146
Akut koroner sendromlar: ilk yaklaşım Prof. Dr. Zeki Öngen İ. Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı

Akut koroner sendromlar: ilk yaklaşım

  • Upload
    petula

  • View
    336

  • Download
    13

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Akut koroner sendromlar: ilk yaklaşım. Prof. Dr. Zeki Öngen İ. Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı. 65 yaşında, erkek. Sigara +. Hipertansiyon +. Diyabet +. Dislipidemi +. BKİ = 36, göbek çevresi 114 cm. Akut koroner sendromlar. Hergün karşılaşılabilecek bir olgu. - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Akut koroner sendromlar:ilk yaklaşım

Prof. Dr. Zeki Öngenİ. Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi

Kardiyoloji Anabilim Dalı

Page 2: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

65 yaşında, erkek

Sigara +

Hipertansiyon +

Diyabet +

Dislipidemi +

BKİ = 36, göbek çevresi 114 cm

Hergün karşılaşılabilecek bir olgu

Akut koroner sendromlar

Birden başlayan soluk darlığı

2.5 saat sonra acile gitmeye karar veriyor

Page 3: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım
Page 4: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Ventrikül fibrilasyonu: Tedavi (2000 yılı kılavuzu)Defibrilatör gelinceye kadar kardiyopulmoner resüsitasyon uygulayın

•A “airway”: Hava yolu açın.•B “breathing”: Pozitif basınçlı soluk verin.•C “circulation”: Göğüs duvarına baskı uygulayın

•D “Defibrilasyon.Sonuç alıncaya kadar önce 200J, sonra 200-300J, en sonunda 360J 3 kez

Şok sonrasında ritm nedirDüzelmiştir Asistol

Süregelen-tekrarlayan VT / VF

Trakeaya tüp, intravenöz kateter yerleştirin; ikincil ABCD çalışması

Akut koroner sendromlar

Page 5: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Ventrikül fibrilasyonu: Tedavi (2000 yılı kılavuzu)•Epinefrin: 1 mg İ.V hızla verin, her 3-5 dakikada tekrarlanır.•Vazopresin: 40 Ü İ.V tek doz, 1 kez.

Yeniden defibrile edin30 saniye içinde 1 kez 360J şok verin.

Antiaritmik ilaç düşünAmiodaron (IIb), lidokain, prokainamid (IIb, tekrarlayan VT/VF), magnezyum

(hipomagnezemi varsa), tomponlayıcı maddeler

Başarısız

Başarısız

Yeniden defibrile edin (360J)İlaç şok ilaç şok…...

Akut koroner sendromlar

Page 6: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım
Page 7: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

İskemik ağrı

ST elevasyonsuz(Sürekli ST yükselmesi

olmayan)

ST elevasyonlu

Kararsız angina pektoris

Q dalgasızMİ

Q dalgalıMİ

AKUT KORONER SENDROMLAR

Akut koroner sendromlar

Page 8: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Göğüs ağrısı nedenleri

Kalp - damar sistemi.

•Miyokard infarktüsü

•Angina pektoris

•Miyokardit

•Perikardit

•Aort darlığı

•Aort disseksiyonu

•Hipertrofik kardiyomiyopati

Solunum sistemi.

•Plörit ya da pnömoni

•Trakeobronşit

•Pulmoner emboli

•Pulmoner hipertansiyon

•Pnomotoraks

•Tümör

Akut koroner sendromlar

Sindirim sistemi.

•Özöfajit

•Reflü

•Özöfagus spazmı

•Peptik ülser

•Pankreatit

•Safra koliği

•Kolesistit

İskelet-kas :

•Kosto kondrit

•Fibrozit

•Kosta kırığı

•Herpes

Psikiyatrik :

•Anksiyete

•Panik bozukluk

•Somatizasyon

Page 9: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Solunumsistemi

Sindirimsistemi

Psikiyatrikİskelet-kassistemi

Akut koroner sendrom

Akut koroner sendromPulmoner emboliAort diseksiyonu

Pnömotoraks

İzleme

İzleme

Ölüm

Göğüs ağrısı hangi durumda öncelik taşır?

Göğüs ağrısı

Page 10: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Circulation 2000;102:1193

Akut koroner sendrom düşündüren semptom

12 derivasyonlu

EKGFizik

muayeneAnamnez Kalp

markerleri

Akut koroner sendromlar

Page 11: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

• Boyuna, omuzlara, sırta, kollara, çeneye yayılabilen retrosternal ağrı, baskı, dolgunluk

• Göğüste huzursuzlukla birlikte hazımsızlık, bulantı, kusma

İyi bir anamnez

Akut koroner sendromlar

Page 12: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Anamnez

Yayıldığı yerler

Hazımsızlık

Batıcı ağrı

Plöritik ağrı

Soluk darlığı

Eur Heart J 2002;23:1089-40

Akut koroner sendromlar

Akut koroner sendromlu olguların %40’tan fazlası atipik semptomlar ile başvurabilir.

KAH risk faktörleri

Page 13: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Anamnez

Am J Cardiol 2004;93:606-608

Akut miyokard infartüsü geçiren hastaları hastaneye getiren semptom

Göğüs ağrısı 54 69 <0.001

Solunum sistemi 20 16 0.012

Kadın % Erkek % p

Akut koroner sendromlar

Page 14: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

TÜMAR çalışmasında ağrı dışı semptomlar

1427,8

12,416,7

11,816,7

0 10 20 30

Dispne

Senkop

Kusma

KadınErkek

Akut koroner sendromlar

Page 15: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Circulation 2000;102:1193

Akut koroner sendrom düşündüren semptom

12 derivasyonlu

EKGFizik

muayeneAnamnez Kalp

markerleri

Akut koroner sendromlar

Page 16: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

İskemik tipte göğüs ağrılı hasta

12 derivasyonlu EKG kaydı

Akut koroner sendromlar

•Aspirin 160-325mg çiğnetilmeli• Serum markerleri için kan alınmalı•Fizik muayene

10 dakika

Page 17: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

• Şok ya da akciğer ödemi bulguları.• Kalp hızı >100 vurum/dak.• Sistolik kan basıncı <100 mmHg• Önceden geçirilmiş Mİ, koroner arter “by-

pass” cerrahisi olması.

İyi bir fizik muayene

Akut koroner sendromlar

•Yüksek risk göstergeleri

•Acil koşullarda girişim yapılabilen merkeze gönderilmeli

Page 18: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

İskemik tipte göğüs ağrılı hasta

12 derivasyonlu EKG kaydı

Akut koroner sendromlar

•Aspirin 160-325mg çiğnetilmeli• Serum markerleri için kan alınmalı•Fizik muayene

10 dakika

Normal12 saatEKG

Marker

Normal

Page 19: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

İskemik ağrı

ST elevasyonsuz(Sürekli ST yükselmesi olmayan)

ST elevasyonlu

Kararsız angina pektoris

Q dalgasızMİ

Q dalgalıMİ

AKUT KORONER SENDROMLAR

Akut koroner sendromlar

Page 20: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Akut koroner sendromlar

Page 21: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Akut koroner sendromlar

Page 22: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Akut koroner sendromlar

Page 23: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

İskemik ağrı

ST elevasyonsuz(Sürekli ST yükselmesi olmayan)

ST elevasyonlu

Kararsız angina pektoris

Q dalgasızMİ

Q dalgalıMİ

AKUT KORONER SENDROMLAR

Akut koroner sendromlar

Page 24: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Akut koroner sendromlar

Lümeni tam tıkamayan trombüs

+-

ST segment çökmesi

Page 25: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

İskemik ağrı

ST elevasyonsuz(Sürekli ST yükselmesi olmayan)

ST elevasyonlu

Kararsız angina pektoris

Q dalgasızMİ

Q dalgalıMİ

AKUT KORONER SENDROMLAR

Akut koroner sendromlar

Page 26: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım
Page 27: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

İskemik ağrı

ST elevasyonsuz(Sürekli ST yükselmesi olmayan)

ST elevasyonlu

Kararsız angina pektoris

Q dalgasızMİ

Q dalgalıMİ

AKUT KORONER SENDROMLAR

Akut koroner sendromlar

Page 28: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Lümeni tam tıkayan trombüs

-+

Akut koroner sendromlarST segment yükselmesi

Page 29: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

İskemik ağrı

ST elevasyonsuz(Sürekli ST yükselmesi olmayan)

Kararsız angina pektoris

Q dalgasızMİ

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

ST elevasyonlu

Q dalgalıMİ

Page 30: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

AMİ: Tanım

•Miyokrd markerlerinde (troponin, CK-MB) tipik yükselme ve inmeye aşağıdakilerden en az birinin eşlik etmesi:

»İskemik semptomlar.

»EKG’de patolojik Q dalgalarının oluşması.

»EKG’de ST segment değişiklikleri.

»Koroner arterlere yönelik girişim.

•AMİ’nin patolojik bulgularıEur Heart J 2000;21: 1502-1513.

Akut koroner sendromlar

Page 31: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

• Kötüleşen angina pektoris: en az bir CCS sınıfı ilerlemesi ya da en az CCS III.

• Dinlenme anginası: > 20 dakika.• Yeni başlayan angina: İki aydan yeni ve

en az CCS III.• İnfarktüs sonrası angina: Akut

miyokard infarktüsünden sonraki 15 gün içinde angina.

Kararsız angina pektoris: tanımı

Akut koroner sendromlar

•CCS I: Aşırı siddetli eforda angina

•CCS II: Şiddetli olağan eforda angina

•CCS III: Hafif olağan eforda angina

•CCS IV: Dinlenme konumunda bile angina

Page 32: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

İskemik ağrı

ST elevasyonsuz(Sürekli ST yükselmesi olmayan)

Kararsız angina pektoris

Q dalgasızMİ

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Miyokard markerlerinde artış

ST elevasyonlu

Q dalgalıMİ

CK-MB ve kalp troponinleri (cTn)

Kalp troponinleri

(cTn)↑

Antitrombotik tedavi

Reperfüzyon tedavisi

Page 33: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Anti-iskemik tedavi:

Beta bloker, nitrat

Anti trombotik tedavi

Page 34: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

AKS: kanıta dayalı yaklaşımKanıtlar ışığında ST yükselmesiz AKS tedavisi

ASA, klopidogrel, UF heparin / DMAH, beta bloker, nitrat

cTn (+), ST , TIMI RS 3, KY, tekrarlayan iskemi, revask.

öyküsü (+), DM, aritmi

Yüksek riskli

GP IIb/IIIa antg

Erken girişimli strateji

EKG (+), markerler , EF<%40, stres +

ASA, klopidogrel, beta bloker, ACE-İ, statin

Konservatif strateji

Düşük riskli

EKG (-), markerler (-), TIMI RS = 0-2

Page 35: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Repefüzyonu sağlama olanağı var mı?

Olanaklı

Trombolitik Mekanik revaskülarizasyon

ABD’de bile olguların ancak % 25’i

Akut koroner sendromlar

Acil’e gelişten sonraki en geç

30. dak damlamalı

Acil’e gelişten sonraki en geç

90. dak balon şişmeli

Page 36: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Koroner bakım ünitesi öncesi dönemde, koroner bakım ünitesi döneminde ve trombolitik tedaviden sonra AMİ’de

erken dönemde ölüm oranları (%).

0

5

10

15

20

25

30

KBÜ öncesi KBÜ Tromboliz

Akut koroner sendromlarZaman=kas

Page 37: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım
Page 38: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım
Page 39: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım
Page 40: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Akut koroner sendromlarSONUÇ

Akut koroner sendromlara yaklaşım Etkili, Yoğun ve İvedi olmalıdır.

Akut koroner sendromlara yaklaşım “EYİ” olmalıdır.

Page 41: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım
Page 42: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

İskemik tipte göğüs ağrılı hasta

12 derivasyonlu EKG kaydı

ST yükselmesi ya da yeni LBBB

ST çökmesi ya daT dalgası tersleşmesi

Normal EKG

•Anti-iskemik tedavi•Reperfüzyon teda-visi adayı

Anti-iskemik tedavi Yakın gözlem

Akut koroner sendromlar

•Aspirin 160-325mg çiğnetilmeli• Serum markerleri için kan alınmalı•Fizik muayene

10 dakika

Page 43: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Akut koroner sendromlar

Page 44: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

• Oksijen• Nitrogliserin• Aspirin• Yeterli analjezi

Akut koroner sendromlar

Hastane öncesi tedavi

Page 45: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Oksijen:• İlk 2 saat içinde komplikasyonu olmayan

bütün hastalar.• Akciğer ödemi bulunan hastalar.• Arter kanı oksijen satürasyonu <%90 ise.

Akut koroner sendromlar

Page 46: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Nitrogliserin (1):• Uzayan göğüs ağrısı ve ST yükselmesi var ise

dilaltı (SL) nitrogliserin. Beşer dakika ara ile 3 kez.

• SL nitrogliserine yanıt yoksa iskemi geri dönüşlü değildir. AMİ düşünülmelidir. Hipotansiyon, taşikardi ya da bradikardisi olmayan bütün hastalarda ilk 24-48 saatte.

Akut koroner sendromlar

Page 47: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Nitrogliserin (2):• Kullanılmaması gereken durumlar: Sistolik kan

basıncı < 90 mmHg, ya da kalp hızı < 60 vurum/dak.

• Dikkatli davranılması gereken durumlar: Sağ ventrikül infarktüsü eşlik ettiği zaman tehlikeli hemodinamik bozukluklar oluşabilir.

Akut koroner sendromlar

Page 48: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Aspirin:• Gerçek aspirin allerjisi bulunmadıkça bütün

hastalara 160-325 mg hemen verilmelidir.

Akut koroner sendromlar

Page 49: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Analjezi:• İntravenöz morfin ile yapılır. 2-4 mg İV; 5 dak bir

tekrarlanabilir.• Ağrı sempatik sinir sisteminde hiperaktivasyona

neden olur. Artmış sempatik tonus hem miyokard oksijen tüketimini arttırır hem de aritmi oluşturarak birden ölüme neden olur.

• Bu nedenle ağrının KBÜ’ye gitmeden önce giderilmesi gerekir.

Akut koroner sendromlar

Page 50: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Bu hastayı KBÜ’ye gönderir iken aritmi profilaksisi yapmak

gerekir mi?

Page 51: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

• Hastane öncesi ölümlerin büyük çoğunluğu ventrikül fibrilasyonundan olduğuna göre akılcı olabilir.

• Çalışmalarda ventrikül fibrilasyonu sıklığını %33 azaltmasına karşın mortaliteyi arttırdığı gösterilmiş.

Akut koroner sendromlar

Uygulanmamalıdır

Aritmi profilaksisi

Page 52: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Akut koroner sendromlar

Page 53: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

İskemik tipte göğüs ağrısı

12 derivasyonlu EKG kaydı

10 dakika içinde•Aspirin 160-325 mg•Markerler için kan

ST yükselmesiYeni LBBB

ST çökmesiT dalgası (-)

Normal EKG

Trobolitikkontrindike mi

30 dak içindetedavi

Antiiskemikantikoagülan

tedaviNormal

Evet

ST çökmesi

ST yükselmesi

12 saat

Hayır

Akut koroner sendromlar

Page 54: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Repefüzyonu sağlama olanağı var mı?

Olanaklı

Trombolitik Mekanik revaskülarizasyon

ABD’de bile olguların ancak % 25’i

Akut koroner sendromlar

Page 55: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

İNDİKASYONLARI(1)KULLANILMASININ KESİN YARARLI OLDUĞU

DURUMLAR

1) En az iki ardışık derivasyonda 1 mm’den fazla ST yükselmesi olan 75 yaşın altındaki hastalarda ilk 12

saat içinde;

2) Sol dal bloku olan hastalarda akut miyokard infaktüsü düşündüren anamnez varlığında.

Akut koroner sendromlarTrombolitik tedavi

Page 56: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

İNDİKASYONLARI(2)KULLANILMASININ YARARLI OLDUĞU DÜŞÜNÜLEN

DURUMLAR

• 75 yaş ve üzerindeki ST yükselmesiyle başvuran hastalar*

*Bu grupta trombolitik tedavi ile sağlanan mortalite azalması genç hastalara kıyasla daha azdır. 75 yaşın üzerinde trombolitik uygulanan 1000 hastanın 10’unun yaşamı kurtarılır.

Akut koroner sendromlarTrombolitik tedavi

Page 57: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

İNDİKASYONLARI(3)KULLANILMASININ YARARLI OLDUĞU KUŞKULU

DURUMLAR

1) ST yükselmesi olan tedavi başlangıcına kadar olan sürenin 12 saati geçtiği durumlar;

Bu durumda trombolitik tedavi iskemik ağrının veya belirgin ST elevasyonunun devam ettiği hallerde düşünülmelidir.

2) Başvuru anında kan basıncının sistolik>180 mmHg ve/veya diyastolik >110 mmHg olduğu yüksek riskli

olgular.

Akut koroner sendromlarTrombolitik tedavi

Page 58: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

İNDİKASYONLARI(4)KULLANILMAMASI GEREKEN DURUMLAR

1) ST yükselmesi olup tedavi başlangıcına kadar

geçen sürenin 24 saati geçtiği durumlar;

2) Sadece ST çökmesi olan olgularV1-V4 arası ST çökmesi olan hastalarda bu EKG değişikliğinin

sirkumfleks arter tıkanmasına bağlı posteriyor infarktüsün resiprok değişiklikleri olabileceği düşünülmelidir.

Akut koroner sendromlarTrombolitik tedavi

Page 59: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

KONTRAİNDİKASYONLARI(1)MUTLAK KONTRAİNDİKASYONLAR

1) Herhangi bir zamanda geçirilmiş hemorajik inme veya son 1 yıl içinde geçirilmiş SVO

2) Bilinen intrakranyal neoplazi

3) Aktif iç kanama

4) Aort diseksiyonu kuşkusu

Akut koroner sendromlarTrombolitik tedavi

Page 60: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

KONTRAİNDİKASYONLARI(2)GÖRELİ KONTRAİNDİKASYONLAR

1) Başvuru anında yüksek (>180/110 mmHg) ve kontrol edilemeyen kan basıncı

2) Mutlak kontraindikasyonlara girmeyen, geçirilmiş SVO veya intrakranyal patoloji hikayesi

3) 2-4 hafta içinde geçirilmiş travma (>10 dak. veya travmatik CPR dahil) veya majör cerrahi (<3 hafta)

4) Baskı uygulanamayan damar ponksiyonu

Akut koroner sendromlarTrombolitik tedavi

Page 61: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

KONTRAİNDİKASYONLARI(3)GÖRELİ KONTRAİNDİKASYONLAR

5) İNR’yi 2-3 arasında tutacak antikoagulan tedavi kullanımı veya bilinen kanama diyatezi

6) 2-4 hafta içinde geçirilmiş iç kanama 7) Aktif peptik ülser 8) Gebelik 9) Kronik ağır hipertansiyon hikayesi 10) SKZ/Anistreplaz için 5 gün ile 2 yıl içinde

uygulanmış olması

Akut koroner sendromlarTrombolitik tedavi

Page 62: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

TROMBOLİTİK TEDAVİYE ELVERİŞLİ HASTALARIN BELİRLENMESİNDE KULLANILACAK ÇİZELGE

EVET HAYIRSüregelen göğüs ağrısı(20 dak- 12 saat) �Bilinç açık �Yaş >35 (>40 kadın) �İnme ya da TİA öyküsü �Bilinen kanama bozukluğu �Son 2 haftada aktif iç kanama �Son 2 haftada geçirilmiş cerrahi veya �Bir başka hastalığın terminal dönemi �Sarılık, hepatit, böbrek yetersizliği �Önceden antikoagulan kullanımı �Kan basıncı

Akut koroner sendromlar

mmHg

Page 63: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Bu konuda yapılan çalışmalar:

• FTT

• TIMI-II

• GREAT (n=311)

• EMIP (5469) Randomize

• MITI (360)

AMİ’de hastane öncesi trombolitik tedavi

Akut koroner sendromlar

Page 64: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

GREAT 5. Yıl sonuçları:

• Trombolitik tedavinin 1 saat geciktirilmesi gelecek 5 yılda 43/1000 ek ölüm (p<0.012).

• Trombolitik tedavide 30 dakikalık gecikme ortalama yaşam beklentisini yaklaşık 1 yıl kısaltır.

• Resusitasyonun hastane dışında uygulanması ile 10-30/1000 yaşam kurtulur.

JACC 1997; 30: 1181-6

AMİ’de hastane öncesi trombolitik tedavi

Akut koroner sendromlar

Page 65: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

• Meta analizlerde mortalitede %17’lik azalma.• En belirgin yarar 60-90 dak. içinde uygulanan

hastalarda. • Ek donanım - yetkin personel gerektireceğinden

maliyeti artırır.• Koroner bakım birimine ulaşması 90 dak.

aşacak yüksek riskli hastalarda uygulanabilir.

AMİ’de hastane öncesi trombolitik tedavi

Akut koroner sendromlar

Page 66: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Akut koroner sendromlarda hasta izleme akım çizelgesi

Tekrarlayan iskemi ve/ya da ST segment değişikliği ya da derin ters T dalgaları ya da kalp markerlerinin pozitif olması

-Aspirin -Beta bloker -Nitratlar-Antitrombin tedavi -GP IIb/IIIa inhibitörü -Ritm, iskemi izlemesi

Hasta stabilize oldu•Tekrarlayan semptomlar / iskemi•Kalp yetersizliği•Ciddi aritmi

Acil anjiyografi

Sol ventrikül fonksiyonu

EF<0.40 EF0.40

Stres testi

Düşük riskli

Tıpsal tedavi

Yüksek riskli

Page 67: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Göğüs ağrılarının ayırıcı tanısı

Prof. Dr. Zeki Öngenİ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi

Kardiyoloji Anabilim Dalı

Page 68: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Göğüs ağrısı ile ne sıklıkta karşılaşıyoruz?

Göğüs ağrısının ayırıcı tanısı

İngiltere’de 8000 erkek hasta

%38

Çağrı merkezlerine yapılan tüm başvuruların

%25

Göteburg’da acil cerrahi dışındaki başvuruların

%20

İ.Ü CerrahpaşaTFAcilbirim’e tüm başvurularınakut koroner send. oranı

%5

Eur Heart J 2002;23:1153-76

Page 69: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Farklı ortamlarda göğüs ağrısının nedenlerine göre dağılımı

Göğüs ağrısının ayırıcı tanısı

Kalp 20 60 69 45

İskelet-kas 43 6 5 14

Solunum 4 4 4 5

Sindirim 5 6 3 6

Psikiyatrik 11 5 5 8

Öbür 16 19 18 26

Pratis

yen

Çağrı

merke

zi

Ambulan

s

Acil

Eur Heart J 2002;23:1153-76

%

Page 70: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Göğüs nasıl değerlendirmeli?

•Hastanın özellikleri.

•Ağrının niteliği.

•Eşlik eden semptomlar.

•Fizik muayene bulguları.

•Basit laboratuar incelemeleri

Göğüs ağrısının ayırıcı tanısı

Page 71: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Solunum sistemi: Plevra ağrıları

Tutulan alanı yansıtır

Yereldir ve solunum ile

ilişkilidir

İrritasyon sürdükçe

vardır

Soluk almakla

artar

•Dispne

•Öksürük

•Ateş

•Matite

•Raller

•Tuber sufl

•Plevra frotmanı

Yerleşimi Niteliği Süresi

Azaltan- artıran

faktörler

Eşlik eden bulgu ve belirtiler

Göğüs ağrısının ayırıcı tanısı

Page 72: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Solunum sistemi: Pulmoner emboli

Retrosternal ya da akciğer infarktüsünün yerleştiği alanın üzerinde

Plöritiktir ya da angina pektorise benzer

Birden başlar ve dakikalar sürer. Genellikle 1 saatten kısadır.

Soluk almakla artarabilir

•Dispne

•Taşikardi

•Taşipne

•Hipotansiyon

•Sağ kalp yetersizliği

•Ral, frotman

•Hemoptizi

Yerleşimi Niteliği Süresi

Azaltan- artıran

faktörler

Eşlik eden bulgu ve belirtiler

Göğüs ağrısının ayırıcı tanısı

Page 73: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Solunum sistemi: Pnömotoraks

Hemitoraks Plöritik Birden başlar Eforla ilişkili olabilir

•Dispne

•Travma

•Solunum seslerinde azalma

Yerleşimi Niteliği Süresi

Azaltan- artıran

faktörler

Eşlik eden bulgu ve belirtiler

Göğüs ağrısının ayırıcı tanısı

Page 74: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Kalp-damar sistemi: Aort disseksiyonu

Göğüs ön duvarı, sırta yayılabilir

Yırtıcı, batıcı,

parçalayıcı

Birden başalar

hiçbir ağrı kesici

teadaviye yanıt vermez

•Hipertansiyon

•Marfan sendromu

•Aort yetersizliği üfürümü

•Nabız farklılığı

•Kan basıncı farklılığı

•Nörolojik bulgu

Yerleşimi Niteliği Süresi

Azaltan- artıran

faktörler

Eşlik eden bulgu ve belirtiler

Göğüs ağrısının ayırıcı tanısı

Page 75: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Kalp-damar sistemi: Perikardit ağrısı

Sternum üzerinden ya

da kalp tepesinden

başlar, boyuna, sol

omuza yayılır,

anginadan daha

sınırlıdır.

Keskin, bıçak batar

gibi.

Birkaç saatten

birkaç güne kadar.

Azalıp artabilir.

Soluk almakla, sırt üstü yatmakla artar. Dik oturmak,

öne eğilmekle

azalır

•Perikard frotmanı

Yerleşimi Niteliği Süresi

Azaltan- artıran

faktörler

Eşlik eden bulgu ve belirtiler

Göğüs ağrısının ayırıcı tanısı

Page 76: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Kalp-damar sistemi: Miyokard iskemisine bağlı ağrı

Göğüs ağrısının ayırıcı tanısı

O2 sunumu

O2 istemi

Tipik iskemik ağrı

Kararlı angina pektoris

Kararsız angina pektoris

Akut miyokard infarktüsü

AKUT KORONER SENDROM

Page 77: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Kalp-damar sistemi: Angina pektoris

Retrosternal, kollara, boyuna, çeneye,

epigastriyuma sırta

yayılabilir.

Ağırlık, basınç, sıkışma, yanma, ezilme,

hazımsızlık

10 saniye ile 10 dakika

Egzersiz, soğuk hava, emosyonel

stres uyarır.

Dinlenme ve

nitratlarla geçer.

Ağrı sırasında

•S4

•Üfürüm

Yerleşimi Niteliği Süresi

Azaltan- artıran

faktörler

Eşlik eden bulgu ve belirtiler

Göğüs ağrısının ayırıcı tanısı

JACC 1999;33:2092-197

Page 78: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Göğüs ağrısının ayırıcı tanısı

Kalp-damar sistemi: Angina pektorisin klinik sınıflaması

Anamnezden altta yatan hastalığın koroner arter hastalığı olma olasılığı kestirilebilir.

1- Tipik angina pektoris.

2- Atipik angina pektoris.

3- Angina dışı göğüs ağrısı.

JACC 1999;33:2092-197

Page 79: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Göğüs ağrısının ayırıcı tanısı

Kalp-damar sistemi: Angina pektoris

1- Ağrı retrosternal mi yerleşiyor?

2- Egzersiz ya da emosyonel stres ile mi geliyor?

3- Dinlenmekle ya da dil altı nitrat ile geçiyor mu?

3 Evet

Tipik angina pektoris

2 Evet

Atipik angina pektoris

1 Evet

Angina dışı göğüs ağrısı

Page 80: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Göğüs ağrısının ayırıcı tanısı

Kalp-damar sistemi: Angina pektoris

Klinik sınıflamaya göre koroner arter hastalığı olasılığı

•Klinik sınıfa

•Yaşa

•Cinsiyete

Page 81: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Göğüs ağrısının ayırıcı tanısıKlinik sınıflamaya göre koroner arter hastalığı olasılığı

30-39 4 2 34 12 76 26

40-49 12 3 51 22 87 55

50-59 20 7 65 31 93 73

60-69 27 14 72 51 94 86

Yaş Erkek

Kadın

Erkek

Kadın

Erkek

Kadın

Angina dışı göğüs ağrısı

Atipik angina pektoris

Tipik angina pektoris

%

Page 82: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Kalp-damar sistemi: Miyokard iskemisine bağlı ağrı

Göğüs ağrısının ayırıcı tanısı

O2 sunumu

O2 istemi

Tipik iskemik ağrı

Kararlı angina pektoris

Kararsız angina pektoris

Akut miyokard infarktüsü

AKUT KORONER SENDROM

Page 83: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

• Kötüleşen angina pektoris: en az bir CCS sınıfı ilerlemesi ya da en az CCS III.

• Dinlenme anginası: > 20 dakika.• Yeni başlayan angina: İki aydan yeni ve

en az CCS III.• İnfarktüs sonrası angina: Akut

miyokard infarktüsünden sonraki 15 gün içinde angina.

Kararsız angina pektoris: tanımı

Göğüs ağrısının ayırıcı tanısı

•CCS I: Aşırı siddetli eforda angina

•CCS II: Şiddetli olağan eforda angina

•CCS III: Hafif olağan eforda angina

•CCS IV: Dinlenme konumunda bile angina

Page 84: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Göğüs ağrısının ayırıcı tanısıKalp-damar sistemi: Akut miyokard infarktüsü

Retrosternal, angina

pektorisin yayıldığı yerlere yayılır.

Ağırlık, basınç, sıkışma, yanma, ezilme,

huzursuzluk

Birden başlar, 30 dakikadan uzun sürer

Dinlenmeye ya da

nitratlara yanıt

vermez.

•Dispne

•Halsizlik

•Terleme

•Bulantı, kusma

•Senkop

Yerleşimi Niteliği Süresi

Azaltan- artıran

faktörler

Eşlik eden bulgu ve belirtiler

Page 85: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Göğüs ağrısının ayırıcı tanısıBaşvuru sırasında tipik semptom olmayan hangi hastada akut koroner

sendromdan kuşkulanılmalı (kadınlar için daha çok dikkat)?

• Göğüste huzursuzlukla birlikte hazımsızlık, bulantı, kusma

• Geçmeyen soluk darlığı• Aşırı halsızlık, başdönmesi, bilinç yitmesi,

terleme

İskemik ağrı eşdegeri bulgular

Page 86: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Göğüs ağrısının ayırıcı tanısıBaşvuru sırasında tipik semptom olmayan hangi hastada akut koroner

sendromdan kuşkulanılmalı (kadınlar için daha çok dikkat)?

Atipik semptom

Yüksek risk

•Yaş

•Hipertansiyon

•Hiperkolesterolemi

•Aile öyküsü

•Sigara

Tıpsal öykü

•İskemik kalp hastalığı

•Karotis hastalığı

•Periferik arter hastalığı

•Karın aortu anevrizması

•Diyabet

Hemodinami-ritm

•Hipotansiyon

•Taşikardi

•Bradikardi

•Konjesyon bulguları

•S3, yeni üfürüm duyulması

Page 87: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Göğüs ağrısının ayırıcı tanısıSONUÇ: Acil birimde göğüs ağrılı hastaya yaklaşım. Bir akım çizelgesi önerisi

Göğüs ağrısı

Tipik iskemik ağrı mı?

Akut koroner sendrom mu?

EVET

Angina eşdeğeri mi?

HAYIR

Kararsız angina pektoris

Akut miyokard infarktüsü

EVET

Kararlı angina pektoris

İZLE

YATIR

İZLE

HAYIR

EVET

HAYIR

HAYIR

Yüksek risk +

Öykü +

Ritm-hemodinami +

EVET

Page 88: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

OLGU 3:•72 yaşında kadın, hafif olağan efordan sonra retrosternal göğüs ağrısı, ağrının 15. d’de acil birime varıyor ve kapıda bilincini yitiriyor

Sinüs ritmine döndürüldükten sonra KBÜ alınıyor

Page 89: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

İskemik ağrı

ST elevasyonsuz(Sürekli ST yükselmesi olmayan)

Kararsız angina pektoris

Q dalgasızMİ

AKUT KORONER SENDROMLAR

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Miyokard markerlerinde artış

ST elevasyonlu

Q dalgalıMİ

Major koroner olay: %5-40

Page 90: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

AKS’li her hastanın erken dönem riski eşit

mi?

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Page 91: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

ACC / AHA Guidelines for the Management of Patients With Unstable Angina and Non-ST-segment Elevation

Myocardial Infarction

ESC: Management of acute coronary syndromes: Acute coronary syndromes without persistent ST elevation

AKS ve ST yükselmesiz Mİ’de TIMI Risk Puanlaması

Tek değişken ile

Yedi farklı değişkenin etkileşimi ile

AKS ve ST yükselmesiz Mİ’de risk düzeyi belirlenmesi

Page 92: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

AKS ve ST yükselmesiz Mİ’de TIMI Risk Puanlaması

Yaş 65 0 1

3 koroner arter hastalığı risk faktörü 0 1

Koroner arter stenozu %50 0 1

Başvuru EKG’sinde ST segment sapması 0 1

Son 24 saatte 2 angina 0 1

Son 7 günde aspirin kullanılması 0 1

Serum kalp markerlerinde yükselme 0 1

VarYok

Antmann et al. JAMA 2000; 284: 835-842

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Page 93: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

05

1015202530354045

0-1 puan 2 puan 3 puan 4 puan 5 puan 6-7 puan

AKS ve ST yükselmesiz Mİ’de TIMI Risk Puanlaması

Ma j

or o

lay

g örü

lme

sık l

ığı (

%)

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Düşük Orta, yüksek

Page 94: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

AKS’da antitrombotik

tedavi seçenekleri

nelerdir?

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Page 95: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Eski cephanelik•Unfraksiyone heparin•Kumadin

•Aspirin•Dipiridamol•Tiklopidin

•Streptokinaz•t-PA•APSAC

Yeni cephanelik•DMAH heparin•Trombin inhibitörleri

•Clopidogrel•GPIIb/IIIa antagonisti

•r-PA•TNK•n-PA

Antitrombotik

Antiagregan

Trombolitik

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Page 96: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

AHA / ACC kılavuzları 2002: ST yükselmesiz AKS

ASA, klopidogrel, UF heparin / DMAH, beta bloker, nitrat

Düşük riskli

EKG (-), Markerler (-) TIMI RS 0-2

Konservatif strateji

cTn (+), ST , TIMI RS 3, KY, tekrarlayan iskemi,

revask. öyküsü (+)

Yüksek riskli

GP IIb/IIIa antg

İnvasif strateji

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Page 97: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

ESC kılavuzları 2002: ST yükselmesiz AKS

ASA, klopidogrel, DMAH, beta bloker, nitrat

Düşük riskli

cTn: 6-12 saat

EKG (-) ya da T , Markerler

(-)

Konservatif strateji

cTn (+), ST , KY, tekrarlayan iskemi,

diyabet, aritmi

Yüksek riskli

GP IIb/IIIa antg

İnvasif strateji

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Page 98: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

AKS’da düşük molekül ağırlıklı

heparinler, standart heparin

kadar etkili ve güvenli mi?

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Page 99: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Standart heparinHeparin+aspirin Aspirin

daha iyi daha iyi

Theroux , 1988

RISC grubu 1990

Cohen, 1990

Cohen, 1994Holdright, 1994

-0.2 -0.1 1 0.1 0.2

Gurfinkel, 1995

Genel değerlendirme

RR=0.67

JAMA 1996; 276: 811-815.

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Page 100: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

AKS: kanıta dayalı yaklaşımST yükselmesiz AKS’de DMAH-standart heparin karşılaştırması

FRIC Dalteparin

FRAXIS Nadroparin

ESSENCE Enoxaparin

TIMI 11B Enoxaparin

1JAMA 2003; 289:331-342

DMAH iyi StandartHeparin iyi

Page 101: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

AKS’da antitrombosit tedavide ne

değişti?

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Page 102: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Koroner arter hastalıklarında antitrombosit tedavi işe yarıyor mu?

Antitrombosit iyi Antitrombosit kötü

Eski Mİ

Akut Mİ

Kararsız angina

Kararlı angina

1Antitrombotik Çalişmacılar İşbirliği Grubu BMJ 2002; 324: 71-86.

AKS

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Page 103: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Koroner arter hastalıklarında hangi antitrombosit tedavi işe yarıyor?

Öbürantitrombosit iyi Aspirin iyi

Dipiridamol

Tiklopidin

Klopidogrel

1 BMJ 2002; 324: 71-86.

ASA+dipiridamol

ASA+öbürantitrombosit iyi Aspirin iyi

ASA+tiklopidinASA+İ.V GP IIb/IIIa

antagonistleri

TOPLAM RR azalması %15

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Page 104: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Aspirin + İ.V GPIIb/IIIa

antagonistleri hangi

durumlarda işe yarıyor?

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Page 105: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Perkütan girişim uygulanan olgularda GP IIb/IIIa antagonistlerinin ölüm ve Mİ üzerine 30 günlük etkisi

EPIC 2.099 9.6% 6.6%

IMPACT II 4.010 8.5 7.0

EPILOG 2.792 9.1 4.0

CAPTURE 1265 9.0 4.8

RESTORE 2.141 6.3 5.1

EPISTENT 2.399 10.2 5.2

ESPRIT 2.064 10.2 6.3

Toplam 16.770 8.8 5.6

0 0.5 1 1.5 2

IIb/IIIa daha iyi plasebo daha iyi

p<0.00000001

Plasebo 2b/3a N

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Page 106: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Perkütan girişim uygulanmayan olgularda GP IIa/IIIb antagonistlerinin ölüm ve Mİ üzerine 30 günlük etkisi

GP IIb/IIIa antgdaha iyi Plasebo daha iyi

PRISM

PRISIM-Plus

PURSUIT

PARAGON-B

1

GUSTO-IV

TOPLAM RR azalması %9

Lancet 2002; 389:189-98.Troponin + RR azalması %15

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Page 107: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

GP IIa/IIIb antagonistlerinin kılavuzlardaki yeri

AHA / ACC kılavuzları 2002

Sınıf I:Perkütan koroner girişim(PKG) planlananlar.

Sınıf IIa:PKG planlanmayan yüksek riskli hastalarda tirofiban ya da eptifibatid.

Sınıf IIb:PKG planlanmayan yüksek riski olmayan hastalarda tirofiban ya da eptifibatid.

Sınıf III:PKG planlanmayan olgularda absiksimab kullunılmamalı.

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Page 108: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

AKS tedavisinde Aspirin +

klopidogrel birlikteliği işe yarıyor mu?

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Page 109: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Aspirin + klopidogrel birlikteliğinin etkili ve güvenli olduğuna ilişkin bulgular.

CAPRIE1 çalışması: Klopidogrel en az aspirin kadar etkili.

Stent 2,3 çalışmaları: Klopidogrel + aspirin etkili ve güvenli.

1Lancet 1996; 348:1329-39. 2Circulation 2000; 101:590-3. 3Circulation 2000;102:624-9.

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Page 110: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

CURE çalışması• 12562 kararsız angina pektoris ya da Q dalgasız akut

miyokard infarktüsü olgusu.• 28 merkez, 3-12 ay izleme.• Standart tedaviye (aspirin) plasebo ya da 300mg+75mg

clopidogrel ekleniyor.• Birincil son nokta: Ölüm, miyokard infarktüsü, inme.• İkinci birincil son nokta: Birincil son noktalar + refrakter

iskemi.• İkincil son noktalar: ağır iskemi, kalp yetersizliği,

revaskülarizasyon.

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Page 111: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

5,4 5,16,2 5,7

1,4 1,2

11,59,3

18,816,5

0

5

10

15

20

KV ölüm Mİ İnme Birincil SN 2. BirincilSN

Plasebo Clopidogrel

*

*

*p=0,001

RR= 0,92 RR= 0,77

RR= 0,85

RR= 0,80

RR= 0,86

NEJM 2001;345:495. SN: son nokta

Klopidogrelin birincil son nokta üzerine etkileri

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Page 112: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

0

5

10

15

20

25

Refrakteriskemi

Ağır iskemi Kalp yetersizliğ Girişim

Plasebo Klopidogrel

Gör

ülm

e or

anı %

p = 0,028p =0,003p = 0,007

p = 0,03

Klopidogrelin ikincil son noktalar üzerine etkileri

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Page 113: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Klinik özellikler

Tümü

Tanı

Kalp markeri

ST >1.0 mm

Diyabet

Geçirilmiş Mİ

Q ’suz MI

Kararsuz angina

ÖbürYok

VarYok

Var

Yok

Var

Yok

Var

0.6 0.8 1.0 1.2

Klopidogrel iyi Plasebo iyi

Klopidogrelin hangi hasta gruplarında etkili

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Page 114: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Aspirin + klopidogrel

birlikteliğinden yararlanmak için

ödenen klinik bedel ne?

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Page 115: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

3,7

2,72,2

1,8 1,50,9

2,82,2

5,9

2,5

0

1

2

3

4

5

6

Majorkanama

Yaşamıtehdit

Öbür > 2 Ü kan Minor

Klopidogrel Plasebo

p>0,05

*

* Gastrointestinal, arter ponksiyon yerinde

CURE çalışmasında kanama oranları

%

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Page 116: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

4,45,3

9,6

6,3

0

2

4

6

8

10

Klop (-) > 5 gün 5 gün içinde

Klopidogrel Plasebo

p=0,06

CURE çalışmasında KABG giden olgularda büyük kanama oranları

%

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Page 117: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Klopidogrel de, GP antagonistleri gibi

sadece yüksek riskli hastalarda

mı etkili ?CURE çalışmasının TIMI risk derecelendirmesine göre değerlendirilmesi

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Page 118: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Klopidogrelin farklı risk düzeylerindeki etkileri

Circulation 2002;106:1622-1626

5.7

11.4

20.7

4.1

9.8

15.9

0

5

10

15

20

25

Düşük risk Orta risk Yüksek risk

MI,

inm

e or

vas

küle

r öl

üm (%

)

Plasebo

Klopidogrel

p = 0.03

p = 0.02

p = 0.003

n = 3,276

n = 7,297

n = 1,989

ARR* 1.6 1.6 4.8 RRR† 29% 15% 27%

*Absolut risk azalması †Relativ risk azalması

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Page 119: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

ST yükselmesiz AKS’de, tıpsal

tedavide elde edilen başarı, girişimli

tedavide de elde edildi mi?

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Edildi ise“herkese erken girişim” mi yoksa “seçici

erken girişim” mi?

Page 120: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Erken girişimin eski ve yeni yüzü

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

TIMI IIIB

VANQWISH

Eski yüz

RITA-3

FRISC II

TACTICS TIMI 18

Yeni yüz

Page 121: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

VANQWISHTIMI IIIB

TIMI IIIB† ve VANQWISH † † sonuçları

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Tutucu %18.1 %12.2 %3.3 %18.5

Girişimci %16.2 %10.8 %7.7 %24.0

Erken

p>0.05

Geç*

p>0.05

Geç

p=0.05

Erken

p=0.004*Egzersiz testi dışında

† Circulation 1994;89:1545-56. † † NEJM 1998;338:1785-92.

Page 122: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Yeni yüz: FRISCII †, TACTICS TIMI-18 † †, RITA-3 † † †

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Tutucu %42.2 %19.4 %14.5

Girişimci %13.3 %15.9 %9.6

FRISC II TACTICS

† Lancet 1999;354:708-15. † † NEJM 2001;344:1879-87. † † † Lancet 2002;360:743-51. *Lancet 2002;360:738-39.

RITA-3

6 ay - 1 yıl birincil son nokta görülme sıklığı*

Birincil son nokta: ölüm, Mİ, angina ya da yeni girişim için hastaneye baş vurma

Page 123: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

ST yükselmesiz AKS’de

“herkese erken girişim” mi

yoksa “seçici erken girişim”

mi?

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Page 124: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

AKS: kanıta dayalı yaklaşımErken girişimli tedavi yöntemi her hastada etkili mi?

FRISC II

TACTICS

RITA-3

ST çökmesi +

Troponin +

Erkek

Troponin +

TIMI 3

Erkek

3,9 2,2

3,5 2,3

3,9 4,6

Tutucu Girişim

Ölüm

Page 125: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

ST yükselmesiz AKS’de girişim

ne zaman yapılmalı?

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Page 126: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

AKS: kanıta dayalı yaklaşımErken girişimli tedavi ne zaman yapılmalı?

FRISC II

TACTICS

RITA-3

10 gün içinde

4-48 saat (22 s)

72 saat (48 s)

Page 127: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

AKS: kanıta dayalı yaklaşımBu konuda yeni bulgu: ISAAR-COOL*

ST yükselmesiz AKS:

cTn + ve / ya da ST

Yoğun antitrombotik tedavi 72-120 saat

Yoğun antitrombotik tedavi < 6 saat

Girişim Girişim

Ölüm + Mİ

%11,6

Ölüm + Mİ

%5,9p=0,04

*AHA Kasım 2002, Şikago.

Page 128: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

AKS: kanıta dayalı yaklaşımKanıtlar ışığında ST yükselmesiz AKS tedavisi

ASA, klopidogrel, UF heparin / DMAH, beta bloker, nitrat

cTn (+), ST , TIMI RS 3, KY, tekrarlayan iskemi, revask.

öyküsü (+), DM, aritmi

Yüksek riskli

GP IIb/IIIa antg

Erken girişimli strateji

EKG (+), markerler , EF<%40, stres +

ASA, klopidogrel, beta bloker, ACE-İ, statin

Konservatif strateji

Düşük riskli

EKG (-), markerler (-), TIMI RS = 0-2

Koroner anjiyografi: ~ 4200 hasta

Page 129: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

AKS: kanıta dayalı yaklaşımSONUÇ

ST yükselmesiz AKS, Etkili, Yoğun ve İvedi tedavi edilmelidir.

ST yükselmesiz AKS, “EYİ” tedavi edilmelidir.

Page 130: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Akut Koroner Sendromlara Akut Koroner Sendromlara GirişGiriş

Prof.Prof. Dr.Dr. ZekiÖngenZekiÖngen

Page 131: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

GP IIb/IIIa reseptörü Fibrinojen

Endotel

Trombositler ve trombosit agregasyonu

GP Ib reseptörü

Fizyopatoloji: Hasarlı endotel-trombosit ilişkisi

Salgılama

ADP, TxA2

Fosfolipid

Pıhtılaşma kaskadı

Page 132: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Pıhtılaşma kaskadıİntrensek yol Ekstrensek yol

XII XIIaKininojenPrekallikrein

XI XIa

X

IXa

Xa

Xa

XVIIIaVIII

Protrombın TROMBİNVa

V

Damar yaralanması

Doku faktörü + VIIa

IX IX

Page 133: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

İskemik ağrı

ST elevasyonsuz(Sürekli ST yükselmesi olmayan)

Kararsız angina pektoris

Q dalgasızMİ

AKUT KORONER SENDROMLAR

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Miyokard markerlerinde artış

ST elevasyonlu

Q dalgalıMİ

Page 134: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Circulation 2000;102:1193

Akut koroner sendrom düşündüren semptom

12 derivasyonlu

EKGFizik

muayeneAnamnez Kalp

markerleri

Akut koroner sendromlar

Page 135: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

• Boyuna, omuzlara, sırta, kollara, çeneye yayılabilen retrosternal ağrı, baskı, dolgunluk

• Göğüste huzursuzlukla birlikte hazımsızlık, bulantı, kusma

• Geçmeyen soluk darlığı• Aşırı halsızlık, başdönmesi, bilinç yitmesi

İyi bir anamnez

Akut koroner sendromlar

Uzayan iskemik ağrı ya da eşdegeri bulgular

Page 136: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Akut koroner sendromlu olguların %40’tan fazlası atipik semptomlar ile başvurabilir.

Yayıldığı yerler

Hazımsızlık

Batıcı ağrı

Plöritik ağrı

Soluk darlığı

Akut koroner sendromların tanıtıcı semptomu angina pektoris yerleşimi ve yayılımı gösteren tipik ağrıdır.

Page 137: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

• Şok ya da akciğer ödemi bulguları.• Kalp hızı >100 vurum/dak.• Sistolik kan basıncı <100 mmHg• Önceden geçirilmiş Mİ, koroner arter “by-

pass” cerrahisi olması.

İyi bir fizik muayene

Akut koroner sendromlar

•Yüksek risk göstergeleri

•Acil koşullarda girişim yapılabilen merkeze gönderilmeli

Page 138: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

AMİ: Tanım

•Miyokrd markerlerinde (troponin, CK-MB) tipik yükselme ve inmeye aşağıdakilerden en az birinin eşlik etmesi:

»İskemik semptomlar.

»EKG’de patolojik Q dalgalarının oluşması.

»EKG’de ST segment değişiklikleri.

»Koroner arterlere yönelik girişim.

•AMİ’nin patolojik bulgularıEur Heart J 2000;21: 1502-1513.

Akut koroner sendromlar

Page 139: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

• Kötüleşen angina pektoris: en az bir CCS sınıfı ilerlemesi ya da en az CCS III.

• Dinlenme anginası: > 20 dakika.• Yeni başlayan angina: İki aydan yeni ve

en az CCS III.• İnfarktüs sonrası angina: Akut

miyokard infarktüsünden sonraki 15 gün içinde angina.

Kararsız angina pektoris: tanımı

Akut koroner sendromlar

•CCS I: Aşırı siddetli eforda angina

•CCS II: Şiddetli olağan eforda angina

•CCS III: Hafif olağan eforda angina

•CCS IV: Dinlenme konumunda bile angina

Page 140: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

İskemik tipte göğüs ağrılı hasta

12 derivasyonlu EKG kaydı

Akut koroner sendromlar

•Aspirin 160-325mg çiğnetilmeli• Serum markerleri için kan alınmalı•Fizik muayene

10 dakika

Page 141: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım
Page 142: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım
Page 143: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

İskemik ağrı

ST elevasyonsuz(Sürekli ST yükselmesi olmayan)

Kararsız angina pektoris

Q dalgasızMİ

AKS: kanıta dayalı yaklaşım

Miyokard markerlerinde artış

ST elevasyonlu

Q dalgalıMİ

CK-MB ve kalp troponinleri (cTn)

Kalp troponinleri

(cTn)↑

Page 144: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım

Akut koroner sendromların tanı ve tedavisi:

Güncel bir yaklaşım

Prof. Dr. Zeki Öngenİ. Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi

Kardiyoloji Anabilim Dalı

Page 145: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım
Page 146: Akut koroner sendromlar: ilk  yaklaşım