συμφωνιών Ελευθέρων Συναλλαγών.

Συμφωνία Ελευθέρων Συναλλαγών ΕΑΟΕ με Σιγκαπούρη: Η Υπουργός Εμπορίου της Ευρασιατικής Οικονομικής Επιτροπής, Veronika Nikishima, ανακοίνωσε ότι το πρώτο πακέτο των Συμφωνιών που θα απαρτίσουν τη συνεκτική Συμφωνία Ελευθέρων Συναλλαγών με τη Σιγκαπούρη, πρόκειται να υπογραφεί την 1η Οκτωβρίου. Οι πρώτες αυτές Συμφωνίες αφορούν το εμπόριο προϊόντων και υπηρεσιών, το θεσμικό επενδυτικό πλαίσιο και μια Συμφωνία-Πλαίσιο.

Συμφωνίες Ελευθέρων Συναλλαγών ΕΑΟΕ με Αίγυπτο και Ινδία: Η Υπουργός Εμπορίου της Ευρασιατικής Οικονομικής Επιτροπής επίσης ανακοίνωσε την έναρξη διαβουλεύσεων για την υπογραφή ΣΕΣ με την Αίγυπτο, το Νοέμβριο 2019 και με την Ινδία, το 2020.

Μη Δασμολογικά Εμπόδια Ρωσίας-Καζακστάν: Το Καζακστάν αντέδρασε στους ποσοτικούς περιορισμούς που επέβαλε η Ρωσία κατά τη διαμετακόμιση άνθρακα προς την Ουκρανία. Οι δύο χώρες- μέλη της ΕΑΟΕ, πρόκειται να συζητήσουν το ζήτημα κατά τη Διμερή Κυβερνητική Επιτροπή.

Ενημερωτικό Δελτίο Ρωσικής Ομοσπονδίας 5

Οικονομική Ολοκλήρωση Ρωσίας-Λευκορωσίας: Ο ΥπΕΞ της Λευκορωσίας, ανέφερε στα ΜΜΕ ότι οι δύο χώρες ευρίσκονται στο στάδιο υπογραφής συναφούς Συμφωνίας, με το σχετικό οδικό χάρτη να εγκρίνεται περί τις αρχές Δεκεμβρίου. Προς το παρόν, η επικείμενη ολοκλήρωση δεν θα παεριλαμβάνει τη δημιουργία ενιαίου νομίσματος, ει μη μόνον την υιοθέτηση κοινού φορολογικού κώδικα και κοινής αγροτικής και βιομηχανικής πολιτικής. Τα θέματα τα οποία πρωτίστως οφείλουν να επιλυθούν είναι ο καθορισμός των τιμών πετρελαίου και φυσικού αερίου και η πρόσβαση των αγροτικών προϊόντων των δύο χωρών στις μεταξύ τους αγορές.

Επίσκεψη Πούτιν σε Σ.Αραβία (Ριάντ 14 Οκτ.): Κατά τη διάρκεια επίσκεψης του Προέδρου Πούτιν στο Ριάντ υπεγράφησαν 20 συμφωνίες και μηνόνια συνεργασίας στους τομείς της ενέργειας, των μεταφορών και της τεχνητής νοημοσύνης, ύψους $2δισ. Πρόκληση απετέλεσε η συζήτηση για τις κατηγορίες των έργων υποδομών που το Κοινό Επενδυτικό Ταμείο (ιδρυθέν από το 2016, ύψους $6δισ.) θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει: η ρωσική πλευρά επιθυμεί να αναλάβει ενεργειακά έργα, ενώ η σαουδαραβική μεταφορικά (αεροδρόμια, σιδηροδρομικό και οδικό δίκτυο). Πάντως, ενδεχόμενη αποχώρηση της Ρωσίας από το μηχανισμό ΟΠΕΚ+ θα σήμαινε επιστροφή στην αστάθεια των πετρελαϊκών τιμών και μείωση της παραγωγής, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι με βάση την ανάλυση κόστους-οφέλους η χρηματοδότηση ενεργειακών έργων με ρωσική συμμετοχή θα ήταν επωφελής και των δύο πλευρών.

Επίσκεψη Πούτιν σε ΗΑΕ (Άμπου Ντάμπι 15 Οκτ.): Η εμβληματική επίσκεψη του Ρώσου Προέδρου στο Άμπου Ντάμπι συνδυάστηκε με τη διεξαγωγή της 9ης Συνόδου της ΜΔΕ και εξετάστηκαν οι δυνατότητες ανάπτυξης συνεργασίας στην ενέργεια (δυνατότητες συνεκμετάλλευσης κοιτασμάτων φυσικού αερίου), υγεία, μεταφορές, υψηλή τεχνολογία, τεχνολογία διαστήματος, τουρισμό και επισιτιστική ασφάλεια, με εμπορικές συμφωνίες στους τέσσερις πρώτους τομείς αξίας $1,3δισ. Η στρατηγική εταιρική σχέση που πλέον καθορίζει τη διμερή συνεργασία έδωσε επίσης βαρύτητα στη συνεργασία ΟΠΕΚ+ (η Ρωσία δεν είναι μέλος του ΟΠΕΚ), προς διατήρηση της σταθερότητας στη διεθνή αγορά ενέργειας ενώ Εμιρατινός ηγέτης υπογράμμισε την ελευθεροπλοοΐα στον Κόλπο. Συμφωνήθηκε η δημιουργία Κοινού Επενδυτικού Ταμείου ύψους $7δισ. (από ρωσικής πλευράς συμμετείχε το Ρωσικό Ταμείο Άμεσων Επενδύσεων).

1η Διάσκεψη Kορυφής Ρωσίας-Αφρικής (Σότσι, 23-24 Οκτ.): Στη Διάσκεψη συμπρόεδροι ήσαν οι Πρόεδροι της Ρωσίας και της Αιγύπτου. Τα ρωσικά ΜΜΕ προσέδωσαν στο γεγονός ως το σημαντικότερο μεταξύ των δύο οικονομικών οντοτήτων, από την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης. Συμμετείχαν 43 ηγέτες αφρικανικών χωρών. Ο Πρόεδρος Πούτιν έκανε αναφορά στην αυξητική τάση του όγκου του διμερούς εμπορίου με την αφρικανική ήπειρο που δεν υπερβαίνει τα $20δισ. (το 1/10 εκείνου με τη Λ.Δ.Κινας), με μεγάλη ανισορροπία για τις αφρικανικές χώρες (το 15% του όγκου αφορά εξαγωγές τους στη Ρωσική Ομοσπονδία) και στην επιθυμία να ανταγωνιστεί άλλες αναπτυγμένες χώρες σε αναπτυξιακά έργα, υπό την προϋπόθεση ότι ο ανταγωνισμός αυτός θα διέπεται από το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο. Ως παράδειγμα παρέθεσε την απόφαση χορήγησης, στην Αίγυπτο, δανείου ύψους $25 δισ. για την κατασκευή τεσσάρων μονάδων για τον πυρηνικό σταθμό El Dabaa. Επίσης συζητήθηκε η επανάληψη των πτήσεων από τη Ρωσία στα δημοφιλή θέρετρα της Αιγύπτου, του Σαρμ ελ-Σέιχ και της Χουργκάντα. Επιπρόσθετα, η ρωσική Lukoil υπέγραψε μνημόνιο δικαιωμάτων εξόρυξης πετρελαίου στη Γουϊνέα Ισημερινού και στη Νιγηρία, η κρατική εταιρεία ατομικής ενέργειας, Rosatom, προέβη σε συμφωνία κατασκευής πυρηνικού εργοστασίου στην Αιθιοπία και η ρωσική εταιρεία λιπασμάτων Phosagro πρόκειται να ανοίξει θυγατρική στη Ν.Αφρική, στοχεύοντας σε τριπλασιασμό των πωλήσεών της.

Διεθνή Συνέδρια

Διεθνές Τελωνειακό Συνέδριο (Μόσχα, 24-25 Οκτ.): Την εναρκτήρια ομιλία έκανε ο Υπουργός Οικονομικών, A.Siluanov, αναφερόμενος στις προκλήσεις πλήρους μετασχηματισμού των λειτουργιών της Ομοσπονδιακής Τελωνειακής Υπηρεσίας σε ψηφιακή, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα που ορίζει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τελωνείων και τους Στρατηγικούς Αναπτυξιακούς Στόχους του ΟΗΕ. Σταδιακά, όλα τα προϊόντα τα οποία θα διακινούνται εντός ή και δια μέσου της ρωσικής επικράτειας θα φέρουν κωδικό αναζήτησης, ενώ όλες οι τελωνειακές διασαφήσεις θα διεξάγονται με τρόπο ψηφιακό. Προκλήσεις είναι η διαχείριση του εμπλεκόμενου κινδύνου μεταφοράς των προϊόντων, του σκοπού μεταφοράς των και η παρακολούθηση των φορτίων καθ’ όλο το μήκος της διαδρομής τους. Η Ρωσία ευελπιστεί να διαδραματίσει σημαντικό εναλλακτικό ρόλο στις μεταφορές μεταξύ της ανατολικής Ασίας και της δυτικής Ευρώπης και για το λόγο αυτό φιλοδοξεί να δημιουργήσει τον «Πράσινο Διάδρομο» μεταφοράς εμπορευμάτων, όπου όλοι οι εμπλεκόμενοι διαχειριστές φορτίων θα έχουν τη δυνατότητα μέσω μιας ηλεκτρονικής εφαρμογής να τα παρακολουθούν σε πραγματικό χρόνο. Παράλληλα, η ρωσική κυβέρνηση, με την ηλεκτρονική διαχείριση του διασυνοριακού εμπορίου, στοχεύει στη βελτίωση της διεθνούς κατάταξης της ρωσικής οικονομίας στον Οδηγό Επιχειρείν της Παγκόμιας Τράπεζας, από την 28η θέση που είναι σήμερα, σε εκείνην εντός των πρώτων είκοσι χωρών. Αξιοσημείωτη η συμμετοχή του Υφυπουργού της Κινεζικής Γενικής Τελωνειακής Υπηρεσίας, Wang Lingjun, της Δ/ντριας Διεθνών Υποθέσεων της DG TAXUD της Ευρ.Επιτροπής, Sabine Henzler και του Υπουργού Τελωνειακής Συνεργασίας του Ευρασιατικού Οικονομικού Συμβουλίου, Nurlan Akmatov, οι οποίοι αναφέρθηκαν σε επί μέρους μεθόδους αύξησης της παραγωγικότητας των τελωνειακών συστημάτων τόσο στις γεωγραφικές περιοχές που καλύπτει η αρμοδιότητά

Ενημερωτικό Δελτίο Ρωσικής Ομοσπονδίας 6

τους όσο και στις διεθνείς συνεργασίες. Το συνέδριο παρακολούθησε το Γραφείο ΟΕΥ Μόσχας.

Open Innovations Forum (Μόσχα, 21-23 Οκτ.): Η διοργάνωσή του συνεδρίου έλαβε χώρα στο Κέντρο Καινοτομίας Skolkovo, 20 χλμ. δυτικά της ρωσικής πρωτεύουσας. Οι εκδηλώσεις είχαν διεθνή χαρακτήρα, ενώ στη στρογγυλή τράπεζα, στις 22 Οκτ, η οποία μονοπώλησε το ενδιαφέρον όλων των συμμετεχόντων και η οποία μεταδόθηκε ζωντανά τηλεοπτικά, ο ρώσος Π/Θ, D.Medvedev, αναφέρθηκε στις προοπτικές ανάπτυξης της οικονομίας της γνώσης, ως καθοριστικού παράγοντα μετάβασης της χώρας σε καθεστώς σύνδεσης της παραγωγής με τις παγκόσμιες τεχνολογικές εξελίξεις. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στις τεχνολογίες ”end to end”, συμπεριλαμβανομένων της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης, τεχνητής νοημοσύνης και κβαντομηχανικής. Τo συνέδριο παρακολούθησε το Γραφείο ΟΕΥ Μόσχας, αντλώντας υλικό από το αρμόδιο Υπουργείο Ψηφιακής Ανάπτυξης και Τηλεπικοινωνιών, αναφορικά με τις προϋποθέσεις συμμετοχής ξένων εταιρειών σε επιδοτούμενα προγράμματα ανάπτυξης δραστηριοτήτων (https :// digital . ac . gov . ru / support ).

3η Ετήσια Ρωσική Ενεργειακή Εβδομάδα (Μόσχα, 2-5 Οκτ.): Αναπτύχθηκαν ζητήματα που σχετίζονταν με ενεργειακές πηγές υδρογονανθράκων, ενεργειακής αποδοτικότητας και προστασίας του περιβάλλοντος. Βάση συζήτησης απετέλεσε η Συμφωνία για την κλιματική Αλλαγή των Παρισίων, ενώ συμμετείχαν 10.000 εκπρόσωποι δεκάδων ενεργειακά παραγωγικών χωρών και ανώτατα στελέχη επιχειρήσεων του κλάδου. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στην αξιοποίηση της υδροηλεκτρικής ενέργειας καθόσον η Ρωσία συνιστά τη δεύτερη χώρα στον πλανήτη, μετά τη Βραζιλία, σε υδάτινους πόρους (9% παγκοσμίως), ενώ σημαντικές επενδυτικές προκλήσεις συνιστούν η, εκ των ων ουκ άνευ, ανάπτυξη της πετροχημικής βιομηχανίας, ώστε να αυξηθεί η προστιθέμενη αξία επί των ακατέργαστων πρώτων υλών και η αύξηση του μεριδίου στην παγκόσμια αγορά παραγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου, διασφαλίζοντας την ενεργειακή συνδετικότητα προς Ασία και Δύση. Την παρακολούθησε το Γραφείο ΟΕΥ Μόσχας.

ΧΧΙΙΙ Διεθνές Συνέδριο Ελεγκτών-Επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης (Μόσχα, 23-28 Σεπ.): Συμμετείχαν Αντιπροσωπείες από 170 χώρες – μέλη του διεθνούς οργανισμού “INTOSAI/International Organization of Supreme Audit Institutions”. O Πρόεδρος Πούτιν στην εναρκτήρια ομιλία, διεμήνυσε ότι υποστηρίζει τον έλεγχο αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας της κρατικής μηχανής με τη διαπίστωση ότι οι Φορείς της Ρωσικής Ομοσπονδίας χρήζουν αύξησης παραγωγικότητας. Πρόεδρος του ρωσικού Σώματος είναι ο Α.Kudrin, οπαδός της σφιχτής δημοσιονομικής πολιτικής. Από ελληνικής πλευράς, συμμετείχαν στελέχη του Σώματος ΕΕΔΔ.

5ο Ετήσιο Οικονομικό Συνέδριο Ρωσικής Άπω Ανατολής (Βλαδιβοστόκ, 4-6 Σεπ.): Το συνέδριο έλαβε χώρα στην πρωτεύουσα της Περιφέρειας Primorye και είχε στόχο την ανάδειξη των επενδυτικών προκλήσεων της ομοπονδιακής περιφέρειας της Άπω Ανατολής (δημιουργία της Ζώνης Ελεύθερου Εμπορίου στο ομώνυμο λιμάνι, ενώ στόχος ήταν η εμπέδωση πλειονομερών συνεργασιών στα πλαίσια λειτουργίας της Ευρασιατικής Οικονομικής Ένωσης και της Οικονομικής Συνεργασίας Ασίας-Ειρηνικού). Θετικές προκλήσεις στο ζήτημα των ενεργειακών αγωγών φυσικού αερίου, οι μεγάλες πιθανότητες της δανέζικης πολιτικής ηγεσίας να επιτρέψει την κατασκευή του NordStream 2 μέσω των χωρικών της υδάτων, η υπό προϋποθέσεις (αποδοχή ευρ.νομολογίας και επίλυση εμπορικής διαφοράς με την ουκρανική Naftogas) παροχή αερίου στην Ουκρανία, η έναρξη λειτουργίας του TurkStream και η επικείμενη έναρξη του Power of Siberia. Οι θεματικές ενότητες του Επιχειρηματικού Προγράμματος του συνεδρίου ήσαν: η ανάπτυξη της τεχνολογίας πληροφορικής, των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, του αγροτικού τομέα, των στερεών ορυκτών, των υπηρεσιών υγείας, των υπηρεσιών διαμετακόμισης, των τουριστικών υπηρεσιών, η ανάπτυξη επενδύσεων στις πόλεις διεξαγωγής των Ολυμπιακών Αγώνων Τόκυο (2020) και Πεκίνο (2022), οι επενδύσεις στην κυκλική οικονομία και η εμπέδωση των οικονομικών σχέσεων με την Ινδία και την Κίνα. Εν λόγω ομοσπονδιακή Περιφέρεια, η οποία με διάταγμα Πούτιν από τέλος 2018, προσάρτησε τις Επαρχίες Buryatia και TransBaikal, προσελκύει κατ΄έτος περίπου το 30% των ξένων επενδύσεων της Ρωσικής Ομοσπονδίας.

ΚΥΡΙΕΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 2019-20

Διεθνής Έκθεση Πόλη Κλάδος Περίοδος Διεξαγωγής Ιστότοπος

CPM - COLLECTION PREMIERE MOSCOW. SPRING Moscow Ένδυση 03-06.09.2019 http://cpm-moscow.com

World Food Moscow Τρόφιμα - Ποτά 24-27.09.2019 www.world-food.ru

International Fair Leather - Footwear - Fur - Technology Moscow Υφάσματα, Ένδυση,

Υπόδηση, Δέρμα 19-22.09.2019 www.expoleather.ru

MPIRES Moscow Ακίνητα 04-05.10.2019 http://mpires.ru

Ενημερωτικό Δελτίο Ρωσικής Ομοσπονδίας 7

ΚΥΡΙΕΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 2019-20

Διεθνής Έκθεση Πόλη Κλάδος Περίοδος Διεξαγωγής Ιστότοπος

PCV EXPO Moscow Αντλίες, συμπιεστές, βαλβίδες 22-24.10.2019 www.pcvexpo.ru

INTERCHARM Professional Moscow Καλλυντικά 23-26.10.2019 www.intercharm.ru

ΑΡΤΕΚΑ Moscow Φαρμακευτικά 05-05.12.2019 www.aptekaexpo.ru

INTERPLASTICA +UPAKOVKA Moscow Πλαστικά – Συσκευασίες 28-31.01.2020 www.upakovka-

tradefair.com

INTERCHARM Professional St.Petersburg Καλλυντικά ΦΕΒ. 2020 www.intercharmspb.ru

PROD-EXPO Moscow Τρόφιμα - Ποτά 10-14.02.2020 www.prod-expo.ru

AQUA-THERM Moscow Θέρμανση - Ψύξη 11-14.02.2020 www.aquatherm-moscow.ru

INGREDIENTS Moscow Τρόφιμα και πρώτες ύλες 18-20.02.2020 www.ingred.ru

INTOURMARKET Moscow Τουρισμός 12-14.03.2020 www.itmexpo.ru

ΜΙΤΤ Moscow Τουρισμός 17-19.03.2020 www.mitt.ru

MODERN BAKERY Moscow Αρτοσκευάσματα 17-20.03.2020 http://modern-bakery.ru

INTERNATIONAL PRIVATE LABEL SHOW – IPLS Moscow Διάφοροι κλάδοι 08-09.04.2020 www.ipls-russia.ru

WORLD BUILD Moscow Κατασκευές, Δομικά υλικά 31.03 – 03.04.2020 www.worldbuild-moscow.ru

IPhEB & CPhI Russia Moscow Φάρμακα April 2020 www.ipheb.ru

INTERFOOD St.Petersburg Τρόφιμα - Ποτά 16-17.04.2020 www.interfood-expo.ru

InterStroy/WorldBuild St.Petersburg Κατασκευές, Δομικά υλικά 16-18.04.2020 www.interstroyexpo.com

Ενημερωτικό Δελτίο Ρωσικής Ομοσπονδίας 8