20
ANATOMI ANATOMI EKSTREMITAS SUPERIOR EKSTREMITAS SUPERIOR Humaryanto Humaryanto

ANATOMI EKSTREMITAS SUPERIOR

Embed Size (px)

DESCRIPTION

ANATOMI EKSTREMITAS SUPERIOR. Humaryanto. Pendahuluan. Bagian-bagian: Shoulder : regio scapula, regio axilla, regio pectorale Brachium Cubitus Antebrachium Manus Carpus Metacarpus Digiti (phalanges). Antebrachium : antara siku (cubitus) dan pergelangan (carpus). - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: ANATOMI EKSTREMITAS SUPERIOR

ANATOMIANATOMI

EKSTREMITAS SUPERIOREKSTREMITAS SUPERIOR

HumaryantoHumaryanto

Page 2: ANATOMI EKSTREMITAS SUPERIOR

Pendahuluan Pendahuluan

Bagian-bagian:Bagian-bagian: ShoulderShoulder : regio scapula, regio axilla, : regio scapula, regio axilla,

regio pectoraleregio pectorale BrachiumBrachium

• Cubitus Cubitus AntebrachiumAntebrachium Manus Manus

• CarpusCarpus• MetacarpusMetacarpus• Digiti (phalanges)Digiti (phalanges)

Page 3: ANATOMI EKSTREMITAS SUPERIOR

AntebrachiumAntebrachium:: antara siku (cubitus) antara siku (cubitus) dan pergelangan (carpus). dan pergelangan (carpus).

Tulang-tulangnyaTulang-tulangnya: : radiusradius dan dan ulnaeulnae ArticulatioArticulatio cubiticubiti ArticulatioArticulatio radioulnare proximal dan radioulnare proximal dan

distal. distal. PosisiPosisi anatomi (anatomi (cubitus supinasiocubitus supinasio), ),

posisi paralel radius di lateral ulnae.posisi paralel radius di lateral ulnae. CubitusCubitus pronasiopronasio:: distal radius distal radius

menyilang ulnaemenyilang ulnaeradius oblique radius oblique (miring)(miring)

Page 4: ANATOMI EKSTREMITAS SUPERIOR

ManusManus:: carpus, metacarpus ( carpus, metacarpus (the proper the proper handhand ), dan jari-jari (digiti). ), dan jari-jari (digiti).

Ossa Ossa carpalcarpalia:ia: 2 baris (proximal dan distal) 2 baris (proximal dan distal) masing-masing terdapat 4 tulang. masing-masing terdapat 4 tulang.

Ossa Ossa carpalcarpaliaia bersendi dengan: bersendi dengan: • a) satu sama lain pada articulationes a) satu sama lain pada articulationes

intercarpales; intercarpales; • b) di proximal dengan radius (art. b) di proximal dengan radius (art.

radiocarpalis)radiocarpalis)• c) dengan tulang-tulang metacarpalia pada c) dengan tulang-tulang metacarpalia pada

articulationes carpometacarpales. articulationes carpometacarpales. Ossa Ossa carpaliacarpalia di posterior—bawah kulit, di di posterior—bawah kulit, di

anterior—thenar, hypothenar, tendo-tendoanterior—thenar, hypothenar, tendo-tendo

Page 5: ANATOMI EKSTREMITAS SUPERIOR

The proper handThe proper hand (metacarpus) (metacarpus), , • Art. carpometacarpales Art. carpometacarpales • Art. intermetacarpales Art. intermetacarpales ((ke-2 sd. 5ke-2 sd. 5)), , • Art. metacarpophalangealeArt. metacarpophalangeale

Digiti : Digiti : • primus/pollex, primus/pollex, • secundus/index, secundus/index, • digitus medius/tertius, digitus medius/tertius, • anularis/quartusanularis/quartus dan minimus/quintus. dan minimus/quintus. • phalanges: proximalis, medius, distalis phalanges: proximalis, medius, distalis

kecuali pollexkecuali pollex ArticulationesArticulationes metacarpophalangeales. metacarpophalangeales. ArticulationesArticulationes interphalangeales.interphalangeales.

Page 6: ANATOMI EKSTREMITAS SUPERIOR

SURFACE ANATOMYSURFACE ANATOMY

ClaviculaClavicula::• TeTeraba, berkelok, konkaf raba, berkelok, konkaf 1/3 1/3 laterallateral, ,

konvekskonveks 2/3 2/3 medial. medial. • UjungUjung laterallateral--acromion scapulaacromion scapula• UjungUjung medialmedial--manubrium sternimanubrium sterni

PapillaPapilla mammariamammaria• PosisinyaPosisinya bervariasi, bervariasi, SICSIC IV dekat art. IV dekat art.

costochondralis, medial linea costochondralis, medial linea midclavicularismidclavicularis

Page 7: ANATOMI EKSTREMITAS SUPERIOR

Surface anatomy…cont’dSurface anatomy…cont’d Fossa infraclavicularis Fossa infraclavicularis 1/3 1/3 lateral lateral

clavicula. clavicula. • M. pectoralis major di medial fossaM. pectoralis major di medial fossa• M. deltoideus di lateralM. deltoideus di lateral• Processus coracoideus scapula sedikit Processus coracoideus scapula sedikit

lateral tertutup m. deltoideus, kira-kira 2-lateral tertutup m. deltoideus, kira-kira 2-3 cm di bawah clavicula.3 cm di bawah clavicula.

Art. acromioclavicularis Art. acromioclavicularis • Subcutaneus, datar, di ujung bahuSubcutaneus, datar, di ujung bahu• LateralLateral claviculaclavicula• Teraba cTeraba cekunganekungan sebelum ada acromion sebelum ada acromion

((acron=acron=puncak; puncak; omos=omos=bahu).bahu).

Page 8: ANATOMI EKSTREMITAS SUPERIOR

Surface anatomy…cont’dSurface anatomy…cont’d Axilla:Axilla:

• Abduksi brachium Abduksi brachium • LipatanLipatan anterior m. pectoralis major anterior m. pectoralis major • LipatanLipatan posterior latissimus dorsi dan m. teres posterior latissimus dorsi dan m. teres

major tebal, major tebal, roundedrounded• M. latissimus dorsiM. latissimus dorsi——lenganlengan atas melawan suatu atas melawan suatu

tahanan.tahanan.• MargoMargo lateral scapula dapat diraba pada dinding lateral scapula dapat diraba pada dinding

posteriorposterior• MedialMedial costae costae && m. serratus anterior m. serratus anterior• LateralLateral——m. biceps brachiim. biceps brachii & & m. coracobrachialis m. coracobrachialis • Beberapa saraf-saraf besarBeberapa saraf-saraf besar dapatdapat dirasakan dirasakan

((rolledrolled))• A. axillaris dapat dirasakan denyutnyaA. axillaris dapat dirasakan denyutnya

Page 9: ANATOMI EKSTREMITAS SUPERIOR

Surface anatomy…cont’dSurface anatomy…cont’d HumerusHumerus

• Caput humeri bagian atas axillaCaput humeri bagian atas axilla——laterallateral • BatasBatas lateral costa I lateral costa I ––medialmedial• EpicondylusEpicondylus medialis lebih menonjolmedialis lebih menonjol• Supinasi—epycondylus lateral di Supinasi—epycondylus lateral di

anterior, caput posteromedialanterior, caput posteromedial• Anterior, lateral, dan posterior ditutupi Anterior, lateral, dan posterior ditutupi

m. deltoideusm. deltoideus• Anterior bawah-Anterior bawah-m. biceps brachii dan m. m. biceps brachii dan m.

brachialisbrachialis

Page 10: ANATOMI EKSTREMITAS SUPERIOR
Page 11: ANATOMI EKSTREMITAS SUPERIOR

Surface anatomy…cont’dSurface anatomy…cont’d FossaFossa cubiticubiti

• TendoTendo m. biceps brachiim. biceps brachii• DenyutanDenyutan a. brachialis a. brachialis ddi mediali medial• N. medianus teraba di posteromedialN. medianus teraba di posteromedial• MunculMunculkan kan venavena-vena-vena superficialis, superficialis,

catatlah beberapa variasi posisi v. catatlah beberapa variasi posisi v. basilica dan v. cephalicabasilica dan v. cephalica

Fleksi penuh art. cubitiFleksi penuh art. cubiti• ProcProc.. coronoideus coronoideus——fossafossa coronoideacoronoidea

Ekstensi penuhEkstensi penuh• OlecranonOlecranon——fossafossa olecraniolecrani

Page 12: ANATOMI EKSTREMITAS SUPERIOR

Surface anatomy…cont’dSurface anatomy…cont’d OlecranonOlecranon

• TriangularTriangular• Margo posterior ulna—proc.styloideusMargo posterior ulna—proc.styloideusgaris garis

yang membatasi anteromedial dan yang membatasi anteromedial dan posterolateral. Fraktur ulna ?posterolateral. Fraktur ulna ?

Caput radii Caput radii teteraba sedikit distal raba sedikit distal drdr epicondylus lateralis humeriepicondylus lateralis humeri

Pronasi-supinasi-kan antebrachiumPronasi-supinasi-kan antebrachium——terasa terasa rotasi lig. anulare radiirotasi lig. anulare radii

Proc. styloideus radii—distal lateralProc. styloideus radii—distal lateral

Page 13: ANATOMI EKSTREMITAS SUPERIOR
Page 14: ANATOMI EKSTREMITAS SUPERIOR

Surface anatomy…cont’dSurface anatomy…cont’d TabatiereTabatiere anatomicumanatomicum

• Latero-posterior carpus Latero-posterior carpus • TendoTendo extensor pollicis longus di medial extensor pollicis longus di medial• Tendo m. extensor pollicis brevis di lateralTendo m. extensor pollicis brevis di lateral • Proc. styloideus radii di proximalProc. styloideus radii di proximal• OsOs scaphoideumscaphoideum dan dan os trapeziumos trapezium terabateraba• DenyutanDenyutan a. radialis a. radialis di atasdi atas os trapezium os trapezium

Proc. styloideus radii lebih distalProc. styloideus radii lebih distalppetunjuketunjuk frakturfraktur radius radius

Page 15: ANATOMI EKSTREMITAS SUPERIOR

Surface anatomy…cont’dSurface anatomy…cont’d RadiusRadius distal bersendidistal bersendi::

• DiDi medial dengan ulna (incisura ulnaris), medial dengan ulna (incisura ulnaris), • UjungUjung distal dengan 2 tulang carpalia distal dengan 2 tulang carpalia

lateral baris proximal (os scaphoideum lateral baris proximal (os scaphoideum dan os lunatum)dan os lunatum)persendian langsung persendian langsung antebrachium dengan carpusantebrachium dengan carpusfrakturfraktur

Dorsum manus-mDorsum manus-metacarpalia etacarpalia & & phalangesphalanges terabateraba

PalmarPalmar manus manus os pisiforme (medial) os pisiforme (medial) && tuberculum ossis scaphoidei tuberculum ossis scaphoidei (lateral) terlihat dan teraba terutama (lateral) terlihat dan teraba terutama saat ekstensi penuh art.carpisaat ekstensi penuh art.carpi

Page 16: ANATOMI EKSTREMITAS SUPERIOR

Surface anatomy…cont’dSurface anatomy…cont’d Tendo m. flexor carpi ulnaris dapat Tendo m. flexor carpi ulnaris dapat

dirasakan pada permukaan proximal os dirasakan pada permukaan proximal os pisiformepisiforme

Hamulus ossis hamati teraba dalamHamulus ossis hamati teraba dalam-di -di proximal hypothenar proximal hypothenar

TuberculumTuberculum ossis trapezii ossis trapezii teraba di teraba di proximal thenar proximal thenar

EmpatEmpat tulang yang dapat teraba pada dua tulang yang dapat teraba pada dua baris carpalia permukaan palmaris (os baris carpalia permukaan palmaris (os trapezium, os scaphoideum, dan os trapezium, os scaphoideum, dan os pisiforme, os hamatum) merupakan pisiforme, os hamatum) merupakan tempat melekatnya retinaculum flexorum tempat melekatnya retinaculum flexorum

Page 17: ANATOMI EKSTREMITAS SUPERIOR

Surface anatomy…cont’dSurface anatomy…cont’d RetinaculumRetinaculum flexorumflexorum

• lapisan tebal pada fascia profundalapisan tebal pada fascia profunda • sbg katrol/sbg katrol/tali penghalangtali penghalang• memelihara cekungan palmaris (sulcus carpi)memelihara cekungan palmaris (sulcus carpi)• menjadi menjadi tunneltunnel – – dilewatidilewati tendo-tendo flexores tendo-tendo flexores

dan n. medianus menuju manusdan n. medianus menuju manus Kulit tengah palmaris terikat kuat pada Kulit tengah palmaris terikat kuat pada

lapisan tebal fascia profunda di bawahnya lapisan tebal fascia profunda di bawahnya ((aponeurosis palmarisaponeurosis palmaris))

Di Di distal dengan fascia phalanges, dan di distal dengan fascia phalanges, dan di proximal dengan retinaculum flexorum proximal dengan retinaculum flexorum dan tendo m. palmaris longus. dan tendo m. palmaris longus.

Tendo m. palmaris longus masuk palmar Tendo m. palmaris longus masuk palmar manus di superficial retinaculum flexorummanus di superficial retinaculum flexorum

Page 18: ANATOMI EKSTREMITAS SUPERIOR

Surface anatomy…cont’dSurface anatomy…cont’d Lipatan kulit palmar distal terletak sedikit Lipatan kulit palmar distal terletak sedikit

proximal dari art. metacarpophalangeale. proximal dari art. metacarpophalangeale. Ketika mengepal, ujung distal caput Ketika mengepal, ujung distal caput metacarpalia akan terlihat jelas pada metacarpalia akan terlihat jelas pada permukaan posteriorpermukaan posterior

PollexPollex::• hanya memiliki dua phalangeshanya memiliki dua phalanges• kukunya menghadap lateral kukunya menghadap lateral • flexi arahnya ke medialflexi arahnya ke medial• extensi arahnya ke lateralextensi arahnya ke lateral• adduksi arahnya mendekati index, adduksi arahnya mendekati index, • abduksi arahnya ke anterior. abduksi arahnya ke anterior. • Os metacarpale I dapat bergerak bebas dengan bagian Os metacarpale I dapat bergerak bebas dengan bagian

dasar art. carpometacarpalis pollicisdasar art. carpometacarpalis pollicis

Page 19: ANATOMI EKSTREMITAS SUPERIOR

Surface anatomy…cont’dSurface anatomy…cont’d Sudut flexiSudut flexi::

• art. metacarpophalangealis pollicis art. metacarpophalangealis pollicis << 90° 90°• index dan digitus medius 90°index dan digitus medius 90°• digitus anularis digitus anularis & & minimus > 90°minimus > 90°• art. interphalangealis pollicis 90° art. interphalangealis pollicis 90° • art. interphalangealis proximalis jari lain art. interphalangealis proximalis jari lain

> 90°, distalis-nya < 90°. > 90°, distalis-nya < 90°. Ujung-ujung phalanges II-V akan Ujung-ujung phalanges II-V akan

menyentuh palmar manus secara menyentuh palmar manus secara bersama-sama walaupun panjangnya bersama-sama walaupun panjangnya berbeda-beda.berbeda-beda.

Page 20: ANATOMI EKSTREMITAS SUPERIOR

Surface anatomy…cont’dSurface anatomy…cont’d Buka lebar-lebar jari dan lekukkan Buka lebar-lebar jari dan lekukkan

palmar manus seolah-olah sedang palmar manus seolah-olah sedang memegang bola besarmemegang bola besar• Tampak cekungan antara bagian Tampak cekungan antara bagian

proximal thenar dan hypothenar adalah proximal thenar dan hypothenar adalah tanda posisi retinaculum flexorum. tanda posisi retinaculum flexorum.

• Kerutan kulit di bagian medial Kerutan kulit di bagian medial hypothenar adalah hasil kontraksi m. hypothenar adalah hasil kontraksi m. palmaris brevis yang mengerutkan kulit palmaris brevis yang mengerutkan kulit di atas hypothenar sehingga menjadi di atas hypothenar sehingga menjadi bantalan saat menggenggambantalan saat menggenggam