Upload
others
View
2
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Konsolidirani finansiski izve[tai i Izve[taj na
nezavisnite revizori
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska
industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E,
Skopje i podru`nici
31 dekemvri 2013 godina
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici
Sodr`ina
Strana
Izve[taj na nezavisnite revizori 2
Konsolidiran Izve[taj za finansiskata sostojba 5
Konsolidiran Izve[taj za seopfatnata dobivka 6
Konsolidiran Izve[taj za promenite vo kapitalot 7
Konsolidiran Izve[taj za pari~nite tekovi 8
Bele[ki kon konsolidiranite finansiski izve[tai 9
Prilozi
Grant Thornton DOO 1000 Skopje M.H.Jasmin 52 v - 1/7 Macedonia
T +389 2 3214 700 F +389 2 3214 710 www.grant-thornton.com.mk
Chartered Accountants
Member firm of Grant Thornton International Ltd
Izve[taj na nezavisnite revizori
Do Rakovodstvoto i Akcionerite na
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E
Skopje
Izve[taj za konsolidiranite finansiski izve[tai
Izvr[ivme revizija na pridru`nite konsolidirani finansiski izve[tai na
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E
Skopje i negovite podru`nici (“Grupata”), sostaveni od konsolidiraniot Izve[taj za
finansiskata sostojba na den 31 dekemvri 2013 godina, i konsolidiraniot Izve[taj
za seopfatnata dobivka, konsolidiraniot Izve[taj za promenite vo kapitalot i
konsolidiraniot Izve[taj za pari~nite tekovi za godinata [to toga[ zavr[i, kako i
pregled na zna~ajnite smetkovodstveni politiki i drugi objasnuva~ki informacii,
vklu~eni na stranite 5 do 37.
Odgovornost na Rakovodstvoto za konsolidiranite finansiski izve[tai Rakovodstvoto e odgovorno za izgotvuvawe i objektivno prezentirawe na ovie
konsolidirani finansiski izve[tai vo soglasnost so smetkovodstvenite standardi
prifateni vo Republika Makedonija, kako i za vospostavuvawe na takva vnatre[na
kontrola koja Rakovodstvoto utvrduva deka e neophodna za da ovozmo`i izgotvuvawe na
konsolidiranite finansiski izve[tai koi ne sodr`at materijalno pogre[ni
prika`uvawa kako rezultat na izmama ili gre[ka.
Odgovornost na revizorot Na[a odgovornost e da izrazime mislewe za ovie konsolidirani finansiski
izve[tai vrz osnova na izvr[enata revizija. Nie ja izvr[ivme revizijata vo
soglasnost so Me\unarodnite Standardi za Revizija. Zaradi pra[awata opi[ani vo
pasusot Osnova za vozdr`uvawe od mislewe, nie ne bevme vo mo`nost da pribavime
dostatni i soodvetni revizorski dokazi kako osnova za na[eto revizorsko mislewe.
Chartered Accountants
Member firm of Grant Thornton International Ltd
2
Osnova za vozdr`uvawe od mislewe Kako [to e objaveno vo Bele[kata 5 kon pridru`nite konsolidirani finansiski
izve[tai, neto evidentiranata vrednost na nedvi`nostite, postrojkite i opremata na
Grupata so sostojba na 31 dekemvri 2013 godina iznesuva 369,148 iljadi Denari. Ne e
izvr[ena procenka na nadomestliviot iznos nitu pak e priznaeno bilo kakvo
rezervirawe poradi o[tetuvawe na nedvi`nostite, postrojkite i opremata na
Grupata na datumot na izvestuvawe i pokraj postoeweto na zna~ajni pokazateli za
mo`no o[tetuvawe na ovie sredstva.
Ponatamu, stavkite na nedvi`nostite, postrojkite i opremata se revalorizirani vo
godinite pred 01 januari 2005 po pat na primena na koeficienti za indeksirawe
utvrdeni od strana na Dr`avniot Zavod za Statistika. Indeksiraweto na
nedvi`nostite, postrojkite i opremata se zasnovuva na odredeni ekonomski faktori,
no ne sekoga[ ja reflektira objektivnata vrednost na site sredstva. Primenetiot
metod na revalorizacija ne e vo soglasnost so prifatenite smetkovodstveni
standardi koi baraat revalorizacijata na stavkite na nedvi`nostite, postrojkite i
opremata da bide utvrdena vrz osnova na procenka na objektivnata vrednost napravena
od strana na nezavisen profesionalen procenitel.
Poradi pri~inite navedeni vo prethodniot pasus nie ne bevme vo sostojba da
stekneme razumno uveruvawe vo odnos na neto evidentiranata vrednost na
nedvi`nostite, postrojkite i opremata na Grupata so sostojba na 31 dekemvri 2013.
Kako [to e objaveno vo Bele[ka 8 kon pridru`nite konsolidirani finansiski
izve[tai, saldoto na finansiskite sredstva raspolo`livi za proda`ba so sostojba
na 31 dekemvri 2013 godina iznesuva 2,653 iljadi Denari. Grupata ne izvr[i
procenka i usoglasuvawe na evidentiranite vrednosti na vlo`uvawata vo hartii od
vrednost so nivnite ceni na kotacija na Makedonska berza na hartii od vrednost na
datumot na izvestuvawe. Sledstveno, nie ne bevme vo sostojba da stekneme razumno
uveruvawe vo odnos na evidentiranata vrednost na finansiskite sredstva
raspolo`livi za proda`ba so sostojba na 31 dekemvri 2013 godina.
Kako [to e objaveno vo Bele[kata 10 kon pridru`nite konsolidirani finansiski
izve[tai, saldoto na zalihite na Grupata so sostojba na 31 dekemvri 2013 godina
iznesuva 135,516 iljadi Denari. Ne e izvr[ena procenka na nivnata neto
realizaciona vrednost, nitu pak e priznaeno bilo kakvo rezervirawe poradi
obezvrednuvawe na zalihite na datumot na izvestuvawe. Sledstveno, ne bevme vo
sostojba da stekneme razumno uveruvawe vo odnos na evidentiranata vrednost na
zalihite so sostojba na 31 dekemvri 2013 godina.
Kako [to e objaveno vo Bele[ka 13 kon pridru`nite konsolidirani finansiski
izve[tai, vo tekot na 2013 godina Grupata evidentira[e neposredno na tovar na
akumuliranite zagubi, tekovni tro[oci po osnov na kni`ni odobrenija izdadeni
pome\u Mati~noto Dru[tvo i podru`nicite kako i kon eden doma[en praven subjekt
vo vkupen iznos od 12,040 iljadi Denari. Vakvoto priznavawe ne e vo soglasnost so
prifatenite smetkovodstveni politiki i proceduri. Sledstveno,tekovnite tro[oci
i rezultatot od raboteweto za godinata [to zavr[i na 31 dekemvri 2013 godina se
podceneti za iznosot od 12,040 iljadi Denari.
Chartered Accountants
Member firm of Grant Thornton International Ltd
3
Kako [to e objaveno vo Bele[ka 11 kon pridru`nite konsolidirani finansiski
izve[tai, Grupata vo celost ne gi eliminira[e interkompaniskite salda pome\u
podru`nicite soglasno prifatenata smetkovodstvena politika, objavena vo Bele[ka
2.2, kako rezultat na [to, vo pobaruvawata od kupuva~i i ostanatite pobaruvawa se
vklu~eni neusoglaseni pobaruvawa pome\u podru`nicite vo neto iznos od 1,004
iljadi Denari.
Kako [to e objaveno vo Bele[ka 24 kon pridru`nite konsolidirani finansiski
izve[tai sudskite postapki pokrenati protiv Grupata so sostojba na 31 dekemvri
2013 godina iznesuvaat 482,486 iljadi Denari. Ne e izvr[ena procenka na
potencijalnite odlivi na ekonomski koristi po osnov na nepovolniot ishod na ovie
sudski sporovi, nitu pak nie bevme vo sostojba, vrz osnova na raspolo`livite
podatoci i informacii da napravime takvi sopstveni procenki, kako i da go
utvrdime iznosot na eventualno potrebnite rezervacii.
Vozdr`uvawe od mislewe Poradi zna~ajnosta na pra[awata prezentirani vo poglavjeto za “Osnovata za
vozdr`uvawe od davawe mislewe”, nie ne bevme vo mo`nost da pribavime dostatni i
soodvetni revizorski dokazi kako osnova za izrazuvawe na revizorsko mislewe.
Sledstveno, nie ne izrazuvame mislewe za konsolidiranite finansiski izve[tai na
Grupata so sostojba na i za godinata [to zavr[i na 31 dekemvri 2013 godina.
Naglasok vrz odredeni pra[awa Kako [to e prezentirano vo Bele[kata 2.1.1, pridru`nite konsolidirani
finansiski izve[tai na Grupata so sostojba na i za godinata [to zavr[i na 31
dekemvri 2013, se podgotveni vrz osnova na pretpostavkata za neograni~en
kontinuitet vo delovnoto rabotewe na Grupata. So sostojba na 31 dekemvri 2013
godina, vkupnite tekovni obvrski na Grupata gi nadminuvaat vkupnite tekovni
sredstva za iznos od 1,318,075 iljadi Denari. Ponatamu, Grupata iska`a zaguba od
svoeto rabotewe za delovnata 2013 godina vo iznos od 324,860 iljadi Denari i na
datumot na izvestuvawe akumuliranite zagubi iznesuvaat 6,510,450 iljadi Denari.
Grupata isto taka ne ostvaruva prihodi od svoite osnovni delovni aktivnosti vo
tekovnata i prethodnite godini.
Ponatamu, kako [to e objaveno vo Bele[ka 12 kon pridru`nite konsolidirani
finansiski izve[tai, so sostojba na 31 dekemvri 2013 godina, Grupata ima
ograni~uvawe vo upravuvaweto so pari~nite sredstva na denarskite i deviznite
smetki vo iznos od 1,559 iljadi Denari vrz osnova na dobieni re[enija za prisilna
naplata.
Ovie pokazateli predizvikuvaat zna~ajno somnevawe vo sposobnosta Grupata da
prodol`i so svoeto delovno rabotewe vo neograni~en kontinuitet, odnosno deka
sredstvata i obvrskite na Grupata ]e mo`at da bidat realizirani vo normalniot tek
na delovnite aktivnosti na Grupata.
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici 6 Konsolidirani finansiski izve[tai 31 dekemvri 2013
Pridru`nite bele[ki se sostaven del na ovie konsolidirani finansiski izve[tai
Konsolidiran Izve[taj za seopfatnata
dobivka
Bel. Godina [to zavr[uva na 31 dekemvri 31 dekemvri 2013 2012 000 mkd 000 mkd Prihodi od proda`ba 16 21,469 211,351 Ostanati operativni prihodi 17 3,705 11,859 Tro[oci za materijali i odr`uvawe 18 (10,936) (81,568) Nabavna vrednost na prodadeni stoki (5,133) (31,883) Tro[oci na vraboteni 19 (223,992) (198,018) Deprecijacija i amortizacija 5, 6 (48,617) (54,159) Ostanati operativni tro[oci 20 (11,416) (83,197) (Zaguba) od rabotewe (274,920) (225,615) Finansiski prihodi 303 778 Finansiski rashodi (49,937) (54,325) Finansiski ( rashodi), neto 21 (49,634) (53,547) (Zaguba) pred odano~uvawe (324,554) (279,162) Dano~en rashod 22 (306) (681) (Zaguba) za godinata (324,860) (279,843) Ostanata seopfatna zaguba za godinata - - Vkupna seopfatna zaguba za godinata (324,860) (279,843) (Zaguba) [to im pripa\a na sopstvenicite na Mati~noto Dru[tvo (319,210) (278,831)
Nekontrolirano u~estvo (5,650) (1,012) (Zaguba) za godinata (324,860) (279,843) Vkupna seopfatna zaguba [to im pripa\a na sopstvenicite na Mati~noto Dru[tvo (319,210) (278,831) Nekontrolirano u~estvo (5,650) (1,012) Vkupna seopfatna zaguba za godinata (324,860) (279,843) Zarabotuva~ka/ (zaguba) po akcija - Osnovna zarabotka/ (zaguba) po akcija (vo Denari) 23 (168,13) (146,86)
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici 7 Konsolidirani finansiski izve[tai 31 dekemvri 2013
Pridru`nite bele[ki se sostaven del na ovie konsolidirani finansiski izve[tai
Konsolidiran Izve[taj za promenite vo
kapitalot
Raspolo`livo na sopstvenicite na Mati~noto Dru[tvo
Akcion. Rezervi Akumul. Vkupno Nekontr. u~estvo Vkupno kapital (zaguba)
000 MKD 000 MKD 000 MKD 000 MKD 000 MKD 000 MKD 1 januari 2013 godina 5,631,017 64,058 (6,179,200) (484,125) (85,596) (569,721) Zgolemuvawe na akumulirani zagubi (Bele[ka 13) - - (12,040) (12,040) - (12,040) Transakcii so sopstvenicite - - (12,040) (12,040) - (12,040) (Zaguba) za godinata - - (319,210) (319,210) (5,650) (324,860) Ostanata seopfatna dobivka za godinata - - - - - - Vkupna seopfatna dobivka za godinata - - (319,210) (319,210) (5,650) (324,860) 31 dekemvri 2013 godina 5,631,017 64,058 (6,510,450) (815,375) (91,246) (906,621)
1 januari 2012 godina 5,395,268 1,518,394 (6,587,045) 326,617 (84,584) 242,033 Zgolemuvawe na glavninata 235,749 - - 235,749 - 235,749 Otpis na zemji[te - (750,004) - (750,004) - (750,004) Pokrivawe na zaguba - (704,332) 686,676 (17,656) - (17,656) Transakcii so sopstvenicite 235,749 (1,454,336) 686,676 (531,911) - (531,911) (Zaguba) za godinata - - (278,831) (278,831) (1,012) (279,843) Ostanata seopfatna dobivka za godinata: - - - - - - Vkupna seopfatna dobivka za godinata - - (278,831) (278,831) (1,012) (279,843) 31 dekemvri 2012 godina 5,631,017 64,058 (6,179,200) (484,125) (85,596) (569,721)
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici 8 Konsolidirani finansiski izve[tai 31 dekemvri 2013
Pridru`nite bele[ki se sostaven del na ovie konsolidirani finansiski izve[tai
Konsolidiran Izve[taj za pari~nite tekovi
Bel. Godina [to zavr[uva na 31 dekemvri 31 dekemvri 2013 2012 000 mkd 000 mkd Pari~ni tekovi od operativni aktivnosti (Zaguba) pred odano~uvawe (324,554) (279,162) Koregirano za: Deprecijacija i amortizacija 48,617 54,159 Zgolemuvawe na akumulirani zagubi (12,040) - Namaluvawe na rezervi - - Tekoven reshod od o[tetuvawa na pobaruvawa od kupuva~i 66 - Prihodi od kamati (20) - Rashodi od kamati 49,656 - Operativna (zaguba) pred promeni vo obrtniot capital (238,275) (225,003) Promeni vo operativnite sredstva i obvrski: Zgolemuvawe/ (namaluvawe) na tekovnite sredstva: Zalihi 6,381 39,234 Pobaruvawa od kupuva~i i ostanati pobaruvawa (9,546) 47,243 Obvrski kon dobavuva~i i ostanati obvrski 135,770 172,308 (105,670) 258,785 Plateni kamati - - Platen danok na dobivka - - Neto pari~en tek (upotreben vo) / od operativni aktivnosti
(105,670) 33,782
Pari~ni tekovi od investicioni aktivnosti Prilivi po kamati 20 - Priliv od finansiski pobaruvawa 13 18 Nabavka n a nedvi`nosti, postrojki ioprema (1,112) 749,728 Neto pari~en tek od investicioni aktivnosti (1,079) 749,746 Pari~ni tekovi od finansiski aktivnosti Pozajmici so kamata 110,562 (264,333) Kapital i rezervi - (519,496) Neto pari~en tek od / (upotreben vo) finansiski aktivnosti
110,562 (783,829)
Neto promena na pari~nite sredstva 3,813 (301) Pari~ni sredstva na po~etokot 659 960 Pari~ni sredstva na krajot 12 4,472 659
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici 9
Bele[ki kon konsolidiranite
finansiski izve[tai
1 Op[ti podatoci Organsko hemiska industrija Naum Naumovski - Bor~e OHIS AD, Skopje
("Mati~noto Dru[tvo") e Akcionersko Dru[tvo osnovano i so sedi[te vo Republika
Makedonija. Skraten naziv na Mati~noto Dru[tvo e AD Ohis, Skopje, Adresata na
negovoto registrirano sedi[te e slednata: ul. "Prvomajska", bb, 1000 Skopje,
Republika Makedonija.
Osnovna delovna aktivnost na Grupata e proizvodstvo na plo~i, listovi, cevki i
profili od plasti~ni masi. Predmetot na raboteweto-dejnosta, Grupata gi izvr[uva
preku svoite podru`nici Ohis Biljana dooel, Skopje, Ohis Peom dooel, Skopje, Ohis
Pvafar dooel, Skopje, Ohis Plast M dooel, Skopje, Ohis Filkom dooel, Skopje, Ohis
Transfer dooel, Skopje, Ohis Plasdor dooel, Skopje, Apteka ICN, Skopje, Ohis
Gradba dooel, Skopje.
Sedi[teto na Grupata e locirano vo Skopje ul. "Prvomajska",bb, 1000 Skopje,
Republika Makedonija.
So sostojba na 31 dekemvri 2013 godina, Grupata nema vraboteni lica (31 dekemvri
2012: 177 lica).
Konsolidiranite finansiski izve[tai gi vklu~uvaat konsolidiranite finansiski
izve[tai na Mati~noto Dru[tvo i podru`nicite (vo prodol`enie "Grupata") koi se
celosno pod nejzina kontrola. Kontrolata se ostvaruva preku mo`nosta na Mati~noto
Dru[tvo da upravuva so finansiskite i delovnite politiki na podru`nicite, kako
i da gi koristi pridobivkite od nivnite aktivnosti.
Slednata tabela gi prika`uva konsolidiranite podru`nici i u~estvoto na
Mati~noto Dru[tvo vo nivniot kapital:
% u~est. Zemja na osnovawe 2013 2012 Ohis proizvodstvo dooel, Skopje 100.00 RM 2,589,992 2,589,992 Ohis Biljana dooel, Skopje 100.00 RM 165,806 165,806 Ohis Filkom dooel, Skopje 100.00 RM 163,896 163,896 Ohis Transfer dooel, Skopje 100.00 RM 79,377 79,377 Ohis Peom dooel, Skopje 53.00 RM 43,741 43,741 Ohis Plast M dooel, Skopje 100.00 RM 21,953 21,953 Ohis Pvafar dooel, Skopje 100.00 RM 7,549 7,549 Ohis Plasdor doo, Skopje 60.00 RM 2,334 2,334 Apteka ICN, Skopje 100.00 RM 1,371 1,371 Ohis Gradba dooel, Skopje 100.00 RM 704 704 3,076,723 3,076,723
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici 10 Bele[ki kon konsolidiranite finansiski izve[tai (prodol`uva) Smetkovodstveni politiki (prodol`uva)
2 Smetkovodstveni politiki Vo prodol`enie se prika`ani osnovnite smetkovodstveni politiki upotrebeni pri
podgotovkata na ovie konsolidirani finansiski izve[tai. Ovie politiki se
konzistentno primeneti na site prika`ani godini, osven dokolku ne e poinaku
navedeno.
2.1 Osnova za podgotovka Ovie konsolidirani finansiski izve[tai se podgotveni vo soglasnost so Zakonot za
trgovski dru[tva ("Slu`ben vesnik na RM" br. 28/2004 ... 187/2013) i Pravilnikot za
vodewe smetkovodstvo ("Slu`ben vesnik na RM" br. 159 od 29 dekemvri 2009 godina,
br. 164 od 2010 godina i 107 od 2011 godina). Spored ovoj Pravilnik se propi[uva
vodeweto smetkovodstvo vo soglasnost so Me\unarodnite standardi za finansisko
izvestuvawe (MSFI) vklu~uvaj]i gi i Tolkuvawata na postojniot komitet za
tolkuvawe (PKT) i Tolkuvawa na Komitetot za tolkuvawe na me\unarodnoto
finansisko izvestuvawe utvrdeni od Odborot za me\unarodni smetkovodstveni
standardi (KTMFI) izdadeni na 1 januari 2009 godina.
Konsolidiranite konsolidiranite finansiski izve[tai se podgotveni spored
konceptot na istoriska vrednost osven za finansiskite sredstva raspolo`livi za
proda`ba i finansiskite sredstva i obvrski (vklu~uvaj]i i derivativni
instrumenti), dokolku postojat, koi se merat po objektivnata vrednost. Osnovite za
merewe na sekoj poedine~en vid na sredstvo, obvrska, prihod i rashod se detalno
opi[ani vo prodol`enie na ovaa Bele[ka.
Podgotovkata na ovie konsolidirani finansiski izve[tai vo soglasnost so
smetkovodstvenite standardi prifateni i objaveni vo Republika Makedonija bara
upotreba na odredeni kriti~ni smetkovodstveni procenki. Taa isto taka bara
Rakovodstvoto na Grupata da upotrebuva svoi procenki vo procesot na primena na
smetkovodstvenite politiki. Podra~jata [to vklu~uvaat povisok stepen na procenka
ili kompleksnost, ili podra~jata vo koi pretpostavkite i procenkite se zna~ajni za
konsolidiranite finansiski izve[tai, se obelodeneti vo Bele[ka 4: Zna~ajni
smetkovodstveni procenki.
Ovie konsolidirani finansiski izve[tai se podgotveni so sostojba na i za godinite
[to zavr[uvaat na 31 dekemvri 2013 i 2012. Funkcionalna i izvestuva~ka valuta na
Dru[tvoto e denar (“MKD”). Tekovnite i sporedbenite podatoci prika`ani vo ovie
finansiski izve[tai se izrazeni vo iljadi Denari, osven dokolku ne e poinaku
navedeno. Onamu kade [to e neophodno, prezentacijata na sporedbenite podatoci e
prilagodena soglasno promenite vo prezentacijata vo tekovnata godina.
2.1.1 Pretpostavka za neograni~en kontinuitet vo delovnoto rabotewe Ovie konsolidirani finansiski izve[tai se podgotveni vrz osnova na
pretpostavkata za neograni~en kontinuitet vo delovnoto rabotewe na Grupata koja se
zasnova na pretpostavkata deka sredstvata i obvrskite na Grupata ]e mo`at da bidat
realizirani vo normalniot tek na delovnite aktivnosti na Grupata.
So sostojba na 31 dekemvri 2013 godina, vkupnite tekovni obvrski na Grupata gi
nadminuvaat vkupnite tekovni sredstva za iznos od 1,318,075 iljadi Denari.
Ponatamu, Grupata iska`a zaguba od svoeto rabotewe za delovnata 2013 godina vo
iznos od 324,860 iljadi Denari i na datumot na izvestuvawe akumuliranite zagubi
iznesuvaat 6,510,450 iljadi Denari. Grupata isto taka ne ostvaruva prihodi od
svoite osnovni delovni aktivnosti vo tekovnata i prethodnite godini.
Ovie konsolidirani finansiski izve[tai ne gi zemaat vo predvid korekciite i
reklasifikaciite na evidentiranite iznosi na sredstvata i obvrskite koi [to bi
bile neophodni dokolku Grupata ne bi prodol`ila so svoite delovni aktivnosti vo
neograni~ena idnina.
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici 11 Bele[ki kon konsolidiranite finansiski izve[tai (prodol`uva) Smetkovodstveni politiki (prodol`uva)
2.2 Konsolidacija Konsolidiranite finansiski izve[tai na podru`nicite se vklu~eni vo
konsolidiranite finansiski izve[tai od datumot na prenesuvawe na kontrolata do
datumot na prestanokot na istata. Steknuvaweto na podru`nicite e evidentirano
spored metodot na nabavna vrednost, pri [to tro[okot za steknuvaweto pretstavuva
objektivna vrednost na dadenite sredstva, izdadenite akcii ili prevzemenite
obvrski na datumot na steknuvaweto, vklu~itelno i neposrednite rashodi napraveni
za celite na steknuvaweto. Vi[okot na tro[okot na steknuvaweto nad negovata
objektivna vrednost pretstavuva gudvil.
Interkompaniskite transakcii, salda i nerealizirani dobivki od transakciite
pome\u delovnite subjekti se eliminirani. Nerealiziraite zagubi se eliminirani
isto taka, osven vo slu~aj koga tro[okot ne mo`e da bide nadomesten.
2.3 Transakcii vo stranski valuti Transakciite denominirani vo stranska valuta se iska`ani vo Makedonski Denari so
primena na oficijalniot sreden kurs na denot na transakcijata. Sredstvata i
obvrskite denominirani vo stranska valuta se iska`ani vo Makedonski Denari
("Denari") po sredniot kurs na Narodnata Banka na Republika Makedonija na
posledniot den od presmetkovniot period. Site dobivki i zagubi koi proizleguvaat
od kursnite razliki prika`ani se vo izve[tajot za seopfatnata dobivka kako prihodi
ili rashodi od finansirawe vo periodot na nivnoto nastanuvawe. Srednite devizni
kursevi koi bea primeneti za prika`uvawe na poziciite na konsolidiraniot
Izve[taj za finansiskata sostojba denominirani vo stranska valuta, se slednite:
31 dekemvri 2013 31 dekemvri 2012 1 USD 44.6284 Denari 46,6510 Denari 1 EUR 61.5113 Denari 61.5000 Denari
2.4 Nedvi`nosti, postrojki i oprema Nedvi`nostite, postrojkite i opremata se evidentiraat po nabavna odnosno
pretpostavena nabavna vrednost namalena za akumuliranata deprecijacija i
rezerviraweto poradi o[tetuvawe, dokolku postoi. Nabavnata vrednost vklu~uva
tro[oci koi direktno se odnesuvaat na nabavkata na sredstvata.
Pretpostavenata nabavna vrednost pretstavuva revalorizirana nabavna vrednost na
odredeni stavki na nedvi`nostite, postrojkite i opremata koi se revalorizirani vo
periodite pred 2005 godina, po pat na primena na koeficienti za indeksirawe
utvrdeni od strana na Dr`avniot Zavod za Statistika.
Cenata na ~inewe na sredstvata, izgradeni vo sopstvena re`ija, se sostoi od
tro[okot za materijal, direktna rabotna sila i soodvetni op[ti proizvodni
tro[oci.
Tro[ocite po kamati za pozajmici koi se koristat za finansirawe na izgradba na
nedvi`nostite, postrojkite i opremata se kapitaliziraat, za vreme na periodot koj e
potreben da se zavr[at i podgotvat sredstvata za nivno stavawe vo upotreba.
Ostanatite tro[oci po osnov na pozajmici se evidentirani kako tro[ok vo periodot
na nastanuvawe.
Posledovatelnite nabavki se vklu~eni vo evidentiranata vrednost na sredstvoto ili
se priznavaat kako posebno sredstvo, soodvetno, samo koga postoi verojatnost od
priliv na idni ekonomski koristi za Grupata povrzani so stavkata i koga tro[okot
na stavkata mo`e razumno da se izmeri.
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici 12 Bele[ki kon konsolidiranite finansiski izve[tai (prodol`uva) Smetkovodstveni politiki (prodol`uva)
Nedvi`nosti, postrojki i oprema (prodol`uva) Site drugi redovni odr`uvawa i popravki se evidentiraat kako rashodi vo
izve[tajot za seopfatnata dobivka vo tekot na periodot vo koj se javuvaat.
Ne se presmetuva deprecijacija na zemji[teto i investiciite vo tek. Deprecijacijata
na ostanatite stavki na nedvi`nostite i opremata se presmetuva
pravoproporcionalno, so cel da se raspredeli nabavnata ili pretpostavenata
nabavna vrednost do nivnite rezidualni vrednosti niz procenetiot vek na upotreba,
kako [to sledi:
Grade`ni objekti 40 godini
Pogonska oprema 10 godini
Ostanata oprema i motorni vozila 4-5 godini
Rezidualnite vrednosti na sredstvata i procenetiot vek na upotreba se
pregleduvaat, i dokolku e potrebno se koregiraat, na sekoj datum na izvestuvawe. Koga
evidentiraniot iznos na sredstvoto e povisok od negoviot procenet nadomestliv
iznos, toj vedna[ se otpi[uva do negoviot nadomestliv iznos.
Prihodite ili rashodite povrzani so otu\uvawa se odreduvaat po pat na sporedba na
prilivite so evidentiraniot iznos. Razlikite se vklu~eni vo Izve[tajot za
seopfatnata dobivka vo periodot koga nastanuvaat.
2.5 Nematerijalni sredstva Nematerijalni sredstva steknati od strana na Grupata, so definiran vek na upotreba,
se merat spored nabavna vrednost namalena za akumulirana amortizacija i zagubi od
o[tetuvawe.
Posledovatelnite nabavki se kapitaliziraat samo koga postoi verojatnost od priliv
na idni ekonomski koristi za Grupata povrzani so stavkata i koga nabavnata vrednost
na stavkata mo`e razumno da se izmeri.
2.6 O[tetuvawe na nefinansiskite sredstva Nedvi`nostite, postrojkite i opremata, kako i nematerijalnite sredstva so
definiran vek na upotreba se proveruvaat za postoewe na mo`ni o[tetuvawa sekoga[
koga odredeni nastani ili promeni na uslovi uka`uvaat deka evidentiraniot iznos
na sredstvata ne mo`e da se nadomesti. Sekoga[ koga evidentiraniot iznos na
sredstvata go nadminuva nivniot nadomestliv iznos, se priznava zaguba od
o[tetuvawe.
Nadomestliviot iznos pretstavuva povisokiot iznos pome\u neto proda`nata cena i
upotrebnata vrednost na sredstvata. Neto proda`nata cena e iznos koj se dobiva od
proda`ba na sredstvo vo transakcija pome\u dobro izvesteni subjekti, dodeka
upotrebenata vrednost e sega[nata vrednost na procenetite idni gotovinski
prilivi [to se o~ekuva da proizlezat od kontinuiranata upotreba na sredstvata i od
nivnoto otu\uvawe na krajot od upotrebniot vek. Nadomestlivite iznosi se
procenuvaat za poedine~ni sredstva ili, ako e toa nemo`no, za celata grupa na
sredstva koja generira gotovina.
2.7 Finansiski sredstva Grupata gi klasificira svoite finansiski sredstva vo slednite kategorii:
finansiski sredstva po objektivna vrednost preku dobivki i zagubi, krediti i
pobaruvawa, finansiski sredstva koi se ~uvaat do dospevawe i finansiski sredstva
raspolo`ivi za proda`ba. Klasifikacijata zavisi od celite za nabavka na
finansiskite sredstva. Rakovodstvoto gi klasificira finansiskite sredstva vo
momentot na nivnoto prvi~no priznavawe.
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici 13 Bele[ki kon konsolidiranite finansiski izve[tai (prodol`uva) Smetkovodstveni politiki (prodol`uva)
Finansiski sredstva (prodol`uva)
Finansiski sredstva po objektivna vrednost preku dobivki i zagubi Finansiskite sredstva po objektivna vrednost preku dobivki i zagubi se finansiski
sredstva nameneti za trguvawe. Edno finansisko sredstvo se klasificira kako
sredstvo nameneto za trguvawe dokolku se steknuva so cel da se prodade vo kratok
rok. Sredstvata vo ovaa kategorija se klasificiraat kako tekovni sredstva. Grupata
nema sredstva klasificirani vo ovaa kategorija na datumot na konsolidiraniot
Izve[taj za finansiskata sostojba.
Finansiski sredstva koi se ~uvaat do dospevawe Vlo`uvawa ~uvani do dospevawe se ne-derivativni finansiski instrumenti so
fiksni periodi na otplata i so fiksen period na dospevawe koi Grupata ima namera
i mo`nost da gi ~uva do periodot na dospevawe. So sostojba na 31 dekemvri 2013
godina Grupata nema klasificirano sredstva vo ovaa kategorija.
Krediti i pobaruvawa Kreditite i pobaruvawata se ne-derivativni finansiski sredstva so fiksni ili
determinirani pla]awa koi ne kotiraat na aktiven pazar. Tie se vklu~eni vo
tekovnite sredstva, osven za onie koi dospevaat vo period podolg od 12 meseci od
datumot na konsolidiraniot Izve[taj za finansiskata sostojba. Kreditite i
pobaruvawata na Grupata na datumot na konsolidiraniot Izve[taj za finansiskata
sostojba se sostojat od pobaruvawa od kupuva~i i ostanati pobaruvawa kako i pari~ni
sredstva i ekvivalenti.
Finansiski sredstva raspolo`livi za proda`ba Finansiski sredstva raspolo`livi za proda`ba se ne-derivativi, koi se kreirani vo
ovaa kategorija ili pak ne se klasificirani vo bilo koja od ostanatite kategorii.
Tie se vklu~eni vo netekovni sredstva osven ako rakovodstvoto nema namera da go
otu\i vlo`uvaweto vo rok od 12 meseci od datumot na izvestuvawe.
Priznavawe i merewe na finansiskite sredstva Nabavkite i proda`bite na finansiskite sredstva se evidentiraat na datumot na
transakcijata - datumot na koj [to Grupata ima obvrska da go kupi ili prodade
sredstvoto. Finansiskite sredstva koi se priznavaat spored objektivna vrednost
preku dobivki ili zagubi po~etno se priznavaat spored nivnata objektivna vrednost,
pri [to tro[ocite na transakciite se priznavaat vo konsolidiraniot Izve[taj za
seopfatnata dobivka.
Finansiskite sredstva prestanuvaat da se priznavaat po istekot na pravata za
primawe na pari~nite tekovi od finansiskite sredstva ili po nivnoto prenesuvawe,
a Grupata gi prenela zna~itelno site rizici i koristi od sopstvenosta.
Finansiskite sredstva raspolo`livi za proda`ba i finansiskite sredstva po
objektivna vrednost preku dobivki i zagubi posledovatelno se evidentirani po
nivnata objektivna vrednost. Kreditite i pobaruvawata se posledovatelno
evidentirani po amortizirana nabavna vrednost so upotreba na metodot na efektivna
kamata.
Site finansiski sredstva koi ne se priznavaat spored objektivna vrednost preku
dobivki i zagubi po~etno se priznavaat po nivnata objektivna vrednost zgolemena za
tro[ocite na transakciite. Dobivkite ili zagubite od promenata na objektivnata
vrednost na sredstvata po objektivna vrednost preku dobivki i zagubi se vklu~uvaat
vo konsolidiraniot Izve[taj za seopfatnata dobivka kako ostanati neto dobivki /
zagubi vo periodot koga nastanuvaat. Prihodite od dividendi od finansiskite
sredstva preku dobivki i zagubi se priznavaat vo konsolidiraniot Izve[taj za
seopfatna dobivka kako del od ostanatite prihodi vo momentot koga Grupata ima
vospostaveno pravo na priliv od dividenda.
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici 14 Bele[ki kon konsolidiranite finansiski izve[tai (prodol`uva) Smetkovodstveni politiki (prodol`uva)
Finansiski sredstva (prodol`uva) Promenite na objektivnata vrednost na monetarnite i ne-monetarnite vlo`uvawa
klasificirani kako raspolo`livi za proda`ba se priznaeni vo ostanatata seopfatna
dobivka.
Koga hartiite od vrednost klasificirani kako raspolo`livi za proda`ba se
prodavaat ili se o[teteni, akumuliranata korekcija na objektivnata vrednost
priznaena vo kapitalot se vklu~uva vo konsolidiraniot Izve[taj za seopfatnata
dobivka kako dobivka ili zaguba od vlo`uvawa vo hartii od vrednost. Kamatite od
sredstvata raspolo`livi za proda`ba, presmetani vrz osnova na efektivnata kamatna
stapka se priznavaat vo konsolidiraniot Izve[taj na seopfatna dobivka kako
finansiski prihodi. Prihodi od divideni od finansiskite sredstva raspolo`livi
za proda`ba se priznavaat vo konsolidiraniot Izve[taj za seopfatna dobivka kako
del od ostanatite prihodi vo momentot koga Grupata ima vospostaveno pravo na
priliv od dividenda.
O[tetuvawe na finansiski sredstva a. Sredstva evidentirani po amortizirana nabavna vrednost
Na sekoj datum na konsolidiraniot Izve[taj za finansiska sostojba, Grupata
procenuva dali postoi objektiven dokaz za o[tetuvawe na edno finansisko sredstvo
ili grupa na finansiski sredstva. Finansiskoto sredstvo ili grupata na
finansiski sredstva, se o[teteni, i zaguba poradi o[tetuvawe se evidentira samo
ako postoi objektiven dokaz za o[tetuvawe kako rezultat na eden ili pove]e nastani
koi se slu~ile po prvi~noto priznavawe na sredstvata i deka nastanot ima vlijanie
na o~ekuvanite idni pari~ni tekovi na finansiskoto sredstvo ili grupata na
finansiski sredstva koi mo`at verodostojno da se procenat.
Kako dokazi za o[tetuvawe mo`e de se zemat idikaciite deka dol`nikot ili grupata
dol`nici imaat zna~ajni finansiski te[kotii, docnewe pri isplata na glavnica i
kamata, verojatnost deka ]e vlezat vo ste~aj ili druga regorganizacija, i kade [to
postojat vidlivi indikacii za namaluvawe na idnite pari~ni tekovi kako [to se
promenite vo ekonomskite uslovi koi korespondiraat so zagubata.
Za kategorijata krediti i pobaruvawa iznosot na zagubata poradi o[tetuvawe
pretstavuva razlika pome\u evidentiraniot iznos na sredstvoto i sega[nata
vrednost na procenetite idni pari~ni tekovi diskontirani so primena na izvornata
efektivna kamatna stapka na finansiskoto sredstvo. Evidentiraniot iznos na
sredstvoto se namaluva i iznosot na zagubata istovremeno se priznava vo
konsolidiraniot Izve[taj na seopfatna dobivka. Dokolku kreditot ili sredstvoto
koe se ~uva do dospevawe e so promenliva kamatna stapka, tekovnata efektivna
kamatna stapka utvrdena spored dogovorot pretstavuva stapkata na merewe na bilo
koja zaguba od o[tetuvawe. Na primer, Grupata mo`e da go izmeri o[tetuvaweto na
sredstvoto vrz osnova na objektivnata vrednost na instrumentot, koristej]i pazarna
cena.
Dokolku vo nekoj posledovatelen period iznosot na o[tetuvaweto se namali i toa
namaluvawe mo`e objektivno da se povrze so nastan koj nastanal posle priznavaweto
na o[tetuvaweto (kako na primer podobruvawe na kreditniot rejting na dol`nikot),
prethodno priznaenata zaguba ]e bide vratena so korekcija vo konsolidiraniot
Izve[taj na seopfatna dobivka.
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici 15 Bele[ki kon konsolidiranite finansiski izve[tai (prodol`uva) Smetkovodstveni politiki (prodol`uva)
Finansiski sredstva (prodol`uva)
b. Finansiski sredstva raspolo`livi za proda`ba Na sekoj datum na konsolidiraniot Izve[taj za finansiska sostojba, Grupata
procenuva dali postoi objektiven dokaz za o[tetuvawe na edno finansisko sredstvo
ili grupa na finansiski sredstva. Za dol`ni~ki hartii od vrednost, Grupata gi
koristi kriteriumite navedeni vo podto~ka (a). Kaj sopstveni~ki hartii od vrednost
raspolo`livi za proda`ba, zna~itelnoto ili prolongirano opa\awe na objektivnata
vrednost na hartiite od vrednost pod nivnata nabavna vrednost pretstavuva
indikator deka sredstvoto e o[teteno. Dokolku postoi takov dokaz za finansiskite
sredstva raspolo`livi za proda`ba, kumulativnata zaguba - izmerena kako razlika
me\u nabavnata vrednost i tekovnata objektivna vrednost, namalena za zagubata poradi
o[tetuvawe prethodno priznaena vo konsolidiraniot Izve[taj za finansiskata
sostojba, se otstranuva od kapitalot i se priznava vo konsolidiraniot Izve[taj za
seopfatnata dobivka.
Zagubite poradi o[tetuvawe priznaeni vo konsolidiraniot Izve[taj za seopfatnata
dobivka za vlo`uvawata vo instrumenti na kapitalot ne se koregiraat preku
konsolidiraniot Izve[taj za seopfatnata dobivka.
Dokolku vo nekoj posledovatelen period objektivnata vrednost na dol`ni~kite
instrumenti evidentirani kako finansiski sredstva raspolo`livi za proda`ba se
zgolemi i zgolemuvaweto mo`e objektivno da se povrze so nekoj nastan po datumot na
evidentiraweto na o[tetuvaweto vo dobivkite ili zagubite, prethodno priznaenata
zaguba ]e bide vratena so korekcija vo konsolidiraniot Izve[taj na seopfatna
dobivka.
2.8 Prebivawe na finanskiskite instrumenti Finansiskite sredstva i obvrski se prebivaat i neto vrednosta se prezentira vo
konsolidiraniot Izve[taj za finansiska sostojba, koga postoi zakonsko izvr[no
pravo za prebivawe na priznaenite vrednosti i postoi mo`nost da se poramnat na
neto osnova ili pak istovremeno da se realiziraat sredstvata i podmirat obvrskite.
2.9 Zalihi Zalihite se vrednuvani po poniskata pome\u nabavnata i neto realizacionata
vrednost. Neto realizacionata vrednost pretstavuva proda`na vrednost vo
sekojdnevniot tek na rabotata, namalena za tro[ocite za zavr[uvawe, marketing i
distribucija. Tro[okot na materijalite i rezervnite delovi se utvrduva koristej]i
ja metodata na ponderiran prosek i vklu~uva tro[oci napraveni za nivna nabavka,
dostava do postoe~kata lokacija i sostojba na upotreba. Tro[okot na proizvodite i
proizvodstvoto vo tek vklu~uva i soodveten del na op[ti tro[oci vrz osnova na
normalniot operativen kapacitet.
2.10 Pobaruvawa od kupuva~i i ostanati pobaruvawa Pobaruvawa od kupuva~ite pretstavuvaat iznosi od kupuva~i za prodadeni stoki ili
izvr[eni stoki vo normalniot tek na raboteweto. Dokolku naplatata na
pobaruvawata se o~ekuva za edna ili pomalku od edna godina (ili vo vremenska ramka
na eden operativen ciklus dokolku e podolg), pobaruvawata se klasificirani kako
tekovni sredstva. Dokolku ne go ispolnuvaat navedeniot uslov, istite se
klasificiraat kako ne-tekovni pobaruvawa.
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici 16 Bele[ki kon konsolidiranite finansiski izve[tai (prodol`uva) Smetkovodstveni politiki (prodol`uva)
Pobaruvawa od kupuva~i i ostanati pobaruvawa (prodol`uva) Ovie pobaruvawa i pozajmici inicijalno se priznavaat po nivnata objektivna
vrednost i posledovatelno se izmereni spored nivnata amortizirana nabavna
vrednost so upotreba na metodot na efektivna kamatna stapka, neto od rezerviraweto
poradi o[tetuvawe. Rezervirawe poradi o[tetuvawe se presmetuva koga postoi
objektiven dokaz deka Grupata nema da mo`e da gi naplati site pobaruvawa i
pozajmici spored nivnite originalni uslovi na pla]awa. Zna~itelni finansiski
pote[kotii na dol`nikot, verojatnosta za ste~aj ili finansisko reorganizirawe
kako i prolongirawe ili nemo`nost za pla]awe pretstavuvaat indikatori deka
pobaruvawata od kupuva~i se o[teteni. Zna~ajnite dol`nici se testiraat za
o[tetuvawe na individualna osnova. Ostanatite pobaruvawa so sli~ni
karakteristiki na krediten rizik se procenuvaat grupno.
Iznosot na rezerviraweto pretstavuva razlika pome\u evidentiraniot iznos na
sredstvoto i sega[nata vrednost na procenetite idni pari~ni tekovi diskontirani
so primena na izvornata efektivna kamatna stapka na finansiskto sredstvo.
Sredstvata so kratkoro~no dospevawe ne se diskontiraat. Evidentiraniot iznos na
sredstvoto so priznavawe na povrzanite zagubi so priznavawe na rezervirawe poradi
o[tetuvawe, so istovremeno priznavawe na soodvetniot rashod poradi o[tetuvawe
vo tekovnite dobivki/zagubi. Vo slu~aj na nenaplatlivost na pobaruvaweto istoto se
otpi[uva nasproti negovoto rezervirawe. Posledovatelnata naplata na prethodno
otpi[anite iznosi se priznava kako tekovna dobivka.
2.11 Pari~ni sredstva i ekvivalenti Pari~nite sredstva i ekvivalenti vklu~uvaat gotovina vo blagajna, depoziti po
viduvawe vo banki i drugi kratkoro~ni visokolikvidni vlo`uvawa koi dospevaat vo
periodi ne podolgi od 3 meseci od datumot na steknuvawe.
2.12 Kapital, rezervi i akumulirani dobivki/zagubi (a) Akcionerski kapital Akcionerskiot kapital ja pretstavuva nominalnata vrednost na emitiranite akcii.
(b) Tro[oci povrzani so emisija na akcii Tro[ocite povrzani so emisija na novi akcii, opcii ili steknuvaweto na delovna
aktivnost se prezentirani vo kapitalot kako namaluvawe, neto od danokot, na
prilivite.
(v) Sopstveni akcii Koga Grupata otkupuva svoj akcionerski kapital, platenite nadomesti se odzemaat od
vkupniot akcionerski kapital kako sopstveni akcii se dodeka istite ne se otu\at.
Koga takvite akcii posledovatelno se prodavaat, primenite nadomesti se vklu~uvaat
vo akcionerskiot kapital.
(g) Rezervi Rezervite, koi se sostojat od zadol`itelni rezervi se sozdadeni vo tekot na
periodite po pat na raspredelba na akumuliranite dobivki vrz osnova na zakonska
regulativa i odlukite na rakovodstvoto i akcionerite na Grupata.
(d) Akumulirani zagubi Akumuliranite zagubi gi vklu~uvaat zadr`anite zagubi od tekovniot i prethodnite
periodi.
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici 17 Bele[ki kon konsolidiranite finansiski izve[tai (prodol`uva) Smetkovodstveni politiki (prodol`uva)
2.13 Finansiski obvrski Finansiskite obvrski se klasificiraat vo soglasnost so su[tinata na dogovorniot
aran`man.
Finansiskite obvrski po amortizirana nabavna vrednost se sostojat od obvrski
sprema dobavuva~i i ostanati obvrski i pozajmici.
Obvrski sprema dobavuva~i i ostanati obvrski Obvrskite kon dobavuva~i i ostanatite obvrski se obvrski za pla]awe za stoki ili
uslugi koi se steknati vo normalniot tek na raboteweto. Obvrskite se evidentiraat
kako tekovni dokolku pla]aweto na istite se izvr[i vo rok edna godina ili pomalku
od edna godina (ili vo vremenska ramka na eden operativen ciklus dokolku e podolg).
Dokolku ne go ispolnuvaat navedniot uslov, istite se klasificiraat kako ne-tekovni
obvrski.
Obvrskite kon dobavuva~i i ostanatite obvrski se evidentirani po nivnata
objektivna vrednost i posledovatelno se izmereni spored nivnata amortizirana
nabavna vrednost so upotreba na metodot na efektivna kamatna stapka.
Pozajmici Pozajmicite inicijalno se evidentirani spored nivnata objektivna vrednost,
namalena za tro[ocite na transakcija. Posledovatelno, pozajmicite se evidentiraat
spored nivnata amortizirana nabavna vrednost; razlikite pome\u primawata
(namaleni za tro[ocite na transakcijata) i nadomestliviot iznos se priznavaat vo
konsolidiraniot Izve[taj za seopfatnata dobivka za vremetraeweto na pozajmicite,
koristej]i go metodot na efektivna kamatna stapka.
Nadomestocite koi se pla]aat za vospostavuvawe na kreditni linii se priznavaat
kako tro[ok za transakcijata na pozajmicata dokolku postoi verojatnost deka del ili
celata linija ]e se povle~e. Vo ovoj slu~aj, nadomestokot se odlo`uva do momentot na
povlekuvaweto. Dokolku ne postoi dokaz deka ]e se povle~e odreden del ili site
kreditni linii, nadomestokot se kapitalizira kako odnapred izvr[eni pla]awa za
likvidnost i se amortizira za periodot na aran`manot. Pozajmicite se
klasificirani kako tekovni obvrski osven dokolku Grupata ima bezuslovno pravo za
podmiruvawe na obvrskata za najmalku 12 meseci po datumot na konsolidiraniot
Izve[taj za finansiskata sostojba.
2.14 Tro[oci za pozajmuvawe Op[tite i posebnite tro[oci za pozajmici direktno povrzani so steknuvawe,
izgradba ili proizvodstvo na kvalifikuvani sredstva, koi pretstavuvaat sredstva za
koi e potreben zna~itelen period na vreme da se podgotvat za nivnata namenska
upotreba ili proda`ba, se dodavaat na nabavnata vrednost na tie sredstva, do
momentot koga sredstvata se zna~itelno podgotveni za nivnata namenska upotreba ili
proda`ba.
Prihodite od vlo`uvawa steknati od privremena investicija na specifi~ni obvrski
po krediti kade se o~ekuvaat tro[ocite za kvalifikuvani sredstva se odzemaat od
tro[ocite za pozajmuvawe koi mo`at da se kvalifikuvaat za kapitalizacija.
Site ostanati tro[oci za pozajmici se priznaeni vo dobivki ili zagubite vo
periodot vo koj nastanale.
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici 18 Bele[ki kon konsolidiranite finansiski izve[tai (prodol`uva) Smetkovodstveni politiki (prodol`uva)
2.15 Naem Grupata priznava postoewe na dogovor za naem vrz osnova na su[tinata na dogovorot
vo zavisnost od toa dali ispolnuvaweto na dogovorot zavisi od upotrebata na
specifi~noto sredstvo ili sredstva ili dogovorot prenesuva pravo za upotreba na
sredstvoto.
Grupata kako zakupec Finansiski naem e tekoven zakup na sredstvo koj na Grupata su[tinski mu gi
prenesuva rizicite i benefitite povrzani za sopstvenosta na predmetot na naem .
Zakupenite sredstva se kapitaliziraat vo momentot na otpo~nuvaweto na naemot po
nivnata objektivna vrednost ili ako e poniska, toga[ po sega[nata vrednost na
minimalnite naem pla]awa. Pla]awata po osnov na naem se raspredeleni pome\u
finansiskite dava~ki i namaluvaweto na naem obvrskite so cel da se postigne
konstantna kamatna stapka za ostanatiot iznos na obvrskata. Finansiskite dava~ki se
napla]aat direktno od prihodot. Kapitaliziranite sredstva za naem se amortiziraat
spored pokratkiot od procenetiot raboten vek na sredstvoto ili spored naem
periodot, ako ne postoi realna sigurnost deka Grupata ]e stekne sopstvenost nad
sredstvoto do krajot na naem periodot. So sostojba na 31 dekemvri 2013 godina
Grupata nema klasificirani sredstva vo ovaa kategorija.
Isplatite na operativen naem se priznavaat kako tro[ok na pravoproporcionalna
osnova vo tekot na naem periodot. Povrzanite tro[oci kako [to se tro[oci za
odr`uvawe i osiguruvawe se priznavaat vo periodot na nivnoto nastanuvawe.
Grupata kako zakupodava~ Naemot kade Grupata su[tinski gi zadr`uva site rizici i benefiti od sopstvenosta
na sredstvoto se klasificira kako operativen naem. Inicijalnite direktni tro[oci
koi se javuvaat pri dogovorite za operativen naem vo izve[tajot za finansiska
sostojba se prezentiraat kako odlo`eni tro[oci i se priznavaat kako dobivki /
zagubi vo tekot na naem periodot na ista osnova kako prihod od naemnini.
Nepredvidenite naemnini se priznavaat kako prihod vo periodot vo koi se javile.
Odnapred platenite naemnini se priznavaat kako odlo`en prihod.
2.16 Tekoven i odlo`en dano~en rashod Tekoven dano~en rashod, po stapka od 10%, se presmetuva na nepriznaenite rashodi
za dano~ni celi koregirani za dano~niot kredit i na pomalku iska`ani prihodi, kako
i na raspredelenata dobivka za dividendi na pravni lica - nerezidenti i na fizi~ki
lica. Neraspredelenata dobivka ne se odano~uva.
Odlo`eniot dano~en rashod se evidentira vo celost, koristej]i ja metodata na
obvrska, za vremenite razliki koi se javuvaat pome\u dano~nata osnova na sredstvata i
obvrskite i iznosite po koi istite se evidentirani za celite na finansiskoto
izvestuvawe. Pri utvrduvawe na odlo`eniot dano~en rashod se koristat tekovnite
va`e~ki dano~ni stapki. Odlo`eniot dano~en rashod se zadol`uva ili odobruva vo
konsolidiraniot Izve[taj za seopfatnata dobivka, osven dokolku se odnesuva na
stavki koi direktno go zadol`uvaat ili odobruvaat kapitalot, vo koj slu~aj
odlo`eniot danok se evidentira isto taka vo kapitalot.
Odlo`enite dano~ni sredstva se priznavaat vo obem vo koj postoi verojatnost za
iskoristuvawe na vremenite razliki nasproti idnata raspolo`liva odano~iva
dobivka.
So sostojba na 31 dekemvri 2013, Grupata nema evidentirano odlo`eni dano~ni
sredstva ili obvrski, bidej]i ne postojat vremenski razliki na ovie datumi.
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici 19 Bele[ki kon konsolidiranite finansiski izve[tai (prodol`uva) Smetkovodstveni politiki (prodol`uva)
2.17 Nadomesti za vrabotenite Pridonesi za penzisko osiguruvawe Grupata ima penziski planovi soglasno doma[nata regulativa za socijalno
osiguruvawe spored koja pla]a pridonesi za penzisko osiguruvawe na svoite
vraboteni. Pridonesite, vrz osnova na platite, se pla]aat vo prviot i vtoriot
penziski stolb koi se odgovorni za isplata na penziite. Ne postojat dopolnitelni
obvrski vo vrska so ovie penziski planovi.
Kratkoro~ni koristi za vrabotenite Kratkoro~nite koristi za vrabotenite se merat na nediskontirana osnova i se
priznavaat koga soodvetnata usluga ]e se dobie. Grupata priznava obvrska i rashod za
iznosot koj [to se o~ekuva da bide isplaten kako kratkoro~en bonus vo pari ili kako
udel vo dobivkata i dokolku Grupata ima sega[na pravna ili izvedena obvrska da
vr[i takvi isplati kako rezultat na uslugi dadeni vo minatiot period i dokolku
obvrskata mo`e da se proceni verodostojno.
Obvrski pri penzionirawe na vrabotenite Grupata, soglasno soodvetnite doma[ni zakonski odredbi, ispla]a na vrabotenite
posebna minimalna suma pri penzioniraweto vo iznos utvrden soglasno zakonskata
regulativa. Na datumot na konsolidiraniot Izve[tajot za finansiskata sostojba
Grupata nema izvr[eno rezervirawe za presmetan poseben minimalen iznos za
penzionirawe na vrabotenite, bidej]i ovoj iznos ne e od materijalno zna~ewe za
konsolidiranite finansiski izve[tai.
2.18 Danok na dodadena vrednost Prihodite, tro[ocite i sredstvata se priznavaat namaleni za iznosot na danokot na
dodadena vrednost, osven:
- Koga danokot na dodadena vrednost od nabavka na sredstva ili uslugi ne e
nadomestiv od dano~nata vlast, vo koj slu~aj danokot na dodadena vrednost se
priznava kako del od tro[ocite za steknuvawe na sredstvoto ili kako del od
tro[okot kade [to e soodvetno; i
- Pobaruvawa i obvrski koi se iska`ani so vklu~en iznos na danokot na dodadena
vrednost.
Neto iznosot na danokot na dodadena vrednost koj se nadomestuva od, ili se pla]a na
dano~nite organi se vklu~uva kako del od pobaruvawata ili obvrskite vo
konsolidiraniot Izve[taj za finansiskata sostojba.
2.19 Rezervirawa Rezervirawe se priznava koga Grupata ima tekovna obvrska kako rezultat na nastan od
minatoto i postoi verojatnost deka ]e bide potreben odliv na sredstva koi
vklu~uvaat ekonomski koristi za podmiruvawe na obvrskata, a voedno ]e bide
napravena verodostojna procena na iznosot na obvrskata. Rezervirawata se
proveruvaat na sekoj datum na izvestuvawe i se koregiraat so cel da se reflektira
najdobrata tekovna procena. Koga efektot na vremenata vrednost na parite e
materijalen, iznosot na rezerviraweto pretstavuva sega[na vrednost na tro[ocite
koi se o~ekuva da se pojavat za podmiruvawe na obvrskata.
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici 20 Bele[ki kon konsolidiranite finansiski izve[tai (prodol`uva) Smetkovodstveni politiki (prodol`uva)
2.20 Priznavawe na prihodite i rashodite Prihodite se merat spored objektivnata vrednost na primeniot nadomest, odnosno
nadomestot [to treba da se primi za prodadenite proizvodi i stoki odnosno
obezbedenite uslugi, neto od danokot na dodadena vrednost i eventualno odobrenite
proda`ni popusti. Prihodite se priznavaat koga sumata od prihodite mo`e precizno
da se izmerat i se o~ekuva deka ekonomskite koristi od izvr[enata transakcija ]e
ima priliv vo Grupata, koga napravenite tro[oci ili idni tro[oci mo`e precizno
da se izmerat i se ispolneti kriteriumite za razli~nite aktivnosti na Grupata.
Prihodi od proda`ba na stoki Prihodot od proda`ba na stoki se priznava vo momentot na isporaka do korisnikot,
koga korisnikot gi prifa]a stokite.
Prihodi od obezbeduvawe na uslugi Prihodot od obezbeduvawe na uslugi se evidentira spored stepenot na zavr[uvawe
koga istiot mo`e so sigurnost da bide izmeren. Stepenot na zavr[uvawe se odreduva
vrz osnova na proverka na izvr[enata rabota.
Prihodi od naemnini Prihodi od naemnini na sredstva pod operativen naem se priznavaat vo dobivkite i
zagubite na pravoproporcionalna osnova vo tekot na naem periodot. Nepredvidenite
naemnini, dokolku gi ima, se priznavaat kako integralen del od vkupnite prihodi od
naemnini vo tekot na naem periodot.
Rashodi od delovnoto rabotewe Rashodite od delovnoto rabotewe se priznavaat vo momentot na iskoristuvaweto na
uslugite odnosno vo periodot na nivnoto nastanuvawe.
Finansiski prihodi i rashodi Finansiskite prihodi se priznavaat na vremenska osnova koja go odrazuva
efektivniot prinos na sredstvata.
Finansiskite tro[oci se sostojat od tro[oci za kamata na obvrskite po pozajmici i
tro[oci za kamata na zadocneti pla]awa. Tro[ocite za pozajmici se priznavaat vo
dobivki ili zagubi so koristewe na metodot na efektivna kamata.
Prebivawe na prihodite i rashodite Vo tekot na svoeto redovno rabotewe, Dru[tvoto u~estvuva vo drugi transakcii koi
ne generiraat prihodi, tuku se incidentni vo odnos na glavnite aktivnosti koi
generiraat prihodi. Dru[tvoto gi prezentira rezulatite od takvite transakcii
preku prebivawe na sekoj prihod so soodvetnite rashodi koi proizleguvaat od istata
transakcija, koga ova prezentirawe ja odrazuva su[tinata na transakciite ili
nastanite.
2.21 Prevzemeni i neizvesni obvrski Ne se evidentirani neizvesni obvrski vo konsolidiranite finansiski izve[tai. Tie
se objavuvaat dokolku postoi verojatnost za odliv na sredstva koi vklu~uvaat
ekonomski koristi. Isto taka, neizvesni sredstva ne se evidentirani vo
konsolidiranite finansiski izve[tai, no se objavuvaat koga postoi verojatnost za
priliv na ekonomski koristi. Iznosot na neizvesna zaguba se evidentira kako
rezervirawe dokolku e verojatno deka idnite nastani ]e potvrdat postoewe na
obvrska na denot na izvestuvawe i koga mo`e da se napravi razumna procena na
iznosot na zagubata.
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici 21 Bele[ki kon konsolidiranite finansiski izve[tai (prodol`uva) Smetkovodstveni politiki (prodol`uva)
2.22 Transakcii so povrzani subjekti Povrzani subjekti se onie kade edniot subjekt go kontrolira drugiot subjekt ili ima
zna~ajno vlijanie vo donesuvaweto na finansiskite i delovnite odluki na drugiot
subjekt. Transakciite na Grupata so povrzani subjekti se odnesuvaat na transakciite
vo redovniot tek na raboteweto.
2.23 Izvestuvawe po operativni segmenti Deloven segment pretstavuva grupa na sredstva i delovni aktivnosti za
obezbeduvawe na proizvodi i uslugi, koi se podlo`ni na rizici razli~ni od onie kaj
drugi delovni segmenti. Geografskiot segment pak obezbeduva proizvodi i uslugi vo
ramki na odredeno ekonomsko opkru`uvawe podlo`no na rizici razli~ni od onie kaj
drugite geografski segmenti.
Delovni segmenti Delovnite aktivnosti na Dru[tvoto se odnesuvaat na eden operativen segment-
proizvodstvo na plo~i, listovi, cevki i profili od plasti~ni masi.
Geografski segmenti Delovnite aktivnosti na Grupata se vr[at na teritorijata na Republika Makedonija
i na stranski pazari.
2.24 Nastani po datumot na izvestuvawe Nastanite po datumot na izvestuvawe koi obezbeduvaat dopolnitelni informacii vo
vrska so sostojbata na Grupata na denot na konsolidiraniot Izve[taj za
finansiskata sostojba (nastani za koi mo`e da se vr[i koregirawe) se reflektirani
vo konsolidiranite finansiski izve[tai. Onie nastani po datumot na izvestuvawe
koi nemaat karakter na korektivni nastani se objavuvaat vo soodvetna bele[ka
dokolku istite se materijalno zna~ajni.
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici 22 Bele[ki kon konsolidiranite finansiski izve[tai (prodol`uva)
3 Upravuvawe so finansiski rizici 3.1 Faktori na finansiski rizici Delovnite aktivnosti na Grupata se izlo`eni na razli~ni rizici od finansiski
karakter, vklu~uvaj]i rizik od kreditirawe i rizicite povrzani so efektite od
promenite vo deviznite kursevi i kamatnite stapki. Upravuvaweto so rizici na
Grupata se fokusira na nepredvidlivosta na pazarite i se stremi kon
minimalizirawe na potencijalnite negativni efekti vrz uspe[nosta na delovnoto
rabotewe na Grupata.
Upravuvaweto so rizici na Grupata go vr[i Upravniot Odbor na Mati~noto
Dru[tvo vrz osnova na prethodno odobreni pismeni politiki i proceduri koi go
opfa]aat celokupnoto upravuvawe so rizici, kako i specifi~nite podra~ja, kako [to
se rizikot od kursni razliki, rizikot od kamatni stapki, rizikot od kreditirawe,
upotrebata na vlo`uvawata i plasmanite na vi[okot likvidni sredstva.
3.2 Krediten rizik Krediten rizik e rizik od finansiska zaguba na Grupata dokolku korisnikot ili
dogovornata strana na finansiskiot instrument ne uspee da gi ispolni svoite
dogovorni obvrski.
Maksimalnata izlo`enost na Grupata na krediten rizik e ograni~ena na
evidentiranata vrednost na finansiskite sredstva priznaeni na datumot na
konsolidiraniot Izve[taj na finansiskata sostojba, koi se prika`ani vo slednata
tabela:
2013 2012 000 MKD 000 MKD Klasi na finansiski sredstva - evidentirana vrednost
Finansiski sredstva raspolo`livi za proda`ba 2,653 2,653 Finansiski pobaruvawa 1,472 1,485 Pobaruvawa od kupuva~i, neto 42,278 55,116 Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti 4,472 659 50,875 59,913
3.3 Rizik od likvidnost Pretpazlivo upravuvawe so rizik od likvidnost implicira odr`uvawe na dovolno
gotovina i likvidni hartii od vrednost, potoa raspolo`livost na izvori na sredstva
preku soodvetno obezbeduvawe na krediti i mo`nost za navremena naplata na
iznosite na pobaruvawa od kupuva~i vo ramkite na dogovorenite uslovi. Kako
rezultat na dinami~niot karakter na dejnosta na Grupata, Rakovodstvoto nastojuva da
obezbedi fleksibilni izvori na sredstva preku raspolo`livi kreditni linii.
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici 23 Bele[ki kon konsolidiranite finansiski izve[tai (prodol`uva) Upravuvawe so finansiski rizici (prodol`uva)
Rizik od likvidnost (prodol`uva) Tabelite vo prodol`enie ja prika`uvaat preostanatata dogovorena dospeanost na
finansiskite obvrski na Grupata. Tabelite se podgotveni vrz osnova na
nediskontiranite gotovinski tekovi na finansiskite obvrski.
31 dekemvri 2013 Tekovni Netekovni Do 1
godina 1 do 2
godini 2 do 5
godini Pokasno
od 5 godini
(000 mkd) (000 mkd) (000 mkd) (000 mkd) Pozajmici 492,106 - - - Obvrski po kamati za pozajmici 222,257 - - - Obvrski sprema dobavuva~i 133,889 - - - 848,252 - - -
31 dekemvri 2012 Tekovni Netekovni Do 1
godina 1 do 2
godini 2 do 5
godini Pokasno
od 5 godini
(000 mkd) (000 mkd) (000 mkd) (000 mkd) Pozajmici 381,544 - - - Obvrski po kamati za pozajmici 172,601 Obvrski sprema dobavuva~i 122,820 - - - 676,965 - - -
3.4 Pazarni rizici Pazaren rizik e rizik od promeni vo pazarni ceni, kursevite na stranskite valuti i
kamatnite stapki koi imaat vlijae na prihodite na Grupata ili na vrednosta na
finansiskite instrumenti. Celta na upravuvawe so pazaren rizik e upravuvawe i
kontrola na izlo`enosta na pazaren rizik vo prifatlivi ramki i optimizirawe na
povrat na sredstvata.
Rizik od kursni razliki Grupata ima delovni aktivnosti na me\unarodnite pazari, i e izlo`eno na rizik od
kursni razliki koj se javuva od izlo`enosta kon razli~ni valuti, posebno vo odnos na
Evroto i Dolarot. Grupata ne koristi instrumenti za obezbeduvawe od rizik od kursni
razliki. Rakovodstvoto na Grupata e odgovorno za odr`uvawe na soodvetna neto pozicija
za sekoja valuta poedine~no, kako i vkupno za site valuti.
Smetkovodstvenata vrednost na monetarnite sredstva i obvrski na Grupata
denominirani vo stranski valuti e kako [to sledi:
2013 2012 (vo iljadi) (vo iljadi) Sredstva EUR - - - - Obvrski EUR 100,227 100,244 100,227 100,244 Neto (100,227) (100,244)
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici 24 Bele[ki kon konsolidiranite finansiski izve[tai (prodol`uva) Upravuvawe so finansiski rizici (prodol`uva)
Pazarni rizici (prodol`uva)
Analiza na senzitivnosta na stranski valuti 2013 (000 mkd) Neto iznos 10% -10% EUR (100,227) (10,023) 10,023
(100,227) (10,023) 10,023
2012 (000 mkd) Neto iznos 10% -10% EUR (100,244) (10,024) 10,024 (100,244) (10,024) 10,024
Analizata na senzitivnosta gi vklu~uva edinstveno monetarnite stavki
denominirani vo stranska valuta na krajot na godinata, pri [to se vr[i korekcija na
nivnata vrednost pri promena na kursot na stranskata valuta za 10%. Pozitivniot
odnosno negativniot iznos ozna~uva zgolemuvawe/namaluvawe na dobivkata ili
ostanatiot kapital, koj [to se javuva vo slu~aj dokolku denarot ja namali/zgolemi
svojata vrednost vo odnos na stranskite valuti za +/- 10%.
Rizik od kamatni stapki vrz pari~nite tekovi i objektivnata vrednost Grupata e izlo`ena na efektite na fluktuaciite na pazarnite kamatni stapki vrz
nejzinata finansiska sostojba i pari~nite tekovi. Rakovodstvoto na Grupata e vo
najgolema merka odgovorno za dnevno sledewe na sostojbata na rizikot od neto kamatni
stapki i odreduva limiti za namaluvawe na potencijalot od kamatna neusoglasenost.
Postoi zna~itelna koncentracija na pozajmici so kamata od lokalni finansiski
institucii na denot na izvestuvawe. Fluktuaciite vo pazarnite kamatni stapki, spored
koi sredstvata se pozajmeni, mo`e da imaat obraten efekt vrz uspe[nosta vo
finansiraweto na Grupata. Vo isto vreme, Grupata nema zna~itelni plasirawa na
svoite sredstva vo oro~eni depoziti i visoko likvidni hartii od vrednost, koi nosat
dopolnitelen prihod od kamata. 2013 2012 (000 mkd) (000 mkd) Finansiski sredstva Nekamatonosni Finansiski sredstva raspol.za proda`ba 2,653 2,653 Finansiski pobaruvawa 1,472 1,485 Pobaruvawa od kupuva~i , neto 42,278 55,116 Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti 714 31 47,117 59,285 So fiksna kamatna stapka Pari~ni sredstva i ekvivalenti 3,758 628 3,758 628 50,875 59,913 Finansiski obvrski Nekamatonosni Obvrski po kamati za pozajmici 222,257 172,601 Obvrski sprema dobavuva~i 133,889 122,820 So promenliva kamatna stapka Pozajmici so kamata 492,106 381,544 848,252 676,965
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici 25 Bele[ki kon konsolidiranite finansiski izve[tai (prodol`uva) Upravuvawe so finansiski rizici (prodol`uva)
Pazarni rizici (prodol`uva)
Analiza na senzitivnosta na kamatni stapki 2013
(000 mkd)
Neto iznos 2% -2%
So promenliva kamatna stapka (492,106) (9,842) 9,842
2012
(000 mkd)
Neto iznos 2% -2%
So promenliva kamatna stapka (381,544) (7,631) 7,631
3.5 Rizik pri upravuvawe so kapital Celite na Grupata pri upravuvawe so kapitalot se ovozmo`uvawe na Grupata da
prodol`i so svoite delovni aktivnosti spored principot na kontinuitet so cel da
obezbedi prihod za akcionerite i beneficii za drugi zainteresirani lica, kako i da
odr`i optimalna struktura na kapitalot so cel namaluvawe na tro[okot na
kapitalot.
So cel da se odr`i ili prilagodi strukturata na kapitalot, Grupata mo`e da izvr[i
korekcija na iznosot na dividendi isplateni na akcionerite, da vrati kapital na
akcionerite, da izdade novi akcii ili da prodade sredstva za da go namali dolgot.
Pokazatel na zadol`enost Strukturata na izvorite na finansirawe na Grupata se sostoi od obvrski, koi gi
vklu~uvaat pozajmicite, pari i pari~ni ekvivalenti i glavnina, koja se sostoi od
uplaten kapital, revalorizacioni rezervi, zakonski rezervi i akumulirana dobivka.
Rakovodstvoto ja analizira strukturata na izvorite na finansirawe na godi[na
osnova kako odnos na neto obvrskite po pozajmici vo odnos so vkupniot kapital. Neto
obvrskite po krediti se presmetani kako vkupni obvrski po pozajmici namaleni za
iznosot na pari~nite sredstva i pari~nite ekvivalenti.
Pokazatelot na zadol`enosta na krajot na godinata e prika`an kako [to sledi:
2013 2012 Pozajmici 492,106 381,544 Obvrski po kamati za pozajmici 222,257 172,601 Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti (4,472) (659) Neto obvrski 709,891 553,486 Kapital (906,621) (569,721) - -
3.6 Procena na objektivna vrednost Objektivna vrednost pretstavuva vrednost za koja edno sredstvo mo`e da bide
zameneto ili nekoja obvrska podmirena pod normalni komercijalni uslovi.
Objektivnata vrednost se odreduva vrz osnova na pretpostavka na rakovodstvoto,
zavisno od vidot na sredstvoto ili obvrskata.
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici 26 Bele[ki kon konsolidiranite finansiski izve[tai (prodol`uva) Upravuvawe so finansiski rizici (prodol`uva)
Procena na objektivna vresnost (prodol`uva)
3.6.1 Finansiski instrumenti evidentirani po objektivna vrednost Vo slednata tabela se prika`ani finansiskite sredstva izmereni spored
objektivnata vrednost vo izve[tajot za finansiskata sostojba vo soglasnost so
hierarhijata na objektivnata vrednost. Ovaa hierarhija gi grupira finansiski
sredstva i obvrski vo tri nivoa koi se baziraat na zna~ajnosta na vleznite podatoci
koristeni pri mereweto na objektivnata vrednost na finansiskite sredstva.
Hierarhijata spored objektivnata vrednost e odredena kako [to sledi:
Nivo 1: kotirani ceni (nekoregirani) na aktivnite pazari za identi~ni sredstva
ili obvrski;
Nivo 2: ostanati vlezni podatoci, pokraj kotiranite ceni, vklu~eni vo Nivo 1
koi se dostapni za nabquduvawe za sredstvoto ili obvrskata, ili direktno (t.e.
kako ceni) ili indirektno (t.e. izvedeni od ceni); i
Nivo 3: vlezni podatoci za sredstvoto ili obvrskata koi ne se baziraat na
podatoci dostapni za nabquduvawe od pazarot.
Finansiskite sredstva koi se evidentirani po objektivna vrednost vo Izve[tajot za
finansiskata sostojba se grupirani spored nivoto na hierarhija na objektivnata
vrednost kako [to sledi (vo iljadi Denari):
31 dekemvri 2013 Nivo 1 Nivo 2 Nivo 3 Vkupno Sredstva Finansiski sredstva raspolo`livi za proda`ba 2,653 - - 2,653
31 dekemvri 2012 Nivo 1 Nivo 2 Nivo 3 Vkupno Sredstva Finansiski sredstva raspolo`livi za proda`ba 2,653 - - 2,653
Finansiskite sredstva raspolo`livi za proda`ba se sostojat od u~estva vo
kapitalot na doma[ni pravni subjekti. Evidentirani se po nivnata objektivna
vrednost vrz osnova na nivnata pazarna cena na datumot na izvestuvawe.
3.6.2 Finansiski instrumenti koi ne se evidentirani po objektivna vrednost Razlikata pome\u smetkovodstvenata vrednost i objektivnata vrednost na onie
finansiski sredstva i obvrski koi vo konsolidiraniot izve[tajot za finansiska
sostojba ne se evidentirani spored objektivna vrednost se prika`ani vo tabelata
podolu:
Evidentirana vr. Objektivna vr. 2013 2012 2013 2012 Sredstva Finansiski pobaruvawa 1,472 1,485 1,472 1,485 Pobaruvawa od kupuva~i, neto 42,278 55,116 42,278 55,116 Pari~ni sredstva i ekvivalenti 4,472 659 4,472 659 Vkupni sredstva 48,222 57,260 48,222 57,260 Obvrski Pozajmici 492,106 381,544 492,106 381,544 Obvrski za kamati po pozajmici 222,257 172,601 222,257 172,601 Obvrski sprema dobavuva~i 133,889 122,820 133,889 122,820 Vkupni obvrski 848,252 676,965 848,252 676,965
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici 27 Bele[ki kon konsolidiranite finansiski izve[tai (prodol`uva) Upravuvawe so finansiski rizici (prodol`uva)
Procena na objektivna vresnost (prodol`uva) Krediti i pobaruvawa Kreditite i pobaruvawata se evidentiraat po amortizirana nabavna vrednost
namalena za rezervirawe poradi o[tetuvawe. Nivnata objektivna vrednost
soodvetstvuva na evidentiranata vrednost, poradi nivnata kratkoro~na dostasanost.
Ostanati finansiski sredstva Objektivnata vrednost na monetarnite sredstva [to vklu~uvaat pari~ni sredstva i
ekvivalenti se smeta deka e pribli`na na nivnata smetkovodstvena vrednost poradi
toa [to se so dospeanost pomala od 3 meseci.
Obvrski sprema doveritelite i obvrski po krediti Smetkovodstvenata vrednost na obvrskite sprema doveritelite soodvetstvuva na
nivnata objektivna vrednost, poradi nivnata kratkoro~nata dospeanost.
Objektivnata vrednost na obvrskite po krediti so promenlivi kamatni stapki e
pribli`na na nivnata smetkovodstvena vrednost poradi prilagoduvaweto na
kamatnite stapki za konkretnite finansiski obvrski so pazarnite kamatni stapki za
sli~ni instrumenti. Objektivnata vrednost na kreditnite linii koi[to se
regulirani so posebni uslovi i za koi na pazarot nema drugi finansiski
instrumenti so isti ili sli~ni karakteristiki e pribli`na na nivnata
smetkovodstvena vrednost.
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici 28 Bele[ki kon konsolidiranite finansiski izve[tai (prodol`uva)
4 Zna~ajni smetkovodstveni procenki Pri primenata na smetkovodstvenite politiki na Grupata, opi[ani vo Bele[ka 2 kon
ovie konsolidirani finansiski izve[tai, od Rakovodstvoto na Grupata se bara da
vr[i procenki i pravi pretpostavki za evidentiranite iznosi na sredstvata i
obvrskite koi ne se jasno voo~livi od nivnite izvori na evidentirawe. Procenkite i
pridru`nite pretpostavki se zasnovuvaat na minati iskustva i drugi faktori, za koi
se smeta deka se relevantni. Pri toa, fakti~kite rezultati mo`e da odstapuvaat od
takvite procenki.
Procenkite i glavnite pretpostavki se proveruvaat tekovno. Revidiranite
smetkovodstveni procenki se priznavaat vo periodot vo koj istite se revidirani
dokolku takvoto revidirawe vlijae samo za ili vo toj period, kako i za idni periodi,
dokolku revidirawata vlijaat za tekovniot i idnite periodi.
Nesigurnost vo procenkite O[tetuvawe kaj nefinansiski sredstva Zagubi od o[tetuvawe se priznavaat vo iznos za koj evidentiranata vrednost na
sredstvoto ili edinicata [to generira gotovina go nadminuva nadomestliviot iznos.
Pri utvrduvawe na nadomestliviot iznos, Rakovodstvoto gi procenuva o~ekuvanite
ceni, gotovinskite tekovi od sekoja edinica [to generira gotovina i utvrduva
soodvetna kamatna stapka pri presmetka na sega[nata vrednost na tie gotovinski
tekovi.
O[tetuvawe kaj finansiski sredstva
O[tetuvawe na pobaruvawa od kupuva~i i ostanati pobaruvawa Grupata presmetuva o[tetuvawe za pobaruvawa od kupuva~i i ostanati pobaruvawa vrz
osnova na procena na zagubi koi rezultiraat od nemo`nosta kupuva~ite da gi
podmirat svoite obvrski. Pri procena na soodvetnosta na zagubata poradi
o[tetuvawe za pobaruvawata od kupuva~i, dadenite pozajmici i ostanatite
pobaruvawa, procenata se temeli vrz dospevaweto na saldoto na smetkata za
pobaruvawa i minatoto iskustvo na otpisi, kreditosposobnosta na klientite i
promenite vo uslovite za pla]awe za klientite. Ova podrazbira pravewe
pretpostavki za idnite odnesuvawa na klientite, kako i za idnite prilivi na
pari~ni sredstva. Dokolku finansiskite uslovi na klientite se vlo[at, realnite
otpisi na tekovno postoe~kite pobaruvawa mo`e da bidat povisoki od o~ekuvanoto, i
mo`e da go nadminat nivoto na zagubite poradi o[tetuvawe koi se dosega priznati.
Upotreben vek na sredstvata [to se amortiziraat Rakovodstvoto vr[i redovna proverka na upotrebniot vek na sredstvata [to se
amortiziraat na 31 dekemvri 2013 godina. Rakovodstvoto procenuva deka utvrdeniot
upotreben vek na sredstvata ja pretstavuva o~ekuvanata upotreblivost (korisnost) na
sredstvata. Evidentiranite vrednosti na ovie sredstva se analizirani vo Bele[ka 5
i 6. Fakti~ki rezultati, sepak, mo`e da se razlikuvaat poradi tehnolo[ka
zastarenost, posebno vo delot na IT opremata i softverite.
Zalihi Zalihi se evidentiraat po poniskata pome\u nabavnata vrednost (cena na ~inewe) i
neto realizacionata vrednost. Pri procenata na neto realizacionata vrednost gi
zema predvid najobjektivnite dokazi / podatoci koi se na raspolagawe vo periodot
koga se praveni procenkite.
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici 29 Bele[ki kon konsolidiranite finansiski izve[tai (prodol`uva) Zna~ajni smetkovodstveni procenki (prodol`uva)
Objektivna vrednost na finansiski sredstva Dokolku pazarot na finansiski instrument ne e aktiven, Rakovodstvoto ja utvrduva
objektivnata vrednost so koristewe na tehniki za procena. Vo primenata na
tehnikite za procena, Rakovodstvoto pravi maksimalno iskoristuvawe na pazarnite
inputi, i koristi procenki i pretpostavki koi se, kolku [to e mo`no, vo soglasnost
so podatocite koi u~esnicite na pazarot ]e gi koristat pri opredeluvawe na cenata
na instrumentot. Vo slu~aj kade ovie podatocite ne se vidlivi, Rakovodstvoto gi
procenuva pretpostavkite na u~esnicite na pazarot pri opredeluvawe na cenata na
finansiskiot instrument. Ovie procenki mo`at da se razlikuvaat od realnite ceni
koi mo`at da se postignat vo transakcija izvr[ena pod komercijalni uslovi na
datumot na izvestuvawe.
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici 30 Bele[ki kon konsolidiranite finansiski izve[tai (prodol`uva) So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2013 (Site iznosi se vo iljadi Denari, osven dokolku ne e poinaku navedeno)
5 Nedvi`nosti, postrojki i oprema
Zemji[te Grade`ni objekti
Oprema i ostanati sredstva
Alat, inventar i
transportni sredstva
Vkupno
Nabavna ili revalorizirana vrednost Na 01 januari 2012 757,204 2,757,704 2,053,499 353,749 5,922,156 Nabavki - 7,018 40,199 3,139 50,356 Namaluvawa (750,004) (4,822) (158,025) (27,991) (940,842) Na 31 dekemvri 2012 7,200 2,759,900 1,935,673 328,897 5,031,670 Na 01 januari 2013 7,200 2,759,900 1,935,673 328,897 5,031,670 Nabavki - - - 1,112 1,112 Na 31 dekemvri 2013 7,200 2,759,900 1,935,673 330,009 5,032,782 Akumulirana deprecijacija Na 01 januari 2012 - (2,307,423) (2,041,531) (352,663) (4,701,617) Deprecijacija za godinata - (54,278) (46,664) (57,123) (158,065) Namaluvawe - 4,783 157,855 82,027 244,665 Na 31 dekemvri 2012 - (2,356,918) (1,930,340) (327,759) (4,615,017) Na 01 januari 2013 - (2,356,918) (1,930,340) (327,759) (4,615,017) Deprecijacija za godinata - (46,210) (815) (1,592) (48,617) Na 31 dekemvri 2013 - (2,403,128) (1,931,155) (329,351) (4,663,634) Neto evidentirana vrednost Na 31 dekemvri 2012 7,200 402, 982 5,333 1,138 416,653 Na 31 dekemvri 2013 7,200 356,772 4,518 658 369,148
Vo tekot na 2012 godina, soglasno Odluki od Upravniot Odbor, Dru[tvoto izvr[i
otpis na zemji[te neto evidentirana vrednsot iznesuva 750,004 iljadi Denari.
Otpisot na zemji[teto e izvr[en preku namaluvawe na rezervite (Bele[ka 13).
Zalog vrz nedvi`nosti, postrojki i oprema Na 31 dekemvri 2013 i 2012 godina, Dru[tvoto ima zalo`eno del od nedvi`nostite
kako obezbeduvawe za primenite pozajmici so kamata od strana na doma[na
finansiska institucija (Bele[ka 14 i 23).
6 Nematerijalni sredstva Patenti Nabavna ili revalorizirana vrednost Na 01 januari 2012 38,181 Na 31 dekemvri 2012 38,181 Na 01 januari 2013 38,181 Na 31 dekemvri 2013 38,181 Akumulirana amortizacija Na 01 januari 2012 - Na 31 dekemvri 2012 - Na 01 januari 2013 - Na 31 dekemvri 2013 - Neto evidentirana vrednost Na 31 dekemvri 2012 38,181 Na 31 dekemvri 2013 38,181
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici 31 Bele[ki kon konsolidiranite finansiski izve[tai (prodol`uva) So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2013 (Site iznosi se vo iljadi Denari, osven dokolku ne e poinaku navedeno)
7 Finansiski instrumenti po kategorii Evidentiranite vrednosti na finansiskite sredstva i obvrski na Grupata priznaeni
na datumot na izvestuvaweto za objavenite periodi mo`at isto taka da bidat
kategorizirani na sledniov na~in:
Krediti i pobaruvawa
Raspolo`livi za proda`ba
Vkupno
31 dekemvri 2013 Sredstva spored Izve[tajot za finansiskata sostojba
Finansiski sredstva raspolo`livi za proda`ba
- 2,653 2,653
Finansiski pobaruvawa 1,472 - 1,472 Pobaruvawa od kupuva~i, neto 42,278 - 42,278 Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti
4,472 - 4,472
48,222 2,653 50,875 Ostanati
finansiski obvrski
Vkupno
Obvrski spored Izve[tajot za finansiskata sostojba Pozajmici 492,106 491,525 Obvrski po kamati za pozajmici 222,257 222,838 Obvrski sprema dobavuva~i 133,889 133,889 848,252 848,252
Krediti i pobaruvawa
Raspolo`livi za proda`ba
Vkupno
31 dekemvri 2012 Sredstva spored Izve[tajot za finansiskata sostojba Finansiski sredstva raspolo`livi za proda`ba
- 2,653 2,653
Finansiski pobaruvawa 1,485 - 1,485 Pobaruvawa od kupuva~i, neto 55,116 - 55,116 Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti
659 - 659
57,260 2,653 59,913 Ostanati
finansiski obvrski
Vkupno
Obvrski spored Izve[tajot za finansiskata sostojba Pozajmici 381,544 381,544 Obvrski po kamati za pozajmici 172,601 172,601 Obvrski sprema dobavuva~i 122,820 122,820 676,965 676,965
8 Finansiski sredstva raspolo`livi za proda`ba 2013 2012 Dolgoro~ni vlo`uvawa vo hart.od vr.i udeli vo kapitalot vo doma[ni pravni subjekti Kotirani dru[tva 2,653 2,653 2,653 2,653
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici 32 Bele[ki kon konsolidiranite finansiski izve[tai (prodol`uva) So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2013 (Site iznosi se vo iljadi Denari, osven dokolku ne e poinaku navedeno)
9 Finansiski pobaruvawa 2013 2012 Dolgoro~ni pobaruvawa Krediti dadeni na vrabotenite 1,472 1,485 Namaleno za: rezervirawe poradi o[tetuvawe - - Vkupno finansiski pobaruvawa 1,472 1,485
10 Zalihi 2013 2012 Materijali i siten inventar 88,598 89,197 Stoki vo sklad 35,435 39,266 Gotovi proizvodi 11,019 12,011 Proizvodstvo vo tek 464 1,423 135,516 141,897 Namaleno za: rezervirawe poradi o[tetuvawe - - 135,516 141,897
11 Pobaruvawa od kupuva~i i ostanati pobaruvawa 2013 2012 Pobaruvawa od kupuva~i Pobaruvawa od kupuva~i vo zemjata 1,176,752 1,191,990 Pobaruvawa od kupuva~i vo stranstvo 1,739,262 1,739,262 Pobaruvawa od podru`nici 1,004 - 2,917,018 2,931,252 Namaleno za: rezervirawe poradi o[tetuvawe (2,874,740) (2,876,136) 42,278 55,116 Ostanati tekovni pobaruvawa Pobaruvawa za pove]e platen danoci i pridonesi 21,623 - Pobaruvawa od vraboteni 9,462 8,400 Odnapred plateni tro[oci 824 199 Pobaruvawa za dadeni avansi - 992 31,909 9,591 74,187 64,707
Starosna struktura i kvalitet na portfolioto na pobaruvawata Saldoto na pobaruvawata od kupuva~ite na datumot na izvestuvawe mo`e da se
analizira spored slednive kategorii na krediten rizik:
2013
Nedospeani neo[teteni
Dospeani neo[teteni O[teteni Vkupno
Nabavna vrednost 3,653 38,625 2,874,740 2,917,018 Ispravka na vrednost - - (2,874,740) (2,874,740) Neto evidentirana vrednost 3,653 38,625 - 42,278
So sostojba na 31 dekemvri 2013 godina starosnata struktura na dospeanite
neo[teteni pobaruvawa e kako [to sleduva:
2013 Vkupno Do 1 godina 29,934 Nad 1 godina 8,691 38,625
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici 33 Bele[ki kon konsolidiranite finansiski izve[tai (prodol`uva) So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2013 (Site iznosi se vo iljadi Denari, osven dokolku ne e poinaku navedeno)
Pobaruvawa od kupuva~i i ostanati pobaruvawa (prodol`uva)
Rezervirawe poradi o[tetuvawe i otpisi poradi nenaplatlivost Dvi`eweto na smetkata na rezervirawata od o[tetuvawa na pobaruvawa od kupuva~i
vo tekot na 2013 godina e kako [to sledi:
2013 Na 01 januari 2,876,136 Tekoven rashod od o[tetuvawe (Bele[ka 20) 66 Naplateni rezervirani pobaruvawa (Bele[ka 17) (1,462) Na 31 dekemvri 2,874,740
12 Pari~ni sredstva i ekvivalenti 2013 2012 Denarski smetki 3,316 628 Gotovina vo blagajna 714 31 Devizni smetki vo doma[ni banki 442 - 4,472 659
So sostojba na 31 dekemvri 2013 godina, Grupata ima ograni~uvawe vo upravuvaweto
so pari~nite sredstva na denarskite i deviznite smetki vo iznos od 1,559 iljadi
Denari vrz osnova na dobieni re[enija za prisilna naplata.
13 Kapital Akcionerski kapital Na 31 dekemvri 2013 i 2012 godina registriraniot akcionerski kapital na
Dru[tvoto iznesuva 5,590,789 iljadi Denari, (denarska protivvrednost na 98,630
Evra). Istiot e podelen na 1,860,561 zapi[ani i vo celost plateni obi~ni akcii i
68,487 prioritetni akcii, so nominalna vrednost od 51,129 Evra po akcija.
Sopstveni~kata struktura na kapitalot so sostojba na 31 dekemvri 2013 i 2012
godina e kako [to sledi:
Akcioneri: % Broj na akcii Vlada na RM 51.89 1,000,983 Fond za PIO 24.68 476,089 Ostanati 23.43 451,976 100.00 1,929,048
Vo tekot na 2012 godina, soglasno Zakonot za pretvorawe na pobaruvawata na
Republika Makedonija po osnov na javni dava~ki vo traen vlog vo AD Organsko
hemiska indrustrija Naum Naumovski-Bor~e Skopje (Sl.Vesnik na RM br.47 od 2011
godina), Dru[tvoto izvr[i treta emisija na obi~ni akcii, so koja se se izdavaat
vkupno 74,907 obi~ni akcii pri [to nominalnata vrednost na edna akcija e 51,129
evra, [to vo vkupna nominalna vrednost iznesuva 3,829,920 evra odnosno 235,749
iljadi Denari.
Rezervi Dvi`eweto na smetkite na rezervite vo tekot na 2013 i 2012 godina e kako [to sledi:
Zadol`itelni rezervi
Ostanati rezervi
Vkupno
1 januari 2012 64,058 1,454,336 1,518,394 Otpis na zemji[te (750,004) (750,004) Pokrivawe na zaguba - (704,332) (704,332) Vkupno korekcii - (1,454,336) (1,454,336) 31 dekemvri 2012 64,058 - 64,058 1 januari 2013 64,058 - 64,058 31 dekemvri 2013 64,058 - 64,058
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici 34 Bele[ki kon konsolidiranite finansiski izve[tai (prodol`uva) So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2013 (Site iznosi se vo iljadi Denari, osven dokolku ne e poinaku navedeno)
Kapital (prodol`uva)
Zadol`itelni rezervi Zadol`itelnite rezervi se sozdadeni inicijalno vrz osnova na doma[nata zakonska
regulativa i posledovatelno zgolemeni vo tekot na godinite kako rezultat na
raspredelba na neto dobivkite po odano~uvawe. Soglasno so zakonskata regulativa
rezervite mo`e da se koristat za pokrivawe na zagubite, za kupuvawe na sopstveni
akcii i isplata na dividendi.
Zgolemuvawe na akumulirani zagubi Vo tekot na 2013 godina Dru[tvoto ima evidentirano tekovni tro[oci vo vkupen
iznos od 12,040 iljadi Denari kako zgolemuvawe na akumuliranite zagubi, koi se
odnesuvaat na kni`ni odobrenija izdadeni na podru`nicite vo iznos od 3,205 iljadi
Denari i kni`ni odobrenija izdadeni na doma[en praven subjekt vo iznos od 8,835
iljadi Denari.
14 Pozajmici 2013 2012 Dospeanost na dolgoro~ni pozajmici 492,106 381,544 Obvrski za dostasani kamati vrz osnova na pozajmici 222,257 172,601 Kratkoro~ni pozajmici 714,363 554,145
Pozajmicite so kamata od doma[ni finansiski institucii se obezbedeni preku
hipoteki na nedvi`nostite na Grupata (vidi isto Bele[ka 5 i Bele[ka 23).
15 Obvrski kon dobavuva~i i ostanati obvrski 2013 2012 Dobavuva~i Obvrski kon povrzani dru[tva - 325 Doma[ni dobavuva~i 124,428 122,495 Dobavuva~i od stranstvo 9,461 - 133,889 122,820 Ostanati tekovni obvrski Obvrski za danoci 323,972 58,006 Obvrski sprema vraboteni 272,132 197,885 Obvrski za danoci i pridonesi od plata 82,939 47,863 Obvrski za primeni avansi 2,025 6,985 Obvrski kon sindikat 2,930 - Ostanati kratkoro~ni obvrski - 248,252 683,998 558,991 817,887 681,811
16 Prihodi od proda`ba 2013 2012 Prihodi od proda`bana doma[en pazar 21,469 198,041 Prihodi od proda`ba na stranski pazar - 13,310 21,469 211,351
17 Ostanati operativni prihodi 2013 2012 Prihodi od naplateni otpi[ani pobaruvawa 1,462 - Prihodi od zakupnina 144 - Prihodi od otpis na obvrski - 9,946 Drugi prihodi 2,099 1,913 3,705 11,859
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici 35 Bele[ki kon konsolidiranite finansiski izve[tai (prodol`uva) So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2013 (Site iznosi se vo iljadi Denari, osven dokolku ne e poinaku navedeno)
18 Tro[oci za materijali i oddr`uvawe 2013 2012 Potro[eni materijali 6,741 41,731 Tro[oci za oddr`uvawe 1,542 614 Transportni i [pediterski uslugi 1,416 2,223 Gorivo i elektri~na energija 770 34,919 Nadvore[ni i komunalni uslugi 467 2,081 10,936 81,568
19 Tro[oci na vraboteni 2013 2012 Bruto plati 155,044 186,093 Ostanati nadomestoci kon vraboteni 68,948 11,925 223,992 198,018
20 Ostanati operativni tro[oci 2013 2012 Tro[oci za ishrana i prevoz na vrabotenite 4,940 - Intelektualni uslugi 4,462 - Tro[oci i nadomestoci na ~lenovi na organi na upravuvawe 716 - Tro[oci za reklama i reprezentacija 424 - Bankarski uslugi 346 - Indirektni danoci 304 - Tekoven rashod od o[tetuvawe na pobaruvawa od kupuva~i 66 Dnevnici i tro[oci za slu`beni patuvawa 9 - Vrednosno usoglasuvawe na sredstvata - 9,720 Ostanati rashodi od raboteweto 149 73,477 11,416 83,197
21 Finansiski prihodi i rashodi 2013 2012 Prihodi Prihodi od kamati 20 499 Pozitivni kursni razliki 283 279 303 778 Rashodi Rashodi od kamati (49,656) (54,067) Negativni kursni razliki (281) (258) (49,937) (54,325)
Finansiski (rashodi), neto (49,634) (53,547)
22 Dano~en rashod
2013 2012
Tekoven danok 306 680 Odlo`en danok - - 306 680
Usoglasuvaweto na vkupniot dano~en rashod spored Izve[tajot za seopfatnata
dobivka e kako [to sledi: 2013 2012 Neodbitni tro[oci za dano~ni celi 3,061 6,800 Dano~en kredit za rashodite so odlo`eno priznavawe - - Tekoven dano~en tro[ok po stapka od 10% 306 680
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici 36 Bele[ki kon konsolidiranite finansiski izve[tai (prodol`uva) So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2013 (Site iznosi se vo iljadi Denari, osven dokolku ne e poinaku navedeno)
23 Zarabotuva~ka / (zaguba) po akcija Osnovna
Osnovna zarabotuva~ka / (zaguba) po akcija se presmetuva po pat na delewe na
dobivkata koja pripa\a na imatelite na obi~ni akcii (po namaluvaweto za delot od
dobivkata po odano~uvawe za imatelite na prioritetni akcii), so ponderiraniot
prose~en broj na obi~ni akcii vo optek vo tekot na godinata.
2013 2012 (Zaguba) za sopstvenicite (319,210) (278,831) 2% dividenda na imatelite na prioritetni akcii 6,385 5,597 (Zarabotuva~ka) koja pripa\a na imatelite na obi~ni akcii (312,825) (273,234) Ponderiran prose~en broj na obi~ni akcii vo optek 1,860,561 1,860,561 Osnovna (zarabotuva~ka) po akcija (denari po akcija) (168,13) (146,86)
24 Neizvesni i prevzemeni obvrski Sudski sporovi So sostojba na 31 dekemvri 2013, sudskite postapki pokrenati protiv Grupata
iznesuvaat 482,486 iljadi Denari (2012: 668,387 iljadi Denari). Na datumot na ovie
konsolidirani finansiski izve[tai, ne se evidentirani bilo kakvi rezervirawa od
potencijalni zagubi po osnov na sudski sporovi. Rakovodstvoto na Grupata, redovno gi
analizira mo`nite rizici od zagubi po osnov na tekovnite sudski sporovi. Iako
rezultatot od ovaa problematika ne mo`e sekoga[ so sigurnost da se utvrdi,
Rakovodstvoto na Grupata veruva deka istite nema da rezultiraat vo materijalno
zna~ajni tro[oci i obvrski.
Zalo`eni sredstva Na 31 dekemvri 2013 i 2012 godina, Dru[tvoto gi ima zalo`eno svoite nedvi`nosti
kako obezbeduvawe za primenite pozajmici so kamata od strana na doma[ni
finansiski institucii (Bele[ka 5 i 14).
Dano~ni obvrski Konsolidiranite finansiski izve[tai i smetkovodstvenata evidencija na Grupata
podle`at na dano~na kontrola od strana na dano~nite vlasti vo periodot od 5
godini po podnesuvaweto na dano~niot izve[taj za finansiskata godina i mo`at da
proizlezat dopolnitelni danoci i tro[oci. Vrz osnova na procenkata na
Rakovodstvoto na denot na ovie finansiski izve[tai ne postojat uslovi za
dopolnitelni potencijalni obvrski po toj osnov.
Kapitalni obvrski Ne se evidentirani kapitalni obvrski na denot na izvestuvawe koi ne se ve]e
priznati vo konsolidiranite finansiski izve[tai.
Akcionersko dru[tvo Organsko hemiska industrija NAUM NAUMOVSKI-BOR^E, Skopje i podru`nici 37 Bele[ki kon konsolidiranite finansiski izve[tai (prodol`uva) So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2013 (Site iznosi se vo iljadi Denari, osven dokolku ne e poinaku navedeno)
25 Izvestuvawe po operativni segmenti Delovnite aktivnosti na Grupata se odnesuvaat na eden operativen segment-
proizvodstvo na plo~i, listovi, cevki i profili od plasti~ni masi. Vo tekot na
2013 godina kompanijata svoite prihodi gi ostvaruva samo od izdavawe pod zakup na
svoite prostorii i ne ostvari prihodi od osnovnata dejnost. Delovnite aktivnosti
na Grupata se vr[at na teritorijata na Republika Makedonija. Posledovatelno,
Grupata ne obelodenuva ekonomski informacii povrzani so oddelni operativni
segmenti i geografski regioni.
26 Transakcii so povrzani subjekti So sostojba na i za godinite koi zavr[uvaat na 31 dekemvri 2013 i 2012 godina,
Grupata nema transakciite so povrzanite subjekti.
27 Nastani po datumot na izvestuvawe Po 31 dekemvri 2013 godina - datumot na izvestuvaweto na 12 mart 2014 godina se
odr`a akcionersko sobranie na Mati~noto Dru[tvo so edna to~ka, zgolemuvawe na
osnovnata glavnina preku ~etvrta emisija po pat na privatna ponuda. So ~etvrtata
emisija se izdavaat vkupno 99,747 obi~ni akcii pri [to nominalnata vrednost na
edna akcija e 51,129 evra, [to vo vkupna nominalna vrednost iznesuva 5,099,964.36
evra odnosno 314,591,301.73 MKD. Celta poradi koja se izdavaat hartiite od
vrednost e sproveduvawe na Zakonot za pretvorawe na pobaruvawata na Republika
Makedonija po osnov na javni dava~ki vo traen vlog vo dru[tvata AD Organsko
hemiska indrustrija Naum Naumovski-Bor~e Skopje, Tutunski Kombinat AD Prilep i
Dru[tvoto za proizvodstvo na proizvodi so posebna namena 11 Oktomvri -
Eurokompozit AD Prilep (Sl.Vesnik na RM br.74 od 13 juni 2012 god) so [to ]e se
namali dolgot koj Grupata go ima sprema dr`avata po osnov na javni dava~ki.
Naum Naumovski-Bor~e OHIS AD, Skopje
Prilog 1 - Konsolidirana godi[na smetka so sostojba na i za
godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2013
Naum Naumovski-Bor~e OHIS AD, Skopje
Prilog 2 - Konsolidiran godi[en izve[taj za raboteweto so
sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2013