ALL - BOOK - V3 - home.npru.ac.thhome.npru.ac.th/piya/webscilab/file/Scilab_Book2.pdf · หนังสือเล่มนี้จะเริ่มต้นอธ ิบายจาก

คานา

การจดการเรยนการสอนในประเทศไทยปจจบนนจะเนนใหผเรยนเปนศนยกลางสาหรบ

การศกษาคนควาขอมลดวยตวเอง ซงไดมการนาอปกรณคอมพวเตอรและซอฟตแวรตางๆ มาใช

ชวยในการเรยนการสอนและทางานวจยในหลายสาขาวชา โดยมการนาเสนอในรปบทเรยนอเลก

ทรอนกส เชน ซด สอการเรยนการสอนผานทางโทรทศนและเครอขายดาวเทยม สอการเรยนการ

สอนผานทางเครอขายอนเทอรเนต (E-leaning) เปนตน

โปรแกรม SCILAB เปนโปรแกรมภาษาขนสงทถกพฒนาขนโดยความรวมมอกนระหวาง

นกวจยจากสถาบน Institut National De Recherche En Informatique Et En Automatique

(INRIA) และ École nationale des ponts et chausses (ENPC) ประเทศฝรงเศส ตงแต ค.ศ.

1990 โดยมจดมงหมายเพอใชในการคานวณเชงตวเลขและแสดงผลกราฟกทซบซอนตางๆ ได ดงนน

โปรแกรม SCILAB จงเหมาะกบการใชงานทางดานวศวกรรมและวทยาศาสตร นอกจากนโปรแกรม

SCILAB ยงเปนโปรแกรมทใหฟร (freeware) อนญาตใหผใชสามารถนาไปพฒนาตอได และม

ความสามารถในการทางานทใกลเคยงกบโปรแกรม MATLAB ซงเปนโปรแกรมทนยมใชงานมาก

ทางดานวศวกรรมและวทยาศาสตร แตคาลขสทธซอฟตแวรของ MATLAB มราคาแพงมาก

หนงสอ “การพฒนาสอการสอนโดยใชโปรแกรม SCILAB รวมกบ Visual Basic /

PHP / Flash Animation” มจดมงหมายเพออธบายตงแตพนฐานการใชงานโปรแกรม SCILAB

การนาโปรแกรม SCILAB มาประยกตใชงานรวมกบโปรแกรม Visual Basic, PHP และ Flash

Animation เพอสรางบทเรยนชวยสอนบนอนเทอรเนตทางดานวศวกรรมและวทยาศาสตรทสามารถ

โตตอบกบผเรยนได นอกจากนยงชวยใหนกศกษาเขาใจทฤษฏในบทเรยนงายขน รวมทงสนกกบ

บทเรยนตางๆ ทมภาพเคลอนไหวประกอบคาบรรยาย

หนงสอเลมนจะเรมตนอธบายจาก ความรทวไปเกยวกบโปรแกรม SCILAB เชน ประวต

ความเปนมาของโปรแกรม SCILAB และการใชงานคาสงพนฐานทวไป บทท 2 จะอธบายเครองมอ

ตางๆ ของโปรแกรม Visual Basic และขนตอนการเขยนโปรแกรมตดตอกบโปรแกรม SCILAB

บทท 3 ยกตวอยางการพฒนาสอการเรยนการสอนดวยโปรแกรม Visual Basic รวมกบ SCILAB

เชน การบวก/ลบ/คณ/หาร ของเลขสองจานวน การบวกและลบสมการพหนาม และการวาดกราฟ

สองมต บทท 4 อธบายพนฐานการใชงานโปรแกรมภาษา PHP รวมถงการนาไปประยกตใชงาน

รวมกบโปรแกรม SCILAB บทท 5 ยกตวอยางการพฒนาสอการเรยนการสอนผานเวบไซตหลายๆ

แบบโดยใชโปรแกรมภาษา PHP รวมกบโปรแกรม SCILAB บทท 6 อธบายความรเบองตนเกยวกบ

การใชงานโปรแกรม SWISH Max ทใชสรางไฟลภาพเคลอนไหวแบบแฟลช (Flash Animation)

เพอนาไปประยกตใชงานรวมกบโปรแกรม SCILAB สดทายบทท 7 ยกตวอยางการสรางสอการสอน

ดวยโปรแกรม SWISH Max และ SCILAB โดยโคดตนฉบบทงหมดของทกตวอยางในหนงสอ

เลมนสามารถดาวนโหลดไดท http://home.npru.ac.th/piya/webscilab/book2

หนงสอเลมนจะไมสามารถทาใหสาเรจขนมาได ถาหากขาดบคคลตางๆ ทคอยใหความ

ชวยเหลอและเปนกาลงใจใหขาพเจาตลอดมา ดงนนขาพเจาขอกราบขอบพระคณอาจารยทกทานท

ใหความรและคาปรกษาตลอดระยะเวลาการศกษา รวมทงคณเกยรต โควนททววฒน, คณพรรณ

โควนททววฒน, คณรชนศ โรจนกจ, คณอนทศน โรจนกจ, คณฉตรชย โควนททววฒน, คณกตต

ศกด โควนททววฒน, พ.ญ.ศรสดา โสมนส, ดร.พชรศกด อาลย, รอยตารวจตรบญหลง บฮวดใช,

จาสบตารวจพงษพนธ บฮวดใช, นางอาพร บฮวดใช (จนทรอาพร), และเจาหนาทสถาบนวจยและ

พฒนาทกทาน นอกจากนขาพเจาขอขอบคณมหาวทยาลยราชภฏนครปฐมทใหการสนบสนนและ

ใหความสะดวกแกขาพเจาตลอดระยะเวลาในการเขยนหนงสอเลมน

ทายสดนขาพเจาพยายามอยางยงในการทจะทาใหหนงสอเลมนงายตอการเรยนร เพอให

ผอานสามารถทาความเขาใจไดดวยตนเองอยางรวดเรวและมประสทธผล ดงนนหากมขอบกพรอง

ประการใด ขาพเจามความยนดและจกขอบพระคณยง ถาทานผใชหนงสอเลมนจะสงขอคดเหนและ

คาแนะนาทเปนประโยชนสาหรบการปรบปรงหนงสอเลมนมาทอเมล [email protected] หรอ

[email protected] เพอทขาพเจาจะไดดาเนนการปรบปรงและแกไขในการพมพครงตอไป

รศ.ดร.ปยะ โควนททววฒน

จรนดร บอวดใช

มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม

มถนายน พ.ศ. 2556

สารบญ

บทท 1 พนฐานการใชงานโปรแกรม SCILAB ......................................................... 1

1.1 ประวตความเปนมาของโปรแกรม SCILAB .................................................................... 1

1.2 การตดตงโปรแกรม SCILAB ........................................................................................ 3

1.3 การสรางสเกลาร เวกเตอร และเมทรกซ ......................................................................... 3

1.3.1 การหาทรานสโพส ดเทอรมแนนต อนเวอรสการคณ ของเมทรกซ ...................... 7

1.3.2 การแกระบบสมการเชงเสน ................................................................................. 8

1.4 พหนาม ........................................................................................................................ 9

1.5 การดาเนนการทางคณตศาสตร .................................................................................... 11

1.6 การดาเนนการทางคณตศาสตร .................................................................................... 13

1.6.1 ฟงกชนพนฐานทเกยวกบตวเลข ........................................................................ 13

1.6.2 ฟงกชนตรโกณมต ........................................................................................... 15

1.6.3 ฟงกชนพนฐานทางสถต ................................................................................... 16

1.7 เมทรกซพเศษ ............................................................................................................ 17

1.7.1 เมทรกซสม ..................................................................................................... 18

1.8 การเขยนโปรแกรมดวย SCILAB ................................................................................ 19

1.8.1 คาสงวนซา ...................................................................................................... 19

1.8.2 คาสงทดสอบเงอนไข ........................................................................................ 21

1.8.3 การเขยนฟงกชนแบบอนไลน............................................................................ 22

1.9 การวาดกราฟสองมต ................................................................................................... 23

1.9.1 กราฟเชงขว ...................................................................................................... 24

1.10 การวาดกราฟสามมต ................................................................................................. 26

1.11 สรปทายบท .............................................................................................................. 29

1.12 แบบฝกหดทายบท .................................................................................................... 29

บทท 2 การใชงานโปรแกรม VISUAL BASIC รวมกบ SCILAB ....................... 31

2.1 ประวตความเปนมาของโปรแกรม VISUAL BASIC ......................................................... 31

2.2 โปรแกรม VISUAL BASIC 2010 EXPRESS ................................................................... 32

2.2.1 แถบเมน .......................................................................................................... 32

2.2.2 แถบเครองมอมาตราฐาน .................................................................................. 32

2.2.3 หนาตางโซลชน ................................................................................................ 33

2.2.4 หนาตางคณสมบต ........................................................................................... 34

2.2.5 หนาตางกลองเครองมอ .................................................................................... 35

2.2.6 ประเภทขอมลพนฐาน ...................................................................................... 35

2.3 การใชงานโปรแกรม VISUAL BASIC รวมกบ SCILAB................................................. 35

2.3.1 ขนตอนการเรยกใชงานไลบราร Microsoft Scripting Runtime ........................ 38

2.3.2 รปแบบการใชงาน FileSystemObject ............................................................... 39

2.3.3 ฟงกชนทเกยวของโปรแกรม Visual Basic 2010 ............................................. 41

2.4 ฟงกชนทเกยวของของโปรแกรม SCILAB ................................................................... 45

2.4.1 คาสง file ........................................................................................................ 45

2.4.2 คาสง fprintf ................................................................................................... 46

2.4.3 คาสง exec ...................................................................................................... 47

2.4.4 คาสง savematfile ........................................................................................... 48

2.4.5 คาสง xs2gif .................................................................................................... 48

2.5 การเขยนโปรแกรม VISUAL BASIC ตดตอกบ SCILAB ............................................... 49

2.5.1 การสรางไฟลสครปต ........................................................................................ 50

2.5.2 การเขยนไฟลสครปต ........................................................................................ 52

2.5.3 การประมวลผลไฟลสครปต .............................................................................. 53

2.5.4 การบนทกผลลพธลงไฟลขอมล ......................................................................... 55

2.5.5 การแสดงผลลพธ ............................................................................................. 58

2.6 สรปทายบท ................................................................................................................ 60

2.7 แบบฝกหดทายบท ...................................................................................................... 60

บทท 3 การสรางสอการสอนดวยโปรแกรม VISUAL BASIC รวมกบ SCILAB .... 61

3.1 การบวก/ลบ/คณ/หาร ของเลขสองจานวน .................................................................... 61

3.2 การหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซ ........................................................... 64

3.2.1 ฟอรมกาหนดขนาดของเมทรกซ ....................................................................... 65

3.2.2 ฟอรมสาหรบหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด 2×2 ................. 66

3.2.3 ฟอรมสาหรบหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด 3×3 ................. 72

3.2.4 ทดสอบการใชงาน ............................................................................................ 77

3.3 การพสจนคณสมบตของเมทรกซ ................................................................................. 80

3.3.1 การพสจนคณสมบต (kA)T = kAT ................................................................... 80

3.3.2 การพสจนคณสมบต (A + B)T = AT + BT ................................................... 88

3.3.3 การพสจนคณสมบต (AB)T = BTAT ................................................................ 94

3.4 การหาคาลอการทมฐานใดๆ ....................................................................................... 100

3.5 การบวกและลบสมการพหนาม .................................................................................. 103

3.6 การวาดกราฟสองมต ................................................................................................. 107

3.7 สรปทายบท .............................................................................................................. 110

3.8 แบบฝกหดทายบท .................................................................................................... 110

บทท 4 ความรเบองตนเกยวกบภาษา PHP .......................................................... 111

4.1 ประวตความเปนมาของ PHP ..................................................................................... 111

4.2 การเตรยมตวกอนเขยนเวบไซตดวยภาษา PHP .......................................................... 111

4.2.1 การตดตงโปรแกรม AppServ ......................................................................... 111

4.2.2 การตดตงโปรแกรม Adobe Dreamweaver CS5.5 ......................................... 113

4.2.3 แนวทางการเขยนโปรแกรมเวบไซตภาษา PHP รวมกบ SCILAB .................... 115

4.3 เรมตนกบการเขยนภาษา PHP .................................................................................. 116

4.3.1 การแสดงผล .................................................................................................. 116

4.3.2 การเขยนคอมเมนต ........................................................................................ 116

4.3.3 การกาหนดตวแปร ......................................................................................... 117

4.3.4 การใชเครองหมายอญประกาศเดยวและเครองหมายอญประกาศ ...................... 117

4.3.5 การนยามตวแปรลวงหนา ............................................................................... 118

4.3.6 แบบชนดขอมล .............................................................................................. 119

4.3.7 ตวดาเนนการเลขคณต .................................................................................... 119

4.3.8 ตวดาเนนการเพม/ลดคา ................................................................................. 119

4.3.9 ตวดาเนนการเปรยบเทยบ ............................................................................... 120

4.3.10 ตวดาเนนการทางตรรกะ ............................................................................... 121

4.3.11 การทดสอบเงอนไข ...................................................................................... 121

4.3.12 การทาซา ..................................................................................................... 125

4.4 ฟงกชนและการใชงาน ............................................................................................... 127

4.4.1 การสรางฟงกชน ............................................................................................ 129

4.4.2 ฟงกชนทเกยวกบสายอกขระ .......................................................................... 130

4.4.3 ฟงกชนทเกยวกบตวเลข ................................................................................. 134

4.5 การจดการไฟล .......................................................................................................... 135

4.5.1 การสรางไฟล ................................................................................................. 135

4.5.2 การอานไฟล .................................................................................................. 135

4.5.3 การลบไฟล .................................................................................................... 136

4.5.4 การใชงานโปรแกรมภายนอก .......................................................................... 136

4.6 สรปทายบท .............................................................................................................. 137

4.7 แบบฝกหดทายบท .................................................................................................... 137

บทท 5 การสรางสอการสอนผานเวบไซต .............................................................. 139

5.1 การบวก/ลบ/คณ/หาร ของเลขสองจานวน .................................................................. 139

5.2 การหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซ ......................................................... 145

5.2.1 หนาเพจกาหนดขนาดของเมทรกซ .................................................................. 145

5.2.2 หนาเพจสาหรบหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด 2×2 ............ 149

5.2.3 หนาเพจสาหรบหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด 3×3 ............ 153

5.2.4 ทดสอบการใชงาน .......................................................................................... 159

5.3 การพสจนคณสมบตของเมทรกซ ............................................................................... 160

5.3.1 การพสจนคณสมบต (kA)T = kAT ................................................................. 160

5.2.2 การพสจนคณสมบต (A+B)T = AT + BT ..................................................... 170

5.2.3 การพสจนคณสมบต (AB)T = ATBT .............................................................. 183

5.3 การหาคาลอการทมฐานใดๆ ....................................................................................... 184

5.4 การบวกและลบของสมการพหนาม ............................................................................ 190

5.5 การวาดกราฟสองมต ................................................................................................. 196

5.6 สรปทายบท .............................................................................................................. 201

5.7 แบบฝกหดทายบท .................................................................................................... 202

บทท 6 ความรเบองตนโปรแกรม SWISH MAX ................................................ 203

6.1 ประวตความเปนมาของโปรแกรม SWISH MAX ........................................................ 203

6.2 การตดตงโปรแกรม SWISH MAX4 .......................................................................... 204

6.3 สวนตอประสานกบผใชของโปรแกรม SWISH MAX4 ................................................ 207

6.4 การสรางชนงานดวยโปรแกรม SWISH MAX4 .......................................................... 213

6.4.1 การแทรกไฟลรปภาพ ..................................................................................... 214

6.4.2 การแทรกไฟลเสยง ......................................................................................... 216

6.4.3 การแทรกไฟลวดโอ ........................................................................................ 217

6.4.4 การแทรกขอความ .......................................................................................... 218

6.4.5 การวาดเสนและวาดรป ................................................................................... 220

6.4.6 การบนทกชนงาน .......................................................................................... 221

6.4.7 การสงออกชนงาน ......................................................................................... 221

6.5 การใสลกเลน ............................................................................................................ 221

6.5.1 ตวอยางการใสลกเลนใหกบชนงาน ................................................................. 222

6.6 การใสสครปตเบองตน............................................................................................... 223

6.6.1 การใสสครปตเกยวกบการควบคมการแสดงผล ................................................ 223

6.6.2 การใสสครปตเพอสรางการเชอมโยง ................................................................ 225

6.6.3 การใสสครปตเกยวกบเสยง ............................................................................ 226

6.7 สรปทายบท .............................................................................................................. 226

6.8 แบบฝกหดทายบท .................................................................................................... 227

บทท 7 การสรางสอการสอนดวยโปรแกรม SWISH MAX และ SCILAB ........... 229

7.1 ประวตความเปนมาของแอคชนสครปต ....................................................................... 229

7.2 ขนตอนการเขยนสครปตโปรแกรม SWISH MAX รวมกบ SCILAB .............................. 229

7.2.1 การสงหรอโหลดขอมลระหวางไฟลภาพเคลอนไหวแบบแฟลชกบไฟล PHP ........ 230

7.2.2 ตวอยางการสรางเวบไซตทมภาพเคลอนไหวแบบแฟลชรวมกบ SCILAB ........... 230

7.3 สรปทายบท .............................................................................................................. 247

7.4 แบบฝกหดทายบท .................................................................................................... 248

บรรณานกรม ....................................................................................................... 249

1

บทท 1 พนฐานการใชงานโปรแกรม SCILAB

บทนจะสรปพนฐานการใชงานโปรแกรม SCILAB ทจาเปนสาหรบการนาไปใชงานรวมกบโปรแกรม

ตางๆ เพอสรางสอการเรยนการสอนในบทตอไป โดยบทนจะเรมตนกลาวถงประวตความเปนมาของ

โปรแกรม SCILAB จากนนจะอธบายการสรางตวแปรสเกลาร เวกเตอร เมทรกซ และพหนาม

การใชตวดาเนนการทางคณตศาสตรแบบตางๆ รวมถงวธการเขยนโปรแกรม และการวาดกราฟสอง

มตและสามมตดวยโปรแกรม SCILAB

1.1 ประวตความเปนมาของโปรแกรม SCILAB

SCILAB เปนโปรแกรมภาษาขนสงทถกพฒนาขนโดยความรวมมอกนระหวางนกวจยจากสถาบน

Institut National De Recherche En Informatique Et En Automatique (INRIA) และ École

nationale des ponts et chausses (ENPC) ประเทศฝรงเศส ตงแต ค.ศ. 1989 [1] โดยมจดมงหมาย

เพอใชในการคานวณเชงตวเลขและแสดงผลกราฟกทซบซอน ดงนนโปรแกรม SCILAB จงเหมาะ

สาหรบการใชงานทางดานวทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร นอกจากนโปรแกรม SCILAB ยงเปน

โปรแกรมทใหฟร1 และอนญาตใหผใชสามารถนาไปพฒนาตอยอดได ผสนใจสามารถดาวนโหลด

ไฟลโปรแกรม SCILAB และขอมลทเกยวของตางๆ ไดจากเวบไซต http://www.scilab.org หรอท

http://home.npru.ac.th/piya/webscilab

สงทสาคญอกประการหนงของโปรแกรม SCILAB2 คอความสามารถในการทางานทใกล

เคยงกบโปรแกรม MATLAB [3] ซงเปนโปรแกรมทนยมมากสาหรบผใชงานทางดานวทยาศาสตร

และวศวกรรมศาสตร แตคาลขสทธซอฟตแวรของโปรแกรม MATLAB นนมราคาแพงมาก

1 ไมตองเสยเงนคาลขสทธซอฟตแวร แตการใชงานตองอยภายใตเงอนไขของใบอนญาต CeCILL [2] 2 นอกจากนยงมโปรแกรมอนๆ อกทใหฟร (freeware) และทางานคลายกบโปรแกรม SCILAB เชน โปรแกรม Octave

(http://www.octave.org) อยางไรกตามจากการทดลองใชงานพบวาโปรแกรม SCILAB สามารถทางานไดเปนอยางด

รวมทงไดรบการพฒนาอยางตอเนองตลอดเวลา

2

เพราะฉะนนในปจจบนนหลายๆ หนวยงานทงภาคอตสาหกรรมและภาคการศกษาทงในและนอก

ประเทศไดเรมนาโปรแกรม SCILAB มาชวยในการทางาน การเรยนการสอน และการทาวจย

ทงนเปนเพราะวาโปรแกรม SCILAB สามารถทางานไดอยางมประสทธภาพ และไมตองเสยเงน

คาลขสทธซอฟตแวร

โดยทวไปโปรแกรม SCILAB มขอดสรปไดดงน

มความงายตอการเรยนรและทาความเขาใจ

มขนตอนการเขยนโปรแกรมไมยงยาก

มฟงกชน (function) สาหรบการคานวณทางคณตศาสตรจานวนมากพรอมใชงาน

มกลองเครองมอ (toolbox) จานวนมากทประกอบดวยฟงกชนตางๆ ทจาเปนสาหรบการแกไข

ปญหาทางดานวทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตร เชน กลองเครองมอดานการควบคมทนทาน

(robust control), กลองเครองมอดานการประมวลผลสญญาณ (signal processing), และ

กลองเครองมอดานการหาคาเหมาะทสด (optimization) เปนตน

ประมวลผลขอมลทอยในรปของเมทรกซ (matrix) และในรปเชงสญลกษณ (symbolic) ได

อยางรวดเรวและมประสทธภาพ

สามารถพฒนาฟงกชนใหมๆ ขนมาใชงานรวมกบโปรแกรม SCILAB ไดโดยงาย

ใชงานรวมกบโปรแกรมภาษาฟอรแทรน (FORTRAN), ภาษาซ (C) และ MATLAB ได

ใชงานรวมกบโปรแกรม LabVIEW เพอทาการเชอมตอกบอปกรณฮารดแวรได

สรางโปรแกรมสาเรจรปสาหรบการจาลองระบบ (system simulation) ไดโดยใชเครองมอของ

โปรแกรม SCILAB ทเรยกวา “Xcos”

พฒนาตอยอดไดเนองจากมรหสตนฉบบ (source code) และคมอการใชงานให ซงสามารถ

ดาวนโหลดไดจากเวบไซต http://www.scilab.org

จากทกลาวมาขางตนจะเหนไดวาโปรแกรม SCILAB ทางานไดหลากหลาย อยางไรกตาม

บทนจะสรปเฉพาะพนฐานการใชงานโปรแกรม SCILAB เพอใหผอานสามารถนาไปใชงานไดอยาง

ถกตองและรวดเรว สาหรบผสนใจรายละเอยดของพนฐานการใชงานโปรแกรม SCILAB สามารถ

ศกษาไดจาก [4] นอกจากนโปรแกรม SCILAB ยงสามารถใชงานไดในหลายระบบปฏบตการ เชน

ระบบปฏบตการวนโดวส (Windows XP, Vista, 7), ระบบปฏบตการลนกซ (Linux), และระบบ

ปฏบตการ Mac OS X โดยหนงสอเลมนจะอางองถงโปรแกรม SCILAB เวอรชน 4.1.23 ททางาน

บนระบบปฏบตการวนโดวสเทานน

3 ดาวนโหลดไดท http://home.npru.ac.th/piya/webscilab/download.php ขนาด 15.3 เมกะไบต

3

รปท 1.1 การเลอกสารบบทตองการตดตงโปรแกรม SCILAB

1.2 การตดตงโปรแกรม SCILAB

ไฟลตดตงโปรแกรม SCILAB เวอรชน 4.1.2 นนคอ “scilab-4.1.2.exe” (15.3 MB) สามารถ

ดาวนโหลดไดทเวบไซต home.npru.ac.th/piya/webscilab/download.php หรอ www.scilab.org

และเมอไดไฟล scilab-4.1.2.exe มาแลว กใหทาการดบเบลคลกทชอไฟลนเพอตดตงโปรแกรม

SCILAB โดยจะตองตดตงโปรแกรมนไวทสารบบ C:\WINDOWS ตามรปท 1.1 จงจะสามารถ

นามาประยกตใชงานรวมกบโปรแกรมอนๆ เพอสรางสอการเรยนการสอนทอธบายในบทตอไปได

จากนนกดปม Next ไปเรอยๆ จนกระทงตดตงโปรแกรม SCILAB เสรจ

1.3 การสรางสเกลาร เวกเตอร และเมทรกซ

คาสเกลาร (scalar) สามารถกาหนดลงในตวแปรไดทนท เชน ถาตองการกาหนดใหตวแปร a มคา

เทากบเลขเชงซอน 2 + 3i และตวแปร b มคาเทากบ 5 กทาไดดงน

-->a = 2 + 3*%i //กาหนดให a = 2 + 3i

a

2. + 3.i

-->b = 5; //กาหนดให b = 5

-->

4

เมอ %i คอคาคงทพเศษทใชในการแสดงตวเลขเชงซอน โดยมคาเทากบหนวยจนตภาพ (imagi-

nary unit) นนคอ 1= −i สวนเครองหมายเครองหมายอฒภาค (semicolon) “ ; ” ทใชปด

ทายคาสงทสองเปนการบอกใหโปรแกรมไมตองแสดงผลลพธออกทางหนาตางคาสง ในขณะท

เครองหมายทบสองอน (double slash) “ // ” หรอเครองหมายคอมเมนต (comment) จะบอกให

โปรแกรม SCILAB ไมทาการประมวลผลตอคาสงหรอขอความทอยหลงเครองหมายคอมเมนตน

ในการใชงานโปรแกรม SCILAB เครองหมายขนบรรทดใหม “ ... ” ซงมลกษณะเปน

จดทเรยงตอกนสามจด จะมประโยชนมากในการเขยนโปรแกรมโดยเฉพาะอยางยงเมอคาสงทใชม

ความยาวมาก เครองหมายนเอาไวใชตอทายคาสงเพอบอกวาคาสงในบรรทดนนยงไมสนสด ดงนน

ถงแมวาจะกดปม Enter หลงเครองหมายขนบรรทดใหมน โปรแกรม SCILAB กยงไมนาคาสงนน

ไปประมวลผล แตจะรอรบขอมลสวนทเหลอทจะเขยนตอไปในบรรทดใหมจนกระทงหมดคาสงแลว

กดปม Enter อกครง จากนนโปรแกรม SCILAB จงนาขอความทงหมดมารวมกนเปนประโยค

คาสงเดยว แลวจงนาไปประมวลผล ตวอยางเชน

-->x = 5; y = 3;

-->z = x + y //หาผลบวกของตวแปร x กบตวแปร y แลวนาผลลพธทได

z = //ไปบรรจไวในตวแปร z

8.

-->z = x + ... //หมายถงยงไมสนสดคาสง โปรแกรม SCILAB ยงไมนาขอมลนไปประมวลผล

-->y //เมอกดปม Enter กถอวาเปนการสนสดคาสงทปอนจากบรรทดกอนหนาน

z = //โปรแกรม SCILAB จงนาคาสงทงหมดคอ z = x + y ไปประมวลผล

8. //ผลลพธทไดมคาเทากน

นอกจากนโปรแกรม SCILAB ไดเตรยมคาคงทพเศษอนๆ เพอรองรบการคานวณทาง

คณตศาสตร ไดแก

%pi คอคาอตราสวนระหวางความยาวเสนรอบวงกบเสนผานศนยกลางของวงกลม มคาเทากบ

3.1415927

%e คอคาคงทตรโกณมต (trigonometric constant) มคาเทากบ 2.7182818

%inf ใชแทนตวเลขทมคาเปนอนนต (infinity) นนคอ %inf = ∞ เชน คา 1/0

%eps มาจากคาวา “epsilon” คอคาหนวยยอยขนาดเลกสด (≈ 2.22×10-16) ทโปรแกรม

SCILAB รองรบได กลาวคอตวเลขทมคานอยกวาคา %eps โปรแกรม SCILAB ถอวามคา

เทากบ 0

5

%nan ใชแทนคาทไมสามารถแสดงใหอยในรปของตวเลขได (มาจากคาวา Not-A-Number)

เชน คา 0/0

ans คอตวแปรชวคราว (temporary variable) ทเกบคาของผลลพธทไดจากการคานวณของ

คาสง ซงจะถกนามาใชโดยอตโนมต ในกรณทไมมการระบตวแปรมารบคาของผลลพธ

%t หรอ %T คาคงตวบลน (Boolean constant) ทแสดงวาเปนจรง (True)

%f หรอ %F คาคงตวบลนทแสดงวาเปนเทจ (False)

เวกเตอร (vector) คอเมทรกซ (matrix) ขนาดหนงแถว หรอเมทรกซขนาดหนงแนวตง

เวกเตอรแถว (row vector) สามารถสรางไดโดยการใชเครองหมายจลภาค (comma) “ , ” หรอ

ชองวาง (space) เปนตวแยกสมาชกแตละสมาชกในเวกเตอรแถว ตวอยางเชน

-->v = [1, 2, -3]

v =

1. 2. - 3.

-->v = [1 2 -3]

v =

1. 2. - 3.

ถาตองการทราบวาเวกเตอร v มความยาวเทาใดหรอมจานวนสมาชกทงหมดเทาใด กทาไดโดยการ

ใชคาสง length ดงน

-->length(v)

ans =

3. //หมายความวาเวกเตอร v มสมาชกสามตว

ในขณะทเวกเตอรแนวตง (column vector) สรางไดโดยการทรานสโพส (transpose)

เวกเตอรแถวซงใชเครองหมายอะพอสทรอฟ (apostrophe) “ ' ” ตามหลงตวแปรเวกเตอรแถว หรอสามารถสรางเวกเตอรแนวตงขนมาไดโดยตรง โดยใชเครองหมายอฒภาค “ ; ” เปนตวแยก

สมาชกแตละสมาชกในเวกเตอรแนวตง เชน

-->v = [1 2 3]; //สรางเวกเตอรแถว v

-->v' //ใชทรานสโพสกบเวกเตอรแถวเพอใหไดเปนเวกเตอรแนวตง

ans =

1.

6

2.

3.

-->w = [1; 2; -3] //สรางเวกเตอรแนวตงขนมาโดยใชเครองหมายเซมโคลอน

w =

1.

2.

- 3.

นอกจากการกาหนดคาโดยตรงใหกบเวกเตอรแลว ผใชยงสามารถกาหนดคาของเวกเตอร

ใหมคาเพมขนหรอลดลงแบบอตโนมตได โดยการใชเครองหมายทวภาค (colon) “ : ” ซงมรปแบบการใชงานดงน

ชอตวแปร = คาเรมตน : คาทเพมขน (หรอคาทลดลง) : คาสดทาย

ในกรณทไมมการกาหนดคาทเพมขน (หรอคาทลดลง) โปรแกรม SCILAB จะกาหนดใหเปนคาท

เพมขนเทากบ +1 โดยอตโนมต (คาโดยปรยาย) ตวอยางเชน

-->z = 1:2:10 //เรมตนทคา 1 แลวเพมขนทละ +2 จนกระทงถงคาทมากสดทไมเกน 10

z =

1. 3. 5. 7. 9.

-->z = 0:5 //เรมตนทคา 0 แลวเพมขนทละ +1 จนกระทงถง 5

z =

0. 1. 2. 3. 4. 5.

-->z = 5:0 //คาเรมตนท 5 ไมสามารถเพมขนทละ +1 จนถง 0 ได ดงนนผลลพธทได

z = //จงมคาเทากบเมทรกซวาง (empty matrix) นนคอมจานวนแถวกบจานวน

[] //แนวตงเทากบศนย

เมทรกซขนาด m×n คอเมทรกซทมจานวน m แถว และ n แนวตง เชน ถาตองการสราง

เมทรกซขนาด 2×3 กสรางได เชน

-->A = [1 2 3; 4 5 6]

A =

7

1. 2. 3.

4. 5. 6.

และหากตองการทราบวาเมทรกซ A มขนาดเทาใด กทาไดโดยใชคาสง size ดงน

-->size(A)

ans =

2. 3. //บอกวาเมทรกซ A มขนาด 2×3 (หรอ 2 แถว และ 3 แนวตง)

นอกจากนผใชยงสามารถอางถงสมาชกแตละตวในเมทรกซไดโดยตรงตามรปแบบการใช

งานดงน

-->b = A(2, 3)

b =

6.

คาสงนเปนการบอกโปรแกรม SCILAB ใหนาคาของสมาชกในแถวทสองและแนวตงทสามของ

เมทรกซ A ไปบรรจไวในตวแปร b ในทานองเดยวกนผใชยงสามารถกาหนดคาใหแกสมาชกแตละ

ตวในเมทรกซไดโดยตรง เชน

-->A(2, 3) = 10

A =

1. 2. 3.

4. 5. 10.

ซงเปนการกาหนดใหคาของสมาชกในแถวทสองและแนวตงทสามของเมทรกซ A มคาเทากบ 10

ดงนนเมทรกซ A จงมผลลพธตามทแสดงไวขางตน

1.3.1 การหาทรานสโพส ดเทอรมแนนต อนเวอรสการคณ ของเมทรกซ

ทรานสโพสเมทรกซ (matrix transpose) เปนการเปลยนแนวตงใหเปนแถว หรอการเปลยนแถว

ใหเปนแนวตง โปรแกรม SCILAB สามารถทาการทรานสโพสเมทรกซได 2 รปแบบ คอ

1) ทรานสโพสแบบสงยค (conjugate transpose) จะใชเครองหมาย “ ' ” เปนตวดาเนนการ

โดยทาหนาทสรางทรานสโพสเมทรกซ พรอมทงทาการสงยคของตวเลขเชงซอนดวย

2) ทรานสโพสแบบธรรมดา (transpose) จะใชเครองหมาย “ .' ” เปนตวดาเนนการ โดยจะสราง

เฉพาะทรานสโพสเมทรกซเทานน

8

ตวอยางการใชงานเชน

-->A = [1 + 2*%i; 3; 2 - %i];

-->A' //ใชทรานสโพสแบบสงยค

ans =

1. - 2.i 3. 2. + i //ทาการสงยคของตวเลขเชงซอนดวย

-->A.' //ใชทรานสโพสแบบธรรมดา

ans =

1. + 2.i 3. 2. - i

สาหรบการหาดเทอรมแนนต (determinant) และอนเวอรสการคณของเมทรกซ A ทาได

โดยการใชคาสง det(A) และ inv(A) ตามลาดบ เชน

-->A = [1 2; 3 4]; //สรางเมทรกซ A

-->det(A) //หาดเทอรมแนนต ของเมทรกซ A

ans =

- 2.

-->inv(A) //หาอนเวอรสการคณของเมทรกซ A

ans =

- 2. 1.

1.5 - 0.5

1.3.2 การแกระบบสมการเชงเสน

โปรแกรม SCILAB สามารถนามาใชแกไขปญหาระบบสมการเชงเสน (linear equation system)

ไดโดยงาย ตวอยางเชน ถาตองการแกสมการสองตวแปรเพอหาคาของตวแปร x1 และ x2 จาก

2x1 + x2 = 3 (1.1)

x1 – x2 = 3 (1.2)

9

ถาใชหลกการแกสมการสองตวแปรทวไปเพอแกสมการท (1.1) และ (1.2) จะไดผลลพธคอ x1 = 2

และ x2 = -1 เชนเดยวกนผใชสามารถแกสมการทงสองนไดโดยใชหลกการของเมทรกซดงน

สมการท (1.1) และ (1.2) สามารถเขยนใหอยในรปของเมทรกซไดคอ

⎡ ⎤⎡ ⎤ ⎡ ⎤⎢ ⎥⎢ ⎥ ⎢ ⎥⎣ ⎦ ⎣ ⎦⎣ ⎦

1

2

bxA

x2 1 3

x1 -1 3= (1.3)

หรอ Ax = b ผลเฉลยของสมการ (1.3) หาไดโดยการนา A-1 (อนเวอสการคณของเมทรกซ A)

มาคณทงสองขางของสมการ (.3) กจะไดผลลพธเปน -1 -1A Ax = A b นนคอ -1

x = A b ดงนน

คาตอบของสมการท (1.1) และ (1.2) หาไดจากการใชชดคาสงดงน

-->A = [2 1; 1 -1]; //เมทรกซขนาด 2×2

-->b = [3; 3]; //เวกเตอรแนวตงขนาด 2×1

-->x = inv(A)*b //คาตอบของสมการสองตวแปรเปนเวกเตอรแนวตงขนาด 2×1

x =

2.

- 1.

ผลลพธทไดคอ x1 = 2 และ x2 = -1

1.4 พหนาม

พหนาม (polynomial) คอผลรวมของจานวนทเขยนในรปการคณของคาคงตวกบตวแปรตงแต 1

ตวขนไป โดยเลขชกาลงของตวแปรแตละตวมคาเปนศนยหรอจานวนเตมบวก อยางไรกตามในทน

จะพจารณาเฉพาะกรณทพหนามเปนฟงกชนของตวแปรเพยงตวเดยวเทานน กลาวคอโปรแกรม

SCILAB จะรองรบพหนามทมรปแบบดงน

2 n0 1 2 ny = a +a x+a x + +a x…

เมอ a = [a0 a1 a2 ... an] คอเวกเตอรทมสมาชกแตละตวเปนคาสมประสทธของพหนาม, x

คอตวแปรพหนาม, n คอดกร (degree) ของพหนาม, และ y คอสมการพหนาม ในโปรแกรม

SCILAB สมการพหนามสรางไดโดยใชคาสง poly ดงน

10

y = poly(a, "x", [flag])

ซงมรปแบบการใชงานอย 2 แบบ คอ

1) ถาพารามเตอร a เปนเวกเตอร ผลลพธทไดคอสมการพหนาม y ทถกกาหนดโดยพารามเตอร

x และ flag เมอ x คอตวแปรพหนาม และ flag เปนตวเลอก (option) ทมการเรยกใช

งานดงน

flag = "coeff" สรางสมการพหนามจากคาสมประสทธทกาหนดโดยเวกเตอร a

flag = "roots" (คาโดยปรยาย) สรางสมการพหนามจากคาตอบของสมการพหนามท

กาหนดโดยเวกเตอร a

ตวอยางเชน

-->q = poly([1 2 3], "x", "coeff") //สรางสมการพหนามจากคาสมประสทธ

q =

2 1 + 2x + 3x

-->p = poly([1 2], "s") //สรางสมการพหนามจากคาตอบของสมการพหนาม

p = 2

2 - 3s + s //นนคอ s = 1 และ s = 2 เปนคาตอบของ s2 – 3s + 2 = 0

-->roots(p) //คาสงทใชหาคาตอบของสมการพหนาม p

ans =

1.

2.

2) ถาพารามเตอร a เปนเมทรกซ ผลลพธทไดคอสมการลกษณะเฉพาะ (characteristic equa-

tion) ของเมทรกซ a ซงในทางคณตศาสตรสมการลกษณะเฉพาะของเมทรกซ A หาไดจาก

การการแกสมการ det(A – λI) = 0 โดย λ คอคาคงตวใดๆ และ I คอเมทรกซเอกลกษณ

ทมขนาดกบเมทรกซ A เชน ถาใหเมทรกซ ⎡ ⎤⎢ ⎥⎣ ⎦1 23 4

A = จะไดวาสมการลกษณะเฉพาะของ

เมทรกซ A คอสมการ λ λ2-5 -2 = 0 โปรแกรม SCILAB สามารถหาสมการลกษณะเฉพาะ

ของเมทรกซ A ไดโดยใชคาสง poly ดงน

11

-->A = [1 2; 3 4];

-->y = poly(A, "x") y = 2

- 2 - 5x + x //ผลลพธเทากนกบสมการ λ λ2-5 -2 = 0 เมอแทนคา x = λ

1.5 การดาเนนการทางคณตศาสตร

การคานวณทางคณตศาสตรระหวางคาสเกลารกบคาสเกลาร เครองหมายทใชในการคานวณกบ

เครองหมายทใชในโปรแกรม SCILAB จะแตกตางกนเลกนอยตามตารางท 1.1 ตวอยางเชน

-->a = 3;

-->b = 2;

-->M = [a + b, a - b, a * b; a \b, a /b, a^b] M =

5. 1. 6.

0.6666667 1.5 9.

ในขณะทตวดาเนนการทใชในการคานวณทางคณตศาสตรสาหรบเมทรกซ แสดงในตาราง

ท 1.2 ตวอยางเชน

-->A = [1 2 3; 4 5 6];

-->B = [1 1 1; -1 -1 -1];

-->A + B

ans =

2. 3. 4.

3. 4. 5.

-->A – B

ans =

0. 1. 2.

5. 6. 7.

12

ตารางท 1.1 การดาเนนการทใชในการคานวณทางคณตศาสตรของคาสเกลาร

การดาเนนการ รปแบบพชคณต รปแบบของ SCILAB

การบวก (addition) a + b a + b

การลบ (subtraction) a – b a – b

การคณ (multiplication) a × b a * b

การหารซาย (left division) b

aa \ b

การหารขวา (right division) a

ba / b

การยกกาลง (exponentiation) ab a^b หรอ a**b

ตารางท 1.2 ตวดาเนนการทใชในการคานวณทางคณตศาสตรของเมทรกซ

ตวดาเนนการ คาอธบาย

+ การบวก (addition)

– การลบ (subtraction)

* การคณ (multiplication)

.* การคณในระดบสมาชก (element-wise multiplication)

.*. การคณแบบโครเนคเกอร (Kronecker product)

\ การหารซาย (left division)

.\ การหารซายในระดบสมาชก (element-wise left division)

.\. การหารซายแบบโครเนคเกอร (Kronecker left division)

/ การหารขวา (right division)

./ การหารขวาในระดบสมาชก (element-wise right division)

./. การหารขวาแบบโครเนคเกอร (Kronecker right division)

^ หรอ ** การยกกาลง (exponentiation)

.^ การยกกาลงในระดบสมาชก (element-wise exponentiation)

-->A * B //จานวนแนวตงของตวตงไมเทากบจานวนแถวของตวคณ

!--error 10

Inconsistent multiplication.

13

-->A * B'

ans =

6. - 6.

15. - 15.

-->A .* B //การคณในระดบสมาชก

ans =

1. 2. 3.

– 4. – 5. – 6.

-->A .\ B //การหารซายในระดบสมาชก

ans =

1. 0.5 0.3333333

- 0.25 - 0.2 - 0.1666667

-->A .^ B //การยกกาลงในระดบสมาชก

ans =

1. 2. 3.

0.25 0.2 0.1666667

จะเหนไดวาการดาเนนการในระดบสมาชกเกดขนได กตอเมอเมทรกซทงสองมขนาดเทากน

1.6 การดาเนนการทางคณตศาสตร

โปรแกรม SCILAB มฟงกชนทใชในการคานวณทางคณตศาสตรจานวนมากพรอมเรยกใชงาน เชน

ฟงกชนพนฐานทเกยวกบตวเลข ฟงกชนตรโกณมต และฟงกชนพนฐานทางสถต เปนตน โดยม

รายละเอยดดงตอไปน

1.6.1 ฟงกชนพนฐานทเกยวกบตวเลข

ตารางท 1.3 แสดงฟงกชนพนฐานทเกยวกบตวเลข ซงมตวอยางการใชงานเชน

-->abs([1, %i, -2, -2*%i, 3 + 4*%i])

ans =

1. 1. 2. 2. 5.

14

ตารางท 1.3 ตวอยางฟงกชนพนฐานทเกยวกบตวเลข

ฟงกชน คาอธบาย

abs(x) หาคาสมบรณ (absolute value) ของตวแปร x

sqrt(x) หาคารากทสอง (square root) ของตวแปร x

modulo(m,n) หาคาเศษทเหลอการหารตวแปร n ดวย m

ceil(x) หาคาจานวนเตมทมคาใกลกบคา x ไปทางคา ∞ มากทสด

floor(x) หาคาจานวนเตมทมคาใกลกบคา x ไปทางคา -∞ มากทสด

sign(x) หาคาเครองหมายของตวแปร x

roots(p) หาคารากหรอคาตอบของสมการพหนาม p

real(x) หาคาจานวนจรงของตวแปร x

imag(x) หาคาจานวนจนตภาพของตวแปร x

conj(x) หาคาสงยคของจานวนจานวนเชงซอนของตวแปร x

exp(x) หาคา ex ของตวแปร x

log(x) หาคา log ฐาน e ของตวแปร x

log2(x) หาคา log ฐาน 2 ของตวแปร x

log10(x) หาคา log ฐาน 10 ของตวแปร x

-->sqrt([2, 4, -1, -4])

ans =

1.4142136 2. i 2.i

-->real([0.1, %i, -1.5 + 2*%i, 2 - %i]) ans =

0.1 0. - 1.5 2.

-->imag([0.1, %i, -1.5 + 2*%i, 2 - %i]) ans =

0. 1. 2. - 1.

-->log([1, %e, 10, 20, 100])

ans =

0. 1. 2.3025851 2.9957323 4.6051702

15

ตารางท 1.4 ฟงกชนตรโกณมตและฟงกชนตรโกณมตผกผน


sin(x) หาคา sine ของตวแปร x

cos(x) หาคา cosine ของตวแปร x

tan(x) หาคา tangent ของตวแปร x

asin(y) หาคา sine inverse ของตวแปร y

acos(y) หาคา cosine inverse ของตวแปร y

atan(y) หาคา tangent inverse ของตวแปร y

-->log10([1, 2, 10, 20, 100])

ans =

0. 0.30103 1. 1.30103 2.

1.6.2 ฟงกชนตรโกณมต

โปรแกรม SCILAB ไดเตรยมคาสงพนฐานสาหรบฟงกชนตรโกณมตและฟงกชนตรโกณมตผกผน

ไวตามตารางท 1.4 โดยคามมทใชหรอทไดรบจากฟงกชนทางตรโกณมตจะตองมหนวยเปนเรเดยน

(radian) ตวอยางเชน

-->y = sin([0, 1, %pi/2, -%pi/2])

y =

0. 0.8414710 1. - 1.

-->x = asin(y)

x =

0. 1. 1.5707963 - 1.570796 //มหนวยเปนเรเดยน -->y = tan([0, %pi/6, %pi/4, %pi/3])

y =

0. 0.5773503 1. 1.7320508

-->x = atan(y)

x =

0. 0.5235988 0.7853982 1.0471976 //มหนวยเปนเรเดยน

16

ตารางท 1.5 ตวอยางฟงกชนพนฐานทางสถต


min(x) หาคาตาสด (minimum) ของตวเลขทงหมดในตวแปร x

max(x) หาคาสงสด (maximum) ของตวเลขทงหมดในตวแปร x

mean(x) หาคาเฉลย (mean) ของตวเลขทงหมดในตวแปร x

median(x) หาคามธยฐาน (median) ของตวเลขทงหมดในตวแปร x

variance(x) หาคาความแปรปรวน (variance) ของตวเลขทงหมดในตวแปร x

sum(x) หาคาผลบวกของตวเลขทงหมดในตวแปร x

cumsum(x) หาคาผลบวกสะสม (cumulative sum) ของตวเลขทงหมดในตวแปร x

prod(x) หาคาผลคณของตวเลขทงหมดในตวแปร x

cumprod(x) หาคาผลคณสะสม (cumulative product) ของตวเลขทงหมดในตวแปร x

sort(x) เรยงลาดบตวเลขทงหมดในตวแปร x จากคามากไปหาคานอย

histplot(n,x) วาดรปฮสโตแกรม (histogram) ของคาทงหมดในเวกเตอร x เปน

จานวน n ชวงระหวางคาตาสดและคาสงสดของเวกเตอร x

1.6.3 ฟงกชนพนฐานทางสถต

โปรแกรม SCILAB ไดเตรยมฟงกชนสาหรบการใชงานทางดานสถต ตามทแสดงในตารางท 1.5


-->x = [3 1 4 9 2 5 7 8 6];

-->[min(x), max(x), mean(x), median(x), sum(x)]

ans =

1. 9. 5. 5. 45.

-->sort(x)

ans =

9. 8. 7. 6. 5. 4. 3. 2. 1.

ในการใชงานทางดานสถต คาสงทนยมใชคอคาสง histplot(n,x) ซงเปนคาสงท

ใชวาดรปฮสโตแกรม (histogram) ของคาทงหมดในเวกเตอร x เปนจานวน n ชวงระหวางคาตาสด

และคาสงสดของเวกเตอร x ตวอยางเชน

17

รปท 1.2 ตวอยางรปฮสโตแกรม

-->d = rand(1, 10000, 'normal'); //สรางตวแปรสมจานวน 10000 ตว

-->subplot(1,2,1);

-->histplot(10, d, normalization = %F); //รปท 1.2 ดานซาย

-->subplot(1,2,2);

-->histplot(20, d, normalization = %F); //รปท 1.2 ดานขวา

คาสงแรกจะทาการสรางจานวนสม (random number) จานวน 10000 ตว (บรรจไวในเวกเตอร

ขนาด 1×10000) โดยมลกษณะการแจกแจงปรกต (normal distribution) หรอการแจกแจงแบบ

เกาสเซยน (Gaussian) นนคอมคาเฉลย (mean) เทากบคา 0 และมคาความแปรปรวน (variance)

เทากบคา 1 จากนนทาการวาดรปฮสโตแกรมของจานวนสมทงหมดโดยแบงขอมลเปน 10 ชวง

(รปท 1.2 ดานซาย) และแบงขอมลเปน 20 ชวง (รปท 1.2 ดานขวา)

1.7 เมทรกซพเศษ

ในการประยกตใชงานเมทรกซ บางครงมความจาเปนตองสรางเมทรกซทมรปแบบเฉพาะ เชน ถา

ตองการสรางเมทรกซทมคาเปน 1 ทงหมดขนาด m×n เมอ m และ n มคามาก โดยการพมพคา

แตละคาเขาไปอาจจะทาใหเสยเวลามากและอาจเกดขอผดพลาดไดงาย ดงนนโปรแกรม SCILAB

จงไดเตรยมฟงกชนพนฐานสาหรบสรางเมทรกซพเศษหลายรปแบบขนมาไวใชงานตามตารางท 1.6


18

ตารางท 1.6 ตวอยางเมทรกซพเศษในโปรแกรม SCILAB

คาสง คาอธบาย

eye เมทรกซเอกลกษณ (identity matrix)

ones เมทรกซคาหนง (one matrix)

zeros เมทรกซคาศนย (zero matrix)

rand เมทรกซสม (random matrix)

diag เมทรกซทแยงมม (diagonal matrix)

tril เมทรกซสามเหลยมดานลาง (lower triangular matrix)

triu เมทรกซสามเหลยมดานบน (upper triangular matrix)

toeplitz เมทรกซ Toeplitz (toeplitz matrix)

-->A = eye(3,3) //สรางเมทรกซเอกลกษณทมขนาด 3×3

A =

1. 0. 0.

0. 1. 0.

0. 0. 1.

-->diag([1 2 3]) //คา 1, 2, และ 3 อย ณ เสนทแยงมมหลก

ans =

1. 0. 0.

0. 2. 0.

0. 0. 3.

1.7.1 เมทรกซสม

เมทรกซสม (random matrix) เปนเมทรกซทมสมาชกเปนจานวนสม โปรแกรม SCILAB สราง

เมทรกซสมไดโดยใชคาสง rand ซงมลกษณะการเรยกใชงานดงน

rand(m1, m2, [key])

โดย

19

m1, m2 คอเลขจานวนเตมบวกทใชกาหนดขนาดของเมทรกซสมทสรางขนมา เชน คาสง

rand(m1,m2) จะสรางเมทรกซสมขนาด m1 แนวนอน และ m2 แนวตง

key เปนตวเลอกทกาหนดลกษณะการแจกแจง (distribution) ของจานวนสมทสราง

กลาวคอถา

o key = "uniform" จานวนสมทสรางขนมาจะมลกษณะการแจกแจงเอกรปมคาอย

ระหวาง 0 ถง 1 (เปนคาโดยปรยาย)

o key = "normal" จานวนสมทสรางขนมาจะมลกษณะการแจกแจงปรกต (หรอแบบ

เกาสเซยน) ทมคาเฉลยเทากบ 0 และมคาความแปรปรวน (varaince) เทากบ 1

ตวอยางการใชงานของคาสงน เชน

-->X = rand(2, 4, 'uniform') //สรางเมทรกซสมขนาด 2×4

X =

0.3095371 0.9706916 0.0204748 0.3490364

0.6762972 0.5441797 0.8941365 0.1105365

-->W = rand(1, 100000, 'normal');

-->[mean(W), variance(W)] //คาเฉลยและคาความแปรปรวนสอดคลองกบ

ans = //ลกษณะการแจกแจงปรกต

0.0048048 0.9988003

1.8 การเขยนโปรแกรมดวย SCILAB

ในสวนนจะอธบายวธการใชงานคาสงวนซาและคาสงทดสอบเงอนไข เพอใหผอานสามารถเขยน

โปรแกรมอยางงายขนมาใชงานไดอยางรวดเรวและมประสทธผล

1.8.1 คาสงวนซา

ในการเขยนโปรแกรม บางครงมความจาเปนตองคานวณชดคาสงบางชดซาหลายครง ซงในกรณน

การใชคาสงวนซาจงมความจาเปนมาก โปรแกรม SCILAB ไดเตรยมคาสงสาหรบการวนซาไวสอง

รปแบบคอ คาสง for และคาสง while ซงมหลกการใชงานดงน

20

1.8.1.1 คาสง for คาสง for เหมาะสาหรบการใชงานทตองการใหโปรแกรมทาซาชดคาสงเดมทอยภายในลป (loop)

เปนจานวนรอบตามทกาหนดไวในนพจน (expression) ซงมรปแบบการใชงานดงน

กลาวคอโปรแกรมจะทาซาคาสง (instruction) ทงหมดภายในลปเปนจานวนรอบตามทกาหนดโดย

ตวแปรทเปนไปตามเงอนไขของนพจน ตวอยางการใชงานคาสง for เชน

-->L = 5;

-->x = [];

-->for i = 1:L

--> x(i) = i;

-->end

ชดคาสงนหมายความวาเมอเรมตนใชงานตวแปร L มคาเทากบ 5 และกาหนดให x เปนเมทรกซ

วาง (empty matrix) จากนนทาการวนซาโดยใชตวแปร i เปนตวนบจานวนครง นนคอตวแปร i

จะเรมจากคา 1 แลวเพมขนทละ +1 จนถงคา 5 โดยคาของตวแปร i แตละคาจะถกบรรจไวใน

สมาชกลาดบท i ของเวกเตอร x ผลลพธของการประมวลผลชดคาสงนคอ

-->x'

ans =

1. 2. 3. 4. 5.

1.8.1.2 คาสง while คาสง while มลกษณะการทางานคลายกบคาสง for เพยงแตคาสง while จะมการทดสอบ

เงอนไขทผเขยนโปรแกรมกาหนดไวในนพจนทกรอบของการวนซา กลาวคอถาผลการทดสอบให

คาตรรกะเปนคา 1 (เปนจรง) โปรแกรมกจะทาซาชดคาสงภายในลปนนตออกหนงรอบ แตถาผล

การทดสอบใหคาตรรกะเปนคา 0 (เปนเทจ) โปรแกรมกจะยกเลกการทางานชดคาสงภายในลปนน

ทนท คาสง while มรปแบบการใชงานดงน

for variable = expression instruction_1;

instruction_n;

end

21


-->L = 5; x = []; -->i = 1;

-->while i <= L --> x(i) = i; --> i = i + 1; -->end

ชดคาสงนใหผลลพธเหมอนกบตวอยางของการใชคาสง for เพยงแตการใชคาสง while ตอง

กาหนดคาเรมตนของตวแปร i กอนนาคา i ไปทาการเปรยบเทยบกบคา L ตามเงอนไขทกาหนด

1.8.2 คาสงทดสอบเงอนไข

คาสงทดสอบเงอนไขมความจาเปนมากสาหรบการเขยนโปรแกรมคอมพวเตอรทซบซอน โดยทวไป

คาสงทดสอบเงอนไขทนยมใชคอ คาสง if ซงมหลกการใชงานดงน

กลาวคอถาผลการทดสอบเงอนไขในนพจนเปนจรง โปรแกรม SCILAB กจะทาคาสงทงหมดทอย

ระหวางคาวา then และ end แตถาผลการทดสอบเปนเทจ โปรแกรม SCILAB จะไมทาคาสง

ทงหมดทอยระหวางคาวา then และ end

นอกจากนคาสง if ยงสามารถนาไปใชงานกบการตดสนใจทซบซอนมากขนไดโดยการ

ใชงานรวมกบ else ซงมรปแบบการใชงานคอ

if expression then

instruction_1;

instruction_n;

end

while expression

instruction_1;

instruction_n;

end

22

กลาวคอถาผลการทดสอบเงอนไขในนพจนเปนจรง โปรแกรม SCILAB จะทาคาสงทงหมดทอย

ระหวางคาวา then และ else แตถาผลการทดสอบเปนเทจ โปรแกรม SCILAB จะทาคาสง

ทงหมดทอยระหวางคาวา else และ end

ในการใชงานทมการตดสนใจทซบซอนมากยงขน ผใชกยงคงสามารถใชงานคาสง if

รวมกบ elseif ได โดยมรปแบบการใชงานดงน

นนคอถาผลการทดสอบเงอนไขในนพจน expression_1 เปนจรง โปรแกรม SCILAB จะทา

ชดคาสง instructions_set1 แตถาผลการทดสอบเปนเทจ โปรแกรม SCILAB กจะทา

การทดสอบเงอนไขในนพจน expression_2 ตอไปทนท โดยทถาผลการทดสอบในนพจน

expression_2 เปนจรง โปรแกรม SCILAB กจะทาชดคาสง instructions_set2 แต

ถาผลการทดสอบเปนเทจ กจะทาชดคาสง instructions_set3

1.8.3 การเขยนฟงกชนแบบอนไลน

โปรแกรม SCILAB อนญาตใหผใชสรางฟงกชนใหมๆ ขนมาใชงานรวมกบโปรแกรม SCILAB ได

ในทนจะอธบายเฉพาะการเขยนฟงกชนแบบอนไลน (in-line function) ซงมลกษณะการใชงานดงน

function [เอาตพต] = function_name(อนพต), ชดคาสง, endfunction

if expression_1 then

instructions_set1;

elseif expression_2 then

instructions_set2;

else

instructions_set3;

end

if expression then

instructions_set1;

else

instructions_set2;

end

23

นนคอจะตองเรมตนดวยคาวา function และปดทายดวยคาวา endfunction โดยทภายใน

ฟงกชนจะมคาสงแตละคาสงจะตองคนดวยเครองหมายจลภาค ตวอยางเชนถาตองการสรางฟงกชน

แบบอนไลนทชอ MyMax เพอใชหาคาสงสดของเลขจานวนจรงสองจานวน กทาไดดงน

-->function [y] = MyMax(x1, x2), if x1 >= x2 then y = x1, ... -->else y = x2; end; endfunction;

-->y = MyMax(1, 5) //เรยกฟงกชน MyMax ขนมาใชงาน

y =

5.

นอกจากนยงสามารถใชคาสง deff ในการสรางฟงกชนแบบอนไลนไดเชนกน โดยมรปแบบการ

ใชงานคอ

deff('[เอาตพต] = function_name(อนพต)', 'ชดคาสง')


-->deff('y = MyMax(x1, x2)', 'if x1 > x2 then y = x1; ... -->else y = x2; end');

-->y = MyMax(1,5) y =

5.

ซงใหผลลพธเทากน

1.9 การวาดกราฟสองมต

คาสงพนฐานสาหรบการวาดกราฟสองมตบนระบบพกดฉาก x-y คอคาสง plot ซงมรปแบบการ

เรยกใชงานดงน

plot(x, y)

24

เมอเวกเตอร x เปนตวแปรอสระทกาหนดคาในเสนแกน x และเวกเตอร y ซงเปนตวแปรตามท

กาหนดคาในเสนแกน y (โดยเวกเตอร y ตองมขนาดเทากบเวกเตอร x เสมอ) นอกจากนคาสง

plot ยงสามารถเรยกใชงานไดในอกรปแบบหนงคอ

plot(y)

ซงในกรณนโปรแกรม SCILAB จะสมมตวาพารามเตอร x มคาเทากบคา 1 ถงจานวนสมาชก

ทงหมดของเวกเตอร y นนคอ x = 1:length(y) โดยอตโนมต

ตวอยางท 1.1 จงวาดกราฟของรปสญญาณไซนซอยด (sinusoid waveform) ตามสมการ y =

sin(2πft) สาหรบเวลาท t = 0 ถง 2 วนาท ถากาหนดใหความถ f = 1 เฮตรซ (Hertz)

วธทา จากโจทยสามารถเขยนเปนชดคาสงของโปรแกรม SCILAB ไดดงน

-->t = 0:0.01:2;

-->f = 1;

-->y = sin(2*%pi*f*t);

-->plot(t, y)

-->xtitle('A sinusoidal wave','Time (t)','Amplitude')

คาสงแรกเปนการกาหนดใหตวแปร t ใหมคาอยระหวาง 0 ถง 2 โดยสมาชกแตละตวทอยตดกน

จะมคาหางกนเทากบ 0.01 (ขนาดของตวแปร t คอ 1×201) จากนนกาหนดใหความถ f = 1

แลวกหาคาของสญญาณ y โดยคา y ทหามาไดจะมขนาดเทากบตวแปร t จากนนกสงใหวาดกราฟ

ขนมา ซงผลลพธทไดจะเปนกราฟตามรปท 1.3 สวนคาสง xtitle เปนคาสงทใชในการกาหนด

ชอของกราฟ ชอของเสนแกน x และชอของเสนแกน y

1.9.1 กราฟเชงขว

โดยทวไปจดพกด (x, y) ทแสดงถงตาแหนง (location) บนรปกราฟในระบบพกดฉากสามารถเปลยน

ใหอยในรปของจดพกด (r, θ) ในระบบพกดเชงขวได เมอ r คอขนาด และ θ คอมมเรเดยน (เทยบ

กบแกน x ในทศทวนเขมนาฬกา) โดยอาศยกฎของตรโกณมต ดงนนจากรปท 1.4 จะไดวา

2 2r x y= + และ 1 yθ tan x− ⎛ ⎞

⎜ ⎟⎝ ⎠

=

25

รปท 1.3 สญญาณไซนซอยด y = sin(2πft)

x

y

( )yx,

r

θ

รปท 1.4 ความสมพนธระหวางจด (x, y) ในระบบพกดฉาก และจด (r, θ) ในระบบพกดเชงขว

ในทานองเดยวกนจดพกด (r, θ) ในระบบพกดเชงขวกสามารถแปลงกลบไปเปนจดพกด (x, y)

ในระบบพกดฉากไดจากความสมพนธดงน

( )θx r cos= และ ( )θy r sin=

การวาดกราฟเชงขวในโปรแกรม SCILAB ทาไดโดยการใชคาสง

polarplot(theta, r)

เมอพารามเตอร theta คอคามม θ (มหนวยเปนเรเดยน) และพารามเตอร r คอคาความยาวของ

รศม ตวอยางเชน

26

รปท 1.5 ตวอยางรปกราฟแสดงผลลพธจากการใชคาสง polarplot

-->t = 0:0.01:2*%pi;

-->polarplot(sin(7*t), cos(8*t))

ผลลพธแสดงในรปท 1.5

หมายเหต นอกจากนโปรแกรม SCILAB ยงไดเตรยมคาสงสาหรบการวาดกราฟสองมตแบบอนๆ

ไวใชงานเฉพาะดานมากมายดงแสดงในตารางท 1.7

1.10 การวาดกราฟสามมต

สมการคณตศาสตรแบบสามตวแปรใดๆ สามารถแสดงใหอยในรปของกราฟสามมตได เพอใชแสดง

ความสมพนธของตวแปรทงสาม การใชงานคาสงวาดกราฟสามมตนนไมยากเพยงแตตองเขาใจถง

รปแบบของขอมลทจะปอนใหกบคาสงเหลาน การวาดกราฟสามมตใชขอมลทงหมดสามชดสาหรบ

เสนแกน x, เสนแกน y, และเสนแกน z ทอยในพกดคารทเซยน (Cartesian coordinate) x-y-z

โดยเวกเตอร x จะเปนตวกาหนดคาในเสนแกน x, เวกเตอร y จะเปนตวกาหนดคาในเสนแกน y,

และตวแปรตามทมคาเปลยนแปลงไปตามคา x และ y ซงกคอขนาดของคาบนเสนแกน z นนเอง

ดงนนตวแปรตาม z นจะตองมจานวนเทากบผลคณของจานวนขอมลในเวกเตอร x กบจานวน

ขอมลในเวกเตอร y

คาสงพนฐานสาหรบวาดกราฟแบบสามมตในโปรแกรม SCILAB มรปแบบดงน

27

ตารางท 1.7 ตวอยางคาสงในการวาดกราฟสองมตสาหรบการใชงานเฉพาะดาน

คาสง คาอธบาย

contour2d วาดกราฟคอนทวร (contour surface) จากรปกราฟสองมต

champ วาดกราฟสนามเวกเตอรแบบสองมต (2-D vector field)

fchamp วาดกราฟสนามเวกเตอรแบบสองมต ทกาหนดโดยสมการอนพนธอนดบหนง

(first-order ordinary differential equation)

bode วาดกราฟของโบดไดอะแกรม (Bode diagram) ทงกราฟแสดงขนาด (magnitude

plot) และกราฟแสดงมม (phase plot) ซงมประโยชนมากทางดานวศวกรรม

gainplot วาดกราฟแสดงขนาดของโบดไดอะแกรม

nyquist วาดกราฟไนควตซ (Nyquist plot)

evans วาดกราฟอแวนรทโลคส (Evans root locus)

plzr วาดกราฟโพล-ซโร (pole-zero plot)

plot3d(x, y, z)

เมอพารามเตอร x และ y คอเวกเตอรทมขนาดเทากน และพารามเตอร z คอตวแปรตามทขนกบ

คาของ x และ y ซงมจานวนสมาชกเทากบผลคณของจานวนสมาชกในเวกเตอร x กบจานวน

สมาชกในเวกเตอร y

ตวอยางท 1.2 กาหนดใหตวแปร x และ y มคาระหวาง 0 ถง 1 จงวาดกราฟสามมตจากสมการ

( ) ( )2xπ 2yπz 0.5 cos cos=

วธทา จากโจทยสามารถวาดกราฟสามมตไดโดยใชชดคาสงของโปรแกรม SCILAB ดงน

-->x = linspace(0, 1, 21);

-->y = linspace(0, 1, 21);

-->z = abs(0.5 * cos(2*%pi*x)' * cos(2*%pi*y));

-->plot3d(x, y, z);

ผลลพธทไดจากชดคาสงเหลานแสดงในรปท 1.6

28

รปท 1.6 ตวอยางรปกราฟแสดงผลลพธจากการใชคาสง plot3d

ถาตองการใหมการไลโทนสตามขนาดของคาในแกน z กสามารถทาไดโดยการใชคาสง

plot3d1 และถาตองการทราบความสมพนธระหวางสกบขนาดของคาในแกน z กสามารถทาไดโดย

ใชคาสง colorbar ซงมรปแบบการใชงานคอ

colorbar(umin, umax, [colminmax])

โดยพารามเตอร umin เปนเลขจานวนจรงของคาตาสดของขนาดของคาในแกน z, umax เปนเลข

จานวนจรงของคาสงสดของขนาดของคาในแกน z, และ colminmax เปนตวเลอกทมรปแบบ

การใชงานคอ colminmax = [1 nb_colors] เปนเวกเตอรขนาด 1×2 เมอ nb_colors คอจานวนสทใชในรปกราฟ ตวอยางการใชงานคาสงน เชน (ตอเนองจากรปท 1.6)

-->clf; zmin = min(z);

-->zmax = max(z);

-->colorbar(zmin, zmax, [1 30]);

-->plot3d1(x, y, z);

ผลลพธทไดแสดงในรปท 1.7 ซงมแถบสแสดงความสมพนธระหวางสและขนาดของคาในเสนแกน z

หมายเหต จากทกลาวมาทงหมดนเปนเพยงพนฐานการใชงานโปรแกรม SCILAB สาหรบผทสนใจ

วธการใชงานโปรแกรม SCILAB เพมเตมสามารถศกษารายละเอยดไดจาก [4]

29

รปท 1.7 ตวอยางรปกราฟแสดงผลลพธจากการใชคาสง colorbar รวมกบ plot3d1

1.11 สรปทายบท

บทนไดสรปพนฐานการใชงานโปรแกรม SCILAB ทจาเปนตางๆ (เชน การสรางสเกลาร เวกเตอร

เมทรกซ และพหนาม ตวดาเนนการทางคณตศาสตร ฟงกชนพนฐานทางคณตศาสตร รวมทงอธบาย

หลกการการเขยนโปรแกรมดวย SCILAB และการวาดกราฟสองมตและสามมต) เพอเปนแนวทาง

ในการนาไปใชงานรวมกบโปรแกรมตางๆ เพอสรางสอการเรยนการสอนทจะอธบายในบทตอไป

1.12 แบบฝกหดทายบท

1. จงคานวณหาคาของฟงกชนตอไปน เมอ x มคาเทากบ −2, 0, 2, −2i และ 2i

1.1) ( )xf 2x 5= − 1.2) ( ) ( )310xf x 2x log 3x 5−= + −

2. กาหนดให

5 8 7A 4 2 6

9 8 9=⎡ ⎤⎢ ⎥⎢ ⎥⎣ ⎦

, 1 2 3

B 2 4 52 3 1

− −= −⎡ ⎤⎢ ⎥⎢ ⎥⎣ ⎦

, 3 1 2

C 1 2 12 1 1

= −− −

⎡ ⎤⎢ ⎥⎢ ⎥⎣ ⎦

และ 2

E 02

−=⎡ ⎤⎢ ⎥⎢ ⎥⎣ ⎦

จงหาคาตอไปน

2.1) AB + BC 2.2) (A + B)/C

2.3) (A + B)C 2.4) AE + CE

30

3. จงหาคาตอบของสมการลกษณะเฉพาะของเมทรกซตอไปน

3.1) 2 3

A4 5

=⎡ ⎤⎢ ⎥⎣ ⎦

3.2) B = 1 52 3

−−⎡ ⎤⎢ ⎥⎣ ⎦

4. จงแกสมการเพอหาคาของตวแปรทงหมดในระบบสมการเชงเสนตอไปน

4.1) 2x – 3y = 5 4.2) x + y + z = 6

−6x + 9y = −12 x – 2y + z = 0

3x + y – 2z = −1

5. จงหารากหรอคาตอบของสมการตอไปน

5.1) x2 – 2x + 5 = 0 5.2) x3 – 6x2 + 11x – 6 = 0

5.3) x4 – 14x3 + 49x2 – 36x = 0 5.4) x7 + 3x5 – 2x3 + 5x2 – 10x = 0

6. กาหนดใหตวแปร N เปนเลขจานวนเตมบวกใดๆ จงเขยนโปรแกรมโดยใชคาสง for เพอหา

คาตอไปน

6.1) N

i 1i 1 2 3 N

== + + + +∑ … 6.2)

N2 2 2 2 2

i 1i 1 2 3 N

== + + + +∑ …

7. จงเขยนไฟลฟงกชนทมรปแบบการเรยกใชงานคอ

[a, b, c, d] = MoneyExchange(m)

เพอเปลยนจานวนเงน m บาท ใหเปนธนบตรใบละ 100 บาท จานวน a ใบ, ธนบตรใบละ 20

บาท จานวน b ใบ, เหรยญสบบาท จานวน c เหรยญ และเหรยญหนงบาท จานวน d เหรยญ

8. กาหนดให y = (ex − e-x)/2 โดยท −10 ≤ x ≤ 10

8.1) วาดกราฟเชงเสน

8.2) วาดกราฟลอการทมทงในแนวแกน x และแกน y

9. กาหนดให 0 ≤ x ≤ 1 และ 0 ≤ y ≤ 1 จงวาดกราฟสามมตของฟงกชนตอไปน

9.1) ( ) ( )z sin 2πx cos 3πy= 9.2) ( ) ( )z cos 2πx sin 2πy=

31

บทท 2 การใชงานโปรแกรม Visual Basic

รวมกบ SCILAB

ในบทนจะกลาวถงพนฐานการใชงานโปรแกรม Visual Basic เพอตดตอกบโปรแกรม SCILAB

โดยจะเรมจากประวตความเปนมาของโปรแกรม Visual Basic จากนนจะอธบายหลกการใชงาน

โปรแกรม Visual Basic 2010 Express4 รวมทงการเชอมตอกบโปรแกรม SCILAB สาหรบใช

สรางสอการเรยนการสอน

2.1 ประวตความเปนมาของโปรแกรม Visual Basic

Visual Basic [5, 6] เปนภาษาคอมพวเตอรทพฒนาโดยบรษทไมโครซอฟต (Microsoft) ซงเปน

บรษททสรางระบบปฏบตการวนโดวส (Windows) โดยภาษานมรากฐานมาจากภาษา Basic [7]

ยอมาจาก “Beginner’s All Purpose Symbolic Instruction” ซงแปลวา ชดคาสงหรอภาษา

คอมพวเตอรสาหรบผเรมตน โดยทวไปภาษา Basic มจดเดนคอผใชสามารถเรยนรและนาไปใชงาน

ไดอยางรวดเรวโดยไมจาเปนตองมพนฐานเรองการเขยนโปรแกรม (เมอเทยบกบการเรยนภาษา

คอมพวเตอรอน)

บรษทไมโครซอฟตไดพฒนาโปรแกรมภาษา Basic มาหลายสบป ตงแตภาษา MBASIC

(Microsoft Basic), BASICA (Basic Advanced), GWBASIC และ QBASIC (QuickBasic)

ซงไดตดตงมาพรอมกบระบบปฏบตการ MSDOS โดยแตละเวอรชนทออกมา ไดมการพฒนาและ

เพมเตมคาสงใหมๆ เขาไป ในอดตโปรแกรมภาษาเหลานจะทางานในโหมดตวอกษร (text mode)

นนคอไมมรปกราฟกสวยงามแบบระบบวนโดวสทใชในปจจบน จนกระทงเมอระบบปฏบตการ

วนโดวสไดเขามาแทนทระบบปฏบตการ MSDOS บรษทไมโครซอฟตจงไดปรบปรงโปรแกรมภาษา

4 โปรแกรม Visual Basic 2010 Express ซงเปนฟรแวร (freeware) ทใชในบทน

32

รปท 2.1 แถบเมนของโปรแกรม Visual Basic 2010 Express

Basic ใหรองรบการทางานในระบบปฏบตการวนโดวส จงทาใหเกดเปนโปรแกรม Visual Basic

ตงแตนนเปนตนมา ในบทนจะพจารณาเฉพาะโปรแกรม Visual Basic 20105 ซงออกวางตลาด

ใน ค.ศ. 2010 พรอมกบ Microsoft .NET Framework 4 เพอเพมความสามารถในการเขยน

โปรแกรมตดตอกบเครอขายอนเทอรเนตและการเชอมตอกบระบบฐานขอมล รวมทงปรบปรง

เครองมอสาหรบการเขยนโปรแกรมเชงวตถ (object oriented programming) ใหใชงานไดงายขน

2.2 โปรแกรม Visual Basic 2010 Express

ในสวนนจะแสดงเมนตางๆ ทจาเปนสาหรบการใชงานโปรแกรม Visual Basic 2010 Express ดงน

2.2.1 แถบเมน

เมอเรยกใชงานโปรแกรม Visual Basic 2010 Express กจะพบวาแถบเมนหลก (menu bar)

ตามรปท 2.1 ซงเปนแถบเมนทรวบรวมคาสงควบคมการทางานของโปรแกรม โดยเมนทนยมใชม

ดงน

Project ประกอบดวยคาสงทใชจดการกบโปรเจค (project) ทกาลงทาอย

Build เปนคาสงทใชคอมไพล (compile) โปรเจค

Debug เปนคาสงทชวยในการตรวจสอบหาขอผดพลาดของโปรแกรม

Data เปนคาสงทใชตดตอกบฐานขอมล

Format เปนคาสงทใชจดตาแหนงใหกบออบเจกต (object) ตางๆ บนฟอรม (Form)

2.2.2 แถบเครองมอมาตราฐาน

แถบเครองมอมาตราฐาน (standard toolbar) เปนแถบเครองมอทสามารถเลอกใชงานไดทนท

เพออานวยความสะดวกและความรวดเรวในการดาเนนการคาสงทนยมใชงานตามทแสดงในรปท

2.2 โดยแถบเครองมอทควรทราบแสดงในตารางท 2.1

5 โปรแกรม Visual Basic 2010 นสนบสนนระบบปฏบตการ Windows 7 ซงสามารถดาวนโหลดเวอรชน Express ฟร

ไดทเวบไซต http://www.microsoft.com/express/downloads/

33

รปท 2.2 แถบเครองมอมาตราฐานของโปรแกรม Visual Basic 2010 Express

ตารางท 2.1 แถบเครองมอมาตราฐานทนยมใช

ใชสรางโปรเจคใหม หรอกดปม Ctrl + N (NEW)

ใชเปดไฟล (Open File)

ใชเพมไอเทม (Item) หรอกดปม Ctrl + Shift + A (Add New Item)

ใชบนทกโปรเจค หรอกดปม Ctrl + S (Save)

ใชประมวลผลโปรแกรม หรอกดปม F5 (Run)

ใชหยดโปรแกรมชวคราว (Stop)

ใชเรยกหนาตางโซลชน (Solution Explorer)

ใชเรยกหนาตางคณสมบต (Properties)

ใชเรยกหนาตางกลองเครองมอ (toolbox)

รปท 2.3 หนาตางโซลชนของโปรแกรม Visual Basic 2010 Express

2.2.3 หนาตางโซลชน

หนาตางโซลชน (Solution Explorer) จะแสดงรายชอไอเทมทเปนสวนประกอบของโปรเจคและไฟล

ตางๆ ทเกยวของกบการแกไขโปรเจคทใชงานในปจจบน โดยมแถบเครองมอตามตารางท 2.2

แถบเครองมอ

34

ตารางท 2.2 แถบเครองมอในหนาตางโซลชน

เรยกหนาตางคณสมบต (Properties) หรอกดปม Alt + Enter

แสดงไฟลทงหมด (Show All File)

ฟนฟไอเทม (Refresh)

เรยกหนาตางการเขยนโคด (View Code)

เรยกหนาตางฟอรม (View Designer)

รปท 2.4 หนาตางคณสมบตของโปรแกรม Visual Basic 2010 Express

2.2.4 หนาตางคณสมบต

หนาตางคณสมบต (Properties) นยมใชในการเปลยนแปลงคณสมบตตางๆ ของออบเจกตระหวาง

การออกแบบฟอรม โดยเมอทาการเลอกออบเจกตในฟอรม หนาตางคณสมบตกจะแสดงคณสมบต

ของออบเจกตนน ซงถาตองการเปลยนแปลงคณสมบตของออบเจกต กทาไดโดยการเลอกท

คณสมบตนนและปอนคาใหมลงไป

35

รปท 2.5 หนาตางกลองเครองมอของโปรแกรม Visual Basic 2010 Express

2.2.5 หนาตางกลองเครองมอ

หนาตางกลองเครองมอ (toolbox) เปนสวนทบรรจตวควบคมตางๆ เพอใชออกแบบหนาจอของ

โปรแกรม (นนคอหนาตางการออกแบบ ดรปท 2.10) ตามทแสดงในรปท 2.5 โดยทวไปหนาตาง

กลองเครองมออาจถกซอนไว ซงจะอยทางดานซายมอของโปรแกรมคอนโทรลใน toolbox

2.2.6 ประเภทขอมลพนฐาน

ประเภทขอมล (data type) ทใชงานไดในโปรแกรม Visual Basic 2010 Express แสดงใน

ตารางท 2.3

2.3 การใชงานโปรแกรม Visual Basic รวมกบ SCILAB

การใชงานโปรแกรม Visual Basic รวมกบ SCILAB จะมลกษณะเปนการรบสงขอมลผานไฟล

ชวคราว (temporary file) โดยจะใชโปรแกรม Visual Basic สรางหนาตางสาหรบสวนตอประสาน

(interface) ไดแก สวนรบขอมล (Textbox) และปมควบคม (Button) เพอเขยนขอมลลงในไฟล

สครปต (script file) ในขณะทโปรแกรม SCILAB ทาหนาทประมวลผลลพธไฟลสครปต จากนน

นาผลลพธทไดเกบในไฟลขอมล (text file) และสงมาแสดงผลทโปรแกรม Visual Basic ดงรปท

2.6 แสดงแนวคด6 ในการใชงานรวมกนระหวางโปรแกรม Visual Basic และ SCILAB

6 โดยทวไปการสงขอมลจากโปรแกรมหนงไปยงอกโปรแกรมหนงทาไดไมยาก (ขนอยกบขอกาหนดของแตละโปรแกรม)

ดงนนโปรแกรม SCILAB จงสามารถนามาประยกตใชงานรวมกบโปรแกรมภาษาอนๆ ไดอกดวย เชน ภาษาซ

36

ตารางท 2.3 ประเภทขอมลทใชในโปรแกรม Visual Basic 2010 Express

ประเภทขอมล ประเภท ขนาด การเกบขอมลหรอชวงขอมล

Integer จานวนเตม 2 ไบต –32,768 ถง 32,767

Long จานวนเตม 4 ไบต –2,147,483,648 ถง 2,147,483,647

Boolean จานวนเตม 2 ไบต เกบคา 0 และ 1 ซงแทน False หรอ True

Byte จานวนเตม 1 ไบต เกบคาในชวง 0 ถง 255

Single จานวนทศนยม 4 ไบต คาลบ –3.402823E38 ถง –1.401298E-45

คาบวก 1.401298E-45 ถง 3.402823E38

Double จานวนทศนยม 8 ไบต คาลบ –1.79769313486232E308 ถง

-4.94065645841247E-324

คาบวก 4.94065645841247E-324 ถง

1.79769313486232E308

Currency จานวนทศนยม 8 ไบต เกบตวเลขจานวนจรงทมคาระหวาง

-922,337,203,685,477.5808 ถง

922,337,203,685,477.5807 เหมาะสาหรบเกบตวเลข

ทางการเงน เพราะมความละเอยดสง

String ขอความ 1 ไบต ใชเกบตวอกษร หรอขอความ

Date วนท/เวลา 8 ไบต เกบคาระหวาง 1 มกราคม ค.ศ. 100 ถง 31 ธนวาคม

ค.ศ. 9999 และเวลาใดๆ โดยสวนจานวนเตมเปนขอมล

ของวน และสวนทศนยมเปนขอมลของเวลา

Variant Variant 16 ไบต ตวแปรทสามารถแทนตวแปรชนดอนๆ ไดทกตวแปร

แตจะใชพนทเกบขอมลมากสด

Object ออบเจกต 4 ไบต เกบการอางองสาหรบแทนวตถ (หรอออบเจกต) ท

Visual Basic สนบสนน

การเขยนโปรแกรม Visual Basic จะมชดออบเจกตทเกยวของคอ FileSystemObject ซง

ใชจดการกบระบบไฟลของวนโดวส โดย FileSystemObject มโครงสรางตามรปท 2.7 ซงประกอบ

ดวยออบเจกตยอยอก 4 ตว ทเปนตวแทนของไดรฟ (Drive), โฟลเดอร (Folder), ไฟล (File),

และไฟลขอมล (Text Stream) ดงน

FileSystemObject เปนออบเจกตหลกทใชสรางหรอลบขอมล และจดการการทางานของ

ไดรฟ โฟลเดอร ไฟล และไฟลขอมล ไดโดยตรง

37

VISUAL BASIC

SCILAB

Script TEXT

Temporary File

รปท 2.6 แนวคดในการใชงานรวมกนระหวางโปรแกรม Visual Basic และ SCILAB

รปท 2.7 โครงสรางของชดออบเจกต FileSystemObject

Drive เปนออบเจกตทใหขอมลเกยวกบไดรฟทงหมดของระบบคอมพวเตอรทกาลงทางานอย

Folder เปนออบเจกตทรวบรวมวธการตางๆ ทเรยกใช เพอใหขอมลและจดการกบโฟลเดอร

File เปนออบเจกตทรวบรวมวธการตางๆ ทเรยกใช เพอใหขอมลและจดการกบไฟล

Text Stream เปนออบเจกตทใชในการอานและเขยนไฟลขอมล

ในทางปฏบตการใชงานออบเจกต FileSystemObject จะตองมการเรยกไลบรารทชอวา

Microsoft Scripting Runtime ขนมากอน จงจะสามารถใชงานออบเจกตอนๆ ได

38

รปท 2.8 การสรางโปรเจคใหม (New Project)

รปท 2.9 ขนตอนการสราง Window Forms Application ในหนาตางโปรเจคใหม

โดยในทนจะอธบายเฉพาะออบเจกต Text Stream เทานน เพราะเปนสวนทใชในการอานและเขยน

ไฟลเพอตดตอกบโปรแกรม SCILAB สาหรบสรางสอการเรยนการสอน

2.3.1 ขนตอนการเรยกใชงานไลบราร Microsoft Scripting Runtime

การเรยกใชงานไลบรารในโปรแกรม Visual Basic 2010 ทาไดโดยใหพจารณาวาออบเจกตนนคอ

ตวแปรหนงตวซงมประเภทเปน “ออบเจกต” ดงนนขนตอนการเรยกใชงานไลบราร Microsoft

Scripting Runtime มดงน

1) เปดโปรแกรม Visual Basic 2010 Express แลวสรางโปรเจคใหมขนมาใชงาน โดยเลอกท

New Project… ตามรปท 2.8 กจะไดหนาตางตามรปท 2.9

คลกเลอก New Project…

39

รปท 2.10 หนาตาง Window Forms Application

2) จากนนเลอก Visual Basic → Windows Forms Application และกดปม OK เพอสราง

ฟอรม (Form) ขนมาใชงาน กจะไดหนาตางตามรปท 2.10

3) การเรยก FileSystemObject มาใชงาน ตองบอกใหโปรแกรม Visual Basic 2010 ใหทราบ

กอน โดยการเลอกเมน Project Add Reference… ตามรปท 2.11 กจะไดหนาตาง Add

Reference ตามรปท 2.12

4) ทหนาตาง Add Reference ในรปท 2.12 ใหไปทแถบ COM และเลอก Microsoft Scripting

Runtime และคลกปม OK กถอวาเสรจขนตอนการเรยกใชงาน Microsoft Scripting Runtime

2.3.2 รปแบบการใชงาน FileSystemObject

วธการใชงานของ FileSystemObject จะมรปแบบทเกยวกบออบเจกต Drive, Folder, File และ

Text Stream โดยในทนจะกลาวถงวธการใชงานของออบเจกต File และ Text Stream เทานน

เพราะจะนามาใชในการแลกเปลยนขอมลกบโปรแกรม SCILAB โดยวธการใชงานมรปแบบดงน

รปแบบการประกาศตวแปรแบบ FileSystemObject แสดงในรปท 2.13

รปแบบการเรยกใชงาน FileSystemObject แสดงในรปท 2.14

หนาตางการออกแบบ (Design)

40

รปท 2.11 การเลอกหนาตาง Add Reference

รปท 2.12 หนาตาง Add Reference

รปท 2.13 การประกาศตวแปรแบบ FileSystemObject

1

2

1

2

3

ชอตวแปรทตงขน ออบเจกตทตองการ เครองหมายจด

Public fso As New Scripting . FileSystemObject

41

รปท 2.14 การเรยกใชงาน FileSystemObject

หมายเหต โปรแกรม Visual Basic 2010 Express มตวชวยเหลอในการเขยนโปรแกรมคอ เมอใส

เครองหมายจด “ . ” ตอทายคาสง กจะแสดงตวชวยทชอวา Auto List Members ซงจะมรายการ

คณสมบตและฟงกชนตางๆ ทเกยวของกบออบเจกต File และ Text Stream ตามรายละเอยดดงน

2.3.3 ฟงกชนทเกยวของโปรแกรม Visual Basic 2010

2.3.3.1 คาสงทเกยวของกบ FileSystemOject

FileSystemObject เปนการประกาศตวแปรทใชอางอง FileSystemObject มรปแบบการ

เรยกใชงานดงน

Public fso As New Scripting.FileSystemObject

ซงเปนการกาหนดให fso เปนออบเจกต FileSystemObject โดยจะตองมการใสพารามเตอร

New เขาไปในคาสงดวย (ตวแปรทเปนออบเจกตของ FileSystemObject ตองใสนพจน New

เสมอ)

CreateTextFile ใชสรางไฟลในระบบปฏบตการวนโดวส ซงมรปแบบการเรยกใชงานดงน

oFileSysObj.CreateTextFile (Filename [, Overwrite[, Unicode]])

โดย oFileSysObj คอออบเจกตทเรยกใชงาน, Filename คอชอไฟลทมประเภทขอมลเปนแบบ

String, Overwrite คอตวเลอกทบอกวาสามารถเขยนทบไฟลทมชอซากนไดโดยมประเภทขอมล

เปนแบบบลน (Boolean: True หรอ False), และ Unicode คอตวเลอกทบอกวาไฟลทสราง

จะเกบขอมลแบบ Unicode หรอ ASCII โดยมประเภทขอมลแบบบลน

DeleteFile ใชลบไฟลขอมล โดยมรปแบบการเรยกใชงานดงน

ชอออบเจกต

วธ

เครองหมายจด

oFileSysObj . Method

42

oFileSysObj.DeleteFile( FileSpec [, Force])

เมอ oFileSysObj คอออบเจกตทเรยกใชงาน, FileSpec คอชอและทอยของไฟลทตองการลบ

ซงมประเภทขอมลเปนแบบ String, และ Force คอตวเลอกสาหรบการลบซงมประเภทขอมล

เปนแบบบลน (โดยไมสนใจวาไฟลนนเปนแบบไฟลทอานอยางเดยวหรอไม)

FileExists ใชตรวจสอบวาไฟลทกาหนดมอยจรงหรอไม โดยมรปแบบการเรยกใชงานดงน

oFileSysObj.FileExists(FileSpec)

เมอ oFileSysObj คอออบเจกตทเรยกใชงาน และ FileSpec คอชอและทอยของไฟลทตองการ

ตรวจสอบซงมประเภทขอมลเปนแบบ String

GetFile ใชรบคาจากไฟลขอมล โดยมรปแบบการเรยกใชงานดงน

oFileSysObj.GetFile(FilePath)

เมอ oFileSysObj คอออบเจกตทเรยกใชงาน และ FilePath คอชอและทอยของไฟลทมประเภท

ขอมลเปนแบบ String

GetFileName ใชรบคากลบมาเปนชอไฟลในตาแหนงทระบไว มรปแบบการเรยกใชงานคอ

oFileSysObj.GetFileName(Path)

เมอ oFileSysObj คอออบเจกตทเรยกใชงาน และ FilePath คอทอยของไฟลทมประเภทขอมล

เปนแบบ String และแสดงอยภายในเครองหมาย “….”

2.3.3.2 คาสงทเกยวของกบ TextStream

TextStream เปนการประกาศตวแปรทใชอางอง TextStream มรปแบบการเรยกใชงานดงน

Public w_file As Scripting.TextStream

ซงเปนการกาหนดให w_file เปนออบเจกต TextStream

43

Close ใชยกเลกการเชอมตอกบออบเจกต TextStream มรปแบบการเรยกใชงานดงน

oTextStreamObj.Close

เมอ oTextStreamObj คอออบเจกต TextStream ทตองการยกเลกการเชอมตอ

Read ใชอานขอมลตามจานวนทกาหนดจากไฟลขอมล มรปแบบการเรยกใชงานดงน

oTextStreamObj.Close

เมอ oTextStreamObj คอออบเจกต TextStream ทตองการอานขอมล และ Character คอ

สายอกขระหรอจานวนของอกษร (alphabet) ทตองการอานจากไฟลขอมล โดยมประเภทขอมล

เปนแบบ Long (ดตารางท 2.3)

ReadAll ใชอานขอมลทงหมดจากไฟลขอมล มรปแบบการเรยกใชงานดงน

oTextStreamObj.ReadAll

เมอ oTextStreamObj คอออบเจกต TextStream ทตองการอานขอมลทงหมด

ReadLine ใชอานขอมลทละหนงบรรทดจากไฟลขอมล มรปแบบการเรยกใชงานคอ

oTextStreamObj.ReadLine

เมอ oTextStreamObj คอออบเจกต TextStream ทตองการอานอานขอมลทละหนงบรรทด

Skip ใชกระโดดขามขอมลจากไฟลขอมลทกาหนด มรปแบบการเรยกใชงานคอ

oTextStreamObj.Skip(Characters)

เมอ oTextStreamObj คอออบเจกต TextStream ทเรยกใชงาน และ Characters คอสาย

อกษระทไมสนใจทจะอาน (มประเภทขอมลเปนแบบ Long)

SkipLine ใชกระโดดขามขอมลจากไฟลขอมลทละหนงบรรทด มรปแบบการเรยกใชงานคอ

44

oTextStreamObj.SkipLine

เมอ oTextStreamObj คอออบเจกต TextStream ทเรยกใชงาน

Write ใชเขยนขอมลเกบไวในไฟลทกาหนด (เมอเขยนจบ จะไมขนบรรทดใหม) โดยมรปแบบ

การเรยกใชงานดงน

oTextStreamObj.Write(Text)

เมอ oTextStreamObj คอออบเจกต TextStream ทเรยกใชงาน และ Text คอขอความท

ตองการเขยนลงไปเกบไวในไฟล โดยขอความนตองอยภายในเครองหมาย “….”

WriteLine ใชเขยนขอมลลงไฟลขอมลทละหนงบรรทด (เมอเขยนจบ จะขนบรรทดใหมให)

มรปแบบการเรยกใชงานดงน

oTextStreamObj.WriteLine(String)

เมอ oTextStreamObj คอออบเจกต TextStream ทเรยกใชงาน และ String คอขอความแตละ

บรรทดทตองการเขยนลงในไฟล โดยขอความนตองอยภายในเครองหมาย “….”

WriteBlankLines ใชเขยนไฟลแลวเวนบรรทดตามทกาหนด มรปแบบการเรยกใชงานคอ

oTextStreamObj.WriteBlankLines(Lines)

เมอ oTextStreamObj คอออบเจกต TextStream ทเรยกใชงาน และ Lines คอจานวนตวอกษร

หรออกขระทตองการเพมลงในบรรทดนน โดยมประเภทขอมลเปนแบบ Long

2.3.3.3 คาสงอนทนาสนใจ

Shell เปนฟงกชนทใชเรยกโปรแกรมประยกตขนมาทางาน มรปแบบการเรยกใชงานคอ

Shell(PathName, [Window Style])

45

โดย PathName คอทอยของโปรแกรมประยกตทตองการ และ Window Style คอคาสถานะ

ในการเรยกโปรแกรมนน

Msgbox เปนฟงกชนทใชโตตอบระหวางโปรแกรมกบผใช โดยจะแสดงขอมลเพยงอยางเดยว

แลวใหผใชกดปมเลอก (ในกรณทตองการใหผใชเลอกตอบ) มรปแบบการเรยกใชงานคอ

MsgBox Prompt[,Buttons][,Title]

เมอ Prompt คอขอความทตองการแสดงในกลองขอความ (message box) ในกรณทตองการ

แสดงขอมลหลายบรรทด ทาไดโดยนาขอมลในแตละบรรทดมาเชอมดวยวา “+chr(13)+”,

Buttons คอสวนทใชกาหนดการแสดงปมและกาหนดสญรป (icon) ในกลองขอความ, และ

Title คอขอความทตองการแสดงบนแถบดานบนของกลองขอความ

Application.StartupPath เปนฟงกชนทใชตงคาโฟลเดอรปจจบนใหตรงกบโปรแกรมประยกต

โดยถาโปรแกรมประยกตทางานเรมจากเครองแมขาย คณสมบตของ App.Path จะสงออกคา

เปนชอแบบ UNC (Universal Naming Convention) เชน \ชอเครองแมขาย\ชอโฟลเดอร\…

ซงวธการเรยกใชงานคอ

Application.StartupPath

2.4 ฟงกชนทเกยวของของโปรแกรม SCILAB ในหวขอนจะอธบายฟงกชนตางๆ ของโปรแกรม SCILAB ทจาเปนสาหรบการนามาใชงานรวมกบ

โปรแกรม Visual Basic เพอสรางสอการเรยนการสอน ดงตอไปน

2.4.1 คาสง file

เปนคาสงทใชเปดหรอปดแฟมขอมลหรอไฟล โดยมรปแบบการใชงานทวไปดงน

unit = file('open', filename, [status])

เมอ 'open' เปนการบอกโปรแกรมใหเปดไฟล filename ขนมาใชงาน, filename คอชอ

ไฟลขอมลทตองการเรยกใชงาน, status เปนการกาหนดสถานะของไฟลทเปดขนมาใชงานซงม

อย 4 รปแบบคอ

46

ตารางท 2.4 รหสรปแบบในโปรแกรม SCILAB

รหสรปแบบ คาอธบาย

%d แสดงผลเปนเลขจานวนเตมฐานสบแบบมเครองหมาย (signed integer)

%u แสดงผลเปนเลขจานวนเตมฐานสบแบบไมมเครองหมาย (unsigned integer)

%x หรอ %X แสดงผลเปนเลขจานวนเตมฐานสบหกแบบไมมเครองหมาย

%f แสดงผลเปนเลขจานวนจรง

%e แสดงผลเปนเลขจานวนจรงในรปของเลขยกกาลง

%c แสดงผลตวอกขระ

%s แสดงผลสายอกขระ

"new" หมายถงไฟลทเปดขนมาตองไมเคยมอยในสารบบทางาน (คาโดยปรยาย)

"old" หมายถงไฟลทเปดขนมาตองมอยแลวในสารบบทางาน

"unknown" หมายถงไฟลทเปดขนมาจะมอยหรอไมมอยในสารบบทางานกได

"scratch" หมายถงไฟลทเปดขนมาจะถกลบทงหลงจากเสรจสนการทางาน

และ unit เปนเลขจานวนเตมทโปรแกรมใชอางถงชอไฟล filename นน โดยหลงจากใชงาน

ไฟลทเปดขนมาเสรจแลว ผใชจะตองปดการทางานของไฟลนนเสมอดวยคาสง

file('close', unit)

2.4.2 คาสง fprintf

เปนคาสงททาหนาทพมพคาของตวแปรลงไปเกบไวในไฟล แทนทจะแสดงผลลพธออกมาทหนาตาง

คาสง รปแบบการใชงานของคาสงนคอ

fprintf(fd, format, value_1, ..., value_n)

โดย fd คอชอของไฟลทตองการเกบคาของตวแปร value_i, format คอรหสควบคมการพมพ

(ตามตารางท 2.4 และ 2.5), และ value_i เปนตวกาหนดวาจะใหขอมลใดแสดงผลออกมาท

หนาตางคาสง ตวอยางการใชงาน เชน

-->fd = file('open', 'results.txt', 'unknown');

47

ตารางท 2.5 รหสบงคบการพมพในโปรแกรม SCILAB

รหสบงคบการพมพ คาอธบาย

\n ขนบรรทดใหม

\t แทป (tab) ในแนวนอน

\v แทปในแนวตง

\b เลอนเคอรเซอรไปลบตวอกขระทางซายมอหนงตวอกขระ

\r เครองหมาย return เหมอนกบการกดปม Enter

\f ขนหนาใหม

\a สงเสยงดงออกลาโพงหนงครง

\\ เครองหมาย \ (backslash)

\’ เครองหมาย ' (single quote)

\” เครองหมาย " (double quote)

\? เครองหมาย ? (question mark)

\ooo พมพตวอกขระทมเลขฐานแปดตรงกบคา ooo

\xhh พมพตวอกขระทมเลขฐานสบหกตรงกบคา hh

-->for t = 0:%pi/10:%pi

--> fprintf(fd, 'time = %6.3f value = %6.3f\n', t, cos(t));

-->end

-->file('close', fd);

ผลลพธทไดคอโปรแกรม SCILAB จะสรางไฟลทชอวา results.txt ในสารบบทกาลงทางาน

อยซงจะบนทกขอมลทกาหนดดวยคาสง fprintf ปรากฏอย (นนคอคาของสญญาณโคไซน ณ

เวลา t) โดยถาลองเปดไฟล results.txt ดวยโปรแกรมเอดเตอร (เชน Notepad) กจะพบ

ขอมลตามทกาหนดไวดงแสดงในรปท 2.15

2.4.3 คาสง exec

เปนคาสงทใชโหลดฟงกชนเขามาประมวลผลในโปรแกรม SCILAB โดยมลกษณะการใชงานดงน

exec(filename)

เมอ filename คอชอและทอย (path) ของไฟล ซงตองเขยนภายในเครองหมาย "…"

48

รปท 2.15 ขอมลภายในไฟล results.txt โดยใชโปรแกรม Notepad

2.4.4 คาสง savematfile

เปนคาสงทใชบนทกขอมลใหอยในรปไบนาร (binary) หรอแอสก (ASCII) โดยมรปแบบการเรยก

ใชงานดงน

savematfile('filename', 'var1')

เมอ filename คอชอและทอยของไฟล ซงตองเขยนภายในเครองหมาย "…" และ var1 คอชอตวแปรทตองการเขยนลงในไฟล เชน คาสง savematfile('Test1.txt','x') จะ

เปนการนาคาของตวแปร x ไปเกบไวในไฟล Test1.txt

2.4.5 คาสง xs2gif

เปนคาสงทใชบนทกรปกราฟทวาดขนดวยโปรแกรม SCILAB ใหเปนไฟลรปภาพทมนามสกลเปน

แบบ .gif โดยมรปแบบการเรยกใชงานดงน

49

รปท 2.16 แผนภาพบลอกแสดงการเขยนโปรแกรม Visual Basic เพอตดตอกบ SCILAB

xs2gif(win_num, filename)

เมอ win_num คอตวเลขจานวนเตมบวกทใชอางถงหมายเลขของหนาตางกราฟ และ filename

คอชอไฟล (ทมนามสกล .gif) ทตองการบนทกรปกราฟทปรากฏในหนาตางกราฟหมายเลข

win_num ตวอยางเชน คาสง xs2gif(1,'F1.gif') จะบนทกรปกราฟในหนาตางกราฟ

หมายเลข 1 เปนไฟลชอ F1.gif

2.5 การเขยนโปรแกรม Visual Basic ตดตอกบ SCILAB ในสวนนจะแสดงตวอยางการเขยนโปรแกรม Visual Basic ตดตอกบ SCILAB ซงมการขนตอน

การทางานตามแผนภาพบลอกในรปท 2.16 โดยซอฟตแวรทใชประกอบดวย

โปรแกรม Microsoft Visual Basic 2010 Express

โปรแกรม SCILAB เวอรชน 4.1.2

ระบบปฏบตการ Window XP

เรมตน

สรางไฟลสครปต

ประมวลผลไฟลสครปต

บนทกผลลพธลงไฟลขอมล

แสดงผลลพธ

จบ

เขยนขอมลไฟลสครปต

50

รปท 2.17 ฟอรมทดสอบการสรางไฟลสครปต

และฮารดแวรทใชมคณลกษณะดงน CPU แบบ Core2Duo 2.4 GHz, RAM ขนาด 1 GB, ฮารด

ดสกไดรฟขนาด 160 GB, และการดจอ VGA แบบ 128 MB

ในทนจะยกตวอยางการหาคาลอการทมฐานสอง7 ของเลขจานวนเตม โดยจะใชโปรแกรม

Visual Basic สรางหนาตางสวนตอประสาน (interface) เพอรบคาตวเลขทผใชปอนเขาไป จากนน

เมอกดปมคานวณ โปรแกรม Visual Basic กจะนาตวเลขนมาเขยนเปนไฟลสครปต แลวสงไปให

โปรแกรม SCILAB คานวณโดยใชฟงกชน log2(x) เพอหาคาลอการทมฐานสองของตวแปร x

แลวสงผลลพธทไดไปแสดงผลทหนาตางสวนตอประสาน โดยขนตอนการทางานสรปไดดงน

2.5.1 การสรางไฟลสครปต

หวขอนจะแสดงวธการสรางไฟลสครปตจากหนาตางสวนตอประสานของโปรแกรม Visual Basic

2010 Express ดงตอไปน

1) ใหเปดโปรแกรม Visual Basic 2010 Express แลวสรางโปรเจกตแบบ Windows Forms

Application จากนนทาการออกแบบหนาฟอรมโดยนาปม Button มาวางไวใน Form หนงปม

แลวเปลยนชอปมเปน “ทดสอบการสรางไฟลสครปต” ตามรปท 2.17

2) กาหนดคาคณสมบตของฟอรมตามตารางท 2.6

3) เรยกฟงกชน FileSystemObject มาใชงาน โดยเลอกทเมน Project → Add Reference…

→ Microsoft Scripting Runtime และกดปม OK (ตามรปท 2.11 และ 2.12)

4) ดบเบลคลกทปม Button หรอกดปม View Code ทหนาตางโซลชน (Solution Explorer)

แลวเขยนโคดโปรแกรมดงน

7 ลอการทม (logarithm) เปนฟงกชนผกผนของฟงกชนเอกซโพเนนเชยล กลาวคอลอการทมฐาน b ของคา x กคอคา n

ททาใหสมการ x = bn หรอเขยนไดเปน logb(x) = n เปนจรง เชน log2(128) = 7

51

ตารางท 2.6 การกาหนดคาคณสมบตของฟอรมทใชในรปท 2.17

ออบเจกต / คอนโทรล คณสมบต คาทกาหนด

Form Text ทดสอบการสรางไฟลสครปต

CommandButton Name Button1

Text ทดสอบการสรางไฟลสครปต

รปท 2.18 ผลลพธทไดจากฟงกชน CreateTextFile

1

2

3

4

5

6

Public Class Form1


Private Sub Button1_Click(ByVal sender As System.Object, ByVal e As

System.EventArgs) Handles Button1.Click

w_file = fso.CreateTextFile("D:\test.sce") 'สรางไฟลสครปต

End Sub

End Class

5) ทดสอบการทางานของโปรแกรม โดยการคลกทปม หรอกดปม <F5> ทคยบอรด จากนน

ทดสอบโปรแกรมโดยกดปม “ทดสอบการสรางไฟลสครปต” ในรปท 2.17 กจะไดไฟลสครปต

ทมชอวา test.sce ปรากฏอยในสารบบ D:\ ดงแสดงในรปท 2.18

หมายเหต ฟงกชน CreateTextFile ในบรรทดท 4 จะสรางไฟลสครปตของโปรแกรม SCILAB

ทชอวา test.sce เพอทาหนาทเปนไฟลชวคราวสาหรบสงขอมลตางๆ ไปประมวลผลท

โปรแกรม SCILAB

52

รปท 2.19 ฟอรมแสดงการเขยนขอมลลงไฟลสครปต



Form Text ทดสอบการเขยนขอมลลงไฟลสครปต


Text ทดสอบการเขยนขอมลลงไฟลสครปต

TextBox1 Text N/A

2.5.2 การเขยนไฟลสครปต

ในทนจะแสดงวธการนาขอมลทปอนผานหนาตางสวนตอประสานของโปรแกรม Visual Basic 2010

Express ไปเกบไวในไฟลสครปตดงน

1) เปดโปรแกรม Visual Basic 2010 Express แลวสรางโปรเจกตแบบ Windows Forms

Application จากนนทาการออกแบบหนาฟอรมโดยนาปม Button มาวาง 1 ตว (เปลยนชอเปน

“ทดสอบการเขยนไฟลสครปต”) และนา Textbox1 มาวาง 1 ตว (เปลยนชอเปน “Input”)

ตามรปท 2.19


3) เรยกฟงกชน FileSystemObject มาใชงานโดยเลอกทเมน Project → Add Reference…


4) ดบเบลคลกทปม Button หรอคลกทปม View Code ทหนาตางโซลชน แลวเขยนโคด

โปรแกรมดงน

5) ทดสอบการทางานของโปรแกรม โดยการกดปม หรอกดปม <F5> ทคยบอรด จากนน

ทาการทดสอบโปรแกรมโดยการปอนตวเลขเขาไป (เชน เลข 5) และกดปม “ทดสอบการเขยน

ไฟลสครปต” หนงครง กจะไดผลลพธตามรปท 2.20

53

รปท 2.20 ขอมลทเขยนลงไฟลสครปต test.sce

1

2

3

4

5

6

7

8

Public Class Form1






w_file.WriteLine("X=" & TextBox1.Text & ";") 'เขยนไฟลสครปต

End Sub

End Class

หมายเหต ฟงกชน WriteLine ในบรรทดท 6 เปนการเขยนขอมลลงในไฟลสครปตทสรางขน

เพอนาขอมลไปประมวลผลทโปรแกรม SCILAB ซงเมอปอนคาทตองการ (เชน เลข 5) ลงไป

ในชอง Input แลวกดปม “ทดสอบการเขยนขอมลลงไฟลสครปต” กจะทาการสรางไฟลสครปต

test.sce ในสารบบ D:\ และเขยนขอมล X=5 ลงในไฟล (ตามทกาหนดในบรรทดท 6)

2.5.3 การประมวลผลไฟลสครปต


Express ไปเกบไวในไฟลสครปต แลวสงไฟลสครปตไปประมวลผลทโปรแกรม SCILAB ดงน


Application จากนนทาการออกแบบหนาฟอรมโดยนาปม Button มาวาง 1 ตว (เปลยนชอ

เปน “ทดสอบการประมวลผลไฟลสครปต”) และนา Textbox1 มาวาง 1 ตว (เปลยนชอเปน

“Input”) และ Label มาวาง 1 ตว ตามรปท 2.21


54

รปท 2.21 ฟอรมทดสอบการประมวลผลไฟลสครปต



Form Text ทดสอบการประมวลผลไฟลสครปต


Text ทดสอบการประมวลผลไฟลสครปต

TextBox1 Text N/A





1

2

3

4

5

6

7

8

9

Public Class Form1







Shell("C:\WINDOWS\scilab-4.1.2\bin\Scilex.exe -f D:\test.sce", vbHide)

'ประมวลผล

End Sub

End Class

55

รปท 2.22 ฟอรมทดสอบการบนทกผลลพธลงไฟลขอมล


ทดสอบการทางานของโปรแกรมโดยการปอนตวเลข (เชน เลข 5) ลงไป และกดปม “ทดสอบ

การเขยนไฟลสครปต” หนงครง กจะไดไฟลสครปต test.sce ในสารบบ D:\ ทมขอมล

X=5 จากนนไฟลสครปตนจะถกนาไปประมวลผลในโปรแกรม SCILAB8 ผานทางคาสง Shell

ตามบรรทดท 7 โดยการประมวลผลไฟลสครปตจะถกซอนดวยคาสง vbHide (ในทนจงทาให

ไมมการแสดงผลลพธใดๆ เกดขน)

2.5.4 การบนทกผลลพธลงไฟลขอมล


Express ไปเกบไวในไฟลสครปตแลวสงไฟลนไปประมวลผล จากนนนาผลลพธทไดมาบนทกเกบ

ไวในไฟลขอมล ดงแสดงตอไปน


Application จากนนทาการออกแบบหนาฟอรมโดยนาปม Button มาวาง 1 ตว (เปลยนชอเปน

“ทดสอบการบนทกผลลพธลงเทกซไฟล”) และนา Textbox1 มาวาง 1 ตว (เปลยนชอเปน

“Input”) และ Label มาวาง 1 ตว ตามรปท 2.22





โปรแกรมดงน 8 ไฟลทใชประมวลผลของโปรแกรม SCILAB เวอรชน 4.1.2 คอไฟล Scilex.exe

56



Form Text ทดสอบการบนทกผลลพธลงไฟลขอมล


Text ทดสอบการบนทกผลลพธลงไฟลขอมล

TextBox1 Text N\A

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

Public Class Form1







w_file.WriteLine("output=log2(X);") 'เขยนไฟลสครปต

w_file.WriteLine("savematfile('D:\001.txt', 'output')") 'บนทกผลลพธ

w_file.WriteLine("exit();") 'ออกจากโปรแกรม SCILAB

w_file.Close() 'ออกจากการเขยนไฟลสครปต


'ประมวลผล

End Sub

End Class


ทาการทดสอบโปรแกรมโดยการปอนตวเลข (เชน เลข 8) ลงไปตามรปท 2.22 และกดปม

“ทดสอบการบนทกผลลพธลงเทกซไฟล” หนงครง กจะไดผลลพธดงรปท 2.23

หมายเหต การบนทกผลลพธลงในไฟลขอมลจะตองเขยนโคดลงในไฟลสครปตไวกอน

(บรรทดท 8) โดยใชคาสง savematfile จากนนออกจากการโปรแกรม SCILAB โดยใช

คาสง exit (บรรทดท 9) และสนสดการเขยนขอมล (บรรทดท 10) หลงจากนนเมอปอน

ขอมลลงไปและกดปม “ทดสอบการบนทกผลลพธลงไฟลขอมล” กจะไดไฟลสครปตทชอวา

test.sce ปรากฏอยในสารบบ D:\ และบนทกผลลพธทไดจากการประมวลผลเขาไปเกบ

ในไฟลขอมลทชอวา 001.txt ซงเมอเปดไฟลขอมล 001.txt เพอดผลลพธกจะไดตาม

รปท 2.24

57

รปท 2.23 การบนทกผลลพธลงไฟลขอมล 001.txt

รปท 2.24 ผลลพธทไดในไฟล 001.txt แสดงดวยโปรแกรม NotePad

รปท 2.25 ฟอรมการแสดงผลลพธของ Log ฐาน 2

58



Form Text การแสดงผลลพธของ Log ฐาน 2


Text ประมวลผลลพธ Log ฐาน 2

Textbox1 Text N\A

Textbox2 Text N\A

Timer1 Interval 1000

Enabled False

2.5.5 การแสดงผลลพธ


Express ไปเกบไวในไฟลสครปตแลวสงไฟลนไปประมวลผล จากนนนาผลลพธทไดมาบนทกเกบ

ไวในไฟลขอมลแลวสงกลบมาแสดงผลทหนาตางสวนตอประสานของโปรแกรม Visual Basic 2010

Express ดงแสดงตอไปน


Application จากนนทาการออกแบบหนาฟอรมโดยนาปม Button มาวาง 1 ตว (เปลยนชอ

เปน “ประมวลผลลพธ Log ฐาน 2”), Textbox1 มาวาง 2 ตว (เปลยนชอเปน “Input” และ

“Output”), Label มาวาง 2 ตว, และ Timer1 มาวางไวนอกฟอรมอก 1 ตว ตามรปท 2.25






1

2

3

4

5

Public Class Form1



Public r_file As Scripting.TextStream



59

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24



w_file.WriteLine("output=log2(X);") 'เขยนไฟลสครปต

w_file.WriteLine("savematfile('D:\001.txt','output')") 'บนทกผลลพธ

w_file.WriteLine("exit();") 'ออกจากโปรแกรม SCILAB

w_file.Close() 'ออกจากการเขยนไฟลสครปต


Timer1.Enabled = True 'เรมการทางานของ Timer1

End Sub

Private Sub Timer1_Tick(ByVal sender As System.Object, ByVal e As

System.EventArgs) Handles Timer1.Tick

If Timer1.Interval = 1000 Then 'หนวยเวลาเพอรอประมวลผล

r_file = fso.OpenTextFile("D:\001.txt") 'เปดไฟลขอมล

Do Until r_file.AtEndOfStream 'อานขอมลจากไฟลขอมลจนจบ

TextBox2.Text = Val(r_file.ReadLine) 'แสดงขอมล Textbox2

Loop

End If

Timer1.Enabled = False 'จบการทางานของ Timer1

End Sub

End Class

รปท 2.26 ผลลพธของ Log ของเลข 256 ฐาน 2 (8 = log2(256))


ทาการทดสอบโปรแกรมโดยการปอนตวเลข (เชน เลข 256) และกดปม “ประมวลผลลพธ Log

ฐาน 2” หนงครง กจะไดผลลพธดงรปท 2.26

60

รปท 2.27 ตวอยางโปรแกรมเขาสระบบ

2.6 สรปทายบท บทนไดสรปพนฐานการใชงานโปรแกรม Visual Basic เพอตดตอกบโปรแกรม SCILAB โดยเรม

จากประวตความเปนมาของโปรแกรม Visual Basic จากนนอธบายหลกการใชงานของโปรแกรม

Visual Basic 2010 Express รวมทงการเชอมตอกบโปรแกรม SCILAB เพอเปนแนวทางใชการ

สรางสอการเรยนการสอนทจะอธบายในบทตอไป

2.7 แบบฝกหดทายบท 1. จงอธบายเมนหลก (menu bar) ทนยมใชงานของโปรแกรม Visual Basic 2010 Express

2. การใชงานออบเจกต FileSystemObject จะตองมการเรยกไลบรารทชอวาอะไร

3. จงอธบายความหมายและรปแบบการใชงานของฟงกชน Shell

4. ฟงกชน savematfile ของโปรแกรม SCILAB มรปแบบการใชงานอยางไร

5. จงออกแบบโปรแกรมเขาสระบบ โดยเมอปอนชอลงใน Textbox และคลกทปม “เขาสระบบ”

จะแสดงขอความยนดตอบรบและชอผใชงาน ดงตวอยางในรปท 2.27

61

บทท 3 การสรางสอการสอนดวยโปรแกรม Visual

Basic รวมกบ SCILAB

ในบทนจะแสดงตวอยางขนตอนการสรางสอการสอนดวยโปรแกรม Visual Basic (VB) รวมกบ

SCILAB ซงประกอบดวยการบวก/ลบ/คณ/หาร ของเลขสองจานวน การหาดเทอรมแนนตและ

อนเวอรสของเมทรกซ การพสจนคณสมบตของเมทรกซ การหาคาลอการทมฐานใดๆ การบวกและ

ลบสมการพหนาม และการวาดกราฟสองมต เพอเปนแนวทางใหผอานสามารถนาไปพฒนาตอยอด

หรอประยกตใชงานดานอนได

3.1 การบวก/ลบ/คณ/หาร ของเลขสองจานวน

ในสวนนจะแสดงการใชโปรแกรม VB 2010 Express เพอสรางหนาตางสวนตอประสาน (interface)

เพอใชสาหรบการบวก ลบ คณ และหาร ของเลขสองจานวน ดงตอไปน

1) เปดโปรแกรม VB 2010 Express แลวสรางโปรเจกตแบบ Windows Forms Application

จากนนออกแบบหนาฟอรมตามรปท 3.1

2) กาหนดคาคณสมบตของฟอรมในรปท 3.1 ตามตารางท 3.1



4) ดบเบลคลกทฟอรมหรอคลกทปม View Code ทหนาตางโซลชน (solution explorer)

แลวเขยนโคดโปรแกรมดงน

62

รปท 3.1 ฟอรมสาหรบทาหนาทการบวก ลบ คณ และหาร ของเลขสองจานวน

ตารางท 3.1 คาคณสมบตของฟอรมในรปท 3.1


Form Text การบวก/ลบ/คณ/หาร ดวย SCILAB

CommandButton1 Name Button1

Text + (บวก)


Text - (ลบ)


Text X (คณ)


Text / (หาร)

Textbox1 (A) Text N/A

Textbox2 (B) Text N/A

Textbox3 (C) Text N/A

Timer1 Enabled False

Interval 1000

โคดของฟอรมในรปท 3.1

1

2

Public Class Form1


63

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34



Public oparation As String



oparation = "+" 'การบวก

F_scilab() 'เรยกใชฟงกชน F_scilab

End Sub



oparation = "-" 'การลบ


End Sub



oparation = "*" 'การคณ


End Sub



oparation = "/" 'การหาร


End Sub

Private Sub F_scilab() 'รายละเอยดของฟงกชน F_scilab

TextBox3.Text = "" 'ลบขอมลใน textbox3

w_file = fso.CreateTextFile("D:\temp.sce") 'สรางไฟลสครปตชอ temp.sce

w_file.WriteLine("A=" & TextBox1.Text & ";") 'ใหตวแปร A = Textbox1.Text

w_file.WriteLine("B=" & TextBox2.Text & ";") 'ใหตวแปร B = Textbox2.Text

w_file.WriteLine("C=A" & oparation & "B;") 'ใหตวแปร C มคาเทากบ A ตามดวย

ตวดาเนนการและ B

w_file.WriteLine("otext=string(C);") 'แปลงขอมล C เปนสายอกขระเกบไวทตวแปร otext

w_file.WriteLine("fid = mopen('D:\001.txt', 'w');") 'สรางไฟลผลลพธ 001.txt

w_file.WriteLine("mfprintf(fid,'%s\n', otext);") 'เขยนขอมล otext ลงในไฟล 001.txt

w_file.WriteLine("mclose(fid);") 'จบการเขยนขอมลลงไฟล 001.txt

w_file.WriteLine("exit") 'ออกจากโปรแกรม SCILAB

w_file.Close() 'จบการเขยนขอมลลงไฟลสครปต

Shell("C:\WINDOWS\scilab-4.1.2\bin\Scilex.exe -f D:\temp.sce", vbHide) 'ประมวลผล

64

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

Timer1.Enabled = True 'เปดการทางาน Timer1

End Sub



If fso.FileExists("D:\001.txt") = True And Timer1.Interval = 1000 Then

'ตรวจสอบเงอนไขไฟล 001.txt มอยจรงหรอไมและหนวงเวลาเทากบ 1 วนาท

r_file = fso.OpenTextFile("D:\001.txt") 'เปดไฟล 001.txt

Do Until r_file.AtEndOfStream 'ตรวจสอบเงอนไข อานขอมลจาก 001.txt จบหรอไม

TextBox3.Text = Val(r_file.ReadLine) 'นาขอมลทอานไดใสลง textbox3.text

Loop 'วนลปไปตรวจสอบเงอนไข

r_file.Close() 'จบการอานขอมล

Timer1.Enabled = False 'ปดการทางาน Timer1

End If 'จบทางานเงอนไข

End Sub

End Class

รปท 3.2 ทดสอบการบวกเลขสองจานวน

5) ทดสอบการทางานของโปรแกรมโดยการกดปม หรอกดปม <F5> ทคยบอรด จากนน

ปอนขอมลดงน A มคาเทากบ 5 และ B มคาเทากบ 5 และกดปม “+ (บวก)” หนงครง

กจะไดผลลพธตามรปท 3.2 แตถากดปม “× (คณ)” หนงครง กจะไดผลลพธตามรปท 3.3

3.2 การหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซ

ในทนจะแสดงการหาดเทอรมแนนต (determinant) และอนเวอรส (inverse) ของเมทรกซขนาด

2×2 และ 3×3 โดยจะสรางฟอรมทงหมด 3 หนาตาง ดงรายละเอยดตอไปน

กดปมบวก

65

รปท 3.3 ทดสอบการคณเลขสองจานวน

รปท 3.4 ฟอรมเลอกขนาดเมทรกซ 2×2 หรอ 3×3 (Form1)

Form1 คอฟอรมกาหนดขนาดของเมทรกซทจะใชงาน

Form2 คอฟอรมสาหรบการหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด 2×2

Form3 คอฟอรมสาหรบการหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด 3×3

3.2.1 ฟอรมกาหนดขนาดของเมทรกซ

การสรางฟอรมกาหนดขนาดของเมทรกซ (Form1) ทาไดดงน


โดยหนาตางนจะใหผใชงานเลอกขนาดของเมทรกซทตองการ โดยจะมปมเลอกเมทรกซขนาด

2×2 และ 3×3 ดงแสดงในรปท 3.4


กดปมคณ

66



Form Text เมทรกซ

StartPosition CenterScreen


Text 2 x 2


Text 3 x 3



4) ดบเบลคลกทฟอรมหรอคลกทปม View Code ทหนาตางโซลชน แลวเขยนโคดโปรแกรม

ดงน

โคดของฟอรม Form1 ในรปท 3.4

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Public Class Form1



Hide() 'ซอนฟอรมทใชงานอย (Form1)

Form2.Show() 'แสดง Form2

End Sub





End Sub

End Class

3.2.2 ฟอรมสาหรบหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด 2×2

การสรางฟอรมสาหรบการหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด 2 ×2 (Form2) ทาได

ดงน

67

รปท 3.5 ฟอรมสาหรบการหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด 2×2 (Form2)

รปท 3.6 เครองมอ Panel ทใชในการออกแบบผลลพธของ Form2


โดยหนาตางนจะใชสาหรบหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด 2×2 ซงตองมปม

สาหรบคานวณ 2 ปม โดยการหาดเทอรมแนนตจะแสดง Textbox จานวน 1 ชอง เปน Panel

ทหนง และการหาอนเวอรสจะแสดง Textbox จานวน 4 ชอง เปน Panel ทสอง ดงแสดงใน

รปท 3.5

หมายเหต การออกแบบฟอรมผลลพธนนจะใชเครองมอ (Toolbox) ทมชอวา Panel ตามรปท

3.6 ซงจะตองสราง Panel สองอนซอนกน ณ ตาแหนงทแสดงผลลพธ โดย Panel ทหนงใช

แสดงผลลพธของการหาดเทอรมแนนต และ Panel ทสองใชแสดงผลลพธของการหาอนเวอรส

นอกจากนจะตองทาการซอน Panel ทงสองไวกอน โดยการกาหนดคา Visible เทากบ False


ดเทอรมแนนต

อนเวอรส

68

รปท 3.7 การตงคาการซอน Panel

รปท 3.8 ตวอยางรหสทใชกาหนด Textbox (XY)


หมายเหต รหสทใชในการตงชอ Textbox (XY) หมายถง Textbox แถวท X และแนวตงท

Y เชน ถากาหนดให Textbox (12) จะหมายถง Textbox แถวท 1 และแนวตงท 2 ตามท

แสดงในรปท 3.8



4) ดบเบลคลกทฟอรมหรอคลกทปม View Code ทหนาตางโซลชนแลวเขยนโคดโปรแกรม

ดงน

แถวท 1 แนวตงท 2

69



Form Text เมทรกซขนาด 2 × 2



Text ดเทอรมแนนต


Text อนเวอรส


Text ยอนกลบ

Textbox (A11) Name a0

Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A

Textbox (1) Panel1 Name da

Text N/A

Textbox (11) Panel2 Name inva0

Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Interval 1000

70


1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

Public Class Form2




Public codeline As String



da.Text = "" 'ลบขอมลใน da.Text

w_file = fso.CreateTextFile("D:\temp.sce") 'สรางไฟลสครปตชอวา temp.sce

w_file.WriteLine("A=[" & a0.Text & " " & a1.Text & ";" & a2.Text & " " & a3.Text

& "];") 'สรางตวแปรเมทรกซ A เทากบ a0.text - a3.text ตามลาดบ

w_file.WriteLine("output=det(A);") 'หาดเทอรมแนนตของเมทรกซ A

w_file.WriteLine("otext=string(output);") 'แปลงขอมล output เปนสายอกขระเกบไวท

ตวแปร otext


w_file.WriteLine("mfprintf(fid,'%s\n',otext);") 'นาขอมล output เขยนลงในไฟล 001.txt




Shell("C:\WINDOWS\scilab-4.1.2\bin\Scilex.exe -f D:\temp.sce", vbHide)


End Sub



If fso.FileExists("D:\001.txt") = True And Timer1.Interval = 1000 Then 'ตรวจสอบ

เงอนไขไฟล 001.txt มอยจรงหรอไมและหนวงเวลาเทากบ 1 วนาท



da.Text = r_file.ReadLine 'นาขอมลทอานไดใสลง da.text



Panel2.Visible = False 'ปด Panel2

Panel1.Visible = True 'เปด Panel1



End Sub

71

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53

54

55

56

57

58

59

60

61

62

63



inva0.Text = "" 'ลบขอมลใน inva0.text







w_file.WriteLine("output=inv(A);") 'หาอนเวอรสของเมทรกซ A




w_file.WriteLine("mfprintf(fid,'%s\n',otext(1));") 'นาขอมล otext(1) เขยนลงใน 001.txt









End Sub







inva0.Text = r_file.ReadLine 'นาขอมลทอานไดใสลง inva0.text








72

64

65

66

67

68

69

70

71



End Sub





End Sub

End Class

รปท 3.9 ฟอรมสาหรบการหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด 3×3 (Form3)

3.2.3 ฟอรมสาหรบหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด 3×3

การสรางฟอรมสาหรบหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด 3 ×3 (Form3) ทาไดดงน


โดยหนาตางนจะใชสาหรบหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด 3×3 โดยการ

ออกแบบในสวนแสดงผลลพธจะมลกษณะเหมอนกบแบบฟอรมท 2 (Form2) โดยจะใช Panel

ซอนผลลพธไวตามทกาหนดในรปท 3.6 และ 3.7 แตจะมขนาดของเมทรกซเปน 3×3 ตาม

รปท 3.9


อนเวอรส

ดเทอรมแนนต

73



Form Text เมทรกซขนาด 3 × 3



Text ดเทอรมแนนต


Text อนเวอรส


Text ยอนกลบ


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A

Textbox (1) Panel1 Name da

Text N/A

74



Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Interval 1000

หมายเหต การเรยงรหส Textbox (XY) ในตารางท 3.4 จะเหมอนกบ Form2 ทแสดงในตารางท

3.3 เพยงแตขนาดเมทรกซจะเปน 3×3




ดงน

75


1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

Public Class Form3




Public codeline As String



da.Text = "" 'ลบขอมลใน da.text


w_file.WriteLine("A=[" & a0.Text & " " & a1.Text & " " & a2.Text & ";" & a3.Text

& " " & a4.Text & " " & a5.Text & ";" & a6.Text & " " & a7.Text & " " & _ a8.Text &

"];") 'สรางตวแปรเมทรกซ A เทากบ a0.text - a8.text ตามลาดบ

w_file.WriteLine("output=det(A);") 'หาดเทอรมแนนตของเมทรกซ A




w_file.WriteLine("mfprintf(fid,'%s\n',otext);") 'นาขอมล otext เขยนลงใน 001.txt






End Sub






da.Text = r_file.ReadLine 'นาขอมลทอานไดใสลง da.text






76

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53

54

55

56

57

58

59

60

61


End Sub













w_file.WriteLine("A=[" & a0.Text & " " & a1.Text & " " & a2.Text & ";" & a3.Text

& " " & a4.Text & " " & a5.Text & ";" & a6.Text & " " & a7.Text & " " & _ a8.Text &

"];") 'สรางตวแปรเมทรกซ A เทากบ a0.text - a8.text ตามลาดบ

w_file.WriteLine("output=inv(A);") 'หาอนเวอรสของเมทรกซ A

w_file.WriteLine("otext=string(output);")
















End Sub

77

62

63

64

65

66

67

68

69

70

71

72

73

74

75

76

77

78

79

80

81

82

83

84

85

86






inva0.Text = r_file.ReadLine 'นาขอมลใสลง inva0.text














End If 'จบการทางานของเงอนไข

End Sub





End Sub

End Class

3.2.4 ทดสอบการใชงาน

ในสวนนจะทดสอบการทางานของโปรแกรมการหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด

2 ×2 และ 3 ×3 ดงน

78

รปท 3.10 ตวอยางการหาผลลพธของดเทอรมแนนตของเมทรกซขนาด 2×2

รปท 3.11 ตวอยางการหาผลลพธของอนเวอรสเมทรกซขนาด 2×2


ทาการปอนขอมลโดยแบงออกเปน 2 ตวอยางตอไปน

2) สาหรบตวอยางเมทรกซขนาด 2×2 ใหกดเลอกขนาดของเมทรกซเปน 2×2 ในรปท 3.4 กจะได

หนาตาง “เมทรกซขนาด 2×2” ตามรปท 3.10

• ปอนขอมลใหเมทรกซ A มคาเทากบ [1, 2; 3, 4] ตามรปท 3.10 โดยถาตองการหาคา

ดเทอรมแนนตของเมทรกซ A ใหกดปมดเทอรมแนนตในรปท 3.10 กจะไดผลลพธเทากบ

-2 ตามทตองการ ในทานองเดยวกนถาตองการหาคาดเทอรมแนนตของเมทรกซ A ใหกด

ปมอนเวอรสในรปท 3.11 กจะไดผลลพธเทากบ [-2, 1; 1.5, -0.5] ตามทตองการ

79

รปท 3.12 ตวอยางการหาผลลพธของดเทอรมแนนตของเมทรกซขนาด 3×3


3) สาหรบตวอยางเมทรกซขนาด 3×3 ใหกดเลอกขนาดของเมทรกซเปน 3×3 ในรปท 3.4 กจะได

หนาตาง “เมทรกซขนาด 3×3” ตามรปท 3.12

• ปอนขอมลใหเมทรกซ A มคาเทากบ [2, 2, 1; 1, 2, 4; 8, 2, 3] ตามรปท 3.12 โดยถา

ตองการหาคาดเทอรมแนนตของเมทรกซ A ใหกดปมดเทอรมแนนตของเมทรกซ A ให

กดปมดเทอรมแนนตในรปท 3.12 กจะไดผลลพธเทากบ 40 ในทานองเดยวกนถาตองการ

หาคาดเทอรมแนนตของเมทรกซ A ใหกดปมอนเวอรสในรปท 3.13 กจะไดผลลพธเทากบ

[-0.05, -0.1, 0.15; 0.725, -0.05, -0.175; -0.35, 0.3, 0.05] ตามตองการ

80

รปท 3.14 เครองมอ TabControl ในกลองเครองมอ

3.3 การพสจนคณสมบตของเมทรกซ

ในสวนนจะแสดงตวอยางการใชโปรแกรม VB 2010 Express สรางหนาตางสวนตอประสานเพอ

ใชในการพสจนคณสมบต (property) ของเมทรกซ 3 แบบคอ

(kA)T = kAT

(A + B)T = AT + BT

(AB)T = BTAT

เมอ k คอคาคงตว, A และ B คอเมทรกซจตรสขนาด 2×2, และ (⋅)T คอทรานสโพสของเมทรกซ

ดงรายละเอยดตอไปน

3.3.1 การพสจนคณสมบต (kA)T = kAT

การสรางหนาตางสวนตอประสานเพอใชในการพสจนคณสมบต (kA)T = kAT ทาไดดงน


จากนนทาการออกแบบหนาฟอรมสาหรบการเขยนโปรแกรมพสจนคณสมบตของเมทรกซโดย

ในทนจะใชเครองมอทเรยกวา TabControl ตามรปท 3.14 เพอออกแบบการพสจนคณสมบต

ทง 3 แบบลงในฟอรมเดยวกน รปท 3.15 และ 3.16 แสดงตวอยางการออกแบบฟอรมตาม

Tab ทหนง

81

รปท 3.15 การกาหนดชอ Tab ทงสามแบบ

2) กาหนดคาคณสมบตของฟอรมสาหรบ Tab ทหนงในรปท 3.16 ตามตารางท 3.5

หมายเหต การเรยงรหสเลข Textbox (XX) จะเหมอนกบทใชในตารางท 3.4 ตวอยางเชน

สวนแสดงผลลพธในชอง Output ตามรปท 3.17 ในทนจะไดวา Textbox (21) หมายถง

Textbox แถวท 2 และแนวตงท 1 ในขณะท Textbox (25) หมายถง Textbox แถวท 2

และแนวตงท 5

คลกเลอกพนท (กรอบเสนปะ)

คลกท Tab ทตองการ

82

รปท 3.16 ฟอรมของ Tab ทหนง สาหรบการพสจน (kA)T = kAT

รปท 3.17 ตวอยางรหสทใชกาหนด Textbox (Output)

แถวท 2 แนวตงท 5 แถวท 2 แนวตงท 1

83

ตารางท 3.5 คาคณสมบตของฟอรมสาหรบ Tab ทหนงในรปท 3.16


Form Text เมทรกซขนาด 2 × 2 พสจนคณสมบต



Text คานวณ

Textbox (K) Input Name K

Text N/A

Textbox (A11) Input Name a0

Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A

Textbox (11) output Name ako

Text N/A

Textbox (12) output Name aa0

Text N/A

Textbox (13) output Name ak1

Text N/A


Text N/A

Textbox (15) output Name bk0

Text N/A

Textbox (16) output Name ba0

Text N/A


Text N/A

84



Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A

Textbox C1(11) Output Name ac0

Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A

Textbox C2(11) Output Name bc0

Text N/A


85


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Interval 1000




ดงน

โคดของฟอรมสาหรบ Tab ทหนงในรปท 3.16

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

Public Class Form1




Public i As Integer






w_file.WriteLine("k=[" & k.Text & "];") 'สรางตวแปร k เทากบ k.text

w_file.WriteLine("output1=(k*A)';") 'ให output1 มคาเทากบทรานสโพสของ k×A

w_file.WriteLine("output2=k*A';") 'ให output2 มคาเทากบ k คณทรานสโพสของ A

w_file.WriteLine("otext1=string(output1);") 'แปลงคา output1 เปนขอความ

w_file.WriteLine("otext2=string(output2);") 'แปลงคา output2 เปนขอความ


w_file.WriteLine("mfprintf(fid,'%s\n',otext1(1));") 'นาขอมล output1(1) เขยนลง 001.txt



86

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48











End Sub






ac0.Text = r_file.ReadLine 'นาขอมลทอานไดใสลง ac0.text




bc0.Text = r_file.ReadLine 'นาขอมลทอานไดใสลง bc0.text






Dim con0() As TextBox = {a0, a1, a2, a3} 'ประกาศตวแปร con0 มขอมล

array เทากบ a0 - a3

Dim con1() As TextBox = {ak0, ak1, ak2, ak3} 'ประกาศตวแปร con1 มขอมล

array เทากบ ak0 - ak3

Dim con2() As TextBox = {bk0, bk1, bk2, bk3} 'ประกาศตวแปร con2 มขอมล

array เทากบ bk0 - bk3

Dim con3() As TextBox = {aa0, aa1, aa2, aa3} 'ประกาศตวแปร con3 มขอมล

array เทากบ aa0 - aa3

Dim con4() As TextBox = {ba0, ba1, ba2, ba3} 'ประกาศตวแปร con4 มขอมล

array เทากบ ba0 - ba3

For Me.i = 0 To 3 'ลป i = 0 จนถง i = 3

87

49

50

51

52

53

54

55

56

57

con1(i).Text = k.Text 'นาขอมล k.text สงใหกบ con1(i)

con2(i).Text = k.Text 'นาขอมล k.text สงใหกบ con2(i)

con3(i).Text = con0(i).Text 'นาขอมล con0(i) สงใหกบ con3(i)


Next 'วนลปทไปท for จนสนสดเงอนไข



End Sub

End Class 'จบการทางานของ Class เพอทดสอบการทางานของ Tab ทหนง

รปท 3.18 ตวอยางการคานวณเพอพสจนคณสมบต (kA)T = kAT


ทาการปอนขอมล k = 2 และเมทรกซ A เทากบ [1, 2; 3, 4] ตามรปท 3.18

88

รปท 3.19 ฟอรมของ Tab ทสอง สาหรบการพสจน (A+B)T = AT + BT

3.3.2 การพสจนคณสมบต (A + B)T = AT + BT

การพสจนคณสมบตทสองนจะทาการออกแบบภายในฟอรมเดยวกน แตเปลยนเปนการใช Tab ท

สอง (แบบท 2) จากนนทาการออกแบบฟอรมภายใน Tab ทสองตามรปท 3.19 จากนนทาตาม

ขนตอนดงน

1) กาหนดคาคณสมบตของฟอรมสาหรบ Tab ทสองในรปท 3.19 ตามตารางท 3.6

2) เนองจากการเขยนโปรแกรม Tab ทหนง (หวขอท 3.3.1) ไดเรยกฟงกชน FileSystemObject

มาใชงานแลว ดงนนจงไมจาเปนตองเรยกฟงกชนนซาอกครง

89

ตารางท 3.6 คาคณสมบตของฟอรมสาหรบ Tab ทสองในรปท 3.19






Textbox (A11) Input Name at0

Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A

Textbox (B11) Input Name bt0

Text N/A

Textbox B12) Input Name bt1

Text N/A


Text N/A


Text N/A

Textbox (11) Output Name ata0

Text N/A


Text N/A

Textbox (13) Output Name bta0

Text N/A


Text N/A

90


Textbox (15) Output Name atb0

Text N/A


Text N/A

Textbox (17) Output Name btb0

Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A

Textbox C1(11) Output Name tac0

Text N/A


Text N/A


91


Text N/A


Text N/A

Textbox C2(11) Output Name tbc0

Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Interval 1000


โดยเขยนตอจากบรรทดท 569 (จากโคดของฟอรมสาหรบ Tab ทหนงในรปท 3.16) ดงน

โคดของฟอรมสาหรบ Tab ทสองในรปท 3.19

57

58

59

60

61

62

63

Private Sub Button2_Click(ByVal sender As System.Object, ByVal e As System.EventArgs)

Handles Button2.Click

w_file = fso.CreateTextFile("D:\temp2.sce") 'สรางไฟลสครปตชอวา temp2.sce

w_file.WriteLine("A=[" & at0.Text & " " & at1.Text & ";" & at2.Text & " " &

at3.Text & "];") 'สรางตวแปรเมทรกซ A เทากบ at0.text - at3.text ตามลาดบ

w_file.WriteLine("B=[" & bt0.Text & " " & bt1.Text & ";" & bt2.Text & " " &

bt3.Text & "];") 'สรางตวแปรเมทรกซ B เทากบ bt0.text - bt3.text ตามลาดบ

w_file.WriteLine("output1=(A+B)';") 'ให output1 มคาเทากบทรานสโพสของ (A+B)

w_file.WriteLine("output2=A'+B';") 'ให output2 มคาเทากบทรานสโพสของ A บวก

กบทรานสโพสของ B

w_file.WriteLine("otext1=string(output1);") 'แปลง output1 เปนสายอกขระเกบใน otext1

9 คาสง End Class ทใชในบรรทดท 57 ตองตดทงกอน เพอใสโคดของฟอรมสาหรบ Tab ทสอง ในทางปฏบตฟอรมหนง

ฟอรมจะตองม Public Class และ End Class เพยงคเดยวเทานน

92

64

65

66

67

68

69

70

71

72

73

74

75

76

77

78

79

80

81

82

83

84

85

86

87

88

89

90

91

92

93

94

95

96

97

98

99














Shell("C:\WINDOWS\scilab-4.1.2\bin\Scilex.exe -f D:\temp2.sce", vbHide)


End Sub






tac0.Text = r_file.ReadLine 'นาขอมลทอานไดใสลง tac0.text




tbc0.Text = r_file.ReadLine 'นาขอมลทอานไดใสลง tbc0.text






Dim con0() As TextBox = {at0, at1, at2, at3}

Dim con1() As TextBox = {bt0, bt1, bt2, bt3}

Dim con2() As TextBox = {ata0, ata1, ata2, ata3}

Dim con3() As TextBox = {atb0, atb1, atb2, atb3}

Dim con4() As TextBox = {bta0, bta1, bta2, bta3}

Dim con5() As TextBox = {btb0, btb1, btb2, btb3}

93

100

101

102

103

104

105

106

107

108

109









End Sub

End Class 'จบการทางานของ Class เพอทดสอบการทางานของ Tab ทหนงและสอง

รปท 3.20 ตวอยางการคานวณเพอพสจนคณสมบต (A + B)T = AT + BT


ปอนคาเมทรกซ A เทากบ [1, 2; 3, 4] และเมทรกซ B เทากบ [5, 6; 7, 8] และกดทปม

คานวณกจะไดผลลพธตามรปท 3.20

94

รปท 3.21 ฟอรมของ Tab ทสาม สาหรบการพสจน (AB)T = BTAT

3.3.3 การพสจนคณสมบต (AB)T = BTAT

ในทานองเดยวกนการพสจนคณสมบตทสามจะออกแบบภายในฟอรมเดยวกน แตเปลยนเปนการ

ใช Tab ทสาม (แบบท 3) จากนนทาการออกแบบฟอรมภายใน Tab ทสามตามรปท 3.21

จากนนทาตามขนตอนดงน

1) กาหนดคาคณสมบตของฟอรมสาหรบ Tab ทสามในรปท 3.21 ตามตารางท 3.7

2) เชนเดยวกน เนองจากการเขยนโปรแกรม Tab ทหนง (หวขอท 3.3.1) ไดเรยกใชงานฟงกชน

FileSystemObject แลว ดงนนจงไมจาเปนตองเรยกฟงกชนนซาอกครง

95

ตารางท 3.7 คาคณสมบตของฟอรมสาหรบ Tab ทสามในรปท 3.21






Textbox (A11) Input Name au0

Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A

Textbox (B11) Input Name bu0

Text N/A

Textbox B12) Input Name bu1

Text N/A


Text N/A


Text N/A

Textbox (11) Output Name aua0

Text N/A


Text N/A


Text N/A

Textbox (14) Output Name bua1

Text N/A

96


Textbox (15) Output Name aub0

Text N/A


Text N/A

Textbox (17) Output Name bub0

Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A

Textbox C1(11) Output Name uac0

Text N/A


Text N/A


97


Text N/A


Text N/A

Textbox C2(11) Output Name ubc0

Text N/A


Text N/A


Text N/A


Text N/A


Interval 1000


โดยเขยนตอจากบรรทดท 10810 จากโคดของฟอรมสาหรบ Tab ทสองในรปท 3.19 ดงน

โคดของฟอรมสาหรบ Tab ทสามในรปท 3.21

109

110

111

112

113

114

115

116

Private Sub Button3_Click(ByVal sender As System.Object, ByVal e As System.EventArgs)

Handles Button3.Click

w_file = fso.CreateTextFile("D:\temp3.sce") 'สรางไฟลสครปตชอวา temp3.sce

w_file.WriteLine("A=[" & au0.Text & " " & au1.Text & ";" & au2.Text & " " &

au3.Text & "];") 'สรางตวแปรเมทรกซ A เทากบ au0.text - au3.text ตามลาดบ

w_file.WriteLine("B=[" & bu0.Text & " " & bu1.Text & ";" & bu2.Text & " " &

bu3.Text & "];") 'สรางตวแปรเมทรกซ B เทากบ bu0.text - bu3.text ตามลาดบ

w_file.WriteLine("output1=(A*B)';") 'ให output1 เทากบ A คณ B

w_file.WriteLine("output2=B'*A';") 'ให output1 เทากบทรานสโพสของ A คณ

กบทรานสโพสของ B



10 ตองตดคาสง End Class ทใชในบรรทดท 109 ออกกอน เพอใหฟอรมทสรางขนมาสามารถใชงาน Tab ทงสาม Tab ได

98

117

118

119

120

121

122

123

124

125

126

127

128

129

130

131

132

133

134

135

136

137

138

139

140

141

142

143

144

145

146

147

148

149

150

151













Shell("C:\WINDOWS\scilab-4.1.2\bin\Scilex.exe -f D:\temp3.sce", vbHide)


End Sub







uac0.Text = r_file.ReadLine 'นาขอมลทอานไดใสลง uac0.text




ubc0.Text = r_file.ReadLine 'นาขอมลทอานไดใสลง ubc0.text






Dim con0() As TextBox = {au0, au1, au2, au3}

Dim con1() As TextBox = {bu0, bu1, bu2, bu3}

Dim con2() As TextBox = {aua0, aua1, aua2, aua3}

Dim con3() As TextBox = {aub0, aub1, aub2, aub3}

Dim con4() As TextBox = {bua0, bua1, bua2, bua3}

Dim con5() As TextBox = {bub0, bub1, bub2, bub3}

99

152

153

154

155

156

157

158

159

160

161









End Sub

End Class 'จบการทางานของ Class เพอทดสอบการทางานของ Tab ทงสาม Tab

รปท 3.22 ตวอยางการคานวณเพอพสจนคณสมบต (AB)T = BTAT

100

รปท 3.23 ฟอรมสาหรบหาคาลอการทมของ X ฐาน Base นนคอหาคา logBase(X)

4) ทดสอบการทางานของโปรแกรมโดยการกดปม หรอกดปม <F5> ทคยบอรด จากนนปอน

คาเมทรกซ A เทากบ [1, 2; 3, 4] และเมทรกซ B เทากบ [5, 6; 7, 8] และกดทปมคานวณ

กจะไดผลลพธตามรปท 3.22

3.4 การหาคาลอการทมฐานใดๆ

ในสวนนจะแสดงการใชโปรแกรม VB 2010 Express เพอสรางหนาตางสวนตอประสานสาหรบ

ใชหาคาลอการทมฐานใดๆ ดงตอไปน







ดงน

101



Form Text การหาผลลพธของ Log ฐานใด ๆ




Textbox (X) Input Name TextBox1

Text N/A

Textbox (Base) Input Name TextBox2

Text N/A

Textbox (log) output Name TextBox3

Text N/A


Interval 1000


1

2

3

4

5

6

7

8

9

10*

11

12

13

14

15

16

17

18

19

Public Class Form1






TextBox3.Text = "" 'ลบขอมลใน textbox3.text


w_file.WriteLine("x=" & TextBox1.Text & ";") 'สรางตวแปร x เทากบ Textbox1.text

w_file.WriteLine("Base=" & TextBox2.Text & ";")

w_file.WriteLine("exec('D:\logXN.sci');") 'เรยกใชงานฟงกชน logXN.sci

w_file.WriteLine("output=logXN(x, Base);") 'หาคา Log(X) ฐาน Base

w_file.WriteLine("otext=string(output);") 'แปลง output เปนสายอกขระเกบใน otext


w_file.WriteLine("mfprintf(fid,'%s\n',otext);") 'นาขอมล otext เขยนลงในไฟล 001.txt






102

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

End Sub






TextBox3.Text = Val(r_file.ReadLine) 'นาขอมลทอานไดใสลง textbox3.text





End Sub

End Class

รปท 3.24 ตวอยางการหาคาลอการทมของ 8 ฐาน 2 ซงมคาเทากบ 3 นนคอ log2(8) = 3

หมายเหต ในบรรทดท 10 จะเปนการเรยกฟงกชน logXN.sci ในสารบบ D:\ ทผใชสราง

ขนมาตามขอกาหนดของโปรแกรม SCILAB ดงน

1

2

3

function y = logXN(x, N)

y = log(x)/log(N);

endfunction


ปอนขอมลดงน ให X มคาเทากบ 8 และ Base มคาเทากบ 2 แลวกดปม “คานวณ” หนง

ครงกจะไดผลลพธตามรปท 3.24

103

รปท 3.25 ฟอรมสาหรบการบวกและลบสมการหหนาม

3.5 การบวกและลบสมการพหนาม


ใชบวกและลบสมการพหนาม ดงตอไปน







ดงน

104



Form Text การบวก ลบสมการหหนามดวย SCILAB




Textbox p(x) Input Name TextBox1

Text N/A

Textbox q(x) Input Name TextBox2

Text N/A

WebBrowser1 output Name WebBrowser1

ScrollBarsEnabled False


Interval 1000


1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11*

12*

13*

14

15

16

17

Public Class Form1






w_file.WriteLine("x=poly(0,'x');") 'สรางตวแปร x เปนตวแปรพหนาม

w_file.WriteLine("p=" & TextBox1.Text & ";") 'สรางตวแปร p เทากบ TextBox1.text

w_file.WriteLine("q=" & TextBox2.Text & ";") 'สรางตวแปร q เทากบ TextBox2.text

w_file.WriteLine("pq1=p+q;") 'ให pq1 มคาเทากบ p บวก q

w_file.WriteLine("pq2=p-q;") 'ให pq2 มคาเทากบ p ลบ q

w_file.WriteLine("exec('D:\pohtml01.sci',-1);") 'เรยกใชฟงกชน pohtml01.sci



w_file.WriteLine("p1 = pol2tex(p)") 'แปลงขอมล p เปน LaTeX และใหเทากบ p1

w_file.WriteLine("q1 = pol2tex(q)") 'แปลงขอมล p เปน LaTeX และใหเทากบ q1

w_file.WriteLine("pl1 = pol2tex(pq1)") 'แปลงขอมล pq1 เปน LaTeX และใหเทากบ pl1

w_file.WriteLine("pl2 = pol2tex(pq2)") 'แปลงขอมล pq2 เปน LaTeX และใหเทากบ p12

105

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

w_file.WriteLine("pohtml01('D:\001.html');") 'กาหนดชอไฟล D:\001.html ดวยฟงกชน

pohtml01

w_file.WriteLine("pohtml02('D:\001.html',pl1,'p + q');") 'กาหนดเขยน p + q = pl1

ดวยฟงกชน pohtml02

w_file.WriteLine("pohtml02('D:\001.html',pl2,'p - q');") 'กาหนดเขยน p - q = pl2

ดวยฟงกชน pohtml02

w_file.WriteLine("pohtml03('D:\001.html');") 'จบไฟล D:\001.html ดวยฟงกชน

pohtml03





End Sub



If fso.FileExists("D:\001.html") = True And Timer1.Interval = 1000 Then

WebBrowser1.Navigate("D:\001.html") 'อานไฟล 001.html


End If 'จบทางานของเงอนไข

End Sub

End Class

หมายเหต ในบรรทดท 11 – 13 มการเรยกฟงกชน pohtml01.sci, pohtml02.sci

และ pohtml03.sci ในสารบบ D:\ ทผใชสรางขนมาตามขอกาหนดของโปรแกรม SCILAB

ดงน

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

function [] = pohtml01(ftext)

fid = mopen(ftext, 'w');

mfprintf(fid, "<html>\n<head>\n");

mfprintf(fid, "<meta http-equiv=Content-Type ...

content=text/html; charset=windows-874>\n");

mfprintf(fid, "</head>\n");

mfprintf(fid, "<style type=text/css>\n");

mfprintf(fid, "body {\n");

mfprintf(fid, "margin-left: 0px;\n");

mfprintf(fid, "margin-top: 0px;\n");

106

11

12

13

14

15

16

17

mfprintf(fid, "margin-right: 0px;\n");

mfprintf(fid, "margin-bottom: 0px;\n");

mfprintf(fid, "}\n");

mfprintf(fid, "</style>\n");

mfprintf(fid, "<body>\n");

mclose(fid);

endfunction

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

function [] = pohtml02(ftext,stext,stype)

fid = mopen(ftext, 'a');

mfprintf(fid,"  %s = ",stype);

mfprintf(fid,"  ");

Lstext = length(stext);

for i = 1:Lstext

L2stext = part(stext,i)

if L2stext =="^" then

elseif L2stext =="{" then

mfprintf(fid,"<sup>");

elseif L2stext =="}" then

mfprintf(fid,"</sup>");

elseif L2stext <> "\" & L2stext <> "*" then

mfprintf(fid,"%s",L2stext);

end

end

mfprintf(fid,"<br><br>\n");

mclose(fid);

endfunction

1

2

3

4

5

function [] = pohtml03(ftext)

fid = mopen(ftext, 'a');

mfprintf(fid,"</body>\n");

mfprintf(fid,"</html>\n");

mclose(fid);

endfunction

107

รปท 3.26 ตวอยางการบวกและลบสมการหหนาม

5) ทดสอบการทางานของโปรแกรมโดยการกดปม หรอกดปม <F5> ทคยบอรด จากนนปอน

ขอมลทอยในรปของ LaTeX ดงน p(x) เทากบเลข x^2 + 50 และ q(x) เทากบ x^2 + 25

แลวกดปม “คานวณ” หนงครงกจะไดผลลพธตามรปท 3.26



ใชวาดกราฟสองมตของสมการ y(x) นนคอสมการ y ทเปนฟงกชนของตวแปร x ดงน







ดงน

108

รปท 3.27 ฟอรมสาหรบวาดกราฟสองมต



Form

Text การวาดกราฟ 2 มต


TopMost True

WindowState Maximized



Textbox1(x) คาเรมตน Name TextBox1

Text N/A

Textbox2 (x) คาระหวางขน Name TextBox2

Text N/A

Textbox3(x) คาสดทาย Name TextBox3

Text N/A

Textbox4 (y) Name TextBox4

Text N/A

PictureBox1 output

Name PictureBox1

BoderStyle FixedSingle

Size 610, 461


Interval 1000

สวนทเปนเอาตพต (แสดงกราฟ) สวนทเปนอนพต (ปอนสมการ y

และชวงของคา x ทตองการวาดกราฟ)

109


1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

Public Class Form1





PictureBox1.Refresh() 'รเฟรช PictureBox1


w_file.WriteLine("x=" & TextBox1.Text & ":" & TextBox2.Text & ":" & TextBox3.Text

& ";") 'สรางตวแปร x มคาเทากบคาระหวาง TextBox1 ถง TexBox3 โดยมคาระยะหางคงท

เทากบ TextBox2

w_file.WriteLine("y=" & TextBox4.Text & ";") 'สรางตวแปร y เทากบ TextBox4

w_file.WriteLine("plot(x,y)" & ";") 'วาดกราฟ 2 มตจากคา X และ y

w_file.WriteLine("xs2gif(0,'D:\001.gif');") 'บนทกกราฟเปนรปรปเกบไวท D:\001.gif





End Sub



If fso.FileExists("D:\001.gif") = True And Timer1.Interval = 1000 Then

PictureBox1.ImageLocation = "D:\001.gif" 'อานไฟล 001.gif แสดง PictureBox1



End Sub

End Class


ทาการวาดกราฟสองมต เชน ถาตองการวาดรปสญญาณ y = sin(2πfx) เมอความถ f = 1

เฮรตซ กใหปอนขอมลของอนพต x = 0 : 0.01 : 2 และ y = sin(2*%pi*1*x) ตามรปท

3.28 (เมอ %pi ≈ 22/7 คอคา π) แลวกดปม “คานวณ” หนงครง จะไดผลลพธตามรปท 3.28

110

รปท 3.28 ตวอยางการวาดกราฟสองมตของสมการ y = sin(2*%pi*1*x)

3.7 สรปทายบท บทนไดยกตวอยางการสรางสอการสอนดวยโปรแกรม Visual Basic รวมกบ SCILAB เพอเปน

แนวทางใหผอานสามารถนาไปพฒนาตอยอดหรอประยกตใชงานในดานอนๆ ได ซงประกอบดวย

การบวก/ลบ/คณ/หาร ของเลขสองจานวน การหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซ การ

พสจนคณสมบตของเมทรกซ การหาคาลอการทมฐานใดๆ การบวกและลบสมการพหนาม และ

การวาดกราฟสองมต

3.8 แบบฝกหดทายบท 1. จงเขยนโปรแกรมหาคาตวคณรวมนอย (ครน.) จานวน 3 คา

2. จงเขยนโปรแกรมแกสมการพหนามทเปนฟงกชนของตวแปรเดยว

3. จงเขยนโปรแกรมสาหรบวาดกราฟ 2 มต ดงรปท 1.5 (คาสง polarplot)

4. จงเขยนโปรแกรมสาหรบวาดกราฟ 3 มต ดงรปท 1.6 (คาสง plot3d)

อนพต

เอาตพต

111

บทท 4 ความรเบองตนเกยวกบภาษา PHP

บทนจะกลาวถงประวตความเปนมาของภาษา PHP [8 – 10] โครงสรางทวไป คาสงพนฐานของ

ภาษา PHP และการจดการไฟล สาหรบการนาไปประยกตใชงานรวมกบโปรแกรม SCILAB

4.1 ประวตความเปนมาของ PHP

PHP ยอมาจาก “PHP Hypertext Preprocessor” (เดมยอมาจาก Personal Home Page) โดย

คาสงของ PHP จะอยในไฟลทเรยกวาสครปต (script) ในทางปฏบต PHP ถอเปนภาษาสครปต

ฝงแมขาย (server-side scripting language) ซงหมายถงการประมวลผลจะเกดขนบนเครองแมขาย

(server) แลวสงผลลพธทไดมายงเครองลกขาย (client) โดยทวไปการเขยน PHP จะแทรกอยใน

เอกสาร HTML (HyperText Markup Language) ดวยการเปดปายระบ (tag) <?php และปด

ดวย ?> หรอใชปายระบ <?...?> กไดเชนกน ดงนนภาษา PHP จงเปนทนยมนามาใชเขยน

เวบแอพลเคชน (web application) ทสามารถทางานโตตอบกบผใชงานได และเปนโอเพนซอรส

(open source) ซงผใชสามารถนามาใชงานไดฟร เพราะฉะนนภาษา PHP จงไดรบการพฒนาไป

อยางรวดเรวและเปนทนยมใชงานอยางแพรหลาย

4.2 การเตรยมตวกอนเขยนเวบไซตดวยภาษา PHP

ในสวนนจะอธบายการตดตงโปรแกรม AppServ และ Adobe Dreamweaver CS5.5 ทจาเปน

สาหรบการเขยนโปรแกรมเวบไซตภาษา PHP รวมกบ SCILAB

4.2.1 การตดตงโปรแกรม AppServ

หนงสอเลมนจะใชโปรแกรม AppServ ซงเปนชดตดตงทรวมซอฟตแวรฟรหลายๆ อยางมารวมกน

โดยมโปรแกรมสาเรจ (package) คอ Apache, PHP, MySQL และ phpMyAdmin ผใชสามารถ

112

รปท 4.1 ตวอยางการตดตงโปรแกรม AppServ 2.5.10

รปท 4.2 การจดเกบไฟลและสารบบของโปรแกรม AppServ

ดาวนโหลดไดทเวบไซต www.appservnetwork.com โดยหนงสอเลมนไดใช AppServ เวอรชน

2.5.10 ตามรปท 4.1 ซงสามารถตดตงโปรแกรมไดตามปกต (ผสนใจศกษารายละเอยดการตดตง

โปรแกรมเพมเตมไดจากเวบไซต www.appservnetwork.com)

113

นอกจากนการจดเกบไฟล PHP จะตองจดเกบไวใน Document Root ทผใชกาหนดดง

แสดงในรปท 4.2 สาหรบคาโดยปรยาย (default) ของ AppServ คอ C:\AppServ\www\ ซงเปน

สงสาคญมากและมผลตอการประมวลผลไฟล PHP ถาไมจดเกบไฟลไวใน Document Root กจะ

ไมสามารถประมวลผลไฟล PHP ได เนองจาก PHP จะประมวลผลบนเครองแมขายเทานน ดงนน

ในการเขยนโปรแกรม PHP รวมกบโปรแกรม SCILAB ไฟลตางๆ ทพฒนาขนมาจะตองเกบไวท

สารบบ www นเทานน

หมายเหต สาหรบการเขยนภาษา PHP ไฟลทไดจะถกเกบไวในเครองแมขายจาลองดวยโปรแกรม

AppServ น การตงหนาเรมตนจะตองตงชอไฟลวา index.php (หรอ index.html) เพอทจะชไปยง

หนาแรกของเวบไซตไดอยางถกตอง

4.2.2 การตดตงโปรแกรม Adobe Dreamweaver CS5.5

หนงสอเลมนจะใชโปรแกรม Adobe Dreamweaver CS5.5 เพอชวยในการออกแบบและเขยนหนา

เวบเพจ (web page) ซงเปนโปรแกรมทมลขสทธซอฟตแวร อยางไรกตามในทนจะยกตวอยางการ

ตดตงโปรแกรม Adobe Dreamweaver CS5.5 แบบ 30 วน (เวอรชนทดลองใชงาน) ซงสามารถ

ดาวนโหลดมาทดลองใชงานไดฟร (trail version) โดยมขนตอนดงน

1) ดาวนโหลดโปรแกรมไดทเวบไซต http://home.npru.ac.th/piya/webscilab/book2/program/DreamweaverCS5.5.exe.rar

หมายเหต ผใชสามารถเขาไปดาวนโหลดโปรแกรม Adobe Dreamweaver เวอรชนใหม ไดท

เวบไซด http://www.adobe.com/sea/downloads/

2) ทาการ Extract ไฟลโปรแกรม Adobe Dreamweaver CS5.5 และคลกทปม Next ตามรปท

4.3(ก) กจะไดหนาตางในรปท 4.3(ข) จากนนกดปม ACCEPT เพอยอมรบเงอนไขลขสทธ

ของโปรแกรม กจะไดหนาตางในรปท 4.3 (ค)

3) เลอกรายการ “Install this product as a trial.” ตามรปท 4.3 (ค) เพอใชงานแบบ 30 วน

และกดปม Next กจะไดหนาตางในรปท 4.3 (ง) เพอทาการเลอกทอยสาหรบตดตงโปรแกรม

และกดปม INSTALL ตามรปท 4.3 (ง) เพอเรมตดตงโปรแกรม

4) เมอระบบตดตงโปรแกรมเสรจ กจะแสดงหนาตาง “Thank You” ตามรปท 4.3 (จ) จากนน

ใหกดปม DONE กจะไดหนาตางในรปท 4.3 (ฉ) ซงเตอนวาสามารถใชงานไดอยางถกตอง

ภายใน 30 วน

5) กดปม START TRIAL ในรปท 4.3 (ฉ) เพอทดสอบการใชงานโปรแกรม Adobe Dreamweaver

CS5.5 กจะไดหนาตางเรมตนใชงานโปรแกรมนตามรปท 4.4

114

(ก) (ข)

(ค) (ง)

(จ) (ฉ)

รปท 4.3 ขนตอนการตดตงโปรแกรม Adobe Dreamweaver CS5.5

115

รปท 4.4 หนาตางเรมตนใชงานโปรแกรม Adobe Dreamweaver CS5.5

4.2.3 แนวทางการเขยนโปรแกรมเวบไซตภาษา PHP รวมกบ SCILAB

การสรางเวบไซตโดยใชภาษา PHP รวมกบโปรแกรม SCILAB จะตองตดตงโปรแกรม SCILAB

ไวท C:\WINDOWS จงสามารถเรยนใชงานโปรแกรม SCILAB ผานบรรทดคาสง (command

line) ของดอส (DOS) ได ซงเปนหวใจสาคญททาใหสามารถใชฟงกชน exec ของภาษา PHP ได

โดยผเขยนสรปโคดไดดงน

1 $path=$_SERVER["SystemRoot"];

2 $com = SCILAB -nwni -nb -f Parameter

3 exec($com);

เมอ $path หมายถงทอยของสารบบหลกคอ “C:\WINDOWS”, $com คอตวแปรสาหรบบนทก

คาโคดประมวลผลคาสง (command), SCILAB หมายถงทอยของโปรแกรม Scilex.exe, -nwni

หมายถงไมตองแสดงหนาตางของโปรแกรม SCILAB, -nb หมายถงไมแสดงขอความตอนรบ, -f

หมายถงสงใหโปรแกรม SCILAB ประมวลผลไฟลสครปต, Parameter หมายถงไฟลสครปตท

สงใหโปรแกรม SCILAB ประมวลผล, และ exec หมายถงคาสงประมวลผลโคดผานบรรทดคาสง

116

4.3 เรมตนกบการเขยนภาษา PHP

4.3.1 การแสดงผล

คาสงทนยมใชการแสดงผลลพธของ PHP คอคาสง print และ echo ซงมรายละเอยดดงน

ฟงกชน print

ฟงกชน print มรปแบบการใชงานคอ

print(ผลลพธ); หรอ print ผลลพธ;

กจะแสดงคาวา “ผลลพธ” ออกหนาจอ เชน ถาใชคาสง

print("SCILAB");

print "SCILAB";

จะไดคาวา SCILAB ปรากฏทหนาจอ

ฟงกชน echo

ฟงกชน echo นยมนามาใชมากสด เพราะทางานไดรวดเรวกวาฟงกชน print เนองจากคาสงน

ไมมการตรวจสอบขอผดพลาดใดๆ รปแบบการใชงานคาสง echo มดงน

echo("ผลลพธ"); หรอ echo "ผลลพธ";

กจะแสดงคาวา “ผลลพธ” ออกหนาจอ เหมอนกบฟงกชน print

4.3.2 การเขยนคอมเมนต

การคอมเมนต (comment) หรอการเขยนคาอธบาย คอการแทรกขอความเขาไปในตวโปรแกรม

(เพอใชอธบายตวโปรแกรมซงทาใหงายตอการทาความเขาใจและแกไขโปรแกรมในภายหลง) แตจะ

ไมถกนาไปประมวลผล การเขยนคอมเมนตในภาษา PHP จะมลกษณะเดยวกบภาษาจาวาสครปต

(JavaScript) ซงม 2 รปแบบคอ

117

การเขยนคอมเมนตแบบหนงบรรทดจะใชเครองหมายทบสองอน (double slash) “ // ” นาหนา

ขอความทตองการคอมเมนตทละบรรทด เชน //Comment PHP

การเขยนคอมเมนตแบบหลายบรรทดจะใชเครองหมาย /* เปนจดเรมตน และเครองหมาย */

เปนจดสนสด ของการคอมเมนต กลาวคอขอความทงหมด (หลายบรรทดกได) ทอยภายใน

เครองหมาย /* และ */ จะไมถกนาไปประมวลผล ตวอยางเชน

/* This is a comment for PHP.

This is the multiple-line comment. */

4.3.3 การกาหนดตวแปร

การเขยนโปรแกรม PHP จะเหมอนกบการเขยนโปรแกรมดวยภาษาอนๆ ซงจะตองมการกาหนด

ตวแปรเพอจองพนทในหนวยความจาสาหรบเกบขอมล ในทางปฏบตการกาหนดตวแปรทใชใน PHP

มขอกาหนดดงน

ตวแปรทกตวตองขนตนดวยเครองหมาย “$” และตามดวยตวอกษร (หามขนตนดวยตวเลข)

หรอเครองหมายสญประกาศ (underscores) “ _ ” (สญลกษณอนหามใช) เชน $name,

$data และ $_file เปนตน

ตวแปรใน PHP ไมจาเปนตองระบแบบชนดขอมล (data type) เพราะตวแปรแตละตวสามารถ

เกบขอมลชนดใดกได

โปรแกรม PHP จะพจารณาถงความแตกตางของตวอกษรตวพมพใหญกบอกษรตวพมพเลก

ดงนนตวแปรทมชอเหมอนกนแตใชตวอกษรตางกนจะถอวาเปนตวแปรคนละตวกน เชน $abc $ABC และ $aBC ถอเปนคนละตวกน

หมายเหต การกาหนดคาใหกบตวแปรชนดสายอกขระ (string) ตองกาหนดใหอยภายในเครองหมาย

อญประกาศเดยว “ '...' ” หรอเครองหมายอญประกาศ “ "..." ” เชน $name = "SCILAB"

ในขณะทการกาหนดคาใหกบตวแปรทเปนตวเลข สามารถระบคาเขาไปไดโดยไมตองใสเครองหมาย

อญประกาศเดยว (หรอเครองหมายอญประกาศ) เชน $number = 12

4.3.4 การใชเครองหมายอญประกาศเดยวและเครองหมายอญประกาศ

การกาหนดคาใหกบตวแปรชนดสายอกขระใน PHP สามารถใชไดทงเครองหมายอญประกาศเดยว

“ '...' ” หรอเครองหมายอญประกาศ “ "..." ” อยางไรกตามเครองหมายทงสองนมขอแตกตาง

เลกนอยในเรองของการแสดงผล กลาวคอถาตองการแสดงคาของตวแปรออกหนาจอผานทางคาสง

118

print หรอ echo จะตองใชรวมกบเครองหมายอญประกาศ ถาใชกบเครองหมายอญประกาศเดยว

จะไมสามารถแสดงคาของตวแปรได แตจะแสดงชอของตวแปรแทน ใหพจารณาชดคาสงตอไปน

<?php

$sin = "SingleQuote";

$dou = "DoubleQuote";

echo 'This test is $sin และ $dou';

echo "This test is $sin และ $dou"; ?>

ผลลพธทไดคอ

This test is $sin และ $dou This test is SingleQuote และ DoubleQuote

ซงจะเหนไดวาคาของตวแปรจะถกแสดงผลออกมา กตอเมอคาสง echo ใชรวมกบเครองหมาย

อญประกาศเทานน

4.3.5 การนยามตวแปรลวงหนา

ตวแปรทถกนยามลวงหนา (predefined variable) คอตวแปรทโปรแกรม PHP ไดสรางไวลวงหนา

เพอความสะดวกและเปนคาพนฐานสาหรบการใชงาน โดยทวไปตวแปรเหลานจะเกบขอมลสาคญ

บางอยางไวและมลกษณะเปนอารเรย (array) ในทนจะกลาวถงตวแปรทถกนยามลวงหนาทจาเปน

ตอการใชงานเพอตดตอกบโปรแกรม SCILAB เทานน ผสนใจศกษารายละเอยดเพมเตมไดทไฟล

phpinfo.php ไปทหวขอ PHP Variables (อยในสารบบชอ C:\AppServ\www)

$_SERVER

ตวแปร $_SERVER ทใชเกบขอมลทเกยวของกบการเชอมตอระหวางลกขาย (client) และเครอง

แมขาย (server) เชน ชอโฮสต (host), เสนทาง (path) ในการเกบขอมล, และวธ (method) ใน

การสงขอมล ตวแปร $_SERVER เรมใชงานตงแต PHP 4.1.0 เปนตนมา (เวอรชนกอนหนาน

จะใชชอตวแปรนวา $HTTP_SERVER_VARS) การอางถงขอมลในตวแปร $_SERVER จะใช

รปแบบคอ

$_SERVER[‘variable_name’]

119

เมอ variable_name คอขอมลทผใชตองการทราบ ซงการใชงาน PHP เพอตดตอกบโปรแกรม

SCILAB จะมการใชงานฟงกชนตอไปน

$_SERVER[‘SystemRoot’] เกบชอสารบบทเกบไฟลของระบบปฏบตการ

$_SERVER[‘DOCUMENT_ROOT’] เกบสารบบสทเดม (home directory) ซงคอสารบบ

ทเกบไฟลเวบไซตทผใชสรางขนทงหมด

4.3.6 แบบชนดขอมล

แบบชนดขอมล (data type) พนฐานในโปรแกรม PHP มดงน

แบบชนดขอมล คาอธบาย

ตรรกศาสตร คาทางตรรกะ มคาเปนจรง (True) หรอ เทจ (False)

เลขจานวนเตม เลขจานวนเตมบวก จานวนเตมลบ หรอศนย

จานวนจรง (float หรอ double) เลขทศนยม

สายอกขระ (string) ตวอกษรทงหมด

4.3.7 ตวดาเนนการเลขคณต

ตวดาเนนการเลขคณต (arithmetic operator) พนฐานในโปรแกรม PHP มดงน

ตวดาเนนการ ความหมาย ตวอยาง ($a=20 และ $b=3)

+ การบวก (addition) $a + $b = 23

- การลบ (subtraction) $a - $b = 17

* การคณ (multiplication) $a * $b = 60

/ การหาร (division) $a / $b = 6.66

% มอดลส (modulus) เปนการหาเศษทไดจากหาร $a % $b = 2

4.3.8 ตวดาเนนการเพม/ลดคา

ตวดาเนนการเพม/ลดคา (incrementing/decrementing operator) หมายถงตวดาเนนการ ++ หรอ -- ซงตองการตวถกดาเนนการเพยงตวเดยวและตองเปนตวแปรเทานน โดยจะเพมคาของตวแปร

หนงคาหรอลดคาของตวแปรหนงคา ตามลาดบ การใชงานมทงระบไวหนาตวแปรหรอหลงตวแปร

ซงจะมความหมายตางกน (เหมอนกบวธการใชในภาษาซ) ดงรายละเอยดในตอไปน

120

ตวอยางการใชงาน ผลลพธ

++$a คาสงนจะทาการเพมคาของตวแปร $a ขน 1 คากอน นนคอ $a = $a + 1

แลวจงนาตวแปร $a ไปประมวลผลในชดคาสง

$a++ คาสงนจะนาตวแปร $a ไปประมวลผลในชดคาสงใหเรยบรอยกอน แลวจงเพม

คาของตวแปร $a ขน 1 คา

--$a คาสงนจะทาการลดคาของตวแปร $a ขน 1 คากอน นนคอ $a = $a - 1

แลวจงนาตวแปร $a ไปประมวลผลในชดคาสง

$a-- คาสงนจะนาตวแปร $a ไปประมวลผลในชดคาสงใหเรยบรอยกอน แลวจงลด

คาของตวแปร $a ขน 1 คา

4.3.9 ตวดาเนนการเปรยบเทยบ

ตวดาเนนการเปรยบเทยบ (comparison operator) เปนตวดาเนนการทใชในการตรวจสอบความ

สมพนธระหวางคาของตวแปร โดย

ถาความสมพนธเปนจรง ผลลพธทไดมคาเทากบ True (เปนจรง) หรอมคาทางตรรกะเทากบ 1

ถาความสมพนธเปนเทจ ผลลพธทไดมคาเทากบ False (เปนเทจ) หรอมคาทางตรรกะเทากบ 0

(แตจะไมแสดงผลลพธใดๆ ออกหนาจอ)

ตวดาเนนการ ชอ ตวอยาง คาอธบาย

== เทากบ (equal) $a == $b ใหคา True เมอ $a มคาเทากบ $b

=== เหมอนกบ

(identical) $a === $b

ใหคา True เมอ $a มคาเทากบ $b และตอง

เปนขอมลชนดเดยวกน

!= หรอ <> ไมเทากบ $a != $b ใหคา True เมอ $a มคาไมเทากบ $b

!== ไมเหมอนกบ $a !=== $b ใหคา True เมอ $a มคาไมเทากบ $b หรอเมอ

เปนขอมลคนละชนดกน

< นอยกวา $a < $b ใหคา True เมอ $a มคานอยกวา $b

> มากกวา $a > $b ใหคา True เมอ $a มคามากกวา $b

<= นอยกวา

หรอเทากบ $a <= $b ใหคา True เมอ $a มคามากกวาหรอเทากบ $b

>= มากกวา

หรอเทากบ $a >= $b ใหคา True เมอ $a มคานอยกวาหรอเทากบ

$b

121

4.3.10 ตวดาเนนการทางตรรกะ

ตวดาเนนการตรรกะ (logical operator) เปนตวดาเนนการทใชเชอมความสมพนธระหวางคาของ

ตวแปรทเกดขนจากตวดาเนนการสมพนธ โดย

ถาความสมพนธสอดคลองกนผลลพธทได จะมคาเทากบ True หรอมคาทางตรรกะเทากบ 1

ถาความสมพนธไมสอดคลองกนผลลพธทได จะมคาเทากบ False หรอมคาทางตรรกะเทากบ 0

ตวดาเนนการตรรกะทใชในโปรแกรม PHP มดงน

ตวดาเนนการ ชอ ตวอยาง คาอธบาย

&& หรอ and และ $a && $b ใหคา True กตอเมอ $a และ $b เปนจรงทงค

(และในทางตรงกนขาม)

|| หรอ or หรอ $a || $b

ใหคา True เมอ $a หรอ $b ตวใดตวหนงเปนจรง

หรอเปนจรงทงสองตว มฉะนนจะใหคา False

(และในทางตรงกนขาม)

xor exclusive

or $a xor $b

ใหคา True เมอ $a หรอ $b ตวใดตวหนงเปนจรง

เทานน แตจะใหคา False เมอทงสองตวเปนจรง

หรอเทจ เหมอนกน

! นเสธ !$a ใหคาตรงกนขามกบ $a ถา $a เปนจรงจะไดคา

False แตถา $a เปนเทจจะไดคา True

4.3.11 การทดสอบเงอนไข

การทดสอบเงอนไขมความจาเปนมากสาหรบการเขยนโปรแกรมคอมพวเตอรทซบซอน เพอให

โปรแกรมทเขยนขนมาสามารถทางานไดถกตองตรงตามความตองการ หนงสอเลมนจะอธบาย

คาสงทดสอบเงอนไข 2 คาสงคอ คาสง if และ switch ซงมหลกการใชงานดงน

คาสง if

คาสง if จะทาการทดสอบเงอนไขความสมพนธวาเปนจรงหรอเทจ โดยมรปแบบการใชงานคอ

if (expression) { instruction_1;

instruction_n;

}

122

กลาวคอถาผลการทดสอบเงอนไขในนพจนเปนจรง โปรแกรม PHP จะทาคาสงทงหมดทอยระหวาง

เครองหมายปกกาเปด { และเครองหมายปกกาปด } แตถาผลการทดสอบเปนเทจ โปรแกรม PHP

จะไมทาคาสงทงหมดทอยระหวางเครองหมายปกกา { ... } ตวอยางเชน

<?php

$a=200;

if ($a) {

echo 'คาของ $a คอ : ' .$a; }

?>

ซงใหผลลพธเปน

คาของ $a คอ : 200

คาสง if ยงสามารถนาไปใชในการตดสนใจทซบซอนมากขนได โดยการใชงานรวมกบ

คาสง else ซงมรปแบบการใชงานดงน

กลาวคอโปรแกรม PHP จะทาชดคาสง instructions_set1 เมอผลการทดสอบเงอนไขใน

นพจนเปนจรง แตจะทาชดคาสง instructions_set2 ถาผลการทดสอบเปนเทจ ตวอยางเชน

<?php

$a = 200; $b = 100; if($a < $b){

echo "คาของ $a < $b ";

if expression {

instructions_set1;

}

else {

instructions_set2;

}

123

}else{

echo "คาของ $a > $b "; } ?>

ซงใหผลลพธเปน

คาของ 200 > 100

นอกจากนในการใชงานทมการตดสนใจทซบซอนมากยงขน ผใชกสามารถใชงานคาสง if

รวมกบ elseif ได โดยมรปแบบการใชงานดงน

กลาวคอถาผลการทดสอบเงอนไขในนพจน expression_1 เปนจรง โปรแกรม PHP จะทา

ชดคาสง instructions_set1 แตถาผลการทดสอบเปนเทจ โปรแกรม SCILAB กจะทา

การทดสอบเงอนไขในนพจน expression_2 ตอไปทนท โดยถาผลการทดสอบในนพจน

expression_2 เปนจรง โปรแกรม PHP กจะทาชดคาสง instructions_set2 แตถา

ผลการทดสอบเปนเทจ กจะทาชดคาสง instructions_set3

คาสง switch

คาสง switch เปนการตดสนใจแบบหลายทางเลอก โดยจะตรวจสอบเงอนไขตางๆ ตามทกาหนด

ถาเงอนไขใดเปนจรงกจะทาชดคาสงทอยภายในเงอนไขนน แลวจงออกจากคาสง switch รปแบบการใชงานคาสง switch มดงน

if expression_1 {

instructions_set1;

}

elseif expression_2 {

instructions_set2;

}

else {

instructions_set3;

}

124

นนคอเรมตนคาสง switch จะตรวจสอบเงอนไขวาตวแปร var มคาเทากบเทาใด (ตามทกาหนด

ใน case) เชน ถา var = value1 โปรแกรม PHP จะทาชดคาสง instructions_set1

และถา var = value2 กจะทาชดคาสง instructions_set2 แตถา var มคาไมเทากบ

คาใดๆ ใน case โปรแกรม PHP จะทาชดคาสง instructions_set3 ตวอยางเชน <?php

$num = 100;

switch ( $num )

{

case 100 :

echo "Number1 = $num";

break;

case 50 :


break;

default :


break;

}

?>

ซงใหผลลพธคอ

Number1 = 100

switch (var) {

case value1:

instructions_set1;

break;

case value2:

instructions_set2;

break;

default:

instructions_set3;

break;

}

125

4.3.12 การทาซา

บางครงในการเขยนโปรแกรมมความจาเปนตองคานวณชดคาสงบางอยางซาเปนจานวนหลายรอบ

ตามทกาหนด ซงในกรณนการใชคาสงวนซาจงมความจาเปนมาก โดยโปรแกรม PHP ไดเตรยม

คาสงสาหรบการวนซาไวอย 3 คาสงคอ คาสง for, while และ do-while ซงมหลกการใช

งานดงน

คาสง for

คาสง for เหมาะสาหรบการใชงานทตองการใหโปรแกรมทาซาชดคาสงเดมทอยภายในลป (loop)

เปนจานวนรอบตามทกาหนดไวในนพจน (expression) โดยมรปแบบการใชงานดงน

กลาวคอโปรแกรมจะทาซาคาสง (instruction) ทงหมดภายในลปเปนจานวนรอบตามทกาหนดโดย

ตวแปรทเปนไปตามเงอนไขของนพจน ตวอยางการใชงานเชน

<?php

for($i=1; $i<=5; $i++) {

echo "Hello! ".$i."<br>"; //การเชอมขอความกบตวแปรจะใชเครองหมายจด .

}

?>

ชดคาสงนหมายความวาเมอเรมตนใชงาน ตวแปร $i จะมคาเทากบ 1 แลวพมพผลออกหนาจอ

เปนคาวา “Hello! 1” และทาการขนบรรทดใหมดวยคาสง <br> จากนนทาการวนซาโดยใชตว

แปร $i เปนตวนบจานวนซาจากคา 1 เพมขนทละ +1 จนถงคา 5 ซงผลลพธของการประมวลผล

ชดคาสงนคอ

for (คาเรมตน; คาสนสด; คาสะสม) {

instruction_1;

instruction_n;

}

126

Hello! 1

Hello! 2

Hello! 3

Hello! 4

Hello! 5

คาสง while คาสง while มลกษณะการทางานคลายกบคาสง for เพยงแตคาสง while จะมการทดสอบ

เงอนไขตามทกาหนดในนพจนทกรอบของการวนซา กลาวคอถาผลการทดสอบใหคาตรรกะเปนจรง

โปรแกรมจะทาซาชดคาสงภายในลปนนตออกหนงรอบ แตถาผลการทดสอบใหคาตรรกะเปนเทจ

โปรแกรมจะยกเลกการทางานชดคาสงภายในลปนนทนท คาสง while มรปแบบการใชงานดงน


<?php

$i = 1; while ($i <= 5) { echo "Hello! ".$i ."<br>";

$i++;

} ?>

ชดคาสงนใหผลลพธเทากบตวอยางของการใชคาสง for เพยงแตการใชคาสง while ตองกาหนด

คาเรมตนของตวแปร $i กอน เพอจะไดนาคา $i มาเปรยบเทยบกบคา 5 ตามเงอนไขทกาหนด

ดงนนสรปไดวาคาสง while และ for มลกษณะการทางานคลายกนมาก เพยงแตคาสง while

จะมการทดสอบเงอนไขกอนตดสนใจวาจะสงใหโปรแกรมทางานชดคาสงภายในลปหรอไม

while (expression) {

instruction_1;

instruction_n;

}

127

คาสง do-while

คาสง do-while มลกษณะการทางานเหมอนกบคาสง while เพยงแตคาสง do-while จะทา

ชดคาสงทกาหนดกอน แลวจงทาการตรวจสอบเงอนไขทหลง ถาเงอนไขเปนจรงกจะกลบมาทางาน

ในชดคาสงเดมอกครง ทาเชนนไปเรอยๆ จนกระทงเงอนไขจะเปนเทจ รปแบบการใชงานคอ


<?php

$i = 1; do { echo "Hello! ".$i ."<br>"; $i++; } while ($i <= 5)

?>

ซงจะใหผลลพธดงนเทากบตวอยางของการใชคาสง for และ while

4.4 ฟงกชนและการใชงาน

ฟงกชน (function) คอกลมคาสงทถกรวบรวมไวดวยกนเพอใหการทางานตามทกาหนดหรอสราง

เปนคาสงใหมขนมาใชงานเพอความสะดวกและลดความซาซอนของโปรแกรมหลก โดยทวไป PHP

มฟงกชนสองแบบคอ ฟงกชนในตว (built-in function) ซงเปนฟงกชนทสามารถเรยกใชไดทนท

(เชน echo, fgets, fopen และ date) และฟงกชนทผใชสรางขนมา (user-defined function)

ในบทนจะอธบายวธการสรางฟงกชนใหมขนมาใชงาน การเรยกใชฟงกชน และฟงกชน

สาเรจรปทนยมใชงาน ใหพจารณาตวอยางตอไปนสาหรบการเขยนโปรแกรมแบบสรางฟงกชน

ขนมาใชงาน

do {

instruction_1;

instruction_n;

} while (expression);

128

<?php

hello("Hello", 2);

hello("Project", 3);

function hello($txt, $n) { for($i=1; $i<=$n; $i++) { echo "$txt $i <br>";

} } ?>

โปรแกรมนจะมการสรางฟงกชน hello ขนมา ซงจะแสดงผลขอความ $txt เปนจานวน $n

ครงออกหนาจอ ซงผลลพธของโปรแกรมนคอ

Hello! 1

Hello! 2

Project! 1

Project! 2

Project! 3

จะเหนไดวาการสรางฟงกชนขนมาใชงานทาใหสามารถแสดงผลซากนไดดวยคาสงเพยง

คาสงเดยว เชน ตองการใหแสดงคาวา Hello จานวน 2 ครง และ Project จานวน 3 ครง

กใชเพยงคาสง hello("Hello", 2) และ hello("Project", 3) มฉะนนจะตองเขยนคาสงแสดงผลลพธซาหลายๆ ครง ดงน

<?php

echo "Hello 1"; echo "Hello 2"; echo "Project 1"; echo "Project 2"; echo "Project 3"; ?>

129

4.4.1 การสรางฟงกชน

ถาตองการสรางฟงกชนใหมขนมาใชงานในโปรแกรม PHP โดยมลกษณะการทางานเหมอนกบ

ฟงกชนในตว กลาวคอมการสงผานคาของตวแปรตางๆ ไปใหกบฟงกชน จากนนฟงกชนกจะนาคา

ของตวแปรเหลานมาประมวลผลตามคาสงทมอยภายในตวฟงกชน แลวกสงผลลพธทไดออกมาจาก

ตวฟงกชน ขอดของการสรางฟงกชนใหมคอ ชวยทาใหการดแลแกไขโปรแกรมทาไดงายขน (เชน

เมอตองการแกไขชดคาสงบางอยางในโปรแกรม ถาสรางเปนฟงกชนกสามารถแกไขไดโดยงายเพยง

จดเดยว แตถาไมมการสรางฟงกชนกตองแกไขใหครบทกจดทมการใชงานชดคาสงนน ซงอาจเกด

ขอผดพลาดไดงาย) ดงนนในสวนนจะอธบายการสรางฟงกชนลกษณะตางๆ ดงน

ฟงกชนทไมมการรบคาอนพต

ฟงกชนทไมมการรบคาอนพตจะมรปแบบคอ

function FuncName() { instruction_set;

}

ตวอยางเชน พจารณาโปรแกรมคานวณพนทสเหลยมผนผา (แบบไมรบคาอนพต) ดงน

<?php

area();

function area() {

$a=3; $b=5;

echo $a * $b;

}

?>

ซงจะพบวาฟงกชน area ไมมการรบคาอนพต แตจะกาหนดคาใหกบตวแปรอยภายในฟงกชน

เพราะฉะนนฟงกชนแบบนจะเปนฟงกชนทไมยดหยนในการใชงาน

ฟงกชนทมการรบคาอนพต

ฟงกชนทมการรบคาอนพตจะมรปแบบคอ

130

function FuncName(input1, ..., inputN) { instruction_set;

}

จะเหนไดวาฟงกชนแบบนมการรบคาตวแปรอนพต input1 ถง inputN เขาไปประมวลผลใน

ชดคาสง instruction_set ตวอยางเชน พจารณาโปรแกรมคานวณพนทสเหลยมผนผา

(แบบรบคาอนพต) ดงน

<?php

echo area(5, 10);

function area($a, $b) { return $a * $b; } ?>

ในทนฟงกชน area จะรบคาตวแปรอนพต $a และ $b เขาไปคานวณหาคาพนทสเหลยมและ

สงผลลพธทไดกลบดวยคาสง return นอกจากนการแสดงผลลพธของฟงกชนสามารถใชคาสง

แสดงผล (echo หรอ print) ตามดวยชอฟงกชนทระบคาอารกวเมนตไดเลย

4.4.2 ฟงกชนทเกยวกบสายอกขระ

โดยทวไปการสรางเวบไซตเพอตดตอกบ SCILAB จะใชฟงกชนทเกยวของกบการจดการสายอกขระ

จานวนมาก เนองจากการแสดงผลลพธทสงมาจากโปรแกรม SCILAB จะมรปแบบไมคงทและไม

สามารถนามาแสดงผลบนเวบเพจไดทนท จาเปนตองมการจดรปแบบใหเหมาะสมกอน ในทนจะ

อธบายเฉพาะฟงกชนทนาสนใจและเกยวของกบการใชงานรวมกบ SCILAB ดงน

ฟงกชน strlen

ฟงกชน strlen ใชหาความยาวของสายอกขระ (string) หรอนบจานวนตวอกษรในสายอกขระ

(นบชองวางเปน 1 ตวอกษรดวย) โดยรปแบบการใชเรยกงานคอ

strlen("สายอกขระ")

131


<?php

echo strlen("Hello world!");

?>

จะใหผลลพธเทากบ 12 (นนคอมตวอกษรทงหมด 12 ตว)

ฟงกชน explode

ฟงกชน explode ใชแยกสายอกขระออกเปนสายอกขระยอยๆ ดวยการกาหนดสายอกขระหรอ

สญลกษณทจะใชแยก ผลลพธทไดจะถกเกบอยในรปแบบของอารเรย รปแบบการใชเรยกงานคอ

explode("สญลกษณทใชแยก", "สายอกขระ")


<?php

$str = "Hello world.";

print (explode(" ", $str));

?>

ในทนจะใชชองวาง (space) ในการแบงแยกสายอกขระ ซงผลลพธทไดคอ อารเรย[0] จะเกบคา

เทากบ "Hello" และอารเรย[1] จะเกบคาเทากบ "world."

ฟงกชน implode หรอ join

ฟงกชนนจะทางานตรงกนขามกบฟงกชน explode กลาวคอเปนการนาสายอกขระยอยมารวมกน

เปนสายอกขระเดยว ตามสญลกษณทใชรวม รปแบบการใชเรยกงานคอ

implode("สญลกษณทใชรวม", "อารเรยของสายอกขระ")


132

<?php

$arr = array('Hello', 'World!', 'SCILAB', '&', 'PHP!');

echo implode(" ", $arr);

?>

ในทนจะใชชองวางในการรวมสายอกขระแตละตวทอยในอารเรย ซงจะใหผลลพธคอ

Hello World! SCILAB& PHP!

ฟงกชน strstr

ฟงกชน strstr ใชตดเอาเฉพาะสายอกขระทเรมตนดวยสายอกขระยอยทกาหนดจนถงตวอกษร

สดทายของสายอกขระตนฉบบ รปแบบการใชเรยกงานคอ

strstr("สายอกขระยอย", "สายอกขระตนฉบบ")


<?php

echo strstr("Hello world!", "w"); ?>

ชดคาสงนจะตดเอาสายอกขระทเรมตนดวยตวอกษร "w" จนถงตวอกษรสดทายของคาวา "Hello

world!" เพราะฉะนนในทนจะไดผลลพธคอ world!

ฟงกชน substr

ฟงกชน substr ใชตดสายอกขระเหมอนกบฟงกชน strstr แตสามารถกาหนดความยาวของ

สายอกขระทตองการได โดยมรปแบบการใชเรยกงานคอ

substr("สายอกขระตนฉบบ", ตาแหนงเรมตน, จานวนตวอกษรทตองการ)

133


<?php

echo substr("Hello world!", 6, 5); ?>

ชดคาสงนจะตดเอาตวอกษรลาดบท 6 จนถงลาดบท 11 (รวม 5 ตวอกษร) จากคาวา "Hello

world!" ดงนนในทนจะไดผลลพธคอ world

ฟงกชน ltrim, rtrim และ trim

ฟงกชนนใชสาหรบการตดชองวางทอยดานซาย ดานขวา และทงสองขางของสายอกขระออกทงหมด

มรปแบบการเรยกใชงานคอ

ltrim("สายอกขระ") rtrim("สายอกขระ") trim("สายอกขระ")


<?php

$str = " Hello ";

echo ltrim($str)."<br>";

echo rtrim($str)."<br>";

echo trim($str)."<br>";

?>

ซงจะใหผลลพธคอ

"Hello "

" Hello"

" Hello "

134

ฟงกชน stripslashes

ในการสงขอมลผานทางฟอรมภาษา PHP หรอเพมขอมลลงในฐานขอมล ตวอกษรบางประเภท เชน

เครองหมายอญประกาศ ("..."), อญประกาศเดยว ('...') และคา NULL จะถกใสดวยเครองหมาย

ทบกลบ (backslash) เพอใหระบความหมายในการเกบขอมล ดงนนในการนาขอมลเหลานมาใช

งาน จงจาเปนตองตดเครองหมายทบกลบออกจากขอมลกอน โดยใชฟงกชน stripslashes

ดงน

stripslashes("สายอกขระ")


echo stripslashes('H\xa0ello');

ฟงกชนนจะทาการตดเครองหมายทบกลบออก และแสดงขอความ “Hxa0ello” เทานน

4.4.3 ฟงกชนทเกยวกบตวเลข

ในทางปฏบตผลลพธทไดจากการคานวณดวยโปรแกรม SCILAB บางครงไมสามารถนาไปใชได

ทนท เพราะอาจอยในรปแบบของรหสไบนารหรอแอสก ดงนนจงจาเปนตองจดรปแบบของผลลพธ

ทเปนตวเลขเหลานกอนทจะนาไปแสดงผล ใน PHP มฟงกชนทใชในการจดรปแบบของตวเลขม

หลายฟงกชน ซงในทนจะกลาวเฉพาะฟงกชนสาคญๆ ทใชในการทางานรวมกบโปรแกรม SCILAB

เทานน

ฟงกชน number_format

ฟงกชน number_format มรปแบบการเรยกใชงานดงน

number_format(Fnum [, Dum ])

หรอ

number_format(Fnum, Dnum, Dpoint, Ssep)

135

เมอ Fnum คอเลขจานวนจรง, Dnum คอเลขจานวนเตมทใชกาหนดจานวนตวเลขหลงจดทศนยม,

Dpoint คอเครองหมายทแทนจดทศนยม, และ Ssep คอเครองหมายทใชแยกหลกพน เชน

<?php

$num = 2553.500; echo number_format($num, 2, ".", "," ); ?>

จะใหผลลพธเทากบ 2,553.50 (มเลขหลงจดทศนยมเพยงสองตาแหนง)

4.5 การจดการไฟล

ในสวนนจะอธบายการสรางไฟล การอานไฟล การลบไฟล และการใชงานโปรแกรมภายนอก ดงน

4.5.1 การสรางไฟล

การสรางไฟลสาหรบเขยนไฟลสครปตของโปรแกรม SCILAB ทาไดโดยอาศยฟงกชน file_ put_contents ซงมรปแบบการใชงานดงน

file_put_contents(filename, data)

โดย filename คอชอไฟลทตองการสราง (ระบทอยของไฟลดวย) และ data คอขอมลสาย

อกขระทตองการเขยนลงในไฟล ตวอยางเชน

echo file_put_contents("test.txt", "This is test file");

จะใหผลลพธเปนไฟล test.txt ในสารบบทกาลงใชงาน โดยมขอความ This is test

file ปรากฏอยในไฟล test.txt

4.5.2 การอานไฟล

การอานไฟลออกมาเปนสายอกขระเพอนาคามาแสดงในฟอรมหรอหนาเวบไซตนน สามารถทาได

โดยใชฟงกชน file_get_contents ซงมรปแบบการใชงานคอ

136

file_get_contents(filename)

เมอ filename คอชอไฟลทตองอานขอมล ตวอยางเชน

echo file_get_contents("test.txt");

จะใหผลลพธเปนขอมลทอยในไฟล test.txt ในสารบบทกาลงใชงาน

4.5.3 การลบไฟล

การลบไฟลใน PHP จะใชฟงกชน unlink ซงมรปแบบการใชงานคอ

unlink(filename)

โดยถาการลบไฟลสาเรจจะใหผลลพธเปนคาบลน True แตถาไมสาเรจกจะใหผลลพธเปน False

4.5.4 การใชงานโปรแกรมภายนอก

การเรยกใช (หรอสงประมวลผล) โปรแกรมภายนอกทาไดดวยการใชฟงกชน exec, system

หรอ shell_exec ซงมลกษณะการทางานคลายกน แตจะใชงานแตกตางกนเพอความสะดวก

ในการใชงานและตรงตามรปแบบของผลลพธทตองการ ในทนจะอธบายเพยงฟงกชน exec เทานน

ซงมรปแบบการใชงานคอ

exec($command [, array & $output [, int & $return_var]] );

เมอ $command คอคาสงทตองการใชงาน, $output คอตวแปรทใชเกบคาของผลลพธทไดจากคาสง $command, และ return_var คอคาทคาสง $command ใหคนกลบมา ตวอยางเชน <?php

exec(test.sci, $output);

print_r($output); //การแสดงคาทเปน array ตองใชคาสง print_r แทน echo

?>

137

ชดคาสงนจะประมวลผลไฟลของโปรแกรม SCILAB ทชอวา test.sci แลวนาผลลพธทอยใน

รปของอารเรยไปเกบไวในตวแปร output จากนนจงนามาแสดงผลดวยคาสง print_r

4.6 สรปทายบท บทนไดสรปประวตความเปนมาของภาษา PHP โครงสรางทวไป คาสงพนฐานของภาษา PHP

และการจดการไฟล ซงจะเปนแนวทางในการนาไปประยกตใชงานรวมกบโปรแกรม SCILAB

สาหรบใชสรางสอการเรยนการสอนทจะอธบายในบทตอไป

4.7 แบบฝกหดทายบท 1. จงอธบายการใชงานคาสง stripslashes มาพอสงเขป

2. จงอธบายการใชงานคาสง file_put_contents(), file_get_contents() และ unlink()มาพอสงเขป

3. จงเขยนโปรแกรมบวกเลข 1 ถง 100 โดยใชคาสง for

4. จงเขยนโปรแกรมตดเกรดจานวน 4 เกรด คอ A, B, C และ D

138

139

บทท 5 การสรางสอการสอนผานเวบไซต

ในบทนจะแสดงตวอยางวธการสรางสอการสอนผานเวบไซตโดยใชโปรแกรมภาษา PHP รวมกบ

โปรแกรม SCILAB ซงประกอบดวยการบวก/ลบ/คณ/หาร ของเลขสองจานวน การหาดเทอร

มแนนตและอนเวอรสของเมทรกซ การพสจนสมบตของเมทรกซ การหาคาลอการทมฐานใดๆ

การบวกและลบสมการพหนาม และการวาดกราฟสองมต เพอเปนแนวทางใหผอานสามารถนาไป

พฒนาตอยอดหรอประยกตใชงานดานอนได

กอนการเขยนโปรแกรม PHP เพอตดตอกบโปรแกรม SCILAB ผใชจะตองตดตง

โปรแกรม SCILAB ทสารบบ C:\Windows\ และสรางโฟลเดอรชอวา phptoscilab ไวในสารบบ

C:\AppServ\www เพอเกบไฟลตวอยาง PHP นอกจากนการเขยนโปรแกรมดวยภาษา PHP ใน

บางตวอยางอาจมรปแบบทซบซอน ดงนนในทนจะใชโปรแกรมสาเรจรป Adobe Dreamwaver มา

ชวยในการออกแบบฟอรมตางๆ เพอความสะดวกและรวดเรวมากขน

5.1 การบวก/ลบ/คณ/หาร ของเลขสองจานวน

ในสวนนจะแสดงการสรางสอการสอนผานเวบไซต เพอใชสาหรบการบวก ลบ คณ และหาร ของ

เลขสองจานวน ดงตอไปน

1) เปดโปรแกรม Adobe Dreamweaver CS 5.5 และออกแบบหนาเวบไซตตามรปท 5.1

2) ไปทเมน Create New เพอสรางไฟล PHP ขนมา ตามรปท 5.2

3) กดเลอกทกลองเมน INSERT → Forms ตามรปท 5.3

4) กดเลอกทเครองมอ Forms และใสชอเวบเพจ calculator.php ทตองการสงขอมล (ในทนคอ

เวบเพจของตนเอง) ซงรปแบบการสงขอมลมอย 2 รปแบบคอ

140

รปท 5.1 ฟอรม (หนาเวบไซต) สาหรบการบวก ลบ คณ และหาร ของเลขสองจานวน

รปท 5.2 การสรางไฟล PHP

รปท 5.3 การเลอกเครองมอทเกยวกบฟอรม (Forms)

POST คอรปแบบการสงขอมลของฟอรมแบบไมมขอจากดขนาดของขอมล ซงจะไมแสดง

ขอมลใหเหน เหมาะกบขอมลทตองการความปลอดภย โดยจะใชควบคกบคาสง $_POST

141

รปท 5.4 การใสชอเวบเพจ calculator.php ในฟอรมสาหรบรปท 5.1

รปท 5.5 การเลอกเครองมอสาหรบสรางตาราง (Table)

GET คอรปแบบการสงขอมลของฟอรมแบบผานทาง URL ทาใหผใชสามารถมองเหน

ขอมลทสงไปได เหมาะกบขอมลทเปน keyword ในการคนหา

อยางไรกตามบทนจะใชเฉพาะวธ POST ตามทแสดงในรปท 5.4

5) เรมสรางตารางโดยการกดเลอกทกลองเมน INSERT → Common และเลอกเครองมอ

Table ตามรปท 5.5

142

รปท 5.6 การตงคาตารางสาหรบรปท 5.1

รปท 5.7 การเลอกเครองมอ Text Field และ Button

6) กาหนดคาพารามเตอรตางๆ ของตารางดงน (แสดงผลลพธดงรปท 5.6)

Rows เทากบ 1

Columns เทากบ 4

Table width เทากบ 31 percent

Border thickness เทากบ 0 pixels

Cell padding เทากบ 4

Cell spacting เทากบ 4

7) กดทกลองเมน INSERT → Forms ในรปท 5.3 และเลอกเครองมอ Text Field และ Button


143

ตารางท 5.1 การกาหนดคาพารามเตอรของ Text Filed และ Button ในรปท 5.8

ออบเจกต ชอ คณสมบต คาทกาหนด

Text Field a1 Char width = 2 <? echo $a1; ?>

Text Field b1 Char width = 2 <? echo $b1; ?>

Button submit - + (บวก) Button submit - - (ลบ) Button submit - × (คณ) Button submit - / (หาร) Table สเหลอง = #FFFF00 ,สเขยว = #00CC66, สนาตาลออน = #FF9966

รปท 5.8 การใสรายละเอยดเวบเพจทสมบรณ

รปท 5.9 การเลอกเมน Code

8) กาหนดคาพารามเตอรของ Text Filed, Button และใสสตางๆ ตามตารางท 5.1 จะไดผลลพธ


9) กดเลอกในสวนของเมน Code เพอทาการเขยนโปรแกรมภาษา PHP ตามรปท 5.9 ทาการ

บนทกโปรแกรมในชอไฟล “calculator.php” ไวในสารบบ C:\AppServ\www\phptoscilab

144

โคดของการบวก/ลบ/คณ/หาร ของเลขสองจานวน

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

<?php

if($_POST["submit"]=="+ (บวก)") { //ตรวจสอบคาของ submit

$cal = "+";

}

elseif ($_POST["submit"]=="- (ลบ) ") {

$cal = "-";

}

elseif ($_POST["submit"]=="x (คณ) ") {

$cal = "*";

}

elseif($_POST["submit"]=="/ (หาร) ") {

$cal = "/";

}

if($_POST[a1]!="" and $_POST[b1]!="") {

$code = "int16([".stripslashes($_POST[a1])."$cal".stripslashes($_POST[b1])."])";

$code1 = "output = $code;\noutput = iconvert(output,0);

\nsavematfile('cal.txt','output');\nexit;";

file_put_contents("cal.sce", $code1); //สรางไฟลชอ cal.sce

$path=$_SERVER["SystemRoot"]; //สรางตวแปรทอยของวนโดวส

$com = "$path/scilab-4.1.2/bin/Scilex.exe -nwni -nb -f cal.sce"; //สรางตวแปร

สาหรบสงประมวลผลไฟลสครปต

exec($com); //ประมวลผลไฟลสครปต

$output = number_format(file_get_contents("cal.txt")); //อานไฟลผลลพธ

}

?>

หมายเหต โคคทงหมดนจะเขยนอยบนสดของโคดภาษา HTML

10) ทดสอบการทางานของโปรแกรมโดยการเปดโปรแกรมคนดหรอเบราวเซอร (browser) เชน

internet explorer (IE) จากนนพมพ URL คอ http://127.0.0.1/phptoscilab/calculator.php

และทาการปอนขอมลดงน A เทากบ 5 และ B เทากบ 5 และกดปม + (บวก) 1 ครง กจะได

ผลลพธตามรปท 5.10 ในทานองเดยวกนถากดปม “× (คณ)” หนงครง กจะไดผลลพธ

เทากบ 25

145

รปท 5.10 ทดสอบการบวกเลขสองจานวน

5.2 การหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซ

ในทนจะแสดงการหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด 2×2 และ 3×3 โดยจะสราง

หนาเพจเปน 3 หนาดงน

หนาเพจกาหนดขนาดของเมทรกซ

หนาเพจสาหรบหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด 2×2

หนาเพจสาหรบหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด 3×3

5.2.1 หนาเพจกาหนดขนาดของเมทรกซ

การสรางหนาเพจกาหนดขนาดของเมทรกซทาไดดงน

1) เปดโปรแกรม Adobe Dreamweaver CS 5.5 และออกแบบหนาเวบไซตตามรปท 5.11

2) ไปทเมน Create New เพอสรางไฟล PHP ขนมา (ตามรปท 5.2)

3) กดเลอกทกลองเมน INSERT → Forms (ตามรปท 5.3)

4) กดเลอกทเครองมอ Forms และใสชอเวบเพจ menuinvdet.php ทตองการสงขอมล (ในทน

คอเวบเพจของตนเอง) ตามทแสดงในรปท 5.12

5) เรมสรางตารางโดยการกดเลอกทกลองเมน INSERT → Common และเลอกเครองมอ

Table (ตามรปท 5.5)

146

รปท 5.11 หนาเพจเลอกขนาดเมทรกซ 2×2 หรอ 3×3

รปท 5.12 การใสชอเวบเพจ menuinvdet.php ในฟอรมสาหรบรปท 5.11

6) กาหนดคาพารามเตอรตางๆ ของตารางดงน (แสดงผลลพธดงรปท 5.13)

Rows: เทากบ 1

Columns: เทากบ 1

Table width: 34 percent

Border thickness: 1 pixels

147

รปท 5.13 การตงคาตารางสาหรบรปท 5.11

รปท 5.14 การใชเครองมอ Button สรางปม

Cell padding = 4

Cell spacting = 4

Height = 116

bgcolor = "#CCCCCC"

bordercolor = "#333333"

7) กดทกลองเมน INSERT → Forms (ตามรปท 5.3) และเลอกเครองมอ Button เพอสราง

ปม 2×2 และปม 3×3 ดงแสดงในรปท 5.14

8) กดเลอกในสวนของเมน Code เพอทาการเขยนโปรแกรมภาษา PHP เพอเชอมโยงไปยงหนา

เพจการหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด 2×2 และ 3×3 (ตามรปท 5.9)

และบนทกโปรแกรมในชอ “menuinvdet.php” ไวในสารบบ C:\AppServ\www\phptoscilab

148

โคดของหนาเพจกาหนดขนาดของเมทรกซ

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

<?php //โคดในสวนของภาษา PHP ททางานรวมกบโปรแกรม SCILAB

ob_start();

if($_POST["submit"]==" 2x2 ") { //ตรวจสอบคาของ submit

header('location:invdet2x2.php'); //ขามไปหนา invdet2x2.php

}elseif($_POST["submit"]==" 3x3 ") {

header('location:invdet3x3.php'); //ขามไปหนา invdet3x3.php

}

?>

<html> 

<head>

<meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=windows-874" />

<title>การหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด 2×2 และ 3×3</title>

</head>

<body>

<form id="form1" name="form1" method="post" action="menuinvdet.php">

<table width="34%" border="1" cellpadding="4" cellspacing="4" bordercolor=

"#333333" bgcolor="#CCCCCC">

<tr>

<td width="20%" height="116" valign="middle">

<div align="center">เมทรกซขนาด<br><br>

<input name="submit" type="submit" id="Submit" value=" 2×2 " />



<input name="submit" type="submit" id="Submit" value=" 3×3 " />

<br>

<br>

</div></td>

</tr>

</table>

</form>

</body>

</html>

149

รปท 5.15 หนาเพจของการหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด 2×2

รปท 5.16 รปแบบตารางของเมทรกซขนาด 2×2 ทใชในรปท 5.15

5.2.2 หนาเพจสาหรบหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด 2×2

การสรางหนาเพจสาหรบการหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด 2 ×2 ทาไดดงน

1) หนาเพจสาหรบหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด 2×2 จะถกออกแบบตาม

รปท 5.15 และการออกแบบตารางตามรปท 5.16 โดยในสวนของ Action Form ใหใสชอ

เวบเพจ invdet2x2.php ทตองการสงขอมล (ในทนคอเวบเพจของตนเอง) ตามรปท 5.17

ดเทอรมแนนต อนเวอรส

a2

a4

a1

a3

output out1 out3

out2 out4

150

รปท 5.17 หนาเพจของการหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด 2×2 (ตอ)







Text Field output Char width = 5 <? echo $output; ?>

Text Field out1 Char width = 5 <? echo number_format($exp1,2,'.',''); ?>




Button submit - ดเทอรมแนนต

Button submit - อนเวอรส

Title bar - - การหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซ 2×2

2) กาหนดคาพารามเตอรของ Text Filed, Button และรายละเอยดสตางๆ ตามตารางท 5.2

กจะไดผลลพธตามรปท 5.15

151

หมายเหต การซอนผลลพธ อธบายโดยถาตวแปร $sta เทากบ on1 จรงใหแสดงผลลพธของดเทอรมแนนต

ในบรรทดท 45 แตถาตวแปรมคาเทากบ on2 ใหแสดงผลลพธของอนเวอรสในบรรทดท 46 - 52

3) เขยนโคดภาษา PHP และบนทกไฟลชอวา “invdet2x2.php” ดงน

โคดของหนาเพจสาหรบหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด 2×2

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

<?php //โคดในสวนของภาษา PHP ททางานรวมกบโปรแกรม SCILAB

if($_POST["submit"]=="ดเทอรมแนนต") { //ตรวจสอบคาของ submit

$cal = "det";

$sta = "on1";

}elseif($_POST["submit"]==" อนเวอรส ") {

$cal = "inv";

$sta = "on2";

}

if($_POST[a1]!="" and $_POST[a2]!="" and $_POST[a3]!="" and $_POST[a4]!="")

{ //ตรวจสอบคาวางของตวแปร

$code = "[".stripslashes($_POST[a1])." ".stripslashes($_POST[a2]).";".stripslashes

($_POST[a3])." ".stripslashes($_POST[a4])."]";

$code1 = "output = $cal($code);\noutput = iconvert(output,0);\nsavematfile

('invdet2x2.txt','output');\nexit;";

file_put_contents("invdet2x2.sce", $code1); //สรางไฟลสครปต


$com = "$path/scilab-4.1.2/bin/Scilex.exe -nwni -nb -f invdet2x2.sce"; //สราง

ตวแปรสาหรบสงประมวลผลไฟลสครปต


$output = number_format(file_get_contents("invdet2x2.txt")); //อานไฟลผลลพธ

list($exp1, $exp2, $exp3, $exp4) = explode(" ", trim(file_get_contents

("invdet2x2.txt"))); //แยกขอมลลงตวแปร 4 ตว

}

?>


<head>


<title>การหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซ 2×2</title>

</head>

<body>

152

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

<form id="form1" name="form1" method="post" action="invdet2x2.php">

<table width="42%" border="0" cellpadding="4" cellspacing="4" bgcolor="#CCCCCC">

<tr>

<td width="38%" height="78" valign="top" bgcolor="#FFFF00"><div align=

"center">เมทรกซ A<br>

<input name="a1" type="text" size="2" value="<? echo $a1; ?>" />


<br>

<input name="a3" type="text" id="a3" value="<? echo $a3; ?>" size="2" />


</div></td>

<td width="20%" valign="middle">

<div align="center">

<input name="submit" type="submit" id="Submit" value="ดเทอรมแนนต" />

<input name="submit" type="submit" id="Submit" value=" อนเวอรส " />

</div></td>

<td width="42%" valign="top" bgcolor="#FF9966"><div align="center">

<p>ผลลพธ<br>

<input name="output" type="text" id="output" value="<? echo $output; ?>" size="5"

<? if($sta=="on1"){echo "style='display:;'";}else{echo "style='display:none;'";}?>

/><br>

<input name="out1" type="text" id="out1" value="<? echo

number_format($exp1,2,'.',''); ?>"<? if($sta=="on2"){echo

"style='display:;'";}else{echo "style='display:none;'";} ?> size="5" />



"style='display:;'";}else{echo "style='display:none;'";}?> size="5" />

<br>




153

52

53

54

55

56

57

58

59




</p>

</div></td>

</tr>

</table>

</form>

</body>

</html>

รปท 5.18 หนาเพจของการหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด 3×3

5.2.3 หนาเพจสาหรบหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด 3×3

การสรางหนาเพจสาหรบการหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด 3 ×3 ทาไดดงน

1) หนาเพจสาหรบหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด 3×3 จะถกออกแบบตาม

รปท 5.18 และการออกแบบตารางตามรปท 5.19 โดยในสวนของ Action Form ใหใสชอ

เวบเพจ invdet3x3.php ทตองการสงขอมล (ในทนคอเวบเพจของตนเอง) ตามรปท 5.20

ดเทอรมแนนต อนเวอรส

a3 a6

a1

a4

output out1 out4

a7

a2

a8

a9a5

out7

out3 out6 out9

out2

out8

out5

154

รปท 5.19 รปแบบตารางของเมทรกซขนาด 3×3 ทใชในรปท 5.18

รปท 5.20 หนาเพจของการหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด 3×3 (ตอ)

2) กาหนดคาพารามเตอรของ Text Filed และ Button ตามตารางท 5.3 กจะไดผลลพธตามรป

ท 5.18

155












Text Field output Char width = 5 <? echo $output; ?>










Button submit - ดเทอรมแนนต

Button submit - อนเวอรส

Title bar - - การหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซ 3×3

หมายเหต การซอนผลลพธ อธบายโดยถาตวแปร $sta เทากบ on1 จรงใหแสดงผลลพธของดเทอรมแนนต

ในบรรทดท 58 แตถาตวแปรมคาเทากบ on2 ใหแสดงผลลพธของอนเวอรสในบรรทดท 59 - 75

3) เขยนโคดภาษา PHP และบนทกไฟลชอวา “invdet3x3.php” ดงน

โคดของหนาเพจสาหรบหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด 3×3

1

2

3

4

<?php //โคดในสวนของภาษา PHP รวมกบโปรแกรม SCILAB

if($_POST["submit"]=="ดเทอรมแนนต") { //ตรวจสอบคาของ Submit

$cal = "det";

$sta = "on1";

156

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

$sta2 = 1;

}elseif($_POST["submit"]==" อนเวอรส ") {

$cal = "inv";

$sta = "on2";

$sta2 = 2;

$enter="\n";

}

if($_POST[a1]!="" and $_POST[a2]!="" and $_POST[a3]!="" and $_POST[a4]!=""

and $_POST[a5]!="" and $_POST[a6]!="" and $_POST[a7]!="" and $_POST[a8]!=""

and $_POST[a9]!=""){

$code = "[".stripslashes($_POST[a1])." ".stripslashes($_POST[a2])."

".stripslashes($_POST[a3]).";".stripslashes($_POST[a4])." ".stripslashes($_POST[a5])."

".stripslashes($_POST[a6]).";".stripslashes($_POST[a7])." ".stripslashes($_POST[a8])."

".stripslashes($_POST[a9])."]";

$code1 = "output = $cal($code);\notext=string(output);\nfid = mopen('invdet3x3.txt',

'w'); if $sta2==1 then \nmfprintf(fid,'%s\\n',otext);\nmclose(fid);\n elseif $sta2==2 then

\nmfprintf(fid,'%s\\n',otext(1));\nmfprintf(fid,'%s\\n',otext(4));\nmfprintf(fid,'%s\\n',otext(

7));\nmfprintf(fid,'%s\\n',otext(2));\nmfprintf(fid,'%s\\n

',otext(5));\nmfprintf(fid,'%s\\n',otext(8));\nmfprintf(fid,'%s\\n',otext(3));\nmfprintf(fid,'%

s\\n',otext(6));\nmfprintf(fid,'%s\\n',otext(9));\nmclose(fid);\n end\nexit;";

file_put_contents("invdet3x3.sce", $code1); //สรางไฟลสครปตชอวา invdet3x3.sce

$path=$_SERVER["SystemRoot"]; //สรางตวแปรทอยของ windows

$com = "$path/scilab-4.1.2/bin/Scilex.exe -nwni -nb -f invdet3x3.sce"; //สรางตวแปร

สง Run สครปต


$output = file_get_contents("invdet3x3.txt"); //อานไฟลผลลพธ

list($exp1, $exp2, $exp3, $exp4, $exp5, $exp6, $exp7, $exp8, $exp9) = explode("\n",

trim(file_get_contents("invdet3x3.txt"))); //แยกขอมลลงตวแปร 9 ตว

}

?>


<head>


<title>การหาดเทอรมแนนต และอนเวอรสของเมทรกซ 3 x 3</title>

</head>

157

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53

54

55

56

57

58

<body>

<form id="form1" name="form1" method="post" action="invdet3x3.php">

<table width="73%" border="0" cellpadding="4" cellspacing="4"

bgcolor="#CCCCCC">

<tr>

<td width="38%" height="166" valign="top" bgcolor="#FFFF00"><div

align="center">เมทรกซ A<br>




<br>




<br>




</div></td>

<td width="18%" valign="middle">


<input name="submit" type="submit" id="Submit" value="ดเทอรมแนนต" />

<input name="submit" type="submit" id="Submit" value=" อนเวอรส " />

</div></td>

<td width="44%" valign="top" bgcolor="#FF9966"><div align="center">

<p>ผลลพธ<br>

<input name="output" type="text" id="output" value="<? echo $output; ?>" size="10"

<? if($sta=="on1"){echo "style='display:;'";}else{echo "style='display:none;'";}?>

/><br>

158

59

60

61

62

63

64

65

66

67

68

69

70

71

72

73

74

75

<input name="out1" type="text" id="out1" value="<? echo $exp1; ?>"<?

if($sta=="on2"){echo "style='display:;'";}else{echo "style='display:none;'";}?> size="10"

/>



/>



/>

<br>



/>



/>



/>

<br>



/>



/>



/>

159

76

77

78

79

80

81

82

</p>

</div></td>

</tr>

</table>

</form>

</body>

</html>


5.2.4 ทดสอบการใชงาน

ในสวนนจะทดสอบการทางานของเวบเพจสาหรบหาดเทอรมแนนตและอนเวอรสของเมทรกซขนาด

2 ×2 และ 3 ×3 ดงน

1) ทดสอบการทางานของโปรแกรมโดยการเปดเบราวเซอร IE จากนนพมพ URL คอ http://

127.0.0.1/phptoscilab/menuinvdet.php และปอนขอมล โดยแบงออกเปน 2 ตวอยางดงน

2) สาหรบตวอยางเมทรกซขนาด 2×2 เลอกขนาดของเมทรกซเปน 2×2 ในรปท 5.11 กจะได

เวบเพจในรปท 5.15 จากนนปอนขอมลเมทรกซ A เทากบ [1, 2; 3, 4] และกดปมหาคา

อนเวอรสของเมทรกซ A กจะไดผลลพธตามรปท 5.21 หรอถากดปมดเทอรมแนนตกจะได

ผลลพธเทากบ -2

160


3) สาหรบตวอยางเมทรกซขนาด 3×3 เลอกขนาดของเมทรกซเปน 3×3 ในรปท 5.11 กจะได

เวบเพจในรปท 5.18 จากนนปอนขอมลเมทรกซ A เทากบ [2, 2, 1; 1, 2, 4; 8, 2, 3] และ

กดปมหาคาอนเวอรสของเมทรกซ A จะไดผลลพธตามรปท 5.22 หรอถากดปมดเทอรมแนนตก

จะไดผลลพธเทากบ 40

5.3 การพสจนคณสมบตของเมทรกซ

ในสวนนจะแสดงตวอยางการใชโปรแกรม PHP สรางเวบเพจสาหรบพสจนคณสมบตของเมทรกซ

3 แบบคอ

(kA)T = kAT

(A + B)T = AT + BT

(AB)T = BTAT

เมอ k คอคาคงตว, A และ B คอเมทรกซจตรสขนาด 2×2, และ (⋅)T คอทรานสโพสของเมทรกซ

ดงรายละเอยดตอไปน

5.3.1 การพสจนคณสมบต (kA)T = kAT

การสรางหนาตางสวนตอประสานเพอใชในการพสจนคณสมบต (kA)T = kAT ทาไดดงน

1) เปดโปรแกรม Adobe Dreamwaver CS 5.5 ออกแบบฟอรมตามรปท 5.23 และออกแบบ

รปแบบตารางตามรปท 5.24 โดยในสวนของ Action Form ใหใสชอเวบเพจ matrix01.php

ดงแสดงในรปท 5.25

161

รปท 5.23 เวบเพจของการพสจนคณสมบต (kA)T = kAT

ตารางท 5.4 การกาหนดคาพารามเตอรของ Text Filed และ Button ในสวนของ Input ในรปท 5.23


Text Field k Char width = 2 <? echo $k; ?>





Button submit2 - คานวณ

2) กาหนดคาพารามเตอรของ Text Filed และ Button ในฟอรมตางๆ ตามตารางท 5.4 – 5.6

k a1 a2

a3 a4

k11 a111

k33 a333

k11 a222

k33 a333

k1 a11

k33 a333

k2 a22

ao2

k1 a11

ao3 ao4 ao1 ao22

ao33 ao44ao11

I

II

162

ตารางท 5.5 การกาหนดคาพารามเตอรของ Text Filed ในสวนของ Output I ในรปท 5.23


Text Field k1 Char width = 2 <? echo $k; ?>
















ตารางท 5.6 การกาหนดคาพารามเตอรของ Text Filed ในสวนของ Output II ในรปท 5.23


Text Field ao1 Char width = 2 <? echo number_format($out1,2,'.',''); ?>

Text Field ao2 Char width = 2 <? echo number_format($out2,2,'.','');; ?>







163

รปท 5.24 รปแบบตารางของการพสจนคณสมบต (kA)T = kAT

164

รปท 5.25 การออกแบบการพสจนคณสมบต (kA)T = kAT

3) เขยนโคดภาษา PHP และบนทกไฟลชอวา “matrix01.php” ดงน

โคดของหนาเพจสาหรบการพสจนคณสมบต (kA)T = kAT

1

2

3

4



and $_POST[k]!=""){

$a = "[".stripslashes($_POST[a1])."

".stripslashes($_POST[a2]).";".stripslashes($_POST[a3])."

".stripslashes($_POST[a4])."]";

$k = stripslashes($_POST[k]);

165

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

$code1 = "output1 = ($k*$a)'\noutput2 = $k*$a'\noutput1 =

iconvert(output1,0);\nsavematfile('output1.txt','output1');\noutput2 =

iconvert(output2,0);\nsavematfile('output2.txt','output2');\nexit;";

file_put_contents("matrix01.sce", $code1); //สรางไฟลสครปตชอวา invdet2x2.sce

$path=$_SERVER["SystemRoot"]; //สรางตวแปรทอยของ windows

$com = "$path/scilab-4.1.2/bin/Scilex.exe -f matrix01.sce"; //สรางตวแปรสง Run

สครปต


list($out1, $out2, $out3, $out4) = explode(" ",

trim(file_get_contents("output1.txt"))); //แยกขอมลลงตวแปร 4 ตว

list($out11, $out22, $out33, $out44) = explode(" ",

trim(file_get_contents("output2.txt"))); //แยกขอมลลงตวแปร 4 ตว

}

?>


<head>


<title>การพสจนคณสมบตท 1</title>

<style type="text/css">



</style>

</head>

<body>

<form id="form1" name="form1" method="post" action="matrix01.php">


bgcolor="#CCCCCC">

<tr>

<td width="100%" height="32" valign="top" bgcolor="#FFFFFF"><div

align="center"><strong>คณสมบตท 1(KA)<sup>T</sup> =

KA<sup>T</sup></strong></div></td>

</tr>

</table>

<br>

166

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53

54

55

56

57

58

59

60

61

62

Input<br>


bgcolor="#CCCCCC">

<tr>

<td width="37%" height="107" valign="top" bgcolor="#FFFF99"><div

align="center"><br>

k =

<input name="k" type="text" id="k" value="<? echo $k; ?>" size="2" />

</div></td>

<td width="63%" valign="top" bgcolor="#FFFF99"><div align="center">

<table width="100%" border="0" cellpadding="0" cellspacing="0">

<tr>

<td width="41%" align="center" valign="middle">เมทรกซ A =</td>

<td width="59%"><table width="100%" border="0" cellspacing="0"

cellpadding="0">

<tr>

<td width="17%" valign="top"><span class="style4">[</span></td>

<td width="45%" valign="middle"><br>



<br>


<input name="a4" type="text" id="a4" value="<? echo $a4; ?>" size="2" /></td>

<td width="38%" valign="top"><span class="style4">]</span></td>

</tr>

</table>

</td>

</tr>

</table>

</div></td>

</tr>

<tr>

167

63

64

65

66

67

68

69

70

71

72

73

74

75

76

77

78

79

80

81

82

83

84

85

86

87

88

89

90

91

92

93

<td height="44" colspan="2" valign="middle" bgcolor="#FFFFFF"><div

align="center">

<input name="submit2" type="submit" id="submit" value=" คานวณ " />

</div></td>

</tr>

</table>

<br>

Output<br>


bgcolor="#CCCCCC">

<tr>

<td height="66" valign="top" bgcolor="#99FF99"><table width="100%"

border="0" cellspacing="0" cellpadding="0">

<tr>


cellpadding="0">

<tr>

<td width="8%" valign="middle"><span class="style4">(</span></td>


<input name="k1" type="text" id="k1" value="<? echo $k; ?>" size="2" />

x





x


<br>


x





x


<td width="10%" valign="middle"><span class="style4">)</span></td>

168

94

95

96

97

98

99

100

101

102

103

104

105

106

107

108

109

110

111

112

113

114

115

116

117

118

119

120

121

122

123

124

</tr>

</table></td>

<td width="9%"><span class="style4"><sup>T </sup>=</span></td>

<td width="37%"><table width="96%" border="0" align="center"

cellpadding="0" cellspacing="0">

<tr>

<td valign="top"><br>


x





x


<br>


x





x

<input name="a444" type="text" id="a444" value="<? echo $a4; ?>" size="2"

/></td>

</tr>

</table></td>

<td width="7%"><span class="style4"><sup>T</sup></span></td>

</tr>

</table></td>

</tr>

<tr>

<td height="95" valign="top" bgcolor="#FFCCCC"><table width="100%"


<tr>

<td width="51%" align="center"><table width="62%" border="0"


169

125

126

127

128

129

130

131

132

133

134

135

136

137

138

139

140

141

142

143

144

145

146

147

148

149

150

151

<tr>

<td width="22%" align="center" valign="middle">C1 =</td>


cellpadding="0">

<tr>



<input name="ao1" type="text" id="ao1" value="<? echo

number_format($out1,2,'.',''); ?>" size="2" />


number_format($out2,2,'.','');; ?>" size="2" />

<br>




number_format($out4,2,'.','');; ?>" size="2" /></td>


</tr>

</table></td>

</tr>

</table></td>

<td width="49%"><table width="62%" border="0" cellpadding="0"

cellspacing="0">

<tr>



cellpadding="0">

<tr>





170

152

153

154

155

156

157

158

159

160

161

162

163

164

165

166

167

168



<br>




number_format($out44,2,'.',''); ?>" size="2" /></td>


</tr>

</table></td>

</tr>

</table></td>

</tr>

</table></td>

</tr>

</table>

</form>

</body>

</html>

4) ทดสอบการทางานของโปรแกรมโดยการเปดเบราวเซอร IE จากนนพมพ URL คอ 127.0.0.1/

phptoscilab/matrix01.php จากนนปอนขอมล k เทากบ 2 และเมทรกซ A เทากบ [1, 2; 3,

4] แลวกดปม “คานวณ” หนงครง กจะไดผลลพธตามรปท 5.26

5.2.2 การพสจนคณสมบต (A+B)T = AT + BT

การพสจนคณสมบตทสองนจะทาการออกแบบตามรปท 5.27 โดยทาตามขนตอนดงน

1) เปดโปรแกรม Adobe Dreamwaver CS 5.5 ออกแบบฟอรมตามรปท 5.27 และออกแบบ

รปแบบตารางตามรปท 5.28 โดยในสวนของ Action Form ใหใสชอเวบเพจ matrix02.php


2) กาหนดคาพารามเตอรของ Text Filed และ Button ในฟอรมตางๆ ตามตารางท 5.7 – 5.10

171

รปท 5.26 เวบเพจแสดงผลลพธของการพสจนคณสมบต (kA)T = kAT

รปท 5.27 เวบเพจของการพสจนคณสมบต (A+B)T = AT + BT

b1 b2

b3 b4

a11 a22

a33 a44

ao2ao3 ao4

ao1

a1 a2

a3 a4

b11

b33 b44

b22 a111 a222

a333 a444

b111

b333 b444

b222

ao22 ao33 ao44

ao11

I

II

172

รปท 5.28 รปแบบตารางของการพสจนคณสมบต (A+B)T = AT + BT

173

รปท 5.29 การออกแบบการพสจนคณสมบต (A+B)T = AT + BT

ตารางท 5.7 การกาหนดคาพารามเตอรของ Text Filed ในสวนของ Input A ในรปท 5.27






174

ตารางท 5.8 การกาหนดคาพารามเตอรของ Text Filed และ Button ในสวนของ Input B ในรปท 5.27







ตารางท 5.9 การกาหนดคาพารามเตอรของ Text Filed ในสวนของ Output I ในรปท 5.27


















175

ตารางท 5.10 การกาหนดคาพารามเตอรของ Text Filed ในสวนของ Output II ในรปท 5.27










3) เขยนโคดภาษา PHP และบนทกไฟลชอวา “matrix02.php” ดงน

โคดของหนาเพจสาหรบการพสจนคณสมบต (A+B)T = AT + BT

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15



and $_POST[b1]!="" and $_POST[b2]!="" and $_POST[b3]!="" and $_POST[b4]!="") {

$a = "[".stripslashes($_POST[a1])." ".stripslashes($_POST[a2]).";".

stripslashes($_POST[a3])." ".stripslashes($_POST[a4])."]";

$b = "[".stripslashes($_POST[b1])." ".stripslashes($_POST[b2]).";".

stripslashes($_POST[b3])." ".stripslashes($_POST[b4])."]";

$code1 = "output1 = ($a+$b)'\noutput2 = $a'+$b'\noutput1 = iconvert(output1,0);

\nsavematfile('output1.txt','output1');\noutput2 = iconvert(output2,0);\nsavematfile

('output2.txt','output2');\nexit;";

file_put_contents("matrix02.sce", $code1); //สรางไฟลสครปตชอวา matrix02.sce


$com = "$path/scilab-4.1.2/bin/Scilex.exe -nwni -nb -f matrix02.sce";


list($out1, $out2, $out3, $out4) = explode(" ", trim(file_get_contents("output1.txt")));

list($out11, $out22, $out33, $out44) = explode(" ",trim(file_get_contents("output2.txt")));

}

?>


<head>

176

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46


<title>การพสจนคณสมบตท 2</title>




</style>

</head>

<body>

<form id="form1" name="form1" method="post" action="matrix02.php">



<tr>

<td width="100%" height="32" valign="top" bgcolor="#FFFFFF"><div align=

"center"><strong>คณสมบตท 2 (A+B)<sup>T</sup> = A<sup>T</sup> + B<sup>T

</sup> </strong></div></td>

</tr>

</table>

<br>

Input<br>


<tr>

<td width="51%" height="107" valign="top" bgcolor="#FFFF99"><div align=

"center">


<tr>

<td width="28%" align="center" valign="middle">INPUT A =</td>


cellpadding="0">

<tr>




177

47

48

49

50

51

52

53

54

55

56

57

58

59

60

61

62

63

64

65

66

67

68

69

70

71

72

73

74

75

76

77

78

79

80


<br>




</tr>

</table></td>

</tr>

</table>

</div></td>

<td width="49%" valign="top" bgcolor="#FFFF99"><div align="center">


<tr>

<td width="28%" align="center" valign="middle">INPUT B =</td>


cellpadding="0">

<tr>



<input name="b1" type="text" id="b1" value="<? echo $b1; ?>" size="2" />


<br>


<input name="b4" type="text" id="b4" value="<? echo $b4; ?>" size="2" /></td>


</tr>

</table></td>

</tr>

</table>

</div></td>

</tr>

<tr>

178

81

82

83

84

85

86

87

88

89

90

91

92

93

94

95

96

97

98

99

100

101

102

103

104

105

106

107

108

109

<td height="44" colspan="2" valign="middle" bgcolor="#FFFFFF"><div align=

"center">

<input name="submit2" type="submit" id="submit" value=" คานวณ " />

</div></td>

</tr>

</table>

<br>

Output<br>


<tr>

<td height="66" valign="top" bgcolor="#99FF99"><table width="100%"


<tr>

<td width="40%" valign="top"><table width="100%" border="0" cellspacing="0"

cellpadding="0">

<tr>


cellpadding="0">

<tr>


<td valign="middle"><br>



<br>



/></td>

</tr>

</table></td>

<td width="15%" align="left"><span class="style6">+</span></td>


cellpadding="0">

<tr>



179

110

111

112

113

114

115

116

117

118

119

120

121

122

123

124

125

126

127

128

129

130

131

132

133

134

135

136

137


<br>


<input name="b44" type="text" id="b44" value="<? echo $b4; ?>" size="2"

/></td>

<td width="21%" valign="middle"><span class="style4">)</span></td>

</tr>

</table></td>

</tr>

</table></td>

<td width="11%" align="left" valign="top"><span class="style4"><span

class="style6"><sup>T</sup></span>=</span></td>


cellpadding="0">

<tr>


cellpadding="0">

<tr>





<br>



/></td>

<td width="33%" valign="middle"><span class="style4">)<span

class="style6"><sup>T</sup></span></span></td>

</tr>

</table></td>

<td width="6%"><span class="style6">+</span></td>


cellpadding="0">

<tr>


180

138

139

140

141

142

143

144

145

146

147

148

149

150

151

152

153

154

155

156

157

158

159

160

161

162

163

164

165




<br>


<input name="b444" type="text" id="b444" value="<? echo $b4; ?>" size="2"

/></td>

<td width="34%" valign="middle"><span class="style4">)<span

class="style6"><sup>T</sup></span></span></td>

</tr>

</table></td>

</tr>

</table></td>

</tr>

</table>

<br></td>

</tr>

<tr>

<td height="95" valign="top" bgcolor="#FFCCCC"><table width="100%"


<tr>

<td width="51%" align="center"><table width="62%" border="0"


<tr>



cellpadding="0">

<tr>







181

166

167

168

169

170

171

172

173

174

175

176

177

178

179

180

181

182

183

184

185

186

187

188

189

190

191

192

<br>




number_format($out4,2,'.','');; ?>" size="2" /></td>


</tr>

</table></td>

</tr>

</table></td>

<td width="49%"><table width="62%" border="0" cellpadding="0"

cellspacing="0">

<tr>



cellpadding="0">

<tr>







<br>




number_format($out44,2,'.',''); ?>" size="2" /></td>


</tr>

</table></td>

</tr>

182

193

194

195

196

197

198

199

200

201

</table></td>

</tr>

</table></td>

</tr>

</table>

</div>

</form>

</body>

</html>

รปท 5.30 เวบเพจแสดงผลลพธของการพสจนคณสมบต (A+B)T = AT + BT


phptoscilab/matrix02.php จากนนปอนขอมลเมทรกซ A เทากบ [2, 3; 4, 5] และเมทรกซ

A เทากบ [4, 5; 6, 7] และกดปม “คานวณ” หนงครง กจะไดผลลพธตามรปท 5.30

183

รปท 5.31 การเปลยนแถบชอเรองดวยโปรแกรม Dreamweaver

รปท 5.32 การเปลยนชอไฟลของฟอรมเวบไซตเปน matrix03.php ดวยโปรแกรม Dreamweaver

5.2.3 การพสจนคณสมบต (AB)T = ATBT

ในทานองเดยวกนการพสจนคณสมบตทสามจะออกแบบตามรปท 5.31 โดยทาตามขนตอนดงน

1) เปดโปรแกรม Adobe Dreamwaver CS 5.5 และทาการคดลอกโคดหรอไฟลตวอยางการ

พสจนคณสมบตท 2 โดยใหแกไขโคดบางบรรทดและบนทกเปนชอไฟลวา “matrix03.php”

ดงตอไปน

บรรทดท 5 เปลยนเครองหมายบวกเปนเครองหมายคณดงน

5

$code1 = "output1 = ($a*$b)'\noutput2 = $a'*$b'\noutput1 =

iconvert(output1,0);\nsavematfile('output1.txt','output1');\noutput2 =

iconvert(output2,0);\nsavematfile('output2.txt','output2');\nexit;";

บรรทดท 6 เปลยนชอไฟลเปน matrix03.sce ดดงน

6 file_put_contents("matrix03.sce", $code1);

บรรทดท 17 เปลยนชอแถบชอเรองเปน “การพสจนคณสมบตท 3” ดงน (รปท 5.31)

17 <title>การพสจนคณสมบตท 3</title>

บรรทดท 26 แกไขชอไฟลของฟอรมเวบไซตเปน matrix03.php ดงน (รปท 5.32)

26 <form id="form1" name="form1" method="post" action="matrix03.php">

184

รปท 5.33 การเปลยนสมการของคณสมบตท 2 เปนคณสมบตท 3

รปท 5.34 การเปลยนเครองหมายบวกเปนเครองหมายคณ “×”

บรรทดท 30 แกไขสมการของคณสมบตท 2 เปนคณสมบตท 3 ดงน (รปท 5.33)

30 <td width="100%" height="32" valign="top" bgcolor="#FFFFFF"><div align=

"center"><strong>คณสมบตท 3 (AB)<sup>T</sup> = A<sup>T</sup>

B<sup>T</sup> </strong></div></td>

บรรทดท 105 และ 134 เปลยนเครองหมายบวกเปนเครองหมายคณดงน (รปท 5.34)

105 <td width="15%" align="left"><span class="style6">×</span></td>

134 <td width="6%"><span class="style6">×</span></td>


phptoscilab/matrix03.php จากนนปอนขอมลเมทรกซ A เทากบ [2, 3; 4, 5] และเมทรกซ

B เทากบ [4, 5; 6, 7] แลวกดปม “คานวณ” หนงครง กจะไดผลลพธตามรปท 5.35

5.3 การหาคาลอการทมฐานใดๆ

ในสวนนจะแสดงตวอยางการใชโปรแกรม PHP สรางเวบเพจสาหรบหาคาลอการทมฐานใดๆ ดงน

185

รปท 5.35 เวบเพจแสดงผลลพธของการพสจนคณสมบต (AB)T = ATBT

รปท 5.36 ฟอรมการหาหาคาลอการทมฐานใดๆ

1) เรมตนเปดโปรแกรม Adobe Dreamwaver CS 5.5 ขนมา และออกแบบฟอรมตามรปท 5.36

186

รปท 5.37 ตารางในสวนปอนขอมลของรปท 5.36

รปท 5.38 ตวอยางการใสสของพนตารางดวย Tab Editor

รปท 5.39 การสรางตารางในสวนแสดงผลลพธของรปท 5.36

2) สรางฟอรมและออกแบบตารางในสวนปอนขอมล และใส Textbox ตามรปท 5.37 โดยใสส

เสนขอบเทากบ #FFCC00 และสพนเทากบ #FFFF99 ผานทาง Tab Editor ตามรปท 5.38

3) ออกแบบตารางในสวนผลลพธ Textbox และปมคานวณ ตามรปท 5.39 – 5.40 และใสส

เสนขอบเทากบ #CCCC00 และสพนเทากบ #CCFF99 (ผานทาง Tab Editor)

187

รปท 5.40 การสรางปมคานวณของรปท 5.36



Text Field x Char width = 10 <? echo $x; ?>

Text Field base Char width = 10 <? echo $base; ?>


Text Field out Char width = 10 <? echo $out; ?>

รปท 5.41 การกาหนดชอเวบเพจในฟอรม Action ของรปท 5.36

4) กาหนดคาพารามเตอรของ Text Filed และ Button ในฟอรมตางๆ ตามตารางท 5.11

188

5) ในสวนของฟอรม Action ใหใสชอเวบเพจ logx.php ตามรปท 5.41

6) เขยนโคดภาษา PHP และบนทกไฟลชอวา “logx.php” ดงน

โคดของหนาเพจสาหรบการหาคาลอการทมฐานใดๆ

1

2

3

4*

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28


if($_POST[x]!="" and $_POST[base]!="") {

$path1=$_SERVER["DOCUMENT_ROOT"]; //สรางตวแปรทอยของไฟล www

$code1 = "exec('$path1/phptoscilab/logXN.sci');\noutput=logXN($x, $base);

\nsavematfile('logx.txt','output');\nexit;"; //เขยนโคด SCILAB

file_put_contents("logx.sce", $code1); //สรางไฟลสครปตชอวา logx.sce

$path2=$_SERVER["SystemRoot"]; //สรางตวแปรทอยของ windows

$com = "$path2/scilab-4.1.2/bin/Scilex.exe -nwni -nb -f logx.sce";


$out = number_format(file_get_contents("logx.txt"));

}

?>


<head>


<title>การหาผลลพธ Log ฐานใดๆ ดวย SCILAB </title>

</head>

<body>

<form id="form1" name="form1" method="post" action="logx.php">

<p>การหาผลลพธ Log ฐานใดๆ<br>

<br>

ปอนขอมล</p>


"#FFCC00" bgcolor="#FFFF99">

<tr>

<td height="51"><div align="center">x =

<input name="x" type="text" id="x" value="<? echo $x; ?>" size="10" />

  Base =

<input name="base" type="text" id="base" value="<? echo $base; ?>" size="10" />

</div></td>

</tr>

189

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

</table>

<br>


"#CCCC00" bgcolor="#CCFF99">

<tr>

<td height="51"><div align="center">Log x<sub>Base</sub> =

<input name="out" type="text" id="out" value="<? echo $out; ?>" size="10" />

<br>

</div></td>

</tr>

</table>

<br>

<table width="34%" cellpadding="0" cellspacing="0">

<tr>

<td height="51"><div align="center">

<input type="submit" name="Submit" value=" คานวณ " />

<br>

</div></td>

</tr>

</table>

<p> </p>

</form>

</body>

</html>

หมายเหต บรรทดท 4 จะเรยกฟงกชนทสรางขนใหมจากโปรแกรม SCILAB ซงมการทางาน

เหมอนกบฟงกชน logXN.sci ทใชในหวขอท 3.4 โดยจะตองเกบไฟลนไวทสารบบ C:\

AppServ\www\phptoscilab

7) ทดสอบการทางานของโปรแกรมโดยการเปดเบราวเซอร IE จากนนพมพ URL คอ

127.0.0.1/phptoscilab/logx.php จากนนปอนขอมลดงน ให X มคาเทากบ 8 และ Base ม

คาเทากบ 2 แลวกดปม “คานวณ” หนงครง กจะไดผลลพธตามรปท 5.42

190

รปท 5.42 ตวอยางการหาคาลอการทมของ 8 ฐาน 2 ซงมคาเทากบ 3 ผานเวบไซต



Text Field p Char width = 20 <? echo $p; ?>

Text Field q Char width = 20 <? echo $q; ?>

Button Submit - คานวณ

OUTPUT <iframe src="<? echo $url; rand(1,3000); ?>" frameborder="0" height="100"></iframe>

5.4 การบวกและลบของสมการพหนาม

ในสวนนจะแสดงตวอยางการใชโปรแกรม PHP สรางเวบเพจสาหรบบวกและลบสมการพหนามดงน


2) สรางฟอรมและออกแบบตารางในสวนปอนขอมล และใส Textbox ตามรปท 5.44 โดยใสส

เสนขอบเทากบ #FFCC00 และสพนเทากบ #FFFF99 (ผานทาง Tab Editor)

3) ออกแบบตารางในสวนผลลพธ Textbox และปมคานวณ ตามรปท 5.45 และใสสเสนขอบ

เทากบ #CCCC00 และสพนเทากบ #CCFF99 (ผานทาง Tab Editor)


191

รปท 5.43 เวบเพจของการบวกและลบสมการหหนาม

รปท 5.44 การสรางตารางในสวนปอนขอมลของรปท 5.43

192

รปท 5.45 การสรางตารางในสวนแสดงผลลพธ


5) ในสวนของฟอรม Action ใหใสชอเวบเพจ polyx.php ตามรปท 5.46

<iframe src="<? echo $url; rand(1,3000); ?>"

frameborder="0" height="100"></iframe>

193

6) เขยนโคดภาษา PHP และบนทกไฟลชอวา “polyx.php” ดงน

โคดของหนาเพจสาหรบการบวกและลบสมการพหนาม

1

2

3

4

5

6*

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25


$url = ""; //สรางตวแปร url เทากบคาวาง

if($_POST[p]!="" and $_POST[q]!="") {


$url = "001.html"; //สรางตวแปร url เทากบไฟล 001.html

$code1 = "x=poly(0,'x');\np=$p;\nq=$q;\npq1=p+q;\npq2=p-q;\n

exec('$path1/phptoscilab/pohtml01.sci',-1);\nexec('$path1/phptoscilab/pohtml02.sci',-

1);\nexec('$path1/phptoscilab/pohtml03.sci',-1);\np1= pol2tex(p);\nq1= pol2tex(q);\n

pl1= pol2tex(pq1);\npl2= pol2tex(pq2);\npohtml01('$path1/phptoscilab/001.html');\n

pohtml02('$path1/phptoscilab/001.html',pl1,'p + q   ');\n

pohtml02('$path1/phptoscilab/001.html',pl2,'p - q   ');\n

pohtml03('$path1/phptoscilab/001.html');\nexit;"; //เขยนโคด SCILAB

file_put_contents("polyx.sce", $code1); //สรางไฟลสครปตชอวา polyx.sce

$path2=$_SERVER["SystemRoot"]; //สรางตวแปรทอยของวนโดวส

$com = "$path2/scilab-4.1.2/bin/Scilex.exe -nwni -nb -f polyx.sce";


}

?>


<head>


<title>การบวกและลบสมการพหนาม</title>

</head>

<body>

<form id="form1" name="form1" method="post" action="polyx.php">

<p>การบวกและลบสมการพหนาม<br>

<br>

ปอนขอมล</p>


"#009933" bgcolor="#CCFFCC">

<tr>


194

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53

54

55

56

57

<table width="100%" border="0" align="center" cellpadding="0"

cellspacing="0">

<tr>

<td width="23%"><div align="center">p(x) </div></td>

<td width="77%">=

<input name="p" type="text" id="p" value="<? echo $p; ?>" size="20" /></td>

</tr>

<tr>

<td><div align="center">q(x)</div></td>

<td>=

<input name="q" type="text" id="q" value="<? echo $q; ?>" size="20" /></td>

</tr>

</table>

</div></td>

</tr>

</table>

<br>


"#FF3399" bgcolor="#FF99FF">

<tr>

<td height="82" align="center" valign="middle"><br>

<iframe src="<? echo $url; rand(1,3000); ?>" frameborder="0" height="100"></iframe>

</td>

</tr>

</table>

<br>

<table width="34%" cellpadding="0" cellspacing="0">

<tr>



<br>

</div></td>

</tr>

</table>

<p> </p>

195

58

59

60

</form>

</body>

</html>

หมายเหต บรรทดท 6 จะมการเรยกฟงกชนทสรางขนใหมจากโปรแกรม SCILAB ซงมการ

ทางานเหมอนกบฟงกชน pohtml01.sci, pohtml02.sci และ pohtml03.sci ทใชในหวขอท

3.5 โดยจะตองเกบไฟลทงหมดนไวทสารบบ C:\AppServ\www\phptoscilab


phptoscilab/polyx.php จากนนปอนขอมลทอยในรปของ LaTeX ดงน p(x) เทากบเลข

x^2 + 50 และ q(x) เทากบ x^2 + 25 แลวกดปม “คานวณ” หนงครงกจะไดผลลพธตาม

รปท 5.47

รปท 5.47 ตวอยางการการบวกและลบสมการหหนามผานเวบไซต

196

รปท 5.48 เวบเพจของการวาดกราฟสองมต


ในสวนนจะแสดงตวอยางการใชโปรแกรม PHP สรางเวบเพจสาหรบวาดกราฟสองมตดงน


2) สรางฟอรมและออกแบบตารางในสวนปอนขอมล และใส Textbox และ Button ตามรปท

5.49 โดยสพนเทากบ #FFFF99 (ผานทาง Tab Editor)

3) ออกแบบในสวนผลลพธ (แสดงผลลพธเปนรปภาพ) โดยใชเครองมอตามรปท 5.50


5) ในสวนของฟอรม Action ใหใสชอเวบเพจ v2d.php ตามรปท 5.51

197

รปท 5.49 การสรางตารางในสวนปอนขอมลของรปท 5.48

รปท 5.50 การออกแบบสวนแสดงผลลพธของรปท 5.48



Text Field x1 Char width = 4, Max chars = 2 <? echo $x1; ?>



Text Field f1 Char width = 4, Max chars = 2 <? echo $f1; ?>

Text Field y1 Char width = 30, Max chars = 30 <? echo $y1; ?>

Button Submit - คานวณ

OUTPUT <img src="test.gif?<?=rand(1,3000); ?>" width="610" height="461" border="1" >

<img src="test.gif?<?=rand(1,3000); ?>"

width="610" height="461" border="1" >

198


6) เขยนโคดภาษา PHP และบนทกไฟลชอวา “logx.php” ดงน

โคดของหนาเพจสาหรบการวาดกราฟสองมต

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10


if($_POST[x1]!="" and $_POST[x2]!="" and $_POST[x3]!="" and $_POST[f1]!=""

and $_POST[y1]!="") {

$y1 = stripslashes($_POST[y1]);


$path2=$_SERVER["SystemRoot"]; //สรางตวแปรทอยวนโดวส

$code1 = "x = $_POST[x1]:$_POST[x2]:$_POST[x3];\n f = $_POST[f1];\n y =

$y1;\n plot(x, y);\nxs2gif(0,'$path1/phptoscilab/test.gif');exit();";

file_put_contents("v2d.sce", $code1); //สรางไฟลสครปตชอ v2d.sce

$com = "$path2/scilab-4.1.2/bin/Scilex.exe -nwni -nb -f v2d.sce";


}

199

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

?>


<head>

<meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=windows-874">

<title>การใชงานวาดกราฟ 2 มต</title>




</style>

</head>

<body>

<form id="form1" name="form1" method="post" action="v2d.php">

<div align="center">การใชงานวาดกราฟ 2 มต<br>

<br>

</div>

<table width="100%" border="0" cellspacing="0" cellpadding="0">

<tr>

<td width="64%"><img src="test.gif?<?=rand(1,3000); ?>" width="610" height="461"

border="1" ></td>

<td width="36%" align="center" valign="top"><table border="0" cellpadding="4"

cellspacing="4" bgcolor="#FFFF99">

<tr>

<td width="24" height="40">x =</td>

<td width="46"><div align="center"><span class="style1">คาเรมตน</span><br>

</div>


<input name="x1" type="text" size="4" maxlength="2" value="<? echo $x1; ?>" />

</div></td>

<td width="65"><div align="center"><span class="style1">คาระหวางขน

</span><br>

:


</div></td>

<td width="61"><div align="center"><span class="style1">คาสดทาย

200

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53

54

55

56

57

58

59

60

61

62

63

64

65

66

67

68

69

70

71

72

</span><br>

:


</div></td>

</tr>

<tr>

<td>f = </td>

<td><div align="center">

<input name="f1" type="text" size="4" maxlength="2" value="<? echo $f1; ?>" />

</div></td>

<td><div align="center"></div></td>

<td><div align="center"></div></td>

</tr>

<tr>

<td>y = </td>

<td colspan="3"><div align="center">

<input name="y1" type="text" size="30" maxlength="30" value="<? echo $y1; ?>"

/>

</div></td>

</tr>

<tr>

<td colspan="4" bgcolor="#FFFFFF"><div align="center">


</div></td>

</tr>

</table></td>

</tr>

</table>

<br>

</form>

</body>

</html>

201

รปท 5.52 ตวอยางการวาดกราฟสองมตของสมการ y = sin(2*%pi*f*x) ผานเวบไซต


phptoscilab/v2d.php จากนน ทาการวาดกราฟสองมต เชน ถาตองการวาดรปสญญาณ y =

sin(2πfx) เมอ f คอความถมหนวยเปนเฮรตซ กใหปอนขอมลของอนพต x = 0 : 0.01 : 2,

f =1 และ y = sin(2*%pi*f*x) แลวกดปม “คานวณ” หนงครงกจะไดผลลพธตามรปท 5.52

5.6 สรปทายบท บทนไดนาเสนอตวอยางวธการสรางสอการสอนผานเวบไซตโดยใชโปรแกรมภาษา PHP รวมกบ

โปรแกรม SCILAB ซงประกอบดวย การบวก/ลบ/คณ/หาร ของเลขสองจานวน การหาดเทอร

มแนนตและอนเวอรสของเมทรกซ การพสจนคณสมบตของเมทรกซ การหาคาลอการทมฐานใดๆ

การบวกและลบสมการพหนาม และการวาดกราฟสองมต เพอเปนแนวทางใหผอานสามารถนาไป

พฒนาตอยอดหรอประยกตใชงานดานอนได

กราฟสองมต

202

5.7 แบบฝกหดทายบท 1. จงเขยนโปรแกรมหาคาจานวนเฉพาะตงแต 1 ถง N ผานเวบไซต

2. จงเขยนโปรแกรมหาคาตวคณรวมนอย (ครน.) จานวน 3 จานวน ผานเวบไซต

3. จงสรางโปรแกรมแกสมการพหนามทเปนฟงกชนของตวแปรเดยว ผานเวบไซต

4. จงเขยนโปรแกรมวาดกราฟ 2 มตดงรปท 1.5 (คาสง polarplot) ผานเวบไซต

5. จงเขยนโปรแกรมวาดกราฟ 3 มตดงรปท 1.6 (คาสง plot3d) ผานเวบไซต

203

บทท 6 ความรเบองตนโปรแกรม SWISH Max

ในบทนจะอธบายพนฐานการใชงานโปรแกรม SWISH Max [11 – 13] ทใชสาหรบสรางไฟลภาพ

เคลอนไหวแบบแฟลช (flash animation) โดยจะเรมจากเครองมอตางๆ ของโปรแกรม SWISH Max

และคาสงพนฐานสาหรบการนาไปประยกตใชงานรวมกบโปรแกรม SCILAB

6.1 ประวตความเปนมาของโปรแกรม SWISH Max

SWISH Max เปนโปรแกรมทพฒนาโดยบรษท SWiSHzone.com สาหรบใชสรางงานทางดาน

กราฟก เชน โลโกโฆษณา แถบประกาศ เมน รวมถงการสรางเวบไซตแบบพลวต (dynamic) ท

สามารถโตตอบกบผใชได นอกจากนยงสามารถสรางงานแบบภาพเคลอนไหว (animation) เชน

การสรางรปภาพเคลอนไหวทมการเลนเสยงเพลงพรอมกนในเวลาเดยวกน เหมอนโปรแกรมแฟลช

แตทาไดสะดวกและรวดเรวกวา เพราะฉะนนจงทาให SWISH Max เปนโปรแกรมทนาสนใจสาหรบ

ผทตองการสรางงานแบบภาพเคลอนไหวเพอนาเสนองานผานทางเวบไซต รวมถงการออกแบบ

และพฒนาเวบไซตใหมรปแบบใหมทนาสนใจ

โดยทวไปโปรแกรม SWISH Max มขอดดงน

มเครองมอตางๆ ทชวยสรางชนงานไดหลากหลาย (ทงการสรางภาพนงและภาพเคลอนไหว) ท

สามารถใสลกเลน (effect) ไดมากกวา 230 แบบ

ควบคมการทางานดวยสครปต (script) เพอใหงานทสรางขนเปนไปตามความตองการ

แสดงผลในโปรแกรม Flash Player, Browser และ Media Player ไดโดยไมตองตดตงโปรแกรม

Macromedia Flash ในเครองคอมพวเตอร

นาเสนองานในรปแบบของไฟล Shockwave Flash (.swf) ทาใหนาไปใชสรางเวบเพจได

แปลงเปนไฟล avi เพอใชในการตดตอภาพยนตรได

โปรแกรม SWISH Max มลขสทธซอฟตแวร อยางไรกตามหนงสอเลมนจะใชโปรแกรม

SWISH Max4 เวอรชนทดลอง (trail version) ซงดาวนโหลดไดทเวบไซต www.swishzone.com

204

รปท 6.1 ขนตอนการตดตงโปรแกรม SWISH Max4

6.2 การตดตงโปรแกรม SWISH Max4

หนงสอเลมนจะกลาวถงโปรแกรม SWISH Max เวอรชนทดลอง (ใชไดฟร 15 วน) โดยหลงจาก

ทาการดาวนโหลดไฟล SetupSWISH Max4.exe เสรจแลว ใหทาตามขนตอนดงน

1) กดดบเบลคลกทไฟลนเพอทาการตดตงโปรแกรม SWISH Max ตามขนตอนในรปท 6.1 (ก) – (ง)

จากนนกดปม “Install” ในรปท 6.1 (จ) เพอเรมตดตงโปรแกรม

(ค) (ง)

(ก) (ข)

(จ)

ตดตงตวเขารหส LAME

ACM เพมเตม

ยอมรบขอตกลงการใชงาน

เลอกสารบบในการตดตงโปรแกรม

ตดตงโปรแกรม

(ฉ)

205

รปท 6.2 ขนตอนการตดตง LameACM (ตวเขารหส MP3)

2) ระหวางการตดตงโปรแกรม กจะปรากฏหนาตางใหตดตง LameACM (MP3 encoder) ตาม

รปท 6.1 (ฉ) ใหกดปม OK เพอทาการตดตง LameACM ตามขนตอนในรปท 6.2 (ก) – (ฉ)

3) เมอกดปม “Finish” ในรปท 6.2 (ฉ) กจะไดหนาตางเรมตนการใชงานโปรแกรม SWISH Max4


4) กดปม Try ในรปท 6.3 เพอไปทหนาเวบเพจตามรปท 6.4

(ก) (ข)

(ค) (ง)

(จ) (ฉ)

เลอกสารบบในการตดตง LameACM

เปดใชงาน

โปรแกรม Swishmax

206

รปท 6.3 หนาตางเรมตนการใชงานโปรแกรม SWISH Max4

รปท 6.4 เวบเพจสาหรบการลงทะเบยนแบบชวคราวของโปรแกรม SWISH Max4

5) ปอนอเมลสาหรบการลงทะเบยนแบบชวคราวในรปท 6.4 จากนนกดปม “Go” กจะไดหนาตาง

โปรแกรม SWISH Max4 ตามรปท 6.5

6) เปดอเมลทใชลงทะเบยน และเปดอเมลทสงมาจากบรษท SWiSHzone.com จะพบรหสผาน

ใหนารหสผานนมาวางในชองใสรหสผานในรปท 6.3 กจะสามารถใชงานโปรแกรม SWISH

Max4 ไดตามปกต

ชองใสรหสผาน

207

รปท 6.5 เวบเพจหลงจากผานการลงทะเบยนแบบชวคราว

6.3 สวนตอประสานกบผใชของโปรแกรม SWISH Max4

เมอเปดโปรแกรม SWISH Max4 จะไดหนาตางตามรปท 6.6 โดยสามารถเรมตนใชงานไดโดยการ

สรางงานใหมขนมา (New) กจะไดหนาตางในรปท 6.7 ซงมสวนตอประสานกบผใชดงน

หมายเลข 1 คอเมนเพมสครปต (script) และลกเลน (effect) ลงในซน (scene)

หมายเลข 2 คอเฟรมแสดงชวงเวลา (timeline) ของภาพเคลอนไหว

หมายเลข 3 คอเครองมอ (tools) หรอกลองเครองมอทใชสาหรบเครองมอพนฐานทวไป

ตามทแสดงในตารางท 6.1

หมายเลข 4 คอซนจดหนา (layout scene) สาหรบแสดงรปและตวอกษรทจดวางไว

หมายเลข 5 คอ Properties ใชแกไขคาคณสมบตตางๆ

หมายเลข 6 คอหนาตางแสดงออบเจกต (object) ตางๆ ทใสเขามาในซน

หมายเลข 7 คอเมนหลก (main menu)

หมายเลข 8 คอแถบเครองมอเลนภาพยนตร (Play Movie)

บอกวารหสผานไดถกสงมาทอเมลทลงทะเบยนแลว

208

รปท 6.6 หนาตางโปรแกรม SWISH Max4

รปท 6.7 สวนตอประสานกบผใชของโปรแกรม SWISH Max4

1

3

4

5

2

6

7 8

209

ตารางท 6.1 รายละเอยดของเครองมอพนฐาน

สญลกษณ อปกรณ รายละเอยด

เลอก (Select) เลอก และยายวตถไดตามตองการ

เปลยนรปราง (Reshape) เมอกดคลกขวาทจดของ Shape เลอก Smooth จะ

เปลยนความโคงได

จดการภาพ (Fill Transform) แกไข หรอปรบขนาดภาพทอยใน Image เชน ภาพถาย

เคลอนไหว (Motion) กาหนดตาแหนงใหม ใหวตถ move ไปถงตาแหนงนน

เสน (Line) เขยนเสนตรง ถากาหนด effect เปน move จะกาหนด

properties ของ Rotate to เปน + หรอ - กได

ดนสอ (Pencil) วาดเสนไดโดยอสระ

รปหลายเหลยม (Bezier) กาหนดจด จนคลกจดเดม หรอกดดบเบลคลก

ขอความ (Text) เขยนขอความเปนภาษาไทยหรอภาษาองกฤษ

วงกลม (Ellipse) วาดวงกลม หรอวงร

สเหลยม (Rectangle) วาดสเหลยม

สเหลยมมน (Autoshape) วาดสเหลยมทเปลยนเปนวงกลมหรอวงรได

เลอน (Pan) ยายมมมอง

ยอ/ขยาย (Zoom) การยอและขยายมมมอง (กด Shift จะลดขนาด)

แกขนาด (Scale) ปรบขนาด กวาง และสง (ไมทาให frame1 เปลยน ถา

ปรบ frame20 ใน move)

แกขนาด (Resize) ปรบขนาด กวาง และสง (มผลตอ frame1 ถาปรบ

frame20 ใน move)

หมน (Rotate) หมนภาพตามตาแหนง Anchor

เลอนจด (Distort) ยายเฉพาะมมใดมมหนง ไมมผลตอมมอน

นอกจากนแถบเมนหลก (หมายเลข 7) ในรปท 6.7 รวบรวมคาสงทนยมใชงานดงน

เมน File ประกอบดวย

คาสง รายละเอยด

New สรางไฟลใหม

New Movie การสรางไฟลใหมสาหรบ Movie

Open เรยกไฟลทตองการใชงานโดยมนามสกลเปน .swf

210


Save การบนทกงานชนงานปจจบนทตองการเกบไว

Save as การบนทกงานชนงานปจจบนทตองการโดยเปลยนเปนชอไฟลอน

Save All การบนทกงานทงหมด

Close ปดชนงานปจจบน

Close ปดชนงานทงหมด

New Project การสรางไฟลใหมสาหรบ Project

Open Project เรยกไฟลทตองการใชงานโดยมนามสกลเปน .swp

Samples เปดงานตวอยางทโปรแกรม SWISH Max4 มมาให เพอใชในการศกษา

Import to Libray การนาขอความ ภาพนง ภาพเคลอนไหว เสยง เขามาใชงาน โดยจะวางไวใน

ไลบรารกอน แลวจงเรยกออกมาใชงานทหลง

Import to Stage การนาขอความ ภาพนง ภาพคลอนไหว เสยง เขามาใชงาน โดยวางภาพบน

หนางานทนท

Test ทดสอบงานทสราง (กอน export งานไปใชจรง) ซงสามารถทดสอบแบบ

เลนผานโปรแกรม SWISH Max หรอทดสอบผานทางเบราวเซอรกได

Export การสงออกงานทสรางขนเพอนาไปใชงาน (ปกตจะเปนไฟลนามสกล

*.swf แตสามารถแปลงเปน .html หรอ .avi กได)

Export Seting การตงคาของการสงออกงาน

Conver Video to FLV แปลงไฟลวดโอเปนไฟล FLV

Recent Movies แสดงไฟลงานทเคยเปดมาแลว

Exit ออกจากโปรแกรม SWISH Max4

เมน Edit ประกอบดวย


Undo ยกเลกขนตอนทกาลงทา ณ ขณะนน

Redo ยกเลกการกระทาของ Undo

Cut object ตดออบเจกต

Copy object คดลอกออบเจกต

Paste EMF การวางเปนไฟล emf (ทตดหรอคดลอกมา)

Paste in Place การวางในพนท (ทตดหรอคดลอกมา)

Paste Special การวางแบบพเศษ (ทตดหรอคดลอกมา)

Delete Scene ลบออบเจกต

Select all Objects เลอกทกออบเจกตในพนทกาลงทางาน (working space)

Deselect All ยกเลกการเลอกออบเจกตทงหมด

211


Find การคนหาออบเจกต

Replace การแทนท

Properties แสดงคณสมบตของออบเจกตทเลอก

Preference เปนเมนใชปรบทางเลอกการตงคาโปรแกรมสาหรบผใชงาน

เมน View ประกอบดวย


Toolbar แถบเครองมอ (มเมนยอยใหเปดใชงานตางๆ เชน Control bar)

Zoom ขยาย/ลด มมมอง (เชน Zoom in, Zoom out, View at 100%)

Show แสดงไมบรรทดเพออานวยความสะดวกในการกาหนดระยะ โดยจะมเมนยอย เชน

Show rulers และ Show grid เปนตน

Guides ระบเสนกรดแบบแนวนอน (Horizontal) และแนวตง (Vertical)

Snap to Grid ใหออบเจกตวงเขาหาเสนกรด (เมอนาออบเจกตมาวางใกลเสนกรด) เพอทาใหงาย

ตอการวางออบเจกตใหอยในแนวเดยวกน

เมน Insert ประกอบดวย


Scene การแทรกซน (ภายในชนงาน)

Button การแทรกปม (ภายในชนงาน)

Movie clip การแทรกคลปวดโอ (ภายในชนงาน)

External media การแทรกสอมเดยภายนอก (ภายในชนงาน)

Import Sound การแทรกเสยง (ภายนอกชนงาน)

Import Video การแทรกไฟลวดโอ (ภายนอกชนงาน)

Import Image การแทรกภาพ โดยทวไปเปนภาพนง แตสามารถแทรกภาพเคลอนไหว

ประเภท gif ได (ภายนอกชนงาน)

Import Animation การแทรกภาพเคลอนไหวประเภท swf, exe หรอ gif (ภายนอกชนงาน)

Import Vector การแทรกภาพนงประเภท vector เชนไฟล wmf (ภายนอกชนงาน)

Import Text การแทรกขอความ (ปรบแตงคณสมบตตางๆ ของขอความไดท Properties)

Effect การแทรกลกเลน (effect) ใหกบออบเจกตมใหเลอกมากกวา 230 แบบ

Script การแทรกสครปต

Insert Frame การแทรกเฟม 1 ครง (F5)

Delete Frame การลบเฟม 1 ครง (Shift+F5)

Insert Second การแทรกจานวนวนาทของลกเลนครงท 2 (Ctrl+F5)

212


Delete Second การแทรกจานวนวนาทของลกเลนครงท 2 (Ctrl+Shift+F5)

เมน Modify ประกอบดวย


Movie เปลยน Properties ของ Movie (Ctrl+J)

Scenes แบงซนออกเปนซนเลกๆ

Convert เปลยน Object ทเลอกเปนรปแบบอนๆ เชนเปนปม (button) เปน

ภาพเคลอนไหว (Sprite) หรอเปนรปทรง (Shape) เปนตน

เมน Control ประกอบดวย


Play movie แสดงภาพเคลอนไหวทงไฟล โดยจะเรมจากซนแรกไปจนถงซนสดทาย

(ทไดกาหนดไวในโปรแกรม)

Play Timeline การแสดงผลของงานของลกเลนใน Timeline

Play effect ทดสอบการแสดงผลของลกเลน

Preview Frame ดการแสดงผลในเฟรม

Stop หยดการแสดงผลของภาพเคลอนไหว

Step forward แสดงผลของเฟรมตอไป

Step back ยอนกลบไปดการแสดงผลของเฟรมกอนหนาน 1 เฟรม

Cue to End ดเฟรมสดทายของซน

Rewind to start ดเฟรมแรกสดของซน

เมน Tools ประกอบดวย


Update Content ปรบปรงเนอหา เชน Project Movie เปนตน

FTP ปรบแตงการ upload ไฟลชนงานขน webserver

Preference ปรบทางเลอกสาหรบผใช

Customize ปรบแตงโปรแกรมใหเหมาะกบความตองการผใช

Keyboard map แสดงคยลด

เมน Window ประกอบเมนทแสดง Panel ของโปรแกรม SWISH Max4 ทงหมด

เมน Help ประกอบดวยคมอและตวอยางการใชงานโปรแกรม SWISH Max4 ทงหมด

213

รปท 6.8 หนาตาง “New Movie or Project” ของโปรแกรม SWISH Max4

รปท 6.9 แสดงการตงคาคณสมบตของภาพยนตร (Movie Properties)

6.4 การสรางชนงานดวยโปรแกรม SWISH Max4

ในทนจะแสดงตวอยางการสรางชนงานดวยโปรแกรม SWISH Max4 ดงน

1) เปดโปรแกรม SWISH Max4 ขนมา จะไดหนาตาง “New Movie or Project” ตามรปท 6.8

2) เลอก default และกดปม OK ในรปท 6.8 จะไดหนาตางในรปท 6.9 จากนนคลกทปม Movie

properties (หมายเลข 5 ในรปท 6.7) และกาหนดขนาดความกวางเทากบ 500 pixels, ความสง

เทากบ 400 pixels, และ Frame Rate เทากบ 25 กจะไดหนาตางตามรปท 6.10

214

รปท 6.10 หนาตางพนทใชงานทไดกาหนดตามรปท 6.9

รปท 6.11 การเลอกเมนยอยแทรกไฟลเสยง (Import Sound), แทรกไฟลวดโอ (Import Video), แทรกไฟล

รปภาพ (Import Image), และแทรกขอความ (Import Text) ในเมน Insert

6.4.1 การแทรกไฟลรปภาพ

เมอไดหนาตางพนทใชงานตามรปท 6.10 ถาตองการแทรกไฟลรปภาพเขาไปในพนทใชงานกทาได

ดงน ใหเลอกทเมน Insert → Import Image ตามรปท 6.11 จากนนเลอกรปในสารบบทตองการ

แลวกดปม “Open” ในรปท 6.12 กจะไดรปนนมาปรากฏบนพนทใชงานดงรปท 6.13

215

รปท 6.12 การเลอกไฟลรปภาพในเมนยอย Import Image

รปท 6.13 สญรปและรปภาพทแทรกเขามา

รปภาพทแทรกเขามา

216

รปท 6.14 การเลอกไฟลเสยงในเมนยอย Import Sound

รปท 6.15 สญรปของไฟลเสยงและไฟลรปภาพในหนาตางแสดงออบเจกต

รปท 6.16 การกดปม Play Movie

6.4.2 การแทรกไฟลเสยง

ในทานองเดยวกนถาตองการแทรกไฟลเสยงเขาไปในพนทใชงานในรปท 6.10 กทาไดดงน ใหไปท

เมน Insert → Import Sound ตามรปท 6.11 จากนนเลอกไฟลเสยงในสารบบทตองการ แลวกด

ปม “Open” ในรปท 6.14 จะไดสญรปของไฟลเสยงปรากฏในหนาตางแสดงออบเจกต (หมายเลข 6

ในรปท 6.7) ตามรปท 6.15 จากนนทดสอบฟงเสยงโดยการคลกทปม Play Movie (Ctrl+Enter)

ตามรปท 6.16 จะไดยนเสยงเพลงทไดแทรกเขามา

217

รปท 6.17 การเลอกไฟลวดโอในเมนยอย Import Video

รปท 6.18 หนาตาง Import Video

6.4.3 การแทรกไฟลวดโอ

ในทานองเดยวกนถาตองการแทรกไฟลวดโอเขาไปในพนทใชงานในรปท 6.10 กทาไดดงน ไปท

เมน Insert → Import Video ตามรปท 6.11 จากนนเลอกไฟลวดโอในสารบบทตองการ แลวกด

ปม “Open” ในรปท 6.17 กจะแสดงหนาตาง Import Video ในรปท 6.18 ใหเลอกชอง Import

218

รปท 6.19 สญรปและวดโอทแทรกเขามา

As เปน Embedded Video (ฝงไฟลวดโอเขาไปในไฟลแฟลช) และคลกทปม Import จากนนทดสอบ

การใชงานโดยการกดปม Play Movie (Ctrl+Enter) ตามรปท 6.16 จะเลนไฟล Video ทนาเขามา

จะเลนทงรปและเสยงดงรปท 6.19

6.4.4 การแทรกขอความ

นอกจากนถาตองการแทรกขอความเขาไปในพนทใชงานในรปท 6.10 กทาไดดงน ไปทเมน Insert

→ Import Text ตามรปท 6.11 จากนนเลอกไฟลขอความ (นามสกล .txt) ในสารบบทตองการ

แลวกดปม “Open” ในรปท 6.20 กจะผลลพธตามรปท 6.21

หมายเหต นอกจากนโปรแกรม SWISH Max ไดเตรยมหนาตางเครองมอ (หมายเลข 3 ในรปท 6.7)

สาหรบใชสรางขอความโดยตรงดงแสดงในรปท 6.22 กลาวคอถาตองการเขยนขอความลงในพนท

ใชงาน (หมายเลข 4 ในรปท 6.7) กใหกดเลอกทสญรป และคลกทพนทใชงาน จากนนพมพ

ขอความ “มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม” กจะไดผลลพธตามรปท 6.21 เชนกน

วดโอทแทรกเขามา

219

รปท 6.20 การเลอกไฟลขอความในเมนยอย Import Text

รปท 6.21 สญรปและขอความทแทรกเขามา

ขอความทแทรกเขามา

220

รปท 6.22 หนาตางเครองมอ (หมายเลข 3 ในรปท 6.6)

รปท 6.23 การเปลยน (ซาย) ขนาดของเสน และ (ขวา) สเสน ในเมน Properties

6.4.5 การวาดเสนและวาดรป

การวาดเสนลงในชนงานสามารถทาไดโดยใชเครองมอ สาหรบวาดเสนตรง (อยในหนาตาง

เครองมอในรปท 6.22) หรอใชเครองมอ สาหรบวาดเสนโคง โดยผใชสามารถเปลยนลกษณะ

ของเสน (เชน ความหนา หรอส) ในเมน Properties ตวอยางเชน กาหนดคาความหนา (Thick-

ness) เพอเปลยนขนาดของเสนตามรปท 6.23 (ซาย) หรอกาหนดสของเสนตามรปท 6.23 (ขวา)

นอกจากนโปรแกรม SWISH Max ยงมเครองมอสรางรปทชอวา Autoshape เมอกดเลอก

ทสญรป จะแสดงเมน 3 รายการคอ 2D, 3D และ Frames ถาสมมตวาตองการสรางรปดาว

แบบสองมต กใหเลอกทรายการ 2D → Star ตามรปท 6.24 (ซาย) แลวนามาวาดทพนทใชงาน

กจะไดรปดาวตามรปท 6.24 (ขวา)

221

รปท 6.24 (ซาย) การเลอกรปดาวในสญรป Autoshape และ (ขวา) รปดาวในพนทใชงาน

6.4.6 การบนทกชนงาน

เมอสรางชนงานเสรจแลว ถาตองการบนทกชนงานทสรางขน กทาไดโดยการคลกเลอกทเมน File

→ Save และตงชอไฟลตามตองการ แลวกดปม Save สงเกตวาเครองหมาย * ตรงแถบชอเรอง

(Title bar) จะหายไป

6.4.7 การสงออกชนงาน

โปรแกรม SWISH Max สามารถสงออก (export) ชนงานจากไฟลนามสกล .swi (นามสกลของไฟล

ในโปรแกรม SWISH Max) ไปเปนไฟลนามสกล .swf, .html, .exe หรอ .avi และสามารถนาไปใช

นาเสนอชนงานในเวบไซต วดโอ หรอสออนๆ ได โดยการคลกเลอกทเมน File → Export และเลอก

ชนดของไฟลทตองการเปลยน เชน swf และเลอกสารบบทตองเกบไฟลทสงมาไว และกดปม save

6.5 การใสลกเลน โปรแกรม SWISH Max สามารถใสลกเลน (Effect) เพอทาใหออบเจกตสามารถแสดงผลในรปของ

ภาพเคลอนไหวไดหลากหลาย ในทนจะขอยกตวอยางลกเลนทนาสนใจดงน

Fade in ใชสาหรบแสดงออบเจกตขนมาอยางชาๆ ในตาแหนงทตองการ

Fade out ใชสาหรบแสดงออบเจกตใหหายไปอยางชาๆ ในตาแหนงทตองการ

Zoom in ใชสาหรบแสดงการขยายออบเจกต (เหมอนมองออบเจกตในระยะใกล)

Zoom out ใชสาหรบแสดงการยอออบเจกต (เหมอนมองออบเจกตในระยะไกล)

222

รปท 6.25 ขนตอนการใสลกเลนลงในออบเจกตทตองการ

Slide in ใชสาหรบแสดงการเคลอนทของออบเจกตเปนเสนตรง จากภายนอกหนาจอเขามาส

ภายในจอ โดยจะมคาสงยอยใหเลอกวาตองการใหเคลอนทมาจากทศทางใด

Slide out ใชสาหรบแสดงการเคลอนทของออบเจกตเปนเสนตรง จากภายในหนาจอไปส

ภายนอกจอ โดยจะมคาสงยอยใหเลอกวาตองการใหเคลอนทออกไปในทศทางใด

Blur ใชสาหรบแสดงผลออบเจกตอยางชาๆ โดยเรมจากภาพทไมชดจนเปลยนมาเปนภาพทชด

Appear into position ใชสาหรบแสดงออบเจกตใหปรากฏขนมาอยางชาๆ โดยจะมลกเลน

ยอยใหเลอกอกวาตองการใหหายหรอปรากฏในรปแบบใด

Disappear from position ใชสาหรบแสดงออบเจกตในหายไปอยางชาๆ โดยจะมลกเลนยอย

ใหเลอกอกวาตองการใหหายไปในรปแบบใด

Looping continuously ใชสาหรบแสดงออบเจกตในลกษณะทาซาแบบตอเนองไปเรอยๆ

โดยจะมลกเลนยอยใหเลอกอกวาตองการแสดงซาในรปแบบใด

One off ใชสาหรบแสดงออบเจกตโดยไมแสดง frame แรกโดยจะมลกเลนยอยใหเลอกอก

วาตองการแสดงแบบใด

Return to start ใชสาหรบแสดงผลออบเจกตในลกษณะการกลบสจดเรมตนโดยจะมลกเลน

ยอยใหเลอกอกวาตองการใหกลบสจดเรมตนในรปแบบใด

6.5.1 ตวอยางการใสลกเลนใหกบชนงาน

การใส Effect ใหกบชนงาน ทาไดโดยกดเลอกออบเจกตทตองการใสลกเลน (เชน รปดาว) ตาม

รปท 6.25 (หมายเลข 1) จากนนกดปม Add Effect (หมายเลข 2) และเลอกลกเลนทตองการ

เชน ถาเลอกลกเลนแบบจางเขามา กใหกดเลอกท Fade → Fade In (หมายเลข 3 – 4)

2

3 4

1

223

รปท 6.26 การปรบแตงลกเลนของ Fade In

(ก) เฟรมท 1 (ข) เฟรมท 10 (ค) เฟรมท 20

รปท 6.27 ผลลพธทไดจากการใชลกเลน Fade In ณ เฟรมตางๆ

นอกจากนยงสามารถปรบแตงลกเลนไดโดยกดเลอกทเมน Effect ในหนาตางแสดงออบ

เจกต (หมายเลข 6 ในรปท 6.7) ซงจะแสดงคณสมบตของลกเลนทใชอยปรากฏขนมา โดยในทน

จะปรากฏ Fade In ตามรปท 6.26 จากนนจงสามารถปรบแตงคาตามตองการได เชน สมมตวา

เปลยนการแสดงผลหนวยเวลาจาก 10 เปน 20 ตามรปท 6.26 จากนนทดสอบโดยการกดปม Play

Movie (หมายเลข 8 ในรปท 6.7) กจะไดผลลพธ ณ ตาแหนงของเฟรมท 1, 10 และ 20


6.6 การใสสครปตเบองตน โปรแกรม SWISH Max มสครปตเตรยมไวใหมากมาย ในทนจะกลาวถงสครปตทนยมใชงานดงน

6.6.1 การใสสครปตเกยวกบการควบคมการแสดงผล

การใสสครปตเพอควบคมเฟรมมหลายรปแบบ ในทนจะยกตวอยางการกระโดดไปยงเฟรมทตองการ

โดยเลอกทเมน Add Script → Movie Control → Goto and stop → gotoAndStop(FRAME)

ใสคา 20

224

รปท 6.28 ขนตอนการใสสครปตสาหรบการกระโดดไปยงเฟรมทตองการ (gotoAndPlay)

รปท 6.29 การแกไขสครปตในคาสง gotoAndPlay(FRAME)

ตารางท 6.2 สครปตอนๆ ทเกยวของกบควบคมการแสดงผล

สครปต รายละเอยด

Movie Control>gotoAndPlay>gotoAndPlay(FRAME) แสดงเฟรมทตองการ

Movie Control>gotoAndPlay>nextFrameAndPlay() แสดงเฟรมถดไป

Movie Control>gotoAndPlay>prevFrameAndPlay() แสดงเฟรมกอนหนา

Movie Control>gotoAndPlay>nextSceneAndPlay() แสดงซน (Scene) ถดไป

Movie Control>gotoAndPlay>prevSceneAndPlay() แสดงซน (Scene) กอนหนา

ตามรปท 6.28 กจะปรากฏหนาตางสครปตในรปท 6.29 จากนนใหทดลองแกไขสครปตโดยเปลยน

คา onFrame จาก 1 เปน 20 และคา GotoAndPlay จาก 1 เปน 10 ตามรปท 6.28 ซงในการ

ทางาน เมอเลนไปถงเฟรมท 20 แลวจะกระโดดกลบมาทเลนเฟรมท 10 (ซาไปเรอยๆ) ตารางท 6.2

แสดงตวอยางสครปตอนๆ ทเกยวของกบควบคมการแสดงผล

1

23

4

225

รปท 6.30 ขนตอนการใสสครปตเพอเชอมโยงไปยงภายนอก (getURL)

รปท 6.31 การแกไขสครปตในคาสง getURL

6.6.2 การใสสครปตเพอสรางการเชอมโยง

การใสสครปตเพอเชอมโยงไปยงภายนอก เชน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม (www.npru.ac.th)

ทาไดโดยการเลอกชนงานหรอออบเจกตทตองการ และกดเลอกทเมน Add Script → Browser/

Network → getURL ตามรปท 6.30 จากนนใสชอเวบไซต http://www.npru.ac.th ในชอง URL

และเลอก _blank ในชอง Window (นนคอการสรางหนาเพจขนมาใหม) ดงแสดงในรปท 6.31

แลวทาการ Export ไฟลออกมาเปนโดยการเลอกทเมน File → Export → HTML+SWF... กจะ

ไดไฟล Movie1.html และ Movie1.swf โดยจะตองนาไปวางในสารบบ www เพอทดสอบการ

ทางาน ซงทาไดโดยการเปดเบราวเซอรขนมาและใสชอ URL เปน 127.0.0.1/Movie1.html กจะ

ปรากฏหนาเวบตามรปท 6.32 จากนนใหกดคลกทรปดาว กจะไดหนาตางใหมเปนหนาเวบของ

มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม

1

2 3

226

รปท 6.32 การทดสอบการทางานของสครปต getURL

รปท 6.33 ขนตอนการใสสครปตเกยวกบเสยง

6.6.3 การใสสครปตเกยวกบเสยง

การใสสครปตเกยวกบเสยงทาไดโดยการเลอกเฟรมหรอซนทตองการใสเสยง ตวอยางเชน สมมตวา

เลอก Scene_1 และเลอกวนาทแรกตามรปท 6.33 ใหกดเลอกทเมน Add Script → Sound →

playSound(…) และกดปม Import ตามรปท 6.34 จากนนเลอกไฟลเสยงทตองการและคลกทปม

Open (เชนเดยวกบรปท 6.14) กจะแสดงสญรปเพลงปรากฏอยในรายการตามรปท 6.35 และใน

สวนของหนาตางสครปต ใหใสชอไฟลเสยงทจะแทรกอยในสครปต ในทานองเดยวกนถาตองการ

ทดสอบการทางานกใหกดปม Play Movie (ตามรปท 6.16)


บทนไดอธบายพนฐานการใชงานโปรแกรม SWISH Max ทใชสาหรบสรางไฟลภาพเคลอนไหว

แบบแฟลช โดยเรมจากวธการตดตงโปรแกรม SWISH Max การใชเมนและเครองมอตางๆ ของ

โปรแกรม SWISH Max รวมทงคาสงพนฐานทจาเปนสาหรบการนาไปประยกตใชงานรวมกบ

โปรแกรม SCILAB เพอสรางสอการเรยนการสอน ซงจะอธบายในบทตอไป

คลกทรปดาว

227

รปท 6.34 ขนตอนการใส สครปต เกยวกบเสยง (ตอ)

รปท 6.35 การใสไฟลเสยงเขาไปในเฟรมทตองการ


1. จงอธบายประวตความเปนมาของโปรแกรม SWISH Max พอสงเขป

2. จงอธบายการใชงาน Import to Libray และ Import to Stage วาแตกตางกนอยางไร

3. จงยกตวอยางลกเลน (effect) ทใชไดในโปรแกรม SWISH Max มา 5 ลกเลน

4. ถาตองการแสดงผลออบเจกต (object) โดยเรมจากภาพทไมชดใหเปลยนมาเปนภาพทชด ควรใช

ลกเลน (effect) ใด

228

5. ถาตองการสรางวตถเพอเชอมโยงเวบไซต Google ควรใชสครปตอะไร

6. จงสรางชนงานเพอนาเสนอรปตวเอง ใสเสยงเพลง และลกเลนไมนอยกวา 20 วนาท

229

บทท 7 การสรางสอการสอนดวยโปรแกรม

SWISH Max และ SCILAB

ในบทนจะกลาวถงการเขยนแอคชนสครปต (AS: action script) ของโปรแกรม SWISH Max เพอ

นามาประยกตใชสรางสอการสอนรวมกบโปรแกรม SCILAB โดยเรมจากประวตความเปนมาของ

แอคชนสครปต การสงหรอโหลดขอมลระหวางไฟลภาพเคลอนไหวแบบแฟลช (flash animation)

กบไฟล PHP และแสดงตวอยางการสรางสอการสอนผานเวบไซตทมภาพเคลอนไหวแบบแฟลช

รวมกบโปรแกรม SCIlAB ซ งประกอบดวย การหากระแสภายในวงจรไฟฟา การหาตว

คณรวมนอย และการวาดกราฟสองมต

7.1 ประวตความเปนมาของแอคชนสครปต

แอคชนสครปต (หรอเรยกสนๆ วา AS) เปนภาษาทใชงานกบไฟลแฟลชเปนหลก โดยสามารถ

เขยนไดจากโปรแกรมอนๆ เชน AIR (Adobe integrated runtime) [14], FlexBuilder [15] หรอ

FlashDevelop [16] โดยประโยชนของ AS คอชวยใหผทใชงานแฟลชสามารถโตตอบกบออบเจกต

ตางๆ ได นอกจากนเมอ AS พฒนาไปมากขน การเชอมตอกบแหลงขอมลอนๆ กทาไดมากขน

รวมถงบางสงทแฟลชตองอาศยภาษาอนชวยในอดต กสามารถทาไดดวยตนเองในปจจบน

เพราะฉะนนนกพฒนา (developer) จงจาเปนตองตดตามการพฒนาเหลานอยสมาเสมอ

7.2 ขนตอนการเขยนสครปตโปรแกรม SWISH Max รวมกบ

SCILAB

การเขยนสครปตโปรแกรม SWISH Max รวมกบ SCILAB สามารถอธบายไดตามแผนภาพ

บลอกตามรปท 7.1

230

รปท 7.1 แผนภาพบลอกแสดงการเขยนสครปตโปรแกรม SWISH Max รวมกบโปรแกรม SCILAB

7.2.1 การสงหรอโหลดขอมลระหวางไฟลภาพเคลอนไหวแบบแฟลชกบไฟล PHP

การเขยนแอคชนสครปตในโปรแกรม SWISH Max เพอสงหรอโหลดขอมลระหวางไฟลภาพ

เคลอนไหวแบบแฟลช (.swf) กบไฟล PHP มสครปตทใชงานหลกดงน

สครปตการสงขอมลไปยงไฟล PHP

1 sendAndLoad(url, target, method);

เมอ url คอชอไฟลทรบสงขอมล (เชน test.php), target คอตวแปรออบเจกตทเปน LoadVars หรอ

XML, และ method คอวธการสงขอมล (เชน POST, GET เปนตน)

สครปตการโหลดขอมลมายงไฟลภาพเคลอนไหวแบบแฟลช

1

2

3

target.onLoad = function(){

Parmeter1 = Parmeter2;

}

เมอ target คอตวแปรออบเจกตทเปน LoadVars หรอ XML, Parameter1 คอตวแปรรบขอมลใน

สครปตของโปรแกรม SWISH Max, และ Parameter2 คอตวแปรสงขอมลจากไฟล PHP

7.2.2 ตวอยางการสรางเวบไซตทมภาพเคลอนไหวแบบแฟลชรวมกบ SCILAB

ในหวขอนจะแสดงตวอยางการสรางสอการสอนผานเวบไซตทมภาพเคลอนไหวแบบแฟลชรวมกบ

โปรแกรม SCIlAB ทงสามแบบดงน

Flash Animation (.swf)

ไฟล PHP

SCILAB

โปรแกรม SWISH Max

โปรแกรม Dreamweaver

โปรแกรม SCILAB

231

7.2.2.1 การคานวณหากระแสไฟฟาแบบภาพเคลอนไหว

จากกฎของโอหม (Ohm’s law) กระแสไฟฟา (I) ภายในวงจรไฟฟาหาไดจาก

R

V I = (แอมแปร)

โดยท V คอแรงดนไฟฟามหนวยเปนโวลต และ R คอตวความตานทานมหนวยเปนโอหม (ohm)

ดงนนการสรางสอการสอนผานเวบไซตเพอใชคานวณหากระแสไฟฟาในวงจรไฟฟาทาไดดงน

1) เปดโปรแกรม Adobe Dreamweaver CS 5.5 ขนมา และใหตงชอไฟลวา test.php เกบไวใน

สารบบ C:\AppServ\www\Flashtoscilab โดยใหพมพโคดในไฟลดงน

โคดภายในไฟล test.php

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

<?php

$V = stripslashes($_POST['V']); //รบขอมลจากแฟลชให $V

$R = stripslashes($_POST['R']); //รบขอมลจากแฟลชให $R

$output = ""; //เรมตนตวแปร

$code1 = "result = $V/$R;\nsavematfile('elec.txt','result');\nexit;"; //เขยนโคดลงใน

ตวแปรชอวา $code1

file_put_contents("elec.sce", $code1); //สรางไฟลชอ elec.sce

$path=$_SERVER["SystemRoot"];

$com = "$path/scilab-4.1.2/bin/Scilex.exe -nwni -nb -f elec.sce";


$output = number_format(file_get_contents("elec.txt"));

echo ("&total=$output"); //สงผลลพธ (total) ไปยงไฟลแฟลช

echo ("&code=$code1"); //สงผลลพธ (code) ไปยงไฟลแฟลช

?>

2) เปดโปรแกรม SWISH Max ขนมา และออกแบบฟอรมของภาพเคลอนไหวแบบแฟลช โดยม

การกาหนด Textbox ทสาคญดงน (ตามรปท 7.2)

Textbox รายละเอยด คณสมบต

V ใชรบขอมล V แรงดนไฟฟา Input

R ใชรบขอมล R ตวตานทาน Input

total_a แสดงคา I (กระแส) Dynamic

total_b แสดงโคดจากโปรแกรม SCILAB Dynamic

232

รปท 7.2 การกาหนดคณสมบตของตวแปร R, V, total_a และ total_b

รปท 7.3 คณสมบตสาหรบความสวางของหลอดไฟ (Light)

3) ในทนภาพเคลอนไหวจะเปนแสงสวางของหลอดไฟทมขนาดเลกหรอขนาดใหญ โดยถา R มคา

มาก หลอดไฟกจะสวางนอย แตถา R มคานอย หลอดไฟกจะสวางมาก โดยในทนจะมการใช

Shape ซงกาหนดคาเรมตนความกวางเทากบ 0 และความยาวเทากบ 0 และตงชอวา Light

ดงแสดงในรปท 7.3 - 7.4

233

รปท 7.4 การออกแบบสวนตอประสาน และการตงชอ Shape เทากบ Light

4) จากนนคลกปม “คานวณ” (ทสรางขนจาก Shape และตงชอวา button) และคลกท Tab สครปต

และพมพสครปตดงตอไปน

สครปต

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

on (release){

if (R.text >= 100){ //ตรวจสอบคา R วามขนาดเทาใด

Light._xscale = 0;

Light._yscale = 0;

}else if(R.text >= 90){

Light._xscale = 10;

Light._yscale = 10;


Light._xscale = 20;

Light._yscale = 20;


Light._xscale = 30;

R

Vbutton

234

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

Light._yscale = 30;


Light._xscale = 40;

Light._yscale = 40;


Light._xscale = 50;

Light._yscale = 50;


Light._xscale = 60;

Light._yscale = 60;


Light._xscale = 70;

Light._yscale = 70;


Light._xscale = 80;

Light._yscale = 80;


Light._xscale = 90;

Light._yscale = 90;


Light._xscale = 100;

Light._yscale = 100;


Light._xscale = 120;

Light._yscale = 120;

}

var lv = new LoadVars(); //สรางตวแปรออบเจกตชอวา lv

lv.V = V.text; //สงคาตวแปร V.text ใหกบ lv.V

lv.R = R.text; //สงคาตวแปร R.text ใหกบ lv.R

lv.sendAndLoad("test.php",lv, "POST"); //สงคา V, R ไปยง test.php ในรปแบบ POST

lv.onLoad = function(){ //โหลดผลลพธจาก php มายงตวแปรในแฟลช

total_a.text = this.total; //รบคาตวแปร total มายงตวแปร total_a.text (ภายในแฟลช)

total_b.text = this.code; //รบคาตวแปร code มายงตวแปร total_b.text (ภายในแฟลช)

}

}

235

รปท 7.5 ขนตอนการ Export ไฟลงาน

5) ทาการ Export ไฟลออกมา โดยเลอกท File → Export → HTML + SWF หรอกด Ctrl + P

ดงรปท 7.5 จากนนเลอกสารบบท C:\AppServ\www\flashtoscilab และตงชอวา electric.html

คลกปม save

6) ทดสอบการทางานโดยการเปดโปรแกรม Google Chrome และพมพ URL คอ 127.0.0.1/

flashtoscilab/electric.html ตามรปท 7.6

7) ทดลองปอนคา V = 5 และใสคา R = 70 จากนนกดปมคานวณ 1 ครง ซงจะพบวาหลอดไฟ

มความสวางนอย แตถาใสคา R = 1 จะพบวาหลอดไฟมความสวางมาก ตามรปท 7.7

236

รปท 7.6 ผลลพธของเวบไซต electic.html

รปท 7.7 ผลลพธการปอนขอมลเวบไซต electic.html

R = 1

237

7.2.2.2 การหาตวคณรวมนอยแบบภาพเคลอนไหว

การสรางสอการสอนผานเวบไซตเพอใชคานวณหาตวคณรวมนอย (ครน.) แบบภาพเคลอนไหว

ทาไดดงน

1) เปดโปรแกรม Adobe Dreamweaver CS 5.5 ขนมา และใหตงชอไฟลวา lcm.php เกบไวใน


โคดภายในไฟล lcm.php

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

<?php

$input1 = stripslashes($_POST['input1']); //รบขอมลจากแฟลชให $input1



$output = "";

$code1 = "result = lcm(int16([$input1 $input2 $input3]));\noutput =

iconvert(result,0);\nsavematfile('lcm.txt','output');\nexit;"; //เขยนโคดลงในตวแปร

ชอวา $code1

file_put_contents("lcm.sce", $code1); //สรางไฟลชอ lcm.sce


$com = "$path/scilab-4.1.2/bin/Scilex.exe -nwni -nb -f lcm.sce";


$output = number_format(file_get_contents("lcm.txt"));

echo ("&output=$output"); //สงผลลพธ (output) ไปยงไฟลแฟลช

?>

2) เปดโปรแกรม SWISH Max ขนมา และออกแบบฟอรมของภาพเคลอนไหวแบบแฟลชตาม

รปท 7.8 โดยมการกาหนด Textbox ทสาคญดงน (ตามรปท 7.9)


input1 กลองขอความสาหรบคาอนพตตวท 1 Input



output กลองขอความสาหรบแสดงผลลพธ Dynamic

238

รปท 7.8 การออกแบบสวนตอประสานการหาตวคณรวมนอย (ครน.)

รปท 7.9 การกาหนดคณสมบตของตวแปร input1, input2, input3 และ output

3) ในทนจะใชลกเลนทมชอวา “Squeeze and cascade in” สาหรบแสดงภาพเคลอนไหว โดยให

Duration เทากบ 20 สาหรบ bginput และ bgoutput แสดงดงในรปท 7.10

bginput

bgoutput

input1 input2 input3

output

button

239

รปท 7.10 แสดง Time line ทแทรกลกเลนไวเรยบรอยแลว

4) จากนนคลกปม “คานวณ” (ทสรางขนจาก Shape และตงชอวา button) และคลกท Tab สครปต

และพมพสครปตดงตอไปน

สครปต

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

on (release){


lv.input1 = input1.text; //สงคาตวแปร input1.text ใหกบ lv.input1



lv.sendAndLoad("lcm.php",lv, "POST"); //สงคา input1, input2 และ input3 ไปยง

lcm.php ในรปแบบ POST

lv.onLoad = function(){

output.text = this.output; //รบคาตวแปร code มายงตวแปร total_b.text (ภายในแฟลช)

}

}


จากนนเลอกสารบบท C:\AppServ\www\flashtoscilab และตงชอวา lcm.html คลกปม save


flashtoscilab/lcm.html ตามรปท 7.11

240

รปท 7.11 ผลลพธเวบไซต lcm.html

รปท 7.12 ผลลพธทไดจากการปอนขอมลผานเวบไซต lcm.html

7) ทดลองปอนคาตวเลขสามจานวนคอ 12, 15 และ 30 จากนนกดปมคานวณกจะไดผลลพธเปน

คาตวคณรวมนอยของเลขสามจานวนนเทากบ 60 และแสดงเปลยนสสลบไปมาตามรปท 7.12

7.2.2.3 การวาดกราฟสองมตแบบภาพเคลอนไหว

การสรางสอการสอนผานเวบไซตเพอใชการวาดกราฟสองมตแบบภาพเคลอนไหวทาไดดงน

1) เปดโปรแกรม Adobe Dreamweaver CS 5.5 ขนมา และใหตงชอไฟลวา 2d.php เกบไวใน


241

โคดภายในไฟล 2d.php

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

<?php

$x1 = stripslashes($_POST['x1']); //รบขอมลจากแฟลชให $x1



$f = stripslashes($_POST['f']); //รบขอมลจากแฟลชให $f

$y = stripslashes($_POST['y']); //รบขอมลจากแฟลชให $y

$code1 = "x = $x1:$x2:$x3;\n f = $f;\n y = $y;\n plot(x, y);\n

xs2gif(0,'test.gif');exit();"; //เขยนโคดลงในตวแปรชอวา $code1

file_put_contents("f2d.sce", $code1); //สรางไฟลชอ f2d.sce


$com = "$path/scilab-4.1.2/bin/Scilex.exe -nwni -nb -f f2d.sce";


?>

2) เปดโปรแกรม SWISH Max ขนมา และออกแบบฟอรมของภาพเคลอนไหวแบบแฟลชตามรป

ท 7.13 โดยมการกาหนด Textbox ทสาคญดงน (ตามรปท 7.14)


x1 สาหรบตวแปร x1 คาเรมตน Input

x2 สาหรบตวแปร x2 คาระหวางขน Input

x3 สาหรบตวแปร x3 คาสดทาย Input

f สาหรบตวแปร f คาความถ Input

Y สาหรบตวแปร y คาสมการ Input

242

รปท 7.13 การออกแบบสวนตอประสานการวาดกราฟสองมตแบบภาพเคลอนไหว

รปท 7.14 การกาหนดคณสมบตของตวแปร x1, x2, x3, f และ y

x1 x2 x3

yf

243

รปท 7.15 ขนตอนการเปลยน Shape เปนรปแบบ Movie Clip

3) ในทนจะใช Shape สฟาคอยๆ จางออก และแสดงกราฟทสรางขนจากสมการเพอแสดงภาพ

เคลอนไหว โดยการวาด Shape ทมขนาด 610×461 pixels และตงชอวา pic จากนนกดคลก

ขวา และเลอก Convert → Convert to Movie Clip ตามทแสดงในรปท 7.15

4) จากนนสราง Shape สฟาขนาด 550×512 pixels ปดทบ pic และใชลกเลนโดยการกดคลกขวา

ท Time Line และเลอก Fade → Fade out ตามรปท 7.16 และ 7.17

1

34

2

244

รปท 7.16 ขนตอนใสลกเลน Fade Out

รปท 7.17 แสดง Time line ทใสลกเลน Fade Out

5) สรางปมคานวณโดยใชเครองมอ Rectangle tool วาดรปสเหลยมจานวน 1 อน และใชเครองมอ

Text tool พมพขอความ “คานวณ” ตามรปท 7.18

5

67

245

รปท 7.18 การสรางปม “คานวณ”

6) จากนนคลกปม “คานวณ” (ทสรางขนจาก Shape ชอวา button) และคลกท Tab สครปต และ

พมพสครปตดงตอไปน

สครปต

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

on (press) {


lv.x1 = x1.text; //สงคาตวแปร x1.text ใหกบ lv.x1



lv.f = f.text; //สงคาตวแปร f.text ใหกบ lv.f

lv.y = y.text; //สงคาตวแปร y.text ใหกบ lv.y

lv.sendAndLoad("2d.php", lv, "POST"); //สงคา x1, x2, x3, f และ y ไปยง 2d.php ใน

รปแบบ POST

lv.onLoad = function(){

d = new Date(); //สรางตวแปรออบเจกตชอวา d

kill = d.getTime(); //สรางตวแปร kill ใหมคาเทากบเวลาปจจบน

pic.loadMovie("test.gif"+"?kill="+kill); //โหลดไฟลรปกราฟ (test.gif) เขามาโดยสราง

ตวแปรชอวา kill เพอระบรปกราฟลาสดในขณะนน (ถาไมใสจะไมเปลยนรปกราฟ)

gotoAndPlay(1);

play();

pic._x = -30;

pic._y = 0;

pic._xscale = 100;

246

18

19

20

pic._yscale = 100;

}

}

รปท 7.19 ผลลพธของเวบไซต f2d.html


จากนนเลอกสารบบท C:\AppServ\www\flashtoscilab และตงชอวา f2d.html คลกปม save


flashtoscilab/f2d.html ตามรปท 7.19

9) ทดลองปอนคา x = 0 : 0.01 : 2, f = 1, และ y = sin(2*%pi*x*f) จากนนกดปม “คานวณ”

กจะพบวามการ Fade Out ของ Shape สฟา 1 ครง แลวจงเปลยนเปนรปกราฟทโปรแกรม

SCILAB วาดขนมา ดงรปท 7.20

247

รปท 7.20 ผลลพธทไดจากการทดลองวาดกราฟ y = sin(2*%pi*x*f)


บทนสรปขนตอนการเขยนแอคชนสครปตของโปรแกรม SWISH Max เพอนามาประยกตใชสราง

สอการสอนรวมกบโปรแกรม SCILAB โดยเรมจากประวตความเปนมาของแอคชนสครปต การสง

หรอโหลดขอมลระหวางไฟลภาพเคลอนไหวแบบแฟลชกบไฟล PHP และแสดงตวอยางการสราง

สอการสอนผานเวบไซตทมภาพเคลอนไหวแบบแฟลชรวมกบโปรแกรม SCIlAB นอกจากนผเขยน

ไดพฒนาตวอยางสอการสอนแบบภาพเคลอนไหวเรอง “เมทรกซ” เพอใหผอานไดทดลองใชงาน

ซงสามารถดศกษาไดทเวบไซต http://scilab.npru.ac.th/matrix/index.php

248


1. จงเขยนโปรแกรมการบวกเมทรกซสองเมทรกซแบบภาพเคลอนไหว

2. จงเขยนโปรแกรมการหาคาดเทอรมแนนท (Determinant) ของเมทรกซแบบภาพเคลอนไหว

3. จงสรางโปรแกรมการหาไมเนอร (Minor) ของเมทรกซแบบภาพเคลอนไหว

4. จงเขยนโปรแกรมวาดกราฟ 2 มตโดยใสลกเลน 1 วธ ตามรปท 1.5 (คาสง polarplot)

5. จงเขยนโปรแกรมวาดกราฟ 3 มตโดยใสลกเลน 1 วธ ตามรปท 1.6 (คาสง plot3d)

249

บรรณานกรม

[1] SCILAB [online], Available http://www.scilab.org [Access: October 17, 2012]

[2] CeCILL [online], Available http://www.cecill.info/index.en.html [Access: October

17, 2012]

[3] MATWORKS [online], Available http://www.mathworks.com [Access: October 17,

2012]

[4] ปยะ โควนททววฒน, คมอโปรแกรมภาษา SCILAB สาหรบผเรมตน (ฉบบปรบปรงใหม),

เพชรเกษมการพมพ, 2551

[5] Visual Basic [online], Available http://msdn.microsoft.com/en-us/library/vstudio/

2x7h1hfk.aspx [Access: April 13, 2013].

[6] พรอมเลศ หลอวจตร, คมอเรยน Visual Basic 2010, ซเอดยเคชน, มนาคม 2554.

[7] PHP [online], Available http://php.net/ [Access: April 14, 2013]

[8] ภาษาพเอชพ [online], Available http://th.wikipedia.org/wiki/ภาษาพเอชพ [Access:

April 14, 2013]

[9] PHP Tutorial [online], Available http://www.w3schools.com/php/ [Access: April

14, 2013]

[10] PHP [online], Available http://www.thaicreate.com/php.html [Access: April 14,

2013]

[11] Swishmax [online], Available http://www.swishzone.com [Access: April 14, 2013]

[12] bmk2 [online], Available http://www.bmk2.net/study/swishmax.doc [Access: April

14, 2013]

[13] thaiall [online], Available http://www.thaiall.com/swishmax/indexo.html [Access:

April 14, 2013]

250

[14] Adobe AIR [online], Available http://www.adobe.com/products/air.html [Access:

April 14, 2013]

[15] Google Developer [online], Available https://developers.google.com/maps/

documentation/flash/tutorial-flexbuilder [Access: April 14, 2013]

[16] FlashDevelop [online], Available http://www.flashdevelop.org/ [Access: April 14,

2013]

Documents

ALL - BOOK - V3 - home.npru.ac.thhome.npru.ac.th/piya/webscilab/file/Scilab_Book2.pdf · หนังสือเล่มนี้จะเริ่มต้นอธ ิบายจาก