2
ANTENLERDE BAND GENİŞLİĞİ Antenlerde band genişliğinin belirlenebilmesi için; gerekli olan ölçümlerden birisi ve geleneksel olanı, besleme hattından SWR ölçüsü yapmaktır. Zamanımızdaki telsiz cihazlarının çoğunluğu 50 Ohm yükte 2:1 ve altındaki SWR değerleri ile çalışma yapabilmektedir. Bundan dolayı 2:1 SWR değerleri, band genişliği ölçüsünde bir kıstas olarak kullanılmaktadır. SWR’yi band genişliği değerlendirmesinde veri olarak kullandığımız zaman, antenlerin band genişliği karşılaştırmasında frekans değeri de önem kazanmaktadır. Yani iki antenin bant genişliğini karşılaştırma yaparken verilerin aynı frekansta alınmış olması şarttır. Mesela 14 MHz için kesilmiş bir dipol antenin 2:1 SWR band genişliği 500 KHz ise, aynı antenin 3,5 MHz band genişliği aynı yani 500 KHz olmayacaktır. Band genişliğini %’lik olarak ifade etmek mümkündür ve bunun için küçük bir matematik işlemi yapmak gereklidir. Formülle yazarsak: F 2 – F 1 SWR bandgenişliği = --------------- x 100 % F c F 1 2:1 SWR’de alçak frekans değeri, F 2 2:1 SWR’de yüksek frekans değeri, F c ise F c = Karekök F 1 x F 2 formülü ile bulunan merkez frekansı dır. Daha iyi anlamak için bir örnek yapalım. 52 ohm besleme hattı ile beslenen ve 3,75 MHz için kesilmiş teorik bir tektel dipolün 2:1 SWR frekansları alçak frekansta 3,665 ve yüksek frekansta 3,825 olsun. Bu antenin 2:1 SWR band genişliği: 3,825 – 3,665 Band genişliği faktörü = ---------------------------------------- x 100 = 4,3 % Karekök 3,825 – 3,665 Bu hesaplama yolu ile bulunan % 4,3; band genişliği değerini aynı antenin aynı besleme hattı ile kullanılması şartı ile başka bir frekanstaki band genişliğini hesaplayabiliriz. Mesela bu dipolün 14,2 MHz’deki 2:1 SWR band genişliğni hesaplayacak olursak: 14,2 x 4,2 % = 0,611 MHz veya 611 KHz olarak bulunacaktır. Dikkat edilmesi gereken tek nokta aynı besleme hattının kullanılıyor olmasıdır. SWR band genişliği, antenin band genişliği frekans sahası içinde besleme hattının yeterliliğini göstermesi bakımından da enteresan bir kriterdir. ANTENLERDE Q: Anten band genişliğinin diğer bir ölçüsü antenin Q değeridir. Q değeri antenin besleme hattı empedansından bağımsızdır aynı zamanda çalışılan bandın frekansından da bağımsızdır. Ancak anten resiztansı ve reaktansının bilinen bir frekans yüzdesindeki değerleri diğer bir frekans yüzdesi için değişiklik gösterebilir. Bu durumda band genişliğinin farklı olması da doğal olacaktır. Antenin çalışılacak frekans yüzdesindeki resiztans ve reaktans değerlerini ve bu değerlere göre Q değerini tesbit etmek oldukça karışık bir çalışma olduğundan bu yolla anten band genişliği tesbiti bir hayli zor bir işlemdir. SWR band genişliği dışında Radyo amatörlerini ilgilendiren diğer band genişliği kriterleri, Kazanç band genişliği (Gain bandwidth), Önden arkaya band genişliği (Front- to-back bandwidth) değerleridir. Kazanç band genişliği bizi ilgilendiriyor çünkü anten kazancı arttıkça kazanç band genişliği azalır, yani antenin kazancı arttıkça band

Antenlerde Band Genýþlýðý

Embed Size (px)

DESCRIPTION

anten

Citation preview

ANTENLERDE BAND GENL

Antenlerde band geniliinin belirlenebilmesi iin; gerekli olan lmlerden birisi ve geleneksel olan, besleme hattndan SWR ls yapmaktr. Zamanmzdaki telsiz cihazlarnn ounluu 50 Ohm ykte 2:1 ve altndaki SWR deerleri ile alma yapabilmektedir. Bundan dolay 2:1 SWR deerleri, band genilii lsnde bir kstas olarak kullanlmaktadr.

SWRyi band genilii deerlendirmesinde veri olarak kullandmz zaman, antenlerin band genilii karlatrmasnda frekans deeri de nem kazanmaktadr. Yani iki antenin bant geniliini karlatrma yaparken verilerin ayn frekansta alnm olmas arttr. Mesela 14 MHz iin kesilmi bir dipol antenin 2:1 SWR band genilii 500 KHz ise, ayn antenin 3,5 MHz band genilii ayn yani 500 KHz olmayacaktr.

Band geniliini %lik olarak ifade etmek mmkndr ve bunun iin kk bir matematik ilemi yapmak gereklidir.Formlle yazarsak:

F2 F1SWR bandgenilii = --------------- x 100 % Fc

F12:1 SWRde alak frekans deeri,F2 2:1 SWRde yksek frekans deeri,Fc ise Fc = Karekk F1 x F2 forml ile bulunan merkez frekans dr.Daha iyi anlamak iin bir rnek yapalm. 52 ohm besleme hatt ile beslenen ve 3,75 MHz iin kesilmi teorik bir tektel dipoln 2:1 SWR frekanslar alak frekansta 3,665 ve yksek frekansta 3,825 olsun. Bu antenin 2:1 SWR band genilii:

3,825 3,665Band genilii faktr = ---------------------------------------- x 100 = 4,3 %Karekk 3,825 3,665

Bu hesaplama yolu ile bulunan % 4,3; band genilii deerini ayn antenin ayn besleme hatt ile kullanlmas art ile baka bir frekanstaki band geniliini hesaplayabiliriz. Mesela bu dipoln 14,2 MHzdeki 2:1 SWR band genilini hesaplayacak olursak:14,2 x 4,2 % = 0,611 MHz veya 611 KHz olarak bulunacaktr.Dikkat edilmesi gereken tek nokta ayn besleme hattnn kullanlyor olmasdr. SWR band genilii, antenin band genilii frekans sahas iinde besleme hattnn yeterliliini gstermesi bakmndan da enteresan bir kriterdir.

ANTENLERDE Q:Anten band geniliinin dier bir ls antenin Q deeridir. Q deeri antenin besleme hatt empedansndan bamszdr ayn zamanda allan bandn frekansndan da bamszdr. Ancak anten resiztans ve reaktansnn bilinen bir frekans yzdesindeki deerleri dier bir frekans yzdesi iin deiiklik gsterebilir. Bu durumda band geniliinin farkl olmas da doal olacaktr. Antenin allacak frekans yzdesindeki resiztans ve reaktans deerlerini ve bu deerlere gre Q deerini tesbit etmek olduka kark bir alma olduundan bu yolla anten band genilii tesbiti bir hayli zor bir ilemdir.

SWR band genilii dnda Radyo amatrlerini ilgilendiren dier band genilii kriterleri, Kazan band genilii (Gain bandwidth), nden arkaya band genilii (Front-to-back bandwidth) deerleridir. Kazan band genilii bizi ilgilendiriyor nk anten kazanc arttka kazan band genilii azalr, yani antenin kazanc arttka band genilii azalr. nden arkaya band genilii antenin arkasndan gelen sinyallerden rahatsz olan amatrler iin nem tamaktadr. zellikle yagi anten kullananlar asndan ve TVI dan (Televizyona Enterferans Yapmaktan) rahatsz olanlar iin nemlidir.

Selam ve Sevgilerimle, Salk ve Mutluluklar diliyorum.

73 zhan nder, TA3BQ