Dr. Hasan Şenol COŞKUN

Akdeniz Üniversitesi

Tıp Fakültesi

Tıbbi Onkoloji Bi l im Dalı

Türk Tıbbi Onkoloji Kongresiİ laç Etki leşimleri Kursu

19 Mart 2014 Antalya

o İlaç etkileşimin

önemi

tanımı

o İlaçlara özel etkileşimler

Antiemetikler

Bulantı kusma tedavi ilaçları

Analjejikler

Ağrı kesiciler

75/0,78

9,6

0,1

Kemoterapi

Destek Tedavisi

H a s t a İ l e t i ş i m i

YAS

ÖLÜM

İ l a ç E t k i l e ş i m l e r i

Anne BabaKardeş

Çocuklar

HASTA

Akrabalar

Diğer Hastalar

Komşular

Alternatif

uygulamalar

Doğru kararlar

Yanlış kararlar

Aciller

Duygular

Eşler

Hastaya özel biyoloji

Anne BabaKardeş

Çocuklar

HASTA

Akrabalar

Diğer Hastalar

Komşular

Alternatif

uygulamalar

Doğru kararlar

Yanlış kararlar

Aciller

Duygular

Eşler

Hastaya özel biyoloji

FARMAKOKİNETİK

İlaçlarınEmilim

Dağılım

Metabolizma

Ekstraksiyon

FARMAKODİNAMİK

Beklenen etkiler

İstenmeyen etkiler

İlaç - İlaçSinerjik

Additif

Antagonist

Risk Öneri Tanımlama

A Bilinmiyor Bilinen bir etkileşim yok

B Değişiklik gerekmez Bilinen düşük etkileşimler

C Monitorizasyon Bilinen önemli değişiklikler

D Tedavi değişikliği

düşünülmeli

Bilinen ciddi etkileşimler

X Kaçınınız Bilinen çok ciddi

etkileşimler

Alt enzim

Grubu

Substrat İnhibitör İndükleyici (uyarıcı)

Zayıf Güçlü Zayıf Güçlü

1A2 Ondansetron

2C9

2C19

2D6 Ondansetron

Dolasetron

Tropisetron

3A4 Granisetron

Ondansetron

Dolasetron

Tropisetron

o Yüksek etkinlikli 3 sınıf ajan vardır.

Serotonin Reseptör antogonisti

Kortikosteroidler

NK1 reseptör antogonistleri

o 3 sınıf ilaçda yüksek olarak etkili

o Yan etkileri az,

o Kombinasyonda emin kullanılabilir.

Emezis Riski İlaç Önerilen gün

Yüksek (>%90)

CA

5HT3 Antagonisti (sentron) 1

Dekzametazon 1-3

Aprepitant 1-3

Orta (%30-%60 5HT3 Antagonisti (sentron) 1

Dekzametazon 1-3

Düşük (%10-30) 5HT3 Antagonisti (sentron) yada

Dekzametazon

1

Çok Düşük

(<10)

Tedavi önerisi yok

Antiemetik Tedavi Önerileri

Grup İlaç KT öncesi tek doz verilen İdame

NK1 RA Aprepitant Oral :125mg Oral: 80mg 2,3 gün

Streoid Dexametazon Oral : 12mg (Arepitant ile)

Oral :20mg

Oral 8 mg 2,3 gün

5HT3 Antagonisti

Serotonin reseptör Antagonisti

Tek doz/gün Tek doz/gün 2, 3 gün (gerekirse)

Alt enzim Grubu Substrat

1A2 Ondansetron

2C9

2C19

2D6 Ondansetron

Dolasetron

Tropisetron

3A4 Granisetron

Ondansetron

Dolasetron

Tropisetron

Risk İlaç

A Aprepitant

Teofilin ürünleri

B

C Rifamycin ürünleri

D

X

Not

Risk İlaç

A Antionid

Temazepam

Teofilin deriveleri

B Aprepitant

C CYP 3A uyarıcılar (Güçlü)

Bitkisel ürünler(CYP 3A uyarıcıclar)

P Glikoprotein uyarıcılar

P Glikoprotein inhibitörler

Rifamycin ürünleri

D

X

Not

Risk İlaç

A Aprepitant

Teofilin ürünleri

B

C Rifamycin ürünleri

D

X

Not

Risk İlaç

A [A] Aprepitant

[A] Fosaprepitant

B

C [C] Peginterferon Alfa-2b

[C] Tapentadol

[C] TraMADol

D

X [X] Apomorphine

Not

Risk İlaç

A Antiemetikler

B Clopidogrel

C Antifungallar

Benzodiazepinler

CYP 3 ay (güçlü) uyarıcılar

CYP 3 ay inhibitörler (orta)

Rifampicin ürünleri

Warfarin

D CYP 3 ay inhibitörler(güçlü)

Oral kontroseptifler(estrojen)

Kortikosteroidler(sistemikler)

X

Not

Risk İlaç

A

B Progesteronlar

Albendozole

C Aminoglutethimide

Antifungal ajanlar

Aprepitant

Barbituratlar

Safra asid ürünleri

Kalsiyum kanal blokerleri

Siklosparin

Proteaz inhibitörleri

Rufampicin deriveleri

Salisilatlar

P Glukoprotein uyarıcılar

P Glukoprotein inhibitörleri

P Glukoprotein ürünleri

Primidone

Estrojen deriveleri

Flucanozole

D Echinacea

Antacidler

İsoniasid

Makrolid antibiyotikler

X Canlı aşılar

Not

o Risk kaogorisi D

o Aprepitant alan hastalarda sistemik steroiddozu modifiye edilmeli

o Dekzametazon 20 mg yerine 12 mg olarak uygulanmalı

Risk İlaç

A

B Acetaminophen

C Cyclosparin

D Diazepam

X

Not

Nörolojik Blokaj

Girişimsel teknikler

Medikal Tedavi

o Periferik etkili (Narkotik olmayan) ağrı kesiciler

Parasetamol

Dipiron (Metamizol) (Novalgin)

Aspirin ve diğer NSAI

o Santral etkili (narkotik ) ağrı kesiciler

Hafif etkili opioidler

Tradomal,

Kodein

Güçlü etkili narkotikler

Morfin

Fentanil

Pethidin (Aldolon)

Birinci Basamak

İkinci Basamak

Üçüncü BasamakAspirin Diğer NSAİİ Parasetamol Novalgin

Kodein Tradomal (Contramal)

Morfin Fentanil (Drojejic TTS) Dolantin

Non-opioid Hafif opioid Güçlü opioid

o Steroidler (sinir basıları)o Antidepresanlaro Anksiyolitiklero Antikonvülzan (periferik sinir hasarı)o Topikal lokal anesteziklero Bifosfonatlar (Kemik Metastazı)

KlodronatPanhidronatZolendorik asit

Risk İlaç

A [A] Amantadine

B [B] Gastrointestinal Agents (Prokinetic)

C [C] Rifampin

[C] Sodium Nitrite

[C] Prilocaine

[C] Peginterferon Alfa-2b

[C] Metyrapone

[C] Mipomersen

[C] Nitric Oxide

[C] Imatinib

[C] CarBAMazepine

[C] Dofetilide

[C] Isoniazid

[C] Busulfan

[C] Anticonvulsants (Hydantoin)

[C] ARIPiprazole

[C] Barbiturates

D [D] SORAfenib

[D] Probenecid

[D] Lomitapide

[D] Dasatinib

[D] Cholestyramine Resin

X [X] Pimozide

Not

Risk İlaç

A

B [B] Lidocaine (Systemic)

[B] Lidocaine (Topical)

[B] Cimetidine

C [C] CNS Depressants

[C] Desmopressin

[C] Diuretics

[C] Doxylamine

[C] HydrOXYzine

[C] Magnesium Sulfate

[C] Metyrosine

[C] Mirtazapine

[C] Alcohol (Ethyl)

[C] Ammonium Chloride

[C] Amphetamines

[C] Anticholinergics

[C] Antipsychotic Agents (Phenothiazines)

[C] Brimonidine (Topical)

[C] Cannabinoids

D [D] Mixed Agonist / Antagonist Opioids

[D] Droperidol

[D] Hydrocodone

[D] Clopidogrel

[D] Alvimopan

X [X] MAO Inhibitors

[X] Azelastine (Nasal)

Risk İlaç

A

B

C

D

X

Not

Ondan

setron

Granse

tron

Dexam

etazon

Aprepit

ant

Paraset

amol

Aspirin Morfin Fentani

l

Tramad

ol

Zoledro

nik

Ondans

etron

Granset

ronD

Dexame

tazonD

Aprepita

ntA A D

Paraset

amol

Aspirin CMorfin CFentanil D D CTramad

olC C D C C C

Zoledro

nik asit

o İlaç etkileşimi

Toksisite

DİKKAT ÇEKER

Etkinsizlik

GÖZDEN KAÇAR

o 5HT3 antagonistlerinin güvenilirlikleri oldukça yüksekOndansetron dikkat

o Dekzametazon etkileşimi yüksek bir ajano Aprepitant dekzametazon kombinasyonu doz ayarlaması

gerektiriro Analjejklerde farmakodinamik etkileşimler çok daha ön

plandaRenal toksiisteAlerjiSolunum sitemi Santral sinir sistemi etkileri

o Tramadol etkileşimi en yüksek nakotik analjejik

o 2002 Prostat adenokarsinom

o HT ve Definitif RT

o 2 yıl HT sonrası ilaçsız takipte

o 2009 Kemik metastazı ile nüks, HT

o 2012 progresyon kemik ve pelvik lenf nodu

o Docetaksel 8 kür

o 2013 Kemik mediastinal abdominal lenf noduile progresyon

C: Diklofenak ve

prednizolone

D: Kabasitaksek-Dekzametazon

C: Dekzametazon - Diklofenac

Etkileşim yok