11
Johan Vissers Pagina 50 3/12/2003 Arse ne Goedertier 25 november 1934 Arse ne Goedertier geeft een speech op een politieke bijeenkomst van de Katholieke partij in het Heilige Maagdcollege te Dendermonde. Tijdens deze speech wordt hij tegengesproken door Dr. De Cock, chirurg te Wetteren en te Aalst. Na de speech bezwijkt Ars e ne Goedertier, nauwelijks 58 jaar oud, aan een hartaanval. Het is Dr. De Cock die hem samen met een aantal kennissen op een matras naar het huis van zijn zwager in Dendermonde brengt. Goedertier beseft de ernst van zijn toestand en moet alles openbaren, anders zouden de RR nooit worden teruggevonden. Daarom weigert hij bijstand van een priester zeggende dat zijn geweten in rust is, maar vraagt een raadsman. Aan advocaat Georges De Vos vertrouwt hij het volgende toe: 'Ik alleen weet waar het Lam Gods is. Het dossier van heel die zaak zult gij vinden in mijn klein bureau in de schuif rechts van de schrijftafel in een omslag 'Mutualit e '.' Hierop overlijdt Goedertier bijgestaan door pater Libertus Bornauw uit de abdij van Dendermonde. Op basis van deze mededeling veronderstelde Goedertier dat de Rechtvaardige Rechters teruggevonden konden worden, weliswaar met de kennis van toen. Alle benodigde gegevens bevonden zich in deze map. Het is opvallend dat de echtgenote van Goedertier zo laat op de hoogte wordt gebracht van het gebeuren. Op de avond van 25 november verbrandt de weduwe van Ars e ne Goedertier zogenaamde waardelozeé papieren. In de jaren 1930 had ze zakelijke kontakten met een notaris waarvoor zij, als tussenpersoon, huizen verhuurde. Dit gebeurde waarschijnlijk in het zwart zodat er een mogelijke verklaring is voor dit verbranden. 26 november 1934 Vermoedelijk de eerste doorzoeking van zijn woning door de weduwe van Goedertier en advocaat De Vos. Zij vinden het dossier op de aangeduide plaats. Hierin zitten: de carbon-doorslagen van de DUA-brieven, een handgeschreven kladversie voor een 14 de brief die nooit werd verstuurd, de uitgeknipte advertenties uit La Dernie re Heure, een schets waaruit men niets kan opmaken. Meer stak er volgens advocaat De Vos niet in. Verder zijn meerdere sleutels gevonden, ´´ n in een lade en twee aan een sleutelrekje in zijn bureau. De twee sleutels aan het sleutelrekje zijn zogenaamde "bontebaardsleutels". Met dit type sleutels kunnen veel deuren geopend worden omdat de verscheidenheid zeer beperkt is. In ieder geval paste een sleutel op de garage en (toevallig) ook op het doksaal van de kerk in Wetteren. De tweede paste op de kluis van Cr´ dit Agricolle, waarin overigens niets werd gevonden, en van de derde - de kleinste van de twee overblijvende sleutels -bleef de bestemming onbekend. Van de kleinste van deze sleutels wordt beweerd dat hij op de deur past van de plaats waar Goedertier de RR verborg. Mortier heeft met succes de kleine sleutel ooit geprobeerd op het slot van het linkerdeurtje dat toegang geeft tot het doksaal van de kathedraal St.-Baafs. Een depotbewijs van het Sint-Pietersstation dat ook werd gevonden, heeft uiteindelijk geleid naar de schrijfmachine. Er lag ook nog een notitieboek met een aantal andere schetsen: schets van een urneé met daarop de vermelding "contour sup´ rieure 3,20 m x 2 à . (onder 3.20 m was een eerdere vermelding 2,60 m aangebracht). Het huis van Goedertier in de Wegvoeringsstraat te Wetteren anno 1934. De getraliede ramen herinneren eraan dat hier het wisselkantoor gevestigd was.

Arse ne Goedertier - Proximususers.kbc.skynet.be/drr/Documents/drr_arsene.pdfJohan Vissers Pagina 50 3/12/2003 Arse ne Goedertier 25 november 1934 Arse ne Goedertier geeft een speech

  • Upload
    others

  • View
    13

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Arse ne Goedertier - Proximususers.kbc.skynet.be/drr/Documents/drr_arsene.pdfJohan Vissers Pagina 50 3/12/2003 Arse ne Goedertier 25 november 1934 Arse ne Goedertier geeft een speech

Johan Vissers Pagina 50 3/12/2003

Arse ne Goedertier

25 november 1934 Arse ne Goedertier geeft een speech op een politieke bijeenkomst van de Katholieke partij in het Heilige Maagdcollege te Dendermonde. Tijdens deze speech wordt hij tegengesproken door Dr. De Cock, chirurg te Wetteren en te Aalst. Na de speech bezwijkt Arse ne Goedertier, nauwelijks 58 jaar oud, aan een hartaanval. Het is Dr. De Cock die hem samen met een aantal kennissen op een matras naar het huis van zijn zwager in Dendermonde brengt. Goedertier beseft de ernst van zijn toestand en moet alles openbaren, anders zouden de RR nooit worden teruggevonden. Daarom weigert hij bijstand van een priester zeggende dat zijn geweten in rust is, maar vraagt een raadsman. Aan advocaat Georges De Vos vertrouwt hij het volgende toe: 'Ik alleen weet waar het Lam Gods is. Het dossier van heel die zaak zult gij vinden in mijn klein bureau in de schuif rechts van de schrijftafel in een omslag 'Mutualite '.' Hierop overlijdt Goedertier bijgestaan door pater Libertus Bornauw uit de abdij van Dendermonde.

Op basis van deze mededeling veronderstelde Goedertier dat de Rechtvaardige Rechters teruggevonden konden worden, weliswaar met de kennis van toen. Alle benodigde gegevens bevonden zich in deze map. Het is opvallend dat de echtgenote van Goedertier zo laat op de hoogte wordt gebracht van het gebeuren. Op de avond van 25 november verbrandt de weduwe van Arse ne Goedertier zogenaamde ’waardelozeé papieren. In de jaren 1930 had ze zakelijke kontakten met een notaris waarvoor zij, als tussenpersoon, huizen verhuurde. Dit gebeurde waarschijnlijk in het zwart zodat er een mogelijke verklaring is voor dit verbranden.

26 november 1934 Vermoedelijk de eerste doorzoeking van zijn woning door de weduwe van Goedertier en advocaat De Vos. Zij vinden het dossier op de aangeduide plaats. Hierin zitten:

• de carbon-doorslagen van de DUA-brieven, • een handgeschreven kladversie voor een 14de brief die nooit

werd verstuurd, • de uitgeknipte advertenties uit La Dernie re Heure, • een schets waaruit men niets kan opmaken.

Meer stak er volgens advocaat De Vos niet in. Verder zijn meerdere sleutels gevonden, ´n in een lade en twee aan een sleutelrekje in zijn bureau. De twee sleutels aan het sleutelrekje zijn zogenaamde "bontebaardsleutels". Met dit type sleutels kunnen veel deuren geopend worden omdat de verscheidenheid zeer beperkt is. In ieder geval paste een sleutel op de garage en (toevallig) ook op het doksaal van de kerk in Wetteren. De tweede paste op de kluis van Cr dit Agricolle, waarin overigens niets werd gevonden, en van de derde - de kleinste van de twee overblijvende sleutels -bleef de bestemming onbekend. Van de kleinste van deze sleutels wordt beweerd dat hij op de deur past van de plaats waar Goedertier de RR verborg. Mortier heeft met succes de kleine sleutel ooit geprobeerd op het slot van het linkerdeurtje dat toegang geeft tot het doksaal van de kathedraal St.-Baafs. Een depotbewijs van het Sint-Pietersstation dat ook werd gevonden, heeft uiteindelijk geleid naar de schrijfmachine. Er lag ook nog een notitieboek met een aantal andere schetsen:

• schets van een ’urneé met daarop de vermelding "contour sup rieure 3,20 m x 2 à . (onder 3.20 m was een eerdere vermelding 2,60 m aangebracht).

Het huis van Goedertier in de Wegvoeringsstraat te Wetteren anno 1934. De getraliede ramen herinneren eraan dat hier het

wisselkantoor gevestigd was.

Page 2: Arse ne Goedertier - Proximususers.kbc.skynet.be/drr/Documents/drr_arsene.pdfJohan Vissers Pagina 50 3/12/2003 Arse ne Goedertier 25 november 1934 Arse ne Goedertier geeft een speech

Johan Vissers Pagina 51 3/12/2003

• schets van twee ’ronde ketelsé, waarvan ´n op een draaischijf • een grondplan van een huis

Page 3: Arse ne Goedertier - Proximususers.kbc.skynet.be/drr/Documents/drr_arsene.pdfJohan Vissers Pagina 50 3/12/2003 Arse ne Goedertier 25 november 1934 Arse ne Goedertier geeft een speech

Johan Vissers Pagina 52 3/12/2003

Op het tweede blad van deze brief staat onderaan rechts een opsomming van rare woorden en getallen: Jean, oiseau, Nina, enz... In het boek van Mortier zijn deze bijna onleesbaar (zeker de doorstreepte of overschreven woorden). Deze woorden hebben geen enkel verband met de bergplaats. Wat Goedertier wou doen was een manier van communicatie uitwerken. De woorden werden lukraak gekozen, met dien verstande dat het wel Franse woorden moesten zijn. De echtgenote van Goedertier dacht eraan opnieuw een zaak van bonneterie op te starten. (Dossier LG blz 244) De "Wegwijzer der stad Gent met voorgeborchten en der provincie Oost -Vlaanderen" lag op het moment dat Goedertier de bewuste brief voorbereidde, open op de rubriek "bonneterie" (Breigoederen). Het is vanop deze pagina dat hij een aantal willekeurige woorden koos ... vb Arte, Jean, Vyncke (Oiseau) ...

Page 4: Arse ne Goedertier - Proximususers.kbc.skynet.be/drr/Documents/drr_arsene.pdfJohan Vissers Pagina 50 3/12/2003 Arse ne Goedertier 25 november 1934 Arse ne Goedertier geeft een speech

Johan Vissers Pagina 53 3/12/2003

Page 5: Arse ne Goedertier - Proximususers.kbc.skynet.be/drr/Documents/drr_arsene.pdfJohan Vissers Pagina 50 3/12/2003 Arse ne Goedertier 25 november 1934 Arse ne Goedertier geeft een speech

Johan Vissers Pagina 54 3/12/2003

Page 6: Arse ne Goedertier - Proximususers.kbc.skynet.be/drr/Documents/drr_arsene.pdfJohan Vissers Pagina 50 3/12/2003 Arse ne Goedertier 25 november 1934 Arse ne Goedertier geeft een speech

Johan Vissers Pagina 55 3/12/2003

( ) = Doorgestreept door Goedertier ( * ) = onleesbaar ( Etant ) Comme je suis forc de suivre une cure de repos pour r tablir ma sant , je dispose du temps n cessaire pour reflechir calmement sur la chose qui nous int resse . Apre s la disparition de T nous ( avons su ) autres avons su manoeuvrer pour entrer en possession des p. e t apre s divers incidents ( **) impr vus , je me trouve seul au monde a connaıtre le lieu ou repose les . Il est peut-° tre utile de souligner ( cette particularit , ce fait important cette ) l'importance de cette situation , puisqu'elle me d noue de toute entrave vis a vis d'amis ou d'autres personnes . Et c'est ainsi que je peux travailler a r soudre cette question en toute tranquillit et sans la moindre pression . Quand je revois votre correspondance j'y trouve surtout trois choses bien malheureuses et qui me frappent particulie rement . ( 1ô Nous sommes partis ) Nous autres sont partis de l'id e fondamentale que nous pouvions croire et nous fier a la parole - C . ( Par contre nous avons ) D'un autre cot nous avons voulu prouver ( par la livrais livraison ) en d livrant le - ( sans * ) que vous pouviez de votre cot compter sur notre parole . ( et mais malheureusement , vous et nous autres , nous nous sommes tromp s tous les deux ) . ( Vous n'avez pas ) Nous avons eu confiance , vous ne l'avez pas eu et malheureusement nous nous sommes tromp s ( tous les deux ) des deux cot s . C'est la cause ( directe ) indirecte pourquoi ( la ) l'affaire n' a pas t r solue et risque si vous ne changez pas de tactique ( * ) ( avoir fait que ( ? ) ) de ne jamais ° tre regl e . Le second fait ( bien troublant aussi ) qui ( ressort ) d tourne de votre correspondance , est la constatation que vous osez endosser la responsabilit d' crire que votre contre proposition est " a prendre ou a laisser ! C'est une chose bien grave a crire dans pareilles circonstances pour une entente . ( ayant en mains ) . Nous savons que quant il s' agit de n gocier des objets sans valeur ou de peu d'importance , il est dit courament pour arriver a une conclusion ou a la fin de n gociations " c'est a prendre ou a laisser " mais quand il s'agit d'un objet des plus pr cieux qui soient au monde d'une valeur artistique sans pareille et dont la disparition s'inscrira dans l'histoire comme un fait irr parable , oser crire " c'est a p. ou a laisser " sans tenir compte des impossibilit s mat rielles , c'est inconcevable ! page 2 : A bien r flechir ces mots seuls ( justifient les repr sailles envisag es contre l'auteur ) s'ils doivent conserver leur sens brutal , justifient les repr sailles envisag es contre leur auteur . le troisie me fait qui me frappe particulie rement plus que les autres , et que j'ai d ja relev plusieurs fois dans mes lettres particulie res , c'est que votre contre proposition " a prendre ou a laisser " n'est m° me pas r alisable . Les -- reposent dans un lieu ou ni moi ni personne d'autre peuvent l'enlever sans attirer l'attention publique . Il nous est donc impossible de d livrer ce p. sans avoir ( en toute ) en mains avec toute la s curit que nous r clamons , la commission convenue . D'un autre cot , les faits et l'exp rience nous emp° chent de nous fier a des promesses . Ceci ne doit pas ° tre consider comme un reproche ( puisqu'elle * ) mais comme une m fiance , n e de la manie re dont nous avons t trait s . ( ces n gociations se tr ) ( nous nous trouvons dans une impasse ) ( dont nous ne pouvons sortir ) ( pour en sortir ) Nous nous sommes avec nos n gociations dans une impasse . ( pour en sortir ) dont nous ne pouvons sortir que par ( votre volont ) bon vouloir . je suis dispos a continuer a vous faciliter la tçche , comme je l'ai fait au courant de toute notre correspondance , mais vous ne pouvez nous demander la remise des -- sans avoir ( en m ) ( en mains ) quoi que ce soit en mains , comme nous l'avons fait pour le S . Comment donc pouvons nous arriver a une entente ? Tout d ' abord j'ai eu la chance et j' en suis tre s heureux ( de pouvoir ) d ' avoir pu retarder toutes repr sailles jusqu'a mon retour. J'ai pu convaincre Comment donc arriver a une entente ? Tout d'abord ( je suis heureux et est ** ) j'ai eu la chance de pouvoir retarder toutes repr sailles ( avant ) jusqu' a

Page 7: Arse ne Goedertier - Proximususers.kbc.skynet.be/drr/Documents/drr_arsene.pdfJohan Vissers Pagina 50 3/12/2003 Arse ne Goedertier 25 november 1934 Arse ne Goedertier geeft een speech

Johan Vissers Pagina 56 3/12/2003

mon retour . J'ai pu convaincre (mes * ) les copains que le d clenchement ( des rep.) de la " revanche " aurait fait obstacle a toute ( possibilit ) solution possible ( encore possible actuellement ) Je leur ( ai promis ) ai fait comprendre qu'ils auraient le temps devant eux pour ( * ) satisfaire ( leurs ) leurs projets de vengeance que ( ma mort sera ) . Si ma cure ne me sauve pas ( je ma morts sera le ) ma mort sera le signal in vitable ( * ) l' attaque . Plus rien ne saurait alors emp° cher ni retarder ( l'ex cution progressive ** ) tout ce qu'ils ont concu et ( dont j'ose dire , rien ou personne ne ( pourra ) saura chapper a leur lutte ( " but " ? ) bien pr par tudi scientifiquement tabli et qui se pr sentera pour eux comme un sport et un plaisir .

L' ex cutuion progressive de tout ce qu'ils ont tabli scientifiquement et m thodique (ment ) . ( j'ose dire ) concernant leurs projets , j'ose ( dire ) ajouter que rien ou personne ne saura chapper aux destins qu' ils leur ont fix s . Nous pouvons donc encore agir en toute tranquillit ( sans oublier qu' il faut ) ( mais sans perdre de temps ) ( mais ) d'apporter mais sans nouvelles pertes de temps ( ***) De toute facon il faut avoir , commencer par avoir confiance en ma parole. C'est la seule base de toute ( solution favorable ) n gociations et solutions favorables . Les - ne peuvent ° re retrouv s qu' apre s avoir vers le montant que j'ai indiqu et selon les modalit s fix es ) Le P. ne peut ° tre ristourn que selon les modalit s de livraison fix es dans les pr c dentes lettres . ( oser r clamer livrer ) Il est par trop clair que n'ayant rien en mains ( * ) Il est trop clair que n'ayant rien en mains ( autant ne rien livrer ) ( de ne rien d livrer ) ( si vous ) si vous avez des contre propositions r alisables a faire , je vous prie de les indiquer par la voie de la D.H. Et comme ces ( contre ) propositions peuvent ° tre trop longues pour une insertion , je lirai les communications ventuelles dans les jours a dater de 1 ou du 15 ( janvier ) d cembre . Afin ( de d jouer ( ? ) ) viter les indiscretions , veuillez ( mettre ) prendre comme ( lettre convenue ) en t° te convenu les lettres s par es de dua et de ans . Le premier jour commencera par D , le jour suivant par U , et ainsi de suite , de telle mani e re que vos propositions ( pratique ) se completent ( jour par jour ) en quelques jours . ( je lirai de la facon suivante : ) ( 1ô jour - 3e jour - 2e jour - 5e jour - 4e jour , 6e jour ) (Comme) pour suppl ment de garantie contre les indis ( cretions ) pr cautions , vous fairez paraıtre votre r ponse ( par parties ) par fractions ( et je lirai ) de telle manie re que votre r ponse sera complete ( * ) en commencant la lecture par la communication du 3e jour , ensuite la comm. du 1 jour , alors la communication du 5e jour apr e s celle du 2e jour , puis le 6e jour enfin le 4e . ainsi sera lisible par moi seule votre r ponse . Mais au moins , faites une proposition qui tient compte des faits et situation expos es dans la pr sente lettre . Vous devez en convenir que je m'attache a ( * ) favoriser le retour de l'oeuvre par tous les moyens , et qu'il ne tient qu' a vous que TOUT soit liquid sans trop de d gats et sans rancune .

Vertaling Brief 14 (nooit verzonden)

Monseigneur, Daar ik verplicht ben een rustkuur te volgen tot herstel van mijn gezondheid, beschik ik over de nodige tijd om kalm na te denken over de zaak die ons interesseert. Na de verdwijning van de panelen hebben wij zodanig kunnen manoeuvreren dat wij in het bezit gekomen zijn van de panelen en na verschillende onvoorziene incidenten ben ik de enige ter wereld, die de plaats ken waar de Rechtvaardige Rechters berusten. Het is misschien nuttig het belang van deze situatie te onderschrijven, aangezien het me ontslaat van iedere belemmering ten overstaan van vrienden of andere personen. En zo kan ik dan in alle rust en zonder enige druk arbeiden aan de oplossing van deze zaak. Wanneer ik onze briefwisseling nog eens overlees, vind ik er vooral drie ongelukkige feiten in die mij bijzonder treffen. Wij zijn vertrokken van de grondgedachte dat we mochten geloven en vertrouwen in het bisschoppelijk woord. Anderzijds hebben wij door het bezorgen van de Sint-Jan willen bewijzen dat u van uw kant mocht rekenen op ons woord. Wij hebben vertrouwen gehad, u hebt er geen gehad en jammer genoeg hebben wij ons aan beide kanten vergist. Dat is er de onrechtstreekse oorzaak van dat de zaak niet opgelost werd en gevaar loopt nooit geregeld te worden, indien u niet van tactiek verandert. Het tweede feit dat vals klinkt in uw briefwisseling is de vaststelling dat u de verantwoordelijkheid op u durft te nemen om te schrijven dat uw tegenvoorstel 'te nemen of te laten' is.

Page 8: Arse ne Goedertier - Proximususers.kbc.skynet.be/drr/Documents/drr_arsene.pdfJohan Vissers Pagina 50 3/12/2003 Arse ne Goedertier 25 november 1934 Arse ne Goedertier geeft een speech

Johan Vissers Pagina 57 3/12/2003

Het is in dergelijke omstandigheden wel zeer erg om zoiets te durven schrijven. Wij weten dat men, wanneer het om het verhandelen van voorwerpen zonder waarde of van weinig belang gaat, om tot een besluit te komen, of er een eind aan te maken, gewoonlijk zegt: 'Het is te nemen of te laten.' Maar wanneer het gaat om een van de kostbaarste voorwerpen die er op de wereld zijn, van een onge e venaarde artistieke waarde, waarvan de verdwijning in de geschiedenis zal opgetekend worden als een onherstelbare gebeurtenis, durven schrijven: 'Het is te nemen of te laten', zonder rekening te houden met de materiele onmogelijkheid, dat is onbegrijpelijk. Bij ernstig nadenken zijn deze woorden alleen, wanneer ze hun brutale betekenis moeten behouden, voldoende om de voorziene wraakneming tegen hun schrijver te rechtvaardigen. Het derde feit, dat mij persoonlijk meer treft dan de andere en waarop ik in mijn brieven verscheidene keren heb gezinspeeld, is dat uw tegenvoorstel - te nemen of te laten - zelfs niet te verwezenlijken is. De ... berusten op een plaats waar ik noch iemand anders het kan weghalen zonder de aandacht van het publiek te trekken. Het is ons dus onmogelijk u dat paneel af te leveren zonder dat wij de overeengekomen vergoeding in handen hebben, samen met de veiligheid die wij van u vragen. Anderzijds beletten de gebeurtenissen en de ervaring ons vertrouwen te stellen in beloften. Dit moet niet als een verwijt beschouwd worden, maar als een wantrouwen, geboren uit de wijze waarop wij behandeld werden. Wij bevinden ons met onze onderhandelingen in het slop, waaruit we alleen kunnen geraken door uw goede wil. Ik ben bereid u de taak verder te vergemakkelijken, zoals ik het in de loop van gans onze briefwisseling heb gedaan, maar u kunt ons de teruggave van de... niet vragen, zonder dat we iets in handen hebben, zoals wij dat gedaan hebben voor de Sint-Jan. Hoe kunnen we dan tot een overeenkomst komenl In de eerste plaats heb ik de kans gehad, en ik ben er zeer gelukkig om, alle weerwraak te kunnen opschorten tot mijn terugkeer. Ik heb kunnen overtuigen... [einde tweede blad] Hoe dus tot een overeenkomst komen? In de eerste plaats heb ik de kans gehad alle weerwraak te kunnen opschorten tot mijn terugkeer. Ik heb mijn kameraden kunnen overtuigen dat het inzetten van de wraak een belemmering zou betekenen voor iedere oplossing. Ik heb hen aan het verstand gebracht dat ze de tijd voor zich hebben om hun plannen uit te voeren. Indien mijn rustkuur mij niet redt, zal mijn dood het onvermijdelijke teken van de aanval zijn. Niets zal dan de progressieve uitvoering kunnen verhinderen of uitstellen van datgene wat ze zich wetenschappelijk en methodisch hebben voorgenomen te doen. Hun plannen kennende, durf ik eraan toevoegen dat niets of niemand zal kunnen ontsnappen aan het lot dat ze hebben bepaald. Wij kunnen dus nog in alle kalmte handelen. Begin in ieder geval vertrouwen te hebben in mijn woord. Het is de enige basis voor iedere on-derhandeling en oplossing. Het p. kan alleen teruggegeven worden volgens de leveringsvoorwaarden die in de vorige brieven zijn vastgesteld. Het is al te duidelijk dat het voor ons verkieslijker is niets af te leveren indien wij niets in handen hebben. Indien u uitvoerbare tegenvoorstellen te doen hebt, verzoek ik u deze te willen mededelen in de D.H. En daar deze voorstellen te lang kunnen worden voor een inlassing zal ik de mogelijke medede-lingen lezen iedere dag van 1 tot 15 december. Teneinde onbescheidenheden te vermijden, gelieve bovenaan, de gescheiden letters van D.U.A. en A.N.S. te gebruiken. Begin de eerste dag met D., de volgende dag met U en zo verder, zodanig dat uw voorstellen in enkele dagen volledig zijn. Als bijkomende voorzorg moet u uw antwoord in ge-deelten laten verschijnen, zodat uw antwoorden alleen door mij gelezen kunnen worden. Maar doe tenminste een voorstel dat rekening houdt met de gebeurtenissen en de toestanden, die in deze brief zijn uiteengezeL U moet toegeven dat ik mij met alle middelen inspan om de terugkeer van het meesterwerk te bevorderen en dat het alleen van u afhangt, dat alles afgehandeld wordt zonder al te veel schade en verbittering. We kunnen ons afvragen waarom Arse ne Goedertier een klad maakte van deze brief. Hij had immers vanaf 10 oktober geen schrijfmachine meer om deze uit te typen. Zelden wachtte hij meer dan een maand tussen het versturen van de brieven. Na brief 13 en zijn overlijden gingen bijna 2 maanden heen. Aangezien hij deze waarschijnlijk onmogelijk ongestoord in de tekenacademie kon uittijpen kunnen we ons afvragen of hij een andere manier aan het uitdokteren was om deze brief te bezorgen. In de brief lees je dat Goedertier voorstelt om de antwoorden in de kranten van 1 tot 15 december te publiceren waarin hij dan de eventuele inlassingen zou lezen. Dat betekent dat hij van plan was de brief uit te typen op maandag 26 of dinsdag 27 november. Hij diende dan nog eerst via Gent te gaan om daar de typmachine terug op te halen. De brief moest alleszins op 29 november klaar zijn om op 30 november op het bisdom toe te komen, anders had de datum van 1 december helemaal geen zin. Het (voor)ontwerp van de brief was waarschijnlijk pas enkele dagen oud. Dit is trouwens de eerste brief waarin een code wordt teruggevonden. In brief 14 bevestigt Goedertier dat hij zich tot taak stelt ten allen prijze de RR terug te bezorgen. Tegelijkertijd verzoekt hij de bisschop een manier te zoeken om een tegemoetkoming te maken. Hij bevestigt ook dat de wraak van zijn 'companen' reeds voorbereid is en bijna wetenschappelijk werd opgebouwd. Voor hen is het meer een

Page 9: Arse ne Goedertier - Proximususers.kbc.skynet.be/drr/Documents/drr_arsene.pdfJohan Vissers Pagina 50 3/12/2003 Arse ne Goedertier 25 november 1934 Arse ne Goedertier geeft een speech

Johan Vissers Pagina 58 3/12/2003

spel dan harde waarheid. Gezien de toon is de wraakactie vrij ernstig. Gezien het milieu waaruit Polydor Priem afkomstig is lijken Goedertier geen mogelijkheden uitgesloten. Meerdere brieven verwijzen naar de wraak en de ernst hiervan, bijvoorbeeld in brief 13: 'mon terrible secret' - dit is geen verwijzing naar de RR. Alles start reeds in Brief 2 'des vies humaines peuvent en d pendre'. Er wordt verder in een andere brief allusie gemaakt op de persoonlijke spijt die HC tevens zal raken, niet enkel het verlies van de Rechtvaardige Rechters. Wat we ook lezen is "si ma cure ne me sauve pas...ma mort sera le signal in vitable...plus rien ne pourra alors empecher tout ce qu'ils ont concu...". Goedertier bevestigt zijn wankele gezondheidstoestand. Hij kan als dusdanig voorzorgen genomen hebben om de Rechtvaardige Rechters na zijn mogelijke dood toch te laten opduiken (alhoewel hij het tegendeel beweert). Er staat ook dat niets zijn kompanen nog kan verhinderen hun wraak uit te oefenen. Waar slaat dit op, op en persoonlijke afrekening of waren zijn kompanen toch op de hoogte waar de Rechtvaardige Rechters zich bevonden ? De toon van de brieven werd nooit echt dreigend op persoonlijk vlak (buiten eventuele beschadigingen aan Sint-Jan). Het ligt ook niet in het karakter van Goedertier om zelf te dreigen; hij werpt zich eerder op als moderator. Het lijkt mij dat hij is tussen gekomen om enerzijds de Rechtvaardige Rechters in een behouden staat terug te leveren, anderzijds wil hij dat de uitvoerders/gedupeerden afzien van hun geplande wraak die voor hem te vreselijk is. Dit steunt mij in de overtuiging dat Goedertier op 11 april 1934 reeds wist hoe laat het was (is hij ook niet benaderd om mee te beleggen) en zelf naar de uitvoerders is gestapt zeggende dat hij van de affaire op de hoogte was. Indien deze veronderstelling correct is, dan heeft AG zich opgeworpen om de uitvoerders af te laten zien van hun wraak. Eveneens heeft hij mogelijk de Rechtvaardige Rechters verborgen om ze buiten bereik te houden van de uitvoerders. Tegelijkertijd kon hij zowel in de chantage 'bemiddelen' en de uitvoerders onder druk zetten om hun wraak uit te stellen. Wat heeft Goedertier aan De Vos verteld gedurende hun beperkt onderhoud? Heeft hij misschien De Vos een laatste verzoek gedaan om de uitvoerders te contacteren en de chantage deels om te keren? Wat niet openbaar mocht worden voor de Kerk was misschien ook een heikel punt voor een aantal vooraanstaande families. Stak er misschien in de enveloppe 'Mutualit ' nog iets wat De Vos als drukkingsmiddel heeft kunnen gebruiken om de uitvoerders te laten afzien van hun wraak? Hoe is het trouwens de 'gedupeerden' vergaan na de dood van Goedertier? Niet alleen was het hele opzet van de afpersing mislukt, ze speelden ook nog eens hun onderpand kwijt, aangezien voor de buitenwereld Arse ne Goedertier de bergplaats mee in het graf nam. Toch konden zij de achtergrond van de affaire niet openbaar maken zonder zelf onder vuur komen te liggen. De verleiding om te lekken - zij het anoniem - moet groot geweest zijn. In dat verband valt de kennis op die Jan Boon en Jean Ray hadden. Beiden beschikten over anonieme bronnen. Zouden daar figuren uit de groep van de 'gedupeerden' bij geweest zijn? In elk geval was Jean Ray niet mals voor kannunik Van Den Gheyn. Misschien was het de bedoeling van de 'gedupeerden' om - nu ze het geld niet kregen - alsnog te trachten deze zwart te maken via de pers, mogelijk omdat hij het was die een vergoeding aan de gedupeerden blokkeerde.

Page 10: Arse ne Goedertier - Proximususers.kbc.skynet.be/drr/Documents/drr_arsene.pdfJohan Vissers Pagina 50 3/12/2003 Arse ne Goedertier 25 november 1934 Arse ne Goedertier geeft een speech

Johan Vissers Pagina 59 3/12/2003

De schets gevonden in de omslag Comiteit-Mutualiteit

Page 11: Arse ne Goedertier - Proximususers.kbc.skynet.be/drr/Documents/drr_arsene.pdfJohan Vissers Pagina 50 3/12/2003 Arse ne Goedertier 25 november 1934 Arse ne Goedertier geeft een speech

Johan Vissers Pagina 60 3/12/2003

Advocaat De Vos vertrouwt de gevonden gegevens toe aan Joseph van Ginderachter, voorzitter van de Rechtbank van 1ste Aanleg te Dendermonde, en niet aan de politie wat logischer zou zijn. Heeft De Vos hiertoe instructie gekregen van Goedertier op zijn sterfbed of was De Vos eenvoudig weg goed vertrouwd met van Ginderachter? In ieder geval blijkt hieruit dat De Vos weet had van de affaire achter de diefstal en kon inschatten hoe precair de situatie voor het Bisdom kon worden. Is het misschien mee dank zij deze discretie dat De Vos achteraf een blitscarrie re heeft gemaakt? In ieder geval beweert men dat De Vos een dossier heeft samengesteld over de hele zaak. Dit zou overhandigd zijn aan zijn politieke vrienden. Als we er van uitgaan dat Goedertier op zijn doodsbed voldoende elementen heeft gegeven over de affaire en om de Rechtvaardige Rechters terug te vinden kunnen we niet anders dan afleiden dat er bepaalde elementen die naar de bergplaats wijzen achtergehouden werden. Er werd in ieder geval op hoog politiek en kerkelijk niveau gesproken over het potentieel enorme schandaal van deze affaire en het voornaamste in de zaak was niet het terugvinden van de Rechtvaardige Rechters, maar het volledig in de doofpot steken van de zaak. Er werd dus op hoog niveau een plan werd gemaakt om de verantwoordelijkheid van de diefstal te laten dragen door Goedertier, die zo handig kwam te overlijden en tevens bezwarende elementen in zijn bezit had. Hij maakte een zeer overtuigende schuldige. Voor het bisdom een echte Deus ex machina! De Vos zou in deze optiek voor zijn eigen belang en politieke carriere gekozen hebben boven het herstellen van de eer van de famillie Goedertier.