ANTALYA KRUVAZİYER ve YAT LİMANI PROJESİ FİZİBİLİTE …antalya.bel.tr/Content/UserFiles/Files/Duyuru_Etkinlikler/Antalya... · Kruvaziyer tayfası da limanlarda günlük ortalama

DenAr Deniz Araştırmaları A.Ş

ANTALYA KRUVAZİYER ve YAT LİMANI

PROJESİ

FİZİBİLİTE RAPORU

Yeterlilik Belge No : FMRYB-03

ŞUBAT-2017

DenAr DENİZ ARAŞTIRMALARI A.Ş.

Gazeteciler Sitesi Hikaye Sokak No:1/4 34394 Esentepe İstanbul

Tel. : +90 212 216 64 82 e-mail : [email protected]

Fax. : +90 212 216 64 83 http://www.den-ar.com

Antalya Kruvaziyer ve Yat Limanı Projesi Fizibilite Etüdü

DenAr Deniz Araştırmaları A.Ş. i

YÖNETİCİ ÖZETİ

Kruvaziyer turizmi, sağladığı gelir açısından deniz turizminin yükselen yıldızı olmuştur.

Türkiye’de normal bir turistin günlük ortalama harcaması 200TL seviyesindeyken, transit bir

limanda kruvaziyer turisti için bu rakam 450TL, ana limanlarda ise 550TL seviyesini

geçmektedir. Kruvaziyer tayfası da limanlarda günlük ortalama 260TL harcama yapmaktadırlar.

Bu rakamlar baz alınarak yapılan hesaba göre, kruvaziyer turisti ve tayfasından Türkiye’de

esnafa yaklaşık 1.500.000.000TL para bırakmaktadır.

Ülkemizde uygun iklim, doğal kaynakların varlığı, ana pazardaki tanınmışlık, Akdeniz

çanağındaki rakip ülkelere göre daha yeni ve daha nitelikli tesislerin ve turistler için çeşitli

alışveriş olanaklarının varlığı gibi avantajlara sahip olmasına rağmen; sağlık, teknik altyapı ve

enerji konularında yetersizlik, turizmde yeterince çeşitlendirmeye ve coğrafi yaygınlaştırmaya

gidilmemesi, iç turizm ile ilgili stratejik planlama eksikliği, pazarlama hatası sebebiyle düşük

fiyatların bir çekim unsuru haline gelmesi gibi unsurlar da söz konusudur.

Bahsedilen zayıf alanların iyileştirilerek, ülkemizin mevcut kruvaziyer turizmini arttırmaya

çalışmak için ülkemizin önemli turizm alanlarının tanıtımının yapılması, yabancı basın, fuar,

seminer, konferans v.b. yurtdışı tanıtımlarına daha çok ağırlık verilerek, iyi bir pazarlama

strateji geliştirilmesi ve ülkemiz kruvaziyer limanlarını Turn- Around Port (Kalkış-Varış) Limanı

haline getirilmesi önerilmektedir ve bu öneri ışığında, kruvaziyer turistlerinin en çok tercih

ettiği ikinci rota olan Akdeniz bölgesinde yapımı planlanan Antalya Kruvaziyer Limanı önemli bir

rol oynayacaktır.

Antalya Kruvaziyer ve Yat Limanı Projesi; taş dolgu dalgakıran, kazıklı iskele ve rıhtım ve karasal

yapı yatırımlarını bünyesinde barındıran karma bir projedir. Bu özelliği ve yatırım miktarı ile

ülke genelinde bir ilk olma özelliği ve vizyonu taşıyan proje dahilinde yılda 1.000.000 kruvaziyer

kaynaklı turistin Antalya iline kazandırılması, 426 yat kapasiteli marina ile yatçılık alanında

bölgesel bir merkezin tesisi ve karasal fonsiyonlarla, Türkiye turizmine sağlayacağı katkının yanı

sıra, Antalya ili için alternatif bir sosyo-ekonomik merkez oluşturulması hedeflenmektedir.

Projenin finansal analizi TL kuru üzerinden yapılmıştır. Yatırım maliyeti 815.625.000 TL olarak

öngörülmüştür. Yatırım geliri olarak; toplam 122.939.850TL/yıl seviyesi ile başlamış yıllık %0,5

artış ile 30 yıllık proje sürecinde artırılmıştır. Vergi oranı %20 olarak alınmış ve projenin pozitif

değere ulaşması ile vergi uygulaması dikkate alınmıştır. Yıllık sermaye maliyeti TL bazlı %2

seviyesinde alınmıştır. Bu değerler itibariyle proje 30 yılın sonunda ~2.1.690.000TL seviyesinde

gelir üretmekte, yatırım başlangıcı itibariyle 11. yılında kendisini geri ödemektedir.


DenAr Deniz Araştırmaları A.Ş. ii

1. İÇİNDEKİLER

Sayfa

1. İÇİNDEKİLER ...........................................................................................................................ii

2. GİRİŞ ..................................................................................................................................... 1

3. PROJENİN TANIMI VE KAPSAMI ............................................................................................ 1

4. PROJENİN ARKA PLANI ......................................................................................................... 5

4.1. Sosyo-Ekonomik Durum ................................................................................................ 5

4.2. Sektörel ve/veya Bölgesel Politikalar ve Programlar .................................................... 6

4.3. Kurumsal Yapılar ve Yasal Mevzuat ............................................................................... 9

4.3.1 Proje Fikrinin Kaynağı ve Uygunluğu ..................................................................... 9

4.3.2 Projenin Sektörel ve/veya Bölgesel Kalkınma Amaçlarına Uygunluğu .................. 9

4.3.3 Projenin Geçmiş, Yürüyen ve Planlanan Diğer Projelerle İlişkisi ......................... 10

4.3.4 Projenin İdarenin Stratejik Planı ve Performans Programına Uygunluğu ........... 11

4.3.5 Proje Fikrinin Ortaya Çıkışı .................................................................................. 11

4.3.6 Projeyle ilgili Geçmişte Yapılmış ve Bugün Devam Eden Etüt, Araştırma ve Diğer

Çalışmalar ........................................................................................................................... 12

4.3.6.1 İmara Planına Esas Jeolojik-Jeoteknik Etüt Çalışmaları ................................... 12

4.3.6.2 Hidrografik ve Oşinografik Araştırmalar .......................................................... 12

4.3.6.3 ÇED Raporu Çalışmaları ................................................................................... 12

4.3.6.4 Sayısal Modelleme Çalışmaları ........................................................................ 13

4.3.6.5 Gemi Manevraları Risk Değerlendirmesi Modelleme Çalışmaları ................... 13

4.3.6.6 İmar Planı Çalışmaları ...................................................................................... 13

5. PROJENİN GEREKÇESİ ......................................................................................................... 13

5.1. Ulusal ve Bölgesel Düzeyde Talep Analizi .................................................................... 13

5.1.1 Dünyada Kruvaziyer Turizmi ................................................................................ 13

5.1.2 Türkiye’de Kruvaziyer Turizmi ............................................................................. 19

5.1.3 Türkiye Kruvaziyer Limanları ............................................................................... 25

5.1.3.1 Karaköy-Salıpazarı Limanı ................................................................................ 25

5.1.3.2 Kuşadası Limanı ............................................................................................... 27

5.1.3.3 İzmir Limanı ..................................................................................................... 28

5.1.3.4 Ulusoy Çeşme Port .......................................................................................... 30

5.1.3.5 Bodrum Cruise Port ......................................................................................... 31

5.1.3.6 Marmaris Cruise Port ...................................................................................... 33

5.1.3.7 Akdeniz Port .................................................................................................... 34

5.1.3.8 Alanya Limanı .................................................................................................. 37


DenAr Deniz Araştırmaları A.Ş. iii

5.1.4 Türkiye’de Yat Turizmi ......................................................................................... 38

5.1.5 Antalya Kruvaziyer Limanı’na Komşu Yat Tesisleri .............................................. 39

5.1.5.1 Setur Kaş Marina ............................................................................................. 41

5.1.5.2 Setur Finike Marina ......................................................................................... 42

5.1.5.3 Kemer Türkiz Marina ....................................................................................... 43

5.1.5.4 Setur Antalya Marina ...................................................................................... 43

5.1.5.5 Alanya Marina ................................................................................................. 44

5.1.5.6 Kalkan Belediye Yat Limanı .............................................................................. 45

5.1.5.7 Kaş Belediye Yat Limanı ................................................................................... 45

5.1.5.8 Antalya Kaleiçi Yat Limanı ................................................................................ 46

5.1.5.9 Marintürk Göcek Exclusive .............................................................................. 47

5.1.5.10 Marin Türk Göcek Village Port ..................................................................... 47

5.1.5.11 D-Marin Göcek ............................................................................................ 48

5.1.5.12 Ece Marina ................................................................................................... 49

5.1.5.13 Club Marina Göcek ...................................................................................... 49

5.1.5.14 Skopea Marina Göcek .................................................................................. 50

5.1.5.15 Göcek Belediye Marina................................................................................ 51

5.2. Ulusal ve Bölgesel Düzeyde Gelecekteki Talebin Tahmini .......................................... 51

5.2.1 Tahmin Metodolojisi ........................................................................................... 51

5.2.2 Talebin Tahmini ve Kapasite Analizi .................................................................... 55

6. MAL VE/VEYA HİZMETLERİN SATIŞ-ÜRETİM PROGRAMI ................................................... 60

6.1. Proje Termin Planı ....................................................................................................... 60

6.2. Pazarlama Stratejisi ..................................................................................................... 60

7. PROJE YERİ / UYGULAMA ALANI......................................................................................... 60

7.1. Fiziksel ve Coğrafi Özellikler ........................................................................................ 60

7.2. Ekonomik ve Fiziksel Altyapı ........................................................................................ 71

7.3. Sosyal Altyapı .............................................................................................................. 73

7.4. Kurumsal Yapılar .......................................................................................................... 73

7.5. Çevresel Etkilerin Ön Değerlendirmesi ........................................................................ 74

7.6. Alternatifler, Yer Seçimi ve Arazi Maliyeti ................................................................... 74

8. TEKNİK ANALİZ VE TASARIM ............................................................................................... 76

8.1. Kapasite Analizi ve Seçimi ........................................................................................... 76

8.2. Alternatif Teknolojilerin Analizi ve Teknoloji Seçimi ................................................... 76

8.3. Seçilen Teknolojinin Çevresel Etkileri, Koruma Önlemleri ve Maliyeti ....................... 77

8.4. Teknik Tasarım............................................................................................................. 78

8.4.1 Ana Dalgakıran ve Tali Mendirek Tasarımı .......................................................... 78


DenAr Deniz Araştırmaları A.Ş. iv

8.5. Yatırım Maliyeti ........................................................................................................... 81

9. PROJE GİRDİLERİ ................................................................................................................. 83

9.1. Mülkiyet Bilgisi ............................................................................................................ 85

9.2. Girdi İhtiyacı ................................................................................................................ 89

9.3. Girdi Fiyatları ve Harcama Tahmini ............................................................................. 89

10. ORGANİZASYON YAPISI, YÖNETİM VE İNSAN KAYNAKLARI ................................................ 90

11. PROJE YÖNETİMİ VE UYGULAMA PROGRAMI .................................................................... 90

12. İŞLETME DÖNEMI GELİR VE GİDERLERİ .............................................................................. 91

12.1. Üretimin ve/veya Hizmetin Fiyatlandırılması .............................................................. 91

12.2. İşletme Gelir ve Giderlerinin Tahmin Edilmesi ............................................................ 92

13. TOPLAM YATIRIM TUTARI VE YILLARA DAĞILIMI ............................................................... 93

13.1. Toplam Yatırım Tutarı .................................................................................................. 93

13.1.1 Sabit Sermaye Yatırımı ........................................................................................ 93

13.1.2 Yatırım Dönemi Faizleri ....................................................................................... 93

13.1.3 İşletme Sermayesi ............................................................................................... 93

13.2. Yatırımın Yıllara Dağılımı ............................................................................................. 93

14. PROJENİN FİNANSMANI ..................................................................................................... 93

15. PROJE ANALİZİ .................................................................................................................... 94

15.1. Finansal Analiz ............................................................................................................. 94

15.2. Ekonomik Analiz .......................................................................................................... 96

15.3. Sosyal Analiz ................................................................................................................ 97

15.4. Bölgesel Analiz ............................................................................................................. 97

15.5. Risk Analizi ................................................................................................................... 97

15.6. Duyarlılık Analizi ........................................................................................................ 102

16. SONUÇ .............................................................................................................................. 104

Kaynaklar ................................................................................................................................... 105


DenAr Deniz Araştırmaları A.Ş. v

ŞEKİLLER

Sayfa

Şekil 3-1 Antalya Kruvaziyer ve Yat Limanı'nın Yeri (Google Earth, 2014) .................................................... 2

Şekil 3-2 Kruvaziyer ve Yat Limanı Genel Vaziyet Planı ................................................................................. 3

Şekil 4-1 Türkiye Stratejik Kruvaziyer Merkezleri ........................................................................................ 11

Şekil 5-1 Lider Kruvaziyer Şirketleri ............................................................................................................. 18

Şekil 5-2 2006-2014 Yıllarında Türk Limanlarına Kruvaziyer Gemilerle Gelen Yabancı Yolcu ve Gemi

Sayıları ........................................................................................................................................................ 22

Şekil 5-3 Türkiye Kruvaziyer Limanları Yolcu Sayıları (2003-2014) (DTO, 2015). ........................................ 23

Şekil 5-4 Türkiye Kruvaziyer Limanları ........................................................................................................ 25

Şekil 5-5 Salıpazarı Limanı Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2015) ............................................................. 26

Şekil 5-6 Kuşadası Limanı Uydu Görüntüsü(Google Earth, 2015) ............................................................... 28

Şekil 5-7 İzmir Limanı Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2016) .................................................................... 29

Şekil 5-8 İzmir Limanı Yolcu Sayısı Grafiği (DTO, 2015 ).............................................................................. 30

Şekil 5-9 Ulusoy Çeşme Port Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2013) .......................................................... 31

Şekil 5-10 Bodrum Cruise Port Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2015) ....................................................... 32

Şekil 5-11 Bodrum Limanı Kruvaziyer Gemi ve Yolcu Sayıları ..................................................................... 33

Şekil 5-12 Marmaris Cruise Port Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2013) .................................................... 33

Şekil 5-13 Marmaris Limanı Kruvaziyer Gemi ve Yolcu Sayıları. ................................................................. 34

Şekil 5-14 Akdeniz Port Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2016) .................................................................. 35

Şekil 5-15 Antalya Limanı Kruvaziyer Gemi ve Yolcu Sayıları. ..................................................................... 36

Şekil 5-16 Alanya Limanı Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2015) ............................................................... 37

Şekil 5-17 Antalya Civarındaki Marinalar-1 (Google Earth, 2015 .............................................................. 41

Şekil 5-18 Antalya Civarındaki Marinalar-2 (Google Earth, 2015) ............................................................. 41

Şekil 5-19 Setur Kaş Marina Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2013) .......................................................... 42

Şekil 5-20 Setur Finike Marina Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2013) ....................................................... 43

Şekil 5-21 Kemer Türkiz Marina Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2015)..................................................... 43

Şekil 5-22 Setur Antalya Marina Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2016) ................................................... 44

Şekil 5-23 Alanya Marina Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2014) .............................................................. 45

Şekil 5-24 Kalkan Belediye Yat Limanı Marina Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2014) .............................. 45

Şekil 5-25 Kaş Belediye Yat Limanı Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2014) ................................................ 46

Şekil 5-26 Antalya Kaleiçi Yat Limanı Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2016) ............................................ 46

Şekil 5-27 Marintürk Göcek Exclusive Yat Limanı Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2016) .......................... 47

Şekil 5-28 Marin Türk Göcek Village Port Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2016) ...................................... 48

Şekil 5-29 D-Marin Göcek Yat LimanıUydu Görüntüsü (Google Earth, 2016) ............................................. 49

Şekil 5-30 Ece Marina Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2015) .................................................................... 49

Şekil 5-31 Club Marina Göcek Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2013) ....................................................... 50


DenAr Deniz Araştırmaları A.Ş. vi

Şekil 5-32 Skopea Marina Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2013) .............................................................. 50

Şekil 5-33 Göcek Belediye Marina Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2013) ................................................. 51

Şekil 5-34 Türkiye Geneli Toplam Yat / Kruvaziyer Yolcu Talep Tahmin Modeli (Turizm Kıyı Yapıları Master

Plan Çalışması Sonuç Raporu, 2010.) .......................................................................................................... 54

Şekil 5-35 Bölgeler Bazında Yat / Kruvaziyer Yolcu Talep Tahmin Modeli (Turizm Kıyı Yapıları Master Plan

Çalışması Sonuç Raporu, 2010.).................................................................................................................. 55

Şekil 5-36 Marmara Bölgesinde 2009-2030 Yılları Arasında Yolcu Trafiği (Kişi) (Turizm Kıyı Yapıları Master


Şekil 5-37 Ege Bölgesinde 2009-2030 Yılları Arasında Yolcu Trafiği (Kişi) (Turizm Kıyı Yapıları Master Plan

Çalışması Sonuç Raporu, 2010.).................................................................................................................. 57

Şekil 5-38 Akdeniz Bölgesinde 2009–2030 Yılları Arasında Yolcu Trafiği (Kişi) (Turizm Kıyı Yapıları Master


Şekil 5-39 Karadeniz Bölgesinde 2009-2030 Yılları Arasında Yolcu Trafiği (Kişi) (Turizm Kıyı Yapıları Master


Şekil 5-40 Türkiye’de Kruvaziyer Turizmin Geliştirileceği Noktalar ve Statüleri (Turizm Kıyı Yapıları Master


Şekil 7-1. Antalya İli Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2015) ....................................................................... 61

Şekil 7-2. Antalya İli Fiziki Haritası (www.cografyaharita.com) ................................................................. 62

Şekil 7-3 Manavgat Şelalesi ........................................................................................................................ 63

Şekil 7-4 Oymapınar Baraj Gölü (Caner Cangül) ......................................................................................... 64

Şekil 7-5 Köprüçayı, Köprülü Kanyon Milli Parkı, Beşkonak/Manavgat ...................................................... 65

Şekil 7-6 Bey Dağları’nın Konyaaltı’ndan Görünümü (A. Kerim Atılgan) .................................................... 66

Şekil 7-7 Karain Mağarası, Antalya ............................................................................................................ 67

Şekil 7-8 Rüzgar Gülü .................................................................................................................................. 70

Şekil 7-9 Dalga Gülü .................................................................................................................................... 71

Şekil 9-1 Mülkiyet Haritası .......................................................................................................................... 85

Şekil 9-2 12652/1 Ada/Parsel Taşınmaz Bilgisi ........................................................................................... 86



Şekil 9-5 12653/2 Ada/Parsel Taşınmaz Bilgileri ........................................................................................ 87





Şekil 9-10 12700/16 Ada/Parsel Taşınmaz Bilgisi ....................................................................................... 88

Şekil 9-11 27957/16 Ada/Parsel Taşınmaz Bilgisi ....................................................................................... 89

Şekil 15-1 Net Bugünkü Değer Tahmini ...................................................................................................... 94


DenAr Deniz Araştırmaları A.Ş. vii

Şekil 15-2 Otel Doluluk Oranına Atanan Gauss Olasılık Yoğunluk Fonksiyon Dağılımı ............................... 98

Şekil 15-3 Yıllık Otel Gelirinin Değişimi ....................................................................................................... 98

Şekil 15-4 Yıllık Ticari Alan Kira Gelirinin Değişimi ...................................................................................... 99

Şekil 15-5 Yıllık Marina Gelirinin Değişimi .................................................................................................. 99

Şekil 15-6 Yıllık Kruvaziyer Gelirinin Değişimi ........................................................................................... 100

Şekil 15-7 Yıllık Toplam Yıllık Gelirin Değişimi ........................................................................................... 100

Şekil 15-8 11 Yıl Sonunda Kümülatif Net Değerin Değişimi ...................................................................... 101

Şekil 15-9 11 Yıl Sonunda Kümülatif Net Bugünkü Değerin Değişimi ....................................................... 101

Şekil 15-10 30 Yıl Sonunda Kümülatif Net Değerin Değişimi .................................................................... 102

Şekil 15-11 30 Yıl Sonunda Kümülatif Net Bugünkü Değerin Değişimi ..................................................... 102


DenAr Deniz Araştırmaları A.Ş. viii

TABLOLAR

Sayfa

Tablo 5-1 2011 Yılı Kruvaziyer Operatörleri Yatak Kapasitesi ve Gemi sayısı (DTGM, 2014) ...................... 15

Tablo 5-2 2018 Tahmini Kruvaziyer Yolcu Sayısı (Türsab, 2014). ................................................................ 16

Tablo 5-3 Kruvaziyer Yolcuları Harcamaları ............................................................................................... 17

Tablo 5-4 Aylar Bazında Kruvaziyer Gemi ve Yolcu İstatistikleri (2015-Yıl Sonu) (DTGM, 2016) ................ 20

Tablo 5-5 Liman Başkanlıkları Bazında Kruvaziyer Gemi ve Yolcu İstatistikleri (2015-Yıl Sonu) (DTGM,

2016) ........................................................................................................................................................... 21

Tablo 5-6 Yıllara Göre Limanlarımıza Gelen Kruvaziyer Yolcu Sayıları (DTO, 2015). .................................. 22

Tablo 5-7 Türkiye Kruvaziyer Liman İstatistikleri(DTO, 2015). .................................................................... 23

Tablo 5-8 İstanbul Salıpazarı Kruvaziyer Limanı 2013-2014 Yılı 12 Aylık Gemi ve Yolcu İstatistik

Bilgisi(DTO, 2015). ...................................................................................................................................... 26

Tablo 5-9 Alidaş Alanya Kruvaziyer Liman İstatisikleri ............................................................................... 38

Tablo 5-10 Antalya ve Yakın Çevresi Yat Kapasitesi ................................................................................... 40

Tablo 5-11 Marmara Bölgesinde Yolcu Trafiği Tahmini (Kişi) (Turizm Kıyı Yapıları Master Plan Çalışması

Sonuç Raporu, 2010.).................................................................................................................................. 56

Tablo 5-12 Ege Bölgesinde Yolcu Trafiği Tahmini (Kişi) (Turizm Kıyı Yapıları Master Plan Çalışması Sonuç

Raporu, 2010.) ............................................................................................................................................ 56

Tablo 5-13 Akdeniz Bölgesinde Yolcu Trafiği Tahmini (Kişi) (Turizm Kıyı Yapıları Master Plan Çalışması

Sonuç Raporu, 2010.).................................................................................................................................. 57

Tablo 5-14 Karadeniz Bölgesinde Yolcu Trafiği Tahmini (Kişi) (Turizm Kıyı Yapıları Master Plan Çalışması

Sonuç Raporu, 2010.).................................................................................................................................. 58

Tablo 6-1 Öngörülen Proje Termin Planı ..................................................................................................... 60

Tablo 7-1 Proje Bölgesi Açıkları İçin 1992-2014 Yılları Arasında BMT Argoss Veri Tabanından Elde Edilen

Yıllık Maksimum Rüzgar Hızları .................................................................................................................. 68

Tablo 7-2BMT Argoss Tarafından 1992-2014 Yılları Arasında Verilen Rüzgar Verilerine Göre Esme

Yüzdeleri, Ortalama Ve Maksimum Rüzgar Hızları ..................................................................................... 69

Tablo 7-3 Proje Bölgesi Açıkları İçin 1992-2014 Yılları Arasında BMT Argoss Veri Tabanından Elde Edilen

Yıllık Maksimum Belirgin Dalga Yükseklikleri ............................................................................................. 69

Tablo 7-4 BMT Argoss Tarafından 1992-2014 Yılları Arasında Verilen Dalga Verilerine Göre Olay Sayısı,

Olay Oranı Ve Ortalama Dalga Yükseklikleri. ............................................................................................. 70

Tablo 8-1 Yapıların Yatırım Maliyeti ........................................................................................................... 81

Tablo 9-1 Karasal Yapılara İlişkin Dağılım .................................................................................................. 83

Tablo 9-2 Projenin Harcama Tahmini ($) .................................................................................................... 89

Tablo 11-1 Yatırım Programı ..................................................................................................................... 90

Tablo 13-1 Projenin Harcama Tahmini (TL) ................................................................................................ 93

Tablo 15-1 Net İndirgenmiş Değer Tahmini (TL) ......................................................................................... 95


DenAr Deniz Araştırmaları A.Ş. ix

Tablo 15-2 Projenin İstihdama Katkısı ........................................................................................................ 97


DenAr Deniz Araştırmaları A.Ş. x

KISALTMALAR

Kısaltma Açıklama

TÜİK Türkiye İstatistik Kurumu

DTGM T.C. Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Deniz Ticareti Genel

Müdürlüğü

GT Gross Tonage

KEGM (T.C. Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı) Kıyı Emniyeti

Genel Müdürlüğü

KUTO Kuşadası Ticaret Odası

DTO Deniz Ticaret Odası

m metre

km kilometre

ABD Amerika Birleşik Devletleri

EKLER

EK-1: ÇED Başvuru Dosyası

Ek-2: İmar Planına Esas Jeolojik Jeoteknik Etüt Raporu

Ek-3: Hidrografik ve Oşinografik Etüt Raporu

Ek-4: Modelleme Raporu

Ek-5: Teknik Rapor


DenAr Deniz Araştırmaları A.Ş. 1

2. GİRİŞ

Antalya Kruvaziyer ve Yat Limanı Projesi; taş dolgu dalgakıran, kazıklı iskele ve rıhtım ve karasal

yapı yatırımlarını bünyesinde barındıran karma bir projedir. Bu özelliği ve yatırım miktarı ile

ülke genelinde bir ilk olma özelliği ve vizyonu taşıyan proje dahilinde yılda 1.000.000 kruvaziyer

kaynaklı turistin Antalya iline kazandırılması, 426 yat kapasiteli marina ile yatçılık alanında

bölgesel bir merkezin tesisi ve karasal fonksiyonlarla Antalya ili için alternatif bir sosyo-

ekonomik merkez oluşturulması hedeflenmektedir.

Projenin finansal analizi TL üzerinden yapılmıştır. Yatırım maliyeti 815.625.000 TL olarak

öngörülmüştür.

Yatırım geliri olarak; toplam 122.939.850TL/yıl seviyesi ile başlamış yıllık %0,5 artış ile 30 yıllık

proje sürecinde artırılmıştır.

Vergi oranı %20 olarak alınmış ve projenin pozitif değere ulaşması ile vergi uygulaması dikkate

alınmıştır.

Yıllık sermaye maliyeti TL bazlı %2 seviyesinde alınmıştır. Gelir ve gider hesaplarının; TL’ye

çevrilmesinde 18 Ocak 2017 Amerikan Dolar kuru baz alınmıştır.

Bu değerler itibariyle proje 30 yılın sonunda ~2.169.000.000TL seviyesinde gelir üretmekte,

yatırım başlangıcı (inşaat başlangıcı) itibariyle 11. yılında kendisini geri ödemektedir.

3. PROJENİN TANIMI VE KAPSAMI

Antalya Kruvaziyer ve Yat Limanı Projesi, Antalya ili Muratpaşa ilçesinde 2004 yılında Kültür ve

Turizm Bakanlığı tarafından ilan edilen Antalya Kemerağzı-Kundu Kültür ve Turizm Koruma ve

Gelişim Bölgesinde yer almaktadır (Şekil 3-1).

Bu proje ile bölgenin cazibe merkezi haline getirilmesi öngörülmektedir.

Proje konusu faaliyet; “Antalya Kruvaziyer ve Yat Limanı Yapımına Yönelik Etüd Proje ve

Fizibilite Çalışmalarının Temini Projesi”; T.C. Antalya Büyükşehir Belediyesi tarafından ihale

edilmiştir.

T.C. Antalya Büyükşehir Belediyesi tarafından geliştirilen projenin yatırımı ve işletmesi; özel

teşebbüs tarafından yapılacaktır. Genel vaziyet planı Şekil 3-2’de görülebilmektedir.



Şekil 3-1 Antalya Kruvaziyer ve Yat Limanı'nın Yeri (Google Earth, 2014)

N

Proje Alanı



Şekil 3-2 Kruvaziyer ve Yat Limanı Genel Vaziyet Planı

Projenin sonucunda inşaa edilmesi planlanan Antalya Kruvaziyer ve Yat Limanı ile 4 kruvaziyer

gemisine ve 426 yata hizmet verilmesi planlanmaktadır. Kruvaziyer Limanı’nda 2 adet 400 m.

ve 2 adet 200 m. yanaşma uzunluğu sağlanmaktadır. Planlanan 400 m. uzunluğundaki iskeleler

Akdeniz için optimum gemi boyu olarak beliren 300m uzunluğundaki kruvaziyer gemilerin

yanaşmasına ve barınmasına imkan sağlamaktadır.

Ülkemizin en önemli turizm şehri Antalya’nın kruvaziyer limanlar arasında “homeport”

olabileceğinden hareketle büyük tur acenteleri ile ortak çalışma yapılarak Antalya Limanı çıkışlı

kruvaziyer turizmin canlandırılması muhtemeldir. Bu amaçla homeport liman ihtiyaçlarını

sağlayacak bir planlama yapılmıştır.



Sadece kruvaziyer limanı olarak bu büyüklükte bir yatırım yapmanın zorluğu düşünüldüğünde

yat limanı projesinin de yatırımcılar açısından cazibe olacağı öngörülmektedir. Limanın

karlılığının artırılması için en az 400 yat kapasitesine sahip bir yat limanı olması gerektiğinden

hareket ile 426 yat kapasiteli bir yat limanı planlanmaktadır. Yat limanı 4 çıpalı yat limanı

kategorisinde olacaktır.

Deniz Turizmi Yönetmeliğine göre 4 çıpalı yat limanlarında bulunması gereken nitelikler;

- satış üniteleri,

- duş ve tuvalet,

- çamaşır ve bulaşık yıkama yerleri,

- sosyal tesisi,

- bedensel engelliler için tuvalet ve düzenlemeleri,

- lokanta ve kafetarya,

- kuru temizleme hizmeti,

- yatçı eşya depoları,

- otopark alanı,

- tenis kortu,

- yüzme ve plaj yeri ve aletli jimnastik,

- masaj, sauna, hamam imkânlarının sağlandığı üniteler

olarak belirtilmektedir.

Yat çekek alanı ve vinç sistemleri ile bakım onarım hizmeti ise, proje sahasının batısında yer

alan Sera otelin önünde bulunan çekek alanından faydalanılacak olup proje sahasında ayrıca bir

çekek alanı yapılmayacaktır.

Projenin ana hedefi; ülkemize kazandıracağı “homeport” altyapısı ile, küresel turizm

aktörlerinin ülkemize olan ilgisini artırarak, gerek Antalya ili genelinde, gerekse yeni

belirlenecek destinasyon noktaları ile bölgenin bütünü için önemli bir katma değer sağlamaktır.

Bu noktada projenin; fiziksel ve mekânsal özellikleri de ayrıca ön plana çıkarak, ülke turizmi ve

2023 vizyonu için bir sembol olma özelliğini ortaya koymaktadır.

Proje; 5393 sayılı Belediye kanunun, 18/e bendi ve 373 sayılı Milli Emlak Genel Tebliğine

istinaden 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümleri uyarınca, Antalya Büyükşehir Belediyesi

Başkanlığı tarafından ihale edilecektir.



4. PROJENİN ARKA PLANI

4.1. Sosyo-Ekonomik Durum

2015 sayımları Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sonuçlarına göre Antalya ilinin nüfusu

2288456 kişidir. Nüfusun tamamı il ve ilçe merkezlerinde yaşamaktadır. Antalya'da 19 ilçe

bulunmaktadır. Nüfus yoğunluğu 110 kişi/km2’dir. 2014 ile 2015 yılları arasında Türkiye nüfus

artış hızı % 1.34 iken Antalya'nın yıllık nüfus artış hızı %2.91 ile Türkiye değerinin üzerindedir.

2014 ile 2015 yılları arasında net göç hızına bakıldığında Antalya binde 12.3 değeri ile göç alan

iller arasındadır. 2014-2015 yılları arasında aldığı göç 96441, verdiği göç 68374, net göç 28067

kişi olarak gerçekleşmiştir (TÜİK, 2015). Antalya 81 il içerisinde aldığı göç ve net göç rakamı ile

4., net göç hızı büyüklüğü ile 11. sıradadır.

TÜİK’in Nisan 2013 eğitim verilerine göre Türkiye’de 15 yaş ve üzeri okuma yazma

bilmeyenlerin oranı yüzde 5.08 olurken, ‘en okur yazar il’ sıralamasında birinci yüzde 1.73’lük

oranla Antalya olmuştur. (TÜİK, 2013).

2011 yılında kişi başına gayri safi katma değer TR611 (Antalya) bölgesinde 10122 dolar olarak

gerçekleşmiştir. Bu değer Türkiye ortalaması olan 878 doların üzerindedir (TÜİK, 2016).

Antalya 2015 kaba evlenme hızı %7.97, ortalama evlenme yaşı erkeklerde 30.7, ortalama

evlenme yaşı kadınlarda 26.8’dir (TÜİK, 2015).

2014 yılında kişi başına ihracat 465 $, kişi başına ithalat 364 $’dır (TÜİK,2014).

Antalya'da 2014 yılında yüzbin kişi başına düşen hastane yatak sayısı 231, toplam yatak sayısı

5135'dir. Antalya'da 2014 yılında 2534 uzman hekim, 1302 pratisyen hekim, 543 asistan hekim,

olmak üzere toplam 4379 hekim, 928 diş hekimi, 1096 eczacı, 4449 sağlık memuru, 3912

hemşire, 1681 ebe bulunmaktadır (TÜİK, 2014).

2012 ve sonrasında okullaşma oranı ilkokul %93.17, ilkokul erkek öğrenci sayısı 73 517 , ilkokul

kız öğrenci sayısı 69 694, ilkokul erkek öğretmen sayısı 3 241, ilkokul kadın öğretmen sayısı 5

499, ilkokul derslik sayısı 7 725, ortaöğretim erkek öğrenci sayısı 48 088, ortaöğretim kız

öğrenci sayısı 45 347, ilk ve ortaokullarda okullaşma oranı %93.17’dir (TÜİK, 2014).

Antalya'nın 2015 yılı bitkisel üretim değeri 8 124 336 TL, canlı hayvanlar değeri 1 061548 TL'dir

(TÜİK, 2015).

2013 yılında işsizlik oranı değeri %7.9, istihdam edilenlerin oranı %52.9'dür (TÜİK, 2013).



2014 yılında kişi başına toplam elektrik tüketimi 2941 KWh, 2012 yılında belediyelerde kişi

başına çekilen günlük su miktarı 280 litre/kişi-gün olarak gerçekleşmiştir (TÜİK, 2013).

2015 yılında 1000 kişi başına düşen otomobil sayısı 185 adettir, toplam 424446 kara taşıtı

otomobil bulunmaktadır. 2014 yılında bir milyon nüfusta trafik kazası 3213, toplam kaza sayısı

7 142 olarak gerçekleşmiştir.

4.2. Sektörel ve/veya Bölgesel Politikalar ve Programlar

T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Mekansal Planlama Genel Müdürlüğü’nün 2012 yılında

hazırladığı Antalya Bütünleşik Kıyı Alanları Planı’nda Antalya Kent Merkezi ile ilgili aşağıdaki

stratejiler belirtilmiştir:

Kent turizminin geliştirilmesine yönelik tedbirler alınacaktır.

Mevcut Limanın geri sahası ile birlikte (ulaşım sistemi ve kullanım kararları ile birlikte)

düzenlenmesi, büyütülerek kapasitesinin artırılmasına yönelik çalışmalar yapılmalıdır.

Boğaçayı’nda ayrıntılı, taşkın/fezeyan etütleri, hidro-biyolojik etütler yapılmadan

kesinlikle kıyı yapısına izin verilmemelidir.

Kaleiçi Yat Limanının bir kısmının tur tekneleri için “Yanaşma yeri” olarak kullanımına

yönelik çalışmalar yapılmalıdır.

Kundu kesiminde yer alan tematik turizm tesislerinin bulunduğu bölgede halkın

erişimine yönelik tedbirler alınarak, rekreatif düzenlemeler yapılmalıdır.

Gerekli teknik analizler yapılmak koşuluyla, ekolojik yapı göz önünde bulundurularak,

Aksu nehir ağzının batı kesiminin , “Nehir İçi Yat Limanı” ve “Çekek Yeri” olarak

kullanımına yönelik imkanların araştırılması gerekmektedir.

Akdeniz Belediyeler Birliği bünyesinde kıyı belediyelerinde “Antalya Deniz Ulaşım

Masası” kurulması yönünde çalışmalar başlatılarak, deniz ulaşımı desteklenmelidir.

Antalya Kruvaziyer Limanı’nın tüm bu noktalara katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Bununla birlikte, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığının 2007 yılında yayınladığı “Türkiye Turizm

Stratejisi 2023” belgesinde; sektörel, bölgesel ve ulusal bazda değerlendirmelere yer

verilmiştir. Buna göre;

“Ekonomik gelişimi destekleyen; fiziksel düzeyde uygulanabilir; toplum yönelimli ve

sürdürebilir turizm ilkesini içeren bir planlama yaklaşımının ortaya konması” ana ilke olarak

belirlenmiştir.



Turizm sektöründe önümüzdeki dönemlerde de bölgesel eşitsizliklerin giderilmesi, yoksullukla

mücadele ve istihdam olanaklarının geliştirilmesi konusunda güçlü bir planlama ve uygulama

aracı kullanılacaktır. Bu bağlamda farklı kurumlar tarafından yapılacak yatırımların birbirleri ile

tutarlı olması sağlanacaktır.

Turizm faaliyetlerinin ulusal ve bölgesel düzeyde gelişebilmesi için gerek Devlet Planlama

Teşkilatı (DPT) tarafından ulusal kalkınma planlarında geliştirilen makro politikalara gerekse

Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından sektörle ilgili geliştirilen planlama uygun olarak öncelikli

bölgeler ve alanların belirlenmesi ve bu alanlar için gerekli altyapı yatırımlarının ilgili kurum ve

kuruluşların yatırım programlarına girmesi ile gerçekleştirilebilecektir.

Turizm Merkezleri ve Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgelerine yönelik yeni planlama

yaklaşımı kesin arazi kullanım kararları yerine eylemlerden yola çıkan esnek ve stratejik bir

planlama anlayışını benimseyerek, bütüncül ve dinamik bir yapıyı hedeflemektedir. Kültür ve

Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri sadece bir sınır belirleme işlemi olmayıp aynı zamanda söz

konusu sınırlar içinde yapılacak planlama, tahsis gibi işlemlerinde önceden belirlenmiş hedefler

ve ilkeler doğrultusunda kullanılmasıdır.

2023 HEDEFLERİ

- Fiziki planlama uygulanması ile ilgili eksikliği çeşitli yasal koordinasyon

düzenlemelerle ortadan kaldırılacaktır.

- Yerel düzeyde turizm potansiyeli bulunan alanlarda sorun odaklı planlama anlayışı

yerine, planlama çalışmaları bütüncül olarak ele alınacaktır.

- Parçacı ve parsel bazında gelişen planlama pratiği sona erdirilerek dünya çağında

yarışabilir turizm kentleri oluşturulacaktır.

- Yerel düzeyde plan onama etkisine sahip kurum ve kuruluşlara teknik personel

desteği sağlanacak, böylece yerel bazda turizm gelişimi yönlendirilecektir.

- Yerel ölçekte nokta bazında Konseylerin işler kılınması ile Yerel Gündem 21 gibi

katılımcı mekanizmaların oluşturulması sağlanacaktır. Yerel ölçekte turizm

faaliyetlerinin geliştirilebileceği geniş alanlar tercih edilecek, mülkiyet, altyapı ve

çevre gibi konular içinde çözüm önerileri ve sistemli bir yapılanma sağlanacaktır.

Turizm sektörü fiziksel planlama başta olmak üzere, örgütlenme modelleri, finansman

alternatifleri ve yasal dayanakları ile bir arada planlanmalıdır. Bu çerçevede,



1. Sektörle ilgili tüm yatırımların ülkedeki refah ve gelişmişlik düzeyi dengesizliklerini

azaltıcı doğrultuda yönlendiren, doğal, tarihsel, kültürel ve sosyal çevreyi kollayıcı,

koruyucu ve geliştirici bir yaklaşım içinde ele alan,

2. Ekonomik Kalkınmaya katkıda bulunma, sosyal, kültürel ve sanatsal etkinliklerden

en yüksek düzeyde yararlanma anlayışını/yaklaşımını ülke sathında yaygınlaştıran,

3. Öncelikle yapılacak bilimsel çalışmalarla tarihi, kültürel ve sanatsal değerleri ortaya

çıkaran ve bu değerler konusunda toplumsal bilinç oluşturan,

4. Turizm sektörü sağlıklı bir şekilde yapılandırılması ve verimliliğin sağlanabilmesi için

gelişimini pazar gerçeğine dayandıran,

5. Gerek yatırım ortamının rehabilitasyonuna gerekse de gelişen dünya eğilimlerine

ve yeni taleplere cevap veren,

6. Doğal kaynakları ekolojik ve ekonomik verimlilik ilkesine bağlı olarak

sürdürülebilirlik ilkeleri çerçevesinde koruyan ve kullanan,

7. Kamuya mali yük getirmeyen örgütlenme ve finansman modellerini gerçekleştiren,

kapsamlı organize ve entegre projeleri bölgesel ve yerel düzeyde yaygınlaştıran,

8. Taşıma kapasitelerini aşmadan, turizm kaynaklarını koruma ve dengeli kalkınma

anlayışı içinde kullanan,

9. Yapılan ve yapılacak yeni yasal düzenlemelerle otel odaklı turizm gelişmesinden

daha çok tarih, kültür, sanat vb, değerler odaklı turizm gelişmesine yani varış

noktası odaklı turizm anlayışı ile halkın talep ve beklentilerine cevap veren,

bünyesinde birden fazla aktiviteleri, değerleri yaşatan, koruyan, üreten ve

istihdama da olumlu katkılar sağlayan bir “alan yönetimi” modelini geliştiren,

10. Doğa, kültür, sosyal yapı üzerinde olumsuz etki yaratmayan, döviz ve istihdam

boyutlarıyla ekonomik gelişime güçlü katkılar sağlayan, talebi örgütleyen, turizm

sektörünün gelişimi için ortam yaratan, uygulama imkanlarını da içinde barındıran

ve birbiriyle entegre projeler üreten,

11. Sosyal ve teknik altyapıyı tamamen kamuya yüklemeyen, bu alanda ihtiyaç duyulan

finansmanı kullananlara ve yararlananlara da paylaştıran,

12. Belirli bir kalitede çevreye ve örgütlenmeye sahip turizm yerleşim alanlarının

gelişimini öngören,

13. Turizm sektöründe altyapı, çevre, ulaşım, konaklama, kültür, tarih ve sanat

alanında toplam kalite kriterlerine uygun hizmet sunan, çarpık kentleşme ve

yapılaşmayı önleyen, bozulmuş olan kent ve kentsel mekanları iyileştiren,



14. Turizmin yoğunlaştığı yörelerde ortaya çıkan altyapı ve çevre sorunlarını yerel

yönetimlerle işbirliği içinde, altyapıyı kullananların da katkılarıyla çözen, politika

olarak işlerlik kazandırılacaktır.

4.3. Kurumsal Yapılar ve Yasal Mevzuat

Bu projede, 3996 numaralı kanun gereğince T.C. Kalkınma Bakanlığı Yap-İşlet-Devret modeline

ilişkin mevzuata uyulacaktır. Bu mevzuatın 3. Maddesinde belirtildiği üzere, Yap-İşlet-Devret

Modeli; ileri teknoloji veya yüksek maddi kaynak ihtiyacı duyulan projelerin

gerçekleştirilmesinde kullanılmak üzere geliştirilen özel bir finansman modeli olup, yatırım

bedelinin (elde edilecek kar dahil) sermaye şirketine veya yabancı şirkete, şirketin işletme

süresi içerisinde ürettiği mal veya hizmetin idare veya hizmetten yararlananlarca satın alınması

suretiyle ödenmesini ifade eder.

Proje; 5393 sayılı Belediye kanunun, 18/e bendi ve 373 sayılı Milli Emlak Genel Tebliğine

istinaden 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümleri uyarınca, Antalya Büyükşehir Belediyesi

Başkanlığı tarafından ihale edilecektir.

Liman yapım aşamasında, 3621 numaralı Kıyı Kanunu’na uygun davranılacaktır.

4.3.1 Proje Fikrinin Kaynağı ve Uygunluğu

Antalya kruvaziyer liman kompleksi projesi, Antalya ilinin kruvaziyer liman ve yat limanı

ihtiyacını aynı anda karşılayacak bir altyapının tasarlanması sonucu meydana gelmiştir. Proje

dahilindeki tüm fikri haklar Antalya Büyükşehir Belediyesine ait olup; nihai hedef ve projenin

cıkış amacı; bölgeye 365 gun turizm potansiyeli kazandırmak ve kent merkezine yeni bir sosyo-

kültürel alan yaratmaktır

4.3.2 Projenin Sektörel ve/veya Bölgesel Kalkınma Amaçlarına Uygunluğu

Proje bölgenin kış zamanlarında asgari seviyeye inen turizm potansiyelini, bu dönemde de canlı

tutmayı ana hedef olarak benimsemektedir. Bu sebeple yaratacağı etki, bölgenin sosyo-

ekonomik yapısına ve Antalya ilinin turizm potansiyeline önemli seviyede müspet etki

yapacaktır.

Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından hazırlanan, “Türkiye Turizm Stratejisi 2023” belgesinde;

kruvaziyer turizm altyapısının geliştirilmesi ve ön plana çıkarılması ciddiyetle ele alınırken aynı

zamanda; Antalya, Samsun, Mersin, Kuşadası, Trabzon ve İzmir kruvaziyer limanlarının

geliştirilmesi de öncelikli hedefler arasında ortaya konmuştur. Buna göre; uzun soluklu bir

planlama ve strateji yönetimi sonucunda ortaya konan ve Türkiyenin 2023 vizyonu noktasında



önemli bir yer edinmesi beklenen proje, sadece bölgesel değil ulusal anlamda da büyük bir

müspet etki yaratacaktır.

Kruvaziyer turizm altyapısının yanı sıra; projenin bileşenlerinden olan yat-mega yat limanı

fonksiyonuna, yine aynı stratejik belgede atıfta bulunulmuş, “Antalya, İstanbul ve İzmir yat

limanlarının kapasitelerinin artırılması ve mega yatlara barınma imkanı sağlanması” öncelikli

stratejik hedefler arasında değerlendirilmiştir.

4.3.3 Projenin Geçmiş, Yürüyen ve Planlanan Diğer Projelerle İlişkisi

Proje; Antalya Altın Portakal Yat Limanı projesi ile Antalya kruvaziyer liman projesinin

birleştirilmiş halidir. Bu sayede yapılaşma miktarı ve çevresel etkiler en aza indirgenmekte,

bölgenin doğal koşulları asgari seviyede korunmakta ve önemli bir turizm merkezi

yaratılmaktadır. Bu durum idari, ekonomik ve sosyal pek çok avantajı beraberinde getirmekte;

gerek ulaşım altyapısının tek merkeze odaklanması, gerek yatırımın birleştirilerek toplam proje

bütçesinin optimize edilmesi gerekse idari kontrolün tek elden sağlanacak olması ile bu

durumu perçinlemektedir.

Kültür Turizm Bakanlığının stratejik hedefleri doğrultusunda şekillendirilen proje;

- Kaş – Finike Turizm Kenti

- Antalya doğusu – Mersin Eko – Turizm Kenti

- Anamur Kıyı Kesimi Turizm Kenti

- Samandağ Turizm Kenti

Bölgelerinin sıklet merkezinde yer almakta; aynı zamanda Demre ve Alanya Kruvaziyer

Limanları içinde bir “homeport” misyonu yüklenerek, bu yatırımları daha da anlamlı hale

getirecektir.



Şekil 4-1 Türkiye Stratejik Kruvaziyer Merkezleri

4.3.4 Projenin İdarenin Stratejik Planı ve Performans Programına Uygunluğu

Antalya Büyükşehir Belediyesi, bölgenin turizm potansiyelinin özellikle de kış aylarında

etkinligini sürdürmesi ana hedefi ile projenin geliştirilmesini önemli bir stratejik hedef alarak

görmektedir.

Bu kapsamda proje gerek Antalya kentinde yaratacağı turizm etkisi, gerekse karasal alanda

yaratılacak sosyal donatı alanları ile bölge halkının da ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde

tasarlanmıştır. Belediye bu noktada; kentsel doku ve çevresel etkilerin gözetiminde büyük bir

hassasiyet göstermiştir. Proje Antalya Büyükşehir Belediyesinin belirtilen talep ve hedeflerini

gözetecek şekilde tasarlanarak revize edilmiştir.

Bununla birlikte; yat limanı, kruvaziyer liman ve karasal donatıların tek bir yerde toplanacak

olması ile gerek ulaşım ağına bağlantının sağlanması noktasında, gerekse raylı taşımacılığa ve

havalimanına yakınlık ile de kentin ulaşım yönetimi noktasında önemli bir avantaj sağlayacaktır.

Bununla birlikte Antalya Büyükşehir Belediyesinin “Temalı Park” projesine komşu olarak

planlanan proje sahası, bu önemli proje ile de entegre bir model olarak belirecektir.

4.3.5 Proje Fikrinin Ortaya Çıkışı

Proje; bölgede Kültür Turizm Bakanlığı ve Antalya Büyükşehir Belediyesinin stratejik hedefleri

ve yönelimleri doğrultusunda ortaya çıkan; Antalya Altın Portakal Yat Limanı ve Antalya

Kruvaziyer Limanı projelerinin; idari, ekonomik ve fiziksel koşullar dikkate alınarak



birleştirilmesi sonucunda ortaya konmuştur. Bu noktada hassasiyetle üzerinde durulan

hususlar

Kışın turizm etkisi yaratmak;

Altın Portakal Yat Limanı ile Kruvaziyer Limanını birleştirerek çevresel etkileri azaltmak,

Kolay işletilebilir ve uygulanabilir bir projeyi hayata geçirirken, Türkiye’nin tek

kalemdeki en büyük turizm yatırımlarından birine ev sahipliği yapmak

Olarak belirmiştir.

4.3.6 Projeyle ilgili Geçmişte Yapılmış ve Bugün Devam Eden Etüt, Araştırma ve Diğer

Çalışmalar

4.3.6.1 İmara Planına Esas Jeolojik-Jeoteknik Etüt Çalışmaları

Denar Deniz Araştırmaları A.Ş. tarafından yürütülmüştür.

Proje kapsamında 15 adet deniz ve 3 adet kara sondajı gerçekleştirilmiş olup, 2017 yılı

Ocak ayı içerisinde rapor T.C. Çevre Şehircilik Bakanlığı Antalya İl Müdürlüğü tarafından

onaylanmıştır.

4.3.6.2 Hidrografik ve Oşinografik Araştırmalar

Denar Deniz Araştırmaları A.Ş. tarafından yürütülmektedir.

Deniz ölçümleri 2015 yılı Aralık ayı ve 2016 yılı Mart ayı olmak üzere iki aşamalı olarak

yürütülmüş ve tamamlanmıştır.

Veri işlem ve raporlama aşamaları 31 Mayıs 2016 tarihi itibariyle tamamlanmış ve

Hidrografik ve Oşinografik Rapor Seyir Hidrografi ve Oşinografi dairisi onayına

sunulmuştur.

2016 yılı Kasım ayı içerisinde onaylanmıştır.

4.3.6.3 ÇED Raporu Çalışmaları

Enpark Çevre, Enerji, Maden, Mühendislik, Danışmanlık ve Müşavirlik Ltd. Şti. tarafından

yürütülmektedir.

Kasım 2016’da ÇED Başvuru Dosyası hazırlanarak Çevre Bakanlığı’na sunulmuş olup,

Kurum görüşlerine istinaden Çed Raporu hazırlanmaktadır.



4.3.6.4 Sayısal Modelleme Çalışmaları

CEC Kıyı ve Çevre Mühendisliği Müş. Tic. Ltd. Şti. tarafından yürütülmektedir.

Dalga iklimi, dalga transformasyonu, çalkantı, liman içi su sirkülasyonu, kumlanma

potansiyeli analizi ve rüzgar analizi çalışmaları 2016 Kasım ayı itibariyle

tamamlanmıştır.

4.3.6.5 Gemi Manevraları Risk Değerlendirmesi Modelleme Çalışmaları

Dokuz Eylül Ünivertesi Denizcilik Fakültesi Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği

tarafından 2016 yılı Kasım ayında Gemi Manevraları Risk Değerlendirmesi Modelleme

Çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Modelleme Çalışmaları sonucunda Limanı kullanması

beklenen gemilerin büyüklükleri ve rüzgar alanları da değerlendirilerek en az 2 adet 60

tonluk römorkör bulunmasının manevra emniyeti açısından önemli olduğu, Liman

sahasında aynı anda yalnızca bir manevraya izin verilmesi gerektiği, Gemilerin

manevraları sırasında küçük teknelerin marina olarak tasarlanmış alandan giriş

çıkışlarına sınır getirilmesinin ve mümkünse küçük tekne trafiğinin kontrol edilmesinin

uygun olacağı değerlendirilmiştir.

4.3.6.6 İmar Planı Çalışmaları

Çakanşimşek Planlama İnş. Tic. Ltd. Şti. tarafından yürütülmektedir.

1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı,1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli

Uygulama İmar Planları, Turizm Bakanlığı’na onaylanmak üzere gönderilecektir.

5. PROJENİN GEREKÇESİ

5.1. Ulusal ve Bölgesel Düzeyde Talep Analizi

5.1.1 Dünyada Kruvaziyer Turizmi

Yolcu sayısına göre 1980 yılından bu güne her yıl ortalama %7,6’lık büyüme gösteren kruvaziyer

turizmi, bu süre zarfında 191 milyon kruvaziyer yolcusuna hizmet etmiştir.

Son 30 yıl içerisinde seyahat eden 191 milyon kruvaziyer yolcusunun %67’si son on yılda; %39’u

da son beş yılda kruvaziyer gemileri tercih etmiştir. Son yıllarda artan bir ivme ile büyüyen

kruvaziyer turizm istatistikleri bu sektörün genç ve dinamik bir sektör olduğunu

göstermektedir.

1987’de ortalama yatak kapasitesinin 653 olduğu kruvaziyer gemiler 2002 yılında 1000

ortalamasını geçmiş ve bugün itibariyle kruvaziyer gemilerin ortalama yatak kapasitelerinin



1515 olduğu tespit edilmiştir. Mevcut kruvaziyer gemi siparişlerin gerçekleştiği 2016 yılında

dünyada sefer yapan kruvaziyer gemilerin ortalama yatak kapasitelerinin 1650’ye ulaşacağı

tahmin edilmektedir.

Kruvaziyer gemilerin toplam tonajı ise 2013 yılı itibariyle 17.601.672 GRT iken; 1987 yılında 147

olan kruvaziyer gemi sayısı, 1993 yılında 200’e 2001 yılında 250’ye ulaşmış ve 2013 yılı itibariyle

295 olarak gerçekleşmiştir.

Gemilerin ortalama GRT yönelik yapılan bir incelemede; 1987 yılında 16.109 olan ortalama

gemi GRT’si bugün 59.668 GRT’ye ulaşmıştır. 2016 yılında ortalama GRT’nin 65.000 civarında

olacağı tahmin edilmektedir.

Kruvaziyer gemi operatörleri son on yılda gerek gemi içi aktiviteler gerek gemi tipleri gerekse

destinasyonlar açısından oluşturduğu farklı konseptler nedeniyle kruvaziyer seyahatlerin

herkese hitap edecek şekilde pazarlamasını yapmaya başlamışlardır.

Her ne kadar kruvaziyer gemiler ile seyahat edenler(repeater) kruvaziyer gemilere 2 veya daha

çok binen yolculardan oluşsa da gemi operatörleri genellikle yeni kitlelere hitap edecek

pazarlama üzerine önem göstermektedirler.

Kruvaziyer yolcuların %82’si bir yere kara yolu ile ziyaret etmektense deniz yolu ile ziyaret

etmeyi tercih edeceklerini belirtmişlerdir.

2010 yılında 18,8 milyon olan kruvaziyer turist sayısının %2,1 büyüyerek 19,2 milyon’a

ulaşmasındaki en büyük etken, Avrupa kruvaziyer turistlerinde yaşanan artıştır.

2005 yılında 10 milyon Kuzey Amerika kruvaziyer turisti 2010 yılı sonunda 11,1 milyona

ulaşarak toplamda %10 artış gerçekleştirmiştir. Avrupa kruvaziyer turistlerinde bu rakam

2005’de 3,1’den 5,5’e çıkarak %43 artış göstermiştir.

2005 yılında 14,3 milyon olan dünya kruvaziyer turist sayısının toplamda % 23 büyüyerek 2010

yılında 18,8 milyona gerçekleşmesinde de en büyük pay yine Avrupa kruvaziyer turistine aittir.

1990’da 130.000 olan dünya kruvaziyer filosu yatak kapasitesi 2000 yılında 230.000’e 2012

yılında ise 440.000’e çıkmış 22 yılda ortalama %10 büyüme göstermiştir.

Son bir yılda 19.822 yatak kapasitesi dünya kruvaziyer pazarına eklenmiş iken; toplam 4.556

yatak kapasitesine sahip kruvaziyer gemiler piyasadan çekilmiştir.

Avrupalı kruvaziyer yolcuların oranı ise her geçen yıl artmış, 2006’da %23 olan bu oran 2011

yılında %30’a ulaşmıştır.



2011 yılında dünya kruvaziyer marketi iki haneli büyüme yakalamış 20,6 milyon yolcu

kruvaziyer gemiler ile seyahat etmişlerdir.

2011 yılı itibariyle CLIA’ya (Cruise Lines International Association) üye 25 Kruvaziyer

operatörüne ilişkin gemi sayısı ve yatak kapasitelerine ilişkin bilgiler Tablo 5-1’de

gösterilmektedir.

61888 yatak kapasitesi ile Ofer grubuna bağlı olan Royal Caribbean Int. 22 gemi ile birinci

sırada gözükürken; yine 22 gemi ile Carnival grubu 54 bin 602 yatak kapasitesi ile 2. sırayı

almaktadır (DTGM, 2014).

Tablo 5-1 2011 Yılı Kruvaziyer Operatörleri Yatak Kapasitesi ve Gemi sayısı (DTGM, 2014)

Dünya seyahat endüstrisinin en hızlı gelişen sektörü kruvaziyer turizmidir. 1997 yılından

itibaren her yıl ortalama %8‘lik büyüme kaydetmiştir. 2004 yılında dünyada yaklaşık olarak 13

milyon turist kruvaziyer gemileri ile tatile çıkmıştır. 2005 yılında doluluk oranları %94‘e ulaşan

263 kruvaziyer gemisi ile yaklaşık 14 milyon yolcu taşınmıştır. Bunun 10 milyona yakını



Amerikalı, 4 milyonu da Avrupalı turistlerdir. Kruvaziyer yolcu sayısı 2007 yılında 2002‘ye göre

%55.4 artmıştır. Yatak kapasitesi 2005 yılında 227837‘den 246759‘a çıkmış ve 2020‘li yılların

başlarında 600 bine ulaşması öngörülmüştür (DTO, 2008).

Bu gelişim karşısında; dünya kruvaziyer firmaları güçlerini birleştirerek yeni gemiler ve yeni

limanlar inşa etmeye başlamışlardır. 2006 yılında dünya tersanelerine; 2007 yılı için 8, 2008 yılı

için 9, 2009 yılı için 10, 2010 yılı için 4 adet kruvaziyer gemi siparişi verilmiş ve bu siparişlerin

toplamı 17.5 milyon dolara ulaşmıştır. Bu gemilerin her birinin ve 0.5 ile 1.4 milyon dolara

maliyetinin olması ve 2500 ile 5500 yolcuya hizmet vermesi planlanmaktadır.

Dünyada kruvaziyer turizmi 2013 yılında 20.9 milyon kişiye ulaşmıştır. 2018 yılı için beklenti

24.1 milyon kişidir. 2014 yılında kruvaziyer turizminin sadece gemiler açısından büyüklüğü ~40

milyar dolardır. Sektörün en büyük 3 şirketi Carnival Corporation, Royal Caribbean Cruises ve

Norwegian Cruise yolcuların yüzde 79.4'üne, gelirin yüzde 71.8'ine sahiptir. Yolcuların ve

tayfaların 2014 yılında limanlarda yapacağı doğrudan harcamanın 18.9 milyar dolar olarak

gerçekleşmesi öngörülmektedir (Türsab, 2014).

Tablo 5-2 2018 Tahmini Kruvaziyer Yolcu Sayısı (Türsab, 2014).

Kruvaziyer turizminin yüzde 84 gibi önemli bir kısmı ABD'li turistlerden oluşmaktadır. 2013

yılında 17.6 milyon ABD'li kruvaziyer yolculuğuna çıkarken, bunların 11.7 milyonunun

yolculuğunun başlangıç noktası da ABD’dir. 1990 yılından bu yana toplam 200 milyonu aşkın

yolcu kruvaziyer turizmini tercih etmiştir. Bu rakamın yüzde 40'ı son 5 yılda yolculuk yapmıştır.

Ortalama bir kruvaziyer yolculuğu 7 gün sürerken, kruvaziyer turistlerinin en çok tercih ettiği

rota ise yüzde 37.3 ile Karayipler ve Bahamalar olarak gerçekleşmiştir. Bunu yüzde 19.9 ile

Türkiye'nin de içinde bulunduğu Akdeniz bölgesi takip etmektedir.



Yapılan araştırmalar kruvaziyer yolcularının yaş ortalaması 50 ve yolcuların ortalama yıllık

gelirinin 100-110 bin dolar seviyesinde olduğunu ortaya koymaktadır.Yolcuların kruvaziyer

turizmini tercih etmesinin önemli nedeni 'eğlenceli ve hesaplı lüks' olarak öne

çıkmaktadır.Yolcuların yüzde 86’lık kısmının evlidir. Yüzde 75'i seyahate eşleriyle katılmaktadır.

Kruvaziyer turistinin gemide yaptığı harcama 7 günlük bir ortalama sehayat için bin 719

dolardır. Bu miktarın yüzde 75'i bilet parasına gitmektedir.Gemide yapılan diğer harcama

kalemleri ise casino, bar, iniş giderleri ve spa olarak öne çıkmaktadır.Buna ek olarak, kruvaziyer

turisti ve gemi tayfalarının indiği limanlarda yaptığı harcamanın 2014 yılında 18.1 milyar dolar

olarak gerçekleşmesi öngörülmektedir (Türsab, 2014).

Tablo 5-3 Kruvaziyer Yolcuları Harcamaları

80‘lerden sonra küresel boyutta kruvaziyer turizmi giderek artan bir hızla büyümeye başlamış

ve büyük sermaye gruplarının oluşmasına neden olmuştur. Dünya pazarında kruvaziyer hizmeti

veren en büyük grup %48‘lik payı ile Carnival‘in sahip olduğu Costa-Aida ve onu %24‘lük payı ile

takip eden Royal Carribean International‘dır. Pazar lideri olan Carnival grubunun 12 yan şirketi,

80‘in üzerinde filosu ve 150 bin yatak kapasitesi bulunmaktadır. Pazarın ikinci sıradaki ismi

Royal Caribbean International‘ın ise 40‘ın üzerinde filosu bulunmaktadır (Şekil 5-1).



Şekil 5-1 Lider Kruvaziyer Şirketleri

Royal Caribbean International‘ın 2006 yılında duyurduğu küresel liman geliştirme projesi şu

limanları içermektedir;

Cococay limanı - Bahamalar

Labadee limanı - Haiti

Ege limanları - Türkiye

Miami limanı - ABD

San Juan limanı - Puerto Rico

Costa Maya limanı - Meksika

Napoli limanı - İtalya

Roma yolcu terminali - İtalya

Belize limanı – Belize

Ayrıca Royal Caribbean International; Avrupa‘daki üç önemli şehri ana liman olarak programına

almış ve bunlardan ilki olan, Rusya‘nın St. Petersburg limanı için 1.7 milyar dolarlık yatırıma

başlamıştır. İkinci olarak İtalya‘nın Napoli limanı ve son olarak da Türkiye‘nin İstanbul limanı

programa eklenmiştir. Bir liman aşağıdaki şartlarda 'Ana Liman' (Home Port) sınıfında yer

alabilmektedir:

Dünya Kenti olması,

Uluslararası hava limanına sahip olması,



Modern konaklama tesislerinin olması,

Ulaşım ağının geniş ve yeterli olması,

Tarihi ve turistik zenginliğinin olması,

2500-5500 yolcu kapasiteli kruvaziyer gemilerine uygun yanaşma yapılarının ve

modern yolcu terminalinin bulunması.

Uluslararası Denizcilik Örgütü‘nün (IMO), 09.12.2002 tarihinde yaptığı diplomatik konferansta

deniz güvenliği ile ilgili olarak 'International Ship and Port Facility Security' kabul edilerek,

01.07.2004 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Yürürlüğe giren 'ISPS Kod‘ gereği gemilere ve liman

tesislerine zorunlu uygulamalar getirilmiş olup sertifika almayan gemiler ve liman tesisleri;

'güvenli olmayan‘ gemi ve liman tesisi olarak lanse edilerek, ticari faaliyet izinlerinin

kısıtlanabilmesi yasalaştırılmıştır (İskender B.,2010).

5.1.2 Türkiye’de Kruvaziyer Turizmi

Kruvaziyer turisti, sağladığı gelir açısından deniz turizminin yükselen yıldızı olmuştur. Kruvaziyer

turistinin 7 günlük bir seyahatte gemide harcadığı tutar ortalama bin 719 dolardır. Yani

kruvaziyer turizminin sadece gemiler açısından büyüklüğü 36 milyar dolara ulaşmış

durumdadır. Bu rakama, kruvaziyer turistinin gemi dışında yaptığı harcamalar dahil değildir.

Kruvaziyer turist, normal bir turistin ortalama 3 katı kadar harcama yapmaktadır. Örneğin;

Türkiye’de normal bir turistin günlük ortalama harcaması 50-55 dolar seviyesindeyken, transit

bir limanda kruvaziyer turisti için bu rakam 120 doları, ana limanlarda ise 150 doları

geçmektedir. Kruvaziyer tayfası da limanlarda günlük ortalama 70 dolar harcama

yapmaktadırlar. Bu rakamlar baz alınarak yapılan hesaba göre, kruvaziyer turisti ve tayfasından

Türkiye’de esnafa yaklaşık 400 milyon dolar para bırakmaktadır. Özetle; 2013’te 2.2 milyon

kruvaziyer turisti Türkiye’yi ziyaret ederken, bu rakam 2014’te dünyada yaşanan ekonomik

krizle birlikte Yunanistan’daki kriz ve grevlerin etkisi ile kruvaziyer şirketlerinin Batı Akdeniz

turlarına yönelmesi sebebiyle 1.8 milyon turiste ulaşmıştır.

En çok tercih edilen rota yüzde 37.3 ile Karayipler ve Bahamalar’dır. Türkiye’ninde

içinde bulunduğu Akdeniz Bölgesi yüzde 19.1 ile ikinci sırada yer almaktadır. Dünya

ekonomisinin 2008-2009 krizinin yaralarını sarmasıyla birlikte yeniden büyümeye

başlayan kruvaziyer turizminde Türkiye’nin de yükselişi sürmektedir. Son 11 yıla

bakıldığında sadece 2009 yılında gerileme yaşayan Türkiye’ye gelen kruvaziyer turisti

sayısı 2013 yılında 2.2 milyonu geçerek, dünyadan aldığı pay yüzde 11’e çıkmıştır. Son



10 yılda büyüme oranı yüzde 285 olarak gerçekleşmiştir (Şekil 5-2, Şekil 5-3). (DTO,

2015)

Dünyadaki tüm kruvaziyer turistlerinin yüzde 11’inin yolu Türkiye’den geçmektedir.

Bir kruvaziyer turistinin 7 günlük gemi harcaması ortalama bin 719 dolardır.

Türkiye’de günlük turist harcaması (konaklama ve ulaştırma hariç) ortalama 50 dolar,

kruvaziyer turistinin limanlarda yaptığı günlük harcama ise ortalama 120-150 dolardır.

Türkiye’ye gelen turistlerin yüzde 30’unun durağı İstanbul olmakla birlikte, İstanbul’u

Kuşadası ve İzmir takip etmektedir.

2015 yıl sonunda elde edilen istatistiklere göre ise toplam kruvaziyer yolcu sayısı 1889370 ve

en çok yolcu gelen liman ise 595880 yolcu sayısı ile İstanbul, ikinci ise 567315 ile Kuşadası takip

etmektedir (Tablo 5-4, Tablo 5-5, Tablo 5-6, Tablo 5-7).

Tablo 5-4 Aylar Bazında Kruvaziyer Gemi ve Yolcu İstatistikleri (2015-Yıl Sonu) (DTGM, 2016)

KRUVAZİYER

TİPİ YOLCU

GEMİSİ

YOLCU

GEMİSİDİĞER GEMİ TOPLAM

GELEN

YOLCU

GİDEN

YOLCU

TRANSİT

YOLCUTOPLAM

AĞUSTOS 182 11 1 194 45.117 45.801 196.569 287.487

ARALIK 4 2 0 6 3 291 3.566 3.860

EKİM 192 31 0 223 39.350 41.972 197.326 278.648

EYLÜL 217 25 0 242 43.843 47.218 206.328 297.389

HAZİRAN 167 19 0 186 33.746 37.582 186.127 257.455

KASIM 48 8 0 56 6.740 5.945 69.322 82.007

MART 30 1 0 31 1.107 1.369 18.244 20.720

MAYIS 139 25 0 164 27.842 30.522 151.865 210.229

NİSAN 120 12 0 132 12.315 14.076 110.705 137.096

OCAK 10 1 0 11 256 150 12.837 13.243

ŞUBAT 10 2 0 12 148 176 8.917 9.241

TEMMUZ 177 22 0 199 44.022 47.182 200.791 291.995

TOPLAM 1.296 159 1 1.456 254.489 272.284 1.362.597 1.889.370

AY

KRUVAZİYER GEMİ KRUVAZİYER YOLCU



Tablo 5-5 Liman Başkanlıkları Bazında Kruvaziyer Gemi ve Yolcu İstatistikleri (2015-Yıl Sonu)

(DTGM, 2016)

KRUVAZİYER

TİPİ YOLCU

GEMİSİ

YOLCU

GEMİSİDİĞER GEMİ TOPLAM

GELEN

YOLCU

GİDEN

YOLCU

TRANSİT

YOLCUTOPLAM

ALANYA 33 1 0 34 6 16 22.310 22.332

ANTALYA 50 2 0 52 79.079 80.931 8.528 168.538

BARTIN 6 2 0 8 0 0 954 954

BODRUM 71 18 1 90 562 488 61.000 62.050

BOZCAADA 12 0 0 12 0 0 14.970 14.970

ÇANAKKALE 66 7 0 73 1.042 98 21.354 22.494

ÇEŞME 33 8 0 41 16.459 16.298 8.015 40.772

DİKİLİ 38 3 0 41 167 141 8.009 8.317

FETHİYE 9 1 0 10 0 1 2.823 2.824

GÖCEK 6 0 0 6 0 0 883 883

GÜLLÜK 3 0 0 3 0 0 347 347

İSTANBUL 305 40 0 345 100.734 105.020 390.126 595.880

İZMİR 108 6 0 114 14.505 14.763 212.448 241.716

KAŞ 10 1 0 11 0 0 4.122 4.122

KUŞADASI 446 60 0 506 13.388 25.904 528.023 567.315

MARMARİS 78 5 0 83 28.528 28.622 71.976 129.126

MERSİN 2 0 0 2 1 0 1.596 1.597

MUDANYA 2 0 0 2 0 0 655 655

SAMSUN 5 0 0 5 2 0 548 550

SİNOP 3 2 0 5 11 2 1.348 1.361

TAŞUCU 1 0 0 1 2 0 284 286

TRABZON 7 3 0 10 3 0 2.278 2.281

YALOVA 2 0 0 2 0 0 0 0

TOPLAM 1.296 159 1 1.456 254.489 272.284 1.362.597 1.889.370

LİMAN BAŞKANLIĞI

KRUVAZİYER GEMİ KRUVAZİYER YOLCU



Tablo 5-6 Yıllara Göre Limanlarımıza Gelen Kruvaziyer Yolcu Sayıları (DTO, 2015).

Şekil 5-2 2006-2014 Yıllarında Türk Limanlarına Kruvaziyer Gemilerle Gelen Yabancı Yolcu ve

Gemi Sayıları



Tablo 5-7 Türkiye Kruvaziyer Liman İstatistikleri(DTO, 2015).

Şekil 5-3 Türkiye Kruvaziyer Limanları Yolcu Sayıları (2003-2014) (DTO, 2015).

Deniz Ticaret Odasının 2015 Temmuz Kruvaziyer ek sayısında ise Türkiye turizm sektöründe

yapılması gerekenler ile ilgili değerlendirme yapılmış ve

• Turizm çevre ve altyapı dengesinin kurulması ve çevre bilincinin oluşturulması

• Yeterli düzeyde tanıtım



• Fiyat dengesi

• Kalifiye eleman

• Ülke geneline yayılma

• İç turizmde tatil bilincinin artırılması

• Turizm sezonunun 12 aya çıkartılması

•Verimlilik örgütlenmesinin sağlanması, sektörel güvencelerin oluşturulması gerektiği

belirtilmiştir.

Türkiye'de;

•İklim, doğal kaynaklar ile tarihi değerlerin varlığı ve henüz büyük oranda bozulmamış çevre

•Ana pazarlardaki tanınmışlık, pazar payının yüksekliği ve buralarda Türkiye spesiyalisti seyahat

organizatörleri ve uçak şirketlerinin varlığı

• Akdeniz çanağındaki rakip ülkelere göre daha yeni ve daha nitelikli tesislerin varlığı

•Halı, deri, konfeksiyon ve mücevher başta olmak üzere alışveriş olanakları, yöresel potansiyele

bağlı olarak gelişen el sanatları ve el sanatı ürünlerinin varlığı

• Turizmin çeşitlenmesine olanak veren coğrafi yapı ve ulaşım olanaklarının mevcut olmasına

rağmen;

• Sağlık, teknik altyapı ve enerji konularında yetersizlik

• Turizmde yeterince çeşitlendirmeye ve coğrafi yaygınlaştırmaya gidilmemesi

• İç turizm ile ilgili stratejik planlama eksikliği

• Rekabet üstünlüklerimizin ortaya konulmasındaki güçlükler nedeni ile pazarlamanın düşük

fiyatlara yapılması, düşük fiyatların bir çekim unsuru haline gelmesi

• Ulaşım olanaklarının yetersizliği (Havayolu, Demiryolu vb.) gibi unsurlar da söz konusudur.

Bu tespitler ışığında, zayıf alanların iyileştirilerek, ülkemizin mevcut kruvaziyer (Şekil 5-4)

turizmini arttırmaya çalışmak için ülkemizin önemli turizm alanlarının tanıtımının yapılması,

yabancı basın, fuar, seminer, konferans v.b. yurtdışı tanıtımlarına daha çok ağırlık verilerek, iyi

bir pazarlama strateji geliştirilmesi ve ülkemiz kruvaziyer limanlarını Turn- Around Port (Kalkış-

Varış) Limanı haline getirilmesi önerilmektedir.



Şekil 5-4 Türkiye Kruvaziyer Limanları

5.1.3 Türkiye Kruvaziyer Limanları

5.1.3.1 Karaköy-Salıpazarı Limanı

1.2 km’lik Galata rıhtımı yaklaşık 100.000 m2 alana ve 140.000 m2 inşaat alanına sahiptir.

Alanının tamamı Türkiye Denizcilik İşletmeleri A.Ş. mülkiyetinde bulunmaktadır. Toplam 29

adet parselden (101.207,45 m2) oluşan alan, Beyoğlu İlçesi Kemankeş, Pürtelaşhasan ve

Kılıçalipaşa Mahalleleri sınırları içinde yer almaktadır ve Türkiye Denizcilik İşletmeleri Genel

Müdürlük binası olarak kullanılan “Merkez Rıhtım Han”, Karaköy Yolcu Salonu, Eski Paket

Postanesi, Gümrük Müsteşarlığı Gümrükler Başmüdürlüğü (Çinili Han) ve liman sahası içinde

yer alan 6 adet antrepo ve ofis binası ile daha önce antrepo iken İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı

tarafından işletilen İstanbul Modern binasından oluşmaktadır.

Kruvaziyer limanı ile içerisinde 335 standart odalı, 96 suit, 123 apart ve 113 lofts olmak üzere

667 üniteli muhtelif oteller, müze, sinema, sanat galerisi, yiyecek-içecek, turistik eşya satış

üniteleri, sergi ve fuar salonları, toplantı salonları, 1132 araç kapasiteli otopark, 65 araç

kapasiteli otobüs parkı, teknik alan, bulvar, 104 adet kiralanabilir alışveriş mağazası, kafe-fast

food ve restoranlar, teknoloji merkezi, yolcu salonu, gümrük merkezi, haberleşme ve sağlık

merkezi ünitelerinin bulunduğu yaklaşık 128.126 m2 kapalı alanlı bir kompleksden oluşmaktadır

(Şekil 5-5, Tablo 5-8).



Şekil 5-5 Salıpazarı Limanı Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2015)

Tablo 5-8 İstanbul Salıpazarı Kruvaziyer Limanı 2013-2014 Yılı 12 Aylık Gemi ve Yolcu İstatistik

Bilgisi(DTO, 2015).



5.1.3.2 Kuşadası Limanı

Enlemi 37 52' 30" K, Boylamı 27 15 42" D olan Akburun ile Enlemi 37 48' 54" K, Boylamı 27 16'

12" D mevkiindeki Narderesi ağzından, Batı istikametine çizilen hatlar ile 27 14' 00" D

Boylamının iç kısmında kalan deniz havzasıdır. Aydın ili, Kuşadası ilçesinde bulunan Kuşadası

Liman'ında Kuşadası Kadastro Müdürlüğünce 01.02.2000 tarihinde mahallinde yapılan kadastro

tespit çalışmaları neticesinde hazırlanan kadastro paftasında Maliye hazinesi adına tapuda

tescilli olan Camikebir Mahallesi, 48 ada, 1 parsel 12.587 metrekare olup, 6.609,34

metrekarelik bölümü kullanılmaktadır. Ayrıca limanın kullanımında tescilsiz 12.884,24

metrekarelik dolgu alanı bulunmaktadır.Böylelikle toplam liman sahası 19.593,58 metrekaredir.

Limanda mendirek ve Liman geri sahasında kapalı ambar ve sintine arıtma tesisi

bulunmamaktadır.(KUTO,2012).

Kuşadası Limanına 2013 yılında gelen 75 farklı kruvaziyer gemisi toplamda 428 sefer

gerçekleştirmiştir. İlk 7 gemi gelen yolcuların %61’ini; ilk 14 gemi gelen yolcuların %77’sini

gerçekleştirmiştir.

2013 Yılında Kuşadası’na gelen gemi sayısı bir önceki yıla göre %7 düşüş göstererek 428’e

düşmesine rağmen yolcu sayısında 13 binlik artış göstererek 577 bine ulaşmıştır.

2013 Yılında Kuşadası yolcu sıralamasında; Royal Caribbean grubunun Navigator of The Sea

Gemisi 27 sefer ile 92 bin yolcu ile ilk sırayı alırken, Louis Cruise operatörünün Louis Olympia

gemisi 53 seferde 78 bin yolcu ile ikinci sırayı, Celebrity Reflection gemisi 17 sefer ile 54 bin

yolcu getirerek 3. sırayı almıştır.

Kuşadası Limanı Akdeniz’e uğrak yapan 42 kruvaziyer firmasından 38’ine hizmet vermesi

itibariyle Doğu Akdeniz’den seferleri Batı Akdeniz’e çeviren firmaların oluşturduğu yolcu sayısı

düşüşünden 2014 yılında hemen hemen hiç etkilenmemiştir (DTO, 2015).



Şekil 5-6 Kuşadası Limanı Uydu Görüntüsü(Google Earth, 2015)

5.1.3.3 İzmir Limanı

Hızlı yolcu ve yük artışı sağlayan diğer bir Ege bölgesi limanı İzmir Alsancak limanıdır. Bölgenin

en önemli yük limanı olan İzmir Alsancak limanında kruvaziyerin gelişme imkanları

sınırlıdır.Artan talebi karşılamak amacı ile sadece kruvaziyer gemilerine hizmet verecek yeni

liman yatırımı için çalışmalara başlanmıştır. Diğer yandan İzmir Limanı’nın Türkiye kruvaziyer

turizmdeki payı 2003 yılında %1 dahi değilken, 2008 yılının sonunda % 20’lere çıkmıştır. İzmir

limanı 2008 yılında aldığı pay ile Kuşadası ve İstanbul’un arkasından üçüncü sıraya yükselmiş

bulunmaktadır (Şekil 5-7). Türkiye Turizm Stratejisi 2023 Eylem Planı’nda Trabzon, Kuşadası,

Samsun, İzmir, Antalya ve Mersin’de bulunan kruvaziyer gemi kabul eden limanların

yenilenerek geliştirilmesi, İstanbul Limanı’nın ise kapasitesinin arttırılması hedef olarak

belirlenmiştir (Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2007).



Şekil 5-7 İzmir Limanı Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2016)

Yıllara göre İzmir Kruvaziyer Limanına gelen yolcu sayısı 2012 yılında 552.764 kişi iken, 2013

yılında 486.493 ve 2014 yılında ise 257.233 kişidir. 1 Aralık 2015 itibari ile İzmir’de gerçekleşen

düşüşün ana sebebi olarak öne çıkan husus; Venedik Liman kapasitesinin yetersizliği nedeniyle

kruvaziyer seferlerinin Batı Akdeniz’e kaydırılmasıdır (Deniz Ticaret Odası, 2015 ).

2013 Kruvaziyer Sektör Raporuna göre İzmir’in 2010 yılında 378 bin olan yolcu sayısının 2011

yılında 493 bine, 2012 yılında ise 552 bine ulaşmasına rağmen 2013 yılında %8 düşüş

göstererek 486 bine gerilediği görülmektedir.

2011 yılına göre 2012 yılında yaşanan 59 bin yolcu artışında, İzmir çıkışlı yeni seferlerine

başlayan ETS Tur tarafından işletilen Aegean Paradise gemisinin 27 sefer gerçekleştirerek en

büyük rolü oynamış iken yolcu sayısını bir önceki yıla göre ortalama 12 bin artıran Norwegian

firması ise bu artışın bir diğer önemli aktörü olmuştur.

2013 yılında gerçekleşen 66 binlik düşüşün en büyük nedeni olarak Aida firmasında gerçekleşen

36 binlik ile ETS turda gerçekleşen 30 binlik düşüşün olduğu görülmektedir. 2012 yılında 17

seferde 43 bin kruvaziyer turisti İzmir’e getiren Aida operatörü 2013 yılında 5 seferde 8 bin

yolcu getirerek bir önceki yıla göre 30 bin düşüş gerçekleşmiş iken; ETS tur tarafından 2012

yılında İzmir’e 27 sefer yapan Aegean Paradise gemisinin 2013 yılında seferlerini iptal etmesiyle

bir önceki yıla göre 30 binlik düşüş gerçekleşmiştir.



Costa firmasında gerçekleşen 13 binlik azalmaya dikkat edildiğinde sefer sayısında azalma

olmamasına rağmen gemilerin büyüklüğüne bağlı olarak 13 binlik düşüşün gerçekleştiği

görülmektedir. Costa firması, 2012 yılında 8 farklı gemi ile gerçekleştirdiği 70 seferde 215 bin

yolcu getirmiş iken, 2013 yılında 7 farklı gemi ile 70 seferde 202 bin yolcu getirerek 13 binlik

düşüş gerçekleştirmiştir.

Louis firması 2012 yılında 23 seferde 15 bine yakın yolcu getirmiş iken 2013 yılında sadece 1

sefer gerçekleştirmiş ve İzmir’e getirdiği yolcu sayısında 14 binlik düşüş yaşamıştır.

MSC firması 2012 yılında 98 bin yolcuyu 30 seferde İzmir limanına getirmiş iken; 2013 yılında

138 bin yolcu getirerek bir önceki yıla göre 40 bin daha fazla kruvaziyer turisti İzmir’e

getirmiştir (Şekil 5-8).

Şekil 5-8 İzmir Limanı Yolcu Sayısı Grafiği (DTO, 2015 )

5.1.3.4 Ulusoy Çeşme Port

6.931 m² toplam alana sahip olan liman, tesisleri ile birlikte 1991 yılında Türkiye Denizcilik

İşletmeleri A.Ş. tarafından hizmete sokulmuştur. Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun 28.04.2003

tarih ve 2003/17 sayılı kararı ile Ulusoy Çeşme Liman İşletmesi A.Ş. lehine sonuçlanan ve



28.05.2003 tarihinde imzalanan 30 yıl süreli “İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi” ile 06.06.2003

tarihinde Türkiye Denizcilik İşletmeleri A.Ş. tarafından Ulusoy Çeşme Liman İşletmesi A.Ş.’ ne

teslimi yapılmıştır. Çeşme limanı İzmir’e 85 km., Adnan Menderes havalimanına 110 km.

mesafede olup Çeşme şehir merkezine ise 1 km. mesafededir. İskele uzunluğu 150 m. olup

derinlik iskele boyunca 8-12 metredir. Bu iskelenin 150 metreden 322 metreye uzatma

çalışmaları devam etmekte olup, Eylül 2012 tarihi itibariyle yapılan çalışmalar neticesinde 330

metreye kadar kruvaziyer gemiler bu iskeleye yanaşabilmektedir (Şekil 5-9).

Kruvaziyer gemilerin uğrak yaptığı ülkemizdeki diğer limanlara bakıldığında; özellikle 2013

yılında Çeşme Limanı’nda büyük artış yaşandığı görülmektedir. 2008 yılına kadar hiç kruvaziyer

geminin gelmediği Çeşme Limanı’na 2012 yılında 4.787 yolcu, 2013 yılında 62.741 yolcu gelmiş

iken 2014 yılında ise 62.115'e ulaşmıştır.

Şekil 5-9 Ulusoy Çeşme Port Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2013)

5.1.3.5 Bodrum Cruise Port

Bodrum Yolcu Limanı, Milas Uluslararası Havalimanı’na 36 km uzaklıkta ve şehir merkezine

birkaç dakika yürüme mesafesindedir. Liman iki büyük yolcu gemisine üç motorlu tekneyle aynı

anda hizmet verme kapasitesine sahiptir. Yeni inşa edilen iskelenin uzun tarafı 350 metre, iç



kısmı ise 330 metre boyunda olup eni 15 metredir. İskelenin sığ kısmının derinliği -9 metre ile

başlayıp iskelenin ucunda bu rakam -23 metreye çıkmaktadır.

Gemi iskelesinden başka, limanda 3 m ile 6 m arasında değişen çeşitli rıhtımların boyu toplam

300 m'dir.Rıhtımlara ek olarak limanda üç feribot rampası mevcuttur. Terminal binası dahil

toplam 22.000 m2'lik bir alana yayılmıştır.

Terminal binası tüm gümrük idaresini, duty-free alanı, restoran ve kafeteryayı içinde

barındırmaktadır. Yakın gelecekte diğer binalarda başka restoranlar, kafeler, yeni dükkan ve

butikler açılacaktır (Şekil 5-10).

Şekil 5-10 Bodrum Cruise Port Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2015)

2013 Kruvaziyer Sektör Raporuna göre Bodrum Limanı’na 2013 yılında gelen 24 farklı

kruvaziyer gemisi toplamda 113 sefer gerçekleştirmiştir. İlk 4 gemi 15 bin yolcu ile gelen tüm

yolcuların %55’ini gerçekleştirmiştir. 2013 yılında bir önceki yıla göre gemi sayısında 17, yolcu

sayısında 24 bin düşüş yaşanmıştır.

Bodrum limanı 2003-2007 yılları arasında 10 bin civarında kruvaziyer yolcuya hizmet vermiş

iken Kruvaziyer limanın yapımının tamamlanması ile 2008 yılından itibaren 50 bin yolcunun

üzerinden hizmet verebilecek duruma ulaşmıştır. Nitekim 2008 ve 2012 yıllarında 52 bin yolcu

sayısına ulaşmıştır. 2013 yılında ise 28 bine gerilemiştir (Şekil 5-11).



Şekil 5-11 Bodrum Limanı Kruvaziyer Gemi ve Yolcu Sayıları

5.1.3.6 Marmaris Cruise Port

Marmaris Cruise Port 305 m ve 134 m uzunluklarında ve her biri 15 m genişliğinde, 11 m draftı

olan iki adet rıhtıma sahiptir. Marmaris iç limanı Yıldız Adası ve Keçi Adaları tarafından

korunmaktadır. Yıldız adası bir yarımada olup 75 m genişliğinde bir kanal ile doğu kıyısına

bağlanmaktadır (Şekil 5-12).

Şekil 5-12 Marmaris Cruise Port Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2013)

Marmaris Limanı’na 2013 yılında gelen 22 farklı kruvaziyer gemisi toplamda 112 sefer

gerçekleştirmiştir. İlk 4 gemi 114 bin yolcu ile gelen tüm yolcuların %75’ini gerçekleştirmiştir.

2013 yılında bir önceki yıla göre gemi sayısında 24, yolcu sayısında 42 bin artış yaşanmıştır.



Marmaris Limanı 2003-2005 yılları arasında yolcu sayısında artış göstererek 33 binden 83 bine

yükselmesine rağmen 2006-2007 yılları arasında azalan bir grafik göstererek 65 bin seviyelerine

gerilemiştir. Bu yıldan sonra inişli çıkışlı bir durum sergileyerek 170 bin seviyelerine kadar

yükselmesine rağmen 2012’de 110 bin seviyelerine geri dönmüş ve 2013 yılı sonu itibariyle 150

binin üzerinden kruvaziyer yolcusuna hizmet vermiştir (Şekil 5-13).

Şekil 5-13 Marmaris Limanı Kruvaziyer Gemi ve Yolcu Sayıları.

5.1.3.7 Akdeniz Port

Port Akdeniz – Antalya Yolcu Limanı, 510 m. (200 / 170 / 140 m) uzunlukta ve tümü ISPS

sınırları kapsamında korunmakta olan 3 adet rıhtıma sahiptir. Rıhtımlara yanaşan uluslararası

cruise taşımacılığı yapan yolcu gemilerine hizmet vermek üzere 709 m² kapalı alana sahip bir

yolcu salonu bulunmaktadır. Port Akdeniz, sınırları içinde yer alan yat limanı ile yurt içi ve yurt

dışı deniz ticaretinde önemli bir rol oynamaktadır (Şekil 5-14).

Global Liman İşletmeleri, Port Akdeniz – Antalya Yolcu Limanı'nı devraldığından bu yana

limanda ana liman operasyonları gerçekleştirmeye başlayarak limanda daha büyük yolcu

gemileri ağırlanmaya başlanmış ve kruvaziyer ile gelen yolcuların sayısı istikrarlı bir şekilde

artmıştır.



Şekil 5-14 Akdeniz Port Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2016)

Antalya Limanına 2013 yılında gelen 20 farklı kruvaziyer gemisi toplamda 56 sefer

gerçekleştirmiş iken ilk 3 gemi gelen yolcuların % 93’ünü gerçekleştirmiştir. 2013 Yılında

Antalya limanına bir önceki yıla göre gemi sayısında 9, yolcu sayısında ise 4 bin artış

gözükmektedir.

2013 Kruvaziyer Sektör Raporuna göre Antalya Limanı incelendiğinde 2003 yılından 2010 yılına

kadar 50 bin yolcu seviyelerinden 12 binlere kadar düşüşün olduğu; 2010 yılından sonra

Antalya Limanı’nın büyük kruvaziyer gemiler ile tanışması neticesinde büyük bir artışın

yaşanarak yolcu sayısının 100 binin üzerine ulaştığı görülmektedir. 2010 yılından sonra ülke

genelinde düşüşün yaşandığı 2012 yılında bile artışın görüldüğü bir büyüme trendine girdiği ve

2013 yılı itibariyle 160 binin üzerine kruvaziyer yolcuya hizmet verdiği görülmektedir.

2003-2009 yılları arasında ortalama 600 kişilik gemilere hizmet veren Antalya limanı 2010

yılından sonra ortalama 2500 kişilik kruvaziyer gemilere hizmet vermeye başlamıştır. Nitekim

2004 yılında 63 gemi ile 51 bin yolcuya hizmet verirken 2013 yılında 56 gemi ile 163 bin yolcu

sayısına ulaşmıştır (Şekil 5-15).



Şekil 5-15 Antalya Limanı Kruvaziyer Gemi ve Yolcu Sayıları.

Yine 2013 Kruvaziyer Sektör Raporunda yer alan değerlendirmelere göre 2010 yılında 103 bin

olan yolcu sayısının, 2011 yılında 127 bine, 2012 yılında 159 bine, 2013 yılında ise 163 bine

ulaştığı görülmektedir. 2011 yılına göre 2012 yılında yaşanan 32 bin yolcu artışında Antalya

çıkışlı yeni seferlerine başlayan Aida Diva gemisi önemli yer tutmakta olup bu firma 2013

yılında da 2012’deki sayıya yakın kruvaziyer turisti Antalya Limanı’na getirmiştir. Aida Cruise

operatörü 2012 yılında 138 bin, 2013 yılında da 137 kruvaziyer turistini Antalya Limanı’na

getirmiştir.

Yolcu sayısını bir önceki yıla göre ortalama 11 bin artıran ve dünyanın önemli turizm

acentalarından biri olan TUI’nin kruvaziyer operatörlüğünü yaptığı Mein Schiff 2 gemisi bu

artışın bir diğer önemli aktörü olmuştur. Bu noktada ise aşağıda yer alan hedefler verilmiştir:

Ülkemizin en önemli turizm şehri olan Antalya’nın kruvaziyer liman olarak homeport

olabilecek limanlardan biri olabileceğinden hareketle TUI ve Thomson gibi büyük tur

acenteleri ile ortak çalışma yapılarak Antalya Limanı çıkışlı kruvaziyer turizm

canlandırılmalıdır.

Doğu Akdeniz bölgesindeki diğer kruvaziyer limanlar ile ortak platform oluşturularak

bölgesel tanıtım yapılmalıdır.

İzmir ve Kuşadasına sefer yapmasına rağmen Antalya Limanı’na sefer yapmayan Royal

Caribbean grubu ile görüşmeler yapılarak Antalya Limanı’na da sefer yapmaları

yönünde girişimde bulunulmalıdır.



5.1.3.8 Alanya Limanı

Antalya körfezinin doğusunda yer alan, 36° 32′ K 32° 00′ D koordinatlarına bulunmaktadır

(Şekil 5-16). Liman, 250 metre yükseklikteki denize doğru uzanan dağlık kara parçası tarafından

korunmaktadır. Yunanistan, Mısır, Israil, Lübnan, Suriye ve Kıbrıs Limanlarının güzergahını

bağlar. Doğu Akdenizde seyir eden gemiler rahatlıkla erişebilmektedr.

Terminal İşletmesi Alanya Kruvaziyer Limanı İşletmesi, Aralık 2000 de Türk Cumhuriyeti devleti

tarafından 30 seneliğine ALİDAŞ’a verilmiştir. Alanya Kruvaziyer Limanı sadece internasyonel

kruvaziyere ve Girne-Alanya arası hızlı feribotlar'a hizmet vermektedir.

Mendirek 553m uzunluğunda ve 10 m genişliğindedir. Toplamda 6 tane kruvaziyer gemisini

bulundurabilmekte ve bu gemilere kolay yanaşma sağlanmaktadır. İskele yüksekliği su

seviyesinden 2 metre yukarıdadır. 300 metre uzunluğunda, 8.5 metre su çekimine sahip olan

bir gemi, kolayca iskelenin yanına yanaşabilmektedir.

Şekil 5-16 Alanya Limanı Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2015)

2014 yılında toplam 24 gemiye ve 19093 yolcuya, 2015 yılında ise toplam 13 gemiye ve 12731

yolcuya hizmet verilmiştir (Tablo 5-9).



Tablo 5-9 Alidaş Alanya Kruvaziyer Liman İstatisikleri

5.1.4 Türkiye’de Yat Turizmi

Akdeniz Çanağı’nda yüzbinlerce yat bulunmakta ve bu rakam her yıl artmaktadır. Türkiye’de

günümüzde binlerce yat bulunmasına rağmen, Artvin- Samandağ arasında sadece 21,000 yat

bağlama kapasitesi mevcuttur. Bu durum, 8333 km kıyısı olan ülkemiz için yetersizdir.

Ülkemize gelen turistler, “bareboat” (mürettebatsız) ya da mürettebatlı tekneler kiralayarak

kıyılarımızda gezinti yapma imkânına sahiptir. Mürettebatlı teknelerin büyük bir kısmı olan

“gulet”ler ise ülkemize özgü bir seyahat ve tatil türü olan “Mavi Yolculuk” turizmini yaratmıştır.

Bu konuda; gerek turistlerin can ve mal güvenliği, gerek deniz kirliliği, gerekse haksız rekabetin

önlenmesi ve mavi yolculuğun geleceğinin güvence altına alınması için ciddi bir kontrol

sistemine ve yeni uygulanabilir kurallara ihtiyaç vardır. Yat bağlama kapasitemizin arttırılması

için yetkilerin tek elde toplanması sağlanmalı ve bürokrasi hızlandırılmalıdır. Yat işletmeciliği

özendirilmeli ve mevzuattan arındırılmalıdır. Bunun yanı sıra, yat imalatçılığı özendirilmeli,

Avrupa normlarında üretim için eğitim ve altyapı sağlanmalıdır. Türklerin ve yabancıların,

Türkiye’de imal edilmiş, Türk bayraklı yat satın almaları özendirilmelidir. İtalya’da yat imalatı

endüstrisi bu şekilde gelişmiştir. Ne yazık ki, Türkiye’de yüzde yüz yabancı sermayeli her türlü

yatırım yapılabilirken, yabancıların Türk bayraklı yat sahibi olmaları imkânsızdır. İtalya’nın 6500

km. uzunluğundaki kıyılarında 380, İspanya’nın 4964 km uzunluğundaki kıyılarında 96,

Hırvatistan’ın 5835 km uzunluğundaki kıyılarında 50 adet marina varken, her yönü ile çok daha

güzel, değişik, zengin 8333 kilometrelik kıyılarımızda ise sadece 46 adet marina bulunmaktadır.

87



Dünya genelinde 19.000 adet marina/yat limanı mevcut olup, sadece Avrupa genelinde 5000

adet marina/yat limanı mevcuttur.

Ülkemiz kıyılarında 2002 sonu itibariyle 25 adet marina varken, 2011 Yılı sonu itibariyle bu

rakam 46 adete (6’sı Belediyelere ait Belgesiz Yat Limanı) ulaşarak 8 yılda %94’lük bir artış

sağlanmıştır.

K.K.T.C. Karpaz Gate Marina, Martı Marina, Marmaris Yat Marin, Milta Bodrum Marina,

Palmarina Yalıkavak ve Teos Marina Deniz Turizmi Tesisleri TYHA The Yacht Harbour

Association tarafından verilen “5 Altın Çıpalı” tesisleri olarak hizmet vermektedirler. Bu tesisler

sadece bir marina değil; su sporları ve alışveriş merkezi, onarım ve bakım üssü, sosyal ve

kültürel aktiviteler merkezi bir “marina village”, yani “deniz tatil köyü”dür.

2008 yılında Marinası olan Belediyeler Birliği’nce (AEMA) Avrupa Birliği dışında ilk ve tek üyesi

olarak Fethiye Belediyesi seçilmiştir. Bugün, Türkiye de Yat Bağlama yerleri Sayısı toplam 69

adete ulaşarak 25.199 adet yat bağlama kapasitesine ulaşmıştır. (Yat Limanları, Belediye

İskeleleri/Rıhtımları, Yat Çekek Yerleri v.b. Diğer Bağlama Yerleri)

5.1.5 Antalya Kruvaziyer Limanı’na Komşu Yat Tesisleri

Bölgede, Antalya Kruvaziyer Limanı'na komşu yat limanları olarak; Setur Kaş Marina, Setur

Finike Marina, Kemer Türkiz Marina, Setur Antalya Marina, Alanya Marina, Kalkan Belediye Yat

Limanı, Kaş Belediye Yat Limanı ve Antalya Kaleiçi Yat Limanı bulunmaktadır (Şekil 5-17). Aynı

zamanda bölgeye yakın olan Göcek mevkiinde ise Marintürk Göcek Exclusive, Marin Türk

Göcek Village Port, D-Marin Göcek, Ece Marina, Club Marina Göcek, Skopea Marina Göcek ve

Göcek Belediye Marina bulunmaktadır (Şekil 5-18).



Tablo 5-10 Antalya ve Yakın Çevresi Yat Kapasitesi

Antalya ve Yakın Çevresi Yat Kapasitesi

S. No Marina Adı Deniz Kara Top. Kap.

1 Setur Kaş Marina 311 160 472

2 Setur Finike Marina 350 150 500

3 Kemer Türkiz Marina 230 140 370

4 Setur Antalya Marina 235 150 385

5 Alanya Marina 287 150 437

6 Kalkan Belediye Yat Limanı 65 40 105

7 Kaş Belediye Yat Limanı 95 50 145

8 Antalya Kaleiçi Yat Limanı 90 - 90

9 Marintürk Göcek Exclusive 100 - 100

10 Marin Türk Göcek Village Port 220 250 470

11 D-Marin Göcek 380 150 530

12 Ece Marina 460 - 460

13 Club Marina Göcek 195 - 195

14 Skopea Marina Göcek 80 - 80

15 Göcek Belediye Marina 150 - 150



Şekil 5-17 Antalya Civarındaki Marinalar-1 (Google Earth, 2015

Şekil 5-18 Antalya Civarındaki Marinalar-2 (Google Earth, 2015)

5.1.5.1 Setur Kaş Marina

Setur Kaş Marina Antalya'nın en batı ilçesi olan Kaş'da yer almaktadır. (Şekil 5-19).

Setur Kaş Marina, 472 yat kapasiteli marinanın kara kısmında 160 tekne kapasiteli çekek alanı

da bulunmaktadır. Marinada 7 adet yüzer iskele ve 1 adet de dalgakıran yer almaktadır.

Bununla beraber süper ve mega yatlar da dahil olmak üzere her boyda teknenin yanaşması için



elverişli su derinliği ve bağlanma imkanlarına sahiptir. 3 bin metre karelik kapalı alanında

marina hizmet binaları, yat kulübü, restoranlar, spor tesisleri, mağazalar ve yatçıların ihtiyaç

duyacağı tüm hizmetleriyle Kaş Marina, Fethiye'den Kemer'e kadar olan kıyı şeridindeki marina

ihtiyacını karşılamaktadır. 2015 yılı doluluk oranı %85 seviyesindedir. 2016 yılı doluluk oranı

%83’dür.

Şekil 5-19 Setur Kaş Marina Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2013)

5.1.5.2 Setur Finike Marina

Antalya'nın batısında yer alan Finike ilçesinde şehir merkezinde yer almaktadır (Şekil 5-20).

Setur Finike Marina, 500 yat kapasiteli marinanın kara kısmında 150 tekne kapasiteli çekek

alanı da bulunmaktadır. Marinada 3 adet yüzer iskele ve 2 adet de dalgakıran yer almaktadır.

2015 yılı yat doluluk oranı %80’dir. 2016 yılı doluluk oranı ise %65’dir.



Şekil 5-20 Setur Finike Marina Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2013)

5.1.5.3 Kemer Türkiz Marina

Antalya şehir merkezine 40 km uzaklıkta yer alan Kemer ilçesinde yer almaktadır. (Şekil 5-21).

Kemer Turkiz Marinası, 225 yat denizde, 125 yat karada konaklama kapasitesi ile ülkemiz

kıyılarında bulunan belgeli yat limanlarından biridir. 2015 yılı doluluk oranı %95’dir. 2016 yılı

doluluk oranı %90’dır.

Şekil 5-21 Kemer Türkiz Marina Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2015)

5.1.5.4 Setur Antalya Marina

Antalya ticari limanı ana mendireği içerisinde 1991 yılında faaliyete geçen Setur Antalya Marina

şehir merkezine 10 km, uluslararası Antalya Havalimanı’na 30 km mesafededir (Şekil 5-22).



Setur Antalya Marina’nın yat bağlama kapasitesi, denizde 235, karada 150 olmak üzere toplam

385 adettir. Marina içinde derinlik 4 - 6 metredir. Yaz sezonu boyunca hizmete açık mega yat

iskelesinde, boyu 90 metreye kadar olan yerli ve yabancı bir çok mega yata hizmet

verilmektedir.

Marinada, 30.000m² çekek sahası, 75 ve 200 ton kapasiteli gezer lift ve Yat Boya – Bakım

Hangarı (900m²) mevcuttur. Marina tarafından verilen karaya çekme, denize indirme ve alt

yıkama hizmetlerinin yanı sıra; her türlü tamir – bakım hizmetlerini marina içinde faaliyet

gösteren diğer işletmelerden almak mümkündür. 2015 yılı doluluk oranı %75’dir. 2016 yılı

doluluk oranı %95’tir.

Şekil 5-22 Setur Antalya Marina Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2016)

5.1.5.5 Alanya Marina

Alanya Marina Antalya Körfezinin doğusunda yer almaktadır (Şekil 5-23). 287 denizde bağlama

yerinde zincir tonoz sistemi ve 150 karada olmak üzere, her bağlama yerinde elektrik, su, Tv ve

telefon bağlantıları bulunmaktadır. Yarı olimpik ölçüde yüzme havuzu, tenis kortları, yat kulüp

binası, eğitim salonları, kapalı spor salonları ve SPA merkezi ile spor ve sosyal faaliyetler için

gerekli tüm imkanları oluşturulmuştur. 100 Ton kapasiteli Gezer Vinç – Travel Hoist ve 25 ton

kapasiteli bot taşıyıcı, teknik servisi ile yatlar için kara park ve bakım onarım merkezi

bulunmaktadır. Yat Malzeme Mağazası, Marketi, çarşı merkezi ile yat sahiplerinin tüm alışveriş

ihtiyaçları karşılanmaktadır. 2015 yılı yat doluluk oranı %60’tır.



Şekil 5-23 Alanya Marina Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2014)

5.1.5.6 Kalkan Belediye Yat Limanı

Kalkan Marina Antalya kentine 280 km mesafede ve Akdeniz Bölgesinin batısında

bulunmaktadır. (Şekil 5-24). Kalkan Marinası, 65 yat denizde, 40 yat karada konaklama

kapasitesi ile ülkemiz kıyılarında bulunan belgeli yat limanlarından biridir. 2015 yılı doluluk

oranı %80’dir. 2016 yılı doluluk oranı %45’tir.

Şekil 5-24 Kalkan Belediye Yat Limanı Marina Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2014)

5.1.5.7 Kaş Belediye Yat Limanı

Kaş Marina Antalya kentine 280 km mesafede ve Akdeniz Bölgesinin batısında bulunmaktadır

(Şekil 5-25). Kalkan Marinası, 95 yat denizde, 50 yat karada konaklama kapasitesi ile ülkemiz



kıyılarında bulunan belgeli yat limanlarından biridir. 2015 yılı doluluk oranı %90’dir. 2016 yılı

doluluk oranı %100’dür.

Şekil 5-25 Kaş Belediye Yat Limanı Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2014)

5.1.5.8 Antalya Kaleiçi Yat Limanı

Antalya Kaleiçi Marina, Antalya ili ile Batıda Konyaaltı ilçesi, Güneyde ise Akdeniz ile çevrili

Muratpaşa ilçesinde yer almaktadır. (Şekil 5-26). Kaleiçi Marinası, toplamda 90 konaklama

kapasitesi ile ülkemiz kıyılarında bulunan belgeli yat limanlarından biridir. 2015 yılı yat doluluk

oranı %100’dür. 2016 yılı doluluk oranı %100’dür

Şekil 5-26 Antalya Kaleiçi Yat Limanı Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2016)



5.1.5.9 Marintürk Göcek Exclusive

Muğla'nın Fethiye ilçesine bağlı Göcek merkezine 10 dakika uzaklıkta Poruklu Koyu'nda

bulunmaktadır. Uluslararası Dalaman Havaalanı'na 20 dakika mesafededir. Göcek beldesinin

sahip olduğu tek doğal kumsal bu koyda bulunmaktadır. 18 metre ve üzeri yatları misafir

etmek için kurulan marina, bu alanda mevcut olan ihtiyacı karşılamaktadır. Göcek'in en

korunaklı alanı olan marina iç koy olması nedeniyle yatların bağlanmasına son derece

elverişlidir. Konforlu ve bir o kadar teknolojik yenilikler dikkate alınarak imal edilmiş olan

yüzer iskelelerde 18 metre ve üzeri yatlara çağdaş işletme normları doğrultusunda hizmet

verilmektedir. 2015 yılı yat doluluk oranı %70’tir. 2016 yılı doluluk oranı %95’dir.

Şekil 5-27 Marintürk Göcek Exclusive Yat Limanı Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2016)

5.1.5.10 Marin Türk Göcek Village Port

Muğla’nın Fethiye ilçesine bağlı, Göcek beldesi Büngüş Koyu’nda bulunan marina ve çekek

alanı belde merkezine 5 dakika, Uluslararası Dalaman Havaalanına 20 dakika mesafededir.

Özellikle yaz dönemlerinde, yoğun olarak charter firmaları ve özel yat sahiplerinin ilgi odağı

haline gelen Göcek ve çevresinin bağlama yeri ve kara park ihtiyacını karşılamak amacıyla

hizmet vermektedir.

Charter firmalarının kısa süreli konaklamalarında yaşadıkları zorlukları giderilmesi amacıyla,

hem bu firmaların teknelerine hem de özel teknelere, 30.000 m2 ‘lik çekek alanında 200 ve 75

tonluk travel liftlerle her türlü çekme-atma ve bakım-onarım hizmeti sağlamaktadır. 2015 yılı

yat doluluk oranı %93’tür. 2016 yılı doluluk oranı %95’dir



Şekil 5-28 Marin Türk Göcek Village Port Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2016)

5.1.5.11 D-Marin Göcek

Marina şehir merkezine 5 dakikalık yürüyüş mesafesinde olup, Dalaman Uluslararası

Havaalanı’na kara yoluyla yalnızca 25 dakika mesafede bulunmaktadır. D-Marin Göcek, karada

150 tekne kapasiteli karapark alanı ve denizde 70 metreye kadar süperyatları da ağırlayabilen

380 teknelik bağlama kapasitesine sahiptir. 6 m genişliğinde ve 280 m uzunluğundaki yüzer

dalgakıranı ile D-Marin Göcek 40 m derinliği ile 70 m uzunluğa kadar olan süperyatlar için

güvenli bir alan oluşturmaktadır.

Marinanın toplam yüzer iskele uzunluğu 1.214 metre olup, bağlama yerlerinde elektrik

bağlantıları ve atık alım imkânları da sunulmaktadır. 2015 yılı yat doluluk oranı %95’tir. 2016

yılı doluluk oranı %80’dir.



Şekil 5-29 D-Marin Göcek Yat LimanıUydu Görüntüsü (Google Earth, 2016)

5.1.5.12 Ece Marina

Ece Marina’nın kapasitesi tekne ebatlarına bağlı olarak 460 teknedir. 60 metre uzunluğa kadar

tekne bağlanabilmektedir. Ece Marina bu mavi bayraklı, 5 altın çapalı bir limandır. Kalite ve

çevre ile ilgili ISO sertifikaları bulunmaktadır. 2015 yılı yat doluluk oranı %94’tir. 2016 yılı

doluluk oranı %97’dir.

Şekil 5-30 Ece Marina Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2015)

5.1.5.13 Club Marina Göcek

Muğla'nın Fethiye ilçesi Göcek beldesi Büngüş mevkiinde bulunan Club Marina, 1990 yılında

kurulmuş Türkiyenin ilk doğal ve özel marinasıdır. Toplamda 44,998.32 m² lik alanda hizmet



veren Club Marina karayolu ile Göcek merkezine 5 dakika, Dalaman Uluslararası Hava Alanına

ise 25 dakika mesafededir. Marinada ihtiyaç duyabilecek tüm teknik alt yapı ve özel güvenlik

mevcut olup, ayrıca plaj, restoran, kafe, bar, hamam ve konaklama tesisleri bulunmaktadır.

2015 yılı doluluk oranı %100’dür. 2016 yılı doluluk oranı %75’tir.

Şekil 5-31 Club Marina Göcek Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2013)

5.1.5.14 Skopea Marina Göcek

Skopea Marina Göcek Belde merkezinde yer almaktadır. Göcek'in demirlemek için en elverişli

noktasında kurulu marina, toplam 80 bağlama kapasitesine sahip olup, 110 metreye kadar

tekne bağlanabilmektedir. 2016 yılı doluluk oranı %60’tır.

Şekil 5-32 Skopea Marina Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2013)



5.1.5.15 Göcek Belediye Marina

Göcek, içinde bulunduğu körfezin coğrafi yapısı nedeni ile sakin ve korunaklı bir liman görevi

görmektedir. 150 yat kapasitesine sahip olan marina tam kapasite ile hizmet vermektedir.

Elektrik, su, çöp toplama, telefon ve faks hizmetleri verilmektedir. 2015 yılı doluluk oranı

%95’dir.

Şekil 5-33 Göcek Belediye Marina Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2013)

5.2. Ulusal ve Bölgesel Düzeyde Gelecekteki Talebin Tahmini

5.2.1 Tahmin Metodolojisi

Çalışmanın bu kısmında 2010 yılında hazırlanan Turizm Kıyı Yapıları Master Plan Çalışması

Sonuç Raporu ‘nda yer alan veriler kullanılmıştır. Buna göre, son yıllarda en yaygın kullanılan

regresyon yönteminin en önemli avantajı bir veya birden fazla bağımsız değişkenin tahminde

kullanılabilmesidir. Regresyon yöntemi hem tanımlayıcı hem de çıkarımsal istatistik

sağlamaktadır ve iki veya daha fazla değişken arasındaki ilişkileri ölçmek için kullanılmaktadır.

Gerçekleştirilen çalışmada korelasyon katsayısına bakılarak seçilen bağımsız değişkenlerin

süreç üzerinde etkisi olup olmadığı belirlenebilmektedir. Bu sayede doğru bağımsız değişkenler

seçmek mümkün olmaktadır.

Regresyon yöntemi biri bağımlı olmak üzere iki veya daha fazla değişken arasındaki ilişkinin

matematiksel bir fonksiyon yardımıyla ifade edilmesi ve fonksiyonun verilere uyumunun

belirlenmesi işlemlerinden oluşmaktadır. Bu yoldan elde edilen fonksiyon regresyon eğrisi ya

da doğrusu olarak tanımlanmaktadır.



İki ya da daha çok ilişki temeline dayanan regresyon analizinde bilinen değişkene (X) bağımsız,

tahminlenmeye çalışılan değişkene (Y) ise bağımlı değişken adı verilmektedir. Sayısal

değişkenlerin söz konusu olduğu tüm durumlara başarıyla uygulanan regresyon analizi, ileriye

dönük tahminlerede yardımcı olmaktadır. Sadece iki değişkenin ele alındığı durum basit

regresyon analizi (doğrusal regresyon) olarak tanımlanmakta, birden fazla bağımsız değişkenle

ilgili analizler ise çoklu (katlı) regresyon analizi kapsamına girmektedir. Çoklu regresyonun

matematiksel ifadesi:

şeklindedir.

Bölgesel talebin belirlenmesine yönelik gerçekleştirilecek regresyon analizi tahmin yöntemi, ele

alınan bölgelerin geçmişten bugüne ortaya koyduğu yat trafiği istatistik verileri ile regresyon

analizi yapılarak uygun trafik tahmini belirlemesine yönelik bir yöntemdir.

Bu çalışma kapsamında yapılan tahminlerde kullanılan regresyon denkleminde (y=a+bx1+cx2….)

bağımlı değişken (y) gelecekteki yat veya kruvaziyer yolcu trafiği, bağımsız değişken (x) ise

liman hinterlandına ait sosyo-ekonomik verileri, turizm istatistiklerini, dünya turizm

göstergelerini oluşturmaktadır.

Genelde çalışılan değişken bir veya daha fazla açıklayıcı değişkenlerin bir fonksiyonu olarak

tanımlanır. Fonksiyon genelde zaman fonksiyonudur, dolayısı ile bir veya daha fazla açıklayıcı

değişkenlerin değişimi ile çalışılan değişkenin zaman içerisinde tepkisini tahmin edebiliriz.

Tek fonksiyonlu regresyon modeli için bir örnek yük trafiğinin iskele sayısı, kullanılan forklift

sayısı ve taşınan kargonun fiziki özellikleri gibi çeşitli açıklayıcı değişkenlerin üretime etkisini

gösterir.

Tipik bir formülasyon aşağıda verilmiştir:

yi = a0 + a1x1i + ... + anxni + hata tanımı

Bu tür formülasyonların çözümü için çoklu-değişkenli linear regresyon analizi kullanılır.

Biraz önce açıklanan tek formüllü model, açıklayıcı değişkenler arasında oluşabilecek

bağımlılıkları veya bu açıklayıcı değişkenlerin diğer değişkenlerle arasındaki ilişkiyi açıklamaz.

Ayrıca, tek formüllü model açıklayıcı değişkenler bağımlı bir değişkeni belirlerler fakat bu

bağımlı değişkenden açıklayıcı değişkenlere geri besleme olmaz. Çok formüllü regresyon analizi

çeşitli değişkenler arasındaki ilişkiyi hesaba katmamıza imkan sağlar.

Örnek:

y1 = Yat trafik hacmi



y2 = Turizm gelirleri

y3 = Turist sayısı

y4 = Kişi başına turizm harcamaları

Z1 = Limanlar arası rekabet etki değişkeni

Z2 = Turizm giderleri

Z3 = GDP

Z4 = GDI (gayri safi yurtiçi yatırım)

Yat trafik hacmi aşağıdaki formüllerle modellenebilir:

y1 = a0 + a1(y2 + y3) + a2Z1 + u

y2 = b0 + b1y4

y3 = c0 + c1Z2

y4 = Z3 + y2 – y3 – Z4

Bu formüllerdeki katsayılar geçmiş verilerden tahmin edilir. Gelecekteki liman trafiğini elde

etmek için, Zi değişkenlerinin projeksiyonlarını kullanarak formüller çözülmeye çalışılır. İlk önce

y3 değeri hesaplanır, ondan sonra aynı anda y2 ve y4’ü bulmak için formüller bir arada çözülür.

y2 ve y3 değerlerini ilk formüle koyarak, liman trafiğinin tahminini belirlemek mümkündür.

Çok formüllü regresyon modelleri çalışan sürecin yapısı hakkında çok bilgi verir. Yalnızca

bireysel ilişkiler belirtilmez, ayrıca model aynı anda tüm bu ilişkilerin etkileşimlerini de belirtir.

Böylece beş fonksiyonlu bir model, beş bireysel regresyon formülasyonun toplamından daha

fazla bilgi içerir, çünkü bu beş bireysel ilişkiyi açıklamanın yanında bu ilişkilerin aynı anda

uygulanması ile ortaya çıkan yapıyı da tarif eder (Ernest, F., 1987).

Talep tahminlemelerinden elde edilen sonuçları kontrol etmek amacı ile iki değişik yol

izlenmektedir. Bunlardan ilki Türkiye genelinde (makro) tahminleme diğeri ise bölgesel bazda

(mikro) tahminlemelerdir. Makro tahminleme gerçekleşen toplam yat sayısı üzerinden

hesaplanırken mikro tahminlemede bölgesel bazda gerçekleşen gemi, yolcu ve yat

hesaplamaları üzerinden gerçekleştirilir. Yapılan önceki master plan çalışmalarında gemi, yolcu

ve yat sayısını belirlemeye yönelik metodolojik bir yaklaşım olan kapsamlı projeksiyon

yapılmamıştır.

Turizm Kıyı Yapıları Master Plan çalışması kapsamında Türkiye geneli ve Bölgeler itibarı ile

gelecekte oluşacak kruvaziyer yolcu ve gemi ile yat talep tahmini çalışmasında çoklu regresyon

kullanılmıştır. Proje kapsamında makro ve mikro talep tahmini gerçekleştirilmiştir. Talep

tahmininde kullanılan modelin akış şeması Şekil 5-34 ve Şekil 5-35‘de verilmiştir.



Şekil 5-34 Türkiye Geneli Toplam Yat / Kruvaziyer Yolcu Talep Tahmin Modeli (Turizm Kıyı

Yapıları Master Plan Çalışması Sonuç Raporu, 2010.)



Şekil 5-35 Bölgeler Bazında Yat / Kruvaziyer Yolcu Talep Tahmin Modeli (Turizm Kıyı Yapıları

Master Plan Çalışması Sonuç Raporu, 2010.)

5.2.2 Talebin Tahmini ve Kapasite Analizi

Türkiye‘de kruvaziyer turizmine yönelik yolcu taşımalarının geleceğe yönelik tahmini miktarları

bölgesele olarak tespit edilmiştir. Marmara bölgesi Tablo 5-11’de, Ege bölgesi Tablo 5-12‘de,

Akdeniz bölgesi Tablo 5-13‘de ve Karadeniz bölgesi Tablo 5-14‘de verilmiştir. Buna paralel

olarak belirtilen her bölge için sırasıyla 2009-2030 yılları arasında yolcu trafiği (kişi)Şekil 5-36,

Şekil 5-37, Şekil 5-38 ve Şekil 5-39‘da gösterilmiştir.



Tablo 5-11’e göre Marmara bölgesinde yolcu miktarı ortalama tahminle 2020 yılında 1 milyon,

2030 yılında ise 2,3 milyona ulaşacaktır. Marmara bölgesi kapasitesi incelendiğinde yıllık

mevcut yaklaşık 900 bin yolcu kapasitenin 2017 yılına kadar yeterli olduğu görülmektedir.

Tablo 5-11 Marmara Bölgesinde Yolcu Trafiği Tahmini (Kişi) (Turizm Kıyı Yapıları Master Plan

Çalışması Sonuç Raporu, 2010.)

Tablo 5-12 ‘ye göre Ege bölgesinde yolcu miktarı ortalama tahminle 2020 yılında 2,8 milyon,

2030 yılında ise 5,7 milyona ulaşacaktır. Ege bölgesi kapasitesi incelendiğinde yıllık mevcut

yaklaşık 1,3 milyon yolcu kapasitenin acilen geliştirilmesi gerçeği ortaya çıkmaktadır.

Şekil 5-36 Marmara Bölgesinde 2009-2030 Yılları Arasında Yolcu Trafiği (Kişi) (Turizm Kıyı


Tablo 5-12 Ege Bölgesinde Yolcu Trafiği Tahmini (Kişi) (Turizm Kıyı Yapıları Master Plan




Şekil 5-37 Ege Bölgesinde 2009-2030 Yılları Arasında Yolcu Trafiği (Kişi) (Turizm Kıyı Yapıları


Tablo 5-13’e göre Akdeniz bölgesinde yolcu miktarı ortalama tahminle 2020 yılında 235 bin,

2030 yılında ise 415 bine ulaşacaktır. Akdeniz bölgesi kapasitesi incelendiğinde yıllık mevcut

yaklaşık 200 bin yolcu kapasitenin 2017 yılına kadar yeterli olduğu görülmektedir (Şekil 5-38).

Tablo 5-14 ‘e göre Karadeniz bölgesinde yolcu miktarı ortalama tahminle 2020 yılında 28 bin,

2030 yılında ise 55 bine ulaşacaktır. Karadeniz bölgesi kapasitesi incelendiğinde yıllık mevcut

yaklaşık 30 bin yolcu kapasitenin 2021 yılına kadar yeterli olduğu görülmektedir(Şekil 5-39).

Tablo 5-13 Akdeniz Bölgesinde Yolcu Trafiği Tahmini (Kişi) (Turizm Kıyı Yapıları Master Plan


Şekil 5-38 Akdeniz Bölgesinde 2009–2030 Yılları Arasında Yolcu Trafiği (Kişi) (Turizm Kıyı Yapıları




Tablo 5-14 Karadeniz Bölgesinde Yolcu Trafiği Tahmini (Kişi) (Turizm Kıyı Yapıları Master Plan


Şekil 5-39 Karadeniz Bölgesinde 2009-2030 Yılları Arasında Yolcu Trafiği (Kişi) (Turizm Kıyı


Bir kruvaziyer limanının ana kruvaziyer limanı olabilmesi için bulunduğu şehrin uluslararası

havalimanına sahip olması, şehirde beş yıldızlı oteller bulunması, limanın gelişmiş yolcu

terminallerine sahip olması, bölgede yanaşma yerlerinin geliştirilebilmesi için uygun alan

bulunması gerekmektedir. Bu koşullar değerlendirildiğinde plan perspektifinde Ana kruvaziyer

limanları olarak İstanbul, İzmir ve Antalya ortaya çıkmaktadır. Uğrak limanlar olarak da;

Kuşadası, Alanya, Marmaris, Fethiye, Samandağ, Sinop ve Trabzon olarak önerilmektedir. Uğrak

limanlar arasında Kuşdası Ana liman olma kategorine yakın durmaktadır.

Tüm kıyılarımızda kruvaziyer liman olabilecek diğer yerler, özellikle ―Türkiye Turizm Stratejisi

2023 – Eylem Planı 2007-2013‖ çalışmasında belirlenenler, 2009-2030 döneminin ileriki

yıllarında ortaya çıkacak gelişmelere göre değerlendirilmelidir (Şekil 5-40).



Şekil 5-40 Türkiye’de Kruvaziyer Turizmin Geliştirileceği Noktalar ve Statüleri (Turizm Kıyı




6. MAL VE/VEYA HİZMETLERİN SATIŞ-ÜRETİM PROGRAMI

6.1. Proje Termin Planı

Projenin öngörülen termin planı, Tablo 6-1’te sunulmuştur.

Tablo 6-1 Öngörülen Proje Termin Planı

SÜRE YAPI

1. YIL 2. YIL 3. YIL

Yat Limanı

Karasal Tesisler

Ana Mendirek

6.2. Pazarlama Stratejisi

Proje fiyatlandırma stratejisi, “12.1 Üretimin ve/veya Hizmetin Fiyatlandırılması” başlığı altında

ayrıntılı olarak verilmiştir. Projenin pazarlama çalışmalarında genel olarak, ülkemizin mevcut

kruvaziyer turizmini arttırmaya çalışılmak için ülkemizin önemli turizm alanlarının tanıtımının

yapılması, yabancı basın, fuar, seminer, konferans v.b. yurtdışı tanıtımlarına daha çok ağırlık

verilerek, ülkemiz kruvaziyer limanlarını Turn- Around Port (Kalkış-Varış) Limanı haline getirme

konusu merkezde olmalıdır. Bu sebeple öncelikle büyük yolcu gemi operatörlerine yönelik

tanıtım faaliyetleri geliştirilmeli ve liman çalışmaya başlamadan once tanıtımı bu şirketlere

yapılmalıdır. Ayrıca konu ile ilgili fuarlar belirlenerek katılım sağlanmalıdır, (6. Deniz Ticaret

Odası, 2015).

7. PROJE YERİ / UYGULAMA ALANI

Antalya Kruvaziyer ve Yat Limanı Projesi, Antalya ili Muratpaşa ilçesinde 2004 yılında Kültür ve

Turizm Bakanlığı tarafından ilan edilen Antalya Kemerağzı-Kundu Kültür ve Turizm Koruma ve

Gelişim Bölgesinde yer almaktadır (Şekil 7-1).

7.1. Fiziksel ve Coğrafi Özellikler

Antalya İli (Şekil 7-1) Türkiye’nin güneybatısında, 29° 20’-32° 35’ doğu boylamları ile 36° 07’-37°

29’ kuzey enlemleri arasındadır. Güneyinde Akdeniz ve kuzeyinde denize paralel uzanan

Toroslar ile çevrili olup, doğusunda İçel, Konya ve Karaman, kuzeyinde Isparta ve Burdur,

batısında Muğla illeri ile komşudur.



Şekil 7-1. Antalya İli Uydu Görüntüsü (Google Earth, 2015)

Şekil 7-2’de Antalya ili coğrafik durumu görülmektedir. İlin yüzölçümü 20.815 km2 kadardır. Bu

Türkiye yüzölçümünün %2.6’sı kadarına karşılık gelmektedir. Akdeniz Bölgesi’nin batısında

bulunan Antalya ili, bölge yüzölçümünün ise %17.6’sını oluşturmaktadır.

Antalya İli’nin Torosdağları ile Akdeniz’e komşu kıyıları arasında düşey yönde, iklim koşulları ve

buna bağlı olarak bitki toplulukları birbirinden tamamen farklı ekolojik kuşaklar yer almaktadır.

Bunlar, 1000 m.’nin üzerine kadar yükselen alanlar “Akdeniz Alt Bölümü”, 2000 m.’ye kadar

yükselen kesimler “Akdeniz Dağ Bölümü”, bunun üstünde ise “Akdeniz Dağ Çayırı Bölümü”

olmak üzere üç tanedir. Tipik Akdeniz ikliminin görüldüğü Akdeniz Alt Bölümünde kızılçam

ormanları ve çalı (maki ve garig) vejetasyonu; Akdeniz Dağ Bölümünde sedir, göknar ve

karaçam ormanları yaygındır. 2000 m. den sonra kireç taşlarının olduğu kesimlerde kayalıklar;

karstik çukurluklar ve sulak alanlarda ise çayırlıklar yer almaktadır. Tipik olarak Teke Yöresi’nde

görülmek üzere, Akdeniz ikliminden karasal iklime geçiş kuşağında yükselti ve bakı koşullarına

göre yine üç ayrı ekolojik kuşak vardır. Bunlar,1000-1200 m arasındaki depresyon alanlarında

bozkır bitkilerinin de bulunduğu kızılçam, maki ve meşelerden oluşan, “Kurakçıl Orman

Bölümü” olarak da adlandırılan“Akdeniz Ardı Alt Bölümü”, dağların yamaçlarında sedir ve

karaçam ormanlarının baskın olduğu “AkdenizArdı Dağ Bölümü” ve 2000 m.’nin üzerinde

çayırların yer aldığı “Akdeniz Ardı Dağ Çayırı Bölümü” dür (Dünden Bugüne Antalya, 2012).



Şekil 7-2. Antalya İli Fiziki Haritası (www.cografyaharita.com)

Antalya’da sayıları 29’u bulan akarsu vardır. Bunlardan 25’i denize, 4’ü içerdeki göllere dökülür

veya göllerden çıkıp ovalarda kaybolur. Bu akarsuların bazıları yazın kuruyan küçük

dereciklerdir. Fakat bunun yanında; Eşen Çayı, Düden Çayı, Dim, Alakır ve Korkuteli çayları,

Aksu, Köprüçayı, Sedir Irmağı ve Manavgat Irmağı gibi büyük akarsular da vardır. Antalya

bölgesinin bu akarsularının debileri mevsimlere göre büyük değişiklik göstermekle beraber,

ortalama akım toplamları 338.4 metreküp/saniyedir. Akarsular yönünden Antalya’nın en

büyüközelliği de bir düdenler ve şelaleler beldesi olmasıdır. Genellikle boyları kısa ve debileri az

olan bu akarsular içinde şelalesi ile ünlü Manavgat Irmağı’nın derinliği ilçe merkezi içinde ve

yakınlarında 2-7 metreyi bulmakta; bu nedenle içinde ulaşım yapılabilen tek akarsuyu

oluşturmaktadır (Şekil 7-3). Manavgat Çayı üzerinde Oymapınar, Alakır Çayı üzerinde Alakır,

Korkuteli Çayı üzerinde ise Korkuteli Barajı vardır. Sulama amaçlı bu barajlardan sadece

Oymapınar Barajı enerji ve içme suyu sağlanmasında kullanılmaktadır (Dünden Bugüne

Antalya, 2012).



Şekil 7-3 Manavgat Şelalesi

Antalya sınırları içindeki göller, genellikle ilin batı kesiminde Beydağları ve yöresindeki

düzlüklerde yeralmaktadır. Önemsiz olan bu göllerin birçoğu yazın kurmaktadır. Bu bölümde

Elmalı Ovası’nın kuzeyinde 10 km.lik alanı kaplayan Karagöl, ilin en önemli gölüdür. Kocaçay ve

Çengel Pınarı’nın beslediği gölün batı kenarına yakın bir adası vardır ve kuzey ile batı

kıyılarındaki bölgeler bataklıktır. Yine Elmalı ilçesi içinde Manay Köyü çevresinde kapalı bir

çukur içinde bulunan Manay Gölü (Söğüt Gölü) geçici bir su örtüsüdür. Burçak Ovası’ndan gelen

Kemerli Deresi ile güneyden gelen diğer iki dere bu göle dökülür. Gölün ortasında ada halinde

iki tepe bulunmaktadır. Gölün kapladığı alan yaklaşık 40 km²’dir. Bölgede aynı zamanda baraj

gölleri bulunmaktadır. Bunlardan en önemlisi Alakır (4.3 km²) ve Oymapınar (4.4 km²)

barajlarıdır (Şekil 7-4) (Dünden Bugüne Antalya, 2012).



Şekil 7-4 Oymapınar Baraj Gölü (Caner Cangül)

Antalya ilinde Kuvarterner, Tersiyer, Mesozoik, Paleozik adlı yaşlı kayaçlar bulunmaktadır.

Antalya Ovası’nın büyük bir kısmı Kuvarterner’e ait konglomera, alüvyon ve travertenlerle

örtülüdür. Büyük sayıda erime boşlukları bulunan travertenler, tipik karst topografyasını

meydana getirmişlerdir. Deniz altındada devam eden travertenlerin toplam kalınlığı birkaç yüz

metreyi geçer. Tersiyer araziler ise ovanın zeminini meydana getirmektedir. Dağlık bölgelere

ilerledikçe Mesozoik yapı ve Tersiyer yapının karışık halde bulunduğu görülmektedir. Aksu,

Köprü Çayı (Şekil 7-5), Manavgat Çayı doğrultusunda kuzeye doğru uzayarak yer almaktadır.

Antalya havzasının büyük bir kısmını oluşturan Mezozoik formasyon kalker, marn, filis ve

serpantinden oluşmuştur. Kalkerler gri renkli, çok çatlaklı ve boşlukludur. Ayrıca karstik

şekillere ve düdenlere sahiptir. En eski formasyon olan Paleozoik kayaçlar Alanya’nın kuzeyinde

yaygın olarak görülmektedir. Kristalenşist, fillat, mermer ve kalkerlerden meydana gelen bu

kayaçlar, şiddetli tektonik olayların etkisiyle kırılarak kıvrılmışlardır (Dünden Bugüne Antalya,

2012).



Şekil 7-5 Köprüçayı, Köprülü Kanyon Milli Parkı, Beşkonak/Manavgat

Antalya ilinin ortalama olarak %77.8’i dağlık, %10.2’si ova, %12’si ise engebelidir. Akarsular ve

faylar tarafından derin bir biçimde yarılmış olan Toros Dağları ve yüksek platolar geniş yayılım

alanına sahiptir. Toroslar, Tersiyer’de (III. Jeolojik Zaman) oluşmuş Alp-Himalaya sistemine

bağlı genç kıvrım dağlarıdır. Torosların Batı Toroslar olarak bilinen kesimi ilin büyük bir kısmını

kaplar ve Antalya Körfezi’nin her iki yanında da yer almaktadır. Körfezin batısında, güneybatı-

kuzeydoğu yönünde, doğuda ise kuzeybatı-güneydoğu yönünde uzanmaktadır. Sahadaki

önemli yükseltiler Akdağ, Susuz Dağları,Alaca Dağ, Beydağları (Şekil 7-6) ve Geyik Dağları’dır.

Beydağları (3085 m) ve Akdağ (3075 m) en yüksek olanlardır. Geyik Dağları, Antalya ilinin

doğusunda Taşeli Platosu üzerinde kuzeybatı-güneydoğu doğrultusunda, Göçembeli

Geçidi’nden Oğuz Yaylası’na doğru uzanmaktadır. Bu dağlar dizi halinde Konya, Karaman ile

Antalya arasında bir sınır oluşturmaktadır. Elmalı ovasının güneybatısında yer alan Akdağ,

Muğla il sınırına koşut uzanmaktadır. Susuz Dağlar Kıbrıs Deresi’nin doğusundan başlayarak

doğuda Avlan Gölü’ne kadar uzanmaktadır. Alaca Dağ ise Kohu Dağı’ndan başlayarak güneye

doğru uzanıp, Finike ile Kaş’ı birbirinden ayırmaktadır. Antalya Körfezi’nin batısında Teke

Platosu yer almaktadır. Batı ve Orta Toroslar arasında Göksu’nun kanyon vadilerle yardığı Taşeli



Platosu bulunmaktadır. Taşeli platosunun sadece batı kesimleri il sınırları içinde yer almaktadır.

Bu iki plato engebeli alanları temsil etmektedir (Dünden Bugüne Antalya, 2012).

Şekil 7-6 Bey Dağları’nın Konyaaltı’ndan Görünümü (A. Kerim Atılgan)

Çoğunlukla kireçtaşlarından oluşmuş dağ ve plato alanlarında temelde çözünme olayları ile

şekillenmiş lapya, dolin, uvala,polye, mağara, düden ve karstik vadi gibi şekilleryaygındır. İlde

polyeler verimsiz karstik arazide düz vegeniş ovalar meydana getirerek, yerleşme ve tarımda

önemli rol oynamaktadır. Antalya - Burdur arasında Kestel Polyesi ve güneybatısındaki Elmalı

Polyesi ile ilin batısında yer alan Akseki Polyesi en büyük olanlardır. Turistik öneme sahip

mağaralar ise Karain (Şekil 7-7) ve Kocain (Antalya), Zeytintaşı (Serik), Altınbeşik (İbradi),

Damlataş ve Dim(Alanya) ile Yalandünya (Gazipaşa) mağaralarıdır (Dünden Bugüne Antalya,

2012).



Şekil 7-7 Karain Mağarası, Antalya

Antalya’da kıyılardan içerilere doğru, denizden dağların uzaklaşmalarına bağlı olarak irili, ufaklı

ovaların yer aldığı görülmektedir. Antalya’nın batı kısmında dağların denize dik ve fazla

yaklaşmış olmaları, sürekli ve büyük ovaların oluşmasına olanak vermemiştir. Burada Dümrü

Deresi, Yaşgöz ve Alakır çayları gibi akarsulara bağlı olarak oluşmuş, Kumluca, Finike ve

Tekirova dışında önemli bir ova yoktur. Antalya’nın doğu bölümünde ise, dağların denizden

uzaklaşmalarına paralel olarak, büyük akarsuların da varlığı ile batıdan doğuya doğru Aksu,

Serik, Manavgat, Alara ve Alanya gibi büyük ve birbirini tamamlayan bir ovalar zinciri ortaya

çıkmıştır (Dünden Bugüne Antalya, 2012).

Antalyanın meteorolojik durumu çalışma kapsamında araştırılmıştır. Araştırmada, BMT Argoss

veri tabanından 36°30’ N, 31°00’ E koordinatları için temin edilen 1992-2014 yılları arasına ait 3

saatte bir sunulan rüzgar ve dalga zaman serilerinden veriler elde edilmiştir. Bahsi geçen

zaman serileri, BMT Argoss tarafından NCEP (National Center of EnvironmentalPrediction)

rüzgar verileri kullanılarak yürütülen global meteorolojik ve oşinografik modelleme sonucu

elde edilmiş olup; uydu ölçümleri, denizde ölçümler vb. araçlar ile kalibre edilmiştir.

BMT Argoss veri tabanından sağlanan rüzgar verilerinden 36°30’ N, 31°00’ E koordinatları için

elde edilen yıllık maksimum rüzgar hızları Tablo 7-1’de, tüm yönlerden elde edilen saatlik

ortalama rüzgar hızları için temel istatistiki bilgilerTablo 7-2’de, yıllık maksimum belirgin dalga

yükseklikleri Tablo 7-3’te, belirgin dalga yükseklikleri için hazırlanan temel istatistiki bilgiler ise

Tablo 7-4’te görülebilmektedir. Ayrıca, proje bölgesi açıkları için BMT Argoss veri tabanından

elde edilen veriler ile oluşturulan rüzgar ve dalga gülleri Şekil 7-8 ve Şekil 7-9’da sırasıyla

gösterilmektedir. (Baykuş, M.B., Bora, O., 2016)



Tablo 7-1 Proje Bölgesi Açıkları İçin 1992-2014 Yılları Arasında BMT Argoss Veri Tabanından

Elde Edilen Yıllık Maksimum Rüzgar Hızları



Tablo 7-2BMT Argoss Tarafından 1992-2014 Yılları Arasında Verilen Rüzgar Verilerine Göre

Esme Yüzdeleri, Ortalama Ve Maksimum Rüzgar Hızları

Tablo 7-3 Proje Bölgesi Açıkları İçin 1992-2014 Yılları Arasında BMT Argoss Veri Tabanından

Elde Edilen Yıllık Maksimum Belirgin Dalga Yükseklikleri



Tablo 7-4 BMT Argoss Tarafından 1992-2014 Yılları Arasında Verilen Dalga Verilerine Göre Olay

Sayısı, Olay Oranı Ve Ortalama Dalga Yükseklikleri.

Şekil 7-8 Rüzgar Gülü



Şekil 7-9 Dalga Gülü

7.2. Ekonomik ve Fiziksel Altyapı

2015 yılı TÜİK verilerine göre Antalya ilinin nüfusu 2 milyon 288 bin 456 kişi ile Türkiye'de

beşinci sırada yer almaktadır. Antalya şehrinin ekonomisinde turizm, ticaret ve tarım ön planda

olup sanayi faaliyetleri de son dönemde gelişme gösteren faaliyetlerdendir. Bunun dışında

Antalya'da hayvancılık, madencilik gibi diğerlerine göre daha az yönelinen kollarda iş

faaliyetleri de sürdürülmektedir (http://www.antalya.bel.tr/i/ekonomi).

Antalya'da 1970'li yıllara kadar belirli bir seviyede kalmış olan ticaret sektöründe bu tarihten

sonra çeşitli hareketlenmeler olmuştur. 1980'lerde gelişen turizm hareketi ile birlikte de

konaklama ve dinlenme tesisleriyle değişik türde lüks mağazalar açılmıştır. Teknoloji

kullanımının yaygınlaşmasıyla tarım ve sanayide üretim artmış, ticari piyasa oldukça

hareketlenmiştir. Antalya'daki ticaret sektörü, toplam gelirlerin %34'ünü oluşturan önemli bir

ağırlığa sahiptir. Antalya'da ihracatın %67'si ve ithalatın %60'ı Avrupa Birliği üye ülkeleri ile

gerçekleşmektedir.



Antalya, Türkiye'nin gelişmişlik düzeyine göre 7. ili olmasına rağmen sanayi alanında Türkiye

ortalamasının altında kalmaktadır. Bunun temel nedeni olarak Antalya'da turizmin ve tarımın

ön planda olmasını gösterebiliriz. Ayrıca Antalya bu iki ekonomik faaliyetle sanayileşmenin

yarattığı hava kirliliği gibi durumların yaşanmadığı bölgelerdendir. Sanayi sektörünün gayrisafi

hasıla içindeki payı Türkiye genelinde %28 iken, Antalya'da %7 düzeyindedir. Antalya ili milli

geliri içerisindeki sanayi payı sadece %4,3 gibi bir oranda kalmaktadır.

Antalya ili sahip olduğu Antalya Ovası ile tarımsal potansiyel ve ekolojik uygunluk açısından

Türkiye tarımında önemli bir yere sahiptir. Antalya topraklarının beşte birinde tarım yapılan bir

bölgedir. Kentin hızlı gelişmesine paralel bir süreç yaşayan tarım sektörü kendi yapısında da

derin değişimlere uğramıştır. 1970 yılında nüfusun dörtte üçü tarımsal sektörlerden

geçiniyorken 2000 yılında bu oran %49'a düşmüştür.

Antalya şehirinde hayvancılık çok yaygın olmayan bir ekonomik faaliyettir. Merkeze bağlı

köylerde daha çok küçükbaş hayvancılık yaygındır, çünkü arazi yapısı küçükbaş hayvancılık için

uygundur. Kümes hayvancılığı da yaygın bir ekonomik faaliyettir. Büyükbaş hayvancılık daha

çok şehir merkezi dışındaki yüksek bölgelerde yapılmaktadır. Bunlar dışında arıcılık gezginci

arıcılık şeklinde yapılmaktadır.

2011 yılında gayri safi katma değer TR61 (Antalya-Isparta-Burdur) bölgesinde 45 milyon 746 bin

298 TL olarak gerçekleşerek, bölgenin payı 2004 yılında %3,9 iken; 2011 yılında %4,0’a

yükselmiştir. 2015 yılında sanayi ve hizmetler sektöründe çalışan sayılarının toplamı TR61

(Antalya-Isparta-Burdur) bölgesi için 823 bindir. 2014 TÜİK verilerine göre, yıllık eş değer hane

halkı kullanılabilir fert geliri TR61 (Antalya-Isparta-Burdur) bölgesinde 16 bin 236 TL ile Türkiye

ortalaması olan 14 bin 553 TL’nin üzerinde kalmıştır. Cari fiyatlarla bölgesel gayri safi katma

değerinin sektörel paylarına bakıldığında hizmetler sektörü 2011 yılında %70, sanayi sektörü

%13, tarım sektörü %17 değerini almaktadır (TÜİK, 2016).

Yerleşmede, mevcut bulunan içme-kullanma suyu, kanalizasyon, elektrifikasyon,

telekomünikasyon vb. kentsel altyapı hizmetlerinden yararlanılacaktır. İhtiyaca cevap

vermeyen veya yenilenmesi gereken kentsel altyapı hizmetleri belediye, ilgili kamu kurumları

ve/veya yatırımcılar tarafından yapılacak veya gerekli maddi katkı sağlanacaktır.



7.3. Sosyal Altyapı

2015 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sonuçlarına göre Antalya'da 1.156.076 erkek,

1.132.380 kadın olmak üzere 2.288.456 kişi yaşamaktadır (TÜİK, 2016).

2011 yılında Antalya-Isparta-Burdur bölgesi (TR61) cari fiyatlarla bölgesel gayrisafi katma

değeri tarım sektöründe 7.581.180 TL, sanayi sektöründe 6.063.891 TL, hizmetler sektöründe

32.101.227 TL olmak üzere, toplam 45.746.298 TL olarak gerçekleşmiştir (TÜİK, 2016).

2012-2014 yıllarında hane halkı tüketim harcaması içinde; %18.2 gıda ve alkolsüz içecekler,

%3.6 alkollü içecekler ve tütün, %5.5 giyim ve ayakkabı, %23.6 konut ve kira, %7.1 mobilya, ev

aletleri ve bakım hizmetleri, %2.6 sağlık, %19.6 ulaştırma, %4.0 haberleşme, %3.3 eğlence ve

kültür, %1.6 eğitim hizmetleri %6.5 lokanta ve oteller, %4.6 çeşitli mal ve hizmetler pay

almaktadır (TÜİK, 2016).

Antalya'da 2014-2015 eğitim öğretim yılında;

okul öncesinde 730 okul, 2537 öğretmen, 42590 öğrenci,

ilkokulda 607 okul, 8740 öğretmen, 143211 öğrenci,

ortaokulda 482 okul, 8174 öğretmen, 138819 öğrenci,

genel ortaöğretimde 125 okul, 4183 öğretmen, 93435 öğrenci,

mesleki ve teknik ortaöğretimde 122 okul, 4158 öğretmen, 64123 öğrenci,

bulunmaktadır (TÜİK, 2016).

Antalya'da 2014 yılında 15 Sağlık Bakanlığı hastanesinde 2415 yatak, 2 üniversite hastanesinde

872 yatak, 26 özel hastanede 1848 yatak olmak üzere toplam 43 hastanede 5135 yatak

bulunmaktadır (TÜİK, 2016). Antalya’da 2014 yılında 68 sinema salonunda 7884 koltuk sayısı ile

1420 gösteride 1.711.212 seyirci sinema ile buluşmuştur. 2014 yılında 9 tiyatro salonunda 5975

koltuk sayısı ile 678 gösteride 139 eser sahnelenmiştir (TÜİK, 2016).

7.4. Kurumsal Yapılar

Projenin sahibi Antalya Büyükşehir Belediyesidir. 5393 sayılı Belediyeler Kanunu 18/e bendi

uyarınca ihale edilecek proje, yap-işlet-devret modeli ile yürütülecektir. Bu noktada limanın

işletilmesi ve inşaatı süreci; T.C. Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Altyapı

Yatırımları Genel Müdürlüğü, Limanlar ve İç Sular Genel Müdürlüğü ve Limanlar Tersaneler

Genel Müdürlüğü mevzuatu çerçevesinde yürütülecektir.



7.5. Çevresel Etkilerin Ön Değerlendirmesi

Söz konusu faaliyet; 25.11.2014 tarih ve 29186 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe

giren Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Yönetmeliği, Çevresel Etki Değerlendirmesi

Uygulanacak Projeler Listesi (EK-I Listesi Madde 9) “Su yolları, limanlar ve tersaneler” projeleri

kapsamında değerlendirildiğinden Enpark Çevre, Enerji, Maden, Mühendislik, Danışmanlık ve

Müşavirlik Ltd. Şti. firması tarafından ÇED Raporu hazırlanmaktadır.

7.6. Alternatifler, Yer Seçimi ve Arazi Maliyeti

Antalya Kruvaziyer ve Yat Limanı Projesi’ne dair ön tasarım süreçlerinde öncelikli olarak

değerlendirilen unsur proje konumudur. Proje; Antalya Uluslararası Havalimanı’na ve Antalya-

Alanya otoyoluna yaklaşık olarak 10 km’lik mesafede bulunmaktadır. Bu durum Kruvaziyer

Limanın – ana liman – olması noktasında öne çıkan özelliklerin başında gelmektedir. Bu duruma

ilave olarak, projenin Antalya’nın ekonomik yapısı ile bütünleştirilmesi, geri sahasında

yaratılacak sosyal ve ekonomik fonksiyonların Antalya’nın yerel halkı ve turist potansiyeline

dahil edilmesi oldukça büyük bir önem arz etmektedir. Bu noktada gerek Belek oteller

bölgesine olan yakınlığı, gerek Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi olarak ilan edilen

Kemerağzı-Kundu bölgesinde olması ve gerekse Antalya kent merkezine olan yakınlık ve yeni

bir yaşam alanı yaratma vizyonu projeyi öne çıkaran unsurlar arasında sayılabilmektedir.

Projenin karasal altyapısının oturacağı alanın Antalya Büyükşehir Belediyesi mülkiyetinde

olması nedeniyle arazi proje maliyetine dahil edilmemiştir. Karasal ve denizel yapıların

tasarımında birden çok alternatif değerlendirilmiştir, buna göre;

Mendirek tasarımı sürecinde yürütülen modelleme çalışmaları uyarınca, Lara

plajının korunumu öncelikli hedef olarak değerlendirilmiştir. Liman; sediman

taşınımının azami seviyede olduğu 0-5m derinlikler arasında kazıklı yapı ile karaya

bağlanmış, açık deniz sirkülasyonunun sağlanması amacıyla ayrık bir yapı olarak

tasarlanmıştır.

Tasarlanan yapının denizel koşullara karşı tam bir koruma sağlaması tasarım

sürecinde ele alınan bir diğer önemli parametredir. Buna göre liman 426 adet yata

ve iki adet kruvaziyer gemiye 365 gün 24 saat hizmet verebilecektir. İlave olarak

hizmet verecek iki adet kruvaziyer gemi rıhtımı ise bir yılın 300 günlük sürecinde

hizmet verebilecektir. Buna göre tesis toplam olarak 4 adet kruvaziyer gemiye ve



426 adet yata aynı anda ev sahipliği yapabilecek, karasal ve denizel altyapıyla

donatılmıştır.

Gemi ve yatların çatma ve çatışma riskinin ortadan kaldırılması ve yanaşma ve

ayrılma manevralarının güvenli bir biçimde yapılması, tasarım sürecinde

değerlendirilen bir diğer önemli unsurdur. Buna göre proje tek taraflı deniz

trafiğine izin verecek şekilde, uluslararası tasarım kritlerleri dikkate alınarak

sonuçlandırılmıştır.

Karasal donatıların, projenin ekonomik olarak ayakta durabilmesi noktasındaki

pozisyonu bir diğer önemli unsurdur. Bu noktada proje; alışveriş, yeme içme, otel

gibi ekonomik fonksiyonları bünyesinde bulundurmak durumundadır. Karasal

yapıların seçiminde projenin maliyeti ve yatırım sürecinin özendirilmesi önemle ele

alınmıştır.



8. TEKNİK ANALİZ VE TASARIM

Proje sahası, kıyı kenar çizgisinin deniz tarafında kalmakta olup yapı tekniği olarak kruvaziyer

yanaşma yapılarında kazıklı iskeleler ve ana dalgakıranda taş dolgu tasarım öngörülmektedir.

Çekek yeri bulunmayacaktır. Proje kapsamında deniz tabanında yeterli dip derinliği mevcut

olduğundan, yaklaşma kanalında kalan sınırlı bir alan hariç dip tarama işlemi yapılmayacaktır.

8.1. Kapasite Analizi ve Seçimi

Antalya Kruvaziyer ve Yat Limanı Projesi; toplam 2100 m’lik yat bağlama rıhtımı ile 6,5m ile

33m arasında değişen muhtelif boylarda 426 adet yata ev sahipliği yapabilecektir. Bununla

beraber 400 ve 200’er metrelik ikişer adet rıhtım ile toplam 4 adet kruvaziyer gemiye aynı anda

hizmet verebilecek deniz ve kara altyapısına sahiptir.

Tesis bu noktada hizmet vereceği kruvaziyer ve yat turizmi paydaşlarına toplam 1000 yatak

kapasiteli otel, 250 otobüslük (12500 kişi) park ve manevra alanı, 1000 araçlık otopark ile

denizel altyapısını kara ile bütünleştirmektedir.

8.2. Alternatif Teknolojilerin Analizi ve Teknoloji Seçimi

Tesisin tasarımında öncelikli koşullar dikkate alınmıştır:

Lara plajı ve proje etki alanı çevresel değerlerinin korunması,

Projenin 365 günlük deniz koşullarında ilgili hizmet kriterleri dahilinde işlevselliği,

Ekonomik olarak optimum seviyenin yakalanması,

Tek taraflı giriş-çıkış modeli ile gemi manevra alanının limitler dahilindeki asgari

seviyesinde tutulması ve dolgu derinliklerinin aşağıya çekilmesi,

Bu amaçlar doğrultusunda 8 m seviyelerini ulaşan dalga yüksekliklerine dayanabilecek ana

dalgakıran tasarımında, yapım koşulları da düşünülerek antifer bloklu tasarım, kruvaziyer

limanı tali mendirek tasarımında taban genişliklerini optimum seviyede tutacak tetrapod



koruma tabakası öngörülmektedir. Korunan basende kruvaziyer yanaşma yapıları kazıklı, yat

limanı yanaşma yerleri yüzer iskele olarak tasarlanmıştır.

Gemi trafiğinin tek yönlü işletilme zorunluluğu, ayrık dalgakıranla (tali mendirek) anakara

arasındaki bağlantının denizaltından olmasını zorunlu kılmaktadır. Bu noktada kurulacak

denizaltı bağlantısı 780 m boyunda ve 15 m eninde olacaktır. Bu sayede yaratılacak 7.800m2

alanda gümrüksüz alışveriş birimleri ile yürüme bantları yer alacaktır.

8.3. Seçilen Teknolojinin Çevresel Etkileri, Koruma Önlemleri ve Maliyeti

Antalya ili Muratpaşa ilçesinde 2004 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından ilan edilen

Antalya Kemerağzı-Kundu Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesinde yapılması planlanan

“Antalya Kruvaziyer ve Yat Limanı Projesi” kıyı yapılarının (kesin proje), şartnamelere göre

tahkikleri yapılmıştır.

Proje alanında, Denar Deniz Araştırmaları firması tarafından batimetri ölçümleri

gerçekleştirilmiştir. Yapılan hesaplarda batimetri ölçümleri dikkate alınmıştır.

Rıhtım hesaplarında şartnamelerde tariflenen yükler altında D2 deprem durumu için kesit

tahkikleri yapılmıştır. Yapılan hesaplamalar sonucunda uygun kesitler belirlenerek ilgili

bölümlerde hesaplamalar sunulmuştur.

Liman baseninin korunması için seçilen taş dolgu dalgakıran deniz tabanında bir miktar alanı

etkileyecektir. Seçilen alan kumsal bölgede yer almaktadır. Bu alanda yapılacak yapının

balıklara yuvalama imkanı sağlaması muhtemeldir.

Lara plajının kumsal alan olduğu göz önünde tutularak kruvaziyer limanı kıyıdan ayrık olarak

planlanmış, böylece liman nedeniyle kıyıda oluşacak kum hareketinin azaltılması

öngörülmüştür. +4m yükseklikte kazıklı bağlantı yoluyla karaya bağlanacak kruvaziyer limanı

plajı bölmeyerek plajın halk tarafından kullanımına imkan sağlayacak şekilde tasarlanmıştır.

Geoteknik etüt çalışmaları neticesinde edinilen veriler ışığında; ana mendireğin bütününün

bulunduğu zeminin mevcut hali ile, geoteknik parametrelerinin tasarım yüklerinde problem



yaşayacağı değerlendirilmektedir. Bu amaçla; Ege Üniversitesi Geoteknik Ana Bilim Dalı

profesörlerinden Selim Altın önderliğinde bir değerlendirme çalışması yapılmış, taş kolon

uygulamasının yapılması gerekliliği değerlendirilerek, ilgi maliyet fizibilite etüdüne eklenmiştir.

Planlanan çevresel koruma önlemlerinin maliyet; Lara plajının sosyal, ekonomik ve turistik

değeri ile kıyaslandığında kısa dönemde kendini geri ödeyecektir.

8.4. Teknik Tasarım

8.4.1 Ana Dalgakıran ve Tali Mendirek Tasarımı

Ana dalgakıran için tasarım dalgası Hs = 7,9 m dalga yüksekliği kullanılarak koruma tabakasında

kullanılacak antifer ağırlığı Hudson (1974) formülü ile hesaplanmaktadır:

CotK

HW

w

s

D

s

3

3

1

Burada;

W: Ortalama taş (beton blok) büyüklüğü ağırlığı,

H: Tasarım dalga yüksekliği

s: Taşın yoğunluğu

w: Suyun yoğunluğu

: Yapı eğimi

KD: Stabilite katsayısı'dır.

Yapı eğimi 1/3 antifer için kırılmayan dalga koşullarında stabilite katsayısı dalgakıran

gövdesinde 9,0, kurplarda 7,5 değerini almaktadır. Dalgakıran eğimli bir yapıda

tasarlandığından stabilite katsayısı antifer için 7,5, beton yoğunluğu 2,4 t/m3, suyun yoğunluğu

1,025 t/m3, tasarım dalgası Hs = 7,9 m öngörülerek antifer büyüklüğü 21,79 ton olarak

bulunmaktadır.



Kruvaziyer Limanı tali mendirek için tasarım dalgası Hb = 6,25 m dalga yüksekliği kullanılarak

koruma tabakasında kullanılacak tetrapod ağırlığı Hudson (1974) formülü ile hesaplanmaktadır:

CotK

HW

w

s

D

s

3

3

1

Burada;

W: Ortalama taş (beton blok) büyüklüğü ağırlığı,

H: Tasarım dalga yüksekliği

s: Taşın yoğunluğu

w: Suyun yoğunluğu

: Yapı eğimi

KD: Stabilite katsayısı'dır.

Yapı eğimi 1/1.5 tetrapod için kırılan dalga koşullarında stabilite katsayısı dalgakıran

gövdesinde 7,0, kurplarda 5,0 değerini almaktadır. Dalgakıran eğimli bir yapıda

tasarlandığından stabilite katsayısı tetrapod için 5,0, beton yoğunluğu 2,4 t/m3, suyun

yoğunluğu 1,025 t/m3, tasarım dalgası Hb = 6,25 m öngörülerek tetrapod büyüklüğü 32,36 ton

olarak hesaplanmaktadır.

Kruvaziyer liman dalgakıranı için dalga tırmanma yüksekliği hesaplarında; tasarım dalgası

Hs= ~7,9 m ve Tp = 11,9 saniye dalgası kullanılmıştır. Geçirimli eğimli taş kaplamalı yüzeylerde

dalga tırmanması aşağıdaki denklem ile yapılabilmektedir (CEM, 2003).

5.7)/(

)/(5.1

5.10.1

/1%

/1%

%

om

C

s

ui

C

om

C

om

s

ui

omom

s

ui

BDDH

R

BDBH

R

AH

R



Ru33% için dalga tırmanma yüksekliği 8,77 m, Ru10% için dalga tırmanma yüsekliği 9,42 metre

olarak hesaplanmıştır. Kret kotu 9,50 metre olarak belirlenmiştir.

Kruvaziyer Limanı tali mendirek için dalga tırmanma yüksekliği hesaplarında; tasarım dalgası

Hb= 6,25 m ve Tp = 10,8 saniye dalgası kullanılmıştır. Geçirimli eğimli taş kaplamalı yüzeylerde

dalga tırmanması aşağıdaki denklem ile yapılabilmektedir (CEM, 2003).

5.7)/(

)/(5.1

5.10.1

/1%

/1%

%

om

C

s

ui

C

om

C

om

s

ui

omom

s

ui

BDDH

R

BDBH

R

AH

R

Ru33% için dalga tırmanma yüksekliği 8,44 m, Ru10% için dalga tırmanma yüsekliği 9,06 metre

olarak hesaplanmıştır. Kret kotu 9,10 metre olarak belirlenmiştir.



8.5. Yatırım Maliyeti

Projenin yatırım maliyeti karasal ve denizel yapıların toplam maliyetlerinden oluşmaktadır.

Buna göre yapılan metraj ve hesaplamalara göre yapılan analizlere ilişkin veriler sunulmuştur.

(Tablo 8-1). Deniz yapılarına ilişkin detaylı metraj çalışmaları Ek-1 de yer almaktadır.

Tablo 8-1 Yapıların Yatırım Maliyeti

TOPLAM YAPIM MALİYET

No. Poz No. Yapılan İş Tutar (TL)

1 Kruvaziyer Ana Mendirek Yapım Maliyeti 156.114.223,23

2 Kruvaziyer Limanı Tali Mendirek Yapım Maliyeti 84.753.146,10

3 -5.0m Rıhtım Yapım Maliyeti 16.091.488,23

4 Bağlantı İskelesi Yapım Maliyeti 20.049.714,49

5 Yanaşma İskelesi Yapım Maliyeti 101.766.980,52

6 Yüzen İskele Yapım Maliyeti 6.525.000,00

7 IV. Sınıf Yapılar A Grubu (Liman Binaları) 1.500.000,00

8 Peyzaj ve Otopark 34.650.000,00

9 Karasal Yapılar 343.340.000,00

10 Zemin İyileştirme Çalışmaları 50.835.000,00

TOPLAM YAPIM MALİYET 815.625.000,00

Buna göre toplam proje maliyetinin yaklaşık 815.625.000TL olması öngörülmektedir. Yaklaşık

olarak 158.954m2 olarak beliren kapalı alan için yapım maliyeti m2 başı yaklaşık 2000 TL /m2

alınmıştır. Yaklaşık %8 arasında proje maliyeti öngörülmektedir. Buna göre toplam karasal

yapıların maliyeti 343.340.000TL olacağı hesaplanmıştır.

Geoteknik etüt çalışmaları neticesinde edinilen veriler ışığında; ana mendireğin bulunduğu

zeminin geoteknik parametrelerinin tasarım yüklerinde problem yaşayacağı

değerlendirilmektedir. Bu amaçla; 23 Ocak 2017 tarihinde Ege Üniversitesi İnşaat Mühendisliği

Bölümü Geoteknik Anabilim Dalı öğretim üyelerinden Prof. Dr. Selim Altun ve Doç. Dr. Alper

Sezer tarafından geoteknik ön değerlendirme çalışması yapılmış, zemin iyileştirme teknolojisine

ait önermelerde bulunulmuş ve zemin iyileştirme için oluşacak toplam bütçe genel esasları

itibariyle tespit edilmiştir. Bu çalışmalara göre; zeminin iyileştirilmesinde uygulanacak en



doğru teknolojinin taş kolon imalatı olduğu tespit edilmiştir. Yapılan incelemelerde her bir taş

kolunun 15 m derinliğinde ve 80 cm çapında olması ve 3x3 lük (9 m2’ye bir tane) olacak şekilde

yerleştirilmesi gereği tespit edilmiştir. Ana mendirek tabanında 1250 metre x 150 metrelik

alanda 312.500 metrelik taş kolon uygulaması yapılmasının gerekliliği değerlendirilmiştir.

Buna göre 337.500 metrelik taş kolun uygulamasının yapılacağı değerlendirilmekte olup, taş

kolon maliyetinin mevcut şartlarda 150 TL/ metre olacağı öngörülmüştür. Buna göre zemin

iyileştirme çalışması toplam maliyeti 46,875,000 TL olacağı öngörülmektedir. İlgi rapor Ek-1’de

sunulmuştur.

Projeye ayrılacak yatırım bedelinin 815.625.000TL olduğu ve yapılacak iş kalemlerinin taş

dolgu, kazıklı iskele ve rıhtım, zemin iyileştirme çalışmaları ve karasal inşaatlarından ibaret

olduğu belirlenmiştir.



9. PROJE GİRDİLERİ

Antalya Kruvaziyer ve Yat Limanı Projesi Mendirek, Rıhtım, Kazıklı İskele ve Karasal İnşaatları

içeren karma bir projedir. Bu anlamda ülke genelinde bir ilk olma özelliği taşıyacak projenin

toplam maliyetinin 815.625.000TL seviyesinde olması öngörülmektedir. Projenin yatırım

yapılabilir özellikte olması karasal ve denizel birimlerin bütünleştirilmesi, Antalya iline önemli

bir turizm merkezi kazandırılması vizyonuna bağlıdır. Buna göre;

Alışveriş ve yeme-içme birimleri toplamının oluşturacağı 52.000 m2 lik ticari alan,

1000 yatak kapasiteli şehir otelinin oluşturacağı 80.000 m2 lik alan,

426 tekne kapasiteli marina,

Yıllık 1.000.000 yolcu kapasiteli kruvaziyer liman,

projenin başlıca gelir kalemleri olarak belirmektedir (Tablo 9-1).

Tablo 9-1 Karasal Yapılara İlişkin Dağılım

BÖLÜM TABAN ALANI (m2)

KAT SAYISI TOPLAM

Otel 10.000 6+2 80.000

Alışveriş ve Yeme İçme

Birimleri

14.000 3 52.000

Yolcu Terminali 6.767 2 13.534

Yat Kulüp 13.420 1 13.420

Otopark 10.457 1 10.457

Otopark -1 Kat 31.607 1 31.607

Otobüs Parkı 22.882 1 22.882

Buna göre toplam kapalı alan;

- 80.000m2 Otel,

- 52.000m2 AVM ve Yeme İçme Birimleri,

- 13.534m2 Yolcu Terminali

- 13.420m2 Yat Kulübü

Olmak üzere toplam 158.954m2 dir.

Kiralanabilir ticari alan; 52.000m2 lik toplam AVM ve Yeme İçme Birimleri alanının %70 olan

36.400m2 olarak alınmıştır.

Yürütülen yerel ölçekli gözlem ve incelemelerde;



Ticari alanlar için yıllık yaklaşık 942,86TL/m2 seviyesinde kira geliri,

300TL/gün seviyesinde otel yatak fiyatı,

gelir öngörülerinin bölgenin ekonomik ve sosyal koşullarını yansıttığı belirlenmiştir.

Denizel tesislerin gelir kalemleri için yapılan ulusal ve uluslararası değerlendirmelerde;

Yıllık 15.000TL/tekne karma kira gelirinin,

37,5TL/yolcu kruvaziyer turizm ayakbastı ücretinin,

projenin denizel gelir kalemlerini oluşturduğu tespit edilmiştir.

Bu noktada dikkate alınması gereken önemli bir unsur uluslararası piyasada kruvaziyer turizm

ayakbastı ücretinin yıllara sari olarak azaldığı gerçeğidir. Öncelikli hedef olan 1.000.000

yolcu/yıl hedefinin tutturulabilmesi, nihai kapasite olan 3.000.000 yolcu/yıl seviyesine uzanan

bir rekabetçiliğin sağlanması noktasında, bu ücretin T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Antalya

Büyükşehir Belediyesi başta olmak üzere proje paydaşları tarafından sübvanse edilmesi bir

diğer önemli husus olarak öne çıkmaktadır.

Projenin gelirlerinin hesaplanması ile ilgili olarak;

1000 yataklı otelin %70 doluluk ve %65 karlılık oranı ile faaliyet göstereceği ve

300TL/gün fiyatlandırması ile 49.822.500TL/yıl seviyesinde gelir getireceği,

36.400m2 lik kiralanabilir ticari alanın yıllık yaklaşık 942,86TL/m2 kira geliri ve %95

karlılık oranı ile 32.604.000TL/yıl seviyesinde gelir getireceği,

Marinanın 426 yat kapasitesinin %90 doluluk oranı, yıllık 15.000TL/yat kira bedeli

ve %85 karlılık ile 4.888.350TL/yıl seviyesinde gelir getireceği,

Kruvaziyer limanın 1.000.000 yolcu/yıl, 37,5/yolcu ücret ve %95 karlılık ile yılda

35.625.000TL/yıl gelir getireceği öngörülmektedir.

Buna göre toplam vergi öncesi gelirin 122.939.850TL/yıl seviyesinde olacağı belirlenmiştir.

Gelirin kapasite ve fiyat artışları ile yıllık TL bazında %0,5 artacağı öngörülmektedir. Projenin

kümülatif olarak pozitif değere geçmesi ile vergilendirileceği öngörülmektedir



9.1. Mülkiyet Bilgisi

Şekil 9-1 Mülkiyet Haritası

Proje alanına ait mülkiyet haritası Şekil 9-1’de yer almakta olup, turuncu ile gösterilen alanların

mülkiyeti Antalya Büyükşehir Belediyesine, Sarı ile gösterilen kısım Lara Plaj Birliğine aittir.

Antalya Büyükşehir Belediyesi’ne ait taşınmaz bilgileri, takip eden şekillerde sunulmuştur.



Şekil 9-2 12652/1 Ada/Parsel Taşınmaz Bilgisi





Şekil 9-5 12653/2 Ada/Parsel Taşınmaz Bilgileri











9.2. Girdi İhtiyacı

Projenin gerçekleştirilmesi için gereken ham, mamul ve yarı mamul maddeler ülkemizde

üretilmektedir. Projenin gerçekleştirileceği Antalya iline gereken malzemeler mevcut ulaşım

altyapısı ile rahatlıkla taşınabilecektir.

Bu kapsamda; gemilerin ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kullanılacak mavnalar, çift motorlu ve

kendinden vinç sistemine sahip olarak tercih edilmelidir. Bununla beraber kruvaziyer gemiler,

sahip oldukları vinç sistemleri ile direk mavna üzerinden de tedariklerini gerçekleştirebilecektir.

9.3. Girdi Fiyatları ve Harcama Tahmini

Projeye ayrılacak yatırım bedelinin 815.625.000TL olduğu ve yapılacak iş kalemlerinin taş

dolgu, kazıklı iskele ve rıhtım, zemin iyileştirme çalışmaları ve karasal inşaatlarından ibaret

olduğu belirlenmiştir.

Bu durumda yatırım sürecinin 3 yılda tamamlanacağı ve 1. Yıl 335,625,000 TL 2. ve 3. Yıl için

240.000.000TL/yıl seviyesinde bir yatırım döneminin gerçekleşeceği öngörülmektedir (Tablo

9-2).

Tablo 9-2 Projenin Harcama Tahmini ($)

Toplam 1.yıl 2.yıl 3.yıl

Yatırım 815.625.000 335,625,000 240.000.000 240.000.000



10. ORGANİZASYON YAPISI, YÖNETİM VE İNSAN KAYNAKLARI

Projenin Yap-İşlet modeli ile yapılması planlanmaktadır. Bu noktada Belediyeler Kanunun 18/e

bendinde belirtildiği sınırlı ayni hak tesisi modelinin, projenin gereklerine uyduğu tespit

edilmiştir.

Projenin imalat sürecinde T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’nın yetki ve

denetleme alanında yürütülecek çalışmalar sonrasında operasyon aşamasına geçilecek, proje

ömrünün tamamlanmasına müteakip Antalya Büyükşehir Belediyesi’ne devir işlemleri

tamamlanacaktır. Proje ömrü 30 yıl olarak belirlenmiştir.

11. PROJE YÖNETİMİ VE UYGULAMA PROGRAMI

T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı 6. Bölge Müdürlüğü hizmet sınırları

içerisindeki "Organizasyon Yapısı, Yönetim ve İnsan Kaynakları" başlığında sıralanan işler,

Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü tarafından verilen yetki ölçüsünde ve yapılan

görevlendirme çerçevesinde yürütülecektir.

Tablo 11-1 Yatırım Programı

SÜRE YAPI

1. YIL 2. YIL 3. YIL

Yat Limanı

Karasal Tesisler

Ana Mendirek

Mevcut insan kaynakları ile projelerin takibi sağlanabilmektedir.



12. İŞLETME DÖNEMI GELİR VE GİDERLERİ

Yap-İşlet modeli ile yapılması planlanan yatırımın tamamının özel sektör aracılığı ile yapılması

öngörülmektedir. 815.625.000TL seviyesinde olduğu tespit edilen toplam yatırımın 30 yıllık

işletme süresi için nakit akış ve toplam değeri tespit edilmiştir.

12.1. Üretimin ve/veya Hizmetin Fiyatlandırılması

Projenin yatırım yapılabilir özellikte olması karasal ve denizel birimlerin bütünleştirilmesi,

Antalya iline önemli bir turizm merkezi kazandırılması vizyonuna bağlıdır. Buna göre;

Alışveriş ve yeme-içme birimleri toplamının oluşturacağı 52.000 m2 lik ticari alan,

1000 yatak kapasiteli şehir oteli,

426 tekne kapasiteli marina,

Yıllık 1.000.000 yolcu kapasiteli kruvaziyer liman,

projenin başlıca gelir kalemleri olarak belirmektedir.

Yürütülen yerel ölçekli gözlem ve incelemelerde;

Ticari alanlar için yıllık 942,86TL/m2 seviyesinde kira geliri,

300TL/gün seviyesinde otel yatak fiyatı,

gelir öngörülerinin bölgenin ekonomik ve sosyal koşullarını yansıttığı belirlenmiştir.

Denizel tesislerin gelir kalemleri için yapılan ulusal ve uluslararası değerlendirmelerde;

Yıllık 15.000TL/tekne karma kira gelirinin,

37,5TL/yolcu kruvaziyer turizm ayakbastı ücretinin,

projenin denizel gelir kalemlerini oluşturduğu tespit edilmiştir.

Bu noktada dikkate alınması gereken önemli bir unsur uluslararası piyasada kruvaziyer turizm

ayakbastı ücretinin yıllara sari olarak azaldığı gerçeğidir. Öncelikli hedef olan 1.000.000

yolcu/yıl hedefinin tutturulabilmesi, nihai kapasite olan 3.000.000 yolcu/yıl seviyesine uzanan

bir rekabetçiliğin sağlanması noktasında, bu ücretin T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Antalya

Büyükşehir Belediyesi başta olmak üzere proje paydaşları tarafından sübvanse edilmesi bir

diğer önemli husus olarak öne çıkmaktadır.



12.2. İşletme Gelir ve Giderlerinin Tahmin Edilmesi

Projenin gelirlerinin hesaplanması ile ilgili olarak;

1000 yataklı otelin %70 doluluk ve %65 karlılık oranı ile faaliyet göstereceği ve

300TL/gün fiyatlandırması ile 49.822.500TL/yıl seviyesinde gelir getireceği,

36.400m2 lik kiralanabilir ticari alanın yıllık yaklaşık 942,86TL/m2 kira geliri ve %95

karlılık oranı ile 32.604.000TL/yıl seviyesinde gelir getireceği,

Marinanın 426 yat kapasitesinin %90 doluluk oranı, yıllık 15.000TL/yat kira bedeli

ve %85 karlılık ile 4.888.350TL/yıl seviyesinde gelir getireceği,

Kruvaziyer limanın 1.000.000 yolcu/yıl, 37,5/yolcu ücret ve %95 karlılık ile yılda

35.625.000TL/yıl gelir getireceği öngörülmektedir.

Buna göre toplam vergi öncesi gelirin 122.939.850TL/yıl seviyesinde olacağı belirlenmiştir.

Gelirin kapasite ve fiyat artışları ile yıllık TL bazında %0,5 artacağı öngörülmektedir. Projenin

kümülatif olarak pozitif değere geçmesi ile vergilendirileceği öngörülmektedir.



13. TOPLAM YATIRIM TUTARI VE YILLARA DAĞILIMI

Özel teşebbüs tarafından yapılacak Antalya Kruvaziyer ve Yat Limanı Projesinin 815.625.000TL

yatırım ile yapılacağı öngörülmektedir. 3 yılda tamamlanacak projenin 3 eşit fazda

tamamlanması öngörülmektedir.

13.1. Toplam Yatırım Tutarı

Projenin 815.625.000TL yatırım bedeli olduğu tespit edilmiştir.

Projenin yatırım sahasının Antalya Büyükşehir Belediyesi’nin hüküm ve tasarrufu altındaki

arazilerin vasfında olması sebebiyle, proje sahası için resmi izinlerin haricinde herhangi bir

kiralama veya tahsis bedeli ödenmeyecektir.

13.1.1 Sabit Sermaye Yatırımı

Projenin yatırım bedelinin 815.625.000TL olması öngörülmektedir (Tablo 8-1).

13.1.2 Yatırım Dönemi Faizleri

Proje inşaatını özsermaye imkanları dahilinde tamamlanması planlanmaktadır. Bu nedenle

fizibilite hesaplarında sermaye maliyetinin TL bazlı %2 olduğu öngörülmüştür.

13.1.3 İşletme Sermayesi

Proje maliyeti ve geliri öngörüldüğünde, işletme sermayesi gelir ile karşılanabilmektedir.

13.2. Yatırımın Yıllara Dağılımı

Yatırım sürecinde 3 yıllık sürede harcama yapılacaktır (Tablo 13-1).

Tablo 13-1 Projenin Harcama Tahmini (TL)

Toplam 1.yıl 2.yıl 3.yıl

Yatırım 815.625.000 335,625,000 240.000.000 240.000.000

14. PROJENİN FİNANSMANI

Projenin Yap-İşlet-Devret modeli ile yapılması planlanmaktadır. Proje yatırımının tamamının

özsermaye ile karşılanması öngörülmektedir.



15. PROJE ANALİZİ

15.1. Finansal Analiz

Projenin finansal analizi TL üzerinden yapılmıştır.

Yatırım maliyeti 815.625.000TL olarak öngörülmüştür.

Yatırım geliri olarak; toplam 122.939.850TL/yıl seviyesi ile başlamış yıllık %0,5 artış ile

30 yıllık proje sürecinde artırılmıştır.

Vergi oranı %20 olarak alınmış ve projenin pozitif değere ulaşması ile vergi uygulaması

dikkate alınmıştır.

Yıllık sermaye maliyeti TL bazlı %2 seviyesinde alınmıştır.

Bu değerler itibariyle proje 30 yılın sonunda ~2.169.000.000 TL seviyesinde gelir

üretmekte, yatırım başlangıcı itibariyle ~10. yılında kendisini geri ödemektedir (Tablo

15-1, Şekil 15-1).

Proje özel teşebbüs eliyle yapılacağı için devlet bütçesine herhangi bir yük

getirmeyecektir.

Şekil 15-1 Net Bugünkü Değer Tahmini

-1,000,000,000

-500,000,000

0

500,000,000

1,000,000,000

1,500,000,000

2,000,000,000

2,500,000,000

0 5 10 15 20 25 30 35

Kümülatif Net Bugünkü Değer (TL)

Kümülatif Net Bugünkü Değer (TL)



Tablo 15-1 Net İndirgenmiş Değer Tahmini (TL)

TL

Yatırım Brüt Gelir Net Gelir

Kümülatif Net Değer

Kümülatif Net İndirgenmiş Değer

1 335,625,000 0 0 -335,625,000 -335,625,000

2 240,000,000 0 0 -575,625,000 -575,625,000

3 240,000,000 0 0 -815,625,000 -815,625,000

4

122,939,850 122,939,850 -692,685,150 -692,685,150

5

123,554,549 123,554,549 -569,130,601 -569,130,601

6

124,172,322 124,172,322 -444,958,279 -444,958,279

7

124,793,184 124,793,184 -320,165,095 -320,165,095

8

125,417,150 125,417,150 -194,747,945 -194,747,945

9

126,044,235 126,044,235 -68,703,710 -68,703,710

10

126,674,456 101,339,565 57,970,746 32,635,855

11

127,307,829 101,846,263 185,278,575 134,482,118

12

127,944,368 102,355,494 313,222,943 236,837,612

13

128,584,090 102,867,272 441,807,033 339,704,884

14

129,227,010 103,381,608 571,034,043 443,086,492

15

129,873,145 103,898,516 700,907,188 546,985,008

16

130,522,511 104,418,009 831,429,699 651,403,017

17

131,175,123 104,940,099 962,604,822 756,343,116

18

131,830,999 105,464,799 1,094,435,821 861,807,915

19

132,490,154 105,992,123 1,226,925,975 967,800,038

20

133,152,605 106,522,084 1,360,078,580 1,074,322,122

21

133,818,368 107,054,694 1,493,896,948 1,181,376,816

22

134,487,460 107,589,968 1,628,384,408 1,288,966,784

23

135,159,897 108,127,918 1,763,544,305 1,397,094,702

24

135,835,697 108,668,557 1,899,380,002 1,505,763,259

25

136,514,875 109,211,900 2,035,894,877 1,614,975,159

26

137,197,449 109,757,960 2,173,092,326 1,724,733,119

27

137,883,437 110,306,749 2,310,975,763 1,835,039,868

28

138,572,854 110,858,283 2,449,548,617 1,945,898,151

29

139,265,718 111,412,574 2,588,814,335 2,057,310,725

30

139,962,047 111,969,637 2,728,776,382 2,169,280,362



15.2. Ekonomik Analiz

Proje dolaylı ve direk farklı ekonomik değerleri beraberinde getirmektedir. Buna göre;

- 815.625.000 TL tutarındaki yatırım bedeli ile ulusal ölçekte öncelikli istihdam

alanlarımızdan olan inşaat sektörü için başat projelerden biri olacak ve 3 senelik

inşaat sürecinde önemli bir istihdam yaratacaktır,

- Projenin faaliyete geçmesiyle birlikte 2500 kişiye 365 gün iş imkanı sağlanacak,

bölgenin istihdam noktasındaki önemli sorunlarından olan kış dönemi istihdamına

önemli ölçekte bir katkı sağlayacak aylık 2.000.000TL civarında sigorta-prim ödemesi

ile de devlet bütçesine büyük bir katkı sağlanacaktır.

- Otel turizminde ortalama 188 TL olarak beliren günlük kişi başı harcama miktarı,

“homeport” larda 565 TL seviyesindedir. Projenin 1.000.000 olarak belirlenen hedef

yolcu sayısı ile Antalya bölge ekonomisi ve esnafına yıllık 565.000.000 TL seviyesinde

bir katkı yaratması hedeflenmektedir. Bu rakama ilave olarak gemi personelinin de

ilave 157.500.000 TLseviyesinde bir para bırakacağı öngörülmektedir.

- “Homeport” altyapısı ile; planlama ve operasyonel süreçleri devam eden; Fethiye

Kruvaziyer Limanı, Demre Kruvaziyer Limanı, Alanya Kruvaziyer Limanlarının

kullanılabilirliği ve ulaşımını önemli bir ölçüde olumlu etkileyerek, global ölçekte yeni

kruvaziyer destinasyonlarının ülkemiz dahillinde oluşturulması için temel teşkil

edecektir.



15.3. Sosyal Analiz

Projenin Antalya’nın ekonomik yapısı ile bütünleştirilmesi, geri sahasında yaratılacak sosyal ve

ekonomik fonksiyonların Antalya’nın yerel halkı ve turist potansiyeline dahil edilmesi oldukça

büyük bir önem arz etmektedir. Bu noktada gerek Belek oteller bölgesine olan yakınlık gerekse

Antalya kent merkezine olan yakınlık ve yeni bir yaşam alanı yaratma vizyonu projeyi öne

çıkaran unsurlar arasında sayılabilmektedir. Ayrıca, proje geri sahasında yapımı planlanan otel,

yeme-içme ve alışveriş birimleri, bölge istihdamına önemli katkı sağlayacaktır, (Tablo 15-2).

İstihdama verilen yaklaşık 2500 kişilik katkı ile Antalya ekonomisine büyük bir katkı sağlanması

düşünülmektedir.

Tablo 15-2 Projenin İstihdama Katkısı

Tesis Öngörülen İstihdam

1000 yataklı otel 300 kişi

Yeme-İçme ve Alışveriş Birimleri

2000 kişi

Marina/Yat Klübü 50 kişi

Kruvaziyer Limanı 100 kişi

15.4. Bölgesel Analiz

Turizmde nitelikli işgücü, tesis ve hizmet kalitesiyle uluslararası bir marka haline gelinmesi;

daha üst gelir grubuna hitap edecek şekilde turizm ürün ve hizmetlerinin çeşitlendirilmesi ve

iyileştirilmesi; turizm değer zincirinin her bileşeninde kalitenin artırılması ve sürdürülebilirlik

ilkesi çerçevesinde bölgesel kalkınmada öncü bir sektör haline gelinmesi temel amaçtır.

15.5. Risk Analizi

Proje gelirlerinin hesaplanması ile ilgili olarak kullanılan değerlere çeşitli dağılımlar öngörülerek

Monte Carlo Benzeşimleri ile analiz yapılmıştır.

1000 yataklı otelin doluluk oranının %70, karlılık oranının %65 ve günlük 300 TL gelir getireceği

öngörülerine olasılık yoğunluk fonksiyonları atanmıştır. Örneğin otelin doluluk oranı için

ortalaması %70 ve standart sapması %7 olan bir olasılık fonksiyonu öngörülmüştür (Şekil 15-2).

Diğer parametreler içinde olasılık fonksiyonları öngörülerek analizler gerçekleştirilmiştir.



Şekil 15-2 Otel Doluluk Oranına Atanan Gauss Olasılık Yoğunluk Fonksiyon Dağılımı

Analizler sonucunda yıllık gelirin, 11 yıl sonundaki kümülatif/net bugünkü değerinin ve 30 yıl

sonundaki kümülatif/net bugünkü değerinin nasıl değişim gösterdiği hesaplanmıştır.

Yapılan benzeşim ile yıllık otel gelirinin ortalama 49 875 906 TL ve standart sapmasının

8 629 611 TL olduğu öngörülmektedir (Şekil 15-3). %90 olasılıkla yıllık otel gelirinin

36 595 556 TL ile 64 964 234 TL arasında olması beklenmektedir.

Şekil 15-3 Yıllık Otel Gelirinin Değişimi

Ticari alan kira gelirinin ortalama 28 517 736 TL ve standart sapmasının 4 029 035 TL olduğu

öngörülmektedir (Şekil 15-4). %90 olasılıkla yıllık ticari alan kira gelirinin 21 922 376 TL ile

35 204 325 TL arasında olması beklenmektedir.

0 .4 9 0 .5 9 0 .7 0 0 .8 0 0 .9 1

Doluluk

Frequency Chart

TL

.000

.005

.011

.016

.021

0

160

320

480

640

28,270,876 39,254,124 50,237,372 61,220,620 72,203,869

30,000 Trials 29,668 Displayed

Forecast: Otel Geliri



Şekil 15-4 Yıllık Ticari Alan Kira Gelirinin Değişimi

Marina gelirinin ortalama 4 727 919 TL ve standart sapmasının 755 279 TL olduğu

öngörülmektedir (Şekil 15-5). %90 olasılıkla yıllık marina gelirinin 3 530 008 TL ile 6 012 578 TL

arasında olması beklenmektedir.

Şekil 15-5 Yıllık Marina Gelirinin Değişimi

Kruvaziyer gelirinin ortalama 31 143 952 TL ve standart sapmasının 4 369 081 TL olduğu

öngörülmektedir (Şekil 15-6). %90 olasılıkla yıllık kruvaziyer gelirinin 24 022 417 TL ile


Frequency Chart

TL

.000

.005

.011

.016

.022

0

162

324

486

648

18,544,658 23,646,233 28,747,808 33,849,383 38,950,958


Forecast: Ticari Kira Alani Geliri

Frequency Chart

TL

.000

.005

.011

.016

.022

0

162.7

325.5

488.2

651

2,830,461 3,823,865 4,817,269 5,810,673 6,804,077


Forecast: Marina Geliri



Şekil 15-6 Yıllık Kruvaziyer Gelirinin Değişimi

Toplam yıllık gelirinin ortalama 114 265 512 TL ve standart sapmasının 10 497 693 TL olduğu

öngörülmektedir (Şekil 15-7). %90 olasılıkla yıllık toplam yıllık gelirinin 97 603 251 TL ile


Şekil 15-7 Yıllık Toplam Yıllık Gelirin Değişimi

11 yıl sonundaki kümülatif net değerin ortalama 8 069 754 TL ve %90 olasılıkla minimum

-110 997 036 TL, maksimum 117 422 108 TL olacağı hesaplanmıştır (Şekil 15-8).

Frequency Chart

TL

.000

.005

.011

.016

.021

0

161

322

483

644

19,882,487 25,590,128 31,297,770 37,005,411 42,713,052


Forecast: Kruv aziyer Geliri

Frequency Chart

TL

.000

.005

.011

.016

.022

0

164

328

492

656

87,591,845 100,991,343 114,390,841 127,790,339 141,189,837


Forecast: Toplam Yillik Gelir



Şekil 15-8 11 Yıl Sonunda Kümülatif Net Değerin Değişimi

11 yıl sonundaki kümülatif net bugünkü değerin ortalama 6 490 205 TL ve %90 olasılıkla

minimum

-89 270 813 TL, maksimum 94 438 261 TL olacağı hesaplanmıştır (Şekil 15-9).

Şekil 15-9 11 Yıl Sonunda Kümülatif Net Bugünkü Değerin Değişimi

30 yıl sonundaki kümülatif net değerin ortalama 1 901 355 595 TL ve %90 olasılıkla minimum

1 524 766 152 TL, maksimum 2 304 133 177 TL olacağı hesaplanmıştır (Şekil 15-10).

Frequency Chart

TL

.000

.007

.014

.020

.027

0

204.5

409

613.5

818

-171,894,049 -81,549,144 8,795,761 99,140,666 189,485,571


Forecast: 11.Yil Kumulatif Net Deger

Frequency Chart

TL

.000

.007

.014

.020

.027

0

204.5

409

613.5

818

-138,248,030 -65,586,962 7,074,106 79,735,174 152,396,242


Forecast: 11.Yil Kumulatif Net Bugunku Deger



Şekil 15-10 30 Yıl Sonunda Kümülatif Net Değerin Değişimi

30 yıl sonundaki kümülatif net bugünkü değerin ortalama 1 049 683 073 TL ve %90 olasılıkla

minimum 841 779 005 TL, maksimum 1 272 044 851 TL olacağı hesaplanmıştır (Şekil 15-11).

Şekil 15-11 30 Yıl Sonunda Kümülatif Net Bugünkü Değerin Değişimi

15.6. Duyarlılık Analizi

Yapılan benzeşim sonucunda gelirlerin hangi değere hassas olduğu incelenmiştir:

Otel gelirinin %56 fiyat ve %55 doluluk ile karlılığa duyarlılığı olduğu,

Ticari alan kira gelirinin %69 fiyat, %49 karlılık ve %44 doluluğa duyarlı olduğu,

Frequency Chart

TL

.000

.007

.015

.022

.030

0

224.5

449

673.5

898

1,291,917,126 1,598,124,452 1,904,331,779 2,210,539,106 2,516,746,432


Forecast: 30.Yil Kumulatif Net Deger

Frequency Chart

TL

.000

.007

.015

.022

.030

0

224.5

449

673.5

898

713,229,836 882,277,987 1,051,326,138 1,220,374,289 1,389,422,440


Forecast: 30.Yil Kumulatif Net Bugunku Deger



Marina gelirinin %60 fiyat, %57 karlılık ve %50 doluluğa duyarlı olduğu,

Kruvaziyer gelirinin %69 fiyat, %50 karlılık ve %43 doluluğa duyarlı olduğu,

Toplam yıllık gelirin %27 ticari alan kira fiyatına, %19 ticari alan karlılığına, %17 ticari

alan doluluğuna, %5 marina fiyatına, %3 marina doluluğuna, %4 marina karlılığına, %45

otel fiyatına, %45 otel doluluğuna, %44 otel karlılığına, %19 kruvaziyer karlılığına, %28

kruvaziyer fiyatına ve %18 kruvaziyer doluluğuna duyarlı olduğu,

Dolayısıyla 10 yıl sonunda kümülatif net değerin, 10 yıl sonunda kümülatif net bugünkü

değerin, 30 yıl sonunda kümülatif net değerin ve 30 yıl sonunda kümülatif net bugünkü

değerin de toplam yıllık gelirle benzer duyarlılıkta olduğu,

%27 ticari alan kira fiyatına, %19 ticari alan karlılığına, %17 ticari alan doluluğuna, %5

marina fiyatına, %3 marina doluluğuna, %4 marina karlılığına, %45 otel fiyatına, %45

otel doluluğuna, %44 otel karlılığına, %19 kruvaziyer karlılığına, %28 kruvaziyer fiyatına

ve %18 kruvaziyer doluluğuna duyarlı olduğu,

Belirlenmiştir.



16. SONUÇ

Antalya ili Muratpaşa İlçesi Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi olarak ilan edilen

Kemerağzı-Kundu mevkiinde Lara plajında yapılması planlanan Antalya Kruvaziyer Limanı’nın

hali hazırda Akdeniz’de yüksek oranda bulunan kruvaziyer turistlerini ülkemize çekmesi ve

bölgeyi bir cazibe merkezi haline getirmesi planlanmaktadır.

Proje; taş dolgu dalgakıran, kazıklı iskele ve rıhtım ve karasal yapı yatırımlarını bünyesinde

barındıran karma bir projedir olma özelliği ve yatırım miktarı ile ülke genelinde bir ilk olma

özelliği ve vizyonu taşımaktadır. Proje dahilinde yılda 1.000.000 kruvaziyer kaynaklı turistin

Antalya iline kazandırılması, 426 yat kapasiteli marina ile yatçılık alanında bölgesel bir merkezin

tesisi ve karasal fonsiyonlarla, Türkiye turizmine sağlayacağı katkının yanı sıra, Antalya ili için

alternatif bir sosyo-ekonomik merkez oluşturulması hedeflenmektedir.

Projenin finansal analizi TL üzerinden yapılmıştır. Yatırım maliyeti 815.625.000TL olarak

öngörülmüştür. Yatırım geliri olarak; toplam 122.939.850TL/yıl seviyesi ile başlamış yıllık %0,5

artış ile 30 yıllık proje sürecinde artırılmıştır. Vergi oranı %20 olarak alınmış ve projenin pozitif

değere ulaşması ile vergi uygulaması dikkate alınmıştır. Yıllık sermaye maliyeti TL bazlı %2

seviyesinde alınmıştır. Bu değerler itibariyle proje 30 yılın sonunda ~2.169.000.000 TL

seviyesinde gelir üretmekte, yatırım başlangıcı itibariyle ~10. yılında kendisini geri

ödemektedir.



Kaynaklar

1. Antalya Büyükşehir Belediyesi Web sitesi Ekonomi Sayfası.

www.antalya.bel.tr/i/ekonomi Erişim tarihi: 29 Nisan 2016

2. Baykuş, M. B., Bora, O., 2016. Antalya Kruvaziyer Limanı ve Marina Projesi Dalga İklimi,

Dalga Transformasyonu, Çalkantı, Liman İçi Su Sirkülasyonu ve Kumlanma Potansiyeli

Analizi Raporu.

3. Google Earth, kh.google.com

4. http://www.denizticaretodasi.org.tr/Sayfalar/marinalar.aspx

5. Deniz Ticaret Odası, (2008), ―2007 Deniz Sektörü Raporu‖, İstanbul.

6. Deniz Ticaret Odası, (2015). Deniz Ticareti Dergisi Temmuz 2015 Kruvaziyer Turizmi Eki.

7. Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü, 2013 Kruvaziyer Sektör Raporu, 2014

8. Dünden Bugüne Antalya (1. Cilt, 2. Bölüm), Antalya İl Kültür ve Turizm

Müdürlüğü, Antalya, 2012.

9. İskender B.,2010, " Türkiye Yat Limanları Kapasite Analizi" Yıldız Teknik Üniversitesi

Fen Bilimleri Enstitüsü İnşaat Mühendisliği Anabilim Dalı Kıyı ve Liman Mühendisliği

Yüksek Lisans Tezi

10. İMEAK Deniz Ticaret Odası Deniz Ticareti Temmuz Sayısı Kruvaziyer Turizmi Eki, 2015

11. Kuşadası Ticaret Odası, Dünyada ve Türkiye’de Kruvaziyer Turizmi ve Kuşadası Limanı,

2012

12. Seçilmiş Göstergelerle Antalya 2015, Türkiye İstatistik Kurumu, 2015, Ankara.

13. Türsab Türkiye Seyahat Acentalari Birliği, Türkiye Kruvaziyer Turizmi Raporu, 2013

14. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Monoray İnceleme Raporu, 2014

15. T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Mekansal Planlama Genel Müdürlüğü, Antalya

Bütünleşik Kıyı Alanları Planı, 2012.

16. T.C. Ulaştırma Bakanlığı Demiryolları Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı Genel

Müdürlüğü, Turizm Kıyı Yapıları Master Plan Çalışması Sonuç Raporu, 2010.

http://www.tursab.org.tr/

Documents

ANTALYA KRUVAZİYER ve YAT LİMANI PROJESİ FİZİBİLİTE …antalya.bel.tr/Content/UserFiles/Files/Duyuru_Etkinlikler/Antalya... · Kruvaziyer tayfası da limanlarda günlük ortalama