ANTIBIOTICI U ORALNOJ KIRURGIJI

Marija Kolak

Antimikrobnim lijekovima lijee se zaraze izazvane mikroorganizmima Ovisno o vrsti mikroorganizama na koje djeluju,dijele se na: ANTIBAKTERIJSKE ANTIGLJIVINE ANTIVIRUSNE ANTIPROTOZOARNE Antimikrobna sredstva za vanjsku uporabu nazivaju se ANTISEPTICI i DEZINFICIJENSI (ne smiju se primjenjivati u organizam ,tj. apsorbirati) Prema djelovanju na mikrobne stanice,antimikrobne lijekove dijelimo na BAKTERIOSTATIKE i BAKTERICIDE Na osnovu antimikrobnog spektra,antimikrobne lijekove dijelimo na antibiotike USKOG SPEKTRA i IROKOG SPEKTRA(u terapiji se preporuuju antibiotici ueg spektra jer su djelotvorniji za odreenog uzronika i manje utjeu na bakterijsku floru na sluznicama,to smanjuje opasnost od superinfekcija)

Antimikrobni lijekovi mogu se kombinirati vrlo kritiki: da bi se POJAAO UINAK koji se ne moe postidi pojedinanim lijekovima pri MIJEANIM ZARAZAMA ili febrilnim stanjima nepoznate etiologije da bi se sinergistikim uinkom smanjila doza potencijalno toksinog lijeka i na taj nain sprijeile nuspojave da se sprijei razvoj REZISTENCIJE Antimikrobni lijekovi ne smiju se koristiti pri banalnim infekcijama bez kritinosti i stroge indikacije da ne doe do opdeg porasta rezistencije mikroorganizama na sredstva koja se esto rabe! PROFILAKTIKI se daju samo ako prijeti izrazita opasnost od bakterijemije,npr. pri stomatolokim zahvatima u pacijenata s reumatskim ili kongenitalnim otedenjima srca i umjetnim zalistcima;pacijenata koji su pod terapijom kortikosteroidima,citostaticima ili imunosupresivima!(1 doza prije i 1 doza poslije zahvata)

PENICILINI Otkriven 1928.god. by Aleksandar Fleming iz pljesni roda Penicillium PENICILIN G ili BENZILPENICILIN(.i.m.) i PENICILIN V ili FENOKSIMETILPENICILIN(per os) MEHANIZAM DJELOVANJA: baktericid,djeluje na mukopeptid MUREIN koji izgrauje staninu stijenku bakterije; tako to inhibira bakterijske enzime transpeptidaze koji omoguduju unakrsno vezanje mureinabakterijskoj stanici se smanjuje vrstoda pa puca Jedan je od najdjelotvornijih antimikrobnih agenasa Relativno uskog spektra djelovanja,ali na bakterije svog spektra djeluje bolje od ijednog drugog antibiotikapenicilin G djeluje na gram(+) bakterije,na gram(-) ne djeluje,osim na meningokoke i gonokoke,spirohete i aktinomicete Lijek je izbora kod: svih zaraza streptokokom i pneumokokom,bakterijskog endokarditisa,luesa,aktinomikoze;kod stafilokoknih i nekih gonokoknih zaraza vrijednost mu je smanjena zbog pojave rezistentnih sojeva(stvaraju penicilazu/laktamazu koja razgrauje penicilinski prsten)

PRIRODNI PENICILINI 1.) TOPLJIVI ili KRISTALININI 2.) DEPO PENICILINI 3.) BIPENICILINI 4.) ORALNI PENICILINI Bolesti usne upline pri kojima je prvi lijek izbora benzilpenicilin ili fenoksimetilpenicilin gram(+) bakterijemija,gnojni artritis,osteomijelitis,toksini celulitis,perikoronitis,osteitis,akutni ulceronekrotini gingivitis,orodentalni apscesi

Prije zahvataamoksicilin 3,0 g per os 1 sat prije zahvata ili pivampicilin 4,5 g per os 1 sat prije zahvata ili ampicilin 1, g i.v. Ili i.m. + gentamicin 120 mg i.m. 30 min prije zahvata

Nakon zahvataamoksicilin 1,0 g per os 6 sati nakon zahvata amoksicilin 1,0 g per os 6 sati nakon zahvata amoksicilin 1,0 g per os 6 sati nakon zahvata

Kod alergije na penicilineritromicin 1,o g per os 1 sat prije zahvata ili klindamicin 0,3 g per os 1 sat prije zahvata ili vankomicin 1,0 g i.v. 30 min prije zahvata eritromicin 0,5 g per os 6 sati nakon zahvataklidamicin 0,15 g per os 6 sati nakon zahvata

SEMISINTETSKI PENICILINI Derivati 6-amino-penicilanske kiseline(6-APK) koja se dobiva razgranjom benzilpenicilina uz pomod enzima amidaze;to su: 1.) PENICILINI OTPORNI NA -LAKTAMAZU 2.) PENICILINI PROIRENOG SPEKTRA DJELOVANJA(nisu otporni na laktamazu)aminopenicilini,amidinopenicilini,karboksipenicilini,ureidopenicilini

AMINOPENICILINIampicilin i amoksicilinper os,u terapiji infekcija osbito gram(-) uzronicima;pri zarazi uzronicima koji lue -laktamazu rabi se kombinacija amoksicilina s KLAVULONSKOM KISELINOM (Amoksiklav,Klavocin) koja vee -laktamaze i time titi penicilin

MAKROLIDI I MAKROLIDIMA SLINI ANTIBIOTICIERITROMICIN bakteriostatik i baktericid,antibakterijski spektar mu je slian penicilinu,ali iri (aerobne gram(+) baterije,posebno streptokoki;na gram(-) ne djeluje osim na gonokoke,meningokoke,hemofilus,legionele,spirohete,mikoplazme i klamidije rabi se u sluajevima kada je indiciran penicilin,ali se zbog preojetljivosti pacijenta ne moe primjeniti;u stomatologiji je to est sluaj pri orodentalnim zarazama popt perikronitisa,periapikalnih apscesa,celulitisa,inficiranih cista,purulentnog osteitisa,stomatitisa.. slui i u profilaksi za zaitu pacijenta od bakterijemije ako se zbog bilo kojeg razloga ne moe primjeniti peniciln

antibakterijski spektar je slian eritromicinskom,usto dobro djeuje na sojeve bakteroida najee se primjenjuje pri infekcijama kosti;u stomatologiji najee pri purulentnom osteitisu ili drugim infekcijama uzrokovnim bakteroidima ili uzronicima rezistentnim na druge antibiotike naee nuspojave u usnoj uplini su superinfekcije gljivicama(stomatitis),a mogu se javiti i alergijske reakcije u obliku glositisa i stomatitisa moe antagonizirati djelovanje eritromicina jer se vee na sline podjedinice bakterijskih ribosoma,pa se ne smiju primjenjivati zajedno

KLINDAMICIN makrolidima slian antibotik

METRONIDAZOL(Medazol) Sintetski nitroimidazol izoliran iz streptomiceta U terapiju je uveden kao djelotvoran antiprotozoik kod trihomonijaze,amebijaze i gijardijaze Nakon to je jedan stomatolog opisao brzi poravak od gigivitisa u pacijenta koji je istodobno metronidazolom lijeio zarazu trihomonasom,poelo se istraivati njegovo antibakterijsko djelovanje i utvrdilo da je veoma djelotvoran pri anaerobim bakteijski inekcijama Baktericid koji djeluje na bakteroide,anaerobne koke,fuzobakterije,klostridije,sojeve helikobaktera i protozoe Moe se primjeniti per os,rekalno i intravenski U stomatologiji se poazao korisnim u terapijiuznapredovalog periodontitisa i pri infekcijama s B.fragilis pri mandibularnim frakturama Najee nuspojave su posljedica podraaja GI sustava,uz muninu,povraanje,stomatitis,crni dlakavi jezik i neugodni metalni okus u ustima;moe doi i do alergijskih reakcija s osipom,urtikarijom ili angioedemom;opasan u trudnoi

INTERAKCIJE!

uz antikoagulanse produljuje prtrombinsko vrijeme barbiturati mu mogu smanjiti antimikrobni uinak NE SMIJE ga se uzimati uz alkohol jer metronidazol inhibira alkohol-dehidrogenazu pa moe di do munine,povraanja,glavobolja,greva

NUSPOJAVE ANTIBIOTIKA 1.) ALERGIJSKE REAKCIJE veoma este poratne pojave,najee su kod penicilina,mogu se manifestirati blagim simptomima (urtikarija,osip,agioedem..) ili tekim,po ivot pasnim reakcijama (anafiaktii ok) 2.) PODRAAJNI UINCI na mjestu primjene antibiotika mogu se manifestirati kao bol na mjestu parenteralne primjene lijeka ili troboflebitis pri dugotrajnom davalnju lijeka u istu krvnu ilu;peroralno uzeti lijekovi mogu podraiti sluznicu eluca i izazvati muninu i povraanje 3.) TOKSINE REAKCIJE tijekom dugotrajne antibiotske terapije 4.) BIOLOKE PROMJENE antibiotici mogu poremetiti bioloku ravnoteu saprfita i dovesti do proljeva ili na sluznicama pogodvati razvoju mikroorganizama koji su na taj lijek neosjetljivi kao npr. Candida albicans

HVALA NA PANJI