AMPULün icadiAMPULün icadi

RECEP_IWEDIK.mp3

Edison bir dinleme gezisi sırasında metal Edison bir dinleme gezisi sırasında metal fabrikatörü ve Amerika  dinamo fabrikatörü ve Amerika  dinamo makinesinin imalatçısı Willam Wallace’ın makinesinin imalatçısı Willam Wallace’ın yaptığı yeni elektrik lambasını gözden yaptığı yeni elektrik lambasını gözden geçirmeye davet edildi. Edison tahta geçirmeye davet edildi. Edison tahta çerçeveyle hareket eden iki koldan ibaret çerçeveyle hareket eden iki koldan ibaret basit cihazın karşısına grafit plaka basit cihazın karşısına grafit plaka iliştirilmişti. Her iki plakayı birleştiren iliştirilmişti. Her iki plakayı birleştiren elektrik akımı ve mavi ışık yayı gibi elektrik akımı ve mavi ışık yayı gibi görünüyordu. Gözleri kamaştıran bu alev, görünüyordu. Gözleri kamaştıran bu alev, grafit plakaları çabucak eritiveriyordu.grafit plakaları çabucak eritiveriyordu.

Edison bu sahneyi konuşmadan seyrediyordu. Edison bu sahneyi konuşmadan seyrediyordu. Elektrik ışığı! Cidden büyük fikirdi bu! İnsanlık Elektrik ışığı! Cidden büyük fikirdi bu! İnsanlık öteden beri geceyi gündüze çevirmeye öteden beri geceyi gündüze çevirmeye uğraşmış; bunun için mum, yağ ve nihayet uğraşmış; bunun için mum, yağ ve nihayet 19.yüzyılın başından beri hava gazı kullanmıştı. 19.yüzyılın başından beri hava gazı kullanmıştı. Mademki bilim insanlığa elektriği hediye etmişti. Mademki bilim insanlığa elektriği hediye etmişti. Elektriğin ideal bir enerji kaynağı olduğu Elektriğin ideal bir enerji kaynağı olduğu meydandaydı. Fakat Wallece’in metodu Edison’a meydandaydı. Fakat Wallece’in metodu Edison’a doğru bir yol görünmüyordu. Yanındakilere doğru bir yol görünmüyordu. Yanındakilere döndü ve “Zannedersem ben daha iyisini döndü ve “Zannedersem ben daha iyisini yaparım” dedi.Edison'un 40-50 iş arkadaşıyla işe yaparım” dedi.Edison'un 40-50 iş arkadaşıyla işe koyulma tarzı, bilim araştırmaları tarihinde koyulma tarzı, bilim araştırmaları tarihinde eşsizdir. Ara vermeden çalışıyorlardı. eşsizdir. Ara vermeden çalışıyorlardı.

Atölyede yapılan ufak cam ampullerin Atölyede yapılan ufak cam ampullerin içerisindeki hava, elektrik akımının kızgın içerisindeki hava, elektrik akımının kızgın hale getireceği maddenin yanmasına hale getireceği maddenin yanmasına engel olmak için boşaltıyordu. Fakat esas engel olmak için boşaltıyordu. Fakat esas mesele bu maddenin ne olacağı mesele bu maddenin ne olacağı konusundaydı. Kimi maddeler çok az konusundaydı. Kimi maddeler çok az dayanabiliyor, kimileri çok pahalıya mal dayanabiliyor, kimileri çok pahalıya mal oluyordu. Hâlbuki Edison öylesine ucuz bir oluyordu. Hâlbuki Edison öylesine ucuz bir lamba yapmak istiyordu ki, herkes alıp lamba yapmak istiyordu ki, herkes alıp evine takabilsin evine takabilsin

Kömürleştirme işleminden geçmiş Kömürleştirme işleminden geçmiş mukavva, hindistan cevizi kabuğu, mantar, mukavva, hindistan cevizi kabuğu, mantar, hatta laboratuarı gezmeye gelen bir hatta laboratuarı gezmeye gelen bir misafirin kızıl sakalından bir iki tel bile misafirin kızıl sakalından bir iki tel bile denendi.Durmadan çalışmak yüzünden denendi.Durmadan çalışmak yüzünden Edison’un gözleri yanıyor, dayanılmaz Edison’un gözleri yanıyor, dayanılmaz sancılar veriyordu. Ama o bunları kimseye sancılar veriyordu. Ama o bunları kimseye söylemiyor, sadece hatıra defterine söylemiyor, sadece hatıra defterine kaydediyordu kaydediyordu

Kömürleştirme işleminden geçmiş Kömürleştirme işleminden geçmiş mukavva, hindistan cevizi kabuğu, mantar, mukavva, hindistan cevizi kabuğu, mantar, hatta laboratuarı gezmeye gelen bir hatta laboratuarı gezmeye gelen bir misafirin kızıl sakalından bir iki tel bile misafirin kızıl sakalından bir iki tel bile denendi.Durmadan çalışmak yüzünden denendi.Durmadan çalışmak yüzünden Edison’un gözleri yanıyor, dayanılmaz Edison’un gözleri yanıyor, dayanılmaz sancılar veriyordu. Ama o bunları kimseye sancılar veriyordu. Ama o bunları kimseye söylemiyor, sadece hatıra defterine söylemiyor, sadece hatıra defterine kaydediyordu kaydediyordu

Peşpeşe deneylerin sürdüğü bir gün asistanı Peşpeşe deneylerin sürdüğü bir gün asistanı “Artık bu işten vazgeçsek!” deyiverdi.“Artık bu işten vazgeçsek!” deyiverdi.“Niçin?”“Niçin?”“Çünkü şu ana kadar iki bin deney yaptık ve “Çünkü şu ana kadar iki bin deney yaptık ve hiçbir sonuç alamadık!”hiçbir sonuç alamadık!”Edison hemen itiraz etti:Edison hemen itiraz etti:“Bu doğru değil... Evet, amacımıza ulaşamadık “Bu doğru değil... Evet, amacımıza ulaşamadık ama hiçbir netice elde edemediğimiz doğru ama hiçbir netice elde edemediğimiz doğru değildir. Çünkü aradığımız şeyin yaptığımız değildir. Çünkü aradığımız şeyin yaptığımız şeyin yaptığımız bu iki bin deney içinde şeyin yaptığımız bu iki bin deney içinde bulunmadığını öğrenmiş bulunuyoruz.”bulunmadığını öğrenmiş bulunuyoruz.”

1879 Kasım’ında Edison bir gece yazı 1879 Kasım’ında Edison bir gece yazı masasının başına oturmuş, sönük bir puroyu masasının başına oturmuş, sönük bir puroyu emerek ne yapacağını düşünüyordu. Dalgın emerek ne yapacağını düşünüyordu. Dalgın dalgın ceketinin düğmelerinden birini çevirirken dalgın ceketinin düğmelerinden birini çevirirken düğme koptu. Üstünden bir iplik parçası düğme koptu. Üstünden bir iplik parçası sarkıyordu. Birden yerinden fırladı, laboratuara sarkıyordu. Birden yerinden fırladı, laboratuara geçti ve teknisyenlerine iplik parçasını gösterdi. ” geçti ve teknisyenlerine iplik parçasını gösterdi. ” Böylesini acaba ceyran nakledici olarak Böylesini acaba ceyran nakledici olarak kullandık mı hiç? Demek kullanmadık! Öyleyse kullandık mı hiç? Demek kullanmadık! Öyleyse gidin bir yumak ip alın, ufak parçalar halinde gidin bir yumak ip alın, ufak parçalar halinde kesin, kömürleştirin ve lambalarınızı takın.”kesin, kömürleştirin ve lambalarınızı takın.”

Asistanları sonuç ummamakla beraber Asistanları sonuç ummamakla beraber hemen dediğini yaptılar. Edison’un bu fikri, hemen dediğini yaptılar. Edison’un bu fikri, bu sahadaki çalışmalarından bu sahadaki çalışmalarından vazgeçmeden önce başvurulacak son çare vazgeçmeden önce başvurulacak son çare olarak görülüyordu.olarak görülüyordu.

Kömürleştirilen iplikler her seferinde Kömürleştirilen iplikler her seferinde kırılmasına rağmen bu hassas ipliklerden kırılmasına rağmen bu hassas ipliklerden biri kırılmadan lambaların birine takılabildi. biri kırılmadan lambaların birine takılabildi. Lambanın havası hemen boşaltıldı. Lambanın havası hemen boşaltıldı. Lambaya elektrik verildiğinde iplik kızdı ve Lambaya elektrik verildiğinde iplik kızdı ve tatlı sarı bir ışık meydana geldi. Edison ve tatlı sarı bir ışık meydana geldi. Edison ve arkadaşları ışığı meydana geldi. arkadaşları ışığı meydana geldi.

Edison ve arkadaşları ışığa büyülenmiş Edison ve arkadaşları ışığa büyülenmiş gibi bakıyorlar. Acaba ne kadar sürecekti? gibi bakıyorlar. Acaba ne kadar sürecekti? Ampul saatlerce sönmedi. Süren Ampul saatlerce sönmedi. Süren çalışmalar sonunda  elektrik santrali çalışmalar sonunda  elektrik santrali yapmak, 900 binada elektrik şebekesi yapmak, 900 binada elektrik şebekesi kurmak, binlerce sayaç yerleştirmek, kurmak, binlerce sayaç yerleştirmek, duylarıyla beraber 14.000 ampul yapmak duylarıyla beraber 14.000 ampul yapmak gerekti.gerekti.

4 eylül 1882’de meşhur mucidin bir işareti 4 eylül 1882’de meşhur mucidin bir işareti üzerine akım verildiği zaman, bütün üzerine akım verildiği zaman, bütün mahallenin yüzlerce binasında binlerce mahallenin yüzlerce binasında binlerce elektrik hallenin yüzlerce binasında elektrik hallenin yüzlerce binasında binlerce  elektrik ampulü yandı ve etrafa binlerce  elektrik ampulü yandı ve etrafa parlak, tatlı ışıklar saçılmaya başladı.parlak, tatlı ışıklar saçılmaya başladı.

Edison devrinin en büyük meraklısı ilan Edison devrinin en büyük meraklısı ilan edildi. Herkes sadece lambaları değil, onu edildi. Herkes sadece lambaları değil, onu da görebilmek için akın etti. Edison’u da görebilmek için akın etti. Edison’u tanımayan kimse kalmadı.tanımayan kimse kalmadı.MENLO MENLO PARKPARKEdison'un en önemli keşfi Menlo Edison'un en önemli keşfi Menlo Park, New Jersey'deki ilk endüstriyel Park, New Jersey'deki ilk endüstriyel araştırma laboratuarıydı. Sürekli olarak araştırma laboratuarıydı. Sürekli olarak teknolojik keşifler ve geliştirmeler-teknolojik keşifler ve geliştirmeler-iyileştirmeler yapmak gibi özel bir amaç iyileştirmeler yapmak gibi özel bir amaç için kurulmuş ilk kurumdu. için kurulmuş ilk kurumdu.

Edison birçok icadını resmi olarak bu Edison birçok icadını resmi olarak bu laboratuarda üretmiş, birçok çalışanı onun laboratuarda üretmiş, birçok çalışanı onun direktifleri doğrultusunda bu icatların direktifleri doğrultusunda bu icatların araştırma ve geliştirmesinde görev araştırma ve geliştirmesinde görev almıştır.Elektrik mühendisi William Joseph almıştır.Elektrik mühendisi William Joseph Hammer, 1879 Aralık'ında Edison'un Hammer, 1879 Aralık'ında Edison'un laboratuar asistanı olarak görevine laboratuar asistanı olarak görevine başlamıştır. başlamıştır.

Telefon, fonograf, elektrikli tren, demir Telefon, fonograf, elektrikli tren, demir madeni ayıracı, elektrikli aydınlatma ve madeni ayıracı, elektrikli aydınlatma ve diğer birçok icatta büyük katkılarda diğer birçok icatta büyük katkılarda bulunmuştur. Hammer'ı özel kılansa bulunmuştur. Hammer'ı özel kılansa elektrik ampulünün icadındaki ve bu aletin elektrik ampulünün icadındaki ve bu aletin geliştirme ve testleri sırasındaki geliştirme ve testleri sırasındaki çalışmalarıdır. çalışmalarıdır.

Hummer 1880'de Edison'un lamba Hummer 1880'de Edison'un lamba çalışmalarının şef mühendisi olmuş, bu çalışmalarının şef mühendisi olmuş, bu mevkiideki ilk yılında Francis Robbins mevkiideki ilk yılında Francis Robbins Upton'ın genel müdürlüğünü yaptığı Upton'ın genel müdürlüğünü yaptığı fabrika 50.000 ampul üretmiştir. Edison'a fabrika 50.000 ampul üretmiştir. Edison'a göre Hammer elektrik ampulünün bir göre Hammer elektrik ampulünün bir öncüsüdür.   öncüsüdür.  

Yapan:batuhan&mertYapan:batuhan&mert Öğretmen:tuncer altıparmakÖğretmen:tuncer altıparmak

Bizi dinlediğiniz için teşekkür Bizi dinlediğiniz için teşekkür ederiz… ederiz…