ARKUSZ PRÓBNEJ MATURY Z POLSKIM TOWARZYSTWEM … · 2020. 4. 27. · Na podstawie: Loretta Jones, Peter Atkins, Chemia ogólna, Wydawnictwo PWN. Wykorzystując powyższe informacje,

Miejsce na identyfikację szkoły

Za rozwiązaniewszystkich zadańmożna otrzymać

łącznie 90 punktów.

KWIECIEŃ2015

PESEL ZDAJĄCEGO

Wpisuje zdający przed rozpoczęciem pracy

KODZDAJĄCEGO

Arkusz opracowany przez Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON.

ARKUSZ PRÓBNEJ MATURY Z POLSKIM TOWARZYSTWEM CHEMICZNYM

I OPERONEMCHEMIA

POZIOM ROZSZERZONY

Czas pracy: 180 minut

Instrukcja dla zdającego1. Sprawdź,czyarkuszegzaminacyjnyzawiera20stron(zadania1.–40.).Ewentualnybrakzgłośprzewodniczącemuzespołunadzorującegoeg-zamin.

2. Rozwiązaniazadańiodpowiedzizapiszwmiejscunatoprzeznaczonym.3. W rozwiązaniach zadań rachunkowychprzedstaw tok rozumowaniaprowadzącydoostatecznegowyniku.

4. Piszczytelnie.Używajdługopisu/pióra tylkozczarnymtuszem/atra-mentem.

5. Nieużywajkorektora,abłędnezapisywyraźnieprzekreśl.6. Pamiętaj,żezapisywbrudnopisieniebędąoceniane.7. Podczasegzaminumożeszkorzystaćzkartywybranychtablicilinijki.

Życzymy powodzenia!

Arkusz_mat_ZR_PTCh_i_OPERON_CHEMIA 2015.indd 1 15-04-07 14:20

Chemia. Poziom rozszerzonyPróbna Matura z Polskim Towarzystwem Chemicznym i OPERONEM

2

PoziomrozszerzonyChemia

Zadanie 1. (1 pkt)WatomieXjest11protonów,natomiastatomYleżyw3okresieukładuokresowegoizawiera7elektronówwalencyjnych.Na podstawie podanych wyżej informacji oceń prawdziwość zdań. Wpisz literę P, jeżeli zdanie jest prawdziwe, lub literę F, jeżeli zdanie jest fałszywe.

P F

1. PierwiastekXtworzykationX+,któryjestizoelektronowy(mającytęsamą

liczbęelektronów)zatomempierwiastkaoliczbieatomowejrówniej10.

2. ElektroujemnośćpierwiastkaYwskaliPaulingawynosi4,0.

3. PierwiastekXtworzyzpierwiastkiemYzwiązektypuXY2,wktórympomiędzyatomamiXiYwystępujewiązaniejonowe.

Zadanie 2. (2 pkt)Przeanalizuj budowę związków chemicznych: CH4, SO3, SO2, CO2, H2O, BeBr2. Ustal rodzaj hybrydyzacji, jaki można przypisać orbitalom atomów: siarki (SO2, SO3), tlenu (H2O), węgla (CH4, CO2) i berylu (BeBr2). Uzupełnij tabelę.

Rodzajhybrydyzacji sp3 sp2 sp

Wzórzwiązkuchemicznego

Zadanie 3. (3 pkt)Pewien związek nieorganiczny zawiera 48,48%masowych tlenu, 24,25%masowych siarki,21,21%masowychazotu,aresztęstanowiwodór.Ustal wzór sumaryczny tego związku, jeżeli jego masa cząsteczkowa wynosi 132 u.

Obliczenia:

Odpowiedź:........................................................................................................................................................



3

Zadanie 4. (1 pkt)Z podanego poniżej zbioru jonów wybierz kation, w którym oprócz wiązań kowalencyjnych spolaryzowanych występuje wiązanie koordynacyjne.

NH4+,K+,OH-,CO32-,HCO3-,Cu2+,S2-,SO42-,PO43-,H2PO4-

....................................................................................................................................................................

Informacja do zadań 5. i 6.Miareczkowanie alkacymetryczne jest szeroko stosowaną metodą wyznaczania stężenia substancji rozpuszczonej. W miareczkowaniu wykorzystuje się stechiometryczną zależność między analitem i titrantem oraz molowość titrantu do wyznaczenia molowości lub ilości analitu. Analit, czyli roztwór analizowany, może być kwasem, wówczas titrant, czyli roztwór w biurecie musi być zasadą lub odwrotnie, czyli jeżeli analit jest zasadą, to wówczas titrant musi być kwasem. Podczas miareczkowania dodaje się stopniowo titrantu do roztworu analizowanego, do chwili zakończenia reakcji. Następuje to w punkcie równoważnikowym (stechiometrycznym), w którym objętość titrantu dodanego do analitu umożliwia przere-agowanie titrantu z całą objętością analitu. Jeżeli obydwa reagenty są bezbarwne, musimy zastosować wskaźniki kwasowo-zasadowe zmieniające barwę w określonym przedziale war-tości pH (np. dla fenoloftaleiny 8,2–10, a dla oranżu metylowego 3,2–4,4).

Na podstawie: Loretta Jones, Peter Atkins, Chemia ogólna, Wydawnictwo PWN.

Wykorzystującpowyższeinformacje,uczeńwykonałdwadoświadczeniachemiczne,którychschematyprzedstawionoponiżej.

0,5 mol/dm3

roztwór HCl

50 cm3 0,1 mol/dm3

roztworu NaOH, fenoloftaleina

Doświadczenie 1

0,5 mol/dm3

roztwór NaOH

50 cm3 0,25 mol/dm3

roztworu HBr, oranż metylowy

Doświadczenie 2



4

Zadanie 5. (2 pkt)Uzupełnij tabelę.

Doświadczenie 1 Doświadczenie 2

Barwaroztworuwkolbieprzedrozpoczęciemmia-reczkowania

Barwaroztworuwkolbiepododaniudoniej25cm3 roztworuzbiurety

Zadanie 6. (2 pkt)Uzupełnij zdania. W puste miejsca wpisz wyrazy: kwasowy, obojętny lub zasadowy.

a)Wdoświadczeniu1uczeńumieściłwkolbiestożkowej50cm30,1mol/dm3roztworuzasadysodowej,anastępniedodałkilkakroplifenoloftaleiny.Roztwórwykazywałodczyn.......................................................Następnieuczeńdodałzbiurety20cm3roztworukwasuchlorowodoro-wegoostężeniu0,5mol/dm3.Otrzymanyroztwórmiałodczyn......................................................

b)Wdoświadczeniu2uczeńumieściłwkolbiestożkowej50cm30,25mol/dm3roztworukwasubromowodorowego,anastępniedodałkilkakroplioranżumetylowego.Roztwórwykazywałodczyn.......................................................Następnieuczeńdodałzbiurety25cm3roztworuza-sadysodowejostężeniu0,5mol/dm3.Otrzymanyroztwórmiałodczyn.........................................

Zadanie 7. (2 pkt)Na2gstopu(miedzizcynkiem)podziałanownadmiarzekwasemchlorowodorowymizebra-no0,56dm3wodoruodmierzonegowwarunkachnormalnych.Oblicz skład procentowy stopu w procentach masowych. Wynik podaj z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku.

Obliczenia:

Odpowiedź:........................................................................................................................................................



5

Zadanie 8. (4 pkt)Uczeńprzeprowadziłdoświadczeniachemiczne,którychschematyprzedstawionoponiżej.

AgNO3(aq)

Cu

1

CuSO4(aq)

Fe

2

CuSO4(aq)

Ag

3

AgNO3(aq)

Au

4

Zapisz obserwacje z każdego przeprowadzonego doświadczenia chemicznego lub zaznacz brak objawów reakcji.

Doświadczenie1: ...............................................................................................................................

Doświadczenie2: ...............................................................................................................................

Doświadczenie3: ...............................................................................................................................

Doświadczenie4: ...............................................................................................................................

Zadanie 9. (2 pkt)Siłaelektromotorycznaogniwa(SEM)toróżnicapotencjałówdwóchpółogniw,międzyktóry-miniepłynieprądelektryczny.WartośćSEMogniwaobliczasię,odejmującodpotencjałuka-tody(półogniwoowyższympotencjaleEK)potencjałanody(półogniwooniższympotencjaleEA):SEM= EK- EA.

Wykorzystując dane zestawione w tabeli, wybierz dwa półogniwa, z których można zbudować ogniwo o sile elektromotorycznej SEM równej 2,68 V. Wskaż, które z wybranych półogniw bę-dzie stanowiło katodę, a które – anodę.

Układ Równanie reakcji elektrodowej Standardowy potencjał redukcji [V]

Mg2+/Mg Mg2+ +2e- m Mg -2,34

Ni2+/Ni Ni2+ +2e- m Ni -0,23

Cu2+/Cu Cu2+ +2e- m Cu +0,34

Ag+/Ag Ag+ +e- m Ag +0,80

Wybórpółogniw: ...............................................................................................................................

Półogniwoodgrywającerolękatody: ...............................................................................................

Półogniwoodgrywającerolęanody: ................................................................................................



6

Zadanie 10. (1 pkt)Rozkładtlenkuazotu(IV)jestprocesemendoenergetycznym,stądwartośćstałejrównowagireakcjiopisanejrównaniem2NO2 m2NO+ O2wzrastawrazztemperaturą.Podaj, w jaki sposób poprzez zmianę temperatury i ciśnienia można zwiększyć wydajność re-akcji rozkładu tlenku azotu(IV).

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

Informacje do zadań 11. i 12.Helowce otrzymuje się przez destylację frakcyjną ciekłego powietrza. W laboratorium przed skropleniem usuwa się z powietrza tlen oraz azot w reakcji tych składników z metaliczną miedzią oraz magnezem: 2 Cu + O2 = 2 CuO, 3 Mg + N2 = Mg3N2.

Tabela. Temperatury wrzenia helowców oraz ich zawartości procentowe w powietrzu

Pierwiastek Zawartość w % objętościowych pierwiastka w powietrzu Temperatura wrzenia [K]

Argon 934·10-3 87,3

Neon 2·10-3 27,02

Hel 0,5·10-3 4,22

Krypton 0,1·10-3 119,93

Ksenon 0,01·10-3 165,11

Zadanie 11. (1 pkt)Poszczególnegazyzawartewskroplonympowietrzuróżniąsiętemperaturamiwrzenia.Na podstawie danych zestawionych w tabeli uszereguj składniki mieszaniny (tj. skroplonego powietrza), z której usunięto tlen oraz azot w kolejności, w jakiej ulegają one odparowaniu, a następnie skropleniu.

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................



7

Zadanie 12. (2 pkt)Oblicz zawartość procentową objętościową argonu w mieszaninie skroplonego powietrza po usunięciu z niej tlenu oraz azotu. Wynik podaj z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku.

Obliczenia:

Odpowiedź:........................................................................................................................................................

Zadanie 13. (2 pkt)Poniżej podano przykłady roztworów koloidalnych, roztworów właściwych i zawiesin. Podziel, a następnie umieść je odpowiednio w poniższej tabeli.

stopmetali,tlenekcynkuwwodzie,masło,albumina,kaszagryczanawwodzie, węgielaktywnywwodzie,roztwórsacharozy,roztwórżelatyny,powietrze

Roztwór koloidalny Roztwór właściwy Zawiesina

Informacje do zadań 14. i 15.W celu zbadania właściwości chemicznych jonów Cr3+ oraz Cr2O7

2- przeprowadzono dwa doświadczenia, których schematy przedstawiono poniżej.

H2O2, H2SO4 H2O2, NaOH

K2Cr2O7(aq) CrCl3(aq)

Doświadczenie A Doświadczenie B

W doświadczeniu A zaobserwowano wydzielanie się gazu, zanik pomarańczowego zabar-wienia roztworu K2Cr2O7 i pojawienie się zielonego zabarwienia w probówce, a w doświad-czeniu B – zmianę barwy roztworu CrCl3 z zielonej na żółtą.



8

Zadanie 14. (2 pkt)Zapisz w formie jonowej równania reakcji zachodzących w doświadczeniach A i B. Współczyn-niki stechiometryczne w równaniach reakcji uzgodnij, stosując metodę bilansu jonowo-elek-tronowego.

DoświadczenieA: .............................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

DoświadczenieB: ..............................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

Zadanie 15. (2 pkt)Wskaż, jaką rolę (utleniacza/reduktora) odgrywa nadtlenek wodoru w doświadczeniu A oraz w doświadczeniu B. Podaj odpowiednie równania reakcji połówkowych z zastosowaniem meto-dy bilansu jonowo-elektronowego.

DoświadczenieA: .............................................................................................................................

DoświadczenieB: ..............................................................................................................................

Zadanie 16. (2 pkt)Na podstawie danych zawartych w tabeli określ możliwość zajścia poniższych reakcji. W przy-padku, gdy reakcja zachodzi, zapisz jej równanie.

Wzór kwasu Stała dysocjacji kwasowej

H2CO3 Ka1 =4,5·10-7

Ka2=4,7·10-11

HNO2 Ka =5,1·10-4

CH3COOH Ka =1,8·10-5

H2S Ka1 =1·10-7

Ka2=1·10-14

CH3COOH + CO32- = ......................................................................................................................

H2S + NO2- = ....................................................................................................................................



9

Informacje do zadań 17.–19.Uczeń przeprowadził doświadczenie zobrazowane na poniższym schemacie.

50 cm3 H2O

1

0,6 g SiO2

60 cm3

10 M NaOH

2

0,05 mol P4O10

50 cm3

2 M NaOH

3

0,25 g BeO

0,1 mola NH3

4

0,05 mola HCl

0,1 mola NH3

5

0,05 mola H2SO4

Zadanie 17. (2 pkt)Określ liczbę moli poszczególnych składników (z pominięciem wody) w zlewkach 1–5 po prze-prowadzeniu doświadczenia.

Zlewka1: ............................................................................................................................................

Zlewka2: ............................................................................................................................................

Zlewka3: ............................................................................................................................................

Zlewka4: ............................................................................................................................................

Zlewka5: ............................................................................................................................................

Zadanie 18. (2 pkt)Określ odczyn (kwasowy, zasadowy, obojętny) roztworów w zlewkach 1–5 po przeprowadzeniu doświadczenia.

Zlewka1: ............................................................................................................................................

Zlewka2: ............................................................................................................................................

Zlewka3: ............................................................................................................................................

Zlewka4: ............................................................................................................................................

Zlewka5: ............................................................................................................................................



10

Zadanie 19. (2 pkt)Zapisz w formie jonowej skróconej równania reakcji potwierdzające odczyn w zlewkach 2 oraz 5.

Zlewka2: ............................................................................................................................................

Zlewka5: ............................................................................................................................................

Zadanie 20. (4 pkt)Dysponując wyłącznie roztworami wodnymi soli nieorganicznych, zaprojektuj doświadczenie pozwalające otrzymać jodek ołowiu(II). Wykonaj polecenia.

a) Przedstaw schemat doświadczenia.

b) Sformułuj obserwacje z przeprowadzonego doświadczenia.

..............................................................................................................................................................

c) Zapisz równanie reakcji w formie jonowej skróconej.

..............................................................................................................................................................

d) Sformułuj wnioski z przeprowadzonego doświadczenia.

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

Zadanie 21. (4 pkt)Zaprojektuj doświadczenie pozwalające otrzymać w laboratorium trzy nierozpuszczalne w wo-dzie związki miedzi, będące ciałami stałymi o barwach: niebieskiej, czarnej i czerwonej. Do dyspozycji masz azotan(V) miedzi(II) oraz dowolne odczynniki organiczne i nieorganiczne.

a) Przedstaw schemat doświadczenia.



11

b) Zapisz odpowiednie równania reakcji w formie cząsteczkowej.

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

Zadanie 22. (1 pkt)Przedstaw na schemacie ciąg reakcji prowadzących do otrzymania 4-chlorotoluenu z karbidu.

Zadanie 23. (3 pkt)DanesątrzyzwiązkiA,BiCowzorzesumarycznymC6H10. Zaproponuj wzory półstrukturalne tych związków na podstawie poniższych informacji.

a)AjestzwiązkiemcyklicznymiulegareakcjizBr2,dając1,2-dibromo-1,2-dimetylocyklobutan.

b)Bjestzwiązkiemalifatycznym,którymaukładsprzężonychwiązańpodwójnych.

c)Cjestalkinem,którywwynikureakcjiznadmiarembromowodoruprowadzidopowstania2,2-dibromoheksanu.

A:

B:

C:



12

Zadanie 24. (3 pkt)Przeprowadzono doświadczenie zilustrowane na poniższym rysunku.

Br2/CHCl3

heksan

1

Br2/CHCl3

heks-3-en

2

Br2/CHCl3

cykloheksan

3

Br2/CHCl3

benzen

4

a) Zapisz obserwacje z przeprowadzonego doświadczenia.

Próbówka1: .......................................................................................................................................

Próbówka2: .......................................................................................................................................

Próbówka3: .......................................................................................................................................

Próbówka4: .......................................................................................................................................b) Sformułuj wnioski.

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................c) Zapisz równania zachodzących reakcji w formie cząsteczkowej lub wskaż, że reakcja nie zachodzi.

Zadanie 25. (1 pkt)Oceń prawdziwość poniższych zdań i uzupełnij tabelę. Wpisz literę P, jeżeli zdanie jest praw-dziwe, lub literę F, jeżeli zdanie jest fałszywe.

P F

1. Fenoletozwiązkichemiczne,któremajągrupęhydroksylowąpołączonązwęglempierścieniaaromatycznego.

2. Roztworywodnealkoholimająodczynzasadowy.

3. Alkoholereagujązroztworemwodorotlenkusodu.



13

Zadanie 26. (2 pkt)Pentan-2-oljestjednymzjednowodorotlenowychalkoholizawierającychpięćatomówwęglawcząsteczce.Spośród wymienionych poniżej wzorów związków chemicznych wybierz te, które przedstawiają izomery pentan-2-olu, i podaj ich numery. Ponadto wybierz alkohol trzeciorzędowy i zapisz jego nazwę systematyczną.

H3C

H3C

CH3

CH3 CH3

CH3CH CH

OH

I IIIH3C

H3C

OHCH CH2

II

H3C OHOH

CH2 C

IV

Numerywzorówizomerów: ..............................................................................................................

Nazwasystematycznatrzeciorzędowegoalkoholu: ........................................................................

Zadanie 27. (2 pkt)Zaprojektuj doświadczenie, za pomocą którego odróżnisz kwas linolowy (cis,cis –9,12-oktade-kadienowy) – nienasycony kwas tłuszczowy od kwasu heksanowego – nasycony kwas tłuszczowy. a) Narysuj schemat doświadczenia.

b) Zapisz spodziewane obserwacje.

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

Zadanie 28. (3 pkt)Uzupełnij poniższy tekst odpowiednimi słowami z nawiasów, tak aby powstała prawdziwa in-formacja.

Kwas mlekowy należy do grupy związków nazywanych……………………. (ketokwasami /hydroksykwasami).Cząsteczkategokwasujest……………………(chiralna/achiralna)ima……………….(trzy /dwa)enancjomery.Powstajepodczas intensywnegowysiłkufizycznegowtrakcieprocesuzwanego……………………………………(fermentacjąalkoholową/fermen-tacjąmleczanową).

Kwasmlekowyznalazłzastosowaniew………………………………….(cukiernictwie/produk-cjiakumulatorów).Ponadtopowstajepodczaskwaszeniawarzyw,np.ogórków.Zewzględunafakt,żekwasmlekowy jest……………….(mniej /bardziej) toksycznyodoctu,warzywakwaszonefermentacyjniesązdrowszeodtychkwaszonychwoccie.



14

Zadanie 29. (5 pkt)Przeprowadzonodoświadczenie,wktórymdodwóchprobówekzawierającychświeżostrąconyosadwodorotlenkumiedzi(II)dodanoroztwory:dojednejpropanonu,adodrugiejpropanalu.Następnieogrzanoprobówkiwpłomieniupalnika.Wprobówceoznaczonejnumerem1zaobserwowanopowstanieceglastegoosadu,natomiastwprobówceoznaczonejnumerem2pojawiłsięczarnyosad.

a) Uzupełnij.

Wprobówceoznaczonejnumerem1był.................................... ,natomiastwprobówceoznaczo-nejnumerem2był..........................................

b) Zapisz w formie cząsteczkowej równanie zachodzącej reakcji w probówce 1.

c) Zapisz w formie cząsteczkowej równanie zachodzącej reakcji w probówce 2.

d) Uzupełnij zdanie.

Zprzeprowadzonegodoświadczeniawynika,żealdehydywykazująwłaściwości(utleniające/redukujące)..................................................

e) Określ stopień utlenienia atomu węgla (wskazanego strzałką) występującego w cząsteczce aldehydu.

CH2H3C C

O

H

Stopieńutlenieniawskazanegoatomuwęglawynosi:...................



15

Zadanie 30. (3 pkt)Podaj nazwy poniższych procesów. Wybierz spośród następujących propozycji: dekarboksyla-cja, hydrogenacja, hydratacja, dehydratacja.

H2O

Al2O3

T

enzymy

OH

H2

1.

2.

3.

4.

CH2CH2

CH2 COOH

H+

H3C CH3 CO2H3C

CH2 OHH3C

H2O

Zadanie 31. (3 pkt)Na podstawie poniższego schematu określ, według jakich mechanizmów przebiegają przemia-ny oznaczone na schemacie numerami 1–3.

Cl OH

O2N

3

1 2CH3

CH3

CH2 CH2

1. ..........................................................................................................................................................

2. .........................................................................................................................................................

3. ..........................................................................................................................................................

Zadanie 32. (3 pkt)Alkohol etylowy reaguje z kwasemmasłowym (butanowym)w obecności stężonego kwasusiarkowego(VI),tworzącesteriwodę.

Napisz równanie opisanej reakcji, stosując wzory półstrukturalne. Podaj nazwę systematycz-ną otrzymanego estru. Opisz, jaką rolę w reakcji estryfikacji odgrywa kwas siarkowy(VI).

Równaniereakcji:

Nazwasystematycznaotrzymanegoestru:.........................................................................................

Kwassiarkowy(VI)odgrywarolę:.......................................................................................................



16

Zadanie 33. (1 pkt) Reakcjautwardzaniatłuszczynienasyconychpoleganaprzemianieolejuroślinnegolubtranuwtłuszczestałeprzezuwodornieniewobecnościkatalizatora.Przykłademzwiązkuchemicz-negozaliczanegodotłuszczynienasyconychmożebyćtrioleinianglicerolu.

Dokończ poniższe równanie reakcji i zapisz nazwę otrzymanego produktu.

3H2katalizator

O

O

O

C17H33C

CH

CH2

CH2

O

OC17H33C

O

C17H33C

Nazwaproduktu: ...............................................................................................................................

Zadanie 34. (1 pkt)Zapisz wzór półstrukturalny peptydu o następującej sekwencji aminokwasów:

H2N-Phe-Phe-Ser-COOH

Zadanie 35. (1 pkt)Uszereguj wymienione poniżej związki chemiczne według rosnącej zasadowości.

metyloamina,anilina,amoniak,dimetyloamina

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................



17

Zadanie 36. (1 pkt)Abyzidentyfikowaćwpływróżnychsubstancjichemicznychnabiałka,postanowionoprzepro-wadzićdoświadczeniezilustrowanenaponiższymschemacie.

1 2 3 4

NaCl(aq) Pb(NO3)2(aq)C2H5OH

Roztwór wodny białka jaja kurzego

H2SO4(stężony)

Dopasuj odpowiednią nazwę: wysalanie / denaturacja do procesu zachodzącego w danej probówce.

Probówka1. .......................................................................................................................................

Probówka2. .......................................................................................................................................

Probówka3. .......................................................................................................................................

Probówka4. .......................................................................................................................................

Zadanie 37. (3 pkt)Białkatopolipeptydyodużejmasiecząsteczkowej(przekraczającej10000u).Sątosubstancjeozłożonejstrukturze,aoichwłaściwościachdecydujewieleróżnychaspektówbudowy.Roz-różniasięstrukturyoróżnejrzędowości.

Uzupełnij poniższą tabelę podanymi nazwami.

strukturapierwszorzędowa,strukturadrugorzędowa,strukturatrzeciorzędowa,wiązaniapeptydowe,wiązaniawodorowe,mostkidisulfidowe

Opis struktury Rodzaj struktury Wiązania stabilizujące strukturę

Rodzajprzestrzennegoułożeniałańcuchówpolipeptydowych.Wyróżniasiędwapodstawowemodeletejstrukturya-heliksib-harmonijkę.

Kolejnośćwystępowaniaresztaminokwasowychwłańcuchupolipeptydowym.

Układprzestrzennyłańcuchapolipeptydowegoijegooddziaływaniabocznezinnymiłańcuchami.Strukturawarunkującawłaściwościbiałka.



18

Zadanie 38. (4 pkt)Dla substancji o podanym poniżej wzorze grupowym zapisz, stosując konwencję Fishera, wzo-ry wszystkich możliwych stereoizomerów. Ponumeruj je oraz wskaż pary enancjomerów i dia-stereoizomerów.

NH2 NH2

CHH3C CH3CH

Paryenancjomerów: ..........................................................................................................................

Parydiastereoizomerów: ..................................................................................................................

Zadanie 39. (2 pkt)Naponiższychrysunkachprzedstawionoformypierścieniowedisacharydów:maltozyilaktozy.Określ rodzaje wiązań zaznaczonych na obrazkach.

CH2OH CH2OH

O

O

H

H

OH

H

OH

H

HOH

HO

OH

H

OH

H H

OH

H

CH2OH

O

H

OH

OH

H

H

HOH

O

H

CH2OH

OHH

O

OH

H

H

H

OH

H

maltoza

laktoza

Maltoza: .............................................................................................................................................

Laktoza: .............................................................................................................................................



19

Zadanie 40. (3 pkt)Wtrzechprobówkachumieszczononastępująceroztwory:rozcieńczonykleikskrobiowy,roz-twórfruktozy,roztwórglukozy.Mając do dyspozycji jodek potasu, wodorowęglan sodu i wodę bromową, zaproponuj sposób identyfikacji zawartości tych probówek. Jeśli to możliwe, odpowiedź poprzyj odpowiednim równaniem reakcji.



20

BRUDNOPIS (nie podlega ocenie)


Documents

ARKUSZ PRÓBNEJ MATURY Z POLSKIM TOWARZYSTWEM … · 2020. 4. 27. · Na podstawie: Loretta Jones, Peter Atkins, Chemia ogólna, Wydawnictwo PWN. Wykorzystując powyższe informacje,