Algoritma ve Programlama Ders1

8/14/2019 Algoritma ve Programlama Ders1

1/41

Bilgisayar Programcl ve nternetTeknolojileri Sertifika Program

Algoritma & ProgramlamaDers 1

Prof. Dr. Alp KutDr. Derya Birant
http://aa/http://aa/http://aa/http://aa/http://aa/http://aa/


2/41

Algoritma nedir?

Tanm 1: Algoritma, bir problemin mantksal zmnn,sembolik olarak anlatmdr.

Tanm 2: Bir sorunu zebilmek iin gerekli olan sral mantksaladmlarn tmne denir.

Algoritmalarn yazm dili deiik olabilir.

Gnlk konuma diline yakn bir dil olabilecei gibi simgelere

dayal da olabilir.


3/41

Algoritma zellikleri

Her algoritma aadaki zellikleri iermelidir :

Input / Girdi Sfr veya daha fazla

Output / kt En azndan bir

Definiteness / Aklk Her ilem (komut) ak olmal ve farkl anlamlar iermemeli. Mesela: NetGelir = BrtGelir Kesintiler

Finiteness / Sonluluk Her trl olaslk iin algoritma sonlu admda bitmeli. Her algoritmann bir sonu olmaldr, sonsuza kadar devam edecek yapda

olmamaldr.

Effectiveness / Etkinlik

Algoritma etkin olmaldr. Algoritmada tekrar anlatmlar olmamaldr.Bnyesinde en az tekrar bulunduran algoritmalara en etkin algoritma denir.


4/41

Program nedir?

Bilgisayarn donanm ksmna yaam veren komutlardr.

Bir program bilgisayara ne yapmas gerektiini syleyen bir dizi komuttur.

kt(Output)

>lem(Process)

>Girdi(Input)

Veri(Data)

Bilgi(Information

)


5/41

Program Gelitirme Admlar

Program gelitirirken izlenmesi gereken admlar:

Problemin Tanmlanmas

zmn gelitirilmesi algoritmann yazlmas

zmn kodlanmas algoritmann bir programlama diliyle yazlmas

Programn Test Edilmesi and Derlenmesi mantksal ve biimsel hatalarnnayklanmas

Program Dkmannn Hazrlanmas


6/41

Algoritma ve Program

20

Ekran kts

sayi1 = 8sayi2 = 12toplam = sayi1 + sayi2PRINT toplam

Birinci sayya 8 atakinci sayya 12 ataToplaToplam ekrana yazdr

Program KoduAlgoritma

8 ve 12 saylarn toplayan ve sonucu ekrana yazdran program yaznz.

ki saynn toplanp, sonucun ekrana yazdrlmas


7/41

Programlama Dilleri

Yksek Seviyeli DillerSembolik DillerMakina Dili

Toplam = Sayi1 + Sayi2Mov AX, Sayi1Mov BX, Sayi2Add AX, BXMov Toplam, AX

10101010111011111010010111011111100111111....

Fortran (FORmula TRANslator, 1957)

Cobol (Common Business Oriented

Language, 1959)

Basic (Beginners All purpose SymbolicInstructional Code, 1964)

Pascal, 1968

C, 1972

11000111101101101010101010110111

MerhabaDnya...


8/41

Quick Basic

BASIC (Beginners All-Purpose Symbolic Instruction Code)

Genel amal, yeni balayanlar iin bir programlama dilidir.

renmesi kolay, yksek seviyeli bir dildir.

En nemli zelliklerinden biri ngilizce kelimeler ile yazlabiliyorolmasdr.

Basic kodlar (.BAS) bir derleyici ile altrlabilir (.EXE) yedntrlebilir.


9/41

Ak emas Nedir?

Bir problemin mantksal zmnn ekilsel olarak anlatmdr.

Her ak emas bir balang eleman ile balar.

Her ak emas en az bir biti eleman ile biter.

Bir ak emasnda ak ulu oklar bulunmaz.


10/41

BALA

BT Biti eleman, akm emasnn biti noktasn belirtir. (Enaz 1 girdi, 0 kt)

Balang eleman, akm emasna balang noktasnbelirtmek iin kullanlr. (0 girdi, 1 kt)

Balang Biti Eleman

Algoritma iindeki ilemleri ifade etmekte kullanlr. (En az1 girdi, 1 kt)

lem Grubu Eleman

Algoritmaya yaplacak bilgi girilerinde ve algoritmadanyaplacak bilgi klarnda simge olarak kullanlr.(En az 1 girdi, 1 kt)

Girdi kt Eleman

Sonucu Olumlu veya Olumsuz olabilecek soruya verilecekyanta gre ak ikiye ayrabilecek elemandr. (En az 1girdi, 2 kt)

Sorgu Eleman

Yanl Doru

Oklar iin ak ynn

Oklar Ak diyagramnda iki noktaaras ilikiyi gsterir. Burada iherhangi bir sembol olabilir.

Etiket (Balayc)


11/41


12/41

rnek

En ve boy bilgileri verilen bir tarlann alannn bulunmas :

Bala

Alan = en * boy

Eni oku (en)

Biti

Boyu oku (boy)

Alan yaz

En oku Boy oku

Alan en * boy

Alan yaz

Dur


13/41

rnek

kenar verilen genin evresinin bulunmas :

Bala

Cevre = A + B + C

1. Kenar oku (A)

Biti

2. Kenar oku (B)

3. Kenar oku (C)

Cevre yaz

Birinci kenar oku (A) kinci kenar oku (B)

nc kenar oku (C)

Cevre A + B + C

Cevre yaz

Dur


14/41

rnek

Verilen saynn ortalamasn bulan ak emasn iziniz.

Bala

Ortalama = (A + B + C) / 3

1. say oku (A)

Biti

2. say oku (B)

3. say oku (C)

Ortalama yaz

Birinci sayy oku (A) kinci sayy oku (B)

nc sayy oku (C)

Ortalama (A + B + C) / 3

Ortalama yaz

Dur


15/41


16/41


17/41

Soru

Girilen iki saynn hangisinin kk olduunu bulan akemasn iziniz.


18/41

Soru

Girilen renci notunun hangi harfe karlk geldiini bulanak emasn iziniz.

90 - 100 A

80 - 89 B70 - 79 C

60 - 69 D

50 - 59 E

0 - 49

F


19/41

rnek

1 - 100 arasndaki saylarn toplamnn bulunmasBala

Toplam=0

Adet =0

Toplam = Toplam + Adet

Adet = Adet +1

Adet=100? Yanl

Doru

Toplam Yaz

Biti


20/41

rnek

11 - 50 arasndaki saylarn ortalamasnn bulunmas

Bala

Toplam=0

Adet =10

Toplam = Toplam + Adet

Adet = Adet +1

Adet=50? YanlDoruA

A

Ortalama = Toplam / 40

Ortalamay Yaz

Biti


21/41

rnek

Ekrandan okunan 5 adet saynn ortalamas

Bala

Toplam=0

Adet =0

Sayi oku

Toplam = Toplam + sayi

Adet = Adet +1

Adet

=5?YanlDoruA

A

Ortalama = Toplam / 5

Ortalamay yaz

Biti


22/41

Soru

Girilen 10 saynn ift say m, tek saym olduunu bulan akemasn iziniz.


23/41

Soru

Girilen 10 saynn 3n kat olup olmadn bulan ak emasniziniz.


24/41

Deikenler

Tanm 1: Deeri programn almas boyunca deiiklik gsterenbellek birimlerine deiken denir.

Tanm 2: Bir isimle anlabilen deerlere de deiken denilir.

Deikenler kullanm amacna uygun olarak anlaml isimlendirilmelidir.

Deiken isimlerinde Trke harfler bulunmamaldr. (,,,,,,,,...)


25/41

Deikenler

Deikenler kullanlmadan nce tantlmaldr.

QBasicte deikenler DIM komutuyla tanmlanmaktadr.

DIM komutu ngilizcede boyut anlamna gelen Dimensionkelimesinin ksaltmasdr.

rnek

DIM isim AS STRING yada isim$ = Aye"

isim = Aye"

DIM yas AS INTEGER yada yas% = 23

yas = 23


26/41

Veri Tipleri

variable length string0..16384String$

1.8E .. 3088Double#

3.4E ... 38 (3.4 * 10 ^ 38)4Single!

-2,147,483,648 .. 2,147,483,6474Long&

-32,768 .. 32,7672Integer%

Say AralBytesTipiSuffix

varsaylan


27/41

Deikenlere Deer Atama

QBasicde deikenlere deer atama ilemi = iaretiyleyaplmaktadr.

Deikenlere bilgisayar iinden deer atama

adet = 0 (integer) isim = aye (string) Pi = 3.14 (double)

Deikenlere bilgisayar dndan (kullancdan alarak) bilgiatama INPUT komutu ile yaplabilmektedir.

INPUT "Yar ap ka?", yaricap


28/41

Deikenlerin Deerlerini Ekrana Yazdrma

Deikenlerin deerleri PRINT komutu kullanlarak ekrana yazdrlmaktadr.

rnek:PRINT Program Completed

DIM isim AS STRING

isim = Aye

PRINT isim

12PRINT 5 + 7

5 + 7PRINT "5 + 7"

Monitor Printer


29/41

lemler 1

Normal Aritmetik lemler + : Toplama ilemini ifade eder. : karma ilemini ifade eder. * : arpma ilemini ifade eder. / : Blme ilemini ifade eder. \ : Tam say blen sonulu blme ilemini ifade eder. mod : Mod ilemini ifade eder. ^: s alma

Kullanlabilecek mantksal operatrler aadaki gibidir: AND: Ve ilemini ifade eder. OR : Veya ilemini ifade eder. NOT : Ters ilemini ifade eder.


30/41

lemler 2

Kullanlabilecek kontrol iaretleri aadaki gibidir: X < Y : X kktr Yden ifadesini anlatr. X > Y : X byktr Yden ifadesini anlatr. X = Y : X eittir Yye ifadesini anlatr.

X Y : X eit deildir Y ifadesini anlatr. X = Y : X byk veya eittir Yye ifadesini anlatr.


31/41

rnek

En ve boy bilgileri verilen bir tarlann alann bulunuz.

DIM en AS INTEGERDIM boy AS INTEGERDIM alan AS INTEGER

Input tarlann enini giriniz, en

Input tarlann boyunu giriniz, boy

alan=en * boy

PRINT Tarlann alan =, alan

END

Bala

Alan = en * boy

Eni oku (en)

Biti

Boyu oku (boy)

Alan yaz


32/41

rnek

kenar verilen genin evresinin bulunmas :

Bala

Cevre = A + B + C

1. Kenar oku (A)

Biti

2. Kenar oku (B)

3. Kenar oku (C)

Cevre yaz

DIM A AS INTEGERDIM B AS INTEGERDIM C AS INTEGERDIM Cevre AS INTEGER

Input birinci kenar giriniz, A

Input ikinci kenar giriniz, B

Input nc kenar giriniz, C

Cevre=A + B + C

PRINT Ucgenin cevresi =, Cevre

END


33/41

rnek

Girilen iki saynn toplamn, farkn, arpmn ve blmn ekranayazdran QBASIC programn yaznz.

DIM sayi1 as INTEGERDIM sayi2 as INTEGER

INPUT birinci sayy giriniz, sayi1INPUT ikinci sayy giriniz, sayi2

Print Toplam = , sayi1 + sayi2Print Fark = , sayi1 - sayi2Print arpm = , sayi1 * sayi2Print Blm = , sayi1 / sayi2


34/41

rnek

Girilen saynn kareler ortalamasn bulunuz.

DIM s1, s2, s3 AS INTEGER

DIM ortalama AS SINGLE

CLSINPUT "1. sayy giriniz ", s1

INPUT "2. sayiyi giriniz ", s2

INPUT "3. sayy giriniz ", s3

ortalama = (s1 * s1 + s2 * s2 + s3 * s3) / 3PRINT "Bulunan Kareler Ortalamas = "; ortalama


35/41

Soru

Girilen Dereceyi (C) Fahrenheita (F) eviren programyaznz.

F = 9/5C +32


36/41


37/41

rnek

Snav notu girilen rencinin snav geip gemediini bulma

Bala

Biti

Sinavnotu oku

Sinavnotu


38/41

rnek

Verilen saynn 200den kk, byk veya eit olduunun bulunmas

DIM a AS INTEGER

INPUT bir say giriniz ", a

IF a < 200 THEN

PRINT a says 100'den kktr.

END IF

IF a = 200 THEN

PRINT a says 100'e eittir.

END IF

IF a > 200 THENPRINT a says 100'den byktr.

END IF

END

Bala

Biti

Sayi oku

Sayi200?

Yanl

DoruSayi 200den byktr yaz


39/41

rnek

Bu program verilen saynn ift mi tek mi olduunu bulur.

INPUT "sayy giriniz", sayiIF sayi MOD 2 = 1 THENPRINT "say tektir"

ELSEPRINT "say ifttir"

END IFEND


40/41

DEV

Girilen iki saynn kk olann bulan program yaznz.


41/41

QBasic Komutlari

PRINT : Bir karakterin, rakamn, deiken ieriinin, ilem sonucununekrana yazlmasn salar.

INPUT : Klavyeden girilen deerin bir deikene atlmasn salar. END : Programn bitmesini salar.

IF THEN ELSE : If konumundaki art gerekleiyorsa Then ksmndaki,gereklemiyorsa Else ksmndaki olay gerekletirir.

CLS: Ekrann temizlenmesini salar. DIM: Deikenlerin tanmlanmasn salar.

Documents

Algoritma ve Programlama Ders1