ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΠΌ ΤΟΥΣ ΠΑΘΟΓΟΝΟΥΣ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΠΌ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ

Η ΠΥΡΑΜΙΔΑ ΤΗΣ ΑΜΥΝΑΣ

Η γενική δομή της ανοσολογικής απάντησηςΗ γενική δομή της ανοσολογικής απάντησης

Φυσική ανοσία(μη ειδική)

Επίκτητη ανοσία(ειδική)

μηχανισμοί άμυνας του ανθρώπινου οργανισμούβασικές αρχές ανοσίας

οι μηχανισμοί άμυνας διακρίνονται ανάλογα με:

τη θέση τους στο ανθρώπινο σώμα

εσωτερικοί εξωτερικοί

τη δράση τους

μη ειδικοί ειδικοί

αμυντικοί αμυντικοί

μηχανισμοί μηχανισμοί

Μηχανισμοί άμυναςΜηχανισμοί άμυνας((φυσικής και ειδικής ανοσίας)φυσικής και ειδικής ανοσίας)

Εξωτερικοί μηχανισμοί μη ειδικής άμυνας δέρμαβλεννογόνοι

Εσωτερικοί μηχανισμοί μη ειδικής άμυνας φαγοκυττάρωσηφλεγμονήπυρετόςουσίες με αντιμικροβιακή δράση

Εσωτερικοί μηχανισμοί ειδικής άμυναςχυμική κυτταρική

το αίμα αποτελεί το βασικότερο παράγοντα της άμυνας

τα έμμορφα συστατικά αποτελούν περίπου, το 50% του αίματος

Απεικονίστε σε χάρτη εννοιών στο τετράδιό σας τις κατηγορίες κυττάρων αίματος

όλα τα κύτταρα του αίματος προκύπτουν από τη διαφοροποίηση πολυδύναμων αιμοποιητικών κυττάρων, τα οποία βρίσκονται στον ερυθρό μυελό των οστών, που αποτελεί το κέντρο της αιμοποίησης.

μηχανισμοί που παρεμποδίζουν την είσοδο των μικροοργανισμών

δέρμα κεράτινη στιβάδα,

φραγμός χημικές ουσίες

(γαλακτικό οξύ, λυσοζύμη, σμήγμα)

μη παθογόνοι μικροοργανισμοί

1. Ποια η δράση της λυσοζύμης;

2. Που εντοπίζεται η λυσοζύμη;

Βλεννογόνοι

•αναπνευστικού (έκκριση βλέννας)

•στοματικής κοιλότητας (σάλιο)

•επιπεφυκότα (δάκρυ)

•στομάχου (υδροχλωρικό οξύ)

Με ποιους τρόπους εμποδίζουν οι βλεννογόνοι την είσοδο παθογόνου μικροοργανισμού;

Ποιος πιστεύετε ότι είναι πιο αποδοτικός φραγμός ; Το δέρμα ή οι βλεννογόνοι; Γιατί;

Μηχανισμοί άμυναςΜηχανισμοί άμυνας((φυσικής και ειδικής ανοσίας)φυσικής και ειδικής ανοσίας)

Εξωτερικοί μηχανισμοί μη ειδικής άμυνας δέρμαβλεννογόνοι

Εσωτερικοί μηχανισμοί μη ειδικής άμυνας φαγοκυττάρωσηφλεγμονήπυρετόςουσίες με αντιμικροβιακή δράση

Εσωτερικοί μηχανισμοί ειδικής άμυναςχυμική κυτταρική

μηχανισμοί που αντιμετωπίζουν τους μικροοργανισμούς μετά την είσοδο τουςφαγοκυττάρωση ουδετερόφιλα,

μονοκύτταρα, μακροφάγα

τα μακροφάγα εκθέτουν τμήμα του μικροοργανισμού στην επιφάνεια τους

Η δράση των φαγοκυττάρωνΗ δράση των φαγοκυττάρων (Ι)

Περιγράψτε τη διαδικασία της φαγοκυττάρωσης

φλεγμονή•κοκκίνισμα

•πόνος

•οίδημα

•τοπική αύξηση θερμοκρασίας

•ινώδες

•χημικές ουσίες

•πύον

Μπορείτε να περιγράψετε τα στάδια μιας φλεγμονής;

οι τοξίνες των βακτηρίων προκαλούν πολλές φορές πυρετό

Με ποιους τρόπους οι τοξίνες βλάπτουν τον οργάνισμό μας;

O πυρετός

μη φυσιολογική υψηλή θερμοκρασία του σώματος.

εμποδίζει την ανάπτυξη και τον πολλαπλασιασμό των βακτηρίων.

παράλληλα παρεμποδίζεται και η λειτουργία των ενζύμων των κυττάρων, οπότε, σε περίπτωση ίωσης, αναστέλλεται ο πολλαπλασιασμός των ιών.

ενισχύει τη δράση των φαγοκυττάρων.

οι ιντερφερόνες:πρωτεΐνες με αντιική δράσηκαι ακόμα, το συμπλήρωμα και η προπερδίνη

Ποια τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ειδικής άμυνας;

Μηχανισμοί άμυναςΜηχανισμοί άμυνας((φυσικής και ειδικής ανοσίας)φυσικής και ειδικής ανοσίας)

Εξωτερικοί μηχανισμοί μη ειδικής άμυνας δέρμαβλεννογόνοι

Εσωτερικοί μηχανισμοί μη ειδικής άμυνας φαγοκυττάρωσηφλεγμονήπυρετόςουσίες με αντιμικροβιακή δράση

Εσωτερικοί μηχανισμοί ειδικής άμυναςχυμική κυτταρική

Όργανα και κύτταρα ανοσοποιητικού Όργανα και κύτταρα ανοσοποιητικού συστήματοςσυστήματος

βασικά όργανα του ανοσοποιητικού συστήματος:θύμος (πρωτογενές, Τ κύτταρα)μυελός των οστών (Β κύτταρα) bursa of Fabricius (πτηνά, Β κύτταρα)

λεμφαδένες (σε καίρια σημεία για να αναχαιτίζουν τα ξένα μόρια) σπλήνας (δευτερογενές) υποδόριος ιστός, MALT

5 βασικοί τύποι λευκοκυττάρων: ουδετερόφιλα (αρχική φαγοκυττάρωση) ηωσινόφιλα (παράσιτα, αλλεργικές αντιδράσεις) βασεόφιλα (έκκριση ισταμίνης και ηπαρίνης) μονοκύτταρα (καθυστερημένη φαγοκυττάρωση) Β και Τ λεμφοκύτταρα (παραγωγή Ab, κυτταρική ανοσία)

Διαφορές οργάνων ανοσοποιητικού Διαφορές οργάνων ανοσοποιητικού συστήματοςσυστήματος

Πρωτογενή λεμφικά όργανα (θύμος, μυελός των οστών) παρέχουν το κατάλληλο μικροπεριβάλλον για την παραγωγή ή/και την ωρίμανση των λεμφοκυττάρων

Δευτερογενή λεμφικά όργανα (σπλήνας, λεμφαδένες, υποδόριος λεμφικός ιστός, MALT)

εγκλωβίζουν το αντιγόνο από συγκεκριμένους ιστούς ή αγγειακούς χώρους όργανα όπου τα ώριμα λεμφοκύτταρα αλληλεπιδρούν αποτελεσματικά με το αντιγόνα τα λεμφοκύτταρα ενεργοποιούνται και πολλαπλασιάζονται

Ποια είναι τα πρωτογενή και ποια τα δευτερογενή λεμφικά όργανα;

ΚΥΤΤΑΡΑ Α.Σ.

Β-λεμφοκύτταρα B-Cell Receptor (BCR): an antibody molecule Memory B cells Effector cells

Τ-λεμφοκύτταρα Helpers (TH) (CD4+) Cytotoxic (TC) (CD8+) Natural Killer cells (NKs)

Antigen-presenting Cells (APCs)

Ποια είναι τα κύτταρα που συμμετέχουν στην ειδική άμυνα;

ΧΥΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΥΤΤΑΡΟΜΕΣΟΛΑΒΗΤΙΚΗ ΑΝΟΣΙΑ

MHC μόρια και αντιγόνα ιστοσυμβατότητας

Η γενική δομή της ανοσολογικής απάντησηςΗ γενική δομή της ανοσολογικής απάντησης

Φυσική ανοσία(μη ειδική)

Επίκτητη ανοσία(ειδική)

Σε ποιο επίπεδο της πυραμίδας είμαστε;

πρωτογενούς

1. Είσοδος αντιγόνου- ΜΟΛΥΝΣΗ

2. ΦΑΓΟΚΥΤΤΑΡΩΣΗ ΤΟΥ ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ

3. ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ

ΠΩΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΝΤΑΙ ΤΑ ΑΝΤΙΓΟΝΑ;ΠΩΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΝΤΑΙ ΤΑ ΑΝΤΙΓΟΝΑ;Επεξεργασία και παρουσίαση ενδογενών αντιγόνωνΕπεξεργασία και παρουσίαση ενδογενών αντιγόνων

κατά κατά ReitsReits

4. ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ Τ ΒΟΗΘΗΤΙΚΩΝ ΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΩΝTh CD 4 +

ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ Τ-ΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΩΝ

Ενεργοποίση Τα λεμφοκυττάρουΕνεργοποίση Τα λεμφοκυττάρουΗ αλληλεπίδραση Η αλληλεπίδραση TCRTCR + + MHC-MHC-πεπτίδιοπεπτίδιο

υποδοχέας ανθρώπινου Τ λεμφοκυττάρου

πεπτίδιο από τον HTLV-1

HLA-A2 τάξης Ι μόριο

5. ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ Β ΚΥΤΤΑΡΩΝ & ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥΣ ΣΕ ΠΛΑΣΜΑΤΟΚΥΤΤΑΡΑ

ΚΛΩΝΙΚΗ ΕΠΙΛΟΓΗ ΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΩΝ, δεν είναι όλα τα Β λεμφοκύτταρα χρήσιμα..

6.ΕΚΚΡΙΣΗ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΩΝ

Η συμπληρωματική σχέση αντιγόνου-Η συμπληρωματική σχέση αντιγόνου-αντισώματοςαντισώματος

σχέση «κλειδιού-κλειδαριάς» 15-22 αμινοξέα του Ag συνδέονται με το Ab (επίτοπος) σύνδεση με δεσμούς Η+, ιονικές και υδρόφοβες αλληλεπιδράσεις

Δομή ανοσοσφαιρίνης Δομή ανοσοσφαιρίνης

Fab

γ, μ, α, δ, ε,

κ, λΠεριοχή άρθρωσης (hinge region)

Με τα αντισώματα έχουμε επίθεση από απόσταση

5Β. ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ Τ ΚΥΤΤΑΡΟΤΟΞΙΚΩΝ ΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΩΝ ΑΠΌ ΤΑ Τ ΒΟΗΘΗΤΙΚΑ ΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΑ

ΜΑΧΗ ΣΩΜΑ ΜΕ ΣΩΜΑ

Ρόλος Τ & Β κυττάρων στην ανοσολ. Ρόλος Τ & Β κυττάρων στην ανοσολ. απάντησηαπάντηση

μεμβρανικά ΑbTCRMHC τάξης ΙMHC τάξης ΙΙ

Τ ΚΥΤΤΑΡΟΤΟΞΙΚΑ

ΣΚΟΤΩΝΟΥΝ ΚΥΤΤΑΡΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΜΛΥΝΘΕΙ ΑΠΌ ΙΟ

ΣΚΟΤΩΝΟΥΝ ΚΑΡΚΙΝΙΚΑ ΚΥΤΤΑΡΑ

Ειδική ανοσία ΙΕιδική ανοσία Ι

ΧΥΜΙΚΗ ΑΝΟΣΙΑ τα αντισώματα είναι πολύ ειδικά η δομή των Ab συντηρητική εκτός των Fab

•σχήμα Y, 2 ελαφριές, 2 βαριές αλυσίδες•σύνδεση με Ag με «συμπληρωματικό» τρόπο

κάθε Ag ενεργοποιεί ειδικό κλώνο των Β κυττάρων

Δράση Ab απενεργοποίηση τοξινών συγκόλληση ενεργοποίηση μη ειδικών απαντήσεων (ΝΚ κύτταρα,

φαγοκυττάρωση, συμπλήρωμα)

ΚΥΤΤΑΡΑ ΦΥΣΙΚΟΙ ΦΟΝΙΑΔΕΣ: Natural Killer cell

Σκοτώνουν καρκινικά κύτταραΤα οποία ξέφυγαν από τα κυτταροτοξικα

Σκοτώνουν κύτταρα τα οποία δεν παρουσιάζουνΤην ταυτότητά τουςΚαι άρα χαρακτηρίζονται«ΥΠΟΠΤΑ»

Κάθε φορά αυτό θα γίνεται;

ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΑΝΟΣΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΚΡΙΣΗ

… Όταν με το αντιγόνο ο οργανισμός έχει προηγούμενα 1. Είσοδος αντιγόνου στον οργανισμό 2. Φαγοκυττάρωση και παρουσίαση του

αντιγόνου 3. ΑΜΕΣΗ Ενεργοποίηση των κυττάρων

μνήμης. (Β κύτταρα μνήμης ή Τ κύτταρα μνήμης)

ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ/ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΑΠΟΚΡΙΣΗ

Humoral

ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ/ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΑΠΟΚΡΙΣΗ

Cell-mediated

Πρωτογενείς και δευτερογενείς χυμικές Πρωτογενείς και δευτερογενείς χυμικές ανοσολογικές απαντήσειςανοσολογικές απαντήσεις

1. χρόνος2. διάρκεια3. τίτλος3. τάξη Ig4. συγγένεια

Δευτερογενής Απόκριση

Μόλυνση στον οργανισμό μας γίνεται από τον παθογόνο;

Λοίμωξη έχουμε; Συμπτώματα ασθένειας υπάρχουν;

1. χρόνος2. διάρκεια3. τίτλος3. τάξη Ig4. συγγένεια

Ποιες οι διαφορές ανάμεσα στην πρωτογενή και δευτερογενή ανοσοβιολογική απόκριση;

Ποια η δομή και ποια η λειτουργία των αντισωμάτων;

Τι είναι αντιγόνο;

Τι είναι εμβόλια και τι οροί; Συγκρίνετέ τα βάσει του τρόπο δράσης τους και του βαθμό προστασίας που παρέχουν στον οργανισμό. Σε ποια περίπτωση ενδείκνυται η χρήση του κάθε ενός;

1. Πατήσατε σκουριασμένο καρφί τι θα κάνετε εμβόλιο ή ορό;

2. Σκοπεύετε να πάτε ταξίδι στην Ινδία τι θα κάνετε εμβόλιο ή ορό;

Θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε τον εμβολιασμό προληπτικό μέτρο;

Διαφορές ειδικής- μη ειδικής άμυνας (Θέμα 2005)

Διαφορές μη ειδικής και ειδικής ανοσίας Διαφορές μη ειδικής και ειδικής ανοσίας

εξέλιξη νωρίς πρόσφατη

τύπος απάντησης γενικός στόχευση κυττάρων

χρόνος απάντησης γρήγορη

πρώτη γραμμή άμυνας

γενικά αμετάβλητη

αργή

ενισχύεται με το χρόνο

έχει μνήμη

παραδείγματα φαγοκυττάρωση, φλεγμονή, ΝΚ κύτταρα, ιντερφερόνη,

συμπλήρωμα

αντισώματα,

κυτταρομεσολαβητική

Μη ειδική Ειδική

Ποια κατηγορία κυττάρων συμμετέχει τόσο στην ειδική όσο και στην μη ειδική άμυνα; Ποιος ο ρόλος της;

Σε ένα νησί εμφανίστηκε επιδημία ιλαράς. Μετά την

εξακρίβωση αυτού του γεγονότος οι υγειονομικές αρχές

σταμάτησαν την χορήγηση εμβολίων ιλαράς στους

κατοίκους, μέχρι την ύφεση της επιδημίας. Για ποιο λόγο

πιστεύεται ότι έγινε αυτό;

Συμπληρώστε το πινακάκι

Ενεργητική

ανοσία

Παθητική

ανοσία

Φυσική Τεχνητή Φυσική Τεχνητή

Μόλυνση με αντιγόνο

περιβάλλοντος

Χορήγηση εμβολίου

Χορήγηση ορού

Θηλασμός

ΘΕΜΑ : 4 2011