b i b l i o t h e c a c r o w l e y a n a

pod redakcją Dariusza Misiuny

tom I

„Krótkie eseje o prawdzie"

KRÓTKIE ESEJE O PRAWDZIE

W 1 9 3 8 R O K U P O R A Z P I E R W S Z Y Ś W I A T U U J A W N I O N E

W A N G L I I N A K Ł A D E M Z A K O N U Ś W I Ą T Y N I W S C H O D U

D O W G L Ą D U P O L S K I E M U C Z Y T E L N I K O W I P R Z E D Ł O Ż O N E

W P R Z E K Ł A D Z I E 1 O P R A C O W A N I U D A R I U S Z A M I S I U N Y

Tytuł oryginału

Aleister Crowley

„Little Essays Toward Truth"

Ordo Templi Orientis, London, 1938 e.v.

przekład z języka angielskiego

i redakcja merytoryczna

Dariusz Misiuna

redakcja artystyczna

Wojciech Benicewicz

redakcja stylistyczna

Rafał Nowakowski

skład i łamanie

Jarosław Sobolewski

Copyright © for the Polish edition

by Okultura, Warszawa 2001

Wydanie I

I S B N 83-88922-00-9

Wydawnictwo Okultura

ul. Guliwera 29, 03-610 Warszawa

PRZEDMOWA

P r z e d m o w a

KILKA SŁÓW NA TEMAT PEWNEJ DROGI DO BOSKOŚCI

W zachodniej tradycji ezoterycznej wiele jest pereł ludz-kiej myśli, które historia przykryła kurzem zapomnienia. Któż z nas pamięta o niebotycznych opisach niezwykłej rasy z „Atlan-tydy" Ignatiusa Donnellyego, które na wiele lat ukształtowały sposób myślenia o tym zaginionym kontynencie, albo o tajem-nych przywódcach świata z „Chmur nad sanktuar ium" von Eckarsthausena, którzy pod koniec ubiegłego stulecia zawładnęli zbiorową wyobraźnią adeptów okultyzmu? Dzieła niegdyś cenio-ne, posiadające niebagatelny wpływ na rzesze poszukiwaczy gno-zy, utknęły gdzieś w głębinach pamięci, wypierając z niej do świa-domości inne drogocenne klejnoty wiedzy tajemnej, przez dekady spoczywające w ukryciu. Do tych ostatnich, ponownie odkrywa-nych należą Krótkie eseje o Prawdzie, czyli seria szesnastu szkiców o wędrówkach ludzkiej duszy w świecie Różni w poszukiwaniu utraconej Jedności.

Aleister Crowley napisał tę małą książeczkę w 1938 roku*, w okresie schyłkowym swego życia, który pewni badacze jego myśli, jak na przykład Israel Regardie, uznają za mało owocny. Jednak to właśnie po sześćdziesiątce Crowley spłodził swoje, jeśli nie największe, to już z pewnością najdojrzalsze dzieła: Księgę Tho-

ta, Magiji bez łez, czy właśnie Krótkie eseje o Prawdzie. W tych ostat-

*Ukazala się ona w Londynie nakładem zakonu Ordo Templi Orientis. Jej drugie anglojęzyczne

wydanie pojawiło się dopiero w 1991 roku za sprawą amerykańskiego wydawnictwa N e w Falcon

Publications.

5

nich w drobiazgowy, acz bardzo zwięzły sposób wyłożył podstawy swej ekstatycznej teorii magicznej, posługując się przy tym, bo-dajże pierwszy i ostatni raz w swoim życiu, językiem (neoplatoń-skiej) filozofii hermetycznej, odwołującym się do misteriów Wy-

roczni chaldejskich Zoroastra i kabalistycznej koncepcji Drzewa Życia. Ażeby zrozumieć te eseje, warto choć trochę wgłębić się w naturę tego języka.

Filozofia hermetyczna jest pojęciem, które stosuje się dla określenia zachodniej tradycji ezoterycznej wywodzącej się z kul-tur śródziemnomorskich (egipskiej, babilońskiej, perskiej, chal-dejskiej i greckiej), zazwyczaj heterodoksyjnej wobec dominują-cych w tym obszarze kulturowym systemów religijnych. Jak zauważa Roman Bugaj: „Hermetyzm stanowił swego czasu reli-gię współzawodniczącą z chrześcijaństwem. Jego twórcą i założy-cielem był mityczny Hermes Trismegistos (Trzykroć Wielki), bó-stwo występujące w synkretystycznej religii hellenistycznej, powstałe wskutek utożsamienia greckiego Hermesa z egipskim bogiem Thotem. W późniejszych czasach hellenistyczni różni pi-sarze hermetyczni uważali Hermesa Trismegistosa za postać hi-storyczną, za króla, proroka i filozofa (lekarza), autora wielu bar-dzo rozpowszechnionych pism składających się na tzw. Corpus

Hermeticum oraz tzw. Tablicy Szmaragdowej. Pisma te zawierały podstawowe teorematy hermetyzmu, które można streścić w kil­ku punktach:

1. wszystko, co istnieje, pochodzi z tego samego, jednego źródła nazywanego Jednią, Nicością, Nieograniczonym Światłem, Ab­solutem, Najwyższym Bytem, Światem Bogów;

2. mimo iż jest do niego podobne, różni się od niego pod wzglę­dem formy i stopnia złożoności;

3. różnica ta jest następstwem Upadku, kosmicznej katastrofy,

6

fatalnego rozpęknięcia lub zgęstnienia, które sprawiło, ze pier­wotna Jednia wydała z siebie Wielość; 4. świat wielości, świat różnicy zamieszkują różne porządki by­tów w hierarchicznym układzie od najbardziej jednolitych do naj­bardziej sfragmentaryzowanych; 5. cechuje je wewnętrzne rozpęknięcie, tęsknota za utraconym stanem jedności; 6. człowiek zajmuje znaczące miejsce w tej hierarchii, posiadając wewnętrzną wiedzę o swym boskim pochodzeniu, nazywaną bo­ską iskrą, duchem, jaźnią, wolą, kwiatem intelektu; 7. może powrócić do swego źródła, jeśli przypomni sobie tę wie­dzę i pozna mechanizmy rządzące światem emanacji.

Nie ulega wątpliwości, że w porównaniu z innymi rozpo­wszechnionymi w starożytności systemami religijnymi hermetyzm ulegał pokusie antropocentryzacji. Jakkolwiek bowiem człowiek hermetyczny nadal był istotą niedoskonałą, to jednak posiadał w sobie potencjał boskości oraz wszelkie atrybuty konieczne do jego realizowania. Przestawał więc być aktorem odgrywającym przypisaną mu rolę w teatrze przeznaczenia, ponieważ zapoznając się ze scenariuszami praw natury mógł stać się reżyserem swego przedstawienia. Dzięki temu prometejskiemu impulsowi herme­tyzm przyciągał ku sobie indywidualistów i buntowników nieza­dowolonych z fatalistycznej wizji świata wyraźnie obecnej w mi­tologii świata greko-rzymskiego. Stanowił też alternatywę wobec chrześcijańskiego projektu antropologicznego, przedstawiającego słabą istotę ludzką wrzuconą we wrogi jej świat jako rezultat grze­chu pierworodnego.

I chociaż w tym hermetycznym świecie człowiek był rów­nież naznaczony skazą niedoskonałości będącą następstwem ko-

7

smicznej katastrofy, to jednak w jego mocy (a nie fatum, czy też Boga) było odwrócenie jej konsekwencji i powrócenie do stanu doskonałości poprzedzającego ów nieszczęsny akt stworzenia, a więc i nie naznaczonego śmiercią. Najlepiej obrazuje tę wizję następujący przykład praktyki umysłowej zalecanej przez jeden z traktatów hermetycznych:

Kiedy juz pojmiesz, ze nic nie jest dla ciebie niemożliwe, wyobraź sobie,

ze jesteś' nieśmiertelny i możesz zrozumieć wszystko, każdy rodzaj sztuki i nauki,

charakter każdej żywej rzeczy... Następnie gromadź w sobie wszelkie wrażenia

na temat tego, co powstało z ognia i wody, suchości i wilgoci; i staraj się być

wszędzie naraz, na ziemi, w morzu i w niebie; bądź jeszcze nie zrodzonym,

bądź w łonie, bądź miody, stary, martwy i przekraczający śmierć. A kiedy

to wszystko — czasy, miejsca, rzeczy, wartości i ilości — będziesz w stanie

w jednej chwili ogarnąć umysłem, wtedy zrozumiesz boga.

Słowa te, chociaż pochodzą ze świata helleńskiego, przy­pominają rozważania mistrzów zen o umyśle nienarodzonego, a zarazem wydają się świadczyć o tym, że hermetycznym magom nieobca była wizja samospełnienia poprzez nagromadzenie do­świadczenia. Przemawiałoby to na rzecz tezy, że obok ścieżki asce­tycznej prowadzącej ku stanowi doskonałości poprzez sublimację duszy i wyizolowanie doświadczenia, już w tym wczesnym sta­dium hermetyzmu istniała inna droga, ścieżka ekstazy i ekscesu prowadząca ku pełni poprzez ekspansję umysłu i nagromadzenie doświadczenia.

8

Nie wdając się głębiej w te rozważania, które mogłyby stać się przedmiotem odrębnego dzieła, warto przypomnić te ele­menty hermetyzmu, które wyróżniały ów nurt spośród innych religii kręgu śródziemnomorskiego i w późniejszym okresie stały się filarami „zachodniej-tradycji ezoterycznej". Wszystkie one w bezpośredni sposób wiążą się z doktryną emanacji i kwestią przebóstwienia. Są to:

1) teoria odpowiedników; 2) idea żywej natury; 3) wiara w wyobraźnię jako pomost do świata magii i nośnik real­nego doświadczenia; oraz

4) wiara w przemianę wewnętrzną jako źródło wiedzy. Pierwszy, zasadniczy element „zachodniej tradycji ezote­

rycznej", czyli tzw. teoria odpowiedników wiąże się z wiarą w ist­nienie pewnych symbolicznych i/lub realnych związków pomię­dzy wszystkimi elementami świata widzialnego i niewidzialnego. Są to związki, które należy zgłębić by zrozumieć strukturę wszech­świata. A im większa jest znajomość tych zależności, tym wyższy jest poziom poznania (wtajemniczenia w gnozę).

W praktyce ezoterycznej teoria odpowiedników przyjmo­wała dwie formy - wertykalną i horyzontalną. Klasyczny herme­tyczny traktat Tabula Smaragdina, którego pierwsze popularne wydanie ukazało się w języku fenickim w 1657 roku nakładem W Ch. Kriegsmanna, formułował podstawy homologii człowieka i kosmosu. Jego drugi punkt głosił: „To, co jest niżej, jest jak to, co jest wyżej, a to, co jest wyżej, jest jak to, co jest niżej, dla przeniknięcia cudów jednej rzeczy". W ujęciu hermetycznym czło­wiek jawił się zatem mapą świata, zaś porządek mikrokosmiczny odpowiadał porządkowi makrokosmicznemu. Pozwalało to re­nesansowemu myślicielowi, Giordano Bruno, twierdzić że „Czło­

9

wiek jest miarą wszechrzeczy". Wystarczyło zgłębić jego istotę, aby poznać prawdę o świecie. Prawda stawała się zatem przed­miotem indywidualnej kontemplacji, nie zaś obiektywnym punk­tem odniesienia sankcjonowanym porządkiem teokratycznym. Astralny fatalizm stopniowo ustępował miejsca proto-antropolo-gii i -psychologii.

Uzupełnieniem wertykalnego aspektu teorii odpowiedni­ków był jej wymiar horyzontalny, szczególnie wyraźny w kabale i alchemii. Żydowscy kabaliści twierdzili, że Bóg dał człowiekowi klucz do zrozumienia natury wszechświata w postaci alfabetu he­brajskiego, którego litery posiadają różne wartości liczbowe. Su­mują się one w słowach i stanowią ich symboliczne wyobrażenie. Wszechświat jest zatem zbiorem liczb pomiędzy którymi zacho­dzą różne relacje tożsamości, podzielności, mnogości itp. Adepci kabały studiowali wartości liczbowe różnych słów, fraz, a nawet zdań, wychodząc z założenia, że każda relacja matematyczna świad­czyć będzie o pewnym związku jaki między nimi istnieje.

Reasumując, teoria odpowiedników postrzegała wszech­świat jako hologram, czyli organiczną całość. Jawił się on jako teatr luster, zestaw szyfrów do odczytania. Pociągało to za sobą specyficzną i dość oryginalną, zważywszy na czas jej powstania, koncepcję człowieka jako istoty hermeneutycznej, która realizuje się w procesie nieustannych interpretacji fenomenów kosmosu i natury. Ten przymus interpretacyjny zakładał więc spore spek­trum możliwości, a zatem i eklektyzm podejmowanych działań.

Z teorii odpowiedników wypływał też drugi, zasadniczy element „zachodniej tradycji ezoterycznej", czyli idea żywej natu­ry. Można doszukać się jej źródeł w starożytnych wyobrażeniach „duszy świata" {anima mundi), które wypełniają liczne traktaty alchemiczne. Odnajdujemy je również w Timajosie Platona, nie mówiąc już o wielu pogańskich systemach wierzeń. Wiara w ist­nienie inteligencji mineralnej, roślinnej i zwierzęcej bardzo często utożsamiana była z wiarą w wewnętrzne światło, które przenika

10

do cna naturę i przypomina światło duszy, przy pomocy którego Bóg stworzył świat. Idea żywej natury wzbogacała zatem „ezote­ryczny" wizerunek człowieka o dwa dodatkowe elementy. Czło­wiek był istotą ekologiczną, nierozerwalnie związaną z ekosyste­mem, ze światem natury. Był też istotą energetyczną, przepełnioną tę samą siłą życiową, która przenikała inne stworzenia. Te dwa elementy „ezoterycznego" wizerunku człowieka musiały sprzyjać otwartości „zachodniej myśli ezoterycznej" na pogańskie i orien­talne systemy religijne, których wpływ w dużej mierze zadecydo­wał o rozwoju tak XX-wiecznego okultyzmu jak i ruchu New Age.

Niezmiernie istotną rolę w rozwoju myśli ezoterycznej odgrywała też wiara w wyobraźnię jako pomost do świata magii i nośnik realnego doświadczenia. Zgodnie z tą wiarą, świat zja­wisk stanowi tylko wierzchołek góry lodowej zanurzonej w oce­anie numinosum. Wyobraźnia jest zatem tym, co leży u podłoża istnienia, co poprzedza wszelkie istnienie. Można więc powiedzieć za współczesnym okultystą, Kennethem Grantem, że jest bar­dziej realna od tego, co w potocznym doświadczeniu uchodzi za rzeczywistość. Pod tym względem zachodnia ezoteryka znajdo­wała się w opozycji wobec porenesansowych przemian światopo­glądowych, cechujących się dominacją rozumu nad wyobraźnią, czy świadomości nad nieświadomością. Po raz kolejny była też zbieżna ze wschodnimi systemami religijnymi, takimi jak hindu­izm i buddyzm, które postrzegały świat jako maję, czyli złudzenie.

Co istotniejsze, z wiary tej wynikały bardzo istotne wska­zówki natury praktycznej. Dzięki temu bowiem, poza czysto spe-

11

kulatywnymi narzędziami kabały i astrologii, renesansowi mago­wie osiągali dostęp do wyższych stanów poznania za pośrednic­twem rytuałów i wizualizacji. Wiara w moc wyobraźni sprzyjała też depersonalizacji świata boskiego, co pod koniec XIX wieku, pod wpływem psychologii, przyjęło postać panpsychizmu, czyli przekonania że wszyscy bogowie i istoty demoniczne mają swe źródło w umyśle ludzkim.

Łączyła się z nią wiara w przemianę wewnętrzną jako źró­dło wiedzy o prawdziwej naturze człowieka. Dla twórców jedne­go z pierwszych traktatów hermetycznych, Wyroczni chaldejskich

Zoroastra wiedza o tym, co stwarza człowieka, była tożsama z wła­dzą nad jego przeznaczeniem (a konkretnie - z powrotem do jego źródła), przy czym nie miała ona charakteru intelektualnego, tyl­ko dotyczyła pewnej transracjonalnej struktury w obrębie inte­lektu, nazywanej „kwiatem intelektu", predysponowanej do bez­pośredniego kontaktu z tym, co boskie. Jeden fragment Wyroczni...

głosił: „Rzeczy boskich nie mogą osiągnąć śmiertelnicy, których intelekt jest nakierowany tylko na ciało. Jedynie ci, którzy pozbę­dą się wszelkich ozdób, dojdą do szczytu. Pozbycie się tych ozdób wiązało się z kontemplacją tego jedynego organu, w którym za­wierała się cała prawda o świecie. Niemal identyczne wskazówki były zawarte w pismach Proklosa:

Jeśli zatem to, co boskie, może być w jakiś sposób poznane, to z tego wynika,

że może być ujęte jedynie przez czyste istnienie duszy i za tym pośrednictwem

poznane, o tyle, o ile może być poznane. W każdym razie mówimy, ze podobne

jest poznawane przez podobne: inaczej mówiąc to, co zmysłowe poznaje w istocie

władza odczuwania, przedmiot mniemania — mniemanie, to, co racjonalne -

władza rozumowania, to, co intelektualne — intelekt i to w taki sposób,

żeby właśnie przez to, co jedno, poznać najwyższy stopień jedności i poprzez to,

co niewypowiadalne — Niewypowiadalne.

12

Neoplatonik Proklos podobnie jak twórcy Wyroczni... po­kazywał, że boskość znajduje się w zasięgu ludzkich mocy, lecz są to moce, które wykraczają poza intelektualne poznanie i wyma­gają przekroczenia wszelkich atrybutów człowieczeństwa. W her­metycznej soteriologii człowiek, aby stać się bogiem, musiał od­naleźć w sobie to, co boskie, nie bacząc na wszelkie wiążące się z tym konsekwencje.

Hermetyzm jako religia największą popularnością cieszył się w I i II w., gdy wykształcone elity Egiptu przestały wierzyć w mitologię grecką. Wtedy to pojawiły się pierwsze gminy her­metyczne. Istnieją kontrowersje co do natury tych zrazu drob­nych związków religijnych. Niektórzy badacze, jak przytaczany już Roman Bugaj, twierdzą że cechował je rygoryzm obyczajowy dyktowany troską o sublimację duszy. Powiadają, że ich członko­wie odchodzili od świata materialnego, postrzeganego jako źró­dło namiętności i oddawali się pokucie w celu oczyszczenia duszy z jej „grubych" elementów (namiętności, dualizmów, materii), które zdaniem hermetystów przeszkadzały jej w urzeczywistnie­niu boskiego porządku istnienia.

Inni badacze, jak Tadeusz Zieliński, Antoine Faivre, Erik Davis, czy polski historyk masonerii, Tadeusz Cegielski, wskazują na „pozytywny" aspekt filozofii hermetycznej jako etyczno-reli-gijnej oferty światopoglądowej, alternatywnej wobec tradycji grec­kiej i judeochrześcijańskiej. Ich zdaniem, chociaż hermetyzm naj­większe triumfy święcił w dobie hellenizmu, jego oddziaływanie na umysły łudzicie nie skończyło się wraz z tą epoką.. Tak więc, gdy chrześcijaństwo z misteryjnego kultu niewielkich grupek osób wtajemniczonych, stało się w IV wieku religią państwową Cesar­stwa Rzymskiego, hermetyzm zaczął pełnić funkcję religii ezote-

13

rycznej, skupiającej światłych przedstawicieli elit Grecji i Rzymu. Jej podstawowe teorematy miały też istotne znaczenie w formo­waniu się nowych nurtów myśli religijnej, takich jak neoplato-nizm, alchemia, gnoza i kabała, które w późniejszych wiekach udostępniały nielicznym praktykującym je adeptom indywidual­ną drogę do zbawienia.

Ta indywidualna droga do zbawienia wiązała się z wiarą, że chociaż świat jest następstwem katastrofy, w wyniku której Jednia wydała z siebie Wielość, to jednak człowiek znajduje się w tej uprzywilejowanej pozycji wobec innych fenomenów natury, że może zawsze powrócić do boskiego stanu poprzedzającego nie­szczęsne zróżnicowanie. Tak oto kwestia „przebóstwienia" stała się centralnym punktem rozważań różnych tradycji hermetycz­nych: chaldejskiej, neoplatońskiej i kabalistycznej. Jej źródeł moż­na doszukać się już w pochodzących z II wieku n.e. Wyroczniach

chaldejskich Zoroastra, które nie tylko w pokaźnym stopniu wpły­nęły na rozwój neoplatonizmu, ale też stały się inspiracją dla Crow-leya do napisania niniejszego dzieła."

Wyrocznie... głosiły, że wszelkie istnienie pochodzi z Naj­wyższego Bytu nazywanego Ojcowską Głębią, którego umysł ludz­ki nie jest w stanie pojąć. Ten Byt nie ma początku ni końca i jest przestrzenią wszelkiej potencjalności, ponieważ niczym batail-le'owskie Słońce wydatkuje z siebie nieskończone zasoby energii. Jego energetyczna nadwyżka umożliwia powstanie czterech świa­tów, od najbardziej subtelnego do najbardziej pogrążonego w materii. Na samym szczycie hierarchii rzeczywistości znajduje

14

się świat empirejski, o którym Wyrocznie... mówią: „Jest to jaskra­wy ogień, który dzięki mocy Ojca pozostaje nieśmiertelny". Ów ogień, nazywany Aionem, czyli Bogiem, posiada początek, lecz nie ma końca. Nadaje światu formę i jest źródłem wszelkiej twór­czości. Z niego to właśnie wyłania się świat eteryczny, czyli sfera gwiazd stałych, zbudowanych z eteru, któremu patronuje Pan Słońca. Jest to też pierwszy ze światów posiadających początek i koniec, przez to zaś obciążonych jarzmem śmiertelności. Kolej­ny świat, czyli świat żywiołów, stanowi podstawę do zamanifesto­wania się świata materii, nazywanego też światem podksiężyco-wym, którego władcą jest bogini Hekate. Światy te stanowią kolejne etapy boskiej emanacji ze stanu Jedni ku stanowi Wielo­ści, pełniąc podobną funkcję w systemie Chaldejczyków, co cztery litery imienia bożego w hebrajskim tetragrammatonie.

Wyrocznie chaldejskie Zoroastra podają też, że dusza ludzka jest iskrą pochodzącą z Duszy Świata, która zstępując przez ob­szar eteru, słońca, księżyca i powietrza bierze cząstkę ich materii, tworząc z nich swój pojazd. Dusza ta posiada jednak dwie władze pochodzące ze świata boskiego — Wolę i Intelekt - które spaja w harmonijną całość Eros, napełniając ją tęsknotą za swym bo­skim źródłem i pragnieniem powrotu do niego. Jest to wyzwanie na wskroś psychodeliczne (od gr. psyche — „dusza", delein — „mani­festować"), ponieważ wymaga wzniesienia duszy do poziomu bo­skiego poprzez:

1) oczyszczenie jej pojazdu (tj. ciała) przy pomocy licznych sakra­mentów; 2) przypomnienie sobie magicznego hasła, które dusza zapomniała podczas wcielenia;

3) inwokowanie władców poszczególnych światów - pomocni­ków w procesie „wznoszenia".

Samo zaś osiągnięcie przez duszę mistycznej unii, jak po­dają Chaldejczycy, ma w sobie coś z opilstwa, wypełnienia jej pro­mieniami światła, upojenia wyziewami pneumy, które powoduje, że dusza opuszcza swój stan. Można więc powiedzieć, że ten eks-

15

tatyczny akt wyjścia poza siebie, osiągnięty nie bez pomocy środ­ków magicznych, stanowi logiczne dopełnienie procesu emanacji, czyli powrót do samego jej źródła; źródła, które — dodajmy — tyl­ko dzięki ekscesowi, nieustannemu wydatkowaniu energii pod­trzymuje wszelkie istnienie.

Pisząc w 1938 roku Krótkie eseje o Prawdzie Crowley nie bez przyczyny składał hołd tej „psychodelicznej" soteriologii Chal­dejczyków, mimo iż posługiwał się w nich nieco innym schematem inicjacyjnym opartym na doktrynie emanacji kabalistycznego Drzewa Życia (zob. Diagram). Było nie było, dialektyka „boskie­go" ekscesu i „ludzkiej" ekstazy odgrywała niemałą rolę w jego systemie magicznym, znajdując pełne oparcie w kairskim obja­wieniu Księgi Prawa.

Jak głosi legenda, Crowley otrzymał przekaz tej księgi 8, 9 i 10 kwietnia 1904 roku w wyniku komunikacji z nie-cielesną istotą o imieniu Aiwass. Księga Prawa składa się z trzech rozdzia­łów, które charakteryzuje rzadko spotykana gwałtowność stylu i poetyckość wizji. Ich narratorami są trzy bóstwa: Nuit, Hadit i Ra-Hoor-Khuit. Tworzą one nie tylko triadyczną strukturę książ­ki, lecz i troistość na której zasadza się całe istnienie świata. Crowley określa boginię Nuit jako matrycę świata, przestrzeń wszelkich możliwości. Męski bóg Hadit jest wszędobylskim punktem sym­bolizującym świadomość, której manifestacje rozproszone są we wszechświecie, czyli w przestrzeni Nuit . Niektórzy interpretato-rzy Księgi Prawa porównują Nuit i Hadita do koła i punktu, czy też do materii i energii. Z ich zjednoczenia powstaje Ra-Hoor-Khuit, bóstwo stanowiące manifestację działania, czyli czysty ruch.

Księga Prawa formułuje podstawy wolicjonalistycznej fi­lozofii życia, thelemy, której podstawowym przykazaniem jest „Czyń swoją wolę, niechaj będzie całym Prawem", przy czym wolę nale­ży tutaj traktować dwojako:

1. jako źródło wiedzy o prawdziwej naturze każdej indywidualnej jednostki, wyznaczające unikalny, właściwy jej sens życia;

16

2. jako libidinalno-witalną energię będącą źródłem wszelkiej ak­tywności.

„Każdy mężczyzna i każda kobieta jest gwiazdą" — głosi jedno z twierdzeń Księgi Prawa. Wiąże się z nim przekonanie o istnieniu indywidualnej drogi do zbawienia, tak charakterystycz­ne dla tradycji hermetycznej. Droga ta wiedzie poprzez poznanie swej prawdziwej, boskiej natury, gdyż, jak mawia inny jej wers, „Nie ma boga poza człowiekiem", Źródłem wiedzy o tej boskości jest odkrycie swej prawdziwej woli, która w crowleyowskiej thele-

mie pełni funkcję taką jak wspominany już „kwiat intelektu" w Wyroczniach chaldejskich Zoroastra. Ponieważ zaś samą wolę ce­chuje nadmiar energii, thelemicka ścieżka boskości naznaczona jest ekscesem. Przywoływana jest tutaj znana nam już dialektyka „boskiego" ekscesu /„ludzkiej" ekstazy. Wyrażają ją następujące słowa Nuit, bogini nieskończonej przestrzeni z Księgi Prawa:

1.12. Wyjdźcie, o dzieci, ku gwiazdom, przepełnieni miłością. I. 13- Jestem nad wami i w was. Moja ekstaza jest w waszej ekstazie. Moją radością jest widzieć waszą radość

"I. 26. Wtedy mówi prorok i niewolnik najpiękniejszej: Kim jestem i jaki będzie znak? A więc odrzekła mu, skłaniając miłosnymi dłońmi w dół ku czarnej ziemi, liżący płomień błękitu, wszystko dotykający, wszechprzenikający, a jej gibkie ciało wygięło się w łuk ku miłości, łekkie stopy nie szkodziły małym kwiatkom: Ty wiesz.!A znakiem będzie moja ekstaza, świadomość ciągłości istnienia, wszechobecność mojego ciała. I. 53- {...} niechaj twą będzie ekstaza i radość ziemska: zawsze Dla mnie! Dla mnie!

Krótkie eseje o Prawdzie starają się godzić ten ekstatyczny model indywiduacji z nieco kostycznym i bardzo zdyscyplinowa­nym systemem inicjacyjnym zakonu Argentum Astrum (A.'.A.'. ). Crowley założył ten zakon w 1907 roku. Na samym początku pełnił on rolę „magicznej konkurencji" dla popularnego wówczas w Europie zakonu Złotego Brzasku. Z czasem jednak jego prak­tyki przyjęły postać indywidualnych inicjacji przekazywanych, tak

17

jak w tradycji chaldejskiej, przez jednego mistrza dla jednego ucznia. System inicjacyjny Argentum Astrum, podobnie jak sys­

tem Złotego Brzasku, oparty był na strukturze sefirot kabalistycz­nego Drzewa Życia, czyli na pewnej specyficznej doktrynie ema­nacji pochodzącej z tradycji mistyki żydowskiej i rozwiniętej przez renesansowych filozofów. Według tej tradycji świat jako suma wszystkich rzeczy i żywych istot posiada swe źródło w Nieskoń­czonej Przestrzeni, w tym, co nieznane i nie dające ogarnąć się umysłem. Kabała nazywa tą praprzyczynę Nicością - Ajn. Aby uzyskać samoświadomość i rozumieć sama siebie Nicość staje się Nieskończonością — Ajn Sof, potem zaś Całkowicie Nieograni­czonym Światłem - Ajn Sof Aur.

Pierwsza sefira nazywana Koroną — Keter powstaje w wyniku skurczenia się (cimcum) tego Całkowicie Nieograniczo­nego Światła i skupienia w jednym pozbawionym wszelkich wy­miarów Punkcie. Keter jest monadą, źródłem wszystkich rzeczy, często utożsamianym z demiurgiem. Jest ona zwieńczeniem wszystkich sefirot, całego Drzewa Życia i razem z Chochmą i Biną, czyli Mądrością i Zrozumieniem tworzy jego Naczelną Trójcę. Chochma jest naczelną zasadą ojcowską, elementem czynnym w procesie tworzenia. Bina jest naczelną zasadą matczyną, ele­mentem biernym w procesie tworzenia. Cała ta trójca przynależy do świata idei, który od reszty manifestacji oddzielony jest prze­pastną Otchłanią. Oddziela ona to, co uchwytne dla ludzkiego intelektu od tego, co wykracza poza jego zdolności pojmowania i wymaga przekroczenia konwencjonalnych narzędzi poznawczych oraz porzucenia wszelkich doczesnych tożsamości.

Poniżej Otchłani znajduje się czwarta sefira, Chesed, czyli Łaska, nazywana również Gedulą, czyli Majestatem — pozytywna zasada męska, której przypisane są cechy planety Jowisz. Jej żeń­skim odpowiednikiem jest Gebura, czyli Siła, sefira posiadająca cechy męskiej planety Mars. Z ich współdziałania powstaje szósta sefira Tiferet, czyli Piękno lub Harmonia. Znajduje się ona w sa-

mym środku Drzewa Życia i z tej racji często jest porównywana do Słońca albo Jaźni. Przykrywa je zasłona Paroket, której odsło­nięcie jest w systemie nowoczesnej magii ceremonialnej utożsa­miane z otrzymaniem Wiedzy i Konwersacji Świętego Anioła Stró­ża, a w thelemie — z poznaniem Prawdziwej Woli.

Najniższą Trójcę rozpoczyna sefira Necach, czyli Zwycię­stwo, którą święta księga kabały, Sefer Jecira, nazywa również „ta­jemną inteligencją". Sefirze tej przypisane są atrybuty planety Wenus, takie jak miłość i oddanie. Jej męski odpowiednik, sefira Hod czyli Majestat, posiada z kolei cechy merkuriuszowe, zwią­zane z komunikacją i intelektem. Zwieńczeniem tej trójcy jest sefira Jesod, czyli Fundament, będąca subtelną podstawą świata fizycznego. Jesod ma cechy księżycowe i jest przez okultystów często utożsamiana ze światem astralnym. Całość Drzewa Życia posiada korzenie w Malkut — Królestwie, dziesiątej sefirze ozna­czającej świat materii.

W zamierzeniach Crowleya Argentum Astrum miało być zakonem elitarnym, podporządkowanym ścisłemu reżimowi ini­cjacyjnemu. Jego struktura wtajemniczeń tworzyła drogę powrot­ną do boskości, a podążający nią adepci musieli opanować te wszel­kie cnoty i dyscypliny wiedzy tajemnej, które odpowiadały charakterystyce poszczególnych sefir (zob. Diagram).

I tak kandydat do zakonu musiał nie tylko opanować roz­ległą wiedzę na temat literatury klasycznej, symboliki magicznej, filozofii Wschodu i Zachodu, lecz na dodatek przez okres jednego roku doskonalić się w wybranych przez siebie praktykach ma­gicznych. Obowiązkiem kandydata było także prowadzenie dzien­nika magicznego, na podstawie którego jego przełożony mógł obserwować robione przez niego postępy. Po upływie roku kan­dydat przystępował do egzaminu i jeśli go zdał, otrzymywał sto­pień Neofity (1°=10°). Zadaniem Neofity było doskonalenie się w wizualizacjach i podróżach astralnych. Jego celem było uzyska­nie doskonałej kontroli nad planem astralnym. I jeśli tego doko-

19

Krótkie eseje o Prawdzie składają się na pierwszy tom przy­gotowywanej przez nasze Wydawnictwo edycji dzieł wybranych Aleistera Crowleya. O tym, jak wielkie i trudne jest to przedsię­wzięcie nie trzeba przekonywać nikogo, kto poznał choćby skrom­ną część dorobku tego wybitnego, a nade wszystko wszechstron­nego myśliciela. Crowley w ciągu 72 lat swego życia napisał kilkadziesiąt ksiąg z zakresu szeroko pojmowanej ezoteryki. Po­pełnił ponad sto esejów obejmujących tak różne dziedziny jak okultyzm, filozofia, psychologia, antropologia, krytyka literacka i społeczna, religioznawstwo i teoria religii. Zajmował się również własną twórczością literacką, pisząc felietony, opowiadania, no­wele, powieści i tomy poezji.

Celem przygotowywanej przez nas serii Bibliotheca Crow-

leyana jest jak najpełniejsza prezentacja dorobku Aleistera Crow­leya po to, by jego wolnościowa myśl religijna i społeczna stała się lepiej znana polskiemu Czytelnikowi. Dlatego każdy z tomów tej serii będzie poprzedzony wprowadzeniem omawiającym kontekst historyczny i ideowy prezentowanego dzieła oraz opatrzony przy­pisami rozjaśniającymi znajdujące się w nim zawiłości. Aby zaś ukazać twórczą recepcję dzieł Crowleya, namówiliśmy do współ­pracy grono wybitnych okultystów, filozofów i religioznawców. Ich poslowia będą zawierać oryginalne interpretacje poszczegól­nych dzieł. Należy tu dodać — interpretacje mocno idiosynkra-tyczne, nie pozbawione osobistego tonu. Pomogą one ukazać roz­maite style i kierunki, jakie przyjmuje myśl Crowleya, formując chaosferę świata wyobraźni, gdzie wszystko jest możliwe i nic nie jest oczywiste.

Posłowie do niniejszego dzieła napisał Martin Mrskoś, wybitny czeski hermetysta, od 1990 roku prowadzący w Brnie Wydawnictwo Horus oraz thelemicki magazyn pod tym samym tytułem, w którym obok czeskich przekładów klasycznych tek-

2 2

stów hermetycznych, gnostyckich, kabalistycznych i thelemickich można znaleźć wybitne teksty okultystyczne analizujące zjawiska kultury współczesnej. Martin Mrskoś jest również autorem In-nych wykładów dla studentów sztuk pięknych poświęconych sym-bolizmowi, kreatywnemu myśleniu i problematyce hermetycznej W załączonym do tego tomu eseju dokonuje kabalistycznej egze-gezy Krótkich esejów o Prawdzie w formie listu Ojca do Syna, inspi-rowanej myślą Mistrza Eckharta oraz crowleyowskimi epistołami z Liber Alef. Mimo skomplikowanej formy, jaką przyjmuje ten tekst, prezentujemy go bez przypisów redakcyjnych, aby nasza inter-pretacja nie zakłóciła jego indywidualnego odbioru.

Wraz z publikacją Krótkich esejów o Prawdzie Aleistera Crow-leya rozpoczynamy działalność Wydawnictwa OKULTURA. I nie jest to przypadkowy wybór. W czasach gdy Prawda staje się przed-miotem rozgrywek politycznych między wojownikami jedynej słusznej drogi a pragmatycznymi handlarzami tożsamości, herme-tyczne pytania o to: Kim jesteśmy? Skąd pochodzimy? Dokąd zmie­rzamy? przyjmują postać kulturowej kontestacji. Nie interesuje nas dostarczanie gotowych formuł życia. Interesuje nas pobudzanie twórczego myślenia, rozwijanie zmysłu krytycznego wobec tych przejawów kultury, które stają się przedmiotem bezwarunkowej, automatycznej akceptacji. Interesuje nas tworzenie kultury, która czerpać będzie z ukrytych skarbców ludzkiego potencjału, z dzie­dzictwa tych wszystkich, którzy na przekór bezimiennemu fatum rzucali wyzwanie losowi, spełniając w życiu swoje najgłębsze pra­gnienia. Taką tradycję sięgającą do ukrytego wymiaru istnienia nazywamy właśnie „okulturą", czyli kulturą tajemną.

W tym miejscu należą się serdeczne podziękowania dla tych wszystkich akuszerów OKULTURA którzy wbrew przeciw­nościom losu sprawili że coś, co przez wiele lat było tylko ideą, dokonało wreszcie cudu wcielenia. Nie byłoby tego dzieła, gdyby nie ofiarna pomoc ze strony Krzysztofa Azarewicza, naszego lon­dyńskiego łącznika i rezydenta OKULTURY w podziemnym świe­cie wyobraźni; gdyby nie stałe wsparcie Wojtka Benicewicza, który

23

stał się jego panem formy, nadając mu ostateczny kształt. Niniej­sze dzieło nie ukazałoby się również, gdyby nie bezcenna pomoc Rafała Nowakowskiego, który starał się „nadać rzeczy odpowied­nie słowo" oraz ciche wsparcie Justyny Bekesińskiej, Adama Go-lańskiego, Jerzego K. Kolarzowskiego, Michała Liberaka i wielu innych twórców okultury, w cichości serca tkających nić swego przeznaczenia. Im wszystkim poświęcona jest nie tylko ta książ­ka, ale i cale nasze Wydawnictwo.

Umysł Ojca

ujeżdża subtelne rumaki,

pozostawiając za sobą smugi

gwałtownego ognia.

Zoroaster

K I M Ż E J E S T C Z Ł O W I E K ,

O K T Ó R Y M C I Ą G L E

W S P O M I N A S Z ?

Człowiek

Przedmiotem tych esejów jest człowiek, dlatego warto na samym początku wyjaśnić, co rozumiemy przez to słowo.

Człowiek jest mikrokosmosem, tj. obrazem (skupionym wokół punktu świadomości) makrokosmosu, czyli wszechświata Ten teoremat znajduje swe potwierdzenie w materialistyczno-ide alistycznym dowodzie, że Wszechświat, jakim go postrzegamy, jest przedłużeniem, czy też widmem systemu nerwowego.

Wynika z tego, że wszelkie zjawiska zachodzące wewnątrz i na zewnątrz człowieka da się podzielić dla celów obserwacji za-leżności występujących między nimi, w taki sposób, który w prak-tyce okazuje się najbardziej dogodny. (Przykładem tego są skom-plikowane klasyfikacje naukowe, które stosuje się dlatego, że są wygodne, choć nie przekazują żadnych istotnych prawd.) Jak do-tąd wymyślono kilkanaście systemów służących analizowaniu du-chowej natury człowieka, zapisywaniu i mierzeniu jego doświad-czeń oraz planowaniu jego postępu w osiąganiu coraz to dalszych wyżyn zrozumienia. Z pozoru najbardziej praktycznym, nauko-wym i prawdziwym wydaje się być system abhidhammy . Tyle żc, nie mówiąc już o innych argumentach krytycznych, dla Europej-czyków jest on z pewnością o wiele za trudny.

A zatem, mimo zagrożeń wiążących się ze stosowaniem systemu o wysokim stopniu symboliczności pojęć, wolę, z wielu powodów, przedstawić światu jako międzynarodowy fundament klasyfikacji klasyczny system matematyczny powszechnie, lecz błędnie (na mocy konwencji) nazywany kabałą.

Kabała, czyli żydowska tradycja zajmująca się pogłębioną interpretacją pism hebrajskich, cechuje się zwykle albo niskim stopniem inteligencji albo też wysokim poziomem bełkotu. Tym niemniej, u jej podstaw znajduje się najszlachetniejszy klejnot myśli

31

ludzkiej, geometryczny układ nazw i liczb nazwany Drzewem Życia. Nazywam go najszlachetniejszym, ponieważ uznaję go za najwygodniejszą z dotychczas odkrytych metod klasyfikacji zja-wisk wszechświata oraz zapisywania występujących między nimi związków. Mogłem przekonać się o tym, gdy przyswoiłem sobie ów schemat, w wyniku czego otrzymałem bardzo wiele twórczych myśli.

Ponieważ wszystkie zjawiska da się odnieść do Drzewa Życia (które dla wygody można do woli zwielokrotniać lub dzie­lić), bezużyteczna staje się próba wyliczania ich po kolei. Każda z dziesięciu sefir i każda z dwudziestu dwóch ścieżek posiada nie­skończenie wiele odpowiedników. Sztuka korzystania z nich pole­ga głównie na odnoszeniu do nich wszystkich naszych idei, dzięki czemu odkrywamy wspólną naturę rzeczy i istotne między inny­mi różnice. Dzięki temu uzyskujemy prosty ogląd niesłychanie ogromnej złożoności wszechświata.

O tym wszystkim można dowiedzieć się z Liber 7 7 7 , któ­rej główne atrybucje warto zapamiętać. A gdy już w pełni zrozu­miemy ten system — co wcale nie równa się jego zapamiętaniu -zauważymy, że gdy tylko będziemy rozważać jakiś kolejny szcze­gół z tej nowej wiedzy, towarzyszyć nam będą kolejne olśnienia. Świat jawić się nam będzie jako spójna i konieczna Całość.

Do dalszych studiów nad poniższymi esejami przyda się nam krótki opis stosowanej tu Teorii Wszechświata. Warto zara­zem podkreślić, że im większe zrozumienie cechuje czytelnika zaj­mującego się Drzewem Życia, tym bardziej klarowne będą jego myśli i tym trafniejsze wyciągnie wnioski.

32

W systemie tym przyjmujemy, ze człowiek składa się

z pięciu elementów . Są to:

(1) Jechida.

Kwintesencja duszy, która sprawia ze człowiek jest rów­nocześnie tożsamy z każdą inną iskrą bożą oraz różny od niej (gdy chodzi o światopogląd i świat, którego jest ona centrum). Punkt składający się z samej pozycji, którą da się określić poprzez odnie­sienie do osi współrzędnych, czyli do drugorzędnych zasad wcho­dzących w jej zakres tylko per accidens, na które to powołujemy się w dalszym ciągu naszej koncepcji.

(2) Cbajja.

Impuls twórczy, czy raczej wola jechidy, energia, która wy-maga sformułowania wcześniej wspomnianej osi współrzędnych, aby spełniła się jechida. Formalne zrozumienie tego, co jest ukryte w jej naturze, a co stanowi o jej potencjalnych cechach.

(3) Neszama.

Funkcja, przy pomocy której staje się możliwe zrozumie­

nie Słowa chajji. Przebłysk tego, czego jechida pragnie dowiedzieć

się o sobie.

Te trzy zasady tworzą Trójcę. Są jednością, ponieważ repre­zentują byt oraz narzędzie, dzięki któremu dokonuje się objawie-

nie Boga w świecie ludzkim. Należy przy tym zaznaczyć, że two­rzą one tylko matematyczną strukturę natury ludzkiej. Można je porównać do praw fizyki, które istnieją jeszcze zanim zostaną od­kryte. Jak dotąd nikt nie ujrzał ich gołym okiem.

Z tej oto racji obdarzony zwyczajną świadomością czło­wiek nie jest w stanie poznać żadnej z tych zasad, mimo iż składa­ją się one na jego istotę. Dlatego też celem Inicjacji jest podróż

wewnętrzna, która ma prowadzić ku nim. Warto tu przytoczyć ślubowanie kandydata do zakonu AA , w którym jest powie­dziane: „Przysięgam odkryć naturę i moce mojego Istnienia".

Owa troista zasada ma całkowicie duchowy charakter, a wszystko, co da się o niej powiedzieć, można wyrazić posługując się tylko pojęciami negatywnymi. Jest przeto także sama w sobie pełna. Natomiast pod nią rozpościera się tak zwana Otchłań. Jest to niezwykle trudna do wyjaśnienia koncepcja, która odnosi się mniej więcej do luki w myślach między tym, co realne, a co przy­należy do świata idei, oraz tym, co nierealne, lecz niemniej obec­ne. W Otchłani wszystko istnieje przynajmniej in posse, lecz nie ma jakiegokolwiek znaczenia. Znajdującym się w niej rzeczom brakuje substratu duchowej rzeczywistości. Są pozorami nie rzą­dzącymi się żadnym Prawem, a zatem niczym innym jak szalony­

mi majakami.

W ten oto sposób Otchłań jest wielkim magazynem Zja­wisk, oraz źródłem wszelkich wrażeń. Z kolei, wspominana przez nas Trójca jest twórcą maszyny, przy pomocy której możliwe się staje poznawanie świata. Maszyną tą jest czwarta 'zasada człowieka'.

(4) Ruach.

Słowo ruach można przetłumaczyć jako 'umysł', 'duch', bądź 'intelekt'. Niestety żadne z tych pojęć nie jest wystarczająco

zaspakajające, jako że każdy z interpretatorów nadaje im inne znaczenie. Ruach jest grupą blisko ze sobą związanych 'pięciu za­sad moralnych i intelektualnych', skupionych wokół swego rdze­nia w tiferet, zasadzie harmonii, świadomości i woli człowieka, której pozostałe cztery sefiry są można by rzec czułkami. Owych pięć zasad znajduje swój punkt szczytowy w szóstej, nazywanej daat,

sefirą 'wiedzy'. Nie jest to wszakże prawdziwa zasada, albowiem zawiera w sobie zarodek wewnętrznej sprzeczności, czyli prowadzi ku samo-zniszczeniu. Jej naturą jest fałsz, ponieważ gdy tylko ana­lizuje się wiedzę, rozpada się ona w irracjonalny proch Otchłani.

W ten oto sposób ludzki pęd ku zdobywaniu wiedzy oka­zuje się fałszywą ścieżką: szukaniem igły w stogu siana.

Nie czas po temu by wdawać się w rozważania na temat 'upadku Adama', czyli w doktrynę stworzoną dla wytłumaczenia niefortunnej konstrukcji wszechświata. Interesują nas tutaj tylko namacalne fakty.

Wszystkie te mentalne i moralne cechy ruach, mimo iż nie tak czysto duchowe jak Najwyższa Trójca, nadal 'wiszą w powie­trzu'. Jeśli więc mają być pożyteczne, muszą posiadać podstawę, przy pomocy której będzie można wchłaniać wrażenia, podobnie jak maszyna potrzebuje paliwa i surowca, zanim wytworzy pro­dukt, dla którego produkcji została stworzona.

(5) Nefesz.

Słowo nefesz tłumaczy się zazwyczaj jako 'duszę zwierzę­cą'. Jest to pojazd ruach, instrument, dzięki któremu umysł może kontaktować się z prochem materii w Otchłani, może go czuć, oceniać i reagować nań. Pod pewnym względem jest to nadal za-

sada duchowa, ponieważ doczesne ciało człowieka składa się z prochu materii doraźnie utrzymywanego w całości dzięki zasa­dom, które go ożywiają dla swych własnych celów, w ostateczno­ści zaś dla wyższego celu samo-spełnienia jechidy.

Niestety, nefesz, którego stworzenie miało tylko jeden cel - bezpośredni kontakt z materią, posiada skłonność do gubienia się w swej niespójności. I tak w związku z umiejętnością postrze­gania bólu i przyjemności, jego uwaga nieustannie przemieszcza się od jednego szeregu zjawisk do kolejnego. Jeśli więc nefesz ma w prawidłowy sposób pełnić swoją funkcję, trzeba go utrzymy­wać w jak najbardziej surowej dyscyplinie. Nie można też słuchać się w tym przypadku ruach, który potrafi być słaby i niesprawie­dliwy. Będąc diabelsko sprytnym, wykorzystuje każdą sztuczkę, aby nawiązać kontakt z materią w najwygodniejszy dla swej iner­cji sposób, nie zważając na swe obowiązki względem Najwyższej Trójcy i uwalniając się od jej zasięgu, zupełnie jakby nie przeczu­wał jej istnienia.

Cóż zatem sprawia, że ludzka wola, tiferet, pragnie poznać neszamę i poddać się boskiej woli chajji?.

Nic innego, jak zrodzone prędzej czy później z bólu zro­zumienie tego, że cały jej związek z materią, czyli światem, moż­liwy dzięki pośrednictwu ruach i nefesz, w nieuchronny sposób wiąże się z cierpieniem. Świadomość tego przyprawia ją o udrękę. Za­czyna więc szukać jakiegoś rozczynnika, w którym świat mógłby stać się zrozumiały, pożyteczny i radosny. W języku kabały mówi się, że pragnie ona neszamy.

I to właśnie mamy na myśli, mówiąc że 'trans smutku' jest motywem przewodnim Wielkiego Dzieła.

Ów 'trans smutku' (który należy odróżnić od jakiejkol­wiek rozpaczy podyktowanej względami osobistymi, jakiegokol­wiek 'przekonania o własnej grzeszności', oraz innych skutków czarnej magii) posiada zasięg kosmiczny, obejmując wszystkie potencjalnie i doraźnie istniejące zjawiska. Oznacza więc otwarcie sfery neszamy. Jednakże to właśnie świadomość własnej tragedii

stanowi lek, który może mu zaradzić, albowiem wprowadza po­szukującego na właściwą drogę. I jeśli tylko rozwinie on swoją neszamę, wkrótce zdobędzie inne doświadczenia owego wyższego porządku. Pozna znaczenie swej prawdziwej Woli, nauczy się wy­mawiać własne Słowo oraz utożsamiać się z chajją.

Ostatecznie zaś, urzeczywistniając chajję jako dynamicz­ny aspekt jecbidy, stanie się tym czystym bytem, uniwersalnym i jednostkowym, który jest równocześnie niczym, Jednym i Wszyst­kim.

Samą istotą Najwyższej Trójcy jest to, że posługujące się czystym intelektem Prawa Rozumu nie znajdują w niej zastoso­wania. Dlatego też nie sposób opisać racjonalnym językiem natu-ry związanych z nią przeżyć. Co więcej, ich zasięg jest w każdym kierunku nieskończony, dlatego też stratą czasu byłoby szczegó­łowe ich przedstawianie bądź wyliczanie. Jedyne, co można zro­bić, to zaznaczyć pewne ich wspólne cechy, posługując się możli­wie ogólnikowym językiem, oraz wskazać, które z tych przeżyć okazało się najkorzystniejsze z punktu widzenia naszych poszukiwań.

Jakąkolwiek nazwę przyjmiemy dla określenia Wielkiego Dzieła, czy będzie to 'poszukiwanie świętego Graala', czy też 'ka­mienia filozoficznego', nigdy nie widać jego końca. Nasz sukces otwiera jedynie nowe aleje cudownych możliwości. O tak, na wieki wieków Amen! Zaprawdę czeka nas ciężkie zadanie i bezgraniczna radość, ponieważ cały świat i wszystko, co go wypełnia jest niczym innym, jak nieskończonym placem zabaw 'zwycięskiego dziecka .w koronie', nienasyconego, niewinnego, zawsze radosnego 'spad­kobiercy przestrzeni i wieczności', któremu na imię Człowiek..

Treścią samej świadomości jest pamięć. Nigdy nie wiemy, co się dzieje, lecz tylko to, co już się zdarzyło, nawet jeśli bardzo skupiamy się na tym, co nazywamy 'teraźniejszością'.

Co więcej, żadne wrażenie, z wyjątkiem sammasamadhi,

nie jest w stanie przekazać nam spójnego wyobrażenia na temat tego, czym jest Jaźń. Istnieje ono znacznie głębiej, na tym pokła­dzie świadomości, który nie jest dostępny bezpośredniej percep­cji; w tym rodzaju myśli, który jest w stanie łączyć kwintesencję niezliczonych wrażeń w jedno, oraz przetworzyć tę tabula rasa

w możliwe do uchwycenia ego. Niezależnie od tego, czy proces ów jest halucynacją, to z pewnością pamięć jest tym, co bardziej niż pozostałe funkcje umysłu, określa jego możliwości.

Otóż, jakikolwiek pogląd przyjmiemy na naturę Jaźni, oczywistym jest, że im więcej czynimy obserwacji, tym pomniej­szamy zasięg naszych błędów. Gdybyśmy chcieli obliczyć długość orbity Neptuna na podstawie upływu czasu, kiedy porusza się on wstecz, popełnilibyśmy straszne błędy. Słaba pamięć bliska jest demencji. Można by więc rzec, posługując się metaforą, że pa­mięć jest zaprawą architektury umysłu.

Nie jesteśmy w stanie powiedzieć czegokolwiek na temat jej natury, gdyż nie jest ona rzeczą, ale relacją, jaka zachodzi mię­dzy wrażeniami. Dlatego musi nam wystarczyć obserwacja jej własności.

Pierwszą z nich jest, co już zdążyliśmy zauważyć, rozcią­głość w czasie. Drugą - wybiórczość.

Równie niepożądane co niemożliwe jest, aby pamięć prze­chowywała wszelkie wrażenia. Ten rodzaj pamięci posiadają lu­dzie zamieszkujący szpitale dla umysłowo chorych. Pamięć, nie­zależnie jaką postać przyjmuje, uzależniona jest od procesów metabolicznych zachodzących w mózgu. I to właśnie on nadaje właściwą harmonię ćwiczeniom, odpoczynkowi i gospodarce, po­dobnie jak to czyni siła mięśni.

Pamięć sama w sobie jest bezużyteczna. Przypomina po­rzuconą bibliotekę. Jej dane muszą być poddawane należytej oce-

nie i porządkowane z należytą troską. To samo można powiedzieć o organach, które jeśli mają przynieść pożytek, potrzebują uta­lentowanego organisty.

Dzięki klasyfikowaniu poszczególnych wrażeń osiąga się ideę wyższego porządku. Powtarzanie tego procesu nadaje struk­turę umysłowi, który staje się instrumentem godnym myśli. Można wtedy przechowywać i do woli wydobywać z mroku na światło dzienne tysiące faktów, które w przeciwnym razie zalałyby niewy-ćwiczoną pamięć. Umysł należy bowiem kształtować, pamiętając o dobrym układzie zakończeń nerwowych w mózgu.

Należy to też czynić zawsze podług woli! Oto bowiem jest klucz do właściwego wyboru, aby bezzwłocznie zapamięty­wać wszystkie wartościowe fakty, a zapominać o tych, które nie mają związku z prawdziwą drogą swej gwiazdy w kosmosie. Tyl­ko w ten sposób można oszczędnie gospodarować dziedziną pa­mięci, ponieważ, co należy podkreślić, nikt nie jest w stanie umie­jętnie ćwiczyć pamięci, dopóki nie pozna swej Prawdziwej Woli.

Mamy więc tu do czynienia, jak we wszystkich kwestiach dotyczących intelektu, z błędnym kołem, ponieważ tylko wtedy można stać się świadomym swej Prawdziwej Woli, gdy wyciąga się wnioski (z mocą równą samadbi) ze wszystkich faktów możli­wych do przyswojenia. Rozwiązanie tej antynomii znajdujemy ambulando: dzięki wyżej wskazanemu treningowi selekcji.

Niestety, cała ta kwestia ulega dalszej komplikacji pod­czas praktyki jogi, gdy opadają zasłony umysłu i zaczynamy pa­miętać już nie tylko dawno zapomniane fakty, ale i sprawy, które nie mają żadnego związku z tym wcieleniem ego. Pamięć rozcią­ga się na czasy dzieciństwa, a nawet na naszą poprzednią śmierć oraz na te niezliczone rodzaje doświadczeń, których zasięg zależy

od stopnia osiągniętego postępu. Lecz równolegle do tego stanu wzmo­żonych wyobrażeń o naszym ego, jego ekspansji poprzez eony, pojawia się (w związku z osłabieniem ahamkary, czyli zdolności wytwarzania ego) skłonność do zapamiętywania rzeczy, które wydarzyły się nie 'nam', tylko 'innym ludziom' i 'innym istotom'.

Oto i jedna z najbardziej irytujących przeszkód na drodze mądrości. Albowiem normalny rozwój pamięci w czasie prowadzi do lepszego zrozumienia Prawdziwej Woli jednostki (jak myśli o sobie wówczas), w związku z czym postrzega ona wszechświat jako bardziej zracjonalizowany pod względem teleologicznym. Po­chodną tego właśnie stanu jest zmuszanie się do przyswajania so­bie doświadczeń przypuszczalnie 'obcych istot', co z kolei prowa­dzi do pomieszania zmysłów. Adept popada wtedy w sidła Choronzona (W imię B A B A L O N , hańba niech będzie mu na wieki!), a co gorsza przydarza się to wtedy, gdy wydaje mu się, że jest już (pod pewnym względem) 'obywatelem miasta p i r a m i d ' .

Lecz to właśnie dzięki temu doświadczeniu postanawia on podjąć próbę przekroczenia Otchłani, ponieważ doszukuje się alternatywy wobec szaleństwa w odkryciu formuły ogólnej, która zawiera doświadczenie powszechne, jednak pod żadnym względem nie odnoszące się do jego rzeczywistego lub domniemanego ego.

Ów paradoks, jak wszystkie inne, niesie nam tę cenną naukę, że każde wyzwanie służy temu, by sprostać mu z pożytkiem dla same­go siebie, a każdy kłopot spada tylko po to, aby prowadzić nas ku niezwykłym, cudownym rozwiązaniom, o których nawet nam się nie śniło.

Tymczasem nasze rozmyślania nad tymi wszystkimi sprawami mogą sprawić jeszcze jeden cud, a mianowicie, gdy zrozumiemy, że natura samych rzeczy jest w rzeczywistości tylko funkcją pamięci.

Potrzeba zostania Mistrzem ma swe źródło w transie smutku. Transu tego nie da się w prosty sposób określić. W rze­

czywistości, na samym początku przybiera on zwykle ograniczo­ną, egoistyczną postać.

Nasza wyobraźnia nie jest w stanie uwolnić się od ziem­skich ograniczeń. Nie potrafimy też objąć swą jaźnią czegoś, co przerasta swym zasięgiem zwyczajną świadomość.

Dlatego też często myślimy: „nic nie jest dla mnie wy­starczająco dobre". I dopiero wtedy, gdy dzięki mocy inicjacji osią­gamy pewien stopień rozwoju, zaczyna docierać do nas słynne twierdzenie Buddy: „sabbe pi D u k k h a m " , czemu towarzyszy po­strzeganie relacji niezwykle rozdętego podmiotu do przedmiotu jako owoców Wielkiej Klątwy, tej samej, która już wcześniej obej­mowała ich pierwszych awatarów — małe ego i widzialny wszech­świat.

W podobny sposób mają się rzeczy, gdy chodzi o przekra­czanie transu smutku. I to, co wydaje się nam zwycięstwem, jest tylko zwykłą sztuczką umysłu. Gdy w zależności od sytuacji roz­ciągamy podmiot lub przedmiot tylko po to, by uciec od rzeczy­wistości, możemy odnieść chwilowe wrażenie, iż przezwyciężyli­śmy ów stan, w którym „Wszystko jest Cierpieniem". Ale chmury ponownie zbiorą się nad nami, gdy tylko nasz umysł odzyska rów­nowagę. Z tej właśnie przyczyny wymyślamy sobie „Niebo", w którym nie ma żadnego cierpienia, tylko po to, by samemu się przekonać, że jego warunki są takie same jak na „Ziemi".

Nie ma też ani krzty rozsądku w tym piekle myśli. Trans smutku można wszak przezwyciężyć przy pomocy innych transów, takich jak 'wyższa wizja uszczęśliwiająca', 'trans cudu' i pozosta­łych, równie dziwacznych co trans zwany 'kosmicznym żartem', chociaż ten ostatni jest do niego zadziwiająco podobny!

Możemy w cen sposób dojść do następującego wniosku, że aby stać się złudzeniem, każdy podmiot koncentracji wymaga tylko tego, żeby skupił się na nim umysł i to w stopniu znacznie mniejszym od prawdziwej koncentracji, jaka staje się naszym udzia­łem, gdy wkraczamy w stan samadbi.

Powiedzieliśmy już wystarczająco dużo, jeśli chodzi o krót­kie streszczenie pojawiających się tutaj kwestii. Znacznie lepiej ujmują to jednak proste słowa pochodzące z Księgi Prawa:

Pamiętajcie wszyscy, że egzystencja jest czystą radością; ze wszystkie smutki są

tylko niczym cienie; przechodzą i już ich me ma; lecz jest to, co pozostaje.

Od czego zależy ta percepcja, która smaga ogniem pogar­dy straszliwe baterie wszelkich poważnych filozoficznych myśli? Od­powiedź na to pytanie znajdziemy w metafizyce samej thelemy.

Napotykamy w niej paradoks jak najbardziej niepokoją­cej natury. Jako że Księga Prawa, antycypująca najsubtelniejsze ostatnie odkrycia w dziedzinie matematyki dokonane przez naj­większych geniuszy obecnego pokolenia, ogłasza też jednostką ist­nienia pewne zdarzenie, a mianowicie akt zaślubin Nuit z Hadi-t e m , czyli, innymi słowy, spełnienie pewnego punktu widzenia. A czyż pochód wydarzeń jako przeciwieństwo doskonałości „czy­stej egzystencji" nie jest samym warunkiem cierpienia? Coraz wy­raźniej widzimy, że jest to przestarzała filozofia, zlepek błędnych słów. Tak oto:

Każde zdarzenie jest 'aktem miłości', z którego rodzi się radość. A całe istnienie składa się wyłącznie z takich zdarzeń. Nie sposób więc uciec przed pytaniem, jak to się dzieje, że istnieje jednako złudzenie cierpienia?

Nie ma w tym nic dziwnego, albowiem złudzenie to jest wynikiem przyjęcia częściowej i niedoskonałej wizji. I tak na przy­kład: w ciele człowieka każda komórka jest doskonała, w związku z czym cieszy się on dobrym zdrowiem. Lecz jeśli zaczniemy za­stanawiać się nad każdą cząstką mechanizmu, który podtrzymuje nas przy życiu, pojawią się rozmaite dekompozycje mogące do­prowadzić nas do bardzo tragicznych wniosków. Dotyczy to tych wszystkich przypadków, gdy nie postrzegamy człowieka jako ca­łości i nie pojmujemy, że różnorodność procesów natury jest nie­zbędna dla życia.

Co więcej, dla normalnej, czyli dualistycznej świadomo­ści, to właśnie przechodzące i przemijające cienie stanowią o jej percepcji. A zatem to, co człowiek 'postrzega', w istocie przesła­nia mu blask światła. Z tej właśnie przyczyny Budda mówi, że „Wszystko jest Cierpieniem", zawierając w słowie 'Wszystko' głównie te rzeczy, które ludzie uznają za radosne. I nie jest to wcale paradoks, ponieważ dla niego samego wszelkie reakcje, które prowadzą do wytworzenia się świadomości, nieuchronnie wiążą się z cierpieniem, burząc doskonały spokój, oraz tamując swobod­ny ptzepływ energii.

W ten oto sposób dla Buddy radość i smutek są pojęciami względnymi, kategoriami jednego wielkiego cierpienia, którym jest istnienie. Nietrudno obalić ten pogląd. W rzeczywistości 'cie­nie', o których mówi nasza księga, są przeszkodami na drodze światła, powstałymi na skutek niedoskonałości naszego zrozumienia.

Pełnia — oto nieskończona doskonałość. Taka też jest każ­da jej jednostka. Jeśli więc chcemy przekroczyć ów trans smutku, musimy zlikwidować sam podmiot tej kontemplacji, łącząc go w naszej wyobraźni z czymś, co jest mu równe, a zarazem prze-

ciwstawne. Możemy też posłużyć się metodą analizy i rozbić na kawałki ten skomplikowany problem zwany cierpieniem. A wte­dy zobaczymy, że każde jego zdarzenie jest delikatnym i rado­snym aktem miłości. Z równym powodzeniem możemy posłużyć się metodą syntetyczną, przechodząc od jego części do całości. Osiągniemy wtedy ten sam skutek.

Pamiętajmy bowiem o tym, że każde z poruszeń umysłu jest w stanie przetworzyć trans smutku w pokrewny mu trans, wiążący się ze zrozumieniem — Trans Cudu.

Powiada się, ze 'trans smutku' i 'wizja mechanizmu świa­ta' są „Czymś większym od rodziny i mniejszym od gatunku". Sama zaś 'wizja mechanizmu świata' stanowi praktyczny aspekt 'percepcji prawa zmiany', która jest transem tej samej rangi co 'trans smutku'. Jednym ze sposobów przezwyciężenia tych wszyst­kich transów jest 'trans obojętności', który polega na zajęciu miejsca z boku biegu wydarzeń. Należy wszak pamiętać o tym, że jest to tylko jeden z możliwych sposobów i to w dodatku w swej ogólnie przyjętej formie pełen fałszu i niedoskonałości. Pozostawanie na uboczu jest bowiem potwierdzeniem dualizmu, który sam w so­bie stanowi źródło cierpienia. Jeśli się chce osiągnąć najwięcej, należy jednoczyć się z każdą rzeczą i uczestniczyć we wszystkim jak w prawdziwym sakramencie. Ten zaś gest prowadzi do 'transu cudu'.

Jest napisane: „Bojaźń Pana to początek mądrości". Stwier­dzenie to odnosi się do 'otwarcia stopnia Magusa', lecz jeśli do­brze przetłumaczy się tę kwestię, będzie ona oznaczać 'rozmyśla­nie nad cudem t e t r a g r a m m a t o n u , a przeto odnosić się do tego transu. Albowiem to właśnie podczas niego następuje całkowite utożsamienie się z wszechświatem w jego dynamicznej formie, a pierwszym owocem zrozumienia jego natury jest zdumienie traf­nością i koniecznością całego jego mechanizmu. Ciekawe może być przy tym spostrzeżenie, że z racji specyfiki tego działania, czyli rozpatrywania i postrzegania doskonałości przy pomocy sym­boliki niedoskonałości, właściwy proces ideacji ma charakter apo­dyktyczny. (Piszę tak jakbym pisał najgorzej poinformowanym 'małym dzieciom światła'.)

Trans cudu w naturalny sposób wyłania się — jako pierw­sze poruszenie umysłu — z ostatniej frazy 'ślubowania Mistrza Świą­tyni': „Ślubuję interpretować każde zjawisko jako szczególny ro­dzaj związku Boga z moją duszą". Ponieważ gdy tylko zrozumienie

rozjaśnia mroki wiedzy, wszystkie fakty ujawniają swe prawdzi­we, cudowne oblicze.

Tak właśnie się dzieje: i czyż to nie cud?! We wszystkich transach, które posiadają jakiekolwiek

znaczenie, szczególnie zaś w transie cudu, postulant winien zdo­być jak największą wiedzę i zrozumienie świata. Jego rozsądek powinien wyćwiczyć się w intelektualnych rozważaniach, a więc zaznajomić się ze wszystkimi naukami. Rzecz jasna, nie da się tego w pełni osiągnąć, ale przynajmniej można starać się jak naj­bardziej doskonalić w tym przedmiocie. Najlepszą metodą na to jest prowadzenie bezstronnych studiów nad wybraną dziedziną nauki oraz zdobywanie wiedzy ogólnej z zakresu epistemologii. Można wtedy posługując się analogiami, wzmocnionymi przez praktykę kontemplacji, rozwinąć w umyśle takie wewnętrzne zro­zumienie jedności natury, które nie będzie za bardzo przekonane o własnej pewności i zwodnicze.

Nasze Dzieło wymaga jednak czegoś więcej. Musimy wyposażyć neszamę, czyli 'umysł intuicyjny' w wiedzę i zrozumie­nie tych sfer natury, które są niedostępne niewyćwiczonym zmy­słom. Oznacza to konieczność posługiwania się z niestrudzonym zapałem metodami wizji.

Otóż, w tym wszystkim prawdziwie jednoczącą i trans­cendentalną nauką jest matematyka ze sfery ruach, a jej koroną święta kabała ze sfery neszamy. Dzięki tym własnościom Dzieło nie wykracza, jakby to na pierwszy rzut oka się zdawało, poza możliwości człowieka. Mamy tu do czynienia z pewnym punk­tem krytycznym, znanym również adeptom asany i dharany , po którego osiągnięciu człony równania (jak w przypadku rozwinię­cia dwumianu) powtarzają się samorzutnie, choć w inny sposób,

w związku z czym medytacja staje się coraz łatwiejsza. Można by rzec, że postulant czuje się jak u siebie w domu. Dodatkowa wie­dza nie obciąża już jego umysłu. Potrafi pozbyć się wątpliwych faktów, które wydają się bardzo skomplikowane i dotrzeć do ich istoty przyjmującej prostą postać. Udało mu się bowiem rozwinąć wyższą funkcję umysłu. A jest to proces podobny do tego, który zdarza się podczas zwykłych badań naukowych, kiedy to dzięki uchwyceniu natury ogólnego prawa kryjącego się za różnorodno­ścią doświadczenia, można nie tylko z łatwością przyswoić sobie nowe fakty, ale i przewidzieć całkiem nieznane. I tak na przykład można odkryć istnienie planety Neptun na podstawie czystych obliczeń matematycznych, bez szczegółowych badań optycznych, oraz opisać nieznane pierwiastki na podstawie rozmyślań nad pra­wem okresowym pierwiastków.

Niechaj więc będzie powszechnie wiadome, że każdy taki postęp w medytacji staje się impulsem dla energii gotowej wywo­łać trans cudu, który (podobnie jak pozostałe) rozwija się w bla­sku i majestacie wraz z ilością i jakością materiału dostarczanego przez Adepta do umysłu.

Ci zatem, którzy gardzą nauką „profanów", sami godni są pogardy. Albowiem to ich własna niezdolność do wytworzenia jakiejkolwiek poważnej myśli, ich własna próżność i impertynen­cja, powiem więcej!, ich podświadome poczucie wstydu i gnuśno­ści zmusza ich do kopania tych kruchych okopów pretensjonalnej ignorancji.

Nie istnieje we wszechświecie nic, co by nie miało wiel­kiego znaczenia, nic, co nie można by wykorzystać jako oś dla tęczowego łuku transu cudu.

Na zakończenie tego krótkiego eseju warto dodać jeszcze jedno słowo: trans cudu nie jest wyłącznie pasywny i intuitywny. Kiedy się pojawia, zalewa umysł twórczą energią, napełnia Adep­ta mocą i wznieca w nim wolę działania. Wznosi go do świata acilutycznego w jego esencji, oraz do świata berijatycznego w jego

przejawieniu. Można więc w pewnym sensie powiedzieć, że kie­dy tylko udaje nam się wejść na ten najbardziej majestatyczny pylon transu cudu, natychmiast jednoczymy się z Najwyższym Panem Bogiem Na Wysokościach, prawdziwym, żywym twórcą wszystkiego, co istnieje.

Istnieją dwie dobrze rozróżniane formy 'wizji uszczęśli­wiającej'. Wyższa należy do sefiry keter i może jej dostąpić tylko Ipsissimus, chociaż czasami (przez przypadek) mogą się nią cie­szyć osoby posiadające niższe stopnie.

Wizja ta przydarza się niezwykle rzadko i jak dotąd nie opisano jej szczegółowo. Można nawet mieć wątpliwości, czy kie­dykolwiek zapis jej prawdziwej formy przekazany zosta) światu. Wypada więc nam powiedzieć o niej tylko tyle, że jej formułą jest „Miłość jest prawem, miłość podług woli", a naturą wieczny sa­krament energii wprowadzonej w czyn. Polega ona w dużej mie­rze na doskonałym opanowaniu 'misteriów smutku i zmiany' oraz dokładnym poznaniu 'misterium jednostkowości'.

Zajmijmy się zatem niższą formą tej wizji (pamiętając o tym, że jest to bardzo luźne określenie, nie mające nic wspólne­go z prawdziwą wizją), która należy do sefiry tiferet i jest przeto naturalnym dobrodziejstwem Adepta Minora (Młodszego Adep­ta). Od razu narzuca się nam spostrzeżenie, że ci, którzy osiągnęli wyższe stopnie, szczególnie zaś te znajdujące się nad Otchłanią, mają kłopoty z powrotem do tej wizji, ponieważ zakłada ona pewną niewinność, pewien błąd w rozumieniu, który nie dotyczy Mi­strza Świątyni. Z kolei, stopnie Adepta Exempta (Wyzwolonego Adepta) i Adepta Majora (Starszego Adepta) są nadto pobudzo­ne, aby móc uczestniczyć w zrównoważonym spokoju tego stanu.

Tę stałą obojętność wobec zdarzeń stanowiącą o podsta­wie tego transu, oraz jego ontogeniczny blask o posmaku róży i złota możemy odnaleźć tylko na samym środku Drzewa Życia, ba­lansującym równoważnie w punkcie bezpieczeństwa osi słonecznej.

Trans ten różni się w znacznej mierze od pozostałych, co możemy stwierdzić na podstawie wyżej wymienionych cech. Pod względem psychologicznym jest to raczej stan, aniżeli działanie i zdarzenie. To oczywiście prawda, że wszystkie transy posiadają-

ce moc samadhi są w pewnym sensie ponadczasowe, ale tez więk­szość z nich wyznacza pewne bardzo istotne kryterium. Rzecz w tym, ze wkracza się w nie tak, jakby doznawało się spazmu.

Jednakże w tym zjawisku nie mamy do czynienia z tego rodzaju przypadkiem.

Ów trans może trwać tygodniami, a nawet miesiącami. Co ciekawe, nawet najbardziej gorliwi wyznawcy Tahutiego , prze­glądając jego dziennik magiczny z wielką przenikliwością, nie są w stanie odnaleźć początku tej wizji. W istocie narzuca się podej­rzenie, że wizja ta płynie nie z konkretnego działania, lecz z sub­telnego zawieszenia działania. Konflikt wydarzeń kończy się szczę­śliwie stanem pogodnej, doskonałej równowagi, podczas której, mimo dalszego manifestowania się energii, jej upływy nie mają żadnego znaczenia. Możemy porównać ten stan z ozdrowieniem człowieka długo trawionego gorączką. Człek ów przestaje naprze-mian gorączkować i czuć osłabienie. Zapomina więc regularnie mierzyć temperaturę powracając instynktownie do swych normal­nych spraw. Jednocześnie przestaje być świadom gwałtownych napadów gorąca i chłodu, cieszy się jedynie delikatnym ciepłem zdrowego ciała. Z podobną sytuacją mamy do czynienia podczas 'wizji uszczęśliwiającej', kiedy to już nie istnieje świadomy wysi­łek magiczny, choć nadal kontynuuje się praktyki z obrzędową zgrabnością, a wszystkie wrażenia Adepta, zarówno te wewnętrz­ne jak i zewnętrzne, barwią się poświatą piękna i uroku. Stan ten pokrewny jest temu, który odczuwa palacz opium, tylko wystę­puje spontanicznie i nie wymaga sztucznej regulacji.

Jak wynika z powyższego, nie można wymyślić bardziej absurdalnego zajęcia niż dawanie wskazówek, w jaki sposób osią­gnąć ów stan.

Chęć znalezienia się w tym stanie (lub jeszcze gorzej, po­wracania do niego) wydaje się być szczytem złej logiki. Bo choć jest on rozkoszny i błogosławiony, nie jest niczym naprawdę po­żądanym.

I rzecz nie w tym, że jest on w jakiś szczególny sposób szkodliwy, czy też że wyczerpuje dobrą karmę, albo pochłania czas i studzi aspiracje. Kiedy nadchodzi, należy spokojnie go przyjąć, cieszyć się nim do syta i pożegnać bez żalu. Jego wystąpienie świad­czy o tym, że Adept dostąpił wyjątkowego i dość podniosłego stanu egzystencji, ponieważ przez wiele godzin potrafi żyć, nie będąc poruszonym ingerencją jakiejś pobudzającej siły. Jest to rów­nież oznaka wysokiego stopnia kontroli wewnętrznej i zewnętrz­nej oraz dowód na to, że nawet wśród nawału działań można od­naleźć spokój. W ten oto sposób zbliżamy się do rozwiązania największego, problemu filozoficznego, szykując się na podbój 'trzech cech'. Ów trans powinien rozbudzić aspirację Adepta, na­kłaniając go do zmierzenia się z przerażającym wyzwaniem Otchła­ni i służąc mu jako wypoczynek i wzmocnienie. A także upewnić go co do możliwości doskonalenia się w Wielkim Dziele, pokazując mu, że jego istnienie jest niczym korona, która znajduje się w zasię­gu ręki.

Co więcej, radowanie się rozkoszą i dostrzeganie piękna we wszystkim, nawet na tym poziomie, gdzie analiza nie jest jeszcze przenikliwa, naprawdę wzmacnia serce i pobudza wyobraźnię.

Niech zatem kandydat do zakonu różokrzyża kroczy tą ścież­ką namaszczony siłą, wiedząc, że w odpowiedniej chwili może bez pytania otrzymać nagrodę i cieszyć się odświeżającym deszczem słod­kiego światła, które Adepci nazywają 'wizją uszczęśliwiającą'.

Brak miejsca dla śmiechu jest najbardziej powszechnym mankamentem wszystkich systemów mistycznych poprzedzają­cych eon, którego prawem jest thelema. Lecz przecież smutek po­nurej matki i melancholia umierającego człowieka zepchnięte są już do lamusa przeszłości pewnym siebie uśmiechem nieśmiertel­nego dziecka.

Nie ma też bardziej przełomowej wizji na ścieżce Adepta Horusa niż wizja 'kosmicznego żartu'.

Podczas tego transu Adept przyjmuje w pełni formułę Ozy­rysa , starając się przezwyciężyć ją w działaniu. Włócznia setnika bez przeszkód wdziera się w jego serce, a topór kata na próżno tnie jego szyję. Odkrywa poza tym, że tragedia, która toczyła się przez stulecia, jest zwykłą farsą przypominającą dziecięce igrasz­ki. Pięść uderza w twarz tylko po to, by mogła ona szczerzyć zęby w uśmiechu, zupełnie jakby chciała powiedzieć: „A ku ku! Tu je­stem!" Judy, Woźny, Wisielec i Diabeł okazują się być towarzy­szami jego zabaw.

Jeśli jednak fakty, które niegdyś wydawały się mu tra­giczne, rzeczywiście mają miejsce, traktuje je tak jakby nie były tym, czym się jawią. Są tylko jeszcze jednym szeregiem zjawisk i jakkolwiek by nie były ciekawe łub głupie, to i tak, podobnie jak każde inne zjawisko nie mogą mieć na niego wpływu. Jego smu­tek wynikał więc z faktu, że namiętnie oddawał się pozbawione­mu znaczenia natłokowi zdarzeń zupełnie jakby stanowił on jedy-

ną rzeczywistość i w związku z tym wiele znaczył w nieskończonej masie przejawień.

W ten oto sposób dostrzeżenie 'kosmicznego żartu' pro­wadzi do zrozumienia idei Jaźni jako pokrywającej się w czasie z wszechświatem, zjednoczonej z jego twórcą, lecz jednocześnie nie mającej z nim nic wspólnego. Ów troisty stan jest, jak wiado­mo, jednym z niezbędnych etapów samadhi. (Stanowi tez punkt kulminacyjny jednego z dwóch najważniejszych rozdziałów Bha-

gawadgity.)"''

Istnieje wszakże jeszcze jeden pożytek z tej kwestii. Albo­wiem, na co wskazywało już wielu filozofów, w idei śmiechu za­warta jest również idea okrucieństwa. Nic więc dziwnego, że nie było dla niej miejsca w programach nauczania wszelkich mistycz­nych szkół handlarzy litością. Możemy, co najwyżej, wzruszyć na to ramionami w geście ironicznej pogardy. Albowiem to na tej właśnie skale rozbiły się ich wspaniałe barkentyny pośród

oceanu. Natura pełna jest okrucieństwa,

a jej szczyty radości i zwycięstwa znaczone są śmiechem, powsta­łym na skutek gwałtownego uwalniania i luzowania napięć mają­cych swe miejsce w fizjologii człowieka. Warto tu wspomnieć o tym, że jednym z najbardziej charakterystycznych efektów wy­woływanych przez takie narkotyki jak Cannabis Indica i Anhalo-

nium Lewinii, które rzeczywiście „rozluźniają stropnice duszy da­jące jej natchnienie", jest natychmiastowy śmiech.

Och, jakże zdrowa pogarda do ograniczonej jaźni rozwija się z tego poczucia gargantuejskiej niewspółmierności dostrzega-nej podczas tego śmiechu! Albowiem zaprawdę zabija ona w swej rozweselonej ludożerczej maskaradzie obleczonego w gorzką czerń powagi misjonarza ego, spychając go do czeluści jedną salwą śmie­chu. Tere-fere! — oto głos cywilizacji — wysłannik Boga białego

człowieka - bul, bul, bul! Bracie, dorzuć jeszcze garść szałwi! A słodko pachnący dym wzniesie się i okryje nieuchwytnym po­wabem bezwstydne ciała gwiazd!

Niezależnie od tego wszystkiego, istnieją pewne praktycz­ne względy, dla których warto korzystać ze śmiechu na ścieżce mądrości. Każdy bowiem drogowskaz, jaki się przy niej znajduje, zwiastuje NIEBEZPIECZEŃSTWO, a to już z chociażby tej ra­cji, że ścieżka ta jest drogą śmierci ego. Nic więc dziwnego, że śmiech jawi się na niej jako gwarant zdrowia psychicznego. A także jako broń przeciwko szarlatanom krasomówstwa, którzy starają się wywołać w nas ów zwykły poryw duszy! Cóż za poży­tek będziemy mieli z niego, jeśli nie rozpoznamy ich śmieszności? Niezmierzona jest otchłań głupoty, w której chcieliby nas pogrążyć ci szalbierze wiary. I tylko poczucie humoru może nas przed nimi uchronić!

Jakże bliski Królestwu Bożemu był Robert Browning, gdy pisał:

Cieszcie się z tego, ze człek nigdy się nie wzruszy

Między zmianami szamocząc się nieustannie

I skrzydeł nie złoży nigdy rozhuśtanej duszy

Tym niemniej, warto pamiętać o szczypcie szyderstwa za­wartej w „Satur est cum dicit Horatius 'Evohe!"Juvenalisa. Nie­znany jest bowiem jak dotąd przypadek, aby jakiś człowiek po­mógł bliźniemu swemu, strojąc miny.

O nie, bo choć 'kosmiczny żart' nie jest prawdziwym tran­sem, jest jednak jednym z najbardziej pewnych źródeł łaski. Czę­sto bywa też głównym składnikiem tego, co nazywane jest 'po­wszechnym rozpuszczalnikiem'.

Powróćmy więc do Browninga i jego wspaniałych ostatnich słów, jakie napisał, kiedy osiemdziesiątka wybiła na zegarze jego życia:

To, co niewidziane, witaj z uśmiechem!

Wyjdź ku temu naprzód, z radosnym oddechem.

Krzycząc: „Śmiało, prędko, dalej!"

Podróżować tam i tu będzie wspaniale

Amen.

Gdybyś mógł poznać świat,

Zrozumiałbyś ze wart on

Rozkosznego tańca w delikatnym rytmie!

E tam! lepiej skończmy te rozważania zdumiewającymi słowami pewnego Anioła z The Vision and the Voice, który poże­gnał pogrążonego w cichym transie Jasnowidza frywolną fazą: „A ja teraz idę w tan!"

Pytacie się o Tablice Prawa? Trach! Solvuntur Tabulae! - risu!

Ów stan umysłu, który charakteryzuje obojętność, nazy­wany jest potocznie transem, jakkolwiek myląca jest to nazwa. W rzeczywistości, jest on dokładnym przeciwieństwem transu, ponieważ trans zazwyczaj oznacza samadhi, które nie może zaist­nieć w takim stanie. Celem jednego jest zjednoczenie, celem dru­giego zaś oddzielenie. Nic powinniśmy jednak doszukiwać się w obojętności śladu praktyk Czarnych Brac i , ponieważ prawdę powiedziawszy nie jest to żadne osiągnięcie, tylko zwyczajna po­stawa dyktowana wygodą. Dodajmy, postawa przynosząca poży­tek i mająca wielkie znaczenie. Nie sposób przecież nieustannie przebywać w samadhi, a zarazem warto wypełniać przerwy mię­dzy porywami twórczej pracy w taki sposób, by w każdej chwili móc podjąć następne kroki. Należy zatem wypracować w sobie taki nawyk umysłu, który nie wiąże się z jakąś postacią pożąda­nia. I tak obojętność stanie się rodzajem spokoju, który może być traktowany jako ochrona, i jest pokrewny 'trzeciej szlachetnej prawdzie' buddyzmu, mówiącej o przerwaniu cierpienia.

Przyświeca temu taka idea, że umysł powinien reagować automatycznie na każde wrażenie: „Bez znaczenia czy jest ono miłe czy niemiłe". Bławacka zauważa, że jest to uczucie, któremu towarzyszy niesmak. Jeśli jednak tak się dzieje, mamy tu do czy­nienia z błędem wynikającym z niedoskonałości tego stanu, po­nieważ w istocie powinna mu towarzyszyć wielka radość, płynąca nie z samego wrażenia, lecz z pozostawania obojętnym wobec nie­go. Ta radość wypływa bez wątpienia z pojawiającego się poczucia mocy. Jednakże i ono jest niedoskonałe. Powinniśmy cieszyć się raczej z rozpoznania ostatecznej prawdy, że „egzystencja jest czy­stą radością", a nie z jakiegoś nagłego uczucia.

Warto tu zauważyć, że osiągnięcie i utrzymanie tego sta-

nu zależy w dużej mierze od opanowania kilku transów. I tak na przykład, musimy dzięki transowi smutku przekonać się o 'pierw­szej szlachetnej prawdzie', ponieważ w przeciwnym razie nielo­gicznym byłoby pozostawanie obojętnym wobec wszystkich rze­czy. Pod nieobecność tej percepcji „sabbe pi Dukkham" może wystąpić pewne wrażenie, które choć prowadzi do jakiegoś stanu wolnego od cierpienia, jest wszakże bardzo niedoskonale. Auten­tyczna wolność od cierpienia jest bowiem całkowicie zależna od tego, czy jesteśmy wolni od wrażeń.

Niemniej jednak, byłoby nadużyciem porównywanie sta­nu obojętności do apatii, która pojawia się po przenikliwym spa­zmie smutku. Apatia to przecież zwykłe znieczulenie nerwów zszar­ganych nadmiarem bólu. Tymczasem, mag nie może sobie pozwolić na bierność — oczywiście za wyjątkiem tzw. celowej, aktywnej bier­ności opisanej w Liber L X V . Obojętność musi być stanem pod­wyższonej aktywności. Można ją porównać do swobody wyszko­lonego szermierza, który przyjmuje i paruje każdy cios swego przeciwnika z równym wigorem, nieświadom swoich czynów, po­nieważ nauczył samodzielnie myśleć swoje oczy, nadgarstek, a nawet klingę. Tak rozumiana obojętność stanowi duchową for­mę świadomości automatycznej Adepta. Jej miejscem jest jesod , twierdza na pograniczu Otchłani, którą opisałem w jedenastym eterze Liber 418.

Gdy obojętność wejdzie nam już w nawyk, łatwiej będzie ją osiągnąć niż jakikolwiek autentyczny stan samadhi. Nie będziemy potrzebować do tego szczególnych umiejętności. Dzieje się tak, po­nieważ, jak już wcześniej wykazałem, dzięki transowi smutku wiemy, o co w tym wszystkim naprawdę chodzi. Metoda zdobycia się na obojętność jest zatem prosta i polega na kroczeniu drogą Tao.

Pomocny na tej drodze może okazać się następujący wnio­sek łańcuchowy:

Egzystencję należy pojmować jako

Kontinuum.

Wszystkie jej składniki mają zatem

równą wartość, wszystkie są równie

niezbędne do tworzenia całości.

Każde zdarzenie należy zatem odbierać z równym

honorem i reagować na nie z

równą obojętnością.

Pokusimy się o przykład z życia wzięty. Powiedzmy, że mamy otrzymać tysiąc funtów, ale zostaną nam one wypłacone w różnych ratach i walutach. Ponieważ już wiemy, że wcześniej czy później otrzymamy sumę 1000 funtów, nie podniecamy się wpłatą jakiejś raty, tylko liczymy ją z precyzją i spokojem, nieza­leżnie od rozpatrywanych pozycji na minusie i na plusie. Pomimo istniejących różnic we wpłatach na konto, nasz stan umysłu pozo­staje niezmienny. Powszechny błąd umysłu nie przywykłego do filozofii polega na nieznajomości prawdziwej natury duszy. Skłonny jest przypuszczać, że każde zdarzenie jest 'dobre' albo 'złe', co implikuje podział na zwycięzców i przegranych. Lecz kiedy tylko nabierze pewności, że jest to z góry przesądzona kwestia, nie bę­dzie poddawał się jakiemuś wydarzeniu w tym złudnym procesie, z którego korzysta natura, aby w symboliczny sposób wyrazić fa­talizm oddziaływania Prawdy.

Zauważmy, że ów sposób zdobywania się na obojętność wcale nie-jest uzależniony od przeżycia transu smutku. Jest zwy­kłym stwierdzeniem wynikającym z przesłanek thelemy, które wydaje się być jak najbardziej godne polecenia. Należy pamiętać o tym, że z metodami martwego eonu Ozyrysa wiązało się niema­łe zagrożenie. Z jednej strony, szczególne znaczenie miała w nim kwestia izolowania się od świata. Z drugiej zaś strony, opierano

się w nim na błędnych teoriach wywodzących się z zewnętrznych aspektów 'pierwszej szlachetnej prawdy'. O wiele lepsze wydaje się być przyjęcie czysto intelektualnej postawy, a następnie zako­rzenienie jej w neszamie poprzez przekroczenie racjonalnego my­ślenia dzięki posłużeniu się metodą sprzeczności, czyli zrównania przeciwieństw, która jest opisana w Konx Om Pax oraz w najlep­szych esejach o świętej kabale.

Istnieje wyraźna pokusa ku temu by sądzić, że obojętność jest stanem niższym od samadhi. Z tej właśnie przyczyny przy­równuje się go często do bierności, niedoskonałości, bezkrólewia, podczas gdy w rzeczywistości jest to stan zwycięskiego spokoju.

Należy dodać jednak, że obojętność nie będzie doskonała, dopóki nie wykaże tej jednej cechy samadhi, jaką jest automa­tyzm. Dopóki istnieje w nas jakakolwiek potrzeba świadomego wysiłku w obcowaniu z wrażeniami, jakakolwiek potrzeba pamię­tania o procesie prowadzącym do tego stanu, czy też nawet po­trzeba świadomej ingerencji albo rozpoznania tej czysto sponta­nicznej, elastycznej reakcji odruchowej, aspirant do summum bonum,

prawdziwej mądrości i doskonałej szczęśliwości nie może w pełni wyrobić w sobie nawyku obojętności.

Przed tym, który pragnie zostać Mistrzem, stoi tylko je­den cel. Ludzie nazywają go ambicją. Chce jak najbardziej posze­rzyć swój świat i mieć nad nim jak największą kontrolę.

Prawie wszyscy mają świadomość tego celu, lecz tylko nieliczni wiedzą w jaki sposób go urzeczywistnić. Niektórzy wy­pełniają swoją sakiewkę bajecznym zlotem, które, gdy doń się­gnąć, okazuje się zgniłymi liśćmi. Są również tacy, którzy próbują rządzić światem innych, nie zdając sobie sprawy z tego, że nawet dobrze go nie znają.

Odpowiednia metoda poszerzania swego świata, która nie ogranicza się do konwencjonalnego aparatu materialistycznej na­uki, składa się z trzech elementów: ewokacji, inwokacji i wizji. Z kolei kontrola nad nim jest kwestią teoretycznej i praktycznej znajomości formuł magicznych, ale w równej mierze także dyscy­pliny wewnętrznej. Musimy mieć solidne podstawy i rozwiązy­wać wszystkie sprzeczności dzięki osiąganiu wyższej harmonii podczas rozmaitych transów.

Tyle spostrzeżeń nasuwa się podczas pobieżnej tylko ob­serwacji. Dlatego dziwne jest, że tak niewielu magów podejmuje następny krok w poszukiwaniach, choć mają łatwy dostęp do nie­zbędnego instrumentarium. Cechuje ich krótkowzroczność, ego­izm i przesadne zadowolenie z siebie, w związku z czym nie są w stanie zrozumieć, że Jaźń posiada dostateczne środki do podję­cia dalszej wędrówki.

W odnajdywaniu właściwej perspektywy istotną rolę od­grywa pamięć magiczna. To dzięki niej możemy się przekonać, że wiele z naszych porażek wiązało się kiedyś z brakiem odpowied­nich środków wyrazu. Czyż bowiem, wziąwszy pod uwagę stan wiedzy o nas samych, możemy być zadowoleni z posiadanych przez nas instrumentów?

Nic więc dziwnego, że jednym z celów Magusa jest sfor­mułowanie ogólnego programu politycznego, który można wyra­zić w prostych słowach:

Z a p e w n i ć jak na jwiększą s w o b o d ę ekspres j i we­wnętrznej dla jak największej ilości p u n k t ó w widzenia.

Słowa te należy przełożyć następnie na język praktyki:

Rozwinąć ludzkość na wszelkie możliwe sposoby, aże­by mogła o n a korzystać z jak najbardziej różnorodnych na­rzędzi .

Bo czyż nie takie jest racjonalne zastosowanie na pozór głupiego, obłudnego i sentymentalnego aforyzmu:

Miłuj wszystkich! Służ ludzkości !

Okazuje się bowiem, że owe polityczne kwestie, które są zawarte w tych dwóch zdaniach, dotyczą również: (1) pewnej for­muły magicznej stanowiącej klucz do inwokacji i transu, oraz (2) bezwzględnego nakazu, aby droga maga poprzez niebiosa wio­dła wedle właściwego uporządkowania każdej gwiazdy. Padające tu sformułowanie 'służ' może być mylące, a przez to rodzić sprze­ciw. Sugeruje błędną postawę, która zasługuje na pogardę. Ludzie powinni darzyć się braterskim szacunkiem, który zdarza się wśród osób szlachetnych. Sama zaś idea służby jest albo prawdziwa i poniżająca albo błędna i arogancka.

Najpowszechniejszą śmiertelną pułapką czyhającą na czło­wieka, który poszerza zasięg swego świata poza obszar działania zmysłów, jest mylenie planów. Albowiem gdy uznajemy, że wszyst­ko jest jednością i traktujemy jako błąd czynienie rozróżnień mię­dzy poszczególnymi rzeczami, wydaje nam się naturalne, a wręcz właściwe, wymuszanie niezbędnych aktów miłości między nie pasującymi do siebie ideami. Posiadamy przecież 'klucz do języ­ków', dlaczego więc nie mielibyśmy zacząć mówić po hebrajsku chociaż go nie znamy? Ten sam problem przyjmuje codziennie

inną postać: „Spraw aby te kamienie stały się chlebem". „Skocz z pinaklu świątyni, tak jak jest napisane 'I odda aniołom władzę nad tobą, aby cię prowadziły na twej d r o d z e ' . Te ostatnie cztery słowa rzucają nieco światła na zasłonę dymną Choronzona — Nie­chaj się zamknie w imię BABALON! Albowiem „jego droga" jest drogą natury, która wyznacza harmonijny związek między plana­mi. Nie powinieneś zniekształcać tego ładu na 'swojej drodze'. Albowiem ów 'akt miłości' jest fałszywym gestem i nie jest to miłość poddana Woli. Bądź zatem uważny, Ty, który pragniesz osiągnąć mistrzostwo, czyniąc 'cuda', ponieważ prawdziwy mistrz posiada te same namiętności co zwyczajni ludzie. Różni się od nich tym wszelako, że umie je przekroczyć i przemienić w cnoty, nie będąc zmuszonym do tłumienia niczego (ponieważ „Wszyst­ko, co żyje, jest święte"), przekręcenia (ponieważ „Każda forma jest prawdziwym symbolem substancji"), ani nawet mieszania (po­nieważ „To, co pomieszane, jest nienawistne, a to, co złączone, zakochane"). Inicjacja to podróż wewnętrzna, podczas której nic się nie zmienia , ponieważ nic nie trzeba zmieniać, a każdy krok przynosi większe zrozumienie. Ów Arcykapłan Bogów, który jed­nym Słowem zdaje się kruszyć w pył rydwan ludzkości, w rzeczy­wistości niczego nie niszczy ani nie zmienia, tylko dostarcza no­wego sposobu korzystania z istniejącej energii dla istniejących form.

Wynalezienie maszyn elektrycznych nie zniszczyło prze­cież ani materii ani ruchu. Pomogło nam tylko pozbyć się pew­nych aspektów złudzenia czasoprzestrzennego, dzięki czemu co bardziej inteligentne umysły mogły dotrzeć do progu magicznej i mistycznej doktryny, wyobrażając sobie świat takim jakim jest, wolnym od uwarunkowań. Mogliśmy doznać przebłysku natury tego, czym jest bycie mistrzem. A dla liderów nauk przyrodni­czych i matematycznych przyjęcie swej gwiazdy przewodniej jest tylko małym krokiem w stronę zrozumienia naglącej potrzeby Wielkiego Dzieła i przygotowania się do jego spełnienia.

Nie sposób tutaj uciec od pewnych problemów. Po pierw-sze, od błędnego rozumienia Jaźni. Po drugie, od oporu racjonal-

nego umysłu wobec tego, ku czemu zmierza. Ludzie muszą po­zbyć się tych ograniczeń oraz zdać sobie sprawę z tego, że Jaźń znajduje się w ukryciu i nie jest zależna od tego aparatu umysłu, który stanowi źródło ich punktu widzenia. Należy więc znaleźć inne narzędzie, który nie będzie nam narzucało (podczas każdej obserwacji) wadliwej i błędnej idei dualności.

Eon Horusa znajduje się na wyciągnięcie ręki, a jego pierwszy kwiat może wzejść wtedy, gdy najlepsi z nas, uwol­nieni od obsesji zatracenia ego w śmierci i ograniczania umysłu przez rozum, zwrócą swój ożywiony wzrok ku ścieżce mądrości, górskiemu szlakowi kozła, następnie zaś ku nie przetartej perci prowadzącej do pokrytych lodem szczytów mistrzostwa!

Słowo trans implikuje przekroczenie męczących uwarun­kowań. Jedynym celem każdej prawdziwej praktyki magicznej oraz mistyki jest uwolnienie się od jakichkolwiek ograniczeń. Dla­tego też umysł i ciało, w jak najszerszym sensie, traktuje się jako przeszkody na ścieżce mądrości. Zarazem to właśnie dzięki nim możliwy jest postęp. Pytanie tylko, w jaki sposób można się ich pozbyć, jak można je przekroczyć i transcendować. A jest to wy­zwanie natury czysto praktycznej i naukowej, podobnie jak oczysz­czanie gazu z zanieczyszczeń przy pomocy praw mechaniki. Adept popełnia więc błąd, gdy przywiązuje się do tych samych zasad, które ma przekroczyć. Należy jednak pamiętać o tym, że równic tragiczne w skutkach może być dlań takie rozumowanie, które prowadzi do ich odrzucenia!

Jest to problem, który w praktyce (bo nie w teorii), rów­nie szybko pojawia się, jak i znika. Bowiem kiedy podejmujemy racjonalne kroki zmierzające do powstrzymania pracy racjonalne­go umysłu, ich następstwem nie jest chaos, tylko poznanie świata przy pomocy cnoty, która wymyka się prawom rozumu. Kiedy zaś wracamy do normalnego stanu i chcemy przyjrzeć się nasze­mu doświadczeniu, okazuje się, że z racjonalnego punktu widze­nia nasz opis pełen jest niedorzeczności.

Tym niemniej, pod wpływem dalszych rozważań, stop­niowo ogarnia nas przekonanie, że to, co dotychczas uznawali-śmy za dwa różne rodzaje myśli lub porządki natury, w istocie jest tym samym. A ideję tę możemy uchwycić dopiero wtedy, gdy docierające do nas niezwykłe wrażenia znajdą mocne oparcie w wyrobionym przez nas nawyku transu. Mamy możność dostrzec wtedy, że jedyną substancją świata, a zarazem środkiem, przy pomocy którego można go zrozumieć, jest tylko i wyłącznie Pra-wo Umysłu. Nie ma więc sprzeczności między stanem transu a postrzeganiem i rozumowaniem. Bez znaczenia jest także fakt, że trans nie podlega regułom argumentacji. Gdy bowiem mówi my, że skoczek szachowy przecina przekątną prostokąta, porusza

jąc się dwa pola do przodu i jedno w bok, nie interesuje nas jego ruch jako materialnego przedmiotu w przestrzeni. Opisujemy po prostu pewną relację w języku, który posiada sens z punktu wi­dzenia nadanej mu symboliki. To samo dotyczy tego, co się dzieje w naszym umyśle. To, co 'widzimy', 'słyszymy' itd., z jednej stro­ny zależy od naszych idiosynkrazji, z drugiej zaś strony poddane jest konwencjonalnej interpretacji. Dzięki temu zgadzamy się co do tego, że trawa jest zielona i nie chodzimy na skraju przepaści. Nie musimy nawet upewniać się, czy nadawane tym rzeczom zna­czenia są tak samo rozumiane przez wszystkich. W podobny spo­sób przystajemy na reguły gry w szachy. Dzięki nim wiemy, jak mamy myśleć i działać oraz kiedy popełniamy błąd. Nie znaczy to wszakże, ze nie jesteśmy świadomi uczestnictwa w grze oraz arbi­tralności reguł owej gry. Dawni mistycy postępowali niesłychanie głupio, chełpiąc się odkryciem wielkiej tajemnicy mówiącej o tym, że świat jest wymyśloną przez nich zabawką, ponieważ w ten spo­sób pochopnie ujawniali swoje moce, czyniąc z nich niewłaściwy użytek. Nie rozumieli, że skoro ów świat jest projekcją ich wła­snego światopoglądu, krzywdzą tym samym tylko siebie!

Oto dlaczego błąd popełniają panteiści pokroju Mansura el-Halladża, na co wskazuje z niebywałą gracją w Kasidah Sir Richard Burton:

Mądry był Mansur, mądrzejsi jednak ci,

którzy go ciśniętymi kamieniami zgładzili;

bo choć jego krew świadczy o tej chwili,

siła jego mądrości nie naprawi mu kości.

Dla Mansura Bóg znajdował się zarówno w kamieniu jak i pod turbanem. Jednak, gdy te dwa miejsca starły się ze sobą,

jedno wyszło poszkodowane z tego spotkania, co w żadnej mierze nie było jego zamiarem!

Nie sądzę wszakże, abyśmy mieli użalać się nad tą spra­wą. Jak każde zjawisko jest ona aktem miłości. A definicja owego aktu zakłada, że skutkiem jego dwa początkowe zdarzenia prze­chodzą w trzecie, same zaś równocześnie odchodzą w ciszę albo nicość. Z tego względu można powiedzieć, ze świat jest stałym przedmiotem transu, w rzeczywistości zaś odpowiednie zrozumie­nie jakiegokolwiek zdarzenia przy pomocy właściwej kontempla­cji może wywołać taki rodzaj transu, który będzie odpowiadał danej relacji zdarzenie-jednostka.

Tym sposobem wszelka magija jest w stanie wywołać trans, ponieważ (a) naucza umysł dyscypliny koniecznej dla praktyki jogicznej, (b) rozwija w duchu bezosobowy, boski majestat, co jest pierwszym warunkiem sukcesu, (c) poszerza przestrzeń umysłu, umożliwiając mu opanowanie bardziej subtelnych planów natury, a przeto dostarczając odpowiedniego materiału do ekstatycznego spełnienia aktu eucharystii istnienia.

Sama istota transu zawiera się w magiji, która jest nade wszystko transcendentalną nauką i sztuką. Jej metoda polega w znacznej mierze na miłości, owym kluczu do transu oraz na przekraczaniu zwyczajnych ograniczeń. W magiji takie czasow­niki jak 'przekraczać', 'przekazywać' i 'przepisywać" mają kardy­nalne znaczenie. Sformułowanie „Miłość jest prawem, miłość po­dług woli" s tanowi zwieńczenie doktryny magicznej i jej uniwersalną formułę. Nie popełnimy więc nadużycia, twierdząc że operacja magiczna tylko wtedy ma sens, kiedy prowadzi do transu. Błędem jest ograniczanie tego pojęcia do sytuacji, gdy dualistyczną świadomość zastępuje bezosobowy, monistyczny stan samadhi. Pęcherzyki tego błędu kipią na bagnisku ignorancji, kiedy to uporczywie dokonuje się rozróżnienia 'między rzeczami'. Za-

prawdę tak się dzieje, Amen! Albowiem tylko dzięki transowi można bezzwłocznie unicestwić każdą formę i porządek dualności w chwili jego powstawania. Dzięki temu przebłyskowi będziecie w stanie odczytać z księgi waszego Dziennika Magicznego praw­dziwe oznaki swojego sukcesu.

Energia stanowi sakramentalny motyw zdarzenia. Jest przeto wszechobecna, manifestując się w przerwach i dopełnie­niach, czasami zaś w odpowiednim ubytku. (Dlatego warto znać pełną formułę tetragrammatonu).

Istnieją wszak trzy rodzaje szczególnych doświadczeń, wy­znaczające punkty zwrotne w procesie inicjacji o niezwykłym znacze­niu praktycznym dla maga.

Gdy przyglądamy się symbolice sakramentu, widzimy że róż­nią się one tak jak trzej uczestnicy sakramentu: Bóg, Kapłan i Ko­munikant.

Na najwyższym poziomie, czyli k e t e r , energia promieniuje z nas w pełni. Innymi słowy, całkowicie utożsamiamy się z Haditem.

Na średnim poziomie, czyli chochma, energia przenika nas w pełni. Innymi słowy, przyjmujemy funkcje Tahutiego.

Na najniższym poziomie, czyli gebura , energia spada na nas. Innymi słowy, przyswajamy ją tak, jak czyni to człowiek.

W każdym z tych przypadków energia o której tu mowa nie­ma jakichś szczególnych cech ani postaci. Jest energią samą w sobie.

Ów najwyższy poziom może dostąpić tylko Ipsissimus. Jest to najwyższe osiągnięcie, będące aktywnym odpowiednikiem wyższej formy 'wizji uszczęśliwiającej'.

Średni poziom dostępny jest Magusowi albo temu, kto aspi­ruje do jego profetycznych funkcji. Poziom ten oraz sposób, w jaki można go osiągnąć, opisuje księga zwana Opus Lutetianum.

Najniższy poziom stanowi wyzwanie dla Starszego Adepta. Najłatwiej go osiągnąć przy pomocy Tajemnego Sanktuarium Gno­zy (IX° O T O . ) .

Nie powinniśmy pochopnie wypowiadać się na temat naj­wyższego poziomu. Wiemy, że poziom średni dotyczy każdego maga, jeśli chodzi o jego osobiste związki z nieskończonością — wymaga on wszakże szczególnej uwagi. Warto natomiast na po­czątek skupić się na najniższym poziomie.

Jawi się on nam jako dziwnie przekonujący dowód troski na­tury o swoje instrumentarium, który przeczy pozornie mocnym argu-mentom pesymistów. Okazuje się bowiem, że najwspanialsza, osta­teczna łaska, jaka może być dana ludzkości, jest znacznie bliżej niż nam się zdaje. A to dlatego, że energia jest wszystkim, co istnieje. Dysponu­jemy jej różnymi ilościami oraz jakością, czyli tym, co nazywamy 'sobą'.

Niemała jest cena, jaką należy zapłacić za tę energię. Ale spłacamy ją w różnym stopniu, w zależności od rodzaju mistycz­nej, czy magicznej przygody.

Ceną tą jest w istocie pełne zrozumienie umysłu samej natury oraz całkowite poddanie się jej sposobom działania. Wszyst­kie kodeksy moralne w swej niezmierzonej, zróżnicowanej głupo­cie posiadają jeden wspólny czynnik: głoszą, że znają lepsze mo­tywy i metody od tych, które znane są naturze.

Za każdym razem wiąże się to ze szczególną koncepcją końca, który wykracza poza zasięg natury oraz koncepcją istoty wyższej od tej, która stworzyła świat. To zastanawiające, że naj­wyższym przejawem racjonalnego myślenia jest odkrycie praw streszczających jej sposób działania!

Wypada nam zrazu powiedzieć tylko tyle, że cała ta argu-mentacja oparta na arogancji jest zwykłym zuchwalstwem i niedo-

rzecznością. Należy ją porzucić, a jeszcze lepiej wykorzenić, jeśli chce się dokonać jakiegoś postępu w Sztuce Królewskiej i Kapłań­skiej. Stąd jakakolwiek aspiracja, opierająca swoją mądrość na słusz­ności naszych spostrzeżeń, ma duże szanse, aby skazić się tą truci­zną, z której wyleczyć nas może tylko natura.

W rzeczywistości istnieje jedyne działanie magiczne, któ­rego zalet możemy być zawsze pewni. Polega ono na podwyższa­niu poziomu posiadanej przez nas energii. Powinniśmy jednako pamiętać, aby nie rozmyślać nad rodzajem potrzebnej nam ener­gii ani, co gorsza, nad jej celem.

Im więcej posiadamy energii, tym większą przejrzystością ob­darza nas natura. Kiedy nam jej brakuje, nasza wizja staje się niewyraź­na. Energia jest substancją świata. Gdy mamy jej dość, dokładnie wie­my jak ją wykorzystać. Najlepszym przykładem na to jest zachowanie nastolatków. Warto też zauważyć, że jakiekolwiek opory moralne do jej właściwego wykorzystania, prowadzą do katastrofalnych zaburzeń cha­rakteru i trwałych uszkodzeń systemu nerwowego.

Niechaj więc mag pozbędzie się wszelkich przesądów do­tyczących natury jego Prawdziwej Woli i w pełni poświęci się roz­wojowi swego potencjału. Musi przy tym pamiętać, że dyscyplina ta wymaga od niego przygotowywania się do porzucenia wszystkie­

go co ma i czym jest, takie jest bowiem sedno 'ślubowania Otchłani' !

W ten oto sposób napotykamy jeszcze jeden paradoks obrazujący prawdę o Najwyższej Trójcy. Albowiem niszcząc naszą „wysoką" moralność i opierając się na naturalnym instynkcie jako jedynym przewodniku, nieświadomie docieramy do najprostszych, a zarazem najbardziej podniosłych spośród wszystkich koncepcji etycznych i duchowych.

Daat, czyli 'wiedza', nie jest sefirą. Nie znajduje się na Drzewie Życia, a zatem tak naprawdę nie istnieje.

Istnieje wiele tego dowodów. A oto najprostszy (jeśli nie najlepszy) z nich:

Każdą wiedzę można wyrazie w postaci równania S = P.

Jeśli równanie to jest prawdziwe, idea P zawarta jest w idei S,

w związku z czym niczego nie możemy się nauczyć.

Jeśli zaś nie jest prawdziwe. twierdzenie to jest fałszywe.

Zauważmy teraz, w jaki sposób dochodzimy do tego pa­radoksu. Ponieważ twierdzenia: „Nie istnieje coś takiego jak wie­dza", „Wiedza jest fałszem" itp. można wyrazić równaniem S —P, nie jest to dla nas obce.

Innymi słowy, każda próba analizowania idei nieuchron­nie prowadzi do zamętu w głowie.

Taka jest wszakże istota wiedzy tajemnej na temat daat. Albowiem daat jest koroną ruach, intelektu, której siedzibą jest Otchłań. Dlatego też rozpada się na kawałki podczas każdej pró­by jej zgłębienia.

Na próżno chcielibyśmy szukać związku logicznego w Otchłani czy poza nią. Jeśli pragniemy go otrzymać, co stanowi jeden z głównych kanonów prawdy, musimy osiągnąć neszamę.

Mamy na to jeszcze jedno wyjaśnienie, dalekie od zwykłej pułapki logicznej. Równanie S = P (pod warunkiem, że jego czło­ny nie są identyczne, a więc pozbawione sensu) stanowi afirmację dualizmu. Innymi słowy można powiedzieć, że zwykły intelektu­alny ogląd jest zaprzeczeniem prawdy samadhi. Jest zatem z gruntu fałszywy.

Nawet najbardziej proste i oczywiste twierdzenie nie jest w stanie wytrzymać analizy. Bo chociaż trudno zadać kłam zda­niu „Cynober jest czerwony", ono samo pod wpływem drobia­zgowej analizy okazuje się nie mieć sensu. Każde pojęcie trzeba

definiować przy pomocy przynajmniej dwóch innych, równie 'prawdziwych' pojęć. Innymi słowy, proces ten polega na wyja­śnianiu 'niejasnego przez jeszcze bardziej niejasne'. W rzeczywi­stości zaś nie ma prostych pojęć i nie jest możliwa prawdziwa percepcja intelektualna. Wedle naszych złudzeń ma być nią zbiór mniej lub bardziej możliwych do przyjęcia twierdzeń opierających się na pozornym podobieństwie przeżyć. Tym niemniej, nie ma najmniejszego dowodu na to, że dwie różne osoby myślą o tym samym, gdy mówią, że coś jest 'słodkie' lub 'wysokie'. I nawet nasze wyobrażenia na temat liczb są prawdopodobnie identyczne tylko w odniesieniu do praktycznych zagadnień.

Podobne rozważania prowadzą do swoistego sceptycyzmu. Warto jednak podkreślić, że krytyka ta dotyczy również koncep­cji wywodzących się z poziomu neszamicznego. Możemy, rzecz jasna, założyć, że na tym poziomie wiele osób posiada podobne wyobrażenia, ale ich ekspresja, wykazująca intelektualny charak­ter, poddana jest tym samym naciskom, co normalna percepcja.

Nic z tego nie zagrozi wszakże, ani nawet nie dotknie filozofii thelemy. Przeciwnie, rzec by można, że jest to jej kamień węgielny, albowiem uznaje ona, że nie ma dwóch identycznych punktów widzenia, w związku z czym wszystkie koncepcje są w równym stopniu wyjątkowe. Można co najwyżej mówić o zbli­żonych punktach widzenia, dzięki którym możliwe jest porozu­miewanie się ludzi między sobą, mimo iż po dokładnej analizie okazuje się, że nic naprawdę ich nie łączy.

Wiadomo już dlaczego nie może istnieć 'trans wiedzy'. Nasze poszukiwania kierują się zatem w stronę tradycji grimu-a r ó w , która unaocznia cudowne pochodzenie wszelkiej wiedzy. Bo chociaż wszystkie transy niszczą wiedzę równocześnie z unice­stwieniem poczucia dualności, to jednak równocześnie dostarcza-

ją Adeptowi metod pozyskiwania wiedzy. Możemy przeto postrze­gać racjonalne rozumowanie jako swego rodzaju projekcję Praw­dy w świecie dualizmów, podczas której ten, kto dostąpił Prawdy, nadaje jej postać symboliczną w języku intelektu po to tylko, aby otrzymać jej obraz w postaci Wiedzy.

Jest to dość skomplikowana koncepcja. Być może rozja­śni nam ją pewien przykład. Architekt może naszkicować na pa­pierze ogólną charakterystykę budynku przy pomocy dwóch ry­sunków - planu gruntu i elewacji. Każdy z nich jest w dużej mierze zafałszowany. Każdy jest niepełny, każdemu brakuje głębi itd. A jednak, kiedy się je razem ze sobą połączy, uzmysławiają wy-kwalifikowanym do tego celu osobom, jak ma wyglądać budy-nek. To nic innego, jak posiadane przez nas 'iluzje' służą umysło­wi w odkrywaniu prawdy. Taka jest rzeczywistość ukryta we wszystkich złudzeniach intelektu. Dlatego właśnie Aspirant musi dysponować dokładną i adekwatną wiedzą.

Mistycy zazwyczaj skłonni są lekceważyć naukę jako 'ilu­zję', popełniając tym samym kardynalny błąd, ponieważ narzę­dzia, którymi się posługują, należą do tego samego porządku 'złud­nych rzeczy'. Wiemy, że soczewki zniekształcają widok, ale to dzięki temu, że są one skonstruowane według pewnych 'złudnych' za­sad, a nie na mocy kaprysu, możemy dowiedzieć się czegoś na temat daleko położonych obiektów. I z tej właśnie przyczyny mo­żemy uważać za zarozumiałych głupców takich mistyków, którzy twierdzą, że posiedli wszelką wiedzę i zamykają się w twierdzy arogancji. Nieuświadomiony wstyd pobudza ich do ataków na naukę. A z wielką radością podchodzą do wyszukiwania popeł­nianych przez nią błędów, które przecież zawsze się zdarzają, nie pojmuje, że sami ograniczają się narzuconymi sobie regułami tego, co uznają za słuszne, zamykając się przeto w skorupie teologii.

Z drugiej strony dla tego, kto mocno opiera swe rozumo­wanie na zdrowych zasadach, kto posiada głębokie zrozumienie podstaw nauki i umie je wiązać z tym, co rozumie ledwie pobież­nie, kto wreszcie wzmocnił całą tę strukturę poznaniem transów

wiodących do prawd neszamicznych, których jest uporządkowa­ną projekcją na planie ruach - dla tego Adepta pole wiedzy, do­brze zaorane, dobrze zasiane, dobrze nawożone, zacznie dojrze­wać i wydawać obfite plony. Człowiek, który wie, gdzie leżą korzenie, może łatwo rozwinąć zakres swej wiedzy na gałęzie, li­ście, kwiaty i owoc. I właśnie pod tym względem średniowieczni mistrzowie magiji mieli słuszność twierdząc, że dzięki ewokacji pewnego daimona zacny Octinomos może zdobyć wiedzę o wszyst­kich naukach, mówić wszystkimi językami, rozporządzać wszelką miłością oraz radzić sobie z naturą jakby był jej twórcą. Jakże śmieszni są ci naiwniacy, którzy sądzą, że ewokacja jest kwestią godziny albo tygodnia! Pozostaje wszakże pytanie, jaki jest z tego pożytek dla Adepta? Nie jest to przecież czyste złoto, certe , ani „kamień filozoficzny"! Niemniej jednak, jest to bardzo zacna broń wielce przydająca się na drodze magiji, a także przynosząca wielki pożytek dla jego ludzkiej strony. Albowiem słodki owoc, wiszący na Drzewie, który z ludzi czyni bogów jest właśnie tym dojrzałym na słońcu, delikatnie spowitym kwieciem globem wiedzy.

W poprzednim eseju omówiłem samą naturę Wiedzy, za­równo szczyt, jak i zastój możliwości intelektu. I jakkolwiek mamy tu do czynienia z pewną wewnętrzną sprzecznością, jej rozwiąza­nie jest źródłem Zrozumienia. Samo zaś Zrozumienie to główna cecha neszamy, czyli Inteligencji. Nie sposób określić jej definicji, ponieważ jest ona dostępna tylko w bezpośrednim doświadczeniu i nie poddaje się racjonalnej analizie. Wypada stwierdzić, że jej istnienie jest niezależne od normalnych sposobów funkcjonowa­nia umysłu.

(Najlepszym na to przykładem jest fakt, że kobiety często posiadają wspaniałą inteligencję, a mimo to nie potrafią kierować się wiedzą i rozsądkiem, będącymi jej logicznymi podstawami.)

Stanowi samadhi od samego początku towarzyszy oszała­miająca ekstaza, której efektem jest właśnie Zrozumienie. Można więc rzec, że zrozumienie jest jedną z cech samadhi. Niemniej jednak nie znosi ono dualizmu, który zanika tylko w nadbudowie tego stanu, chociaż przyjmuje formę na pewno nie dualistyczną.

(Interesujące jest również spostrzeżenie, że gdy tylko sta­ramy się wyrazić, o co chodzi w tym stanie, naruszamy prawa logiki.)

Ten fakt leży xi podstaw każdej symboliki Trójcy. Już w samych założeniach jej schemat ma charakter geometryczny, a nawet arytmetyczny, co widać po przypisaniu sefiry bina do liczby 3. Jednakże doszukiwanie się rozwiązań każdej dwójni w Trójcy prowadzi na manowce, ponieważ świadczy o intelektu­alnej interpretacji tego fenomenu, która jest przydatna o tyle, o ile przygotowuje rozum do samoofiarowania na ołtarzu intuicji mistycznej. Jest to wszakże skromna imitacja właściwego proce­su, ponieważ po pierwsze nie posługuje się metodą naukową, a po drugie źle postępuje kwestionując własną słuszność.

Jedynym poprawnym i odpowiednim sposobem osiąga­nia Zrozumienia jest zatrzymanie samego procesu rozumowania, dzięki czemu osiąga się stan Tabula rasa, który pozwala, aby do głosu doszła całkowicie nowa - de novo i siu generis - cecha.

Nieuchronnie pojawia się tutaj pytanie, czy jest coś bar­dziej nieinteligentnego od tej rzekomej Inteligencji? Od tej bez­kształtnej, więcej, pełnej majaków ekstazy, która niweczy wszel­kie kształty myśli. Nie zaprzeczy temu żaden zdrowo myślący człowiek. Odpowiedź zaś jest prosta. Owa ekstaza jest kanałem porodowym, poprzez który rodzi się nowa jakość. A przecież nie ma nic dziwnego w tym, że jest się wstrząśniętym odkryciem no­wego świata. Należy jednak pamiętać o tym, aby w mężny spo­sób opanować anandę, nie zaś ulegać jej jako rozpuście, jak to czynią mistycy! Samadhi trzeba oczyścić dzięki siła, czyli srogiej cnocie przymusu. I tylko dzięki temu można dojść do paradoksu, w ramach którego nowe prawo umysłu „pojawia się nie po to, aby zniszczyć, ale wypełnić" stare. Zrozumienie oznacza bowiem do­skonałą wiedzę na temat tego rozległego materiału, któremu ro­zum nie był w stanie nadać spójnej struktury. Sprzeczności znika­ją, ponieważ zostają przyjęte jako istotne składniki samej natury Prawdy, która bez nich byłaby zwykłą masą faktów.

Na podstawie tych rozważań staje się jasne, że nie ma nic dziwnego w tym pierwotnym paradoksie, który powiada, że scep­tycyzm, mający wszędzie moc absolutną, stanowi wyłączną pod­stawę każdego prawdziwego Osiągnięcia. Każda próba wymknię­cia się tej kwestii, poprzez odwoływanie się do 'wiary', poprzez mistyczną, transcendentalną sofistykę lub inny rodzaj gry w trzy karty, skazana jest na najnędzniejszą porażkę.

Albowiem 'znaleźć Damę' można tylko na drodze Błęd­nego Rycerza, Wielkiego Głupca - drodze Orła w Powietrzu — któremu przynależną liczbą jest Święte Zero. Ponieważ zaś Nic jest Wszystkim, a Wszystko jest P a n e m , jedynym odpowiednim adresem boskości jest dualna forma

Wszystko musi być zniszczone, aby cokolwiek mogło po­wstać.

Te dzieła starożytnej i średniowiecznej literatury, które w szczególności na uwadze mają poszukiwacza Prawdy, zgodne są co do jednej kwestii. Najbardziej bezwartościowe grimuary czar­nej magii, gorsze jeszcze od filozoficznych odlotów Braterstwa, którego nazwy nie wspomnę, kładą nacisk na czystość jako fun­damentalną cnotę tych, którzy pragną wejść do Bram Mądrości.

Zauważmy, że samo słowo „cnota" (ang. virtue) wyraża tę cechę męstwa, która w sposób szczególny wiąże się z „męskością" (ang. virli-

ty). Nieskazitelność Adepta Różo-Krzyża albo Rycerzy Graala z Monsalvat, oznacza więc dokładne przeciwieństwo tego, o czym pisał poeta:

...oto jest cnota, co w zniewoleniu

Trzyma żądzę za murami,w więzieniu.

Pyszniąc się tym, ze jego usta sprośne

Nigdy nie będą juz nieznośne

Nie ma też nic wspólnego ze zniewieściałym chłodem Al­freda Tennysona oraz Szkół Akademików.

Nieskazitelność, której energia magiczna chroni aspiran­ta i ponagla do uczestnictwa w Świętych Misteriach jest czymś zgoła odmiennym od jej potocznych przedstawień. Nade wszyst­ko jest twórczą namiętnością, po drugie, dzięki niejasnym ma­gicznym koneksjom wiąże się z funkcją seksualną, a po trzecie wreszcie jest śmiertelnym wrogiem wszelkich sentymentów i mo­ralności burżuazyjnej.

Prawdopodobnie łatwiej będzie nam zrozumieć tą najszlachet­niejszą i najbardziej rzadką - a także najniezbędniejszą — ze wszystkich cnót, jeśli odróżnimy ją od jednego z jej składników, od czystości.

Czystość to bierna, a przynajmniej statyczna cecha, która oznacza brak jakiejkolwiek domieszki do danej idei, z czego biorą się takie pojęcia, jak czysty gal, czysta matematyka, czysta rasa itp. Jest pochodną słowa, które znajduje się w takich sformułowa­niach jak 'czyste mleko' i wyraża brak zanieczyszczeń.

Nieskazitelność (ang. chastity), per contra , jak sugeruje to etymologia (słowo castus, prawdopodobnie bliskie słowu castrum,

„obóz wojenny"), może oznaczać moralną gotowość do odparcia każdej napaści na utrzymywany stan czystości.

Niebo tak bardzo czystość świętą miłuje

Ze gdy tylko znajdzie się taka dusza piękna

Naraz tysiąc aniołów w liberiach hołd jej ślubuje

śpiewał Milton, wymachując mieczem prawdziwie poetyc­kiej wizji rozdzierającym zasłony. Przysługa jest stratą czasu, jeśli nie wymaga tego konieczność.

Nie można okiełznać Sfinksa pozostając na uboczu a okrutnie niewinny raj jest zawsze zdany na łaskę węża. To jegc mądrość powinna strzec naszych dróg. Trzeba nam jego bystrości subtelności i królewskiego przywileju obcowania ze śmiercią.

Pytacie o niewinność Adepta? Od razu przychodzi mi na myśl pełna mocy niewinność Harpokratesa i jego energii milcze­nia. A zatem człowiek nieskazitelny nie unika nieczystych myśli ich konsekwencji, lecz potrafi być dostatecznie mężny, by przy­wrócić doskonałość otaczającemu go światu. Z tej właśnie racj Parsifal po ucieczce od Kundry i towarzyszących jej kwietnycł wiedźm gubi drogę i błąka się przez wiele lat w osamotnieniu Nie jest bowiem w pełni nieskazitelny dopóki nie zbawi je w akcie zjednoczenia Lancy i Sangraala.

Innymi słowy, nieskazitelność jest ścisłym przestrzeganiem ślubowania magicznego, czyli — w świetle Prawa Thelemy — ab-solutnym, doskonałym oddaniem się Świętemu Aniołowi Stróżo-wi oraz podążaniem drogą Prawdziwej Woli.

Nie ma ona nic wspólnego z tym, z czym się ją zazwyczaj kojarzy, czyli z małodusznością postawy moralnej, wyjałowieniem duszy i zaniechaniem działania.

„Wystrzegaj się zaniechania działania!" - czyż nie taką pobra­liśmy lekcję? Skoro naturą świata jest twórcza energia, wszystko inne bluźni Bogini, zakłócając rytm życia akcentami prawdziwej śmierci.

Człowiek nieskazitelny, prawdziwy Błędny Rycerz Gwiazd, nie­ustannie narzuca swoje męstwo tętniącemu Łonu Królewskiej Córki. A każde uderzenie jego Włóczni przeszywa serce Świętości i sprawia, że tryska zeń Strumień Świętej Krwi, zraszając swoimi szkarłatnymi kro­plami czas i przestrzeń. Jego Niewinność roztapia rozgrzaną do białości energią okrutne kajdany ograniczenia, równemu z grzechem. Jego Uczci­wość z pasją Prawości ustanawia ów rodzaj Sprawiedliwości zdolny zaspo­koić łaknącą żądzę Kobiecości, której na imię Okazja. Podobnie zaś jak funkcja castrum i castellum polega nie tyle na odpieraniu oblężenia, co również na zmuszeniu każdego poganina do posłuszeństwa wobec Prawa i Porządku, Droga Nieskazitelności nie sprowadza się jedynie do ochrony czystości przed znieważeniem. Albowiem ten, kto nie jest dosko­nały, nie może być w pełni czysty, a nie jest doskonały ten, kto nie spełnia wszystkich swoich możliwości. Dlatego też nasz Błędny Rycerz musi stale szukać nowych wyzwań, dbając o to, aby nic nie odciągało go od celu, zatruwając jego prawdziwą Naturę i kalecząc jego prawdziwą Wolę.

Niechaj więc biada, biada będzie nieczystemu, czyli temu, kto unika pozornych błahostek albo też w lęku i rozpaczy ucieka przed ryzykiem. I niechaj biada, po trzykroć biada i po czterokroć biada będzie temu, kogo skusi ryzyko, by rozluźniając jego Wolę, zwieść go z obranej Drogi. Albowiem wtedy, kiedy maruder i tchórz pomylą drogi, nawet najlepszą okazję musi pochłonąć piekło.

Tak więc, bądź czujny, Panie Rycerzu: opiekuj się swoim her­bem i z troskliwie odnawiaj ślubowania, albowiem może nadejść taki złowróżbny, śmiertelnie niebezpieczny dzień, kiedy nie starczy ci peł­ni władzy i radosnych uczynków, nieustraszonej Nieskazitelności!

Nie ma drugiej takiej cnoty magicznej, nie ma drugiej takiej cnoty mistycznej, nie ma drugiej takiej laski duszy, ani zdo­byczy ducha, która by była równie źle rozumiana jak Milczenie.

Na jego temat istnieje tyle przesądów, że nie starczy tu miejsca, aby je przytoczyć. Można wprost powiedzieć, ze już samo myślenie o nim jest błędem, ponieważ naturą milczenia jest Czy­ste Istnienie, czyli Nicość wykraczająca poza intelekt i intuicję. I z tej właśnie racji możemy w tym eseju co najwyżej, jakby objąć szczególną Wartę strzegącą Loży, w której dopełnia się Tajemnica Milczenia.

Postawa ta posiada solidne oparcie w mądrym, tradycyj­nym autorytecie, ponieważ Harpokrates, Bóg Milczenia, nazy­wany jest także „bogiem ochrony i opieki".

Jego naturą nie jest wszakże to negatywne i pasywne mil­czenie, kojarzone zazwyczaj z tym słowem. Ponieważ jest on „du­chem wędrownym", czystym i doskonałym „błędnym rycerzem", który zna odpowiedzi na wszystkie zagadki i otwiera zamknięty portal „królewskiej córki". Tym niemniej, Milczenie, w powszech­nym rozumieniu tego słowa, nie jest odpowiedzią na zagadkę Sfinksa. Ono raczej powstaje na skutek tej odpowiedzi. Skoro zaś Milczenie to harmonia doskonałości, tak też i Harpokrates jest omniformem, uniwersalnym kluczem do każdej tajemnicy. Sfinks to Puzzel lub Pucelle, idea żeńska, która posiada tylko jedno dopełnienie, o róż­nych kształtach, ale zawsze tej samej istocie. Takie też jest znacze­nie gestu, jaki czyni ów b ó g . Widać to zwłaszcza na przykładzie jego dorosłej formy tarotowego Głupca oraz Bachusa Diphuesa, a także jednoznacznie, kiedy przyjmuje postać Bafometa.

Wystarczy, byśmy choć pobieżnie przyjrzeli się jego symbolice, a pierwszą cechą, jaka rzuci się nam w oczy, będzie jego nie­wątpliwa niewinność. Nie bez głębokiej mądrości nazywa się go bliźnia­kiem Horusa, czyli tego boga, który jest panem obecnego Eonu. Tego samego Horusa, który posłał swojego posłańca Aiwassa, aby ogłosić swo­je nadejście. Czwartą Mocą Sfinksa jest Milczenie. A zatem my, aspirują­cy do tej Mocy dla zwieńczenia naszego Dzieła, powinniśmy najwyżej cenić urzeczywistnienie jej niewinności w całej swej krasie. Musimy przede wszystkim zrozumieć, że właściwe źródło moralności, którą człowiek tak lubi wywyższać się nad inne zwierzęta leży w Ograniczeniu, które jest Słowem Grzechu. Albowiem jest trochę prawdy w hebrajskim powie­dzeniu, że znajomość dobra i zła sprowadza śmierć. Odzyskując niewin­ność wracamy do Edenu. Musimy nauczyć się żyć bez zabójczej świado­mości, że każdy oddech popycha żaglowce, które przewożą nasze kruche naczynia do Portu Mogiły. Musimy odpędzić strach miłością, ponieważ gdy pojmiemy, że każdy Akt jest Orgazmem, stanie się dla nas jasne, że ich zwieńczeniem nie jest śmierć, tylko narodziny. Poza tym, „Miłość jest prawem", a zatem każdy akt musi być prawdą i sprawiedliwością. Pewne techniki medytacyjne pozwalają nam to zrozumieć. Nale­ży je wykonywać z taką dokładnością, byśmy przestali być świa­domi naszego poświęcenia, ponieważ tylko wtedy nasza niewin­ność będzie doskonała. Stan ten jest w istocie niezbędnym warunkiem odpowiedniej kontemplacji, kiedy stoimy przed pierw­szym zadaniem Aspiranta, czyli znalezieniem odpowiedzi na py­tanie: „Jaka jest moja Prawdziwa Wola?" Albowiem dopóki nie staniemy się niewinni, dopóty będziemy osądzać naszą Wolę na podstawie tego, co wydaje się nam 'słuszne albo 'złe'. Innymi sło­wy, skłonni będziemy oceniać naszą Wolę na podstawie pewnych zewnętrznych przesłanek, podczas gdy Prawdziwa Wola powinna

wytryskać z wewnątrz strumieniem światła i kipiąc miłością, pły-nąć niepowstrzymanie do oceanu życia.

Taki jest prawdziwy sens Milczenia. To nasza Wola wy pływa na zewnątrz, doskonale elastyczna, subtelnie Proteuszo-wa , wypełniając każdą szczelinę w świecie zjawisk, jaką napotka-na swej drodze. Nie ma wiru tak potężnego, który by mógł prze-ważyć jej niesłychaną siłę, ani cieśniny tak nieprzystępnej, aby nie poddała się jej subtelnemu spokojowi. Potrafi precyzyjnie dopa-sować się do każdej potrzeby. Jej płynność jest gwarancją precyzji. Jej forma przyjmuje kształt w zależności od napotykanych niedo­skonałości. Jej istota pozostaje wciąż taka sama, niezależnie od zdarzenia. I zawsze efektem jej działań jest doskonałość, czyli mil-czenie. Doskonałość, która jest zawsze taka sama, ponieważ jest doskonała, a zarazem inna, ponieważ każdy przypadek cechuje się swoistą jakością i charakterystyką.

Niemożliwym jest, by samo natchnienie ułożyło dytyramb z milczenia. Albowiem każdy nowy aspekt Harpokratesa na wie ki wieków godzien jest muzyki wszechświata. To wierna milość tego dziwnego rodu, z którego pochodzę, kierowała mną podczas układania tych nędznych strof epiki Harpokratesa, faset jego płod-nej jasności, która napełnia światłem moje mroczne oblicze, kiedy wchodzę do kaplicy błyszczącej jego niewypowiedzianą boskością.

Chwała niechaj więc będzie temu kwiecistemu porywowi niewinności, tej męskiej, przybierającej wszystkie kształty eksta-zie spełnienia. Chwała niechaj więc będzie zwycięskiemu dziecku w koronie, któremu na imię Siła i Ogień, chwała niech będzie temu, który sprowadza spokój swą subtelnością i mocą, którego energia i wytrwałość pozwalają zdobyć Dziewicę Absolutu, chwała niech będzie temu, który pojawia się pod postacią Wielkiego Boga Pana grającego na siedmiorakiej fujarce, a kiedy odchodzi w stan całkowitej doskonałości, staje się milczeniem.

Formuła tetragrammatonu w idealny, matematyczny spo­sób wyraża to, czym jest Miłość. Jej istota polega na tym, że kiedy dwie rzeczy jednoczą się ze sobą, skutek tego jest dwojaki: po pierwsze, dochodzi do ich unicestwienia, czemu towarzyszy eks­taza związana z ulgą po rozładowanym napięciu oddzielenia; po drugie, powstaje coś trzeciego, czemu towarzyszy ekstaza wyni­kająca ze świadomości egzystencji, która jest czystą radością i mimo, że nie jest doskonała, znajduje się w niej miejsce na miłość.

Jest to formuła uniwersalna. Podlegają jej wszystkie pra­wa natury. Przejawia się pod postacią grawitacji, związków che­micznych, potencjału elektrycznego oraz całej reszty fenomenów.

Jej podwójny efekt jest warunkiem istnienia świata. Bo chociaż Ojciec i Matka znikają, w ich miejsce pojawia się Syn i Córka. Można powiedzieć, że mamy tu do czynienia ze swego rodzaju perpetuum mobile, które popada w zachwyt podczas każdej kolejnej fazy.

Najlepszym poetyckim przykładem tej formuły jest ofia­ra Ifigenii w Aulidzie. Jej skutek jest dwojaki: mistyczny i ma­giczny. Mistyczną konsekwencją tego czynu jest oddanie panny na łono bogini. Natomiast magiczne znaczenie tej ofiary polega na tym, że ginie jej ziemska strona, łania, co łagodzi gniew Eola i pozwala Danaom wypłynąć w m o r z e .

Na podstawie badań naukowych oraz obserwacji praktycz­nej można łatwo się przekonać, że moc, z jaką wyzwala się radość, uzależniona jest od tego, jak bardzo wyraziste są przeciwieństwa

między dwoma elementami związku. Ciepło, światło, elektrycz­ność to zjawiska wyrażające pełnię namiętności, a ich wartość jest wtedy największa, kiedy różnorodność energii składowych tego połączenia jest najbardziej zaciekła. Więcej osiąga się dzięki wy­buchowi wodoru i tlenu niż dzięki nikłej kombinacji substancji wobec siebie obojętnych. Dlatego właśnie związek azotu i chloru tak mało daje każdej cząsteczce, że powstały w ten sposób skład­nik rozpada się z wielkim hukiem pod wpływem najdrobniejsze­go wstrząsu. Możemy więc powiedzieć, posługując się językiem thelemy, że taki akt miłości nie jest podyktowany wolą. Ma za to znamiona operacji czarnomagicznej.

Przyjrzyjmy się na wybranym przykładzie „uczuciom", jakie żywi cząsteczka wodoru w obecności cząsteczki tlenu lub chloru. Skazana jest na intensywne cierpienie, kiedy pod wpły­wem rozmyślań nad przeciwstawnym sobie pierwiastkiem uświa­damia sobie, jak bardzo daleka jest od doskonałego typu monady. Dopóki kieruje nią egoizm, reaguje z pogardą i nienawiścią. Ale kiedy zrozumie, że prawdziwy wstyd wiąże się byciem oddzielo­nym od swego przeciwieństwa, jej uczucia przemienia się w bole­sną tęsknotę. Zacznie pragnąć elektrycznych iskier, które pozwo­lą jej ukoić męczarnie, poprzez zneutralizowanie cech decydujących o jej odrębności, a jednocześnie zaspokoją jej pragnienie doskona­łego pojednania.

Wiemy, że cały świat funkcjonuje zgodnie z zasadami tej psychologii. Gdyby więc nasz esej miał mniej katolicki charakter, moglibyśmy pokusić się o jeszcze bardziej wyszukaną ilustrację tego procesu na przykładzie struktury samych cząsteczek, które próbują rozpuścić cierpienie wywoływane ruchem w uszczęśliwia­jącej nirwanie gazów 'szlachetnych'.

Proces „miłości poddanej woli" ma wyraźnie charakter progresywny. Uśmiercający się Ojciec powraca do łona Matki, gdzie przyjmuje postać Syna. Ów Syn z kolei zaczyna pełnić funkcję nowego Ojca. W ten oto sposób Jaźń ustawicznie się rozwija

i potrafi stawić czoła nawet większej Nie-Jaźni, aż do ostateczne­go aktu „miłości poddanej woli" podczas transu sammasamadhi, który obejmuje cały świat.

Widzimy oto, że uczucie nienawiści skierowane jest prze­ciwko samemu sobie. Stanowi wyraz wstydu i bólu oddzielenia. I tylko w wyniku psychologicznego przeniesienia wydaje się być skierowane przeciw swemu przeciwieństwu. Tę tezę przejrzyście wyłożyła szkoła Freuda.

A zatem miłość i tego rodzaju uczucia jak przywiązanie i życzliwość niewiele mają ze sobą wspólnego. Myli je tylko ten, kto jako niewtajemniczony skazany jest na piekło mydlin i kapu­śniaku.

Aby określić, czym jest miłość, należałoby powiedzieć, że jest to rozjątrzone aż do szaleństwa uczucie nienawiści, które ra­tuje się samozniszczeniem.

Miłość niczym śmiercionośny gniew potrafi przenikliwą energią rozebrać na kawałki swoją ofiarę w poszukiwaniu miej­sca, gdzie mogłaby zadać śmiertelny ból. Staje się ślepa dopiero wtedy, gdy całkowicie zawładnie nią szał i popchnie ją w czerwo­ną przepaść piekła samopoświęcenia.

Należy zatem odróżnić miłość oraz jej znaczenie magicz­ne, od formuły seksualnej, aczkolwiek jest ona jej symbolem i pochodną. Samą istotą magiji jest przecież działanie jak najbar­dziej pojedynczej świadomości. Jej operacje muszą być wolne od bałaganu i zanieczyszczenia. Prawdziwe operacje magiczne opie­rają się zatem na transach i to w szczególności transach zrozumie­nia, o czym dobrze wiedzieli ci, którzy zgłębili kabalistyczną na­turę sefiry bina. Podobnie bowiem jak śmierć i miłość przyjmuje ona wiele postaci, jako Wielkie Morze, z którego tryska wszelkie życie, oraz. jako łono, które wchłania w siebie wszystko, co tylko istnieje. Ponownie zatem mamy tu do czynienia z dwojakim skut­kiem formuły „miłości poddanej woli". Bo czyż to nie Pan Stwo­rzyciel znajduje się w środku gaju w samo południe i czy to nie jej

'włosy drzew wieczności' są samą tkanką pożerającej boskości „pod­czas nocy Pana"?

Nie powinniśmy jednak zapominać o rym, że chociaż bina jest miłością, zachowuje się w sposób bierny. Spełnia zadanie po­jazdu dla 'słowa', chochmy, 'mądrości', 'ojca wszystkiego', czyli wszechmocnej Woli. Dlatego wielki, pożałowania godny błąd popełniają ci, którzy bajdurzą o miłości jako formule magicznej. Samej miłości brakuje równowagi, jest próżna, nieprzytomna, pozbawiona celu, jałowa, powiem więcej, jest szkieletem, łupem nikczemnych demonów: miłość musi być „poddana woli".

Czym jest Prawda? Niedorzecznością byłoby próbować ją określić, ponieważ gdy powiemy, że S to raczej P, aniżeli Q czy R, to tak jakbyśmy założyli, że już wiemy na czym polega Prawda. Z tej właśnie przyczyny wszelkie dyskusje na temat, czy Prawda opiera się na zewnętrznej zgodności, wewnętrznej spójności, czy też może czymś zupełnie innym, nie są ani przekonujące ani od­porne na krytykę. Krótko mówiąc, Prawda to idea wywodząca się z porządku, który nie grzeszy racjonalnością, ponieważ przynale­ży do neszamy, a nie do ruach. A w związku z tym te wszystkie racjonalne koncepcje, które roszczą sobie pretensje do wypowia­dania Prawdy, dowodzą tylko tego, że tak zwane racjonalne idee nie są w ogóle racjonalne. Jednakże Prawda nie jest jedyną ideą, która opiera się racjonalnej analizie. Istnieje wiele innych idei, nawet tych najprostszych, których nie sposób określić. Znajduje­my się zatem w ślepym zaułku, ponieważ musimy wcześniej znać to, co staramy się odnaleźć.

Posłuchajmy słów Anioła z 'piątego eteru' The Vision and

the Voice:

...wszystkie symbole są wymienialne, ponieważ każdy z nich zawiera w sobie

swoje przeciwieństwo. Na tym polega wielka tajemnica Najwyższej Trójcy

znajdującej się nad Otchłanią. Poniżej Otchłani sprzeczność oznacza rozdwojenie,

ale powyżej Otchłani sprzeczność jest wyrazem Jedności. I nic nie jest prawdziwe,

jeśli nie zawiera w sobie sprzeczności.

Kiedy Mistrz Therion usłyszał te słowa po raz pierwszy, jakże dziwne i trudne mu się wydawały! A jednak w świetle po­wyższych akapitów stają się one proste i oczywiste!

Jak zatem należy rozumieć tytuł tego zbioru: „Krótkie eseje o prawdzie"? Czy nie zakładamy całkowicie nielogicznej kon­cepcji Prawdy jako czegoś, co przynależy do „nieziemskiego po-

rządku, z którego wyłania się wirujący blask i latające światło"? Czy instynktownie nie przyswajamy sobie tych idei Prawdy i Świa­tła, choć nie posiadają one racjonalnego związku? Czy wreszcie nie jest dla nas oczywiste, że doskonale się rozumiemy (jeśli w ogóle możliwe jest doskonałe zrozumienie) w sferze, którą Zo-roaster nazywa „inteligibilną" (uchwytną), „znajdującą się poza Umysłem", w sferze, którą powinniśmy starać się „pojąć kwiatem umysłu"? Wystarczy nam zgodzić się z inną Wyrocznią, w której najwspanialszy Magus powiada:

Albowiem król tego wszystkiego umieścił wcześniej przed wielokształtnym światem

ów wzór niezłomnej istoty intelektu, której odbitki wysyłane są w świat, dzięki

czemu lśni ona od ozdób różnorakich idei, których podstawa jest Jedna, jedna

i jedyna. Z niej to właśnie wyłaniają się rozmaite struktury świata, obficie

rodząc się z jego przepastnych otchłani i wirując nieograniczonymi promieniami.

Są to koncepcje intelektualne pochodzące z ojcowskiego źródła, które obficie uczestniczą w świetlistości ognia, w szczytowym okresie zamętu.

Ale pierwotnie samodoskonałe źródło Ojca wylało z siebie te pierwszorzędne idee.

(Doktryna wyłożona w tych Esejach niczym nie różni się od pięknych słów Wyroczni Zoroastra. Można wręcz powiedzieć, że moje eseje są tylko komentarzem, jaki do nich załączam. Komen­tarzem, który pozwolił mnie samemu zrozumieć zawarty w Wy­

roczniach sens).

Czymże jest zatem ta sama Prawda, która jest Światłem, ukryta w iskrach zrozumiałego, jeśli nie Jaźnią szarego człowie­ka? To ona ożywia jego ruchy, to ona spoczywa najbliżej jego serca i duszy, będąc rzeczywiście ich zasadniczym bodźcem i zegarem słonecznym, podstawą dzielenia i mierzenia.

Przecież „inicjacja", z etymologicznego punktu widzenia, to po prostu podróż ku wnętrzu, odkrywanie (cudownego świata!) swojej duszy. I to Prawda stoi na dziobie, wiecznie czujna, co Praw­da stoi na rufie i silną ręką trzyma ster!

Prawda jest naszą drogą, Prawda jest naszym celem. O tak! nadejdzie kiedyś dla wszystkich chwila wielkiego Światła, kiedy to droga stanie się celem. W tej właśnie chwili każdy z nas krzyknie:

„Ja jestem Droga, Prawda i Zycie!"

A jakże, również Zycie, życie wieczne w czasie i nieogra­niczone w przestrzeni. Bo czymże jest Zycie, jeśli nie ciągłym roz­wiązywaniem sprzeczności w spazmie „miłości poddanej woli", czyli w chwilach nagłego, gwałtownego, orgiastycznego i stale powtarzającego się dostrzegania Prawdy? Czymże ono jest, jeśli nie zanikiem osobności w jednej promiennej gwieździe Prawdy, która ciągle krąży i wypełnia światłem Niebiosa?

Drodzy Bracia, gorliwie namawiam was do tego, abyście mężnie, jak potężni zapaśnicy, zmagali się z ideami zawartymi w tych Krótkich esejach i zrozumieli je

...dalekosiężnym płomieniem umysłu, mierzącym wszystko poza tym, co zrozumiałe

(inteligibilne). Warto to wszystko pojąć, ponieważ jeśli nachylisz swój umysł

zrozumiesz to wszystko niedokładnie, należy wyposażyć się w czysty, przenikliwy

zmysł i rozwinąć pustkę umysłu duszy o wszystko to co zrozumiałe (intełigibilne), 62

by móc czerpać z tego pożytek. Albowiem wszystko to przekracza umysł

W ten oto sposób nie tylko rozwiniesz duchową intuicję, samą neszamę twego boskiego istnienia, ale i (w zależności od stopnia koncentracji, od twojej mocy spowolnienia a następnie

przerwania odruchów nerwowych maszynerii twego rozumu) prze­obrazisz te eseje - Prima Materia twego Wielkiego Dzieła - prze­prowadzisz je poprzez fazę „czarnego smoka", podczas której twoje racjonalne idee ulegną całkowitemu zniszczeniu i oczyszczeniu, a potem wrzucisz do pieca twej twórczej woli, gdzie stopią się w rozpaloną żywą bryłę, nieustępliwe światło.

Tak oto dojdziesz do sammasamadhi oraz wyzwolisz się z więzów, które pętały twoją Boskość!

Pojawia się wtedy obraz ognia błyskawicznie rozpościera­jącego się wraz z porywem wiatru albo też bezkształtnego ognia, z którego wydobywa się głos, czy nawet jaskrawego światła, gro­madzącego się, obracającego, wibrującego i krzyczącego na głos. Pojawia się także wizja płomienistego rumaka światła oraz dziec­ka jadącego na grzbiecie niebiańskiego rumaka. Dziecko to jest ubrane w złote szaty bądź jest nagie. Może też strzelać z łuku promieniami światła i stać na grzbiecie konia. Wraz z rozwojem medytacji symbole te jednoczą się pod postacią Lwa.

I dopiero wtedy rozumie się, czym jest Prawda, ponieważ poznaje się siebie, a to TY JESTEŚ PRAWDĄ!

P o s ł o w i e

O SŁOWIE DĄŻĄCYM DO PRAWDY

DE VERBO PETENDO IN VERITATEM

O mój synu, człowiek jest skazany na wiedzę, jednak du­sza popada w niebezpieczeństwo, że jej siły ulegną rozproszeniu, gdyż zatraca się w różnorodności. Musi dostać się do niewiedzy, nierozróżniania. Toż jest owa negacja, o której mówi w pierw­szym eseju 0 człowieku Aleister Crowley, kiedy owej trójjednej za­sadzie, na wskroś duchowej — którą są jechida, chajja i neszama -przypisuje cechy w rzeczy samej negatywne. I zgodnie z duchem tego człek wiedzący nie może wiedzieć nic o tychże trzech zasa­dach, aczkolwiek są one podstawą jego bytu, jako zresztą prawi nam nasz wuj mistrz Eckhart. Dziełem wtajemniczenia jest wewnętrzna droga prowadząca ku nim, a to jest i także wiodący sens 23. rozdziału Księgi Kłamstw. Jest nim nierozróżniające poznanie, które sprowadza wszystko do znanego, choć wciąż obcego i obcego, lecz jednak znanego.

Nasz Ojciec czuwa, o mój synu, a jego Duch unosi się nad wodami, na początku rozbrzmiewa to Słowo, które przynosi po­znanie, a to a zwie się AHA!

Przy Ojcu naszym, Ra, pomnij, że poznanie jest wierzeja-mi ku Niemu! Duch jego jest świetlistym żarem, potężnym jak przyciąganie pola magnetycznego, po którymż to biegnie na po­dobieństwo nigdy nie gasnącego ognia, niewzruszony i niechyb­ny od początku aż po wieki wieków. Amen.

Człowiek jest koroną uniwersum, jedynie wtedy jednak,

gdy jest on godzien swego stworzyciela, to jest ową „dziewiątą bramą", czyli fundamentem, pozwalającym Mu wiecznie przechodzić, a On się w niej nigdy nie zatrzymuje, lecz zabiera ją wraz ze sobą.

Kabała prowadzi ku królestwu jedności. Ta liczba mnoga wskazuje na fakt, że w naszym królestwie wszystkie esencjonalne „rzeczy", występują tylko i wyłącznie jako jednoistne, a więc nie­parzyste. Przemyśl to sobie dobrze, synu, bo nie przejdziesz swo­jej „dziewiątej bramy" będąc postrzeganym jako parzysty. Wy­brany może być tylko jeden. Powyższe krótkie traktaty posiadają, oprócz innych istotnych cech, tę jedną, która stanowi esencjonal-ną praktykę służącą zrozumieniu Księgi Prawa w duchu naszego wuja Alcofribasa Nasiera i wprowadzeniu do metafizyki samotnej Thelemy. Oświecenie wchodzi w interferencję ze światłem tak, że chociaż z biegiem naszego życia „ocienione" chwile ulegają nie­ustannemu skracaniu, zostaje ono w swojej całości nigdy niekoń­czącą się grą wtajemniczenia. Każdy dzień jest tak coraz pełniej opisywany jako szczególne Boskie zamiłowanie do zajmowania się naszą duszą. Dusza ta w chwili swego przebudzenia na Ziemi ma ową zwykłą „normalną" czyli dualistyczną świadomość, która opiera się na tych „cieniach", które „przechodzą i już ich nie ma"

(AL., 11:9), konstytuujących ludzkie postrzeganie. To, co śpi, jest częścią tej duszy, a to, co czuwa, jest czuwaniem. To, że w ogóle możemy dążyć ku Światłu i osiągać oświecenie, jest możliwe tyl­ko dlatego, że czuwanie jest pierwszą rzeczywistością, istniejącą przed snem; po przebudzeniu z kosmosu (z czasoprzestrzeni do wieczności) wstajemy (wstań i idź!) z kosmicznego prochu iskra­mi ogniozwiastowania.

To pierwsze zstępuje aż do tego ostatniego, a przebudze­nie jest aktem, podczas którego budzi się to, co tu już dawno jest! Przebudzenie takie nie podlega ani czasowi ani ruchowi. Na to, mój synu, nie dam ci żadnego przykładu, gdyż jeden jest świat i jest nim królestwo niebieskie. Gdybyś miał przykład, miałbyś tak dwa światy, my przecież jesteśmy jednym, nie jesteśmy ni-

czym. A tak jeśli chcesz udoskonalić człowieka, musisz mu dać do rąk pełen zestaw najlepszych spośród wyobrażalnych narzędzi.

I taka jest, o synu, korzyść ze zjawisk, które jeszcze nie­dawno były dla twego ospałego umysłu tak niestrawne, żeś mu­siał kaszkę zamiast krwistej strawy przyjmować, kiedy przed twy­mi o c z y m a przewijały się obrazy p o j m a n y c h w n i e w o l ę murzyniątek na nigeryjskiej ziemi, Dachau i wizje Czerwonych Khmerów, wszak wiedz i widź, że Bóg przygotował dla twego duchodochodzenia jeszcze trudniejsze sprawdziany, tak więc miej w pamięci moje słowa, a ucz się z nich, w jaki sposób narzędzie Boskie, fallus, różne postaci przyjąć na siebie może.

Na zakończenie przekazuję ci to Słowo ku twemu nasyce­niu, jak każe nasz mistrz Perdurabo:

Magia jest potrzebna ci dla zrodzenia transu, napina ża­gle ducha, wspierając go przy opanowywaniu nawet tych najsub­telniejszych poziomów naturalnych, za czym dostaje się ci odpo­wiedni materiał dla ekstatycznego przyjęcia świętości egzystencji. Magia jest, o synu, nade wszystko transcendentalną wiedzą i sztu­ką. Jej główną roboczą metodą jest miłość, to samotny klucz do transu. Słowa transcendować, przenosić, przelewać do zrozumiało­ści i tym podobne są jak najbardziej fundamentalnymi cnotami magii. A ty, synu, trzymaj się ich. A jużci, trzymaj się ich, a Nuit, Hadit i Ra-Hoor-Khuit niechaj będą z tobą i w tobie... Amn. Trwaj w prawdzie!