Wie steek j i j een hart onder de riem?

MagazineMagazine jaargang 9 • 2021 • nr. 1

Algemene Seniorenvereniging Zeist

Bestuur

Albert van Kuijkvoorzitterexterne contacten PR- & communicatie 030 699 08 80info@seniorenzeist.nl

Han Willemssecretarisredacteur Venster030 697 49 83secretaris@seniorenzeist.nl

Leo Kroonpenningmeester030 276 52 23penningmeester@seniorenzeist.nl

Emmy Janssensledenadministratieen hulp bij het oplossen van lastige administratieve aangelegenheden030 878 89 46 admin@seniorenzeist.nl

Hans BurgmansBelangenbehartiging en contactpersoon zorgverzekeringen en energiecontract 06 295 836 06c.j.l.burgmans@gmail.com

Eefje van EssenVrijwilligersbeleid / lief en leed06 230 845 51eefjevanessen@hotmail.com

Henk SchneiderActiviteitenbeleid06 20 07 16 64 / henksc@ziggo.nl

CoverfotoCoverfoto en anderen 'Hart van Zeist': Mel Boas

Aantal leden op 14 januari is 1.547

U kunt een ambassadeur van ASZ zijn, door u als 'vriend' aan te melden op onze Facebook-pagina. Zo blijft u op de hoogte van het laatste ASZ-nieuws.

www.seniorenzeist.nlwww.seniorenzeist.nl

2

Wie zijn wij?ASZ staat voor Algemene Seniorenver-eniging Zeist en behartigt de belangen van de leden. ASZ is een vereniging voor bewoners van vijftig plus tot honderd plus. Wij zijn een bruisende vereniging waarbij de meer dan der-tig verschillende activiteiten door de leden zelf worden georganiseerd.De doelstellingen zijn belangenbehar-tiging, het bevorderen van maatschap-pelijke participatie, het organiseren van sociale activiteiten en het geven van voorlichting, hulp en advies.ASZ is een SBBI-instelling en werkt sa-men met andere Seniorenverenigingen in Nederland.ASZ is opgericht voor senioren uit Zeist en omgeving. Iedere 50-plusser in Ne-derland kan lid worden. De contributie voor 2021 is i.v.m. co-rona gehalveerd. Zie ook pagina 22.

U kunt zich aanmelden via onze web-site www.seniorenzeist.nl. U kunt ook bellen of mailen met de ledenadminis-trateur Emmy Janssens: 030 878 89 46 of admin@seniorenzeist.nl

Maatschappelijk partners- Samen voor Zeist- Vrienden van het TorenlaanTheater

BezorgklachtenIs het ASZ Magazine niet bij u bezorgd? Neem contact op met At Bakkenes, 030 695 68 52 of abakkenes@ziggo.nl

LedenfolderEr is een aanmeldingsformulier beschik- baar! We hopen dat de leden zullen helpen bij het verspreiden. We ver-wachten dat de folder voor onze ver-eniging, behalve meer bekendheid, veel nieuwe leden zal opleveren.

Coördinator seniorenwegwijzersVoor vragen over zorg, wonen en welzijn: Marieke van Gemeren, 030 691 27 37 of wegwijzer@seniorenzeist.nl

Dringend gezocht:actieve vrijwilligers voor o.a. de telefooncirkels

van Humanitas.

Voor aanmelden en meer informatie

bel 06 351 223 89 of

www.humanitas.nl/afdeling/heuvelrug

VoorwoordVoorwoordInhoudInhoud

Colofon

Het ASZ-Magazine is een uitgave van de Algemene Seniorenvereniging Zeist.Oplage 1.250 ex.KvK Utrecht 56927886Bank: NL07 TRIO 0776 4873 37t.n.v. Senioren ZeistOpmerking: Voor dagtochten geldt een ander rekeningnummer. Zie bij de betreffende artikelen.

Redactieredactie@seniorenzeist.nl - Albert van Kuijk (030 699 08 80) - Netty Mostert (030 696 27 05)Kopij voor jaargang 9, nr. 2 uiterlijk dinsdag 9 februari om 12.00 uur. Het verschijnt op vrijdag 26 februari.

Adverteren in ASZ Magazine? Neem contact op met Leo Kroon, 030 276 52 23 of penningmeester@seniorenzeist.nl.

FotografieDe foto’s in dit Magazine zijn gemaakt door: Han Willems, Albert van Kuijk, Fred Manschot (jaargetijden), Bibliotheek, Eefje van Essen, Netty Mostert, Wikipedia

Ontwerp & drukManschot Grafimedia, Zeist

Voorwoord ............................. 3Wie wil jij een hart onder de riem steken? ............... 4ASZ Beweegt .......................... 6Wonen & Welzijn ..................... 7Het oog van de nachtvlinder ....... 7Jaarwisseling .......................... 8Winterrust in het Zeisterbosch: nieuwe poging ........................ 9ASZ cultuur ........................... 10Het ontstaan en ontwikkeling van de wijk Kerckebosch in Zeist .11ASZ Venster: Zorgen om, zorgen voor, en zorgen dat in Zeist ....... 12Wie is ... .............................. 14De schitterende ontwerpen van het leven kopiëren ............. 16Het verdriet en de grandeurvan eenzaamheid ................... 17Geschiedeniskring ................... 18Grasduinen in coronatijd ........... 20ASZ ontmoeten .......................21Verslag KBO-PCOBASZ iPad cursussen ....................... 22Verlaging Contributie 2021 ........ 22Kleine Klusjes Lijst .................. 23Agenda februari ..................... 24

32

D it is alweer het eerste nummer van het nieuwe jaar. Een jaar dat vast beter wordt dan 2020. Er gloort licht aan het eind van de tunnel, al ge-biedt de eerlijkheid ons te zeggen dat het nog wel een lange tunnel is.

Als alles goed loopt zijn velen van ons in de zomer gevaccineerd, en kunnen we weer langzaam terug in de richting van ons oude leven.

Zodra dat mag en verantwoord is, zullen we natuurlijk, samen met de leden van de activiteitencommissies, er alles aan doen om activiteiten te herstarten. Wandelen, fietsen, koffie-uurtjes: we snakken er naar. En we hebben natuurlijk een bijzondere festiviteit in het verschiet: Albert draagt het voorzitterschap over, en we gaan zodra dat kan groots uitpakken om hem te bedanken voor alles wat hij voor de vereniging heeft gedaan. Hij zal overigens zeker niet uit beeld verdwijnen.

Zolang dat nodig is zullen Albert en Eefje doorgaan met de nieuwsbrief. Een behoorlijke klus, maar dankzij de inbreng van de leden ook een dankbare be-zigheid.

Voor de komende periode onderzoeken wij mogelijkheden om op een andere wijze dan gebruikelijk, toch activiteiten te kunnen bieden. Als u dit leest, is de eerste door Leonie georganiseerde online-lezing achter de rug. Het klinkt wel-licht ingewikkelder dan het is. Kijkt u wel eens een filmpje op Youtube? Deze lezing werd op Youtube gepresenteerd, en u hoeft alleen uw pc of iPad aan te zetten en de link op de uitnodiging aan te klikken om mee te kijken. Natuurlijk is het niet zo gezellig als een lezing in het Torenlaantheater of de bibliotheek, maar toch een goede gelegenheid om de geest scherp te houden. Wellicht kun-nen we vaker dit soort lezingen organiseren. Of u de weg wijzen naar informa-tie aangeboden door andere organisaties, er is intussen een rijk aanbod.

En mocht u heimwee hebben naar reizen in bijvoorbeeld de Alpen: Kent u het EO programma RailAway? Rapportages over mooie gebieden met de trein als thema. Fragmenten (5 minuten) van alle afleveringen zijn op YouTube te vin-den, zoek op 'rail away'.

Als u ook ideeën heeft over ons aanbod in deze tijd, of de weg kan wijzen naar interessante informatie, dan horen we het graag.

Rest mij nog om u, namens het hele bestuur, een goed 2021 toe te wensen

Henk Schneider, henksc@ziggo.nl

44

Wie wil jij een hart Wie wil jij een hart onder de riem steken?onder de riem steken?Stadslab Zeist bouwt aan 'Hart voor Zeist''Hart voor Zeist', is het eerste com-munity-art project van Stadslab Zeist. Met dit unieke project wil het Stadslab verbinding en ver-lichting bieden in deze moeilijke Corona-tijd, door de vraag te stel-len "Wie wil jij een hart onder de riem steken?". Zeister kunstenaars hebben een licht kunstobject in de vorm van een hart van 2,5 bij 2,5 meter gebouwd met licht dat speciaal voor het hart ontwor-pen is. Dit hart krijgt de hoofdrol in een korte film, die is opgeno-men op verschillende plekken in Zeist. Voor de film is een gedicht geschreven dat door verschillende inwoners is ingesproken. De film ging 4 januari 2021 in première na de digitale nieuwjaarsreceptie van de gemeente Zeist op Slotstad RTV. Daarna zal de film te zien zijn op de website van Stadslab Zeist. Het hart klopt op dit moment in de ra-men van het Grand Café van Figi.

Vertel het Stadslab wie een hart verdientDe lancering van de film was de start van de vijf weken durende social media campagne 'Wie wil jij een hart onder de riem steken?'. Het Stadslab vraagt met deze cam-pagne aan Zeist om mee te den-

ken welke persoon of organisatie het door Corona heel erg moeilijk heeft. Dit kan een horecaonderne-mer zijn, die net een nieuwe zaak geopend heeft en meteen weer dicht moest. Een zorgmedewerker die al maanden op zijn tenen loopt. Een artiest die al zijn optredens af moest zeggen. Of een scholier, die mooie plannen had voor een stage in het buitenland en nu voor een ziek familielid moet zorgen.

"Veel Zeistenaren hebben het in 2020 heel erg moeilijk gehad en ook nu gaat dat nog door. De ko-mende weken vraagt het Stadslab daarom iedereen uit Zeist om te vertellen wie hij of zij een extra hart onder de riem wil steken."

Wij gevoelMet 'Hart voor Zeist' laten we zien dat we elkaar steunen. Met 'het wij-gevoel' maken we elkaar en Zeist sterker. Aldus Merel de Jong, een van de initiatiefnemers. "Om-dat we elkaar nu fysiek niet mogen ontmoeten, proberen we dat online voor elkaar te krijgen." Daarom vragen we aan iedereen in Zeist om mee te doen. Dat kan on-der andere door ons te laten weten welke persoon of organisatie juist nu een extra hart onder riem kan gebruiken. En we zullen de komen-

Van Ee Makelaars/Services

Utrechtseweg 9, 3704 HA Zeist030- 208 30 02 | info@vaneemakelaars.nl

Meer informatie? www.vaneemakelaars.nl

Senioren Makelaardij & Huisvesting op Maat

Ondersteuningsdiensten

Verhuisdiensten

Van bewegen op muziek wordt iedereen blijer, gezonder, actiever en jeugdiger. In de les wordt aandacht besteed aan houding, functionele krachtopbouw, lenigheid en coordinatie.

Locatie Kunstenhuis Egelinglaan 2b, ZeistWanneer De lessen beginnen dinsdag 3 september en donderdag 5 september van 13-14 uur & 14-15. Kosten Per 4 lessen € 20 Asz-leden 20% korting

Voor informatie en aanmelden06 511 075 86 of elisabeth@timofeeff.nl

Elisabeth Timofee� met hart en ziel in beweging voor de doelgroep 50 t/m 80+

W I J N H A N D E L Th. Geutjes

Voor het grootsteassortiment!

Joh. van Oldenbarneveltlaan 883705 HJ Zeist

Telefoon 030-6960322info@wijnhandelgeutjes.nlwww.wijnhandelgeutjes.nl

54

de weken nog meer leuke acties organiseren. Natuurlijk helemaal 'corona-proof'. Een mobiele bab-belbox gaat rond door Zeist en het Stadslab start een Hart voor Zeist raamactie.

Wie zijn de stadmakers van 'Hart voor Zeist'? Het project 'Hart voor Zeist' is tot stand gekomen dankzij een groep gemotiveerde stadmakers: filmma-ker Tobias Mathijsen, muziekpro-ducent Thomas Onderwater, thea- termaker Ina Geisler, dichter Chris-tiaan Vissers, grafisch ontwerper Rick Oosterink, lichtkunstenaar Emiel Bijl, grafisch ontwerpers Emma Fijma, Emma Albers en foto- graaf Mel Boas. Met veel passie hebben zij in het Stadslab de afge-lopen twee maanden gewerkt aan dit bijzondere project.

Wat is een stadmaker?Stadmakers zijn mensen die zich met hun professionele kennis en ervaring inzetten om de plek waar zij wonen socialer, inclusiever, cre-atiever en duurzamer te maken. Dit doen zij door bestaande netwerken, kennis en middelen op een andere manier in te zetten en creatief on-

dernemerschap te stimuleren.

Volg de campagne 'Wie wil jij een hart onder de riem steken?' en no-mineer via www.stadslabzeist.nl en instagram @stadslabzeist en de social media kanalen haar partners o.a. Gemeente Zeist, Idea Zeist, Kunstenhuis De Bilt- Zeist, Leuk in Zeist, Zeist in Beeld, Blik & Burgers & Pandarve.

Nieuw initiatief 'Stadslab Zeist'Stadslab Zeist is een nieuw initia-tief van inwoners en ondernemers uit Zeist. Het Stadslab heeft sinds 1 oktober haar Studio geopend aan het Emmaplein 206, een lan-dingsplek voor creatief onderne-merschap. Het doel van Stadslab Zeist is om gezamenlijk oplossingen te creëren voor maatschappelij-ke vraagstukken. Daarvoor zoekt het Stadslab naar nieuwe samen-werkingsvormen waarin inwoners, overheid, kennisinstellingen en ondernemers op gelijkwaardige voet met elkaar werken. Zo bouwt Stadslab Zeist aan het Zeist van de toekomst, aldus cultuurmakelaar gemeente Zeist, Casper Broekaart.

Voor meer info: www.stadslabzeist.nl of volg ons op insta @stadslabzeist De video's staan hier: • stadslabzeist.nl/hart-voor-zeist • youtu.be/HEpkBJZk4W8

6

Een mooi afscheid zorgt voor fijne herinneringen. Voor

sommigen is dat intiem en bescheiden, voor anderen

juist uitbundig. Wij bieden een luisterend oor en een

warm hart voor ieders verhaal. Wij helpen u om het

afscheid altijd persoonlijk en bijzonder te maken.

Meer informatie of een persoonlijk gesprek? Bel ons op 030 210 97 65.Wij helpen u graag.

KWEKERIJ - TUINCENTRUM ODIJKERWEG 132-134

ZEIST

WEBSHOPABBING.NL

BEZOEK HÉT PLANTENCENTRUM

VAN MIDDENNEDERLAND

SINDS 1892

www.vanbeekverhuizingen.nl

Kantooradres: Van der Merschlaan 62, 3705 TJ Zeist tel. (030) 695 78 88 • fax (030) 699 05 67

• Particuliere verhuizingen • Piano- en vleugelvervoer • In- en externe kantoor- en bedrijfsverhuizingen• Moderne verhuisliften• Inboedelopslag in containers

Zeist

van BEEK

ZORGELOOS VERHUIZEN!

Lange wandeling

Op 16 februari hopen we (onder voorbehoud) dat het weer mo-

gelijk is om een mooie wandeling te maken en deze keer hebben we het Stoetwegen klompenpad op het programma. Een mooi pad startend bij de parkeerplaats bij Slot Zeist, waar we altijd verzame-len. We komen dan door het mooie buitengebied van Driebergen, Zeist en Bunnik. Door bossen, over landgoederen en jaagpad bij Kromme Rijn. Het is verstandig om zelf drinken en eten mee te nemen, we weten nog niet of de horeca inmiddels open zal zijn. En het is ook wijs om goede wandelschoenen aan te trekken, het kan wat modderig zijn.

We verzamelen zoals altijd om 10.00 u. op grote parkeerplaats bij Slot Zeist. Graag tot uiterlijk 2 dagen van te voren opgeven bij: Annemieke Honcoop: 030 878 51 78 of via annemiekehoncoop@casema.nlOf bij Dora Meyer: 06 206 434 99 of via: dorameyerterol@outlook.com Bij voorkeur ’s avonds bellen en ook uw telefoonnummer doorgeven. Er mogen voorlopig 10 personen in totaal mee.

Korte wandeling

Op zondag 28 februari hopen we (onder voorbehoud) weer

te kunnen wandelen en dan heb-ben we de Napoleonroute op het programma staan. De route start vanuit het Dorpsplein in Auster-litz en vandaar wandelen we het bos in en volgen een mooie route waar Napoleon en zijn legers ook gelopen zouden hebben. Het is een mooie route van ca 5 km en we volgen de leuke Napoleonpijlen.We verzamelen zoals gewoonlijk om 10.00 u bij Slot Zeist. Voor diegenen die op de fiets willen komen: start Dorpsplein Auster-litz. Graag uiterlijk 2 dagen van te voren opgeven bij Annemieke Honcoop, tel. 030 878 51 78 of via annemiekehoncoop@casema.nl Of bij Dora Meijer, tel. 06-206 434 99 of via dorameyerterol@outlook.com. Graag ook uw telefoonnum-mer doorgeven en of u met auto komt of mee wilt rijden. Indien meerijden is mondkapje verplicht. Er mogen in totaal voorlopig 10 personen mee.

ASZ BeweegtASZ Beweegt

7

Hoe zie jij jouw (woon- en leef) toekomst?De ouderenbonden, waaronder ASZ, hebben de gemeen-te Zeist in een petitie gevraagd om bij het opstellen en vaststellen van de nieuwe Woonvisie 2021-2025 ook re-kening te houden met senior-specifieke wensen op het terrein van zorg, welzijn, veiligheid en mobiliteit!

Allemaal onderwerpen die voor eenieder van ons van groot belang zijn of gaan worden. Het zijn ook on-derwerpen die je niet iedere dag bespreekt of er

over denkt of hardop uitspreekt. Maar gezien de levensfase waarin wij verkeren is het zeker belangrijk na te denken, wat dit voor jou betekent. En wat betekent voor jou een waardevolle dag. In welke leefomgeving zou je je dan willen bevinden?Vanuit dromen ontstaan de mooiste ideeën! En wie weet kunnen leden van ASZ elkaar op mooie ideeén brengen en het gemeentelijk beleid naar een senior vriendelijke leef-omgeving beinvloeden!

Hoe wil je wonen om prettig oud te worden en wat maakt jouw leefomgeving dan aantrekkelijk? Daarbij kan je den-ken aan de volgende vragen:

1 Wil je in je eigen huis blijven wonen? 2 Wat voor wensen heb je dan daarvoor?3 Denk je te moeten verhuizen? 4 Of wil je nu of in de toekomst verhuizen?5 Naar wat voor huis gaat dan je voorkeur?6 En in welke buurt of wijk?

7 Aan welke faciliteiten in de buurt geef jij de voorkeur? 8 Wat maakt het leven voor jou betekenisvol?9 Wat voor reële verwachtingen heb je van je buurt?10 Kan je op basis van eigen ervaringen andere senioren

ondersteunen?11 Wat zijn voor senioren in het algemeen de specifieke

woon en leefwensen en kan je die verbinden met je ei-gen wensen?

Een heleboel vragen bedoelt om je op weg te helpen bij het dromen, praten en nadenken over je eigen toekomst. En wellicht heb je nog een aanvulling. Het bestuur van ASZ is heel benieuwd naar je reacties. Alles kan. Wil je het op cre-atieve manier kenbaar maken door tekenen of schilderen? Of in een gedicht verwerken? Gewoon doen! Maar je mag het uiteraard ook opschrijven. Probeer out-of- the-box te denken, daar komen de dromen uit voort!

Stuur je gedachten, wensen, ideeën en mogelijkheden voor 1 maart naar Marieke van Gemeren, wegwijzer@senioren-zeist.nl of bel 06 511 945 69. Wij gaan de inzendingen bun-delen en zal in Magazine of Nieuwsflits worden teruggekop-peld. Doe het! Het gaat om je eigen toekomst. En die is dichterbij dan je denkt. Veel succes.

Je kunt de petitie 'Wonen, zorg, welzijn, veiligheid en mobi-liteit' downloaden via de website www.seniorenzeist.nl

Marieke van Gemeren en Hans Burgmans

De meeste nachtvlinders komen pas tegen de schemering tevoor-schijn.Hoewel sommige nacht-

dieren hun aanwezigheid verraden wanneer hun ogen door een straal licht gaan glanzen, heeft de nacht-vlinder een methode om zich schuil te houden: zijn hoornvlies weerkaatst nauwelijks licht.

Het oog van de nachtvlinder heeft een bijzonder hoornvlies.Het bestaat uit rijtjes minuscule staafjes die in zes-hoekige patronen zijn gerangschikt. "De staafjes zijn kleiner dan de golf-lengte van zichtbaar licht", zegt Peng Jiang, universitair docent chemische technologie aan de universiteit van Florida (VS). Door het patroon en de grootte van die rijtjes kan het oog van een nachtvlinder vanuit diverse golf-lengten en hoeken licht opvangen. De

kleine staafjes zijn slechts 200 tot 300 nanometer lang. Ter vergelijking: de dikte van een gemiddelde haar van een mens is zo’n 80.000 nanometer!

Ingenieurs hopen door een beter be-grip van het hoornvlies van de nacht-

vlinder het ontwerp te verbeteren van leds en Icd’s, die veel worden gebruikt in elektronische apparatuur. Het ont-werp van het oog van de nachtvlinder kan ook worden toegepast voor zon-ne-energie. Silicium zonnepanelen kunnen tot wel 35 procent van het licht weerkaatsen, en dat is een be-hoorlijke verspilling van potentiëleenergie. Maar door de regelmatige staafjes van het oog van de nacht-vlinder na te bootsen, hebben Jiang en zijn medewerkers silicium gefa-briceerd dat nog geen 3 procent licht weerkaatst. "We kunnen heel wat le-ren van deze natuurlijke structuren", concludeert Jiang.Wat denkt u? Zijn de minuscule anti- reflectiestructuren in het oog van de nachtvlinder bij toeval ontstaan of zijn ze ontworpen?

Emil Broekman

6

Wonen & Welzijn Wonen & Welzijn

Het oog van de nachtvlinderHet oog van de nachtvlinder

8

JaarwisselingWisseling der seizoenenAl sinds tienduizenden jaren staan mensen stil bij de wisse-ling der seizoenen. Dat gebeurde vooral met midwinter rond 25 december en met midzomer rond 21 juni. In de zuidelijke landen verwijst het Sint-Jansfeest van 24 juni nog naar het midzomerfeest. Maar ook de lente equinox rond 20 maart en de herfstequinox rond 23 september werden groots gevierd. Het voorjaarsfeest werd bij ons Pasen werd en het herfst-feest werden de grote bier en wijnfeesten. De herfstfeesten zijn bekend onder de naam van oogstfeesten. In onze gebieden waren onze verre ouders bij de overgang van een jaargetijde gewoon al het bestaande vuur te doven en nieuw vuur te ontsteken door hout op hout te wrijven. Zo ontstond zuiver vuur, het zogeheten 'noodvuur'. Van dit gebruik stammen vermoedelijk de nieuwjaarsvuren en paas-vuren of lentevuren.

Vreemd begin van een jaar.Het is eigenlijk vreemd om een nieuw jaar midden in de winter te laten beginnen. De oude Romeinen zagen de lente als nieuw begin. Dat klinkt logischer. Het Keltische nieuwe

jaar begon in november (na Samhain of Halloween). Het christendom wilde het nieuwe jaar laten beginnen met de geboorte van Christus op midwinter, maar dat is 1 januari geworden.

De Romeinen telden de jaren vanaf de stichting van de stad Rome: ab urbe condita (AUC). Dat is in onze huidige tijds-rekening 753 voor het begin van onze jaartelling.. Ze ge-bruikten de maancyclus die begon op de Idus, de 13de of 15de dag van de maand, wanneer het volle maan was. Julius Caesar voerde als de Pontifex Maximus van het Romeinse Rijk in 46 voor onze jaartelling de Romeinse versie in van de Egyptische tijdsrekening in en stapte over van de maandcy-clus naar het zonnejaar. Alexander de Grote had al eerder pogingen gedaan een nieuwe kalender in heel het Middel-landse zeegebied in te voeren. Vanaf het jaar 44 spreekt

men over de Juliaanse kalender vanwege de invoering door Julius Caesar. Deze kalender heeft lang bestaan en was het resultaat van Egyptische en Alexandrijnse rekenmeesters. Evenals de Babyloniërs hanteerden de Egyptenaren een

Piet Winkelaar

Weer rijp op het blad!Ik ben het zat.

Ik wacht op de spuitenwant ik wil naar buiten.

Geen virussen meeren alleen maar mooi weer!

Han

8 9

zonnejaar. Julius Caesar nam deze kalender over, maar ge-bruikte voor de maanden de namen van de oude Romeinse kalender. De vijfde maand Quintilis werd later Julius (als eerbetoon aan de vermoorde J.C.) en Sextilis (de zesde maand) kreeg de naam van keizer Augustus. September was de zevende maand, oktober de achtste, etc. De kalender begon te tellen Ab Urbe Condita (AUC), vanaf de stichting van de stad Rome. De bedoeling van deze operatie was dat er in het Romeinse Rijk eenzelfde tijdsrekening zou ont-staan. Voor een groot deel is dat ook gelukt.

De Gregoriaanse kalenderDe christenen wilden natuurlijk de jaartelling laten begin-nen bij de geboorte van Jezus Christus, maar dat is nooit goed gelukt. Pas tijdens het concilie van Trente besloot men over te gaan op een christelijke jaartelling. Dat betekende dat de stichting van de stad Rome niet langer het begin vormde. Het had echter nogal wat voeten in de aarde voor-dat paus Gregorius XIII in de zestiende eeuw die christelijke kalender invoerde. Dat is de Gregoriaanse kalender die we nu gebruiken. Deze begint in januari in plaats van in maart. Men liet elf dagen wegvallen (na 4 oktober 1582 volgde di-rect 15 oktober) en voegde een aanvulling toe in het schrik-keljaar. Sommige maanden hadden 30 dagen, anderen 31 en dat wisselde nogal eens. In plaats van Ab Urbe Condita (AUC) werd Anno Domini (AD) ingevoerd, waarbij de ge-

boorte van Christus het begin vormde. Maar de protestant-se gebieden accepteerden deze paapse kalender niet. Ze hielden zich vast aan de Juliaanse kalender. Pas rond 1700 werd deze kalender ook in de gebieden van de Reformatie

ingevoerd. Engeland accepteerde de Gregoriaanse kalender in 1752, Griekenland pas in 1924 en Turkije in 1927. De Oos-ters orthodoxe kerken hanteren nog de Juliaanse kalender.De joden hielden hun eigen kalender. Dat was een maanka-lender en omvatte 354 dagen zodat er na verloop van tijd een extra maand wordt toegevoegd.

De joden laten hun jaartelling beginnen op de dag dat God de wereld schiep. Dat is 3781 voor Christus. De kalender van de islam begint bij het optreden van Mohammed: 16 juli 622 na Christus. De Islam hanteert ook een maankalender. Deze is niet aan seizoenen gebonden en kent ook geen schrikkel-jaar. Ten tijde van de Franse revolutie wilde men de Gregoriaan-se kalender afschaffen en daarbij ook het tientallige stelsel invoeren. Een dag had 10 uur, een uur bestond uit 100 minu-ten, een minuut uit 100 seconden, een week bestond uit tien dagen, enzovoorts. Deze revolutionaire tijdsrekening werd in 1793 ingevoerd als het jaar één en duurde tot 1806. Het was geen succes en werd toen afgeschaft. Sommige oude feestdagen werden gehandhaafd in de oude kalender en dat werd een rommeltje. Het schijnt dat ook het volk mopperde omdat er maar eenmaal in de tien dagen een vrije dag was in plaats van eenmaal in de zeven dagen.

Het toont weer aan dat je oude tradities niet zo gemakke-lijk kunt afschaffen of veranderen.

Winterrust in het Zeisterbosch: nieuwe pogingWinterrust in het Zeisterbosch: nieuwe poging

Op zondagmiddag 14 februari hopen we ons tweede 'Rondje Natuur' te maken. In november en januari is dat niet gelukt vanwege de coronaregels. Ook dit keer lopen we een kort rondje door het Zeisterbosch, een eeuwenoud parkbos met een rijke cultuurhistorie. De natuur is nu in winterse rust. Kale bomen, verdorde bladeren op de grond, misschien wel

sneeuw. Vogels zoeken bessen of zaden en andere dieren zoeken voedsel en beschutting in de strooisellaag of spleten en gaten in boomstammen. Er valt veel te ontdekken in het winterse bos. Dieren laten zich niet gauw zien, maar hun sporen verraden hun aanwezigheid. Wandel mee en beleef de winter in het Zeisterbosch. Joke Jansen, Aletta van Embden en Frans van Bussel zijn uw gidsen.

Deze wandeling start om 14.00 uur bij de parkeerplaats aan de Prins Bernhardlaan bij het hertenkamp, hoek Woudenbergseweg. Kom zoveel mogelijk te voet of met de fiets, want er zal weinig parkeerruimte zijn. U bent verplicht zich aan te melden bij Frans van Bussel, liefst per e-mail: fvanbussel@planet.nl. of anders O30 693 11 68. Vanwege Corona is de deelname beperkt tot 10 personen. Vermeld bij aanmelding uw e-mailadres of evt. uw telefoonnummer, want u krijgt een bevestiging of u mee kunt! De wandeling is onder voorbehoud: bij aanhoudende strenge coronaregels van de overheid zal de wandeling gecanceld worden.

10

ASZ cultuurASZ cultuurUitstel lezingen

Jelle Verhoeks (Idea Bibliotheek), Jantsje de Boer (Literair Zeist) en

ondergetekende (ASZ) hebben eergis-teren na onderling overleg besloten om de lezing van Wim Kozijn op 28 ja-nuari in de bibliotheek naar een later tijdstip in het voorjaar uit te stellen. Hans Huisman heeft mij geschreven dat hij er de voorkeur aan geeft zijn lezingen over het Rode Boek van Jung en Nietzsche en Jung uit te stellen naar het seizoen 21-22.

Leonie Silkens

Livestreams van de bibliotheek

Biblbiotheek Idea is, net zoals veel andere culturele instellingen, in

2020 gestart met het organiseren van zogenaamde livestreams. Dit betekent dat het publiek niet vanuit de biblio-theek zelf, maar vanuit huis deel kan nemen aan programma's op het gebied van literatuur, debat en kennis. Op deze manier werden onder andere de 'Literatuurprijs Zeist' en het 'Cultu-reel Café' live uitgezonden via Youtu-be. Het publiek had hierbij niet alleen de rol van toeschouwer: het was voor hen ook mogelijk om te reageren via de chatbox, of zelfs om vanuit de huis-kamer deel te nemen aan het gesprek. Volledig interactief dus, en daarmee veel leuker dan een vooraf opgenomen programma!

Dit soort livestream uitzendingen kan men zo eenvoudig of complex maken als men wil. Het 'Cultureel Café' bij-voorbeeld wordt uitgezonden van-uit het Leescafé in de bieb, met één technicus die alle apparatuur bedient. De uitzendingen van het Lokaal Media-centrum (een samenwerkingsverband tussen de lokale media) zijn meer ge-compliceerd: hiervoor zijn meerdere presentatoren, technici en camera-mensen nodig. Voor lezingen in de bibliotheek wordt gebruik gemaakt van een digitale ca-mera, die is gericht op de spreker en middels een speciaal apparaat met een computer verbonden is. Deze compu-ter fungeert als een soort TV-studio: het beeld van de camera kan worden afgewisseld met diavoorstellingen en filmpjes. Ook is er aandacht voor

het geluid: middels een speciale mi-crofoon wordt ervoor gezorgd dat de spreker goed verstaanbaar is.

NB: Op 14 januari heeft Prof. Henny Lamers een lezing geven over de Oer-knal. Deze lezing werd georganiseerd in samenwerking met ASZ en verschil-lende natuur- en milieuorganisaties.

ASZ Koor

Nog steeds is er grote onzekerheid over wanneer we weer uit volle

borst en zorgeloos kunnen zingen. Mis-schien dat als iedereen is gevacci-neerd, we onze stem kunnen verhef-

fen. Maar zo ver is het helaas nog niet. Die tijd komt dat is zeker, we kijken er verlangend naar uit.

Wat wel kan is thuis zingen, het mooie boek van onze dirigent Arie Perk 'Noten leren lezen voor koorzangers' met meer dan 100 oefeningen is inmid-dels, gedrukt, gebonden en uitgege-ven. Verschillende koorleden hebben het aangeschaft en zijn enthousiast.

Heel verdrietig is het bericht van Arie dat zijn vrouw Sjoukje op 4 januari is overleden. We wensen hem en zijn kinderen heel veel sterkte met dit gro-te verlies.

En aan allen voor het nieuwe jaar: blijf gezond, zorg goed voor jezelf en voor elkaar.

Geke Schuiteman

13

Een koorlid van de ASZhad in de les niet opgelet

ze miste de bootwant ze las geen noot

en dus werd ze er uit gezet!Han

10 13

Het ontstaan en ontwikkeling van de wijk Het ontstaan en ontwikkeling van de wijk Kerckebosch in Zeist van 1800 - 2020 Kerckebosch in Zeist van 1800 - 2020

In 1805 lag het Franse leger bij Aus-terlitz en de rijke koopman Petrus Judocus van Oosthuyse, die in Drie-

bergen woonde, verdiende veel geld met de handel in allerlei goederen. Hij was van oorsprong Belgisch en ka-tholiek net als het grootste deel van zijn personeel. De dichtsbijzijnde ka-tholieke kerk stond in Bunnik en Van Oosthuyse kreeg toestemming om een katholieke kerk te bouwen in Drie-bergen Rijsenburg. In zijn testament bepaalde hij dat de kerk erfgenaam werd van zijn bezittingen. Na zijn dood mochten de katholieken genie-ten van de opbrengsten, vooral hout. Maar de kerk kwam in geldnood en verkocht in 1917 het bos van de kerk, Kerckebosch, aan de gemeente Zeist.

Na de oorlog was de woningnood groot en de gemeente Zeist besloot zowel koop- als huurwoningen te bouwen. Om zoveel mogelijk woningen te kun-nen realiseren op een beperkte plek en bos te sparen werden flats gebouwd van 3, 4 en 5 verdiepingen. Begin 1960 werd een heel nieuwe wijk gebouwd in en om het bos met scholen, kerken en een winkelcentrum. Het was heel gezond om in het bos te wonen.

In 1985 zijn de flats aan de Prinses Irenelaan en de Prinses Margrietlaan gerenoveerd. Begin 2000 kwam de vraag, weer moderniseren of helemaal opnieuw beginnen?

De Wijk Ontwikkelings Maatschappij (WOM) werd in 2006 opgericht als sa-menwerkingverband van de gemeente Zeist, Seyster Veste (nu Woongoed) en landschapsarchitectenbureau wUrck. Er is veel gesproken en overlegd met

bewoners over voors en tegens van de plannen. Duurzaam bouwen met aan-dacht voor de natuur en het milieu, o.a. hergebruik van sloopmateriaal als ondergrond van muurtjes en paden.Uiteindelijk is gekozen voor het scheg-gen- en wiggenontwerp, 7 schuine bouwstroken (scheggen) richting Hei-destein met een eigen identiteit met groene stroken (wiggen) er tussen. Het Utrechts Landschap beheert nu het groen en een paar keer per jaar graast een schaapskudde in de wiggen en op de hei. Wijkbewoners helpen onder leiding van het Utrechts Landschap een handje mee, natuurburen.

In 2013 werd begonnen met de nieuw-bouw in de Boswachterij voor de be-woners van de Prinses Irenelaan. Het werden de appartementen Koekoek-snest en Merelnest en een aantal een-gezins woningen.

In 2014 kon de sloop beginnen van de flats aan de Prinses Irenelaan en vrije kavels werden uitgezet. Er is in de af-gelopen jaren in de 7 scheggen, Bos-rand, Op de hei, Bij de hoge dennen, Stuifduinen, De Hout, Bosgaarde, De Boswachterij, gevarieerd gebouwd, hoog (6 hoog max) en laag tussen de bomen voor iedereen. Natuurlijk zijn er bomen gekapt, maar ook weer veel aangeplant. Veel gekapte bomen zijn

hergebruikt o.a. voor bermbescher-ming, banken.

De wijk Kerckebosch heeft in 2016 de Falco Award gewonnen voor de Beste openbare ruimte van Nederland en in 2018 de prijs gewonnen voor de Meest natuurinclusieve gebiedsontwikkeling in Nederland.

Om bewoners bewust te maken van het unieke karakter en ook mensen van buiten de wijk te laten genieten van deze bijzondere wijk is een nieu-we wandeling ontwikkeld.

De wandeling krijgt een duidelijke be-wegwijzering van verduurzaamd hout uit de wijk. Bovenop de houten stam komt een soort lessenaar met infor-matie en een QR code die linkt met de website van kerckeboschzeist.nl. Er zijn ook paar filmpjes gemaakt, die zijn te zien via de QR-code op de smartphone.

Anja Kroon

Er wordt een flyer gemaakt waar de route in grote lijnen op staat. De start is bij het Binnenbos, Hoog Kanje 186, de Multi Functionele Accommodatie.

11

weg dat, vele maanden na het begin van de corona-uit-braak, nog altijd 1 op de 5 mensen (vaak senioren) de huis-arts mijdt of niet zo snel zorgverleners thuis zou toelaten. En dus is het nuttig en nodig elkaar ook hier te helpen. Koester je huisarts, want vooral de huisarts is een bron van vertrouwen. En diezelfde huisarts helpt ons in ons dorp de weg te vinden naar andere hulporganisaties, en daarvan is Zeist ook goed voorzien. Daar maken we graag gebruik van, al moeten we soms iemand over een drempeltje duwen. En dan is er nog die eenzaamheid, waar in deze tijd meer mensen mee te maken hebben. Het signaalpunt Zeist te-gen eenzaamheid is een (digitaal) punt waar iedereen die eenzaamheid is, of zich zorgen maakt over een eenzaam persoon, hulp kan inschakelen. In de gemeente Zeist willen we naar elkaar omzien. Elkaar helpen waar dat mogelijk is.

De tweede reden is dus: mensen in Zeist krijgen steun waar nodig

Veel mensen zorgen zeer regelmatig voor een partner, fa-milielid of naaste. Mantelzorg noemen we dat met een wat afstandelijk woord (ik noem het Mensenzorg). Die mantel-zorg is mooi, maar soms ook intensief en zwaar. Er zijn mantelzorgers die hierdoor overbelast (dreigen te) raken. Om dit te voorkomen is er ondersteuning voor mantelzor-gers, zoals respijtzorg. Respijtzorg is vervangende zorg die mantelzorgers ontlast, die hen in staat stelt om even er tussenuit te kunnen en op adem te komen. Zodat zij de zorg voor hun naaste vol kunnen blijven houden. Een bijzondere vorm van respijtzorg is logeerzorg, waar ook in Zeist veel aandacht voor is. Bij logeerzorg verblijf je kortdurend op basis van een ‘sociale noodzaak’ - om de mantelzorger te ontlasten - op een andere locatie dan thuis, bijvoorbeeld een verpleeghuis. Het gaat dan om een ‘planbaar’ tijdelijk verblijf, dus geen acute of crisiszorg, daar zijn weer ande-re mogelijkheden voor. Logeeropvang is dus tijdelijke op-vang voor mensen met een ziekte, beperking of psychische problemen. De mantelzorger hoeft dan even niets te doen. Hulpverleners nemen een tijdje de zorg van uw familielid of vriend over. De zorginstelling biedt begeleiding, verple-ging en persoonlijke verzorging. En er zijn activiteiten. Bij opvang 's nachts is er een logeerruimte, eten en drinken en voorzieningen zoals een hoog- of laagbed, een tillift.

De ervaring leert dat mantelzorgers niet snel logeerzorg aanvragen, omdat men dit vaak ervaart als het ‘in de steek laten’ van de naaste. Logeerzorg is echter soms nodig om die zorg vol te kunnen houden. Ben jij mantelzorger van

ASZ VensterASZ Venster

Zorgen om …

Als jullie dit Venster lezen zitten we al weer in het nieuwe jaar. Een jaar waarvan we hoge verwachtin-gen hebben. Als ik dit schrijf is het oudjaar. De nei-

ging is groot om terug te gaan blikken, maar daar zie ik van af. De media hebben ons al voldoende aan deprimerende gebeurtenissen herinnerd, daar heeft u de buik wel van vol. Natuurlijk, onze zorgen zijn nog niet achter de rug. De kersttafel was nogal leeg dit jaar, en oudjaar was voor de meesten van jullie ook anders. Maar ik heb mij voor-genomen om positief te starten. Geen zorgen om, maar zorgen voor en zorgen dat. Ik realiseerde mij, toen ik zat te peinzen over het nieuwe normaal, dat wij ons teveel laten aanpraten. Wij laten ons wijsmaken dat we er alleen voor staan, dat we niet dit en niet dat mogen, of dit en dat juist moeten, dat we …., enfin, nu begin ik zelf weer te zeuren. Nee, dacht ik toen, ik ben lid van een geweldige seniorenvereniging, een vereniging die dit nieuwe jaar ook weer gaat zorgen voor en zorgen dat! Vrijwel al onze leden wonen in Zeist of directe omgeving. Zeist, een geweldig dorp met een zeer actief sociaal beleid en met open armen naar ons burgers. Wij wonen er nu 13 jaar, en we zijn met overtuiging echte Zeistenaars aan het worden. Ik geef u 2 redenen waarom dat zo is, maar er zijn er veel meer.

Zorgen voor …

De eerste reden: mensen helpen mensen in Zeist

Er is in Zeist zo merk ik een grote bereidheid om elkaar te helpen als dat nodig is, door corona bijvoorbeeld. Dit geldt logischerwijs vooral voor familie en vrienden, maar ook voor buren, kennissen, en soms volslagen vreemden. Die bereidheid is toegenomen, zeker binnen onze vereniging, maar gelukkig ook elders, en ook buiten ons dorp, op veel plaatsen waar mensen het moeilijker hebben gekregen. Vooral gepensioneerden zijn, zo blijkt uit onderzoek, bij-voorbeeld vaak positief over buurtrelaties: zij hebben vaak veel vertrouwen in de buren. En dat helpen bestaat soms uit eenvoudige dingen. We bellen elkaar wat vaker op, we doen eens een boodschap voor de hulpbehoevende buur-vrouw, we gaan eens wandelen met ‘die man verder op in de straat die er zelf niet meer op uit kan’. Of we gaan met iemand mee die eigenlijk naar de huisarts wil, maar niet goed durft uit angst voor corona. Zorgmijding noemen we dat. Gelukkig is zorgmijding wegens besmettingsangst de laatste maanden veel minder geworden. Dat neemt niet

Redactie en auteur: Han Willems

Zorgen om, zorgen voor, en zorgen dat in Zeist

12

een familielid of vriend? En ben je soms toe aan rust? Dan kun je via logeeropvang de zorg een tijdje overdragen. In 2020 is in Zeist de pilot Structurele Logeerzorg 2020 ge-start, en die loopt ook in 2021 door, maak er gebruik van.

Zorgen dat …

Ook binnen ASZ is een aantal leden actief voor de indi-viduele belangenbehartiging, de Seniorenwegwijzers. Het woord zegt het al, zij proberen leden met hun vraag over wonen zorg en welzijn verder op weg te helpen. Indivi-duele vragen komen telefonisch binnen bij de coördinator Marieke van Gemeren. Afhankelijk van de vraag, krijgt u telefonisch een antwoord of wordt een huisbezoek afge-sproken. Eén van de Seniorenwegwijzers (SWW) komt dan, als u dat wilt, bij u op bezoek om door te praten over uw vraag. Om zo met elkaar te zoeken hoe u verder met uw vraag over wonen, zorg en welzijn kan komen. Voorbeel-den hiervan zijn bv. "Hoe ga ik om met mijn vragen over de thuiszorg?" Of hoe kan ik de regiotaxi aanvragen? Wat "als ik niet langer zelfstandig kan wonen? Waar kan ik dan terecht?"

In een kort bestek als dit kan ik jullie natuurlijk niet alles toelichten wat in Zeist mogelijk is om je zorgen te verlich-ten. Maar ik ga er ook van uit dat ook jullie, onze leden, niet bij de pakken blijven neerzitten als er eens iemand is die je hulp nodig heeft. Zorgen genoeg, maar zorgen voor, daar zijn we binnen en buiten onze vereniging toch ook goed in geworden. Dus laten we vast één ding afspreken voor dit jaar: wij zorgen dat het dit jaar een goed jaar gaat worden. Niet alleen voor onszelf natuurlijk, maar ook voor die ander. Want zorgen zijn er, maar zorgen voor is niet voldoende. Want iemand moet ook het zorgen dat (het ook voor elkaar komt) regelen. En dat ben jij!

Bronnen en verwijzingen

1 Heeft u vragen over wonen, welzijn en zorg? Bij het Wmo-loket van Zeist kunt u terecht voor informatie en advies. Waar nodig wordt professionele hulp ingezet. Zie: Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)

op www.zeist.nl2 Het Steunpunt Mantelzorg Zeist biedt ondersteuning

aan mensen die (langdurig) zorgen voor een ander. Man-telzorgers kunnen er o.a. terecht voor informatie en ad-vies over voorzieningen en regelingen. Zie: Het Steun-punt Mantelzorg Zeist | Steunpunt Mantelzorg Zeist

U kunt hen telefonisch bereiken (tijdens kantooruren) op 030 - 692 53 19.

3 Wilt u meer weten over logeerzorg? Neem dan contact op met Annemieke van Veen, regionaal coördinator lo-geerzorg via: logeerzorg@zeist.nl of bel naar tel. 06- 46 44 12 36

4 En verder: www.zeist.nl/zorg-onderwijs-en-inkomen/zorg klik op 'eenzaamheid' www.eentegeneenzaamheid.nl/mijn-gemeente/ SeniorenWegwijzers - Algemene Seniorenvereniging

Zeist (seniorenzeist.nl)

1312

Joke Gijzen

14

Wie is ...... Brugt WarnarWie is toch die man met die moeilijke naam die altijd van die leuke stukjesin de Nieuwsflitsen schrijft? Deze vraag werd mij meerdere malen ge-steld. Komt hij misschien oorspronke-lijk uit het Oostblok? Is hij schrijver of heeft hij een achtergrond als journa-list? Ik ging het hem vragen.

Brugt Warnar is een rasechte Fries. De naam Brugt is de mannelijk vorm van Bregje en betekent

stralende. Warnar is waarschijnlijk van oorsprong een Boheems/Tsjechi-sche naam en komt sporadisch voor in Nederland.

Ben je een schrijver?Nee, maar voor mijn werk heb ik wel veel geschreven. Wat heb je dan geschreven?Folders, informatieboekjes, boekjes met humoristische verhalen enz. Heb je misschien de School voor Journalistiek gedaan?Nee, ik heb in de jaren 60 de Kweek-school gedaan. In de avonduren heb ik Pedagogiek gestudeerd. Ik heb in alle vormen van onderwijs gewerkt, zoals basisschool, Mavo en Meao. Daarna ben ik werkzaam geweest als begelei-der van directies van MBO opleidingen en heb conferenties voor scholen ge-organiseerd

Wie was je opdrachtgever voor deze begeleiding?Het Christelijk Pedagogisch Studiecen-trum te Hoevelaken was mijn werkgever.Hoelang ben je werkzaam geweest bij dit Studiecentrum?Tot 1992. Toen ben ik een eigen bedrijf gestart met de naam 'In Liefde Bloei-ende'.(ILB).

Wat was dat voor bedrijf?Het was gericht op de organisatie van projecten op onderwijsgebied en ook een uitgeverij maakte daarvan deel uit. Dat hield o.a. in het organiseren van conferenties over duurzaamheid in Oostbloklanden en studiebezoeken van buitenlanders aan Nederland. Daarnaast het schrijven van school-boeken, die vertaald werden in het Tsjechisch, Pools, Ests, Oekraïens.

Wat voor soort schoolboeken waren dat?Voor Polen heb ik gewerkt in het kader van Provinciale vriendschapsbanden. Daarvoor schreef ik een schoolboek over Gelderland voor de Poolse provin-cie Lublin (zie foto) Dit is het boek met het beruchte verhaal over de vertaling waarin stond Broken Head - Hoofd-Stuk. Verder voornamelijk boeken, die betrekking hadden op duurzaamheid; soms geschreven door mij; soms door een deskundige op het gebied van duurzaamheid en uitgegeven door ILB

Voor wat voor schooltype ?Voor de basisscholen, dat is in die lan-den een type schoolonderwijs voor leerlingen tot 16 jaar. We maakten bijvoorbeeld een ecologisch paspoort voor kinderen?

Wat moet ik me daar bij voorstellen?Een boekje zo groot als een paspoort. (zie foto’s) Daar ging een foto van de eigenaar in en er stonden vragen in op het gebied van energie, luchtveront-reiniging, zure regen enz. Die vragen werden behandeld op school en daar-na nam het kind de vragen meenaar huis en besprak deze met zijn ouders, die hielpen bij het vinden van een antwoord en plaatsten een handtekening, waarna het kind het paspoort mee terugnam naar school. Nieuw was de samenwerking tussen school en ouders. De eerste vraag gaat over het zoeken van drie artikelen over milieu in de krant en het plaat-sen van de koppen in het paspoort. Op school werden de vragen en antwoor-den besproken, waarna de volgende vraag aan de orde kwam.

Was dat klassikaal? Ja, alleen de antwoorden van de ou-ders c.q. kinderen waren dus individu-eel.

Deed je deze projecten alleen of samen met andere organisaties?Samen met andere organisaties, zo-als het Ministerie van Buitenlandse Zaken (sponsor; Matra), het Twents Natuurmuseum, de directeur van Kas-teel Groeneveld in Baarn, Natuur- en Milieucentra en uiteraard in overleg met de landelijke ambassades en heel veel scholen in Nederland. De leerlin-gen organiseerden aan het eind van het project ook tentoonstellingen in de school zelf, waarin tot uitdrukking werd gebracht wat ze allemaal had-den geleerd en gedaan op het gebied van duurzaamheid.

Eefje van Essen

15

... Netty MostertDe oplettende lezers onder ons we-ten, dat haar naam in elk Magazine in het colofon op pag. 3 onder het kopje Redactie staat. Min of meer re-gelmatig staat haar naam ook onder een prettig leesbaar interview in dit Magazine. Maar wie is Netty Mostert? Ik ging bij haar op bezoek.

Netty Mostert is een vriendelijke, levendige dame, die mij gastvrij ontvangt.

Kun je iets over je werkzame leven vertellen?Na mijn eindexamen HBS-B heb ik di-verse kantoorbaantjes gehad, o.a. secretaresse van de redactie van het Rotterdamsch Parool. In die tijd, in de jaren 50 zaten er voornamelijk man-nen op de redactie. De redactie-secre-taresse die ik opvolgde 'deed' de mo-deshows en dat ben ik toen ook gaan doen.

Waar bestonden je werkzaamheden uit?Naast de gebruikelijke secretares-se-werkzaamheden, bediende ik ook de telex. De drukkerij van het Rotter-damsch Parool was in Utrecht, waar de krant onder de naam Nieuw Utrechts Dagblad werd uitgegeven. Onze krant ‘sloot’ al om een uur of twaalf en arti-kelen die ’s ochtends gemaakt werden moest ik door telexen naar Utrecht. Verder nam ik ook via de telefoon rechtbankverslagen op die nog voor sluitingstijd naar Utrecht moesten.

Dus toen is eigenlijk al jouw journalistieke loopbaan begonnen?Ja, inderdaad ik moest uiteraard ver-slag maken van die modeshows en dat vond ik prachtig. Het hele vak van ver-slaggever trok me trouwens aan, want je werd altijd hartelijk ontvangen (en je mocht op de eerste rij zitten!). Ik woonde toen in Vlaardingen en in die

tijd werden alle feestavonden en ver-gaderingen van verenigingen b.v. een geitenfokvereniging of een amateur toneelavond in de krant vermeld.

Hoe ging het verder?Ik ging trouwen, verhuisde van Vlaar-dingen naar Veenendaal en kreeg drie kinderen. In 1966 ben ik met man en kinderen naar Australië verhuisd. Dat was niet zo’n succes en in 1971 ben ik met de kinderen teruggekomen naar Nederland.

En toen?Ik heb toen contact gezocht met het Nieuw Utrechts Dagblad, onderdeel van de Paroolgroep overigens en ben toen correspondent voor Zeist gewor-den tot het blad werd opgeheven. Ik heb een jaar of twaalf o.a. alle raads-vergaderingen bezocht en een aantal interviews gemaakt.Intussen was ik benaderd door Uitgeve-rij Noordervliet, die vakbladen uitgaf. Daar heb ik gewerkt tot de uitgeverij over de kop ging en werd verkocht.Ik ben toen met de vakbladen verder gegaan in een eigen uitgeverij.

Wat heb je zoal uitgegeven?O.a. bladen met baby-artikelen en mode-accessoires. Het waren infor-matieve bladen voor winkeliers in de verschillende branches. Het beteken-de beurzen bezoeken in binnen- en buitenland. Beide onderwerpen waren heerlijk om te doen, want ik ben gek op mode en alles wat daarbij komt kij-ken en ik kreeg in die tijd mijn klein-kinderen. Daar ontmoette ik de fabri-kanten en importeurs. Mijn kinderen hebben allen zo’n beetje hun hele baby-uitzet tegen inkoopprijs kunnen kopen!

Hoe lang heb je dat gedaan?Tot mijn 67e. Toen heb ik de uitgeverij verkocht.

Wanneer ben je lid van ASZ geworden?In 2012 toen mijn man was overleden las ik in de Nieuwsbode, dat Albert van Kuijk een bejaardenvereniging (sorry, ik vind dat zo lekker klinken) ging op-richten. Albert kende ik vanuit de Par-tij van de Arbeid. Ik had geen idee, wat een dergelijke vereniging inhield, maar ik vond het wel een leuk plan en heb contact met Albert opgenomen.Ik ben bij één van de eerste vergade-ringen in het Torenlaantheater aanwe-zig geweest en heb aangeboden, dat ik De Nieuwsbrief wel wilde redigeren. Albert en ik zijn samen begonnen met een Nieuwsbrief, wat nu het Magazine is. Later kwam Truus Tibben erbij en nu doe ik het weer samen met Albert.Wat is jouw rol in de redactie?Ik lees alles door en corrigeer fouten. Ik heb altijd respect voor de teksten van anderen en ik zal niet snel ver-anderingen in teksten aanbrengen. Ik moet erbij zeggen, dat ik maar weinig fouten tegen kom en dan zijn het vaak vormfouten. Bij deze kan ik misschien een voorbeeld noemen: telefoonnum-mers vermeld je als volgt 030 696 27 05, of 06 513 932 46; het gaat dus om de spaties! "Dit scheelt mij weer werk" zegt Netty heel pragmatisch. >>>

Heb je nog meer geschreven?Boekjes met humoristische verhalen, in samenwerking met de tekenaar Hans Jansen. Hij heeft meegewerkt aan alle boeken die ik gemaakt heb. De omslag gemaakt, advies over de vormgeving gegeven en tekeningen erbij gemaakt. Bijvoorbeeld bij het in

het Pools vertaalde gedicht 'Denkend aan Holland'. Maar ook de cover van de samenwerking tussen Lublin en Gelderland.

Zijn die boekjes uitgegeven en hebben ze een ISBN nummer?Ja ze hebben een ISBN nummer en zijn

uitgegeven door Uitgeverij 'In Liefde Bloeiende'.

Dus toch een schrijver?! Deze conclusie is niet de mijne maar misschien heb je gelijk!!

16

Nadat wij het leven van Netty in een notendop hebben doorgenomen praten we, onder het genot van een glaasje sherry, nog even door, waarbij ze en passant vertelt, dat ze lid van Mensa is geweest. Dit wekt mijn nieuwsgie-righeid.

Wat is Mensa?Mensa is een internationale vereniging van zeer intelligente mensen. Om lid te worden moet je een IQ-test doen en wanneer je in de hoogste twee pro-cent van de bevolking scoort kun je lid worden. Ik was in 1971 uit Australie in Zeist terechtgekomen, kende hier niemand en zag een advertentie van Mensa staan. Mijn moeder zei altijd dat ik zo intelli-gent was, dus ik dacht laat ik die test eens doen.

Dus je bent hoogbegaafd?Welnee, hoogbegaafd ben je als je een speciale gave hebt, bijvoorbeeld als je buitengewoon goed piano speelt of een gave hebt om heel mooi te schil-deren. Ik heb een hoog IQ en dat is wel makkelijk.

Wat is de doelstelling van Mensa?De oprichter, de Engelse Dr. Ware, had een intelligente zuster en had be-dacht, dat het wel interessant zou zijn als intelligente mensen bij elkaar kwa-men om met elkaar te praten, want zo zei hij: "Die mensen begrijpen elkaar sneller en je hoeft hun niet alles uit en ter na uit te leggen". Hij heeft Mensa altijd gezien als een gezelligheidsver-eniging.

Waar hadden jullie het dan over?Ja dat is het grappige we hadden ei-genlijk nooit van die hoogdravende gesprekken; het ging over de gewone dingen en het was heel gezellig. Ik heb ooit eens een groep nieuwe leden toe-gesproken en gezegd: "Je kunt nu rus-tig domme dingen zeggen, want het is al bewezen, dat je intelligent bent". Dat werd niet door iedereen begre-pen! Zo zie je maar… Vaak ging mijn man met mij mee naar bijeenkomsten, die meestal een fees-telijk karakter hadden. Hij zei ooit "Ik heb nog nooit zoveel dwazen ontmoet als bij Mensa". En daar kon ik hem geen ongelijk in geven, want zonder ande-re 'gaven' heb je niets aan intelligen-

tie alleen. Voorbeeld? Er was een lid dat elke nieuwe (bananen)republiek in Afrika een concept grondwet stuurde en heel verbaasd was dat hij nooit een reactie kreeg!

In mijn tijd had Mensa slechts een kleine honderd leden en er was nie-mand die zichzelf op de borst sloeg: "O, o ik ben zo intelligent!" We had-den veel contact met andere Mensa’s, vooral Engeland. Lancelot Ware leerde ik goed kennen en ik herinner me veel leuke feesten, ook in Engeland.

Maar na een reportage in een landelij-ke krant groeide het ledental tot een paar duizend. Ik had inmiddels het lid-maatschap opgezegd, maar ook in de tijd dat ik me bij ASZ meldde dacht ik het toch weer eens te proberen. Dat is me niet goed bevallen, het leek wel een patientenvereniging: "Ik wordt door niemand begrepen…" De goeie niet te na gesproken, Ik was al snel weer lid af.

Het was een interessante en onder-houdende ontmoeting met deze Gran-de Dame van ASZ.

De schitterende ontwerpen van het leven kopiërenDe schitterende ontwerpen van het leven kopiëren

Peuters tuimelen om en stoten hun hoofd. Oudere kinderen vallen uit een boom of van de fiets. Sporters

botsen op het speelveld tegen elkaar. Er gebeuren talloze ongelukken op de weg met automobilisten. Toch komen wij er ondanks al dat vallen, stoten en botsen vaak zonder ernstig letsel van af. Wij zijn geneigd het weerstands-vermogen en de veerkracht van ons lichaam vanzelfsprekend te vinden. Maar wetenschappers beginnen te ontdekken dat wij van onze botten tot onze huid het product van werkelijk briljante ontwerpen zijn.

De combinatie van kracht en weer-standsvermogen - met een betrekke-lijk gering gewicht - is overal in de natuur terug te vinden. Tere jonge boompjes dringen door spleten in be-ton en steen en duwen ze wijd open terwijl ze tot een gezonde boom uit-groeien. Bomen op hun beurt kunnen winden weerstaan die electriciteit-spalen omverblazen en huizen vernie-len. Spechten hakken gaten in hout en stellen daarbij hun kop aan krachten bloot die normaal gesproken hun her-

senen tot moes zouden trillen. De huid van krokodillen en alligators kan spe-ren, pijlen en zelfs kogels doen afket-sen. Zulke dingen vervullen mensen al duizenden jaren met ontzag en verba-zing.

"Veel van onze beste uitvindingen zijn gekopieerd van of worden reeds ge-bruikt door andere levensvormen."

Phil Gates, WildTechnology

De afgelopen zestig jaar heeft de enorme vooruitgang in de technologie wetenschappers krachtige nieuwe in-strumenten in handen gegeven om de geheimen achter deze ontwerpen te bestuderen, waarvan de meeste diep in de levende cel verborgen liggen. Op deze microscopisch kleine schaal is de

kwaliteit van de ontwerpen werkelijk adembenemend en duizelingwekkend gecompliceerd. Het doel van de we-tenschap is echter niet alleen de ge-heimen achter de opmerkelijke ma-terialen van de natuur te ontrafelen maar ze te kopiëren - op z’n minst de grondbeginselen ervan. Dit studiege-bied is zo veelbelovend dat het tot het ontstaan van een nieuwe wetenschap heeft geleid, biomimetiek genaamd, van het Griekse bi’os, dat leven be-tekent, en mimesis, dat nabootsing betekent.

Biomimetiek belooft een betere we-reld beweren bepaalde wetenschap-pers. Wij bevinden ons op de drem-pel van een materiële revolutie die niet zal onderdoen voor de IJzertijd en de Industriële Revolutie. Wij zijn met grote sprongen op weg naar een nieuw tijdperk van materialen. Men denkt dat biomimetiek onze manier van leven aanmerkelijk zal verande-ren. Eigenlijk is onze wereld er al door veranderd.

Emil Broekman

1716

Het verdriet en de grandeurHet verdriet en de grandeurvan eenzaamheidvan eenzaamheid

Te vaak beschouwen we eenzaamheid als een ramp, als ellende waarvoor je zoveel mogelijk mensen en ook jezelf wilt beschermen. Eenzaamheid is erg. Eenza-

me mensen moeten we helpen, daarvoor moeten we ac-tie voeren en geld inzamelen. Maar de vraag is of dat zo’n goede zaak is. Bovenstaande uitroepen over die rampzalige eenzaamheid zullen het probleem alleen maar vergroten en versterken. Ze maken namelijk altijd een keer duidelijk dat we allemaal eenzaam zijn, dat we ons eenzame men-sen weten die niet samen kunnen leven zonder alleen te zijn, die zielig zijn en geholpen moeten worden. En dan lijkt eenzaamheid de ziekte van deze tijd. Dat laatste is echter helemaal niet waar. Eenzaamheid kan ook een groot goed zijn. Je kunt de eenzaamheid zoeken om tot jezelf te komen en er rust te vinden. Er zijn genoeg mensen die graag op zichzelf zijn. Alleen zijn is echter niet altijd hetzelfde als eenzaam. Die aanduidingen zijn er in velerlei vormen en gradaties. Je kunt heel erg alleen zijn, maar ook geweldig alleen. Het is mogelijk vreselijk eenzaam te zijn, maar ook intens tevreden om innerlijke vrede bij eenzaamheid.

Eenzaamheid heeft twee kanten, zoals ook pijn en verdriet twee kanten hebben. Ze kunnen je te neer drukken, onder-uit halen of zelfs kapot maken, maar ook door elkaar schud-den, wakker maken en soms zelfs reinigen en schoonspoe-len. Eenzaamheid is een innerlijke gesteldheid die iemand voornamelijk zelf doorvoelt, daarop zijn of haar eigen stem-pel zet. Wanneer je zelf eenzaamheid erg vindt en mee-lijwekkend, moet je oppassen om op grond van uiterlijke omstandigheden iemand anders eenzaam te noemen. Wan-neer je de ander niet goed kent of amper weet wie hij of zij is, lijkt het juister je wat terughoudend op te stellen want het is de vraag waar je het recht vandaan haalt de ander eenzaam te noemen. Iemand het stempel ‘eenzaam’ geven, schrikt meestal af, het kan de bestaande eenzaamheid ver-groten of je beledigt de ander. Een andere valkuil is dat je denkt dat mensen die zich eenzaam voelen, wel even zijn te helpen. De meeste mensen zijn niet te helpen, wel te troos-ten. Hulpverlening wordt gemakkelijk een autoritaire bezig-heid wanneer een hulpverlener een hulpeloze nodig heeft, oftewel dat er naast een held ook een zielepoot moet zijn. Het vraagt professionaliteit te zorgen dat mensen zichzelf helpen. Soms gebeurt dat onverwachts in kleine dingen of er gebeurt een wonder.

Marinus van den Berg vertelt in ‘Ode aan de eenzaamheid’ het verhaal van een vrouw die zich zo eenzaam en wanho-pig voelt dat ze niet meer verder kan leven. Ze gaat haar huis uit en loopt ten einde raad richting het spoor. Maar om daar te komen moet ze een drukke verkeersweg oversteken. Ze staat stil en dan staat er ook een meisje naast haar dat vraagt: mevrouw mag ik uw hand even vasthouden want ik vind het eng om alleen over te steken. De vrouw geeft het kind een hand en samen steken ze veilig de weg over. Dank u wel, zegt het meisje en gaat haar eigen weg. Daar staat ze, de vrouw, als vastgenageld aan de grond. Ze zet geen stap verder. Ze richt zich op en gaat terug, naar huis. Een klein

kwetsbaar meisje heeft haar hand mogen vasthouden. Dat heeft haar betekenis gegeven. Een wonder.

In vroeger tijden zochten kluizenaars en monniken de een-zaamheid om in de stilte van het alleen zijn dichter bij God te vertoeven of in een goddelijke werkelijkheid terecht te komen. Eenzaamheid was ook een luxe. Zeker de armen en uitgestotenen in die tijd waren nooit alleen. Rust, stilte en afzondering waren iets van de rijken. Maar met name gedu-rende de laatste drie eeuwen is er een individualiserings-proces ontstaan waar iedereen een eigen ego kreeg plus een besef het middelpunt van de wereld te zijn. Iedereen heeft nu een belangrijk ik en een leven dat je zelf (be)leeft. In die zin is iedereen uniek, alleen en eenzaam, maar we kunnen er niet zo goed tegen. We weten ook niet altijd zo goed hoe met dat ik en dat ego om te gaan. We maken het vaak veel te belangrijk. Vooral als we mopperen of over alles een me-ning hebben en ons gelijk willen halen, hebben we amper in de gaten dat we ons afsluiten zowel voor onszelf als voor anderen. Daarmee komen we meer alleen te staan, zitten we gauw in de eigen bubbel en maken we ons eenzaam. Dat weten we soms zelf wel, bewust of onbewust, vooral ook als we erg met onszelf bezig zijn, en zeker als we worden teruggeworpen op het eigen bestaan, bij een groot verlies of als iedereen en alles ons verlaten heeft en we geconfron-teerd worden met overleven.

Eenzaamheid kent vele gezichten. Het kan een groot ver-driet teweegbrengen, maar het kan ook een grandeur laten zien die de grenzen van de eigen persoon overschrijdt. Je denkt te weten wat eenzaamheid is, schrijft van den Berg, maar het blijkt steeds weer een doos met een andere in-houd. Even verrassend als leven kan zijn.

Piet Winkelaar

Jan Adriaensz. van Staveren

18

GeschiedeniskringGeschiedeniskring

Bezoek aan BurenIn augustus 2019 bezochten wij als le-den van Sociëteit Zeist en Omstreken het stadje Buren op initiatief van een van onze leden wiens schoonvader, Jan de Boer, Burgmeester is van het schil-derachtige Buren. Na een boeiende rondleiding door Buren werden wij in het Oude Weeshuis, dat nu marechaus-see museum is, door de burgemeester en zijn vrouw ontvangen. Na de lunch hield hij een zeer interessante lezing over het onderwerp waar zijn nog niet geheel voltooide boek over zou gaan.

Zijn boek is inmiddels op 20 novem-ber 2019 verschenen met als titel: Van boerenknecht tot President, een tijdreis van de Linge naar de Hudson. Auteur: Jan de BoerISBN 978-94-90329-92-1

Om bovenstaande titel uit te leggen bezoeken we kort in vogelvlucht het Stadje Buren en het Noord-Amerika van 1630-1850.

De Heerlijkheid Buren, waartoe ook Buurmalsen behoorde, is naar men aanneemt in de elfde eeuw ontstaan bij de verdeling van het graafschap Teisterbant.

In 1376 is er sprake van een Alard als heer van Buren. Deze Alard is erg voor-uitstrevend. Hij stelt familie- en erf-regels op, geeft Buren een landrecht en verleent in 1395 Buren de stads-rechten.

De Sint Lambertuskerk wordt in 1395 op voordracht van Alard door de bis-schop van Utrecht gewijd aan de Hei-lige Lambertus. De kerk heeft in de loop der eeuwen vele verbouwingen ondergaan o.a. ook door een geweldi-ge brand in het stadje Buren in 1575. Vanaf de reformatie is de Sint Lamber-tuskerk een protestante kerk. Na de verovering van Buren door Arnold van Egmond in 1435 wordt het geslacht 'van Buren' uit het stadje verbannen.Dit duurde tot 1472 als Arnold de heer-lijkheid Buren schenkt aan zijn neef Frederik van Egmond, de zoon van zijn broer Willem van Egmond.Frederik wordt in 1498 door de Duitse keizer Maximiliaan, als dank voor be-wezen diensten, tot graaf verheven. Daardoor wordt Buren een graafschap.

In 1521 wordt graaf Frederik opge-volgd door zijn zoon Floris en diens zoon Maximiliaan komt in 1539 aan het bewind. Maximiliaan huwt met Francoise de Lannoy. Uit dit huwelijk wordt slechts één dochter geboren, Anna van Egmond-Buren. Door zijn vooraanstaande positie kan Maximili-aan zijn dochter uithuwelijken aan de jonge Willem van Nassau, sinds 1544 Prins van Oranje, (bijnaam 'Willem de Zwijger') en de grondlegger van onze nationale zelfstandigheid.

Prins Willem van Oranje (1533-1584)

Het huwelijk wordt op 8 juli 1551 in het kasteel Buren voltrokken in aan-wezigheid van de aartsbisschop van Keulen.

Het verdwenen Kasteel van Buren en St. Lambertus Kerk. Napoleon liet

het kasteel slopen, dit duurde ca. 80 jaar en de stenen zijn hergebruikt

Schilderij: Jan Abrahamszoon Beerstraten Amsterdam (1622-1666)

Hierna zou Prins Willem van Oranje nog driemaal huwen met respectie-velijk Anna van Saksen, Charlotte de Bourbon en tot zijn dood met Louise de Coligny.

Hans Burgmans

Van boerenknecht tot presidentHoe Noord-Amerika een 'Burense' president kreeg

1918

Anna is haar vader dan al opgevolgd als gravin van Buren. Uit het huwelijk van de rijke Anna van Egmont-Buren met Prins Willem van Oranje worden drie kinderen geboren, n.l. Maria (1553 overleden in 1554), Philips Willem (1554) en weer Maria (1556).

Standbeeld bij de Sint Lambertus kerk

Willem I, Prins van Oranje, Graaf van Nassau

(Dillenburg 1533 - Delft 1584)Anna van Egmond, Gravin van Buren

(Grave, maart 1533 - Breda, 24 maart 1558),

Filips Willem (1554-1618) Maria (1556-1616)

Mede door dit huwelijk van Anna staat Buren in de tachtigjarige oorlog aan de zijde van de geuzen. Buren wordt in 1575 door de Spanjaarden veroverd. Anna van Egmond overlijdt in 1558 waarna Philips Willem in haar rechten treedt. Zijn vader, Prins Willem van Oranje, wordt voogd tot zijn meerder-jarigheid, maar wordt in 1584 in Delft vermoord en vanaf dat moment wor-den de zaken door zijn zuster Maria behartigd. Hierdoor wordt Maria degene van de Oranjes, die het nauwst bij Buren be-trokken is geweest. Na haar huwelijk in 1595 met graaf Philips van Hohen-lohe neemt deze het bestuur over het graafschap van haar over en blijft Ma-ria afwisselend te Buren en IJsselstein wonen. Kort voor haar dood besluit zij Buren een weeshuis te schenken. Voordat het gebouw echter gereed is overlijdt zij op 30 september 1616 en wordt op zondag 23 oktober in de graf-kelder van de graven van Buren in de Sint Lambertuskerk bijgezet.

Philips Willem overlijdt spoedig daar-na in 1618 en wordt bijgezet in de Sint Sulpitius kerk te Diest in België. Het bestuur over Buren valt daarna in handen van Prins Maurits, Prins Fre-derik Hendrik en als laatste bestuurt Prins Willem V het graafschap. In1795 vlucht hij voor de fransen en wordt het Graafschap Buren bij de provincie Gelderland gevoegd. Na terugkeer van de Oranjes in 1813 voeren de regerende vorsten uitslui-tend nog de titel van Graaf van Buren.Bekend is, dat Koningin Wilhelmina zich van de titel 'Gravin van Buren 'bediende wanneer zij incognito op reis ging. Koning Willem-Alexander draagt de titel 'Graaf van Buren'.

Noord-Amerika Buren heeft een belangrijke link met Noord-Amerika. In 1631 voer Cornelis Maessen, als boerenknecht in dienst van de rijke Killiaen van Rensselaer, naar Nieuw Nederland, een gebied vele malen groter dan België en Ne-derland. Hij vestigde zich voor drie jaar op het landgoed en tabaksplan-tage Rensselaerswyck, een gebied zo groot als Drente. (1 miljoen hectare). De Van Rensselaers waren van Neder-landse afkomst en Killiaen van Rens-selaer was een Nederlandse diamant- en parelhandelaar uit Amsterdam en een van de oprichters en directeuren van de West-Indische Compagnie. Hij speelde een belangrijke rol bij de oprichting van Nieuw Nederland. De

familie migreerde oorspronkelijk van Nederland naar een groot gebied langs de Hudson-rivier in het huidige gebied van Albany, New York. De Van Rens-selaers en andere patroons noemden deze jonge kolonie, New Netherland.

Volgens het scheepsregister van de Eendracht voer er een Cornelis Maes-sen uit Buyrmalsen mee naar New Netherland. Samen met hem voeren een aantal landbouwers uit Nijkerk mee dat in die tijd een bloeiend ta-baksgebied was. De boten naar Nieuw Nederland vertrokken vanuit Texel (Oude Schild) waar goed water voor-radig was met een goede haven. De overtocht duurde afhankelijk van de wind tussen de 4 en 8 weken, maar bij langdurige periodes met windstilte veel langer.

De tabaksplantage Rensselaerswyck is de enige landbouwkolonie die redelijk is geslaagd. Andere tabakslandbouw-kolonies van b.v. rijke Amsterdammers zijn volledig mislukt.

In New Netherland woonden voorna-melijk indianen, die leefden van de jacht, visserij en stukjes land ontgon-nen en als bouwgrond gebruikten. Zij zijn géén slaven geworden. Velen zijn vooral gestorven aan de geïmporteer-de griep en door drankmisbruik.

Uit de nazaten (6e generatie) van deze Cornelis Maessen is Martin van Buren (1782 –1862) geboren, de latere 8e president van Amerika van 1836-1841. Vóór zijn president-

Kaart van Nieuw Nederland 1614-1674

Wat doe je in deze coronatijd als natuurfrik en lid van een insectenwerkgroep van de

KNNV? Je moet er alleen op uit, want samen met andere natuurfriks strui-nen in de natuur en van elkaar leren is er niet bij! Je speurt dus in je eentje en als je wat ontdekt en wil weten wat het is, dan mail of app je dat met een fotootje aan je mede natuurgenoten.

Een poppenwieg voor keversZo ontdekte een van de leden van onze werkgroep iets heel bijzonders. Ze zag op liggende ontschorste dennenbomen enkele piepkleine 'nestjes' liggen, ge-maakt van: het leken wel grasspriet-jes. (Zie foto)

Poppenwieg van grijze ribbelboktor

Wat zou dat zijn? Via de app en de mail ontstond er een bijna weten-schappelijke uitwisseling van ideeën en mogelijke antwoorden. Internet, boeken, oude jaargangen van natuur-tijdschriften werden door de leden geraadpleegd en wat kwam eruit?

Afb. uit Leif Lyneborg: Kevers in kleur, uitg. Moussault (1977)

Het blijken 'poppenwiegjes' te zijn van een kever, de grijze ribbelboktor (Rha-gium inquisitor). De larve van deze ke-ver leeft onder de schors van naald-hout en in de herfst gaat die larve zich verpoppen. Maar eerst knaagt ze lange, dunne vezels uit het rottende hout en maakt daarmee een klein rond nestje. Hierin overwintert de kever

schap was hij advocaat, officier van justitie en minister van Buitenlandse Zaken en één van de grondleggers van de Democratische Partij. Hij werd de eerste president van Nederlandse en niet-engelse afkomst en de eerste president die geboren werd als Ame-rikaans staatsburger. Bovendien is hij de enige president geweest die Engels

niet als moedertaal had, maar Neder-lands sprak.

Martin van Buren heeft het naar ver-mogen redelijk gedaan. Wel had hij andere keuzes kunnen maken rond sla-vernij en Indianen. Economisch had hij het tij tegen. Amper was hij aan het bewind of er brak een bankencrisis uit en er volgden vijf jaren depressie. Zijn politieke tegenstanders gaven hem de dubieuze bijnaam 'Martin van Ruin'. Na

20

Oude prent van New Netherland rond 1650

Martin van Buren, 1782-1862

Grasduinen in coronatijdGrasduinen in coronatijd

vier jaar werd president Martin van Buren weggestemd. In peilingen naar de waardering van de Amerikanen voor al hun presidenten staat hij op de 24e plaats.

Na zijn presidentschap maakte Martin van Buren een rondreis door West-Eu-ropa, samen met zijn zoon die astma had, op zoek naar een behandeling. Daarbij deed hij ook het stadje Buren aan en kreeg er een rondleiding.

2120

Op zondag 7 februari hopen we weer met het Zondagmiddagca-fé in het Binnenbos te kunnen

starten, tijd 15.00 tot 17.00 uur. U vindt Ontmoetingscentrum Binnenbos aan Hoog Kanje 186, Zeist.

U kunt in het ontmoetingscentrum te-recht voor een drankje, een hapje en gezellig samenzijn met andere ASZ le-den. Belangstellenden zijn van harte welkom. De toegang is vrij, drankjes zijn voor eigen rekening.Voor koffie of thee betaalt u € 1,-, cappuccino / latte macchiato / koffie

met melk / warme chocolademelk en frisdranken kosten € 1,50, wijn € 2,-, bier (ook alcoholvrij) € 2,-, en nu in de winter ook Glühwein € 1,-.

Omdat bij het opstellen van dit bericht onbekend is welke coronamaatregelen gelden op 7 februari, verzoeken wij u zich aan te melden. Voor aanmelden en informatie kunt u terecht bij Ab Blaas 06 278 980 06 (ook Whatsapp) en ab.blaas@gmail.com

Groet, Anja, Lies, Tonny, Ab

BinnenbosBinnenbos ASZ ASZ ontmoetenontmoeten

DE ONTMOETINGSMOMENTEN GAAN I.V.M. CORONA

VOORLOPIG NIET DOOR

Koffie-uurtje• Elke maandag 10.30-12.00 Theatercafé Figi Arrijette en Carla

• 1e en 3e dinsdag 10.30-12.00 De Koppeling Riet, Dicky en John

• Elke donderdag 10.30-12.00 Café Noord Judith, Cor en Gerda

• 2e vrijdag 10.30-12.00 Binnenbos Lies en Eefje

• Laatste vrijdag 14.00-16.00 De Egelantier Den Dolder / Annie

Eetclubvanaf oktober:3e din. en don. 18.00-21.00 Restaurants in Zeist e.o. Janny, Ellen, Marleen, El en Marie-Anne

Vrijdagmiddagborrel Laatste vrijdag 16.00-18.00 Binnenbos Arrijette, Eefje en Joke

Zondagmiddagcafé 1e zondag 15.00-17.00 Binnenbos Anja, Lies, Tonny en Ab

als pop. Hoe kan zo’n larve zo’n nest-je bouwen, een titanenklus. De larve maakt het nestje met houtschilfers en zaagsel ook nog eens luchtdicht. Waarom: om de kou buiten te weren? De pop krijgt dan ook nog eens te ma-ken met een groot tekort aan zuurstof en teveel aan CO2. En zo zoeken we maar door naar antwoorden.

Via de mail en de app, dus digitaal, ben ik als lid van de natuurgroep heel actief in de coronatijd! Buiten in je uppie speuren en binnen digitaal met elkaar verder speuren.

Frans van Bussel

Ik hoor ze zachtjes denkende kale, magere bomenzo' n zon in januaridat is mooi meegenomenik kijk in 't hoge, helle lichtdenk bij mezelf potdoriezo boven op die dooie boelopeens weer die victorie.

uit: Een licht wintergedichtToon Hermans

Van de coördinator Peter van der Arend ontvingen we het verslag van de activiteiten en resultaten van de iPad-cursussen die KBO, PCOB en ASZ in 2020 hebben

georganiseerd.

Citaten: "Vanaf 2015 t/m 2020 hebben nu 465 deelnemers de iPad cursussen van KBO-PCOB -ASZ met ondersteuning van de gemeente Zeist gevolgd. In totaal zijn er nu 42 cursussen met leen iPads gegeven, 3 herhalingscursussen met eigen iPad en 5 opfriscursussen met eigen iPads. Dus in totaal 50 iPad cursussen van 2015 tot en met 2020."

Het volledige verslag is te vinden op onze website www.seniorenzeist.nl

22

Bergweg 7

Zeist

030 6916556 www.bosdevoetenvriend.nl

Medisch pedicure op afspraakvoor iedere voet een passende schoen

Kleine Klusjes LijstKleine Klusjes LijstNaam Telefoon E-mail Bijzonderheden

Bert Griffioen 06 214 235 87 bertgriffioen@ziggo.nl Den Dolder, Bosch en Duin, HterH; geen verfklussenMarlou van Hoorn 06 244 269 36 marlou.vanhoorn@live.nl van alle markten thuisFerdinand Schuering 030 691 85 10 schuering@planet.nl Jan Udo 06 480 007 23 jan@janudo.com

Nog een klusje dat steeds blijft liggen?Onderstaande ASZ-leden zijn bereid u te helpen.

Tijdens de coronatijd is het voor sommige vrijwilligers helaas niet mogelijk om bij leden thuis klussen uit te voeren.

Verslag KBO-PCOB-Verslag KBO-PCOB-ASZ iPad cursussenASZ iPad cursussen

VerlagingVerlagingContributie 2021Contributie 2021

Het afgelopen jaar is het bruisende leven van ASZ vrijwel tot stilstand gekomen. Dat zal de komende maanden niet veranderen. Een aantal uitgaven blijft

daardoor achterwege, maar een aantal andere niet, zoals de uitgaven voor het Magazine. Een van de grotere uitga-veposten.

De vraag is wat te doen met de contributie voor het jaar 2021. Het bestuur heeft besloten de contributie pas te innen omstreeks 1 juli 2021, en dan het halve jaarbedrag in rekening te brengen, dus € 10 voor een huishouden met 1 lid, en € 15 voor een huishouden met 2 leden. Ook de au-tomatische incasso zal omstreeks die datum plaatsvinden, met deze bedragen.

De financiële situatie van de vereniging laat dat toe. Vol-gens de schattingen die we nu maken zal dan het eigen vermogen aan het eind van 2021 zelfs iets hoger zijn dan aan het begin van 2020. We worden er in die twee jaar dus niet armer op.

En mochten we, zoals we allen hopen maar niet erg waar-schijnlijk is, weer snel op volle kracht vooruit kunnen, dan is de vereniging financieel gezond genoeg om dat op te vangen.

Leo Kroon, penningmeester

23

Repetitie dinsdagmiddag14.15-16.15 uurNieuw Beerschoten,Laan van Rijnwijk 1, ZeistInfo: arie.perk@casema.nl

mannen gezocht!bassen en tenoren

seniorenkoorViva la Musica

60 leden, gevarieerdrepertoire, goede sfeer,dirigent Arie Perk

Sociaal Team: voorzorg en ondersteuning

Zo bereikt u het Sociaal Team:Telefoon:14 030, mail: zeist@zeist.nl, www.zeist.nl/ondersteuning Of kom langs bij de wijkspreekuren, www.zeist.nl/ondersteuning

U woont in Austerlitz? Dan kunt u terecht bij Marianne Veenema van Austerlitz Zorgt. Telefoon 06 30 61 04 51 of dorpsondersteuner@austerlitzzorgt.nl.

Hulp nodig om zelfstandig te kunnen blijven wonen? Dan kunt u via de gemeente gratis terecht bij het Sociaal Team. Eén van de professionals uit het team kijkt samen met u naar een oplossing.

Voor advies bij:» verkoop en aankoop» verhuur en huur» woningen en winkels» kantoren en bedrijfspanden» taxaties en hypotheken» beleggingen

Voor advies bij:» verkoop en aankoop» verhuur en huur» woningen en winkels» kantoren en bedrijfspanden» taxaties en hypotheken» beleggingen

Huis verkopen?Ook uw makelaar

dichtbij: Nassau Makelaars

BEL (030) 69 175 77

Voor advies bij:» verkoop en aankoop» verhuur en huur» woningen en winkels» kantoren en bedrijfspanden» taxaties en hypotheken» beleggingen

Voor advies bij:» verkoop en aankoop» verhuur en huur» woningen en winkels» kantoren en bedrijfspanden» taxaties en hypotheken» beleggingen

Voor advies bij:» verkoop en aankoop» verhuur en huur» woningen en winkels» kantoren en bedrijfspanden» taxaties en hypotheken» beleggingen

90 x 60 mm liggend / liggend€ 24,- per uitgave

dubbel formaat:61 x 181 mm staand € 48,-58 x 196 mm liggend € 48,-90 x 118 mm staand € 48,-

per uitgave

minimaal 1 jaarcontract10 uitgaves per jaar

aanmelden bij Leo Kroon 030 276 52 23

penningmeester@seniorenzeist.nl

Adverteren?Adverteren?

Steunt u Steunt u ons ook?ons ook?

VerlagingVerlagingContributie 2021Contributie 2021

Datum Tijd Onderwerp Zie Magazine Locatie

FEBRUARI14 feb 14.00 Rondje natuur pagina 9 Hertenkamp/Pr. Bernardlaan16 feb 10.00 Lange wandeling: Stoetwegen klompenpad pagina 6 Parkeerplaats Slot Zeist28 feb 10.00 Korte wandeling: Napoleonroute pagina 6 Dorpsplein Austerlitz

Agenda februariAgenda februariZie voor de Vaste ontmoetingsmomenten pagina 20

Voor de activiteiten in deze agenda geldt i.v.m. corona een voorbehoud.

De vereniging zal zich inspannen de veiligheid van deelnemers aan activiteiten zo goed mogelijk te waarborgen. Deelname is echter op eigen risico van de deelnemer; de vereniging aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid

voor schade opgelopen of veroorzaakt door een deelnemer.

Wij houden jullie middels de ASZ Nieuwsflitsen en de ASZ Website zo goed mogelijk op de hoogte.

Heb je geen internet? Bel dan de coördinator van de betreffende activiteit.

Houd vol!